Regio Limburg vrijdag 21 september 2018
Gemeenteraadsverkiezingen 14 oktober
Samen veel in gang zetten Dichter dan de gemeenteraadsverkiezingen komt politiek niet bij de mensen. Op 14 oktober gaat het over jouw straat, jouw buurt, jouw gemeente. Perfectie bestaat natuurlijk niet, maar toch wil Visie graag inspireren. Daarom vind je een heel aantal voorstellen om gemeentes en steden nog aangenamer te maken. Want als gemeentes, burgers en verenigingen samenwerken, kunnen zelfs kleine initiatieven heel wat in gang zetten.
STEM VOOR
11
12
STEM VOOR
STEM VOOR
9
8
STEM VOOR
3
STEM VOOR
15
STEM VOOR
> p. 2-5 11
9
8
11
STEM VOOR
STEM VOOR
12
STEM VOOR
15
3
STEM VOOR
9
STEM VOOR
STEM VOOR
12
STEM VOOR
STEM VOOR
9
STEM VOOR
15
8
15
12
9
11
STEM VOOR
STEM VOOR
STEM VOOR
STEM VOOR
STEM VOOR STEM VOOR
1 op 3 kappers heeft last van problemen met de huid
Tips om veilig online geneesmiddelen te kopen ACV-studie levert verrassend resultaat op
> p. 9
www.beweging.net
STEM VOOR
> p. 6
www.cm.be
BEDRIJVEN INVESTEREN VEEL MINDER IN OPLEIDING VROUWELIJKE WERKNEMERS
www.acv-online.be
jaargang 75 ¬ visie nummer 16 afgiftekantoor brussel x ¬ p910695 volgend nummer op 5 oktober 2018
> p. 10
Regionieuws > p. 13
2
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
VERWOORDING
STEMADVIES
Gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober
In deze Visie doen we acht thema’s uit de doeken, die uw stem voor de gemeenteraad kunnen beïnvloeden. Een stemadvies dus, ook al hebben onze lezers dat helemaal niet nodig. Ik wil u dan ook niet beledigen. Het feit dat u Visie leest, zegt genoeg. U vindt de samenleving belangrijk en steekt graag al eens een handje toe: in een vereniging of voor een goed doel. Misschien hebt u zelfs meegewerkt aan de 15 000 ideeën die ons netwerk mocht verzamelen in alle steden en gemeenten in Vlaanderen. Of misschien schreef u mee aan de Urgenda, onze verwachtingen, die we in meer dan 200 gemeenten hebben overgemaakt aan de partijen. U leest alvast enkele daarvan in deze en de volgende Visie. U zal eens minzaam lachen als iemand u dan een stemadvies wil geven. En gelijk hebt u. De bedachtzame kiezer kijkt rond en weet heel goed wat zijn stad of gemeente nodig heeft om de ideale gemeente te worden. Ambitie en overleg met alle inwoners. Hebt u het allemaal niet zo gevolgd? Of trekt u het zich wat minder aan? Bedenk dan dat op 14 oktober echt wel toekomst wordt gemaakt. Sluit uw gemeente groepen uit, in woord of in daad? Komen gehuchten of wijken nauwelijks aan de bak? Investeert de stad weinig in nieuwe plaatsen en manieren voor ontmoeting? Kunnen kinderen niet optimaal vrij spelen en sporten? Dan investeert uw gemeente onvoldoende in de toekomst. En dat is een signaal waard. En doet ze dat wel? Dat is uw steun waard.
Zo ziet on
Steden en gemeenten zijn meer dan ooit aan zet. Met jouw stem op 14 oktober bepaal je mee de richting van het gemeentebeleid. Visie inspireert je graag met acht voorstellen om te bouwen aan de ideale gemeente. De rode draad daarbij is inzetten op samenwerking met alle partners in de gemeente. Zo kunnen grote én kleine initiatieven heel wat in gang zetten. Tekst: Leen Grevendonck, Anneleen Vermeire
De verkiezingen voor de gemeenteraad worden om de zes jaar georganiseerd. Dat is niet toevallig langer dan de federale verkiezingen. In een gemeente mogen we denken op wat langere termijn, met de focus op de lokale samenwerking en relatie met de inwoners. ‘Beter een goede buur dan een verre vriend’, zegt het spreekwoord. Die goede buur krijgt graag een steuntje in de rug van de gemeente of stad. Maar ook de gelegenheid om fatsoenlijk samen te leven. De wereld is ons dorp, maar ons dorp is ook de wereld. Beslis dus mee over een toekomst waar overleg met iedereen aan tafel zorgt voor vriendschap en een aanpak van alle uitdagingen. U zal dat goed doen. Peter Wouters Voorzitter beweging.net
VOORST EL: Versp reid over mobipun de gemee ten, waar nte zijn e je versch kunt com r meerde illende ve bineren z re rv oersmidd o als autod voor ope elen treft elen, fiets nbaar verv en v o oer … orziening en, halte
MOBIELE GEMEENTE
Boek nu reeds je plaatsje voor de meest magische kerstervaring van 2018! Special Kerstmis in Vayamundo Houffalize Prijs/3 nachten + 12 jaar 3 - 11 jaar 0 - 2 jaar
23/12 - 26/12/2018 of 22/12 - 25/12/2018 € 310 € 75 GRATIS
Omvat halfpension met feestmaal op 24/12 en brunch op 25/12, sprankelend animatieprogramma en live optredens! Snel reserveren is de boodschap!
Feeërieke kerstverrassingsshow op 24/12/2018!
: 078 156 100 | contactcenter@vayamundo.be | www.vayamundo.be
In een mobiele gemeente neemt de klassieke auto een minder dominante positie in. Alternatieven zoals openbaar vervoer, autodelen en de fiets krijgen alle kansen. En er is aandacht voor inwoners die zich minder makkelijk kunnen verplaatsen.
NOG MEER IDEEËN: • Aparte rijstroken voor het openbaar vervoer en meer toegankelijke haltes verhogen de aantrekkelijkheid ervan. • De gemeente zorgt voor veilige fietspaden en oversteekpunten, overdekte fietsstallingen en houdt de fietspaden sneeuwvrij. • Op een kruispunt krijgen alle fietsers en voetgangers gelijktijdig groen licht in alle richtingen, terwijl het autoverkeer rood licht heeft.
3
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
nze ideale gemeente eruit ZORGZAME GEMEENTE In een zorgzame gemeente is zorg en ondersteuning toegankelijk voor iedereen. De gemeente neemt en ondersteunt initiatieven zodat zorgbehoevende personen langer thuis kunnen wonen en sociale contacten kunnen onderhouden.
NOG MEER IDEEËN: • In elke gemeente is er een mantelzorgpremie van minstens 50 euro per maand die betaald wordt aan de mantelzorger. • De gemeente ondersteunt oppassers die de mantelzorger even ontlasten en een activiteit met een zorgbehoevend persoon kunnen doen. • Eenzaamheid wordt aangepakt. Dat kan via telefoontjes of huisbezoeken door vrijwilligers, via ontmoetingen en vormingen.
• De gemeente ondersteunt personen met dementie en hun omgeving met initiatieven als informatiemomenten, lotgenotencontact, ondersteuning bij mantel- en thuiszorg of een aangepast cultuuraanbod. • Er is een financiële ondersteuning voor woningaanpassingen en voor ondersteunende technologie bij thuiszorg, zoals een persoonlijk alarm of domotica. • De gemeente ondersteunt de uitbouw van een geïntegreerd breed onthaal. Zo kunnen zorgaanbieders in de eerstelijn – bijvoorbeeld huisartsen, thuisverpleging, diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen of diensten voor gezins- en thuiszorg – samenwerken zodat iedereen de zorg en financiële steun krijgt die hij nodig heeft.
VOORSTEL : Woonproje cten komen meente, er w in de kern va ordt in de ho n de geogte gebouw er meer groen d en rondom voorzien. wordt
COMPACTE GEMEENTE Elke dag gaat er 6 hectare open ruimte verloren aan nieuwe verkavelingen en bijhorende wegen. In een compacte gemeente wonen we dichter bij elkaar. Dat is niet alleen goedkoper qua infrastructuur. Ook de natuur, de mobiliteit en de sociale samenhang gaan erop vooruit.
NOG MEER IDEEËN: • De gemeente heeft een kernversterkend ruimtelijk plan, met minstens 20 procent sociale huurwoningen en 10 procent bescheiden huurwoningen. • Leegstaande en verwaarloosde panden worden door de gemeente opgeknapt en verhuurd als sociale woning.
telijke voe et toegank m n n e e ss u rm vo wandell stpunten ls EL: Korte tsen en ru a la ingen zoa p n VOORST k ie e rz te o rs o e v sv o si e a b ilig n paden, ve bereiken. dat seniore t kunnen cirkels zo lo rs v e g is n u a h tg te voe emeen okter of g winkels, d
• Op bedrijventerreinen wordt ruimte vrijgemaakt door functies te delen (bijvoorbeeld parking en groenruimte).
4
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
Gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober
Zo ziet onze ideale gemeente ECOLOGISCHE GEMEENTE In een ecologische gemeente is er gezonde lucht voor iedereen, plaats voor natuur en dier en gebeuren er inspanningen op vlak van duurzaamheid.
NOG MEER IDEEËN: • Lage emissiezones geven een duidelijk signaal dat zwaar vervuilende auto’s, bussen en vrachtwagens niet meer binnen mogen.
llen, rustbanigen, fitnesstoeste ltu ee sp n, oe Gr : e straten VOORSTEL en en dichtbevolkt ijk w in ls fe ta ck ni ken en pick bewegen. men en stimuleren brengen mensen sa
• De gemeente heeft de ambitie om klimaatneutraal te worden en investeert in isolatie en zonnepanelen voor haar gebouwen.
VOORSTEL: A utoluwe zones verhogen de le zorgen voor ee efbaarheid en n betere luchtk waliteit.
GEZONDE GEMEENTE Een goede gezondheid in al haar aspecten is pas mogelijk in een omgeving die gezonde keuzes bevordert en toegankelijk maakt. Een gezonde gemeente uitbouwen, dat gaat over heel wat: over groen, over ontmoeting, over beweging. Een klein initiatief kan al een groot verschil maken.
NOG MEER IDEEËN: • Er is voldoende openbare groene ruimte die goed verspreid is, verbonden is door een netwerk van wandel- en fietspaden en geschikt is voor rust, beweging en spel. • Er is ruimte voor initiatieven die ontmoeting stimuleren: het aanleggen van volkstuintjes en geveltuintjes, wijkactiviteiten, lokale infosessies en vormingen rond gezond leven en ziektepreventie. • Op school kunnen kinderen ravotten op een ruime, groene speelplaats. • De school is vlot en veilig bereikbaar dankzij schoolstraten en autoluwe straten. • De school is na de uren toegankelijk voor de buurt om te sporten en activiteiten te organiseren. • De gemeente ondersteunt sensibiliseringscampagnes zoals de campagne 30-30, een actie van CM, BOS+ en het Agentschap Natuur en Bos, die mensen aanzet om 30 dagen 30 minuten per dag te bewegen in het groen.
INCLUSIEVE GEMEENTE Bij het bepalen van het beleid heeft de gemeente de meest kwetsbare groepen voor ogen. De maatregelen of initiatieven die daaruit voortvloeien zijn automatisch goed voor alle inwoners.
