Visie 20 september 2019 - editie Limburg

blad met een mening voor een wereld in beweging

793 OOO Regio Limburg - NR 16 - vrijdag 20 september 2019

793 000 werknemers hebben binnenkort voor de eerste keer recht op een fietsvergoeding. Dat blijkt uit berekeningen van het ACV.

Ten laatste over enkele maanden voelen zij een belangrijke beslissing uit het Interprofessioneel Akkoord in hun portemonnee. Geschat wordt dat ruim een tiende van die werknemers nu al naar het werk fietst, zonder vergoeding.

Voor hen betekent dat dus meteen winst.

Van de werknemers die momenteel al een fietsvergoeding krijgen, zien 360 000 hun vergoeding binnenkort stijgen.

meer werknemers recht op fietsvergoeding >3

Dr. Michel Bafort: ‘Durf te praten over medische fouten’

>8 Ward Campo ‘Dat meer ouders de weg naar pleegzorg vinden, wil zeggen dat ze hulp durven te vragen’ >

4

Hoe ongezond is de lucht op het tarmac?

>9

tweewekelijkse uitgave

beweging.net

cm.be

HETacv.be - jaargang 75 - afgifte brussel x - p806000 - volgend nR 04.10.2019 - REGIO

BLZ. 13

2

VAN DE WEEK

‘Het middenveld toont daadkracht en innoveert continu’ Sinds 1 juli is Liesbeth De Winter aan het werk als algemeen secretaris bij beweging.net. Zij aan zij met voorzitter Peter Wouters is ze de leading lady van het netwerk. Ze leerde de beweging en al haar partners intussen kennen en gooit zich vol overgave op haar belangrijkste taak: het netwerk, en daarmee ook de samenleving, versterken en ondersteunen. Waarom ze dit belangrijk vindt en waar ze haar energie haalt, lees je hier.

Tekst amélie janssens

Ziel

‘Tijdens mijn kennismaking met beweging.net en alle partners viel me vooral op hoe gemotiveerd iedereen is. Alle medewerkers, iedereen die betrokken is, ze hebben allemaal een enorme drive. Het heeft me gecharmeerd om te zien hoe betrokken ze zijn bij de projecten. Dat is nog altijd de ziel van de beweging. En die ziel is cruciaal. Het middenveld

is soms een harde wereld, er komt veel kritiek en de standpunten die we innemen worden niet altijd door iedereen gedragen. Om je plaats te blijven opeisen, om die inspanningen vol te houden, heb je die overtuiging nodig.’

Missie

‘Ik ben zelf helemaal overtuigd van de missie van beweging.net: duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit. Die principes vormen de kern van mijn engagement. Die begrippen gaan al jaren mee maar zijn nog altijd relevant. Misschien wel relevanter dan ooit. Het is aan ons om daar steeds weer nieuwe invullingen voor te vinden.’

Vernieuwing

Liesbeth De Winter > Leeftijd: 41 > Gezin: getrouwd en 2 kinderen > Vorige job: Directeur extern beleid en communicatie bij De Federatie, sectorfederatie van het sociaalcultureel werk en de amateurkunsten > Wordt blij van: ‘Mijn kinderen, of meestal toch, ik vind het fantastisch om te zien hoe die opgroeien tot creatieve, grappige en fijne tieners met een sterk rechtvaardigheidsgevoel’

‘Het hele middenveld, en dus ook beweging.net, heeft continu vernieuwd.

Soms gaat dat snel, soms wat moeizamer. Want wij gaan uit van democratie. En dus willen we iedereen mee krijgen in die verandering. Zo’n proces heeft tijd nodig. Voor de buitenwereld lijkt het dan alsof er weinig verandert, maar dat beeld klopt niet. Natuurlijk staan we ook vandaag opnieuw voor enkele uitdagingen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de sociale media. Op communicatief vlak is de wereld veel veranderd. Dit blad is nog altijd het grootste blad van Vlaanderen, het valt twee keer per maand in 1,2 miljoen brievenbussen. Dat is een krachtig kanaal.

Maar daarnaast hebben we nood aan nieuwe kanalen. Zo krijgen nog meer mensen toegang tot de enorme kennis en expertise die in ons netwerk zit. In deze tijden van fake news is dat meer dan noodzakelijk.’

Voorvechter

schappelijke problemen. Denk maar aan de oprichting van een vakbond voor freelancers en zelfstandigen zonder personeel, de uitbouw van zorgsystemen en de huidige evolutie naar het gezondheidsfonds. We tonen daadkracht en innoveren continu. Of het een hardere strijd is dan vroeger? Dat weet ik niet. Misschien voelt het altijd zo aan op het moment zelf. Maar de strijd is in het verleden ook zwaar geweest. Het kan niet genoeg herhaald worden: het middenveld blijft belangrijk. Wij bundelen een grote diversiteit aan meningen en geven die echt een plaats. En een stem.’

‘In deze tijden van fake news moeten meer mensen toegang krijgen tot de kennis en expertise van ons netwerk’ Liesbeth De Winter,

Algemeen secretaris beweging.net

Verbinding

‘Ik ben dan ook iedereen dankbaar die ervoor zorgt dat die meningen gehoord worden. De boodschap van beweging.net wordt gedragen door heel veel mensen: bij de partners, in de regio’s, van vrijwilligers tot beroepskrachten en de politiek. Zij zorgen allemaal voor verbinding met de gewone mensen. We staan heel dicht bij de burger. Daar zullen we de komende jaren op blijven inzetten.’

‘Het middenveld heeft altijd moeten strijden en daadkracht tonen om oplossingen voor te stellen voor maat-

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Rachel Michel, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

DE QUOTE ‘Je moet niet krampachtig proberen om het leven even fleurig te maken als de filters die je op Instagram vindt. Er zijn nu eenmaal dagen waarop alles tegenzit, of dagen die gewoon ‘ça va’ zijn, en dat is echt prima’ Jens Dendoncker, comedian en gezicht van de Rode Neuzen Dag in dm.magazine

HET CIJFER

224 Zo veel adviezen bracht de Nationale Arbeidsraad, waar vakbonden en werkgeversorganisaties afspraken maken over onder meer minimumlonen, tijdskrediet of collectief-ontslagregelingen, uit in de periode 2014-2018. Het overgrote deel van die adviezen (196) was unaniem.

M/V/X van de week

dr. Marie-Angelique De Scheerder en prof. dr. Linos Vandekerckhove De twee onderzoekers van het UZ Gent zetten een belangrijke stap om het HIV-virus op termijn uit te kunnen schakelen en aids te genezen. Ze ontdekten de schuilplaats van het restvirus, een deeltje van het virus dat overblijft na de inname van aidsremmers en van waaruit het virus opnieuw kan opflakkeren.

actueel Week van de mobiliteit

In het zadel naar het werk Teks t Nils De Neubourg

Trap je fietsvergoeding bij elkaar moeten opdraaien voor de kosten van de fietsherstellingen, het waterdicht pak of een helm.

Door weer en wind met de fiets naar werk, en dat zonder enig financieel duwtje in de rug? Binnenkort is dat voorbij voor 793 000 werknemers uit twaalf sectoren. Hun sectorale akkoorden volgen namelijk een van de aanbevelingen uit het Interprofessioneel Akkoord (IPA). In de eerste helft van dit jaar was de invoering van een algemene fietsvergoeding voor werknemers in de privésector nog een brug te ver voor de werkgevers.

Overleg per sector heeft dus tastbare resultaten opgeleverd. In onder meer sectoren als de metaalindustrie, textiel- en voedingsnijverheid krijgen werknemers binnenkort een vergoeding als ze met de fiets komen werken. De grootste nieuwe groep komt uit het aanvullend paritair comité 200. Daar hebben zo’n 470 000 werknemers recht op een – weliswaar bescheiden – vergoeding van 10 eurocent per kilometer. 360 000 andere werknemers die al een fietsvergoeding ontvingen, zullen dat bedrag binnenkort dan weer zien stijgen. Gemiddeld krijgen die werknemers met een nieuwe of verhoogde fietsvergoeding binnenkort 17 eurocent per kilometer.

Gelukkig kwamen de sociale partners op initiatief van het ACV wel overeen om een fietsvergoeding als aanbeveling op te nemen in het IPA. Die vergoeding kan oplopen tot 24 eurocent per kilometer. Met die twaalf sectoren erbij heeft intussen bijna een op de twee werknemers recht op een fietsvergoeding. Gedaan met helemaal zelf te

Rekenen per kilometer Als je recht hebt op een fietsvergoeding krijg je die per gereden kilometer. Maar dat betekent niet dat je daarom de kortste route moet nemen. Want een kleine omweg is misschien een veiligere optie. En de extra gereden kilometers zijn niet alleen goed voor je conditie maar ook voor je portemonnee. Het belastingvoordeel van een fietsvergoeding geldt namelijk voor de werkelijk gedane verplaatsingen en niet louter de afstand tussen je woonplaats en werk. De vorige Minister van Financiën Johan Van Overtveldt bevestigde dat vorig jaar nog. ‘De keuze voor een traject dat veiliger is dan het kortst mogelijke traject, is dus zeker toegelaten’, zei hij. Bovendien is er ook geen begrenzing aan het aantal kilometer. Heb je dus wel wat kilometers te maken maar zie je dat helemaal zitten met je (elektrische) fiets?

Ook dan heb je recht op een vergoeding.

Wat zijn de alternatieven (waaraan we nog moeten werken)?

De fiets is niet voor iedereen of op alle dagen de handigste keuze. Is er geen andere optie dan een auto, overweeg dan te carpoolen. Behalve de fiets en auto zijn er nog andere mogelijkheden. Het openbaar vervoer is er zo een. Met een tussenkomst van de werkgever kan je bovendien een (groot) deel van je abonnementskosten terugkrijgen. Zelfs een waterbus valt binnen die regeling.

Naast een gewone tussenkomst bestaat er zelfs een zogenaamde 80/20-regeling, waarbij je als werknemer zelfs helemaal niets hoeft te betalen voor je abonnement. De werkgever betaalt 80 pro-

cent, de overheid past de rest bij. Dat is helaas alleen voor werkgevers die er zelf voor kiezen het aan te bieden. Ongeveer twee op de vijf werknemers blijven voorlopig in de kou staan. Overigens bestaat het systeem alleen nog maar voor de NMBS en de Brusselse MIVB. Beweging.net en ACV willen daarom dat ook voor bus- en tramabonnementen van De Lijn hetzelfde systeem ingevoerd wordt. Ook de verschillende ticketjes helpen niet wanneer je – misschien sporadisch – trein, tram en bus combineert. Daarvoor zou er snel een oplossing moeten komen onder de vorm van een eengemaakt ticket.

Dubbele winst voor gezondheid Dankzij alternatieven als de fietssnelwegen of trage wegen kan je het autoverkeer ontvluchten en de natuur induiken. Dat is behalve rustig ook gewoon gezond, want bewegen in het groen heeft een positief effect op je fysieke en mentale gezondheid.

Je krijgt minder fijn stof te happen, je concentratieniveau en humeur verbeteren, naast nog vele andere voordelen. Er zijn trouwens nauwelijks medische redenen om niet te fietsen. CM en BOS+ dagen je uit met de 30-30-campagne. Dat is 30 dagen lang elke dag (minstens) een half uur bewegen in het groen. Ga tussen 21 september en 20 oktober de uitdaging aan.

>>> www.30-30.be

Welk traject?

Niets zo onaangenaam op de fiets als gekneld tussen het verkeer en geparkeerde auto’s je weg te moeten banen op een smal moordstrookje.

Fietsorganisaties klagen daarom al lange tijd het gebrek aan investeringen in fietsinfrastructuur aan. Of daar werk van gemaakt zal worden, ligt bij de toekomstige Vlaamse regering. Wil je in tussentijd toch al graag een aangenamere weg naar je werk? Overweeg dan je traject te plannen over fietssnelwegen en trage wegen. Fietssnelwegen zijn er om je comfortabel en snel over grotere afstanden te verplaatsen met de (elektrische) fiets. Vlaamse provincies werken samen om tussen steden in een goede verbinding te voorzien. Zo hopen ze dat de fiets ook voor langere verplaatsingen een volwaardig alternatief vormt.

Voor de kortere afstanden zijn de fietssnelwegen minder geschikt. Maar dat betekent niet dat je geen alternatieven hebt voor het drukke verkeer.

De zogenaamde trage wegen zijn er in de eerste plaats voor niet-gemotoriseerd verkeer. Wandelaars en fietsers krijgen daar dus alle ruimte.

Misschien kan je wel een deel van je woon-werktraject afleggen op trage wegen. Je vindt ze zowel op het platteland, in dorpskernen, verkavelingen en zelfs in de stad. De gezondere lucht krijg je er gratis bij.

