VISIE 2016 NR20 NAT by beweging.net

Regio Mechelen Vrijdag 11 november 2016

Iedereen aan het lezen • Voorleesweek 19-27 november • Tien voorleestips • Mama Annelore: ‘Voorlezen is quality-time met je kindje.’ > p. 6

5 TIPS voor een goed ziekenbezoek

Columnist Choms Eddine Zaougui zoekt uit waarom democratie zo moeilijk gedijt in de Arabische wereld

> p. 8

> p. 15

> p. 6 10

De harde wetten van de Callcentra

Cultuurnet Vlaanderen wil met UiTPAS onzichtbare sociale drempels weghalen

ACV wil aandacht voor combinatie werk, gezin en vrije tijd

> p. 2

> p. 14

www.beweging.net

Opgelet voor bakkersastma!

Dossier: Werken om te leven

www.cm.be

‘Vroeger was het uitgangs punt nog dienstverlening aan de klanten. Nu is dat enkel nog verkoop.’

> p. 12

www.acv-online.be

jaargang 72 ¬ visie nummer 20 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 25 november 2016

Regionieuws > p. 16

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Cultuurnet Vlaanderen wil onzichtbare sociale drempels weghalen

‘UiTPAS verhoogt interesse in Een vrijetijdspas creëren voor heel Vlaanderen. Dat was in 2012 het idee met als doel om zoveel mogelijk mensen aan te zetten te participeren in het brede cultuur- en vrijetijdsaanbod. Na vier jaar maakt Cultuurnet Vlaanderen een balans op van die UiTPAS en die is voorzichtig positief.

Aantal pashouders PER LEEFTIJD

Kinderen (0-12 jaar) Jongeren (13-17 jaar) Studenten (18-24 jaar)

Ouders zien de UiTPAS als een manier om hun kinderen kansen te geven. Wat houdt die UiTPAS concreet in? ‘Steden en gemeenten die dat willen, kunnen op de UiTPAS inschrijven. Daar zijn enkele voorwaarden aan verbonden. Zo moeten hun cultuur-, sporten andere diensten samenwerken met armoedeverenigingen en een gemeenschappelijke visie ont-

WOORDING

■ Mensen in armoede

Jonge Veertigers (35-44 jaar)

e regio Aalst kreeg in juni 2012 de primeur. De toenmalige minister van Cultuur vroeg aan Cultuurnet om een vrijetijdspas te maken. Dat was al jaren een vraag van het Netwerk tegen Armoede, om één systeem te creëren waarbij mensen in armoede betaalbaar konden participeren. ‘Op dat moment had iedere gemeente en stad wel zijn manier om kansengroepen reductie te geven’, zegt Karel De Rudder van Cultuurnet. ‘Dat waren allemaal aparte systemen met andere regels. En binnen een gemeente had elke dienst soms ook nog zijn eigen systeempje. Dus wilden we kijken of we één systeem in Vlaanderen konden uitrollen. We hebben proef gedraaid in de regio Aalst, omdat zij al een kansenpas hadden.’

ver

■ Mensen niet in armoede

Jonge Dertigers (25-34 jaar)

Jonge Vijftigers (45-54 jaar) Jonge Zestigers (55-64 jaar) Gepensioneerden (65+ jaar) 0

(cijfers zijn tot juni 2016)

wikkelen. Er is geen armoedestatuut in Vlaanderen, dus het is niet zo evident om te bepalen wie wel en wie geen verlaagd tarief krijgt. En er is een solidaire kostenverdeling. Mensen in armoede betalen dan maximaal twintig procent van bijvoorbeeld een ticket voor een museum. De stad of gemeente neemt meestal veertig procent voor zijn rekening en de aanbieder de andere veertig procent.’ Wat kan iemand die niet in armoede zit met die UiTPAS doen? ‘Wel, we willen geen stigma creëren dat enkel mensen in armoede die pas hebben. Dus kan iedereen hem gebruiken om punten te verzamelen als ze naar een museum, bibliotheek of andere culturele instelling gaan. Die punten kunnen ze inruilen voor

1000

2000

3000

4000

5000

bijvoorbeeld gratis tickets. De UiTPAS wil een persoonlijke gids zijn in het vrijetijdsaanbod en meer inzetten op communicatie en voordelen op maat. Daarnaast willen we met de UiTPAS ook het aantal lidkaarten in je portefeuille verminderen door de verschillende kaarten die nu bestaan zoveel mogelijk te integreren. Wat is het effect van de UiTPAS? Doen mensen nu meer aan cultuur? ‘Dat is een moeilijke vraag. Omdat er voordien zoveel verschillende systemen waren, kunnen we moeilijk vergelijken. In Aalst hebben we een effectenmeting gedaan en de mensen in armoede gaven wel aan dat ze meer interesse hadden om deel te nemen aan vrijetijdsinitiatieven. In Gent zijn er dan weer meer mensen die participeren

Handelaar in goedkope ideeën Een muur tussen Mexico en de Verenigde Staten, want de Mexicaanse regering dumpt haar slechterikken in de Verenigde Staten. En de Mexicanen zijn verkrachters. In de VS leven 30 tot 34 miljoen illegale immigranten. 42 procent van de Amerikanen is werkloos. Barack Obama is de stichter van terreurgroep IS, samen met Hillary Clinton. Waar, of niet waar? Vraag je het aan Donald Trump, dan zegt ie allemaal waar. Het zijn dan ook zijn beweringen. Journalisten van PolitiFact hielden de beweringen van Donald Trump tegen het licht. Van de meer dan 300 onderzochte beweringen, beoordelen zij meer dan 70 procent als ‘onwaar, grove leugens’. Hoe is het zo ver kunnen komen? Dat politici zulke onwaarheden en leugens

durven te verkopen. En dat zoveel mensen die onwaarheden en leugens voor waar aannemen. Maar vooral, dat een politicus blijkbaar niet meer is dan een handelaar in goedkope ideeën. Of die ideeën juist, haalbaar of gedragen zijn, lijkt er niet meer toe te doen. Nochtans, het spreekt voor zich dat een samenleving enkel vorm kan krijgen via juiste, haalbare en gedragen ideeën. Stel je voor dat politici en andere bestuurders voortaan zouden beslissen op basis van onjuiste informatie en leugens. De samenleving zou heel snel vierkant draaien. Handelen in goedkope ideeën is heel makkelijk. Je moet er niet voor naar Amerika. Even denken wat zeker zal

aanslaan, maakt niet uit of het haalbaar is, en hop, applaus. Het anti-gif voor handelaars in goedkope ideeën? Kritische, geïnformeerde burgers. Ook ziekenfondsen, vakbonden en andere sociale organisaties die het beste voorhebben met de mensen die ze vertegenwoordigen. Tot slot ook sterke oprechte, eerlijke politici, met respect voor alle mensen die ze vertegenwoordigen, met beide voeten in de samenleving en sociale bewegingen. Hoe sterker, hoe kritischer, hoe beter mensen geïnformeerd zijn, hoe zekerder we kunnen zijn: al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel. Patrick Develtere voorzitter beweging.net

6000

7000

8000

met het kansentarief, omdat je vroeger bij een armoedeorganisatie moest zijn om tickets voor bijvoorbeeld zwembad of toneel goedkoper te krijgen. Nu kan je ook individueel naar het theater gaan tegen een verlaagd tarief. Bij mensen die niet in armoede zitten, zijn de voordelen misschien minder groot en minder sterk, maar de aanbieders stellen wel vast dat zij makkelijker iets nieuw gaan proberen als ze hun punten kunnen omruilen voor een gratis ticket. Op die manier kunnen de aanbieders een nieuwe publiek bereiken. Daarom promoten we dat puntensysteem heel erg.’ Als we even advocaat van de duivel mogen spelen. Zou het geld voor cultuurparticipatie niet beter naar basis-

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

OKRA-danskaravaan strijkt in november neer in je buurt

cultuur’ In deze steden en gemeentes wordt de UiTPAS gebruikt • Beerse • Oud-Turnhout • Turnhout • Vosselaar

Oostende Gent

‘55-plussers kunnen komen proeven van ons dansaanbod’ In november trekt de OKRA danskaravaan door het land. Op acht plaatsen doorheen Vlaanderen kunnen 55-plussers dan kennismaken met het dansaanbod van OKRA-SPORT. ‘Dans combineert twee dingen die belangrijk zijn voor ouderen: fysiek bezig zijn, maar ook hun geheugen trainen door de pasjes te onthouden.’

Mechelen

• Anzegem • Avelgem • Deerlijk • Harelbeke • Kortrijk • Kuurne • Waregem • Wevelgem • Zwevegem • Menen • Wervik

• Aalst • Erpe-Mere • Haaltert • Lede • Ninove

Brussel

voorzieningen gaan zoals wonen? ‘Het is in de grondwet verankerd dat iedereen recht heeft op cultuur- en vrijetijdsparticipatie. En dat recht is de laatste jaren wat ondergesneeuwd. Maar als je naar mensen luistert, dan hoor je dat af en toe eens kunnen weggaan hen net energie geeft om weer verder te doen. Het leidt de aandacht even af. Het is niet zo dat mensen in armoede een luilekkerleventje hebben in hun zetel. Het is een fundamenteel recht om bij de samenleving te horen. Om even weg te zijn uit de dagelijkse miserie.’ Uit de cijfers blijkt dat mensen met kinderen vaakst gebruikmaken van de UiTPAS. ‘Ouders willen het beste voor hun kinderen. Op maandag in de klas wordt er dikwijls gevraagd naar de weekendactiviteiten. En dan moeten kinderen in armoede vaak vertellen dat ze niets hebben gedaan. Of verzinnen ze verhaaltjes. Dan heb je als kind vaak het gevoel dat je er niet bij hoort.

Maasmechelen

Dat je niet veel waard bent. Zo’n UiTPAS kan helpen om hun eigenwaarde te versterken. Om de onzichtbare sociale drempels weg te halen. Ik heb in Aalst mee de aanvraaggesprekken gedaan. Vaak kwamen de ouders er eentje halen voor hun kinderen, niet voor zichzelf. Alsof ze aanvaarden dat hun leven is wat het is en ze zich erbij neergelegd hebben. Maar voor hun kinderen willen ze wel alles doen. En ze zagen de UiTPAS als een manier om hun kinderen kansen te geven. Omdat ze niet willen dat ze meemaken wat zij meemaakten.’ Wat is het doel op langere termijn? ‘Het plan is om dit systeem uit te rollen in heel Vlaanderen.Wij gaan vooral proberen om steden en gemeenten te overtuigen om in te tekenen op de UiTPAS, maar ze beslissen wel volledig zelf of ze dat willen.’ Hilde Van Malderen

Hoe zit de UiTPAS in elkaar? UiTPAS combineert een voordelenprogramma voor iedereen met financiële kortingen voor mensen in armoede ter bevordering van deelname aan het vrijetijdsleven zonder enige vorm van stigmatisering. Met UiTPAS sparen vandaag al meer dan 65 000 pashouders punten en ruilen die om voor tal van voordelen. Elke nieuwe pashouder krijgt ook een aantal gratis welkomstgeschenken. Punten sparen doe je aan de balie of de spaarzuil van één van de 600 verschillende vrijetijdsorganisaties die UiTPAS aanvaarden. Per deelname kan je één UiTpunt sparen. Heb je voldoende punten verzameld, dan kan je die omruilen voor het voordeel van jouw keuze. Bovendien kunnen mensen in armoede bij elke UiTPASactiviteit genieten van speciale kortingen of reductietarieven. Een UiTPAS tegen kansentarief aanvragen doe je bij het OCMW of de Welzijnsschakel van jouw gemeente. Soms zijn er bepaalde beperkingen (bv. 4 keer per jaar naar de cinema).

✔✔Meer info vind je op de site: www.cultuurnet.be

uuDansen staat bij OKRA op drie in de top drie van meest favorieten sporten, na wandelen en fietsen.

rijg jij ook de kriebels bij het horen van een leuk liedje op het radio en zet je dan spontaan enkele danspasjes in je keuken? Dan is dansen misschien wel een leuke activiteit voor jou om actief te blijven. Misschien weet je het niet, maar al 36 jaar lang draait de danswerking van OKRA op volle toeren. Ondertussen organiseren 480 trefpunten een danswerking, goed voor bijna 30 000 dansende leden.

zoals salsa en swing. Sommige dansgroepen schuwen zelfs de nieuwste dansvormen zoals hiphop niet. ‘Zij stelen steevast de show bij optredens’, lacht Katrien Vandeveegaete. ‘We merken dat onze danswerking nog niet voldoende bekend is bij 55-plussers, daarom doen we een toer om het aanbod in de kijker te zetten en iedereen te tonen hoe fijn dansen wel is. Want bij OKRA-SPORT staat dansen op drie in de top drie van meest favoriete sporten, na wandelen en fietsen.’

We hebben zo’n 480 plaatsen in Vlaanderen waar we één keer per week dans organiseren. Sommige ouderen zijn zeer fanatiek en gaan dansen op verschillen plaatsen.

