Visie 22 februari 2019 - editie Limburg by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

REGIO LIMBURG - NR 04 - VRIJDAG 22 FEBRUARI 2019

WEEK VAN DE VRIJWILLIGERS

Waarom deze vier de handen uit de mouwen steken > 8

LEVENSVRAGEN

> 16 Steph Goossens over pesten en empathie

114 kantoren geven systematisch geen motief op voor tijdelijke arbeid

Helft uitzendkantoren dreigt vergunning te verliezen Bijna de helft van de uitzendkantoren meldt nooit of zelden een motief voor tijdelijke jobs. Dat is nochtans een verplichting, om werknemers te beschermen tegen misbruik met interimcontracten. Bij stelselmatige inbreuken tegen de sociale wetgeving kan een uitzendkantoor haar erkenning verliezen. In de lijst met overtreders duikt ook een opvallende naam op. TEKST NILS DE NEUBOURG FOTO JAMES ARTHUR

m uitzendarbeid te mogen inschakelen zijn ondernemingen verplicht een reden voor dat tijdelijk werk op te geven. De beperking tot vier duidelijke motieven, zoals vervanging of plotse opstoot van werkdruk, moet misbruik met tijdelijke en onzekere contracten tegengaan. Vaak staat het uitzendkantoor zelf in om dat motief te melden bij het Sociaal Fonds

De meldplicht is essentieel om de langdurige inzet van uitzendkrachten te kunnen controleren’ MATHIEU VERJANS, NATIONAAL SECRETARIS ACV

voor de Uitzendkrachten. Maar uit een analyse van dat fonds blijken veel interimkantoren dat in de praktijk na te laten. In 2018 trad bijna de helft van alle geregistreerde uitzendkantoren die verplichting met de voeten. 47 procent van geregistreerde uitzendkantoren lieten het na informatie door te geven. Visie kon de lijst met interimkantoren die hun verplichting niet (geheel) nakwamen in 2018 inkijken. Op een totaal van 243 geregistreerde uitzendkantoren bleven er vorig jaar 114 systematisch in gebreke. Als ze die situatie niet rechttrekken, dreigen de kantoren hun erkenning te verliezen.

uitzendkantoor dat melden aan het fonds. Kantoren op de lijst geven dus geen motief door of laten na die uitzonderlijke gevallen te melden. Na het eerste contact belt jobFIXers een dag later zelf naar onze redactie. Bij nazicht bleek het bedrijf inderdaad geen motieven te hebben doorgegeven. ‘Een vergetelheid bij het opmaken van de lijst’, zo meldt Bonamie. Die fout is nu rechtgetrokken, wordt ons verzekerd. Voor ACV kan uitzendarbeid alleen in specifieke situaties. ‘Om daarop toe te zien is de meldplicht essentieel’, verduidelijkt Mathieu Verjans, nationaal secretaris bij ACV. ‘Het is nodig om controle te hebben over de langdurige inzet van uitzendkrachten. Voor de zomer verwachten we dat elk uitzendkantoor aan die verplichting voldoet. Anders komt hun erkenning in vraag te staan.’

Motief meedelen

De kantoren in de lijst zijn veelal minder bekende namen. Maar ook het uitzendkantoor jobFIXers van de flamboyante The Sky Is The Limitdeelnemer Philip Cracco duikt op in de lijst. Lieven Bonamie, medeoprichter van jobFIXers, valt uit de lucht. ‘Dat zou mij verwonderen, want ik kan geen contract opmaken zonder een motief op te geven.’ De vraag is vooral of ze die motieven daarna ook meedelen aan het fonds. ‘Ik maak mij sterk dat we dat doen. Ik zal de lijst controleren’, reageert Bonamie. Navraag bij het fonds leert ons dat jobFIXers wel degelijk met recht en reden op de lijst staat. Want ook in de uitzonderlijke gevallen, zoals een uitzendcontract met motief verlengen, moet het

TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

‘Het was een vergetelheid bij het opmaken van de lijst. De fout is nu rechtgetrokken’ LIEVEN BONAMIE, MEDE-OPRICHTER JOBFIXERS

HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 8.03.2019 - REGIO

BLZ.13

VAN DE WEEK

UIT DE DWANGBUIS?

DE QUOTE SCHRIJFSTER SASKIA DE COSTER IN HET NIEUWSBLAD MAGAZINE

MARC LEEMANS, VOORZITTER ACV

p de nationale stakingsdag van vorige week waren heel wat mensen vroeg op de been om piketten aan bedrijven en instellingen op te zetten. Om zo de collegaâ&#x20AC;&#x2122;s te informeren over de inzet van de staking en om hen te vragen om die dag niet aan het werk te gaan. Op veel plaatsen was dat zelfs niet nodig, er waren gewoon geen mensen die aan het werk wilden. De impact was groot. Lege autowegen, een vliegtuigvrij luchtruim, bedrijven gehuld in onnatuurlijke stilte. Als je op zo een dag stakersposten bezoekt, bekruipen verschillende gevoelens. Een stukje neerslachtigheid dat het zo ver is moeten komen. Dat uren praten en onderhandelen met vertegenwoordigers van bedrijven hen niet heeft kunnen doen inzien dat niet alleen de aandeelhouders recht hebben op meer. Tegelijk ook fierheid. Fier dat er nog steeds heel veel mensen zijn die opkomen voor de rechten van wie iedere keihard meewerkt aan meer welvaart en welzijn in dit land. En daarvoor bereid zijn loon te verliezen en vaak de toorn van de baas trotseren. Het is veel gemakkelijker om te zwijgen en te ondergaan of om nadien stilletjes mee te profiteren van de geboekte vooruitgang. Tegelijk steekt ook verbazing en ongeloof de kop op. We proberen via sociaal overleg, caoâ&#x20AC;&#x2122;s en wetten heel veel dingen in

goede banen te leiden. Maar toch vertellen mensen aan piketten nog steeds verhalen die je niet voor mogelijk houdt. Respect was een van de meest gehoorde woorden tijdens de staking. Omdat het daarmee blijkbaar toch nog heel vaak misloopt. Vooral de hoge werkdruk en de gevraagde flexibiliteit staan niet meer in verhouding tot het respect en het loon dat mensen daarvoor terugkrijgen. De verhalen die ik bijvoorbeeld hoorde aan het stakerspiket bij Capra, het bedrijf dat 150 procent loon beloofde aan wie niet staakte, waren om te huilen.

hoogstwaarschijnlijk meer ruimte zal zijn voor opslag. We zullen natuurlijk moeten blijven vechten om de loonwet vol sjoemelsoftware fundamenteel te veranderen. Maar dit is toch een eerste barst in de muur. En vorige week vrijdag toonden ook de andere vertegenwoordigers van de bedrijven zich al een stuk inschikkelijker. Ze waren plots bereid om in werkgroepen het gesprek aan te gaan over eindeloopbaanregelingen. Over een verhoging van het minimumloon en over betere pensioenen en sociale uitkeringen. Over oplossingen voor mobiliteit ook.

Maar een staking is ook een moment van hoop op beter. Natuurlijk proberen tegenstanders de boodschap in de markt te zetten dat het allemaal niets oplost. Dat mensen zich maar beter schikken in hun lot. Maar de dag zelf al leverde de staking resultaat op. De minister van werk kondigde aan dat de loonmarge zal herrekend worden. En dat er dus

Natuurlijk is er nog geen sociaal akkoord. Een nieuwe overlegronde maandag gaat aangeven of dat er in zit. Natuurlijk is er nog veel kans dat het op niets uitdraait. Maar we zijn hopelijk weg uit de verlammende impasse waarin de wettelijke dwangbuis van de regering samen met de hardnekkigheid van de werkgeversbank ons te lang duwde.

â&#x20AC;&#x2DC;De dag zelf al leverde de staking resultaat op. De minister van Werk kondigde aan dat de loonmarge herrekend zal worden. En dat er hoogstwaarschijnlijk meer ruimte komt voor opslagâ&#x20AC;&#x2122;

â&#x20AC;&#x2DC;Als er iets met je kind gebeurt, neemt je lichaam het over. Dat gevoel: nu kan ik het wereldrecord sprinten breken, ik denk dat elke ouder dat kent.â&#x20AC;&#x2122;

HET CIJFER

â&#x201A;Ź2,7 miljard Volgens het Wereldnatuurfonds (WWF) zou ons land elk jaar 2,7 miljard euro aan belastingvoordelen uitgeven om het gebruik van fossiele brandstoffen te steunen. Het gaat om verlaagde accijnzen voor verwarming, gunstige belastingtarieven voor tankkaarten voor bedrijfswagens, belastingvrijstelling voor kerosine en korting op belasting op brandstof voor taxichauffeurs en goederenvervoer.

M/V/X VAN DE WEEK

Marleen Merckx

De Thuis-actrice is het gezicht van de Rospot-campagne van Kom op tegen Kanker. Ze vraagt om nog voor eind maart de muntstukken van ĂŠĂŠn en twee cent, de â&#x20AC;&#x2DC;rostjesâ&#x20AC;&#x2122;, in te zamelen en te doneren een het goede doel. Die muntstukken zullen eind 2019 uit onze por temonnee verdwijnen omdat cashbetalingen vanaf 1 december verplicht afgerond worden op vijf cent.

>>> www.derospottentegenkanker.be

Redactieadres: 9LVLH 3% %UXVVHO WHO H PDLO OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH ĂŹ Abonnementen: ZZZ EHZHJLQJ QHW DERQQHPHQWYLVLH ĂŹ Verantwoordelijke uitgever: 3HWHU :RXWHUV QDWLRQDOH SDJLQDĂĽV DUWLNHOV Ă¤UHJLRĂĽ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV ĂŹ Redactie: Nils De Neubourg, Leen Grevendonck, AmĂŠlie Janssens, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Kris Six, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Sarah Vandoorne, Anneleen 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH ĂŹ Vormgeving: *HYDHUW *UDSKLFV ĂŹ Druk: &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV ĂŹ 9LVLH YHUVFKLMQW WZHHZHNHOLMNV HQ LV LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH $&9 &6& 0(7($ $&9 7UDQVFRP HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ ĂŹ

ACTUEEL

Een op de vijf is hoogsensitief ‘Ik zit soms te huilen voor tv. Ik moet af en toe alleen zijn.’ Net als een op de vijf mensen is radiopresentatrice Ann Van Elsen hoogsensitief. Dat kan een valkuil zijn, maar ook een talent. Belgische wetenschappers werken aan een verfijning van de test die moet uitmaken of iemand al dan niet hoogsensitief is. Professor Patricia Bijttebier legt uit hoever dat onderzoek staat. TEKS T SARAH VANDOORNE EN GRETE FLIES FOTO EV Y RAES

ist je dat hoogsensitieve personen heel empathisch zijn? Dat ze sneller dingen in hun omgeving opmerken, maar veel prikkels net als lastig of pijnlijk ervaren? Het zijn maar twee van de vele aspecten van hoogsensitiviteit die Te Gek!? samen met HSP Vlaanderen, de Vlaamse vereniging voor hooggevoelige personen, in de schijnwerpers plaatst. De organisatie die psychische problemen bespreekbaar wil maken, werkte het afgelopen halfjaar een campagne uit rond hoogsensitieve personen. Het allerbelangrijkste vooroordeel om recht te zetten? Hoogsensitiviteit is géén ziekte. ‘Het is belangrijk om te beseffen dat het geen stoornis is’, benadrukt professor Patricia Bijttebier, hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie aan de KU Leuven. ‘Het mag dus zeker niet op dezelfde lijn geplaatst worden als autismespectrumstoornis of depressie.’ Wat is het dan wel? ‘Hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk’, zegt de prof. ‘Iedereen is verschillend. Die verschillen maken wie we zijn, ze maken deel uit van onze persoonlijkheid. En de ene persoon is nu eenmaal gevoeliger aan wat er in zijn omgeving gebeurt dan de andere. Niet enkel in de negatieve, maar ook in de positieve zin.’

Huilen voor tv Uit het wetenschappelijk onderzoek waar professor Bijttebier aan meewerkt, blijkt dat hoogsensitiviteit bestaat uit drie dimensies. ‘Ten eerste zijn hoogsensitieve personen exciteerbaar. Daarmee bedoel ik: snel overweldigd. Ze kunnen niet goed tegen veel verschillende dingen tegelijkertijd en voelen sneller de nood om zichzelf terug te trekken. Ten tweede zijn ze snel zintuigelijk overprikkeld. Felle smaken, doordringende geuren, luide muziek ervaren zij extremer. Tot slot zijn ze heel open en fijngevoelig. Dat kun je best breed interpreteren: ze merken snel als de temperatuur daalt of de lichtinval verandert, staan meer open voor de gevoelens van anderen, worden diep geraakt door kunst of muziek.’

