Visie 2020 - nr. 6 - Nationaal by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

nkt Beda drukkers,

s, eurs, gever vorm , transport r ers ... voo , plann s e d o postb Visie. deze s ssen ie Jan rice l Ã© m A t r e da c Hoofd

NR 6 - DONDERDAG 26 MA ART 2020

(Niet) werken in tijden van corona > p.4

#samentegencorona > p.2

Paginagrote Zweedse puzzel > p.7

Samen zorg dragen voor elkaar

Dankjewel

We helpen elkaar om de samenleving nog goed te laten draaien. Hang deze pagina aan je raam om sympathie voor iedereen te tonen. TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 09.04.2020 - REGIO

BLZ. 13

SAMEN TEGEN CORONA

Buitengewone tijden We beleven een van de zwaarste periodes uit onze geschiedenis. De coronacrisis plaatst ons land en de wereld voor nooit geziene uitdagingen. Het aantal zieken loopt dag na dag op. De dodentol wordt steeds zwaarder. Het menselijk leed is niet te overzien. De maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, hebben een nooit geziene impact op onze samenleving. Dit zijn zonder meer buitengewone tijden. Er zit niets anders op dan de noodmaatregelen die de regering oplegt strikt na te leven, hoe onwennig en akelig dat ook is. Want de gevolgen zijn ingrijpend. Het schudt ieders leven grondig door elkaar. Met voor velen ook de risico’s van zwaar inkomensverlies, werkonzekerheid. Anderen, vooral de meest kwetsbaren onder ons, zien contacten met vrienden en familieleden wegvallen en lijden onder het sociaal isolement, alle digitale communicatie ten spijt. Nog anderen vechten tegen de ziekte waar nog geen medicijn tegen bestaat. Het vraagt van ons allemaal zware inspanningen. Daarom is het hartverwarmend om te zien hoe zoveel mensen vandaag voor elkaar in de bres springen. In een periode van crisis komt het beste in mensen naar boven: boodschappen doen voor buren, videolessen maken voor de kinderen die niet naar school mogen, skypen met grootouders in het woonzorgcentrum, maaltijden aan huis bestellen om het restaurant om de hoek te steunen, witte lakens uithangen en applaudisseren om onze zorgverleners een hart onder de riem te steken, mondmaskers naaien om hen in veilige omstandigheden te laten werken, een online jeugdbeweging op Facebook, een nationaal briefschrijfmoment … De solidariteit neemt ongelofelijke proporties aan. Intussen blijven al onze organisaties alert om aandacht te vragen en maatregelen voor te stellen voor groepen die extra kwetsbaar zijn. Wij werken actief aan dringende en belangrijke vraagstukken van mensen die zonder deze crisis al in moeilijke omstandigheden leven en nu niet vergeten mogen worden. Laat ons vooral ook die mensen steunen die niet op de pauzeknop kunnen drukken, zij die de levensnoodzakelijke activiteiten draaiende houden: het zorgpersoneel dat zich uit de naad werkt, de veiligheidsdiensten, het personeel in de supermarkten, de leerkrachten en de mensen in de kinderopvang, in de logistiek, de voedingsnijverheid, de havenarbeiders, de postbedeling, de huisvuilophaling, de politie en de hulpdiensten, de bedrijven die onder strikte maatregelen blijven draaien, en nog zoveel meer. Zij werken hard om ons allemaal bij te staan. Zij staan de komende weken allemaal voor een titanenwerk waarvoor wij alleen het diepste respect kunnen betonen. Het is dankzij hen en dankzij de sterke wil van mensen om voor elkaar te zorgen dat we deze crisis de baas zullen kunnen. Met de inzet van ons allemaal. Met de ondersteuning vanuit de sociale zekerheid en de publieke diensten, waarvan sommigen nu pas schoorvoetend het enorme belang erkennen. Met onderling begrip, in solidariteit en met heel veel burgerzin.

Antoine (70) en Myriam (68) videochatten met kleinkinderen Giel en Stef ‘Twee maanden geleden kocht ik een smartphone, ik ben dus nog volop in opleiding om dit ding te leren kennen’, glimlacht Antoine. ‘Nu we onze kleinkinderen niet meer kunnen opvangen, proberen we regelmatig via WhatsApp te videobellen.’ Dat doet alvast deugd, langs beide kanten. ‘Mémé en pépé missen ons en wij missen hen’, vertelt Giel (10). ‘Maar we willen niet dat ze ziek worden.’ ‘En het is wel grappig om hen wat te zien knoeien met hun telefoon’, lacht Stef (7). Toch hoopt iedereen ook hier dat het gewone leven snel hervat kan worden. ‘Ik wil ze zo graag knuffelen’, vertelt Myriam. ‘Maar onze dochter (de auteur van dit stukje, red.) is heel streng. We zullen maar luisteren.’

CREATIEVE OPLOSSINGEN IN HET WOONZORGCENTRUM

‘Stoepkrijt gekocht en wasdraad gespannen’ In het woonzorgcentrum Hof Ter Engelen in Lokeren zoekt het team Wonen en Leven voortdurend naar alternatieven om het bezoekersverbod te compenseren. ‘Stoepkrijt kopen voor een woonzorgcentrum. Het is niet iets wat je onmiddellijk zou verwachten. Maar het bezoekverbod door corona maakt ons creatief.’ Dat vertelt Cindy De Pauw (42) van het team Wonen en Leven. ‘Familieleden komen nu in de tuin zwaaien. Soms hebben ze een boodschap op een stuk karton geschreven. Nu kunnen ze ook met stoepkrijt op de grond een bericht schrijven of een tekening maken. We hebben een wasdraad gespannen in de tuin en familieleden opgeroepen om er knutselwerkjes en kaarten of tekeningen aan te hangen. Dat brengt leven in de brouwerij. We gaan met de bewoners even op het terras van hun kamer staan om hun bezoekers te begroeten. Elkaar in het echt horen en zien, spreekt nog altijd het meest aan.’

We zullen herademen wanneer, als de tijd daar rijp voor is, het normale leven hervat. Maar deze coronacrisis zal onze samenleving niet klein krijgen. Koester vrienden en familieleden, ook al kan het vaak maar op afstand. Heb aandacht voor hen die extra kwetsbaar zijn, vraag je buren of je iets voor hen kunt betekenen, volg alsjeblieft de voorzorgsmaatregelen op om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Werk mee om de essentiële activiteiten gaande te houden. Kortom, draag heel goed zorg voor elkaar. Luc Van Gorp, CM Marc Leemans, ACV Peter Wouters, Beweging.net

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

‘Met foto’s van de voorbije zomer maken we kaartjes, waarop bewoners een bericht kunnen schrijven. Wij versturen de kaarten met de post naar de bestemmelingen. We moedigen de familie aan om een videoboodschap te sturen. Dan gaan we met de laptop naar de kamer van de bewoner om die te laten zien. We zien het gebruik van WhatsApp sterk toenemen.’ ‘Onze bewoners verwennen met bijvoorbeeld een aperitiefje of een pannenkoek. Dat is hier een gewoonte, maar nu maken we er nog extra werk van. En onze bewoners waarderen dat. We trekken nog meer tijd uit voor een gewone babbel. Onze bewoners horen op tv ook de berichten over corona. Met hun vragen en bezorgdheden kunnen ze bij ons terecht.’ ‘Ineens is onze manier van werken helemaal anders. Wij stellen normaal een maandplanning op, nu kijken we van dag tot dag. De solidariteit is groot. Iedereen springt bij waar nodig. De kinesisten waren vandaag aan het poetsen. Ook van buitenaf ervaren we veel begrip en sympathie. Gisteren werd hier een grote lading gratis bloemen geleverd. Dat maakt iedereen blij. En dat tonen we ook aan de buitenwereld. Met spreuken op onze vensters als We houden de moed erin laten we weten hoe we ons voelen.’

SAMEN TEGEN CORONA

SPONTANE HULP KOMT OP GANG

‘Mensen helpen maakt ons trots’ De scouts Sint-Petrus laat hun kwetsbare buren in de wijk Sint-Pieters-Buiten van Gent niet in de steek. Lucas (21) en Benjamin (22, rechts): ‘Alle scoutsactiviteiten zijn stopgezet. Geen lessen meer aan de universiteit en de hogescholen. Ineens heeft onze leidingsploeg een zee van tijd. Wij staan klaar om kwetsbare mensen in de buurt te helpen. Omdat zij beter binnen blijven, doen wij voor hen boodschappen. Dat hebben wij per mail laten weten aan de ouders van onze leden. Ook via Facebook en onze website hebben wij dat aangekondigd. De pastoor liet zelfs een bericht verschijnen in Kerk en Leven.’ ‘Met een buurtcafé bekijken we ook of we samen iets kunnen doen aan de eenzaamheid die veel mensen nu extra ervaren. We denken eraan om onze jongere leden brieven te laten schrijven en tekeningen te laten maken die ze dan naar eenzame buren kunnen sturen. Want mensen helpen, dat maakt ons trots.’

Verzekerd als vrijwilliger Wil jij je ook als vrijwilliger inzetten voor mensen die het nu extra moeilijk hebben? En ben je daarvoor nog niet verzekerd via een vereniging? Dan kun je dat regelen via de website vlaanderenvrijwilligt.be. Registreer je daar. Als je een bevestiging ontvangt, ben je verzekerd voor de actieperiode. Die loopt sinds zondag 15 maart tot en met 3 april 20 uur. Deze verzekering geldt voor activiteiten tussen 8 en 20 uur.

