We moeten dat doen, in het belang van onze kinderen en kleinkin deren.’ Het is het meest gehoorde excuus als politici onpopulaire maatregelen – lees: besparingen – willen door drukken. Want wie kan daar nu tegen zijn? Het welzijn van onze kinderen gaat toch altijd voor?
De politieke praktijk blijkt echter een ander paar mouwen. De Vlaamse regering heeft van het groeipakket, de vroegere kinderbijslag, een politieke speelbal in de zoektocht naar geld gemaakt. Dat terwijl de inflatie richting vijftien procent over twee jaar raast. Heel veel gezinnen met gemiddelde inkomens worden daardoor zwaar getroffen. Met als bijzonder probleem dat de laagste inkomens beneden een bepaald grensbedrag wel een toeslag krijgen, maar die volledig kwijtspelen zodra ze een euro boven die grens komen.
Van hetzelfde laken een pak in het debat over de noodlijdende kinderopvang. Er werd door de Vlaamse regering wel in extra geld voorzien, maar dat is een druppel op een hete plaat. Eén kinderbegeleidster moet instaan voor de kwali teitsvolle opvang van negen kinderen, probeer het u voor te stellen. Om nog te zwijgen van de hoge kosten van de kinderopvang voor heel wat jonge gezinnen.
De federale regering lijkt nu hetzelfde pad op te gaan. In haar zoektocht naar geld lag een bespa ring op tijdkrediet op de begrotingstafel. Voltijds tijdkrediet voor de zorg voor een kind zou beperkt worden tot de leeftijd van vijf jaar. Nu is dat acht jaar. Alsof zorg stopt wanneer een kind vijf wordt. Tegelijk zette het parlement midden september het licht op groen voor werkdagen van 10 uur en kunnen werkgevers binnenkort zonder overleg nachtwerk invoeren in de e-commerce. En waar
vroeger grootouders nog vaak de zorg voor de kinderen opnamen, moeten die tegenwoordig ook allemaal langer aan de slag. Zonder mogelijkheid van grootouderschapsverlof.
Gezinnen met kinderen hadden het hard te verduren tijdens de covidcrisis. Nu krijgen die gezinnen ezelstamp na ezelstamp. Mensen moeten harder en langer werken, gezinnen kunnen op steeds minder ondersteuning rekenen. Het mag niet verbazen dat veel ouders dat niet volhouden en door stress uitvallen. En almaar meer in financiële nood komen.
Politici die echt bezig zijn met het belang van onze kinderen, die zorgen dat deze citroen pers zo snel mogelijk stopt.
Marc Leemans, voorzitter ACV
In Nederland heeft de grootste vakbond Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) haar eisenpakket op tafel gelegd. Centraal staat het compenseren van de torenhoge inflatie, met afspraken rond koop krachtbehoud en meer contracten van onbepaalde duur. Ook het herinvoeren van de automati sche loonindexering staat op de agenda. Dit najaar gaat de FNV uit van een inflatie van twaalf procent,
waarbij mensen hun koopkracht zien verdwijnen als sneeuw voor de zon. Crisistijden zoals we die vandaag meemaken vragen om een stevige loonsverhoging, klinkt het. Daarom wil de FNV bij alle komende onder handelingen inzetten op een automa tische loonindexering, of zogenaamde ‘prijscompensatie’. Die algemene prijscompensatie moet de standaard worden. Zoniet belooft het een najaar vol onrust te worden, aldus de FNV.
De Grootouders voor het Klimaat trappen in zes dagen dwars door Vlaanderen. Dertig senioren mogen op dinsdag 18 oktober hun kuiten insme ren. Hun doel? Aandacht vragen voor het klimaatprobleem en een daadkrach tig beleid afdwingen. De Grootouders voor het Klimaat zijn niet aan hun proefstuk toe: in 2021 stapten al een twintigtal bezorgde Grootouders voor het Klimaat van Edinburgh naar Glasgow, in het zijspoor van de klimaat
conferentie toen. Dit jaar vindt de klimaatconferentie begin november plaats in Sharm-el-Sheikh in Egypte. De geëngageerde ouderen hopen met hun fietstocht nog maar eens hun boodschap duidelijk te maken. ‘De speeltijd is voorbij’, luidt het.
~ Op zondag 23 oktober organiseert de Klimaatcoalitie opnieuw een Grote Klimaatmars in Brussel.
Wie twintig jaar geleden al goed verdiende, is er sindsdien op vooruitgegaan. De laagste lonen bleven echter achter, met een groeiende ongelijkheid tot gevolg.
‘De levensstandaard van een schoonmaker lag in 2019 lager dan tien jaar eerder.’
¬ Tekst Nils De Neubourg
¬ Foto ID/Lieven Van Assche
Onze gemiddelde lonen gingen er de laatste 20 jaar op vooruit, maar die gemiddeldes verhul len een complexer en somber der beeld voor mensen met een laag loon. Dat berekende onderzoeker Matthias Somers van Denktank Minerva. ‘Tussen 1999 en 2020 steeg het gemiddelde bruto maandloon van een voltijdswerker met vijftien procent bovenop de inflatie’, staat
De laagste lonen zijn vandaag in de praktijk niet hoger dan die van tien jaar geleden.
Het eindresultaat?
De laagste lonen zakken steeds verder weg.
te lezen in de studie. Maar terwijl de hoogste lonen in de loop van die twee decennia bruto met 941 euro stegen, was dat voor de laagste lonen bruto slechts 237 euro (omgerekend naar het prijspeil van 2015).
‘Over de hele periode stegen de hoogste lonen veel sterker dan de laagste lonen, en zagen de beter betaalde beroepen hun loon sterker stijgen dan de slechter betaalde beroepen’, vat Somers zijn onderzoek samen. Het gevolg is dat het verschil tussen de hoogste en laagste lonen groter werd, en dan vooral de laatste tien jaar. ‘Tot 2010 gingen alle lonen – laag en hoog – er met ongeveer tien procent op vooruit. De daaropvolgende tien jaar zijn de laagste lonen echter helemaal gestagneerd, terwijl de hogere lonen bleven stijgen. De laagste lonen zijn vandaag in de praktijk niet hoger dan die van tien jaar geleden.’ Het eindresultaat? ‘De laagste lonen zakken steeds verder weg.’
Directeurs, managers, en intellectuele en wetenschappelijke beroepen konden de laatste tien jaar flink meer opstrijken. Aan de andere kant staan de huishoude lijke hulpen en schoonmakers, veruit de grootste beroepsgroep in België, met bijna 240 000 werknemers. Hun loon en levensstandaard lag in 2019 een procent lager dan in 2010. ‘Zij hebben dus op geen enkele manier mee kunnen profiteren van de stijgende welvaart in ons land’, zegt Somers. Die welvaart groeide inderdaad in de periode 2015-2019 met vijf procent. Opvallend is dat het gemid delde bruto maandloon in diezelfde periode nauwelijks 1,2 procent steeg. Slechts een klein deel vloeide dus terug naar de mensen die werken om die groei te realiseren.
Wie na een langdurige ziekte niet terug kan naar de werkgever, bleef tot voor kort vaak achter met lege handen: zonder baan en zonder ontslagvergoeding. Dat moet sinds 1 oktober verleden tijd zijn.
‘Maar de redenen waarom mensen in de eerste plaats uitvallen, pakken we nog steeds niet aan.’
¬ Tekst Nils De NeubourgBinnenkort iedereen minder loon?Op federale onderhandelingstafel liggen momenteel enkele scenario’s om ons land door economisch woelige tijden te sturen. Volgens politieke verslaggevers zitten daar ook aanpassingen aan de indexering bij, zo als een (gedeeltelijke) indexsprong. Daar mee zou de regering ingaan op het verzoek van verschillende werkgeversorganisaties.
