BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING
Hou de festivals gezond, veilig en duurzaam > 8-9
REGIO LIMBURG - NR 13 - VRIJDAG 28 JUNI 2019
Laat het gras maar groeien! Hoe een langer gazon mee het milieu kan redden > 10-11
Onbegrijpelijk Waarom mag minimumloon dan toch niet verhogen? > 12 TWEEWEKELIJKSE UITGAVE
BEWEGING.NET
CM.BE
DE VOORDELEN VAN HET E-AT TEST
‘Wanneer u hier buiten stapt, zijn de gegevens al bij het ziekenfonds’ CARINE CLOODTS (59), HUISARTS IN RANST
>7
HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 12.07.2019 - REGIO
BLZ.13
2
VAN DE WEEK
DE QUOTE ‘Plannen maak ik niet, dat leidt alleen maar tot grote teleurstellingen. Je to-dolijst wordt alleen maar langer, en je kunt haar toch niet realiseren, want life happens. Door te plannen vergeet je in het nu te leven’ Radio- en tv-presentator Xavier Taveirne in De Morgen
HET CIJFER
44 44 uur en 36 minuten om exact te zijn. Zo veel tijd besteden leerkrachten in het lager onderwijs in een normale werkweek gemiddeld aan hun taken. Dat berekende de VUB op basis van een bevraging bij 2 665 leerkrachten. Van het totaal gewerkte uren wordt ongeveer 25 uur gebruikt om les te geven. De andere tijd is nodig voor het voorbereiden van de lessen, verbeteren, administratie, vergaderingen enzovoort.
M/V/X VAN DE WEEK
Gabriella Wylin
Shamisa Debroey (°1989) is zelfstandig illustrator & curator. Ze houdt van het geronk van haar kat terwijl ze tekent bij een kop thee. Ze kan uren luisteren naar muziek. We vroegen haar om te illustreren welke gevoelens de verkiezingsresultaten van 26 mei bij haar oproepen.
Redactieadres: 9LVLH 3% %UXVVHO WHO H PDLO LQIR#YLVLHUHGDFWLH EH ì Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be ì Abonnementen: www.beweging.net/ DERQQHPHQWYLVLH ì Verantwoordelijke uitgever: 3HWHU :RXWHUV QDWLRQDOH SDJLQDåV DUWLNHOV äUHJLRå YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV ì Redactie: Nils De Neubourg, Amélie Janssens, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Rachel Michel, Martine Creve, Dieter Herregodts, 6WHSKDQLH /HPPHQV 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH ì Vormgeving: *HYDHUW *UDSKLFV ì Druk: &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV ì 9LVLH YHUVFKLMQW WZHHZHNHOLMNV HQ LV LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH $&9 &6& 0(7($ $&9 7UDQVFRP HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ ì
Deze dame uit Izegem is vorige week 100 jaar geworden. Dat belet haar evenwel niet om elke dag voor haar zieke 93-jarige echtgenoot te zorgen. Daarmee is ze allicht de oudste mantelzorger van het land. Afgelopen zondag werden alle mantelzorgers in de bloemetjes gezet tijdens de Dag van de Mantelzorger.
ACTUEEL
3
Ga naar tandarts voor kankerbehandeling start Hoewel kankerbehandelingen steeds efficiënter worden, hebben ze ongewenste neveneffecten. Dominique Declerck, professor mondgezondheidswetenschappen aan de KU Leuven, geeft meer uitleg over de gevolgen van een kankerbehandeling voor je mond. TEKST MICHIEL VERPLANCKE
FOTO INGE SNIJDERS
Welke invloed heeft chemotherapie op de mondgezondheid? ‘Chemotherapie vertraagt de deling van kankercellen, maar helaas ook van andere snel delende cellen in het lichaam, bijvoorbeeld die van de slijmvliezen. Zij bedekken de binnenkant van je mond, zoals je wangen, tong of keel. Normaliter schilferen die slijmvliezen af en vernieuwen ze zich weer, maar door de chemo kunnen ze zich niet vernieuwen. Ze worden dunner en komen uiteindelijk ook open te liggen. Dat zorgt voor gevoeligheid en pijn in de mondholte.’
witte bloedcellen gemaakt. Minder bloedplaatjes kan tot tandvleesbloedingen leiden. Door een kleiner aantal rode bloedcellen helen wonden minder vlot. Een daling in witte bloedcellen maakt je bovendien vatbaarder voor infecties, die ook vaker zullen leiden tot koorts.’ Wat met andere kankerbehandelingen? ‘In tegenstelling tot chemotherapie hebben chirurgische ingrepen en bestraling enkel invloed op de plaats waar ze uitge-
Is die gevoeligheid schadelijk? ‘Slijmvliezen herstellen zich nadat de chemostoffen uitgewerkt zijn, maar tijdens de therapie gaan eten en praten moeilijker. Bovendien doet het pijn om de mond normaal te verzorgen, waardoor mensen er minder aandacht aan schenken en het risico op mondproblemen verhoogt.’ Heeft chemotherapie nog andere effecten op de mond? ‘De therapie treft ook de speekselklieren, waardoor de hoeveelheid speeksel vermindert. Dat maakt dat je een plakkerig gevoel krijgt in de mond, minder gemakkelijk kunt kauwen en slikken en dat je smaak kan veranderen. Daarnaast zorgt chemotherapie ervoor dat de beenmergcellen trager vermenigvuldigen. Daar worden je bloedplaatjes, rode en
Dominique Declerck: ‘Door chemotherapie kan kauwen en slikken moeilijk zijn en kan de smaak veranderen.’
voerd worden. Als een arts een hoofd- of halstumor verwijdert, kan het nodig zijn om een deel van het kaakbeen weg te nemen. Hij moet misschien ook tanden trekken om de tumor te kunnen verwijderen.’ ‘Bestraling stopt net zoals chemotherapie de celdeling, maar beperkt zich tot de bestraalde regio. Helaas is er meer risico op blijvende schade. Bestraalde, en dus beschadigde, speekselklieren kunnen leiden tot een droge mond en bijgevolg gaatjes, verlies van tandglazuur en smaakverlies. Ook wondheling zal moeilijker verlopen, wat problemen kan geven na tandextracties. Dit effect blijft levenslang aanwezig. Bij kinderen proberen artsen bestraling te vermijden. Ontwikkelende tanden kunnen er een afwijkende vorm door krijgen, kleiner zijn of vlekken vertonen.’ Hoe kun je mondproblemen proberen te vermijden bij een kankerbehandeling? ‘Het is erg belangrijk om voor de start van je kankerbehandeling naar de tandarts te gaan. Die zal infectiehaarden behandelen en scherpe randen wegwerken. Gebeurt dat niet, dan is er een grote kans op wondjes, bloedingen en infecties, waardoor je behandeling gepauzeerd moet worden. Tijdens de behandeling moet je je mond blijven verzorgen, ook al doet het pijn. Meld aan je tandarts dat je een kankerbehandeling hebt gehad. Bij bestraling in hoofd- en halsgebied heb je levenslange begeleiding nodig van je tandarts volgens een strikt schema.’
Hulpfonds voor slachtoffers van Softenon Er is een hulpfonds opgericht voor slachtoffers van het geneesmiddel Softenon in België. Zij krijgen eenmalig een vergoeding. Het geneesmiddel Thalidomide, beter bekend onder de merknaam Softenon, werd tussen 1950 en 1960 gebruikt als slaapmiddel en als middel tegen ochtendmisselijkheid bij zwangere vrouwen. Dat geneesmiddel was schadelijk en veroorzaakte ernstige misvormingen bij baby’s. In ons land is een hulpfonds opgericht om slachtoffers van het geneesmiddel die in België geboren zijn of de Belgische nationaliteit hebben te vergoeden. In totaal is daarvoor vijf miljoen euro vrijgemaakt. Alle personen met een aangeboren afwijking door het gebruik van Thalidomide door de moeder tijdens de zwangerschap, kunnen aanspraak maken op een eenmalige vergoeding van 125 000 euro. Als het slachtoffer is overleden, komen de moeder en de
vader die nog leven elk in aanmerking voor 30 000 euro. Om de vergoeding te krijgen, moeten de betrokkenen een aanvraag indienen bij de Hulpkas voor Ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV), Medische directie – Thalidomide, Troonstraat 30A, 1000 Brussel. Voeg de medische bewijsstukken toe of geef de toelating om bestaande onderzoeksresultaten uit te wisselen. De aanvragen kunnen uiterlijk tot 16 mei 2021 ingediend worden. De medische directie van de HZIV controleert of de voorwaarden vervuld zijn en het dossier volledig is. De vergoeding is vrijgesteld van inkomstenbelasting en heeft geen invloed op andere tegemoetkomingen die de slachtoffers of hun ouders krijgen. >>> www.caami-hziv.fgov.be
Tegemoetkomingen kankerpatiënten Bij mensen die een bepaalde kankerbehandeling ondergingen, kunnen sommige voorwaarden voor een tegemoetkoming worden opgeheven. Neem voor meer gedetailleerde uitleg contact op met het CMkantoor in jouw regio. ì Geen leeftijdsbeperkingen voor wie een tand laat trekken door chemotherapie of bestraling in het hoofd- of halsgebied. >>> www.cm.be/tanden-trekken ì Geen leeftijdsbeperkingen voor wie een tandprothese laat vervaardigen na het verliezen of het laten trekken van een tand door chemotherapie of bestraling. Dat geldt ook voor wie dikkedarmkanker heeft of een beschadigende ingreep op het spijsverteringstelsel liet uitvoeren. >>> www.cm.be/tandprothesen ì Vervroegde hernieuwing van een tandprothese, of de basis ervan, voor wie een tand verloor of liet trekken door chemotherapie, bestraling of bij een anatomische wijziging ten gevolge van een tumor in de kaak of het aangezicht. >>> www.cm.be/tandprothesen
Binnenkort is een volledige tegemoetkoming mogelijk voor restauratieve tandzorg via implantaten, kronen en bruggen. Dit geldt enkel voor patiënten met een hoofd- of halstumor van wie hun onder- of bovenkaak beschadigd raakte bij een operatieve verwijdering van de tumor of na een bestraling ter hoogte van de mond. Een ander voorbeeld zijn kankerpatiënten van wie hun afweersysteem negatief reageert op stamceltherapie met tandverlies tot gevolg.
