Visie 14 - 14 september 2023

1 op de 50 arbeiders onder loonbeslag

Waarom we mensen met een pensioen meer moeten vertrouwen

Mijn kind is ziek en mijn verlof is op. Wat nu?

Factcheck Is stop op huurindexering nog nodig?

West-Vlaanderen Is arbeidsmigratie dé oplossing?

Werken, dat moest toch meer lonen?

Het hield het begin van de zomer nog een beetje spannend. Kwam ze er of kwam ze er niet, de fiscale hervorming? Drie jaar lang werkte minister Vincent Van Peteghem (CD&V) eraan. En in juli was het erop of eronder. Het werd eronder. Het siert Van Peteghem dat hij is blijven doorgaan. Maar hij had beter kunnen weten.

Het pleit was al beslecht toen het VBO – de lobbygroep van bedrijven en aandeelhouders – vorig jaar te kennen gaf dat een fiscale hervorming voor hen niet meer hoefde. Ze voelden nattigheid. Bizar, want de bedoeling van Van Peteghem was om de lasten op arbeid te verlagen. De minister verklaarde in Visie dat iedereen 835 euro netto zou overhouden aan zijn hervorming. Iets wat de werkgevers altijd vragen.

Op aanvuren van de aandeelhouderslobby gingen het VBO en de liberale regeringspartij-

en echter steigeren. Het hemd is blijkbaar nog altijd nader dan de rok. Open VLD had nog enige premier-schroom, maar de MR van Bouchez ging voluit in de remmen. De patronale bonden en de liberalen, die altijd roepen dat mensen meer moeten overhouden, dat werken meer moet lonen, waren blijkbaar plots van gedacht veranderd. Het verschil tussen politieke praatjes en waar het echt om gaat werd pijnlijk duidelijk.

Sommige regeringsleden geven de moed nog niet op. En zeggen dat ze nog altijd voor een belastinghervorming willen gaan. Ik help het hen te hopen. En in het ACV zullen ze altijd een bondgenoot vinden. Maar tien maanden voor de verkiezingen gaat dit hoogstwaarschijnlijk niet meer gebeuren. Partijen zijn nog meer dan anders in campagnemodus en gunnen elkaar die hervorming niet meer, los van het algemeen belang.

Maar één ding moet de regering alvast nog

¬ Foto ID / Bart Dewaele

regelen. Dat betreft de afspraak in de Groep van Tien over de verhoging van het minimumloon, met opnieuw 35,7 euro op 1 april 2024. Om dat te kunnen uitvoeren beloofde de regering dat deze bruto verhoging tot 50 euro netto zou opleveren. dat vergt dus een fiscale aanpassing. Het ACV zal daarover in de komende weken actie vragen aan de regering. Want werken moet meer lonen, zeker voor laagste lonen. Ik ben benieuwd of de liberalen zich dat ook opnieuw zullen herinneren.

Werkzoekenden kiezen voortaan zelf bemiddeling

Sinds 1 september kunnen werkzoekenden zelf kiezen bij welke organisatie ze intensieve bemiddeling en begeleiding volgen. Ze krijgen daarvoor vouchers van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB). De vouchers zijn bedoeld voor de werkzoekenden die klaar zijn om de stap naar werk te zetten, maar die persoonlijke en intensieve bemiddeling kunnen gebruiken om de match te maken met een vacature.

Karim Dibas van de werkzoekendenwerking van het ACV is positief, maar waarschuwt: ‘De vouchers zijn enkel voor wie arbeidsmarktrijp is. VDAB beslist dus nog steeds zelf of mensen in aanmerking komen voor bemiddeling via vouchers of niet. Werkzoekenden met een medisch probleem zullen nog steeds worden doorverwezen naar het Gespecialiseerd Team Bemiddeling (GTB), dat de nodige doelgroepexpertise heeft. Ook wie in eerste instantie een voortraject of opleiding nodig heeft, komt niet meteen in

aanmerking voor de vouchers.’

Daarnaast wordt het volgens Dibas voor werkzoekenden een uitdaging om bij de juiste bemiddelaar terecht te komen. ‘Veel werkzoekenden kennen het landschap niet. VDAB controleert de kwaliteit van de organisaties wel, maar daar houdt het op.’ Het ACV heeft hier een belangrijke rol, meent Dibas. ‘Op onze infosessies voor nieuwe werkzoekenden informeren we mensen over hun rechten en plichten en over wat ze van een kwalitatieve begeleiding en bemiddeling mogen verwachten. Zo maken we mensen ook duidelijk wat hen gevraagd mag worden en wat niet, als ze moeten ingaan op een vacature. Denk bijvoorbeeld aan de wettelijke limieten aan de reistijd naar werk. Het gevaar bestaat dat organisaties de regelgeving niet meteen naleven zoals de VDAB dat doet. Het is dus belangrijk dat wie in zee gaat met een andere bemiddelaar, zich goed laat informeren en voldoende op de hoogte is van zijn rechten en plichten.’

OPLEIDING Knelpuntpremie goedgekeurd

Wie tussen 15 en 64 jaar is, al even niet aan het werk is, geen vervangingsuitkering krijgt, én aan een knelpuntberoepsopleiding begint van minstens drie maanden, kan sinds 1 september onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een knelpuntpremie. De premie bedraagt 3.250 euro, opgedeeld in drie oplopende schijven bij de start van de opleiding, bij een succesvolle afronding en bij een daarop volgende tewerkstelling.

Met die tijdelijke maatregel wil de Vlaamse regering mensen die vandaag niet

actief zijn op de arbeidsmarkt stimuleren om een opleiding te volgen. Bijvoorbeeld jongeren zonder werk of opleiding, nieuwkomers of mensen die vandaag bewust niet aan de slag zijn. Ann Vermorgen, nationaal secretaris voor het Vlaams ACV, is tevreden dat de regering het advies van de sociale partners heeft gevolgd: ‘Een langdurige opleiding volgen is vaak financieel een hele horde, waarbij elke ondersteuning helpt. We hopen dat de premie in de toekomst verlengd wordt en breder zal worden toegepast.’

Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen jennifer.lavers@acv-csc.be - 02 244 32 81 ¬ Verantwoordelijke uitgever Bart Vannetelbosch ¬ Redactie Simon Bellens, Lies Van der Auwera, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Djorven Ariën, Lieven Bax, Sim Geerts, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten

Marc Leemans, voorzitter ACV

Actueel. Financiering dienstenchequesector stevent af op kantelpunt

Van de ‘hypocriete’ noodkreet van werkgevers tot echte waardering voor huishoudhulpen

Niemand ontkent nog de nood aan een nieuwe financiering van de dienstenchequesector. Werkgevers eisen een hogere subsidie van de Vlaamse regering, maar elke extra euro moet naar de huishoudhulpen gaan, vindt het ACV.

¬ Tekst Simon Bellens

Verhoog de waarde van een dienstencheque onmiddellijk met 5 euro.’ De oproep van de werkgeversfederaties in de dienstenchequesector kwam er vorige week met de nodige stampij. ‘Dit is een noodkreet, de sector staat op omkantelen. Zonder extra middelen dreigen faillissementen.’ De klanten moeten niet noodzakelijk meer betalen, vinden de werkgevers, wel moet een hogere subsidie van de Vlaamse overheid de sector zuurstof geven.

Hoewel twee derde van de dienstenchequebedrijven, volgens de bevoegde overheid, geen financiële problemen heeft, baart de financiering van de sector al langer zorgen. Kleinere, meer sociaal gedreven werkgevers, vaak voortgevloeid uit gemeentelijke werkgelegenheidsagentschappen, krijgen het financieel steeds moeilijker. Zelfs de grootste spelers, waarvoor de meeste huishoudhulpen werken, zien jaarlijks hun (nog steeds riante) winstmarges dalen.

Kris Vanautgaerden van ACV Voeding en Diensten erkent dat er iets moet veranderen. ‘In reële termen zijn de lonen van de huishoudhulpen er de voorbije tien jaar op achteruitgegaan. De lonen schommelen maar net boven de armoedegrens.’

Maar de noodkreet van de werkgevers klinkt volgens hem bijzonder hypocriet.