NOG MEER IDEEËN: • Een gemeente die gastvrij is voor vluchtelingen, zorgt onder meer voor betaalbare woningen. Daar hebben ook andere groepen baat bij (gezinnen in armoede, alleenstaanden …). • Een gemeente die kindvriendelijk wil zijn, voorziet bijvoorbeeld veilige fietsroutes naar school, openbare speelruimte en groen. Alle inwoners genieten mee van meer verkeersveiligheid en aangename buurten.
uters rs van baby’s en pe VOORSTEL: Oude n ee er Ied . n speelclub komen samen in ee en n te oe tm elkaar te on heeft er baat bij om gen ali rst de An t te wisselen. opvoedingstips ui . en fen oe te Nederlands krijgen de kans om
5
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
eruit
VOORSTEL: D e gemeente creë ert een plek waa ups, creatieve or r lokale startganisaties en so ciale diensten zi vestigen en elka ch kunnen ar inspireren. portraad, emeente (s g e d n in n e srad raaischijve L: De advie ad …) zijn d ra n re io n VOORSTE d, se beleid. cultuurraa ers aan het jeugdraad, rg u b n a v ipatie voor partic
BETROKKEN GEMEENTE Burgers hebben inspraak in het beleid van hun gemeente, hetzij via klassieke structuren zoals de lokale adviesraden die geherwaardeerd worden, hetzij via nieuwe vormen van participatie.
NOG MEER IDEEËN: • Maatschappelijke problemen worden op een creatieve manier aangepakt, door alle betrokkenen samen te brengen en naar oplossingen te zoeken: bijvoorbeeld een hackathon van buurtcomités, bedrijven en scholen rond verkeersveiligheid in een wijk. • De gemeente houdt een structureel overleg met de lokale armoedeverenigingen en waakt erover dat mensen in armoede betrokken worden bij andere momenten van inspraak.
BRUISENDE GEMEENTE Burgerinitiatieven, kunstenaars, projectontwikkelaars, jonge ondernemers en middenveld brengen leven in de brouwerij en krijgen de nodige ondersteuning van de gemeente.
NOG MEER IDEEËN: • Verenigingen hebben betaalbare infrastructuur om ‘hun ding te kunnen doen’. • De bib is meer dan een uitleendienst van boeken, cd’s en dvd’s. Het is een echte ontmoetingsplek, ook voor kansengroepen. • Bedrijven in de kern maken de gemeente sterker en dragen bij tot een duurzame mobiliteit. • Sociale samenhang is niet vanzelfsprekend. Soms botsen individuen of groepen binnen een wijk. Dan kan een goed opgeleide bemiddelaar het verschil maken. Andere ideeën voor een lokaal vredesbeleid vind je op www.vredesweek.be.
Nog meer ideeën vind je op www.beweging.net De Partij voor een Gezonde Gemeente is een initiatief van de voltallige Vlaamse preventiesector en wil politici aanmoedigen om ook na 14 oktober Gezonde Gemeente hoog op de agenda te zetten. Meer info op www.partijgezondegemeente.be en www.gezondegemeente.be. Meedoen aan de beweegcampagne 30-30? Schrijf je in via www.30-30.be.
COWORKING SPACE
6
¬ hoe gaat het met u?
KNIPSELS Nul procent alcohol tijdens zwangerschap Geen druppel alcohol tijdens de zwangerschap, want het is schadelijk voor de gezondheid van de baby. Dat is de boodschap van de campagne Nul procent alcohol, die minister van Volksgezondheid Maggie De Block lanceert. Huisartsen, gynaecologen, ziekenhuizen en vroedvrouwen krijgen materiaal om zwangere vrouwen te informeren. Alcoholgebruik verhoogt het risico op aangeboren afwijkingen en een groeiachterstand. Bij een aanzienlijk dagelijks gebruik is er meer kans op het foetaal alcohol syndroom (FAS) dat tot mentale achterstand, misvormingen in het gezicht en gedragsproblemen kan leiden.
Huisarts heeft geen huisarts Twee op de drie Vlaamse huisartsen hebben zelf geen huisarts. Ze beoordelen en behandelen zichzelf en kloppen nooit aan bij een collega, zo blijkt uit een masterproef van Dries Taelman aan de VUB. Hij hield een enquête bij meer dan 500 huisartsen. Vooral oudere en mannelijke huisartsen geven aan dat ze geen collega raadplegen als er iets scheelt. Het heeft soms te maken met schaamte, aldus de onderzoeker. Psychologische problemen zoals een burn-out zijn moeilijker toe te geven aan een collega, uit angst voor imagoverlies. Dokters hebben daar nochtans vaak mee te maken.
Sigaretten in neutrale verpakking Sigaretten en tabak krijgen in ons land een neutrale verpakking. België volgt daarmee het voorbeeld van onder andere Frankrijk, Noorwegen en Ierland. Deze maatrelgel moet dienen om het aantal rokers te verminderen. Nu rookt 18 procent van de Belgen. De blitse kleuren en reclamelogo’s verdwijnen van de pakjes. Wat overblijft, zijn verpakkingen in onaantrekkelijke kleuren waarop enkel dikke zwarte letters staan én foto’s van de ziektes die tabakgebruik kan veroorzaken.
Culinaire week in Ter Duinen Gevarieerd eten en ontspanning. Dat zijn de ingrediënten van de culinaire week in Ter Duinen in Nieuwpoort van 22 tot 26 oktober. Je komt er alles te weten over de Noordzeegarnalen, verschillende bieren en desserts. Iedereen kan deelnemen. CM-leden betalen 300 euro, niet-leden 345 euro. De toeslag voor een eenpersoonskamer bedraagt 40 euro. Shelly.Lavens@terduinen.be Tel. 058 22 33 88
VACATURE M/V • Dynamische productbeheerder • Application Server Engineer • Facilitator e-gezondheidszorg Schaarbeek, onbepaalde duur, voltijds Meer info: www.cmjobs.be
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
6 tips om veilig online geneesmiddelen te kopen Online geneesmiddelen kopen: het kan snel en je hoeft geen rekening te houden met openingsuren. Best handig dus. Maar online medicijnen kopen kan schadelijk zijn voor je gezondheid. Voorzichtigheid blijft daarom geboden. Zes richtlijnen.
1
Apotheker = kwaliteitsgarantie
In België zijn alleen apothekers bevoegd om geneesmiddelen te verkopen. Ze doen dat ofwel (offline) in een apotheek ofwel (online) op een website die bij het FAGG, het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten, is aangemeld. Zo ben je als gebruiker zeker van de kwaliteit en veiligheid van je geneesmiddelen.
2
4
Check het logo
In Europa moeten aangemelde online apotheken een speciaal logo op hun website plaatsen. Links op het logo zie je telkens de vlag van het land waar de apotheek gevestigd is. Ernaast staat een tekst in een van de officiële talen van het land. Voor Nederlandstalige apotheken in België luidt de tekst: ‘Klik om te controleren of deze website legaal handelt’.
Kies een vertrouwde apotheker
Heb je een vaste apotheker? Doe je online aankopen dan bij voorkeur via hem. Of kies voor een onlineapotheek die gelinkt
komt. Opgelet: staat het logo op de pagina, maar kun je er niet op klikken? Dan is de internetapotheek niet betrouwbaar.
5
Vermijd niet-aangemelde apotheeksites
Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie zou tot 50 procent van de medicijnen op niet-aangemelde sites onbetrouwbaar of schadelijk zijn. Namaakmedicijnen bevatten ofwel een verkeerde dosis actieve bestanddelen ofwel stoffen die er niet in thuishoren. Bovendien zijn ze moeilijk te herkennen omdat de verpakkingen er op het eerste gezicht hetzelfde uitzien. Houd er daarnaast rekening mee dat medicijnen die dezelfde naam hebben als in België, in het buitenland mogelijk een andere samenstelling of dosering hebben. Bovendien staat er vaak geen Nederlands in de bijsluiter.
Alleen zonder voorschrift
Alleen voorschriftvrije geneesmiddelen mogen in ons land online verkocht worden. Websites die dat aan hun laars lappen, worden door de overheid geblokkeerd. Probeer je online toch een geneesmiddel te kopen waarvoor je normaal een voorschrift nodig hebt, dan riskeer je de inbeslagname en een boete, zelfs al is je bestelling voor eigen gebruik.
3
is aan een apotheek die je kent. Een tussenoplossing die sommige apotheken op hun website aanbieden, is de reserveringsmodule. Die laat je toe om je product alvast te reserveren. Je moet dan wel nog ter plaatse gaan om het af te halen.
6
Het logo moet op elke pagina staan, aanklikbaar zijn en doorlinken naar de website van de instantie die bevoegd is voor de veiligheid en kwaliteit van geneesmiddelen, voor België is dat het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG).
Twijfel? Vraag advies
Wanneer je medicatie koopt in een fysieke apotheek geeft de apotheker je informatie over de inname, de duur van de behandeling en de interacties met andere geneesmiddelen. Online ontbreekt dat farmaceutische zorgelement. Bovendien is het aanbod aan geneesmiddelen overweldigend. Je loopt dan ook het risico dat je niet het meest geschikte geneesmiddel bestelt. Dus, heb je vragen of twijfels, contacteer dan altijd de experts ter zake: je apotheker of je huisarts.
Op de pagina waar je terechtkomt, zie je een lijst van officieel aangemelde internetapotheken. Check altijd of de internetapotheek in kwestie in de lijst voor-
Anja Giegas www.fagg.be
Kerstmarkten in de Elzas 5-daagse reis met de bus
Wat is er gezelliger in de koude maand december dan te nippen aan een warm glaasje glühwein of te genieten van een heerlijke oliebol? Tijdens deze reis bezoeken we verschillende kerstmarkten in de grensstreek tussen Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Beleef de magie van Kerst in o.a. Colmar, Bâle en Freibourg. Je verblijft in het prachtige gerenoveerde viersterrenhotel Villa K in Saint-Louis. Prijs en periode: Van 13 tot 17 december 2018 voor 765 euro in volpension. De toeslag voor een single kamer bedraagt 164 euro. Je kan opstappen op de bus in Antwerpen, Gent of Leuven.
Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be
Intersoc-werkvakanties
Ga deze winter mee als vrijwilliger met Intersoc Zin in een onvergetelijke winter? Ga dan mee als vrijwilliger met Intersoc. In onze hotels in Tsjechië en Zwitserland kan je onder andere aan de slag als restaurantmedewerker, keukenhulp of schoonmaker. Animeer je liever onze kleine en grote vakantiegasten, dan kan je ook naar Frankrijk en Slovenië. Ook skifanaten zijn bij ons meer dan welkom. Zij kunnen hun hart ophalen als skimonitor. Stel je kandidaat via www.intersocwerkvakanties.be/stel-je-kandidaat of bel ons op 02 246 47 35.
7
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
CM-zorgmakelaar stimuleert contacten in assistentiewoning
‘Iedereen door dezelfde deur’ Voor Liliane Rosseels was verhuizen naar een assistentiewoning snel beslist. Ze heeft geen familie en wil eenzaamheid vermijden. Met activiteiten op maat van iedereen brengt de CM-zorgmakelaar de bewoners bijeen.
L
iliane Rosseels (74) nam ruim een jaar geleden haar intrek in een assistentiewoning in Wijnegem. Ze heeft vijf jaar voor haar bejaarde moeder gezorgd. Toen zij overleden is, ging Liliane op zoek naar een geschikte assistentiewoning. ‘Mijn moeder is tot haar 93ste thuis gebleven. Maar zij is dikwijls gevallen. Gelukkig had ze buren die mee een oogje in het zeil hielden’, vertelt Liliane. ‘Ik wilde het anders doen, me voorbereiden op ouder worden. Ik ben alleen, heb geen familie. Bovendien moest mijn huis gerenoveerd worden. Dat zag ik niet zitten.’
Zij is er als maatschappelijk werkster van CM aanwezig om de bewoners wegwijs te maken en hulp te organiseren als dat nodig is. ‘Tijdens een kennismakingsgesprek overlopen we van welke diensten de bewoners gebruik kunnen maken. Als ze bijvoorbeeld poetshulp of thuiszorg nodig hebben, dan regelen wij dat voor hen. Krijgen ze een brief die ze niet begrijpen, dan geven we graag uitleg.’ Met elke vraag kunnen de bewoners aankloppen bij de CMzorgmakelaars. ‘Wij zijn hun aanspreekpunt en vertrouwenspersoon’, voegt Arlette toe.