FIETSVAKANTIE IN DE KEMPEN MET KOFFER NABRENGSERVICE
De Kempen is vlot bereikbaar, vlak, groen en vol afwisseling. Terwijl u naar het volgend Corsendonk 3-DAAGSE FIETSVAKANTIE MET KOFFERNABRENGSERVICE
- 1 overnaching met ontbijt in Priorij Corsendonk
- 1 overnachting met ontbijt in Corsendonk De Linde in Retie - Koffer nabrengservice inbegrepen PROMOTIE juli, augustus, september Voorwaarden op onze website
014/462800 | info.priorij@corsendonkhotels.com
4
ACTUEEL
Proef de zomer met Vlieg
amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
De Romeinen. We kennen ze van hun oorlogen, godenverhalen en aquaducten. Maar wat aten ze in die tijd? Je kan het deze zomer ontdekken in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. Deze schattenjacht van Vlieg laat je kennis maken met de Romeinse keuken. Er is een parcours voor kinderen van vier tot acht jaar en een voor kinderen van negen tot twaalf jaar. amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
TEKST AMÉLIE JANSSENS
amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
31 Geen woorden maar dadels #proeven #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum
amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
34 Proevertjes in een museum? Jazeker! #njomnjom #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum
32 ‘Daar is het, mama!’ cht #goedgezien #uitstapje #zoekto #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum
amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
amliejanssens
Gallo-Romeins Museum Tongeren
35 Vissaus op de fruitsalade? Rare jongens, die Romeinen #WelLekkerAlsDip #aperitiefje #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum
PROEF MET VLIE G IN JOUW BUURT
Schulensmeer, Lummen 32 Voor het eten geeft hij een 9, voor sfeer en gezelligheid een 10
34 eum Ook nog even de rest van het mus en ontdekk Aan#Tongeren #interactief #Romeinen um kleden @galloromeinsmuse
#opdrachten #schattenjacht #zoektocht @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum
Wat is Schatten van Vlieg? Vlieg is een label voor culturele activiteiten en een vrijetijdsaanbod gericht op kinderen tot en met 12 jaar. Op de website vind je een vrijetijdsagenda voor Vlaanderen en Brussel. In de zomervakantie organiseert Vlieg de culturele schattenzoektocht ‘Schatten van Vlieg’. De zoektochten staan dit jaar in het teken van ‘smaak’.
>>> Families kunnen van 29 juni tot 31 augustus op meer dan 300 plekken een schat zoeken. www.uitmetvlieg.be
Haal je rugzakje met schatkaart op in het bezoekerscentrum en ga vervolgens op zoek naar kistjes met opdrachten over het hele domein. Proef onderweg van bijzondere hapjes als gepofte spelt, zoutige vissaus of gedroogde dadel. Een proeftocht om duimen en vingers bij af te likken!
Gallo-Romeins Museum, Tongeren
Zet je smaakpapillen aan het werk en maak kennis met verrassende smaken uit lang vervlogen tijden. Volg de vloerstickers, lees de (w) eetjes, doe de opdrachten, ontdek je smaaktype en verdien een lekkere beloning.
Abdijsite Herkenrode, Hasselt
Help, een slechterik nam de abdij-eenhoorn gevangen! Kan jij goed proeven en proeven uitvoeren? Dan ben jij de geschikte persoon om hem te helpen. Allerlei tongstrelende opdrachten wijzen je de weg naar de eenhoorn én de schatkist.
ACTUEEL
5
Ondanks blijvend tekort aan luchtverkeersleiders: geen acties tijdens zomer
‘Skeyes geeft eindelijk toe dat er te weinig personeel is’ Als de directie van luchtverkeersleiding Skeyes niet provoceert zullen acties voorlopig niet volgen, zegt vakbond ACVTranscom. Die wacht de verdere onderhandelingen na de zomer af. In tussentijd houdt het werkrooster van de verkeersleiders wel voor de eerste keer rekening met het nijpende personeelstekort. ‘100 procent service bieden met 75 procent van het personeel is gewoon onmogelijk.’ TEKST NILS DE NEUBOURG FOTO ID / MARC GYSENS
D
e besparingen bij Skeyes, dat instaat voor de controle van het Belgisch luchtruim, passen in de trend en druk om vliegen steeds goedkoper te maken. Daarvoor snijden de verschillende luchtvaartsectoren al jarenlang in de kosten. Maar niet zonder gevolg. Dienstverlening en arbeidsomstandigheden gaan achteruit. Acties steken daarom regelmatig de kop op, zo nog recent door de piloten van Ryanair of de werknemers van bagageafhandelaar Aviapartner. Dat Skeyes het luchtruim de voorbije maanden geregeld voor een bepaalde tijd sloot, was dan weer geen doelbewuste actie. Vooral een immens personeelstekort ligt aan de basis. ‘De voorbije jaren werd dat personeelstekort ontkend. Volgens de directie meldden verkeersleiders zich bewust ziek uit protest. Maar ondertussen is er een officiële interne nota waarin zwart op wit staat dat er wel degelijk een probleem is met de bezetting’, verduidelijk Kurt Callaerts, secretaris bij ACV-Transcom de situatie. ‘Die
dat we niet altijd even fit zijn.’ De fitheid van de verkeersleiding is nochtans van cruciaal belang voor veiligheid in de lucht. De verkeersleider betreurt dan ook dat die veiligheid niet de grootste prioriteiten van Skeyes is. Even op adem komen zit er ook niet meteen in voor de verkeersleider: ‘Je krijgt minder rustdagen, je vakantie wordt geweigerd, de periodes die je moet werken zijn lang, we worden onder druk gezet om op onze vrije dagen te werken. Het is bij ons niet uitzonderlijk om nog tot 60 dagen vakantie te hebben staan die je niet kan opnemen.’ Maar ook ouderschapsverlof of loopbaanonderbreking opnemen zou moeilijk liggen bij Skeyes. hoge werkdruk door onderbemanning, dát is de rechtstreekse oorzaak van het hoge ziekteverzuim.’ Skeyes verklaarde vorige week zelf dat de werknemers die zich ziek melden, dat volgens de controleartsen ook echt zijn. Dat is opmerkelijk. ‘Tot voor kort werd nog door de directie gesuggereerd dat mijn collega’s zich ziek melden als verdoken actiemiddel’, vertelt een anonieme luchtverkeersleider. Het was vorige week in de ondernemingsrechtbank dat Skeyes dan toch het probleem met onderbezetting toegaf. ‘Brussels Airport en enkele luchtvaartmaatschappijen accepteren het niet meer dat het luchtverkeer gehinderd wordt. Skeyes’ verweer is nu die onderbezetting’, zegt Callaerts. Maar behalve eventuele dwangsommen zal een echte oplossing er via de rechtbank niet snel komen. Er werd lang gewacht met het aanwerven van nieuwe verkeersleiders. De gevolgen zijn meer dan ooit zichtbaar. Callaerts: ‘Van de 104 nodige functies zijn er eigenlijk maar 75 ingevuld. Er ontbreekt dus een kwart van het nodige personeel. En met een opleiding van drie jaar voor
‘Als je 12 dagen op rij moet werken, begin je fouten te maken. De fitheid van de verkeersleiding is cruciaal voor veiligheid in de lucht’ ANONIEME VERKEERSLEIDER
luchtverkeersleiders, is dat tekort niet snel dichtgereden.’ Met de gebrekkige bezetting probeerde het bedrijf de laatste jaren toch een volledige en continue service te bieden. Bovendien nam het Belgische luchtverkeer een hoge vlucht de laatste jaren. Met ruim een miljoen door Skeyes gecontroleerde vluchten per jaar behoort ons luchtruim tot de drukste van Europa. Bij het personeel eist dat stilaan zijn tol. ‘Mensen zijn kapot van jarenlang te veel te moeten werken’, getuigt de anonieme verkeersleider. ‘Als je 12 dagen op rij moet werken, begin je fouten te maken. Dat zijn dan kleine fouten en die zetten we snel zelf recht, toch vertellen piloten ons ook dat ze merken
Ook de buurlanden kenden een besparingsdrang, zij het in beperktere mate. Maar intussen zijn landen als Duitsland en Frankrijk teruggekomen op die plannen. Zij stemmen nu het vliegverkeer af op de capaciteit van de luchtverkeersleiding. Dat is iets waar we volgens Callaerts ook in België naartoe moeten. ‘We moeten de tering moet naar de nering zetten’, vertelt hij. Dat betekent in de praktijk het vliegverkeer plannen in functie van wat de verkeersleiders aankunnen, niet omgekeerd. ‘Het op die manier organiseren is gewoon een managementbeslissing’, zegt de verkeersleider. ‘Dat het kan, bewijst ons werkrooster voor de zomer. Want in tegenstelling tot voorbije jaren is dat nu voor het eerst ietwat draagbaar.’ Vakantiegangers wil de vakbond alleszins ontzien. Acties zijn er niet gepland in de zomer. Al zijn vertragingen tijdens piekmomenten misschien wel mogelijk. ‘Maar de impact is dan wel beter verspreid dan wanneer het luchtruim een tijd gewoon dicht moet door gebrek aan personeel’, verzekert de verkeersleider.
#METOO LEIDT TOT WERELDWIJDE REGELGEVING
Internationale conventie tegen geweld op het werk 187 landen keurden een conventie tegen geweld op het werk goed. Dat gebeurde op de jaarlijkse conferentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Dat de wereld deze problemen nu erkent én aanpakt, is een mijlpaal. In Visie van 14 juni las je al dat de IAO conventies opmaakt om de arbeidswetgeving en sociale bescherming in de ondertekenende landen te verbeteren. Een ruime meerderheid stemde op 21 juni voor de conventie tegen geweld en pesterijen op
het werk. Het is nu aan de landen om die conventie om te zetten naar nationale wetgeving. De regeringen worden verantwoordelijk voor het feit dat ondernemingen preventieve maatregelen moeten nemen. Ze moeten dan ook in sancties en begeleiding voorzien, als dat nodig is. ‘Cruciaal is dat het zowel gaat om fysieke als om psychologische en seksuele vormen van geweld en intimidatie’, zegt het ACV. ‘En dat werknemers nu beschermd worden tegen al deze vormen van geweld, ongeacht
of ze in de formele of de informele sector werken. Dat is belangrijk voor de overgrote meerderheid van de werknemers in Azië, Latijns-Amerika en Afrika.’ ‘Voor de werkgeversgroep binnen de IAO lag dit moeilijker. De werkgevers stonden immers niet te springen voor bijkomende regulering.’ De conventie stelt bovendien dat bepaalde groepen meer geconfronteerd worden met geweld op het werk. Daarmee verwijst ze
bijvoorbeeld naar vrouwen en hun kwetsbare positie als het gaat over seksueel geweld. Die feministische nadruk in de conventie is volgens Wereldsolidariteit een gevolg van de #MeToo campagne. Die heeft duidelijk gemaakt dat er op de werkplek extra aandacht moet zijn voor de specifieke problemen waarmee vrouwen te maken krijgen. >>> Meer weten over de IAO? Lees het nieuwe boek van Luc Cortebeeck ‘er is nog werk’. www.lannoo.be/nl/er-nog-werk.
