BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING
REGIO LIMBURG - NR 17 - DONDERDAG 05 NOVEMBER 2020
Limburg is klaar voor
sociale verkiezingen In november kiezen tienduizenden Limburgers hun vakbondsafgevaardigden. Zo beslissen ze wie hen de komende 4 jaar op het werk vertegenwoordigt. Op vlak van gezondheid en veiligheid. Om te onderhandelen over loon en om de veranderingen in de onderneming te volgen. Laat je stem niet verloren gaan. Stem op een ACV-kandidaat! De sociale verkiezingen zouden oorspronkelijk in de maand mei plaatsvinden. Groepsfoto’s zonder mondmasker en de nodige afstand werden genomen voor de coronamaatregelen in maart.
TWEEWEKELIJKSE UITGAVE
BEWEGING.NET
CM.BE
HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 19.11.2020 - REGIO
BLZ. 13
2
SOCIALE VERKIEZINGEN 2020
TEKSTEN SIMON BELLENS
Sterkere vakbond, betere werkkwaliteit Nieuw onderzoek van het HIVA toont aan dat een sterke vakbondsvertegenwoordiging positieve gevolgen heeft voor het welzijn op de werkvloer. Zo vrezen werknemers in organisaties met een sterke vakbond minder voor een daling van de kwaliteit van hun werk.
H
et Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) aan de KU Leuven komt met een nieuw onderzoek waarin het de effecten van werknemersinspraak in bedrijven en organisaties in kaart brengt. Op basis van een enquête bij werknemers die aangesloten zijn bij het ACV, informatie over hun werkomgeving en eerdere internationale studies toont het onderzoek aan dat een sterkere vakbond de arbeidskwaliteit positief beïnvloedt.
Effectieve arbeidsrechten Vakbondsaanwezigheid in een bedrijf of organisatie zorgt ervoor dat minder werknemers onzeker zijn over hun rechten en voordelen, stelt het HIVA vast. Bovendien leidt het tot een cultuur waarin collectieve arbeidsrechten, zoals stakingsdeelname, ook effectief uitgeoefend kunnen worden. Veel werknemers vrezen in dat geval nog steeds negatieve gevolgen bij hun werkgever. Met een sterke vakbond neemt die vrees af. Andere effecten houden onder meer in dat werknemers zich beter geïnformeerd voelen over de veiligheids- en gezondheidsrisico’s op het werk. Maar ze voelen zich ook zekerder dat de aspecten die ze aan hun baan waarderen in de toekomst niet onder druk zullen komen te staan. Naast die kwalitatieve
werkzekerheid, betreft het meest uitgesproken effect de opleidingskansen die de werkgever aanbiedt, in het bijzonder voor korter geschoolde werknemers. Op die manier draagt een sterkere vakbondsaanwezigheid dus bij tot minder ongelijkheid in opleidingskansen.
Minder broze gezinsinkomens Ondanks de moeilijkheden om de invloed van de vakbond op bedrijfs- of organisatieniveau te meten – dus los van de nationale context en de rol van het sociaal overleg – kunnen we met andere woorden stellen dat een goede werknemersvertegenwoordiging over het algemeen het welzijn van werknemers op het werk verbetert. Zijn er ook gevolgen voor de verloning? Internationaal onderzoek leert dat vakbondsaanwezigheid loonafspraken en bedrijfsgebonden voordelen positief beïnvloedt, maar omdat die in België vooral op sectoraal niveau en in het interprofessioneel overleg worden gemaakt, is het effect van de vakbond daarop kleiner op het niveau van de organisatie. Toch viel op dat werknemers significant minder vaak melding maakten van een moeilijke gezinsinkomenssituatie als de vakbondsaanwezigheid in het bedrijf sterker was.
Hoe zat het ook weer bij de vorige sociale ver Vier jaar geleden vonden de vorige sociale verkiezingen plaats. Toen werd het ACV afgetekend de grootste vakbond van België. In Limburg haalde het ACV bijna 60 procent van de stemmen.
Z
onder de plotse inval van het wereldwijde coronavirus zouden de sociale verkiezingen voor werknemersvertegenwoordigers in Ondernemingsraden (OR) en Comités voor de Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) dit jaar in mei zijn doorgegaan. Door de snelheid waarmee de Covid19-pandemie zich verspreidde, was dat toen niet mogelijk, nu kunnen ze in het najaar alsnog uitgesteld doorgaan. Tijd om
op te halen hoe het er bij de vorige sociale verkiezingen aan toe ging. Bij de laatste sociale verkiezingen in mei 2016 behaalde het ACV in het hele land 51,03 procent van de stemmen bij de verkiezingen voor ondernemingsraden en 51,78 procent van de stemmen voor de comités. De socialistische vakbond ABVV werd de tweede vakbond met respectievelijk 34,98 procent en 35,84 procent van
SOCIALE VERKIEZINGEN 2016 LIMBURG - STEMMEN ONDERNEMINGSRAAD 0,21%
0,08%
COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK 8,22%
8,11% 31,81%
ACV
59,78%
ABVV
ACLVB
59,20%
32,57%
NCK
individuele kandidaten
Helvoet Rubber en Plastic Technologies, Lommel
Stem 2, stem ACV!
We zijn er opnieuw in geslaagd een enthousiast en gemotiveerd team op de been te brengen.
ACV-kandidaten Fremach International nv, Diepenbeek
ACV-kandidaten Helvoet Rubber en Plastic Technologies, Lommel
Fremach International nv, Diepenbeek In moeilijke tijden beseffen we dat sociaal overleg immens belangrijk is in onze onderneming. Wij willen dit graag de komende vier jaar verderzetten.
Greenyard, Bree Met goed teamwork kan je alles bereiken!
SOCIALE VERKIEZINGEN 2020
rkiezingen? de stemmen. Op grote afstand volgde de liberale vakbond ACLVB als derde met telkens ongeveer 12 procent van de stemmen. Met name in Vlaanderen was het ACV aanzienlijk groter dan het ABVV. Ook in elke provincie van het land, op de provincie Henegouwen na, was het ACV telkens de grootste. ‘Er zijn heel wat voordelen verbonden aan de grootste vakbond te zijn’, vertelt Stijn Gryp van het ACV. ‘Het kiesstelsel beloont de grootste met een zetelvoordeel, waardoor je in de overlegorganen meer invloed kunt uitoefenen. Daarnaast heb je als grootste vakbond een erg breed netwerk aan vertegenwoordigers die allemaal van elkaar kunnen leren. Bovendien bepaalt de uitslag van de sociale verkiezingen de sterkte van het ACV in onder meer de Nationale Arbeidsraad en in het Vlaams sociaaleconomisch overleg (SERV).’ In Limburg behaalde het ACV 59,78 procent van de stemmen voor een OR en 59,20 procent van de stemmen voor een CPBW, een lichte vooruitgang ten opzichte van het resultaat in 2012. Dat leidde tot 63,09 procent van de zetels ondernemingsraden en 64,85 procent van de zetels in comités. Met ongeveer 32 procent van de stemmen voor OR’en en CPBW’s was het ABVV de tweede vakbond, terwijl het ACLVB om en bij de acht procent van de stemmen behaalde.
3
Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •
GEBRUIK JE STEM, MAAK HET VERSCHIL! MARC LEEMANS VOORZITTER ACV
Heb je al eens nagerekend hoeveel tijd je spendeert aan werken? Het antwoord is simpel: een groot deel van ons leven. Het is dan ook niet meer dan normaal dat dat gebeurt in gezonde en veilige omstandigheden. Dat je kunt werken onder goede arbeidsvoorwaarden en een goed loon ontvangt dat correct en tijdig wordt uitbetaald. Dat je vakantie of tijdskrediet kunt nemen wanneer dat nodig is. Dat klinkt allemaal heel logisch, maar in de praktijk kampen werknemers vaak met problemen en zijn er vragen op de werkvloer. Soms lossen mensen die zelf op, maar vaak is er overleg nodig met de directie of bijstand van een persoon die iets afweet van de sociale wetgeving. En vaak zijn mensen ook bang van de weerslag als ze iets willen zeggen of vragen aan de directie. En soms is er een probleem dat vele collega’s tegelijk raakt, bijvoorbeeld een herstructurering. Op al die momenten verschijnt de werknemersafgevaardigde op het toneel. Een werknemersafgevaardigde kan een individueel probleem oplossen en ervoor zorgen dat het in de toekomst voor anderen niet meer gebeurt, door gedegen algemene akkoorden met de baas te maken. Hij of zij kan terugvallen op experts in de vakbond en is in zekere mate beschermd wanneer hij of zij de nek uitsteekt voor de collega’s. En dat heeft allemaal ‘zware’ gevolgen. Waar een afgevaardigde is, is het veiliger werken, zijn er minder arbeidsongevallen, blijven de mensen langer in het bedrijf,
zijn er minder tijdelijke contracten en meer vaste contracten. In bedrijven met een vakbond investeren werkgevers meer in opleiding en vorming en is er minder verschil tussen de lonen van mannen en vrouwen. Veel bedrijven zijn zich daarvan ook bewust en weten dat het de moeite loont om sociale verkiezingen te organiseren op een ernstige manier. Om hun engagement goed te kunnen invullen, is het belangrijk dat afgevaardigden zich gesteund weten door hun collega’s en kunnen praten en handelen met een mandaat van die collega’s. Daarin schuilt het grote belang van sociale verkiezingen. Om de vier jaar kiezen werknemers hun beste afgevaardigden om hun stem te laten klinken in de onderneming en worden afgevaardigden die hun opdracht niet goed invulden niet opnieuw verkozen. Daarom is het belangrijk dat zoveel mogelijk werknemers hun stem uitbrengen. Want hoe meer medewerkers een afgevaardigde verkiezen, hoe sterker diens onderhandelingspositie. Op die manier zorgen sociale verkiezingen ervoor dat afgevaardigden sterk staan in het overleg met hun werkgever. Daarom is het positief dat bij de komende sociale verkiezingen voor het eerst ook uitzendkrachten met de vereiste anciënniteit mogen stemmen. Het ACV heeft daar lang actie voor gevoerd. En nu is het aan jou. Je hebt een stem. Gebruik ze goed de komende weken. Stem voor je ACV-kandidaten en maak zo het verschil!
Tenneco, Sint-Truiden De volgende vier jaar kan de werkvloer opnieuw op ons rekenen.
Stem 2, stem ACV!