‘Van lonen die zogezegd tijdelijk niet mee stijgen met de levensduurte, dragen we nog lange tijd de gevolgen’, zegt Mathieu Verjans, nationaal secretaris van het ACV. Het verlies van een indexsprong voor een modale 40-jarige werknemer schat het ACV jaarlijks netto op ongeveer 536 euro. Over de ganse loopbaan kan dat verlies zelf oplo pen tot bijna 14 500 euro.
Een andere piste die zou leven in de rege ring is om de indexering alleen netto door te voeren. Daarmee beschouwt de regering een ballonnetje van werkgeversorganisatie VBO als valabele optie. ‘Zo snijd je uiteinde lijk ook in ieders vel, alleen zal de rekening pas later gepresenteerd worden’, duidt Verjans die optie. ‘Door alleen het nettoloon te verhogen, en niet de bijdragen voor soci ale zekerheid en de heffing op inkomsten, zou de staat in 2023 al 12 miljard euro mis lopen. Dat zijn miljarden die niet naar bij voorbeeld pensioenen of ziekte-uitkeringen gaan. Zo’n indexsprong wordt zo de zoveel ste aanslag op onze sociale zekerheid.’
‘Bedrijven trekken eerst hun prijzen sterk op en willen nu de consument nog een twee de keer doen betalen door een indexaanpas sing over te slaan. De huidige hoge inflatie wordt veroorzaakt door de hoge energie prijzen. Een indexsprong pakt dat probleem niet aan, maar legt enkel de volledige reke ning bij de consument. Is een consument die nog harder de knip op de beugel moet hou den dan wel wenselijk voor de economie?’, sluit Verjans retorisch af.
Bij langdurige ziekte na een aanslepend traject van re-integratie uiteindelijk toch je baan verliezen, zelfs zonder enige vorm van ontslagvergoeding, dat zou sinds deze maand niet meer mogelijk moeten zijn. Die verandering kwam er onder meer na een rapport van het Rekenhof eind 2021. Daarin maakte de controle-instelling brandhout van het in 2016 hervormde systeem van re-integratietrajecten van langdurig zieken. Dat systeem helpt jaarlijks van de half miljoen langdurig zieken een 2 500-tal werknemers opnieuw richting werk. Daartegenover staan 20 000 langdurig zieken die vorig jaar de melding kregen dat ze ontslagen konden worden wegens medische overmacht.
‘Daarmee bevestigde het Rekenhof wat wij al lang wisten’, zegt Maarten Hermans, expert welzijn op het werk van het ACV. ‘Het re-integratietraject wordt niet zonder reden een ontslagmachine genoemd.’ De expert doelt daar mee op de zogenaamde ‘beslissing D’, waarbij een arts oordeelt dat zowel de huidige functie als aangepast werk niet meer mogelijk is bij de werkgever. Daarop kon het arbeidscontract verbroken worden wegens medische overmacht.
‘De recentste cijfers tonen dat dat zwaar oordeel in 54 procent van de gevallen viel.’ Vanaf 1 oktober zou dat verleden tijd moeten zijn. Langdurig zieke werknemers kunnen sindsdien via een re-inte gratietraject geen beslissing meer krijgen over de werkgeschiktheid die rechtstreeks kan leiden tot ontslag wegens medische over macht. Die hervorming is er gekomen na de doorlichting van het Rekenhof, druk van het ACV en een unaniem advies van de sociale partners.’
Hoewel het ACV dus overwegend positief is over de hervorming zelf, blijft Hermans pessimistisch over het algemeen beleid tegen langdu rig ziekte. ‘De vaststelling van het Rekenhof dat er jaarlijks voor elke langdurig zieke die via een re-integratietraject terug aan het werk gaat, tien nieuwe werkne mers langdurig ziek worden, zal niet fundamenteel veranderen met deze hervorming. De oorzaken waardoor mensen uitvallen, zoals gevaar voor spier- en skeletaan doeningen en psychosociale risico’s, pakken we nog steeds onvoldoende aan. Dan blijft het natuurlijk dweilen met de kraan open.’
Daar is het armoedepamflet van Jos Geysels en Erik Vlaminck alweer, met de pijnlijke titel Ten derden male. Armoedebestrijding blijkt geen hot topic, als je de alsmaar stijgende cijfers erbij neemt. Maar oh ironie, uit een recente bevraging van bewe ging.net bij 600 politici bleek armoede op nummer 1 van hun bezorgdheden te staan. Een conclusie die de twee heren licht doet fronsen. ‘Wie had dat gedacht? Ik zou denken, armoe de interesseert politici niet als je kijkt naar hun daden.’
¬ Tekst Lies Van der Auwera ¬ Foto Maarten de Bouw
Enkele meters aan studies, onderzoeken en databanken hebben ze doorgespit. En de cijfers liegen niet: armoede neemt jaar na jaar toe. In 2014 schreven
ze hun eerste armoedepamflet, het tweede volgde in 2019. Vandaag — op de vooravond van 17 oktober, de Werelddag van Verzet tegen Armoede — ligt er opnieuw een vlammend pamflet klaar. Waarom?
VLAMINCK ¬ ‘Uit colère. Hoe is het mogelijk: wij leven in een zogenaamd beschaafd land en toch blijken hier zoveel mensen in armoede te leven.’
Om een zieke kameraad uit de nood te helpen heb ik vorige week een avond met een kindervoituur rond gereden om re clamefolders te bussen. Ik heb daarbij de tegenslag gehad om mijn maatschappelijk werker tegen het lijf te lopen. Die beweert nu dat ik een zwartwerker ben en dat ik, vanwege leugens en bedrog, ontslagen zal worden als leefloontrekker.
Het toeval wil dat de grote baas van Bpost vorig jaar ook ontslagen is vanwege leugens en bedrog. Ik verneem dat hij daarom een ontslagvergoeding van 500 000 euro ontvangt. Ik ga ervan uit dat ik nu ook zo’n ontslagvergoeding zal ont vangen. Kunt u mij laten weten wanneer en hoe dat geld uit betaald zal worden?
In afwachting van uw antwoord, groet ik u met de meeste hoogachting,
Dikke Freddy
GEYSELS ¬ ‘En die groep wordt alsmaar groter. Na corona is er de energiecrisis. En die treft vooral lagere inkomens. In het parlement hoor je vaak spreken over dé middenklasse. Maar de lagere middenklasse: mensen met minimum loon, kwetsbare statuten, alleenstaan den … dat zijn vaak de nieuwe armen.’
VLAMINCK ¬ ‘Wat Dikke Freddy de laat ste weken zou zeggen, is dat men overal onbegrijpelijke koterijen construeert voor gewone mensen. Die roepen vooral veel vragen op: Hoe moet ik die premie krijgen? Wat stelt het voor? En dan gaat het vaak om schandalig lage bedragen. Men spreekt over 100 euro toelage terwijl in dezelfde krant iets verderop
staat dat de energiefactuur met duizenden euro’s zal stijgen.’
GEYSELS ¬ ‘Mensen in armoede verdwalen in die koterijen. Omdat ze de juiste landkaarten niet hebben. Of niet de juiste digitale vaardigheden om uit te pluizen waar ze die 100 euro kunnen krijgen. En waar zijn de loketten gebleven?’
VLAMINCK ¬ ‘Tijdens corona hoorde je vaak: De wereld zal er anders uitzien. Dat klopt, de wereld ziet er vandaag anders uit, maar niet zoals ik gehoopt had. Zo zijn er heel wat loketten gesloten om waarschijnlijk nooit meer open te gaan. Een computer vervangt niet het mense lijke contact dat je de weg wijst in de krochten van ons systeem. Gesloten loketten en armoede, daar zie ik een direct verband.’
GEYSELS ¬ ‘Men spreekt altijd over cijfers, wel: de cijfers over armoede zijn betrouwbaarder dan die van de beursevoluties. En de dossiers zijn metersdik. De mandatarissen die
Jos Geysels is voormalig voorzitter van Agalev, vandaag Groen. Nadien was hij voorzit ter van 11.11.11. Nu is hij actief in de armoedebeweging en de literaire sector.