6
OPINIE FORUM
WIJ ZIJN WERELDKAMPIOEN IN HET OPDELEN VAN
MENSEN
SYLVIE DHAENE DIRECTEUR IEDEREEN LEEST
LUC VAN GORP, VOORZITTER CM
Lezen, het leukste vakantieavontuur
Z
omervakantie! Geen wekker of strak getimed schoolof werkritme die ons doen en laten bepalen. De vrije tijd lonkt. Iedereen heeft zijn eigen ritme, rituelen en gewoontes om zijn vakantietijd door te brengen, thuis, dichtbij huis of ver weg. In die zee (of bergen) vol mogelijkheden horen bij zij die graag lezen steevast ook boeken. Boeken (of een e-reader) gaan mee in de valies om onderweg, in een hangmat, op een terras of op het strand te worden verslonden. Thuis liggen ze in de tuinstoel, in de zetel of bij bed en bad, te wachten op hun lezers. Lezen staat symbool voor ontspanning, quality- én me-time. Aldus de lifestyleboekjes en tiplijstjes voor een stressvrijer en gezonder leven. Wel, we treden hen deze keer erg graag en volmondig bij. Lezen doet ons goed, daar zijn ook wetenschappers het over eens. Niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen en jongeren biedt lezen veel voordelen. Kinderen die graag lezen, zullen beter en meer lezen. En kinderen – ja, zelfs baby’s en peuters die vaak worden voorgelezen – zullen een grote taalgevoeligheid en rijkere woordenschat ontwikkelen. Maar evengoed belangrijk (of nog belangrijker) is het leren ontdekken van leesplezier. Wie op jonge leeftijd leesplezier leert ervaren, zal makkelijker naar een boek grijpen, én dat ook in zijn later volwassen leven blijven doen. En waarom niet samen lezen met je kroost? In de boekhandel of in je bibliotheek vind je een schat van boeken en verhalen, voor elk wat wils! Prentenboeken, strips, graphic novels, avonturen- en historische romans, fictie en non-fictie. Voor elke lezer is er een boek! Ook luisterboeken kunnen kinderen die minder graag lezen over de streep helpen. Als (groot)ouder kan je door je eigen leesgedrag leesenthousiasme overbrengen op je (klein)kinderen. En reis je samen door onbekende landen, over verre zeeën, beleef je spannende of romantische avonturen, kruip je in de huid van piraten of zeemeerminnen, leef je in andere tijden … want lezen is altijd een avontuur!
>>> Leestips? Check www.iedereenleest.be of www.boekenzoeker.org voor jeugdboeken. Of deel je eigen tips op de facebookpagina ‘Iedereen Leest - wat lees jij?’.
Het Gelijkekansencentrum Unia ontving vorig jaar bijna 7 500 klachten. Dat zijn er meer dan twintig per dag en dubbel zoveel als vijf jaar geleden. Steeds meer mensen voelen zich gediscrimineerd omwille van huidskleur, godsdienst, seksuele geaardheid, handicap, leeftijd of sociale afkomst. En de cijfers van Unia zijn nog maar het topje van de ijsberg. Lang niet iedereen kent de weg naar het Gelijkekansencentrum. En discriminatie is vandaag zo alomtegenwoordig dat veel mensen zich zelfs de moeite niet getroosten om bij Unia aan te kloppen. Het is een zeer verontrustende trend. In een tijdperk waarin er kwistig wordt gestrooid met de waarden van de verlichting, lijkt het of we steeds meer aanvaarden dat discriminatie erbij hoort. Zelfde opleiding, zelfde diploma, zelfde talenten, maar toevallig een ander kleurtje? Dat is dan vier keer zo lang zoeken voor je een eerste job vindt. Na een tegenslag weer iets willen maken van je leven, maar nog in schuldbemiddeling? Even beste vrienden, maar je zal toch elders moeten aankloppen om een huis te huren. Steeds vaker ligt ook gezondheid of een handicap aan de oorsprong van de discriminatie. Genezen na kanker, maar door de behandeling niet meer in staat om voltijds te werken? Jammer, dan hebben wij geen geschikte job voor jou. Gelukkig oordeelde een rechter in deze laatste situatie dat de werkgever toch redelijke aanpassingen diende te doen zodat de vrouw aan de slag kon blijven. Maar hoe ver is het gekomen dat we daarvoor naar het Gelijkekansencentrum of naar de rechtbank moeten stappen? Ging die verlichting dan niet over waarden als vrijheid en gelijkheid van alle mensen? En is dat dan niet hetzelfde als gelijke kansen? Blijkbaar niet. Hoezeer er ook gegoocheld wordt met de waarden van de verlichting, steeds meer laten we ons leiden door een onweerstaanbare drang om alles en iedereen op te delen. Dit is wit, dat is
zwart, nooit grijs. Dit is een man, dat is een vrouw, nooit een transgender. Die is gezond, die is ziek, nooit iets tussenin. Hij werkt, hij werkt niet, categorie twee hoort er niet bij. Zij is rijk, zij is arm en dat is haar eigen schuld. Omdat het duidelijk, simpel en beheersbaar is, zijn we wereldkampioen in het opdelen van mensen. Dat we daardoor de kloof tussen mensen vergroten en groepen tegen elkaar opzetten, dat nemen we er maar bij. Ze kunnen zich altijd richten tot Unia. Hoe waardevol de instelling ook is, is het niet wraakroepend dat we in 2019 nog altijd een Gelijkekansencentrum nodig hebben? Hebben we dan nog niet door dat we allemaal mensen zijn, met onze talenten, maar ook met onze beperkingen? Niemand is perfect. En net in onze imperfectie zijn we allemaal gelijk. Dat is inherent verbonden aan ons mens zijn. Anders zijn is zonder meer een mensenrecht.
‘Steeds vaker ligt ook gezondheid of een handicap aan de oorsprong van de discriminatie’ Zalig zij die in hun leven nooit zullen getroffen worden door ziekte. Zalig zij die in hun carrière nooit met tegenslagen geconfronteerd zullen worden. En ja, we worden allemaal ouder. We kunnen alleen maar hopen dat er altijd mensen zullen zijn die niet naar de minpunten kijken, maar onze ervaring naar waarde weten te schatten. Discriminatie mogen we nooit aanvaarden, om geen enkele reden. Niet vandaag, niet morgen en niet overmorgen. Laat ons stoppen met mensen in te delen in goede of slechte groepen. Mensen zijn mensen, in goede en minder goede tijden. De dag dat we dat aanvaarden, zal het Gelijkekansencentrum overbodig zijn.
ANN VERMORGEN, NATIONAAL SECRETARIS VAN HET ACV
IEDEREEN AAN BOORD IS DE BESTE KOERS In de media circuleert het gerucht dat de Vlaamse regeringsvorming een versnelling hoger zal schakelen. In dat kader heb ik goed nieuws voor de onderhandelaars. Over de vraag hoe nog meer Vlamingen aan het werk kunnen, hoeven ze zich alvast niet meer het hoofd te breken. De vertegenwoordigers van het Vlaamse bedrijfsleven en de vakbonden hebben dat namelijk langer dan een jaar gedaan. Ze hebben samen voorstellen uitgewerkt om te zorgen dat nog meer mensen aan de slag kunnen en dat ondernemingen hun vacatures ingevuld krijgen. ‘Iedereen aan boord’, zo hebben we ons plan genoemd.
Dat begint met iedereen aan boord te krijgen. De werkloosheid in Vlaanderen is historisch laag. Maar toch is ze bij bepaalde groepen nog veel te hoog. Mensen met migratie-achtergrond worden nog altijd gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Net zoals mensen met een arbeidshandicap of oudere werkzoekenden. Ook wie kortgeschoold is, heeft het vaak niet gemakkelijk om een job te vinden. Daarom moet er een beleid komen dat heel specifiek mikt op werk voor deze groepen. Met premies voor bedrijven die hen kansen bieden. Zeker voor wie al een tijd naar werk zoekt moet er een efficiente premie komen. Net zoals voor mensen
met een migratieachtergrond. Het plan stelt ook voor om de sociale economie uit te breiden. Daar ligt een potentieel om vijfduizend mensen die elders zeer moeilijk werk vinden te helpen. We moeten dat gewoon doen. Iedereen aan boord krijgen is een ding, iedereen aan boord houden een ander. En minstens even belangrijk. Wereld en werk veranderen snel, opleiding en bijscholing van wie een job heeft is cruciaal. Daarom stellen de sociale partners voor om het budget voor het Vlaams opleidingsverlof (het vroegere betaald educatief verlof) open te breken. Nu is dat nog een gesloten potje, als
het geld op is, kan je geen opleiding meer volgen. Tegelijk moeten bedrijven ook zorgen dat iedereen vorming kan volgen. Zeker kortgeschoolden. Vaak komt hun job het eerst onder druk en toch kunnen zij het minst opleiding volgen. Dat moet veranderen. Als ze de regeringsonderhandelaars kunnen helpen doen de sociale partners dat graag. En zo hoeven de politici zich alvast geen zorgen te maken over het draagvlak voor dat onderdeel van het regeringsprogramma. Die boot is dan alvast op goede koers.
ACTUEEL
7
Digitaal doktersbriefje tegen het licht
Terugbetaling sneller geregeld Al ruim een jaar kan de huisarts het doktersbriefje elektronisch doorsturen naar het ziekenfonds. Hoe vlot schakelde hij over naar dat eAttest? Hoe ervaart de patiënt die digitale omslag? En hoe verwerkt een CM-medewerker informatica die gegevens? Hun mening. TEKST MARTINE CREVE
Carine Cloodts (59), huisarts in Ranst
Nathalie Van Beeck (34) uit Koewacht
‘Terugbetaling zonder iets te moeten doen’
‘Betalingsbewijs printen blijft nodig’
‘Controles gebeuren automatisch’ Er D ic
eM
grève
aegd
ul
s Le
H an nV aa
a om Th
St ef
Marc Vanstraelen (54) uit Dilbeek, IT-medewerker bij CM
‘Toen het eAttest begin vorig jaar werd gelanceerd, is mijn huisarts onmiddellijk op de kar gesprongen. Ik had in de nieuwsbrief van CM gelezen dat het papieren doktersbriefje vervangen kan worden door een elektronisch attest.’ ‘Mijn huisarts legde uit hoe het precies werkt toen hij het de eerste keer voor mij gebruikte. Hij stuurt het doktersbriefje voor terugbetaling zelf online door naar het ziekenfonds. Ik moet er dus niet meer op letten dat ik het briefje op tijd aan het ziekenfonds bezorg. Het overkwam me vroeger wel eens dat ik maanden nadien nog een doktersbriefje in mijn handtas vond. Daardoor riskeerde ik de termijn voor terugbetaling te overschrijden. Nu krijg ik de terugbetaling van het ziekenfonds al binnen enkele dagen zonder dat ik daar zelf iets voor moet doen.’ ‘Ik heb twee kleine kindjes van 1 en 4 jaar. Dan heb je al eens vaker de huisarts nodig. Het is handig dat je de administratie voor terugbetaling niet zelf hoeft op te volgen. We hebben het al druk. Onlangs kreeg mijn jongste dochtertje een buisje in haar oor. Dat gebeurde door een specialist, maar die gebruikte nog de papieren briefjes. Het zou fijn zijn mochten alle artsen overschakelen naar het eAttest.’