Op het programma zal een mix staan van al gekende gemeenschapsdansen en lijndansen. Tijdens de pauze is er een infomarkt waar de clubs hun danswerking kunnen voorstellen aan de geïnteresseerden. ‘Mensen denken dat lijndansen ouderwets is, maar we maken een eigen choreografie op moderne nummers, zoals Gangnam Style of Uptown funk’, zegt Viviane Van Overbeke, danslerares in het trefpunt van Deinze Centrum. ‘Ik was meteen verkocht toen ik kwam dansen. Voor mij is het dé manier om lenig te blijven. Mensen verder brengen dan ze dachten – zoals voor een groot publiek optreden – daar doe ik het voor.’

‘Eigenlijk combineert dans twee dingen die belangrijk zijn voor ouderen. Het fysiek bezig zijn, maar ook het geheugen trainen door de danspasjes te onthouden’, zegt Katrien Vandeveegaete, woordvoerster van OKRA. ‘We hebben zo’n 480 plaatsen in Vlaanderen waar we één keer per week dans organiseren. Sommige ouderen zijn zeer fanatiek en gaan dansen op verschillen plaatsen.’ Op het programma vind je vaste waarden als gemeenschapsdansen (koppeldansen) en lijndansen, maar in de loop der jaren zijn er ook andere danshypes opgenomen,

Kaatje De Coninck

✔✔Wil jij ook de dansdraad opnieuw

oppikken of heb je nog nooit gedanst? Grijp dan nu je kans en kom naar de danskaravaan. In een gezellige sfeer, met leeftijdsgenoten, kan je er kennismaken met het dansaanbod van OKRA-SPORT. Meer info op www.okrasport.be of bel naar 02-246.44.35.

¬ post

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

VACATURE m/v CM zoekt • Application architect • Change coördinator • Functioneel analist • Projectleider ICT • ICT Security Consultant • Software Engineer JAVA • Stafmedewerker Marketing & Sales • Stafmedewerker BU-beheer van de online toepassingen Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op www.cmjobs.be

ACV zoekt • Stafmedewerker Vlaamse Vormingsdienst • Stafmedewerker fiscaliteit en inkomen Vlaamse Bewegingsequipe Onbepaalde duur – voltijds – Schaarbeek

GEDACHT

Tandprothese

Dossier armoede (1)

In september liet ik een nieuwe uitneembare tandprothese plaatsen. Maar ik kreeg daarvoor minder terugbetaald omdat ik vorig jaar niet bij de tandarts ben geweest. Elk jaar naar de tandarts gaan, is zeker belangrijk om je tanden lang te kunnen houden. Maar ik heb al jaren een volledige tandprothese. Waarom zou ik dan elk jaar naar de tandarts moeten gaan?

De armoede in België neemt toe. Dat merk ik als vrijwilliger en medewerker van Welzijnsschakels. Het beleid draagt een grote verantwoordelijkheid. Zoals armoedespecialist professor Vranken stelt: ‘In de ogen van deze regering zijn armen uitschot.’ (Knack 26/10/2016). De regering concentreert zich op de individuele armen die maar beter hun best moeten doen. Maar we hebben dringend nood aan structurele maatregelen die zorgen voor betaalbaar wonen, toegankelijke gezondheidszorg en onderwijs, werk op maat en meer groepswerkingen met mensen in armoede. Gelukkig beseft men in de opleidingen voor leerkrachten en hulpverleners dat een andere aanpak nodig is. Dat blijkt uit de grote interesse voor vorming over armoede. ••• Lieven De Pril

••• Naam en adres bekend bij de redactie

Sinds 1 juli krijgen volwassenen die het jaar voordien niet naar de tandarts zijn geweest, minder terugbetaald voor tandzorg. Dat geldt voor tandzorg die kan voorkomen worden door regelmatige controle. Ook bij een volledige tandprothese blijft controle belangrijk. Zo kan tijdig een ongunstige evolutie door het dragen van een tandprothese worden vastgesteld.

Ereloonsupplementen Mijn echtgenote kiest voor een eenpersoonskamer omdat ze daar beter kan rusten. Dat komt haar herstel ten goede. Ik heb er geen probleem mee dat er meer geld wordt gevraagd voor de kamer. Maar dat de arts voor een gelijke behandeling van patiënten supplementen vraagt, is niet correct. Wij hebben een hospitalisatieverzekering bij een privémaatschappij afgesloten, maar die vergoedt de kosten in een eenpersoonskamer tot maximaal tien dagen. De hoge supplementen zijn hiervan de oorzaak. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Dossier armoede (2) Ik ben in de armoede beland door met pensioen te gaan. Ik moet nu toekomen met 1 195 euro per maand. Daarvan gaat 600 euro naar de hypothecaire lening. Er blijft dus niet veel over voor de rest: rekeningen, doktersbezoek of gewoon eens een tijdschrift kopen. Door de voortdurende zorgen om rond te komen heb ik mij moeten laten opereren aan het hart. Ik ben daardoor 20 kilogram afgevallen en nu passen mijn kleren mij niet meer. Maar nieuwe kopen kan ik mij niet permitteren. Ik stel voor dat de laagste pensioenen voor alleenstaanden 1 900 euro bedragen en de hoogste pensioenen voor gezinnen 2 800 euro. Het geld hiervoor kan men halen bij de hoogste pensioenen. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

Kerst

aan zee in Corsendonk Duinse Polders !

citaat 234&qxd_citaat 234&qxd 19-05-16 15:58 Pagina 1

1. Gebladerte; 2. mat; 3. legerplaats; 4. zeebocht; 5. lichaamsdeel; 6. ambt; 7. lekkernij; 8. ijver; 9. twaalf dozijn; 10. wild zwijn; 11. zeevogel; 12. Europese hoofdstad; 13. vechtsport; 14. meubelstuk. Citaat 234

Kerstmidweek aan zee,

E O E O N F M

E D N S K O A

K N A V M E P E

V R O D E R T

D O R I

10 E E

A T

L O A P N

8 G V H IJ L 9 G

L M V A E N

6 G P E O N S

Z IJ T

C H R Z O S L

E V R

11 S E R T D E R N 12 W R E A N G E N 13 K A E R A N T

14 K S

A O E N

Vayamundo Oostende ook een aanrader in de winter!

Van 22/12/2016 tot 26/12/2016

Vayamundo Houffalize Kerstsfeer vanop de eerste rij

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links

Verblijf in vol pension van avondmaal op donderdag tot ontbijt op maandag - Dageraadsmis – Aperitiefconcert - Diverse animatie met o.a. een show met Clown Rocky – optredens, sketches, muziek, films op groot scherm, kerstconcert met Frank Galan en veel meer… Prijs per persoon voor de ganse midweek: € 338*

Promotionele aanbieding met kerst

Geldig vanaf 26/12/2016 tot 30/12/2016

25/01 Dina Rodrigues

KERSTMARKTEN

Halfpension | Bus excursie naar de supergezellige markten van Aken en Trier. 05/12 tot 09/12/16 | 12/12 tot 16/12/16 € 319 p.p. voor 4 nachten

A. Ruzettelaan 195, Blankenberge T: 050 43 24 00 E: info.duinsepolders@corsendonkhotels.com

@ De Kempen, Priorij Corsendonk: kerstarrangement van 27/12-29/12 @ De Ardennen, Corsendonk Sol Cress, pré-kerstweekend van 16/12-18/12 *Prijzen op basis van min. 2 personen per kamer. Single supplement: € 15 per kamer, per nacht

23/02 Lisa Del Bo

VEDETTENPARADE 4 nachten in vol- of halfpension 23/01 - 27/07/17 | 13/02 - 17/02/17 20/02 - 24/02/17 | vanaf € 241 p.p.

GALA OF HAPPINESS 21/01/17

Verblijfsduur naar keuze met een minimum van 2 nachten - Verblijf in vol pension Prijs per persoon & per nacht: Volwassene: € 55* / Kind 6-14: € 41,50 / Kind 2-5: € 32,50

Bekijk op onze website ook onze andere kerstarrangementen;

16/02 Salim Seghers

FEEST mee in Oostende

Gala17: 1 of 2 overnachtingen in vol- of halfpension | Wereldbuffet op vrijdagavond | Solidariteitsbuffet op zaterdagavond | Live SPECIAAL VOOR VISIE LEZERS: muziek in de Lounge op vrijdag | Gala of Happisurf naar ness op zaterdag vayamundo.be/gala17 prijs vanaf € 78 p.p. Met de code ‘HAPPY’ koop je voor 1 nacht (KAART VOOR GALA17 INBEGREPEN) tickets aan €10 ipv €15.

078 156 100

Alle info en reservaties: contactcenter@vayamundo.be www.vayamundo.be | facebook.com/vayamundo.be

Het citaat is van Axel Munthe: ‘Een mens kan veel verdragen zolang hij zichzelf verdragen kan’.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Met proefproject langer thuis wonen

‘Dankzij hulp weer rechtkrabbelen’ zorgen. Wat als ik opnieuw zou vallen? Mijn zoon heeft contact opgenomen met woonzorgcentra Sint-Jozef en Sint-Anna in Haaltert. We maakten er kennis met het project.’

‘Het was liefde op het eerste gezicht.’ Paula D’Hondt uit Haaltert is 90. ’s Nachts komt er een zorgkundige bij haar langs. ‘Ik wilde geen hulp, geen onbekenden in huis. Maar de hartelijkheid, respectvolle aanpak en steun van Micheline hebben me overtuigd.’

Wij doen meer dan fysieke hulp bieden. Luisteren is even belangrijk.

ls oud-minister volgt Paula de actualiteit nog steeds. ‘Ik blijf lang op en kijk naar debatten op televisie. Ik ben graag mee.’ Dat toont ook de stapel boeken en kranten. ‘Ik lees elke dag vijf kranten’, lacht ze. ‘En soms drie boeken op hetzelfde moment. Jammer genoeg willen mijn ogen niet goed meer mee.’

Langer thuis Paula stapte in 2015 in het proefproject Xtra zorg & Langer Thuis, een samenwerking tussen woonzorgcentra en thuiszorgdiensten in het zuiden van Oost-Vlaanderen. Micheline: ‘De woonzorgcentra, het Wit-Gele Kruis, CM, Familiehulp en Familiezorg Oost-Vlaanderen werken samen voor mensen op de wachtlijst van een woonzorgcentrum een zorgtraject op maat uit. Die samenwerking is uniek. Zo kunnen we bovenop het gekende thuiszorg aanbod bijkomende zorg garanderen zodat mensen langer thuis kunnen wonen. Nachtzorg zoals bij Paula, maar ook dieetadvies, kine of eens een bad nemen in het woonzorgcentrum, alles kan. Iedere part-

Paula was niet meteen enthousiast over hulp ’s nachts. ‘Maar de zorgkundigen zijn zo professioneel. Dankzij hen vond ik mijn levensmoed terug. Het zit in kleine dingen. Iemand die naar je luistert, die met plezier koffie voor je maakt. Ik ben een beter mens geworden door ziek te zijn. Dankbaarder. Iedereen is zo goed voor mij. Zo kon ik opnieuw rechtkrabbelen. Een les in nederigheid.’ Wouter Van Vaerenbergh

‘Wanneer ik rond middernacht toekom, zit Paula vaak in haar zetel naar een politiek programma te kijken’, vertelt nachtzorgkundige Micheline van woonzorgcentrum Meredal in Erpe-Mere. ‘Dan doen we een klapke. Over vroeger. Wist je dat Paula ooit de paus heeft ontmoet? Nadien help ik als ze naar bed gaat. Ik ga pas weg als alles oké is. Mijn collega’s Inge en Sarah nemen de nachtzorg over wanneer ik er niet ben. Wij doen meer dan fysieke hulp bieden. Luisteren is even belangrijk.’

Nachtzorgkundige Micheline

uuPaula D’Hondt: ‘Dankzij de zorgkundigen Micheline en haar collega’s vond ik mijn levensmoed terug.’ ner heeft zijn expertise. CM bijvoorbeeld, brengt mensen in contact met het project en volgt allerlei specifieke vragen op. Zo helpt CM om rechten te openen voor aanvullende tegemoetkomingen. CM zorgt ook voor de informatie-uitwisseling en organiseert overlegmomenten met partners en zorgvragers. Een trajectbegeleider bekijkt dan wat nodig is en stuurt bij. Zo komt er sinds kort, na de suggestie van CM, ook wat vroeger op de avond al iemand bij Paula langs.’ ‘Ik was geen gemakkelijke’, geeft Paula toe. ‘Na het overlijden van mijn man bleek ons huis al snel te groot. Ik verhuisde vijf jaar geleden naar dit appartement op het gelijk-

vloers. Aanvankelijk kon ik uit de voeten met mijn wandelstok en looprek, en ik had hulp in het huishouden. Maar vorig jaar ben ik gevallen. Mijn schouder en bovenarm waren gebroken. Er volgden een ziekenhuisopname en revalidatie. Ik ben niet jong meer. Helemaal fit worden, zou niet meer lukken. Toen ik thuis kwam, was ik ervan overtuigd dat het nooit meer beter zou gaan. Ik had geen levensmoed meer.’

