Visie 2020 - nr. 17 - Nationaal by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

REGIO AALST - NINOVE - NR 17 - DONDERDAG 05 NOVEMBER 2020

De Denderstreek is klaar voor

sociale verkiezingen In november kiezen tienduizenden Oost-Vlamingen hun vakbondsafgevaardigden. Zo beslissen ze wie hen de komende 4 jaar op het werk vertegenwoordigt. Op vlak van gezondheid en veiligheid. Om te onderhandelen over loon en om de veranderingen in de onderneming te volgen. Laat je stem niet verloren gaan. Stem op een ACV-kandidaat! De sociale verkiezingen zouden oorspronkelijk in de maand mei plaatsvinden. Groepsfotoâ&#x20AC;&#x2122;s zonder mondmasker en de nodige afstand werden genomen voor de coronamaatregelen in maart.

TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 19.11.2020 - REGIO

BLZ. 13

SOCIALE VERKIEZINGEN 2020

TEKSTEN SIMON BELLENS

Sterkere vakbond, betere werkkwaliteit Nieuw onderzoek van het HIVA toont aan dat een sterke vakbondsvertegenwoordiging positieve gevolgen heeft voor het welzijn op de werkvloer. Zo vrezen werknemers in organisaties met een sterke vakbond minder voor een daling van de kwaliteit van hun werk.

et Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) aan de KU Leuven komt met een nieuw onderzoek waarin het de effecten van werknemersinspraak in bedrijven en organisaties in kaart brengt. Op basis van een enquête bij werknemers die aangesloten zijn bij het ACV, informatie over hun werkomgeving en eerdere internationale studies toont het onderzoek aan dat een sterkere vakbond de arbeidskwaliteit positief beïnvloedt.

Effectieve arbeidsrechten Vakbondsaanwezigheid in een bedrijf of organisatie zorgt ervoor dat minder werknemers onzeker zijn over hun rechten en voordelen, stelt het HIVA vast. Bovendien leidt het tot een cultuur waarin collectieve arbeidsrechten, zoals stakingsdeelname, ook effectief uitgeoefend kunnen worden. Veel werknemers vrezen in dat geval nog steeds negatieve gevolgen bij hun werkgever. Met een sterke vakbond neemt die vrees af. Andere effecten houden onder meer in dat werknemers zich beter geïnformeerd voelen over de veiligheids- en gezondheidsrisico’s op het werk. Maar ze voelen zich ook zekerder dat de aspecten die ze aan hun baan waarderen in de toekomst niet onder druk zullen komen te staan. Naast die kwalitatieve

werkzekerheid, betreft het meest uitgesproken effect de opleidingskansen die de werkgever aanbiedt, in het bijzonder voor korter geschoolde werknemers. Op die manier draagt een sterkere vakbondsaanwezigheid dus bij tot minder ongelijkheid in opleidingskansen.

Minder broze gezinsinkomens Ondanks de moeilijkheden om de invloed van de vakbond op bedrijfs- of organisatieniveau te meten – dus los van de nationale context en de rol van het sociaal overleg – kunnen we met andere woorden stellen dat een goede werknemersvertegenwoordiging over het algemeen het welzijn van werknemers op het werk verbetert. Zijn er ook gevolgen voor de verloning? Internationaal onderzoek leert dat vakbondsaanwezigheid loonafspraken en bedrijfsgebonden voordelen positief beïnvloedt, maar omdat die in België vooral op sectoraal niveau en in het interprofessioneel overleg worden gemaakt, is het effect van de vakbond daarop kleiner op het niveau van de organisatie. Toch viel op dat werknemers significant minder vaak melding maakten van een moeilijke gezinsinkomenssituatie als de vakbondsaanwezigheid in het bedrijf sterker was.

Hoe zat het ook weer bij de vorige sociale ver Vier jaar geleden vonden de vorige sociale verkiezingen plaats. Toen werd het ACV afgetekend de grootste vakbond van België. In Oost-Vlaanderen haalde het ACV een meerderheid van de stemmen.

onder de plotse inval van het wereldwijde coronavirus zouden de sociale verkiezingen voor werknemersvertegenwoordigers in Ondernemingsraden (OR) en Comités voor de Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) dit jaar in mei zijn doorgegaan. Door de snelheid waarmee de Covid19-pandemie zich verspreidde, was dat toen niet mogelijk, nu kunnen ze in het najaar alsnog uitgesteld doorgaan. Tijd om

op te halen hoe het er bij de vorige sociale verkiezingen aan toe ging. Bij de laatste sociale verkiezingen in mei 2016 behaalde het ACV in het hele land 51,03 procent van de stemmen bij de verkiezingen voor ondernemingsraden en 51,78 procent van de stemmen voor de comités. De socialistische vakbond ABVV werd de tweede vakbond met respectievelijk 34,98 procent en 35,84 procent van

SOCIALE VERKIEZINGEN 2016 OOST-VLAANDEREN - STEMMEN ONDERNEMINGSRAAD 0,59%

0,73%

COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK

17,05%

16,80% 51,66%

52,76% 30,19%

30,22%

ACV

ABVV

ACLVB

NCK

individuele kandidaten

Stem 2, stem ACV!

ACV-kandidaten Volvo Group, Gent

ACV-kandidaten Culobel, Aalst

SOCIALE VERKIEZINGEN 2020

rkiezingen? de stemmen. Op grote afstand volgde de liberale vakbond ACLVB als derde met telkens ongeveer 12 procent van de stemmen. Met name in Vlaanderen was het ACV aanzienlijk groter dan het ABVV. Ook in elke provincie van het land, op de provincie Henegouwen na, was het ACV telkens de grootste. ‘Er zijn heel wat voordelen verbonden aan de grootste vakbond te zijn’, vertelt Stijn Gryp van het ACV. ‘Het kiesstelsel beloont de grootste met een zetelvoordeel, waardoor je in de overlegorganen meer invloed kunt uitoefenen. Daarnaast heb je als grootste vakbond een erg breed netwerk aan vertegenwoordigers die allemaal van elkaar kunnen leren. Bovendien bepaalt de uitslag van de sociale verkiezingen de sterkte van het ACV in onder meer de Nationale Arbeidsraad en in het Vlaams sociaaleconomisch overleg (SERV).’ In Oost-Vlaanderen behaalde het ACV 51,66 procent van de stemmen voor een OR en 52,76 procent van de stemmen voor een CPBW. Dat resulteerde in ruim 57 procent van het aantal zetels in ondernemingsraden en meer dan 61 procent van de beschikbare zetels in comités. Met 30 procent van de stemmen voor OR’en en CPBW’s was het ABVV de tweede vakbond, terwijl het ACLVB in Oost-Vlaanderen een relatief hoge score van om en bij de 17 procent van de stemmen kreeg.

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

GEBRUIK JE STEM, MAAK HET VERSCHIL! MARC LEEMANS VOORZITTER ACV

Heb je al eens nagerekend hoeveel tijd je spendeert aan werken? Het antwoord is simpel: een groot deel van ons leven. Het is dan ook niet meer dan normaal dat dat gebeurt in gezonde en veilige omstandigheden. Dat je kunt werken onder goede arbeidsvoorwaarden en een goed loon ontvangt dat correct en tijdig wordt uitbetaald. Dat je vakantie of tijdskrediet kunt nemen wanneer dat nodig is. Dat klinkt allemaal heel logisch, maar in de praktijk kampen werknemers vaak met problemen en zijn er vragen op de werkvloer. Soms lossen mensen die zelf op, maar vaak is er overleg nodig met de directie of bijstand van een persoon die iets afweet van de sociale wetgeving. En vaak zijn mensen ook bang van de weerslag als ze iets willen zeggen of vragen aan de directie. En soms is er een probleem dat vele collega’s tegelijk raakt, bijvoorbeeld een herstructurering. Op al die momenten verschijnt de werknemersafgevaardigde op het toneel. Een werknemersafgevaardigde kan een individueel probleem oplossen en ervoor zorgen dat het in de toekomst voor anderen niet meer gebeurt, door gedegen algemene akkoorden met de baas te maken. Hij of zij kan terugvallen op experts in de vakbond en is in zekere mate beschermd wanneer hij of zij de nek uitsteekt voor de collega’s. En dat heeft allemaal ‘zware’ gevolgen. Waar een afgevaardigde is, is het veiliger werken, zijn er minder arbeidsongevallen, blijven de mensen langer in het bedrijf,

