Regio Brussel Vrijdag 16 september 2016
Fiets breekt door in de stad
Taart eerlijker verdelen Nationale manifestatie 29 september Twee jaar regering zijn de regeringen Michel en Bourgeois nu aan de macht. Maar geen reden om te vieren, zeggen de vakbonden. Integendeel. Op 29 september komen ze massaal op straat om hun ongenoegen kracht bij te zetten. ‘Ook na twee jaar moeten de regeringsrecepten nog serieus aangepast worden’, zegt ACVvoorzitter Marc Leemans. ‘Werknemers verliezen koopkracht, de sociale zekerheid komt alsmaar meer onder druk en openbare diensten worden afgebouwd. Werknemers betalen de rekening, grote vermogens blijven buiten schot. De regeringen moeten daarom de taart dringend eer-
U
zelfs met meer dan de helft gestegen. In Gent en Antwerpen gebeuren momenteel dertig procent van de verplaatsingen met de fiets. Dat is dubbel zoveel als vijftien jaar geleden.
In Antwerpen en Gent gebeuren dertig procent van de verplaatsingen met de fiets
Steden namen de afgelopen jaren maatregelen om het aantal auto’s te beperken. Maar er zijn nog meer inspanningen nodig, vindt onder meer de Fietsersbond. Zij vragen onder andere veiliger fietsinfrastructuur en
ABONNEE
it tellingen blijkt dat in alle Vlaamse steden het aantal fietsers fors is gestegen. In Brussel is het fietsgebruik op een jaar tijd
een hardere aanpak van parkeren op het fietspad. Dat moet ook de Belgen buiten de steden overtuigen om ook meer de fiets te gebruiken.
Fietsers veroveren de steden > p.2 ACV wil alle Picanol-werknemers op de fiets > p.13
lijker verdelen, zowel de lasten als de lusten.’ Waarom betogen op donderdag 29 september? Lees de recepten van de regeringen en de alternatieven van ACV op pagina 10 en 11. Nationale manifestatie 29 september, vanaf 11u30, vertrek aan Brussel-Noord
Peter Van Den Begin in ‘Everybody Happy’, de nieuwe film van Nic Balthazar
‘Als ik mezelf bekijk in een film, zie ik altijd eerst het negatieve.’ > p. 20
TTIP EN CETA DE VRIJHANDELSAKKOORDEN TUSSEN EUROPA EN DE VERENIGDE STATEN EN CANADA, WAT BETEKENEN ZE VOOR ONS?
Werelddag Dementie: Vera Verelst heeft jongdementie
‘Mijn ziekte houdt me niet binnen’
> p. 3
www.beweging.net
www.cm.be
> p. 5
www.acv-online.be
jaargang 72 ¬ visie nummer 15 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 30 september 2016
Regionieuws > p. 16
2
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Fietsers veroveren de steden Er rijden nog altijd meer auto’s dan fietsen rond in de stad, maar de verhouding is aan het veranderen. In alle steden steeg het aantal fietsers de afgelopen jaren. Wat verder opvalt is dat ook groepen die vroeger zelden de fiets namen, nu toch overtuigd raken.
I
n Gent wordt dertig procent van de verplaatsingen met de fiets afgelegd. Dat is dubbel zoveel als vijftien jaar geleden. Meer zelfs, in vergelijking met vorig jaar groeide het aantal fietsers met dertien procent, blijkt uit een jaarlijkse telling van het Gentse Milieufront en de Fietsersbond. Andere jaren ligt die groei tussen vijf en zeven procent. In Antwerpen puilen de fietsenstallingen uit, de fietsostrade vanuit Mechelen wint aan populariteit. En ook Brussel blijft niet achter. In mei 2016 werden bij vaste tellingen vijftig procent meer fietsers geteld dan een jaar geleden. ‘De fiets is nog geen koning van de stad’, zegt Roel De Cleen van de Fietsersbond. ‘Maar zachtjesaan trekken
Vol is vol, dus zoeken mensen naar alternatieven voor de auto Roel De Cleen, Fietsersbond
Ook in Antwerpen wint de fiets terrein net zoals in andere steden. er nog een aantal extra redenen waarom het aantal fietsers het laatste jaar zo spectaculair steeg. ‘Door de aanslagen zullen sommige mensen de metro liever vermijden’, zegt Roel De Cleen. ‘Daarnaast was er de invoering van de voetgangerszone. En je had de problematiek van de tunnels die werden gesloten.’
Parkeren op fietspad de steden de kaart van de fiets. Ze namen maatregelen om het aantal auto’s te beperken. Vol is natuurlijk vol. En dan zoeken mensen pragmatisch naar alternatieven voor de auto.’
VER
WOORDING
De fiets is nu eenmaal betrouwbaarder, terwijl een autorit afhankelijk van het verkeer wel eens kan uitlopen. In Brussel zijn
De Fietsersbond ziet dat de steden heel wat inspanningen doen, al denken ze dat het nog beter kan. ‘We roepen op om resoluut de kaart van de fiets te trekken door het aantal parkeerplaatsen in steden te beperken en de parkeertarieven te verhogen. Maar ook om inspanningen te doen op het gebied van infrastructuur en de politie harder te laten optreden tegen overtredingen
zoals bijvoorbeeld het parkeren op fietspaden. Want in vergelijking met andere landen gebeuren bij ons nog altijd meer ongevallen met de fiets.’
rijden en je in industriegebieden of op je eigen oprit makkelijk kan parkeren. We zouden ook die mensen uit de auto moeten krijgen.’
Ook in de toekomst zal het aantal fietsers waarschijnlijk toenemen. Steeds meer groepen raken overtuigd. ‘De mentaliteit in de steden verandert. Ook de hogere beroepscategorieën zie je nu in maatpak op de fiets net als de allochtone bevolking.’
De kritieke grens ligt tussen vijf en tien kilometer zo blijkt. Tot vijf kilometer grijpen we makkelijk naar de fiets. Voor verplaatsingen verder dan tien kilometer is het verval zeer groot. ‘Terwijl je tot tien kilometer zeker concurrentieel bent met de auto, als je over een snelle elektrische fiets beschikt zelfs tot 25 kilometer. Op voorwaarde dat de infrastructuur veiliger wordt zodat het ook veiliger en comfortabeler wordt om middellange afstanden af te leggen met de fiets.’
Parkeren op oprit De stedelingen zijn al overtuigd. Wat met de rest van de Vlamingen? Daar is nog werk aan de winkel. ‘Verkavelingsvlaanderen is nog te automobiel’, zegt Roel De Cleen. ‘Dat komt omdat er te veel bedrijfswagens rond-
KASTEN VOL KOFFIE Er was eens een mevrouw die papiertjes schreef. Niets abnormaal. Boodschappenlijstjes. Soms van wel tien items, steeds vaker slechts twee. Herbruikbare boodschappenlijstjes, ze konden meermaals per week dienen. Telkens ze een luchtje ging scheppen en het lijstje in haar jaszak voelde, nam ze stante pede de kortste weg naar de supermarkt. Thuis had ze dan ook pakjes kaas in tweevoud, madeleine-koekjes in drievoud en pakjes koffie in viervoud. Altijd schrik om te weinig koffie in huis te hebben. Ging je bij haar op bezoek, dan kreeg je gegarandeerd een kop warme koffie en een luisterend oor. Haar huis ging wel meer en meer uit papiertjes bestaan. ‘J. bellen’, ‘10u30 bij
dokter’, ‘S. zal naar chauffagist bellen’. ‘T. bezoeken in ziekenhuis’. Iedere dag nam ze dezelfde weg naar het ziekenhuis. En elke dag ging ze binnen langs de nieuwe keuken, waar vroeger de hoofdingang van het ziekenhuis was. En na het ziekenhuis, vanzelfsprekend: een pakje koffie kopen. Op een dag kon ze niet meer alleen verder en verhuisde ze naar een verzorgingshuis. Familie en vrienden vonden haar huis vol herinneringen op papiertjes. Kasten vol koffie. Kasten vol mappen vol papiertjes vol herinneringen. Vandaag voel ik ook een papiertje in mijn broekzak. Letterlijk staat er ‘24 september 2016. Werelddag Dementie.
Vergeet dementie, onthou mens.’ Ik zet koers naar de supermarkt en koop een pakje koffie, met madeleinekoekjes erbij. In het verzorgingshuis aangekomen, word ik hartelijk begroet: ‘Wij hebben elkaar al eerder gezien, niet? Koffie?’ Bovenop het luisterend oor, krijg ik ook een dankbare blik en wel twintig keer de vraag: ‘Toe, neem een koekje, je hebt er nog geen genomen!’ Terug buiten besluit ik de datum van het papiertje af te scheuren en de rest goed weg te steken. Zodat ik niet vergeet en op tijd herinner: het is weer tijd voor koffie, met een luisterend oor. Linde De Corte algemeen secretaris beweging.net
Hilde Van Malderen
3
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Protest tegen handelsakkoorden TTIP en CETA
Samen opkomen voor werk en gezondheid Tientallen organisaties bundelen op 20 september de krachten en voeren actie tegen de invoering van de vrijhandelsakkoorden tussen Europa en de Verenigde Staten (TTIP) en Europa en Canada (CETA). Die akkoorden bedreigen de bescherming van onze werknemers, voeding, gezondheid en milieu, zeggen de organisatoren. het heel wat sectoren open voor liberalisering. Verschillende organisaties voeren daarom samen actie tegen TTIP en CETA. Op 20 september, op de vooravond van de goedkeuring van het CETA akkoord door de Europese Raad, manifesteren ze in Brussel.
ID – Wouter Van Vooren
Z
o zijn de bepalingen in het TTIP over de naleving van de fundamentele arbeidsconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) en belangrijke internationale milieuakkoorden niet-bindend. Het gaat dan bijvoorbeeld over het recht van werknemers om zich te verenigen in vakbonden of voorschriften rond het gebruik van gevaarlijke stoffen. Bovendien bieden de verdragen maar een zwakke bescherming van publieke diensten en stelt
Meer informatie op www.stopttip.be Door de akkoorden CETA en TTIP kunnen producten die een gevaar vormen voor onze gezondheid toch op de markt komen.
WELKE GEVOLGEN HEBBEN TTIP EN CETA OP ONS LEVEN? Voeding en landbouw
Milieu
Gezondheid
Esmeralda Borgo van BioForum Vlaanderen: ‘Handelsovereenkomsten zoals TTIP zijn alleen interessant voor grote bedrijven en multinationals. Zij willen zo weinig mogelijk handelsbelemmeringen, waaronder verschillen in milieuen sociale normen. Wat goed is voor een Texaan, moet ook maar goed zijn voor een Vlaming. Maar in de VS volstaat het om een ongezonde kip een chloorbadje te geven vooraleer die op de markt aan te bieden. In de EU gelden strengere regels, die voor de boer extra kosten met zich meebrengen. Resultaat: producten van slechtere kwaliteit voor de consument en het inkomen van onze boeren nog meer onder druk.’
Arne Robbe van Greenpeace: ‘In de Europese Unie moet je, voor een product op de markt wordt gebracht, kunnen bewijzen dat het niet gevaarlijk is. Met TTIP en CETA bestaat het risico dat producten die een gevaar vormen voor de gezondheid of het milieu toch op de markt worden gebracht. Terwijl de staten wetten instellen die onze gezondheid en ons milieu beschermen, zullen de multinationals de kans krijgen om onze staten voor een privérechtbank te dagen als ze normen instellen die tegen hun belangen ingaan. Op die manier ontstaat het gevaar dat de belastingbetalers moeten betalen of moeten toegeven aan de multinationals.’
Jean-Pierre Descan van CM : ‘Door TTIP en CETA kunnen commerciële spelers toegang krijgen tot een sector waar solidariteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid centraal staan. CM vreest minder aandacht voor patiënten, minder toegankelijke en minder kwaliteitsvolle zorg. Door minder controle op het geneesmiddelenbeleid kunnen prijzen voor geneesmiddelen en zorg bovendien stijgen. CM vreest ook dat landen minder goed een eigen beleid zullen kunnen voeren rond gezondheidszorg, preventie en ziekteverzekering. Multinationals zullen de regelgeving beïnvloeden. Ze zullen gezondheidsbevorderende regels aanvechten. Die bedreigen hun omzet. Ten slotte vreest CM minder strenge milieuregels. Ook klimaatdoelstellingen worden mogelijk minder ambitieus, net als de eisen voor kwaliteitsvolle voeding. TTIP en CETA kunnen onze gezondheid dus zuur opbreken.’
Werk en openbare diensten
Onderwijs en cultuur
Renaat Hanssens van ACV: ‘De impact op de economische groei en de werkgelegenheid wegen niet op tegen de mogelijke gevaren van de handelsakkoorden. Ze dreigen het Europese niveau van veiligheid en gezondheid op het werk te verzwakken. Want in de akkoorden zijn sommige bepalingen over milieunormen en sociale rechten, zoals het recht om zich te verenigen in vakbonden, niet afdwingbaar. Bovendien kunnen multinationals financiële compensatie eisen van landen die meer strikte sociale normen en milieunormen willen invoeren. Op die manier krijgen zij veel te veel macht in handen en staan werknemers zwak. Daarnaast leiden de akkoorden tot meer privatisering in bijvoorbeeld het onderwijs en de gezondheidszorg. Ook daar worden de gebruikers niet beter van. Wij vragen dan ook dat de huidige onderhandelingen stoppen en plaats maken voor een democratisch debat. Daarna kunnen er beperkte akkoorden onderhandeld worden die rekening houden met de Europese normen.’
Bart Verhaeghe van Verenigde Verenigingen: ‘Ook binnen cultuur en onderwijs vreest men het wegvallen of afzwakken van autonomie en beleidsruimte voor regionale en lokale besturen. De cultuursector is bang dat sectoren die een andere logica hebben dan puur markteconomische toch in die logica gedwongen zullen worden. de culturele sector kreeg na fel protest een cultural exception. Culturele diensten zouden dus geen onderwerp zijn van de TTIP onderhandelingen. Toch blijft er bezorgdheid omdat de omschrijving van ‘culturele diensten’ niet sterk omlijnd is. Onderwijs wordt in Europa zowel publiek als privé geregeld. Het argument dat overheidsdiensten uitgesloten zijn, is dus ook hier niet sluitend. Concreet zouden bijvoorbeeld Amerikaanse onderwijsaanbieders managementopleidingen en taalcursussen kunnen aanbieden in Europa.’
Democratie Met TTIP zouden multinationals nog meer macht krijgen dan vandaag. ‘Zij kunnen dan democratisch bepaalde regelgeving van een land, die hun investering of handel belemmert, gaan aanvechten’, zegt Sandra Rosvelds, hoofd van de studiedienst van beweging.net. ‘Bovendien kunnen ze die regels aanvechten voor een aparte internationale arbitrageprocedure en zo de nationale rechtbanken omzeilen. We stellen ons daar vragen bij, omdat we ervan uitgaan dat de Europese lidstaten goedwerkende rechtbanken hebben.’
4
ÂŹ post
Visie ÂŹ vrijdag 16 september 2016
VACATURE M/V CM • Functioneel analist • Software Engineer JAVA
UW
GEDACHT
Geneesmiddel uit stock
• Test Engineer • Application architect • Business analist • Proceseigenaar • Servicedesk medewerker • Supervisor juridisch departement Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs
Ik ben tbc-patiĂŤnt. De gespecialiseerde longarts peperde me fel in om mijn voorgeschreven medicatie zeer stipt in te nemen. Gisteren was ik bij de apotheek met een correct voorschrift. Zijn reactie was - voor mij dan toch verontrustend: ‘Rifadine 300 mg is momenteel jammer genoeg niet beschikbaar en onze leverancier kan/ wil geen datum kleven op de duur van de stockbreuk.’ Hoe kan het dat levensnoodzakelijke geneesmiddelen niet meer in stock zijn in een ontwikkeld landje met honderden apotheken plus een florissante pharma-industrie?
COV zoekt
ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
Vrijgesteld secretaris (m/v)
De firma heeft het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) gemeld dat het geneesmiddel Rifadine 300 mg en 150 mg tijdelijk niet beschikbaar is. Je overlegt het best met je behandelende arts hoe je deze periode kunt overbruggen. Dit geneesmiddel kan in een magistrale bereiding worden gemaakt. Het behoort tot de opdracht van de apotheker om samen met de patiĂŤnt te zoeken naar een oplossing. CM kaart het probleem dat essentiĂŤle geneesmiddelen niet voorhanden zijn voor de patient aan bij het Agentschap.
