dixit
se
01
krant over
samenleving gezondheid werk
We streven naar een duurzame manier om ons te verplaatsen, waarbij we vlot overstappen tussen auto, fiets en openbaar vervoer. Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken
Regio Aalst Vrijdag 10 januari 2014
Lees meer op pag. 14
Betaalbare hospitalisatieverzekering voor 65-plussers
Geen leeftijdsgrens meer
www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be
Glazen bol voor 2014 Onderzoeksbureau Trendhuis vroeg 1 500 Belgen naar hun goede voornemens. Welke voornemens maakten zij en wat kunnen ze ons leren over de trends voor 2014?
2
Ook 65-plussers kunnen voortaan aansluiten bij het CM-Hospitaal plan. De leeftijdsgrens die tot nu toe bestond om in een hospitalisatieverzekering van het ziekenfonds te stappen, wordt afgeschaft.
‘Voor ouderen is openbaar vervoer noodzakelijk’
H
‘OKRA wil het gratis openbaar vervoer voor ouderen niet afschaffen’, zegt Jan Vandecasteele van seniorenbeweging OKRA. ‘Het moet voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn.’
oe ouder je bent, hoe meer kans je hebt om ziek te worden. 15 procent van de 65- tot 69-jarigen komt in de loop van een jaar terecht in het ziekenhuis. Tegen de leeftijd van 85 jaar (85- tot 89-jarigen) verdubbelt de kans op een hospitalisatie tot 31 procent. Ook de verblijfsduur neemt toe met de leeftijd, van 9 dagen op 45 jaar, over 10 op 65, naar 21 op 85 jaar. En ook de kostprijs van een opname stijgt naarmate men ouder is. De 20- tot 64-jarigen hebben een gemiddelde factuur van 498 euro, terwijl dit bij de 65-plussers gemiddeld 638 euro is. Dat is 28 procent duurder.
Betaalbare factuur ‘Dat mensen op oudere leeftijd vaker met gezondheidsproblemen kampen, is bekend. Maar dus ook de verblijfsduur en de factuur stijgen met de leeftijd. Als 65-plusser is de ziekenhuisfactuur een zware dobber. Daarom pleit CM voor een betaalbare factuur. We vragen een verdere afbouw van de ereloonsupplementen die artsen mogen vragen en de betere terugbetaling door de ziekteverzekering van bepaalde medische materialen en geneesmiddelen’, zegt CM-voorzitter Marc Justaert.
3 Hoeveel betaal je in 2014? Welke tarieven gelden van nu af aan bij de dokter, de tandarts of de kinesist?
Betaalbare hospi-verzekering Toch zal een hospitalisatieverzekering nodig blijven om de rest van de hospitalisatiekosten te helpen dekken. Tot nu toe kon je na je 65ste niet meer overstappen naar de betaalbare hospitalisatieverzekering van het ziekenfonds. CM schaft deze leeftijdsgrens van 65 jaar voor aansluiting nu af. Ook 65-plussers (vanaf 66ste verjaardag) kunnen nu dus instappen bij de CM-hospitalisatieverzekeringen, en dat tegen een veel betaalbaarder tarief dan bij de privéhospitalisatieverzekeraars. Zo bedraagt de premie voor een 66-jarige die instapt, 25,33 euro per maand terwijl dat bij een privéverzekeraar heel wat meer is. Justaert: ‘Onder andere Test-Aankoop en de
Hoe ouder je wordt, hoe meer kans je hebt om in het ziekenhuis terecht te komen.
Vlaamse Ouderenraad hebben al aangeklaagd - en terecht - dat hospitalisatieverzekeringen voor ouderen te duur zijn. In sommige gevallen is er zelfs sprake van discriminatie. Als marktleider nemen wij hiermee het voortouw om hospitalisatieverzekeringen betaalbaar te maken voor elke Vlaming.’
zekering of zijn aangesloten bij een privéverzekering. In totaal hebben meer dan 8 miljoen Belgen een hospitalisatieverzekering. Dat zijn er 5,5 miljoen bij de privéverzekeraars via een individuele polis of via de werkgever en 2,5 miljoen bij de ziekenfondsen.
80 procent van de 65-plussers heeft geen hospitalisatieverzekering bij een van de ziekenfondsen. Zij hebben dus ofwel geen ver-
✔✔CM-Hospilijn tel. 078 151 151
Werken aan het eenheidsstatuut bij Umicore
www.cm.be/ hospitalisatieverzekeringen
jaargang 70 ¬ visie nummer 01 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 24 januari 2014
5
Regionieuws
10 16
2 WOORD
ING
In bad 1 januari was een dag als elke andere. De zon kwam op om 8.48 uur en ging zeven uur en vijftig minuten later weer onder. En behalve het feit dat veel jongeren met een kater tot de middag in bed lagen en dat mijn moeder naar het concert van de Wiener Philharmoniker heeft geluisterd, was het een doodgewone woensdag. Maar de melancholicus in mij laat het daar niet bij. Want een nieuw jaar voelt alsof ik net uit een deugddoend, warm bad ben gestapt. Fris, pas gewassen, terwijl mijn huid ruikt naar nieuw en zeep en helemaal schoon. Hoofd ondergedompeld en besmeurde gedachten achtergelaten. Het voorbije jaar is met zeepwater van mij afgegleden, en het vuile badwater spoelt zachtjes sputterend weg door de afloop. Een nieuw jaar is voor iedereen een cadeau. Een nieuwe reis van 365 dagen, om met goede moed en een blik op de horizon aan te vangen. Met steile wandelingen bergop. Maar ook met snelle, spannende ritten, die mijn hartslag de hoogte injagen. En paradijselijke oases om in uit te rusten. Prachtig toch, zo’n nieuw begin? En niet de kalender maakt 1 januari tot 1 januari, maar de mensen die met mij op reis vertrekken. Een familielid of vriendin die me mijn fouten en idioterijen vergeeft. Een baas die mij een fout laat maken en opnieuw beginnen. Een dokter, die mij genezen en wel op pad stuurt. Een vrijwilliger die mij soep voor een goed doel - en hoop op een betere wereld verkoopt. Maken we fouten onderweg? Geen onoverkomelijk probleem. Op het einde van het jaar wacht een volgend bad met schoon water, welriekende zeep en nieuwe kansen.
www.twitter.com/ACW_tweet
www.facebook.com/acwvisie
Lieve Van den Bulck
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Glazen bol voor 2014
Goede voornemens en trends knipsels Onderzoeksbureau Trendhuis vroeg 1 500 Belgen naar hun goede voornemens. Welke voornemens maakten zij en wat kunnen die ons leren over de trends voor 2014? ‘Goede voornemens zwakken af, maar we zien er vaak een trend in’, zegt Nathalie Bekx van Trendhuis. ‘Als een grote groep mensen zich voorneemt om meer groenten te eten, dan houdt niet iedereen dat vol. Ook al zijn er eind januari heel wat opgevers, een grote groep zet toch in meer of mindere mate door. We stellen dan de trend vast dat er meer groenten worden gegeten.’ Welke goede voornemens maakten we met z’n allen volgens de enquête van Trendhuis?
Zelf koken gaat in stijgende lijn. Vooralbij de 20-35-jarigen willen meer zelf koken. 40 procent van de ondervraagden wil in 2014 meer zelf koken dan in 2013.
Meer dan 40 procent van de mensen (43 procent) is van plan om geen of minder vlees te eten in 2014. In 2013 maakte 32 procent van de mensen het voornemen om minder vlees te eten.
Gezond eten, sporten en bewegen zit in de lift. Bij vrouwen meer dan bij mannen. 38 procent van mannen wil gezonder eten, bij vrouwen is dat 53 procent. 44 procent van mannen wil meer sporten en bewegen, bij vrouwen is dat 53 procent.
De overgrote meerderheid (92 procent) wilt evenveel of meer op restaurant gaan in 2014.
Een overgrote meerderheid (95 procent) van de mensen wilt minstens evenveel, en liefst meer tijd spenderen aan hobby’s.
Gelukkig 2014! ACW wenst je een goede gezondheid en veel geluk in 2014. ACW hoopt op een jaar dat gekleurd wordt door de woorden samen, hartverwarmend en daadkracht. Samen kun je meer dan alleen, samen ben je er voor elkaar. Hartverwarmende oplossingen, die zijn nodig voor de concrete noden van vandaag: betaalbare huisvesting, veilige en duurzame mobiliteit, goed werk, kinderopvang, gezondheidszorg, ... Deze en andere uitdagingen aanpakken, dat doe je ten slotte samen en met daadkracht. Een gelukkig nieuw jaar!
1 op 3 wil minder met de auto rijden in 2014.
Reisbrochures Govaka & Pasar 2014
Meer dan de helft van de mensen wilt minder of geen tijd spenderen aan sociale netwerksites zoals Facebook en Twiter.
De wereld ligt aan je voeten met de nieuwe reisbrochures van Govaka & Pasar. Ontdek de fietsvakanties, culturele reizen, kampeervakanties, bedevaarten naar Lourdes en wandelreizen. Brochures kun je online raadplegen of laten opsturen via de post.
1 op de 4 Belgen is van plan om minder televisie te kijken in 2014.
✔✔Info:
02 246 52 46 of www.pasar.be
Een zorgwekkende trend die uit het onderzoek naar voor komt, is dat de Belg zich meer en meer overwerkt voelt. Zowat de helft van de Belgen zegt meer werkstress te hebben dan vijf jaar geleden. Goed nieuws voor partners en vrienden. Zij winnen aan vertrouwen in 2014. ‘4 op 5 Belgen koestert vertrouwen in zijn vriendengroep. Onze wederhelft vertrouwen we bijna blindelings. 3 op de 4 Belgen hebben het gevoel te kunnen rekenen op hun partner’, zegt Nathalie Bekx van Trendhuis. (JDO)
UiTPAS in heel Vlaanderen De UiTPAS is een vrijetijdskaart met bijzondere aandacht voor mensen in armoede. De kaart moet mensen aanzetten om meer aan cultuur- en vrijetijdsactiviteiten deel te nemen. Na proefregio Aalst voert Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) de UiTPAS nu in vier extra regio’s in. In de loop van 2014 kunnen alle lokale besturen zich kandidaat stellen om met de UiTPAS te starten.
