Juist nr. 28

mei 2016 – jaargang 4 – nummer 28 –

5,95

MEER WERELD, MEER WETEN

MEER WERELD, MEER WETEN

AP

PROF. DR. SUZANNE HULSCHER over water, vriend of vijand?

Waarom BEDOEÏENEN cruciaal zijn voor veiligheid van Israël

THERMOSTAAT wordt control hub in huis

AFSHIN ELLIAN: In onze emocratie speelt ratio geen rol meer

MILES DAVIS

mei 2016 – jaargang 4 – nummer 28

is ook 25 jaar na zijn dood nog cool

SOCIAL ENTERPRISES 5 kansrijke initiatieven uitgelicht

HET FINANCIËLE SPROOKJE VAN DE EFTELING

28_COVER.indd Alle pagina's

DE KUNST VAN HET REIZEN HOE WE ALLEMAAL GLOBETROTTERS WERDEN

14-04-2016 09:11

JUIST

INHOUD Met een nieuwe set van IKEA kan iedereen tuinieren. Of je nu een grote tuin hebt of helemaal geen buiten.

1- 63 ‘Als het fout gaat met water, zijn de gevolgen enorm’

14

Voor de meeste mensen is een rivier niet meer dan water waarmee je iets leuks kunt doen. Voor hoogleraar waterbeheer Suzanne Hulscher is het haar onderzoeksterrein.

13 20

26

32

006 Van de redactie 007 Colofon, medewerkers, reacties

CHECK IN 008 Het seizoen Filmfestival Cannes

010 In de gaten houden...

Yuri van Geest (Singularity University)

012 Div./infographic De bloemenhandel

013 Div./kort Plantjes van IKEA; MuseumApp; De hippe vegetariër

014 WERELDTOPPERS Liesbeth Wytzes in gesprek met Suzanne Hulscher, hoogleraar waterbeheer in Enschede

LEEF 020 Binnenkijken in Duitsland Familie Weingärtner in Berlijn 024 Vrouw van de wereld Het opofferen van vrouwen

026 Bijblijven met Vuijsje ’Dit hoort bij mijn levensfase’

028 Wereldburger

BINNENKIJKEN BIJ ROBERT VUIJSJE FAMILIE WEINPROBEERT BIJ TE GÄRTNER IN BERLIJN BLIJVEN: DE REÜNIE

DE LAATSTE SPOORZOEKERS IN DE WOESTIJN

‘Alle tradities kwamen hier weer boven.’ Inkijk in de lommerrijke stadsrand van Berlijn, waar iedereen elkaar kent.

Bedoeïenen in Israël hebben een fenomenale kennis van de woestijn. Ze zien zelfs dingen die een thermale camera niet ziet.

Robert bezocht een reünie van het Barlaeus. ‘Het leven was geworden wat het was.’ Was dat voor hem reden tot treurnis?

Ben van der Klift in Riyadh

030 Uit het leven gegrepen Kroongetuigen

032 BEDOEÏENEN Een fenomenale kennis van de Israëlische woestijn

WEET 040 De wereld van morgen

50

Slimme thermostaten

044 Alledaagse wijsheid & Taalsignaal 046 Emocratie Afshin Ellian

050 Het gebouw Huize Zocher Haarlem

056 Moderne tijden

Huize Zocher Een ‘rotte kies’ in de Haarlemse wandeldreven – na 150 jaar was het statige woonhuis op het bolwerk compleet in verval geraakt. Een ontwikkelaar zag er brood in. Na een restauratie, die onder meer werd gedwarsboomd door zwammen, is Huize Zocher nu een parel van de stad.

4

16emb028z004 4

Extra dimensie in onze levens

058 MILES DAVIS Hij is bijna 25 jaar dood, maar zijn muzikale erfenis is springlevend

ELSEVIER

14-04-16 12:28

INHOUD

64 - 121

BUITENBEENTJE IN ZAKELIJK AZIË: TONY FERNANDES

76

GROEN & GOED DOEN

VERDIEN 064 Bedrijf belicht De Efteling

068 Wereldeconomie Welke economische gevolgen heeft komst van asielzoekers?

Werknemerspasje om de nek, spijkerbroek en geen eigen kantoor. Tony Fernandes leidt het succesvolle AirAsia: 223 toestellen vliegen spotgoedkoop op 123 bestemmingen.

