Regio Limburg Vrijdag 10 november 2017
Eindelijk op weg naar sociaal Europa? De Europese regeringsleiders zetten volgende week waarschijnlijk het licht op groen voor de ondertekening van een verklaring van sociale rechten die voor de hele EU moeten gelden. Tegelijk ligt ook een voorstel op tafel om sociale dumping aan te pakken. Al is het maar de vraag of dat voldoende zal zijn om de problemen in de transport- en bouwsector echt aan te pakken. Want grote principes betekenen niets als ze geen concrete resultaten opleveren.
> p. 14-15
300 euro per maand voor jongeren met beperking
ALLES WAT JE MOET WETEN OVER EEN
nieuwe heup
GREET: ‘MET DE JUISTE ONDERSTEUNING KAN WOUT OP WEG’
Raak jij nog wijs uit je energiefactuur?
> p. 10
> p. 9
> p. 16
11 NOVEMBER IS BELGISCHE VROUWENDAG
AA Gent-speler Brecht Dejaegere boegbeeld van nieuwe campagne tegen pesten
Acht topmannen kiezen hun topvrouw
> p. 6-7
> p. 3
www.beweging.net
www.cm.be
www.acv-online.be
jaargang 73 ¬ visie nummer 20 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 24 november 2017
Regionieuws > p. 20
2
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Vluchtelingenwerk Vlaanderen wil beter inburgeringsbeleid
‘Integratie moet van twee kanten komen’ We moeten migranten dringend beter begeleiden en structurele obstakels zoals racisme en discriminatie aanpakken. Die boodschap wil Vluchtelingenwerk Vlaanderen meegeven aan de Vlaamse regering, die volgens de organisatie een gebrekkig integratiebeleid voert.
Besparingen Meer middelen vrijmaken voor begeleiding lijkt voorlopig evenwel niet aan de orde. Vorige maand raakte bekend dat er 170 banen op de helling staan bij het Agentschap Integratie en Inburgering. Onbegrijpelijk, zegt Charlotte Vandycke: ‘Omdat de asielcrisis volgens de regering achter de rug is, zou het agentschap het met minder middelen kunnen redden. Maar deze maat-
VERWOORDING
Belga
I
n tijden van radicalisering en polarisering staat de inburgering van migranten meer dan ooit hoog op de politieke agenda. Onze samenleving is door de jaren heen steeds diverser geworden. Hoe we daarmee moeten omgaan en hoe we nieuwkomers moeten ontvangen, daarover bestaat heel wat discussie. Het huidige integratiebeleid volstaat volgens Vluchtelingenwerk Vlaanderen alvast niet. ‘De regering neemt beslissingen zonder naar het middenveld te luisteren en maakt de situatie voor asielzoekers vaak nog moeilijker dan ze al is’, zegt Charlotte Vandycke, directrice van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. ‘Maar structurele problemen zoals racisme en discriminatie krijgen nauwelijks aandacht. We moeten die problemen dringend aanpakken als we nieuwkomers beter willen integreren. Integratie moet van twee kanten komen.’
Vluchtelingen schuiven in rijen aan bij Fedasil om asiel aan te vragen. Maar door de verstrenging van de procedure dreigen veel asielzoekers uitgewezen te worden.
regel illustreert het gebrek aan een duidelijke visie bij onze beleidsmakers. Ze hebben nieuwkomers een eerste integratiebad gegeven, maar er gaat veel te weinig aandacht naar het verdere inburgeringstraject. Onder meer een woning of werk vinden is vaak heel moeilijk. We moeten hen daar beter bij helpen, door bijvoorbeeld discriminatie op de private woningmarkt aan te pakken.’
Strengere asielprocedure De regering buigt zich momenteel ook over een hervorming van de Vreemdelingenwet. Om te voldoen aan Europese wetgeving zijn een aantal wetswijzigingen no-
dig, maar het middenveld werd amper betrokken bij de uitwerking ervan. ‘Het gevolg is dat er een aantal maatregelen op tafel liggen die voor sommige asielzoekers nefaste gevolgen kunnen hebben. Zo wordt
de termijn om beroep aan te tekenen tegen een uitwijzing aanzienlijk ingekort, in sommige gevallen tot amper vijf dagen. Advocaten hebben dan geen tijd om een fatsoenlijk dossier voor te bereiden, waardoor het risico op uitwijzing voor veel asielzoekers vergroot. Bovendien kunnen ze worden uitgewezen terwijl hun procedure nog loopt, en dat is in strijd met de Europese grondrechten’, zegt Charlotte Vandycke. Ook over de privacy van asielzoekers maakt Vluchtelingenwerk zich zorgen: ‘Ze worden verondersteld mee te werken aan het onderzoek naar hun aanvraag, wat logisch is. Maar de hervorming die nu op tafel ligt, verplicht hen hun gsm, laptop en andere persoonlijke gegevens ter beschikking te stellen. Dat vormt een grondige inbreuk op hun privacy en is dus onaanvaardbaar.’ De stemming over de wetswijzigingen is al een aantal keer uitgesteld. Vluchtelingenwerk Vlaanderen vraagt verder uitstel en wil dat beleidsmakers eerst de tijd nemen om te luisteren naar de bekommernissen van het middenveld. ‘De regering moet samen met het middenveld een integratiebeleid uitwerken met een duidelijke visie dat ook tegemoetkomt aan de noden van migranten.’ Jelgher Wandels
#AllemaalMensen Dit weekend rondt Noord-Zuidkoepel 11.11.11 zijn campagne #AllemaalMensen af. Met een heleboel inzamelacties roept de koepel op tot meer solidariteit met vluchtelingen en vraagt hij aan-
dacht voor de grondoorzaken van de vluchtelingencrisis. Vluchtelingenwerk Vlaanderen neemt ook deel aan de campagne.
AAN MANNEN DENKEN IS EEN GEWOONTE Quota vond ik vroeger bullshit. Want als vrouw wilde ik niet voorgetrokken worden. Dat konden we wel allemaal zelf, toch? Lekker stoer. Tot ik in mijn vorig leven voetbaljournalist werd, op de perstribune zat bij een match van de Rode Duivels, rond me keek en zag dat ik op de honderd journalisten de enige vrouw was. Er werkten toen geen vrouwen op Vlaamse voetbalredacties, er waren geen vrouwelijke commentatoren, analisten of voetbalpresentatoren. Nochtans bleek later uit cijfers dat op het WK voetbal in 2012 maar liefst 37 procent van de Vlaamse kijkers vrouw was. Er stak een storm van protest op om die niet-vertegenwoordiging. Officieel klonk het bij verschillende media ‘dat ze geen vrouwen vonden’. In de wandelgangen hoorde ik
‘we hebben er ook niet naar gezocht’. Ik verdenk niemand van slechte wil, soms is het een kwestie van een beetje luiheid. Zo begint een mens al eens rond te kijken. En dan valt het op. De meeste columnisten in de Vlaamse kranten zijn mannen, net zoals de meeste cultuurrecensenten en hoofdredacteurs. Mag het dan verwonderen dat slechts een op de vier mensen die we horen en zien in de media, vrouwelijk is? Ik verdenk niemand van slechte wil, vaak is het louter een gewoonte om aan mannen te denken, ze zijn er toch al. En we moeten ook niet heiliger zijn dan de paus. Zelfs bij beweging.net zie ik wel eens symposia, studiedagen of debatavonden met enkel of vooral mannelijke sprekers. En dan kan ik het niet laten om
te vragen hoe dat komt. Meestal heeft niemand daar echt bij stilgestaan. Ik verdenk dus niemand van slechte wil, het kan ook toeval zijn. Dus als niemand van slechte wil is, moeten we misschien toch gewoon eens wat meer aan vrouwen denken als we een mening, een spreker of een columnist nodig hebben. Daar zijn wat mij betreft nog altijd geen quota voor nodig. Trouwens, meer aan vrouwen denken, dat lijkt me nu niet zo’n verschrikkelijke gedachte, niet waar heren? Hilde Van Malderen Hoofdredacteur Visie PS: Lees ook op pag. 6-7 over topvrouwen
3
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
AA Gent-speler Brecht Dejaegere boegbeeld van nieuwe campagne tegen pesten
‘Als het op pesten aankomt, ben ik erg streng’ kaar door het vuur gaat, geraak je met je ploeg nergens.’
Als kind kregen we allemaal wel eens te maken met een gemene opmerking van een medeleerling. Maar soms loopt dat ernstig uit de hand. Ondanks talloze initiatieven is pesten nog steeds een groot probleem bij jongeren. Daarom lanceerde jongerenzender Cartoon Network samen met Awel, de hulplijn voor kinderen en jongeren, een nieuwe campagne tegen pesten onder het motto ‘wees een maatje, geen pestkop’.
Welke boodschap heb je voor kinderen die nu met pesten te maken krijgen? ‘Het is heel belangrijk om over je problemen te praten met je ouders of een leerkracht. Voor veel kinderen is dat nog steeds een moeilijke stap. Ze schamen er zich vaak voor, en dat is ook normaal want je komt daar niet graag mee naar buiten. Ik wilde bijvoorbeeld ook niet tegen mijn vader vertellen welke opmerkingen er soms over hem werden gemaakt. Bovendien loop je het risico dat je nadien nog meer gepest wordt omdat je het verteld hebt. Het is heel moeilijk om zo’n situatie goed aan te pakken. Maar toch moet je het durven te zeggen, vooraleer het volledig uit de hand loopt. In ieder geval hoop ik dat ik met deze campagne mijn steentje kan bijdragen. We zullen pesten nooit volledig kunnen stoppen, maar we moeten toch blijven proberen.’
B
oegbeeld van de campagne is AA Gent-speler Brecht Dejaegere (26). ‘Toen ik door Cartoon Network gevraagd werd om mijn schouders onder deze campagne te zetten, twijfelde ik geen seconde. Als profvoetballer heb ik een voorbeeldrol. Ik vind het niet meer dan normaal dat ik die gebruik voor het goede doel. En als jeugdtrainer is pesten een thema dat me nauw aan het hart ligt.’
Profvoetballers hebben een voorbeeldfunctie. Ik vind het mijn plicht om die te gebruiken voor een goed doel.
Keek je als kind ook op naar voetballers? ‘Enorm. Ik probeerde op alle mogelijke manieren net als zij te zijn. Ik kocht bij wijze van spreken zelfs dezelfde schoenen. Kinderen zijn als sponzen, ze nemen veel over van hun idolen. Door de jaren heen ben ik zelf gegroeid als voetballer. Doordat ik bij een bekende ploeg speel, kennen veel kinderen mij en kijken ze ook naar mij op. Ik zit dus in de ideale positie om deze campagne meer in de kijker te zetten.’
Maar het gebeurde wel met andere leerlingen op je school. ‘Ja, ook op mijn school zag je vroeger dikwijls pesterijen. Je beseft dan wel dat dat verkeerd is en je wil wel reageren, maar als kind durf je dat niet altijd. Er is namelijk steeds een risico dat je dan zelf het slachtoffer wordt. Naarmate ik ouder werd is dat wel veranderd. Nu treed ik heel streng op tegen pestkoppen.’
Joost De Bock
Kreeg je zelf ooit met pesten te maken? ‘Als zoon van een varkensboer was ik een makkelijk doelwit en kreeg ik geregeld een opmerking. Als het bijvoorbeeld ergens vies rook, zei al eens iemand Brecht, is je vader hier gepasseerd?, maar het ging nooit verder dan dat soort flauwe grappen. Dat ik een goede voetballer was, heeft er volgens mij wel wat mee te maken. De andere leerlingen vonden het leuk om met mij bevriend te zijn. Op dat vlak heb ik dus geluk gehad. Was ik geen goede voetballer geweest, dan had het misschien veel erger uitgedraaid. En sowieso moet je bij kinderen altijd voorzichtig zijn met dat soort opmerkingen. Ze nemen die al snel heel persoonlijk. Bovendien worden kinderen en jongeren steeds mondiger, waardoor pesterijen extra hard aankomen.’
Brecht Dejaegere
Als zoon van een varkensboer was ik een makkelijk doelwit voor pesters. Maar ik was een goede voetballer en dus ging het nooit verder dan flauwe grappen.
Zie je soms dat er in je jeugdploeg wordt gepest? ‘Er worden af en toe gemene opmerkingen gegeven. Ik herinner me dat ik vorig jaar een kindje aan de kant zag staan. Ik kende hem en vroeg waarom hij niet aan het voetballen was. Die jongen heeft gezegd dat ik te dik ben om te voetballen, antwoordde hij. Dat kan voor mij echt niet door de beugel. Ik riep de pestkop bij mij en confronteerde hem ermee. Ik reageerde hard en zei dat als hij niet eerlijk was, ik het zou zeggen tegen zijn ouders en hij nooit meer in onze ploeg zou mogen spelen. Dat kwam hard binnen, want ik zag in zijn ogen dat hij bang was. Maar zo leert hij wel dat hij dat nooit meer mag doen. Uiteindelijk gaven ze elkaar de hand en gingen ze verder sjotten.’ Je bent een strenge trainer. ‘Als het op pesten aankomt wel, ja. Bovendien heb ik mijn spelers ook duidelijk gemaakt dat niet alleen ik het gezicht ben van de campagne, maar zij ook. Zij komen
ook voor in het promofilmpje, iedereen kan zien dat ze deel uitmaken van een antipestcampagne. En dat deed wel een belletje rinkelen. Het gezicht zijn van een campagne maar zelf pesten gaat niet samen, en dat beseffen ze nu.’ De campagne zet in op vriendschap en teamwork. Ik kan me voorstellen dat dat in een voetbalploeg ontzettend belangrijk is. ‘Klopt. Dat is zo bij AA Gent en bij mijn jeugdploeg. Ik wil aan mijn spelers duidelijk maken dat we het moeten hebben van het collectief, en dat niemand beter of slechter is dan een ander. Ik moedig hen aan om positief met elkaar om te gaan en elkaar te motiveren. In een voetbalploeg is het belangrijk dat iedereen aan hetzelfde zeel trekt, zeker als het moeilijk gaat. We hebben met AA Gent net een moeilijke periode achter de rug en er is nu ook een nieuwe trainer. Het komt er dan op aan geen verdeeldheid te zaaien. Want je mag nog zoveel je best willen doen, als je niet voor el-
Je ploeg tekende ook de petitie #cleanekleren van Wereldsolidariteit, je zet je in voor Kom op tegen Kanker. Waarom vind je het zo belangrijk om je maatschappelijk te engageren? ‘Dat is mijn karakter. En het heeft ook te maken met opvoeding. Had je mijn broer geïnterviewd, hij had je net hetzelfde verteld. We hebben dat sociale engagement namelijk van thuis uit meegekregen. Ik heb het geluk dat ik goed kan voetballen en dat ik daar ver mee geraakt ben. Profvoetballer zijn is een zware maar fantastische job. En we hebben ook een voorbeeldfunctie. Ik vind het mijn plicht om die te gebruiken voor een goed doel. Daarom train ik ook een jeugdploeg. Ze hebben me daarvoor gevraagd, en ik heb met alle plezier ingestemd. Die kinderen vinden het de max om getraind te worden door iemand waar ze naar opkijken, en ik krijg daar van hen heel veel voor terug.’ Jelgher Wandels Meer informatie over de campagne en tips om te leren omgaan met pesten vind je op buddy.cartoonnetwork.nl
4
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Tips voor duurzaam reizen Droom je tijdens de herfstbuien al over je vakantie van volgend jaar? Wie volop de reisbrochures doorbladert of online bestemmingen opzoekt, staat best even stil bij de duurzaamheid van die reisplannen. Duurzaam toerisme zit in de lift, maar wat is het precies en hoe reis je duurzaam?
‘Groene Sleutel/Green Key’ en ‘Green Globe’ wijzen erop dat de accommodatie milieuvriendelijk beheerd wordt. Slaap liever in kleinere familiehotels. Je kan ook zoeken naar ‘community based tourism’: initiatieven en accommodatie waarbij de lokale bevolking nauw betrokken is. Of denk eens aan agrotoerisme, logeren op een boerderij. VERBRUIK Haal ook op locatie ongebruikte elektronische toestellen uit het stopcontact. Wees zuinig met water: hergebruik je handdoeken als je in een hotel slaapt en neem korte douches. Neem je afval mee als je een natuurwandeling doet of ergens kampeert.
I
Mens en planeet Duurzaam toerisme wil ervoor zorgen dat die enorme industrie zo weinig mogelijk schade toebrengt aan mens en planeet, en dat de juiste mensen genieten van de opbrengsten. Volgens de Verenigde Naties kan toerisme een hefboom zijn tegen armoede, maar dan moet de toeristische sector zorgen voor duurzame groei waar iedereen bij wint. Hij moet jobs creëren voor de meest kwetsbaren, culturele waarden, diversiteit en erfgoed beschermen en zo efficiënt mogelijk omspringen met natuurlijke bronnen om het milieu te beschermen.
Tips Milieuwetenschapper Peter Tom Jones vindt dat echt duurzaam reizen (nog) niet bestaat. Volgens hem moeten we vooral ‘minder vaak, minder ver, trager en langer reizen’. Wil je als toerist toch rekening houden met mens en milieu, dan kan je met een aantal dingen rekening houden.
Franklin Heijnen
n 2015 reisden meer dan 1,1 miljard toeristen naar het buitenland. De UNWTO, de Wereldorganisatie voor Toerisme van de Verenigde Naties, schat dat in 2030 meer dan 1,8 miljard mensen in het buitenland op reis zullen gaan. En nog eens vijf à zes miljard mensen reizen binnen de eigen landsgrenzen. De toeristische sector is vandaag wereldwijd de derde grootste industrie en goed voor een op de elf jobs. En vijf procent van de wereldwijde koolstofuitstoot is te wijten aan het toerisme. Om duurzaam te reizen kan je op je bestemming bijvoorbeeld kiezen voor de fiets om je te verplaatsen. We groeperen enkele tips in de vier V’s: verplaatsing, verblijf, verbruik en vertier/ verteer. VERPLAATSING Kies niet noodzakelijk voor verre bestemmingen. In eigen land valt veel te beleven en te ontdekken, en je hoeft er geen vervuilend vliegtuig voor in te stappen. Misschien kan je ook makkelijk met de trein op je bestemming komen? En heb je voor de verplaatsingen op je vakantiebestemming al aan het openbaar vervoer, de fiets of een (elektrische) deelauto gedacht? Reis je toch met de wagen of het vliegtuig, dan kunnen gespecialiseerde organisaties (zoals www.CO2logic.be en www.treesforall.nl) berekenen hoeveel je moet betalen om je uitstoot te com-
penseren. Dat bedrag investeren ze dan in duurzame energie of herbebossing. VERBLIJF Zoek een logeerplek met ecologische initiatieven. Verschillende ecolabels helpen je daarbij. Keurmerken zoals
VERTIER/VERTEER Heb respect voor de plaatselijke normen en waarden en leer de regio kennen voor je vertrekt. Eet lokaal geproduceerd voedsel. Je ontdekt de plaatselijke keuken en je steunt er de lokale economie mee. Beknibbel niet op de kleine uitgaven ter plaatse: betaal een lokale gids, geef een fooi aan het kamermeisje, koop souvenirs bij de makers zelf. Zo komt je geld bij de juiste mensen terecht. Amélie Janssens Meer tips vind je op www.sustainabletourism.net.
