Visie 23 maart 2018 - editie Limburg

Regio Limburg Vrijdag 23 maart 2018

1 300 Belgen wachten op een orgaan Vorig jaar doneerden 348 Belgen minstens een orgaan na hun overlijden. Dat is 8,4 procent meer dan in 2016. Maar met nog bijna 1 300 mensen op de wachtlijst, is elke donor van levensbelang. Ona (17), de dochter van Leen Santermans en Jan Rypens, redde na haar overlijden zeven levens. ‘We wisten meteen: dit is wat Ona zou willen.’

> p. 9

Politiek engagement ligt bijzonder laag nochtans…

DIËTESTE SOFIE DEKETELAERE

‘Vers of diepvries, alle groenten zijn evenwaardig’

‘POLITIEK IS GEEN VER-VAN-MIJN-BED -SHOW’ > p. 2-3

REÏNTEGRATIE LANGDURIG ZIEKEN

‘Net toen het beter ging, werd ik ontslagen’

> p. 5

> p. 10

ACTRICE RUTH Gesjoemel met BEECKMANS

cijfers over loonkloof tussen ‘Alles mag mannen enmislukken, vrouwen als ik maar een goede mama ben’

> p. 20

> p. 12

www.beweging.net

E-commerce in Nederland geen paradijs voor werknemers

www.cm.be

www.acv-online.be

Sociale dumping leidt tot wantoestanden in de vleesindustrie jaargang 75 ¬ visie nummer 6 afgiftekantoor brussel x ¬ p910695 volgend nummer op 6 april 2018

>p.p.149

Regionieuws > p. 16

2 ‘Politiek is geen ver-van-mijn-bed-show’

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

Politiek engagement in Vlaanderen

Zijn politici enkel geïnteresseerd in de stem van de kiezer en niet in zijn mening? Twee op de drie Vlamingen geloven van wel. Dat zou kunnen verklaren waarom het aantal Vlamingen dat zich politiek engageert zo bedroevend laag is.

‘Nochtans is de politiek alomtegenwoordig en zou je politieke interesse als een burgerplicht kunnen beschouwen’, zegt Peter Wouters, voorzitter van beweging.net.

D

e laatste keer dat we met zijn allen naar het stemhokje trokken is alweer vier jaar geleden.

Maar over een dik half jaar is het weer zover. Dan kiezen we een nieuwe gemeente- en provincieraad. Bij de politieke partijen flakkert de verkiezingskoorts al op. Maar de man en de vrouw in de straat liggen er niet wakker van, zo blijkt uit de VRIND 2017 (Vlaamse Regionale Indicatoren). De meeste Vlamingen zijn heel sceptisch over politiek. Meer dan twee op de drie vindt dat politici van alles beloven bij verkiezingen, maar dat daar weinig van terechtkomt. Liefst de helft zegt dat stemmen geen zin heeft en dat politici geen rekening houden met de opvattingen van de kiezer.

Politieke interesse Die pessimistische kijk op politiek vertaalt zich ook in de mate waarin de Vlaming interesse toont in politiek en zich ervoor engageert. Eén op de vier geeft aan politiek geïnteresseerd te zijn, tegenover 40 procent die dat helemaal niet is. Zij die regelmatig

VERWOORDING

met vrienden en familie over politiek discussiëren zijn in de minderheid. Gesprekken over lokale politiek zijn het populairst, met die kanttekening dat maar 16 procent ze aangaat. Dan hoeft het ook niet te verbazen dat het politiek engagement van de Vlamingen niet zo denderend groot is. Amper 4 procent heeft zich ooit kandidaat gesteld op een lijst voor verkiezingen (zie infografiek) en 8 procent was ooit lid van een gemeentelijk adviesorgaan. Enkele bemoedigende cijfers zijn evenwel dat een meerderheid al ooit een petitie heeft ondertekend en een kwart al eens heeft deelgenomen aan een demonstratie.

‘Wat deze cijfers leren, is dat het politieke bedrijf momenteel niet echt aantrekkelijk is’, zegt Peter Wouters, voorzitter van beweging.net. ‘De partijen wekken geen vertrouwen en dat komt voor een stuk omdat ze denken dat een verkiezing hen telkens een vrijgeleide geeft om hun punten uit te voeren. Maar tijdens een bestuursperiode duiken heel wat maatschappelijke vraagstukken op waarover de meningen intussen veranderd kunnen zijn. Partijen moeten daarom meer moeite doen opdat burgers en verenigingen kunnen participeren aan het beleid en hun visie kunnen delen.’

Impact Peter Wouters ziet nog een obstakel. ‘Misschien denkt de Vlaming dat politiek een ver-van-mijn-bed-show is, maar dat is het niet. Het heeft bijna dagelijks een impact op je leven. Het gemeentebeleid kan heel bepalend zijn voor de sociale samenhang in je buurt en dat is minstens even belangrijk als een goed aangelegd voetpad. Soms

HOE POLITIEK ACTIEF IS DE VLAMING?

58%

21%

tekende ooit een petitie

nam ooit deel aan een demonstratie

19%

14%

nam ooit contact op met een politicus om zijn mening te uiten

verzamelde ooit actief informatie over plannen of beslissingen van de overheid

Bron: VRIND 2017

ben je ook met politiek bezig, zonder dat je het beseft, bijvoorbeeld wanneer je je via de ouderraad van de school inzet voor meer verkeersveiligheid. Ik zou zelfs durven stellen dat politieke interesse een burgerplicht is. We hebben een goed leven hier en we moeten er mee voor zorgen dat dat zo blijft door ons minstens betrokken te voelen bij het politieke bedrijf.’

Wouters. ‘Daarom steunt beweging.net mensen die een mandaat ambiëren onder andere via de vormingstrajecten van beweging.academie. Die opleidingen staan ook vaak open voor iedereen die interesse heeft. Zo hopen wij mee de politieke kriebel in Vlaanderen weer aan te wakkeren.’

Leen Grevendonck

En daar wil beweging.net toe bijdragen.

‘Wie zich echt politiek wil engageren verdient alle respect’, aldus nog Peter

EN DAN BLIJKT MAMA TOCH WAT MINDER WAARD Toen mijn grootmoeder geboren werd, mocht ze nog niet gaan stemmen. Klinkt logisch, ze was nog maar een baby. Maar ik heb het over vrouwen in het algemeen, die pas in 1948 stemrecht kregen. Toen mijn moeder geboren werd, mocht ze nog geen zichtrekening hebben. Klinkt ook logisch, ze was nog maar een baby. Maar ik heb het over gehuwde vrouwen die pas in 1976 zonder de toestemming van hun man een rekening mochten openen bij de bank.

Toen ik geboren werd in 1979, waren er blijkbaar nog altijd wat verschillen tussen man en vrouw, want pas in 2000 werd uitdrukkelijk in de grondwet opgenomen dat mannen en vrouwen gelijk zijn voor de wet.

Klopt, vandaag zijn we op papier gelijk. In de praktijk durf ik dat te betwijfelen, al wil ik hier niet de grote feministische discussie starten. Maar toch even dit melden.

Onlangs wilde ik een formulier invullen om het kraamgeld aan te vragen. In mei word ik voor de allereerste keer mama van een dochter. Zo’n premie is dan een mooi duwtje in de rug, want een baby-uitzet kost nogal wat geld, weet ik intussen.

Tot mijn verbazing stelde ik vast dat ik als mama het kraamgeld niet eens mag aanvragen. Dat recht is voorbehouden voor de papa, tenzij hij geen werk of geen inkomen heeft. Dus moet ik braafjes aan mijn vriend vragen of hij het formulier wil ondertekenen. Het geld mag wel op mijn rekening gestort worden. Blijkbaar is het

dan traditioneel gezien toch weer aan de mama om de babyspullen uit te kiezen.

Dus wanneer mijn dochter wordt geboren in 2018, zullen man en vrouw voor de administratie nog altijd niet gelijk zijn. Het maakt niet uit wat de reden moge zijn voor deze administratieve ongelijkheid, laat mijn handtekening op welk document dan ook even veel waard zijn als die van mijn vriend. Zelfs al gaat het maar om een detail. U heeft het beloofd in 2000.

Hilde Van Malderen Hoofdredacteur Visie

3

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

Drie Vlamingen getuigen over hun politiek engagement 8% maakte ooit deel uit van een advies/overleg/inspraakorgaan in een gemeente of stad

4% sloot zich ooit aan bij een politiek forum of discussiegroep op internet

4% stelde zich ooit kandidaat op een lijst voor verkiezingen

Alexandra Smarandescu is kersvers voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad Sinds februari is Alexandra Smarandescu (21) de nieuwe voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad. De komende drie jaar is zij de spreekbuis van de ruim 2 miljoen kinderen en jongeren die Vlaanderen rijk is.

‘Al van jongs af aan is mijn idee: ben je het ergens niet mee eens, dan kun je die kritiek uiten, of je kunt kanalen zoeken om er daadwerkelijk iets aan te doen.

Daarom heb ik mij kandidaat gesteld bij de Vlaamse Jeugdraad. Ik geloof echt dat ik zo een verschil kan maken. Samen met 15 andere adviseurs ga ik mijn tanden zetten in de thema’s onderwijs, diversiteit en goed in je vel. 4 500 jongeren hebben daarvoor gestemd.’

‘Als rechtenstudente krijg ik vaak de vraag of ik droom van een carrière in de

Ex-gemeenteraadslid Ingrid Pelssers gelooft in de kracht van politiek Als twintigjarige student politieke wetenschappen geraakte Ingrid Pelssers (nu 45) verkozen voor de gemeenteraad in Maasmechelen. De ervaring die ze toen opdeed, komt haar nog altijd van pas.

‘Ik kom niet uit een politiek nest, maar ik ben altijd al sterk geëngageerd geweest. Als student in Leuven was ik actief bij de holebi-jongerenwerking. Mijn nonkel tipte de toenmalige burgemeester van Maasmechelen dat ik een goede kandidaat zou zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen. Ik kreeg meteen een verkiesbare plaats, maar raakte ook met vrij veel stemmen verkozen.’

‘Ik ben vijf jaar gemeenteraadslid geweest en die ervaring in de politiek heeft mij verrijkt als men s. I k heb veel mensen leren kennen, waa r mee ik a nders nooit in contact was gekomen. Ik heb geleerd hoe je strategisch moet denken, hoe je het best je punt brengt en hoe je moet communiceren naar verschillende doelgroepen.

Ook weet ik sindsdien

dat als je iets wilt realiseren, je het nodige geduld aan de dag moet leggen.’

‘Vandaag werk ik voor de VVSG, de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. En mijn job vat ik ook op als een politiek engagement. Als je de politici vergelijkt met voetballers op een veld, dan sta ik aan de zijlijn om hen te ondersteunen. Ik besef dat er veel mensen kritisch zijn ten aanzien van de politiek, maar met het hand op mijn hart kan ik zeggen dat er ontzettend veel burgemeesters, schepenen en gemeenteraadsleden zijn die er enorm hard voor gaan. Ik geloof in de kracht van politiek. Dus als je een politieke kriebel voelt, laat je niet ontmoedigen. Ga op een lijst staan, word lid van een adviesraad of doe mee aan een vorm van burgerparticipatie.’ (LG)

politiek. Maar dat was niet mijn drijfveer om die studies aan te vatten. Ik ben geinteresseerd in de redenen waarom bepaalde wetgeving tot stand komt. Maar wie weet kom ik ooit wel in de politiek terecht. De Vlaamse Jeugdraad is alvast een goede leerschool.’

‘Sommige vrienden vinden politiek maar een ver-van-mijn-bed-show. Maar het heeft een grote impact op het leven van jongeren. Denk aan het tarief voor openbaar vervoer, het aantal uren dat je een studentenjob kunt doen en de hoogte van het inschrijvingsgeld in het onderwijs. Ik zie het als mijn taak om jongeren te overtuigen van het belang van politiek. Het zou een goede zaak zijn mochten jongeren stemrecht krijgen vanaf 16 jaar. Want hoe eerder je hen betrekt, hoe sneller ze zich er misschien voor zullen engageren.’ (LG)

Senior Flor Beylemans deelt zijn ervaring in de cultuur- en jeugdraad van Bekkevoort Voor sommige mensen staat het pensioen niet synoniem met op je lauweren rusten. Zo zetelt de 76-jarige Flor Beylemans nog met veel plezier in de cultuur- én jeugdraad van zijn gemeente Bekkevoort. En het mag gezegd worden: dankzij die raden ‘bougeert’ er veel in de landelijke gemeente.

‘Als vrijwilliger van Pasar ben ik in de cultuurraad van Bekkevoort terechtgekomen. De gemeente vraagt ons om advies, bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe straatnaam moet gekozen worden. Maar onze impact reikt veel verder dan dat. Zo hebben we zelf een puntensysteem uitgewerkt om de subsidies aan de verenigingen eerlijker te verdelen.’

‘De raad is ook de motor achter het cultuuraanbod in onze gemeente, want wij hebben geen cultureel centrum.

Op ons initiatief heeft Bekkevoort bijvoorbeeld meegedaan aan Open Monumentendag en Erfgoeddag. Daarvoor krijgen wij veel waardering van het gemeentebestuur. Omdat ik ooit de speelpleinwerking heb opgestart zetel ik ook in de jeugdraad. Daar ga ik af en toe nog naartoe, maar de mannen van de jeugdbeweging doen dat goed. Net omdat ik in twee adviesra-

den zetel, ken ik de politici in mijn gemeente erg goed. Daardoor is de stap kleiner om hen aan te spreken. Ik heb veel respect voor hen en dat is wederzijds.’ (LG)

4

ÂŹ post

Visie ÂŹ vrijdag 23 maart 2018

UW GEDACHT CM-Zorgmakelaar

Ik las het artikel over de CM-Zorgmakelaar in vorige Visie. Een zorgmakelaar is het aanspreekpunt voor mensen die in een assistentiewoning verblijven. In verschillende groepen assistentiewoningen kun je een beroep doen op een CM-Zorgmakelaar om bijvoorbeeld de zorg die je nodig hebt, te organiseren. Hoe kiest CM die samenwerking? Bij hoeveel projecten is CM betrokken partij? ĂŹĂŹĂŹ &KULVWLQH 6QRHFN *HUDDUVEHUJHQ

De CM-Zorgmakelaar is actief in een twintigtal projecten met assistentiewoningen verspreid over Vlaanderen. Een partnerschap aangaan wordt goed overwogen. De algemene filosofie en het concept van het project spelen een belangrijke rol.

Bovendien moeten de assistentiewoningen beantwoorden aan kwaliteitscriteria. Een goede ligging is er een van. CM kiest voor residenties dicht bij het centrum van een stad of gemeente zodat bewoners makkelijk kunnen aansluiten bij wat er wordt georganiseerd. CM zet in op projecten die beantwoorden aan de noden van de doelgroep. Respect en toegankelijkheid voor iedereen zijn belangrijke elementen in de selectie.

Woonzorgcentra

Mensen die in een woonzorgcentrum verblijven, nemen vaak meer geneesmiddelen. Een recent CM-onderzoek heeft aangetoond dat bijna 40 procent van de bewoners van de woonzorgcentra antidepressiva slikt. Bijna 20 procent slikt antipsychotica. Maar het hoger pillengebruik

ligt toch niet aan de woonzorgcentra zelf, want zij schrijven de medicatie niet voor. Het zijn de artsen die dat doen. ĂŹĂŹĂŹ :DOWHU $SSHOV +ROVEHHN

Artsen schrijven inderdaad geneesmiddelen voor.

Zij schrijven antidepressiva vooral voor als bewoners van woonzorgcentra klachten hebben die wijzen op depressie, angst of slapeloosheid. Maar woonzorgcentra kunnen deze klachten helpen beperken door sterker in te zetten op ondersteuning van de bewoners. De coÜrdinerend en raadgevend arts van het woonzorgcentrum kan er bij zijn collega’s op aandringen dit beleid mee te voeren.

Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Absurd

Mijn moeder werd op 30 januari 2013 weduwe.

