| AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X | jaargang 77 | p806000 |
14
| 9 ¬ 09 ¬ 2021 | MAANDELIJKSE UITGAVE | volgend nR 23.09.2021
E X TRA EDITIE VOOR LEDEN VAN HE T ACV
Als je werk
© BELGA
wegspoelt
Terug naar de file?
Johan Leman ‘Europa alweer niet voorbereid’
Made in Belgium Schatjes van ...
Nieuws uit jouw regio
Onderstaand beeld trok
de aandacht van Marc Leemans, voorzitter ACV
Hout, het nieuwe goud? ¬ Foto Wouter Van Vooren 2 ¬ VISIE
W
ie deze zomer kluste, stelde het vast: de prijzen in doe-het-zelfzaken swingen de pan uit. Een prijsverdubbeling is geen uitzondering. Wie bouwt of verbouwt met een aannemer krijgt vaak geen prijsofferte meer voor de benodigde materialen. Materiaalprijzen worden zoals vis op restaurant: de dagprijs. En het valt te vrezen dat ook hier het ‘frituureffect’ zal optreden. Als de aardappeloogst mislukt, worden frietjes duurder, maar als de aardappeloogst overvloedig is, dalen de prijzen niet navenant.
COVID-19 verstoorde productieprocessen. Tegelijk is er een zeer grote vraag, naar bijvoorbeeld huishoud-elektro. Microchips worden zo schaars dat autofabrieken tot stilstand komen. Allemaal ideale omstandigheden voor speculanten. Het stemt tot nadenken. Wie verdient hier (buitensporig) aan? Hoogstwaarschijnlijk niet de productiearbeider in de computerchipfabriek. Hoe robuust en houdbaar is een systeem van wereldwijde toelevering én afhankelijkheid, zeker in tijden van klimaatverandering? Komt er ook een voedselcrisis op ons af?
Kort.
NIEUW SINDS 1 SEPTEMBER
Meer uren opleidingsverlof Het Vlaams opleidingsverlof voor werknemers in de privésector, de opvolger van het betaald educatief verlof, is sinds 1 september verdubbeld van 125 naar 250 uur. Deze uitbreiding geldt voorlopig voor het schooljaar 2021 – 2022. Dankzij het opleidingsverlof wordt het loon van werknemers onder bepaalde voorwaarden doorbetaald wanneer ze een opleiding of studie volgen. Die verdubbeling geldt echter enkel wanneer de werkgever het initiatief neemt om de opleiding aan te brengen. Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) wil met de uitbreiding van het opleidingsverlof werknemers en werkgevers
stimuleren om op het aanbod in te gaan. Ann Vermorgen, nationaal secretaris van het ACV, reageert alvast enthousiast: ‘Het experiment om het Vlaams opleidingsverlof te verhogen bij opleidingen die werkgevers in overleg aan werknemers voorstellen, kan het (loopbaan) leren op de werkvloer een mooie steun in de rug geven. Zeker voor opleidingen die soms een minder duidelijke link hebben met de professionele context. De eindbeslissing voor deelname ligt wel bij de werknemer, opleidingsverlof blijft immers een individueel recht.’
SOLIDARITEITSFONDS
ACV-Transcom helpt slachtoffers sociale dumping Dat sociale dumping in de transport sector een groot probleem is, is geen nieuws. Talloze buitenlandse chauffeurs moeten werken voor een oneerlijk laag loon, leven vaak in mensonterende omstandigheden en hebben een ondermaatse sociale bescherming. ACV-Transcom trekt zich het lot van deze uitgebuite chauffeurs aan, en vraagt dat de Europese besluiten om sociale dumping tegen te gaan zo snel mogelijk worden omgezet in Belgische wetten.
Tot het zover is, laat ACV-Transcom de slachtoffers niet in de kou staan. Daarom richtte de centrale een solidariteitsfonds op. Een Roemeense chauffeur die in 2019 een beroepsongeval had op de Antwerpse ring, is de eerste begunstigde. Hij heeft een dochter met een beperking en moet met zijn eigen statuut van invalide rondkomen met een loon van 183 euro. Dankzij de vrijgevigheid van zijn collega’s krijgt hij een financieel duwtje in de rug. ~ Een gift doen kan op BE31 7805 9383 8255.
Maar het leidt ook tot vaststellingen. De index, die zorgt dat ons inkomen de stijgende levensduurte deels volgt, is al zeer vaak verguisd door werkgevers en liberale politici. We zullen die index nu meer dan ooit nodig hebben om de schokken op te vangen. Voor de loonnormwet geldt het tegenovergestelde: dure prijzen maar lonen die structureel niet volgen door sjoemelsoftware in de loonnormwet, dat leidt snel tot algemene verarming. Die wet zijn we beter kwijt dan rijk, hoe sneller hoe liever.
Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen www.beweging.net/abonnementvisie ¬ Verantwoordelijke uitgever Mathieu Verjans ¬ Redactie Simon Bellens, An-Sofie Bessemans, Nils De Neubourg, Wim Troch, Dominic Zehnder, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo ¬ Hoofdredactie Amélie Janssens ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACVTranscom en ACV Voeding en Diensten
VISIE ¬ 3
Actueel. Week van de mobiliteit: 16-22 september
Autorijden wordt elitair als kilometerheffing ondoord De Week van de mobiliteit valt dit jaar samen met een kantelpunt. We keren massaal terug naar de werkvloer, en daarmee lijken we ook op het oude normaal van files, ongevallen en frustraties af te stevenen. In juli lag de verkeersdrukte weer op het niveau van 2019, terwijl telewerk toen nog de norm was. Maar hoe ziet de toekomst van ons woon-werkverkeer eruit? ¬ Tekst Dominic Zehnder ¬ Illustratie Rutger Van Parys
A
ls je kijkt naar de motieven van verplaatsingen, dan heeft slechts ongeveer één derde van alle personenverkeer te maken met het werk. De andere twee derde van onze verplaatsingen hebben te maken met diensten en vrije tijd’, legt VRT-verkeers expert Hajo Beeckman uit.
Geen extreme filepieken meer Tijdens de coronacrisis leek telewerk het fileprobleem in één klap op te lossen. Beeckman verwacht dat telewerk ook in het nieuwe normaal voor minder files zal zorgen: ‘De extreme pieken die we zagen voor de coronacrisis, met wachttijden richting Brussel van anderhalf uur of meer, zullen voorlopig bijna niet meer voorkomen. Files zullen in de ochtendspits vooral veroorzaakt worden door ongeval-
len, slecht weer of werkzaamheden, in de plaats van door de bekende structurele problemen. De rest van de dag zal het verkeer meer bepaald worden door het diensten- en vrijetijdsverkeer. Dat zien we nu eigenlijk al gebeuren. De ochtendspitsen zijn de voorbije weken vrij rustig verlopen. Maar naarmate de dag vordert, stijgt het fileniveau nu makkelijk tot boven de 100 kilometer, wanneer meer mensen onderweg zijn om boodschappen te doen of om te gaan sporten.’
28 miljard aan nieuwe inkomsten nodig Een echte oplossing voor de fileproblematiek in Vlaanderen lijkt dus nog niet voor meteen. Maar de grootste uitdaging van de toekomst ligt volgens Beekman elders: ‘Europa heeft bepaald dat we tegen 2030 55 procent minder CO2 moeten uitstoten.
