Nummer 10 - 2 juni 2022

Page 1

bpost

| AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X | jaargang 77 | p806000 |

BELGIE(N) - BELGIQUE

BELGIE(N) BELGIQUE BELGIE(N) --BELGIQUE PBPP B- 00000

00000 B-00000 PB- PP B-

10 | ANTWERPEN | 02 ¬ 06 ¬ 2022 | MAANDELIJKSE UITGAVE | volgend nR 16.06.2022

E X TRA EDITIE VOOR LEDEN VAN HE T ACV

Renovatie of nieuwbouw?

Vakbonden hip in de VS

Eerste hulp bij fake news

Factcheck jaagt een vermogenbelasting de rijken weg?

Antwerpen laat geen centen liggen


Vergeet mei niet

¬ Foto Karina Brys 2 ¬ VISIE

D

e man op de foto is Simon Gronowski. Op 19 april 1943 sprong de 11-jarige Simon van een trein. Die trein was met meer dan 1 600 mensen vertrokken uit de Dossinkazerne in Mechelen en had als eindbestemming het concentratiekamp van Auschwitz-Birkenau. De jongen overleefde ondergedoken de gruwel van de oorlog. Zijn moeder en zus kwamen niet terug van de kampen. Zijn vader stierf in 1945. Ik ontmoette hem op 8 mei in Breendonk. Daar kwam de 8-meicoalitie, waar het ACV deel van uitmaakt, samen. Simon Gronowski sprak de honderden aanwezigen toe. Zijn verhaal liet een enorme indruk na, het is geen toeval dat ik er hier over schrijf.

De 8-meicoalitie heeft één doel: 8 mei opnieuw erkend krijgen als feestdag, wat tot in 1974 het geval was. Op die dag in 1945 capituleerde nazi-Duitsland. De donkerste periode uit de wereldgeschiedenis werd afgesloten. En er werd een nieuwe start gemaakt met de uitbouw van een eerlijkere verdeling van welvaart, met de sociale zekerheid, met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en met de dekolonisatie. Maar veel van wat in de jaren na de Tweede Wereldoorlog werd opgebouwd, komt alsmaar meer onder druk. Heel zichtbaar: er woedt opnieuw een vreselijke oorlog op het Europese continent. Maar ook minder zichtbaar, minder ‘mediageniek’: het naoorlogse sociaal contract, dat ons gedeelde


Kort.

MANIFESTATIE 20.06

Voor een eerlijker loon Elektriciteit +49,7%, aardgas + 139,5%, stookolie + 57,8%, lonen +0,4%... Wat past niet in het rijtje? Het ACV roept samen met de andere vakbonden op om op maandag 20 juni om 11 uur vanaf het noordstation in Brussel te manifesteren voor een eerlijk loon en zo druk te

zetten op politici. Want dankzij de succesvolle petitie met meer dan 89 000 handtekeningen komt er op 29 juni een hoorzitting in het parlement over de loonnormwet. ~ www.hetacv.be/loonnormwet

MEER EN MEER SLACHTOFFERS DOOR BESTELWAGENS

Postwet als hefboom naar veiligheid Het ongeval in Aalst waarbij een onbemande PostNL-bestelwagen twee mensen aanreed die uiteindelijk overleden, doet vragen rijzen. VIAS, het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid, noteerde in zijn Barometer 2021 al opvallend meer doden met lichte vrachtwagens. ‘Door meer thuisleveringen steeg ook het aantal bestelwagens en ongelukken ermee. Om van de milieu-impact nog maar te zwijgen’, vertelt Koen Ryckenboer, verantwoordelijke vervoer over de weg bij het ACV. ‘Er moeten dringend zaken anders. De druk op de onderaannemers en de pakjesbezorgers is enorm en hun arbeidsvoorwaarden zijn vaak slecht. We betalen de prijs voor de gratis snelle levering met de gevolgen voor veiligheid en uitstoot, en loon- en arbeidsvoorwaarden.’ welvaart en de sociale zekerheid bracht, wordt al jaren uitgehold. Politici nemen de onafhankelijkheid van rechters – een van de fundamenten van onze democratie – steeds meer onder vuur. Racisme, discriminatie en polarisering leiden tot zware spanningen, overal in Europa. We weten maar al te goed tot wat dat allemaal leidt. Of zouden het moeten weten, want het lijkt wel of de lessen van de wereldoorlog en levensverhalen zoals dat van Simon Gronowski alsmaar meer in de vergetelheid geraken. Daarom moet 8 mei opnieuw een feestdag worden. Om te herdenken, te waarschuwen en te verdedigen.

Op 7 juni komt de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven met een advies. ‘Sowieso moeten er meerdere oplossingen komen’, aldus Ryckenboer. ‘Het aantal verschillende leveranciers dat

dagelijks in eenzelfde woonwijk passeert voor een levering, is onhoudbaar. Werken met overslaghubs naar fietscargo’s, lockers en elektrische bestelwagens in drukke binnensteden is broodnodig’. Op dit moment gebeurt slechts vijf procent van de leveringen uitstootvrij, waar het Vlaamse regeerakkoord vanaf 2025 in de stadskernen enkel emissievrij openbaar vervoer en goederenvervoer wil toelaten. ‘Daarnaast moeten postbedrijven en e-commercespelers hun ketens van onderaannemers beperken’, vindt Ryckenboer. ‘Dat komt de arbeidsvoorwaarden en de veiligheid ten goede. Als je het aantal onderaannemers beperkt, kan je ook makkelijker het respecteren van sociale regels rond arbeidstijd, rijen rusttijden controleren en operatoren verplichten om chauffeurs opleidingen te geven. Niet alleen in vakbekwaamheid, maar ook in de snel veranderende regelgeving in de gewesten of steden.’ Ryckenboer hoopt alvast dat de postwet die minister van Post Petra De Sutter (Groen) voorbereidt, een hefboom kan zijn.

Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen jennifer.lavers@acv-csc.be ¬ 02 244 32 81 ¬ Verantwoordelijke uitgever Mathieu Verjans ¬ Redactie Simon Bellens, Jelle De Bock, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans en Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten

Marc Leemans, Voorzitter ACV

VISIE ¬ 3


Actueel. Historische eerste vakbond bij Amazon in de VS

Make de vakbond great again Christian Smalls heeft in de Verenigde Staten geschiedenis geschreven. Hij heeft ervoor gezorgd dat er bij internetgigant Amazon een vakbond werd opgericht. Daarvoor werd Smalls zelfs ontvangen door een enthousiaste president Joe Biden. Groot nieuws dus, maar waarom eigenlijk? En wat betekent dat voor ons? Wij vroegen het aan correspondente Barbara Noordermeer en advocaat en specialist arbeidsrecht Jan Buelens. ¬ Tekst Dominic Zehnder ¬ Foto Adam Schultz

D

e oprichting van de vakbond in een van de distributiecentra van Amazon was dan wel historisch, het was niet de eerste keer dat er bij de internetwinkel een poging werd gewaagd. ‘In Alabama was er vorig jaar al een eerste grote vakbondsverkiezing die verloren werd’, vertelt Barbara Noordermeer, Amerikacorrespondente voor het Nederlandse Financiële Dagblad en BNR Nieuwsradio. ‘De Amazonwerkers in Alabama vertelden mij toen dat ze perfect voor zichzelf kunnen opkomen, dat ze geen vakbond nodig hebben om hen te helpen.’ Daar lijkt nu verandering in te komen, en niet alleen bij Amazon. Ook bij Apple Stores en Starbucks borrelen heel wat frustraties bij werknemers. ‘Die bedrijven hebben megawinsten geboekt tijdens de pandemie, en dat dankzij de werkers die hun gezondheid op het spel hebben gezet. Zij eisen nu hun aandeel op. Zeker wanneer ze zien hoe superrijke CEO’s als Jeff Bezos honderden miljoenen aan een plezierjacht uitgeven, terwijl veel van hen drie banen met elkaar moeten combine-

4 ¬ VISIE

ren om het hoofd boven water te houden’, weet Noordermeer. Bovendien speelt ook daar de krapte op de arbeidsmarkt een belangrijke rol, stipt de correspondente aan. ‘Enkele jaren geleden was het hier nog knokken om een baan te vinden. Maar intussen kun je bijna zo elders aan de slag als je je ontslag geeft. Dat sterkt werknemers natuurlijk om meer eisen te durven stellen.’