Kleine dingen Paula kreeg hulp. ‘Vanaf dag een kwam Familiehulp langs. Ik krijg ook regelmatig bezoek van de ergotherapeut. Maar door die val en door rugproblemen raakte ik moeilijk in en uit bed. En ik maakte me

‘Dankzij de nachtzorgkundigen kom ik de dag door’, zegt Paula overtuigd. ‘Als je ouder wordt, ben je vaak alleen. Ik trek me op aan de gedachte dat er ’s avonds iemand komt. Hulp aanvaarden was niet evident. Je trots, privacy en zelfstandigheid krijgen een deuk. Het doet deugd dat zij zo respectvol met me omgaan. Voor hen blijf ik een mens. Zolang ik thuis woon, heb ik mijn leventje in handen. Mijn familie doet veel, maar dankzij dit project blijft de zorg haalbaar.’ Anneleen Vermeire

✔✔Wil je info naar aanleiding van een

zorgvraag? Je kunt terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds voor info over ondersteuningsmogelijkheden in jouw buurt. www.cm.be/maatschappelijkwerk www.extrazorg.be

Verpleegkundigen mogen griepvaccin geven

De zorgkassen betaalden in 2015 de Vlaamse zorgverzekering aan 244 452 zorgbehoevende mensen. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Vlaams Zorgfonds. Het ging om 76 876 mensen die verblijven in een voorziening en 167 576 mensen die thuis wonen. De zorgvergoeding dient om de niet-medische kosten te helpen betalen van mensen die veel zorg nodig hebben. Zij krijgen maandelijks een zorgvergoeding van 130 euro. Het aantal mensen dat er recht op heeft, stijgt. In de thuiszorg is die stijging groter dan in de woonzorgcentra. CM-Zorgkas betaalt de zorgvergoeding aan de aangesloten CM-leden.

Kinderen leren hoe ze levens redden. Dat is de bedoeling van twee apps die onderwijsminister Hilde Crevits lanceerde. De app ‘StartnHart’ (KULeuven) moet leraren helpen om reanimatie aan te leren in de klas. ‘Een adembenemende picnic’ (Belgische Reanimatieraad) wil dan weer jonge kinderen tussen zes en tien jaar bewust maken van het belang van levensreddende handelingen. Aan de hand van een beeldverhaal op kindermaat leren kinderen bijvoorbeeld een heimlichgreep (om luchtwegen vrij te maken), maar ook reanimatietechnieken.

Je bent nog op tijd om je te laten vaccineren tegen griep. Ook verpleegkundigen mogen het griepvaccin toedienen zonder dat er een arts aanwezig is. Vooral mensen uit risicogroepen laten zich het best vaccineren. Zij kunnen daarvoor een beroep doen op verpleegkundigen in de thuiszorg. Een arts moet het vaccin en ook het toedienen wel voorschrijven. Verpleegkundigen moeten nadien de arts op de hoogte brengen van de toegediende vaccins zodat hij die kan noteren in het elektronische registratiesysteem Vaccinnet. Patiënten kunnen deze vaccinatiegegevens ook zelf bekijken.

✔✔www.cm.be/zorgkas

‘t kort

Apps leren kinderen levens redden

GEZOND IN

Meer mensen recht op zorgverzekering

Inge, Fransiska, Rozemie en Kornelia zetten mama Leona Vermeulen (l.) in de kijker.

‘Altijd ons eerste aanspreekpunt’ ‘Onze mama is bijzonder. Ze werd dit jaar 70 en we zouden haar graag - nog eens willen verrassen. Ook al heeft ze zelf al flink wat te verwerken gekregen met haar vier dochters, samen met onze papa staat ze altijd voor ons klaar. Zelfs nadat ze enkele jaren geleden werd getroffen door ziekte en er bij haar een nier werd weggenomen, blijft ze erg veel dingen relativeren.’ ‘Ze helpt ons onze grote en kleine zorgen in het leven te overwinnen met haar bemoedigende en geruststellende woorden: ‘Alles komt altijd goed, het is omdat het zo moet zijn.’ Wanneer één van de dochters ergens mee zit, zijn onze ouders altijd ons eerste aanspreekpunt. Samen genieten ze van het leven en ze blijven fit door te sporten, te reizen, te stappen, mensen te ontmoeten ... Ze houden elkaar jong. Ons mama is de beste moeder die er bestaat.’ Wil jij iemand bijzonder nomineren? Stuur je verhaal naar bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel, en maak kans op twee filmtickets.

zoek en

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Geweldig handelscentrum Oplossing

P Stuur je antwoord voor 20 november op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘De oorlog was toch voor iets goed’ van Frieda Joris (twaalf liefdesverhalen die startten tijdens Wereldoorlog II), uitg. Davidsfonds of het boek ‘Kinderen waaien om’ van Mariëtte Baarda (hoe migraine het leven en de carrière van de auteur heeft bepaald), uitg. Atlas. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 19 Rapport Winnaars Philippe de Clercq (Veurne) Etienne De Vreese (Landegem) Christiane Kersten (Sint-Truiden) Frida Pauwels (Bazel) Goedele Storms (Lier)

Verhaaltjes voor het slapengaan

‘Stemmetjes en veel fantasie’ ‘Mocht ze kiezen, het zou niet bij twee boekjes blijven.’ Elke avond leest Annelore Bequoye (34) uit Haringe haar dochtertje Jule (2,5) een verhaaltje voor. ‘Het hoort bij het slaapritueel. Zo wordt ze rustig.’ Van 19 tot 27 november organiseert Iedereen Leest opnieuw de Voor leesweek. Want jong geleerd, is oud gedaan.

ule mag elke avond twee boekjes kiezen. Dan kruipen we in het grote bed en lezen we samen. Als ze kon, zou ze meer boekjes kiezen. Ze is gehecht aan haar verhaaltje.’ Annelore en haar man Koen begonnen al vroeg met voorlezen. ‘Jule was nog maar zes weken oud’, lacht Annelore. ‘Ik heb zelf altijd graag gelezen, ik vond het leuk om al snel voor haar te kunnen lezen. Zo heb je ook quality-time. Toen Jule nog een baby was, gebruikten we knisperboekjes. Daar kon ze aan voelen. De zwart-wit-tekeningen in de prentenboeken vond ze ook fascinerend. Haar enthousiasme is gebleven. Nu is het een vast ritueel voor het slapengaan.’

Fantaseren Jule mag boekjes kiezen voor de foto. Over welk boekje het wordt, moet ze niet lang nadenken. ‘Van de Sint en de uil!’, roept ze overtuigd. ‘Hier komt de Sint al op 11 november. Dan vieren we Sint-Maarten’, legt Annelore uit. ‘Vroeger kocht ik veel kinderboeken. Nu gaan we meestal naar de bib. Gisteren heb ik Sint-boekjes meegebracht. Ze was amper thuis of ze begon er al in te bladeren. Ik ga af en toe met haar

Stefaan Beel

SPOT

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

uuAnnelore Bequoye: ‘Voorlezen is quality-time met je kindje.’

Samen lezen is leuk, gezellig en stimuleert de fantasie. Annelore Bequoye

naar de bib, maar niet altijd. Ze zou alles meenemen’, lacht Annelore. ‘Nu is Jule vooral in de ban van de Sint. Op andere momenten kiest ze prentenboeken of vist ze een vergeten boek uit de kast. Ik merk dat ze naar verhaaltjes luisteren nog

moeilijk vindt.’ Annelore en haar man lezen allebei voor. ‘Ik doe vaak stemmetjes na en mijn man fantaseert bij een verhaal. Dat vindt ze leuk. Hij laat Jule dan mee fantaseren. Ze bedenken om beurt een zinnetje en maken samen het verhaaltje af. Uitbeelden wat er gebeurt, doet ze ook graag. De grote ogen of de puntige oren van de beer. Ze wijst dan de figuurtjes aan en vertelt er zelf bij. Ik geniet van die momenten. Zij wordt er rustig van voor ze gaat slapen en het is ook voor ons een rustmoment.’

Absolute aanrader Voor Annelore is voorlezen niet zomaar

HUIS dOKTER Hoe kun je keelpijn verzachten? Een keelontsteking is knap vervelend maar niet gevaarlijk. Antibiotica hebben bijna nooit zin. Veel meer dan uitzieken en de keelpijn proberen te verlichten, kun je niet doen.

herpes, klierkoorts en een abces rond de amandelen kunnen je keel behoorlijk toetakelen. En door te roken of droge lucht in te ademen, raakt je keel geïrriteerd.

Wat zijn de symptomen? Iedereen heeft wel eens een keelontsteking of angina. Vooral in de herfst, winter en vroege lente komt de kwaal veel voor. Het gevolg is natuurlijk keelpijn. Die kan zowel plots opduiken als geleidelijk aan komen. Soms doet ook slikken pijn en krijg je koorts. Andere mogelijke klachten zijn hoofdpijn, hoesten en gezwollen lymfeklieren in de hals.

Wat kun je eraan doen? Een keelontsteking geneest zo goed als altijd vanzelf. Ziek de kwaal geduldig uit. Gun jezelf en je stem de nodige rust. En hou je keelholte vochtig om de pijn te verzachten. Dat doe je door te drinken of op een snoepje te zuigen. Zuigtabletten zijn niet nodig. Het is niet bewezen of ze meer effect hebben dan een glaasje koud water of een zuurtje. Ze zijn wel duurder. Eventueel kun je een pijnstiller nemen op basis van paracetamol.

Je kunt alleen een keelontsteking hebben, maar net zo goed heb je tegelijk een verkoudheid, griep of andere ziekte. Complicaties zoals een keelabces, sinusitis of oorontsteking komen minder vaak voor. Wat zijn de oorzaken? Meestal ligt een keelontsteking aan een verkoudheidsvirus. Minder vaak is een bacterie de boosdoener. Ook aften,

Wanneer ga je naar de dokter? Als je naast keelpijn ernstige klachten hebt zoals verwardheid of een zware hoest, ga je het best langs bij de huisarts. Doe dat ook als je langer dan drie dagen koorts hebt of als slikken, eten en drinken heel pijnlijk is. Duurt de keelpijn langer dan tien dagen of heb je meer dan vijf keelontstekingen per

jaar, dan laat je je ook beter onderzoeken. Zet je dokter niet onder druk om antibiotica voor te schrijven. Op virussen hebben die geen vat. Maar ook als je een keelontsteking hebt door een bacterie, geven antibiotica meestal meer nadelen dan voordelen. Je hebt hooguit een dag minder lang keelpijn, maar je riskeer t bijwerkingen. En door vaak antibiotica te gebr uiken, w or den bacteriën er ongevoelig voor. Michiel Callens, preventie-arts CM www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

tip: neem hen mee naar de bib. Laat hen zelf boekjes kiezen en laat hen met het boekje bezig zijn door erin te bladeren, dingen aan te wijzen of te vertellen over wat ze zien. Dat vinden ze nog leuker.’ Annelore lacht: ‘Nu wil ik vooral zelf weer wat lezen. Ik las veel vroeger, maar het komt er steeds minder van. Ik wil de draad oppikken. Als je leest, ben je er even helemaal uit. Een fantastisch gevoel.’

✔✔Info: www.cm.be/slaapwel en

www.voorleesweek.be. Wedstrijd: win een voorleesboekje. Doe mee met de Skoebidoewedstrijd. Alle info op www.cm.be/skoebidoe.

Tien voorleestips:

3 4

Ga samen naar de bib of boekhandel en laat je kind een boekje kiezen. Bekijk het boek vooraf, zo weet je waarover het gaat en kun je inspelen op vragen. Introduceer het boek: bekijk samen de kaft. Maak je kind nieuwsgierig. Probeer te variëren. Neem ook eens een liedjes- of versjesboek. Verzin je graag verhaaltjes? Op www.cm.be/slaapwel vind je vingerpopjes die kunnen helpen.

Lees hetzelfde boek gerust meerdere keren. Herhaling geeft een vertrouwd en veilig gevoel. Betrek je kind, speel in op reacties. Stimuleer het om te praten over het boek, stel vragen.

Lezen moet plezierig blijven. Leg het boekje aan de kant als de aandacht verslapt.

Maak er een moment voor jou en je kind van. Alle aandacht gaat even naar jullie en het boek.

Stefan Dewickere

Lees voor op de manier waar jij je het meest comfortabel bij voelt.

21 glazen alcohol per week voor een man, 14 glazen per week voor een vrouw en ten minste twee alcoholvrije dagen. Dat is in ons land tot nog toe de grens om van normaal alcoholverbruik te spreken. Ter vergelijking, in Nederland heeft iemand al een drankprobleem als hij meer dan 1 glas per dag consumeert. Zelfs met onze veel te soepele norm drinkt meer dan tien procent van de Vlamingen te veel alcohol. Moeten we daar verwonderd over zijn? Vorige week bezocht ik de Boekenbeurs. Weet je wat elke bezoeker mee kreeg toen hij Antwerp Expo verliet? Twee flesjes bier. Een klein cadeautje, maar heel veelzeggend. Wij vinden alcohol nog altijd doodnormaal. Bier of wijn drinken maakt deel uit van onze dagelijkse cultuur. Ook al hebben ontelbaar veel studies al aangetoond hoe schadelijk alcohol is voor de gezondheid, niet alleen bij overmatig gebruik. Hetzelfde gaat op voor de sigaret. Elk uur sterven twee Belgen ten gevolge van roken. En toch grijpt nog steeds bijna een kwart van de Vlamingen naar de sigaret. Waarom?

