Visie 16 juni 2017 - editie Limburg by beweging.net

Regio Limburg Vrijdag 16 juni 2017

Tijdskrediet voor zorg uitgebreid Een nationale cao van eind 2016 trok het tijdskrediet voor zorg op tot 51 maanden waar het in de meeste gevallen 36 maanden was. Nu is ook het uitkeringsluik geregeld. Je kan vanaf nu tot 51 maanden thuis blijven met een uitkering om voor je kind te zorgen of om een ziek gezinslid bij te staan. Het 1/10de ouderschapsverlof blijft helaas geblokkeerd binnen de regering.

> p. 18

‘Ook met vals gebit naar de tandarts’

> p. 7

Waarom je schoonmaker je respect verdient

Red Flame Tessa Wullaert is ambassadrice voor Special Olympics Belgium

‘Mijn pleegbroer Bram voetbalt in een G-ploeg’

> p. 17

> p. 3

RADIOMADAM BRITT VAN MARSENILLE

Hoe sociaal stemmen de leden van het Europees Parlement?

‘Ik kus mijn twee pollekes’

LENKE WIL GEEN HONDENBEET

> p. 24

> p. 16

www.beweging.net

www.cm.be

Mama Ellen: ‘Hond poppenkleren aantrekken is geen goed idee’

www.acv-online.be

jaargang 73 ¬ visie nummer 12 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 30 juni 2017

> p. 9

Regionieuws > p. 20

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

‘Prijs Armoede Uitsluiten’ draait rond wonen

‘Een woning is je startpositie in het leven’ Nog één week en dan kennen we de laureaat van de ‘Prijs Armoede Uitsluiten 2017’. Die reikt Welzijnszorg dit jaar uit aan een project of organisatie die zich toelegt op wonen voor kwetsbare doelgroepen. ‘Op het terrein gebeurt veel vernieuwends en dat willen we onder de aandacht brengen’, zegt Frieda Bex van Welzijnszorg.

Frisse ideeën ‘Sommige initiatieven werken erg vernieuwend’, zegt Frieda Bex van Welzijnszorg. ‘Met de Prijs brengen wij hun werking onder de aandacht van de beleidsmakers. Zo was Efrem vzw de laureaat van 2008 en dankzij hen kwam de problematiek van boeren en zelfstandigen in moeilijkheden naar boven. Die werd lange tijd ontkend. Ook werd er toen benadrukt om oog te hebben voor armoede op het platteland, en niet enkel in de steden. Zo telt de lijst van genomineerden doorheen de jaren verschillende voorbeelden van middenveldorganisaties met frisse ideeën, waarna de overheid het overneemt. Een meerwaarde van het middenveld is dat er vaak gewerkt wordt met vrijwilligers. Zo creëer je een netwerk rond mensen in armoede, en dat is erg belangrijk om uit de armoedespiraal te geraken.’

Straatverplegers vzw

e ‘Prijs Armoede Uitsluiten’ is dit jaar aan zijn 18de editie toe. Met dit event zet armoedebeweging Welzijnszorg vrijwilligersgroepen en professionele organisaties in de kijker die armoede structureel aanpakken. Niet alleen de overheid doet aan armoedebestrijding, ook het middenveld is een actieve speler op het terrein. Straatverplegers vzw is een van de genomineerden voor de ‘Prijs Armoede Uitsluiten’. Zij pakken thuisloosheid aan door onmiddellijk in te zetten op snelle huisvesting en verdere begeleiding.

Het middenveld heeft vaak frisse ideeën, waarna de overheid het overneemt. Frieda Bex, Welzijnszorg

Woning is startpositie Dit jaar is het thema van de Prijs ‘wonen’. ‘Het is de eerste keer dat we voor dit thema kiezen, maar we vinden het een heel belangrijk thema. Een woning is erg bepalend voor iemands leven. Het is een start-

positie: het bepaalt je gezondheid en bijgevolg of je kunt werken of studeren, of je kinderen ruimte hebben om te spelen of te leren. Maar je inkomen hangt nauw samen met hoe je woont. Mensen in armoede hebben vaak geen eigen woning en zijn aangewezen op de private huurmarkt waarin zij in niet altijd even kwaliteitsvolle woningen terechtkomen. Regelmatig verschijnen in de media berichten over woonproblemen, over hoe duur het is, hoe moeilijk sommigen een dak boven hun hoofd vinden. Denk aan het tragische verhaal van de 19-jarige Jordy die na zijn vertrek uit een jeugdinstelling nergens terechtkon.’

En de genomineerden zijn… Acht genomineerden dingen mee naar de ‘Prijs Armoede Uitsluiten’. ‘We hebben een erg divers palet aan kanshebbers, gaande van een gezamenlijk woonproject voor mensen met en zonder een handicap, over huisvestingsprojecten voor daken thuislozen, tot het renoveren van huizen. Op 24 juni maken we de laureaat bekend. Die gaat naar huis met een bronzen beeld van kunstenares Agnes Pas en een geldprijs van 12 500 euro.’ Leen Grevendonck www.welzijnszorg.be

VERWOORDING

BROEK AF VOOR VIJF EURO Het klinkt als een kaartspelletje dat ik zou spelen met mijn neefjes en nichtje. Dat is het niet. Het is een waarschuwing tegen een spelletje dat ik niet wil spelen. Het middenveld heeft altijd een eigen project gehad dat zeer zichtbaar aanwezig is in onze samenleving. Het gaat om samen dingen aanpakken (zoals betere luchtkwaliteit), ons amuseren (bijvoorbeeld bij de Chiro), zorgen voor elkaar (boodschappen doen voor iemand die dat niet meer kan) en problemen aanpakken (bijvoorbeeld rond burn-out). Die belangrijke vrijheid van het middenveld wordt omwille van het belang ervan en de vele engagementen van een miljoen vrijwilligers ook financieel onder-

steund door de overheid. Die vrijheid moet behouden blijven om die rol ten volle te kunnen opnemen. Het kan niet zijn dat organisaties vooral moeten nadenken over wat de overheid wil. Het kan niet zijn dat organisaties vooral tijd steken in het begrijpen en uitvoeren van haar vele en moeilijke regels. Het kan niet zijn dat organisaties geen standpunten mogen innemen omdat die mogelijk niet overeen komen met wat de overheid wil. Geen broek af voor vijf euro. Stel je voor dat jeugdbewegingen enkel ondersteund zouden worden als ze voldoen aan ‘eindtermen’ Dat je moet bewijzen dat iedereen vuur kan aansteken in de wilde

natuur, een koe kan melken en een eigen bed sjorren. Organisaties moeten inspelen op de noden die ze vaststellen: klimaat, ontspanning, zorg, contacten, werkbaar werk, materiële hulp. Ze moeten ruimte krijgen om creatief naar oplossingen te zoeken. De tijd krijgen om relaties op te bouwen. Het is vandaag meer dan ooit nodig dat de overheid het middenveld blijvend ondersteunt en de ruimte laat om datgene te doen waar het sterk in is: ervoor zorgen dat iedereen mee is en inspelen op hetgeen mensen nodig hebben om zich beter te voelen. Linde De Corte algemeen secretaris beweging.net

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Tessa Wullaert, winnaar gouden schoen Vrouwenvoetbal, ambassadrice voor Special Olympics Belgium

‘Deze atleten zijn evengoed volwaardige sporters’ het sporten te krijgen. Ik weet niet of we ooit samen in een ploeg zullen kunnen sporten, maar het feit dat we al tegen elkaar spelen, vind ik al een hele stap vooruit.’

Tessa Wullaert is het uithangbord van de Belgsche nationale vrouwenvoetbalploeg Red Flames. Ze zet haar bekendheid in om aandacht te vragen voor sporters met een mentale beperking. ‘Ik ben enorm fier. Mijn pleegbroer Bram voetbalt ook in een G-ploeg en ik ben blij dat ik dit ook voor hem kan doen.’

Girl power Er leven jammer genoeg nog heel wat vooroordelen, dat mensen met een beperking niet zouden kunnen sporten. Ziet Tessa een parallel met het idee dat mensen hebben dat ‘voetbal niets voor meisjes zou zijn’? ‘Toen ik veertien was, speelde ik in een jongensteam maar mocht ik wel altijd starten. Ik weet dat er toen veel commentaar kwam van ouders die het niet konden verkroppen dat hun zoon op de bank moest zitten voor een meisje. Mensen kunnen hard zijn hé, maar ik heb me daar nooit veel van aangetrokken. Daarom staat ook GRL PWR getatoeëerd op mijn voet, girl power. Meisjes: doe wat je wil en ga ervoor. En zijn ze tegen je? Trek je dan niks aan van negatieve reacties en bijt door. En dat geldt voor spelers met een beperking evengoed! Als ik kijk naar Bram: hij laat zich absoluut niet tegenhouden door vooroordelen die andere mensen mogelijk hebben over hem. Hij leeft van dag tot dag en amuseert zich gewoon. Daar kunnen wij zeker van leren.’

Winnen of verliezen: maakt niet uit Voor Tessa Wullaert is dit een persoonlijk engagement. Naast haar broer Jarne (18), telt het gezin Wullaert immers nog een derde telg: pleegbroer, Bram (11). Hij heeft

Gerbrand Van Uytvanck

essa Wullaert is ambassadrice geworden van Special Olympics Belgium, de internationale beweging die olympische sporten aanbiedt aan mensen met een verstandelijke beperking. Toen de vraag kwam, twijfelde de voetbalster, die net nog kampioen werd met haar ploeg Wolfsburg in Duitsland, geen seconde. ‘Het is fijn dat ik in de positie zit dat ik me voor zo’n organisatie kan inzetten, dat ik hen kan helpen om meer visibiliteit te krijgen. Het zijn atleten die de erkenning als volwaardige sporters evengoed verdienen’, vertelt Wullaert van op de training met de nationale ploeg. ‘Twee weken geleden waren we met verschillende teams op de fandag van de Rode Duivels. Ook de nationale dovenploeg was daar, de blindenploeg, net als de Belgian Homeless Devils. En weet je wat me frustreerde? Dat de media enkel aandacht had voor de Duivels en de Flames. Terwijl ook die andere ploegen ons land vertegenwoordigen. We mogen daar best wat trotser op zijn.’

Tessa Wullaert met haar Red Flames en Kwinsy Preneel met de dames van G-ploeg Recreas Gullegem speelden zondag een Unified match tegen elkaar. een mentale beperking en voetbalt zelf in een G-ploeg. ‘Deze organisatie past perfect bij ons. We weten wat het is om iemand met een beperking in het gezin te hebben. Bram woont sinds hij een jaar was bij ons en speelt ook voetbal. Hij is trots dat hij hetzelfde kan doen als zijn grote zus en broer. Als ik ga kijken, valt vooral op wat een plezier hij daar heeft. Voetbal is echt een uitlaatklep voor hem. Winnen of verliezen, dat doet er niet toe. Ook niet bij de ouders. Er komt nooit slechte commentaar of kritiek. Hij is natuurlijk ook superfier als we komen kijken. Hij is doelman, maar als wij er zijn, kijkt hij meer naar ons dan naar het spel.’ (lacht)

Uitdaging Eind vorige maand vonden de 35ste Nationale Spelen plaats van Special Olympics Belgium, in Lommel. Daar kon Wullaert niet bij zijn omdat ze nog haar seizoen moest afmaken. Maar ze daagde toen wel de vrouwenvoetbalploeg Recreas FC Gullegem van Special Olympics uit om een unified match te spelen tegen de nationale ploeg, de Red Flames. Die vond afgelopen zondag plaats, midden in de voorbereiding van de Flames op hun eerste EK. ‘De Play Unified-campagne maakt deel uit van het doel van Special Olympics Belgium om tegen 2020 20 000 mensen met een verstandelijke beperking regelmatig aan

Kaatje De Coninck De Red Flames spelen op vrijdag 7 juli (21u) een oefenwedstrijd in en tegen Frankrijk, als deel van hun voorbereiding op het UEFA Europees Kampioenschap 2017 in Nederland dat op 16 juli begint.

Zonnekaart geeft weer of je dak geschikt is voor zonnepanelen

‘Zonne-energie moet interessant worden voor iedereen’

De Vlaamse zonnekaart is een initiatief van het Vlaams Energieagentschap dat het potentieel van de Vlaamse daken in kaart brengt. Op www.energiesparen.be/zonnekaart kan je per adres bekijken of je dak gunstig georiënteerd is voor zonnepanelen of een zonneboiler. Die analyse gebeurt op basis van de oppervlakte, oriëntatie en hellingsvlak van het dak in combinatie met informatie van het KMI over bijvoor-

Hierin speelt de overheid een belangrijke rol. Iedereen Hernieuwbaar formuleerde een actieplan voor de Vlaamse regering om hernieuwbare energie te faciliteren en te promoten. Een van de actiepunten was het informeren van burgers en lokale besturen over het zonnepotentieel. De zonnekaart is daarvan het resultaat.

beeld schaduwzones. Elk dak krijgt een score en voor gebouwen met een goede score kan je berekenen wat een zonneboiler of zonnepanelen kunnen opbrengen. ‘We zijn toe aan een stroomversnelling voor zonne-energie’, zegt Sandra Rosvelds van beweging.net. Samen met milieuorganisaties, vakbonden en gezinsorganisaties stapte beweging.net in de coalitie ‘Iedereen Hernieuwbaar’. De coalitie wil zoveel mogelijk mensen stimuleren om over te schakelen naar hernieuwbare energie zoals zonne-energie of energie uit wind. ‘Door samen met je gezin of met mensen in je buurt lokale zonne- en windenergie een duwtje in de rug te geven, help je jobs te creëren in eigen land, zorg je voor meer energiezekerheid en draag je bij aan de strijd tegen de klimaatopwarming. En het is nog eens goed voor je portemonnee. In-

ID / Frederiek Vande Velde

Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen of een zonneboiler en wat kan dat opleveren? Dat zijn de vragen die de Vlaamse zonnekaart beantwoordt. ‘Een eerste stap naar meer zonne-energie’, zeggen de initiatiefnemers van ‘Iedereen Hernieuwbaar’.

Op basis van de oppervlakte, oriëntering en hellingsgraad, berekent de zonnekaart het rendement van zonnepanelen op je dak. vesteren in zonne-energie brengt nog steeds meer op dan je geld op een spaarboekje te zetten’, klinkt het bij de coalitie.

‘Maar het beleid moet verder gaan’, voegt Sandra Rosvelds nog toe. ‘Als je eigen dak niet geschikt blijkt voor zonnepanelen, maar dat van je buur of de school naast je huis wel, dan zou je daar ook panelen moeten kunnen installeren. En tegen een gunstig elektriciteitstarief, zoals bij de terugdraaiende teller in je eigen huis het geval is (rond de 0,25 euro per kWh). En er moet een energietarief komen dat flexibel en energiezuinig gedrag bevordert en hernieuwbare energie stimuleert.’ (AJ)

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Syrische vrouwen starten succesvol cateringbedrijf

‘Dit is onze kans om te tonen hoe mooi en gastvrij Syrië is’ Integratie gemakkelijker maken door te koken, dat is het doel van ‘From Syria With Love’. Vier Syrische vrouwen begonnen vanuit Borgerhout een succesvol cateringbedrijf in de hoop zo hun eten en cultuur te kunnen delen met hun nieuwe Belgische buren. ‘Syrië is veel meer dan oorlog alleen.’

Huisvrouwen De vrouwen hebben alledrie een zware achtergrond. Ahlam verloor een zoon. Sabah overleefde met haar gezin toen hun rubberbootje kapseisde in de ijskoude zee. Over de oorlog praten ze niet graag. Allemaal hebben ze familie en vrienden achtergelaten in hun geliefde land. ‘Hard werken zorgt ervoor dat je structuur kan geven aan je dagen, maar ook dat je minder tijd hebt om stil te staan bij wat je achterliet en

Wim Hendrix

et is 17 uur. Abeer, Ahlam, Sabah en Yara zijn al van 14 uur aan het koken in de keuken van de Antwerpse Arenbergschouwburg en laden de taxi vol met Syrische lekkernijen. Vanavond verzorgen ze de catering voor een Brusselse ngo, CONCORD, en het viertal heeft nog steeds geen eigen busje om hun voedsel in te vervoeren. ‘Maar we werken eraan’, lacht Yara. ‘Ik ben mijn rijbewijs aan het halen op dit moment.’ Het zorgde alleszins al voor grappige momenten, zegt Sabah. Zelfs voor haar favoriete herinnering aan de zeven maanden dat ze al met ‘From Syria With Love’ bezig zijn. ‘Onze eerste opdracht was meteen voor 200 mensen. Ik zie Ahlam nog altijd op me afstappen, met schotels vol yabraa (gevulde druivenbladeren, red.) gestapeld in de buggy van haar dochter. En hop, daarmee de bus op. Ik dacht dat het ons nooit zou lukken, maar het was een succes!’ Abeer, Ahlam en Saba vluchtten nog niet zo heel lang geleden met hun gezin weg uit Syrië voor de oorlog. Yara is het buitenbeentje, en ook de stichter van de groep. Zij verhuisde al in 1995 van Damascus naar Koeweit en studeerde onder andere in Milaan. Ze werkt sinds twee jaar in Brussel als design consultant en richtte ‘From Syria With Love’ op omdat ze iets wilde doen voor Syrische vluchtelingen. Yara: ‘Ik wilde vooral focussen op de vrouwen. Het was al moeilijk voor mij om hier mijn draai te vinden, en ik spreek vloeiend Engels en had een job. Hoe moest het dan zijn voor al die Syrische vrouwen die geen werk hadden, nooit een opleiding kregen, de taal niet spraken en terechtkwamen in een land waar ze nog nooit van gehoord hadden? Je kan alleen lid worden van een maatschappij als je er actief deel van uitmaakt, en niet als je in je eigen cirkel blijft. Dit is echt een manier om hen sterker te maken. Ahlam bijvoorbeeld verdient dankzij dit project voor het eerst zelf geld.’

wat er nog dagelijks in Syrië gebeurt’, zegt Yara. Sabah was lerares in een lagere school in Aleppo. Abeer en Ahlam waren huisvrouwen. Ze zijn allemaal maximaal anderhalf jaar in België, en geen van hen had ooit professioneel gekookt, maar dat was geen bezwaar. Syrische vrouwen zijn het gewend om voor veel mensen te koken. ‘Eten betekent voor Syriërs alles’, zegt Yara. ‘Vrouwen staan gemakkelijk een halve dag in de keuken, enkel voor hun gezin, en ’s middags praten we al over wat er ’s avonds op tafel komt. We zijn ook best ijdel over ons eten: we gaan amper op restaurant, vinden dat we zelf de beste koks zijn en alles moet ook echt vers zijn en van topkwaliteit. Het is ook belangrijk dat je je gasten goed ontvangt, en meer dan genoeg hebt.’ Dat blijkt ook. Zowel de fotograaf als ik mogen alles proeven. De verse falafel is heerlijk, de fatteh – een mengeling van kikkererwten, yoghurt, en frisse kruiden – zalig fris. Als toetje krijgen we een stukje herisse, cake waar ze deze keer suiker, rozenwater en pistachenootjes opgedaan hebben. ‘Je kan hem in honderd verschillende variaties maken’, legt Sabah uit. ‘Maar de basis is vrij gezond, zonder boter, olie of suiker.’ Daar letten de dames op. Ze hebben hun recepten niet aangepast aan de Vlaamse smaakpapillen, maar proberen wel zo gezond mogelijk te koken. ‘Slow food. Alles is hier vers en zelfgemaakt. Ook alle humus of dips, twee favorieten van onze klanten’, zegt Yara. ‘We vinden hier alles wat we nodig hebben in de Turkse supermarkt. Maar sinds kort zijn er in Antwerpen zelfs al een aantal Syriërs die supermarkten begonnen zijn.’