zijn er minder tijdelijke contracten en meer vaste contracten. In bedrijven met een vakbond investeren werkgevers meer in opleiding en vorming en is er minder verschil tussen de lonen van mannen en vrouwen. Veel bedrijven zijn zich daarvan ook bewust en weten dat het de moeite loont om sociale verkiezingen te organiseren op een ernstige manier. Om hun engagement goed te kunnen invullen, is het belangrijk dat afgevaardigden zich gesteund weten door hun collega’s en kunnen praten en handelen met een mandaat van die collega’s. Daarin schuilt het grote belang van sociale verkiezingen. Om de vier jaar kiezen werknemers hun beste afgevaardigden om hun stem te laten klinken in de onderneming en worden afgevaardigden die hun opdracht niet goed invulden niet opnieuw verkozen. Daarom is het belangrijk dat zoveel mogelijk werknemers hun stem uitbrengen. Want hoe meer medewerkers een afgevaardigde verkiezen, hoe sterker diens onderhandelingspositie. Op die manier zorgen sociale verkiezingen ervoor dat afgevaardigden sterk staan in het overleg met hun werkgever. Daarom is het positief dat bij de komende sociale verkiezingen voor het eerst ook uitzendkrachten met de vereiste anciënniteit mogen stemmen. Het ACV heeft daar lang actie voor gevoerd. En nu is het aan jou. Je hebt een stem. Gebruik ze goed de komende weken. Stem voor je ACV-kandidaten en maak zo het verschil!

Stem 2, stem ACV!

ACV-kandidaten Aldi, Erpe-Mere

ACV-kandidaten Refresco, Ninove

SOCIALE VERKIEZINGEN 2020

Hoe kan je coronaveilig stemmen voor de sociale verkiezingen? Bij de sociale verkiezingen in november verkiezen werknemers hun vertegenwoordigers in een Ondernemingsraad of Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. In deze uitzonderlijke periode gebeurt de stemming volledig coronaveilig: elektronisch, per brief, of in een stemlokaal. TEKST SIMON BELLENS FOTO ROB STEVENS

lke organisatie in België met meer dan 50 werknemers is verplicht om een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) op te richten, dat onder andere instaat voor de preventie van arbeidsongevallen en het welzijn op de werkvloer. Vanaf 100 werknemers is ook een Ondernemingsraad (OR) verplicht. Daarin beslissen de werknemersvertegenwoordigers bijvoorbeeld mee over het arbeidsreglement en de uurroosters in de onderneming. Van 16 tot 29 november kunnen werknemers in heel België stemmen voor de afgevaardigden, of délégués, die hen in die overlegorganen vertegenwoordigen. Belangrijke verkiezingen dus om invloed uit te oefenen op de werking van jouw organisatie en op het welzijn van jou en jouw collega’s. Stemgerechtigden krijgen een oproepingsbrief. Daarin staat de exacte stem-

procedure in jouw bedrijf en de precieze datum van de stembusslag. Stemmen kan elektronisch, per brief en/of in een kieslokaal, afhankelijk van de afspraken in je organisatie. In stemlokalen, gelijkaardig aan de stemlokalen bij parlementsverkiezingen, zijn uiteraard de sociale afstandsregels van kracht. De werkgevers zorgen ervoor dat de stemming coronaveilig plaatsvindt. Elektronisch stemmen kan op je werkcomputer of van thuis uit als daarover in jouw organisatie een akkoord is.

biljetten zitten, en een extra lege, gefrankeerde en geadresseerde omslag. Nadat je het stembiljet hebt ingevuld, steek je alles weer op dezelfde manier als aangekregen in de juiste enveloppen en vervolgens in de gefrankeerde omslag. Schrijf daarop je naam en onderteken het, anders is je stem ongeldig. Om te vermijden dat je stem te laat aankomt, verstuur je de zending best zo snel mogelijk. Meer informatie over de procedure in jouw organisatie vind je in jouw oproepingsbrief.

Als er in jouw bedrijf per brief gestemd wordt, krijg je een zending met daarin een of meerdere enveloppen waarin de stem-

Een stembiljet bevat per vakbond lijsten met kandidaten. Elke lijst heeft een nummer, in het geval van het ACV is dat het

nummer ‘2’; je kunt er telkens voor kiezen om een lijststem of een naamstem uit te brengen. In het eerste geval kleur je het bolletje bovenaan de lijst, in het tweede geval kleur je het bolletje naast de naam van de kandidaat of kandidaten op wie je wil stemmen. Net zoals bij parlementsverkiezingen, kun je geen kandidaten van verschillende lijsten aanduiden. Je mag ook niet meer kandidaten aanduiden dan dat er in jouw organisatie mandaten zijn. Doe je dat wel, dan verandert jouw stem automatisch in een lijststem.

Stem 2, stem ACV!

ACV-kandidaten Rendac, Denderleeuw

ACV-kandidaten Familiehulp, Aalst

ACTUEEL

Minder betalen voor gezondheidszorg

Ook eenoudergezinnen hebben vaak recht op verhoogde tegemoetkoming Wie een lager inkomen heeft, betaalt dankzij de verhoogde tegemoetkoming minder voor gezondheidszorg, trein of bus en tal van andere zaken. ‘Er zijn eigenlijk alleen maar voordelen’, weet CM-consulent Danny Van Den Brande.

Hoef jij minder te betalen bij je arts?

TEKS T MICHIEL VERPLANCKE FOTO FRANK BAHNMÜLLER

e verhoogde tegemoetkoming is een voordeel voor mensen met een laag inkomen, waardoor je minder moet betalen bij de dokter, apotheker en in het ziekenhuis. Bovendien heb je nog andere kortingen buiten de ziekteverzekering’, legt Danny uit. In sommige gevallen kent CM die automatisch toe, bijvoorbeeld bij bepaalde uitkeringen, maar dat is lang niet altijd zo. Soms moet je ook zelf een aanvraag doen.

Mijlpalen lager inkomen Daarbij helpt Danny. Hij gaat op zoek naar mensen die recht kunnen hebben op de verhoogde tegemoetkoming, maar daar misschien niet van op de hoogte zijn. ‘Ik krijg bijvoorbeeld een lijst van mensen die net met pensioen zijn gegaan. Vaak zakt het inkomen dan, en krijgen ze recht op het voordeel.’ Tot nu toe namen de CM-medewerkers enkel contact op met leden naar aanleiding van bepaalde mijlpalen: een pensioen, het overlijden van een partner, een 25ste verjaardag. Vanaf nu zal CM ook leden contacteren die op basis van hun inkomsten mogelijk een beroep kunnen doen op de verhoogde tegemoetkoming. Dit kan telefonisch, per mail of per brief gebeuren. Zo belt Danny geregeld iemand op voor een verkennend telefoontje.

CM-consulent Danny Van Den Brande belt mensen op die mogelijk in aanmerking komen voor de verhoogde tegemoetkoming. ‘Ik vertel de mensen wat voor mij het signaal was om hen te bellen’, vertelt hij. ‘Daarna leg ik uit wat de verhoogde tegemoetkoming is en stel ik enkele basisvragen om te kijken of ze er mogelijk recht op hebben. Als dat het geval is, dan regel ik een afspraak om de nodige documentatie te verzamelen.’ Vroeger vond zo’n afspraak plaats op kantoor. Door de coronamaatregelen gebeurt dat nu voornamelijk per e-mail of met videobellen. Fysieke afspraken zijn enkel in de grotere CM-kantoren beperkt mogelijk, en natuurlijk coronaveilig.

Eenoudergezinnen ‘Meestal reageren mensen heel positief als ik bel. Logisch, want er zijn alleen maar voordelen verbonden aan de tegemoetkoming.’ Hij vindt het belangrijk dat iedereen die recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming die ook krijgt. ‘Soms hebben men-

sen dat echt nodig om goed rond te komen. Bij eenoudergezinnen gaat de ouder bijvoorbeeld vaak minder werken om er meer voor de kinderen te zijn. Maar dat wil zeggen dat het gezinsinkomen zakt, terwijl de uitgaven dezelfde blijven. Ook voor een 25-jarige die nog studeert, moet leven van een studentenbaan en alleen staat, kan het kan het moeilijk zijn om de eindjes aan elkaar te knopen.’ Welke voordelen het meest gewaardeerd worden? ‘Dat je slechts 1,5 euro bij de huisarts moet betalen en dat sommige geneesmiddelen goedkoper zijn’, weet Danny. ‘Ook de kortingen voor het openbaar vervoer hebben succes, en dat je maar de helft moet betalen voor de zorgpremie.’

opendeur op afspraak van 23 t.e.m. 28 november

Geen traditionele opendeurdagen, maar wel een veilig alternatief! We nodigen je graag uit op afspraak zodat we jouw bezoek zo coronaveilig mogelijk kunnen houden. Maak een afspraak voor een venoscan, een gratis hoortest of voor advies voor een betere mobiliteit, slaap- en zitcomfort. Geniet nu extra voordelen en maak kans om een hometrainer te winnen.