In 2014 betaalde zij 81 euro bij de afrekening van de personenbelasting. Het jaar nadien ontving ze ongeveer 100 euro extra pensioen op jaarbasis. Maar bij de volgende afrekening betaalde ze 183,48 euro. Het jaar daarna steeg haar pensioen met ongeveer 300 euro op jaarbasis en betaalde ze bij de afrekening 304,05 euro. Na drie jaar heeft ze dus eigenlijk nog altijd geen echte verhoging gekregen. Wat een absurd gedoe.

Men spreekt dan dikwijls van pensioenopslag of indexaanpassing. Maar wat er aan de ene kant bijkomt, wordt aan de andere kant weer afgenomen. Veel werknemerspensioenen zijn sowieso al te laag, maar dit is ook nog eens bedrog. Wie doet er iets aan die absurde toestanden?

Toegestane arbeid In het artikel ‘Kan ik een andere activiteit uitvoeren als ik arbeidsongeschikt ben?’ in de vorige editie van Visie zorgt een zinsconstructie voor verwarring bij de uitleg omtrent de berekening van de uitkeringen. Onze excuses daarvoor.

Om de berekening van de uitkering voor personen die met toestemming van de adviserend-arts activiteiten uitoefenen tijdens hun arbeidsongeschiktheid te verduidelijken, leggen we dit uit aan de hand van een nieuw voorbeeld.

Stel, een persoon krijgt van de adviserend-arts de toelating om 19 uur per week te werken tijdens zijn arbeidsongeschiktheid. Wanneer hij deze activiteiten voltijds zou uitvoeren, werkt hij 38 uur per week. Het percentage van de tewerkstelling berekenen we als volgt: 19 / 38 = 0,5 = 50%. Een tewerkstellingspercentage van 20% wordt vrijgesteld, wat hier betekent dat er nog 30% (50% - 20%) overblijft. De uitkering zal dus met 30% verminderd worden. Concreet betekent dit dus voor deze persoon dat hij 70% van zijn volledige uitkeringen behoudt, met daarnaast het loon uit de toegelaten activiteit.

ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV JHNHQG ELM GH UHGDFWLH

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD

VACATURE M/V

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

CM zoekt • Manager verzekeringsbemiddeling en klantenservice • Medewerker risk, compliance en databescherming • DepartementscoÜrdinator zorg • Hr business partner • Senior adviseur organisatieontwikkeling • Facilitator e-Gezondsheidszorg • Diensthoofd controlling • Data-analist en productbeheerder verzekeringen

1. Oogziekte; 2. grappenmaker; 3. grondvlak; 4. deel van een fietswiel; 5. venster; 6. vaas; 7. Europeaan; 8. omgeving; 9. kalm; 10. toverkunst; 11. rijtuig; 12. gek; 13. doorgang; 14. genotmiddel.

Citaat 6

1

S A T A

2

J

3

B A O R D T E M

4

S P B A

5

T R E A A R

I

6

K S R Z U

I

A K

7

L

I

O L

8

B U K U R E T R

9

I

A R S

L O H W N I

P S O U

A K

T M

K O N E

J

S

10 M E A G M

I

O E

I

• 3 Adviserend artsen regio West-Vlaanderen

T

11 K N A D R N O S 12 D W

Voltijds – onbepaalde duur Schaarbeek

Paul Corbeel

C E

L

A E A S

T

13 H P O E O R L

T

14 T P A B E A K N Š De Puzzelaar

De oplossing is een Jiddisch spreekwoord: “Als je hart bitter is, zal suiker in je mond niet helpen�

Citaat 6 Streep op elke regel de letters weg,

1 MILJOEN PENSIOENKRANTEN ACV-voorzitter Marc Leemans deelde op maandag 19 maart samen met enkele afgevaardigden pensioenkranten uit aan het station van Vilvoorde. De drie vakbonden stelden de pensioenkrant samen om de mensen te informeren over wat ze het ‘pensioengeknoei’ van de regering noemen. ‘De mensen hebben veel vragen’, stelt Leemans. ‘Minister Bacquelaine en de regering hebben het pensioendossier volledig verknoeid.’

Voltijds – onbepaalde duur Meer info: www.cmjobs.be

ACV Openbare Diensten zoekt • IT medewerker Voltijds – onbepaalde duur – Brussel Meer info: openbarediensten.acv-online.be

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

5

Belg eet te weinig groenten

Vier seizoenen op je bord Meer dan 9 op de 10 Belgen eten te weinig groenten. ‘Nochtans bestaan er zoveel verschillende groenten en kun je eindeloos variëren naargelang het seizoen’, zegt diëtiste Sofie Deketelaere, die tijdens de Week van de Diëtist vertelt hoe zij meer groenten op haar bord krijgt.

Kies voor kleur op je bord ‘We eten te weinig groenten. Als we al groenten toevoegen op ons bord, is het vaak maar een soort. Terwijl variatie net cruciaal is: in wortelen zitten bijvoorbeeld andere vitaminen dan in groene groenten.

Ga daarom voor kleur op je bord.

Je krijgt zeker voldoende vitaminen, mineralen en vezels binnen en het is nog fijn voor het oog ook.’

Seizoensgroenten zorgen voor afwisseling ‘Kies je groenten naargelang de seizoenen. Dat is niet enkel beter voor het milieu, je wisselt er ook automatisch mee af: elke maand heb je een nieuw kleurenpalet aan seizoensgroenten. Lokale seizoensgroenten zijn bovendien vaak smaakvoller dan geïmporteerde groenten, je proeft soms echt dat verschil. Vaak zijn seizoensgroenten

ook goedkoper, al gaat dat niet altijd op: de prijzen en promoties hangen af van winkel tot winkel.’

Koud buiten?

Breng groenten binnen ‘In de zomer eten we graag lichte maaltijden zoals salades. In andere seizoenen grijpen we vaker naar klassieke maaltijden, winterse kost met veel aardappelen en vlees of vis. Ook bij koud weer heb je voldoende vitaminen en een variatie aan groenten nodig. Een goede tip is om groenten te voorzien in twee maaltijden per dag in plaats van een. Eet gegrilde groenten tijdens een warme maaltijd en soep of rauwkost bij je boterham. Of ga eens voor wortelen als tussendoortje.’

aardpeer, koolrabi, postelein of pastinaak? Veel mensen laten die vergeten groenten links liggen omdat ze niet weten hoe ze die moeten klaarmaken. Ga eens aan de slag met een verrassend recept.

Wissel niet enkel je groenten af, maar ook de manier waarop je ze klaarmaakt. Stoven of stomen hoeft niet altijd, een wokgerecht of groenteschotel uit de oven ka n ook sma ken. Maa k bijvoorbeeld eens pastinaak, momenteel zelfs een seizoensgroente, in reepjes klaar in de oven. Zo krijg je pastinaakfrietjes.’

Diepvriesgroenten zijn even voedzaam ‘We zeggen altijd dat we geen tijd hebben voor groenten. Geen excuus, want groenten zoals spinazie, erwtjes, boontjes of rode kool kun je evengoed in de diepvries bewaren. Diepvriesgroenten zijn evenwaardig. Ze worden snel gekoeld na de oogst en bevatten zo evenveel voedingswaarde als verse groenten. Een belangrijke voorwaarde is wel dat er niks aan toegevoegd wordt. Let in het koelvak in de winkel dus goed op of er room of andere toevoegingen vermeld staan op de verpakking.’

Sarah Vandoorne

Maak van je keuken een speeltuin ‘Varieer in je eigen keuken. Het weekend is het ideale moment om te experimenteren achter het fornuis. Misschien is het in de week veel te druk en speel je op zo’n momenten snel iets (ongezonds) op het werk naar binnen. Bereid daarom in het weekend de maaltijden voor de volgende week al voor.’

Vergeten groenten zijn veelzijdig ‘Kies eens een groente die je normaal niet zou gebruiken. Wie kent rammenas,

TEGEMOETKOMING VOOR DIËTIST Tijdens de Week van de Diëtist, van 19 tot 25 maart, ligt de focus op voldoende groenten, fruit en water. CM biedt een tegemoetkoming voor wie voedingsen dieetadvies wil van een erkende diëtist. Het gaat om een eenmalige tegemoetkoming van 40 euro voor wie minstens 4 sessies volgt.

Diëtiste Sofie Deketelaere: ‘Wissel je groenten af en de manier waarop je ze klaarmaakt.’

DE VOORZET

ZORGEN VOOR MORGEN

Stefan Dewickere

BelRAI neemt als het ware een foto van de (complexe) zorgsituatie van de patient en gaat daarbij verder dan de klassieke evaluatieschalen. Die lijsten vooral fysieke capaciteiten op. BelRAI peilt ook naar het cognitief functione-

Omdat BelRAI veel breder meet, zal het de kwaliteit van zorg alleen maar ten goede komen.

Door het instrument standaard te gebruiken in de zorgsector, wordt ook uitwisseling tussen zorgverleners en tussen verschillende zorgsettings makkelijker. De tool is multidisciplinair en kan door verschillende zorgverleners worden

ingevuld. Zorgverleners die een therapeutische relatie of een zorgrelatie hebben met de patiënt, kunnen meteen de gegevens bekijken.

Als gezondheidsfonds geven wij onze volle steun aan de invoering van BelRAI. Voorwaarde is wel dat ook de mutualiteiten en zorgkassen toegang krijgen tot de gegevens. Willen wij onze rol als coach in de gezondheidszorg spelen – een rol die ons ook is toegewezen in het Pact tussen de mutualiteiten en minister De Block – dan is het noodzakelijk dat wij de zorgsituatie van onze leden kennen. BelRAI geeft ons de mogelijkheid om onze leden pro-actief te informeren en te begeleiden. Bovendien is het een noodzakelijk instrument om rechten toe te kennen. Ook voor onze opdrachten in het beheer van de wettelijke ziekteverzekering is BelRAI een essentiële tool.

Dankzij BelRAI kunnen wij onze leden ontzorgen, ook als ze veel zorg nodig hebben.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

Klinkt behoorlijk technisch, maar het belang van BelRAI kan nauwelijks onderschat worden.

BelRai is een instrument waarmee zorgverleners de zorgafhankelijkheid van patiënten in kaart brengen. De invoering ervan zal impact hebben op de manier waarop wij onze zorg organiseren.

ren, naar communicatie, naar stemming en gedrag en naar psychosociaal welbevinden. Het nieuwe instrument biedt veel meer mogelijkheden om in te schatten wat de zorgbehoefte van de patiënt is. Welke vormen van thuiszorg zijn er nodig? Kan een woonzorgcentrum een oplossing bieden? Welke hulpmiddelen kunnen van pas komen? Is er nood aan revalidatie? BelRAI kan ook ingezet worden om rechten toe te kennen en tegemoetkomingen te bepalen. Zo loopt er in Dendermonde een proefproject waarbij BelRAI onder andere gebruikt wordt om te bepalen wie recht heeft op een zorgpremie voor zwaar zorgbehoevende mensen.

CMziekenfonds

Ooit al gehoord van BelRAI? Neen? Dan komt daar de komende jaren wellicht verandering in.

De federale overheid en de deelstaten hebben de intentie om dat meetinstrument over de volledige zorgsector uit te rollen. Volgende week buigt een interministeriële conferentie zich over een voorstel van protocolakkoord.

6 DO S SIER

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

Gezondheid digitaal delen

Om de kwaliteit van jouw zorg te verzekeren, houden verschillende zorgverleners jouw gezondheidsgegevens bij. Maar wat staat er in die dossiers? Visie zoekt het samen met patiënt Paul uit.

NAAR DE APOTHEEK Zijn huisarts gaf Paul een voorschrift mee voor een doosje pillen. Aan de kassa vraagt de apotheker zijn eID. Hij houdt in Pauls gedeeld farmaceutisch dossier (GFD) bij welke voorgeschreven geneesmiddelen Paul ontvangt. Hij kan in dat dossier ook zien welke geneesmiddelen Paul bij andere apothekers heeft gehaald.

Tenzij Paul vraagt om het niet te doen, kan zijn apotheker er ook andere gegevens registreren. Dat gaat bijvoorbeeld om de aflevering van geneesmiddelen zonder voorschrift, chronische ziekten en allergieën die de werking van geneesmiddelen kunnen verstoren.

BIJ DE HUISARTS Paul voelt zich niet zo lekker. Hij beslist om langs te gaan bij zijn huisarts. Na het onderzoek vraagt die hem of hij een globaal medisch dossier (GMD) van Paul mag bijhouden.

Daarin staan relevante gezondheidsgegevens, zoals Pauls medische voorgeschiedenis, geneesmiddelengebruik en gevolgde behandelingen. Zo kan de huisarts later beter beoordelen welke onderzoeken nodig zijn voor Paul en of zijn behandelingen wel op elkaar zijn afgestemd. Sommige huisartsen houden het GMD bij op papier, maar die van Paul doet het al elektronisch.

Wie kan het inkijken?

In principe kunnen enkel Pauls huisarts en de andere artsen van zijn groepspraktijk deze gegevens zien. Op basis van het GMD kan zijn huisarts wel een Sumehr opstellen, een samenvatting van het elektronisch dossier dat ook met andere artsen wordt gedeeld. Dat bevat minimale gegevens, zoals je naam en adres, en allergieën, om Pauls gezondheidstoestand snel in te

Wie kan het inkijken? schatten. Zo kan een arts die zijn medische voorgeschiedenis niet kent, zoals een spoedarts, hem de juiste zorg geven.

Elke apotheker die betrokken is bij Pauls zorg, kan de naam, dosering en afleve-

Hoeveel kost een GMD? Paul heeft het niet breed en moet dus wat op zijn geld letten. Maar zijn huisarts stelt hem gerust. CM komt volledig tussen voor de kosten die hij voor een GMD aanrekent.

Het remgeld voor de raadpleging betaalt Paul wel. Dankzij zijn GMD betaalt Paul 30 procent minder remgeld voor raadplegingen bij zijn huisarts die het GMD bijhoudt.

DOKTER ROBOT? Het digitale tijdperk van de gezondheidszorg is ingezet. Frank Robben werpt voor Visie een blik op de toekomst. Hij is de grote baas van het eHealthplatform, dat de beveiliging van je gezondheidsgegevens en je privacy garandeert.

‘Stel je voor dat ik jaren geleden een slechte reactie had op een bepaald geneesmiddel’, legt Frank Robben uit. ‘Dan kan er een pop-up op het scherm van een arts komen, die me in de toekomst een soortgelijk geneesmiddel wil voorschrijven. Die pop-up waarschuwt hem voor de eventuele gevolgen, en kan mij besparen van heel wat miserie.’

Gu

em

an

s

‘Maar het kan verder gaan dan dat. De toekomst van digitale gezondheidszorg ligt volgens mij bij artificiële intelligentie. Op een jaar tijd worden er miljarden gegevens gedeeld tussen zorgverleners. Uit die informatie kan een computer veel kennis halen.’

‘Met artificiële intelligentie kan een computer bijvoorbeeld zelf symptomen of klinische gegevens leren herkennen en een voorstel doen voor een diagnose.

Nu is de kans bijvoorbeeld klein dat een arts in eerste in-

ringsdatum van geregistreerde geneesmiddelen raadplegen in diens farmaceutisch dossier, op voorwaarde dat Paul zijn toestemming heeft gegeven om zijn gezondheidsgegevens te delen.

stantie aan een zeldzame ziekte denkt. Logisch, als die nauwelijks voorkomen. In een ideale wereld kan een computersysteem wereldwijd leren uit klinische parameters en de diagnose van patiënten. Voor een zeldzame ziekte betekent dit dat de schaal veel groter wordt en dus ook de precisie van het programma. Dan kan het programma de arts er nauwkeurig aan herinneren dat ook die ziekte een mogelijkheid is.

Het is niet de bedoeling dat de computer beslist over de diagnose van de patiënt. Maar dit systeem kan de arts helpen bij het nemen van een beslissing.’

‘De arts zal de voeling met zijn patiënten niet verliezen door deze digitale ontwikkelingen.

Integendeel, hij krijgt net meer tijd om zich bezig te houden met zijn patiënten. De computer geeft hem structuur en ondersteuning en vermindert de administratieve lasten.’

IN HET ZIEKENHUIS De huisarts wil een bijkomend onderzoek.