070 Door vreemde ogen Hoe kijken expats aan tegen Nederlandse gebruiken?

In Nederland wemelt het van de bedrijven die zichzelf sociaal of duurzaam noemen.

Maar ook bij hen draait het om winst maken.

Storytelling alleen is niet voldoende.

72

92

072 Profiel Tony Fernandes, de Richard Branson van Azië

076 SOCIAAL & DUURZAAM Vijf goede & groene bedrijven die potentie hebben om succesvol te worden

BELEEF 086 Non-fictie Roelof Bouwman las 3 boeken over politici en hun afbreukrisico

090 Leven in beeld Bruce Springsteen

092 PHOTOVIZ: BEELDVERHALEN

LEVEN IN BEELD: ROCKHELD BRUCE SPRINGSTEEN Bruce Springsteen (66) doet Nederland weer aan. Niemand geeft opwindender concerten dan de Amerikaan die een sombere kijk op het leven combineert met optimisme.

Beeldverhalen Indrukwekkende fotografie en een enorme hoeveelheid informatie: dat is PhotoViz. Wat begon als een verzameling willekeurige foto’s eindigde in een prachtig fotoboek. Een boek dat de nieuwste trend ‘datavisualisatie’ toont.

104

120

Zijn het foto’s of infographics?

Oordeel zelf

098 Wereldkeuken Het lekkerste lam

100 The Fast Lane De Car Configurator

102 Boeken Irene Start selecteert boeken op komst

104 KUNST VAN HET REIZEN Zo lang doen we het nog niet en zeker niet zo massaal

90

CHECK OUT 114 Cultuuragenda Selectie uit wereldwijd aanbod

116 Wijn

DE KUNST VAN HET REIZEN Elke plek is bereikbaar. Kun je er niet heen, dan biedt internet de oplossing. Is hiermee de magie van het reizen verdwenen?

HIDDEN SECRET: SINT-PETERSBURG De monumentale metropool aan de Neva overrompelt bezoekers door zijn rijkdom aan cultuur.

Juist ging op bezoek.

Nicolaas Klei over grüner veltliner

118 Stijl Lente in je huis

120 Hidden secret Sint-Petersburg

121 Reis om de wereld Inspirerende tips

ELSEVIER

16emb028z005 5

5

14-04-16 12:28

De laatste spoorzoekers in de woestijn Bedoeïenen in Israël hebben fenomenale kennis van de woestijn. Nog wel, zo ondervond Jan Franke. Want hun traditionele nomadenbestaan verdwijnt in de oprukkende moderne Israëlische maatschappij

32

16emb028z032 32

ELSEVIER

14-04-16 10:09

TEKST: JAN FRANKE IN BE’ER SHEVA FOTO’S: DAVE SINAI

O

p een heuvel bij kibboets Nir Am in het zuiden van Israël ligt een helm achter zandzakken. Ernaast, op dezelfde hoogte, een lege stalen buis.

De heuvel kijkt uit over dorpjes in de Gazastrook, 2 kilometer verderop. De okergele velden beneden worden alleen onderbroken door de hoge muur die 1,8 miljoen Palestijnen in Gaza afscheidt van Israël. Hamas, de militant-islamitische beweging die de Gazastrook bestuurt, en Israël zijn in permanente staat van oorlog.

De truc met de halfverscholen lege helm is zo oud als oorlog zelf. In de afgelopen zes jaar laaide de strijd tussen de buren drie keer fel op. Korte oorlogen, waarin raketvuur over en weer honderden doden en gewonden veroorzaakte. Momenteel is er een wankel staakt-het-vuren, met incidentele beschietingen en constante verbale dreigementen. Israël bewaakt de grenzen met de smalle lange kuststrook streng. Infiltraties door Hamas-strijders over of onder de muur zijn een voortdurend risico. Israëlische kranten publiceren geregeld verhalen over omwonenden in kibboetsen die onder

hun huizen graafgeluiden horen. Tijdens de laatste oorlog tussen Israël en Hamas, zomer 2014, werden meerdere Israëlische soldaten gedood door Hamas-terroristen die plots uit verborgen tunnels in de velden opdoken en soms ook weer ondergronds wisten te ontkomen.