Voltijdse detachering – onbepaalde duur - standplaats Brussel Meer info: www.cov.be
ACV zoekt Stafmedewerker Pers en Communicatie (m/v) Voltijds – onbepaalde duur – Brussel Meer info: www.acv-online.be
Psychotherapie Ik heb in 2004 een zware depressie gehad, wellicht samen met een burn-out. Later kwam de diagnose bipolaire stoornis, ook manisch-depressief genoemd. Ik heb
OKRA zoekt
toen gelukkig goede hulp gevonden bij een psychotherapeute en een psychiater. Dat heeft mij gedurende die periode wel wat geld gekost, want niet alle behandelingen worden terugbetaald door de ziekteverzekering. Ik heb een tijdje terug gelezen dat er gewerkt werd aan een terugbetalingsregeling. Dat zou een aanzet zijn voor vele psychiatrische patiĂŤnten om toch de stap te zetten naar professionele hulp. Wanneer gaat dit in voege? ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
Sinds kort zijn de beroepsgroepen die psychotherapie als behandeling mogen toepassen, wettelijk erkend. De terugbetaling door de ziekteverzekering is nog niet geregeld. Psychotherapie bij een psychiater wordt wel gedeeltelijk terugbetaald door de ziekteverzekering.
Zonnepanelen In Visie van 2 september las ik dat ‘zonnepanelen ook zonder subsidies erg voordelig zijn’. De gebruikte berekening houdt jammer genoeg geen rekening met het prosumententarief, dat een grote hap neemt uit het rendement van de zonnepanelen. ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
Wij vergaten inderdaad het prosumententarief in rekening te brengen, onze excuses. Het prosumententarief bedraagt afhankelijk van de netbeheerder momenteel tussen 80 en 113 euro per kW. In de voorbeeldberekening voor 4 kW moet dan 320 tot 452 euro in rekening worden gebracht bij ‘hoeveel geef je minder uit?’.
Communicatiemedewerker (m/v) Voltijds - 1 jaar (verlenging mogelijk) – Brussel Meer info: www.okra.be
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.
citaat 230&qxd_citaat 230&qxd 19-05-16 15:55 Pagina 1
1. Graanafval; 2. platvis; 3. tralie; 4. sierdek; 5. kraamverzorgster; 6. foedraal; 7. rijtuig; 8. bodem; 9. Duits kaartspel; 10. land; 11. visgerei; 12. beroep; 13. kwestie; 14. wasdom.
Citaat 230
*$6752120,6&+( 1$-$$56:((.(1'6 # &RUVHQGRQN
Vayamundo Oostende
3$6$5Ţ/('(1 .257,1* 3ULRULM &RUVHQGRQN 2XG 7XUQKRXW 2 overnachtingen van vrijdag 4/11 tot zondag 06/11 inclusief ontbijt - gastronomisch 3-gangendiner op vrijdag, exclusief dranken – gastronomisch 6-gangendiner op zaterdag, incl. aangepaste wijnen, waters, koffie of thee. Prijs p.p.: ₏ 198,-*
HAPPY FAMILY HOLIDAY: HALLOWEEN De mooiste kostuums, de griezeligste maskers en de lekkerste pompoensoep ter wereld. Kinderen baas tijdens deze gezellige Halloween belevenis! | Coole workshops voor jong vanaf en oud | Fizzy zoektocht | Animix-show op 29/10 | per persoon in Papa Chico Halloweenshow halfpension op 01/11 | Lampionnentocht
28/10 tot 06/11/2016
T: 014 46 28 00 E: info.priorij@corsendonkhotels.com
1
N S
2
S N C H R O U
L
3
Z
P E IJ V
L
4
S E R P R D E
I
5
B
6
K O E K N B E R
7
K E A
8
V
9
R S K
S I
L
10 S E
T I
A R E O E
A E N K E R I
R O S D
E O P E A R T
T
A IJ A
T
A N A E
T
11 D O E B B N E R 12 K P A P A P E R 13 K V R S A A G L 14 G A R O A E G
I
&RUVHQGRQN 'XLQVH 3ROGHUV %ODQNHQEHUJH
Vayamundo Houffalize
T: 050 43 24 00 E: info.duinsepolders@corsendonkhotels.com
&RUVHQGRQN 'H /LQGH 5HWLH Verblijf in volpension van vrijdag 11/11 tot zondag 13/11 – gastronomisch 3-gangendiner op vrijdag & 4-gangendiner op zaterdag, exclusief dranken. 3ULMV S S ă
NIEUW ARRANGEMENT: KERSTSPECIAL 23/12 tot 26/12/2016
T: 014 38 99 80 E: info.delinde@corsendonkhotels.com
&RUVHQGRQN 6RO &UHVV 6SD Verblijf in volpension van vrijdag tot zondag: 14/10-16/10 of 04/11-06/11 of 11/11-13/11,Geleide bos-en stadswandelingen – gastronomisch wildbanket op zaterdag, inclusief wijnen, frisdranken met muzikale omkadering. Prijs: ₏ 211,00 p.p. *
T: 087 77 23 53 E: info.solcress@corsendonksolcress.com * ( supplement single â‚Ź 15,- p.k.p.n.)
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links
â‚Ź 134
Verblijf in volpension van vrijdag 11/11 tot zondag 13/11 – dansavond op vrijdag – ontspannende film & natuurwandeling op zaterdag – gastronomisch banket op zaterdag, inclusief aperitief, wijnen koffie of thee – muzikale brunch op zondag, inclusief dranken. 3ULMV S S ă
vanaf
â‚Ź 310
per persoon in halfpension
Jingle Bells aan de Ourthe | Gezellige kerstsfeer met live optredens, animatie en shows voor de kids | Kerstavondbuffet | Kerstbrunch op Kerstdag | Wandeling met gids | Kerstconcert met Jan Wuytens tijdens de maaltijd | Fakkeltocht door het bos | Papa Chico show | Bezoek de kerstman.
078 156 100
Alle info en reservaties: contactcenter@vayamundo.be www.vayamundo.be | facebook.com/vayamundo.be
Oplossing citaat: “Na een ruzie verdienen beide partijen eenpak slaag“.
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
5
Pakkende getuigenissen op Werelddag Dementie
Wanneer de herinneringen vervagen Vera, Rudi en Lutgart. Elk op hun manier zijn ze de voorbije jaren geconfronteerd met dementie. Als patiënt, als mantelzorger, als oppas aan huis. Met veel moed gaan ze elke dag de strijd aan tegen de ziekte. Hun verhalen grijpen naar de keel.
Tekst: Thomas Rosseel
Lees ook de getuigenissen van Yolande, Dorothy en Hugo
Vera Verelst (53) lijdt aan jongdementie
Yolande Joos, echtgenote van man met dementie: ‘Dementie is voor iedereen confronterend.’ Dorothy Vedder, CM-vrijwilligster: ‘Er is nog veel onwetendheid.’ Hugo Goedemé, CM-expert dementie: ‘Ga samen op zoek naar de sleutels.’
‘Mijn ziekte houdt me niet binnen’ Jongdementie. Het woord lijkt zichzelf tegen te spreken. Voor Vera Verelst, amper 53 lentes jong, werd die diagnose vorig jaar echter een confronterende waarheid. ‘Maar sinds ik weet wat er met mij aan de hand is, heb ik meer rust gevonden.’
‘Ik werkte als kinesiste in een woonzorgcentrum. Toen ik door de gangen liep, gebeurde het vaak dat ik halverwege plots dacht ‘maar allez, wie moest ik nu gaan halen?’ En het werd steeds erger: ik kon zelfs geen mail meer typen. Tijdens het volleybal stond ik vaak plots niet meer op mijn plek. Uiteindelijk drong mijn man erop aan om naar de dokter te stappen. De ruggenmerkprik was sluitend: dementie.’
Op 24 september is het de Werelddag Dementie. CM investeert als ziekenfonds in de ondersteuning en begeleiding van personen met dementie en hun mantelzorgers. Zo kun je onder andere steeds terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk en de Thuiszorgcentra. Ontdek meer op www.cm.be/dementie.
Thomas Legrève
Er zijn wel degelijk duizenden mensen zoals Vera die aan jongdementie lijden. De term wordt gegeven aan iemand die voor zijn 65ste de diagnose krijgt. ‘Al lachend zeg ik soms: met dementie kun je lang jong zijn’, glimlacht Vera. De Antwerpse beseft dat de diagnose dementie verre van een eindpunt hoeft te zijn, maar de afgelopen jaren waren een woelig parcours.
Lees ook hun verhaal op www.cm.be/indekijker.
Vera Verelst kampt met jongdementie: ‘Ik krijg ontzettend veel steun van mijn omgeving. Dat doet heel veel deugd.’ Een flinke klap voor een vrouw van toen amper 52 jaar. ‘Maar sinds de diagnose heb ik wel wat gemoedsrust gekregen. Ik was zeker dat het niets anders was. Het toeval wil dat ik mijn hele leven al veel boeken rond het thema had gelezen. Met mijn job kwam ik vaak in contact met mensen met dementie. Ik heb zelfs jaren cursussen gegeven voor CM rond het thema. Voor ik de
Rudi Nevens (50) zorgt voor oma Simone Vandroemme (94)
ziekte zelf kreeg.’ Vera moest noodgedwongen stoppen met werken. Sociaal contact blijft desondanks een voorname rol spelen in haar leven. ‘Ik deed mijn job heel graag maar ik heb nog veel contact met mijn ex-collega’s. Dat is fijn. Mijn man helpt en stimuleert mij enorm, net als mijn twee kinderen. Volwassen mensen, met
een eigen leven, maar ze maken vaak tijd voor me vrij. Ik speel nog volleybal en dat heb ik te danken aan mijn vriendinnen. Ze helpen me als ik op de verkeerde plaats ga staan. En ik schaam me er niet voor. Sociaal contact is heel belangrijk. En buiten komen. Ik ga heel vaak wandelen en fietsen in de natuur. Dat zorgt voor herkenningspunten. Het is niet zo dat ik elke dag zit te wenen. Het leven heeft me nog veel te bieden.’
Lutgart Verhelst (66) is CM-oppas aan huis voor mensen met dementie
‘Met veel liefde oma nog lang bij ons houden’
‘Een kneepje in de hand is zo’n pure reactie’
‘Mijn oma woont bij mijn ouders. Ik ga elke dag langs om mee voor haar te zorgen. Als enig kleinkind had ik altijd al een hele goeie band met haar. Zelfs toen ik nog naar school ging, spendeerden we veel tijd samen. Ik kan nooit alle zorg die oma mij heeft gegeven teruggeven. Het is voor mij niet meer dan normaal dat ik haar zoveel mogelijk in de watten leg.’
‘Een van de laatste mensen voor wie ik heb gezorgd was een bejaarde, alleenstaande man.’
oma nooit naar een woonzorgcentrum hoeft te gaan. Daar gaan we alles aan doen, met veel liefde.’
Guy Puttemans
Rudi met oma Simone: ‘Ik kan nooit alle zorg die zij mij heeft gegeven teruggeven. Daarom vind ik de zorg voor haar niet meer dan logisch.’
‘Ik doe dit vrijwilligerswerk nu vier jaar en het bevalt me enorm. Je krijgt veel van de mensen terug. Soms beperkt zich dat tot handcontact. Die bejaarde man kneep in mijn hand wanneer hij voelde dat ik zou vertrekken. Toen ik wilde loslaten, kneep hij nog harder.
Karel Hemerijckx
‘We waren met maar liefst acht mensen die elkaar aflosten, onder wie zijn drie kinderen. Zo was er dag en nacht iemand bij hem. Doorheen de maanden werd hij steeds verwarder. Zo keerde hij vaak terug naar het verleden. Je moet wat meegaan in dat verhaal, maar je moet ervoor zorgen dat je zelf wel in de realiteit blijft. Mensen met dementie beseffen vaak wel dat ze verward zijn. Daar worden ze onzeker van en dan klappen ze dicht. Het is belangrijk dat ze zichzelf kunnen blijven want hun wereld verandert al enorm.’
‘De onvoorspelbaarheid maakt het moeilijk. Het ene moment babbelt oma volop mee en plots waant ze zich zestig jaar terug in de tijd. Nog even later vraagt ze of ik veel verkocht heb in mijn winkel. Dat is niet altijd evident.’ ‘Ik ben zelfstandige en op drukke dagen is de combinatie met de zorg voor oma niet altijd gemakkelijk. Maar samen met mijn ouders en partner doe ik keihard mijn best. Er moet altijd iemand bij haar kunnen zijn. Er komt ook elke dag een verpleegkundige langs. We willen dat ze tot haar laatste dag bij ons kan blijven en hopen dat
Blijf nog wat bij mij zitten, voel je hem denken. Dan doe je dat maar al te graag. Hun reactie is zo echt en puur.’
CM-oppas Lutgart Verhelst: ‘Mensen met dementie moeten zichzelf kunnen blijven.’
An Dhondt (r.) zet buurvrouw Tine De Jonghe in de kijker
‘Gouden buurvrouw’ Ik zou graag mijn buurvrouw Tine in de bloemetjes zetten. Altijd is ze in de weer voor anderen. Als wij op reis zijn bijvoorbeeld, komen onze poes en onze plantjes niets te kort. Als mijn man in het ziekenhuis ligt, vergezelt ze mij met plezier zodat ik niet zo ver alleen hoef te rijden. Moeten wij weg, dan mogen we haar aanspreken om op onze kindjes te passen. Nooit kun je haar iets te veel vragen. Altijd staat ze klaar. Omdat ze zo weinig vrije tijd heeft voor zichzelf, zou ik haar op deze manier eens willen verrassen. Ik probeer haar af en toe wel eens te verwennen met een bloemetje of iets lekkers, maar zij verdient iets extra’s. Ze is een superbuurvrouw met een hart van goud, zo’n beetje een tweede mama. Wil jij iemand bijzonder nomineren? Stuur je verhaal naar bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Schaarbeek, en maak kans op twee filmtickets.
ZOEK EN
WIN
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Vrouw in de rivier Oplossing
M Stuur je antwoord voor 26 september op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Durf falen’ van Kira Van den Ende (24 getuigenissen over professioneel falen en tips om het beter te doen), uitg. Lannoo of het boek ‘Tom in alle staten’ van Tom Van de Weghe (verrassende getuigenissen van Amerikanen over onder andere de presidentsverkiezingen, sociale zekerheid, immigratie en wapenbezit), uitg. Borgerhoff & Lamberigts. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 15 Borstvoeding Winnaars Christiane Beeckman (Maarkedal) Willy Keersebilck (Zedelgem) Christ Schoutedent (Bocholt) Paul Speelman (Mechelen) Paula Verschueren (Putte)
Hoe slaapmoeilijkheden bij kinderen aanpakken?
Vlotter naar bed met slaapda Je kroost in bed krijgen is soms een hels karwei. Wanneer ze ’s nachts bij jou onder de wol willen kruipen, is het al helemaal een uitdaging. In de lezingenreeks Slapende kinderen, een droom!? geeft ontwikkelingspsychologe Inge Glazemakers een antwoord op je slaapvragen.
T
reuzelen, nog eens naar het toilet, naar beneden komen … Kinderen en bedtijd gaan niet altijd goed samen. CM organiseert met ontwikkelingspsychologe Inge Glazemakers (Universiteit Antwerpen) de lezingenreeks Slapende kinderen, een droom!?. ‘Problemen bij het slapengaan ontstaan door de interactie tussen ouders en kinderen. Enkele tips kunnen helpen.’ Hoe komt het dat slapengaan niet altijd vlot loopt? Glazemakers: ‘Die interactie tussen ouders en kinderen is een hele uitdaging. Als een kind niet wil gaan slapen, zal het proberen zijn zin te krijgen. Na een drukke dag is het extra moeilijk om met zo’n dwingend gedrag om te gaan. Je wil dat je kind voldoende slaapt en dat het niet nog later wordt. Je wordt prikkelbaar, consequent zijn en grenzen stellen worden moeilijker. Zo houden ouders en kinderen mekaars gedrag in stand.’ Waarom gaan kinderen niet graag slapen? ‘Soms zijn ze echt bang alleen in bed. Of ze denken leuke dingen te missen als ze
Daniël Rys
SPOT
OP
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Inge Glazemakers: ‘Help kinderen hun bed te associëren met een leuke, veilige plek.’ naar bed gaan. Zeker als broers of zussen langer opblijven. Ze vinden het ook fijn om dicht bij mama of papa te zijn. Daar willen ze zo lang mogelijk van genieten. Toch moeten kinderen leren om alleen in te slapen. Soms worden ze wakker tus-
sen twee slaapcycli. Ook dan moeten ze zelf proberen verder slapen. Kinderen moeten hun bed leren associëren met een leuke, veilige plek, ook zonder mama of papa. Daar hebben ze je als ouder bij nodig. Ouders denken soms dat de fase van
HUIS DOKTER WAAROM KNAAG EN KNARS JE IN JE SLAAP? Tandenknarsen van woede doet je rood aanlopen, maar tandenknarsen in de slaap kan geen kwaad. Tenzij je het heel krachtig of langdurig doet. Wat is het? Bij tandenknarsen schuif je de tanden krachtig over elkaar. Je gaat onwillekeurig ritmisch knagen en knarsen. Duw je de tanden stevig op elkaar, dan spreken we van kaakklemmen. Tandenknarsen gebeurt vooral ’s nachts, kaakklemmen ook overdag. Beide komen in de slaap heel vaak voor, zowel bij kinderen als bij volwassenen. Bij kinderen verdwijnen de problemen doorgaans spontaan met het ouder worden. Wat zijn de symptomen? Zelf merk je meestal niet dat je tandenknarst of kaakklemt. Vaak is het een kamergenoot die je er attent op maakt. Erg is dat knarsen en klemmen niet. Het wordt pas een probleem als je het heel krachtig of gedurende een lange periode doet. Dan kunnen de tanden slijten, gevoelig worden of pijn doen. Tanden, tandvullingen en implantaten
kunnen breken. Soms krijg je pijn aan de kaak en wordt de kaakspier groter. Wat zijn de oorzaken? Waarom iemand knarst of klemt, valt moeilijk te zeggen. Meestal zijn er meerdere oorzaken. Erfelijkheid speelt een rol. Ook slaapstoornissen kunnen tandenknarsen of kaakklemmen uitlokken. Andere uitlokkers zijn stress, angst, bijwerkingen van geneesmiddelen, alcoholmisbruik, roken en drugs. Wat kun je eraan doen? Probeer te achterhalen welke oorzaken de klachten uitlokken. Op een goede manier met stress omgaan, is essentieel. Het is ook altijd een goed idee om te stoppen met roken en je alcoholgebruik te beperken. Als geneesmiddelen het geknars veroorzaken, dan bekijk je het best met je arts of er alternatieven zijn. Omdat je zelf niet merkt dat je het doet, heb je de hulp van een kamergenoot nodig om na te gaan of het knarsen vermindert. Wanneer ga je naar de dokter? Voor tandenknarsen en kaakklemmen
hoef je niet naar de dokter, tenzij je storende klachten hebt. De dokter zal met jou op zoek gaan naar de oorzaken, zodat je die kunt aanpakken. Indien nodig, zal hij je doorverwijzen naar een kinesist die je oefeningen tegen kaakklemmen aanleert. Of naar een psycholoog om stress en angst aan te pakken. Als je tanden tekenen van slijtage tonen, schrijft de dokter soms een opbeetplaat voor. Die plaat gaat verdere slijtage tegen en zorgt er voor dat je de spieren minder gebruikt, waardoor je minder last hebt aan de kaken.
