Het Federaal Planbureau heeft de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen doorgerekend. Wat kost een voorstel? Wat brengt het op? Wie wordt er beter of slechter van? U heeft al die lijstjes, cijfers en grafieken ongetwijfeld wel ergens zien voorbijkomen.
Op zich een interessante oefening. Want veel beloven is een ding, het kunnen betalen een ander. En ook belangrijk: wie zal het betalen? Tegelijk maakt die oefening ons niet veel wijzer: slechts een deel van de programma’s kon worden berekend. Politici kunnen blijkbaar meer beloven dan het Planbureau kan narekenen, dat zal u niet verrassen. Sommige programmapunten zijn ook compleet onrealistisch en werden bijgevolg niet nagerekend. Het land splitsen is er zo eentje.
Wat heel erg opviel in alle cijfers, reacties en opinies volgend op het cijferwerk van het
Planbureau: rechtvaardige fiscaliteit is de kern van heel veel debatten. Hoe zorgen we dat werken loont? Hoe redden we de begroting? Hoe stutten we de sociale zekerheid? Hoe financieren we meer bussen of kinderopvangplaatsen? Veel politieke partijen hebben ondertussen het licht gezien en zetten in op een rechtvaardige fiscale hervorming. De tegenstanders moeten zich ondertussen bedienen van groteske onnozelheden om tegengas te geven. Genre: De fiscus zal komen kijken welke flessen wijn er in de kelder liggen. Dat hoeft helemaal niet, een vermogenskadaster volstaat. Van wie het moet hebben van een loon of pensioen is alles bekend bij de fiscus, die zelfs op voorhand uw belastingbrief invult. Waarom zou dat niet mogen voor wie veel geld heeft?
Het rekenwerk van het Planbureau legt fundamentele politieke keuzes bloot. Er zijn partijen die een eerlijker bijdrage van rijke medeburgers willen vragen om onze welvaartstaat te stutten.
Er zijn partijen die dat niet willen en die voorstellen om de hakbijl in onze sociale zekerheid te zetten. Wat dat heel concreet betekent voor wie bijvoorbeeld op het einde van zijn carrière wat minder zou willen gaan werken, dat leest u verderop in deze Visie. En dan zijn er nog die partijen die menen dat alles opgelost is als we het land zouden splitsen. U heeft op 9 juni dus de keuze tussen a) eindelijk fiscale rechtvaardigheid, b) een sociaal bloedbad of c) een groot luchtkasteel.
Volgens de Antwerp Management School durft meer dan een op de drie werknemers hun mening niet te uiten op het werk, aldus Het Nieuwsblad. Angst voor negatieve gevolgen houdt werknemers tegen. Positiever is dat een meerderheid de werknemersvertegenwoordiging op het werk waardeert. Zelfs meer dan de relatie tussen werknemers en management, besluit de business school
‘Chris was een sterke onderhandelaar die de werkgever liever kwijt dan rijk was’, zegt Leen Vanderhulst, secretaris bij ACV-CSC METEA. Die syndicale overtuiging en daadkracht leidde in 2018 voor ACV-afgevaardigde Chris Corten tot ontslag bij metaalbedrijf Commscope in Kessel-Lo. Onwettig, want personeelsafgevaardigden zijn beschermd tegen ontslag. Het Arbeidshof bekeek de zaak en kwam tot dezelfde conclusie.
Commscope zette in december 2018 Corten aan de deur, zonder dringende of economische redenen. Het ACV daagde het bedrijf daarom voor de rechter. Na vijf jaar juridische strijd veroordeelt het Arbeidshof in Brussel het metaalbedrijf nu voor discriminatie op basis van syndicale overtuiging.
‘Een belangrijk precedent’, zegt Vanderhulst nog. ‘In tal van ondernemingen staan opnieuw kandidaten klaar bij de sociale verkiezingen. Voor alle werknemers die zich het lot van hun collega’s aantrekken en die een stem geven aan wat leeft op de werkvloer, is deze uitspraak een hart onder de riem. Voor alle werkgevers die met een gelijksoortig idee spelen als Commscope, een waarschuwing.’
AnnVermorgen,
voorzitter ACV
Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen hilde.ceulemans@acv-csc.be - 02 244 32 81 ¬ Verantwoordelijke uitgever Bart Vannetelbosch ¬ Redactie Simon Bellens, Lies Van der Auwera, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Djorven Ariën, Darius Cortez Cazas, Lieven Bax, Sim Geerts, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten
Visie-videoreporters volgden een jaar ‘luie’ werkzoekenden Marnix en Alexandra
‘Op een feestje zeggen dat je vijf jaar werkloos bent? Weg sfeer’
‘Wie werk zoekt, vindt toch werk?’ De ene na de andere politieke partij lijkt vandaag de werkzoekenden voor de bus te gooien. Uitkeringen beperken in de tijd, indexsprongen, strengere controle … De toon in het debat is hard. Een gesprek met de werkloze Marnix en Alexandra, die de vooroordelen krachtig ontmaskeren in de Visie-documentaire Ik hoop spoedig van u te horen.
¬ Tekst Lies Van Der Auwera ¬ Foto Maarten De Bouw
Een workaholic was hij. Marnix Martens (62) stuurde in de bouwsector ploegen aan en leefde voor zijn werk. Tot hij in 2019 zijn baan verloor. Honderden sollicitaties later blijft Marnix botsen op zijn leeftijd: te oud. Alexandra Rutten (28) kampt van jongs af met zware hoofdpijnen. Een aandoening die haar kansen op de arbeidsmarkt sterk bepaalt.
RUTTEN ¬ ‘Ik ben altijd eerlijk bij een sollicitatie, maar dan maak ik geen kans meer. Is dat discriminatie?’
MARTENS ¬ ‘Natuurlijk. Als je dat niet zegt, zou je veel meer kans maken. Hoe kunnen werkgevers klagen over krapte op de arbeidsmarkt, als je op zoveel vlakken discriminerend je personeel selecteert? Allemaal willen werkgevers witte raven
Ik ben altijd eerlijk bij een sollicitatie, maar dan maak ik geen kans meer.
¬ ALEXANDRA RUTTEN
hebben, terwijl het ook anders kan. Nu schuiven ze Alexandra en mij gewoon aan de kant.’
Een werkloosheidsuitkering beperken in de tijd zou werkzoekenden motiveren, klinkt het. Wat denken jullie?
MARTENS ¬ ‘Ik vind het discours van een aantal partijen verschrikkelijk. Een werkzoekende met een bewezen lijst van sollicitaties zou op het einde van de maand beloond moeten worden met 100 of 200 euro meer, in plaats van zijn werkloosheidsuitkering te verminderen of af te pakken. Want actief solliciteren kost ook geld. Denk aan reiskosten, dat kan bij mij oplopen tot 200 euro per maand. Een aantal partijen scheert werklozen over één kam, zeker in aanloop naar de verkiezingen. Mij zal je niet motiveren door voortdurende controle of een straf. Mijn werkloosheidsuitkering is trouwens al tot het minimum gezakt: 1.500 euro per maand. Het is krabben.’
Een ander voorstel is besparen op de werkloosheidsuitkering door enkele indexeringen over te slaan. MARTENS ¬ ‘Het niet toepassen van de index zal misschien geld in het laatje brengen van de staat, maar dat is stampen op mensen die het al moeilijk hebben. Denken ze nu echt dat ik met plezier die uitkering aanneem? Ik wil gewoon werk. 1.500 euro krijgen om ergens halftijds te werken zou voor mij veel meer waard zijn. Natuurlijk zou het een ramp zijn als ik mijn uitkering verlies, maar daar draait het niet om. Het gaat over waardigheid.’