>>> www.fietssnelwegen.be >>> www.tragewegen.be

Fietsvoorzieningen op het werk Je fiets veilig opbergen, een douche om na een flinke bui even op te warmen of materiaal voor eenvoudige herstellingen. De werkgever kan het fietsgebruik nog eens zo aangenaam maken en aanmoedigen.

In het Brussels gewest zijn bedrijven met meer dan honderd werknemers dat al verplicht. Zij moeten namelijk een bedrijfsvervoerplan opstellen. Dat betekent ook dat ze hun werknemers en bezoekers een ruime fietsenstalling moeten aanbieden met een minimum aan veilige parkeerplekken. Die Brusselse strategie moet de verkeersdruk en files verminderen. In Vlaanderen bestaat die verplichting nog niet. ACV vraagt al langer om het Brusselse voorbeeld te volgen en een bedrijfsvervoerplan op te leggen aan grote bedrijven.

3

4

DOSSIER

Pleeggezinnen gezocht voor stijgend aantal pleegkinderen

‘Steun zoeken wanneer het moei kan voorkomen dat het helemaal Vlaanderen telt meer dan vijfduizend pleeggezinnen, die samen meer dan zevenduizend kinderen, jongeren en volwassenen (met een beperking) opvangen. Elk jaar worden er meer dan 1 500 kinderen voor korte of langere tijd bij een pleeggezin geplaatst. Toch wachten honderden kinderen nog op een nieuwe thuis. Extra pleegouders zijn dus meer dan welkom.

Teks t WIM TROCH

P

leegzorg gaat nog altijd een beetje gebukt onder een taboesfeer. Nergens voor nodig, zegt Ward Campo van Pleegzorg Vlaanderen. ‘Alsof pleegzorg altijd betekent dat je een slechte ouder bent, of een probleemkind. Niemand hoeft zich te schamen omdat het opvoeden even wat moeilijker gaat.’

Ward kan het weten, want behalve stafmedewerker bij Pleegzorg Vlaanderen is hij ook ervaringsdeskundige. ‘Vanaf mijn twaalfde, toen ik naar de middelbare school ging, heb ik bij een pleegmoeder gewoond’, vertelt hij. ‘Dat was bij een vriendin van mijn moeder. Aanvankelijk dus met toestemming van mijn moeder, omdat ze het toen moeilijk had om voor mij en mijn zus te zorgen. Na verloop van tijd waren er wel meer spanningen, omdat mijn pleegmoeder toestond dat ik contact had met mijn vader. Dat lag heel moeilijk voor mijn moeder. Ze weigerde toen de afgesproken vergoeding te betalen waardoor we uiteindelijk naar de jeugdrechtbank zijn verwezen. Die heeft besloten dat we bij onze pleegmoeder mochten blijven wonen.’

‘Ik heb tot mijn 21ste – toen de maximale leeftijd – bij mijn pleegmoeder gewoond.

Ook na mijn studie had ik nog af en toe contact met haar. Dat verwaterde wel, omdat je gaat werken, een eigen leven opbouwt, enzovoort. Maar de dankbaarheid blijft – en dat geldt voor de meeste pleegkinderen – groot.’

Ook al worden pleegkinderen begeleid door een pleegzorgbegeleider, toch is het als opgroeiende tiener niet evident om met de situatie om te gaan. ‘Ikzelf liep er niet mee te koop. In de klas heb ik het nooit verteld, al wisten mijn beste vrienden het wel. In sommige gevallen valt het natuurlijk wel op, als altijd de grootvader aan de schoolpoort staat. Belangrijk is dat het kind de controle houdt over het proces.

Sommigen willen het graag vertellen of dat de juf het vertelt, anderen houden het liever voor zichzelf.’

Steunfiguren

‘Er is niets mis met te zeggen dat je hulp nodig hebt’ Ward Campo, voormalig pleegkind en stafmedewerker Pleegzorg Vlaanderen

Het aantal kinderen in de pleegzorg stijgt jaar na jaar. ‘Die groei bekijken we met een dubbel gevoel’, zegt Ward. ‘In de hele jeugdzorg worden de wachtlijsten langer.

De uitdagingen zijn groot, maar we moeten het positief bekijken. Als er nood is om een kind te plaatsen, dan is het beter dat het in een gezin terechtkomt dan in een voorziening. Dat is toch enorm ingrijpend.’

‘Natuurlijk is het ideaal dat een kind kan opgroeien bij zijn biologische ouders, maar

op zich hoeft het niet slecht te zijn dat meer ouders de weg naar pleegzorg vinden. Dat wil zeggen dat ze hulp durven te vragen.

In het algemeen blijven Vlamingen veel te lang met hun problemen zitten. Steun zoeken wanneer je als ouder door een moeilijke periode gaat, kan net voorkomen dat het helemaal fout loopt. Als er dan iemand voor een maand, of in het weekend, de zorg voor je kind wil overnemen, betekent dat een groot verschil. Ook voor de kinderen.

Zij hebben steunfiguren nodig.’

Pleegzorg kan inderdaad verschillende vormen aannemen. Van opvang met een permanent karakter, tot opvang van een paar weken of zelfs opvang voor één dag per week. ‘Langdurige engagementen blijven belangrijk. Zij vertegenwoordigen meer dan zestig procent van de pleegzorg-

situaties. Bij de opgestarte plaatsingen is dat echter minder dan de helft.’

Plaats in het hart Een groot deel van de pleegzorg wordt vervuld door mensen in het netwerk van de ouders. Familie, buren of vrienden. In zo’n veertig procent van de gevallen wordt het kind toegewezen aan iemand uit het bestand van de pleegzorgdiensten. Waarom stellen mensen zich kandidaat om pleegouder te zijn? ‘Allicht omdat ze voelen dat ze nog plaats hebben in hun hart. Omdat ze een meerwaarde willen betekenen voor iemand. Ik heb zelf ook al met het idee gespeeld om iemand op te vangen, net omdat ik er zelf zo veel aan heb gehad. Het is een engagement dat je – als je dat wil – goed kunt afbakenen. De dankbaarheid die pleegouders terugkrijgen is groot.’

Hoe word je pleegouder?

In principe kan iedereen pleegouder worden, toch als je minimaal 18 jaar oud bent, voldoende woonruimte hebt, en het kind structuur en veiligheid kan bieden. Kandidaatpleegouders moeten een voorbereidingstraject volgen. Tijdens persoonlijke gesprekken peilen medewerkers van de Dienst Pleegzorg naar je engagement en verwachtingen, en wordt bekeken welke vorm van pleegzorg het beste bij jou past. Het traject duurt 3 tot 4 maanden. Als je dan beslist dat je klaar bent om een kind op te vangen, wordt uitgekeken naar een kind dat bij jouw gezin past. Na enkele kennismakingsmomenten kan dan de echte verhuizing voorbereid worden. 64 procent van de kandidaat-pleeggezinnen rondt het screeningstraject af binnen de zes maanden, bij 90 procent van de kandidaat-pleeggezinnen is het traject binnen de negen maanden afgerond.

DOSSIER

lijker gaat, fout loopt’

pleeggezinnen

pleegkinderen

Cijfers op 31/12/2017

Een pleeggezin kan verschillende vormen aannemen. Alleenstaanden, holebikoppels, koppels met of zonder kinderen, of gezinnen waar de kinderen al het huis uit zijn … Cijfers daarover houdt Pleegzorg Vlaanderen niet in detail bij.

‘Bewust, omdat het niets uitmaakt.

Zolang iemand een stabiele thuis kan aanbieden, is dat oké. Veel pleegouders nemen in de loop der jaren de pleegzorg voor meerdere kinderen op zich.’

‘Hinderpalen voor potentiële pleegouders zijn vaak praktisch van aard; is er voldoende plaats in huis, bijvoorbeeld.

Voor pleegouders is het een bewuste keuze. Ze willen een grote rol spelen in het leven van een kind, zonder echt de mama of papa te vervangen. Natuurlijk is er ook de schrik voor het onbekende.

Stapsgewijze kennismaking

Levenskwaliteit laat zich niet vatten in 3,8 minuten LUC VAN GORP, voorzitter CM

Eerst bestraling, dan een operatie en vervolgens een chemokuur. Dat is de behandeling die artsen voorstellen voor een 93-jarige vrouw met borstkanker.

Nochtans woont de patiënte alleen en heeft ze geen familie om op terug te vallen. Tot een verpleegkundige daarop wijst, heeft niemand daarbij stilgestaan.

In dat contact met de biologische ouders schuilt het grote verschil met adoptie. ‘In de meeste gevallen is er nog een connectie met de roots. Natuurlijk zijn er ook situaties waar dat niet meer kan, of waar het kind dat niet meer wil. Er zijn zeker kinderen die teleurgesteld zijn in of boos zijn op hun ouders.’

Het is maar een van de pijnlijke voorbeelden die naar boven komen naar aanleiding van een onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel naar het Multidisciplinair Oncologisch Consult (MOC).

Tijdens zo’n consult zitten artsen, verpleegkundigen, psychologen of sociaal werkers samen om te bespreken wat de beste behandeling is voor een patiënt.

‘In de ideale situatie, wanneer de ouder aangeeft dat ondersteuning nodig is, is er tijd voorzien om de plaatsing voor te bereiden. Dan wordt er met de ouders en het kind besproken of pleegzorg de goede oplossing is, welke termijn of frequentie het best is, enzovoort. Als de ouders akkoord gaan, is het voor een kind makkelijker om te begrijpen waarom het – al dan niet tijdelijk – ergens anders moet verblijven. Er is een stapsgewijze kennismaking met de pleegouders. Eerst gaat het kind bijvoorbeeld eens logeren, om zo de nieuwe omgeving te leren kennen. Bij crisissituaties moet het natuurlijk allemaal veel sneller.’

Een waardevol initiatief, maar het onderzoek toont aan dat het vaak mank loopt. Zo worden paramedische experts veel te weinig betrokken en duurt de bespreking nauwelijks 3,8 minuten per patiënt. In die korte tijd gaat het vooral over de tumor en hoe die te genezen en niet of nauwelijks over de patiënt. Op die manier is het moeilijk om tot een behandeling op maat te komen.

Uiteraard geven artsen het beste van zichzelf, maar ze zijn er zich te weinig van bewust dat ze mensen al te vaak benaderen als objecten die ze moeten repareren. Het zit ingebakken in hun opleiding die te eenzijdig focust op kwantiteit: hoe houden we mensen zo lang mogelijk in leven? Wat er na de behandeling moet gebeuren, daar zullen anderen voor zorgen.

Hoog tijd dat artsen zich voor elke behandeling ook vragen stellen over de kwaliteit van leven. Dat kan alleen als ze patiënten als volwaardige partners beschouwen, hen benaderen vanuit een brede visie op gezondheid en de context in rekening brengen voor te maken keuzes.

Wordt de patiënt hier echt beter van? En is dit de behandeling die hij zelf wil? Levenskwaliteit moet voor zorgverstrekkers steeds het uitgangspunt zijn. We hoeven daar niet mee te wachten. De start van het academiejaar is een uitgelezen kans om de nieuwe generatie artsen op te leiden vanuit een brede visie op gezondheid. De gezondheidszorg van morgen begint vandaag.

Pleegzorg Vlaanderen is steeds op zoek naar nieuwe pleeggezinnen.

Vooral voor de kinderen van wie de ouders geen sterk sociaal weefsel hebben. ‘Ook als je geen netwerk hebt om op terug te vallen, moeten ouders de hulpvraag durven te stellen. Er is niets mis mee met te zeggen dat je steun nodig hebt. En een klein engagement van pleegouders kan een wereld van verschil maken, zowel voor de ouders als voor het kind.’

Hoe zit het praktisch?

Als pleeggezin heb je recht op een vergoeding wanneer een pleegkind in je gezin komt wonen. Bovendien kun je een beroep doen op het Groeipakket voor je pleegkinderen als ze gedurende lange tijd in je gezin verblijven. Voor werknemers, Vlaamse ambtenaren, zelfstandigen en onderwijspersoneel bestaat er pleegouderverlof binnen het startjaar van een langdurige plaatsing. Bij de voorschoolse kinderopvang erkend door Kind & Gezin genieten ze voorrang en betalen ze altijd de laagste bijdrage.

Ouderschapsverlof kan voorlopig nog niet. ‘Dat is iets waar we nog voor ijveren, want de combinatie werk en gezin is voor pleegouders natuurlijk een even grote uitdaging als voor andere ouders’, besluit Ward Campo.

© Guy Puttemans

5 181 7 115

Wat haal ik in huis? Het gaat altijd om een kind mét zijn context. Samenwerking en contact met de ouders blijft daarom cruciaal.’

