RUTGER VAN PARYS
bpost
| AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X | jaargang 77 | p806000 |
BELGIE(N) - BELGIQUE
BELGIE(N) BELGIQUE BELGIE(N) --BELGIQUE PBPP B- 00000
00000 B-00000 PB- PP B-
16 | 07 ¬ 10 ¬ 2021 | MAANDELIJKSE UITGAVE | volgend nR 21.10.2021
E X TRA EDITIE VOOR LEDEN VAN HE T ACV
een pak
ellende
aan je deur
De Septemberverklaring gewikt en gewogen
25 jaar Welzijn op het werk
Made in Belgium de achtbanen van CSM
Nieuws uit jouw regio
Onderstaand beeld trok
de aandacht van Marc Leemans, voorzitter ACV
Dino’s
¬ Foto ID/Jonas Lampens 2 ¬ VISIE
V
erschillende regeringen van dit land buigen zich dezer dagen over hun begrotingen. Het eeuwig terugkerend ordewoord: ‘we moeten besparen’. En dan nog liefst in de sociale uitgaven. Want het grote probleem zou in de uitgaven voor pensioenen, ziekte- en werkloosheidsuitkeringen zitten. Daar moest ik aan denken toen ik onlangs op een druilerige dag met de kleinkinderen het dinomuseum in Brussel bezocht. Verfrissend in dit kader is een zeer recente studie van de Nationale Bank. Dat rapport bekijkt in detail waaraan onze overheid geld uitgeeft in vergelijking met de buurlanden. En wat blijkt? België geeft in verhouding 1,9
miljard euro minder uit aan ouderdomspen sioenen dan buurlanden. België geeft in verhouding 1,4 miljard euro minder uit aan uitkeringen bij werkloosheid dan buurlanden. Maar ook: België geeft in verhouding 7,145 miljard euro meer uit voor subsidies aan bedrijven. Maar welke besparingen worden geviseerd? Onze sociale zekerheid, en niet de steun aan bedrijven ... Over onevenwicht in het politieke debat gesproken. In hun pleidooi om te besparen hebben de woordvoerders van het bedrijfsleven en kapitaalkrachtigen veel minder problemen met de staat en staatsuitgaven, zolang die staat maar toelaat dat de markt zijn graantje kan meepikken. Heb je ze ooit horen fulmineren tegen
Kort. ARBEIDERS OP SCHOOL
Eindelijk meer erkenning Het personeel dat Vlaamse scholen poetst, in de keuken en de refter werkt, onderhoudswerken uitvoert, kinderen begeleidt op de schoolbus en instaat voor de voor- en naschoolse opvang krijgt meer waardering. De nieuwe onderwijs-cao,
mee ondertekend door ACV Voeding en Diensten, zorgt er onder meer voor dat de laagste lonen stijgen en de eindejaartoelage wordt verhoogd. Het personeel krijgt ook een ‘Pluspas’, een kortingkaart als alternatief voor de lerarenkaart.
WK VOETBAL QATAR
Naar infocentrum voor gastarbeiders Een nieuw overlegplatform zal de leefen werkomstandigheden van de gastarbeiders in Qatar opvolgen. Dit platform kwam er op vraag van ACV bouw - industrie & energie (ACVBIE). Op regelmatige tijdstippen zullen de vakbonden samenkomen met de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB), de FIFA en mensenrechtenorganisatie Amnesty International België om de leef- en werkomstandigheden van de gastarbeiders
in Qatar te bespreken en samen werk te maken van duurzame veranderingen in de regio. ACVBIE-voorzitter Patrick Vandenberghe vindt dat ‘de FIFA haar invloed moet gebruiken om een wettelijk erkend en beschermd centrum voor arbeidsmigranten te realiseren. Als deze mensen ten volle willen kunnen profiteren van de arbeidshervormingen in Qatar, moeten ze op de hoogte zijn van hun rechten.’
NIEUWE NAAM
United Athletes verdedigt topsporters
loonsubsidies die vervolgens vaak doorgesluisd worden naar de aandeelhouders? Tegen die delen van het overheidsbudget die via uitbesteding worden toegeschoven naar commerciële marktspelers? Waar het echt moet over gaan is de vraag of iedereen naar draagkracht bijdraagt aan de financiering van onze samenleving. En dan kunnen we niet rond de mammoet, die andere uitgestorven diersoort, in de kamer: mensen met veel kapitaal dragen in verhouding veel minder bij dan Jan met de pet. Terwijl we voor gigantische uitdagingen staan. Als we pakweg de klimaatramp willen afwenden is er veel geld nodig. Of we eindigen zoals de dino’s.
Voortaan worden topsporters ondersteund en verdedigd door United Athletes, de nieuwe naam voor ACV Sporta. Een vakbond voor topsporters? Geen overbodige luxe, klinkt het bij Marc Leroy van United Athletes. ‘De meeste topsporters - en al zeker de individuele sporters - kunnen niet rekenen op een monsterloon. Een vakbond die voor hen klaarstaat als er iets misloopt, is dus broodnodig.
De meeste vragen gaan dan ook over het loon en het contract.’ Het werk op het terrein levert mooie resultaten op. ‘In 2020 hebben we een bedrag van 574 036 euro aan achterstallige lonen en premies kunnen terugvorderen voor onze leden. De laatste jaren worden de cao’s ook beter uitgewerkt en opgevolgd.’ Maar er is nog werk aan de winkel. De vakbond heeft onder andere de ambitie om de loonverschillen tussen mannen en vrouwen weg te werken.
Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen www.beweging.net/abonnementvisie ¬ Verantwoordelijke uitgever Mathieu Verjans ¬ Redactie Simon Bellens, An-Sofie Bessemans, Nils De Neubourg, Wim Troch, Dominic Zehnder, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo ¬ Hoofdredactie Amélie Janssens ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten
VISIE ¬ 3
Actueel. Septemberverklaring onder de loep
Vage taal en veel onduidelijkheden: de wegen van Jambon zijn ondoorgrondelijk De grootste gevreesde besparingen bleven uit, maar rond de Septemberverklaring en begrotingsplannen van Vlaams minister-president Jan Jambon hangt nog veel mist. Quo vadis, Vlaamse regering? ¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto Belga
G
oedgeluimd sprak minister-president Jan Jambon (N-VA) op maandag 27 september het Vlaamse parlement toe. Die Septemberverklaring opent traditioneel het parlementaire jaar en onthult de grote lijnen van de begroting van de Vlaamse regering. ‘Het gaat écht goed met Vlaanderen’, bezwoer hij. Zowel de verwachte economische groei als de hoge tewerkstelling stemmen de Vlaamse regering optimistisch. Toch ligt er een resem besparingen in het verschiet, want ‘de coronacrisis heeft een gat in de begroting geslagen.’ Al mogen die de relance niet fnuiken, klonk het. Tegen het einde van de legislatuur wil de regering het structurele tekort van 1,8 miljard euro halveren, met de bedoeling om vanaf 2027 een begrotingsevenwicht te hebben. ‘Er moet deze legislatuur dus nog 900 miljoen euro gevonden worden’, maakt Ann Vermorgen, nationaal secretaris van het ACV, de rekening. ‘Waar gaan ze die halen? Dat blijft heel vaag. Minister van
4 ¬ VISIE
onderwijs Ben Weyts (N-VA) voert een besparing door van 100 miljoen euro, maar het is totaal nog niet duidelijk hoe of waar.’
Huisje-tuintje-poetshulp Toch wil Vermorgen enkele positieve elementen uit de Septemberverklaring niet geringschatten. Zo verlaagde de regering de registratierechten voor de aankoop van een eigen woning van zes naar drie procent. Wie al een woning heeft, zal daarentegen meer moeten betalen bij
woning heeft, meer betaalt. Maar het is een gemiste kans om een progressief tarief op de aankoopsom in te voeren. Bovendien is het niet voldoende om huurders of mensen die het zwakst staan op de huizenmarkt de kans op een woning te garanderen.’ Speculaties over duurdere dienstencheques of het afvoeren van de jobbonus — een belofte uit het regeerakkoord die werknemers met een laag inkomen een hoger nettoloon moet bieden, maar waarvan experten de effectiviteit in twijfel trekken — bleken onwaar. De regering
Als je kinderarmoede echt belangrijk vindt, ga je niet op die posten besparen. ¬ ANN VERMORGEN aankoop van een extra woning. ‘Voor veel mensen die een huis willen kopen en de prijzen zien stijgen, zeker jongeren, maakt dit hopelijk een verschil. Bovendien is het logisch dat wie een tweede of derde
doet exact het tegenovergestelde. Ze houdt vast aan de jobbonus en investeert bijkomend 40 miljoen euro in de dienstenchequesector. ‘Wij hopen dat dat geld niet integraal naar de bedrijven gaat en dat ook
Actueel.
poetshulpen een graantje meepikken’, aldus Vermorgen.