Draag je als werkzoekende weinig bij, vinden jullie?
RUTTEN ¬ ‘Kunnen bijdragen aan de samenleving is essentieel. Het niet werken geeft je een gevoel van overbodig
te zijn. Weet je hoe pijnlijk het is om te zeggen: ik werk niet? ’
MARTENS ¬ ‘Ga maar eens naar de trouw van je beste vriend. Je zit daar met tien man rond tafel en dan komt het boven: Wat doe jij van werk? Ik ben al vijf jaar werkloos. Weg sfeer.’
RUTTEN ¬ ‘Niets kunnen doen wordt je identiteit. Zo zien mensen jou en je gaat dat geloven. Het is moeilijk om die vrije val af te remmen en weer omhoog te klimmen, om je plek in de maatschappij terug te vinden.’
MARTENS ¬ ‘Een beetje zoals de berg van Sisyphus: telkens wanneer je bijna boven bent, tuimel je helemaal weer naar beneden.’
Denken de mensen nu echt dat ik die uitkering met plezier aanneem? Ik wil gewoon werken.
¬ MARNIX MARTENS
RUTTEN ¬ ‘Intussen staan ze boven op die berg te zwaaien met bedreigingen. Dat maakt me nog angstiger. Maar wat maakt
dat het niet lukt om werk te vinden? Daar mag meer aandacht voor zijn.’
Wat zou je zelf veranderen?
RUTTEN ¬ ‘Eerst en vooral: weg met de standaardlijstjes waaraan je moet voldoen. Kijk naar de mens in plaats van ons weg te zetten in een vakje. Zo moest een adviserend arts mijn medische situatie beoordelen aan de hand van een checklist. Vragen als Kun je zelf eten? Kun je zelf drinken? Kun je je verplaatsen? ratelde hij af, terwijl mijn medisch dossier naast hem lag. Dat had hij niet echt bekeken. Op die checklist scoorde ik zogezegd goed, en mijn hoofdpijn zie je niet aan mijn gezicht. Wat is dan eigenlijk uw probleem?, was zijn conclusie. Dat is vernederend.’
MARTENS ¬ ‘Bij de VDAB krijg ik ook om de haverklap een andere begeleider die me telkens dezelfde standaardvragen stelt. Om gek van te worden.’
RUTTEN ¬ ‘Het vraagt meer tijd, maar met een echt gesprek kom je veel verder. De eerste vraag van de organisatie waar ik huiswerkbegeleiding doe, was wat mijn mogelijkheden zijn. Ik doe dat vrijwilligerswerk al zeven jaar met veel plezier.’
MARTENS ¬ ‘Ik wil ook nog dit zeggen: besef dat je van de ene op de andere dag in een lastige positie kunt terechtkomen. Werkloosheid kan iedereen overkomen.’
Werkzoekenden zijn lui, willen niet werken, liggen de hele dag in de zetel ... Of toch niet?
Lies Van der Auwera en Djorven Ariën van de Visie-redactie volgden met hun camera een jaar lang vijf mensen in hun zoektocht naar werk. Van teleurstelling naar hoop en weer terug.
N-VA pleit in hun verkiezingsprogramma om de landingsbanen voor wie er al een heel werkleven op heeft zitten grotendeels uit te kleden en de vergoeding ervoor te schrappen. ‘Hiermee wordt gas terugnemen op het einde van de loopbaan nog iets voor een paar bevoorrechten.’
¬ Tekst Dominic Zehnder ¬ Foto Bart DewaeleAl tien jaar geleden verhoogde de regering-Michel, met N-VA en Open Vld op kop, de pensioenleeftijd. Vanaf 1 februari 2025 zal die grens ook definitief een eerste sprong maken van 65 naar 66 jaar. Tegelijkertijd werd in 2014 de instapleeftijd voor een landingsbaan (een halftijds of vier vijfde tijdskrediet) verhoogd naar 60 jaar, of vanaf 55 jaar met een loopbaan van minstens 35 jaar, en werd het brugpensioen grotendeels afgeschaft.
Intussen worden de gevolgen duidelijk. De pensioenleeftijd optrekken en de toegang tot eindeloopbaanstelsels bemoeilijken blijkt – weinig verrassend – nefast voor het welzijn en de gezondheid. Sinds 2014 nam het aantal werknemers dat gebruikmaakt van een landingsbaan met meer dan een derde af, van bijna 85.000 eind 2015 tot zo’n 57.000 nu, terwijl het aantal langdurig zieken steeds hogere toppen scheert.
OP DE TIEN VLAMINGEN
wil een tijdskrediet opnemen maar kan zich dit niet veroorloven.
Vooral bij 50-plussers piekt het aantal langdurig zieken. Vrouwen worden bovengemiddeld vaak getroffen. Tegelijk tonen de cijfers dat vrouwen veel minder vaak in een landingsbaan stappen dan mannen.
Werk ook op het einde van de loopbaan werkbaar houden zou dus een topprioriteit moeten zijn, zeker van de partijen die tien
jaar geleden ervoor kozen om de Belgische werknemers langer te laten werken. Een duik in het verkiezingsprogramma van Open Vld levert weinig concreets op dat vlak op, behalve enkele vaag verwoorde maatregelen om het aantal langdurig zieken terug te dringen en hen sneller weer aan de slag te krijgen. N-VA begint daarentegen veelbelovend dat ‘werk werk- en 4 7
OP DE TIEN VLAMINGEN
vindt dat wie het einde van de loopbaan nadert en daardoor minder wil gaan werken, een betere vergoeding verdient.
haalbaar’ moet zijn, met ‘een gezonde werk-privécombinatie’. Ook aan het einde van de loopbaan werd gedacht. De Vlaams-nationalisten willen de mogelijkheid om deeltijds te werken aan het einde van de loopbaan behouden, maar wel de uitkering en de gelijkstelling voor de pensioenopbouw die vandaag deel uitmaken van de landingsbanen afschaffen.
Vrouwen vallen uit de boot
Nationaal secretaris van het ACV Bart Vannetelbosch: ‘Eigenlijk wil N-VA de landingsbanen zoals we ze vandaag kennen afschaffen. Alleen wie een hoog inkomen
heeft zal het zich nog kunnen permitteren om op een zekere leeftijd gas terug te nemen. Een werkbaar loopbaaneinde wordt zo enkel nog iets voor de happy few. Als het de partij te doen zou zijn om het aantal langdurig zieken terug te dringen, dan zouden ze net meer mensen de mogelijkheid moeten bieden om het rustiger aan te doen. Hun voorstel zal enkel nog meer mensen naar een ziekte-uitkering duwen.’
‘Landingsbanen zouden net toegankelijker moeten worden. Wie wel voltijds, maar niet in een traditionele vijfdagenweek werkt –bijvoorbeeld door ploegenwerk – kan niet in een vier vijfde landingsbaan instappen. Vrouwen maken vandaag bovendien vaak geen aanspraak op een landingsbaan omdat zij onder andere door de strikte loopbaanvoorwaarde uit de boot vallen: zij hebben vaker een tijd lang minder of niet gewerkt om voor hun gezin te zorgen’, besluit Vannetelbosch.
RONY (58) WERKT SINDS
TWEE JAAR VIER VIJFDE
‘Zonder uitkering is landingsbaan niet haalbaar’
Rony (58) werkt al sinds zijn achttiende. Al meer dan twintig jaar is hij aan de slag bij de assistentiedienst voor personen met verminderde mobiliteit op Brussels Airport.