Union busting In de VS zijn op dit moment slechts zo’n tien procent van alle arbeiders lid van een vakbond, terwijl er dat er bij ons meer dan de helft zijn. Om dat cijfer zo laag te houden bestaat het fenomeen wat Union Busting genoemd wordt. Dat is een verzamelnaam voor alle acties die een bedrijf onderneemt om zijn werknemers te ontraden om zich bij een vakbond aan te sluiten. ‘Bij de verkiezing in Alabama waren dat bijvoorbeeld dagelijkse sms’jes die naar de werknemers gestuurd werden, pamfletten en posters in de toiletten en kleedkamers en zelfs heuse

antivakbondsbijeenkomsten met verplichte aanwezigheid voor alle werknemers, waarbij antivakbondspropaganda verspreid werd. Dat soort acties zijn trouwens volstrekt legaal’, legt Noordermeer uit. Volgens een studie uit 2019 van het Amerikaanse Economic Policy Institute gaven bedrijven daaraan op jaarbasis maar liefst 340 miljoen dollar uit. ‘Dat zijn hallucinante bedragen’, zegt Jan Buelens, advocaat en expert in sociaal recht. Hij wijst op de gevaren van dergelijke praktijken bij bedrijven die ook bij ons gevestigd zijn. ‘Wij moeten echt waakzaam zijn dat zulke toestanden hier nooit voet aan de grond krijgen. Al zijn er de laatste tijd meer en meer pogingen. Na een vakbondsactie bij Brussels Airlines werden bijvoorbeeld deelnemers individueel op het matje geroepen onder voorwendselen van gegevensmisbruik. Waar natuurlijk niets van aan was. En tijdens een staking een tijdje geleden bij auto-onderdelenfabrikant Meister in Wallonië dook plots een groep Duitsers op, die veel weg had van een knokploeg.


Actueel. Christian Smalls (rechts) richtte een vakbond op bij Amazon. Hij werd daarvoor ontvangen op het Witte Huis door een enthousiaste president Biden.

Het vijfde droge voorjaar in zes jaar tijd zette nog maar eens het Belgische waterschaarsteprobleem op scherp. ‘Bij bedrijven is het besef gegroeid dat water schaars en duur is.’ ¬ Tekst Simon Bellens

‘Waterschaarste dwingt ons om te ontharden’ Die waren zogezegd lid van een ‘bewakingsfirma’. Achteraf bleek dat die waren ingehuurd door Meister om de stakers te intimideren. Dat is toch zeer dubieus.’

Amazon binnenkort in België Amazon kondigde in februari aan dat het eind 2022 een eerste sorteercentrum wil openen in Antwerpen. Jan Buelens stipt aan dat men de situatie daar van in het begin goed in de gaten moeten houden. ‘Amazon gaat allicht zien hoever ze het kunnen drijven voordat de vakbonden kunnen ingrijpen. Bij zo goed als alle van die bedrijven zie je eigenlijk dezelfde tactiek. Ze roepen dat ze niet naar ons land gaan komen door de strenge sociale wetgeving. Maar als het puntje bij paaltje komt, kunnen ze niet om België heen, zeker door ons goed uitgebouwde logistieke netwerk en de haven.’ ‘Ze kunnen wel proberen om zich rond ons land te vestigen. Dat zag je in het verleden ook bij Amazon, dat verschillende distributiecentra in de buurt van de Belgische grens heeft neergezet. Maar nu gaan ook zij overstag en trekken ze de grens over. Dus hoe hard die bedrijven ook dreigen, ze hebben ons land nodig als ze in onze contreien deftig voet aan de grond willen krijgen. Wetmakers mogen zich het hoofd niet laten zot maken en plooien voor hun eisen. Die bedrijven hebben immers genoeg middelen om werknemers de hier geldende arbeidsvoorwaarden te bieden’, besluit Buelens.

N

a een erg droog maart en april stelde de Vlaamse Milieumaatschappij begin mei op 67 procent van de meetplaatsen lage of uiterst lage grondwaterstanden vast voor de tijd van het jaar. De recente neerslag brengt mogelijk beterschap, maar na een langdurige droogte zijn korte, intense regenbuien onvoldoende, weet Patrick Willems, waterexpert aan de KU Leuven. ‘Dan heeft de harde grond een aantal dagen, liefst zachte, buien nodig om weer goed doorlatend te worden.’ Hoe dan ook is de droogte een nieuwe realiteit voor België. ‘Op 2021 na kampen we sinds 2017 elk jaar met droogte’, aldus Willems. Cijfers van het World Resource Institute tonen dat het grootste deel van België lijdt onder een hoge of extreem hoge waterstress, de verhouding tussen het waterverbruik en het beschikbare water. Dat is vergelijkbaar met Italië en het zuiden van Spanje. ‘Bij bedrijven is het besef gegroeid dat water schaars en duur is’, vertelt Annick Lamote, die bij de Sociaal-Economische Raad Vlaanderen (SERV) werkt rond omgevingsbeleid. ‘Niet alleen in de landbouw. De kerncentrale van Doel haalt bijvoorbeeld koelwater uit de Schelde, dat kan ze weer lozen, maar dan is het een paar graden warmer. In Frankrijk gebeurde het al dat kerncentrales moesten worden afgeschakeld

omdat het koelwater te warm en onbruikbaar was, en omdat de waterstand te laag was.’ In 2020 lanceerde de Vlaamse overheid haar zogeheten Blue deal, een groot plan tegen waterschaarste. Daarin staan maatregelen die inzetten op meer regen­ watergebruik en een maximaal hergebruik van water. Last but not least wil het plan ook komaf maken met de gewraakte Vlaamse verharding. ‘16 procent van de Vlaamse oppervlakte is verhard’, zegt Willems. ‘Dat is het dubbele van het Europese gemiddelde.’ Volgens Willems moeten steden en gemeenten de principes van ontharding en van waterzuinigheid en -hergebruik dringend leren toepassen bij elk nieuw buurtproject. ‘Richt bijvoorbeeld een groene zone in met een vijver waarin je regenwater kunt opvangen. Ook een industrieterrein hoeft niet allemaal asfalt te zijn. We mogen geen kansen meer onbenut laten.’ Maar ook zelf kunnen we onze gewoontes aanpassen aan het drogere klimaat. ‘De gemiddelde Belg verbruikt zo’n 100 liter drinkwater per dag. Daarvan kan zestig liter met regenwater’, besluit Willems. ‘Denk aan het toilet of de tuin, maar ook een wasmachine kan perfect op regenwater draaien.’

VISIE ¬ 5


Achtergrond. Tips om de waarheid op te sporen

Wat mag je geloven op Facebook? Smeer geen zonnebrandcrème, je huid moet gewoon wennen aan de UV-straling. Keizer Nero? Die had zijn eigen dood in scène gezet, dat wisten de Romeinen al — een beetje zoals Elvis. Hoe hou je het hoofd boven water in de stortvloed aan juiste en foute informatie die ons dagelijks overspoelt? ¬ Tekst Simon Bellens ¬ Illustratie Rutger Van Parys

C

omplottheorieën zijn van alle tijden, maar het internettijdperk en sociale media zorgen wel voor een ongeziene overvloed aan informatie. Bovendien heb je weinig controle over hoe een bericht zich verspreidt’, zegt Annelies Pauwels van het Vlaams Vredesinstituut. ‘Negentig procent van de mensen die meelezen, mengt zich niet. Hen zie je dus ook niet, dat onderschatten mensen vaak.’ Als experte radicalisering weet Pauwels hoe een berichtenstroom je mee kan nemen naar een alternatieve waarheid waar er één juiste mening bestaat, en één duidelijke, boosaardige vijand. ‘Complotdenken is niet altijd gevaarlijk’, zegt ze, ‘Maar er zijn wel degelijk bewuste campagnes om mensen te misleiden. Desinformatie-ondernemers, zoals we

hen noemen, kunnen een verdienmodel hebben, door bijvoorbeeld veel kliks te vergaren en advertenties aan te trekken. Of misschien hebben ze politieke redenen om iemand in een kwaad daglicht te stellen.’ Kritisch en waakzaam blijven is dus de boodschap, maar hoe kunnen we ons wapenen tegen fake news?

1

Wees kritisch, vooral voor jezelf

Een beetje wantrouwen is een goed medicijn tegen de waan van de dag. Maar wantrouw ook jezelf. ‘We hebben de neiging om nieuwe informatie te interpreteren zodat die in ons kraam past’, zegt Pauwels. ‘Daar moeten we ons goed bewust zijn.’ ‘Durf te zoeken naar het tegendeel van wat je denkt’, beaamt Brecht Castel,

Fake news, complotdenken of populisme? Over de interpretatie van feiten kunnen we het oneens zijn, daar is niets fake aan. Wanneer foute feiten hun weg op het internet vinden, dan schuilen daar meestal geen slechte bedoelingen achter. Zo’n misinformatie kan het gevolg zijn van een onvolledig, of uit de context getrokken bericht. Maar soms is dat niet onschuldig. Wanneer dat bewust verspreid wordt om te misleiden, spreken we over desinformatie. En ziet het eruit als een echt nieuwsbericht, dan hebben we het over fake news. Dat is nog steeds een paar stappen verwijderd van complotdenken: de overtuiging dat allerlei echte of vermeende wantoestanden te herleiden zijn tot een samenzwering of complot van een met kwaad opzet handelende vijand. Vaak bedient een complottheorie zich van een populistisch taalgebruik, waarbij iemand beweert ‘het volk’ te vertegenwoordigen en dat afzet tegen ‘de elite’. Maar zo eenvoudig is de wereld, helaas, nooit.