Groeipakket Voor professor sociaal beleid aan de KU Leuven Wim Van Lancker is de consistentie in de aangekondigde maatregelen ver zoek: ‘De doelgroepenkorting om oudere werknemers aan te werven, wordt teruggeschroefd – een logische keuze, want we weten ondertussen dat dit soort lastenverlagingen niet effectief is om aanwervingen te stimuleren – maar men vervangt die door een gelijkaardige maatregel, de jobbonus.’ Over die jobbonus bestaat bovendien nog veel onduidelijkheid, zegt Ann Vermorgen: ‘Dat verloopt erg chaotisch. We weten nog niet eens of de beloofde 50 euro per maand fiscaal vrijgesteld is. Het lijkt mij onmogelijk dat ze nog dit jaar ingevoerd kan worden.’ ‘Daartegenover’, vervolgt Van Lancker, ‘bespaart men in de kinderbijslag, terwijl dat wél helpt tegen armoede. De sociale toelagen, zo’n 50 euro per kind per maand, worden volledig geïndexeerd, maar het grootste deel, het basisbedrag van maandelijks 167 euro per kind, slechts voor de helft. Dat heeft dus nog steeds een groot effect, zeker voor de laagste inkomens.’ ‘Als je kinderarmoede echt belangrijk vindt, ga je niet op die posten besparen’, beaamt Vermorgen. Volgens Van Lancker schuilt hierin een belangrijke les: ‘Sinds de kinderbijslag uit de sociale zekerheid is gehaald en naar Vlaanderen is gegaan, is het veel gemakkelijker om erop te besparen.’
Voor de mondige middenklasse ‘Elke minister heeft ergens een inspanning moeten leveren en zo komt dit geheel tot stand’, vat Vermorgen samen. ‘Maar dit gaat niet over wat de samenleving nodig heeft. Aan adviezen van sociale partners en experten voor een beter beleid nochtans geen gebrek.’ Niettemin ontwaart professor Van Lancker een duidelijk mens- en maatschappijbeeld: ‘De regering richt zich vooral op middeninkomens. Men zegt altijd dat men armoede zo erg vindt, maar als puntje bij paaltje komt, wil men vooral niet de indruk geven aan de grote, mondige middengroep in de samenleving dat hen iets wordt afgepakt.’
Het belastingvoordeel voor inkomsten uit auteursrecht ging van een specifieke regeling voor auteurs en kunstenaars naar een wijdverspreide vorm van belastingontduiking. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) bereidt een grondige hervorming voor. ¬ Tekst Simon Bellens
Valt het doek over het auteursrecht?
O
m zelfstandige kunstenaars en auteurs, die vaak in precaire situaties werken, financiële ademruimte te geven, bestaat al ruim tien jaar een speciale behandeling voor inkomsten uit auteursrecht. Tot 62 550 euro per jaar beschouwt de fiscus het als roerende inkomsten, en worden ze belast tegen 15 procent. Bovendien geldt de helft van die inkomsten tot 16 680 euro als forfaitaire kosten, waardoor de reële belastingdruk voor de laagste schijf slechts 7,5 procent bedraagt. ‘Niet alle inkomsten komen in aanmerking om als auteursrechten belast te worden, maar de fiscus springt er erg vrij mee om’, vertelt fiscaal expert van het ACV Ive Rosseel. ‘Financiën stond de regeling al toe voor partners van een communicatiebureau omdat die hielpen bij het uitdenken van marketingstrategieën, of voor PowerPointpresentaties van consultants. Bovendien vervangt het auteursrecht daardoor steeds vaker het loon voor werknemers.’ Sinds 2013 is het aantal mensen dat van de regeling gebruik maakt, gestegen van 20 000 tot ruim 50 000 belastingplichtigen. In totaal werd in 2020 voor
399 267 817 miljoen euro aan bruto-inkomsten uit auteursrechten aangegeven, een stijging van maar liefst 270 procent ten opzichte van acht jaar geleden. De Hoge Raad voor Financiën, het adviesorgaan van de minister van Financiën, pleit daarom voor een algehele, gefaseerde afschaffing. Een heikel thema, want voor sommige beroepsgroepen, zoals in de cultuursector, is de regeling broodnodig om het hoofd boven water te houden. ‘Er zou minstens een duidelijke definitie van auteursrechten in het belastingwetboek moeten komen’, stelt Rosseel voor. Tot een volledige afschaffing lijkt het niet te komen, maar minister Van Peteghem wil wel een serieuze aanpassing op tafel leggen. Hoe die eruit zal zien, is voorlopig onmogelijk te zeggen, klinkt het op zijn kabinet. De minister wil eerst alle belanghebbenden, zoals ook zelfstandige journalisten of in de ICT, bezoeken om de knelpunten te bespreken en zal daarna een voorstel aan de regering voorleggen’, reageert zijn woordvoerder Miet Deckers. ‘Maar we moeten opletten dat we het kind niet met het badwater weggooien.’
VISIE ¬ 5
Achtergrond. Tegen welke prijs bezorgt de bezorger?
Een pak ellende aan je deur Tijdens de lockdown hebben de Belgen massaal het gemak ontdekt van online aankopen en thuislevering. Maar die explosie aan pakjes heeft neveneffecten. De populaire buitenlandse webwinkels Bol.com, Zalando en Amazon, die lokaal geen meerwaarde bieden en winkelhieren dwarsbomen, trokken nog meer en nieuwe klanten aan. Bovendien is de tewerkstelling bij de pakjesbedrijven uiterst dubieus, en staat een resem uitgebuite onderaannemers en bezorgers aan het einde van de transportketting. Als je je afvraagt waarom de bezorger altijd zo gehaast is... ¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Illustratie Rutger Van Parys
O
p 19 oktober verschijnen de pakjesbedrijven PostNL en GLS samen met een aantal onderaannemers voor de correctionele rechtbank van Antwerpen. Ze worden beschuldigd van georganiseerde sociale fraude, met koeriers als grootste slachtoffers. Voor Christof Valcke, secretaris vervoer over de weg bij het ACV, is het zonneklaar: ‘Het gaat niet alleen om PostNL of GLS, andere bedrijven zijn geen haar beter.
6 ¬ VISIE
Pakjesbezorgers worden gedwongen om als zelfstandige, alleen of met personeel, lange dagen te rijden tegen vergoedingen waar ze amper de lease van de bestelwagen en de brandstof van kunnen betalen. Die mensen, veelal met een migratie-achtergrond, werken zich kapot, maar kunnen nauwelijks op sociale
bescherming rekenen. De gevolgen op hun oude dag of in geval van ziekte of werkloosheid zijn dramatisch. Zo draait de hele samenleving er uiteindelijk voor op. Het ACV vraagt dat deze mensen in dienst genomen worden van de pakjesbedrijven. Een vast en goed contract is de beste waarborg voor het individu en de samenleving tegen deze uitwassen.’ PostNL schrijft voor dat de koeriers moeten voorzien in een nette witte bestelwagen, uniforme kledij en bestickering die één en al PostNL ademt. ‘Maar zodra het gaat over sociale bescherming heeft het bedrijf zogezegd niets met de zelfstandige bezorgers te maken’, treedt advocaat Roel Deseyn
Zo werkt het bij de pakjesdienst
Valcke bij. ‘We rekenen erop dat de strafrechter kijkt naar het werkgeverschap, dat volledig bij het pakjesbedrijf ligt. Op dit moment zijn de koeriers slachtoffers van structurele sociale fraude met wurgcontracten voor onderaannemers die niet eens genoeg inkomsten bieden om socialezekerheidsbijdragen te betalen.’ Wie pakjes ophaalt en distribueert volgens de eisen van het algoritme, staat onder het werkgeverschap van het pakjesbedrijf dat houder is van die software, stelt de advocaat. ‘Die bezorgers hebben dan ook recht op verloning volgens de cao’s uit de sector. Je ziet dat de gedwongen schijnzelfstandigheid het syndicaal overleg buiten de deur houdt en excessen creëert. Zoals de weefgetouwen ten tijde van Daens het ritme aangaven, drijven nu algoritmes de werkmensen tot wanhoop.’ De zaak is dan ook veel fundamenteler dan alle inbreuken apart op het eerste gezicht lijken. Het roept de vraag op: hoe gaan we met e-commerce om? Willen we anno 2021 moderne slavernij met nepcontracten en valse zelfstandigenstatuten waar de meest kwetsbaren onder te lijden hebben, of duurzame tewerkstelling met respect voor werknemersrechten? Maar wie geen tijd heeft of minder mobiel is, zal nog steeds graag zijn pakketje thuis geleverd krijgen. Is het dan niet tijd voor een herijking van de spelregels? ‘We dringen aan op een sterke veroordeling die de koeriersbedrijven schrik zal aanjagen’, zegt Deseyn. ‘En op zijn minst op grote verontwaardiging bij de publieke opinie en de politiek, en dus wetswijzigingen. De vraag is: houden de mensen in de sector het nog zolang vol?’
