BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING
REGIO LIMBURG - NR 03 - VRIJDAG 8 FEBRUARI 2019
NATIONALE STAKING OP 13 FEBRUARI
5
strijdpunten om voor te staken > 8-9
‘De straat roert zich. Steeds minder leggen mensen er zich bij neer dat het nu eenmaal is wat het is’ >2
Buddywerking steeds populairder Meer en meer welzijnsorganisaties in Vlaanderen zijn op zoek naar buddy’s. Dat zijn vrijwilligers die een-op-een gekoppeld worden aan een persoon in een kwetsbare situatie.
G
oogle het woord ‘buddy’ en je komt uit op Buddywerking Vlaanderen, dat mensen met een psychische kwetsbaarheid koppelt aan een vrijwilliger, een buddy. Maar tal van andere sociale organisaties zijn tegenwoordig ook op zoek naar buddy’s: voor mensen in kansarmoede bij-
‘Een maatje hebben dat zich belangeloos voor je inzet, doet bijzonder veel deugd’ BEA VAN ROBAEYS
voorbeeld, of voor anderstalige nieuwkomers, of kinderen in de bijzondere jeugdzorg. Wat onderscheidt buddy’s van andere vrijwilligers? ‘Voor alle duidelijkheid, buddy’s zijn vrijwilligers’, zegt Bea Van Robaeys, onderzoeker aan het Expertisecentrum voor Krachtgericht Sociaal Werk die er in 2016 onderzoek naar startte. ‘Maar wat centraal staat bij een buddy, is de relatie die hij opbouwt met een persoon in een kwetsbare situatie. Dat doet hij door er te zijn, door samen activiteiten te doen. Het is die band die enorm bijdraagt tot het welbevinden van de andere. Zo kan een buddy een persoon met een psychische kwetsbaarheid uit zijn isolement halen. En een jongere met kanker kan aan zijn buddy zonder schuldgevoel
zijn verhaal vertellen, wat moeilijker is als hij dat met zijn ouders deelt. Een maatje hebben dat zich belangeloos voor je inzet, doet bijzonder veel deugd.’
Meerwaarde
‘Buddy’ is het Engelse woord voor kameraad en is een methodiek die eind jaren 60 in de VS ontstond, om mensen met aids te ondersteunen. ‘Het heeft lang geduurd eer de buddywerking in Vlaanderen voet aan de grond kreeg. Bijna 70 % van de buddywerkingen is minder dan vijf jaar bezig, zo blijkt uit onze bevraging in 2016. Maar wat vaststaat is dat de buddywerking in Vlaanderen aan een
sterke opmars bezig is. En dat komt omdat zowel de overheid als de zorg- en welzijnssector sterk geloven in de meerwaarde ervan, als aanvulling op de professionele hulpverlening.’ En deze vorm van vrijwilligerswerk blijkt ook aan te spreken. ‘Mensen willen dit engagement opnemen omdat het erg concreet is en tijdelijk. Meestal ben je een tweetal jaar buddy van iemand, maar het kan ook langer duren, als beiden dat willen. Verrassend genoeg werken heel wat buddy’s in de zogenaamde harde, economische sectoren. Als buddy kunnen ze de solidaire en humane kant in zichzelf aanspreken. Het maakt hen completer als mens.’
>3
70 %
van de buddywerkingen is minder dan vijf jaar bezig
TWEEWEKELIJKSE UITGAVE
BEWEGING.NET
CM.BE
HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 22.02.2019 - REGIO BLZ.13
2
VAN DE WEEK
DE NIEUWE GENERATIE
DE QUOTE ANGELA MERKEL IN KNACK
LUC VAN GORP, VOORZITTER CM
*
een vuiltje aan de lucht. %HJLQ MDUHQ ZDV GLW KHW jaarthema van Chiro. Een MDDU ODQJ WRRQGHQ GXL]HQden jongeren hun bekommernis om KHW PLOLHX :H WURNNHQ GH VWUDDW RS HQ YXOGHQ RQ]H NUXLZDJHQV PHW ]ZHUIYXLO ,N KHULQQHU PLM QRJ KRH wij met dat afval de kerk binnenstapWHQ 0HW GH ]HJHQ YDQ GH SDVWRRU GLH RQ]H ERRGVFKDS JHQHJHQ ZDV +HW LV RQWKXWVHQG RP YDVW WH VWHOOHQ 28 jaar later staan we geen stap verder. Droomden we toen van een weUHOG ]RQGHU YXLOWMH DDQ GH OXFKW GDQ NLMNHQ ZH QX RP RQV KHHQ HQ ]LHQ ZH alleen donkere wolken. Al 28 jaar horen we dat het vijf voor twaalf is. Aan ideeën – het een al beter dan het ander - geen gebrek. Maar een ambitieus klimaatplan, dat is nog altijd een VWDS WH YHU :H VXVVHQ RQV]HOI GRRU schone lucht te kopen in ontwikkelingslanden. 1HW GDDURP LV KHW KRRSJHYHQG GDW HU vandaag een nieuwe generatie opVWDDW ,Q %UXVVHO /XLN $QWZHUSHQ /HXYHQ RI *HQW NRPHQ GH MRQJVWH ZHNHQ WLHQGXL]HQGHQ MRQJHUHQ RS straat om klimaat op de agenda te plaatsen. Met slogans als Er is geen planeet B JHYHQ ]H EHOHLGVPDNHUV ongegeneerd een schop onder de NRQW 'H]H JHQHUDWLH SLNW KHW QLHW meer dat het klimaatdebat verdrinkt in oeverloos gepalaver.
'RRU ]H ZHJ WH ]HWWHQ DOV ERVEURVsers of klimaatspijbelaars proberen tegenstanders en klimaatsceptici de DDQGDFKW DI WH OHLGHQ 'H]H MRQJHUHQ ]LMQ HFKWHU YDVWEHUDGHQ RP YDQ RQ]H wereld een betere plek te maken. =H ]XOOHQ QLHW VWRSSHQ YRRU GH EHleidsmakers met echte oplossingen komen. En het gaat al lang niet alleen meer over het klimaat. De initiatiefnemers van Youth For Climate kondigden al DDQ GDW ]H KXQ EHZHJLQJ RS WHUPLMQ willen omdopen tot Youth For Change. Ze willen ook andere grote thema’s, ]RDOV PHQVHQUHFKWHQ RI DUPRHGH RS GH DJHQGD ]HWWHQ :H PHUNHQ KHW ook bij de gele hesjes. Hoewel de inVWHHN DQGHUV LV SOHLWHQ RRN ]LM YRRU verandering. Hun pleidooi voor meer NRRSNUDFKW LV LQ ZH]HQ HHQ DDQNODFKW WHJHQ KHW V\VWHHP ZDDULQ ]LM vandaag moeten meedraaien.
'H VWUDDW URHUW ]LFK 6WHHGV PLQGHU OHJJHQ PHQVHQ HU ]LFK ELM QHHU dat het nu eenmaal is wat het is. De neoliberale recepten doen het niet PHHU LQ GH]H ZDDQ]LQQLJ FRPSOH[H wereld. Het besef wordt groter dat ongebreidelde groei ons naar de afJURQG OHLGW 1DDU HHQ ZHUHOG ZDDU niemand het hoge tempo nog kan volgen, naar een wereld die onleefbaar wordt door de klimaatopwarming, naar een wereld waarin niePDQG QRJ GH ]LQ ]LHW YDQ ZDW KLM GRHW Meer en meer groeit het geloof dat GH VLWXDWLH QRJ RPNHHUEDDU LV ,Q plaats van te doemdenken beginnen we van onderuit aan iets nieuws WH ERXZHQ 'DW ]DO PRHG YHUJHQ (Q volharding. Maar ik heb er het volste YHUWURXZHQ LQ GDW GH]H JHQHUDWLH ]DO slagen waar de vorige gefaald heeft en dat we eindelijk de weg inslaan QDDU HHQ JH]RQGH VDPHQOHYLQJ
‘Een vrouwenstem is minder diep en luid dan een mannenstem. Autoriteit uitstralen is voor een vrouw iets wat ze eerst moet leren.’
HET CIJFER
€6 miljard Schandalen of niet, Facebook liet in het laatste kwartaal 2018 opnieuw forse winst optekenen. Mark Zuckerberg vierde Facebooks vijftiende verjaardag. Het sociale netwerk telt wereldwijd nu 2,3 miljard gebruikers.
‘De straat roert zich. Steeds minder leggen mensen er zich bij neer dat het nu eenmaal is wat het is’ LUC VAN GORP, VOORZITTER CM
M/V/X VAN DE WEEK
Sien Depoortere
'DQN]LM SV\FKRORJH 6LHQ 'HSRRUWHUH en haar organisatie Toerisme voor Autisme ZRUGHQ PXVHD GLHUHQWXLQHQ HQ ORJLHV DXWLVPHYULHQGHOLMN HU 'DW NDQ GRRU RQGHU meer een stappenplan aan te bieden waarin wordt uitgelegd hoe de uitstap precies verloopt. Daardoor kunnen ouders en begeleiders vooraf inschatten welke prikkels het moeilijk maken voor iemand met een autisPHVSHFWUXPVWRRUQLV QDDU VFKDWWLQJ RS GH %HOJHQ 2RN PLQGHU OLFKWHIIHFWHQ HQ lawaai, betere aanduidingen en het inrichten van een rustige ruimte kunnen helpen.
Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV bouw - industrie & energie en ACV-Transcom ì 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ 3HWHU :RXWHUV ì 5HGDFWLH 9LVLH /HHQ *UHYHQGRQFN :LP 7URFK 1LOV 'H 1HXERXUJ 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ 'LHWHU +HUUHJRGWV 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH ì 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V ì 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO ì OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH ì 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ ì $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV ì
ACTUEEL
‘Hij is de stille en ik babbel graag,
een mooi evenwicht’ De ene brengt zijn werkuren door voor computerschermen en houdt van menselijk contact. De andere kan niet werken en is vaak alleen thuis. Door het buddyproject van Samana leerden Bert en Dirk elkaar kennen en ontstond er een bijzondere band. TEKST LEEN GREVENDONCK FOTO FRANK BAHNMULLER
D
onderdagavond om 19.30 uur in de Siniscoop in Sint-Niklaas. Bert (46) en Dirk (55) gaan zo dadelijk naar ‘Glass’ kijken en trakteren zichzelf op een zak snoep. De twee mannen kennen elkaar sinds drie jaar en om de veertien dagen spreken ze af. Meestal is dat om te gaan fietsen of wandelen. Maar vanavond gaan ze voor de eerste keer samen naar de cinema, want Dirk is een groot filmliefhebber. En dan gaat Bert met plezier mee. ‘We zeggen al zo lang dat we een keer naar de cinema willen gaan, maar om allerlei redenen lukte dat niet. Ik ben blij dat het er nu toch van gekomen is’, glundert Dirk.
Psychische kwetsbaarheid Zonder het buddyproject van Samana voor mensen met een psychische kwetsbaarheid hadden de twee elkaar wellicht nooit ontmoet. Bert woont in Dendermonde, werkt voltijds en heeft een vrouw en drie
kinderen tussen 19 en 23 jaar oud. Hij is buddy van Dirk, die alleen woont in Lokeren, niet kan gaan werken en weinig contact heeft met zijn familie. ‘Ik zeg nogal rechtuit mijn gedacht, en dat botst al eens met mijn broers en zussen’, zegt hij daarover. Maar tussen Bert en Dirk klikt het wel. ‘Hij is de stille en ik babbel graag’, vertelt Dirk. ‘Dat is een mooi evenwicht. Wij komen vree goed overeen. Doorheen de jaren is er een band gegroeid en Bert is nu een belangrijke figuur in mijn leven. Geregeld zie ik wel iemand van Familiehulp en begeleid wonen. Maar ik ben veel alleen en vul mijn tijd dan met fietsen, films kijken en muziek beluisteren. Om de twee weken is er Bert, en daar ben ik dankbaar voor.’ Zes jaar geleden gaf Bert zich op als vrijwilliger voor het buddyproject van Samana. Daarover hoefde hij niet lang te twijfelen. ‘Mijn hart gaat uit naar de zorg. Van thuis uit heb ik meegekregen dat het belangrijk is om voor mensen te zorgen. Mijn moeder werkte in een kindertehuis en vroeger ga-
ven mijn vrouw en ik pleegzorg aan kinderen van daar die in het weekend niet naar huis konden.’ Verrassend genoeg werkt Bert niet in de zorg. ‘Ik ben verkeersleider bij Infrabel. Dat is een heel technisch beroep, waarbij ik de hele tijd achter computerschermen zit en weinig menselijk contact heb. Door buddy te zijn van Dirk, voel ik mij completer als mens.’