Paul moet beelden laten nemen in het ziekenhuis. Ook daar ontdekt Paul dat ze een dossier over hem bijhouden: het elektronisch ziekenhuisdossier.

Zorgverleners die Paul behandelen, bijvoorbeeld zijn specialist in het ziekenhuis maar evengoed zijn huisarts, kunnen er gegevens bekijken die nuttig zijn voor zijn behandeling en de opvolging daarvan. Ze kunnen bijvoorbeeld zijn oude bloedonderzoeken bekijken, operatieverslagen en de medische beelden die Paul net liet nemen. Mocht Paul ooit in een ander ziekenhuis een operatie gehad hebben, dan kan zijn behandelend arts ook die relevante informatie opvragen.

Wie kan het inkijken?

Zorgverleners die betrokken zijn bij Pauls zorg, kunnen de informatie zien die voor hen van toepassing is. Bepaalde informatie kan Paul ook thuis zelf bekijken.

yP

ut

t

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

TERUG THUIS Paul is ook wel benieuwd naar informatie over zijn gezondheid. Veel kan hij gewoon thuis bekijken. Vitalink is een digitale kluis waarin verschillende gezondheidsgegevens zijn opgeslagen. Via het programma Patient Health Viewer kunnen patiënten dit thuis ook zelf bekijken. Paul vindt er zijn vaccinatiegegevens terug, zijn medicatieschema en informatie over zijn preventieve bevolkingsonderzoeken.

Kan Paul zijn ziekenhuisdossier inkijken?

Paul kan bijvoorbeeld medische beelden, afspraken en verslagen van onderzoeken bekijken in zijn elektronisch ziekenhuisdossier. Dat kan hij ofwel via een portaal van het ziekenhuisnetwerk CoZo1, ofwel via een ziekenhuisportaal, zoals dat van UZ Leuven, MyNexuzHealth. Om toegang te krijgen tot deze portalen logt Paul in op de website met zijn eID.

7

Werelddag van het Sociaal Werk Op 20 maart was het Werelddag van het Sociaal Werk. Een goede gelegenheid voor de ziekenfondsen om hun maatschappelijk werkers een hart onder de riem te steken en hun betrokkenheid in de eerstelijnszorg in de kijker te zetten. Samen met onder meer huisartsen, thuisverpleging, gezinszorg en CAW verenigen de diensten Maatschappelijk Werk van de ziekenfondsen zich in eerstelijnszones. Om mensen met een zorgnood nog beter te begeleiden. De maatschappelijk werkers wijzen hen als een GPS de weg doorheen het zorglandschap.

Binnenkort zal Paul zijn gezondheidsgegevens ook via een nieuw portaal MijnGezondheid kunnen raadplegen.

De bedoeling is dat Paul via deze toegangspoort verder kan doorklikken naar alle gezondheidsgegevens die over hem voorhanden zijn, zowel die van de apotheker, de huisarts, het ziekenhuis als het ziekenfonds. www.cm.be/patientendossiers www.cm.be/vitalink Tekst: Michiel Verplancke Illustraties: Rutger Van Parys

1

In Vlaanderen zijn er twee ziekenhuisnetwerken: CoZo en VZNKUL. In Brussel is er één netwerk, Abrumet. CoZo heeft een patiëntenportaal, VZNKUL is enkel raadpleegbaar door zorgverleners, terwijl je bij Abrumet enkel een papieren kopie kunt vragen van je ziekenhuisdossier.

Kan dat allemaal zomaar?

Geïnformeerde toestemming Enkel als jij je toestemming geeft, kunnen zorgverleners die je behandelen en ziekenhuizen die binnen hetzelfde systeem werken informatie over je gezondheid delen. Zonder geldige reden kunnen zorgverleners niet aan je gegevens. De toestemming kun je in een keer online registreren voor alle dossiers (Sumehr, ziekenhuisdossier, GFD) via de Patient Health Viewer, de federale eHealthconsenttoepassing, ofwel bij je CM-consulent, huisarts, verpleegkundige, apotheker of in het ziekenhuis. Je hebt hier telkens je eID voor nodig. Je kunt je toestemming altijd intrekken.

Therapeutische relatie Enkel zorgverleners die je behandelen, krijgen toegang tot je gegevens. Zij kunnen bovendien enkel de informatie bekijken die voor hen nodig is. Bovendien kun je zelf ook beslissen wie toegang krijgt tot je gegevens en wie niet. www.cm.be/toestemming

Sociale rechten, tegemoetkomingen en voorzieningen…

C M -leden Voordeel

€11

korting

Dankzij de Sociale Landkaart vind je snel duidelijke antwoorden De Sociale Landkaart vertelt je alles wat je moet weten over de sociale rechten, tegemoetkomingen en voorzieningen waar je als hulpbehoevende of mantelzorger recht op hebt. Kortom, een onmisbare gids die ook in jouw boekenkast niet mag ontbreken!

Meer info: www.socialelandkaart.be

Ja, ik bestel ... ex. van de ‘Sociale Landkaart – editie 2018’.

Als CM-lid betaal ik € 45 i.p.v. € 56 / ex.

Ja, ik abonneer me op de ‘Sociale Landkaart’.

Als CM-lid ontvang ik editie 2018 (incl. digitale versie) en alle daaropvolgende jaarlijkse edities voor € 35 i.p.v. € 46 / ex. (meer info / voorwaarden: www.socialelandkaart.be).

Ik betaal wanneer ik de factuur ontvang, die samen met het boek wordt opgestuurd.

Naam & Voornaam CM-lidnummer Straat & huisnummer Postcode & gemeente/stad E-mailadres Datum & handtekening

Mail deze bon naar contact@vandenbroele.be | fax naar 050 64 28 08 | stuur op per post naar Uitgeverij Vanden Broele, Stationslaan 23, 8200 Brugge

Hoe informeert je arts jou over medische gegevens delen?

Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Deze bestelling is onderworpen aan de algemene voorwaarden van Uitgeverij Vanden Broele, die geraadpleegd kunnen worden op www. vandenbroele.be. Ondergetekende erkent deze te aanvaarden. Uw adresgegevens worden opgenomen in een bestand voor commercieel-administratieve doeleinden. U hebt recht op inzage en verbetering van de over u bewaarde informatie.

8

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

KNIPSELS

Olivier zoekt uitdagingen

Koop loten van Samana

Met beperking Mont Ventoux op

Deel je mangomoment Voor wie ziek of zorgbehoevend is, doen mangomomenten zo veel deugd. Dat zijn kleine attenties van zorgverleners, mantelzorgers of familie die de patiënt een goed gevoel geven. Op initiatief van KU Leuven kun je mangomomenten delen op www.mangomoment.be. Ook zorgverleners worden aangemoedigd om mee te doen. Uit onderzoek blijkt dat kleine, positieve belevenissen patiënten bijblijven en een gunstige invloed kunnen hebben op het herstel. www.mangomoment.be

Babyboomers zijn gelukkigst Een op de drie Belgen is gelukkig. Dat blijkt uit de eerste cijfers van het Nationaal Geluksonderzoek van UGent. De babyboomers, de generatie die na de Tweede Wereldoorlog is geboren, zijn het gelukkigst. De groep tussen de 35 en 49 is het minst gelukkig. Geld maakt gelukkig, maar te veel of te weinig geld maakt ongelukkig. Ook gezondheid heeft een grote impact op geluk. Test zelf je geluk op de website. www.gelukkigebelgen.be

Fitte tachtigplussers gezocht Iedereen wil graag zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Maar als je lichaam zijn reserves verliest, wordt het kwetsbaar. Dan heb je meer kans op een opname in een ziekenhuis of woonzorgcentrum. De universiteiten van Brussel en Gent onderzoeken de mogelijkheid om die kwetsbaarheid bij het verouderen te voorkomen of uit te stellen. De onderzoekers zoeken deelnemers van 80 jaar of ouder die zelfstandig thuis wonen, zelfstandig stappen en geestelijk fit zijn. Je lichamelijke en geestelijke fitheid wordt gedurende twee jaar om de zes maanden getest in het UZ te Jette. butterfly@vub.be Tel. 02 477 42 08

Fysieke beperking of niet, Olivier is altijd te vinden voor zotte uitdagingen. Voor het Eén-programma Vandaag over een jaar heeft hij iets speciaals in petto. Vader en zoon gaan samen de strijd aan met de Mont Ventoux. Hij met de scootmobiel, papa met de fiets.

O

livier is altijd opgewekt’, zegt papa Lieven. ‘Hij zit vol energie. Of hij nu zijn broers plaagt of de Ventoux op wilt, met Olivier is er nooit een saai moment.’

Twee uitkomsten Bij zijn geboorte had Olivier een zuurstoftekort, waardoor hij een fysieke beperking heeft. Bewegen en praten gaan moeilijk. ‘Je wereld stort even in als je dat hoort’, zegt Lieven. ‘Als je een kind krijgt met een beperking, zijn er volgens mij twee uitkomsten. Ofwel word je daardoor als koppel sterker, ofwel ga je uit elkaar. Wij zijn sterker geworden.’

Achteruit bollen Zo’n 25 jaar later daagt Olivier het gezin nog steeds uit, op een positieve manier.

‘We gaan al tien jaar op reis naar de Mont Ventoux’, vertelt hij. ‘Als we met de auto de berg opreden, passeerden we vaak fietsers die zich naar boven puffen. Olivier wilde dat ook doen. Jaja, zeiden we, dat zal er wel eens van komen. Geen haar op ons hoofd dat er toen aan dacht om dat echt te doen.’

Maar als het Eén-programma Vandaag over een jaar komt kloppen, krijgt Olivier toch zijn zin. ‘Voor Olivier is de uitdaging tweeledig. Op technisch vlak bijvoorbeeld is Oliviers gewone scootmobiel niet krachtig genoeg om de berg op te geraken. Stel je voor dat hij achteruit begint te bollen …’

Om dat op te lossen kwam HMC (Hightech Mobility & Communication) de Wyseurs

Patrick Holderbeke

Jaarlijks organiseert Samana een solidariteitsactie om langdurig zieke mensen te steunen. Je kunt helpen door loten te kopen. Dat kan bij de plaatselijke Samana-kernen of via overschrijving op rekeningnummer BE82 7995 5039 4368 van Samana, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je volledige adres. Een tombolaboekje met vijf loten kost 5 euro. Er zijn tientallen aankoopcheques te winnen. Als je een volledig boekje loten koopt, dan krijg je er een gratis omslaglot bij. Daarmee maak je kans op een Audi A4. De trekking vindt plaats op 18 mei in Brussel.

Papa Lieven Wyseur (rechts): ‘Olivier inspireert mensen om uit hun zetel te komen.’ te hulp met drie aangepaste scootmobielen. HMC is een partner van Thuiszorgwinkel die zich toespitst op hoogtechnologische oplossingen voor mensen met een fysieke of mentale beperking. ‘De mensen van HMC hebben alles tot in de puntjes getest en aangepast aan Olivier. Als de batterij van een van de scooters leeg was, vervingen ze hem en laadden ze de batterij ondertussen weer op. Net een pitstop.’

‘Zo’n scooter betekent veel voor Olivier.

Dat is zijn vrijheid. Voor een tiener met een beperking is zo’n scooter als een brommer.’

Inspiratie

Stuurmanskunsten

Overwint Olivier zijn hindernissen en bereikt hij de top? Je ziet het in Vandaag over een jaar op Eén. Het programma is elke donderdag te zien op Eén om 20u35.

Daarnaast is er de fysieke beperking. Olivier moet zijn voeten gebruiken om zijn scootmobiel voor- en achteruit te bewegen en kan slechts met één hand sturen. Maar de scherpe bochten van de Mont Ventoux eisen de beste stuurmanskunsten.

Vader en zoon gaan niet alleen de strijd aan met de Ventoux. Een vijftiental mensen klimt mee. ‘Dat vinden we het mooiste aan deze uitdaging’, legt Lieven uit. ‘Olivier inspireert mensen om uit hun zetel te komen. Mensen die al langer de Mont Ventoux wilden oprijden, maar bij wie het er nooit van kwam. Mensen met hun eigen verhaal. Allemaal door Olivier en zijn zotte kronkels.’

Michiel Verplancke

www.hmc-nv.com

Kranjska Gora in Slovenië

9-daagse cultuurvakantie met het vliegtuig

Geniet van een vakantie vol natuur en cultuur in Slovenië, het best bewaarde geheim van Europa. Je maakt er o.a. excursies naar de wondermooie meren van Bled en Bohinj, de Vintgarkloof, de sprookjesachtige hoofdstad Ljubljana en de grotten van Postojna.

Slovenië is ook een echt wandelparadijs met maar liefst 10 000 km aan gemarkeerde wandelpaden. Maak er meer uitdagende wandelingen door de bergen of vlakke tochten langs rivieren en watervallen.

Prijs en periode: Van 24 juni tot 2 juli 2018 voor 1 064 euro in volpension. De toeslag voor een single kamer bedraagt 128 euro.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc-werkvakanties

Vrijwilligers voor de paasvakantie gezocht

Voor de paasvakantie zijn we nog op zoek naar vrijwilligers die de handen uit de mouwen willen steken in onze hotels in Zwitserland.

We hebben onder andere nog enkele openstaande opdrachten voor afwassers, restaurantmedewerkers en schoonmakers in onze hotels in Leysin, Wengen en Zinal.

Heb je interesse om tien dagen samen met een fijne groep vrijwilligers naar het buitenland te trekken?

Bel ons op het nummer 02 246 47 35 of ga naar onze website en stel je online kandidaat: www.intersocwerkvakanties.be/stel-je-kandidaat

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

9

Orgaandonatie

Het leven, deel twee Min

e Da

lemans

Vorig jaar doneerden 348 Belgen minstens een orgaan na hun overlijden. Dat is 8,4 procent meer dan in 2016. Daarmee doet België het niet slecht. Maar met nog bijna 1 300 mensen op de wachtlijst, is elke donor van levensbelang.

‘Orgaandonatie heeft familie gered’ ‘Ik vier twee keer mijn verjaardag. Op 4 juli 1997 startte mijn tweede leven.’

Een levertransplantatie redde Greet Meukens (56). ‘Zonder mijn donor zat ik hier niet meer.’

Compagnie Gagarine

‘Ik kan alles weer: sporten, lesgeven, reizen.’ Toen Greet 18 was kreeg ze de diagnose polycystose. ‘Mijn vader leed aan de ziekte. Bij die aandoening vormen zich cystes op de lever of de nieren, soms op beide. Die kunnen groeien en het orgaan geleidelijk uitschakelen.’ Polycystose is erfelijk, dus kregen Greet en haar zussen een echo. ‘De dokters vonden ook bij ons cystes. Maar er was nog geen reden om ongerust te zijn.’

Leen en Jan: ‘We wisten meteen dat Ona dat zou willen.’

‘Ona leeft verder in andere mensen’ Een late griep, dachten Leen Santermans en haar echtgenoot Jan. Maar het was een bacteriële hersenvliesontsteking. Die werd hun dochter Ona (17) een jaar geleden fataal. ‘Haar leven eindigde abrupt. Door orgaandonatie heeft Ona anderen wel een leven kunnen geven.’

De kamer van Ona is een plek vol herinneringen. Wiskundeboeken op het bureau – ‘Ze was lid van de achtuursclub’ - en een foto met haar lief. Aan de muur hebben vrienden een plekje gekregen. En verschillende spreuken: don’t stress, just dance.

Dat deed Ona: genieten. Op een plank staan kronen, voor elke verjaardag een.

‘Die maakte ik zelf’, vertelt mama Leen.

‘Ik heb er na haar dood een gemaakt voor haar achttiende verjaardag. Die laatste mocht niet ontbreken.’

‘Ona zou dit willen’ ‘Het leven lachte Ona toe’, zegt Leen. ‘Ze had veel vrienden, ging naar de scouts, deed ballet, had haar eerste lief. Gelukkig heeft ze de liefde nog gekend.’ Maar op woensdag 15 maart 2017 werd Ona ziek.

Leen: ‘Een late griep, dachten we.’ Tot Leen en Jan op donderdagavond gestommel hoorden. Ona zat op bed, stappen lukte niet. ‘Ze vroeg om een ambulance te bellen. Ze kon nog net een antwoord geven op de vraag hoe ze heette. Haar naam

was het laatste wat ze zei. Dan viel ze weg.’