‘16 eurocent voor pakje in afhaalpunt’ Foad kon zijn personeel niet correct betalen door zijn wurgcontracten met grote spelers ‘Ik begon in 2014 een eenmanszaak waarbij ik pakjes bezorgde voor PostNL. Ik heb de toestroom van het aantal pakjes uit zijn voegen zien barsten. Op vraag van PostNL breidde ik uit met personeel.’ Maar zo kreeg het pakjesbedrijf Foad in de tang. ‘Elke onderaannemer krijgt een andere prijs. Om de zes maanden voer je een tariefgesprek, waarbij de prijs per pakje boven op de dagprijs steeds naar beneden gaat. Voor een pakje dat thuis wordt geleverd, schommelt de prijs rond 1 euro. Voor levering op een afhaalpunt krijg je nog 16 eurocent. Op een normale dag kun je zo’n 150 pakjes bezorgen.’ In het begin kon Foad nog zelf managen, maar gaandeweg werd duidelijk dat het pakjesbedrijf alles voor hem bepaalde. ‘Wanneer, waar, en hoeveel pakjes je gaat ophalen. En dat zijn er steeds meer. Vroeger kon je rijden hoe je wou, nu monitort PostNL alles. Wil je een te grote route knippen? Het pakjesbedrijf gaat niet zomaar akkoord. En wat kun je doen? Een ander staat meteen klaar om de business over te nemen.’ ‘Op den duur zit je gevangen in een race to the bottom. Je personeel raakt opgebrand, er lopen verschillende leasecontracten voor je bestelwagens en je moet steeds meer pakjes bezorgen tegen een steeds lagere vergoeding. Er is geen andere uitweg dan een faillissement.’ Foad bestelt zelf nooit online. ‘Ik heb er te veel levens door zien kapotgaan: mensen die failliet gaan, die niet betaald werden, ik heb koppels zien scheiden … Iemand met zware suikerziekte die bleef werken om vrouw en kinderen te kunnen onderhouden, is zelfs zijn been verloren.’
ACV IN DE BRES VOOR 10 000 KOERIERS Op 19 oktober buigt de strafrechtbank in Antwerpen zich over 52 dossiers van de sociale inspectie die inbreuken vaststelde bij PostNL en GLS. Het ACV heeft zich burgerlijke partij gesteld en wil dat de pakjesbezorgers door de pakjesbedrijven als werknemer in dienst worden genomen. Volgens Martin Willems van United Freelancers gaat het om een 10 000 mensen in België. De groep is enorm gegroeid tijdens corona en veel mensen stromen in en uit de job. Ook in de bouw, de bankensector, de IT, de immobiliën en de kinderzorg zie je steeds meer schijnzelfstandigen opduiken. Ook in Nederland, waar schijnzelfstandigheid nog meer ingeburgerd is met zzp’ers of zelfstandigen zonder personeel, komt een tegenreactie op gang.
VISIE ¬ 7
Klare taal. Tot je dienst
CORONA TIJDELIJKE WERKLOOSHEID
Akkoord over verlenging en gelijkstelling, maar regering talmt Door de coronapandemie belandden vorig jaar honderdduizenden werknemers in tijdelijke werkloosheid. Zij konden gelukkig rekenen op een verhoogde werkloosheidsuitkering en op een gelijkstelling voor het recht op vakantiedagen en vakantiegeld. Maar ook in 2021 was er nog veel tijdelijke werkloosheid wegens overmacht. De sociale partners in de Nationale Arbeidsraad sloten nu een akkoord om samen aan de regering te vragen om het stelsel van de coronawerkloosheid, met zijn verhoogde uitkering, te verlengen tot eind dit jaar. En om voor 2021 de gelijkstelling voor de jaarlijkse vakantie te regelen. Dat is niet enkel belangrijk voor de tijdelijke werkloosheid wegens de coronacrisis, maar ook voor de werknemers die door de overstromingen van deze zomer tijdelijk werkloos werden en voor ouders die tijdelijke werkloosheid moeten vragen door de verplichte quarantaine van hun kinderen. Het stelsel tijdelijke werkloosheid werd ondertussen door de regering verlengd, maar voor de gelijkstelling van de jaarlijkse vakantie werd nog niets beslist. Het ACV vraagt met aandrang dat de regering hier snel werk van maakt.
BOUW PREMIEKAART
Uitbetaling getrouwheidszegels Als je lid bent van het ACV en in de bouw werkt, dan heb je recht op getrouwheidszegels. Uiterlijk op 31 oktober krijg je de premiekaart thuis toegestuurd. Noteer je rekeningnummer op de kaart en bezorg de ingevulde kaart via de ACV-brievenbus of het ACV-kantoor. De uitbetaling (9 procent van het verdiende brutoloon aan 100 procent in de periode van 1 juli 2020 tot en met 30 juni 2021) gebeurt vanaf maandag 25 oktober 2021.
BOUW CONTROLEKAART
Opnieuw C3.2A-kaart nodig Vanaf 1 oktober moet je in de bouw opnieuw in het bezit zijn van een C3.2A-controlekaart om de dagen aan te duiden waarop je werkt. Door corona was je hiervan tijdelijk vrijgesteld, maar daar komt nu een einde aan. Je krijgt de kaart via je werkgever.
Vacatures COV zoekt sociaal-juridisch medewerker
ACV zoekt • Kwaliteitscoördinator AWV en VCWC • Algemeen verantwoordelijke programmabeheer ACVCSC International ~ Meer info: www.hetacv.be/jobs
8 ¬ VISIE
Made in. Belgium.
CSM
Zonder het goed en wel te beseffen, ben je vast ooit beschermd geweest door een dakconstructie uit Limburg. Of misschien heb je weleens gegild in een van hun achtbanen. ‘Onze bruggen en constructies spreken tot de verbeelding’, vertelt hoofd aankoop Jolande. ‘In de regio associëren mensen ons meteen met achtbanen.’
¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto’s Wouter Van Vooren
NAVJOT (26) – projectingenieur
FEITEN FEITEN In de twee productie-eenheden van staalgigant CSM produceren 160 werknemers jaarlijks tot 10 000 ton staalconstructies. Sinds de oprichting in 1964 heeft het bedrijf zich gespecialiseerd in complexe structuren voor hoogbouw en architectuur, bruggen, industrie en pretparkattracties. Denk maar aan de hoge witte luifel boven het Theaterplein in Antwerpen, de Hasseltse Trixxo Arena, of het station van Rotterdam. Maar ook waterachtbaan Pulsar in Walibi, de duurste attractie in België, en De Vliegende Hollander in de Efteling komen uit Hamont-Achel.