Gedeelde interesses
3
Je bent zoveel sterker, met een buddy aan je zijde Via de buddywerking koppelt Samana een persoon met een psychische kwetsbaarheid aan een buddy. Dat is een vrijwilliger die op regelmatige basis samen met hem of haar activiteiten doet waaraan beiden plezier beleven. Voor sommige mensen opent een buddy de weg om zelf de stap te zetten naar nieuwe contacten. Andere bouwen een hechte band op met hun buddy. Voor dit project werkt Samana samen met Buddywerking Vlaanderen. Het loopt in de regio’s Mechelen-Turnhout, Waas en Dender en Oudenaarde-Aalst.
>>>
www.samana.be/buddywerking
Zowel Bert als Dirk wandelen en fietsen heel graag. ‘Op basis van die gedeelde interesses heeft Samana ons gekoppeld’,
‘Door buddy te zijn van Dirk, voel ik mij completer als mens.’ BERT
vertelt Bert. ‘Buddy zijn is natuurlijk een engagement, maar wij hebben er allebei deugd van als we afspreken. Ik mag gewoon mezelf zijn. En het is niet moeilijk om tijd te vinden, omdat we zelf bepalen wanneer we elkaar zien. Afhankelijk van mijn werkrooster is dat door de week of in het weekend. De dingen die wij samen doen zijn heel gewoon, wat je anders met
vrienden zou doen. Toch is het voor ons allebei duidelijk waar de grenzen van onze relatie tot elkaar liggen. En Samana ondersteunt mij in mijn rol als buddy.’ Helemaal in het begin was Bert buddy van een man, die cvs heeft. ‘Voor hem werd het te moeilijk om buiten te komen en hij heeft dan zelf het contact verbroken. Drie keer per jaar stuur ik hem een mail en dat vindt hij goed zo. Ik ga mezelf niet opdringen.’ Net als bij vriendschap moet het bij een buddyschap van twee kanten komen. ‘Zolang Dirk en ik het allebei plezant vinden, blijven we elkaar zien en dat kan wat mij betreft nog heel lang duren’, besluit Bert.
4
ACTUEEL
TELE-ONTHAAL
Vrijwilligers gezocht Elke dag doen zo’n 330 mensen een beroep op Tele-Onthaal. Ze praten er gratis met vrijwilligers, in het volste vertrouwen. Tele-Onthaal is 24 uur per dag bereikbaar via telefoon (106) of chat (www. tele-onthaal.be). Om alle oproepen te kunnen beantwoorden, is Tele-Onthaal op zoek naar extra vrijwilligers. Dit voorjaar start Tele-Onthaal op drie Vlaamse locaties met opleidingen. >>> www.tele-onthaal.be/word-vrijwilliger
DECENNIUMDOELEN
Komaf metarmoede Decenniumdoelen wil armoede hoger op de politieke agenda brengen. Op zaterdag 16 februari wordt de campagne Komafmetarmoede afgetrapt, tijdens het event ‘Samenleving maakt komaf met armoede’. In de Magdalenazaal van La Madeleine (Duquesnoystraat 14, 1000 Brussel) ben je vanaf 9.15 uur welkom, met onder andere Jos Geysels, Jef Neve, Marc Justaert en Joris Hessels. >>> www.decenniumdoelen.be
DIABETESPATIËNTEN
Minder voetamputaties Tien jaar geleden werden amputaties van de volledige voet zeven keer meer uitgevoerd bij diabetespatiënten dan bij de algemene bevolking. Dat aantal is met een derde gedaald: van 42,3 naar 29,9 per 100 000 personen. Dat blijkt uit onderzoek van het Intermutualistisch Agentschap (IMA). De daling is wellicht te danken aan maatregelen als zorgtrajecten voor diabetes, tegemoetkoming voor podologische zorg en erkenning van diabetesvoetklinieken.
LEEF ZONDER FILTER
Hoe voel je je echt? De zelfzorgcampagne Leef zonder filter wordt hernomen. Ze wil jongeren ervan bewustmaken dat de succesverhalen op de sociale media de werkelijkheid vaak vertekenen. Er is niets mis mee om je ook eens onzeker of ongelukkig te voelen. Op de website www.leefzonderfilter. be vinden jongeren tips om hiermee om te gaan en mentaal sterker te staan. Populaire social influencers Jamie-Lee Six en Fabian Feyaerts zullen als gezicht van de campagne regelmatig een post of story op hun sociale media plaatsen. Ook radiozender MNM en het online jongerenplatform TAGMAG trekken mee aan de kar. >>> www.leefzonderfilter.be
Ereloonsupplementen op eenpersoonskamer blijven stijgen
Operatie geslaagd, 11 000 euro armer Toen bij Nick Deham (31) een hersentumor werd weggehaald, voelde hij een grote opluchting. ‘Zonder operatie had ik nog enkele maanden te leven.’ De operatie slaagde, maar de koude douche volgde later, met een ziekenhuisfactuur van meer dan 11 000 euro. Zelf te betalen, ook al had Nick een hospitalisatieverzekering. Het gevolg van zijn keuze voor een eenpersoonskamer. TEKST BRAM DEHOUCK FOTO JAMES ARTHUR
T
wee keer werd Nick opgenomen in het ziekenhuis. Bij de tweede opname koos hij voor een eenpersoonskamer. Nick wist dat hij een stuk van de rekening zelf zou moeten betalen. Maar een factuur van 11 000 euro had hij nooit verwacht. ‘Mijn verzekering betaalde een deel van de ereloonsupplementen. De rest zou wel meevallen, kreeg ik te horen bij de opname, en zo dacht ik ook. Verkeerd gedacht.’ Niet alle hospitalisatieverzekeringen bieden een onbegrensde dekking tegen supplementen. Sommige verzekeringen betalen ereloonsupplementen tot 100 procent van het vastgelegde ereloon terug, maar zulke supplementen kunnen tot meer dan 200 procent van het vastgelegde tarief gaan. Door de stijgende ereloonsupplementen worden de premies voor hospitalisatieverzekeringen zelfs duurder.
Met een kwart gestegen Een situatie zoals die van Nick, waarbij een groot deel van het spaarboekje in
rook opgaat, is geen uitzondering. In 2017 betaalden bijna 3 000 patiënten meer dan 10 000 euro aan ereloonsupplementen voor hun ziekenhuisopnames, blijkt uit onderzoek van het Intermutualistisch Agentschap (IMA). Het onderzoek toont aan dat de ereloonsupplementen blijven stijgen. Het aantal mensen dat op een heel jaar meer dan 3 000 euro aan ereloonsupplementen betaalt, steeg met een kwart sinds 2014. In 2014 waren het er 30 032, in 2017 al 37 408. Gemiddeld betaalt een patiënt 1 065 euro per hospitalisatie uit eigen zak. Omdat ereloonsupplementen enkel nog gevraagd mogen worden op eenpersoonskamers, komt een op de vijf patiënten ermee in aanraking.
Regio speelt rol De grote verschillen in de bedragen zijn opvallend. In de meeste ziekenhuizen worden steeds meer supplementen aangerekend. De praktijken verschillen echter van ziekenhuis tot ziekenhuis. De regio waar je wordt be-
CM pleit voor afschaffing ‘Als patiënt is het niet vanzelfsprekend om je voor te bereiden op zulke onaangename verrassingen’, zegt Michiel Callens, directeur van de CM-studiedienst. ‘Er is nog altijd een groot gebrek aan informatie, en er is geen bescherming tegen hoge supplementen. CM pleit ervoor om de ereloonsupplementen ook af te schaffen op eenpersoonskamers. Dan wordt zo’n kamer toegankelijk voor iedereen.’
handeld, speelt een belangrijke rol. Het risico om een groot bedrag te moeten betalen ligt hoger in Brussel dan in Vlaanderen en Wallonië. Ook het specialisme van de arts en de aard van de ingreep doen ertoe.
Financiële problemen
Nick heeft zijn ziekenhuisfactuur ondertussen verteerd. ‘Ik heb het niet met plezier betaald, maar ik kón het tenminste betalen. Ik verwijt de artsen niets. Ik ben veel beter uit euro betaalt een de operatie gekomen dan patiënt gemiddeld zelf verwacht en ik zie het als de per hospitalisatie prijs voor mijn leven. Maar het systeem zit verkeerd. Veel mensen zouden hierdoor in financiële problemen komen terwijl ze al een lastig van de patiënten komt ziekteproces doormaken.’
1 065 20 %
in aanraking met ereloonsupplementen
ACTUEEL
5
Minder koopkracht en consumentenvertrouwen bij de Britten
Brexit heeft ook gevolgen voor Belgisch tapijt Wordt het Verenigd Koninkrijk op 29 maart letterlijk een eiland, afgesloten van de rest van de wereld? Die dag gaat in principe de brexit van kracht. En of dat nu een harde dan wel een zachte breuk met de Europese Unie wordt, ook de Belgische economie zal de gevolgen voelen. Onder meer de tapijtsector voelde al de impact op haar grootste afzetmarkt. TEKST WIM TROCH ILLUSTRATIE RUTGER VAN PARYS
H
et Verenigd Koninkrijk leeft al enkele maanden onder politieke hoogspanning. 29 maart 2019 is D-day voor de brexit. Maar over hoe die uittreding uit de Europese Unie er nu concreet moet uitzien, daarover hebben de Britse politici nog geen akkoord kunnen vinden. Dat betekent onzekerheid, ook voor Belgische bedrijven die naar het Verenigd Koninkrijk uitvoeren. Onder meer voor de chemie- en farmasector en de voedingsindustrie is het VK een belangrijke afzetmarkt, maar dat
geldt ook voor de tapijtindustrie. Ongeveer een derde van het interieurtextiel dat in ons land wordt gemaakt, is bestemd voor de Britten. Het gaat dan vooral om kamerbreed tapijt, maar ook meubelstoffen en matrasstoffen. In de West-Vlaamse tapijtindustrie werken zo’n 7 500 mensen.
Goedkoop pond Sinds het brexit-referendum lijdt de tapijtsector onder verschillende factoren. Steven Landries van ACV-CSC METEA Kortrijk geeft toelichting: ‘Er is de sterke daling van het Britse pond ten opzichte van de euro, waardoor het kopen van tapijt voor de Britten veel duurder is geworden. Er is ook een dalend consumentenvertrouwen in het Verenigd Koninkrijk. Daardoor houden de Britten de vinger op de knip als het om luxe-uitgaven gaat, zoals interieurinrichting. Bovendien is de waarde van de Turkse lira sterk gedaald, waardoor Turkse concurrenten op dit moment nog goedkoper kunnen verkopen. Tot slot is er de
De brexit: een reconstructie ì Op 1 januari 1973 treedt het VK toe tot de Europese Gemeenschappen. ì Op 23 juni 2016 wordt het brexitreferendum gehouden. 51,9 procent kiest voor een vertrek uit de EU.