ACV-kandidaten Tenneco, Sint-Truiden
ACV-kandidaten Greenyard, Bree
4
SOCIALE VERKIEZINGEN 2020
Hoe kan je coronaveilig stemmen voor de sociale verkiezingen? Bij de sociale verkiezingen in november verkiezen werknemers hun vertegenwoordigers in een Ondernemingsraad of Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. In deze uitzonderlijke periode gebeurt de stemming volledig coronaveilig: elektronisch, per brief, of in een stemlokaal. TEKST SIMON BELLENS FOTO ROB STEVENS
E
lke organisatie in België met meer dan 50 werknemers is verplicht om een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) op te richten, dat onder andere instaat voor de preventie van arbeidsongevallen en het welzijn op de werkvloer. Vanaf 100 werknemers is ook een Ondernemingsraad (OR) verplicht. Daarin beslissen de werknemersvertegenwoordigers bijvoorbeeld mee over het arbeidsreglement en de uurroosters in de onderneming. Van 16 tot 29 november kunnen werknemers in heel België stemmen voor de afgevaardigden, of délégués, die hen in die overlegorganen vertegenwoordigen. Belangrijke verkiezingen dus om invloed uit te oefenen op de werking van jouw organisatie en op het welzijn van jou en jouw collega’s. Stemgerechtigden krijgen een oproepingsbrief. Daarin staat de exacte stem-
Stem 2, stem ACV!
procedure in jouw bedrijf en de precieze datum van de stembusslag. Stemmen kan elektronisch, per brief en/of in een kieslokaal, afhankelijk van de afspraken in je organisatie. In stemlokalen, gelijkaardig aan de stemlokalen bij parlementsverkiezingen, zijn uiteraard de sociale afstandsregels van kracht. De werkgevers zorgen ervoor dat de stemming coronaveilig plaatsvindt. Elektronisch stemmen kan op je werkcomputer of van thuis uit als daarover in jouw organisatie een akkoord is.
biljetten zitten, en een extra lege, gefrankeerde en geadresseerde omslag. Nadat je het stembiljet hebt ingevuld, steek je alles weer op dezelfde manier als aangekregen in de juiste enveloppen en vervolgens in de gefrankeerde omslag. Schrijf daarop je naam en onderteken het, anders is je stem ongeldig. Om te vermijden dat je stem te laat aankomt, verstuur je de zending best zo snel mogelijk. Meer informatie over de procedure in jouw organisatie vind je in jouw oproepingsbrief.
Als er in jouw bedrijf per brief gestemd wordt, krijg je een zending met daarin een of meerdere enveloppen waarin de stem-
Een stembiljet bevat per vakbond lijsten met kandidaten. Elke lijst heeft een nummer, in het geval van het ACV is dat het
nummer ‘2’; je kunt er telkens voor kiezen om een lijststem of een naamstem uit te brengen. In het eerste geval kleur je het bolletje bovenaan de lijst, in het tweede geval kleur je het bolletje naast de naam van de kandidaat of kandidaten op wie je wil stemmen. Net zoals bij parlementsverkiezingen, kun je geen kandidaten van verschillende lijsten aanduiden. Je mag ook niet meer kandidaten aanduiden dan dat er in jouw organisatie mandaten zijn. Doe je dat wel, dan verandert jouw stem automatisch in een lijststem.
Aperam, Genk Ons werk, werkt!
ACV-kandidaten Aperam, Genk
Wit-Gele Kruis, Provincie Limburg Zorg voor mensen, door mensen; daar gaan we voor.
ACV-kandidaten Wit-Gele Kruis, Provincie Limburg
ACTUEEL
5
Minder betalen voor gezondheidszorg
Ook eenoudergezinnen hebben vaak recht op verhoogde tegemoetkoming Wie een lager inkomen heeft, betaalt dankzij de verhoogde tegemoetkoming minder voor gezondheidszorg, trein of bus en tal van andere zaken. ‘Er zijn eigenlijk alleen maar voordelen’, weet CM-consulent Danny Van Den Brande.
Hoef jij minder te betalen bij je arts?
TEKS T MICHIEL VERPLANCKE FOTO FRANK BAHNMÜLLER
D
e verhoogde tegemoetkoming is een voordeel voor mensen met een laag inkomen, waardoor je minder moet betalen bij de dokter, apotheker en in het ziekenhuis. Bovendien heb je nog andere kortingen buiten de ziekteverzekering’, legt Danny uit. In sommige gevallen kent CM die automatisch toe, bijvoorbeeld bij bepaalde uitkeringen, maar dat is lang niet altijd zo. Soms moet je ook zelf een aanvraag doen.
Mijlpalen lager inkomen Daarbij helpt Danny. Hij gaat op zoek naar mensen die recht kunnen hebben op de verhoogde tegemoetkoming, maar daar misschien niet van op de hoogte zijn. ‘Ik krijg bijvoorbeeld een lijst van mensen die net met pensioen zijn gegaan. Vaak zakt het inkomen dan, en krijgen ze recht op het voordeel.’ Tot nu toe namen de CM-medewerkers enkel contact op met leden naar aanleiding van bepaalde mijlpalen: een pensioen, het overlijden van een partner, een 25ste verjaardag. Vanaf nu zal CM ook leden contacteren die op basis van hun inkomsten mogelijk een beroep kunnen doen op de verhoogde tegemoetkoming. Dit kan telefonisch, per mail of per brief gebeuren. Zo belt Danny geregeld iemand op voor een verkennend telefoontje.
CM-consulent Danny Van Den Brande belt mensen op die mogelijk in aanmerking komen voor de verhoogde tegemoetkoming. ‘Ik vertel de mensen wat voor mij het signaal was om hen te bellen’, vertelt hij. ‘Daarna leg ik uit wat de verhoogde tegemoetkoming is en stel ik enkele basisvragen om te kijken of ze er mogelijk recht op hebben. Als dat het geval is, dan regel ik een afspraak om de nodige documentatie te verzamelen.’ Vroeger vond zo’n afspraak plaats op kantoor. Door de coronamaatregelen gebeurt dat nu voornamelijk per e-mail of met videobellen. Fysieke afspraken zijn enkel in de grotere CM-kantoren beperkt mogelijk, en natuurlijk coronaveilig.
Eenoudergezinnen ‘Meestal reageren mensen heel positief als ik bel. Logisch, want er zijn alleen maar voordelen verbonden aan de tegemoetkoming.’ Hij vindt het belangrijk dat iedereen die recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming die ook krijgt. ‘Soms hebben men-
sen dat echt nodig om goed rond te komen. Bij eenoudergezinnen gaat de ouder bijvoorbeeld vaak minder werken om er meer voor de kinderen te zijn. Maar dat wil zeggen dat het gezinsinkomen zakt, terwijl de uitgaven dezelfde blijven. Ook voor een 25-jarige die nog studeert, moet leven van een studentenbaan en alleen staat, kan het kan het moeilijk zijn om de eindjes aan elkaar te knopen.’ Welke voordelen het meest gewaardeerd worden? ‘Dat je slechts 1,5 euro bij de huisarts moet betalen en dat sommige geneesmiddelen goedkoper zijn’, weet Danny. ‘Ook de kortingen voor het openbaar vervoer hebben succes, en dat je maar de helft moet betalen voor de zorgpremie.’
opendeur op afspraak van 23 t.e.m. 28 november
Geen traditionele opendeurdagen, maar wel een veilig alternatief! We nodigen je graag uit op afspraak zodat we jouw bezoek zo coronaveilig mogelijk kunnen houden. Maak een afspraak voor een venoscan, een gratis hoortest of voor advies voor een betere mobiliteit, slaap- en zitcomfort. Geniet nu extra voordelen en maak kans om een hometrainer te winnen.
• actie op scooters en loophulp • actie op bedden, matrassen en kussens (Yuno & Tempur) • actie op relaxzetels -15% Alle acties en voorwaarden op www.goed.be/opendeur. Maak hier ook je afspraak of bel 03 205 69 29. Enkel in de deelnemende Goed thuiszorgwinkels Eeklo, Hasselt, Ieper, Mechelen, Meise, Mol, Oudenaarde, Sint-Joris-Winge, Turnhout en Wilrijk. Wij ontvangen je in een coronaveilige omgeving. Leuke attentie voor elke afspraak.
Als je een aanvraag doet in 2020, wordt er gekeken naar je inkomen van 2019. Je bruto jaarinkomen moet dan lager zijn dan 19 335,92 euro. Per bijkomend gezinslid, zoals een samenwonende partner en kinderen, mag je daar 3 579,60 euro bijtellen. Voor bepaalde groepen, bijvoorbeeld als je deel uitmaakt van een eenoudergezin of een invaliditeitsuitkering ontvangt, maken we de berekening op basis van de maand die voorafging aan de aanvraag. Omgerekend moet je inkomen dan lager zijn dan 19 957,16 euro, verhoogd met 3 694,61 euro per extra gezinslid. Als je denkt dat je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming, kun je zelf een aanvraag doen door een afspraak te maken via www.cm.be/contact.
Welke voordelen geeft de verhoogde tegemoetkoming? Hogere tegemoetkoming gezondheidszorg, zoals in de apotheek, bij de arts of in het ziekenhuis. Extra korting voor Kazou. Korting voor Samana-vakanties en -cursussen voor chronisch zieken. Voordelige tarieven op trein en bus.
>>> Alle voorwaarden en voordelen op www.cm.be/verhoogde-tegemoetkoming
6
OPINIE FORUM
JOZEFIEN DAELEMANS MEDIAMAKER EN SCHRIJVER
STEUN ELKAAR EN HOU GOEDE MOED! PETER WOUTERS VOORZITTER BEWEGING.NET
Unbreaking
D
eze week trok een berichtje in Knack mijn aandacht. Een 66-jarige vrouw met een minimumpensioen ‘en 100 andere bekommernissen’ had een boete gekregen van 250 euro omdat ze even op een vensterbank had uitgerust toen ze haar hondje uitliet. Ze vertelde erover in een reportage in Knack. Haar verhaal had een lezeres zo geraakt dat zij prompt 250 euro had overgemaakt aan de redactie, met de vraag dat bedrag door te storten naar de vrouw in kwestie. ‘Ik kan niet tegen onrecht’, had de gulle gever die anoniem wenst te blijven, verklaard. Ik kreeg tranen in de ogen terwijl ik het las. Het deed me beseffen hoe gewend ik ben aan het binnenkrijgen van slecht nieuws. Dit was een welkome afwisseling. Als mediamaker en journalist weet ik hoe nieuws werkt. Sensationele berichten over gevaar en drama werken beter dan genuanceerde. Waar de titel ‘Breaking’ vroeger gereserveerd werd voor uitzonderlijk nieuws, lijkt er vandaag elke dag wel wat kapot te gaan. Ook Twitter en Facebook drijven op verontwaardiging en negativiteit. Hun algoritmes zorgen ervoor dat berichten die sterke emoties oproepen, zoals woede of angst, zichtbaarder zijn. Daardoor kun je als lezer gaan denken dat alle mensen dikke egoïsten zijn. Maar is dat wel zo? Of zien we opbeurende berichten gewoon veel minder? Verdwijnen ze onder de radar omdat ze niet nieuwswaardig genoeg zijn? En krijgen we daardoor wel een heel negatief mensbeeld voorgeschoteld? De meeste mensen deugen, zei de Nederlandse filosoof Rutger Bregman al in zijn gelijknamige boek dat honderdduizenden keren verkocht werd. Zijn succes, en het feit dat het verhaal over de boete op de site van Knack een van de meest gelezen stukken was, is een teken dat mensen snakken naar goed nieuws. Naar verhalen waaruit blijkt dat we wél zorgen voor elkaar. Bij dezen dus een oproep naar alle redacties: schrijf meer van deze verhalen. We hebben ze nodig.