‘De luchthaven is een dynamische, soms ook hectische omgeving. De laatste jaren begon het zware werk door te wegen. Tel daar wisselende uren bij en sommige reizigers die steeds minder respectvol omgaan met ons ... Na een werkdag recupereer ik steeds trager. Ik doe mijn werk graag en wil mijn steentje bijdragen, maar voltijds werken lukt niet meer.’
‘Ik werk nu vier vijfde en de extra rust door de landingsbaan doet mij deugd. Dit tijdskrediet laat me toe om het werk vol te houden, uitvallen zou ik vreselijk vinden. Ik verdien dan wel minder dan vroeger, maar gelukkig is er een – beperkte – uitkering voorzien. Zonder die uitkering zou het niet haalbaar zijn.’
VICE-EERSTEMINISTER
VAN DE FEDERALE REGERING
PETRA DE SUTTER (GROEN)
‘Werken moet gezond zijn en blijven. Wij willen voor iedereen een job op het ritme van wat hij of zij aankan. Alleen zo is langer werken haalbaar. De landingsbaan, waarbij mensen aan het einde van de loopbaan de uren aanpassen aan wat ze haalbaar achten, is een prima instrument om het langer werken voor een maximaal aantal mensen mogelijk te maken. Daarom willen wij dat het systeem van landingsbanen uitbreidt en verbetert.’
VICEMINISTER-PRESIDENT
VAN DE VLAAMSE REGERING HILDE CREVITS (CD&V)
‘CD&V staat voor loopbanen in balans en werkbaar werk. Voor ons moet het recht op landingsbanen gevrijwaard blijven. We moeten vooral inzetten op leeftijdsvriendelijke werkplekken waar 55-plussers actief ouder kunnen worden. Werkgevers hebben op dat vlak ook een verantwoordelijkheid. We willen mensen aan de slag houden, maar dan moeten we hen ook voldoende tijd en zuurstof geven. Daarom wil CD&V het kindvolgend verlof uitbreiden en ook beschikbaar stellen voor grootouders.’
MELISSA DEPRAETERE, VOORZITTER VOORUIT
‘Aan het huidige systeem van de landingsbanen willen we zeker niet raken. Iedereen moet zijn loopbaan in schoonheid kunnen beeindigen. Werkbaar werk en voldoende tijd tijdens de volledige loopbaan om je werk en privé te organiseren is prioritair voor ons. We pleiten daarom voor een tijdrekening die je meer controle en flexibiliteit geeft om tijd te nemen voor jezelf en je gezin wanneer je er nood aan hebt. Bovendien stellen we zeer duidelijk dat mensen na 42 jaar werken recht moeten hebben op een volwaardig pensioen. Wie op zijn achttiende begon met werken moet op zijn zestigste met pensioen kunnen.’
Waar kan ik terecht met vragen over mijn belastingbrief?
Je hebt nog even de tijd om je belastingaangifte in te dienen. Ingevulde belastingbrieven op papier moeten uiterlijk op 30 juni bij de belastingdienst zijn, online heb je tijd tot 15 juli. In Visie van 7 mei brachten we al de zeven meest voorkomende fouten. Als je met vragen zit, kun je hulp krijgen.
Voor algemene vragen en praktische informatie kun je terecht op de website van de FOD Financiën. Voor een vraag over je eigen aangifte of waar je wat moet invullen, kun je in de maanden mei en juni ook telefonisch hulp krijgen van medewerkers van de federale overheidsdienst. Mensen met een auditieve handicap kunnen een videogesprek in gebarentaal aanvragen.
Sommige gemeenten organiseren ook zitdagen om inwoners bij te staan bij het invullen van de aangifte. Daarvoor maak je rechtstreeks bij je gemeente een afspraak. Dat doe je best zo snel mogelijk, waarschuwt FOD Financiën. Zo kun je een moment kiezen dat het beste in je agenda past.
Ten slotte biedt het ACV in bepaalde regio’s leden hulp bij het correct invullen van de loon- of uitkeringsgegevens. Controleer daarvoor de website van de vakbond voor je eigen regio.
~ Meer informatie op fin.belgium.be 02 572 57 57 hetacv.be
Het ACV zoekt
• Medewerkers dienstverlening werkloosheid Brussel en Vlaams-Brabant
• Change & release coordinator – Schaarbeek
• Juridisch stafmedewerker financiële dienst – Schaarbeek
• Interne auditor financiële dienst – Brussel
~ hetacv.be/jobs
Beweging.net zoekt
• Directeur provincie Vlaams-Brabant en Brussel beweging.net/vacatures
Pasar zoekt
• Algemeen directeur – Schaarbeek
~ pasar.be/vacatures
Chief happiness officer Pip kwispelt ons tegemoet bij binnenkomst. De geadopteerde kantoorhond is ook in de productiehallen ieders beste vriend. Hier werken 200 ‘schaduwmeesters’ dagelijks met hart en ziel aan rolluiken, zonwering en ventilatiesystemen.
¬ Tekst Djorven Ariën
¬ Foto’s Wouter Van Vooren
RONNY PRINCEN (53 jaar) - magazijnmedewerker ‘Ik werk hier al 32 jaar en ben voor de derde keer verkozen als ACV-afgevaardigde. Ik geef graag mijn kennis door. Een van onze grootste verwezenlijkingen is een verbetering van de ongevallenverzekering bij kosten van niet-geconventioneerde artsen. Ik denk dat dat vrij uniek is. Nu ben ik bezig met het uitwerken van een veilig verkeersplan op onze nieuwe infrastructuur.’
SAM DEFERM (24 jaar) - productiemedewerker
‘Ik ben multi-inzetbaar, maar ook specialist in de nieuwe ventilatiesystemen die steeds belangrijker worden door de huidige energienormen. Ik ben interieurvormgever, maar merkte dat ik liever met mijn handen werk. Iets verwezenlijken van grondstof tot eindproduct geeft echt voldoening. Ik begin graag aan mijn eerste jaar als verkozene voor Jong-ACV en met ACV-gender kom ik op voor de vrouwen op werkvloer. We zijn in de minderheid hier, maar we doen zeker niet minder zwaar werk.’
In 1975 start Jos Wilms met de productie van rolluiken en zonweringen in de Kempense gemeente Meerhout. Wilms mag zich de grootste producent van rolluiken in de Benelux mag noemen.Dat is vooral te danken aan investeringen in personeel en de uitbreiding van eigen productie.
Het familiebedrijf produceert 40.000 rolluiken en 20.000 zonweringen per jaar, op een groeiend bedrijvenpark van 51.000 vierkante meter.
WIM ROMMES (43 jaar) - productiemedewerker
‘Ik heb 18 jaar windmolens gemaakt in een grote fabriek. Het verschil in sfeer is heel groot. Iedereen kent en helpt elkaar. Als iemand het wat moeilijker heeft, dan vangen we dat op. Er zijn rugcoaches, een burn-outcoach, rookstop-programma’s, mogelijkheden om te sporten met collega’s en nog zoveel meer. Ik wil hier nooit meer weg. Bovendien zijn we ook de trotse sponsor van mijn favoriete voetbalploeg Racing Genk. Wat wil een mens nog meer? (lacht)’
WESLEY JACOBS (26 jaar) – heftruckchauffeur / inpakker
‘Ik werk hier sinds twee jaar, maar dat is echt nog nieuw naar Wilms’ normen. De meeste collega’s blijven hier heel lang en ik begrijp waarom. Je bent hier geen nummer. Er wordt trouwens heel sterk ingezet op duurzaamheid. Al onze afvalstromen worden ingezameld en circulair verwerkt, zelfs de sigarettenpeuken.’