‘Je kunt een brug uittekenen op de computer, maar pas toen ik het atelier voor het eerst bezocht, besefte ik hoe groot de schaal is waarop we werken. Zo’n brug past niet eens helemaal in de hal. Ik kom recht van de schoolbanken en moest nog met het tekenprogramma leren werken. Maar gelukkig krijg ik de vrijheid om veel zelf uit te zoeken, en als ik vragen heb, kan ik altijd bij een collega terecht. Hier zitten een paar heel erg bekwame mensen van wie ik nog veel kan leren. Daardoor voel ik me absoluut niet op een eiland en leer ik bij op een erg constructieve manier.’
JOLANDE (34) — hoofd aankoop ‘We maken geen rechttoe-rechtaanconstructies, maar werken aan heel uiteenlopende, complexe projecten op maat van de klant. We beginnen vaak aan iets dat we nog nooit eerder gedaan hebben. Als verantwoordelijke voor de aankoop van alle materialen en diensten die nodig zijn om de staalconstructies te maken, heb ik veel contact met alle leveranciers en onderaannemers. Dat heb ik graag, ook het onderhandelen bevalt me. Ik hou wel van een uitdaging.’
VISIE ¬ 9
Cultuur. Een selectie
MUZIEK YONG YELLO AAN DE TOOG VAN CAFÉ DE GOEDE HOOP
Van 12 tot 23 oktober kun je op het Film Fest Gent weer naar jaarlijkse gewoonte genieten van topfilms in avant-première en een gezonde dosis glitter en glamour. Terwijl de beau monde van de filmwereld over de rode loper paradeert, kun je in de verschillende stadsbioscopen terecht voor vertoningen van 118 zorgvuldig geselecteerde langspeelfilms. Zo kun je er onder andere de Belgische première bijwonen van de langverwachte Ridley Scottfilm The Last Duel of je laten verrassen door La Ruche, het debuut van de Waalse filmmaker Christophe Hermans. Daarnaast kun je tijdens het festival ook talrijke kortfilms, concerten en speciale events ontdekken, en is er een speciaal programma op maat van kinderen en jongeren.
~ Nu beschikbaar op cd, vinyl en op alle streamingdiensten
Breintrein
5
6 6
2 4 6 1 3 8 2 1
1
9 1
8 9 3 6 2
7 8
3 1 2 7 5
COMEDY William Boeva
Met een lach en een traan
William Boeva trekt nog tot de lente van volgend jaar door het land met zijn nieuwe show B30VA. Hij is net dertig geworden, en daar is hij niet onverdeeld gelukkig mee. Want vanaf je dertigste ben je niet meer jong, maar ook nog niet oud. En bij een nieuwe leeftijd horen ook allemaal verwachtingen, zoals trouwen en kinderen krijgen. Maar is zijn leven al voorbij? Of moet het allemaal nog maar net beginnen? Wat het ook is, het is hoog tijd om afscheid te nemen van de oude Boeva. En dat doet de comedian tijdens een hilarische voorstelling vol zelfrelativering, zonder angst om zijn publiek een spiegel voor te houden en ruimte te laten voor oprechte ontroering. ~ www.williamboeva.be
© De Puzzelaar
10 ¬ VISIE
3.
~ www.filmfestival.be
© TOM BERTELS
Antwerpenaar Yello Staelens, alias Yong Yello, vertelt op zijn debuutplaat Marcel & het magnetisme van de goot het verhaal van Marcel, een arme stakker die worstelt met drank, drugs en de liefde. Yong Yello neemt de luisteraar in zijn mix van rap en chanson mee naar de toog van het fictieve Café De goede hoop, waar we naast Marcel nog een stel andere tragische personages leren kennen. Yello geeft daarbij een indirecte inkijk in zijn eigen jeugd, zoals in het rauwe Luchtkasteel, waarin hij het aangrijpende relaas brengt van opgroeien in een sociale woning. Dankzij de warme retrosfeer waarin de hele plaat baadt, voelt Marcel & het magnetisme van de goot nooit Sudoku zwaarmoedig aan, ondanks thema’s als sociale ongelijkheid, verslaving en overspel. Inclusief de hits Als ge slaapt, Cirkels en Waanzin.
Film Fest Gent
Hollywood aan de Leie
© YAQINE HAMZAOUI
1.
2.
We vragen het aan.
Factcheck.
FEIT OF FABEL?
Jobstudenten houden netto meer over bij volwaardige socialezekerheids bijdragen op hun loon
Karim Dibas, verantwoordelijke werkzoekendenwerking ACV
© BELGA
Waar heb ik recht op als ik zelf mijn ontslag geef?
WAAR!
Wanneer een volwaardige RSZ-bijdrage betaald wordt, houden jobstudenten netto meer over, omdat ze dan recht hebben op de werkbonus en vakantiegeld.
Toen ACV-voorzitter Marc Leemans onlangs stelde dat ook studenten baat zouden hebben om bij te dragen aan de sociale zekerheid, kwam er meteen uit verschillende hoeken kritiek. Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert reageerde onthutst op sociale media: ‘Een vakbond die ervoor pleit mensen die werken meer te belasten en netto minder te laten overhouden. Terwijl we de hoogste lasten op arbeid in Europa hebben.’ Uit onderzoek blijkt dat niet enkel de sociale zekerheid gebaat is bij het voorstel van Leemans. In tegenstelling tot
wat Lachaert beweert houden studenten zelf immers netto meer over wanneer ze meer bijdragen betalen. ‘Eigenlijk is het heel eenvoudig: je betaalt een hogere socialezekerheidsbijdrage, maar hebt recht op een werkbonus en vakantiegeld. Bovendien tellen de gewerkte dagen mee voor je pensioen later. Je krijgt zo meer loon terug dan je eerst afgeeft’, klinkt het bij Joke Vrijs van Jong ACV. Stel: een jobstudent werkt in de zomervakantie één maand voltijds en daarna nog twee losse dagen aan hetzelfde loon. Hij krijgt daarvoor
hetzelfde maandloon als een arbeider, namelijk 1 960,66 euro bruto. Aan het einde van zijn 24 werkdagen houdt de jobstudent in de huidige situatie met een 2,71 procent RSZ-bijdrage 2 080,94 euro over. Wanneer jobstudent en werkgever op dat loon een volwaardige RSZ-bijdrage betalen, dan houdt de student van hetzelfde brutoloon maar liefst 2 336,50 euro over. Een verschil van 255 euro. Enkel studenten die een maandloon van meer dan 2 611,78 euro bruto verdienen, maken geen aanspraak op de werkbonus, maar dat is een zeer kleine minderheid.
Zelf je baan opzeggen brengt vaak heel wat onzekerheid en vragen met zich mee. Er zijn volgens Karim Dibas zowel contractueel als voor de werkloosheidsuitkering een aantal zaken waarmee je rekening moet houden. ‘Wanneer je zelf je ontslag geeft, kan er sprake zijn van werkverlating zonder wettige reden. Let op: dat geldt ook wanneer je in onderling overleg vertrekt of onwettig afwezig bent. Wanneer je je werk verlaat zonder wettige reden, kun je het recht op een werkloosheidsuitkering verliezen voor minstens vier en maximaal 52 weken. De RVA kan dan wel beslissen om je een waarschuwing te geven, waarbij ofwel een deel, ofwel de hele sanctie, voorwaardelijk is en je je recht op een uitkering behoudt.’ ‘Let ook op wanneer je je ontslag geeft om een nieuwe baan te beginnen. Je verliest op dat moment gedurende de eerste dertien weken het recht op een uitkering. Dus pas wanneer je minstens dertien gewerkte weken kunt aantonen bij een nieuwe werkgever, heb je weer recht op een werkloosheidsuitkering.’ ‘Er zijn een aantal wettige redenen om zelf je werk op te zeggen, maar die zijn niet eenduidig beschreven. Doorgaans wordt bijvoorbeeld een grove fout van je ex-werkgever of een medische reden aanzien als een wettige reden om zelf je ontslag te geven. Maar het is altijd het best om eerst het advies in te winnen van je vakbond, voordat je je ontslag indient.’
VISIE ¬ 11
Interview. Lode Godderis en Herman Fonck over 25 jaar Welzijnswet 25 JAAR WELZIJNSWET LODE GODDERIS IS PROFESSOR ARBEIDSGENEESKUNDE AAN DE KU LEUVEN HERMAN FONCK VAN HET ACV STOND MEE AAN DE WIEG VAN DE WELZIJNSWET
Van veiligheid en gezondheid naar welzijn, maar bij 1 op de 2 controles loopt het mis ¬ Tekst Wim Troch
Lode Godderis:
‘500 000 langdurig zieken’
SS OMA © ID/TH
‘Aan preventie tegen langdurige uitval is nog veel werk. Er zijn ongeveer 500 000 langdurig zieken, mensen die langer dan een jaar afwezig zijn op het werk.’
