Jaarmagazine 2024

Bestelezer,

Als je dit magazine in de hand krijgt, wil dat zeggen dat je een netwerkpartner of een fan van onze beweging bent. Speciaal voor jou brengen we in dit magazine 2023 en 2024 bij elkaar. Met frisse interviews, een blik op vernieuwende projecten en de nodige trots voor mooie verwezenlijkingen.

Niets uit dit magazine is mogelijk zonder de dubbele steun die wij genieten: steun van vrijwilligers die lokaal en in projecten de zaken echt mogelijk maken en de steun van onze partnerorganisaties die het vertrouwen in onze slagkracht dagelijks meegeven aan hun leden en medewerkers. Geweldig veel dank daarvoor!

2024 staat geboekstaafd als een prominent verkiezingsjaar. Europese, federale, regionale en lokale verkiezingen. In ons weerwerk tegen wantrouwige of teleurgestelde kiezers hebben wij massa’s actie ondernomen en komen we ook regelmatig in de pers. Als het van ons afhangt, worden de vraagstukken van morgen in goede samenwerking en met betrouwbare politici in de juiste plooi gelegd. Wij weten echter dat er partijen zijn die teren op ontevredenheid en die graag de angst gebruiken voor hun politiek gewin. Dat is onze en uw strijd in de komende periode: het geloof in een daadkrachtige democratie behouden om zo de solidaire, duurzame en rechtvaardige samenleving te versterken.

Ik wens u veel leesgenot en ben er zeker van we elkaar verder zullen inspireren.

Algemeen voorzitter beweging.net

Heel erg fier, trots, blij,... zo voel ik mij bij het doorbladeren en lezen van dit jaarmagazine.

Projecten die vorig jaar nog in de stijgers stonden kunnen vandaag pronken met prachtige resultaten. Dat doen we niet alleen maar dankzij een sterk netwerk en een gedreven team van medewerkers. beweging.net heeft een goede dynamiek en structuur gevonden, de eerste vruchten van een verbeterde samenwerking plukken we al vandaag. Het geeft hoop en goesting in het vervolg van 2024, midden een spannend verkiezingsjaar maken we als middenveldorganisatie samen met onze partners het verschil.

Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter – Haachtsesteenweg 549, 1030 SchaarbeekCoördinatie: Stephanie Davidts - Dit magazine kwam tot stand met medewerking van: Liesbeth De Winter, Peter Wouters, Gaëlle Beeusaert, Hilde Crevits, Bert Vandaele, Herwig Reynaert, Eddy Van den Eede, Gilbert Pex, Tim Ongena, Martin Schoups, Sofie Put, Michel Debruyne, Tijs De Geyndt, Jasminka Poppe, Mia Vandenberghe, Liesbeth Soetens, Johan Vyverman, Nancy Fobe, Johan Vyverman, Jo De Smet, Karolien Huyghe, Jo Robberechts, Arne Aerts, Wouter Van Dyck, Jackie Janssen, Sandra Rosvelds, Tomas Uten, Ines Meskes, Bram Dehaspe, Dries Luystermans, Rudi Schils, Wim Troch, Anuschka Dildick, Brecht Beelen, Bart Vannetelbosch, Dominique Coopman, Eric Spiessens, Philip Machiels en vele anderen…. Vormgeving en druk: gevaertgraphics.be - Foto’s: Tom Vermeylen, Marc Wallican, Femke Den Hollander, Anneke D’hollander, Bart Gregoor, Marc Wallican en anderen.

E beweging.net

D @BewegingNet

Q beweging.net_

K visie.net

K beweging.net

k contact@beweging.net

Stem geven

De persoonlijke

manier, da’s nog steeds de sleutel tot succes

2024 belooft een boeiend politiek jaar te worden. Op 9 juni trekken we met z’n allen naar de stembus voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Op 13 oktober zijn er ook lokale en provinciale verkiezingen, maar die zijn niet langer verplicht. beweging.net gaat met Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en viceminister-president Hilde Crevits in gesprek. We blikken terug op het afgelopen jaar en kijken naar de toekomst.

BELANG VAN EEN GOEDE DEMOCRATIE

We treffen minister Crevits op een woensdagochtend in haar thuisstad Torhout, met een koekje en een koffie. Dat is niet toevallig, want in oktober 2023 zette beweging. net West-Vlaanderen de Torhoutse gemeenteraad, waarvan de minister voorzitter is, in de bloemetjes. Dit in het kader van de campagne rond de Dag van de Democratie, die oproept tot meer respect voor gemeenteraadsleden.

Hoe was het om getrakteerd te worden?

Minister Crevits: (lacht) Dat doet altijd deugd! En de taart was lekker. Maar de boodschap is heel erg belangrijk, want sterke gemeenteraden maken alle verschil. In Torhout zetten we daar actief op in, door

bruggen te bouwen over meerderheid en oppositie. Neem nu grote projecten zoals de heraanleg van de binnenstad. Die werd niet alleen door de meerderheid getrokken, ook de oppositie kreeg haar plaats aan de tafel. We hebben sinds deze legislatuur actief ingezet op het fractieleidersoverleg.

Dat zijn manieren waarop je sterk beleid kunt uitwerken, omdat het draagvlak groter is. De sfeer tussen meerderheid en oppositie is daardoor zeer goed.

Gaëlle Beeusaert: Dat is lang niet overal het geval. Vaak wordt het spel meerderheid versus oppositie nog hard gespeeld. Daarom vindt beweging.net het belangrijk om gemeenteraden in een positief daglicht te plaatsen en mensen te erkennen voor hun

Dag van de Democratie

Naar aanleiding van de Dag van de Democratie in september 2023 riep beweging. net op tot meer respect voor gemeenteraadsleden. Uit een bevraging die beweging.net organiseerde in 2022 blijkt immers dat het niet evident is om een rol als gemeenteraadslid op te nemen, want er komt heel wat bij kijken. Een goede democratie vereist goede mensen aan het roer, ook in de steden en gemeenten. Tijdens de zomer kon men stemmen op de gemeenteraad die het verdient om in de bloemetjes gezet te worden omdat ze goed werk verrichten. In elke provincie gingen we langs met taart om onze waardering uit te drukken.

Op www.dagvandedemocratie.be vind je tips voor een goede werking van een gemeenteraad.

In 2024 voeren we opnieuw campagne rond de dag van de democratie. We kunnen alvast verklappen dat we actie zullen voeren waarbij we oproepen om zeker te gaan stemmen!

Wil je meer info over dit initiatief? Neem dan contact op met bert.vandaele@beweging.net

engagement. Bovendien doen heel wat raadsleden dit vrijwillig.

Minister Crevits: Het heeft ook als voordeel dat het er anders aan toegaat. De toon is gematigder, zachter en respectvoller. Je voelt dat zelfs in verkiezingstijden. Goede voorstellen van de oppositie worden ook meegenomen in het beleid. Eigenlijk is dat ook maar correct. Een goed voorstel van de oppositie afbreken omdat het uit de oppositie komt, dat is niet de politiek van morgen. Ook in het Vlaams Parlement probeer ik daar rekening mee te houden. Maar soms stel je desondanks vast dat er een meningsverschil blijft, ideologisch bijvoorbeeld. Dat kan en dat moet. Het is goed dat het middenveld mee het verschil probeert te ma-

ken door het positieve te belichten en alternatieven naar voor te schuiven. Hier in Torhout keek niemand er raar van op dat wij de taart in de wacht hebben gesleept. Ze vonden het vanuit de oppositie zelfs terecht.

Gaëlle Beeusaert: Vroeger was u als burgemeester ook de facto voorzitter van de gemeenteraad. Dat is al een tijdje niet meer verplicht. Merkt u een verschil tussen uw rol als voorzitter van gemeenteraad, als raadslid, versus een rol als uitvoerende mandataris?

Minister Crevits: Ik denk inderdaad dat dit een goede evolutie is. Het is alleszins meer werkbaar voor de burgemeester. Hij kan zijn punten toelichten en ook vragen om te antwoorden of tussen te komen. Ik kan

hierdoor als voorzitter ook een neutralere rol opnemen dan destijds toen ik burgemeester was. Je kunt gemakkelijker dingen zeggen want als burgemeester schiet je bijna altijd in het defensief. Vanuit mijn rol nu, kan ik maken dat de oppositie gelukkig is en de zitting rechtvaardig verloopt.

Bij beweging.net maken we ons zorgen om de afschaffing van de opkomstplicht bij de lokale en provinciale verkiezingen.

Gaëlle Beeusaert: Bij beweging.net maken we ons zorgen om de afschaffing van de opkomstplicht bij de lokale en provinciale verkiezingen. Onze campagnes zoals de Dag van de Democratie zijn nodig om dat dalende politieke vertrouwen van de burger te proberen keren. Daarom roepen we op om die stemplicht terug in te voeren zodat de kloof tussen burger en politiek niet nog groter wordt. Onze bijzondere aandacht gaat ook naar de meest kwetsbaren in onze samenleving. Daarom onze trekkende rol in ‘Ieders stem telt’, waar we samen met meer dan 30 middenveldorganisaties streven naar een politieke participatie van alle groepen in de samenleving.

Minister Crevits: Dat we de afschaffing van de opkomstplicht goed moeten evalueren staat vast. Maar het opent ook nieuwe manieren van denken, om die drempels die men nu toch ervaart weg te werken. Denken we bijvoorbeeld aan het Duits systeem, waar sinds 1957 stemmen per brief mogelijk is. Er zijn ook andere aspecten, zoals een verplichte spreiding van stembureaus over de kernen en deelgemeenten van een ge-

meenten of stad. Ook dat zijn mogelijke oplossingen waar we moeten over nadenken. Daarnaast moeten lokale mandatarissen zich ook begeven tussen de mensen.

Hoe gemakkelijk is het als lokale mandataris om tussen de mensen te staan?

Gaëlle Beeusaert: We zien de taal in de politiek verruwen, ook sociale media maken hier een verschil. In deze legislatuur namen nooit eerder zoveel lokale verkozenen afscheid van hun mandaat. De stijl, taal en toonzetting doet er echt wel toe.

Minister Crevits: Sinds het begin van mijn politieke carrière is er enorm veel veranderd op dat vlak. Dat heb ik ook willen belichten in mijn boek Tussen eb en vloed. Toen ik begon was je als mandataris vooral tussen de mensen, in je gemeente of stad, binnen verenigingen, kortom “face to face”. Vandaag gaat het er heel anders aan toe, berichtjes op facebook of X (voormalige Twitter) zijn hard en kwetsend. Je probeert je daar niets van aan te trekken, maar het raakt je toch enigszins wel. Want het is vooral de persoonlijke manier van werken die nog steeds de sleutel tot succes is: luisteren naar mensen, in gesprek gaan, rond de tafel zitten en samen zoeken naar de best mogelijke oplossing voor iedereen.

Ligt daar volgens u ook een reden van het dalende vertrouwen in de politiek?

Minister Crevits: Als we harde mails binnenkrijgen op het kabinet, dan bellen we die mensen gewoon op. Ik heb medewerkers die daar dagelijks mee bezig zijn. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Je moet mensen één voor één terugwinnen en vertrouwen geven. Politiek is een marathon, geen spurt. Om te overleggen en om mensen te ontmoeten heb je tijd nodig. Akkoor-

den worden zelden in één dag bereikt. Ik neem dit al mee van in het prille begin van mijn politieke carrière. Overleg is cruciaal, of het nu sociaal overleg is met syndicale partners, of in mijn domeinen welzijn en volksgezondheid, of elders. Vroeger kwam je naar buiten als er een akkoord was, nu staat het kort na of zelfs tijdens de gesprekken al in de media. Dat maakt het er niet gemakkelijker op en doet geen goed aan het vertrouwen.

Welke rol ziet u voor het middenveld?

Minister Crevits: Zonder beweging.net geen politiek in mijn geval. Ik heb de kans gekregen eerst te mogen proeven van het middenveld en de ruime werking van de beweging: van activiteiten van het toenmalige KAV (Femma) en Familiehulp tot in de politiek. Ik heb altijd een plek nodig gehad om ideologisch thuis te komen, de beweging is dat voor mij. Ik wil vermijden dat er ‘gele hesjes’-toestanden ontstaan in dit land. Sociale bewegingen, zoals binnen het netwerk, kunnen hier een enorm verschil maken. Vooral naar mensen met een kwetsbare stem. Voor mij is het ideologisch goed om teruggeworpen te worden op de kwetsbaarheid van mensen, zodat we hen niet uit het oog verliezen.

Als afsluitende woorden voor ons jaarmagazine, waar droomt u van?

Minister Crevits: Engageer je maatschappelijk. Zoals Hannah Arendt zei: populisme komt voort uit gelatenheid en onverschilligheid. Dus engageer je in de maatschappij en ga stemmen op 13 oktober. En voor de politiek droom ik van een goeie verkiezingsuitslag en van deelname aan een centrumregering.

COLUMN: BELANG VAN EEN GOEDE DEMOCRATIE

Oktoberfeest in Vlaanderen

Op 30 april 2021 sprak toenmalig Vlaams minister van Binnenlands

Bestuur Bart Somers over een hoogdag van de (lokale) democratie.

Volgens de minister zullen de nieuwe regels voor minder particratie en meer democratie zorgen en zal de kiezer bepalend zijn.

Verhogen ze de kwaliteit van de lokale democratie? Moeten we 30 april tot een lokale feestdag uitroepen? Waarom dit ‘feestgedruis’?

De Vlaamse regering keurde die dag het voorontwerp van decreet met een aantal belangrijke veranderingen voor de lokale besturen goed.

