Beleggers Belangen 46

BELEGGERS BELANGEN nr. 46 | 13 november 2015 | â‚Ź5,95

TKH blinkt uit op een moeilijke markt DELTA LLOYD draait niet slecht, maar heeft problemen met de solvabiliteit ARCELORMITTAL verlaagt opnieuw de winstverwachting voor dit jaar DEUTSCHE TELEKOM draait een solide kwartaal en de prognoses zijn goed AP

ERVAREN NIEUWELING ABN AMRO KEERT TERUG OP DE BEURS

15bel046z001 1

11-11-15 12:30

INHOUD | 3

WEEK 46 | 13 november 2015 19 | NEDERLAND

20 | NEDERLAND

28 | INTERNATIONAAL

Dollar is goud waard voor Ahold

TKH maakt precies Dip voor chips is de juiste keuzes tijdelijk fenomeen

Deutsche Telekom verovert Amerika

Ahold kwam met keurige kwartaalcijfers, die voor een belangrijk deel te danken zijn aan de sterke dollar.

Door kostenbesparingen en een focus op groeimarkten met hoge marges houdt TKH de winstontwikkeling op peil.

De Duitsers spinnen garen bij hun rol als uitdager op de Amerikaanse markt, maar houden 'thuis' ook stand.

Sommige producenten van halfgeleiders onttrekken zich aan de - sowieso tijdelijke malaise op de chipmarkt.

16 | OMSLAGARTIKEL

INHOUD

5 | PPG INDUSTRIES +202,2%

Beursfonds ABN Amro De kogel is door de kerk: op 20 november gaat ABN Amro naar de beurs. De huidige staatsbank heeft heel wat te bewijzen. Niet alleen ging het bedrijf in het verleden gebukt onder een bureaucratische cultuur waarvan het nog maar de vraag is of die inmiddels voldoende de kop is ingedrukt, op het gebied van kosten en dekkingsgraad zijn er de laatste jaren te weinig resultaten geboekt.

30 | INTERNATIONAAL

11 | DELTA LLOYD -15,6%

04 Commentaar 04 Sociale media 05 Portefeuilles 06 Lezersvragen 08 Beurs en Economie 11 Assetallocatie 15 Tips 16 Omslagartikel 19 Aandelen Nederland 26 Analisten 28 Aandelen Internationaal 32 EnquĂŞte 33 Update 34 Overzicht Portefeuilles 36 Technische Analyse 40 Koerswijzer 46 Interview 48 Service 50 Tot slot

15 | EXPERIAN MEER AANDELENINKOOP 13 november 2015 | BELEGGERS BELANGEN 46

15bel046z003 3

11-11-15 18:52

22 | AANDELEN NEDERLAND

A

NIEUWE PROJECTEN ZULLEN OMZET GAAN ONDERSTEUNEN

TIJDELIJKE DIP KENDRION

E

KENDRION

30

De autonome groei bij Kendrion hapert door toegenomen onzekerheid op de Duitse en Chinese eindmarkten, maar de vertraging lijkt tijdelijk van aard. tekst: Jeroen Boogaard

L

onzekerder geworden. Ook het schandaal rond de belangrijke klant Volkswagen zorgt voor onrust bij Kendrion. Dit jaar komt de omzet aan de onderkant van de eerder afgegeven bandbreedte van €450-500 mln uit.