12 ¬ VISIE
EE RT VAE GHER
¬ Foto ID/Joris Herregods
W
Herman Fonck:
‘Nauwelijks verbetering’ ‘Vooral in KMO’s zonder vakbondsafgevaardigden en voor kwetsbare groepen werknemers, zoals uitzendkrachten of personeel van onderaannemers, wordt vaak een loopje genomen met veiligheidsvoorschriften of met info over de risico’s.’
D
e Welzijnswet bestaat 25 jaar. Die wet, die er vanuit een Europese impuls kwam, moet ervoor zorgen dat iedereen in gezonde en veilige omstandigheden kan werken. Tijd voor een evaluatie met twee experts: professor Lode Godderis van de KU Leuven en Herman Fonck van het ACV.
De Welzijnswet bevat diverse zaken, gaande van voorschriften over hygiëne en veiligheid tot richtlijnen rond mentaal welzijn. Wat zijn de opvallendste passages in die Welzijnswet? FONCK ¬ ‘Het vernieuwendst was de aandacht voor psychosociale aspecten. De aanpak van stress en burn-out ontbrak voordien geheel in onze wetgeving. Ook de omvorming van de arbeidsgeneeskundige diensten naar multidisciplinaire preventiediensten – met veiligheidsingenieurs, psychologen of ergonomen – was een belangrijke vernieuwing.’ GODDERIS ¬ ‘Het besef groeide dat spier- en botaandoeningen, en zeker ook psychosociale en mentale problemen steeds vaker voorkwamen op het werk. Tot vandaag zien we dat mentale en musculoskeletale aandoeningen een zeer grote groep vormen in de werkgerelateerde gezondheidsklachten. De focus verschoof van veiligheid en gezondheid naar het bredere welzijn.’
Hoe evalueren jullie de Welzijnswet? GODDERIS ¬ ‘Welzijn en veiligheid wordt door werkgevers nog te vaak als een kostenpost gezien. Dat is onterecht, want investeren in preventie loont. Bedrijven kunnen de investeringen tot drie keer terugverdienen. Interna-
tionale studies leren dat bedrijven die hoog scoren op preventie, het economisch ook goed doen.’ FONCK ¬ ‘Het is positief dat er meer aandacht gaat naar preventie en naar psychosociale risico’s, maar er is nog werk aan de winkel. Als de bevoegde inspectiedienst onaangekondigde inspecties houdt, vinden ze in een op de twee gevallen zware overtredingen van de welzijnswetgeving. De regel is goed, maar wordt bar slecht nageleefd. En er is nauwelijks pakkans: er zijn maar een honderdtal inspecteurs. Dat is niet genoeg om eens in de twintig jaar alle werkplaatsen te bezoeken. Bovendien leiden de overtredingen die ze vaststellen in bitter weinig gevallen tot effectieve sancties. Rond chemische stoffen zijn er heel weinig metingen op de arbeidsplaats. En wat betreft kankerverwekkende stoffen loopt de Belgisch en Europese wetgeving ver achter op de praktijk. Ook mag meer aandacht gaan naar de veiligheid en welzijn in kleine ondernemingen, voor kwetsbare werknemers, zoals uitzendkrachten en personeel bij onderaannemers.’ GODDERIS ¬ ‘Er is inderdaad een groot onderscheid tussen plekken waar een Comité voor preventie en bescherming op het werk is, en waar er geen is. In bedrijven waar veiligheid en gezondheid als prioriteit nummer één benoemd wordt, voelen mensen zich beter. Als werknemers voelen dat er voor hen gezorgd wordt, en als mensen voelen dat ze samen met hun collega’s kunnen meewerken aan welzijn op het werk, dan brengt dat een positieve preventiedynamiek op gang. Het is een uitdaging om kleine en middelgrote bedrijven te bereiken met de preventiediensten.’
VISIE ¬ 13
Sectornieuws.
KRAPTE OP DE ARBEIDSMARKT
Waar zijn die (werk)handjes? Vacatures in overvloed, maar niemand om ze in te vullen. In verschillende sectoren een herkenbaar verhaal. Maar wat gaat er schuil achter dat eeuwige ‘gezocht: m/v/x’? ¬ Tekst Nils De Neubourg ¬ Foto ID/Benoit De Freine
D
e gevraagde arbeidskrachten zijn gewoon niet geboren’, verklaart Sandra Lamote de vele openstaande vacatures in de hout- en stofferingsector. Als secretaris bij ACV bouw - industrie & energie (ACVBIE) volgt zij enkele West-Vlaamse bedrijven in die sector. ‘Het klinkt misschien wat banaal, maar het is wel zo.’ Geen verrassing voor Maarten Gerard, expert bij de studiedienst van het ACV. ‘Het is niet zo dat er te weinig mensen willen werken. Veel van onze arbeidskrachten hebben
eenvoudigweg al een baan. Dat noemen we kwantitatieve arbeidskrapte. Onze werkloosheid ligt momenteel heel laag en dat is op zich een goede zaak. Alleen werkzoekenden motiveren om aan het werk te gaan zal de krapte niet oplossen, want er zijn nauwelijks werkzoekenden.’
Halve oplossingen De toestand zoals in de houten stofferingsector is voor heel veel sectoren herkenbaar. ‘De komende drie jaar zijn er 2 500 nieuwe havenarbeiders nodig’, schetst Kurt Callaerts,
secretaris bij ACV-Transcom, de situatie in de havensector. Ook daar smeken werkgevers om extra handen. Wanhopig worden er andere creatieve oplossingen gezocht. Lamote: ‘Bedrijven schakelen bijvoorbeeld gespecialiseerde uitzendkantoren in om in andere landen werkkrachten binnen te halen’. Maar dat is wel een halve oplossing, waarschuwt ze. ‘Dat zijn tijdelijke contracten.’ Zijn werkgevers misschien te kieskeurig? ‘In de haven kun je aan de slag zonder speciale kennis. Voor vormingen zijn
De wegenbouwsector is bekend voor het zware werk en de lage lonen. ‘Logisch dat vacatures niet ingevuld raken.’
14 ¬ VISIE
er de opleidingscentra’, zegt Callaerts. In andere sectoren wordt er wel geselecteerd op voorgaande kennis of ervaring. ‘Textielopleidingen zijn massaal verdwenen op school, en waar het nog bestaat verloor het de sexiness, zegt Evi Van der Bracht, secretaris bij ACV-CSC METEA in de textielsector. ‘Een opleiding tot wever duurt tot vier jaar. Dat los je dus niet op met een korte opleiding. Vandaar ook het grote tekort in onze sector.’ Dat is een ander soort tekort: de kwalitatieve krapte.
Geproefd ‘Ten slotte zijn er ook nog de arbeidsvoorwaarden die een sector of specifieke baan onaantrekkelijk maken’, besluit Gerard de oorzaken van arbeidskrapte. ‘Zo zijn er bijvoorbeeld de werkuren en het loon in de horeca. Tijdens de coronasluiting hebben we het horecapersoneel gevraagd om zich om te scholen of tijdelijk op zoek te gaan naar een andere baan.’ Alleen, een aanzienlijk deel van de horecawerknemers schijnt niet terug te keren naar de oude baan. ‘Ze hebben tijdens de coronaperiode geproefd van ander werk en arbeidsvoorwaarden. Zij vragen zich nu af waarom ze zouden terugkeren naar hun oude baan terwijl ze een draaglijkere 9-to5-job hebben.’ Slechte werkomstandigheden spelen zeker een rol, zegt ook Linda Hertoghs. Zij volgt voor ACVBIE de wegenbouwsector op. ‘Weinigen zien het als een prestigieuze baan, het is heel zwaar werk en de lonen zijn niet in verhouding. Bovendien rijden die arbeiders het hele land rond, maar worden ze nog niet eens betaald voor de tijd die ze onderweg zijn. Logisch dat vacatures niet ingevuld raken.’