Marina, Marina, Marina CM-zorgmakelaars willen dat de bewoners zich goed voelen en elkaar leren kennen. Daarom bieden zij ook activiteiten aan.
Liliane bekijkt de agenda op haar smartphone. Binnenkort is een filmmatinee gepland. De Vlaamse film Marina wordt getoond. ‘We steken bij iedereen een uitnodiging met een antwoordstrookje in de bus. Tegelijk vragen we suggesties voor een volgende film’, licht Arlette toe. ‘We worden daarover aangesproken of vangen gesprekken op. Soms twijfelen bewoners nog of geraken ze er moeilijk omdat ze slecht ter been zijn. Dan stellen we voor om voor de voorstelling eens aan te kloppen of hen te halen met een rolstoel. We willen iedereen de kans geven om mee te doen. Maar we dwingen niemand.’
Samen lezen bevordert het sociaal contact. ‘Die kranten zijn ’s avonds versleten’, geeft Liliane toe. In november kunnen geïnteresseerde bewoners leren tekenen. Liliane was leerkracht plastische kunst en is zeer creatief. Zij begeleidt de activiteit. ‘We beginnen heel simpel met cirkels’, stelt Liliane gerust. ‘En we komen geleidelijk aan tot een poes.’
Van cirkel tot poes
Het sociaal leven in de assistentiewoning aanwakkeren, doet de CM-zorgmakelaar niet alleen. Het is een wisselwerking. ‘Onlangs vroeg iemand om weer te petanquen nu de baan effen gemaakt is’, zegt Arlette. ‘Het is leuk als de bewoners zelf inspiratie geven.’
Er is veel te doen in de Annonciaden. In de lounge beneden liggen altijd drie kranten.
Eenzaamheid vermijden Liliane is echt content in haar nieuwe stek. ‘Wacht niet tot je achter in de tachtig bent om die overstap te doen’, raadt Liliane aan. ‘Want dan wordt die omschakeling alleen maar moeilijker. Bovendien is verhuizen een hele karwei.’ Een assistentiewoning schrikt soms af omdat mensen niet weten hoe het eraan toe gaat. Een bezoekje brengen, kan dat veranderen.
Onmiddellijk getekend Liliane zocht op het internet naar assistentiewoningen en botste op de Annonciaden in Wijnegem. Ze ging kijken. De dag nadien heeft ze beslist en getekend. ‘Er zijn winkels in de buurt en het openbaar vervoer stopt voor het gebouw.’ Dat zijn belangrijke troeven voor Liliane, want ze wil haar vrijheid en zelfstandigheid bewaren zo lang het kan. Heeft Liliane toch hulp nodig, dan is er een noodknop in het appartement waarmee ze dag en nacht hulp kan inroepen. Tegelijk is het sociaal contact een enorm voordeel. ‘Er zijn hier negentig flats’, weet Liliane. ‘Ik ken bijna alle bewoners, want hier moet iedereen door dezelfde deur. Wie ontmoet je nog in een straat met evenveel huizen?’
‘Je kunt hier aan activiteiten deelnemen, maar je kunt evengoed de deur van je appartement dichttrekken en doen wat je wil. Je moet eenzaamheid vermijden’, beklemtoont Liliane. ‘Dat is nefast voor de geestelijke gezondheid.’
Daniël Rys
Martine Creve
Geen vraag te veel Nieuwe bewoners worden in de Annonciaden opgevangen door de CM-zorgmakelaars. Arlette Marcelis (57) is een van hen.
CM-zorgmakelaar Arlette Marcelis (links) zorgt ervoor dat Liliane Rosseels zich goed voelt in haar nieuwe stek.
De zorgmakelaar is actief in een vijftiental residenties in Vlaanderen en dit aantal groeit. Meer informatie over projecten in jouw buurt vind je op www.cm.be/ zorgmakelaar.
DE VOORZET
Tegen half oktober moet de Algemene Raad van het Riziv – met vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers, ziekenfondsen, vertegenwoordigers van de federale regering en zorgverstrekkers – zich uitspreken over de begroting van de gezondheidszorg voor 2019. Dat is allerminst een fait divers. Die begroting legt vast hoeveel geld er ter beschikking staat van de ziekenhuizen, de farma en de verschillende beroepsgroepen, zoals artsen, tandartsen, verpleegkundigen of kinesisten.
Net voor de zomervakantie zag het er nog onheilspellend uit. De geraamde terugbetaling van dure geneesmiddelen sloeg een serieus gat in de begroting 2019. Maar vandaag lijkt dat gat verdwenen als sneeuw voor de zon. Het zomerakkoord zorgde ervoor dat een tekort van een half miljard euro weggewerkt werd, zonder dat iemand op een eenvoudige manier kan verklaren waar het geld plots vandaan komt. Op zich lijkt dit goed nieuws, maar een bedrag wegschrijven zonder te weten waar de middelen vandaan zullen komen, is het probleem verschuiven naar een volgende begrotingscontrole. We weten ondertussen allemaal dat er zich een ernstig probleem stelt met de geneesmiddelensector. Sinds 2015 - zelfs met een pact - wordt het budget voor geneesmiddelen systematisch overschreden. Ook nu is dit het geval. De enige reden waarom het globale budget niet ontspoort, is dat de andere sectoren, onder meer artsen en thuisverpleegkundigen, overschotten boeken.
De overschrijdingen in de geneesmiddelensector worden met de mantel der liefde bedekt: de grotere uitgaven voor innovatieve kankergeneesmiddelen worden als enige verklaring opgegeven. Terwijl de transparantie in de prijsonderhandelingen van geneesmiddelen vooral omhoog moet. Het is vreemd vandaag te moeten vaststellen dat artsen, verpleegkundigen en ziekenhuizen moeten opdraaien voor het ontsporende geneesmiddelenbudget. Het voorstel van begroting is naar onze inschattingen veel te positief. De uiteindelijke factuur zal veel minder rooskleurig uitvallen. En dan mogen we ons straks (na de verkiezingen in mei) aan een nieuwe reeks besparingsmaatregelen verwachten. Een cijferdans is nooit een goede basis om een begroting op te maken. Een visie op de gezondheidszorg van morgen is dat des te meer. Luc Van Gorp, Voorzitter CM
CMziekenfonds
Stefan Dewickere
150 miljoen euro. Zoveel bedroeg in juni het tekort op de begroting van de gezondheidszorg voor 2018. Enkele maanden later is er plots sprake van een overschot van ruim 50 miljoen euro. De begrotingsbesprekingen zijn altijd goed voor een cijferdans, maar dit jaar gaan de getallen wild tekeer.
CMziekenfonds
CIJFERDANS
8
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
Wat als zwanger worden moeilijk lukt?
Droom van een kind Huisje, tuintje, boompje … kindje. Het lijkt vanzelfsprekend. Voor een op de zes koppels is het dat niet. Kun je de natuur een handje helpen als je niet zwanger raakt? We vroegen het aan Marijke Merckx, psycholoog en voorzitter van De Verdwaalde Ooievaar, een vereniging voor wensouders.
Wat kun je zelf doen om de kans op een zwangerschap te vergroten? ‘Leeftijd is de grootste factor: tussen 18 en 30 jaar heb je per eisprong ongeveer 20 tot 25 procent kans om zwanger te raken. Maar leeftijd kun je zelf niet aanpassen, je levensstijl wel. Gezonde voeding en voldoende bewegen zijn belangrijk. Als je de voedingsdriehoek volgt en drie keer per week een uurtje wandelt of fietst, zit je zeker goed.’ ‘Daarop aansluitend kun je ook op je gewicht letten. Overgewicht kan ervoor zorgen dat de eisprong onregelmatig is of uitblijft. Je hebt ook meer kans op een miskraam of vroeggeboorte. Ondergewicht verstoort bij vrouwen dan weer de hormoonhuishouding en bij mannen de kwaliteit van het zaad.’ ‘Let er ook op dat je voldoende foliumzuur inneemt. Te weinig foliumzuur kan aan de oorsprong liggen van een miskraam of aangeboren afwijkingen. De richtlijn is om dagelijks 0,4 milligram foliumzuur in te nemen vanaf het moment dat je een kinderwens hebt. Foliumzuur zit bijvoorbeeld in linzen, asperges en broccoli.’
Een advies als probeer er gewoon niet aan te denken is waardeloos. Marijke Merckx, voorzitter van De Verdwaalde Ooievaar James Arthur
Wanneer moet je je zorgen beginnen te maken? Marijke Merckx: ‘Wij raden mensen aan om eens langs de huisarts te gaan als ze na een jaar onbeschermd vrijen nog niet zwanger zijn. 84 procent van de koppels in Vlaanderen wordt namelijk zwanger in dat eerste jaar. Als dat niet het geval is, wil dat nog niet zeggen dat je met een groot probleem zit, aangezien je in het tweede jaar nog steeds 50 procent kans hebt om op natuurlijke wijze zwanger te worden. Ook al is het moeilijk, geduld is belangrijk.’
Een gezonde levensstijl vergroot de kans om zwanger te worden. Wat voor invloed heeft roken? ‘Roken verlaagt je kansen drastisch. Het vermindert het aantal gezonde eicellen, put de voorraad sneller uit en verhoogt het risico op miskramen. Bij mannen kan het tot een vermindering van zaadvocht leiden en mogelijk erfelijke schade aan de zaadcellen toedienen.’
‘Als dat niet werkt, kan men overgaan tot in-vitrofertilisatie (IVF). Vlak voor de eisprong verzamelt de arts een aantal eicellen. In het labo worden dan eicel en zaadcellen samengelegd op een petrischaaltje om zo tot bevruchting te komen. De bevruchte eicellen plaatst de arts na twee tot zes dagen terug in de baarmoeder.’
Wat als je gezond leeft en het toch niet wil lukken? ‘Dan kun je basisonderzoeken laten doen. Misschien zijn je eileiders geblokkeerd of is er spatadervorming rond de teelballen. Die dingen kunnen misschien verholpen worden met een chirurgische ingreep.’
‘Bij ernstige mannelijke onvruchtbaarheid kan een intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) succes hebben. De arts heeft dan namelijk enkel nood aan één goede zaadcel die hij of zij rechtstreeks in de eicel injecteert.’
‘Daarnaast bestaan er ook enkele vruchtbaarheidsbehandelingen. Een optie is de intra-uteriene of kunstmatige inseminatie (IUI). Dan wast de arts de meest actieve zaadcellen en brengt hij die rechtstreeks in de baarmoeder in.’