ì Premier David Cameron neemt na het referendum ontslag en wordt opgevolgd door Theresa May, die net als Cameron tegen de brexit was. ì Sinds maart 2017 wordt er onderhandeld tussen de Britten en de EU over de uittreding van het VK. ì Het ontwerpakkoord is een zachte brexit, waarbij het VK onder andere lid zou blijven van de douane-unie (met vrij verkeer van goederen). ì Het ontwerpakkoord wordt op 15 januari 2019 door het Britse Lagerhuis weggestem. ì Als reactie laat de EU weten dat nieuwe onderhandelingen uitgesloten zijn, maar dat uitstel eventueel nog kan.
onzekerheid rond invoerrechten of de geldigheid van bijvoorbeeld brandveiligheidscertificaten.’ De vakbond heeft de bedrijven aangespoord om zich maximaal voor te bereiden op alle mogelijke brexit-scenario’s. Hoewel sommige bedrijven onderzoeken of het niet voordeliger is om de productie deels te verplaatsen naar het Verenigd Koninkrijk, verschillen de gevolgen van bedrijf tot bedrijf. Wel hoopt Landries dat de grootste impact van de brexit al achter ons ligt. Toch rust de vakbond niet op zijn lauweren. ‘Een belangrijk aandachtspunt is dat ook na de brexit de Britse werknemers kunnen blijven genieten van de basisbeschermingsregels die opgenomen werden in het Europese recht. Want als morgen de arbeidsvoorwaarden in het Verenigd Koninkrijk aanzienlijk verslechteren omdat zij niet meer gebonden zijn door de Europese afspraken, kan dat ook negatieve gevolgen hebben voor onze tewerkstelling.’ Toch is Landries niet pessimistisch. ‘De textielsector heeft de voorbije decennia verschillende herstructureringen en inkrimpingen doorgemaakt. Echter, de bedrijven die we vandaag nog hebben, zijn allen zeer gespecialiseerd en zijn zeer dikwijls wereldleider in verschillende nichemarkten. We hebben zeer veel knowhow in innovatieve bedrijven. Dus ik zie, ondanks die brexit, zeker nog een toekomst voor onze Belgische textielindustrie.’
6
OPINIE
EUROPA
FORUM
WAAR BLIJFT HAAR STEM OVER KLIMAAT, MIGRATIE EN ECONOMIE?
HILDE GERAETS STAFMEDEWERKER MIGRATIE EN ASIEL ORBIT VZW
PETER WOUTERS, VOORZITTER BEWEGING.NET
Anna-Maria, een kind van acht als spiegel Anna-Maria is een kind van acht jaar. Ze groeit op in een gezin, speelt, gaat naar school, maakt huiswerk en vrienden. En toch verdwaalt ze nu in een papieren chaos. De ouders van Anna-Maria kregen verschillende bevelen om het grondgebied te verlaten. Maar ze konden zich niet voorstellen hoe hun kinderen een leven zouden kunnen opbouwen in een land waar ze nog nooit een voet gezet hadden. Ze herinnerden zich de situatie van toen ze vertrokken, een zonder toekomst. Niemand werkte met hen aan die toekomst. Intussen is behalve Anna-Maria ook haar zusje hier geboren. Plots is er weer de wet. De minister en de Dienst Vreemdelingenzaken besloten Anna-Maria en haar zusje van twee op te sluiten. Samen met haar ouders, want daar hebben ze ten minste recht op. De wet is de wet, maar verdragen zijn ook verdragen. België ondertekende het kinderrechtenverdrag. Daarin staat dat kinderen gehoord moeten worden en dat bij elke beslissing het belang van het kind de eerste overweging moet zijn. Anna-Maria is nog nooit gehoord. Het is moeilijk vol te houden dat het in het belang van dit kind is, om te worden uitgezet naar een land dat ze niet kent. Maar er is ook goed nieuws: een uitweg. De minister kan het dossier van Anna-Maria en haar gezin voorleggen aan de Commissie van Advies voor Vreemdelingen. Die Commissie kan Anna-Maria en haar ouders horen om een zorgvuldige afweging te maken en de minister adviseren. En nog beter nieuws: de minister kan ze onmiddellijk laten bijeenroepen. We moeten beter omgaan met de kwestie van mensen die uitgeprocedeerd zijn. In Nederland zijn er hoopvolle projecten, waar mensen in een sfeer van rust, ruimte en respect opgevangen en begeleid worden naar een duurzaam toekomstperspectief, hier of elders. ORBIT geeft daartoe een aanzet met de campagne #IedereenAanBoord. Anna-Maria houdt ons een spiegel voor. Wie er in kijkt wordt met aandrang gevraagd het belang van het kind centraal te zetten in ons verblijfsbeleid.
Jouw kijk
DEMENTIE (1) - HOBBELIGE WEG Als verzorgende in de thuiszorg kom ik vaak in aanraking met mensen met dementie. Je kunt met hen een héle mooie weg afleggen. Het is soms een hobbelige weg, maar ik bewandel hem met volle goesting. - Lazou Nancy DEMENTIE (2) - ONTDEKKINGSTOCHT Met veel plezier en herkenning volgden wij Wannes en zijn grootmoe in de reportage op één. Leuk om zijn ervaringen te lezen in het artikel in Visie. Dementie is ook voor ons, medewerkers van een
Wat hebben de klimaatmarsen, migratie en de loononderhandelingen gemeen? Het zijn stuk voor stuk vraagstukken die het hoofd en het hart van de mensen beroeren. Jongeren komen op straat voor een straffer plan voor het klimaat, omdat het nodig is. Burgers willen oplossingen voor migratie, want ze zijn ongerust. En werknemers vragen een eerlijke loonwet. Want zij willen hun fair deel van de economische groei. Wat ik daar opmerkelijk aan vind, is dat de oplossing voor die drie vraagstukken maar voor een heel klein deel in de handen van België ligt. Nog straffer, het zijn bij uitstek wereldvraagstukken. Neem nu migratie. Het zijn natuurrampen, oorlogen en armoede die steeds grotere groepen mensen stuwen naar betere oorden. Daardoor voel ik mij vaak machteloos wanneer ik reportages bekijk over de situatie waarin die mensen moeten proberen te overleven. Hetzelfde geldt voor het klimaatprobleem. Hoe kun je dat oplossen? Een vraag die mij al bezighoudt van in het begin van de jaren 90, toen ik stage liep bij Greenpeace. Als vormingswerker bezocht ik klassen en vertelde ik over de pinguïn die op de vlucht is voor de klimaatopwarming, de zure regen en de luchtvervuiling. CFK’s, weet je nog wel. Ook onze economie bevindt zich niet in een luchtledige bubbel. Dat hebben we ondervonden met de financieel-economische crisis die tien jaar geleden wereldwijd toesloeg. Het bleek een economische ramp te zijn waar landen maar weinig vat op hadden. En nu probeert elk land voor zich de beste investeringen en de snelste groei te realiseren, door een race naar de bodem in te zetten voor de laagste lonen, de eenvoudigste ontslagregeling en de kleinste belastingvoet.
‘Klimaat, migratie en economie zijn bij uitstek wereldvraagstukken’
woonzorgcentrum, steeds een ware ontdekkingstocht. - Dienst animatie, WZC De Noordhinder, Knokke-Heist DEMENTIE (3) - KOESTEREN De dementie van mijn 84-jarige grootmoeder, bij wie ik opgroeide, is een groot deel van ons leven geworden, een zorg, een piekerpunt. Mijn grootmoeder was een echte mater familias, een ijzersterke vrouw. Daar zien we amper nog iets van. Vreemd voelt het aan. Toch overheerst dat allesomvattende gevoel van houden van, willen zor-
gen voor en koesteren. Vooral koesteren wat is geweest en de tijd die ons samen nog rest. Het artikel over Wannes en zijn grootmoe gaf me zoveel moed en stak me een hart onder de riem. Bedankt daarvoor. Ik ga aan de slag met de korte tips van Wannes en Kasper Bormans uit het artikel. - Naam en adres bekend SOCIALE VERHUUR Visie is een blad voor de werkende of minder begoede medemens. Daarom wil ik graag wat meer uitleg over de stelling op pagina 9 in
Klimaat, migratie en economie zijn problemen die ons overstijgen. Daarom verbaast het mij dat ik in alle voorstellen erover te weinig hoor over de opdracht en de kracht van een goed Europees beleid. Want Europa is volgens mij het forum om werk te maken van afspraken die elk land bij de les houden. Het punt is, er zijn geen Europese partijen waarop we kunnen stemmen. Dus moeten we de politieke partijen in eigen land erover aanspreken.
‘Europa is het forum om werk te maken van afspraken die elk land bij de les houden’ De cruciale vraag daarbij is: welk soort land willen wij zijn in deze wereldvraagstukken? En dan denk ik dat wij enerzijds de belangrijke opdracht hebben om ons aandeel op te nemen. En anderzijds kunnen wij, hoe klein ons land ook is, een toonaangevende rol spelen op het internationale toneel. Als stichtend lid van de vele internationale samenwerkingsverbanden is België altijd bij diegenen die de verbinding zien en zoeken tussen de grote en kleine oplossingen voor wereldvraagstukken. En dus pleiten wij voor een migratiebeleid met duidelijke afspraken, dat tegelijkertijd respect heeft voor de situatie van mensen die migreren. Die eer verdient onze bevolking en ook de migranten. Wij eisen een klimaatbeleid dat uitdaagt, maar dat ook sociaal rechtvaardig is. Iedereen moet volgens zijn mogelijkheden mee kunnen. En wij willen een loonbeleid dat voor een eerlijke verdeling van winsten zorgt, die we tenslotte – werkgever en werknemer – samen creeren. Als wij hier, in ons eigen land, erin slagen om zo’n beleid vorm te geven, dan zal zich dat vertalen naar onze verwachtingen van een Europees beleid. En mogelijk ook naar oplossingen die een impact hebben die ons vele malen overstijgt.
vorige Visie dat het verhuren van een vaak tweede of derde woning aan kwetsbare groepen financieel beloond mag worden? - Jozef Raeymaekers, Herenthout Het kan gek lijken om eigenaars van private huurwoningen te belonen. Maar een grote groep huurders, vaak mensen met een laag inkomen, kunnen niet altijd terecht in een sociale woning, omdat er een gigantisch tekort aan is. Daardoor huren ze vaak noodgedwongen een woning op de privémarkt. Veel van die huizen zijn van minder goede kwaliteit. Op de
eerste plaats pleiten we voor meer sociale woningen, maar het huidig bouwritme kan de vraag naar een sociale woning niet bijhouden, dus zullen we nog ettelijke jaren de privémarkt nodig hebben. Daarom is het goed om die eigenaars van private huurwoningen tijdelijk te stimuleren om hun woningen te renoveren en energiezuinig te maken, zonder de kwetsbare huurders dan te verdringen met hogere huurprijzen.
>>>
Wat denk jij? Mail ons op lezers@visieredactie.be.
ACTUEEL
7
Bijna 4 000 Vlamingen bewegen op voorschrift ‘Boodschappen doen met de fiets.’ Je zou het niet verwachten als doktersvoorschrift, maar in 181 gemeenten kan het. Sinds mei 2017 werden al bijna 4 000 mensen doorverwezen naar een zogenaamde beweegcoach. Wij spraken met beweegcoach Belinda Van den Brande (44).
Maximaal 5 euro De ziekteverzekering vergoedt de meeste kosten. Zelf betaal je 5 euro voor individuele begeleiding en 1 euro voor groepsbegeleiding. Als je de verhoogde tegemoetkoming hebt, kost het respectievelijk 1 euro of 50 eurocent. Een puntensysteem bepaalt het aantal keer dat je naar de ‘bewegen op verwijzing’-coach kunt. Je krijgt, gedurende twee kalenderjaren, 84 punten per jaar. Telkens je begeleiding krijgt, gaan er punten af: drie punten per kwartier voor persoonlijke begeleiding en een punt per kwartier voor groepsbegeleiding.
‘Dat plan testen ze eerst een week uit. Vervolgens bespreken we de plus- en minpunten en schaven het plan bij waar nodig. Zo zorg ik ervoor dat het plan op maat is, daardoor is het gemakkelijker om vol te houden. In de beginperiode is die begeleiding wekelijks, maar na verloop van tijd is dat niet meer nodig.’
TEKST JOERI CLUDTS FOTO GUY PUTTEMANS
T
ijdens een eerste gesprek polst Belinda naar de verwachtingen en vragen. ‘Zo kom ik graag te weten wat de interesses zijn, wat de fysieke mogelijkheden zijn en waar ze het moeilijk mee hebben. Heel wat mensen klagen bijvoorbeeld over te weinig tijd of ze sporten niet graag alleen’, vertelt Belinda. ‘In dat gesprek, soms tijdens een wandeling, stel ik samen met de deelnemer een beweegplan op.’