Geen medelijden nodig Zijn Belgen eigenlijk lastige klanten? ‘Nee absoluut niet’, zegt Sabah overtuigd. ‘Toen

Sabah, Abeer en Ahlam maken de falafel helemaal vers, dat zijn gefrituurde balletjes van gestampte kikkererwten.

Herisse is een griesmeelcake die op honderden verschillende manieren kan worden klaargemaakt. Deze is met suiker, rozenwater en pistachenootjes.

Alle eten wordt ingepakt en in een taxi geladen: ‘We hebben nog geen eigen busje!’, lachen Yara, Sabah, Ahlam en Abeer. ik naar hier kwam, was ik bezorgd. Ik ben een moslim, draag een hoofddoek. Ik was bang dat de mensen me niet zouden moeten. Maar iedereen is zo lief, op straat knikken mijn buren allemaal goedendag. Dat is echt zo belangrijk voor ons, zo voelen we ons welkom.’ Ahlam beaamt: ‘We krijgen zoveel complimentjes over ons eten! Dat maakt me trots, want dat gebeurt thuis nooit!’ Thuis, het woord is gevallen. Hoe kijken hun mannen naar wat hun vrouwen hier doen? Sabah: ‘In het begin was mijn man niet zo’n fan van het idee. Zou ik dan nog wel voor het gezin zorgen? Maar nu doet hij meer dan zijn deel thuis en

springt hij in voor de kinderen. Emancipatie’, giechelt ze. Wie hen uitnodigt, is vooral ook geïnteresseerd in hun verhaal. ‘Ze willen allemaal met ons praten over ons land, onze cultuur’, zegt Yara. ‘Wie Syrië hoort, denkt aan oorlog en geweld. Je ziet het op hun gezicht als ze je ontmoeten en horen dat je van daar bent. Medelijden. Maar dat willen we niet. Syrië is zo’n mooi en gastvrij land. En nu krijgen we een kans om dat te tonen. Zo leren we elkaar ook beter kennen. In de kern zijn we gewoon dezelfde mensen.’ Kaatje De Coninck

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Onderzoek naar gezinnen in Vlaanderen van 1970 tot nu

‘Huwelijksgezin niet langer hoeksteen samenleving’ Eerst trouwen en dan kinderen krijgen was vijftig jaar geleden het te volgen levenspad voor alle Vlamingen. Vandaag zijn we vrij om alternatieve wegen in te slaan. ‘Gezinnen zijn meer divers dan ooit en dat is een grote uitdaging voor de politiek’, zegt Dirk Luyten van het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen.

at is een gezin? Vijftig jaar geleden was dat een eenvoudige vraag, toen quasi iedereen trouwde en één of meerdere kinderen kreeg. Vandaag bestaat er een veelheid aan gezinnen: klassieke gezinnen, alleenstaande ouders, nieuw samengestelde gezinnen, feitelijk en wettelijk samenwonenden,… Om meer zicht te krijgen op de gezinnen van vandaag blikte het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee Hogeschool) vijftig jaar terug in de tijd en bracht ze de evolutie van 1970 tot nu in kaart. Onderzoeker Dirk Luyten licht toe welke inzichten dat opleverde.

Welke verandering sinds 1970 springt het meest in het oog? Dirk Luyten: ‘Het huwelijksgezin is niet langer de hoeksteen van de samenleving, in tegenstelling tot de jaren ’60 en ‘70. Toen was er een zeer sterke koppeling tussen het gezin en het huwelijk. Het huwelijk was het startpunt om te mogen samenwonen en aan kinderen te beginnen. Een huwe-

lijk was voor het leven en buitenechtelijke kinderen hadden een andere status dan die geboren binnen het gezin.’ Maar vandaag hoeven we niet per se te trouwen. ‘Inderdaad. De meeste Vlamingen leven eerst ongehuwd samen vooraleer ze trouwen. Sommigen hebben dan al kinderen. Het huwelijk gebeurt op een ander moment in ons leven en heeft ook een andere betekenis. Verder kennen partnerrelaties meer dynamiek. Het is algemeen aanvaard dat een relatie niet per definitie voor het leven is. Ook kun je tegenwoordig een partner hebben van hetzelfde geslacht. Ouders zijn niet altijd de biologische ouders. En veel kinderen leven in twee huishoudens.’ Hoe verklaar je dat wij vandaag andere levenskeuzes maken? ‘De veranderde positie van vrouwen is een belangrijke reden. Omdat hun tewerkstelling is gestegen, kennen we een tweeverdienersmodel en zijn vrouwen minder afhankelijk van hun partner. Samen met de

emancipatiebeweging heeft dat veranderingen in het familierecht teweeggebracht, zoals gelijke rechten voor kinderen geboren binnen en buiten het huwelijk en gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Er is een sterke trend van individualisering, maar toch blijven we het belangrijk vinden om een relatie aan te gaan en kinderen te krijgen. De cijfers spreken voor zich. Onder de 40-plussers heeft 90 procent van de mannen en 95 procent van de vrouwen ooit samengewoond en 80 procent van de mannen en 85 procent van de vrouwen heeft samengewoond met een kind.’

Ondanks de individualisering blijven we het belangrijk vinden om een relatie aan te gaan en kinderen te krijgen. Dirk Luyten, Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen

Welke uitdagingen zijn er voor de overheid om in te spelen op gezinnen? ‘We merken dat beleidsmakers minder spreken over gezinnen, omdat het zo moei-

lijk is om hen te definiëren. In sommige domeinen voeren zij zelfs een post-gezinsbeleid, waarbij er geen onderscheid wordt gemaakt tussen gezins- en andere relaties. Men spreekt bijvoorbeeld in de bijzondere jeugdzorg over de personen in het ondersteunend netwerk. Maar wij pleiten net voor een meer expliciet gezinsbeleid, want gezinsrelaties zijn toch fundamenteel anders dan sociale relaties. Ze zijn minder vrijblijvend en meer zorggericht. Daarom moeten we zicht krijgen op hoe gezinnen functioneren en hoe we ze kunnen ondersteunen. Hoe pakken we de vermaatschappelijking van de zorg aan? Wat met de combinatie van werk, gezin, mantelzorg, huishouden en me-time? Wat zijn de rechten en plichten van plusouders? Wat als een kind deel uitmaakt van twee gezinnen? Hoe verhouden die gezinnen zich dan ten opzichte van elkaar? Dat zijn allemaal kwesties waarrond de overheid een helder gezinsbeleid moet uitbouwen.’ Leen Grevendonck

Het volledige onderzoek kun je nalezen in het boek ‘Het gezin in Vlaanderen 2.0’, Dirk Luyten e.a. (red.), Garant, 2017, 311 pagina’s.

Gezinnen in Vlaanderen

1970

Alleenwonende 240 000

857 000

Gehuwd paar met kind

835 000

2016

635 000

Gehuwd paar zonder kind 631 000

446 000

Ongehuwd paar met kind 16 000

190 000

Ongehuwd paar zonder kind 26 000

166 000

Alleenstaande ouder 83 000

226 000

Andere 55 000

42 000 Bron: Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen - Illustratie: Rutger Van Parys

ÂŹ post

Visie ÂŹ vrijdag 16 juni 2017

VACATURE M/V

UW GEDACHT

Maximumfactuur

Ik krijg regelmatig inspuitingen in mijn oog voor de behandeling van maculadegeneratie. In mijn rechteroog mag ik dit jaar nog drie inspuitingen krijgen waarvoor terugbetaling geldt. Maar de inspuitingen die ik dit kalenderjaar nog moet krijgen in mijn linkeroog moet ik volledig zelf betalen. Het aantal dat wordt terugbetaald, heb ik al opgebruikt. Ik heb een document ondertekend dat ik akkoord ga met deze regeling. Dat zal mij veel geld kosten. Er is wel de maximumfactuur. Worden de inspuitingen die ik volledig uit eigen zak moet betalen, daarvoor meegeteld?

Beweging.net zoekt â&#x20AC;˘ Management Assistent (M/V) Voltijds â&#x20AC;&#x201C; contract onbepaalde duur â&#x20AC;&#x201C; Schaarbeek 0HHU LQIR ZZZ EHZHJLQJ QHW vacatures

ACV-Openbare Diensten zoekt â&#x20AC;˘ Communicatiestrateeg en - coĂśrdinator (m/v)

ĂŹĂŹĂŹ :LOO\ 6WX\FN 6WHUUHEHHN

Medische kosten die de ziekteverzekering niet terugbetaalt, komen ook niet in aanmerking voor de maximumfactuur. Als je niet voldoet aan alle voorwaarden voor terugbetaling van de inspuitingen bij maculadegeneratie, dan kunnen die kosten jammer genoeg niet meetellen voor de maximumfactuur.

Voltijds â&#x20AC;&#x201C; onbepaalde duur â&#x20AC;&#x201C; Brussel 0HHU LQIR ZZZ DFY openbarediensten.be

CM zoekt â&#x20AC;˘ Paramedicus kinesist â&#x20AC;˘ Paramedicus ergotherapeut

What Matters To You

0HHU LQIR RYHU GH]H HQ DQGHUH vacatures op www.cmjobs.be

Welzijnszorg zoekt â&#x20AC;˘ Stafmedewerker politiek Voltijds â&#x20AC;&#x201C; onbepaalde duur - Brussel

â&#x20AC;˘ Stafmedewerker armoedebeleid Voltijds (80 % bespreekbaar) â&#x20AC;&#x201C; onbepaalde duur - Brussel

ĂŹĂŹĂŹ 0LHNH 9DQGRUSH

NIP-test (1)

Een veralgemening van de terugbetaling van de NIP-test roept volgens CM-voorzitter Luc Van Gorp ethische vragen op. De gedachte dat mensen alleen nog perfect mogen zijn, stoort ook mij. Het is niet dat kinderen met het syndroom van Down een vegetatief of pijnlijk leven leiden. Ze begrijpen zelfs deze pijnlijke discussie en worden gewaar dat er mensen zijn die vinden dat ze beter niet geboren waren. ĂŹĂŹĂŹ %ULJLWWH 1DFNDHUWV YLD )DFHERRN

Met ons woonzorgcentrum Ambroos in Hofstade deden wij graag mee aan de internationale What Matters To Youdag. Een dag waarop we zorgverleners stimuleren om nog meer dan anders aandacht te hebben voor de mens achter de zorgvrager. Hoewel we daar eigenlijk geen project voor nodig hebben. Onze medewerkers hebben elke dag oog voor de wens van de bewoner. Toch namen we de uitdaging aan, en gingen we nog een stapje verder. We deden een oproep aan alle medewerkers om te bevragen wat bewoners graag eens zouden doen, kleine dingen of grotere dingen. Daar zijn mooie initiatieven uit gevolgd. Een man die 62 jaar orgelist was, ging onlangs op bezoek

Voltijds â&#x20AC;&#x201C; onbepaalde duur â&#x20AC;&#x201C; regio Vlaams-Brabant

in zijn kerk, terwijl zijn dochter zijn favoriete lied speelde. Een andere bewoner ging graag een frietje eten in de frituur van de kleindochter. Een vrouw wilde graag haar vroegere appartement nog eens gaan bekijken voor het werd afgebroken. En we organiseerden een optreden linedansen waardoor een bewoner de nieuwe hobby van haar zus leerde kennen. Het zorgde voor veel ontroerende momenten, twinkelingen in de ogen.

NIP-test (2)

Het gaat er niet om dat mensen perfect moeten zijn, er scheelt aan iedereen wel iets. Ik vind de terugbetaling van de NIP-test wel een goede zaak. Afhankelijk van het resultaat beslist iedereen nog altijd in alle eer en geweten wat hij of zij met het resultaat aanvangt. Ik heb er begrip voor dat niet iedereen de zorg voor een kind met het syndroom van Down ziet zitten. Misschien is het ook het grote onbekende dat velen afschrikt. Maar ik doe mijn petje af voor wie dagelijks met hart en ziel de zorg voor mensen met het syndroom van Down opneemt. ĂŹĂŹĂŹ $QQ YLD )DFHERRN

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

0HHU LQIR ZZZ ZHO]LMQV]RUJ EH

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat. 1. CafĂŠ; 2. voornemen; 3. slingerplant; 4. Griekse wijsgeer; 5. deel van een boom; 6. vaartuig; 7. plaats in ItaliĂŤ; 8. Franse wijnsoort; 9. vis; 10. nauwgezet; 11. dans; 12. betaalplaats; 13. opslagplaats; 14. Italiaans gerecht.

Wedden dat ...

K O R N O T E G

2 H P O L U A N D 3

E A V A N

P A

A N T V O

E R A O O D

6 R B D O E O T 7

T E U N R W IJ N

... jij als mantelzorger op www.ma-zo.be de kracht vindt om de zorg vol te houden?

8 M A E D N O C T 9 W B E A A Z R S 10 S IJ T N 11 L

P A

A E N G O

12 N K A Z S S O A 13 L N O O D D S A 14 P

A Z

Z R A S ÂŠ De Puzzelaar

ni 23 ju n a de

dag v zorg el mant

Registreer je vandaag nog op www.ma-zo.be en maak kans op het boek â&#x20AC;&#x2DC;Klein geluk voor de mantelzorgerâ&#x20AC;&#x2122; van Maria Grijpma en Inge Jager.

Check www.ma-zo.be voor alle activiteiten.

Het citaat is van W. Shakespeare: â&#x20AC;&#x153;Onthoud je van veroordelen, want we zijn allen zondaarsâ&#x20AC;?.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Met kunstgebit naar de tandarts

‘Verzorg valse tanden even goed als echte’ Om je gebit gezond te houden ga je minstens een keer per jaar naar de tandarts. Maar is zo’n jaarlijks tandartsbezoek nuttig als je een kunstgebit of implantaten hebt? ‘Valse tanden hebben evenveel verzorging nodig als gewone tanden’, zegt tandarts Marc Capiau.

Een jaarlijks bezoek aan de tandarts is een must, ook met implantaten of een tandprothese. Door een jaarlijks tandartsbezoek betaal je later minder remgeld op bepaalde behandelingen en heb je recht op een bet e r e t e r u gb e t a l i n g v a n tandprothesen.

Wat is een implantaat?

gevoeliger voor ontstekingen dan gewone tanden. Een implantaat is een dure investering, zorg er dus voor dat het lang meegaat.’

Wat is een tandprothese? ‘De meest gebruikte tandprothesen zijn de klassieke kunstgebitten zoals van opa en oma. Ze vervangen een hele rij tanden en je kunt ze uitnemen. Een tandprothese wordt op maat gemaakt van de patiënt. Er bestaan ook tandprothesen die vastgeklikt worden op implantaten.’ Violet Corbett Brock

arc Capiau ziet dagelijks kunstgebitten en implantaten in de woonzorgcentra die hij bezoekt. ‘Mensen denken soms dat ze met valse tanden meer op hun gemak zijn. Niets is minder waar. Een kunstgebit vergt een grote investering. Verzorg het dus goed.’

Waarom naar de tandarts? ‘Als je geen echte tanden meer hebt, krimpt het bot van je kaakbeen. De structuur van je mond verandert en je prothese zit op den duur niet meer goed. Bij een controle kunnen we dit gemakkelijk verhelpen.’

‘Een implantaat is een kunstwortel uit titanium die in het kaakbeen geschroefd wordt. Op die Tandarts ‘We kijken ook het kunstgebit kunstwortel plaatst de tandMarc Capiau arts een kunsttand. Een imzelf goed na. Is het beschadigd? plantaat zit vast in de mond, je kunt hem Wordt het goed gereinigd? We raden mener niet uithalen. Implantaten zijn duur en sen aan het gebit dagelijks te poetsen met de behandeling is ingrijpend.’ een protheseborstel en een neutrale handzeep. Gebruik geen tandpasta, die kan de Waarom naar de tandarts? kunststof beschadigen. En bewaar je pro‘Een implantaat behandel je als een gewo- these ’s nachts droog. Steek je kunstgebit ne tand: goed poetsen en tandsteen laten niet in een glas water, dat is een broeihaard verwijderen. Tandplak veroorzaakt ontste- van bacteriën.’ kingen en tandsteen vreet het bot weg. Het tandvlees krimpt. Als je geen actie onder- ‘Tot slot onderzoeken we de mond op verneemt, komen de tanden en implantaten wondingen, ontstekingen, schimmels en los en vallen ze uit. Implantaten zijn nog ziektes.’

Terugbetaling van tandprothesen Hoeveel krijg je terugbetaald van je tandkosten? Voor een aantal ingrepen hangt dit af van het mondzorgtraject: wie regelmatig een tandarts bezoekt, krijgt een betere terugbetaling. Regelmatig betekent dat je het voorgaande kalenderjaar tandzorg kreeg die terugbetaald werd door de verplichte ziekteverzekering. Verplichte ziekteverzekering De tegemoetkoming vanuit de verplichte ziekteverzekering geldt enkel voor uitneembare prothesen. Voor volwassenen is er een terugbetaling vanaf 50 jaar. De leeftijdsvoorwaarde vervalt bij bepaalde aandoeningen of in welbepaalde situaties. Na zeven kalenderjaren is er een nieuwe tegemoetkoming mogelijk. CM-diensten en -voordelen De tegemoetkoming uit de CM-diensten en -voordelen geldt voor een vaste prothese (kronen, bruggen en implantaten) en een uitneembare pro-

these. Je ontvangt een terugbetaling van 20 procent van de kosten: • met een maximum van 360 euro per twee kalenderjaren als je jonger bent dan 19 jaar; • met een maximum van 180 euro per twee kalenderjaren als je 19 jaar of ouder bent. Een voorwaarde is dat je geen terugbetaling krijgt van de verplichte ziekteverzekering en dat de prothese wordt geplaatst door een erkende tandarts. CM-MediKo Plan Je kan je met het CM-Medikoplan extra verzekeren tegen hoge medische kosten buiten een hospitalisatie. Voor uitneembare en vaste tandprothesen (implantaten, kroon- en brugwerk) krijg je tot 500 euro per kalenderjaar terugbetaald, ongeacht of er een wettelijke tegemoetkoming was. www.cm.be/tanden

Behoud je echte tanden ‘Het beste is om je echte tanden te behouden. Vroeger gingen tandartsen sneller over tot het trekken van tanden. Nu proberen we een tand zo veel mogelijk te redden. In woonzorgcentra zien we meer mensen met hun oorspronkelijke gebit. Het is de beste oplossing zolang de tanden goed verzorgd blijven. Een verwaarloosd gebit zorgt snel voor problemen.’ Bram Dehouck

Hoe vaak ga jij al met je kunstgebit naar de tandarts? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

DE VOORZET

Het is een van de voorstellen uit een veel langer standpunt dat de gezondheidseconoom schreef voor de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Er is dus zeker nuance in het debat, maar sta mij toch toe om kritische bedenkingen te hebben bij het principe van belonen. Of straffen, zo je wil. Want beloon je mensen die gezond leven door ze een korting te geven, dan straf je alle anderen die de korting niet krijgen.