In het Brugse Ommeland vind je meer dan honderd kastelen, maar ook enkele prachtige abdijen. In het eerste weekend van juni zetten ze hun deuren open voor het publiek. Je kunt bijvoorbeeld een rondleiding volgen in het neogotische sprookjeskasteel Ten Berghe of de Abdij van Zevenkerken bezoeken, waar de bouwonderneming van de nazi’s, het hoofdkwartier van de ‘Organisation TODT’, was gevestigd. Bijbehorend zijn er ook zes nieuwe fietslussen en een hoop wandelroutes.
~ 1 en 2 juni Brugseommeland.be
In Hasselt kun je op het domein Kiewit op zondag 2 juni genieten van allerlei internationale hapjes tijdens het openluchtfestival Amuse. De opbrengst gaat naar solidaire projecten in onder meer Mali, Rwanda, Kenia en Guatemala. Dj’s en straatmuzikanten zorgen voor muziek, er zijn dansworkshops, en voor de jonge festivalgangers begeleide workshops, volksspelen en muziektheater.
~ 2 juni, 12-18 uur, gratis toegang.
2,5 euro per hapje Hasselt.be/ amuse
Meer dan vijftig kunstenaars, allen ouder dan vijftig, lieten zich inspireren door de Plantentuin van Meise. Wandel door de groene kunstgalerij tijdens de Biënnale Cultuurvuur en ontdek hoe natuur en kunst in dialoog gaan. Sculpturen in textiel en glas, maar ook in cortenstaal en kastanjehout zoals deze Acorn van Ilia Vromman, zijn in harmonie met de mooie maar kwetsbare natuur.
~ Nog tot 30 september, gratis met de Museumpass Plantentuinmeise.be
De Belgische lonen stijgen sinds 1996 niet sneller dan in de buurlanden. Meer zelfs, de Belgische uurloonkostprijs lag in 2022 bijna vier procent lager dan in onze buurlanden.
Ondanks de opeenvolgende corona- en energiecrisis en de hoge inflatie ligt de koopkracht van Belgen vandaag gemiddeld vier procent hoger dan vijf jaar geleden. Dat leren cijfers van de Nationale Bank.
We danken dat vooral aan de index, die de lonen automatisch koppelt aan de stijgende kosten voor het levensonderhoud, en aan steunmaatregelen van de Vivaldi-regering, zoals het uitgebreide sociaal energietarief en de btw-verlaging op energie. In tegenstelling tot veel andere landen moesten werknemers bij ons niet eerst op straat komen om een loonsverhoging te eisen. Desondanks moesten de laagste inkomens wel inboeten op koopkracht, toont een andere studie van de UGent.
‘Door de snellere loonsverhogingen is er een tijdelijke verslechtering van de concurrentiekracht geweest’, zei Geert Langenus van de Nationale Bank in De Tijd ‘Maar de verwachting is dat die in drie jaar is weggewerkt.’ Rechtse politici zien in een verlies aan concurrentiekracht een argument om de automatische loonindexering in het vizier te nemen, maar klopt dat verhaal wel?
‘In de maakindustrie bedragen de loonkosten maar tien procent van de vraagprijs voor producten’, legt politiek econoom Hielke Van Doorslaer van Denktank Minerva uit. ‘Dat is minder dan in Duitsland of Frankrijk, en vergelijkbaar met Nederland.’
Het aandeel van stijgende lonen in duurdere productiekosten is dus relatief beperkt, en ook de stijging van de uurloonkosten houdt gelijke tred met de buurlanden.’
Bovendien becijferde de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven, die het verschil in uurlonen met de buurlanden moet berekenen, dit jaar dat de Belgische uurloonkostprijs in 2022 3,8 procent lager lag dan in de buurlanden, rekening houdend met bedrijfssubsidies en belastingvoordelen. ‘Dat betekent ook dat een vermindering van de loonkosten, door bijvoorbeeld een indexsprong, weinig verschil maakt in de uiteindelijke prijszetting en voor de concurrentiekracht’, besluit Van Doorslaer.
Wat als ik ziek word tijdens collectieve sluiting? En wat als ik in het buitenland ben?
‘Word je ziek voor of tijdens je vakantie, dan mag je het verlof later nemen, zelfs als er een collectieve sluiting is. Je moet wel onmiddellijk je werkgever op de hoogte brengen en een medisch attest bezorgen. Op dat medisch attest moet staan dat je ziek bent en hoelang de ziekte vermoedelijk zal duren.’
‘Je geeft ook je verblijfsadres door aan je werkgever, bijvoorbeeld als je ziek wordt tijdens de vakantie in het buitenland én je geeft aan dat je je vakantiedagen op een later tijdstip wil opnemen. Je hebt op de dagen dat je vakantie had genomen, maar waarop je ziek werd of een ongeval kreeg en je dit bewijst met een medisch attest, uiteraard recht op gewaarborgd loon. Dat geldt ook voor arbeiders in de periode van collectieve sluiting. Ook zij hebben in dat specifieke geval recht op gewaarborgd loon.’
‘Op de website van het ACV vind je een medisch getuigschrift voor de arbeidsongeschiktheid in meerdere talen dat je kunt laten invullen door de arts die jou verzorgt op vakantie. Wie dus op alles voorbereid wil zijn, kan het document best afdrukken en meenemen in de valies.’
hetacv.be/ziekte
Interview. Politicoloog Tim ’S Jongers legt armoede uit aan mensen met geld
Al bijna twee jaar is de Belg Tim ’S Jongers een leidende stem in het Nederlandse politieke debat. In die tijd zag hij het thema ‘bestaanszekerheid’ een hoge vlucht nemen en de extreemrechtse PVV van Geert Wilders de verkiezingen winnen. ‘Om bestaansonzekerheid echt aan te pakken, moet de kijk van rijke mensen en politici op armoede veranderen.’
¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto Anneleen van Kuyck
TIM ’S JONGERS (42) groeide op in armoede. Vandaag schrijft hij er druk besproken opinies over, onder meer in De Morgen. In 2022 werd hij directeur van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de Nederlandse sociaaldemocraten PvdA. Zijn nieuwste boek, Armoede uitgelegd aan mensen met geld, verschijnt deze maand.
Met zijn eigen armoede-ervaringen schopt ’S Jongers Nederlandse en Belgische beleidsmakers een geweten. Terwijl zij mensen overladen met – vaak goedbedoelde – coaches en programma’s over gezonde voeding, budgetteren, werk zoeken, of overheidsformulieren invullen, zet ’S Jongers in op de ervaring van mensen in armoede zelf. ‘Het huidige armoedebeleid is ontzettend duur, zonder dat het vruchten afwerpt. Omdat politici en beleidsmakers armoede onvoldoende begrijpen.’
Wat begrijpen mensen met geld niet aan armoede?
’S JONGERS ¬ ‘Alles. Ze missen de diepte van armoede. De focus ligt op alle manieren waarop armoede tot uiting komt: een kind met een lege brooddoos, vervoersarmoede, schulden … Maar daaronder ligt een diepere onzekerheid over huisvesting, gezondheid en een te laag inkomen. En dát wordt eigenlijk niet aangepakt.’
‘Aan al die deelarmoedes komt een sociaal werker te pas, alsof ze elk aan een lopende band een onderdeel staan te repareren. Onlangs zag ik een moeder die van baan moest veranderen en 100 euro per maand minder verdiende. Een paar keer ging haar kindje met een lege brooddoos naar school. Daarop kwam de jeugdbescherming erbij. Zij zagen een stresssituatie en vonden dat de moeder een coach nodig had. Vervolgens moest het gezin in observatie en naar de therapeut. In een mum van tijd hangen er vijfentwintig hulpverleners rond je, terwijl het probleem opgelost is met 100 euro. Dat is dom en duur beleid.’