Beweegplan Dat beweegplan is voor iedereen anders. ‘Sommige deelnemers maak ik wegwijs in het aanbod van de lokale sportclubs. Mensen die bijvoorbeeld graag wandelen, zet ik op weg naar een wandelclub of help ik met het knooppuntennetwerk. Wandel je graag met je hond? Dan vertel ik je graag de voordelen voor zowel jou als je hond. Anderen geef ik aanwijzingen zodat ze actiever zijn in hun dagelijkse leven, ondanks
Volhouden
Belinda Van den Brande: ‘Om ervoor te zorgen dat je het als deelnemer volhoudt, benadruk ik altijd wat er goed gelopen is en welke vorderingen je geboekt hebt.’ hun drukke agenda. Dat doen we door hun weekschema op papier te zetten. Zo vinden we samen de gaatjes in hun propvolle schema.’ ‘Daarnaast overlopen we ook hoe een deelnemer zich tijdens de week verplaatst. Als je bijvoorbeeld vlak bij een buurtwin-
kel woont, kun je je boodschappen met de fiets doen. Woon je ver van je werk? Parkeer dan je wagen wat verder van je werk en wandel het laatste stukje. Zo stel ik een aantal heel concrete acties voor. Het beweegplan is dus een laagdrempelige wegwijzer naar meer beweging’, zegt Belinda.
‘Om ervoor te zorgen dat je het als deelnemer volhoudt, benadruk ik altijd wat er goed gelopen is en welke vorderingen je geboekt hebt. Maar ik ben er ook voor hen als het minder goed gaat. Dan stel ik bijvoorbeeld andere beweegopties voor en steun hen daarin. De gezondheidswinst die je boekt als je meer beweegt, is wel de belangrijkste motivatie. Meer bewegen zorgt voor meer zelfvertrouwen en levenskwaliteit. Als je voelt dat je je zowel fysiek als mentaal beter voelt, dan wordt meer bewegen een plezier’, sluit Belinda af. >>> www.bewegenopverwijzing.be www.cm.be/bewegenopverwijzing
WIT TE WOEDE Intersoc Intersoc geeftgeeft twaalf twaalf vakanties vakanties weg! weg! w ti e e s g! weg !
Actie personeel ouderenzorg tegen werkdruk
Ter ereTer vanere zeventig van zeventig jaar Intersoc jaar Intersoc geven geven wij twaalf wij twaalf w v ij en tw w aa ij l t f w a a l f keer een keer gratis een verblijf gratis verblijf weg voor weg twee voorvolwassenen twee volwassenen w e a v s o se lw n a e s n se n e n ent twee en kinderen twee kinderen (je eigen (je kids, eigen neefjes, kids, neefjes, nichtjes, nichtjes, e n fj ic e h st , je n s ic , h j e s , kleinkinderen,...) kleinkinderen,...) in het Intersoc-hotel in het Intersoc-hotel in Wengen. in Wengen. n n ge W n e . ngen.
De winnende De winnende kinderen kinderen wordenworden nog extra nog verwend. extra verwend. Zij Zij t w ra e v n e d r . w Z e ij nd . Z i j logerenlogeren in een speciale in een speciale Jommekeskamer. Jommekeskamer. er .
Donderdag trok er weer een Witte Woede door de Brusselse straten. ‘En er komen Wengen Wengen is autovrij is autovrij en schitterend en schitterend gelegen gelegen op eenop een n el e o g p en ee o n p e e n nog andere acties aan’, zegt Mark Selleszonnig zonnig terras boven terras boven het dalhet vandal devan witte deLütschine witte Lütschine en en t s e ch L i ü n t e sc e h n in e e n lach, algemeen coördinator non-profit bij Lauterbrunnen. Lauterbrunnen. Het overweldigende Het overweldigende berglandschap berglandschap a b n e d r s g c la h n ad psc h a p ACV/LBC-NVK. ‘Deze week was. het aan biedt unieke biedt unieke uitzichten uitzichten op de bergtoppen op dee bergtoppen van o.a.van deo.a. de a p n e n o v a a . n de o.a . d de werknemers uit de ouderenzorg. De Eiger, Mönch Eiger, Mönch en Jungfrau. en Jungfrau. werkdruk is daar gewoon onhoudbaar. Het is zelfs zo dramatisch r dat het regelmatig In ded In omgeving de omgeving van Wengen van Wengen vind jevind meer je meer dan dan me j e e m d e a e n r a n misgaat. Zelfs ondanks recente investerin-d 500 km 500 aan km gemarkeerde aane gemarkeerde wandelpaden. wandelpaden. Een Een e e l n p . a E e e n n . E n gen.’ waar wandelparadijs waar wandelparadijs met prachtige met prachtige uitzichtpunten. uitzichtpunten. h u t i p tz u ic n h te tp n u . n t e n . Kinderen kunnenkunnen zich dagelijks zich dagelijks uitleven uitleven in de in de n it e v n n de in Kinderen d e ‘Inl de komende jareni zal er hoe dane ook Nederlandstalige Nederlandstalige kinderclubs. kinderclubs. personeel moeten bijkomen om kwalitatieve en menselijke zorg te kunnen verzekeren én om de werkdruk te verminderen. Later volgen nog acties van andere via zorgNeemNeem deel deel aan de aan wedstrijd de wedstrijd via via rijd ia sectoren, want ook die kreunen onder gewww.70jaarintersoc.be/wedstrijd www.70jaarintersoc.be/wedstrijd edstrijd rijd lijkaardige druk.’
WINWIN EENEEN VAKANTIE VAKANTIE NAAR NAAR WENGEN! WENGEN!
8
DOSSIER
Nationale staking op 13 februari
Hier draait het écht om TEKST NILS DE NEUBOURG FOTO’S BAS BOGAERTS, JAMES ARTHUR, SVEN DILLEN
PAUL DE GRAUWE, ECONOOM
DANNY, 57 JAAR, ARBEIDER IN GENT
WIES CALLENS, FIETSERSBOND
Ik heb begrip voor het ongenoegen over die 0,8 % loonsverhoging. We zijn door een periode gegaan waarin ‘competitiviteit’ doorslaggevend was. Werkgevers hadden het over niets anders meer. Er was geen ruimte voor hoge looneisen.
Als werkgevers nu voelen dat er nog meer muziek zit in het besparen op personeel, zullen ze dat er ook uithalen. Wij zijn een eerste generatie die de zware gevolgen voelt van hoe er altijd meer van ons wordt gevraagd. Ikzelf zal nog tamelijk goed kunnen leven, maar mijn kinderen en kleinkinderen zullen het heel moeilijk krijgen. Dit is dus nog maar het begin, het gaat niet de goeie kant uit. Daarom zijn er eigenlijk nog te weinig acties. Op mijn werk hebben ze zelfs drie verlofdagen ingetrokken om de staking niet te hard te voelen.
Eigenlijk is er geen enkele reden om langer te wachten met de invoering van een fietsvergoeding voor iedereen. En dat moet de werkgever niets extra kosten. De gezondere werknemers zou de overheid en de maatschappij zelfs iets opbrengen.
‘Economische groei fair verdelen’
Voor veel mensen levert werken vandaag de dag gewoon te weinig op. En dat is een groot probleem. Want hoewel ik een verdediger ben van het kapitalisme, botsen we nu op een moment waarop te veel mensen vinden dat het systeem niet meer fair is. Dan moeten we de lonen durven te verhogen. Want als we zoals nu door een periode gaan waarin de economie wel groeit maar die groei te weinig naar arbeiders gaat en te veel naar bijvoorbeeld aandeelhouders, dan brokkelt de maatschappelijke steun voor dat systeem ook gewoon af.
‘Voor veel mensen levert werken vandaag de dag gewoon te weinig op’ PAUL DE GRAUWE
Economische groei moet daarom naar iedereen gaan, zodat het fair is. Ook als liberaal wil ik dat die verdeling van de welvaart gewoon eerlijk gebeurt. Want een marktsysteem kan alleen maar bestaan als daar brede steun voor is. Overleg over de verdeling van kapitaal en arbeid is nodig. Daarom is het belangrijk dat werkgevers en werknemers een akkoord vinden. Maar alles kunnen ze zelf ook niet regelen. Want ook met belastingen herverdelen we onze welvaart. Maar dat wordt steeds moeilijker, want kapitaal is heel mobiel. Arbeiders zijn dat veel minder. Behalve de lonen te verhogen, zou je dus ook de belastingen kunnen herschikken. Verhoog de belastingen voor grote inkomens. Nog niet zo heel lang geleden betaalde de grootste inkomens in de Verenigde Staten, toch hét land van het kapitalisme, meer dan 90 % belastingen op hun hoge loon.
‘Aangepast werk bestaat niet meer’
‘Mijn kinderen en kleinkinderen zullen het nog moeilijker krijgen’ DANNY VERSPEELT
Ik ben van een generatie die nog voor de vijftiende verjaardag begon te werken. Ondertussen heb ik er al een carrière van 42 jaar opzitten. En toch blijf ik achter mijn beloning aanlopen. Wanneer ik bijna kan stoppen met werken, moet ik steeds weer een jaar langer wachten. Er is niemand die met zekerheid kan zeggen hoe lang ik nu nog moet werken. Ik heb ook collega’s die in hun opzeg zitten voor SWT maar eigenlijk niet weten of het uiteindelijk wel zal kunnen doorgaan. Je kan twee dagen voor je pensioen staan en toch plots nog een jaar langer moeten werken.
‘Fietsvergoeding: hoger en voor iedereen’
We zijn heel blij dat er vandaag al een fietsvergoeding bestaat. Maar helaas heeft niet iedereen er recht op. En hoeveel je krijgt, hangt ook nog eens van je job af. Leerkrachten krijgen bijvoorbeeld veel minder dan sommige werknemers in de privé. Anderen krijgen dan weer helemaal niets. Een fietsvergoeding zou voor iedereen mogelijk en gelijk moeten zijn, ongeacht wat je job is. Voor de werkgever zou zo een fietsvergoeding zelfs geen extra kost moeten zijn. Van de overheid mag dat dan eerst wel een financiële inspanning vragen, toch levert het uiteindelijk veel meer op dan dat het kost. Want fietsende werknemers blijken namelijk fitter, zijn minder ziek en kosten dus minder voor de ziekteverzekering. We zouden er dus allemaal bij winnen.
‘Een fietsvergoeding zou voor iedereen mogelijk en gelijk moeten zijn, ongeacht wat je job is’ WIES CALLENS
Aangepast werk voor oudere werknemers zou dan een echt verschil maken om door te zetten. Ze hebben het vaak over werkbaar werk, maar dat bestaat gewoon niet in mijn bedrijf. Vroeger wel, maar die jobs zijn ondertussen uitbesteed voor een paar euro’s minder. Het is niet zo dat je de laatste jaren van je carrière een aangepaste job met minder fysieke druk krijgt aangeboden. En de keren dat het gebeurt dat er een makkelijkere job vrijkomt, moet de 50-plusser zijn loon laten bevriezen. Dan betaal je ook nog eens zelf voor een iets lichtere job, want er is geen indexaanpassing meer, geen opslag, geen enkel extraatje.
Voor veel mensen in Vlaanderen is de woon-werkafstand perfect te fietsen. Maar dan moet je de mensen natuurlijk wel overtuigen om dat te doen. Het meest efficiënte middel is een financiële beloning zodat werknemers het aan het eind van de maand ook echt voelen in de portemonnee. Daarom vragen wij ook om de vergoeding voor de eerste tien kilometer te verdubbelen.
Wat ACV wil
DOSSIER ì Voor een verhoging van het brutominimumloon met 10 %. ì Tegen de nieuwe loonwet die vol sjoemelsoftware zit.
ì Voor lagere werkdruk, voor meer contracten van onbepaalde duur en voor een beter evenwicht tussen werk en privé. ì Voor een veralgemening van de derdebetalersregeling voor woon-werkverkeer en voor een betere fietsvergoeding. ì Voor een waardig pensioen, voor het behoud van SWT (voormalig brugpensioen) en voor landingsbanen vanaf 55 jaar. ì Voor een sterke sociale zekerheid en voor sterke openbare diensten.