5

2 minuten tandenpoetsen De leerlingen van het eerste leerjaar van de Vrije Basisschool in Erps-Kwerps kregen onverwacht bezoek. Ben de Bever, de mascotte van het tandenproject van CM, kwam hen met een leuk spel en een grappige video aanmoedigen om goed zorg te dragen voor hun tanden. Het filmpje toont hoe ze het best hun tanden poetsen. De

kinderen mochten het nadien ook oefenen in de klas, begeleid door het Ben de Beverlied. Dat duurt twee minuten. Net de tijd die nodig is om goed te poetsen. CM maakte voor lagere scholen een educatief pakket met lessuggesties en opdrachten.

>>> www.bendebever.be

6

OPINIE FORUM

De komende maanden zijn beslissend voor je inkomen

Sara Jaminé Projectleider van het Strategisch Plan Geletterdheid binnen VOCVO (Vlaams ondersteuningscentrum voor het volwassenenonderwijs)

MARC LEEMANS, voorzitter ACV

Sterke ouders betekent sterke kinderen

H

et nieuwe schooljaar betekende voor heel wat ouders al enkele weken vol uitdagingen.

Brieven en invulformulieren in de boekentas. Een jaarplanning. Uitnodigingen om in te loggen op het digitale platform van de school. Enzovoort.

Gelukkig proberen steeds meer scholen hun communicatie met ouders heerlijk helder te maken. Toch zien we nog veel moeilijke woorden, lange zinnen, ingewikkelde tabellen en berekeningen. Daarnaast gaan scholen ervan uit dat ouders hun weg wel vinden in de digitale wereld. Helaas is dat voor heel wat ouders een grote uitdaging en aanleiding tot kopzorgen en schaamte.

Maar liefst 1 op de 10 ouders in Vlaanderen, met kinderen jonger dan 13, is laaggeletterd. Zij hebben moeite met lezen, schrijven, rekenen en de digitale wereld.

Daardoor ondervinden ze heel wat problemen. In het dagelijks leven en in het ondersteunen van hun kinderen. De communicatie met juf of meester verloopt moeilijker. Hun kind helpen met huiswerk is niet evident. Net zoals inschrijvingen of kosten inschatten.

Ook op de ontwikkeling van hun kind heeft dit negatieve gevolgen. Doordat laaggeletterde ouders hun basisvaardigheden onvoldoende beheersen, kunnen ze hun kind moeilijker ondersteunen in de opvoeding: van helpen bij huiswerk tot kinderen bewust leren omgaan met de digitale wereld. Er zijn vaak minder boeken in huis en er wordt minder voorgelezen. Onderzoek toont aan dat hierdoor laaggeletterdheid vaak van generatie op generatie wordt doorgegeven.

De Week van de geletterdheid wil kleuter- en lagere scholen stimuleren om te werken aan geletterdheid.

Signalen van laaggeletterdheid herkennen en aandacht hebben voor deze groep ouders is een eerste stap. Hen versterken en doorverwijzen naar een gespecialiseerd cursusaanbod bij de Centra voor Basiseducatie. Of met die centra samenwerken binnen de schoolmuren. Hoe minder drempels tot leren, hoe beter.

Want sterke ouders betekent ook sterke kinderen.

>>>

www.weekvandegeletterdheid.be www.basiseducatie.be

Jouw kijk

Schoolverlaten zonder diploma Het vroegtijdig schoolverlaten begon vooral vanaf 1989. Toen werd de eenheidsstructuur in het secundair onderwijs ingevoerd en moesten de leerlingen TSO en BSO een zesjarige leercyclus met succes doorlopen om aan een bekwaamheidsbewijs te geraken. Voor wie makkelijk studeert, zijn die zes leerjaren natuurlijk geen probleem. Maar

Al maanden horen we dat een federale regering pas zal gevormd worden als de regionale regeringen er zijn. Die klus is ondertussen bijna geklaard, het is enkel nog wachten op de Vlaamse regering. En daarna zou het federaal dus sneller gaan. Of dat zou toch moeten. Want na vijf jaar onder een zelfverklaarde herstelregering moet men veel puin ruimen.

De grootste belofte van de Zweedse regering in 2014 was dat ze de begroting in evenwicht zou brengen. De toestand nu, vijf jaar later: een krater van 13 miljard euro tegen 2024. Laat dat enorme gat nu vooral een hefboom zijn voor fiscale rechtvaardigheid, waarbij iedereen eindelijk naar draagkracht en vermogen zijn deel levert. Wie er met een loon van 2 000 euro bruto 100 euro bij krijgt, houdt daarvan amper 18 euro over. Dat is een fiscale aanslag van 82 procent. Dat is geen natuurwet. Dat is een politieke keuze. Die kan en moet dus worden omgedraaid. En maak eindelijk dat vermogenskadaster en voer de meerwaardebelasting in. Zodat inkomen uit een nanoseconde speculatie evenveel belast wordt als inkomen uit jaren transpiratie. Want een euro is een euro.

Hoe je die ook verdient.

De mannen en vrouwen die zo onevenredig zwaar belast worden, zijn dezelfde die zich elke dag keihard inzetten voor hun boterham, voor die van hun baas én voor die van de aandeelhouders. Zij zijn de werkmieren die zorgen voor welvaart en ons welzijn. Daarom moet hun inzet beter lonen.

Dus: zonder bemoeienis van de politiek die met hulp van patronale adviseurs een loonnormwet vol sjoemelsoftware heeft gemaakt. Collectieve en vrije loononderhandelingen zijn cruciaal om welvaart te verdelen. Daarom moet de loonnormwet aangepast worden. De dwingende, maximale loonmarge moet weg. Er moet een indicatieve loonnorm komen. Een richtinggevende aanbeveling. Waarvan sectoren die het beter doen, kunnen afwijken. Voor de minimumlonen wil het ACV snel de afgesproken verhoging van het interprofessionele minimum met 1,1 procent. En in de tweede onderhandelingsronde gaan we voor 100 euro extra per maand.

voor jongeren met leermoeilijkheden of leerachterstand duren de huidige zes leerjaren te lang.

Zeker als ze daarbij nog moeten overzitten. Vroeger kon men na vier leerjaren reeds een waardevol A3/A4 vakbekwaamheidsbewijs op zak krijgen. Dit motiveerde de moeilijk lerenden, om minstens tot het einde van de vierjarige leercyclus te blijven schoollopen. In de nieuwe onderwijsplannen zijn voor boven-

vermelde leerlingen nagenoeg geen verbeteringen voorzien. Zo zal het schoolverlaten, zonder diploma, ook blijven.

- Michel Albrechts , Maaseik

Wooncrisis Ik heb het erg moeilijk met de huidige wooncrisis. Ik ben het hier dus eens met Joy Verstichele die in Visie vreest dat dit dreigt te escaleren. Ik zoek al

We dragen allemaal stevig bij tot de sociale zekerheid. Het is goed dat onze samenleving iemand die ziek is, oud is of zijn werk verloor niet achter laat met zijn lot. Sociale zekerheidsbijdragen zijn uitgesteld loon om die zekerheid samen te financieren. We zetten dus geld opzij voor later.

Maar dat sociaal contract raakt uitgehold omdat de bescherming steeds minder afdoend wordt.

Waarna het gat wordt ingevuld door privéverzekeringen voor wie het zich kan veroorloven. En die evolutie dreigt nog te versnellen.

Vanaf 2021 kan het tekort in de sociale zekerheid oplopen tot 6 miljard euro. Patronale en liberale stemmen misbruiken dat nu voor een nieuwe besparingslitanie. Alsof er niet eerst en vooral een probleem is aan de inkomstenzijde. Wat vooral de ‘erfenis’ is van de regering-Michel door een tax shift die berust op een ongedekte factuur. Door het invoeren van allerhande jobs zonder normale bijdragen. Door de indexsprong op lonen waardoor de bijdragebasis achterop blijft. Door allerlei netto-systemen. Door het onbelast bijverdienen tot 6 250 euro, onze binnenlandse vorm van sociale dumping.

‘Maak eindelijk dat vermogenskadaster en voer de meerwaardebelasting in’ Bovendien, zoals professor Gert Peersman aantoonde: de verlaging van sociale bijdragen heeft amper geleid tot 30 000 jobs in plaats van 230 000. En dus vooral tot meer bedrijfswinst. De bedrijfswereld heeft zo zelf de tax shift van Michel verraden. Voor het ACV is het dus duidelijk.

De inkomsten aan de sociale zekerheid moeten weer omhoog. Naar mogelijkheden moet men niet lang zoeken (zie bovenstaande opsomming).

Wat nodig is, is een politieke keuze voor een rechtvaardig en evenwichtig beleid. Zowel sociaal als fiscaal. Een beleid dat oog heeft voor de zorgen van de gewone mensen.

maanden naar een huurappartement en heb niets gevonden.

Ik ben zeer ontmoedigd. Ik word overal meteen afgescheept omdat mijn pensioen te laag is (1 300 euro) en mijn leeftijd te hoog (72 jaar). Ik ben nochtans een gezonde en actieve man met de energie van een vijftiger.

En ik betaal al 25 jaar mijn huur via een bestendige opdracht bij de bank, zonder enige onderbreking. Ik vraag me dus af

waarom ik maar geen leuk appartementje kan vinden. Het lijkt wel alsof je op mijn leeftijd geen recht meer hebt op een dak boven je hoofd.

- S.E. Snelders, Ekeren

>>>

Viel jou ook iets op in Visie?

Jouw reactie of lezersbrief kan je sturen naar lezers@visieredactie.be

ACTUEEL

7

Beweegtips voor wie minder mobiel is

Ook zittend kun je actief zijn Elke dag een halfuur matig bewegen levert veel gezondheidsvoordelen op. Maar wat als je niet zo goed ter been bent en elke vorm van bewegen een uitdaging lijkt? Ergotherapeuten Myriam De Cuyper en Lien De Sutter geven tips.

Tip 4 Betrek je omgeving erbij ‘Samen bewegen is leuker en zorgt voor een grotere motivatie. Zoek een familielid, vriend(in) of buur om samen extra oefeningen te doen. Ga met de (klein)kinderen spelen of wandelen, als dat lukt. Ook dieren kunnen een stimulans zijn, zoals de hond uitlaten op jouw tempo.

Kippen in de tuin? Doe ze vooral niet weg: het dagelijkse tochtje ernaartoe houdt je in conditie. Zorg wel dat de kans op vallen zo klein mogelijk is en werk oneffenheden in het tuinpad zoveel mogelijk weg.’

Teks t Marjolein Cuvelier ILLUSTRATIE Rutger Van Parys

Tip 1 Koppel beweging aan dagelijkse gewoontes ‘Spierkracht, soepelheid en evenwicht kun je trainen door eenvoudige oefeningen te verbinden aan dagelijkse gewoontes. Sta je je tanden te poetsen of de afwas te doen? Zet dan afwisselend je ene voet voor je andere en probeer daarbij telkens je balans te bewaren.

Maak bij het televisiekijken gebruik van de reclameblokken om enkele keren recht te staan en opnieuw te gaan zitten. Heb je ook een toilet boven? Gebruik dat dan zoveel mogelijk.

De trap nemen, is een extra work-out.’

Tip 5 Neem rustig de tijd ‘Gaat het veel trager dan je zou willen?

Probeer er niet te zwaar aan te tillen. Het allerbelangrijkste is dat je in beweging blijft. Doordat je de oefeningen koppelt aan dagelijkse rituelen, vergen die nu wel meer tijd. Maar vergeet niet dat je dubbele winst boekt: je blijft fit en je behoudt je zelfstandigheid, omdat je je dagelijkse gewoontes zelf blijft uitvoeren. Hou er ook rekening mee dat het risico op een ongelukkige val groter wordt als je gehaast bent.’

Tip 2 Ook zittend kun je sporten ‘Zijn staan en stappen niet mogelijk?

Ook zittend kun je bewegen met je benen door ze afwisselend op te tillen en weer neer te zetten. Hou ook je armen en bovenlichaam in conditie. Verplaats bijvoorbeeld alle borden na elke maaltijd naar één kant van de tafel, zodat ze makkelijk afgeruimd kunnen worden.

Of hou je armen soepel door zelf grote handdoeken te plooien. Dat is actief en nuttig tegelijk. Wil je meer uitdaging?

CM organiseert in verschillende regio’s cursussen stoelyoga voor mensen die moeilijk lang recht kunnen staan. Ook sporten als zitdansen en stoelaerobics kunnen een piste zijn.’

Tip 3 Wees creatief met hulpmiddelen ‘Er bestaan tal van hulpmiddelen om meer te bewegen als je niet zo mobiel bent. Met een handpedalo, een trapapparaat voor de handen, vergroot je de spierkracht in je armen. Een hometrainer kan een oplossing zijn om thuis aan je conditie te werken.