Ik ben de eerste om toe te geven dat we veel meer moeten inzetten op preventie. Ons gezondheidszorgsysteem is vandaag te veel georienteerd op ziekte. We lossen de problemen op als ze zich stellen. Veel beter - en ook veel goedkoper - is voorkomen dat mensen ziek worden. Maar aan preventie doe je niet door mensen te straffen of te belonen voor keuzes die ze gemaakt hebben. Simpelweg omdat mensen niet altijd de keuze hebben tussen een gezonde en een ongezonde levensstijl. Als iedereen in jouw omgeving rookt, is het als individu veel moeilijker om een andere keuze te maken. Als fastfood rondom jou de norm is, wordt de keuze voor gezonde voeding een stuk moeilijker. En als je naast een autostrade woont, kun je niet anders dan veel fijn stof inademen. Gezondheid hangt samen met de omgeving waarin je leeft. Gezondheid bereik je dan ook

het best door een omgeving te creëren waarin mensen de gezonde keuzes maken. In de plaats van te straffen of te belonen, vragen we ons beter af waarom we vandaag nog altijd zo makkelijk sigaretten of alcohol kunnen kopen. Of waarom onze mobiliteit vandaag nog altijd zo sterk gericht is op autoverkeer en minder op betere fietspaden of openbaar vervoer. Het is toch vreemd. Als samenleving geven we het individu eerst de vrijheid om gezonde of ongezonde keuzes te maken. Maar achteraf zouden we hem of haar wel afrekenen op die keuzes. De perfecte mens bestaat niet en zal nooit bestaan. Net daarom moeten we de gezonde keuze veel evidenter maken. Als gezondheidsfonds wil CM de gezondheid van al haar leden bevorderen. Bepaalde groepen straffen of belonen ondergraaft de solidariteit die daarvoor nodig is. Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

Stefan Dewickere

‘Geef gezonde burgers korting op hun ziekenfonds.’ Zo berichtte de krant De Standaard deze week over een voorstel van een gezondheidseconoom. Het idee? Wie niet rookt, regelmatig sport of gezond eet, zou daarvoor beloond worden in de vorm van een korting op de ziekteverzekering. Een gezonde levensstijl spaart de ziekteverzekering namelijk veel kosten uit.

CMziekenfonds

KORTING GEVEN IS GEEN PREVENTIE

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Hoe kweek je goede gewoonten?

3 appels en 8 uur slaap Snoepen, roken, nagels bijten … Iedereen wil zijn slechte gewoonten inruilen voor goede, maar gemakkelijk is dat niet. Hoe lang duurt het om zulke gewoonten te veranderen? Hoe pak je dat aan? Ik ging veertig dagen lang de uitdaging aan.

lapen. Ik doe niets liever. Toch kruip ik altijd te laat in bed. Nog een aflevering meepikken of even op de smartphone scrollen. En elke ochtend vervloek ik mezelf weer. Het is een slechte gewoonte die ik maar niet kwijtraak. Bijna iedereen heeft het moeilijk om zijn gewoonten te veranderen. Gewapend met de tips van CM-psychologe Nathalie Deschepper wil ik acht uur slapen per nacht

en dagelijks drie stukken fruit eten. Drie meer dan ik er nu eet.

DAG

Als je een gewoonte wil aan- of afleren, is motivatie het belangrijkste. ‘Er zijn verschillende niveaus van motivatie’, legt Nathalie uit. ‘Als je enkel voor het artikel meer fruit wil eten, zal het nadien waarschijnlijk geen gewoonte blijven, want dat is externe motivatie. Vind je het zelf belangrijk om gezond te eten en vind je fruit echt lekker, dan heb je veel meer kans om er een gewoonte van te maken.’ Nathalie leest me goed. Verdorie. Dit artikel is inderdaad mijn grootste drijfveer. Ik eet al vrij gezond. En hoewel ik eens graag in een appel bijt, eet ik liever mijn zakje paprikachips. Gemakkelijk zal het niet worden.

DAG

Ik speel met vuur. Voor het slapengaan eet ik snel twee stukken fruit

fruit. Ik bedenk ook een slaapritueel. Om 22 uur sluit ik de laptop, poets ik mijn tanden en kruip ik het bed in. Een halfuurtje later moet ik in dromenland zijn, want om half zeven loopt mijn wekker af.

DAG

Lap. Het is gebeurd. Een uitstapje naar de zoo, en mijn fruitmand vergeten. De hele dag niet aan fruit gedacht. De uitdaging is mislukt. ‘Een misstap is geen ramp’, stelt Nathalie me gerust. ‘Vooral de manier waarop je erover denkt, is belangrijk. Herpak je onmiddellijk. Je begint niet weer van nul. Wil je iets afleren, bereid je dan voor op moeilijke momenten. Bedenk wat je zult doen om die op te vangen.’

DAG

Ik had mijn vrienden op voorhand gewaarschuwd: Om half elf moet ik in bed liggen. Het haalde niets uit. Ze overtuigden mij om nog iets te drinken. We zien elkaar al zo weinig. Van je vrienden moet je het hebben. ‘Je kunt veel steun halen uit je omgeving.’ Nathalie wijst mijn vrienden terecht. ‘Vertel je vrienden en familie waar je mee bezig bent, en waarom je het doet. Zij kunnen je aanmoedigen en controleren. Zo is het voor hen duidelijk waarom je geen laatste pintje drinkt.’

DAG

Guy Puttemans

om mijn achterstand in te halen. ‘Probeer je voor te bereiden hoe je de gedragsverandering concreet w il aanpakken’, raadt Nathalie aan. ‘Weet op voorhand wat je wil doen, waarom en wanneer.’ Vanaf nu eet ik bij elke maaltijd een stuk

Het zou 21 dagen duren om een gewoonte aan of af te leren volgens bepaalde bronnen. Niets van. Ik moet mezelf tot de orde roepen als ik in de zetel zit zonder een banaan, of als ik mezelf weg moet sleuren van de laptop. ‘Voor sommigen kan het 21 dagen duren om een gewoonte te kweken, voor anderen langer’, treedt Nathalie me bij. ‘De tijdsduur hangt af van persoon tot persoon. Wat wil je precies aan- of afleren? Hoe sterk

is je motivatie? Is het noodzakelijk om te veranderen of niet? Er is geen pasklaar antwoord.’

DAG

Ik geniet al dertig nachten van ongeveer acht uur slaap. Ongeveer. Mijn gsm ligt naast mij op te laden. Als ik een berichtje krijg, antwoord ik om niet onbeleefd te zijn. Zo ga ik soms een kwartiertje over mijn deadline. ‘Je hoeft jezelf niet uit te dagen’, zegt Nathalie. ‘Leg je gsm ergens anders. De kat bij de melk zetten is nergens goed voor. Nog een tip: zoek uit waarom je een slechte gewoonte aanhoudt en probeer een alternatief te vinden. Snoep je veel als je droevig bent? Ga eens sporten, voor veel mensen werkt dat ook.’ Ik vervang mijn zakje chips door zoet fruit, zoals aardbeien, kersen of meloen. Dat is nog altijd snoepen, maar dan wat gezonder.

DAG

Op enkele struikelpasjes na heb ik de veertig dagen gehaald. Heb ik nieuwe gewoonten gekweekt? Ik denk het niet. ‘s Middags is mijn stuk fruit nog geen vaste waarde. En de computer gaat niet automatisch uit om 22 uur. Maar ik ben me er wel bewuster van geworden dat ik gezonder kan leven. Als ik verder doe met wat minder strikte regels, kan ik er wel een gewoonte van maken. Geloof ik. Michiel Verplancke

HUISDOKTER

WAAROM SNEL NAAR DE DOKTER NA EEN BEET?

Wat is een bijtwonde? Kreeg je een beet van een dier of persoon, dan kun je er een wonde aan overhouden. Microben kunnen via het speeksel de wonde binnendringen. Je hebt veel kans om een bacteriële infectie op te lopen, zeker na een beet van een mens of kat. Mensen kunnen ook hepatitis of hiv doorgeven. Dieren zoals honden, apen of vleermuizen kunnen je met hondsdolheid besmetten. Hoe herken je het? Je huid kan rode of blauwe plekken vertonen en kan oppervlakkig beschadigd, opengescheurd of doorprikt zijn. In dat geval is een tand diep in de huid gegaan en zie je een gaatje. Bijtwonden kunnen sterk bloeden en veel pijn doen. Een rode of warme

huid, zwelling, pijn of koorts is een signaal van een infectie. Soms kan een pees, gewricht, zenuw of bot beschadigd zijn. Sterk beschadigd weefsel kan zwart kleuren en afsterven. Wat kun je zelf doen? Spoel de wonde meteen enkele minuten onder stromend water om infecties te vermijden. Spoel niet te lang, anders geneest de wonde minder goed. Stelp het bloeden met een steriel verband of propere doek. Dek een open wonde af. Kijk na of je ingeent bent tegen tetanus. Loop je risico op hondsdolheid, spoel de wonde dan een kwartier met water en zeep en ontsmet hem met 70 procent alcohol. Contacteer meteen je arts. Wanneer naar de dokter? Gebeten door een giftig dier? Doe niets en contacteer meteen de dokter of het Antigifcentrum. Contacteer bij risico op hondsdolheid ook onmiddellijk

je arts. Die zal je indien nodig doorverwijzen. Ga in andere gevallen na de eerste zorg zo snel mogelijk naar de huisarts. Die zal de wonde spoelen, ontsmetten en indien nodig hechten. Wonden ouder dan acht uur, geïnfecteerde wonden of steekwonden worden niet gehecht. Zo kunnen de bacteriën weg. Als je laatste tetanusinenting meer dan tien jaar geleden is, wordt het vaccin herhaald. Indien nodig moet je antibiotica innemen. Als een pees, gewricht, zenuw of bot beschadigd is of als je risico loopt op hepatitis B of C, hiv of hondsdolheid, dan zal de dokter je doorverwijzen naar een specialist. Elise Rummens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

Voelt een dier zich bedreigd of loopt een spel of vechtpartij uit de hand, dan kun je een bijtwonde oplopen. Zorg dat de wonde niet infecteert.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Veilig spelen met huisdier

‘Hond is geen pluchen beest’

Geen pluchen beest

Een misstap is geen ramp. Je begint niet weer van nul. CM-psychologe Nathalie Deschepper

Ellen: ‘Lenke speelt het liefst met Zazou. Zazou verdraagt veel. Lenke wilde haar ooit poppenkleren aantrekken. Dat mocht ze niet van mij. Nala is nukkiger. Kom je te dicht of stoor je haar als ze slaapt, dan durft ze te happen.’ Christine Halsberghe: ‘Een slapende hond een kus geven, eten afpakken, met de hond vechten om speelgoed, kleine dingen kunnen snel een beet of krab opleveren. Een dier verdraagt veel van een kind, maar wat je zelf niet graag hebt, zal een dier ook niet fijn vinden. Leer je kind hoe je respectvol omgaat met dieren. Reageer als je kind een dier aan de staart trekt of slaat. Als het dier slaapt of eet, laat het met rust. Een dier is geen pluchen beest. Leer je dier daarnaast dat springen niet mag en dat het enkel eten krijgt als beloning, niet als hij het afneemt van een kind. Geef het geen oud kinderspeelgoed, zo vermijd je verwarring.’

Signalen herkennen

Guy Puttemans

Ellen: ‘Als Nala iets niet graag heeft, gromt ze. Zazou geeft minder signalen. Maar als ze wegloopt, is het genoeg. Lenke wilde vroeger soms mee in de bench. Ik heb haar uitgelegd dat de bench Zazou haar plekje is.’

Lieven Van Assche

‘Wij hebben een hele beestenboel’, lacht Ellen Durinck (36), mama van Lenke (7). ‘Drie katten, twee kippen, goudvissen en parkieten. En honden Nala en Zazou.’ Lenke schiet goed op met Zazou. ‘Maar het blijft een dier, leg ik haar uit.’ Dierenarts Christine Halsberghe gaat akkoord: ‘Leer je kind de grenzen van een dier kennen. Zo vermijd je krabben en beten.’

‘Niemand wordt graag voortdurend geaaid, ook een dier niet. Dieren hebben rust nodig. Een hond speelt graag, maar niet altijd.

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Ellen Durinck: ‘Onze honden, Nala (l.) en Zazou, mogen in de zetel. Dat is oké. We verzorgen onze dieren goed.’ Dan gaat hij weg of gromt hij. Leer je kind de signalen herkennen en de grenzen van het dier respecteren.’

Leer je dier kennen Ellen: ‘Ooit kwam Lenke jammerend bij mij. Onze kat Sloeber had haar gekrabd. Lenke had hem op zijn buik geaaid, ook al weet ze dat een kat dat niet altijd fijn vindt.’ ‘Achterhaal wat een dier niet leuk vindt. Zo vermijd je problemen. Een kat hangt niet graag met zijn achterwerk naar beneden. Als je een konijn van bovenaf benadert, voelt het zich bedreigd. Weet ook dat een dier een spel niet altijd begrijpt en instinctief reageert. Als een kind met de vingers beweegt boven een kat, zal het dier springen. Een spel kan snel schrammen opleveren.’

Hygiëne

‘Kusjes geven, aaien of je dier meenemen in bed, veel mensen vinden dat leuk. Het is ook geen probleem als het dier gezond is en geen parasieten heeft. Ga geregeld met je dier naar de dierenarts en laat het ontwormen.’

Zorg voor je huisdier Ellen: ‘Vroeger hadden we een hamster. De afspraak was dat Lenke ervoor zou zorgen. Toch kwam de zorg bij ons terecht. Lenke helpt wel waar ze kan: ze doet de hondendrollen van het gras en ze geeft de vissen, vogels en kippen eten. Dat doet ze graag.’ ‘Kinderen vragen vaak naar dieren. Maar zorgen voor een dier is niet evident voor een jong kind. Een dier in huis halen, moet je als ouder zelf zien zitten. De zorg zal deels bij jou terechtkomen. Betrek kinderen wel. Ze leren er veel uit.’ Anneleen Vermeire

Ellen: ‘Onze honden mogen in de zetel. Nala slaapt in de bench, Zazou slaapt achteraan op ons bed. Lenke krijgt ook graag kusjes van Zazou. Voor mij is dat oké. We verzorgen onze dieren goed.’

www.thebluedog.org www.kindengezin.be Lees ook De huisdokter over bijtwonden op pag. 8.

HOE GAAT HET MET U?

Mag apotheker voorgeschreven geneesmiddel wijzigen?

In ons land mag de apotheker niet op eigen houtje beslissen om een ander geneesmiddel dan vermeld op het voorschrift aan de patiënt mee te geven. Is dat geneesmiddel tijdelijk niet meer beschikbaar, dan moet hij overleggen met je behandelende arts over een alternatief. Is je arts niet bereikbaar, dan kan de apotheker in noodgevallen een product met hetzelfde actieve bestanddeel, in eenzelfde dosering en aantal van een andere firma afleveren. Hij moet deze wijziging wel zo snel mogelijk melden aan je arts.

Antibiotica en schimmelwerende producten zijn uitzonderingen. Schrijft je arts zo’n geneesmiddel voor, dan moet de apotheker een geneesmiddel geven uit de groep van de goedkoopste producten. Dat kan een generisch geneesmiddel zijn, maar het kan evengoed een ander merkgeneesmiddel zijn. Je arts kan een geneesmiddel op stofnaam voorschrijven. Naast de stofnaam vermeldt hij ook de toedieningsvorm, de sterkte, de dagelijkse dosis en het aantal eenheden per doos of de duur van de behandeling. Ook in dat geval moet de apotheker het geneesmiddel afleveren uit een groep van de goedkoopste producten die aan het voorschrift voldoen.

David Samyn

Als je arts je een geneesmiddel voorschrijft, dan moet de apotheker je het medicijn afleveren dat op het voorschrift vermeld staat. Behalve bij antibiotica en schimmelwerende producten.

‘Creativiteit zit in mijn bloed’ ‘Ik zie de ene na de andere collega met pensioen gaan’, zegt Marleen Adins (61) uit Kortrijk. ‘Dat doet mij stilaan dromen van mijn eigen pensioen. Creativiteit zit in mijn bloed, en tijdens mijn pensioen wil ik dat weer oppikken. Ik ga me inschrijven aan de kunstacademie. Vooral keramiek en aquarel interesseren me.’ Laat weten wat jou bezighoudt. Reageer via bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

¬ hoe gaat het met u?

KNIPSELS Tegemoetkoming hulp aan bejaarden

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Vrijwilliger in het ziekenhuis

Fatime maakt patiënten wegwijs

CM-Zorgkas behandelt de nieuwe aanvragen voor de tegemoetkoming hulp aan bejaarden. Deze tegemoetkoming wordt toegekend aan mensen ouder dan 65 met een verminderde zelfredzaamheid van zeven punten of meer én een beperkt inkomen. Het bedrag hangt onder meer af van de zorgzwaarte, de gezinssamenstelling, het gezinsinkomen en het vermogen. Je moet je bijdrage voor CM-Zorgkas wel betaald hebben.

De aanvraag voor de tegemoetkoming hulp aan bejaarden kan alleen online via www.vlaamsesocialebescherming. be/ethab. Voor hulp bij de aanvraag kun je terecht bij CM-Zorgkas of bij de dienst Maatschappelijk Werk van CM. Meer info: www.cm.be/zorgkas Contact: contactzorgkas@cm.be of 078 15 40 40

Voordelige zonnebril op sterkte

Niet alleen je huid maar ook je ogen moet je beschermen tegen de zon. Want ultraviolette straling kan ook het oog beschadigen. Kies voor glazen die groot genoeg zijn. Let er ook op dat de glazen voldoende donker zijn. Voor een zonnebril met dioptrieglazen geeft CM jaarlijks een tegemoetkoming. Die kun je niet combineren met een CM-tegemoetkoming voor een gewone bril in hetzelfde kalenderjaar. De tegemoetkoming bedraagt 50 euro tot de leeftijd van 18 jaar, 40 euro vanaf 19 jaar. Je moet de zonnebril wel kopen bij een erkende opticien of optometrist.

David Samyn

De tegemoetkoming hulp aan bejaarden maakt deel uit van de Vlaamse sociale bescherming. Ook de zorgverzekering en het basisondersteuningsbudget behoren daartoe.

Fatime Vanneste: ‘Mensen ventileren hun zorgen bij mij. Dan worden ze rustiger.’

Fatime Vanneste (53) uit Marke maakt mensen wegwijs in het ziekenhuis AZ Groeninge in Kortrijk. ‘De energie die je erin steekt, krijg je dubbel en dik terug.’

waalf jaar geleden kwam mijn mama regelmatig naar het ziekenhuis voor chemotherapie. Ze ontmoette hier de vrijwilliger Maurice. Hij maakte een praatje met haar, bracht haar koffie, hield haar gezelschap. Maurice betekende veel voor mama. Op vakantie stuurde ze hem altijd een kaartje. Zo’n vrijwilligerswerk wil ik later ook doen, dacht ik toen. Maar die gedachte raakte op de achtergrond door de drukte van een gezin en het werk. Onlangs kwam het idee weer bovendrijven en ik ging naar een infodag van AZ Groeninge. Na enkele gesprekken kon ik aan de slag.’