Studiedag voor organisatoren en reisbegeleiders Niet alleen de toeristen zelf spelen een rol in duurzaam toerisme. Veel hangt ook af van het aanbod. Daarom organiseren Wereldsolidariteit en Pasar op 18 november een studiedag voor organisatoren en reisbegeleiders. De experts van Via Via Tourism Academy en Karavaan zullen voorbeelden geven van sociale en duurzame toeristische initiatieven. Meer informatie en inschrijven (tot maandag 13 november om 10 uur) via katrien.liebaut@wsm.be
100 jaar Slag om Passendale Een van de tips rond duurzaam reizen is ‘zoek het niet te ver’. In de Westhoek herdenken ze vandaag (10 november) het einde van de Derde Slag om Ieper, ofwel de Slag om Passendale, precies honderd jaar geleden. Nog tot eind dit jaar vind je in die streek tentoonstellingen en ontdekkingsroutes. Op 31 juli 1917 zetten de Britten het offensief in om de Duitse troepen de finale genadestoot toe te brengen. Dat opzet mislukte grandioos: de geallieerden boekten maar 8 kilometer terreinwinst en in totaal vielen er aan beide zijden meer dan 450 000 slachtoffers.
Meer info: www.flandersfields.be/1917
Flickr – Jasha
De Slag om Passendale is de meest bloedige slag uit de Eerste Wereldoorlog en geldt als internationaal symbool voor oorlogsgeweld in zijn meest gruwelijke vorm. De Britten spreken over ‘Passion Dale’, of dal van het lijden. Een stille getuige hiervan is het Tyne Cot Cemetery in Zonnebeke, waar ruim 12 000 soldaten begraven liggen en waar op de muur de namen van bijna 35 000 vermiste soldaten staan gegrift. (LG) Op het Tyne Cot Cemetery in Zonnebeke liggen ruim 12 000 soldaten begraven.
5
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Ouderenvereniging OKRA Peulis bouwt aan zorgzame buurt
Beter een goede buurt, dan een verre vriend Bij wie oud en hulpbehoevend wordt, loert het sociaal isolement al vlug om de hoek. Een sterk buurtnetwerk kan er dan voor zorgen dat mensen betrokken blijven bij het leven in hun dorp of stad. In Peulis nemen de ouderen zelf het voortouw.
H
Lokaal dienstencentrum ‘Sinds januari organiseren wij dit eetmoment, en dat elke derde woensdag van de maand’, vertellen OKRA-vrijwilligers Mathieu Martens, Rosa Van Loock en Danny Van Gestel. ‘Al van in het begin is het een groot succes. Samen kunnen eten is voor veel mensen erg belangrijk. Dat is zeker zo wanneer je alleen woont of minder mobiel bent. Er is ook altijd iemand van het lokaal dienstencentrum aanwezig om mensen te helpen met hun vragen. Wie wil kan na de lunch meedoen aan onze wekelijkse kaarten bingonamiddag.’ OKRA is een van de vele verenigingen in Peulis die leven in de brouwerij brengen. Dat is ook nodig, want het sociaal weefsel is er vandaag minder hecht. ‘Vroeger waren er hier bakkers, beenhouwers, winkels en wel 17 cafés’, weet Rosa. ‘Maar die zijn grotendeels verdwenen. Ook het aantal kerkgangers is verminderd. Daardoor zijn er minder gelegenheden om elkaar tegen te komen.’ ‘De verenigingen blijven gelukkig hun rol in ontmoeting spelen’, vult Mathieu aan. ‘Toch stellen we bij OKRA vast dat sommige mensen afhaken en niet meer naar onze activiteiten komen. Vaak is dat omdat hun gezondheid erop achteruitgaat. Daarom vragen wij ons af of wij niet meer kunnen doen om hen te betrekken?’
‘Zilver aan Zet’ Uit de dubbele bekommernis om het sociale leven in hun gehucht en de kwetsbare ouderen, stapte OKRA Peulis in het Ceraproject ‘Zilver aan Zet’. Daardoor krijgt de ouderenvereniging gedurende drie jaar financiële middelen om werk te maken van een zorgzame buurt. ‘De maandelijkse lunch is ons eerste initiatief’, zegt Danny. ‘En het blijkt een goede manier te zijn om mensen bijeen te brengen. Vanuit die ontmoeting kunnen we andere activiteiten organiseren.’ ‘De deelnemers waarderen
OKRA
et is een gezellige drukte in het parochiecentrum van Peulis, een deelgemeente van Putte nabij Mechelen. Ruim vijftig senioren schuiven aan tafel voor de maandelijkse lunch, een initiatief van OKRA Peulis en het lokaal dienstencentrum. Op het menu staan deze keer aspergesoep, stoofvlees met frietjes en als toetje is er vanillepudding. Dat alles voor de democratische prijs van 7 euro. Wie recht heeft op het sociaal tarief betaalt 4,50 euro. Elke woensdagnamiddag organiseert OKRA Peulis een kaart- en bingonamiddag in het parochiecentrum. Zo brengt de ouderenvereniging leven in de brouwerij. dat de lunch plaatsvindt in het eigen gehucht’, vertelt Rosa. ‘Dat doen zij liever dan gaan eten in het lokaal dienstencentrum in Putte. Dat ligt 5 kilometer verderop en is moeilijk bereikbaar met de bus.’ OKRA Peulis ging onlangs rond de tafel zitten met de gemeente, verenigingen, scholen en de voetbalclub. ‘Wij bruisen van de ideeën voor een zorgzame buurt, maar we kunnen niet alles alleen doen’, zegt Mathieu. ‘Gelukkig is er veel interesse bij andere lokale spelers voor een zorgzaam Peulis. Zo zal het woonzorgcentrum onze riksja stallen en onderhouden. Dat is een elektrische fiets voor drie personen
waarmee we fietstochten kunnen doen met minder mobiele ouderen. De voetbalclub biedt zijn terrein aan voor wandelvoetbal. De kwb, Landelijke Gilden, Samana en KVLV helpen bij de logistiek van onze activiteiten. Samen met de scholen willen we kinderen leren over dementie. Bovendien werkt de zorg in twee richtingen. Ouderen die een aardig mondje Frans spreken, willen graag de taal oefenen met leerlingen.’
Helpende handen gezocht Vele handen maken licht werk, dus wordt er volop naar vrijwilligers gezocht. ‘We houden de drempel bewust laag en vragen
of mensen zich 1 uur per maand willen inzetten’, zegt Danny. ‘Hoe meer helpende handen, hoe meer initiatieven wij op poten kunnen zetten. Het is bovendien ook belangrijk om voor continuïteit te zorgen, want na twee jaar eindigt het project Zilver aan Zet en dus ook onze financiering. Wij hopen dat de gemeente middelen zal voorzien opdat de maandelijkse lunch kan blijven doorgaan. En uiteraard zullen wij de vrijwilligers blijven leveren om te bouwen aan een zorgzaam Peulis.’ Leen Grevendonck
Twee op de drie ouderen wil zich inzetten in buurtnetwerk Een buurtnetwerk zoals dat van Peulis is vandaag nog eerder uitzondering dan regel. Maar als het in hun buurt zou bestaan, willen heel wat 60-plussers zich ervoor inzetten als vrijwilliger. Wat kunnen zij alvast opsteken van een jaar ‘Zorgzaam Peulis’? Een buurtnetwerk is een netwerk waarin bewoners mekaar vrijwillig ondersteunen, bijvoorbeeld door boodschappen te doen voor een oudere die slecht te been is of een kop koffie te gaan drinken bij iemand die vaak alleen thuis is. Uit een bevraging door de Koning Boudewijnstichting bij 2 000 Belgische 60-plussers (die niet zorgbe-
hoevend zijn) blijkt dat daar veel interesse voor is. Zestig procent van de ondervraagden zou een actieve rol willen spelen in zo’n buurtnetwerk. Een op de tien zou zelfs een besturende rol willen opnemen. Alleen kennen weinigen zo’n netwerk in hun buurt, waardoor maar vier procent in eentje meedraait. ‘Hopelijk inspireert het project van OKRA Peulis mensen om zelf een buurtnetwerk op te richten’, zegt Griet Malfroid van OKRA. ‘Daarvoor hoef je niet te wachten totdat je gemeente het initiatief neemt. Zelf organiseren kan ook en is vaak de beste manier om de samenleving, of in dit geval je buurt, in beweging te zetten. Doordat Zorgzaam Peulis een burgerinitiatief is, is er een breed
draagvlak en een gelijkwaardig partnerschap met de gemeente.’ ‘De kracht van OKRA Peulis is dat de ouderen zelf aan zet zijn’, vindt Inez Buyck. Zij is senior onderzoeker bij LUCAS, het centrum voor zorgonderzoek en consultancy aan de KU Leuven, en begeleidt het project ‘Zilver aan Zet’. ‘Dat is tegelijk ook een zwakte, want vrijwilligers kunnen uitvallen. Daarom is het belangrijk om samen te werken met andere lokale actoren. Zo zorg je ervoor dat de werking bestendigt. Wat Zorgzaam Peulis ook leert, is dat je met een eenvoudige activiteit zoals samen tafelen veel mensen aanspreekt. Een activiteit hoeft niet vernieuwend te zijn om succesvol te zijn.’
6
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
r e b m e v 11 no lgische is Be endag vrouw
Bekende mannen kiezen hun topvrouw Op zaterdag 11 november vieren wij voor de 46ste keer nationale Vrouwendag. Daarom vroegen we acht mannen uit heel uiteenlopende sectoren om hun topvrouw te nomineren. Iemand die voor hen een verschil maakte, de bakens verzet in haar veld of maatschappelijk iets losmaakt, en misschien nog te vaak over het hoofd wordt gezien.
Toxicoloog en professor Jan Tytgat ID / J o r is H
‘Vera Rogiers ontwierp onderzoeksmethoden die dierenproeven vervangen’
er
James Ar
thur
re
go
Regisseur Fien T roch Filmmaker Adil El Arbi
‘Fien Troch scoort met haar nieuwste film Home zowel nationaal als internationaal. Ze won niet voor niets de Ensor voor beste film en beste regisseur tijdens de Vlaamse filmprijzen. Ook in Venetië won ze de Zilveren Leeuw voor beste regie. Home toont hoe complex de relatie tussen volwassenen en pubers kan zijn. Fien is in mijn ogen de beste regisseur van België en ze was mijn docente tijdens mijn schooljaren, dus ik ken haar goed. Ze heeft een zeer inspirerende persoonlijkheid en een enorm sterke visie op film. Go Fien!’
‘Dr. Rogiers is een collega, een expert in de cosmeticatoxicologie die zich sinds jaren bijzonder inspant om het aantal experimenten op proefdieren terug te dringen. Ze won eerder dit jaar een prestigieuze internationale carrièreprijs omdat ze alternatieve onderzoeksmethoden ontwierp om dierenproeven te vervangen. Met in vitrotoxicologie kunnen onderzoekers cosmetica testen op levende cellen die je in proefbuisjes kweekt. Ik ken haar ook als iemand die onbaatzuchtig en onverdroten haar werk en haar studenten een zeer warm hart toedraagt. Ze verzet de bakens binnen haar domein.’
ID / Bart Dew aele
Rogiers (VUB) Toxicologe en Professor Vera
VRT
Comedian Michael Van Peel
‘Toen Julie Webster bij NASA begon, was ze de enige vrouwelijke ingenieur’ ‘Julie Webster is de flight director van Cassini, de onbemande ruimtesonde die op miljarden kilometers van hier langs Venus, Mars, Jupiter en Saturnus heeft gevlogen, en zo ongelofelijk veel data heeft verzameld (ontdekte onder andere oceanen op de maan Enceladus, red.). NASA heeft hem in september laten crashen, omdat na 20 jaar in de ruimte de brandstof op was. Julie Webster leidde het project de laatste acht jaar en was ook diegene die de sonde ooit tussen de ringen van Saturnus gevlogen heeft. Zeg nu nog een keer dat vrouwen niet
kunnen parkeren! Ze heeft nog op andere manieren de barrières doorbroken: toen ze bij NASA begon in 1987 was ze de enige vrouwelijke ingenieur. Nu is de verdeling in het navigatieteam fiftyfifty en telt het management zelfs meer vrouwen dan mannen. Webster heeft op een heel natuurlijke manier geholpen om dat glazen plafond te doorbreken. Ze is een autoriteit, die dan toch een traantje moest wegpinken toen ze afscheid nam van haar levenswerk. Prachtig.’
Ingenieur Julie Webster
Belga
VRT
‘Voor mij is Fien Troch de beste regisseur van België’
ds
7
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Schrijver Herman Brusselmans VRT
Journalist Rudi Vranckx
‘De kijker weet dat hij Martine Tanghe kan vertrouwen’ ‘Zij is een van de leading lady’s van de VRT. Iemand die haar job zo goed doet – elke dag, al bijna 40 jaar – dat het een evidentie lijkt te zijn, maar dat is het niet. Zeker niet vandaag in een medialandschap dat lijdt onder fake news en waar elke dag wel een nieuw stormpje opsteekt. Daar heeft Martine altijd buiten, of eerder boven, gestaan. Ze is ongelofelijk secuur, zowel in het correct weergeven van informatie als in haar taal. Zij legt de lat gewoon heel hoog en je weet als kijker dat je op haar kan vertrouwen. Ook de manier waarop Martine werk en persoonlijke zaken, zelfs tegenslag, kan scheiden van elkaar, vind ik een inspiratie.’
Belga
Schrijfster Lionel Shriver
Nieuwslezeres Martine Tanghe VRT
‘Lionel Shriver is een Amerikaanse schrijfster wiens bekendste boek Let’s Talk About Kevin verfilmd werd. Ze heette Margaret Ann, maar nam in haar jeugd een mannennaam aan, Lionel. Omdat ze een punt wilde maken: dat vrouwen evengoed kunnen schrijven en journalistiek bedrijven als mannen. Ze is de beste schrijfster van dit moment, en dat bewijst ze weer met haar nieuwste boek, The Mandibles. Uitgangspunt is: het is 2029, het geld is nu echt op, de almachtige dollar is niets meer waard.’ ‘Ze is ook geëngageerd, schrijft journalistieke stukken over gezondheidszorg, bijvoorbeeld, en is zeer grappig. Ze doet je nadenken over de staat van de maatschappij, zonder dat je er te zeer met je neus op wordt gedrukt.’
VRT
‘Lionel Shriver is geëngageerd en grappig’
Zanger Will Tura ‘Ik heb al heel vaak gezien hoe muziek mensen echt gelukkig kan maken, hoe ze na het verlies van een dierbare troost vinden wanneer ze een concert bijwonen, hoe het soms alle verschillen doet vergeten en mensen bij elkaar brengt. Je kan als zanger niet alle ellende uit de wereld helpen, maar sommige artiesten zijn geboren om mensen een onvergetelijk moment te bezorgen. En Natalia is zo iemand. Ik heb dit jaar samen met haar een duet gezongen tijdens mijn concert in de AB, en daar is me
alweer opgevallen wat een rasartieste zij is. Hoe zij zich op een podium volledig smijt, en dat met een muzikale genialiteit die ik zelden gezien heb … Maar bovenal voel je haar intensiteit. Het leven is niet altijd gemakkelijk geweest voor haar, verlies en verdriet hebben ook haar pad al gekruist. Maar haar positivisme is gebleven en heeft haar gesterkt om nog meer dan ooit alles te geven om haar publiek een onvergetelijk moment te bezorgen. En dat maakt dat ik Natalia naast een topartieste vooral ook een heel mooi mens vind.’
Zangeres Natali a
VR T
VRT
‘Natalia is vooral een heel mooi mens’
er
re
go
ds
‘Jeannine Leduc is de moeder van de wet op euthanasie en palliatieve zorg’ ‘Dit jaar bestaat de wet op euthanasie en palliatieve zorg 15 jaar. Jeannine Leduc was senator, en eigenlijk is zij de moeder van die wet. Zij heeft er in 1999 het initiatief voor genomen en heeft keihard gewerkt om alle coalitiepartners op één lijn te krijgen. Drie jaar later was de wet al gestemd. Een ongelofelijke prestatie in een moeilijk politiek landschap, en haar impact wordt soms vergeten. Haar motivatie was dat ze haar broer in gruwelijke omstandigheden heeft zien sterven aan een hersentumor. Toen heeft zij gezegd: we hebben een wet nodig die dit kan vermijden. Zij bouwde bruggen: de breuklijn tussen de voor- en de tegenstander is niet zozeer ideologisch, zei zij, maar bestaat tussen mensen die ervaringsdeskundigen zijn en geen ervaringsdeskundigen zijn. Je kan theoretisch tegen het idee van euthanasie zijn, maar als je persoonlijk bent geconfronteerd Ere-senator Jeannine Leduc met ondraaglijk lijden, valt dat veelal weg.’
Beweging.net-voorzitter Peter Wouters
‘ Zuster Jeanne Devos maakt mensen sterker’
Belga
ID / J o r is H
Oncoloog Wim Distelmans
‘Niets is onmogelijk als we het samen doen. Zuster Jeanne Devos stichtte in India een vakbond voor huisbedienden, die een wereld van verschil maakte voor die grote groep die er voordien volledig alleen voor stond. Jeanne Devos verpersoonlijkt de missie van onze beweging: ze overstijgt het persoonlijke en maakt er een structuurkwestie van, ze verzamelt mensen, maakt hen sterker en zorgt voor een podium waarop de vraagstukken aangepakt kunnen worden. In India zelf en binnen de Internationale Arbeids Organisatie (IAO) bouwt ze aan duurzame oplossingen in een complex land. Vandaag zorgt ze voor het voortbestaan van haar project door kaders op te leiden en de organisatie zelfstandig te maken. Een voorbeeld.’ Zuster Jeanne Devos
8
¬ post
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
VACATURE M/V
UW GEDACHT
CM zoekt
Dure raadpleging
Mijn echtgenote raadpleegde een oorspecialist. Hij rekende daarvoor 50 euro aan. Mijn vrouw kreeg 23,75 euro terugbetaald. Uit de informatie van CM blijkt dat het afgesproken tarief voor de raadpleging veel lager is. Wij moesten meer dan de helft van het bedrag uit eigen zak betalen. Dat is veel geld voor mensen met een laag inkomen.
- Business analist - Projectleider logistiek - Stafmedewerker Kazou webontwikkeling & communicatie
ììì 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
Geconventioneerde artsen hebben het akkoord met de ziekenfondsen aanvaard en moeten de afgesproken tarieven respecteren. Niet-geconventioneerde artsen hebben dat akkoord niet aanvaard en mogen inderdaad meer aanrekenen. Op de CM-website kunt u vooraf nagaan of de arts van uw keuze wel, niet of gedeeltelijk geconventioneerd is.
Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek
- Kennisbeheerder
Eenpersoonskamer
Vier vijfde – onbepaalde duur – Schaarbeek
Ik ben aangesloten bij het CM-Hospitaalplan. Begin dit jaar koos ik voor een eenpersoonskamer. Met de terugbetaling tot 100 procent ereloonsupplementen is de rekening niet volledig betaald. Want de tijd dat de ziekenhuizen dit procent toepasten, is lang voorbij. Zeker in Brabant en Antwerpen. Daardoor kan de ziekenhuisrekening in een eenpersoonskamer voor de patiënt hoog oplopen. Zelfs met een hospitalisatieverzekering.
Meer info over deze en andere vacatures op www.cmjobs.be.
ììì $UPDQG 9DQ GHQ %UDQGH
Onder druk van onder andere CM zijn de ereloonsupplementen in kamers voor twee of meer personen afgeschaft. CM ijvert ervoor om de ereloonsupplementen in eenpersoonskamers in het kader van een nieuwe ziekenhuisfinanciering op dezelfde wijze af te schaffen.