De opkomstplicht voor de lokale verkiezingen werd afgeschaft. Dit was op zijn minst een liberale trofee. Moeten we die wijziging toejuichen? Het blijft een lastige vraag. Sommigen zullen stipuleren dat een democratie nu eenmaal rechten en plichten inhoudt. Zo erg is het dan toch niet om één keer om de zes jaar te gaan stemmen. Anderen menen dat stemmen een recht en geen ‘plicht’ moet zijn. Op zich valt er iets voor te zeggen, maar tot op heden blijkt dat bepaalde bevolkingsgroepen nog altijd proportioneel minder gaan stemmen in het systeem van stemrecht. Is het dan een goede zaak dat voortaan een bepaald percentage haar electorale kat naar de stembus zal sturen? Voorstanders van het systeem zullen echter stellen dat de kiezers in staat zijn om in te schatten of de verkiezingen er toe doen. Werk aan de winkel dus voor politieke partijen en politici. De verkiezingscampagne zal er alvast fundamenteel anders uitzien. Voortaan zullen de politieke partijen de kiezers moeten overtuigen om hun tocht naar de stembus te

maken. Afwachten wat 13 oktober 2024 voor ons in petto heeft. Misschien een geluk dat in 2024 de gemeente-, districts- en provincieraadsverkiezingen plaatsvinden na de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Het zal zaak zijn om aan de kiezers uit te leggen dat voor bepaalde verkiezingen opkomstplicht geldt en voor andere stemrecht. Volledige duidelijkheid zal er voor de kiezer dus ongetwijfeld niet zijn.

De ‘afschaffing’ van de lijststem was een tweede maatregel van de Vlaamse regering. Kiezers zullen voortaan nog steeds een lijststem kunnen uitbrengen maar ze zal enkel tellen voor de verdeling van de zetels over de verschillende politieke partijen. Het voordeel van deze maatregel is, zonder enige twijfel, dat er duidelijkheid zal zijn voor de kiezers. Diegenen met de meeste voorkeurstemmen binnen hun partij zullen verkozen zijn. Nadeel is dat minder bekende ‘jonge (?)‘, ‘kwaliteitsvolle’, … kandidaten minder gemakkelijk door de politieke partijen zullen kun-

nen ‘gelanceerd’ kunnen worden. Tot nu toe kon men deze kandidaten hoog op de lijst plaatsen met het idee dat ze eventueel met de ‘pot’ van de lijststemmen verkozen konden worden. Nu zullen ze het op eigen electorale kracht moeten doen.

Voortaan wordt, Wallonië achterna, de persoon met de meeste voorkeurstemmen van de grootste partij uit de coalitie automatisch burgemeester. Veel zal er ongetwijfeld niet veranderen. Ook nu wordt ongeveer 80 procent van de stemmenkampioenen burgemeester. Bovendien komt hij/zij meestal uit de grootste politieke partij. In de toekomst zal het trouwens nog steeds kunnen dat de burgemeester niet uit de grootste partij komt. De lijsttrekker van de grootste partij zal weliswaar gedurende veertien dagen het initiatiefrecht krijgen om een coalitie te vormen maar niets zegt dat hij/zij zal slagen om een meerderheid te vormen. Afspraken op voorhand zullen ongetwijfeld plaatsvinden. The proof of the pudding is in the eating... ook met deze maatregel is dit het geval.

Op 9 december 2022 raakte vervolgens bekend dat minister Somers juridisch afdwingbare voorakkoorden onmogelijk wilde maken. De modelakte die moet ingevuld worden, zal pas vrijgegeven worden op de verkiezingsavond. Omdat de politieke partijen een dergelijke voordrachtsakte van burgemeester en schepenen slechts één keer kunnen invullen, worden afdwingbare voorakkoorden zo goed als onmogelijk.

“Ik hoop dat de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2024 een feest van de democratie worden en sterke gemeenteraden en colleges opleveren.”

Herwig Reynaert

De vraag is echter of informele voorakkoorden hiermee ook tot het verleden zullen behoren. Ik denk alvast van niet. Als er een onderling vertrouwen is tussen de coalitiepartners – en dit valt uiteraard te hopen – wacht men tot de avond van de verkiezingen om de modelakte in te vullen en klaar is kees.

Ik blijf herhalen dat, als men de burger meer inspraak wil geven, we moeten terugkeren naar het systeem dat ‘panacheren’ heet. Op die manier kan de kiezer over de partijgrenzen heen een stem uitbrengen. In dat systeem kunnen we zelf onze gemeenteraad samenstellen en aangeven welke coalitie onze voorkeur geniet. Een zaak van politieke moed?

Tot slot hoop ik dat de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2024 een feest van de democratie worden en sterke gemeenteraden en colleges opleveren. In het bijzonder hoop ik dat, om het min of meer met de woorden van Brihang te schrijven dat de gemeenteraadsleden toch een steentje in de schoen van het college van burgemeester en schepenen zullen zijn. Pas dan zullen zowel gemeenteraad als het college weten waarom ze bestaan. ‘Der zit een steen tje in m’n schoen, maar kzien der al gewend aan. ’t Is daardoor da’ik ’t gevoel heb da’k besta.’ We moeten vooral vermijden dat raadsleden zich de vraag stellen: ‘Waarom doe ik het nog?’.

Herwig Reynaert

“Voer de opkomstplicht terug in.”

Dat is één van de prioriteiten die werd opgenomen in ons Vlaams memorandum. Beweging.net maakte de voorbije maanden werk van een lijst van voorstellen waarmee we politieke partijen willen inspireren en aanzetten om er de volgende legislatuur werk van te maken. Met onze aanbevelingen streven we ernaar om de samenleving socialer, rechtvaardiger, duurzamer en democratischer te maken.

Lies De Winter, Algemeen Directeur beweging.net

BETAALBAAR WONEN

Betaalbaar wonen hoog op de agenda

Betaalbaar wonen komt bijna dagelijks in de media. Meestal gaat het dan over prijsstijgingen van huizen en appartementen of verstrengde toegangsvoorwaarden voor sociale huurwoningen. Voor beweging.net is wonen een kernthema. Waarom is dat zo belangrijk en wat staat er op het spel, wat doen we concreet om betaalbaar wonen effectief mogelijk te maken? We gingen in gesprek met Gilbert Pex en Eddy Van den Eede.

Gilbert Pex: Van oudsher zijn we vanuit de beweging betrokken bij dit thema. Enerzijds door onze bestuursmandaten in sociale huisvestingsmaatschappijen en sociale verhuurkantoren (intussen woonmaatschappijen), maar anderzijds ook door onze politieke werking via het opvolgen en bijsturen van wetgevende initiatieven rond wonen. Daarom brengen we geïnteresseerde partnerorganisaties, deskundigen uit de sector en onze parlementairen tweemaandelijks samen in onze commissie wonen, waar verschillende dossiers op de agenda staan.

Lukt dat met een minister van wonen zoals Matthias Diependaele die de ene na de andere hervorming door het parlement jaagt?

Eddy Van den Eede: Twee legislaturen met een N-VA-minister voor wonen is geen cadeau. Het regeerakkoord voorspelde weinig goeds. Diependaele heeft de sector helemaal overhoop gehaald. Hij bemoeilijkt de

toegang met extra taalvoorwaarden, de invoering van een middelentoets en een verplichte inschrijving bij de VDAB. Recent deed hij dat nog met het tijdelijk maken van bijna alle huurcontracten en de invoering van een werkbaarheidstoets waar hij onder meer thuiswerkende vrouwen viseert.

Gilbert: Voor ons is het vaak ‘erger voorkomen’ via onze contacten in de sector en samenwerkingsverbanden met gelijkgestemde partners zoals de vakbonden, armoedeorganisaties en het Huurdersplatform.

Naast de beleidsbeïnvloeding nemen jullie heel wat initiatieven voor vrijwilligers en mandatarissen uit ons netwerk.

Gilbert: Klopt. De reeks rond betaalbaar wonen met vijf webinars en drie praktijkbezoeken is daar een goed voorbeeld van. We gingen samen met vrijwilligers en mandatarissen op zoek naar oplossingen voor de wooncrisis.

Eddy: Tijdens de webinars stonden we stil bij actuele onderwerpen zoals de huidige woonmarkt, de nieuwe woonmaatschappijen, innovatieve woonvormen,… Vervolgens bezochten we goede praktijkvoorbeelden innovatie, herbestemmen van bestaande gebouwen, opmerkzame woonvormen,… Gilbert: Met deze reeks tonen we aan dat,

niettegenstaande het Vlaamse beleid, er toch nog veel mogelijk is. Steden en gemeenten hebben wel degelijk hefbomen in handen om werk te maken van een betaalbaar woonbeleid. De vrijwilligers uit ons netwerk verwachten terecht dat we onze visie en voorstellen toelichten.

‘Steden en gemeenten hebben wel degelijk hefbomen in handen om werk te maken van een betaalbaar woonbeleid.’

Ook acties op het terrein zijn deel van jullie aanpak?

Eddy: In juni 2023 organiseerden we in Vilvoorde een actie rond het inzetten van publieke gronden en panden. Samen Samen met Welzijnszorg vroegen we om een ‘urgentieplan inzetbare gronden en panden voor sociale huisvesting’.

Gilbert: Daarnaast maken we ook deel uit van het platform De Woonzaak en werden we recent door OKRA aangesproken voor de vorming van een ouderencoalitie omdat wonen ook voor hen een belangrijk thema is.

Krijgen jullie medewerking vanuit de regio’s of lokale groepen van beweging.net?

Gilbert: Zeker, zo hebben we een aanbod rond betaalbaar wonen voor de afdelingen waar regelmatig gebruikt van gemaakt wordt. Soms nemen regio’s, zoals in de provincie Limburg, concrete initiatieven rond bijvoorbeeld ‘betaalbare studentenkoten’. Inmiddels is dit ook in regelgeving omgezet en komen er 1 750 betaalbare studentenkoten bij.

Wonen staat dus op de agenda bij de verkiezingen?

Eddy: Absoluut. We hebben een arsenaal aan voorstellen voor de verschillende bevoegdheidsniveaus maar de klemtoon ligt

Wie is wie?

voor ons toch op een drastische uitbreiding van het betaalbaar aanbod. Genoeg hervormd, alle registers opentrekken voor meer aanbod. Er staan nog steeds 175 000 mensen op de wachtlijst!

100 000 bijkomende woningen tegen 2035

Dit kan door de invoering van een nieuw Bindend Sociaal Objectief waarmee de opdracht voor steden en gemeenten voor betaalbaar wonen wordt vastgelegd en met het herinvoeren en verankeren van de ‘sociale last’. De verplichting om in elk groter woonproject betaalbaar wonen te voorzien. De nieuwe woonmaatschappijen moeten daarom meer middelen en mogelijkheden krijgen om dit uit te voeren. Ze horen betrokken te worden bij elk kernversterkend project. De gronden en panden van overheden worden prioritair aangeboden aan de woonmaatschappij van de gemeente. Burgers en woonmaatschappijen kunnen ook samen projecten ontwikkelen.

Gilbert Pex

Politiek directeur en voorzitter van de commissie wonen

Eddy Van den Eede

Adviseur wonen in de cluster

Onderzoek en Ontwikkeling

Heb je vragen over dit thema of wil je zelf een vorming hierrond organiseren?

Neem dan contact op via eddy.vandeneede@beweging.net

De Gids voor de meerwaardezoeker, offline én online

De Gids op Maatschappelijk Gebied is het maandelijkse opiniërende tijdschrift van beweging.net. Naast columns op het scherpst van de snee bevat het longreads op basis van gedegen academisch onderzoek en doorleefde expertise uit het sociale middenveld.

Voor de meerwaardezoeker, kortom. En altijd met oog voor hoe we onze samenleving, in concrete stappen, beleidsmatig beter kunnen maken. Het beleid van morgen ontkiemt in De Gids.

Sinds 2024 lees je De Gids ook online op www.visie.net/de-gids. Abonneer je op de nieuwsbrief van De Gids en ontvang maandelijks een selectie van de beste columns en longreads in je mailbox. Of lees alle artikels met een maandabonnement voor slechts 31 euro per jaar (10 nummers).

‘Altijd

met oog voor hoe we onze samenleving, in concrete stappen, beleidsmatig beter kunnen maken.’

COLUMNISTEN Alexandra Smarandescu • Eva Vereecke • Nelis Jespers • Sarah De Coster • Ann Morissens

Jos Geysels Piet Van den Bergh Silke Goubin Anton Maertens Linde De Vroey Sandrine Ekofo Styn Gryp

Dimitris Bousoulas Martin Schoups Sara Salarkiy

Sinds 2024 lees je De Gids ook online

Abonneer je op de nieuwsbrief en ontvang het beste uit De Gids rechtstreeks in jouw inbox.

OPPORTUNITIES & INVOLVE

Onderzoek over de grenzen heen

Europese onderzoeksprojecten, daar heeft beweging.net sinds een aantal jaren heel wat ervaring mee. Op dit moment lopen er zelfs twee naast elkaar, die gecoördineerd worden door beweging.net: Opportunities, over migratie, en Involve, over de kwaliteit van de publieke diensten en het vertrouwen in democratie. Involve staat net in de steigers. Opportunities begint aan zijn laatste jaar. Tijd om al eens terug te blikken.

Sterknetwerk

Een eenvoudige vraag om mee te beginnen. Wat is Opportunities?