Geruststelling ‘Ik ben een wegwijzer in het ziekenhuis. Als patiënten zich registreren aan het onthaal, krijgen ze een formulier met de route die ze moeten volgen. Sommige mensen zijn onder de indruk van het ziekenhuis en nerveus voor de afspraak met de arts. Als ik hen zie twijfelen, spreek ik hen aan. ‘Zal ik je helpen’, vraag ik. Dan klaart hun gezicht op, het is een geruststelling dat iemand hen zal begeleiden.’

Zorgen ventileren ‘Terwijl ik mensen naar hun bestemming breng, leg ik het routesysteem uit. Het werkt via kleuren en letters, eigenlijk kun je niet verdwalen in het ziekenhuis. Soms ontstaat er een babbeltje. Door even hun zorgen te ventileren, worden mensen rustiger. Ze voelen zich meer op hun gemak. Eenmaal ter plekke stel ik soms voor om

te wachten tot die patiënt aan de beurt is. Bepaalde patiënten herkennen je na een tijd. Nu ken ik mijn weg, hoor, zeggen ze dan.’

Popelen ‘Als wegwijzer ben ik herkenbaar aan mijn schort en mijn badge. Ik wandel rond en kijk mensen aan, waardoor ze me gemakkelijk een vraag stellen. Ik ontmoet voortdurend andere mensen in andere situaties, doorheen alle afdelingen van het ziekenhuis. Van de patiënten en de bezoekers krijg ik veel dankbaarheid. En ik ervaar veel respect van het personeel. Het geeft een enorme voldoening. Door andere mensen te helpen krijg ik zelf meer energie. Ik sta telkens te popelen om naar het ziekenhuis te komen.’ Bram Dehouck

www.cm.be/bril

Screening darmkanker vanaf 55 jaar

Het Bevolkingsonderzoek om dikkedarmkanker op te sporen, startte in 2013 voor Vlamingen vanaf 56 tot 74 jaar. Om de twee jaar worden ze uitgenodigd om zelf een stoelgangstaal te bezorgen aan een labo voor onderzoek. Nu wordt het Bevolkingsonderzoek met een geboortejaar uitgebreid. Ben je dit jaar al 55 geworden, dan valt binnenkort een uitnodiging om deel te nemen in je bus. De anderen krijgen een brief rond hun verjaardag. Je beslist zelf of je meedoet. Sinds de start van het Bevolkingsonderzoek wordt een vijfde meer kankers gevonden. Vaak wordt de kanker nog in een vroegtijdig stadium ontdekt, waardoor de kans op genezing vergroot en een intensieve behandeling meestal niet nodig is. www.bevolkingsonderzoek.be

5-daagse reis naar de Eifel Logeer tussen de wijnbergen

Ontdek het prachtige gebied van de Eifel tijdens deze 5-daagse busreis. Verken onder meer het omwalde stadje Ahrweiler, de koudwatergeiser in Andernach en de Drachenfels. Naast het Eifel-gebied bezoek je ook Keulen met haar indrukwekkende Dom. Je verblijft in het driesterrenhotel Lochmühle in het wijndorp Mayschoss midden tussen de wijnbergen. Prijs en periode: Van 25 tot 29 september 2017 voor 658 euro. Beperkt aantal singles zonder supplement. Je kan opstappen op de bus in Dendermonde of Sint-Niklaas.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc-werkvakanties Als vrijwilliger naar de zon

Heb jij zin in een buitenlands avontuur als vrijwilliger? Wij zoeken nog enkele enthousiaste medewerkers die in onze hotels in Zwitserland en Tsjechië willen meehelpen in de schoonmaak-, restaurant- of animatieploeg. In ruil voor je medewerking bieden wij je kosteloos verblijf en transport, alsook een aangename werksfeer in een adembenemende omgeving. Interesse? Contacteer ons op werkvakanties@intersoc.be of via 02 246 47 44. Meer info via www.intersocwerkvakanties.be.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

NIP-test binnenkort terugbetaald

‘Ik zou Brecht niet kunnen missen’ Vanaf 1 juli wordt de NIP-test (bijna) gratis voor iedereen. Hadewich Wauters (47), moeder van een zoon met het syndroom van Down, stelt zich er ethische vragen bij. ‘Wie bepaalt er wie welkom is en wie niet?’, vraagt ze zich af. Een bemerking die ook CM-voorzitter Luc Van Gorp maakte (Visie nr. 11).

oen Brecht (14) net geboren was, kregen we de vraag: Wisten jullie het niet? Alsof het een verzachtende factor is als je het niet weet. Wat als binnenkort iedereen het kan weten? Zal de druk van de maatschappij om een kind met het syndroom van Down te aborteren nog houdbaar zijn? Ik vrees ervoor.’

‘Begrijp me niet verkeerd. Ik heb geen problemen met de NIP-test, maar bijna gratis voor iedereen? Er wordt zoveel bespaard op zorg. Investeer je dan niet beter in iets anders? Mij lijkt het logischer om risicogroepen te laten testen.’ ‘Natuurlijk zijn er ouders die op voorhand al zeker weten dat ze het kind zouden wegdoen. Zo’n beslissing respecteer ik ook wel, want het is niet altijd gemakkelijk. Ik moet Brecht constant in het oog houden. Meestal gebeurt er niets, maar dan staat hij plots bovenop de garage van de buren. Hij beseft het gevaar niet. De begeleiding die we in België krijgen, is gelukkig heel goed. Ik hoop dat het zo zal blijven. Zal ik bijvoorbeeld mijn verhoogde kinderbijslag verliezen als ik de test niet laat doen, of als ik beslis om mijn duur kind toch te houden? Wie weet wat de toekomst brengt.’

Beyoncé ‘Een positieve NIP-test stelt de ouders voor een zware keuze. Daarom is het belangrijk dat ze die geïnformeerd kunnen maken. Had ik de test gedaan, dan zou ik Brecht gehouden hebben. Of onder druk van mijn omgeving misschien niet. Maar dan zou ik me tot op vandaag schuldig voelen.’ ‘Als ik met iemand over mijn zorgen praat, klinkt het snel: Stuur hem naar een internaat. Maar dat wil ik niet. Ik zou Brecht niet kunnen missen. En hij is gelukkiger dan jij en ik. Hij schaamt zich ook nooit. Op het internet heeft hij laatst een muziekvideo van Beyoncé gezien. Nu doet hij voortdurend dat dansje na. Geweldig.’

Guy Puttemans

Risicogroepen

Hadewich Wauters: ‘Brecht is gelukkiger dan jij en ik. Hij schaamt zich nooit.’

NIP-TEST Wat is de NIP-test?

Voor wie is de test?

Aan de hand van een bloedtest spoort de NIP-test, of Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT), chromosomale afwijkingen op in het DNA van een ongeboren baby. Dat DNA is aanwezig in het bloed van de moeder. Vandaag speurt de test naar het syndroom van Down (trisomie 21), het Edwardssyndroom (trisomie 18) en het Patausyndroom (trisomie 13). NIPT vervangt de triple test en de combinatietest, die minder gevoelig zijn en vaak vals positieve resultaten geven met overbodige vruchtwaterpuncties tot gevolg.

Elke aanstaande moeder kan de test laten uitvoeren vanaf de twaalfde week zwangerschap. Dan is er genoeg DNA van de baby aanwezig in het bloed van de moeder. In enkele situaties bestaat de kans dat de test minder betrouwbaar is, zoals bij een sterk verhoogd gewicht van de moeder of wanneer een twee-eiige tweeling verwacht wordt.

NIPT geeft met 99,8 procent zekerheid aan of de baby een chromosoom 21 extra heeft. De toekomstige terugbetaling voorziet enkel in het opsporen van trisomie 21, niet van trisomie 13 of 18. Het is evenwel niet uitgesloten dat sommige labo’s die wel zullen screenen. In tegenstelling tot de vruchtwaterpunctie en de vlokkentest is hier geen gevaar voor een miskraam.

Wie kan de test uitvoeren? De arts die de zwangerschap opvolgt, meestal de gynaecoloog of de huisarts, schrijft NIPT voor in overleg met de aanstaande ouders. De arts moet hen goed informeren over wat ze van de test mogen verwachten en wat het gevolg is van een positieve NIP-test. Samen beslissen ze of het zin heeft om de test te doen.

Hoeveel kost het? Om het downsyndroom op te sporen via een bloedonderzoek krijgt het labo een honorarium van 260 euro. Daarvan be-

taalt de ziekteverzekering alles terug voor mensen met de verhoogde tegemoetkoming. Anderen betalen maximaal 8,68 euro uit eigen zak.Voor de consultatie waarin je huisarts of gynaecoloog na een informatief gesprek bloed afneemt, betaal je wel remgeld.

Kan ik nog andere testen laten uitvoeren? Per zwangerschap wordt slechts één test terugbetaald voor het opsporen van het syndroom van Down. Dat wil zeggen dat NIPT geen tweede maal mag aangerekend worden. Is de NIP- test positief, dan zal men meestal nog een vruchtwaterpunctie uitvoeren om zeker te zijn. Die wordt wel terugbetaald.

Wanneer? De geplande ingangsdatum is 1 juli 2017. De maatregel wordt pas geldig als het in het Belgisch Staatsblad is verschenen. www.cm.be/prenatale-testen

Michiel Verplancke

Uitslag solidariteitsactie Samana 2017 Vrijdag 19 mei werden in Brussel de winnende nummers getrokken van de solidariteitsactie Samana 2017. Kijk snel of je erbij bent. De loten worden opgedeeld in 16 series, in alfabetische volgorde, voorzien van de letters A tot en met R, met uitzondering van de letters I en O. Winnen een prijs in alle series: de nummers, zonder vermelding van een serieletter. Is het winnend nummer wel voorzien van een serieletter, dan betreft het enkel een winnend nummer in de door trekking bepaalde serie.

Prijzen voor gewone loten (groene kleur) Winnen een aankoopcheque Sodexo Ter waarde van 1 250 euro: A 218083 – B 202014 – C 128952 – D 188688 E 190498 – F 137269 – G 193861 – H 183085 J 155350 – K 143369 – L 149647 – M 116370 N 119443 – P 166867 – Q 229292 – R 198794 Ter waarde van 250 euro: In alle series het nummer 102350 – 161699 – 196930 – 220810 Ter waarde van 125 euro: In alle series het nummer eindigend op 1222 – 6405

Ter waarde van 50 euro: In alle series het nummer eindigend op 340 Ter waarde van 25 euro: In alle series het nummer eindigend op 066 – 471 – 528 – 883

Prijzen voor gratis omslaglot (blauwe kleur)

Ben je bij de gelukkigen, stuur dan je winnend lot naar Samana, dienst Tombola, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel. Vermeld je volledige naam en adres, zoals voorzien op de rugzijde van de tombolaloten. Ook op de briefomslag met het winnende lot vermeld je naam en adres.

Wint een Audi A4: Het omslaglot in serie C met het nummer 024857 Winnen een aankoopcheque Sodexo ter waarde van 25 euro: In alle series het nummer eindigend op 501

Samana is niet verantwoordelijk voor eventuele drukfouten. Bij betwisting wordt te rade gegaan bij gerechtsdeurwaarder Mevrouw Daryll Vaganée.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Ellen Mestdagh is al 12 jaar de ‘stem van het station’

‘Ik was te klein om treinbegeleider te worden’

14,5

Wouter Van Vooren

procent van het NMBS-personeel is vrouw

Op Ellens bureau staan zes grote computerschermen waarop ze vandaag de lijn Gent-Aalter in de gaten houdt. Ze zorgt dat de treinreizigers op elk moment de juiste informatie krijgen.

Ellen Mestdagh zorgt er al twaalf jaar voor dat wie vanuit Gent met de trein vertrekt, juist is ingelicht wanneer zijn trein aankomt, op welk spoor en of en waarom er vertraging is. ‘Ik heb altijd bij NMBS willen werken, net als mijn vader.’

of de mensen daar wel genoeg tijd hebben om in en uit te stappen. Op basis van wat wij zien, wordt er aangepast. Er klinkt soms kritiek omdat reistijden langer worden, maar ik denk dat die beter langer en realistischer worden, dan dat je als reiziger elke dag gefrustreerd bent omdat er weer vertraging is.’

et Seinhuis bij Gent Sint-Pieters is gloednieuw. Je ruikt de verf nog in de hal, nog niet alle plafonds zijn af. Maar in het zenuwcentrum, de seinpost, valt vooral de concentratie op. In de grote zaal zijn zo’n twintig mensen aan het werk. Hier zitten de verkeersleiders die het treinverkeer in goede banen leiden, maar ook de ‘verkeersinfobediendes’, onder de collega’s nog altijd speakers genoemd. Een ervan is Ellen Mestdagh.

Is het hier vaak stresserend? ‘Soms wel. Als het treinverkeer bijna volledig plat ligt bijvoorbeeld. Als er echt zware storingen zijn, nemen wij de aankondigingsborden manueel over. Dan moeten

Wat houdt de job van verkeersinfobediende juist in? Ellen Mestdagh: ‘Wij houden het treinverkeer op de lijnen in het oog: waar is er een spoorwijziging of extra stops of een gewijzigde samenstelling of vertraging. Van de vertragingen proberen we ook altijd zo snel mogelijk de oorzaak op te sporen, zodat we de reizigers de juiste informatie kunnen meegeven. En dan voeden wij de computer met informatie waardoor je die in elk station waar de trein stopt, hoort.’ De reden voor de vertraging opsporen is belangrijk. ‘Zowel voor de reizigers als voor onszelf. Als je merkt dat een bepaalde trein elke ochtend enkele minuten vertraging maakt op een bepaald station, moet je je afvragen

Ik merk tot mijn vreugde dat ik steeds meer vrouwelijke treinbestuurders aan de lijn krijg. Ellen Mestdagh

we zo snel mogelijk kunnen tonen wanneer de eerstvolgende trein naar een bepaalde bestemming vertrekt. Je weet dat de mensen dan smachten naar informatie. De stationschef hangt dan wel eens aan de lijn, want hij heeft reizigers die aan zijn mouw staan te trekken.’ Vroeger spraken jullie de aankondigingen zelf live in. Nu zijn de speakers vervangen door een computerstem. Waarom is dat? ‘Enkel in Brussel-Zuid doen de speakers de aankondiging nog zelf, omdat het zo’n ingewikkeld station is. Anders is het overal dezelfde computerstem. We noemen ze Emma, kort voor ‘Electronic Management of

Messages and Announcements’. Op elke stop hoor je dezelfde inhoud en zinsconstructies. Op deze manier is het eenduidig en duidelijker voor de reizigers. Anders had iedereen wel zijn eigen manier van dingen aankondigen. Ik deed tien jaar lang de aankondigingen op het station Gent-Dampoort. Ze zeiden altijd dat ik er wat suspense in bracht. Ik pauzeerde even voor ik zei hoeveel minuten vertraging er was.’ (lacht)’ Hoe werkt dat dan praktisch, om zinnen te vormen met de computer? ‘Een stemactrice heeft honderden kleine zinsneden ingesproken waarmee wij elke mogelijke zin kunnen maken. Als het heel snel moet gaan als alles in de soep draait, doen we nog wel eens een aankondiging zelf. Het is best jammer dat we dat niet altijd meer doen, want het speaken gaf toch wel iets extra’s aan de job.’ Gebeuren er soms leuke dingen met de intercom? ‘Iemand die ten huwelijk wordt gevraagd via de speaker, of als na een lange carrière afscheid wordt genomen van een treinbegeleider, dat gebeurt wel eens. Die persoonlijke toets moet kunnen.’ Hoe ben je bij de Spoorwegen terechtgekomen? ‘Mijn vader was een spoorwegman, en ik heb altijd hetzelfde willen doen. Ik ben hier begonnen in 2001 recht van de schoolbanken. Eigenlijk wilde ik treinbegeleider worden. Jammer genoeg was ik te klein. De spoorwegen zijn historisch gezien een mannenbastion. Tot ver in de jaren vijftig mochten vrouwen enkel administratieve functies opnemen. Dat zorgde ervoor dat

de uitrusting op alle oude treinen op mannenlengte was gemaakt: zo kon ik niet aan de sleutel om te trein te starten. Nu kan dat wel, maar intussen heb ik hier mijn plek gevonden.’ Er werken vandaag nog altijd maar 14,5 procent vrouwen bij de NMBS. ‘Nog altijd niet superveel, maar ons aantal stijgt wel. Zeker op de niet-technische diensten. Al zijn er ook vrouwelijke technici die aan de treinen en sporen sleutelen, en merk ik tot mijn vreugde dat ik steeds meer vrouwelijke treinbestuurders aan de lijn krijg. Maar we kunnen er nog gebruiken. Mensen tout court: de komende jaren gaan hier zoveel mensen met pensioen dat we minstens 2 000 nieuwe werknemers per jaar nodig hebben. Dat is immens veel.’ Jij bent hier ook vakbondsafgevaardigde, waarom? ‘Ook dat is een familietraditie, mijn vader was het ook. Het zat al van jongsaf in me. Op de middelbare school ging ik in de clinch met de directrice omdat ze het schoolreglement eenzijdig wilde wijzigen. Ze sommeerde mijn pa naar school om me op de vingers te tikken, maar hij trok zijn schouders op en zei: Ze heeft toch gelijk? Ik kan niet goed tegen onrecht en vind het belangrijk om op te komen voor collega’s die het moeilijker hebben om hun stem te laten horen.’ Kaatje De Coninck

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Onderteken het groot rapport van de regering-Michel Nog tot eind juni kan je het groot rapport van de regeringMichel ondertekenen. En hen zo aansporen het beter te doen in de komende twee jaar.

u de regering-Michel in de helft van haar ambtstermijn zit, lanceren ACV, ABVV en ACLVB een campagne waarin mensen hun ongenoegen kunnen uiten over het huidige beleid. ‘Want tot nu toe bakt de regering er niet veel van’, zegt ACV-voorzitter Marc Leemans. ‘De beslissingen die ze neemt, doen vooral de gewone mensen pijn. De indexsprong, langer werken, meer overuren en flexibiliteit op maat van de werkgevers. Ze zet het mes in landingsbanen en tijdskrediet en straft mensen die langdurig ziek zijn. Dan kom je vanzelf uit op een slecht rapport op sociaaleconomisch vlak. De komende maanden staan enkele belangrijke dossiers op de agenda, zoals de meerjarenbegroting en eerlijke fiscaliteit. We moeten de regering dan ook aansporen om dit beter en eerlijker aan te pakken.’

ACV

Onderteken het rapport op www.hetgrootrapport.be ‘Verzamel enkele collega’s en onderteken samen het Groot Rapport van de regering Michel’, moedigt het ACV aan.