Attest kwijt
Afgelopen september ging ik bij de tandarts langs voor controle. Ik betaalde de consultatie en kreeg van hem een briefje voor terugbetaling van het ziekenfonds. Maar dat vind ik niet meer. Moet ik de raadpleging nu volledig zelf betalen? ììì 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
Ben je een getuigschrift voor verstrekte hulp kwijt, dan kun je daarvan een duplicaat vragen aan de zorgverlener. Hij moet daarop wel vermelden dat het een duplicaat is. Als je dit bezorgt aan je ziekenfonds, krijg je een verklaring te ondertekenen. Je ziekenfonds gaat eerst na of de prestatie al werd terugbetaald. Is dat niet het geval, dan ontvang je de vergoeding.
Dure geneesmiddelen
De uroloog schreef me het geneesmiddel Combodart® voor. Voor 90 capsules moet ik 93 euro uit eigen zak betalen. Ik krijg daar geen terugbetaling voor. Ik vraag mij af waarom? Ik neem dit geneesmiddel om een vergrote prostaat te verkleinen. Zo kan ik een eventuele operatie vermijden. ììì 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH
De minister van sociale zaken heeft op advies van de Commissie Terugbetaling Geneesmiddelen (CTG) beslist om Combodart® niet terug te betalen. Door de prijs die de geneesmiddelenproducent ervoor aanrekende, waren de kosten voor de samenleving te hoog in verhouding tot de voordelen voor de patiënt. Dat geldt trouwens voor alle geneesmiddelen die worden gebruikt bij een goedaardige prostaatvergroting.
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD
Info en reservaties:
: 078 156 100 contactcenter@vayamundo.be www.vayamundo.be
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.
Vayamundo Houffalize
Feeërieke kerstmarkten
1. Ooft; 2. deel van een jas; 3. pukkel; 4. werkelijk; 5. waaghals; 6. licht breekbaar; 7. aardappelgerecht; 8. jaargetijde; 9. inwendig orgaan; 10. snoer; 11. porren; 12. snit; 13. vrucht; 14. vis.
1 W C
I
2
B
E A V E N R
3
K O G R E A V N
4
K
L I
L
A E
I
5 R K S R O E H S L
6
B
7
T S A M L O T O
8
K
9
K V
L
E O E N D F E A T O O P L
L O E A D
10 T N U R G IJ N E 11 L
Supergezellige midweek met busuitstap naar de kerstmarken van Aken en Trier. Niet te missen! MIDWEEK KERSTMARKTEN
M
R N A G B E
Verblijf van 4 tot 8/12 of van 11 tot 15/12/17 | Prijs per persoon Halfpension
+12 jaar
extra nacht
€ 330
€ 50
Daar wordt aan de deur geklopt
I
N A N H A
13 S P E A T B E
L
14 B M O E T E
N
L
© De Puzzelaar
PRIORIJ CORSENDONK in Oud-Turnhout
Van woensdag 27/12/2017 tot vrijdag 29/12/2017 welkomstdrankje, 2 overnachtingen inclusief uitgebreid ontbijtbuffet 2x heerlijk 3-gangendiner, exclusief dranken Diverse animatie: Fakkeltocht, vuurkorf met schnaps, rondleiding over de geschiedenis van het voormalig klooster, wensballon oplaten, winterwandeling doorheen de Prijs per volwassene: € 139,50 E: info.priorij@corsendonkhotels.com | T: + 32 (0) 14 46 28 00
Verras de kinderen met een magisch weekend! Oostende: 24/11 g 26/11/17 Vanaf € 135 p.p., HP Houffalize: 01/12 g 03/12/17 Vanaf € 150 p.p., H.P.
A B A R E S N
12 D E
Vier Kerst Met Corsendonk Hotels en Clubs
CORSENDONK SOL CRESS in Spa
3 clubs 1 happiness! Ontdek ons volledig aanbod en alle voordelen op www.vayamundo.be
Van vrijdag 15/12/2017 tot zondag 19/12/2017 Welkomstdrankje, verblijf in half pension Leuke daguitstap op zaterdag + bezoek aan de kerstmarkt van Durbuy (2016) Prijzen 2017: Per volwassene: € 133,Kind 6-14: € 73,- / Kind 2-5: € 60, E: info.solcress@corsendonksolcress.com | T: + 32 (0) 87 77 23 53
corsendonkhotels.com
Het citaat is van Mark Twain: “Van een goed compliment kan ik twee maanden leven“.
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Leven met een heupprothese
Als je het op je heupen krijgt
Wat zijn de symptomen van heupproblemen? Rudy Nuyts: ‘Een typische klacht is pijn in de lies. Die pijn kan uitstralen naar de knie. Soms hebben mensen alleen pijn aan de knie terwijl het probleem bij de heup ligt. Ook rugpijn is vaak verbonden met heupproblemen door ouderdom. In het beginstadium heb je moeite om recht te komen uit bed of uit een stoel. De eerste stappen voelen wat stijf en pijnlijk aan, je kunt minder ver wandelen, of je hebt last om je kousen en schoenen aan te trekken.’ Kun je heupproblemen voorkomen? ‘De klachten worden veroorzaakt door artrose, de slijtage van het kraakbeen in het heupgewricht. Daaraan kun je preventief niets doen. Het overkomt je gewoon. Je heup verslijt ook niet sneller als je beweegt en sport. Al heb je dan natuurlijk meer kans op een sportongeval.
Er is wel een genetische factor: artrose in de knie en de heup komt in bepaalde families meer voor.’ Is een prothese onvermijdelijk als je artrose in de heup hebt? ‘Nee, in eerste instantie is een operatie niet noodzakelijk. We proberen een operatie zo lang mogelijk uit te stellen en eerst de artrose te verlichten door de activiteiten aan te passen. Dan vermijd je zware inspanningen. Blijf wel bewegen, want rust roest. Een kinesist kan je helpen met oefeningen. Heb je overgewicht? Door te vermageren verminder je de druk op de heup. Daarnaast is er medicatie die de pijn verzacht. Met gelinspuitingen trachten we het slijtageproces tegen te gaan. Al deze maatregelen vormen de conservatieve behandeling, omdat we de natuurlijke heup willen behouden.’ Wanneer ga je wel over tot een heupprothese? ‘Als de conservatieve behandeling onvoldoende werkt. Verder hangt het af van je eigen doelstellingen en je gevoel van comfort. Een tachtiger die weinig beweegt, is met de conservatieve behandeling al goed geholpen. Een sportieve zestiger voelt zich sneller belemmerd. De hedendaagse zestiger kijkt anders naar het leven dan twintig jaar geleden. Als je toen artrose kreeg, ging je achter de stoof door het raam zitten kijken. Nu willen patiënten blijven lopen, zwemmen en fietsen. Ze vragen sneller om een nieuwe heup.’
Hoe lang moet je revalideren na een operatie? ‘Als je vandaag wordt geopereerd, start je morgen met de eerste kiné-oefeningen. Je mag meteen op het gewricht steunen. De meeste patiënten verlaten het ziekenhuis na vier dagen. Daarna krijg je verder kinesitherapie. Na zes weken ben je weer goed op de been. Zwaar fysiek werk, bijvoorbeeld aan een productieband, zal nog niet mogelijk zijn, maar gewoon administratief werk wel.’ Hoe lang gaat een heupprothese mee? ‘De klassieke prothese gaat volgens voorzichtige schattingen 15 jaar mee. Maar uit een CM-studie blijkt dat 74 procent van de prothesen zelfs na 24 jaar nog op hun plaats zitten. De zwakke schakel is het gewrichtskoppel, waarvan een deel uit plastic bestaat. Het plastic verslijt op den duur, en kleine, losgekomen deeltjes kunnen ontstekingen veroorzaken. In de loop der jaren is de kwaliteit van het plastic sterk verbeterd. Maar bij jongere, actieve patiënten gebruiken we steeds meer een prothese met een gewrichtskoppel uit keramiek. Dit materiaal is duurder, maar het verslijt minder. We vermoeden dat de levensduur van zo’n prothese gevoelig zal verlengen.’ Is er nazorg nodig? ‘Er kan altijd iets misgaan met een heupprothese, ook al heb je geen klachten.
Daarom vragen we patiënten regelmatig op controle. Om de zoveel tijd gaan we na of de prothese nog goed werkt en of er slijtage of ontstekingen zijn. Soms heeft een patiënt klachten, maar verbijt hij die uit schrik voor een nieuwe operatie. Ook daarom is het nodig dat we de patiënten goed opvolgen.’
We proberen een operatie zo lang mogelijk uit te stellen en de artrose te verlichten. Dokter Rudy Nuyts
Kun je met een heupprothese opnieuw gaan sporten? ‘Wandelen, fietsen, golfen … dat lukt zeker nog. Maar ik ga nooit beloven dat een patiënt weer zal skiën of een marathon lopen. Ik ga het daarentegen ook niet afraden. Wil je nog intensief sporten? Probeer het, bouw rustig op, en kijk naar de signalen die komen uit de heup. Voel je je stram en stijf of heb je pijn? Krabbel dan terug. Maar iemand die geen hinder ondervindt, hoef je niet tegen te houden.’ Bram Dehouck
Terugbetaling van een heupprothese Als CM-lid krijg je een extra tegemoetkoming voor gewrichtsprothesen. De eerste 200 euro betaal je zelf, de rest van het bedrag legt CM bij met een maximum van 750 euro per hospitalisatie. Met CM-Hospitaalplan kun je je bijkomend verzekeren tegen hospitalisatiekosten. www.cm.be/medisch-materiaal
DE VOORZET
Empathie is positief, maar het zou bijzonder vermoeiend zijn om op elk moment van de dag met iedereen empathisch te zijn. Dat is de stelling van Ignaas Devisch. En toch zijn we onvoorwaardelijk solidair met elkaar. Dat heeft alles te maken met de sterkte van de sociale zekerheid zoals we die vandaag kennen. Wij kunnen niet persoonlijk meeleven met iedereen die uitvalt door ziekte. Maar wij willen
niet dat een zieke - ook al kennen we hem of haar niet - zonder inkomen valt. Daarom leggen wij samen geld opzij om een ziekte-uitkering te garanderen. Het is onmogelijk om ons de situatie aan te trekken van iedereen die zijn werk verliest, maar we verwachten wel dat hij kan terugvallen op een werkloosheidsuitkering. Het klinkt op het eerste gezicht vreemd, maar solidariteit vraag ook een zekere dosis onverschilligheid. Op die manier wordt een boek met de titel Het empathisch teveel een warm pleidooi voor onze sociale zekerheid. We mogen toch geloven dat naast filosofen ook beleidsmakers voluit die kaart zullen trekken? Luc Van Gorp, Voorzitter CM
CMziekenfonds
een zware tegenslag geconfronteerd. Het is onmogelijk om met iedereen persoonlijk mee te leven. Binnen enkele weken loopt Vlaanderen opnieuw storm voor de Warmste Week van Studio Brussel. Ondertussen zijn er al meer dan 1 000 goede doelen waar je acties voor kunt ondernemen. We zullen er mogelijk één of enkele uitkiezen. Maar niemand zal alle goede doelen steunen.
CMziekenfonds
Stefan Dewickere
DE GRENZEN VAN MEDELEVEN Het is niet mijn gewoonte om op deze plaats een boek te bespreken, maar voor het meest recente werk van filosoof Ignaas Devisch maak ik graag een uitzondering. Omdat de stelling die hij in het boek verdedigt, uitdagend is. Kunnen we te empathisch zijn? Ik vermoed dat er niet veel mensen spontaan ‘ja’ zullen antwoorden. Ignaas Devisch wel. Hij koppelt er meteen een pleidooi aan voor een zekere mate van onverschilligheid. Stel je voor dat je beste vriend je morgen vertelt dat hij kanker heeft. Ga je dan met hem meeleven? Hoogstwaarschijnlijk wel. Het is niet voor niets je beste vriend. Maar stel dat het om de vriend van je beste vriend gaat? Of om een vriend van die vriend? Voel je het spanningsveld? Vroeg of laat wordt iedereen in zijn leven met
Thomas Legrève
De tijd dat je met een heupprothese een rustig leven moest leiden, is al lang voorbij. ‘We plaatsen een derde van de prothesen bij mensen jonger dan 55 jaar’, zegt dokter Rudy Nuyts, kliniekhoofd orthopedie van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. ‘Zij wensen dezelfde kwaliteit van leven als voorheen. Al beloof ik nooit dat iemand nog een marathon zal lopen.’
10
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Budget voor jongeren met beperking
‘Met de juiste ondersteuning kan Wout Sinds september kunnen jongeren tot en met 25 jaar met een beperking in aanmerking komen voor een basisondersteuningsbudget. Greet Wijckmans (52), mama van Wout (20), ging ermee aan de slag en startte een eigen project op: Wijzersterk. ‘Hiermee geven we Wout een volwaardige plaats in de samenleving.’
300 euro per maand Omdat Wout recht heeft op verhoogde kinderbijslag van 12 punten of meer, krijgt hij sinds september het basisondersteuningsbudget van CM-Zorgkas, die de Vlaamse sociale bescherming uitvoert. Het bedrag van 300 euro per maand is bedoeld voor mensen met een erkende handicap die een ondersteuningsnood hebben. ‘CM Zorgkas nam contact op met ons. Aangezien er geen aanvraag nodig is voor het basisondersteuningsbudget, moesten we zelf niets doen’, legt Greet uit. ‘Het is een financieel duwtje in de rug, om met iets meer ademruimte extra zorg te voorzien voor Wout.’
Stefan Dewickere
O
p het veld van KSK Wavria in Onze Lieve Vrouw Waver is een spannende voetbalwedstrijd aan de gang. Een van de spelers knalt de bal loeihard in het doel. Zijn ploeggenoten juichen, ook Wout. Wout is zot van sport. Hij speelt voetbal, badminton en doet aan gymnastiek. In zijn geval gaat het om G-sport, sport voor personen met een beperking. ‘G-sport is de ideale manier voor Wout om sociale vaardigheden te leren’, zegt mama Greet. ‘Net zoals bij gewone sport. Wout heeft een bepaalde autismespectrumstoornis, maar tijdens een wedstrijd heeft hij dezelfde emoties als iemand anders. En geloof me, hij wil net zo graag winnen.’
Greet Wijckmans: ‘Zorgen voor een kind met een beperking is in elke levensfase een zoektocht.’` ‘Voor ouders is het moeilijk om altijd toezicht te voorzien. Ik ben zelfs van job veranderd, in het onderwijs gestapt, om er tijdens de vakanties te kunnen zijn voor Wout. We kunnen hem niet lang alleen laten. Onze andere kinderen willen we ook niet verplichten om telkens oppas te zijn. Zij moeten de vrijheid hebben om zichzelf te kunnen ontwikkelen.’
Ouderproject Ouders mogen kiezen hoe ze die 300 euro per maand spenderen. Ze hoeven daarvoor bij niemand verantwoording af te leggen. Sommigen zullen er dagopvang, persoonlijke begeleiding of thuishulp mee betalen om op die manier de lasten te verlichten.
Greet ging constructief aan de slag met de som. Samen met enkele andere ouders uit de buurt gebruikte ze het geld om een deel van een nieuw project te financieren: Wijzersterk vzw. ‘Als onze kinderen de schoolbanken verlaten, zitten ze plots thuis in sociaal isolement. De ouders moeten dan constant toezicht verzorgen. Maar er zijn lange wachttijden voor het grotere persoonsvolgend budget. Ik ken er verschillenden die zich genoodzaakt zagen om hun job op te zeggen. Daarom zochten we samen naar een structurele oplossing.’ Via Wijzersterk kunnen de schoolverlaters enkele afgebakende jobs uitvoeren in de buurt: in de serres van een restaurant, groenwerk op en rond het voetbalveld en
op woensdagmiddag in de cafetaria van KSK Wavria. Wie er een cola bestelt, betaalt eerst aan Matthias. Hij geeft een kaartje waarop een glas cola staat afgebeeld door aan Jan, een jongen met een beperking die in Wijzersterk is gestapt. Hij schenkt op zijn beurt de cola voor je in. ‘Matthias is de professionele begeleider die de jongeren bijstaat’, zegt Greet. ‘Samen met hem hebben we het systeem van de kaartjes uitgedacht. Op die manier is Jan zijn job duidelijk afgelijnd en weet hij exact wat hij moet doen.’
Zoektocht ‘Wout zit momenteel nog op school, maar soms, op schoolvrije dagen, werkt hij ook mee. Die jongeren vinden het leuk om een
HUISDOKTER
HELPT LICHAAMSBEWEGING OM SPATADERS TEGEN TE GAAN? van je bloed bemoeilijkt en zetten je aders uit. Wie krijgt spataders? Wat zijn spataders?
Spataders zijn bloedvaten in je benen die duidelijk zichtbaar zijn, blauw worden, verdikken en wat kronkelig verlopen. Meestal komen spataders voor in de oppervlakkige aders, zelden in de diepere aders. Het belangrijkste symptoom is een moe gevoel in de benen, dat soms gepaard gaat met pijn en jeuk. Meestal zijn spataders ongevaarlijk. Wel kan het een vervelend en een esthetisch probleem zijn. Waarom krijg je spataders?
Als je bloed vanuit je benen terug naar je hart vloeit, komt er extra druk in je aders. Je bloed moet namelijk tegen de zwaartekracht instromen. Dat lukt enkel dankzij terugslagklepjes, waarmee de aders die je bloed transporteren uitgerust zijn. Als die klepjes niet optimaal functioneren, wordt het terugvloeien
Spataders komen voor bij ongeveer een op de vier personen. Het komt vaker voor naarmate je ouder wordt, bij vrouwen, bij grote mensen en bij mensen met overgewicht. De voornaamste oorzaak van spataders is erfelijkheid. Zwangere vrouwen met erfelijke aanleg lopen een extra verhoogd risico: onder invloed van hormonen zetten hun aders uit. Als je tijdens je werk langdurig rechtstaat en weinig beweegt, dan verhoogt ook het risico op spataders. Arbeiders, leerkrachten, verpleegkundigen, kappers en winkelpersoneel behoren tot de risicogroep.
Overtollige kilo’s vormen een extra belasting op je bloedvaten. Combineer lichaamsbeweging met gezonde, gevarieerde vezelrijke voeding. Tot slot wordt aangeraden om te stoppen met roken. Wanneer ga je wel naar de huisarts?
Wat kun je zelf tegen spataders doen?
Spataders hoeven meestal niet behandeld te worden. Raadpleeg wel je arts wanneer je hinderlijke klachten hebt, vaak last hebt van zware of gezwollen benen of huidafwijkingen. Bij een open beenwonde of symptomen van een trombose (zoals zwelling en warmte in een been of roodblauwe verkleuring), raadpleeg je meteen je huisarts.
Om spataders tegen te gaan, heb je voldoende lichaamsbeweging nodig. Je hoeft hiervoor niet intensief te sporten: regelmatig de trap nemen kan het risico al laten afnemen.
Michiel Callens preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter
Stefan Dewickere
Wie spataders heeft, vindt dat vaak niet mooi. Hoe kun je voorkomen dat je er last van krijgt?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
job te hebben. Ze betekenen iets voor anderen. En de toog van Wavria is op woensdag gewoon Jan zijn toog geworden.’ Greet weet nog niet hoe ze het zal aanpakken als Wout straks van school gaat, maar dankzij het basisondersteuningsbudget en Wijzersterk is er een begin. ‘Met de juiste ondersteuning kan Wout op weg. Zorgen voor een kind met een beperking is een continue zoektocht, in elke levensfase opnieuw. Ik hoop dat hij zelfstandiger kan worden, maar hem loslaten zal ik nooit kunnen. Dat kun je niet als ouder van een kind met een beperking.’ Michiel Verplancke www.cm.be/ basisondersteuningsbudget
Van geboorte tot overlijden
Een dag in het leven van de CM-consulent De hoeksteen van elk CM-kantoor zijn de consulenten. Of het nu om een kleine wijziging gaat, of om je persoonlijkste problemen, ze zoeken altijd de juiste oplossing voor jou. Visie liep een dagje mee in het spoor van Yolanda Wouters (40), consulente in Gent.