Het technologisch geavanceerde Israëlische leger (IDF) zet drones, camera’s, satellieten, boten en de aloude lege helmen in voor de bewaking van de grenzen tegen infiltraties. Maar geen militair systeem is zo waterdicht dat het kan zonder het geoefende oog van de spoorzoeker. In

Geen Israëlisch militair systeem is zo waterdicht dat het kan functioneren zonder het geoefende oog van de spoorzoeker

16emb028z033 33

14-04-16 10:09

TEKST: KIRSTEN HANNEMA FOTO’S: MICHEL MEES

ARCHITECTUUR

NR: 3 → gebouw:

Huize Zocher → bouwjaar:

1865 → architect:

J. van Ek → opdrachtgever:

Rossence Properties → ontwerp: Edwin Ames → functie toen: Woonhuis → functie nu: Woonzorgcomplex

Zo verpauperd zag de villa eruit vóór de restauratie.

Twee jaar geleden was hij nog rijp voor de sloop

OKERGELE BLIKVANGER OP HET BOLWERK Een ‘rotte kies’ in de Haarlemse wandeldreven – na 150 jaar was het statige woonhuis op het bolwerk compleet in verval geraakt. Een ontwikkelaar zag er brood in. Na een restauratie, die onder meer werd gedwarsboomd door zwam, is Huize Zocher een parel in de stad geworden

50

16emb028z050 50

ELSEVIER

14-04-16 10:01

H ET GEB OUW

Het statige, neoclassicistische woonhuis staat al 150 jaar op deze plek aan het Prinsen Bolwerk

W

ie de lente in Haarlem ten volle wil ervaren, maakt een rondgang over de Bolwerken, de groene ‘wandeldreven’, die in 1828 door de beroemde landschapsarchitect Jan David Zocher zijn aangelegd op de voormalige vestingwerken aan de noordzijde van de stad.

Elk voorjaar, als de narcissen en krokussen uit hun knop komen, verandert het park in een zee van oranje en gele bloemen. En nu staat daar, te midden van die bloemenpracht, een stralend gele, historische villa – een beeld even vanzelfsprekend als een seizoenswisseling.

Schijn bedriegt. Want ja, het gebouw staat al 150 jaar op deze plek aan het Prinsen Bolwerk. Maar tot twee jaar terug leek het rijp voor de sloop; het was nog geen schim van het statige, neoclassicistische woonhuis dat architect J. van Ek in 1865 ontwierp.

Hoe dat zo was gekomen?

Zoals dat met zo veel monu-

ELSEVIER

16emb028z051 51

51

14-04-16 10:01

VERDIEN

CEO AirAsia Tony Fernandes

TEKST: REMKO TANIS IN SINGAPORE ILLUSTRATIE: KATHRYN RATHKE

Buitenbeentje in zakelijke elite van Azië Werknemerspasje om de nek, spijkerbroek en geen eigen kantoor. Tony Fernandes (51) leidt het efficiënte, megasuccesvolle AirAsia: 223 toestellen vliegen spotgoedkoop vanaf hub Kuala Lumpur op 123 bestemmingen

‘Mensen die het niet konden betalen, kunnen nu wel vliegen’ Elke maand portretteert Juist een internationaal kopstuk

NR: 09 Alle afleveringen zijn te vinden op www.elsevierjuist.nl

72

16emb028z072 72

M

ister Tony ziet dingen vaak net even anders. Twaalf uren vliegen met een budgetmaatschappij noemt hij ‘sexy’. Het runnen van zo’n maatschappij? ‘Net seks. Zeer bevredigend.’ De Maleisiër snapt dat hij soms beter zijn mond kan houden, maar doet dat vervolgens nooit. Hij is de eigenaar van, onder meer, een luchtvaartmaatschappij, een voetbalclub en een hotelketen. Hij heeft 233 miljoen dollar op de bank, maar draagt het liefst een spijkerbroek en shirt. ‘Te veel Aziatische CEO’s sluiten zichzelf op in hun kantoor en geven van daaruit bevelen. Ik doe m’n best om me slechter te kleden dan mijn personeel, zodat niemand een drempel voelt om op me af te stappen.’