Onderteken mee op

WWW.HETGROOTRAPPORT.BE DE FOCUS

LUIS IN DE PELS VAN TRUMP

Acvonline

het.acv

Ik schrijf dit stukje vanop de jaarlijkse conferentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) in Genève. Veel meer dan de binnenmuren van het vergadercentrum heb ik de voorbije dagen van die stad helaas niet gezien. Als woordvoerder van de werknemersgroep in de commissie die moet waken over de naleving van de internationale arbeidsnormen heb ik hier meer dan een dagtaak. Ik hoef er geen tekening bij te maken dat discussies met regeringen en werkgeversorganisaties over de toestanden in Guatemala, met zijn 75 moorden op syndicalisten, Turkije waar vakbonden onder zeer zware druk staan, Groot-Brittannië met zijn ondermaatse sociale zekerheid, Congo, Afghanistan en Libië met zijn kindsoldaten… niet evident zijn. En héél veel energie vergen. Maar u zal me niet horen klagen. Want ik krijg er ook heel wat voor terug. De erkentelijkheid van vakbondscollega’s uit de betrokken landen bijvoorbeeld. Voor hen is deze conferentie de enige manier om hun problemen op het internationale diplomatieke podium aan te kaarten. Geen enkele regering vindt het leuk om op het matje

geroepen te worden door de IAO, het oudste agentschap van de Verenigde Naties. Dat is niet goed voor hun diplomatieke imago. En, erger nog, het schrikt potentiele investeerders af. Vraag maar aan de kolonels van Myanmar, het vroegere Birma. Onder druk van de IAO en de internationale boycot werd hun dictatoriaal regime gebroken. Of aan de emir van Qatar en zijn voetbalbonzen die sterk onder druk staan door de wereldwijde verontwaardiging over de uitbuiting op hun stadionwerven. Of aan de huisslaven in India die eindelijk uitzicht krijgen op een menswaardiger leven. Tegelijk bewijst deze conferentie iedere dag dat het geen goed idee is om de internationale samenwerking en dialoog los te

laten. Het wordt ondertussen alsmaar duidelijker dat de gewone Brit werd voorgelogen en niet beter zal worden van de Brexit. En ook het plan van Trump om uit het internationale klimaatverdrag van Parijs te stappen zal in de eerste plaats gevolgen hebben voor de minst fortuinlijke Amerikanen. Zij zullen de desastreuze gevolgen van de klimaatverandering het eerst en het felst voelen. De noodzaak aan internationale afspraken en samenwerking binnen organisaties zoals de IAO is cruciaal voor werknemers overal in de wereld. Anders zullen we snel belanden in een ratrace waarin we elkaar dood concurreren, soms letterlijk, ter profijt van een paar superrijke ondernemers. Het zal u niet verbazen dat Trump al aankondigde dat hij de financiering van de Verenigde Naties en bijgevolg van de IAO sterk wil verminderen. Dat soort lastige luizen in de pels is hij natuurlijk liever kwijt dan rijk. Marc Leemans, ACV-voorzitter

De noodzaak aan internationale afspraken en samenwerking binnen organisaties zoals de IAO is cruciaal voor werknemers overal in de wereld.

DO S SIER

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Congres ACV Voeding en Diensten: afgevaardigden bepalen krachtlijnen voor komende

‘Niet enkel waardig werk, maar ook waardig leven’ Op het 32ste congres van ACV Voeding en Diensten bepaalden 500 congresleden, waarvan meer dan 400 afgevaardigden, de prioriteiten voor de komende vijf jaar. De focus lag op flexibiliteit. Geen eenvoudig thema, maar dat schrikte de militanten niet af. Integendeel, zij waren blij dat ze hun zegje konden doen. ‘Mensen zijn het beu dat deze regering hen dingen voorliegt.’

Julie Rosez was een van de afgevaardigden die haar zegje kwam doen: ‘Flexibiliteit zal als thema alleen maar belangrijker worden in de toekomst.’

‘Sociaal overleg is springlevend’ ‘Het is duidelijk voelbaar dat mensen het beu zijn om als een marionet aan een touwtje gestuurd te worden’, zegt nationaal secretaris Frans Dirix. ‘Ze willen een stem in hoe hun werk georganiseerd wordt. Ook in de voorbereiding zagen we dat er veel

Foto’s: Maxime Brasseur

lexibiliteit is een heel gevaarlijk onderwerp’, zegt Kurt Herssens, werknemer bij Fuji Oil Europe en een van de 400 afgevaardigden aanwezig op het congres in Houffalize. ‘De werkgever bedoelt flexibiliteit op een heel andere manier dan wij. Daarom is het heel belangrijk dat we de grenzen afbakenen, zodat wij ook de lusten en niet enkel de lasten van flexibiliteit krijgen.’ Het onderwerp leeft onder de mensen. Getuige ook het recordaantal tussenkomsten op het congres. Maar liefst 67 amendementen werden ingediend op de krachtlijnen die de studiedienst van ACV Voeding en Diensten had voorbereid, allemaal door afgevaardigden. Een van die amendementen kwam van Julie Rosez, die werkt bij Ardo Diepvriesproducten in Ardooie. ‘Bij ons in de voedingssector is het onhaalbaar om een week voor en na economische werkloosheid geen overuren te presteren. Dat stond wel zo in de ontwerptekst. Flexibiliteit zal als thema alleen maar belangrijker worden in de toekomst, en wij moeten zorgen dat we er klaar voor zijn.’

Maar liefst 67 afgevaardigden kwamen vooraan hun zorgen en opmerkingen over de krachtlijnen delen. meer gediscussieerd werd dan anders. Dit thema grijpt echt in het dagdagelijkse leven van onze mensen in.’ Vierhonderd afgevaardigden waren aanwezig op het congres, een viervoud daarvan werd op voorhand geraadpleegd over de thema’s en standpunten. Het congres geeft dus een zeer goed beeld van wat er leeft op de arbeidsmarkt op dit moment. Zeker in een centrale met zoveel verschillende sectoren en ideeën. ‘Dat we dat in eensgezindheid hebben kunnen vatten in 85 actiepunten voor de komende vijf jaar, is ongelofelijk’, aldus Dirix. En dat is een hoopvolle boodschap vindt hij: ‘Het sociaal overleg is verre van dood. Het is springlevend, over generaties en sectoren heen.’

Geen dagcontracten meer Uit de interventies kwamen ook een paar duidelijke zorgen naar voor bij de afgevaardigden. Onder andere over de dagcontracten, ‘een verregaande vorm van willekeur’, waar duidelijk werd gevraagd ze te verbie-

Mascotte Felix Flex verwelkomde iedereen, ook voorzitter Pia Stalpaert en haar gasten.

Op een congres over flexibiliteit was er ook plaats voor ontspanning. Er was onder andere een workshop yoga. den. Maar ook een blijvend verzet tegen het verlengen van de pensioenleeftijd en een scherpe vraag naar meer systemen van arbeidsduurvermindering om langer aan het werk te kunnen blijven.

‘Wij voelen dat werknemers steeds meer het gevoel hebben dat deze regering hen iets wijsmaakt’, zegt Frans Dirix. ‘De wet werkbaar werk draait daar niet om en is gewoon een verkapte besparingsmaatre-

Op het eind van het congres van ACV Voeding en Diensten werd voor de tweede keer de Jeanne Devosprijs uitgereikt. De centrale eert op die manier iemand die zich internationaal inzet voor betere arbeidsomstandigheden. De prijs ging deze keer naar Elizabeth Tang uit Hongkong, de secretaris-generaal van de International Domestic Workers Federation, opgericht in 2013. Dat is een wereldvakbond die overal ter wereld plaatselijke vakbonden stimuleert om een afdeling voor huisarbeiders op te zetten. 99 procent van de leden zijn vrouwen. Thang kreeg een kunstwerk van glasblazer Marcel Vlamynck, die acht jaar lang af-

gevaardigde was van ACV Voeding en Diensten. ‘Dit is een grote morele boost voor ons’, zei ze. ‘En voor alle vrouwen binnen onze organisatie en de 67 miljoen huisarbeiders wereldwijd. Al 24 landen hebben de internationale conventie rond huisarbeid geratificeerd en omgezet in nationale wetgeving, maar we hebben dus nog veel werk voor de boeg. Velen werken nog in slavernij aan minder dan 1 dollar per dag. Onze droom is van dag één geweest om deze werknemers als gewone werknemers erkend en betaald te krijgen. We werken hard aan deze droom.’

Maxime Brasseur

Wereldvakbond voor huisarbeiders wint Jeanne Devos-prijs

Voorzitter Pia Stalpaert overhandigt de Jeanne-Devos-prijs aan Elizabeth Tang die zich inzet voor huisarbeiders wereldwijd.

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

5 jaar

meer dan

tussenkomsten

krachtlijnen

gel om mensen langer aan het werk te houden, wellicht dan nog voor minder pensioen. Er zit geen één voorbeeld in van werkbaar werk.’

Individuele dienstverlening Op het congres van ACV Voeding en Diensten werden ook de nieuwe statuten goedgekeurd, dat gebeurde unaniem. Belangrijk omdat daarin werd bepaald dat de centrale vanaf nu gaat werken in acht zones in plaats van in de 21 afdelingen, met een nog sterkere focus op individuele dienstverlening. ‘Wij blijven die dienstverlening wel in de lokale afdelingen doen. De secretariaten blijven bestaan en we breiden onze openingsuren zelfs nog uit’, zegt voorzitter Pia Stalpaert. ‘Ik vind dat politiek een duidelijk signaal. En we roepen ACV nationaal op om daar ook meer op in te zetten. We merken dat er een stijgende nood is aan individuele hulp. Mensen zijn zoekende: wat zijn hun rechten, waar zijn ze aan toe, wat zijn hun mogelijkheden? En daar hebben wij een belangrijke taak in.’ Tot slot had de voorzitter nog dit te zeggen: ‘We hebben hier veel gediscussieerd en geleerd, maar vooral dat flexibiliteit een heel rekbaar begrip is dat niet boven de hoofden van onze mensen mag worden beslist. We zullen onderhandelen zolang het kan, maar ik heb ook heel goed gehoord dat onze mensen actie verwachten als het moet. Want als vakbond zetten we ons niet enkel in voor waardig werk, maar ook voor waardig leven.’ Kaatje De Coninck

Kristof Winne is technicus bij zuivelbedrijf Milcobel in Langemark. Daar wordt kaas, melkpoeder, boter en roomijs gemaakt. Hij begon zijn carrière in een dagdienst. Maar omdat het bedrijf snel groeide, voerde het een ploegensysteem in. ‘In de loop der jaren werd in de verschillende afdelingen steeds flexibeler gewerkt omdat de groei van het bedrijf dit vroeg’, vertelt Kristof. ‘We hebben dit als vakbond toegelaten onder voorwaarde dat daar extra loon en extra vrije tijd tegenover gesteld werd, in de vorm van ploegen- en overurenpremies en recuperatie. En vanaf 56 jaar krijg je een extra verlofdag bovenop de anciënniteitsdagen.’

voudiger om de opvang van de kinderen te regelen. Nu werk ik opnieuw in een dagsysteem.’

‘Ik werkte twee jaar in drie ploegen: vroeg, laat en nacht. Toen de vaste nachtploeg zijn intrede deed, werkte ik enkel nog vroeg en laat. Zo was het alvast een-

‘In de meeste productieafdelingen werken we nu 24 uur op 24 en zeven dagen per week. Er zijn veel verschillende arbeidssystemen. Mensen die enkel over-

Philippe Corneillie

afgevaardigden

‘We kunnen onder collega’s van ploeg wisselen’

Kristof Winne: ‘Binnen elke afdeling is er autonomie om het uurrooster in te vullen.’

‘We zijn afhankelijk van de vraag van onze klanten’ ‘Bij flexibiliteit denken mensen vaak meteen aan de horeca’, vertelt Sonja Willen. ‘Maar ook in de tuinbouwsector vragen werkgevers veel flexibiliteit van de werknemers.’ Sonja is plukster in een champignonkwekerij waar ze witte champignons en kastanjechampignons kweken. ‘Bij BreeChamp NV werken we vandaag zeven op zeven’, gaat Sonja verder. ‘Dus ook tijdens het weekend en op zondagen en feestdagen, wanneer andere werknemers tijd hebben om te genieten met hun gezin.’

‘Ongeveer twee derde van de werknemers heeft een vast contract. Een derde werkt via interim met dagcontracten. Dat is voor hen geen lachertje. De onzekerheid wanneer ze kunnen werken en of ze nog mogen komen, is enorm.’ ‘Dankzij het vakbondsoverleg weten we nu vier dagen voor het begin van de nieuwe werkweek hoe die week eruit zal zien. Maar onze werkgever zou dit graag nog flexibeler willen. Binnen de sector zijn we afhankelijk van de vraag van onze klanten, winkels bijvoorbeeld. Zij blijven tegenwoordig ook zeven dagen op zeven open, en dus moet alles ook continu aangeleverd worden. Wij starten elke werkdag om zeven uur ’s ochtends en werken

‘Hoe combineer je dit nog met je gezin?’ Andrea Roegiers werkt bij Familiehulp Sint-Niklaas als verzorgster en was aanwezig op het congres als afgevaardigde. ‘We weten allemaal dat we langer moeten werken, tegelijk wordt er steeds meer flexibiliteit gevraagd, zéker in de zorgsector. De cliënt staat nu centraal. Wanneer die het vraagt, moet hulp worden geboden. Dat houdt in: avondrondes, weekendrondes, nachtwerk, variabele uurroosters, zelfsturende teams waar mensen zelf verantwoordelijkheid nemen. Maar ook het opstarten van wachtdiensten ’s avonds en in het weekend drie keer per dag, om in te springen als een collega ziek is.’

PRAK TIJK

‘We moeten flexibeler werken met hetzelfde personeel, maar daar staat niets tegenover want het moet een nuloperatie worden. Wij zitten al met de cao onregelmatige prestaties, dat regelt het weekendwerk. In sommige regio’s is dat nog niet op gang gekomen, maar in Oost-Vlaanderen wel. Men streeft naar 3,5 procent onregelmatige prestaties die moeten worden behaald worden om subsidies te krijgen. Voorlopig is dat weekendwerk nog op vrijwillige basis, en wij pleiten ervoor dat dat zo blijft. Binnenkort starten we ook met een avondronde: mensen kunnen kiezen om van 12 tot 20 uur of van 16 tot 20 uur werken. Alleen hebben wij een arbeidsovereenkomst die zegt dat wij kunnen worden tewerkgesteld

tussen 7 uur ’s ochtends en 20 uur ’s avonds, zonder enige extra vergoeding. Daarom is het belangrijk dat alles op papier staat, zodat we op een correcte manier kunnen onderhandelen. We hopen uiteraard dat de bevoegde ministers dat signaal oppikken.’ ‘Ik moet nog werken tot mijn 66ste en vraag me wel vaak af hoe ik dat ga volhouden, nu de meeste systemen van arbeidsduurverkorting zijn afgeschaft. Maar ik doe dit voor de jongeren die na mij komen. Die moeten sowieso al langer werken en gaan meestal met twee uit werken, ze moeten wel. Zij zijn echt bezorgd over hoe zij de job met hun gezin kunnen blijven combineren. We zijn bang. Flexibiliteit is dan ook

dag werken, in twee of drie ploegen, vaste nacht of de weekendploeg. Binnen de afdeling is er veel autonomie om het uurrooster zelf in te vullen. Collega’s kunnen ook onder elkaar van ploeg wisselen als dat nodig is. Zolang er per ploeg voldoende mensen op de vloer zijn, is dat geen probleem.’ (AJ)

JK RAKTI P E D N I tot ten laatste half vijf. Ik hoorde al van mensen in andere bedrijven dat ze geen vaste eindtijd hebben. Daar werken ze verder tot alle champignons geplukt zijn, soms weken aan een stuk. Zo is het moeilijk om een sociaal leven op te bouwen en de nodige rustmomenten in te lassen. Die heb je wel nodig om deze job werkbaar te houden. Het zorgt ook voor zware concurrentie tussen de kwekerijen.’ ‘Het is dus goed dat ACV Voeding en Diensten er binnen ons bedrijf af en toe de rem op zet. Want veel werknemers moeten puzzelen om deze flexibele job te combineren met hun gezin. Hoe hou je dat vol tot je pensioen?’ (AJ)

IN DE

PRAK TIJK

Maxime Brasseur

400 67

IN DE

Andrea werkt als verzorgster bij Familiehulp. een zeer belangrijk onderwerp voor ons en we willen daarin gehoord worden. Je voelt hier op het congres dan ook veel samenhorigheid onder de afgevaardigde.’ (KDC)

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

¬ uw job, ons werk

Uniek onderzoek brengt stemgedrag Europarlementsleden in beeld

Hoe sociaal stemmen Belgische Europarlementsleden? Hoewel Europa voor veel mensen een ver-van-mijn-bedshow lijkt, nemen de Europese Commissie en het Europees Parlement veel beslissingen die een zeer sterke impact hebben op ons dagelijks leven. Maar veel hoort u daar niet van. Daarom liet het ACV onderzoeken hoe onze Belgische Europarlementsleden stemmen over een reeks sociaaleconomische zaken.

it de studie wordt duidelijk dat in de meeste gevallen de parlementsleden de lijn van hun politieke partij en de fractie in het Europees Parlement volgen. Concreet: rechtse Europarlementsleden stem-

DOSSIER 1

men vaak tegen de uitbouw van een socialer Europa. Linkse en centrum parlementsleden stemmen wel zeer vaak voor sociale maatregelen. ‘Die beslissingen hebben een weerslag op ons allemaal’, zegt Marie-Hélène Ska van het ACV. ‘Reden te meer om dit aandachtig op te volgen.’ (AJ)

Invoeren van een Europees minimumloon Waarover gaat het?

Europa wil dat elk land een minimumloon invoert dat minstens 60 procent is van de inkomensmediaan (het middelste inkomen) in dat land. Dat moet het minimumloon in elk land op een meer aanvaardbaar en leefbaar niveau brengen, en zo de sociale gelijkheid bevorderen.

Hoe stemden de Belgische Europarlementsleden? Groenen en socialisten stemden voor, de meerderheid van de andere politieke fracties stemde tegen.

DOSSIER 3 Sterkere aanpak van gezondheidsproblemen op het werk Waarover gaat het? Al in 2015 keurde Europa een plan goed dat de grote uitdagingen beschreef op vlak van veiligheid en gezondheid op het werk. Het plan bevatte belangrijke doelstellingen en maatregelen om gezondheidsproblemen op het werk te bestrijden. Europa stemde onlangs over een meer doeltreffende preventie en aanpak van spier- en skeletaandoeningen, een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen als gevolg van een job.

Hoe stemden de Belgische Europarlementsleden? Groenen, socialisten en christendemocraten stemden voor, N-VA stemde tegen en de liberalen waren verdeeld.

DOSSIER 4 Verplichting om voor elke gedetacheerde werknemer aangifte te doen in een Europees register

DOSSIER 2 Uitbouw van een Europese pijler van sociale rechten Waarover gaat het? De Europese pijler van sociale rechten bevat basisbeginselen en rechten voor een eerlijkere arbeidsmarkt en socialezekerheidsstelsels in Europa. De drie belangrijkste uitgangspunten zijn: gelijke kansen en toegang tot de arbeidsmarkt, eerlijke arbeidsvoorwaarden en sociale bescherming en inclusie (de integratie van achtergestelde groepen in de samenleving op basis van gelijke rechten). Het Europees Parlement stemde over een uitbouw van deze Europese pijler.