Ongeveer één derde van alle personen verkeer heeft te maken met het werk. De andere twee derde van onze verplaatsingen hebben te maken met diensten en vrije tijd. ¬ Verkeersexpert Hajo Beeckman 4 ¬ VISIE
Om dat te halen, zullen wij dus noodgedwongen op termijn diesel- en zelfs benzinewagens moeten verbannen. Maar autorijden levert de Belgische schatkist 28 miljard euro per jaar op, waarvan het leeuwendeel afkomstig is uit de accijnzen op brandstof. Die dreigen dus integraal weg te vallen, wanneer we niet meer met diesel- of benzinewagens rijden. Dat besef begint nu pas stilaan door te dringen.’ ‘Het wegvallen van de accijnzen zou gecompenseerd kunnen worden door een kilometerheffing. Daar komen dan liefst flankerende maatregelen bij voor armere gezinnen, zodat zij daardoor niet in verkeersarmoede geraken. Rijkere gezinnen zullen anders in het voordeel zijn. Vooral in de overgangsfase, wanneer je én accijnzen betaalt op je benzine én een kilometerprijs moet betalen, ga je dat effect hebben. Want als je het niet breed hebt, dan zul je twee keer nadenken voordat je in de auto stapt. Dat is nu ook al voor een stuk zo, maar met een ondoordachte kilometerheffing zal autorijden vast nog elitairder worden.’
Slim naar het werk Om hun steentje bij te dragen aan een leefbaar verkeer en klimaat, zetten de bedrijfsleiding en de vakbonden hun schouders onder creatieve mobiliteitsprojecten.
Actueel.
dacht is
Zo is er de Pfizer-vestiging in Zaventem, waar op vraag van ACV-afgevaardigde Johan Gielen een fietsleasingproject opgestart werd. ‘We hadden een aantal jaren geleden de ambitie om meer collega’s op de fiets te krijgen. Vanuit het bedrijf werd daarom een proefproject gestart, waarbij enkele e-bikes ontleend konden worden voor zowel woon-werkritten, als voor een heel weekend. Dat bleek een succes, waardoor beslist werd om een echt fietsleasingproject op poten te zetten. Om naar het werk fietsen verder aan te moedigen, werd ook in douches, kleedkamers en lockers voor de pendelaars voorzien.’ Bij Daikin in Oostende gingen ze nog een stap verder. Ook daar kunnen werknemers een bedrijfsfiets leasen, maar er wordt daarnaast ook ingezet op carpooling. Volgens werknemersafgevaardigde Charlie Robaert is dat project een groot succes: ‘We kampten al enige tijd met een tekort aan parkeerplaatsen op het bedrijfsterrein. Dit bleek dus de ideale oplossing! Wie wil carpoolen moet zich eerst registreren. Daarbij moet je akkoord gaan met het huisreglement en de carpoolafspraken. In ruil daarvoor wordt je volledige woon-werkvergoeding onder voorwaarden vrijgesteld van belastingen. Daarnaast heb je altijd een gegarandeerde thuisrit: wanneer een carpool-collega onverwacht vroeger naar huis moet, staat de werkgever in voor je thuisrit.’
Onze redacteur fietst dagelijks naar het werk. Helaas loopt dat niet altijd van een leien dakje. Hier zijn enkele van de meest voorkomende ergernissen op zijn weg.
De meest voorkomende ergernissen van woon-werkfietsers
Dubbel parkeren ‘Dat wordt wel héél smalletjes!’
Onduidelijke signalisatie ‘Ze komen van overal, mijnheer.’
Geblokkeerde kruispunten
‘En dan maar hopen dat er niemand achter die bus uitschiet.’
Spontane werkzaamheden ‘Geen beter moment om werken uit te voeren dan in volle ochtendspits.’
VISIE ¬ 5
Achtergrond. Extreem weer
Wie deze zomer in België is gebleven, kan ervan meespreken: regen. Terwijl vorige zomers meerdere hittegolven telden. De kans op extreem weer neemt alsmaar toe. Vier getuigen vertellen over de impact op hun werk.
Een zomer regen, op ‘t werk ¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Foto’s Tom Talloen, Bart Dewaele en Guy Puttemans
Zorgverlener Ann
‘Extra rondes met
Technicus Gregory (Walibi)
‘De ravage na de overstroming was enorm’
GREGORY ¬ ‘15 juli, de dag van de overstromingen, begon met miezer. Toen het water bleef stijgen, hebben we geëvacueerd. Veiligheid komt eerst, want als er kortsluiting optreedt, moet de brandweer bezoekers uit onze attracties halen. ’s Avonds is de Dijle uit haar oevers getreden en ook de vijver in het park.’ ‘De ravage was enorm. Alles moet worden gereinigd, hersteld, vervangen, gereviseerd. In Aqualibi stond het water in de kelder hoger dan twee meter: alle techniek, alle pom-
pen ondergelopen. Vandaag hebben we de Kondaa hersteld, de nieuwe mega-achtbaan.’ ‘In oktober gaat het park weer open. Veel collega’s zitten nu nog werkloos thuis, en dat na alle coronawerkloosheid. Het restaurant blijft met een kleine bezetting open voor het personeel, maar voor wie een attractie bedient, de seizoensarbeiders en jobstudenten is dit een ramp. We hopen dat als we weer opengaan, we de bezoekers massaal mogen verwelkomen.’
*Kyra is een schuilnaam. Het meisje en de horecazaak op de foto zijn louter illustratief.
6 ¬ VISIE
thermometers en voetbadjes’ ANN ¬ ‘Ik wil mijn werk in de eerste
plaats goed doen. Onze bewoners verdienen de juiste aandacht en zorg. Daar betalen ze ook veel voor. Maar met een lage personeelsbezetting is dat is niet altijd makkelijk.’ ‘Deze zomer waren er gelukkig weinig snikhete dagen. De laatste jaren moeten we steeds vaker inspelen op extreme temperaturen. Met lichtere voeding, extra rondes met frisse dranken, thermometers en voetbadjes.’ ‘Ons gebouw is zes jaar oud. Er is automatische zonwering en een systeem dat de temperatuur regelt, maar we wachten al maanden tot kapotte toestellen vervangen worden. Bij 27 graden in een uniform met handschoenen en mondmasker mensen met de tillift verplaatsen of draaien om doorligwonden te verzorgen, dat is zware arbeid. Ook voor de bewoners is die warmte heel onaangenaam.’
geen zegen
Klimaatwetenschapper Wim Thiery (VUB) reageert
Extreem weer,
dit is slechts het begin
Jobstudent Kyra* Jobstudent Kyra Bioboer Nico
‘Regen ‘ Gewassen spoelt mijn
steeds meer loon weg ’ aanpassen’ NICO ¬ ‘Ik teel een 50-tal groenten zoals witloof en aardbeien uit volle grond. De laatste jaren wordt het weer steeds extremer. Dit jaar was vrij nat, de jaren ervoor extreem droog. Ik probeer daarop in te spelen door niet meer te ploegen. De bodem houdt het vocht beter vast zo. Mijn voorbeeld is het bos: daar keert ook niemand de bodem, maar het heeft wel een hoge productie.’ ‘Ik pas ook mijn gewassen aan, kies bijvoorbeeld voor artisjok en zoete aardappel. Die verdragen warmte en overleven ook wel een droogteperiode. Het is zoeken.’ ‘Iedereen heeft baat bij een goede leefomgeving, zowel de klant als de boer. Daarom is het belangrijk om lokaal en seizoensgebonden te eten tegen een eerlijke prijs.’
‘Bij weinig
klanten moet je naar huis’ KYRA ¬ ‘Ik ben net afgestudeerd en heb nog geen werk. Mijn plan was om deze zomer nog veel te werken als jobstudent. Ik doe de vaat, maak broodjes, frituur en zet eten in de oven … In 2020 heb ik veel kunnen werken. Deze zomer was het door de regen veel minder.’ ‘Mijn werk is normaal van ’s ochtends tot ’s avonds, maar alleen als het druk is. Als er niet veel klanten zijn, wordt iemand naar huis gestuurd. Als jobstudent ben ik eigenlijk niet geschikt om het van de chef over te nemen. Ik krijg er veel stress van en word er ook niet naar verloond. Maar als ik niet werk, heb ik niets natuurlijk.’ ‘Mijn baas past mijn uren vaak op het laatste moment aan via de app. Soms sta ik daardoor te vroeg op het werk of krijg ik plots maar een shift van drie uur. Dat is vervelend. Het gebeurt dat personeel naar huis gestuurd wordt en dat het alsnog druk wordt. Ik krijg buikpijn van de stress als ik alleen in de keuken moet staan terwijl de hulp van een collega beloofd was.’