66 ¬¬ VISIE VISIE

factchecker bij het weekblad Knack en gespecialiseerd in het achterhalen van de oorsprong van valse nieuwsberichten. ‘Vaak moeten we nederig toegeven dat we iets niet weten. Maar net door voortdurend te twijfelen aan het eigen gelijk en te zoeken naar tegenbewijs, maken we vooruitgang. Zo werkt ook de wetenschap. Soms verandert daardoor wat we weten, en dat is geen schande.’

2

Ga op zoek naar andere bronnen en andere meningen

‘Meerstemmigheid’ is dus het codewoord. Maarten Van Alstein onderzoekt polarisering aan het Vlaams Vredesinstituut en ziet dat gelijkgezinde mensen elkaars meningen versterken. ‘Wie daarentegen geconfronteerd wordt met veel verschillende visies is minder vatbaar voor polarisering’, zegt hij. ‘We hoeven het niet over alles met elkaar eens te zijn. Maar als een meningsverschil ertoe leidt dat je de ander als dé vijand gaat zien, zit het fout.’ Niet alle bronnen zijn even waardevol. Tom Van Looy van ACV-CSC METEA organiseert vormingen over populisme en polarisering voor vakbondsmilitanten. Hij werkt met een checklist waarmee cursisten de juistheid van berichten kunnen achterhalen. Ken je de bron? Met


‘Ga niet meteen in het wilde weg googelen’ Om de waarheid van berichten te achterhalen, doet Brecht Castel zelf een beroep op de HALT-methode, ontwikkeld door de Amerikaanse onderzoeker Mike Caulfield: vier stappen om te bepalen of een bericht het delen waard is.

1 Ho!

welke intentie werd het bericht de wereld ingestuurd? Is het transparant over waar het de informatie vandaan haalt? Wat is de toon van het artikel? Is die erg spectaculair en gericht op emoties, dan wil het bericht wellicht vooral reacties opwekken. Een straffe of polariserende stelling vraagt bovendien om sterk bewijs, en een gebrek aan tegenbewijs is geen goed argument. Een voorbeeld? Op de schaduwzijde van de maan leeft een kolonie van reusachtige mieren die de opwarming van de aarde aanstuurt. Daar is geen bewijs voor, maar voor het tegendeel evenmin. ‘Gelukkig is het internet niet alleen een echokamer van het eigen gelijk’, aldus Van Alstein. ‘De meeste mensen op sociale media lezen net mee bij een verhitte discussie om de verschillende standpunten te leren kennen.’

3

Neem een open, vragende houding aan

Volgens Annelies Pauwels moeten we meer oog hebben voor de aantrekkingskracht van complottheorieën en desinformatie. ‘Het biedt houvast in een erg complexe, tegenstrijdige wereld. Vaak zien

we dat complotdenkers veel likes en erkenning krijgen voor de berichten die ze delen. Het levert hun status en een netwerk op. Die sociale noden zitten dieper dan de ideologie.’ Dat ondervindt Tom Van Looy dagelijks. ‘Ik zeg vaak duidelijk: Ik ben het niet eens met jouw mening, maar ik ben wel geïnteresseerd om te weten hoe je ertoe gekomen bent. Dan kunnen we elkaar begrijpen, maar begrijpen is iets anders dan begrip tonen. Ik kan het nog steeds grondig met jou oneens zijn.’ Van Looy wil een veilige plaats creëren waar mensen het achterste van hun tong durven te laten zien. ‘We hebben de neiging om elkaar meteen aan te vallen als iemand iets fouts zegt. De maatschappelijke gevoeligheid daarvoor is gegroeid, en uit angst voor conflict gaan we sommige onderwerpen uit de weg, maar daardoor neemt de frustratie alleen toe.’ ‘Vaak moet ik vechten tegen mijn syndicale overtuigingen’, bekent hij. ‘Als ik het ergens mee oneens ben, wil ik meteen mijn standpunt beargumenteren. Maar als je meteen in de aanval gaat, kom je niet te weten waarom iemand zegt wat hij zegt.’

De eerste stap vraagt om even stil te staan. Is er reden om te twijfelen? Bijvoorbeeld omdat we de bron niet kennen, of omdat het nieuws wel erg spectaculair lijkt. ‘De gemakkelijkste stap’, zegt Castel, ‘maar die vergeten we vaak. Zeker als we het eens zijn met een bericht, moeten we opletten.’

2 Analyseer de bron Als we een reden hebben om te twijfelen, bekijken we de bron van naderbij. ‘Dat klinkt tijdrovend, maar kan soms in tien seconden. Een eenvoudige zoekopdracht op Wikipedia is vaak voldoende om een beeld te geven van wie erachter zit.’

3 Lokaliseer betere berichtgeving Pas als dat geen antwoorden oplevert, wordt het moeilijker. Vinden we betrouwbare bronnen over het onderwerp, zoals erkende websites, of academische studies? ‘Gelukkig is er één gouden regel op het internet: de kans is groot dat iemand anders zich al hetzelfde heeft afgevraagd. Wellicht is er al een factcheck.’

4 Traceer de originele context Maar als dat niet zo is, is het speuren geblazen. ‘Net alsof je Sherlock Holmes bent. Het internet biedt ontelbaar veel, gratis hulpmiddelen, zoals Google reverse image search om de eerste versie van een beeld te achterhalen. Onlangs stootte ik plots op een tool om video’s frame per frame af te spelen, ideaal om beelden extreem te vertragen.’ VISIE ¬ 7


Klare taal. Tot je dienst

VAKANTIERECHTEN

Geen betaald verlof, wat nu? Wie vorig jaar niet, of niet voldoende gewerkt heeft om volledige vakantierechten op te bouwen, zal allicht met gemengde gevoelens naar de nakende zomervakantie kijken. Gelukkig zijn er verschillende regelingen, zodat je allicht toch kunt genieten van enkele weken betaalde vakantie.

Jeugdvakantie Ben je vorig jaar gestopt met studeren, niet ouder dan 25 jaar in 2021 en heb je minstens één maand gewerkt? Dan heb je recht op vier weken jeugdvakantievakantie: 24 dagen als je zes dagen per week werkt, 20 als je vijf dagen per week werkt. Maak je aanspraak op gewone vakantiedagen, dan worden die afgetrokken van het maximaal aantal jeugdvakantiedagen. Voor je vakantiedagen ontvang je een jeugdvakantie-uitkering. De uitkering bedraagt maximaal 65 procent van je brutoloon, met een maximum van 2 542,48 euro per maand.

Seniorvakantie Ook wie ouder is dan 50 hoeft geen volledig jaar gewerkt te hebben om aanspraak te maken op vier weken betaalde vakantie. Wie na een langere periode van inactiviteit, bijvoorbeeld door invaliditeit of werkloosheid, terugkeert naar het werk, kan gebruikmaken van de regeling rond seniorvakantie. Ook hier krijg je maximaal 65 procent van je brutoloon. Wie zowel buiten het systeem van jeugd- als seniorvakantie valt, kan onder voorwaarden gebruikmaken van het aanvullend verlof. ~ www.hetacv.be/vakantie

Vacatures Ateliers voor werknemersvorming zoekt - Stafmedewerker communicatie en webredacteur ~ www.hetacv.be/vacatures

Kwb zoekt - Stafmedewerker activiteitenaanbod en vrijwilligersbeleid - Ondersteun(st)er lokale groepen regio Waas & Dender ~ www.kwbeensgezind.be/vacatures

8 ¬ VISIE


Made in. Belgium

Voor elk potje een deksel bij Demeyere 31 jaar geleden stond Peggy uit Vorselaar met haar fiets voor deze fabriek. Haar vriendje had haar overgehaald om te solliciteren. ‘Hij is zelf elders gaan werken, maar later ben ik de liefde opnieuw tegengekomen … op de werkvloer.’ Voor elk potje een deksel dus, bij Demeyere. ¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Foto’s Maarten De Bouw

PEGGY JANSSENS (49) kwaliteitscontrole en inpakster

FEITEN FEITEN In 1904 krijgt loodgieterzinkbewerker Emmanuel Demeyere van De Beukelaer de vraag om tinnen koekjesdozen te maken. De start van een bedrijf dat zich al snel specialiseert in kookgerei, en in 1980 een fabriek in Herentals opent. Vandaag is de hofleverancier deel van de grotere Zwilling groep, maar staat wel de vierde generatie Demeyere aan het roer. In Herentals werken 102 arbeiders en bedienden. 2021 was een recordjaar: Peggy en haar collega’s maakten zo’n 400 000 luxueuze potten en pannen.