‘De grote, commerciële bedrijven beweren het nu op te nemen voor hun personeel en voor de kleinere spelers. Tegelijkertijd vertikken ze het om zelfs maar de meest elementaire welzijnsregels in acht te nemen voor hun werknemers, ondanks de grove gezondheidsproblemen in de sector. En de kleinere spelers kopen ze zelf op om hun eigen winstmarges gaaf te houden.’

Gewend aan gratis geld

Waar de werkgeversfederaties op uit zijn, is onvoorwaardelijke opslag, aldus Vanautgaerden. ‘Van de 5 euro extra willen ze maar 1 euro aan de lonen voor de huishoudhulpen besteden. Beter zou zijn mocht het beleid hogere subsidies voor werkgevers koppelen aan meer omkadering, en een betere begeleiding van het personeel. Het gebruik van subsidies moet verantwoord en gecontroleerd worden. De sector is te lang gewend geraakt aan gratis geld, zonder kwaliteitsgaranties.’

Volgens de vakbonden moet het huidige systeem weliswaar helemaal worden herbekeken. ‘Maar wel zodat elke bijkomende euro naar de huishoudhulpen gaat. Dividenden aan aandeelhouders horen niet thuis in een gesubsidieerde sector die momenteel niet garant kan staan voor een waardig inkomen en een goede gezondheid.’

Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V) staat vooralsnog niet te springen voor een hogere dienstenchequeprijs. ‘We moeten eerlijk zijn’, reageerde hij op de werkgeversoproep. ‘Op dit ogenblik hebben we geen marge binnen de Vlaamse overheid om onze bijdrage nog op te trekken. En de cheques zullen ook niet meteen duurder gemaakt worden.’

‘Wij verwachten niet dat er voor de verkiezingen van 2024 nog iets aan de financiering zal veranderen’, is Ben Debognies van ACV Voeding en Diensten teleurgesteld maar realistisch. ‘De urgentie is hoog, maar in volle campagne willen de partijen hun kiespubliek niet tegen de borst stuiten.’

VIER VRAGEN AAN DE VAKBOND IN OEKRAÏNE

Doorgroeien

Vandaag kosten dienstencheques in Vlaanderen aan gebruikers 9 euro per uur, en zelfs maar 7,2 euro na fiscale aftrek. Sinds 2014 is die prijs niet meer gestegen. De overheid past voor bedrijven nog zo’n 18 euro bij. Gemiddeld houdt een dienstenchequewerknemer daar een brutoloon van ongeveer 13,5 euro per uur aan over. Goed 800.000 Vlaamse gezinnen maken gebruik van het systeem.

‘Uit gesprekken met gebruikers merken we wel dat er marge is om de prijs voor een dienstencheque te verhogen’, aldus Kris Vanautgaerden. Eerder verhoogden het Brussels en het Waals Gewest al de prijs van een dienstencheque.

Een hogere prijs voor de klanten is een van de acht maatregelen die ACV Voeding en Diensten voorstelt om de toekomst van de sector te hertekenen. Samen met Netwerk tegen Armoede, verschillende vrouwenorganisaties en organisaties voor mensen met een migratieachtergrond, wil de vakbond onder meer een betere verloning, meer aandacht voor gezondheidsklachten – zoals spier- en gewrichtsproblemen of het werk met schadelijke producten – en verplichte vormingen zodat werknemers in de sector kunnen doorgroeien.

De organisaties zetten hun visie voor een hervormde, gezonde dienstenchequesector al uiteen bij de politieke partijen. ‘Zodat we kunnen wegen op de verkiezingsprogramma’s’, aldus Ben Debognies, ‘en met de bedoeling om de hoognodige hervorming van de sector in het volgende regeerakkoord te krijgen.’

‘De oorspronkelijke sociale doelstellingen van de dienstenchequesector moeten opnieuw centraal komen te staan’, besluit Vanautgaerden. ‘De sector zorgt voor de instroom van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Meer dan de helft van de werknemers heeft een buitenlandse afkomst, meer dan een derde is 50-plus, en 98 procent is een vrouw. Zij zorgen voor een enorme maatschappelijke meerwaarde en mogen daarvoor veel meer gewaardeerd worden.’

Aleksander Shubin en Petro Tuley werken voor de twee belangrijkste vakbonden in Oekraïne, de FPU en de KVPU.

Hoe heeft de oorlog de Oekraïense economie veranderd?

TULEY ¬ ‘Door de oorlog is de Oekraïense export al zeker met 35 procent afgenomen. De Russische bezetting van de kerncentrale in Zaporizja is ook een echt gevaar voor de bevolking.’

SHUBIN ¬ ‘Het Kremlin wil de Oekraïense economie vernietigen. We verliezen de werknemers die de motor zouden moeten zijn van de heropbouw, dat is erg tragisch. En wie gevlucht is, keert niet altijd terug naar huis.’

Hoe is de relatie van de vakbonden met de regering-Zelensky?

SHUBIN ¬ ‘De oorlog heeft de sociale dialoog verzwakt, maar wij hopen dat die na de oorlog weer een centrale plaats zal krijgen. Iedereen in Oekraïne is het erover eens dat president Zelensky de oorlog goed aanvoert, maar neoliberale krachten in het parlement proberen van deze periode te profiteren om de vakbonden te verzwakken en arbeidsrelaties aan te tasten. Wij verzetten ons tegen alles dat werknemers kan verarmen.’

Kunnen jullie een einde aan de oorlog zien?

SHUBIN ¬ ‘Jullie grootouders en de generaties daarvoor gingen de straat op om een stabiele rechtstaat en welvaartstaat op te bouwen. Net zoals zij vechten wij vandaag voor onze rechten en voor onze vrijheid. Er is geen vrijheid zonder strijd voor

vrijheid. Velen vragen zich af waarom wij geen einde maken aan de oorlog, maar zij mogen de strijd van hun eigen voorouders niet vergeten.’

TULEY ¬ ‘Het Europees Parlement heeft Oekraïne aanwijzingen gegeven over hoe tot de Europese Unie toe te treden. Tegelijk met de oorlog zijn we ons land daarvoor aan het hervormen.’

SHUBIN ¬ ‘Ons politieke systeem is nog niet vrij van corruptie en de erfenis van het sovjettijdperk brengt obstakels met zich mee. Maar die bladzijde willen we nu definitief omslaan.’

Volgens sommigen heeft de NAVO Poetin uitgedaagd door alsmaar uit te breiden. Hoe zien jullie dat?

SHUBIN ¬ ‘Elke oorlog is een tragedie, maar soms is het heel duidelijk wie de schuldige is. Wij hebben Poetins agressie niet uitgelokt.’

TULEY ¬ ‘Rusland beschouwt landen zoals Oekraïne, Wit-Rusland, Moldavië en Georgië als zijn eigendom. Wij accepteren dat niet meer. Wij willen democratie en rechtvaardigheid, en zetten koers naar Europese integratie.’

SHUBIN ¬ ‘Tijdens de sovjetperiode verruilden gewone mensen hun vrijheid voor basismiddelen, zoals gas en elektriciteit, die Rusland verstrekte. Nu heeft de Oekraïense bevolking de bewuste keuze gemaakt om niet langer door de knieën te gaan voor Rusland.’

‘Na de oorlog moet de sociale dialoog opnieuw centraal staan’

¬ Tekst Simon Bellens/Oleg Bernaz

Eindelijk kan ik weer cola kopen voor mijn kinderen’

Werknemers in schulden zien niet alleen een groot deel van hun loon, maar ook hun waardigheid verdwijnen. Of er nu beslag op het loon gelegd wordt door een gerechtsdeurwaarder, of dat ze een laatste uitweg zoeken via collectieve schulden regeling, ingrijpend is het altijd. ‘Dit is een aanslag op elk aspect van je leven.’

Sammy* (50) werkt bij een bekende bussenfabrikant. Zo’n tien jaar geleden kwam hij na een echtscheiding in financiële moeilijkheden. Het huis werd ruim onder de waarde verkocht en Sammy moest samen met zijn ex-partner 60.000 euro afbetalen aan de bank. Vier jaar geleden deed Sammy een beroep op een schuldbemiddelaar. Zijn inkomen gaat nu integraal naar de bemiddelaar, die hem daarna leefgeld uitkeert. ‘Maar het is krabben’, vertelt Sammy. ‘Ik leef van dag tot dag en hoop dat er niets misgaat. Op reis gaan, fitness, dat kan ik me allemaal niet veroorloven. Maar ik ben lang niet de enige.’