‘Bij de start van het eAttest gebruikte ik het niet onmiddellijk omdat mijn softwarepakket niet aangepast was. Toen ik overschakelde naar andere software ben ik ook overgestapt naar het eAttest. Dat is nog niet volledig papierloos. Ik moet nog altijd een betalingsbewijs printen om mee te geven. Toch laten de patiënten het vaak liggen. Ze nemen het wel mee als ze de kosten willen indienen bij een bijkomende verzekering.’ ‘Aan patiënten bij wie ik het eAttest de eerste keer gebruik, leg ik altijd uit hoe het werkt. Wanneer u hier buiten stapt, zijn de gegevens al bij het ziekenfonds. Toch gebeurt het dat een patiënt mij nadien telefoneert om te zeggen dat hij het doktersbriefje niet gekregen heeft. Ik moet een paar keer herhalen hoe het werkt.’ ‘Met het eAttest kan ik zien of patiënten in orde zijn met de ziekteverzekering. Als dat niet het geval is, kan ik hen daar op wijzen en hen advies geven wat ze moeten doen. En ik merk het ook op als hun eID is vervallen. Want ik log altijd in met de eID. Zo krijg ik altijd een actuele stand van zaken. Het eAttest is een goede zaak want het zorgt voor transparantie. Bij huisbezoeken is het nog complex omdat je naast je computer een printer nodig hebt om het betalingsbewijs af te drukken. We zouden dat evengoed later kunnen bezorgen of zelf kunnen bijhouden.’
‘Als de eAttesten bij CM binnenkomen, worden die automatisch gecontroleerd. Bij een vergissing van de huisarts, wordt het automatisch naar hem teruggestuurd. Indien alle voorwaarden voldaan zijn, staat de terugbetaling na twee dagen op de rekening van het lid. CMmedewerkers hoeven daar niets meer voor te doen. Ik heb als informaticus een applicatie helpen ontwerpen die deze automatische verwerking mogelijk maakt. Wij analyseren stap voor stap wat er nodig is. Daarvoor werken we nauw samen met de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de opvolging van het eAttest. Zo kunnen we kort op de bal spelen. Dat is heel efficiënt.’ ‘Wij hebben er voor gezorgd dat met het eAttest meteen ook de terugbetaling van de maximumfactuur wordt gestort voor wie het plafondbedrag bereikt heeft. En in het systeem zijn ook al uitbreidingen voorzien voor latere terugbetalingen van andere zorgverleners. Zo’n project ontwikkelen is eigenlijk een ontdekkingstocht. Dat is enorm boeiend. Tegelijk is de opdracht heel concreet. Want je ziet onmiddellijk het resultaat van wat je doet: de terugbetaling voor de patiënt vergemakkelijken. Dat stimuleert en motiveert. Ik kom elke dag met plezier naar mijn werk, omdat ik in een aangename omgeving kan doen wat ik graag doe.’
Eerste sectorakkoorden halen maximale loonsopslag binnen Uit de eerste sectorakkoorden blijkt dat ACV een goede zet deed door voet bij stuk te houden voor een hogere loonmarge in het Interprofessioneel Akkoord. De recent afgeklopte sectorafspraken volgen namelijk die maximale loonstijging van 1,1 procent. Arbeiders in de vervoer- en logistieksector wordt die loonsverhoging echter voorlopig ontzegd door hun werkgevers. Werknemers in de sectoren Bouw (PC 142), Glasnijverheid (PC 115) en Houtnijverheid (PC 125) zullen vanaf volgende maand het bedrag op hun loonbrief zien stijgen met 1,1 procent. Dat bevestigde ACV bouw - industrie & energie. Voor de glas- en hout-
nijverheid komt daar nog een verhoging van de (ploegen)premie van 1,1 procent bovenop. Ook voor de verhuissector (PC 140), onderhandelde ACV-Transcom de maximale loonsverhoging van 1,1 procent. Die wordt vanaf september doorgevoerd.
Behalve het loon en premies mogen werkennemers in die die sectoren nog andere verbeteringen verwachten. Fietsvergoedingen zullen allemaal opgetrokken worden tot 0,24 euro per kilometer, eventueel in stappen. Afhankelijk van de sector kunnen de protocolakkoorden verder nog voorzien in onder meer hogere syndicale premies, betere regels voor bestaanszekerheid en meer anciënniteitsverlof. Wat betreft de transportsector is de tussenstand minder gunstig. ACV-Transcom laakt het gebrek aan inspanningen bij de werkgevers. De loonsverhoging die wel
mogelijk was voor bedienden, wordt de arbeiders namelijk niet gegund. Dat zou arbeiders tot tweederangswerknemers maken, laat de vakbond optekenen. Als de werkgevers onverzettelijk blijven sluit ACV-Transcom acties niet uit. Eerder dit jaar was het IPA een harde noot om te kraken. Vooral de marge om de lonen te laten stijgen was een twistpunt tussen sociale partners. Maar enkele maanden geleden kwam het akkoord er dan toch. Nu zijn de sectoren zelf aan zet om de lijnen uit dat IPA in concrete afspraken om te zetten.
8
DOSSIER
Veiligheid, duurzaamheid, toegankelijkheid en gezondheid op
Klaar voor de perfecte festiv Het festivalseizoen is weer begonnen. Haast elk weekend kun je wel ergens terecht om te genieten van de muziek. Plezier staat voorop, maar wij belichten vijf aspecten die even belangrijk zijn als je naar een festival gaat. TEKST WIM TROCH ILLUSTRATIE RUTGER VAN PARYS
Voel je veilig Festivals zijn in de eerste plaats natuurlijk fijn, maar er kan altijd iets ernstigs gebeuren. Noodweer, of een brand op een naburig bedrijvenpark die giftige rook over het festivalterrein blaast, bijvoorbeeld. BE-Alert is een alarmeringssysteem waarmee de overheid jou kan waarschuwen in een noodsituatie. Je krijgt meldingen op basis van de woonplaats die je op de website van BE-Alert kunt opgeven, maar ook op basis van je eigenlijke locatie krijg je bij grote noodsituaties een bericht – zelfs al ben je niet ingeschreven. De gemeente (nagenoeg alle Vlaamse gemeenten doen mee in dit systeem), de provincie of de FOD Binnenlandse Zaken kunnen een sms of een e-mail versturen, maar je kunt ook opgebeld worden of via je sociale media een bericht krijgen. De boodschap die je krijgt, zal je de nodige aanbevelingen geven of je informeren over de evolutie of het einde van de noodsituatie. En uiteraard staan op alle festivals hulpdiensten en securitymensen paraat om indien nodig in te grijpen, zodat jij (of je kind) met volle teugen kan genieten. >>> www.be-alert.be
Iedereen inbegrepen Wie van muziek houdt, gaat graag naar festivals. Ook als je een beperking hebt. Inter helpt organisatoren hun evenement voor iedereen toegankelijk te maken.
Cruciaal is dat alle informatie vlot beschikbaar is. Ook als het evenement minder geschikt is voor mensen met een beperking, is eerlijke communicatie aangewezen.
Dat gaat van een vlak festivalterrein tot brede toegangspoorten en parkeerplaatsen voorbehouden voor rolstoelgebruikers. Het einddoel moet een evenwaardige beleving zijn. Een rolstoelpodium kan daartoe een van de manieren zijn. Maar voor slechtzienden is voldoende licht in de bar dan weer belangrijk, of voldoende contrasterende kleuren in de toiletten. Toegankelijkheid is soms een uitdaging, maar komt iedereen ten goede. Lopen we niet allemaal liever op een egale festivalweide?
Als je een – al dan niet tijdelijke – beperking hebt, check je het best vooraf de website van het festival. De info over de toegankelijkheid van evenementen vind je op de site van Inter. Heb je toch nog vragen? Neem dan contact op met de organisator van het festival, of met Inter. De voorbije twintig jaar hebben organisatoren grote stappen in de goede richting gezet. Als er toch klachten zijn, kun je daarvoor terecht bij Unia. >>> www.inter.events
Geniet gezond
DOSSIER
festivals
valzomer Op een festival heb je meestal geen tijd, geen gerief maar vooral geen zin om uitgebreid te koken. Een snelle hap van een eetkraam is moeilijk te weerstaan. Het Vlaams Instituut Gezond Leven heeft enkele tips voor de ‘festivolhouder’, om toch gezond te eten. ì Voor op de camping kan je gezond blikvoer meenemen. Een blik linzen en een brikje tomatenpassata vormen al snel een lekkere pastasaus. Nog wat volkorenpasta erbij koken in de gamel en klaar! ì Neem voor het ontbijt een volkorenbrood mee. Bewaar het in een luchtdichte zak, dan heb je ook op dag 3 nog zachte sneetjes. Notenpasta is een gezond alternatief voor de geliefde chocopasta. ì Voorzie een koeltas om bij het opstaan fris water te drinken. Water van de kraan breng je makkelijk op smaak met wat citroensap, stukjes watermeloen, komkommer, munt … ì Neem hapklare groenten mee, zoals kerstomaten, wortels, kleine komkommers of radijzen. Snel, makkelijk en boordevol vitaminen! ì Ook op het festivalterrein zelf kan je gezonde keuzes maken. Er zijn steeds meer festivals waar je je eigen drinkbus mag meebrengen op het terrein, die je kunt vullen met water. Energiedranken beperk je beter. ì Neem fruit mee als snelle hap. Kies voor stevig fruit dat tegen een stootje kan, zoals appels en peren. Noten zijn het ultieme survivalfood: compact, stillen goed de honger, worden niet slecht bij tropische temperaturen …
9
Onbezorgde oren Tot enkele jaren geleden bestond er geen geluidsbegrenzing op evenementen. Vooral grote evenementen, zoals concerten en festivals, krijgen sinds enkele jaren controle op hun geluidsmetingen en zijn verplicht om gehoorbescherming aan te bieden. Het grootste risico loop je misschien wel op kleine, lokale festivals, waar dat niet verplicht is. Je kunt ook zelf veel doen om veilig naar muziek te luisteren. Oordoppen zijn de meest efficiënte manier om je gehoor te beschermen. Daarom deelt CM op de meeste zomerfestivals gratis oordoppen uit. Nog een goede truc is om wat verder van het podium of de boxen te gaan staan. Zo gun je je oren rust. Op grote festivals lukt dat moeilijker, omdat er bijna overal luidsprekers staan. Neem in dat geval een rustpauze door het terrein even te verlaten. Misschien is het zelfs niet nodig om vier dagen na elkaar naar een festival te gaan? Doseren is belangrijk. Hoor je na een optreden een ruis of pieptoon in je oren? Of lijkt het alsof elk geluid gedempt is? Dan heb je mogelijk last van tinnitus. Het is het eerste symptoom van gehoorschade en letterlijk een alarmsignaal. Bij de meesten gaat het suizen spontaan weg binnen 24 uur. Als dat niet gebeurt, ga je beter naar een arts voor een spoedbehandeling. >>> www.cm.be/oorplezier
>>> www.gezondleven.be
Dans duurzaam Een groot evenement organiseren, dat betekent vaak ook een grote ecologische voetafdruk. Toch doen de meeste festivals inspanningen om zo duurzaam mogelijk te zijn. Door biologisch afbreekbare bekers te gebruiken, of beter nog: herbruikbare bekers. Energie-efficiënte verlichting en groene stroom zijn ook een stap in de goede richting.
ten tegengegaan. Of door na afloop van het festival samen met kringloopwinkels een inzamelpunt voor gebruikte tenten, kleren en ander kampeermateriaal op te richten, worden sommige spullen niet gewoon achtergelaten, maar krijgen ze nog een tweede leven. Hetzelfde kan met voedseloverschotten, in samenwerking met organisaties die maaltijden verdelen aan minderbedeelden.