O
p de muur achter de consulenten in het Lieven Bauwensgebouw in Gent hangen enkele briefjes. ‘Dat zijn kleine bedankingen van mensen die we hebben kunnen helpen’, zegt Yolanda. ‘Het doet deugd als we iets kunnen betekenen voor mensen. Zeker als ze dat dan ook laten merken.’
Het is een zoon
Bijdrage Vlaamse sociale bescherming Het basisondersteuningsbudget maakt deel uit van de Vlaamse sociale bescherming en wordt uitgevoerd door CM-Zorgkas. Vanaf het jaar waarin je 26 wordt, betaal je elk jaar verplicht 50 euro aan de zorgkas. Wie op 1 januari van het jaar ervoor recht had op de verhoogde tegemoetkoming betaalt 25 euro. Betaal je de bijdrage niet, dan riskeer je een boete. Vergeet je bijdrage dus niet te storten voor het einde van het jaar. Woon je in Brussel, dan kun je ervoor kiezen om je aan te sluiten bij CM-Zorgkas. Het is niet verplicht. www.cm.be/zorgkas
?!
Yolanda’s eerste bezoeker is een oudere man. Hij komt nogal aarzelend binnen. ‘Mijn vrouw is overleden’, begint hij. ‘Jullie hebben geld op haar rekening gestort, maar dat is dus niet meer nodig.’ Yolanda betuigt haar medeleven en verwerkt de overlijdensakte. In het dossier van de man past ze het rekeningnummer aan, zodat de tegemoetkomingen niet meer op een gezamenlijke rekening, maar op zijn persoonlijke rekening gestort worden. De volgende man glundert van trots. Hij komt een geboorte aangeven. Het is een zoon. Geboorte en overlijden liggen hier nauwelijks een halfuur uit elkaar. Terwijl Yolanda de aangifte verwerkt, vertelt ze de man in detail wat ze precies aan het doen is. Dat doet ze bij al haar leden. Zo kunnen ze haar altijd onderbreken om een vraag te stellen en behouden ze de controle.
Samenwerking Vlak daarna komt een vrouw binnen met een kinderwagen. Ze is zes maanden geleden bevallen en wil graag haar ziekenhuis-
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Lieven Van Assche
op weg’
11
Yolanda Wouters: ‘Het doet deugd als we iets kunnen betekenen voor de leden.’ kosten bespreken met Yolanda. Ze kan de ziekenhuisfactuur voor terugbetaling indienen bij het CM-Hospitaalplan. Yolanda stuurt de juiste gegevens door naar haar collega’s, die alles tot in de puntjes kunnen regelen. ‘Als consulenten steunen we vaak op onze collega’s’, zegt Yolanda. ‘Soms zijn de vragen zo specifiek, dat we wat technische uitleg nodig hebben van de mensen die daarin gespecialiseerd zijn. Op die manier kunnen we onze leden de meest gepaste oplossing bieden.’
Paperassen De meest gehoorde zin in het CM-kantoor luidt misschien wel: ik begrijp niets van al die papieren. Ook vandaag is dat het geval. Een van de leden ziet door de bomen het bos niet meer. Ze is zwanger en wil weten welke formulieren ze moet indienen. Yolanda legt haar uit dat ze de adviserend geneesheer een doktersattest moet bezorgen waarop vermeld staat vanaf wanneer ze
stopt met werken en wanneer ze zou bevallen. Tijdens het gesprek laat de toekomstige mama vallen dat haar werkgever geen aangepast werk heeft voorzien. Er gaat een lichtje branden bij Yolanda. ‘Als je werk gezondheidsrisico’s inhoudt, dan kan de arbeidsgeneesheer beslissen dat je thuis moet blijven met een uitkering’, zegt ze. ‘Werkverwijdering heet dat.’ Na een verdere uitleg geeft Yolanda haar een aanvraagformulier mee. ‘Als consulenten antwoorden we niet alleen op de vragen van het lid’, legt Yolanda uit. ‘We proberen ook naar hun verhaal te luisteren om zo eventuele oplossingen te bieden die ze zelf niet kennen. Daarom raden we aan een afspraak te maken, dan kunnen we voorbereidend werk doen. Bovendien kunnen we dan de tijd nemen om de vragen achter de vraag op te pikken.’
Michiel Verplancke
HOE GAAT HET MET U?
Voor mensen met een handicap is een nieuwe kaart beschikbaar waarmee ze hun handicap kunnen aantonen. De European Disability Card (EDC) kan recht geven op voorbehouden plaatsen bij een sportwedstrijd of een gratis rondleiding in een museum. De ontwikkeling van de handicapkaart is een project van acht EU-landen, namelijk België, Cyprus, Estland, Finland, Italië, Malta, Slovenië en Roemenië. Op dit moment is ze alleen in die landen geldig. De handicapkaart kun je gebruiken voor sportwedstrijden, in musea, de bioscoop of het theater. Als je ze voorlegt, kun je op voorbehouden plaatsen gaan zitten of krijg je misschien korting voor een voorstelling. De deelnemende organisatoren bepalen zelf
welk voordeel zij toekennen aan de handicapkaart. Alleen jij kunt de kaart gebruiken. De handicapkaart is vijf jaar geldig. Heb je al een erkenning als persoon met een handicap bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid, dan kun je het contactformulier invullen op de website www.handicap.belgium.be of telefonisch een handicapkaart aanvragen. Je kunt dat ook doen via de dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds of via je gemeente. Als je erkend bent door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) doe je een aanvraag via www.mijnvaph.be. Je krijgt de handicapkaart gratis en op naam thuis gestuurd. infochronischzieken@cm.be 078 05 08 05
Compagnie Gagarine
Waarvoor gebruik ik een handicapkaart?
‘Ontspanning is van levensbelang ’ ‘Ik doe yoga om te kunnen ontspannen’, zegt yogalerares Marlies Van Wielendaele (27) uit Steenhuize. ‘Ik ben vaak onrustig. Om dat tegen te gaan, ben ik tien jaar geleden yogales beginnen te volgen. Daar leerde ik meer aandacht te besteden aan mezelf.’ ‘Tegenwoordig willen we elk moment van elke dag inplannen. Terwijl ontspannen van levensbelang is. Wees mild voor jezelf en gun jezelf tijd om te ontspannen, in gelijk welke vorm.’
KNIPSELS Kleuters leren over slaap Goed slapen is belangrijk voor kleuters, maar ook voor hun ouders. Je kunt een goed slaappatroon aanleren en daarmee start je het best zo vroeg mogelijk. Daarom ontwikkelde CM ‘droomzacht’. Met dit educatieve pakket leren kleuters op een speelse en interactieve manier over slaap. Leerkrachten tweede en derde kleuterklas krijgen talrijke lessuggesties en methodieken aangereikt. Vertelplaten, affiches en stickers ondersteunen de lessen in de klas en extra materiaal betrekt de ouders thuis. Leerkrachten kunnen vanaf half november de didactische map met affiche, stickers en vertelplaten bestellen via de dienst Gezondheidspromotie van de CM-regio van hun school.
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Zoete wraak
Schuilt suiker in elk product?
Wie beweert geen producten met suiker te eten, eet zo goed als niks meer. Diëtiste Els Jacquemijn wijst vier producten aan waarin verdoken suikers aanwezig zijn. ‘We zijn zo gewend aan suikers dat het haast een verslaving wordt.’ Charcuterie In diverse vleeswaren vinden we suiker terug op het etiket. Het gaat om lage hoeveelheden, meestal minder dan 0,5 gram per 100 gram product.
www.cm.be/droomzacht
Diëtiste Els: ‘Aan fijne vleeswaren wordt vaak een beetje suiker toegevoegd. Dat lijkt paradoxaal: ook al smaken die producten erg zout, toch zit er suiker in. De suikers zijn een manier om de houdbaarheid van het product te verlengen. Ze dienen als een soort bewaarmiddel.’
Ketchup en mayonaise In tomaten- en curryketchup zit heel erg veel suiker: tussen de 20 en 31 gram suiker per 100 gram product. Het caloriegehalte (100 à 150 kilocalorieën voor die 100 gram) valt best wel nog mee, omdat ketchup amper vetten bevat. Maar ook in mayonaise zit suiker. Het gaat om gemiddeld 2,5 gram suiker per 100 gram. Daar is het vetgehalte zo hoog (gemiddeld 82 gram per 100 gram) dat de caloriewaarde de hoogte in-
www.voorleesweek.be
Fruitsap zonder toegevoegde suikers In fruitsap zit gemiddeld 10 gram suiker per 100 milliliter, wat wil zeggen dat je per glas 20 gram suiker opslurpt. Diëtiste Els: ‘Zelfs als er zonder toegevoegde suikers op het etiket staat, dan moet je nog opletten. Fruitsap zit boordevol fructose, het suiker van in het fruit. Alleen heeft fruitsap veel minder voedingswaarde dan het eigenlijke fruit, omdat daar de fructose aangevuld wordt door vezels. Die vezels zorgen ervoor dat de suikers minder snel opgenomen worden. Eet dus liever fruit zoals het is.’
Brood Aan brood wordt vaak suiker toegevoegd. De voedingswaarde schommelt, maar gemiddeld gaat het om 3 gram suiker per 100 gram. De hoeveelheid suiker hangt af van het soort brood: bij wit brood is het gemiddeld 4,5 gram, bij bruin 2,9 en bij volkoren 1,5 gram per 100 gram.
Papa’s lezen voor De Voorleesweek, die loopt van 18 tot 26 november, zoomt dit jaar in op de papa’s. Je kind voorlezen stimuleert de taalontwikkeling en de fantasie. Het opent nieuwe werelden. Niet alleen bij jonge kinderen, maar ook bij kinderen die zelf al lezen. Voorlezen leert kinderen luisteren en verhoogt de concentratie. En het is vooral een warm moment samen. De voorleesweek stimuleert dit jaar de papa’s om tijd vrij te maken om voor te lezen. Isoleer een kwartiertje in de dagelijkse mallemolen en nestel je op een rustig plekje, weg van je gsm. Varieer in de boeken die je voorleest. Betrek je kind bij het verhaal en speel in op reacties. Beleef het verhaal samen.
schiet tot 740 kilocalorieën per 100 gram.
Sarah Vandoorne
‘Bekijk je etiketten, beperk je suikers’ ‘Ik eet geen suiker’, beweren sommige cliënten van diëtiste Els Jacquemijn. ‘Dan eet je niks meer. We zijn ons te weinig bewust van wat we eten. Suikers zitten in zoveel producten. Bekijk je etiketten, weet wat in je winkelmandje ligt.’ In dat winkelmandje mogen gerust gesuikerde producten liggen. ‘Je mag nog suiker eten: de Hoge Gezondheidsraad beveelt een maximum van 50 gram sui-
ker aan. Maar we eten het te veel. Suikers zitten in veel gezonde producten, zoals fruit en sommige groenten, maar ook in producten die tot de restgroep behoren en die moeten we inperken.’ ‘Door de macht der gewoonte is dat niet evident. Op café krijg je hier altijd een koekje bij de koffie. En ook op ons dessert zijn we tuk. Het idee dat we onze maaltijd zoet moeten afsluiten, zit diepgeworteld.’
‘Er bestaan studies die beweren dat voeding, en dus ook suikers, n ie t v e r s l av e n d an em ut t kunnen werken. Maar Gu y P in de praktijk heb ik wel al personen met ontwenningsverschijnselen gezien. Om dat te voorkomen, moeten we onze inname van suikers beperken.’
s
12
¬ hoe gaat het met u?
Kazou in elk seizoen Kun je niet wachten om ’s winters op de latten te staan? Dan komen de skiof snowboardvakanties van Kazou als geroepen. Kazou kiest zorgvuldig de skigebieden uit, zodat er een divers aanbod is voor zowel beginners als gevorderden. Laat je verbazen door het winteraanbod van Kazou voor 9- tot en met 18-jarigen. Laat je de sneeuw liever links liggen dan vind je bij Kazou ook een vakantieaanbod voor de 7- tot 18-jarigen waar je ongetwijfeld wil van proeven. De jongsten (7-10 jaar) duiken onder in het binnenland, terwijl de 11-12-jarigen Ter Aar (Nederland) zullen veroveren. Het Italiaanse Monza kan niet wachten om de 13-14-jarigen te ontvangen en de 15-18-jarigen ontdekken ten slotte een Europese topstad tijdens een van de vele citytrips. Ook voor JOMBA heeft Kazou nog plaatsen in het winter- en lenteaanbod, aan jou de keuze. www.kazou.be
Charme-vakantie in het gezellige Anzère 8-daagse reis naar Zwitserland in all-in
Geniet tijdens deze reis met enkel volwassenen van lekker eten en van de rust. Overdag ga je de sportieve toer op met je skipas, vertoef je in de mooie omgeving van het hotel of ontdek je de omgeving tijdens een excursie naar o.a. Martigny en Sion. Je reist naar Anzère met de bus, de trein of met je eigen wagen. Prijs en periodes: Verschillende periodes van eind februari tot eind maart vanaf 693 euro in all-in. De toeslag voor een single kamer is 420 euro. De toeslag voor de bus bedraagt 136 euro.
Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be
Intersoc-werkvakanties
Ga als verpleegkundige naar Zwitserland Tijdens het winterseizoen organiseren we sneeuwklassen in onze hotels in Zwitserland. Om de kinderen medisch bij te staan, gaat er telkens een vrijwillige verpleegkundige mee. We zijn nog op zoek naar verpleegkundigen voor Franstalige sneeuwklassen. Je kan mee tijdens de paasvakantie of buiten de schoolvakanties. Interesse of graag meer info? Contacteer ons dan via nicole.christiaenssens@intersoc.be
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
13
‘De borstvoeding loopt best goed’, getuigt Anneleen. ‘In het begin was het wennen: gevoelige tepels, veel stuwing, leren aanleggen. Borstvoeding geven is een kunst. Ik had het toch wat onderschat. Het is continu zoeken en de signalen van je kindje goed leren lezen. Ik vind het bijvoorbeeld de moeite waard om met verschillende aanleghoudingen te experimenteren, voor het welzijn van je kindje en voor jezelf.’
Starten met borstvoeding
Lieven Van Assche
‘Het was wennen’
6 vragen van een nieuwe mama
2
Hoe weet ik of mijn kindje genoeg gedronken heeft? ‘Als je je baby aan de borst ziet slikken, dan krijgt hij voldoende melk binnen. Merk je dat je kindje vooral zuigt en zelden slikt, dan is dat niet het geval. Niet zozeer hoe lang je kindje aan de borst ligt, is belang-
Sommige mama’s hebben te weinig melk. Is er een oplossing? ‘Technisch gezien is er maar een klein aantal mama’s die niet genoeg melk kunnen aanmaken. De start van de borstvoeding is essentieel: hoe beter de start, hoe groter de kans op een vlotte borstvoedingsperiode met een melkproductie aangepast aan de nood van je baby. Belangrijke aspecten zijn huid-op-huidcontact, binnen het uur na de geboorte aanleggen en frequent aanleggen met een comfortabele aanhap.’
4
Hoe kan ik een borstontsteking voorkomen? ‘Een borstontsteking wordt vaak veroorzaakt door een geblokkeerd melkkanaaltje, dat ontstaat onder andere doordat je baby ineens meer tijd tussen de voedingen laat. Om dat te voorkomen, leg je bij oncomfortabel gevulde borsten de baby aan of kolf je af. Maak je borst dan zeker niet helemaal leeg, maar kolf juist genoeg af tot de spanning uit je borst is. Vraag gerust aan een vroedvrouw hoe je het best te werk gaat om af te kolven. ’
5
r in
e
Hoe vermijd ik tepelkloven? ‘Een foute aanlegtechniek is de belangrijkste oorzaak van tepelkloven. Andere redenen kunnen een te strak tongriempje of te grote tepels Je kindje te voor de mond van het kindje zijn. Zoi veel aanleggn pa dra je pijn voelt bij het voeden, meld je Com gen, kan niet. dat aan een vroedvrouw. Die zal je aanlegtechniek optimaliseren. Als die goed zit, Sara De Houwer zal ze kijken naar andere mogelijke oorzaken en oplossingen.’ ‘Als de start van je borstvoeding niet goed ‘Veel vrouwen haken af omdat het pijn verlopen is, stimuleer je het best het huid- doet. Maar borstvoeding zou geen pijn mocontact. Ook is het belangrijk om het rit- gen doen. Daarom: hoe vroeger je hulp me van je kindje te volgen. De eerste zes zoekt, hoe groter de kans dat je nog de weken zal het frequent en langdurig wil- moed en energie hebt om verder te doen.’ ga
Hoe vaak moet ik mijn kindje borstvoeding geven? Sara De Houwer: ‘Vlak na de bevalling geef je het best minstens 8 keer borstvoeding per dag, om de melkproductie op gang te brengen. Daarna is de borstvoeding op vraag van de baby. Een exact ritme kun je niet van haar verwachten. Je kindje is de enige die weet wat het nodig heeft. Als ze hongersignalen geeft, leg je haar aan, ook al is dat meer dan tien keer per dag. Te veel aanleggen kan niet. Je baby ervaart ook troost, comfort en veiligheid van een klein dessertje aan de borst.’
3
len drinken. Laat in het begin je wereld gerust even stil staan. Maak er iets moois van, ook al is het best intens met momenten. Lopen de dingen niet zoals gehoopt, neem dan contact op met een vroedvrouw.’
6
Hoe lang geef ik het best borstvoeding? ‘Aangeraden is om je kindje zes maanden enkel borstvoeding te geven en pas nadien die te combineren met vaste voeding. Dat doe je tot je kindje ongeveer twee jaar is, of zolang jij en je kindje dat wensen.’ ‘Over het algemeen geven te veel mama’s in Vlaanderen borstvoeding te snel op. Dat komt vaak omdat ze na drie maanden al weer aan het werk moeten. De omgeving gaat er dan meestal van uit dat de borstvoeding wordt stopgezet. Dat motiveert niet echt om toch door te gaan. Als werkgever en kinderopvang spontaan maatregelen voorstellen om borstvoeding mogelijk te maken, is dat voor mama’s een aanmoediging om verder te doen. Net op dat moment begint het immers quasi vanzelf te gaan. De eerste zes tot acht weken na de bevalling is borstvoeding erg intens. Mama’s moeten meer ondersteund worden om de borstvoeding verder te zetten, of ze nu al aan het werk zijn of nog niet.’
Ga
1
rijk. Houd de zuig- en slikbewegingen in de gaten. Dat onderscheid leer je gaande weg wel kennen. Ook het aantal luiers vertellen je of je baby voldoende drinkt. Verwacht je in de eerste zes weken aan minstens zes plasluiers en drie tot vijf bijna vloeibare ontlastingen per dag.’
e
Redactrice Anneleen Vermeire is begin augustus bevallen van een dochtertje, Ina. De borstvoeding loopt niet slecht, maar niet alles gaat van een leien dakje. ‘Ik heb het toch wat onderschat’, getuigt ze. Ze legt haar haar vragen en die van andere kersverse mama’s voor aan lactatiekundige Sara De Houwer, verbonden aan het expertisecentrum De Bakermat in Leuven.
Sarah Vandoorne Ondervond jij problemen bij borstvoeding? Waarom wel/ niet? Laat het ons weten via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
14 DO S SIER
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Op weg naar een socialer Europa?