Sammy heeft nog een weg af te leggen.

hij schuldenvrij. ‘Vandaag kan ik eindelijk weer cola kopen voor mijn kinderen. Maar negen jaar ben ik door de hel gegaan. Na mijn scheiding raakte ik in financiële problemen. Op een bepaald moment kreeg ik maar 50 euro leefgeld per maand. Dat was zwarte sneeuw zien. Ik ben al die tijd blijven doorwerken. Vaak had ik de laatste dagen van de maand geen eten, toch fietste ik elke dag 20 kilometer naar het werk.’

Met veel volharding is Harald uit zijn schuldenput geraakt. Afgelopen zomer is hij voor de eerste keer sinds negen jaar weer op vakantie naar de Ardennen gegaan.

zitten, zonder dat ze dat zelf weten.’ Dat je baas wél op de hoogte is, is een bijkomende zorg. Zo kan Sammy bijvoorbeeld geen elektrische fiets aanschaffen via het werk: ‘Je voelt je alsof je op een zwarte lijst terechtkomt.’

Kluwen

Hoe kan je loon eigenlijk ‘afgepakt’ worden? Dat kan afgedwongen worden via loonbeslag of loonoverdracht. Of je kunt er zelf mee akkoord gaan in het kader van budgetbeheer, of door een collectieve schuldenregeling aan te vragen. Het ene systeem is het andere niet. Zo wordt loonbeslag opgelegd door een gerechtsdeurwaarder, die de werkgever op de hoogte brengt. Vanaf dat moment is de werkgever verplicht om een deel van het loon door te storten aan de gerechtsdeurwaarder. Die betaalt dan openstaande facturen bij een of meerdere schuldeisers. Weigeren kan niet, want het is een gedwongen uitvoering die werd uitgesproken door een rechter.

Uit cijfers die het ACV recent opvroeg bij een sociaal secretariaat blijkt dat een op de 100 bedienden onder loonbeslag valt. Bij arbeiders is dat zelfs het dubbele.

Anders werkt de collectieve schuldenregeling, vaak het laatste redmiddel voor wie geen uitweg meer ziet. Bij de

¬ Tekst Lies Van der Auwera ¬ Illustratie Rutger Van Parys

Wij zien vaak collega’s in geldnood of met schulden. Er zijn veel meer werkende armen dan vroeger.

¬ JACKIE VANHYFTE, ADIENT

collectieve schuldenregeling moet er een vonnis van de arbeidsrechtbank zijn. Vervolgens wordt een afbetalingsplan opgesteld dat maximaal zeven jaar mag duren.

Min Berghmans van SAM steunpunt Mens en Samenleving verduidelijkt: ‘Als je in een straatje zonder eind dreigt terecht te komen, kun je vragen om toegelaten te worden tot de collectieve schuldenregeling. Het hele inkomen van de schuldenaar komt terecht op de rekening van de schuldbemiddelaar. Vervolgens stort die leefgeld terug aan de schuldenaar. De rest dient om openstaande schulden af te betalen. Ook de werkgever is in dit geval verplicht om het loon door te storten aan de schuldbemiddelaar.’

geling beoogt een ‘nieuwe start’, zodat je na afloop schuldenvrij door het leven kunt gaan. De arbeidsrechtbank kan zelfs een deel kwijtschelden. Maar de impact ervan op iemands leven en waardigheid kun je moeilijk overschatten, aldus Berghmans: ‘Dit is een enorme ingreep in je leven, want je hele vermogen wordt in rekening gebracht. Ook je huis zou bijvoorbeeld verkocht kunnen worden. Handelaars die failliet gaan, zijn eigenlijk beter af dan een particulier. De zelfstandige ziet normaal zijn schulden kwijtgescholden na een faillissement en kan zijn inkomen dadelijk opnieuw zelf ontvangen, terwijl een particulier jarenlang gebonden is aan een strikt budget.’

Eind 2022 zaten in totaal 31.764 personen in het Vlaams Gewest in collectieve schuldenregeling, ongeveer 0,6 procent van de bevolking ouder dan 18 jaar. Het systeem is in dalende lijn sinds 2015. Maar er heerst dan ook wel wat wantrouwen.

enkele bekommernissen die de Hoge Raad voor Justitie eind 2022 al uitte.

Een herziening van de minnelijke en gerechtelijke invordering is nodig. Meerdere voorstellen liggen op de politieke tekentafel, vertelt Sandra Rosvelds van beweging.net: ‘Die moet erop gericht zijn mensen met schulden zo snel mogelijk te helpen. Schulden mogen niet uit de hand lopen door allerlei kosten die er in de minnelijke en gerechtelijke invorderingsprocedure bijgerekend worden. Vroegdetectie en een snelle doorverwijzing naar schuldbemiddeling zijn essentieel. Ook een centralisering van alle schulden in één afbetalingsplan, waarbij de openstaande schulden op een haalbaar en menswaardig ritme worden afbetaald, kan veel miserie voorkomen. We rekenen op de federale regering om te komen tot een menswaardig systeem.’

www.hetacv.be/loonbeslag

*Sammy is een schuilnaam

Klare taal. Tot je dienst

VERLOF DWINGENDE REDEN

Wat als mijn kind plots ziek is en mijn verlofdagen op zijn?

Is je kind plots ziek en heb je geen verlofdagen meer? Dan kun je familiaal verlof of verlof om dwingende redenen opnemen. Je werkgever mag je dat niet weigeren. Als je voltijds werkt, mag je niet meer dan tien dagen per kalenderjaar verlof om dwingende redenen opnemen. Als je deeltijds werkt, is dat maximum beperkt in verhouding tot je arbeidsprestaties. De dagen verlof om dwingende redenen zijn in principe onbetaald, maar mogen niet leiden tot een vermindering van bijvoorbeeld je eindejaarspremie of andere bij cao toegekende voordelen. In sommige sectoren en ondernemingen is geregeld dat een aantal van die dagen toch betaald worden.

Heb je meer tijd nodig, dan kun je desnoods verlof zonder wedde aanvragen. In bredere juridische zin betekent dat een schorsing van je arbeidscontract door overmacht. Je behoudt dus wel je functie, maar je bouwt in die periode geen rechten op voor de sociale zekerheid.

Twintig betaalde vakantiedagen per jaar is het wettelijke minimum voor alle werknemers in België. Daarmee loopt België achter op de rest van Europa. Het ACV wil dat elke voltijdse werknemer minstens 25 verlofdagen per jaar heeft. Die vijf extra dagen moeten alle werknemers, en ouders in het bijzonder, in staat stellen om een beter evenwicht te vinden tussen werk en privéleven.

Vacatures (m/v/x)

ACVBIE-CSCBIE zoekt

• Vakbondssecretaris – Brussel & Vlaams-Brabant – voltijds

• Administratief medewerker – Gent – 80%

ACV Brussel - Vlaams-Brabant zoekt

• Allround Technieker Onderhoud – voltijds

• Onthaalbediende – voltijds

hetacv.be/jobs

Pasar zoekt

• Medewerker ledenadministratie – Schaarbeek – voltijds

pasar.be/vacatures

FEITEN

Pieter Bruggeman start in 1884 een zaak van geestrijke dranken en wijn, die uitmondt in een distilleerderij langs het kanaal Gent-Terneuzen. Later wordt er ook bakkersgist geproduceerd, en vanaf 1989 legt de fabriek zich uitsluitend op gist toe. Vandaag werken op de site in Gent 98 arbeiders en 101 bedienden.

Bakkersgist van Algist Bruggeman

Wie kent ze niet, de geel-blauwe zakjes en kubusjes bakkergist? Maar naast thuisbakkers in de Benelux vindt het werk van Henk Boone (59) en zijn collega’s ook de weg naar kleine en grote bakkerijen wereldwijd.

¬ Tekst An-Sofie Bessemans

¬ Foto’s Wouter Van Vooren

SVEN DE WOLF (49), automation engineer

‘We produceren een 60-tal soorten gist. Niet alleen voor bakkerijproducten, ook voor pizzadeeg, bier, wijn, sterkedrank en probiotica. Op vraag van onze klanten experimenteren we met smaak, houdbaarheid, of de snelheid waarmee een product kan rijzen.’