>>> www.vlaanderenvrijwilligt.be

NaaiSTERREN mikken op 8 000 mondmaskers Ook CM-zorgverblijf Hooidonk in Zandhoven maakte vlijtige naaisters warm om eigenhandig mondmaskers te stikken. Gepensioneerde medewerksters en leden van vrouwenorganisaties zijn thuis ijverig aan de slag. Het materiaal wordt voor hun deur afgezet. 8 000 stuks, dat is het streefdoel van de naaiSTERREN.

GEEN SCHOOL, WAT NU?

‘Betrek je kinderen in het zorgen voor elkaar en het huis’ Vijf weken geen school, betekent dat vijf weken stilstand voor leerlingen? Hoe gaan ouders en leerkrachten daar het best mee om? We vroegen het aan Joke Boone (23), leerkracht in Het College in Vilvoorde. ‘Kinderen en jongeren hebben in de eerste plaats nood aan structuur en rust wanneer school wegvalt. Een duidelijke dagplanning is hierbij belangrijk.’ ‘Bepaal de werken pauzetijd op voorhand. Probeer samen te genieten van de pauzemomenten en samen aan het werk te zijn op werkmomenten. Probeer je kind zo zelfstandig mogelijk te laten werken op basis van zijn of haar kunnen. Als je kind alleen werkt (zonder ondersteuning van een volwassene) kun je je eigen werk doen of werken in het huishouden. Laat merken dat je ook aan het werk bent. Leerzame momenten zijn ook de momenten waarop jullie samen werken in het huishouden. Betrek je kinderen in het samen zorgen voor elkaar en het huis.’

school tijdens deze coronaperiode tot de paasvakantie geen nieuwe leerstof behandelen. Dus de doelen en opdrachten die je doorgestuurd zal krijgen van de leerkracht zijn geziene leerstof. Ga zéker niet meer vragen van je kind dan dat het al kan. Het aanbrengen van nieuwe leerstof kan zorgen voor frustratie en voor verwarring wanneer de leerstof op een andere manier dan op school wordt aangeboden.’

‘Maak een duidelijk verschil tussen de dagplanning in de werkweek en in het weekend. Het weekend is nog steeds het weekend zoals voordien. Los van de schoolse werkmomenten blijven de ‘samenleesmomenten’, ‘samenspeelmomenten’ en ‘samenkookmomenten’ zeer stimulerend voor de schoolse en sociale vaardigheden van je kind.’

Een heel bepalende factor voor de werkmotivatie van je kind is de werkplek. ‘Wij werken tenslotte ook liever aan een leuke bureau, die we op onze eigen manier inrichten. Zorg voor een gezellige werkplek. Geef je kind hier een bepaalde vrijheid in. Zorg wel dat deze duidelijk afgebakend is van de speel- of vrijetijdsplek.’

Op schools vlak is het belangrijk om via de klasjuf of -meester na te vragen welke taakjes je kan en mag geven aan je kind, zegt Boone. ‘Van de overheid mogen we als

‘Bij kinderen die weinig gemotiveerd zijn om bezig te zijn met het schools leren in deze periode kun je werken met het verduidelijken van de doelen. Wat leer ik bij deze

opdracht? Waar kan ik dit gebruiken in het dagelijks leven? Waar heb ik dit voor nodig? Bij jongere kinderen en kinderen die weinig intrinsiek gemotiveerd zijn om bij te leren kan je werken met een beloningssysteem. Denk hierbij niet meteen aan materiële beloningen, maar aan momenten van ‘gezellig samen zijn’. Samen een gezelschapsspel spelen, samen voetballen in de tuin, samen een film kijken, samen een puzzel maken …’

CORONA INFO

Alles over (niet) werken in de coronacrisis Tijdelijke werkloosheid Hoeveel bedraagt een uitkering tijdelijke werkloosheid? De uitkering tijdelijke werkloosheid bedroeg voor de coronacrisis 65 procent van het (geplafonneerde) brutoloon, maar op aandringen van het ACV is dat door de regering opgetrokken tot 70 procent. Het geplafonneerde brutoloon bedraagt 2 754,76 euro. Is je brutoloon lager, dan krijg je 70 procent van je brutoloon. Is je brutoloon hoger, dan wordt het bedrag afgetopt op deze 2 754,76 euro. Nog op aandringen van het ACV komt daar ook nog een toeslag bovenop. Tijdelijk werklozen op basis van overmacht krijgen van de RVA een toeslag van 5,63 euro per dag. Hou er wel rekening mee dat op je uitkering 26,75 procent bedrijfsvoorheffing wordt ingehouden. Het ACV bekwam ook bij de regering dat tijdelijke werkloosheid bij overmacht wordt gelijkgesteld voor de jaarlijkse vakantie (zowel voor het vakantiegeld als voor de vakantieduur). Mijn bedrijf sluit niet volledig maar de economische activiteiten worden ernstig teruggeschroefd. Kan mijn werkgever me slechts enkele dagen per week met tijdelijke werkloosheid sturen? Dat kan. Als de economische activiteiten niet volledig worden stopgezet, maar gedeeltelijk doorgaan, kan de werkgever ervoor kiezen om alle medewerkers slechts enkele dagen per week werkloos te maken. Hoe moet ik tijdelijke werkloosheid aanvragen? Door de coronacrisis kan een aanvraag tijdelijke werkloosheid nu heel eenvoudig via een elektronisch formulier op www.hetacv.be/tijdelijkewerkloosheid, zonder dat je een of ander ingewikkelde (inlog)procedure moet doorlopen. Dat werkt ook heel goed van op je smartphone.

Je moet enkel een aanvraag om uitkeringen als tijdelijk werkloze doen in de volgende situaties: Je maakt voor het eerst aanspraak op uitkeringen als tijdelijk werkloze. Je maakt voor het eerst aanspraak op uitkeringen als tijdelijk werkloze na een indiensttreding bij een nieuwe werkgever. Je maakt voor het eerst aanspraak op uitkeringen als tijdelijk werkloze na een wijziging van het gemiddeld aantal uren per week van je tewerkstelling (bv. omdat je een deeltijds tijdskrediet hebt genomen). Je maakt na een onderbreking van je uitkeringen tijdelijke werkloosheid van meer dan drie jaar opnieuw aanspraak op uitkeringen als tijdelijk werkloze. Je maakt voor het eerst aanspraak op uitkeringen als tijdelijk werkloze na je 65ste verjaardag. Wie de voorbije drie jaar bij zijn huidige werkgever te maken kreeg met tijdelijke werkloosheid en lid is van het ACV, hoeft zelfs helemaal niets te doen. Het ACV en je werkgever handelen dan de aanvraag volledig onder elkaar af. Als je nog geen lid bent van het ACV kun je je op www.hetacv.be/tijdelijkewerkloosheid ook meteen lid maken. We vragen je uitdrukkelijk om niet langs te komen in één van onze dienstencentra. Je kunt het ACV wel bellen of mailen of online zelf de stand van zaken van je dossier opvolgen. Op de regionale pagina’s van deze Visie lees je hoe je het ACV in jouw regio het makkelijkst kunt contacteren.

EDDY MERMANS EN WIM VAN DEN BOSSCHE VAN PROFEL OVER DE TIJDELIJKE WERKLOOSHEID IN HUN BEDRIJF

‘Evenwicht zoeken tussen het menselijke en het economische’ Eddy Mermans werkt als retourgoederenbehandelaar bij ramen- en deurenproducent Profel, een van de eerste bedrijven die tijdelijk de deuren sloot. ‘Er heerste al een tijd grote ongerustheid’, vertelt hij. ‘De directie was er wel snel bij om voor de nodige preventiemaatregelen te zorgen, zoals voor handgel, en ongeruste werknemers mochten thuis blijven, zo ging men veel minder streng om met het familiaal verlof. Dinsdagavond (17/3, red.) wilden we nog zo lang mogelijk en op de best mogelijke manier openblijven, maar toen premier Wilmès kort daarna extra maatregelen aankondigde, heeft de directie besloten dat ze die veiligheid niet konden garanderen. Wij moeten nu eenmaal veel samenwerken.

Anderhalve meter afstand houden, gaat dan niet, ook niet voor wie ramen en deuren moet monteren bij klanten. Woensdag om 22 uur is de nachtdienst niet meer van start gegaan. Op de Facebook-pagina zien we dat veel mensen die beslissing waarderen.’ ‘Eigenlijk was dat een voorbeeld van hoe de samenwerking met werknemers altijd zou moeten zijn’, zegt CEO van Profel Wim Van Den Bossche. ‘Bij zowel werknemers als directie ging het er niet om zijn slag thuis te halen, maar om een goed evenwicht te zoeken tussen het menselijke en het economische. Voor het bedrijf is dit een drama. In Nederland en Duitsland, waar de maatregelen minder strikt zijn, draait

men volop en verwachten onze klanten toeleveringen. We dreigen onze markt te verliezen. Daarom starten we maandag (23/3, red.) opnieuw op kleine schaal. Niemand is gedwongen om te komen werken, de ploegbazen hebben een rondvraag gedaan. Veertig mensen beginnen onder zeer strenge voorzorgsmaatregelen: we meten hun temperatuur als ze binnenkomen, op de grond staat aangeduid waar ze moeten staan, er komen onverwachte controles … Als we fouten maken, moeten we niet straffen, maar samen een oplossing vinden. Werknemers en directie moeten samen die opstart realiseren.’