‘Zowel de extreme droogte als extreme regenval nemen toe in België, maar ook wereldwijd. De landbouw heeft het zeer moeilijk. De rampenfondsen, die geregionaliseerd werden, erkennen bepaalde zaken al niet meer omdat het allemaal te duur wordt. Waar de overheid tussenkwam tracht de privémarkt nu brede weersverzekeringen te slijten. De druk groeit. In tropische gebieden is het nog veel erger. Het risico op mislukte oogsten in ontwikkelingslanden neemt toe en dus ook het risico op voedselonzekerheid.’ ‘Naast de droogte is er ook de hitte. Het verhaal over het woonzorgcentrum is sprekend. In 2020 hadden we de warmste week sinds het begin van de metingen. Toen zijn er in België 1 400 doden gevallen. Een minder uitgesproken oversterfte dan bij de eerste twee coronagolven, maar niettemin een duidelijke piek. Warmte is een stille killer. Bovendien treft de hitte net als corona in de eerste plaats mensen die ouder zijn, fysiek kwetsbaar of die slechter behuisd zijn.’ ‘Regenval zoals we die in Waver en andere delen van Wallonië hebben gezien, is zeker te wijten aan de schade die de mens het klimaat heeft toegebracht. Het broeikaseffect maakt dat de regenval intenser is en veel vaker voorkomt dan vroeger. Mensen spreken van het nieuwe normaal, maar dit is slechts het begin.’ ‘Hoever het zal komen, hangt af van onze koolstofdioxide-uitstoot in de komende decennia. Zolang we CO2 in de lucht pompen, zullen extreme regenval, hittestress en droogte alleen maar erger worden. Alleen politieke wil en een beleid op alle niveaus kunnen het tij keren.’
VISIE ¬ 7
Klare taal. Tot uw dienst
CORONA WERKLOOSHEID
Wat met mijn vakantie(geld?) Duizenden werknemers waren ook dit jaar nog tijdelijk werkloos wegens overmacht (coronawerkloosheid). Daardoor leden ze fiks inkomensverlies. Op dit moment ziet het ernaar uit dat die mensen ook in 2022 minder vakantiegeld en vakantiedagen zullen hebben. Want over de gelijkstelling van de dagen tijdelijke werkloosheid van 2021 voor de berekening van het vakantiegeld en de vakantiedagen willen werkgevers vooralsnog geen akkoord sluiten met de vakbonden. Het ACV wil snel een oplossing waarbij mensen die werkloos werden geen vakantiedagen of vakantiegeld verliezen. Tijdelijke werkloosheid is geen eigen keuze, benadrukt de vakbond.
PLEEGZORG NIEUW RECHT
Kan ik klein verlet nemen voor mijn pleegezin? Goed nieuws voor pleeggezinnen. In de Nationale Arbeidsraad kwamen vakbonden en werknemers tot een akkoord dat klein verlet mogelijk maakt voor pleegkinderen en hun pleegouders. Concreet gevolg is dat een pleegkind kan rekenen op een dag klein verlet als zijn of haar pleegbroer of -zus trouwt. Of wanneer een pleeggrootouder sterft. Pleegouders kunnen dan weer een dag klein verlet opnemen als het pleegkind de plechtige communie doet. Deze nieuwe rechten zijn voorzien bij langdurig pleegverlof, dus wanneer van bij de aanvang van de plaatsing duidelijk is dat het kind minstens zes maanden in het pleeggezin zal blijven. Als de pleegzorg drie jaar duurt, blijven de rechten gelden voor de rest van het leven van het pleegkind, ook al is er officieel niet langer een band tussen kind en pleegouder. Dan kunnen pleegouders bijvoorbeeld klein verlet opnemen voor het huwelijk van hun pleegkind. De ACV-onderhandelaars spreken van een ‘nieuwe stap richting de volwaardige erkenning van de zo belangrijke pleegzorg. Pleegkinderen krijgen hiermee de erkenning binnen de pleegfamilie die ze verdienen.’ De regering moet het akkoord nu wel nog in wetgeving gieten.
8 ¬ VISIE
Made in. Belgium.
Lutosa
Van de bekende frieten tot een fijnbesnaard aardappelnootje: in Sint-Eloois-Vijve en Leuze-en-Hainaut weten ze wel wat aan te vangen met een aardappel. ‘Onze Belgische aardappelen gaan de wereld rond’, zegt Kurt. ‘Ook in Azië of Afrika groeit de markt. Daar ontstaat een kapitaalkrachtigere middenklasse, die ook frietjes wil kopen in de supermarkt. Het is een wereldbedrijf, maar met een familiale geest.’ ¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto’s Wouter Van Vooren
KEVIN (31) aardappelkeurder
FEITEN FEITEN In de vestigingen in SintEloois-Vijve bij Waregem en Leuze-en-Hainaut in Henegouwen verwerken meer dan 1 000 personeelsleden de aardappelen van ruim 300, vooral lokale telers. De gemiddelde afstand van het veld tot de productiesite bedraagt 150 km. De broers Guy en Luc Van den Broeke begonnen in 1978 met de productie van diepgevroren frieten, inmiddels verschijnen de diepgevroren aardappelproducten in 136 landen op de markt. De naam die zij kiezen, Lutosa, is Latijn voor Leuze.
‘Nog tot oktober komt de aardappeloogst van over het hele land hier vers binnen. De aardappelen worden gereinigd in een wasstraat en gesorteerd op grootte. Van de grootste maken we lange frieten, de allerkleinste dienen voor puree. Het is een arbeidsintensieve periode, want tijdens de oogstmaanden moeten we de machines regelmatiger schoonmaken. Hoe vuiler de zeef immers, hoe slechter de triage. Maar omdat de sfeer onder collega’s zo vriendschappelijk is, doe ik dat graag.’
KURT (52) operator waterzuiveringsstation ‘Het water waarmee we de aardappelen schoonmaken, maar ook voor andere stappen van het productieproces gebruiken, moeten we zuiveren vooraleer we het lozen of hergebruiken. Daarvoor gelden strenge voorwaarden. Met een nieuwe pijpleiding en zuiveringsinstallatie willen we binnenkort rechtstreeks water uit de Leie halen om in ons productieproces te gebruiken. Ecologischer dan grondwater en stadswater.’
VISIE ¬ 9
Cultuur. Een selectie
1.
2.
THEATER DE MEISJE TUSSEN TWEE WERELDEN
FILM ROOKIE
Dromen en nachtmerries
© KAROLINA MARUSZAK
Sinds deze week kun je in de bioscoop gaan kijken naar ROOKIE, het langspeeldebuut van regisseur Lieven van Baelen. Daarin wordt het verhaal verteld van Nicky (Matteo Simoni), een ambitieuze motorrijder die elke race weer zijn leven op het spel zet voor de kicks. Wanneer hij na een zwaar ongeval te horen krijgt dat hij nooit meer zal kunnen racen, zoekt hij toevlucht bij zijn schoonzus Vero (Veerle Baetens) en haar zoon Charlie (Valentijn Braeckman). Via Charlie probeert Nicky zijn dromen toch nog te verwezenlijken, al blijkt Charlie niet uit hetzelfde hout gesneden.