De camping verhoogt de ecologische voetafdruk van een festival. Maar zonneboilers kunnen voor warm water zorgen in de douches. Door gratis vuilniszakken aan kampeerders te bezorgen, wordt sluikstor-
Organisatoren kunnen daarnaast hun bezoekers aanmoedigen om met de fiets te komen. Of met het openbaar vervoer, door shuttlediensten in te leggen van en naar het treinstation.
10
VRAAG & ANTWOORD
Louis De Jaeger van Bye Bye Grass wil af van het gemaaide gazon
‘Minder maaien bespaart geld en levert meer vrije tijd op’ ‘Laat het gras maar groeien’. Wie had ooit kunnen denken dat zanger Sam Gooris met zijn hit het klimaat zou redden? Louis De Jaeger, initiatiefnemer van Bye Bye Grass, legt ons uit waarom zowel mens als natuur beter af zijn met een langer gazon.
TEKS T AMÉLIE JANSSENS FOTO JAMES ARTHUR
Op de campagnesite van Bye Bye Grass lees ik dat jullie inzetten op een klimaatrobuuste omgeving. Wat moet ik daaronder begrijpen? ‘De natuur heeft de tijd gehad om te evolueren naar haar huidige vorm. Maar de opwarming gaat zo snel, de natuur kan zich niet snel genoeg aanpassen. We hebben het doel om Vlaanderen klimaatrobuust te maken. Dat wil zeggen dat we streven naar een beplanting die beter bestand is tegen de opwarming, die ons beschermt tegen extreme droogtes en overstromingen. En die optimaal inzet op de biodiversiteit, die enorm belangrijk is voor ons voortbestaan. Want verschillende soorten organismen zorgen in samenwerking met planten voor onze voedselvoorraad, voor de opslag van CO2 en voor het zuiveren van water.’ En dat doen we door het gras niet meer te maaien? ‘Door het hogere gras verdampt het water minder snel. Als je een gazon hebt, pleit ik ervoor om het minder vaak te maaien. Of om bepaalde stroken te laten groeien en andere planten de kans te geven. Die zullen dan weer insecten, bijen en andere organismen aantrekken en zo leven in de tuin brengen. Het slechtste wat je kan doen in je tuin is een strook aarde bloot laten liggen en om de zoveel tijd eens omspitten. Of gewoon enkele plantjes zetten in een stuk aarde. Het water verdampt dan razendsnel. En doordat die bovenste laag droog is, kunnen er ook minder micro-organismen in leven. De aarde bedek je dus best altijd, met mulch, met gemaaid gras of met een bodembedekker, zoals een bosaardbei. Dan heb je nog het plezier van de aardbeitjes. Hoe hoger de begroeiing hoe beter. Zie het als een mens, je hebt ook liefst kleren aan als het vriest, en je zoekt schaduw als het 30 graden is.’
‘Als iedereen één vierkante meter gras in zijn tuin laat groeien creëren we het grootste natuurgebied van België’ LOUIS DE JAEGER, INITIATIEFNEMER VAN BYE BYE GRASS
Louis De Jaeger: ‘Veel mensen vinden dat ze omwille van het klimaat allerlei zaken moeten laten en dat het vooral geld kost. Onze campagne doet het tegenovergestelde: minder maaien kost minder geld, je hebt meer vrije tijd en je levert een bijdrage aan de maatschappij met je tuin.’ Zijn we klaar voor een wildere begroeiing in onze tuin? ‘Ik heb zelf een tuin- en landschapsarchitectenbureau, Commensalist. We proberen onze klanten toch altijd te overtuigen om mee te gaan in ons concept. En meestal lukt dat wel. Zodra ze uitleg krijgen en enkele foto’s zien, volgen ze ons. Want zo’n duurzame tuin kan nog altijd esthetisch en chique zijn en tegelijk ecologisch. Als mensen goed ingelicht zijn, snappen ze vrijwel direct dat er niets logischer is dan dit.’ Naast particulieren wil je ook de gemeentebesturen en overheden overtuigen? ‘Voor Bye Bye Grass onderzocht ik zestig groendiensten van steden en gemeenten. Ik was aangenaam verrast want veel groendiensten zijn goed bezig. In Aalst, bijvoorbeeld, vormen ze volop gazon om tot ecologische gebieden met bijzondere bloemen. En daar wordt gewoon tussen gevoetbald, dat is helemaal geen probleem. Aalst is dan ook de eerste Bye Bye Grass-gemeente geworden. Maar soms missen gemeenten een stok achter de deur. Door het pesticidendecreet werden de groendiensten verplicht om het gebruik van pesticiden in openbaar groen af te bouwen. Zoiets zou er ook moeten komen voor de gazons. Een decreet dat stelt dat steden en gemeenten tegen 2025 honderd procent klimaatrobuust moeten werken. Omdat zo’n wetgeving er niet op een-twee-drie is, hebben we een charter uitgewerkt met ingenieurs en biologen van Centaurea en Ecoduct en met het Vives-expertisecentrum waar ik
afstandsstudent bij ben. De lokale besturen die het charter ondertekenen, beloven meer ecologische gazons te creëren.’ Je benadrukt dat dit initiatief vooral goed is voor de mensen zelf. Hoe zie je dat? ‘Veel mensen vinden dat ze omwille van het klimaat allerlei zaken moeten laten en dat het vooral geld kost. Wel, onze campagne doet het tegenovergestelde: minder maaien kost minder geld, je hebt meer vrije tijd en het geeft een leuk gevoel om met je tuin een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Het is dus eigenlijk een heel egocentrische campagne. We willen de natuur beschermen omdat zij ons beschermt. (lacht) Als je het gras minder frequent maait, het maaisel afvoert en zeker nooit bemest, groeit het op de duur trouwens ook minder snel. En zo bespaar je opnieuw tijd en kan je andere leuke dingen doen. Dan valt er alvast één stressfactor weg in je drukke leven.’ Maar kunnen we als particulier voldoende het verschil maken? ‘Bartel Van Riet, één van onze ambassadeurs, zei onlangs bij Van Gils en Gasten dat als iedereen één vierkante meter gras in zijn tuin laat groeien, we het grootste natuurgebied van België zouden creëren. En die ene vierkante meter heeft wel degelijk impact. Voor de watervoorraad, voor de micro-organismen en de insecten, zoals bijen en vlinders. Maar ook voor jezelf. Het is mogelijk een prachtige
11
ZO ZIT DAT BELASTINGEN
Waarom is mijn eindafrekening hoger met een gecombineerd inkomen? Je vulde via MyMinfin netjes alle gegevens in op je digitale belastingaangifte. Maar wanneer de website je de voorlopige afrekening toont, moet je toch even slikken. In bepaalde situaties kan je namelijk onverwacht toch nog een flinke som geld moeten betalen omdat er vooraf te weinig bedrijfsvoorheffing werd ingehouden. Dat is een realistisch scenario wanneer je bijvoorbeeld twee deeltijdse jobs combineert. Op je loonbrief betaal je voor iedere job al maandelijks bedrijfsvoorhef-
fing. Maar de berekening van die bedrijfsvoorheffing gebeurt op basis van dat ene loon. Een ander inkomen, van bijvoorbeeld een andere job, wordt dan niet meegerekend. Doordat je totale inkomen dan hoger is, is de ingehouden bedrijfsvoorheffing eigenlijk een onderschatting. Hetzelfde kan voorvallen als je bijvoorbeeld na ziekte geleidelijk en in samenspraak met een adviserend geneesheer opnieuw aan het werk gaat. Dan combineer je een ziekteuitkering met een loon. Of misschien ontvang je wel een overlevingspen-
sioen van een overleden partner terwijl je zelf nog werkt. Die onderschatting wordt pas bij de jaarlijkse berekening van de personenbelasting rechtgezet. Om je die verrassing en plotse rekening te besparen, kan je zelf en vrijwillig al voorafbetalingen doen. >>> www.financien.belgium.be/nl/particulieren/belastingaangifte/voorafbetalingen
GIFTIG
Waarom raak ik berenklauw beter niet aan? Tussen juni en september staat de reuzenberenklauw in bloei. Die kan tot wel 5 meter hoog worden, heeft grote, witte bloemschermen met een diameter tot vaak 50 centimeter en een behaarde stengel met rode vlekken. Ook de minder grote variant – de gewone of inlandse berenklauw – kom je in ons land vaak tegen. Die heeft geen rode vlekken. Beide soorten zijn gevaarlijk.
>> tuin hebben waar je maar één keer per jaar werk aan hebt. Eens alles snoeien, dat is voldoende.’ Heb je tot slot nog andere leuke tuintips? ‘Ik ben een grote fan van eetbare dingen in je tuin. Ik raad de mensen dus altijd aan om eetbare planten en struiken in de tuin te verwerken, en voor de rest voornamelijk inheemse dingen, als ze tenminste bestand zijn tegen klimaatveranderingen. Zo komen mensen in contact met de natuur en weten ze weer waar voedsel vandaan komt. En met een appelboom in de tuin hoef je geen bespoten appels te gaan kopen in de supermarkt om ze in een plastic zakje mee naar huis te nemen. En moeten er minder appels met de boot van Nieuw-Zeeland naar hier gebracht worden. Wist je trouwens dat heel wat dingen in de tuin sowieso eetbaar zijn? Madeliefjes en paardenbloemen zijn bijvoorbeeld heerlijk in een salade.’
>>> Bye Bye Grass wil in gans Europa gazons omzetten naar bloemenweides en graslanden en zo Europa zo snel en zo goedkoop mogelijk klimaatrobuust maken. De campagne roept op om (een deel van) het gazon niet langer te maaien, of op zijn minst minder te maaien. Op www.byebyegrass.eu kan je aangeven hoeveel vierkante meter gemaaid gazon je hebt omgezet. Je kan ook foto’s delen op www.facebook.com/byebyegrass.