Erik Vlaminck is schrijver van romans en theaterstukken. Hij schrijft de column Brieven van Dikke Freddy waarin een daklo ze zijn problemen aankaart bij de groten der aarde.
17 oktober is het de Werelddag van het Verzet tegen Armoede. Op de vraag wat hij zou doen als hij op de stoel van Minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle (CD&V) zat, spreekt Dominique Van Malder, bekend van Radio Gaga en Albatros, recht uit het hart:
armoede hoog op hun agenda willen zetten moeten vooral de eisen van de armoedebewegingen serieus nemen. Hun voorstellen zijn duidelijk en realiseerbaar. Er moeten dan wel politieke keuzes gemaakt worden. Neem de kinder bijslag als voorbeeld: haal het basisbedrag naar beneden en breng de sociale toelage omhoog. Dan zal de kinderarmoede significant dalen. Het Canadese voorbeeld kan inspirerend werken.’
VLAMINCK ¬ ‘Er staat een metersho ge muur tussen mensen in armoede en de rijkere bevolking. Daarmee bedoel ik: beiden leven in totaal andere bubbels, zonder contact met die andere wereld. Die 600 politici uit de bevraging van beweging.net willen misschien wel iets doen tegen armoede maar weten duidelijk niet hoe. Ze zitten namelijk aan de andere kant van die muur, in andere bubbels. En zo zien ze niet dat oude vrouwtje dat haar rekenin gen niet kan betalen en zich schaamt. Of heel wat andere verhalen.’
VLAMINCK ¬ ‘Die beleidsmakers moeten meer antennes gebruiken, uit hun kot komen. Of een dag bij de voedselbank gaan helpen. De perceptie op armoede moet ook veranderen. Eigen schuld dikke bult? Nee, mensen in armoede hebben geen keuze gemaakt om arm te worden, ze zijn in die situatie beland.’
GEYSELS ¬ ‘Die karikaturen, die vooroordelen over mensen in armoede, daar willen we met ons pamflet komaf mee maken. Armoe de is eigenlijk een grote belasting op het vermogen van mensen om een menswaardig leven op te bouwen. Wij pleiten om die belasting te verlagen.’
VLAMINCK ¬ ‘Armoede is van alle tijden en geen enkele regering zal dat oplossen. Je kunt enkel vaststel len dat die plas van armoede te ver uitdijt en moet krimpen. Op sommige nagels moet je blijven kloppen. Daarom ook ten derde male dit pamflet. Op deze nagel zijn we helaas nog lang niet uitgeklopt.’
‘Bewustzijn creëren is ontzettend belangrijk. En de schaamte wegwerken. Dat begint in de kindertijd, op school. Een kind in kansarmoede kan bijvoorbeeld vaak niet meedoen aan activiteiten, voelt zich nederig of be schaamd. Die kinderen staan te vaak aan de zijlijn en net die zijlijn wil ik weggommen. De school is de ideale plek om een breed palet aan te bieden: cultuur, sport, noem maar op. Kinderen in kansarmoede moeten vluchtwegen zien en verhalen horen over hoe je die cirkel kunt doorbreken. Boeken hebben mij persoonlijk gered. Ik kon op die manier toch op reis gaan, avonturen beleven en nieuwe werelden ontdekken. Zo ben ik er zelf uitgeraakt en uiteindelijk gaan doen wat ik graag deed.’
‘Maar ook buiten school kun je veel meer bewustzijn creëren. De manier waarop we naar mensen in armoede kijken, is ontzettend veroordelend. Die kopen allemaal een grote tv, zulke uitspraken hoor je makkelijk vallen. Maar mag er nog een beetje troost zijn? Als ik minister Dalle was, zou ik zwaar inzetten op cultuur voor mensen in armoede. Cultuur wordt vaak weggezet als een luxe product, maar geeft je net adem en zuurstof. Investeer in troost. Ik heb al meermaals gezien hoe verbindend cultuur kan werken, bijvoorbeeld toen we tijdens de lockdown langs sociale woonblokken toerden. Cultuur verbindt, brengt mensen samen en net daardoor leef je je in in iemand van wie je niets afweet. Hoe saai is het om steeds naast mensen uit je eigen bubbel te zitten?
Hoe verfrissend kan het zijn wanneer je naast iemand in armoede zit en die echt leert kennen?
Zonder verbinding geen inleving.’
Wanneer je ziek bent en niet kunt gaan werken, dan moet je uiteraard steeds zo snel mogelijk je werkgever op de hoogte brengen en indien nodig het juist medisch attest bezorgen. Bovendien kan de werkgever een controlearts sturen.
Daarvoor kan de werkgever in het arbeidsreglement een bepaling opnemen waarin staat dat je gedurende welbepaalde uren ter beschikking moet zijn voor die medische controle, ook al mag je je woonst volgens je doktersattest verlaten. De periode waarin je geacht wordt thuis te zijn, mag echter niet langer zijn dan vier uur per dag. Wanneer je niet aanwezig bent op het moment dat de controlearts langskomt, dan kun je je gewaarborgd loon verliezen.
Onlangs was er een rechtszaak waarbij een werknemer op het verblijfsadres aanwezig was, maar toen de geneesheer aanbelde bevond zij zich in de tuin en hoorde ze de bel niet. De werkgever oordeelde dat de werknemer niet thuis was op de uren die in het arbeids reglement bepaald zijn en dat het recht op gewaarborgd loon verviel. Maar de vrouw kon dankzij een getuigenis van de buur wel aantonen dat zij toen in haar tuin was. Bovendien had ze tot twee keer toe aangeboden zich opnieuw aan een controle te onderwerpen, waardoor de rechter oordeelde dat zij wel recht heeft op het gewaar borgd loon.
‘De werkgever kan niet verwachten dat je vier uur lang naast je inkomdeur blijft zitten’, verklaart Piet Van den Bergh, juridisch expert bij het ACV. ‘Als er geen specifie ke uren vermeld zijn in het arbeidsreglement, dan moet de controlearts opnieuw langskomen op een andere dag. Wanneer er voor elke dag een specifieke tijdsperiode is opgenomen, dan moet je wel thuis blijven. Daarom is het belangrijk dat je zeker kunt aantonen dat je die dag thuis was, als je de bel niet hoorde. Het ACV staat je in dat geval met raad en daad bij. Een belangrijke tip: vraag onmiddellijk aan je werkgever om een nieuwe controle te kunnen ondergaan.’
Over de midlifecrisis bij mannen zijn al ontel bare verhalen verteld. Maar wat gebeurt er wanneer een zestigjarige vrouw haar gezin verlaat om haar dromen na te jagen? Dat zoeken scenariste Ingrid Chabbert en illustratrice Aimée De Jongh uit in hun strip Zestig lentes. Daarin laat Josy op haar zestigste verjaardag haar uitgebluste huwelijk achter en gaat ze ervandoor in een Volkswagen-bus je. Haar gezin en vrienden hebben maar weinig begrip voor haar beslissing, maar zij vindt gaandeweg begrip en oprechte liefde bij haar nieuwe buurvrouw Christine.
Rockgod Ruben Block – bekend van Triggerfinger – bracht met Looking to Glide zijn eerste soloplaat uit. Door het constante touren, schrijven en opnemen met zijn succesgroep was het naar eigen zeggen dringend tijd om even de druk van de ketel te halen. Het resultaat is een experimentele, maar herkenba re plaat geworden, waarop Block heel wat nieuwe facetten van zichzelf laat zien.
Van het aanstekelijke Lights tot de beeld schone uitsmijter Showtime
Nu beschikbaar op CD, vinyl en alle streamingdiensten.
Wat is licht? Welke invloed heeft het op ons leven? Hoe bepaalt licht het ritme van elke dag? Het antwoord op deze en nog veel meer vragen vind je in de interactieve speltentoonstelling Luminopolis. Je gaat gewapend met een tablet op pad om de verschillende raadsels op te lossen. Daarbij wordt er ingegaan op het verband tussen licht en leven en word je uitgenodigd om over het belang van licht in de samenleving na te denken. Een speelse belevenis voor iedereen vanaf 6 jaar.