Ten langen leste Een beter inkomen, hogere minimumlonen, minder werkdruk, mogelijkheden om het werk vol te houden aan het eind van de loopbaan, meer werkzekerheid, vormingskansen, hogere tussenkomst in duurzaam woon-werkverkeer… De inzet van de nationale staking volgende week is groot. Zo groot dat mensen bereid zijn om een volledige dag loon te verliezen en ook vaak in moeilijke discussies met hun baas terecht te komen. Als mensen dan toch het werk neerleggen is dat dus niet evident. Maar er rest helaas geen andere keuze meer.
JOLIEN, 24, SCHOONMAAKSTER IN GENK
‘Vrienden kunnen geen dag loon missen’ Ik probeer mijn vrienden te overtuigen mee actie te voeren voor eerlijker werk. Maar makkelijk is dat niet. Niet omdat ze niet willen, maar wel omdat ze gewoon vaak hun loon niet kunnen missen. Zij kunnen het zich gewoon niet permitteren om een dag niet te werken. Of ze zijn bang om hun job te verliezen, zeker wanneer ze zoals vaak een tijdelijk contract hebben. Maar zelfs met een vast contract zijn veel vrienden toch nog bang om te staken. En dan zijn er ook nog de collega’s die zelfs moeten starten met werk zonder contract. Voor een jonge collega moesten we er dan zelf achter zitten om die persoon een contract te geven. Dat kwam er pas na verschillende weken. Andere collega’s krijgen ook met dat probleem te maken. En dan ben je niet eens zeker of je betaald wordt voor je werk. Zelf had ik wel snel een vast contract, toch heb ik ook vaak problemen. Want tegen de uitbetaling van mijn loon worden heel veel fouten gemaakt. We moeten ook altijd zelf achter ons geld aangaan. We vragen gewoon een correcte vergoeding voor ons werk. Werkgevers krijgen toch ook op tijd en correct hun geld? En dan dreigt het binnenkort nog minder eerlijk te worden. De lonen zijn al niet hoog en dan wil men de indexering ook nog afschaffen.
‘De lonen zijn al niet hoog en dan wil men de indexering ook nog afschaffen’ JOLIEN VAN DE VELDE
9
Na drie van de vier onderhandelingsrondes met de vertegenwoordigers van het bedrijfsleven was duidelijk dat ze niet bereid waren om in te gaan op de terechte vragen van hun werknemers. En dat ondanks alle berichten over hoe goed het wel gaat. Recordbedragen aan investeringen. Hoge winsten én dividenden. Veel nieuwe jobs. Te veel vacatures. En toch amper 0,8 % opslag. Het is blijkbaar nooit genoeg voor aandeelhouders. Dus stelde het VBO deze week maar voor om meteen de automatische index af te schaffen. Dat komt, voor iemand die het mediaan brutoloon verdient, binnen vijf jaar neer op ‘Mensen die elke dag werken een maandelijks loonverlies van 229 euro. voor hun toekomst, voor die Ofwel 3 192 euro verlies per jaar. Nog een schep geld die naar de aandeelhouders van hun kinderen, krijgen als vloeit. Nooit genoeg dus.
beloning een opgestoken middenvinger van het bedrijfspatronaat’
En ook bijzonder arrogant. Mensen die elke dag werken voor hun toekomst, voor die MARC LEEMANS van hun kinderen, krijgen als beloning een opgestoken middenvinger van het bedrijfspatronaat. Ze kunnen zich die opstelling permitteren dankzij de rugdekking van hun politieke vrienden. En daarmee komen we bij de kern van het probleem. De regering die in 2014 gevormd werd, voert al ruim vier jaar de patronale agenda uit. En dat verstoort natuurlijk een evenwichtig en correct sociaal overleg. De ene in een comfortabele werkgeversfauteuil, de andere op een kaduke werkmansstoel met drie poten. Dat is geen goede basis om tot gedragen akkoorden te komen. De nieuwe loonwet vol sjoemelsoftware op basis waarvan we nu voor een eerste keer moeten onderhandelen is daarvan de beste illustratie.
In die context is het dan ook normaal dat ten langen leste mensen overgaan tot actie. Het is jammer genoeg nog de enige manier om iets ten goede te veranderen.
MARC LEEMANS, VOORZITTER ACV
10 VRAAG & ANTWOORD
Lode Vanoost verzamelt 67 verrassende getuigenissen
Verhalen over ambtenaren die je nog nooit hoorde Weinig beroepen die zo veel kritiek te verduren krijgen als werknemers in de openbare sector. Lode Vanoost keek voorbij de clichés en ging spreken met 67 mensen die in de publieke sector werken. Hij hoorde een heel ander verhaal. TEKST WIM TROCH FOTO MICHAEL DE LAUSNAY
‘Tot uw dienst’, zo heet het nieuwe boek van Lode Vanoost. Aan de hand van 67 gesprekken met mensen die in de openbare dienstverlening werken, schetst hij een pretentieloos portret van de publieke sector in ons land. Waarom heb je dit boek geschreven? ‘Ik ben vorig jaar 65 geworden. Ik heb het begin gekend van wat men nu het neoliberalisme noemt, maar wat eigenlijk een besparingsdoctrine is. Dat begon begin jaren zeventig, bij de grote oliecrisis. Sindsdien hebben we niets anders gehoord dan dat we moeten besparen. We leven boven onze stand, we hebben geld door ramen en deuren naar buiten gesmeten: dat zijn de mantra’s die steeds werden herhaald. En altijd zijn het de openbare diensten die de pineut zijn. Het is een ideologisch gedreven agenda om de ambtenaar in een slecht daglicht te zetten. Maar al die vooroordelen en kritieken stroken niet met mijn ervaring. Heel wat ambtenaren doen hun werk wél graag, met hart en ziel. Ik wil tegen het heersende discours ingaan. Het wordt tijd dat die vermaledijde ambtenaar een beetje respect krijgt.’ Hoe ben je tewerk gegaan? ‘Ik ambieerde geen wetenschappelijk onderbouwde studie en ik streefde geen volledigheid na. Dit is een reisverhaal, letterlijk en figuurlijk. Letterlijk omdat ik alle getuigen met de trein heb opgezocht. We spraken af in stationsbuffetten of in de buurt van een station. Maar ook figuurlijk, omdat ik de lezer meeneem door het landschap van de publieke sector. Van de klassieke ambtenaar op een overheidsdienst tot leerkrachten en verzorgend personeel. Want ook al werken die laatsten soms in een geprivatiseerd woonzorgcentrum, toch doen zij voor mij aan publieke dienstverlening. Het gaat dus breed.’ Je hebt 67 mensen gesproken, elk met een ander profiel. Welk bijzonder verhaal zal je bijblijven? ‘De laatste persoon die ik heb geïnterviewd, was een dame die de treinen schoonmaakt. Een heel mooi verhaal. Ze zei dat ze het vooroordeel wel kende dat als je nergens goed voor bent, je nog altijd kunt gaan poetsen. Maar ze zei vooral dat ze trots was op haar werk. Dat als ze met haar ploeg een trein heeft
‘Bij de overheid krijg je altijd waar je recht op hebt’ LODE VANOOST
Voor zijn boek sprak Lode Vanoost met 67 mensen die werken in de openbare sector. Hij bezocht hen allen met de trein. schoongemaakt, ze nog eens door de trein loopt en geniet van het resultaat.’ Zit er een rode draad in al die getuigenissen? ‘Wat ze allemaal gemeenschappelijk hebben, is dat ze graag voor mensen werken. Verplegers, leerkrachten, vuilnismannen, brandweermannen: ze doen hun werk gewoon graag. Een tweede rode draad is dat ze allemaal meer doen dan ze eigenlijk moeten doen. Een half uurtje langer werken, inspringen op een andere dienst … Ze doen het allemaal, en met plezier.’
in het station. Dat is daarboven, waar ze beslissen dat er minder onderhoudspersoneel moet komen zodat treinen langer in de hangar stilstaan, wachtend op onderhoud. Dat is waar ze beslissen dat er minder nieuwe treinen worden aangekocht, of dat er tijdens de spits minder treinen zullen rijden. En dat komt vanuit de regering.’
‘Al die vooroordelen stroken niet met mijn ervaring’ LODE VANOOST
Ambtenaren krijgen heel wat clichés en vooroordelen naar het hoofd geslingerd. Compleet uit de lucht gegrepen, of geldt hier ook dat waar rook is, er ook vuur is? ‘Zijn er ambtenaren die lui zijn, of die hun werk niet goed doen? Natuurlijk. Maar die zijn er overal. Ook in de privésector. Er bestaat overigens een organisatie die klachten over private bedrijven onderzoekt: TestAankoop. Zij hebben ook hun handen vol. Toch is er niemand die zegt: Die privésector, schaf dat maar af! We gaan alles nationaliseren. Uiteindelijk krijg je bij de overheid altijd waar je recht op hebt.’
Waarom is het voor jou belangrijk dat er openbare dienstverlening is? ‘Alle openbare diensten zijn het gevolg van een sociale strijd. Dat mag je niet vergeten. Ze zijn er omdat mensen die hebben afgedwongen. Die diensten – van sociale zekerheid en onderwijs tot vuilnisophaling of het gemeentelijk zwembad – zijn de concretisering van vragen en noden van de bevolking. Nu probeert men daar geleidelijk stukken van af te peuzelen.’
Toch krijgen veel overheidsdiensten kritiek, omdat de geleverde service te wensen overlaat. De NMBS op kop. ‘Pendelaars zijn boos omdat de dienstverlening van de NMBS niet goed is. Ze hebben gelijk, maar ze moeten zich richten tot wie daar verantwoordelijk voor is. Dat is niet de conducteur, de machinist of de loketbediende
Je bent bezorgd om de toekomst van de openbare sector? ‘Heb je al gehoord van TiSA? Dat is het Trade in Services Agreement, wat momenteel in het grootste geheim wordt onderhandeld in de OESO (het samenwerkingsverband van 36 landen rond sociaal en economisch beleid, nvdr). Dat verdrag heeft als doel-
11
TEKST& UITLEG MOBILITEITSCENTRALE AANGEPAST VERVOER
Met welke vragen kan ik terecht bij een MAV? Stel: je bent door een operatie aan je knie tijdelijk aan een rolstoel gekluisterd. Of je gezichtsvermogen is in de loop der jaren zo veel verslechterd dat je zelf niet meer achter het stuur van je auto kunt zitten. Dat hoeft echter niet te betekenen dat je nergens meer naartoe kan.
Lode Vanoost > 65 jaar > journalist voor
Elke provincie heeft een Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer (MAV), waar iedereen met een (al dan niet tijdelijke) mobiliteitsbeperking terecht kan met alle vragen over mobiliteit. Het MAV geeft
je antwoord, en zoekt bij specifieke vervoersvragen naar de beste oplossing. In eerste instantie wordt gekeken naar welke mogelijkheden er zijn met het openbaar vervoer, maar als dat aanbod ontoereikend is, wordt een oplossing op maat gezocht. Bijvoorbeeld met een taxi die aangepast is om rolstoelen te vervoeren, of via een mindermobielencentrale in jouw buurt. De MAV kan zelfs de afspraak met de betrokken instantie vastleggen. De MAV bekijkt ook of je recht hebt
op een tegemoetkoming van de Vlaamse Overheid.
>>> www.mav.info Antwerpen: 0800 32 732 Limburg: 0800 17 666 Oost-Vlaanderen: 0800 95 996 Vlaams-Brabant: 0800 26 990 West-Vlaanderen: 0800 99 028 In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat er geen MAV, maar een soortgelijke dienstverlening is er wel via Sociaal Vervoer Brussel (02 544 12 44).