In het ziekenhuis viel het woord meningitis. Leen wordt stil. ‘Toen wist ik, het is gedaan.’ Er werd een behandeling met antibiotica gestart en Ona werd in een coma gehouden. Jan: ‘Maar het was duidelijk dat Ona het niet zou halen. Toen de dokters over orgaandonatie begonnen, wisten we meteen: dit zou Ona willen. We hadden er nog niet over nagedacht, maar twijfelden geen moment. Ook haar broer Otis ging akkoord.’

Ona lag nog 24 uur aan de beademing. Er was nog even tijd om afscheid te nemen.

Leen: ‘Ze voelt nog warm, zei Otis. Ze was nog even bij ons. Dat maakte het dragelijker.’

te die we willen koesteren. Het is zoeken.

Naar een nieuw evenwicht met ons drie en als koppel. En naar wat voor ons het leven zin geeft.’ Leen: ‘Ona heeft alles met veel goesting gedaan. Komaan, mama, hoor ik haar soms zeggen. Ik hoop dat ik snel controle krijg over mijn verdriet.

Maar alles op zijn tijd. Haar vuile was laat ik liggen. Zo kan ik haar geur nog bijhouden.’

‘Door het overlijden van Ona heb ik nog meer beseft dat de dood bij het leven hoort’, besluit Leen. ‘We moeten er meer over praten. En nadenken over wat er met ons lichaam moet gebeuren. Orgaandonatie is mooi. Je kunt je geliefde bij je houden en anderen een nieuw leven geven.’

Verder leven Met haar nieren, hart, longen, lever, dunne darm en alvleesklier heeft Ona zeven mensen gered. Jan is trots: ‘Door donor te zijn, kon Ona iets betekenen.’ Leen vult aan: ‘Soms twijfelen mensen over orgaandonatie. Ze hebben schrik dat je als persoon verdwijnt met je organen. Maar wie je bent, zit in je hoofd. De rest van je lichaam, dat zijn gewoon spieren. Ona is nog bij ons. Als donor blijft ze verder leven.’

Ona leeft verder, maar in het gezin heeft ze een leegte achtergelaten. Jan: ‘Een leeg-

DONOR WORDEN Bijna 1 300 mensen wachten op een orgaan. Praat over orgaandonatie.

Zo kun jij mensen een nieuw leven geven. Je kunt je ook registreren bij je gemeente. www.cm.be/orgaandonatie www.overlevendoorgeven.be

Elf kilo Na haar tweede zwangerschap begonnen de cystes op de lever van Greet plots te groeien. ‘Ik had blaasontstekingen en kreeg bloedingen, was moe en had een enorme buik. Ik sleurde elf kilo lever mee.

Als alleenstaande mama overleefde ik voor de kinderen. Ik had geen energie meer over.’

‘Intussen herstelde mijn vader goed van een niertransplantatie. Zijn verhaal gaf me hoop. Ik wilde weten of een levertransplantatie mij kon helpen.’ Greet kwam op een wachtlijst terecht. ‘De maanden die volgden, duurden een eeuwigheid. Maar toen kwam dat telefoontje.’

‘Ik had geen schrik’, zegt Greet. ‘Alles wat zou volgen was extra.’ Veel langer had het wachten niet mogen duren. De cystes stonden op het punt om te barsten. ‘Dat zou me fataal geworden zijn. Toen ik wakker werd, zag ik meteen mijn benen. Mijn buik zat niet in de weg. Het was gelukt.’

Twee keer jarig ‘Op de dag van mijn transplantatie vier ik mijn tweede verjaardag. Toen begon mijn tweede leven. Ik had gehoopt op tien jaar extra. Het zijn er al 21 geworden. Vroeger kon ik niets. Nu heb ik zelfs op de Kilimanjaro gestaan met andere getransplanteerden, onder begeleiding van UZ Leuven. We wilden laten zien wat kan na een transplantatie. En onze dankbaarheid tonen.’

‘Ik verzorg mijn lever goed. Ik probeer gezond te leven, te bewegen. En ik doe mijn verhaal. Ik hoop dat mensen er zo bewust voor kiezen om donor te worden en er met elkaar over praten. Dankzij mijn donor leef ik. En dankzij orgaandonatie heeft mijn moeder haar man en drie dochters nog. Orgaandonatie heeft mijn familie gered.’

Anneleen Vermeire

10

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

E-commerce in Nederland geen paradijs

Pakjesindustrie draait op lage lonen en flexibele contracten Moeten we het betreuren dat de Duitse e-commercegigant Zalando Nederland boven België verkiest om een nieuw distributiecentrum te openen?

Ja, zeggen enkele liberale politici. Absoluut niet, zeggen de duizenden werknemers die in Nederland met weinig benijdenswaardige contracten aan het werk zijn in de pakjesindustrie.

Flexwerken in Nederland

B

Veel flex leidt tot lage lonen

egin maart besliste Zalando, een van de grootste online winkelplatformen, dat het zijn nieuwe distributiecentrum niet in het Waalse Dour zal vestigen. Het bedrijf wijkt waarschijnlijk uit naar Nederland. En hoewel Zalando aan minister van Werk Kris Peeters liet weten dat de Belgische loonkosten en de regelgeving rond nachtarbeid geen doorslaggevende rol speelden in die beslissing, stelden enkele liberale politici meteen maatregelen voor om de loonkosten voor nachtarbeid te verminderen.

Want, zo klonk het, als we onze concurrentiepositie niet verbeteren, lopen we in de toekomst veel jobs mis. Maar welke jobs missen we dan wel?

VERHOUDING VAST - FLEXIBEL WERK Vaste werknemers (5 267 000) Flexibele werknemers (1 955 000) Zelfstandige zonder personeel (1 055 000) Zelfstandige met personeel (meewerkend) (374 000)

FLEXIBELE CONTRACTEN

‘Flexmigranten’ bij Albert Heijn

Nederlandse werknemers met nulurencontracten hebben nauwelijks werk en inkomen.

Chris De Visser, vakbond FNV

containers die het uitzendbureau voor hen zoekt en waarvoor ze veel te veel huurgeld betalen. En ze werken aan een hels ritme, aangestuurd door hoofdtelefoons en luidsprekers. De journalisten zagen aan de muur lijsten met de namen van alle werknemers. Bij hun naam staat het aantal pakjes dat de werknemer per uur heeft verwerkt. Dat wordt vergeleken met de

Tijdelijk met uitzicht op vast (362 000) Tijdelijk 1 jaar of meer (173 000)

Die doorgeslagen flexibilisering heeft zware gevolgen. Uit een zeer recente studie (februari 2018) van De Nederlandsche Bank (DNB) blijkt dat de Nederlandse economie boomt maar dat de lonen niet stijgen. Een belangrijke oorzaak daarvan zijn de flexibele contracten. Het DNB-onderzoek bracht aan het licht dat hoe meer flexibiliteit er in een sector is, hoe lager de lonen zijn. En hoe hoger de winsten van de bedrijven. Want, zo klinkt het, werknemers met een zwak contract stellen minder eisen. En temperen tegelijk ook de verwachtingen van medewerkers met een sterk contract. ‘We zien deze fenomenen ook in ons land’, zegt Mathieu Verjans van het ACV. ‘De liberale eisen voor goedkopere nachtarbeid en overuren, de flexi-jobs, alsmaar minder regels voor uitzend- en studentenwerk, de sociale dumping in sectoren zoals de bouw en transport, de bij-jobs,…

De mensen worden daar niet beter van.’

Tijdelijk minder dan een jaar (206 000) Bron: www.flexbarometer.nl – cijfers vierde kwartaal 2017

Ongeveer tegelijkertijd met de beslissing van Zalando bracht de Nederlandse krant ‘De Groene Amsterdammer’ een undercoverreportage over een distributiecentrum van ‘Albert Heijn online’ in Rotterdam. Enkele onderzoeksjournalisten van het Platform voor Onderzoeksjournalistiek Investico praatten er met de werknemers over hun werk- en leefomstandigheden.

Wat blijkt? In het magazijn zijn amper mensen met een vast contract aan de slag.

Tachtig procent van de werknemers in de magazijnen voor de online verkoop heeft een flexcontract. Het zijn vaak ook Poolse werknemers die in de verdeelcentra de pakjes voor de klanten scannen en inpakken.

Ze wonen in bouwvallige huizen of woon-

Dat de flexibele arbeidsovereenkomsten in Nederland zeer veel voorkomen, blijkt uit de cijfers van de Flexbarometer (zie inzet). Die houdt de verhouding tussen vaste en flexibele werknemers bij op basis van cijfers van het Nederlandse Centraal Bureau voor Statistiek. Meer dan een vijfde van de Nederlandse werknemers werkt in een flexibel statuut. Hun aantal is de afgelopen dertien jaar verdubbeld.

Oproep- of invalkracht (546 000) Uitzendkracht (277 000) Vast - geen vaste uren (138 000) Tijdelijk - geen vaste uren (255 000)

EVOLUTIE AANTAL OPROEP- EN INVALKRACHTEN 2004

251 000

2007

297 000

streef norm. Op die manier wordt elke werknemer gepusht om de streefnorm te halen, die vaak onbereikbaar hoog ligt.

Sommige werknemers getuigden dat ze geen pauze nemen of niet meer naar het toilet durven te gaan uit schrik de norm niet te halen.

Oproepcontracten Bovendien weten deze werknemers niet hoeveel en wanneer ze kunnen werken. Zo kreeg een van de getuigen in het artikel om half vijf in de namiddag een sms, hij moest die nacht om drie uur aan de slag.

Maar evengoed worden deze flexkrachten enkele dagen niet opgeroepen en ontvangen ze dus ook geen loon. ‘In Nederland werken veel mensen met dit soort oproepcontracten’, vertelt Chris De Visser van de

2017

546 000

Nederlandse vakbond FNV. ‘Het is slechts één van de vele vormen van flexibele arbeid die in Nederland mogelijk zijn. Zo zijn er ook de nulurencontracten, waarbij er zelfs geen minimum aantal uren tewerkstelling moet opgenomen worden in het contract. Deze werknemers verdwijnen zo wel uit de werkloosheidscijfers maar hebben vaak nauwelijks werk en inkomen.

Een andere variant is het minimummaximumcontract. Daarbij wordt vaak enkel een minimum aantal arbeids uren vastgelegd. In drukke periodes werk je dan het maximum aantal uren, of meer, in kalme periodes hoeven ze je maar het minimum aantal uren uit te betalen. Dit is een typisch contract in de horeca, zorg en de handel, zoals in supermarkten en detailhandel.’

De volledige reportage over Albert Heijn vind je op www.groene.nl/artikel/callgirl-voor-albert-heijn

Wij wijzen nachtarbeid in de e-commerce niet af, maar willen er wel overleg over.

Dominiek De Meester, ACV Voeding en Diensten

E-commerce in België In België is e-commerce intussen aan een opmars bezig. De politiek en het bedrijfsleven wezen de afgelopen jaren vaak met een beschuldigende vinger naar de vakbonden. Door hun stugge houding zouden ze een rem zetten op de ontwikkeling van e-commerce, waardoor we de boot missen.

‘Wij wijzen nachtarbeid in het kader van e-commerce niet af’, reageert Dominiek De Meester van ACV Voeding en Diensten.

‘Maar we vinden het belangrijk dat we daarover overleggen. In de voedingshandel worden er sinds 2016 gesprekken gevoerd over de gevolgen van e-commerce op de tewerkstelling. We proberen bijvoorbeeld kaderakkoorden te sluiten om uitzendarbeid en studentenjobs zoveel mogelijk te beperken en vaste contracten als uitgangspunt te nemen. De reportage over Albert Heijn in Nederland toont aan dat sociaal overleg over de loon- en arbeidsvoorwaarden broodnodig is.’

Amélie Janssens

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

11

Pensioenmaatregelen spelen vrouwen parten

Vrouwen dupe van pensioenkloof

Hoe komt het dat vrouwen minder pensioen krijgen dan mannen? Ten eerste worden vrouwen tijdens hun loopbaan al geconfronteerd met een loonkloof van 20 procent ten opzichte van mannen. Lagere inkomens leveren aan het einde van de rit een lager pensioen op. Verder hebben vrouwen gemiddeld ook kortere loopbanen dan mannen en werken ze vaker in sectoren waar deeltijds werk de norm is. Dat komt omdat vrouwen sneller een stapje terugzetten van de arbeidsmarkt, zodra ze kinderen krijgen.

1 181 euro

882 euro

per maand*

per maand*

Armoededrempel 1 157 euro per maand

-26%

* Gemiddeld wettelijk pensioen alleenstaande werknemer (2014), bron: Kenniscentrum voor Pensioenen

Pensioenmaatregelen Daarbovenop heeft de federale regering enkele pensioenmaatregelen genomen die vrouwen binnenkort extra hard treffen.

Zo tellen bepaalde gelijkgestelde periodes minder mee voor het pensioen, bijvoorbeeld periodes van werkloosheid langer dan één jaar. Volgens het Planbureau bestaan de gelijkgestelde periodes in de loopbaan van een vrouw voor 42 procent uit werkloosheidsperiodes. Deze maatregel speelt vrouwen dus massaal parten. Andere vrouwonvriendelijke beslissingen zijn de verhoging van de leeftijd voor het overlevingspensioen van 55 jaar tegen 2030 en het feit dat bepaalde periodes van loopbaanonderbreking minder zullen meetellen voor de berekening van het pensioen.

Ten slotte geldt de verhoging van het minimumpensioen enkel voor volledige loopbanen. Omdat maar 41 procent van de vrouwen aan die voorwaarde voldoet, profiteren de meeste vrouwen niet van deze maatregel.

Met die ongelijkheid kunnen de vakbonden zich uiteraard niet verzoenen. Daarom organiseren ze op 29 maart een actie in Brussel om gelijke pensioenrechten af te dwingen voor vrouwen. Eén eis die alvast prominent op de agenda staat is dat gewerkte of niet gewerkte periodes omwille van zorg correct worden gelijkgesteld voor het pensioenbedrag.

‘Daardoor moet ik nu leven van slechts één inkomen. Mijn pensioen bedraagt 1 345 euro, maar mijn maandelijkse huur van 500 euro neemt een enorm hap daaruit. Om mijn verwarmingskosten te kunnen betalen, heb ik hulp gevraagd aan het OCMW. Maar die oordeelt dat ik over voldoende inkomsten beschik. Ik moet ook noodgedwongen bepaalde keuzes maken: ik ga niet op vakantie en stel een bezoek aan de tandarts uit. Onlangs moest ik een chirurgische ingreep ondergaan. Ik heb gevraagd om de ziekenhuisfactuur gespreid te mogen betalen, want het volledige bedrag kon ik niet in één keer op tafel leggen. Kortom, sinds ik met pensioen ben, is mijn levensstandaard aanzienlijk verlaagd.’

u t te m a n s

Loonkloof

DE PENSIOENKLOOF IN CIJFERS

yP

882 euro per maand, dat is het gemiddelde pensioen van een vrouwelijke werknemer.

Problematisch is dat, want de armoedegrens ligt op 1 157 euro. Een mannelijke werknemer kan daarentegen rekenen op een bedrag van 1 181 euro. Dat geeft een pensioenkloof van 26 procent.

Gisèle Henrion heeft 46 jaar voltijds gewerkt in de gezinszorg.

Op het moment dat zij met welverdiend pensioen ging, werd zij helaas weduwe.

Gu

Dat vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen is algemeen bekend. Maar die beruchte loonkloof vertaalt zich ook in een pensioenkloof. Het pensioen voor een vrouwelijke werknemer ligt maar liefst 26 procent lager dan dat van haar mannelijke evenknie.

Op 29 maart organiseren de vakbonden een actie om die ongelijkheid aan te klagen.

‘Sinds ik met pensioen ben, is mijn levensstandaard aanzienlijk verlaagd’

Leen Grevendonck

DE FOCUS

PENSIOENFATSOEN

Acvonline

het.acv

Deze week verdeelt het ACV een pensioenkrant, samen met de andere vakbonden. Een miljoen exemplaren. In bedrijven, op markten, in brievenbussen,… Zo bieden we weerwerk aan het pensioengeknoei van de regering. Dat weerwerk begint met mensen goed te informeren. Dat is nodig, want over het pensioen doen veel mythes de ronde.