~ Van 14/10/2022 tot 13/08/2023 in
Natuurhistorisch Museum in Brussel
Met november en december die met rasse schreden naderen, komen ook heel wat officiële feestdagen dichterbij. Maar hoe zit het juist voor wie deeltijds werkt wanneer een officiële feestdag op een dag valt waarop hij sowieso al vrij is? Piet Van den Bergh licht toe.
gebeurt niet vaak dat een debat uit het Vlaamse Parlement online viraal gaat en de rest van de week de kranten beheerst. Een felle uitspraak van parle mentsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA) in een discus sie over kinderdagverblijven deed dat wel. PVDA-parle mentslid Lise Vandecasteele vindt het budget dat de Vlaamse regering vrijmaakte te beperkt om de crisis in de lijdende sector te bezweren.
‘Deze regering wil de mo eders terug aan de haard’, stelde de politica. ‘Want als crèches slui ten zijn het vooral de kinderen en moeders die de rekening betalen.’ Daarop reageerde Homans laconiek – en buiten haar rol als neutraal voorzitter – dat ‘kinderen kunnen
thuisblijven bij de papa. Zoals die van mij op dit moment.’
‘Een vrouw besteedt gemiddeld bijna tien uur meer per week aan het huishouden en onbetaalde zorg dan mannen, weten we uit onderzoek’, zegt Riet Ory, adjunct-directeur van vrouwenvereniging Femma Wereldvrouwen. ‘Als er bijkomende gaten vallen in de opvang voor kinderen zijn het daarbovenop ook vaak de vrouwen die ervoor opdraaien.’ Ook dat laten de cijfers zien. Zo werd bijvoorbeeld het coro na-ouderschapsverlof in bijna 70 procent van de gevallen door een vrouw aangevraagd. ‘Je kunt dan misschien roepen dat je eigen partner thuisblijft, in de praktijk zullen vooral moeders de bijkomende zorg door een opvangcrisis opne men. Die stereotypen zitten
namelijk nog sterk verankerd in de hoofden van mensen en in de structuren van onze samenleving.’
‘Daarnaast vergeet Liesbeth Homans blijkbaar ook dat niet ieder gezin uit twee ouders bestaat. 22 procent van de Vlaamse gezinnen met kinderen is een eenou dergezin, met andere woorden: bijna één op de vier gezinnen. In vier op de vijf van die gevallen is dat de moeder, die vaak ook nog eens helemaal alleen instaat voor de zorg. Welke papa zal het sluiten van een crèche dan oplossen?’ Maar ook voor veel tweeverdieners is het financieel niet makkelijk om minder te werken en meer zorg op te nemen.
‘We moeten een onderscheid maken tussen deeltijdse werknemers die hun prestaties verrichten volgens een vast uurrooster, dus met vaste vrije dagen, of een veranderlijk uurrooster. 11 november valt dit jaar bijvoorbeeld op een vrijdag. Wanneer je in een viervijfdesys teem zit en elke vrijdag vrij bent, dan vervalt je recht op die feestdag. Je bent die dag namelijk niet onder contract, en werkt dus niet. Wanneer een feestdag op een van je vaste werkdagen valt, zoals 1 novem ber dit jaar op een dinsdag, dan heb je gewoon recht op een volledige vrije dag zoals iedereen.’
‘Wie een variabel uurrooster heeft, waarbij je vrije dagen dus regelmatig veranderen, en wiens vrije dag die week samenvalt met een officiële feestdag, heeft wel recht op loon die dag. De werkgever moet daarbij het loon betalen dat overeenkomt met het stelsel waarin je werkt. Werk je halftijds, dan heb je dus voor die dag recht op een halve dag loon.’
De energiecrisis dwingt ons richting een duurzamere en betaalbare energie. Grootschalige vernieuwingsprojecten die ons minder afhankelijk moeten maken van ‘Russisch gas’ komen door de voortdurende oorlog en ongeziene energieprijzen in een stroomversnelling, en na jaren van desinteresse wil nu ook het beleid mee. ‘De energiecrisis heeft overheden wakker geschud.’
In de Noordzee staan al heel wat windturbines, maar België wil dat vermogen aan windenergie nog eens meer dan verdubbelen. De toewijzings procedure om die nieuwe turbines te mogen bouwen en uitbaten, gaat binnenkort van start. Drieëndertig energiecoöperaties verenigden zich als SeaCoop om twintig procent daarvan ‘in burgerhanden’ te krijgen.
De coöperatie moet daarvoor wel opboksen tegen giganten zoals ENGIE of Eneco. David tegen Goliath? ‘Toch staan we sterk in onze schoenen’, zegt Philippe Awouters, coördinator van SeaCoop (foto). ‘Het is een Europese verplichting om in de gunningscriteria rekening te houden met burgerparticipatie, dat speelt in ons voordeel. Tegen 2025
Een burgercoöperatie is een onderneming waar bur gers samen eigenaar van zijn. In ruil voor hun investe ring maken ze gebruik van de diensten van de onderne ming, zoals energielevering. Ze bepalen mee de koers van het beleid en kunnen een winstuitkering krijgen.
willen we 80 miljoen euro ophalen, onze 100 000 coöperanten willen we vervier voudigen.’
Bij energiecoöperatie Ecopower, dat zich ook in SeaCoop verenigde, bedroeg de verwachte jaarlijkse elektriciteitsfactuur de afgelopen maanden ongeveer de helft van die bij een commerciële leverancier. Een uitzonderlijke situatie, maar gemiddeld waren coöperanten van Ecopower de laatste tien jaar zo’n 100 euro per jaar beter af. ‘Ecopower heeft al maanden een klantenstop omdat de productie de vraag niet kan bijhouden’, weet Awouters. ‘De windturbines op zee zouden de productie van de energiecoöperatieven vervijfvoudi gen. Dan kunnen we aan een veelvoud van coöperanten leveren.’
‘De kostprijs van hernieuwbare energie is veel stabieler dan de gasprijs, en op onze manier houden we de productie in eigen handen. Commerciële producen ten die de marktprijs volgen kunnen vandaag gigawinsten maken als die marktprijs de hoogte in schiet, maar waarom zouden coöperaties de prijs opdrijven als de coöperanten die toch zelf moeten betalen? Met betaalbare hernieuwbare energie kunnen we iedereen meekrijgen in de energietran sitie, niet alleen de happy few.’
De restwarmte van de afvalverbrandingsoven van intercommunale Mirom verwarmt via een warmtenet al honderden afnemers in Roesela re, zoals kantoren, scholen, ziekenhuizen, een zwembad, serres of een volledige woonwijk. ‘Het is niets anders dan een reusachtige chauffage’, legt directeur van Mirom en voor zitter van warmtenetwerk Vlaanderen Koen Van Overberghe uit. ‘Bij ons ontstaat de warmte in de verbrandingsoven, maar je kunt die ook recupereren van bijvoorbeeld fabrie ken of datacentrales.’
Een warmtenet laat de geproduceerde warmte niet verloren gaan. Dat werkt het best op grote schaal en in dichtbevolkte gebieden. Vorig jaar waren er nog maar 78 actieve warmtenetten in Vlaanderen, maar onderzoeksorganisatie Vito berekende dat industriële restwarmte tot 52 procent van de Vlaamse warmtevraag kan ver strekken.
Terwijl Scandinavische landen al decennia ge leden kozen voor warmtenetten, legde Vlaan deren tot voor kort een wettelijke verplichting op aan de netbeheerders om in aansluitingen op het aardgasnet te voorzien. ‘Daardoor ligt er bij ons nu 30 000 kilometer aardgasnet,
terwijl er in Denemarken, dat ongeveer even veel inwoners als Vlaanderen telt, 30 000 ki lometer warmtenet is. 63 procent van alle De nen zijn aangesloten op een warmtenet, in Kopenhagen is dat zelfs 98 procent.’