Hij draait geregeld een dienst mee als bagagesjouwer of steward, en draagt net als iedereen in het bedrijf altijd z’n AirAsia-werknemerspas om z’n nek. Die extraverte en egalitaire houding maakt Tony Fernandes, Mister Tony voor z’n tienduizend werknemers, een buitenbeentje in de politieke en zakelijke elite in Azië. Hiërarchie, bescheidenheid en traditie zijn er prominente waarden. Fernandes (51) heeft ze overboord gezet en dat levert hem een cultstatus op onder jongere generaties die geen zin hebben decennia te wachten tot hun kans komt. De Maleisische zakenman richt zich nu op Europa.

Het was te midden van een tragedie dat Fernandes liet zien hoe hij traditionele verhoudingen overboord zet. Op 28 december 2014 stortte AirAsia

vlucht 8501 in zee, in de vroege ochtend op weg van de Javaanse stad Soerabaja naar Singapore. Geen van de 162 mensen aan boord overleefde de crash.

Zo snel mogelijk liet Fernandes van zich horen via Twitter, waar hij één miljoen volgers heeft. Nog diezelfde middag vloog hij naar Singapore en Soerabaja om met familieleden van de passagiers te praten.

In een spontane persconferentie die avond nam hij alle verantwoordelijkheid voor het ongeluk op zich.

Dat optreden staat in schril contrast met de opstelling van de Maleisische overheid na het verdwijnen van vlucht MH370 van de nationale maatschappij Malaysia Airlines, in maart 2014. Een minister las toen van papier een emotieloze verklaring voor. De maatschappij communiceerde met familieleden via onpersoonlijke sms-berichten. Deze ouderwetse, starre houding leverde Malaysia Airlines en de overheid een stortvloed aan kritiek op. De oprecht ogende, benaderbare Fernandes werd juist alom geprezen op sociale media en door experts in crisiscommunicatie.

Fernandes’ eerste baantje was dat van pianist. Zijn moeder organiseerde Tupperware-party’s. De 6-jarige Tony speelde tijdens die bijeenkomsten door z’n moeder geschreven jingles op de piano. Hij groeide op in Malakka, in de zeventiende eeuw een handelspost van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, aan de westkust van Maleisië. Zijn vader werkte daar als arts.

Op z’n twaalfde werd hij naar Epsom College gestuurd, een kostschool net buiten Londen. Hij wil-

ELSEVIER

14-04-16 10:02

de in de kerstvakantie naar huis, maar z’n moeder zei dat de tickets te duur waren. Voor Fernandes werden die Kerstmissen ver van huis zijn grootste motivatie om een luchtvaartmaatschappij te beginnen en vliegen voor iedereen betaalbaar te maken.

In 1987 studeert hij af als accountant aan de London School of Economics. Zijn latere flamboyante stijl van zakendoen kijkt hij af van zijn eerste werkgever: Virgin-eigenaar Richard Branson. Fernandes wordt nog steeds de Aziatische Branson genoemd, hoewel hij meer accountant blijft dan miljardair-met-een-privé-eiland. ‘Mij zul je niet snel in een luchtballon de wereld over zien vliegen of proberen de ruimte in te gaan. Ik zoek liever naar nieuwe, goedkope routes voor AirAsia.’

Fernandes werkt twee jaar bij platenmaatschappij Virgin Records, waarna hij voor Warner Music de baas wordt op het kantoor in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur. In 2001 stapt hij uit de muziekindustrie omdat hij vindt dat zijn bazen blind zijn voor de bedreiging die internet is voor de sector.

‘Een dag na mijn ontslag zag ik op mijn hotelkamer in Londen de baas van EasyJet op televisie tekeergaan tegen nationale luchtvaartmaatschappijen als British Airways,’ vertelde hij in 2013. ‘Ik ben toen naar vliegveld Londen Luton gegaan. Daar zag ik mensen naar Barcelona vliegen voor 8 pond, en naar Parijs voor 6. En alles was in de kleur oranje van EasyJet. De volgende dag ging ik terug naar het vliegveld, nu met een camera. Ik heb alles gefilmd.

Tijdens mijn vijftien jaar in de muziekindustrie moest ik toezien hoe iedereen dankzij piraterij onze muziek jatte. Ik dacht: nu is het mijn beurt. Ik ga het concept van deze budgetmaatschappij jatten.’