W
anneer ik dit schrijf, zijn we onderweg naar 1,2 miljoen overlijdens door Covid-19. De hoop van de voorbije zomer heeft plaats gemaakt voor ongerustheid. We kennen allemaal mensen die het virus kregen, soms een beetje ziek, soms dodelijk. Jongeren, volwassenen en ouderen zijn zich bewust van het gevaar. Iedereen probeert het evenwicht te vinden tussen tegemoetkomen aan verwachtingen die horen bij de baan, het engagement, de familie en de voorzorgen die het virus eist.
‘Als dit virus toch overal aan kracht wint, is kritiek heel erg relatief. Doe mee en verwacht dit ook van uw omgeving’ Ik ben het altijd eens geweest met de ultieme uitgangspunten om maatregelen te beoordelen: ons land moet mensen die ziek worden kunnen verzorgen en in afwachting van een medische preventieve behandeling of geneesmiddelen zijn de (voorspellingen van) cijfers dus doorslaggevend. Tracing, apps, sanitaire voorschriften, boetes, uitsluiting van activiteiten … in functie van dit ultieme uitgangspunt verdienen ze steun en navolging. Als dit virus, met verschillend beleid overal in de wereld, toch overal aan kracht wint, is kritiek heel erg relatief. Overdracht vermijden is het enige wat telt. Doe mee en verwacht dit ook van uw omgeving!
Vandaag, begin november, betekent dit dat we op onze beurt steun moeten geven aan elkaar. En dat is minder eenvoudig dan in maart. De dagen zijn nu kort en vochtig. De feestdagen zijn toegewijd aan onze overledenen. De kansen om elkaar te troosten of bij elkaar te vertoeven, zijn kleiner. En terwijl we trots mogen zijn op alle hulpverleners die extra nabij zijn, moeten we in onze eigen dag de prioriteiten wat verleggen. Meer aandacht geven aan elkaar. Zorgend zijn en mild. Ik krijg heel wat goede voorbeelden binnen van toffe acties. Briefschrijfacties, telefoonacties versterkt door beeld via WhatsApp of iets dergelijks, wandelingen die door Pasar coronaproof zijn gemaakt, troostmomenten … met extra aandacht voor wie ons lief is en kwetsbaar. Onze beleidsmakers worden geattendeerd op groepen zonder een steunend netwerk: daklozen, thuisloze asielzoekers, mentaal en fysiek kwetsbare personen, ouderen of alleenstaanden zonder familie. Ik voel daar veel goede wil. Ook voor deze groepen is het alle hens aan dek. Grijp elke kans om ook hier bij te dragen wanneer het kan. Het protest tegen maatregelen past niet in dit beeld. Eendracht maakt macht, en verdeeldheid zaait verlies. In deze periode neemt ook onze verantwoordelijkheid in sociale controle toe. We mogen ons niet verliezen in moedeloosheid of negativiteit. Elkaar bemoedigen, dat is nodig. Met de blik op onze medemens en respectvolle steun aan de medische sector. Hou goede moed!
IN MEMORIAM
Leo Pauwels
VIER UW EINDEJAARSFEESTEN BIJ CORSENDONK HOTELS! Spendeer uw eindejaar samen met uw vrienden en familie bij Corsendonk! Combineer dit met een gezellig weekendje op unieke locaties in de Kempen of aan de kust! Geniet van een knusse wandeling, heerlijke gastronomie en heel veel gezelligheid! Bent u alvast benieuwd naar ons uitgebreid aanbod aan Kerstsarrangementen? Surf dan naar www.corsendonkhotels.com/ arrangementen/kerst-arrangementen en reserveer nu!
We kijken ernaar uit om samen met u te klinken op het eindejaar! Bekijk snel alle eindejaarsarrangementen op www.corsendonkhotels.com!
Leo Pauwels (1936 – 2020) werkte jarenlang in de Christelijke Arbeidersbeweging. Hij organiseerde graag, was verantwoordelijke uitgever van de Volksmacht (voorloper van Visie), volgde regio’s op en bouwde de Europese werking uit. Naast zijn beroepsloopbaan in de Christelijke Arbeidersbeweging was Leo actief in de media, de Kerk, het lekenforum en de artistieke wereld. Maar vooral Europees was hij een gangmaker. Als oprichter en initiatiefnemer van EZA, het Europees Centrum voor Werknemersvraagstukken, creëerde hij aandacht voor educatie en vorming, vrijheid en democratie. Hij was een begenadigde lesgever en een sterke inspirator die mensen kon overhalen om zelf initiatief te nemen. Hij was
ook initiatiefnemer van de Europese Sociale Weken. Leo had een ruime blik op de wereld. Hij was een kritische toeschouwer van de veranderingen in de samenleving, met daarbij een bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren. Sociale rechtvaardigheid was zijn drijfkracht. Leo was een man met vele kwaliteiten: hij vertrouwde en gaf vertrouwen, hij was begripvol en medelevend, een creatieve en belezen inspirator en een echt gezelschapsmens. We nemen afscheid van deze warme en veelzijdige man met vele goede en dankbare herinneringen. Leo werd 84 jaar.
ACTUEEL
7
Afscheid nemen
‘Ik wist niet hoe en wanneer ik het einde ter sprake kon brengen’ Véronique Van Lokeren (56) moest een jaar geleden afscheid nemen van haar man. Na vijf jaar van zware behandelingen werd hij ongeneeslijk ziek verklaard. ‘Praten over het naderende afscheid is moeilijk, maar zo belangrijk.’ TEKST STEPHANIE LEMMENS FOTO’S FRANK BAHNMÜLLER
V
éronique leerde haar man Danny kennen toen ze al dansend op een cafétafeltje stond. Hij hield het meubel goed vast, zodat ze niet zou vallen. Sindsdien zijn ze een goed team. Tot het noodlot vijf jaar geleden toesloeg.
Weg voor je het weet Het was niet de eerste keer dat het leven zich van zijn meest ongenadige kant liet zien. Enkele jaren daarvoor had Véronique haar zus al moeten afgeven aan borstkanker. ‘Op een week tijd waren we haar kwijt. We hadden niet over haar laatste wensen kunnen praten, het was voorbij voor we het wisten. Dat wilde ik nooit meer meemaken.’ Danny zou niet meer genezen. En deze keer wilde Véronique zich voorbereiden op het naderende afscheid. Maar dat verliep soms moeizaam. ‘Ik wist niet hoe en wanneer ik het ter sprake kon brengen. Danny was altijd zo optimistisch. Hij stak weg dat hij zich niet goed voelde, dat hij pijn had. Hij wilde vooral doorgaan, blijven vechten, blijven werken, blijven leven.’ Op aanraden van een kennis schakelden Danny en Véronique palliatieve zorg in. Via een van de zorgverleners ontmoetten ze Hilde Ingels van Amfora vzw. Hilde praat met mensen over het einde van hun leven. Het resultaat schrijft ze neer in een mooi vormgegeven boekje, als een blijvende herinnering. ‘Danny en ik begrepen elkaar vaak zonder woorden, maar dankzij dat gesprek kwamen we nog meer over elkaar te weten.’
Samen urne uitkiezen Tijdens het gesprek met Hilde sijpelde bij Danny langzaam het besef binnen dat hij in de laatste fase van zijn leven zat. Voor het eerst durfde hij te praten over zaken waarover hij anders nooit uit zichzelf begon. ‘Hilde vroeg bijvoorbeeld hoe hij dacht over het leven na de dood en wat hij het
Véronique Van Lokeren: ‘Door over Danny zijn laatste wensen en verlangens te praten, leerden we om het einde te aanvaarden.’ meest zou missen. Gedaan is gedaan, antwoordde hij. En dat het hem het zwaarst viel dat hij zijn kinderen en kleinkinderen niet zou zien opgroeien.’ ‘Hij vertelde dat hij diep gelukkig was met zijn leven, maar dat het nog zo veel mooier zou zijn geweest om nog meer tijd met mij te hebben.’ Véronique slikt even en streelt liefdevol over het boekje waarin hun ge-
sprek opgetekend staat. ‘Na het gesprek met Hilde kozen we samen de urne uit waarin Danny zijn as zou bewaard worden. Als vrienden op bezoek kwamen, lieten we de urne zien. Het was voor ons een middel om het einde en het afscheid bespreekbaar te maken.’ ‘Danny vertelde me dat hij uitgestrooid wilde worden in de tuin, maar ik kan het
niet’, geeft Véronique toe. ‘Nu hij hier bij mij staat, kan ik hem niet loslaten. Ik denk dat hij dat altijd geweten heeft. Waarom zou hij anders zelf nog een voetstuk uit hout gemaakt hebben om de urne op te bewaren?’ Ze zegt het met een zachte en vastberaden glimlach, als iemand die haar zielsgenoot tot op het einde door en door heeft gekend.
5 handvatten om te praten over de dood Als het afscheid van een geliefde nadert, hebben we de neiging om elkaar te sparen. We willen geen extra verdriet veroorzaken of we vrezen de emoties die naar boven zullen komen. Maar door te praten, kun je het einde van een leven net nog rijker maken. En het helpt met het rouwproces. Hilde Ingels reikt tips aan.
1. Zet het op papier Loopt je leven op z’n einde of moet je afscheid nemen van een geliefde? Schrijf een brief en geef de ander de tijd om die te lezen wanneer je er niet bij bent. Deze vragen kunnen een leidraad zijn: Wat maakt je gelukkig? Waar ben je bang voor? Wat is je hoop nog voor de toekomst? Wat wil je nog meegeven?
2. Gebruik praktische zaken als aanleiding Mensen vinden het doorgaans makkelijker om over praktische zaken te praten zoals een testament, de uitvaart … Grijp
die momenten aan om ook deze vragen te stellen: Hoe stel je je afscheid voor? Hoe voel je je daarbij? Waarom vind je dat belangrijk? Waar maak je je zorgen over?
3. Maak samen een tastbare herinnering Via een boekje of videopname kan je geliefde verder blijven leven en inspireren. Ouders met kleine kinderen kunnen bijvoorbeeld samen een doos maken om dingen in te steken voor belangrijke momenten in het leven. Dat helpt om geleidelijk aan te aanvaarden, afstand te nemen en los te laten.
4. Schakel een tussenpersoon in Een tussenpersoon kan het gesprek tussen naasten op gang brengen. Denk maar aan een vriend of familielid of een palliatieve zorgverlener. Palliatieve zorg is er niet enkel voor jou tijdens de laatste dagen, je kunt hen van bij het begin inschakelen.