Michel: “Wel, Opportunities is een Europees onderzoeksproject waarin we de negatieve verhalen en uitspraken over migratie bevragen. Die leven momenteel heel sterk in Europa. Op termijn dreigen die de grondslagen van Europa, zoals de mensenrechten en gelijke kansen, te ondermijnen. Daarom is een alternatief discours over migratie echt nodig. Met dit internationale onderzoeksproject willen we daaraan bijdragen.”

Voor Opportunities werken jullie samen met een bont gezelschap. Met wie werken jullie allemaal samen?

Sofie: “We werken samen met partners uit drie Afrikaanse landen: Ghana, Senegal en Mauritanië. Daarnaast doen ook zeven Europese landen mee: België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Portugal en Roemenië.”

Michel: “Uniek aan dit project is de samenwerking tussen universiteiten, ngo’s en zelfs een theatergezelschap (KVS Brussel). Die verschillende perspectieven worden op voet van evenwaardigheid samengebracht.”

Dat is een mooie groep. Wat was voor jullie de concrete aanleiding om aan dit project te beginnen?

Michel: “De concrete aanleiding was de Brexit. In die campagne werd voortdurend naar migratie verwezen. Zo was het belangrijkste argument voor de Brexit dat zo de

migratie terug in eigen handen zou gebracht worden, ‘take back control’.”

Sofie: “De sfeer rond migratie werd toen dermate negatief dat het uitsluiting, racisme en discriminatie legitimeerde en normaliseerde. Dit versterkte de tweespalt in onze samenleving en erodeerde verder de morele grondslagen van onze samenleving. Want wie de ene groep uitsluit, heeft niet veel nodig om ook andere groepen uit te sluiten.”

Michel: “Met Opportunities wilden we die negatieve verhalen gaan onderzoeken en ontkrachten.”

Jullie aanpak verschilt wel van een klassieke academische aanpak. Leg eens uit hoe dat zit?

Michel: “Opportunities is een project dat alle ervaringen naar waarde schat. We willen mensen met een migratieachtergrond daarom echt een stem geven. We werken daarom ook nauw samen met Afrikaanse landen. Zij zijn evenwaardig partner in ons consortium. Door die verschillende perspectieven – van ngo’s, wetenschappelijk onderzoek en stemmen van migranten – samen te brengen, maakt Opportunities het verschil.”

Het project heeft een hele ambitieuze onderzoeksagenda. Wat zijn jullie voorlopige conclusies?

Sofie: “Een ander discours is wel degelijk mogelijk. De samenleving is veel minder

negatief ten opzichte van migratie dan men zou denken. Maar dan moeten die andere discours ook gehoord worden. Hier speelt de verantwoordelijkheid van ‘influencers’. Denk aan politici, middenveldorganisaties, vakbonden, maar ook aan economische, culturele en andere prominenten.”

Michel: “Zij moeten het woord nemen, durven spreken, durven een ander verhaal te brengen. Dus, niet achter de kudde hollen, maar een eigen verhaal brengen.”

Sofie: “De stem van de migrant hierin is zo belangrijk. We moeten niet alleen praten over hen, als een object of een verzameling, maar mét hen. We moeten hen als mensen aan het woord laten, hun individuele stem laten horen.”

Sofie Put en Michel Debruyne

Met Opportunities hopen jullie dus wel echt een aantal bakens te verzetten.

Michel: “Ja, er moet werk gemaakt worden van een samenlevingsproject dat aan iedereen mogelijkheden en kansen geeft om volwaardig deel te namen aan de samenleving. Dat is een sociaal verhaal dat niet alleen voor mensen met een migratieachtergrond, maar ook voor mensen in armoede, voor mensen met een bescheiden inkomen belangrijk is.”

Kwestie van die boodschap nu uit te dragen. Hoe moet het middenveld omgaan met die bevindingen?

Sofie: “We moeten de boer op met een positief verhaal over migratie. We moeten durven een ander discours in de markt te zetten. Zwijgen is geen optie meer. We moeten ervoor gaan. Het middenveld moet ‘influencers’ echt overtuigen om dit alternatieve verhaal te brengen.”

Er staat zelfs een theatervoorstelling op de agenda, hoorden we?

Michel: “Ja, de KVS zal dit project een culturele vertaling geven. Maar ook samen met de verschillende ngo’s willen we het gesprek aangaan en de kijk op migratie veranderen.”

Wat brengt de toekomst met Involve?

Het ene project is nog niet afgerond, of het andere loopt al. Involve is een Europees onderzoeksproject met partners uit Polen, Zwitserland, Frankrijk, Italië, Ierland, Portugal, Duitsland en België. We zijn een netwerk van ngo’s en universiteiten. We onderzoeken de relatie tussen vertrouwen in overheden en de manier waarop sociale en publieke diensten mensen “behandelen”. We onderzoeken de link tussen de kwaliteit van die diensten en het vertrouwen in democratie. We hopen daarmee dat op Europees niveau participatie een essentieel onderdeel wordt van de pijler van sociale rechten.

Vragen over dit project of wil je op de hoogte blijven?

Geef dan een seintje aan sofie.put@beweging.net

STERK NETWERK, OOK IN BRUSSEL

Mensen samenbrengen, dat zit in ons DNA!

Bouwen aan een sterk netwerk. Het is één van de doelstellingen van beweging.net. Maar hoe begin je aan zo een netwerk en wat is het belang hiervan? We vroegen het aan onze kersverse stadscoördinator in Brussel, Tijs De Geyndt. Hij kent de stad als geen ander en is er ook volledig aan verknocht. We spraken hem in hartje Brussel en wat volgde was een gesprek vol enthousiasme, idealen en natuurlijk het belang van zijn netwerk.

Sinds enkele maanden ben ik stadscoördinator in Brussel voor beweging.net. Door mijn opleiding politieke wetenschappen heb ik een enorm brede interesse en daardoor ook een groot netwerk. De job als stadscoördinator is voor mij ideaal. Het is de combinatie van verschillende dingen die ik graag doe: netwerken, projecten opstarten en steunen en dit alles politiek vertalen. Wat ik het liefste doe is kijken naar hoe verschillende meningen en invalshoeken met elkaar in verbinding staan. Hoe kunnen verschillende mensen elkaar versterken door in te zetten op hun krachten in plaats van energie te verliezen in dingen die ze niet graag doen?

Een van de doelstellingen van beweging. net, is bouwen aan een sterk netwerk. Ik kan mij inbeelden dat dit in een nieuwe job niet gemakkelijk is. Wat was jouw plan van aanpak?

Ik had het geluk dat ik niet moest ‘beginnen’ met het bouwen aan een netwerk. Er was al een stevige basis. Voor het uitwerken van een netwerk is er één voordeel als Nederlandstalige Brusselaar. De community is niet zo groot, je komt vaak dezelfde mensen tegen. Zo heb je binnen de kortste keren een groot netwerk waarvan je snel weet wie je voor wat kan inschakelen.

Wat is zo specifiek aan het Brusselse netwerk en waar zit de meerwaarde van beweging.net?

De laatste jaren specialiseerden meer en meer organisaties zich in één bepaald the-

ma. Dat is positief, want zo krijg je echte experten in vakgebieden en dit is ook nodig. Maar er is ook een grote valkuil. We mogen het overzicht niet verliezen. Er is weinig cohesie tussen al die organisaties en dat is een groot gemis. Net daar kunnen we als beweging.net een belangrijke rol spelen. We zijn een pro in het samenbrengen van mensen, dat zit in ons DNA.

Zijn er drempels of moeilijkheden waar je op botst?

Het is belangrijk om niet te snel te gaan als je samenwerkt met verschillende organisaties of partners. Iedereen moet mee zijn in het verhaal. Anders ga je bepaalde aannames doen en dan bots je snel tegen de muur. Het is belangrijk om steeds authentiek te blijven en ook niet meteen naar de mond te gaan praten.

Iedereen mag zijn eigen idee hebben, maar je moet dit op een tactvolle manier kunnen overbrengen.

Hoe verliepen de eerste maanden?

Er was snel een kader voor mij duidelijk waarbij ik drie verschillende rollen kan combineren: die van netwerker, die van projectontwikkelaar en die van politiek vertaler. Verbinding staat voor mij centraal en is ook hetgeen waarop ik wil blijven inzetten. Met BRU24, het verkiezingstraject, bijvoorbeeld ga ik op zoek naar wat een middenveld hoort te doen om relevant te zijn. We trekken de straten en wijken in en gaan op zoek naar noden en wensen van mensen. Daarnaast organiseerden we ook twee boeiende avonden onder de noemer ‘België Binnenstebui-

“Beweging.net is een bruggenbouwer tussen politiek en het Brusselse middenveld.”

ten’, waarin we voorbij de clichés naden ken over wat Vlamingen, Brusselaars en Walen verbindt.

Wat zijn je ambities?

Ik wil verder werken aan de bekendheid beweging.net in Brussel en tonen dat we een betrouwbare partner zijn. Wij kunnen als organisatie mensen samenbrengen, maar toch het overzicht bewaren. De Nederlandstalige politieke partijen in Brussel beseffen dat beweging.net een bruggenbouwer kan zijn met het midden veld. We moeten dit verder ontwikkelen.

Wie is Tijs?

Tijs De Geyndt

36 jaar

Woont al 10 jaar in Brussel Studeerde politieke wetenschappen Stadscoördinator Brussel sinds 21 augustus 2023

Contact opnemen?

Tijs.degeyndt@beweging.net

“Het bewegingsoverleg voelt een beetje als thuiskomen”

We herkennen Mia Vandenberghe bovenaan op de foto, met blauwe trui.

Samen met de partnerorganisaties bouwen we aan een sterk netwerk. Dat doen we op verschillende niveaus. De communicatiemedewerkers zitten regelmatig samen, de HR-diensten wisselen expertise uit en met de vormingsmedewerkers worden ook op vlak van vorming stappen gezet. In West-Vlaanderen wordt sinds enkele jaren een bewegingsoverleg georganiseerd. Een viertal keer per jaar komen de bewegingswerkers van alle partnerorganisaties samen. We gingen luisteren bij Mia Vandenberghe, collega bij WSM in West-Vlaanderen, over hoe zij dat overleg ervaart.

“Als enige provinciaal medewerker bij WSM in West-Vlaanderen is het voor mij van groot belang om frequent met collega’s van andere partnerorganisaties te overleggen. Dat kan perfect in het bewegingsoverleg. Kleinere organisaties, zoals WSM, zitten hier collegiaal naast de grotere organisaties in het netwerk. Dat biedt veel voordelen. Nieuwe collega’s leren we sneller kennen. We weten ook sneller waar elke organisatie mee bezig is. Door te luisteren naar elkaar ervaren we dat we elk op onze manier aan een duurzame en sociaal rechtvaardige samenleving bouwen. Het belangrijkste is dat we meteen kansen en mogelijkheden

zien om samen te werken. Daarom bouwen we aan een sterk netwerk.”

Hoe is’t?

“Bovendien haal ik er energie en motivatie uit. Er is veel enthousiasme in de groep, maar we kunnen er evengoed onze bezorgdheden delen en dat geeft moed. We hebben allemaal gelijkaardige idealen, elk met eigen accenten. Het is fijn om dit te horen van elkaar. Vroeger was het bewegingsoverleg vooral gericht op vorming, sinds enkele jaren is het meer een rondetafelgesprek. Iedereen komt gelijkwaardig aan bod. We starten telkens met de vraag

‘Hoe is’t in jouw organisatie?’. Dat is essentieel. Luisteren naar elkaar en zelf je verhaal kunnen doen bij gelijkgezinden, is op zich al een meerwaarde. Het bewegingsoverleg voelt een beetje als thuiskomen. Dat is dé reden waarom het enthousiasme en de opkomst zo groot is, volgens mij.”

The road is made by walking together “Uit dit provinciaal overleg kwamen de voorbije jaren al enkele mooie realisaties. We organiseerden een aantal keer het bewegingsfestival voor vrijwilligers en beroepskrachten, het voetpadendossier van Samana kreeg meer gedragenheid… We maken ook concrete afspraken over de communicatie van interessante initiatieven.

Een hoogtepunt was de prikkeldag in november 2023, waar meer dan 65 beroepskrachten samenkwamen voor een vormings- en uitwisselingsmoment. Een bijzonder geslaagd initiatief dat we graag willen herhalen. We merken dat het enthousiasme groot is om verder te blijven investeren in het bewegingsoverleg. Zowel collega’s als de directie van de verschillende partnerorganisaties zien er het belang van in. Gewoon doén, zou ik zeggen.”

“Een hoogtepunt was de prikkeldag in november 2023, waar meer dan 65 beroepskrachten samenkwamen voor een vormings- en uitwisselingsmoment.”

Bewegingsoverleg in jouw provincie?

Kijk wat haalbaar is

Werk niet met een te strakke agenda

Vertrek vanuit de noden op het terrein

Wegen op het beleid door te luisteren naar mensen

Veel mensen voelen zich niet gehoord. “We houden je in het oor” is niet zomaar de slogan voor Rerum Novarum 2024. Mensen beluisteren en – samen met hen – met hun zorgen aan de slag gaan, is niet alleen de kern van onze beweging maar ook het antwoord op een brandend actuele maatschappelijke thematiek. Jo De Smet (gedelegeerd bestuurder kwb), Nancy Fobe (directeur netwerken en participatie CM) en Johan Vyverman (directeur provinciale werking beweging.net) kunnen er uren gepassioneerd over doorbomen. Enkele fragmenten uit hun gedachtewisseling over nieuwe methodieken om mensen te beluisteren, het komen tot gedragen standpunten en effectieve impact realiseren.