De meest gehoorde mythe is dat we langer leven en dat de leeftijd voor vervroegd en wettelijk pensioen dus omhoog kan en moet. Het klopt dat de levensverwachting de voorbije vijftig jaar steeg. Dankzij de medische vooruitgang, de uitbouw van de sociale zekerheid, betere arbeidsvoorwaarden,… Maar! De levensverwachting in goede gezondheid bedraagt gemiddeld 64 jaar in België. En dat cijfer verbergt heel grote verschillen. Een universitair geschoolde heeft tien gezonde jaren meer in het vooruitzicht dan iemand zonder diploma’s. Veel mensen, vaak zij die vroeg begonnen te werken en daarmee meestal geen toploon verdienden, sukkelen dus al met hun gezondheid vóór ze de leeftijd van het vervroegd of wettelijk pensioen naderen. En toch besliste de regering twee jaar terug blindweg om de pensioenleeftijd met twee

jaar te verhogen. Voor iedereen. Maar er zouden uitzonderingen komen voor mensen met een zwaar beroep. Op die regeling wachten we nog altijd. Toch gaat de hogere leeftijd voor vervroegd pensioen al in vanaf volgend jaar. Men kan natuurlijk het werk ook wat werkbaarder maken. Dan zouden veel mensen wel wat langer willen en kunnen werken. Inzake werkbaar werk is het regeringspalmares vrij pover. Cijfers over langdurig zieken wijzen juist op een tegengestelde evolutie.

Een tweede mythe is de onbetaalbaarheid van pensioenen. De vergrijzing zorgt inderdaad voor meer uitgaven via pensioenen. Men kan dat de prijs van sociale vooruitgang noemen. In 2016 bedraagt de ‘kost’ voor alle wettelijke pensioenen 10,5 procent van het bruto binnenlands

Product (BBP). In 2040, op de piek van de vergrijzing, wordt dat 12,8 procent. Dat zegt het rapport van de Studiecommissie voor de Vergrijzing. Dat is minder dan wat Oostenrijk en Frankrijk vandaag al uitgeven aan hun pensioenen. De financiering van pensioenen gaat in eerste instantie over politieke keuzes. Bijvoorbeeld de keuze om vermogens ternauwernood aan te spreken voor de financiering van de sociale zekerheid, wat de expertencommissie nochtans aanklaagde. Of de keuze om de sociale zekerheid almaar meer droog te leggen via loonvoordelen en arbeidsstatuten die aan de normale bijdragen ontsnappen.

Over die keuzes willen we breed informeren met de pensioenkrant. Zodat u binnenkort ook goed geïnformeerd kunt kiezen.

Lezen die krant!

Marc Leemans, ACV-voorzitter

De financiering van pensioenen gaat in eerste instantie over politieke keuzes.

12 DO S SIER

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

Re-integratie van langdurig zieke werknemers

‘Net toen het beter ging, werd ik Je ontslag krijgen als je na twee jaar vechten tegen kanker opnieuw aan het werk wil gaan. Het overkwam Maaike H. Het Arbeidshof besliste dat haar werkgever in de fout ging. Volgens het ACV een belangrijk signaal aan werkgevers die de wetgeving rond re-integratie van zieke werknemers misbruiken om hen te ontslaan.

E

ind 2012 kreeg Maaike H. de diagnose: lymfeklierkanker. Het was de start van een zware en intensieve herstelperiode met een half jaar chemotherapie en anderhalf jaar revalidatie. ‘In de zomer van 2014 voelde ik me opnieuw beter en had ik zin om weer aan de slag te gaan’, vertelt ze. ‘Ik vroeg mijn werkgever om halftijds te mogen starten via een progressieve tewerkstelling. Zo kon ik opbouwen naar een voltijdse tewerkstelling.’

Onrechtvaardig Ze regelde het nodige papierwerk en wachtte op een antwoord. Na twee weken kreeg ze een C4 in de bus, een ontslagbrief.

‘Omdat er geen geschikt werk was voor mij moest ik weg. Mijn vervangster kon vast in dienst blijven. Het voelde aan als een nieuwe dreun. Net nu ik klaar was om mijn gewone leven opnieuw op te pikken, werd ik zo onrechtvaardig behandeld.’

Redelijke aanpassingen Maaike besloot naar de rechtbank te trekken, met de hulp van het ACV en Unia, het gelijkekansencentrum. Het Arbeidshof heeft nu een uitspraak gedaan. Volgens het arrest moet de inloopperiode waarin Maaike (en andere zieken) niet als voorheen kan werken, beschouwd worden als een ‘handicap’ zoals dat in de anti-discriminatiewetgeving staat. En die wetgeving beschermt mensen met een handicap. Zo

Volgens het arrest moet de inloopperiode waarin langdurig zieken niet als voorheen kunnen werken, beschouwd worden als een ‘handicap’ zoals dat in de anti-discriminatiewetgeving staat. En die wetgeving beschermt mensen met een handicap. moeten werkgevers bijvoorbeeld ‘redelijke aanpassingen’ doen om werknemers met een handicap aan het werk te kunnen laten. Dat kan gaan van een aanpassing van de arbeidstijd en arbeidsvoorwaarden tot het voorzien van een opleiding of het herbekijken van de taakverdeling. Omdat de

werkgever van Maaike dit niet heeft gedaan, is hij in fout en moet hij haar bovenop de opzeg een schadevergoeding uitbetalen. Een grote opluchting voor Maaike: ‘Het voelde zo goed toen ik gelijk kreeg. Ik hoop dat vanaf nu niemand anders dit nog moet meemaken.’

Ontslag voor drie op vier werknemers Dat hoopt het ACV ook. Nochtans ziet de vakbond dat het op vlak van re-integratie van langdurig zieke werknemers nog vaak fout loopt. ‘Drie op de vier werknemers die in een re-integratieprocedure stappen,

10 tips voor langdurig zieke werknemers

1

Vraag als zieke zelf een discrete consultatie bij je arbeidsgeneesheer, een ‘bezoek voorafgaand aan de werkhervatting’. Met die arts kan je de mogelijkheden van een werkhervatting bespreken. Dit is gratis, moet je binnen de tien werkdagen krijgen, mag niet gemeld worden aan de werkgever als je dat vraagt, en er kan geen nadelige beslissing tegen jou worden genomen.

2

Als je wordt opgeroepen door de arbeidsgeneesheer op initiatief van je werkgever ben je bij ziekte niet verplicht om daarop in te gaan.

Sommige artsen dreigen met sanc-

ties in je uitkering, sommige werkgevers met onmiddellijk ontslag als je niet komt: dat kan niet. De bedoeling van werkgevers met deze oproep is vaak om te komen tot een ontslag om medische overmacht. Op die manier kunnen ze zieken onmiddellijk ontslaan zonder opzegvergoeding.

3

Je bent nooit verplicht om je arbeidsgeneesheer inzage te geven in je medisch dossier of hem toe te laten met je behandelend arts contact te nemen, of hem stukken uit je dossier te bezorgen. Je hebt recht op medische privacy. De arbeidsgeneesheer heb je zelf niet gekozen. Je mag hem die stukken geven als je dat vertrouwt en het nuttig is voor jouw belangen.

4

Het is de arbeidsgeneesheer die je moet uitnodigen voor een re-integratieprocedure, niet de werkgever .

5

Als je vreest dat je werkgever een ontslag wegens medische overmacht wil uitlokken, blijf je beter weg uit de re-integratieprocedure. Ga dan niet, en bezorg geen medische stukken. Of kies voor tip 1.

6

In geen geval mag je arbeidsgeneesheer nagaan of de afwezigheid van een zieke werknemer gegrond is, dat staat in de wet. Het is de arbeidsgeneesheer verboden om aan controlegeneeskunde te doen. Ze horen onafhankelijk te zijn.

7

De arbeidsgeneesheer en zijn assisterend personeel zijn strikt gebonden door het beroepsgeheim wat betreft de inhoud van het medisch dossier.

8

Je werkgever heeft geen recht op inzage van je medisch dossier. Hij heeft enkel recht op de melding of je al dan niet arbeidsgeschikt bent.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

13

Tekst: Amélie Janssens

ontslagen’

Meer inspanningen van werkgevers Het ACV vindt de re-integratie van langdurig zieken op de werkvloer naar eigen zeggen heel belangrijk. Maar de vakbond plaatste van bij het begin vraagtekens bij de nieuwe wetgeving die begin 2017 van kracht werd. ‘Wat een positief verhaal moest worden, is helemaal anders uitgedraaid’, gaat Fonck verder. ‘De resultaten van ons onderzoek bevestigen onze vrees dat zo’n procedure vaak op ontslag uitdraait. Daarom vinden we de uitspraak van het Arbeidshof in de zaak van Maaike zo belangrijk. De duizenden langdurig zieke werknemers weten nu dat ze recht hebben op redelijke inspanningen van hun werkgever om opnieuw aan het werk te kunnen.

We verwachten dat werkgevers zich voortaan meer zullen inzetten om iemand in dienst te houden na een lange ziekteperiode.’

9

Een werkgever mag een controlearts sturen om je ongeschiktheid te controleren. Ook de controlearts mag aan de werkgever geen diagnose meedelen, enkel melden of je volgens hem op het moment van het bezoek al dan niet arbeidsgeschikt bent.

10

De adviserend geneesheer van de mutualiteit beslist over je recht op ziekte-uitkeringen op basis van je medisch dossier en je gezondheidstoestand. Of je nu al dan niet meewerkt met een arbeidsgeneesheer, hem al of niet bepaalde stukken bezorgde, aanwezig of afwezig was op een uitnodiging op vraag van je werkgever spelen daarbij eigenlijk geen rol.

Heb je vragen, heb je het gevoel dat het traject voor jou niet loopt zoals het hoort, meld het via onderneming@acv-csc.be

Re-integratie: de procedure Sinds 1 januari 2017 is er een nieuwe procedure voor re-integratie van kracht voor langdurig zieke werknemers (arbeidsongeschiktheid na 1 januari 2016). Voor werknemers die al van voor 1 januari 2016 arbeidsongeschikt zijn, kan deze procedure sinds januari 2018 ook opgestart worden. Ze verloopt als volgt.

Opstart Re-integratieverzoek kan op initiatief van: • De werknemer (of diens behandelend geneesheer als de werknemer zijn toestemming hiertoe geeft) • De adviserend geneesheer van het ziekenfonds • De werkgever Dit re-integratieverzoek wordt gericht aan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer (die zowel intern als extern aan het bedrijf verbonden kan zijn), die na ontvangst meteen alle andere partijen verwittigt.

hervatten. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer kan ook overleggen met andere actoren zoals de behandelend geneesheer van de werknemer.

Beslissing Op basis van zijn onderzoek neemt de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer binnen de veertig werkdagen na het re-integratieverzoek zijn beslissing op in een formulier dat wordt verstuurd naar de werkgever en de werknemer.

Werknemer is definitief arbeidsongeschikt maar wel in staat om aangepast of ander werk uit te voeren

Traject D Werknemer is definitief arbeidsongeschikt en niet in staat om aangepast of ander werk uit te voeren

Traject E

Er zijn 5 beslissingsmogelijkheden:

Re-integratietraject is niet aangewezen

Traject A

Beoordeling De re-integratiebeoordeling gebeurt door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer na onderzoek en overleg. Hij nodigt zo snel mogelijk na het verzoek de betrokken werknemer uit om hem te onderzoeken en een re-integratiebeoordeling te vellen. Hij zal onderzoeken of de werknemer zijn arbeidstaak, mits eventuele aanpassing van de werkpost, al dan niet op termijn kan

Traject C

Werknemer is tijdelijk arbeidsongeschikt en in staat om tijdelijk aangepast of ander werk te verrichten

Traject B Werknemer is tijdelijk arbeidsongeschikt maar niet in staat om tijdelijk aangepast of ander werk te verrichten

Re-integratie: de cijfers

17 000

Voor 17 000 langdurig zieke werknemers werd in 2017 een re-integratieprocedure opgestart.

WIE NAM INITIATIEF? WERKNEMER

WERKGEVER

MUTUALITEIT

BEHANDELEND ARTS

61%

27%

10%

2%

68%

6%

12%

84%

(11 500 langdurig zieken) Beslissing medische overmacht (ontslag zonder opzegvergoeding mogelijk)

(1 020 langdurig zieken) Beslissing aangepast werk mogelijk voor terugkeer naar vroegere job

(2 040 langdurig zieken) Beslissing definitief ongeschikt voor vroeger beroep maar aangepast werk bij huidige werkgever wel mogelijk

(1 713 personen) werd enkele maanden later toch ontslagen wegens medische overmacht

MET WELK RESULTAAT?

CONCLUSIE:

Voor ongeveer 13 000 langdurig zieken leidde de re-integratieprocedure tot een ontslag wegens medische overmacht

Bron: ACV

krijgen hun ontslag’, vertelt Herman Fonck. Hij onderzocht de gegevens die het ACV van externe preventiediensten ontving (zie kaderstuk cijfers). ‘Meestal beslist de bedrijfsarts dat de werknemer definitief ongeschikt is voor een job bij de werkgever. Soms geeft de bedrijfsarts aan dat de werknemer mits aangepast werk opnieuw aan de slag kan. Maar uit ons onderzoek blijkt dat de meerderheid van deze werknemers na enkele maanden toch ontslagen wordt.’

14

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

¬ uw job, ons werk

Wantoestanden in de vleessector

‘Sociale dumping vergroot de kans dat er iets misloopt met ons vlees’ De recente schandalen in de vleessector kun je niet los zien van de prijzenslag die aan de gang is. ‘Vleesbedrijven ondervinden concurrentie uit het buitenland, druk van de supermarktketens en worden bedreigd door een harde kern van cowboys die aan sociale dumping doen’, zegt Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten.

DE BELGISCHE VLEESSECTOR IN CIJFERS Aantal werknemers:

13 122

O

Geslachte dieren per jaar:

ngetwijfeld verslikte je je twee weken geleden tijdens de maaltijd, toen uitlekte dat vleesbedrijf Veviba in Bastenaken fraudeerde met rundsvlees. Bedorven vlees werd verwerkt tot gehakt, op etiketten van bevroren vlees stonden foute data en ‘gewoon’ vlees werd verkocht als biovlees. Met de beelden van dierenmishandeling in het slachthuis van Izegem nog vers in het geheugen, vragen veel mensen zich af wat er toch aan de hand is in die sector? En kunnen we het vlees op ons bord nog wel vertrouwen?

Duitse concurrentie Bart Vannetelbosch, nationaal secretaris van ACV Voeding en Diensten, volgt de vleessector van nabij op en schrikt niet van de wantoestanden. ‘De problemen rond dierenwelzijn en voedselveiligheid gaan hand in hand met de malaise waarin de vleessector zich al jarenlang bevindt. De sector is weinig winstgevend en dat komt voor een stuk door de felle concurrentie op Europees vlak. Zo waren er tot voor kort geen minimumlonen in Duitsland. De vleesbedrijven daar namen via onderaanneming buitenlandse arbeiders in dienst aan een loon van slechts 4 tot 5 euro per uur. Daarnaast zet ook de retailsector druk op de vleesbedrijven. Supermarkten willen klanten naar hun winkel lokken met scherpe prijzen voor basisproducten zoals vlees. Die economische context verleidt ondernemingen om het spel niet koosjer te spelen. Hoewel ik meteen wil nuanceren dat de meeste geen cowboys zijn en wel correct werken.’

Maar toch zijn er heel wat vleesbedrijven die in zee gaan met malafide onderaanne-

11 181 334 varkens 546 485 runderen Jaarlijks vleesverbruik (slachtgewicht):

78,2 kg per inwoner 63 procent

van de Belgen eet minstens 4 keer per week vlees Bron: VLAM (2016), CRB (2017)

Veel Belgen willen niet meer in de vleessector aan de slag gaan. Het is fysiek zwaar werk in de koude, aan een stevig ritme en er komt bloed aan de pas. mingen. ‘Die werken als een soort interimbureau om goedkope arbeidskrachten uit bijvoorbeeld Oost-Europa naar hier te halen. Sociale dumping dus. Die mensen worden hier uitgebuit, hun lonen worden niet correct betaald, de huisvesting is slecht.