‘Tussen de collega’s heerst een goeie klik. Laatst was er een feest voor de medewerkers en hun partners in het Felixpakhuis in Antwerpen, waar nu ook een Demeyere-winkel is. Een livebandje deed het feest de pan uitswingen. Natuurlijk kreeg elk personeelslid twee pannen mee. Ja, het feest was af!’

LUC HEYLEN (42) braseerder en afsteker ‘Ik startte hier 23 jaar geleden als polijster. Mensen blijven hier vaak heel lang werken. De fabriek kent enkel een dagdienst, wat een groot voordeel is als je een gezin hebt. Wie van afwisseling in zijn job houdt, wordt aangemoedigd om nieuwe taken uit te proberen. Uiteraard in overleg.’

VISIE ¬ 9


Cultuur. Een selectie

1.

EXPO C-MINE AFDALEN NAAR DE (W)ONDERWERELD

2.

PODCAST Daens

Op zoek naar de echte Daens

Erfgoedcel Denderland lanceerde onlangs Daens, de podcast. Na het boek, de verfilming en de musical vonden zij het tijd om uit te zoeken wie de bekende Aalsterse priester nu echt was. In vijf aflevering van telkens zo’n 20 minuten wordt ingezoomd op het leven van Daens zelf, maar ook op zijn aanhangers, de daensisten, met wie hij samen streed voor de verbetering van de arbeidsomstandigheden van de vele arme arbeiders rond Aalst en Ninove. De makers vlooien zo op boeiende wijze de mythe achter de priester en sociale strijder uit.

© STAD GENK

~ Nu gratis te beluisteren via je favoriete podcastapp www.erfgoedceldenderland. be/daens

In de Genkse C-mine kun je een duik nemen in het boeiende mijnverleden van de streek. Tijdens de C-mine-expeditie daal je zoals een echte mijnwerker af in het voormalige energiegebouw. Je wordt in deze interactieve tentoonstelling voor jong en oud zelf een kompel en je ontdekt levensechte verhalen uit de mijnen, gecombineerd met indrukwekkende decorstukken en speciale effecten. Het hoogtepunt is de beklimming van de 60 Sudoku meter hoge schachtbok, van waaruit je de overblijfsels van de kolenindustrie kunt zien in de vorm van de verschillende terrils in de wijde regio. ~ Tickets & info www.c-mine.be

Breintrein

9

6 2 5

3

8 7 1

3 7 9

2 8 4 4 2 7 3

9 8 1

2 4

6 4

6 3 9 © De Puzzelaar

10 ¬ VISIE

3.

BOEK Seks voor geld

Een geschiedenis van prostitutie in België Seks voor geld: Een geschiedenis van prostitutie in België haalt de boeiende geschiedenis van sekswerk uit de schaduw, van de middeleeuwen tot vandaag. Daarbij worden de vrouwen zelf in de schijnwerpers gezet. Zoals het geval van de Antwerpse Anne-Marie die haar lichaam in 1888 verkocht voor geld en daarbij te maken kreeg met geweld, ziektes en politiecontroles. En zij was lang niet de enige die de weg naar het oudste beroep van de wereld vond. ~ Elwin Hofman, Magaly Rodriguez Garcia en Pieter Vanhees (red.), Prometheus, 288 p.


We vragen het aan.

Factcheck.

Een vermogensbelasting jaagt de rijken weg

© JAN AGTEN

FEIT OF FABEL?

Renaat Hanssens Economisch adviseur bij het ACV

© ID/JONAS LAMPENS

Kan een beperkte loonindexering de immense prijsverhoging tegengaan?

EERDER ONWAAR

T

Na de recordinflatie mogen we in de nabije toekomst nog prijsstijgingen verwachten, zegt de Nationale Bank van België. Hoewel een loonindexering de stijgende prijzen niet helemaal opvangt, beperkt het wel deels het koopkrachtverlies.

Zelfs als een vermogensbelasting voor een ‘kapitaalvlucht’ zorgt, blijft het effect daarvan beperkt. Bekende voorbeelden tonen aan dat een vermogensbelasting netto meer opbrengt dan ze kost.

egenstanders van een ‘rijkentaks’ schermen vaak met een ‘kapitaalvlucht’. Daarbij ontvluchten de grootste vermogens het land en de toegenomen belastingvoet, waardoor op het einde van de rekening net minder belastinginkomsten overblijven. In 2012 voerde toenmalig Frans president François Hollande bijvoorbeeld een belastingtarief van 75 procent in voor de allerhoogste inkomens, dat goed vijf jaar later weer werd afgeschaft. Een berucht bewijs voor de zogezegde geringe baten. Maar, merkt fiscaal expert van het ACV Ive Rosseel op, tot 2018 was er nog een solidariteitsbijdrage van 0,5 tot 1,3 procent voor vermogens vanaf 1,3 miljoen

euro. ‘In Frankrijk vertrokken daardoor iets meer dan 350 vermogenden per jaar’, zegt Rosseel. ‘Al bij al is dat relatief weinig, en ondanks die kapitaalsvlucht had de belasting een netto positieve opbrengst.’ Verschillende studies en voorbeelden leren ook dat het met die kapitaalvlucht zo’n vaart niet hoeft te lopen. In Denemarken en Zweden wijst onderzoek in de richting van een beperkte toename van de belastingontduiking bij een hogere vermogensbelasting. Een meerbelasting op vermogen van 1 procent zou leiden tot 1 procent extra ontduiking. Recent onderzoek van Arthur Apostel, econoom aan de KU Leuven, berekende dat drie actuele voorstel-

len voor een eenmalige vermogensbelasting in België, zelfs bij een hoge graad van belastingontwijking en -ontduiking, meer zouden opbrengen dan de voorstanders ervan zelf inschatten. Zo levert een eenmalige progressieve vermogensbelasting op vermogens boven één miljoen euro in het ongunstigste geval nog meer dan 20 miljard euro op. ‘Toen België een effectentaks invoerde, klonk hetzelfde riedeltje dat het sop de kool niet waard is’, zegt hoofd van de ACV-studiedienst Chris Serroyen. ‘Maar daarvan zien we ondertussen dat 95 procent van de voor 2021 geschatte opbrengst gehaald werd. Er zijn weinig begrotingsmaatregelen met zo’n effectief resultaat.’

De automatische aanpassing van de lonen aan de index is geregeld met sectorale cao’s. Een indexering gebeurt daarom niet overal op dezelfde manier of op hetzelfde moment. En voor sociale uitkeringen en lonen van ambtenaren is er een speciale wet. Alleen, hoe kan een indexering van je loon met bijvoorbeeld twee procent een inflatiecijfer van 9,3 procent zoals dat van april bijbenen? Dat zit zo: dat inflatiecijfer van april vergelijkt de prijzen met die in april 2021. Maar gedurende dat hele jaar kan je loon wel verschillende keren stijgen door indexeringen, waardoor het die hoge prijsstijgingen in kleine stapjes volgt. Lonen die bijvoorbeeld de zogenaamde spilindex volgen, stegen de voorbije negen maanden vier keer. Is er in jouw sector maar één indexering per jaar voorzien, dan kun je bij de volgende indexering wel een flinke sprong verwachten. Toch is de automatische indexering niet perfect, want we zien dat mensen ondanks de loonaanpassingen er toch op achteruitgaan.

VISIE ¬ 11


Interview. Dure bouwprijzen versus dure energie WIE VANAF VOLGEND JAAR EEN ENERGIEVERSLINDENDE WONING KOOPT, KIJKT SNEL TEGEN ENKELE DUURZAME RENOVATIES AAN. WANT VANAF 2023 WORDT ENERGIELABEL D DE NORM, VANAF 2050 ZELFS LABEL A. ‘MAAR DAT IS PRAKTISCH NIET HAALBAAR’, WAARSCHUWT DE EXPERT. OVER DE ZIN EN ONZIN VAN ENERGIELABELS. EN DURE BOUWMATERIALEN.

Renoveren of complete heropbouw? ¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto Wouter Van Vooren

Kijk verder dan de woning ‘Niet alleen de energiezuinigheid en de milieukosten van bouwmaterialen bepalen de milieu-impact van een woning. Het verspreid wonen speelt ook een belangrijke rol. Uit onderzoek weten we bijvoorbeeld dat een alleenstaande passiefbouw op het platteland een grotere milieu-impact heeft dan een slecht geïsoleerde rijwoning in de stad. Dat komt omdat je persoonlijk transport ook een belangrijke rol speelt. Het is dus niet omdat je op het platteland alles uit de kast haalt, dat je goed bezig bent.’