Betalingen van uitkeringen tijdelijke werkloosheid gebeuren altijd ten vroegste begin van de volgende maand na ontvangst van de gegevens van jouw werkgever. Mijn bedrijf voert tijdelijke werkloosheid in. Ik heb nog overuren staan, moet ik die eerst opnemen vooraleer ik tijdelijk werkloos word? Neen, je bent niet verplicht eerst je overuren of recuperatiedagen op te nemen vooraleer je tijdelijk werkloos kunt worden door corona. Indien je ervoor kiest om dit vrijwillig toch te doen, bijvoorbeeld om het loonverlies te beperken, dan mag dit. Je zal dan voor deze dagen geen uitkering tijdelijke werkloosheid krijgen. Mijn werkgever verplicht me eerst verlof te nemen. Pas daarna zal hij het systeem tijdelijke werkloosheid invoeren. Mag dit? Neen, dit kan niet. Het opnemen van jaarlijkse vakantie gebeurt in onderling akkoord tussen werknemer en werkgever. Vakantie eenzijdig opleggen kan niet. Kom je niet tot een akkoord met je werkgever, neem dan contact op met de ACV-afgevaardigden van je bedrijf of organisatie. Ik ben tijdelijk werkloos maar heb binnenkort enkele dagen jaarlijkse vakantie gepland. Wat gebeurt er met mijn vakantiedagen? Als je tijdelijk werkloos bent en blijft, dan blijf je je vakantiedagen behouden. Het principe is dat de schorsing die eerst is ingegaan, blijft doorlopen. Dit is de algemene regel, maar het is onduidelijk hoe men hier in deze uitzonderlijke omstandigheden mee zal omgaan. Wordt vervolgd.

Ook Vlaanderen springt bij Het Vlaams ACV vroeg aan de Vlaamse regering om mensen met inkomensverlies door de coronacrisis bij te staan. Deze vragen vonden gehoor bij de Vlaamse regering. Voor wie door tijdelijke werkloosheid minder inkomen heeft, zal de Vlaamse overheid de water-, gas- en elektriciteitsfactuur voor één maand betalen aan de hand van een forfaitaire premie van 202,68 euro. In de periode van uitzonderlijke maatregelen zullen geen afsluitingen gebeuren. De Vlaamse aanmoedigingspremie om minder te gaan werken (buiten tijdskrediet) en zo collectieve ontslagen te vermijden, wordt versterkt voor bedrijven waarvan de productie met minstens 20 procent is gedaald. Ouders die hun kinderen niet naar de kinderopvang sturen, zullen tot 5 april geen vergoeding of ‘respijtdagen’ moeten betalen.

SAMEN TEGEN CORONA

Als je bedrijf moet sluiten door het coronavirus, kun je niet meer werken. Je werkgever zal je dan geen loon meer betalen. Wel kan hij de procedure opstarten om alle werknemers met tijdelijke werkloosheid te sturen. Alle tijdelijke werkloosheid door het coronavirus is ‘tijdelijke werkloosheid wegens overmacht’. In plaats van een loon krijg je dan een uitkering tijdelijke werkloosheid, als je aan alle voorwaarden voldoet. Dit geldt zowel voor arbeiders als voor bedienden. We informeren je hier over de stand van zaken inzake tijdelijke werkloosheid op 23 maart 2020, (de laatste herziening voor druk van deze Visie)

Op www.hetacv.be/tijdelijkewerkloosheid houden we de vinger aan de pols.

MICHAEL VAN PEEL, COMEDIAN OVER CORONA

Wat als je blijft werken? Regels rond afstand en veiligheid Wanneer je werkt in één van de sectoren die door de overheid gesloten zijn, kun je niet verder werken. Concreet gaat dit bijvoorbeeld over de winkels die geen voedingsmiddelen verkopen. Ook alle horeca is gesloten. Als je vast in dienst bent, kun je een uitkering voor tijdelijke werkloosheid aanvragen. Werk je ergens anders, dan zal je werkgever telewerk als norm moeten invoeren. Enkel wanneer telewerk voor jouw bedrijf of functie onmogelijk is, kan je in je bedrijf blijven werken. De werkgever moet dan wel zorgen dat je je werk in veilige omstandigheden kunt doen. Dat doet hij door de risico’s te evalueren en de nodige maatregelen te nemen om besmetting te voorkomen. Bijvoorbeeld door extra aandacht te hebben voor basishygiëne (tijd om handen te wassen, zeep en papieren handdoekjes ter beschikking stellen), door cash-betalingen te verbieden, door het doorgeven van documenten te beperken … Daarnaast moet iedereen op een afstand van anderhalve meter van elkaar blijven. Deze ‘social distancing’ of ‘afstand houden’ geldt zowel op de werkvloer, in de refter, maar ook tijdens het vervoer naar bijvoorbeeld een werf. Als het voor het bedrijf onmogelijk is om aan deze verplichtingen te voldoen, moet het de deuren sluiten. Negeert het bedrijf de maatregelen, dan kan de overheid boetes opleggen en overgaan tot sluiting van het bedrijf.

Deze maatregelen zijn niet van toepassing op de cruciale en essentiële diensten zoals de gezondheidszorg. Wel moeten zij zorgen dat de veiligheidsregels zo goed mogelijk nageleefd worden. In heel wat sectoren gelden bijkomende en specifieke afspraken. Deze vind je op www.hetacv.be/coronavirus. Wat kun je doen als je werkgever de regels niet respecteert? Spreek je ACV-afgevaardigden aan. Samen kunnen jullie de directie wijzen op de regels die de regering afkondigde en ideeën aanbrengen om het werk veiliger te maken. Indien de werkgever weigert de nodige maatregelen te nemen, kun je contact opnemen met de ACVsecretaris die je bedrijf opvolgt. Je kunt ook rechtstreeks contact opnemen met de inspectiediensten van de overheid. Als je samen met je collega’s en je ACV-afgevaardigde in gesprek bent gegaan, maar de werkgever weigert extra maatregelen, dan kun je collectief beslissen om het werk te verlaten. Doe dit in groep en nooit alleen en wanneer dit kan in overleg met het ACV. Breng onmiddellijk de werkgever en de preventieadviseur (ook wel veiligheidschef genoemd) op de hoogte. Leg hem uit wat er aan de hand is en dat jullie in groep besloten hebben om de arbeidsovereenkomst te schorsen door een fout van de werkgever. In principe blijven jij en je collega’s dan recht hebben op loon. Uiteraard zal dit leiden tot een discussie met de werkgever, maar weet dat het ACV jullie daarin zal bijstaan.

En wat voor werkenden met speciale contracten? Het stelsel van tijdelijke werkloosheid zal voor heel wat werkenden met specifieke contracten het koopkrachtverlies niet verhelpen. Tijdelijke contracten die niet worden verlengd, uitzendkrachten, artiesten, pwa’ers en wijkwerkers, onthaalouders, studenten die hun studies bekostigen met studenten-arbeid, hebben ook heel wat koopkrachtverlies, maar zonder recht op de verhoogde uitkering voor tijdelijke werkloosheid. Terwijl heel wat freelancers niet in aanmerking komen voor de

bijzondere steunmaatregelen voor zelfstandigen. Dat probleem stelt zich nog scherper nu ook aanvullende steunmaatregelen worden gekoppeld aan het statuut van tijdelijke werkloosheid, zoals het gratis water en energie in Vlaanderen of uitstel van hypothecaire aflossingen op federaal vlak. ‘Mensen zonder het vangnet van de tijdelijke werkloosheid mogen niet worden vergeten. Het ACV zal daar de komende dagen heel sterk op inzetten,’ zegt ACVvoorzitter Marc Leemans.

Nog vragen? Op de hoogte blijven? www.hetacv.be/coronavirus of www.hetacv.be/tijdelijkewerkloosheid

Het ACV contacteren? Check de regio-pagina’s verderop in deze Visie

Modelburgers Ik zit thuis want ik ben ‘niet essentieel’. Zelfs voor een comedian blijft het confronterend om met de rode neus op de feiten te worden gedrukt. Blijkbaar zijn de niet-essentiëlen zelfs in de meerderheid. Over de zware-beroepenlijst wordt al jaren vruchteloos gediscussieerd, maar op amper 24 uur werd duidelijk wie essentieel is in deze maatschappij (vuilnisophalers, verplegers, politie, onderwijzers, en … kappers?) en wie gerust thuis mag blijven. Dit is het grootste sociale experiment van de moderne tijd, en een test voor een oud model waar al ons beleid op gestoeld is: de ‘homo economicus’. Volgens die theorie zijn we allemaal geïsoleerde, egoïstische individuen die louter hun eigen behoeften trachten te bevredigen. Samen vormen ze ‘de markt’, die altijd een optimaal evenwicht creëert. Voor een handvol hamsters met een grote emotionele behoefte aan toiletpapier klopt die theorie misschien, maar de overgrote meerderheid lijkt zich te beheersen. Evenmin verkopen supermarkten wc-rollen aan de nieuwe, marktconforme prijs van 50 euro, noch worden essentiële beroepen als vuilnisophaler plots beter betaald dan dat van bankier. De waarheid is dat de hebzuchtige ‘homo economicus’ een achterhaald model is dat we hanteren, niet omdat het de realiteit het beste beschrijft, maar uit gemakzucht, omdat het zo simpel is dat iedereen het begrijpt. Dat we hier samen inzitten is een gegeven. Hoe we hier samen uitkomen, hebben we zelf in de hand. Wat gaan we doen als dit experiment voorbij is? Welk economisch model zal het halen? Dat van egoïsme of samenwerking? De uitkomst bepaalt mee hoe we onze toekomstige wereld zullen besturen. (Als onze volksvertegenwoordigers tenminste ooit wakker worden uit hun particratische coma en terug volk vertegenwoordigen in plaats van enkel hun eigen partij.) Misschien toch best al maar een paar bankiers omscholen tot een essentieel beroep. Comedi… euh… vuilnisophaler, bijvoorbeeld.