Omdat roken deel uitmaakt van onze cultuur. En omdat het net als alcohol heel verslavend is. Als ik een minister van Volksgezondheid dan hoor zeggen dat er geen verbod komt op de verkoop van alcohol in nachtwinkels en tankstations om op die manier faillissementen te vermijden, dan kan ik mij daar erg over opwinden. Net zoals ik niet begrijp waarom er nog altijd geen sprake is van het optrekken van de leeftijdsgrens om tabak en alcohol te kopen van 16 naar 18 jaar. Mensen moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen en moeten de vrijheid behouden om keuzes te maken, klinkt het dan uit liberale hoek. Een vreemde redenering. Tabak en alcohol zijn genotsmiddelen waar mensen afhankelijk van worden. Je geeft mensen dus de keuze om schadelijke producten te kopen waar ze afhankelijk van worden en eens ze afhankelijk zijn, moeten ze zelf hun verantwoordelijkheid nemen om te stoppen. In plaats van economische belangen voorop te stellen, verwacht ik van een minister van Volksgezondheid vooral maatregelen die onze gezondheid ten goede komen. Ik zie ze veel te weinig in de plannen tegen alcohol en tabak die vandaag op tafel liggen. Anno 2016 mogen we niet meer aanvaarden dat roken en drinken een gewoonte zijn als een ander. Luc Van Gorp, Voorzitter CM

www.facebook.com/CMziekenfonds

Twee flesjes bier na de Boekenbeurs

Anneleen Vermeire

1 2

VOORZET

www.twitter.com/CMziekenfonds

tijdverdrijf. ‘Het is leuk en waardevol, en ik geloof echt dat Jule er iets aan heeft. Het stimuleert haar fantasie en taalontwikkeling. Ligt het aan de verhaaltjes, ik weet het niet, maar ze praat steeds vlotter.’ Jule gaat sinds de herfstvakantie naar school. ‘In de klas zijn er regelmatig voorleesmomentjes. En tijdens de Voorleesweek staan er wel wat extra activiteiten gepland. Ze wordt groter. Ik hoop dat we kunnen blijven voorlezen, ook al leest ze binnen enkele jaren zelf. Wie weet leest zij ons of haar kleine broer of zus die we rond Kerstmis verwachten dan wel verhaaltjes voor.’ ‘Voorlezen is een absolute aanrader’, besluit Annelore. ‘Je moet er vooral vroeg mee beginnen, zo wennen je kindjes. Mijn

Wie heeft recht op de verhoogde tegemoetkoming?

‘Enkele euro’s meer maken verschil’ Heb je een laag inkomen, dan heb je mogelijk recht op de verhoogde tegemoetkoming en betaal je minder voor gezondheidszorg. Om ervoor te zorgen dat iedereen krijgt waar hij recht op heeft, spoort CM zelf mensen op die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. ‘Dankzij de verhoogde tegemoetkoming kom ik rond, vroeger was dat vaak niet zo’, zegt reumapatiënt Kris Van Loy (54) uit Deurne. ‘Ik ben chronisch ziek. Ik heb een ernstige vorm van reuma. Mijn rug is heel slecht geworden door de zware beroepen die ik heb uitgeoefend. Zo heb ik jaren ramen en deuren gemaakt en was ik bewaker. Ik stond ontzettend veel recht. Daar ondervind ik nu de gevolgen van’, zegt Kris, die al enkele jaren niet meer aan het werk is door haar ziekte. ‘Af en toe doe ik nog vrijwilligerswerk in een centrum voor geestelijke gezondheid. Op dagen dat ik te veel pijn heb, blijf ik thuis. Dat begrijpen ze daar. Het is een zittende job aan de balie. Werken zoals vroeger lukt niet meer. Sinds mijn arbeidson-

voor mij heel veel. Ik heb geen auto en neem vaak de bus en de trein. Dankzij de verhoogde tegemoetkoming kan ik aan een verminderd tarief reizen. Dat betekent veel voor mij.’

Thomas Legrève

Sinds vorig jaar heeft CM nog meer mogelijkheden om op zoek te gaan naar wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming. ‘En

uuKris Van Loy: ‘De verhoogde tegemoetkoming zorgt ervoor dat ik nu net wel rond kom. Vroeger was dat vaak net niet.’ geschiktheid kan ik rekenen op een uitkering. Er zijn mensen die het met nog veel minder moeten doen, maar vaak was het ook voor mij moeilijk om rond te komen.’ Voor de Antwerpse maakt de verhoogde tegemoetkoming een serieus verschil. ‘Alle beetjes helpen. Het belangrijkste voor mij is dat ik nu minder moet betalen voor mijn medicatie en voor mijn bezoeken aan de dokter en specialist. En dat zijn er wel wat. Die enkele euro’s per keer schelen

dat is een goede zaak. Het is niet simpel om te weten waar je recht op hebt, terwijl een bepaalde tegemoetkoming een groot verschil kan maken. In het verleden was het voor mij vaak puzzelen om rond te komen. Soms lukte het niet. Nu kan ik het redden. Al is het nog vaak nipt’, besluit Kris. Thomas Rosseel

De verhoogde tegemoetkoming krijg je niet altijd automatisch Wanneer je op de verhoogde tegemoetkoming kunt rekenen, betaal je onder andere minder voor gezondheidszorg. Sommige leden krijgen de verhoogde tegemoetkoming zonder dit zelf te moeten aanvragen. Anderen moeten de verhoogde tegemoetkoming zelf aanvragen. Voor hen moet een inkomensonderzoek gebeuren. CM contacteert al jaren alle personen van wie ze weet dat er een inkomensdaling is. Het gaat bijvoorbeeld over personen die op pensioen gaan. Nu krijgt CM een signaal voor al haar leden die volgens de fiscus in aanmerking kunnen komen voor de

verhoogde tegemoetkoming. Die mensen worden uitgenodigd voor een inkomensonderzoek. Als je denkt in aanmerking te komen voor de verhoogde tegemoetkoming, neem gerust zelf contact op met je CM-consulent. De verhoogde tegemoetkoming kun je in sommige gevallen al krijgen als je bruto belastbaar inkomen lager is dan 17 175,01 euro (bedrag varieert elk jaar). Dat bedrag stijgt per bijkomend gezinslid.

✔✔Meer info en voorwaarden:

www.cm.be/verhoogde-tegemoetkoming.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Zet jezelf even aan de kant

Korting voor skihelm Voor Kazou staat veiligheid voorop. Daarom is op de wintersportvakanties een helm dragen verplicht, zowel voor de skiërs als de snowboarders. Na een ernstige val verliest een helm zijn beschermfunctie, maar de schade is niet altijd te zien. Een helm huren is daarom minder aan te raden. Deelnemers aan een wintersportvakantie met Kazou krijgen een aanzienlijke korting voor een skihelm bij A.S. Adventure. Met een toegestuurde bon kunnen zij er daar een kopen voor 39 euro in plaats van 79,95 euro. Ook op een skibril, polsbeschermers en handschoenen geldt een korting van 30 procent. Inschrijven voor een wintersportvakantie met Kazou kan nog altijd.

✔✔www.kazou.be

Tentoonstelling over psychose Het Museum Dr. Guislain in Gent laat je binnentreden in ‘Een andere wereld’. Deze tentoonstelling over psychose loopt tot 28 mei 2017. Psychose is ook het nieuwe thema van het project Te Gek!? Wat je op de tentoonstelling ervaart en ziet, roept vragen op. Waar ligt de grens tussen fantasie en werkelijkheid? Wanneer spreken we over een hallucinatie of een waan? ‘Een andere wereld’ zet de deuren open naar een alternatieve realiteit. Dit laboratorium van waan en fantasie toont hoe de wetenschap en kunst de schemergebieden van de geest verkennen. Het eigenzinnige werk van vijf verrassende figuren die elk een andere wereld onderzoeken en creëren, nodigt je uit om met andere ogen te kijken.

✔✔www.museumdrguislain.be

CM op Gezondheidssalon Op 26 en 27 november vindt voor het eerst het Gezondheidssalon plaats in Brussels Expo. Op tal van stands vind je betrouwbare informatie over voeding, beweging, behandelingsmethoden en technologie voor een gezonde levensstijl. Ook staan er lezingen en workshops over deze thema’s op het programma. CM neemt met een interactieve stand deel aan het Gezondheidssalon. Voor kinderen is er een aangepast aanbod. Als CM-lid krijg je 2 euro korting bij inschrijving met de code GS16CM.

✔✔www.gezondheidssalon.be

Kijk je op tegen een ziekenbezoekje omdat je niet weet wat gezegd of omdat je een hekel hebt aan ziekenhuizen? Het kan ook anders, zegt verpleegkundige Marleen Dondeyne. Je kunt bijvoorbeeld de zieke meenemen naar buiten of een leuk cadeautje verzinnen. Vijf tips van een expert ter zake.

Luister en stel vragen

‘Ga je op bezoek bij een zieke, zet jezelf dan even aan de kant. Trek je jas en sjaal uit en maak duidelijk dat je er bent voor hem of haar. Begin niet uitvoerig over jezelf te praten, maar stel vragen en luister naar wat de zieke te vertellen heeft. Probeer in te spelen op wat hij of zij zegt en daarop verder te gaan. Vermijd wel om vergelijkingen te maken met wat je zelf vroeger meemaakte of voelde, daar heeft een zieke meestal niet veel aan en het leidt de aandacht af van zijn problemen. Een leuke anekdote of een nieuwtje kan natuurlijk wel, maar probeer aan te voelen waar de zieke zelf geïnteresseerd in is.’

Guy Puttemans

knipsels

Help, ik moet op zieke

Ga naar buiten ‘Neem als dat mogelijk is de zieke mee op sleeptouw 2 buiten de kamer. Vraag eventueel aan een verpleegkundige om de patiënt in een rolstoel te helpen. Eens van perspectief veranderen kan ongelooflijk deugd doen. Het uitstapje hoeft trouwens niet ver of spectaculair zijn. Je kunt gerust een babbel doen in de zithoek op het einde van de gang, zo raakt de zieke toch een beetje uit zijn isolement. Samen iets gaan drinken in de cafetaria van het ziekenhuis kan natuurlijk ook, of

uuVerpleegkundige Marleen Dondeyne: ‘Stel vragen en luister naar wat de zieke vertelt.’

als het zacht weer is buiten een luchtje scheppen. Of neem de zieke eens mee naar een krantenwinkel of supermarkt in de buurt. Daar kan hij of zij bijvoorbeeld zelf een paar tijdschriften uitkiezen. Zulke kleine dingen brengen afwisseling in dagen die soms lang kunnen duren.’

Neem tijd om af te ronden ‘Een goed ziekenbezoek duurt niet te lang. Drie kwartier à een uur is meer dan genoeg. Je komt trouwens beter een paar keer kort langs, dan een keer te lang. Hou de tijd in de gaten en reserveer tien minuten om op een aangename manier af

Ontdek het zomeraanbod van Intersoc Op de gratis vakantiemarkten

Maak kennis met het nieuwe aanbod Intersoc-charme-, busen vliegvakanties op de Intersoc-vakantiemarkten. Schrijf je ter plaatse in voor een Intersoc-vakantie uit de nieuwe zomerbrochure en ontvang 10 euro korting per deelnemer, per periode. Op elke vakantiemarkt verloten we één gratis verblijf onder de gasten die ter plaatse een charmevakantie boeken. We verwelkomen jou graag tussen 13 en 16 uur op deze locaties: • Ma 28 november: Salons Carlton, Zonnestraat 32, Aalst • Di 29 november: Limburghal, Jaarbeurslaan 6, Genk • Wo 30 november: Planckendael, Leuvensesteenweg 582, Mechelen • Do 1 december: Duinse Polders, A. Ruzettelaan 195, Blankenberge

Meer informatie via 070 233 119 of www.intersoc.be.

Intersoc Werkvakanties

Als vrijwilliger naar de sneeuw

Heb je er altijd al van gedroomd om tijdens het skiseizoen mee te draaien in een hotel? Intersoc biedt jou de kans om één of meerdere weken mee te werken in de bar, het restaurant, de keuken ... In ruil voor je medewerking bieden wij je kosteloos verblijf en transport, alsook een aangename werksfeer in een prachtige omgeving. Iets voor jou? Kijk snel op www.intersocwerkvakanties.be of kom naar onze infoavond in Genk op woensdag 7 december. Meer info en inschrijven kan via personeelsdienst@intersoc.be of op 02 246 47 44.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

HELPENDE

enbezoek

Neem een kind mee ‘Wees niet bang om een kind mee te nemen naar het ziekenhuis, zeker niet als je oma 4 of opa gaat bezoeken. Beperk je het liefst wel tot één kind per volwassene, anders wordt het snel te druk. Heb je meerdere kinderen, leg dan uit dat vandaag het ene, en morgen het andere kind mee mag naar het ziekenhuis. Bereid kinderen goed voor op wat ze te zien zullen krijgen. Vertel bijvoorbeeld dat opa een buisje in zijn neus heeft om beter te kunnen ademen, enzoverder. Neem ook een boekje of wat stiften mee zodat het kind iets heeft om zich mee bezig te houden. Vraag achteraf hoe het bezoekje aanvoelde voor het kind en geef indien nodig nog wat meer uitleg. Ziek zijn hoort bij het leven, dat mogen kinderen ook op jonge leeftijd al leren.’

HANDEN

Nicole (60) is palliatief vrijwilliger

‘Ik hoor veel verhalen. Op het einde van hun leven willen mensen hun zaken afgeven. Ik probeer te luisteren, er te zijn. Voor de patiënt, maar ook voor de familie. Want de familieleden van een stervende hebben dikwijls evengoed nood aan een gesprek. Een diagnose van een ongeneeslijke ziekte kan hard aankomen. En een dokter heeft vaak geen tijd om daar op dat moment lang over door te praten. Als palliatief vrijwilliger kan ik dat wel.’