Hoe stemden de Belgische Europarlementsleden? Christendemocraten, socialisten, groenen en liberalen stemden voor, N-VA en Vlaams Belang stemden tegen.

Waarover gaat het?

De laatste jaren is er veel sociale fraude met gedetacheerde werknemers (werknemers die voor een bepaalde periode een opdracht uitvoeren in het buitenland). In principe kunnen zij enkel ingezet worden voor een bepaalde termijn en moeten zij werken aan de loon- en arbeidsvoorwaarden van het land waarin ze werken. In werkelijkheid worden ze langdurig ingezet als goedkope werkkrachten met een slechte sociale bescherming. Er bestaat een Europese richtlijn rond detachering die enkele regels bepaalt. Om verdere sociale dumping tegen te gaan en beter te controleren, wil Europa dat de bedrijven elke gedetacheerde werknemer registreren.

Hoe stemden de Belgische Europarlementsleden? De meerderheid van de christendemocraten, socialisten, groenen en liberalen stemde voor. N-VA onthield zich (de politieke fractie waartoe N-VA behoort stemde tegen).

De volledige analyse van het stemgedrag van de Belgische Europarlementsleden is beschikbaar op www.acv-online. Voor tien dossiers maakte de onafhankelijke organisatie VoteWatch Europe op vraag van het ACV een analyse van het stemgedrag per fractie, maar ook voor ieder individueel parlementslid.

Sectorale akkoorden in het kort Petroleumsector

Chemiesector

Bewakingssector

Papiersector

Na de stakingsaanzegging en voorbereiding van sectorale acties begin juni werd er een gemeenschappelijk voorstel voor de sectorale cao 2017-2018 bereikt. Het voorstel wordt nu aan alle leden voorgelegd. De afgevaardigden van ACV BIE zullen infosessies organiseren om het voorstel toe te lichten. Daarna kan elk lid stemmen over dit cao-voorstel. De telling van de stemmen gebeurt op 21 juni. Dan zal blijken of dit voorstel goed- of afgekeurd wordt.

Na een actie in april, konden vakbonden en werkgevers van de chemie opnieuw rond de tafel gaan zitten. Uiteindelijk kwam er een ontwerpakkoord voor 20172018 uit de bus, dat nadien ook door de werknemers werd goedgekeurd. Het akkoord bevat onder meer een verhoging van de minimumlonen, de uitbreiding van tijdkrediet met motief zorg tot 51 maanden en een verhoging van de syndicale premie.

In de bewakingssector startten de onderhandelingen in mineur. Een dag voor de onderhandelingen zouden beginnen, overhandigden de werkgevers een nota aan de vakbonden. Die nota bevatte verregaande flexibiliteit voor de werknemers en zette enkele rechten op de helling. Na een stevige discussie is de nota van tafel verdwenen. De vakbonden verwachten nu antwoorden op de eisenbundel die ze in april indienden.

In de papiersector werd een ontwerp van protocolakkoord bereikt. Naast enkele afspraken rond de stijging van de lonen (met vrije loononderhandelingen op bedrijfsniveau en de toepassing van de verhoging van de brutolonen met 1,1 procent als binnen het bedrijf geen akkoord bereikt wordt), werd ook beslist een vormings-cao af te sluiten. De werkgevers mogen werknemers ook nog maximaal één jaar tewerkstellen met een interimcontract.

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

20 juni is de Dag van de Schoonmaak

Daarom verdienen schoonmakers jouw respect Voor de tiende keer op rij zet ACV Voeding en Diensten alle schoonmakers en schoonmaaksters in de bloemetjes voor het harde werk dat ze verrichten. Vergeet dus niet om op 20 juni, de Dag van de Schoonmaak, je schoonmaker thuis, op het werk of op de school van je kinderen te bedanken.

Waardering

De schoonmaaksector in cijfers Aantal mensen tewerkgesteld op 30 juni 2016 Paritair Comité

man

vrouw

totaal

121 (Schoonmaak)

18 879

26 017

44 897

318 (Diensten voor gezins- en bejaardenhulp)

1 387

38 310

39 697

322 (Dienstenchequeondernemingen)

2 801

121 459

124 260

323 (Beheer van gebouwen en dienstboden)

4 451

7 806

12257

27 518

193 593

221 111

Totaal

Of je nu een kamermeisje bent in een hotel of bij mensen thuis poetst met dienstencheques of in het kader van gezinszorg, je verdient respect. Dat vindt ACV Voeding en Diensten. En wel om deze redenen.

Werkuren Schoonmakers (niet in de sector dienstencheques of gezinszorg) moeten vaak heel vroeg of heel laat werken, wat de job moeilijk combineerbaar maakt met een gezin. Ze ondervinden de meeste problemen als ze laat moeten werken of met onderbroken uurroosters.

Competitieve sector De schoonmaaksector is een zeer competitieve sector waarbij onderhoudscontracten om de twee jaar opnieuw gegund worden. Dit zet zware druk op de prijzen van de onderhoudscontracten. Schoonmakers moeten

Omdat schoonmakers vaak alleen aan het werk zijn, of op kantoor zijnvoor alle anderen, krijgen ze te weinig waardering voor hun werk.

Ongezonde werkomstandigheden Veel werknemers in de schoonmaaksector worden geconfronteerd met acute of chronische pijn van de rug, de schouders, ellebogen en polsen. Foutieve lichaamsbewegingen en repetitieve bewegingen zijn vaak de oorzaak v a n de ze klachten.

Bron: RSZ

steeds sneller werken en er is vaak geen tijd meer om dat grondig te doen. Dit verhoogt de stress bij de schoonmakers.

Lonen De lonen van schoonmakers liggen laag. Via sectorale afspraken probeert ACV Voeding en Diensten de lonen te verbeteren.

Isolement Poetsvrouwen en -mannen zijn meestal alleen aan het werk. Er kan van alles gebeuren in die afgesloten werkplek van een huishouden of een hotelkamer. Er is geen sociale controle, geen controle van collega’s, geen andere klanten. De plaats van tewerkstelling is het privé-eigendom van de klant. Ze zijn kwetsbaar, afhankelijk van het ‘humeur’ van klanten.

2 miljoen kinderen werken in cacaoteelt

Het Europees EFFAT-cacaonetwerk, waarvan ACV Voeding en Diensten deel uitmaakt, gelooft dat chocolade zonder kinderarbeid wel degelijk mogelijk is. ‘Wij pleiten voor een duurzame productie, voor

31.12.2020

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

Chocolade wordt gemaakt van cacaobonen en die vind je voornamelijk in de WestAfrikaanse landen Ghana en Ivoorkust. Cacaoboer is geen stiel om rijk van te worden: de prijs van cacao varieert, de productiviteit is soms laag, de infrastructuur gebrekkig,… Armoede onder de cacaoboeren is een van de oorzaken dat kinderen worden ingezet op de plantages. Naar schatting zijn ze met meer dan 2 miljoen. Een deel van hen, ongeveer 10 000, is afkomstig uit de buurlanden en werkt als slaaf.

Aan de andere kant van de cacaoketen worden tientallen miljoenen verdiend door de grote chocoladebedrijven. ‘Veel van die multinationals hebben wel projecten in het Zuiden, maar die volstaan niet’, zegt Hilde Verhelst, secretaris bij ACV Voeding en Diensten. ‘De projecten zijn altijd gericht op meer productiviteit en een betere kwaliteit van de cacao. Maar er is ook nood aan een betere infrastructuur, meer opleiding, gewasdiversificatie en vooral een betere prijs aan de boeren voor de cacao. Daarvoor is een structurele samenwerking nodig tussen alle partners. De armoede verhelpen is de eerste stap om kinderarbeid te bannen. De chocoladebedrijven hebben in 2001 beloofd om dat te realiseren tegen 2020. Er resten dus nog maar 30 maanden.’

2002

Met Pasen en Sinterklaas verwennen we onze kinderen met chocolade. Maar voor 2 miljoen kinderen in West-Afrika betekent chocolade hard labeur. Naar aanleiding van de Dag tegen Kinderarbeid op 12 juni vraagt een Europees netwerk van vakbonden, waaronder ACV, om kinderarbeid te bannen in de cacaoteelt.

2001

‘Chocolade zonder kinderarbeid is wel mogelijk’

dagen te gaan om Slechts 30 maanden en 18 roductie te stoppen kinderarbeid in de cacaop In 2001 beloofden de chocoladebedrijven om kinderarbeid in de cacaosector te bannen tegen 2020. de hele keten. Wij willen niet alleen waardig werk voor de collega’s hier, maar ook voor de werknemers en boeren in het Zuiden. Ons uiteindelijke doel is dat de boe-

ren in het Zuiden zich kunnen organiseren en zelf voor hun rechten kunnen opkomen.’ (LG)

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Meer tijd om werk en zorg te combineren

Voortaan uitkering voor 51 maanden tijdkrediet zorg BELGA

Sinds vorige week kan je 51 maanden tijdskrediet zorg opnemen met een uitkering. Die langere termijn zat in de nationale cao die de sociale partners afsloten in december 2016 en waarvoor nu het Koninklijk Besluit gepubliceerd werd.

Onder ‘familielid’ vallen voortaan ook de ouders en kinderen van de partner waarmee de werknemer wettelijk samenwoont. Dit geldt niet voor de aanverwanten in de tweede graad: broers, zussen of kleinkinderen. Het systeem van tijdskrediet laat werknemers in de privésector toe om een bepaalde periode minder te werken om voor iemand te zorgen of om een opleiding te volgen. Maar naast dit systeem, bestaan er nog mogelijkheden om zorg en werk te combineren. De zogenoemde ‘thematische verloven’ voorzien in een periode om het rustiger aan te doen op het werk, in combinatie met een uitkering. Het gaat om ouderschapsverlof, medische bijstand en palliatief verlof.

MOTIEF VOOR TIJDSKREDIET

Zowel vaders als moeders kunnen tijdskrediet opnemen.

VROEGER

VANAF 1/6/2017

Zorgen voor een kind jonger dan acht jaar

36 maanden

51 maanden

Palliatieve zorgen verlenen

36 maanden

51 maanden

Zorg of bijstand verlenen aan een zwaar ziek gezins- of familielid

36 maanden

51 maanden

Zorg voor een gehandicapt kind jonger dan 21 jaar

48 maanden

51 maanden

Zorg voor een zwaar ziek minderjarig kind

48 maanden

51 maanden

Een erkende opleiding volgen

36 maanden

Ouderschapsverlof Voor elk kind jonger dan twaalf jaar kan je ouderschapsverlof opnemen. Je kan helemaal niet werken gedurende vier maanden, acht maanden halftijds werken of gedurende twintig maanden vier vijfde werken. Je kan deze verschillende mogelijkheden bovendien combineren. Beide ouders kunnen ouderschapsverlof opnemen. Het 1/10de ouderschapsverlof, waarmee ouders 40 maanden lang een halve dag per week of een dag om de twee weken kunnen nemen, blijft ondertussen geblokkeerd in de regering.

Medische bijstand Je kan je prestaties tijdelijk schorsen om te zorgen voor een gezins- of familielid dat lijdt aan een zware ziekte. Gezinsleden zijn de personen waarmee je samenwoont, familieleden zijn bloedverwanten (kinderen, ouders, grootouders, kleinkinderen, broers en zussen) of aanverwanten (schoonouders, stiefouders, stiefkinderen,…). Een zware ziekte is elke ziekte of medische ingreep waarvoor de behandelende geneesheer meent dat elke vorm van sociale, familiale of mentale bij-

stand noodzakelijk is voor het herstel.

Palliatief verlof Je kan gedurende een maand voltijds, halftijds of een vijfde palliatief verlof nemen om te zorgen voor iemand die ongeneeslijk ziek is. Dit hoeft geen gezins- of familielid te zijn en je kan tot twee keer met een maand verlengen. Dit palliatief verlof is een recht, je werkgever kan dit niet weigeren. Je bent beschermd tegen ontslag vanaf de aanvraag tot drie maanden na afloop van het verlof. (AJ)

Verenigd Koninkrijk en Polen schenden internationale arbeidsnormen Vandaag eindigt de Internationale Arbeidsconferentie in Genève, zeg maar het jaarlijkse wereldparlement voor de arbeid. 24 landen moesten zich dit jaar verantwoorden voor schendingen van internationale arbeidsnormen. Ook twee Europese landen zaten op de strafbank: het Verenigd Koninkrijk en Polen. Elk jaar in juni vindt in Genève de conferentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) plaats. Tijdens die bijeenkom s t onde rh a nde le n rege r i n ge n , werkgeversorganisaties en vakbonden op gelijke voet over internationale arbeidsrechten. Tegelijkertijd controleren ze de toepassing ervan in een bijzondere commissie, waarvan ACV-voorzitter Marc

Leemans de woordvoerder is voor de werknemers. Dit jaar werden 24 landen op het matje geroepen omdat zij internationale arbeidsnormen niet respecteerden. Onder hen enkele vaste klanten, zoals Guatemala wegens schending van vrijheid van vereniging. In dit land zijn 75 moorden op syndicalisten ongestraft gebleven. Een trieste club vormen Afghanistan, de Democratische Republiek Congo, Libië en Zambia wegens schending van het verbod op kinderarbeid. Maar ook landen in het Noorden worden op het matje geroepen. Nadat het Verenigd Koninkrijk vorig jaar werd aangesproken op het stakingsrecht, ging het dit jaar over de ondermaatse sociale zekerheid in het land. Polen kwam voor wegens een merkwaardig geval van dwangarbeid bij een groep van 750 arbeidsmigranten uit Noord-Korea. (LG)

Niet alleen moet Brits premier Theresa May omgaan met de Brexit, een verkiezingsnederlaag en terrorisme: haar land is nu ook op het matje geroepen door de Internationale Arbeidsorganisatie.

Bron: RVA

oortaan kan je dus 51 maanden tijdskrediet ‘zorg’ opnemen met een uitkering van de RVA. Je kon al vanaf 1 april 51 maanden tijdskrediet aanvragen, maar de verlengde uitkeringstermijn volgde nu pas. Het gaat om tijdskrediet met volgende motieven: zorgen voor een kind jonger dan acht jaar, palliatieve zorgen verlenen, zorg of bijstand verlenen aan een zwaar ziek gezins- of familielid dat deel uitmaakt van je gezin, zorgen voor een gehandicapt kind jonger dan 21 jaar en zorgen voor een zwaar ziek minderjarig kind.

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

ZEGT

Auteur Gerard Hautekeur roept op te investeren in andere economische modellen

‘Sociale sector moet de kaart van sociaal ondernemen trekken’ Gerard Hautekeur maakte een eigen Ronde van Vlaanderen langs sociale economieprojecten in zijn boek ‘Van cohousing tot volkstuin’. Van een volkstuin in Zellik tot een systeem met complementaire munt in Gent. Met één centrale vraag: hebben maatschappelijk kwetsbare groepen ook baat bij deze golf van burgercollectieven? Ja dus: ‘De sociale sector moet hier veel meer op durven in te zetten.’

Gent gaat onderzoeken hoe ze als lokaal bestuur de verspreide initiatieven van burgers maximaal kan stimuleren. Auteur Gerard Hautekeur

schroom moeten overwinnen en de kaart van het sociaal ondernemen sterker durven te trekken.’

Zijn er ook valkuilen? ‘Ik snap de bezorgdheid van sommige collega’s in de welzijnssector dat je de realisatie van betaalbare sociale huisvesting niet mag laten afhangen van de markt, noch van privé-investeerders die voldoende winst willen maken. Bovendien bestaat ook het gevaar dat de overheid succesvolle burgerinitiatieven gebruikt als excuus om zich terug te trekken. De overheid moet altijd een actieve partner blijven in welzijnsvoorzieningen.’

Tot twee jaar geleden heerste daar nog grote scepsis over. ‘We weten dat de mensen die sociale projecten het meest nodig hebben, vaak uit de boot vallen. Uit een recente studie van het Vlaams Steunpunt Wonen blijkt dat het grootste deel van de 3,5 miljard euro subsidies voor investeringen in energiebesparing gaat naar de gezinnen die er het minste nood aan hebben. Maar ook burgerinitiatieven als stadslandbouw, voedselteams, deelplatformen, of groepsaankopen rond groene energie, leven vooral bij mensen uit de middenklasse. Op zich heel waardevolle initiatieven, maar kunnen ze ook ten goede komen aan kwetsbare groepen?’ U hebt dat proberen in kaart te brengen. Wat is uw conclusie? ‘In elke sector – huisvesting, voeding, energie, sociale economie, … – zijn er creatieve alternatieve modellen die wel degelijk een groot verschil kunnen maken voor kwetsbare groepen. Maar je hebt wel een andere vorm van organisatie en financiering nodig.’ Geeft u eens een sprekend voorbeeld? ‘Eentje uit de woonsector is Dampoort KnapT OP, een project om zogenoemde noodkopers te helpen in Gent. Gezinnen die uit noodzaak een minderwaardige woning hebben gekocht, dat was toen goedkoper dan huren, maar ze hebben niet meer de financiële middelen om dat huis in orde te maken. Ze kunnen ook geen beroep doen op renovatiepremies omdat ze niet over het geld beschikken om die werken voor te financieren. Wel, in Gent heeft men het heersende systeem omgedraaid. Samenlevingsopbouw Gent en de armenvereniging

Sophie Nuytten

e sociale en coöperatieve economie zit sinds de economische crisis van 2008 in de lift. ‘Die initiatieven schieten uit de grond als een correctie op het falen van de markt en van een overheid die er niet altijd in slaagt oplossingen aan te dragen’, zegt Gerard Hautekeur, tot voor kort stafmedewerker bij Samenlevingsopbouw Vlaanderen. ‘Heel wat organisaties uit de welzijnssector die werken met kwetsbare groepen vragen zich af of ze meer moeten gaan inzetten op deze alternatieve economische projecten.’