• actie op scooters en loophulp • actie op bedden, matrassen en kussens (Yuno & Tempur) • actie op relaxzetels -15% Alle acties en voorwaarden op www.goed.be/opendeur. Maak hier ook je afspraak of bel 03 205 69 29. Enkel in de deelnemende Goed thuiszorgwinkels Eeklo, Hasselt, Ieper, Mechelen, Meise, Mol, Oudenaarde, Sint-Joris-Winge, Turnhout en Wilrijk. Wij ontvangen je in een coronaveilige omgeving. Leuke attentie voor elke afspraak.

Als je een aanvraag doet in 2020, wordt er gekeken naar je inkomen van 2019. Je bruto jaarinkomen moet dan lager zijn dan 19 335,92 euro. Per bijkomend gezinslid, zoals een samenwonende partner en kinderen, mag je daar 3 579,60 euro bijtellen. Voor bepaalde groepen, bijvoorbeeld als je deel uitmaakt van een eenoudergezin of een invaliditeitsuitkering ontvangt, maken we de berekening op basis van de maand die voorafging aan de aanvraag. Omgerekend moet je inkomen dan lager zijn dan 19 957,16 euro, verhoogd met 3 694,61 euro per extra gezinslid. Als je denkt dat je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming, kun je zelf een aanvraag doen door een afspraak te maken via www.cm.be/contact.

Welke voordelen geeft de verhoogde tegemoetkoming? Hogere tegemoetkoming gezondheidszorg, zoals in de apotheek, bij de arts of in het ziekenhuis. Extra korting voor Kazou. Korting voor Samana-vakanties en -cursussen voor chronisch zieken. Voordelige tarieven op trein en bus.

>>> Alle voorwaarden en voordelen op www.cm.be/verhoogde-tegemoetkoming

OPINIE FORUM

JOZEFIEN DAELEMANS MEDIAMAKER EN SCHRIJVER

STEUN ELKAAR EN HOU GOEDE MOED! PETER WOUTERS VOORZITTER BEWEGING.NET

Unbreaking

eze week trok een berichtje in Knack mijn aandacht. Een 66-jarige vrouw met een minimumpensioen ‘en 100 andere bekommernissen’ had een boete gekregen van 250 euro omdat ze even op een vensterbank had uitgerust toen ze haar hondje uitliet. Ze vertelde erover in een reportage in Knack. Haar verhaal had een lezeres zo geraakt dat zij prompt 250 euro had overgemaakt aan de redactie, met de vraag dat bedrag door te storten naar de vrouw in kwestie. ‘Ik kan niet tegen onrecht’, had de gulle gever die anoniem wenst te blijven, verklaard. Ik kreeg tranen in de ogen terwijl ik het las. Het deed me beseffen hoe gewend ik ben aan het binnenkrijgen van slecht nieuws. Dit was een welkome afwisseling. Als mediamaker en journalist weet ik hoe nieuws werkt. Sensationele berichten over gevaar en drama werken beter dan genuanceerde. Waar de titel ‘Breaking’ vroeger gereserveerd werd voor uitzonderlijk nieuws, lijkt er vandaag elke dag wel wat kapot te gaan. Ook Twitter en Facebook drijven op verontwaardiging en negativiteit. Hun algoritmes zorgen ervoor dat berichten die sterke emoties oproepen, zoals woede of angst, zichtbaarder zijn. Daardoor kun je als lezer gaan denken dat alle mensen dikke egoïsten zijn. Maar is dat wel zo? Of zien we opbeurende berichten gewoon veel minder? Verdwijnen ze onder de radar omdat ze niet nieuwswaardig genoeg zijn? En krijgen we daardoor wel een heel negatief mensbeeld voorgeschoteld? De meeste mensen deugen, zei de Nederlandse filosoof Rutger Bregman al in zijn gelijknamige boek dat honderdduizenden keren verkocht werd. Zijn succes, en het feit dat het verhaal over de boete op de site van Knack een van de meest gelezen stukken was, is een teken dat mensen snakken naar goed nieuws. Naar verhalen waaruit blijkt dat we wél zorgen voor elkaar. Bij dezen dus een oproep naar alle redacties: schrijf meer van deze verhalen. We hebben ze nodig.

anneer ik dit schrijf, zijn we onderweg naar 1,2 miljoen overlijdens door Covid-19. De hoop van de voorbije zomer heeft plaats gemaakt voor ongerustheid. We kennen allemaal mensen die het virus kregen, soms een beetje ziek, soms dodelijk. Jongeren, volwassenen en ouderen zijn zich bewust van het gevaar. Iedereen probeert het evenwicht te vinden tussen tegemoetkomen aan verwachtingen die horen bij de baan, het engagement, de familie en de voorzorgen die het virus eist.

‘Als dit virus toch overal aan kracht wint, is kritiek heel erg relatief. Doe mee en verwacht dit ook van uw omgeving’ Ik ben het altijd eens geweest met de ultieme uitgangspunten om maatregelen te beoordelen: ons land moet mensen die ziek worden kunnen verzorgen en in afwachting van een medische preventieve behandeling of geneesmiddelen zijn de (voorspellingen van) cijfers dus doorslaggevend. Tracing, apps, sanitaire voorschriften, boetes, uitsluiting van activiteiten … in functie van dit ultieme uitgangspunt verdienen ze steun en navolging. Als dit virus, met verschillend beleid overal in de wereld, toch overal aan kracht wint, is kritiek heel erg relatief. Overdracht vermijden is het enige wat telt. Doe mee en verwacht dit ook van uw omgeving!

Vandaag, begin november, betekent dit dat we op onze beurt steun moeten geven aan elkaar. En dat is minder eenvoudig dan in maart. De dagen zijn nu kort en vochtig. De feestdagen zijn toegewijd aan onze overledenen. De kansen om elkaar te troosten of bij elkaar te vertoeven, zijn kleiner. En terwijl we trots mogen zijn op alle hulpverleners die extra nabij zijn, moeten we in onze eigen dag de prioriteiten wat verleggen. Meer aandacht geven aan elkaar. Zorgend zijn en mild. Ik krijg heel wat goede voorbeelden binnen van toffe acties. Briefschrijfacties, telefoonacties versterkt door beeld via WhatsApp of iets dergelijks, wandelingen die door Pasar coronaproof zijn gemaakt, troostmomenten … met extra aandacht voor wie ons lief is en kwetsbaar. Onze beleidsmakers worden geattendeerd op groepen zonder een steunend netwerk: daklozen, thuisloze asielzoekers, mentaal en fysiek kwetsbare personen, ouderen of alleenstaanden zonder familie. Ik voel daar veel goede wil. Ook voor deze groepen is het alle hens aan dek. Grijp elke kans om ook hier bij te dragen wanneer het kan. Het protest tegen maatregelen past niet in dit beeld. Eendracht maakt macht, en verdeeldheid zaait verlies. In deze periode neemt ook onze verantwoordelijkheid in sociale controle toe. We mogen ons niet verliezen in moedeloosheid of negativiteit. Elkaar bemoedigen, dat is nodig. Met de blik op onze medemens en respectvolle steun aan de medische sector. Hou goede moed!

IN MEMORIAM

Leo Pauwels

VIER UW EINDEJAARSFEESTEN BIJ CORSENDONK HOTELS! Spendeer uw eindejaar samen met uw vrienden en familie bij Corsendonk! Combineer dit met een gezellig weekendje op unieke locaties in de Kempen of aan de kust! Geniet van een knusse wandeling, heerlijke gastronomie en heel veel gezelligheid! Bent u alvast benieuwd naar ons uitgebreid aanbod aan Kerstsarrangementen? Surf dan naar www.corsendonkhotels.com/ arrangementen/kerst-arrangementen en reserveer nu!

We kijken ernaar uit om samen met u te klinken op het eindejaar! Bekijk snel alle eindejaarsarrangementen op www.corsendonkhotels.com!