DeWereldMorgen.be
> werkte bij Sabena en
als ambtenaar bij het Departement Leefmilieu > gewezen Kamerlid > wil met zijn boek de ambtenaar een hart onder de riem steken > trekt de boer op met lezingen over zijn boek
>> stelling alle openbare diensten open te stellen voor privatisering: ook zorg, onderwijs, waterlevering … Men is bezig het neoliberale denken te betonneren. Want in dat verdrag zal staan dat zodra landen een overheidsbedrijf of een overheidsdienst hebben geprivatiseerd, ze die niet meer opnieuw mogen nationaliseren. En uit dit verdrag stappen, wordt in de praktijk onmogelijk.’ Heeft ons land een ‘zware overheid’, zoals soms wordt beweerd? ‘Ik vind dat een valse discussie. Belangrijker is de vraag wat een overheid doet. De overheid moet een goed kader scheppen voor burgers en bedrijven. Het idee dat een overheid per definitie slecht is, is verkeerd. Als je in ons land een zwaar ongeval hebt, moet je niet gaan onderhandelen over wie je naar het ziekenhuis brengt, en tegen welke prijs. De rijke man krijgt dezelfde goede zorgen als de bedelaar die omvergereden wordt. Maar welk privébedrijf zou zo werken? Eigenlijk is de vraag of iets al dan niet door de overheid moet worden gedaan, niet de juiste vraag. De vraag is: Willen wij een gezondheidszorg, onderwijs enzovoort dat beschikbaar is, kwaliteitsvol en toegankelijk voor iedereen, of willen we dat alleen voor wie het kan betalen? En dan is de keuze snel gemaakt. Als je wil dat iedere medemens recht heeft op eenzelfde kwalitatieve dienstverlening, kom je terecht bij een instantie voor wie winst niet de primaire drijfveer is.’
>>> www.boektotuwdienst.be
ENKEL ALS HET MOET
Antibiotica: gebruik je ze goed? Antibiotica beschermen tegen infecties veroorzaakt door bacteriën. Ze doden de bacteriën of remmen hun groei af, zodat het eigen afweersysteem opgewassen is tegen de overblijvende bacteriën. Doorgaans beschikt het lichaam over uitstekende natuurlijke afweermechanismen. Meestal genezen infecties spontaan, antibiotica hebben dan weinig of zelfs geen invloed op het ziekteverloop. Alleen bij infecties met ernstige ziekte-
verschijnselen zijn antibiotica nodig. Antibiotica kunnen levens redden. Daarom is het belangrijk dat ze goed tegen bacteriële infecties blijven werken. Als je ze regelmatig tegen een bacterie gebruikt, kan die resistent worden. De bacteriën zijn dan niet meer gevoelig voor het antibioticum. Ze gaan ongeremd hun gang, waardoor jij of anderen erg ziek kunnen worden.
Zorgvuldig omspringen met het gebruik van antibiotica is dus de boodschap. Gebruik ze alleen als een arts je onderzocht en antibiotica voorschreef. Soms zijn eerst verdere onderzoeken nodig, bijvoorbeeld via een bloed- of urinestaal. Neem zorgvuldig en op het voorgeschreven tijdstip de dagelijkse hoeveelheid in. Stop niet vroeger dan voorgeschreven en bewaar geen restjes.
STAKINGSRECHT
Ik ga staken, wat nu? Een staking is een stok achter de deur, voor wanneer een overleg niet (meer) werkt. Of om net werkgevers tot luisteren te dwingen. Voor dat recht is in het verleden duchtig gestreden. Daardoor hebben nu álle werknemers, lid van een vakbond of niet, recht om het werk neer te leggen. Verwittig in ieder geval je werkgever wanneer je gaat staken. Staken betekent niet werken. En hoewel je het recht hebt om te staken, is je werkgever je niet verplicht een loon te betalen voor de tijd die je staakt. Maar je sociale rechten blijven behouden. Zo hebben bijvoorbeeld stakingsdagen
geen invloed op de berekening van je latere pensioen. Leden van vakbonden krijgen een vergoeding voor de tijd dat ze het werk neerleggen. Enkele uitzonderingen daargelaten hebben voltijdse werknemers recht op een vergoeding van 30 euro voor de stakingsdag. Daar voor moet je minstens zes maanden lid zijn van een vakbond. Minder dan zes maanden maar meer dan drie maanden lid? Dan ontvang je de helft van de vergoeding. Na een maand lidmaatschap heb je recht op een kwart. Om de vergoeding van het ACV te krijgen, moet je een stakerskaart
vragen bij ACV-militanten of dienstencentrum en ingevuld terug inleveren. Een voorwaarde om een stakingsvergoeding te krijgen, is dat je vakbond de staking erkent. De nationale staking van 13 februari is bijvoorbeeld al erkend. Daardoor heb je ook recht om deel te nemen aan de nationale staking van 13 februari wanneer er geen vakbond actief is in je bedrijf. Als uitzendkracht mag je niet gaan werken op een stakingsdag. Als je wil meedoen aan de staking, kan dat wel. Meld dat dan ook aan het uitzendbureau.
12
TOT JE DIENST
PENSIOENVAL OPGELOST
Bruto meer = netto meer In de laatste Visie van 2018 kon je een artikel lezen over de pensioenval, waarbij gepensioneerden in sommige gevallen bruto meer kregen, maar netto niet vooruitgingen. ACV, Samana en OKRA trokken aan de alarmbel, en nu is er een oplossing. De kronkel in de fiscale wetgeving die de pensioenval mogelijk maakte, is nu aangepakt in de Kamer. Een bruto verhoging van het inkomen betekent voortaan altijd een hoger netto inkomen. Ook wie na zijn pensioen bijverdient, zal fiscaal niet meer benadeeld worden. De nieuwe regels treden in werking vanaf aanslagjaar 2020.
Tegemoetkoming om te stoppen met roken Heb je in januari het voornemen gemaakt om te stoppen met roken? Hopelijk ben je nog steeds op de goede weg. CM geeft je een duwtje in de rug om je slaagkans te vergroten. Wereldwijd is roken de belangrijkste vermijdbare oorzaak van (chronische) ziekte en overlijden. Toch is het moeilijk om er zomaar mee te stoppen. Misschien
heb je het al meermaals geprobeerd, maar lukt het niet? Geen nood. Uit alle rookstoppogingen zijn lessen te trekken voor de volgende keer. Misschien lukt het beter met wat hulp van buitenaf. Als je minstens twee sessies van een rookstopbehandeling hebt gevolgd bij een er-
TOMBOLA SAMANA
Steun en win Samana organiseert elk jaar een solidariteitsactie. De opbrengst gaat naar het Fonds Hulp aan Zieken. Dat helpt mensen die door ziekte worden geconfronteerd met hoge medische kosten. De solidariteitsactie steunt ook de regionale en plaatselijke werking van Samana. Je kunt loten kopen bij de plaatselijke Samana-afdelingen of via overschrijving op rekeningnummer BE82 7995 5039 4368 van Samana, PB 40, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je adres. Een tombolaboekje met vijf loten kost 5 euro. Er zijn onder andere aankoopcheques te winnen met een waarde van 25 tot 1 250 euro en een Audi A4. De trekking vindt plaats op 24 mei in Brussel.
>>>
www.samana.be
JOUW MENING
Zorg van morgen Zoveel mogelijk ideeën en meningen verzamelen over de zorg van morgen. Dat is het opzet van de campagne Zorg aan Zet. Laat je stem horen. Tot 4 maart kun je op www.zorgaanzet.net reageren op zes vragen over onder meer de betaalbaarheid en de organisatie van de zorg. Ook op sociale media via de hashtag #zorgaanzet is jouw mening welkom.
kend tabakoloog, dan geeft CM je een tegemoetkoming van 50 procent voor nicotinevervangende rookstopmiddelen (pleisters, tabletten, kauwgom, inhaler, mondspray) met een maximum van 50 euro per behandeling. Let op, de rookstopmiddelen moet je binnen de drie maanden na de eerste sessie bij de tabakoloog kopen bij een apotheker die in België gevestigd is. Vraag je apotheker bij de aankoop een BVAC-attest. Download het attest ‘Verklaring tabakoloog’ op de website en laat het invullen door je tabakoloog. Bevestig een gele klever op het formulier. Bezorg het ingevulde formulier en de BVAC-attesten aan je CM-ziekenfonds.
>>>
www.cm.be/rookstopmiddelen
Korting op loopbaanbegeleiding Iedereen stelt zich vroeg of laat wel eens de vraag of de baan die je doet nu echt helemaal op je lijf geschreven is. Of misschien weet je niet goed welke richting jouw loopbaan uit moet. Gelukkig kun je dan loopbaanadvies inwinnen. Dankzij het ACV kan dat extra voordelig. Elke werknemer met minstens één jaar werkervaring heeft het recht om elke zes jaar loopbaanadvies van acht uur (of twee keer vier uur) in te winnen bij een door de VDAB erkend loopbaanbegeleidingscentrum. Je loopbaancoach gaat samen met jou op zoek naar een antwoord op jouw loopbaanvragen. In een eerste fase bekijk je met je loopbaanbegeleider wat je loopbaan-
doel is. Wat motiveert je, welke jobs passen bij je ...? Daarna stel je samen een persoonlijk ontwikkelplan op. Tot slot overloop je met je loopbaanbegeleider hoe je de begeleiding hebt ervaren en of je nog iets moet bijsturen. Heb je daarna nog vragen, dan kan je tot twaalf maanden na het beëindigen van je loopbaanbegeleiding terecht bij je loopbaanbegeleider voor een gratis nazorggesprek.
Een loopbaancheque is goed voor vier uur begeleiding. Zo’n cheque kost eigenlijk 550 euro. Per cheque betaal je zelf 40 euro, de rest betaalt de overheid. Het ACV betaalt je eerste loopbaancheque terug wanneer je bijvoorbeeld loopbaanbegeleiding volgt bij een van onze partners zoals Vokans, Centrum voor Loopbaanontwikkeling LBC-NVK en Alternatief (in Limburg). Nadat je vier uur loopbaanbegeleiding gevolgd hebt, brengt het loopbaanbegeleidingscentrum het ACV op de hoogte. En jij ontvangt de betaling van 40 euro op je rekening.
>>> www.vdab.be, www.hetacv.be
>>> www.zorgaanzet.net
Vayamundo Oostende
Vayamundo Houffalize
VACATURES BEWEGING.NE T ZOEK T Secretaris Vlaams-Brabant www.beweging.net/vacatures ACV ZOEK T Stafmedewerker vormingsdienst met juridische feeling 100 % - Schaarbeek - onbepaalde duur Solliciteer vóór 18 februari. www.hetacv.be CM ZOEK T Administratief medewerker HR Adjunct Service Delivery Manager Software Engineer Cobol Dossierbeheerder CM-Zorgkas 100 % - Schaarbeek - onbepaalde duur www.cmjobs.be
Happy carnaval 01/03 - 10/03/19 | verblijf in half- of volpension
Promo 3+1
Krokusvakantie!
25/02 - 01/03/19
01/03 - 10/03/19 | verblijf in halfpension
Promo 4+1
verblijf in half- of volpension voorbeeld:
€
46
voorbeeld:
260
€
P.P./5 N./HP op basis van 2 volw. & 2 kind. (6 - 11 j.)/ per nacht/ 4 N./HP
voorbeeld:
186
€
P.P./4 N./HP
contactcenter@vayamundo.eu
waspel! Onnoglinenooiboekt zoensim
: 078 156 100 | www.vayamundo.eu
Met topanimatie!
VISIE 3 - 8 FEBRUARI 2019
LIMBURG IN BEWEGING
Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans. Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg, Mgr. Broekxplein 6, 3500 HASSELT, tel. 011 29 08 70, limburg@beweging.net, limburg.beweging.net. Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be.
Memorandum 2019: MOBILITEIT
Investeren in mensen Beweging.net gaat voor een warme, solidaire en duurzame samenleving, waar iedereen gewaardeerd en gerespecteerd wordt en kans krijgt om volwaardig te participeren. Door te investeren in mensen en hen te betrekken bij het beleid creëren we een samenleving waar iedereen zich thuis voelt. REDAC TEUR BART BYNENS
W
e zijn ervan overtuigd dat overleg leidt tot het beste beleid. Niet één groep die zijn mening of visie opdringt aan de anderen, maar diverse bevolkingsgroepen die komen tot gezamenlijke oplossingen. Met een memorandum voor de federale en Vlaamse verkiezingen presenteert beweging.net een reeks voorstellen die binnen ons netwerk breed gedragen zijn en die kunnen bijdragen tot een betere samenleving. Het memorandum bestaat uit een lijst met aanbevelingen, verdeeld over 14 thema’s. Het is onmogelijk om het lijvige dossier van
‘Het mobiliteitsbeleid staat voor een gigantische uitdaging.’ 40 pagina’s hier even samen te vatten, maar met het domein mobiliteit als voorbeeld kun je de rest van het memorandum zelf bestuderen. Het mobiliteitsbeleid staat voor een gigantische uitdaging: de verkeersveiligheid verhogen, de files aanpakken en de uitstoot van CO² en fijn stof drastisch verminderen. Het mag duidelijk zijn dat er geen eenvoudige maatregelen bestaan. Om het mobiliteitsbeleid structureel te ver-
duurzamen, is een én-én-beleid nodig met samenwerking tussen de diverse overheden. Om draagvlak te creëren bij de bevolking is een stapsgewijze aanpak nodig, gecombineerd met een duidelijke communicatie. Zo kunnen mensen tijdig hun gedrag aanpassen. In de concrete standpunten staan aanbevelingen voor openbaar vervoer, bedrijfswagens, mobiliteitsbudget en de slimme kilometerheffing. Ook in het memorandum: veilige, brede en conflictvrije fietspaden, maximaal gescheiden van de rijweg, zodat mensen het veilig genoeg vinden om naar het werk, de winkel of de school te fietsen.