✔✔Info: 02 551 18 70 of www.uitpas.be
beelding
ver
Familiehulp stuurt 4 prinsessen naar Assepoester I&C
ver
¬ onze samenleving
Onlangs ging in Antwerpen de musical Assepoester in première. Veel schoon volk op de afspraak, met naast tal van BV’s ook drie verzorgenden en één huishoudhulp van Familiehulp. Zij mochten als echte prinsessen naar de première. Limousine tot aan de rode loper, champagne, een wachtende prins, persfotografen… Alles was tot in de puntjes geregeld. Een jury selecteerde de filmpjes van de vier winnende prinsessen. Hun filmpje kwam uit de bus als beste antwoord op de vraag: ‘Waarom Assepoester het best bij Familiehulp zou komen werken?’ Met de wedstrijd en het VIP-arrangement drukt Familiehulp haar waardering uit voor het werk dat haar 12 000 medewerkers dagelijks bij cliënten thuis verzetten. (JDO)
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
3
OKRA wil betaalbaar en gebruiksvriendelijk openbaar vervoer
‘Voor ouderen is openbaar vervoer noodzakelijk’ Jürgen Doom
‘Laat mij het meteen duidelijk stellen: OKRA wil het gratis openbaar vervoer voor ouderen niet afschaffen’, begint Jan Vandecasteele, algemeen secretaris van seniorenbeweging OKRA. ‘Het verhaal is veel genuanceerder.’
Toegankelijk en gebruiksvriendelijk openbaar vervoer kost geld. Maar kan dat geld niet komen van de afschaffing van het gratis openbaar vervoer voor 65-plussers?
Jürgen Doom
‘Openbaar vervoer moet voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn en moet mensen naar de plaatsen brengen waar ze moeten zijn. Dat is de basiseis van OKRA voor het openbaar vervoer. Maar dat kost geld. Geld waarover De Lijn niet beschikt en geld waarvan de overheid zegt dat het er niet is’, gaat Jan Vandecasteele (foto) verder.
‘Het openbaar vervoer moet betaalbaar zijn en blijven voor iedereen. Daarom gaan we niet akkoord met een Vlaamse regering die omwille van besparingen het gratis openbaar vervoer voor 65-plussers wil afschaffen. De volgende Vlaamse regering moet daarom blijven investeren in een voldoende uitgebreid en toegankelijk openbaar vervoer voor iedereen.’ Wordt de noodzaak voor openbaar vervoer voor ouderen onderschat? ‘Ja. Momenteel is er veel aandacht voor woon-werkverkeer en schoolverkeer. Men mag niet vergeten dat openbaar vervoer voor ouderen absoluut noodzakelijk is. Voor velen onder hen is het de enige vorm van mobiliteit en geeft het hen de kans om zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen. Zeker mensen die op den buiten wonen hebben weinig of geen mogelijkheid om het open-
‘Openbaar vervoer brengt mensen naar de plaatsen waar ze moeten zijn. Openbaar vervoer moet voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn. Dat is de basiseis van OKRA voor openbaar vervoer’, zegt algemeen secretaris Jan Vandecasteele. baar vervoer te gebruiken. Wat ben je trouwens met een gratis ticket als er geen bus rijdt om je van a naar b te brengen?’ De Lijn investeerde al in bussen met een verlaagde drempel. Is dat een stap in de goede richting? ‘Het merendeel van de bussen heeft inderdaad een verlaagde drempel. Als je moeilijk te been bent of met een kinder- of rolwagen de bus opwil, dan is dat met de nieuwe bussen een pak makkelijker. Maar het overstapmodel, waarbij de bus niet meer tot in het stadcentrum rijdt, maakt de toegankelijkheid een pak moei-
lijker. De bus rijdt tot aan de stadsrand en daar moet je overstappen op ander vervoer. Bovendien werden haltes afgeschaft waardoor de afstand tussen twee haltes vergroot.’
Het openbaar vervoer in België moet dringend op elkaar worden afgestemd en gebruiksvriendelijker gemaakt worden. De Lijn gebruikt de elektronische betaalkaart MOBIB. Is dat volgens jou een drempel voor ouderen?
zijn met nieuwe technologieën. Maar De Lijn investeert wel om het aan mensen uit te leggen. We staan daarom positief tegenover de MOBIB-kaart. Maar de verschillende vervoersmaatschappijen gebruiken de kaart op een verschillende manier. Daardoor is het openbaar vervoer in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest totaal onoverzichtelijk geworden. De Brusselse vervoersmaatschappij MIVB, de Waalse vervoersmaatschappij TEC en De Lijn moeten samen met de NMBS het openbaar vervoer in de hoofdstad en in België dringend op elkaar afstemmen en gebruiksvriendelijker maken.’ Jurgen D’Ours
‘Het klopt dat ouderen niet zo vertrouwd
Vormingen voor verenigingen in de social profitsector Vzw Procura organiseert dit voorjaar interessante vormingen voor verenigingen in de non-profitsector, om hen wegwijs te maken in jaarrekeningen, overheidsopdrachten en andere financiële domeinen. 28 januari
20 februari
Een auditor van verenigingen en adviseur boekhouding, fiscaliteit en interne controle schetst welke controlewerkzaamheden je moet verrichten op het einde van een boekjaar. Daarvoor gebruik je een praktisch controleprogramma van balans en resultatenrekening. Deze opleiding is bedoeld voor boekhouders en financieel verantwoordelijken.
Na deze vorming heb je een goede kennis van alle mogelijke herstructureringsvormen in de socialprofitsector en van hun juridische gevolgen. Welke stappen moet je zetten bij een fusie of splitsing? Wat is de rol van een fusieovereenkomst? Op deze en meer vragen krijg je antwoord.
Audit van de jaarrekening
Fusies en herstructureringen van vzw’s
24 april
22 mei
De overheid beschouwt sommige verenigingen als een ‘aanbestedende overheid’. Daardoor zijn ze sinds 1 juli 2013 onderworpen aan de nieuwe wetgeving voor overheidsopdrachten. De lesgever legt uit wat de principes van de nieuwe wet zijn, welke stappen je moet ondernemen en hoe je een bestek opmaakt.
Verenigingen in de social profitsector gaan anders om met investeringen dan commerciële bedrijven. Is een bepaalde investering haalbaar voor jouw vereniging? Wat is de invloed op de jaarrekening? Hoe kun je het risico in kaart brengen? Deze vragen komen aan bod op deze studiedag.
Overheidsopdrachten in een vzw
De vormingen vinden telkens plaats van 9.30 tot 16.30 uur in Aeropolis I, Haachtsesteenweg 579, Brussel. In het najaar volgen nog vormingen. Inschrijven en info op www.procura.be of tel. 02 246 37 60.
Investeringsanalyse
4
post
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
VACATURE m/v COV zoekt • Medewerker administratie en kwaliteit van ledengerichte diensten (m/v) • Medewerker (m/v) dienstverlening en berekeningen • Juridisch ondersteuner (m/v)
UW
GEDACHT
Naaien
Met interesse lees ik dat Femma initiatielessen naaien geeft. Misschien zou het geen kwaad kunnen dat mannen ook de toegang krijgen tot deze naailessen? Of beter nog, aangepaster aan de huidige samenleving: voor gemengde groepen. ••• Philip Decoutere, Kortrijk
Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer voor 1 februari.
De activiteiten van Femma zijn ontwikkeld op maat van vrouwen, maar ook mannen mogen deelnemen. Hou er wel rekening mee dat de kans groot is dat je de enige man bent.
✔✔Info: www.cov.be
Huishuur De hoge huishuur is de reden van de steeds toenemende armoede. Een huishuur zou niet meer mogen zijn dan 300 euro voor een woning met één slaapkamer. Wedden dat de armoede dan daalt en de koopkracht stijgt? Wat doen de verhuurders met al dat geld? Dure auto’s kopen en de parkings van restaurants bezetten? Zij worden niet armer, hoor. ••• Norbert De Kock, Lier
Pasar vzw zoekt • Eindredacteur (m/v) Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer vóór 17 januari.
✔✔Info: www.pasar.be/
Appartementen
vacatures
ACV-voorzitter Marc Leemans stelt voor dat men meer belastingen moet heffen op appartementen. Ik heb een klein pensioentje, niet dat van een minister of parlementslid. Ik heb twee huurders en moet hiervoor 2 290 euro personenbelasting betalen. Mocht ik geen huurders hebben, dan zou ik 50 euro terugtrekken. Ik vind dit toch wel goed belast. ••• J. Vanderschrick
LBC-NVK zoekt • Administratieve medewerker (m/v) Onbepaalde duur - halftijds - Kortrijk. Solliciteer voor 25 januari.
ACV vindt dat de belastingen op arbeid te hoog zijn. Maar om die belastingen te verminderen, moeten er andere inkomsten gevonden worden. Dat kan door meer belasting op vermogen en kapitaal. ACV stelt bv. een bijkomende belasting voor van 1 procent op een vermogen boven 1 miljoen euro. Wat ‘appartementen’ betreft wil de vakbond eenzelfde aangifte van inkomsten uit loon, roerende en onroerende goederen.
✔✔Info: www.lbc-nvk.be
Gedeeltelijk geconventioneerd afschaffen De uitleg die jullie regelmatig publiceren over al dan niet geconventioneerde artsen en de financiële gevolgen daarvan voor de patiënt, klinkt meestal logisch en duidelijk. Met de handige smartphone-app van CM kun je bovendien snel achterhalen of een arts zich wel of niet houdt aan de wettelijke tarieven. De problemen ontstaan bij de gedeeltelijk geconventioneerde artsen die alleen op bepaalde tijdstippen of op bepaalde plaatsen de wettelijke tarieven aanrekenen. Veel artsen houden zich niet aan de verplichting om hun specifieke regeling te afficheren in hun wachtkamer. Onlangs antwoordde een specialist mij dat hij eigenlijk niet wist wanneer hij de officiële tarieven vroeg. Artsen moeten blijkbaar maar eenmaal per jaar hun werkregeling aan het Riziv doorgeven. Als zij hun planning wijzigen, dan is de patiënt de dupe. Graag meer transparantie bij sommige dokters of gewoon dat tussenstatuut van gedeeltelijk geconventioneerd zijn afschaffen. ••• Naam en adres bekend bij de redactie
Bril amper terugbetaald Onze dochter (6 jaar) draagt sinds haar vierde een bril. Zij is verziend en haar brillenglazen hebben al een dioptrie van +5,75. Het verbaast ons dat brillenglazen voor een kind in de groei amper worden terugbetaald. Voor ons dochtertje is haar bril onmisbaar: zonder bril ziet ze niet! Een jaarlijkse aanpassing van de brillenglazen en een nieuw montuur zijn geen overbodige luxe. Bovendien moeten we om de vier maanden met ons kind bij de oogarts langsgaan, wat extra kosten meebrengt. Ook de aankoop van oogpleisters is zeer duur. Ik heb vragen bij de reglementering van het Riziv voor de terugbetaling van brillen. Is goed kunnen zien dan geen basisrecht voor elk kind? Het is hoog tijd dat het beleid maatregelen neemt. ••• Lies Cnops, Begijnendijk
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD FITNESS
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en citaat-173&_citaat-173&.qxd 19-12-13 17:07citaat. Pagina 1 van links naar rechts een 1. Zitmeubel; 2. gereed; 3. haarkleur; 4. lijst; 5. beddengoed; 6. schenker; 7. permissie hebben; 8. koel; 9. dagblad; 10. gehoorzaam; 11. tennisterm; 12. huisdier; 13. verf; 14. bevlieging. Citaat-173
1 S H T O E E T 2 K L
I
L
Je hebt goede voornemens voor een fitter en gezonder 2014? In de Thuiszorgwinkel kun je terecht voor een ruim aanbod fitnesstoestellen. Laat je professioneel adviseren.
van 10/1 tot 1/2
BUIKTRAINER Pak het ‘buikje’ aan! De Power roller van Bremshey is je beste maatje om strakke buikspieren te krijgen.