Maar ook zonder aangepast materiaal kun je fitnessen. Een flesje water kan dienen als gewichtje, een stoel biedt steun bij evenwichtsoefeningen en met een elastiekje rond de vingers train je kracht in de handen en armen. Inspiratie nodig? Vraag advies aan je ergotherapeut, je kinesist of een beweegcoach.’

Stap voor stap meer bewegen Wil je meer bewegen, maar ben je niet zeker over je mogelijkheden?

De ergotherapeut adviseert je graag: www.cm.be/thuisblijvenwonen.

Ga voor meer info naar www.cm.be/gezondheidsfonds en ontdek er ook de voordelen van dagelijks bewegen.

Interesse in aangepast (fitness-)materiaal?

In de Goed thuiszorgwinkel kun je materiaal uitproberen en huren of kopen: www.thuiszorgwinkel.be CM organiseert regelmatig laagdrempelige infosessies en cursussen over beweging: www.cm.be/agenda.

18-22 november HOOREVENTS Een en al oor voor jouw gehoor Je gehoor is kostbaar. En dat besef je dubbel en dik als je om een bepaalde reden niet (meer) goed hoort.

Toch is het mogelijk om zelfs met gehoorverlies te genieten van een goed gesprek, fijne muziek of rustgevende omgevingsgeluiden. Leer tijdens een hoorevent van Aurilis meer over een uitgebreid gamma efficiënte en hoogtechnologische hoorapparaten en hoorhulpmiddelen. Zorg voor je gehoor. Laat je informeren over de meest recente ontwikkelingen op hoorgebied. datum 18 nov 19 nov 20 nov 21 nov 22 nov

onze naam verandert vanaf nu heten we

plaats Eeklo Kessel-Lo Kortrijk Genk Mechelen

locatie Salons Mimosa Feestzaal in hoofdzetel CM Kortrijk Xpo Meeting Center Thor Central - Thor Park Congrescentrum Lamot

Ben je geïnteresseerd? Inschrijven kan vanaf 1 oktober via www.aurilis.be of telefonisch op het nummer 03 205 69 20.

samen met

8

ACTUEEL

Een arts is ook een mens

‘Durf te praten over medische fouten’ Iedereen maakt fouten. Ook artsen en verpleegkundigen.

Alleen zijn de gevolgen van een andere orde. Als jij en ik een fout maken, dan sterft daar niemand van. Letterlijk. Als een arts of verpleegkundige een fout maakt, misschien wel. Wat doet die druk met een zorgverlener? Dokter Michel Bafort, hoofd verloskunde in het AZ Alma in Eeklo, pleit voor een nationaal meldpunt.

Samenwerken? Praten over problemen die je niet kunt oplossen? Dat leer je niet.’

‘Ik weet het als er op mijn dienst incidenten gebeuren, maar zelden via de zorgverlener zelf. Uit schaamte. Want we zijn opgeleid om bijna almachtig te zijn. Maar iedereen faalt. Daar komt bij dat patiënten steeds hogere verwachtingen hebben.

Zij komen naar een arts met het idee: jij moet mij genezen. Dat is niet de realiteit.

Geneeskunde is geen exacte wetenschap.’

Een medisch incident is dus ook voor de zorgverlener traumatisch?

‘Een arts is ook een mens, die kwetsbaar is en zich schuldig voelt. Arts In Nood, een vertrouwensplatform voor psychologische hulpverlening aan artsen, wil daar aandacht op vestigen. Zo kreeg het platform onlangs telefoon van een chirurg die zijn patiënt ongewild schade had toegebracht.

De directie van het ziekenhuis organiseerde een overleg met de hoofdgeneesheer, de directeur en de patiënt. De arts zelf werd niet uitgenodigd. Daardoor kreeg hij nog meer het gevoel dat hij tekortschoot.’

Teks t Stephanie lemmens foto wouter van vooren

‘Medische incidenten eisen meer levens dan het verkeer’, kopten kranten de afgelopen weken. Wat moeten we precies verstaan onder medische incidenten?

Michel Bafort: ‘Dat mag je heel ruim zien.

Alles wat patiënten mogelijk schade kan toebrengen. Bijvoorbeeld een dieetfout, een andere dosis medicatie toedienen of een diagnose te laat vaststellen. Het ene is al onschuldiger dan het andere. Opvallend is dat de meeste incidenten geen persoonlijke tekorten zijn van de arts, maar gebaseerd zijn op systeemfouten. Wil je zulke incidenten in de toekomst voorkomen? Dan moet je die systeemfouten kunnen detecteren. Daarom pleit ik voor een nationaal meldpunt.’

‘Neem nu een chirurg die tijdens een operatie een kompres in het lichaam van een patiënt laat zitten. Als de arts dat meldt, dan is dat het begin van een grondige reflectie. Als we de tijd nemen om dat voorval te bespreken en te onderzoeken, dan zal misschien blijken dat hij doodmoe was.

Omdat hij na een dag en nacht opereren naar huis is gegaan, een douche heeft genomen, twee Red Bulls heeft gedronken en opnieuw is gaan werken. Dat is een systeemfout die we kunnen aanpakken door algemene richtlijnen rond verplichte rustpauzes op te stellen.’

‘Veel ziekenhuizen hebben al een eigen meldsysteem. Alleen resulteert dat nog te weinig in korte feedbackcyclussen. De incidenten komen in het jaarrapport en dat is het dan. Er is al zeker geen communicatie tussen ziekenhuizen. Wat gebeurt in ziekenhuis A, heeft geen impact op ziekenhuis B. Daardoor is er een grote herhaling van fouten.’

In de praktijk blijkt het voor zorgverleners nog steeds een taboe om incidenten toe te geven. Hoe verklaart u dat?

‘Uit angst voor sancties. Daarom is het belangrijk dat het meldpunt een afgeschermd en veilig kanaal is, zonder risico op bestraffing. Alleen zo creëer je voldoende vertrouwen om de incidenten bespreekbaar te maken. Al zijn daar natuurlijk voorwaarden aan verbonden. Een

‘Als er iets misloopt en de patiënt daarvan ernstige gevolgen ondervindt, dan voel je je daar als arts slecht over’ Dokter Michel Bafort

Dr. Michel Bafort: ‘Ik klaar incidenten zo veel mogelijk uit met mijn patiënten zelf.’

‘Het is belangrijk dat een meldpunt voor medische incidenten een afgeschermd en veilig kanaal is, zonder risico op sancties’

ombudsdienst daarover aanspreekt, dan ga ik ervanuit dat er ook echt iets is misgelopen. Dan wil ik dat zo snel mogelijk uitspreken en uitklaren. Maar zo’n gesprek voeren is niet evident. Veel artsen hebben daar schrik voor.’

‘Dat betekent niet dat de rechten van de patiënt verminderen. Die kan nog steeds het Fonds voor Medische Ongevallen (FMO) of de rechtbank aanspreken voor een schadevergoeding.’

‘Een arts mag van zijn verzekering tegenover zijn patiënt eigenlijk niet toegeven dat hij een fout maakte. Om te voorkomen dat hij zichzelf in de problemen brengt. Veel artsen reageren daarop door te zwijgen, uit angst om iets verkeerd te zeggen. Een open gesprek tussen patiënt en zorgverlener is daardoor vaak uitgesloten. Nochtans hebben beide partijen nood aan dialoog.

Als er iets misloopt en de patiënt daarvan ernstige gevolgen ondervindt, dan voel je je daar als arts slecht over. Dat kunnen uiten helpt om het te verwerken. Ook voor de patiënt is het belangrijk om te begrijpen wat er precies is gebeurd.’

Hoe gaat u zelf om met een medisch incident?

‘Ik klaar incidenten zo veel mogelijk uit met mijn patiënten zelf. Ze appreciëren dat. Het gebeurt gemiddeld één keer per jaar dat ik telefoon krijg van de ombudsdienst van het ziekenhuis met een klacht over het verloop van een hospitalisatie of consultatie. Als een van mijn patiënten de

Praten zorgverleners met elkaar over zulke incidenten?

‘Zelden. In de opleiding tot arts is er weinig ruimte voor het menselijke aspect. Je wordt opgeleid met het idee dat je alles moet oplossen. En met het idee dat iedere collega een concurrent is. Specialisten krijgen gemiddeld een opleiding van twaalf jaar. Dat is twaalf jaar van ellenbogenwerk.

Dokter Michel Bafort

zorgverlener moet een incident melden binnen een aantal werkdagen nadat het zich voordeed. Intentionele of grove fouten – bijvoorbeeld dronken opereren – vallen er sowieso buiten.’

‘En dan zijn er nog de gerechtelijke procedures. Ik ken veel artsen die een proces hebben lopen. Het is niet te onderschatten hoe traumatisch dat is. Jarenlang moet je om de zo veel tijd voor de rechtbank verschijnen en je onschuld bewijzen. Elke uitnodiging is het bewijs van hoe slecht je bent. Dat werkt verlammend.’

Win een duoticket voor Hybris In de theatervoorstelling Hybris van Het Nieuwstedelijk probeert een chirurge zich staande te houden, terwijl een patiënt met krukken wacht op nieuws. Maak kans op een van de tien duotickets voor de voorstelling van 12 oktober in OPEK, Leuven.

Beantwoord de wedstrijdvraag voor 4 oktober via www.visiewedstrijd.be of Wedstrijd Visie, Postbus 20, 1031 Brussel.

Hoe heet het vertrouwensplatform voor psychologische hulpverlening aan artsen?

A. FMO B. Arts in Nood C. HULPverlener

>>> Meer info over de voorstelling op www.nieuwstedelijk.be.

ACTUEEL

9

ACVBIE en ACV-CSC METEA starten fusiegesprekken

‘Slagkracht bij onderhandelingen en tegenover politiek wordt groter’ ACV bouw - industrie en energie (ACVBIE) en ACV-CSC METEA kondigden vorige week aan dat ze fusiegesprekken zullen opstarten. Leden en afgevaardigden werden meteen op de hoogte gebracht. En hoewel dit nieuws verrassend lijkt, komt het allesbehalve uit de lucht gevallen, vertellen voorzitters Patrick Vandenberghe en William Van Erdeghem.

Teks t Amélie Janssens FOTO Sophie Nuy t ten

A

ls je er goed over nadenkt, is dit verhaal al meer dan honderd jaar bezig’, vertelt Patrick Vandenberghe, voorzitter ACVBIE. ‘Toen begonnen kleine groepen van werknemers, vaak binnen dezelfde stiel, zich al te groeperen en federaties te vormen. Zo verzekerden ze hun voortbestaan en konden ze blijven groeien. Dat zag je ook al binnen onze centrales. Nu beginnen we gewoon aan een nieuw hoofdstuk in dit verhaal.’

DNA De beide organisaties ondertekenden een intentieverklaring en zullen nu de gesprekken opstarten om tot een fusie te komen. De voorzitters benadrukken dat het personeel en de afgevaardigden tijdens het volledige proces zullen betrokken worden.

Het zullen uiteindelijk de afgevaardigden zijn die de finale stem hebben. ‘Er moeten

ACV CSC METEA Verdedigt werknemers uit o.a.: Staal Metaalbouw Metaalhandel Textielnijverheid Garages Kleding en confectie Textielverzorging Elektriciens Metaal, machine en elektrische bouw Onderhoud luchtvaart Montage Non-ferro

dus nog veel stappen gezet worden’, zegt Patrick. ‘Maar we geloven beiden in de goede afloop.’

In de intentieverklaring kunnen we lezen dat dit voor de twee organisaties een logische stap is. ‘Grote delen van ons DNA zijn gelijklopend’, bevestigt William Van Erdeghem, voorzitter ACV-CSC METEA. ‘Daarmee bedoel ik dat onze leden veel eigenschappen gemeen hebben. Ze vragen om een sterke dienstverlening en werken in gelijkaardige bedrijven.’

‘Een groot deel van onze leden zijn tewerkgesteld in grote ondernemingen met een

ACV bouw - industrie & energie Verdedigt werknemers uit o.a.: Bouw & aanverwante sectoren Chemie Gas en elektriciteit Petroleum Stoffering, houtbewerking en houtnijverheid Beschutte en sociale werkplaatsen (maatwerkbedrijven) Kappers, fitness en schoonheidszorgen Drukkerijen, grafische kunst, dagbladen, papier en karton

‘Met een grotere organisatie en een ruimere ploeg zullen we nog dichter bij onze leden kunnen staan’ Patrick Vandenberghe

stevige syndicale werking’, stemt Patrick in. ‘Maar tegelijkertijd hebben we ook heel veel leden in kmo’s. Dat is een sterk bindmiddel omdat het een bijzondere aanpak vraagt. Vandaag komen onze leden elkaar trouwens al vaak tegen op de werkvloer.