WE HOUDEN JE IN HET OOR

Nancy: Op sociale media zien we een tsunami aan meningen en statements. Ik betwijfel sterk dat al die uitspraken weloverwogen zijn. Luisteren we nog echt naar de verhalen en noden van mensen? En zijn we wel zo’n ‘mondige burgers’ nu we meer via smileys en korte oneliners communiceren? Komen mensen daardoor nog ‘op verhaal’? Dus ja, het is meer dan ooit een noodzaak om terug van mens tot mens te luisteren naar elkaars ervaringen, dromen en bezorgdheden te luisteren.

Johan: De online wereld biedt natuurlijk ook kansen. Zo is onze maandelijkse “vraag

‘We organiseerden een brede, laagdrempelige bevraging, specifiek om een stem te bieden aan mensen die zich niet gehoord voelen, in plaats van enkel aandacht te schenken aan diegenen die het hardst roepen.’

van de beweging” een snelle manier om de vinger aan de pols van velen te houden. Maar inderdaad, om de slogans te overstijgen en sommige doelgroepen te bereiken heb je intensievere projecten nodig. Ik denk aan STAD24 (Zie pagina 24) en ons engagement in ‘Ieders Stem telt’. Daarnaast gaan we maar wat graag aan de slag met de

signalen die onze partners ons aanreiken. Dat is onze basisbrandstof.

Jo: Met de Buurtluisteraar doet kwb aan grootschalig luisteren. We organiseerden een brede, laagdrempelige bevraging, specifiek om een stem te bieden aan mensen die zich niet gehoord voelen, in plaats van enkel aandacht te schenken aan diegenen die het hardst roepen. Ook onze lokale groepen luisteren naar wat leeft in hun buurt. Daar ligt ook de basis om samen te werken aan een buurt waar iedereen zich goed voelt. Het grootste probleem is vaak dat mensen zich niet gehoord voelen. Dat

Jo De Smet, Nancy Fobe en Johan Vyverman

wordt dus wel opgelost door te luisteren. Maar er volgt een nieuw probleem als je niets doet met wat je hebt gehoord.

Nancy: Ook bij CM gaan we met Gezonde Buurt verder dan onze online bevraging waar 10.000 mensen aan deelnamen. Door die resultaten te koppelen aan data en daarover ook in dialoog te gaan met organisaties en burgers maken we voor elke gemeente een manifest op maat met prioritaire acties en goede praktijken. Je mag dat zien als een engagement dat we aangaan voor alle CM-leden: samen met vrijwilligers en partnerorganisaties werken we de komende zes jaar aan ‘gezonde inwoners in een gezonde buurt’. Het denken en handelen van mensen en beleidsmakers prikkelen door gesprek en verbinding over gezondheid mogelijk te maken, dat zien we als een cruciale rol van CM Gezondheidsfonds.

Jo: Kwb zoekt steeds opnieuw naar manieren om iedereen in de buurt te betrekken bij het gemeenschapsleven. Waar kwb actief is, leven mensen niet naast elkaar maar ze leven er samen. Voor ons is dit de puurste en meest laagdrempelige vorm van democratie die er bestaat: mensen op buurtniveau samen laten nadenken over hoe het samen leven in de buurt nog beter kan. Hier worden de basisvaardigheden voor een succesvolle democratie getraind en wordt

het geloof in een democratisch stelsel gevoed. De Buurtluisteraar was dus niet specifiek gericht op de verkiezingen, maar de voorstellen leggen we zeker op de tafel met oog op de volgende legislatuur. Afhankelijk van de kansen die onze groepen zien in hun buurt, doen we beroep op de expertise van onze collega’s en van beweging. net.

Johan: Met plezier. Onze medewerkers en bewegingspunten beschikken over het net-

werk en een boekentas met methodieken op maat om de juiste thema’s op de politieke agenda en in de beleidsprogramma’s te krijgen. Die stellen we graag ter beschikking van onze partners. En inderdaad: snel een memorandum opmaken ‘in de laatste rechte lijn’ volstaat niet meer om impact te realiseren. Daarom zijn we permanent aandachtig voor goede, werkbare en innovatieve beleidsvoorstellen. We bundelden die in fiches ter inspiratie van het gemeentebeleid.

Benieuwd?

Op www.verkiezingen.net vindt je het memorandum voor de lokale verkiezingen, met heel wat concrete aanbevelingen onderverdeeld in zes thema’s: Sterke lokale democratie, wonen en natuur, een plaats voor iedereen, welzijn, klimaat en mobiliteit en een plaats voor nieuwkomers.

Voel jij je gehoord? Voel jij je beschermd? Voel jij je vertegenwoordigd?

Dat zijn de vragen waarmee beweging.net met STAD24 in Antwerpen en Brussel, samen met diverse stedelijke partners, nu al een jaar aan de slag zijn. Die partners dat zijn niet van de minsten, het zijn allemaal verenigingen, comités en organisaties die participatie in hun hoofd en hart hebben. Enkele voorbeelden: Citizenne, Commonslab, CM, Kaailink, Kiddo’s, kwb, SAAMO, Urban Studies Universiteit Antwerpen, aangevuld met experten ten velde en vooral ten stede.

“In Antwerpen trekken we in het voorjaar van 2024 de districten en wijken van onze stad in op zoek naar de mensen van de stad, in alle verscheidenheid en meerlagigheid. We trekken naar Café De Valk en kantorensite Post X, naar Scratch op het

Kiel en de minigolf van Linkeroever, naar de moskee in Hoboken en het EVA-centrum in Ekeren”, aldus stadscoördinator voor Antwerpen Karolien Huyghe.

“In tegenstelling tot heel wat andere politieke trajecten kiezen we er met STAD24 (Antwerpen) en BRU24 (Brussel) expliciet voor om zelf naar mensen te trekken en actief naar hen te luisteren. Zonder vaststaande methodologie, maar vooral met een open blik en een nederige en respectvolle attitude. ‘Mogen wij wat dingen vragen en wat van u leren?’ De vragen die we stellen gaan niet over thema’s als mobiliteit of propere straten, over gelijke kansen of fiscaliteit, allemaal heel belangrijk uiteraard, maar wel over het politieke systeem. Op het eerste zicht lijkt dat complex en abstract, maar eigenlijk toch ook niet.

Want de politiek dat zijn wij allemaal. Het politieke systeem werkt alleen als we er allemaal in geloven en er aan deelnemen. Het werkt alleen als het ervoor zorgt dat wij allen gehoord worden, ons beschermd en vertegenwoordigd voelen. Want de politiek is meer dan partijen en politici. De politiek is van iedereen.”

Wil je meer info over Stad24 in Antwerpen? Neem dan contact op met Karolien.huyghe@beweging.net

Wil je meer info over Bru24 in Brussel? Neem dan contact op met tijs.degeyndt@beweging.net

STAD24

krachtige

Daadantwoorden

PUBLIEKE RUIMTE ANDERS BEKEKEN

Steek je nek uit en verruim je blik op ruimte!

Met GIRAFF dagen we burgers, verenigingen en andere stakeholders uit om de (publieke) ruimte in hun buurt anders te bekijken. Een straat, plein, buurt, ... herdenken en verbeelden als een groene, gezonde en sociale plek, dat is de ambitie. Maak kennis met dit participatief traject, waarmee we de voorbije jaren in verschillende gemeenten in Vlaanderen en Brussel de baan op gingen.

“We richten onze openbare ruimte in als een gang, maar het zou een living moeten zijn.”

Deze uitspraak (kwam ze van Elke van den Brandt?) vat mooi samen waar ons schoentje knelde toen beweging.net het GIRAFF-project in 2020 uit de grond stampten.

“Zowel ouderen, jongeren, gezinnen met kinderen als minder mobiele buurtbewoners hebben soms moeite met hun plaats te vinden in de openbare ruimte. Die is vaak

ingericht om mensen (al dan niet in hun wagen) van punt A naar punt B te brengen. Een aangename plaats om te blijven hangen, elkaar tegen te komen, of gewoon ‘te zijn’, wordt als een extra gezien, geen prioriteit,” zegt Jo Robberechts, stafmedewerker Vorming bij Beweging.Academie.

“We stellen vast dat buurtbewoners weinig betrokken worden bij de inrichting van de buurt waar ze elke dag in leven.

Als er al inspraak georganiseerd wordt, dan is dat vaak door een (duur) studiebureau onder de arm te nemen, die dan een avond organiseert waarop een bepaald (vaak mondig, hoogopgeleid, ouder) publiek zijn gedacht zegt, waarvan de inbreng wordt ‘meegenomen’. Ik zeg niet dat dat bewuste schijninspraak is, maar veel betrokkenheid creëer je daar niet mee natuurlijk.”

Jo Robberechts

Arne Aerts

Het GIRAFF-project wil bewoners aanmoedigen om op een andere manier naar hun buurt te kijken, en op zoek te gaan naar manieren om die groener, gezonder en socialer te maken. “Ideaal is dat de vraag om dat te doen vanuit de bewoners zelf komt”, vertelt Arne Aerts, die als Maatschappelijk Innovator in Limburg drie GIRAFF-projecten begeleidde, “maar als we een voorzet vanuit een organisatie of gemeente krijgen onderzoeken we die uiteraard ook. Het belangrijkste is dat de bewoners mee het eigenaarschap opnemen en actief mee denken en het project uitrollen. Bij een GIRAFF-traject stopt het niet bij ‘je gedacht zeggen’, we willen een zo divers mogelijke groep mensen mee in het bad trekken en hen samen laten dromen over hoe ze hun buurt zien. En als duidelijk is waar de buurt nood aan heeft, ondersteunen we hen in het realiseren van die droom.”

“Je kan je daar ook aan mispakken natuurlijk”, lacht Jo, “In de ene buurt willen ze vooral ontmoetingsruimte creëren en komen ze uit op een overdekte picknickplek, of enkele zitbanken, maar we hebben ook al een herbestemming van een kerk of stationsgebouw gehad, of een plein dat ze graag willen opengebroken zien, of een buurttuin met fruitbomen! Dan ben je samen iets langer onderweg en ligt de focus eerder op samenwerken: met partnerorganisaties, met lokale besturen, de kerkfabriek of de NMBS. We leren zelf nog constant bij, dat is zeker één van de erg mooie neveneffecten van het project.”

Maar wat moeten we ons nu voorstellen bij zo’n traject? “Omdat we meestal vertrekken van een lokale voorzet is dat geen eenvoudige vraag, maar we proberen wel vast te houden aan enkele ‘succeselementen’ en een basisstramien. We zetten ze even op een rij:

1. BREED DRAAGVLAK: met een stickermethodiek op een grote kaart van de buurt kan elke passant zijn idee kwijt. Indien nodig trekken we met die kaart ook gericht naar groepen die we moeilijker bereiken: middelbare scholen, woonzorgcentra, ...

2. ANDERE BLIK OP RUIMTE: een grote houten Giraff op een oplegger trekt niet enkel de aandacht van de nieuwsgierige voorbijganger, maar neemt ook net de ruimte in van één parkeerplaats. Via de periscoop kijk je ook even ‘anders’ naar de ruimte.

3. VERANDERING VERBEELDEN: postkaartjes met ‘hoe het anders kan’, proefopstellingen als testfase, plaatsbezoeken bij andere projecten, een website met inspiratie... als je het ergens ‘gezien’ hebt, lijkt het altijd meer mogelijk.

4. SAMEN WERKT: we blijven bewust niet hangen in protest, maar zoeken samenwerking op, ook met de tegenstem, en zeker met het beleid.

5. BEWONERS BEPALEN: behalve het zeer ruime kader van ‘Groener, Gezonder, Socialer’ moeien we ons niet met de keuzes die bewoners maken. We bewaken mee dat de stuurgroep divers is en buiten zijn eigen bubbel durft denken, maar we focussen ons op het proces. Om zeker te zijn dat het over bewoners gaat die de buurt ‘bezigen’, maken we de perimeter maximum 2 km² groot.

Benieuwd naar wat er zoal gerealiseerd werd?

Goesting om zelf een Giraff-project uit de grond te stampen?

Neem dan eens een kijkje op www.giraff.be.

Enkele cijfers

Sinds 2020 zijn er in 20 gemeenten trajecten opgestart, verspreid over heel Vlaanderen & Brussel

Tussen de 40 en 800 mensen buurtbewoners of voorbijgangers gaven hun ‘gedacht’ over de bevraagde ‘ruimte’. (verschil wijk/stad)

Per traject maakt Beweging.Academie 1000€ werkingsbudget vrij, de meeste projecten vinden zelf financiering voor de uiteindelijke realisatie van hun plan.

GIRAFF-project HAKKEVELD: een getuigenis

Ingrid M. leerde het GIRAFF-project in Sonnis kennen via een flyer in de bus. Tijdens de week van buurtparticipatie organiseerde de sociale huisvestingsmaatschappij Cordium (nu WiL) een tweede bijeenkomst, waar ze nieuwsgierig op af ging.

“Ik was al bezig met een aantal activiteiten, en erg nieuwsgierig naar dat indrukwekkende kunstwerk dat daar aan het pleintje stond”, zegt Ingrid.

Dat kunstwerk was een metalen constructie met een houten hangmat en eronder een picknickbank in felle kleuren. Het was een verbeelding van ideeën die enkele buurtbewoners al verzamelden tijdens de eerste sessie van het project GIRAFF.