Het ziet er echter naar uit dat de groeivertraging een incidenteel karakter heeft. De grote autoproducenten hebben een goed derde kwartaal gedraaid, zodat er volgens Kendrion eerder sprake is van voorraadreductie dan daadwerkelijk tegenvallende verkopen bij de klanten. Het omzetdoel voor 2018 van €550-600 mln, volledig autonoom te bereiken, blijft dan ook staan. Nieuwe projecten leverden een substantieel hoger orderboek op en gaan vanaf het vierde kwartaal de omzetgroei ondersteunen. <

GEEN MEDEDELINGEN OVER EVENTUELE AANDELENEMISSIE

DELTA LLOYD NIET IN GEVAAR MAAR WEL IN DE PROBLEMEN De solvabiliteit van Delta Lloyd staat onder druk en een emissie lijkt aanstaande. Dat slechte nieuws verhult de goede operationele prestaties. tekst: Jaap Barendregt

D

elta Lloyd deed bij zijn kwartaalbericht geen uitspraak over een emissie, maar gezien de koersval van het aandeel anticiperen de financiële markten hier al wel op. Op 2 december komt tijdens een beleggersdag vermoedelijk het hoge woord eruit. Niet dat de solvabiliteit met 181% zo laag is dat het bedrijf in gevaar is, maar de nieuwe wettelijke eisen (Solvency-2) vragen

NEGENMAANDSCIJFERS In mln € 2015 Solvency-1 IGD-ratio (in %) 181 Nieuwe premies Leven 342 Brutopremies Schade 1068

2014 196 324 1044

2013 175 329 1100

om een sterkere balans. Aan die eisen voldoet Delta Lloyd nog niet. Schattingen van de vereiste aanvulling lopen op tot wel €1 mrd. Dat is veel, gezien de huidige marktwaarde van Delta Lloyd van €1,6 mrd.

■ Legenda

25

de auteur heeft een positie in Kendrion

everancier van elektromagneten Kendrion kijkt wederom terug op een zwak kwartaal. De omzet steeg dankzij een positief valuta-effect met 2% naar €108,9 mln, maar ging op eigen kracht niet vooruit.

De ebita zakte met 17% naar €7,1 mln en de nettowinst met 10% naar €4,5 mln. De magere cijfers zijn vooral toe te schrijven aan de ingecalculeerde terugval bij Automotive Control Systems. Nieuwe projecten gaan hier vanaf 2016 weer voor groei zorgen. Bovendien drukken hogere afschrijvingskosten de marges.

Kendrion zag echter ook lichte vertraging in de Duitse machinebouw en afnemende vraag in de auto-industrie. De economische vooruitzichten in Duitsland en China zijn

6000

%

20

dec

feb

apr

jun

aug

okt

■ AEX

De koers is de laatste maanden weggezakt en staat nu lager dan een jaar geleden.

CONCLUSIE

Ondanks de onzekerheden op korte termijn, blijven de vooruitzichten voor Kendrion gunstig, mede dankzij nieuwe projecten in de komende jaren. Bij een bescheiden k/w van 10 voor 2016 is aanhouden zonder meer verantwoord.

Kendrion: houden openingskoers 11 november: €19,75

ven stegen met 6% naar €342 mln, en de bruto premies bij Schade namen met 2% toe, naar €1,07 mrd. Het bedrijf weet bovendien jaar in, jaar uit sterk de kosten te reduceren.

De verwachte aandelenemissie zal echter sterk winstverwaterend werken. Na de emissie, is het aandeel bevrijd van solvabiliteitszorgen en kan het weer positief gaan reageren op de verwachte goede operationele resultaten in 2016 en 2017. Deze positieve verwachting geeft ons genoeg reden om het houdadvies niet te verlagen. Daarbij zien we Delta Lloyd echter wel als langetermijnbelegging. Een kortetermijnbelegger kan alsnog uitstappen en later weer instappen, anticiperend op goede operationele resultaten. <

CIJFERS De solvabiliteit van Delta Lloyd onder het oude regime (Solvency-1) was een jaar geleden nog 196%. Het bedrijf streeft naar 200%.

Eind maart was de solvabiliteit na een aandelenemissie inderdaad gestegen tot 208%, maar eind juli stond deze weer op 189% en nu is deze dus verder gedaald naar 181%, vooral door rente-ontwikkelingen.