Bovendien hebben we allebei een specifie-

ke kijk op het lidmaatschap. We beperken ons niet tot dienstverlening en juridische hulp maar zien onze leden ook als consument. Onze beide centrales werkten daarom een hele reeks koopvoordelen uit en we ontwikkelden samen een app om alle voordelen te bundelen.’

‘Maar ook in onze manier van werken zijn we gelijkgestemden’, vindt William. ‘De afgelopen jaren merkten we bijvoorbeeld dat onze congressen vaak dezelfde thema’s behandelden. En bij de acties rond het Interprofessioneel Akkoord vorig jaar deelden we dezelfde standpunten. We zijn ook allebei grote voorstanders van overleg op een zo hoog mogelijk niveau. Want door interprofessioneel en op sectoraal vlak goede afspraken te maken, help je alle werknemers vooruit, ook zij die in kleine ondernemingen werken.’

Voordeel voor leden Beide heren zijn er dan ook vast van overtuigd dat een fusie in het voordeel zal spelen van de leden. ‘Met een grotere organisatie en een ruimere ploeg zullen we nog dichter bij onze leden kunnen staan’, stelt Patrick. ‘We zetten al onze expertise bij elkaar om onze leden beter bij te staan.’

‘En, niet te vergeten,’ vult William aan, ‘onze slagkracht bij onderhandelingen en tegenover de politiek wordt een pak groter.

We zullen nog krachtiger kunnen spreken namens de volledige sector. Dat merken we vandaag al binnen onze Europese en internationale werking. Onze beide centrales zijn lid van de internationale industrievakbond IndustriALL. Als we daar spreken in naam van de beide organisaties, wordt er beter geluisterd. Dat effect verwachten we ook elders in de toekomst.’

ACV wil meten en weten

Giftige luchtcocktail op luchthavens luchthavens een giftige cocktail. Het zijn vooral de bagageafhandelaars en ander grondpersoneel die de hoogste giftige concentraties moeten verwerken. Schattingen spreken van concentraties tot 50 keer de waarden voor een kantoorbediende.

Luchthavens in het buitenland meten uitzonderlijke hoge luchtvervuiling op hun tarmac. De luchtkwaliteit op Brussels Airport is niet gekend, eenvoudigweg omdat er niet gemeten wordt. Nochtans treft luchtvervuiling iedereen op de luchthaven, en werknemers op het tarmac nog het hardst. Het ACV eist daarom metingen en maatregelen. Zeker nu ook nog eens blijkt dat uitstoot van jetmotoren even schadelijk is als dieselgassen.

Teks t Nils De Neubourg FOTO paul corbeel

Op de luchthaven krijg je tot vier keer meer luchtverontreiniging te verwerken dan langs een drukke stadsweg tijdens het spitsuur. Dat merkten Deense onderzoekers in 2012. Nu is het ongenoegen daarover ook naar ons land overgewaaid.

ACV vraagt dan ook een onderzoek naar de luchtkwaliteit van de werknemers op de Brusselse luchthaven. Want hoewel er wel

metingen gebeuren voor de omwonenden, weet niemand hoe vuil de lucht op het tarmac van Zaventem zelf eigenlijk is.

Die resultaten zullen waarschijnlijk niet al te best zijn. Want een luchthaven kent verschillende bronnen van schadelijke uitstootgassen. ‘Het fijnstof in de dieselgassen van de machines en voertuigen is al zeer schadelijk, maar nu blijkt het ultrafijnstof afkomstig van vliegtuigen ook nog eens minstens even gevaarlijk te

zijn’, zegt Lars Brogaard, luchthavenverantwoordelijke bij de Deense vakbond 3F. De aanwezigheid van zowel vliegtuig- als dieselmotoren maakt dus van de lucht op

Eenvoudige maatregelen Door de Deense voorsprong hebben ze daar al grote en concrete stappen vooruit kunnen zetten. En met succes. Brogaard: ‘In sommige zones hebben we de vervuiling zelfs met 40 procent kunnen verminderen. En dat met relatief eenvoudige maatregelen.’

‘Zo heeft de luchthaven bijvoorbeeld het gebruik van hulpmotoren voor vliegtuigen beperkt op het tarmac. Piloten lieten die vaak onnodig draaien, terwijl ze behoren tot de grootste vervuilers.

10

VRAAG & ANTWOORD

België schuift twee jaar aan bij de VN-Veiligheidsraad

‘Wij zijn geen wondermiddel dat alles in een vingerknip oplost’ ‘Consensus smeden, bouwen aan vrede’. Met dat motto haalde België een felbegeerd zitje in de VN-veiligheidsraad binnen. Ons land wordt zo gedurende twee jaar een van de vijftien leden van zowat een van de machtigste politieke organen ter wereld. Ambassadeur Marc Pecsteen heeft de eer om in New York namens België aan de bekende ronde tafel te mogen plaatsnemen.

Teks t Nils De Neubourg, Willem Staes

E

en hele uitdaging, want in dertig jaar waren er nog nooit zo veel landen officieel in conflict. Bovendien blijkt ook het aantal dodelijke slachtoffers te pieken. Tussen 2005 en 2016 vertienvoudigde het aantal oorlogsdoden. Dat cijfer gaat gepaard met een pijnlijk historisch record van ruim 70 miljoen mensen momenteel op de vlucht voor geweld. Werk voor de boeg dus voor een raad die naar eigen zeggen toeziet op de internationale vrede en veiligheid. ‘We willen vooral een concrete bijdrage regelen, want mooie speeches blijven alleen maar mooie woorden.’

Wat betekent dat voor u, een concrete bijdrage?

‘Dat betekent dat mensen in noodsituaties er ook werkelijk iets aan hebben. België heeft bijvoorbeeld een leidende rol in het zoeken naar een oplossing voor de zorgwekkende situatie in Syrië. Stel je voor dat we een staakt-het-vuren kunnen bekomen voor de gevechten in het noordwesten van het land, dat zou voor de mensen daar onmiddellijk een enorm verschil betekenen.’

‘Op dit moment onderhandelen we over een humanitaire resolutie. Maar met de houding van bijvoorbeeld Rusland wordt dat moeilijk. Ondertussen hebben onze inspanningen al wel het Syrische regime en de bondgenoten ertoe bewogen humanitaire konvooien toe te laten en zo de bevolking broodnodige hulp te bieden. Debatten binnen de Veiligheidsraad moeten leiden tot concrete resultaten. Het mag niet enkel een tribune zijn voor mooie speeches.’

30ste Vredesweek Pax Christi roept samen met meer dan dertig partnerorganisaties de toekomstige federale regering op om het motto ‘Consensus smeden, bouwen aan vrede’ ook in actie om te zetten. Want volgens de organisatie krijgt vrede pas echt een kans als er ook een echt budget voor is. Voor de dertigste keer organiseert ze daarvoor de Vlaamse Vredesweek, dit jaar van 21 september tot en met 2 oktober. Je kan zelf ook de en de boodschap ondersteunen.

>>> www.vredesweek.be

Marc Pecsteen: ‘Het feit dat wij als relatief klein land al voor de zesde keer in de Veiligheidsraad zitten, getuigt dat ons diplomatiek en politiek werk binnen de VN gewaardeerd wordt.’

Ondanks de inspanningen en de concrete resultaten zijn de cijfers over mensen die de dood vinden in een conflict of ervoor op de vlucht zijn niet rooskleurig. Is de opdracht van de VN-Veiligheidsraad mislukt?

‘De Verenigde Naties zijn er niet om ons naar de hemel te brengen maar om ons te redden van de hel, zei voormalig VN-secretaris-generaal Dag Hammarskjöld ooit. Het is moeilijk te bewijzen, maar ik ben ervan overtuigd dat zonder de VN en de Veiligheidsraad die cijfers nog veel hoger zouden liggen. Het is geen wondermiddel dat alles in een vingerknip oplost.’

‘Tegelijkertijd is het een feit dat er momenteel veel conflicten gaande zijn, vooral veel interne conflicten als burgeroorlogen. In zo een situatie is het voor de Veiligheidsraad sowieso moeilijker om actie te ondernemen. Want landen zijn nog altijd soeverein.

Kameroen is zo een voorbeeld. Er zijn daar interne onrusten, maar de nogal traditionele leden van de VN vinden dat we daar niets over te zeggen hebben.

We proberen dan via informele wegen om daar toch de aandacht op te vestigen.’

Welke rol kan een klein land als België eigenlijk opnemen? Is dat niet boven gewicht boksen?

‘De meerderheid van de lidstaten zijn kleine landen. Toch kan ieder land, groot én klein, een rol spelen in de VN. In de Veiligheidsraad krijgen wij als België eigenlijk hetzelfde aanzien als bijvoorbeeld Duitsland. We kunnen wel degelijk een verschil maken door initiatief te nemen. Alleszins is de kennis van zaken essentieel. Als ze merken dat we weten waarover we spreken, dan luistert ook een Rusland of VS zeker en vast naar ons.’

‘Als ze merken dat we weten waarover we spreken, dan luistert ook een Rusland of VS zeker en vast naar ons’ Maar hoe zit het dan met onze geloofwaardigheid als het aankomt op vredesopbouw, als je weet dat onze Belgische budgetten voor internationale vredesopbouw de laatste tien jaar aanzienlijk gedaald zijn?

‘We moeten niet beschaamd zijn over onze bijdrages aan de VN. Daarnaast is onze reputatie als een land dat bijdraagt tot vredesopbouw natuurlijk niet te herleiden tot enkel de omvang van de portefeuille. Het feit dat wij als relatief klein land al voor de zesde keer in de Veiligheidsraad zitten, getuigt dat ons diplomatiek en politiek werk binnen de VN gewaardeerd wordt. Al klopt het wel dat de budgettaire context niet eenvoudig is.’

70 miljoen

mensen zijn momenteel op de vlucht voor geweld

Dan is er ook nog de kwestie van de Belgische wapens. Die duiken vaak op in conflictgebieden. Ondergraaft dat dan ook niet onze geloofwaardigheid om aan vrede te bouwen?

‘België is niet het enige land dat wapens uitvoert. De meeste industriële landen doen dat. Dat is geen probleem, zolang we ervoor zorgen dat die wapens alleen in de goede handen terechtkomen. We controleren of wapens niet naar gebieden gaan waar er een conflict heerst of

11

zo zit dat WEGWIJZER

Waar vind ik informatie over mijn rechten op de arbeidsmarkt?

Wie is Marc Pecsteen?

UN PHOTO

> Geboren in 1961 in Ukkel > Werkte tussen 1991 en 2014 als diplomaat in Buenos Aires, Islamabad, Wenen en New York, als ConsulGeneraal in Sjanghai en als ambassadeur in Kigali. > Werd in 2014 kabinetschef bij Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders > Vanaf 2016 permanente vertegenwoordiger voor België bij de Verenigde Naties > Vertegenwoordigt België in 2019 en 2020 in de VN-Veiligheidsraad

waar mensenrechten geschonden worden.’

Ondanks die controles blijven Belgische wapens wel opduiken in conflictgebieden, zoals Syrië.

‘Dat wapens nadien verder worden verhandeld is inderdaad een secundair probleem. Maar ik heb nooit ervaren dat zoiets onze geloofwaardigheid in de VN of de vredesopbouw ondergraaft.’

De Veiligheidsraad heeft het imago boven de hoofden van mensen in nood te werken en vooral met bestaande machthebbers te spreken. Is het van belang lokale mensen, organisaties en het middenveld te betrekken?

‘De betrokkenheid van een land is erg belangrijk.

Gewoonlijk wordt er rechtstreeks gesproken met de regering van het land in kwestie, al is dat soms niet mogelijk. In de praktijk is het echter erg moeilijk te werken als er geen steun is van het gastland.’

‘Als België drukken we er ook op dat er meer moet samengewerkt worden met de lokale burgermaatschappij en lokale gemeenschappen. Er zijn veel interessante lessen te trekken uit hun expertise en inzichten.’

Waarom is het belangrijk gemeenschappen en het lokale middenveld te betrekken bij vredesopbouw?

‘Lokale verenigingen en spelers beschikken over andere kennis dan een overheid of de VN. Ze begrijpen de lokale dynamieken. Plaatselijke leidersfiguren kunnen daarnaast ook veel ervaring hebben in het vermijden van conflicten. In sommige gevallen krijgen ze dan ook meer gedaan dan een overheid.

De Wegwijzer Sociale Wetgeving van het ACV gidst je doorheen het arbeids- en socialezekerheidsrecht.

In dit standaardwerk (pocketversie, 536 blz.) vind je ook info over de federale en de Vlaamse, Waalse en Brusselse tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen.