Leo Pauwels (1936 – 2020) werkte jarenlang in de Christelijke Arbeidersbeweging. Hij organiseerde graag, was verantwoordelijke uitgever van de Volksmacht (voorloper van Visie), volgde regio’s op en bouwde de Europese werking uit. Naast zijn beroepsloopbaan in de Christelijke Arbeidersbeweging was Leo actief in de media, de Kerk, het lekenforum en de artistieke wereld. Maar vooral Europees was hij een gangmaker. Als oprichter en initiatiefnemer van EZA, het Europees Centrum voor Werknemersvraagstukken, creëerde hij aandacht voor educatie en vorming, vrijheid en democratie. Hij was een begenadigde lesgever en een sterke inspirator die mensen kon overhalen om zelf initiatief te nemen. Hij was

ook initiatiefnemer van de Europese Sociale Weken. Leo had een ruime blik op de wereld. Hij was een kritische toeschouwer van de veranderingen in de samenleving, met daarbij een bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren. Sociale rechtvaardigheid was zijn drijfkracht. Leo was een man met vele kwaliteiten: hij vertrouwde en gaf vertrouwen, hij was begripvol en medelevend, een creatieve en belezen inspirator en een echt gezelschapsmens. We nemen afscheid van deze warme en veelzijdige man met vele goede en dankbare herinneringen. Leo werd 84 jaar.

ACTUEEL

Afscheid nemen

‘Ik wist niet hoe en wanneer ik het einde ter sprake kon brengen’ Véronique Van Lokeren (56) moest een jaar geleden afscheid nemen van haar man. Na vijf jaar van zware behandelingen werd hij ongeneeslijk ziek verklaard. ‘Praten over het naderende afscheid is moeilijk, maar zo belangrijk.’ TEKST STEPHANIE LEMMENS FOTO’S FRANK BAHNMÜLLER

éronique leerde haar man Danny kennen toen ze al dansend op een cafétafeltje stond. Hij hield het meubel goed vast, zodat ze niet zou vallen. Sindsdien zijn ze een goed team. Tot het noodlot vijf jaar geleden toesloeg.

Weg voor je het weet Het was niet de eerste keer dat het leven zich van zijn meest ongenadige kant liet zien. Enkele jaren daarvoor had Véronique haar zus al moeten afgeven aan borstkanker. ‘Op een week tijd waren we haar kwijt. We hadden niet over haar laatste wensen kunnen praten, het was voorbij voor we het wisten. Dat wilde ik nooit meer meemaken.’ Danny zou niet meer genezen. En deze keer wilde Véronique zich voorbereiden op het naderende afscheid. Maar dat verliep soms moeizaam. ‘Ik wist niet hoe en wanneer ik het ter sprake kon brengen. Danny was altijd zo optimistisch. Hij stak weg dat hij zich niet goed voelde, dat hij pijn had. Hij wilde vooral doorgaan, blijven vechten, blijven werken, blijven leven.’ Op aanraden van een kennis schakelden Danny en Véronique palliatieve zorg in. Via een van de zorgverleners ontmoetten ze Hilde Ingels van Amfora vzw. Hilde praat met mensen over het einde van hun leven. Het resultaat schrijft ze neer in een mooi vormgegeven boekje, als een blijvende herinnering. ‘Danny en ik begrepen elkaar vaak zonder woorden, maar dankzij dat gesprek kwamen we nog meer over elkaar te weten.’

Samen urne uitkiezen Tijdens het gesprek met Hilde sijpelde bij Danny langzaam het besef binnen dat hij in de laatste fase van zijn leven zat. Voor het eerst durfde hij te praten over zaken waarover hij anders nooit uit zichzelf begon. ‘Hilde vroeg bijvoorbeeld hoe hij dacht over het leven na de dood en wat hij het

Véronique Van Lokeren: ‘Door over Danny zijn laatste wensen en verlangens te praten, leerden we om het einde te aanvaarden.’ meest zou missen. Gedaan is gedaan, antwoordde hij. En dat het hem het zwaarst viel dat hij zijn kinderen en kleinkinderen niet zou zien opgroeien.’ ‘Hij vertelde dat hij diep gelukkig was met zijn leven, maar dat het nog zo veel mooier zou zijn geweest om nog meer tijd met mij te hebben.’ Véronique slikt even en streelt liefdevol over het boekje waarin hun ge-

sprek opgetekend staat. ‘Na het gesprek met Hilde kozen we samen de urne uit waarin Danny zijn as zou bewaard worden. Als vrienden op bezoek kwamen, lieten we de urne zien. Het was voor ons een middel om het einde en het afscheid bespreekbaar te maken.’ ‘Danny vertelde me dat hij uitgestrooid wilde worden in de tuin, maar ik kan het

niet’, geeft Véronique toe. ‘Nu hij hier bij mij staat, kan ik hem niet loslaten. Ik denk dat hij dat altijd geweten heeft. Waarom zou hij anders zelf nog een voetstuk uit hout gemaakt hebben om de urne op te bewaren?’ Ze zegt het met een zachte en vastberaden glimlach, als iemand die haar zielsgenoot tot op het einde door en door heeft gekend.

5 handvatten om te praten over de dood Als het afscheid van een geliefde nadert, hebben we de neiging om elkaar te sparen. We willen geen extra verdriet veroorzaken of we vrezen de emoties die naar boven zullen komen. Maar door te praten, kun je het einde van een leven net nog rijker maken. En het helpt met het rouwproces. Hilde Ingels reikt tips aan.

1. Zet het op papier Loopt je leven op z’n einde of moet je afscheid nemen van een geliefde? Schrijf een brief en geef de ander de tijd om die te lezen wanneer je er niet bij bent. Deze vragen kunnen een leidraad zijn: Wat maakt je gelukkig? Waar ben je bang voor? Wat is je hoop nog voor de toekomst? Wat wil je nog meegeven?

2. Gebruik praktische zaken als aanleiding Mensen vinden het doorgaans makkelijker om over praktische zaken te praten zoals een testament, de uitvaart … Grijp

die momenten aan om ook deze vragen te stellen: Hoe stel je je afscheid voor? Hoe voel je je daarbij? Waarom vind je dat belangrijk? Waar maak je je zorgen over?

3. Maak samen een tastbare herinnering Via een boekje of videopname kan je geliefde verder blijven leven en inspireren. Ouders met kleine kinderen kunnen bijvoorbeeld samen een doos maken om dingen in te steken voor belangrijke momenten in het leven. Dat helpt om geleidelijk aan te aanvaarden, afstand te nemen en los te laten.

4. Schakel een tussenpersoon in Een tussenpersoon kan het gesprek tussen naasten op gang brengen. Denk maar aan een vriend of familielid of een palliatieve zorgverlener. Palliatieve zorg is er niet enkel voor jou tijdens de laatste dagen, je kunt hen van bij het begin inschakelen.

5. Hou niet te strikt vast aan afspraken Als je gaat sterven, dan is het belangrijk om te kunnen praten over je laatste wensen en verlangens. Maar belast je naasten die nablijven niet te veel met allerlei zaken die opgevolgd moeten worden. Laat diegenen die achterblijven de vrijheid om te beslissen wat ze met je wensen doen.

Hilde Ingels is socioloog en journalist. In 2015 richtte ze met Isabelle Desmidt Amfora vzw op. Ze is ook oprichter van Afscheid dat verbindt, een vormingsaanbod voor professionals en vrijwilligers in de zorg. In het gelijknamige boek tekende ze verhalen op van mensen die niet zo lang meer te leven hebben.

‘Danny had een week last van buikkrampen. Het werd plots zo erg, dat we naar de spoed reden.’ Darmkanker met uitzaaiingen op de lever, was het verdict. ‘Hij is sindsdien nooit meer zonder behandeling geweest, tot de dag dat de artsen vertelden dat ze niets meer voor hem konden doen’, gaat Véronique verder met een stem die dik is van de tranen.