Jouw regio. Provincie Antwerpen
Werelddag verzet tegen armoede
Maak het mee! in en rond Cultuurcentrum Mechelen
Geknipt presenteert een Mechelse
zondag 17
namiddag vol cultuur voor iedereen. Maak het mee en geef een signaal tegen
oktober
armoede en sociale uitsluiting in onze samenleving!
12.30 u.
geniaal' en meer!
Cultuurcentrum Mechelen, Minderbroedersgang 5 Deelnemen is gratis, maar reserveer via cultuurcentrum.mechelen.be voor
13 + 13.30 u.
Armeense poëzie
13.40 u.
Workshop Arabische kalligrafie en Armeense dans
de activiteiten met een * . Meer weten? Kijk op
facebook.com/gekniptmechelen.
14.30 u.
Geknipt is een armoedecollectief van sociale en culturele partners
16 u.
16.30 u.
uit de Mechelse regio.
Laura Vroom en Mira
17.15 u.
Geknipt neemt het woord! Koor voor mensen die niet noodzakelijk kunnen zingen * Hapjes door 'Vrienden van Palestina' V.U. Avansa regio Mechelen vzw /Lut Discart - Adegemstraat 79, 2800 Mechelen
Met de steun van Stad Mechelen.
Theater Par Hasard (met Bryssinck): A pair of socks *
Ontdek er ook activiteiten op andere locaties! (Circus Ronaldo/Rabot)
Bar, sportbox, infostand UiTpas, expo 'Het nieuwe
zondag 17 oktober vanaf 12.30 u.
LEZING 12 OKTOBER
Op tocht met ACV provincie Antwerpen naar een beter Vlaams beleid in 2030 Hoe kan Vlaanderen er beter uitzien in 2030? Dat is de vraag die het Vlaams ACV aan zijn leden stelt. Iedereen mag voorstellen doen. Deze ideeën vormen de basis voor het congres van het Vlaams ACV in maart volgend jaar, waar de ACV-standpunten en klemtonen voor de volgende jaren worden bepaald. Democratische besluitvor ming zit in het DNA van het ACV, en op de hoogdag van onze syndicale beweging gaat het verbond provincie Antwerpen net dat stapje verder. De opdracht was dui delijk; vind zoveel mogelijk leden die hun ideeën willen delen over wat er vandaag de dag goed/minder goed loopt in Vlaanderen en waar een vakbond moet op inzetten.
Alle ideeën worden verza meld op het digitaal platform optocht2030.be. ACV provincie Antwerpen heeft daarom een digitale gespreksavond georganiseerd waar leden hun mening konden geven. Met een hon derdtal leden werd er heel de avond stevig gedebatteerd en hieruit kwamen uiteindelijk 46 voorstellen uit de bus die meegenomen kunnen wor den naar het congres. Maar hier bleef het niet bij. De zonepropagandisten zijn in deze moeilijke tijden ook de straat op getrokken. De projectgroep Talent in zicht heeft wandeldates ge organiseerd met anderstalige
nieuwkomers. ACV provincie Antwerpen zet ook sterk in op een aantal thema’s zoals het thema mobiliteit. Zo heeft de werkgroep mobiliteit een avond georganiseerd, waar experten hun licht hebben laten schijnen over het mobiliteitsplan dat in Vlaanderen wordt uitgerold. Dit is slechts een greep uit het aanbod van de acties die het ACV provincie Antwer pen georganiseerd heeft; de jongeren, mensen met een armoedeproblematiek en ver schillende belangengroepen hebben allemaal hun inbreng kunnen doen. Nu is het wachten op welke ideeën het Vlaams congres overleven.
~ Meer informatie over het Vlaamse ACV-congres: www.hetacv.be/vrc-congres-optocht 2030
“Vlaanderen wil van een aanbodgestuurde naar een vraaggestuurde dienstverlening van het openbaar vervoer gaan. Als ACV willen wij erop toezien dat het woon- werkverkeer zo optimaal mogelijk verloopt. Het congres is een ideaal moment om de neuzen binnen het ACV in dezelfde richting te krijgen.” Dimitris Bousoulas – Zonepropagandist Metropool
‘Racisme schaadt de gezondheid’, 12 oktober In deze lezing – gebaseerd op haar boek ‘Racisme: over wonden en veerkracht’ – legt politicologe Naima Charkaoui uit hoe racisme de gezondheid en de ontwikkeling schaadt van de mensen die erdoor getroffen worden. Ze geeft ook handvat ten om de veerkracht en weer baarheid van de slachtoffers te versterken. Met die wegwijzers kunnen niet alleen mensen die zelf getroffen worden door racisme aan de slag, maar ook mensen in hun omgeving (ou ders, vrienden …) en professio nals. Dinsdag 12 oktober 19.30 uur, Antwerpen. ~ Meer info en inschrijven via cm.be/un-lock
FILMVOORSTELLING 14 OKTOBER
‘Wit is ook een kleur’ Documentairemaakster Sunny Bergman wilde weten waar om veel witte mensen zich verongelijkt voelen of zelfs boos worden als het over racisme en witte privileges gaat. Ze maakte er de documentaire ‘Wit is ook een kleur’ over. Donderdag 14 oktober, 19.30 uur, Antwerpen ~ Meer info en inschrijven via cm.be/un-lock
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel
die dit mee tot een goed einde hebben gebracht.’ Zijn collega Dimitri coördineerde in Leuven op het terrein de vele agenten. ‘Wij stonden in voor de finishzone, het Ladeuzeplein, het Hooverplein, de fanzone en de VIP-zone. We hebben enorm veel toegangscontroles gedaan. Er proberen altijd mensen met een smoes binnen te raken. ‘Ik ben mijn pasje kwijt.’ Toen een Nederlander op het podium stond, kwam een vrouw aangestormd: ‘Ik ben zijn mama! Ik wil door!’ Maar zo’n moeder staat niet gewoon in het publiek hé.’ © Flanders2021
Achter de schermen van het WK Wielrennen Vorige week vond in onze regio het WK Wielrennen plaats. Achter de schermen werkten vele honderden mensen mee. We spraken met enkelen van hen. Hendrik werkt op de reinigingsdienst van Stad Leuven. ‘Vanaf half juli moesten we het parcours continu proper houden, steeds opnieuw. In de week voor het WK hebben we alles tot in de puntjes gereinigd, en tijdens het WK werkten we in shiften: van 4 uur ’s ochtends tot 14 uur in de namiddag, en van 14 uur tot 12 uur ’s nachts. De teams met de veegmachines begonnen ’s ochtends om 4 uur het volledige parcours te vegen. De andere mannen pikten met vuilzak en nijper het zwerfvuil op. En het is nog niet voorbij, we doen nog een hele week de nakuis. Maandagochtend hebben we het WK-dorp op het Ladeuzeplein opgeruimd. Daar was precies een bom ontploft.’ We hebben er echt alles aan gedaan om Leuven zo proper
mogelijk te houden. Dat dat gelukt is, daar zijn we als werkmannen fier op. De collega’s hebben zich 200% gegeven.’ Dietrich is brandweerman. ‘Onze kapitein is een jaar bezig geweest met de voorbereiding. Alles was goed georganiseerd. We hadden een lijst met straatnamen, met de uitleg hoe we die konden bereiken en welke dienst we eventueel moesten contacteren. De post Leuven was tijdens het WK extra bemand, en in Kessel-Lo stonden een brandweerwagen en pompwagen klaar.’ Zelf bemande Dietrich de seinkamer. ‘Er waren beduidend meer incidenten dan anders, maar bijna geen enkel was WK-gerelateerd. Behalve iemand die in een boom was
gekropen om de koers beter te kunnen zien en eruit gevallen was. We hebben geen oproepen moeten weigeren. Voor de chauffeurs was het soms wel stresserend, als ze door die massa volk op het parcours heen moesten.’ Jelle (G4S) was verantwoordelijk voor de planning van de bewakingsagenten in Knokke, Antwerpen, Brugge en Leuven. ‘Op piekdagen werden er 150 agenten ingezet. We zijn maanden bezig geweest met de voorbereiding en het zoeken naar zoveel agenten.’ ‘Zo’n WK is uniek. Het was een prachtige ervaring, maar ik ben blij dat het gedaan is. Het was heel heavy. Het waren enorme lange en zware dagen en nachten. Ik ben fier op alle bewakingsagenten en collega’s
De massa volk die in Leuven geweest is, dat is zot he. Ik ben nog steeds onder de indruk. De samenwerking was fenomenaal. Dat ik heb mogen meewerken om zo’n groot event in goede banen te leiden, geeft kippenvel. Ik ben heel moe, maar de fierheid overheerst: we did it!’ Leuvens burgemeester Mohamed Ridouani: ‘We hebben het WK twee jaar voorbereid, met honderden medewerkers. Dat gaat bijvoorbeeld over het parcours uittekenen, de veiligheid, crowdmanagement, de mobiliteitsplannen om de toestroom van bezoekers te organiseren, de inkleding van de stad, de netheid van de stad, de communicatie… Dankzij die goede voorbereiding verliepen de WK-dagen zelf vlekkeloos. Zowat de hele stadsorganisatie was betrokken, met een ongelooflijke inzet en enthousiasme om er een groots feest van te maken voor zowel de Leuvenaars als de bezoekers. Aan alle medewerkers: bedankt! Zonder de inzet van zoveel mensen zou het WK niet zo’n succes geweest zijn.’