De Meisje is een aangrijpende monoloog van Jaouad Alloul over liefde, familie, zelfaanvaarding en vergiffenis. Alloul vertelt in deze voorstelling zijn levensverhaal, zonder polarisering of met de vinger te wijzen. Hij vertelt hoe hij als kleine jongen altijd een meisje wou zijn in het traditionele gezin waarin hij opgroeide en op twintigjarige leeftijd de deur achter zich dichttrok en voor zichzelf koos. De voorstelling is nog te zien tot januari 2022 en trekt langs verschillende Vlaamse cultuurhuizen.
3.
~ Speelduur: 100 minuten, nu in de bioscoop. www.facebook.com/ rookiethemovie
EXPO Fake Images
Wat je ziet is niet wat je krijgt
Sudoku © SACHA KLEINBLATT
~ www.marthatentatief.be
Breintrein 6 2 4 1 3 7 2 8 5
5 8
1 7 5 9 6
4 3 5 8 7 6 6 9 7 2 © De Puzzelaar
10 ¬ VISIE
In Kazerne Dossin in Mechelen kun je nog tot en met 7 december terecht voor de tentoonstelling Fake Images. Daarin wordt op duidelijke wijze getoond hoe fake news en afbeeldingen het dagelijkse nieuws ongemerkt kunnen binnensluipen. Fake Images laat je ook zien hoe stereotiepe denkbeelden over Joden, migranten of LGBTQIA+’s de samenleving kunnen vergiftigen. Dat wordt aanschouwelijk gemaakt aan de hand van historische beelden van Holocaustoverlevende Arthur Langerman, die al meer dan 50 jaar lang antisemitische propaganda verzamelt. Via interactieve elementen leer je bovendien de mechanismen achter die schadelijke propaganda en denkbeelden beter kennen en kom je te weten hoe je deze kunt doorprikken. ~ www.fakeimages.be
FEIT OF FABEL?
‘We leven langer, dus moeten we langer werken’
© ROB STEVENS
We vragen het aan.
Factcheck.
Stijn Gryp (ACV), expert gezondheid op het werk
Wat mag mijn werkgever vragen over mijn vaccinatie?
ONWAAR! De verwachte leeftijd in goede gezondheid is zeer ongelijk verdeeld. Een slecht argument voor een langere loopbaan. Als we met z’n allen ouder worden, is het vanzelfsprekend dat we ook langer werken, luidt een veelgehoord argument. Laten we die stelling eens van naderbij bekijken. Cijfers van het Belgische statistiekbureau Statbel leren ons dat iemand die in 2020 geboren werd, mag rekenen op 80,8 levensjaren – met een relatief groot verschil tussen vrouwen (83,1) en mannen (78,5). Tegenover 2019 daalde die levensverwachting weliswaar met een vol levensjaar, maar vooral als gevolg van de (hopelijk uitzonderlijke) COVID-19-pandemie. Vergeleken met 1950 nam de levensverwachting met ruim 10 jaar toe. Dat is vooral te wijten aan hygiënische en medische vooruitgang die veel vroegtijdige sterfte weet te voorko-
men of genezen, onder meer door succesvolle vaccinaties. Toch verhult die gemiddelde levensverwachting heel wat onderliggende verschillen. Tussen regio’s — in het Vlaams Gewest (82,0) ligt de levensverwachting bijvoorbeeld flink hoger dan in het Waals Gewest (78,9) — maar meer nog tussen sociaaleconomische bevolkingsgroepen.
levensjaren ligt voor kortgeschoolden dus onder de wettelijke pensioenleeftijd. Meer nog, sinds 2001 steeg de levensverwachting in goede gezondheid enkel significant voor hooggeschoolde mannen. In diezelfde periode nam de levensverwachting in goede gezondheid voor kortgeschoolde vrouwen zelfs af met bijna vier levensjaren.
Uit recent onderzoek van Sciensano (onderzoekscentrum volksgezondheid, red.) bleek dat een kortgeschoolde Belgische man van 25 jaar zich aan nog 37 gezonde levensjaren mag verwachten, tegenover 47,5 voor een hooggeschoolde man. Een 25-jarige kortgeschoolde vrouw heeft nog 35,5 gezonde levensjaren voor zich, een hooggeschoolde nog maar liefst 49. Het aantal gezonde
Kunnen we dan loopbaanvoorwaarden koppelen aan de levensverwachting? Dat is altijd een ideologische keuze. Maar als we geen rekening houden met de ongelijkheden binnen die levensverwachting, dreigen we van korter geschoolden te vragen dat ze langer werken dan ze gezonde levensjaren hebben, terwijl vooral de hoogst geschoolden genieten van een lang en gezond pensioen.
‘Wellicht ziet iedereen het belang in van samen de strijd te voeren tegen het coronavirus. Vaccineren speelt daarin een belangrijke rol. Maar je baas kan je niet verplichten, je kiest zelf of je je laat inenten. Als je baas vraagt naar je vaccinatiestatus hoef je niet te antwoorden. Het Overlegcomité heeft wel beslist om een vaccinatie te verplichten in de zorgsector. Hoe de verplichting eruit zal zien en wanneer die zou ingaan, wordt nog besproken door vakbonden en werkgevers.’ ‘Je baas moet jou en je collega’s een gezonde, veilige werkomgeving bieden. Hij mag het belang en de voordelen van vaccinatie benadrukken en je doorverwijzen naar betrouwbare info, maar mag je niet onder druk zetten. Hij moet er ook voor zorgen dat de hygiëne- en afstandsregels uit de generieke gids worden nageleefd. Want ook na vaccinatie bestaat er nog een gevaar voor virusoverdracht, al verkleint de kans aanzienlijk.’ ‘Kan je je niet laten vaccineren wegens medische redenen? Bespreek dan met je arbeidsarts de mogelijke risico’s op het werk en de eventuele nood aan aangepast werk. Weet ook dat als je vaccinatie plaatsvindt tijdens de werkuren, je recht hebt op vaccinatieverlof.’ ~ www.hetacv.be/gezondheid
VISIE ¬ 11
Interview. Johan Leman JOHAN LEMAN (74) IS VOORZITTER VAN DE FOYER, EEN INTEGRATIECENTRUM IN MOLENBEEK. HIJ WAS OOK DIRECTEUR VAN HET CENTRUM VOOR GELIJKHEID VAN KANSEN EN RACISMEBESTRIJDING, DE VOORLOPER VAN UNIA. MET HEM NEMEN WE HET ASIEL- EN MIGRATIEBELEID ONDER DE LOEP.
‘Niet regularisatie, maar zwartwerk heeft aanzuigeffect’ ¬ Tekst Wim Troch ¬ Foto Michael De Lausnay
144 169
Vorig jaar immigreerden 144 169 mensen naar ons land, terwijl 102 413 personen wegtrokken uit België. In ons land ligt het aantal overlijdens op jaarbasis (126 850 in 2020) hoger dan het aantal geboorten (113 739 in 2020), maar door het positieve migratiesaldo wordt die natuurlijke inkrimping van het bevolkingsaantal gecompenseerd. (Bron: Statbel)
12 ¬ VISIE
Vooral uit Afghanistan en Syrië In 2020 vroegen 16 910 mensen asiel aan in België. Het jaar voordien waren dat er 27 742, in 2015 – toen er sprake was van een asielcrisis – 44 760. In 2020 waren de belangrijkste herkomstlanden van verzoekers om internationale bescherming (asiel) Afghanistan (3 104), Syrië (1 725), Irak (864), Eritrea (832) en Palestina (788). (Bron: Fedasil en Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen)
A
fgelopen zomer was allerminst komkommertijd. Want behalve de watersnood en een verontrustend VN-klimaatrapport escaleerde de bezetting van de Begijnhofkerk door asielzoekers tot een hongerstaking, werd een oud bankgebouw gekraakt door asielzoekers, en grepen de taliban weer de macht in Afghanistan. Al die feiten staan niet los van elkaar. Want mede door de klimaatverandering worden wereldwijd enorme vluchtelingenstromen verwacht. Hoog tijd dus voor een ernstig migratiedebat.