Met 70 euro per megawattuur ligt de gemid delde verwarmingsfactuur voor Denen op een warmtenet flink onder de Europese gasprijs. In augustus piekte die op 346 euro per mega wattuur, en in september lag die nog boven de 200 euro. De Vlaamse energieregulator (VREG) berekende in oktober 2021 dat de meeste warmtenetgebruikers tussen de 400 en 500 euro per jaar betalen.
‘Tien jaar geleden had Vlaanderen geen enkele interesse in warmtenetten’, aldus Van Over berghe. ‘De energiecrisis heeft overheden wakker geschud. Als Vlaanderen hier vijf jaar geleden in had geïnvesteerd, hadden we daar nu al de vruchten van geplukt.'
Momenteel is er een Vlaamse premie in de maak voor warmte-afnemers op een warmte net, vanaf 1 januari 2023, dat bevestigt het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Sociale woonwijk Egelsvennen in Mol werd vijftig jaar geleden verkozen tot de ‘schoonste wijk van België’, maar inmiddels is de moder nistische architectuur aan een renovatie toe. ‘De huidige woningen zijn slecht geïsoleerd’, vertelt Maarten Schellens van de Molse Bouw maatschappij, die voor de sociale huisvesting in de wijk instaat.
De komende vijf jaar moet dat veranderen: de hele wijk ondergaat een collectieve renovatie, met respect voor de erfgoedwaarde. In sep tember werd alvast een eerste op-en-top ge renoveerde ‘modelwoning’ geopend, het start schot voor het grootschalige masterplan. ‘We isoleerden de spouwmuren, het dak, de vloe ren, legden nieuwe gevelstenen en vloerver warming aan … Dat alles om de woning naar een energielabel A te brengen', zegt Schellens. 'Door de renovatie collectief aan te pakken ho pen we tienduizenden euro’s per woning te be sparen. Bovendien kunnen we bijvoorbeeld zonnepanelen leggen op woningen die niet in de schaduw van het dennenbos staan, waarvan ook de andere bewoners mee kunnen profite ren.’
In de loop van de jaren werden, zoals in veel sociale woonwijken, 61 van de 155 woningen verkocht aan private eigenaars. Greet Soetaert (foto) verhuisde 31 jaar geleden als sociale huurder en aanstaande moeder naar Egelsvennen. Vijf jaar later kocht ze de woning. ‘Toen al vond ik dat het geld hier buiten vloog’, vertelt ze. ‘Dus stak ik mijn spaarcenten in de beglazing en in isolatie. Als er toen al een col lectief project was geweest, had ik mee kun nen genieten van het schaalvoordeel en van daag een betere energiefactuur gehad. Van 130 euro per maand ging die naar 212 euro. Nu mijn vast contract is afgelopen durf ik niet meer te kijken.’
De renovatieplannen leiden tot enige onge rustheid – ‘Wordt het geen grote werf en zul len geen buren moeten verhuizen?’ – maar dat er iets moet gebeuren is duidelijk. ‘Met een paar buren hadden we het er al over dat ons dak op korte termijn aan vervanging toe is. Daarvan hoop ik mee te profiteren. Maar het moet haalbaar zijn, niet veel eigenaars hebben zelf een groot budget.’
Enkele buitenlandse schandalen brachten aan het licht hoe makkelijk werknemers in de binnenscheepvaart slachtoffer kunnen worden van uitbuiting. Zeer specifie ke en complexe arbeidsregels zouden die werknemers eigenlijk moeten bescher men, maar niet alle uitzendkantoren kennen de wetgeving. Daarom moeten ze binnenkort met een erkenning aantonen dat ze op de hoogte zijn van de arbeids regels op binnenschepen.
Tekst Nils De Neubourg Foto ID/ Eric de MildtAchter de glamour van een riviercruise schuilt soms een donkere realiteit, althans voor het personeel. In onder meer Duitsland en Nederland kwamen de laatste jaren schandalen boven water met werknemers die voor 600 euro per maand aan het werk waren op een schip. Daarvan moesten ze zelfs nog hun eigen kost en inwoon op het schip van betalen.
‘Voorlopig kennen we zulke verhalen nog niet in ons land’, zegt Joris Kerkhofs, verantwoordelijke binnenscheepvaart bij ACV-Transcom. ‘Maar de uitzendkantoren
die in het buitenland bij die schandalen betrokken waren, zijn ook bij ons actief.’ Om in België misbruik voor te zijn komen er binnenkort nieuwe regels, beloofde Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V). ‘Daarmee geeft hij gehoor aan de vragen die het ACV al langer heeft’, aldus Kerkhofs.
Erkenning binnenscheepvaart Binnenkort zullen uitzendkantoren die actief willen zijn in de sector van de binnenscheepvaart een erkenning nodig hebben. Daarvoor moeten ze voldoen aan
bepaalde eisen en de speciale regelgeving voor binnenscheepvaart voldoende kennen. Dan pas mogen ze uitzendkrach ten leveren in de sector. Kerkhofs: ‘We verwachten die strengere regels begin 2023, met eerst een overgangsperiode.’
‘De arbeidswetgeving aan boord van een schip is ingewikkeld en helemaal anders dan die voor een doorsnee Belgische werknemer. Dat is logisch, want zo’n schip vaart makkelijk twee tot drie keer per week een landsgrens over. Onder welke arbeidsregels en sociale zekerheid val je dan? Daarom is er afgesproken om aan boord één systeem te hanteren. Alleen is dat heel specifiek en ingewikkeld. Op een passagierschip gelden bijvoorbeeld andere regels dan op een tanker. Dat maakt dat niet alle uitzendkantoren over de nodige kennis beschikken.’
Voortaan worden de eindejaars- en de vakbondspremie in de schoonmaaksector (paritair comité 121) sneller en eenvoudiger uitbetaald. Werknemers die al vorig jaar hun einde jaarspremie via het ACV ontvingen, kunnen die dit jaar rond 6 december automatisch op hun bankrekening verwachten. Een attest bezorgen is niet meer nodig. Het sociaal fonds zal in oktober die werknemers een brief sturen met de details van de berekening en de vraag om het bankrekeningnummer na te kijken. Nieuwe werknemers in de sector en werknemers die van vakbond veranderden krijgen nog een attest dat ze aan het ACV moe ten bezorgen. Dat attest wordt ook rond 6 december verstuurd. Samen met de eindejaarspremie zal ook de vakbondspremie uitbetaald worden. Die bedraagt maximaal 145 euro, afhankelijk van het aantal gewerkte dagen.
ACV-leden die in de bouwsector werken hebben ondertussen mis schien al hun premiekaart in de bus gevonden. Die wordt namelijk rond deze tijd verzonden. Vul je rekeningnummer in op de kaart, check of je volledig in orde bent met je vakbondsbijdrage en stop de ingevulde kaart in een ACV-brievenbus of geef ze af in een ACV-kan toor. Het bedrag van de premie is 9 procent van het verdiende bru toloon aan 100 procent in de periode van 1 juli 2021 tot en met 30 juni 2022. De uitbetaling volgt vanaf maandag 24 oktober.
Volgens de Decenniumdoelen, het platform van armoedeorganisaties, vakbonden, ziekenfondsen en het brede Vlaamse middenveld, vond er in het najaar van 2021 een spijtig scharniermoment plaats. Na een jarenlange daling begonnen de armoedecijfers eind vorig jaar opnieuw te stijgen. De huidige energiecrisis wordt gezien als één van de belangrijkste oorzaken hiervoor.
17 oktober 2022 is de Internationale dag voor de uitroeiing van armoede en deze keer slaat het ACV de handen in elkaar met het Netwerk tegen armoede om een luid signaal te geven. De rekening voor een deftig leven is voor een groot deel van de bevolking momenteel onbetaalbaar. twee miljoen mensen dreigen vandaag de dag in armoede te geraken.
Om dit aan de kaak te stellen ging afgelopen maandag het ACV de straat op om mensen die zich in een moeilijke situatie bevinden een stem te geven.
De boodschap van het ACV legt een iets ander accent dan die van het Netwerk tegen armoede!