Zijn er nadelen aan een vruchtbaarheidsbehandeling? ‘Houd er rekening mee dat er veel stress bij komt kijken. Als je in zo’n behandeling stapt, beheerst dat je leven. Je hebt weinig controle. Bij elke stap kun je slecht nieuws krijgen. Als het resultaat negatief is, moet je
KOSTPRIJS VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELING Ben je tussen de 36 en 39 jaar, dan mag de arts vanaf de derde cyclus drie embryo’s terugplaatsen. De terugplaatsing van die drie embryo’s zit in één cyclus vervat. De behandeling moet in een erkend vruchtWat betreft de IVF-, ICSC- en IUI-behan- baarheidscentrum gebeuren. delingen, betaalt de ziekteverzekering maximaal zes behandelingscycli terug. Er zijn drie forfaits. Voor de geneesmidDie zijn van pick-up tot plaatsing, als je delen voor de in-vitrofertilisatie (of ICSC) jonger dan 43 jaar bent. Het is wettelijk zelf betaal je 54,90 euro remgeld. Het bepaald hoeveel embryo’s geplaatst mo- remgeld voor geneesmiddelen voor eicelgen worden, om meerlingen te voorko- donatie bedraagt 10,60 euro. Voor de gemen. Ben je jonger dan 36 jaar, dan mag neesmiddelen voor IUI of voor de stimude arts tijdens de eerste poging bijvoor- latie van de folliculaire ontwikkeling beeld maar één embryo terugplaatsen. betaal je 23,10 euro remgeld. Personen Voor de kunstmatige inseminatie bestaan er tegemoetkomingen. Niet-geconventioneerde artsen kunnen supplementen vragen.
die de verhoogde tegemoetkoming hebben, betalen respectievelijk 36,64 euro, 7,10 euro en 15,24 euro remgeld. Heb je goedkeuring gekregen van de adviserend arts voor de forfaits, dan betaal je geen labokosten. Ook voor raadplegingen, echografie, terugplaatsen van embryo’s en eicelpunctie bestaan tegemoetkomingen. Lig je in een eenpersoonskamer, dan betaal je mogelijk wel supplementen. Vraag een kostenraming aan je arts. www.cm.be/behandelingen
opnieuw helemaal naar af. Dat kan zwaar zijn.’ ‘Stress heeft ook een negatieve invloed op je vruchtbaarheid. Maar een advies als probeer er niet aan te denken is waardeloos. Dat is namelijk onmogelijk. Doe gewoon waar jullie je gemakkelijk bij voelen.’ Wat als een behandeling ook niet werkt? ‘Adoptie of pleegzorg zijn ook opties, maar ik raad wel aan om daar al over na te denken als je beslist om kinderen te krijgen, voor de nood het hoogste is. Zowel een fertiliteitsbehandeling als een adoptieprocedure zijn erg intensief en emotioneel vaak ook erg belastend. Een adoptieprocedure kan jaren duren, een pleegzorgtraject maanden. Daarom wordt het afgeraden om onmiddellijk na een mislukte fertiliteitsbehandeling, de volgende procedure in gang te zetten. Het zijn geen eenvoudige beslissingen waar veel overleg voor nodig is.’ ‘Als een behandeling niet gelukt is, kun je het moment ook aangrijpen om even stil te staan bij wat je belangrijk vindt. Misschien kun je genoeg voldoening halen uit vrijwilligerswerk, sociale contacten, creativiteit. Misschien kun je je ook vinden in een leven zonder kinderen?’ Michiel Verplancke www.deverdwaaldeooievaar.be
Hoe verwerk(te) jij moeilijk of niet zwanger raken? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
uw job, ons werk
9
Huidaandoeningen bij kappers zijn te voorkomen
‘Kappers, doe het drie maal per dag’
H
aren wassen, verven en vervolgens knippen en brushen, dat doet kapper Steven (foto) van het gelijknamige haaratelier in Oosterzele altijd met een wegwerppaar nitril handschoenen aan. Steven heeft namelijk een contactallergie voor parafenyleendiamine (PPD), een stof die in haarverven voorkomt. De allergie dook op aan het begin van zijn loopbaan, toen hij nog maar 23 jaar was. ‘Ik kreeg last van onderhuidse ontstekingen aan mijn handen’, vertelt Steven. ‘De dermatoloog stelde een contactallergie voor PPD vast. Als mijn handen met die stof in aanraking komen, ontsteekt de huid. Mijn vingers zwellen dan en voelen pijnlijk aan.’ Steven besliste in die periode om uit het beroep te stappen en werkte bijna twintig jaar niet meer als kapper. ‘Maar het kriebelde te veel om opnieuw te beginnen. Kapper zijn zit in mijn bloed. Door handschoenen aan te trekken voor bepaalde taken, kan ik wel werken als kapper. Daarnaast verzorg ik mijn handen zorgvuldig, door ze tot drie keer per dag te hydrateren.’
derde van de kappers krijgt er tijdens zijn beroepsloopbaan mee te maken. Volgens professor emeritus An Goossens, apotheker en wetenschappelijk medewerker bij dienst Dermatologie van UZ Leuven, zijn er drie huidreacties mogelijk: irritatiedermatitis, allergisch contacteczeem en contacturticaria. ‘Irritatiedermatitis is een ontsteking die zich uit in roodheid en droge huid, in meer ernstige gevallen ook als eczeem. Het wordt veroorzaakt door contact met irriterende stoffen in bijvoorbeeld shampoos en conditioners. Dikwijls zien we die huidreactie optreden tijdens de opleiding
of aan het begin van de kappersloopbaan, omdat stagiaires vaak niks anders doen dan haren wassen.’ ‘Irritatiedermatitis is vaak de voorloper van allergisch contacteczeem, waarbij je een allergie ontwikkelt voor bepaalde stoffen in haarkappersproducten, zoals parafenyleendiamine. Ook hier treedt eczeem op, maar vaak ernstiger met meer jeuk, sterke zwelling en blaasjes. Een contacturticaria ten slotte is een huidreactie die onmiddellijk optreedt na contact met een stof, bijvoorbeeld persulfaat dat in haarbleekmiddelen zit. De enige correcte behandeling is verder huidcontact vermij-
Irriterende stoffen Steven is lang niet de enige kapper die kampt met een huidaandoening. Ruim een
den. Irritatiedermatitis voorkomen kan door ervoor te zorgen dat de huidbarrière zoveel mogelijk intact blijft, door te hydrateren en door het dragen van handschoenen die regelmatig gewisseld worden. Let wel, handschoenen kunnen ook irritatie of contactallergie veroorzaken.’
4 500 flesjes handcrème Beter voorkomen dan genezen, vindt ook ACV bouw - industrie & energie. En dus bezoeken regionale ploegen vandaag meer dan 500 kapsalons in het hele land om de werknemers te sensibiliseren. ‘In de kapperssector verlaat één op de vier werknemers de sector vroegtijdig’, weet sectoraal verantwoordelijke Theo De Rijck. ‘Het oplopen van een huidziekte of allergie is een voorname reden. Maar veel van die problemen zijn te voorkomen, door een preventief gezondheids- en veiligheidsbeleid te voeren in de ondernemingen. Vandaar dat wij vandaag de boer op gaan om kappers te informeren over de risico’s op huidaandoeningen en hoe zij zichzelf daartegen kunnen beschermen. Wij delen meer dan 4 500 flesjes hydraterende handcrème uit, met de boodschap: Doe het 3 maal per dag. Ook belangrijk is om jaarlijks op controle te gaan bij de dermatoloog. Het Fonds voor Bestaanszekerheid van de kapperssector voorziet trouwens een tegemoetkoming hiervoor van 20 euro per jaar.’ Leen Grevendonck
James Arthur
Liefst één op de drie kappers krijgt in zijn loopbaan af te rekenen met huidproblemen. Nochtans kunnen eenvoudige preventieve maatregelen veel leed voorkomen. Vandaag bezoekt ACV bouw - industrie & energie 500 kapsalons om kappers te sensibiliseren.
Kapper Steven heeft een contactallergie voor een stof die in haarverven voorkomt. ‘Door handschoenen aan te trekken voor bepaalde taken, kan ik wel werken als kapper.’
ACV BIE verloot 50 kappersopleidingen ter waarde van 50 euro bij Campus Coach Belgium. Meer info op www.acvbie.be.
DE FOCUS
VOOR PENSIOENFATSOEN
Acvonline
het.acv
Op 16 mei betoogden 70 000 mensen in Brussel. Omdat ze het regeringsplan rond het puntenpensioen niet zagen zitten. En terecht, want dat plan zou pensioenen heel onvoorspelbaar en onzeker maken. En dat is helemaal niet wat je verwacht als je eindelijk op pensioen gaat. Het was voor veel mensen de druppel te veel, nadat de regering al eerder besliste om de pensioenleeftijd op te trekken naar 67. En na steeds strengere voorwaarden voor vervroegd pensioen, SWT en tijdskrediet. En na serieus geknip in de gelijkstelling van SWT en langdurige werkloosheid voor het pensioen. En nadat het plan ‘langer werken mogelijk maken met werkbaar werk’ vooral neerkwam op meer overuren, meer nachtarbeid en meer flexibiliteit. Het sociaal protest in mei zorgde er voor dat de regering afzag van het puntenpensioen. Je ziet, actie loont. En die actie is ook nodig voor andere hervormingen die de regering in petto heeft. Want er loopt heel wat meer mis in het (einde)loopbaanbeleid van deze regering. Op pagina 12 lees je bijvoorbeeld dat door de arbeidsdeal van afgelopen zomer
een landingsbaan vanaf 2019 niet meer kan vóór 60. Met één pennentrek komen er vijf jaren bij. Je wilde vanaf 57 vier vijfde gaan werken om wat tijd te hebben voor kleinkinderen of gewoon om je werk te kunnen volhouden? Vergeet het maar (tenzij je er alsnog heel snel bij bent en jouw sector dit regelde). En dan is er nog dat andere dossier, de zware beroepen. Voor de openbare sector en voor het onderwijs konden de vakbonden hierover een akkoord sluiten met de minister. Nu wacht men al maanden op het fiat van de regering. Maar voor de privésector blijft het aanslepen. De regering voorziet amper budget en zegt dan doodleuk dat de sociale partners maar scherpe keuzes moeten maken. Keuzes tussen iemand die helemaal niet meer kan en iemand die zich nog een
beetje voortsleept? Bovendien staat een beetje vroeger uittreden, omwille van de zwaarte van de job, gelijk aan een lager pensioen. Wie zich jaren afbeulde in een zwaar beroep en wat vroeger uitstapt omdat het niet meer gaat, betaalt dus cash de rekening. Terwijl de experts van het Nationale Pensioencomité precies het omgekeerde voorstelden: het inkomensverlies door vervroegde uitstap na een zware loopbaan compenseren. Daarover interpelleren we op 2 oktober politici en werkgevers met nieuwe pensioenacties, overal in het land (zie de regionale pagina’s). Omdat we voor iedereen een waardig pensioen willen op een redelijke leeftijd. Omdat we een goede regeling willen voor mensen met een zwaar beroep. Omdat we eindelijk echte inspanningen willen om lang werken doenbaar te maken. Omdat alle pensioengeknoei eindelijk mag stoppen. Marc Leemans, ACV-voorzitter
Wie zich jaren afbeulde in een zwaar beroep en wat vroeger uitstapt, betaalt cash de rekening.
10 DO S SIER
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
uw job, ons werk
Levenslang leren De samenleving, de technologie en de bedrijven evolueren zodanig snel, dat permanent bijscholen een must is voor elke werknemer. Levenslang leren, heet dat dan. Maar hoeveel bedrijven bieden die kansen aan hun personeel? En welke maatregelen zijn er om de combinatie werken en leren te ondersteunen?
Bedrijven investeren veel minder in opleiding van vrouwen Bedrijven met meer dan vijftig werknemers investeren opvallend meer in vorming en opleiding dan kleine bedrijven. En naast een loonkloof bestaat er blijkbaar ook een opleidingskloof, waarbij bedrijven veel minder investeren in vrouwelijke werknemers. Die bevindingen komen uit een analyse van het ACV van tienduizenden jaarrekeningen en sociale balansen van bedrijven over formele opleidingen. Werkgevers klagen vaak dat ze te weinig geschoolde werknemers vinden. En bijna iedereen is het erover eens dat levenslang leren belangrijk is. Maar hoeveel investeren Belgische bedrijven daadwerkelijk in opleiding en vorming? En welke impact heeft dat voor het bedrijf? Om op die vragen een antwoord te vinden, analyseerde het ACV tienduizenden jaarrekeningen en sociale balansen van bedrijven over formele opleidingen. Dat is informatie die bedrijven zelf verzamelen, laten controleren door de bedrijfsrevisor, voorleggen ter goedkeuring aan de raad van bestuur en neerleggen bij de Nationale Bank. Alle cijfers hebben betrekking op het jaar 2017.
euro per werknemer in opleiding. Dat is 1,27 procent van de personeelskost. Gemiddeld krijgt een werknemer in die bedrijven 15 uren opleiding per jaar. Dat zijn twee werkdagen. Wat nog een heel eind weg is van de vijf dagen per jaar die de Wet Wendbaar en Werkbaar Werk vooropstelt.