LOOPTRAINER Tunturi Pure TRN04000 Wandel, jog of ren wanneer dat jou het beste uitkomt op deze comfortabele en veilige loopband met een krachtige maar stille motor.
A A S R G
3 E B L M A O N D 4 K A K D E K E R 5
L
OEFENFIETS
L A IJ K E N K
Je wilt wat fitter zijn? Wat meer uithouding of soepele gewrichten? De Bremshey BF3 is het ideale ‘instapmodel’ om te oefenen.
6 G E E V R E E R 7 E M O N G S E N 8
F T R
I
A S A T
9
T K E R A R N T
10 Z E O G E T E R 11 E L N O V D E A 12 H N O E N D E N 13 H L U A
I
K S G
14 R E A G E Z
I
ACTIES
Ontdek alle acties en kortingen in de Thuiszorgwinkel in je buurt. Actie in de Thuiszorgwinkel van 10 januari tot 1 februari 2014. Vraag naar onze actiefolder. De adressen van de Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.
ZITBAL Last van de rug? Zet alle spieren aan het werk. Een zitbal staat voor ‘dynamisch zitten’.
www.thuiszorgwinkel.be
N
Oplossing: het citaat is een Chinees spreekwoord: “Het is gemakkelijker een staat te regeren dan een huisgezin.”
Citaat -173
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.
14 01 10 Visie fitness.indd 1
6/01/2014 14:22:10
5
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
JUISTE PRIJS
DE Hoeveel betaal je in 2014? Hoe weet je hoeveel je moet betalen bij de arts of een andere zorgverlener? In dit nummer vind je een greep uit de vele tarieven. Op de website vind je er meer. En ben je op zoek naar andere bedragen, dan geven de CM-consulenten jou die met de glimlach.
W
wijl de ziekteverzekering hetzelfde terugbetaalt. Bij hen betaal je dus meer uit eigen zak.
at je in deze pagina’s vindt, zijn de honoraria die je betaalt bij een zorgverlener die de officiële tarieven aanrekent. Dit zijn de tarieven die zijn afgesproken met de ziekenfondsen. We spreken dan van een geconventioneerde arts of tandarts. Nietgeconventioneerde zorgverleners kunnen meer vragen dan de officiële tarieven, ter-
Bij de huisarts
Huisartsen Nummer
Aard verstrekking
Honorari um
Gewoon verzekerden Tegemoet Remgeld koming
A
Verhoogde tegemoetkoming Tegemoet Remgeld koming
101076
24,48
18,48
6,00
22,98
1,50
Met GMD
24,48
20,48
4,00
23,48
1,00
29,98
29,98
0,00
29,98
0,00
Globaal medisch dossier 102771
Beheer GMD
-10 jaar Gewoon verz. Nummer
Aard verstrekking
Honorari um
Teg.
10-75 jaar Verh. teg.
Remgeld
In de tabel voor huisbezoeken zie je dat er verschillen zijn in de terugbetaling naargelang de leeftijd. Je ziet ook dat sommige mensen meer terugkrijgen van het ziekenfonds. Dat zijn bijvoorbeeld mensen met een laag inkomen. Denk je in aanmerking te komen voor de verhoogde tegemoetkoming, vraag dan gerust uitleg aan je CM-consulent.
ls je naar de tabel van de huisartsen kijkt, zal je zien dat je - zeker voor een raadpleging - je voordeel doet als je een globaal medisch dossier of GMD hebt. Eens per jaar mag de huisarts een bedrag aanrekenen voor het bijhouden van je dossier. Dat bedrag wordt volledig terugbetaald.
Raadpleging huisarts Raadpleging geaccrediteerde erkende huisarts
Elke prestatie heeft een nummer. Dat nummer vind je terug op het getuigschrift dat je meekrijgt om terugbetaling te vragen bij het ziekenfonds.
Teg.
Gewoon verz.
Remgeld
Teg.
Remgeld
+75 jaar en chronisch zieken Verh. teg.
Teg.
Gewoon verz.
Remgeld
Teg.
Verh. teg.
Remgeld
Teg.
Remgeld
Huisbezoeken huisarts 103132
104215
104252
Bezoek door erkende huisarts Met GMD Bezoek door erkende huisarts tussen 18 en 21 uur Met GMD Bezoek door erkende huisarts van za. 8 uur tot ma. 8 uur Met GMD
36,76
28,76
8,00
34,76
2,00
J
Joost De Bock
13,86
33,89
2,87
23,90
12,86
33,89
2,87
28,76
8,00
34,76
2,00
23,90
12,86
33,89
2,87
27,76
9,00
34,76
2,00
48,88
37,70
11,18
46,33
2,55
32,03
16,85
44,40
4,48
33,03
15,85
44,40
4,48
37,70
11,18
46,33
2,55
33,03
15,85
44,40
4,48
33,03
15,85
44,40
4,48
55,14
42,00
13,14
52,35
2,79
36,17
18,97
50,38
4,76
37,17
17,97
50,38
4,76
42,00
13,14
52,35
2,79
37,17
17,97
50,38
4,76
37,17
17,97
50,38
4,76
Bij de specialist
e vindt hier ook een overzicht van de honoraria van de specialisten. Opnieuw: dit zijn de bedragen van de specialisten die de officiële tarieven aanrekenen. Er zijn veel meer huisartsen dan specialisten die dit doen. Maar dat verschilt nogal per specialisme. Je kunt op www.cm.be opzoeken of jouw arts de tarieven respecteert. Je kunt dat ook navragen bij je consulent.
22,90
Specialisten Het is altijd goed om eerst naar je huisarts te gaan. Als hij het nodig vindt, zal hij je verwijzen naar een specialist. Als je een GMD hebt en de huisarts verwijst je, dan krijg je bij bepaalde specialisten eens per kalenderjaar vijf euro meer terugbetaald. Wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming betaalt al minder remgeld, maar ook voor die mensen gaat er nog eens twee euro af.
Gewoon verzekerden Nummer
Aard verstrekking
Honorarium
Tegemoetk.
Remgeld
Verhoogde tegemoetkoming Tegemoetk.
Remgeld
Raadplegingen geaccrediteerd geneesheer-specialist 102292
Oncoloog
56,85
41,35
15,50
53,99
2,86
102550
Inwendige geneeskunde
40,05
27,48
12,57
37,39
2,66
102572
Kinderarts
36,75
23,23
13,52
33,89
2,86
102594
Cardioloog
36,74
24,17
12,57
34,08
2,66
102616
Gastro-enteroloog
36,74
24,17
12,57
34,08
2,66
102631
Pneumoloog
38,53
25,33
13,20
35,87
2,66
102653
Reumatoloog
55,10
39,60
15,50
51,50
3,60
102675
Neuroloog
53,76
38,26
15,50
50,65
3,11
102690
Psychiater
46,15
30,65
15,50
43,23
2,92
102712
Neuropsychiater
46,15
30,65
15,50
43,23
2,92
102756
Dermato - veneroloog
31,42
19,96
11,46
28,32
3,10
102874
Endocrino-diabetoloog
56,85
41,35
15,50
53,99
2,86
102911
Geriater
38,53
25,96
12,57
35,87
2,66
102535
Andere specialist (o.a. oogarts, gynaeco loog, orthopedist)
24,48
16,25
8,23
21,67
2,81
De bedragen die je hier vindt, slaan alleen op een raadpleging bij de specialist. Hij kan daarnaast ook technische prestaties aanrekenen en zal daarvoor dan ook een nummer noteren op het getuigschrift voor het ziekenfonds.
6
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Tandartsen Nr.
Honorarium
Aard verstrekking
Gewoon verzekerden Teg.
Verhoogde tegemoetkoming
Remgeld
Teg.
Remgeld
Raadplegingen vanaf 18de verjaardag
Bij de tandarts
W
ist je dat gewone tandzorg (orthodontie hoort daar niet bij) voor jongeren tot hun 18de verjaardag volledig wordt terugbetaald? Dit op voorwaarde dat je naar een tandarts gaat die de officiële tarieven aanrekent. Volwassenen hebben er belang bij om regelmatig, zeker elk jaar, bij de tandarts langs te gaan. Indien je een jaartje over-
slaat, krijg je voor het verwijderen van tandsteen maar de helft van de gewone terugbetaling. Wat sommige mensen niet weten, is dat het trekken van tanden bij volwassenen pas vanaf je 55ste verjaardag vergoed wordt. Je ziet in de tabellen ook dat je voor veel prestaties volledige terugbetaling krijgt als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming.
21,60
16,38
5,22
21,60
0,00
9,33
7,00
2,33
9,33
0,00
Idem 's nachts
20,22
15,17
5,05
20,22
0,00
301092
Raadpleging orthodontist
25,92
20,70
5,22
25,92
0,00
301114
Raadpl. parodontoloog
25,92
20,70
5,22
25,92
0,00
62,05
58,22
3,83
62,05
0,00
109,98
94,48
15,50
109,98
0,00
84,97
73,82
11,15
84,97
0,00
301011
Raadpleging
301055
Bijkomend honorarium dringende raadpleging, raadpleging zaterdag, zondag of feestdag
301070
Preventieve verzorging vanaf 18de verjaardag Mondonderzoek 301593
Eenmaal per kalenderjaar, van 18de tot 63ste verjaardag
Paradontaal mondonderzoek 301372
Eenmaal per kalenderjaar, van 18de tot 50ste verjaardag
Bewarende verzorging vanaf 18de verjaardag Behandeling en vulling wortelkanalen van eenzelfde tand 304312
Eén wortelkanaal
304533
Twee wortelkanalen
102,35
91,20
11,15
102,35
0,00
304555
Drie wortelkanalen
154,48
143,33
11,15
154,48
0,00
304570
Vier of meer
204,69
193,54
11,15
204,69
0,00
Vulling tanden 304371
Op één tandvlak
29,82
22,37
7,45
29,82
0,00
304393
Op twee tandvlakken
44,73
36,12
8,61
44,73
0,00
304415
Drie of meer vlakken
59,65
51,04
8,61
59,65
0,00
74,56
64,53
10,03
74,56
0,00
89,47
79,44
10,03
89,47
0,00
11,65
8,74
2,91
11,65
0,00
Andere vaak voorkomende verstrekkingen vanaf 18de verjaardag Opbouw knobbel of incisale rand van blijvende tand Opbouw van kroon 304452 van blijvende tand (min. 4 vlakken) Bijkomend honorarium 303590 adhesieve technieken - per tand Extracties of tanden trekken 304430
Vanaf 18de verjaardag 304754
Extractie van één tandwortel
33,78
25,34
8,44
33,78
0,00
304776
Extractie van verschillende wortels van één tand
45,04
33,78
11,26
45,04
0,00
36,30
27,23
9,07
36,30
0,00
25,67
19,26
6,41
25,67
0,00
Vanaf 55ste verjaardag 304850 Extractie 304872
Extractie bijkomende tand (in zelfde kwadrant en zelfde zitting)
Bij de kinesist
B
Thomas Legrève
ij de kinesitherapeut kun je enkel terecht met een voorschrift van de dokter. De kinetarieven zijn ingewikkeld. Je hebt het gewone tarief A voor bijvoorbeeld nekpijn of een verrekking. Voor dezelfde aandoening kun je per kalenderjaar 18 kine-beurten krijgen tegen het normale terugbetalingstarief. Schrijft de dokter meer beurten voor tijdens hetzelfde jaar, dan krijg je daarvoor minder terugbe-
Op zoek naar meer informatie? Ga gerust langs bij je CM-consulent.
taald. Na een operatie of in geval van een chronische aandoening, kun je 60 beurten terugbetaald krijgen. Daarvoor geniet je in bepaalde gevallen gedurende drie maanden een hogere tegemoetkoming (tarief B). Ga ook eens na of je kinesist geconventioneerd is. Want als dat niet het geval is, krijg je een kwart minder terugbetaald. Heb je vragen over de kine-tarieven? Je krijgt informatie in het CM-kantoor.