Elise Rummens, preventie-arts CM
www.cm.be/ dehuisdokter
Stefan Dewickere
6
¬ hoe gaat het met u?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
DE
agboek
Welke tips geef je ouders nog mee? ‘Een vast uur van slapengaan is belangrijk. Daar went het lichaam aan, zo valt je kind vlotter in slaap. Het verschil tussen de week en het weekend is het best niet te groot. Vooral niet bij moeilijke slapers. Ook een donkere, koele kamer helpt. Een kamer is het best niet warmer dan achttien graden. Bij te veel licht wil het lichaam wakker blijven. Zorg dus dat een lampje niet te fel schijnt en verduister de kamer al wat voor het slapengaan. Blijft de deur open, zorg dan dat je kind niet in het licht van de gang ligt.’
Anneleen Vermeire
Van 12 oktober tot 24 november organiseert CM de lezingenreeks Slapende kinderen, een droom!?. Inschrijven: www.cm.be/eendroom. Uitgeverij Lannoo en CM geven het boek Slaap zacht! uit. Inge Glazemakers geeft achtergrondinfo en tips bij slaapmoeilijkheden. CM-leden krijgen korting. Info en voorwaarden: www.cm.be/ slaapwel. Je vindt er ook het slaapdagboek.
Een voorsmaakje? Alle partners in de gezondheidszorg in ons land zetten al vele jaren in op stoppen met roken. Wie rookstopbegeleiding volgt, krijgt via de ziekteverzekering 170 euro terugbetaald. De prijs van sigaretten is de voorbije jaren stelselmatig opgetrokken – al mag het gerust nog een pak duurder – en op het pakje is steeds minder plaats voor de merknaam. In de plaats kwamen gezondheids w aarschuwingen en confronterende foto’s om roken af te raden. Talloze campagnes wezen ons al op het gevaar van de sigaret. Stel je nu eens voor, dat al die insp anningen morgen plots de prullenmand in mogen.
Dat een tabaksfabrikant naar de rechter kan stappen omdat hij vindt dat een bepaalde maatregel zijn winst beknot. Dat hij op die manier het gezondheidsbeleid in ons land onderuit kan halen. Dat CM vanaf morgen geen mensen meer mag helpen om te stoppen met roken. Ondenkbaar? Jammer genoeg niet. De onderhandelaars van het handelsakkoord lopen wel degelijk warm voor het idee. In een gelijkaardig handelsakkoord tussen Europa en Canada (CETA), waarvoor de onderhandelingen al afgerond zijn, is het principe zelfs opgenomen. Allemaal onder het mom van vrije markteconomie. Voor onze gezondheidszorg ziet het er allemaal niet goed uit. Als het handelsakkoord er komt, dan dreigen geneesmiddelen duurder te worden, verzekeringen alleen nog betaalbaar te zijn voor mensen met weinig gezondheidsrisico’s en voedingsproducten aan kwaliteit te verliezen. Bedrijven kunnen preventiecampagnes simpelweg onderuit halen. Was het fameuze TTIP tot voor kort een ver-van-ons-bed-show, dan kan daar heel snel verandering in komen. Of we er ook gelukkiger van zullen worden, valt zeer te betwijfelen. Luc Van Gorp, Voorzitter CM
www.facebook.com/CMziekenfonds
TTIP oftewel het Transatlantic Trade and Investment Partnership. Nog nooit van gehoord? Je bent niet alleen. De beleidsmakers die over TTIP onderhandelen, doen dat namelijk het liefst in de coulissen. Het handelsakkoord tussen Europa en de Verenigde Staten kan nochtans verstrekkende gevolgen hebben. Voor elk van ons.
www.twitter.com/CMziekenfonds
Hoe kun je slaapmoeilijkheden vermijden? ‘Werk aan een goede slaaphygiëne. Je moet een kind voorbereiden om te gaan slapen. Daar hebben we niet altijd oog voor. Kies voor rustige activiteiten en vermijd de tablet, laptop of gsm vlak voor bedtijd. Anders blijven kinderen te lang actief en door het schermlicht worden ze minder snel moe. Ook een slaapritueel helpt. Dat moet voorspelbaar zijn. Vaste gewoontes, elke dag op hetzelfde moment in dezelfde volgorde: pyjama aandoen, tanden poetsen, naar het toilet, verhaaltje, nachtzoen. Zo weet je kind wat er komt. Een slaapritueel duurt het best niet langer dan een halfuur. Anders verdwijnt de link met het slapengaan. Een tip: staat je kind ’s nachts op, breng het dan naar bed en herhaal het laatste deel van het ritueel.’
VOORZET
TTIP BRENGT DE GEZONDHEID (ERNSTIGE) SCHADE TOE
Wat als het fout loopt? ‘Hou bij slaapmoeilijkheden een slaapdagboek bij. Zo herken je patronen en kun je uitvissen wat het probleem is. Noteer het uur van slapengaan, hoe het slaapritueel eruit zag, wanneer en waarom je kind wakker werd, hoe het weer in slaap viel … Misschien beloonde je wel onbewust ongewenst gedrag omdat je niet wilde dat de situatie zou escaleren, of misschien vond je kind de kamer te donker of net te licht. Patronen doorbreken is niet makkelijk en je loopt het risico dat het gedrag van je kind escaleert als je het probeert aan te pakken. Neem tijd en zet door. Het duurt soms twee weken voor je verandering ziet. Zoek uit wat werkt, blijf het dagboek invullen. Zet in op die slaaphygiëne en geborgenheid in bed. Beloon je kind als het goed in bed is gebleven. Dat motiveert. En weet dat ook professionele ondersteuning altijd mogelijk is als je er zelf niet uit raakt.’
Stefan Dewickere
protest en opstaan er gewoon bij hoort. Toch kun je je kind helpen bij het leren slapen.’
7
Beweeg thuis en op het werk We zitten te lang stil. Soms tot acht uur per dag. 10 000 stappen elke dag zijn nochtans goed voor de gezondheid. Door lang te zitten en weinig te bewegen krijgen overgewicht, diabetes, spier- en gewrichtsklachten en hart- en vaataandoeningen meer kans. Minder zitten en meer bewegen, kunnen heel de dag door. Alvast wat inspiratie.
Zo zit je minder lang stil Kleine inspanningen maken al verschil Op het werk • Onderbreek elk halfuur je werk. Ga naar het toilet of wandel even. • Telefoneren? Sta recht of wandel rond. • Vergader rechtstaand. Overleg terwijl je buiten wandelt of koffie haalt op een andere verdieping. • Zet de vuilnisbak verder. • Ga langs bij collega’s in plaats van te mailen. • Ga te voet of met de fiets naar het station. Wandel heen en weer terwijl je wacht op bus, trein of tram. Stap een halte vroeger af. Met de auto? Parkeer wat verder. In je vrije tijd • Ruil de zetel voor de hometrainer om televisie te kijken. • Kijk niet de hele avond televisie. Doe klusjes tussendoor.
• Is er niets op televisie? Kom uit de zetel en maak een wandeling. • Gebruik je je tablet of gsm? Wandel wat rond.
Zo beweeg je meer Vlot naar 10 000 stappen Op het werk • Vul je middagpauze actief in: maak een wandeling, koop je lunch in een winkel wat verderop of ga sporten. • Neem de trap in plaats van de lift. • Kies de verste printer. In je vrije tijd • Ga sporten als de kinderen naar de sportclub of jeugdbeweging gaan. • Met dansmuziek op de achtergrond wordt klussen leuker. • Ga niet naar de carwash maar was je auto zelf. • Ga aan de slag in de tuin.
• Maak tijd om met de (klein)kinderen te spelen of een wandeling te maken. • Breng de kinderen te voet of met de fiets naar school in plaats van met de auto.
Tips en info in het doeboek Lichaam in Beweging. Verkrijgbaar bij de dienst Gezondheidspromotie van je ziekenfonds en te downloaden op www.cm.be/doeboek-beweging. Doe inspiratie op in de vierdelige cursus Lichaam in beweging. Je kunt werken aan lenigheid, kracht, uithouding en een sterkere rug. Info: www.falos.be en www.cm.be/agenda. CM-leden krijgen een korting.
Anneleen Vermeire Illustratie: Rutger Van Parys
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Zorg zelf organiseren
KNIPSELS Gezinsweekend in Massembre Wil je er even tussenuit met het hele gezin? Schrijf je in voor het CM-Skoebidoeweekend van 4 tot 6 november in Massembre. Een aangepast programma doet klein en groot genieten. Kinderen tot 6 jaar verblijven gratis volgens de all-informule. Tenminste als de kinderen op de kamer van de volwassenen slapen en er één betalende volwassene per gratis kind is. De all-informule bestaat uit twee overnachtingen, diner op vrijdag, drie maaltijden op zaterdag en een ontbijt en lunch op zondag. www.massembre.be Tel. 082 64 43 57
Samana valt in de prijzen
Samana, tot 24 september Ziekenzorg CM, won de publieksprijs van de Solidariteitsprijs van de krant De Standaard. 24 non-profit organisaties mochten zich in De Standaard voorstellen met een originele advertentie. De lezers konden kiezen voor de advertentie die hen het meest aansprak. Van de ruim 21 000 uitgebrachte stemmen gingen er meer dan 5 000 naar de vereniging van CM. Samana zet zich in om chronisch zieke mensen volwaardig te laten deelnemen aan de samenleving. www.samana.be
Zorgzame initiatieven in de kijker
Projecten die bijdragen tot een meer zorgzame samenleving in de kijker zetten. Dat is de bedoeling van de uitreiking van De Megafoon door Oikonde Leuven. Deze prijs wordt toegekend aan initiatieven waar vrijwilligers bij betrokken zijn en die kwetsbare mensen een volwaardige plaats willen geven in de samenleving. De laureaat krijgt 15 000 euro, de twee andere winnaars ontvangen 2 500 euro. Daarnaast krijgen ze alledrie een klein kunstwerk en media-aandacht voor het initiatief. Projecten moeten ten laatste op 10 oktober gestuurd worden naar Oikonde Leuven.
Persoonsvolgend budget, stap In april startte de persoonsvolgende financiering voor meerderjarigen. Heb je een erkende handicap, dan kun je hiermee zelf beslissen welke hulp je inschakelt. Bij een intensieve ondersteuningsnood kan dat met een persoonsvolgend budget. Marieken Verhaeghe, stafmedewerker Maatschappelijk Werk en Zorg, legt uit hoe de aanvraag verloopt. ‘Je kunt met vragen bij de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds terecht.’
Stap 1: ondersteuningsplan
nood. Dat gebeurt door een multidisciplinair team. Dat bestaat uit een arts, psycholoog, maatschappelijk werker, ergotherapeut …’
Wat is het?
Wat moet je doen?
Marieken Verhaeghe: ‘Het ondersteuningsplan toont welke ondersteuning je nodig hebt. De dienst Maatschappelijk Werk kan je helpen bij het opstellen. De dienst bekijkt mee welke ondersteuning je omgeving en het reguliere aanbod kunnen bieden. Zij bekijken ook waar nog handicapspecifieke ondersteuning nodig is die het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) vergunt.’
‘Is je ondersteuningsplan goedgekeurd door het VAPH, contacteer dan een multidisciplinair team. De dienst Maatschappelijk Werk van CM is zo’n team en kan nagaan welke hulp je objectief gezien echt nodig hebt. Het komt hiervoor bij je langs. Soms zal het team je zorgzwaarte vaststellen met een vragenlijst, het zorgzwaarteinstrument. Het team stelt een budgetcategorie voor, bekijkt hoe dringend je vraag is en stelt een prioriteit voor. Het bezorgt het multidisciplinair verslag uiterlijk vijf maanden na de goedkeuring van je ondersteuningsplan aan het VAPH.’
Wat moet je doen? ‘Het ondersteuningsplan dien je in bij het VAPH. Dat is de eerste stap van je aanvraag.’
Stap 2: multidisciplinair verslag
Stap 3: prioritering en toewijzing
Wat is het?
Wat is het?
‘Het multidisciplinair verslag beschrijft objectief je handicap en ondersteunings-
‘De middelen zijn beperkt, niet iedereen kan meteen een budget krijgen. Na de aan-
Wat is het persoonsvolgend budget? Het persoonsvolgend budget (PVB) is de tweede trap van de persoonsvolgende financiering.* Het is een jaarlijks bedrag tussen 10 000 en 85 000 euro, afhankelijk van je noden. Zo kun je dag- en/of woonondersteuning betalen in een voorziening, iemand in dienst nemen die je helpt, een poetshulp of vrijwilliger inschakelen … Minderjarigen werken nog niet met een PVB.
vraag kom je op een wachtlijst terecht. Telkens er nieuwe middelen zijn, komen aanvragen in volgorde van prioriteit en aanvraagdatum aan de beurt. Vanaf september worden de eerste budgetten toegekend.’
Hoe wordt je prioriteit bepaald? ‘Het multidisciplinair verslag geeft aan hoe dringend je vraag is. De prioriteitencommissie kent je op basis van die info een prioriteitengroep toe (1, 2 of 3). Ze bekijkt daarbij verschillende criteria. Heb je meer ondersteuning nodig dan je hebt? Hoe (on) houdbaar is je situatie? Hoe sterk is je netwerk? Heb je een sterk netwerk of is je situatie houdbaar zonder budget, dan zit je in een lagere prioriteitengroep (2 of 3) en krijg je minder snel je budget.’ ‘Gaat je situatie snel achteruit en beantwoord je aan de medische criteria, dan kun je via een spoedprocedure een PVB aanvragen, zonder prioritering. Als je situatie plots wijzigt dan is er een noodsituatie en kun je 22 weken VAPH-ondersteuning krijgen. Is de noodsituatie blijvend, dan krijg je je budget meteen. Contacteer je dienst Maatschappelijk Werk.’
Wat als je voor april al op de wachtlijst stond? ‘Je vraag wordt omgezet naar een vraag voor een PVB. Je krijgt een brief met een voorstel voor een voorlopig budget en een prioriteitengroep. Ga je niet akkoord, dan kun je reageren tot 15 oktober 2016 en een nieuwe procedure starten. Ga je wel akkoord, dan kom je met dit voorstel op de wachtlijst. Als je voorlopig budget toegekend wordt, heb je een jaar om stap 1 en 2 (zie boven) te doorlopen. Nadien krijg je meteen een definitief budget.’
Heb je al een persoonlijk assistentiebudget (PAB)? ‘Heb je een PAB of verblijf je in een voorziening, dan krijg je vanaf 2017 automatisch een PVB.’