12 ¬ VISIE


T

egen 2050 moet iedere Vlaamse woning minstens een A scoren op de EPC-energieschaal. Maar op de vraag of dat haalbaar is, antwoordt Marijke Steeman met een ontnuchterende ‘neen’. ‘Die energiezuinigheid is voor heel wat woningen moeilijk te halen tegen een betaalbare prijs. Daarnaast hebben we ook gewoon te weinig aannemers om het allemaal te realiseren.’ Marijke Steeman (links) is hoofddocent duurzaam bouwen aan UGent. Samen met doctoraatsmedewerker Yanaika Decorte onderzoekt ze op welke manier we onze woningen duurzamer kunnen maken.

Voor wie 2050 nog veraf lijkt: vanaf 2023 moet iedere aangekochte woning binnen vijf jaar minstens energielabel D halen. Is dat met de hoge prijzen van bouwmaterialen geen enorme uitdaging voor velen? STEEMAN ¬ ‘De prijzen van bouwmateriaal zijn enorm gestegen. Maar die van de energie ook. Dat maakt dat je nog steeds de kosten van dubbel glas of isolatie kan terugverdienen met besparingen op je energiefactuur. De kosten van nieuwe isolatie haal je er soms al na drie of vier jaar uit, omdat de eerste centimeters die je plaatst het grootste effect hebben. Maar dat wil niet zeggen dat het slim is om louter het minimum te doen om binnenkort dat label D te halen. Je zal dan voor 2050 nog eens grondig moeten renoveren.’

Daar speelt wellicht ook de financiële haalbaarheid een rol. Een grondige renovatie is voor veel mensen toch eenvoudigweg te duur? STEEMAN ¬ ‘Daarvoor is zeker aandacht nodig. Mensen die het niet kunnen betalen moeten ondersteuning krijgen. Maar uit studies weten we dat ook mensen die het wel kunnen betalen liever investeren in een nieuwe badkamer of keuken dan in energiebesparende maatregelen.’ DECORTE ¬ ‘Zodra het je financieel lukt, is het bijna altijd slim om te investeren in zulke maatregelen voor je woning. Het bespaart je op de lange termijn sowieso geld en het verhoogt de waarde van je

woning. Je moet ook niet alles in één keer aanpakken of renoveren.’ STEEMAN ¬ ‘Het is interessant om een soort masterplan te hebben voor je huis. Want je kunt je woning ook in stappen energiezuiniger maken. Alleen moet je ervoor zorgen dat wat je vandaag doet je toekomstige ingrepen niet bemoeilijkt.’

Begin maar eens aan zo’n masterplan … STEEMAN ¬ ‘Steden als Gent en Antwerpen hebben energieadviseurs die je daarbij helpen. Daarnaast zou de overheid ook een website kunnen maken die je advies geeft op basis van de eigenschappen van je woning. Zoiets hebben wij al ontwikkeld voor de stad Gent. Je weet meteen hoeveel je kunt besparen met welke ingrepen.’ ‘Maar eigenlijk begin je altijd bij de isolatie. Want bijvoorbeeld een warmtepomp plaatsen heeft geen zin als je woning niet of amper geïsoleerd is. Soms zijn we geneigd meteen naar technologische snufjes te kijken terwijl het nog rammelt bij de isolatie.’

Zijn die energielabels wel allesbepalend voor de duurzaamheid van je woning? STEEMAN ¬ ‘We vergeten vaak dat de productie van bouwmaterialen ook energie kost en onder meer CO2 en fijnstof vrijkomt. Bijvoorbeeld beton heeft een zware milieu-impact. Zeker als je ook het transport en de afbraak meerekent. Daarom wijst een van onze studies erop dat de renovatie van een woning in veel gevallen beter is dan een complete heropbouw, omdat je dan minder materiaal nodig hebt.’ DECORTE ¬ ‘Je kunt blijven verbouwen voor een lager energieverbruik, maar vanaf een bepaald punt zijn de financiële en milieukosten van de renovatie en het extra materiaal groter dan wat je wint op je energieverbruik.’ STEEMAN ¬ ‘De bekende energielabels hebben hun nut gehad om onze huizen energiezuiniger te maken, maar ook die andere aspecten wegen door. Daarom moeten Nederlanders en binnenkort ook de Fransen bij een bouwaanvraag de milieu-impact van de materialen vermelden. Bij ons zal dat over enkele jaren ook het geval zijn.’

VISIE ¬ 13


Sectornieuws.

ARBEIDSHOF FLUIT STAALFABRIEK TERUG

Sociaal plan ook voor langdurig zieken

S

taalfabrikant Duferco Trebos in Haacht is door het Arbeidshof teruggefloten. Het bedrijf sloot in 2018 volledig de deuren. Met de vakbonden werd een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten waarin, naast een verbrekingsvergoeding, nog andere voordelen werden toegezegd aan de arbeiders die werden ontslagen.

© BELGA PHOTO BENOIT DOPPAGNE

Maar volgens de werkgever konden twee arbeiders geen aanspraak maken op de cao omdat hun arbeidsovereenkomst langdurig geschorst was op het ogenblik van de sluiting. Het ACV nam de verdediging van de twee arbeiders die in de kou bleven op zich. Het Arbeidshof te Brussel heeft nu in een arrest van 21 februari 2022 de onderneming teruggefloten. Het oordeelt dat de cao er is voor alle arbeiders en er geen verantwoorde reden was voor het niet toekennen van de ontslagvergoedingen aan de langdurig afwezige arbeiders. Of de onderneming nog een extra schadevergoeding zal moeten betalen wegens inbreuk op de Antidiscriminatiewet, daarover zal het Hof zich nog beraden.

BOUWSECTOR

Mis de vakbondspremie niet

© ID/FREDERIEK VANDE VELDE

Jaarlijks rond deze periode ontvingen arbeiders in de bouwsector die lid zijn van ACV-BIE een attest ‘sociaal voordeel’ waarmee ze een vakbondspremie kunnen aanvragen. Vanaf dit jaar wordt de syndicale premie automatisch op de bankrekening gestort en ontvang je geen formulier meer. Des te belangrijker is het wel dat het ACV jouw correcte gegevens heeft. Controleer daarom op www.hetacv.be bij ‘Mijn ACV’ of je gegevens kloppen.

14 ¬ VISIE

Arbeiders die in de bouwsector werkten tussen 1 april 2021 en 31 maart 2022 krijgen voor een volledige prestatie een syndicale premie van 145 euro, of 66,52 eurocent per gepresteerde of gelijkgestelde dag. De uitbetaling is voorzien in de week van 20 juni 2022.

PC314

Kappersloon groeit licht Door het sectorakkoord van 19 mei gesloten in het paritair comité voor kappers, schoonheidszorgen en fitness en omdat de spilindex werd overschreden, gaan de minimumlonen vanaf 1 mei 2022 lichtjes omhoog. De vergoeding voor het niet ter beschikking stellen van werkmateriaal in de kapsalons is ook geïndexeerd op 1 mei 2022. Dat maakt dat de jaarlijkse forfaitaire terugbetaling verhoogd wordt tot 478,0370 euro netto. De vergoeding is verschuldigd als de werkgever het werkmateriaal dat nodig is om de taken uit te voeren niet beschikbaar stelt en onderhoudt. Als de werknemer zijn eigen werkmateriaal wil gebruiken, moet hij elk jaar een attest ondertekenen waaruit blijkt dat hij zijn eigen kappersmateriaal volledig of gedeeltelijk wenst te gebruiken. In dat geval is de werkgever de forfaitaire terugbetaling niet verschuldigd. ~ www.hetacv.be/acvbie


Jouw regio. Provincie Antwerpen

BELASTINGAANGIFTE 2022

‘Laat geen centen liggen!’ Wat verandert er dit jaar voor het indienen van je belastingen? Wijzigingen met betrekking op je gezin • Jongeren bleven in 2021 gemakkelijker ten laste bij hun ouders. Het studentenloon verdiend in zorg en onderwijs tussen 01/01 en 30/06/21 en alle studentenloon verdiend tussen 01/07 en 30/09/21 telde niet mee voor de berekening van de bestaansmiddelen. • Mantelzorg. Goed en slecht nieuws voor wie een (groot) ouder, broer of zus ouder dan 65 jaar vanaf 2021 ten laste neemt. Een hoger voordeel, maar strengere voorwaarden, want hij/zij moet ook “zorgbehoevend” zijn. Indien hij/zij in 2020 al recht gaf op de oude toeslag dan kan die ook nog ten laste blijven in

2021 zonder zorgbehoevend te zijn. Deze uitdoofregeling loopt tot 2025. • Kosten voor kinderopvang. Het maximumbedrag voor de uitgaven kinderopvang werd opgetrokken tot 14 euro/opvangdag.