ACV-leden betalen 6 euro, niet-leden 12 euro. Je stort het juiste be-

drag op rekeningnummer IBAN BE59 7995 5006 0326 BIC GKCCBEBB met vermelding ‘Wegwijzer Sociale Wetgeving 2019’ en al dan niet vermelding van je ACV-lidnummer. Zodra het ACV de overschrijving heeft ontvangen, bezorgt het ACV de Wegwijzer.

Je vindt ook informatie over sociale wetgeving op www.hetacv.be.

Raadpleging

Mag een zorgverlener geld vragen als ik mijn afspraak vergeet?

Als je op een afspraak bij een zorgverlener niet komt opdagen zonder te verwittigen, dan mag hij je een vergoeding aanrekenen.

Een afspraak voor een raadpleging bij bijvoorbeeld een specialist of tandarts maak je meestal ver vooraf. Het is mogelijk dat er iets tussenkomt en dat de afspraak niet kan doorgaan. Verwittig in dat geval de zorgverlener zo snel mogelijk. Dan kunnen andere patiënten die vrijgekomen plaats innemen.

Ben je niet op de afspraak zonder iets te laten weten, dan mag de zorgverlener een financiële compensatie vragen. De zorgverlener heeft immers tijd voor jou gereserveerd.

Het bedrag van de compensatie moet redelijk zijn. Voor een gewone raadpleging wordt vaak het honorarium van de voorziene prestatie aangerekend. Tenzij een lang en duur onderzoek gepland was. Materiaal dat niet gebruikt werd, kan uiteraard niet aangerekend worden.

Voor deze vergoeding krijg je geen attest voor verstrekte hulp. Je kunt de kosten dus niet indienen bij het ziekenfonds, want er is geen terugbetaalbare prestatie geleverd. De zorgverlener moet je wel een betalingsbewijs meegeven als je cash betaalt.

Soms lukt het niet om vooraf de afspraak te annuleren, bijvoorbeeld omdat je plots ziek wordt of problemen ondervindt met het openbaar vervoer om ter plaatse te geraken.

Dat kan overmacht zijn. Dan geldt de vergoeding in principe niet. Het is wel mogelijk dat je dat moet bewijzen.

Zodra je weet dat een afspraak niet kan doorgaan, verwittig je de zorgverlener het best meteen. Je kunt dat ook schriftelijk doen. Kun je de afspraak niet vooraf afzeggen of ben je die gewoon vergeten? Neem dan nadien contact op om uit te leggen waarom je er niet was.

Loonspanning

Swingen toplonen van CEO’s de pan uit?

De voorbije weken was er naar aanleiding van het opstappen van Proximusbaas Dominique Leroy opnieuw veel heisa over toplonen. Op vraag van Visie onderzocht het ACV het verschil tussen het loon van de gemiddelde medewerker en dat van de topman/

-vrouw (zonder aandelenopties waar mogelijk) van enkele bekende bedrijven uit de financiële sector, de distributie, de telecom en de industrie. Uit die cijfers blijkt dat de loonspanning soms erg grote proporties aanneemt.

‘Een zekere loonspanning is aanvaard-

baar. Maar voor toplonen kan het blijkbaar niet op. Sommigen willen zelfs alle remmen losgooien. Ondertussen krijgen gewone lonen een dwingende loonnorm opgelegd. Die twee maten gewichten, dat wringt’, klinkt het bij de vakbond.

gemiddeld brutojaarloon CEO

gemiddeld brutojaarloon werknemer

€ 1 016 717

€ 89 769

x11

€ 940 546

€ 78 044

x12

KBC

€ 2 283 000

€ 100 576

x23

Colruyt

€ 1 388 831

€ 42 988

x32

AB InBev

€ 6 530 000

€ 90 220

Bekaert Proximus

x72

12

TOT JE DIENST

15 jaar Te Gek!?

Win vrijkaarten en verzamelboxen Te Gek!? bestaat vijftien jaar. Dat wordt gevierd met een theatervoorstelling Bijzondere ontwikkelingen. Rick de Leeuw en Sven unik-id gaan samen op zoek naar het inspirerende verschil tussen normaal en iets minder normaal. De voorstelling wordt opgevoerd in de psychiatrische ziekenhuizen. Speeldata vind je op www.tegek.be.

Er verschijnt ook een verzamelbox boordevol muziek en informatie. De box bevat zes cd’s met meer dan 90 originele Te Gek!?liedjes en een LP met de elf favoriete liedjes van Bekende Vlamingen. Ook een brochure over de geschiedenis van Te Gek!? zit erbij.

Voor haar verjaardag schenkt Te Gek!? Vijf duotickets voor de theatervoorstelling en tien verzamelboxen weg. Wil je kans maken, doe dan online mee met de wedstrijd.

Deelnemen kan tot 13 oktober.

>>> www.cm.be/wedstrijd-te-gek

Wijziging

Inschrijving als werkzoekende Wie ontslagen wordt met een opzegvergoeding of met vrijstelling van prestaties moet zich voortaan binnen de twee maanden na het ontslag inschrijven als werkzoekende bij VDAB of Actiris. Doe je dat niet op tijd, dan riskeer je tot vier weken schorsing van je werkloosheidsuitkering. Vroeger moest je pas inschrijven na afloop van de opzegtermijn of de periode gedekt door de opzegvergoeding.

20 september

Derde Global Strike for Future Op 20 september wordt opnieuw wereldwijd actie gevoerd voor het klimaat. Bedoeling is om een krachtig signaal te geven aan de onderhandelaars op de VN-klimaattop die op 23 september in New York plaatsvindt.

Het ACV steunt de jongeren en de milieubeweging en roept iedereen op om deel te nemen maar roept 20 september niet uit tot een stakingsdag. Deelnemers krijgen dus geen staking- of vervoersvergoeding. De Global Strike for Future Belgium vertrekt om 13u30 aan het Brusselse Noordstation.

Vacatures ACV-Openbare Diensten zoekt Vakbondsverantwoordelijke Justitie 100 % - onbepaalde duur - Brussel

CM zoekt Servicedesk medewerker Analist-programmeur Stafmedewerker (kwaliteit en datamining) 100% - Schaarbeek - onbepaalde duur Stafmedewerker (jurist - ledenverdediging)

Ombudsdienst voor de bouwsector?

‘Bouwmiserie beter voorkomen door inspectie en straffen’ Een ombudsdienst voor de bouwsector is een prima idee. Maar ook het voorkomen van malafide praktijken in de sector blijft belangrijk, vindt Patrick Vandenberghe, voorzitter van ACV bouw -industrie en energie (ACVBIE).

Teks t Amélie Janssens

De Inspecteur, het consumentenprogramma van Radio 2, lanceerde begin deze maand een oproep om een ombudsdienst op te richten voor de bouwsector. Daar moeten burgers terechtkunnen met hun klachten over slecht afgewerkte bouw- of verbouwprojecten. ACVBIE steunt die oproep.

‘Natuurlijk moeten deze mensen ergens geholpen worden’, vertelt Patrick Vandenberghe. ‘In de actieweek van De Inspecteur kon je veel verhalen horen van gedupeerde bouwers en verbouwers. Dat zij vandaag machteloos staan, is niet eerlijk.’

Opdrachten ‘De vraag is wel wat zo’n ombudsdienst dan precies moet doen. Persoonlijk zie ik drie mogelijke opdrachten. In de eerste plaats het verzamelen van klachten. En als bepaalde aannemers of bouwbedrijven vaak voorkomen in die klachten, dan moeten die met naam en toenaam vermeld worden. Daarnaast zou de dienst kunnen bemiddelen tussen opdrachtgevers en aannemers om toch nog tot een oplossing te komen.

Een laatste optie is het zorgen voor een compensatie voor de benadeelde

Malafide bouwbedrijven zijn vaak al gekend voor praktijken als schijnzelfstandigheid of sociale dumping. opdrachtgevers. De middelen zouden vanuit de overheid en de sector kunnen komen. Vraag is natuurlijk of we daarmee niet de goede aannemers met de slechte straffen. Veel stof voor discussie dus.’

Wantoestanden voorkomen ‘Daarom blijft onze belangrijkste boodschap: voorkom die wantoestanden door een betere sociale inspectie en strengere straffen. Veel bedrijven die in

de rampdossiers voorkomen, verschenen ook al op onze radar. Vaak zijn het bedrijven die werken met schijnzelfstandigen, die sociale dumping organiseren en schulden hebben bij de sociale zekerheid en de belastingen. Als die praktijken beter opgespoord en strenger bestraft worden, en we evolueren naar een systeem van erkenning van aannemers, zullen minder bouwlustige Belgen in de problemen raken.’

Ontdek onze nieuwe wintervakanties voor volwassenen Laat je verwennen en verbazen tijdens onze charme-vakanties voor volwassenen in Zwitserland. Je reist naar het hotel met je eigen wagen of met de bus. Zowel skiën, wandelen, genieten van de rust als meegaan op excursie behoren tot de mogelijkheden. Je hebt de keuze uit twee bestemmingen: Flims Het sneeuwzekere Flims beschikt over 224 km aan pistes.

Hier kan je heerlijke winterwandelingen maken langs de prachtige meren of cultuur opsnuiven in o.a. Liechtenstein en Chur. Reis van 28 maart tot 4 april 2020 naar Flims voor 833 euro in volpension. De singletoeslag bedraagt 126 euro.

Wengen In het autovrije Wengen wachten er 206 km aan pistes op jou. Je maakt excursies naar o.a. het Jungfraujoch en Bern.

Reis naar Wengen van 14 tot 21 maart 2020 vanaf 686 euro in volpension. Voor een single kamer betaal je 126 euro extra.

50% - Schaarbeek - bepaalde duur

Adviserend arts

100% - Vlaams-Brabant – onbepaalde duur www.cmjobs.be

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

VISIE 15 - 20 september 2019

limburg in beweging

Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans. Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg, Mgr. Broekxplein 6, 3500 HASSELT, tel. 011 29 08 70, limburg@beweging.net, limburg.beweging.net. Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be.

30ste Vlaamse Vredesweek van Pax Christi

Mag het wat m€€r zijn?

Van 21 september tot en met 2 oktober loopt de 30ste Vlaamse Vredesweek, georganiseerd door Pax christi en meer dan dertig partners, waaronder beweging.net. Ze roepen op om meer te investeren in vredesopbouwwerk met de slogan ‘bouwen aan vrede: mag het wat m€€r zijn?’. tekst: ThomaS DEwEEr & BarT BynEnS Foto: PaX nEDErlanD

D

e Vlaamse Vredesweek brengt jaarlijks een thema onder de aandacht van de publieke opinie en de overheid. Al drie decennia legt de campagne de vinger op uiteenlopende maatschappelijke en geopolitieke kwesties: de inzet van kindsoldaten, de nood aan meer dialoog, de situatie van miljoenen vluchtelingen, het klimaatbeleid, polarisering in eigen samenleving, enz.

staan uit traditionele stammenleiders, leger of politie en vertegenwoordigers van jongeren en vrouwen. Zij gaan in dialoog over hoe ze de uitdagingen kunnen aanpakken en vertalen dit naar concrete actieplannen.”

Campagnecoördinator thomas deweer: “In 2019 roepen we op om meer te investeren in vrede. Het is immers eenvoudig: wie vrede wil, moet er ook in willen investeren. Als je het een echte kans wil geven, heb je een budget nodig.

Met de ‘vouwen voor vrede’-actie mobiliseren we mensen in Vlaanderen om druk te zetten op onze beleidsmakers.”

“Tijdens de bevragingen in Payinjiar kwamen veeroof, eremoorden en verkrachtingen als belangrijkste problemen naar voor. Als schuldigen werden de Dinka uit het naburige Yirol met de vinger gewezen.

Hoe investeren in vrede een verschil kan maken, wordt ook duidelijk aan de hand van getuigenissen. John Malith Mabor werkt voor PAX, de Nederlandse zusterorganisatie van Pax Christi Vlaanderen. Hij zet zich in voor de vrede in zijn land Zuid-Soedan.

Met zijn team brengt hij veiligheidsrisico’s en -noden vanuit het perspectief van de lokale bevolking in kaart. Zo wordt een dialoog gestart en gaat hij op zoek naar oplossingen. john Malith Mabor: “We zijn actief in vier deelstaten van Zuid-Soedan. We bevragen er de lokale bevolking. De verzamelde data worden in Nederland verwerkt. De conclusies zijn erg belangrijk voor de volgende fase. Daarbij brengen we afgevaardigden bij elkaar die be-

13

John zal als getuige tijdens deze Vredesweek vertellen waarom het zo belangrijk is om naar de lokale bevolking te luisteren.