5. Hou niet te strikt vast aan afspraken Als je gaat sterven, dan is het belangrijk om te kunnen praten over je laatste wensen en verlangens. Maar belast je naasten die nablijven niet te veel met allerlei zaken die opgevolgd moeten worden. Laat diegenen die achterblijven de vrijheid om te beslissen wat ze met je wensen doen.
Hilde Ingels is socioloog en journalist. In 2015 richtte ze met Isabelle Desmidt Amfora vzw op. Ze is ook oprichter van Afscheid dat verbindt, een vormingsaanbod voor professionals en vrijwilligers in de zorg. In het gelijknamige boek tekende ze verhalen op van mensen die niet zo lang meer te leven hebben.
© ID / Frederiek Vande Velde
‘Danny had een week last van buikkrampen. Het werd plots zo erg, dat we naar de spoed reden.’ Darmkanker met uitzaaiingen op de lever, was het verdict. ‘Hij is sindsdien nooit meer zonder behandeling geweest, tot de dag dat de artsen vertelden dat ze niets meer voor hem konden doen’, gaat Véronique verder met een stem die dik is van de tranen.
8
DOSSIER
www.onzesocialezekerheid.be
Hoe de sociale zekerheid ons door de coronastorm loodst De sociale zekerheid, het is vaak een abstract begrip. Tot we als samenleving getroffen werden door een van de grootste naoorlogse crisissen. Want tijdens deze coronaperiode leerden velen onder ons uit eerste hand het zorgsysteem kennen. En ondanks haar gezegende leeftijd van ruim 75 jaar is onze sociale zekerheid volgens experten de redding voor onze samenleving en economie. De sociale zekerheid in de praktijk. TEKST MARTINE CREVE EN NILS DE NEUBOURG FOTO JAMES ARTHUR EN SOPHIE NUY T TEN
ZIEKTE-UITKERING
TERUGBETALING ZORG
OUDERSCHAPSVERLOF
ANN LI Onderzoeker aan KU Leuven
ROLAND VERBEEK Gepensioneerd
DAGMAR GOETVINCK Arbeidster bij Van de Velde Lingerie
‘In maart kreeg ik corona. Na drie weken zou dat wel over zijn, dacht ik. We zijn nu zeven maanden verder en nog steeds ondervind ik ernstige gevolgen: spier- en gewrichtspijn, problemen met mijn geheugen en moeite met concentreren. Mijn voltijdse baan als onderzoeker aan KU Leuven kan ik nog altijd niet opnemen. De eerste maand dat ik ziek was, kreeg ik mijn volledig loon betaald door de werkgever. Nadien en nog steeds geeft de ziekteverzekering mij een ziekte-uitkering. Het is geweldig dat zoiets bestaat, dat mensen geholpen worden. Toch beginnen mensen om financiële redenen soms te vroeg te werken en gaan zo over hun grenzen.’
‘Half maart belandde ik bijna een maand op de dienst intensieve zorgen met corona. Daarna bleef ik nog bijna drie weken in het ziekenhuis, waarvan een week op de speciale corona-verpleegafdeling. Later kreeg ik de afrekening, met een gigantische lijst behandelingen en medicatie die ik blijkbaar heb gekregen. Mijn ziekenhuisverblijf kostte in totaal ruim 55 000 euro! Gelukkig kwam het ziekenfonds voor meer dan 53 000 euro tussen.’
‘Begin dit jaar beviel ik van een dochtertje. Na mijn moederschapsverlof ging ik opnieuw aan de slag, maar wel met halftijds ouderschapsverlof. Want door corona sloot de kinderopvang een tijd. Gezien de omstandigheden wilde ik mijn ouders niet lastigvallen voor opvang. Het is natuurlijk fijn om extra tijd met je kind door te brengen, maar ik was ook gewoon blij dat ik het zo allemaal geregeld kreeg als alleenstaande.’
Deze gezondheidscrisis heeft veel mensen voor de eerste keer geconfronteerd met de ziekteverzekering. De meesten waren nog nooit lang ziek en hadden dus de periode van gewaarborgd loon door de werkgever nog niet overschreden. Het is diezelfde ziekteverzekering die ook inspringt wanneer je medische kosten hebt. Die kunnen snel oplopen, zeker wanneer je in het ziekenhuis belandt. In coronatijd zijn er maatregelen genomen om de ziekteverzekering te versterken. Om gelijke tred te houden met de uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid, werden de ziekteuitkeringen verhoogd voor sommige werknemers die sinds 1 maart arbeidsongeschikt zijn. Wie er recht op heeft, krijgt een bijkomende premie. Het ziekenfonds betaalt die automatisch. Een specifieke aanvraag daarvoor is niet nodig. Voor de periode vanaf maart tot midden oktober betaalde CM voor die bijkomende premie ongeveer 35 miljoen euro extra. Voor de maand april 2020 alleen keerden alle ziekenfondsen samen een totaal bedrag van ongeveer 198 miljoen euro uit aan ziekte-uitkeringen. Een jaar eerder, april 2019 was dat nog een vijfde minder: ongeveer 162 miljoen euro.
Het ouderschapsverlof blijkt voor veel gezinnen een grote reddingsboei tijdens de coronamaatregelen. Tot september van dit jaar keerde de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) al minstens zestig procent meer uitkeringen uit voor ouderschapsverlof tegenover een jaar eerder. Die opvallende stijging is volgens de dienst te verklaren door de invoering van het speciale corona-ouderschapsverlof. Met de coronacrisis introduceerde de overheid het ouderschapsverlof specifiek voor de bijkomende kinderzorg tijdens de coronacrisis. ‘De uitkering van het ouderschapsverlof voor corona is hoger dan dat van het gewone ouderschapsverlof en maanden opgenomen binnen dat stelsel worden ook niet in rekening gebracht voor het bepalen van het resterend verlofkrediet.’ Zo verklaart de RVA de populariteit van het ouderschapsverlof voor corona. Ook in andere tijden kun je rekenen op ouderschapsverlof als een van de manieren om je werkleven beter af te stemmen op je privéleven.
DOSSIER
9
4 uitdagingen
voor de sociale zekerheid van de toekomst
1
Gaat ze genoeg bescherming blijven bieden?
De uitkeringen moeten omhoog. Dat vragen ACV en CM in een gezamenlijk standpunt. ‘Of je nu uitvalt door ziekte of werkloosheid, de kans bestaat dat je het moet stellen met een lage uitkering, vaak onder de armoedegrens’, zegt Chris Serroyen, hoofd van de ACV-studiedienst. Volgens de vakbond is een toenemende ongelijkheid in onze samenleving een supplementair effect daarvan.
TIJDELIJKE WERKLOOSHEID NICOLAS VAN GAVEREN Laborant bij Solvay special Polymers ‘Na de lockdown in maart ben ik minder gaan werken. Door de pandemie was er gewoon minder werk. Een dag in de week kon ik rekenen op tijdelijke werkloosheid. Samen met mij trouwens ook andere collega’s: vast personeel, kaderfuncties en uitzendkrachten. Dankzij de tijdelijke werkloosheid en door onderlinge solidariteit hebben zelfs de mensen met een interimcontract hun baan kunnen behouden. Anders waren er zeker ontslagen gevallen.’
Na de invoering van de allerstrengste maatregelen tegen corona kende de tijdelijke werkloosheid een ongeziene piek. Bedrijven sloten de deuren, bestellingen bleven uit, de aanvoer van materiaal stokte. In april viel een flinke dertig procent van de Belgische werkenden terug op het systeem van tijdelijke werkloosheid en de daarbij horende uitkering. In april zaten ongeveer 660 000 arbeiders minstens een dag op tijdelijke werkloosheid thuis. Onder bedienden was dat ruim een half miljoen werknemers. In augustus, de recentst beschikbare cijfers, was het nog steeds een vijfde van dat aantal dat moest rekenen op tijdelijke werkloosheid. De RVA beschouwde sinds maart alle tijdelijke werkloosheid door corona als overmacht. Daarnaast ging ook de uitkering naar boven, met 70 procent van het (begrensde) brutoloon. Op 1 september kwam er een einde aan die regeling. Sindsdien gelden de versoepelde regels alleen nog voor de zwaarst getroffen sectoren. In andere sectoren kunnen werknemers nog steeds op tijdelijke werkloosheid gezet worden, zij het dan wegens economische redenen.
De sociale zekerheid en uitkeringen van de toekomst moeten dus zowel beschermen tegen zwaar koopkrachtverlies als tegen armoede. ‘Daarom willen we dat alle minima opgetrokken worden’, zegt Serroyen. ‘Bijstandsuitkeringen, zoals leeflonen zouden we moeten verhogen tot aan de armoedegrens. Voor andere uitkeringen, zoals ziekte- of werkloosheidsuitkeringen, vragen we minstens tien procent boven die norm.’ Samen met CM vroeg het ACV om zeker werk te maken van een minimumuitkering voor de eerste zes maanden ziekte. Die wens plant de nieuwe regering alvast in te voeren.
2
Gaat iedereen erop kunnen blijven rekenen?
De coronacrisis is misschien de kanarie in de mijn. Want terwijl in april bijna een op de drie werkenden een beroep kon doen op een uitkering onder de tijdelijke werkloosheid, vielen er ook heel wat anderen uit de boot. Zoals velen konden artiesten en uitzendkrachten niet langer werken, maar zij vielen tussen wal en schip voor een uitkering. Serroyen: ‘De arbeidscontracten gaan met de tijd harder lijken op de typische Belgische koterij, denk aan de flexijobs. Grote groepen werkenden zijn uitgesloten van de sociale zekerheid. Ook jongeren of bijna alle bijzondere statuten, zoals werkstudenten, digitale platformen, bijklussers of jongeren zonder inschakelingsuitkering hebben het moeilijk of zijn aangewezen op de zwakker uitgebouwde sociale zekerheid van zelfstandigen.’ Een sociale zekerheid die klaar is voor de toekomst moet volgens de vakbond een waardig levensniveau kunnen garanderen, zeker voor jongeren en andere werknemers met precaire contracten. ‘Zij mogen niet langer uit de boot vallen.’
3
Blijft ze betaalbaar?
Het hoofd van de ACV-studiedienst is stellig: ‘De financiering van de sociale zekerheid moet dringend herbekeken worden.’ Volgens Serroyen zaagden beleidsmaker jarenlang aan de stoelpoten van de sociale zekerheid. Vallen doet ze nog niet, maar wankelen wel. Want problemen met de financiering van onze sociale zekerheid moeten we zoeken aan de inkomenskant. ‘De overheid heeft in het verleden eenzijdig allerlei alternatieve loonvoordelen toegelaten, zoals bijvoorbeeld aandelenopties of pensioensparen door de werkgever. Dat deel van het inkomen moet evengoed volledig bijdragen aan de financiering van de sociale zekerheid. In afwachting willen we minstens een verbod op omzetting van loonvoordelen in voordelen met minder bijdragen.’ Ook wat de gezondheidszorg betreft moeten de inkomsten gegarandeerd blijven, volgens CM. Om de zorg ook in de komende decennia in stand te houden, is het volgens het gezondheidsfonds van belang dat deze regering een voldoende hoge groeinorm van 2,5 procent garandeert.