CORONA INFO

Samana Mantelzorgtelefoon  Mantelzorgers die met vragen zitten of even nood hebben aan een luisterend oor, kunnen bellen naar de Samana Mantelzorgtelefoon.  De Samana Mantelzorgtelefoon is iedere werkdag bereikbaar van 10 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur.

>>> 078 15 50 20

Samana Boodschappenlijn Kun je door verminderde weerstand of kwetsbaarheid door ziekte geen boodschappen doen? De Samana Boodschappenlijn biedt een oplossing. Ook mantelzorgers die wat extra hulp kunnen gebruiken bij het boodschappen doen, kunnen er een beroep op doen. De Samana Boodschappenlijn is gratis. Vrijwilligers brengen de boodschappen zo snel mogelijk aan huis. Je betaalt alleen de gekochte producten. De Samana Boodschappenlijn is bereikbaar op weekdagen van 10 tot 12 uur.

>>> 0800 95 001

Chatlijn van CM Blijf in uw kot is vandaag het advies, maar dat kan voor velen snel eenzaam worden. Heb je behoefte aan een ondersteunend gesprekje of wil je even ventileren over je zorgen rond het coronavirus? Je kunt elke avond van 18 tot 23 uur terecht bij de Teleblok-chatlijn, student of niet.

>>> www.teleblok.be

Abonneer je op gezonde tips Plots ben je aan huis gekluisterd. Het contact met familie, vrienden, collega’s verloopt vanop afstand. En terwijl je thuis werkt, moet je ook de kinderen in het oog houden. Hoe vermijd je stress en blijf je gezond leven? CM helpt je daarbij. Via mail krijg je regelmatig tips om je fysieke en mentale gezondheid in deze periode op peil te houden. Interesse? Schrijf je in.

>>> https://campaigns.cm.be/ tips-gezond-in-quarantaine

Wat betekent corona voor diensten en dienstverlening van CM? Blijven de CM-zorgverblijven open? Hoe krijg ik een doktersbriefje voor het ziekenfonds als mijn huisarts via telefoon vaststelt dat ik ziek ben? Leden stellen zich veel vragen over de dienstverlening van CM. We selecteerden tien vragen.

Blijven CM-kantoren open? Neen, alle CM-kantoren zijn gesloten. Neem contact op via mail of telefoon.

Vallen de afspraken bij de adviserend artsen weg? De fysieke consultaties bij de adviserend artsen zijn voorlopig geschrapt. De onderzoeken voor opvolging van de arbeidsongeschiktheid verlopen telefonisch. Je wordt daarvan op de hoogte gebracht. Je hoeft zelf geen contact op te nemen. De telefonische contacten zullen plaatsvinden rond het tijdstip dat de fysieke afspraak was ingepland. Om dit contact optimaal te laten verlopen, heb je het best medische verslagen van je behandelende artsen of andere nuttige informatie bij de hand.

Hoe krijg ik een attest voor ziekte van de arts en hoe bezorg ik het aan het ziekenfonds? Oordeelt de arts na een telefonisch contact dat je vermoedelijk besmet bent met het Covid-19, dan bezorgt hij een getuigschrift voor arbeidsongeschiktheid via mail aan jou of rechtstreeks aan het ziekenfonds. Daarvoor bestaat nu een specifiek attest. De mail die jij of je huisarts stuurt naar het ziekenfonds, moet als bijlage een scan (pdf) of foto van het getuigschrift bevatten waarop de info duidelijk zichtbaar is. Het volstaat niet om de informatie enkel in de tekst van een mail te plaatsen. Het inlichtingenblad voor het berekenen van je uitkering, kan je ook via mail of Doccle toegestuurd worden. Je kunt het via mail terugbezorgen aan het ziekenfonds. Zorg ervoor dat het ziekenfonds je mailadres kent. Je kunt het bezorgen via www.cm.be/profiel. Bovendien heb je als loontrekkende de mogelijkheid om het inlichtingenblad digitaal in te vullen.

Moet ik betalen voor een telefonische raadpleging met mijn huisarts? Artsen mogen voor een telefonische raadpleging een honorarium van 20 euro aanrekenen. Je betaalt zelf niets. Artsen factureren rechtstreeks aan het ziekenfonds via de regeling betalende derde. Supplementen zijn niet toegelaten.

Hoe geraak ik aan een voorschrift voor geneesmiddelen na een telefonische raadpleging? De arts stuurt het voorschrift voor geneesmiddelen digitaal naar de apotheker. De arts moet je wel een code via mail, sms, WhatsApp bezorgen, die je de apotheker moet voorleggen. Kun je de code zelf niet online ontvangen. Laat ze sturen naar een familielid.

Artsen mogen voor een telefonische raadpleging een honorarium van 20 euro aanrekenen. Ze factureren rechtstreeks aan het ziekenfonds. Ga niet zelf naar de apotheek als je ziek bent maar laat een gezonde persoon dat doen. Vraag informatie via telefoon.

Kan ik het ziekenvervoer van CM inschakelen als ik corona heb? Wil je met (een vermoeden van) corona gebruik maken van het niet-dringend ziekenvervoer via CM, dan probeert Mutas het vervoer in de eerste plaats te regelen via de overeengekomen tarieven. Indien er geen vervoerder gevonden is, zal Mutas je doorverwijzen naar de dienst 112. In dat geval gelden de gekende 112-tarieven.

Geregistreerde mantelzorgers mogen woonzorgcentra bezoeken. Wanneer ben ik als mantelzorger geregistreerd? Je bent geregistreerd mantelzorger wanneer het woonzorgcentrum je beschouwt als mantelzorger die er essentiële zorgtaken uitvoert. Dat geldt ook voor de vrijwilligers. Essentiële zorgtaken uitvoeren wil zeggen dat je meerdere bewoners helpt bij hun dagelijkse activiteiten. Partners van bewoners zijn niet automatisch geregistreerde mantelzorgers of vrijwilligers. Het woonzorgcentrum bepaalt zelf wie ze als geregistreerde mantelzorger op de lijst plaatsen.

Heeft het uitstellen van onderzoek naar zorgbehoefte voor toekenning zorgbudget financiële gevolgen? Bij zwaar zorgbehoevende mensen die een aanvraag indienen voor een zorgbudget bij CM-Zorgkas, moet in bepaalde gevallen een onderzoek naar hun graad van zorgbehoefte gebeuren. Die onderzoeken, die de dienst Maatschappelijk Werk bij de mensen thuis doet, worden nu uitgesteld. Maar dat heeft geen financiële gevolgen. Aanvragen kun je altijd indienen. Zodra die

onderzoeken (= indicatiestelling) weer met een huisbezoek mogen afgenomen worden, kunnen de rechten met terugwerkende kracht worden toegekend.

Geraak ik nog aan materiaal uit Goed thuiszorgwinkel? Blijven Goed apotheken en Goed hoorcentra open? Alle Goed hoorcentra zijn gesloten. Alle Goed apotheken blijven open. Je aankopen bij Goed thuiszorgwinkel doe je het best zoveel mogelijk via de webshop www.goed.be/thuiszorgwinkel. Alle online bestellingen worden nu gratis aan huis geleverd. Incontinentiemateriaal hamsteren is niet nodig. Bestel wel tijdig want de thuislevering kan vertraging oplopen. Een deel van de Goed thuiszorgwinkels blijft open om hulpmiddelen die je dringend nodig hebt, te kopen of te huren. Welke thuiszorgwinkels open zijn, vind je op www.goed.be/coronavirus. Aan de ingang van de thuiszorgwinkel wordt een servicepunt gemaakt. Je wordt daar zo goed mogelijk geholpen.

Blijven de CM-zorgverblijven open? Wie momenteel herstelt in een CMzorgverblijf kan daar blijven. De zorgverblijven focussen momenteel op de opnames vanuit een ziekenhuissituatie. Zo helpen ze mee bedden vrij te maken in het ziekenhuis voor dringende coronapatiënten. De mensen verblijven zoveel als mogelijk in een eenpersoonskamer. De noodzakelijke therapieën worden verdergezet. Bezoek is niet meer toegestaan. Op vakantie gaan in een CM-zorgverblijf kan even niet meer. Vakantiegangers die nog in huis zijn, kunnen hun periode uitdoen.

>>> Info kan altijd wijzigen. Bekijk zeker www.cm.be/coronavirus-cm

Zweedse puzzel Slaat de verveling toe in deze tijd van gedwongen thuisblijven? Met deze pagina ben je wel even zoet. Veel plezier ermee. ZWEEDSE PUZZEL GEDEELTELIJK

VORSTENTITEL

UNIFORMSTOF

BETAALLOKET

NAALDBOOM

WEDERHELFT

ARABISCH STAMHOOFD

LOOT

DEEL VAN EEN HEKWERK

BEVEL

PERSOONLIJKHEID

INVOER

JEUGDIG PERSOON

KLEIN MUZIEKGEZELSCHAP

KAMPEERGEREI

IEDERE

TIENER

HET DUN-ZIJN

WASDOM

VRIJSTELLING

KLEDINGMAAT (ENGELS) PROGRAMMAREEKS

TEGENAAN

INSMEREN

LAATSTE GEDEELTE

DUIVENGELUID SPORTGEREI

ZWEMVOGEL DAKPUNT

BESTEMMING

DOELPUNT

VERLAAGDE TOON

OKÉ

VERWIKKELING

ZINSNEDE

LOGEERGAST

VOORHEEN

BUSTEHOUDER

AANWIJZEND VNW.