Kinesitherapeuten Tarief A
Tarief B
Gewoon verz. Nummer
Aard verstrekking
Honorarium
Teg.
Verh. teg.
Remgeld
Teg.
Gewoon verz.
Remgeld
Teg.
Verh. teg.
Remgeld
Teg.
Remgeld
Verstrekkingen in de praktijkkamer 560011
Individuele zitting van 30 minuten
560055
Ind. zitting van 30 min. indien nr. 560011 niet mag worden geattesteerd
560092
Consultatief onderzoek
22,26
16,37
5,89
19,87
22,26
15,20
7,06
22,65
15,50
7,15
7,40
2,39
17,90
19,29
2,97
19,59
3,06
9,39
4,36
20,59
17,50
4,76
20,45
1,81
17,80
4,85
20,75
1,90
8,52
1,67
9,95
Verstrekkingen bij de rechthebbenden thuis (incl. forfaitair supplement reiskosten) 560313
Individuele zitting van 30 minuten
560350
Ind. zitting van 30 min. indien nr. 560313 niet mag worden geattesteerd
560394
Consultatief onderzoek
7,13 22,65
14,33
9,40 8,32
19,01
8,47 3,64
17,08
10,10 5,57
20,44
2,21
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
7
Podologen Gewoon verzekerden Nummer 771153
Aard verstrekking Individueel podologisch onderzoek op behandeling 45 min. in kader van diabetespas
Honorarium 29,25
Tegemoetk.
Verhoogde tegemoetkoming
Remgeld
21,94
Tegemoetk. 7,31
Remgeld
26,33
2,92
Logopedisten Gewoon verzekerden Nummer
Aard verstrekking
Honorarium
Tegemoetk.
Verhoogde tegemoetkoming
Remgeld
Tegemoetk.
Remgeld
701013701083
Logopedisch onderzoek voor behandeling
30,87
23,16
7,71
27,79
3,08
702015-702085
Logopedisch onderzoek tijdens logopedische behandeling
44,11
33,09
11,02
39,70
4,41
22,05
16,54
5,51
19,85
2,20
44,11
33,09
11,02
39,70
4,41
711314 712611
Individuele zitting van min. 30 minuten Individuele zitting van min. 60 minuten
Diëtisten Gewoon verzekerden Nummer 771131 794010
Aard verstrekking Consult 30 minuten met diabetespas Consult 30 minuten met zorgtraject
Honorarium
Tegemoetk.
Verhoogde tegemoetkoming
Remgeld
Tegemoetk.
Remgeld
19,50
14,63
4,87
17,55
1,95
19,50
14,63
4,87
17,55
1,95
Ergotherapeuten Gewoon verzekerden Nummer 784291 784302 784313 784335 784350
Aard verstrekking Onderzoek functionering Oefensessie met orthesen, prothesen, ... Info- en opleidingssessie 60 minuten Eindrapport
Verpleegkundigen
K
om je thuis na een operatie of heb je een wonde opgelopen, dan kan de arts voorschrijven dat een verpleegkundige bij je thuis komt voor de verzorging. Daarvoor krijg je geen factuur. De verpleegkundige of de dienst rekent rechtstreeks af met het ziekenfonds. Er blijft een klein remgeld, maar dat wordt in de praktijk niet aan de patiënt aangerekend.
Honorarium
Tegemoetk.
Op zoek naar andere tarieven? Je vindt er op www.cm.be en je kunt terecht bij de CM-consulent.
Verhoogde tegemoetkoming
Remgeld
Tegemoetk.
Hiernaast vind je enkele tarieven bij de logopedist, de podoloog, de diëtist en de ergotherapeut.
Remgeld
159,51
119,64
39,87
143,56
15,95
140,00
105,00
35,00
126,00
14,00
48,99
36,75
12,24
44,10
4,89
78,01
58,51
19,50
70,21
7,80
Op de website kun je ook opzoeken of de zorgverlener die je kiest geconventioneerd is. Dat verneem je ook van de CM-consulent.
Vroedvrouwen
A
ls je thuis bevalt met de hulp van een vroedvrouw, dan mag ze voor de verlossing 241,48 euro aanrekenen. Is de vroedvrouw geconventioneerd, dan krijg je het hele bedrag terugbetaald, net zoals de honoraria voor prenatale en postnatale zorg. De vroedvrouw kan de regeling betalende derde toepassen. Dan rekent ze
rechtstreeks af met het ziekenfonds en betaal je niets. Tenzij er supplementen zijn, bijvoorbeeld voor speciaal materiaal dat de vroedvrouw nodig had. Ze kan ook verplaatsingskosten aanrekenen. Je zal van de vroedvrouw ook een overzicht krijgen van wat ze aanrekende.
Op zoek naar meer informatie? Ga gerust langs bij je CM-consulent.
Eric De Maegd
Als de verpleegkundige bij mensen komt die veel zorg nodig hebben, mag hij of zij een forfaitair bedrag aanrekenen aan het ziekenfonds. De verpleegkundige gaat eerst na hoeveel zorg en hulp die patiënt nodig heeft bij dagelijkse activiteiten: zich wassen, zich aankleden, zich verplaatsen in huis, naar het toilet gaan, eten. Zindelijkheid (incontinentie) speelt ook een rol. Als de patiënt voor alle factoren zorgafhankelijk is, wordt het hoogste forfaitbedrag aangerekend. In dat geval gaat de verpleegkundige minstens tweemaal per dag langs waarbij elke dag een verpleegkundig toilet is voorzien.
8
¬ hoe gaat het met u?
zoek en
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Bijtmiddelen Oplossing
CM en tandzorg
Een nieuw jaar met een stralende glimlach
N
Of het een beugel, een kunstgebit of een gewoon tandartsbezoek is, tandzorg kost geld. Gelukkig komt de ziekteverzekering voor een stuk tegemoet in de kosten. Ook CM biedt een aantal voordelen en diensten op jouw maat.
Stuur je antwoord voor 20 januari op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Nachtwensjesautomaat’ van Nathalie Slosse en Lucy Elliott (20 000 snoezige, grappige en verrassende nachtwensjes), uitg. Abimo of het boek ‘Rik Van Looy’ van Mark Vanlombeek en Robert Janssens (verhalen en lofbetugingen over de carrière van de ‘Keizer van Herentals’), uitg. BorgerhoffLamberigts. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Kunstgebit voor jongeren Voor kinderen en jongeren onder achttien jaar betaalt de ziekteverzekering een standaard uitneembaar kunstgebit volledig terug. De tegemoetkoming beperkt zich wel tot een aantal aandoeningen. Ze varieert tussen 359,07 en 572,99 euro. Dat zijn de prijzen van tandprotheses bij een tandarts die de officiële tarieven aanrekent. Voor één extra tand op een onvolledige prothese krijg je 81,17 euro terugbetaald. Voor de tweede en volgende tanden tijdens dezelfde zitting is dat 23,40 euro.
Oplossing Visie nr. 27 Nasmaak
tegemoet in de kosten voor een vroege orthodontische behandeling. Het gaat om een vast bedrag van 349,32 euro. De ziekteverzekering komt ook tegemoet voor klassieke orthodontie voor jongeren. Voorwaarde is dat je een aanvraag - opgemaakt door je orthodontist - indient bij de adviserend geneesheer van je ziekenfonds. Dat moet gebeuren voor de vijftiende verjaardag van je kind. De behandeling moet uiterlijk twee jaar na de goedkeuring starten. De ziekteverzekering betaalt een deel van de kosten terug. Deze vergoeding is beperkt tot de 22ste verjaardag.
CM-voordeel orthodontie Bovenop de terugbetaling door de ziekteverzekering geeft CM een extra tegemoetkoming. Die bedraagt 370 euro. Je moet de
tegemoetkoming voor de vijftiende verjaardag van je kind aanvragen bij de adviserend geneesheer van je ziekenfonds. Hij moet je ook goedkeuring geven voor een gedeeltelijke terugbetaling door de ziekteverzekering.
Folders De CM-folder ‘Laat je tanden zien’ staat vol tips voor een goede tandhygiëne. Twijfel je over een beugel, dan vind je een pak informatie in de folder ‘Orthodontie’. Beide folders zijn verkrijgbaar bij je ziekenfonds of te downloaden via de CM-website. Dieter Herregodts
✔✔Meer informatie en tips
voor een gezond gebit vind je op www.cm.be/tanden.
Kunstgebit voor volwassenen
De winnaars worden persoonlijk verwittigd.
Ben je vijftig jaar of ouder, dan betaalt de ziekteverzekering een uitneembaar kunstgebit gedeeltelijk terug. De tegemoetkoming ligt tussen 269,31 euro en 429,75 euro. Voor de eerste extra tand op een onvolledige prothese is dat 60,88 euro voor de tweede en volgende tanden (tijdens dezelfde zitting) 17,55 euro. Voor mensen met de verhoogde tegemoetkoming is het bedrag hoger. Onder bepaalde voorwaarden vervalt de leeftijdsgrens en kun je ook een tegemoetkoming krijgen als je nog geen vijftig bent.
Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
knipsels
Orthodontie voor kinderen en jongeren
Via Annemie naar Lourdes
Voor kinderen jonger dan negen jaar komt de ziekteverzekering in bepaalde gevallen
Haar nieuwe programma Via Annemie op één bracht Annemie Struyf onder meer naar Polen, Texas, Kenia en ook op bedevaart naar Lourdes. Van 4 tot 10 september reisde ze mee met Ziekenzorg CM en zag dat de wonderen in Lourdes de wereld nog niet uit zijn. Via Annemie in Lourdes is op donderdag 16 januari om 20.40 uur te zien op één.