Ann Van Elsen: ‘Ik werk zelf voor de radio, maar ik kan niet verdragen dat hij een hele dag opstaat. De ironie ten top.’

Maar liefst een op de vijf mensen zou hoogsensitief zijn. ‘De wetenschappers die de term gelanceerd hebben, veronderstellen inderdaad dat 20 procent van de bevolking hoogsensitief is’, zegt professor Bijttebier daarover. Radiopresentatrice Ann Van Elsen, meter van de campagne van Te Gek!?, is een van hen. ‘Ik ben heel gevoelig voor sfeer, zoals warm of koud licht, of luide muziek in de auto of wanneer ik een gesprek voer.’ De ironie ten top, noemt ze dat. ‘Ik werk zelf voor de radio, maar ik kan niet verdragen dat hij een hele dag opstaat. Ook naar het nieuws kijken vind ik moeilijk, want ik laat me te veel meeslepen door de miserie. Ik zit soms te huilen voor de tv.’ De presentatrice omschrijft zichzelf ook als creatief, niet snel tevreden, empathisch en rechtvaardig, stuk voor stuk eigenschappen die gelinkt worden aan hoogsensitiviteit. ‘Op zich geen zeldzame eigenschappen’, weet ze. ‘Maar wanneer ze allemaal bij een persoon te vinden zijn, moet er een lichtje gaan branden.’

Twijfels Toch twijfelt ook Van Elsen soms of ze nu werkelijk hoogsensitief is. ‘Hoogsensitiviteit is niet altijd duidelijk voor iedereen. Ik ben er bijvoorbeeld nooit op getest. Zolang ik geen test gedaan heb, vind ik het moeilijk om mezelf wat dan ook te noemen.’ Professor Bijttebier draagt bij aan onderzoek naar een test die ontwikkeld werd

door de twee wetenschappers die het concept introduceerden. Die zou moeten uitwijzen of iemand al dan niet hoogsensitief is. ‘Maar op dit moment kun je dat nog niet met zekerheid stellen. Er is kritiek op de test. Verder wetenschappelijk onderzoek naar welke vragen zo’n test zou moeten stellen, is nodig. Wel zijn er veel mensen die zich herkennen in de kenmerken die wetenschappers vooropstellen. Met hen doen we verder onderzoek, om te bekijken of we de oorspronkelijke vragenlijst meer kunnen verfijnen.’

‘Hoogsensitieve personen geraken sneller overprikkeld in een negatieve omgeving’ PROFESSOR PATRICIA BIJTTEBIER

‘Net door die onduidelijkheid is het thema van deze campagne zo nodig’, vindt Ann Van Elsen. ‘Hoe bekender het wordt, hoe meer er helder over gecommuniceerd wordt. Zo zullen meer mensen misschien ook die paraplu vinden waaronder ze zich thuis voelen. Voor hen kan het ook een opluchting zijn om zich niet meer raar of abnormaal te voelen, maar te weten dat het om een persoonlijkheidskenmerk gaat. Het laatste puzzelstuk dat op z’n plaats valt. Dat puzzelstuk is nu toevallig een woord met een negatieve bijklank. Ons doel is om dat in de normaliteit te brengen.’

Zelfzorg Een laatste conclusie uit de campagne: hoogsensitiviteit is een risicofactor voor stressgerelateerde aandoeningen zoals depressie en burn-out. ‘Hoogsensitieve personen geraken sneller overprikkeld in een negatieve omgeving’, duidt professor Bijttebier. ‘Zo komen ze allicht vaker terecht bij hulpverlening, zoals psychologen. Maar die hulpverlening zal mogelijk ook sneller werken, omdat ze vatbaarder zijn voor hulp uit hun omgeving en die dus beter aanvaarden.’ Voor Ann Van Elsen is het belangrijk om ook goed voor zichzelf te zorgen. ‘Wanneer prikkels zo op je afkomen en moeilijk verwerkt geraken, is het risico op stress natuurlijk reëel. Daarom is het voor hoogsensitieve personen belangrijk om aan zelfzorg te doen. Doordat ik me snel in anderen verplaats, bijvoorbeeld, dreig ik de connectie met mezelf te verliezen. Dan weet ik op den duur niet meer wat mijn eigen gevoelens zijn en welke die van de ander. Daar moet ik echt over waken. Af en toe alleen zijn, ontsnappen aan het hectische leven, is voor mij de beste remedie.’

>>> De getuigenis van Ann Van Elsen verscheen eerder in Samana Magazine. Meer informatie: www.tegek.be/hoogsensitief

ACTUEEL

75 jaar vruchten plukken van de sociale zekerheid: tijd voor keuzes

4 mythes over de sociale zekerheid doorprikt Ze blaast dit jaar dan wel 75 kaarsjes uit, de sociale zekerheid staat in brand en dreigt binnenkort onbetaalbaar te worden. Althans, die indruk hebben veel mensen. De realiteit is gelukkig minder erg, maar rooskleurig is ze ook weer niet. Met het enorme gat in de begroting en de komende verkiezingen zal het debat opnieuw oplaaien. Want keuzes zullen we alleszins moeten maken. Dat is ook de boodschap van het nieuwe boek ‘Welke toekomst voor onze Sociale zekerheid? ’. Visie onderzocht wat het boek vertelt over vier hardnekkige mythes.

‘Er is een hulpkas. Vakbonden en ziekenfondsen zijn dus niet nodig’

De meningen over hoe een ideale sociale zekerheid eruitziet, lopen ver uit elkaar. Maar één ding hebben ze gemeen: het belang van goede sociale dialoog. En daarin is een cruciale rol weggelegd voor vakbonden, ziekenfondsen en werkgeversorganisaties. Bart Buysse, tot voor kort directeurgeneraal bij het bedrijvenorganisatie VBO, schrijft in het boek hoe sociale partners meerwaarde bieden voor het beleid dankzij hun terreinkennis en expertise. Karel Van Eetvelt, oud-gedelegeerd bestuurder van UNIZO liet zich op Twitter ook nog recent ontvallen dat het middenveld noodzakelijk is voor stabiliteit. Want dat is wat het middenveld doet: vragen en problemen bij hun leden detecteren. Om ze indien mogelijk dan individueel op te lossen en tegelijk via sociaal overleg ook naar algemene oplossingen te zoeken. Als mensen het moeilijk krijgen, zijn die organisaties de vinger aan de pols voor de samenleving. Dat zie je ook in de praktijk. Professor en armoedeexpert Bea Cantillon verwoordt het zo in het boek: ‘Ongelijkheid wordt in onderzoek deels toegeschreven aan de teloorgang van de traditionele bewegingen en sociaal overleg. Niet toevallig is de inkomensongelijkheid het kleinst in de landen met een sterk sociaal overleg.’

TEKST NILS DE NEUBOURG ILLUSTRATIE RUTGER VAN PARYS

‘Onze sociale zekerheid pampert mensen te hard en is er alleen voor de sukkelaars’

Om een illusie de wereld uit te helpen: niet werkloosheidsvergoedingen of ziekte-uitkeringen wegen het zwaarst door op de rekening van de sociale zekerheid. De grootste pot zijn de pensioenen, goed voor bijna de helft van het hele budget. Gepensioneerden hebben er vaak al een lange carrière opzitten en kunnen dus moeilijk verweten worden om te profiteren van een vergoeding om de oude dagen door te komen. Zeker als je weet dat onze pensioenen bij de laagste van Europa behoren. Een alleenstaande man krijgt gemiddeld 1 180 euro als wettelijk pensioen, een vrouw 882 euro. De sociale zekerheid is dus een systeem dat meer is dan hulp voor hen die op een sukkelpad zijn beland. Daarom kan de sociale zekerheid niet alleen dienen om armoede te bestrijden. ‘Een systeem voor de armen, is een arm systeem’, lezen we in het boek. De sociale zekerheid voorkomt trouwens veel armoede. Stefaan Decock, algemeen secretaris van de bediendenbond van het ACV, merkt in zijn bijdrage in het boek op dat zonder ons systeem van sociale bescherming bijna de helft van de Belgen in armoede belandt.

‘Het is beter om zelf te sparen voor je oude dag en je te verzekeren tegen onheil’

Vlaanderen behoort voor de gezondheidszorg tot de wereldtop. Dat hebben we volgens de bijdrage Wouter Beke (voorzitter CD&V) in het boek vooral te danken aan de organisatie ervan. Die houden we zelf in handen en geven we niet over aan de private markt. Het alternatief is dat iedereen zelf op zoek moet naar zekerheid, of noem het een verzekering. Net zoals je een auto op de private markt kan verzekeren tegen schade, zou je ook jezelf kunnen verzekeren tegen de gevolgen van ziekte of een ongeval. Of spaargeld investeren voor je oude dag. Maar die aanpak om banken en andere private spelers onze sociale zekerheid te laten organiseren schrikt velen af. Meyrem Almaci (voorzitter Groen) herinnert in het boek aan de financiële crisis. Wat als je volledig pensioen afhankelijk zou zijn van de grillen van de beurs? En als er enkel individuele onderhandelingen overblijven, zullen de zwakste werknemers en sectoren uit de boot vallen. Dat is cherry picking: verzekeraars zullen alleen de lekkerste kersen uit de mand halen. Dat zijn de mensen die vrijwel zeker niet ziek zullen vallen, hun werk niet zullen verliezen of weinig kinderen zullen krijgen. Wie niet aan dat profiel voldoet, zal naast bescherming grijpen. Of zal er veel meer voor moeten betalen. Om die redenen is er in de loop van de 75 jaar sociale zekerheid gehamerd op een algemeen en verplicht systeem.

ACTUEEL

SIGN FOR MY FUTURE

Handtekeningen voor het klimaat Het burgerinitiatief Sign for my Future verzamelt handtekeningen om de volgende regeringen aan te zetten tot het invoeren van een echte klimaatwet. Volgens de initiatiefnemers is het nog niet te laat om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Maar veel tijd is er niet meer.

‘Uitkeringen moeten wel omlaag, anders wordt de sociale zekerheid gewoon onbetaalbaar’

Die angst voor onbetaalbaarheid wordt gevoed door cijfers over bijvoorbeeld de vergrijzing. Want tegen 2060 zal de groep met 67-plussers zelfs met 1,2 miljoen groeien. Toch is het verhaal genuanceerder dan dat schrikbeeld over de toekomst van de sociale zekerheid. Wouter Beke zegt dat wie beweert dat er in de toekomst geen extra geld nodig is, onzin vertelt. ACV-voorzitter Marc Leemans beaamt dat in het boek. Verdere hervormingen blijven nodig. Anders raakt het systeem voor iedereen uit balans. We staan dus voor een keuze, één die wel onderwerp is van een vurige discussie. De vraag is vooral wie betaalt, hoeveel en hoe aan de sociale zekerheid? Dat is een maatschappelijke keuze, schrijft Leemans. Hij stelt voor om vervangingsinkomens zoals pensioenen of werkloosheidsuitkeringen te financieren met sociale bijdragen. Zorgkosten zouden dan uit algemene middelen moeten betaald worden. Dat sluit aan bij stemmen die er voor opteren om niet alleen nog inkomsten te halen bij wie werkt, maar om ook in te zetten op inkomsten uit kapitaal. Winsten uit investeringen zouden zo in de toekomst het budget kunnen vergroten. Anderen zien dan weer mogelijkheden door mensen meer en langer aan het werk te houden, en het kapitaal dus te vrijwaren.