Maar het probleem is ook dat die mensen de taal niet spreken en geen opleiding hebben gevolgd om in de vleessector te werken.

Sociale dumping vergroot dus de kans dat er iets misloopt, bijvoorbeeld op vlak van voedselveiligheid.’

Helft via onderaanneming Ook Groep Verbist, de groep boven het slachthuis van Izegem en vleesbedrijf Veviba, werkt veel met onderaannemingen.

‘In Izegem was zowat de helft van de werknemers in dienst via een onderaanneming.

Hetzelfde geldt voor Veviba. We weten ook dat het niet zo gemakkelijk is om zonder zulke bedrijven te werken, want veel Belgen willen niet meer in de vleessector aan

de slag gaan. Het is fysiek zwaar werk in de koude, aan een stevig ritme en er komt bloed aan de pas. Wij zijn niet tegen onderaanneming, maar dan moeten alle regels wel gevolgd worden. Daarom is het belangrijk om die wereld beter in kaart te brengen. Enkele maatregelen die een stap vooruit zijn, zijn de registratie van het personeel bij de RSZ en de aansprakelijkheid van vleesbedrijven wanneer onderaannemers schulden hebben bij de sociale zekerheid of de fiscus. Die wetgeving kwam er onder druk van ACV Voeding en Diensten. Alleen moet ze nageleefd worden en moeten er voldoende controles gebeuren. Verder denk ik dat het ook nodig is om de internationale concurrentie enigszins binnen de perken te houden.’

Rol consument Misschien moeten we ook als consument de hand in eigen boezem steken. Dat vindt voedingsbiotechnoloog Frédéric Leroy

(VUB). ‘In de winkel worden gehakt en braadkip verkocht aan amper 3 euro per kilogram, terwijl sommige zakjes chips omgerekend wel 23 euro per kilogram kosten.

Dan weet je dat er iets fundamenteel mis is met hoe voeding naar waarde wordt geschat. Want achter vlees gaat een hele productieketen schuil. Het probleem is dat we niet meer weten waar ons eten vandaan komt en op automatische piloot gaan winkelen. Niet alleen de supermarkten moeten dus de nodige ethiek aan de dag leggen en correcte prijzen betalen aan hun leveranciers, ook de consument moet zijn koopgedrag responsabiliseren. Want elke aankoop is een stem pro of tegen verandering. De sleutel daarvoor is de consument goed informeren. Dan denk ik dat we met plezier iets meer willen betalen voor ons vlees.’

Leen Grevendonck

Oplossing in zicht voor werkzoekenden met medische problemen Zo’n 3 000 werkzoekenden met een medische of psychische problematiek zullen niet langer verplicht op zoek moeten naar een job. De ministers van Werk roepen voor hen een regeling in het leven met de nadruk op hun welzijn.

Drieduizend mensen met een verminderde arbeidsgeschiktheid of met een medische of psychische problematiek dreigden eind 2017 hun recht op een inschakelingsuitkering en trajectbegeleiding te verliezen. Het ACV voerde actie en er kwam een overgangsperiode tot eind 2019. En nu werken de drie ministers van Werk dus ook aan een definitieve oplossing.

‘We zijn blij dat er eindelijk schot in de zaak komt’, zegt Karim Dibas, verantwoordelijke van de ACV Werkzoekendenwerking.

‘Deze mensen kunnen blijven rekenen op hun uitkering en op aangepaste begeleiding. De nieuwe regeling stelt hen vrij van het actief zoeken naar werk en geeft hen de ruimte te werken aan hun welzijn. Toch is er nog steeds een schrijnend gebrek aan

aangepast werk en aangepaste begeleiding naar werk. Deze mensen mogen niet het slachtoffer zijn van een tekort aan inzet om voldoende aangepaste trajecten en aangepast werk te creëren.’ (AJ)

15

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

ZEGT

Brits econome Kate Raworth zet ons economisch denken op zijn kop

‘Koken, poetsen en zorg maken betaalde arbeid mogelijk’ Een donut, dat is het wel heel originele beeld waarmee de Britse econome Kate Raworth de economie van de toekomst vergelijkt. Haar boek ‘De donuteconomie’ werd meteen een bestseller in Groot-Brittannië en ook de Nederlandse vertaling verkoopt als zoete broodjes. In gesprek met de vrouw die ons economisch denken op zijn kop wil zetten.

kundigen die steden willen omvormen tot heuse ecosystemen, bedrijven die diensten leveren in plaats van producten, producenten die hun eigen producten inzamelen en recycleren, enzovoort. Maar er is meer nodig, want een regeneratieve economie kan alleen echt werken als ze verder gaat dan het eigen product of merk. Ik hoop dat mijn kleinkinderen mij ooit met veel ongeloof zullen vragen: Oma, is het echt waar dat jullie plastic maar één keer gebruikten en dan weggooiden?’

Je schreef het boek eigenlijk voor economiestudenten, waarom?

‘Omdat het daar begint, hoe onze toekomstige bedrijfsleiders en politici over economie denken en spreken, en daarmee ook elk van ons doen denken. Ik studeerde zelf 25 jaar geleden economie omdat ik de wereld wilde veranderen, maar raakte gefrustreerd omdat thema’s als sociale rechtvaardigheid en ecologie helemaal niet aan bod kwamen. Vandaag stel ik vast dat de studenten economie nog steeds dezelfde modellen aangeleerd krijgen, terwijl intussen de wereld en ook onze inzichten enorm geevolueerd zijn.’

Je gebruikt ook graag vergelijkingen met de natuur?

‘Inderdaad, want onze economie staat niet los van de natuur. En daar zie je dat niets voor eeuwig blijft groeien. Wat in de natuur blijft groeien, maakt zijn gastheer kapot. In ons eigen lichaam is dat kanker. Een economie die blijft groeien, maakt het planetaire lichaam waarin ze leeft, onze aarde, kapot. Wat ik hiermee wil zeggen is dat we economie moeten zien als ingebed in onze aarde en maatschappij. Onze economische activiteiten hebben gevolgen voor de aarde en de mens, en die moeten dus mee opgenomen zijn in het economisch model.’

Layla Aerts

In je boek beschrijf je zeven vastgeroeste economische ideeën, leg je de fouten erin bloot en stel je zeven alternatieven voor. Geef eens een voorbeeld.

‘Een eerste grote fout is onze fixatie op het bruto nationaal product, een exponentiële curve die almaar vooruit en omhoog gaat.

Maar deze lijn zegt niets over het welzijn van een land, waarschuwde de bedenker zelf. Dat zolang we blijven groeien ongelijkheid vanzelf oplost, is ook zo’n idee dat ontstond in de naoorlogse periode. Toen gebeurden tegelijk wel ongeziene investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en sociale zekerheid. In de jaren ’90 werd ook gezegd dat we eerst moeten groeien en dat we later de vervuiling hierdoor wel zouden opkuisen. Het probleem is dat veel van de economische ideeën waarmee we zijn opgegroeid bedacht zijn in een bepaalde tijdsgeest of maar een beperkt deel vertellen. Ze zijn echter wel uitgegroeid tot dogma’s die ons hele economisch denken blijven bepalen.’

Opvallend is ook de waarde die je hecht aan niet-betaalde arbeid?

‘Absoluut. Er wordt heel wat onbetaalde arbeid gedaan, nog altijd meer door vrouwen: koken, poetsen, de zorg voor kinderen. Dit huishoudelijk werk blijft in het huidig economisch denken volledig onzichtbaar, maar is in feite de kerneconomie die alle andere arbeid mogelijk maakt.

Dankzij deze zorg gaan anderen dagelijks fris naar hun werk. Ze is essentieel voor het welzijn van de mens en de productiviteit van de betaalde arbeid. Amerikaanse onderzoekers berekenden dat als huisvrouwen voor hun werk zouden betaald worden, ze 120 000 dollar per jaar zouden verdienen! Het opnemen van de huishoudeconomie in ons economisch denken is dan ook een eerste stap in de erkenning ervan en in het terugdringen en herverdelen van het onbetaalde werk van vrouwen.’

Kate Raworth: ‘Onze economie is verbonden met de natuur. Niets blijft voor eeuwig groeien.’

En zo kwam je bij het beeld van de donut. Kan je dat even uitleggen?

‘De economie moet rekening houden met de grenzen van de planeet en tegelijkertijd zorgen dat de basisbehoeften van iedereen vervuld zijn. De donut – het had net zo goed een zwemband kunnen zijn (lacht) – is daar de visuele voorstelling van. De binnenste cirkel is de ondergrens en gaat over ieders basisrechten: onderwijs, water, voedsel, gezondheid, werk, inkomen, gelijkheid, enz... Dat is ons sociale fundament, waaraan voor niemand een tekort mag zijn. De buitenste grens is het ecologische plafond. Boven die grens putten we de aarde uit, wat leidt tot verlies aan biodiversiteit, luchtvervuiling, klimaatverandering, verzuring van de oceanen, … De donut is de veilige, ecologische en sociaal rechtvaardige ruimte waarbinnen al onze economische activiteiten kunnen plaatsvinden. Klimaat, milieu, welzijn, welvaart en sociale kwesties komen dus samen in één model, waarin een evenwichtig welzijn centraal staat.’

Een van je basisprincipes is een ‘regeneratief design’. Wat bedoel je daarmee?

‘Ik kijk opnieuw naar de natuur. Alles wat daar sterft, dient opnieuw als voedsel voor iets anders. Ook wij moeten af van onze wegwerpeconomie waardoor jaarlijks tonnen afval op stortplaatsen of in de oceanen terechtkomen. We moeten gaan naar een productie die zo ontworpen is dat alle grondstoffen worden hergebruikt. Er beweegt al heel wat op dit vlak: stedenbouw-

Arbeid & Milieu nodigde je uit om samen met de vakbonden en de milieubeweging te praten over hun rol. Hoe zie je die?

‘Om te beginnen, ook bij milieuorganisaties en vakbonden hoorde ik dat ze blij zijn dat er eindelijk een beeld is dat het sociale en ecologische bijeen brengt, en dat het hen kan helpen om ook aandacht te hebben voor elkaars thema. Ik denk ook dat hun agenda’s eigenlijk dezelfde zijn en het zou goed zijn dat vakbonden en milieuorganisaties samenwerken aan een gezamenlijke visie en als één stem lobbyen voor een positieve, duurzame en sociaal rechtvaardige toekomst. Ik geloof echt dat dit het begin is van een nieuw economisch verhaal.’

Marjan Cauwenberg

Arbeid & Milieu Dit interview werd gehouden in de marge van een lunchlezing en een debat in Brussel, op initiatief van Arbeid & Milieu (A&M), in samenwerking met ETUI (het Europees Vakbondsinstituut), FairFin en het Transitienetwerk Middenveld. A&M is een samenwerkingsverband tussen de milieubeweging (Bond Beter Leefmilieu) en de drie vakbonden: ACV, ABVV en ACLVB. www.a-m.be

16

Visie ÂŹ vrijdag 23 maart 2018

LIMBURG NEVEN-

EFFECT

Kraantjeswater Op 22 maart vraagt de jaarlijkse Wereldwaterdag aandacht voor het grote belang van water en roept zo op tot actie. Momenteel zou het iedere dag Wereldwaterdag moeten zijn. Zoetwater is van levensbelang, maar komt meer en meer onder druk te staan door overconsumptie en vervuiling. Tegen 2050 voorspelt de VN zelfs een watertekort voor 5 miljard mensen.

Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt - tel. 011 29 08 70 - limburg@beweging.net - limburg.beweging.net Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be

“HET ERGSTE VOOR EEN MENS? GEEN PERSPECTIEF HEBBEN.�

Voorbije maandag organiseerden 11.11.11, Wereldsolidariteit en beweging.net Limburg, samen met Okra en stad Sint-Truiden ‘En Route’, een infoavond over migratie met getuigenissen van een vluchteling, een hulpverlener en het lokale beleid.

Water bedekt 70 procent van onze aarde. Toch is slechts 6 procent goed voor consumptie. Vervuiling en verspilling verkleinen nog eens het aandeel drinkbaar water. Bijna een miljard mensen hebben intussen geen toegang tot schoon drinkwater. Ze zijn langer dan een halfuur onderweg om drinkwater te halen, in een open waterput of een bron waar ook dieren van drinken of ze gebruiken oppervlaktewater uit rivieren, meren of kanalen. En ondertussen drijft er 100 miljard kilo plastic in de oceaan. Onveilig water veroorzaakt ongeveer 842 000 doden per jaar.

En toch zouden wij allemaal beter meer water drinken, kraantjeswater. Het is tot 500 keer goedkoper dan flessenwater. Het bespaart ook op afval en energie. Glazen of plastic flessen produceren, reinigen en recycleren, vergt veel energie en grondstoffen. Transport van flessenwater, zeker in wegwerpflesjes, zorgt er mee voor dat de natuurlijke grondstoffen uitgeput geraken. Het verhoogt ook de CO²-uitstoot en vergroot de afvalberg. Voor frisdranken is de watervoetafdruk nog veel groter. Een blikje frisdrank van 0,33 l, betekent ongeveer 200 l water, o.a. voor de productie van de suiker in dat blikje.

Dit kun je gemakkelijk vermijden door voor kraantjeswater te kiezen.

Met de Statiegeldalliantie willen verschillende Limburgse gemeenten, samen met de Limburgse afvalintercommunale Limburg.net, de berg plastic afval verminderen die o.a. ons drinkwater bedreigt.

Statiegeld is echter maar een deel van de oplossing. Het gaat vooral om een gedragsverandering. Voorkomen is nog beter. Misschien kan Limburg.net, naast het uitdelen van kippen aan de Limburgers met een tuin, ons allen een drinkbus bezorgen om ons aan te zetten om meer kraantjeswater te drinken. Want water is ons goud.

Carien Neven, secretaris beweging.net Limburg

Van links naar rechts de drie sprekers op ‘En Route’: schepen Jurgen Reniers, Eli Bijnens en Abdell Baset

De beelden van gestrande vluchtelingen zijn door iedereen gekend. Miljoenen mensen zijn op de vlucht en op zoek naar betere omstandigheden. Maar dit zijn niet zomaar aantallen, dit zijn allemaal mensen. Elk met hun eigen verhaal.

hoop in hun ogen. Ze dachten dat ze het gehaald hadden.

Als je hen enkele dagen later in het kamp tegenkwam, was die hoop verdwenen. Ze hadden ondertussen met anderen gesproken die er al een jaar in onwetendheid leefden. Dat is het ergste voor een mens: geen perspectief hebben.�

Abdell Baset is 36 en SyriĂŤr. Hij is gevlucht voor de oorlog. Via Turkije en Griekenland belandde hij uiteindelijk in Duitsland. Hij vertelt: “Ik hoopte dat ik in Europa een nieuw leven zou kunnen beginnen. Ze vertelden me dat ik met mijn Engels beter naar BelgiĂŤ kon gaan. Na vier maanden mag je hier werken. Maar omdat ik geen Nederlands sprak, was het moeilijk om een job te vinden.â€? Abdell volgde lessen Nederlands en deed ondertussen vrijwilligerswerk om ervaring op te doen. “In een rusthuis oefende ik mijn Nederlands, omdat de meeste ouderen geen Engels of Frans kunnen spreken.â€?

Chios is een mooi en toeristisch eiland, maar de plaatselijke bevolking heeft het ook niet zo voor hun ‘nieuwe buren’ in het vluchtelingenkamp. Een extreemrechtse groepering bekogelde de tenten meermaals met grote stenen. “En dan lees je achteraf in de Belgische pers dat er rellen waren en dat de vluchtelingen de plaatselijke bevolking hebben aangevallen. Want zo had het ook in de Griekse krant gestaan.�

Abdell heeft geluk gehad in zijn zoektocht naar werk.