Het thema asiel en migratie ligt erg gevoelig. Waarom kijken we met argusogen naar nieuwkomers? LEMAN ¬ ‘Tegenwoordig is er een angst voor de toekomst. Zelfs jongeren zijn bezorgd om hun pensioen, dat had ik nog niet eerder meegemaakt. Het vertrouwen is zoek, individualisme scoort hoog. Zal het vangnet van de sociale zekerheid er ook voor mij zijn als ik het nodig heb, vragen mensen zich af. Al is dat niet nieuw. In de jaren 80 was de slogan Ze pakken ons werk af.’
Terwijl door de vergrijzing ons land en de rest van Europa best wel nieuwe werkkrachten kunnen gebruiken. Wat moet er volgens u gebeuren? LEMAN ¬ ‘Europa heeft er alle belang bij om duidelijke criteria voor immigratie op te stellen. Een beetje zoals Canada dat doet. Dat zal geen gemakkelijke discussie zijn, maar nu gebeurt er niets. Daarnaast moet er werk worden gemaakt van een Afrikabeleid. Er spelen daar twee dingen: er is armoedemigratie, vooral binnen het continent. Maar er is ook ontwikkelingsmigratie, waarbij hoger opgeleide Afrikanen een toekomst zoeken, vaak in Europa. We moeten ons investeringsbeleid in Afrika bijsturen, in plaats van er alles aan te doen om vluchtelingen tegen te houden.’
Moeten we door de combinatie van de onlusten in het Midden-Oosten, het ontregelde klimaat en de groeiende ongelijkheid vrezen voor taferelen zoals in het Maximiliaanpark in 2015, waar we de instroom van vluchtelingen en asielzoekers niet konden opvangen?
LEMAN ¬ ‘Dat valt niet uit te sluiten. Door wat er gebeurd is in Afghanistan zal het jihadisme heropleven. In de regio, maar ook in Afrika, zijn opstoten van geweld door militante jihadismegroepen te verwachten. Dat zal allicht tot vluchtelingenstromen leiden. Het grootste deel zal vluchten naar de buurlanden, een deel zal naar Europa proberen te komen. De routes zijn bekend, alleen vrees ik dat Europa weer niet voorbereid is en puur defensief denkt.’
De asielzoekers in de Begijnhofkerk gingen in hongerstaking om een collectieve regularisatie af te dwingen. Moet er opnieuw een collectieve regularisatie komen, zoals in 1999 en 2009? LEMAN ¬ ‘Ik ben voorstander van het systeem dat Dehaene eind jaren 90 hanteerde. Uitgeprocedeerde asielzoekers konden toen hun dossier als laatste kans voorleggen bij een wekelijks samenkomende, evenwichtig samengestelde commissie van vijf mensen. Samen met mensen uit het middenveld en medewerkers van Dienst Vreemdelingenzaken, oordeelde een rechter over individuele gevallen.’ ‘De eerste collectieve regularisatie was onvermijdelijk. Een te groot aantal mensen verbleef hier illegaal. Dat zette de deur open voor huisjesmelkers en zwartwerk. Men zegt dat collectieve regularisatie een aanzuigeffect creëert, maar het is zwartwerk dat een aanzuigeffect creëert. Wie hier onwettig is, kan alleen in het zwarte circuit terecht. Al die zwarte banen maken het mogelijk dat mensen die illegaal in ons land aankomen er ook kunnen blijven.’
De staatssecretaris voor asiel en migratie, Sammy Mahdi (CD&V), noemde de bezettingen en de vraag voor regularisatie chantage en cynisch. LEMAN ¬ ‘Er is vaak een verschil tussen woorden en daden. Maar wat men zegt is niet neutraal, dat creëert een klimaat. Ik heb de indruk dat de huidige staatssecretaris transparant en rationeel wil zijn. Maar politiek is zelden puur rationeel. Bovendien mag uit het beleid wel blijken wat je levensbeschouwing of ideologie is.’
VISIE ¬ 13
Sectornieuws. VOEDINGSSECTOR
Krijgen de helden dan nu ook eindelijk opslag? ‘Alle werknemers uit de voedingsnijverheid willen meer koopkracht als compensatie voor hun harde werk in coronatijden’, zegt Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten. ‘Maar de context is niet voor alle bedrijven dezelfde. We moeten realistisch zijn’, kaatst Anke Grooten van werkgeversfederatie Fevia terug. De inzet van de sectorale onderhandelingen voor 2021-2022, die deze week starten, is dus groot. ¬ Tekst Amélie Janssens ¬ Foto Guy Puttemans
Met ruim 95 000 voltijdse banen is de voedingsnijverheid de grootste industriële sector in België. De tweejaarlijkse sectorale onderhandelingen leggen het kader vast voor de loon- en arbeidsvoorwaarden in de bedrijven. Het interprofessioneel akkoord, afspraken die gemaakt worden voor alle sectoren, vormen de basis. En aan die basis schort al een en ander, aldus Vannetelbosch.
Vrije onderhandelingen ‘Er werd enkel een akkoord gesloten rond een aantal deelthema’s, zoals eindeloopbaan. Op zich is dat natuurlijk een goede zaak. Maar rond de loonmarge blijven we als vakbond met een kater zitten. De regering heeft beslist om die te beperken tot 0,4 procent. We blijven dan ook verder druk zetten op de regering om de loonnormwet grondig te herzien en opnieuw
naar vrije loononderhandelingen te gaan.’
Voor iedereen in de sector Toch starten ondertussen de onderhandelingen over het sectorakkoord. ‘De afspraken van een sectorakkoord gelden voor alle bedrijven en alle werknemers binnen de sector’, verduidelijkt Vannetelbosch. ‘Op die manier kunnen ook werknemers van kleine bedrijven en
Bart Vannetelbosch (ACV Voeding en Diensten) en Anke Grooten (Fevia): ‘De inzet van de sectoronderhandelingen is groot.’ 14 ¬ VISIE
kmo’s een stap vooruit zetten.’ Thema’s die aan bod komen, zijn heel divers. Er wordt onderhandeld over koopkracht, werkbaar werk en de uitbouw van een duurzame loopbaan. ‘Bovendien kunnen bedrijven en werknemers nadien rekenen op de ondersteuning van de sociale fondsen om de afspraken van het sectorakkoord op de werkvloer toe te passen’, vult Grooten aan. ‘Dat kan gaan over financiële ondersteuning in opleiding en transitie, tegemoetkoming in kinderopvang, maar ook het aanbieden van expertise en onderzoek.’
Inzet in coronatijd belonen Dit keer staat de vraag naar meer koopkracht voorop. ‘De verwachtingen zijn groot, zeker na de coronacrisis’, aldus Vannetelbosch. ‘Deze werknemers zijn elke dag naar de werkvloer blijven gaan in zeer onzekere omstandigheden. Er werd wel hard gewerkt rond hun veiligheid en een campagne van de werkgevers bedankte de food heroes voor hun inzet. Maar vandaag willen zij hun inspanningen beloond zien.’ ‘Die verwachtingen zijn geen verrassing’, volgens Grooten. ‘Maar die tijd is ook beleefd door de werkgevers. Ook zij hebben uiteraard impact ondervonden. Die impact verschilt ook van bedrijf tot bedrijf. Daarom moeten wij ervoor zorgen dat het sectorakkoord toepasbaar is in alle bedrijven. De competitiviteit van de bedrijven is ook belangrijk. Het kan niet de bedoeling zijn om bedrijven in moeilijkheden te brengen.’ Als alles volgens plan verloopt, kunnen de onderhandelingen eind september afgerond worden.