DOSSIER

www.onzesocialezekerheid.be

Hoe de sociale zekerheid ons door de coronastorm loodst De sociale zekerheid, het is vaak een abstract begrip. Tot we als samenleving getroffen werden door een van de grootste naoorlogse crisissen. Want tijdens deze coronaperiode leerden velen onder ons uit eerste hand het zorgsysteem kennen. En ondanks haar gezegende leeftijd van ruim 75 jaar is onze sociale zekerheid volgens experten de redding voor onze samenleving en economie. De sociale zekerheid in de praktijk. TEKST MARTINE CREVE EN NILS DE NEUBOURG FOTO JAMES ARTHUR EN SOPHIE NUY T TEN

ZIEKTE-UITKERING

TERUGBETALING ZORG

OUDERSCHAPSVERLOF

ANN LI Onderzoeker aan KU Leuven

ROLAND VERBEEK Gepensioneerd

DAGMAR GOETVINCK Arbeidster bij Van de Velde Lingerie

‘In maart kreeg ik corona. Na drie weken zou dat wel over zijn, dacht ik. We zijn nu zeven maanden verder en nog steeds ondervind ik ernstige gevolgen: spier- en gewrichtspijn, problemen met mijn geheugen en moeite met concentreren. Mijn voltijdse baan als onderzoeker aan KU Leuven kan ik nog altijd niet opnemen. De eerste maand dat ik ziek was, kreeg ik mijn volledig loon betaald door de werkgever. Nadien en nog steeds geeft de ziekteverzekering mij een ziekte-uitkering. Het is geweldig dat zoiets bestaat, dat mensen geholpen worden. Toch beginnen mensen om financiële redenen soms te vroeg te werken en gaan zo over hun grenzen.’

‘Half maart belandde ik bijna een maand op de dienst intensieve zorgen met corona. Daarna bleef ik nog bijna drie weken in het ziekenhuis, waarvan een week op de speciale corona-verpleegafdeling. Later kreeg ik de afrekening, met een gigantische lijst behandelingen en medicatie die ik blijkbaar heb gekregen. Mijn ziekenhuisverblijf kostte in totaal ruim 55 000 euro! Gelukkig kwam het ziekenfonds voor meer dan 53 000 euro tussen.’

‘Begin dit jaar beviel ik van een dochtertje. Na mijn moederschapsverlof ging ik opnieuw aan de slag, maar wel met halftijds ouderschapsverlof. Want door corona sloot de kinderopvang een tijd. Gezien de omstandigheden wilde ik mijn ouders niet lastigvallen voor opvang. Het is natuurlijk fijn om extra tijd met je kind door te brengen, maar ik was ook gewoon blij dat ik het zo allemaal geregeld kreeg als alleenstaande.’

Deze gezondheidscrisis heeft veel mensen voor de eerste keer geconfronteerd met de ziekteverzekering. De meesten waren nog nooit lang ziek en hadden dus de periode van gewaarborgd loon door de werkgever nog niet overschreden. Het is diezelfde ziekteverzekering die ook inspringt wanneer je medische kosten hebt. Die kunnen snel oplopen, zeker wanneer je in het ziekenhuis belandt. In coronatijd zijn er maatregelen genomen om de ziekteverzekering te versterken. Om gelijke tred te houden met de uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid, werden de ziekteuitkeringen verhoogd voor sommige werknemers die sinds 1 maart arbeidsongeschikt zijn. Wie er recht op heeft, krijgt een bijkomende premie. Het ziekenfonds betaalt die automatisch. Een specifieke aanvraag daarvoor is niet nodig. Voor de periode vanaf maart tot midden oktober betaalde CM voor die bijkomende premie ongeveer 35 miljoen euro extra. Voor de maand april 2020 alleen keerden alle ziekenfondsen samen een totaal bedrag van ongeveer 198 miljoen euro uit aan ziekte-uitkeringen. Een jaar eerder, april 2019 was dat nog een vijfde minder: ongeveer 162 miljoen euro.

Het ouderschapsverlof blijkt voor veel gezinnen een grote reddingsboei tijdens de coronamaatregelen. Tot september van dit jaar keerde de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) al minstens zestig procent meer uitkeringen uit voor ouderschapsverlof tegenover een jaar eerder. Die opvallende stijging is volgens de dienst te verklaren door de invoering van het speciale corona-ouderschapsverlof. Met de coronacrisis introduceerde de overheid het ouderschapsverlof specifiek voor de bijkomende kinderzorg tijdens de coronacrisis. ‘De uitkering van het ouderschapsverlof voor corona is hoger dan dat van het gewone ouderschapsverlof en maanden opgenomen binnen dat stelsel worden ook niet in rekening gebracht voor het bepalen van het resterend verlofkrediet.’ Zo verklaart de RVA de populariteit van het ouderschapsverlof voor corona. Ook in andere tijden kun je rekenen op ouderschapsverlof als een van de manieren om je werkleven beter af te stemmen op je privéleven.

DOSSIER

4 uitdagingen

voor de sociale zekerheid van de toekomst

Gaat ze genoeg bescherming blijven bieden?

De uitkeringen moeten omhoog. Dat vragen ACV en CM in een gezamenlijk standpunt. ‘Of je nu uitvalt door ziekte of werkloosheid, de kans bestaat dat je het moet stellen met een lage uitkering, vaak onder de armoedegrens’, zegt Chris Serroyen, hoofd van de ACV-studiedienst. Volgens de vakbond is een toenemende ongelijkheid in onze samenleving een supplementair effect daarvan.

TIJDELIJKE WERKLOOSHEID NICOLAS VAN GAVEREN Laborant bij Solvay special Polymers ‘Na de lockdown in maart ben ik minder gaan werken. Door de pandemie was er gewoon minder werk. Een dag in de week kon ik rekenen op tijdelijke werkloosheid. Samen met mij trouwens ook andere collega’s: vast personeel, kaderfuncties en uitzendkrachten. Dankzij de tijdelijke werkloosheid en door onderlinge solidariteit hebben zelfs de mensen met een interimcontract hun baan kunnen behouden. Anders waren er zeker ontslagen gevallen.’

Na de invoering van de allerstrengste maatregelen tegen corona kende de tijdelijke werkloosheid een ongeziene piek. Bedrijven sloten de deuren, bestellingen bleven uit, de aanvoer van materiaal stokte. In april viel een flinke dertig procent van de Belgische werkenden terug op het systeem van tijdelijke werkloosheid en de daarbij horende uitkering. In april zaten ongeveer 660 000 arbeiders minstens een dag op tijdelijke werkloosheid thuis. Onder bedienden was dat ruim een half miljoen werknemers. In augustus, de recentst beschikbare cijfers, was het nog steeds een vijfde van dat aantal dat moest rekenen op tijdelijke werkloosheid. De RVA beschouwde sinds maart alle tijdelijke werkloosheid door corona als overmacht. Daarnaast ging ook de uitkering naar boven, met 70 procent van het (begrensde) brutoloon. Op 1 september kwam er een einde aan die regeling. Sindsdien gelden de versoepelde regels alleen nog voor de zwaarst getroffen sectoren. In andere sectoren kunnen werknemers nog steeds op tijdelijke werkloosheid gezet worden, zij het dan wegens economische redenen.

De sociale zekerheid en uitkeringen van de toekomst moeten dus zowel beschermen tegen zwaar koopkrachtverlies als tegen armoede. ‘Daarom willen we dat alle minima opgetrokken worden’, zegt Serroyen. ‘Bijstandsuitkeringen, zoals leeflonen zouden we moeten verhogen tot aan de armoedegrens. Voor andere uitkeringen, zoals ziekte- of werkloosheidsuitkeringen, vragen we minstens tien procent boven die norm.’ Samen met CM vroeg het ACV om zeker werk te maken van een minimumuitkering voor de eerste zes maanden ziekte. Die wens plant de nieuwe regering alvast in te voeren.

Gaat iedereen erop kunnen blijven rekenen?

De coronacrisis is misschien de kanarie in de mijn. Want terwijl in april bijna een op de drie werkenden een beroep kon doen op een uitkering onder de tijdelijke werkloosheid, vielen er ook heel wat anderen uit de boot. Zoals velen konden artiesten en uitzendkrachten niet langer werken, maar zij vielen tussen wal en schip voor een uitkering. Serroyen: ‘De arbeidscontracten gaan met de tijd harder lijken op de typische Belgische koterij, denk aan de flexijobs. Grote groepen werkenden zijn uitgesloten van de sociale zekerheid. Ook jongeren of bijna alle bijzondere statuten, zoals werkstudenten, digitale platformen, bijklussers of jongeren zonder inschakelingsuitkering hebben het moeilijk of zijn aangewezen op de zwakker uitgebouwde sociale zekerheid van zelfstandigen.’ Een sociale zekerheid die klaar is voor de toekomst moet volgens de vakbond een waardig levensniveau kunnen garanderen, zeker voor jongeren en andere werknemers met precaire contracten. ‘Zij mogen niet langer uit de boot vallen.’

Blijft ze betaalbaar?