Hij was nog maar een maand ingeschreven bij een interimkantoor toen ze hem belden: “Ze zochten dringend een magazijnier die met een heftruck kan rijden. Ik mocht onmiddellijk beginnen. En als ik mijn woorden niet vind in het Nederlands mag ik Engels spreken.�

Eli Bijnens (24) verbleef in 2017 een half jaar in Griekenland als vrijwilliger. Op het eiland Chios hielp ze bij het onthaal van bootvluchtelingen. Eli: “Er was zoveel

Dankzij Duwolim makkelijk & betaalbaar renoveren Duwolim ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ

ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ

9ODDPVH HQHUJLHOHQLQJ PD[ HXUR YRRU HQHUJLHEHVSDUHQGH PDDWUHJHOHQ DDQ PHW ORRSWLMG PD[ MDDU SULRULWDLUH GRHOJURHS

DDQ PHW ORRSWLMG PD[ MDDU EHJHOHLGLQJ HQ DGYLHV DDQ KXLV ]RQGHU GRVVLHUNRVWHQ YRRU HLJHQDDUV HQ YHU KXXUGHUV

DuwolimPlus ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ ĂŹ

XLWJHEUHLGH HQHUJLH HQ UHQRYDWLHOHQLQJ YRRU ZLH LQ /LPEXUJ ZRRQW PD[ HXUR 'XZROLP 'XZROLP3OXV PD[ HXUR

PLQ YDQ KHW OHHQEHGUDJ YRRU HQHUJLHEH VSDUHQGH PDDWUHJHOHQ DDQ RI PHW ORRSWLMG PD[ MDDU EHJHOHLGLQJ HQ DGYLHV DDQ KXLV ]RQGHU GRVVLHUNRVWHQ YRRU HLJHQDDUV HQ YHU KXXUGHUV

Meer info: www.duwolim.be - 089 77 81 29 - info@duwolim.be

Daarnaast gaf Eli ook les in een schooltje. De kinderen waren er zeer leergierig en smeekten zelfs om huiswerk. Eli: “Die kinderen willen leren, want ze weten dat dit een bagage is die niet kan afgepakt worden en die ze onderweg niet meer kunnen verliezen.�

Schepen Jurgen Reniers, bevoegd voor ondermeer Noord-Zuid en integratie, gaf een stand van zaken over wat er in Sint-Truiden rond dit thema gebeurt: “We zetten actief in op goed samenleven in diversiteit. Dat begint met lespakketten voor de scholen. Onze integratiedienst maakte door de jaren heen ook vele vrijwilligers warm om de kar te trekken in projecten waar Nederlands oefenen het doel is, maar waar we andere middelen gebruiken om ze samen te brengen, zoals bijvoorbeeld onze crea-babbel.

Het voorbije jaar hadden we een erg positieve ervaring door een samenwerking met het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk, onze integratiedienst en het OCMW. We hebben een groep Truienaars opgeleid tot ‘buddy’ voor erkende vluchtelingen en hun gezin. Deze vrijwilligers leveren maatwerk, zoals het helpen met papieren, eens meegaan naar de winkel of voor het eerst naar een sportvereniging. We zijn zo enthousiast over het resultaat dat we dit project gaan verlengen en uitbreiden.

Met onze dienst ‘Buurtwerking’ stimuleren we buurtcomitĂŠs om op hun jaarlijks buurtfeest ook de nieuwe ‘vreemde’ inwoners te betrekken en zo drempels weg te nemen.â€?

¬ Limburg

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

LINGERIE & BADMODE

BERINGEN Koolmijnlaan 262 BILZEN Wedersoet 4 BREE Ter Rivierenwal 12 GENK Jaarbeurslaan 19 HASSELT Gouverneur Roppesingel 75 MAASMECHELEN Rijksweg 142

Gracieus de zomer in

ACTIE

-15%

*

op badmode en lingerie.

17

OVERPELT Ringlaan 204

De volledige collectie is aangepast voor het dragen van een borstprothese, maar is ook ideaal voor vrouwen die het graag een beetje discreter willen.

ST-TRUIDEN Minderbroedersstraat 8

www.thuiszorgwinkel.be

Kom kiezen en passen en laat je verrassen!

In Beringen, Bilzen, Hasselt en Overpelt bieden wij het hele jaar een uitgebreide collectie badmode aan.

Een mooie collectie lingerie is verkrijgbaar in al onze winkels. * Geniet van 12 maart t.e.m. 31 maart ’18 van 15% korting op de aanwezige collecties lingerie en badmode.

Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

ONTMOETING (VOOR MANTELZORGERS)

Klein geluk voor de mantelzorger Ben jij mantelzorger? Dan nodigen we je uit om deel te nemen aan de workshop ‘Aan het roer’, om (ook) goed voor jezelf te zorgen. Want goed voor een ander zorgen begint bij jezelf. Maria Grijpma geeft deze training, naar aanleiding van het boekje dat ze schreef ‘Klein geluk voor de mantelzorger’.

Zie ook www.kleingeluk.nu. Georganiseerd door Mantelzorgvereniging Samana regio Limburg • Genk, 29/03, 14-16 uur • Prijs: 3 euro

WANDELING

(VOOR MENSEN MET CHRONISCHE GEZONDHEIDSPROBLEMEN)

Bloesemwandeling Traditiegetrouw is er in april een bloesemwandeling in Haspengouw. Dit keer trek je naar de brouwerij van Wilderen, waar je een rondleiding krijgt. Uiteraard hoort daar een proevertje bij.

Aansluitend volgt een bloesemwandeling in de omgeving, onder begeleiding van een ervaren gids.

• Wilderen, 17/04, 13.30-16.30 uur • Prijs: 5 euro

INFOSESSIE (VOOR IEDEREEN)

Fijngevoeligheid op de werkvloer Fijngevoelige mensen ervaren wat er rondom hen gebeurt intenser dan gemiddeld. Ze merken subtiliteiten en stemmingen op die anderen ontgaan en verwerken die indrukken op een dieper niveau. Daardoor raken ze vaker overprikkeld en reageren dan over-emotioneel. Ervaren zij hun werkomgeving vaker als stresserend? Als uitputtend? Hoe kunnen ze hun grenzen aangeven in relatie tot hun werkgever of collega’s? Kortom: hoe kunnen hoogsensitieve mensen zich goed voelen op de werkvloer?

CURSUS (VOOR IEDEREEN)

Zwangerschapsyoga Tijdens je zwangerschap verandert er veel. Zowel mentaal, fysiek als emotioneel. Door zwangerschapsyoga te volgen leer je omgaan met deze veranderingen en leer je je mentaal en fysiek voorbereiden op de bevalling. De korte meditaties helpen je contact te maken met je baby’tje waardoor je hem of haar al een plaats kunt geven in je leven. Elke les start met wat informatie over verschillende onderwerpen (perstechnieken, ademhalingstechnieken …) waarna we enkele yogaoefeningen doen en op het einde nog even de tijd nemen om te ontspannen. Tijdens de laatste les wordt ook je partner verwacht. Zwangerschapsyoga kun je beoefenen van het begin van je zwangerschap tot op het einde - als er geen medische contra-indicaties zijn.

• Maaseik, 10 sessies, vanaf 19/04, 20-21 uur • Prijs: CM-leden 80 euro, niet-leden 120 euro

OEFENR EEKS (VOOR IEDEREEN)

Pilates Pilates is een oefenmethode van gecontroleerde bewegingen die het lichaam verstevigen. Je leert de oefeningen met precisie uitvoeren. Daarbij werk je intens op de ademhaling, spierkracht, lichaamshouding en concentratie. Na de oefenreeks voel je je energieker.

Gezocht! Samanavakantie-vrijwilligers Samana biedt vakanties aan die aangepast zijn aan de noden en wensen van chronisch zieke mensen, mensen met een beperking en hun mantelzorgers. Wil jij ook mensen helpen op vakantie? Dat kan! Wij zijn op zoek naar vrijwillige medewerkers en verpleegkundigen.

Contacteer bij interesse Virginie Schoffelen via virginie.schoffelen@samana.be of 011 292 643.

Zij bezorgt je extra info en nodigt je graag uit op een welkommoment.

• Hasselt, 5 sessies vanaf 22/04, telkens 10-11 u • Prijs: CM-leden 30 euro, niet-leden 60 euro

INFOSESSIE (VOOR IEDEREEN)

HSP en relaties

Spreekster: Hilde Custers

Hoogsensitieve personen hebben een extra gevoelig centraal zenuwstelsel en verwerken informatie op een dieper niveau.

Door hun andere manier van denken botsen ze vaker in relaties. Wat houdt die diepere verwerking van informatie in en hoe beïnvloedt die relaties, zowel algemene relaties als partnerrelaties?

• Hasselt, 18/04, 20-22 uur • Prijs: CM-leden 3 euro, niet-leden 6 euro

• Gruitrode, 26/04, 18.30-21.30 uur • Prijs: CM-leden 3 euro, niet-leden 6 euro

INFO? Meer info vind je via de website www.cm.be/agenda. Zorg ervoor dat je bent ingelogd op de Limburgse CM Website! Op de startpagina kun je kiezen voor Limburg door je postcode in te geven.

INSCHRIJVEN? - Via e-mail: wegwijs.limburg@cm.be Geef duidelijk aan: - voor welke activiteit je wilt inschrijven - je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer - Telefonisch op het nummer 011 28 02 80

CONTACT

CONTACT CM Limburg Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het contactcenter: stuur een mail naar limburg@cm.be of bel naar 011 28 02 11

donderdag

8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u 8.30 - 12.30u 13.00 - 17.00u

vrijdag

8.30 - 12.00u

maandag dinsdag VOOR AF IN S C HRI J V EN VOOR A L ON Z INI T I AT IE V E EN V ERP L ICH T!

woensdag

De CM-Zorglijn kun je contacteren op het nummer 011 28 02 81 of via mail naar zorglijn.limburg@cm.be

18

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

Een avondje naar de film met beweging.net Limburg Op maandag 23 april vertoont beweging.net Limburg ‘Zagros’ in het kader van het Mooov Filmfestival 2018. Deze film won vorig jaar op het Film Fest Gent de ‘Grand Prix for Best Film’. Aansluitend is er een debat over identiteit en migratie. I.s.m. Femma, Wereldsolidariteit en het Internationaal Comité.

Over de film: Zagros is een schaapherder in Koerdistan. Zijn vader hitst de dorpsgenoten op zodat ze Havin, de zwangere vrouw van Zagros beschuldigen van overspel. Daardoor vlucht Havin met hun dochtertje Rayhan naar België.

Met een zwaar gemoed omdat hij zijn kudde moet achterlaten, reist Zagros zijn vrouw achterna. Maar ook op afstand blijven de verdachtmakingen hem achtervolgen zodat ook Zagros begint te twijfelen.

ACV-KANTOREN gesloten Op de volgende dagen zijn de ACV-dienstencentra gesloten: • maandag 2 april (feestdag) • woensdag 4 april (betaling werkloosheid) • maandag 30 april (collectieve sluiting)

Over het aansluitend debat: Na de vertoning van Zagros gaat Dalilla Hermans in gesprek over identiteit en migratie met ì ì

ì

Sahim Omar Kalifa: regisseur van de film Zagros, Theodora Ana Mihaj: BelgischRoemeense die een portret maakte (Waiting for August) over kinderen die achterblijven als hun ouders gaan werken in het buitenland, Khaled Ali Nour: Soedanees die in 2007 naar België vluchtte. Hij richtte een Soedanees-Belgische vereniging op om de participatie in België te bevorderen.

Praktisch:

maandag 23 april 2018 om 19:00 in Euroscoop Genk

Deze sluitingsdagen volgende keer in je mailbox? Schrijf je via www.acv-limburg.be in op onze nieuwsbrief en blijf ook op de hoogte van onze provinciale info’s, acties, belastingservice, vakantieregeling ...

De tickets kunnen op voorhand besteld worden via www.beweging.net/zagros.

De eerste 100 online tickets kosten € 7,00 (film + debat + drankje + bijdrage aan Wereldsolidariteit inbegrepen). Aan de kassa: € 8,50

COC-INFO verlofstelsels pensioenen COC nodigt je graag uit op haar infoavond op donderdag 29 maart 2018 om 19.30 uur in het parochiecentrum Den Drossaerd in Lindel-Hoeven (Parkstraat 21 - Overpelt).

Rerum Novarum - dinsdag 8 mei 2018 vanaf 19:00 Academiezaal Sint-Truiden

Een gekende zegswijze luidt: ‘Vrijwilligers worden niet betaald. Niet omdat ze niets waard zijn, maar omdat ze onbetaalbaar zijn.’ Maar waarin zit de waarde van het vrijwilligerswerk voor onze samenleving?

Rerum Novarum blikt vooruit naar het vrijwilligerswerk anno 2022, met diverse sprekers in een boeiend panelgesprek. En dit in het unieke, prachtige kader van de Academiezaal in Sint-Truiden.

Agenda ACADEMIE –OKRA

. 30.3: film ‘FC De Kampioenen Forever’ in The Roxy Theatre, Pieter Vanhoudtstraat 38 in Koersel om 14:00. Meer info op de website en de Facebookpagina van OKRA Limburg. . 3.4: film voor senioren. I.s.m. Okra Academie Lommel en het Davidsfonds. In UGC-filmzalen, Adelbergpark 2, Lommel om 14:00. Meer info op de facebookpagina van OKRA Lommel

MIJNSLUITING WINTERSLAG

. 31.3: herdenking van de mijnsluiting van Winterslag, 30 jaar geleden.

KWB Winterslag en het mijnwerkerskoor met de steun van Stebo nodigen je uit op een herinneringsmoment in de inkomhal van C-Mine om 11:00.

REIZEN – OKRA

. 21, 22 en 23.9: met OKRA Sint Katarina Hasselt naar Normandië. Info: freddy. janssens4@telenet.be, 011 22 74 78

WANDELEN – PASAR

. 2.4: paaseierentocht in de Mombeekvallei aan de Waterkant in Alken.

Vertrek: parking Natuurpunt, Klinkstr., Alken om 14:00. Meer info: Pasar Alken, Danny Put, 0476 31 53 07 . 8.4: roggbivtocht. Vertrek: ’t Kruispunt, Grote Heide 2, Neerpelt om 12:30.

Info: Pasar Neerpelt, Gerda Bancken, 0476 31 53 07

. 8.4: spek- en eierenwandeling van 6 of 8 km. Vertrek: parochiezaal, SintAmandusstraat 14, Zammelen tussen 8:00 en 16:00. Deelnameprijs met spek en eieren: 7 €, Pasar-leden 6 €, -12j. 3 €. Info: Pasar Kortessem, 0494 57 00 18

ZONNEPANELEN – BEWEGING.NET

. 26.3: info over ‘duurzame, milieuvriendelijke en betaalbare energie’ met groepsaankoop van zonnepanelen en meer informatie over Duwolim.

In Ontmoetingscentrum Rooierheide, Rooierheidestraat 100, Diepenbeek om 20:00. Deze infoavond is vrijblijvend. Gratis toegang voor iedereen.

Info: beweging.net Diepenbeek, Bart Bynens, 0475 61 18 34

Secretaris Gilbert Menten van COC neemt samen met jou de verschillende verlofstelsels onder de loep. Welke mogelijkheden heb je om je loopbaan (tijdelijk) te verminderen? Aan welke voorwaarden moet je voldoen? Wat zijn de eventuele gevolgen daarvan.

Voorts kijkt Gilbert naar onze pensioenen? In 2013 begon de regering Di Rupo aan een pensioenhervorming. De regering Michel bouwde daarop verder met maatregelen, die lopen tot 2030. Al die pensioenmaatregelen worden met kleine beetjes ingevoerd, in de hoop dat het onderwijspersoneel zo de grote beet niet voelt. Laat je niet vangen! COC geeft je een duidelijke stand van zaken en zoekt de addertjes onder het gras.

Deze infoavond is GRATIS. Wel graag INSCHRIJVEN voor 27 maart via http://activiteiten.acvlimburg.be zodat we ons praktisch kunnen organiseren.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 23 maart 2018

19

Grensarbeid Nederland

Wonen in België, werken in Nederland

Nederlandse belastingaangifte inkomsten 2017 grensarbeiders Bij veel grensarbeiders is de jaarlijkse ‘blauwe enveloppe’ weer in de bus gevallen. De Nederlandse buitenlandaangifte inkomstenbelasting 2017 moet in principe ingeleverd worden voor 1 juli 2018.