‘In elke sector zijn er creatieve alternatieve modellen die wel degelijk een groot verschil kunnen maken voor kwetsbare groepen’, zegt Gerard Hautekeur. SIVI werkten daarvoor samen met het OCMW en zelfs met Belfius. Het OCMW trok 300 000 euro voor tien gezinnen uit, elk gezin kreeg 30 000 euro voor renovaties. Men identificeerde de meest hulpbehoevende gezinnen, zij werden van dichtbij begeleid en het huis werd op maat veilig en energiezuinig gerenoveerd. Via de Woonwinkel verkreeg men zelfs nog extra premies. Wanneer het huis uiteindelijk weer verkocht wordt, moet men de lening en een deel meerwaarde terugbetalen. Dat geld komt dan weer in het fonds terecht, zo creëer je een rollend fonds om weer andere gezinnen te helpen.’ U ziet vooral coöperatieve vennootschappen met een sociaal oogmerk (cvba-so) een belangrijke rol spelen. Leg eens uit? ‘Een vennootschap met sociaal oogmerk start je in de eerste plaats omdat je een maatschappelijk doel wil bereiken via een economische activiteit, waarbij je tegelijk geen of slechts een beperkte verrijking van de vennoten nastreeft. LivingStones in Brussel is zo’n voorbeeld, opgericht door drie sociale verhuurkantoren samen. Zij presenteren zich als renovatiespecialist, sporen eigenaars van uitgewoonde panden op, geven hen advies en stippelen een re-

De overheid moet altijd een actieve partner blijven in welzijnsvoorzieningen. Auteur Gerard Hautekeur

novatietraject mee uit. Daarna verhuren ze die panden ook aan hun klanten, gezinnen met lage inkomens. Maar ze gingen nog een stap verder en kochten ook zelf panden aan in bepaalde achtergestelde buurten.’ Toch is het niet enkel een hoera-verhaal, schrijft u? ‘Een van de investeerders in LivingStones is Piet Colruyt. Hij vertelde onlangs in een interview dat als je de balans van het project over 10 jaar bekijkt, het eigenlijk maar gaat om bitter weinig woningen. En dus maar een heel beperkte impact op het probleem van de enorme wachtlijsten voor betaalbare woningen. Waarom schrijven we geen aandelen uit en mobiliseren we de burgers niet om al dat ongebruikt spaargeld te investeren in zo’n coöperatie? Ik denk dat we als sociale sector onze

Ziet u in al die lokale voorbeelden nu echt een opmars naar een andere economie? ‘Neem de energiecoöperatie Ecopower, waarin je zelf kan participeren met aandelen en zelf mee kan delen in de opbrengst van groene energie. Dat is begonnen aa n een keu kenta fel, maa r de coöperatie telt nu 50 000 vennoten en is een belangrijke speler in de voorziening van duurzame windenergie. Ik denk ook aan het project van de stadstuinen in het Rabot in Gent, dat voedsel produceert voor een sociaal restaurant en de overschotten verwerkt tot pasta’s en andere nicheproducten voor de solidaire buurtwinkel. Hierin zie ik zeker kansen voor een buurteconomie. Er is een enorme potentie aanwezig. Als de impuls niet komt van de federale overheid, dan misschien wel van de lokale besturen in samenwerking met de middenveldorganisaties? Stad Gent heeft nu de opdracht gegeven te onderzoeken hoe ze als lokaal bestuur de verspreide initiatieven van burgers maximaal kan gaan stimuleren. Dat lijkt me al een stap in de goede richting.’ Kaatje De Coninck

‘Van cohousing tot volkstuin’ Gerard Hautekeur – EPO - 216p.

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

LIMBURG NEVEN-

EFFECT

PEPtalk! Juni is voor onze studenten dé stressperiode richting rapport. Naar goede gewoonte wordt zowat iedereen in het onderwijs geëvalueerd: studenten, leerlingen en zelfs kleuters. Ook de prestaties van de scholen worden gewikt en gewogen. Kwestie van het leerlingenaantal het volgend schooljaar op zijn minst te handhaven. Vanzelfsprekend verdient ook de gedeputeerde van Onderwijs wat punten voor hij op vakantie gaat.

Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt - tel. 011 29 08 70 - limburg@beweging.net - limburg.beweging.net Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be

CAW LIMBURG GENOMINEERD VOOR DE ‘PRIJS ARMOEDE UITSLUITEN’ Niet iedereen in ons land heeft het gemakkelijk om goed en kwaliteitsvol te wonen. Bijvoorbeeld wanneer mensen terug een veilige plek nodig hebben na het leven op straat of op de vlucht en weer moeten wennen aan een dak.

Voor de kerstvakantie scoorde hij -weliswaar met wat vertraging- prima toen op zijn grote StatenGeneraal vele onderwijspartners een engagementsverklaring ondertekenden. Dat initiatief lijkt me zo voor de vakantie meer dan rijp voor een evaluatie. Vlak voor de krokusvakantie werden van de 5 miljoen SALK-euro’s bijna 3,8 miljoen toegewezen aan de verderzetting van de projecten ‘Kind en Taal’ en ‘Ontdek Techniek Talent’ en aan de uitbouw van HBO5 in de PXL en de UCLL. Een forse 1,2 miljoen euro werd gereserveerd voor nieuwe projecten in het secundair onderwijs met de klemtoon op een goede begeleiding en studiekeuze, met focus op de arbeidsmarkt en de doelgroepen die het meest kwetsbaar zijn voor vroegtijdige schooluitval. Voor de paasvakantie hoorden we niets. Zoals vele studenten dat doen, werd waarschijnlijk alles op alles gezet om vlot de laatste examens voor de grote vakantie te halen. We wachten dan maar vol spanning op die laatste week, wanneer de eindwerken moeten verdedigd worden. Gezien de lange voorbereidingstijd rekenen we uiteraard op een sterk werk en geen tweede zit. Mocht men toch nog zoekende zijn, geven we graag de tip om nog snel over het muurtje te kijken bij PEP!. Die vzw wil jongeren uit kansengroepen op de juiste plaats in het onderwijs krijgen. PEP! is in het leven geroepen door jongeren uit de allochtone gemeenschap (en ‘ex’-kansarm) die besloten hebben om het heft in eigen handen te nemen. Als ervaringsexperts die zelf het onderwijs in Vlaanderen doorliepen, hebben ze de geloofwaardigheid om te helpen. Ze hebben zelf gevoeld wat de problemen zijn. Maar nog belangrijker: ze kennen de oplossingen om succesvol het onderwijs te voltooien. Zij willen onze gedeputeerde zeker helpen om de laatste klip te nemen en dit schooljaar met glans af te ronden. Carien Neven secretaris beweging.net Limburg

Welzijnszorg vzw wil dit jaar met de Prijs Armoede Uitsluiten de mooie initiatieven hierrond in de kijker plaatsen. In totaal waren er 33 kandidaatstellingen, waarvan 8 organisaties genomineerd zijn. Housing First, een project van CAW Limburg, is er één van. Dit is een uniek sociaal project dat chronisch daken thuislozen huisvest én ondersteunt. Housing First vertrekt vanuit het recht op huisvesting. De eerste stap is dus het zoeken naar een woonplaats. Wanneer de stress van de zoektocht naar een woning wegvalt, krijgen de bewoners opnieuw perspectief in hun leven. Hun woning geeft hen, letterlijk en figuurlijk, opnieuw een plek in de samenleving. Maar het maakt ook dat ze opnieuw traceerbaar zijn voor schuldeisers. Ook de aanpassing aan een nieu-

Zomeruniversiteit: ma 28-di 29-wo 30 augustus 2017 VAN STEMHOKJE NAAR PARTICIPATIEF BURGERSCHAP

De overgang van representatieve naar participatieve democratie Vergadercentrum beweging.net Limburg (zaal 3) Mgr. Broekxplein 6, Hasselt om 13.30 u

Met o.m. Eric Corijn (Emeritus Professor of Social and Cultural Geography, Vrije Universiteit Brussel), Koen Van Aeken (Associate Professor, Tilburg Law School), Wim Van Roy (Coördinator De Wakkere Burger), Katrien Partyka (burgemeester Tienen), Bart Dewandeleer (schepen van participatieve democratie & wijkwerking in Zaventem) en Evelien Tonkens (Hoogleraar Burgerschap en Humanisering van de Publieke Sector, Universiteit voor Humanistiek in Utrecht (o.v.))

“Meer aandacht voor basisbereikbaarheid openbaar vervoer”

Kom samen met je OKRA-trefpunt genieten van de unieke voorstelling ‘Totem’. Een betoverende reis door de evolutie van de mensheid vanaf zijn oorspronkelijke amfibische gedaante tot aan zijn ultieme wens om te kunnen vliegen. Vanaf 12 personen stopt de autocar in jouw trefpunt!

Jean-Hubert Hoeven - Dilsen-Stokkem

Prijs cat. 1: 89 €/p. all-in (OKRA-begeleiding, reserveringskosten, vervoer en parkeergeld) Prijs cat. 2: 68 €/p. all-in Prijs tickets zonder busvervoer: 76 € (cat. 1), 55 € (cat. 2); niet-leden betalen 5 € extra Info: patricia.schoenaers@okra.be, 011 26 59 30

Benieuwd of CAW Limburg het bronzen beeld van Agnes Pas en de € 12.500 mee naar huis nemen? Kom dan naar de prijsuitreiking op 24 juni vanaf 10.30u in het ViaVia Café in Brussel en zie met je eigen ogen aan wie Jo Vandeurzen de prijs overhandigt! Deelname is gratis na aanmelding op projecten@welzijnszorg.be.

Meer info over het thema van de Prijs Armoede Uitsluiten 2017 vind je op pagina 2 van deze Visie.

Cirque Du Soleil

Vr 22 september 2017 | 16.30 u

we woonvorm is niet altijd eenvoudig. Een intensieve ondersteuning is dus broodnodig. Housing First is in Limburg actief in Genk, Hasselt en Sint-Truiden.

Deel zelf je idee voor je gemeente op www.iedereenburgemeester.be

maandag 2 oktober 2017 Infoavond:

Ruimtelijke Ordening

Vergadercentrum beweging.net (foyer) Mgr. Broekxplein 6, Hasselt Met o.m. gedeputeerde voor Ruimtelijke Ordening Inge Moors over haar beleidsplan voor Limburg en een lezing van Vlaams bouwmeester Leo Van Broeck

¬ Limburg

Visie ¬ vrijdag 16 JUNI 2017

Een trotse Vicky Van Hoof van CM Limburg met de award Lean & Green Personal Mobility: “Het doel is om op 5 jaar tijd de CO2-uitstoot van het woon-werkverkeer en de dienstverplaatsingen van onze medewerkers met 20% te verminderen.”

CM Limburg zet in op groene mobiliteit! In 2015, bij de negende oproep van het Pendelfonds, dienden CM Limburg, Kazou Limburg, Ziekenzorg en VMOB samen een dossier in. Ze verkregen de subsidie en zijn nu, twee jaar verder, volop bezig met de uitrol van het CMobileplan. We hadden een gesprek met Vicky Van Hoof, verantwoordelijk voor de personeelsdienst bij de Christelijke Mutualiteit Limburg en projectleider van het mobiliteitsplan.

Vicky Van Hoof: “In dezelfde periode engageerden we ons ook in een project van het Vlaams Instituut voor Mobiliteit (VIM), namelijk Lean & Green Personal Mobility. Het doel is om op 5 jaar tijd de CO2-uitstoot van het woon-werkverkeer en de dienstverplaatsingen van onze medewerkers met 20% te verminderen. Een serieus engagement dat kadert binnen onze beleidskeuze om duurzaam te ondernemen. Tegelijkertijd willen we ons als mutualiteit ook profileren als een gezondheidsinstelling voor onze leden. Daar horen uiteraard ook gezonde medewerkers in thuis. Er werden al allerhande gezonde initiatieven genomen, maar nog geen maatregelen voor een gezondere woon-werkverplaatsing. We hebben dan ook een groot, allesomvattend mobiliteitsplan uitgewerkt met heel wat voordelen voor onze medewerkers.”

Vakbeweging: En is het gelukt? Vicky Van Hoof: “Jazeker. Het is gelukt dankzij de goede samenwerking met Mobidesk Limburg. Dat is het Provinciaal Mobiliteitspunt in Limburg waar elke onderneming terecht kan voor een gratis mobiliteitsscan. Zo zijn we erin geslaagd om een sterk

dossier in te dienen bij het Pendelfonds. Als start organiseerden we een persoonlijke bevraging van onze medewerkers met de Mobitool. 621 personen vulden de bevraging in, goed voor een responsgraad van 97%. We hadden dus een zeer volledig beeld van alle organisaties. Het Mobiliteitsplan omvat zes onderdelen: fiets, openbaar vervoer, carpoolen, parking, satelliet- & thuiswerk en lean & green personal mobility. Alle maatregelen opsommen zou ons te ver leiden, maar we geven in het mobiliteitsplan en in ons Pendelfondsdossier vooral veel aandacht aan de fiets. Door medewerkers, die voorheen met de auto tot hier kwamen, op de fiets te krijgen, slaan we een dubbelslag. Want elke kilometer minder met de wagen en elke kilometer meer met de fiets heeft een positieve impact op zowel de gezondheid van onze werknemers als de CO2-uitstoot van ons bedrijf.”

dewerkers voor dienstverplaatsingen in de buurt van het kantoor. Daarnaast kunnen ze zich met deze fietsen ook tijdens de middagpauze naar het centrum van Hasselt verplaatsen.”

Vakbeweging: Jullie zijn tevreden? Vicky Van Hoof: “We zijn blij met de extra ondersteuning van het Pendelfonds. Het vraagt een grote inspanning van de werkgever, maar we willen allemaal samen naar een groener milieu. Gezondere medewerkers in een gezond lichaam, is ons motto!” / Fredrik Snoeck /

Vakbeweging: Hoe stimuleren jullie het fietsgebruik? Vicky Van Hoof: “Medewerkers kunnen gebruik maken van zowel gewone en elektrische bedrijfsfietsen als van leasingfietsen. Bedrijfsfietsen worden volledig door de werkgever betaald, bij de leasingfiets komt CM Limburg tussen voor een standaardbedrag. Afhankelijk van het type fiets en het aantal kilometers woonplaats-werk engageert de medewerker zich om een bepaald percentage van zijn woon-werkverkeer met de (elektrische) fiets te doen. In fasen krijgen medewerkers de kans om in te tekenen op het fietsplan. Daarnaast is er ook geinvesteerd in onderhoud, pechverhelping, een verzekering en een betere infrastructuur (wasbakken, lockers en zowel ondergrondse als bovengrondse fietsenstallingen). Oude bedrijfsfietsen worden hersteld en die stellen we vrij ter beschikking van me-

CONTACT CM Limburg Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het contactcenter: stuur een mail naar limburg@cm.be of bel naar 011 28 02 11

donderdag

8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u

vrijdag

8.30 - 12.00u

maandag dinsdag woensdag

De CM-Zorglijn kan je contacteren op het nummer 011 280 281 of via mail naar zorglijn.limburg@cm.be

¬ uw job, ons werk

AGENDA ACADEMIE - OKRA

. do 29.6, 27.7, 31.08 en 28.09: OKRA Academie Noord-Limburg / Lommel organiseert culturele fietstochten van 60 km. Start om 9:00, terug in Lommel om 18:00. Liefst deelnemen met een elektrische fiets, maar dat is geen verplichting. Uiteraard moet je dan wel over een goede fietsconditie beschikken. Deelname: € 10 p.p. (niet-leden: € 15 p.p.), incl. rondleidingen + 1 consumptie. Info en inschrijven kan tot en met ’s maandags via Stan Bresseleers, 0494 70 46 25

FOTOZOEKTOCHT - PASAR

. zo 25.6: vertrek: Den Drossaerd, Parkstraat 21, Overpelt om 13:30. Meer info: Pasar Overpelt, Guy Vreys, 0473 94 10 47

FIETSEN - PASAR

. zo 25.6: Molenfietstocht 2017 met verschillende vertrekplaatsen vanaf 9:00. Meer info: Pasar Bocholt, Dirk Snoeckx, 0478 63 47 13 . zo 25.6: verrassingsfietstocht. Vertrek: parking begijnhof, Speelhoflaan, Sint-Truiden om 13:30. Info: Pasar SintTruiden, Ghislain Achten, 0474 77 76 04

WANDELEN - PASAR

. zo 18.6: in de Laambeekvallei, Zonhoven. Vertrek: Kapel Ten Eikenen, Eikenenweg, Zonhoven om 14:00. Meer info: Pasar Hasselt, Mieke Eevers, 0479 44 82 36

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

Re-integratie langdurig zieken

Zieke mensen sanctioneren is not done “Alles is maar papier, papier, papier … maar het menselijke is eruit.” Aan het woord is Patrick Bogaert uit Genk. Wanneer het op fysiek leed aan komt, is Patrick een ervaringsdeskundige. “Al 10 jaar lang leid ik aan reuma en artrose in de hoogste graad. Ik heb er 9 jaren over gedaan om alles te weten te komen wat betreft mijn rechten en plichten. Zo ingewikkeld en moeilijk wordt het een mens gemaakt.”

Arbeidsongeschikt Reuma en artrose zorgden ervoor dat Patrick arbeidsongeschikt werd verklaard. Een mislukte rugoperatie maakte zijn fysiek leed nog wat erger. Maar ook mentaal is langdurig ziek zijn niet van de poes. “Je wordt aan je lot overgelaten. Je weet niet waar je terecht moet, waar je recht op hebt of hoe je iets moet bekomen. Alles heb ik vanaf dag 1 zelf moeten uitvlooien,” vertelt Patrick. En dat met vallen en opstaan. Zo wilde Patrick een auto laten ombouwen. “Wat een ramp was me dat. Na de aankoop van de auto bleek dat de ombouw niet kon doorgaan gezien je maximaal 1,70 meter mocht zijn terwijl ik 1,90 meter ben. Niemand die je daar vooraf over informeert,” vertelt Patrick. Of toen Patrick in geen tijd moest beslissen of hij over een rolstoel, rollator of elektrische scooter wilde beschikken. “Je moet op enkele minuten tijd hierover een beslissing nemen terwijl dit toch iets ingrijpends is. Niemand die erbij stilstaat dat je hiervoor misschien wat tijd wil nemen: om fatsoenlijk afwegingen te maken, je mentaal voor te bereiden, …”

Rompslomp Patrick vindt dan ook dat ‘het wereldje’

Aan de vooravond van zijn 42e operatie: Patrick Bogaert uit Genk (l) met ACV-Bijblijfconsulent Mustafa Harraq. “Zieken straffen, doe je niet. Ziek zijn is al voldoende een straf.”

eens moet gaan samenzitten “zodat mensen die ziek vallen op een transparante en menselijke wijze worden geïnformeerd, krijgen waar ze recht op hebben met een minimum aan administratie,” aldus Patrick. Om die reden richtte Patrick destijds het VFG (Vlaamse Federatie Gehandicapten) op in Genk. Een socioculturele vereni-

ging en vrijwilligersorganisatie van en voor personen met een handicap, die de bedoeling heeft om lotgenoten met raad en advies bij te staan. “Je ziek-zijn is al voldoende een straf. Alle andere rompslomp kan je dan ook missen als kiespijn.” Zoals de zesmaandelijkse budgetcontrole in het kader van de invaliditeitsuitkering. “Komt er thuis 10 cent teveel binnen, dan moet ik van mijn uitkering terugbetalen, ook al blijven mijn kosten als invalide hetzelfde. Begrijpen wie kan,” zucht Patrick.

Straf

Beweging.net startte met een aantal gerechtsdeurwaarders MyTrustO op, een dienstverlening voor mensen die hun schulden niet onmiddellijk kunnen betalen. De gerechtsdeurwaarder stelt voor elke schuldeiser een haalbaar betalingsplan op en maakt duidelijk dat er geen dagvaarding meer nodig is. Door deze manier van werken, spaart de persoon met schulden de kosten van incassokantoren, advocaten en gerechtsdeurwaarders uit. Deze begeleiding kost dus minder dan wat men anders aan invorderingskosten betaalt.