Het hoofd van de ACV-studiedienst is stellig: ‘De financiering van de sociale zekerheid moet dringend herbekeken worden.’ Volgens Serroyen zaagden beleidsmaker jarenlang aan de stoelpoten van de sociale zekerheid. Vallen doet ze nog niet, maar wankelen wel. Want problemen met de financiering van onze sociale zekerheid moeten we zoeken aan de inkomenskant. ‘De overheid heeft in het verleden eenzijdig allerlei alternatieve loonvoordelen toegelaten, zoals bijvoorbeeld aandelenopties of pensioensparen door de werkgever. Dat deel van het inkomen moet evengoed volledig bijdragen aan de financiering van de sociale zekerheid. In afwachting willen we minstens een verbod op omzetting van loonvoordelen in voordelen met minder bijdragen.’ Ook wat de gezondheidszorg betreft moeten de inkomsten gegarandeerd blijven, volgens CM. Om de zorg ook in de komende decennia in stand te houden, is het volgens het gezondheidsfonds van belang dat deze regering een voldoende hoge groeinorm van 2,5 procent garandeert.

Gaat de sociale zekerheid verder dan tegemoetkomingen en uitkeringen?

Onze sociale zekerheid springt financieel bij wanneer we te maken krijgen met tegenslag, zoals ziekte of werkloosheid. Maar voor CM is gezondheid en gezondheidszorg niet alleen in euro’s uit te drukken. Het gaat over onze fysieke gezondheid, maar ook mentaal welbevinden, zingeving, veerkracht ... Gezondheidszorg zou deel moeten uitmaken van ieder deel van het leven: goede en gezonde huisvesting, gezonde voeding, bestrijding van armoede, ook onder kinderen. Het roept iedere minister, met welke bevoegdheid ook, op om gezondheidszorg ter harte te nemen. Daarnaast vraagt CM om in de toekomst meer aandacht te hebben voor mentale fitheid. Ook al raak je niet besmet met het coronavirus, toch kunnen de maatregelen een mentale tik uitdelen. Daarom zou de psycholoog of psychotherapeut een rol moeten krijgen naast de huisarts. De mentale zorg moet wat CM betreft betaalbaar zijn, zonder wachttijden.

UIT ERVARING

Elke maand laten we iemand aan het woord die vanuit zijn of haar werk naar de wereld kijkt. Deze keer is dat BEVEILIGINGSAGENT SAID*.

‘Mijn vrouw is niet ongerust als ik aan het werk ben, omdat ze weet dat ik geen risico’s zal nemen’ TEKS T WIM TROCH ILLUS TRATIE PETER GOES

Ongeveer drie procent van de Belgische werknemers is ’s nachts aan de slag. Hoe is het om te werken wanneer die overige 97 procent in hun bed ligt? Is het niet eenzaam, gevaarlijk en nefast voor je gezinsleven? Wij spraken met Said, die voor een beveiligingsfirma werkt en drie tot vier nachten per week ’s nachts op de baan is.

aid (36) werkt vijfenhalf jaar voor een beveiligingsfirma. Hij werkt enkel ’s nachts, in variërende shiften tussen 18 uur en zes uur ’s morgens. ‘Mijn taak is het controleren van bedrijven, met een nachtronde. Ik rij dus ’s nachts van bedrijf naar bedrijf, om na te gaan of alles oké is. Ik check of de ramen en deuren dicht zijn, of de lichten gedoofd zijn, of alles goed opgeborgen is … Mijn route is elke nacht anders. Bij sommige bedrijven ga ik meerdere keren per nacht langs, afhankelijk van wat de opdrachtgever vraagt. We hebben per bedrijf een lijst van dingen die we moeten checken.’ ‘Bij onze klanten zitten alle soorten bedrijven: kantoren, fabrieken, banken, gemeentediensten, magazijnen … En elk bedrijf heeft zijn specifieke kenmerken, en eigen verwachtingen van de bewakingsfirma.’

Nonchalant Wie denkt dat een bewakingsagent elke nacht onverlaten op heterdaad kan betrappen, vergist zich. ‘Ons werk is vooral preventief. De gelegenheid maakt de dief, zegt men. Dus zorgen wij ervoor dat mensen met slechte bedoelingen de kans niet krijgen om iets te stelen. Je zou ervan versteld staan hoe nonchalant mensen zijn. Ramen die blijven openstaan, bestelwagens of heftrucks die niet in de garage staan, maar net zo goed formulieren die niet of onvolledig worden ingevuld. Een heel groot deel van onze taak

‘In ons beroep loop je geen risico om even in te dommelen. De adrenaline houdt je alert’ BEVEILIGINGSAGENT SAID

is het rechtzetten van dingen die niet gebeurd zijn zoals het zou moeten.’ Naast de preventieve controles moet Said ook ter plaatse gaan als een alarm in de buurt afgaat. ‘In negen op de tien keer is dat onschuldig. Door wind of regen, een vogel of een spinnenweb, of een technische storing …: er zijn verschillende redenen waarom een alarm kan afgaan. In de voorbije coronamaanden waren er weinig binnenalarmen. Dat is logisch, want veel bedrijven waren gesloten. Als er niet gewerkt wordt, kunnen mensen ook geen deuren laten openstaan. Vaak zie je meteen als je aankomt wat er aan de hand is. Toch moeten we altijd een grondige controle uitvoeren en op onze hoede zijn. Ook als het alarm voor de vierde keer in één nacht afgaat.’ Dat vraagt een grote concentratie. ‘Je moet van het eerste tot het laatste moment van je shift gefocust

zijn, maar die scherpte houdt je net wakker. In ons beroep heb je geen risico om even in te dommelen. De adrenaline houdt je alert.’ Saids werk verschilt van de taken van de politie. ‘Als we iemand op heterdaad betrappen, mogen we die niet zomaar overmeesteren. Onze taak is observeren en rapporteren. Als het alarm afgaat en we zien dat een deur geforceerd is, dan waarschuwen we de politie. Hoe meer ervaring je hebt, hoe sneller en beter je de situatie kunt inschatten.’

Nat wegdek Ook al is een groot deel van het werk preventief, toch is werken voor een beveiligingsfirma niet zonder risico’s. Een goede voorbereiding is dus cruciaal. ‘Als je bewakingsagent wilt worden, moet je een opleiding volgen. Als mobiele agent komen daar nog een aantal maanden vorming bij. Rijden op nat wegdek of risico’s inschatten, bijvoorbeeld.’

11 *Said is een schuilnaam

UITSPRAAK HOF VAN CASSATIE

Gelijk loon voor uitzendkrachten

De nacht wordt vaak geassocieerd met gevaar. Maar Said voelt zich niet gauw onveilig. ‘Je leert om te gaan met angstgevoelens. Je bent op den duur niet meer bang als een alarm afgaat, maar je blijft natuurlijk wel altijd alert. Soms zie je ’s nachts op zo’n industrieterrein wel eens iemand lopen van wie je denkt: wat doet die hier? Maar je weet niet altijd wat er aan de hand is. Sommige bedrijven hebben ’s nachts een ploegenwissel. In het donker zie je geen gelaatstrekken, dus ziet iedereen er een beetje louche uit. Maar je weet gewoon niet wat de reden is dat iemand ’s nachts op straat loopt. Meestal is er wel een goede reden voor. Niet iedereen die ’s nachts buiten loopt, is een verdachte persoon. In het weekend heb je soms wel roekeloze chauffeurs, maar agressieve chauffeurs zijn er ook overdag.’

‘Niet iedereen die ’s nachts buiten loopt, is een verdachte persoon’ BEVEILIGINGSAGENT SAID

‘Mijn vrouw is niet ongerust als ik aan het werk ben. Vooral omdat ze me kent, en weet hoe ik ben. Ze weet dat ik geen risico’s zal nemen.’ Said werkt altijd alleen. Toch is er contact met collega’s. ‘Vooral telefonisch dan. Aan beginnende collega’s geef ik mijn telefoonnummer. Als ze zich onzeker voelen, mogen ze me bellen. In de eerste weken gebeurt het wel eens dat ze raad vragen, maar meestal is dat na een tijdje niet meer nodig. Als we dan contact hebben, is het over privédingen.’