1
2
Voornamelijk grotere bedrijven investeren in opleiding
Bedrijven met meer dan vijftig werknemers (ACV analyseerde de data van 5 323 zulke bedrijven) investeren gemiddeld 788
In bedrijven met minder dan twintig werknemers (ACV analyseerde de data van 94 196 dergelijke ondernemingen) zijn er nog slechtere resultaten. Daar wordt maar 79 euro per werknemer in opleiding ‘geïnvesteerd’. Dat is 0,17 procent van de personeelskost. Gemiddeld krijgt een kmowerknemer 1,74 uren opleiding per jaar.
Minder opleiding voor vrouwen
Voor de grotere bedrijven met meer dan vijftig werknemers kon het ACV ook achterhalen hoeveel mannen en hoeveel vrouwen opleiding volgden. Van alle mannen
die in deze ondernemingen werken was 55,72 procent betrokken bij een opleiding. Vrouwelijke werknemers hebben een sterk gelijke participatie (55,33 procent). Opvallend is wel dat er minder in opleiding voor vrouwen (983 euro) dan in opleiding voor mannen (1 597 euro) geïnvesteerd wordt. Vrouwen kregen ook minder uren opleiding (21 uren) dan mannen (27 uren). Dat kan jammer genoeg gevolgen hebben voor de doorgroeimogelijkheden.
3
Vooral bedrijven met meer hoogopgeleiden investeren in opleiding
In de bedrijven met meer dan vijftig werknemers en met meer dan de helft werknemers met een diploma hoger onderwijs, was 67,65 procent van de werknemers betrokken bij een opleiding. In de bedrijven met meer dan vijftig werknemers en met meer dan de helft werknemers met als hoogste diploma dat van secundair onderwijs, valt dat percentage terug tot 57 procent.
4
trouwen tussen de onderneming en de medewerkers. Het personeelsverloop (het aantal vertrekkende en nieuwe medewerkers ten opzichte van het totaal aantal werknemers in een onderneming) bedraagt in ondernemingen waar veel werknemers (meer dan 90 procent) betrokken zijn bij opleiding 48,75 procent. In ondernemingen waar maximaal 30 procent van de werknemers een opleiding kon volgen is het personeelsverloop veel groter, namelijk 84,25 procent.
5
De lonen liggen hoger in bedrijven die investeren in opleiding
ACV onderzocht voor bedrijven met meer dan vijftig werknemers ook de relatie met de lonen. In de ondernemingen met een gemiddeld jaarlijks brutoloon boven 54 000 euro volgde 65,97 procent van de werknemers een opleiding. In ondernemingen met een jaarlijks brutoloon van minder dan 54 000 euro zakte dat percentage tot 52,53 procent.
In bedrijven die investeren in opleiding is het personeelsverloop veel lager
Kansen bieden op opleiding en vorming versterkt duidelijk ook het wederzijds ver-
Sandra Hermans combineert haar job met studie Personeelswerk
‘Studeren opnieuw een kans geven’ ‘Na de geboorte van mijn kinderen begon ik na te denken over mijn professionele toekomst. Op dat moment was ik filiaalassistente bij een supermarkt. De lange werkdagen en het weekendwerk werden moeilijk combineerbaar met mijn gezin. In 2016 ben ik dan loopbaanbegeleiding gaan volgen. Zo zwart op wit lezen hoeveel competenties en talenten ik al had ontwikkeld, gaf me de zekerheid om opnieuw het studeren een kans te geven. Ik kwam terecht bij de opleiding Sociaal Werk en na een intakegesprek op school viel mijn keuze op de richting Personeelswerk.’
Layla Aerts
‘Van mijn werkgever kreeg ik toestemming voor educatief verlof. Maar toen ik vroeg of ik mijn stage op de personeels-
dienst van mijn bedrijf kon doen, gingen de deuren dicht. Ik moest dus op zoek naar een nieuwe job om mijn studies te kunnen voltooien. Ik besloot die sprong te wagen en gaf mijn ontslag. Als administratief bediende kon ik aan de slag bij een sociale organisatie, eerst tijdelijk, daarna vast. Hier kan ik mijn stages combineren met mijn job. Voor sommige lessen neem ik educatief verlof. Voor andere lessen moet ik gewoon verlof opnemen.’ ‘Het is niet de gemakkelijkste piste die ik gekozen heb. Maar ik wil mijn doel bereiken en ben er zeker van dat mijn studies op termijn een meerwaarde gaan zijn voor mezelf en mijn gezin.’
11
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
Tekst: Leen Grevendonck, Amélie Janssens
Welke maatregelen vergemakkelijken de combinatie werken en leren? TIJDSKREDIET VOOR OPLEIDING
BETAALD EDUCATIEF VERLOF Met betaald educatief verlof kun je afwezig zijn op het werk en behoud je je maandloon tot maximaal 2 871 euro bruto. VOOR WIE? Voor werknemers in de privésector. Als je minder dan vier vijfde werkt, kom je enkel in aanmerking als je ofwel meer dan één derde werkt in een variabel uurrooster, ofwel minstens halftijds werkt en een beroepsopleiding tijdens de werkuren volgt. WELKE OPLEIDING? Algemene of beroepsopleidingen van minimaal 32 lesuren per schooljaar. Er hoeft geen verband te zijn met je huidige job. HOELANG? Dat hangt af van het type opleiding en of je die binnen of buiten de werkuren volgt. Maximaal aantal uren afwezigheid
Tijdens de werkuren
Buiten de werkuren
Beroepsopleiding
120 uren
100 uren
Algemene opleiding of taalcursus
80 uren
80 uren
Opleiding tot knelpuntberoep, eerste diploma secundair onderwijs of opleiding basiseducatie
180 uren
180 uren
Universitaire en gelijkgestelde opleiding
120 uren
120 uren
HOE AANVRAGEN? Als je in september met een opleiding start, moet je ten laatste op 31 oktober een aanvraag indienen bij je werkgever. In overleg met je werkgever bepaal je wanneer je je educatief verlof opneemt.
Tijdskrediet kun je opnemen voor het volgen van een erkende opleiding. Je mag dan maximaal 36 maanden je werk voltijds, halftijds of met één vijfde onderbreken. Van de RVA krijg je een uitkering, die bedragen vind je op www.rva.be. VOOR WIE? Voor werknemers in de privésector, die minstens twee jaar in dienst zijn bij hun werkgever. WELKE OPLEIDING? Een opleiding van minstens 360 uur of 27 studiepunten per jaar, erkend door de Vlaamse, Franse of Duitstalige Gemeenschap. Onderwijs in een centrum voor basiseducatie of een opleiding om het diploma of attest van secundair onderwijs te behalen.
HOELANG? De duur is beperkt tot de duur van de opleiding. De minimumduur is drie maanden bij voltijds of deeltijds tijdskrediet en zes maanden bij één vijfde tijdskrediet. HOE AANVRAGEN? In een onderneming met meer dan twintig werknemers, moet je drie maanden vooraf je aanvraag indienen bij de werkgever. In een bedrijf met minder dan twintig werknemers, moet dat zes maanden vooraf gebeuren.
VERLOF VOOR SOCIALE PROMOTIE Via het verlof voor sociale promotie kun je tot tien dagen per jaar opleiding overdag volgen. Je werkgever is niet verplicht om je voor die dagen loon te betalen. Als je geen loon krijgt, ontvang je van de Vlaamse Gemeenschap een vergoeding van 12 euro per dag. VOOR WIE? Voor werknemers in de privésector.
organisaties en erkend door de Vlaamse Gemeenschap.
WELKE OPLEIDING? Cursussen van minstens zes uren die ingericht worden door een representatieve vakbond, een jeugdorganisatie erkend door de Vlaamse Gemeenschap of een organisatie opgericht door de werknemers-
HOELANG? Het lesmoment zelf. HOE AANVRAGEN? Twee weken op voorhand moet je je werkgever op de hoogte brengen.
OPLEIDINGSKREDIET
LOOPBAANBEGELEIDING
Als je voltijds of halftijds tijdskrediet opneemt om een opleiding te volgen, kun je van de Vlaamse overheid een aanmoedigingspremie ontvangen: het opleidingskrediet.
Bij loopbaanbegeleiding word je professioneel ondersteund op maat van jouw behoeftes en situatie. In een traject van vier of acht uur kun je samen met de loopbaancoach je competenties en loopbaandoelen in kaart brengen. Betalen doe je met loopbaancheques die je bij VDAB bestelt. Het ACV betaalt je een cheque van 40 euro terug als je lid bent en een traject volgt bij Arabel, Vokans, Alternatief vzw of het centrum voor loopbaanontwikkeling LBC-NVK.
VOOR WIE? Je werkt in het Vlaams Gewest in de privésector of social profit. Je onderneming moet een sectorakkoord, bedrijfsakkoord of toetredingsakte voor de aanmoedigingspremie neergelegd hebben. En je tijdskrediet is al goedgekeurd door de RVA. WELKE OPLEIDING? Je volgt een opleiding van minimaal 120 contacturen of negen studiepunten. De opleiding wordt georganiseerd, gesubsidieerd of erkend door de sectorale opleidingsfondsen of door de Vlaamse overheid. HOEVEEL? Je kan het opleidingskrediet maximaal twee jaar ontvangen tijdens je volledige loopbaan. Het bruto maandbedrag schommelt tussen 67,30 euro en 201,89 euro. HOE AANVRAGEN? Je kan het opleidingskrediet online aanvragen op www.werk.be.
OPLEIDINGSCHEQUES Via opleidingscheques kost een opleiding je tot de helft minder. VOOR WIE? Voor werknemers die in Vlaanderen of het Brussels Gewest wonen. Als je een hoger diploma hebt (bijvoorbeeld bachelor, master, lerarenopleiding), kom je maar in aanmerking als de opleiding past in een traject voor loopbaanbegeleiding. Je volgt de opleiding op eigen initiatief en betaalt ze zelf. WELKE OPLEIDING? Opleidingen die erkend zijn in het kader van betaald educatief verlof en opleidingen in het kader van loopbaanbegeleiding. HOE AANVRAGEN? Opleidingscheques kun je bestellen via www.vdab.be. Per kalenderjaar kun je maximaal voor 250 euro aankopen.
www.jeloopbaan.be
BIJBLIJFCONSULENT VAN ACV Welke opleiding past bij mij? Hoe schrijf ik een goede motivatiebrief? Een bijblijfconsulent van ACV helpt je op weg in een persoonlijk gesprek of tijdens een groepsmoment. Dat advies is gratis voor ACV-leden. www.acv-bijblijven.be
Hierboven vind je de maatregelen die va ndaag van toepassing zijn. In de toek omst kunnen die ve ra nderen. Zo word het betaald educatie f verlof hervor md na ar het Vlaams op leidingsverlof vana f schooljaar 2019 -20 20 . Op w w w.werk.be vi nd je altijd de meest recente info.
uw job, ons werk
Nu of nooit voor wie landingsbaan wil vóór 60 jaar Wie 55 jaar is en een landingsbaan wil opnemen, moet snel zijn. In het zomerakkoord besliste de federale regering om de leeftijdsgrens voor een landingsbaan voor iedereen op te trekken naar 60 jaar, en dat al vanaf 1 januari 2019. Wie aan het einde van zijn loopbaan wat minder wil werken, kan dat door in een landingsbaan te stappen. De RVA betaalt je een uitkering, bovenop je deeltijds loon. Tot nu toe kon je op 55 jaar een landingsbaan opnemen als er hierover een cao was afgesloten in je sector. In de meeste sectoren is dat het geval. Maar in het zomerakkoord besliste de regering-Michel om de leeftijdsgrens te verhogen naar 60 jaar, voor iedereen, en dat vanaf 1 januari 2019. Omdat je een landingsbaan tijdig moet aanvragen bij je werkgever en beginnen, is de boodschap dus dat je snel moet zijn.