Wijzigingen met betrekking tot corona • Overuren. 120 bijkomende vrijwillige overuren zijn vrijgesteld van belasting. • Lagere bedrijfsvoorheffing. Er was een verlaging van de bedrijfsvoorheffing van 26,75% tot 15% op de tijdelijke werkloosheidsuitkeringen. Hierdoor kreeg men een hoger bedrag, maar de kans bestaat dat de 15% onvoldoende was en daardoor kan de eindafre-

INFOAVOND 28.06.2022

Antwerpen 2030 toekomstvisie mobiliteit! Op dinsdag 28 juni 2022 organiseert ACV provincie Antwerpen (lokale werking ‹Metropool›) en Beweging.net een infoavond over mobiliteit in Antwerpen: ‹Antwerpen 2030 - toekomstvisie mobiliteit›. Wie, wat en waar? 28/06: Waalse Kaai 14 (Zuiderpershuis) te 2000 Antwerpen, met sprekers als: Koen Kennis (schepen van mobiliteit), Hajo Beekman (verkeersdeskundige VRT), Evan Eenoo (urban planner) en Kibi Puata Nelen (stadsdichter).

~ Inschrijven kan via: www.hetacv.be/actualiteit of via de website van ACV provincie Antwerpen

kening hoger uitvallen. • Giften. In 2020 was er wegens corona een belastingvermindering van 60%. Deze is in 2021 teruggebracht naar de oorspronkelijke vermindering van 45%. Minimumbedrag is nog steeds €40. • Win-winleningen. In 2021 zijn er versterkingen en versoepelingen ingevoerd. Met het Vlaamse vriendenaandeel krijgen particulieren, die investeren in een Vlaamse kmo een belastingkrediet. 2,5% op een maximale investering in aandelen op naam van € 75000 per belastingplichtige. • Thuiswerk. De fiscus aanvaardt een forfaitaire vergoeding per maand voor het gebruik van je privé­woning

en deze vergoeding is vrijgesteld van belasting.

Andere wijzigingen • Aangifte van buitenlands onroerend goed. De fiscus stelde einde 2021 een kadastraal inkomen vast, zodat de aangifte éénvoudiger werd. • Onbelast bijverdienen afgeschaft. Er kwam op 01/02/2021 een nieuwe regeling, zodat men nu zijn bijverdienste moet aangeven. Voor bijverdiensten in de deeleconomie en de sport- en socioculturele sector gaat men voortaan 10% belastingen moeten betalen. • Laadpaal. Er is een belastingvermindering voor de installatie van een laadpaal vanaf 01/09/2021.

ACV REET

jaarlijkse fotozoektocht! Van 01.05.2022 t.e.m. 31.08.2022 Waar: Reet, Gildenhuis – Eikenstraat 13 Afstand: +/- 5 km Deelnemersformulier: 7 eur Voor alle deelnemers zijn er prachtige prijzen te winnen! De prijsuitreiking zelf is voorzien op zaterdag 8 oktober 2022, in zaal het Gildenhuis (Eikenstraat 13 te Reet). Op volgende adressen kan je deelnemersformulier bekomen: • ‘Gildenhuis’- Eikenstraat 13, 2840 Reet. Maandag gesloten • ‘ACE café’ - Eikenstraat 191, 2840 Reet. Maandag gesloten • ‘De Witpen’ - Eikenstraat 39, 2840 Reet. Dinsdag gesloten • ‘Belle Vue’ K. - Astridplein 5, 2840 Reet. Geen sluiting ~ Informatie: raf.waumans@skynet.be

VISIE ¬ 15


Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel

Een sluiting hakt erin Een jaar geleden, op 27 mei 2021, kondigde het Amerikaanse Commscope aan dat het 300 werknemers zou ontslaan in de vestiging in Kessel-Lo, waar al sinds 1969 telecomapparatuur wordt gemaakt. Binnenkort vloeien de eerste 41 werknemers af.

Donderslag bij heldere hemel Rita Dupont (58) werkt al 39 jaar bij Commscope, en is er hoofddelegee. ‘De aankondiging dat de productieafdeling en het distributiecentrum zouden sluiten, was een donderslag bij heldere hemel. We hadden het totaal niet zien aankomen. Commscope deed het goed, heel goed. In 2018 en 2019 maakte het bedrijf almaar meer winst. Het kon ook blijven doorwerken tijdens de coronapandemie.’ ‘De onderhandelingen zijn goed verlopen. De directie heeft goed naar ons geluisterd. Er zijn natuurlijk lastige momenten geweest, maar het is nooit zo ver gekomen dat we de poort hebben moeten sluiten. Zelf heb ik geprobeerd een luisterend oor te zijn voor mijn collega’s. Sommigen willen een babbel over hoe ze zich voelen, anderen komen met meer praktische vragen.’ ‘We zijn in dit proces begeleid door Doorstart. Zij geven de werknemers uitleg over wat er staat te gebeuren. Zo maken ze het de mensen, die de klap van de sluiting en het ontslag moe­ten verwerken, op die vlakken toch wat makkelijker. Ik merk dat heel wat collega’s daar veel aan gehad hebben. Zo’n sluiting hakt er toch altijd in.’

Doorstart Het in 2016 opgestarte Doorstart is een gezamenlijk project van de drie vakbonden, in samenwerking met VDAB,

vertelt Peter Huybrighs, die voor ACV Innovatief werkt als Doorstart-consulent. ‘We begeleiden werknemers van bedrijven waar een herstructurering of een sluiting is aangekondigd. We werken met ESF-middelen. Als er bij een onderneming een herstructurering of sluiting is aangekondigd, neem ik contact op en stel het project voor.’ ‘Werkgevers zijn soms argwa­nend, omdat we “van de vakbond zijn”. Maar wanneer ze onze presentatie gehoord hebben, zijn ze meestal mee. Ze zien dat we echt hulp komen bieden aan de mensen die met ontslag bedreigd zijn, dat die mensen in goede handen zijn en dat we bovendien ook hun personeelsdienst ondersteunen. Een bedrijf dat nooit met een herstructurering geconfronteerd is, heeft immers meestal ook vragen: hoe moeten we de werknemers informeren, welke regelingen moeten er getroffen? Als ik de neuzen in dezelfde richting heb gekregen en een planning heb gemaakt met het bedrijf, komen de Bijblijf-consulenten naar de werkvloer.’

wel proberen de mensen zo goed mogelijk te ondersteunen.’ ‘We bieden acht workshops aan, waarin we de ontslagen werknemers tijdens de werkuren ondersteuning aanbieden op verschillende vlakken: in hun zoektocht naar informatie, in hun zoektocht naar een nieuwe job, en emotioneel vlak.’ ‘Veel mensen zitten met financiële vragen, die we zo goed mogelijk proberen te beantwoorden. Vaak neemt dat al wat onzekerheid en onrust weg. Daarnaast hebben we vier workshops voor mensen die een nieuwe baan moeten zoeken en zich daarvoor misschien via een opleiding willen heroriënteren, of die niet weten hoe je solliciteert in deze sterk gedigitaliseerde tijd. In andere workshops focussen we op het SWT en op de mensen die wel kunnen blijven.‘

Ontslag weegt zwaar

Onzekerheid

‘In de workshop Stress en kop­zorgen leren we de werknemers in oefeningen en met tips en tricks hoe om te gaan met de stress rond het ontslag en de onzekerheid daarna. Voor heel veel mensen weegt de stress na de aankondiging van een sluiting of een herstructurering immers heel zwaar.’

‘De aankondiging van een collectief ontslag zorgt vaak voor een zeer woelige en onzekere periode voor werknemers. Doorstart werkt in de moeilijke periode tussen de aankondiging van het slechte nieuws tot de effectieve ontslagdatum. Een ontslag hakt er altijd stevig in, maar je kunt

‘Dat was ook zo bij Commscope. De werknemers zaten in zak en as. Ze wisten totaal niet wat er op hen afkwam en wat hun toekomstperspectief was. Zeker over het financiële maakten de meesten zich zorgen. Kan ik mijn lening afbetalen? Kan ik mijn gezin

nog onderhouden? Kan ik de hogere studies van mijn kinderen nog betalen? Hun hele toekomstbeeld was als een kaartenhuisje in elkaar gezakt. Als wij die vragen beantwoorden zie je dat veel mensen opgelucht buitengaan. Ze kunnen hun toekomst weer zelf in handen nemen, krijgen weer hoop.’