Doe tijdig aangifte!

Ontving je een bericht om aangifte te doen, dan ben je daartoe verplicht! Zelfs als je niet meer in Nederland werkt of hebt gewerkt. Ben je niet aangeschreven door de Belastingdienst, dan hoef je de datum van 1 juli 2018 niet te respecteren.

Voor spontane aangiftes geldt een indieningstermijn van 5 jaar. Aangiftes voor oudere jaren kunnen nu nog gedaan worden met terugwerkende kracht tot het jaar 2013. Toch kan het van belang zijn om voor 1 juli wel je aangifte te doen. Je bent immers verplicht aangifte te doen als het bij te betalen bedrag minstens € 45 bedraagt. Door op tijd aangifte te doen, voorkom je dat er belastingrente (interest) moet worden betaald. Ook als je geld zou kunnen terugkrijgen doe je best aangifte.

Zo kan bijvoorbeeld het feit dat je verleden jaar niet het hele jaar in Nederland werkte aanleiding geven tot een teruggaaf. Had je in 2017 minstens 1 inwonend kind geboren na 31.12.2004, dan kom je mogelijk in aanmerking voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting.

Ook de hypotheekrente van de in België gelegen eigen woning is een aftrekpost. Je kan op de gewone spreekuren van ACVGrensarbeid (www.acvgrensarbeiders.be) als ACV-lid altijd terecht om je persoonlijke situatie te laten bekijken.

Gebruikersnaam of DigiD? Heb je vanaf het inkomstenjaar 2015 al digitaal aangifte gedaan in Nederland, dan beschik je over een gebruikersnaam en wachtwoord. Doe je voor het eerst digitaal aangifte en heb je geen inloggegevens, dan dien je deze via www.belastingdienst.nl/ internationaal aan te vragen. Aangifte doen met DigiD kan enkel als je de Nederlandse nationaliteit hebt. Veel Nederlanders beschikken al over een dergelijke code. Is dit niet het geval, dan kan je deze aanvragen via digid.nl. Zonder DigiD of gebruikersnaam en wachtwoord kunnen wij de aangifte NIET voor je invullen.

ziektekosten en hypotheekrente, wil inbrengen, moet je het bewijs leveren dat je ‘kwalificeert’. Dat geldt ook voor de aanvraag heffingskorting niet-werkende partner. Kwalificeren wil zeggen dat je wereldinkomen voor minstens 90% in Nederland is belast. Het bewijs daarvoor moet geleverd worden in de vorm van een inkomensverklaring, die afgestempeld wordt door de belastingcontrole waaronder je in België valt. De inkomensverklaring hoef je niet voor te leggen op het ogenblik dat je de aangifte laat invullen,

die moet later worden nagestuurd. In principe zullen de Belgische taxatiediensten de formulieren in kwestie niet eerder afstempelen dan vanaf september 2018.

Dat neemt niet weg dat je aangifte wel tijdig moet worden ingestuurd! Een aanslag zal echter pas volgen nadat de verklaring bij de Nederlandse fiscus is toegekomen.

Als je over het jaar 2016 al kwalificeerde en daarvan een aanslag ontving, zal je wel een voorlopige aanslag ontvangen, ook al is de inkomensverklaring nog niet binnen.

Invuldagen enkel op afspraak Grensarbeiders die persoonlijk lid zijn van het ACV kunnen terecht op onderstaande plaatsen om hun aangifte te laten invullen. Dit kan enkel op afspraak via het ACV-contactcenter op het nummer 011-30.60.00. Dit is elke werkdag bereikbaar van 8.30 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur met uitzondering van dinsdag ( tot 19.00 uur ) en vrijdag (tot 12.00 uur).

Kwalificeren en inkomensverklaring 2017 Als je bepaalde aftrekposten, bijvoorbeeld

Wat meebrengen?

WONEN IN BELGIE, WERKEN IN DUITSLAND

Duitse belastingaangifte inkomsten 2017 voor grensarbeiders

Wie in 2017 in Duitsland was tewerkgesteld en het statuut ‘unbeschränkte Steuerpflicht’ koos, is verplicht in Duitsland een belastingaangifte in te dienen voor eind mei 2018. Wie het statuut ‘beschränkte Steuerpflicht’ koos, is niet verplicht een aangifte in te dienen, maar in vele gevallen is dit toch voordelig.

ACV-CSC leden grensarbeiders Duitsland kunnen terecht op de open belastingzitdagen op 11 april en 9 mei bij ACV-Genk, Dieplaan 19, telkens van 08.45 tot 11.30 uur om hun aangifte te laten invullen.

Als deze data niet passen, is het ook mogelijk een afspraak te maken voor de zitdagen bij CSC-Eupen, Aachener Straße 89, elke maandag van 14.00 tot 18.00 uur en dinsdag van 14.00 tot 17.00 uur. Andere afspraken zijn ook mogelijk via het nummer 087-85.99.49 of via een mail aan gemonts-gast@ acv-csc.be.

Wat meebrengen?

• De Duitse ‘Lohnsteuerbescheinigung 2017’ of bij gebrek de individuele rekening.

• De Duitse ‘Identifikationsnummer’ en ‘Steuernummer’ of het laatste aanslagbiljet.

• De attesten in geval van ‘Krankengeld’ (ziektegeld), ‘Elterngeld’ (ouderschapsverlof), ‘Kurzarbeit’ (tijdelijke werkloosheid).

• De Belgische inkomsten van jou (en je partner): de Belgische fiscale fiche(s).

• Alle andere bewijzen, die eventueel in aanmerking komen voor een aftrek: kosten voor de renovatie van de woning, bijzondere gezondheidskosten …

Naast je inloggegevens dien je de jaaropgaaf 2017, of bij gebrek daaraan het laatste loonbriefje van 2017, voor te leggen. Breng ook altijd je 2 laatste loonbriefjes mee als je in 2017 bent ontslagen en een ontslagvergoeding ontving.

Had je in 2017 ook Belgische inkomsten, dan breng ook die fiche(s) mee. Voor de aftrek eigen woning moet de waarde van je woning op datum van 01.01.2016 gekend zijn. Met waarde wordt niet het kadastraal inkomen bedoeld, maar wel de waarde van de woning indien deze voor vrije verkoop zou zijn aangeboden. Ook breng je de fiche(s) van de bank met daarop het overzicht van de in 2017 betaalde interesten en kapitaal mee. Werd de lening pas afgesloten in 2017? Dan kunnen ook de kosten die daarmee gepaard gaan, zoals notariskosten, worden ingebracht. Indien je lening(en) werd afgesloten of geherfinancierd na 01.01.2013 dien je ook het rentepercentage waaraan je hebt geleend mee te delen. Vulde het ACV vorig jaar al je aangifte in en beschik je over een print van de ingediende aangifte. Breng die zeker mee!

Om te bepalen of je kwalificeert, dien je alle niet in Nederland belaste inkomsten mee te delen op peildatum 01.01.2017. Dit zijn inkomsten uit loondienst of uitkering uit België, maar ook alles wat tot het ‘vermogen’ behoort: het saldo van alle Nederlandse én Belgische bankrekeningen (alle zicht- en spaarrekeningen), de waarde van aandelen, obligaties ... in Nederland en België, de waarde van een levensverzekering en pensioensparen, de waarde van een 2e woning en ander onroerend goed, maar ook de waarde van alle schulden, behalve de hypothecaire lening van de eigen woning (bv. een persoonlijke lening). Er wordt rekening gehouden met een heffingsvrij vermogen van € 25.000 als je geen fiscale partner hebt.

Heb je wel een fiscale partner is dat € 50.000. Het feit dat je je vermogen dient op te geven, wil niet zeggen dat Nederland dit ook effectief zal belasten. De info over het vermogen speelt enkel een rol in het beoordelen van de vraag of je kwalificeert of niet. Als je geen aftrekposten inbrengt, zijn bovengenoemde gegevens niet nodig.

De invuldagen zijn bedoeld voor Nederlandse aangiftes inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen 2017. Voor Belgische aangiftes worden in juni aparte invuldagen georganiseerd. Deze worden gecommuniceerd via Visie en mail. Wil je tijdig op de hoogte worden gebracht, geef je mailadres door aan het ACV via het ACV-contactcenter. Voor Nederlandse aangiftes over de jaren 2013-2016 kan je langskomen op een van de wekelijkse zitdagen van ACV-Grensarbeid.

20

Visie ÂŹ vrijdag 23 maart 2018

FILM

LANGRIJKSTE ROL IN HAAR ACTRICE RUTH BEECKMANS OVER DE BE

LEVEN: MAMA ZIJN

‘Als er iets met mijn dochter gebeurt, houdt het voor mij op’ ‘Je moet kinderen niet klein houden en niet onderschatten’, vindt actrice Ruth Beeckmans. In de film ‘Rosie & Moussa’ spartelt ze zich samen met dochter Rosie door een echtscheiding. In het echte leven kan niets op tegen de liefde die ze voelt voor haar dochtertje Charlie-Sue.

anders nog van tel. Dat is alvast mijn belangrijkste opdracht in mijn leven. En eigenlijk is het de enige opdracht die ik absoluut tot een goed einde wil brengen. Al de rest mag mislukken. Dat wil niet zeggen dat ik het daarom perfect moet doen. Maar ik wil toch zo goed mogelijk mama zijn.’ En dat hoeft niet per se spectaculair te zijn? ‘Op school vormen we een hechte groep met een aantal mama’s. Iedereen binnen die groep heeft haar sterktes en we pikkedieven een beetje van elkaar. Zo werkt dat uiteindelijk, je leert van de mensen in je omge-

H

et grote publiek leerde Ruth Beeckmans vooral kennen in de komische serie ‘Safety First’. Maar naast een gulle lach heeft de actrice ook talent voor drama. Dat toont ze nu in de film ‘Rosie & Moussa’.

Vind je het belangrijk dat de film de dingen realistisch voorstelt? ‘Ik zeg niet dat deze thema’s in andere kinderfilms op een foute manier behandeld

n ‘Je moet kinderen niet klei n.’ houden en niet onderschatte – Ruth Beeckmans

‘Als ik heel moe ben, ben ik ook weleens te snel boos op mijn dochter. Maar dat maakt van mij nog geen slechte mama.’ worden. Maar in deze film kiezen we er echt voor om het te tonen zoals het is. In een interview zei DorothĂŠe: Kinderen hebben niets aan kinderachtige films. Ik geef haar daarin gelijk. Je moet kinderen niet onderschatten.

Je moet ze net helpen om te begrijpen wat er gebeurt zodat ze daar verder mee kunnen in hun leven. Als kinderen uit een gebroken gezin zien dat het in de film ook niet allemaal zomaar opgelost geraakt, kunnen ze hun eigen situatie beter plaatsen. Bovendien zien ze dat iedereen uiteindelijk wel op zijn pootjes terechtkomt. Ook al heeft de

WIN

WIN DUO-TICKETS VOOR ‘ROSIE & MOUSSA’

Rosie en haar mama verhuizen naar een appartement aan de andere kant van Brussel. Rosie leert er veel mensen kennen. Zoals Moussa, die in het appartement boven haar woont. Hij neemt Rosie op sleeptouw door de buurt. En ze gaan op zoek naar Rosie’s papa, die al een tijdje niet meer thuiskwam‌ Visie mag tien duo-tickets weggeven voor de film ‘Rosie & Moussa’. Beantwoord daarom voor vrijdag 30 maart 2018 volgende wedstrijdvraag: Wie scheef de jeugdboekenreeks waarop de film is gebaseerd? a. DorothĂŠe Van Den Berghe b. Michael De Cock c. Marc De Bel

957

Ik zou denken: een actrice als Ruth Beeckmans, die wordt overal gevraagd, maar voor deze rol wilde je absoluut auditie doen? ‘Ik was heel blij met de rol, dat klopt. Ik wou heel graag met DorothĂŠe (Van Den Berghe, de regisseur, red.) werken. Ook de jeugdboekenreeks van Michael De Cock, waarop de film is gebaseerd, sprak me enorm aan. De verhalen zijn mooi en waardevol en gaan over de wereld vandaag. Over ontmoetingen die op het eerste zicht niet evident zijn. Mensen die je niet meteen samen zou plaatsen maar waartussen mooie dingen ontstaan zoals vriendschap en liefde. Het gaat over multiculturaliteit en mensen die hier illegaal verblijven.

Onderwerpen die actueel zijn, zeker in de grootstad. Ook de realiteit van een gebroken gezin zullen veel kinderen herkennen.’

ene daarvoor wat meer tijd nodig dan de andere. Door er geen happy end aan te breien, de mama en de papa komen bijvoorbeeld niet meer terug samen, vind ik het net hoopvol. Dat ondanks alles het leven gewoon voortgaat.’ Soms wordt het ook te veel voor de mama in de film. Herkenbaar? ‘Ik zit gelukkig niet in de situatie van een gebroken gezin. Maar ik kan me wel inbeelden wat er in die mama omgaat. Ik denk dat ze veel schuldgevoelens heeft. Dat ze haar dochter niet het leven heeft kunnen geven dat ze had willen geven. Een gevoel van falen ook. En angst: hoe zal mijn kind hiermee omgaan? Zal ik kunnen helpen om dat verdriet te verwerken? En tegelijkertijd verwerk je natuurlijk ook je eigen verdriet en boosheid. Dat maakt dat de mama in de film soms eens ontploft. Soms zijn de emoties voor een mama te groot. Als ik heel moe ben, ben ik ook weleens te snel boos op mijn dochter. Maar dat maakt van mij nog geen slechte mama. Je kan je kind nu eenmaal niet altijd afschermen. Of de dingen mooier voorstellen dan ze zijn. Ik vind het dan belangrijk dat je als ouder sorry durft te zeggen tegen je kinderen. Dat je durft toe te geven dat jij ook in de fout kan gaan.’

ving. Zo kan een van die mama’s het haar van haar dochter uitzonderlijk goed vlechten. Dat ziet er altijd prachtig uit. Ik zei altijd tegen Charlie-Sue: Schatje, ik kan dat niet.

Vorige week heb ik het toch eens geprobeerd. Het trok op niets. (lacht) Maar mijn dochter was zo blij, zo fier. Voor haar betekenen die kleine dingen heel veel. Dus doe ik het voortaan elke dag. Vanuit mijn eigen onzekerheid durfde ik er niet aan te beginnen. Maar voor haar was mijn poging meer dan goed genoeg.’ Wat zijn je grootste angsten als het op je kind aankomt? En wat maakt je het gelukkigst? ‘Ik praat niet zo graag over mijn angsten op dat vlak. Maar goed, mocht er iets met haar gebeuren, houdt het voor mij op. Dat gevoel heb ik alleen als het over haar gaat. Er is nu eenmaal geen concurrentie in die vorm van liefde. Dat is misschien ook de reden waarom ik het bij ĂŠĂŠn kind hou. Ik zou niet weten hoe ik iemand nog eens zo graag kan zien. Mijn verstand weet wel dat je al je kinderen even graag ziet. En elke ouder met een grotere kroost bevestigt dat. Maar mijn hart vraagt zich af: hoe moet dat? Dat is dan ook meteen wat me het gelukkigst maakt: de onvoorwaardelijke liefde die ik voel voor haar maar ook van haar. De eer hebben om dat wezentje te zien ontwikkelen. Om elke dag opnieuw te ontdekken wie ze is. Haar elke dag beter leren kennen.’ AmĂŠlie Janssens

Bezorg ons je antwoord via www.beweging.net (klik op ‘wedstrijd Visie’) of via briefkaart: Visie Wedstrijd Rosie, Postbus 20, 1031 Brussel.

COLOFON

Niemand is perfect zeker? ‘Je doet als ouder alles voor het geluk van je kind. Vanaf je mama of papa wordt, is niets

‘Rosie & Moussa’, vanaf 28 maart in de bioscoopzalen.

9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP Ï 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH Ï +RRIGUHGDFWHXU +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ Ï 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 /HHQ *UHYHQGRQFN $POLH -DQVVHQV 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ Ï 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FR¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH Ï 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V Ï 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO Ï OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH Ï 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ Ï $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV Ï