“Ik ben toen gaan luisteren. Ik begreep dat de buurt eerder ideeën had verzameld en

“Door het project heb ik veel buren leren kennen en er is zeker goesting om de mensen in de buurt te blijven samenbrengen.”

wij nu een selectie mochten maken. Het was best gezellig en de prachtige picknickbank waarop wij samen nadachten inspireerde ons om werk te maken van een permanente picknickplek die de buren zou uitnodigen om elkaar te blijven ontmoeten.”

“Eerst vond ik dat er wel al banken genoeg stonden, maar niet per se juist geplaatst. Ik was meer voor een afdak waar we de banken onder zouden kunnen verzamelen. Maar de groep wilde graag nog een eigen bank ontwerpen, dus ging ik mee met de flow. Samen met Arne en Bart zochten we hoe we centen konden bijeenkrijgen via een subsidiedossier bij Cera ”

“Het was fantastisch om iedereen onder ons afdak te zien zitten tijdens de officiële opening! Ik was trots dat we dit zelf deden, en nu zie ik regelmatig een ‘oud manneke’ genieten van de picknickbank; of een papa

zittend toekijken hoe zijn jongens voetballen (die trouwens blij zijn met de nieuwe voetbalnetten). Zelf ga ik er ook vaak heen met mijn kleindochter.”

“Door het project heb ik veel buren leren kennen en er is zeker goesting om de mensen in de buurt te blijven samenbrengen. Het idee kwam om een rommelmarkt te organiseren, wat vroeger zeker moeilijk zou geweest zijn, maar nu, omdat we elkaar al wat leerden kennen werd het een echt succes. Er wordt weer gepraat met elkaar, ik wil dit elk jaar opnieuw blijven doen.”

“Er moet wel een trekker zijn, want als ik geen initiatief had genomen, was er geen rommelmarkt geweest. Mensen hebben allemaal leuke ideeën, maar er zijn weinig trekkers in de buurt. We hebben nu onze picknickplek, dus hopelijk komen er binnenkort nog initiatieven. Wie weet kunnen we de komende jaren nog verder uitbreiden? Iets voor kinderen, of de petanquebaan herstellen. Allemaal dingen die de sociale verbondenheid kunnen versterken.”

EEN GESPREK MET WOUTER VAN DYCK

Naar een veiligere digitale wereld. Laat je niet vangen!

Zeven op de tien Belgen kwamen ooit in aanraking met “phishing”, oplichters die via berichten je bankgegevens proberen te achterhalen. Wouter Van Dyck probeert mensen hier tegen te wapenen tijdens zijn vorming “Laat je niet vangen”.

Een gesprek na al meer dan 120 vormingen door Vlaanderen.

Wouter, je hebt nu meer dan 120 trainingen over cyberweerbaarheid gegeven. Terugkijkend, hoe voel je je hierbij?

Wouter Van Dyck: Het is ongelofelijk. Nooit had ik gedacht dat dit onderwerp zo’n vlucht zou nemen. Samen met de inzet van zeven vrijwilligers hebben we meer dan 200 sessies gegeven door heel Vlaanderen, waaraan meer dan 5000 mensen hebben deelgenomen. En het meest verbazingwekkende is dat ondanks de lengte van de sessies, ongeveer 2,5 uur, 99% van de reacties positief is.

Wat was de aanleiding om met deze vormingen te starten?

Wouter: Het begon allemaal tijdens de coronacrisis. We merkten dat het probleem van phishing exponentieel toenam. Na contact met Mediawijs en het aanpassen van hun basisnota over internetgevaren, zagen we al snel in hoe breed de be-

hoefte lag. We testten de vorming met mensen uit de sociale economie, en de reactie was zo positief dat we besloten dit breder aan te pakken.

Het persoonlijke raakt ons vaak het meest. Heb je zelf ervaringen met cybercriminaliteit in je naaste omgeving?

Wouter: Absoluut, mijn eigen moeder werd het slachtoffer van whatsappfraude. Ik start mijn trainingen altijd met het benadrukken dat niemand immuun is voor dit soort oplichting. Het is vergelijkbaar met veilig leren bewegen in het verkeer; je moet altijd alert zijn. En met de opkomst van AI kunnen cybercriminelen hun frauduleuze praktijken nog verder automatiseren.

Waarom is het belangrijk dat mensen zich wapenen tegen cybercriminaliteit?

Wouter: We leven in een tijd waarin te veel mensen onwetend persoonlijke informatie

vrijgeven, vaak door simpelweg op “cookies toestaan” te klikken. Dit maakt ons kwetsbaar voor oplichters die ons vertrouwen willen winnen.

Wat zijn de verdere plannen?

Wouter: In 2023-2024 bereiden we ons voor op de uitdagingen die AI met zich meebrengt voor de maatschappij. Dit denkproces is gestart, en we zijn van plan om in 2025 een traject te starten. Het is van cruciaal belang dat we hierover nadenken en ons voorbereiden op de impact van AI.

‘Niemand is immuun voor dit soort oplichting.’

Wouter Van Dyck

7 tips voor veilig surfen

1. Bescherm je privacy

2. Maak sterke wachtwoorden

3. Check het hoofddomein van de website

4. Leer valse links herkennen

5. Negeer geen software-updates

6. Geef apps de toestemmingen die ze nodig hebben

7. Wees voorzichtig met openbare wifi

Dit interview is mede tot stand gekomen door het gebruik van Artificiële Intelligentie, met name Chatgpt4.

Wil je als bewegingspunt graag een vorming organiseren over Artificiële Intelligentie?

Neem dan contact op met wouter.vandyck@beweging.net

AI, de hype voorbij

Jackie Janssen, Chief Data Officer bij de CM, trekt ook door het hele land met zijn keynotes en workshops rond AI en technologie. In zijn boek “AI, de hype voorbij” erkent hij de mogelijkheden die artificiële intelligentie (AI) biedt, maar kijkt hij ook verder naar het potentieel om organisaties van grond af aan te transformeren. Het boek gaat dieper in op alledaagse toepassingen van AI, zoals navigatiesystemen in auto’s en gepersonaliseerde aanbevelingssystemen op streaming-platforms.

“De toekomst van AI, die zie ik zeer positief in.”

De ontwikkeling van AI biedt enorme kansen om onze werkzaamheden efficiënter te maken en de kwaliteit van leven te verbeteren. Bovendien schuilt er voor heel wat sectoren een kans in om de tekorten op de arbeidsmarkt gedeeltelijk op te lossen. AI zal in de toekomst nog zichtbaarder zijn in ons dagelijks leven, vooral in hoe we interacteren met technologieën die ons assisteren in zowel eenvoudige als complexe taken. Voorbereiding op deze toekomst vraagt om continue bijscholing en aanpassing aan nieuwe systemen die ons helpen beslissingen te maken of routineprocessen te automatiseren.

Bij CM hebben we al concrete stappen gezet met AI, oa. door het automatiseren van het sorteren en beantwoorden van inkomende e-mails. Dit heeft niet alleen geleid tot een efficiëntere afhandeling maar ook tot een betere ondersteuning van onze medewerkers. Het doel hierbij is niet het vervangen van menselijke arbeid, maar het versterken van onze medewerkers door hen meer ruimte te geven voor com-

Beweging.net als brug

Voor beweging.net denk ik dat er een unieke kans ligt om als brug te fungeren tussen technologische ontwikkelingen en de gemeenschap. Het is waardevol om informatieve sessies te organiseren die de basisprincipes van AI verhelderen en aantonen hoe deze technologieën ten goede kunnen komen aan het dagelijks leven. De kernboodschap zou moeten focussen op het demystificeren van AI, het benadrukken van de positieve impact en het empoweren van leden door kennisoverdracht over hoe AI tools kunnen worden ingezet voor persoonlijke en gemeenschappelijke voordelen.

COLUMN

Meer dan een steentje verlegd in de rivier

Schuldindustrie op zijn kop door voorstel van beweging.net

Al vele jaren klaagt beweging.net aan dat het wettelijk systeem om schulden te innen bij mensen die hun facturen niet kunnen betalen, kwalijke gevolgen heeft en mensen dieper in de schulden duwt.

Een wettelijk systeem dat problemen van mensen verergert, is in onze ogen een slecht systeem. En dus werkten we met beweging. net mee aan een voorstel dat de schuldin-

dustrie op zijn kop zet en mensen tijdig schuldbemiddeling aanbiedt. We gingen in gesprek met alle actoren – politieke partijen, advocaat-schuldbemiddelaars, VVSG, de koepel van CAW’s Unizo en armoede-organisaties – en beargumenteerden waarom een vroegtijdige detectie en een gecentraliseerde aanpak van de schulden voor alle partijen een vooruitgang is.

Onze aanpak loonde. De regering De Croo nam het minnelijk invorderen op in zijn regeerakkoord en de ministers van Economie en van Justitie werkten samen en veranderden structureel de manier waarop aan schuldinvordering zal worden gedaan. Drie van de vier wetsontwerpen zijn goedgekeurd. Alleen de wijziging van de collectieve schuldenregeling haalde het op de valreep niet en zal hopelijk volgende legislatuur aangepakt worden.

‘Voor veel gezinnen met schulden zal dat betekenen dat ze sneller geholpen worden om hun onbetaalde facturen aan te pakken.’

Sandra Rosvelds

Deze drie nieuwe wetten veranderen de manier van schuldinvordering ten gronde. Schuldeisers mogen niet meer ongelimiteerd kosten aanrekenen op een onbetaalde factuur (wet 4 mei 2023). Incassobureaus mogen geen bijkomende kosten meer aanrekenen. Het begrip ‘minnelijke schuldbemiddeling’ wordt wettelijk erkend en de rol van ‘minnelijk schuldbemiddelaar’ wordt omschreven (wet Diverse bepalingen van 8 mei 2024). Nog belangrijker is de wet Strijd tegen overmatige schuldenlast (wet van 8 mei 2024). Gerechtsdeurwaarders en advocaten zijn voortaan verplicht mensen te wijzen op de mogelijkheden van schuldbemiddeling, alvorens hen te dagvaarden. Mensen met schulden krijgen zo meer tijd om hun zaken op orde te brengen of om schuldbemiddeling aan te vragen. De informatie-uitwisseling tussen gerechtsdeurwaarders onderling en met advocaten, OCMW’s of CAW’s wordt versterkt. Dat alles samen zal voor veel gezinnen met schulden betekenen dat ze sneller geholpen worden om hun onbetaalde facturen aan te pakken en om dagvaarding voor de rechtbank te vermijden.

Daarmee is meer dan een steentje in de rivier verlegd.

Wil je graag meer info over deze problematiek en de aanpak van beweging.net?

Neem dan contact op met sandra.rosvelds@beweging.net

Vast-Goed: Van proefproject tot bloeiend model

Het verhaal van Vast-Goed, ons model voor gedeelde plekken, startte in 2019. Op een kille novemberavond kwam een groep mensen samen in de kantoren van het Internationaal Comité Antwerpen, mensen van verschillende verenigingen en buurtpartners. Lina Stepanova van Ladies Life Club was er ook bij tijdens die vergadering.

Lina Stepanova – voorzitter Ladies Life Club: “Wij bestaan als vereniging sinds 2018 en wij zochten van bij het ontstaan naar een thuis voor onze vereniging. Wij hebben tijdens die bijeenkomst letterlijk gezegd tegen de medewerkers van beweging.net en het Internationaal Comité: geef ons ruimte, geef ons een plek. Wij komen samen met mensen en organiseren allerlei gemeenschapsvormende activiteiten, maar we hebben geen lokalen en geen ondersteuning.”

Tegelijkertijd liep er op dat moment een bevraging van beweging.net Antwerpen bij vrijwilligers, bestuurders en partners met als voornaamste vraag: hoe kan beweging. net het verschil maken in de stad en de samenleving? Uit de bevraging bleek opnieuw dat er heel wat engagement bij veel mensen borrelde, maar wat dikwijls ontbrak was materiële en structurele ondersteu-

ning. Concreet ging het dan over het vinden of mogen gebruiken van een geschikte locatie, bepaalde administratieve assistentie, een link naar beleidsmakers en connecties met andere partners.

“Sinds 2020 zijn we actief aan de slag gegaan met die twee zaken,” aldus Karolien Huyghe, Stadscoördinator Antwerpen bij beweging.net. “We willen bruggen bouwen tussen dromers en doeners, tussen het traditionele verenigingsleven en nieuwe collectieven en dat allemaal vanop vaste plekken. Door het engagement van velen te bundelen op één locatie kunnen we al deze initiatieven verbinden met deze plek en met elkaar en worden ze versterkt. Het radicale van deze manier van werken is dat wij niet zelf in de rol van programmator zitten, maar als professionals voluit kiezen voor de rol van procesbegeleider”

“Het concept van Vast-Goed kreeg verder vorm dankzij inspirerende voorbeelden in binnen- en buitenland, die we bijvoorbeeld via Peter Raeymaeckers van de Universiteit Antwerpen op het spoor kwamen. Daarnaast leerden we veel van de principes rond gedeeld gebruik en beheer dankzij mensen als Koen Wynants en Anton Vandenbroucke van Commons Lab.

De bal ging pas echt aan het rollen toen we beseften welk gigantisch potentieel we konden benutten als we vanuit beweging. net een sleutelrol zouden opnemen om leegstaand of onderbenut parochiaal patrimonium te ontsluiten voor de buurt. Onze droom was om daar opnieuw levendige gemeenschapsplekken van te maken. Het sluit bovendien prachtig aan bij het gedeeld verleden van veel van de verenigingen en van beweging.net zelf binnen de parochiale gebouwen.