SMAKELIJK SALTIMBOCCA VAN KALFSLAPJES OF KALKOENLAPJES
✔✔www.ziekenzorg.be
Ingrediënten voor 4 personen: 2 tomaten ¬ 1 bosje salie ¬ 4 kalfslapjes of kalkoenlapjes ¬ peper ¬ zout ¬ 4 sneetjes gerookte ham ¬ 30 g vetstof ¬ 1/2 dl droge witte wijn
Les van op afstand Dankzij Bednet kunnen langdurig zieke kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar les volgen via internet. Zo blijven ze tijdens hun afwezigheid op school toch contact houden met hun klasgenoten en leerkrachten. Via een laptop kunnen ze alles volgen wat in de klas gebeurt, vragen stellen en met iedereen communiceren. Kinderen en jongeren die minstens twee maanden niet of soms naar school kunnen, komen voor het project in aanmerking. Bednet is gratis. Een aanvraag kun je op elk moment van het jaar indienen.
pel en ontpit de tomaten en snijd ze in blokjes ¬ spoel de salieblaadjes en dep ze droog ¬ kruid de vleeslapjes met peper en zout ¬ leg op elk vleeslapje een blaadje salie en een sneetje gerookte ham ¬ steek vast met een houten prikker ¬ verhit vetstof en bak de saltimbocca 4 minuten aan beide zijden ¬ neem het vlees uit de pan en roer de bakresten los met de witte wijn ¬ breng aan de kook en voeg de tomatenblokjes toe ¬ werk de saus af met gehakte salieblaadjes ¬ giet ze over de saltimbocca ¬ is lekker met broccoli en rijst
Frank Croes
✔✔www.bednet.be
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Recept uit het boek ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School – partner van Femma. Het boek kun je bestellen via www.femma.be.
CM heeft dit jaar opnieuw tal van diensten en voordelen in petto. En bij het begin van het nieuwe jaar wijzigen de zorgtarieven en sommige reglementen. Een beknopt overzicht.
CM-reisbijstand • Natuurlijk kun je ook in 2014 rekenen op de CM-reisbijstand. Het reglement wijzigt licht. Mensen met een ernstige ziekte krijgen de raad om aan hun arts een attest te vragen waaruit blijkt dat een buitenlandse vakantie toegestaan is. Mutas kan dit attest opvragen bijvoorbeeld bij opname in het ziekenhuis. Het volledige reglement vind je in de folder die verkrijgbaar is in het CM-kantoor en te downloaden via www.cm.be/reisbijstand.
Herstel • Voor een herstelverblijf in een CM-hersteloord is er een nieuwe aanvraagprocedure. De aanvraag (ingevuld door huisarts of behandelende arts) gaat niet meer naar de adviserend geneesheer van het ziekenfonds maar rechtstreeks naar het CM-hersteloord (Ter Duinen, Hooidonk, Nivezé). Informatie in het CM-kantoor en op www.cm-zorgverblijven.be.
Tarieven • Voor dokters, tandartsen, kinesithera-
?!
Bye bye SIS-kaart • Vanaf nu gaan apothekers en ziekenhuizen je ziekenfondsgegevens digitaal na via je rijksregisternummer. Dat staat op een elektronisch identiteitsbewijs zoals de eID. De SIS-kaart zal geleidelijk verdwijnen. Kaarten uitgegeven in 2003 zijn nu al vervallen. SIS-kaarten die vervallen zijn mag je in de CM-brievenbus stoppen.
Het wordt een belangrijk jaar met vele uitdagingen. De regering heeft er zich toe verbonden om het begro tingstekort weg te werken tegen 2018. Dit betekent dan ook dat onze overheden bijkomende besparingen moeten zoeken en/of bijkomende inkomsten moeten aanboren. Vervolgens wordt er aangedrongen op bijkomende loonlastenverlagin gen om zuurstof te geven aan inves teringen en de tewerkstelling te ver hogen. Ook dat heeft een kostprijs.
Deze verkiezingen zijn zeer belang rijk, want het resultaat ervan zal bepalend zijn voor welk soort soci aal-economisch beleid er zal wor den gevoerd. Zullen er ook middelen worden vrij gemaakt om de sociale uitkeringen te verbeteren, zeker voor wie met de uitkering zijn of haar gezin moet onderhouden? Zal er voldoende moed zijn om de belastingen recht vaardiger te maken? Zal er nog ruimte zijn voor de mantelzorg, het welzijnswerk, het verenigingsleven, voor sociale en culturele initiatie ven? Het zijn enkele aandachtspun ten die mijn kiesgedrag beslist zul len beïnvloeden.
Met de uitvoering van de staatsher vorming zullen de overheden in 2014 een begin maken, want vanaf 1 juli gaan er heel wat miljarden over naar de gemeenschappen en naar Brus sel.
Marc Justaert Voorzitter CM
En ten slotte zijn het ook verkiezin gen, zowel voor het federale, Vlaam se als het Europese parlement.
• Het Omnio-statuut bestaat niet meer en wordt opgenomen in de verhoogde tegemoetkoming. De verhoogde tegemoetkoming is de regeling waardoor mensen met een laag inkomen minder betalen voor gezondheidszorg. Meer info op www.cm.be/vt2014 en in het CM-kantoor. Chris Van Hauwaert
✔✔www.cm.be
Hoe studenten ondersteunen tijdens de examens?
Studeren moeten de studenten alleen doen. Maar het is wel belangrijk dat zij tijdens de examenperiode steun krijgen van hun omgeving. Als de stress bij de studenten te hoog oploopt, helpt het om erover te praten. Is er niemand in de buurt voor een goed gesprek, dan vinden studenten een luisterend oor bij Teleblok. Bij de hulp- en chatlijn van CM kunnen zij gratis en anoniem hun hart luchten. Ook bezorgde ouders, vrienden, partners en docenten kunnen er een beroep op doen. Tot 29 januari is Teleblok nog elke dag van 18 tot
Vooreerst mijn beste wensen voor het nieuwe jaar. Een goede gezond heid en veel aangename momenten met familie, met buren, met vrien den, … Dat is wat ik u, beste lezer, toewens voor 2014.
Verhoogde tegemoetkoming
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Studenten die het tijdens de examens even niet meer zien zitten, kunnen nog tot 29 januari terecht bij Teleblok. Op de website vinden zij tips en info over examens en studeren.
Voorzitter, voor wie moet ik kiezen?
Eddy Fliers
• Nieuw bij CM is de tegemoetkoming voor lensimplantaten (onder voorbehoud van goedkeuring door de Controledienst voor de Ziekenfondsen). Alle CM-voordelen voor brillen en lenzen vind je op www.cm.be/bril.
peuten en andere zorgverleners zijn er nieuwe tarieven. De oude bedragen stijgen met 1,39 procent. Dit is een aanpassing aan de index. Ook de terugbetaling wordt aangepast, zodat het remgeld gelijk blijft of met enkele centen stijgt. Een greep uit de nieuwe tarieven vind je van pagina 5 tot 7.
VOORZET
www.facebook.com/CMziekenfonds
Wat heeft 2014 te bieden?
de
www.twitter.com/CMziekenfonds
Nieuwigheden sinds 1 januari
Lensimplantaten
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Laatste vrije plaatsen Intersoc-partner Les Menuires, skigebied Les 3 Vallées Club Neige et Ciel ligt op de piste. Je logeert er tijdens de krokusvakantie voor 833 euro in halfpension en voor 952 euro in volpension. Kortingen tot en met 11 jaar. Intersoc-animatie voor 3- tot 14-jarigen. Scherpe prijs tijdens de paasvakantie.
23 uur bereikbaar via chat. Bellen kan dagelijks tussen 18 en 20.30 uur op het nummer 0800 13 14 4.
Valmorel, gratis verblijf voor kinderen tot en met 5 jaar Club Hotel L’Eau Rousse voor 448 euro per persoon in volpension tijdens de paasvakantie. Kinderkortingen tot 14 jaar. Wellness in het hotel. Intersoc-animatie voor 3- tot 14-jarigen.
Om de blokperiode goed door te komen, staan op de website van Teleblok ook een pak nuttige tips. Zo raadt Teleblok aan om voldoende pauzes in te lassen. Bewegen in de buitenlucht levert energie en scherpt de geest weer aan. Sociale contacten zorgen voor afleiding, tenminste als er niet alleen over de examens wordt gepraat. Ook gezonde voeding en voldoende slaap hebben een positieve invloed. En laat vooral de moed niet zakken bij een minder goed examen. Volgende keer beter.
Arc 2000, skigebied voor families en snelheidsduivels (hoge snelheidspiste) Hôtel L’Aiguille Rouge ligt op de piste. Nog vrije plaatsen tijdens de krokusvakantie en de eerste week van de paasvakantie. Vanaf 567 euro in halfpension en vanaf 686 euro in volpension. Kortingen tot en met 11 jaar. Intersoc-animatie voor 3- tot 14-jarigen.