20 cent

Later dat jaar slaat hij toe. Drie dagen voordat de aanslagen van 11 september 2001 de luchtvaart wereldwijd in een crisis stortten, koopt Fernandes het bijna failliete AirAsia van de Maleisische overheid.

Voor 1 ringgit (20 cent). Al snel bewijst hij anders te zijn dan de standaard Aziatische CEO. Hij vertrouwt liever op z’n instinct dan op het eindeloos vergaderen met een managementteam over de voors en tegens van alles. Teken aan de wand: AirAsia vloog slechts een handvol routes in Zuidoost-Azië, maar werd toch sponsor van de Britse voetbalclub Manchester United en van American footballteam Oakland Raiders.

‘Niemand kende AirAsia,’ zei Fernandes daarover.

‘We hadden op dat moment slechts zeven vliegtuigen. Maar doordat ons logo in die stadions ineens naast dat van Audi en Vodafone stond, werden we als merk direct serieus genomen.’

Inmiddels vliegt AirAsia op 123 bestemmingen. Vorig jaar vervoerde de maatschappij voor het eerst

ELSEVIER

16emb028z073 73

73

14-04-16 10:02

Vijf kansrijke initiatieven Vandebron: Onafhankelijke leverancier van groene energie Nice Biologische ijsjes gemaakt van echte, verse vruchten Avantium Chemie op basis van hernieuwbare grondstoffen Studio Jux Mode en design met oog voor mens en milieu Marcel’s Green Soap Milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen die ook nog lekker ruiken

16emb028z076 76

14-04-16 10:12

SOCIAAL ONDERNEMEN

TEKST: SANNE WOLTERS FOTO’S: MICHEL MEES

In Nederland wemelt het van de ondernemingen die zichzelf sociaal of duurzaam noemen. Mooi! Maar uiteindelijk draait het ook bij zo’n bedrijf om het maken van winst.

Story telling alleen is niet voldoende.

Sanne Wolters belicht aan de vooravond van Social Enterprise Day op 2 juni vijf kansrijke initiatieven

GROEN & GOED DOEN! E en bedrijf dat ‘eerlijke’ T-shirts produceert. Een pensioenfonds waarvan de deelnemers eigenaar zijn. Een fabrikant van designwaterflessen die daarmee ‘actief de hoeveelheid singleuse plastic afval’ wil verkleinen. Een computerbedrijf dat uitsluitend met autisten werkt. Hoe uiteenlopend ook, deze ondernemingen hebben gemeen dat zij zich allemaal tooien met de etiketten ‘duurzaam’ of ‘sociaal’. Soms vraag je je af: begint iemand nog een bedrijf dat niet sociaal of duurzaam heet te zijn?

McKinsey schatte in 2011 al dat er ongeveer vier- tot vijfduizend sociale ondernemingen in Nederland actief waren. Sociaal ondernemen spreekt niet alleen veel jonge startende ondernemers aan, maar

16emb028z077 77

14-04-16 10:12

TEKST: JETTE VAN EXTER FOTO’S: GESTALTEN

DATAVISUALISATIE

BEELDVERHALEN Indrukwekkende fotografie en een enorme hoeveelheid informatie: dat is PhotoViz. Het boek toont de nieuwste trend, datavisualisatie

92

16emb028z092 92

D

atavisualisatie door middel van fotografie – dat beoogt Nicholas Felton, de bedenker van onder meer de Feltron Report, de Reporter-app en Facebooks tijdlijn. Wat begon als een verzameling van, op het eerste oog, willekeurige foto’s die hij op zijn bureaublad opsloeg, veranderde in een prachtig fotoboek, PhotoViz. Verhalen en cijfers die voorheen met grafieken en infographics werden weer-

gegeven, worden in het boek getoond in fotografie. Deze foto’s laten verbanden zien, maken het onzichtbare ineens zichtbaar en geven meer details dan elk ander fotoboek. Het onderzoekt eigenlijk het punt waar fotografie, infographics en datavisualisatie samenkomen.

Elke foto in het boek bevat informatie: alle vluchten van de afgelopen 24 uur op een vliegveld, internationale handel, beweging, tijd. Dit wordt in kaart gebracht door het gebruik van allerlei technieken.