Een volgende stap werd gezet door de samenwerking op het terrein met het Sociaal Winkelpunt. We spotten samen een locatie in Deurne Noord, een buurt met een grote diversiteit aan bewoners. In 2021 gingen we aan de slag met een projectonderzoeker en enkele studenten van de Karel de Grote Hogeschool. Zij trokken door de buurt om mensen en verenigingen te bevragen en te betrekken.

In 2022 kon het concept dan echt in de praktijk getest worden, dankzij financiële ondersteuning van de stad Antwerpen en de districten Borgerhout en Deurne. De eerste locatie van Vast-Goed was een feit:

‘Het boeiende van dit concept zit ook in de mix van partners: van kleine feitelijke verenigingen tot grote zorgspelers in de buurt.’

Bazaar2100 in Deurne. Sindsdien wordt deze plek gebruikt én beheerd door een tiental vaste gebruikers en zo’n 15 andere partners. Er wordt gekookt, geleerd, verteld, gedeeld, gespeeld, geïnformeerd, gesensibiliseerd en nog veel meer.

Het boeiende van dit concept zit ook in de mix van partners: van kleine feitelijke verenigingen tot grote zorgspelers in de buurt.”

Willy Musitu, coördinator bij Internationaal Comité Antwerpen beaamt dat. “Het is echt heel mooi dat zo veel verschillende mensen en verenigingen gebruik kunnen maken van deze plek voor hun eigen activiteiten en bijeenkomsten, maar vooral dat we er allemaal samen verantwoordelijk voor zijn. Een paar keer per jaar organiseren we met alle vaste gebruikers een grote buurtactiviteit waarop iedereen wordt uitgenodigd, ook de mensen uit de buurt, om samen te eten. Iedereen brengt iets mee, naar eigen smaak en vermogen, en we delen alles. Dat is echt iets waar je heel gelukkig van wordt”

Willy Musitu, Tomas Uten, Lina Stepanova en Karolien Huyghe

“Met Vast-Goed doen we veel meer dan enkel een plek uitbaten,” gaat Tomas Uten, projectmedewerker Vast-Goed en participatie beweging.net Antwerpen, verder.

“We brengen er de buurt samen via allerhande activiteiten, versterken de organisaties die gebruik maken van onze locaties en proberen de omliggende dienstverlening via onze onthaalfunctie te stroomlijnen. De inhoudelijke invulling, het programma, gebeurt voor en door de buurt, maar het achterliggende proces nemen we volledig op ons. Een ruimte delen en samen beheren, moet je immers leren.”

“Ja, dat is zeker zo.” Beaamt Hilde Allaert, medewerker verenigingen stad Antwerpen.

“Gedeeld ruimtegebruik is duidelijk een proces dat tijd nodig heeft. Er wordt gezocht naar wat werkt. We kijken samen hoe eigenaarschap opgenomen kan worden. Daar gaat heel wat tijd over. Een goede

procesbegeleider is dan ook essentieel. Die nodigt uit, faciliteert en geeft vooral voldoende tijd. In Bazaar2100 zie je dat dit al heeft gewerkt: de partners nemen stap voor stap meer zelf in handen en er worden meer gezamenlijke activiteiten opgezet om de banden te versterken en de buurt meer te betrekken. Zo wordt een brug gelegd tussen de vaste gebruikers, de verenigingen uit de buurt, de gebruikers van de Sociale Kruidenier en de buurtbewoners.”

Tomas Uten: “Na de opstart met VastGoed in Deurne volgde een volgende locatie eind 2022 aan het Koxplein in Borgerhout en vanaf 2024 komt nog een locatie bij op de grens van Borgerhout en Antwerpen Noord. Daarnaast zijn al zaadjes geplant voor bijkomende plekken op Linkeroever, Luchtbal, Merksem, Sint-Andries, … Het model VastGoed, gedeelde plekken voor een stad in beweging staat dus in volle bloei.”

Ook buiten Antwerpen zijn we overtuigd van de mogelijkheden dat Vastgoed biedt,” aldus Karolien Huyghe, stadscoördinator bij beweging.net. “In andere steden zoals Brussel en Genk, maar ook in de rest van Vlaanderen staan we met het team van Maatschappelijke Innovatie klaar om verder aan de slag te gaan met dit model. Als echte bruggenbouwers willen we dit uittesten van West-Vlaanderen tot Limburg, in kleinere gemeenten en andere steden.”

Wil je graag meer info over Vast-Goed of contact opnemen? Neem dan eens een kijkje op www.vast-goed.be of neem contact op met de maatschappelijk innovator in jouw regio.

VOETPADENTOOL STAPSCORE KOMT ERAAN

Stap voor stap richting betere voetpaden met Stapscore

Met ‘Stapscore’ slaan beweging.net, UHasselt en Verkeersplatform VZW de handen in elkaar. Met een app kunnen vrijwilligers de staat van voetpaden in hun buurt in kaart brengen. We roepen lokale besturen op om met de resultaten aan de slag te gaan en om een gericht voetpadenbeleid uit te werken. Ines Meskens, nieuwe collega en projectcoördinator bij beweging.net, stelt het gloednieuwe project graag aan je voor.

Uit diverse bevragingen blijkt dat burgers zeer veel belang hechten aan goede voetgangersinfrastructuur. Ze schuiven de aanwezigheid van goed onderhouden en veilige voetpaden naar voren als topprioriteit. In werkelijkheid zijn veel voetpaden echter in gebrekkige staat. Ze zijn onvoldoende breed, bevatten putten of andere obstakels, of zijn zelfs volledig afwezig.

Nochtans hechten veel (boven)lokale besturen belang aan goede en veilige voetpaden. Goede infrastructuur voor voetgangers wordt vaak opgenomen in mobiliteitsplannen en in het Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen 2021-2025 worden voetgangers samen met fietsers voorop geplaatst.

Door een gebrek aan gegevens over de huidige voetgangersinfrastructuur, blijkt het vaak moeilijk om goede intenties om te zetten in een effectief voetpadenplan.

Daarom slaan beweging.academie, het Instituut voor Mobiliteit van de UHasselt (IMOB) en Verkeersplatform vzw de han-

den in elkaar. “Met Stapscore ontwikkelen we een applicatie om de kwaliteit van voetpaden op het grondgebied van een gemeente of stad in kaart te brengen”, aldus Ines Meskens, projectcoördinator. “Aan de hand van de resultaten kan vervolgens een concreet actieplan voor voetpaden opgesteld worden.”

Het belang van goede voetpaden

Goed onderhouden en veilige voetpaden zijn in het belang van iedereen in onze samenleving. Ze zorgen ervoor dat wandelen – een bij uitstek groene én gezonde mobiliteitsvorm – voor iedereen aangenaam, toegankelijk en veilig wordt.

‘Goed onderhouden en veilige voetpaden zijn in het belang van iedereen in onze samenleving.’

Voor veel groepen in de samenleving zijn goede voetpaden zelfs cruciaal om zich veilig en zelfstandig te kunnen verplaatsen. Denk maar aan mensen die gebruikmaken

van een rolstoel, rollator of wandelstok, maar bijvoorbeeld ook aan jonge kinderen, ouders met een kinderwagen, mensen die met krukken wandelen, mensen met een visuele beperking of senioren en ouderen met een verhoogd risico op vallen. De lijst met groepen wiens mobiliteit sterk beïnvloed wordt door de staat van de voetpaden is lang. Toegankelijke voetpaden kunnen ervoor zorgen dat iedereen meer kan deelnemen aan het maatschappelijke leven, ongeacht hun mobiliteitsniveau.

Voetpadenonderzoek

Verkeersplatform Lebbeke

Het idee voor Stapscore ontstond vanuit een succesvol voetpadenonderzoek dat in 2018 uitgevoerd werd door het Verkeersplatform Groot-Lebbeke. Uit een grootschalige enquête bleek dat de inwoners van regio Groot-Lebbeke de staat van de voetpaden als grootste verkeersprobleem in hun gemeenten beschouwden. Daarop besloot het verkeersplatform actie te ondernemen door een uitgebreid voetpadenonderzoek uit te voeren.

1. Giraff, 2. Beweging.academie, 3. Gokreclame, 4. Visie digitaal, 5. B-sides, 6. Adviesraden; 7. Kinderopvang, 8. Fietsbieb

Ze stelden parameters op waaraan een voetpad minimaal moet voldoen om veilig en comfortabel te zijn. Vervolgens ging een groep vrijwilligers de baan op ging om alle voetpaden te beoordelen op elk van deze parameters. Het onderzoek bleek een succes. Naast een uitgebreid rapport over de staat van de voetpaden in de regio leverde het project ook veel aandacht op. Zowel mobiliteitsorganisaties als andere lokale besturen uitten hun interesse om ook een gelijkaardig inventarisatie van de voetpaden in hun regio te organiseren aan de hand van de uitgewerkte methodiek.

Ines: “Met de ontwikkeling van Stapscore willen we deze methodiek omzetten in een

digitale tool. Die moet gebruiksvriendelijk zijn en wordt ter beschikking gesteld aan lokale besturen. Alle deelnemende steden en gemeenten kunnen dezelfde werkwijze hanteren en de ingezamelde data wordt op één plaats verzameld. Het voordeel van uniform te werk te gaan, zorgt ervoor dat opvolging op een hoger niveau – intergemeentelijk, provinciaal of zelfs op het niveau van de Vlaamse overheid – mogelijk wordt.”

De kracht van vrijwilligers

Net zoals voor het voetpadenonderzoek van Verkeersplatform Groot-Lebbeke – en talloze andere projecten van Beweging.net, IMOB en Verkeersplatform vzw – zal voor

‘Met de ontwikkeling van Stapscore willen we deze methodiek omzetten in een digitale tool.’

Ines Meskens

Stapscore samengewerkt worden met lokale vrijwilligers.

Zodra samen met een lokaal bestuur besloten wordt om met het Stapscore-project van start te gaan, wordt een oproep gelanceerd naar vrijwilligers. We roepen hen op om mee te werken als data-verzamelaar. Zo bieden we burgers de kans om actief bij te dragen aan de verbetering van de voetpaden in hun eigen gemeente. “De vrijwilligers krijgen een opleiding over de Stapscore-applicatie”, aldus Ines Meskens. “Vervolgens trekken ze erop uit binnen het grondgebied van hun stad of gemeente. In de applicatie geven ze elk voetpad een score op vooraf bepaalde criteria. Die parameters vormen uiteindelijk een totaalscore voor het voetpad. Deze resultaten worden geëvalueerd en gedetailleerd gerapporteerd aan het lokale bestuur, waarna een concreet voetpadenbeleid opgesteld kan worden. Zo gaan we stap voor stap op weg naar betere voetpaden.

Pilootproject Stapscore

In 2024 en 2025 loopt met steun van de Vlaamse overheid een pilootproject, waarbij Stapscore wordt opgestart in vijf steden en gemeenten.

Ken jij een stad of gemeente die interesse zou hebben om hieraan deel te nemen? Of heb je vragen over het project? Neem dan contact op met Ines via ines. meskens@beweging.net

Een die dromen waarmaakt organisatie

INTERVIEW

Cyberaanvallen op organisatieniveau

Cyberaanvallen komen steeds vaker voor. In dit magazine lees je hoe Wouter Van Dyck aan internetgebruikers – iedereen dus - de vorming “Laat je niet vangen. Een kritische houding in onze digitale wereld.” geeft. Maar hoe ga je als organisatie om met cybercriminaliteit? We gingen langs bij de ICT-dienst van beweging.net.

Rudi Schils, ICT-manager, Dries Luystermans en Bram Dehaspe – system engineers – zijn de namen achter de IT-helpdesk van beweging.net. Drie stille krachten die achter de schermen zorgen voor een naadloze werking van de computerinfrastructuur. Niet alleen voor beweging.net, maar voor tal van organisaties waaronder Pasar, Femma en WSM, met ongeveer een 300-tal gebruikers.

“We zijn verantwoordelijk voor het beheren van onze computer- en serverinfrastructuur, het up-to-date houden en versterken ervan tegen cybersecuritydreigingen,” legt Dries uit. “Onze taken omvatten het pushen van updates naar laptops en het overzien van een netwerk van ongeveer veertig servers, variërend van antivirus servers tot print servers.”

In het digitale tijdperk blijft cybersecurity een belangrijke zorg. “We hebben verschillende cyberaanvallen meegemaakt, waaronder pogingen tot phishing,” merkt Bram op. “Gelukkig hebben we nog geen gerichte aanvallen meegemaakt. De meeste incidenten betreffen misleidende inlogpagina’s die zich voordoen als legitieme Microsoft-platforms, met als doel gebruikersinformatie te verkrijgen via phishing-e-mails.”

‘Indringers kunnen contactinformatie verzamelen en gebruikersrechten misbruiken om kwaadaardige acties uit te voeren.’

Dries verduidelijkt: “Het meest voorkomende scenario houdt in dat onwetende werknemers ten prooi vallen aan deze phishing-zwendel, waardoor ze onbedoeld toegang verlenen tot onze systemen. Daar komen initiatieven zoals de workshops van Wouter Van Dyck’s ‘Laat je niet vangen’ om de hoek kijken. Training en bewustwording zijn cruciale onderdelen van onze verdedigingsstrategie.”

Wat houdt precies een cyberaanval in?

“In het verleden was ransomware een veelvoorkomende dreiging,” legt Dries uit. “Dat wil zeggen dat aanvallers bepaalde gegevens versleutelen en losgeld eisen om de toegang opnieuw te herstellen. Dat zullen we uiteraard nooit betalen. Door middel van back-ups kunnen we terug in de tijd gaan van voor de “aanval”, maar dat is een serieuze tijds- en werkinvestering.”