Als je niet op bezoek kunt gaan …

‘Ook als je niet op bezoek kunt gaan zijn er veel mogelijkheden om te laten weten dat je aan de zieke denkt. Stuur bijvoorbeeld een sms’je of een WhatsApp-berichtje met een foto of een leuke boodschap. Een postkaartje is een klassieker waar iedereen blij van wordt, maar je kunt bijvoorbeeld ook een klein postpakketje maken met iets dat je zelf knutselt of een tekening van de kinderen. Of kies in de winkel wat tijdschriften uit waarvan je weet dat de zieke ze graag leest. Een lekkere ruikende lotion of handcrème is ook altijd leuk om te krijgen als je in het ziekenhuis ligt, want die kan de patiënt meteen gebruiken.’

‘Het blijft niet bij luisteren alleen. Als ik hoor dat een patiënt veel pijn heeft, vraag ik aan de verpleging om wat meer pijnstillers toe te dienen. En als ik merk dat een koppel niet kan spreken over wat komen gaat, dan probeer ik daarbij te helpen. Pas op, soms doe ik ook helemaal niets hoor. Er zijn koppels die zo mooi omgaan met de dood, dat ze mij daarbij helemaal niet nodig hebben. Dan zet ik een stap opzij. De dood is uiteindelijk iets heel persoonlijks.’

Nele Verheye

✔✔In het boek Zieken(t)huis van

‘Mensen uiten vaak de wens om nog één keer hun huis te kunnen zien voor ze sterven. Als palliatief vrijwilliger ondersteun ik hen daarbij: ik zorg voor vervoer in een auto of een ambulance en ik ga mee voor de medische ondersteuning. Het is heel ontroerend om te zien wat die laatste keer thuis met een mens doet. Een hond die meteen in de

Marleen Dondeyne vind je tips en ideeën om thuis en in het ziekenhuis te zorgen voor een zieke (uitgeverij Van Halewyck, 19,95 euro).

Als je voor een familielid of buur geneesmiddelen op voorschrift haalt, is het niet altijd mogelijk om hun identiteitskaart mee te nemen. Zorg er wel voor dat je hun rijksregisternummer bij hebt. Dat staat op de gele CM-klever. Neem die mee. Dan kan de apotheker makkelijk het nummer intikken. Met je eID kan de apotheker ook je toestemming registreren om je gezondheidsgegevens te delen met andere zorgverleners.

Voor terugbetaalbare geneesmiddelen rekent de apotheker alleen het remgeld aan.

✔✔www.cm.be/toestemming

Gemarineerd varkenshaasje 600 g varkenshaasje ¬ 1 dl balsamicoazijn ¬ 2 eetlepels olijfolie ¬ 2 eetlepels vloeibare honing ¬ 1 theelepel mosterd ¬ 1 teentje knoflook, geperst ¬ fleur de sel ¬ peper ¬ 1 theelepel vloeibare sojaboter meng het varkenshaasje met alle ingrediënten voor de marinade ¬ plaats het in de koel-

‘Ik ben verpleegkundige van opleiding, maar heb om praktische redenen lang in het onderwijs gewerkt. Toch is palliatieve begeleiding het enige waar ik echt mijn hart aan verloren heb. Ik werd verpleegkundige om mensen graag te zien, hun lijden te verzachten. Net voor de dood hebben ze die hulp misschien nog het meest nodig. Ik ben blij dat ik er op dat moment voor hen kan zijn.’ Nele Verheye

kast en laat het vlees het liefst langer dan een uur marineren ¬ verwarm de oven voor op 180 °C ¬ haal het varkenshaasje uit de marinade ¬ bak het langs alle kanten aan in sojaboter ¬ leg het varkenshaasje in een ovenschaal en giet er de marinade over ¬ gaar het ongeveer 20 minuten in de voorverwarmde oven ¬ lepel af en toe de marinade over het vlees Prei en kersen 3 preistengels, in ringen ¬ fleur de sel ¬ peper ¬ 1 theelepel olijfolie ¬ 1 blik ontpitte kersen op sap, light kruid de preiringen met fleur de sel en peper ¬ giet er olijfolie over ¬ gaar ze 10 minuten in de voorverwarmde oven ¬ doe er de uitgelekte kersen bij en laat samen nog een vijftal minuten garen

Tom Swalens

Voor geneesmiddelen op voorschrift leg je bij de apotheker je elektronische identiteitskaart (eID) voor. Met het rijksregisternummer dat daarop staat, krijgt hij via het eHealth-platform toegang tot een beveiligd netwerk om je ziekenfondsgegevens te controleren. Voor kinderen tot twaalf jaar geef je de isi+-kaart, die ze automatisch van het ziekenfonds ontvingen. Of je toont hun Kids-ID. Op beide kaarten staat hun rijksregisternummer vermeld.

armen van zijn baasje springt, een partner die een fles champagne open kraakt. Het is een afscheid, maar het is ook vieren wat er geweest is. Vaak zien we dat mensen een paar dagen na die laatste keer thuis sterven. Het afscheid is volbracht, ze kunnen gaan.’

Gemarineerd varkenshaasje met kersen

Waarom vraagt apotheker mijn identiteitskaart? Op voorwaarde dat je in orde bent met de ziekteverzekering. Aan de hand van je rijksregisternummer kan hij dat controleren. Als je bij je vaste apotheker gaat, zal hij dat niet elke keer moeten doen.

uuNicole: ‘Familieleden van een stervende hebben dikwijls evengoed nood aan een goed gesprek.’

SMAKELIJK

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Als je bij de apotheker geneesmiddelen op voorschrift koopt, vraagt hij je elektronische identiteitskaart. Daarmee gaat hij na of je in orde bent met de ziekteverzekering.

Lieven Van Assche

Mensen begeleiden in hun laatste weken of dagen. Het lijkt een zware opgave, maar vrijwilliger Nicole in het Sint-Vincentiusziekenhuis in Deinze doet het met hart en ziel. ‘Op dat moment hebben de mensen je het meest nodig.’

Waarop let jij als je op zieken bezoek gaat? Laat het ons weten: lezers@visieredactie.be, Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

te ronden. Vertel op het einde van het bezoekje bijvoorbeeld dat je blij bent de zieke nog eens gezien te hebben. Vermijd wel om te beloven dat je snel zult terugkomen als je daar eigenlijk geen tijd voor hebt. Vraag liever ter afsluiting of je nog iets kunt doen: het kussen opschudden, een vers glas water brengen, de laptop weer op het bed zetten. Op die manier toon je dat je echt met hem of haar begaan bent.’

Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Gezond Gulzig’ (herfst-winter)

¬ uw job, ons werk

DE VLOER

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Groot vakbondsproject in industriële bakkerij Lantmännen Unibake pakt risico op bakkersastma aan

‘Het welzijn van de werknemers staat hoog op de agenda’ Wie werkt met bloem, moet opletten voor bakkersastma. In de industriële bakkerij van Lantmännen Unibake in Ganshoren probeert de vakbondsdelegatie (samen met de directie) daar werk van te maken. ‘Als het nieuwe afzuigsysteem is geïnstalleerd, zal dat 13 keer meer stof wegzuigen dan vroeger.’

Het risico op farinose kan echter sterk beperkt worden. Daar legt ACV Voeding en Diensten de nadruk op met een nieuwe campagne en bijhorende brochure. Waar farinose al langer hoog op de agenda staat, is bij Lantmännen Unibake in Ganshoren (Brussel). Dit onder impuls van vakbondsafgevaardigde Houssaine Bouddra, al 22 jaar bij het bedrijf en al twintig jaar délégué. Bij de industriële bakkerij in Brussel rollen elke dag duizenden sandwiches, ciabatta en broden van de band. Goed voor kilo’s en kilo’s bloem die in het bedrijf worden gebruikt. ‘Twee jaar geleden hebben we een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk laten komen, en hen allerlei metingen laten uitvoeren’, vertelt Houssaine Bouddra (55). ‘Ondanks dat hier al preventieve maatregelen tegen bakkersastma werden genomen, waren de resultaten toch niet goed. Daarom hebben we besloten om daar ons speerpunt van te maken. Op dat moment zaten ook twee werknemers thuis met astma.’

Sophie Nuytten

een bakkerij zonder bloem. Maar het witte goedje is niet zonder gevaar: farinose of bakkersastma, veroorzaakt door het inademen van bloem, staat op nummer één in de lijst van de beroepsastma’s. Bij een controle van de luchtkwaliteit in bakkerijen door het ACV bleek echter dat in de meeste bakkerijen het bloemstofgehalte de grenswaarde overschreed, soms tot twintig keer.

uuHoussaine Bouddra werkt al 22 jaar bij Lantmännen Unibake in Brussel en is er al twintig jaar délégué. ‘De strijd tegen bakkersastma is ons speerpunt de laatste twee jaar.’

Ook op vlak van geluid krijgt elke werknemer nu op maat gemaakte oordopjes. Een dure operatie, want die kosten meer dan 200 euro per stuk. Houssaine Bouddra

Welke ingrepen hebben jullie eerst uitgevoerd? ‘We zijn begonnen met een aantal kleinere zaken, zoals het aanpassen van onze schoonmaakprocedures. We blazen de bloem niet meer weg, maar gebruiken nu enkel industriële stofzuigers die de bloem opzuigen. We doen dat twee keer per dag, in plaats van één keer, en iedereen moet ook zijn eigen werkplek verschillende keren per dag nat schoonmaken. Er zijn natuurlijk ook mondmaskers voor iedereen. Maar ook de onderzoeksafdeling werkt mee: zo hebben ze een eigen Prokorn-deeg ontwikkeld zonder boekweit, omdat boekweit meer kans geeft op allergieën.’ De tweede grote stap was het automatiseren van het hele proces waar bloem aan te pas komt. ‘Vroeger moest men de zakken bloem zelf dragen, openen en uitschudden. Nu gaat

dat allemaal automatisch en de lijn is afgesloten, tot aan de mengkuip. Dat is natuurlijk ook gezonder omdat het personeel de zakken van 20 kilo niet meer zelf moet dragen.’ In januari plannen jullie stap drie van het plan. Wat is die? ‘Aan de lijn waar het deeg nog behandeld wordt en er dus het meest losse bloem te vinden is, wordt een nieuw afzuigsysteem geïnstalleerd dat 13 keer meer stof wegzuigt dan vroeger. Er komen ook vijf nieuwe afzuigpunten op de plaatsen waar het meeste bloem vrijkomt. Normaal zal de emissiegraad van bloem in het bedrijf dan onder de 0,2 mg/m3 komen te liggen, terwijl de wettelijke norm voor bloemstof 0,5 mg/m3 be-

draagt voor een werktijd van 8 uur. Dat zou dus een hele verbetering zijn.’

werken. Dat wordt de volgende verandering die we doorvoeren.’

Jullie mikken ruimer dan enkel op bakkersastma. Welke gezondheidsrisico’s pakken jullie nog aan? ‘We hebben ook geluidsmetingen laten uitvoeren. Op bepaalde plaatsen in de bakkerij word je toch blootgesteld aan 87 db, op de meeste plekken is dat 85 db. Onze mensen werken hier in shifts van 8 uur: we laten ze nu om de 2 uur wisselen van plek, zodat ze naar een plaats kunnen met minder lawaai. Elke werknemer krijgt nu ook op maat gemaakte oordopjes. Een dure operatie, want die kosten meer dan 200 euro per stuk. De nieuwe afzuigsystemen voor de bloemstof zullen worden ingewerkt in geluiddempende muren zodat er niet meer lawaai komt. Het is niet de bedoeling dat we het ene probleem vervangen door een ander.’

Lantmännen Unibake is een internationaal bedrijf. Vind je het makkelijk om de directie rond de tafel te krijgen? ‘Om deze zaken te verwezenlijken, heb je een werkgever nodig die mee wil in het verhaal. Ik heb toch het gevoel dat hun deur altijd openstaat voor ons. Het welzijn

Ook voor de schoonmaakploeg zetten jullie stappen vooruit. ‘We hebben nu een test uitgevoerd om alle chemische producten waar we mee werken te vervangen door ecologische schoonmaakmiddelen. De tests zijn goed: de producten zijn iets duurder, maar we verliezen minder tijd doordat we minder veiligheidsmaatregelen moeten nemen om ermee te

van de werknemers staat bij hen ook hoog op de agenda. Volgend jaar zullen we ook alle metingen opnieuw laten uitvoeren: hopelijk zien we dan dat onze ingrepen overal effect hebben gehad.’

Ondanks alle preventieve en innovatieve maatregelen tegen bakkersastma die hier werden genomen, waren er toch twee mensen ziek. Houssaine Bouddra

Kaatje De Coninck

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

3 000 werkzoekenden met medische of psychiatrische problematiek binnenkort zonder uitkering

‘Grote nood aan aangepast werk’ ale of beschutte werkplaats. Voor anderen is er gewoon geen aangepast werk beschikbaar. Dit zijn dus mensen die wel inspanningen leveren, en die nu gestraft worden.’