MARNIX VAN LEEUWEN (55), meestergast goederenhandeling

‘Het familiebedrijf is vandaag deel van een multinational. Dat heeft ook onze syndicale werking veranderd. Maar we blijven inzetten op solidariteit. Tijdens de pandemie heeft onze delegatie een extraatje kunnen bedingen. Niet alleen voor wie werkte, maar ook voor wie ziek was.’

PAUL DE LA RIVIÈRE (59), fermentatie

‘De Gentse kanaalzone is voor ons heel belangrijk. Onze grondstoffen én producten worden veelal vervoerd via binnenscheepvaart. De ligging is een troef voor de groep om in onze fabriek te blijven investeren. Zoals recent met een windmolen of de nieuwe afdeling zuurdesem.’

HENK BOONE (59), operator gistcrème

‘De aanwezigheid van omliggende bedrijven uit de chemiesector maakt ook dat we goeie cao’s kunnen sluiten, want iedereen hier zoekt medewerkers. Er wordt omgekeerd ook wel veel verwacht van mensen. Ons werk is fysiek minder zwaar en veiliger geworden door de automatisering, maar we moeten met minder mensen meer machines in de gaten houden. Uiteindelijk moeten werknemers en werkgever allebei zorg dragen voor het werk.’

Het waargebeurde verhaal van de Ierse vakbondsleider Maureen Kearney, die als klokkenluider geheime afspraken naar buiten bracht om 50.000 jobs te redden, levert een Frans-Duitse vakbondsthriller op. Ze deed de Franse nucleaire industrie daveren.

~ Te bekijken op het filmplatform van Proximus, Telenet of andere streamingdiensten.

Dikke Freddy Forever

Dikke Freddy stapt met zijn correspondentie onder de arm het podium op. In vaak humoristische, maar vooral trefzekere brieven kaart Erik Vlaminck, alias Dikke Freddy, armoede en ongelijkheid aan. Passeren de revue: het OCMW, reisbureaus, de Koning der Belgen, de burgemeester der Antwerpenaren en zowat alle ministeries, van Welzijn tot Tewerkstelling en van Volksgezondheid tot Huisvesting.

~ Vanaf 17 oktober

www.begeerte.be

90’s nostalgie

Het internet, de gsm, commerciële televisie … Het was allemaal gloednieuw in de jaren 90. Dertig jaar later kunnen we ons geen wereld zonder inbeelden. Alles leek plots mogelijk, maar was dat echt zo? Ontdek in het Huis van Alijn hoe de jaren 90 ons dagelijks leven in sneltempo veranderde.

Tot 21 april 2024 in Gent

www.huisvanalijn.be

©COLLECTIE HUIS VAN ALIJN

DIEGO FRANSSENS

De stop op indexering van de huur is niet meer nodig

Moet mijn werkgever in een prikklok voorzien?

Volgens Europees recht mag de arbeidstijd, overuren inbegrepen, in principe maximaal 48 uur per week bedragen. Bovendien heeft de werknemer recht op minimaal 24 uur rust na zeven dagen aaneensluitende arbeid. Die Europese grens van 48 uren is geen willekeurige administratieve grens: wetenschappelijk onderzoek toont aan dat boven de 50 werkuren per week de kansen op arbeidsongevallen dramatisch stijgen en de productiviteit en de werkvoldoening significant dalen.

Vanaf eind september mogen Vlaamse huurprijzen weer geïndexeerd worden. In de strijd tegen de hoge energieprijzen bevroor Vlaams

minister van Wonen Matthias

Diependaele (N-VA) vorig jaar de huurprijzen voor woningen met een laag energielabel. Verhuurders mochten de prijzen niet indexeren van woningen met een label E en F, en slechts gedeeltelijk van woningen met een D-label.

Joy Verstichele van het Vlaams

Huurdersplatform vreest voor de gevolgen als de huurprijzen weer geïndexeerd mogen worden. ‘Gemiddeld kunnen de huurprijzen zo’n 30 tot 40 euro per maand stijgen. Dat lijkt

misschien niet veel in vergelijking met de inflatie, maar we mogen niet vergeten dat die huurders daarbovenop nog steeds een hoge energiefactuur moeten betalen. De goedkoopste huurwoningen behoren doorgaans tot de slechtst geïsoleerde, die vaak worden ingenomen door huurders met een laag inkomen. Zij moeten dus al een groot deel van hun inkomen aan de huur afgeven, waardoor ze weinig tot geen ruimte hebben om prijsstijgingen op te vangen zonder op basisuitgaven te besparen.’

Expert energiearmoede bij SAAMO Stefan Goemaere deelt die bezorgdheid. ‘Op dit moment lijkt het ergste achter

de rug. We zitten nu rond een prijs van 38 euro per megawattuur gas, wat zo’n tien keer lager is dan de absolute uitschieters. Maar dat is nog steeds dubbel zo veel als twee jaar geleden. Dat is vooral problematisch voor wie nét geen recht heeft op het sociaal energietarief. Dat zijn niet toevallig ook die mensen die op de private huurmarkt een slecht geïsoleerde woning moeten huren. Ze besparen op het absolute basiscomfort en durven bijvoorbeeld hun verwarming niet aan te zetten. Dat leidt niet enkel tot vochtproblemen, maar heeft ook een weerslag op hun gezondheid. Voor die mensen is de crisis allesbehalve voorbij.’

Het Europese Hof van Justitie stelt dat van een werknemer niet verwacht kan worden om op een objectieve manier zijn gepresteerde uren bij te houden. Hierdoor legt het Hof de verplichting bij de werkgever om de prestaties van zijn werknemers bij te houden. Dat kan met een prikklok, maar even goed met andere systemen die op betrouwbare wijze de gepresteerde uren bijhouden.

In navolging van de Europese rechtspraak stelde het Arbeidshof van Brussel al dat een werkgever die zelf geen registraties van de arbeidstijd kon voorleggen, het bewijs van de gevorderde overuren niet in de korf van de werknemer mag leggen. Het Arbeidshof veroordeelde de werkgever bijgevolg tot het betalen van overuren, ook al had de werknemer daarvan evenmin een sluitend bewijs. Lagere rechtbanken volgen die zienswijze niet steeds en blijven de bewijslast van overuren toch bij de werknemer leggen. Dergelijke uitspraken zijn duidelijk in strijd met het Europese recht. Een correcte registratie van de arbeidstijd is cruciaal voor de naleving van de Europese en Belgische arbeidsduurregels.

Piet Van den Bergh, specialist arbeidsrecht ACV

De piek van de energieprijzen ligt al even achter ons, maar toch zijn ze nog dubbel zo hoog als twee jaar geleden. Daardoor blijft de situatie moeilijk voor mensen met een laag inkomen en voor huurders van slecht geïsoleerde woningen.

JORIS HERREGODS

Femke Roosma

Waarom we mensen met een uitkering of pensioen meer moeten vertrouwen

onderzoekt sociale stelsels in diverse landen aan Tilburg University. Sinds juni is ze docent op de den Uyl-leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam. Ze focust op de verzorgingsstaat en sociaal beleid.

¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto Karijn Kakebeeke

Femke Roosma onderzoekt aan de Universiteit van Amsterdam ‘de verzorgingsstaat’. Een woord en idee dat vaak op scepsis wordt onthaald. ‘Dat is apart hè? Het is ook wel een ouderwets woord, net iets uit de jaren 50. Het wekt de indruk dat de overheid mensen pampert, de overheid die je verzorgt van wieg tot graf.’ ‘Daarbovenop komt ook het beeld van een log instituut dat ver van de mensen staat, met veel regels en bureaucratie. Daardoor zou het niet in staat zijn om het geld bij de juiste mensen te krijgen.’

Ondanks alle kritiek, iedereen heeft toch vroeg of laat ons sociaal stelsel nodig? We kunnen allemaal ziek, oud of werkloos worden.