Operationeel gaat het overigens niet slecht met Delta Lloyd. De nieuwe premies bij Le-

CONCLUSIE

De solvabiliteitszorgen verhullen de goede operationele prestaties van Delta Lloyd.

Die kunnen, na de verwachte verwaterende emissie, gaan zorgen voor koersherstel. Om deze reden geven wij voor de lange termijn een houdadvies.

Delta Lloyd: houden openingskoers 11 november: €6,54

BELEGGERS BELANGEN 46 | 13 november 2015

15bel046z022 22

11-11-15 18:36

weken

10 euro atisch stopt autom

BELEGGERS BELANGEN nr. 36 | 5 september 2014 | â&#x201A;Ź5,95

HAL raakt zijn onderwaardering kwijt ING is als belegging aantrekkelijker zonder de verzekeringsactiviteiten VIVENDI rondt zijn herpositionering af en moet nu op overnamepad KOFFIE heeft een sterke rally gehad maar de prijs kan nog verder stijgen

dividENd E-MAGAZiNE BELEGGERS BELANGEN nr. 39 | 26 september 2014 | â&#x201A;Ź5,95

26 SEptEMBER 2014

BELEGGERS BELANGEN

ROODMICROTEC wil een doorbraak forceren door diensten te integreren SBM OFFSHORE is nog altijd door veel onzekerheden omgeven TNT EXPRESS ziet zich genoodzaakt de margedoelstelling aan te passen ORACLE kampt met groeipijnen

BIJ PHILIPS SCHEIDEN ZICH DE WEGEN

GOED VOOR UW PORTEFEUILLE

OPSPLITSING VERLICHTING EN GEZONDHEIDSZORG MOET BEIDE TAKKEN WINSTGEVENDER MAKEN

%(/ S &29(5

GOUDEN TIPS E-MAGAZINE

dEZE MAANd BELEGGERS BELANGEN nr. 38 1 | |419 januari september 2014 |2014 â&#x201A;Ź5,75| â&#x201A;Ź5,95

OVERNAMEKANDIDATEN zijn plannen er AIR FRANCE-KLM heeft mooie genoeg; wij presenteren erintien. maar stakingen gooien roet het eten ARCADIS heeft quadekoers een tijd te TNT EXPRESS blijft komende terechte inhaalrace gemaakt, die veel leunen op kostenbesparingen zelfs nog onvoldoende is.

MCDONALD'S verliest omzet en zet in CISCO achten wijen niet in staat op gezonder eten betere service om met de resultaten te blijven verrassen.

FARMAFONDSEN zijn duur geworden

GROEIMARKT MET GEBRUIKSAANWIJZING E-COMMERCE IS COMPLEX MAAR BIEDT PRACHTIGE KANSEN

SPECIAL

OPKOMENDE MARKTEN HET RENTESPOOK Opkomende markten zijn nog steeds kwetsbaar

2 5 8

9 10 12

pRAktijkvooRBEELd ShELL ELL iS vEELZEGGEN vEELZEGGENd EELZEGGENd

Extreme verschillen

2014 ZET STRATEGEN OP VERKEERDE BEEN JAAR VAN VERRASSINGEN MET MOGELIJKE MONETAIRE VERRUIMING EN GROTE GEOPOLITIEKE SPANNINGEN

D

Dividendportefeuille Nieuws Tip van de maand: Yum! Brands

13 14 15

ETF: S&P500 High Quality Portfolio Tips terugblik Een bondig endividend actueel overzicht van de beste Educatie: groei (Chevron) van Beleggers Belangen.

Dat is wat het istips belangrijker dan hoogte (Shell).