Meer dan 3 000 werkzoekenden met een medische of psychiatrische problematiek verliezen eind dit jaar hun inschakelingsuitkering. Ondanks hun inspanningen en aangepaste begeleiding vinden ze geen werk. ACV vraagt om hun uitkering te verlengen en voldoende aangepaste jobs te creëren om hen aan de slag te krijgen. Het was de regering Di Rupo die de wachtuitkering omvormde tot inschakelingsuitkering en een eerste reeks wijzigingen invoerde. De inschakelingsuitkering is een uitkering voor werklozen die nog niet voldoende dagen gewerkt hebben om recht te hebben op een volwaardige werkloosheidsuitkering. De regering Di Rupo beperkte de inschakelingsuitkering tot drie jaar. De regering Michel verstrengde het systeem nog en verbond er een diplomavoorwaarde aan en een maximale leeftijdsgrens, 25 jaar.

Verlenging loopt af Na stevig verzet van het ACV kregen 6 000 mensen met een verminderde arbeidsgeschiktheid of met een medische of psychiatrische problematiek een verlenging van hun uitkering. Op voorwaarde dat zij een begeleidingstraject volgden bij VDAB (in Vlaanderen), Forem (Wallonië) of Actiris (Brussel). Die verlenging loopt eind dit jaar

Het ACV voerde actie op maandag 7 november en benadrukte bij Minister van Werk Kris Peeters dat de klok tikt voor deze werkzoekenden. ‘We willen dat hun recht op de inschakelingsuitkering verlengd wordt’, zegt Karim Dibas. ‘En de gewesten moeten mogelijkheden creëren om hen aan het werk te krijgen. Dat kan door een uitbreiding van het aantal jobs in sociale en beschutte werkplaatsen. Maar ook een tewerkstelling in het systeem van Wijkwerken (het vroegere PWA, nvdr.) is voor ons een mogelijkheid. Daarom vinden we het ook een gemiste kans dat dit laatste systeem aangepast werd.’ uuMet wekkers maakten actievoerders duidelijk dat de klok tikt voor 3 000 werkzoekenden die hun uitkering dreigen te verliezen. af. Maar nog steeds hebben meer dan 3 000 mensen geen job gevonden. Zij dreigen dus zonder inkomen te vallen.

vielen dus meteen uit de boot want begeleiding was een voorwaarde voor de uitkering.’

‘Deze mensen kregen een verlenging omdat ze moeilijk inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt’, vertelt Karim Dibas van ACV. ‘Ze moesten in begeleiding gaan bij de VDAB. Maar sommigen kregen daar al te horen dat ze niet geholpen konden worden. Zij

Wijkwerken ‘De 3 000 mensen die eind 2016 hun inschakelingsuitkering verliezen, hebben wel een traject gevolgd. Maar zij zijn bijvoorbeeld nog bezig een opleiding te volgen of staan op een wachtlijst voor een job bij een soci-

Een delegatie van de actievoerders werd ontvangen door minister van Werk Kris Peeters. ‘De minister gaf aan dat het onaanvaardbaar is dat mensen die positief meewerken aan begeleiding naar werk hun uitkering verliezen door een gebrek aan aangepast werk’, zegt Karim Dibas. ‘We zullen de minister aan deze uitspraak houden en we verwachten dan ook snel een oplossing voor dit bijzonder urgent probleem’.’ (AJ)

FOCUS NIBOR DOOH is back!

Acvonline

het.acv

Een federale regeringsmaatregel voor de begroting 2017 die veel stof deed opwaaien, is de herinvoering van lagere minimumlonen voor jongeren. Die verlaging geldt zelfs als een sector hogere minima afsprak. Wie voor zijn 21ste aan de slag gaat, heeft geen recht meer op het minimumloon (op dit moment 1 532 euro bruto per maand, maar in heel wat sectoren merkelijk meer). Wie bijvoorbeeld op zijn 18 aan de slag gaat, moet het stellen met 82% van het minimumloon. Dat is een daling tot 1 256 euro bruto. De regering tracht de boel te sussen door te verzekeren dat het enkel gaat over verlaging van het brutoloon en dat jonge werknemers netto hetzelfde zullen blijven verdienen. Veel speelruimte met vermindering van sociale zekerheidsbijdragen of bedrijfsvoorheffing is er niet. Bovendien worden sociale uitkeringen berekend op het brutoloon. Dus een jonge werknemer die ziek of werkloos wordt, krijgt binnenkort een lagere uitkering. En later ook een lager pensioen. En minder vakantiegeld of eindejaarspremie. Als signaal naar jonge mensen die voor hun 21ste beginnen te werken kan dit tellen. Volwaardig tellend in het stemhokje, maar niet in het loonzakje. De jeugdlonen werden nog geen vijf jaar terug afgevoerd. Als einde van een leeftijdsdiscriminatie. En als resultaat van sociaal overleg tussen werkgevers en werknemers. De herinvoering van een lager jongerenloon brengt een funda-

menteel probleem van deze regering opnieuw aan de oppervlakte: het enorme misprijzen voor sociaal overleg en voor de vrijheid van onderhandelen. Terwijl die vrijheid van onderhandelen volgens internationaal, Europees en grondwettelijk recht behoort tot de sociale grondrechten. Over het loon van werknemers, jong of oud, worden overeenkomsten (cao’s) afgesloten tussen werkgevers en werknemers. Dat is de logica zelve: werknemers stellen hun arbeid ter beschikking in ruil voor een loon uitbetaald door de werkgever. Over dat loon wordt onderhandeld door beide partijen, die zich elk verenigd hebben. In vakbonden en werkgeversorganisaties. Nu breekt een derde partij, de regering, opnieuw in op deze onderhandelingsvrijheid en het resultaat ervan. En verlaagt ‘bij volmacht’ de afgesproken lonen. Dit gebeurde ook al bij de invoering van flexi-jobs waarbij de regering eigenhandig een eigen minimumloon voor die jobs invoerde, lager dan het geldende

minimumloon. En voordien ook al via de indexsprong, een botte inbreuk op de indexerings-cao’s. Daar houdt het niet mee op. Deze regering is een recidivist. Want ze ‘hervormt’ nu ook de wet van 1996 die de loonvorming regelt. Ik bespaar u de technische uitwerking, maar het komt er simpelweg op neer dat de ruimte voor vrije loononderhandelingen zo strak wordt ingesnoerd dat het bijna alle zuurstof uit het sectorale overleg zal halen. Zonder enigszins rekening te houden met de hogere productiviteit van Belgische werknemers of met de talrijke loonsubsidies voor werkgevers. Zonder gelijkwaardige inspanningen te vragen aan andere inkomensgroepen. En dat alles met drie liberale regeringspartijen die nochtans vinden dat de werking van de vrije markt heilig is. Dat er voor toplonen, bonussen en extralegale voordelen niet te veel regeltjes moeten zijn. Deze regering herverdeelt van arm naar rijk. Als een ware Nibor Dooh. Een ave’rechtse’ versie van Robin Hood. Loonmatiging en de bijhorende regeltjes gelden blijkbaar enkel voor gewone mensen met gewone lonen. Marc Leemans voorzitter ACV

De herinvoering van een lager jongerenloon brengt een fundamenteel probleem van deze regering opnieuw aan de oppervlakte: het enorme misprijzen voor sociaal overleg en voor de vrijheid van onderhandelen.

¬ uw job, ons werk

bondig

vak

Pamfletactie voor behoud treinbegeleider ACV-Transcom voerde actie in het station van Brussel-Zuid voor het behoud van de treinbegeleider op treinen. Er werden folders uitgedeeld om onder de aandacht brengen dat een treinbegeleider veel meer doet dan tickets controleren. Als het van de huidige ceo van de NMBS Jo Cornu afhangt, rijden er binnenkort geen treinbegeleiders meer mee op treinen in landelijke gebieden en op voorstadsnetten. Een aanpassing van de wet die momenteel een treinbegeleider in elke trein verplicht, ligt al een tijdje op tafel als één van de maatregelen in het kader van de besparingsoperatie van 3 miljard die de NMBS de komende jaren moet verwezenlijken. In deze besparingslogica wordt de treinbegeleider gereduceerd tot louter een kostenplaatje. Maar dat is onjuist, benadrukt ACV-Transcom. Door de afschaffing van treinbegeleiders zou niet enkel de dienstverlening maar ook de veiligheid van de reiziger in het gedrang komen. ‘De treibegeleider is ook degene die controleert of de deuren van de treinen goed gesloten zijn en beslissingen moet nemen bij noodgevallen. Bij hem of haar kunnen reizigers terecht voor informatie of hulp’, klinkt het.

Internationale vakbondspetitie tegen Samsung De stichter van Samsung zei ooit dat het bedrijf vakbonden maar zou erkennen ‘over zijn lijk’. Nu zijn interne documenten gelekt door de International Trade Union Confederation (ITUC), die tonen hoe ver het bedrijf gaat om ervoor te zorgen dat zijn werknemers geen vakbonden vormen. De PowerPointpresentatie – eigenlijk bedoeld voor het hogere management bij het bedrijf – specifiëren welke ‘tegenmaatregelen’ moeten worden genomen om ‘werknemers te domineren’. Het gelekte materiaal raadt managers aan om ‘werknemers te isoleren’, ‘leiders te straffen’ en ‘interne spanningen op te wekken’. Als antwoord op de gelekte inhoud, heeft de ITUC een petitie gelanceerd om het ‘geen vakbond’-beleid van Samsung aan te klagen, en te vragen aan het bedrijf om zijn werknemers beter te behandelen. Volgens China Labor Watch laat Samsung zijn medewerkers meer dan 100 uren overwerk per maand draaien, 11 tot 12 uur per dag rechtstaan en sliepen de werknemers tijdens de drie maanden dat de Samsung Galaxy Tablet werd gemaakt, amper twee tot drie uur per nacht.

✔✔Je kan de petitie tekenen op http://act.ituc-csi.org/en/ samsung

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Callcentermedewerkers steeds vaker speelbal van wi Van 18 tot 25 oktober organiseerde de internationale vakbondskoepel UNI zijn jaarlijkse actieweek om aandacht te vragen voor de vaak precaire werkomstandigheden van callcentermedewerkers wereldwijd. Ook Geert*, een vakbondsmilitant die al sinds de jaren negentig bij een grote provider werkt als callcentermedewerker, heeft in al die jaren de callcenters enorm zien evolueren. ‘Vroeger was het uitgangspunt nog dienstverlening aan de klanten. Nu is dat enkel nog verkoop.’

eel heeft te maken met gedeeltelijke privatisering en de daarmee gepaarde belangen van de aandeelhouders. Ook bij zijn bedrijf komt winst steeds meer op de eerste plaats, merkt Geert. ‘Elke klant die de medewerkers aan de lijn hebben, moet leiden tot een verkoop. Om die winsten op te drijven, worden ook noodzakelijke investeringen uitgesteld in bijvoorbeeld opleidingen of de IT-systemen. Die IT-systemen vallen voortdurend uit, waardoor medewerkers soms uren aan een stuk of zelfs een halve dag niet kunnen werken. Zij moeten hun targets halen om recht te hebben op een bonus.’ Terwijl callcentermedewerkers niet veel verdienen en die bonus net een wereld van verschil maakt.

Targets behalen zorgt voor stress Die targets zorgen trouwens voor een enorme werkdruk. In sommige bedrijven worden die per week of zelfs per dag berekend, bij andere callcenters per kwartaal. ‘Dan heb je nog het geluk dat je een slechte dag kunt compenseren door een andere dag wat meer te verkopen. Maar als je ziek bent of met vakantie, wordt dat niet in minde-

uuACV-Transcom voerde eind oktober actie. Verkleed als Pokémon wilden ze aandacht vragen voor de toenemende flexibiliteit die van callcentermedewerkers wordt verwacht. ring gebracht. Dat zorgt voor enorm veel stress’, vertelt Geert. De resultaten worden bijgehouden via een registratiesysteem dat alles in kaart brengt: van het aantal gesprekken tot het aantal toiletbezoeken. ‘Bij sommige callcenters wordt echt élk gesprek opgenomen en word je niet enkel door je eigen chef geëvalueerd, maar ook door de klant.’ Om medewerkers nog meer te stimuleren om te verkopen, worden ze tegen elkaar uitgespeeld door cadeaus weg te geven aan de best verkopende onder hen. Cadeaus waarvoor 30 procent afgetrokken wordt van het loon. ‘En de namen van de beste verkopers worden op een bord geschreven. Dit systeem creëert een onmenselijke concurrentie tussen collega’s. De steeds toenemende druk op alle fronten maakt dat het ziekteverzuim enorm groot is.’

Outsourcing Geert werkt in een callcenter dat meer dan 1 000 mensen in dienst heeft, maar toch wordt ook een deel van het werk – voornamelijk de nachten en weekends – uitbesteed aan externe privébedrijven omdat dat goedkoper is. Er zijn ook steeds meer bedrijven die hun callcenters outsourcen naar andere landen, omdat de lonen er veel lager liggen of omdat het fiscaal aantrek-

Callcentermedewerkers worden uitgespeeld tegen elkaar, wat zorgt voor een onmenselijke concurrentie tussen collega’s.