De komende jaren zijn cruciaal en daarom richt de petitie zich naar de volgende federale regering. Zij moet streven naar een klimaatneutraal België tegen 2050 en al in de eerste jaren de uitstoot van broei-

kasgassen fel terugdringen. Sign for my Future stelt dat de maatregelen daarvoor gekend zijn: inzetten op duurzame en hernieuwbare energie, renoveren van gebouwen en ze anders verwarmen, stimuleren van elektrische voertuigen, de fiets en het openbaar vervoer, een beter hergebruik van grondstoffen en materialen in de industrie, enzovoort. Het komt er nu op aan dat in een bindende kli-

maatwet en een bijpassend investeringsplan te gieten. >>> www.signformyfuture.be

SOCIAAL OVERLEG

Historische cao voor Belgische piloten Ryanair De Belgische piloten van Ryanair hebben voor het eerst een collectieve arbeidsovereenkomst kunnen afsluiten. De volgende vier jaar zal de cao de verloning en de dienstroosters van de piloten regelen. Sinds 1 februari vallen alle Belgische werknemers van de luchtvaartmaatschappij ook onder het Belgische arbeidsrecht. Deze cao is historisch te noemen. De Ierse luchtvaartmaatschappij Ryanair was altijd van mening dat het Ierse arbeidsrecht van toepassing was op alle werknemers. Niet juist, stelden diverse Europese vakbonden: de werknemers vallen

onder het arbeidsrecht van het land van waaruit ze werken. In 2018 brak een staking uit, waar ook de piloten aan deelnamen. De onderhandelingen vatten opnieuw aan, met resultaat. Sinds 1 februari 2019 vallen alle Belgische werknemers onder het Belgische arbeidsrecht en kunnen ze dus rekenen op minimumbarema’s, ziekteverlof, moederschapsrust, een arbeidsongevallenverzekering, enzovoort. Voor de piloten konden de vakbonden nog een stap verder gaan. Op 14 februari keurden zij een cao

goed. ‘Dit is een stap vooruit. De piloten kunnen nu bijvoorbeeld anciënniteit opbouwen’, zegt Hans Elsen, vakbondssecretaris bij LBCNVK. ‘Maar voor het cabinepersoneel verlopen de onderhandelingen moeilijker. Binnen Europa is er een tekort aan piloten, maar volgens Ryanair is het cabinepersoneel makkelijker vervangbaar. Dat maakt dat het bedrijf voor hen geen betere arbeidsvoorwaarden wil voorzien. Een groot deel van het cabinepersoneel werkt bovendien voor onderaannemer Crewlink, een Iers bedrijf zonder legale basis in ons land. Daarmee onderhandelen is dus geen sinecure.’

RECHTZET TING

In ‘Welke toekomst voor onze Sociale zekerheid?’ verzamelen Marc Leemans en Stefaan Decock negen zeer uiteenlopende visies op die toekomst. Komen aan bod: politici, academici, vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en de Nationale Bank.

Geprikkeld door het boek of door bepaalde stellingen? Beweging.academie vzw verwelkomt je dan graag op een debatavond over de sociale zekerheid, met een expert ter zake. Op ieder van de zes avonden wordt er een ander heet hangijzer besproken. >>> www.kleinonderhoud.be

OCMW integreert in gemeente, maar verdwijnt niet In de laatste Visie van 2018 stond dat de OCMW’s verdwijnen vanaf 1 januari. Dat klopt niet. Zij blijven in elke gemeente bestaan als volwaardige rechtspersonen, opgericht door de federale overheid. Wel zijn er een aantal grondige veranderingen. De OCMW-raad bestaat niet langer uit apart aangestelde leden, maar heeft dezelfde samenstelling als de gemeenteraad (behalve in Voeren en de zes faciliteitengemeenten rond Brussel). Het uitvoerende orgaan van het OCMW, het vast bureau, bestaat voortaan uit dezelfde mensen als het college van burge-

meester en schepenen. Daarnaast is er het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. Dat nieuwe orgaan is bevoegd om te beslissen over de individuele dossiers over maatschappelijke dienstverlening en maatschappelijke integratie (zoals het toekennen van een leefloon) en kan op eigen initiatief of op verzoek advies geven over het gemeenteof OCMW-beleid. De Vlaamse gemeenten en OCMW’s hebben sinds 1 augustus 2018 één ambtelijke leiding (de algemeen directeur) en één financiële leiding (financieel directeur). In de loop van 2019 moeten ze werk maken

van een gezamenlijk organogram en meerjarenplanning. De OCMW’s zullen hun eigen werking hebben, maar die wordt wel geïntegreerd in de gehele structuur van de gemeente. Dat betekent niet dat mensen die hulp zoeken bij het OCMW automatisch naar een gemeentelijk loket zullen moeten gaan. Gemeenten en OCMW’s beslissen zelf op welke manier ze de dienstverlening organiseren. Op de website van jouw gemeente vind je waar je terechtkunt met welke vragen.

OPINIE

GROOTS

FORUM

IN KLEINE VERHALEN

SIBILLE DECLERCQ COÖRDINATOR AWEL, DE HULPLIJN VOOR KINDEREN EN JONGEREN

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

Het scherm bloost niet Onlinehulpverlening is volop in opmars. Je hoeft je niet te verplaatsen of in een wachtzaal te gaan zitten, de hulpverlening komt als het ware naar jou toe. En laagdrempelig bovendien, want online zwaardere problemen bespreken gaat vlotter. Het scherm bloost niet. Dat ziet Awel in de stijging van het aantal chatgesprekken. 7 836 kinderen en jongeren kwamen in de chatroom van Awel vorig jaar, een stijging met 15 procent. De thema’s in die gesprekken zijn vaak meervoudige problemen: niet goed in je vel zitten, depressie, zelfdodingsgedachten en angst. Ook het jongerenforum heeft succes. 25 opgeleide peers (‘J-Awel’) modereren de vragen en reacties van hun leeftijdsgenoten op het Awel-forum. Die jonge vrijwilligers keurden 8 679 forumberichten goed, een stijging met maar liefst 89 procent en - houd je vast - 29 127 forumreacties. De dienstverlening van Awel is gratis, anoniem en buiten de schooluren. Al sinds de invoering van het gratis telefoonnummer in 2004 is de vraag van kinderen en jongeren dan ook veel groter dan de capaciteit achter de lijn. De 370 vrijwilligers slagen erin om jaar na jaar meer oproepen te beantwoorden, 11 969 uur waren ze vorig jaar aanwezig op de chat, e-mail en telefoon. De zwaarste gesprekken voeren we tussen 20 en 22 uur, na avondeten en huiswerk én buiten de reguliere uren van de hulpverlening. Interpersoonlijke problemen, onder die noemer kunnen we veel van de gesprekken aan de hulplijn plaatsen: de relatie met de ouders, problemen met vrienden, het aanmaken of afwijzen van een liefje, moeilijkheden met medeleerlingen. Als maatschappij hebben we de verantwoordelijkheid om het hulpverleningsaanbod beter af te stemmen op onze cliënt en daar te zijn waar die cliënt is: steeds meer online én buiten kantoor- en schooluren.

Jouw kijk

BUDDYWERKING Sinds 6 jaar heb ik een buddy en vanaf de eerste minuut klikte het. Ik ben een persoon met een zware psychische kwetsbaarheid en mijn buddy kwam voor mij uit de hemel gevallen. Elke week komen we samen, een middag in de week. Dan gaan we samen wandelen, fietsen, een terrasje doen, winkelen, naar toneel of de film … Mijn buddy heeft me weer naar buiten getrokken. Zij is de beste vertrouwenspersoon die je je maar kan wensen, mijn maatje in goede en slechte dagen. - Naam bekend bij redactie

Elke dag passeert hij voorbij onze deur. Een oudere man met zijn hond. Ik ken de man niet persoonlijk. Ik weet wel dat hij bij ons in de straat woont. En dat niemand méér zorg draagt voor zijn straat dan die man. Ziet hij een papiertje of blikje op de grond liggen, dan raapt hij het op en neemt hij het mee. Waarschijnlijk om het thuis in een vuilnisbak te gooien. Elke dag opnieuw hetzelfde ritueel. In zijn eentje zorgt hij ervoor dat onze straat er altijd netjes bij ligt.

Het is net uit die betekenis dat een vrijwilliger zijn kracht haalt. Het is zijn intrinsieke motivatie. Een vrijwilliger geeft, zonder dat hij verwacht om daar iets voor terug te krijgen. En al zeker niets materieels. Een vrijwilliger vindt het heerlijk om onvoorwaardelijk ten dienste te staan. Meer zelfs, indien hij er iets voor in de plaats zou krijgen, zou zijn vrijwilligerswerk inboeten aan zingeving.

Haalt het verhaal van die man de krant? Hoogstwaarschijnlijk niet, deze Visie buiten beschouwing gelaten. Hij zal vanavond ook niet in de televisiestudio’s zitten om zijn visie over de aanpak van zwerfvuil op de wereld los te laten. Noch zal hij foto’s van zijn acties posten op sociale media om er zoveel mogelijk likes mee te verzamelen. Neen, het is een klein verhaal van een man met zijn hond die er elke dag in alle stilte voor zorgt dat zijn omgeving net iets aangenamer wordt om in te leven.

‘Een vrijwilliger vindt het heerlijk om onvoorwaardelijk ten dienste te staan. Een vrijwilliger geeft zonder dat hij verwacht om daar iets voor terug te krijgen’

Wat vrijwilligers doen, is zelden nieuws. Zo zelden dat je hun inzet bijna als vanzelfsprekend zou gaan beschouwen. Nochtans gaat het in ons land alleen al om vele honderdduizenden mensen. Kijk even om je heen en de kans is groot dat je een vrijwilliger ziet. Als je het zelf al niet bent. Onzichtbaar aanwezig. Onbetaalbaar engagement, maar bijna altijd onder de radar. Het is eigen aan het vrijwilligerswerk. Niet wat hij doet, is voor een vrijwilliger belangrijk, maar wel wat hij betekent. En dat kan heel veel zijn. Een luisterend oor voor een zieke. Een sterke schouder voor een eenzame. Een warme thuis voor een vluchteling. Een inspirerende kracht voor een jongere of een sociale verbinder voor een buurt.

Want dat is net de definitie van vrijwilligerswerk. Een vrijwilliger is iemand die door niets of niemand wordt gedwongen om te doen wat hij doet. Dat betekent ook dat hij te allen tijde kan stoppen. Om ander vrijwilligerswerk te doen. Of om helemaal geen vrijwilligerswerk meer te doen. Niemand verplicht de man in mijn straat om de rest van zijn leven elke dag zwerfvuil op te ruimen. Maar hij verdient wel ons grootste respect. Net zoals die andere honderdduizenden vrijwilligers. Want ook al hebben ze er geen behoefte aan om in de kijker te lopen, hun inzet is te waardevol om er niet minstens even bij stil te staan. Tijdens de komende Week van de Vrijwilliger willen we de kleine verhalen van al die vrijwilligers voor één keer groot maken. Omdat stille kracht af en toe benoemd dient te worden. Ga op zoek naar de kleine verhalen om de hoek en aarzel niet om er mee deel van uit te maken.

‘Niet wat hij doet, is voor een vrijwilliger belangrijk, maar wel wat hij betekent’

OUDERENZORG Ik las het artikel over de werkdruk in de ouderenzorg. Ikzelf ben jarenlang bestuurder in enkele vzw’s voor ouderenzorg. Er is een tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen. Kandidaten die zich aanbieden worden enkel deeltijds aangenomen. Die haken af zodra ze een voltijdse job vinden. Wat nog erger is: mensen met soms meer dan 30 jaren dienst en die vier vijfde willen werken worden toch verplicht om hun job te spreiden over alle dagen, want men heeft ‘koppen’ nodig ... - Naam bekend bij redactie

ERELOONSUPPLEMENTEN (1) In vorige Visie las ik het trieste verhaal van de facturatie van 11 000 euro voor een hersentumoroperatie, te wijten aan ‘ereloonsupplement’. ‘Topdokters’ mogen inderdaad goed verdienen voor hun specialiteit en kennis. Maar is dat al niet zo zonder ereloonsupplementen, die toch dikwijls de kleine man pijn doen? Een éénpersoonskamer is soms een noodzaak bij het genezingsproces. - Naam bekend bij redactie

ERELOONSUPPLEMENTEN (2) Het zou een goede zaak zijn moest CM de afschaffing kunnen bekomen van de ereloonsupplementen. Maar wie kiest voor een eenpersoonskamer weet dat dat meer kost. De artsen rekenen erop dat de hospitalisatieverzekering toch de supplementen gaat betalen. Maar dat de premies daardoor stijgen, zal hen een zorg wezen. Een hospitalisatieverzekering is zeker nodig. Maar ze moet betaalbaar blijven. - Daniel Meuleman

CM is er inderdaad voorstander van om de ereloonsupplementen volledig af te schaffen. In afwachting is het wel aangewezen dat een hospitalisatieverzekering ereloonsupplementen terugbetaalt om de ziekenhuisfactuur betaalbaar te houden. CM pleit ervoor dat een eenpersoonskamer de norm wordt.

>>>

Wat denk jij? Mail ons op lezers@visieredactie.be.