Gouden Tips E-magazine om de twee weken Lezersvragen voor deagenda particuliere belegger biedt. Inclusief Service: de resultaten van onze eerdere tips en een Service: rendementen overzicht van onze voorbeeldportefeuilles. johan Brinkman, hoofdredacteur Beleggers Belangen

01 Delta Lloyd

at dividendgroei op lange termijn veel belangrijker is dan tip: freek Tewes de hoogte (bij aanvang) van dat dividend is geen wereld wereldnieuws. Toch kiezen veel beleggers in de praktijk vaker het TWEETs OVER DIVIDEnD aandeel met het hogere dividendrendement, zeker als er Verzekeraar snijdt verder in de kosten, verbetert zijn solOp Twitter wordt u dagelijks op de hoogte binnen een bepaalde sector keuze is uit meerdere aandelen.

EĂŠn van Delta Lloyd van op de dividendportefeuille doorresultaat valt de beste voorbeelden is wat dat betreft natuurlijk Shell, dat de hoek hoek-en houdt gehouden vabiliteit het dividend peil. Het operationeel @mennovanhoven steen vormt binnen veel beleggingsportefeuilles. De achterliggende wat tegen, maar dat moet in de tweede jaarhelft beter kunnen. gedachte is logisch: het dividendrendement is altijd aantrekkelijk, @mennovanhoven Novartis, Roche en Microhet aandeel doet het redelijk en, last but not least, Shell is al decen decensoft zijn als de drie zwaarstwegende aandelen nialang een van de meest stabiele en betrouwbare dividen dividendbetalers het tweede uitweging op â&#x201A;Ź280van mln11,6% (consensus nu in samen goedkwartaal voor een in 77) vergeop de Nederlandse beurs. Wie een blik werpt op de performancee nettowinst kwam leken met een verlies van â&#x201A;Ź92 mln in dezelfde periode vorig jaar. Dat was vooral te de dividendportefeuille. van het aandeel ziet echter dat Shell het qua totaalrendement een aan beleggingen voor eigen risico die een rendement opleverden van 8,4%. @mennovanhoven Interesting: Credit Suisse stuk minder goed heeft gedaan dan Amerikaanse concurrentendanken als winst bleef wat achter; datvoor lag aan de lagere$GG marktrente en een daling van verhoogt advies Goldcorp van neuChevron. Zo deed Chevron het gemiddeld genomen overDe deoperationele laatste de premie-inkomsten op levensen schadeverzekeringen.

De hypotheekproductie groeitral naar outperform. Aandeel is top senior 3, 5 en 10 jaar aanmerkelijk beter dan Shell, met een steeds verder devan daarentegen met 53%gold tot â&#x201A;Ź564 er werden$33. verschillende nieuwe collectieve penpick mln meten koersdoel oplopend verschil in totaalrendement met het verstrijken de ja jasioencontracten gesloten.

Delta Lloyd wist opnieuw de kosten te verlagen, ditmaal met 3% @mennovanhoven Drie weken geleden stond ren. Shell was de laatste tien jaar goed voor een totaalrendement van â&#x201A;Ź369 mln, en koerstGoldcorp op dit punt af op zijn doelstelling.

Delta nog $28, vandaag $23,20 enLloyd weerwist de solvabiliongeveer 140%, terwijl Chrevon het met +200% een stuk tot beter deed. teit dividend, te verbeteren van 84 naar stopniveau.

207%, ruim boven de doelstelling van 200%. onder Het kan erg snel gaan.... #di-Goed nieuws De koers van een aandeel volgt normaal gesproken ook het is verder het dividend $GG stabiel wil houden. Voor 20 4 wordt uitgegaan van zeker op langere termijn. Indien een aandeel het dividend maar dat Delta Lloydvidend een ongeveer gelijkblijvend operationeel resultaat.

Wij verwachten een iets @mennovanhoven Deutsche Bank heeft koers-betere tweede jaarlijks blijft verhogen, zal de koers uiteindelijk volgen. Anders dan jaarhelft. waardering blijven aandelenvan koopwaardig.