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Limburg VACATURE
Medewerker ACV-contactcentrum (m/v/x) Wil jij het eerste aanspreekpunt voor de ACV-leden zijn? Vind jij het een uitdaging om via een kwaliteitsvolle dienstverlening voor werknemersbelangen op te komen? ACV Limburg is op zoek naar 4 medewerkers voor zijn contactcentrum (m/v/x). Lees alles over deze vacature op onze website. Je hebt tot en met 15 oktober 2021 om ons te overtuigen om jou uit te nodigen voor een persoonlijk gesprek. ~ Je vindt de volledige jobomschrijving en contactmogelijkheden terug op www.hetacv. be/het-acv/vacatures/medewerker-contactcentrum.
Op 15 oktober 2021 gaat voorzitter Jean Vranken van ACV Limburg met SWT en geeft hij de fakkel door aan Joke Man.
Als wij het niet doen, wie dan nog wel? ¬ Tekst en foto Vicky Jans Midden oktober geeft Jean Vranken de fakkel door. Tien jaar lang voorzitter zijn van de grootste vakbond in Limburg: wat doet dat met een mens? We blikken terug op een bewogen decennium.
van) mensen tegen elkaar worden uitgespeeld. We zouden beter tijd en energie steken in het zoeken naar oplossingen dan bewust op vooroordelen en angsten in te spelen.’
Welke maatschappelijke evolutie boezemt je angst in?
Wat wil je kwijt aan je opvolger?
JEAN ¬ ‘De toenemende polarisatie. Steeds meer thema’s in onze samenleving worden op de spits gedreven in een wij-zij patstelling. Dit vaak nog aangezwengeld door fake news. Het is verbazingwekkend hoe weinig mensen de moeite doen om uitspraken en beweringen te checken op hun waarheidsgehalte. Het is dan ook beangstigend hoe steeds maar weer (groepen
JEAN ¬ ‘De vakbond is en blijft een tegenmacht. Dat klinkt misschien ouderwets en passé maar zo is het en zo moet het ook blijven. Wij zijn er niet om in hypes mee te gaan en het grote geld achterna te lopen. Daarmee maak je je niet populair maar het is wel belangrijk om verder te kijken dan je neus lang is en om het algemeen maatschappelijk belang in het oog te houden. Mijn boodschap aan
Joke Man is dan ook om te blijven geloven in onze zaak. Wij geloven in een solidaire maatschappij waar mensen die pech hebben niet aan de kant worden geschoven en worden afgeschreven. Wij geloven erin dat mensen hulp moeten krijgen wanneer het mis loopt en niet verder in de put geduwd worden door maatregelen die geschreven zijn op maat van degenen die het al goed hebben. Het is niet eenvoudig om een dergelijke boodschap uit te dragen en te verdedigen in een ik-maatschappij maar als wij het niet doen, wie dan nog wel?’ ~ Lees het volledig interview met Jean Vranken op www.acv-limburg.be.
WEBINAR
Zelfstandige worden? Speelde je al eens met de gedachte om zelfstandige (in bijberoep) te worden? Je eigen baas zijn, klinkt best wel tof! Maar hoe begin je eraan? Volg gratis het webinar van ACV innovatief op dinsdag 12 oktober 2021 om 09.30u. In dit webinar wordt in anderhalf uur de verschillende stappen, de regelgeving en de voorwaarden om zelfstandige te worden uit de doeken gedaan. Schrijf je in via onze website. Na inschrijving ontvang je een e-mail met daarin de link om deel te nemen aan deze online infosessie via je pc, laptop, tablet of smartphone. ~ http://activiteiten.acv-limburg.be
VISIE ¬ 15
Jouw regio. Oost-Vlaanderen
Kies verstandig op het einde van je loopbaan ¬ Tekst Joke Vermeersch ¬ Foto’s James Arthur
Ik heb op mijn zestigste een interessante vaste job gevonden!
Door een landingsbaan kan ik de overgang van werk naar pensioen geleidelijk aan doen
¬ SONJA WEEMAES (60), SINT-NIKLAAS
¬ LUC VAN DER GOTEN (59), TEMSE
Sonja, Hoe verliep je loopbaan tot nu? ‘Ik heb jaren als meewerkende echtgenote gewerkt in de bloemenzaak van mijn echtgenoot. Terug in België na een buitenlands avontuur, besliste ik om een eigen carrière uit te bouwen. Ik ging solliciteren en deed verschillende interimjobs. Ik heb vijf jaar vast gewerkt als personal assistent. Ik kreeg mijn ontslag toen de zaakvoerder met pensioen ging.’
Waarom volgde je een online ACV-info over eindeloopbaan? ‘Ik zou 60 worden. Ik werkte via een interimkantoor in een bloemenwinkel. Dat werd fysiek zwaar: mijn handen en voeten deden vaak pijn. Ik had ook het gevoel dat ik meer in mijn mars had dan ik in dat werk kwijt kon. Ik ben ziek geworden. Dat was een katalysator voor mij om te stoppen met zwaar werk. Na mijn ziekteperiode ging ik werk zoeken. Omdat ik op zoek was naar informatie volgde ik ACV-webinars, onder meer die over eindeloopbaan over SWT en (vervroegd) pensioen.’
Wat leerde je uit de ACV-webinar? ‘Ik zag in dat ik door mijn hobbelig parcours nooit aan 45 jaar volledige loopbaan zou komen en dus nooit een volledig pensioen zou krijgen. De jaren die ik als meewerkende echtgenoot heb gewerkt, tellen niet mee in de berekening. Ik heb hard gewerkt en voor mijn kinderen gezorgd en toch heb ik slechts recht op een pensioen van 700 euro.’
Welke stappen heb je daarna ondernomen? ‘Na de webinar maakte ik een afspraak met een ACV-loopbaanadviseur. Hij zei me dat mijn pensioen nog met 60 euro kan stijgen, als ik nog zes jaar voltijds werk tot mijn rustpensioen met een brutoloon van minstens 4 000 euro. Mijn conclusie was dat ik vooral een job moest zoeken die ik graag doe. Ik help mijn man al 30 jaar met de boekhouding en wou dan ook verder gaan in deze richting. Ik volg nu tot februari met toestemming van de VDAB een voltijdse opleiding tot medewerker boekhoudkantoor. Intussen begon ik te solliciteren. Met resultaat! Vorige week kreeg ik bericht dat ik ben aangenomen als management assistent in een boekhoudkantoor, met een vast contract.‘
Luc,
Waarom volgde je een ACV-webinar over de eindeloopbaan? ‘Ik werk in een familiezaak. Ik was net geopereerd aan mijn knie toen ik bericht kreeg dat ik met vervroegd pensioen kon gaan op 60 jaar. Ik zat met heel wat vragen: Wanneer mag ik stoppen met werken, waar heb ik recht op, welk inkomen zal ik dan hebben? Het is niet eenvoudig om aan die informatie te geraken. Daarom volgde ik de ACV-webinar over de landingsbaan en de eindeloopbaan. Na afloop wist ik wat de mogelijkheden waren om minder te werken of om te stoppen met werken. Ik maakte
een afspraak met het ACV. Ik kreeg goed advies. Ze hebben mij ook heel goed geholpen met de aanvraag van een 4/5de landingsbaan en mijn RVA-premie geregeld. Dit jaar ben ik overgestapt naar een halftijdse landingsbaan.’