ACTUEEL

Werknemers van kaasproducent CAPRA in Halen vragen respect

Waarom deze stakers niet zwichtten voor 150 procent loon niets in huis, terwijl het de werkgever niets kost. Zo kunnen zij geen toekomst uitbouwen.’ Nog straffer is het verhaal van een collega die sponzen onder zijn schoenen moest binden, zodat hij op die manier de vloer kon poetsen. Nog volgens beide afgevaardigden worden kleine arbeidsongevallen niet geregistreerd.

‘Halens bedrijf belooft 150 procent loon aan werknemers die niet staken’. Door die opmerkelijke maatregel werkte geitenkaasproducent CAPRA zich in de kijker op de nationale stakingsdag van 13 februari. Visie ging op zoek naar het verhaal achter het nieuwsfeit en sprak met twee afgevaardigden uit het bedrijf.

Geen bonus

TEKST LEEN GREVENDONCK FOTO GUY PUTTEMANS

erwijl de nationale stakingsdag vooral over koopkracht ging, stelden de arbeiders van CAPRA uit Halen een piket op om meer respect van hun werkgever te vragen. De basis van de basis, zeg maar. De verhalen die Adem Erkalkan, afgevaardigde voor ACV Voeding en Diensten, en Freddy Monten, oud-afgevaardigde, vertellen, leveren geen fraai beeld op van hoe het bedrijf omgaat met zijn personeel.

Totale controle

de totale controle houden. Hij wil bepalen wie moet werken en wanneer die naar huis mag gaan.’ ‘Pas op donderdagavond weten de arbeiders hoe zij de week erop moeten werken’, zegt Adem. ‘In de werkschema’s is er bovendien geen enkele logica te vinden. Vier dagen werken, één dag thuis, zes dagen werken, één dag thuis, twee dagen werken, twee dagen thuis. Zo heb je gewoon geen ruimte voor een sociaal leven. Ook is er een enorme druk om de productiedoelstellingen te halen, maar die zijn niet altijd even realistisch. En dan worden collega’s die niet zo mondig zijn gepusht om overuren te doen.’

Verdeel en heers Met uitzondering van één collega heeft ie-

DO HOUFFAL

Promo

VAY AM

‘In 2012 ben ik samen met anderen een vakbondswerking gestart’, zegt Freddy. ‘Dat was nodig, omdat CAPRA van een klein familiebedrijfje was uitgegroeid tot een grote firma. De productie vertienvoudigde. Intussen is het bedrijf deel van een Franse holding en werken er ruim tachtig mensen en bijna eens zo veel interimmers. Er zijn dus duidelijke afspraken nodig tussen het personeel en de werkgever. Alleen wil die laatste niet samenwerken en

Terwijl de winst bij CAPRA uit Halen steeg van 0,5 miljoen euro in 2013 naar 3,4 miljoen euro in 2017, krijgen de arbeiders het sectorale minimumloon.

4+1

tijdens de schoolvakanties

dereen van de productie andere roots of een buitenlandse nationaliteit. ‘Het is erg moeilijk voor hen om een job te vinden’, zegt Adem. ‘Daardoor durven zij niet anders dan meegaand te zijn. Bovendien word je gestraft als je niet in de pas loopt. Dan kun je bijvoorbeeld fluiten naar een verlofdag of word je zomaar naar een andere afdeling overgeplaatst.’ ‘Het omgekeerde gebeurt ook’, zegt Freddy. ‘Wie wel luistert, krijgt de beste shiften en mag tien weken na elkaar de vroege doen. Het is een verdeel-en-heerspolitiek bij CAPRA.’ Het hele jaar door zijn er interimkrachten aan de slag, vooral in de zomer wanneer de productie van geitenmelk haar piek kent. ‘Al die mensen werken op basis van dagcontracten’, zegt Adem. ‘Maar zeker vier van hen werken zo al vier jaar bij ons. Van de belofte van een vast contract komt

plannen

voor de Krokus- of Paasvakantie?

voorbeeld:

€

VAY

op basis van 2 volw. & 2 kind. (6 - 11 j.) /per nacht/4 N. /HP M

contactcenter@vayamundo.eu

: 078 156 100 | www.vayamundo.eu

wapes l! Onlnoing enobooitekzoensim

DO O

OS TEN

Ook al beloofde de werkgever elke werkwillige op de stakingsdag 150 procent van het loon en dreigde hij met een aangetekende brief aan wie wel staakte, toch daagden maar enkelingen op om te werken. Bij de arbeiders van CAPRA begint de woede over de onrechtvaardigheid op te borrelen. ‘Ik heb mijn collega’s over de streep kunnen trekken toen ik hen liet zien welke bonussen de directie krijgt’, zegt Adem. ‘Terwijl onze productiedoelstellingen jaar na jaar stijgen, en de winsten ook (3,4 miljoen euro winst in 2017, red.), kan er voor de arbeiders geen bonus van af en zitten wij op het sectorale minimumloon. Nieuwe regels die de werkgever wil invoeren over pauzes zijn voor mij de druppel geweest om te staken.’ Maar hoe moet het nu verder? ‘Ik wil gewoon dat de werkgever op zijn minst respect toont voor ons’, zegt Adem. ‘Alles begint daarmee. En als we dan betere afspraken over de planning kunnen maken en een deel van de interimmers een vast contract kunnen krijgen, dan is dat in mijn ogen al een hele vooruitgang.’ ‘Ik begrijp dat de werkgever ook onder druk staat van de holding om zijn cijfers te halen. Maar als baas moet je te allen tijde menselijk blijven, en de wet respecteren’, besluit Freddy. ‘Daarvoor bestaan er geen excuses.’

DOSSIER

23 februari tot 3 maart: de Week van de Vrijwilliger

Ongewone vrijwilligers: waarom Morgen begint de Week van de Vrijwilliger. Een week lang staan de 750 000 vrijwilligers in Vlaanderen voor één keer zelf in het zonnetje. Om hen te bedanken, om hen een hart onder de riem te steken. Wij spraken met vier van hen. Vier gewone mensen, met een ongewoon verhaal. TEKST MARJOLEIN CUVELIER EN WIM TROCH FOTO’S FREDERIC CIPRIANI, JAMES ARTHUR EN THOMAS LEGREVE

Nele

Raphael RAPHAEL CARDOSO (16) SINT-NIKLAAS

Zelf nog op school en al huiswerkbegeleider ‘Sinds het begin van dit schooljaar help ik leerlingen van de lagere school met hun huiswerk. Dat doe ik bij Bonangana, een lokale vzw hier in Sint-Niklaas. Mijn moeder geeft daar Nederlandse les. Toen bleek dat ze vrijwilligers nodig hadden voor bijlessen. Dat leek me wel een tof idee. Elke woensdag van halftwee tot halfvier geef ik nu huiswerkbegeleiding.’ ‘Zelf zit ik in het vijfde middelbaar. Bij Bonangana help ik leerlingen uit het zesde leerjaar. Ik heb een aantal vaste leerlingen, maar soms komt er wel eens een nieuwe leerling bij. Het kan over alle vakken gaan, maar meestal help ik met wiskunde en met wereldoriëntatie.’

‘Ik vind het leuk om mensen te helpen, en zo het gevoel te krijgen nuttig te zijn’ RAPHAEL

‘Ik ben nu een aantal maanden bezig, en ik zie de vooruitgang bij de leerlingen. Ik vraag ook elke keer hoe het ging met hun toetsen, en als het slecht is, laat ik hen ook nadenken over wat er dan is fout gegaan.’ ‘Ik doe dit bijzonder graag, en de dankbaarheid geeft veel voldoening. Het enige negatieve aspect dat ik kan bedenken, is dat ik nu zelf elke week twee uur niet kan studeren op woensdag. Gelukkig lijden mijn punten nog niet onder mijn engagement.’

NELE CLEEMPUT (44) DENDERMONDE

Met de afvalpicker ten strijde tegen zwerfvuil ‘Ik ben sinds drie jaar zwerfvuilmeester. Ik ben begonnen door mijn liefde voor de natuur! Zwerfvuil is vies, trekt vandalisme aan, is werkelijk ongezond voor mens en dier … Kortom, we moeten het de wereld uit helpen. Tijdens een wandeling met een vriendin kregen we het idee: ‘Wat als we nu eens zwerfvuil oprapen terwijl we wandelen?’ En voilà, we waren vertrokken.’ ‘Ik raap wekelijks zwerfvuil in m’n eentje, en maandelijks met ons wandelclubje Net Gestapt. We voelen ons allemaal meer verbonden met de natuur sinds we dit doen. Het heeft ons leven verrijkt, we willen werk maken van een propere stad.’ ‘De zwerfvuilwandelingen met ons wandelclubje geven me elke keer weer een boost. We krijgen steeds positieve reacties: fietsers die ons complimentjes toeroepen, wandelaars die bij een volgende zwerfvuilwandeling willen aansluiten en zich ook willen engageren … Samen met jeugdbewegingen zwerfvuilwandelen bezorgt me de fijnste momenten: hun enthousiasme is hartverwarmend.’ ‘Ik heb helemaal niet het idee dat we dweilen met de kraan open. De zwerfvuilproblematiek moet bovenaan op de agenda blijven. We hebben nog een lange weg te gaan, maar ik denk dat we al mooie resultaten boeken. Sensibiliseren werkt, daar geloof ik in! Zwerfvuil kost handenvol geld: geld dat we veel beter aan nuttige en leuke zaken kunnen besteden!’

‘Samen met jeugdbewegingen zwerfvuilwandelen bezorgt me de fijnste momenten: hun enthousiasme is hartverwarmend’ NELE

Misschien kwam je Nele of Raphael vandaag al tegen in de supermarkt of in de bib. Beweging.net verspreidde onder het motto ‘#vrijwilligersvindjeoveral’ maar liefst 250 000 kartonnen figuurtjes, met de foto’s van zeven echte vrijwilligers, onder wie Nele en Raphael. Wil je graag iemand bedanken voor zijn of haar vrijwilligerswerk? Op www.chapeauvrijwilligers.be kan je een digitaal bedankingskaartje aanmaken en versturen.

DOSSIER

ook zij zich inzetten FATHI JEMLI (36) OUDENAARDE

Maud

Fathi

MAUD YSEBAERT (22) MECHELEN

Steun en toeverlaat voor 91-jarige

Vrijwilliger met down helpt met administratie

‘Ik heb twee kleine kindjes, een zorgbehoevende ouder, een job: ik weet wel wat te doen. Toch pieker ik er niet over om mijn engagement voor Buren helpen Buren stop te zetten. Voor twee buren steek ik de handen uit de mouwen: Edith en Tommy.’

‘Ik kijk er altijd naar uit om naar Kazou te komen. Waarom? Ik kan héél goed opschieten met de collega’s van Kazou. En ik maak het gezellig tijdens de werkuren: met mijn lievelingsmuziek in de oren – Niels Destadsbader – is het echt plezant werken.’

‘Eerst leerde ik Edith kennen, een vrouw van 91 jaar die vlak bij mij woonde. Ze zocht iemand om haar te helpen met haar rolluiken open en dicht te doen, omdat ze niet meer zo mobiel is. Maar ze was nog goed bij de pinken en ze heeft gevoel voor humor. Voor ik het wist, bleef ik wat babbelen en groeide ons contact uit tot een vriendschap.’

‘Iedere vrijdag ligt hier een stapeltje papier voor me klaar. Dat zijn vaak gegevens die ingevuld werden op een formulier. En dan is het aan mij om ze in de computer te steken. Heel wat tikwerk, dat wel. Maar ik heb leren typen zoals het hoort. Ik had een goede leerkracht dactylo: die heeft het me perfect uitgelegd. Dus voor mij is het geen probleem.’

‘Ik zie de tijd niet lopen als ik bij Tommy of Edith ben’ FATHI

‘Tegenwoordig woont Edith in een rusten verzorgingstehuis. Wat verderaf dus, maar ik probeer toch nog zo vaak mogelijk langs te gaan voor een babbeltje.’ ‘Met Tommy ga ik zoveel mogelijk naar buiten. Hij heeft mobiliteitsproblemen en het lukt hem niet om zelfstandig de deur uit te gaan. In de zomer maken we fietstochtjes met de tandem. Tijdens het voorbije WK keken we samen naar België-Tunesië. Best grappig: ik ben van Tunesische afkomst dus we hadden allebei een eer te verdedigen. En nee, we hebben geen ruzie gekregen.’ (lacht) ‘Dit vrijwilligerswerk is afwisselend en uitdagend. Ik zie de tijd niet lopen als ik bij Tommy of Edith ben. Ik beschouw het als een win-win: de leuke babbels vormen voor mij een taalbad omdat Nederlands mijn tweede taal is. En voor Edith en Tommy is het een aangename afwisseling dat ik regelmatig bij hen binnenspring.’