Paradox Het was voor Said een bewuste keuze om nachtwerk te doen, zegt hij. Onoverkomelijke nadelen ziet hij niet. ‘Het is zwaar, maar zo kan ik mijn twee kinderen zien opgroeien. Ik ben er om ze ’s morgens naar school te brengen, en om ze ’s avonds weer op te halen. We hoeven dus niemand te vragen voor opvang.’ ‘Hobby’s zijn soms moeilijk te combineren met nachtwerk. Ik heb een fitnessbank gekocht. Dat bespaart me de verplaatsingstijd van en naar de gym. En ik kan naar de voetbalwedstrijden van mijn zoontje kijken, dat is ook ontspannend. Het lijkt paradoxaal, maar door de nachtpatrouilles met lange shiften, heb ik veel vrije tijd.’ ‘In de winter is het van bij het begin van mijn dienst tot het einde donker. Maar wie overdag in een fabriek werkt, ziet vaak ook geen zonlicht. Omdat ik lange shiften werk, moet ik maar drie of vier nachten per week werken, dus er zijn ook heel wat dagen waarop ik wel overdag wakker ben.’ Voorlopig ziet Said geen redenen om van beroep te veranderen. ‘Ik ben een beetje mijn eigen baas. Ik krijg veel verantwoordelijkheid. Opdrachtgevers moeten ons vertrouwen. Mijn werk heeft nut, wij maken het verschil. Dat geeft wel voldoening.’

Het Hof van Cassatie verklaarde begin oktober een ondernemingscao ongeldig die uitzendwerknemers uitsloot van het recht op maaltijdcheques. Via die cao probeerde het bedrijf, Logisport NV, bepaalde voordelen enkel toe te kennen aan werknemers met een vast contract. Maar het loon van een uitzendkracht mag niet lager zijn dan het loon waarop hij recht zou hebben als hij als vaste werknemer in dienst was genomen. Dit principe staat zowel in de Belgische als de Europese regelgeving over uitzendarbeid. ‘Naast het correct verlonen van de tijdelijke werknemer, mag uitzendarbeid niet gebruikt worden om te concurreren op loon- en arbeidsvoorwaarden’, zegt Piet Van den Bergh van ACV. ‘In de praktijk zien we dat tegen dit principe vaak gezondigd wordt. Vandaag merken we bijvoorbeeld dat vergoedingen voor thuiswerk waarop vaste werknemers wel recht hebben, vaak niet worden toegekend aan uitzendkrachten.’

Een aantal bedrijven probeerden dit via een juridische truc te omzeilen. Bepaalde voordelen werden enkel toegekend aan werknemers met een contract voor onbepaalde duur. Werknemers met een tijdelijk contract, rechtstreeks in dienst van de onderneming zelf, werden evengoed uitgesloten van het voordeel. De redenering was: als onze eigen tijdelijke werknemers het voordeel niet krijgen, moeten ook uitzendwerknemers uitgesloten worden.

‘Het is verboden om tijdelijke contracten uit te sluiten van bepaalde voordelen’ PIET VAN DEN BERGH

ACV naar de rechtbank ‘Gelukkig konden we voor een ACVlid deze redenering definitief naar de vuilbak verwijzen’, gaat Piet Van den Bergh verder. ‘Met één van onze leden bij Logisport NV trokken we naar de rechtbank. In die onderneming werd door BBTK

en ACLVB een ondernemingscao gesloten rond maaltijdcheques, enkel voor contracten voor onbepaalde duur.’ ‘Gelukkig konden we het Arbeidshof van Gent overtuigen van onze redenering en werd dit nu bevestigd door het Hof van Cassatie in een arrest van 5 oktober 2020. Op basis van het verbod op discriminatie van tijdelijke contracten, is het verboden om tijdelijke contracten – ook deze rechtstreeks in dienst bij de onderneming zelf – uit te sluiten van bepaalde voordelen.’ ‘Maaltijdcheques voorbehouden voor werknemers met een contract voor onbepaalde duur, is dus verboden. Uiteraard gaat deze redenering ook op voor andere voordelen, zoals vergoedingen voor thuiswerk of verplaatsingsvergoedingen. Met dit arrest hebben we nu de nodige juridische argumenten in handen om dit effectief af te dwingen voor alle uitzendkrachten.’

SOLIDARITEITSACTIE SAMANA

Heb ik gewonnen? De winnende nummers van de solidariteitsactie Samana 2020 zijn getrokken.

Serie

171948

Serie

209164

Serie

145805

Serie

206375

Serie

128499

Serie

171457

Serie

217064

Serie

203398

Serie

156537

De loten worden opgedeeld in 16 series, in alfabetische volgorde, voorzien van de letters A tot en met R, met uitzondering van de letters I en O. Winnen een prijs in alle series: de nummers, zonder vermelding van een serieletter. Is het winnend nummer wel voorzien van een serieletter? Dan betreft het enkel een winnend nummer in de door trekking bepaalde serie.

Ter waarde van 250 euro In alle series het nummer 111296, 133416, 168154, 216521

Prijzen voor gewone loten

Ter waarde van 125 euro In alle series het nummer

(blauwe kleur) Winnen een aankoopcheque Sodexo Ter waarde van 1 250 euro Serie

132182

Serie

133024

Serie

100934

Serie

182476

Serie

203563

Serie

207273

Serie

187178

eindigend op 2197, 9541 Ter waarde van 50 euro In alle series het nummer eindigend op 730 Ter waarde van 25 euro In alle series het nummer eindigend op 244, 324, 651, 913

Prijzen voor gratis omslaglot (groene kleur) Wint een Audi A4: Het omslaglot in serie L met het nummer 015438 Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 25 euro: In alle series het nummer eindigend op 747

Ben je bij de gelukkigen? Stuur dan je winnend lot naar Samana, dienst Tombola, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel. Vermeld je volledige naam en adres zoals voorzien op de rugzijde van de tombolaloten. Ook op de briefomslag met het winnende lot schrijf je je naam en adres. Samana is niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten. Bij betwisting wordt te rade gegaan bij gerechtsdeurwaarder Mevrouw Daryll Vaganée.

TOT JE DIENST

GRIEPVACCIN

Voorrang risicogroepen De fasering van de griepvaccinatie voor risicogroepen is opnieuw geëvalueerd. Mensen die volgens de Hoge Gezondheidsraad tot de categorie A behoren, krijgen nu absolute prioriteit voor een griepvaccin. Het gaat onder meer om mensen in instellingen, personen met een chronische ziekte, mensen vanaf 65 jaar, zwangere vrouwen en het personeel uit de gezondheidssector. Binnen een maand wordt de beschikbaarheid van de vaccins bekeken voor personen van 50 tot 65 jaar die geen chronische ziekte hebben, niet werkzaam zijn in de gezondheidssector en niet samenwonen met een chronisch zieke of met personen vanaf 65 jaar. Tot dan worden geen vaccins verstrekt aan deze doelgroep. De tweede fase, die gericht was op de rest van de bevolking en die op 15 november van start zou gaan, wordt geannuleerd.

NIEUWSBRIEF CM

Ontvang als eerste actuele gezondheids-informatie Weet je graag als eerste actuele informatie over de ziekteverzekering en op welke tegemoetkomingen je recht hebt? Ben je op zoek naar inspiratie over gezond leven? Hou je van herkenbare en inspirerende verhalen? Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten bij jou in de buurt?Dan is de nieuwsbrief van CM iets voor jou. Of volg CM op Instagram, Twitter en Facebook.

>>> Schrijf je in via www.cm.be/nieuwsbrief.

COVID-19

Nieuwe patiëntenvereniging In oktober werd de nieuwe patiëntenvereniging Post-COVID gelanceerd. Het is de eerste Vlaamse vereniging door en voor ex-Covid-19-patiënten die maanden na hun besmetting nog altijd kampen met de gevolgen van het virus. De vereniging wil in dialoog gaan met beleidsmakers en knelpunten in kaart brengen, bespreekbaar maken en aanpakken.

>>> www.post-covid.be

VACATURES CM ZOEKT Administratief assistent – Departement aankoop Transversale Teamverantwoordelijke – HR & Organisatie ICT Service delivery manager 100 % – onbepaalde duur – Schaarbeek Field Agents-Contact Tracing bepaalde duur (tot eind mei 2021) – verspreid over Vlaanderen Paramedicus 100 % – onbepaalde duur – Vlaams Brabant www.cmjobs.be ACV – NATIONAAL SECRETARIAAT ZOEKT Stafmedewerker digitale marketing en data-analist Stafmedewerker online communicatie/ webredacteur 100 % – onbepaalde duur – Schaarbeek vacatures.hetacv.be

Kraamzorg geeft ademruimte

Geen overdreven luxe Melissa Moens (27) beviel in april van haar tweede kindje. Net zoals na haar eerste bevalling deed ze een beroep op kraamzorg. ‘Bij de geboorte van Reinout was ons oudste kindje, Isolde, pas een jaar en twee maanden oud. Het extra paar handen kwam goed van pas.’