Het ACV blijft hameren op de eis om koopkracht van mensen te beschermen. Dit kan door de opbrengsten van energievoorziening te laten terugstromen naar de samen leving, en niet naar een hand vol aandeelhouders. Er moet (een Europees) overleg komen om een ander systeem van prijsbepaling uit te werken. Het is daarnaast onvermijde lijk om te streven naar een rechtvaardigere verdeling van de welvaart. Zo moet de loonnormwet van ’96 herzien worden, dient er een grondige fiscale hervorming te komen voor een evenwichtige begroting, en dient er een herwaardering en betere financiering van publieke voorzieningen te komen.
Het Netwerk tegen armoede gooit het over een andere boeg en geeft ons inzicht hoe moeilijk het is voor mensen die kampen met armoede om een woning te verwerven. Vlaanderen heeft een wooncrisis. 180 000 gezinnen wachten vaak jarenlang op een sociale woning. Het is tijd voor actie en oplossingen die echt werken: meer en betere sociale woningen en een woonbeleid dat de kwaliteit en de betaalbaarheid van private huurwoningen verbetert.
Maar de boodschap is duidelijk. Mensen verwach ten daadkracht van de Vlaamse en de Federale regering, maar worden gecon fronteerd met een zwak beleid als het over armoede gaat. Net nu de bevolking door de energiecrisis daadkrachtige maatregelen verwacht. Daarom vraagt het ACV en het Netwerk tegen armoede aan de politici: grijp deze kans om de armoede in Vlaanderen significant terug te dringen.
De coronaperiode heeft ons allen doen beseffen dat het steeds be langrijker wordt om digitaal mee te zijn. De communicatie met heel wat organisaties (ziekenfondsen ban ken, het ACV…) gebeurt tegenwoor dig digitaal. Velen onder jullie zijn volledig mee met deze digitale tools maar wij kunnen ons voorstellen dat dit niet voor iedereen even mak kelijk is. Daarom organiseert het ACV vrijblijvende info’s ‘DIGI-WIJS’ voor haar leden.
Tijdens de infosessies behandelen we onder meer het gebruik van website ACV, bestellen van stempel kaarten, attesten, het maken van een afspraak, we geven uitleg over ‘Mijn ACV’, installeren voor jou de Itsme-app,…
Praktisch: inschrijven is nodig aangezien de plaatsen per sessie beperkt zijn. Belangrijk! Neem je smartphone of tablet mee naar de infosessie.
Inschrijven: vul het onderstaand in schrijvingsformulier in en deponeer deze in een ACV-brievenbus in uw buurt (witte bussen aan ACV-kan toren)
Of schrijf je in via onze website: https://www.hetacv.be/acv-antwer pen/infomomenten-werkzoekenden
Ik schrijf me in voor de info ‘DIGI-WIJS’ op:
20/10/2022 om 10u00 tem 12u00
@ACV Antwerpen (Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen) in zaal Lillo (Blok B)
25/10/022 om 10u00 tem 12u00
@CC Colibrant (Deensestraat 6, 2500 Lier)
26/10/2022 om 9u30 tem12u00
@ACV Herentals (Kerkstraat 32, 2200 Herentals) in de grote vergaderzaal Herentals
Eind september bracht een groep militanten van ACV Vlaams-Brabant een bezoek aan Kazerne Dossin, nu een museum, tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetter gebruikt als verzamelkamp voor Belgische Joden, Roma en Sinti. Vanuit dit kamp werden zo’n 26 000 personen gedeporteerd, de meesten naar Auschwitz-Birkenau. Minder dan 5 procent keerde levend terug.
Meteen valt de enorme fotowand op, vier verdiepingen hoog, gevuld met kleine portretten van mensen die vanuit Dossin zijn gedepor teerd. De zwartwitfoto’s tonen mensen die het niet hebben overleefd, wie het wel overleef de is in sepia afgebeeld. Iedereen wordt helemaal stil bij het zien van zoveel zwart-witfoto’s.
De rondleiding geeft inzicht in de spiraal van toenemende discriminatie en geweld die uiteindelijk leidde tot massa moord. De holocaust kwam er niet van de ene dag op de andere, de haat jegens joden werd stapsgewijs opgebouwd, net als de mechanismen die het mogelijk maakten hen stelselmatig uit te sluiten uit de samenleving.
Jolinde Defieuw legt uit waarom ACV Vlaams-Brabant dit bezoek organiseerde. ‘We zien vandaag een stijgende normalisering van het racisme en een toenemende populari teit van extreemrechtse partijen en groepen. Veel
mensen gaan mee in die racistische ideeën of stemmen op het Vlaams Belang. Het wereldbeeld van extreem rechts is gestoeld op een wij-zij-denken. Eén groep krijgt de schuld van al wat misgaat: migranten, mensen met een andere huidskleur… Die ideologie staat haaks op de onze: het ACV staat voor een solidaire samenleving, wij gaan de strijd aan tegen uitsluiting en ongelijkheid en komen op voor de rechten van alle werknemers.’
‘Kazerne Dossin leert ons veel over de huidige situatie. De mechanismen van toen worden nu nog steeds ge bruikt. De voedingsbodem waar Hitler gebruik van heeft gemaakt om tot daar te komen, is vergelijkbaar met vandaag. Hier zie je hoe mensen tegen elkaar opgezet werden, én wat de gevolgen waren.’
Maarten , ACV-militant, vertelt: ‘Er is niet zo heel veel veran derd. Er is vandaag nog steeds veel racisme, mindervaliden
worden gediscrimineerd, er is homofoob geweld…’
‘Onze gids legde er de nadruk op dat je niet met een grote groep moet zijn om iets te veranderen. Zelfs in je eentje kun je je stem laten horen. Dat je zelf een verschil kunt maken, is een heel hoopgeven de boodschap.’
Dorien , eveneens militante: ‘We moeten kritisch blijven kijken naar wat ons voorge schoteld wordt. In Kazerne Dossin zie je heel mooi hoe je met woorden, met pamfletten een hele groep mee kunt krijgen, zelfs al is de bood schap verwerpelijk.’
‘Haatboodschappen kunnen zich vooral verspreiden wanneer het slecht gaat, wanneer mensen in de miserie zitten of bang zijn. De parallel len met vandaag zijn duidelijk. De oorlog in Oekraïne boezemt angst in en heeft een hele grote economische impact. Laten we leren uit het verleden en ons niet laten verleiden tot een wij-zij-denken.’
‘Kazerne Dossin brengt een intriest verhaal, maar ook een boodschap van hoop. Tijdens de jodenvervolging hebben veel mensen met heel kleine acties toch iets betekend, zoals de twee Antwerpse agenten die weigerden mee te werken aan de razzia’s. Zulke verhalen geven hoop om zelf ook te blijven proberen om van de wereld een betere plek te maken.’
Ben je op zoek naar werk? Of ben je student en zoek je een studentenjob of een stage plaats?
Kom dan zeker naar de grootste jobfair van Vlaams-Brabant en maak er kennis met verschillende werkgevers van Vlaams-Bra bant en Brussels Airport & Bru cargo.
Ook het ACV is aanwezig. Kom zeker langs op onze stand.
Waar? Skyhall op Brussels Airport (makkelijk te bereiken met de bus, de fiets, de trein of de wagen).
Wanneer? Dinsdag 25 oktober, van 11.00 tot 15.00 uur.
Inschrijven: Schrijf je in via de volgende link: https://cloud. mails.aviato.be/inschrijfpagi na_jobfair_Nederlands Op deze website vind je ook de lijst met de aanwezige werk gevers en de profielen die ze zoeken.
De Christelijke Sociale Werken nv werft een allround technie ker aan voor het onderhoud en de herstelling van verschillen de gebouwen. Meer informatie op https://www.hetacv.be/ het-acv/vacatures
Meer dan 4 000 belastingaangiften werden de voorbije maanden door het ACV in Limburg ingevuld, nagekeken en ingediend. Dit tot grote tevreden heid van de ACV-leden, zo blijkt uit een rondvraag. ‘Toch maakte diezelfde rondvraag duidelijk dat een kleine groep leden moeilijk mee kan in het digitale verhaal van de belastingaangifte.’ Dat zegt fiscaal specialist Fouad Gandoul van ACV Limburg.