‘Hoe ik hier terechtgekomen ben? Een paar jaar geleden zocht ik een stageplek voor school. Net zoals mijn ouders hou ik me graag met papieren bezig, én met computers. Ik mocht hier mijn ding komen doen. Sindsdien kom ik elke vrijdag een handje toesteken bij de administratie, ook al is het de laatste tijd superdruk door mijn deelname aan het tv-programma Down The Road.’

‘Ik maak het gezellig tijdens de werkuren, met muziek van Niels Destadsbader’ MAUD

‘Foto’s zijn mijn andere passie. Ik heb een eigen stijl. Doordat ik niet zo groot ben, trek ik vaak van heel dichtbij. Tijdens evenementen van Kazou heb ik zo al heel wat leuke beelden kunnen verzamelen. Echt fijne mensen zijn het hier. Ik zou ze niet meer kunnen missen!’

PETER WOUTERS, VOORZITTER BEWEGING.NET

DE RUIL DIE ONS LEVEN ZIN GEEFT Geen geld, geen cadeau, geen schuld. Niets wil je, voor datgene wat je als vrijwilliger doet. Niets dan de kleine of grote tevredenheid omdat je iets kon betekenen voor iemand, een goede zaak of een opgemerkte nood. Het is een bijzondere ruil, waar je alleen maar blij om kan zijn dat het bestaat. Wetenschappers trachten de kenmerken van de moderne vrijwilliger te vatten. Hoeveel zijn er? Wat is de economische waarde ervan? Welke types zijn er? Gelukkig zijn er zoveel soorten vrijwilligerswerk en komen er voortdurend bij. De vier verhalen die je hier leest, kunnen we

aanvullen met honderden andere. Het laat zich niet zomaar vatten in wat wetmatigheden. Beleidsmakers trachten het te vergoeden of te reguleren. Met registers en onbelast bijverdienen. Gelukkig is dat naast de kwestie voor haast alle vrijwilligers. Die voelen zich bijna beledigd door de gedachte dat hun inzet in een contract wordt gegoten, waardoor het bijna hetzelfde wettelijke karakter krijgt als hun baan. Ik breng vandaag een ode aan de vrijwilliger die zich aangesproken voelt door de betekenis van de eigen inzet voor mensen of doelen die de

moeite waard zijn. Groot of klein, lang of kort, zichtbaar en onzichtbaar. Dikwijls ook zonder er al te veel over na te denken. Een beetje als vanzelf begonnen. Meer dan waarschijnlijk ben je, beste lezer, ook ergens een vrijwilliger. Proficiat! U maakt een verschil ergens en voor iemand. Applaus dus, voor jezelf, op de vooravond van de week van de vrijwilliger. En geniet van het gevoel als vrijwilliger iets te kunnen betekenen. Want die ruil is heel persoonlijk en voor iedereen anders. Het geeft ons leven zin. En daar kan je niet genoeg van hebben.

10 VRAAG & ANTWOORD

Jan Antonissen zocht uit waarom mensen extreem stemmen

‘Populisten benoemen de problemen, maar zorgen niet voor oplossingen’ Populisme viert hoogtij, maar tegelijk wordt neergekeken op mensen die op populistische partijen stemmen. Humo-journalist Jan Antonissen wilde weten wie de mensen zijn die zo extreem stemmen. Hij sprak in acht Europese landen met ‘de onfatsoenlijken’. TEKST WIM TROCH FOTO TINE DE WILDE

In zijn boek ‘De onfatsoenlijken’ trekt Jan Antonissen door Europa. In de oude industriegebieden van onder andere Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en ons land sprak hij met mensen in de rafelrand van de maatschappij, kiezers van populistische partijen. Wat is populisme? ‘Ik ben als voorbereiding op het boek gaan luisteren naar de Nederlandse onderzoeker Cas Mudde over populisme. Ik heb daarvan onthouden dat populisme met drie heel simpele criteria te definiëren is. Eén: een populist ziet zichzelf als het volk versus de corrupte politiek. Er wordt dus een afstand gecreëerd tussen wij en zij. Twee: populisten hebben een hang naar een sterke leider. En drie: ze denken dat het eigen volk wel een oplossing kan bieden voor de problemen die er bestaan.’ Wat was de aanleiding om jouw boek te schrijven? ‘Het vertrekpunt was die donkere nacht in november 2016, waarin Donald Trump verkozen werd tot president van de Verenigde Staten. Ik dacht: Waar moet het met de wereld naartoe? Ik ben me daarin beginnen te verdiepen en dan kun je toch niet om de vaststelling heen dat de Democraten mee verantwoordelijk zijn voor hun nederlaag. Mensen als Hillary Clinton hebben te zeer neergekeken op de arbeiders, van wie ze dachten dat die sowieso op de Demoraten zouden stemmen. Ze heeft ook gesproken over deplorables

‘Mensen die uit de middenklasse gevallen zijn, zijn boos, en mensen die uit de middenklasse dreigen te vallen, zijn bang’ JAN ANTONISSEN

Jan Antonissen: ‘De gele hesjes, dat zijn de onfatsoenlijken.’

(de beklagenswaardigen, nvdr), wat toch van weinig respect getuigt voor die mensen. Dat is haar zuur opgebroken. Dan was de vraag of zoiets alleen in Amerika kon, of dat dit ook bij ons mogelijk is. En wat zijn daar dan de dieperliggende redenen voor? Daarom ben ik die mensen gaan opzoeken, om te begrijpen waarom ze misnoegd zijn.’ Hillary Clinton had het over ‘deplorables’, jij noemt hen ‘de onfatsoenlijken’. ‘Dat is een ironische titel, die verwijst naar een uitspraak van Martin Schulz (de Duitse gewezen voorzitter van het Europees Parlement, nvdr). Na de overwinning van de brexiteers en van Trump zei hij in aanloop van de verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland dat het tijd was voor een opstand van de fatsoenlijke mensen. Dat getuigde van dezelfde laatdunkendheid als de uitspraak van Hillary Clinton. Daarom wilde ik de onfatsoenlijken als geuzennaam gebruiken.’

In je boek vertel je ook het verhaal van je grootmoeder, die in Borgerhout woonde. Hoewel ze heel haar leven CVP-getrouwe is geweest, was ze op het einde van haar leven toch ook ontvankelijk voor de Vlaams Blokpropaganda. Waarom hebben populisten zo’n aantrekkingskracht? ‘Mijn grootmoeder voelde zich op den duur een vreemdeling in haar eigen straat. Maar als ze daar tegen ons iets over zei, keken wij weg. Wij waren verstard in ons politiek correct denken. Mensen zoals mijn grootmoeder raakten geïsoleerd. Ik noem hen restjesmensen, mensen die zich achtergelaten voelen. Het is ieders plicht om naar hen te luisteren, om oor te hebben voor hun noden. Door erover te zwijgen, laat je het probleem etteren.’ En populisten luisteren wel naar die signalen? ‘Ik ben geweldig op mijn hoede voor populistische partijen. Ik zal populistische partijen altijd zien als rattenvangers, mensen die misbruik maken van on-

ZO ZIT DAT Met welke ‘onfatsoenlijken’ sprak Jan Antonissen? Jan Antonissen sprak met gewezen vakbondsman Roberto D’Orazio en de moeder van PVDAKamerlid Raoul Hedebouw, maar ook met een Vlaams truckerskoppel dat hun banen bedreigd ziet door Oost-Europeanen. In Italië sprak hij de moeder van Pamela Mastropietro, een 18-jarig meisje dat door een Nigeriaanse drugdealer vermoord en in stukken gesneden werd. Hij zocht ook de Duitser Jörg Sartor op, die als voorzitter van de voedselbedeling in Essen in het nieuws kwam, omdat hij niet langer nieuwe vluchtelingen wilde helpen, zolang er meer nieuwkomers dan Duitsers van de voedselhulp gebruikmaakten.

VRIJE BEGELEIDING

Kan ik mijn kind begeleiden om een rijbewijs te behalen? Je zoon of dochter slaagde voor het theoretisch rijexamen en wil nu aan de oefenperiode beginnen met jou als begeleider. Hoe werkt dat? Naast het oefenen met een rijschool kan je kind ook via het systeem van ‘vrije begeleiding’ met de auto leren rijden. Dan kiest hij een vaste begeleider om hem klaar te stomen voor het praktisch rijexamen. Sinds de invoering van de nieuwe rijopleiding in 2017 moet je als be-

geleider eerst een ‘vormingsmoment voor begeleiders’ volgen. Dat is een verplichte workshop met praktische tips om de oefenperiode veilig en juist aan te pakken. Daarna krijg je een officieel attest dat je zoon of dochter moet voorleggen bij de aanvraag van het voorlopig rijbewijs. Kwb, voorstander van de vrije begeleiding, is een van de organisaties die je vormingsmomenten aanbiedt, en doet dat in alle Vlaamse provincies. De kandidaat-bege-

leider betaalt 20 euro inschrijvingsgeld. Kandidaat-bestuurders mogen de vorming gratis volgen, voor hen is het niet verplicht. Op onderstaande website vind je meer info, kan je inschrijven voor die vormingsmomenten en vind je als begeleider interessante lectuur en tips om je kind te begeleiden richting het praktisch rijexamen. >>> www.kwb.be/rijbewijs

WERKEN TIJDENS ARBEIDSONGESCHIKTHEID genoegen om er politiek garen bij te spinnen. Ik denk niet dat populistische partijen voor oplossingen zullen zorgen maar zij benoemen wel de problemen waar die mensen mee zitten.’ Wat is volgens jou de kern van de problemen? Wat voedt het ongenoegen? ‘In essentie heb ik twee dingen vastgesteld. Eén: de toenemende ongelijkheid tussen rijk en arm. Ook in Europa is de middenklasse stilaan aan het verkleinen. Mensen die uit de middenklasse gevallen zijn, zijn boos, en mensen die uit de middenklasse dreigen te vallen zijn bang. En twee: mensen worden geconfronteerd met verlies van identiteit. Mensen zijn bang dat wat ze altijd als hun eigen cultuur hebben gezien, verloren dreigt te gaan door migratie. Die angst wordt kunstmatig opgepookt door populistische partijen maar je kan niet om de vaststelling heen dat er wel iets aan de hand is. Het probleem van die mensen is dat wanneer zij daar iets over zeggen, ze onmiddellijk worden weggezet als racisten en dommeriken. De grove uitlatingen en het onverholen racisme dat daar dikwijls mee gepaard gaat, zie ik als een symptoom van boosheid.’ Boosheid die je ook terugvindt bij de gele hesjes? ‘Die gele hesjes, dat zijn de onfatsoenlijken. We moeten over de gevoelige thema’s durven te praten. Zoals Rutger Bregman (de Nederlandse opiniemaker, nvdr) op het Wereld Economisch Forum in Davos onlangs heeft gedaan over belastingen. We moeten op basis van objectieve cijfers het debat durven te voeren, bijvoorbeeld over migratie.’ Kun je tegenwoordig nog een sereen debat voeren? ‘Ik vrees dat een sereen debat vandaag onmogelijk is. Ik denk dat het tijd is dat we op zoek gaan naar het redelijke midden. Ik klink nu wat wollig, maar het is echt tijd om te spreken als volwassen mensen. We moeten opnieuw luisteren naar elkaar. Toch vrees ik dat het allemaal nog veel erger zal worden dan het nu is. Ik denk dat Vlaams Belang geweldig zal winnen bij de verkiezingen. Maar uiteindelijk zullen alle kampen wel naar elkaar moeten luisteren. En vooral: de sociale partijen moeten hun oorspronkelijke doelgroep weer opvolgen en koesteren.’