TEKS T MARJOLEIN CUVELIER FOTO DAVID SAMYN

elissa is sinds kort weer aan het werk. Met grote dankbaarheid kijkt ze terug op de periode waarin kraamhulp Sofie bij haar over de vloer kwam. ‘Het maakte die drukke periode met twee kleine kindjes een stuk makkelijker’, zegt ze.

Verse soep Terwijl Melissa borstvoeding gaf aan Reinout, was kraamhulp Sofie bezig met Isolde. ‘Ze deed Isolde in bad en kleedde haar aan, of ze speelden gezellig samen. En op momenten dat Isolde in de crèche was, deed Sofie de strijk of andere kleine huishoudelijke taken. Ze kookte ook regelmatig verse maaltijden en soep — wat natuurlijk heel welkom was.’

Melissa Moens: ‘Kraamzorg maakt de drukke periode na een bevalling een stuk makkelijker.’ heel ervaren over. In haar handelingen zag je meteen dat ze al veel kinderen verzorgd heeft’, zegt Melissa. ‘Het voelde bijna zoals je ma die langskomt en je geruststelt’, lacht ze.

Wat ook kan, is dat je een dutje doet terwijl je kraamhulp er is. ‘Je krijgt dan de kans om even uit te rusten. Dat is goud waard als je twee kleine kindjes hebt’, weet Melissa.

Toegegeven, Melissa moest even wennen aan hulp in huis. ‘Normaal gesproken doe ik het liefst alles zelf. Ik vond het aanvankelijk gek om iemand om me heen te hebben die druk bezig was, terwijl ik op de bank zat om borstvoeding te geven. Maar als je de hulp toelaat, ervaar je er meteen de voordelen van’, zegt Melissa stellig. ‘Kraamzorg geeft je ademruimte, het is geen overdreven luxe.’

Hulp toelaten

Coronaproof

Wie kraamzorg geeft, heeft een zorgopleiding gehad. Melissa’s vertrouwen in Sofie was dan ook groot. ‘Ze kwam

De timing van de kraamzorg was bijzonder: Reinout kwam middenin de eerste golf van de coronacrisis ter we-

reld. Aarzelde Melissa om op dat moment iemand in huis toe te laten? ‘We hielden afstand en de handgel was altijd in de buurt. Alles gebeurde veilig: ik voelde me 100 procent op mijn gemak bij haar.’ Ook nu nog volgen de verzorgenden de algemeen geldende richtlijnen. Ze dragen mondmaskers als ze zorg bieden en 1,5 meter afstand niet gegarandeerd is. Wel mogen ze het mondmasker afzetten wanneer ze koken en strijken. Ook hebben ze allemaal eigen handontsmetting bij.

>>> Bij zwangerschap of geboorte kan kraamzorg je bijstaan, onder meer voor huishoudelijke taken en bij de verzorging van je baby. Bij CM krijg je daarvoor tot maximaal 300 euro terugbetaald. www.cm.be/kraamzorg

De Abruzzen en le Marche in Italië Een nog ongerepte regio in zuidelijk centraal Italië met veel bergen, middeleeuwse dorpjes en een ongelofelijk mooie kustlijn. Geniet van de smaakvolle keuken en proef van enkele wijnen die wereldfaam vergaard hebben. We verkennen o.a. Urbino, Tivoli en de grotten van Frasassi. Tijdens deze achtdaagse rondreis verblijf je steeds in driesterrenhotels. Reis mee van 20 tot 27 april 2021 voor 1 235 euro. De toeslag voor een single kamer bedraagt 125 euro.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Blijf gezond en tot binnenkort! De wereld is voor iedereen tijdelijk een beetje kleiner geworden. Vele activiteiten worden geannuleerd en ook onze werkvakanties voor deze winter zijn op dit moment hoogst onzeker. We wensen al onze vrijwilligers te bedanken voor hun geduld en begrip en voor de vele bemoedigende woorden die we al mochten ontvangen! Van zodra we weten wanneer het winterseizoen kan starten, brengen we jullie op de hoogte. Meer info? www.intersocwerkvakanties.be

16 Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen. Deze week Bert Van Acoleyen, ACV-kandidaat voor de sociale verkiezingen bij Volvo Group in Gent.

Bert, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

Er is te weinig aandacht voor armoede. Zeker nu de coronacrisis inhakt op het gezinsbudget van heel wat ouders. De reportage van Dylan op Karrewiet heeft mij ertoe aangezet om afgedankte laptops te vragen aan het management om via DigitalForYouth. be te verdelen aan de scholen. Ik besef dat er meer zal moeten gebeuren dan laptops uitdelen. Er moet dringend iets structureel veranderen.

Welke mooie waar de(n) dank je aan je ouders?

Zorg dragen voor elkaar en je belangeloos inzetten voor andere mensen. Dit heb ik meegenomen toen ik begon te werken en pas ik nog altijd toe met mijn syndicaal werk. Wat ik vooral geleerd heb, is dat als je iets wilt bereiken, je dat samen moet doen.

Wat zou je graag beter kunnen?

Als kind wou ik beter kunnen voetballen. Als tiener had ik een bekende DJ willen zijn. Nu denk ik: Een muziekinstrument kunnen bespelen, dat moet de max zijn. Saxofoon, drummen of gitaar... zoiets ja.

TEKST JAN MAERTENS FOTO ELS DE VOS

Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?

Aan het ontmoeten van mijn broer, familie of vroegere vrienden die ik wat uit het oog verloren ben. Maar hoe gaat dat? Eigenlijk moet ik er tijd voor maken. Al maakt de coronatijd het er ook niet gemakkelijker op.

Welk boek of welke film heb je laatst gelezen of gezien?

‘Zo verliep de tijd die me toegemeten was’ van Dirk Van Duppen is het laatste boek dat ik heb gelezen. Ik kijk veel naar series op Netflix, samen met mijn vriendin. Als één van de zonen de TV niet gekaapt heeft, tenminste.

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

Ik zou een ‘menselijkheidsmakersaus’ ontwikkelen. Als je sommige meningen op sociale media leest of ziet hoe het er soms in het verkeer aan toegaat. Of als je vaststelt hoe sommige mensen worden herleid tot hoeveel ze nog opbrengen. Daar krijg ik koude rillingen van. Ik zou dit overgieten met mijn menselijkheidsmaker-saus zodat alles weer wat warmer wordt in onze samenleving. Toegegeven, misschien moet er aan die naam nog wat gesleuteld worden. (glimlacht)

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

Als ik een plaats moet kiezen, doe mij dan maar het zuiden van Frankrijk. Ik zie mij daar een fietswinkel uitbaten aan de voet van de Mont Ventoux in Bédoin. Het kan ook dichter bij huis: Net over de grens in

‘De samenleving kan wel wat menselijkheidsmakersaus gebruiken om wat warmer te worden.’

Zeeland of in een chalet in de Ardense bossen.

Wat zou iedereen op school moeten leren?

Hoe je je moet voorbereiden op de arbeidsmarkt. Nu wordt dit in het laatste jaar in één uur of op een namiddag afgehandeld. Ik zou daar in het laatste jaar één lesuur per week aan wijden. Ik zou hen zeker ook vertellen dat verworvenheden zoals betaalde vakantie niet uit de lucht gevallen zijn of cadeaus zijn van werkgevers, maar zijn afgedwongen door de vakbonden.

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon - van vroeger of nu - met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

Dan kies ik voor Matthias Schoenaerts. Omdat hij een uitstekend acteur is, maar ook omdat ik denk dat ik het goed met hem zou kunnen vinden. Wat ik vooral cool vind aan hem? Met zijn graffitikunstwerken brengt hij kleur in het soms duffe straatbeeld.

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

Ik zou in de zorgsector werken als verpleger of opvoeder. Als opvoeder zou ik probleemjongeren op het juiste spoor willen helpen en mijn syndicale ervaring aanwenden om hen te begeleiden naar de juiste job. Met veel aandacht voor beweging, omdat een gezonder lichaam zorgt voor een betere psychische weerbaarheid en veerkracht.

Bert Van Acoleyen > 40 jaar > Woont in Wachtebeke > Papa van twee zonen (Maritz en Matteo) > Werkt al 22 jaar bij Volvo Truck in Gent > Is kandidaat bij de sociale verkiezingen > Is ACV-afgevaardigde sinds 2000