Wat als ik nog een landingsbaan wil vóór 60 jaar? In een onderneming met meer dan 20 werknemers Volgens de wet moet je aanvraag voor een landingsbaan bij de werkgever drie maanden op voorhand binnen zijn. Dat betekent dus eind september 2018, tenzij je een akkoord met de werkgever hebt om de aanvraagtermijn in te korten. In een onderneming met minder dan 20 werknemers Volgens de wet moet je aanvraag voor een landingsbaan bij de werkgever zes maanden op voorhand binnen zijn. In die bedrijven moet de werkgever dus akkoord gaan met de inkorting van de termijn om nog in aanmerking te komen voor een landingsbaan vanaf 55 jaar. • Ook zeer belangrijk: de landingsbaan van wie jonger is dan zestig, moet ook effectief van start gaan in 2018, dus ten laatste op maandag 31 december 2018.
Wat met de uitkering van de RVA? De aanvraag voor de RVA-uitkering kan tot uiterlijk twee maanden na de effectieve ingangsdatu m va n de la nd ingsbaa n gebeuren, dus daar is minder haast mee gemoeid.
Voor meer informatie (of er in je sector een cao is bijvoorbeeld) kan je terecht bij je vakbondsafgevaardigde of bij de vakbondssecretaris van je beroepscentrale.
Akkoord bij lingerieproducent Van de Velde over nacht- en weekendwerk
Sociaal overleg verzekert jobs in e-commerce Vakbonden en directie bereikten een akkoord bij Van de Velde, gekend van lingeriemerken als Marie Jo en PrimaDonna. Het akkoord van vorige week regelt het weekend- en nachtwerk in het distributiecentrum. De regeling garandeert werkgelegenheid in digitale tijden met eerlijke loon- en arbeidsvoorwaarden.
D
ankzij goed overleg hoeft de ecommerce of internethandel geen bedreiging te zijn voor Belgische ondernemingen. Dat bewijst het akkoord bij Van de Velde van maandag 11 september. De directie en vakbonden van de lingerieproducent kwamen tot een regeling voor vrijwillig weekendwerk en werk op feestdagen in het distributiecentrum. De producent van lingeriemerken als Marie Jo en PrimaDonna kan daardoor in versneld tempo haar verkoop via internet ontplooien. Inzet van de nieuwe arbeidsregeling was dus het verzekeren van de huidige tewerkstelling tegen acceptabele voorwaarden in het distributiecentrum in het Oost-Vlaamse Wichelen. In het verleden verdwenen al vaker jobs uit de Belgische distributiesector naar de buurlanden. In een land als Nederland werkt het personeel namelijk vaak tegen onaanvaardbare loon- en arbeidsvoorwaarden. Als grootste vakbond in de onderneming is ACV-CSC METEA tevreden met de uitkomst. Het akkoord zorgt er niet alleen voor dat de bestaande jobs in België blijven maar
BELGA / James Arthur
12
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
Vanaf het volgende jaar kunnen werknemers bij Van de Velde er vrij voor kiezen aan correcte voorwaarden weekend- en nachtwerk te doen. ook dat er in de toekomst bijkomende jobs kunnen volgen.
Iedereen wint Volgens vakbondsecretaris Carl De Clercq is het waardevol akkoord een sluitstuk van open en constructieve onderhandelingen. ‘Er was absolute duidelijkheid over de doelstelling van Van de Velde. De onderneming wil een inhaalbeweging maken in de verkoop via internet. Dus kwam de vraag naar de vakbond of dit bespreekbaar was met een reële kans op slagen. ACV-CSC METEA heeft zich meteen geëngageerd om mee te werken aan werkbare oplossingen. We willen graag de mythe doorbreken dat je over e-commerce met de vakbonden in België geen akkoord kunt maken. Dit
is een zeer waardevol akkoord. Want niet alleen de onderneming, maar ook de mensen die ‘s nachts en in het weekend werken zullen er bij winnen.’ Vanaf 1 januari 2019 zullen werknemers ingeschakeld worden in volwaardige weekendploegen en nachtarbeid tijdens piekperiodes. Voor de specifieke arbeidsregeling in het weekend kunnen werknemers zich vrijwillig melden. Ze werken 48 weekends en 7 (van de 10) wettelijke feestdagen. Telkens prestaties van 12 uur per dag. In piekperiodes kan er een beroep gedaan worden op nachtarbeid. Ook daarvoor kan het personeel zich vrijwillig melden. Nils De Neubourg
ACV-CSC METEA WEEKENDS @ CORSENDONK @ CORSENDONK SOL CRESS, ARDENNEN
Spaloumont 5, Spa, info.solcress@corsendonksolcress.com, 087 77 23 53
Gastronomisch jachtbanket weekend
Van vrijdag 16 november tot zondag 18 november 2018 Prijs per volwassene: € 151,50* ë Verblijf in volpension van avondmaal op vrijdag tot lunch op zondag ë Op vrijdag: jachtbuffet inclusief dranken, vervolgens dansavond in de bar ë Op zaterdag: wandelingen in de omgeving met gids, ’s avonds een gastronomisch 4-gangendiner met muzikale omkadering, inclusief dranken ë Op zondag: ochtendwandeling met gids
@ CORSENDONK DUINSE POLDERS, KUST
A. Ruzettelaan 195, Blankenberge, info.duinsepolders@corsendonkhotels.com, 050 43 24 00
Gastronomisch Artisanaal bierweekend
Sintelooj weekend
Prijs per volwassene: € 138,50* ë Verblijf in volpension van avondmaal op vrijdag tot lunch op zondag ë Corsendonk bier als welkomstdrankje ë Op vrijdag: avondprogramma: drinkliederen in de cafetaria of film in de congreszaal ë Op zaterdag: - in de voormiddag: natuurwandeling met gids - in de namiddag: uitstap naar brouwerij De Halve Maan in Brugge. Via een mooie wandeling langs het Minnewater en het begijnhof tot aan de brouwerij. Rondleiding en bierdegustatie in de brouwerij - Avondmaal: gastronomisch banket met verwerking van bieren, aan tafel aangepaste bieren ë Op zondag: Uitwaaiwandeling met gids
Prijs per volwassene: € 96,50* ë Verblijf in volpension van avondmaal op vrijdag tot lunch op zondag ë Vrij programma gedurende het ganse weekend ë Dansavond op zaterdagavond met DJ Luc Around in de bar
Van vrijdag 23 november tot zondag 25 november 2018
Van vrijdag 30 november tot zondag 2 december 2018
* prijs op basis van 2 personen per kamer, single supplement: € 15 per kamer, per nacht Enkel geldig voor leden van ACV-CSC METEA
13
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
LIMBURG
Verantwoordelijke uitgevers regio Limburg: beweging.net Carien Neven, ACV Jean Vranken, CM Lizy Cosemans Wil je reageren op de regionale bladzijden? Contacteer dan de redactie Visie Limburg - Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt - tel. 011 29 08 70 - limburg@beweging.net - limburg.beweging.net Een Visie gemist? Ga naar www.visielimburg.be
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2018
Op 14 oktober trekken we met zijn allen naar de stembus voor lokale verkiezingen. De gemeente is het bestuursniveau dat het dichtst bij de mensen staat. Gemeentelijk beleid is direct zichtbaar en voelbaar. Elke beleidsploeg moet aan het begin van de bestuursperiode bepalen wat ze gaat doen. Dat betekent keuzes maken. De visie kan nogal verschillen van partij tot partij. Voor beweging.net is ze duidelijk: elke gemeente moet resoluut gaan voor een sociaal rechtvaardige en een ecologisch duurzame samenleving. Vorig jaar gaf beweging.net tijdens de campagne “Iedereen burgemeester” iedereen de kans om voorstellen in te dienen. Het resultaat zijn zeer concrete voorstellen, verdeeld over 11 thema’s en gebundeld in 33 uitdagingen voor een volgend gemeentebestuur.
Mobiliteit
Gedeelde mobiliteit
Het thema met de meeste voorstellen en reacties is mobiliteit. Dit zijn de vier belangrijkste uitdagingen:
Het autoverkeer neemt almaar toe en dat vertaalt zich concreet in meer en langere files, een grotere vraag naar parkeerruimte en meer sluikverkeer door woonwijken. De leefbaarheid daalt en het gezondheidsrisico stijgt door luchtvervuiling en lawaai. Door auto’s te delen en meer de fiets te gebruiken kunnen we de leefbaarheid opnieuw verhogen.
- Openbaar vervoer voor iedereen: beweging.net vindt dat iedereen recht heeft op vervoer, ook zij die afgelegen wonen, weinig financiële middelen of geen auto hebben. - Meer toegankelijke bus- en tramhaltes: dit is noodzakelijk opdat iedereen volwaardig aan de samenleving kan deelnemen. - Het gebruik van de fiets stimuleren: de fiets zit in de lift. Gemeenten moeten dit verder ondersteunen met veilige fietspaden, overdekte fietsstallingen, meer fietsstraten, enz. - Meer ruimte en middelen voor elektrische mobiliteit en gedeelde mobiliteit: koning auto regeert niet langer meer. Geef de alternatieven alle kansen en pas het STOP-principe toe (eerst Stappen, Trappen, Openbaar Vervoer en uiteindelijk Personenwagens).
Patrick Bosmans aan het werk in de Fietsbieb van Ham
Kurken inzamelen in je klas. Doet jouw school ook mee? Vorig schooljaar zamelden 23 Limburgse scholen samen 100.000 kurken in. Dit schooljaar willen we nog beter doen. Ben je leerkracht lager onderwijs of zit je in een oudercomité? Spreek je directie aan om mee te doen aan deze inzamelactie. Je ontvangt dan een inzamelbak en een lessenpakket.
Onder het motto ‘jong geleerd is oud gedaan’ stimuleert beweging. net kinderen om meer te fietsen. Via de Fietsbieb bieden we iedereen de mogelijkheid om op een goedkope en duurzame manier een tweedehands fiets te ontlenen. We roepen alle Limburgse gemeenten op om Burgemeester Raf Drieskens en schepen van mobiliteit Liesbeth Fransen de opstart van een Fietsbieb te bij de deelauto die Neerpelt ter beschikking stelt van haar inwoners. ondersteunen. Lokale vrijwilligers veel geld in verhouding tot het effectief gebruik. Een deelzijn verantwoordelijk voor de dagelijkse werking. auto kan dan een heel interessant alternatief zijn.” Patrick Bosmans van Fietsbieb Schepen van mobiliteit Liesbeth Fransen vult aan: Ham: “Deelauto’s zorgen ervoor dat we voor sommige verplaat“Wij verzamelen de fietsen, knapsingen betere en meer milieuvriendelijke alternatieven pen ze op en lenen ze vervolgens overwegen, zoals de fiets of het openbaar vervoer. En door opnieuw uit. Zo geven we een nieuw een toenemend gebruik van deelauto’s zullen er op terleven aan reeds gebruikte kindermijn ook minder parkeerplaatsen nodig zijn, waardoor we fietsen en promoten we ‘delen’ in het openbaar domein meer kunnen vergroenen in plaats plaats van ‘hebben’.” van verstenen.” Een gemeente kan ook zelf deelMet een deelauto bouw je dus verder op het waardevolauto’s ter beschikking stellen. De le principe “delen is het nieuwe hebben”. In plaats van gemeente Neerpelt past dit nu al telkens dure aankopen te moeten doen, huur je een toe. auto ‘als een dienst’ in wanneer het echt nodig is en er Burgemeester Raf Drieskens geen betere alternatieven voorhanden zijn. Deelverduidelijkt: “Sinds enkele jaren systemen zijn dan uitermate handig en sociaal, want stellen wij een deelauto ter beschiktoegankelijk voor iedereen. king aan onze inwoners. Een deelauto is goed voor de portemonnee, de mobiliteit, het milieu en voor een Lees de volledige bundel “Uitdabeter gebruik van de publieke ruimgingen voor een volgend gemeentete. Een auto is duur. Zeker voor een bestuur” via www.beweging.net/ tweede auto in een gezin is dit héél GRV2018
Fietsbieb Genk gaat open! Vanaf zaterdag 6 oktober kan je ook in Genk in de Fietsbieb terecht. Een kinderfiets ontlenen kan elke eerste zaterdag van de maand tussen 14 en 16 uur in de schoolgebouwen van Mater Dei. De Fietsbieb is nog op zoek naar extra vrijwilligers en tweedehands kinderfietsen.