Hij geeft een concreet voorbeeld van waar hun werk het verschil gemaakt heeft:

Zowel in Payinjiar als Yirol kwamen ze tot dezelfde conclusie: er was nood aan een vredes-

dialoog. De oplossingen aan beide kanten van de grens liepen gelijk.

We spraken af dat een groep uit Yirol naar Payinjiar zou gaan om een dialoog op te starten. De autoriteiten aan de grens stonden er weigerachtig tegenover. ‘Te gevaarlijk!’ zeiden ze, ‘ jullie zullen nooit terugkeren’. Na veel onderhandelen werd uiteindelijk toch doorgang verleend. En wat bleek? Na vijf dagen keerden de Dinka’s uit Yirol veilig terug. Ook voor de Nuer van Payinjiar was dat een belangrijk teken. Het was een eer dat de delegatie hen vertrouwde en de stap waagde. Vervolgens trokken zij naar Yirol. Vandaag zijn de grensconflicten verminderd en neemt de handel toe.

Zelfs de overheid feliciteert ons met wat we bereikt hebben.”

Heb je ook het gevoel dat de straat, schoolomgeving of steenweg in je buurt soms herleid worden tot een racecircuit terwijl 30, 50 of 70 km/uur er de maximumsnelheid is? Met een snelheidsmeter kan je dat subjectieve aanvoelen nu omzetten in objectieve cijfers. “No need for speed’ is een nieuwe verkeersactie van Beweging. net Limburg, die drie ‘speedguns’ heeft die iedereen gratis kan ontlenen.

De snelheidsmeter zit in een handige koffer en wordt uitgeleend voor een periode van twee weken. Je betaalt hiervoor enkel een waarborg van € 20,00.

reserveren via annemie.stassen@beweging.net of www.beweging.net/nnfslim

>>> www.vredesweek.be

Getuigenis uit Soedan

PA SAr 27.09.19: lAnAken

Een introductie over de Vredesweek en Zuid-Soedan, gevolgd door een gesprek met John Malith Mabor.

■ ■

No Need For Speed

bezoek aan tienen Wanneer Vr 27.09 om 7.45 u Vertrek Cultuurcentrum Lanaken ProGraMMa: rondleiding suikerfabriek, bezoek museum ‘Het Toreke’, middagmaal in brasserie Tiens, historische stadswandeling met gids inFo Annette Meeuwissen, 089 71 43 27

vrijdag 27 september 2019, 19.30 u huis ulburghs, sint-annastraat 7, zolder

29.09.19: hAmont-Achel

Boekvoorstelling: De onzichtbare wooncrisis

FietsdaG rondje haMont-achel Een bewegwijzerde route brengt je langs ‘t Dorpshuys in Opoeteren, een initiatief van vzw IN-Z, waar je op het terras iets kan consumeren.

Wanneer Zo 29.09 om 10 u Vertrek De Burg, Burg 34, Hamont inFo Francis Huysmans, 011 66 24 38

DiNSDAG 22 okToBEr 2019 | 19.30 u | BEWEGiNGSHuiS | MGr. BroEkxpLEiN 6 | HASSELT

gPS-club limburg

joy Verstichele, coördinator van het Vlaams Huurdersplatform, publiceert in ‘De onzichtbare wooncrisis’ een aantal cijfers die aantonen dat het Vlaams woonbeleid achterhaald is.Hij vertrekt vooral van de realiteit achter de cijfers. Bovendien is het ook een betoog over hoe we uit de wooncrisis kunnen geraken en een menselijker en socialer woonbeleid kunnen voeren.

Gratis toegang. Inschrijven via www.beweging.net/vredesweek

Beweging.net Limburg nodigt hem uit om zijn boek te komen toelichten, in het gezelschap van drie anderen die hun reflectie geven: jo brouns (burgemeester van Kinrooi), Myriam indenkleef (directeur van de sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak) en een derde panellid wordt nog toegevoegd vanuit de immobiliënsector.

>>> www.beweging.net/boek

john Malith Mabor: “Het is belangrijk om naar de lokale bevolking te luisteren”

cursus Geocachen Met GPs Wanneer za 21.9 om 9 u - Programma: verschillende caches, wisselen van coördinatiesystemen en projecties van coördinaten za 28.9 om 9 u - Programma: ‘multicache’ en ‘mystery cache’ do 26.9 om 19 u - Programma: oplossen van ‘mystery caches’ Waar ‘t Pelterke, Jeugdlaan 4, Overpelt inFo Johan Walbers, 0476 99 19 89

>>> www.pasar.be/activiteiten

REGIO

CM 15.09.19: CM CM Paardentherapie voor gezinnen 24.09.19: SAMANA WAAR Herk-de-Stad Creativitijdswandeling WANNEER Start zondag 15 septemWAAR Dilsen-Stokkem ber 2019 - 10u00 tot 24 12u00 WANNEER Dinsdag september (4 sessies) 2019 - 10u00 CM-lid €48, anderen €60 PRIJS €10 INSCHRIJVEN limburg@samana.be wegwijs.limburg@cm.be of of 011 280 297 011 280 280

26.09.19: SAMANA 17.09.19: CM Infosessie ‘Jezelf in herstel’ Infosessies ‘LoopbaanWAAR Houthalen-Helchteren begeleiding’ WANNEER Donderdag 26 september WAAR Bilzen,tot Hasselt, 2019 - 13u30 16u30 Genk, Lommel PRIJS €3en Maasmechelen WANNEER 17 september (Bilzen), INSCHRIJVEN 23 september (Hasselt), kracht.limburg@samana.be of 1 oktober (Genk), 011 280 297 3 oktober (Lommel) en 7 oktober (Maasmechelen) 20u00 tot 22u00 02.10.19: CM PRIJS gratis Cursus ‘Pamperklanken’ INSCHRIJVEN WAAR Houthalen-Helchteren wegwijs.limburg@cm.be of WANNEER Start woensdag 011 280 280 2 oktober 2019 - 14u00 tot 16u00 (5 sessies) PRIJS €32 17.09.19: CM INSCHRIJVEN Infosessie ‘Veilig thuisof wonen’ wegwijs.limburg@cm.be WAAR 011 280Tongeren 280 WANNEER 17 september 13u30 tot 16u00 PRIJS gratis 17.10.19: CM INSCHRIJVEN 012 23 38 70 Workshop ‘Mantelzorger

voor een persoon met (jong)dementie’ WAAR Bilzen 18.10.19: OKRA WANNEER 17’ oktober Galabal ’65Donderdag jaar OKRA

2019 - 19u30 WAAR Houthalen-Helchteren PRIJS €3 Vrijdag 18 oktober 2019 WANNEER INSCHRIJVEN deuren gaan open om 20u00 wegwijs.limburg@cm.be of PRIJS €10 vvk, €15 kassa 011 280 280 INSCHRIJVEN patricia.schoenaers@okra.be of 011 265 930

CM LIMBURG INSCHRIJVEN Meer info over onze initiatieven: raadpleeg www.cm.be/agenda.

Vooraf inschrijven is steeds noodzakelijk. Vermeld voor welke activiteit je inschrijft samen met je naam, adres, rijksregister- en telefoonnummer.

Rouw- en verliestherapie door Leen Martens

Broos evenwicht tussen stilstaan en doorgaan Weinig is zo onlosmakelijk met het leven verbonden als rouw en verlies.

Gezinscoach en rouwbegeleider Leen Martens steekt van wal: ‘Velen denken bij rouw onmiddellijk aan een overlijden. Maar een betekenisvol verlies kan veel meer gedaantes aannemen. Wie zijn relatie ziet stranden of zijn baan verliest, wordt vaak door dezelfde gevoelens overspoeld als iemand die rouwt om een overledene.’

REDAC TEUR STEPHANIE LOUWAGIE

Wat zijn de raakvlakken tussen rouw- en verlies-ervaringen?

‘Mensen die hun job kwijtraken, een dierbare verliezen of in wiens huis wordt ingebroken, kunnen dezelfde gevoelens ervaren. Natuurlijk is de ene verlieservaring de andere niet. Toch worden de betrokkenen in elk van de gevallen heen- en weer geslingerd tussen verdergaan met het leven en blijven stilstaan bij het verlies. De begeleiding zal sowieso gelijkstaan aan veel luisteren en informatie geven.’

Merk je verschillen in verliesverwerking tussen mannen en vrouwen enerzijds en kinderen anderzijds?

‘Hoewel het niet altijd klopt, merken we dat mannen en vrouwen soms verschillend met verlies en rouw omgaan. Ik had het daarnet al over de tweestrijd tussen doorgaan en blijven stilstaan. Vaak merken we dat mannen snel terug aan de slag gaan en het leven van voorheen opnieuw proberen op te pikken. Vrouwen zijn dan weer meer op de verlieservaring gericht. Herinneringen ophalen, huilen en over het verlies praten, gedragingen die we eerder met vrouwen linken. Uiteraard hoeft een rouwproces niet altijd via de eerder stereotype manvrouwindeling te verlopen. Koppels waarvan de partners erg verschillend rouwen, kunnen het wel extra moeilijk krijgen. Kinderen gaan op nog andere wijze met verlies om. We merken dat ze heel snel schakelen in hun emoties: van heel fel wenen naar vrolijk spelen in slechts een paar minuten tijd.

Toch pleit ik er altijd voor om eerlijk te zijn.

Zeg niet ‘opa slaapt’, maar ‘opa is dood’. Kinderen zijn heel veerkrachtig en begrijpen vaak maar al te goed wat er aan de hand is.

Ze verdienen dan ook een eerlijk antwoord op hun vragen. Wat kinderen niet altijd snappen, is het onomkeerbare en eeuwige karakter van de dood.’

Welke tips wil je meegeven aan mensen die onlangs met een verlieservaring werden geconfronteerd?

1. Draag zorg voor jezelf Slaap voldoende en eet gezond. Wees je ervan bewust dat je maar 100% energie hebt. Heel veel van die energie gaat op dat moment naar het rouwproces.

Denk bewust na over de rest van je tijdsbesteding. Draag indien mogelijk een aantal van je (huishoudelijke) taken over aan anderen.

2. Wees mild voor jezelf Je bent niet perfect, wees dus ook niet te streng voor jezelf. Stuur mensen niet weg omdat je huis niet is gepoetst.

Vaak doet een babbel meer deugd dan een opgeruimde woonkamer.

3. Sla aangeboden hulp niet af In de eerste weken en maanden ben je vooral aan het overleven. Wees niet bang om hulp te vragen en toe te laten als het allemaal wat te veel wordt.

Wat kan de omgeving doen?

‘Zoals daarnet in de tips aangehaald, blijft er bij mensen die rouwen vaak weinig tijd over voor kleine, praktische beslommeringen. Het is net bij deze taken dat de omgeving heel veel voor de rouwende kan betekenen. Vraag hen af en toe vlakaf of je inkopen voor hen kunt doen, de kinderen van school kunt halen of bij de was kunt helpen.

Raak niet ontmoedigd als dit niet altijd het geval is. Veel mensen hebben de neiging om enkel de eerste weken de voordeur van de rouwende plat te lopen. Vraag ook na maanden of jaren nog eens hoe het nu met hem of haar gaat. Creëer een veilig klimaat waarin mensen ook mogen aangeven dat het niet goed met hen gaat.’

© Shutterstock

14

Wanneer zoek je best hulp en wat kan CM in dit geval betekenen?

‘Geef mensen de kans om eerst zelf op hun positieven te komen. Als rouwenden na maanden of jaren nog bij elke herinnering moeten huilen en van niets meer kunnen genieten uit schuldgevoel, zoeken ze beter professionele hulp. Voor die hulp kun je dit najaar ook bij CM terecht. Niet alleen staan infosessies rond rouw en verlies op de agenda, ook individuele coaching voor wie rouwt is voorzien om leden weerbaarder te maken.’

Infosessies ‘Rouwbegeleiding’ met Leen Martens • woensdag 25 september, Bree, 13u30-16u00, CM-leden 3 euro, niet-leden 6 euro • dinsdag 3 december, CM-gezondheidspunt Sint-Truiden, 20u00-22u00, CM-leden 3 euro, niet-leden 6 euro Individuele coaching ‘Omgaan met verlies’ met Leen Martens Vanaf oktober, in CM-gezondheidspunt Hasselt en kantoor Beringen, 40 euro per sessie Meer info en/of inschrijven: wegwijs.limburg@cm.be, 011 280 280, cm.be/coaching

CONTACT Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info en kun je een contactformulier invullen. Je kunt ons ook bellen op 011 280 211 op weekdagen van 8u30 tot 17u, behalve op vrijdagnamiddag.

Een afspraak in een CM-kantoor maak je op www.cm.be/afspraken of telefonisch via 011 280 211.