Hoelang kan ik ziekte-uitkering combineren met werken? Voortaan geeft de adviserend arts je voor twee jaar de toelating om te werken terwijl je arbeidsongeschikt bent. Hij kan die periode nadien wel verlengen. Als je door ziekte of een ongeval niet kunt werken, heb je recht op een ziekte-uitkering. Het is mogelijk dat je na een tijdje nog niet volledig maar wel al voldoende hersteld bent om het werk deeltijds te hervatten of om een aangepaste job te doen. De adviserend arts moet je daarvoor de toelating geven. Hij doet dat voortaan voor een periode

van twee jaar. Hij kan die periode altijd verlengen als blijkt dat voltijds aan de slag gaan of je vroegere job weer opnemen nog niet lukt. Het werk geleidelijk aan kunnen hervatten na ziekte of een ongeval maakt de overgang naar weer voltijds werken minder groot. De adviserend arts begeleidt je daarbij. Misschien kreeg jij eerder van de adviserend arts de toelating om voor een langere periode dan twee jaar te werken tijdens je arbeidsongeschiktheid? Dan wordt die periode nu ingekort. Het is ook mo-

gelijk dat er voordien geen einddatum op die periode toegelaten arbeid stond. Dan zal dat nu wel gebeuren. Moet de periode voor jou worden aangepast, dan heeft het ziekenfonds je daarvan al op de hoogte gebracht. Hou de termijn van twee jaar zelf mee in de gaten. Is die verstreken en kreeg je geen verlenging, kan 10 procent van je ziekte-uitkering worden teruggevorderd als je blijft werken tijdens je arbeidsongeschiktheid. Want zonder toelating van de adviserend arts mag dat niet.

VAKANTIEDAGEN

Ik verander van werk en heb nog vakantiedagen staan, wat nu? Heb je als bediende nog wettelijke vakantiedagen staan, dan kan je die opnemen bij je nieuwe werkgever. Als je uit dienst gaat, ontvang je ‘vakantiegeld bij uitdiensttreding’. Dat omvat het enkel en dubbel vakantiegeld voor de dagen die je in het lopende jaar nog moet opnemen en het enkel en dubbel vakantiegeld voor de vakantiedagen die je hebt opgebouwd voor het volgende jaar. Want als je bijvoorbeeld tot eind februari 2019 daar hebt gewerkt, heb je in die twee maanden vakantiedagen opgebouwd voor 2020. Je ontvangt dan ook twee vakantieattesten die je aan je nieuwe werkgever bezorgt. Het eerste at-

test vermeldt hoeveel dagen wettelijke vakantie je nog kan opnemen in het huidige jaar. Het tweede attest de vakantiedagen die je bij je oude werkgever hebt opgebouwd voor het volgende jaar. Beide attesten vermelden ook het vakantiegeld dat je voor die dagen ontving. Bij je nieuwe werkgever wordt dat verrekend (want je hebt het al ontvangen). Schrik dus niet als je bij je nieuwe werkgever minder vakantiegeld ontvangt en minder loon in de maanden dat je vakantie opneemt. Ben je arbeider, dan ontvang je het vakantiegeld van de Rijksdienst Jaarlijkse Vakantie of een vakan-

tiefonds specifiek voor je sector. Je vraagt bij hen best na wat er gebeurt met je saldo vakantiedagen als je van job verandert. Compensatieverlof – overuren – cao-dagen Heb je nog compensatieverlof, overuren of andere verlofdagen staan die je hebt opgebouwd, dan kan je ervoor kiezen om die te laten uitbetalen bij je uitdiensttreding. Deze dagen kan je niet meenemen naar een nieuwe werkgever. Let wel op: deze extra inkomsten kunnen voor verrassingen zorgen bij de afrekening van de belastingen.

TOT JE DIENST

JOHH TROFEE

Jonge handen uit de mouwen Zin om samen met je klasgenoten of je vrienden van de jeugdbeweging een toffe activiteit te organiseren voor zieke of zorgbehoevende mensen? Doe mee met de JOHH Trofee en maak kans op tickets voor onder meer Rock Werchter. De JOHH Trofee (Jonge Helpende Handen) is een initiatief van Samana. Bedenk samen met je vrienden een leuke actie. Voer de actie uit voor de paasvakantie. Misschien krijg je wel gezelschap van stand-up comedian William Boeva. Stuur voor 21 april een verslagje door en vertel daarin jullie ervaringen. Op 5 mei zijn jullie welkom in Walibi waar de prijzen worden uitgedeeld. Ook jonge mantelzorgers zijn uitgenodigd.

>>>

www.johhtrofee.be

VOORSCHRIJFGEDRAG

Feedback voor huisartsen Het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) geeft alle actieve huisartsen opnieuw zicht op hun voorschrijfgedrag om de kwaliteit van zorg aan hun patiënten te verbeteren. Voor de eerste maal is die feedback gericht aan de huisartspraktijken. Per brief ontvangt elke betrokken huisarts een analyse van de resultaten. Een belangrijke vaststelling is dat minder dan één op de tien huisartspraktijken in 2016 minstens 75 procent van hun patiënten van 65 jaar en ouder gevaccineerd heeft tegen griep. De Wereldgezondheidsorganisatie streeft dat doel na omdat die patiënten een hoger risico lopen op complicaties.

Raymond voert actie voor waardig leven Exact honderd dagen voor de verkiezingen van 26 mei, op vrijdag 15 februari, stond Raymond Meseure op het De Coninckplein in Roeselare. Hij ging er in gesprek met voorbijgangers over de gevolgen van het regeringsbeleid van de afgelopen jaren. Het was de eerste actie in een reeks van 23 waarin hij opkomt voor waardig leven. ‘Artikel 23 van de Belgische grondwet stelt dat ieder mens het recht heeft om menswaardig te leven’, vertelt Raymond. ‘Maar de voorbije jaren lijken zowel de Vlaamse als de federale regering dat te vergeten. Ik wil met mijn acties de mensen opnieuw met elkaar verbinden. Want iedereen telt. Ik zal met hen praten over het leven vandaag en hun voorstellen vragen voor een menswaardig beleid. Op die manier staan ze even stil bij wat ze echt belangrijk vinden. Ik hoop dat ze die ideeën meenemen in het stemhokje.’ Naast zijn persoonlijke acties zet Raymond zijn schouders ook onder een reeks initiatieven van ACV Voeding en

Raymond Meseure herinnert de regeringen in ons land in een reeks acties aan Artikel 23 van onze grondwet, het recht op menswaardig leven. Diensten. ‘Raymond is één van onze afgevaardigden. Hij sprak ons aan over zijn plannen en we waren meteen enthousiast’, verklaart Pia Stalpaert van ACV Voeding en Diensten. ‘Zijn acties sluiten mooi aan bij de resultaten van onze ledenenquête (zie enkele cijfers hieronder, nvdr). Uit de antwoorden van meer dan 6 400 mensen blijkt nog maar eens hoeveel belang zij hechten aan hun koopkracht, een goeie combinatie van werk en gezin en een realis-

tisch eindeloopbaanbeleid. De enquête voedt onze afgevaardigden voor de gesprekken die ze hebben met hun collega’s. En vanaf april zullen ook wij actie voeren om aandacht te vragen voor wat de mensen wakker houdt.’

>>> Wil je Raymond steunen of heb je een goed idee voor een actie? Contacteer hem via raymond.meseure@gmail.com

Hoe denken we over leven en werken vandaag? Enkele opvallende resultaten uit de enquête die ACV Voeding en Diensten afnam bij haar leden.

WERKEN IN HET BUITENLAND

Europees toezicht op arbeid De Europese Commissie, het Europees Parlement en de lidstaten bereikten een akkoord over de oprichting van een Europese Arbeidsautoriteit. Die moet erop toezien dat de regels rond arbeidsmobiliteit beter toegepast worden. De nieuwe toezichthouder moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat de verschillende nationale arbeidsinspecties beter samenwerken. Volgens het ACV is dit een belangrijke stap in de strijd tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie.

VACATURES INTERNATIONAAL COMITÉ ZOEK T Algemeen directeur 100 % - Hasselt - onbepaalde duur Solliciteer vóór 15 maart. >>> www.icvzw.be/vacatures CM ZOEK T HR-assistant JAVA academy Software Engineer Cobol Business-analist - applicatiebeheerder 100 % - Schaarbeek – onbepaalde duur >>> www.cmjobs.be

1/3

heeft het moeilijk om werk en gezin te combineren.

94 % 3,5 % 53,3%

Arbeidsomstandigheden verslechterd: Om dat te verbeteren, kiezen ze vooral voor ì zelf uurroosters aanpassen ì 30-urenweek ì deeltijds werken

Vooral door werkdruk (70 %)

kan met zijn inkomen comfortabel leven en sparen

is ongerust over het behoud van de sociale bescherming

Vrijwilligerswerk in het buitenland Heb je komende zomer nog wat tijd vrij? Zou je graag naar het buitenland trekken, maar wil je je terwijl ook nuttig bezighouden? Dat kan bij Intersoc! Als vrijwilliger bij Intersoc trek je voor tien dagen naar een van onze hotels in Tsjechië of Zwitserland. Je doel? Onze vakantiegasten een onvergetelijke reis bezorgen. Dat doe je als afwasser, kinderanimator, restaurantmedewerker, schoonmaker enzovoort. Wat je ook doet, je bent een belangrijke schakel in een groter geheel. Om onze appreciatie uit te drukken, zorgen wij voor het vervoer naar en van onze hotels en voor je verblijf in all-inclusive. In je vrije tijd kan je samen met je collega-vrijwilligers genieten van de hotelfaciliteiten, het animatieaanbod, gratis sportmateriaal en natuurlijk de prachtige omgeving. Zin gekregen om mee te gaan? Meer informatie over onze werkvakanties vind je op www.intersocwerkvakanties.be of je kan ons bellen op 02 246 47 34.

VISIE 4 - 22 FEBRUARI 2019

LIMBURG IN BEWEGING

Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans. Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg, Mgr. Broekxplein 6, 3500 HASSELT, tel. 011 29 08 70, limburg@beweging.net, limburg.beweging.net. Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be.

Memorandum 2019: NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING

‘ER IS MEER AMBITIE NODIG’ De overgang naar een duurzame samenleving is geen gemakkelijk proces. Het vraagt bijvoorbeeld investeringen in huizen en bedrijven, een ander grondstoffenbeleid en duurzame mobiliteit. Ook de ombouw van het energiesysteem zal belangrijk worden. Beweging.net Limburg laat enkele experts aan het woord tijdens een thema-avond over energie. REDAC TEUR BART BYNENS

e volgende vijf jaar zijn cruciaal om echte veranderingen te realiseren. Met een memorandum voor de federale en Vlaamse verkiezingen presenteert beweging.net een reeks voorstellen die binnen ons netwerk breed gedragen zijn en die kunnen bijdragen tot een betere samenleving. Een duurzame samenleving moet voor beweging.net ook een sociaalrechtvaardige samenleving zijn. Belangrijk hierbij is een eerlijke verdeling van de kosten voor gezinnen, KMO’s en grote bedrijven. Rik Bloemen, voorzitter beweging.net Limburg benadrukt: “De transitie naar een duurzame samenleving vraagt veel middelen die best via een nieuw fonds beheerd worden. Er is ook meer ambitie en samenwerking nodig. De overheid moet duidelijke doelstellingen en normen vooropstellen.”

Hierbij is de voorspelbaarheid belangrijk: aan de hand van een stappenplan is het voor iedereen duidelijk wanneer de normen verstrengd worden. Sociale correcties moeten mogelijk blijven zodat ook mensen met een laag inkomen op een duurzame wijze kunnen leven. Voorzitter Bloemen: “Ook via onze intrestloze leningen van Duwolim geven we deze mensen de kans om energiezuiniger te wonen.”

Het klimaat is ‘hot’ De aarde warmt op, er moet iets gebeuren. Een belangrijke factor in de strijd tegen CO² is de keuze op vlak van energie. Hoe kan, moet, zal de toekomst eruitzien? Blijft kernenergie noodzakelijk? Zorgen meer windmolens en zonnepanelen voor voldoende alternatieve capaciteit? Kan het energiezuiniger? Moeten we zelf beter nadenken over ons eigen verbruik voor we een stekker in het stopcontact steken? Tijdens een thema-avond over de toekomst van onze energie en de energie van de toe-

‘Ook mensen met een laag inkomen moeten op een duurzame wijze kunnen leven’ RIK BLOEMEN VOORZIT TER BEWEGING.NET

komst geven experts je inzichten vanuit diverse invalshoeken (zie grijze kadertje). >>> Meer voorstellen voor een betere samenleving vind je in ons memorandum op www.beweging.net/communicatie

PRAKTISCHE INFO

Thema-avond Energie Een belangrijke factor in de strijd tegen de klimaatopwarming en de CO²-uitstoot is de keuze op vlak van energie. Hoe kan, moet, zal de toekomst eruitzien?