Agenda DEBAT - INTERNATIONAAL COMITE
. 26.9: debat over de lokale verkiezingen 2018 met Hasseltse politici over onderwijs en tewerkstelling, ontwikkelingssamenwerking en duurzaamheid, samenleven in diversiteit. In Campus PXL, gebouw D, zaal Paciali, Elfde Liniestraat 23, Hasselt. Organisatie: Mondiaal Hasselt, Integratieraad Hasselt, Internationaal Comité. Inschrijven via inge@icvzw.be
GPS-CLUB - PASAR
. 29.9: initiatiecursus GPS in de Lommelse Sahara. Samenkomst: taverne De Lossing, Lossingsweg 21, Lommel om 9:00. Info: Johan Walbers, 0476 99 19 89 . 7.10: GPS-wandeling door Het Land van Hilver. Vertrek: De Soeverein, Sportveldenstraat 10, Lommel om 9:00. Info: Johan Walbers, 0476 99 19 89
WANDEL- & FIETSEXPEDITIE - PASAR Alle info: www.beweging.net/kurkinscholen
Alle info: www.fietsbieblimburg.be
.5.10: met de Bokkerijders. Vertrek: gemeenschapshuis, Geistingen 36, Kinrooi om 19:30. Info: Pasar Peer, Gubbels Peter, 0476 47 46 98
Steun ook jij onze organisatie met een gift. Bij een Ons rekeningnummer is: IBAN BE92 2100 1301 4523 Healthy Athletes Program Animatie Massage Fitbus Christelijke Mutualiteit 23/03/2016 Springkasteel Snoezelruimte Open voor atleten en iedereen die graag wil proberen!
WIL JE GRAAG MEER INFORMATIE? Mail dan naar info@specialolympics.be of bel naar +32 2 779 93 13
¬ Limburg PRAKTISCHE
Agenda
Caroline Dechamps / Collectif Huma
14
Non-sportieve activiteiten
Een grootse prestatie verdient een groot publiek SPECIAL
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
STEUN OLYMPICS
INFORMATIE
09u30: openingsceremonie 10u00: divisioning/competities Sporten Special Olympics Belgium Judo, Tafeltennis, Atletiek, Netbal, Badminton, 12u30: middagmaal Van der Meerschenlaan 166b Aangepaste fysieke activiteiten. 13u00: competities BE-1150 Brussel Competites, demonstraties en teasers! 16u00: medaille-uitreiking T +32 2 779 93 13 16u45: sluitingsceremonie F +32 2 779 9823/03/2016 73 10u - 16u: alle non-sportieve activiteiten E info@specialolympics.be
De Nationale Spelen organiseren, lokale activiteiten aanmoedigen, G-sport op de kaart zetten,… voor elke 23/03/2016 actie die Special Olympics Belgium onderneemt, heeft het nood aan middelen.
Regionale Spelen
Steun ook jij onze organisatie met een gift. Bij een
Provinciaal Domein Dommelhof
Ons rekeningnummer is: IBAN BE92SPECIAL 2100 1301 4523 PRAKTISCHE STEUN Neerpelt INFORMATIE OLYMPICS
Kantoren-update
Een grootse prestatie verdient een groot publiek
Volgens schattingen zijn Een er ingrootse ons land 165 000 personen met een verstandelijprestatie
Mail dan naar info@specialolympics.be of bel naar +32 2 779 93 13
ke beperking. We willen bijdragen 09u30: openingsceremonie verdient tot eende Snoezelruimte groot publiekmet persoonlijke ontplooiing van personen Open voor atleten en iedereen die graag 10u00: divisioning/competities Special Olympics Belgium wil proberen! 23/03/2016 een verstandelijke beperking en het be12u30: middagmaal Van der Meerschenlaan 166b Agenda vorderen van hun inclusie en hun sociale 13u00: competities 09u30: openingsceremonie BE-1150 Brussel erkenning. 16u00: medaille-uitreiking 10u00: divisioning/competities Special Olympics Belgium T +32 2 779 93 13 23/03/2016 12u30: middagmaal Het doel van Special Olympics Belgium 16u45: sluitingsceremonie Van der Meerschenlaan 166b F +32 2 779 98 73 13u00: competities BE-1150 Brussel voor 2020 is om 20 000 atleten te kunnen 10u - 16u: alle non-sportieve activiteiten 16u00: medaille-uitreiking E info@specialolympics.be
Vanaf 1 oktober worden
Als ziekenfonds vinden we gezondheid en sport belangrijk maar CM Limburg wil ook een gids zijn in zorg. In een zorgsituatie stel je je allerlei vragen maar je staat er nooit alleen voor. CM informeert je en neemt waar nodig contact op met andere diensten en organisaties. Je hoeft niet alles zelf uit te zoeken, dat doet CM samen met jou.
Regionale Spelen
T +32 2 779 93 13
CONTACT Carine Goris Director Regional Development Carine.goris@specialolympics.be T 02 774 27 27 • M 0498 44 37 47
16u45: sluitingsceremonie F +32 2 779 98 73 www.special-olympics.be 10u - 16u: alle non-sportieve activiteiten E info@specialolympics.be CONTACT Carine Goris Director Regional Development
www.special-olympics.be
Carine.goris@specialolympics.be T 02 774 27 27 • M 0498 44 37 47
de kantoren van Gingelom, Nieuwerkerken en Wellen een afsprakenkantoor. Heb je een vraag waarvoor je graag langskomt, maak dan een afspraak via www.cm.be/afspraken of op 011 280 211.
CM Kermt verhuist Het CM-kantoor van Kermt verhuist vanaf 1 oktober naar het kantoor in Hasselt, GouverneurRoppesingel 77. De brievenbus in Kermt blijft hangen ter hoogte van Diestersteenweg 204.
Brievenbus Voeren tijdelijk verplaatst Door wegenwerken werd de CM-brievenbus tijdelijk verplaatst.
Provinciaal Domein Dommelhof Regionale Spelen Op onze ‘sport voor specials’ kan je in ons
bereiken. En dat zal ons lukken. Zeker met Neerpelt Provinciaal Domein Dommelhof jouw hulp ! Neerpelt
VLAANDEREN
De stimulering van G-sport staat hoog in het vaandel van het provinciaal sportbeleid. Ze is dan ook al jaren grote fan van Special Olympics Belgium. Zo ontstond het G-sportcentrum Dommelhof te Neerpelt.
babbelcafé als familie/begeleider terecht voor meer info over zorggerelateerde thema’s. Je ontvangt bij het onthaal een bon voor gratis hapje en drankje. Daarnaast kan je ook altijd terecht bij onze CM-Zorglijn op 011 280 281. Iedereen kan er terecht, zowel patiënten, mantelzorgers als professionelen in de zorgsector.
INFOSESSIE + CURSUS (VOOR IEDEREEN)
Hartcoherentie
Dit sportcentrum heeft als doel de drempel tot sport en beweging zo laag mogelijk te houden en zoveel mogelijk mensen aan het sporten te krijgen. Speciale aandacht
Het ritme van je hart stuurt je functioneren. Is het chaovoor sport misschien minder evident zou In de groene omgeving en kunnen ze tisch, zoals bij stress, dan benlijken. je gespannen kun je niet er, in alle rust hun favoriete sport beoefemeer helder nadenken. Is hetnen.daarentegen coherent, dan heb je je emoties beter onder controle en kun je rustig denken. Hartcoherentie is een wetenschappelijk onderbouwde techniek gebaseerd op hoe hart en hersenen samenwerken. Tijdens de infosessie leer je wat stress en pijn doen met je lichaam en hoe hartcoherentie hierop kan inwerken. Je ontdekt hoe je hartritme meteen reageert op je gedachten en gevoelens, en leert hoe je hartcoherentie kunt bereiken voor een gevoel van innerlijke rust. Tijdens de cursus leer je een correct ademhalingspatroon aan. De techniek brengt het hart in harmonie met de rest van het lichaam. Zo zal het hart optimale signalen geven aan het brein dat hierdoor in evenwicht komt. Voor wie op zoek is naar meer veerkracht, rust en positiviteit. Infosessie • Genk, 1/10, 20-22 uur • Hasselt, 4/10, 20-22 uur • Prijs: CM-leden 3 euro, niet-leden 6 euro • Inschrijven: 011 280 280 of wegwijs.limburg@cm.be Cursus • Genk, 4 sessies (8/10, 22/10, 5/11, 19/11), 20-22 uur • Hasselt, 4 sessies (17/10, 31/10, 15/11, 29/11), 20-22 uur • Prijs: CM-leden 90 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming 45 euro, niet-leden 180 euro •Inschrijven: 011 280 280 of wegwijs.limburg@cm.be
Je vindt ze nu op Tienhof,
V.U. Lizy Cosemans, Prins-Bisschopssingel 75 - 3500 Hasselt
Op afspraak in Gingelom, Nieuwerkerken en Wellen
Massage Fitbus Christelijke Mutualiteit Springkasteel
Agenda
Caroline Dechamps / Collectif Huma
CONTACT Non-sportieve activiteiten Carine Goris Healthy Athletes Program WIL JE GRAAGDeMEER INFORMATIE? Director Regional Development Nationale Spelen organiseren, lokale activiteiten Sporten Animatie aanmoedigen, G-sport op de kaart zetten,… voor elke Judo, Tafeltennis, Atletiek, Netbal, Badminton, Mail dan naar info@specialolympics.be Carine.goris@specialolympics.be Massage actie die Special Olympics Belgium onderneemt, heeft Aangepaste fysieke activiteiten. of bel naar +32 2 779 93 13 het nood aan middelen. T 02 774 27 27 • M 0498 44 37 47 Competites, demonstraties en teasers! Fitbus Christelijke Mutualiteit Steun ook jij onze organisatie met een gift. Bij een Springkasteel Snoezelruimte Ons rekeningnummer is: IBAN BE92 2100 1301 4523 Non-sportieve activiteiten Open voor atleten en iedereen die graag Healthy Athletes Program WIL JE GRAAG MEER INFORMATIE? wil proberen! Animatie
Caroline Dechamps / Collectif Huma
www.special-olympics.be
Sport voor corials e sop rt vo
Sp specials
Op donderdag 11 oktober staat het Provinciaal Domein Dommelhof in het kader van Sport voor Specials, een incluWoensdag 29/03/2017 Provinciaal sieve en laagdrempelige sportdag. HetDomein initiatief is bedoeld Dommelhof Neerpelt voor personen met een verstandelijke beperking, voor hun Een sportieve dag voor mensen met familie en ook voor lagere schoolkinderen. een mentale beperking en hun familie Deelnemers kunnen kennismaken met verschillende sporten (atletiek, bal- en racketsporten, gymnastiek en verdedigingssporten) op verschillende niveaus. Daarnaast is er ook randanimatie: oog- en gehoorscreenings, springkastelen, animatie van Kazou, bodyscan, photobooth, circustechnieken en voetenscans. Neerpelt, 11/10, 9.30 – 16.00 uur Inschrijven: sportvoorspecials.limburg@cm.be of 011 280 280 Prijs: gratis
Verwendagen voor mantelzorgers
aan de achterzijde van WZC Ocura. Je kunt ook op afspraak terecht in WZC Ocura. VOETENSCAN (VOOR IEDEREEN)
CONTACT
CONTACT CM Limburg Een vraag voor CM? Op www.cm.be vind je heel wat info. Je kunt ook terecht bij het servicecenter: stuur een mail naar limburg@cm.be of bel naar 011 280 211 maandag
8.30 - 17.00u
dinsdag
8.30 - 17.00u
woensdag
8.30 - 17.00u
donderdag
8.30 - 17.00u
vrijdag
8.30 - 12.00u
De CM-Zorglijn kun je contacteren op het nummer 011 280 281 of via mail naar zorglijn.limburg@cm.be
Heb je last van pijnlijke voeten? Of wil je weten of je je voeten correct neerzet tijdens het stappen? Laat dan je voeten analyseren tijdens een dynamische scan. Dé manier om samen te kijken welke steunzolen het beste bij jou passen. 30 minuten per persoon. • Genk, 11/10, 9.30-15.30 uur • Prijs: gratis • Inschrijven: 011 280 280 of wegwijs.limburg@cm.be
Ook al zorg je vaak voor iemand anders, toch is het belangrijk om af en toe aan jezelf te denken. De Samana-verwendagen geven je alvast een duwtje in de rug met een uitgebreid aanbod aan verzorgingen, van manicure en pedicure tot make-up of knipbeurt. Vraag de folder aan en schrijf je snel in want het aantal plaatsen is beperkt. • Hasselt, 20 en 21/11, 9-16 uur • Prijs: gratis • Inschrijven: vraag de folder (met programma en deelnameformulier) via mantelzorg.limburg@cm.be of op 011 280 491
INFO? Meer info vind je via de website www.cm.be/agenda. Zorg ervoor dat je bent ingelogd op de Limburgse CM website! Op de startpagina kun je kiezen voor Limburg door je postcode in te geven. INSCHRIJVEN? - Via e-mail: wegwijs.limburg@cm.be Geef duidelijk aan: - voor welke activiteit je wilt inschrijven - je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer - Telefonisch op het nummer 011 280 280
VOOR AF IN S C HRI J V EN VOOR A L ON Z INI T I AT IE V E EN V ERP L ICH T!