VERZOEKEN

GEDORSTE HALMEN

WATERKERING

ONTKENNING

VOEGWOORD

LAAGTE

BOOM

INSECTENETER

VERWOESTING

VOERTUIG

GEHOORORGAAN

NIET ÉÉN

VOD

SOEPGROENTE

NIET GEDAAN

ACHTER

KIEM

STELEN TIJDELIJK GEBRUIKER

LYRISCH GEDICHT

ERFELIJKHEIDSDRAGER

OPRECHT

EDELSTEEN

VERTREK

MODDER WELPENLEIDSTER

UITING VAN ONTEVREDENHEID

ALLEEN DRINKGELAG

VERSTAND

BINNENPLAATS

VERHAREN

LAWAAI

GEROOSTERD BROOD

BLADGROENTE

VAN CIJFERS VOORZIEN

DWINGELAND

HOUW

LOOFBOOM KADER

7 OPERA VAN VERDI

COMMANDO

DEEL VAN EEN KOE

POOLBEWONER

COMPUTER

KLEDINGSTUK

DIEET

HOEWEL

OP DE EERSTE RIJ

VOGELEIGENSCHAP

GROET

KREUNEN

DEEL VAN EEN KACHEL

VLEKKENWATER

PLANTENGESLACHT

8 DOPING

INDIEN

SPINNENWEBDRAAD

UITSTEKEND

BOERENPLAATS

SPANNINGSMETER

UITROEP

HELDER WIT

GUINEES BIGGETJE

NOOT APPETIZER

TURKSE BEVELHEBBER

FOEFJE

GELUID VAN GANZEN

HEER

RECHTHOEKIG

ZWAAR GESNURK

GOUDMIJN

WINDRICHTING

DEEL VAN ENGELAND

KEUKENTEXTIEL

LANDELIJK

GEMOR

VROEG

EIERGERECHT

AMULET

HERKENNINGSMELODIE

ARTIKEL

VOORWENDSEL

CHINESE AFSTANDSMAAT

JONGEMAN

DICHTER

GROOTTE

OPEN STROOK IN EEN BOS DOFFE SLAG OPSCHUDDING HALT!

PROJECTIEL

RONDWENTELEND LICHAAM

BEMINDE

SPORTMAN AVONDJURK VERGRIJP MOEITE UITZONDERLIJKE BEGAAFDHEID

JOJO

RADIOACTIEF GAS

DEEL VAN HET GELAAT

WINDRICHTING (AFK.)

GRONDTOON

HOUTSOORT

GEZICHTSKLEUR

LEERSOORT

UITWAS

PLOTSELING OPKOMENDE STER

VER (IN SAMENSTELLINGEN)

SPORT

JAPANSE MUNT

KWEEK

UITROEP VAN OPLUCHTING

IERS REPUBLIKEINS LEGER

LEVENSLOOP

ENGELSE TITEL

ONBESUISD

GRIEKSE LETTER

SPORTHEMD

1 GROTE PAPEGAAI

ELEKTRISCHE EENHEID

DEEL VAN EEN DAK

KLANT

AAN DE BUITENKANT

NIEUW-

PUS

5 © De Puzzelaar 1

ACTUEEL

Gezinsvriendelijke werkvloeren

Van geboortemand tot tijdskrediet Wie werkt en kinderen heeft, weet het maar al te goed: de combinatie van een gezin en een baan is niet altijd makkelijk. In de voedingsnijverheid en in de metaalsector werden al akkoorden gesloten om het werk gezinsvriendelijker te maken. TEKST WIM TROCH FOTO JAMES ARTHUR

inderen die op tijd van de opvang moeten worden opgehaald, pedagogische studiedagen en schoolvakanties waarvoor opvang voor de kinderen moet worden gezocht, een grootouderfeest of oudercontact op vrijdagnamiddag … Het is als mama of papa niet altijd eenvoudig om zowel een goede werknemer als een goede ouder te zijn. Het ouderschap vraagt creativiteit en flexibiliteit, maar vaak botst dat met de verwachtingen van de werkgever of de collega’s.

Toch gaat het de goede kant op. Steeds meer werkgevers houden rekening met de thuissituatie van hun personeel. Omdat een evenwicht tussen werk en gezin voor gemotiveerde en beter presterende werknemers zorgt, maar bedrijven spelen hun ‘gezinsvriendelijkheid’ ook uit in de zoektocht naar de beste werkkrachten. Van flexibele starten einduren, een geschenkmand of een premie bij de geboorte van een kind, het soepel toestaan van tijdskrediet of familiaal verlof tot een strijkdienst op het werk of een systeem van opvang voor zieke kinderen: het gamma van kleine tot grote gezinsvriendelijke maatregelen is gevarieerd, en steeds uitgebreider.

De combinatie werk en gezin is echter niet iets wat enkel op bedrijfsniveau kan worden afgesproken. Bij de laatste cao-onderhandelingen heeft het ACV in een aantal sectoren enkele mooie akkoorden gesloten voor wie kinderen heeft. Zo wordt in de voedingsnijverheid en in de metaalsector de kinderopvang (gedeeltelijk) terugbetaald. Ook financieel werden stappen vooruit gezet. Bij bepaalde sectoren wordt de periode van zwangerschaps- en moederschapsverlof voortaan gelijkgesteld aan effectieve prestaties voor de berekening van de eindejaarspremie.

‘Met goede wil wordt er altijd wel een oplossing gevonden’ Michel Broché 32 jaar werkt bij Avista Aluminium heeft kinderen van 11, 9 en 2,5 jaar

‘Mijn jongste zoon is onlangs begonnen op school. Hij zit daar tot 16 uur. Mijn normale werkuren zijn van zeven tot kwart voor vier. Ik kon hem niet op tijd afhalen van school. Daarom heb ik aan mijn baas gevraagd of ik een half uurtje vroeger kon beginnen, zodat ik wat vroeger kan stoppen om hem van school te halen. Dat was geen enkel probleem. Nu hoeft mijn zoontje niet naar de opvang, daar ben ik toch blij

om. De eerste weken op school zijn sowieso al niet gemakkelijk voor een kind.’ Michel is niet de enige collega met jonge kinderen. ‘Er wordt nooit moeilijk gedaan. Als de kinderen ziek zijn, mag je altijd een dag thuis blijven met familiaal verlof. Ook ouderschapsverlof wordt altijd toegezegd. Wel wordt natuurlijk gekeken dat de productie niet in het gedrang komt. Ik blijf vanaf volgende maand op woensdagnamiddag thuis; mijn collega blijft op een andere dag thuis.’

‘We hebben hier een collectieve sluiting. Dat betekent dus dat je de vakantiedagen niet vrij kunt inplannen, maar als je toch een dag thuis moet zijn omdat de kinderen geen school hebben, dan wordt er wel een oplossing gezocht, bijvoorbeeld met overuren. Het is wat geven en nemen, maar er is voldoende goede wil van beide kanten.’

ACTUEEL

Wat moet er gebeuren om kinderen in armoede te helpen?

Europa pakt kinderarmoede aan Om komaf te maken met kinderarmoede, lanceerde het Europees Parlement de ‘kind-garantie’. Dat moet de meest kwetsbare kinderen kinderopvang, gezondheidszorg, onderwijs, degelijke voeding en huisvesting bieden. Het Europees Parlement wil er de komende jaren 5,9 miljard euro voor uittrekken.

pedagogische en interculturele vaardigheden van het personeel en in een betere personeelsomkadering in kinderopvang en kleuteronderwijs.’ Het Europees Parlement pleit voor gratis onderwijs. ‘Vooral in het secundair zitten we daar nog ver van af’, zegt Nicaise. ‘Maar even belangrijk is het om de gapende prestatiekloof in het onderwijs te dichten: op vijftienjarige leeftijd zitten de meest kansrijke leerlingen al zowat vier leerjaren vóór op de armste. Rechtvaardig onderwijs begint bij een gezonde sociale mix.’

TEKST WIM TROCH FOTO ID/BENOIT DE FREINE

anaf 2021 wil het Europees Parlement de lidstaten een pak extra middelen geven om kinderarmoede te bestrijden. Een internationaal team bekeek wat er het best met die Europese steun moet gebeuren. Want ook in ons land is kinderarmoede een reëel probleem. Ides Nicaise, onderzoeker aan de KU Leuven, maakte deel uit van het team: ‘De kinderarmoede is bij ons de afgelopen tien jaar relatief stabiel gebleven, maar steeg de jongste jaren opnieuw tot 23,2 procent. Daarmee benadert België het EU-gemiddelde. Het armoederisico is extreem hoog bij kinderen uit eenoudergezinnen (50 procent), quasi-werkloze gezinnen (83 procent) en kinderen van niet-EU origine (54,3 procent).’ Als het over kinderarmoede gaat, worden drie criteria in rekening gebracht: de financiële toestand van het gezin, de werkintensiteit van de ouder(s) en de mate waarin gezinnen zich de gangbare levensstandaard kunnen veroorloven.