ROOSMA ¬ ‘Iédereen wil een verzorgingsstaat. De kritiek gaat vooral over de uitvoering en de perceptie van bijvoorbeeld misbruik. Al gaat dat in golven. In Nederland ijveren weer meer mensen voor een zeker niveau van bestaanszekerheid, voorzien door de overheid. Een meerderheid vindt dat de regels veel te streng en dwingend zijn geworden. Die omslag viel samen met het toeslagenschandaal (waarbij 26.000 ouders door de overheid valselijk beschuldigd werden van fraude en uitkeringen moesten terugbetalen, red.). Dat schandaal maakte duidelijk hoe al die regels de bestaanszekerheid eigenlijk eerder bedreigen dan ze te verzekeren. Opvallend, want in België gaat de discussie nog heel hard over méér regels, méér controle en méér wederkerigheid.’

Wat bedoel je precies met wederkerigheid?

ROOSMA ¬ ‘De idee van voor wat, hoort wat. We willen tegenprestaties vanuit de reflex: als je een uitkering krijgt, dan moet je er wel wat voor terugdoen. Dat

leidde tot meer regels, meer complexiteit en uiteindelijk tot een groter wantrouwen tegenover het systeem.’

‘Tegelijkertijd heeft iedereen door dat hij of zij die verzorgingsstaat op een bepaald punt in het leven nodig heeft. Het beeld dat iedereen ermee te maken krijgt, dat iedereen er de vruchten van plukt, zou je eigenlijk moeten versterken.’

Hoe kunnen we die negatieve spiraal doorbreken en weer focussen op dat positieve?

ROOSMA ¬ ‘Door bijvoorbeeld regelingen juist wat minder specifiek te maken, maar universeler. Dus bijvoorbeeld niet zeggen dat een armoederegeling alleen bedoeld is om schoolboeken voor de kinderen te kopen. Zulke specifieke doelen moeten we niet verbinden met de sociale zekerheid, want dat brengt weer allerlei controles met zich mee. Laat mensen zelf beslissen over wat ze met hun ondersteuning doen, en geef zorgof welzijnsprofessionals een grotere rol om mee te kijken naar wat iemand echt nodig heeft.’

‘We hebben trouwens al heel veel en grootschalige experimenten met uitkeringen gedaan. Daaruit blijkt vaak dat mensen zich dankzij vertrouwen beter gaan voelen en zo ook makkelijker werk vinden. Experimenten tonen aan dat een strenge aanpak gewoon niet werkt.’

Het idee van N-VA om een leefloon deels uit te betalen in maaltijdbonnen houdt dus geen steek?

ROOSMA ¬ ‘Je weet dat iedereen nu eenmaal een bepaalde hoeveelheid boodschappen moet doen. Maar elke situatie is anders. Voor sommige mensen is bijvoorbeeld de huishuur hoog terwijl ze goedkoop boodschappen kunnen doen, of andersom. Alleen met

een brede ondersteuning bied je mensen kansen om uit een moeilijke situatie te raken en uiteindelijk op zoek te gaan naar werk.’

Maar is zo’n sociaal systeem op basis van vertrouwen niet juist vatbaarder voor misbruik?

ROOSMA ¬ ‘Het gros van de mensen wil eigenlijk gewoon een fijn leven hebben, zich beter voelen en werken om toch meer te kunnen besteden dan alleen een uitkering. Zo zullen de meeste mensen uiteindelijk toch gewoon willen werken of op een andere manier bijdragen. En natuurlijk bestaat er misbruik. Dat is dan wel beperkt, toch moet je dat ook niet ontkennen. Maar door te focussen op het wantrouwen kom je weer in die negatieve spiraal terecht met meer en meer regels.’

We horen soms dat de verzorgingsstaat op zijn grenzen botst. De financiële draagkracht van ons sociaal systeem is toch ook geen onbelangrijke factor?

ROOSMA ¬ ‘Dat is een terecht punt van bezorgdheid. Het is een feit dat meer mensen oud worden. Dat betekent meer kosten voor pensioenen en voor zorg. Maar je kunt daar politiek op verschillende manieren mee omgaan. Opvallend was bijvoorbeeld het verschil tussen de financiële crisis en de gezondheidscrisis. Tijdens de financiële crisis was het mantra: bezuinigen, bezuinigen, bezuinigen, en dat over de hele lijn van de sociale zekerheid. Na corona zagen we het omgekeerde: er ging net meer geld naar sociale zekerheid, en sociale regelingen werden flexibeler, althans in Nederland. Zo zie je hoe een discours en politieke opvattingen bepalen hoe we omgaan met een economische klap en met crisissituaties.’

ACV-TRANSCOM PLEIT VOOR STRENGERE CONTROLES OP ‘POLENSPRINTERS’

‘Opbod naar snelle en goedkope leveringen leidt tot misbruik kleine bestelwagens’

Misbruik met kleinere bestelwagens leidt tot oneerlijke concurrentie in de transportsector. Een vernieuwd plan moet de krachten bundelen op alle politieke niveaus en zorgen voor meer controle.

Bestelwagens met een vracht onder de 3,5 ton ontsnappen vandaag aan de strengere regels voor vrachtvervoer. Een gewoon rijbewijs B is voldoende, er is geen verplichte tachograaf die de rusttijden opmeet, en de bestelwagens hoeven zich in tegenstelling tot vrachtwagens niet te houden aan de limiet van 90 kilometer per uur op de snelweg.

‘Soms verdelen bedrijven de inhoud van één vrachtwagen over drie bestelwagens om sneller internationale leveringen te kunnen vervoeren’, zegt Koen Ryckenboer, sectorverantwoordelijke vervoer van ACV-Transcom. ‘Het probleem wordt alsmaar groter. Denk maar aan de witte bestelwagens langs de snelweg, vaak zonder opschrift, met een heel klein

bakje op de bestuurderscabine waarin de chauffeurs moeten slapen.’

Polensprinters

Omdat ze vaak met een Poolse nummerplaat rondrijden, kregen de bestelwagens de bijnaam ‘Polensprinters’. ‘Nu glippen ze door de mazen van het net’, zegt Ryckenboer. ‘We vermoeden dat veel bestelwagens overladen zijn boven de 3,5 ton. Maar zonder tachograaf of kilometerheffing is er zo weinig controle. We weten eigenlijk niet eens wie aan het stuur zit.’ Dat leidt tot oneerlijke concurrentie. Aan lagere lonen presteren de chauffeurs

langere uren, zonder dat werkgevers een speciale opleiding voor vrachtwagenbestuurder moeten bekostigen.

Om dat tegen te gaan, wil ACV-Transcom in de eerste plaats meer controles. ‘De inspectiediensten moeten uitbreiden, meer middelen krijgen en ook toegang krijgen tot bepaalde databanken die ze vandaag niet kunnen inzien. Dat vergt gebundelde krachten op alle beleidsniveaus. Momenteel zijn we daarover in gesprek met alle kabinetten’, besluit Ryckenboer. Europa schiet alvast in actie, vanaf 1 juli 2026 verplicht het ook tachografen voor bestelwagens vanaf 2,5 ton.

Ontwerpakkoord bereikt voor 110.000 metaalarbeiders

Goed nieuws voor de maar liefst 110.00 arbeiders van het paritair comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw (PC 111.01 & 111.02). De sociale partners sloten een ontwerpakkoord.

Dat voorziet onder meer in een koopkrachtpremie, van 200 tot 750 euro. Het bedrag wordt bepaald door de bedrijfswinst. ‘De premie was eerder dit jaar toegezegd door de regering-De Croo, reageert ACV-CSC METEA-voorzitter Lieve De Preter. ‘In de praktijk bleek het toch aan heel wat voorwaarden gekoppeld. Dit jaar is geen loonsverhoging mogelijk, daarom was het voor ons extra belangrijk dat werknemers die premie wel degelijk krijgen.’

Verder stijgen vergoedingen voor privévervoer en openbaar vervoer met 12,5 procent, fietsers mogen rekenen op een vergoeding tot 0,27 euro per kilometer.

Indexeringen van 14 procent zijn voorzien op aanvullende vergoedingen bij bijvoorbeeld ziekte, tijdelijke werkloosheid of SWT. SWT-regelingen en landingsbanen worden verlengd tot eind juni 2025.

‘Heel belangrijk’, reageert De Preter, ‘want werknemers in de metaalsector hebben heel zware beroepen, werken in shiften of zijn al op heel jonge leeftijd beginnen te werken.’