Groen licht voor Europese pijler van sociale rechten?
‘Met alleen mooie principes zal het niet uitkeringen moet optrekken. Dat heeft meer effect dan de verlofperiode te verlengen’, zegt Piet Van den Bergh.
Zijn we echt op weg naar een socialer Europa? De Europese regeringsleiders zetten volgende week waarschijnlijk het licht op groen voor de ondertekening van een verklaring van sociale rechten die voor de hele EU moeten gelden. Tegelijk ligt ook een voorstel op tafel om sociale dumping aan te pakken. ‘Maar grote principes betekenen niets als ze geen concrete resultaten opleveren’, vindt ACV.
Belga
O
p 17 november vindt in het Zweedse Göteborg een Europese sociale top plaats. Belangrijkste agendapunt is de Europese Pijler van Sociale Rechten (EPSR). De Europese ministers van Werk en Sociale Zaken hebben het licht op groen gezet om daar de tekst te ondertekenen die de basis moet vormen voor een eerlijk en sociaal Europa. ‘De Europese Commissie hoopt hiermee het afbrokkelende vertrouwen in de Europese instellingen een boost te geven’, zegt Piet Van den Bergh van de ACVstudiedienst.
Voorlopig is het politiek wel nog zeer stil rond deze zeer concrete onderdelen van de sociale pijler. ‘Ook de Belgische regering, die voor de rest de sociale pijler wel onderschrijft, heeft nog geen kleur bekend. Wij laten met het Europees Vakverbond niet na eraan te herinneren dat er niet enkel grote principes moeten worden afgekondigd. De Europese pijler zal beoordeeld worden op basis van de concrete resultaten die hij oplevert.’
Uit studies blijkt dat om de participatie van mannen aan ouderschapsverlof te bevorderen, en de situatie van alleenstaande ouders te verbeteren, je de uitkeringen moet optrekken.
Uitkering ouderschapsverlof naar omhoog
en vrouwen op de arbeidsmarkt, gelijke kansen en het belang van sociale dialoog tussen werkgevers en werknemers. ‘De verklaring levert geen concrete rechten op aan de EU-burgers, maar biedt wel een opstapje om de Europese instellingen en de regeringsleiders bij toekomstige plannen te houden aan hun verbintenis om voor een socialer Europa te zorgen’, zegt Van den Bergh.
De pijler bevat twintig principes die het sociale karakter van de Europese Unie moeten onderlijnen. De meeste van die principes zijn al wijd aanvaard binnen de EU, zoals het belang van levenslang onderwijs, een gelijke behandeling van mannen
Het meest concrete initiatief dat de Europese Commissie binnen de sociale pijler lanceerde, is een voorstel dat de uitkeringen voor ouderschapsverlof moet optrekken tot het niveau van de ziekte-uitkerin-
gen. Dat zou betekenen dat België de uitkeringen voor ouderschapsverlof bijna moet verdrievoudigen: het huidige maximale maandbedrag voor ziekte-uitkeringen is 2 120 euro, voor het ouderschapsverlof is dat nu 787 euro.
Concrete plannen blijven uit Het voorstel bevat ook het recht op tenminste tien dagen vaderschapsverlof, ook met een uitkering die minstens even hoog is als de ziekte-uitkering. Een maatregel waar we niet licht mogen overgaan. ‘Uit studies blijkt dat om meer mannen vaderschapsverlof te laten opnemen, en de situatie van alleenstaande ouders te verbeteren, je de
Een andere opvallend principe is het zorgen voor eerlijker en meer voorspelbare arbeidsovereenkomsten voor alle categorieën werknemers. ‘De Commissie heeft duidelijk aangegeven dat dat een van hun speerpunten wordt, maar concreter dan dat is het nog niet. Voor miljoenen Europeanen met een atypische arbeidsovereenkomst is een goede sociale bescherming nog geen vanzelfsprekendheid. Denk aan werknemers in flexi-jobs. De Commissie wil bestaande rechten uitbreiden naar deze groepen. Zoals regels rond arbeidsduur en het recht om vanaf het ogenblik waarop ze in dienst worden genomen schriftelijk over hun rechten en plichten te worden geïnformeerd.’
Gelijk loon voor gelijk werk? Ook op de Europese tafel ligt het voorstel van de Commissie om de detacheringsrichtlijn te verstrengen. Europa heeft on-
Drie vragen over Europa aan Marc Leemans 1
2
3
Zorgt die Europese pijler van sociale rechten nu echt voor een socialer Europa?
Een sociaal Europa, is dat echt zo belangrijk?
Denkt u dat de Europese leiders dit voldoende door hebben?
Absoluut. Het is misschien wat zwaar op hand, maar laat het me zo samenvatten: Europa zal sociaal zijn of het zal niet lang meer zijn. Europa is er gekomen om veiligheid en welvaart te brengen. Daarom heeft de vakbeweging Europa altijd verdedigd. Maar ik moet bekennen, ook in vakbondskringen is er nu veel twijfel over Europa. Het vertrouwen in Europa is sterk afgebrokkeld. Omdat veel Europeanen het sociaal heel moeilijk hebben gekregen. Dat is niet enkel het gevolg van de crisis van 2008. Dit is al een stuk langer bezig met de doorgeslagen flexibilisering en de bijhorende enorme onzekerheid. Met de internationalisering en economisering zonder veel sociale correcties en controle. Heel veel mensen houden Europa daarvoor verantwoordelijk. Dit wordt nog versterkt door nationale politici die zich voor ondankbare beslissingen verschuilen achter Europa. En nationalistische populistische politici overal in Europa hebben bloed geroken en spelen dit zeer handig uit tegen Europa.
Ik veronderstel van wel. Het is geen toeval dat er nu een sociaal programma komt zoals de Europese pijler van sociale rechten. Maar als na de plechtige verklaringen daarover geen concrete verbeteringen volgen voor de doorsnee Europeaan, dan is dit een maat voor niets. Dan zal dit de negatieve perceptie van Europa en de slagkracht van het populisme alleen nog maar verstreken. Erger nog, dan zie ik het zeer somber in voor de toekomst van de Unie. De Europese leiders en regeringshoofden staan voor cruciale beslissingen. Pas als bouwvakkers en truckers opnieuw fier zijn over Europa, dan zijn we waar we moeten zijn. Eerder niet.
Dat is de vraag van 1 miljoen. Of nog meer (lacht). De waarheid is dat niemand daar op dit moment kan op antwoorden. De optimist in mij zou ‘ja’ zeggen. Een politieke verklaring zoals de pijler van sociale rechten die er zit aan te komen is een belangrijke stap richting meer sociaal Europa. Tenzij het daar stopt. Want met mooie principes en praatjes die zonder concreet gevolg blijven, schieten we niets op. Als er op de pijler geen dak rust, staan we nog altijd in de regen. En dan word ik pessimistischer. Neem nu het concrete resultaat van de maandenlange discussie over de detacheringsrichtlijn. Met de beste wil van de wereld, dat is niet meer dan een halfdode mus. En halfdode mussen, dat zijn helaas meestal vogels voor de kat.
Als er op de pijler geen dak rust, staan we nog altijd in de regen. Marc Leemans, voorzitter ACV
15
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Tekst: Kaatje De Coninck
Wij laten met het Europees Vakverbond niet na eraan te herinneren dat er niet enkel grote principes moeten worden afgekondigd. De Europese pijler zal beoordeeld worden op basis van de concrete resultaten die hij oplevert. Piet Van den Bergh, ACV-studiedienst
geveer 1,2 tot 2 miljoen gedetacheerde werknemers, die voor hun werkgever tijdelijk in een andere EU-lidstaat werken. In België werken bijvoorbeeld zo’n 220 000 gedetacheerden, vier procent van de werkgelegenheid in ons land. Een Poolse metselaar kan nu tijdelijk en tegen een lager loon hier werken. Maar dat leidt vaak tot uitbuiting van die buitenlandse arbeiders. En tot oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt, sociale dumping dus. In maart 2016 lanceerde Europees commissaris Marianne Thyssen een voorstel om deze richtlijn aan te passen. De start van een hobbelig parcours, aangezien elf – voornamelijk Oost-Europese – lidstaten een gele kaart trokken, en zo de Commissie dwongen haar voorstel opnieuw te bekijken. Maar de Commissie behield het en wat nu op tafel ligt bepaalt dat die Poolse bouwvakker vanaf nu als hij in België werkt, een ‘Belgisch loon’ moet krijgen. Dus niet alleen het minimumloon, maar ook alle Belgische cao-voordelen. Een groot pijnpunt blijft evenwel de correcte betaling van sociale bijdragen. Wie daarmee sjoemelt, kan nog altijd een oneerlijk concurrentievoordeel opbouwen. De discussie tussen voornamelijk Oost- en West-Europese landen gaat ook over de mogelijke duurtijd van de detachering. ‘Eerst sprak men erover om de periode van detachering te beperken tot maximaal twee jaar, om de standpunten niet op de spits te drijven. Maar dat is een langere duurtijd dan veel lidstaten wilden’, aldus Van den Bergh. Ondertussen hebben de Europese ministers van werkgelegenheid samen gezeten en hebben ze een vergelijk gevonden over een duurtijd van een jaar, eventueel verlengbaar met zes maanden. ‘Deze termijn zet echter geen maximumduur op detacheringen. Na de termijn van één jaar verlengbaar met zes maanden, blijft detachering mogelijk, aan iets strengere voorwaarden. Onbegrijpelijk dat dit als een maximumtermijn bestempeld wordt.’
Transportsector uitgesloten van herziening detacheringsrichtlijn Het akkoord over de nieuwe detacheringsrichtlijn is voorlopig niet van toepassing voor de sector van het wegvervoer die uitstel kreeg. Terwijl werknemers uit alle andere sectoren binnenkort dus recht hebben op het loon van het land waar zij gedetacheerd zijn, is dat voor chauffeurs niet het geval. De problemen in de transportsector zijn alom bekend. Firma’s die buitenlandse chauffeurs inschakelen voor binnenlandse ritten en daarbij een loopje nemen met de arbeids- en sociale wetgeving. Lage lonen, jobs die verloren gaan en miserabele werkomstandigheden zijn het resultaat. ‘De snelwegen zitten vol met chauffeurs die niet krijgen waar ze recht op hebben en ver van huis als moderne slaven moeten werken voor een loon van enkele honderden euro’s per maand. Ik verwacht nog meer chauffeurs uit Oost-Europa die kamperen langs snelwegen, terwijl ze hun potje koken achterin hun vrachtwagen op een gammel vuurtje’, zegt Jan Sannen, algemeen sectorverantwoordelijke vervoer van ACV-Transcom. ‘Sommige lidstaten staan beterschap in de sector in de weg.’ ACV-Transcom vreest dat het uitstel voor de transportsector een stap is naar het wettelijk uitsluiten van de sector uit de detacheringsrichtlijn. ‘Met andere woorden dus het legaliseren van deze moderne slavernij. Het is duidelijk dat de politiek op deze manier het welzijn van bedrijven voorneemt op het welzijn van chauffeurs’, aldus Sannen.
Het mobiliteitspakket Twee jaar geleden beloofde de Europese Commissie nieuwe regels om van de transportsector, die rechtstreeks werk verschaft aan 11 miljoen Europeanen, een betere werk- en bedrijfsomgeving te maken. De Commissie zei toen dat ze de heersende wantoestanden in de sector, zoals sociale dumping, zeer hoge werkdruk en oneerlijke concurrentie, zou aanpakken. ‘Op 31 mei 2017 hebben zij hun voorstel, het mobiliteitspakket, gepubliceerd. En dat is helemaal geen verbetering van de arbeidsvoorwaarden voor de chauffeurs’, zegt Jan Sannen. ‘Zo zullen de voorgestelde regels, indien zij worden aangenomen, de werkgever meer bevoegdheden geven om het patroon van de wekelijkse rust- en rijtijd te bepalen en om de chauffeurs veel meer uren achter het stuur te zetten.’
De werkgever zal ook niet meer verplicht worden de reis- en verblijfkosten te betalen die de chauffeur maakt voor het nemen van de wekelijkse rust in de woonplaats. ‘We beschouwen dit, samen met de Europese Transportarbeiders Federatie (ETF), als een schaamteloze poging om sociale dumping en de slechte werkomstandigheden te legaliseren.’ De Europese Commissie, het Europees Parlement en de ministers van vervoer van de 28 EU-landen gaan nu verder onderhandelen over deze voorstellen. Het kan twee of meer jaren duren voordat de nieuwe regels zijn vastgesteld. ‘Samen met de EFT probeert ACV-Transcom de nodige initiatieven te nemen om deze nieuwe regels in het voordeel van de chauffeurs om te buigen.’
Belga
lukken’
Jan Sannen van ACV-Transcom: ‘Ik verwacht nog meer chauffeurs uit Oost-Europa die kamperen langs snelwegen.’
‘Discussie over lengte detachering is smet op akkoord’ De detacheringsrichtlijn heeft ervoor gezorgd dat, ondanks de heropleving van de bouwsector, meer dan 20 000 arbeidsplaatsen verloren zijn gegaan tussen eind 2011 en eind 2015, zegt ACVBIE. ‘De Europese Raad zal nu de onderhandelingen opstarten met het Europees Parlement over het ontwerp van herziening. Op die manier wil men overgaan tot de volledige toepassing van het beginsel gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde werkplek’, zegt Patrick Vandenberghe, voorzitter van ACVBIE. ‘De tekst geeft aan dat de lidstaten meer middelen moeten krijgen om naleving af te dwingen en geeft hen meer ruimte om de problematiek van sociale fraude consequenter
aan te pakken. Dit is een eerste kleine stap richting een eerlijker Europese arbeidsmarkt.’
Beperken tot 6 maanden De discussie rond het tijdelijke karakter van de detachering is echter een grote smet op het akkoord. Een arbeider zou gedurende 18 maanden gedetacheerd kunnen worden. ‘Onbegrijpelijk. De Belgische sociale partners in de bouw wilden dat graag beperken tot zesmaanden, eventueel eenmaal te verlengen na aanvraag en controle. De gemiddelde detacheringsopdracht in de bouwsector duurt drie maanden’, zegt Vandenberghe.
Bovendien is de dumping met betrekking tot sociale bijdragen verre van opgelost, zegt hij. ‘Er is geen enkele controle op de correcte betaling van deze bijdragen in het land van oorsprong. Er is heel veel fraude op dat vlak. Daardoor blijft een zeer groot concurrentievoordeel bestaan. Het is dan ook ongepast om victorie te kraaien. Wij willen dat onze Poolse collega’s ook een goede sociale bescherming krijgen. Wij vragen dat betaling van sociale zekerheid in het werkland zal gebeuren. We hebben nog een lange weg af te leggen richting een socialer Europa.’
16
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Wegwijs in de energiefactuur Wie de afrekening van zijn energiefactuur krijgt, kijkt waarschijnlijk niet veel verder dan het totale factuurbedrag om te weten of hij moet bijbetalen dan wel terugkrijgen. Maar naar wie gaan onze centen eigenlijk?
1 Energieleverancier Het is je energieleverancier die je factuur opstuurt, maar een deel van het bedrag gaat naar netbeheerders en de overheid. Op de energiemarkt zijn verschillende leveranciers actief, waarvan Engie Electrabel, Luminus en Eni gas & power de grootste zijn. Op de website
van de Vlaamse Energieregulator (www. vreg.be) kun je nagaan welke leverancier voor jou het interessantste is. Veranderen van leverancier kan zowel bij een contract van bepaalde als van onbepaalde duur gratis mits een opzegtermijn van een maand.
Heffingen en btw
Tekst: Jelgher Wandels
1
2
FACTUUR
De energiekost De energiekost is opgedeeld in verschillende tarieven. Vaste vergoeding (abonnementskost): Dit is een vaste kost die iedereen betaalt. Ook wie zelf energie produceert met bijvoorbeeld zonnepanelen en op jaarbasis netto niks verbruikt, moet die kost betalen. Energieprijs: Dit is de prijs van de eigenlijke energieproductie. De prijs hangt af van je verbruik. Jaarlijks geef je je meterstand door aan de netbeheerder zodat die kan vaststellen hoeveel je het afgelopen jaar verbruikte. Bij je afrekening zit een gedetailleerd overzicht van je verbruik. Groene stroom en warmtekrachtkoppeling (WKK): In de energiekost zit ook de prijs van g roenest room- en wa r mtekrachtcertificaten. Ieder jaar moeten energieleveranciers een bepaalde hoeveelheid energie uit hernieuwbare bronnen aankopen. Om te bewijzen dat ze aan de wetgeving voldoen, moeten ze certificaten voorleggen. Op je factuur kun je zien uit welke bronnen je energie komt.
3
4
Peter Peeters Peterstraat 1 0000 Petergem
Facturatiedatum 10/1/2018
5
AFREKENING Omschrijving
Periode
Verbruik
Elektriciteit (EAN)
01/01/17 – 31/12/17
3 500 kWh
Bedrag € 1 026,04
Energiekost 2
€ 295,60
Nettarief 3
€ 450,33
Heffingen 4
€ 280,11
Gas (EAN)
01/01/17 – 31/12/17
23 260 kWh
€ 608,41
Nettarief
€ 313,03
Heffingen
€ 235,60
5
Voorschotten in vermindering
Totaal factuurbedrag 6
Totaal Dit is het bedrag dat je op jaarbasis betaalt voor je energie. Het is de optelsom van de energiekosten, de nettarieven en alle taksen en btw.
€ 1 157,04
Energiekost
Totaal
Zowel de federale als de Vlaamse overheid heffen taksen op energie. De opbrengst ervan wordt gebruikt om de Vlaamse en federale energieregulatoren (VREG en CREG) te financieren en de kosten van een aantal klimaatmaatregelen te dekken. Een deel gaat naar het Energiefonds, dat gebruikt wordt om het Vlaamse energiebeleid uit te voeren. Je betaalt op je energie ook nog 21 procent btw.
€ 2 183,08 - € 2100 (€ 175/maand)
€ 83,08
6 Totale factuurbedrag Wat je door het jaar heen al betaald hebt met je voorschotfacturen, wordt bij je afrekening afgetrokken van het totale bedrag. Het voorschot wordt doorgaans bepaald op basis van je verbruik van het vorige jaar. Zo blijft het verschil tussen wat je al betaalde en de jaarafrekening beperkt. Lag je voorschot te hoog, dan krijg je het verschil terug van je leverancier.
Bron: Cijfers VREG, berekend op verbruik gemiddeld gezin met tweevoudige meter en verwarming op aardgas.
Nettarief Je betaalt naast de energieprijs ook de kosten van het vervoer van je energie. Er zijn twee soorten tarieven: het transmissie- en het distributietarief. Transmissietarief: Dit tarief dekt de kost van het transport van elektriciteit over het hoogspanningsnet of van gas over het hogedruknetwerk. De transmissienetbeheerders Elia (voor elektriciteit) en Fluxys (voor aardgas) onderhouden het transmissienet. Distributietarief: Je betaalt ook een vergoeding om je elektriciteit of gas tot bij jou thuis te laten bren-
gen. Distributienetbeheerders Eandis en Infrax zijn daarvoor verantwoordelijk. Bij een stroompanne of lek moet je hen contacteren. Het distributietarief neemt een flinke hap in van je totale factuur. Je betaalt immers ook voor de aanleg en het onderhoud van het net, de huur van je meter en de kost van een aantal klimaatmaatregelen. Wie zonnepanelen heeft, betaalt een apart tarief om energie op het net te zetten en er weer af te halen, het prosumententarief.