Eerste sociale verkiezingen bij Belgische spoorwegen De personeelsleden van NMBS, Infrabel en HR Rail kunnen in 2018 voor het eerst hun afgevaardigden in de comités kiezen. Dan worden de eerste sociale verkiezingen georganiseerd bij de Belgische spoorwegen. ‘ACV-Transcom ijvert al sinds 2004 voor het invoeren van sociale verkiezingen bij het spoor’, zegt ACV-secretaris Luc Piens. ‘Tot op vandaag werden mandatarissen rechtstreeks aangeduid. Het aantal per organisatie werd vastgelegd volgens een verhouding die blijkt uit een ledentelling.’ ‘Bij de sociale verkiezingen kunnen ook de niet aangesloten personeelsleden hun stem uitbrengen. Op die wijze voelen ze zich nauwer betrokken bij de problematiek van de Comités preventie en bescherming en de collega’s die hun vertegenwoordigen. Als ACV-Transcom plaatsen wij de dialoog steeds op de eerste plaats. Daarom zijn we ervan overtuigd dat de personeelsleden voor onze kandidaten zullen stemmen.’ ‘We vinden het alleen jammer dat het nu allemaal erg snel moet gaan. We hadden de eerste sociale verkiezingen liever in 2020 gezien, dan vielen ze samen met die in de privé-sector.’ (AJ)

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Volvo kiest voor ‘insourcing’, 900 jobs op de helling bij toeleveranciers

Poorten dicht bij eerste insthonger toeleverancier Volvo Gent

Gesprek met Kris Peeters In België voerden LBC/CNE, ACV-Transcom, BBTK en SETCA samen actie tijdens de actieweek voor callcentermedewerkers: verkleed als Pokémon gingen ze de straat op om de toenemende flexibiliteit die van callcentermedewerkers wordt gevraagd onder de aandacht te brengen. Ook de trend om vaker mensen aan te nemen met interim-contracten (dagcontracten ) en de gebrekkige reglementering voor thuiswerk werd aan de kaak gesteld. Een delegatie werd ontvangen op het kabinet Peeters waar ze aan de minister zelf hun bezorgdheden konden overmaken. De délégués van ACV-Transcom hadden het met hem ook over de mogelijke privatisering van Proximus. De minister liet verstaan dat dit geen goede zaak zou zijn en dat dit op dit moment niet aan de orde is. Kaatje De Coninck (*: Geert is een pseudoniem. Hij wilde hier liever anoniem blijven)

Het doek is gevallen over SAS Automotive, een toeleverancier van Volvo Cars Gent, dat dashboards maakt. Daardoor belandden 197 werknemers op straat. Ook bij vier andere toeleveringsbedrijven van Volvo staan er jobs op de helling.

anaf 2019 wordt in Gent het nieuwe Volvo-model XC40 geproduceerd. Maar vijf toeleveranciers van Volvo in de Gentse Kanaalzone zullen daar niet aan meewerken. In maart kondigde Volvo namelijk aan dat het zijn contracten met Tower Automotive (montage), Tenneco (uitlaten), Faurecia (deurpanelen, tunnelconsoles), Benteler (voor- en achterassen) en SAS Automotive (dashboards) opzegt tegen 2019. Volvo zal de productie en assemblage van deze onderdelen zelf in handen nemen, ‘insourcing’ heet dat in het jargon.

bedrijven – Tower Automotive, Tenneco en Benteler – hopen nieuwe klanten en activiteiten binnen te halen. Sandro d’Agostino is vakbondsafgevaardigde voor ACV-CSC METEA bij Tower Automotive. Hij is verontwaardigd over de beslissing van Volvo. ‘Al jarenlang doen deze bedrijven al het mogelijke om het Volvo naar de zin te maken. Er werden investeringen gedaan, de efficiëntie werd verbeterd tot nooit geziene hoogte. En dan, na ons maanden aan het lijntje te houden, worden we koudweg aan de kant geschoven.’

‘Insourcing’ D’Agostino vindt dat Volvo een verkeerde beslissing neemt. ‘Er zullen onderdelen uit Volvo-fabrieken in Zweden en andere Europese landen naar Gent moeten komen. De bevoorradingsketen wordt dus langer en duurder. Het gaat vooral over vervoer over de weg, wat just-in-time werken be-

moeilijkt en de ecologische voetafdruk verhoogt. Daar schuilde net de meerwaarde van samenwerken met toeleveranciers in de buurt.’ Dat Volvo kiest voor ‘insourcing’ verbaast Ernst Verwaal, hoogleraar International Business Strategy aan de KU Leuven, niet. ‘Jarenlang beheersten kostenreductie en efficiëntie de automobielsector. Vandaar de massale uitbesteding van productie naar toeleveranciers. Maar vandaag evenaren de autobedrijven elkaar op vlak van efficiëntie. Om zich te kunnen onderscheiden, mikken ze nu op differentiatie en innovatie. En dat heeft een weerslag op de samenwerking met toeleveranciers. Innovatie en de ontwikkeling van nieuwe technologie vereisen intensieve kennisuitwisseling. Daarom dat autobedrijven de meest kritieke onderdelen weer insourcen.’ Leen Grevendonck

Uitdoofscenario Door die beslissing verliezen de vijf bedrijven hun grootste of zelfs enige klant, en staan de jobs van bijna 900 werknemers op het spel. De directie van SAS Au-

Volvo wil brede kennis in eigen huis om onderscheidende producten te maken Ernst Verwaal, KU Leuven

tomotive is alvast niet meegegaan in het uitdoofscenario naar 2019. Op 28 oktober sloot het bedrijf de deuren. Bij Faurecia doet men voort, maar is er wel al een sociaal plan onderhandeld. De drie andere

Belga

kelijker is. Zo zitten heel wat bedrijven met een Nederlandstalige klantendienst – aangezien dat op het vlak van taal niet zo eenvoudig naar een lageloonland te verplaatsen is –in Ierland. Ook de klanten worden hier uiteindelijk het slachtoffer van. ‘Vroeger had je departementen waar iedereen zijn specialisatie had. Nu moet iedereen alles kennen. Dat is onmogelijk, en bovendien wordt er nauwelijks nog geïnvesteerd in opleidingen. Een klant kan drie keer bellen en drie keer een ander antwoord krijgen, gewoon omdat de medewerker niet voldoende op de hoogte is. Maar het ergste van al is: klanten die steeds minder tevreden zijn, reageren dit vaak af op dezelfde medewerkers die al onder hoge druk staan. Een extra stressfactor dus voor onze mensen. En zo wordt dat een vicieuze, onhoudbare cirkel.’

uuBij SAS Automotive in Gent maakte een 200-tal arbeiders dashboards voor Volvo. Op 28 oktober sloot de toeleverancier de deuren, nadat Volvo het contract niet verlengd.

Wetsontwerp werkbaar werk belooft wendbaar maar geen werkbaar werk

‘Accent ligt vooral op flexibiliteit voor de werkgever’ Samen met de begroting voor 2017 keurde de federale regering vorige maand ook het wetsontwerp ‘wendbaar en werkbaar werk’ goed van minister Kris Peeters. Dat gebeurde zonder akkoord van de sociale partners. Volgens ACV komen de maatregelen vooral de werkgevers tegemoet. Met de wet-Peeters wil de regering de arbeidsmarkt flexibeler maken om zo de competitiviteit van onze economie op te krikken. ‘In plaats van op werkbaar werk in te zetten, ligt het accent op flexibiliteit op maat van de werkgever’, vindt Mathieu Verjans, nationaal secretaris bij ACV.

Annualisering arbeidsduur Eerst was er sprake van de automatische annualisering van de arbeidsduur. Dat is

de berekening van de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur (veelal 38 uur) over een periode van één jaar in plaats van per trimester. Maar die komt er nu niet. ‘In de plaats grijpt men terug naar wat wij de kleine flexibiliteit noemen. Hiervoor is een cao of een wijziging van het arbeidsreglement nodig. Sociale partners kunnen evenwel niet meer kiezen voor schommelingen op trimesteriële of halfjaarlijkse basis’, zegt Verjans. ‘Het moet dan meteen over een annualisering gaan.’

van 143 uren. Dat is de grens waarbij een werknemer inhaalrust moet krijgen. ‘Deze maatregel doorbreekt de 38-urenweek. Hoe vrijwillig zullen werknemers kunnen

100 vrijwillige overuren

kiezen wanneer ze meer of minder werken? Bovendien gaan die extra overuren ten koste van jobs voor werklozen’, stelt Verjans.

Ook zal een werknemer vrijwillig en betaald 100 overuren mogen presteren. Werknemer en werkgever moeten hiervoor om de zes maanden een nieuwe overeenkomst sluiten. 25 van die 100 uren komen bovenop de interne overurengrens

De maatregel over de overuren doorbreekt de 38-urenweek. Mathieu Verjans, ACV

Nachtarbeid e-commerce De federale regering heeft daarnaast soe-

pelere regels ingevoerd voor nachtarbeid in de e-commerce. Nieuwe bedrijven kunnen nachtarbeid invoeren, en dat zonder akkoord van de vakbonden. ‘Er is nog onduidelijkheid over deze maatregel, maar hij beïnvloedt wel de onderhandelingen in Paritair Comité 119 - Handel in voedingswaren’, vertelt Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten. ‘Bijna hadden we een cao, maar toen haakte Unizo af omwille van het punt over nachtarbeid. Wij wilden dat in kleine bedrijven zonder ondernemingsraad of syndicale delegatie overlegd zou worden met de vakbondssecretaris over nachtarbeid. Unizo wacht nu liever de nieuwe maatregel af. Nachtarbeid is ingrijpend. Ik mag hopen dat sociaal overleg hierover niet aan de kant wordt geschoven.’

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

ACV ontwikkelt traject rond de combinatie arbeid, gezin en vrije tijd

Leven om te werken, of liever andersom?

ot 2018 focust ACV Gender op de ervaringen van werknemers en militanten in hun combinatie van werk, gezin en vrije tijd. Op die manier wil ACV tot gedragen standpunten komen om ze daarna om te zetten naar concrete voorstellen en eisen.. ‘Zoals je hieronder leest, zijn gezinnen zeer vindingrijk om alles gecombineerd te krijgen’, zegt Karen Eloot, genderspecialist van het ACV. ‘Naast het werk en het opnemen

van zorgtaken, vinden we het belangrijk dat er ruimte overblijft voor vrije tijd. Dat maakt het leven net zo waardevol. Dit is niet eenvoudig te realiseren, met het steeds flexibeler werken. Daarom wil het ACV hierover het debat openbreken.’ ‘We willen stilstaan bij hoe onze samenleving georganiseerd wordt en welke keuzes er politiek gemaakt worden. Daarnaast bekijken we ook graag wie welke taken in het gezin op zich neemt. Zijn het vooral vrouwen die zorgtaken opnemen of nemen mannen ook hun deel op? We geloven niet dat dit keuzes zijn, die zich enkel op gezinsniveau afspelen. Er zijn maatschappelijke verwachtingen, waar elk van ons zich aan aanpast. Dat bespreekbaar maken en van daaruit komen tot alternatieve voorstellen, dat is onze doelstelling.’

Elien Priem (25), arbeidster bij Winsol in Izegem, specialist in zonwering

Tiny Bogaerts

Werken we om te leven of leven we om te werken? Voor ACV is het duidelijk en moeten we evolueren naar de tweede optie. ACV zoekt daarom naar mogelijkheden om werken, gezin en vrije tijd te combineren.

Amélie Janssens uu‘We proberen samen de meeste huishoudelijke taken in het weekend te doen.’

‘Kinderopvang is duur’

Stijn De Beleyr (36), medewerker kwaliteitscontrole bij Conway NV, leverancier aan winkelpunten

‘Na de bevalling van ons dochtertje Laure, die nu acht maanden oud is, ging ik opnieuw voltijds werken. Ik kan gelukkig rekenen op de hulp van mijn man in het huishouden. We proberen ook de meeste huishoudelijke taken in het weekend te doen. En Laure kan enkele dagen per week naar mijn zus. Zo sparen we wat uit op kinderopvang. Zo lukt het wel om onze jobs met

ons gezin te combineren. Elke dag opvang betalen, zou al moeilijker liggen. Ik vind kinderopvang aan de dure kant.’ ‘Ik heb zelf geen hobby’s, maar hou wel van een uitstapje met ons gezin. Daarom willen we in de nabije toekomst ons ouderschapsverlof hiervoor een stuk inschakelen.’

James Arthur

Sylvie Duhayon (36), kassierster bij Floralux in Dadizele, een tuincentrum

uuStijn De Beleyr en zijn vrouw werken allebei voltijds. ‘Niet om ons luxe te veroorloven, wel uit noodzaak’, vertelt hij.

‘Mijn vrouw en ik hebben drie kinderen van 13, 3 en 1 jaar, twee van ons samen en een van mijn vrouw Tessa uit een vorige relatie. We werken allebei voltijds om alles rond te krijgen. Vroeger was dat misschien om je wat luxe te veroorloven, nu is het een noodzaak.’ ‘We moeten onze dagen goed plannen. Ik heb een normaal werkschema, van 8 tot 17 uur. Maar mijn vrouw werkt in een wisselend uurrooster en vaak laat ’s avonds. Dan is het een rush om de kinderen af te halen van de crèche en school. Ook voor hen zijn het dan lange dagen, maar het kan helaas niet anders. In de schoolvakanties nemen we afzonderlijk verlof, want die twintig

dagen zijn snel op. Tijdens het schooljaar kunnen we op woensdag rekenen op mijn ouders en soms doen we ook een beroep op iemand van de schoolopvang of een collega. En gelukkig maakt mijn werk er geen probleem van om verlof te nemen in de schoolvakanties of als de kinderen ziek zijn.’ ‘Ik denk dat er nooit zoveel nood is geweest aan de mogelijkheden zoals tijdskrediet als nu. En toch worden die systemen afgebouwd. En het werkbaar werk komt er ook niet van, nu we nog flexibeler zullen moeten werken.’