Rechtse politici werpen dan tegen dat een te gulle sociale zekerheid mensen niet tot werken aanzet.
’S JONGERS ¬ ‘In Nederland staan 3,5 miljard euro problematische schulden uit. Volgens de meest conservatieve schattingen kost het beleid daarrond zeven miljard euro per jaar, maar wordt slechts 35 procent van die schulden geïnd. Als de controle dubbel zo duur is als het probleem, ben je gewoon dom bezig.’
‘Vaak hebben rijke mensen meteen een moraliserend oordeel klaar. Dat mensen in armoede geen flatscreen mogen hebben en geen fastfood moeten eten, bijvoorbeeld. Als ik arm was, zou ik het tien keer beter doen dan jij, zeggen ze. Wel, daar geloof ik echt de ballen van.’
Toch heeft de politiek armoede en bestaansonzekerheid herontdekt, zegt u.
’S JONGERS ¬ ‘Tijdens de corona- en energiecrisis voelde ook de middenklasse het water stijgen. Daardoor nam de aandacht toe. Toch voelt dat wrang. Het aantal daklozen in Nederland is verdubbeld in tien jaar, maar we hadden nooit een zogenoemde daklozencrisis. Nu is er wel een woningcrisis omdat ook de middenklasse zich nauwelijks nog een woning kan veroorloven.’
U pleit ervoor om meer ‘ervaringskennis’ in te zetten in het beleid.
’S JONGERS ¬ ‘Mensen die zelf armoede gekend hebben, brengen een ander perspectief binnen. Hoogopgeleide en welvarende beleidsmakers denken misschien dat iemand die jaren bij kennissen op de zetel slaapt niet echt dakloos is. Maar als die persoon zelf vertelt wat dat met je doet, verandert het begrip van dakloosheid. Stel dat ik een VS-correspondent was, maar ik ben nog nooit in de VS geweest, dan zou je me toch ook niet ernstig nemen?’
‘Onderzoek leert dat de rijkste 20 procent in Nederland in de bubbel leeft met het minste zicht op de rest van de samenleving. Toch bepalen zij het bewind. Dan krijg je een beleid dat mensen in een sociale woning met isolatieproblemen tochtstrippen geeft en Tesla-rijders subsidieert. Rijke mensen hebben de laatste jaren vooral goed voor zichzelf gezorgd.’
Desondanks werd de extreemrechtse PVV van Geert Wilders in november de grootste partij van Nederland. ’S JONGERS ¬ ‘Veel mensen hebben het gevoel dat ze de controle over hun leven verliezen. Al komt dat niet door armoede
alleen. Sociale media, racistische en populistische propaganda voeden die onzekerheid. Maar als je doorvraagt, gaat het toch vaak om ongelijkheid. Mensen zijn bang om van hun plek op de maatschappelijke ladder af te donderen.’
Hoe kijkt u naar de Belgische verkiezingen van 9 juni?
’S JONGERS ¬ ‘Ik zie in België dezelfde dynamiek als in Nederland. De VVD (de liberale partij van voormalig minister-president Mark Rutte, red.) hield tijdens de verkiezingen de deur op een kier voor de extreemrechtse PVV. Dat heeft hen groot gemaakt. Bart De Wever en de N-VA doen hetzelfde met Vlaams Belang.’
Is Nederland nog steeds het gidsland? Volgens internationale vergelijkingen beschermt België de koopkracht vandaag beter dan onze noorderburen.
’S JONGERS ¬ ‘Het verbaast me hoe vaak De Wever nog verwijst naar Nederland als gidsland. De verharding van sociale systemen staat in Nederland drie à vier jaar verder. Ik betaal maandelijks 180 euro aan een private zorgverzekering, dat krijg ik aan Belgen nooit uitgelegd. Veel van wat hier gebeurd is, zie ik later in België opduiken, zoals de vermarkting van de zorg en de sociale huisvesting. Nederland is druk bezig om dat beleid terug te draaien, terwijl politici in Vlaanderen het aan het implementeren zijn.’
Nochtans verplicht niets België om die kant op te gaan.
’S JONGERS ¬ ‘Bouw de systemen die werken inderdaad zeker niet af. Neem nu de automatische loonindexering in België. Heel wat landen benijden dat als een mooi en uniek systeem. In Nederland volgt altijd een gepolariseerde discussie als mensen iets extra willen.’
‘We hebben een beleid nodig dat veel meer uitgaat van vertrouwen in burgers dan van controle. Ik denk soms dat we politici hebben die hun burgers willen verkiezen, terwijl het toch echt andersom is.’
ACV bouw - industrie & energie roept de Belgische sectorale werkgeversfederatie essenscia op om dringend constructief deel te nemen aan het sociaal overleg binnen het paritair comité voor de scheikundige nijverheid.
De chemiesector staat voor een hele reeks van uitdagingen om de Europese doelstellingen voor de groene en digitale transitie te realiseren. Dat duurzaamheid voor de werknemers van de sector een bekommernis is, bleek al op het afgelopen congres van ACVBIE.
‘Werknemers willen dan ook gehoord worden’, zegt Koen De Kinder, federaal secretaris en sectorverantwoordelijke. ‘Het economische mag niet primeren op het sociale. Laten we de sociale bloedbaden vermijden die we gekend hebben bij de sluiting van de steenkoolmijnen en de
afbouw van de staalnijverheid. Het is tijd dat de chemiesector opnieuw zijn modelrol opneemt en de transities
Met iksteunmijnhuishoudhulp.be wil ACV Voeding en Diensten een duidelijk statement maken in aanloop naar de verkiezingen. De campagne roept politici om op een engagementsverklaring te ondertekenen rond de arbeids- en loonomstandigheden van huishoudhulpen.
Dat de dienstenchequesector in een crisis verkeert, is al lang geen geheim meer. Het loon van huishoudhulpen is bij de laagste in België, terwijl het zwaar en belastend werk is. Dienstenchequebedrijven rekenen de klant nu extra kosten aan, maar daarvan gaat niets naar de huishoudhulpen. Intussen blijven grote spelers winsten uitkeren aan hun aandeelhouders.
Kris Vanautgaerden, nationaal secretaris ACV Voeding en Diensten: ‘In aanloop naar de politieke verkiezingen willen we de druk op politici verhogen om eindelijk het dienstenchequesysteem ten gronde te hervormen, met de nodige aandacht voor de werknemers. In een sector die voor 70 procent gesubsidieerd is met gemeenschapsmiddelen, moet de overheid erop toezien dat die subsidies bijdragen aan duurzame loons- en arbeidsom-
standigheden, niet aan winst voor grote bedrijven en aandeelhouders.’
Op de website iksteunmijnhuishoudhulp.be vind je ook een overzicht van standpunten van politieke partijen over de dienstenchequesector. En die lopen nogal uiteen, zo blijkt. CD&V, Groen, Vooruit en PVDA hebben aandacht voor betere werkomstandigheden van huishoudhulpen. Open Vld denkt eerder aan de klant. N-VA wil vooral de prijs laag houden en Vlaams Belang rept met geen woord over huishoudhulpen.
Het ACV vraagt dat politici zich onder meer engageren om lonen te verhogen, te investeren in welzijn en preventie en een verbetering van de arbeidsomstandigheden. Het ACV wil subsidies ook koppelen aan naleving van kwaliteitscriteria.
begeleidt in samenwerking met alle betrokken partijen.’
Het Fonds voor bestaanszekerheid Constructiv verleent een financieel voordeel aan bouwvakarbeiders met een hypothecaire, energie- of groene lening. Om daar gebruik van te maken kun je een dossier indienen via het ACV.