4
Gaat de sociale zekerheid verder dan tegemoetkomingen en uitkeringen?
Onze sociale zekerheid springt financieel bij wanneer we te maken krijgen met tegenslag, zoals ziekte of werkloosheid. Maar voor CM is gezondheid en gezondheidszorg niet alleen in euro’s uit te drukken. Het gaat over onze fysieke gezondheid, maar ook mentaal welbevinden, zingeving, veerkracht ... Gezondheidszorg zou deel moeten uitmaken van ieder deel van het leven: goede en gezonde huisvesting, gezonde voeding, bestrijding van armoede, ook onder kinderen. Het roept iedere minister, met welke bevoegdheid ook, op om gezondheidszorg ter harte te nemen. Daarnaast vraagt CM om in de toekomst meer aandacht te hebben voor mentale fitheid. Ook al raak je niet besmet met het coronavirus, toch kunnen de maatregelen een mentale tik uitdelen. Daarom zou de psycholoog of psychotherapeut een rol moeten krijgen naast de huisarts. De mentale zorg moet wat CM betreft betaalbaar zijn, zonder wachttijden.
10
UIT ERVARING
Elke maand laten we iemand aan het woord die vanuit zijn of haar werk naar de wereld kijkt. Deze keer is dat BEVEILIGINGSAGENT SAID*.
‘Mijn vrouw is niet ongerust als ik aan het werk ben, omdat ze weet dat ik geen risico’s zal nemen’ TEKS T WIM TROCH ILLUS TRATIE PETER GOES
Ongeveer drie procent van de Belgische werknemers is ’s nachts aan de slag. Hoe is het om te werken wanneer die overige 97 procent in hun bed ligt? Is het niet eenzaam, gevaarlijk en nefast voor je gezinsleven? Wij spraken met Said, die voor een beveiligingsfirma werkt en drie tot vier nachten per week ’s nachts op de baan is.
S
aid (36) werkt vijfenhalf jaar voor een beveiligingsfirma. Hij werkt enkel ’s nachts, in variërende shiften tussen 18 uur en zes uur ’s morgens. ‘Mijn taak is het controleren van bedrijven, met een nachtronde. Ik rij dus ’s nachts van bedrijf naar bedrijf, om na te gaan of alles oké is. Ik check of de ramen en deuren dicht zijn, of de lichten gedoofd zijn, of alles goed opgeborgen is … Mijn route is elke nacht anders. Bij sommige bedrijven ga ik meerdere keren per nacht langs, afhankelijk van wat de opdrachtgever vraagt. We hebben per bedrijf een lijst van dingen die we moeten checken.’ ‘Bij onze klanten zitten alle soorten bedrijven: kantoren, fabrieken, banken, gemeentediensten, magazijnen … En elk bedrijf heeft zijn specifieke kenmerken, en eigen verwachtingen van de bewakingsfirma.’
Nonchalant Wie denkt dat een bewakingsagent elke nacht onverlaten op heterdaad kan betrappen, vergist zich. ‘Ons werk is vooral preventief. De gelegenheid maakt de dief, zegt men. Dus zorgen wij ervoor dat mensen met slechte bedoelingen de kans niet krijgen om iets te stelen. Je zou ervan versteld staan hoe nonchalant mensen zijn. Ramen die blijven openstaan, bestelwagens of heftrucks die niet in de garage staan, maar net zo goed formulieren die niet of onvolledig worden ingevuld. Een heel groot deel van onze taak
‘In ons beroep loop je geen risico om even in te dommelen. De adrenaline houdt je alert’ BEVEILIGINGSAGENT SAID
is het rechtzetten van dingen die niet gebeurd zijn zoals het zou moeten.’ Naast de preventieve controles moet Said ook ter plaatse gaan als een alarm in de buurt afgaat. ‘In negen op de tien keer is dat onschuldig. Door wind of regen, een vogel of een spinnenweb, of een technische storing …: er zijn verschillende redenen waarom een alarm kan afgaan. In de voorbije coronamaanden waren er weinig binnenalarmen. Dat is logisch, want veel bedrijven waren gesloten. Als er niet gewerkt wordt, kunnen mensen ook geen deuren laten openstaan. Vaak zie je meteen als je aankomt wat er aan de hand is. Toch moeten we altijd een grondige controle uitvoeren en op onze hoede zijn. Ook als het alarm voor de vierde keer in één nacht afgaat.’ Dat vraagt een grote concentratie. ‘Je moet van het eerste tot het laatste moment van je shift gefocust
zijn, maar die scherpte houdt je net wakker. In ons beroep heb je geen risico om even in te dommelen. De adrenaline houdt je alert.’ Saids werk verschilt van de taken van de politie. ‘Als we iemand op heterdaad betrappen, mogen we die niet zomaar overmeesteren. Onze taak is observeren en rapporteren. Als het alarm afgaat en we zien dat een deur geforceerd is, dan waarschuwen we de politie. Hoe meer ervaring je hebt, hoe sneller en beter je de situatie kunt inschatten.’
Nat wegdek Ook al is een groot deel van het werk preventief, toch is werken voor een beveiligingsfirma niet zonder risico’s. Een goede voorbereiding is dus cruciaal. ‘Als je bewakingsagent wilt worden, moet je een opleiding volgen. Als mobiele agent komen daar nog een aantal maanden vorming bij. Rijden op nat wegdek of risico’s inschatten, bijvoorbeeld.’
11 *Said is een schuilnaam
UITSPRAAK HOF VAN CASSATIE
Gelijk loon voor uitzendkrachten
De nacht wordt vaak geassocieerd met gevaar. Maar Said voelt zich niet gauw onveilig. ‘Je leert om te gaan met angstgevoelens. Je bent op den duur niet meer bang als een alarm afgaat, maar je blijft natuurlijk wel altijd alert. Soms zie je ’s nachts op zo’n industrieterrein wel eens iemand lopen van wie je denkt: wat doet die hier? Maar je weet niet altijd wat er aan de hand is. Sommige bedrijven hebben ’s nachts een ploegenwissel. In het donker zie je geen gelaatstrekken, dus ziet iedereen er een beetje louche uit. Maar je weet gewoon niet wat de reden is dat iemand ’s nachts op straat loopt. Meestal is er wel een goede reden voor. Niet iedereen die ’s nachts buiten loopt, is een verdachte persoon. In het weekend heb je soms wel roekeloze chauffeurs, maar agressieve chauffeurs zijn er ook overdag.’
‘Niet iedereen die ’s nachts buiten loopt, is een verdachte persoon’ BEVEILIGINGSAGENT SAID
‘Mijn vrouw is niet ongerust als ik aan het werk ben. Vooral omdat ze me kent, en weet hoe ik ben. Ze weet dat ik geen risico’s zal nemen.’ Said werkt altijd alleen. Toch is er contact met collega’s. ‘Vooral telefonisch dan. Aan beginnende collega’s geef ik mijn telefoonnummer. Als ze zich onzeker voelen, mogen ze me bellen. In de eerste weken gebeurt het wel eens dat ze raad vragen, maar meestal is dat na een tijdje niet meer nodig. Als we dan contact hebben, is het over privédingen.’
Paradox Het was voor Said een bewuste keuze om nachtwerk te doen, zegt hij. Onoverkomelijke nadelen ziet hij niet. ‘Het is zwaar, maar zo kan ik mijn twee kinderen zien opgroeien. Ik ben er om ze ’s morgens naar school te brengen, en om ze ’s avonds weer op te halen. We hoeven dus niemand te vragen voor opvang.’ ‘Hobby’s zijn soms moeilijk te combineren met nachtwerk. Ik heb een fitnessbank gekocht. Dat bespaart me de verplaatsingstijd van en naar de gym. En ik kan naar de voetbalwedstrijden van mijn zoontje kijken, dat is ook ontspannend. Het lijkt paradoxaal, maar door de nachtpatrouilles met lange shiften, heb ik veel vrije tijd.’ ‘In de winter is het van bij het begin van mijn dienst tot het einde donker. Maar wie overdag in een fabriek werkt, ziet vaak ook geen zonlicht. Omdat ik lange shiften werk, moet ik maar drie of vier nachten per week werken, dus er zijn ook heel wat dagen waarop ik wel overdag wakker ben.’ Voorlopig ziet Said geen redenen om van beroep te veranderen. ‘Ik ben een beetje mijn eigen baas. Ik krijg veel verantwoordelijkheid. Opdrachtgevers moeten ons vertrouwen. Mijn werk heeft nut, wij maken het verschil. Dat geeft wel voldoening.’
Het Hof van Cassatie verklaarde begin oktober een ondernemingscao ongeldig die uitzendwerknemers uitsloot van het recht op maaltijdcheques. Via die cao probeerde het bedrijf, Logisport NV, bepaalde voordelen enkel toe te kennen aan werknemers met een vast contract. Maar het loon van een uitzendkracht mag niet lager zijn dan het loon waarop hij recht zou hebben als hij als vaste werknemer in dienst was genomen. Dit principe staat zowel in de Belgische als de Europese regelgeving over uitzendarbeid. ‘Naast het correct verlonen van de tijdelijke werknemer, mag uitzendarbeid niet gebruikt worden om te concurreren op loon- en arbeidsvoorwaarden’, zegt Piet Van den Bergh van ACV. ‘In de praktijk zien we dat tegen dit principe vaak gezondigd wordt. Vandaag merken we bijvoorbeeld dat vergoedingen voor thuiswerk waarop vaste werknemers wel recht hebben, vaak niet worden toegekend aan uitzendkrachten.’
Een aantal bedrijven probeerden dit via een juridische truc te omzeilen. Bepaalde voordelen werden enkel toegekend aan werknemers met een contract voor onbepaalde duur. Werknemers met een tijdelijk contract, rechtstreeks in dienst van de onderneming zelf, werden evengoed uitgesloten van het voordeel. De redenering was: als onze eigen tijdelijke werknemers het voordeel niet krijgen, moeten ook uitzendwerknemers uitgesloten worden.
‘Het is verboden om tijdelijke contracten uit te sluiten van bepaalde voordelen’ PIET VAN DEN BERGH
ACV naar de rechtbank ‘Gelukkig konden we voor een ACVlid deze redenering definitief naar de vuilbak verwijzen’, gaat Piet Van den Bergh verder. ‘Met één van onze leden bij Logisport NV trokken we naar de rechtbank. In die onderneming werd door BBTK
en ACLVB een ondernemingscao gesloten rond maaltijdcheques, enkel voor contracten voor onbepaalde duur.’ ‘Gelukkig konden we het Arbeidshof van Gent overtuigen van onze redenering en werd dit nu bevestigd door het Hof van Cassatie in een arrest van 5 oktober 2020. Op basis van het verbod op discriminatie van tijdelijke contracten, is het verboden om tijdelijke contracten – ook deze rechtstreeks in dienst bij de onderneming zelf – uit te sluiten van bepaalde voordelen.’ ‘Maaltijdcheques voorbehouden voor werknemers met een contract voor onbepaalde duur, is dus verboden. Uiteraard gaat deze redenering ook op voor andere voordelen, zoals vergoedingen voor thuiswerk of verplaatsingsvergoedingen. Met dit arrest hebben we nu de nodige juridische argumenten in handen om dit effectief af te dwingen voor alle uitzendkrachten.’