Wintervakantie in Anzère
www.oikondeleuven.be
CM op Gezondheidssalon
Op 26 en 27 november vindt voor het eerst het Gezondheidssalon plaats in Brussels Expo. Op tal van stands vind je betrouwbare informatie over voeding, beweging, behandelingsmethoden en technologie voor een gezonde levensstijl. Ook staan er lezingen en workshops over deze thema’s op het programma. CM neemt met een interactieve stand deel. Voor kinderen is er een aangepast aanbod. CM-leden krijgen twee euro korting met de code GS16CM bij inschrijving.
Intersoc-werkvakanties Gezocht: skimonitoren laagseizoen kinderen 3-4 jaar
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
HELPENDE
HANDEN
Guy Puttemans
ap voor stap
9
Marleen Apers coacht atleten met een verstandelijke beperking
Wat kun je zelf nog doen? ‘Niet iedereen op de wachtlijst zal snel een budget krijgen. Je kunt intussen een beroep doen op rechtstreeks toegankelijke hulp, thuiszorgdiensten, vrijwilligers, oppashulp … Je dienst Maatschappelijk Werk kan helpen zoeken naar mogelijkheden. Verandert je situatie, kan je omgeving plots minder helpen, wordt je vraag dringend of verzwaart de zorg die je nodig hebt, neem dan contact met de dienst Maatschappelijk Werk om verdere stappen te bekijken.’ Anneleen Vermeire Illustratie: Rutger Van Parys www.cm.be/pvf
?!
‘Onze sporters bloeien helemaal open op de piste of in het zwembad. Dat geeft ook mij energie.’ Vrijwilligster Marleen Apers (55) geeft al veertien jaar atletiek- en zwemtraining bij omnisportclub ’t Vosje in Vilvoorde.
zich belangrijk voelen. Als trainer krijg ik ontzettend veel vriendschap van hen terug. Dat, en zien wat ze allemaal kunnen bereiken dankzij de trainingen en hun doorzettingsvermogen, daar doe ik het voor. Ik haal er energie uit.’
‘Mijn dochter heeft een mentale handicap. We zochten destijds zelf met de nodige moeite naar een sportclub voor haar. We kwamen terecht bij ‘t Vosje. De club kampte met een tekort aan coaches. Ik ben sportief aangelegd en toen me gevraagd werd om er trainer te worden, heb ik niet getwijfeld. Sindsdien geef ik elke zaterdag zwem- en atletiektraining.’
Olympisch
Vriendschap ‘Het grote verschil met gewone trainingen is dat mensen met een verstandelijke beperking veel meer tijd nodig hebben om iets onder de knie te krijgen. Ik moet heel veel herhalen. Het kan maanden of soms wel jaren duren voor sommige leden progressie maken. Maar dat maakt niets uit. Het belangrijkste is dat ze zich amuseren. Wanneer ze op de sportclub komen, zie je dat ze helemaal openbloeien en
*Heb je een beperkte ondersteuningsnood, ben je erkend door het VAPH en sta je geregistreerd op de Centrale Registratie van Zorgvragen op 31 december 2014 én op 1 januari 2016? Dan kom je vanaf september mogelijk in aanmerking voor de eerste trap, het basisondersteuningsbudget. CM-Zorgkas neemt dan zelf contact met je op. Meer info: www.cm.be/zorgkas.
Hoe vraag ik een parkeerkaart aan?
Salade 1 kipfilet, in reepjes ¬ kipkruiden ¬ peper ¬ zout ¬ 1 theelepel sojaboter ¬ 50 g magere bacon, in blokjes ¬ 2 sneetjes brood ¬ 1 theelepel smeerboter ¬ 400 g ijsbergsla ¬ 1 ei, hardgekookt en in schijfjes ¬ 40 g Parmezaan
ziening een lagere score krijgt voor verminderde zelfredzaamheid waardoor je andere sociale rechten verliest. Heb je nog geen medische erkenning als persoon met een handicap, dan moet je een vragenlijst invullen op de website. Medische gegevens worden opgevraagd bij je behandelende arts. Je doet er goed aan hem eerst te raadplegen. Als je voldoet aan de voorwaarden, wordt een parkeerkaart toegekend. Voor hulp bij de aanvraag kun je altijd terecht bij de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Heb je een rolstoel die voorkomt op een lijst opgesteld door het Riziv, dan geldt een verkorte aanvraagprocedure. www.handicap.belgium.be Infochronischzieken@cm.be, tel. 078 05 08 05
www.tvosje.be
Caesarsalad kruid de kipfilet gul met kipkruiden, peper en zout ¬ bak de reepjes in sojaboter ¬ bak de bacon op het einde nog even mee ¬ rooster het brood in de broodrooster of in de oven ¬ besmeer het met smeerboter terwijl het nog warm is ¬ snijd het in kleine dobbelsteentjes ¬ combineer de ijsbergsla met schijfjes ei, kipfilet, bacon, broodkorstjes, schilfers Parmezaanse kaas en het sausje Sausje 5 ansjovisfilets ¬ 100 g magere Griekse yoghurt ¬ 2 teentjes knoflook, fijngesnipperd ¬ 1 eetlepel mayonaise ¬ een paar druppels worcestershiresaus ¬ een paar druppels citroensap ¬ peper mix de ansjovis met de Griekse yoghurt, de look en de mayonaise ¬ geef extra smaak met worcestersaus, citroensap en peper
Tom Swalens
Als je al een dossier hebt bij de Federale overheidsdienst Sociale Zekerheid (Personen met een handicap) en je kreeg een medische erkenning voor een parkeerkaart, dan kun je die aanvragen via de website. Maar haal je voor verminderde zelfredzaamheid een score lager dan 12 punten, krijg je voor het onderdeel verplaatsing minder dan twee punten of heb je geen blijvende invaliditeit van minstens 50 procent aan de onderste ledematen, dan is een medische herziening nodig voor een parkeerkaart. Je neemt het best eerst contact op met de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds, je gemeente of stad. De kans bestaat immers dat je bij een medische her-
Thomas Rosseel
SMAKELIJK
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Sinds 1 juli geldt een nieuwe procedure om een parkeerkaart aan te vragen. Je doet het voortaan via www.handicap. belgium.be.
‘We werken een heel jaar toe naar de Special Olympics. Dat betekent alles voor onze atleten. Daar staan ze in de kijker. Meedoen is echt wel belangrijker dan winnen. Ook al zijn ze soms teleurgesteld na een resultaat, de fierheid om op het podium te staan is er altijd. We werken met alle leeftijden door elkaar, maar maken wel een onderscheid volgens hun niveau. Om het voor iedereen leuk te houden. Er zijn ook nog andere sporten die je bij ons kunt beoefenen zoals voetbal, triatlon, bowling en bocce. Alle personen met een verstandelijke beperking die willen sporten, zijn meer dan welkom. En we zoeken ook altijd naar nieuwe coaches.’
Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Liens Lichte Klassiekers’
10
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Beleid Vlaamse regering verstikt samenleving en economie De Vlaamse Regering heeft de voorbije jaren fors bespaard. ‘Onder het motto snoeien om te groeien bespaarde ze in de overheid en op de kap van werknemers en hun gezinnen’, zegt het ACV. ‘Het grote geld werd ontzien. Maar snoeien om te groeien werkt niet. Het verstikt de samenleving en de economie.’
energiekost vooral op de gezinnen afgewenteld wordt zonder dat er maatregelen worden genomen om de meest kwetsbare groepen te beschermen. ‘Vertrouwen, verbinden, vooruitgaan verkondigde de Vlaamse Regering in haar regeerakkoord 2014-2019. Voor het Vlaams ACV is dit vertrouwen verre van opgebouwd. Op te veel vlakken is er geen of te weinig vooruitgang geboekt. En van verbinden is al evenmin sprake. Ernstig overleg met de sociale partners en het middenveld ontbreekt’, besluit Ann Vermorgen.
‘Om doelgroepen zoals laaggeschoolde jongeren en 55-plussers aan het werk te helpen werd een nieuw doelgroepenbeleid uitgewerkt. Jammer genoeg is hierbij geen aanwervingspremie voorzien voor langdurig werkzoekenden, en zullen zij dus moeilijk de weg blijven vinden naar een job.’ ‘De hervorming van PWA naar wijkwerken mikt dan weer wel op langdurig werkzoekenden. Met het systeem van wijkwerken mogen ze enkele uren werken tegen een beperkte vergoeding. Dankzij die ervaring kunnen zij hun kansen op de arbeidsmarkt verhogen. Maar de Vlaamse regering stelt een traject voor van zes maanden, en dat is veel te kort. Daarnaast vinden wij dat de wijkwerker bovenop de werkloosheidsuitkering een extra vergoeding moet blijven krijgen.’
Belga
Werk
De electriciteitsfactuur van de Vlaamse gezinnen steeg aanzienlijk.
Onderwijs ‘De hervorming van het duaal leren (leren en werken combineren, nvdr.) loopt vrij goed. Maar de leerlingen in dit systeem krijgen lagere vergoedingen dan vroeger. Binnen het onderwijs is er nog veel werk aan de winkel. Denk aan de modernisering van het secundair onderwijs en de hervormingen van het volwassenonderwijs.’
Welzijn en zorg ‘Het politiek akkoord over de kinderbijslag deed veel stof opwaaien. Voor de meest
kwetsbare gezinnen kan het zelfs een stijging van de armoede betekenen. Ook het tekort aan personeel in de zorgsector blijft een pijnpunt, onder meer in de jeugdhulp en ouderenzorg.’
Energie ‘De Vlaamse gezinnen hebben hun elektriciteitsfactuur aanzienlijk omhoog zien gaan het laatste jaar, onder andere door de Turteltaks. Vele grote industriële verbruikers zagen ondertussen hun elektriciteitsfactuur dalen. We zien dat de stijgende
Betoging 29 s 11.30 uur - Noordstation
Op 29 september plannen manifestatie in Brussel. Z de federale regering om ee Want de maatregelen van en jaren, treffen vooral de werklozen, zegt het ACV alleen de vinger op de won ook alternatieven voor s beleid in Vlaanderen en Be
Hoe moet het dan wel in Vlaanderen?
‘Investeren in mensen’ ‘Vlaanderen moet na jaren van besparingen opnieuw volop investeren in mensen’, zegt Ann Vermorgen van ACV. ‘Met scholen, crèches, rusthuizen, schone energie, veilige wegen, openbaar vervoer, jobs, enzovoort. Een correcte bijdrage van vermogens zal hierbij helpen.’ Hoe moet de Vlaamse regering de arbeidsmarkt aanpakken? ‘Voor laaggeschoolde jongeren, allochtonen en langdurig werkzoekenden is het zeer moeilijk om werk te vinden. En hoe langer je werkloos bent, hoe moeilijker om aan de slag te geraken. Werkzoekenden moeten dan ook snel, voldoende lang én in een goed statuut werkervaring kunnen opdoen. Met echt uitzicht op een goede baan. Aanwervingspremies voor langdurig werkzoekenden kunnen hun aanwerving ook vergemakkelijken. Discriminatie, te oud, te donker, te… moet hard aangepakt worden.’
Ann Vermorgen
Er is ook werk aan de winkel in het onderwijs?
giegebruik, thuis, in bedrijven en onderweg stukken groener wordt.’
‘De Vlaamse regering heeft beslist om het onderwijs te moderniseren. De modernisering van het secundair onderwijs, het loopbaanpact voor leerkrachten, het debat over de eindtermen, de hervormingen van het volwassenonderwijs, al deze plannen zullen geld kosten. Er moet niet alleen geinvesteerd worden in duurzame school-infrastructuur en nieuwe onderwijsvormen, maar vooral ook in de mensen met de know how. In leraars dus. Als dat niet gebeurt, is dat ten koste van jonge mensen.’
Zijn alle vragen rond de Vlaamse kinderbijslag opgelost?
Wat moet er na de Turteltaks gebeuren rond energie? ‘De Vlaming zag de voorbije jaren zijn energiefactuur spectaculair stijgen. Met als anticlimax de Turteltaks. Met de vooruitgang van duurzame energie en efficiënt energiegebruik gaat het jammer genoeg veel minder hard. Als we het klimaatprobleem nog enigszins onder controle willen houden, zal de Vlaamse regering een serieus tandje moeten bijsteken. Zodat ons ener-
‘De Vlaamse kinderbijslag is er. Maar er liggen ook nog een paar kanjers van vragen op tafel. De belangrijkste vraag is of de nieuwe Vlaamse kinderbijslag de kinderarmoede doen dalen? Minister Vandeurzen laat een armoedetoets uitvoeren om dit te onderzoeken. Dat is goed. Maar als de resultaten van dit onderzoek tegenvallen, moet de regering ook de moed hebben om haar plannen bij te sturen. In Vlaanderen hebben daarnaast veel mensen, jong en oud, zorg of hulp nodig. Nieuwe sociale akkoorden met de regering moeten er voor zorgen dat er meer personeel in de zorgsector komt. Zodat wie hulp en zorg nodig heeft, die ook krijgt.’
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Regering Michel stelt werknemers teleur Twee jaar regering Michel is geen reden om te feesten, zegt het ACV. ‘Het is duidelijk: twee jaar besparen en saneren werkt niet’, klinkt het. ‘Er is geen echte jobgroei, de koopkracht van gewone gezinnen daalt, er is amper sprake van een sociaal beleid en werknemers moeten steeds langer en flexibeler werken.’
Jobs ‘De regering Michel kiest voor slechte jobs’, zegt Leemans. ‘Er zijn de flexi-jobs in de horeca en nu wil men dit doortrekken naar andere sectoren. Gewone jobs van werknemers en zelfstandigen komen in gevaar door de gunstregelingen
die platformen zoals Uber en Airbnb krijgen. Commerciële sectoren betalen verlaagde werkgeversbijdragen, maar moeten er geen tewerkstellingsgaranties tegenover stellen. En nu komt er nog een d ik ke laag flexibiliteit bovenop’
Zelf berekenen wat de regerin g Michel en Bourg eois je kosten?
11
www.berekenje inkomensverli es
.be
Koopkracht ‘In 2015 besliste de regering Michel een indexsprong toe te passen voor de lonen. In bepaalde sectoren werd dit verzacht dankzij de onderhandelingen van het ACV en het doorbreken van de loonstop. En vanaf 2016 zorgt de taxshift voor iets meer nettoloon voor wie werkt. Maar netto blijven veel gezinnen verliezen doordat veel facturen verhogen door onder andere BTW en accijnzen,… Dat blijkt uit onze berekeningstool (op www.berekenjeinkomensverlies.be, nvdr.). En wie een uitkering of pensi-
september
oen heeft, krijgt helemaal niets vanuit de taxshift.’
Sociaal beleid ‘Er wordt 3,5 miljard euro bespaard in de sociale zekerheid. Daar staat amper 50 miljoen euro tegenover voor sociale correcties. 25 miljoen gaat naar mensen met een leefloon, maar dat is amper een compensatie voor de indexsprong. De rest gaat naar minimumpensioenen, maar enkel voor mensen met een volledige loopbaan. Zij krijgen 0,25 euro per dag extra. De indexsprong kost hen 23 euro per maand. Daarnaast zwaait de regering met de welvaartsenveloppe voor sociale uitkeringen en pensioenen. Maar dit was al voorzien door de vorige regering en is dus geen nieuw beleid. En opnieuw: de indexsprong gomt de inspanningen van de welvaartsenveloppe gewoon weg.’
Werkbaar werk
Brussel
‘Deze regering verhoogde de pensioenleeftijd naar 67 jaar. Ze snoeide in tijdskrediet, in SWT (het vroegere brugpensioen) en in landingsbanen door de voorwaarden te verstrengen. Ze beloofde meer te doen voor werkbaar werk, maar dat wijzigde in wendbaar werk, op maat van de werkgever. Van werknemers wordt steeds meer flexibiliteit gevraagd.’
n de drie vakbonden een Ze vragen de Vlaamse en en rechtvaardiger beleid. n de afgelopen maanden e werknemers, zieken en V. De vakbond legt niet nde, maar formuleert zelf sociaal en rechtvaardig elgië.
‘Federale regering moet koopkracht van werknemers verhogen’ De koopkracht verhogen is één van de alternatieven voor het huidige beleid die het ACV naar voor schuiven. ACV-voorzitter Marc Leemans licht de alternatieven toe. Méér koopkracht ‘Dankzij de index volgen lonen en sociale uitkeringen de gestegen prijzen. Daarbovenop moeten werknemers en niet alleen aandeelhouders, ook hun deel van de koek krijgen. Want koopkracht is cruciaal om de bouw, supermarkten, kleine handelszaken, de economie dus, te doen draaien’, aldus Leemans.
Goede pensioenen ‘We leven steeds langer, dus moeten we ook langer werken is een foute redenering. Kortgeschoolden werken vaak in zware jobs en leven minder lang in goede gezondheid. Daarom moet de leeftijd voor SWT en pensioen rekening houden met lengte van de loopbaan en met de zwaarte van het werk. Een pensioen moet ook leefbaar zijn. Pensioenen verbeteren kan op verschillende manieren. Méér mensen aan
het werk in méér goede jobs zorgen voor meer pensioenbijdragen.’