Jouw regio. Provincie Antwerpen
ACV-DIENSTVERLENING OP DE DIGITALE SNELWEG
‘ACV nodig? Maak je afspraak!’ We zijn het meer en meer gewoon om veel zaken van thuis uit online te regelen: tax-on-web, online bankieren, het e-loket van je gemeente… Ook het ACV breidt zijn online diensten fors uit.
PENNINCKX ¬ ‘De spil in onze e-services is: ‘Mijn ACV’ (www. mijnacv.be). Een ACV-lid kan daarop eenvoudig inloggen via zijn eID of via itsme en heeft dan toegang tot alle gegevens. Op ‘Mijn ACV’ vind je je persoonsgegevens, info over de uitbetaling van je stempelgeld, werkloosheidsgegevens …
Online stempelen is sneller! Zowel bij het invullen, als bij het verwerken en dus ook bij het betalen! ¬ WIM PENNINCKX
© W.Penninckx
Heel veel leden verwachten een degelijke kwaliteitsvolle-service. ‘We waren al een tijdje met de voorbereidingen bezig, om die verder uit te breiden’, vertelt Wim Penninckx, voorzitter van ACV provincie Antwerpen. ‘De coronacrisis heeft er mee voor gezorgd dat we dit sneller ontwikkeld hebben! We weten dat dit niet voor alle leden het geschikte middel is, we willen elk lid goed verder helpen. Een eenvoudige afspraak maken kan ook via je telefoon.’
‘Mijn ACV!’
De handige infozuil helpt je aan je werkloosheidsdocumenten in je dienstencentrum.
Je kunt deze raadplegen of bepaalde aanvragen indienen met slechts één klik!’
Online stempelen? Snel & gemakkelijk én veilig! Zodra je uitkeringsaanvraag in orde is, kan het ACV - na ontvangst van de digitale controlekaart (EC3) op het einde van elke maand - uitbetalen. PENNINCKX ¬ ‘Die digitale controlekaart noemen we online stempelen (zie: www.hetacv. be/mijn-loopbaan/niet-werken). Ook wie volledig werkloos is, kan dit. Je vult de kaart elektronisch in, drukt op versturen, en het ACV gaat ermee aan de slag. Geen verplaatsing, geen papieren verwerking, dus alles gaat sneller, ook de betaling.’
ACV nodig? Maak een afspraak!’ PENNINCKX ¬ ‘Voor een uitgebreide dienstverlening werken we voor het gemak van onze leden op afspraak. Voor sommige leden is het zeker een aanpassing dat ze een afspraak moeten maken, maar we zijn er echter van overtuigd dat we zo een betere en efficiëntere dienstverlening kunnen aanbieden. Trouwens, van dokters, banken tot en met de autokeuring: je hebt tegenwoordig als klant op heel wat plaatsen de touwtjes zelf in handen.’
Andere contact mogelijkheden? PENNINCKX ¬ ‘Niet iedereen heeft toegang tot het internet of is ‘digitaal vaardig’. We zijn ons daarvan bewust. De online diensten zijn er als extra service voor leden die hier kaas van hebben gegeten. Maar we blijven vanzelfsprekend ook bereikbaar via telefoon: 02/244 30 00 (elke dag bereikbaar van 08.30 tot 17.00 uur, behalve op vrijdag: 08.30 tot 12.00 uur). And last but not least, in oktober 2021 organiseren we tal van infosessies voor werkzoekenden die het moeilijk hebben bij het maken van een afspraak én het hanteren van onze digitale tools.’
Infozuil? PENNINCKX ¬ ‘Op korte termijn gaan we tal van onze dienstencentra voorzien van een handige info- of welkomstzuil. Via deze zuil zal je het ACV vragen kunnen stellen, je persoonlijk dossier kunnen raadplegen, een afspraak kunnen maken en tal van attesten kunnen bestellen.’
~ Meer informatie? Scan de QR-code of ga naar onze handige webpagina: www.hetacv.be/acv-antwerpen/maak-een-afspraak-bijhet-acv
Hoe je die afspraak maakt bij het ACV? Héél eenvoudig: ga naar www.afspraakACV.be, waar je 24u/24u zélf je afspraak kan inplannen. Heb je geen computer, dan kan je bellen.
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel
Bij de start van dit nieuwe ACV-werkjaar blikken Chris Vanmol, voorzitter Alliantie ACV Brussel Vlaams-Brabant, en Johan Vervoort, secretaris van ACV Bewegingsverbond Vlaams-Brabant, terug op de vreemde, soms onwezenlijke periode die achter ons ligt, en kijken ze ook al even vooruit.
‘De crisis heeft ons geleerd dat anders werken mogelijk is’ Heeft de coronacrisis de werking van de vakbond beïnvloed? Hoe? VANMOL ¬ ‘De crisis heeft onze manier van werken overhoopgegooid. Werken achter gesloten deuren is niet evident. De communicatie met de leden, zonder fysiek contact, vergt een totaal andere aanpak.’ VERVOORT ¬ ‘Het bewegingswerk van een vakbond is per definitie werken met en tussen de mensen. We hebben onze werking soms wat moeten heruitvinden. Digitale werkvormen, zoals webinars, creëerden mogelijkheden, we bereikten er vele nieuwe mensen mee. Anderzijds misten we de echte menselijke interactie. Bovendien hebben heel wat mensen geen toegang tot digitale kanalen, en niet iedereen is “digitaal
Chris Vanmol (l.) en Johan Vervoort.
handig”. Als ACV willen we helpen om deze digitale kloof te verkleinen.’
De situatie was ook niet vanzelfsprekend voor onze leden. Heeft het ACV hen kunnen ondersteunen? VANMOL ¬ ‘Ja! Ook al was die ondersteuning niet gemakkelijk, want de noden verschilden. Heel wat sectoren werden bijzonder zwaar getroffen, andere beleefden hoogdagen. Daar was de werkdruk zwaar. Er moest in andere omstandigheden worden gewerkt, en veel leden hadden vragen over hun veiligheid. In de getroffen sectoren was er massaal tijdelijke werkloosheid. De RVA heeft snel maatregelen genomen om te kunnen werken met gedigitaliseerde documenten. Dat haalde onze werkorganisatie overhoop, en
de werkdruk voor de verificatie van dossiers nam sterk toe. Onze collega’s hebben zich meer dan ooit “gesmeten” om het vele bijkomende werk op te nemen. Dankzij hen zijn we erin geslaagd om maandelijks meer dan 95 procent van onze leden te betalen voor de vijfde werkdag van de maand. Een huzarenstuk.’
We hebben anderhalf jaar ‘anders’ moeten werken. Zullen we dat loslaten of zou het goed zou zijn dat we nieuwigheden behouden? VANMOL ¬ ‘De crisis heeft ons geleerd dat anders werken mogelijk is. Het werken op afstand of in ruimtes met goede ventilatie is een blijver, net als het digitaal vergaderen, zeker voor functionele vergaderingen. Maar ook fysieke bijeenkomsten blijven belangrijk. Ze dragen bij tot een grotere samenhorigheid en tot het innemen van gedragen standpunten.’ VERVOORT ¬ ‘De discussie rond telewerk, maar ook rond het recht op deconnectie is in een stroomversnelling gekomen. Telewerk blijkt regelmatig tot een verlenging van de arbeidstijd te leiden. Daar is voor ons als vakbond werk aan de winkel. Vergeet ook niet dat telewerk maar voor een minderheid van alle werknemers toegankelijk is. We moeten erover waken dat er geen nieuwe vormen van ongelijkheid tussen werknemers ontstaan. Ook de mentale
gezondheid, het welzijn van werknemers, zal de nodige aandacht krijgen in onze syndicale werking.’