Wat doen? ì

Elke werkdag kan je tussen 9:00 en 12:00 telefonisch terecht op 03 220 12 00. Kom je op het antwoordapparaat terecht, spreek dan je telefoonnummer in en je wordt teruggebeld. Of omschrijf in een mail naar info@mytrusto.be je situatie en geef je naam en telefoonnummer door. MyTrustO neemt zo snel mogelijk contact met je op. De afspraak met de gerechtsdeurwaarder vindt plaats in Hasselt, Mgr. Broekxplein 6, tegenover het station.

www.mytrusto.be

Onlangs nog informeerde ACV-Limburg met een ludiek ‘procedureparcours’ de marktbezoekers in Genk over de nieuwe regels inzake de re-integratie van langdurig zieken. Zieken die het werk willen hervatten, moeten volgens het ACV dan ook alle kansen krijgen. Maar enkel op vrijwillige basis!

Het re-integratieplan van minister De Block vindt Patrick dan ook een goede zaak. Alleszins wat de duidelijkheid over de procedure betreft. “Nu ligt tenminste vast wat er moet gebeuren en in welke volgorde. Dat is altijd beter dan mensen van het kastje naar de muur sturen, in onwetendheid en onzekerheid laten zitten,” zegt Patrick. Over de sancties voor langdurig zieken is Patrick ook duidelijk. “Mensen sanctioneren als ze ziek zijn, is not done. Als je niet kan werken, mag je niet gestraft worden, punt aan de lijn.” www.teruginhetzadel.be

LBC VOLWASSENONDERWIJS BERINGEN | LUMMEN | HERK-DE-STAD | TESSENDERLO | LEOPOLDSBURG

CURSUSAANBOD SCHOOLJAAR 2017-2018 • • • • •

Talen: Frans, Engels, Spaans Informatica: computer, smartphone, ... Mode - Naaien Tweedekansonderwijs Beroepsgerichte opleiding: • Apotheekassistent • Heftruckchauffeur • Medisch administratief bediende • Polyvalent verkoper • Procesoperator chemie • Bedrijfsbeheer • Nederlands voor anderstaligen - NT2

OPEN DEUR ! Beringen

(Paalsesteenweg 33)

ma 4 september van 19.00 tot 21.00 uur Herk-de-Stad (Sint-Ursula-instituut, Ursulinestraat 2)

di 5 september van 19.00 tot 21.00 uur Meer info: 011-42.98.29 | www.lbconderwijs.be beringen@lbconderwijs.be

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 16 juni 2017

DE MEEST GESTELDE VRAGEN OVER STUDENTENJOBS Kan ik aan de slag als jobstudent? Dat kan vanaf je 15e als je de twee eerste jaren van het secundair onderwijs hebt beëindigd. Anders kan je starten op je 16e. Bovendien moet studeren je hoofdactiviteit zijn. Volg je deeltijds onderwijs, dan mag je niet werken met een deeltijdse overeenkomst. Hoeveel mag ik werken? Per kalenderjaar mag je maximaal 475 uren werken als jobstudent. Die uren mag je als student werken aan een verlaagde RSZ-bijdrage. Via de online teller studentatwork.be kan je checken hoeveel uren je dit jaar al hebt gewerkt en je kan een attest afdrukken waarop het resterende aantal uren staat vermeld. Mag ik meer dan 475 uren werken? Dat mag, ook met een gewone studentenovereenkomst. Maar vanaf het 476e uur gelden wel de normale socialezekerheidsbijdragen. Je bouwt dan ook rechten op, zoals vakantiedagen voor het volgende jaar en vakantiegeld. Behoud ik recht op kinderbijslag? Ben je jonger dan 18? Dan behoud je sowieso je recht op kinderbijslag. Ben je tussen de 18 en de 25, dan behoud je de kinderbijslag op voorwaarde dat je niet meer dan 240 uren per kwartaal werkt. In juli, augustus en september mag je wel meer werken, zonder dat je je kinderbijslag verliest. Behalve als je net bent afgestudeerd of als je werkt en deeltijds leert. Moeten mijn ouders meer belastingen betalen? Neen, tenzij je meer verdient dan €6.660 bruto (voor een kind van een gehuwd koppel) of €8.435 bruto (voor een kind van een alleenstaande). Dan ben je niet langer fiscaal ten laste en betalen je ouders meer belastingen. In welke periode mag ik werken? Dat mag je zelf bepalen. Studentenarbeid is niet beperkt tot vakantiewerk: het kan het hele jaar door. Mag ik om het even welke job doen? Neen, sommige jobs zijn verboden voor jobstudenten. Bijvoorbeeld jobs die uitgevoerd worden met behulp van gevaarlijke machines, met gevaarlijke producten of in ongezonde omstandigheden. Twijfel je of de job die je werd aangeboden toegelaten is? Vraag het even na bij ACV-ENTER. Heb ik een contract nodig? Ja. Je moet je contract ten laatste op het moment dat je begint te werken ontvangen en ondertekenen. Je werkgever moet je ook een arbeidsreglement overhandigen. Ik studeer in juni af. Mag ik daarna nog een studentenjob doen? Studeer je af? Schrijf je dan zeker voor 1 augustus in bij de VDAB. Hoewel je eigenlijk geen student meer bent, kun je nog tot 30 september een studentenjob doen.

Een studentenjob is meestal een plezante en leerrijke ervaring, maar soms loopt het ook wel eens fout. Dan is ACV ENTER er om je bij te staan met raad en daad.

ACV ENTER wil jongeren goed voorbereiden op de arbeidsmarkt

Op het ogenblik dat deze Visie verschijnt, zitten de meeste jongeren boven hun cursussen te blokken voor hun examens. De arbeidsmarkt lijkt ver van hun bed … “Terwijl ze er toch mee te maken krijgen. Niet alleen wanneer ze straks de school verlaten, maar vaak al eerder, als ze een vakantiejob doe,” zegt Hans Antonise, ENTER verantwoordelijke bij ACV

Met raad

Limburg. Bij het ACV vinden we het belangrijk dat jongeren niet onbeslagen het ijs opgaan. We ijveren er al jaren voor om jongeren beter voorbereid de arbeidsmarkt op te sturen. Speciaal daarom werd destijds ACV ENTER opgericht, een gratis lidmaatschap voor stagiairs, studenten en schoolverlaters van 15 tot 25 jaar.”

schoolproject maakt rond een sociaaleconomisch thema.

Hans: “Leden van ACV ENTER kunnen bij ons terecht met al hun vragen. En dat zijn er nogal wat. Ik heb een vakantiejob, moet ik nu belastingen betalen? Ik wil vrijwilligerswerk gaan doen in het buitenland, moet ik me dan pas daarna inschrijven bij de VDAB? Ik volg deeltijds onderwijs en werk met een stageovereenkomst, kan ik dan een studentenjob doen? Maar ook: de beenhouwer bij wie ik in het weekend werk, is failliet gegaan. Ben ik mijn centen nu kwijt? In zo’n geval geeft ACV ENTER trouwens niet alleen advies, maar bieden we ook rechtsbijstand aan.

En daad Leden van ACV ENTER kunnen immers een beroep doen op alle diensten van het ACV. Volledig gratis. Hans: “Een van onze ENTER leden kreeg bijvoorbeeld van zijn werkgever plots te horen dat hij vanaf nu minder uren zou kunnen werken dan in zijn contract was voorzien. Wat natuurlijk niet kan. Onze juridische dienst heeft die jongen toen geholpen met het aanschrijven van de werkgever, zodat alles correct werd geformuleerd.’ Studenten kunnen bij ACV ENTER trouwens niet alleen terecht voor informatie over studentenjobs, ACV ENTER helpt ook graag bij het berekenen van studiebeurzen, biedt informatie over schoolstages, geeft ondersteuning aan wie een eindwerk of

Vakantiejob Nu zit de zomervakantie eraan te komen. Het moment bij uitstek dat veel jongeren een vakantiejob doen. Kan ACV ENTER hen daarin ondersteunen? Hans: “Vaak denken ze dat er bij een studentenjobs niks kan misgaan, maar dat is helaas niet altijd zo. Een studentenjob is doorgaans een plezante en leerrijke ervaring, maar jammer genoeg loopt het elk jaar in een aantal gevallen ook grondig fout. Jobstudenten krijgen niet het loon dat was afgesproken. Ziek zijn betekent ontslag. Ze worden bedankt voor bewezen diensten omdat er voor de rest van de week regen wordt voorspeld, ...

Rechten & plichten “Wij vinden het belangrijk dat jongeren goed op de hoogte zijn van hun rechten én hun plichten. We proberen hen daarom ook zo goed mogelijk te informeren.” Daarom ontwikkelde ACV ENTER ‘Lonend studentenwerk’. Een handige, gratis gids die je alles vertelt wat je moet weten over studentenjobs en die je wegwijs maakt in het kluwen van wetgeving.

Schoolverlaters Eind juni verlaten ook duizenden jongeren definitief de schoolbanken, richting

arbeidsmarkt. Hans: “Van de schoolbanken naar de arbeidsmarkt, dat is een hele verandering. Meestal zitten schoolverlaters met heel wat vragen. Ze durven wel eens verloren te lopen in het doolhof dat de arbeidsmarkt is. En bij wie kunnen ze dan terecht? Bij de vakbond, want wij staan er middenin.” Voor deze doelgroep is er de ‘Gids voor Schoolverlaters’, die elk jaar wordt aangepast en heruitgegeven. De gids is hét naslagwerk voor al wie zijn eerste passen op de arbeidsmarkt zet. ACV ENTER gaat ook zelf naar de jongeren toe, op beurzen, SID-ins en scholen. Leerkrachten of directies kunnen een beroep doen op een enthousiaste groep ACV-experts die alles heel eenvoudig en duidelijk komen uitleggen in de klas. ACV-Limburg zet sterk in op die scholenwerking. Hans: “Tijdens één of meer lesuren krijgen leerlingen ‘les’ over werken en de arbeidsmarkt. Die ‘les’ mag je niet te letterlijk nemen: we proberen het vooral boeiend en praktisch te houden, en soms brengen we de info aan in de vorm van een spel. We vertellen jongeren ook heel eerlijk dat de zoektocht naar een job niet altijd makkelijk zal verlopen, maar we proberen hen wel de beste weg naar een geschikte job te tonen.” Wil je meer informatie over het ACV ENTER lidmaatschap, over de scholenwerking of wil je een brochure aanvragen? Dat kan bij acventer-limburg@acv-csc.be!

Al deze informatie en nog veel meer over studentenjobs en student zijn vind je terug in onze gids ‘Lonend studentenwerk’. Je kan hem online raadplegen bij de publicaties op www.acv-enter.be.

TELE V IS

Visie ÂŹ vrijdag 16 juni 2017

Tv- en radiomadam Britt Van Marsenille geeft de wereld graag een schop onder zijn kont

â&#x20AC;&#x2DC;Zie elkaar graag, heb het goed voor met een ander, en klaarâ&#x20AC;&#x2122; Radio 2-Madam en tv-presentatrice. Stoere avonturier ĂŠn meisje dat graag haar nagels lakt. Mediapersoonlijkheid, die niet ten allen prijze in de media moet. Ooit gewerkt als kledingontwerpster, vandaag nog altijd bezig met imkeren. Dat Britt Van Marsenille (36) niet in een hokje te stoppen valt, dat alleszins. â&#x20AC;&#x2DC;Ik vind dat fijn. Ik probeer zelf ook altijd de hokjesgeest te doorbreken.â&#x20AC;&#x2122;

Je werkte jaren als Cliniclown. Vindt die visie daar zâ&#x20AC;&#x2122;n oorsprong? â&#x20AC;&#x2DC;Die periode heeft zeker mee bepaald hoe ik in het leven sta. Ik stond op de afdeling kinderoncologie en dat wasâ&#x20AC;Ś moeilijk. Het leed dat je daar ziet, het verdriet. Ik heb van kindjes afscheid moeten nemen. Ik nam al dat verdriet mee naar huis, dus ik moest er uiteindelijk mee stoppen. Maar het heeft er wel voor gezorgd dat ik mijn twee pollekes kus. Ik voel me gezegend. Ik ben gezond, lach minstens tien keer per dag, heb geen honger en heb fantastische vrienden en familie rond me. Wat heb ik om over te zagen en zuur te wezen? We hebben maar ĂŠĂŠn leven hoor. Dus leef. En geniet.â&#x20AC;&#x2122; Heb je het soms moeilijk als je andere mensen hoort klagen? â&#x20AC;&#x2DC;De meesten van ons hebben een stevig dak boven ons hoofd, we kunnen bij de dokter als we ziek zijn, we kunnen studeren en worden wat we willen. Dat geldt zeker niet voor iedereen in deze wereld. In Antwerpen groeit ĂŠĂŠn op de vier op in kansarmoede. Dat is veel te veel. Maar voor de zogenoemde middenklasse? Je leest en hoort wel eens dat de jongere generatie klaagt over het teveel aan keuzes. Ik ervaar het net als een ongelofelijke rijkdom dat ik nog elke kant uitkan in mijn leven. Ik kan bij wijze van spreken binnen een paar jaar aan het werk zijn als piloot of in Berlijn of Tokio gaan wonen. Niet te veel twijfelen. Schop onder uw kont en gaan.â&#x20AC;&#x2122; (lacht)

COLOFON

.ULV 9DQ ([HO Ă˘ ,'

f ze geĂŤngageerd is, vindt ze een moeilijke vraag. â&#x20AC;&#x2DC;Dat is zo raar om over jezelf te zeggen. Wat is dat? Die honderden vrijwilligers die zich wekelijks inzetten voor Make-a-Wish, dat is ĂŠcht engagementâ&#x20AC;&#x2122;, zegt Britt Van Marsenille, sinds twee jaar meter van de organisatie. â&#x20AC;&#x2DC;Ik kruip niet op barricades of heb geen grote ideeĂŤn om de wereld te veranderen. Het zit eerder in kleine dingen. Ik vind dat we liever zouden mogen zijn voor elkaar. Zie elkaar graag, heb het goed voor met een ander, en klaar. Moeilijker dan dat is het toch niet?â&#x20AC;&#x2122;

Britt Van Marsenille houdt niet van hokjesdenken. â&#x20AC;&#x2DC;Ik confronteer luisteraars graag met zaken die buiten hun normale denkkader liggen.â&#x20AC;&#x2122;

â&#x20AC;&#x2DC;Ik voel me nog altijd geen presentatrice: het draait niet om mij, hoe ad rem ik kan zijn, of hoe perfect mijn zinnen zijn.â&#x20AC;&#x2122; Britt Van Marsenille

Jij hebt inderdaad al een heel diverse loopbaan achter de rug. â&#x20AC;&#x2DC;Ja, het is niet verboden om tien verschillende keuzes te maken hĂŠ. (lacht) Bijleren is winnen. Ik ben begonnen als Cliniclown, ben dan Ketnetwrapster geweest, heb zes jaar als modeontwerpster gewerkt, â&#x20AC;Ś Ik merk dat mensen dat raar vinden, maar ik ken geen andere manier van in het leven staan. Pipi Langkous zegt: Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan. Ik denk dat dat een heel gezonde ingesteldheid is. Ik leer ook gewoon hĂŠĂŠl graag nieuwe dingen en als ik iets zie dat me leuk lijkt, dan spring ik. Waarom zou ik dat niet doen?â&#x20AC;&#x2122; Zo ben je ook bij Radio 2 en â&#x20AC;&#x2DC;De Madammenâ&#x20AC;&#x2122; begonnen. â&#x20AC;&#x2DC;Als ik daarop terugkijk, is het ongelofelijk dat de zender zoveel vertrouwen in me had dat ze me in prime time â&#x20AC;&#x201C; want dat is De Madammen met 800 000 luisteraars wel â&#x20AC;&#x201C; in het diepe hebben gegooid. Met Anja

(Daems, red.) en CathĂŠrine (Vandoorne, red.) heb ik natuurlijk een schat aan ervaring naast me zitten, en zij hebben me dan ook super opgevangen. Net als al die lieve luisteraars. Ik doe het enorm graag, maar ik voel me nog altijd geen presentatrice: het draait niet om mij, hoe ad rem ik kan zijn of hoe perfect mijn zinnen zijn. Dat boeit me niet. Ik wil ten dienste staan van het verhaal: iemand zo op zâ&#x20AC;&#x2122;n gemak stellen dat die op de beste manier zijn verhaal kan doen.â&#x20AC;&#x2122;

â&#x20AC;&#x2DC;(lacht) Ik vind dat ook echt! We hebben nood aan testosteron, maar ook aan een vrouwelijke toets. Soms ontbreekt dat evenwicht. Al heb ik de indruk dat het bij momenten al wat beter is. Ook hier gaat het voor mij meer om het doorbreken van hokjesdenken. Ik rijd graag met de moto, het kan me niet snel genoeg gaan, ik kan duiken en ik zou wel eens willen leren vliegen. Maar die dingen worden jammer genoeg nog steeds te weinig met vrouwen geassocieerd.â&#x20AC;&#x2122;

â&#x20AC;&#x2DC;Voor Hetzelfde Geldâ&#x20AC;&#x2122; gaat op EĂŠn zijn vijfde seizoen in. Hoe zie jij de taak van jullie programma? â&#x20AC;&#x2DC;Moeilijke zaken op een begrijpelijke manier uitleggen aan mensen. Zo hebben wij al items gemaakt over verzekeringen of hypotheekleningen of zelfs de nieuwe pensioenregeling. Ervoor zorgen dat de kijker sterker in zâ&#x20AC;&#x2122;n schoenen staat: wij gaan niet vertellen welke verzekeraar je moet kiezen, maar wijzen je wel op bepaalde trucs of valkuilen zodat je de beste keuze kan maken. Ik ben zelf dankzij het programma ook wijzer geworden: nu durf ik wel op mâ&#x20AC;&#x2122;n strepen te staan en goed te onderhandelen voor een hypothecaire lening. Dat zou ik enkele jaren geleden niet gedurfd hebben.â&#x20AC;&#x2122;

Maar we doen dat zo graag, mensen in hokjes steken. â&#x20AC;&#x2DC;Als ik androgyne types op straat zie lopen, dan denk ik: wat goed dat jullie er zijn om alles wat open te breken. Of onlangs was er een transgender meisje in de radiostudio, Julie, en ik merkte dat mijn hersenen even in de war geraakten. HĂŠĂŠrlijk vond ik dat. Het is een leuke uitdaging om luisteraars mee te nemen in een ander verhaal. Hen te confronteren met zaken die buiten hun normale denkkader liggen. Dat kan een transgender meisje zijn, maar ook iemand die Syrische vluchtelingen helpt. Als dan twee luisteraars na zoâ&#x20AC;&#x2122;n gesprek ineens veel meer begrip hebben voor waarom zo iemand naar hier komt op zoek naar hulp, dan heb ik toch de heerlijkste job in de wereld?â&#x20AC;&#x2122;

Vorig jaar zei je ook dat er best meer vrouwen op EĂŠn mochten. Toch stiekem even op de barricades springen?

Kaatje De Coninck

9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 %RXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP ĂŹ 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH ĂŹ +RRIGUHGDFWHXU +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ ĂŹ 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 .DDWMH 'H &RQLQFN /HHQ *UHYHQGRQFN $PÂŤOLH -DQVVHQV 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ ĂŹ 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FRÂ¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH ĂŹ 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V ĂŹ 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO ĂŹ OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH ĂŹ 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ ĂŹ $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV ĂŹ