Volgens ACVBIE-voorzitter Patrick Vandenberghe is de promotievergoeding nog te weinig bekend. ‘Dankzij de inzet van ACVBIE tijdens de laatste sectoronderhandelingen werd het bedrag opgetrokken van 383 naar 500 euro.
Op iksteunmijnhuishoudhulp.be lees je welke politici de verklaring ondertekenen. Je kunt er zelf ook de petitie ondertekenen.
~ iksteunmijnhuishoudhulp.be
Bovendien is het nu ook mogelijk om dit voordeel aan te vragen voor verbouwingen of het installeren van zonnepanelen.’
ACV-ACTIES VOOR SOCIALE ZEKERHEID
‘We willen de vaak onzichtbare kracht laten zien’
Misschien merkte je ze her en der in de provincie al op: levensgrote borden met groene mannetjes op, geflankeerd door vrijwilligers van het ACV. Op 30 april en 1 mei streken ze in het zuiden van de provincie neer. ‘We waren aanwezig op de kmo-zone Evolis bij Kortrijk op 30 april en op de Wevelgemse bloemenmarkt op 1 mei’, vertelt Els Corneillie van ACV West-Vlaanderen.
¬ Tekst Jeroen Pollet
Op Evolis kregen de voorbijkomende werknemers een ‘goodiebag’ met de kmo nieuwsbrief, veel informatie en lekkers in. Op de bloemenmarkt konden de bezoekers met een combinatie van een korte quiz over de sociale zekerheid en ‘ballo smitto’ een (letterlijk) appeltje voor de dorst verdienen.
Weinig zichtbaar
Met deze en andere acties wil het ACV WestVlaanderen de kracht en het belang van een sterke sociale zekerheid aantonen. Els: ‘De van kop tot teen in het groen getooide mannetjes die op de borden staan, dragen de pakken die men gebruikt bij filmopnames. Voor de film zelf
Op de bloemenmarkt in Wevelgem konden de bezoekers een appeltje voor de dorst verdienen.
filtert men dan dat groen weg, zodat je bv. enkel ziet zweven wat die acteurs in hun handen hadden, maar niet de personen zelf. Symbolisch: ook de sociale zekerheid is een kracht die we vaak niet zien, maar die er wel in elke levensfase is om ons te ondersteunen.’
Tekorten
‘De sociale zekerheid kennen we vooral van de zogenaamde tekorten en vanop onze loonbrief’, gaat Els verder. ‘Die tekorten zijn er natuurlijk niet zomaar gekomen: de vorige regering heeft bv. de werkgeversbijdragen voor die sociale zekerheid sterk verlaagd. Dat kost miljarden aan minder inkomsten.’
Sociale gevolgen
Els: ‘Het gevolg is dat enkele politieke partijen zwaar het mes willen zetten in de uitgaven. Maar de uitgaven van de sociale zekerheid: dat zijn onze pensioenen, het tijdskrediet en de landingsbanen, dat is onze ziekteverzekering, ons vakantiegeld (voor arbeiders) en onze verzekering tegen werkloosheid, tegen faillissementen of vereffeningen van je werkgever en in sommige gevallen ook tegen beroepsziektes en arbeidsongevallen. Het is makkelijk om te zeggen dat je daar miljarden van zal
wegsnijden in de uitgaven, maar het kan niet anders dan dat de gewone werknemer dit zal voelen.’
Versterking nodig
Volgens de vakbond is de sociale zekerheid aan een herwaardering toe. ‘Je kan zoals in sommige andere landen zaken uit de sociale zekerheid overlaten aan privéverzekeringen, maar we geloven niet dat dat beter en goedkoper wordt. Integendeel: dan gaat het over winst maken. De sociale zekerheid is daarentegen van ons allemaal en helpt ons onbevooroordeeld wanneer het nodig is. Niemand is vrij van tegenslagen. Het zou een slecht idee zijn om ze verder te ontmantelen. De fundamenten mogen best opnieuw wat verstevigd worden’, besluit Els.
Meer info over de ACV-strijdpunten voor de sociale zekerheid: www.onzesocialezekerheid.be.
Op de KMO-zone Evolis bij Kortrijk stonden borden met groene mannetjes opgesteld. ACV-vrijwilligers deelden er zakjes met de kmo-nieuwsbrief, informatie en lekkers uit aan de werknemers.
Sinds eind vorige maand kunnen de getroffen ACV-leden van het failliete ‘Van Hool’ terecht in ons pop-up-dienstencentrum op de Van Hool-site. Dit dienstencentrum werd mogelijk gemaakt door goede afspraken tussen ACV Metea en ACV provincie Antwerpen.
Op enkele dagen tijd werd van de showroom, ooit gevuld met dé beste bussen van Lier en ver daarbuiten, een heus dienstencentrum gemaakt.
Veel werk!
In totaal zullen ongeveer 1.583 leden geholpen worden met de opmaak van hun dossier.
Een waar huzarenstukje, zeker als je weet dat we in onze provincie gemiddeld 2.650 afspraken maken in kader van ‘Werkloosheid’. We zetten in totaal 93 mandagen in voor de opmaak van de werkloosheiddossiers. Voor de dienstverlening van ACV provincie Antwerpen, is dit een hele uit-
daging, maar het feit dat onze leden hierdoor sneller worden geholpen, maakt het de moeite waard.
Niet allemaal kommer en kwel!
GRW, de nieuwe eigenaar van de trailerafdeling van Van Hool, wil minstens 30 miljoen
euro investeren in nieuwe fabriek in Koningshooikt. Op 29 april gingen voor het eerst in een maand weer mensen aan het werk. GRW wil tegen begin juni 2024 volledig operationeel zijn, met een tewerkstelling van ongeveer 350 medewerkers.
NOOIT VERGETEN!
Op zondag 5 mei 2024, kwamen 1000 burgers (onder wie veel ACV-vakbondsmilitanten) samen bij het Fort van Breendonk, om de bevrijding op 8 mei op naziDuitsland te herdenken. ACV-voorzitster Ann Vermorgen deed een pakkende toespraak. Hieronder geven we de belangrijkste fragmenten van haar speech weer:
‘We gaan er geen doekjes om winden. Het gedachtengoed dat de beulen van Breendonk en van alle andere kampen tot hun vreselijke daden dreef is niet verdwenen. Opgestookt door immorele leiders staat het essentiële principe van gelijkheid opnieuw onder enorme druk. En als we elkaar niet als gelijken beschouwen en aanvaarden, dan doen mensen elkaar vreselijke dingen aan. Kijk naar Oekraïne. Naar het Midden-Oosten. Naar Oost-Congo. En naar zoveel andere brandhaarden ter wereld’.
‘Voor ons is iedereen gelijk. Dat is de essentie waar onze voorgangers hard hebben voor gestreden. En dat is waar we vandaag nog altijd allemaal voor staan. Het maakt niet uit waar je wieg stond. Hoe rijk je bent. Of je van mannen of vrouwen houdt. Of je blank of zwart bent. Of je gelooft in wat dan ook of net niet. En dat is wat ze ons nu weer willen afpakken’.
‘Daarom kunnen we 8 mei nooit genoeg gedenken én vieren! Gedenken van de vele onschuldigen die hebben geleden onder extreemrechts gedachtengoed. Vieren omdat we een samenleving willen blijven zijn die dat nooit meer laat gebeuren’.
‘Dit
is een
Leerkrachten staken niet snel. Toch kwamen ze de afgelopen weken met duizenden op straat, ook in Vlaams-Brabant. Wat is er aan de hand? We spraken met Yannick Persyn, secretaris van ACV-onderwijscentrale COC, en Pieter Vynckier, leerkracht Latijn in het Damiaaninstituut in Aarschot.
PIETER ¬ ‘Het klopt dat leerkrachten niet snel staken. Met een staking treffen we de kinderen in de klas. Dat ligt moeilijk. Maar nu is het écht nodig dat we op straat komen.’
YANNICK ¬ ‘Aanleiding is het door minister Weyts bestelde rapport-Van Damme van de Commissie van Wijzen. Dat moest het beroep van de leerkracht herwaarderen en het lerarentekort oplossen. Maar de 73 voorgestelde punten bieden geen oplossing, integendeel.’
PIETER
volledig gelezen. Ik was verbijs terd én boos. En samen met mij vele collega’s. Toen het op school op een vergadering werd voorgesteld, was het na afloop muisstil. Iedereen was in shock.’
YANNICK gesteld alsof de leerkrachten protesteren tegen de 38-uren week. Dat klopt niet. Leerkrach ten werken gemiddeld veel meer dan 38 uren per week.’
PIETER
krachten 38 uren op school zijn, is absurd. Een school heeft geen 100 of 200 lege bureaus, waar leerkrachten rustig kunnen werken. Bovendien is lesgeven een heel uitputtende job. Je moet je inhoud beheersen, je moet de leerstof kunnen aan
brengen en tegelijkertijd moet je twintig kinderen – of het nu kleuters of pubers zijn – in de gaten houden. Na een dag lesgeven ben je doodop. Wat het voor ons leefbaar houdt is dat we, buiten onze lesuren en vergaderingen, zelf kunnen kiezen wanneer we het andere werk doen: ’s avonds, in het weekend…’
YANNICK ¬ ‘Het rapport stelt ook dat deeltijds werken ontmoedigd moet worden. Terwijl mensen vaak deeltijds werken
nomie als leerkracht aantasten en de schoolbesturen heel veel macht geven over ons en onze job. Schoolbesturen die vaak bestaan uit vrijwilligers. En die krijgen dan zoveel macht.’
YANNICK ¬ ‘Als leerkracht ben je verbonden aan een school. Je moet in eerste instantie uren krijgen in je eigen school. Alleen als dat niet lukt, ga je naar een andere school van het schoolbestuur. In het nieuwe plan word je gekoppeld aan je schoolbestuur. Sommige schoolbesturen hebben scholen over heel Vlaanderen. Iemand van het Leuvense kan dan plots naar Gent gestuurd worden, als er daar een tekort aan wiskundeleraars is. Maar als leerkrachten zelf vragen om een verlofstelsel te nemen om in een school dichter bij huis te gaan
PIETER ¬ ‘Dit rapport belooft het lerarenberoep aantrekkelijker te maken, maar het doet net het omgekeerde. Bovendien wil het de onderwijskwaliteit verbeteren. Maar het laat wel de diplomavereiste vallen. Hoe valt dat te rijmen? Vandaag zijn leerkrachten in het secundair specialisten in hun vak: ze hebben hun vak gestudeerd, én hebben een lerarendiploma. Volgens de commissie zijn die diploma’s niet nodig, een directeur kan zelf wel zien of je een bepaald vak kunt geven of niet.’
YANNICK ¬ ‘De directie mag dan iemand een vak laten geven, zelfs als die daar niet het diploma voor heeft. Eender wie kan dan eender wat geven. Dat is een heel gevaarlijke tendens.’
PIETER ¬ ‘Dit plan is een gevaar
Het is nog maar van 14 mei geleden dat de onderwijsvakbonden actie voerden in Hasselt. De voorstellen in ‘Het rapport van de Commissie van Wijzen’ maakten wederom duidelijk dat de stem vanuit het klaslokaal niet wordt gehoord. Een structurele onderfinanciering en een hoge werkdruk zorgen ervoor dat het achter de schoolpoorten bij momenten geen lolletje is. Ondertussen sleept het onderwijs al jaar en dag een lerarentekort met zich mee. Niet enkel meer in grootsteden en centrumsteden maar ondertussen in heel Vlaanderen. We hadden hierover een gesprek met Touria Gandoul. Touria heeft reeds 18 jaar als docente op haar teller staan en brengt momenteel de Engelse taal bij aan de leerlingen van het 2e, 3e en 4 e jaar in Het Atheneum in Hasselt.
¬ Tekst Vicky Jans ¬ Foto Mine DaelemansHet beroep van leerkracht boet aan populariteit in.
Waar loopt het mis?
TOURIA ¬ ‘De maatschappelijke perceptie van het lerarenberoep is er danig op achteruitgegaan. Het is een beroep geworden waarmee de spot wordt gedreven en waarover denigrerend wordt gedaan: 22 uren van maar 50 minuten en zoveel vakantie! Ik kreeg tijdens een oudercontact te horen ‘dat zij die het kunnen, doen en zij die het niet kunnen, geven er les over’. De dochter van die ouder zat erbij. Als ouders al geen respect hebben voor de
leerkrachten, dan zal de jeugd ook niet hoog oplopen met het beroep, toch? Ik denk dan al eens terug aan de coronatijd toen heel wat ouders met de handen in het haar zaten door het thuisonderwijs en de online lessen. Toen bleek het toch allemaal niet zo eenvoudig te zijn.’
In de schoolbanken zien we diversiteit. In de lerarenkamer niet of toch veel minder. Hoe komt dat volgens jou?
TOURIA ¬ ‘Er is de ‘begrijpelijke uitstroom’ van hoogopgelei-
de mensen met een migratieachtergrond naar de bedrijfswereld. Of ze starten als zelfstandigen omdat dit nu eenmaal een beter verdienmodel is. Ook hadden velen van hen niet de beste ervaringen tijdens hun schoolse carrière. Dan bouw je een soort resistentie op tegen het beroep en kijk je met een gekleurde bril naar het onderwijs. Dat is natuurlijk jammer maar ook begrijpelijk.’
‘Ikzelf heb specifiek voor dit beroep gekozen omdat ik het een belangrijke job vind. Ik deel graag mijn passie, kennis en ervaring met de leerlingen. Ik beschouw ze ook echt als mijn kinderen. Ik ben streng maar rechtvaardig: werken wanneer het moet, lachen wanneer het kan. Ik hoop hierdoor voor hen een voorbeeld te zijn en stimuleer hen om een betere toekomst te bouwen door hun kennis te vergroten en het beste van zichzelf te geven.’
Is een meer divers lerarenkorps de sleutel om het lerarentekort op te lossen?
TOURIA ¬ ‘Meer diversiteit voor de klas zou zeker een deel van de oplossing kunnen zijn. De essentie van het leerkrachten-
beroep is dat de leerstof ‘neutraal’ en correct wordt overgebracht, zonder dat de persoon zijn eigen mening of visie opdringt. Zolang de personen in kwestie maar het beste van zichzelf geven om zuivere kennis over te brengen en een goed voorbeeld zijn.’
‘Een lerarenteam dat een weerspiegeling is van de samenleving zou trouwens ook de leerlingen ten goede komen. Als ze zichzelf herkennen in de persoon die voor de klas staat, zorgt dat voor een positieve verbinding en het is wetenschappelijk bewezen dat als je je goed voelt, je beter presteert op school.’
Hoe kunnen we het lerarenberoep weer aantrekkelijk maken?
TOURIA ¬ ‘Leerkrachten zouden opnieuw meer respect moeten krijgen. Dat zou het beroep automatisch aantrekkelijker maken. Daarnaast wordt het tijd dat de overheid luistert naar de werkvloer. De planlast die vorm krijgt in de administratie en het feit dat de maatschappij ons taken toeschuift die niet behoren tot onze kerntaak, zorgen voor veel werkdruk en stress. Onze kerntaak is lesgeven, kennis overbrengen en de leerlingen van zoveel mogelijk tools voorzien om succesvol te zijn in het leven.’