SOLIDARITEITSACTIE SAMANA
Heb ik gewonnen? De winnende nummers van de solidariteitsactie Samana 2020 zijn getrokken.
Serie
H
171948
Serie
J
209164
Serie
K
145805
Serie
L
206375
Serie
M
128499
Serie
N
171457
Serie
P
217064
Serie
Q
203398
Serie
R
156537
De loten worden opgedeeld in 16 series, in alfabetische volgorde, voorzien van de letters A tot en met R, met uitzondering van de letters I en O. Winnen een prijs in alle series: de nummers, zonder vermelding van een serieletter. Is het winnend nummer wel voorzien van een serieletter? Dan betreft het enkel een winnend nummer in de door trekking bepaalde serie.
Ter waarde van 250 euro In alle series het nummer 111296, 133416, 168154, 216521
Prijzen voor gewone loten
Ter waarde van 125 euro In alle series het nummer
(blauwe kleur) Winnen een aankoopcheque Sodexo Ter waarde van 1 250 euro Serie
A
132182
Serie
B
133024
Serie
C
100934
Serie
D
182476
Serie
E
203563
Serie
F
207273
Serie
G
187178
eindigend op 2197, 9541 Ter waarde van 50 euro In alle series het nummer eindigend op 730 Ter waarde van 25 euro In alle series het nummer eindigend op 244, 324, 651, 913
Prijzen voor gratis omslaglot (groene kleur) Wint een Audi A4: Het omslaglot in serie L met het nummer 015438 Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 25 euro: In alle series het nummer eindigend op 747
Ben je bij de gelukkigen? Stuur dan je winnend lot naar Samana, dienst Tombola, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel. Vermeld je volledige naam en adres zoals voorzien op de rugzijde van de tombolaloten. Ook op de briefomslag met het winnende lot schrijf je je naam en adres. Samana is niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten. Bij betwisting wordt te rade gegaan bij gerechtsdeurwaarder Mevrouw Daryll Vaganée.
12
TOT JE DIENST
GRIEPVACCIN
Voorrang risicogroepen De fasering van de griepvaccinatie voor risicogroepen is opnieuw geëvalueerd. Mensen die volgens de Hoge Gezondheidsraad tot de categorie A behoren, krijgen nu absolute prioriteit voor een griepvaccin. Het gaat onder meer om mensen in instellingen, personen met een chronische ziekte, mensen vanaf 65 jaar, zwangere vrouwen en het personeel uit de gezondheidssector. Binnen een maand wordt de beschikbaarheid van de vaccins bekeken voor personen van 50 tot 65 jaar die geen chronische ziekte hebben, niet werkzaam zijn in de gezondheidssector en niet samenwonen met een chronisch zieke of met personen vanaf 65 jaar. Tot dan worden geen vaccins verstrekt aan deze doelgroep. De tweede fase, die gericht was op de rest van de bevolking en die op 15 november van start zou gaan, wordt geannuleerd.
NIEUWSBRIEF CM
Ontvang als eerste actuele gezondheids-informatie Weet je graag als eerste actuele informatie over de ziekteverzekering en op welke tegemoetkomingen je recht hebt? Ben je op zoek naar inspiratie over gezond leven? Hou je van herkenbare en inspirerende verhalen? Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten bij jou in de buurt?Dan is de nieuwsbrief van CM iets voor jou. Of volg CM op Instagram, Twitter en Facebook.
>>> Schrijf je in via www.cm.be/nieuwsbrief.
COVID-19
Nieuwe patiëntenvereniging In oktober werd de nieuwe patiëntenvereniging Post-COVID gelanceerd. Het is de eerste Vlaamse vereniging door en voor ex-Covid-19-patiënten die maanden na hun besmetting nog altijd kampen met de gevolgen van het virus. De vereniging wil in dialoog gaan met beleidsmakers en knelpunten in kaart brengen, bespreekbaar maken en aanpakken.
>>> www.post-covid.be
VACATURES CM ZOEKT Administratief assistent – Departement aankoop Transversale Teamverantwoordelijke – HR & Organisatie ICT Service delivery manager 100 % – onbepaalde duur – Schaarbeek Field Agents-Contact Tracing bepaalde duur (tot eind mei 2021) – verspreid over Vlaanderen Paramedicus 100 % – onbepaalde duur – Vlaams Brabant www.cmjobs.be ACV – NATIONAAL SECRETARIAAT ZOEKT Stafmedewerker digitale marketing en data-analist Stafmedewerker online communicatie/ webredacteur 100 % – onbepaalde duur – Schaarbeek vacatures.hetacv.be
Kraamzorg geeft ademruimte
Geen overdreven luxe Melissa Moens (27) beviel in april van haar tweede kindje. Net zoals na haar eerste bevalling deed ze een beroep op kraamzorg. ‘Bij de geboorte van Reinout was ons oudste kindje, Isolde, pas een jaar en twee maanden oud. Het extra paar handen kwam goed van pas.’
TEKS T MARJOLEIN CUVELIER FOTO DAVID SAMYN
M
elissa is sinds kort weer aan het werk. Met grote dankbaarheid kijkt ze terug op de periode waarin kraamhulp Sofie bij haar over de vloer kwam. ‘Het maakte die drukke periode met twee kleine kindjes een stuk makkelijker’, zegt ze.
Verse soep Terwijl Melissa borstvoeding gaf aan Reinout, was kraamhulp Sofie bezig met Isolde. ‘Ze deed Isolde in bad en kleedde haar aan, of ze speelden gezellig samen. En op momenten dat Isolde in de crèche was, deed Sofie de strijk of andere kleine huishoudelijke taken. Ze kookte ook regelmatig verse maaltijden en soep — wat natuurlijk heel welkom was.’
Melissa Moens: ‘Kraamzorg maakt de drukke periode na een bevalling een stuk makkelijker.’ heel ervaren over. In haar handelingen zag je meteen dat ze al veel kinderen verzorgd heeft’, zegt Melissa. ‘Het voelde bijna zoals je ma die langskomt en je geruststelt’, lacht ze.
Wat ook kan, is dat je een dutje doet terwijl je kraamhulp er is. ‘Je krijgt dan de kans om even uit te rusten. Dat is goud waard als je twee kleine kindjes hebt’, weet Melissa.
Toegegeven, Melissa moest even wennen aan hulp in huis. ‘Normaal gesproken doe ik het liefst alles zelf. Ik vond het aanvankelijk gek om iemand om me heen te hebben die druk bezig was, terwijl ik op de bank zat om borstvoeding te geven. Maar als je de hulp toelaat, ervaar je er meteen de voordelen van’, zegt Melissa stellig. ‘Kraamzorg geeft je ademruimte, het is geen overdreven luxe.’
Hulp toelaten
Coronaproof
Wie kraamzorg geeft, heeft een zorgopleiding gehad. Melissa’s vertrouwen in Sofie was dan ook groot. ‘Ze kwam
De timing van de kraamzorg was bijzonder: Reinout kwam middenin de eerste golf van de coronacrisis ter we-
reld. Aarzelde Melissa om op dat moment iemand in huis toe te laten? ‘We hielden afstand en de handgel was altijd in de buurt. Alles gebeurde veilig: ik voelde me 100 procent op mijn gemak bij haar.’ Ook nu nog volgen de verzorgenden de algemeen geldende richtlijnen. Ze dragen mondmaskers als ze zorg bieden en 1,5 meter afstand niet gegarandeerd is. Wel mogen ze het mondmasker afzetten wanneer ze koken en strijken. Ook hebben ze allemaal eigen handontsmetting bij.
>>> Bij zwangerschap of geboorte kan kraamzorg je bijstaan, onder meer voor huishoudelijke taken en bij de verzorging van je baby. Bij CM krijg je daarvoor tot maximaal 300 euro terugbetaald. www.cm.be/kraamzorg
De Abruzzen en le Marche in Italië Een nog ongerepte regio in zuidelijk centraal Italië met veel bergen, middeleeuwse dorpjes en een ongelofelijk mooie kustlijn. Geniet van de smaakvolle keuken en proef van enkele wijnen die wereldfaam vergaard hebben. We verkennen o.a. Urbino, Tivoli en de grotten van Frasassi. Tijdens deze achtdaagse rondreis verblijf je steeds in driesterrenhotels. Reis mee van 20 tot 27 april 2021 voor 1 235 euro. De toeslag voor een single kamer bedraagt 125 euro.
Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be
Blijf gezond en tot binnenkort! De wereld is voor iedereen tijdelijk een beetje kleiner geworden. Vele activiteiten worden geannuleerd en ook onze werkvakanties voor deze winter zijn op dit moment hoogst onzeker. We wensen al onze vrijwilligers te bedanken voor hun geduld en begrip en voor de vele bemoedigende woorden die we al mochten ontvangen! Van zodra we weten wanneer het winterseizoen kan starten, brengen we jullie op de hoogte. Meer info? www.intersocwerkvakanties.be
VISIE 17 - 5 NOVEMBER 2020
LIMBURG IN BEWEGING
■
Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizzy Cosemans. Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer: redactie Visie Limburg, Mgr. Broekxplein 6, 3500 Hasselt, tel. 011 29 08 11, limburg@beweging.net, www.beweging.net/limburg. Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be.
ZF Wind Power Lommel
Laat die verkiezingen nu maar komen Vertrouwen
‘Onze mensen staan nu echt wel te trappelen om eraan te beginnen.’ Dat zegt ACV-hoofddelegee Wim Bollen van ZF Wind Power in Lommel. Na een teleurstellende uitslag bij de vorige sociale verkiezingen staat het ACV-team bij de producent van tandwielkasten voor windturbines gereed om zich de komende vier jaren volledig te geven.
Ondertussen draait de fabriek in Lommel goed. De gevreesde concurrentie van China en India bleef uit en er is voldoende werk ‘zelfs die in die mate dat we een aantal vacatures hebben,’ vertelt Wim. ‘ZF Duitsland, dat voor de automobielsector produceert, besliste wereldwijd tot een aanwervingsstop. Dat wij wel personeel moeten aanwerven, is dan ook een goed teken en wekt vertrouwen in de toekomst.’