Hebben we daarnaast nog iets geleerd uit de coronaperiode? VERVOORT ¬ ‘Vooral hoe belangrijk solidariteit is. De rol die onze sociale zekerheid gespeeld heeft in de crisis valt niet te onderschatten. Redenen genoeg om het belang te blijven onderstrepen van zo’n uniek systeem.’
Wat zijn nu de belangrijkste uitdagingen? VANMOL ¬ ‘Binnen onze eigen organisatie moeten we onze bereikbaarheid versterken en de nieuwe arbeidsorganisatie verfijnen, om sterke en betaalbare diensten te kunnen aanbieden.’ VERVOORT ¬ ‘Het klimaatbeleid, de noodzakelijke veranderingen in onze manier van verplaatsen, nieuwe migratiebewegingen: het zijn thema’s die ons als werknemers aanbelangen en waarin we als vakbond een rol te spelen hebben. Ondertussen willen we via “bewegingswerk 3.0” op een eigentijdse manier actuele uitdagingen in de werknemersomgeving aanpakken. En in het voorjaar van 2022 staat er een Vlaams ACV-congres ingepland. Daar willen we een antwoord bieden op de vraag: “Hoe moet Vlaanderen eruitzien in 2030?”’ Dus uitdagingen genoeg!’
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Limburg
Wij kennen de theorie, de mensen op de vloer beleven de praktijk. ¬ HANNE
HANNE JACOBS (33)
MICHAEL VERVLOESEM (26)
diensthoofd Ateliers voor Werknemersvorming vzw Hasselt
kwaliteitsassistent bij Helvoet Rubber & Plastic Technologies Lommel
Uitwisseling is enorm waardevol ¬ Tekst en foto Vicky Jans Vanaf 20 september 2021 trekken de ACV-militanten terug naar de klaslokalen van de ACV-Vormingsdienst in Hasselt. ‘Je kan niet geloven hoe blij wij zijn dat we opnieuw persoonlijk vorming kunnen geven,’ zegt Hanne. ‘Acht uur lang digitaal lesgeven, is een uitputtingsslag.’ Ook de militanten zullen er niet rouwig om zijn: 80 procent gaf in de evaluatie aan liever fysiek les te volgen. Dat bevestigt Michael: ‘Ik rij liever tot Hasselt dan online vorming te volgen.’
Dynamiek Een werkjaar lang was het behelpen op de vormingsdienst van ACV Limburg. ‘We konden maar moeilijk een werkjaar lang geen vorming geven. Er zat niets anders op dan digitaal aan de slag te gaan’, zegt Hanne. Dat bleek geen sinecure te zijn. Vooral sociale thema’s zijn moeilijk om digitaal aan de man te brengen. ‘In onze vorming ligt de nadruk op interactiviteit maar als je om de beurt moet spreken, krijg je maar weinig dynamiek. Onze militanten moeten ons echt wel
graag gezien hebben dat ze dit acht uur lang volhielden’, lacht Hanne. Ook bracht het hele digitale gebeuren de nodige stress en drempels met zich mee. ‘Niet iedereen is voorzien van pc of laptop. Er zijn militanten die hele dagen vorming op de smartphone volgden.’
Uitwisseling Ook Michael is meer dan enthousiast om terug naar Hasselt te gaan. ‘Ik kwam vorig jaar voor de eerste keer op bij de sociale verkiezingen. Dat was superspannend. Bij de eerste
vormingssessie kwam ik met hele pagina’s volgeschreven buiten. Je denkt dat je veel weet, maar dat is niet zo. Op de werk-
Kinderen
vloer spelen zoveel thema’s en problemen, er is zoveel dat je moet weten en kennen. Je leert dan ook veel bij van de ervaring en aanpak van anderen. Die uitwisseling is enorm waardevol.’ Niet enkel voor de militanten maar ook voor de vormingsmedewerkers. ‘De militanten geven ook vorming aan ons. Wij kennen de theorie, maar de mensen op de vloer beleven de praktijk. In elk bedrijf gaat het
Hanne hoopt dan ook dat ze nooit meer digitaal vorming moet geven. ‘Er zijn te veel drempels, de afstand tussen de mensen is te groot en de communicatie is te eenzijdig. Iedereen heeft goed zijn best gedaan maar ideaal is het niet. Hoewel we de kinderen die regelmatig op het scherm verschenen ook wel een beetje zullen missen’, lacht Hanne.
700 132
er anders aan toe en toch zijn er ook weer zo veel raakpunten.’
ACV-militanten volgen in 2021-2022 7 dagen vorming bij ACV Limburg
dagen wordt er vorming geven door 5 medewerkers
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Oost-Vlaanderen NEL UIT LEDE WINT HOOFDPRIJS VAN DE ACV-ZOEKTOCHTEN
‘Ik vind de sociale zekerheid belangrijk’ 450 gezinnen en klassen namen deel aan de ACV-wandelzoektochten over sociale zekerheid in de provincie. Nel Vergeylen deed de fotozoektocht met haar klas in Aalst. Ze is vijftien en ze had alle vragen correct. Zot! Daarmee wint ze de hoofdprijs: een weekend in een vakantiecentrum van Vayamundo. Rani Kerkaert van Jong ACV ging de prijs overhandigen en sprak met de winnares.
Proficiat met de prijs, Nel! Ken je Vayamundo? ‘Ja, we gaan er soms drie keer per jaar naartoe. Die in Oostende is mijn favoriet! Het is daar gezellig en er is veel te doen voor kleinere kinderen.’
Hoe ben je bij de fotozoektocht terechtgekomen? ‘Via de school deden we de wandeling met de klas. Iedereen kon de app op zijn smartphone downloaden en zo de wandeling doen.’
Wat vond je ervan? ‘Ik zou het zeker aanraden. Tijdens corona kon je niet veel anders doen dan wandelen (lacht) en je leert nog iets bij.
Het is ook niet té ingewikkeld, want dan ben je niet meer gemotiveerd om verder te doen. Deze zoektocht is perfect.’
Wat vind je van de sociale zekerheid? ‘Ik vind het heel belangrijk dat er zoiets is en blijft. Stel dat je een alleenstaande ouder bent met kinderen en je hebt iets voor, dan is er toch een vangnet door de sociale zekerheid.’
Niet iedereen kent de voordelen van de sociale zekerheid. Soms wordt ze als een kost en last voorgesteld. ‘Ik heb de sociale zekerheid nooit als iets slechts gezien.
In het nieuws komt de sociale zekerheid soms wel slecht in beeld, maar eigenlijk zijn er veel meer positieve kanten aan dan mogelijke negatieve kanten die uitvergroot worden. Jij kan zomaar de volgende zijn met tegenslag.’
De sociale zekerheid zorgt ervoor dat er 42 procent minder armoede is in België. ‘Zie, da’s wel belangrijk hé. Het is ook goed dat we niet in een systeem zouden terechtkomen zoals in Amerika. Als je daar iets kleins voor hebt, moet je keiveel betalen. Ik heb momenteel een letsel aan mijn arm, in Amerika had ik waarschijnlijk al een serieuze rekening gehad (lacht).’
Op 29 september staat Jong ACV op de Student KickOff in Gent. We lanceren er een voorstel rond sociale zekerheidsbijdragen voor
jobstudenten. Zin om eens langs te komen? ‘Ja, graag! Ik ben geregeld in Gent en een woensdagnamiddag is ideaal.’