ACV wil factuur meer koppelen aan verbruik Het ACV pleit voor een progressieve energiefactuur. ‘Sinds de afschaffing van de gratis energie zijn er steeds meer vaste vergoedingen bijgekomen’, zegt Bert De Wel, energie-expert bij het ACV. ‘Kleine verbruikers betalen daardoor proportioneel veel meer dan grote verbruikers. Er moet dringend een sterkere band komen tussen de factuur en het verbruik. Wie zuinig omspringt met zijn energie, moet
daarvoor beloond worden. Grote verbruikers moeten we met hogere tarieven aanmoedigen om zuiniger te zijn. Tarieven moeten ook aangepast worden aan het soort verbruiker. Gezinnen moeten een ander tarief krijgen dan grote ondernemingen.’ Het ACV vraagt een goed systeem van sociale correcties. Kwetsbare groepen moeten begeleiding krijgen om energie te besparen.
17
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
R DE V LOE
Wie draait er aan de knopjes van de windmolen?
‘Het is elke dag het kopje erbij houden’ In een windmolen werken is niet voor doetjes. Je werkt op grote hoogte, met geavanceerde en dure technologie en moet altijd het hoofd koel houden. Veiligheid is dan ook prioriteit nummer 1, 2 en 3 voor Stefan Linssen, veiligheidsmedewerker bij de dienst Service van windmolenproducent Vestas.
H
et was een opgave om Stefan Linssen van Vestas te pakken te krijgen voor een interview. Meestal weet hij pas op vrijdag in welke windmolens hij de week erop aan de slag is. Zijn werkgebied bestrijkt dan ook nog eens heel België, met uitzondering van de windmolenparken op zee. Uiteindelijk lukte het om af te spreken in Ham, langs het Albertkanaal. Daar staan twee windmolens van een energiecoöperatie die Vestas heeft gebouwd en nog altijd onderhoudt. Een kijkje nemen in de windmolen is uiteraard niet toegelaten, maar Stefan legt graag uit hoe de binnenkant eruitziet.
de storingen op. Veel tijd steek ik in het begeleiden van de specialisten van Vinçotte die onze installaties moeten keuren. Aan de werkzaamheden in de nacelle moet ik niet meer meedoen. Dat zou ik ook niet meer kunnen: mijn knieën zijn al enige tijd versleten en het is er niet echt ergonomisch ingericht. Je moet er dikwijls op handen en knieën kruipen. Een motor die vervangen moet worden weegt gemakkelijk 80 kilogram. Die tillen we wel met twee en via hulpmiddelen, maar het is toch belastend voor de rug. Fysieke klachten kunnen een reden zijn waarom mensen het bedrijf verlaten, hoewel het een boeiende sector is.’
‘De windmolen die hier staat is 105 meter hoog, de bladen zijn elk 45 meter lang. In de funderingspaal bevinden zich een lift en een trap. Die leiden naar de schoendoos helemaal bovenaan, die 4 meter breed en hoog is en 10 meter lang. In die zogenoemde nacelle staat de generator die de energie opwekt, een tandwielkast, schakelkasten die de molen afstellen op de windrichting, een hydraulische groep waardoor de bladen kunnen draaien en uiteraard IT-infrastructuur. Door al die apparatuur is het erg krap om in die ruimte te werken. Het kan er koud zijn in de winter, dan moeten we thermische kledij dragen. In de zomer kan de temperatuur oplopen tot 40 graden.’
Is het ook gevaarlijk om in een windmolen te werken? ‘100 procent veiligheid bestaat niet in het leven. Maar wat wij doen is zeker een risicoberoep. We werken op grote hoogte en bovenin de windmolen zit je met hoogspanning tot 36 000 volt. Het hyd rau l isch s ysteem staat onder hoge druk. De ruimte kan ook benauwend zijn en je moet uit-
Wat is jouw taak als veiligheidsmedewerker? ‘Ik moet ervoor zorgen dat mijn collega’s die het onderhoud doen in veilige omstandigheden kunnen werken. Ik controleer de liften, de ladders, de takels en los dringen-
Mine Dalemans
‘100 procent veiligheid bestaat niet, maar in een windmolen werken is zeker een risicoberoep’, zegt Stefan Linssen, veiligheidsmedewerker bij windmolenbouwer Vestas.
kijken voor draaiende onderdelen. Het is elke dag toch het kopje erbij houden. In de sector van windenergie is daarom afgesproken om tweejaarlijks een opleiding te organiseren rond veiligheid. EHBO, brandbestrijding en evacuatietechnieken worden telkens weer ingeoefend. Vestas organiseert die opleiding zelfs jaarlijks, omdat veiligheid een absolute prioriteit is.’
geschikte locaties, alleen is er vaak weinig draagvlak bij de omwonenden. Windmolens vindt iedereen fantastisch, zolang die maar niet in de eigen achtertuin staan. Ik denk dat er veel misvattingen leven over windenergie, bijvoorbeeld dat het lawaaihinder geeft. Slagschaduw is uiteraard wel erg vervelend. Maar er bestaan nu al tur-
Ik rijd dikwijls voorbij windmolens langs de autosnelweg. Waarom staan die zo vaak stil? ‘Windmolens staan uiteraard stil als er geen wind is. (lacht) Je hebt wind nodig om de bladen aan te drijven. Het gebeurt inderdaad dat windmolens stilstaan, maar dat betekent niet dat ze slecht ingeplant zijn of niet rendabel. Aan de bouw van een nieuwe turbine gaat een uitgebreide studie vooraf. Is het een goed windgebied, kruist het een trekvogelroute, is het ver genoeg van woonzones? Recent merken wij wel op dat de wind in de Lage Landen jaar na jaar afneemt. Zo heeft het van het najaar van 2016 tot de zomer van 2017 nagenoeg niet gewaaid. Of dat een tijdelijk weerfenomeen is of niet, weten we niet. Soms staan windmolens ook stil wanneer er te veel slagschaduw is of wanneer er een risico is op ijsvorming op de bladen.’
Windmolens vindt iedereen fantastisch, zolang die maar niet in de eigen achtertuin staan.
Om de klimaatdoelstellingen te halen is er nood aan meer duurzame energie. Zie jij nog veel mogelijkheden voor windmolens in ons land? ‘Er zijn zeker nog heel wat
Stefan Linssen, veiligheidsmedewerker Vestas
bines waarbij een ingebouwd systeem ervoor zorgt dat de windmolen stilgelegd wordt wanneer de slagschaduw te langgerekt wordt, bijvoorbeeld in het najaar wanneer de zon heel laag staat. Eigenlijk zijn de beste locaties voor nieuwe windmolens de natuurgebieden, want daar woont toch niemand. Maar dat is ook geen vanzelfsprekende keuze. Ik geloof wel sterk in het betrekken van omwonenden in energiecooperaties. Zo heb je niet alleen de hinder van een windmolen in je buurt, maar geniet je mee van de financiële opbrengsten ervan.’ Tot slot, je bent ACV-afgevaardigde bij een Deense multinational. In hoeverre heb je impact op beslissingen? ‘Die is uiteraard niet zo groot. Onze Belgische afdeling bestaat uit twaalf collega’s en staat enkel in voor het onderhoud van windmolens. We zijn maar een speldenkopje in het geheel. We maken deel uit van Vestas Benelux, dat rapporteert aan Vestas Central Europe, dat op zijn beurt onder de groep valt. Toch heb ik het gevoel dat de Denen meer luisteren naar hun werknemers dan in sommige andere grote bedrijven. Zo was Vestas meteen voorstander om een vakbondswerking toe te laten, terwijl dat met ons klein personeelsaantal wettelijk niet verplicht is. Samen met mijn vakbondsconcullega heb ik toch al mooie voorwaarden kunnen onderhandelen voor het personeel.’ Leen Grevendonck
18
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
Chemische bedrijven in de buurt: alles voor veiligheid
‘Vloeibare chloor is dodelijk en mag enkel over het spoor vervoerd worden’ ‘We zijn een van de tien zwaarste Sevesobedrijven in België’, zegt Dirk De Block, ACV-afgevaardigde bij KRONOS EUROPE NV/SA. Ik slik even, want het bedrijf ligt in vogelvlucht op amper twee kilometer van mijn huis. Moet ik ongerust zijn met zo’n bedrijf in de buurt?
zijn verklaard om de werken uit te voeren. Op het bedrijf is de interne preventiedienst vaak op pad om na te gaan of de werkinstructies in orde zijn en alle persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt worden.’
Test sirenes en alarmen
H
James Arthur
et bedrijf en de overheid doen er alles aan om het voor de omwonenden en de personeelsleden zo veilig mogelijk te maken’, stelt Dirk me gerust.
Seveso Even beginnen bij het begin. In 1976 ontplofte in de buurt van het Italiaanse stadje Seveso een chemische fabriek. Een giftig gas kwam vrij en tientallen mensen werden ernstig ziek. Europa kondigde in de nasleep van de ramp een Europese richtlijn af, de Seveso-richtlijn, om mens en omgeving beter te beschermen tegen de gevolgen van industriële ongevallen. Een Seveso-bedrijf is een onderneming waar gevaarlijke stoffen worden geproduceerd, verwerkt, behandeld of opgeslagen. Een ongeval in zo’n bedrijf kan dan ook gevolgen hebben voor de gezondheid en/of het milieu. Dat kan gaan over bijvoorbeeld raffinaderijen, petrochemische ondernemingen, chemische fabrieken, aardoliedepots of opslagplaatsen voor explosieve stoffen.
Eindproduct niet schadelijk KRONOS EUROPE NV/SA, in de Gentse Kanaalzone, produceert titaniumdioxide. Eenvoudig gezegd is dat het bestanddeel dat gebruikt wordt om dingen wit te maken. Denk aan witte kunststoframen en verf. En wie een witte iPhone in de broekzak heeft, dankt die kleur aan dat bedrijf. Maar ook in de medische sector wordt het veel gebruikt, legt Dirk De Block uit. ‘De hoeveelheden geneeskundige stoffen zijn vaak zo klein dat je er geen pilletje kan van
Terry Van De Walle (links) en Dirk De Block (rechts) voor de chlooropslag. De groene leidingen vormen een watergordijn bij een lek en verhinderen verdere verspreiding van het schadelijke product. maken. Daar wordt dan titaniumdioxide aan toegevoegd.’ Het eindproduct van het bedrijf is dus niet schadelijk, maar voor de productie ervan zijn wel gevaarlijke producten nodig. ‘Het meest risicovolle bestanddeel waar we mee werken is vloeibare chloor’, vertelt Terry Van De Walle, collega-afgevaardigde van Dirk. ‘Dat is een zeer dodelijk product. In de voorwaarden van de milieuvergunning staat dat de dagvoorraad niet meer dan 230 ton mag zijn. Dat wordt strikt gecontroleerd door het bedrijf en de milieu-inspectie.’ ‘De aanlevering van de vloeibare chloor gebeurt over het spoor, dat is de enige toegelaten manier’, gaat Terry verder. ‘Bovendien is de chloorstockage volledig ingekapseld in een watergordijn. Bij lekken of ander gevaar, wordt de stockage beneveld. Zo blijft de chloor laag bij de grond en kan het product niet verder ontsnappen.’
post heeft duidelijke werkinstructies. Veel productieprocessen zijn al geautomatiseerd, waardoor operatoren minder risico lopen om in contact te komen met de gevaarlijke producten. Enkel het onderhoud en het aan- en loskoppelen van de toeleverslangen van de wagons gebeurt nog handmatig. Maar ook daar gelden dus strikte werkinstructies.’ Ook de opslagtanks worden om de vijf jaar volledig ontmanteld en grondig gecontroleerd. Als ergens iets vervangen moet worden, dan gebeurt dat tijdens een geplande stilstand van het bedrijf. ‘En niet voordat de installatie en de werkomgeving veilig
Elk Seveso-bedrijf moet zich houden aan enkele strikte regels en verplichtingen. De wet maakt een onderscheid tussen bedrijven met een hoog risico of ‘hoge drempel’ en met een laag risico of ‘lage drempel’. Als hogedrempelonderneming moet KRONOS EUROPE NV/SA bijvoorbeeld beschikken over een intern en extern noodplan. ‘Er is een intern interventieteam dat kan ingrijpen bij problemen’, zegt Dirk De Block. ‘In elke ploeg krijgen acht mensen de nodige opleiding om de eerste tussenkomst te doen. Ze hebben een eigen brandweerwagen ter beschikking en brandweeruitrusting met luchtflessen. De brandweer van Gent komt hen ook opleiding geven. We hebben verschillende noodplanscenario’s die twaalf keer per jaar geoefend worden met alle personeelsleden. We werken in een ploegensysteem en op die manier neemt elke werknemer toch zeker drie à vier keer deel aan een veiligheidsoefening. Ook de buurtbedrijven worden in het noodplan betrokken. En elke eerste donderdag van de maand testen we de sirenes, alarmen en ons watergordijn. We doen er dus echt alles aan om het voor iedereen veilig te houden.’ Amélie Janssens
Seveso-bedrijven in je buurt? Op www.seveso.be lees je meer over de maatregelen in en rond Seveso-bedrijven. Je kan er ook bekijken welke risicobedrijven er in jouw buurt gevestigd zijn.
Geautomatiseerd Veiligheid staat voorop in de hele fabriek, verzekeren de beide heren me. ‘Elke werk-
E-commerce heeft maatschappelijke kostprijs Niets zo gemakkelijk als online een pakje bestellen en het een dag later ontvangen op je thuisadres. Maar aan e-commerce hangt ook een maatschappelijk en sociaal prijskaartje. E-commerce is een ‘booming business’ in België. Zo wordt verwacht dat de omzet voor 2017 het plafond van 10 miljard euro zal doorbreken. Ruim 8 miljoen Belgen hebben in de eerste helft van dit jaar online een product aangekocht. Vooral diensten zijn in trek, maar de meeste groei is er in de categorie ‘computers en accessoires’. Daar gebeurt al 23 procent van alle uitgaven online. Dat blijkt uit cijfers van onder nemersvereniging BeCommerce.
Dat e-commerce zo in trek is, hoeft niet te verbazen. Online shoppen is comfortabel voor de klanten en winkeliers vergroten zo hun bereik. Maar toch is het geen puur hoera-verhaal waarbij iedereen erop vooruitgaat. Enerzijds kosten de 150 000 dagelijkse leveringen aan huis de samenleving veel geld. Anderzijds moeten de werknemers in de sector altijd maar een tandje bijsteken, zoals recent met de versoepelde regelgeving rond nachtarbeid. Joris Beckers, economisch geograaf aan de Universiteit Antwerpen, onderzoekt voor zijn doctoraat de impact van e-commerce op onze steden, meer bepaald het transport van verdeelcentrum naar de klant. Daarvoor wordt een heus bataljon aan bestelwa-
gens ingeschakeld die tegenwoordig overal rondrijden en soms tot drie keer moeten terugkomen wanneer de klant niet thuis blijkt te zijn. Gevolg? Het transport voor ecommerce versterkt de problemen op vlak van files, verkeersongevallen, luchtvervuiling, geluidsoverlast en klimaatverandering. Beckers becijferde dat de maatschappelijke kostprijs van al die thuisleveringen 45 000 euro per dag is.
lingen klaar te zetten, op voorwaarde dat er minstens één vakbond akkoord gaat. Maar ’s nachts werken is niet zonder risico. Zo blijkt uit een onderzoek van de Nederlandse Hoge Gezondheidsraad dat wie jarenlang ’s nachts werkt, een hoger risico loopt op hart- en vaatziekten en op ouderdomsdiabetes. Daarom adviseert de raad om nachtarbeid zo veel mogelijk te beperken.
En dan is er nog de kwestie van de nachtarbeid. Opdat de Belgische e-commerce zou kunnen concurreren met de buurlanden, besliste de regering om nachtarbeid toe te laten in de sector. Dat betekent dat er personeel kan ingezet worden tussen 20 uur ’s avonds en 5 uur ’s morgens om de bestel-
Het is duidelijk, het succesverhaal van e-commerce levert ook verliezers op. De vraag is in hoeverre de werkgevers en de regering daar oog voor hebben. (LG)
19
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
ZEGT
Glenn Crynen over de kracht van mensen met een beperking
‘Elke tocht is een levensles’ Een vulkaan beklimmen in Nicaragua, bergen trotseren in Marokko, canyoning in de Spaanse Pyreneeën ... Niets voor mensen met een beperking? Fout gedacht. Glenn Crynen (46) maakt deze dromen waar met Project U/Turn. ‘Onze trektochten maken mensen fysiek en mentaal sterker.’
V
Een fysieke beperking mag geen beperking op het leven zijn. Glenn Crynen
Vaak al een hele uitdaging voor de meesten onder ons. We willen de mensen laten zien dat niets onmogelijk is, maar je moet het natuurlijk wel willen. Zo krijgen ze een heel stuk eigenwaarde terug en staan ze veel positiever in het leven.’ Jullie hebben onlangs meegewerkt aan het tv-programma Over Winnaars van VTM? ‘Een jaar geleden benaderde de regisseur van het programma mij. VTM wou de ultieme droom van andersvaliden mee waarmaken. Drie U/Turners namen deel aan het programma. De tochten waren serieuze uitdagingen, waaronder een beklimming van de Machu Picchu. Ik kende deelneemster Hannelore al, dus ik wist dat ze het zou halen. Je krijgt zo veel voldoening om dat mee te verwezenlijken. Mensen met een beperking staan heel anders in het leven.
Lode Meersman
Thomas Legrève
Wat maakt jullie reizen zo anders? Glenn Crynen : ‘U/Turn is niet zomaar reizen. Het is ons doel om mensen terug te integreren in de samenleving. We willen hen laten inzien dat een fysieke beperking geen beperking op hun leven mag zijn. We zetten mensen met verschillende beperkingen bij mekaar, zo kunnen mensen hun eigen beperking soms beter relativeren en aanvaarden. Ze moeten samen oplossingen zoeken, elkaar hulp durven te vragen. Zo duwt een slechtziende deelnemer een persoon in de rolstoel en de rolstoelgebruiker wordt op zijn beurt de ogen van de slechtziende. Ze komen zichzelf regelmatig tegen. Beklim maar eens een vulkaan met een rolstoel of stap als slechtziende door een dichtbegroeid bos.
Lode Meersman
ijf jaar geleden nam Glenn loopbaanonderbreking om avontuurlijke groepsreizen voor mensen met een beperking te organiseren. Puur natuur en back to basics. U/Turn was geboren. Glenn kwam op het idee door zijn medewerking aan het VRTprogramma Voorbij de grens. Hiervoor stippelde hij een zware trektocht uit in Nicaragua voor tien Vlamingen met een beperking. ‘Knap wat de deelnemers presteerden. Ze genoten van de uitdaging en de kans om die aan te gaan. Dat positivisme wou ik ook na het tv-programma verder zetten.’