Tiny Bogaerts

‘Nog nooit zoveel nood aan tijdskrediet als nu’ uuSylvie Duyahon combineert een deeltijdse job in een tuincentrum met de zorg voor haar drie kinderen. ‘Gelukkig kon ik zonder probleem deeltijds aan de slag.’

‘Dankjewel taxi-mama’ ‘Ik werk deeltijds: twee dagen per week en om de twee weken het volledige weekend. Een ander regime zou voor ons moeilijk haalbaar zijn. In het weekend is mijn man thuis om voor onze drie kinderen van 6, 9 en 12 jaar te zorgen. Op drie weekdagen ben ik er. Er zijn geen grootouders meer om bij te springen. Gelukkig kunnen we ook rekenen op een taxi-mama, een mama die we kennen van op de school van onze jongste dochter Lore. Zij neemt Lore mee naar de zwemles.’

‘Ik werk in het tuincentrum van 10.30 tot 18.45 uur. ’s Avonds zorgt mijn man er dan voor dat hij op tijd kan stoppen om voor de kinderen te zorgen. Na de geboorte van Lore ben ik twee jaar thuis geweest. Die tijd kon ik goed gebruiken om het leven met drie kinderen wat gewoon te worden. Gelukkig was dit geen probleem voor mijn werkgever. Ik kon ook zonder problemen opnieuw deeltijds aan de slag, zolang ik af en toe in het weekend kon werken. Dat is niet altijd even leuk, maar ik neem het erbij.’

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

ZEGT

Chams Eddine Zaougui over de moeilijk weg na de Arabische Lente

‘Democratie is geen Ikea-bouwpakket’ De Arabische wereld staat in brand. In 2011 dachten we nog dat de Arabische Lente vrijheid en democratie zou brengen in het Midden-Oosten, maar niets is minder waar. De Standaardcolumnist Chams Eddine Zaougui (38) legt in zijn boek ‘Dictators’ uit waarom de democratie er zo moeilijk gedijt.

cratie betekent meer dan een nieuwe grondwet schrijven en verkiezingen organiseren. Kijk maar naar onze eigen geschiedenis, naar de Franse revolutie. Die heeft ook veel bloed zweet en tranen gekost, met vaak periodes van terugval. We hebben daar een te rooskleurig beeld van.’

Islam ‘En je zit natuurlijk in een regio waar de islam een grote rol speelt. Islamitische groepen hebben hun populariteit te danken aan hun sociale dienstverlening en goede organisatie. Terwijl de sociale welvaartsstaat afkalfde, hielpen ze de verpauperde bevolking. En wie goed georganiseerd is, kan makkelijker verkiezingen winnen, zoals gebeurd is met de Moslimbroeders in 2012 in Egypte. De agressieve wijze waarmee ze de sharia wilden invoeren, stuitte veel Egyptenaren dan weer tegen de borst.’

James Arthur

k ging in de jaren negentig arabistiek studeren’, vertelt Chams Eddine Zaougui, een Gentenaar met Tunesische roots. ‘Toen was er in de media nauwelijks aandacht voor de Arabische wereld want er gebeurde niet veel. Er waren een paar sterke mannen die aan de macht bleven. Zo was het nu eenmaal, terwijl er in Latijns-Amerika, Oost-Europa en Afrika wel democratiseringsgolven kwamen.’

Vier dictators ‘Toen braken in 2011 gigantische opstanden uit. In iets meer dan een jaar tijd werden vier dictators verdreven die samen 130 jaar aan de macht waren. Plots was er een tsunami aan berichten over de Arabische wereld. In de regio waren mensen uitzinnig en euforisch. Dat was vrijheid op steroïden. Mensen wisten niet hoe ze ermee moesten omgaan.’ ‘Maar de opstanden zorgden voor chaos en uiteindelijk oorlog. Het optimisme sloeg om en je kreeg de reactie dat het beter allemaal niet gebeurd was. Sommige westerse opiniemakers en beleidsmakers concludeerden dat Arabieren cultureel niet in staat zijn om te democratiseren. Sommigen zeggen zelfs dat die dictators achteraf gezien nog zo slecht niet waren. Ik wilde in mijn boek uitzoeken of die stelling klopt, of er meer aan de hand is.’

uuChams Eddine Zaougui vraagt zich in zijn boek ‘Dictators’ af waarom de democratie in de Arabische wereld zo moeilijk gedijt.

De Arabische Lente, dat was vrijheid op steroïden. Chams Eddine Zaougui

‘Ik ontdekte dat de Arabische leiders door hun manier van regeren de regio veranderden in een sociaal en politiek mijnenveld. De gebruikte tactieken verstevigden hun positie, maar verzwakten de samenleving. Het veiligheidsapparaat werd bijvoorbeeld niet gebruikt om mensen te beschermen, maar om de leider te beschermen tegen het volk, met als gevolg dat er een cultuur van

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Patrick Leemans FF: @weggeefwinkeleu geeft mensen de mogelijkheid om via website #gratis items te plaatsen. Allen tegen #armoede en tegen #wegwerpcultuur.

Hautekiet ‘Echtscheiding op zich is NIET de oorzaak van armoede, wel hoe onze samenleving werkt: tweeverdieners zijn de norm.’ @wvlancker @radio1be

BartSchols Zouden tank(!)stations echt afhankelijk zijn van hun alcoholverkoop om niet failliet te gaan?

angst en geweld ontstond. Een andere populaire tactiek was verdeel en heers. Het hielp om te vermijden dat de bevolking een front tegen je vormde, maar het nadeel was dat je een verdeelde samenleving schiep waar groepen elkaar niet vertrouwden. En als je het ontstaan van een kritisch middenveld tegenhield, vermeed je weliswaar dat mensen zich konden organiseren, maar dat betekende vaak dat burgers niet geleerd hadden om constructief van mening te verschillen.’ ‘In zulke samenlevingen die verminkt zijn door een jarenlange dictatuur kan je niet op een-twee-drie een democratie invoeren, want dat is geen Ikea-bouwpakket. Demo-

beelding

UIT

‘Er was ook nog een cynische manier waarop dictators de grote rol van godsdienst in de hand werkten. Bashar al-Assad liet bij het uitbreken van de opstand in Syrië de echte diehard jihadisten vrij uit de gevangenis. En hij gaf het leger de opdracht hen niet aan te vallen. Om dan nadien te kunnen zeggen dat het eigenlijk geen opstand was tegen zijn bewind, maar wel dat het een jihadistische opstand was. Zo heeft hij hen een vrijgeleide gegeven om zich te organiseren.’ ‘Mijn boek wil een realistisch beeld geven van revoluties en democratisering. Het zal nog lang duren. En er is geen wetmatigheid die zegt dat veel leed ervoor zorgt dat het goedkomt. Misschien blijft de Arabische wereld in een vicieuze cirkel zitten, maar wat uniek is, is dat Arabieren zich voor het eerst organiseerden tegen hun leiders en erin slaagden om enkele dictators af te zetten. De geest is uit de fles.’ Hilde Van Malderen

20 BOEK

Visie ¬ vrijdag 11 november 2016

Triatleet Marc Herremans over positief denken en kansen zien

‘Wacht niet af, maak je dromen waar’ De kaarten van je leven zijn onvoorspelbaar. Soms trek je een goeie, soms een zwarte. ‘Zelfs als je een zwarte kaart trekt, kun je van die tegenslag een kans maken. Ik leefde voor triatlon. Hier kan het niet stoppen, dacht ik na die val.’ Marc Herremans (43) over dromen, topsport en terugvechten.

Van een tegenslag een kans maken, is dat niet makkelijker gezegd dan gedaan? Marc Herremans: ‘Zeker. Geloof me, ook ik heb momenten waarop ik het even niet meer zie. Goed omringd zijn, maakt het allemaal makkelijker. Familie, vrienden, zij kunnen je helpen om uit het dal te klimmen. Terugvechten is teamwork. En je hebt

Tegenslagen zijn kansen om terug te vechten. Marc Herremans

tijd nodig. Hoeveel is persoonlijk. Een ziekte, ongeval of gebroken hart, een tegenslag op het werk of slechte ervaring op school, ook de situatie maakt terugvechten steeds anders. Weet je, we kijken te vaak naar wie het beter heeft of doet. Het leven gaat niet over medailles aan de muur of likes op Facebook, het gaat over jezelf en de mensen die je graag ziet. Dat vergeten we soms. Die gedachte kan helpen om terug te vechten.’

colofon

Isabel Corthier voor Trias

k ben zo blij dat je er bent. Mijn neefje van zes kwam me bezoeken in het ziekenhuis. Hij zei alles. Ik was er nog. Mijn rug was gebroken, maar mijn hart en hersenen waren intact en ik kon mijn armen bewegen. Mijn verhaal was nog niet voorbij.’ Marc Herremans had als 28-jarige triatleet drie grote wensen: de Iron Man in Hawaï winnen, het wereldkampioenschap triatlon, deelnemen aan de Crocodile Trophy, een mountainbiketocht van 1 400 kilometer in de Australische outback, en vader worden. In 2002 zou hij wereldkampioen worden. Maar op training in Lanzarote ging hij onderuit met de fiets. ‘Ik viel met mijn rug op een rots. Ik was verlamd van de borst tot de tenen. Maar mijn bucketlist was er nog.’ Met zijn boek De kaarten van je leven, 13 manieren om van een tegenslag een kans te maken en een voorleesboek voor kinderen wil hij ons helpen positief in het leven te staan.

uuMarc Herremans: ‘Geloof me, ook ik heb momenten waarop ik het even niet meer zie. Goed omringd zijn, maakt het allemaal makkelijker. Familie, vrienden, zij kunnen je helpen om uit het dal te klimmen.’ Je raadt ons aan om door te zetten, kansen te grijpen. Ben jij altijd een doorzetter geweest? ‘Tegenslagen, hoe klein of hoe groot ook, zijn kansen om terug te vechten. Het leven heeft me leren doorzetten. Ik ging niet graag naar school, bepaalde leraren geloofden niet in mij. Ik wilde sporten, buiten zijn. Ik ben voor mijn sport blijven gaan. Dat was mijn talent. Als atleet wilde ik steeds beter worden. Dat was knokken, mezelf voortdurend bewijzen. Ook na mijn ongeval heb ik moeten knokken om er weer te staan, net als na het verlies van mijn vader. Zijn dood, zijn zwarte kaart, was onomkeerbaar. Maar door het terug recht krabbelen kwamen er ook mooie dingen op mijn pad. Vandaar, vecht terug, geloof in jezelf, maak je passies waar. Wat anderen ook zeggen, wat er ook gebeurt. Steek geen tijd in wat je niet kunt veranderen, negatief denken is een waste of energy.’ Die val was jouw zwarte kaart. Hoe heb jij doorgezet? ‘De woorden van mijn neefje waren een keerpunt. Die val was pech. Maar ik heb ook geluk gehad. Ik was er nog. Ik ben aan

de slag gegaan met wat ik nog had. Dat wil ik meegeven: wacht niet af, speel met de kaarten die je hebt. Ik wilde mijn bucketlist afwerken. In 2006 werd ik wereldkampioen in Hawaï bij de rolstoelatleten. Een jaar later finishte ik in de Crocodile Trophy. Als eerste en enige rolstoelatleet ooit. Maar ik was fysiek niet grenzeloos meer.

Het leven gaat niet over medailles aan de muur of likes op Facebook, het gaat over jezelf en de mensen die je graag ziet. Marc Herremans

Het was tijd om topsport op te geven. Ik wilde me inzetten voor anderen. To Walk Again biedt kinderen, jongeren en volwassenen met een fysieke beperking aangepaste sporten bewegingsactiviteiten. En met 185 Coaching Center helpen we mensen hun persoonlijke doelen halen, recreatief of als topsporter. 185 was mijn rug-

nummer toen ik wereldkampioen werd. Het staat symbool voor nooit opgeven. Stoppen met topsport betekende ook dat ik mijn derde droom kon waarmaken, vader worden.’ Je bucketlist is afgewerkt. Heb je nog dromen? ‘Na mijn sportcarrière wou ik werken bij de speciale interventie van de politie. Het is anders gelopen. Nu wil ik vooral een goede vader zijn. Mijn toekomst ligt bij mijn gezin. En bij To Walk Again en het coaching center. Ik wil mensen zo ver mogelijk brengen. Met de foundation en het coaching center zijn we goed bezig. Marten Van Riel werd zesde op de olympische triatlon in Rio. Anderen naar een zo hoog mogelijk niveau helpen, recreatief of als topsporter, is leuk. Het leven behandelt je niet altijd zoals je wil. Je moet altijd blijven zoeken naar wat energie geeft.’ Anneleen Vermeire

✔✔De kaarten van je leven, 13 manie-

ren om van een tegenslag een kans te maken is verschenen bij uitgeverij Lannoo.

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Kaatje De Coninck, Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Thomas Rosseel, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •