VISIE 01 - 18 januari 2024

BELGIE(N) - BELGIQUE

bpost

00000 B-00000 PB- PP B-

BELGIE(N) BELGIQUE BELGIE(N) --BELGIQUE PBPP B- 00000

| AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X | jaargang 80 | p806000 |

01

| WEST-VLAANDEREN | 18 ¬ 01 ¬ 2024 | MAANDELIJKSE UITGAVE | volgend nR 15.02.2024

BL AD ME T EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

20% meer ADHD-medicatie op de schoolbanken Zorgvolmacht met zorg bedacht

Ann Vermorgen, de nieuwe ACV-voorzitter

Filip Rogiers journalist wordt leerkracht

West-Vlaanderen AZ Damiaan en campus Henri Serruys worden AZ Oostende

Gelukkig Nieuwjaar! ¬ Foto Belga

W

e wensen het elkaar deze weken honderden keren.

Zonder erover na te denken. Gewoon ‘Zalig Kerstmis!’ en ‘Gelukkig Nieuwjaar!’. Om het ongenuanceerd te zeggen: we gedenken voor Kerstmis het eeuwige leven en wensen elkaar meer dan gemiddeld gelukkig toeval in het komende jaar. Een mooie traditie. Zo vergelijkbaar met ‘Eid Mubarak’ na de ramadan bij moslims of ‘oma e toemba’, na nieuwjaar bij de joden. Elke religie viert zo haar belangrijke momenten en wenst elkaar vrede en een goede toekomst.

2 ¬ VISIE

Eind vorig jaar mocht ik het Vredeslicht, dat vanuit Bethlehem uitgedragen werd in de wereld, meedragen in Brussel. Visie maakte er een mooie reportage over. U kunt ze nog vinden op visie.net. Er waren mensen uit Oekraïne, Palestina, Israël, Ghana. Overal betrokken bij de oorlog in hun land. De pijn om de vrede te wensen aan elkaar terwijl de bommenregen niet stopt, was zichtbaar op hun gezicht. De strijd die ze voelden tussen de haat voor wat hen was aangedaan en de vrede die ze nodig hebben voor hun toekomst als gezin toonde zich in de serene viering van het vredeslicht. Nooit voelde ik meer wat de vredeswens betekent.

Het kleurt je mening op de dagelijkse beslommeringen. Opeens komt alles in nieuw perspectief. Je kunt meer relativeren, maar vindt ook andere dingen weer meer van belang.

Het trof me daarom deze kerstperiode erg dat mensen die geen woning kunnen kopen of huren weer eens in het vizier werden genomen. Weer eens werd een pechvogel of een mens met minder mogelijkheden op een goed betaalde baan op zijn plaats gezet: geen werk hebben betekent achteraan aansluiten op de wachtlijsten. Voorrang dus voor werkende mensen in de sociale huisvesting. Waarom vind ik dit zo belangrijk?

Al jaren pleiten we ervoor dat kwetsbare mensen eerst een dak boven hun hoofd moeten hebben. Dan pas zal werk kunnen volgen. Alle studies bevestigen dit. Dat hebben van een dak is echt de basis voor deelname aan de samenleving. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele draait dat om: eerst werk, dan toegang tot sociale woningen. Echt erg dat dit inzicht bij deze N-VA-minister niet aanwezig is.

Opinie.

Net voor het jaareinde bereikten de artsen, tandartsen, kinesisten, logopedisten, vroedvrouwen en psychologen akkoorden met de ziekenfondsen over de honoraria en tarieven voor de patiënt voor de komende twee jaar. ¬ Luc Van Gorp, Voorzitter CM

D

Pasmunt

ie akkoorden trekken de kaart van de kwetsbaarsten: jongeren, ouderen, mensen met mentale problemen. Zo valt vanaf volgende maand het remgeld bij de psycholoog weg voor al wie jonger is dan 24. Ook komt er vanaf 2025 stapsgewijs een verbod op ereloonsupplementen voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming in de ambulante zorg. In de tandzorg wordt er fors geïnvesteerd in ouderen: de leeftijdsgrens voor de terugbetaling van een preventief paradontaal mondonderzoek stijgt van 60 naar 65 jaar en uitneembare prothesen worden beter terugbetaald. Voor de jongeren stijgt de tegemoetkoming voor vroege orthodontie. In de geestelijke gezondheidszorg wordt er een flink budget vrijgemaakt voor het versterken van het werken buiten de psychologenpraktijk: op scholen, bij OCMW’s, in huisartsenpraktijken, om de mensen te bereiken die vandaag hun weg nog niet vinden naar de geestelijke gezondheidszorg.

De toegankelijkheid van de zorg vergroten door financiële en andere drempels weg te nemen is essentieel om gezondheidsongelijkheid te bestrijden. Dat is een van de kerntaken van een organisatie als de onze, en bij uitbreiding van onze welvaartsstaat.

Ik vind het dan ook bedroevend dat het verbod op ereloonsupplementen binnen de regering de afgelopen dagen en weken opnieuw ter discussie werd gesteld. Het diende als pasmunt in de onderhandeling over benoemingen op enkele topposten in de administratie, zoals voor gouverneur van de Nationale Bank.

Geen ‘Gelukkig Nieuwjaar’ dus in de sector van sociale woningen. Ik hoop dat u de komende verkiezingen zal kiezen voor beleidsprogramma’s die mensen mee kunnen nemen in de plaats van achter te laten. We zullen ze voor u uitpluizen. Dan kunt u geïnformeerd uw keuze maken.

Intussen wens ik u een gezond 2024, met steeds een dak boven uw hoofd.

‘Dit is hoe het spel gespeeld wordt’, klinkt het. Nee, het gaat net in tegen alle spelregels. Het is niet aan politici om een akkoord dat gesloten wordt tussen zorgverleners en ziekenfondsen opnieuw ter discussie te stellen. Bovendien is het onkies om vanuit electoraal gewin de bescherming van de zwaksten in gedrang te brengen. Een kwalijke tendens, in deze tijden waarin het bon ton is om je af te vragen of mensen in de problemen wel écht arm en hulpbehoevend genoeg zijn om van onze dierbare sociale bescherming te mogen genieten.

Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen www.visie.net/contact ¬ Verantwoordelijke uitgever Liesbeth De Winter ¬ Redactie Simon Bellens, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Lies Van der Auwera, Djorven Ariën, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Sim Geerts, Sofie Buysse, Martine Creve ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners Visie verschijnt maandelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten ¬ De beschrijving van de CM-diensten en -voordelen in deze publicatie heeft enkel een informatieve waarde. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten van het ziekenfonds. Meer info: www.cm.be/statuten Peter Wouters, Voorzitter beweging.net

VISIE ¬ 3

Actueel. Toegenomen Rilatinegebruik onder de loep

Omdat ik nog steeds niet gemakkelijk mijn aandacht erbij kan houden, neem ik opnieuw Rilatine. ¬ BRENT (25)

Steeds meer kinderen en jongeren nemen ADHD-medicatie zonder grondige opvolging 4 ¬ VISIE

Actueel.

Steeds meer kinderen met ADHD nemen Rilatine en aanverwante medicijnen. Dat blijkt uit cijfers van CM. ‘Het is zorgwekkend dat vier op de tien daarbij niet door een zorgverlener uit de geestelijke gezondheidszorg wordt opgevolgd.’ ¬ Tekst Dominic Zehnder ¬ Foto Stefan Beelen

V

olgens cijfers van CM nam in 2022 2,4 procent van de jongeren tussen 6 en 17 jaar een medicijn op basis van methylfenidaat – de werkzame stof in Rilatine en andere ADHD-medicatie. Dat is een stijging met bijna twintig procent sinds 2013. Daarbij gaat het om een schatting op basis van de terugbetalingscijfers van CM-leden. ‘Het werkelijke aantal gebruikers zal allicht nog een stuk hoger liggen, want we hebben geen zicht op hoeveel volwassenen en jongeren medicatie nemen die niet wordt terugbetaald’, aldus CM-onderzoekster Svetlana Sholokhova. ‘We pleiten daarom voor een duidelijke registratie van alle verkochte geneesmiddelen, ook van de niet-terugbetaalde.’

Gebrek aan nodige opvolging Professor Marina Danckaerts, ADHD-experte en hoofd van de kinder- en jeugdpsychiatrie van het Universitair Psychiatrisch Centrum Leuven, noemt de gestegen cijfers geen verrassing, en maakt zich zorgen om de nodige bijkomende behandeling. ‘ADHD-medicatie kan eigenlijk alleen terugbetaald worden na een diagnose van ADHD door een specialist, als er voldoende reden is om over te gaan tot medicatie. Voor de terugbetaling moet de arts-specialist (dat kan naast een psychiater ook een kinderarts of neuroloog

zijn, red.) verklaren dat alle andere mogelijkheden onderzocht werden en dat de farmacologische behandeling deel is van een globaal behandelingsplan dat nog andere maatregelen en regelmatige opvolging omvat.’

Uit de cijfers blijkt echter dat in 2022 slechts 43 procent van de kinderen met ADHD die medicatie gebruiken een psychiater zag en slechts vijftien procent een psycholoog.

Danckaerts: ‘Over de groep die geen specialist ziet, maak ik mij zorgen. Bij medicatie als Rilatine is het belangrijk om jaarlijks te evalueren of het gebruik nog wel nodig en gewenst is. Ook eventuele bijwerkingen moeten door specialisten nauwlettend opgevolgd worden.’

Die ondermaatste opvolging verontrust ook CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘Die medicatie moet gecombineerd worden met andere vormen van behandeling, zoals therapie, die bovendien laagdrempeliger moet worden.

Het is belangrijk dat psychologische hulpverlening toegankelijker en bereikbaarder wordt, want niet iedereen vindt toegang tot diagnose en behandeling.’

Geboortemaand factor voor overdiagnose?

Opvallend is ook dat hoe later in het jaar je geboren wordt, hoe groter de kans is dat je

GROEN CO-VOORZITTER JEREMIE VANEECKHOUT PLEIT VOOR BETERE OPVOLGING DOOR DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

© ARTHUR VAN BELLEGHEM

‘Naleving van voorschriften garanderen’ ‘We hebben een belangrijke stap gezet door eerstelijnspsychologen gratis te maken voor kinderen en jongeren jonger dan 24 jaar, maar ook de Vlaamse regering moet in actie schieten. Wie na de terugbetaalde sessies bij een psycholoog doorverwezen wordt naar een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg, komt daar terecht op een maandenlange wachtlijst.

Dat is dweilen met de kraan open.’

methylfenidaat voorgeschreven krijgt. ‘Dat toont de rol die de schoolomgeving speelt in de diagnose van ADHD’, aldus Sholokhova.

‘Het is mogelijk dat in bepaalde gevallen immaturiteit van de jongsten van de klas sneller wordt verward met een aandachtstoornis, en dat er dus onterecht naar medicatie wordt gegrepen.’ Luc Van Gorp pleit dan ook voor een versterking van de kennis over aandachtstoornissen, net als een betere bewustmaking rond het risico op overdiagnose. ‘Daarnaast moet de rol van het onderwijs in het mentaal welbevinden en de preventie van psychologische problemen opgewaardeerd worden. Dat kunnen leerkrachten niet alleen.’

Hulpmiddel, geen mirakeloplossing Methylfenidaat kan onder het toeziend oog van een psychiater helpen tijdens en zelfs lang na het middelbaar, weet Brent (25). ‘Ik heb autisme en ADHD. Ik was hyperkinetisch en kon mij maar moeilijk concentreren.

Mijn middelbareschoolresultaten leden daaronder. Na gesprekken met de leerlingenbegeleiding en een psychiater heb ik Rilatine een kans gegeven. Ik wilde het eerst niet nemen omdat er een groot stigma rond hing.

Maar al snel merkte ik dat ik beter kon opletten in de klas. Het heeft mij gekalmeerd, wat mij geholpen heeft om mijn diploma te behalen.’

‘Toen ik op mijn huidig werk in een ziekenhuis begon, liep het al eens mis op vlak van communicatie met collega’s en patiënten.

Omdat ik nog steeds niet altijd even gemakkelijk mijn aandacht erbij kan houden, neem ik opnieuw Rilatine, zeker met het oog op mijn studie verpleegkunde die ik later dit jaar start.’

Remi (18) heeft een andere ervaring. Zeven jaar geleden werd bij hem ADHD vastgesteld na alarmsignalen op school. ‘Ik heb toen heel even Rilatine geprobeerd, maar voelde mij er niet goed bij. Ook twee jaar later heb ik het opnieuw een tijdje geprobeerd, in verhoogde en verlaagde dosissen. Maar ik voelde mij neerslachtig, moe en niet mezelf.

Ik veranderde naar een sportrichting met veel praktijk en weinig theorie. Dat leek op papier ideaal, maar ook hier drongen leerkrachten aan op het nemen van medicatie. Mijn ouders steunden mij in mijn keuze om geen medicatie te nemen, maar het heeft er wel toe geleid dat ik met mijn opleiding gestopt ben.’

VISIE ¬ 5

Cultuur. Een selectie

1.

GEZONDE VOEDING

Nutriscore wordt strenger

In Dag vreemde man gaat een groep mensen met allemaal een andere moedertaal op zoek naar het geluk. Dat doen ze op de tonen van bekende Nederlandstalige nummers. Van Gelukkig zijn van Raymond van het Groenewoud en Nu wij niet meer praten van Jan Reesema en Pommelien Thijs tot Dag vreemde man van Ann Christy. Tussen de liedjes door hoor je verhalen over hoe zij als ‘andere’ het leven hier ervaren.

© THEATER VAN A TOT Z

Anderstaligen zingen Nederlands

~ Vanaf 9 februari in verschillende cultuurcentra. www.theateraz.be

Op heel wat verpakkingen van voedsel vind je een Nutriscore. Aan de hand van een gekleurd balkje met letters van A tot E leer je hoe gezond het eten of de drank die je wil kopen is. Het systeem, dat in 2019 werd ingevoerd, is nu verfijnd. Diepvriesfrieten konden bijvoorbeeld het ‘gezonde label’ A krijgen, omdat er bij de beoordeling geen rekening werd gehouden met het feit dat de frieten nog gefrituurd worden.

In de nieuwe rekenmethode werd de drempel tussen categorie A en B verhoogd. Zoetstoffen

2.

worden strenger beoordeeld, er komt een beter onderscheid tussen vezelrijke volkorenproducten en geraffineerde producten en ook met het zoutgehalte wordt meer rekening gehouden. Voor dranken krijgt enkel water nog nutriscore A. Voor de berekening wordt gekeken naar de energiewaarde (het aantal kilocalorieën), maar ook naar de hoeveelheid (verzadigde) vetten, suikers, zout, eiwitten en vezels.

Producenten zijn overigens niet verplicht om de nutriscore op hun verpakking te vermelden. © BELGA

MUZIKAAL THEATER

Buitenmensen Fotograaf Jelle Vermeersch kocht een oude tractor, en trok ermee door België.

Onderweg stopte hij om te luisteren naar de mensen ‘op den buiten’. Aan de hand van prachtige zwart-witfoto’s leer je de verhalen kennen van boeren, pastoors, cafébazen, vluchtelingen, oud-mijnwerkers, kapsters, kunstenaars, politici, veeartsen, bedrijfsleiders, baronnen en F-16-piloten. ~ Nog tot 14 april in de Sint-Pietersabdij in Gent.

Sudoku www.historischehuizen.stad.gent

Breintrein 4

9 2 3 5 2 1 1

5 2 9 4 6 4 2 6

7 4 5 1 4 3 6 1 © De Puzzelaar

6 ¬ VISIE

3

5 7 5

© DIEGO FRANSSEN

EXPO

WOON-WERKTRAJECT

Steeds vaker met de fiets naar het werk

B

ijna vier op de tien Belgen nemen de fiets of de step om naar het werk te gaan. Nooit eerder gebruikten zoveel werknemers de fiets of de step voor minstens een deel van hun woon-werktraject, blijkt uit de jaarlijkse mobiliteitsbarometer van hr-dienstenbedrijf Acerta.

Vijftien procent van de pendelaars gebruikt alléén de fiets of de step om naar het werk te gaan. 22 procent combineert de tweewieler met de auto, zo’n 1,5 procent maakt een combinatie met het openbaar vervoer.

Twee jaar geleden gebruikte nog maar 33 procent van de werknemers voor minstens een deel van de woon-werkverplaatsingen de fiets.

De auto blijft wel het populairste vervoersmiddel: bijna 78 procent van de woon-werkverplaatsingen vorig jaar gebeurde nog met de wagen.

Het aantal pendelaars dat gebruikmaakt van het openbaar vervoer zit weer op het niveau van voor de coronapandemie. Vorig jaar gebruikte 8,5 procent van de pendelaars trein, tram, bus of metro.

Knipsels. Voorgesneden

Ongelijkheid tussen huiseigenaars en huurder weer groter

© VRT

De vermogensongelijkheid tussen Belgen die een woning bezitten en zij die huren is de voorbije tien jaar toegenomen. Dat leren cijfers van de Europese Centrale Bank (ECB).

Het totale nettovermogen van huisbezitters is tussen 2013 en 2023 met 39 procent gestegen. Voor gezinnen die een huis of appartement huren, is hun nettovermogen gemiddeld slechts zes procent toegenomen.

Als de beleidsmakers hun kinderen in bed moesten stoppen in een sociale woning, dán zou je de situatie snel zien veranderen.

Globaal is de ongelijkheid in ons land volgens de ECB afgenomen, maar dat geldt dus niet wanneer je alleen naar het wel of niet bezitten van een eigen woning kijkt. Waar de huurders in 2013 nog 6,7 procent van het totale nettovermogen bezaten, is hun aandeel tien jaar later gezakt tot 5,1 procent.

In België huurt 27,5 procent van de huishoudens. De rest bezit een eigen woning.

HET CIJFER

1,48

¬ KRISTEL VERBEKE Voormalige K3-zangeres en Zorgen voor mama-programmamaakster in Humo.

Helemaal verrassend is het niet, maar 2023 was het warmste jaar op aarde ooit gemeten. Het was gemiddeld 1,48 graden Celsius warmer dan het gemiddelde in de periode 1850-1900. Hoe warmer de aarde wordt, hoe vaker extreem weer – hevige regen, stormweer, of lange periodes van hitte en droogte – voorkomt.

Vormingsdag ACVBIE Op zaterdag 24 februari 2024 organiseert ACVBIE zijn jaarlijkse vormingsdag voor kmo-werknemers in Oostende. ACVBIE-leden uit kmo’s vinden meer info via hetacv.be/acvbie/actualiteit

ook voor jou de juiste fiets Als je niet met een gewone fiets kan rijden, dan mis je het vrije gevoel en de gezonde buitenlucht.

Geniet deze lente opnieuw van een deugddoende fietstocht. Goed heeft vast de geknipte aangepaste fiets met of zonder elektrische ondersteuning voor jou.

Kom onze aangepaste fietsen ontdekken op de fietstestdagen in maart.

© ID/PATRICK DE ROO

tandem en duofiets

driewielfiets

rolstoelfiets

d Boek online jouw afspraak via www.goed.be/fietstestdagen.

Bel voor meer info of een telefonische afspraak naar 03 205 69 24.

VISIE ¬ 7

Interview. Van de redactie naar het klaslokaal: ex-journalist Filip Rogiers is zij-instromer in het

‘Door dalende cijfers en leerkrachtentekort is er eindelijk meer aandacht voor wat er op school gebeurt’

Een jaar lang liep hij als journalist van De Standaard achter leerkrachten aan en nam hij plaats tussen de leerlingen op schoolbanken. Zelf beschouwt hij die periode nu als een bevoorrechte kijkstage, want in september trok Rogiers definitief de deur als journalist achter zich dicht. Hij werd op 57 jaar voltijdse leerkracht, een zij-instromer. ¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto’s Lies Van der Auwera

Waren de voorbije maanden vooral ontnuchterend, of stimulerend?

ROGIERS ¬ ‘Dankzij mijn reportages had ik waarschijnlijk een realistischere verwachting dan heel wat andere zij-instromers.

Daardoor kon ik de klassieke valkuilen ontwijken, zoals het romantische beeld dat je de levenslessen uit je mouw schudt en de leerlingen aan je lippen hangen. Dat getuigt van een ongelofelijke grootheidswaanzin en een gebrek aan respect voor mensen die al jarenlang het vak van leerkracht uitoefenen.’

8 ¬ VISIE

‘Ik ben samen met de 29-jarige Senne co-klastitularis van een klas. Maar die leeftijd speelt eigenlijk geen rol. Hij leert me hoe ik leerstof overbreng en de klas in toom kan houden. Daaraan spendeer je eigenlijk minstens de helft van je tijd. Voor de klas staan is gewoon een echte stiel.’

Met 30 jaar ervaring in de journalistiek heb je toch ook het een en ander bij te brengen?

ROGIERS ¬ ‘Veel lesmateriaal ligt vast door leerplannen, maar je kunt wel je eigen

accenten toevoegen. Mijn leerlingen lezen nu een boek over de val van de Berlijnse Muur. Voor hen is dat prehistorie, maar ik heb dat meegemaakt. Daarover kunnen vertellen is fantastisch. Dikwijls volgt de klassieke vraag of ze dat moeten kennen voor het examen. Nee, voor het leven, antwoord ik dan.’ (lacht)

Heb je geen gezonde dosis naïviteit nodig om in het onderwijs te stappen?

ROGIERS ¬ ‘Op het einde van vorig schooljaar en na mijn reeks reportages vroeg de directeur wat me bijgebleven was.

De totale afwezigheid van cynisme, zei ik hem.

Hij lachte, maar ik méénde dat. Het is op school en in leraarskamer natuurlijk niet altijd rozengeur en maneschijn. Ik ken leerkrachten die heel veel kritiek hebben op hun school, op het schoolsysteem, op wat andere mensen pretpedagogie noemen … of collega’s die op hun tandvlees zitten en neigen naar een burn-out. Maar níémand is cynisch. Want je kunt je alleen gefrustreerd voelen als je ook betrokken

onderwijs

Als leerkrachten zogezegd klagen, is dat vooral een roep om de juiste instrumenten, niet om meer oude wijn in nieuwe zakken. ¬ FILIP ROGIERS

bent. Dat hangt misschien samen met idealisme.’ (snel) ‘Ken je die flauwe grap over het onderwijs? Er zijn twee goede redenen om in het onderwijs te stappen: juli en augustus. Ik wist al langer dat de mop een vertekend beeld schetst, en toch is het nóg harder werken dan ik dacht. Het onderwijs vreet, maar geeft ook energie.’

Is dat clichébeeld uit die grap de laatste jaren niet enorm bijgesteld?

ROGIERS ¬ ‘Door de dalende PISA-cijfers en het leerkrachtentekort hebben de media en de samenleving meer aandacht voor wat er in de scholen gebeurt. Eindelijk.’

Je geeft les in Brussel. Niet vanzelfsprekend.

ROGIERS ¬ ‘De grootstad komt je klas mee binnen, met alles wat daarbij hoort. Nog niet zo lang geleden vond op een plek waar verschillende leerlingen en leerkrachten iedere dag passeren de aanslag op de Zweedse voetbalsupporters plaats.

Maatschappelijke problemen als armoede vormen voor veel leerlingen een deel van hun persoonlijk verhaal. In een van mijn handboeken gaat het over vakantie en reizen, met activiteiten als jetskiën. Ik ben die les begonnen met de vraag wie er de voorbije zomer op reis is gegaan. Resultaat: één vinger.’

hameren op kennis, kennis en kennis. Een collega geschiedenis zei me eens dat hij zich niet wil uitdrukken in kindertaal, net uit respect voor zijn leerlingen. Maar in klassenraden zie je leerkrachten die zogenaamd van de oude stempel zijn ook begrip vragen voor de specifieke thuissituatie van een leerling. Buiten de schoolmuren vliegen termen als expertise, kennisoverdracht, pretpedagogie, zesjescultuur, enzovoort in het rond. In de leraarskamer verloopt de discussie eigenlijk veel genuanceerder.’

In een reeks over de crisis in het onderwijs vroeg Het Laatste Nieuws leerkrachten om minister van

Onderwijs Ben Weyts (N-VA) punten te geven. Op zijn rapport stond drie op tien, flink gebuisd dus. Wordt er nog naar de politiek gekeken voor oplossingen?

ROGIERS ¬ ‘Ja, maar met weinig vertrouwen. Als leerkrachten zogezegd klagen, is dat vooral een roep om de juiste instrumenten. Niet om meer oude wijn in nieuwe zakken, of om een minister die nog eens aan de boom wil schudden. Als het is om de crisis te bezweren, denken veel leerkrachten dat het toch van hen zelf zal moeten komen.’ ~ Bekijk de videoreportage op www.visie.net

Als leerkracht moet je bij veel stilstaan. Denk maar aan diversiteit of leermoeilijkheden. Hoe sta je zelf tegenover al die zaken die in jouw eigen schooltijd zogezegd ‘nog niet bestonden’?

ROGIERS ¬ ‘Ik heb collega’s die expliciet aandacht hebben voor taalachterstand en dat ook zo benoemen, terwijl anderen

VISIE ¬ 9

Actueel. Waar wil Vlaanderen naartoe met zijn industriebeleid?

De Vlaamse industrie zit volop in een race naar een duurzame toekomst. Wie niet mee op de kar springt van het klimaatverhaal, hinkt hopeloos achterop. Maar De Lijn bestelde recent 92 elektrische bussen in China, in plaats van bij Van Hool in Lier. Kiest de regering tegen haar eigen werknemers?

‘De Lijn bestelt nieuwe bussen ... ¬ Tekst Lies Van der Auwera ¬ Foto ID / David Legrève

O

p de afgelopen klimaattop in Dubai zwaaide premier Alexander de Croo (Open VLD) met dure beloftes. ‘We zullen geen klimaatparadijs bouwen op een industriële woestenij’, klonk het.

De pil die de werknemers bij Van Hool moeten slikken nu ze de bestelling van nieuwe elektrische bussen voor De Lijn kwijtspelen aan de Chinezen, smaakt dan ook extra bitter. Het Chinese bedrijf BYD (Build your Dreams) scoorde beter op prijs en kon sneller leveren. In zee gaan met China kan op korte termijn interessant zijn, maar schiet Vlaanderen zo niet in zijn eigen voet?

‘Het dossier van De Lijn is symbolisch’, zucht Tom Vrijens, algemeen secretaris bij ACV-CSC METEA. ‘De Lijn moet mee in de vergroening, op zich een goede strategie, maar de vorige regering investeerde weinig op dat vlak. Nu zien we dat zowel Van Hool als VDL (busfabrikant met vestiging in Roeselare, red.) naast een

Zich zomaar verschuilen achter strenge Europese regels in het aanbestedingsbeleid, is te makkelijk. Volgens Vrijens kan het aanbestedingsbeleid net zorgen voor meer return on investment.

‘Daarmee bedoel ik dat een weloverwogen beleid een stimulans kan geven aan tewerkstelling in Vlaanderen. Vandaag zien we het omgekeerde.’

Angst voor eigen job

aanbesteding grijpen.’ Daartegen wist Van Hool wel een order voor 112 batterijbussen binnen te halen voor de Nederlanse vervoersmaatschappij.

Bijzonder jammer, vindt Vrijens, maar bovenal illustreert het een gebrek aan visie. ‘Waar willen we naartoe met ons industriebeleid?

We hebben nood aan wat meer economisch chauvinisme.’

Slechtste leerling van de klas Door de aanbesteding niet toe te kennen aan eigen spelers schept de regering een concurrentieel nadeel. ‘Zo vergroot je de achterstand nog meer ten opzichte van concurrentiereuzen als China’, aldus Vrijens. ‘Vergeleken met andere EU-landen besteedt België veel meer uit aan het buitenland.’

MINISTER VAN ECONOMIE, INNOVATIE EN WERK JO BROUNS (CD&V)

‘Innovatie is de oplossing’ ‘Concurreren met buitenlandse reuzen waar regels soms veel losser zijn, is inderdaad de grote uitdaging in de klimaattransitie’, zegt Vlaams minister Jo Brouns (CD&V). ‘Maar we kunnen niet vooruitlopen zonder achterom te zien, of we zijn hier al onze basisindustrie kwijt.

Daarom moeten we gaan voor procedés die veel minder CO2 uitstoten. Innovatie is altijd al onze sterkte geweest, en we hebben daar de mensen voor.’

‘Ik vind het een goede zaak om bij aanbestedingen meer rekening te houden met ande10 ¬ VISIE

re criteria dan prijs. Tewerkstelling kan daarin een rol spelen, of ook lokale productie met een beperktere ecologische impact.’

‘We onderhandelen trouwens momenteel volop over de Net Zero Industry Act, een wetgevend initiatief (dat deel uitmaakt van de Europese Green Deal, red.) dat we onder het Belgische voorzitterschap van de Europese raad willen afwerken. Hierin bekijken we onder meer welke criteria bij openbare aanbestedingen we willen laten doorwegen. Niet enkel prijs, maar ook bijvoorbeeld duurzaamheid.’

Hoe sterk leeft het klimaatverhaal bij werknemers? Younes*, een jonge West-Vlaamse werknemer in een kleine onderneming, windt geen doekjes om zijn bezorgdheid.

‘Ons bedrijf investeert in de toekomst door nieuwe technologie.

Maar de omslag duurt enkele jaren.

Daardoor staan vandaag heel wat collega’s regelmatig op tijdelijke werkloosheid, wat het klimaatverhaal niet bepaald populair maakt.

Collega’s zien vooral hun inkomen slinken.’

Younes’ verhaal is geen uitzondering, beaamt ACV-CSC METEA-voorzitter Lieve De Preter: ‘De industrie heeft de bocht naar de klimaattransitie zeker ingezet.

Maar er bestaan vrij grote onderlinge verschillen. Grotere spelers staan veel verder in de omschakeling dan een kleine kmo. Die laatste heeft het veel zwaarder om te kunnen blijven concurreren.’

Is de angst bij werknemers voor hun baan of een veranderende jobinhoud terecht? ‘Deels wel’, geeft De Preter toe. ‘Ga ik mijn werk behouden? Kan ik binnenkort nog mee? Zal ik mijn inkomen behouden? Daar liggen veel mensen wakker van, wat heel begrijpelijk is.’

Factcheck.

in China’

‘Steeds meer mensen overleven borstkanker’

Net op dat snijpunt tussen angst en uitdaging ligt een belangrijke syndicale opdracht, meent De Preter: ‘Willen we vermijden dat de klimaattransitie als een pletwals over ons komt, dan moeten we inzetten op opleidingen. Kijk bijvoorbeeld naar de garagesector, waar nieuwe types wagens binnenkomen. Je moet werknemers daarin opleiden, ook werkgevers hebben daar baat bij. We willen de klimaattransitie hoog op de agenda van het sociaal overleg plaatsen en vermijden dat je over de hoofden van werknemers praat.’

Lieve De Preter, voorzitter ACV-CSC METEA De industrie, die we veelal zien als vervuiler of boosdoener, kan net een deel van de oplossing zijn, benadrukt De Preter. ‘We moeten inzetten op circulaire economie, waarbij we materialen, zoals onderdelen van elektrische wagens, hergebruiken. Op termijn zal dat ons minder afhankelijk maken van grootmachten als China.’

Younes* is een schuilnaam

© ID/ PATRICK DE ROO

Industrie als deel van oplossing

De ‘Pink Duck Race’ in Antwerpen, afgelopen zomer, wilde bijdragen aan bewustwording over borstkanker.

B

orstkankerpatiënten in België hebben alsmaar meer kans om hun ziekte te overleven, blijkt uit cijfers van zowel het Vlaams Instituut voor Kwaliteit en Zorg, als van Stichting Kankerregister. Dat is het gevolg van wetenschappelijke vooruitgang, vroegtijdige opsporing en erkende expertisecentra.

Eén op de zeven vrouwen in België krijgt in haar leven de diagnose van borstkanker te verduren. Maar hun overlevingskansen nemen jaar na jaar toe. Cijfers van het Belgische Kankerregister wijzen in 2021 op een gemiddelde overlevingskans van 92,1 procent. ‘Een aantal decennia geleden zat dat nog rond de 70 procent’, zegt dokter Veronique Le Ray van Stichting tegen Kanker.

Andere cijfers, uit een recent rapport van het Vlaams Instituut voor de Kwaliteit van Zorg (VIKZ) – over de periode 2014-2018 – leert dat 94,1 procent van de patiënten vijf jaar na de diagnose nog

in leven is. Bij het vorige rapport, over de periode 2009-2013, was dat 91,6 procent. Hoewel die cijfers dus enigszins verschillen, is ook daar een toename van de overlevingskansen duidelijk.

Volgens Le Ray heeft dat vooral te maken met de grotere toegankelijkheid van borstkankerbehandelingen, een goede vroegtijdige opsporing en wetenschappelijke vooruitgang in behandelingsmethoden.

‘Als we bovendien kijken naar de overlevingskansen in erkende en niet-erkende klinieken’, voegt Ward Rommel van Kom op tegen Kanker toe, ‘zien we dat inzetten op expertisecentra de slaagkansen van een behandeling sterk verbetert.’

Vorig jaar wees een rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg uit dat een behandeling buiten een erkende borstkliniek 30 procent meer kans geeft op overlijden binnen de vijf jaar, dan bij een behandeling in een erkende borstkli-

niek. ‘Daar heb je op één plaats verschillende, multidisciplinaire expertises’, legt Veronique Le Ray uit.

‘Oncologen, radiologen, diëtisten, psychologen … werken er samen een behandelplan uit. Dat zorgt voor ervaring en maakt dat je een behandeling sneller kunt doorlopen.’ Om een erkenning te verkrijgen, moet een borstkliniek ook minimaal 125 diagnoses per jaar stellen. Dat moet de ervaring op peil houden, al haalt niet elke borstkliniek die drempelwaarde.

‘De aanpak van borstkanker is een goed voorbeeld van hoe gespecialiseerde klinieken een verschil kunnen maken’, aldus Céline De Spiegeleire van CM. ‘We moeten ook voor andere behandelingen kennis en expertise concentreren zodat de patiënt kwaliteitsvolle zorg krijgt, al moeten die centra wel gemakkelijk bereikbaar blijven voor patiënten.’

VISIE ¬ 11

Interview. Ann Vermorgen is sinds 1 januari de nieuwe voorzitter van het ACV

Sinds begin dit jaar is Ann Vermorgen de nieuwe voorzitter van het ACV. Ze staat voor een jaar vol verkiezingen, zowel politiek als op de werkvloer, en voor de uitdaging om het almaar stroever lopende sociaal overleg te doen herleven. ¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto Bart Dewaele

O

p 1 januari volgde Ann Vermorgen Marc Leemans op als voorzitter van het ACV. ‘Het wordt een lastig jaar, houden mensen me al voor’, zegt ze. ‘Ze hebben het dan vooral over de politieke verkiezingen en de opmars van extreemrechts. Ik voel veel angst en onzekerheid. Maar ik ben zelf geen angstig persoon, ik wil rustige vastheid uitstralen. Veel mensen snakken ook naar meer rust in de samenleving.’

‘Het zijn gewone mensen die zorgen voor welvaart’

Vindt u het zelf belangrijk om de eerste vrouwelijke ACV-voorzitter te zijn?

VERMORGEN ¬ ‘Daar ben ik trots op.

Niet voor mezelf, maar omdat vrouwen een lange weg hebben afgelegd om kansen te krijgen aan de top. Vandaag heeft het ACV-bestuur een goed man-vrouw-evenwicht, maar laat ons eerlijk zijn, dat was twintig jaar geleden zo goed als ondenkbaar. Dat is het resultaat van bewustwording en volgehouden actie. Dat hebben we ook nodig voor andere vormen van diversiteit, zoals voor mensen met een handicap of mensen met een migratieachtergrond.’

‘Het is belangrijk dat werknemers en afgevaardigden zich kunnen herkennen in hun vakbond. We moeten een plaats zijn waar mensen zich thuis

12 ¬ VISIE

voelen. Ik geef toe dat we voor die diversiteit nog wel een tandje kunnen bijsteken.’

Bovendien werken heel wat mensen geïsoleerd, of in verschillende statuten met weinig sociale bescherming, waardoor ze moeilijker te verenigen zijn.

VERMORGEN ¬ ‘Ik zelf kom uit de tijd van de nepstatuten van de jaren tachtig. Ik heb ze allemaal doorlopen: de tewerkgestelde werkloze, het B.T.K.-statuut, (bijzonder tijdelijk kader, red.), de werknemer in het ‘Derde Arbeidscircuit’.

Ik herinner me nog hoe ik als jonge vrouw van de KAJ op de startmeet van de Ronde van Vlaanderen zat om te protesteren tegen uitzendwerk, dat vooral jongeren trof. Dat was spannend. Zou de politie ons oppakken? Ik weet niet of ik dat vandaag nog zou durven. (lacht) Ik dacht dat we die tijd achter ons gelaten hadden, maar ik zie steeds meer gelijksoortige statuten ontstaan.’

‘Politici willen een werkzaamheidsgraad van 80 procent, maar hoe duurzaam zijn flexi-banen, platformwerk of uitzendwerk voor die mensen zelf? Probeer daarmee maar eens een huis te kopen. Met die verschillende statuten van tewerkstelling, en met slogans en populistische taal creëert men spanningen op de werkvloer, en zet men mensen tegen elkaar op.’

Dat brengt ons bij het verkiezingsjaar 2024 en bij de opmars van extreemrechts.

VERMORGEN ¬ ‘Wij moeten niet met het opgestoken vingertje zeggen wat mensen wel en niet mogen denken, maar het is wel onze verantwoordelijkheid om de leugens van Vlaams Belang te doorprikken.

Op een verbindende manier. Vlaams Belang komt met een ogenschijnlijk sociaal verkiezingsprogramma. Ze beloven van alles. Maar als het zover is, stemmen ze in het Europees Parlement tégen de verhoging van de minimumlonen. Ze stemmen voor de loonnormwet,

die opslag tegenhoudt, en over grote vermogens hoor ik ze nooit. Vlaams Belang ligt helemaal niet wakker van ongelijkheid, of van een fiscale hervorming om de koek eerlijker te verdelen.’

‘Het is niet de partij van de gewone man.

Het is een racistische partij die mensen tegen elkaar opzet, haat predikt, en verdeling in de samenleving zaait.

Syndicalisten zoals wij wil het monddood maken. Willen we echt in zo’n samenleving wakker worden?’

‘Tegelijk kunnen centrumpartijen vaak geen echt sociaal programma voorleggen. Ik hoop dat zij heel goed beseffen wat er leeft bij de mensen. Politici vergeten weleens dat een hele grote groep kiezers werkers zijn. De 5.000 euro van de Vlaamse regering voor wie een elektrische wagen koopt, is een mooi voorbeeld van hoever de politiek soms van de realiteit staat. Wie kan zich zo’n wagen veroorloven? Wie treft het als De Lijn 3.200 bushaltes afschaft? Daar word ik kwaad van. Zien politici nu echt niet dat zoiets alleen maar leidt tot meer ongenoegen bij gewone mensen?’

Het is onze verantwoordelijkheid om de leugens van Vlaams Belang te doorprikken.

verworvenheden veilig te stellen. De grote uitdaging voor werkgevers en vakbonden wordt om elkaar daarin opnieuw te vinden.’

Dat sociaal overleg zit nu al ruim een decennium muurvast.

VERMORGEN ¬ ‘De Zweedse regering-Michel en de verstrenging van de loonnormwet in 2017, een inbreuk op de vrije loononderhandelingen, heeft dat inderdaad heel moeilijk gemaakt. Maar het geeft hoop dat we elkaar opnieuw vonden tijdens de COVID-19-crisis. Als puntje bij paaltje komt, hebben wij verantwoordelijke leiders. Dat geloof ik echt.’

‘We zullen elkaar in de Groep van Tien (waar werkgevers en vakbonden onderhandelen over bijvoorbeeld een loonakkoord, red.) moeten leren vinden. Ik heb op het Vlaamse niveau ondervonden dat het helpt om elkaar regelmatig te zien, ook als het kot niet in brand staat. Er zullen altijd verschillen in standpunten zijn, maar je moet de andere partij ook respecteren. Wij vertegenwoordigen de miljoenen werknemers in dit land. Als men dat weglacht, vind ik dat zeer misprijzend. Het zijn die mensen die zorgen voor welvaart, niet alleen de ‘bedrijven’.’

Tot slot, zal u als voorzitter nog de tijd vinden om mee te zingen in het koor waarin u zit?

¬ ANN VERMORGEN

VERMORGEN ¬ (lacht) ‘Er is één groot optreden in het jaar, en ze verwachten van mij toch dat ik meezing. Elke stem telt.’

Wat is volgens u de verantwoordelijkheid van de vakbond bij dat maatschappelijke ongenoegen?

BIO

VERMORGEN ¬ ‘Het is onze taak om concrete alternatieven aan te reiken. Het is dankzij ons dat we een sterke sociale zekerheid, een automatische loonindexering, of een tijdelijke werkloosheidsregeling hebben die stabiliteit brengen in turbulente tijden. Daardoor doen we het vandaag beter dan onze buurlanden. Het blijft een belangrijk gevecht om die

Ann Vermorgen (58) begon haar sociale engagement bij de Katholieke Arbeiders Jeugd (KAJ). Bij het ACV werkte ze eerst als secretaris bij ACV Openbare Diensten, sinds 2008 zetelde ze als nationaal secretaris in het dagelijks bestuur. Vorig jaar werd ze verkozen tot nieuwe voorzitter.

VISIE ¬ 13

14 ¬ VISIE

IN BEELD NINOVE 3 JANUARI 2024

14:15

Mouwen opstropen Serge, Femke, Bjorn, Andy, Kjenta en Shirley hebben de mouwen opgestroopt aan de oever van de Dender.

Vies van vuil werk zijn ze allerminst.

Het ergste is nu achter de rug. Maar ze waren met veel meer, de carnavalisten van NKCV De Zjielen uit Ninove.

De groep beschikt, net als heel wat andere verenigingen, over een brandweerwagen. De traditie wil dat brandweerwagens, vaak oldtimers, tijdens de stoet de praalwagens begeleiden. Alleen beschikt de Zjielen over een wagen met een uitzonderlijk zware én werkende pomp. Toen het waterpeil van de Dender schrikbarend snel steeg, twijfelden de carnavalisten geen seconde. Samen hebben ze ‘s nachts voor duizenden liters per minuut uit de riolering gepompt.

Intussen werd gezorgd voor koffie en lekkers. In bed kruipen was geen optie, want de Dender bleef stijgen. Solidariteit en een krachtige pomp hebben de wijk gered van het wassende water. Anders dan in 2010 bleef de oever ditmaal droog. Het applaus voor de brandweerwagen van De Zjielen tijdens carnaval zal dit jaar wellicht extra luid klinken.

Foto Peter Van Londerseele

VISIE ¬ 15

Uit ervaring. De reisagent ELKE MAAND LATEN WE IEMAND AAN HET WOORD DIE VANUIT ZIJN OF HAAR WERK NAAR DE WERELD KIJKT. DEZE MAAND IS DAT REISAGENT CARLA*.

Reizen tot 30.000 euro en meer

‘Ja, er is nog wel wat geld in omloop’

Naar huis met een stapel reisbrochures onder de arm om met het hele gezin op zoek te gaan naar die perfecte vakantie voor de komende zomer. Het lijkt een beeld uit lang vervlogen tijden. Toch zijn reisbureaus zeker niet passé, verzekert Carla*. Wat wel helemaal verdween: de prijzen in die reisbrochures. ¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Illustratie Peter Goes

K

lanten betalen nooit de volle pot. Er is altijd wel een of andere actie: promo voor het vakantiesalon, Black Friday-week, vroegboekkorting, last-minutes … Daarom kunnen we niet langer een vaste prijs op een reis plakken. Mensen wachten ook op een kortingsactie om te boeken, al gaat het maar om honderd euro.’

‘Vroeger bestond een groot deel van ons werk uit bellen. En wachten aan de lijn op onze beurt voor een offerte of andere informatie. Daarna ging het verder: een dossiernummer aanmaken, een bestelbon opmaken, terugkomen om de tickets op te halen … De komst van het internet heeft ons werk aanzienlijk versneld.’

Teasen ‘De digitalisering was de grootste verandering voor de sector. Én een extra concurrent. Maar we hebben het omarmd, want als reisagent kan ik klanten nog steeds een meerwaarde bieden. In sommige gevallen ben ik al ter plaatse geweest. Dan heb je meteen een streepje voor. Daarom ga ik op mijn eigen vakanties ook altijd een tweede,

derde of zelfs vierde hotel checken, tot frustratie van m’n eigen gezin. Daarna is het een kwestie van klanten enthousiast te vertellen en te teasen. Door op het juiste moment mijn verhaal te stoppen en te zeggen dat ze de rest zelf moeten ontdekken, zijn de klanten al half verkocht.’

‘Soms maken mensen zelf een fout bij het online boeken: een verkeerde datum, naam … Ook dan weten ze ons te vinden. Of met klachten. Vaak gaan die over zaken waar wij niet veel aan kunnen doen, zoals bomen voor het zeezicht. De meeste klachten gaan over het eten. Maar als je hotel iedere avond een buffet met keuze uit vijf of meer gerechten biedt, kunnen wij er niet veel aan doen dat je daarvan geen enkele lust.’

‘Eigenlijk komt het voor een familievakantie heel dikwijls hierop neer: kunnen de kinderen zich amuseren en is het eten lekker? Dan is de vakantie voor velen geslaagd. We gaan nog steeds vooral op reis om uit te blazen en weg te zijn van de dagelijkse sleur.

Daarom dat het merendeel van onze klanten ook voor een strandvakantie kiest, met misschien hier en daar een uitstap.’

Een reisagent opent soms deuren, letterlijk en figuurlijk. Souvenirtje ¬ REISAGENT CARLA

16 ¬ VISIE

Gelukkig komt Carla meer tevreden dan ontevreden klanten tegen. ‘Tevre-

den klanten komen vaak terug om een nieuwe reis te boeken. Of met een cadeautje of souvenirtje voor ons, zeker wanneer we een extraatje hebben kunnen regelen. Als we bijvoorbeeld weten dat iemand gek is van luchtvaart, kunnen we altijd proberen om die tijdens de vlucht een kijkje te laten nemen in de cockpit. Een reisagent opent soms deuren, letterlijk en figuurlijk. Of een romantisch diner op het strand om je vriendin ten huwelijk te vragen? Ook dat kunnen we wel regelen.’

‘De klassieke keuze om in de winter te gaan skiën en in de zomer naar de zon te trekken, verdween wat met de tijd.

Wintersportvakanties werden de laatste jaren heel duur, maar ook omdat mensen de nood voelen om

We vragen het aan.

©

Karen Mullié, expert belangenbehartiging en patiëntenrechten bij CM

Kun je een zorgvolmacht alleen regelen bij de notaris?

De Verhulstjes op cruise zijn gegaan, steeg ook daarvoor de interesse spectaculair.’

Psycholoog

regelmatig de batterijen op te laden. We hebben vaste klanten die om de zoveel maanden op reis willen. Zij werken tussendoor heel hard en hebben zo’n week vakantie echt nodig om er weer tegenaan te kunnen. In de winter trekken ze naar de Caraïben of Dubai, in de zomer is Europa geschikter.’

‘Ook tv-programma’s bepalen tegenwoordig welke bestemmingen populair zijn. Na een reeks als Reizen Waes of Blind getrouwd merken we een grote interesse in de bestemmingen waar die programma’s opgenomen werden: van Kos tot Zuid-Korea. En sinds

‘Signalen oppikken hoort ook bij het werk, soms zelfs bijna als een psycholoog. Door klanten een verhaal te laten vertellen over vroeger kunnen we hun wensen vertalen naar een concrete reis.

Willen ze een uitstap? In groep of alleen met een huurauto? Zulke extra’s boeken levert het reisbureau natuurlijk wat meer winst op. En daarna het signaal oppikken als ze ook effectief willen boeken. Wanneer klanten een reis helemaal zien zitten, zeg ik: Zullen we dan maar meteen boeken? Het is soms echt mensen over de streep trekken. Het is niet de bedoeling dat ze twee of drie keer langskomen voor één reis, wel dat ze meteen toehappen. Wanneer de bankkaart al bovenkomt, is dat natuurlijk duidelijker.’ (lacht) ‘Wat er van die bankkaart gaat, is soms een getal met vijf cijfers, met soms zelfs een twee of drie vooraan. Bij jongere collega’s zie ik dat ze zich soms zelfs schamen om de prijs van een reis te noemen, zeker boven de 10.000 euro. Maar voor hetzelfde geld was die klant bereid nog 5.000 euro meer uit te geven. Ja, er is nog wel wat geld in omloop, hoor’, lacht Carla gul.

* Carla is een schuilnaam

Belangrijke beslissingen over je woning, andere bezittingen, of zelfs je eigen zorg zijn wellicht nooit eenvoudig. Maar soms wordt het nog moeilijker als bijvoorbeeld een ongeval, dementie of de ouderdom je te veel parten spelen. Om op zulke situaties voorbereid te zijn, bestaat de zorgvolmacht.

Daarmee geef je iemand anders het recht om jouw vermogen te beheren en persoonlijke zorgbeslissingen te nemen als je daar zelf niet meer toe in staat bent.

Het is een goed idee om daar tijdig over na te denken en afspraken te maken met de mensen die jij verkiest. Dat doe je door op papier je volmacht aan een of meerdere personen te geven. Je kunt daarbij kiezen voor een beperkte (bijzondere) volmacht, of voor een ruime (algemene) volmacht. Bij een bijzondere volmacht geef je alleen een volmacht voor een of meerdere vooraf bepaalde handelingen, zoals de verkoop van een woning, de afhandeling van een nalatenschap, of een thuiszorgregeling als dat aan de orde is.

Zo’n regeling kun je onderling opstellen, of bij de notaris.

Wie zelf aan de slag wil, vindt een invulvoorbeeld en meer uitleg op de website van CM. In sommige gevallen kun je de zorgvolmacht enkel met tussenkomst van een notaris regelen. Zo is een notariële akte noodzakelijk wanneer je afspraken maakt over de verkoop van een huis, een schenking of bij successieplanning. Je kunt op elk moment een einde stellen aan de zorgvolmacht.

CM organiseert infosessies over de zorgvolmacht.

Data en locaties op de website: www.cm.be/infosessies-zorgvolmacht

VACATURES (M/V/X) CM zoekt • Product Owner Gezondheid, Welzijn en Participatie – Vlaanderen • Polyvalent medewerker Facilities – Haren (bepaalde duur) • Maatschappelijk werker – diverse regio’s (bepaalde duur) • Junior Data Warehouse Engineer – Schaarbeek • Indicatiesteller – Noord-Limburg – Kempen (bepaalde duur) • Service Center Consulent – diverse regio’s ~ cm.be/jobs

WSM zoekt • Beleids- en onderzoeksmedewerker – Schaarbeek ~ wsm.be/vacatures VISIE ¬ 17

Jouw regio. West-Vlaanderen

ACV-AFGEVAARDIGDEN AZ OOSTENDE NA DE DEFUSIE EN DE FUSIE

‘We onderhandelden als één team, mét succes’

S

inds 1 november 2023 vormen het vroegere ziekenhuis AZ Damiaan en de campus Henri Serruys van AZ Sint-Jan samen AZ Oostende. De beslissing daarvoor viel twee jaar geleden. Toch was het – zeker voor het personeel – afwachten tot bijna de laatste dag. ‘Het was een moeilijke oefening, want Henri Serruys moest eerst defusioneren van AZ Sint-Jan. En het was de eerste keer dat een fusieziekenhuis moest splitsen …’, vertelt Philippe Stans.

Daarom hebben we bij het Oostendse stadsbestuur aangedrongen op onderhandelingen over het behoud van onze arbeidsvoorwaarden. Tegelijkertijd zochten we contact met de ACV Puls-collega’s bij AZ Damiaan.’

¬ Tekst en foto’s Jeroen Pollet Philippe werkte als verpleegkundige op de afdelingen revalidatie en acute neurologie en gastro-enterologie op de Serruyscampus en was daar afgevaardigde van ACV Openbare Diensten. We spraken ook met Jürgen Van Buren, logistiek medewerker distributie, en Kris Deroo, geriatrisch verpleegkundige, van het vroegere AZ Damiaan en beiden afgevaardigden van ACV Puls.

Één Oostends ziekenhuis Het stadsbestuur wilde één Oostends ziekenhuis. Er waren er twee: AZ Damiaan, dat een privéziekenhuis (syndicaal opgevolgd door ACV Puls) is en AZ Sint-Jan, campus Serruys, dat deel uitmaakte van AZ Sint-Jan (hoofdcampus Brugge). AZ Sint-Jan is een openbaar ziekenhuis en

sten. Voor de patiënten verandert er in eerste instantie niet zo veel. Op termijn zullen verschillende specialisaties wel centraliseren op één van de twee campussen, zoals dat nu al het geval is voor de materniteit en de pediatrie.

18 ¬ VISIE

¬ KRIS DEROO

Moeizame weg ‘De gesprekken waren niet eenvoudig’, gaat Philippe verder. ‘AZ Sint-Jan was – zacht uitgedrukt – geen vragende partij om de Serruyscampus af te stoten. En voor ons als personeel was die privatisering ook geen aanlokkelijk vooruitzicht, dus hebben we aanvankelijk wel wat acties tegen die beslissing gevoerd. Maar we voelden al snel aan dat er geen bereidheid was om deze beslissing terug te draaien.

De collega’s van het openbare ziekenhuis behouden grotendeels hun arbeidsvoorwaarden. ¬ PHILIPPE STANS

Met de ACVafgevaardig­ den vormden we van in het begin één sterk team.

dus opgevolgd door ACV Openbare Dien-

Hetzelfde zeel ‘Dat was een goede beslissing’, pikt Kris in. ‘We hebben elkaar als ACV-afgevaardigden snel gevonden en trokken van in het begin aan hetzelfde zeel. Voor iedere onderhandelingsronde – en er zijn er veel geweest in die twee jaar – hebben we telkens eerst samen de violen gelijk gestemd. En met succes, men heeft ons niet uit elkaar gespeeld. We vormden een sterk team en zijn dat nu in het nieuwe ziekenhuis nog steeds.’

Behoud van statuut ‘Pas enkele dagen voor de defusiedatum was er een akkoord over de overdracht van arbeidsvoorwaarden’, gaat Philippe verder. ‘De onzekerheid voor het personeel heeft dus lang geduurd. Zeker bij de

Nieuwjaarswensen << De ACV-afgevaardigden van het nieuwe AZ Oostende zijn klaar voor de toekomstige uitdagingen.

2024 is een schrikkeljaar, met een extra dag om het verschil te maken. Om er te zijn voor wie het moeilijk heeft. Voor de jongeren, voor wie we recent nog ons warmste hart hebben getoond. Voor de ouderen die vechten tegen de eenzaamheid. Voor wie moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen. Voor mensen die zoeken naar hun plekje in de maatschappij…

Dirk De fauw

Ik wens jullie allen een gelukkig en gezond jaar toe, vol mooie ontmoetingen!

In januari wensen we elkaar een gelukkig nieuwjaar.

Een goede gezondheid en geluk op familiaal vlak en op het werk. En dat is gemeend.

Als nieuwe militant-voorzitter van ACV West-Vlaanderen neem ik graag samen met het hele bestuur engagement op. In 2024 ligt veel werk op tafel.

¬ JÜRGEN VAN BUREN

collega’s van de campus Serruys was er een vrees om het gunstiger personeelsstatuut te verliezen. Maar zij kunnen – ondanks de soms grote verschillen – grotendeels hun arbeidsvoorwaarden behouden.

Ook de collega’s van AZ Damiaan kunnen, als ze dat willen, hun oude statuut behouden.’ Jürgen pikt in: ‘We betwijfelen wel of ze dat zullen doen, want we hebben in vergelijking met de voorwaarden van het vroegere AZ Damiaan toch serieuze stappen vooruit gezet met het nieuwe statuut binnen AZ Oostende.’

Interessantere voorwaarden ‘We hebben de kloof in loon- en arbeidsvoorwaarden tussen AZ Sint-Jan en AZ Damiaan proberen te dichten: de werknemers van het oude AZ Damiaan gaan erop vooruit met een dag extra verlof, een hoger bedrag aan maaltijdcheques, een fiets­ leaseplan en een betere hospitalisatieverzekering. We hebben met het ACV door goed samen te werken het onderste uit de kan kunnen halen’, zegt Jürgen.

Nieuw verhaal ‘Het is wat wennen nu met de nieuwe werking, collega’s die uit twee totaal verschillende ziekenhuizen komen, maar er is veel wederzijds begrip. Geef het nog een half tot één jaar en dan zijn ook de ‘kinderziektes’ van de fusie eruit. We hebben met de ACV-afgevaardigden onze collega’s ondersteund en geholpen waar mogelijk en zullen dat blijven doen. Er volgen ongetwijfeld nog uitdagende periodes’, besluit Kris.

Hans Clarysse

militant-voorzitter ACV West-Vlaanderen

Verkiezingen: op alle niveaus kiezen we nieuwe vertegenwoordigers. Iedere stem telt, en met bv. de toekomst van de sociale zekerheid en de loonnormwet – dus onze koopkracht – hangt er voor de gewone werknemer veel van af.

Niet alleen politieke verkiezingen: in mei verkiezen veel werknemers hun vertegenwoordigers in de syndicale overlegorganen. Ook daar nemen we het voor jou op.

Om ‘ip zin Westvlams’ te besluiten: stemt voe de goe!

We wensen elkaar elk jaar een goede gezondheid.

Maar staan te weinig stil bij de woorden waarop wij klinken.

Ik wens je veel beweging en wendbaarheid, volgens eigen mogelijkheden. Verbinding en verbeelding om dingen samen te doen. Gelijke kansen om ziek-zijn te voorkomen.

Ik wens chronisch zieken veel ondersteuning door omgeving en maatschappij. Maar vooral dat je wordt gezien als mens in al zijn uitzichten en inzichten.

Door op een gezonde manier te kijken naar elke mens. voorzitter CM Ik wens je een bank, thuis of in de natuur. Op het werk West-Vlaanderen of in de vrije tijd. Om te genieten, te rusten, te turen naar de toekomst. Om gewoon te babbelen.

Ik wens je een gezonde buurt waar we ook met al onze mankementen terechtkunnen. En blijven beseffen dat het gewone ongewoon is.

Jos Demarest

Contact. West-Vlaanderen CM in West-Vlaanderen Contacteer ons via 050 44 05 00, westvlaanderen@cm.be of kijk op www.cm.be/kantoren voor de dienstverlening.

ACV in West-Vlaanderen Contacteer ons via www.hetacv.be/stel-je-vraag of 051 23 58 00. Boek een afspraak via www.hetacv.be/afspraak.

Regioredactie Beweging.net West-Vlaanderen, westvlaanderen@beweging.net

VISIE ¬ 19

Meer regionieuws? Ga naar www.visie.net/west-vlaanderen

De collega’s van AZ Damiaan krijgen meer verlof, hogere maaltijdcheques, een betere hospitalisatieverzekering en mogelijkheid tot fietslease.

voorzitter beweging.net West-Vlaanderen

Het belooft een boeiend jaar te worden. Op 9 juni trekken we naar de stembus om het Vlaamse, federale en Europese beleid voor de komende 5 jaar te bepalen.

Op 13 oktober volgen de lokale verkiezingen, voor het eerst zonder stemplicht. Ik hoop dat jullie allen gaan stemmen, niet omdat het moet, maar omdat het mag.

Jouw regio. Provincie Antwerpen

MARGA VOLGDE EEN LEEFSTIJLPROGRAMMA DIABETES TYPE 2

‘Je leefstijl aanpassen doe je stap voor stap.

En ja, soms val ik nog wel eens’ De diagnose van diabetes type 2 gooit je leven door elkaar. Plots moet je letten op je voeding, meer bewegen, stress beperken … Kortom, je hele manier van leven aanpassen. Makkelijker gezegd dan gedaan. Dat ondervond ook Marga Vanhout toen ze vier jaar geleden de diagnose kreeg. ¬ Tekst Natalie Van den Heule ¬ Foto Patsie Borgers

E

r zijn boeken vol geschreven over diabetes. Patiënten weten in theorie vaak wel wat nodig is bij hun ziektebeeld, maar het lukt hen niet altijd om dit in de praktijk om te zetten. Daarom werkte CM, samen met de Diabetes Liga en Arteveldhogeschool, een groepsprogramma uit dat je op weg helpt naar een gezondere leefstijl.

De cursus bleek voor Marga een schot in de roos.

Van theorie naar praktijk Het was na een bezoek aan de parodontoloog dat voor Marga de bal aan het rollen ging. ‘Die merkte op dat ik een infectie MEER INFO? had en verwees me door naar de huisarts.

Uit mijn bloedstaal bleek dan dat ik diabetes heb. Dat was wel even schrikken, want ik had nog geen duidelijke klachten of zo.’

Maar dat zou zo niet blijven volgens de dokter en dus trok Marga naar maar liefst twee diëtisten. Ze hoopte er tips te krijgen om haar voeding aan te passen, maar twee keer kwam ze van een kale reis thuis. ‘Ik had telkens het gevoel dat er geen klik was en dat heb je toch nodig om gemotiveerd aan de slag te gaan. Achteraf bekeken denk ik dat ik toen gewoon nog niet klaar was om te aanvaarden dat ik mijn leefstijl moest aanpassen’, geeft Marga toe. ‘Leren leven met een ziekte doe je stapje per stapje en af en toe val ik nog wel eens.’

Doorbraak De doorbraak kwam er toen Marga in haar mailbox reclame vond voor het leefstijlprogramma van CM. ‘Ik had meteen het gevoel ‘dat is het’, zegt Marga enthou-

GEZOND OP WEG MET DIABETES TYPE 2 Dit leefstijlprogramma duurt drie maanden en bestaat uit een aantal individuele coachingsessies, aangevuld met informatieve en praktijkgerichte groepsmomenten.

Voor 2024 staan er al verschillende reeksen gepland: in het voorjaar in Nijlen en Mechelen en in het najaar in Berchem en Geel. Je vindt alle praktische info terug op www.cm.be/agenda.

18 ¬ VISIE

siast. ‘Ik heb me direct ingeschreven en dat heb ik me nog geen seconde beklaagd.

Eindelijk een diëtiste die me motiveerde om alle bruikbare tips toe te passen! Op korte tijd heb ik zoveel bijgeleerd. Vroeger stond ik in de supermarkt vaak te twijfelen of ik iets wel of niet mocht eten. Sinds we in groep een hoop verpakkingen samen onder de loep namen, ben ik veel zekerder van mijn stuk.’

‘Ik voel voor het eerst ook aan den lijve dat het nut heeft om mijn leefstijl aan te passen. Ik ben gewicht verloren, als ik een wondje heb, geneest dat veel sneller, Mijn suikerwaarden zijn gezakt, de dokter heeft zelfs gezegd dat ik op termijn misschien weer zonder medicatie kan. Mijn voeding dat zit al goed, ik moet alleen nog wat meer bewegen.’

Groepsdynamiek ‘Niet alleen de informatie heeft me geholpen’, vertelt Marga, ‘ook het sociale aspect is een echte meerwaarde. Er was ruim tijd om vragen te stellen en omdat iedereen de ziekte op een andere manier beleeft, stelden de anderen vragen die niet in mij opkwamen, maar waar ik zelf ook heel veel uit kon meenemen. Door met een klein groepje lotgenoten samen te werken, leer je van elkaars ervaringen.

Dat bleek voor mij een grote meerwaarde.’

Jouw regio. Provincie Antwerpen AANLOOP NAAR SOCIALE VERKIEZINGEN BIJ AUTOBUSSEN KRUGER IN LIER

‘We hebben het evenwicht werk-gezin kunnen verbeteren’ Tussen 13 en 26 mei worden de sociale verkiezingen georganiseerd. Dan kiezen de werknemers in de meeste privésectoren (en sommige scholen en onderwijsinstellingen) hun vertegenwoordigers voor de ondernemingsraad (OR) en/of het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Ze zijn de stem van hun collega’s binnen het sociaal overleg. Momenteel zitten deze verkiezingen volop in de rekruteringsfase. Visie sprak hierover met Kurt De Ceuster.

Visie: Kurt, je werkt ruim tien jaar voor Autobussen Kruger in Lier: je bent chauffeur en treedt ook op als opleider voor nieuwe (toekomstige) chauffeurs. Daarnaast ben je hoofdafgevaardigde voor het ACV. Je zat zowel in de ondernemingsraad als het CPBW. Hoe heb je de afgelopen vier jaar ervaren?

rijden, iets wat nu enorm belastend is voor onze chauffeurs! Ik hoop dat we daarmee ook de verhouding werk-gezin kunnen verbeteren.’

Een goede ACVdelegatie moet zo divers als mogelijk zijn: jong, oud, allochtoon, man, vrouw…? Iedereen is welkom! ¬ KURT DE CEUSTER

KURT ¬ ‘Als behoorlijk intensief! Oorspronkelijk stond ik op de reservelijst van de ACV-delegatie, maar door wat verschuivingen en pensioneringen werd ik door mijn vakbondssecretaris gevraagd om daadwerkelijk een mandaat uit te oefenen.

Sinds één jaar ben ik nu bij Kruger de hoofdafgevaardigde voor het ACV!’

Visie: Wat waren de grootste successen van de syndicale delegatie en waarop ben je persoonlijk het meest trots?

KURT ¬ ‘Binnen de Groep Waaslandia is het niet altijd eenvoudig om iets te doen bewegen. Toch zijn we erin geslaagd - in kader van de basisbereikbaarheid - om de huidige werkrollen en werksystemen aan te passen: eigenlijk hebben we zowat alles herschreven en bijgesteld… en uiteindelijk is de Kruger-directie ons daarin gevolgd! Gevolg hiervan: vanaf 2024 zullen onze mensen meer rusttijden krijgen. Hierdoor zullen ze niet langer tegen de klok moeten

Visie: De Lijn, maar ook het openbaar vervoer in het algemeen, komt heel regelmatig, negatief in het nieuws.

Hoe bekijk jij dit, als iemand die alles vanop de eerste rij meemaakt?

KURT ¬ ‘Ik heb eerst zeven jaar voor De Lijn zelf gewerkt. Ik zie de huidige malaise met lede ogen aan. Op zich kan de organisatie ook niet zoveel aan de situatie verhelpen: ieder jaar moeten ze het doen met minder werkingsmiddelen, met een hopeloos ver-

ouderd voertuigenpark... De politiek speelt hierin een kwalijke rol. Dat is bijzonder jammer, want De Lijn kan een essentiële rol spelen in de algemene basismobiliteit. Als het aan mij lag, zouden we sowieso meer investeren in De Lijn, in het openbaar vervoer, want niet iedereen beschikt over de middelen om een wagen (al dan niet elektrisch) aan te kopen!’

Visie: Nog even over de sociale verkiezingen: momenteel zitten jullie in de rekruteringsfase (lees: zoektocht naar militanten). Hoe verloopt dit?

KURT ¬ ‘Dit verliep enorm vlot! Aangezien ik een heel nieuw team moest samenstellen, ben ik er extra vroeg aan begonnen.

Met succes: op korte tijd vond ik 14 collega’s die met mij het ACV willen vertegenwoordigen. Ik heb onze delegatie zo divers mogelijk samengesteld: jong, oud, allochtoon, man, vrouw… maakt niet uit! Iedereen is gemotiveerd, er is onderling een goede klik en we moedigen iedereen aan om zijn of haar mening te uiten. Onze nieuwe kandidaten gaan we hoe dan ook extra ondersteunen: met vorming én met raad en daad!’

Visie: Waar willen jullie in 2024 aan werken? Wat zijn jullie strijdpunten of de zaken waarvoor jullie willen opkomen?

Kurt: ‘De werkbaarheid van onze job! De lange en steeds weer wisselende shiften/ werkdiensten wegen op onze mensen. Hierdoor wordt het steeds moelijker om openstaande vacatures in te vullen. Dit is jammer, want ik hou van mijn werk als buschauffeur: de vrijheid, de vele sociale contacten maken deze baan erg bijzonder en leuk.’

CONTACTEER JOUW REGIO ACV provincie Antwerpen ¬ 02 244 30 00 ¬ CM provincie Antwerpen 03 221 93 39 ¬ beweging.net provincie Antwerpen ¬ 015 29 25 50

VISIE ¬ 19

Meer regionieuws? Ga naar www.visie.net/antwerpen

Kurt is één van de 150 werknemers bij ‘Autobussen Kruger’ (Groep Waaslandia) in Lier, één van de grotere partners (of ‘pachters’) van De Lijn. Daarbuiten organiseren ze ook het vervoer van scholen, schoolreizen (buiten- en binnenland) én reizen voor bedrijven en ondernemingen.

Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel KINDERARMOEDE in Brussel

‘Zodra mensen de middenklasse bereiken, trekken ze weg uit Brussel’ Naar schatting een op de vier kinderen in Brussel groeit op in (kans-)armoede. Cijfers die geen dalende trend vertonen. Niet onoverkomelijk zeggen experts, wat loopt er dan mis? We vroegen het aan Elke Van den Brandt (Groen), Brussels Minister voor Mobiliteit met VGC-bevoegdheden Gezondheid en Welzijn en Benjamin Dalle (CD&V), Vlaams Minister bevoegd voor Brussel en Armoede.

Waarom dalen de cijfers niet?

DALLE ¬ ‘Brussel kent te vaak een uitkering die te laag is om van te leven en zet te weinig in op echte inclusie. Ik geloof in een sociaal activeringsbeleid. De realiteit van mensen in armoede is geen hangmat, maar een spijkerbed. We moeten ingaan tegen valse clichés en blijven investeren in mensen zodat ze hun talenten kunnen ontplooien en uit de vicieuze cirkel raken.’

VAN DEN BRANDT ¬ ‘De verschillende overheden zetten hier te weinig op in. De teneur vandaag is individuele verantwoordelijkheid. Die focus op zelfredzaamheid schiet in de praktijk tekort. Kinderarmoede heeft impact op alle aspecten van het leven. Daar kan een verkokerd beleid onvoldoende antwoord op geven. Vaak vergroten keuzes van regeringen ook net de armoede, denk maar aan het verhogen van de tarieven in de kinderopvang voor de kwetsbaarste mensen.’

Wat is er deze legislatuur gebeurd om de kinderarmoede in te perken?

18 ¬ VISIE

VAN DEN BRANDT ¬ ‘We hebben ingezet op basisvoorzieningen in de buurt, wijkgezondheidscentra zijn daar een sterk voorbeeld van. Ook het beter op elkaar afstemmen van onderwijs en zorg past in die visie.

We versterkten ook de organisaties waar mensen in armoede het woord nemen, zodat beleid mét en niet enkel óver mensen in armoede gaat. Armoede bestrijden moet via alle beleidsdomeinen, dus wanneer we bijvoorbeeld publieke ruimte heraanleggen, is er aandacht voor meer speel- en ademruimte voor kinderen, en we hebben fors ingezet op betaalbaar en goed openbaar vervoer.’

DALLE ¬ ‘We werkten op twee speerpunten: meer middelen voor organisaties waar mensen in armoede het woord nemen en strijd tegen kinderarmoede. Dat laatste door de vele organisaties die sterk werk leveren op het terrein elkaar beter te laten vinden.

Met daarnaast een focus op innovatieve ideeën met positief effect op de directe leefomgeving van kinderen en die gezinnen ankers biedt om het leven verder in handen te nemen.’

Wat moet er in de volgende beleidsperiode gebeuren?

VAN DEN BRANDT ¬ ‘Er moet een 360-gradenbeleid komen dat de mens centraal zet, een overkoepelend armoedeplan met concrete doelstellingen dat verkokering overstijgt – in coördinatie met Vlaanderen, Wallonië en federaal. We mogen niet cynisch wegkijken. Het probleem aanpakken kost minder dan het niet te doen. Denk bijvoorbeeld aan warme maaltijden op school of een klimaatplan.’