Méér mensen in een leefbare job ‘De regering moet veel sterker inzetten op kwaliteitsvolle jobs. Flexi-jobs, steeds meer (over)uren, hogere werkdruk, dat is geen vooruitgang. Een betere combinatie van arbeid en gezin, voorkomen van burn-outs, flexibiliteit op werknemersmaat door glijdende werktijden, … zijn maar enkele van de ACV voorstellen voor leef baar werk.’
Eerlijke belastingen ‘Elke gemiste euro belasting legt meer druk op de eerlijke belastingbetaler. Daarom moet iedere euro, uiteraard naar draagkracht, hetzelfde belast worden. Of men die euro verdient met speculatie op de beurs of met arbeid, dat maakt niet uit. En het wordt tijd
voor fiscale fairplay. Managementvennootschappen, Panama-, Lux- & SwissLeaks,… Het lijstje fiscale ontsnappingsroutes voor vermogenden en bedrijven is eindeloos. De regering moet dit echt aanpakken.’
in een baan die volledig bijdraagt aan de sociale zekerheid en niet in bijvoorbeeld flexi-jobs. Dat zorgt voor méér inkomsten én tegelijk minder uitgaven voor de sociale zekerheid. ‘
Goede openbare diensten ‘Onderwijs, ziekenhuizen, politie, wegen,... We verwachten allemaal een super dienstverlening van de overheid. Logisch, want deze diensten zijn cruciaal voor de kwaliteit van ons leven. Daarom moeten regeringen blijven investeren in goede openbare diensten. Dat is goed voor burgers én ondernemingen. Als iedereen eerlijk belastingen betaalt, zijn er meer middelen om deze opdrachten waar te maken.’
Investeren in mensen ‘Mensen met een pensioen of uitkering moeten, zonder risico op armoede, waardig kunnen leven. Een deel van die sociale zekerheid wordt gefinancierd door bijdragen op arbeid. Daarom moeten meer mensen aan het werk zijn Marc Leemans
12
¬ uw job, ons werk
BONDIG
VAK
Wat is zwaar? Al meer dan een jaar proberen de sociale partners te bepalen wat een zwaar beroep is en wie dus sneller met pensioen kan. Eind augustus keurden ze hierover een tussentijds verslag goed. Nu is het aan de regering om een budget te voorzien. De federale regering besliste in 2014 om het Belgische pensioensysteem te hervormen. Naast het optrekken van de pensioenleeftijd en het afschaffen van de pensioenbonus, wil ze ook de aanpak van de zware beroepen herbekijken. Waar vroeger een lijst bestond met zware beroepen, kwamen vakbonden en werkgevers overeen om nu op basis van algemene criteria te bekijken wie in aanmerking komt voor vroeger pensioen en/of een hoger pensioenbedrag.
Vier criteria Dat zal gebeuren aan de hand van vier criteria: fysiek zwaar werk door fysieke belasting en door de werkomgeving, een belastende werkorganisatie, verhoogde risico’s en mentale of emotionele werkbelasting. Vooraleer de besprekingen over de zware functies verder kunnen gaan, moet de regering een budget voorzien. Pas dan kunnen de criteria verder uitgewerkt worden.
Nood aan plan voor industrie
Wat na de Caterpillar-klap? De aankondiging kwam als een schok. Caterpillar sluit zijn vestiging in het Waalse Gosselies. Duizenden arbeiders staan op straat. Opnieuw een industriël drama dat vragen doet rijzen bij de toekomst van de maakindustrie in België.
I
n 2014 waren er al 1400 ontslagen. Nu sluit de Amerikaanse graafmachineproducent definitief zijn deuren. 2200 werknemers staan op straat, maar dat cijfers zal ongetwijfeld nog oplopen in het netwerk van toeleveranciers en servicebedrijven rond Caterpillar. Een harde klap dus voor de hele regio Charleroi, want het bedrijf is een van de grootste industriële werkgevers in Wallonië. De directie gaf aan dat het gebukt gaat onder de grondstoffencrisis en de problemen in de mijnbouw. Een deel verhuist naar het Franse Grenoble, maar ook naar China, Japan en de Verenigde Staten.
Gunsttarieven Politici struikelden over elkaar om hun afgrijzen kenbaar te maken, maar feit blijft
‘We zullen zeer creatief moeten zijn om dit te boven te komen.’ Marc Becker, ACV
Pensioenminister Bacquelaine (MR) hoopt dat de verdere besprekingen rond zullen zijn in 2017 om in 2018 met het nieuwe systeem te kunnen starten. Hoe zwaar is jouw werk? Reageer via lezers@visieredactie.be of Visie, PB 20, 1031 Brussel.
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
dat opnieuw een grote industriële speler vertrekt, ondanks de vele gunsttarieven zoals de notionele intrestaftrek en andere steunmaatregelen. Marc Becker, nationaal secretaris bij ACV, kijkt al vooruit. ‘Ik hoop dat hier lessen uit getrokken worden voor de toekomst. Als we vroeger op de trein van de vergroening van de metaalindustrie en de industrie in het algemeen waren gesprongen, waren we nu één van de wereldleiders in die sector met ondernemingen die je niet zomaar kan delokaliseren.’
Graafmachineproducent Caterpillar sluit zijn vestiging in Charleroi, meer dan tweeduizend mensen staan op straat
Derde industriële revolutie
ACV vraagt daarom om de inspanningen op dat gebied op te drijven.
De sluiting van Caterpillar zwengelt opnieuw de discussie aan over de toekomst van onze industrie. Is er wel nog een toekomst? Het ACV is overtuigd van wel. Maar dan moet de focus verschuiven. In plaats van te focussen op kostenefficiëntie moet er gezocht worden naar innovatie, nieuwe niches en nieuwe markten. Want we staan voor een derde industriële revolutie waarbij bijvoorbeeld hernieuwbare energie en biotechnologie een belangrijke rol zullen spelen. ACV hoopt dat het beleid zal inspelen op die evoluties en dat industriebeleid een belangrijk onderdeel blijft vormen van het economische beleid.
Al merkt Marc Becker ook op dat dat geen oplossing is voor deze ontslaggolf. ‘We zullen zeer creatief moeten zijn om dit te boven te komen. Welke nieuwe sectoren kunnen zoveel arbeiders opnemen? Want er is wel het Marshall-plan voor Wallonië waarin men inzet op de jobs voor de toekomst, maar in de praktijk is er een kloof, de huidige werknemers bij Caterpillar beschikken niet of zeker niet altijd over de competenties voor die jobs. Daar moeten we rekening mee houden en extra middelen voorzien voor omscholing.’
ACV-CSC METEA
Actie aan de schoolpoort voor leefbaar werk
Voor leden van ACV-CSC METEA van vrijdag tot zondag; 18/11-20/11 of 25/11-27/11 prijs: ¤ 129,50 p.p. op basis van twee personen/kamer Inbegrepen: verblijf in volpension gratis welkomstaperitief - gastronomisch wildbanket op zaterdagavond, inclusief wijnen, frisdrank & muzikale omkadering - geleide bos-en stadswandelingen
Op 1 september startte voor veel ouders opnieuw de dagelijkse spurt naar de schoolpoort en het werk. ACV voerde actie voor leefbaar en kwaliteitsvol werk.
Gastronomisch weekend in Corsendonk Sol Cress
ACV
Reserveren via 087 77 23 53, info.solcress@ corsendonksolcress.com of www.corsendonkclubs.com
Ook ACV-militanten stonden op donderdag 1 september aan de schoolpoorten. Ze vroegen aan de ouders hoe hun ochtend verlopen was. De ouders konden ook suggesties doorgeven om de combinatie werk en gezin te vereenvoudigen. ‘We moeten absoluut voorkomen dat nog meer mensen ziek worden door stress of burn-out’, zegt Karen Eloot van het ACV. ‘Daarom willen we dat de 38-urenweek behouden blijft en dat werkgevers in hun personeelsbeleid rekening houden met personeelsleden die voor kinderen of ouders zorgen.’
13
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Mobiliteit bij Picanol in Ieper
‘De parking uitbreiden is geen optie’ Bij Picanol Group in Ieper hebben ze niet gewacht op de week van de mobiliteit om het woon-werk-verkeer aan te pakken. Dankzij een lease-project willen ze iedereen op de fiets krijgen.
H
et bedrijventerrein van de Picanol Group ligt vlakbij het centrum van Ieper. En daar wordt het de laatste jaren steeds drukker, vertelt Stefaan Williams, hoofdafgevaardigde van ACV-CSC-METEA. ‘De wegen in de buurt slibben langzaamaan dicht’, zegt hij. ‘Als je na je werk van de parking wil rijden, sta je in de file.’
Milieu en gezondheid De verkeersdrukte is maar een van de redenen waarom ACV-CSC-METEA de fiets wil promoten voor het woon-werkverkeer. Ze bundelden hiervoor de krachten met LBC-NVK, de bediendenvakbond van ACV.
gen rijden er niet altijd bussen wanneer je ze nodig hebt.’
Fietsvergoeding bovenop
‘Picanol Group is de voorbije jaren veel gegroeid’, gaat Stefaan verder. ‘Er is dus meer personeel gekomen en onze parking wordt eigenlijk te klein. Maar de parking uitbreiden is geen optie. We proberen meer mensen te laten kiezen voor de fiets om naar het werk te komen. Dat is beter voor het milieu en gezonder voor hen. Zeker de collega’s die dichtbij wonen, willen we overtuigen. En jammer genoeg is het openbaar vervoer hier geen optie. Het station ligt aan de andere kant van de stad en door de ploe-
Om meer mensen van de fiets als vervoermiddel te overtuigen, werkt het ACV samen met de werkgever een lease-systeem uit voor (elektrische) fietsen. Voor de werkgever is dat een fiscaal voordelige manier om te werken aan de mobiliteit in het bedrijf. ‘En voor een kleine maandelijkse bijdrage is de fiets na drie jaar eigendom van de werknemer’, vult Stefaan aan. ‘Zo krijgen ze de kans om een degelijke fiets aan te kopen tegen sterk verminderde prijs. En krijgen ze er de fietsvergoeding nog bovenop als ze met de fiets naar het werk komen.’
Snel uitvoeren ‘We willen daarnaast nog een samen-aankoop organiseren voor (elektrische) fietsen’, gaat Stefaan verder. ‘Het personeel kan dan ook voor de partner of het gezin voordelig een fiets kopen. We hopen dat al
deze plannen nu snel uitgevoerd kunnen worden. We merken dat veel collega’s graag met de fiets willen komen werken en wachten op het lease-systeem.’ Amélie Janssens
Week van de mobiliteit: 16 tot 22 september 2016 Al sinds 1996 vraagt de Week van de Mobiliteit aandacht voor duurzame mobiliteit. Dit jaar tonen organisaties in gans Vlaanderen opnieuw de mogelijkheden om bewust met verplaatsingen om te gaan, zoals de Car Free Day en het autodeelsalon. Meer informatie op www.weekvandemobiliteit.be
Bart komt zelden met de auto naar het werk.
Marniek, Filiep, Frank en Bart carpoolen al 13 jaar.
Bart is een overtuigd fietser ‘Ik fiets ook veel in mijn vrije tijd. Ik woon maar drie kilometer van het werk en kom zelden met de auto. Enkel als het ’s ochtends heel slecht weer is, zou ik twijfelen. Met natte kleren naar huis rijden vind ik niet erg, maar bij het vertrek is dat niet fijn.’
Marnik, Filiep, Frank en Bart doen het samen ‘We wisselen iedere dag van chauffeur, al dertien jaar lang. We wonen in Roeselare. Dat is wat ver om te fietsen, maar door te carpoolen doen we toch een inspanning voor het milieu en voor het verkeer. De ochtendrit is meestal stil, maar als we naar huis rijden, is het wat meer geanimeerd (lachen).’
Stefaan Beel
Stefaan Beel
Stefaan Beel
Visie stond op de parking van Picanol Group, en vroeg n. aan enkele werknemers hoe ze naar het werk kome
Carine doet na het werk de boodschappen en kiest daardoor voor de auto.
Carine overweegt de elektrische fiets ‘Er zijn veel redenen waarom ik voorlopig nog met de auto naar het werk kom. De belangrijkste is wel dat ik helemaal niet sportief ben. Ik woon op 12 kilometer, dat is toch al een eindje. Bovendien doe ik na het werk vaak meteen boodschappen of ga ik langs bij mijn moeder die hier in de buurt woont. Maar misschien kan een elektrische fiets me wel overtuigen.’
Internationale actie tegen mijnbouwbedrijf ACV-Transcom zet haar schouders onder de campagne van de internationale vakbondskoepel IndustriALL tegen Rio Tinto. Dat mijnbouwbedrijf neemt het niet zo nauw met milieuwetgeving, veiligheid en werknemersrechten. Bij het Brits-Australische mijnbouwbedrijf werken wereldwijd meer dan 50 000 werknemers. Maar de omstandigheden van die arbeiders zijn vaak penibel. In 2015 had het bedrijf tien dodelijke ongevallen in acht verschillende landen. Minstens 40 mijnwerkers zijn sinds 2013 omgekomen in de Grasbergmijn in Indonesië. Het bedrijf probeert bij zware ongevallen steeds zijn verantwoordelijkheid te ontlopen. De werkdruk voor de arbeiders is zodanig hoog, dat dit ten koste gaat van gezondheids- en veiligheidsprocedures. Vakbonden die erop zouden kunnen toezien dat
de procedures wel worden gevolgd, worden zoveel mogelijk geweerd uit het bedrijf.
Campagne voor verantwoorde mijnbouw Met de campagne wil IndustriALL samen met vakbonden overal ter wereld Rio Tinto aanzetten om de ontginning van grondstoffen op een sociaal en ecologisch verantwoorde manier aan te pakken. Veel Antwerpse bedrijven kopen diamanten van Rio Tinto. Daarom steunt ACV-Transcom deze campagne. ‘Ook wij willen dat deze bedrijven hun verantwoordelijkheid opnemen bij de keuze van hun toeleveranciers en die laatsten zouden aanzetten om op een verantwoorde manier te werken’, klinkt het.
www.industriall-union.org
ACV wil dat ook Antwerpse diamantbedrijven hun verantwoordelijkheid nemen.
14
¬ uw job, ons werk
DE VLOER
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
Peter Nulens, van Ford naar Nike ELC
Ik heb meteen een vast contract gekregen. Waar krijg je dit nog de dag van vandaag. Peter Nulens, ex-délégué van Ford Genk
den. En de wetgeving veranderde heel erg op dat vlak.’
Peter Nulens voor het nieuwe Wings-gebouw van Nike ELC in Ham: ‘Bij Ford zag ik het alleen maar bergaf gaan, maar Nike groeit volop.’
‘Voor mij is Ford een afgesloten hoofdstuk’ Bijna twee jaar na de sluiting van Ford Genk is nog altijd 3 op 10 van de ontslagen werknemers op zoek naar een nieuwe job. Peter Nulens uit Heusden-Zolder heeft meer geluk gehad. Hij kon ‘s vrijdags stoppen bij Ford en op maandag starten bij Nike ELC in Laakdal. 23 Jaar, ofwel meer dan een halve loopbaan, heeft Peter Nulens bij Ford Genk gewerkt. Hij begon aan de motorlijn, monteerde versnellingsbakken en werkte achtereenvolgens bij de ophanging, transit, lakkerij en de controle. De laatste acht jaar was hij délégué voor het ACV. Zo beleefde hij vanop de eerste rij de sluiting en overzag hij de pijnlijke gevolgen voor de vele duizenden collega’s. Roept de sluiting van Caterpillar in Gosselies het verhaal van Ford opnieuw bij je op? Peter Nulens: ‘Toch wel, omdat het zo ge-
De sluiting van Caterpillar doet mij terugdenken aan Ford.
lijkaardig verloopt met een aankondiging op een bijzondere ondernemingsraad en de vele gezinnen die getroffen zijn. Op zo’n moment moet ik wel terugdenken aan Ford. Maar ik ben niet blijven hangen in het verleden. Voor mij is Ford een afgesloten hoofdstuk.’ Hoe komt het dat je die afstand kunt nemen? ‘Misschien omdat ik geluk heb gehad en ander werk heb gevonden. Ford is gesloten in december 2014. Ik heb nog een half jaar verlenging gekregen, tot juni 2015. Daarna
kon ik meteen beginnen bij Nike. Ik heb dus geen outplacement moeten volgen en heb niet eindeloos moeten solliciteren. Maar er zijn er ongetwijfeld die het veel moeilijker hebben.’ Heb je als délégué bij Ford iets kunnen betekenen? ‘Ik hoop van wel. Ik heb geprobeerd om er te zijn voor de mensen. Maar de laatste twee jaar als délégué, na de aankondiging van de sluiting, waren niet aangenaam. De vakbond kon niet veel doen aan de sluiting, behalve iedereen op de hoogte hou-
Vandaag werk je bij het logistieke centrum van Nike in Laakdal. Hoe is het om daar te werken? ‘Ik werk hier heel graag. We krijgen hier meer waardering als werknemer. Bij Ford moesten we hetzelfde werk doen met alsmaar minder volk en daar kreeg je niets voor terug. Bij Nike worden frieten getrakteerd, ijsjes uitgedeeld als het warm is, je wordt bedankt als je overuren draait. Dat zorgt ervoor dat je met plezier je werk doet. Ook zijn er veel mogelijkheden om door te groeien en dat spreekt mij aan. Ik ben gestart als orderpicker en nu ben ik plaatsvervanger voor de team captain. Ik heb ook meteen een vast contract gekregen. Waar krijg je dat nog de dag van vandaag?’ Ford was wel gekend om zijn hoge lonen. ‘Financieel is het nu inderdaad wat minder. Maar bij Ford waren er wel elk jaar economische werkloosheidsdagen, waarop weinig belastingen worden ingehouden. Daardoor moest ik elk jaar een paar duizend euro aan belastingen bijbetalen.’