✔✔www.teleblok.be ✔✔www.facebook.com/denblok
Meer informatie, prijzen en reserveren via www.intersoc.be en 070 233 119
WERK EN FUN BIJ INTERSOC! Ook in 2014 valt er weer heel wat te beleven bij Intersoc. Wil je op vakantie in de Franse Alpen of Zwitserland en tegelijk de handen uit de mouwen steken? Dan ben jij onze kandidaat voor één van onze werkvakanties. Wij zoeken nog monitoren voor de kinderclubs en medewerkers voor de hoteldiensten (schoonmaak of tafeldienst). Contacteer ons op 02 246 47 35 (hoteldiensten) of 02 246 47 36 (animatie) en registreer je via onze website www.intersocwerkvakanties.be. Weetje : vanaf 15 januari kun jij je kandidaat stellen als medewerker voor een nieuw zomerseizoen! Eerste voorstellen worden half maart verstuurd. Visie 15-01_Schoolvakanties in de sneeuw.indd 1
6/01/2014 13:45:33
10
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
VLOER
Umicore Hoboken
‘Stap voor stap werken we aan het eenheidsstatuut’
D
e Belgische groep Umicore is gespecialiseerd in de recyclage van metalen. In de vestiging in Hoboken herwint het bedrijf 17 metalen, waaronder goud en platina, uit elektronisch schroot. Ronald Freriks is er zowat 15 jaar actief als vakbondsman. ‘Het is heel boeiend werk’, vindt Ronald. ‘Umicore is een groot bedrijf met ruim 1 500 werknemers. Er zijn dan ook geregeld vragen of problemen. Ik vind het fijn om samen naar een oplossing te zoeken. Sinds de laatste sociale verkiezingen ben ik vrijgesteld als hoofddélégué voor ACV Metea. Ik doe het heel graag.’ Daarvoor werkte Ronald bij de dienst bemonstering. Daar bepaalt Arbeiders en bedien men het vochtgehalte van den werken in ploegen, de stalen en worden ze voorbereid voor verdere de fabriek draait de analyse in het laboratoriklok rond. um. Uiteindelijk worden ze gesmolten om de metalen te Ronald Freriks, délégué bij Umicore Hoboken kunnen recycleren. Arbeiders en bedienden werken in ploegen, de fabriek draait de klok rond. Zowat tachtig procent van de Ronald Freriks: ‘Net als in veel andere bedrijven is bij Umicore een historische kloof gegroeid tussen arbeiders en bedienden. werknemers is vakbondslid. Er is amper Het bedrijf wil nu hetzelfde statuut voor alle werknemers.’ een verloop. En binnenkort komen er nieuwe investeringen en extra aanwer- ‘Umicore wil nu hetzelfde statuut voor er pas veel later een groepsverzekering niet voor hen. Bedienden zijn dan weer vingen. arbeiders en bedienden. Het bedrijf streeft voor arbeiders dan voor bedienden. Ook bang dat ze moeten inleveren. Alles hangt ook naar gelijkheid tussen de vijf de fietsvergoeding en het kindergeld van af van het beschikbare budget. Een goed Verschillen wegwerken Umicore-sites in België, want er zijn ook die laatsten zijn gunstiger. ‘Onder meer overleg is dus erg belangrijk.’ Dat overleg ‘Net als in veel andere bedrijven is hier onderlinge verschillen.’ door de inzet van ACV Metea verkregen gebeurt nu met de centrale directie van een historische kloof gegroeid tussen In Hoboken is er een groot onderscheid op we voor de arbeiders wel al een betaling Umicore in Brussel. Van elke site zijn er arbeiders en bedienden’, zegt Ronald. het vlak van sociale voordelen. Zo kwam volgens een vast afgesproken aantal werk- vertegenwoordigers van arbeiders en uren, wat een vrij stabiel maandloon ople- bedienden. Metea en LBC overleggen gerevert. Vroeger kon het inkomen nogal geld onderling. schommelen. Nu is er meer houvast’, zegt Persoonlijke vragen Ronald. Ronald Freriks volgt niet alleen het eenNiet laten aanslepen heidsstatuut op. Intussen loopt ook ander ‘Stap voor stap willen we werken aan een vakbondswerk verder. Elke dag ziet er eenheidsstatuut. Eerst kiezen we, in over- anders uit, er is altijd wel iemand die leg met de directie, met welk systeem van langskomt. ‘Het is heel uiteenlopend. functiekwalificatie we voortgaan. Daarin Soms gaat het over verlof nemen of over wordt vastgelegd welke taken bij een een conflict. We zoeken dan op de werkbepaalde job horen en welk loon daar plaats naar een oplossing. Als dat niet tegenover staat. Eind vorig jaar kregen we lukt, kunnen we het voorleggen aan de al uitleg over mogelijke systemen. Nu syndicale raad, het comité voor veiligheid komt het erop aan om te onderhandelen en preventie of de ondernemingsraad. Er is gelukkig een goede verstandhouding. en keuzes te maken. Het is boeiend, maar ook vrij technisch. Bij de personeelschef kunnen we altijd Wellicht zal het wat tijd vergen, hoewel binnenvallen om iets te bespreken.’ we het zeker niet willen laten aanslepen. ‘Meer en meer komen werknemers ook We willen het systeem ook zo eenvoudig met persoonlijke vragen langs. Soms zijn mogelijk houden.’ De werknemers krijgen er thuis problemen. Soms geraken ze niet informatie via pamfletten. ACV Metea en wijs uit de belastingbrief. Onze taak gaat LBC, arbeiders én bedienden dus, geven dus verder dan de werkvloer. Ook in die situaties zoeken we een uitweg of verwijsamen een magazine uit. zen we door naar verdere hulpverlening.’ Portemonnee En hoe ziet Ronald Freriks zelf zijn toeOp dit moment zijn er bij de werknemers komst? ‘Ik wil heel graag het syndicale Hoe zit het met jouw loon? nog geen grote vragen. ‘Maar dat wordt werk voortzetten, want het ligt me na aan anders wanneer het zal gaan over wat het hart.’ Vraag is of arbeiders en bedienBen jij benieuwd naar de lonen in de sector waar je werkt? Hoeveel verdienen direct voelbaar is in de portemonnee: de den bij de volgende sociale verkiezingen andere werknemers van jouw leeftijd? Wat is het gemiddelde loon voor een sociale voordelen. Arbeiders zijn er niet op één lijst zullen staan, maar daar is nog bepaalde job? Kom het te weten en doe de loonenquête op www.allesover altijd gelukkig mee dat bepaalde vergoe- niets over beslist. mijnloon.be. Want voor hetzelfde geld verdien je beter. dingen wel kunnen voor bedienden en Hilde Pauwels
Lisa Develtere
‘De voorbereiding voor het uitrollen van het eenheidsstatuut is begonnen. Het belooft een pittig en vooral ook boeiend overleg te worden’, zegt Ronald Freriks, hoofddélégué bij Umicore in Hoboken.
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Nieuw pakket pensioenhervormingen goedgekeurd Eind december heeft de ministerraad een nieuw pakket pensioenhervormingen goedgekeurd, na een positief advies van het beheerscomité van de Rijksdienst voor Pensioenen. Vanaf 1 januari 2015 wordt het overlevingspensioen een overgangsuitkering. Alle gewerkte maanden zullen meetellen voor pensioenopbouw.
tot 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin het rustpensioen ingaat. Loontrekkenden ‘verliezen’ dus meestal een aantal maanden, afhankelijk van hun geboortedatum. Voor pensioenen die ingaan op 1 januari 2015, tellen voortaan alle gewerkte maanden mee.
Het overlevingspensioen
Eenheid van loopbaan
Het huidige overlevingspensioen zal enkel nog toegekend worden aan weduwen en weduwnaars die minstens 45 jaar zijn op het moment dat hun echtgenoot of echtgenote overlijdt. Die leeftijd wordt elk jaar opgetrokken met zes maanden, tot 50 jaar tegen 2025. Weduwen en weduwnaars die jonger zijn, zullen voortaan recht hebben op een overgangsuitkering in plaats van een overlevingspensioen. Die uitkering loopt twee jaar als het koppel een kind ten laste had, in alle andere gevallen één jaar. De overgangsuitkering wordt op dezelfde manier berekend als een overlevingspensioen, en is dus afhankelijk van de loopbaan van de overledene. Als de weduwe of weduwnaar met een overgangsuitkering de pensioenleeftijd bereikt (vervroegd pensioen telt ook), heeft hij of zij recht op een overlevingspensioen volgens de huidige regeling. Dat is wel enkel als hij of zij ondertussen niet hertrouwd is. In tegenstelling tot het overlevingspensioen mag je een overgangsuitkering cumuleren met andere inkomsten (zoals een loon of een sociale uitkering). Deze nieuwe regels gelden voor sterfgevallen vanaf 1 januari 2015. Voor weduwen en weduwnaars die vandaag al een overlevingspensioen ontvangen, verandert er niets.
de
Alle gewerkte maanden tellen mee In het stelsel van loontrekkenden wordt de pensioenloopbaan op dit ogenblik beperkt
De eenheid van loopbaan houdt in dat als je meer loopbaanjaren hebt dan nodig is om een volledig wettelijk pensioen te ontvangen (al-
11
gemeen 45 jaren), de minst goede jaren weggelaten worden. Vanaf 1 januari 2015 wordt de eenheid van loopbaan niet langer uitgedrukt in jaren, maar in dagen ‘voltijds equivalenten’. Het maximum wordt dan 14 040 loopbaandagen. Het gevolg van de nieuwe berekening is dat de eenheid van loopbaan minder snel zal bereikt worden. Dat geldt vooral voor deeltijdse werknemers, of mensen met onvolledige loopbaanjaren. (LG)
Het huidige overlevingspensioen zal enkel nog toegekend worden aan weduwen en weduwnaars die minstens 45 jaar zijn op het moment dat hun echtgenoot of echtgenote overlijdt. Weduwen en weduwnaars die jonger zijn, zullen voortaan recht hebben op een overgangsuitkering.
FOCUS
www.twitter.com/Acvonline
https://www.facebook.com/het.acv
GAS terugnemen Over de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS) en de bijhorende boetes is al heel veel te doen geweest de voorbije maanden. Een GASboete wegens protest tegen GAS-boetes. Iemand met een verstandelijke handicap die een GAS-boete krijgt voor het bespelen van een dwarsfluit op straat. Belletjetrek afgestraft met een GAS-boete. Allemaal gebeurd, ik vind het niet uit. Absurde en onverdraagzame regelneverij, in een totale willekeur. Want elke gemeente bepaalt zelf waarvoor je een GASboete kan oplopen. Vorige week startte het ACV samen met het ABVV een procedure bij het Grondwettelijk Hof om onderdelen van de wet die dit allemaal mogelijk maakt, nietig te laten verklaren. Want GAS-boetes dreigen niet alleen belletjetrek aan banden te leggen. Het is een democratisch basisrecht om op straat te komen voor je rechten. Of om medeburgers te informeren met een pamflet. Dat recht om actie te voeren is niet alleen gewaarborgd in onze grondwet, maar ook in tal van internationale verdragen. En
toch kan een burgemeester dankzij de GAS-wet eenzijdig, zonder verwittiging en zeer makkelijk beslissen om je een maand een plaatsverbod op te leggen voor openbare plaatsen. En nee, we zien geen spoken. Vorig jaar nog werden leden die pamfletten over het uitblijven van het eenheidsstatuut uitdeelden, bedreigd met een GASboete. Het uitgangspunt van het ACV blijft dat oplossingen aan de onderhandelingstafel gevonden worden. Daar
boeken we resultaten, hoe moeilijk het soms ook gaat. Maar tegelijk is de mogelijkheid en de vrijheid om actie te voeren een cruciaal onderdeel van dit model van sociaal overleg. Om mensen te informeren en te sensibiliseren. En we moeten niet naïef zijn: als puntje bij paaltje komt, is collectief actievoeren het enige drukkingsmiddel dat werknemers hebben. ‘Overleg zolang het kan, actie als het moet’. Die slogan gaat al heel lang mee in het ACV. Omdat er veel waarheid inzit. Omdat het over basisrechten gaat. Daarom is het nodig dat er GAS wordt teruggenomen. Marc Leemans, voorzitter ACV
Vorig jaar nog werden leden die pamfletten over het uitblijven van het eenheids statuut uitdeelden, bedreigd met een GAS-boete.