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 21 september 2018
15
Pensioenactie 2 oktober 2018 Hasselt De vakbonden blijven in het pensioendossier druk op de ketel zetten! Op dinsdag 2 oktober 2018 organiseert het gemeenschappelijk vakbondsfront een optocht rond de Groene Boulevard in Hasselt. We starten om 10.30u. aan het station in Hasselt en eindigen ’s middags op het Molenpoortplein met foodtrucks.
Voer mee actie
ACV Haspengouw organiseert op maandag 1 oktober 2018 om 19.30u. (ontvangst 19.00u.) een infoavond rond de grote pensioenroof met pensioenspecialist Kim De Witte in zaal De Meir in Tongeren (Kerkhenis 10, Henis). Deze infoavond is gratis. Graag vooraf inschrijven via http://activiteiten.acvlimburg.be!
en schrijf je in via www.acv-limburg.be. We houden je via mail op de hoogte van de praktische afspraken!
ORGANISEERT KORTLOPENDE COMPUTEROPLEIDINGEN VOOR VOLWASSENEN IN HASSELT.
CURSUS SOCIALE WETGEVING Wil je je verdiepen in verschillende aspecten van de sociale wetgeving in ons land? De Limburgse ACV-Vormingsdienst LiVo organiseert in het werkjaar 2018-2019 opnieuw een cursus die maar liefst 8 thema’s verder uitspit. Je kan kiezen uit een dagcursus (2x2 dagen) in Het Bewegingshuis in Hasselt of een afstandscursus via e-learning. De dagcursus kan je onder bepaalde voorwaarden volgen onder het stelsel van betaald educatief verlof. Info en inschrijving via http://activiteiten.acv-limburg.be. Nog vragen? Contacteer LiVo op het nummer 011 30 60 75 (kantooruren) of mail naar Stijn Corthals via stijn.corthals@acv-csc.be.
Graag op afspraak?
Dat kan!
Wil je jouw computer vlotter en voor meer taken gebruiken? Wil je meer te weten komen over Window10, iPad, Excel, OneDrive … ? Dan ben je bij EDUCO aan het juiste adres. Hieronder vind je een overzicht van de cursussen die binnenkort starten en waarvoor nog plaatsen vrij zijn. Maximum 12 deelnemers per opleiding, 1 persoon per computer! • • • • • •
YouTube (2 lessen): start 27/09 (do vm) Publisher (8 lessen): start 28/09 (vr vm) Excel (8 lessen): start 18/10 (do vm) iPhone basis (5 lessen): start 7/11 (wo vm) Windows 10 (6 lessen): start 9/11 (vr nm) Initiatie internet en e-mail (7 lessen): 15/11 (do nm)
Meer inlichtingen over cursusinhouden, prijzen ... vind je op onze website www.educo.be. Je kan ons ook contacteren via mail naar educo@educo.be of telefonisch via 011 29 08 25. Ons adres: Het Bewegingshuis, Mgr. Broekxplein 6, 3500 Hasselt (tegenover station).
nieuw Maak voortaan een afspraak voor de ACV-dienstverlening WERKLOOSHEID via het ACV-contactcenter op het nummer 011 30 60 00!
16
Visie ÂŹ vrijdag 21 september 2018
AR DE PHIL BOSMANS IN ZICHZELF NA K ZOE OP NS EY UR LA E TIN EN TS OE RICK DE LEEUW, GENE BERV
‘Bosmans’ spreuken waren de Twitter van toen’ Maar dat is niet de wereld verbeteren met spreuken? Bervoets: ‘Nee, hoewel dat wel het eerste is waaraan mensen denken bij Phil Bosmans. Maar eigenlijk zijn die spreuken niet zijn werk. Bosmans heeft de ideeĂŤn waarvoor hij stond aan de mensen kunnen brengen dankzij die spreuken. Dat was eigenlijk de Twitter van toen. Dikwijls waren de spreuken flauw of oppervlakkig, maar ze waren wel opstapjes nĂĄĂĄr zijn visie.’
Als er ĂŠĂŠn naam verbonden is aan Bond zonder Naam is het die van de Limburgse pater Phil Bosmans. Bezieler, publiek figuur en professioneel spreukenbedenker. Na een boek schreef Rick de Leeuw ook een theatermonoloog over de man. Maar ‘Verbeter de Wereld’ is geen stuk Ăłver Bosmans, eerder een workshop. Gene Bervoets gaat samen met het publiek op zoek naar de Bosmans in zichzelf.
Tine Laureyns: ‘Het stuk gaat over de acteur die zich klaarmaakt voor de rol van Phil Bosmans en de alledaagse dingen die hij meemaakt om daartoe te komen.’ Bervoets: ‘Voor mij is het niet van belang of ik met deze voorstelling ga scoren. Ik wil het tegenovergestelde zijn van een virtuoos verteller, ik wil als acteur mijn eigen kwetsbaarheid tonen.’ Rick de Leeuw: ‘In dat opzicht is het een zegen dat de voorstelling vorig jaar uitgesteld werd door de oververmoeidheid van Gene. Want als we dat niet hadden, krijg je een zelfverzekerde acteur die het podium oploopt en zegt: ik ga Bosmans doen en kijk eens hoe goed ik dat kan.’ ‘Door die aanpak willen we laten zien dat Phil Bosmans niet alleen iemand is uit de vorige eeuw. We stellen de vraag wat hij ons vandaag nog te vertellen heeft.’
WIN
)UHGHULN %H\HQV
Gene Bervoets: ‘Het gaat niet specifiek over Bosmans, het gaat evenzeer over mij en over mijn vrouw Tine. Over twee mensen die absoluut niet perfect zijn en soms de weg kwijt zijn. En doordat Tine mij regisseert en Rick het boek schreef, wordt het iets heel persoonlijks.’
Rick de Leeuw: ‘Wat is er nu ouderwets of stoffig aan compassie?’ Wat heeft Bosmans dan te vertellen in 2018? Bervoets: ‘Hij is zo mogelijk nog actueler vandaag. Bij Obama dachten we jaren geleden dat er eindelijk weer wat hoop was. En dan wordt Trump gekozen. Wij zoeken uit hoe je in zo’n wereld het goede kan doen.’ De Leeuw: ‘Bosmans was de advocaat van het kleine goede. Dat is iets wat vergeten wordt in een wereld die alleen nog met ruwe penseelstreken wordt geschetst. Daarin verdwijnt dat kleine goede. Maar net dat kleine vormt een wereld waarin je liever vertoeft dan de wereld die via de media als het grote verhaal op ons afkomt.’
WIN HET BOEK ‘VERBETER DE WERELD’ DOOR RICK DE LEEUW
Visie mag vijf gesigneerde exemplaren weggeven.Antwoord vóór 28 september op deze vraag:
Welke spreuk is niet van Phil Bosmans? a. Elk voordeel heb zijn nadeel. b. Wees jezelf, er zijn al anderen genoeg. c. Fouten zie je dun als de liefde groot is.
Doe mee op www.beweging.net (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje naar: Visie, wedstrijd Bosmans, Postbus 20, 1031 Brussel.
COLOFON
Bosmans was de pionier van het kleine goede? De Leeuw: ‘Ik denk het. Dat komt ook doordat hij een rol speelde in een wereld die ook toen heel gepolariseerd was. Hij was overtuigd katholiek maar weigerde deel uit te maken van die hiĂŤrarchische zuil. In de tijd dat de grote zuilen nog bestonden laveerde Bosmans daar compromisloos tussen. Hij was rebels op een unieke manier.’ Vandaag worden mensen die dat kleine goede proberen te doen geen rebellen maar naĂŻeve wereldverbeteraars genoemd. De Leeuw: ‘Ik denk dat we met een pleidooi voor meer naĂŻviteit er niet ver vanaf zitten. (lacht) Maar dat hoeft toch geen schande te zijn? Daarom ben ik dat ook beginnen onderzoeken: wat is er nu ouderwets of stoffig aan eeuwige waarden als compassie, solidariteit en opkomen voor de zwakkeren?’ Bervoets: ‘We gaan deze manier van samenleven weer beu worden. Dan willen we weer terug naar wat meer empathie, meer liefde voor elkaar. Alleen is het nodig om in tijden wanneer dat niet gebeurt, mensen eraan te herinneren dat er een alternatief bestaat.’
De Leeuw: ‘Het was om mensen met kerst kaarsen te doen kopen of zijn boeken over de hele wereld te verkopen. De miljoenen die daarmee binnenkwamen, gebruikte hij voor de sociale doelen zoals opvang van verslaafden, ex-gedetineerden, ex-prostituees en illegalen. DĂĄt was zijn doel, niet het verzinnen van spreuken. Het was niet alleen zeggen in spreuken dat mensen een tweede kans verdienen maar ook die tweede kans werkelijk geven. Dat was een zeer praktische invulling van wat hij in theorie verkondigde.’ Heel activistisch eigenlijk? De Leeuw: ‘Nu lijkt dat net iets extreem-links. Maar Bosmans kwam eerder uit het conservatieve midden van de samenleving. Dat kleed is van onder zijn voeten weggetrokken. Want hij zou nu in een linkse hoek worden geplaatst omdat de wereld naar rechts is opgeschoven. Bosmans zou met afgrijzen kijken naar de wereld van vandaag.’ Bervoets: ‘Ik ben natuurlijk ook mede schuldig. We gaan op reis en maken daar rommelige toestanden mee. Dan denk ik ook wel eens: hier heb ik op vakantie geen zin in. Tegelijkertijd ben ik wel bezig met een voorstelling rond het verbeteren van de wereld. Je zou ook iets kunnen proberen te veranderen, maar dat doen we dan niet.’ De Leeuw: ‘Bosmans deed het op een intelligente wijze. De mensen die kaarsen verkochten hielpen indirect mee met het opvangen van kwetsbare mensen. Hij bracht het kleine goede binnen het bereik van ons allemaal.’ Nils De Neubourg De theatervoorstelling ‘Verbeter de Wereld’ gaat in première op 22 september. Info en tourdata via www.huisvanphil.be
9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP Ï 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH Ï +RRIGUHGDFWHXU +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ Ï 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 1LOV 'H 1HXERXUJ /HHQ *UHYHQGRQFN 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ Ï 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FR¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH Ï 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V Ï 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO Ï OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH Ï 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ Ï $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV Ï