Glenn Crynen organiseert avontuurlijke reizen voor mensen met een beperking, zoals naar Nicaragua in de foto’s hierboven. Slechtzienden en rolstoelgebruikers werken rechts samen om de avontuurlijke tocht tot een goed einde te brengen. Hun dankbaarheid is zo oprecht en intens. De hele crew bloeide ervan open, iedereen was heel betrokken.’ Hoe reageren de vakantiegangers zelf? ‘Ze zijn heel enthousiast en kijken dikwijls al uit naar een volgende reiservaring. We maken mensen mentaal en fysiek sterker. Ze voelen dat ook meteen tijdens de reis. De meeste mensen revalideren gemiddeld drie keer een halfuurtje per week. Als je hen dan elke dag laat stappen op uitdagend terrein, in een toffe sfeer waardoor ze niet merken dat ze aan het revalideren zijn, zetten ze een grote stap vooruit. Dat geeft hen een boost, ook op mentaal vlak. We merken dat deze mensen opnieuw durven buiten te komen, een relatie aangaan, zelfstandig gaan wonen … Maarten was bijvoorbeeld al acht jaar aan het revalideren in België en kon amper 30 meter stappen. Drie jaar geleden ging hij voor de eerste keer mee met U/Turn. We haalden hem tijdens de tocht uit de rolstoel en lieten hem verschillende keren per dag 30 meter stap-
Onze uitdagende reizen maken mensen mentaal en fysiek sterker. Glenn Crynen
pen. Onze kinesist hield alles nauwlettend in het oog. Sindsdien is Maarten enorm vooruitgegaan. Hij kocht een loopband voor thuis. Vorige zomer ging hij met ons mee naar Tenerife en heeft er 60 km gestapt, zonder begeleiding. Zo kan ik verschillende succesverhalen van deelnemers vertellen.’ Ga je zelf vaak mee op U/Turn-vakantie? ’We zijn met drie: Sven, Julie en ik. Julie werkt mee tochten uit en doet de administratie. Sven is onze boekhouder en de undercover man met de beperking. Sven is bijna blind, dus hij is lotgenoot, hij staat dichter bij de groep. Via Sven komen we heel veel te weten, want lotgenoten praten
onder elkaar heel anders. Normaal gaan Julie, Sven en ik altijd mee op reis. Omdat we over ons concept willen waken. En omdat we het zelf heel graag doen natuurlijk. Voor mij is elke tocht opnieuw een levensles, ik word elke keer opnieuw met mijn voeten op de grond gezet. Ik leer veel meer van deze mensen dan zij van mij.’ Rosine Pittevils
Schrijf je in In 2018 organiseert U/Turn samen met Samana zes avontuurlijke reizen naar zes verschillende bestemmingen. Je kunt je hiervoor inschrijven via www.samana.be of www.projectu-turn.com.
20
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
LIMBURG NEVEN-
EFFECT
Meten is niet altijd weten Vorige week kopte HBVL: “Zelfs in Rwanda zijn mannen en vrouwen gelijker dan hier.” Wat is er aan de hand? België zakte op de ranglijst voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen van het Wereld Economisch Forum naar de 31ste plaats. Mede dankzij onze loonkloof, de vrouwelijke tewerkstellingsgraad en het geringe aantal vrouwen in de politiek scoren wij slechter dan landen als Rwanda, Nicaragua en de Filipijnen. Dat is toch even slikken. Moeten wij nu ongelukkig worden en jaloers zijn op onze Rwandese, Nicaraguaanse en Filipijnse vriendinnen? Hoegenaamd niet. Wat dit onderzoek niet capteert is dat Filipijnse vrouwen er elke dag voor moeten zorgen dat er genoeg rijst is voor hun gezin. Ze voeren een harde, dagelijkse strijd om het bestaan. Naast huisvrouw en verzorgster van kinderen, zorgen ze vaak ook voor een belangrijk deel van het gezinsinkomen. Door werkloosheid of afwezigheid van de man zijn de inkomsten van vrouwen steeds vaker de enige van het gezin. En ondanks al hun inspanningen zijn het juist de vrouwen die het minste en het slechtste voedsel krijgen. Culturele factoren bepalen dat eerst man en kinderen eten. De restjes zijn voor de vrouw. Zij wordt verwacht zich op te offeren voor het gezin. De ranglijst negeert het feit dat veel Rwandese vrouwen hard werken op de talrijke theeplantages, zonder legale bescherming. Vrouwen die hun kindjes moeten meenemen naar de plantage, crèches bestaan niet. Mand met de geplukte thee op hun rug, kindjes onder een boom. Ideaal werken is dat niet en evenveel plukken als hun echtgenoot lukt niet. En dus verdienen ze minder, wat hun positie in het gezin heel erg verzwakt.
Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt - tel. 011 29 08 70 - limburg@beweging.net - limburg.beweging.net Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be
ALLEMAAL MENSEN, ONDERWEG NAAR BETER
11.11.11-campagne over migratie 11.11.11 strijdt tegen onrecht en voor duurzame verandering. Dit jaar stellen ze migratie en vluchtelingen centraal in hun campagne #Allemaal Mensen. Wereldwijd zijn 65 miljoen mensen op de vlucht, het hoogste aantal sinds de tellingen begonnen. Mensen gaan op de loop voor conflicten, armoede, ongelijkheid of klimaatverandering. We moeten in de eerste plaats de basisoorzaken hiervan aanpakken.
Maar ondertussen is migratie wel een feit en moeten we daar als samenleving mee omgaan. Ieder mens heeft mensenrechten die altijd en overal gelden. Het beleid moet de mensenrechten van vluchtelingen en migranten garanderen. Een beleid dat niet vervalt in een wij-zij-verhaal, maar dat verbindt. (Meer info over de 11.11.11-campagne op pagina 2)
Vlamingen en vluchtelingen verenigd in All@Home In Limburg is er sinds kort een nieuwe vereniging die zich inzet voor de integratie van nieuwkomers en vluchtelingen. All@Home organiseert activiteiten om hen te versterken en bij onze maatschappij te betrekken. Ze werkt eveneens aan solidariteit en samenwerking tussen nieuwkomers, vluchtelingen en autochtonen in onze samenleving. Foto: Mies Cosemans Leden van All@Home tijdens een lezing bij Femma Citygirls Hasselt, in samenwerking met 11.11.11 en Internationaal Comité
Musti Önlen van het Internationaal Comité ondersteunt deze vereniging: “Samen dingen doen helpt om bruggen te bouwen. De organisatie is er niet om individuele vluchtelingen te helpen integreren. De dynamiek zit in het groepsgebeuren. Mensen bij elkaar brengen haalt hen uit hun sociaal isolement. We hopen dat ze hierdoor ook aan andere activiteiten zullen deelnemen en lid worden van sport-, jeugd- of cultuurverenigingen.”
lingen. De voertaal is dan ook Nederlands. Bovendien is het een gemengde groep met zowel mannen als vrouwen. Naast het organiseren en bijwonen van allerhande activiteiten willen ze ook een antwoord geven op de vele negatieve vooroordelen door lezingen en vormingen aan diverse doelgroepen aan te bieden.
Nicaragua telt dan weer het hoogste percentage tienerzwangerschappen van Latijns-Amerika. Maar liefst 28% van de meisjes is voor hun 18de al moeder. Armoede en een cultuur waarbij vrouwen en meisjes als minderwaardig worden gezien, dragen ertoe bij dat seksueel geweld veel voorkomt in Nicaragua.
All@Home bestaat uit een mix van Belgen en vluchte-
Meer info: Musti Önlen via musti@icvzw.be
Hoog scoren op het lijstje over gendergelijkheid is met andere woorden geen garantie op een leven waar welzijn van de vrouwelijke burgers hoog scoort. Meten is niet altijd weten.
Beweging.net zamelt sinds vorig jaar kurken in via haar eigen netwerk. Deze kurken worden gesorteerd en gerecycleerd en zorgen voor tewerkstelling in dagcentra en sociale economieprojecten bij Tevona en De Vlaspit.
Carien Neven, secretaris beweging.net Limburg
“Bankjes om te praten en op adem te komen” Samana Tessenderlo
Deel zelf je idee voor je gemeente op www.iedereenburgemeester.be
Kurken inzamelen in je klas. Doet jouw school ook mee?
Nu willen we onze kurkenactie uitbreiden naar scholen zodat er nog minder kurk bij het restafval belandt. We nodigden deze week alle Limburgse basisscholen uit om deel te nemen. Ben je leerkracht of zit jij in een oudercomité? Spreek je directie aan om in te tekenen op onze actie. Deelnemende scholen ontvangen flyers, een inzamelbak en een lessenpakket.
Meer info bij Bart op 011 29 08 03 of mail naar bart.bynens@ beweging.net. Bestellen kan op www.beweging.net/kurkinscholen
Dansinstuif ‘OKRA danst’ met DJ Di 28 november 2017 van 14:00 – 17:00 Zaal De Drieschaar Schuttenbergstraat 2, As We wisselen OKRA-dansen af met vrije dansmomenten
Voor beide dansactiviteiten: Deelnameprijs: 5 €, 3 € op vertoon van je OKRA-lidkaart. Meer info en inschrijven voor 20.11.2017 bij OKRA-SPORT+, tel. 011 26 59 37 of mail naar sport.limburg@okra.be
Lijndansnamiddag Do 30 november 2017 van 14:00 – 17:00 Zaal De Meersche Molenstraat 4, Wellen
¬ Limburg
Visie ¬ vrijdag 10 November 2017
Intersoc vakantiemarkt in de Limburghal
WORKSHOP (VOOR MENSEN MET CHRONISCHE GEZONDHEIDSPROBLEMEN)
Interesse in een vakantie met enkel volwassenen?
Scrapbook
Ontdek op de vakantiemarkt van Intersoc het volledige aanbod busen treinreizen, culturele reizen en rondreizen met het vliegtuig. In het reiscafé leer je de bestemmingen beter kennen a.d.h.v. enkele presentaties en je kan je meteen inschrijven.
Scrapbooking is zeer populair in Amerika en ondertussen ook in België. Het is op een creatieve manier verwerken van foto’s in een foto-album met allerlei versiersels en teksten erbij. In deze workshop geven we je graag een eerste aanzet en heel wat materialen en ideeën om van jouw fotoboek iets uniek en creatiefs te maken.
Laat je verleiden op dinsdag 5 december 2017 van 13 tot 16 uur in de Limburghal, Jaarbeurslaan 6 in Genk. Boek je ter plaatse een vakantie? Dan krijg je een korting van 10 euro per deelnemer. Je maakt bovendien kans om de vakantie die je er boekt terug te winnen.
... nieuwe bestemmingen ontdekken
WORKSHOP (VOOR MANTELZORGERS)
CM LOOPBAANBEGELEIDING, VOOR EEN GEZONDE BALANS
21
Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.
• Beringen-Paal - 23/11 - 09.30 -12.30 uur • 6 euro basisprijs € 12 euro CM-ledenprijs
CONTACT (VOOR IEDEREEN)
INFOSESSIE (VOOR IEDEREEN)
Wat na mantelzorg? De persoon waarvoor je gezorgd hebt, is al een poosje overleden. Verdriet en gemis blijven aanwezig. De uitdaging is ermee leren omgaan. Wij starten met enkele avonden voor voormalige mantelzorgers. Ontmoeting en ervaringsuitwisseling staan hier centraal. Geen grote theorieën, gewoon leren van elkaar. Je verhaal zelf nog eens kunnen doen kan rust brengen, of gewoon luisteren naar de ander kan helpend zijn, niets moet.
Mindfulness jongeren
Mail je contactgegevens naar loopbaanbegeleiding.limburg@cm.be. We contacteren je binnen de 5 werkdagen.
I.s.m. OCMW Peer.
Ups en downs horen bij het leven, ook bij jongeren. Jongeren staan voor veel uitdagingen. Hiermee omgaan kan soms moeilijk en heftig zijn. Denk maar aan het eerste liefdesverdriet, de band met hun ouders die niet zo goed is, schoolprestaties… Daarnaast zijn ze bezig met zichzelf ontdekken (puberteit, wie ben ik… ). Mindfulness biedt jongeren technieken aan om met deze hindernissen om te gaan. Resultaten van onderzoek bij jongeren die een mindfulnesstraining volgden, waren stressreductie, een toename van innerlijke rust en zelfzekerheid, een verbetering van het concentratievermogen, zelfregulatie in moeilijke situaties, anti-pesten…
Infosessies Loopbaanbegeleiding
• Peer - 30/11 -19.30 - 22.00 uur • 3 euro
• Hasselt - 19/12 - van 20.00 -22.00 uur • 3 euro CM-leden - 6 euro niet-leden
• Zoek je meer PLEZIER in je job? • Ben je toe aan een NIEUWE STAP in je loopbaan? • Wil je een beter EVENWICHT tussen je werk en privé? • Zit je met VRAGEN EN TWIJFELS over je job? • Zoek je werk dat ECHT BIJ JE PAST? CM-Loopbaanbegeleiding kan jou hierin ondersteunen. Na 4 individuele loopbaansessies kan je opnieuw richting geven aan je eigen toekomstperspectief.
Meteen starten met CM-Loopbaanbegeleiding? Maak een afspraak via 011/292 989 of mail naar loopbaanbegeleiding.limburg@cm.be.
Wil je een vrijblijvend intakegesprek?
22/11/2017 - CM Limburg hoofdkantoor Hasselt - 20:00-22:00 uur – Gratis Inschrijven: 011/28 02 80 of wegwijs.limburg@cm.be (vermeld je naam/ adres/rijkregisternummer en telefoonnummer). 17/01/2018 - Kasteel Engelhof –Houthalen-Helchteren – Gratis Inschrijven: 011/28 02 80 of wegwijs.limburg@cm.be (vermeld je naam/ adres/rijkregisternummer en telefoonnummer).
Heb je nog vragen? We helpen je graag verder! Bel 011/29 29 89 of mail naar loopbaanbegeleiding.limburg@cm.be.
LOOPBAAN
CM BEGELEIDING
DE BALANS
ON VOOR EEN GEZ
RK
WE
Ann Onkelinx (psychologe, experte in rouwverwerking) begeleidt deze samenkomst. • Hasselt - 27/11 - 19.30 - 22.00 uur • 3 euro
INFOSESSIE (VOOR IEDER EEN)
Vergoedingen voor mantelzorgers die ook erfgenamen zijn.
CONTACT
(VOOR MENSEN MET CHRONISCHE GEZONDHEIDSPROBLEMEN)
DIY haken en breien DIY of do it yourself op vlak van verrassende tafeldecoraties. Met garen, breinaalden en/of haaknaald gaan we proberen de gezelligheid in huis te brengen. Je kunt zelf kiezen welke decoratie je graag wil maken: een onderlegger, een jasje voor je bloempot, een kussen… Stap voor stap leggen we je graag de techniek en het patroon uit en vervolgens gaan we gezellig aan de slag met garen, brei- en/ of haaknaald. Kortessem - 17/10 - 19.30• Rapertingen - 01/12 - 08/12 - 15/12, telkens van 09.30-12.30 uur • 8 euro CM-leden - 16 euro niet-leden
CURSUS (VOOR IEDER EEN)
zelfzorg.mantelzorgers.be Soms heb je als mantelzorger een steuntje in de rug nodig. De online training van Samana helpt je goed te zorgen voor jezelf en je veerkracht te vergroten.
Surf naar www.zelfzorgvoormantelzorgers.be Na registratie en aanmelding ontvang je een link waarmee je de cursus kan starten. Ben je CM-lid én mantelzorger, dan kan je deze training gratis volgen. Wie geen CMlid is, kan voor 25 euro lid worden van onze mantelzorgvereniging en zo een login krijgen.
Heartfulness
Je bent goed zoals je bent (heartfulness).
LE VE N
Geconfronteerd met de uitdagingen van het leven vraag je jezelf soms af: “Ben ik goed zoals ik ben?”, “Ben ik wel goed bezig?”We werpen licht op de mechanismes die hiervoor verantwoordelijk zijn en staan stil bij wat nodig is om er minder last van te hebben. Zo ervaar je toegenomen innerlijke vrijheid om te handelen in overeenstemming met wie je werkelijk bent en kan je met meer voldoening en tevredenheid in het leven staan. I.s.m. gemeente As. • As - 05/12, 12/12 en 19/12 Telkens van 19.00 - 21.00 uur • 40 euro CM-leden - 20 euro CM-leden met VT - 80 euro niet-leden
INFO? Meer info kan via de website www.cm.be/agenda verkregen worden. Zorg ervoor dat je bent ingelogd op de Limburgse CM Website! Op de startpagina kan je kiezen voor Limburg door je postcode in te geven. INSCHRIJVEN? - Via e-mail: wegwijs.limburg@cm.be Geef duidelijk aan: - voor welke activiteit je wenst in te schrijven - je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer - Telefonisch op het nummer 011 28 02 80
CONTACT CM Limburg Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het contactcenter: stuur een mail naar limburg@cm.be of bel naar 011 28 02 11
donderdag
8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u
vrijdag
8.30 - 12.00u
maandag dinsdag VOOR AF IN S C HRI J V EN VOOR A L ON Z INI T I AT IE V E EN V ERP L ICH T!
woensdag
De CM-Zorglijn kan je contacteren op het nummer 011 280 281 of via mail naar zorglijn.limburg@cm.be
22
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
PROJECT LUCHTCONSULENTEN Tweede ronde gaat van start 85 % van onze tijd brengen we binnen door. De lucht is er niet altijd even gezond, maar meestal beseffen we dat zelf niet. Vervuilde lucht kan nochtans de oorzaak zijn van mogelijke gezondheidskwaaltjes en van structurele problemen aan je woning zoals schimmels. Daarom loopt er sinds april een proefproject met luchtconsulenten in Limburg en West-Vlaanderen om mensen hierrond te sensibiliseren. Nu, na zeven maanden zijn er 200 huisbezoeken gebeurd, waarbij 20 luchtconsulenten op bezoek gingen bij mensen uit hun kennissenkring. Aan de hand van een checklist kwamen allerlei thema’s aan bod, gaande van het gebruik van poetsproducten, de droogplaats van de was, ventilatiesystemen, verluchtingsgewoonten en schimmels. De bewoners kregen hierbij een advies op maat om de luchtkwaliteit in hun huis te verbeteren. Daarmee is de eerste fase afgerond en zijn de luchtconsulenten nu klaar om dezelfde huizen opnieuw te bezoeken. Met een aangepaste checklist wordt onderzocht of hun adviezen zijn opgevolgd en of de bewoners stappen ondernomen hebben om de luchtkwaliteit in hun woning te verbeteren.
WINTERbbq
ACV Hasselt-Noord
Wil je meer weten over dit project? Bezoek www.luchtconsulenten.be
VRIJWILLIGERS VOOR FIETSLESSEN GEZOCHT
In het kader van ‘De Warmste Week’ organiseert het ACV van Hasselt-Noord op zondag 17 december een winterBBQ ten voordele van het ‘Huis Erika Thijs vzw’ dat gratis psychosociale ondersteuning biedt aan mensen met kanker en hun familie. De winterBBQ gaat door in De Binder in Hasselt. Meer info over het menu, de prijzen en wijze van inschrijving vind je terug op onze site www.acvlimburg.be. Smakelijk!
De fiets is vandaag niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Maar goed ook want fietsen heeft veel voordelen: het is duurzaam, gezond en ontspannend. Niet alle volwassenen kunnen fietsen. Leren fietsen is voor hen een enorme stap vooruit en verhoogt hun mobiliteit. Daarom organiseert beweging.net fietslessen voor volwassenen en is op zoek naar vrijwilligers om deze fietslessen te geven. Je krijgt eerst een opleiding en daarna ga je zelf aan de slag om volwassenen te leren fietsen.
WERKEN BIJ DE POLITIE?
Ben je een fietser? Wil je anderen graag iets bijleren? Wil je graag deelnemen aan dit project? Neem dan contact op met Brecht via brecht.beelen@beweging.net of 011 29 08 03.