CAFÉ SOIREE

Wat doet fijn stof met onze gezondheid? Uit onderzoek blijkt een duidelijk verband tussen luchtvervuiling door fijn stof en gezondheidsklachten. Een levenslange blootstelling aan fijn stof maakt dat elke Vlaming gemiddeld één levensjaar verliest. Professor Tim Nawrot is hoogleraar verbonden aan de vakgroep biologiegeologie van UHasselt en aan de eenheid omgeving en gezondheid van KU Leuven. Hij zal uitleggen wat fijn stof doet met onze gezondheid. Frans Fierens is medewerker voor de Vlaamse Milieumaatschappij. Hij zal toelichten wat fijn stof is, wat de bronnen van luchtvervuiling zijn, wat de impact is op onze gezondheid. Dinsdag 26.03.2019 om 20.00 u De Bogaard, Capucienessestraat 8, Sint-Truiden. Gratis toegang Organisatie: beweging.net Limburg & CM Limburg & Milieuraad Sint-Truiden >>> Meer info en inschrijven: wegwijs.limburg@cm.be tel. 011 28 02 80

WOENSDAG 13.03.2019, 19.30 U Bewegingshuis, Mgr. Broekxplein 6, Hasselt. Gratis toegang. Panelleden: . Wim Dries (Fluvius, ondervoorzitter), . Sara Van Dyck (BBL, beleidsmedewerker energie), . prof. Dr. Wouter Schroeyers (UHasselt, nucleaire technologie), . Pieter Lodewijks (Vito/Energyville, projectenmananager) Moderatoren: . Philip Hilven (Cleantech ambassadeur) . Kris Asnong (directeur Greenville)

■

Dankzij de intrestloze leningen van Duwolim geven we iedereen de kans om energiezuiniger te wonen.

PA SA R 02.03.19: GPS CLUB LIMBURG

INITIATIECURSUS OUTDOOR WAAR Decathlon, Kuringersteenweg 493, Kuringen-Hasselt WANNEER Zaterdag 2.03 om 10u INFO Johan Walbers, 0476 99 19 89

16.03.19: GPS CLUB LIMBURG

GEOCACHE EVENT + INITIATIE WAAR DEPOLIM, K. Pinxtenlaan 4A, Pelt WANNEER Zaterdag 16.03 om 13u INFO Johan Walbers, 0476 99 19 89

17.03.19: SINT-TRUIDEN

TOERISTISCHE NAMIDDAG WAAR Burchtheem, Burggracht 5, Brustem-Sint-Truiden WANNEER Zondag 17.03 om 14.30u INFO Andrea Nuyts, 011 68 33 03

17.03.19: HAMONT-ACHEL

DAGTRIP Naar het bruinkoolgebied rond Bergheim WAAR Parking De Wal, Wal, Hamont WANNEER Zondag 17.03 om 7.30u INFO Toon Duisters, 011 44 84 93

>>> Meer info en inschrijven: www.beweging.net/energie

17.03.19: LOMMEL

WONDERLIJK LEUK EN LEKKER LOMMEL - 7 OF 10 KM Op de 10 km-tocht kom je langs geklasseerde sluizen van het Kempisch Kanaal. WAAR Zaal Harmonie, M. Van Gurplaan 39, Lommel WANNEER Zondag 17.03 om 13u INFO Jan Vanheukelom, 011 54 23 23

>>> Meer Pasar-activiteiten vind je op: www.pasar.be/limburg

INFOAVOND

Actieplan 4.0 In de gezondheidszorg heerst een ernstig tekort aan beroepskrachten. Daarbovenop zorgt de krapte op de arbeidsmarkt voor een moeilijkere instroom. Om dit probleem op te lossen werd het Actieplan 4.0 ontwikkeld. In het plan worden concrete acties besproken om de tewerkstelling in de sector te bevorderen. Zo is het belangrijk om in te zetten op de aantrekkelijkheid van zorgberoepen. Daarnaast moeten mensen van zowel binnen als buiten de zorgsector een nieuwe adem vinden in hun carrière met een job in zorg of welzijn. De Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin licht het actieplan ‘Werk maken van werk in de zorgen welzijnssector’ toe. Maandag 1.04.2019 om 19.30 u Bewegingshuis, Mgr. Broekxplein 6, Hasselt. Gratis toegang >>> Meer info en inschrijven: www.beweging.net/actieplan

REGIO

CM 12.03.19, 18.03.19 EN 25.03.19: CM Infosessie ‘Loopbaanbegeleiding’ WAAR Hasselt, Bilzen en Genk WANNEER 12 maart 2019 (Hasselt), 18 maart 2019 (Bilzen) en 25 maart 2019 (Genk) - 20u tot 22u PRIJS gratis

13.03.19: CM Cursus ‘Yoga’ WAAR Sint-Truiden WANNEER Start woensdag 13 maart 2019 - 20u tot 21u (4 sessies) PRIJS CM-lid €35, anderen €60

14.03.19: CM Cursus ‘Piekeren’ WAAR Sint-Truiden WANNEER Start donderdag 14 maart 2019 - 19u30 tot 21u30 (4 sessies) PRIJS CM-lid €80, VT €40, anderen €160

18.03.19: MANTELZORG Voorstelling ‘En? Alles goed?’ (Fried Ringoot, Belgium’s Got Talent) WAAR Genk WANNEER Maandag 18 maart 2019 - 14u tot 19u PRIJS €5 (drankje inbegrepen)

21.03.19: OKRA Trendbeurs WAAR Hasselt WANNEER Donderdag 21 maart 2019 PRIJS €2 INSCHRIJVEN 011 265 930 of patricia.schoenaers@okra.be (voor 14 maart)

INSCHRIJVEN Meer info over onze initiatieven: raadpleeg www.cm.be/agenda. Vooraf inschrijven voor CM- of Mantelzorgactiviteiten is steeds noodzakelijk: • E-mail: wegwijs.limburg@cm.be Vermeld voor welke activiteit je inschrijft samen met je naam, adres, rijksregister- en telefoonnummer. • Telefoon: 011 280 280 Let op, Samana-activiteiten reserveer je zo: • Online: www.samana.be • E-mail: kracht.limburg@samana.be • Telefoon: 011 280 297

CONTACT

Samana Ligconcert in het teken van Vrouwendag

‘Mantelzorg is het beste wat mijn moeder kon overkomen’ Vrijwilligers, je hebt ze in alle variaties en leeftijden. Lucienne Veltjen (68) uit Heusden-Zolder is één van hen. Na een carrière van bijna 45 jaar als verpleegkundige, verzorgt ze sinds drie jaar ook haar hoogbejaarde moeder. ‘Ondertussen is mama 91 jaar, maar dankzij de mantelzorg van zowel mijn broer, mijn twee zussen, onze partners, (klein)kinderen en ikzelf woont ze nog steeds thuis.’ REDAC TEUR STEPHANIE LOUWAGIE

ucienne Veltjen: ‘Ik heb zelf altijd in de zorg gewerkt en heb enorm veel respect voor het werk dat duizenden mensen dagelijks in rusten verzorgingstehuizen verrichten. Je zult me dus nooit horen zeggen dat zelf voor je geliefden zorgen de enige goede oplossing is. Wel ben ik ervan overtuigd dat mantelzorg het beste is dat mijn moeder kon overkomen.’

Hoe wist je dat mantelzorg voor jouw mama het verschil kon maken? ‘Eerlijk? Dat wisten we niet. Door een zware hersenschudding na een val drie jaar geleden, kon mama niet langer alleen wonen. We hebben toen beslist om haar in een rusten verzorgingstehuis op te laten nemen. Al snel merkten we echter dat het bergaf met haar ging. Mijn man zei op een bepaald ogenblik dat hij nog liever elke nacht naast mijn moeder zou slapen dan mij na elk bezoekje terug te moeten opbeuren.’

En jij voegde maar meteen de daad bij het woord? ‘Ja eigenlijk wel (lacht). Ondertussen waakt mijn man al bijna drie jaar elke nacht in het huis van mijn moeder. Mijn twee zussen, broer en ik wisselen elkaar overdag af. We hebben het geluk dat we allen op pensioen zijn en dat alle zussen een achtergrond in verpleegkunde hebben. Toch is het allemaal niet vanzelfsprekend. Niet alleen zijn we een groot stuk van onze vrijheid kwijt, ook weet niemand hoe lang we het nog op deze manier volhouden. We worden er zelf ook niet jonger op natuurlijk. Maar zolang mijn moeder gelukkig is en wij het gevoel hebben eindelijk iets voor haar te kunnen terugdoen, houden we vol. Gelukkig hebben we allen ook schatten van kinderen en kleinkinderen die maar al te graag bijspringen.’

Krijg je ook ondersteuning van buitenaf? ‘In het verleden was ik al betrokken bij het ‘Mantelluisteren-project’, een soort van praatcafé voor studenten Verpleegkunde en Orthopedagogie in Genk en Diepenbeek. Studenten luisteren er naar getuigenissen van mantelzorgers en krijgen de mogelijkheid om vragen te stellen. Ook voor mantelzorgers zelf is het verrijkend om verhalen van lotgenoten te aanhoren en te voelen dat je er niet alleen voor staat. Toevallig heb ik me net samen met mijn twee zussen voor het ‘Samana Ligconcert’ naar aanleiding van Vrouwendag ingeschreven.’

Heb je enig idee wat je van een ligconcert mag verwachten? ‘Voor we mantelzorgers werden, gingen mijn zussen en ik vaak op citytrip of op weekend onder ons drietjes. Door de zorg voor onze moeder zijn die uitstapjes de laatste jaren spijtig genoeg vaak weggevallen. Met dit ligconcert hoop ik de draad van vroeger een beetje terug op te pikken. Ik heb er alle vertrouwen in dat het een gezellige en ontspannende avond wordt onder gelijkgestemden met sfeervolle muziek als extratje.’

Welke tips wil je meegeven aan mensen die zelf mantelzorg overwegen? 1. Informeer je goed op voorhand. Ga na welke instanties je hierin kunnen begeleiden, de website van Samana helpt je ongetwijfeld op weg. Meer info via >>> www.samana.be 2. Maak je web groot genoeg. Begin er dus niet alleen aan, maar ga in je omgeving op zoek naar mensen die je hierin willen (onder)steunen.

Lucienne Veltjen

Wist je trouwens dat onze CM-dienst Zorgend Vrijwilligerswerk ook ondersteuning kan bieden in de zoektocht naar een geschikte oppas? Ook voor hulp op vlak van vervoer en administratie ben je hier trouwens aan het juiste adres. Meer info via >>> zorgendvrijwilligerswerk.limburg@cm.be of 011 280 204 3. Heb oog voor veranderende familierelaties. Aanvaard de ander in zijn eigenheid en heb ook respect voor zijn of haar aanpak. Je eigen werkwijze is niet altijd de beste of enige mogelijke. Goed nieuws voor wie ook interesse heeft in het Samana Ligconcert in het teken van Vrouwendag op 15 maart in Hasselt: er zijn nog enkele plaatsjes beschikbaar. Inschrijven via >>> wegwijs.limburg@cm.be of 011 28 02 80.

CM LIMBURG Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info en kun je een contactformulier invullen. Je kunt ons ook bellen op 011 280 211 op weekdagen van 8u30 tot 17u, behalve op vrijdagnamiddag. Een afspraak in een CM-kantoor maak je op www.cm.be/afspraken of telefonisch via 011 280 211. Met vragen over (thuis)zorg kun je terecht bij de Zorglijn op 011 280 281 of via zorglijn.limburg@cm.be

Donderdag 7 maart van 14 tot 16u WZC Ocura Beringen Donderdag 14 maart van 14 tot 16u C-mine Genk zaal 2 Donderdag 21 maart van 19u30 tot 21u30 CM-hoofdkantoor Hasselt

Struikelen over het tapijt of je evenwicht verliezen in de tuin. Kleine ongelukjes die soms grote gevolgen hebben. Nog te veel ouderen raken hun zelfstandigheid kwijt door een val. Toch kunnen valpreventie en eenvoudige woningaanpassingen al een wereld van verschil maken. De ergotherapeuten van Landelijke Thuiszorg en de CM-dienst ‘Thuis Blijven Wonen’ staan op volgende locaties en tijdstippen voor je klaar:

Donderdag 28 maart van 19u30 tot 21u30 WZC St Antonius Peer Donderdag 4 april van 14 tot 16u CC Achterolmen Maaseik Prijs: 3,00 euro per persoon Inschrijven: 011 280 280 of wegwijs.limburg@cm.be

REGIO Werknemers verdienen respect!