© Jean-Pierre Valkeneers
Fietsbieb Diepenbeek ontving van de gemeentelijke Welzijnsraad 100 fietshelmpjes en fluohesjes.
PA SA R 10.02.19: KINROOI
WANNEER Zondag 10.02 om 14u INFO Alfons Goossens, 0493 61 46 03
WANDELING - LOMMELSE SAHARA - 7 KM WAAR Souverein, Sportveldenstraat 10, Lommel NODIG Aangepaste kledij en schoeisel! WANNEER Zondag 10.02 om 13u PRIJS €4, Pasar-leden €3,50 INFO Camiel Hermans, 0494 49 58 19
LUSWANDELING PLATWIJERS -10 KM Aan een goed staptempo (5 km/u) WAAR Zwanenstraat 105, Zonhoven WANNEER Woensdag 13.02 om 9.15u INFO Ronny Pecinovsky, 0486 86 33 07
10.02.19: OPGLABBEEK
16.02.19: OVERPELT
SMAKELIJKE WINTERWANDELING WAAR Kapelstraat 2, Opglabbeek
13.02.19: PASAR GENKT!
BOWLING WAAR Antares, Vreyshorring 212, Lommel
Fietsbieb Oudsbergen opent! Vanaf zaterdag 30 maart kan je ook in Oudsbergen in de Fietsbieb terecht. Een kinderfiets lenen kan elke laatste zaterdag van de maand tussen 10 en 12 u in de oude voetbalkantine in de Petuniastraat. Op zaterdag 16 februari is er een inzameling van tweedehands kinderfietsen. Breng je gebruikte fiets (in goede staat) binnen tussen 10 en 12 u in ruil voor een jaar gratis lidmaatschap. >>> Alle info: www.fietsbieblimburg.be
SAVE THE DATE
Infoavond ‘COMMONS’ ‘Jong geleerd is oud gedaan.’ Dit is noodzakelijk als we mensen willen stimuleren om meer verplaatsingen per fiets te maken. ‘Jong geleerd is oud gedaan’, dus zorgen we met de uitbouw van de Fietsbiebs er zelf voor dat elk kind de mogelijkheid heeft om zich goedkoop te verplaatsen met een fiets in de juiste maat.
■
13
Op het moment dat je samen met anderen een stukje van de wereld afbakent met eigen spelregels, creëer je een ‘common’. Dit kan een schoolgebouw zijn, een hoeve , een natuurgebied … Kunnen commons bijdragen aan onze omgeving met minder beslag op de beschikbare ruimte, natuurherstel en stadsvernieuwing? Waarmee moet je rekening houden? Wat leren we van praktijkvoorbeelden?
Sprekers:
Dat niet enkel aandacht voor meer verplaatsingen per fiets belangrijk is, maar ook veilige verplaatsingen, heeft de Welzijnsraad van Diepenbeek alleszins goed begrepen. Ze schonken 100 fietshelmpjes en fluohesjes aan de Fietsbieb. Een voorbeeld voor andere gemeenten …?
Ir. Marc Martens (ba-p), prof. Dr. Liesbeth Huybrechts (UHasselt), prof. Dr. Pieter Van den Broeck en dr. Annette Kuhk (KU Leuven).
>>> Het volledige memorandum:
>>> Meer info en inschrijven: www.beweging.net/commons
WANNEER Zaterdag 16.02 om 19.45u INSCHRIJVEN EN INFO Rudi Janssen, 0476 31 37 57
17.02.19: BERINGEN
10 JAAR PASAR BERINGEN Feest met een glaasje cava, uitgebreid warm buffet, koffie en taart WAAR Feestzaal Cor, Pastorijstraat z/n, Beringen-Koersel PRIJS €34, Pasar-leden €28 WANNEER Zondag 17.02 om 13u INFO Guido Bielen, 0479 54 68 28
Woensdag 3 april 2019, 19.30 u Hasselt - gratis toegang
K WB 14.02.19: VLIJTINGEN
DE NIEUWE RIJOPLEIDING - VORMINGSMOMENT VOOR VRIJE BEGELEIDERS WAAR Parochiaal Centrum, Kloosterstraat 18, Vlijtingen WANNEER Donderdag 14.02 om 19u PRIJS €20/begeleider. Deze ontvangt een begeleidersattest dat 10 jaar geldig is. Gratis voor de kandidaat-bestuurder INSCHRIJVEN t.e.m. 9.2.2019 INFO Norbert Spits, 0486 32 79 62
REGIO
CM 12.02.19 EN 19.02.19: CM Infosessie loopbaanbegeleiding WAAR Maasmechelen en Lommel WANNEER 12 februari 2019 (Maasmechelen) en 19 februari 2019 (Lommel) - 20u PRIJS gratis
18.02.19: CM Infosessie rouwverwerking WAAR Genk WANNEER Maandag 18 februari 2019 - 20u00 tot 22u00 PRIJS CM-lid €3, anderen €6
27.02.19: CM Infosessie autisme WAAR Sint-Truiden WANNEER Woensdag 27 februari 2019 - 20u00 tot 22u00 PRIJS CM-lid €3, anderen €6
28.02.19: SAMANA Focusgroep ‘Re-integratie chronische zieke mensen op de werkvloer’ WAAR Hasselt WANNEER Donderdag 28 februari 2019 - 18u30 tot 20u30 PRIJS gratis
14.09.19: OKRA Met OKRA naar Lourdes WANNEER TGV (14 – 19 september 2019) / Vliegtuig (15 – 19 september 2019) PRIJS TGV (€744, single toeslag €130) / Vliegtuig (€615, single toeslag €110) / CM-korting €15
INSCHRIJVEN Meer info over onze initiatieven: raadpleeg www.cm.be/agenda. Vooraf inschrijven is steeds noodzakelijk: • E-mail: wegwijs.limburg@cm.be Vermeld voor welke activiteit je inschrijft samen met je naam, adres, rijksregister- en telefoonnummer. • Telefoon: 011 280 280 Let op, Samana-activiteiten reserveer je zo: • Online: www.samana.be • E-mail: kracht.limburg@samana.be • Telefoon: 011 280 297
Stoppen met roken via CM
Rooktherapie is altijd goedkoper dan blijven roken Misschien ben je onlangs gestopt met roken of plan je nog dit jaar met deze slechte gewoonte te kappen. Ook voor wie de goede voornemens van 2019 nu al aan diggelen liggen, is er nog goed nieuws. Volgens tabakologe An Coenen, verbonden aan het Ziekenhuis Oost-Limburg, kan iedereen mits de nodige voorbereiding van deze verslaving af raken. Voor wie nog een extra stimulans zoekt: roken is vanaf 9 februari verboden in de auto als er kinderen jonger dan 16 jaar meerijden.
met de sessies door te gaan, heeft individuele begeleiding het voordeel op elk moment van het jaar te kunnen starten. Een groot pluspunt voor wie omwille van dringende medische redenen moet stoppen of het traject op eigen tempo wil doorlopen. Individueel of in groep, uiteindelijk is 70% van alle cursisten die geen enkele sessie mist en die tijdens de laatste sessie nog rookvrij is, na zes maanden nog steeds gestopt.”
REDAC TEUR STEPHANIE LOUWAGIE
D
at An Coenen, met haar achtergrond in Klinische Psychologie, een bijkomende opleiding Tabakologie en Rookstopbegeleiding en vijftien jaar ervaring, een referentie is in het vak, is wel duidelijk. Naast individuele rookstopbegeleiding en groepssessies met ex-rokers, geeft ze ook psychotherapie aan (jong) volwassenen in een Hasseltse privépraktijk.
Rookvrije samenleving An Coenen: “Door het beleid en de mentaliteit te wijzigen, zetten we de laatste jaren al grote stappen naar een rookvrije samenleving. Waar vijftien jaar geleden nog één op drie dagelijks rookte, is dit vandaag nog slechts één op vijf. Vooral het rookverbod in de horeca en op de werkvloer sinds 2006 hielp veel mensen bij het afzweren van de sigaret. Ook de opkomst van de e-sigaret en de regelmatige prijsverhogingen van sigaretten geeft mensen die willen stoppen een extra duwtje in de rug.”
E-sigaret geen taboe “Veel mensen vragen naar mijn mening over de e-sigaret. Is het wel zo onschuldig als het lijkt? Persoonlijk vind ik het een goede zaak dat ook elektronische sigaretten verboden zijn voor wie jonger is dan zestien. Jongeren zijn nu eenmaal het meest vatbaar voor nieuwe trends en durven al eens experimenteren. Uiteraard zie ik rokers liever stoppen met behulp van nicotinevervangers of rookstopmedicatie, maar tegelijk geloof ik ook dat op e-sigaretten overschakelen een eerste stap kan zijn naar een rookvrij leven. Tenminste als het gebruik in tijd en ruimte wordt beperkt.”
© Diathe
14
An Coenen is naast tabakologe ook psychologe
70%
van alle succesvolle stoppers is na 6 maand nog rookvrij Individueel of in groep “Gemiddeld 160 personen per jaar proberen met mijn hulp de sigaret af te zweren. Sommigen kiezen bewust voor groepssessies, anderen zweren bij individuele begeleiding. Er is geen beste methode om van een verslaving af te komen. Veel hangt af van de persoonlijke voorkeur van de roker. Daar waar groepsdruk mensen aanmoedigt
Stoppen met roken wordt sinds 2017 niet meer volledig terugbetaald. Wie vragen heeft rond tegemoetkomingen, surft best naar >>> www.cm.be/rookstop Omdat preventie en gezondheid voor CM hand in hand gaan, staan er ook dit voorjaar een aantal infosessies over dit thema op het programma. Wil je stoppen met roken en ben je benieuwd naar onze aanpak? Schrijf dan vrijblijvend in voor één van onze infosessies via >>> wegwijs.limburg@cm.be of 011 280 280 Genk Dinsdag 12 februari 2019 20u00 tot 22u00 Hasselt Zondag 17 maart 2019 10u00 tot 12u00
CONTACT
CM LIMBURG Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info en kun je een contactformulier invullen. Je kunt ons ook bellen op 011 280 211 op weekdagen van 8u30 tot 17u, behalve op vrijdagnamiddag. Een afspraak in een CM-kantoor maak je op www.cm.be/afspraken of telefonisch via 011 280 211. Met vragen over (thuis)zorg kun je terecht bij de Zorglijn op 011 280 281 of via zorglijn.limburg@cm.be
SAMANA SAMANAPOP POP-UP 20-49 jaar
18 30 MA 18.02.19 18u30 HASSELT HASSELT
18u30 Welkom 18u45 Samana Pop-Up in Limburg ontstaan missie & doel van Samana Pop-Up initiatieven
19u00 (Terug) aan het werk Wegwijs: Tips en tricks:
21u00 Netwerkmoment 21u30 Einde
Inschrijven: kracht.limburg@samana.be of 011 280 297
REGIO Drie unieke jongerenprojecten in de kijker
INFOMOMENT
80% vindt werk voor einde van het project Eind januari 2019 plaatsten ACV Limburg, Arktos en stad Hasselt tijdens een persmoment drie projecten in de kijker. Drie projecten die elk met hun specifieke aanpak, Hasseltse jongeren helpen om de uitdagingen in de maatschappij en op de arbeidsmarkt aan te gaan. Drie projecten die een stapje verder gaan dan de traditionele opleidingen en net wat anders zijn dan de klassieke begeleidingen. REDAC TEUR JANS VICKY
Nice to meet you Nice to meet you richt zich op jonge anderstalige nieuwkomers. “Hiervoor werken we samen met stad Hasselt en twee OKAN scholen en komen we wekelijks tweemaal samen in groep,” legt vormingswerker Yannick Borocz van Arktos uit. De focus ligt op ontmoeting, versterking van de Nederlandse taal en maatschappelijke oriëntatie. Het project werd gesmaakt door de deelnemers. “In de vaste uitvalsbasis Halte24 komen de jongeren tot vandaag nog steeds op eigen initiatief samen om elkaar te ontmoeten,” zegt Yannick.
zettingsvermogen, verantwoordelijkheid nemen ...” licht ACV-Bijblijfconsulent Mustafa Harraq toe. Daarnaast krijgen de jongeren ook maatschappijoriëntatie, sollicitatietechnieken, mentale coaching, zingeving … “Dit samen zorgt ervoor dat jongeren (opnieuw) weerbaar worden en ze hun mannetje kunnen staan in de maatschappij en op de arbeidsmarkt,” aldus Mustafa.