12
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
Beroepenhuis houdt Open Zondagen Kinderen van 11 tot 14 jaar die een studiekeuze maken, kunnen inspiratie opdoen in het Beroepenhuis in Gent. Op een plezante manier maak je er kennis met meer dan vijftig technische beroepen. De tentoonstelling is interactief opgebouwd. Bestuur een schip als binnenvaartkapitein. Controleer de snoepproductie als kwaliteitsverantwoordelijke. Dek de tafels in een restaurant of onderzoek chemische stoffen als laborant. Op deze zondagen is het Beroepenhuis open van 9.30 tot 16.30 uur: 19 januari, 2 en 16 februari, 2, 16 en 30 maart, 27 april en 18 mei 2014. Inkom: 6 euro / -10 jaar: gratis
✔✔www.beroepenhuis.be Tel. 09 330 85 50
Sectorakkoord textielsector Eind december bereikten de sociale partners een akkoord in paritair comité 120 (textielnijverheid en breiwerk). De jongerenlonen zijn afgeschaft sinds 1 januari. De verschillende stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen) zijn verlengd met één of twee jaar. De syndicale premie wordt verhoogd naar 130 euro, ook voor de (brug)gepensioneerden. Het werkplekleren in het kader van betaald educatief verlof wordt verlengd tot augustus 2015.
✔✔Het volledige akkoord lees je op acv-csc-metea.acvonline.be.
Erkenning grafische sector Werk je in een bedrijf van paritair comité 130 (drukkerij-, grafische kunst- en dagbladbedrijf)? Dan kun je je kandidaat stellen voor Laureaat van de Arbeid. Iedere gepassioneerde werknemer, werkgever en zelfstandige met liefde voor het vak komt in aanmerking. Doe jij je werk goed en ben je er trots op? Of ken je iemand die een voorbeeld is voor de sector? Dien dan jouw of zijn kandidatuur in via het inschrijvingsformulier op www.febelgra.be (werkgeversorganisatie grafische sector). Je kunt het formulier ook krijgen via je vakbondsafgevaardigde of info@iretkiea.be (Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid). Inschrijven kan tot en met 28 februari.
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
Globaal chemieakkoord moet zorgen voor productieve, werkbare jobs
‘Ook economie wordt beter van wa Als je in een chemiebedrijf werkt, is het extra belangrijk dat je veilig en beschermd kunt werken. Daarom hebben werknemers, regeringen en werkgevers een wereldwijd akkoord gesloten over waardig werk in de chemiesector.
H
et akkoord werd eind 2013 gesloten op een con ferentie van de Inter nationale Arbeidsorgani satie (IAO) voor de che miesector. 102 vertegenwoordigers van regeringen, werknemers en werkgevers legden een aantal belangrijke principes en voornemens vast. Om duurzaam en productief te kunnen werken, is het nodig dat werknemers en werkgevers kunnen overleggen. Boven dien kunnen chemiebedrijven er nu ook voor kiezen om zelf de rechten van werk nemers te respecteren, ook al doet hun regering dat niet. Dat doen ze met Global Framework Agreements (wereldwijde kaderovereenkomsten). Niet-vaste werknemers moeten ook dezelf de rechten en voorwaarden krijgen als hun collega’s in vaste dienst. De chemiebe drijven en overheden gaan ook inspannin gen doen om zwartwerk tegen te gaan. ‘Eén van de sterke punten is dat dit akkoord het belang van sociale dialoog benadrukt, tussen werknemers en werk gevers’, vindt Fons De Potter van ACV bouw - industrie & energie. Hij was aan wezig op de conferentie, als woordvoerder van de werknemersafvaardiging (Indus triAll Global Union). ‘Die sociale dialoog is belangrijk voor duurzaam en waardig werk in de chemiesector.’
Rechten respecteren Met een Global Framework Agreement verbinden multinationale ondernemin gen zich ertoe om de akkoorden van de IAO toe te passen. ‘Er bestaan al conven
‘In België moet elke werknemer die op een chemiesite komt, voldoende opleiding krijgen. weet Fons De Potter van ACV bouw - industrie & energie.
ties, bijvoorbeeld tegen kinderarbeid of voor het recht op vereniging. Maar veel landen hebben die nog niet omgezet in wetgeving. De bedrijven in die landen kunnen nu toch de rechten van werkne mers respecteren door een Global Framework Agreement af te sluiten.’ Chemiereus Solvay, die ook in België actief is, is één van de bedrijven die al zo’n kader overeenkomst heeft ondertekend. Eén van de problemen in de chemie is dat werknemers vaak in een onzekere situatie zitten. Sommigen krijgen telkens opnieuw een tijdelijk contract. Anderen werken op de site van een chemiebedrijf, maar zijn in dienst van een bedrijf in onderaanne ming. ‘Veel activiteiten worden uitbe steed. Dat zet de loon- en arbeidsvoor
waarden onder druk. Het veroorzaakt ook ongevallen. In België staan we gelukkig ver op het vlak van veiligheid. De vakbond staat erop dat elke werknemer die op een site komt, voldoende opleiding krijgt. Wereldwijd is dat niet het geval.’ Onder meer in Azië is de chemische indus trie zich sterk aan het ontwikkelen. ‘Voor de vakbonden in landen als India en Bangladesh is het belangrijk dat ze zich kunnen optrekken aan een IAO-akkoord. Op hun eentje krijgen ze zulke afspraken niet gemaakt met hun bedrijf of regering.’
Correct spelen Voor werknemers zonder contract belooft het IAO-akkoord vooruitgang. ‘Als men sen officieel werken, wordt de economie
ACV naar Grondwettelijk Hof tegen GAS-wet De nieuwe GAS-wet (Gemeentelijke Administratieve Sancties) krijgt al maandenlang de wind van voren van sociale organisaties en burgers. De absurde verbodsbepalingen, die kunnen leiden tot een GAS-boete, en de leeftijdsverlaging naar 14 jaar liggen zwaar onder vuur. Maar ook de actievrijheid kan beknot worden door de nieuwe wet. ACV en ABVV vragen daarom aan het Grondwettelijk Hof om de GAS-wet te vernietigen. Progress Lawyers Network voert namens de twee vakbonden een procedure.
ACV Transcom laat kmo’s niet vallen Bij transport- en logistiekbedrijf A.J. Veurink in Roeselare voerde ACV Transcom onlangs een positieve actie. De vakbondscentrale wil werknemers in kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) niet aan hun lot overlaten. In kmo’s zijn er geen vakbondsafgevaardigden, want dat is niet verplicht in ondernemingen met minder dan vijftig werknemers. (LVDB)
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
13
Cambodja: leger gebruikt geweld tegen stakende kledingarbeiders
aardig werk’ Doden en gewonden bij staking voor minimumloon
Belga
Speciale eenheden van het leger in Cambodja hebben een staking op 3 januari gewelddadig onderdrukt. Daarbij werden minstens vijf doden en 39 gewonden geteld. De arbeiders in de kledingsector vroegen met de staking om het lage minimumloon te verhogen, zodat ze er ook echt van kunnen leven.
D
Wereldwijd is dat niet het geval’,
daar beter van. Een overheid kan dan een fiscaal systeem en sociale zekerheid opzetten. Voor de bedrijven die het al correct spelen, wordt de concurrentiepositie stabieler.’ Bedrijven die hun sociale verantwoordelijkheid opnemen, worden er zelf dus ook beter van. ‘Als je een product maakt, moet je ook een langetermijnvisie hebben. Ook vakbonden moeten daar hun zeg in hebben. Vroeger streden we vooral voor loon, vakantie en een sociaal statuut. Vandaag moeten we de jobs ook bestendigen en werkbaar houden. Met respect, sociaal overleg en deftige arbeidsvoorwaarden zijn werknemers én bedrijven beter af.’ Lieve Van den Bulck
?!
e kledingarbeiders in Bangladesh kwamen vorig jaar vaak in het nieuws, doordat duizenden mensen stierven toen een fabriek instortte. Maar ook hun collega’s in Cambodja, iets verderop in ZuidOost-Azië, hebben het moeilijk. Het huidige minimumloon is er 80 à 90 dollar (58 à 66 euro) per maand. Een onderzoeksteam van de overheid beval onlangs aan om het minimumloon naar 160 dollar te brengen, een minimumbedrag om in Cambodja te kunnen overleven. De Cambodjaanse regering besliste om dat advies te negeren. Dat gebeurde waarschijnlijk onder druk van de werkgevers. Daarop ging een nationale staking van start, op 23 december. ‘Tachtig procent van de werknemers deed eraan mee’, weet Jessie Van Couwenberghe van de Internationale dienst van ACV.
Machinegeweren De staking verliep vreedzaam, tot een kledingbedrijf op 2 januari de hulp inriep van speciale ordediensten. ‘Die moesten de stakende arbeiders te lijf gaan met ijzeren staven. Later die dag werden arbeidsters aangevallen door ordediensten met metalen buizen, messen en AK47machinegeweren.’ Door het geweld vielen doden en zwaargewonden. ‘Talrijke mediarapporten en onafhankelijke bron-
Te koud om te werken?
De wet bepaalt dat ondernemingen zich moeten voorbereiden op koude en dus niet mogen wachten tot de eerste vorstperiode. Zij moeten vooraf een plan opstellen om werknemers te beschermen tegen de kou. Je werkgever kan bijvoorbeeld zorgen voor extra beschermkledij of warme drank. Het preventiecomité of de vakbondsafvaardiging moet hierover een advies geven. Met dat plan moet je werkgever ervoor zorgen dat de temperatuur op de werkplek niet lager is dan de zogenaamde ‘actiewaarden voor blootstelling aan de koude’. Die waarden houden rekening met de fysieke werkbelasting. (zie tabel)
Fysieke werkbelasting Zeer licht werk Licht werk
Voorbeeld
Zitten in rust Secretariaatswerk Halfzwaar werk Besturen vrachtwagen Zwaar werk Zagen met de hand Zeer zwaar werk Beklimmen van ladders
nen bevestigen dat de ordediensten aanzetten tot geweld, niet de arbeiders.’
Kledingmerken ‘Dit is echt een ongeziene situatie’, zegt Athit Kong van de onafhankelijke vakbondsfederatie C.CAWDU in Cambodja. ‘We zijn veel gewend qua intimidatie. Maar wat nu gebeurt, maakt ons bang. Het voelt aan als een terugkeer naar de militaire dictatuur. De grote kledingmerken kunnen het tij keren, door hun macht aan te wenden bij de Cambodjaanse werkgevers. En onze overheid moet voelen dat deze situatie onaanvaardbaar is. Daarvoor
hebben we de steun nodig van onze internationale partners.’ ACV en de Belgische ngo’s Wereld solidariteit en Oxfam Solidariteit zijn enkele van die partners. Ze hebben nu een brief geschreven naar minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) en de Cambodjaanse ambassadeur in Brussel. Ze vragen ook met aandrang aan kledingmerken, zoals H&M, Zara, C&A en GAP, om actie te ondernemen. Ook de Internationale Arbeidsorganisatie volgt de zaak op. (LVDB)
Info over statuut arbeiders-bedienden handig gebundeld
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Hoewel de temperatuur deze winter nog niet vaak onder het vriespunt is gedoken, kan het weer snel omslaan. En voor je het weet is Koning Winter in het land. Wanneer is het te koud om te werken?