“Toegang tot onze systemen vormt vandaag een aanzienlijk risico,” voegt Bram toe. “Indringers kunnen contactinformatie verzamelen en gebruikersrechten misbruiken om kwaadaardige acties uit te voeren,

zoals het opstellen van frauduleuze e-mails om nietsvermoedende ontvangers te manipuleren om geld over te maken.”

Het opsporen van cyberaanvallen vereist waakzaamheid.

“We ontvangen soms meldingen die ons waarschuwen voor abnormaal gebruikersgedrag,” zegt Dries. “Hoewel deze meldingen waardevol zijn, kan het onderscheiden van echte bedreigingen van valse alarmen uitdagend zijn. Zo kunnen inlogpogingen vanuit het buitenland legitiem zijn – een werknemer die in het buitenland de mails checkt – maar het kan ook een cyberaanval zijn.”

Naarmate de technologie vordert, groeien ook de complexiteiten van cybersecurity.

“Hoe meer applicaties we gebruiken, hoe meer mogelijkheden er zijn om binnen te breken,” merkt Dries op. “Taken die vroeger op papier werden afgehandeld, vinden nu online plaats, waardoor nieuwe kwetsbaarheden ontstaan.”

“Het aanpakken van deze uitdagingen vereist een proactieve benadering,” benadrukt Bram. “Onze verantwoordelijkheden strekken zich uit verder dan traditionele antivirus- en firewallmaatregelen. We monitoren voortdurend potentiële bedreigingen en anticiperen op aanvallen voordat ze zich voordoen.”

Gelukkig is onze organisatie niet weerloos. “We hebben stappen ondernomen om risico’s te beperken, waaronder verzekeringen,” bevestigt Dries. “In geval van een inbreuk hebben we middelen tot onze beschikking om de nasleep te doorstaan, zo kunnen we consultants inhuren die ons

De beste oplossing tegen cyberaanvallen is natuurlijk er geen toe te laten”, gaat Bram verder. “De mens is nog steeds slimmer dan computers, of heeft toch al zeker een beter buikgevoel. Het beste wat ik iedereen kan aanraden is om op je hoede te zijn en volg eens de vorming van collega Wouter: “Laat je niet vangen.”

“De mens is nog steeds slimmer dan computers, of heeft toch al zeker een beter buikgevoel

Pronet to the rescue!

Hoe weerbaar is uw bedrijf bij een cyberaanval?

Wat met gelekte gegevens, eventuele privacy-issues of zelfs reputatieschade? Ben je hierop voldoende voorbereid?

Onze experts zijn 24/7 ter beschikking om u verder te helpen, maar met de verzekering van Pronet ben je ook financieel beschermd.

Jouw programma’s, computers en netwerken beschermen wij zeer graag tegen digitale hackers. Want je wil voorkomen dat je organisatie stil ligt, met alle gevolgen van dien.

Vanuit Pronet verzekeringen bieden wij je daarom zeer graag een polis Cybersecurity aan die behoort tot de beste ter wereld qua dekking en bijstand.

Voor al uw IT-vragen en technische ondersteuning kan je terecht bij onze ict-manager Rudi Schils en zijn collega’s via ticket@beweging.net

Pronet is een verzekeringsagentschap (uitsluitend) gericht op de social-profitsector, organisaties en sociale ondernemers. Ons verzekeringsaanbod is transparant en op maat van elke organisatie.

Vragen? Meer info? Neem gerust contact op met Luc Dendooven via luc.dendooven@beweging.net

SYNDICAAL OVERLEG BIJ BEWEGING.NET

“Gezond verstand en wederzijds vertrouwen is altijd de cruciale basis.”

In mei vonden in meer dan 7 000 ondernemingen sociale verkiezingen plaats. Ook bij beweging.net werd gestemd voor een werknemersvertegenwoordiging. Wij spraken met Brecht Beelen, Anuschka Dildick en Wim Troch, drie vakbondsafgevaardigden bij Groep Beweging.

Waar hebben jullie in 2023 rond gewerkt?

Anuschka: “We hebben rond een heleboel thema’s gewerkt. Zo hebben we een telewerk-policy afgesloten. Daarin hebben we het thuiswerken en werken op flexplekken in regels gegoten, al vormen gezond verstand en wederzijds vertrouwen eigenlijk altijd de cruciale basis.”

Wim: “Sinds de coronacrisis is de manier van werken grondig veranderd. Overal, en dus ook bij beweging.net, is telewerk een realiteit geworden. We hoeven niet meer allemaal altijd op kantoor te zijn. Dat thuiswerken en werken op flexplekken is een zegen voor de combinatie werk en gezin, maar we moeten als syndicale delegatie ook waken over een aantal valkuilen. Zo is het contact met collega’s en voeling houden met wat er leeft in de beweging belangrijk. Zeker voor nieuwe collega’s is dat een aandachtspunt. En bovendien moeten we erover waken dat iedereen mee is met de nieuwste technologie om thuiswerk mogelijk te maken.”

Dit jaar zijn er natuurlijk sociale verkiezingen. Waarom is dat belangrijk?

Anuschka: “Alle personeelsleden kiezen hun vertegenwoordigers voor het overleg met de leidinggevenden. Ook voor onze organisatie is dat sociaal overleg erg belangrijk. Het is niet voor iedereen even vanzelfsprekend om zomaar naar een leidinggevende te stappen. Bovendien is een

“Een uniform personeelsbeleid is de basis voor goede samenwerkingen tussen alle collega’s”

centraal overleg in een organisatie als de onze noodzakelijk om het overzicht te bewaren tussen de diverse clusters, diensten en deelorganisaties. Een uniform personeelsbeleid is de basis voor goede samenwerkingen tussen alle collega’s.”

Waar zullen in 2024 jullie klemtonen liggen?

Brecht: “Sinds een kleine twee jaar kent beweging.net een nieuwe structuur. Toen zijn er grote stappen gezet in een eenvormig personeelsbeleid en samenwerking tussen de verschillende diensten. Nu is het tijd om die hervormingen eens grondig te evalueren. Daarnaast moeten we ook de onderhandelingen voor een nieuwe cao opstarten. En tot slot is er ook de aange-

kondigde verhuizing van Aeropolis. Ook dat willen we op de voet volgen. Niet alleen waar we zullen zitten is belangrijk, maar ook hoe het gebouw ingericht zal worden, heeft impact op het werk en het welbevinden van de collega’s.”

Wim: “Dat bleek ook uit de bevraging rond thuis- en telewerk die we bij de collega’s hielden. Ook als er op kantoor gewerkt wordt, is er nood aan ruimtes waar je geconcentreerd kunt werken, of bellen zonder anderen te storen.”

Op 16 mei 2024 waren er sociale verkiezingen binnen onze organisatie. De werknemers binnen beweging.net zullen de komende jaren vertegenwoordigd worden door Arne Aerts, Brecht Beelen, Anuschka Dildick, Shams Niyazi, Dominique Saelens en Wim Troch. We wensen de nieuwe syndicale afvaardiging veel succes toe!

“Thuiswerken en werken op flexplekken is een zegen voor de combinatie werk en gezin, maar we moeten als syndicale delegatie ook waken over een aantal valkuilen.

Bart Vannetelbosch, nationaal secretaris ACV

“Sociale

verkiezingen zijn democratie van de nabijheid”

“Er was misschien minder aandacht voor de sociale verkiezingen dan voor de parlementsverkiezingen, maar dat is niet helemaal terecht. Onderzoeken tonen dat in bedrijven waar sociale verkiezingen worden gehouden, de werknemers meer openstaan voor politiek en meer het belang van democratie inzien.”

“Twee miljoen Belgische werknemers hebben begin mei kunnen stemmen voor hun vertegenwoordigers in ondernemingsraden en Comités voor preventie en bescherming op het werk. Meer dan 85 000 werknemers hebben zich kandidaat gesteld. Het bijzondere bij deze verkiezingen is dat je de personen op wie je kunt stemmen echt kent. Je ziet hen elke dag, en niet op affiches langs de straat of in facebookadvertenties. Sociale verkiezingen zijn democratie van de nabijheid.”

“Het belang van sociale verkiezingen is duidelijk aangetoond. In ondernemingen met sociaal overleg krijgen werknemers bijvoorbeeld meer opleidingskansen en zijn er minder arbeidsongevallen. Ook al gaat het in syndicaal overleg soms om heel technische of juridisch complexe dingen, werknemers kunnen als de beste inschatten wat kan werken, en wat niet. Bovendien zijn de vakbondsafgevaardigden de meest geschikte personen om het draagvlak op de werkvloer aan te voelen en te vergroten.”

“Wanneer je naar het nieuws kijkt, zou je kunnen denken dat het sociaal overleg tussen werknemers en werkgevers dood is. Er zijn inderdaad een aantal dossiers die geblokkeerd zitten, maar op sectorniveau en zeker op ondernemingsniveau slagen we er gelukkig wel nog in om

“In ondernemingen met sociaal overleg krijgen werknemers bijvoorbeeld meer opleidingskansen en zijn er minder arbeidsongevallen.”

ERIC SPIESSENS MET PENSIOEN

“We moeten praten met elkaar”

Het is heerlijk wandelen in het d’Urselpark in Hingene (Bornem), waar Eric Spiessens – die vlakbij woont – elk hoekje, elke boom en elke wal kent, en elk dier dat beweegt heeft gezien of gehoord. ‘Daar, een boomklever!

Daar een eekhoorn! Gezien?’ Al wandelend gaan we van gisteren naar morgen. Van het socio-culturele (de kwb) naar het socio-economische (ACW, Groep ARCO, beweging.net). Van het nationale naar het lokale en terug. Van de stencilmachine naar A.I. en chatgpt. “Ken jij daar iets van,” vraagt hij. “Ik zoek wel eens iets op,” zeg ik. Eric haalt zijn schouders op. “Mijn grote zorg voor de toekomst is, hoe we als samenleving de herverdeling zullen realiseren. De herverdeling van inkomens, middelen, natuur. En wie dat gaat doen? Wie, welke organisatie? Voor mijn moeder was een frank, een frank. Voor mij is er de vraag hoe we morgen onze welverdiende boterham zullen verdelen, zodat iedereen er wel bij vaart?”

Tekst: Dominique Coopman

“Ik hou niet van compromissen, waarbij elke partij iets krijgt en je zo verder doet. Nee, we moeten praten met elkaar en discussiëren tot we een oplossing hebben”

Ik smul van Erics opmerkzaamheid en kennis, en hoe hij verbanden legt van gisteren naar morgen. “Daar,” zegt hij, “in de kelder van dat gebouw, verborg mijn moeder varkens tijdens de oorlog.” Eric komt uit een arbeiders- én een landbouwersgezin. “De som van de twee,” zegt hij. “Vader was smid-monteur op de carrosserie te Puurs en moeder was landbouwster. Zij kweekte varkens, kippen, aardappelen, koren en asperges, en vader had de perfecte groentetuin.” Thuis geleerd wat werken is en de kans gegrepen om te studeren. In het d’Urselpark valt af en toe een stilte, een brok emotie als teken van respect. Erics vader stierf in 1987 aan een verschrikkelijke ziekte: ALS. Moeder overleed in februari van dit jaar. “Ziek?’ vraag ik. “Nee,” zegt Eric, “versleten.”

Het wel en wee van de jeugd

Als jonge gast is Eric bij de turnkring, maar studeert ook graag. “Ik heb een mooie jeugd gehad, in dit unieke Klein-Brabant, tussen de Schelde en de Rupel. Ik herinner me een zaterdag, dat we in de regen patatten raapten. Het was hard labeur, maar ook ontspanning. En na regen, klaarde het op en was de akker voor ons. Dan speelden en ravotten we, deden hoog- en verspringen.” Maar Eric stelt zich ook vragen. Hij volgt Latijn-wetenschappen aan het college in Puurs. “Toen ik 16 jaar was, nam ik een schriftje en rekende uit wat mijn moeder verdiende per uur. Ze kon er niet om lachen, maar ik wou het weten. Ik werkte ook mijn eerste coöperatief modelletje voor de buurt uit, met gedeelde weiden en gronden, gedeelde machines en werktuigen, en

ruilarbeid.” Ook natuur en milieu, en de vernietiging ervan in jaren ’70 en ’80, raken hem. “Korte termijn-politiek,” noemt hij het. “Dwars door Klein-Brabant werd de N16 aangelegd. De beste akkergronden werden verkaveld voor alleenstaande woningen en de uitbreiding van industrie en kmo-zones. Het zorgde voor werk in eigen streek. Maar tegelijk ging zeer veel natuur, biodiversiteit en landbouwgrond teloor. Grachten en beken vol vis en amfibieën werd ingebuisd of verwaarloosd, roofvogels en akkervogels verdwenen, de Rupel werd de open riool van Brussel.”

Als je iets wil doen, durf!

“Ik ben een strever,” lacht Eric. “Ik weet niet vanwaar dat komt, maar ik wil mezelf bewijzen. Ik ben leergierig en wil alles begrijpen.” Als enige van zijn gezin die verder studeert, kiest hij voor arbeids- en bedrijfssociologie. “Ik leerde er de samenleving en de economie beter kennen, maar ook de ongelijkheid, en dat winst vaak boven mens en milieu staat.” In Leuven gaat een wereld voor hem open. Maar uitgaan, plezier maken en de liefde zijn voor het weekend in Klein-Brabant, en dat met Jo aan zijn zijde. Het koppel trouwt in 1983, vestigt zich in Erics geboortedorp Hingene en krijgt enkele jaren later drie zonen: Jan, Wim en Toon.