REDAC TEUR VICKY JANS
Sterker De vorige editie van de sociale verkiezingen was er eentje om snel te vergeten. ‘Een persoonlijke vete tegen één van onze mensen leidde tot een tegenvallende uitslag. We hebben dan ook vier moeilijke jaren achter de rug,’ vertelt Wim. Toch hebben we er alles aan gedaan om, ondanks ons beperkt aantal mandaten, onze leden goed verder te helpen. Niet evident in een fabriek met drie ploegen en een weekendploeg maar moeilijk gaat ook.’ De ACV-delegatie wist zich er goed door te slaan en wil van een underdogpositie niet horen. ‘We zijn sterker uit deze periode gekomen en meer dan ooit overtuigd van onze zaak. Het ongeduld neemt dan ook toe, zeker doordat de verkiezingen ook nog eens werden uitgesteld met de coronacrisis. Laat die verkiezingen nu maar komen, wij zijn er klaar voor!’
Jongerenmandaat Het is vooral uitkijken naar het jongerenmandaat. In bedrijven met minstens 25 werknemers onder de 25 jaar kunnen deze jongeren onderling een afgevaardigde verkiezen. ‘De laatste twee verkiezingen ging
dit mandaat naar het ABVV maar die hebben het nooit opgenomen. Dat onze jongeren hierdoor de voorbije jaren geen stem hadden in de overlegorganen, vind ik nog het spijtigst. Wij hebben momenteel fantastische jongerenkandidaten en zij verdienen het om hun inbreng te kunnen doen in specifieke jongerenthema’s zoals jeugdvakantie, interimcontracten …
‘We zijn sterker uit deze periode gekomen en meer dan ooit overtuigd van onze zaak. ’
ACV-ONDERZOEK
Wist je dat ...
96% van de Limburgers werknemersinspraak belangrijk vindt? Daarnaast verwachten de Limburgers dat hun werknemersafgevaardigden zich vooral bezighouden met veilig werken (80%), loon- & arbeidsvoorwaarden (79%) en werkbaar werk (77%). Vooral dit laatste thema nam in belang toe. In 2016 vond slechts 51% van de Limburgers werkbaar werk belangrijk. Blijkbaar groeit het besef dat wie werkbaar werk heeft meer plezier beleeft aan het werk, meer leert, langer blijft werken en minder vaak ziek is. Ga naar onze website voor meer info over het onderzoek dat ACV Limburg voerde bij bijna 1.000 Limburgers naar aanleiding van de sociale verkiezingen. >>> nieuws.acv-limburg.be
WIM BOLLEN ACV-DELEGEE
Vaste contracten Over contracten gesproken: een ongenoegen dat sinds de vorige verkiezingen nog op tafel lag, was het niet nakomen van afspraken in verband met vaste aanwervingen door de directie. ‘Daar hebben we ondertussen een regeling vastgelegd die niet voor interpretatie vatbaar is,’ zegt Wim. Elk kwartaal wordt er nu een spreekwoordelijke foto gemaakt van het aantal arbeiders. ‘De regel is dat 80% daarvan een vast contract moet hebben. Is dat niet het geval, dan wordt een vast contract aangeboden aan degene die het langst in dienst is met een tijdelijk contract.’ Op 16 november 2020 staat de nieuwe foto gepland. ‘Tegen Nieuwjaar moeten dan de eventuele nieuwe vaste contracten in orde zijn,’ aldus Wim.
Diameter Dat het op wieltjes loopt bij ZF Wind Power mag je ook letterlijk nemen. De werknemers slaagden er de voorbije maand in om op twee weken 12.600 kilometer bij elkaar te fietsen. Bijna de diameter van de aarde. Dat is niet in de laatste plaats te wijten aan het fietsleaseplan dat zoal een drietal jaren bij ZF Wind Power bestaat. ‘Ik denk dat ZF één van de eerste bedrijven in Limburg was met een fietsleaseplan. Als ‘groen’ bedrijf moet je natuurlijk het goede voorbeeld geven,’ lacht Wim. ‘Wij zijn dan ook enorm vaak door andere bedrijven gecontacteerd in verband met onze aanpak en ervaringen. En het moet gezegd, de fiets heeft enorm zijn ingang gevonden bij ons personeel. Bijna een derde van hen zit ondertussen op de fiets.’
Werkzekerheid en degelijke sociale rechten, daar staan we voor. Eerlijke verloning en opleidingen, daar gaan we voor. Groep Van Mossel-Bruyninx Limburg
© ACV Limburg
Investeren
■
13
Wim: ‘Voor de vaste contracten hebben we een regeling vastgelegd die niet meer voor interpretatie vatbaar is.’
Goed voor het milieu en de gezondheid ‘en dat laatste proberen we ook zo op de werkvloer te houden. Voor ondernemingen is het heel belangrijk om te digitaliseren, te moderniseren en te investeren. Wij willen erop toezien dat dit gebeurt op alle vlakken, van het personeelsbeleid tot op de werkvloer,’ zegt Wim. ‘Wij hebben een relatief jonge fabriek. Door te investeren in ergonomie, door constant de veiligheid op de vloer te bewaken en door goede loon- en arbeidsvoorwaarden zorg je ervoor dat iedereen blijft meekunnen en met goesting komt werken. Zeker in moeilijke tijden als vandaag kan je daar niet genoeg op inzetten. De ACV-ploeg is er gereed voor om hier de komende vier jaren op in te zetten.’ >>> www.stemacv.be
#ACVbyChoice SOCIALE VERKIEZINGEN
In cijfers
In 381 Limburgse bedrijven diende ACV Limburg een kandidatenlijst in met voorlopig 2.573 kandidaten voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk en 1.961 kandidaten voor de Ondernemingsraad. Het gaat om 3.088 unieke personen en 1.446 personen met een dubbele kandidatuur. Er komen 1.770 (57,3%) nieuwe kandidaten op. Zovele werknemers willen het engagement aangaan om op te komen voor de belangen van hun collega’s.
14
REGIO Jeannine Van Och over het coronajaar
OKRA: eerder wijs dan grijs Wat weet jij over OKRA? Het is een vraag die zo uit de Slimste Mens ter Wereld geplukt lijkt. Maar weet je ook het antwoord? Lommels gewestvoorzitter Jeannine Van Och gelukkig wel. Ook wist ze ons alles te vertellen over jongeren binnen OKRA,
Leer bij vanuit je kot Ook in buitengewone tijden heeft CM een aanbod op maat. Nieuw is de online reeks rond gezondheid die je vanuit je zetel kunt meevolgen. Op www.cm.be/agenda vind je een overzicht van alle webinars. Je schrijft online in. Een dag voor de online sessie ontvang je een email met daarin een link om deel te nemen. • 9 november: Rookstopbegeleiding • 12 november: Mindful ademen • 17 november: Talenten bij kinderen • 19 november: Gezin in balans • 24 november: Voedings- en dieetadvies Er worden regelmatig nieuwe webinars aan het aanbod toegevoegd. Houd de CM-agenda dus zeker in de gaten.
Opgelet COVID-19 heeft nog steeds een impact op onze dagelijkse dienstverlening. In Limburg werken we hierdoor uitsluitend op afspraak. Een volledige lijst met onze afsprakenkantoren vind je op www.cm.be/dienstverlening-corona. In onze kantoren is het dragen van een mondmasker verplicht. Uiteraard blijven we ook per telefoon en e-mail bereikbaar en worden ook de CM-brievenbussen regelmatig gelicht.
CONTACT
CM Limburg Hoe kunnen we je helpen? www.cm.be/selfservice limburg@cm.be 011 280 211 Elk document (behalve de aangifte arbeidsongeschiktheid) mag in de CM-brievenbus
belangenbehartiging en natuurlijk het coronajaar 2020. REDAC TEUR STEPHANIE LOUWAGIE
© OKRA
CM-WEBINARS
Jeannine Van Och in actie als gewestvoorzitter van OKRA Lommel.
Veel activiteiten zijn dit jaar weggevallen. Waar was OKRA de voorbije maanden mee bezig?
Heeft belangenbehartiging tegenwoordig enkel nog op corona betrekking?
Jeannine Van Och: ‘Activiteiten organiseren zit in ons DNA. In normale tijden gaan we wandelen, op vakantie, fietsen, volgen we vormingen. Sinds maart zagen we beetje bij beetje het volledig aanbod in het water vallen. Dat betekent natuurlijk niet dat we er geen tijd hebben ingestoken, integendeel. Sprekers waren ingepland, vakanties en uitstappen geboekt. Alles afzeggen, mensen verwittigen, ook daar kroop behoorlijk wat tijd in.’
‘Neen hoor. Momenteel leveren we een strijd tegen de banken die massaal uit de dorpskernen wegtrekken. Nog slechts een handvol mensen bezoekt af en toe het lokale bankkantoor. Wat wil je ook, overschrijvingen uitvoeren, rekeningen bekijken en zelfs aandelen kopen, alles kan nu online. We vergeten echter dat niet iedereen even handig is met de computer. Neem nu ouderen, als zij voor hulp bij hun verrichtingen telkens de auto moeten nemen, is dat niet handig. Sommigen onder hen hebben geen wagen of mogen of kunnen zelf niet autorijden. Iets waar we de beleidsmakers attent op willen maken.’
‘Maar wat veel mensen niet weten, is dat we naast de activiteiten, uitstappen en reizen, ook een flinke kluif hebben aan belangenbehartiging. We eisen onze plek op in het middenveld, nemen standpunten in. We worden gehoord. En af en toe resulteert dit zelfs in de aanpassing van het beleid.’
Kun je voorbeelden geven van recente acties rond belangenbehartiging? ‘Eigenlijk hebben we voor een stuk de versoepelingen in het coronabeleid mee vor m gegeven. Grootouder s die na maanden van isolatie plots hun kleinkinderen konden terugzien, hebben dit deels aan OKRA te danken. Maar ook een humanere bezoekregeling in de woonzorgcentra stond hoog op onze agenda. Door de stijgende coronacijfers zijn deze maatregelen al voor een stuk teruggeschroefd natuurlijk, maar ooit kwamen ze mede dankzij OKRA tot stand.’
Wat de meesten niet van OKRA verwachten… ‘De meesten zien OKRA als een organisatie voor en door ouderen. Grotendeels zijn we dat ook. Maar eigenlijk richten we ons ook tot dynamische vijfenvijftigplussers. Dat kun je toch geen oude mensen noemen? Vroeger ging je op die leeftijd op (brug) pensioen. Nu moet je als vijfenvijftigjarige nog minstens tien jaar meedraaien. Toch vinden de meeste van onze activiteiten nog steeds overdag plaats. Een moment waarop een deel van onze leden zich logischerwijze niet kunnen vrijmaken. Zij ijveren momenteel voor een jongerenwerking binnen OKRA met activiteiten die hoofdzakelijk ’s avonds en in het weekend worden georganiseerd. Toegankelijk voor wie het wil en wie het interesseert, ook voor wie wel al gepensioneerd is. De eerste
officiële en coronaveilige activiteit van Jong OKRA Lommel was deze zomer een fotozoektocht op het Duits militair kerkhof. Het werd meteen een succes.’