Verder maakt het ontwerpakkoord ook ruimte voor onder meer een extra dag loopbaanverlof en een verbetering van het klein verlet. Tegen 2026 hebben werknemers ook recht op vijf dagen opleiding.

Dat is van vitaal belang voor alle werknemers in de sector. ‘Loon- en arbeidsvoorwaarden in de hele sector gaan er zo op vooruit, ook in een kmo van vijf arbeiders. Het is op iedereen van toepassing.’

Vrijdagstakingen

Toch is het sectorakkoord er niet zonder slag of stoot gekomen. ‘We zitten met een zogenaamde nulmarge’, aldus De Preter. ‘Een loonsverhoging is sowieso uitgesloten dit jaar en hoe kleiner de marges, hoe moeizamer de onderhandelingen. Op een aantal fundamentele punten, zoals de koopkrachtpremie, liepen de onderhandelingen echt vast. Wij hebben actie gevoerd bij de Belgische sectorale werkgeversorganisatie voor technologiebedrijven Agoria en een stakingsaanzegging ingediend. Als er geen bereidheid tot onderhandelen zou komen, zouden we vanaf 1 september wekelijks staken op vrijdag.’

Die geplande ‘vrijdagstakingen’ zijn na het bereiken van het sectorakkoord van de baan, althans voorlopig. Op 13 september werd het ontwerpakkoord voorgelegd aan alle militanten.

ID / CARLO COPPEJANS

ARBEIDSMIGRATIE ALS OPLOSSING VOOR WEST-VLAAMSE ARBEIDSMARKTKRAPTE?

‘Niet dezelfde fouten herhalen’

Na de jacht op oudere werknemers en langdurig zieken, richtten enkele politici afgelopen zomer het vizier op huisvrouwen om het probleem van de tekorten op de arbeidsmarkt op te lossen. Vorige maand vernamen we dat West-Vlaamse werkgevers op ‘talentmissie’ naar India en Mexico trekken. De krapte op de arbeidsmarkt – die zich in West-Vlaanderen nog scherper laat voelen dan in de rest van het land – dwingt ons volgens Voka om in te zetten op migratie. ‘We moeten goed opletten dat we niet opnieuw dezelfde fouten maken’, reageert West-Vlaams ACV-voorzitter Wim David.

Het klopt dat de ‘war for talent’ in onze provincie volop woedt. Werknemers uit andere landen naar hier halen, kan inderdaad een deel van het kraptevraagstuk oplossen. Dat mag echter niet betekenen dat werkgevers opnieuw minder gaan inzetten op opleidingskansen. En al helemaal niet dat die nieuwe werknemers hier zouden werken aan slechtere voorwaarden’, waarschuwt Wim.

‘Arbeidsethiek’

Een opvallende quote vanuit de werkgeversorganisatie was dat werknemers uit Mexico en India ‘arbeidsethiek’ hebben.

‘Dat deed bij mij toch de wenkbrauwen fronsen’, gaat Wim verder. ‘Als je dat samen leest met de uitspraak dat wie hier nog niet aan de slag is, erg moeilijk te activeren zou zijn, dan is dat een regelrechte belediging voor wie geen betaald werk verricht en tegelijk voor de vele buitenlandse krachten die hier aan de slag zijn, van wie maar een fractie uit India en nog minder uit Mexico komt.’

Iedereen aan boord

Wim: ‘We hebben de afgelopen jaren nochtans samen met

Voka en de andere sociale partners heel hard ingezet op projecten om mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt toch aan de slag te krijgen. We hebben op Vlaams niveau bv. het SERV-akkoord

‘Iedereen aan boord’ afgesloten. En in onze provincie nemen we met West4Work heel wat initiatieven om kansen te creëren voor elk talent. Arbeidsmigratie mag voor ons geen alibi zijn om minder inspanningen te leveren voor die ‘moeilijkere’ doelgroep. Integendeel, we moeten net nog meer inzetten op opleiding, begeleiding en het wegwerken van drempels tot de arbeidsmarkt, bv. mobiliteit, arbeidsomstandigheden en -voorwaarden, werkbaar werk, …’

Henegouwen

‘Voka haalde ook het cliché van de hangmat boven in een verwijzing naar het feit dat weinig Waalse werkzoekenden in West-Vlaanderen actief zijn. Los van het feit dat het voor iemand uit Charleroi een dagelijkse verplaatsingstijd van drie à vier uur betekent (met de auto, het openbaar vervoer is helemaal geen optie), zien we dat de werkgevers blijkbaar bereid zijn om veel meer te investeren in buitenlandse ar-

beidskrachten. Een ‘International House of West-Flanders’ zou moeten zorgen voor een ‘zachte landing’ voor de Mexicanen en Indiërs. En waarom zou je met zo’n ‘house’ ook niet mikken op werkzoekenden uit Henegouwen? Die kunnen zich ook in onze provincie vestigen’, zegt Wim.

Sociale dumping

Er is in het verleden ook al arbeidsmigratie geweest en dat liep niet altijd van een leien

dakje. Daarom geeft de West-Vlaamse ACV-voorzitter nog een waarschuwing mee. ‘Slechte omkadering van arbeidsmigratiegolven uit de jaren ’60 zorgen tot op vandaag nog voor spanningen. Men heeft toen werknemers naar hier gehaald, omdat men ze nodig had, maar men heeft ze vervolgens genegeerd. Informatietrajecten rond sociale rechten en basiscursussen integratie zijn essentieel voor een ‘zachte landing’. Daarnaast kennen we op vandaag nog steeds buitenlandse arbeidskrachten in bepaalde sectoren, helaas niet altijd in correcte werk- en leefomstandigheden. Garandeer dus die nieuwe arbeidsmigranten een volwaardig werknemersstatuut en bijhorend loon en correcte huisvesting, zodat we binnen een paar jaar geen nieuwe verhalen van sociale dumping lezen in de krant’, besluit Wim David.

¬ Tekst Jeroen Pollet ¬ Foto SPK

Innovatief vakbondswerk voor interimmers

Met de sociale verkiezingen in het vooruitzicht spitst het ACV zich meer en meer toe op onontgonnen terrein. Interimmers zijn natuurlijk geen nieuwe doelgroep, maar winnen wel steeds meer aan syndicaal belang. Recent werd de sociale strijd nog aangegaan om een goed sectoraal akkoord af te sluiten waar 700.000 uitzendkrachten mee van hebben kunnen profiteren.

Het ACV wordt steeds beter in het vertegenwoordigen van uitzendkrachten, toch zien ze dit niet direct terug in de ledencijfers. Slechts een op de drie uitzendkrachten is gesyndiceerd, terwijl deze werknemers er net alle belang bij hebben om goed vertegenwoordigd te worden. Daarom heeft de bewegingsploeg een traject gelopen binnen een aantal sleutelbedrijven om interimmers te bereiken. Na een uitvoerige verkenning van bedrijven binnen de provincie Antwerpen werden Nike, Bleckmann, Estée Lauder en Katoennatie geselecteerd om het project

te introduceren. Het project was zo uitzonderlijk omdat het vormingstraject volledig op maat was van elk bedrijf.

'Omdat het ACV een zeer grote organisatie is, bestaat de kans dat vormingsinitiatieven te gestandaardiseerd zijn. Terwijl ‘modern vakbondswerk’ nét flexibel moet zijn en zeer dicht bij de mensen staat', aldus Dimitris Bousoulas (zonepropagandist Antwerpen). Tijdens dit traject stond er niets op voorhand vast. Hoe het project vorm ging krijgen, hing volledig af van de situatie binnen elk bedrijf.

Het gesprek werd aangegaan met de vertegenwoordigers binnen het bedrijf, maar nog belangrijker met de interimmers zelf. Zo werden er in totaal 16 diepte-interviews afgenomen met uitzendkrachten. 'Je komt vaak dezelfde obstakels tegen zoals problemen met vakantiedagen, foutieve uitbetalingen, maar wat mij vooral tegen de borst stootte was de lange duurtijd van tijdelijke contracten. Het blijft een oud zeer dat werknemers voor een zeer lange tijd als interimmer tewerk-

gesteld worden', voegt Dimitris Bousoulas er nog aan toe. Met de verhalen vanop de werkvloer werd aan de slag gegaan.