ELSEVIER

14-04-16 10:08

H Zo wordt lange sluitertijd toegepast om beweging vast te leggen, en met Photoshop plakken de fotografen tientallen foto’s, die vanuit hetzelfde punt op verschillende tijdstippen zijn genomen, over elkaar om te laten zien hoeveel mensen of bewegingen er in een bepaalde periode op één plek zijn geweest. Het resultaat: een informatief en origineel, maar ook ontregelend fotoboek.

et bijzondere van fotografie is dat ze een nieuwe realiteit kan creëren, puur door het bewerken van normale foto’s. Door de komst van talloze geavanceerde computerprogramma’s is er een hele nieuwe wereld aan mogelijkheden ontstaan. Zoals deze foto van Peter Funch. Hij maakte meerdere foto’s op dezelfde plek van de omgeving zoals die was. Daarna bewerkte hij ze zo dat hij alles uit de foto knipte behalve één detail, en al deze details voegde hij samen tot deze foto. Zo krijg je een indruk van wat er zoal gebeurt op Times Square in New York op één dag. Bovendien toont het perfect hoeveel we eigenlijk missen als we de wereld alleen in momentopnames gadeslaan.

Peter Funch/PhotoViz/Gestalten 2016

MOMENTEN

@JettevanExter ELSEVIER

16emb028z093 93

93

14-04-16 10:08

TEKST: TOENKE BERKELBACH IN ROME

REIZEN

Vliegen, zeker nu het zo goedkoop is, heeft het reizen gedemocratiseerd. Elke bestemming is bereikbaar. En als je er niet heen kunt, biedt internet (Google Earth!) een inkijkje in het onbekende. Is hiermee ook de magie van het reizen verloren gegaan?

Toenke Berkelbach over de reis, toen en nu

104

16emb028z104 104

ELSEVIER

14-04-16 10:54

O

nlangs was er een expositie van Louis Vuitton in het Grand Palais in Parijs, met hutkoffers, reistassen en necessaires voor toiletbenodigdheden.

Alles wat materieel gezien op reizen duidt, was aanwezig, omringd door het aura van Louis Vuitton. De context van het Grand Palais was perfect.

De voorwerpen lagen er uitgestald binnen decors als de Sahara of de achterplecht van een zeeschip.

Maar uiteindelijk draaide de tentoonstelling om een paar objecten die we allemaal wel kennen. Wat versleten hutkoffers, een paar koffers en wat tassen. Vuitton, ofwel de groep LVMH – Louis Vuitton Moët Hennessy – is de grootste multinational ter wereld geworden, met als basis onder meer die luxe reisbescheiden.

Maar wat is dat reizen nu eigenlijk? Waar ligt die magie van al dat reizen waarmee Louis Vuitton koploper van alle multinationals is geworden?

Halverwege de negentiende eeuw, toen Vuitton zijn eerste slag sloeg met zijn hutkoffers, was reizen nog iets exclusiefs voor de gegoede klasse. In de loop van de twintigste eeuw, met de opkomst van het toen nog kostbare vliegverkeer, werd reizen vooral iets voor de jetset. Inmiddels is reizen gemeengoed, met hordes toeristen die naar de meest afgelegen plekken reizen – de Ryan Air Set. Het reizen is zijn aureool van luxe kwijtgeraakt zoals dat bestond in de tijd van Louis Vuittons hutkoffers.

Een rugzakje van de HEMA kan immers ook. Maar is de zoektocht van wie al veel eerder reisde, ook zonder Vuittons hutkoffers, of dat nu doet met zijn HEMA-rugzak, misschien toch dezelfde?