Hoe ervaar je het om in een landingsbaan te zitten? ‘Ik kan op 62 jaar met 45 jaar loopbaan in rustpensioen gaan. Ik wou niet van de ene op de andere dag stoppen met werken. Door eerst in 4/5de en nu in halftijdse landingsbaan te gaan, kan ik de overgang van werken naar pensioen geleidelijk aan doen. Ik kan het zo stap voor stap loslaten. Op mijn vrije dagen vang ik mijn kleinkinderen op. Ik sport vrij veel en kan dit nu ook meer overdag doen. Mijn tuin heeft er nog nooit zo netjes bij gelegen. Ik geniet meer en door halftijds te werken, kan ik mij ook nog volledig inzetten op mijn werk.’
WEBINARS Het ACV organiseert in november online infosessies (webinars) over de landingsbaan, SWT (= vroegere brugpensioen) en (vervroegd) pensioen in de privésector. Alle ACV-leden tussen 50 en 65 jaar krijgen automatisch een uitnodiging via mail. Is je e-mailadres nog niet bekend bij het ACV? Bezorg ons je actuele e-mailadres via oost-vlaanderen@acv-csc.be.
VISIE ¬ 15
Jouw regio. West-Vlaanderen JOUW ACV-GEGEVENS
Mis geen info! Wil je altijd snel op de hoogte zijn van nieuws dat voor jou relevant is? Dan is het belangrijk dat de gegevens die het ACV over jou heeft correct zijn. Bij belangrijke wijzigingen in je sector, kan de vakbond je dan b.v. heel snel via e-mail op de hoogte houden. Of je krijgt een sms’je als het ACV je syndicale premie stort, of je bijdrage daalt als je voor een langere periode niet aan de slag kan (wegens ziekte b.v.) …
Laat het weten!
Fietsen tegen wind, bergop, op kasseien t.o.v. een speed pedelec. Zo symboliseerde ACV West-Vlaanderen de loononderhandelingen met de huidige wet.
ACV WEST-VLAANDEREN IN ACTIE VOOR EERLIJK LOONOVERLEG
Beste cijfers, toch amper loonmarge? ¬ Tekst en foto Jeroen Pollet Vorige week bracht een delegatie van het West-Vlaamse ACV een bezoek aan CD&V-voorzitter Joachim Coens. De vakbond wil met deze en volgende acties blijvend protesteren tegen de loonnormwet. ‘De wet is oneerlijk en contraproductief’, klinkt het.
loosheid, een recordaantal vacatures, gemiddeld de laagste lonen van Vlaanderen, en toch zouden de lonen amper 0,4% kunnen stijgen. Bedrijven die hun werknemers willen belonen, moeten daardoor op zoek naar alternatieve verloning. Waar zit de logica?’
Sinds 1996 voorziet de loonnormwet dat we onze lonen vergelijken met deze in de buurlanden. In 2017 werd die wet verstrengd. Volgens het ACV is de vergelijking met de buurlanden niet correct.
Foute thermometer
Cijferkampioen zonder beloning West-Vlaams ACV-voorzitter Wim David: ‘De marge voor de laatste onderhandelingen bedroeg 0,4% terwijl het in tal van sectoren heel goed gegaan is. We hebben in onze provincie de laagste werk-
De vakbond hekelt dat het feit dat Belgen harder werken niet meegerekend wordt. ‘Sinds 1996 lopen de lonen al 12% achter op de productiviteitsgroei’, zegt Wim David. Daarnaast houdt de wet geen rekening met de loonsubsidies die bedrijven ontvangen en met de taxshift van de vorige regering. ‘Samengeteld voor het jaar 2019 gaat dat over 11,2 miljard euro loonkostvermindering.’ Na de berekening wordt ook nog eens 0,5% veiligheidsmarge in
Je houdt het ACV dus het best op de hoogte als je contactgegevens, je gezinssituatie of werkgever wijzigt. Dat kan makkelijk via onderstaande contactkanalen, maar ook via ‘Mijn ACV’, waar je al je gegevens vindt en b.v. ook de stand van je dossier kan opvolgen. ~ www.mijnACV.be
mindering gebracht. Ook dat zet kwaad bloed.
Vrije onderhandelingen Het ACV wil vrij onderhandelen. ‘Daarom moet de loonnormwet herzien worden. We willen een eerlijke discussie over de vergelijking van onze lonen. We willen een indicatieve loonnorm in plaats van een maximum: als bedrijven het goed doen, moeten ze kunnen delen met de werknemers. De actie bij Joachim Coens was een startpunt. In de komende maanden gaan we bij ieder democratisch parlementslid in West-Vlaanderen langs met onze bezorgdheden over deze wet. We blijven actie voeren tot deze slechte wet weg is’, aldus Wim David. ~ Meer info: www.hetacv.be/ loonnormwet
CONTACT
ACV West-Vlaanderen Contacteer het ACV via: - afspraak (telefonisch of op kantoor): www.afspraakACV.be - www.hetacv.be/contact - 051 23 58 00 ACV-kantoren zijn enkel na afspraak toegankelijk. Een overzicht van alle contactmogelijkheden (incl. ACV-brievenbussen) vind je via www.acv-west-vlaanderen.be.
VISIE ¬ 15
Stripmaker
Willy
Linthout
gevat in 5 woorden WEST-VLAANDEREN
Overlevingsdrang ‘Mijn zoon is overleden door zelfdoding. Ondertussen zeventien jaar geleden, maar dit blijft zwaar wegen en overschaduwt ons leven. Soms gaat het een week goed en denk ik weinig aan Sam. Andere ochtenden vraag je je af: waarom moet ik nog uit mijn bed kruipen? Het bestaan lijkt dan zinloos. Je zou die gedachten misschien niet toeschrijven aan iemand die tweehonderd grappige boekjes heeft gemaakt.’
Positief ‘Natuurlijk kan ik mij boos maken, bij onmacht, of als mensen in de steek worden gelaten. Ik ga moeilijke gesprekken niet uit de weg, maar ik laat me bewust omringen door positieve mensen. Ik hoop dat lezers kunnen lachen om mijn werk. Ik lees nu zelf De avonturen van Tom Poes van Marten Toonder. Hij was zijn tijd ver vooruit. En zijn strips zijn uiterst gezellig.’
Observeren ‘Mijn werk is pure tragikomedie. Veel is uit het leven gegrepen. Als vlucht na Sams dood ging ik drie keer per dag op café. Ik observeer mensen. Ik schrijf liever dan ik teken. Tekenen zie ik als een ambacht, ik kan ook twee maanden zonder. Verhalen verzinnen is wel een noodzaak.’
Onzekerheid Therapeutisch ‘Jaren van de olifant, de stripreeks gebaseerd op het verhaal van mijn zoon, is voor mij therapie geweest. Ik heb het voor mezelf gemaakt, maar lezers die iemand verloren hebben, vertellen me vaak hoe herkenbaar het is voor hen. Ik ben zelf bij een therapeute geweest. Haar advies was dat we ons eigen leven moeten leiden, niet dat van een ander. Dat wil niet zeggen dat je niet naar een ander moet omkijken. Maar je moet vooral doen wat jij wil doen.’
‘Thuis was de teneur: We hebben niet veel te betekenen, het zijn wij maar, alles gaat tegenslaan. Ik heb mij moeten lostrekken van die mentaliteit. In strips zat geen toekomst en geen geld volgens mijn moeder. Ik ben een tijdje metaalbewerker geweest en afgevaardigde bij het ACV. Het heeft tot mijn 29e geduurd tot ik het lef had om volop voor het stripmaken te gaan. Daar was doorzettingsvermogen voor nodig. En Urbanus gaf mij de duw die nodig was om een eigen studio te beginnen.’
¬ Tekst An-Sofie Bessemans ¬ Beeld Willy Linthout Denk je aan zelfmoord of heb je nood aan een gesprek, dan kun je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoordlijn1813.be