Focus op gezondheid Met de Europese middelen kan heel wat worden gedaan, op verschillende terreinen. Onder meer rond voeding. ‘Hoewel behoeftige gezinnen steeds vaker een beroep doen op voedselhulp, heeft de voedselbedeling nadelige gevolgen omdat ze de rechten op sociale bescherming door

Huisvestingsbeleid vanuit kind-perspectief

Ides Nicaise: ‘Met EU-steun moeten we evolueren naar gratis kinderopvang voor de laagste inkomensgroepen.’ liefdadigheid vervangt, en de gebruikers stigmatiseert’, zegt Nicaise. ‘We bevelen daarom aan om de focus geleidelijk te verleggen naar goedkope, gezonde schoolmaaltijden en maaltijden die door lokale partners, zoals sociale kruideniers, worden verstrekt.’ Ook rond gezondheidszorg zijn er aanbevelingen. ‘In België bestaan heel wat sociale tegemoetkomingen die de gezondheidszorgen goedkoper maken voor lage-inkomensgroepen. Een beperkt aantal prestaties is gratis voor kinderen. Maar er zitten veel gaten in de toepassing, en in de praktijk stellen we vast dat de toegang tot gezondheidszorg voor kinderen nog sterk samenhangt met het inkomen en het ver-

blijfsstatuut. Het percentage huishoudens dat medische zorg of tandzorg uitstelt of ontbeert door financiële redenen steeg in België sterker dan in de EU, en binnen België vooral bij de tien procent laagste inkomens. De steun van de EU moet leiden tot innovatieve financieringsmaatregelen ten gunste van kinderen in armoede.’

Meer en betere kinderopvang Zestig procent van de kinderen jonger dan drie gaat naar de kinderopvang. Daarmee scoort België goed. Toch blijft het aanbod volgens Nicaise ontoereikend, zowel kwantitatief als kwalitatief. ‘Met EU-steun moeten we evolueren naar gratis kinderopvang voor de laagste inkomensgroepen. We moeten ook investeren in de sociale,

Tot slot moet er ook aandacht zijn voor degelijke huisvesting. ‘4,8 procent van de Belgische kinderen woont in een slecht verwarmde woning; 7,5 procent leeft in een huishouden dat problemen heeft met de huisvestingskosten. De steun van de EU zou zich kunnen richten op verdere investeringen in sociale huisvesting en met name op sociale verhuurkantoren, terwijl de Belgische overheden werk moeten maken van huisvestingstoelagen voor de private markt. Om kinderen beter te beschermen tegen de risico’s van dakloosheid en inadequate huisvesting zou de situatie van kinderen als criterium gebruikt moeten worden in de actieve opsporing van ongeschikte woningen, de bouw en toewijzing van sociale woningen en de uithuiszetting.’ Idealiter zou de EU-steun ook systeemhervormingen ten gunste van gezinnen in armoedesituaties moeten aanmoedigen. ‘Koppel de EU-hulp aan gecoördineerde nationale actieplannen waar ook eigen budgetten aan gekoppeld worden. Zo garandeer je samenwerking tussen de federale en regionale overheden, en voorkom je loze beloften’, besluit Nicaise.

Gendergelijkheid

Foutieve cijfers verhullen echte loonkloof Vrouwen verdienen nog steeds minder dan mannelijke collega’s. Dat verschil blijft bestaan ondanks inspanningen en maatregelen. Bovendien publiceren bedrijven in een kwart van de gevallen ook nog eens onjuiste cijfers over de loonkloof. Sinds 2012 moeten grote bedrijven loongegevens per geslacht met de overheid delen. Met die gedetailleerde informatie uit de sociale balans kan een ondernemingsraad of de vakbond aan de slag om de lonen voor mannen en vrouwen gelijk te trekken. Toch levert meer dan een kwart van de werkgevers geen juiste cijfers aan.

Nochtans is dat voor ruim drieduizend bedrijven verplicht. ‘3 071 ondernemingen moesten de loongegevens van hun bedrijf publiceren. Toch zien we dat 842 onder hen niet de werkelijke cijfers geven maar gewoon de optelsom in de balans laten kloppen. Dat geeft een

vertekend beeld. Daardoor wordt de loonkloof in dat bedrijf aanpakken veel moeilijker’, verzucht Jolien Pollet van het ACV. Om die reden roept de vakbond bedrijfsrevisoren op om bij de controle van bedrijfsgegevens niet alleen aandacht te hebben voor de financiële cijfers maar ook oog te hebben voor de personeelsgegevens. ‘Als dit al in meer dan een kwart van de gevallen aan de aandacht ontsnapt, vragen we ons af hoe betrouwbaar de andere gegevens uit de sociale balans zijn’, aldus Pollet. De aanpak van de loonkloof is volgens het ACV dan ook nog steeds hard nodig. Het

jaarlijkse rapport van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen toont aan dat de loonkloof van het bruto jaarloon 23,7 procent bedroeg in 2017 en de loonkloof van het uurloon 9,6 procent. Vrouwen komen vaker in deeltijdse jobs, lagere functies en in sectoren met lagere lonen terecht. Dat verklaart voor een deel het verschil in inkomen. Daarnaast zijn er nog andere redenen, maar die zijn niet altijd even goed of zelfs niet gekend. Om daar zicht op te krijgen zijn die nauwkeurige looncijfers essentieel, vindt het ACV.

VRAAG & ANTWOORD

Marjolein Vanoppen over waterschaarste en de flessenwaterlobby

‘Elk toilet dat je met drinkwater doorspoelt, is zonde’ Februari en maart waren natte maanden, het regende vaak en veel. ‘Onze grondwaterstanden zijn op veel plaatsen hersteld. Maar we moeten blijven opletten.’ Marjolein Vanoppen, bio-ingenieur en waterspecialist, legt haarfijn uit waarom.

TEKS T AMÉLIE JANSSENS FOTO JAMES ARTHUR

arjolein Vanoppen is bio-ingenieur in de milieutechnologie aan de Universiteit Gent. Haar proefschrift draaide rond duurzamer omspringen met water in de industrie en energiezuinige zeewaterontzouting. In haar werk en haar lezingen pleit ze vurig voor ons kraanwater als drinkwater en legt ze uit hoe het met onze watervoorraden gesteld is. Het leverde haar de officieuze titel van ‘waterprofessor’ op. Na alle regen van de voorbije weken is ons waterpeil bijna overal normaal. Hoe komt het dat het zo lang geduurd heeft? ‘Het is een cumulatief probleem sinds 2018. Gemiddeld valt er in België ongeveer 800 mm regen per jaar. In 2018 was dat maar 650 mm. En door de droge zomer zijn we toen de grondwatervoorraden gaan aanspreken. Zo bouwden we grote tekorten op. In 2019 heeft het een normale hoeveelheid geregend, maar wel onder extreme omstandigheden. We hadden langere periodes van droogte. En als het dan toch regende, viel het veel harder uit de lucht. Daardoor spoelde veel water gewoon weg.’ Moeten we in de toekomst schaarste vrezen? ‘Er is nog geen schaarste, maar we zitten ook niet in een luxepositie. Een jaar geleden kwam een studie uit waarbij Vlaanderen in de categorie ‘waterschaars gebied’ terechtkwam. In de wereldrangschikking, van meest naar minst waterschaarste, staan we op plaats 23 van de 164 landen, tussen Marokko en Mexico.’ Hoe komen we dan zo dicht bij die waterschaarste? ‘De studie bekeek hoeveel water er van nature binnenkomt via waterlopen en regen. En hoeveel water ons land verbruikt. In België verbruiken we zestig procent van al het water dat van nature binnenkomt. Dat klinkt alsof we wel genoeg hebben. Maar het

‘Technologisch gezien kan je me gelijk welk water geven en ik kan er drinkwater van maken. Wat het zal kosten, is vandaag nog een andere vraag’ MARJOLEIN VANOPPEN

Marjolein Vanoppen: ‘In België verbruiken we zestig procent van al het water dat van nature binnenkomt. Als het dus heel lang droog is, hebben we niet zoveel in reserve.’ betekent wel dat onze buffer niet groot is. Als het dus heel lang droog is, hebben we niet zoveel in reserve.’

114 Een Belg verbruikt

drinkwaterproducenten denken wel al in die richting. We hebben net een project achter de rug met De Watergroep. Zij lieten ons onderzoeken waar dit aan de Noordzee zou kunnen, welke technologie we het best gebruiken en of we het kunnen combineren met energie van windmolens op zee.’

En dus moeten we zowel werken gemiddeld 114 liter aan de toevoer als aan ons ver- kraanwater per persoon per bruik? dag. Enkele jaren geleden ‘Er zit nog wel wat speling tussen was dat nog 120 liter. wat we echt nodig hebben en wat we vandaag verbruiken. Vooral Een ander alternatief is het zuiomdat we nu nog vaak drinkwaveren van afvalwater. Hoe ver ter gebruiken voor dingen waarstaan we daarmee? voor je perfect ander water zou kunnen gebruiken. Afvalwater wordt vandaag al gezuiverd om terug in Elk toilet dat je met drinkwater doorspoelt is toch de natuur terecht te komen. Maar ook daar staan we zonde? Dat is water van drinkwaterkwaliteit en wij al verder dan veel mensen weten. De IWVA (Intergebruiken het om ons afval te verwerken. Er zit wel communale Waterleidingsmaatschappij van Veurneverbetering op. Vandaag verbruiken we in België geAmbacht, red.) produceert al twintig jaar drinkwater middeld 114 liter kraanwater per persoon per dag. uit afvalwater. Aquafin doet een eerste zuivering van Enkele jaren geleden was dat nog 120 liter. Meer en het afvalwater en de IWVA neemt dit water binnen. meer gezinnen hebben een regenwaterput en geZe passen er een reeks heel strenge behandelingen bruiken dat voor de wasmachine en de toiletten. We op toe en infiltreren dat water dan in de duinen. Zo moeten natuurlijk ook kijken naar hoe we omgaan komt het in een natuurlijke buffer terecht. Daarna met het water dat binnenkomt. In Vlaanderen hebpompen ze daaruit water op om drinkwater van te ben we heel wat verharding. Als het dan eens regent, maken. Dat is een unicum binnen Europa. Tegenkunnen we dat water niet voldoende bufferen. Het woordig is die natuurlijke tussenstap zoals de duidringt niet in de grond, het spoelt af en we zijn het nen zelfs niet meer nodig. Technologisch gezien kan kwijt. Dat water moeten we efficiënter gebruiken.’ je me gelijk welk water geven en ik kan er drinkwater van maken. Wat het zal kosten, is vandaag nog Als we er niet in slagen om voldoende waterresereen andere vraag.’ ves op te bouwen, is zeewater dan een alternatief? Tot slot nog dit. Je lanceerde naar aanleiding van ‘Dat gebeurt eigenlijk al. Saoedi-Arabië en Israël, bijde Wereldwaterdag een podcast met de bedoevoorbeeld, ontzouten uit noodzaak al tientallen jaren ling om meer mensen kraanwater te doen drinken. zeewater. Zij hebben olie in de grond. De energie die Waarom? ze daarmee kunnen opwekken, gebruiken ze om van ‘Waarom niet? Dat is eigenlijk de juiste vraag. Kraanzeewater drinkwater te maken. Hoewel de technolowater is het meest gecontroleerde voedingsproduct gie al veel verfijnd werd, kost het ontzouten van zeein België. Het wordt net zo goed als flessenwater op water nog altijd twee tot vier keer meer energie dan meer dan zestig parameters gecontroleerd. Het is de traditionele drinkwaterproductie. De Belgische