Wat mogen we je nog toewensen voor de komende maanden? ‘Een wereld zonder corona. Al zal dit wellicht nog niet voor direct zijn. Ik hoop dat iedereen gezond mag blijven en dat we met z’n allen wat meer stilstaan bij de gevolgen van onze acties. Soms wordt er verkeerdelijk van uitgegaan dat vooral jongeren de regels met de voeten treden, maar er zullen waarschijnlijk ook wel ouderen zijn die zich onaantastbaar wanen. Respecteer de regels zodat ook jouw (gr oot) ouder s , v r ienden en ander e familieleden die je graag ziet van de ziekte gespaard blijven.’
Benieuwd wat OKRA in jouw leven kan betekenen? Ontdek het op onze website. Al lid en op zoek naar coronaveilige activiteiten? Houd dan zeker de kalender in de gaten. Als de curve binnenkort opnieuw afvlakt, kun je op vrijdag 22 januari 2021 hopelijk in goed gezelschap van de musical The Sound of Music in de Hasseltse Ethias Arena genieten.
Meer info op www.okra.be.
Individuele coaching • Verlies (Leen Martens) Hasselt en Beringen - 40 euro per sessie • Voedingsen dieetadvies (coaches Wit-Gele Kruis) Hasselt, Sint-Truiden, Houthalen, Genk en Beringen - 38,60 euro voor eerste consultatie • Autisme en hoogbegaafdheid (Liesbeth Jorissen) Hasselt en Sint-Truiden - 60 euro per sessie • Alle Loopbaanbegeleiding (coaches CM) CM-gezondheidspunten - 40 euro per cheque (4 uur begeleiding) • Houthalen, Stress- en burn-out Hasselt, Genk en Lommel - 60 euro per sessie
(*) Met aandacht voor afstandsregels en hygiënemaatregelen
Meer info en/of een afspraak maken: cm.be/agenda, wegwijs.limburg@cm.be of 011 280 280
REGIO OPROEP
Centerparcs Erperheide Peer
Lagere drempel voor sociale verkiezingen
© ACV Limburg - foto: pré-corona genomen
Wij zijn ene pot nat
‘Campagne voeren en een stemming organiseren is niet evident in deze tijden,’ zeggen Sabina De Vleesschauwer en Marielle Bayen van Centerparcs Erperheide in Peer. ‘Al helemaal niet als zovele werknemers tijdelijk werkloos zijn of thuis werken. We moeten creatief aan de slag gaan.’ Sabina en Marielle vertrouwen erop dat de mensen op de werkvloer zich hun inspanningen van de afgelopen jaren herinneren ‘en vooral toen de coronacrisis uitbrak want wij hebben keihard voor hen gewerkt.’ REDAC TEUR VICKY JANS
Tweede golf De coronacrisis blijft de sociale verkiezingen parten spelen. Na een eerder uitstel in mei blijkt nu ook de tweede golf roet in het eten te gooien. ‘In normale omstandigheden brengt de grootste groep werknemers zijn stem uit in het stembureel op het park zelf. Slechts een beperkt aantal mensen stemde per brief,’ legt Sabina uit. De coronacrisis besliste daar dit jaar anders over. ‘Het is momenteel heel rustig in het park terwijl wij normaal gezien het jaar rond een hoge bezetting hebben. Sinds begin oktober mogen de Nederlandse en Duitse toeristen niet meer naar België komen en dat heeft zo zijn gevolgen,’ vertelt Marielle. Minder toeristen betekent minder werk en dus zijn heel wat werknemers op tijdelijke werkloosheid gesteld ‘in de mate dat ze al niet aan thuiswerk deden zoals het personeel van het hoofdkantoor en het callcenter,’ vult Sabina aan.
15
Stem Sabina en Marielle rekenen erop dat hun collega’s al het werk van het ACV niet vergeten zijn. ‘Zeker het afgelopen half jaar zijn wij tot het uiterste gegaan om hen verder te helpen: met het opmaken van de dossiers tijdelijke werkloosheid, het beantwoorden van vragen en een snelle service. Onze ACVploeg heeft niet hard maar keihard gewerkt voor iedereen, lid of geen lid. We hopen dan nu ook hun steun, hun stem te krijgen.’
Contracten Maar ook voor de coronacrisis uitbrak, kon het personeel bij Erperheide rekenen op het ACV. ‘Wij zijn dag in, dag uit in de weer om het beste voor onze mensen te bereiken,’ zegt Marielle. Naast het bekomen van een kledijvergoeding pakten het ACV zo de 7-uren contracten van de wisselschoonmaak aan. ‘Het bleek dat deze contracten minimaal 10 uren moesten bevatten, twee
dagen van 5 uren. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad maar we hebben het opgelost en hierdoor krijgen onze mensen ook een hogere eindejaarspremie en meer vakantiegeld,’ aldus Marielle.
ACV Limburg roept op om de drempel voor sociale verkiezingen te verlagen naar 25 werknemers voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk en 50 werknemers voor de Ondernemingsraad. Momenteel liggen deze aantallen nog op respectievelijk 50 en 100 werknemers. Als we naar het buitenland kijken, zien we dat in de buurlanden de drempel een stuk lager ligt: in Duitsland zijn er al sociale verkiezingen vanaf 5 werknemers, in Nederland vanaf 10 werknemers en in Frankrijk vanaf 11 werknemers. In de Scandinavische landen zien we dat in Zweden in alle ondernemingen verkiezingen zijn, zonder drempel. In Finland is de drempel in 2007 van 30 naar 20 verlaagd en Noorwegen heeft een drempel van 25 werknemers. Deze gegevens tonen aan dat sociaal overleg ook mogelijk is in kleine ondernemingen en dat dit overleg zelfs een grote meerwaarde betekent. >>> nieuws.acv-limburg.be
Tijdsschema In de toekomst wil het ACV verdergaan met het tijdsschema van de housekeeping. ‘Het schoonmaken van de huisjes is een zware job die met een enorme tijdsdruk gepaard gaat. We hebben hierrond al heel wat werk verricht, onder meer door een bevraging bij het personeel te organiseren. De renovatiewerken die momenteel uitgevoerd worden in het park scheppen de ideale gelegenheid om hier verder op door te gaan. We zijn niet van plan om dit dossier los te laten,’ zeggen de dames strijdlustig.
Samen Samen … want op Erperheide wordt geen onderscheid gemaakt tussen de statuten. ‘Wij zijn ene pot nat,’ lachen Sabina en Marielle. Wij hebben een sterke en gemotiveerde ploeg die alles samen doet. Noch op de werkvloer, noch in onze syndicale werking maken wij een onderscheid. Wij zijn overal op het park aanwezig en iedereen kan altijd bij één van ons terecht. We zijn ervan overtuigd dat onze collega’s dit appreciëren.’
Ik maak het verschil, niet enkel tussen de generaties maar ook op de werkvloer. De jongeren van nu zijn immers de nieuwe generatie delegatie! ACV-delegee Nick Boffin ANL Packaging Wellen
#ACVbyChoice
>>> www.stemacv.be
Samen met de werkgever werd dan ook beslist om naast een coronaproof stembureau op het park alle werknemers de mogelijkheid te geven om per brief te stemmen. ‘Een dure oplossing want wij tellen zo een 415 werknemers. En uiteraard brengt het ook heel wat extra administratie met zich mee,’ zegt Sabina. Ook de traditionele campagne valt hiermee in het water. ‘Normaal gezien doen wij in aanloop van de verkiezingen onze ronde in het park. Zo kunnen we onze collega’s nog eens aanspreken en hen oproepen om te gaan stemmen,’ zegt Marielle. ‘We zullen nu creatief uit de hoek moeten komen want we zijn niet van plan om ons door die coronacrisis te laten doen. In tegendeel, het maakt ons nog meer vastberaden om de verkiezingen tot een succes te maken.’
Het ACV gaat op lijst 2 voor waardevol werk ! Bosal ECS, Lummen
www.stemacv.be
Brief
16 Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen. Deze week Karel Baeten, ACV-kandidaat voor de sociale verkiezingen bij Bethanië vzw in Genk.
Karel, 1
Aan wie dank je je syndicale waarden?
Aan mijn ouders die mij hun waarden hebben voorgeleefd, aan mijn gezin en de jongeren waarmee ik dagelijks werk.
2 3
Wat zou je graag beter kunnen? Zwijgen en actief luisteren.
Waaraan besteed je teveel of net te weinig tijd?
Een plek waar iedereen geaccepteerd wordt, ongeacht rang, stand, kleur, talent, afkomst ….
8
Wat maakt van jouw ACVteam een sterk team?
Ik ben teveel bezig met het opslaan van informatie, op alle media. Ben vaak ook teveel bezig met wat er op de werkvloer speelt. Ik besteed veel te weinig tijd aan de mensen die dicht bij me staan: in eerste plaats aan mijn gezin, familie en vrienden.
Dat het ons binnen ons team lukt om een goed evenwicht te vinden tussen het individuele en het algemene belang.
4
Ze zijn belangrijk als forum om de werking van de werknemersvertegenwoordiging te accentueren. En natuurlijk om een mandaat te vragen aan de collega’s om hun stem te vertegenwoordigen tijdens de overlegmomenten binnen de organisaties of bedrijven.
Welke recente gebeurtenis maakte indruk op je?
De talrijke individuele en groepsacties ter ondersteuning van de mensen die het hardst getroffen werden door de coronacrisis.
5
Wat zou iedereen op school moeten leren?
De noodzaak van een goede en solidaire sociale zekerheid.
6
Waarvoor is er te weinig tijd op de werkvloer?
Voor intermenselijke gesprekken en gedachtenuitwisselingen. Dit zou zeker kunnen bijdragen tot een beter gedragen langetermijnvisie en beleid op de werkvloer.
7
Wat zou jij uitvinden om van de samenleving een betere plek te maken?
‘Sociale verkiezingen, dat is mandaat vragen aan de collega’s om hen te mogen vertegenwoordigen’
9
Waarom zijn de sociale verkiezingen belangrijk voor jou?
10
Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon - van vroeger of nu - met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom? Ik zou heel vaak terrasjes moeten doen als ik alle interessante mensen van vroeger en/of nu zou moeten uitnodigen. Maar in de persoon van zanger Arno kan ik heel veel van mezelf terugvinden. Vaak tegendraads, altijd zoekend naar een eigen mening en visie maar zeker ook heel creatief in het delen van wat hij denkt en voelt. Altijd gaat hij uit van de positieve kant van de dingen en steeds spreekt hij een sociaal engagement uit, vaak zelfs wars van wat ‘de goegemeente’ wil. Met hem zou ik best gewoon van gedachten willen wisselen over hoe hij het klaarspeelt om altijd authentiek te blijven.
Karel Baeten > is al meer dan 30 jaar delegee van ACV Puls bij Bethanië vzw in Genk. Bethanië vzw verstrekt zorg aan kinderen met gedragsen/of emotionele problemen en hun gezinnen en heeft naast een locatie in Genk ook een vestiging in Hasselt.