Ik heb het bij Ford alleen bergaf zien gaan. Toen ik er begon in 1992 werkte er 13 000 man. Op het eind schoot daarmaar 5000 man van over. Peter Nulens, ex-délégué van Ford Genk
Wat na Ford Genk? Op 18 december 2014 sloot Ford Genk definitief de deuren. Hoe is het gesteld met de ex-werknemers van Ford en de toeleveranciers?
Ziek
Werkzoekend
176 (3%)
1 751 (29%)
SWT 1 369 (23%)
Nieuwe job 2 658 (45%)
Peter Nulens, ex-délégué van Ford Genk
Bron: VDAB, juni 2016
Schrikte het jou niet af om opnieuw voor een multinational te werken? ‘Nee, bij Ford heb ik het bergaf zien gaan. Toen ik er begon in 1992, werkte er 13 000 man. Op het einde schoot daar maar 5 000 man van over, na voortdurend afslanken en herstructureren. Bij Nike zie ik het omgekeerde. het bedrijf groeit volop. Er is een nieuwe hal bijgebouwd in Ham. Dan moet je geen schrik hebben (lacht).’ Zie je de toekomst positief in? ‘Ik heb geen glazen bol, maar Nike is een sterk merk en ik ben dus optimist. Ik wil hier zeker blijven en doorgroeien.’ Leen Grevendonck
gewikt en gewogen ¬
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
ZEGT
15
In galop naar het paralympische podium
‘Paardrijden heeft mij erbovenop geholpen’ ken naar een sponsor om me daarbij te helpen. Ik weet dat ik het talent heb om deel te nemen aan de Olympische Spelen. Mijn fysieke beperking staat dat niet in de weg. Ik doe ook regelmatig mee aan wedstrijden voor validen. Ik ben erg trots om op de Paralympische Spelen de driekleur te verdedigen, maar mijn grote droom is om er op de Olympische én Paralympische Spelen te staan. Wie weet lukt het binnen vier jaar.’
D
Je kunt als geen ander de vergelijking maken tussen wedstrijden met valide atleten en sporters met een handicap. ‘Op para-wedstrijden gaat het er iets gemoedelijker aan toe. Er is meer empathie en er gelden andere normen en waarden. Mensen met een handicap genieten meer van de kleine dingen in het leven. Maar vergis je niet. Eenmaal op het wedstrijdveld zijn er geen vrienden meer, dan is er evenveel strijd. Dat hoort bij topsport.’
e Olympische Spelen zijn Rio nog maar uit of een massa atleten staat te popelen om voor de medailles te strijden op de Paralympische Spelen. Dat is de vierjaarlijkse hoogmis voor sporters met een fysieke beperking. Een van de Belgische medaillekandidaten is Michèle George, die met haar trouwe viervoeter Rainman zal deelnemen aan de dressuur. In 2008 kwam de amazone zwaar ten val. Hoewel de dokters haar een leven in een rolstoel voorspelden, vocht Michèle terug. Na een lange revalidatie, leerde ze weer stappen met krukken. Het gevoel in haar linkervoet blijft de ruiter kwijt, maar haar ambities reiken verder dan ooit. Ga je opnieuw voor goud, zoals in Londen vier jaar geleden? Michèle George: ‘Ik ga voor een medaille. Over de kleur spreek ik me niet uit. In Londen had ik diezelfde ambities en het werd een ongelooflijk resultaat. Maar paardrijden is geen exacte wetenschap. Je moet ook wat geluk hebben.’ Hoe bereid je jezelf en Rainman optimaal voor? ‘Paardrijden is als een huwelijk. Ruiter en dier moeten elkaar naadloos kunnen aanvullen. Rainman doet het fysieke werk en ik doe het meeste denkwerk. De kunst van een goede ruiter is om ervoor te zorgen dat het paard zich mentaal goed voelt. We wer-
david stockman
‘Elke dag tegen je beperking vechten én trainen voor topsport. Daar moet je mentaal sterk voor zijn.’ Ruiter Michèle George (42) en haar paard Rainman namen voor België deel aan de Paralympische Spelen in Rio. Maar de amazone wil meer: ‘Ooit wil ik op de Paralympische én Olympische Spelen rijden.’
Michèle George: ‘Rainman heeft een hoofdrol gespeeld tijdens mijn zware revalidatie. Onze momenten samen nemen ze nooit meer af.’ ken elke dag aan de details, want die maken het verschil in een technische discipline. Ik probeer te begrijpen wat er in hem om gaat maar gemakkelijk is dat niet altijd. Toen ik Rainman kocht, had hij zijn naam al en volgens mij was die niet toevallig gekozen (de film Rainman gaat over autisme, nvdr.). Hij heeft nood aan structuur en afwisseling, anders verdwijnt zijn motivatie. Veel hangt ook af van met welke poot hij uit bed is gestapt (lacht).’ Reikt jullie band verder dan topsport? ‘Rainman was het eerste paard dat ik besteeg na mijn ongeval. Hij heeft me er mee bovenop geholpen. Dat de dokters zeiden dat ik aan een rolstoel zou gekluisterd blijven, kwam wel even aan, als jonge vrouw
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Heidi Verlinden Onvoorspelbaarheid woon-werktraject veroorzaakt meer #stress dan afstand en reistijd
Nina Verhaeghe Man zit in het Arabisch te schreeuwen #opdebus. Ik schrik. Maar hij probeert gewoon te praten met zijn (half)dove moeder naast hem. #Brussel
Joni Junes 26% weet niet dat fietsers voorrang hebben in fietsstraat @VABMobiliteit en @FietsersbondBE vragen meer communicatie nieuwe verkeersregels
met twee kinderen. Paardrijden heeft me er op fysiek en mentaal vlak bovenop geholpen. Rainman heeft daar een hoofdrol in gespeeld. Wat het ook wordt in Rio. De herinneringen die ik met hem deel, kunnen ze nooit meer afnemen. Het worden mijn laatste Spelen met hem. Binnen vier jaar is hij te oud. Maar hij heeft al hele mooie dingen gedaan voor België en ik wil dat hij in schoonheid kan eindigen.’ The sky is the limit, gebruik je graag als leuze. Daar hoort zelfs een olympische droom bij? ‘Ik heb geprobeerd om aan de Olympische Spelen deel te nemen, maar ik heb jammer genoeg geen paard gevonden dat het niveau aankon. De komende jaren blijf ik zoe-
BEELDING
UIT
Toch staan de Paralympische Spelen vaak in de olympische schaduw. Onterecht? ‘Atleten met een beperking zijn mentaal nog sterker dan valide atleten. Je moet niet alleen trainen, maar je botst ook elke dag op wat je niet kunt. Mijn beperking valt nog goed mee als ik sommige atleten op de Paralympische Spelen zie. Dan trek ik mijn ogen open. Hoe doe je dat in godsnaam, vraag ik me dan af. Er zijn ruiters zonder armen en benen die met hun mond sturen. Er zitten ongelooflijke verhalen tussen van wat mensen is overkomen en hoe ze hun dromen najagen. Het woord onmogelijk staat niet in hun en ook niet in mijn woordenboek. Waar een wil is, is een weg.’ Thomas Rosseel Afgelopen maandag won Michèle al de eerste van drie proeven. De beslissende wedstrijden voor de medailles werden pas na de druk van dit blad afgewerkt.
16
¬ Brussel-Halle-Vilvoorde
Visie ¬ Vrijdag 16 september 2016
Regioverantwoordelijke: Sofie Neyens Artikels op de regiobladzijden (16-19) vallen onder de verantwoordelijkheid van de regioverantwoordelijke. Verantwoordelijke uitgever regio Brussel-Halle-Vilvoorde: Pieter-Jan Mattheus Voor vragen over het regionaal nieuws contacteer de redactie. Redactie: Pletinckxtraat 19, 1000 Brussel - 02/557 87 63
NETWERKER
Kleinschalig wonen in Vlaams-Brabant Bouwvorm met toekomst
Hoop doet samenleven! Politiek en media leken er de afgelopen zomermaanden op gebrand om elke vorm van hoop op een rooskleurige toekomst weg te nemen. We moeten vrezen voor noodtoestanden, vrouwen met te veel kleren aan op het strand of in het zwembad en een overheid die haar financiën niet op orde krijgt. Geen rooskleurige vooruitzichten. Meer algemeen wordt er angst gezaaid over een meer diverse samenleving waar iedereen een bedreiging vormt. Het risico dat we nooit nog vast werk zullen hebben. En tot slot dat we allemaal meer en meer belastingen moeten betalen om onze noodlijdende staat te redden. Het gebruikelijke komkommernieuws werd vervangen door doembeelden over mens en samenleving. Elk toekomstperspectief leek te moeten smelten als sneeuw onder een stralende zomerzon. Bij de rentrée na de vakantieperiode besliste ik om niet meer toe te geven aan doemdenkers en doemscenario’s. Neen! Het einde van de wereld is niet nabij. We moeten geloven in een toekomstperspectief. Hoop doet leven. Een veel evidenter gezegde is er niet te vinden. Hoop doet werkelijk leven. We moeten geloven in een rooskleurige toekomst voor iedereen. Als we er niet op inzetten, komt die toekomst er zeker niet. Hoop doet samenleven! Pieter-Jan Mattheus Regiosecretaris beweging.net Brussel-Halle-Vilvoorde
Wist u dat in onze provincie honderden mensen permanent op campings en in weekendverblijven wonen? Ze zoeken er rust op, komen er haast ‘automatisch’ terecht omwille van de prijs, zien voordelen in de buitenruimte als verlengstuk van de leefruimte, maar wonen er eigenlijk illegaal. Tot voor kort. De provincie zorgde recent voor woonzekerheid voor de bewoners. Met een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) werden zulke terreinen omgevormd tot ‘zones voor kleinschalig wonen’. Daar waar dat niet kon, was er mogelijkheid tot herhuisvesting, vaak in samenwerking met sociale huisvesting. Ook voor enkele private woonwagenterreinen waar gezinnen permanent wonen, werd een oplossing gezocht. Tegelijkertijd maakte de provincie ook werk van betaalbare duurzame kleinschalige woningen. Want vaak zijn de woonunits van campingbewoners en weekendverblijvers armtierig of verouderd. Een open oproep begin 2015 naar ontwerpers en architecten om kleinschalige woningen te ontwerpen, leverde resultaten op die gezien mogen worden. Een 25-tal ontwerpen voor kleinschalig wonen, soms vaststaand soms verplaatsbaar, kwamen in een handige overzichtscatalogus, die geïnteresseerden, architecten en beleidsmakers via de site (zie onderaan) kunnen bekijken en bestellen. “Het gaat om huisjes met een vloeropper vlakte tot 50m² en een basisprijs tot 80.000 euro, en woningen met een vloeropper vlakte tot 80m² en een basisprijs tot 90.000 euro. Daarvoor heb je een woning met alle comfort, ingericht met keuken, badkamer en toilet. Niet alleen handig voor inwoners van voormalige weekendverblijven, maar voor iedereen. Want compact, budgetvriendelijk en energiezuinig wonen, dat is een bouwvorm met toekomst. Om de klimaatambities van de provincie te halen en in te spelen op de verwachte bevolkingsgroei, gaan we maar best zuinig om met onze ruimte.” zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor wonen van de Provincie VlaamsBrabant. Hiermee volgt onze provincie
SKILPOD enkele internationale voorbeelden, maar is ze in ons land wel koploper. Het is de absolute verdienste van de provincie dat ze met de open oproep tot innovatieve concepten kwam. In Vlaams-Brabant, meer nog dan in andere provincies, is er een grote nood aan betaalbaar wonen enerzijds en na te streven verdichting anderzijds. De ontwerpen voor kleinschalig wonen kunnen hier deels een antwoord op bieden. De vraag is wel of de oplossing die aan campingbewoners gegeven werd een antwoord kan zijn voor heel de woonproblematiek in de regio. Als beweging.net zien we zeker mogelijkheden, voor noodwoningen (ook voor vluchtelingen), voor zorgwonen (zonder teveel woningaanpassing in de eigen woning), in de sociale huisvesting, ... Kleinschalig wonen past ook in de filosofie van consuminderen (wie klein woont verzamelt wellicht ook minder, het energieverbruik is er lager) en is meer aangepast aan kleinere gezinsvormen in de huidige samenleving. De provincie Vlaams-Brabant maakt bovendien werk van opvolging; er gaat ook aandacht naar het aangenamer maken van de hele woonomgeving op campings, de mobiliteit, de verhouding grond-woning en het verbeteren van verouderde nutsvoorzieningen.
Oppervlakten waar Ikea graag mee uitpakt in woondecors, betekenen niet noodzakelijk minderwaardig wonen.
Kijkwoningen in Zemst Elke ontwerper uit de catalogus krijgt de kans om in Zemst één type te bouwen, die dan fungeert als kijkwoning. Het gaat om volgende ontwerpers: VandewalleJonckheereprojects, Stragier-Timberteam, T’Jonck-Nilis-Manu Parts, Sibomat, Dollez-e+Bouwen, Jacquemyn & DaemsLiviq, Mols-Machiels Building Solutions, Van de Steene-Luvatri en Newcraft. Alle kijkwoningen worden bewoond. De woningen zijn sinds deze zomer te bezichtigen en worden verhuurd via het sociaal verhuurkantoor SVK Webra. De allereerste woning is van de firma Skilpod; een compacte woning met twee slaapkamers, met grote glaspartijen. De woning werd op één enkele dag geplaatst. Daarin lopen de ontwerpen uiteen: van levering en plaatsing op één dag tot een bouwperiode van een jaar. Dit hangt samen met het feit dat er ook bouwtechnisch wordt gevarieerd: van prefab in het ene ontwerp tot houtskeletbouw in het andere. In het najaar van 2016 worden op Felix Cottage in Zemst nog 4 andere types van kleinschalige woningen gebouwd, in 2017 volgen er nog vijf. Van zodra die woningen klaar zijn, zullen ze twee maal per jaar worden opengesteld voor publiek. Kijk voor de data op de webpagina van de provincie (hieronder). Op de voormalige camping Solarium realiseerde sociale huisvestingsmaatschappij Providentia bovendien de herhuisvesting van een aantal campingbewoners, een proefproject van 32 kleinschalige sociale huurwoningen.
Meer info Kleinschalig wonen - 016 26 73 56, kleinschaligwonen@vlaamsbrabant.be www.vlaamsbrabant.be/kleinschaligwonen
Graag en goed wonen
Zaterdagvoormiddag 12 november 2016 Kwaliteit realiseren in de openbare ruimte is meer dan het herinrichten van straten of pleinen met een zitbank en een boom. Hoe zorg je voor publieke ruimte als hefboom voor sociale cohesie? We horen praktijkvoorbeelden van Koen Van den Heuvel, (burgemeester Puurs) en Livia De Bethune, (architect-stedenbouwkundige, Brusselse Lanen).Ook Steunpunt Straten geeft input. En we leggen onze ideeën en ervaringen samen.
GC De Zandloper, zaal Uitkijk, Kaasmarkt 75, Wemmel, van 9u-12u30. Inschrijven noodzakelijk bij eddy.vandeneede@beweging.net of 02 557 87 66
17
ÂŹ Regio Brussel-Halle-Vilvoorde
Visie ÂŹ Vrijdag 16 september 2016
Kom je mee aan boord van Okra?
kwb Ï MDDU NZE 0DFKHOHQ 17/09 – Levende Jukebox Jan de Smet (De Nieuwe Snaar) en Stoy Stoffelen (RVHG & De Centimeters) spelen De Ludo’s – info via 0473 95 04 24
*HQLHWHQ YDQ HHQ JODV ZLMQ HQ LQWXV VHQ GH SURMHFWHQ YDQ :HUHOGVROLGD ULWHLW VWHXQHQ LQ $]L $IULND HQ /D WLMQV $PHULND" Ook dit jaar kan je opnieuw wijn bestellen. Per aankoop van 6 flessen gaat tussen de 3 ₏ en 9 ₏ integraal naar Wereldsolidariteit. Ook dit jaar heeft kwb Machelen samen met ACV, beweging.net en WS Machelen mooie actieprijzen voor overheerlijke wijnen kunnen bedin gen. De levering gebeurt gratis aan huis, over gans BelgiÍ, maar bestel lingen kunnen enkel per doos van 6 flessen. Ontdek hun ruime aanbod van rode wijn, witte wijn, rosÊ, cava en cham pagne. De bestellijst kan je eenvoudig opvragen bij Kwb.machelen@skynet. be of 0475 83 54 19 Bestellingen dienen te gebeuren vóór 15 oktober.