Boven: Reizen is zijn luxe kwijtgeraakt zoals dat bestond in de tijd van Louis Vuitton hutkoffers

Emo’s omzwervingen

Reizen is zo oud als de wereld, maar het reizen-om-hetreizen, het toerisme, is pas halverwege de zeventiende eeuw begonnen. Tot dan toe had reizen altijd een commercieel, militair of religieus ←

Boven: Reizen is zo oud als de wereld Links: Voorheen was reizen iets exclusiefs

Bijschrift

16emb028z105 105

14-04-16 12:57

TEKST: ROBBERT DE WITT

HIDDEN SECRET

SINT-PETERSBURG: VOORMALIGE HOOFD-

INWONERS:

STAD RUSSISCH

4,9 MILJOEN

KEIZERRIJK

DICHTSTBIJZIJNDE

GEMIDDELDE

VLIEGVELD: PULKOVO

TEMPERATUUR

AIRPORT (23 KM)

MEI: 12˚C

SINTPETERSBURG Een noordelijke wereldstad, bruisend van cultuur en vol herinneringen aan het langvervlogen tsarenrijk: eigenlijk is het een raadsel waarom Sint-Petersburg – op drie uur vliegen vanaf Schiphol – geen veel populairdere citytrip is.

Echt oud is de stad niet: pas in 1703 gingen de eerste palen de drassige grond van de Nevadelta in. Tsaar Peter de Grote (1682-1725) wilde van SintPetersburg – niet naar hem vernoemd, maar naar de apostel Petrus – een stad maken, modern als Amsterdam, groots als Rome. Wie Rusland ziet als een wat achtergebleven, arm land, zal worden verrast: pompeuze façades, stadspaleizen, brede boulevards, fraaie kerken en rijke musea, alles gelukkig grotendeels gespaard door de communisten.

Imposant is de Peter en Paulvesting. In de kerk in dit rode fort dat al drie eeuwen waakt over de stad, liggen de tsaren begraven. Op het nabijgelegen eiland Vasili – het grootste van de 101 eilandjes die SintPetersburg telt – is de Kunstkammer met zijn verzameling bizarre natuurhistorische objecten vermeldenswaard.

Ook fraai: het Mensjikovpaleis aan de oever van de Neva. Naar schatting dertigduizend Delfts blauwe tegels bedekken de vertrekken, van plint tot plafond.

Op het tegenovergelegen Admiraalseiland ligt het eigenlijke centrum. Enkele hoogte-

120

16emb028z120 120

De monumentale metropool aan de Neva overrompelt bezoekers door haar rijkdom aan cultuur en historie. Nu de lange Russische winternachten voorbij zijn, is het een goed moment om kennis te maken met Sint-Petersburg, het ontspannen zusje van het gejaagde Moskou

SLAPEN Het aanbod aan hotels is uitstekend. Prijzen zijn West-Europees. Voor wie geen chic ketenhotel zoekt, is boetiekhotel Pushka INN een aanrader. Gevestigd in een statig pand aan de Moikarivier, om de hoek bij het Winterpaleis (de Hermitage).

S.M.Tunli

CHECK OUT

DINEREN Russische klassiekers smaken het best in het oudste restaurant van de stad, L’Europe.

Dit schitterende artnouveaugebouw uit 1905 was de place to be voor de aristocratie. Ook goed: de Georgische restaurants met hun mix van mediterrane en oosterse gerechten.

Een wereldstad, bruisend van cultuur

punten: de Nevski Prospekt, de ruim 4 kilometer lange boulevard die de culturele en commerciële slagader is van de stad. In de zijstraatjes zijn veel bars en cafés – die vaak pas sluiten als de laatst overgebleven gast aanstalten maakt. Diep onder de Nevski Prospekt rijdt de beroemde metro. De in marmer uitgevoerde stations zijn mogelijk het enige fraaie dat het com-

munisme heeft nagelaten.

Tot slot: onderdruk de neiging om alles te willen zien in de Hermitage – in de eindeloze zalen van dit befaamde museum bevinden zich drie miljoen kunstobjecten. Eigenlijk geldt voor de Hermitage hetzelfde als voor de stad: het aanbod is zo groot, dat kiezen onvermijdelijk is. ←

THEATER Liefhebbers van opera en ballet kunnen een bezoek aan het befaamde mintgroene Mariinskitheater niet overslaan. Uitgaan in negentiende-eeuwse grandeur. Reserveer kaarten vooraf, via de website.

BUITENVERBLIJF Op 30 kilometer van de stad ligt de Peterhof, complex van paleizen, tuinen, fonteinen.

Buitenverblijf van tsaren. Op de Werelderfgoedlijst.