ZO ZIT DAT Kraanwater. Niets te maar’en Ja maar, in ons water zitten resten van drugs, medicijnen en hormonen. ‘Het is zo dat er in de Antwerpse riolen drugs gevonden wordt, medicijnresten in het Albertkanaal en dat er hormonen in afvalwater terechtkomen. Maar tussen die riolen of kanalen en jouw kraan zit een lang proces van zuivering met veel controle. De waterbedrijven geven allemaal aan dat ze meer controleren dan ze wettelijk gezien moeten. En dat ze in het kraanwater nergens sporen van drugs of medicijnen terugvinden. Trouwens, het meeste flessenwater komt uit grondwater, dezelfde bron, dus.’

Ja maar, dat harde water vol kalk is zeker slecht voor mijn lichaam. ‘Veel mensen hebben ook schrik van harder water met wat meer kalk. Dat is vooral een gevolg van marketing. Kalk in de wasmachine is slecht, dus in je lijf zal het ook wel slecht zijn. Niet juist, je lichaam heeft kalk nodig. Sommige merken van flessenwater promoten zelfs hun mineraalrijk water. Kalk is zo’n mineraal. Voor kraanwater zijn de limieten voor kalk en andere mineralen strikt vastgelegd. Je zal nooit een overdosis aan mineralen krijgen door kraanwater te drinken, je zal geen kalkafzetting krijgen in je lichaam.’

Ja maar, ik lust mijn kraanwater niet. ‘De smaak van kraanwater hangt af van plaats tot plaats en kan zelfs verschillen van moment tot moment. Ik denk dat je daar gewoon aan kunt wennen. Maar sommige smaken kun je vermijden of aanpassen. Chloor wordt bijvoorbeeld toegevoegd om het water te desinfecteren. Als je meteen drinkt nadat je je glas hebt gevuld, kan het goed zijn dat je die chloor wat ruikt. Maar chloor is een gas. Als je het water eerst in een kan giet, of je glas gewoon even laat staan, is het vervlogen. Anderen vinden de hardheid niet lekker of proeven een metaalsmaak. Nog eens, kalk en metalen mogen in je water zitten, je lichaam hebben die nodig. Maar stoort de smaak je, dan is mijn boodschap: gebruik een filter. En voor wie nog loden leidingen zou hebben, is mijn tip: laat je kraan in de ochtend even doorstromen. Het loodrijke water is dan weggespoeld.’

dus perfect veilig. En honderd tot duizend keer goedkoper dan flessenwater.’ Hoe komt het dan dat sommige mensen moeilijk te overtuigen zijn? ‘We hebben een heel sterke lobby voor flessenwater, met een aantal sterke Belgische merken zoals Chaudfontaine, Evian en Spa. Via hun reclame, denk aan opborrelende bronnen en baby’s, geven ze het gevoel dat flessenwater beter is. Voor mijn podcast praatte ik met iemand die jaren gewerkt heeft voor de marketingafdeling van Coca Cola. Volgens hem zien mensen een duurder product ook nog altijd als een beter product. Ik heb dus nog wat werk om mensen van het tegendeel te overtuigen.’

>>> www.helderpodcast.be

SIGNAAL VERDWIJNT

Analoge radio en tv verdwijnen van de kabel. Wat nu? Misschien werkt ook bij jou zomaar van de ene op de ander dag de radio niet meer. In dat geval ontving je radio zijn signaal misschien nog analoog via de kabel. Dat signaal verdwijnt namelijk. In februari stopte Telenet al in enkele regio’s met het uitzenden van die radiosignalen. Andere regio’s volgen later. Maar in april is het in heel Vlaanderen voorgoed gedaan met analoge radio via de kabel. Vanaf najaar 2020 volgt ook analoge televisie. Digitale signalen worden dan de norm. Andere telecombedrijven

hebben al langer alleen een digitaal aanbod. Zo’n 180 000 Telenetklanten hadden eind 2019 nog een analoog abonnement. Zij dreigen zonder beeld of geluid te vallen als ze geen actie ondernemen. Nagaan of je analoog radio ontvang kan eenvoudig door af te stemmen op de frequentie 105,3. Hoor je daar een boodschap? Dan luister je analoog. Ook voor televisie kan je het zelf nagaan. Zap door de zenders. Als je het mozaïekkanaal vindt, kijk je

analoog. In beide gevallen helpt de website ‘Signaal Switch’ van Telenet je verder. Via de antenne analoog radio luisteren kan nog wel een tijdje. Maar ook dat is een eindig verhaal. De Vlaamse overheid wil namelijk voor radio via de ether overstappen op een digitale vorm. Al gebeurt dat vermoedelijk pas ten vroegste in 2022.

>>> www.telenet.be/ signaalswitch

TUINIEREN IN DE STAD

Zijn groenten en fruit van stadslandbouw wel gezond? Met daktuintjes, gemeenschappelijke pluktuinen of gewoon een plantenbak op het terras kunnen groene vingers zich ook in de stad uitleven en genieten van groenten en fruit van eigen kweek. Maar wat met de typische vervuiling? Is die stadsoogst dan wel gezond? In 2013 voerde het Brussels onderzoeks- en adviesbureau Greenloop onderzoek naar die vraag. De resultaten tonen aan dat stadsvervuiling inderdaad een beperkte invloed kan hebben.

Maar, zegt hetzelfde onderzoek, eventuele gezondheidsrisico’s zijn eerder klein en mogen we gerust relativeren. Vooral lood is volgens de onderzoekers een zorg voor de stadstuinder. Loodvervuiling vinden we zowel in de lucht als in de grond. Al merken de experts in eenzelfde adem op dat het risico steeds kleiner wordt. Dat dankzij het verbod van lood in brandstoffen. Bovendien kun je je

bodem vooraf testen op aanwezigheid van lood en eventueel aanpakken voor je aan de slag gaat. Om die redenen besluit het onderzoek dat je je eigen stadsgroenten en -fruit niet links moet laten liggen. Eens te meer omdat de hoeveelheden lood en andere vervuilende stoffen in het niets vallen bij luchtvervuiling die we dagelijks te verwerken krijgen. Wel blijft de regel om alles steeds grondig te spoelen voor je het eet.

COMFORT OP DE KAMER

Wat zijn die accommodatiekosten op mijn ziekenhuisfactuur? In 2018 betaalden CM-leden 4,3 miljoen euro voor accommodatiekosten, ook wel comfortsupplementen of kamercomfort genoemd. Het gaat daarbij om bijkomende diensten waarvan patiënten gebruik maken om het comfort in hun ziekenhuiskamer te verhogen, zoals een televisie, een koelkast, telefoon of wifi. Elk ziekenhuis bepaalt zelf hoeveel het daarvoor vraagt. Dit kan een kost zijn per dienst of een vast bedrag. Uit de praktijk blijkt dat sommige ziekenhuizen een vast bedrag aanrekenen voor deze accommoda-

tiekosten en die automatisch koppelen aan de kamerkeuze. Als dat het geval is bij opnames op een gemeenschappelijke kamer, vormt het accommodatieforfait eigenlijk een verdoken kamersupplement. Nochtans zijn kamersupplementen daar verboden. Het ziekenhuis moet jou bij je opname een lijst geven van deze producten en diensten met bijbehorende tarieven. Wil je deze extra diensten niet gebruiken, zeg dat dan duidelijk vooraf bij je opname. Dan mag het ziekenhuis die in principe niet aanrekenen. CM vindt dat

patiënten sowieso vooraf die vraag moeten krijgen en op basis daarvan moeten kunnen beslissen. Ziekenhuizen moeten ook transparant zijn over welke diensten het gaat en wanneer ze hiervoor iets aanrekenen. Heb je twijfels over je factuur of staat er iets op waarvan je had aangegeven het niet te willen gebruiken, betaal dan niet. Neem eerst contact op met je ziekenfonds.

TOT JE DIENST

Stappenplan voor de schoolverlater Wie afstudeert, denkt in de eerste plaats aan de zoektocht naar een toffe vaste baan. De nieuwe gids voor schoolverlaters van ACV en CM helpt je op weg bij het solliciteren en geeft je alle informatie over je contract. Maar er zijn nog een aantal dingen die je niet mag vergeten.

3 x goed om te weten 1. Mag je nog een studentenjob doen? Dit hangt af van de situatie: Studeer je af op het einde van een school- of academiejaar? Dan kun je nog tot 30 september als jobstudent werken. Stop je midden in een schooljaar met je studies? Dan schrijf je je in bij VDAB of Actiris. Werken met een studentenovereenkomst kan dan niet meer.