=DWHUGDJ VHSWHPEHU 2.5$ 6WHUUHEHHN Infostand OKRA op avondmarkt Sterrebeek, Sterrebeek Centrum - A. Vrebos 02/720 54 71 =RQGDJ VHSWHPEHU 2.5$ .URNHJHP Infostand tijdens autoloze zondag, Asse centrum – A. Van Der Borght - 02/452 31 87 0DDQGDJ VHSWHPEHU 2.5$ /RQGHU]HHO 6LQW -R]HI Kaartnamiddag, Cultuurhuis G. Walschap St.jozefstr. 44 – N. Huyghe - 052/30 00 73 2.5$ %HHUW Opendeur, t’ Zaaltje J. Demaegtstr. 19a 1673 Beert – Lievens Jean Pierre 0472/54 89 69 'LQVGDJ VHSWHPEHU 2.5$ 6WHUUHEHHN Wandeling – 13u30 –6 km - Kerk Sterrebeek, Kerkdries 26, 1933 Sterrebeek - A. Vrebos - 02/720 54 71 2.5$ /RQGHU]HHO 6LQW -R]HI Lijndansen -13u30 - Sporthal-Blauwvenne, St. Jozefstraat - N. Huyghe - 052/30 00 73 2.5$ *DQVKRUHQ Natuurwandeling – 14 u- De Zeyp, Van Overbekelaan 164, 1083 Ganshoren – A. Joseph - 02/465 96 58 2.5$ (VVHQH +HNHOJHP 7HUDOIHQH OKRA stapt en trapt – 13u45- vertrek Bellekouter Affligem – L. Royemans 0474 55 68 15 2.5$ 0HLVH Wandeling in en rond de plantentuin – 14u – Ingang van de plantentuin domein van Bouchout, Nieuwelaan 38 – G. Condijts 02/269 86 31 2.5$ $OVHPEHUJ Wandeling -14.00u- De Moriaan, Witteweg 20, 1652 Beersel – F. Demunter 0475/57 85 68 - rubens@telenet.be 2.5$ 0HUFKWHP Wandeling-14u Kerkplein, Merchtem – J. Spolspoel 052/35.87.70 - juliennespolspoel@hotmail.
:RHQVGDJ VHSWHPEHU 2.5$ 0HUFKWHP Infostand OKRA op wekelijkse markt – 8u-12 - J. Spolspoel - 052/35 87 70 2.5$ /RQGHU]HHO 6LQW -R]HI Fietstocht – 13u30 – Vertrek aan de kerk St. Jozef - N. Huyghe - 052/300.073 2.5$ 0HUFKWHP Infostand- 8u- op de Markt in Merchtem- J. Spolspoel - 052/35 87 70 - juliennespolspoel@hotmail.com 2.5$ 0HUFKWHP L V P 2.5$ %XVVHJHP De soep is klaar – 14u – Gemeenschapslokalen Brussegem- J. Spolspoel - 052/35 87 70 juliennespolspoel@hotmail.com 2.5$ .RHNHOEHUJ Boottocht naar Vilvoorde – 09u45 – Aan de halte van de waterbus Sainctelette-Beco, Havenlaan 6, 1000 Brussel, tegenover KBC- F. De Smet - 0496/08 42 43 'RQGHUGDJ VHSWHPEHU 2.5$ -HWWH Okra stapt – 14u- Ingang Koning Boudewijnpark, Heilg Hartlaan, 1090 Jette – P. Vanderwilt - 02/426 10 99 2.5$ +DOOH 6LQW 0DUWLQXV Opendeurdag – 14u tot 17u – Onze-LieveVrouwcentrum, Ninoofsesteenweg 7, 1500 Halle – A. Floridor - 02/356 52 20okrasintmartinus@gmail.com 2.5$ 2XGHUJHP QR-codewandeling door Oudergem: WO I – 14u – Vertrek aan GC Den Dam – J. Bossuyt - 0478/970 269 - jo.bossuyt@okra.be 9ULMGDJ VHSWHPEHU 2.5$ $OVHPEHUJ Fietstocht – 13u30 – De Moriaan, Witteweg 20 - 1652 Beersel - F. Demunter 0475/57.85.68 - rubens@telenet.be =DWHUGDJ VHSWHPEHU 2.5$ /RQGHU]HHO 6LQW -R]HI Opendeurdag met creauitstalling - start 13u tot 18u –14u crea- 15u30 lijndansoptreden – Cultuurhuis G. Walschap, Sint-
Jozefstraat 44, 1840 Londerzeel Sint-Jozef – N. Huyghe - 052/30 00 73 2.5$ /RW Infostand OKRA op de jaarmarkt – Centrum Lot – M. Bellemans - 02/380 04 42 – daniel.marina@telenet.be 2.5$ 6LQW *HQHVLXV 5RGH OKRA CafĂŠ – 9u – De “Foyerâ€? van Ons Parochiehuis, Fonteinstraat 36, 1640 SintGenesius-Rode – S. de Roos - 02/358 19 42 =RQGDJ VHSWHPEHU 2.5$ 7HUQDW Gezellig ontbijtbuffet – 8u-10u30 – Parochiezaal, Kloosterweg 1, 1740 Ternat. – A. Vandergoten - 02/582 59 56 2.5$ $OVHPEHUJ Academische zitting met gratis ontbijtbrunch – 10.30u – De Moriaan, Witteweg 20, 1652 Beersel - F. Demunter - 0475/57. 85.68 - rubens@telenet.be 2.5$ 0HUFKWHP L V P 2.5$ %UXVVHJHP OKRA Borrelt & crea-tentoonstelling- na de zondagsmis- kerkenboomgaard, kerkplein, Merchtem - J. Spolspoel 052/35.87.70 - juliennespolspoel@hotmail. com 2.5$ 6LQW *HQHVLXV 5RGH OKRA CafĂŠ – 11u – De “Foyerâ€? Ons Parochiehuis, Fonteinstraat 44, 1640 SintGenesius-Rode – S. de Roos - 02/358.19.42 2.5$ /LHGHNHUNH 7HU 0XLOHQ Breughelbuffet- 11u15u eucharistie – 12u30 tot 18u30 BreughelbuffetParochiezaal “Den Ommegangâ€?, Muilenstraat 33 – J. De Bisschop 053 67 08 18 - jeannedebisschop@skynet.be 'LQVGDJ VHSWHPEHU 2.5$ 6WHHQKXIIHO Opendeurdag – 13u30 – parochiezaal, Jozef Van Doorslaerstraat 22 - de wijkmeesters - 052/30.05.51 – ben.lamberts@telenet.be
kristelijk r es
Ï H 9ROOHPDDQ ZDQGHOLQJ 17/9 – 18u30 - GC Colomba, Waran destraat 1, Kortenberg – www.pasar.be/steenokkerzeel - 0498/876490 Ï :DQGHOLQJ LQ GH 'RRGH %HPGH WH 1HHULMVH 17/9 – 13u -parking tegenover d’Oude School, Damstraat 49, Weerde – www.pasar.be/zemst - 015/612287 Ï :DQGHOHQ LQ 2HWLQJHQ NP
18/9 – 14u30 - Kerk Oetingen, Kerk plein, Oetingen – www.pasar.be/ st-pieters-leeuw - 02/3781655 ĂŹ )LHWVYHUNHQQLQJ GRRU +DVVHOW 25/9 – 9 u . Saviocentrum, Dilbeek – www.dilbeekrand.be – 02/466 21 50 ĂŹ 7HUXJNRPDYRQG .DPSHHUFOXE Hopland - 1/10 - 18 u. Parochiezaal Droeshout (aan kerk) – Kampeerclub Hopland - 052/37 38 62 ĂŹ GH 6PLNNHOWRFKW 2/10 - tussen 13 u. en 14u30 - GC De Oude Pastorie, Kerkstraat 24, Kapel le-op-den-Bos - Inschrijven tot 26/9: www.pasar.be/kapelle-op-den-bos - 015/71 33 64 ĂŹ %RVZDQGHOLQJ LQ KHW =RQLÂQZRXG 2/10 – 14 u. Bosuil, Witherendreef 2, Overijse – www.pasar.be/overijse - 02/687 65 21 ĂŹ %H]RHN /DQGFRPPDQGHULM $OGHQ %LHVHQ PHUJHOJURWWHQ .DQQH 8/10 – 8u15 - CC Strombeek-Bever, Gemeenteplein – Deelname: â‚Ź55 Inschrijven tot 23/9: 02/267 23 20 www.pasar.be/strombeekbever
c pe
tvol actie f
n pe
PASAR
o
REGIOSTAPPEN
OKRA is de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen. Elk jaar in september krijg je de kans om te proeven van hun activiteiten. Ook in onze regio kan je mee wandelen, lijndansen, kaarten, ‌ Kom als 55+er zelf de hartelijkheid van Okra ervaren tijdens de ‘week van Okra’.
MyTrustO
Pak zelf je schulden aan en vermijd extra kosten
Beweging.net zet met gerechtsdeurwaarders vanuit hun openbaar ambt de dienstverlening MyTrustO op. De gerechtsdeurwaarder maakt, als professioneel bemiddelaar en begeleider, in alle discretie
Problemen om al je rekeningen op tijd te betalen? Krijg een objectief en document van de financiĂŤle situatie. je aanmaningen vanofficieel een incassokantoor of op gerechtsdeurwaarder? Word je gedagvaard of ligt er beslag op Dat document zorgt voor bemiddeling van een haalbaar afbetaje meubelen of loon? Stijgen je schulden door bijkomende gerechtskosten en geraak je geen stap vooruit?
lingsplan bij elke schuldeiser en maakt duidelijk dat er geen
Velen herkennen zich hierin want het kan iedereen verdere dagvaarding nodig is. overkomen. Beweging.net organiseert daarom samen met een aantal gerechtsdeurwaarders vanuit hun openbaar ambt een nieuwe dienstverlening: MyTrustO. De gerechtsdeurwaarder maakt op jouw vraag in alle discretie een objectief en officieel document van je volledige financiÍle situatie. Hiermee maak je een haalbaar afbetalingsplan en vermijd je onnodige invorderingsprocedures. Met MyTrustO bespaar je honderden of zelfs duizenden euro’s bijkomende gerechts- en andere kosten op je oorspronkelijke schuld. Zo kan je terug aan je toekomst werken!
Je budget gaat dan niet langer op aan kosten van incassokantoren, advocaten en gerechtsdeurwaarders. Vanaf de eerste maand betaal je je schulden af ĂŠn hou je zelf de regie over je budgetbeheer. Deze begeleiding kost je veel minder dan wat je anders aan invorderingskosten moet betalen. %HOOHQ YRRU HHQ DIVSUDDN NDQ HONH ZHUNGDJ WXVVHQ HQ XXU YLD KHW QXPPHU 'DDUQD NRP MH RS KHW DIJHVSURNHQ XXU QDDU KHW NDQWRRU YDQ DIVSUDDN
2Q UHNHQ EHWDDOGH L G L Q J H Q J H Q G D J Y Q HQ D DDU DQP V WLMJH QGH V DQLQJHQ FK ELMNRP HQGH XOGHQ J H UH F KW V NRVWH Q +H UN
HQEDD U"
18
¬ Regio Brussel-Halle-Vilvoorde
Visie ¬ Vrijdag 16 september 2016
Nieuwjaarswensen in september? Zoals heel wat bewegingen, hebben we de kans om 2 maal per jaar vooruit te kijken naar een nieuw jaar. Eénmaal bij de jaarwisseling maar ook bij het begin van een nieuw sociaal werkjaar. Het is het tweede werkjaar op rij dat we geconfronteerd worden met een federale regering (Michel) die het geld zoekt bij de werknemers en de mensen die leven van een uitkering en een Vlaamse regering (Bourgeois) die de rekening voor heel wat werknemers de hoogte in jaagt. Deze regering werkt heel duidelijk voor de kapitaalkrachtigen en werkgevers, die op hun wensen worden bediend. Dit werkjaar zetten we ons verzet tegen deze “scheve” regering verder. weer afgewenteld te worden op de werknemers en dreigt de financiering van de sociale zekerheid in gevaar te komen. De regering wil namelijk haar deel in de financiering van onze sociale zekerheid terugschroeven. Daarnaast voert deze regering gunsttarieven in voor belastingen die geheven worden op “georganiseerd zwartwerk” in de commerciële deeleconomie (AIRBNB, Über, “thuis-afgehaald”, …) Het inperken van burgerrechten: sommige regeringspartijen willen het recht op collectieve actie beperken. Als ACV blijven we bij onze leidraad: “overleg zo lang het kan, collectieve actie zo vaak het moet”.
De verwezenlijkingen van het vorige werkjaar nodigen ons uit om onze schouders te blijven zetten onder het syndicale werk dat we realiseerden. Een van de belangrijkste zaken, die een opsteker vormde vorig werkjaar, waren de sociale verkiezingen. De inzet van velen (militantenkernen, militanten, secretarissen, collega’s van het verbond, …) op verschillende vlakken maar zeker het syndicale werk in sectoren en ondernemingen hebben er voor gezorgd dat we een goed resultaat neergezet hebben. Dit alleen al nodigt ons uit om te blijven inzetten op de verdediging van de belangen van de werknemers. Als verbond kunnen we onder andere ons steentje bijdragen door vorming en opleiding aan te bieden. ACV Brussel-Halle-Vilvoorde blijft ondanks de blijvende aandacht voor dreigingsniveau 3, inzetten op echte (sociale) democratie. We willen de focus houden op wat echt telt. We laten ons niet afleiden door valse discussies over boerkini’s, het invoeren van een ‘mini’-noodtoestand, … voor ons is een inclusieve samenleving een antwoord op een klimaat van onbehagen en verzuring. Maar ook het recht op collectieve actie is voor ons een basisrecht dat onder andere door het internationaal sociaal recht vastgelegd werd.
Uitdagingen genoeg Het gat in de begroting: de regering is op zoek naar enkele miljarden om het “gat” in de begroting te dichten. De omgekeerde taks-shift zorgt ervoor dat het gat nog groter geworden is, de zogezegde verschuiving was helemaal niet neutraal voor de staatskas. Waar wil de regering Michel de centen halen? Ten eerste om het vorige tekort weg te werken. Maar de plannen van Minister Van Overtveldt om de vennootschapsbelasting te hervormen, roepen ook heel wat vragen op. Daardoor dreigt de last
Return to work: ondanks het akkoord tussen de sociale partners (werkgevers en werknemers binnen de Groep van 10) wil de minister van volksgezondheid verder gaan met het sanctioneren van langdurig zieken. Pensioenen: er is een begin van een doorbraak in de discussie over het aspect “zware beroepen”, maar tegelijkertijd wordt de pensioenbonus afgeschaft. We moeten langer werken, tot 67 jaar vanaf 2030. Er komen minder gelijkstellingen waardoor de pensioenen nog lager worden. Ambtenaren en leerkrachten zien hun diplomabonificaties wijzigen en hun loopbaan verlengd worden. Hyperflexibiliteit in het kader van het werkbaar werk: deze regering heeft een wetsontwerp op tafel gelegd waardoor de flexibiliteit iets wordt waar de werkgever alleen over beslist, dit terwijl de rechten op tijdkrediet verder ingeperkt worden.
TTIP: Ondanks berichten dat regeringen van verschillende landen de onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie wensen op te schorten, aanvaarden we niet dat de onderhandelingen tussen Canada en de E.U. (CETA) wel blijven verder lopen, … dit is pas het “paard van Troje”.
Onze interne actualiteit Door de dalende werkloosheid en de daaraan gekoppelde financiering is het noodzakelijk aan schaalvergroting te doen. Enkel zo kunnen we een kwalitatieve dienstverlening garanderen en verder uitbouwen. Daartoe hebben we een aantal oefeningen gemaakt die moeten leiden naar een kwalitatieve en permanente zorg voor goede dienstverlening aan onze leden en militanten. In overleg met ACV Nationaal werden een aantal strategische doelstellingen bepaald die essentieel zijn om die kwaliteit te garanderen.
naar oplossingen voor specifieke situaties. Het resultaat van de oefening is een her schikking binnen het netwerk van de kantoren alsook een aanpassing van de dienstverleningspatronen in functie van de nieuwe werkorganisatie.