Niet afgeschreven ‘Bij Commscope werken veel mensen van boven de 50. Wij leggen hen uit dat ze nog niet afgeschreven zijn voor de arbeidsmarkt, zeker nu er een grote krapte is op de arbeidsmarkt. Mensen die pas van de arbeidsmarkt komen, zijn ook gewild in andere bedrijven.’ ‘We maken de mensen weerbaarder en bieden tools aan, waardoor ze niet wegzakken, maar integendeel veel gemotiveerder zijn om weer aan de slag te gaan. Hun mindset wordt positief beïnvloed.’ ‘Doorstart is een succesverhaal. Er is meer vraag dan we aanbod kunnen voorzien. We ervaren ook veel dankbaarheid. Van de werknemers, maar ook van secretarissen, delegees, en zelfs HR-afdelingen.’

VISIE ¬ 15


Jouw regio. Limburg VACATURE

Word jij één van onze nieuwe collega’s? ACV Limburg is op zoek naar een stafmedewerker Studiedienst, medewerkers telefonie & infopunt en een boekhouder (m/v/x). Lees alles over onze vacatures op onze website! ~ www.hetacv.be/vacatures BOUW

Landingsbaan & SWT

Ik ben bang voor de toekomst ‘Je werkt hard, je doet je best … dat zou voldoende moeten zijn. Maar dat is het vandaag niet meer. Ik kijk dan ook heel onzeker naar de toekomst.’ Het leven wordt duurder en daar lijkt niet onmiddellijk een einde aan te komen. Zelfs een job hebben, is geen garantie meer voor een zorgeloos leven. Dat ondervindt ook Anna uit Sint-Truiden. ¬ Tekst en foto Vicky Jans Verdubbelde ‘Elke dag passeer ik een tank­­station. Ik durf niet meer naar de prijs te kijken. Ik heb een tijdje overwogen een elektrische step te kopen of te huren omdat de 0,13 euro kilometervergoeding van mijn werk totaal ontoereikend is. Dat bleek financieel ook niet haal­baar’, zucht Anna. ‘Alles wordt maar duurder: eten, drinken, energie … Ik heb nog tot het einde van het jaar recht op het sociaal tarief maar zelfs die factuur verdubbelde intussen.’

Droom Anna dacht dat het leven gemakkelijker ging worden. ‘Ik heb werk, ik heb een stabiele relatie. Ik hoopte twee jaar geleden nog zelf een huis te kunnen kopen. Als ik vandaag rond mij kijk, denk ik dat ik die droom moet opgeven. Met onze lonen zouden wij niet eens

een lening krijgen.’ Ondertussen hoort Anna stemmen opgaan om sociale woningen in tijd te beperken. ‘Dan word ik echt bang. Kennen die mensen de huurprijzen? Wie kan dat betalen?’

Respect Als poetsvrouw in de dienstenchequesector is Anna ook niet te spreken over het uitblijven van de 0,4% loonsverhoging. ‘Zelfs dat is ons niet gegund. Een laag uurloon, geen maaltijdcheques, een schamele kilometervergoeding … daar moeten we het maar mee doen. Neen, het respect voor onze job is ver zoek. Wij zijn een product waarmee de dienstenchequebedrijven winst maken. En dan zijn ze verbaasd dat mensen afhaken?’

een beroep leert en dat je eerlijk werk levert, dan komt alles goed. Vandaag zou ik liegen. Ik lig echt wakker van hun toekomst’, zegt Anna. ‘De winsten moeten steeds hoger ten koste van de werknemers. Dit kan toch zo niet blijven doorgaan?’

Manifestatie Op maandag 20 juni 2022 trekken de vakbonden naar Brussel. Terwijl de bedrijfswinsten historisch hoge toppen scheren, laat de loonnormwet geen ruimte voor loonsverhogingen waardoor de facturen sneller stijgen dan de lonen kunnen volgen. De loonnormwet moet dan ook aangepast worden: eerlijk loon voor eerlijk werk! Alle info over de manifestatie vind je terug op onze website.

Liegen ‘Ik zou vroeger tegen mijn kinderen zeggen: zorg dat je

Ben jij op 30.06.2022 55 jaar of ouder? Werk jij in de bouwsector? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor een landingsbaan of het SWT. Informeer je over je mogelijkheden op één van onze infoavonden: • Ham 07.06.2022 om 19.30u. Tennis Ham • Pelt 09.06.2022 om 19.30u. De Peel • Zolder 13.06.2022 om 19.30u. Truckstop • Bilzen 16.06.2022 om 19.00u. CC De Kimpel • Bree 16.06.2022 om 19.30u. ACV Bree • Sint-Truiden 16.06.2022 om 19.30u. brasserie De Markt • Lanaken 23.06.2022 om 19.00u. CC Lanaken • Hasselt 23.06.2022 om 19.00u. Bewegingshuis

~ www.hetacv.be/loonnormwet

Er is de mogelijkheid om persoonlijke vragen te stellen aan een specialist! Meer info op onze website. ~ activiteiten.acv-limburg.be

ACV-DIENSTVERLENING

Op afspraak

ACV Limburg werkt voor al je vragen op afspraak, telefonisch of persoonlijk in een ACV-kantoor. Maak zelf jouw afspraak via www. afspraakACV.be of scan de QR-code.

VISIE ¬ 15


Jouw regio. Oost-Vlaanderen

Voor meer loon, want alles is te duur Op maandag 20 juni neemt Stéphanie Van Biesen deel aan de manifestatie voor meer loon in Brussel. Naast een duurdere winkelkar stelt zij vast dat zowel de vaste woon-werkvergoeding als de thuiswerkpremie al een tijdje de kosten niet meer dekken. Tekst en foto Jan Maertens

Stéphanie Van Biesen (34) woont in Wieze en werkt 28 kilometer verder bij Fluvius in Sint-Niklaas. Fluvius is de Bel­g ische netbeheerder van elektriciteit en aardgas in alle gemeenten van het Vlaams Gewest. STÉPHANIE VAN BIESEN ¬ ‘Na de coronamaatregelen mogen wij nog altijd vier dagen per week van thuis uit werken. We krijgen daar een vergoeding voor, maar die vergoeding is totaal niet meer toereikend voor de kosten die je vandaag maakt om je huis te verwarmen en met de huidige elektriciteitsprijzen.

Daar zou moeten naar gekeken worden.’ ‘Het bedrag voor het thuiswerk is immers net voor de coronacrisis vastgelegd. Toen was er ook beslist dat we één dag in de week van thuis uit mochten werken.’ ‘Nu weten we uiteraard dat corona daar snel anders heeft over beslist, want dan mochten en moesten wij gedurende langere periode voltijds van thuis uit werken.’ ‘De vergoeding is echter hetzelfde gebleven. In de zomer gaat dat nog, maar de voorbije

Melissa Pieraerts (33) uit Sint-Gillis-bijDendermonde werkt als operator bij Tarkett NV in Dendermonde. Zij vindt dat het Parlement de oneerlijke loonnormwet dringend moet aanpassen. MELISSA PIERAERTS: ¬ ‘Ik ga mee betogen tegen de oneerlijke loonnormwet. Vooral om de regering duidelijk te maken dat we het niet eens zijn dat deze wet een eerlijke stijging van lonen verhindert. Dankzij een petitie die de drie vakbonden hielden, moeten ze in het Parlement een hoorzitting houden over de loonnormwet. Er waren 25 000 handtekeningen nodig om die hoorzitting af te dwingen. We verzamelden bijna 90 000 handtekeningen op enkele maanden tijd. Dat lijkt me overduidelijk: Weg met de huidige loonnormwet die op vandaag een faire opslag verhindert!’

Wet verhindert een eerlijke stijging van de lonen

wintermaanden moesten we de verwarming opzetten en met de huidige energieprijzen zorgde dat ervoor dat onze kosten gevoelig stegen.’ ‘Ook de vaste maandelijkse vergoeding die we krijgen voor het woon-werkverkeer is totaal niet meer evenredig met wat je verbruikt om naar je werk te rijden op vandaag. Dat was vroeger al niet het geval, maar die kloof is alleen maar groter geworden omdat de brandstofprijzen de laatste maanden door het dak geschoten zijn.’ ‘Ik ben ervan overtuigd dat het vele thuiswerk door de

Vergoedingen voor thuiswerk en woon-werk­ verplaatsingen zijn ontoereikend geworden. ¬ STÉPHANIE VAN BIESEN

coronaperikelen ook in het voordeel van de werkgevers is geweest en dat ze daardoor wel wat hebben kunnen uitsparen. Middelen die ze in het loon of in hogere vergoedingen voor de werknemers kunnen steken.’