Kijken mag, maar aanraken niet. Het sap van de berenklauw bevat een bijtende stof. In combinatie met uvstralen reageert die stof als een zuur en veroorzaakt ze ernstige brandwonden. Leer je kinderen hoe ze berenklauw kunnen herkennen
en geef hen mee deze plant te mijden. Toch in aanraking gekomen met de berenklauw? Spoel het sap van je huid met overvloedig koud water. Doe dat ook voor de huid ter hoogte van waar het sap op de kleding zat en trek andere kleren aan. Geen water in de buurt? Dek de huid dan meteen af voor zonlicht en spoel nadien zo snel mogelijk. Na contact met de berenklauw is het sowieso aangeraden om minstens een week uit de zon te blijven. Symptomen merk je pas na 24 uur: rode, jeukende vlekken of blaasjes die later vaak ontsteken met zwellingen en blaren. Het lijkt op een brandwonde en je kunt er tot twee weken last van heb-
ben. Raadpleeg steeds je huisarts als er huidletsels ontstaan of als je het sap in je ogen hebt gekregen. >>> Het sap van de berenklauw ingeslikt? Bel het Antigifcentrum via 070 245 245.
DIEET
Is glutenvrij eten wel gezond? Wie coeliakie of glutenintolerantie heeft, moet gluten mijden. Wie dat niet heeft, heeft meestal geen reden om ze af te zweren. Glutenvrije voeding zit in de lift. De trend om maaltijden met gluten af te slaan, komt overgewaaid uit de Verenigde Staten. Gluten zijn eiwitten die voorkomen in granen zoals tarwe, rogge of gerst. Mensen die gezonder willen leven of fitter willen zijn, zijn soms geneigd om die granen te mijden. Nochtans is een glutenvrij dieet niet per definitie gezond.
Enkel voor wie coeliakie of glutenintolerantie heeft, is een strikt glutenvrij dieet een must: bij hen beschadigt gluten het slijmvlies van de dunne darm. In totaal lijdt zo’n 0,5 tot 1 procent van de bevolking aan de aandoening. Daarnaast is er nog een kleine groep die gluten om een nog onbekende andere reden niet goed schijnen te verdragen. Met een glutenarm dieet kunnen ze, onder begeleiding van een arts of diëtist, uittesten of hun klachten verbeteren. Vermoedelijk is 1 tot 6 procent van de bevolking glutensensitief.
Zonder duidelijke gezondheidsredenen gluten schrappen van het menu is geen goed idee. Het klopt niet dat je dan energieker of slanker zou worden. Als je glutenvrij eet, vallen veel granen weg. Tarweproducten zoals volkorenbrood of pasta bevatten veel vezels, vitaminen en mineralen en zijn net gezond voor hart en bloedvaten. Wil je gezonder leven, beperk dan eerder tarweproducten met veel vet of suiker, zoals koekjes of zoute snacks.
12
TOT JE DIENST
ACV-LEDENBIJDRAGE
Automatische indexering De ACV-ledenbijdrage wordt automatisch geïndexeerd. Op 1 juli stijgt ze voor nietactieven en deeltijdsen gemiddeld met 0,21 euro en voor actieven met 0,34 euro per maand. Dankzij die aanpassing kan het ACV jouw belangen blijven behartigen. Denk maar aan een hoger loon, een leefbare combinatie tussen werk en vrije tijd én betere pensioenen en uitkeringen. Daarnaast investeren we verder in onze dienstverlening: een digitaal loket op de nieuwe website www.hetacv.be, dienstverlening op afspraak, individuele loopbaanbegeleiding, enzovoort. Heb je vragen over onbelast bijverdienen volgens de bijkluswet, ben je freelancer of start je als zelfstandige in bijberoep? Dan kan je vanaf nu ook terecht bij onze nieuwe dienst United Freelancers (www.unitedfreelancers.be).
Interprofessioneel akkoord
‘Onbegrijpelijk dat minimumloon niet mag verhoogd worden’ De minimumlonen zullen op 1 juli dan toch niet stijgen. Hoewel het ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) in een stijging van 1,1 procent voorzag, heeft de socialistische vakbond als enige de cao die de stijging vastlegt niet ondertekend. Onbegrijpelijk, vindt het ACV.
TEKS T DAVID VANBELLINGHEN
>>>www.hetacv.be/lidmaatschap/bijdragen-en-premies >>> www.acvvoordelen.be
OP SPOED
Drie uur wachten Op een spoedafdeling in een Belgisch ziekenhuis spendeer je gemiddeld drie uur. Dat berekende Test Aankoop na een bevraging bij 5 200 Belgen. Als de verpleegkundige oordeelt dat je dringende medische zorg nodig hebt, duurt het doorgaans maar vijf minuten voor je een arts ziet. Slechts een op de drie patiënten ging eerst naar de huisarts. Wie rechtstreeks naar spoed trok, deed dat omdat het ziekenhuis beter is uitgerust (32 procent) of omdat de huisarts op dat moment geen raadplegingen deed (20 procent). Voor sommigen was de reden dat het ziekenhuispersoneel meer ervaring heeft met moeilijke gevallen (17 procent) of dat het ziekenhuis dichterbij was (15 procent). Ga je op eigen initiatief naar de spoed, dan betaal je 21,06 euro remgeld (11,70 euro bij verhoogde tegemoetkoming). Bij verwijzing door de huisarts of als je werd gebracht door de dienst 112, is dat 4,69 euro of 1,74 euro remgeld.
VACATURES ACV OOST-VLAANDEREN ZOEKT Opleider 100 % – Gent – Onbepaalde duur CM ZOEKT Recruitment specialist Stafmedewerker Compensation & Benefits HR-business partner 100 % – Schaarbeek – Onbepaalde duur Contactcenter medewerker 100 % – Antwerpen – Bepaalde duur 3 maanden www.cmjobs.be
Het ontwerp-IPA voor 2019-2020, overeengekomen tussen werkgevers en werknemers, voorzag in een eerste verhoging van het minimumloon met 1,1 procent. Die verhoging zou ingaan vanaf 1 juli. Die afspraak uit het voorjaar was nog om te zetten via een cao van de Nationale Arbeidsraad (NAR) vóór eind juni. Tegelijk bevatte het ontwerp-IPA een afspraak om te onderhandelen over een tweede en meer belangrijke verhoging. Die diende afgerond te worden tegen 30 september.
‘Het ACV blijft verder onderhandelen over een verhoging van het minimumloon’ Net door die afspraken nam het ACV zijn verantwoordelijkheid en keurde de vakbond het ontwerp-IPA goed.
In sectoren als de zelfstandige kleinhandel verdienen werknemers vaak niet meer dan het wettelijk minimumloon.
Het ACV vroeg in de NAR om de ontwerp-cao begin deze week te ondertekenen. Zo zouden de minimumlonen op 1 juli kunnen verhogen met 1,1 procent. Dat betekent een verhoging met 17,5 euro bruto per maand. ‘Het ACV laat geen enkele stap richting sociale vooruitgang liggen.’ Het ACV tekende deze cao samen met alle andere sociale partners, uitgezonderd dus het ABVV. Hierdoor kan de cao niet in werking treden. ‘Het is onbegrijpelijk dat men deze verbetering voor de allerlaagste lonen laat liggen’, vindt het ACV. Bovendien leidt een verhoging
van de minimumlonen automatisch tot een verhoging van de sociale en fiscale werkbonus. Zodat elke werknemer met een loon beneden de 2 561 euro bruto per maand erop vooruitgaat. Dat gaat over een totaal van 41 miljoen euro. Ondertussen onderhandelt het ACV nog steeds met de werkgevers over de tweede verhoging van de minimumlonen. Zoals we dat ook afspraken in het ontwerp-IPA. Het is belangrijk dat die onderhandeling in alle rust kan verlopen. Want dit is bijzonder complex. Een eerste verhoging met 1,1 procent kan hiertoe bijdragen.
Citytrip naar het sfeervolle Barcelona
Culturele vijfdaagse vakantie met volwassenen Barcelona, de Spaanse stad aan de Middellandse zee met de feeërieke gebouwen van de wereldberoemde architect Gaudí weet iedereen te bekoren. Geniet van de sfeer op de Ramblas en bewonder de wereldberoemde Sagrada Familia en park Guell. Je verblijft in een schitterend viersterrenhotel aan de rand van de stad. Zo kom je ‘s avonds nog even helemaal tot rust. Prijs en periode: van 2 tot 6 oktober 2019 voor 860 euro. Kies je voor een single kamer dan betaal je een toeslag van 96 euro.
Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be
Intersoc Werkvakanties
Vrijwilligerswerk in Tsjechië of Zwitserland Intersoc is op zoek naar vrijwilligers die in juli, augustus of september tien dagen willen meewerken in een van onze hotels in Tsjechië of Zwitserland. We zoeken onder andere enthousiaste medewerkers voor de kinderopvang, de bar en het restaurant. Vrijwilligerswerk bij Intersoc is gratis. In ruil voor je hulp zorgen wij voor het vervoer naar en het verblijf in all-inclusive in onze hotels. Ga naar www.intersocwerkvakanties.be of bel ons op 02 246 47 35.
VISIE 13 - 28 JUNI 2019
LIMBURG IN BEWEGING
13
Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans. Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg, Mgr. Broekxplein 6, 3500 HASSELT, tel. 011 29 08 70, limburg@beweging.net, limburg.beweging.net. Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be.
Zomeruniversiteit 2019
Thema ‘Impact’
26-27-28 augustus 2019 Het Bewegingshuis Mgr. Broekxplein 6 - Hasselt
L AMBER T US CON CER T EN 29.06.19: BEVERLO
WAAR Sint-Lambertuskerk Beverlo WANNEER Za 29.06 om 20.30 u INKOM 10 euro TICKETS Inge Clerix, 0468 14 20 77
PA SA R 30.06.19: BOCHOLT
De wereld veranderen. Impact hebben op mens of milieu. Dat is wat we allemaal willen. Maar wat is maatschappelijke impact en kan je zoiets meten? Wat wil en kan ik precies veranderen?
MOLENFIETSTOCHT WAAR Sevensmolen, Molenstraat 18, Kaulille WANNEER Zo 30.06 van 9 tot15 u INFO Dirk Snoeckx, 011 53 88 45
In onze hedendaagse samenleving worden sociale doelstellingen steeds kritischer benaderd. Onze impact op het klimaat wordt bediscussieerd en ‘big data’ lijken ons leven te gaan beheersen. We worden uitgedaagd om al deze veranderingen vorm te geven op mensenmaat.