¬ Tekst en foto Vicky Jans
De digitalisering van de aangifte personenbelasting zal zich enkel voortzetten.
‘Volgens het ministerie van Financiën zal tegen 2025 de aangifte geheel digitaal verlopen. De papieren belas tingbrief verdwijnt volledig’, zegt Fouad. Ook uit de ACV-be lastingservice verdwenen de bruine enveloppe en het ruitjespapier. De ‘papieren’ belastingzitdagen werden stelselmatig afgebouwd ten voordele van een vlottere service via Tax-on-web. De coronacrisis maakte er vervolgens helemaal komaf mee en ‘noodgedwongen schakelden we zelfs over naar een telefonische dienstverle ning op afspraak’, vertelt Fouad.
De ACV-leden vonden dit prima: geen verplaatsingen, geen wachttijden, geen paperassen meer. ‘Toch moeten we oog hebben voor mensen die niet op de hoogte zijn van deze evolutie, die niet digitaal vaardig zijn, die geen netwerk hebben om hen daarin te ondersteunen’, vindt Fouad. ACV Limburg zal volgend jaar dan ook voor deze specifieke doelgroep inzetten op extra begeleiding.
Ook op de Limburgse werkvloe ren worden stappen gezet om werknemers met hun aangifte te helpen. ‘Dit jaar leidden we in twee bedrijven de ACV-afge vaardigden op om de belastin gaangifte van hun collega’s te doen. En met succes. Werkne mers kunnen het enorm appreciëren dat ze op de eigen werkvloer in alle vertrouwen hun aangifte in orde kunnen laten maken. Een experiment dat we volgend jaar zeker willen uitbreiden’, aldus Fouad.
Is dit nog wel allemaal nodig? Bijna de helft van de belasting plichtigen krijgt ondertussen een voorstel van vereenvoudig de aangifte (VVA) en dat aantal zal alleen maar toenemen. ‘Zeker wel’, zegt Fouad, ‘want ook deze VVA’s kunnen fouten bevatten. Nakijken blijft de boodschap.’ Vooral hypothecai re leningen moeten in het oog gehouden worden. ‘De optima lisatie tussen partners voor een maximale belastingbesparing, gebeurt niet. Ook wordt de hogere belastingvermindering na de eerste 10 jaar van de lening niet altijd automatisch aangepast. Ook al lijkt dit laatste interessant in je eigen voordeel, jijzelf blijft verant woordelijk voor je aangifte, ook
al heb jij de fout niet gemaakt’, lacht Fouad.
Ook blijken de nieuwe regels omtrent de tenlasteneming van ouders voor de verwarring te zorgen. Sinds 1 januari dit jaar geven enkel nog ‘zorgbehoe vende’ ouders recht op een verhoogde belastingvrijstelling. ‘Wie al een ouder ten laste had die niet zorgbehoevend is, behoudt de oude fiscale voordelen nog maximaal vier
jaar, tot de aangifte van 2025. Wie nu pas een ouder ten laste wil nemen, moet met een attest van het ziekenfonds op de proppen komen’, legt Fouad uit. ‘Heel wat mensen waren hiervan niet op de hoogte.’
Ook al zit de ACV-belastingser vice erop, ‘leden kunnen altijd bij ons terecht voor het nazicht van hun aanslagbiljet of de rechtzetting van hun aangifte indien ze iets vergeten zijn af te trekken van de belastingen. Dat kan trouwens met terug werkende kracht tot maximaal 5 jaar met uitzondering van betaalde onderhoudsgelden’, zegt Fouad.
‘E-mail hiervoor naar belastingen.limburg@acv-csc.be of bel naar het ACV-contact center op het nummer 011 30 60 00.’
Door een hobbelige loopbaan was Christel (64) vaak werkzoekend. Daardoor weet ze als geen ander wat deze situatie meebrengt op financieel en emotio neel vlak. Ze besloot om haar ervaringen neer te schrijven. Dat brengt ze nu naar buiten in een monoloog waarin ze op creatieve en humoristische wijze bepaalde beweringen over werkzoekenden doorprikt. Maar vooral de werkzoe kenden een hart onder de riem wil steken.
Jan Maertens
Beeld Shutterstock
Christel: ‘Er zijn mensen die zeggen: die werklozen die hebben toch een goed leven? Ze vergissen zich. Werkloos zijn, is geen vakantie. Werk zoeken is een fulltime job. En een eenzame. Ik heb eens een tijdje mijn sollicitaties geteld. Dat waren er meer dan 40. Op welgeteld acht kreeg ik een antwoord. Allemaal negatief.’
‘In het begin van de jaren ’80, met hoge werkloosheid, studeerde ik af als germanis te en kwam ik door een tijdelijke vervanging van een zwangere leerkracht toevallig in het onderwijs terecht. Na die opdracht was ik meteen één jaar werkloos. Daarna volgden telkens periodes van interims in het onderwijs. Ik koos uiteinde lijk voor de privé. Heel mijn carrière is een aaneenrijging geweest van een job vinden, werkloos worden, een andere job vinden en terug werkloos zijn. En nu ben ik weer werkzoekend.’
‘
Er waren heel veel kandidaten. Uw kandidatuur is niet weerhouden want we hebben iemand gevonden met een profiel die beter past bij de job
Zo heb je verschillende standaardbrieven die je krijgt. Of je krijgt geen antwoord. Dat is ook heel vervelend. Het is nochtans al enkele jaren dat het wettelijk verplicht is om te antwoor den. Maar ja, wie controleert dat?’
als zelfhulpgroep
‘Na mijn laatste ontslag moest ik één jaar outplace ment volgen. Een heel jaar lang heb ik allerlei work shops gevolgd. De bedoeling is dat je intussen werk vindt. Bij mij is dat jammer genoeg niet gelukt. Die workshops waren vooral nuttig om praktische tips aan elkaar te geven en elkaar mentaal te ondersteunen: Iemand had de dag voordien een negatief antwoord gekregen, een ander twijfelt aan zichzelf door lang werkloos te zijn en ziet het steeds minder zitten …’
Twijfelen aan jezelf
‘Als je de vacatures leest, kan je zo tussen de lijnen lezen. We zoeken een collega voor een jong dynamisch team: Ik moet daar niet op sollicite ren op mijn 64. Je kan aan bepaalde woorden merken dat je er beter niet aan begint. Hoe langer het duurt
dat je geen werk hebt, hoe meer je begint te twijfelen of je wel voldoende geschikt bent voor de vacatures. Je begint te focussen op het negatieve in plaats van uit te gaan van je sterkte. De schrik om afgewezen te worden weegt daarin door.’
Schaamte
‘Als werkzoekende zit je buiten de maatschappij. Je hoort nergens bij. Mijn man kijkt naar Blokken. Ben Crabbé vraagt altijd: En, wat doe je in het leven? Ik heb nog geen enkele kandidaat horen zeggen: ik ben werkzoekend. Dan denk ik van: die bestaan ook hé? Het feit is dat werkzoekenden niet op de voorgrond durven te treden omdat ze zich schamen. Ik ken mensen die werkzoekend zijn en die het niet durven te vertellen aan hun familie. Dat is toch wel erg.’
‘Mensen rondom mij zeiden dat ik iets moest doen met al mijn ervaringen. Ik dacht eerst om een boek te schrijven, maar met een monoloog kan ik mensen rechtstreeks bereiken en is er ook de mogelijkheid om achteraf met elkaar in gesprek te gaan.’