AGENDA ACADEMIE – OKRA
. do 16.11: ‘Snurken, slecht slapen en apneu’ met dokter Koen De Muynck, Trudo-ziekenhuis. In De Volksmacht Sint-Truiden om 14:00. Info: Okra SintTruiden, Jos Lacroix, 0477 40 31 57 . ma 20.11: ‘De toekomst van België?’ met Prof. Dr. Bruno De Wever. In zaal Berenhof, Berenhofstraat 12, Veldwezelt om 14:00. Info: Okra Veldwezelt, Odette Biets, 089 71 77 33 . vr 24.11: filmnamiddag in The Roxy Theatre, Pieter Vanhoudtstr. 38 in Koersel om 14:00. Meer info: Robert Put, 011 42 19 09 . di 28.11: ‘De genetische revolutie’ met Em. Prof. Cassiman. In O.C. SintKatarina om 14:00. Info: Okra Academie Hasselt, Mathieu Erlingen, 0493 69 50 18
GESCHENKENMARKT
. zo 26.11: zaal Beterveld Schoonbeek
van 9:00 tot 17:30. Een initiatief van Okra Schoonbeek, Samana en de vrijebasisschool t.v.v. het steunproject Ethiopië.
Katarina, N. Cleynaertslaan in Hasselt van 13:00 tot 17:30. Gratis toegang. Info: Freddy Janssens, 011 22 74 78
GPS-CLUB - PASAR
OPLEIDING – FAMILIEHULP
. wo 15.11: cursus Basecamp deel 2 . do 23.11: ABC van de fietsGPS Garmin Edge Touring. Beide cursussen vinden plaats in ‘t Pelterke, Jeugdlaan 4, Overpelt om 19:00. Info: Johan Stippelmans, 0468 17 71 01
HERDENKING - PAX CHRISTI
. za 11.11: aan het standbeeld van de Onbekende Oorlogsvrouw, Guffenslaan, Maastrichterpoort, Hasselt om 15:00. Getuigenis van Clara Bedroissan van Syrische afkomst. Muzikale omlijsting: solidariteitskoor Amakuriki. Nadien gezellig samenzijn in het O.C. SintKatarina, N. Cleynaertslaan in Hasselt. Info: Pax Christi, Lizette Stiers, 012 74 30 42 of mail naar pcstiersl@hotmail.com
OPENDEUR – OKRA
. za 25.11: bezoek doorlopend de verschillende standen en verneem meer over hun activiteiten. Maak kennis met het reisaanbod 2018. In het O.C. Sint-
. vr 24.11: info over de opleiding verzorgende/zorgkundige. In het opleidingscentrum, Isabellastr. 16, Hasselt om 10:00. De opleiding zelf start op 22.01.2018. Info: marleen.geusens@ familiehulp.be, 0478 88 41 06
WANDELEN - PASAR
. zo 19.11: Teutwandeling. Vertrek: Donderslagseweg 32, Zonhoven om 14:00. Info: Pasar Beringen, Guy Bielen, 011 40 11 80 . zo 19.11: bossen van Herkenrode. Vertrek:Kermetaplein, Diesterstwg. 204, Kermt. Info: Pasar Groot-Hasselt, Marina Smolders, tel. 011 25 67 68 . zo 26.11: spek-eneieren-dauwwandeling om 7:00. Hiervoor moet je je inschrijven vóór 20.11.2017. Natuurwandeling om 12:30. Beide wandelingen vertrekken aan het Buurthuis in Reppel, Reppelerweg 183. Meer info en inschrijven: Pasar Bocholt, Dirk Snoeckx, 0478 63 47 13
Wil je graag bij de politie aan de slag? Kom naar de info- en oefensessie van ACV-Politie & ACV-BijBlijven. Zo maak je meer kans op een job. Tijdens deze sessies krijg je immers veel tips, oefeningen en informatie zodat je goed voorbereid aan de selectieproeven van de politie kan deelnemen. En dat is nodig, want momenteel slaagt amper 1 op 10 kandidaten voor deze proeven. • infosessie: di 28 november van 19.00 tot 21.30 uur • oefensessie: za 2 december van 09.30 tot 16.30 uur Beide sessies gaan door in Het Bewegingshuis in Hasselt (tegenover het station). Deze info’s zijn GRATIS maar INSCHRIJVEN via www.acvpolitie.be is VERPLICHT! Let op: voor de oefensessie op 2 december kan je enkel inschrijven tijdens de infosessie!
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 november 2017
23
ACV-Bijblijven
Welkom in VUCA world Enkele feiten … Voor het eerst zijn er in Vlaanderen evenveel vijftigers als dertigers aan het werk. In 2020 zullen 400.000 Vlaamse babyboomers de arbeidsmarkt verlaten. Onze zonen en dochters zullen gemakkelijk 7 werkgevers in hun carrière verslijten. Het mag duidelijk zijn: de arbeidsmarkt is veranderd en verandert nog elke dag. Werknemers
Onzekerheid VUCA staat voor Volatile, Uncertain, Complex en Ambiguous. We leven met andere woorden in een veranderlijke, onzekere, complexe en vage wereld waar het quasi onmogelijk wordt om lange termijnplannen te maken. De snelheid in onze wereld is enorm opgedreven. Fons herinnert zich toen hij 30 jaar geleden bij de VDAB begon te werken een ‘snel’ antwoord op een brief van een werkloze betekende dat je binnen de 2 maanden geantwoord moest hebben. Vandaag zou dit ongehoord zijn. Maar ook de onzekerheid neemt toe en dat geldt voor iedereen en voor elk beroep. “Zelfs advocaten ontsnappen niet aan deze evolutie. In Amerika werd bijvoorbeeld alle rechtspraak in een computer gestopt. Alvorens aan een rechtszaak te beginnen, kan deze machine je al vertellen wat de uitkomst zal zijn,” geeft Fons als voorbeeld. Maar ook is de VUCA wereld hoe langer, hoe minder zwart-wit, goed-slecht. “Goedkope bookingsites zullen door de reisagent met lede ogen aanzien worden, terwijl de reiziger er goede zaakjes kan doen,” aldus Fons.
Grexit Deze wereld biedt volgens Fons naast heel wat uitdagingen ook heel wat mogelijkheden. Jonge mensen met de nodige scholing achter de kiezen -vooral technische scholing!- hebben goede vooruitzichten. “Onze arbeidsmarkt heeft immers voldoende werkende mensen nodig willen we onze welvaart in stand houden,” zegt Fons. Het
maar ook werkgevers zijn dan ook gedwongen om anders naar die arbeidsmarkt te kijken en er mee om te gaan. Dat zegt Fons Leroy, gedelegeerd bestuurder van VDAB, tijdens een infosessie van ACV-Bijblijven met oudere werklozen (foto). Welkom in VUCA world.
één en ander heeft te maken met de Grexit, de babyboomers, die bij wijze van spreken morgen massaal onze arbeidsmarkt verlaten. “Dertig jaar geleden stonden er 106 werknemers gereed voor elke 100, die de arbeidsmarkt verlieten. Vandaag zijn er dat maar 82. We komen er met andere woorden telkens 18 tekort. En samen met dit tekort, verlaat ook heel wat kennis en kunde onze arbeidsmarkt.” Bovendien zal volgens Fons ook niet alles opgelost kunnen worden door buitenlandse arbeidskrachten naar hier te halen. “Ook in Polen, Roemenië, … slaat de vergrijzing om zich heen, niet te na gelaten dat die regeringen daar de leegloop van hun landen ook stilaan beu zijn.”
Diversiteit Dit alles neemt niet weg dat bepaalde groepen het moeilijk blijven hebben op onze arbeidsmarkt. Ouderen, allochtonen, laag- of niet-geschoolden, … zij blijven moeite hebben om -opnieuw- aan de slag te geraken. Fons vindt dan ook dat het de taak van werkgevers is om anders naar talent te gaan kijken. ”Nog teveel lopen in bedrijven allemaal dezelfde mensen rond, terwijl de wereld buiten die bedrijfsmuren er helemaal anders uitziet. Teveel wordt er gezocht naar een bepaald type van werknemer en wordt iedereen, die niet aan dat beeld voldoet, genegeerd.” Fons roept werkgevers dan ook op om open te staan voor meer diversiteit, om een goede en gezonde mix van mensen op de werkvloer na te streven.” De steeds krapper wordende arbeidsmarkt zal hen
er vroeg of laat toe dwingen …
Goesting Een andere uitdaging ligt in het langer gaan werken. “Geen populair thema maar we zullen moeten,” stelt Fons. En ook hier dringt een gezonde mix zich op. Een mix tussen enerzijds het individuele geluk en anderzijds datgene wat nodig is om onze samenleving in stand te houden. Het is volgens Fons dan ook aan de werkgevers om ervoor te zorgen dat mensen met ‘goesting’ langer gaan werken door meer te investeren in hun werknemers, zodat langer werken ook mogelijk wordt.
Frustratie In de uitwisseling na de infosessie bleek het langer werken op zich niet meteen het grootste probleem te zijn, wel het niet vin-
den van een job om langer in te werken, eens je wat leeftijd hebt. Vooral het uitblijven van een antwoord op een sollicitatie werkt bij heel wat oudere werkzoekenden demotiverend. Fons erkende dit probleem en probeert zelf van zijn kant werkgevers te stimuleren om feedback te geven op sollicitaties. Ook vroeg iemand zich af of de belachelijk lage loonvoorstellen een bewuste strategie zijn om ervoor te zorgen dat de oudere sollicitant afhaakt? Deze onrechtvaardigheden aankaarten via de vakbond, was volgens Fons een must. “Wij zijn immers niet alleen verantwoordelijk voor onszelf maar ook voor onze kinderen. Dergelijke praktijken moeten dan ook aan de kaak gesteld worden,” aldus Fons. Maar vooral zaten heel wat oudere werklozen met de frustratie dat ze niet eens de kans meer krijgen om zich ergens te bewijzen. Een verhaal van wel willen maar niet mogen dus …
BLiKopener ACV-GRENSARBEID NEDERLAND
wijziging zitdagen
JESSA ziekenhuis: bezoek + rondleiding Hoe groot is zo een ziekenhuis nu echt? Hoeveel specialisten, geneesheren, verplegend personeel zorgen er dagelijks voor hoeveel patiënten? Welke afdelingen zijn er allemaal en voor welke specialismen is JESSA gekend? Wat betekent innoveren/robotiseren voor JESSA? Ook eens een kijkje nemen achter de schermen van een groot ziekenhuis? ACV-Vormingsdienst LiVo organiseert 2 bezoeken bij het JESSA ziekenhuis, campus Virga Jesse (Hasselt centrum). Na een presentatie begeleidt een gids ons doorheen het ziekenhuis waarna we afsluiten met
• maandag 27 november 2017 • donderdag 30 november 2017 om 19.00 uur (ontvangst 18.30 uur) - Stadsomvaart 11 - Hasselt centrum Schrijf voor 22 november 2017 in via onze site activiteiten.acv-limburg.be. Voor meer info contacteer Koen Buntinx (LiVo) op 0488-31.31.61.
Sinds 6 november vonden enkele wijzigen plaats in de zitdagen van de dienst ACV-Grensarbeid NEDERLAND. Hieronder het overzicht van de huidige regeling (DC = dienstencentrum): DAG maandag
PLAATS
UUR/AFSPRAAK
ACV-DC Bilzen Stationlaan 44
09.30 - 11.30 uur 15.30 - 18.30 uur
ACV-DC Maaseik Maastrichterstwg 17
09.30 - 11.30 uur 15.30 - 18.30 uur
ACV-DC Neerpelt Norbertinessenlaan 1
09.30 - 11.30 uur 15.30 - 18.30 uur
woensdag
ACV-DC Genk Dieplaan 19
08.45 - 11.30 uur
donderdag
ACV-DC Hasselt Mgr.Broekxplein 6
enkel op afspraak via mail grensarbeiders@acv-csc.be
ACV-DC Maasmechelen Heirstraat 249
08.45 - 11.30 uur
De dienst ACV-Grensarbeid NEDERLAND kan je elke werkdag bereiken van 09.00 tot 12.00 uur via het algemene nummer 011-30.60.00. Je kan ook mailen naar grensarbeiders@acv-csc.be of surfen naar www.acvgrensarbeiders.be.
24 FIL M
Visie ÂŹ vrijdag 10 november 2017
FDE VAN HET PUBLIEK LIE EN AP CH DS IEN VR ER OV UW BO DE WERNER DE SMEDT EN KOEN
‘Ontspanning en amusement zijn van levensbelang’ Werner De Smedt en Koen De Bouw kunnen het niet laten elkaar te plagen. Maar beide heren zijn ook gul met complimenten. Zo gaat dat, als je onder vrienden bent. Een dubbelgesprek over vriendschap en de Vlaamse filmwereld.
K
In deze derde prent staat de vriendschap tussen de twee inspecteurs onder druk. Welk belang hechten jullie aan vriendschap? Koen De Bouw: ‘Waardeloos. (lacht)’ Werner De Smedt: ‘Vriendschap en liefde zijn natuurlijk zeer belangrijke waarden. Ik probeer daar nu vooral binnen mijn eigen familie veel zorg aan te besteden.’ Koen: ‘Naast vriendschap en liefde is al het andere bijzaak. Met elkaar in verbinding komen is de essentie van ons bestaan. Het is waarom we doen wat we doen. En mensen die het ongeluk hebben om dat te missen ‌ je kan alleen maar hopen dat het op hun pad komt. Een mens is niet gemaakt om alleen te zijn.’
‘Toen mijn populariteit n begon te groeien, heeft Koe mij daar goed bij geholpen.’ – Werner De Smedt De vorige films uit de reeks waren grote successen in de bioscoop. Zet dat druk op jullie als acteurs? Koen: ‘Het legt vooral druk op de producent, op acteurs iets minder. Ze delen niet in het profijt van een eventueel succes, maar dus ook niet in de financiĂŤle klappen. Toch is iedere acteur erbij gebaat dat gelijk welke Vlaamse film het goed doet in de bioscoop. Welk genre het ook mag zijn. We zijn allemaal gediend bij een Vlaams filmbeleid dat marcheert. Zonder dat het een gigantische industrie moet worden of je gebukt moet gaan onder lood-
COLOFON
.LQHSROLV )LOP 'LVWULEXWLRQ
oen De Bouw en Werner De Smedt zijn in de bioscoopzalen opnieuw te zien als inspecteurs Vincke en Verstuyft. ‘Het Tweede Gelaat’ is de derde film die gebaseerd is op de boeken van Jef Geeraerts, na ‘De Zaak Alzheimer’ en ‘Dossier K’.
‘Naast vriendschap en liefde is al het andere bijzaak. Met elkaar in verbinding komen is de essentie van ons bestaan.’ Koen De Bouw zware commerciĂŤle druk. Maar we hebben een publiek, en het liefst een groot publiek, nodig om de flow in het maken van Vlaamse producties te kunnen garanderen.’ Vlaamse film- en televisieproducties doen het goed, ook in het buitenland. Dat is dus een goeie zaak? Werner: ‘De wereld wordt veel kleiner en er is makkelijker sprake van uitwisseling. Dus vinden buitenlandse film- en televisiemakers inderdaad sneller de weg naar Vlaanderen. En dan ontdekken ze het talent van hier. Het verwondert me niet dat Koen de overstap kon maken naar Los Angeles (Koen De Bouw heeft een hoofdrol te pakken in ‘The Last Tycoon’, een serie van Amazon, red.) ’ Koen: ‘Ik vind dat heel belangrijk. Vooral voor de werkgelegenheid in onze sector. Naar aanleiding van de film De Premier werden we vorig jaar uitgenodigd om bij onze premier op bezoek te komen. Ik las toen een reactie van iemand die zich afvroeg of onze eerste minister daar tijd voor moest maken. Ik deed toen navraag bij een van de producenten. Hij zei: Antwoord maar zoals het is, de Vlaamse media-industrie stelt meer mensen tewerk dan de Vlaamse auto-industrie. We zijn niet zomaar een kleine business. We zijn heel groot geworden. En als buitenlandse aandacht helpt om onze
sector te doen draaien, dan juich ik dat alleen maar toe.’ Het belang van film, televisie en media kan dus moeilijk overschat worden? Koen: ‘Een goed verhaal is van alle tijden. Ik denk dat zelfs puur entertainment enorm van belang is. In de jaren ’30, tijdens de Grote Depressie, floreerde de Amerikaanse filmindustrie. Het weinige geld dat mensen hadden, staken ze in een filmticket. Om te ontsnappen aan die realiteit. Ik durf dus te stellen dat ontspanning en amusement van levensbelang zijn.’ Jullie draaien al een tijdje mee en zijn publieke figuren geworden. Wat doet dat met jullie? Werner: ‘Daar moet je mee leren omgaan. Toen het mij overkwam, toen mijn populariteit begon te groeien, heeft Koen mij daar goed bij geholpen. Hij had daar al meer ervaring mee en ik heb veel aan zijn begeleiding gehad. Hij heeft mij daar wegwijs in gemaakt en wees me op de valkuilen.’ Koen: ‘Ik beschouw dat bekend zijn eerder als een test of een middel om nederig te zijn en te blijven. Om jezelf voortdurend te betrappen op het vergalopperen in dat dwaze woord beroemd of bekend. Het was ook nooit mijn uitgangspunt om voor dit
vak te kiezen. Op een bepaalde manier groei je daarmee op, en zou het misschien zelfs vreemd zijn mocht het er niet meer zijn. Hoewel je die momenten natuurlijk ook opzoekt door naar een gebied te trekken waar niemand je kent of waar niemand is. Dat is heilzaam en deugddoend.’ Werner: ‘Het is niet zo dat we het moment vrezen dat die bekendheid wegvalt. Maar het is wel een manier waarop de mensen hun appreciatie kenbaar maken. Als ze je in de supermarkt even aanspreken over een vorige aflevering of een film die ze gezien hebben en waar ze van genoten hebben, dan is dat plezant. En dat is een waardemeter. Je kan afleiden of je goed bezig bent of niet. Mocht dat wegvallen, zou dat wel raar zijn. Want professioneel zou ik dan in principe niet meer bestaan.’ Koen: ‘Dat is de enige consequentie. Verder zou het wel deugd doen, denk ik. (lacht) Maar tot het zo ver is, heb ik mijn eigen hol van Pluto gebouwd, waar ik heel bewust naartoe trek.’ Die bekendheid kan je ook voor andere dingen inzetten. Werner: ‘We worden vaak gevraagd om het gezicht te zijn van een goed doel. Ik vind dat je daar een keuze in moet maken. Ik kon ondertussen al honderd keer peter zijn van een organisatie. Maar ik heb helemaal in het begin van mijn carrière gekozen voor een coma-vereniging, de vzw Coma Limburg. Die bestaat intussen 25 jaar. Ik denk dat dat de beste manier is: snel een project kiezen waar je je volledig voor kan inzetten.’ Koen: ‘Ik moet nu vooral toegeven dat mijn leven op dit moment zo georganiseerd is dat ik daar niet de aandacht aan kan geven die zoiets verdient. Dan moet je daar ook niet aan beginnen.’ Werner: ‘En je hebt mij al om voor te zorgen.’ (beide heren lachen) Jullie zeiden al dat jullie soms nood hebben aan ‘ontsnappen’. Hoe doen jullie dat? Koen: ‘Tuinieren is voor mij een vorm van meditatie. De natuur is ook een bron van inspiratie, vol verbazing, schoonheid en gruwel. In mijn tuin voel ik me heer en meester van mijn eigen schepping.’ Werner: ‘Ik rommel ook graag in mijn tuintje. En als er nog wat tijd overblijft, pak ik al eens een gitaar vast. Dat zie ik als meditatie. Nu alleen nog er leren op spelen.’ AmĂŠlie Janssens
9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP Ï 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH Ï +RRIGUHGDFWHXU +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ Ï 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 .DDWMH 'H &RQLQFN /HHQ *UHYHQGRQFN $POLH -DQVVHQV -HOJKHU :DQGHOV 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ Ï 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FR¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH Ï 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V Ï 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO Ï OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH Ï 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ Ï $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV Ï