03.07.19: HASSELT
5 OF 6,5 KM STAPPEN WAAR kerk Kermt, Belgiëplein WANNEER Zo 23.06 om 14 u INFO René Christiaens, 0473 42 41 61
07.07.19: PELT
WONDERLIJK LEKKER LIMBURG
Deze zomeruniversiteit zoomt in op sociale innovaties en impact, duurzame impact in het klimaatdebat en de impact van de digitale revolutie op onze samenleving. Een dialoog tussen theorie en praktijk.
Maandag 26 augustus 13:30-16:30: Sociale impact en innovatie: meten en weten? ì 3URI )LOLS 'H 5\QFN hoogleraar bestuurskunde UGent ì 7RPDV 'H *URRWH kennismanager Sociale Innovatiefabriek ì /LHVEHWK 9DQ 0HXOGHU adviseur Monitoring & Effectmeting Rikolto (Vredeseilanden)
Dinsdag 27 augustus 13:30-16:30: De impact van het klimaat op ons - of omgekeerd?
FIETSEN + SCHEPIJS WAAR de Peel, Norbertinessenlaan 7, Neerpelt WANNEER Zo 7.07 van 11 tot 15 u INFO Gerda Bancken, 0491 88 29 59
14.07.19: SINT-TRUIDEN
WANDELEN IN BORGLOON WAAR Walstraat, Campus De Linde, Borgloon WANNEER Zo 14.07 om 14 u INFO Albert Ilsbroucx, 0477 74 21 80
ì 3LHWHU %RXVVHPDHUH docent Geschiedenis en Klimaat Katholieke Hogeschool VIVES ì 9DOHULH 'HO 5H directeur Greenpeace Belgium ì %RE 'å+DHVHOHHU schepen duurzaamheid, energie en klimaat Eeklo
>>> www.pasar.be/activiteiten
Woensdag 28 augustus 13:30-16:30: De impact van de digitale revolutie: vloek of zegen?
Pak zelf je schulden aan en vermijd extra kosten
ì 'U .DWOHHQ *DEULHOV moraalfilosofe gespecialiseerd in computerethiek, assistent professor universiteit Maastricht ì 5DI 'ULHVNHQV schepen Pelt en voorzitter S-Lim: Smart Region Limburg ì 'U 0LFKLHO &DOOHQV directeur Onderzoek en Ontwikkeling CM
MyTrustO
Info en inschrijven via www.beweging.net/zomeruniversiteit
Vacature stafmedewerker (M/V/X) bij beweging.net Limburg beweging.net is een netwerk van elf sociale organisaties die samen met vele vrijwilligers opkomen voor een solidaire en kwaliteitsvolle samenleving.
â– â–
Een boeiend en gevarieerd takenpakket als brugfiguur tussen CM Limburg en beweging.net Diploma maatschappelijk assistent, opleiding humane of economische wetenschappen, niveau bachelor of master of gelijkwaardig door ervaring
â– â–
3UREOHPHQ RP MH UHNHQLQJHQ RS WLMG WH EHWDOHQ" 6WLMJHQ MH VFKXOGHQ GRRU ELMNRPHQGH JHUHFKWVNRVWHQ HQ JHUDDN MH JHHQ VWDS YRRUXLW" 5HNHQ GDQ RS 0\7UXVWR HHQ QHXWUDOH GLHQVWYHUOHQLQJ RQWZRUSHQ YDQXLW GH JHUHFKWVGHXUZDDUGHUVSUDNWLMN 0\7UXVW2 LV RSHQ HQ WRHJDQNHOLMN YRRU LHGHUHHQ 'H JHUHFKWVGHXUZDDUGHU PDDNW HHQ REMHFWLHI HQ RIILFLHHO GRFXPHQW YDQ MH YROOHGLJH ILQDQFLÂOH VLWXDWLH +LHUPHH PDDN MH HHQ KDDOEDDU DIEHWDOLQJVSODQ HQ YHUPLMG MH RQQRGLJH LQYRUGHULQJVSURFHGXUHV =R NDQ MH WHUXJ DDQ MH WRHNRPVW ZHUNHQ
'H YROOHGLJH IXQFWLHRPVFKULMYLQJ YLQG MH RS ZZZ EHZHJLQJ QHW YDFDWXUHOLPEXUJ
Deze dienstverlening verloopt in alle GLVFUHWLH PHW UHVSHFW YRRU MH JHJHYHQV 0DDN HHQ DIVSUDDN YLD LQIR#P\WUXVWR EH RI LQVWDOOHHU GH 0\7UXVW2 DSS
0DLO MH NDQGLGDWXXU HQ &9 YµµU QDDU FDULHQ QHYHQ#EHZHJLQJ QHW
Meer info: www.mytrusto.be
Frequent avond- en weekendwerk; in het bezit van rijbewijs B en eigen wagen Voltijds contract van onbepaalde duur vanaf september 2019 met aantrekkelijke loon- en arbeidsvoorwaarden
REGIO
CM 05.09.19: CM Fit in 10 weken met Hans van Alphen WAAR Genk WANNEER Start donderdag 5 september 2019 - 18u00 tot 19u00 of 19u30 tot 20u30 (10 sessies) PRIJS CM-lid €150, anderen €180 INSCHRIJVEN wegwijs.limburg@cm.be of 011 280 280
10.09.19: OKRA Sport- & Crea event WAAR Kiewit WANNEER Dinsdag 10 september 2019 - 10u00 tot 17u00 PRIJS €5 INSCHRIJVEN patricia.schoenaers@okra.be of 011 265 930
17.09.19: CM Infosessies ‘Loopbaanbegeleiding’ WAAR Bilzen, Hasselt, Genk, Lommel en Maasmechelen WANNEER 17 september (Bilzen), 23 september (Hasselt), 1 oktober (Genk), 3 oktober (Lommel) en 7 oktober (Maasmechelen) - 20u00 tot 22u00 PRIJS gratis INSCHRIJVEN wegwijs.limburg@cm.be of 011 280 280
10.10.19: CM Sport voor Specials WAAR Pelt WANNEER Donderdag 10 oktober 2019 - 09u30 tot 15u30 PRIJS gratis INSCHRIJVEN sportvoorspecials.limburg@cm.be of 011 280 280
CM LIMBURG INSCHRIJVEN Meer info over onze initiatieven: raadpleeg www.cm.be/agenda. Vooraf inschrijven is steeds noodzakelijk. Vermeld voor welke activiteit je inschrijft samen met je naam, adres, rijksregister- en telefoonnummer.
Dienst Zorgend Vrijwilligerswerk in de kijker: Spaak
Spaak zet je administratie terug op de rails Na de ‘CM-Mobiel’ en de ‘CM Oppasdienst’ zetten we deze week het minder bekende broertje ‘Spaak’ in de kijker. ‘Spaak’ verwijst naar ‘spaak lopen’, ‘scheeflopen’ en richt zich op mensen die moeite hebben om hun administratie op orde te houden. Een dienst die in Limburg nog maar sinds januari bestaat, maar met vrijwilligster Thea Vermaas (60) al een erg gemotiveerd uithangbord te pakken heeft. Maatschappelijk werker Luk Van Den Berk en Mieke Joosten van Zorgend Vrijwilligerswerk zochten haar op om ervaringen uit te wisselen. REDAC TEUR STEPHANIE LOUWAGIE
Thea, hoe ben je bij Spaak terechtgekomen? Thea: ‘Vorig jaar, op 1 december, ben ik op brugpensioen gegaan. Een moment waar ik heel lang naar had uitgekeken, maar toen het eindelijk zover was, viel ik in een gigantisch zwart gat. Wie haalt het zich nu ook in het hoofd om midden in de winter te stoppen met werken? (lacht) Ik dacht al langer aan vrijwilligerswerk en na wat surfen kwam ik op de website van CM bij Spaak terecht. Het sprak mij wel aan om onder de mensen te komen en via eenvoudige administratieve taakjes iets voor hen te kunnen betekenen. Ik had per slot van rekening heel mijn leven in de administratie gewerkt, daar was ik sterk in.’
Waarom is het zo belangrijk dat jullie hier vandaag met z’n drieën ervaringen uitwisselen? Mieke: ‘Luk en zijn collega’s van de dienst Maatschappelijk Werk komen vaak bij kwetsbare gezinnen over de vloer. Mensen zetten op straat soms een masker op; ze proberen hun problemen te verbergen. In een thuissituatie vallen ze sneller door de mand.’
© Stephanie Louwagie
14
Luk, Mieke en Thea blikken terug op zes maanden Spaak in Limburg. Luk: ‘Doordat we als maatschappelijk werker de volledige sociale kaart kennen, kunnen we mensen met een zorgvraag sneller naar de juiste hulp doorverwijzen. Met Spaak hebben we een heel uniek initiatief in handen. Net omdat het zo laagdrempelig is, kunnen we ook mensen met kleinere administratieve vragen terug op weg helpen. Binnen het zorglandschap was hier echt een grote nood aan. Hoe meer maatschappelijk werkers Spaak kennen, hoe meer er naar kan worden doorverwezen. Die doorverwijzing is heel belangrijk, want enkel wie door een professionele hulpverlener is doorgestuurd, kan een beroep doen op de dienst. Maatschappelijk werk, Spaak en haar vrijwilligers vormen zo eigenlijk een drieluik.’
‘Met humor of een kwinkslag maken vrijwilligers moeilijke onderwerpen vaak sneller bespreekbaar dan hulpverleners.’ (Luk Van Den Berk) Thea: ‘Nadat ik me als vrijwilliger voor de dienst had aangemeld, ontving ik heel snel een uitnodiging om bij Mieke op gesprek te komen. Tijdens die eerste kennismaking kun je als vrijwilliger aangeven hoe vaak je je kunt vrijmaken en welke administratieve taken je het liefst wilt opnemen. Mieke is heel spontaan en staat dicht bij haar vrijwilligers. Ik had er direct een zeer goed gevoel bij. Ik ben blij dat ik vandaag ook Luk leer kennen, want het is toch via hem en zijn collega’s op maatschappelijk werk dat de aanvragen voor Spaak binnenlopen.’
CONTACT Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info en kun je een contactformulier invullen. Je kunt ons ook bellen op 011 280 211 op weekdagen van 8u30 tot 17u, behalve op vrijdagnamiddag. Een afspraak in een CM-kantoor maak je op www.cm.be/afspraken of telefonisch via 011 280 211. Met vragen over (thuis)zorg kun je terecht bij de Zorglijn op 011 280 281 of via zorglijn.limburg@cm.be
Zomer in jouw CM-kantoor Tijdens de zomermaanden gelden afwijkende openingsuren in de kantoren. Een overzicht van de zomerplanning vind je op www.cm.be/limburg/Vakantieregelingkantoren/vakantieregelingkantoren of via de QR-code. Uiteraard blijven we ook tijdens de maanden juli en augustus bereikbaar voor onze leden. Wie een afspraak wil maken, kan een vrij moment kiezen via www.cm.be/afspraken of bellen naar 011 280 211. Doktersbriefjes kun je ook tijdens de zomermaanden in de CM-brievenbussen deponeren.