Super, je bent welkom met al je vrienden. Geniet van je weekend in Vayamundo! ~ www.vayamundo.eu ~ https://studentkickoff.be ~ Jong ACV Oost-Vlaanderen: rani.kerkaert@acv-csc.be
ALLEEN MAAR WINNAARS! Er waren meerdere prijzen te winnen met de zoektocht sociale zekerheid van ACV Oost-Vlaanderen: de familie Baeyens uit Wetteren, de familie Hebbelinck uit Laarne, de familie Verhulst uit Gent en de familie Coppens uit Oudenaarde winnen een bon voor een springkasteel aan huis. De familie Broothaerts uit Dendermonde en de familie Vyncke uit Berlare (foto) winnen tickets voor Pairi Daiza. Proficiat!
VISIE ¬ 15
Jouw regio. West-Vlaanderen ACV-DIENSTVERLENING
Boek je telefonisch contact De ACV-kantoren zijn enkel toegankelijk na afspraak. Een handige manier om het ACV te spreken is het boeken van een telefonisch contact. Het ACV belt je dan op een afgesproken tijdstip op. Een tevredenheidsenquête toont aan dat 98 procent van de gebruikers dit een heel makkelijk en toegankelijk systeem vinden. ~ www.afspraakACV.be
TEKORT AAN WERKKRACHTEN in de kusthoreca en Plopsaland
De luie West-Vlaming?
WERKLOOSHEID
Stempel online
¬ Tekst Jeroen Pollet ¬ Foto’s Tom Lingier Afgelopen zomer hoorden we van de kusthoreca regelmatig smeekbedes om jobstudenten en andere werkkrachten. Ook Plopsaland ondervond problemen om voldoende personeel te vinden en wees zwartwerk in de horeca aan als oorzaak. Zijn we dan niet meer de harde werkers? ‘Plopsa moet al verschillende jaren een grote zoektocht organiseren om voldoende jobstudenten te vinden’, vertelt Daniel Poppe van ACV Voeding en Diensten. ‘Het pretpark heeft veel jobstudenten nodig en kampt met de ligging: vanuit de zee komen geen jobstudenten. Maar het probleem ligt dieper, want het gebeurt soms dat mensen op de dag zelf telefoon krijgen dat ze toch niet moeten werken, of te horen krijgen dat ze langer moeten werken met alle gevolgen van dien.’
er mijn hand niet voor in het vuur dat er geen zwartwerk meer is in de horeca, maar het is zeker veel minder dan tien jaar geleden. Een achttienjarige die als pretparkmedewerker werkt, verdient minimum 8,34 euro per uur. In de horeca is dat 4 euro per uur meer. Vroeger hadden we vaak discussies met Plopsa over inschaling in het juiste barema (horeca of toeristische attracties).’
Kusthoreca: corona-effect? Want ook de horeca aan de kust had moeite om perso-
Lager loon Plopsaland schermt daarnaast met het argument zwartwerk. Daniel: ‘Ik steek
Daniel Poppe: ‘De horeca heeft dit deels zelf in de hand gewerkt.’
neel te vinden. ‘Niet alleen aan de kust’, zegt Daniel, ‘ook elders, en zelfs in industriële sectoren, hoor je die verhalen. Dat de horeca nu meer moeite heeft om werknemers te vinden, heeft deels te maken met het feit dat de sector lange tijd gesloten was. Mensen hebben van andere sectoren geproefd.’
Ben je werkloos? En vul je je controlekaart nog op papier in? Wist je dat je nu ook online kan stempelen? Via je PC of via de app eC3 op je smartphone. Met je eID of via Itsme… Dat is eenvoudig, makkelijk en snel. Sneller zowel bij het invullen, als bij het verwerken en dus het uitbetalen. ~ www.hetacv.be/ec3
Grote druk op vast personeel ‘Ik ga zeker niet alle werkgevers over dezelfde kam scheren, maar de horeca heeft dit voor een stuk zelf in de hand gewerkt. Daar zijn nu veel meer mensen met een flexibel contract actief dan vroeger. Dat betekent dat de vaste personeelsleden telkens opnieuw nieuwe mensen moeten opleiden en alle gaatjes opvullen als iemand dan plots niet meer komt. Dat zorgt voor veel druk op die groep en dan is de keuze voor een andere sector natuurlijk sneller gemaakt’, besluit Daniel. West-Vlamingen blijven dus harde werkers … Oef!
CONTACT
ACV West-Vlaanderen Contacteer het ACV via: ~ afspraak (telefonisch of op kantoor): www.afspraakACV.be ~ www.hetacv.be/contact ~ 051 23 58 00 ACV-kantoren zijn enkel na afspraak toegankelijk. Een overzicht van alle contactmogelijkheden (incl. ACV-brievenbussen) vind je via www.acv-west-vlaanderen.be.
VISIE ¬ 15
Cabaretier, acteur en vogelaar
Begijn
le Bleu
gevat in 5 woorden Slapen
‘Wanneer ik met een theatershow tour, merk ik pas hoe belangrijk ritme en slaap eigenlijk zijn voor mijn lichaam. Anders zou zo’n tour niet vol te houden zijn of wordt het een uitputtingsslag. Dat is ook iets dat met de leeftijd kwam, want ik ben net vijftig geworden. Toch is slaap volgens mij voor iedereen belangrijk om jezelf in ere houden. Bovendien ben ik geen uitslaper, dus ik moet er wel vroeg in.’
Pepinster
Verwondering
‘Onlangs verdronken er mensen in Pepinster als gevolg van de klimaatverandering. Toch zijn er nog mensen die als reactie hebben: Aan mijn vlees komen ze niet of Ik blijf lekker rondrijden met mijn auto. Als er geen actie komt vanuit de politieke hoek, zie ik de klimaatcrisis eigenlijk nogal somber in. Dat ik kinderen heb, heeft daar natuurlijk ook mee te maken. Al kan niemand nu nog zeggen dat klimaatverandering hem of haar niet raakt. Het gaat niet over iets te veel regen, het gaat over een complete invloed op ons dagelijks leven. Dat beseffen velen nog helemaal niet.’
‘Ons vogelblad Fwiet hebben we opgestart om het bewustzijn over de natuur te vergroten. Je zou mensen kunnen betrekken door verontwaardiging over de toestand waarin de natuur verkeert te delen. Maar dat kan ook door ze te verwonderen over alles wat er in de natuur te vinden is. Ik geloof dat we op die laatste manier lezers het best overtuigen van al het schone dat we moeten koesteren. We hebben het bijvoorbeeld over de fascinerende vliegspieren van vogels. Hoe houden die beesten het uit om zulke lange vluchten te maken?’
Warhoofd Engagement ‘Het onevenwicht tussen arm en rijk wordt steeds groter. Ik hoop oprecht dat we iets aan armoede kunnen doen. Maar ik vind het moeilijk om mezelf daarover geëngageerd te noemen. In gedachten misschien wel, maar ik vind dat je pas over engagement kunt spreken als je ook werkelijk de handen uit de mouwen steekt. Voor de natuur doe ik dat bijvoorbeeld wel. Maar over armoede kan ik niet zeggen dat ik er echt mee bezig ben omdat ik hier en daar wat geld geef aan een goed doel.’
‘Ik was vroeger een warhoofd. Ik heb door schade en schande ontdekt wat ik wil en kan, maar het heeft wat tijd gekost. Het is van groot belang dat jongeren zichzelf leren kennen. Wie ben je? Wat zijn je talenten en ambities? Wat zijn je mindere kanten? Hoe wil je daarmee omgaan? Dat geldt voor iedereen, maar jongeren in het bijzonder. Ik heb de indruk dat de jongeren van vandaag die vragen al beter kunnen beantwoorden dan ik vroeger, maar op school is er nog steeds te weinig aandacht voor. Had ik mezelf vroeger leren kennen, had ik sneller beter in mijn vel gezeten. En de mensen in mijn omgeving uiteindelijk ook.’
¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto ID/ Joris Herregods