INFOMOMENTEN

Het globale plaatje past niet meer in elkaar De nationale staking van 13 februari 2019 passeerde niet ongezien in onze provincie. Honderden militanten en sympathisanten legden het werk neer en hielden de bedrijfsdeuren gesloten uit protest tegen de onwil van de werkgeversfederaties en bedrijfsleiders om de koek van de winsten eerlijk te delen met de werknemers. Een maximale loonsverhoging van 0,8% uitgesmeerd over de komende twee jaar kan maar op weinig begrip rekenen. Naast de koopkracht schorten er ook nog wel andere zaken op de werkvloer, zo blijkt. REDAC TEUR VICKY JANS

Flexibiliteit ‘Koopkracht is één zaak maar er wordt zoveel van het personeel gevraagd: de werkdruk is ongelooflijk hoog, al die flexibiliteit die geëist wordt … sommige diensten draaien zovele overuren dat het niet meer normaal is, zieken worden niet onmiddellijk vervangen want de collega’s zullen het wel opvangen, er wordt met heel wat deeltijdse contracten gewerkt die dan zo flexibel mogelijk worden ingezet, de berg administratie die overal bij komt kijken, de toenemende agressie … ‘ Dat krijgen we te horen aan het stakingspiket bij de campus Virga Jesse in Hasselt waar delegees Malek Aghmamalek (bewaking), Luc Tomsin (spoed) en Kim Wintmolders (neurologie) postvatten.

Eindeloopbaan Naar goede gewoonte organiseert ACV Limburg in maart infomomenten over je eindeloopbaan.

Koopkracht

pen. ‘Zolang daarin interprofessioneel geen knopen worden doorgehakt, blijft iedereen naar elkaar kijken,’ zegt ook delegee Rita Vandebroek (statutair). ‘Binnen de openba-

Over die koopkracht vloeide ondertussen heel wat inkt. Feit blijft dat voor vele werknemers een maximale loonnorm van 0,8% belachelijk is. ‘De 1,5% die het ACV naar voor schuift, lijkt ons meer dan aanvaardbaar,’ zegt hoofddelegee Stefan Hendrikx van Aperam in Genk. Het staalbedrijf zette de voorbije jaren een goed resultaat neer. Toen Aperam als onderdeel van ArcelorMittal eind januari 2011 apart naar de beurs trok, sleepte het bedrijf 1/20ste van de miljarden schuldenberg met zich mee. Deze werd weggewerkt en de aandeelhouders kunnen ondertussen rekenen op een mooi dividend. ‘De werknemers die aan de basis

STEFAN HENDRIKX APERAM GENK

Knopen Je moet het fysiek en mentaal maar allemaal volhouden tot je 67 jaar! De verstrengde maatregelen die werden genomen over het tijdskrediet en de landingsbanen vallen dan ook zwaar. Om nog te zwijgen van het getalm in het dossier van de zware beroe-

Dit zijn maar enkele vragen die we samen met de pensioendienst van CM beantwoorden op onze infomomenten rond het pensioen voor werknemers uit de privésector en contractuelen uit de openbare sector. Let op: dit jaar zijn er geen info’s over SWT, het vroegere brugpensioen! Er zijn geen nationale kaderovereenkomsten en dus ook geen sectorale cao’s zodat het (voorlopig) onmogelijk is om met SWT te gaan in 2019 (op enkele uitzonderingen na). Dit was trouwens één van de redenen voor de nationale staking op 13 februari 2019. Zodra er meer duidelijkheid is over het SWT zetten we alsnog een informatieronde op voor onze leden.

DRIEDAAGSE

Loopbaan

■

Tijdens de nationale stakingsdag bezocht nationaal voorzitter Marc Leemans (midden op foto) onder meer het piket aan staalfabriek Aperam in Genk. Hoofddelegee Stefan Hendrikx staat links op de tweede rij.

re diensten zijn er wel afspraken gemaakt over die zware beroepen maar zolang er in de privé niets beweegt, wordt er ook voor ons niets toegepast. Iedereen zit erbij en kijkt ernaar.’ Ook de koopkracht is voor de openbare diensten een motivatie om zich aan te sluiten bij de algemene staking. ‘Onze lonen zijn niet meer verhoogd sinds de invoering van de barema’s Kelchtermans in 1993. Samen met de constante dreiging dat onze pensioenen niet meer uitbetaald gaan kunnen worden -nochtans uitgesteld loonmaakt dat ook in onze sectoren de werknemers zich terecht zorgen maken.’

staan van dit resultaat mogen dan toch ook een deel van de koek verwachten, niet?’

IPA In een bedrijf als Aperam is er ook de mogelijkheid om aan de bedrijfstafel het één en ander te regelen. ‘Werknemers zitten niet te wachten op de zoveelste cheque. Ook willen we niet alle hoop leggen bij instrumenten als cao 90, die resultaatsgebonden zijn en dus geen zekerheid bieden. Laten we bovendien niet vergeten dat de saus die je hierdoor eventueel bij de vis krijgt, niet meetelt voor de berekening van het vakantiegeld, pensioen, werkloosheidsuitkeringen … Wij willen dan ook maximaal inzetten op een bruto-loonsverhoging en daarvoor hebben we een fatsoenlijk interprofessioneel akkoord (ipa) nodig,’ aldus Stefan. >>> facebook.com/acvlimburg voor meer foto’s van de nationale staking

‘De 1,5% die het ACV naar voor schuift, lijkt ons meer dan aanvaardbaar.’

■ Vanaf welke leeftijd kan ik met (vervroegd) pensioen? ■ Kan een SWT’er met vervroegd pensioen? ■ Mag ik als gepensioneerde bijverdienen? ■ Hoeveel pensioen ga ik krijgen?

>>> activiteiten.acv-limburg.be voor info & inschrijving

Druk van alle kanten Kortom: het globale plaatje past niet meer in elkaar. De druk komt van alle kanten: de werkgevers, de overheid, de patiënten … allen hebben ze hun verwachtingen. ‘En toch doet het personeel elke dag opnieuw alles wat in zijn macht ligt om onze patiënten goed te verzorgen,’ aldus Kim. Mensen zijn nu eenmaal belangrijker dan centen.

˚ Luc, Kim en Malek tijdens de flyeractie aan de personeelsingang van de campus Virga Jesse in Hasselt.

■ Ben je op zoek naar een nieuwe uitdaging maar je weet niet wat? ■ Zit het niet goed in je huidige job? ■ Loopt de zoektocht naar een nieuwe job niet vlot? ACV-Bijblijven helpt je graag vooruit tijdens de gratis loopbaan-driedaagse op maandag 11, 18 en 25 maart 2019 telkens van 09.00u. tot 16.00u. in Het Bewegingshuis in Hasselt (Mgr. Broekxplein 6 - tegenover station). We zoeken antwoorden op de 3 vragen: Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik? Inschrijven is wel verplicht. >>> activiteiten.acv-limburg.be voor info en inschrijving

DEBAT

Mobiliteit Maasland ACV Maasland organiseert samen met Spoorlijn 20 een debat over de mobiliteit in het Maasland & Limburg en het rekeningrijden op zondag 31 maart 2019 van 10.00u. tot 12.00u. in ‘t Boothuys in Rekem (Heidestraat 103). Alle Limburgse lijsttrekkers voor het Vlaams parlement worden uitgenodigd. Eddy Wijnen van Spoorlijn 20 verzorgt de inleiding. Marc Lens van Radio2 Limburg leidt het debat. We verwelkomen je vanaf 09.30u. met een drankje. Om 12.00u. sluiten we af met een broodje. Deze info is gratis. Wel inschrijven voor 24 februari 2019. >>> activiteiten.acv-limburg.be voor info en inschrijving

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week acteur STEPH GOOSSENS (52) TEKST MICHIEL VERPLANCKE - FOTO DANIËL RYS

Steph, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Empathie. We moeten meer aandacht hebben voor gevoelens. In mijn boek Pesten kan niet meer is dat een groot aandachtspunt. Veel jongeren weten niet hoe hard hun woorden kunnen aankomen. Ik heb het er gelukkig goed vanaf gebracht, ondanks mijn pestkoppen, maar veel mensen dragen dat levenslang met zich mee. Bij elke lezing die ik geef over pesten, komt er wel iemand naar mij om het over zijn pestverleden te hebben.’

Welke mooie waarde dank je aan je ouders?

‘Die empathie en een vrije geest. Mijn mama had een superette in het dorp. Daar kwamen alle lagen van de bevolking over de vloer, allemaal met hun eigen visie. Onze superette bevond zich tussen de bordelen, dus geregeld kwamen die meisjes bij ons langs. Als er een pot spaghetti opstond in het woongedeelte, dan gebeurde het wel eens dat ze een bord spaghetti bleven eten. Mijn ouders hebben mij geleerd dat de mens belangrijker is dan wat die doet of hoe die eruitziet.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Ik zou toch graag beter kunnen zingen. Het verleden wees helaas uit dat ik die gave niet heb (Steph eindigde vijfde in Steracteur, Sterartiest, nvdr.). Als acteur benader je de waarheid van iemands leven, fictie of nonfictie. Ik heb het gevoel dat zingen nog dichter bij die waarheid komt. Het doet meer appel op je zijn.’

Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?

‘Ik heb een abonnement voor de sportschool, maar daar maak ik amper gebruik van. Ik ben te druk bezig met mijn boek, lezingen en een theaterstuk voor het psychiatrische ziekenhuis van Gasthuisberg. Ik spendeer veel tijd achter mijn bureautje

om te schrijven. Het komt er gewoon niet van om te sporten. Ik besteed dan weer te veel tijd aan de dingen te goed te proberen doen. Soms moet ik de teugels wat meer durven los te laten.’

Welke film heeft indruk op je gemaakt?

‘Het is al even geleden, maar Das Leben der Anderen vond ik een schitterende film. De scène op het einde waarin de afluisteraar en de vrouw elkaar vertellen wat hen drijft, prachtig. De film vertelt ons dat we soms dingen doen waar we niet achter staan, terwijl we die dingen vooral niet moeten doen. Wij moeten weinig, wij kunnen van alles. Ik was een van de laatste lichtingen van de legerdienst. Dat was totaal niets voor mij. Er was veel te weinig vrijheid. Toen we de eerste keer verlof kregen, ben ik naar de supermarkt gehold om een ice tea te gaan drinken. Dat voelde als goud in mijn mond.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Ik zou een verstevigde voordeur uitvinden die bestand is tegen de elementen en elk geluid van buitenaf, zodat iedereen op zijn gemak thuis kan zitten. Daarnaast zou ik iedereen een luisterend oor geven, dat we aanhouden in goede en in kwade dagen.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Eender waar ik op reis ben, is mijn derde zin altijd: Hier zou ik kunnen wonen. Maar ik ben eigenlijk heel content in Antwerpen. Voor mijn verjaardag heb ik een blaasjesboom geplant. Elk seizoen laat die iets anders zien aan zijn takken. Nu kan ik beter gewoon hier blijven, denk ik dan.’

‘Ik heb het er gelukkig goed vanaf gebracht, ondanks mijn pestkoppen, maar veel mensen dragen dat levenslang met zich mee’ STEPH GOOSSENS

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘In mijn boek pleit ik echt voor een vak empathie. Net zoals iedereen wiskunde en Frans krijgt, zouden leerlingen een uurtje empathie moeten volgen. Het doel? Weten wat je woorden en gedrag bij een ander teweegbrengen. Ik merk op mijn lezingen, in interactie met leerlingen, dat dat niet vanzelfsprekend is. We moeten ook inzetten op cyberpesten. Het is niet omdat je iets anoniems doet, dat het effect vermindert. Ze mogen mij gerust bellen voor zo’n vak. Ik heb superveel oefeningen liggen.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

‘Ik ben weinig starstruck, maar doe mij maar Meryl Streep of Matthias Schoenaerts. Dan kan ik hen vragen wat ik verkeerd doe, want ik zit naar mijn mening in veel te weinig films.’ (lacht)

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Dit vind ik een moeilijke, want ik heb eigenlijk alles al gedaan. Ik was orthopedagoog, maatschappelijk werker, schrijver, acteur, docent … Als ik kon kiezen, dan zou ik mijn acteerberoep uitbreiden en gewoon élke dag op de scène staan. Ik vind niets leuker.’

>>> In het boek Pesten kan niet meer schreef Steph Goossens zijn eigen verhaal neer en verzamelde hij tips tegen pesten. Meer info op www.stephgoossens.be.