TEKS T AMÉLIE JANSSENS

2. Wat met werken in het buitenland?

3 x inschrijven

1. Bij VDAB of Actiris

Studies afgerond of stopgezet? Schrijf je meteen in als schoolverlater bij de VDAB (als je in Vlaanderen woont) of Actiris (als je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont). Na je inschrijving kun je een beroep doen op hun diensten bij de zoektocht naar een baan. De inschrijving als werkzoekende is ook de start van de beroepsinschakelingstijd, een wachttijd van een jaar voor je een inschakelingsuitkering kunt aanvragen. Wie in juni of juli afstudeert, schrijft zich best in voor 10 augustus, dan begint de beroepsinschakelingstijd te lopen vanaf 1 augustus.

3. Wat met de gezinsbijslag?

een werkloosheidsuitkering. Tot 25 jaar betaal je dankzij een fikse korting 10 euro per maand lidgeld als je werkt. Ben je nog op zoek naar werk en in je beroepsinschakelingstijd, dan ben je gratis lid van ACV-Enter.

2. Bij een vakbond

Bij Jong ACV kom je alles te weten over je rechten en plichten als jobstudent, stagiair, schoolverlater en tijdens je eerste baan. Zoek je nog naar werk? Een vakbond kan je helpen met sollicitatietips en alle administratie rond

VACATURES PRONET VERZEKERINGEN ZOEKT Relatiebeheerder Social Profit Onbepaalde duur - 100 % - Oost- en WestVlaanderen www.beweging.net/vacatures

CM ZOEKT Auditor Specialist Medewerker Relatiebeheer Stafmedewerker Dynamische Overleginstanties Stafmedewerker Diversiteit Stafmedewerker Strategie Kennisbeheerder Documentalist Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek www.cmjobs.be

Misschien lijkt het je wel wat om in het buitenland te werken, bijvoorbeeld in een van de buurlanden. Informeer je dan goed naar de regels rond het arbeidsrecht, sociale zekerheid en fiscaliteit. Je kunt daarvoor ook altijd terecht bij www.acvgrensarbeiders.be.

3. Bij een ziekenfonds

Wie werkt of een werkloosheids- of

inschakelingsuitkering ontvangt, moet zich verplicht aansluiten bij een ziekenfonds. CM zorgt ervoor dat je ziekte vergoed wordt en dan terugbetalingen ontvangt na een doktersbezoek of voor medicatie. Tijdens de beroepsinschakelingstijd blijf je gedekt door het gezondheidsfonds van je ouders.

Zolang je nog geen 25 jaar bent, heb je na het stopzetten van je studies nog 12 maanden recht op gezinsbijslag. Opgelet, In Vlaanderen verlies je dit recht voor elke maand waarin je meer dan 80 uur werkt (uren als jobstudent tellen niet mee). In Brussel verlies je de gezinsbijslag voor elk kwartaal waarin je meer dan 240 uur werkt. Enkel tijdens het derde kwartaal (juli – september) mag je die 240 uur wel overschrijden.

>>> publicaties.hetacv.be >>> www.cm.be

WORKSHOPS

ONLINE PLATFORM

CREATIEF BEZIG ZIJN

Kwb wil tussen oktober 2020 en december 2021 in Vlaanderen en Brussel een aantal workshops aanbieden rond ‘kleine fietsherstellingen’. Die omvatten een aantal basishandelingen, zoals het controleren en repareren van banden en remmen, en andere dingen die iedereen makkelijk thuis kan uitvoeren. Om deze workshops te geven, is kwb op zoek naar (fiets)enthousiastelingen die in hun buurt of provincie een vijftal keer aan een kwb-afdeling deze workshop willen geven. Je krijgt hiervoor een professionele opleiding in een van de ateliers van VELO vzw en een vergoeding.

>>> Interesse? Neem contact op met

Grootouders komen deze dagen maar beter niet in de buurt van hun kleinkinderen, maar dat valt zowel voor de grootouders als voor de kleinkinderen vaak zwaar. Om toch op een originele, creatieve manier contact te houden, lanceerden Genscom en Happiedays een nieuw initiatief: ‘granniedays.be’. Op dat online platform kun je op een eenvoudige manier een krantje met je eigen teksten en foto’s maken voor je (groot)ouders die in een serviceflat of woonzorgcentrum wonen. Voor 4 euro wordt je gepersonaliseerde krantje gedrukt en verstuurd naar het woonzorgcentrum. Zolang de quarantaine loopt zal je één krant per keer kunnen bestellen en laten leveren.

Koen Schoutteten via koen.schoutteten@kwb.be of 0496 89 62 87.

>>> www.granniedays.be

Nu er op de scholen geen les meer wordt gegeven en met de paasvakantie in aantocht zijn kinderen een hele tijd thuis. Voor veel ouders is het een uitdaging om hen op een zinvolle manier bezig te houden. Kwb ontwikkelde met het project ‘Share-a-box’ twee unieke doe-dozen, die je met het hele gezin kunt ontdekken. Er is een spelbox en een tuinbox. In de spelbox zit een kaartspel, een vragenspel, een dobbelspel en een pakketje wenskaarten. In de tuinbox voor kinderen zitten onder meer zes doe- en knutselopdrachten rond tuin en natuur, knutselmateriaal en materiaal om een minimoestuin te zaaien en zonnebloemen planten. Ideale quality time voor jong en oud. Je kunt de doos online bestellen en bij je thuis laten leveren. >>> www.shareabox.be

Kwb zoekt fietsherstellers

Maak een krantje voor oma en opa

Quality time met het gezin dankzij kwb

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week weerman Frank Deboosere (61)

TEKS T WIM TROCH FOTO ID / BART DEWAELE

Frank, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Voor de grijze middenmoot. De extremen komen te veel aan bod. Ze worden uitvergroot, waardoor het lijkt alsof de uitersten het nieuwe normaal zijn. Maar de waarheid is dat er een heel groot grijs – en dat is niet slecht bedoeld – veld is, dat veel groter is dan al die extremen. Ik vind dat die mensen uit dat middenveld te weinig aan bod komen. Het is niet enkel wit of zwart, er zijn vele tinten grijs.’ (lacht)

Welke waarden heb je van je ouders meegekregen?

‘Bij ons thuis was kunst en cultuur heel erg belangrijk. Voor het lichaam en sport was er minder aandacht. Zelf heb ik in de loop der jaren moeten vaststellen dat kunst en taal wel belangrijk zijn, maar dat als je je lijf onderhoudt, je je beter voelt in je vel. De Oude Grieken en Romeinen wisten het al: een gezonde geest in een gezond lichaam. Dat is echt wel belangrijk. Ik had nooit kunnen vermoeden dat voldoende beweging ook goed is voor je hoofd. Dat was een ontdekking, maar ik ben heel blij dat die kunst en cultuur met de paplepel zijn meegegeven.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Ik ben geen slimme mens, integendeel. Ik zou willen beter kunnen onthouden. Ik heb het heel moeilijk om namen te onthouden. Cijfers gaat ongelooflijk goed. Namen zijn een probleem. Als weerman kent iedereen jou, en mensen spreken me soms aan

van Ken je me niet meer van daar en toen? Helaas niet, meestal.’ (lacht)

Waaraan besteed je te veel tijd?

‘Ik heb dringend nood aan een tweede, een derde en een vierde leven. Ik doe veel, maar ik doe wat ik graag doe. Ik kan wel heel moeilijk neen zeggen als mensen me iets vragen. Dat is soms wel lastig, maar ondertussen heb ik wel een balans gevonden, al heeft dat wel lang geduurd.’

Welke boek heb je onlangs gelezen en heeft indruk op je gemaakt? ‘Ik ben geen grote

boekenlezer. Het laatste boek dat me is bijgebleven, is De naam van de roos van Umberto Eco. Dat is ondertussen al een aantal jaren geleden. Ik duik vooral in wetenschappelijke literatuur, moet ik bekennen.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken? ‘Ik zou niet echt iets uitvinden, maar ik zou de mensen veel meer s a m e n muziek laten maken of samen laten zingen. Dat zou heel veel goeds doen. Mensen bijeenbrengen, laten luisteren naar elkaar.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘In principe overal. Maar het hoeft niet te ver weg te zijn. Ik heb de mooiste herinneringen aan ons eigen land. Bijvoorbeeld Domein De Vijvers in Averbode (waar dit najaar Walk the talk van Kom op tegen kanker plaatsvindt, red), het is vlakbij, maar zo prachtig. De meeste mensen kennen dit niet eens. Vakantie in eigen land, dus.’

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘Wel, ik zou kinderen meer muziek leren. En specifiek voor mijn vak: beter met media leren omgaan. Opvoeding en school is zo belangrijk. Heel wat problemen in de wereld zouden opgelost zijn als we mensen meer scholing kunnen geven, zeker ook voor meisjes. Ik denk dat vrouwen echt het verschil kunnen maken. Dus graag onderwijs voor iedereen op de wereld.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen?

‘Ik zal je iets bekennen: al die bekende mensen zijn eigenlijk ook maar gewone mensen hoor. Daar is niets speciaals aan. Nee, geef mij maar een gesprek met iemand die het goed meent met de wereld. Dat is voor mij meer dan voldoende.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Ik denk dat ik les zou geven. Dingen doorgeven aan nieuwe generaties: graag! Toen ik tiener was, wilde ik astronoom worden, of astronaut. Dus uiteindelijk is mijn droom nog redelijk goed uitgekomen.’