Hier werden verschillende acties op poten gezet, zoals vormingen, flyeracties, webinars, enz. Dat het zo succesvol was, had de bewegingsploeg zelf niet verwacht, in elk bedrijf zijn er stappen vooruit gezet in het kader van uitzendwerk.

Het pilootproject doet wat denken aan het traditionele vakbondswerk waar er zeer goed geluisterd wordt naar wat er op de werkvloer gebeurt. Het ACV is er in ieder geval van overtuigd dat zulke vakbondsacties noodzakelijk zijn om mensen te enthousiasmeren.

~ Als je meer informatie over het project of interimarbeid wenst, kan je steeds een mail sturen naar dimitris.bousoulas@acv-csc.be

WEL? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?

Kom te weten wat je interimkantoor je niet vertelt op www.interimunited.be

Een werkjaar om naar uit te kijken

September is niet alleen de maand van de eerste schooldag, voor miljoenen werknemers is het ook de start van een nieuw werkjaar. En voor sommigen wordt dat een bijzonder jaar.

Bert (61) gaat na een burn-out opnieuw aan de slag bij een nieuwe werkgever

‘In mei 2021 ben ik uitgevallen met een burn-out. Het valt mij nog altijd moeilijk om erover te spreken. (slikt zichtbaar) Er waren die dag al twee incidenten geweest met collega’s. Bij het derde incident knapte er iets. Ik kon niet meer. Ik heb mijn spullen gepakt en ben naar huis gegaan. Ik voelde me leeg, hele -

maal leeg. Ik had niet door dat ik een burn-out had. Het was mijn huisarts die het woord liet vallen. Zij adviseerde me om met een psycholoog te gaan praten. Ik ben blij dat ik dat gedaan heb, in mijn eentje zou ik er niet uit geraakt zijn. Ik heb heel diep gezeten.’

‘Na een jaar ben ik begonnen met vrijwilligerswerk, als buddy van een vluchteling en als bege -

Ilse (45) vond een job waarin ze thuiskomt ‘Ik ben vrijdag 1 september begonnen in Den Travak, een tewerkstellingsplek voor volwassenen met een mentale beperking of psychische kwetsbaarheid. Die job is totaal onverwacht op mijn pad gekomen. Toen ik op gesprek kon, voelde ik meteen: dit is mijn plek, hier wil ik werken.’

‘Ik had al 19 jaar in de sociale sector gewerkt, maar na de geboorte van mijn jongste kind ben ik niet teruggekeerd. Ik was het beleid beu. Te weinig geld, te weinig tijd voor je cliënten… Ik ben toen bij een traiteur gaan werken maar na twee jaar miste ik het begeleiden van mensen.’

‘Nu begeleid ik een groep volwassenen met een beperking, die samen een broodjeszaak runnen. Ze maken quiches, broodjes, gebak, op basis van voedseloverschotten. Het project geeft hen zelfvertrouwen. Je ziet ze echt opfleuren.’

‘De pijlers waarop de organisatie gebouwd is, sluiten zo ongelooflijk aan bij hoe ik in het leven sta. Ik heb dat nooit eerder meegemaakt, en ik ben ontzettend dankbaar dat dat na 22 jaar nog op mijn pad is gekomen. Deze job maakt mij gelukkig, het voelt alsof ik thuiskom.’

~ Je gelukkig voelen op je werk is van groot belang. Volg op 14 november het webinar van de Commissie Werkplezier: https://acv-bijblijven.webinargeek.com

leider van een praatgroep voor anderstaligen. Dat is een belangrijke stap geweest in mijn herstelproces. Het gaf me voldoening, energie en zelfvertrouwen. Het bracht ook structuur in mijn dagen.’

‘Toen ik na meer dan twee jaar opnieuw solliciteerde, heb ik van in het begin open kaart gespeeld en verteld dat ik uit een burn-out kwam. Vorige

week hebben ze gebeld dat ik de job kreeg. Ik was dolgelukkig. Ik tel echt af naar de start op mijn nieuwe werk.’

~ Zit je al een tijd thuis door ziekte, burn-out…? En wil je graag terug aan de slag, maar weet je niet hoe je daaraan begint? Onze Bijblijvers staan je graag bij: www.hetacv.be/ dienstverlening/loopbaanadvies1/bijblijven

Horia kijkt uit naar haar eerste sociale verkiezingen als vakbondssecretaris

‘Ik ben al twintig jaar militant voor het ACV. Ik heb mijn syndicaal werk altijd heel actief en met veel passie gedaan. Ik hielp ook graag andere kernen, die me soms vroegen: hoe zou jij dit aanpakken?’

‘Enkele maanden geleden heb ik daarom bij ACV Puls gesolliciteerd voor de job van vakbondssecretaris. Ik voel me hier omringd door collega’s die mij begrijpen, die op dezelfde golflente zitten.’

‘Dit is mijn eerste volledige werkjaar bij ACV Puls. Alle focus ligt meteen op de sociale verkiezingen. Dat is een enorme uitdaging. Als militant nam ik deel aan de sociale verkiezingen, nu moet ik de kar trekken, dat is wel een ander paar mouwen.’

‘Ik kijk er ook naar uit om mijn militantenkernen te leren kennen. Militanten kennen hun onderneming en hun collega’s, zij kunnen op de werkvloer en in het bedrijf voor verandering zorgen.’

~ Wil jij ook aan de slag bij het ACV?

Check onze vacaturepagina: https://www.hetacv.be/het-acv/vacatures Of wil je in je onderneming werk maken van betere arbeidsomstandigheden? Stel je dan kandidaat voor de sociale verkiezingen: www.hetacv.be/sociale-verkiezingen

Christelijke Sociale Werken (Brussel) zoekt een allround technieker (onderhoud) en een onthaalbediende.

VOORKOM DAT EEN OPLICHTER JOU AAN DE HAAK SLAAT

Laat je niet vangen!

Ben je het ook beu om met schrik je e-mails te openen? Om constant het gevoel te hebben dat ook jij het slachtoffer gaat worden van internetfraude? Duizelt het je wanneer je hoort over spamming, phishing, spoofing en pharming? En heb je geen flauw idee hoe je kan voorkomen dat een oplichter jou aan de haak slaat? Maar goed dat de digi-ambassadeurs van ACV Limburg er zijn om jou te helpen!

¬ Tekst Vicky Jans ¬ Foto Shutterstock

Koudwatervrees

Een maand lang trekken de digi-ambassadeurs van ACV Limburg rond in onze provincie om iedereen met digitale koudwatervrees gratis wegwijs te maken in de do’s & don’ts van het internet. ‘Samen met beweging.academie leren we je op een laagdrempelige manier de gevaren op het internet herkennen en vermijden’, legt

Hans Antonise van ACV Limburg uit. ‘We gaan aan de slag met concrete voorbeelden en oefeningen en zorgen ervoor dat jij voortaan zonder zorgen kan e-mailen en internetten.’

Schrijffout

Voor je denkt dat zo een opleiding overbodig is: ‘Niets is minder waar’, zegt Hans. ‘De tijd dat frauduleuze e-mails

onmiddellijk herkenbaar zijn aan talloze schrijffouten of wazige logo’s is voorbij. Zelfs als geoefende internetgebruiker moet je tegenwoordig al goed opletten.’ Het is volgens Hans dan ook zonde dat heel wat mensen het internet -en alles wat erbij hoort- links laten liggen omdat ze verhalen hoorden over gestolen identiteiten of leeggeroofde bankrekeningen.

Generatie

‘Het internet bevat een schat aan informatie, zowel voor professioneel gebruik als voor het dagelijks leven. Het is spij-

tig dat heel wat mensen uit vrees er geen gebruik van maken.’ Opvallend is trouwens dat deze digitale koudwatervrees niet generatiegebonden is. ‘Velen denken dat de oudere generatie schrik heeft van alles wat uit bits en bytes bestaat maar ook heel wat jongeren zitten met de nodige argwaan tegenover het internet.’

Mouw

Eens we weten hoe we de valkuilen op het internet moeten vermijden, gaan de digi-ambassadeurs een stap verder. ‘Om je veiligheid op het internet te verzekeren, is het belangrijk dat je leert werken met de online apps en toepassingen van de overheid zoals Mijn Burgerprofiel of My eBox’, vertelt Hans. ‘Velen haken af zodra een kaartlezer, de eID, itsme of een tweestapsverificatie om de hoek komt loeren. Begrijpelijk als je met al deze zaken niet vertrouwd bent maar ook daar gaan we later in het jaar een mouw aan passen. Voor deze sessies kan je trouwens inschrijven tijdens onze huidige info’s maar nu dus: safety first.’ Check alle infomomenten op de website van ACV Limburg!