Met vragen over (thuis)zorg kun je terecht bij de Zorglijn op 011 280 281 of via zorglijn.limburg@cm.be

Gezocht: sportievelingen voor OKRA Limburg!

Ben je een danstalent en wil je je ritmische pasjes graag met anderen delen? Ben je een krak in het uitstippelen van wandelroutes? Wil je fietsers begeleiden langs de prachtige Limburgse landschappen? Of speel je het liefst af en toe petanque? Geef je liever gymles? Dan ben jij wellicht de sportliefhebber waar OKRA naar op zoek is!

Interesse? Contacteer ons via limburg@okra.be of 011 265 937.

REGIO ACV Limburg tevreden met nieuw sociaal-economisch overleg

15

MIJN LOOPBAAN

Provincie heeft trekkersrol

Digitale controle?

Ben je werkzoekend? Weet dan dat VDAB jouw inspanningen om werk te vinden via de website ‘Mijn Loopbaan’ opvolgt! Het is dus belangrijk dat je persoonlijk ‘Mijn Loopbaan’-dossier correct is ingevuld en dat je weet hoe je ermee moet werken.

Punch Powertrain, IPG Contact Solutions, KBC, VDL NedCar, Gelko ...

De krantenkoppen van de afgelopen maanden laten donkere wolken zien aan de economische hemel. Zitten de hoogdagen erop? Het heeft er alle schijn van. ‘Met een nieuw sociaal-economisch overleg wil de provincie zich verder wapenen tegen grote schommelingen in het economische klimaat,’ zegt Limburgs ACV-voorzitter Jean Vranken (foto).

Hulp nodig? ACV-Bijblijven organiseert maandelijks info’s en workshops om hiermee aan de slag te gaan! Interesse? Neem contact met Sarah Gorissen via e-mail. >>> sarah.gorissen@acv-csc.be

REDAC TEUR VICKY JANS

EINDELOOPBAAN

Dit is de opvolger van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK)?

Jean: ‘Inderdaad, in het voorjaar kwam er een einde aan een aantal concrete acties die de gevolgen van de sluiting van Ford Genk moesten opvangen. Was hiermee onze provincie ‘gered’? Ik denk dat een sterke provincie permanente aandacht nodig heeft. De samenleving en de arbeidsmarkt veranderen zo snel dat constante inspanningen nodig zijn om niet bij elke knik in de conjunctuur volledig onderuit te gaan. Ik ben dan ook zeer tevreden dat de gouverneur en de gedeputeerde van Economie al het initiatief namen om opnieuw de krachten te bundelen.’

Infomomenten SWT

Overweeg je met SWT (het vroegere brugpensioen) te gaan? Kom je informeren over de algemene regels en principes van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag: ■ ■ ■ ■

Wat zijn de leeftijdsvoorwaarden?

En de loopbaanvoorwaarden?

Hoe zit het met zware beroepen?

Wat is dat van die lange loopbanen?

■ Hoe wordt het SWT berekend?

■ Mag ik nadien nog activiteiten uitoefenen?

Blijf niet met vragen zitten. ACV Limburg maakt je wegwijs in je eindeloopbaan! Deze info‘s zijn gratis en gaan door op verschillende plaatsen in Limburg. Check onze website voor meer info en inschrijving!

Jij ziet daar een belangrijke rol weggelegd voor onze provincie?

Jean: ‘Ik zie daar zelfs een trekkersrol weggelegd voor de provincie. Wil je op een gecoördineerde manier relevante acties ondernemen en middelen doeltreffend inzetten, dan heb je een overkoepelende structuur nodig om een zicht op het geheel te houden en dit in goede banen te leiden.

Onze provincie heeft in het verleden meermaals bewezen -en niet in de laatste plaats bij de uitvoering van het SALK- dat deze werkwijze voor Limburg succesvol is.’

Dit overleg gaat over vele domeinen.

Welk ligt jou het meest aan het hart?

Jean: ‘Het ACV heeft altijd veel belang gehecht aan goede opleidingskansen en waar het kon mee de schouders gezet onder een sterke universiteit. Recent nog door het Groeiplan 10-10-10 te ondersteunen. Willen we als Limburgse regio welvarend zijn, dan mogen we het belang van goed opgeleide jongeren in diverse economische en sociale richtingen niet onderschatten. Hoewel het er voor het Groeiplan momenteel niet goed uitziet, ook onze mensen moeten gereed zijn voor de arbeidsmarkt van morgen. Hier is vervolgens ook een taak weggelegd voor de werkgevers om hun werknemers levenslang te laten leren en hun kennis up-to-date te houden.’

© ACV Limburg

>>> activiteiten.acv-limburg.be

Een eerste slag werd met het stemrecht voor uitzendkrachten alvast binnengehaald?

Jean: ‘Deze ACV-campagne was inderdaad een succes. In mei mogen ook de interimwerknemers hun stem uitbrengen in het bedrijf waar ze aan het werk zijn, mits er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.

Eindelijk, zou ik zeggen. Uitzendkrachten zijn geen uitzonderingen meer op onze arbeidsmarkt en het werd tijd dat zij deze erkenning als werknemer kregen.’

‘244.000 werknemers lopen sinds 1 juli 2019 extra loon mis’ JEAN VRANKEN

Opleiding of vorming zal ook een thema zijn bij de sociale verkiezingen?

Jean: ‘Tussen 11 en 23 mei 2020 zullen duizenden werknemers voor de 18e keer bepalen welke vakbond en zijn delegees de komende vier jaren de werknemersbelangen verdedigen in de ondernemingsraden en de comités. Werkbaar werk, inkomen, eindeloopbaan, opleidingen … zullen zeker op tafel liggen. Sociale verkiezingen zijn voor mij het hoogtepunt van de sociale democratie waar de stem van de werkvloer bepalend is.’

Nog andere uitdagingen dit werkjaar?

Jean: ‘Er zijn er meerdere en er zullen er ongetwijfeld nog bijkomen gezien de slechte begrotingscijfers. Eén punt moet echter snel gerealiseerd worden en dat is de verhoging van het minimumloon. Het ontwerp van Interprofessioneel Akkoord (IPA) voorzag vanaf 1 juli 2019 in een verhoging van het minimumloon met 1,1% bovenop de index, net zoals de cao’s in de sectoren. Gekoppeld daaraan zou ook de werkbonus stij-

gen. Die zorgt ervoor dat mensen met een laag loon netto meer overhouden. De werkgevers gingen hiermee akkoord en zetten hun handtekening. Het ABVV tekende niet waardoor 62.000 werknemers hun minimumloon niet zien stijgen en 182.000 mensen een stuk extra loon mislopen. Voor altijd. De klok kunnen we niet terugdraaien dus hoe langer we nu nog wachten, hoe meer de werknemers met de laagste lonen het moeten bekopen.’

Volgens hen ging het om een peulschil?

Jean: ‘De minimumlonen zouden maandelijks stijgen met 17,5 euro bruto. Geen enorm bedrag maar voor wie weinig heeft, zou het welkom zijn. Samen met de nietverhoging van de werkbonus gaat het over 41 miljoen euro aan brutolonen per jaar. Een peulschil? Niet te na gelaten, elke stap vooruit, is een goede stap. Het ACV laat geen kansen liggen.’ >>> www.acv-limburg.be

EDUCO

Computeropledingen

Je computer meer en vlotter gebruiken? Meer weten over Windows 10, Excel, iPhone, internet, e-mail ...? Dan kan je rekenen op Educo! Educo organiseert computerlessen voor volwassenen in Hasselt.

Er wordt gewerkt in kleine groepjes en iedereen kan aan een aparte computer aan de slag.

Neem een kijkje op onze website voor ons aanbod. Nog vragen? Meer info?

Aarzel niet en bel ons op 011 29 08 25 of e-mail naar educo@educo.be. >>> www.educo.be

INFO VOOR BOUWVAKKERS

Bouwverlof

Tenzij anders overeengekomen in de onderneming valt het bouwverlof in Limburg van maandag 13 juli t.e.m. vrijdag 31 juli 2020.

De periodes van inhaalrust zijn: ■ ■ ■ ■ ■

do 02 t.e.m. vr 03.01.2020 di 14.04.2020 vr 22.05.2020 ma 21 t.e.m. do 24.12.2020 ma 28 t.e.m. do 31.12.2020

Meer info: acvbie.hasselt@acv-csc. be of 011 29 09 80.

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week presentatrice Annick Ruyts tekst wim troch

FOTO VRT - KOEN BROOS

Annick, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Voor empathie en tederheid. De wereld draait snel, we hollen achter onze levens aan en we vervreemden steeds meer van elkaar. De polarisatie is enorm. Voor en tegen, wit-zwart, pro en contra.

Het nieuws bestaat alleen nog uit roepers die zich steeds meer terugtrekken in hun eigen kamp.

Luisteren, tijd nemen en mekaar vastpakken, het klinkt erg Bond zonder Naam, maar het zou ons allemaal deugd doen.’

2

Welke mooie waarden dank je aan je ouders?

‘Eerlijkheid. Ik kan niet liegen. Soms is dat moeilijk, soms ook gênant. Het heeft me soms in moeilijke situaties gebracht, maar ik wil het niet kunnen. Veel te ingewikkeld. Werkethiek gaven ze me ook mee.

Altijd het beste van jezelf geven. En ik ben ze eeuwig dankbaar voor het veilige nest dat ze me boden. Mijn basis is stabiel, daar pluk je de rest van je leven vruchten van.’

3

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Muziek spelen. Ik speel geen instrument en kan niet zingen. Het lijkt me heerlijk om jezelf te verliezen in muziek. Troostend ook. Muziek luisteren is waar ik troost uit put. Zelf muziek maken, trombone bij voorkeur, lijkt me nog dieper te gaan. Gelukkig speelt mijn man trompet en is er bij ons altijd muziek in huis.’

4

Waaraan besteed je te weinig tijd?

‘Aan mijn vrienden. Het is druk en ik ben vaak moe. Dan zijn mijn sociale afspraakjes de eerste die sneuvelen. Daar kan ik triest om zijn, maar gelukkig begrijpen ze me. En

ik zou mijn loopschoenen wat meer moeten aantrekken.’

minder verkeer is dit ook mijn hemel op aarde, al lonkt het groen.’

5

8

Welk boek heb je het laatst gelezen en heeft indruk op je gemaakt?

‘Wat heb ik genoten van Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeijffer.

Ik ben grote fan van die man zijn eruditie. Hoe hij het hele massatoerisme fileert. En onze zoektocht naar ‘authenticiteit’ onder de loep neemt, en passant ook nog over vluchtelingen spreekt én een geweldig liefdesverhaal neerzet. Waauw, dat is smullen. Jammer dat het uit is.’

6

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Ik ben geen heilige en ook geen moeder Teresa maar ik word razend van racisme en uitsluiting. Laat me een pil uitvinden die ervoor zorgt dat nooit iemand twee jongens in mekaar slaat omdat ze van elkaar houden, dat er geen meisje wordt uitgejouwd omdat ze een donkere huid heeft.

Furieus word ik daarvan. En voor Brussel: minder verkeerszotten.

Weg ermee!’

7

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Oh, op veel plekken. Ik voel me zeer gelukkig op eenzame heuvels in Schotland, smelt wanneer ik naar de schitterende landschappen van de Crete Senesi in Toscane kijk en vond Nieuw-Zeeland de max. Maar ik ben ook blij met wat ik heb. Dat is nu Brussel-Centrum. Met wat

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘Empathie, een vak dat ze sinds kort in Denemarken geven. Alle kinderen van 6 tot 16 jaar volgen het verplicht een uur per week. Het gaat om je inleven in de ander. Als daar van jongs af aan meer aandacht aan besteed wordt, dan hoeft die pil van hierboven niet meer. Er is een filmpje waar kinderen elkaar en de juf ’s morgens begroeten met een kus, een knuffel of een high five. Heerlijk om zo de dag te beginnen. Mijn Franse vriendin knuffelt iedereen ’s morgens.

Dan begint je dag goed.’

9

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

‘Ik kan duizend namen op noemen, maar ik zou Michelle Obama wel eens willen leren kennen. Ik las haar boek Becoming en heb heel veel respect voor wat ze daarin vertelt. Benieuwd of daar een geweldige promomachine achter zit of dat ze echt zo is. Barack mag aanschuiven voor het dessert.’

10

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Ik was heel graag actrice geworden.

Maar die droom is over. Omdat ik zo graag doe wat ik nu doe. Ik kan me niks beters voorstellen. Echt eerlijk oprecht niet. Oud worden in de media, als dat niet ambitieus is.’ (lacht)

>>> Annick Ruyts presenteert vanaf 9 oktober ‘De slapelozen’, een programma over slapeloosheid, op Canvas.