Opnieuw aan het werk na ziekte Je staat op de mutualiteit. Je wil graag terug aan de slag. Of je kent iemand die ziek is ... maar: ■ Welke mogelijkheden zijn er? ■ Wat met de wetgeving? ■ Aan wie moet je toestemming vragen? ■ Waarmee moet je allemaal rekening houden?
Bounce Binnen dit project organiseert Arktos ook Bounce Up, een Train de Trainer programma dat eerstelijnwerkers leert veerkrachttrainingen en bewustmakingsinitiatieven op poten te zetten.
ACV-Bijblijven geeft je graag een algemeen overzicht van je rechten en plichten, maar ook van je mogelijkheden!
Way2Work Way2Work is het meest intensieve project waar samen met werkzoekende jongeren stappen worden gezet richting tewerkstelling of opleiding. “Naast sport wordt er getraind op attitudes, een cv opmaken, sollicitatietraining, het telefoongesprek,” zegt Yannick. Doorgaans vindt 80% van de deelnemers werk voor het einde van het project. “Een resultaat dat weinig andere projecten kunnen voorleggen,” aldus Mustafa.
Kom naar ons infomoment op dinsdag 26 februari 2019 om 09.30u. in het ACV-dienstencentrum van Sint-Truiden (Luikersteenweg 7). Deze info is gratis. Inschrijven is wel verplicht. >>> activiteiten.acv-limburg.be voor inschrijving
NATIONALE STAKING
ACV Limburg gesloten op 13 februari 2019
© ACV Limburg
Touchdown Met het project Touchdown wordt gesleuteld aan de veerkracht en de identiteitsvorming van jongeren. Centraal in de aanpak staan sportieve uitdagingen, die gekoppeld worden aan competenties. “Voetballen, boksen, het beklimmen van een mijnterril, yoga en ademhalingsoefeningen staan in het teken van teamwerk, discipline, door-
■
>>> www.acv-limburg.be voor meer informatie over deze actie
INFOMOMENT
online bevraging
Bouwsector Kom alles te weet over de nieuwigheden in de mobiliteitsafspraken voor werknemers in de bouwsector op dinsdag 12 februari 2019 om 19.30u. in De Burg in Hamont (Burg 32-34).
“We willen weten wat de mensen uit de horeca echt belangrijk vinden.” Dat zegt bedrijfsverantwoordelijke Ruth Vaes van ACV Voeding en Diensten. Met de sectorale onderhandelingen in het vooruitzicht lanceert de beroepscentrale een online bevraging om na te gaan waarvan het horecapersoneel wakker ligt. Op basis van de resultaten wordt nadien de eisenbundel opgesteld.
De uitleg wordt gegeven door bedrijfsverantwoordelijke Luc Bressers van ACV bouw - industrie en energie. Na afloopt wordt er voldoende tijd voorzien om vragen te stellen.
Klemtoon
‘We willen onze syndicale blik verruimen!’ RUTH VAES ACV-BEDRIJFSVERANT WOORDELIJKE
Op woensdag 13 februari 2019 wordt in zoveel mogelijk bedrijven het werk neergelegd. Met deze nationale actie protesteert het ACV, samen met de andere vakbonden, tegen de maximale loonmarge van amper 0,8% voor de komende twee jaar. Werknemers verdienen meer respect dan dat! Om deze staking kracht bij te zetten zullen ook de diensten en dienstencentra van ACV Limburg gesloten zijn.
Tijdens het persmoment getuigden enkele jongeren over hun geslaagde deelname aan een van de projecten. Yannick Borocz zie je uiterst links op de foto, Mustafa Harraq is de derde persoon van rechts.
Horeca
Voor meer info kan je terecht bij Hanne Jacobs door een mail te sturen naar hanne.jacobs@acv-csc.be © pxhere
“We hebben in heel wat horecabedrijven een syndicale werking en stellen dan ook samen met onze militanten de eisenbundel op. Toch willen we ook alle andere horecapersoneelsleden de kans geven hun stem te laten horen en zo onze syndicale blik verruimen. Zo kunnen ook zij mee bepalen waarop we bij de komende sectoronderhandelingen de klemtoon moeten leggen,” verduidelijkt Ruth.
15
■
Werk je in de horeca en wil ook jij laten weten wat je in de toekomst belangrijk vindt in je job? Scan de QR-code met je smartphone en vul vandaag nog de bevraging in! De bevraging kan nog worden ingevuld tot 15 maart 2019.
Vragen
Beeld
De online bevraging is anoniem en neemt slechts enkele minuutjes in beslag. Waarover de vragen gaan? “Lonen, premies en vergoedingen komen aan bod maar ook over de arbeidsorganisatie en -duur, overuren, eindeloopbaan, vorming, syndicale aanwezigheid in de horecazaken ... worden vragen gesteld,” licht Ruth toe.
Of deze bevraging belangrijk is. “Ja,” zegt Ruth, “op basis van deze informatie zullen wij onze eisenbundel voor de horecasector opstellen. Hoe meer personeelsleden de bevraging invullen, hoe beter ons beeld is van wat er op de werkvloer leeft. We zijn alle personeelsleden die de bevraging invullen dan ook heel dankbaar.
ACV-DIENST VERLENING
Kom voortaan op afspraak
De dienstverlening van ACV Limburg werkt grotendeels op afspraak om je zo vlotter van dienst te zijn. Wil je bij een volgend bezoek ook liever op afspraak komen? Dan kan je via het ACV-contactcenter op 011 30 60 00 jouw afspraak maken! >>> dienstverlening.acv-limburg. be voor de bereikbaarheidsuren van het ACV-contactcenter
16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.
Deze week reportagemaker ANNEMIE STRUYF (58) TEKST WIM TROCH - FOTO KOEN BLANCKAERT / BFP
Annemie, 1
Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?
‘Deze vraag focust nogal op het negatieve. Terwijl ik oprecht vind dat er veel gebeurt voor de problemen in de samenleving. Ik vind het jammer dat wij in een cultuur en mentaliteit zijn terechtgekomen waarin wij overal alleen maar de tekorten zien. Ik pleit voor een andere, meer positieve kijk op het leven. Soms vraag ik me af in welk ander land en in welke andere tijd alle klagers dan liever hadden geleefd? Is er ergens een periode waarin het beter ging, of een plaats waar het zoveel beter is? Laat ons toch vooral onze zegeningen tellen.’
2
Welke mooie waarde dank je aan je ouders?
‘Ik ben mijn ouders dankbaar voor de grote warmte aan tafel. Wij leefden eenvoudig en sober, maar wie er ook binnenviel, op een of andere manier was er altijd voldoende eten en drinken voor iedereen. Ik heb dat zelf ook nog altijd. Iedereen mag aanschuiven aan mijn tafel. Voor mij staat de grote tafel in mijn huis voor veiligheid, geborgenheid, gezelligheid, verbinding.’
3
Wat zou je graag beter kunnen?
‘Ik ben tevreden met mezelf, en dankbaar voor alle mogelijkheden die ik gekregen heb, maar er is toch één gemis. Ik vind musiceren een hogere kunstvorm. Mocht ik kunnen toveren en een talent bij krijgen, dan denk ik dat het muziek componeren zou zijn.’
4
Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?
‘Aan fietsen en aan sporten, hoewel ik er toch in slaag om drie keer per week te lopen. Eigenlijk zou ik wel meer willen, maar langs de andere kant: mijn leven zit heel vol met leuke dingen die ik graag doe. Je kunt niet alles doen. Te veel tijd gaat dan misschien wel naar sociale media, al blijft het bij mij in vergelijking met anderen toch beperkt. Toch vind ik dat
ik te vaak naar mijn iPhone grijp om berichtjes te checken. Ik leef niet met mijn neus op mijn schermpje, maar als ik zou tellen hoeveel keer per dag ik mijn telefoon vastpak, zou ik dat toch te veel vinden.’
5
Welk boek heb je het laatst gelezen of welk boek heeft indruk op je gemaakt?
‘Ik hou enorm veel van de winter. Ik ben nu Onder de paardendeken, Russische winterverhalen aan het lezen. Dat zijn verhalen van Tsjechov, Dostojevski, Pasternak, Gogol … De winter zit in al die verhalen. Dat vind ik heerlijk om te lezen. Het zijn korte verhalen, dus het leest gemakkelijk. Daardoor krijg ik toch iets mee van de grote namen, zonder hun dikke kleppers te moeten lezen.’
6
Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?
‘Ik zou heel graag willen dat er overal onderwijs is. Ik merk het elke keer opnieuw in ontwikkelingslanden: zodra kinderen, en specifiek meisjes, onderwijs krijgen, verandert er heel veel qua levenskwaliteit en toekomstperspectief. Dus ik geloof heel erg in onderwijs als hefboom naar verbetering. Als er overal onderwijs was, zou de wereld er helemaal anders uitzien.’
8
Wat zou iedereen op school moeten leren?
‘Talen, talen, talen, talen! Hoe meer talen je kent, hoe meer je wereld opengaat. Je kunt reizen, je kunt culturen begrijpen. Ik zou het vijf keer zeggen: talen zijn héél belangrijk.’
9
Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?
‘Ik heb er eigenlijk drie. Michelle Obama fascineert me. Wat een first lady was zij! Het lijkt mij een zeer verstandige vrouw, met heel veel charisma. Ik zou er van vrouw tot vrouw mee willen babbelen, dus niet als journaliste haar uithoren over wereldproblemen.’ ‘Daarnaast wil ik ook Jezus eens ontmoeten. En tot slot ook Johann Sebastian Bach. Hij steekt met kop en schouders boven andere componisten uit, wat mij betreft. Ik zou heel graag willen weten welke persoon achter dat genie zit.’
10
Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?
‘Mijn kinderdroom was vroedvrouw worden. Nog altijd blijf ik dat een geweldig beroep vinden. Ik heb door mijn job al vaak aan het kraambed gestaan. Het is een heel intens beroep; aan het begin van nieuw leven. Mijn tweede dochter is vroedvrouw geworden, dus op die manier maakt zij mijn droom een beetje waar.’
>>> Eviva España, het programma waarin Annemie Struyf boeiende Vlamingen die emigreerden naar Spanje opzoekt, is elke woensdagavond te zien op één, of op VRT NU.
7
Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?
‘Vast en zeker in Frankrijk. Ik heb daar een vakantiehuisje, en die plek voelt even thuis als mijn thuis hier. Het voorbije jaar ben ik heel veel in Spanje geweest, voor Eviva España. Voor ons is dat allemaal het zuiden, met zon en terrasjes, maar er zijn grote verschillen tussen die twee landen. Ik denk wel dat ik altijd een Frankrijkmens zal blijven, maar Spanje heeft ook wel heel erg mijn hart veroverd.’
‘Mijn ouders leefden eenvoudig en sober. Maar wie er ook binnenviel, er was altijd eten en drinken voor iedereen’ ANNEMIE STRUYF