Maandag 24 oktober – 19.30 uur
ACV, Poel 7, Gent – Torrepoort zaal 1
Gratis inkom
Zita, een oudere werkzoeken de, is uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Door vaak werkzoekend te zijn, is ze ‘ervaringsdeskundige’ gewor den in het zoeken naar een job. Ze merkt dat het moeilijker wordt om een gepaste baan te vinden naarmate ze ouder wordt. Dat maakt haar wat wanhopig want haar werkloos heidsuitkering is al gedaald en met de nieuwe regering is er sprake om de uitkering ook nog in tijd te beperken.
Tijdens het wachten spreekt ze het publiek aan en vertelt ze over haar ervaringen, haar tegenslagen, over de gaten in het systeem. Daarbij komen ook haar frustraties en haar kleine kantjes aan bod. Haar vele gedachtenspinsels leiden tot humoristische, soms hilarische maar ook schrijnen de situaties.
~ Inschrijven via www.acv-oost-vlaanderen.be of bij Marc Peelman, tel. 0477 94 05 17
Goed nieuws voor bouwvak kers die graag op de hoogte blijven van wat reilt en zeilt in de sector en die niet graag geld verliezen doordat ze niet op de hoogte zijn van de sectorvoor delen: ACV Bouw, Industrie & Energie heet hen dit najaar graag van harte welkom op één van de lokale bouwverga deringen in de buurt.
Vorige maand kondigde de directie van garen- en tapijtproducent Balta aan dat de vestiging in Avelgem de deuren sluit. Ongeveer de helft van de 500 werknemers zou terecht kunnen in de vestiging in Sint-Baafs-Vijve, voor de rest dreigt ontslag. ACV-CSC METEAafgevaardigden Peter Benoot en Caroline Ducatteeuw worden hierdoor geconfronteerd met wat ze tot voor kort onmogelijk achtten.
‘Er is veel tijdelijke werkloos heid en zeker in de garenaf deling weinig werk, maar de werkgever suste altijd bij vragen hierover. Toen men ons samenriep voor de bijzondere ondernemings raad, dachten we aan een herstructurering bij de garens. Dat Avelgem zou sluiten had niemand verwacht, dat was een keiharde uppercut’, vertelt Peter (54) die al 25 jaar voor Balta werkt.
Vertrouwen is weg Caroline (55) vult aan: ‘Er heerst woede en onbegrip op de werkvloer. We kregen nooit een signaal dat Avel gem ter discussie stond. We kregen ook nooit de cijfers van Avelgem apart. Als we vragen stelden over een machine die naar Turkije verhuisde, zei men dat er niets aan de hand was, en nu dit. Het vertrouwen is volledig zoek.’
Knagende onzekerheid
Caroline werkt, met 35 jaar anciënniteit, in de kwaliteits controle en maakt kans om mee te verhuizen. Peter werkt in de garenafdeling waar de meeste ontslagen vallen. Ondertussen knaagt de onzekerheid. Caroline: ‘We moeten procedures volgen en dat kost tijd. We krijgen veel vragen van collega’s: zullen ze mee mogen of moeten verhuizen? Of eindigt het hier voor hen? Velen wonen in de buurt en werken hier al hun hele
leven. Verhuizen naar een andere site is dan niet evident: wat met kinderop vang en brandstofkosten? Wat met Fransen die nu al om 3u moeten opstaan voor de vroege ploeg? Kortom, vragen waarop we nu onmogelijk kunnen antwoor den. Die onzekerheid fnuikt de motivatie.’
De vakbondsafgevaardigden ervaren veel druk: ‘De mensen hebben hoge verwachtin gen. De werkgever heeft de naam niet vrijgevig te zijn, er zijn bv. geen corona-, winst- of anciënniteitspre mies. Het personeel vindt dat de directie nu wel uit zijn pijp moet komen. Hopelijk staan ze pal achter ons als er acties nodig zouden zijn. We strijden voor een goed akkoord en hebben geen tijd om met onze eigen toekomst bezig te zijn. Gelukkig worden we goed ondersteund door onze vakbondssecreta ris’, besluit Peter.
Tijdens de vergaderingen krijg je alle nuttige informatie en kan je je vragen stellen. Daarnaast kan je daar ook je getrouwheidszegels persoon lijk overhandigen aan de secretaris van ACV Bouw. Inschrijven hoeft niet.
~ Overzicht: surf naar bit.ly/bouwvergaderingen of scan de QR-code
Geen internet? Bel ACVBIE via 051265502. CONTACT
Contacteer het ACV via:
¬ afspraak (telefonisch of op kantoor): www.afspraakACV.be
¬ www.hetacv.be/contact 051 23 58 00
ACV-kantoren zijn na afspraak toegankelijk. Een overzicht van alle contactmogelijkheden (incl. ACV-brievenbussen) vind je via www.hetacv.be/contact.
ACV-AFGEVAARDIGDEN OVER SLUITING BALTA AVELGEM ¬ Tekst en foto Jeroen Pollet‘Ik ben momenteel opnieuw op tournee met Nerveuze Vrouwen, een stuk over psychoses in samenwerking met TeGek?!. Voordat wij ermee aan de slag gingen, werden erva ringsdeskundigen geconsulteerd en hebben we een psychose-simulator kunnen testen. Daarin konden we zelf ervaren hoe het is om een psychose mee te maken. Dat was een beangstigende ervaring. Je neemt de wereld volledig anders waar wanneer je aan een psychose lijdt, je hoort stemmen die er niet zijn en ziet dingen helemaal anders. Dat is een loodzwaar onderwerp, maar dankzij het fantastische script van Hugo Matthysen en Gerda Dendooven kunnen we het op een respectvolle, maar tegelijk lichtvoetige en leuke wijze brengen.’
‘Er is nog steeds ruimte om mentaal welzijn beter onder de aandacht te brengen. Daarom is het belangrijk dat organisaties als Te Gek?! bestaan. Gelukkig zijn er al veel stappen gezet de voorbije jaren. Heel wat mensen beseffen dat het oké en menselijk is wanneer je je mentaal niet goed voelt. Zeker wanneer je ziet hoeveel mensen vroeg of laat zelf of in hun nabije omgeving met zaken als burn-out of depressie te maken krijgen.’
‘Het is heel fijn om na al het tv-werk weer op theatertournee te kunnen gaan en de reacties van het publiek te zien. Ik stond onlangs ook met een stuk van theatergezelschap Het Nieuwstedelijk op de planken waarin ik een chirurge met een burn-out speelde. Dat mentaal welzijn ook daar aan bod kwam, was puur toeval. Het is niet zo dat ik dat bewust opzoek. In het nieuwe seizoen van De Twaalf dat er binnenkort aankomt, speel ik bijvoorbeeld een advoca te. Dat is een vak waar ik weinig van ken en dat ik mij helemaal eigen moest maken. Ik heb geen vrienden die advocaat zijn en was nog nooit in een rechtszaak verwikkeld. Gelukkig maar.’ ( lacht)
‘Onlangs kwam ik een aantal dagboeken tegen die ik 30 jaar geleden als puber geschreven heb. Het enige wat ik kon denken was: doe nu toch eens een beetje rustig! ( lacht) Dat was wel confronterend. Ik was pagina’s lang aan het dwepen met verliefdheden en onzekerheden, wat allicht ook normaal is als meisje op die leeftijd. Ik merk wel dat ik op sommige vlakken nog steeds dezelfde persoon ben als in mijn tienerjaren, maar met ouder en wijzer te worden heb ik wel geleerd om die gevoelens een plaats te geven.’
‘Een van de dingen die mij onlangs echt ontroerd heeft, was de documentaire 100 up op VRT max. Dat zijn interviews met mensen van over de hele wereld die ouder zijn dan 100 jaar. Hun verhaal heeft mij enorm geraakt. Een van de geïnterviewden vertelde dat zo oud worden niet erg is, zolang je nog vrienden en familie rond om je heen hebt. Maar op die leeftijd is het wel vaak zo dat al je vrienden en zelfs je kinderen al overleden zijn en jij als enige eenzaam en alleen achterblijft, met niemand die nog naar jou omkijkt. Op die manier zou het voor mij ook zeker niet hoeven om zo oud te worden.’