DALLE ¬ ‘We moeten het probleem in zijn geheel proberen benaderen. Brussel is bijvoorbeeld een sociale lift voor veel mensen, maar vaak trekken ze weg zodra ze de middenklasse bereiken. Dat zet de betaalbaarheid van ons sociaal systeem onder druk. Ik zie dagelijks het (jong) talent in Brussel, maar zie ook hoe uitzichtloosheid een deel van dat talent doet verloren gaan. Brussel moet nog meer zorg dra© ID/ BOB VAN MOL

© ID/ CHRISTOPHE DE MUYNCK

¬ Tekst Tijs De Geyndt ¬ Foto Michael De Lausnay

gen voor wie kwetsbaar is, maar vooral

Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel

INSPIRATIE VANOP HET TERREIN

Van vrijdag tot zondag is het de grootste markt van België, de rest van de week zorgt VZW Cultureghem voor leven aan de Abattoir in Anderlecht.

Bij het innemen van de gigantische hal staat verbinding centraal. Dat gebeurt spelenderwijs en met gezonde voeding, samen koken en eten schept een band.

Ze bouwen aan een sterk netwerk met organisaties rond lokale behoeften in een van de armste wijken in Brussel. Zo brengt Kookmet jongeren, scholen en bedrijven samen voor een kookworkshop, gezonde voeding en ontmoeting die zorgt voor verbindingen tussen leefwerelden. Tijdens Ketmet, het grootste overdekte speelplein van de stad dat elke woensdagnamiddag doorgaat, word je uitgenodigd om mee te spelen met nieuwe kameraadjes en mobiele speelkoffers, om te babbelen met andere ouders, om toe te kijken of mee te helpen bij het klaarmaken van een vieruurtje. Er staan animatoren klaar om je te begeleiden, en vanaf 2024 kunnen ouders tijdens KETMET regelmatig infosessies volgen van o.a.

CAW, Medikuregem, Huis van het Kind …

Zo helpen ze kinderen en ouders op een structurele manier toegang te geven tot belangrijke bouwstenen: gezonde voeding, speelruimte en een ondersteunend netwerk. ~ Meer info: www.cultureghem.be (Met dank aan Barbara Luypaert, Cultureghem)

investeren in mensen en hun talenten om hen volwaardig te laten deelnemen aan alle aspecten van de samenleving. Daar wil ik de komende jaren mijn schouders onder zetten, samen met een sterk middenveld.’

Hoe is de verstandhouding tussen de verschillende overheden?

DALLE¬ ‘Brussel heeft een specifieke context en specifieke noden. Als Brusselaar helpt het om vanuit die gedeelde realiteit naar oplossingen te zoeken. Maar nog betere samenwerking kan iedereen enkel ten goede komen.’

VAN DEN BRANDT ¬ ‘De Brusselse complexiteit wordt vaak met een diepe zucht onthaald (lacht). Er zijn veel overheden en die werken te weinig aan gezamenlijke doelstellingen. Gedeelde plannen over de beleidsniveaus heen, met liefde en interesse voor Brussel, zou iedereen versterken.

Onze jongeren borrelen van talent. We moeten in hen geloven en een toekomst geven.’

Dure tijden? De afgevaardigden bij Fenzi onderhandelden een koopkrachtpremie!

Overal in onze regio zijn vakbondsafgevaardigden actief in de bedrijven. Ze geven er het beste van zichzelf om op te komen voor hun collega’s, bij problemen op het werk, maar ook in economisch moeilijke tijden.

Yannick Jacobs is hoofdafgevaardigde voor ACV bij Fenzi Belgium, een bedrijf in Vilvoorde, dat speciale verven produceert en waar een honderdtal mensen werken.

‘Acht jaar geleden vroeg de toenmalige hoofdafgevaardigde me of ik militant wilde worden voor het ACV. Ik heb daar niet lang over moeten nadenken. Ik ben iemand die heel graag mensen helpt, zowel in mijn privéleven als op het werk, en als militant kan ik mijn collega’s nog beter helpen.’

Aanspreekpunt ‘Als afgevaardigde ben je het aanspreekpunt voor je collega’s, de persoon bij wie ze terechtkunnen met allerlei vragen: administratieve problemen, vragen over hun pensioen, problemen op het werk. Ik probeer ze dan zo goed mogelijk te helpen, ze informatie te bezorgen en ze te helpen met het oplossen van hun problemen. Maar we zijn er ook voor onze collega’s als er onderhandeld wordt.’

Koopkrachtpremie ‘Dit najaar hebben we een nieuwe cao onderhandeld. Een van onze belangrijkste eisen was een koopkrachtpremie. Het leven is zoveel duurder geworden. Kijk maar eens naar wat je vandaag de dag voor je winkelkar betaalt. Voor veel mensen wordt het steeds moeilijker om rond te komen. Ik merk dat steeds meer collega’s het financieel moeilijk krijgen. Een tiental collega’s heeft echt financiële problemen en zit in een traject zoals collectieve schuldbemiddeling. Maar daar stopt het niet. De afgelopen jaren hebben steeds meer collega’s een tweede baan gezocht, naast hun fulltime werk hier. Ze doen een flexi-job in de horeca, verdienen bij als taxichauffeur, dat soort dingen. Voor sommigen is dat echt noodzakelijk, omdat ze anders gewoonweg niet rondkomen.’

‘In de cao-onderhandelingen komt het erop aan voet bij stuk te houden, want de werkgever wil meestal minder geven dan wij vragen. Uiteindelijk hebben we onze slag thuisgehaald: een koopkrachtpremie van 750 euro. Daar is heel positief op gereageerd door de collega’s.’

Verkiezingen ‘Straks zijn het sociale verkiezingen. Een van de thema’s die we hoog op de agenda hebben staan, is stress en welzijn op het werk. Dat is zowel voor de individuele werknemer als voor de groepssfeer belangrijk.’

‘Voor wie overweegt zich kandidaat te stellen bij de sociale verkiezingen: doen! Je kan veel mensen helpen. En dat doe je niet in je eentje. Je maakt deel uit van een team, en je hoofdafgevaardigde en je secretaris staan je bij. Daarnaast krijg je vanuit de vakbond opleiding over syndicale thema’s. Je staat er nooit alleen voor.’

‘Bovendien leer je als militant heel veel over hoe je eigen bedrijf in elkaar zit. Als gewone werknemer vang je af en toe wat op, maar op de vergaderingen met de werkgever hoor je hoe bepaalde dingen in elkaar zitten, waarom sommige beslissingen genomen worden enz. Dat is heel interessant.’

VISIE ¬ 19

Meer regionieuws? Ga naar www.visie.net/vlaams-brabant

Cultureghem

Jouw regio. Limburg

BESTE WENSEN

2024: Duurzame investeringen voor Limburg “Gelukkig nieuwjaar!” De voorbije weken hebben we deze wens al ontelbare keren aan elkaar doorgegeven. De ene keer als een automatisme, een andere keer met persoonlijke wensen voor de betrokken persoon. We vroegen aan de Limburgse kopstukken van onze beweging hun welgemeende wensen voor 2024. ¬ Tekst Bart Bynens ¬ Foto Mine Dalemans

Rik Bloemen, voorzitter beweging.net Limburg: Allereerst wil ik al onze partners en hun vrijwilligers danken voor hun inzet in het voorbije jaar. Het nieuwe jaar mag voor eenieder hoop brengen: hoop op geluk en gezondheid, hoop op samenhorigheid en vertrouwen in en op elkaar! Actie en strijdvaardigheid voor onze vrijwilligers, zij zijn de zuurstof in onze samenleving.

Ben Mesotten, directeur Gezondheid, Welzijn en Participatie van CM Limburg: In 2023 werkten we heel hard aan onze bereikbaarheid via verschillende kanalen zoals de Mijn CM-app, telefonie en CM-gezondheidspunten. Bovendien hebben we in het afgelopen jaar meer mensen dan ooit geholpen, zodat ze langer zelfstandig en comfortabel thuis kunnen blijven. De vergrijzingsgolf is voelbaar en de piek moet

De waan van de dag, het populisme en de ongelijk verdeelde rijkdom kunnen we missen. ¬ RIK BLOEMEN

18 ¬ VISIE

nog komen. Maar dat betekent wel dat je voor steeds meer mensen het verschil kan maken.

In het nieuwe jaar is het belangrijk dat we door samenwerking een antwoord bieden op deze uitdagingen. Met verschillende domeinen kunnen we de vele zorgvragen aanpakken. Specifiek voor onze provincie heerst er een sterk Limburg-gevoel tussen verschillende organisaties, ook al wordt er af en toe mee gelachen. Maar we moeten dat gevoel behouden.

Joke Man, voorzitter ACV Limburg: Het ACV verwacht dat de Limburgse maakindustrie de nodige erkenning en steunmaatregelen mag genieten in de volgende jaren. Bedrijven als Sappi, Bose, Veldeman en Radson zijn cruciaal voor onze economie en zorgden lange tijd voor welvaart voor vele Limburgers. De tendens van herstructureringen in en verplaatsingen van Limburgse bedrijven moet zo snel mogelijk stoppen.

Nieuwe kansen vatten we dan ook best bij de horens. Artificiële intelligentie is een uitdaging. Langs de zijlijn toekijken terwijl anderen efficiënt AI inzetten is geen optie.

Net zoals bij vorige revoluties is ook nu vorming van werknemers en omvorming van werkplaatsen aan de orde. Enkel zo ne-

men we iedereen mee naar een zinderende Limburgse toekomst.

RIK BLOEMEN ¬ In onze beweging stellen we vast dat er in Limburg een geslaagde aanzet is om goed samen te werken aan de kansenthematiek. Voor 2024 wens ik dat die samenwerking in volle vertrouwen vorm krijgt. Ik begrijp dat iedere partner zijn zorgen heeft en de eigen identiteit wil scherp houden. Niettemin wil ik oproepen om de deuren open te zetten voor mekaar en te focussen op bredere doelgroepen dan de eigen doelgroep.

JOKE MAN ¬ In het ‘verkiezingsjaar’ 2024 bijten de sociale verkiezingen de spits af.

In mei kiezen duizenden werknemers hun werknemersafgevaardigden. Sociale verkiezingen zijn voor mij het hoogtepunt van sociale democratie. In Limburg worden in meer dan 500 bedrijven sociale verkiezingen georganiseerd. Bij geen enkele verkiezing zijn zoveel kandidaten betrokken.

Geen enkele verkiezing staat zo dicht bij de mensen.

Verkiezingen -en bij uitbreiding vakbondswerk- vergen een enorm engagement van onze mensen. Onze kandidaten en uiteindelijk onze afgevaardigden staan dagelijks

Jouw regio. Limburg

<< Rik Bloemen van beweging.net (links), Joke Man van ACV (midden) en Ben Mesotten van CM (rechts) geven hun visie op het komende jaar

Er moet voldoende aandacht komen voor het zorgpersoneel. ¬ BEN MESOTTEN RIK BLOEMEN ¬ Na de sociale verkiezingen, zullen we met zijn allen onze verantwoordelijkheid moeten nemen voor het Europese, Federale en Vlaamse Parlement. Voor ons moet het gaan over vertrouwen, samenwerking en zorgzaamheid, minstens voor de zwaksten in onze samenleving. De waan van de dag, het wantrouwen, het cynisme, het populisme en de ongelijk verdeelde rijkdom kunnen we missen.

JOKE MAN ¬ Het belang van de politieke verkiezingen in 2024 valt uiteraard niet te onderschatten. Onze afgevaardigden kunnen zich enkel bewegen binnen het uitgelijnde speelveld van de politici. Zondag 9 juni 2024 wordt een dag die zal bepalen hoe het ACV de komende jaren moet optreden. Als Limburgse vakbond roepen we politici op om onze provincie een warm hart toe te dragen. We mogen geen genoegen nemen met hier en daar eens een financiële geste. Wat Limburg nodig heeft zijn duurzame investeringen die onze provincie op de kaart zetten als cruciale schakel in de Vlaamse, Belgische en Europese economie.

BEN MESOTTEN ¬ De verkiezingen zijn ook cruciaal om het belang van levenskwaliteit en welzijn te onderstrepen. Bij CM werken we hard om die thema’s op de agenda te plaatsen. Ik hoop voornamelijk dat de solidariteit in onze samenleving overeind blijft. En dat mensen een gezonde en positieve keuze maken. Dat is mijn grote wens voor het nieuwe jaar.

Daarnaast is er in 2024 verandering nodig.