In hetzelfde jaar ’83 gaat Eric aan de slag op de kwb-studiedienst in Brussel. Zelf werk Ik dan al enkele jaren voor de Kajotters (van begin 1979 tot eind 1987), en kom bij de kwb waar ik Eric voor het eerst ontmoet. En van de kwb gaat het naar het ACW, Eric in 1996, ik eind 1999. Met dit verschil: hij bemant de

studiedienst in Brussel, ik ben de vormingswerker ‘te velde’. Maar nationaal en lokaal versterken elkaar. Rond het thema ‘leefmilieu in onze gemeente’ doen we bevragingen, organiseren hoorzittingen en bouwen politieke dossiers op. Idem dito rond mobiliteit, Europa, de combinatie van gezin en arbeid, en zo meer. “In de kwb heb ik me geamuseerd en kon ik wat ik had gestudeerd, verruimen. Bij het ACW had ik het geluk om verantwoordelijk te zijn voor de harde materies: energie, mobiliteit, sociale zekerheid, fiscaliteit en begroting. En dat in een boeiende periode: op federaal vlak de regering Dehaene-Tobback, op Vlaams niveau de regering Van den Brande. Maar in ’99 – na de dioxinecrisis – kwam paarsgroen aan de macht onder leiding van Verhofstadt, wiens neoliberale en anti-middenveld discours we steeds bestreden hebben. Vandaag is dat discours overgenomen door de N-VA, met weinig of geen respect voor overlegorganen als de SERV (het Vlaamse overlegorgaan voor de sociale partners, of voor onze beweging die haast geruisloos uit de sociale huisvestingsmaatschappijen is weggewerkt, ondanks onze decennialange inzet voor deze sector.”

Sterke persoonlijkheid

Ik vind het geweldig om met Eric over de beweging, het maatschappelijk leven en de politiek te praten. “Nee, in discussies zal ik me niet gemakkelijk geven,” lacht hij, “maar ik ben veel luisterbereider dan veel centrum-linkse intellectuelen, die vaak eenzijdig denken.” En dat klopt: Eric kàn luisteren. “Het voordeel was toen wel,” zegt hij, “dat duidelijk was wie voor wat stond, wat het discussiëren en samenwerken ook mogelijk

maakte. Het doet me bijna jaloers terugblikken naar Cardijn, die met heldere en duidelijke standpunten een groep kon begeesteren. Nu echter is dat omgeslagen in duizend waarheden die via sociale media worden geëtaleerd. Hoe krijgen we daar ooit nog een lijn in?”

Nu weet ik niet of ik dit een kantelpunt in Erics loopbaan mag noemen, maar in 1999 krijgt hij – vanuit het ACW – de kans om bestuurder te worden bij de investeringsmaatschappij GIMV en bij enkele bedrijven. “Ik mocht (en moest) er in dialoog gaan met collega-bestuurders met een ander wereldbeeld, maar ik leerde enorm veel bij over investeren en risico’s, ‘good governance’ en een toekomstgericht economie. Een uitdaging, maar zeer interessant. Op zondagavond blokte ik mijn dossiers om ’s anderendaags mee te kunnen beslissen en te besturen. Bv. over de toekomst van Telenet, bepaalde projecten uit de biomedische wereld, over tandwielkasten voor windmolens, en zo meer. Pijnpunt is dat sinds de regering Verhofstadt, de overheid de constante neiging heeft om cruciale Belgische en Vlaamse bedrijven te (laten) verkopen aan buitenlandse private ondernemingen. Een visie op economische ondernemerschap vanwege de overheid of op publieke-private samenwerking ontbreekt volledig.”

Het verhaal van Arco

Volgt 2001, het jaar waarin de eigen bank BACOB en verzekeraar DVV opgaan in de Dexiagroep, en wanneer Eric secretaris wordt van het directiecomité van Groep ARCO. “De keuze voor Dexia in 2001 was ideologisch en financieel-economisch een

Fysiek en mentaal was ik op. Ik lag in de zetel, was doodmoe, kon niet meer lezen, en had een zelfbeeld waarde nul.

verstandige en sluitende keuze, want onze expertise over non-profit en gezinsbankieren werd samengebracht met de expertise van het bankieren voor lokale overheden.” Schaalvergroting gebeurde toen bij alle banken, maar is daarom geen feilloze garantie op succes. In elk geval, een paar jaar later blijkt het verdere ARCO-verhaal niet eenvoudiger geworden. Eric: “Het Franse management had een overwicht, had weinig respect voor het coöperatief kapitaal en de gewone bankklant, en deed allerlei meer risicovolle overnames.”

En dan vertelt Eric iets waar ik weinig van begrijp, en ook niet kan noteren. Lang verhaal kort dan maar: twee mokerslagen in de financiële sector halen Dexia onderuit. Eerst – in 2008 – is er de huizencrisis in de VS. De Amerikaanse herverzekeraar van Dexia wordt zwaar getroffen. En bovendien veroorzaakt het failliet van Lehman Brothers een wereldwijde bankencrisis. Gevolg: Dexia moet worden gered, verplicht meegefinancierd door ARCO. Daarna volgt de staatsschuldencrisis, waarbij Dexia als financier van overheden opnieuw zwaar getroffen wordt. De gedeeltelijke schuldkwijtschelding aan Griekenland in 2011 doet

Dexia finaal de das om. Kort tevoren had Dexia van de Europese Commissie immers nog diverse activa met verlies moeten verkopen. “Gevolg,” zegt Eric: “In december 2011 moesten we onze coöperatieve Arco-vennootschappen in vereffening stellen.

Terug naar het ACW en beweging.net

En dan haalt Patrick Develtere, toen voorzitter van het ACW, Eric begin 2012 van onder het Dexia- en ARCO-puin terug naar het ACW. Eric: “Ik zei ja. Maar eerst moest ik drie maand door een zware depressie. Fysiek en mentaal was ik op. Ik lag in de zetel, was doodmoe, kon niet meer lezen, en had een zelfbeeld waarde nul. Stelde me de vraag: wat ben ik nog waard? Verschrikkelijk. Gelukkig had ik toen de steun van mijn vrouw Jo, van Patrick, van ACV en CM-topmensen en van enkele goeie vrienden uit de bedrijven waar ik bestuurder was. Door eerlijk te zeggen wat ik doormaakte, hoorde ik van mensen in een topfunctie welke moeilijke periodes ook zij vaak hadden doorgemaakt. Ik was ook blij met de strenge late winter, die mij toeliet mijn persoonlijk evenwicht al schaatsend op het ijs van de wal rond het kasteel van Hingene terug te vinden.

En ja, ik ging al na drie maanden terug werken. Maar in mijn zetel blijven liggen, was voor mij – de strever die er altijd vol voor wil gaan – geen optie. Toch ging het niet zo snel. Een jaar lang werkte en leefde ik van dag tot dag, vanuit het idee er het beste van te maken, en zo stilaan terug vertrouwen te winnen in mezelf. Wat gelukt is. Als organisatie zaten we wel in zeer moeilijke papieren, en ook onze partnerorganisaties hadden

zware verliezen geleden. Sorry dat ik het zo plastisch uitdruk, maar achter ons huis staat een redelijk grote stal die ik zelf heb gerenoveerd. Mijn opdracht binnen het nieuwe beweging.net leek daar wat op. Samen met de collega’s uit de leiding: afslanken, besparen, vereenvoudigen, heropbouwen. En tegelijk de storm trotseren die buiten woedde: een frontale aanval van de N-VA en een onderzoek van de BBI naar de middelen van onze sociale vennootschap.

Op vandaag is Sociaal Engagement omgeturnd tot dienstverlenende vennootschap voor organisaties en partners uit ons netwerk en beheert ze haar financiële middelen als sociale onderneming. Beweging.academie is onze centrale vormingsorganisatie geworden. En Beweging vzw heeft zich, via zijn roeping als netwerkorganisatie, projectontwikkelaar en politieke spreekbuis, terug op de kaart gezet als sterke middenveldorganisatie. De kunst is nu om – samen met onze partnerorganisaties – voortrekker te blijven van het middenveld en de social-profit-economie, en dat tot spijt van wie het benijdt.”

Plannen voor de toekomst

“Een boodschap voor de beweging heb ik niet. Het is aan de jongere generaties. Wat ik ga doen, nu ik op pensioen ben? Veel meer tijd maken voor mijn familie, mijn vrouw en onze zonen en voor onze vrienden. Mijn lichaam fit en gezond houden. Enige ‘probleem’ is dat wanneer ik ga wandelen, ik om de vijf voet iemand tegenkom tegen wie ik blijf filosoferen. Ik ga tijd maken voor mijn hobby’s: muziek luisteren, tuinieren en duiken. En dan liefst iets zoeken dat niet al mijn

tijd in beslag neemt, maar waarin ik mijn kennis en mijn voorliefde voor het bedrijfseconomische, het financiële en het juridische kan uitleven. En dat kan op allerlei gebied: ecologie en landbouw, sociale duurzame woningbouw, hernieuwbare energie…

Tot slot wil ik dank zeggen aan de vele vrijwilligers die ik mocht leren kennen, alle collega’s van vroeger en vandaag, en alle bestuurders en directieleden waar ik ooit mocht mee samen werken. Maar vooral ook dank aan Jo en mijn zonen, die het harde werken de moeite waard maakten.”

Maak kennis met de nieuwe financieel directeur van beweging.net, Philip Machiels!

8 januari 2024, mijn eerst werkdag bij beweging.net, met als opdracht: de opvolging van Eric Spiessens als directeur Financiën en Ondersteunende Diensten. Tijdens mijn sollicitatie had ik aangegeven graag uitdagingen aan te gaan en te willen werken met ruimdenkende mensen in een organisatie die iets wil betekenen in deze samenleving.

Wat mijn indruk is na de eerste maanden? Woorden als inclusief, solidair, rechtvaardig en duurzaam ervaar ik binnen de organisatie niet als holle woorden. Als ik dan de voorzitter in zijn nieuwjaarsboodschap hoor oproepen tot het tot stand brengen van een positievere, meer mensvriendelijke samenleving, dan kan ik mij daar alleen maar thuis voelen.

Daarnaast is er aan uitdagingen geen gebrek. Concreet vertaald op korte termijn: mezelf de tijd geven om de organisatie(s) en de collega’s te leren kennen. Met daarbij de focus op de verschillende structuren en de veelvoud aan proce dures.

Op lange termijn is het mijn doel om de vereenvoudiging die de vorige jaren werd gerealiseerd verder uitwerken en gestalte geven. Niet enkel in de financiële dienst, maar ook in de hele organisatie. Dit op een financieel gezonde basis ter ondersteuning van de missie en de werking van bewe ging.net. Uiteraard niet alleen, maar samen met een team van mede werkers, gesteund door de collega’s directieleden.

Test jouw kennis over beweging.net

Verbind de juiste illustratie met de juiste uitleg. Om het iets moeilijker te maken hebben we enkele woorden in de uitleg weggelaten die je zelf kan invulle

In de ontleen je voor 20€ lidgeld per jaar en €20 waarborg voordelig een kinderfiets.

Elke maand polsen we met onze naar jouw mening over een actueel onderwerp. De voorbije maanden vroegen we onder meer of jij wonen nog betaalbaar vindt, of jij vaak de bus neemt, of je al weet op wie je zou stemmen, of je van plan bent om te besparen op de zomervakantie …

Tijdens de worden over heel Vlaanderen heel wat mensen in de bloemetjes gezet voor hun engagement binnen hun vereniging.

Met het project voert beweging.net West-Vlaanderen actie om water op te vangen via regentonnen. Het water kan vervolgens gebruikt worden door de buurt.

Met het project ‘onze buurt deelt vervoer’ wil beweging.net in verschillende steden en gemeenten werk maken van toegankelijke

In maart werd in Antwerpen opnieuw de voor kinderen georganiseerd. Meer dan 300 deelnemers waagden hun kans op het parcours op de paden van Park Spoor Noord.

WOW, dat een afkorting is voor is een camerasafari die in verschillende gemeenten en steden wordt georganiseerd om op zoek te gaan naar camera’s in de openbare ruimte. wil aan de hand van een app, samen met vrijwilligers, de staat van de voetpaden in kaart brengen.

Deze interactieve pagina kwam tot stand met behulp van ChatGPT en DALL-E, twee vormen van artificiële intelligentie (AI). Krijg je zelf de kriebels van AI? Weet je niet goed wat het is? beweging.net heeft een kant-en-klare vorming over artificiële intelligentie. We tonen hoe AI vandaag al gebruikt wordt en we kijken vooruit naar mogelijke toepassingen in de toekomst. Daarnaast behandelen we ook enkele ethische vraagstukken.

Interesse? Stuur dan een mailtje naar wouter.vandyck@beweging.net Ben je benieuwd welke vormingen beweging.net nog zoal aanbiedt? Bekijk dan onze vormingsbrochure via de QR-code.

Deze foto werd genomen op de Ronde van Vlaanderen voor Kinderen in Antwerpen, dat werd georganiseerd door Fietsbieb.

SAMEN MET DEZE PARTNERS

BOUWEN WIJ AAN EEN STERK NETWERK

OP DE HOOGTE BLIJVEN VAN HET LAATSTE NIEUWS

UIT DE BEWEGING? VOLG ONS!

E beweging.net

D @BewegingNet

Q beweging.net_

K visie.net

K beweging.net

k contact@beweging.net

Beweging vzw - Haachtsesteenweg 579 - 1030 Schaarbeek