‘Dat is de reden waarom leerkrachten, waarom ik, koos voor dit beroep. Ondanks alles, is het de mooiste job die er is. Ik ben trots op mijn job als leerkracht en ik zie mijn leerlingen graag. Ik heb het dan ook vaak moeilijk als ik ze moet afgeven aan een collega wanneer het schooljaar erop zit. Maar dat hoort er nu eenmaal bij.’
EERSTE
‘Ik
VAKANTIEJOB VAN WIM CLAEYS
De zomer komt stilaan in het verschiet. Een mooie tijd voor vakantie, festivals en … jobstudenten.
De immer olijke cabaretier Wim Claeys kijkt reikhalzend uit naar de Gentse Feesten waar je hem zoals de voorbije jaren op het podium vindt. Zoals voor veel studenten binnenkort was zijn eerste job vakantiewerk. We vroegen Wim over zijn herinneringen aan zijn eerste vakantiebaan.
¬ Tekst Jan Maertens ¬ Foto Michel Goessens
Wim Claeys: ‘Ik beleefde de langste tien seconden van mijn leven tijdens mijn eerste vakantiejob.’
Hoe heb je je eerste vakantiewerk gevonden?
WIM CLAEYS ¬ ‘Een buurjongen deed al vakantiewerk in dat bedrijf en wist me te vertellen dat ze nog op zoek waren naar extra handen. Het was industrieel opkuiswerk op verplaatsing. Het soort jobkes waar de arbeiders uit de betreffende bedrijven flink hun neus voor ophaalden.’
Had je een specifiek doel waarvoor je ging werken?
WIM CLAEYS ¬ ‘Ik was in die periode al hard gepassioneerd door muziek. Ik spaarde voor een Italiaanse handgemaakte trekzak van Castagnari.’
Heb je bepaalde vaardigheden geleerd tijdens de uitvoering van het werk?
WIM CLAEYS ¬ ‘Niets, want ik kon al een borstel vasthouden.’ (lacht)
Is er iets dat je specifiek is bijgebleven over je eerste vakantiewerk?
WIM CLAEYS ¬ ‘Jazeker, ik ben bijna dood geweest. Wij moesten in de Gentse haven op een bedrijf met silo’s een bijna lege silo uitkuisen. Daar had een soort graan ingezeten en de wanden en de bodem waren volledig aangekoekt.
Wij moesten dat manueel loskrijgen met schoppen en pikken om de silo helemaal leeg te maken. De enige toegang tot die silo was via de bovenkant. We werden met een krakkemikkig éénpersoonsliftje naar de bodem gelaten, zo’n 25 meter naar beneden.’
‘Terwijl we bezig waren met ons werk, beging er iemand in de controlekamer een klein vergissingske: Er werd van bovenaf nieuw graan in de silo gespoten. Op slag zagen we geen hand meer voor onze ogen en konden we bijna niet meer ademen door het stof. Wij dachten dat we eraan gingen! Die pompen zijn misschien 10 tot 15 seconden bezig geweest vooraleer men de vergissing doorhad, maar dat waren oprecht de langste 10 seconden van heel mijn leven.’
Wim Claeys is een cabaretier die door De Gentenaar is uitgeroepen tot de grappigste Gentenaar van 2023! Deze zomer kan je hem uiteraard vinden op de Gentse Feesten. Elke avond om 21 uur speelt hij zijn jaaroverzicht ‘Was ’t er iets te doen misschien?’ in het Lakenmetershuis op de Vrijdagmarkt. Tickets en meer info via uitbureau.be of in het Gentse Feesten-programma onder comedy.
Een vraag over of probleem met studentenwerk? Blijf er niet mee zitten!
¬ Neem contact op met Jong ACV voor al je vragen over studentenwerk.
¬ Bel ons op 02 244 35 00! Je kan ons bereiken op: MA-DO: 8.30 tot 17 uur - VR: 8.30 tot 12 uur
¬ Mail: isa@acv-csc.be
~ Alle info op: www.jongacv.be
|
maken (telefonisch of kantoor) via www.afspraakACV.be | 09 244 21 11
‘25 jaar lang speelde ik het personage van Rita, beter gekend als Zatte Rita, met hart en ziel. Aanvankelijk riep dat personage ontzettend veel weerstand bij me op. Alles, maar dat niet, dacht ik. Als kind was ik immers al te vaak getuige van de verwoestende alcoholverslaving van mijn vader. Ons hele gezin ging daaronder gebukt. Maar stap voor stap maakte ik me die rol eigen. Op een dag heb ik – goed verscholen achter de toog – het gedrag van dronken cafégangers van het eerste uur geobserveerd. Tot er iets in mijn hoofd klikte en ik Zatte Rita helemaal kon omarmen.’
‘Rita’s spelen blijkbaar een grote rol in mijn leven. Ik geloof heel sterk in de Heilige Rita, de beschermengel van hopeloze gevallen. Een kantelpunt in mijn geloof kwam er toen ik 28 was. Ik kreeg toen de ziekte van Guillain-Barré, die tot verlamming kan leiden. Mijn leven hing aan een zijden draadje en ik had zelfs al de ziekenzalving gekregen. Als bij wonder kwam ik de ziekte te boven. Kort nadien bezocht ik voor de eerste maal Lourdes. In totaal ben ik daar 45 keer op bedevaart geweest, zelfs tien keer blootvoets.’
‘De koningin van het variété, zo noemden ze me wel eens. Die volkse combinatie van humor, zingen en dansen in revue-theaters vind ik nog steeds geweldig. Van Gaston en Leo en mijn theatermoeder Yvonne Verbeeck heb ik alles mogen leren. Dat mensen me volks noemen, vind ik een groot compliment.’
‘Met de LGBT+-gemeenschap heb ik altijd een speciale band gehad. Mijn broer is gay. En ik kende heel wat jonge mannen die queer waren. Die kwamen dan bij mij hun verhaal doen, vaak schrijnende verhalen over afwijzing door hun familie. Ik ben zelfs een aantal keer met ouders van die jongens gaan praten. Wat ik zo leuk vind aan gays? Het zijn de eigenlijk perfecte mannen: verzorgd, bezorgd, aangenaam. Helemaal mijn type. Alleen jammer dat ze op mannen vallen!’ (lacht)
‘Liefde is alles voor mij. En ik kijk terug op een rijk en boeiend leven. Een geluksvogel ben ik. Ik ben een onverbeterlijke optimist en sta elke dag op als een gelukkige vrouw. Maar ik heb mijn deel al gehad in het leven, zoals ze zeggen. Ook in de liefde: bedrog, jaloezie en verdriet zijn me niet bespaard bleven. Onlangs deed ik nog mee aan Hotel Romantiek (tv-programma op VRT1, red.), op uitnodiging. Een nieuwe man in mijn leven? Ik blijf ervoor openstaan, al leef ik graag mijn leven op mijn eigen ritme. Onafhankelijk en vrij om te staan waar ik wil.’
Visie mag 10 duotickets wegschenken voor de zomershow ‘Jonger dan je denkt’ met Jacky Lafon in de hoofdrol, van 26 juli tot 22 september in Het Witte Paard in Blankenberge. De wedstrijdvraag luidt: hoe heet het personage dat Jacky 25 jaar lang in Familie speelde? Stuur je antwoord samen met je naam en adres voor 6 juni naar lezers@visieredactie.be of naar Visie, PB20, 1031 Brussel