Denk maar aan de terugkerende financie-

CONTACTEER JOUW REGIO limburg@beweging.net

ring van zorg en welzijn. Momenteel zijn er heel veel ad hoc financieringen van gezondheidsprojecten, die zijn heel arbeidsintensief en er is niet altijd een garantie op duurzaamheid. En dan zitten we nog met de problematiek van de krappe arbeidsmarkt. Zeker voor dit soort projecten moet je eigenlijk sterke profielen vinden en dat is een grote uitdaging. Er moet voldoende aandacht komen voor het zorgpersoneel.

Dat is prioritair.

Tegelijkertijd maak ik me wel zorgen om de sterke individualisering in onze maatschappij. Begrijp me niet verkeerd, CM rekent op heel veel vrijwilligers die enorm solidair zijn en zich blijven inzetten voor mensen in nood. Het is voornamelijk die dualiteit van solidariteit en individualisering in onze samenleving die me zorgen baart.

RIK BLOEMEN ¬ We kiezen voor draagkrachtige mandatarissen, die verantwoordelijkheid durven opnemen voor hun inwoners. In samenwerking met velen zullen we de armoedeproblematiek continu moeten aanpakken, opdat niemand uit de boot valt. Zorg om goede mobiliteit, om betaalbare energietransitie, om kwaliteitsvolle sociale huisvesting, om degelijke toegang tot onderwijs, het bewaren van het groene Limburg, burgers laten participeren aan de opbouw van een warm samenleven.

Het zijn kansen voor onze toekomstige beleidsmakers om onze wereld beter te maken, mensen verdienen dat! Met heel onze Beweging zetten we ook in 2024 daar onze schouders onder.

JOKE MAN ¬ Een welvarende Limburgse economie start bij het waarderen en opleiden van onze jongeren. Jaarlijks trekt een aanzienlijk deel van onze jeugd naar andere provincies om een opleiding te starten of verder te zetten. Het is dan ook aan de beleidsmakers om in de buurt de nodige opleidingen te voorzien zoals een master Geneeskunde of een volledige opleiding in STEM-richtingen.

RIK BLOEMEN ¬ Graag wens ik hierbij eenieder veel moed en gepaste verantwoordelijkheidszin. Iedere stem telt, zo zal blijken in 2024! ~ Vanuit elke partnerorganisatie van beweging.net Limburg heeft iemand een wens voor 2024 uitgesproken.

Je vindt ze op www.beweging.net/limburg.

Vacatures ACV Limburg is op zoek naar medewerkers personeelsdienst en telefonie en infopunt.

Alle info hierover vind je terug op www.hetACV.be/vacatures.

Info grensarbeid Nederland Met informatie over thuiswerk, pensioen, ziektewetgeving, belastingen, verloven ... bij werken in Nederland en wonen in België.

Inschrijven is niet nodig. Neerpelt, 6 februari 2024 om 19.30u. in zaal De Burg (De Burg 36).

Win een ticket voor Binu Singh

Een welvarende Limburgse economie start bij het waarderen en opleiden van onze jongeren. ¬ JOKE MAN-

Op dinsdag 20 februari geeft dr. Binu Singh een lezing over de stem van het jonge kind in opvoeding en samenleving, gevolgd door een panelgesprek met experts. Deze avond is volledig uitverkocht, maar beweging.net Limburg als mede-organisator geeft via deze Visie nog 5 tickets weg.

Scan de QR-code voor meer info en speel mee.

VISIE ¬ 19

Meer regionieuws? Ga naar www.visie.net/limburg

met beide voeten op de werkvloer en tussen de mensen. Wij maken er een punt van dat zij goed geïnformeerd en goed opgeleid zijn.

Jouw regio. Oost-Vlaanderen

In werken we samen aan dagelijks geluk Van onmiddellijk na het aftellen op oudejaar tot het eind van de maand doen we het: elkaar een gelukkig, gezond en voorspoedig nieuw jaar toewensen. Het blijft een mooie traditie om zo even verbinding te maken met je familie, vrienden en collega’s. Van mens tot mens.

Hieronder vind je de nieuwjaarwensen van enkele Oost-Vlamingen. Je kent hen misschien niet allemaal, maar ze zijn allen actief in een organisatie of vereniging. Daar werken ze aan dagelijks geluk door mensen samen te brengen, zoals Eddy van OKRA het treffend samenvatte.

Namens hen, hun organisaties en de redactie wensen we jou een gelukkig 2024.

Thomas Laureys

Voorzitter beweging.net Kruibeke

Jan Neirynck

Voorzitter ACV Oost-Vlaanderen Een positieve stemming, in alle betekenissen van het woord, dat wensen we je toe voor 2024. ¬ We wensen je veel kleine gelukmomentjes zodat je positief geluimd door het leven kan stappen. ¬ We hopen op een positieve stemming bij de politieke verkiezingen, met waardering voor politici die kiezen voor een warme samenleving en zoeken naar oplossingen voor de problemen van de gewone mens in plaats van luid te toeteren op sociale media. ¬ We geloven in de positieve kracht van jongeren: Laat je stem horen, jullie zijn de toekomst. Zeg dat een boomer het gezegd heeft. ¬ We duimen voor onze ACV-kandidaten bij de sociale verkiezingen in mei. Velen onder hen zullen weer de stem van hun collega’s vertegenwoordigen. Veel succes!

18 ¬ VISIE

Voor het verkiezingsjaar 2024 droom ik van een campagne waarbij onze politici in de eerste plaats elkaar proberen te begrijpen in plaats van elkaar te overtuigen van het eigen grote gelijk. Een positieve manier van politiek voeren weg van het vingerwijzen. Niet enkel de problemen aanwijzen maar concrete oplossingen aanbrengen. De politiek kan alvast inspiratie vinden bij beweging.net. Binnen onze beweging wachten we niet op anderen om onze maatschappij mooier te maken, onze vrijwilligers steken zelf de handen uit te mouwen. De vele fietsbiebs zijn hier een prachtig voorbeeld van.

Leen Dhuyvetter

Voorzitter Oost-Vlaamse Netwerkraad CM Als mama raakt het me dat één op de vijf baby’s opgroeit in een kwetsbaar gezin. Samen met Wiegwijs timmeren aan de veerkracht van die ouders en hun kinderen, geeft me hoop. Zo’n samenwerking is de brandstof van onze Netwerkraad en de lokale participatieraden. We willen beweging maken en zo positieve gezondheid en levenskwaliteit in de buurt bevorderen. Twee thema’s schuiven we naar voren: gezondheidsongelijkheid verminderen en ‘Wie zal er later voor mij zorgen?’. Mijn wens is dat elke vrijwilliger daarin succes boekt en voelt wat het betekent om de samenleving warmer en gezonder te maken.

Als oorlogsvluchteling is mijn wens voor 2024 vrede voor alle landen en dat mensen solidair met elkaar blijven. Ik ben ook vrijwilliger bij het Internationaal Comité. Daar heb ik gezien hoe mensen er nood aan hebben samen te zijn en hoe belangrijk het is om elkaar via cultuur te ontmoeten. Ik zou ook willen dat mensen meer met elkaar praten, elkaar leren kennen. Dat creëert begrip en voorkomt misverstanden die tot ruzies leiden. Elke volwassene zou het goede voorbeeld moeten geven aan de jeugd, want de jeugd is de toekomst. Laten we er samen een mooi en beter jaar van maken.

Anna Loktionova Vrijwilliger Internationaal Comité vzw

Maarten De Willemacker Vrijwilliger KAJ Machelen

BESTE LEZER

Eddy Couckuyt

Voorzitter Oost-Vlaams Provinciaal OKRA team OKRA staat voor een warme en open samenleving waar niemand uitgesloten wordt. Bij het begin van het jaar richten wij ons tot de beleidsmakers. Ons meest dringende actiepunt: een vredevolle en rechtvaardige samenleving. Maar er staat meer op ons wenslijstje. Ondersteuning van het verenigingsleven dat mensen samenbrengt.

Bereikbare en betaalbare woon- en gezondheidszorg. Betrouwbaar openbaar vervoer.

Klimaatbeleid met oog voor de zwaksten.

Toegankelijke dienstverlening winkels en cultuur. Zo werken wij aan dagelijks geluk.

Onze meest verbindende wensen voor een geëngageerd nieuw jaar.

Het nieuwe jaar deed zijn intrede samen met heel wat veranderingen in het openbaar vervoer. Naast de periodieke aanpassing van de dienstregeling van de NMBS, trad ook het nieuwe vervoersplan van De Lijn in werking. Dat moet de basisbereikbaarheid realiseren.

Een optimalisering van het aanbod is de doelstelling.

Maar wat betekent dat voor de reiziger?

Wij van Visie zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail jouw ervaringen, positieve én kritische, vóór 25 januari 2024 naar waasendender@ beweging.net. De verschillende getuigenissen worden verwerkt tot een artikel.

De redactie van Visie Oost-Vlaanderen

VISIE ¬ 19

Meer regionieuws? Ga naar www.visie.net/oost-vlaanderen

Na 12 jaar komt er na dit jaar een einde aan mijn parcours bij KAJ Machelen. Ik maakte er vrienden voor het leven en nu geef ik met een gerust hart de fakkel door aan de nieuwe leiding. Mijn vurigste wens is dat de KAJ voor iedereen even toegankelijk blijft tot ook mijn kindjes zich er even hard kunnen amuseren, bijleren en plezier maken. En dat 2024 een jaar mag worden vol positieve veranderingen, samenwerkingen en inspirerende activiteiten. Laten we elkaars dromen ondersteunen en samen bouwen aan een nog betere toekomst. Gelukkig nieuwjaar.

Zanger

Metejoor gevat in 5 woorden

Faalangst

West-vlaanderen

‘Sinds ik kind was, sleep ik faalangst met me mee. Het heeft me lang tegengehouden om te durven kiezen voor muziek. Ik was bang om fouten te maken en vooral ook voor wat mensen zouden denken van mij. Mijn omgeving was dan ook verrast toen ik zanger werd. Door succeservaringen, het omarmen van positieve feedback, ouder te worden en mezelf beter te leren kennen, heb ik ermee leren omgaan. In nieuwe situaties, zoals optreden in het Sportpaleis, komt het soms terug. Maar nu heb ik het onder controle en is het eerder gezonde spanning. Vroeger kon ik soms zelfs niet eten of slapen en moest ik bijna overgeven van de stress.’

Engagement ‘Ik kon vroeger niet meteen ergens terecht met mijn faalangst. Daarom probeer ik me echt te engageren voor dingen die ik zelf heb meegemaakt of die me na aan het hart liggen. Mijn nummer De zijlijn wordt gebruikt voor een sensibiliseringscampagne voor meer respect en minder prestatiedruk in het jeugdvoetbal. Eerder heb ik me ook al ingezet voor campagnes rond mentaal welzijn bij jongeren.

Ik prijs me gelukkig dat ik de kans krijg om veel mensen te bereiken en te inspireren.’

Verbinding ‘Ik wilde nooit alleen staan op het podium, maar wel met andere mensen. Toen we begonnen met Metejoor hoopten we ook ooit een fanbasis te hebben die elkaar leerden kennen op onze concerten. Dat is nu het geval, er zijn echt kliekjes gegroeid. Je ziet ook families met kinderen van drie jaar tot grootouders van negentig jaar. Dat maakt me fier. Onlangs was er ook een motorclub die onze hits meezong in hun lederen vesten. Dat is toch verbinding.’

Succes ‘Ik kijk kritisch naar het succes, mezelf en ons team. Het loopt nu heel goed en we hebben al veel mooie dingen gedaan. Maar er zijn nog zoveel mooie plaatsen om te spelen en mogelijkheden om nieuwe mensen te raken. Er gaat ook een moment komen dat het minder zal gaan. Maar dat is misschien niet slecht, want dan kun je jezelf misschien heruitvinden. Ik hoop dat we binnen twintig of dertig jaar, zoals Clouseau of Bart Peeters, kunnen terugblikken op al die jaren met dezelfde band. Dat we levenslang met muziek bezig kunnen zijn. Dat zou voor mij succes zijn.’

Rust ‘Ik zou tegen de kleine Joris willen zeggen: Durf meer. Door vaak iets te doen, wordt dat na een eind je nieuwe comfortzone. Tegelijk kan ik heel gelukkig worden van rust. Alleen in de zetel ploffen of voetbal gaan kijken met vrienden.

Het is belangrijk om ook het werk even los te kunnen laten en te genieten van al het andere.’

¬ Tekst Djorven Ariën ¬ Foto Johan Jacobs