DIT BETEKENT CONCREET DAT: Voor Halle-Vilvoorde -
De dienstencentra van Zaventem en Vilvoorde worden samen gevoegd en gecentraliseerd in Vilvoorde (vanaf begin 2017). De dienstencentra van Zaventem en Overijse blijven bestaan en worden hervormd tot syndicale contactpunten met aangepaste openingsuren.
-
In de regio Noord-West Brabant en Liedekerke/Dilbeek behouden we 2 dienstencentra: Londerzeel en Ternat. Het dienstencentrum van Asse wordt hervormd tot een syndicaal contactpunt met aangepaste openingsuren en permanenties.
We willen werken: De vrije loononderhandelingen: Ten gevolge van de wet van 1996 mogen onze lonen niet sterker stijgen dan de lonen in de ons omringende landen. We stellen vast de loonhandicap die we hadden ten opzichte van de ons omringende landen verdwenen is en toch willen de werkgevers ons binnen een nulkader houden en de loonsverhogingen inperken.
UITDAGINGEN GENOEG OM ONS VOLDOENDE TE MOTIVEREN OM: - Op 20 september om 17 uur mee op te stappen aan het Schumanplein in de betoging tegen het TTIP en CETA. - Op 29 september vanaf 11 uur mee op te stappen in een manifestatie voor een echt sociaal beleid.
met grotere teams (6 tot 8 voltijdse equivalenten) binnen de dienstverlening. Zo voorkomen we dat we onverwachts secretariaten en contactpunten moeten sluiten wegens personeelsgebrek. Met loketten syndicale basisdienstverlening en werken op afspraak. Met de opening van een contact/expertisepunt, waar we werken aan: Loopbaandienstverlening Syndicale materie Aan een doorgedreven gebruik van onze E-services via internet Aan de beschikbaarheid via het Contact Center voor telefoon en e-mail Aan een andere strategische inplanting van de dienstencentra en contactpunten Aan de opleiding van onze personeelsleden voor zowel werkloosheid als syndicale dienstverlening Het doel is: het verstevigen van de kwaliteit van de dienstverlening, het uitwisselen van ervaringen en het zoeken
Voor Brussel -
-
De dienstencentra van Laken en Jette worden samengevoegd en gecentraliseerd in Jette (vanaf begin 2017) De leden uit Koekelberg worden bediend vanuit het secretariaat te Molenbeek vanaf oktober 2016.
Van zodra de aanpassingswerken aan de verschillende gebouwen afgerond zijn, informeren we u via onze informatiekanalen (e-mail, website, facebook, …) Wist u dat u uw dossier kan consulteren en document aanvragen via https:// www.acv-online.be/acv-online/Sys teem/eservices.html (wel eerst even aan melden).
Chris Vanmol Verbondssecretaris ACV Brussel-Halle-Vilvoorde
¬ CM Sint-Michielsbond
Visie ¬ vrijdag 16 september 2016
19
Betere en gezondere slaap met www.cm.be/slaapwel CM helpt je graag op weg naar een betere en gezondere slaap. Want goed en voldoende slapen is belangrijk voor de gezondheid. Op www.cm.be/slaapwel ontdek je naast talloze tips ook je slaapprofiel dankzij een slaaptest en ontvang je gratis slaapadvies op maat.
PLEZANT NAAR DROMENLAND Als ouder sta je vaak voor een grote uitdaging wat de slaap van je kind betreft. Met goede slaapgewoonten en door positief te reageren op het slaapgedrag van je kind, kom je gelukkig al een heel eind. Deze praktische workshop is een aanrader voor ouders van kinderen tussen 1 en 6 jaar die thuis concreet aan de slag willen gaan rond het opbouwen van een slaapstructuur en goede slaapgewoonten. • Wanneer? 13 oktober 2016 van 20.00 tot 21.30 uur • Waar? CC Bolwerk: Bolwerkstraat 17, Vilvoorde • Prijs? 5 euro; 2,5 euro voor personen met verhoogde tegemoetkoming
E
en op drie volwassenen denkt slecht te slapen of slaapt slecht. Bovendien is België één van de koplopers in het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen. Een goede nachtrust is van levensbelang voor een goede gezondheid. Als gezondheidsfonds wil CM mensen op weg helpen naar een betere en gezondere slaap. Wie goed en voldoende slaapt, wordt immers minder snel ziek, kan zich beter concentreren, maakt minder fouten en voelt zich beter in zijn vel.
Beter slapen kun je leren www.cm.be/slaapwel bundelt heel wat info over slaap. Zo lees je er meer over de invloed en de functie van slaap. Je ontdekt er ook een hele reeks tips om beter te slapen en info over een gezonde slaaphygiëne, een rustige slaapomgeving, avondroutine en andere slaap gerelateerde onderwerpen. Bovendien vind je er ook info over een aantal slaapproblemen en de oorzaken en gevolgen van verstoorde slaap. CM biedt je op de website ook informatie over kinderen en slaap. Zo lees je er meer over de voorbereiding op slaap, het slaapritueel en bedplassen. Op de website vind je ten slotte ook informatie over slaapmiddelen.
Slaaptest Als je je zorgen maakt over je slaap kun je op www.cm.be/slaapwel een slaaptest invullen. Zo ontdek je je slaapprofiel en ontvang je gratis slaapadvies op maat. Daarnaast kun je er ook je kennis testen over tien slaapmythes in een quiz. Helpt alcohol om beter te slapen? Tellen de uren
BETER SLAPEN KUN JE LEREN slaap voor middernacht dubbel? Moet je minstens acht uur slapen om voldoende uitgerust te zijn? Over het antwoord op deze en andere vragen doen heel wat volkswaarheden de ronde.
Doe-boek ‘Slaapwel’ en slaapdagboek Op www.cm,be/slaapwel kun je het doeboek ‘Slaapwel’ en een slaapdagboek downloaden. Het doe-boek ‘Slaapwel’ daagt je uit je kennis over slaap te vergroten en ook zelf aan de slag te gaan met de verschillende tips en doe-opdrachten. Dankzij een slaapdagboek krijg je inzicht in je slaappatroon en slaapgewoontes. Het vormt ook een handig hulpmiddel om eventuele slaapklachten met je huisarts te
bespreken. In het slaapdagboek duid je aan wanneer je wakker bent, effectief slaapt of wakker ligt in bed. Je vermeldt wanneer je doorheen de dag cafeïnehoudende dranken drinkt, rookt, medicatie neemt, sport of een dutje doet. Je beoordeelt je slaapkwaliteit en je gevoel overdag.
Infosessies en cursussen CM organiseert ook infosessies en cursussen over slaap en slaapgerelateerde thema’s. Zo organiseren we bijvoorbeeld ‘Plezant naar dromenland’ in Vilvoorde en ‘Beter slapen kun je leren’ in Brussel. Voor meer info over deze activiteiten zie de kader rechts. Voor meer informatie over andere activiteiten in jouw buurt surf je naar www.cm.be/agenda.
KOFFIENAMIDDAGEN VOOR MANTELZORGERS
THEATER VOOR MANTELZORGERS
Deze zomer met Kazou op vakantie geweest? Dan is Terugkomdag dé gelegenheid om je supertoffe monitoren en nieuwe vrienden terug te zien. Beleef er een echte Kazounamiddag. Laat je verrassen door het leuke cluedospel, de natuur en dieren in het park of geniet van de te gekke clownshow van Jokidoki.
Zorg dragen voor iemand in je nabije omgeving is niet zo eenvoudig. Een koffienamiddag wil daarom mantelzorgers samenbrengen. Je kan er gedachten, ervaringen en gevoelens uitwisselen met mensen die dezelfde zorg delen. Dit gebeurt met een gespreksthema.
Als vervolg op de koffienamiddagen voor mantelzorgers zet Ziekenzorg CM, in samenwerking met de plaatselijke kern van Merchtem, de inzet en het belang van mantelzorgers in de kijker. Met de unieke theatermonoloog ‘VA is Koning’ geven ze mantelzorgers een stem en een gezicht. Deze aangrijpende monoloog over dementie wordt gebracht door Willy De Jaeghere.
•4 oktober 2016 (thema: Mantelzorger, wie zorgt voor jou?) • 11 oktober 2016 (thema: Mantelzorger, blijf je ook nu voor mij zorgen?) • Telkens van 13.30 tot 15.30 uur in Sociaal Huis Londerzeel: Mechelsestraat 55, Londerzeel
www.terugkomdag.be (inschrijven noodzakelijk)
ziekenzorg.smb@cm.be of 02 240 85 04
Inschrijven voor deze activiteiten: 02 240 85 06 of www.cm.be/agenda
www.cm.be/slaapwel
TERUGKOMDAG KAZOU IN OLMENSE ZOO
• Wanneer? 24 september 2016 van 10 tot 18 uur • Waar? Olmense Zoo: Bukenberg 45, Olmen • Prijs? 5 euro voor Kazouvakantiegangers, 7 euro voor hun ouders
Beter slapen kan je leren Gastspreker Annelore Roose van de slaapkliniek van UZ Leuven specialiseerde zich in de ‘niet-medicamenteuze aanpak’ van slaapproblemen. Aan de hand van concrete voorbeelden krijg je inzicht in slapeloosheid en tips voor een aanpak van in- en doorslaapproblemen. • Wanneer? 19 oktober 2016 van 20 tot 22 uur • Waar? GC De Markten: Graanmarkt 5, Brussel • 5 euro voor leden; 2,50 euro voor CM-leden met verhoogde tegemoetkomng; 10 euro voor niet-leden
• Wanneer? 27 oktober 2016 van 19.30 tot 21.30 uur • Waar? parochiezaal ‘t Vijverdal, Kerkstraat 12, Merchtem ziekenzorg.smb@cm.be of 02 240 85 04 (Inschrijven kan tot 6 oktober én is noodzakelijk)
CONTACT CM Sint-Michielsbond Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het Contactcenter: • Stuur een mail naar smb@cm.be • Of bel naar 02 240 85 31 maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag
8.30 - 12 uur 8.30 - 12 uur 8.30 - 12 uur 8.30 - 12 uur 8.30 - 12 uur
13 - 17 uur 13 - 17 uur 13 - 17 uur 13 - 17 uur 13 - 16 uur
20 FILM
Visie ÂŹ vrijdag 16 september 2016
Peter Van den Begin op rand van depressie in nieuwe Vlaamse film Everybody Happy
‘De lat te hoog leggen is niet goed’ De titel doet iets anders vermoeden, maar Everybody Happy gaat niet meteen over gelukkige mensen. Acteur Peter Van den Begin (51) kruipt in de huid van Ralph Hartman, een succesvolle standupcomedian, die worstelt met zichzelf. ‘Wanneer je heel diep in de put zit, moet je hulp durven zoeken.’
Ralph probeert in de film enkele trucs om zijn geluk terug te vinden. Eentje mogen we nog niet verklappen, een andere wel: een valse glimlach opzetten. Doe je dat zelf ook? ‘Blijkbaar is het wetenschappelijk bewezen dat, wanneer je glimlacht, er een chemisch proces in gang wordt gezet. Zo ga je jezelf beter voelen, ook al forceer je die lach. We zijn vaak te ernstig. Ik zou het zelf beter ook wat vaker proberen. Wanneer ik het moeilijk heb, probeer ik te bewegen. Wat fitnessen, wandelen of fietsen. De natuur opzoeken om mijn zinnen te verzetten. Dat helpt.’
N
ic Balthazars nieuwste creatie gaat naar eigen zeggen niet over burn-out of depressie. Maar het hoofdpersonage Ralph is er wel aardig naar op weg. Op de top van zijn succesvolle loopbaan als komiek, staat hij aan de rand van de afgrond. Er is de concurrentie met jong aanstormend geweld en de kritische stem in zijn hoofd, waar hij letterlijk mee geconfronteerd wordt.
De lat hoog leggen, is dat de reden waarom het soms te veel wordt? ‘Die hoge lat is op zich niet slecht, hĂŠ. Als dat je energie geeft, dan is dat zelfs goed. Maar soms kun je de lat tĂŠ hoog leggen. En dat is geen goed idee. Je voelt je slecht en er is dat stemmetje in je hoofd, dat zegt: ‘nee, dat is niet goed’ of ‘dat had ik nu toch wel anders gedaan’. Die gevoelens zijn heel uni-
WIN
Peter Van den Begin
Violet Corbett Brock
Niet te herkenbaar bij jezelf mogen we hopen, Peter? Peter Van den Begin: ‘Toch zeker niet in die mate. Het blijft een film en dus worden alle emoties versterkt. Maar het is herkenbaar: de drang naar perfectionisme en het idee dat het nooit goed genoeg is. Wanneer ik een film waar ik zelf in speel voor het eerst bekijk, dan zie ik ook altijd eerst het negatieve. Pas nadien komen de positieve dingen naar boven. Ik heb me wel een aantal keer in mijn carrière afgevraagd: ‘wat sta ik hier in godsnaam te doen? Hier voel ik me niet goed bij, ik wil iets anders.’ Dat heeft me wel geholpen om de rol van Ralph gestalte te geven.’
‘We zijn sterker dan we soms zelf denken’
Acteur Peter Van den Begin: ‘Wanneer ik het moeilijk heb, probeer ik te bewegen.’
verseel. We zijn de film gaan voorstellen op het filmfestival in Montreal (waar de film de prijs voor Beste Regie wegkaapte, nvdr.). Je zit daar duizenden kilometer ver van huis, met mensen van over de hele wereld. Velen herkenden zich in het thema. In onze maatschappij geraken hoge verwachtingen en stress steeds meer ingeburgerd. We moeten er met zijn allen op toezien dat we
DUO-TICKETS VOOR EVERYBODY HAPPY Everybody Happy opende onlangs het filmfestival in Oostende en verovert de bioscoopzalen vanaf 28 september. Wil je kans maken op duotickets? Beantwoord dan volgende vraag: Op welk filmfestival won Everybody Happy de prijs voor beste regie? a. VenetiĂŤ b. Berlijn c. Montreal Stuur voor 26 september 2016 een kaartje met het juiste antwoord naar Visie, wedstrijd Everybody Happy, postbus 20, 1031 Brussel. Of neem online deel via www.beweging.net.
COLOFON
genoeg tijd nemen voor onszelf en voor elkaar. Everybody Happy brengt de hoop dat je er zelf iets aan kunt doen. Wanneer je echt diep zit, moet je niet bang zijn om hulp te zoeken. De mens is maakbaar en we zijn sterker dan we soms zelf denken.’ Stand-upcomedy wordt in de film gebruikt als metafoor voor die drukke samenleving. ‘Stand-up is een heel confronterend medium. Je staat alleen op een podium en je wordt afgerekend op de lach. Als er niet gelachen wordt, dan krijg je snel het gevoel dat je aan het falen bent. Dat is in het dagelijkse leven ook vaak zo. De scènes waarin we op het podium staan, zijn echt. Nic wou dat we met alle acteurs echte comedyshows gaven, met ons eigen materiaal. We werden uit onze comfortzone gehaald. Dat zorgde wel voor stress en natte oksels. Maar het resultaat is iets om trots op te zijn.’
Vrees je zelf ooit ‘op’ te zijn, zoals Ralph daartoe neigt? ‘Goh, niet meteen, maar eerlijkheidshalve moet ik wel zeggen dat de bobijn vorig jaar af was. Ik had heel wat projecten aangenomen, met volle goesting. Maar er kwam steeds iets bij. Zo werd mijn agenda veel te vol. Het was de eerste keer in mijn carrière dat ik merkte dat het toch niet zo evident was om constant die hoge top te scheren. Je moet je iedere keer weer opladen en je wil alles zo goed mogelijk doen. Mijn grens was bereikt.’ Ging dat dan richting een burn-out? ‘Neen, dat is een te groot woord. Dan zat ik hier vandaag niet vrolijk te babbelen met u, denk ik. Bij elk project start je min of meer van nul. Als acteur is elke rol een zoektocht naar de manier om een personage geloofwaardig neer te zetten. Maar tegelijk, door iets veel te doen, krijg je meer vertrouwen. De grote ploeg, de vele mensen, de machine die de filmwereld is. Ik voel me daar thuis. Het helpt wel om veel kilometers te lopen, zeg maar.’ Thomas Rosseel CM organiseert regionale vormingen rond stress en burn-out. Zie www.cm.be/agenda. Het doeboek ‘Voorkom stress en burn-out’ kun je downloaden op www.cm.be/publicaties of bestellen bij de dienst Gezondheidspromotie in je regio.
9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 %RXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP Ï 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH Ï +RRIGUHGDFWHXU -XUJHQ 'ü2XUV Ï 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 /HHQ *UHYHQGRQFN $POLH -DQVVHQV +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ 3DWULFN :LUL[ 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 0DUMDQ &DXZHQEHUJ Ï 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FR¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 7KRPDV 5RVVHHO 1HOH 9HUKH\H $QQHOHHQ 9HUPHLUH Ï 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V Ï 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO Ï OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH Ï 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ Ï $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV Ï