Dupont $DDde verhoogd $75 naar <$80 Shell heeft Chrevron een prachtig trackrecord opgebouwd van 27Bij de huidige doel

OP kOERs mET VERsObERInG

D

n.a.v. 'Activism' ontwikkelingen. jaar aan onafgebroken jaarlijkse dividendverhogingen. Minstens zo Microsoft verhoogt divibelangrijk is dat de jaarlijkse dividendgroei bij Chevron gemiddeld TWEEDE jAARhELfT@mennovanhoven WoRDT BETER DELTA LLoyD dend met 11%, kwartaaldividend naar $0,31. genomen veel hoger uitvalt dan bij Shell. In het educatie-artikel op Euronext A'dam #dividend $MSFT Beurs: pagina 12 zet ik de ontwikkeling van het jaarlijkse dividendinko dividendinkoFondscode:heeft vandaag NL0009294552 @mennovanhoven Citigroup men van Shell af tegen Chevron. Niet voor niets staat dividendgroei Jaaromzet 2013: â&#x201A;Ź5,9 mrd koersdoel voor #SABMiller verhoogd naar op lange termijn centraal bij de dividendportefeuille, zeker bij de Nettowinst 2013: â&#x201A;Ź168,3 mln 3900p, ziet bod van #ABInbev nog steeds als nieuwe aankopen.< 20 Koers 16-9: â&#x201A;Ź18,12 menno.van.hoven@reedbusiness.nl meest waarschijnlijke scenario.

Hoogste koers 12 mnd*: â&#x201A;Ź21,10 Laagste koers 12 mnd*: â&#x201A;Ź15,05 Beurswaarde: â&#x201A;Ź2,3 mrd 15 Koers-winstverhouding: 6,06 Dividendrendement: 5,71% *intraday

DIVIDEND E-MAGAZINE 26 september 2014 okt

dec

feb

koopadvies 16 september

Profiteer ook. Ga nu naar www.beleggersbelangen.nl/proefabonnement

9 september 20 4

iNhoud

BELEGGERS BELANGEN

Tipterugblik: Microsoft GOED VOOR UW PORTEFEUILLE

KEUZESTRESS Het aantal beleggingsfondsen groeit maar door BESCHERMING Portefeuilles die tegen politieke onrust kunnen VASTGOED Grote risico's en beperkte mogelijkheden

%(/ S &29(5 63(&

Menno van hoven oven

apr

jun

aug

TIPS VAN DE WEEK 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Delta Lloyd Aalberts HAL Hornbach Sprint FMC Corporation LO Sel. Vantage 3000 Preferred Stock ETF Health Care REIT Asia Pacific Equity

Met bovenstaande fondsen kunt u in onze visie het komende jaar een positief rendement behalen. We hebben de fondsen gerangschikt van 'eenvoudig' (ĂŠĂŠn ster) tot 'ingewikkeld' (vijf sterren). De belangrijkste les: beleg alleen met instrumenten die u begrijpt.

TIPS TERUGBLIK TIPS 5 SEPTEmBER 2014

IN %

GLG Japan Equity (k) Embraer (k) Dollar General (k) NestlĂŠ (k) William Hill (k) Air Liquide (k) Beter Bed (k) Bekaert (k) Energias de Portugal (k)

+ ,74 + ,42 + ,24 -0,84 - ,65 - ,7 -2,9 -4,6 -7,58

TIPS 22 AUGUSTUS 2014 Arcadis (h) Nucor (k) JPMorgan Chase (k) Total (k) Pandora (k) Schlumberger (k) Pets at Home (k) Tenneco (k)

TIPS 8 AUGUSTUS 2014 Wessanen (k) Novartis (k) Zurich Insurance (k) Ten Cate (k) Invesco Greater China (k) Docdata (k) Cameron (k) Manpower (k) CBS Corp. (k)

IN % + 4,69 +5,67 +4,74 +4,07 +3,49 - ,33 -3,29 -9, 0

IN % + 7, + 4,50 +5,8 +4,76 +4, 7 +2,72 +2, 5 + ,44 -0,34