~ www.hetacv.be/laat-je-niet-vangen

De tijd dat frauduleuze e-mails onmiddellijk herkenbaar zijn aan talloze schrijffouten of wazige logo’s is voorbij.

EEN JOB EN ZORG VOOR KINDEREN COMBINEREN?

puzzel is niet altijd gemakkelijk te leggen’

Het begin van het nieuwe schooljaar betekent voor veel gezinnen de start van heel wat stress. De school, het werk, de sportclub, de muziekles … Het zorgt allemaal voor één grote rush. De puzzel is niet altijd gemakkelijk te leggen. Kinderen en ouders die voor de eerste schooldag opdaagden aan de Vrije Basisschool in Oosteeklo kregen een schuifpuzzel met uitleg erbij hoe de combinatie tijdelijk draaglijker kan.

¬ Tekst en foto Jan Maertens

De hemelsluizen staan wijd open als op 1 september de eerste ouders met kinderen omstreeks 8 uur te voet of met de fiets aankomen bij de schoolpoort van de Vrije Basisschool De Kameleon in Oosteeklo, een deelgemeente van Assenede in het Meetjesland.

Enkele ACV-medewerkers stoppen hen een schuifpuzzel en een pamflet toe. Zij willen de ouders graag informeren over de mogelijkheden die er zijn om het werk draaglijker te kunnen combineren met de zorg voor schoolgaande kinderen. Het is met die kinderen en hun hobby’s immers niet altijd evident om een goede combinatie tussen werk en privé te vinden. De opname van tijdskrediet kan een oplossing bieden.

Kristof De Bal van ACV

Oost-Vlaanderen: ‘Er bestaan systemen zoals het tijdskrediet die je kan opnemen om als ouder wat meer ademruimte te hebben in de moeilijkere jaren met jonge kinderen. Helaas heeft de regering de mogelijk-

heden om tijdskrediet aan te vragen dit jaar ingeperkt, verstrengd en voor sommigen financieel minder aantrekkelijk gemaakt.’

‘Wat er onder meer veranderd is? Als je 4/5de werkt, kon je vroeger nog halftijds tijdkrediet opnemen, nu is dat niet meer mogelijk. Enkel wie voltijds werkt, kan nog halftijds tijdskrediet opnemen. Sinds 1 juni van dit jaar moet je nu ook drie jaar anciënniteit hebben bij je werkgever om een aanvraag tijdskrediet voor de zorg voor een kind te kunnen doen, waar dat daarvoor al na twee jaar mogelijk was. De regering heeft het ook financieel minder aantrekkelijk gemaakt door de uitkering te verlagen voor werknemers met vijf jaar ancienniteit. En dan is er nog het blijvend probleem dat tijdskrediet niet voor iedereen een recht is. In bedrijven met minder dan 10 werknemers is het een gunst van de werkgever.’

Het grijze regenweer maakt dat weinig ouders zin hebben om na te blijven voor een babbel

met de ACV-medewerkers bij een warme kop koffie onder de tent. Enkele dapperen laten het niet aan hun hart komen.

Ik geraak in gesprek met Debbie die net haar kinderen aan de nieuwe juf heeft toevertrouwd. Ze neemt momenteel één dag per week ‘deeltijds tijdskrediet (1/5de) met zorg voor een kind onder 8 jaar’ op voor haar jongste zoon, maar dat verandert binnenkort.

‘Ik heb besloten om ander werk te zoeken en natuurlijk kan ik dat tijdskrediet voor mijn zoon niet meenemen. Door de gewijzigde wetgeving kan ik nu pas na drie jaar anciënniteit bij mijn nieuwe werkgever opnieuw tijdskrediet aanvragen. Net dat extra jaar anciënniteit dat de regering erbij gevoegd heeft, maakt dat mijn zoon dan één jaar te oud zal zijn om nog deeltijds tijdskrediet te kunnen aanvragen.’

‘Ik had tijdskrediet aangevraagd omdat mijn man vooral in het weekend werkt. In het weekend zorg ik voornamelijk

voor de kinderen en dan had ik een dag extra in de week om de huishoudelijke taken en boodschappen te doen. Nu stevent het af op een fulltime job wat ongetwijfeld extra druk zal leggen op ons gezinsleven. Of ik kan ervoor kiezen om 4/5de te gaan werken, maar dan kan ik als de kinderen groter zijn niet zomaar opnieuw voltijds gaan werken. Dat is wel een beetje vervelend.’

‘Ik spreek ouders aan van wie ik weet dat ze een jong kindje hebben. Velen onder hen zijn er nog niet van op de hoogte dat je sinds februari een aanvraag voor voltijds tijdskrediet maar meer kan doen voor zorg voor een kind tot 5 jaar. Daarvoor was dat tot acht jaar. Vijf jaar is zo kort. Je zit daar heel snel aan en dus vergeet je het snel. Daarom zeg ik hen: Luister eens bij je vakbond, luister wat jouw mogelijkheden zijn, want het kan handig zijn om er gebruik van te maken op zo’n druk moment in je leven.’

~ www.hetacv.be/tijdskrediet

‘De

Voetballer en actief in ACV sportersvakbond United Athletes

Simon Mignolet gevat in 5 woorden

Braakliggend stuk

‘Voetballen zat er al in van jongs af. Samen met mijn vier jaar oudere broer schuimde ik de streek af op zoek naar geïmproviseerde voetbalveldjes. Vandaag zijn die plekjes vaak volgebouwd. Een boer uit het dorp leende ons een braakliggend stuk uit, op voorwaarde dat mijn vader het gras maaide. Mijn broer zette er een goal op, mij erin en we waren vertrokken. Voortdurend opboksen tegen iemand die ouder is, bleek achteraf gezien de perfecte training.’

Down to earth

‘Aan de top van de voetbalwereld kun je als jonge gast van 16 jaar snel je realiteitszin verliezen. Mijn opvoeding was daartegen het beste medicijn. Hard werken en met de voeten op de grond blijven, dat heb ik echt van mijn ouders meegekregen. Profvoetballer of niet, school moest op nummer één blijven staan. Dat creëerde een spanningsveld, maar het heeft er wel voor gezorgd dat ik mijn diploma politieke wetenschappen op zak heb.’

Oplossingen

‘Titels met Club Brugge of het tijdperk met de ‘gouden generatie’ Rode Duivels waren hoogtepunten in mijn carrière. Maar even goed waren er moeilijke dagen op de bank of blessures: een gebroken oogkas, het EK verlaten door een kapotte knie … Op zulke momenten valt je job weg, je kansen verkleinen ook. Dan slaat de angst toe dat je niet meer op je oude niveau raakt, dat het voorbij is …. Toch: hoe ouder ik word, hoe beter ik obstakels kan plaatsen. Ik kijk liever naar oplossingen dan naar problemen.’

Jeugdliefde

‘Het leven van een profvoetballer kan hectisch zijn. Maar ik heb heel wat vaste ankerpunten die voor stabiliteit zorgen. Eén daarvan is mijn vrouw en jeugdliefde Jasmien. We kennen elkaar van de middelbare school, we zaten samen in de klas toen we veertien waren. Vandaag vormen we nog steeds een team. Bij mijn twee zonen vind ik ook rust. Vanaf het moment dat ik thuiskom gaan alle beslommeringen rond de voetbalwereld de prullenmand in. Ik laat alles los en ben gewoon papa.’

Eigen agenda

‘Mijn leven lang ben ik geleid door agenda’s en schema’s van anderen. Wedstrijden, trainingen, de planning van de technische staf. Je wordt deels geleefd door je entourage. Mijn week zelf plannen of een weekend vrij, dat ken ik eigenlijk niet. Na mijn carrière als profvoetballer wil ik mijn eigen agenda bepalen. In welke vorm dat dan is, dat hou ik nog voor de toekomst. Maar vandaag sta ik liefst nog met beide voeten op het veld.’

West-vlaanderen