@RobbertdeWitt

ELSEVIER

14-04-16 10:05

CHECK OUT

TEKST: JETTE VAN EXTER

REIS OM DE WERELD NAAR SCHOOL Nabij het Amsterdamse Rembrandtpark is een oud schoolgebouw omgetoverd tot een prachtig en multifunctioneel pand met onder meer een club, en een concertzaal met een 24-uursvergunning waar Subbacultcha concerten organiseert. Naast een club heeft De School, dat overigens de opvolger is van club Trouw die een jaar geleden zijn deuren sloot aan de Wibautstraat, een café, een restaurant, werkplekken, en een sportclub in de oude gymzaal. Veel van het pand is opgeknapt in originele staat en eenvoudig, maar stijlvol ingericht. www.deschoolamsterdam.nl ←

HOTEL À LA WES ANDERSON Centraal gelegen aan de bruisende Passeig de Gracia in Barcelona opende onlangs boetiekhotel Margot House zijn deuren.

Het hotel dankt zijn naam aan Margot Tenenbaum – het gereserveerde karakter uit Wes Andersons film The Royal Tenenbaums (2001). Margot is een diepzinnige vrouw met een onontdekte kant, die glamour en mystiek uitstraalt. De eigenaren, vader Sergio en dochter Sandra Durany, wilden Margots verfijnde persoonlijkheid vastleggen in het design van het hotel. Dat leidde tot een negen kamers tellend hotel met neutrale kleuren, rustieke betonnen oppervlaktes, meubelen van lichte houtsoorten, kasjmier dekens en witte ruimtes. Een prachtige en serene plek te midden van de drukte van de stad.

Vanaf 190 euro per nacht. www.margothouse.es ←

SPELENDERWIJS TALEN LEREN Meer dan zeventig miljoen reizigers maken al gebruik van Duolingo, een gratis en mooi vormgegeven app om talen te leren. Zie de app niet als vervanging voor een professionele taalcursus, maar als een leuke manier om de basis van een andere taal te leren. Of gebruik hem als opfriscursus voordat je op reis gaat.

Net zoals bij een computerspel moet je levels behalen om verder te komen, en onderweg ontvang je ervaringspunten.

De app is gratis te downloaden voor iOS en Android ←

DOOR DE OGEN VAN EEN LOCAL We kennen Airbnb natuurlijk al als platform om leuke appartementen in de stad te huren.

Maar het bedrijf gaat een stapje verder met Airbnb experience: een platform waar locals zich aanbieden als stadsgids. Zij laten reizigers (tegen betaling) kennismaken met de verborgen juweeltjes, de andere kant van een stad en hun eigen favoriete plekken. Een leuke manier om de stad eens op een andere manier te zien. ←

Ga voor meer informatie naar www.elsevierjuist.nl ELSEVIER

16emb028z121 121

121

14-04-16 10:05

Elsevier Juist

MEER WERELD, MEER WETEN

Juist nu

Probeer Elsevier Juist of geef Elsevier Juist cadeau.

een brede horizon LEEF

WEET

In een tijd waar oppervlakkige informatie met een paar klikken beschikbaar is en de mediaconsumptie vluchtig, groeit de behoefte aan af en toe een pauze. Even stilstaan en de diepte ingaan. Voor die momenten is er het mooie maandblad Juist.

VERDIEN

BELEEF

Vanuit een positieve levensvisie brengt Juist inspirerende en grenzeloze verhalen over innovatie, cultuur, politiek, religie en reizen. Juist biedt geen podium aan weer diezelfde BN’ers, maar wel aan wereldtoppers en mensen die écht iets te vertellen hebben.

Probeer JUIST nu! € 10,00 3 nummers

Voor wie zich wil onttrekken aan de waan van de week, aan de – vaak negatieve – nieuwsberichten en alle appjes, e-mails en tweets. Voor lezers die liever vanuit een brede interesse naar de wereld kijken dan achter de dijken blijven.

Juist, van de makers van Elsevier, biedt een verrassende kijk op de wereld. Juist neemt je mee, denkt internationaal en opent je blik. Gemaakt met smaak en oog voor stijl biedt Juist evenveel verdieping als leesplezier. Juist: meer wereld, meer weten.

www.elsevierjuist.nl/abonneer

ter waarde van € 17,85

28_EIGEN_WERF_SLOTPAGINA.indd 122

14-04-2016 12:20