MANIFESTEER MEE OP MAANDAG 20 JUNI Het leven wordt alsmaar duurder. De index vangt de grootste klappen op, maar is niet langer voldoende. Het resultaat: mensen met een laag of middenklasse-inkomen moeten steeds meer krabben om alles betaald te krijgen. En het einde is nog niet in zicht. Daarom moeten er weer echte loonstijgingen komen. Helaas verhindert de loonnormwet dat, ze zorgt ervoor dat lonen slechts minimaal mogen stijgen. Terwijl volgens de Nationale Bank Belgische bedrijven historisch hoge winsten maken, pakken meer dan in de buurlanden. We willen dat politici dit beseffen én de loonnormwet aanpassen. We moeten de druk blijven aanhouden, daarom organiseren we een grote manifestatie op 20 juni. Ga je mee manifesteren? Op www.hetacv.be/loonnormwet vind je alle praktische informatie o.m. over de stakersvergoeding en het vervoer vanuit Oost-Vlaanderen, en kan je inschrijven.

¬ MELISSA PIERAERTS

VISIE ¬ 15


Jouw regio. West-Vlaanderen SENSIBILISERINGSACTIE VOOR STEVIGE SOCIALE BESCHERMING

In wiens schoenen sta jij? ¬ Tekst Jeroen Pollet Stel je voor: je bent 52 jaar (en heet Jules) en hebt jaren moeten werken met lood, waardoor je nu - door ziekte - niet meer kan werken. Hoe overleef je in Jules’ schoenen? Met een aantal uit het leven gegrepen verhalen wil ACV West-Vlaanderen aandacht vragen voor een stevige sociale zekerheid. De sensibiliseringsactie kadert in de ACV-campagne die de sociale zekerheid opnieuw in ere wil herstellen. ‘Veel mensen zien de sociale zekerheid als een systeem dat veel geld kost en veel politici - vooral in liberale en rechtse kringen zien dit als iets waar ze nog veel kunnen op besparen. Nochtans komt iedereen vroeg of laat in een situatie waarin hij of zij de ondersteuning van die sociale

MANIFESTATIE BRUSSEL bescherming nodig heeft’, zegt Peter Debaenst van het ACV.

Jong en oud Het meest voor de hand lig­gende voorbeeld is het pensioen. ‘Wie het geluk heeft de pensioenleeftijd te halen, heeft - afhankelijk van het inkomen en de gewerkte jaren - recht op een inkomensbescherming via het pensioen’, gaat Peter verder. ‘Maar ook wie jonger is, kan beroep doen op de sociale zekerheid: één van de voorbeelden in de actie is Chelsea (19 jaar). Zij studeerde vorig jaar af en begon met werken. Dankzij de sociale zekerheid heeft zij deze zomer recht op jeugdvakantie.’

In de schoenen van… ACV West-Vlaanderen trekt de komende maanden de

provincie door met deze sensibiliseringsactie. Peter: ‘We verzamelden heel wat schoenen. Het is de bedoeling dat je letterlijk in iemand anders schoenen gaat staan. Stel je bv. eens voor dat je werkgever plots failliet gaat en je laatste loon niet meer kan betalen, of dat je een zware operatie moet ondergaan. Hoe ga je je rekeningen blijven betalen? We voorzien overigens ook een blanco bord, waar mensen hun persoonlijke verhalen op kwijt kunnen.’

Goed beschermd Het doel van de acties is om mensen bewust te maken dat de 13,07% die ze als sociale zekerheidsbijdrage op hun wedde betalen, en het deel dat de werkgever stort, wel een goedkoop en efficiënt middel is. ‘Als je je privé moet laten verzekeren tegen allerhande tegenslagen, als je zelf moet zorgen dat je spaarpot groot genoeg is voor je pensioen, … dan betaal je ook de winst van de verzekeringsmaatschappij. Met zo’n gezamenlijke overheidspot komen alle middelen samen en kan iedereen er ook gebruik van maken op het moment dat hij of zij dat nodig heeft. We hopen dat mensen dat beseffen als ze in andermans schoenen gaan staan. En dat sociale zekerheid best wel wat versterking kan gebruiken, in plaats van enkel maar besparingen’, besluit Peter. ~ www.onzesocialezekerheid.be

Factuur te hoog, loon te laag! Op 13 mei hielden de drie vakbonden een pleinmanifestatie in Kortrijk. De regionale actie, met meer dan 3 000 manifestanten, was een opwarming voor de grote nationale betoging op 20 juni in Brussel.

Loonnormwet ‘De loonnormwet verhindert een eerlijke stijging van lonen. Ondanks dat veel bedrijven vorig jaar recordwinsten maakten en uitdeelden aan de aandeelhouders. Steeds meer mensen komen in de problemen want het leven wordt fors duurder, maar de lonen stijgen onvoldoende mee’, zegt provinciaal ACV-voorzitter Wim David.

Grote betoging Daarom trekken de vakbonden op 20 juni de straat naar Brussel. Wim: ‘We gaan met heel veel volk tonen dat het ons menens is. Werknemers hebben recht op een eerlijk deel van de gestegen welvaart!’ ~ Meer met ACV WestVlaanderen naar Brussel? Info / inschrijven: www.wvlinbeweging.be

CONTACT ACV West-Vlaanderen Contacteer het ACV via: - afspraak (telefonisch of op kantoor): www.afspraakACV.be - www.hetacv.be/contact - 051 23 58 00 ACV-kantoren zijn enkel na afspraak toegankelijk. Een overzicht van alle contactmogelijkheden (incl. ACV-brievenbussen) vind je via www.hetacv.be/contact.

VISIE ¬ 15


Presentatrice

Dina

Tersago gevat in 5 woorden

Ongeduldig

Opvoeden

ANTWERPEN

‘Mensen denken van mij dat ik de rust zelve ben, maar ik ben echt heel ongeduldig. Bij mij moeten de dingen vooruitgaan. Mijn man Wim lacht daar wel eens mee. Hij is de rust zelve. Als wij bijvoorbeeld samen aan het klussen zijn, dan ben ik diegene die een verkeerd gat zal boren omdat ik dan niet nameet of het wel op de juiste plek is. Of ik klop een gat in de muur omdat ik te snel wil gaan. Ik ben meestal diegene die iets stukmaakt of beschadigt omdat het raprap moet gaan. That’s me.’ (lacht)

Oprecht ‘Wat ik het leukste vind aan al mijn programma’s is om de deelnemers goed te begeleiden. We vragen veel van die mensen hé. We volgen hen in Boer zoekt Vrouw bijvoorbeeld maandenlang in een van de meest persoonlijke trajecten van hun leven. Wanneer ik langskom moeten ze merken dat ik oprecht geïnteresseerd ben en dat het niet gewoon een verplichting is. Ik maak daar graag tijd voor en bied een luisterend oor wanneer er iets op hun lever ligt. Het is belangrijk dat ze zich bij mij op hun gemak voelen en niet telkens hun woorden moeten wikken en wegen.’

‘Als ik 21 jaar geleden niet had deelgenomen aan Miss België, dan zou ik nu waarschijnlijk met kinderen en jongeren werken. Ik studeerde toen pedagogische wetenschappen. Opvoeding blijft me fascineren. Zelf kinderen opvoeden vind ik een van de moeilijkste taken die er zijn. Ik was altijd van plan om een milde moeder te zijn. Mijn kinderen mogen heel veel zeggen en ik luister graag naar hen. Maar vaak eindigt het toch met ‘Daarom, omdat ik het zeg!’. Ik had mij nochtans voorgenomen om dat nooit te gebruiken, maar constant in dialoog gaan met een vierjarige is onmogelijk.’

Perfectionist ‘Mijn perfectionisme is de aard van het beestje, dat gaat altijd wel blijven. Ik zie het nu meer als een toegevoegde waarde, een kwaliteit, een talent, en niet meer als iets verlammends. In mijn tienerjaren wilde ik alles zo goed doen dat het mij verstikte, dat ik soms blokkeerde. Dat dwangmatige is al veel verbeterd, maar het komt nog steeds wel wat terug. Als het heel druk is en ik heb veel aan mijn hoofd, dan probeer ik alles rondom mij te structureren. Dan moet mijn huis piekfijn erbij liggen of ik word extra zenuwachtig. Maar ik kan je garanderen, met twee kinderen ligt het er altijd rommelig bij.’ (lacht)

Verbouwen ‘In onze vrije tijd zijn mijn man en ik meestal aan het klussen. Dat is een beetje een hobby geworden. Elke keer begin ik met veel zin aan zo’n project, maar als ik bezig ben vloek ik toch altijd weer ‘waarom doe ik dat nu eigenlijk’. (lacht). Van de koppels die meedoen aan Huis Gemaakt hoor ik vaak hoe zwaar het is om op een half jaar tijd een heel huis te verbouwen. Maar of je er nu een half jaar of twee jaar over doet, het wordt er niet leuker op hoor. Je kunt beter door die zure appel bijten en alles zo snel mogelijk rond proberen krijgen, anders begint je relatie eronder te lijden.’

¬ Tekst Dominic Zehnder ¬ Foto VTM


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.