Thea, hoe ziet een dagje Spaak er bij jou uit? Thea: ‘Momenteel ga ik wekelijks bij twee zorgvragers langs. Jef* is bedlegerig en heeft geen familie meer. Hij is een ontzetend leergierige man en wil graag dat ik hem naast zijn administratie ook met zijn tablet en online opzoekingen help. Zelf ben ik jammer genoeg geen digitaal genie, maar samen zoeken, prullen en lachen we wat af. Omdat hij heel graag wil uitzoeken wat er destijds met zijn vader is gebeurd, zijn we via het internet op zoek naar zijn afkomst.’ ‘Met Martha*, de andere persoon waar ik wekelijks een uurtje over de vloer kom, heb ik op korte tijd een heel sterke band ontwikkeld. Ook zij is bedlegerig, waardoor ze haar administratie de laatste maanden een beetje heeft verwaarloosd. Wanneer ik er ben, werk ik die achterstand bij en klets ik met Martha* over typische vrouwenzaken. Het moment voor haar man om even met de rollator op stap te gaan (lacht). Ik doe het heel graag en hoop dat ik er binnenkort nog een paar schatten van zorgvragers bij krijg!’
Wil je net als Thea als vrijwilliger bij ‘Spaak’ aan de slag? Dat kan! We zijn binnen de dienst voortdurend op zoek naar administratieve profielen die mee de handen uit de mouwen willen steken. Bel 011 280 204 of stuur een e-mailtje naar zorgendvrijwilligerswerk. limburg@cm.be voor meer info.
*Omwille van privacyredenen zijn de namen in dit artikel fictief.
REGIO
15
Vakantieregeling ACV Limburg
Aangepaste openingsuren zomer Naar jaarlijkse gewoonte schakelt de dienstverlening van ACV Limburg tijdens de zomermaanden over op de vakantieregeling. Hieronder kan je de aangepaste openingsuren raadplegen. Deze vakantieregeling loopt van 1 juli tot en met 31 augustus 2019. Opgelet: tijdens de zomervakantie vinden er geen aparte zitdagen van de ACV-diensten Grensarbeid en INAS plaats! plaats Beringen
ma
di
VZ 09.00-12.00
VZ 13.30-19.00
wo
vr O+A 09.00-12.00
VZ 09.00-12.00
Bilzen
do
O+A 09.00-12.00 13.30-16.00
Bree
VZ 09.00-12.00
Genk
VZ 09.00-12.00
VZ 13.30-19.00
O+A 09.00-12.00
O+A 13.30-16.00
Hasselt
VZ 09.00-12.00
VZ 13.30-19.00
O+A 09.00-12.00
O+A 13.30-16.00
GESLOTEN
Houthalen
VZ 09.00-12.00
Lanaken
GESLOTEN
Lommel
ma
di
wo
VZ 09.00-12.00
VZ 09.00-12.00
GESLOTEN
O+A 09.00-12.00
Peer
GESLOTEN
O+A 09.00-12.00
Pelt
O+A 09.00-12.00 13.30-16.00
O+A 09.00-12.00 13.30-16.00
O+A 09.00-12.00 13.30-16.00 GESLOTEN
Tessenderlo VZ 13.30-19.00
ISA
Infolijn voor studentenarbeid
Positieve uitdaging Amber startte haar opleiding in september
Wanneer en hoeveel mag ik werken? Hoeveel moet ik verdienen? Moet ik als student ook een contract ondertekenen? Betaal ik belastingen op wat ik verdien?
© Pexels | Eugene Chystiakov
In de beroepsopleiding ICT en Administratie leer je nauwkeurig en gevarieerd administratief werk verrichten met de pc. Dit was wat Amber wou doen toen ze reeds langere tijd thuis zat wegens medische reden.
2018 en studeerde op 20 juni dit jaar af. ‘Ik ervaarde opnieuw naar school gaan als een uitdaging. Eveneens heb ik tijdens de opleiding super veel geleerd. Nooit was het teveel voor de leerkrachten, wanneer ik iets niet begreep, om mij opnieuw alles uit te leggen. Voor mij was deze opleiding een positieve uitdaging, waardoor ik besliste om verder te studeren. Maar wat ik vooral heb geleerd, is dat je het heft in eigen handen moet nemen en nooit bij de pakken moet blijven zitten.’ Amber is momenteel nog verschillende studiekeuzes aan het overwegen maar we wensen haar alvast veel succes met de keuze die ze maakt.
O+A 09.00-12.00
LEGENDE VZ = vrije zitdag • A = afspraken • O = onthaal (afgeven/afhalen documenten, wijzigen persoonlijke gegevens, maken van een afspraak, kleine vragen ...
Amber koos voor een persoonlijke uitdaging
‘Tijdens deze periode realiseerde ik me, dat ik door mijn blessure, een andere job moest zoeken. Dit kon enkel door me bij te scholen. Door mijn interesse om mijn ICT skills bij te schaven, was de keuze snel gemaakt.’ Amber liet haar keuze dan ook vallen op de opleiding ICT en Administratie bij LBC Beringen. ‘Deze opleiding sprak me onmiddellijk aan en omdat het opleidingscentrum ook in mijn omgeving lag, was de beslissing om me in te schrijven vlug genomen!’
O+A 09.00-12.00
VZ 09.00-12.00
LBC Volwassenenonderwijs
Blessure
O+A 09.00-12.00 13.30-16.00
VZ 13.30-19.00
Tongeren
vr O+A 09.00-12.00
Oudsbergen
Sint-Truiden
do
VZ 13.30-19.00
Maaseik
Maasmechelen
O+A 09.00-12.00
Herk-de-Stad
plaats
Infomoment Heb jij zin, om net zoals Amber, je ICT talent aan te scherpen en/of eveneens je diploma secundair onderwijs te behalen? Bezoek één van de infomomenten van LBC Volwassenenonderwijs op 31 augustus of 14 september 2019 telkens van 10.00 tot 12.00u. in CVO LBC op de Paalsesteenweg 33 in Beringen. >>> www.lbconderwijs.be
Is de regelgeving over studentenjobs niet helemaal duidelijk? Geen probleem. ISA, de infolijn voor studentenarbeid van het ACV beantwoordt al je vragen over studentenwerk. Je kan ISA bellen op 02 244 35 00 van maandag t.e.m. donderdag van 13.00 tot 17.00u. en vrijdag van 09.00 tot 12.00u. Mailen naar isa@acv-csc.be kan uiteraard altijd. We proberen je bericht binnen de 2 werkdagen te beantwoorden. Tijdens de zomermaanden worden onze openingsuren uitgebreid. Je vindt dan op onze site de aangepaste uren terug. >>> www.acv-limburg.be
16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.
Deze week stand-upcomedian Arnout Van den Bossche (45) TEKST AMÉLIE JANSSENS
FOTO JONAS LAMPENS
Arnout, 1
5
Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?
‘Het goede gesprek. Waarbij je echt luistert naar de argumenten van de tegenpartij. Iemand die nog maar een millimeter afwijkt van de eigen mening wordt direct in een vakje gezet. We verliezen de vaardigheid om te leren van de mening van de ander. Zelfs al heeft de ander volgens jou ongelijk, laat hem uitspreken en argumenteer in plaats van de persoon te beschimpen.’
2
Welke mooie waarde(n) dank je aan je ouders?
‘Ze zijn allebei van de streek van Aalst. Ik denk dat ik daardoor een aangeboren mentaliteit van relativering heb meegekregen. Ik heb al op veel plaatsen gewoond maar de Denderstreek is echt kenmerkend. Hoe erg een situatie ook is, ze wordt met de nodige humor benaderd. Dat maakt alles beter verteerbaar.’
3
Wat zou je graag beter kunnen?
‘Gewoon dingen kunnen afwerken en minder prutsen eigenlijk. Ik kan heel goed nadenken maar het is dat uitvoeren. Ik ben ingenieur maar kan nog geen stopcontact vervangen. Daarvoor moet ik op YouTube kijken. En als ik het doe, is het nooit echt afgewerkt.’
Welke film heeft indruk op je gemaakt?
4
Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?
‘Ik ben een informatiespons, dus besteed ik veel te veel tijd aan nieuwssites en YouTube. Zodra ik gebeten ben door een onderwerp kan ik niet stoppen met me te informeren. Maar zodra ik genoeg weet, stop ik ermee. Dan gaat mijn aandacht naar iets anders en zijn we weer vertrokken.’
‘Ik huurde onlangs de documentaire The Red Pill na het zien van een TED-Talk van de maakster, Cassie Jaye. Het gaat over een overtuigde feministe en documentairemaakster die het idee heeft om mensen van de aartsvijand, de mannenrechtenorganisatie, te gaan interviewen. Je ziet hoe ze gaandeweg aan haar haast religieuze feministische ideeën begint te twijfelen door gewoon eens te luisteren naar de andere partij. Het dramatische is dat ze hierdoor is uitgespuwd door haar eigen gemeenschap.’
6
Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?
‘Een pil met gezond verstand. Zouden we al heel ver mee geraken.’
7
Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?
‘Ik heb altijd al een aantrekkingskracht gevoeld van Canada. Het is een land met zeer veel mogelijkheden. Het ligt in Amerika maar toch is het vrij Europees en minder agressief dan de Verenigde Staten. Ik ben er nog nooit geweest maar de Canadezen die ik heb ontmoet, waren steeds superleuke mensen.’
8
Wat zou iedereen op school moeten leren?
‘Op jongere leeftijd leren koken en gastronomie. Ik heb ooit gehoord dat in Japan de kinderen tijdens de middagpauze moeten helpen eten maken, afruimen en aan de andere kinderen vertellen wat ze eten en hoe het is gemaakt. De lunch wordt gezien als deel van het lessenpakket.’
9
Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?
‘Ik zou graag een terrasje doen met alle historische religieuze figuren. Ik zou hen vragen of ze goed beseffen waar ze mee bezig zijn en of ze ooit hadden kunnen verwachten dat miljarden mensen hen zouden volgen.’
10
Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?
‘Misschien leerkracht wiskunde en wetenschappen. Ik zou er dan mijn eigen draai aan geven zodat de leerlingen het toch leuk zouden vinden. Dat zou een hele uitdaging zijn.’
Visie mag twee keer drie duotickets weggeven voor de shows van Arnout Van den Bossche in de Antwerpse Lotto Arena: ‘Burn-Out voor Beginners’ op 31/01/2020 en ‘De Relatiefluisteraar’ op 01/02/2020. Beantwoord volgende wedstrijdvraag: Van welke streek zijn de ouders van Arnout afkomstig? 1. Aalter, 2. Affligem, 3. Aalst Doe voor 11 juli mee via www.beweging.net/visiewedstrijd of stuur het antwoord naar Visie Wedstrijd, Postbus 20, 1031 Brussel. Vermeld ‘burnout’ of ‘relatie’ om de voorstelling van je keuze door te geven.