Een onderzoeksteam van de overheid beval onlangs aan om het minimumloon naar 160 dollar te brengen. De Cambodjaanse regering besliste om dat advies te negeren. Op de foto stakende kledingarbeiders vóór het geweld uitbrak.
Min. temp. 18 °C 16 °C 14 °C 12 °C 10 °C
Ze beschermen de gezondheid van de werknemers, al garanderen ze geenszins een comfortabele werkplek. Sowieso moet je werkgever tussen 1 november en 31 maart in open werklokalen en arbeidsplaatsen in open lucht verwarmingstoestellen voorzien. Werknemers die gewoonlijk buiten werken of in een omgeving waar het kouder is dan 8 °C, moeten opgevolgd worden via een gezondheidstoezicht. (LG)
Het eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden is op 1 januari ingevoerd. Wat verandert er precies? ACV voorziet je van de nodige informatie over de wijzigingen. De gelijke opbouw van de opzegtermijnen en de afschaffing van de carensdag zijn de belangrijkste veranderingen. De precieze gevolgen per mogelijke situatie vind je op www.HetNieuweStatuut.be en in de folder ‘Het eenheidsstatuut’, beschikbaar in de ACV-dienstencentra. Concrete voorbeelden worden in de folder en op de website toegelicht: Isabelle, een arbeidster die in een sector werkt met behoud van verkorte opzeg en die ontslagen wordt. Faïza, die arbeidsongeschikt is door ziekte of een ongeval. Robert, die ontslagen wordt of zelf zijn ontslag geeft met het oog op pensioen.
ACV-militanten krijgen half januari een nummer van ‘Vakbeweging’ in de bus, dat volledig gewijd is aan het eenheidsstatuut. Geïnteresseerden kunnen deze info ook lezen via www.acv-online.be.
✔✔www.HetNieuweStatuut.be
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
DOSSIER Duurzaam woon-werkverkeer
‘We willen afstappen van budget enkel voor de wagen’ Frederik Herregods
De auto blijft veruit het populairste vervoersmiddel van de Vlaming, ook voor het woon-werkverkeer. Binnenkort is dat misschien anders, verzekert Vlaams minister voor Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits (CD&V) ons. ‘Er komt een tijd dat we zullen opstaan en bekijken hoe we het vlotst op onze bestemming geraken. Dat zal zeker niet altijd met de auto zijn. We streven naar een duurzame manier om ons te verplaatsen, waarbij we vlot overstappen tussen auto, fiets en openbaar vervoer.’
W
e zullen zowel in de praktijk als in de hoofden van mensen een overgang moeten maken naar duurzame vervoersmiddelen en een doordachte combinatie van verschillende manieren om je te verplaatsen’, vertelt Crevits. ‘Nu gebruiken we meestal de auto, ook al is meer dan de helft van onze verplaatsingen korter dan vijf kilometer. De volgende jaren zal het aantal personen- en goederenkilometers sterk stijgen, onder meer door de groei van de bevolking. Het beleid moet daar op inspelen en ervoor zorgen dat investeringen van vandaag ten goede komen aan de mobiliteit van morgen.’
Mobiliteitsbudget Hoe kan je die overgang naar duurzame vervoersmiddelen en een combinatie van vervoerswijzen het beste realiseren? ‘Voor het woon-werkverkeer is de realisatie van het mobiliteitsbudget een belangrijke pijler. We willen afstappen van het systeem waarin je alleen een budget krijgt voor het gebruik van de wagen. Dat moet evolueren naar een globaal mobiliteitsbudget, dat je ook kan gebruiken voor het openbaar vervoer, de aankoop van een fiets of het gebruik van een deelfiets. Het mobiliteitsbudget hoeft dus zeker niet beperkt te worden tot enkel diegenen die nu al over een bedrijfswagen beschikken. Elke werknemer die woon-werkverplaatsingen aflegt, zou hiervoor in aanmerking kunnen komen. Mijn partij heeft nu een wetsvoorstel ingediend voor het mobiliteitsbudget. We merken dat daar een groot draagvlak voor is. De invoering van het mobiliteitsbudget kan volgens mij een grote stap betekenen voor een duurzamer woon-werkverkeer. Voorstellen en beslissingen over de invoering van het mobiliteitsbudget kunnen het best uitgewerkt worden in overleg tussen werkgevers en werknemers. Het
‘Een kilometerheffing voor personenwagens kan een volgende stap zijn om slimmer om te gaan met het autogebruik. We gebruiken nog te snel de wagen, ook voor verplaatsingen van minder dan vijf kilometer.’, zegt minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits. moet zowel voor de werknemer als voor de werkgever duidelijk zijn wat het mobiliteitsbudget allemaal precies kan inhouden aan vervoersmogelijkheden, inclusief de juiste financiële en fiscale gevolgen op het vlak van de kosten en het loon.’ Hoe kunnen we zorgen voor een beter openbaar vervoersaanbod voor pendelaars? ‘Voor mij staat de uitbouw van knooppunten met vlotte overstapmogelijkheden voorop. Zeker voor de steden is het een grote uitdaging om de woon-werkverplaatsingen duurzaam te maken. De fiets, bus, tram, trein en ook auto moeten
De invoering van een mobiliteitsbudget kan volgens mij een grote stap betekenen voor een duurzamer woon-werkverkeer. Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken
gecombineerd worden. Ik vind dat je echt moet focussen op duurzame verplaatsingen. We leggen nieuwe tramlijnen aan, we bestellen nieuwe trams en bussen en in de toekomst zullen we ook de bezettingscijfers beter kennen. De duurzame verplaatsingsmogelijkheden kunnen dan ook beter op elkaar afgestemd worden, wat kan zorgen voor een groter aanzuig effect.’
Welke rol ziet u weggelegd voor De Lijn? ‘Voor de tewerkstellingspolen en industrieterreinen kan De Lijn een oplossing bieden voor grote en niet zo verspreide verplaatsingen. Waar mogelijk doet De Lijn dat nu al. De Lijn kan natuurlijk niet zomaar inspelen op de vraag van zeer specifieke woon-werkverplaatsingen op zeer vroege of late uren en erg afgelegen bedrijventerreinen. Daarvoor voorzien we wel andere oplossingen, zoals het Pendelfonds en het Shuttledecreet. Het Shuttledecreet zal mogelijkheden bieden voor een betere organisatie van vervoer voor werknemers tussen haltes van openbaar vervoer en afgelegen bedrijventerreinen.’
Kilometerheffing Vanaf 2016 komt er een kilometerheffing voor vrachtwagens. De transporteurs zullen per kilometer moeten betalen. Vindt u zo’n kilometerheffing ook voor personenwagens een goed idee? ‘Een kilometerheffing voor personenwagens kan een volgende stap zijn om slim-
mer om te gaan met het autogebruik. We gebruiken nog te snel de wagen, ook voor verplaatsingen van minder dan vijf kilometer. Met het systeem van kilometerheffing kan je ook milieuvriendelijke voertuigen positief belonen. Er loopt nu een proefproject. De eerste resultaten verwachten we midden dit jaar. Om de files echt aan te pakken, is een kilometerheffing voor vrachtwagens niet voldoende. De vrijgekomen ruimte zal onmiddellijk worden ingevuld door personenverkeer. Daarom pleit CD&V voor een kilometerheffing voor personenwagens. Belangrijk is dat we ook rekening houden met de gevolgen voor de werknemers en gezinnen. We willen naast het mobiliteitsgedrag ook de socio-economische impact van een kilometerheffing in kaart brengen (wie gebruikt de auto minder en waarvoor, red.). Een kilometerheffing gaat voor mij samen met andere maatregelen zoals het mobiliteitsbudget en een doordacht parkeerbeleid.’ Patrick Wirix Jurgen D’Ours
3 voorstellen van acv voor een duurzamer en rationeler woon-werkverkeer 1. Meer investeren in infrastructuur voor duurzame mobiliteit. 2. Meer en makkelijker combineren van vervoerswijzen, bijvoorbeeld via het mobiliteitsbudget. 3. Eerlijke autofiscaliteit die duurzaam verplaatsingsgedrag aanmoedigt en sociaal aanvaardbaar is.
15
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
ZEGT
Bea en Marleen, transgenders
‘Op mijn werk was ik vanaf de eerste dag Marleen’ Het genderteam van UZ Gent heeft vorig jaar een behandeling opgestart bij maar liefst 113 volwassenen. Op tien jaar tijd is dat een verdubbeling. Transgenders zijn veel zichtbaarder in de samenleving geworden. Visie sprak met Bea en Marleen (of was het nu Bart?).
I
Michael De Lausnay
k noem mezelf crossgender. Ik uit mij als vrouw, maar ik ben niet geopereerd’, vertelt Marleen Hufkens (46, vooraan op foto), die Bart heet op haar identiteitskaart. ‘Ik heb er geen probleem mee als iemand mij met Bart aanspreekt. Ik gebruik mijn mannelijke kant ook nog, ik speel daarmee.’
Hormonenkuur Bea Peeters (44) leeft al bijna twee jaar als vrouw en is pas gestart met haar hormonenkuur. Ze is in transitie. ‘Ik heb nu vooral last van vapeurs, maar ik ga door. Ik wil helemaal vrouw worden.’ Haar vroegere mannennaam wil ze niet meer gebruiken. ‘Het heeft twintig jaar geduurd vooraleer ik helemaal klaar was om me te uiten als transgender. Ik was ondertussen vader geworden en dan onderdruk je dat. Ik ben gescheiden van mijn vrouw, voordat ik mij geout heb. Zij voelde wel dat er iets was. Ik zat met mezelf in de knoop. We hebben twee kinderen, van 17 en 18 jaar. Ze nemen het goed op. Ik heb een goede relatie met hen.’
Filip Bellemans
Wie is een transgender?
Transvrouwen Ik ben ook veel minder Bea en Marleen hadden vroeger een introvert sinds ik seksuele voorkeur voor vrouwen. transgender ben. Hun transgender-zijn heeft daar niets aan veranderd. ‘De meeste Bea, lekkenhersteller transvrouwen vallen nog altijd op bij De Watergroep vrouwen. Het is een groot misverstand dat transvrouwen ook op soon. Er bestaat nu een brochure over transgenders op het mannen vallen. Al zijn er ook in onze groep biseksuelen’, werk (zie kaderstuk, red.). Die brochure moet ervoor zorgen weet Marleen, die covoorzitster is van Cavaria, de belandat werkgevers en collega’s beter weten hoe ze met transgenorganisatie voor holebi’s en transgenders. genders moeten omgaan.’ Bea is lekkenhersteller bij De Watergroep, een macho werkomgeving. ‘Toen ik uit de kast kwam, ben ik Ontslag geschrokken hoe begripvol mijn collega’s waren. Mijn Marleen veranderde tijdens haar transitie, zeven jaar geledirecte chef wist niet goed wat te doen. Hij heeft naar de den, van job. ‘Ik werkte vroeger bij een katholiek familiesociale dienst op het werk gebeld en daar heb ik een bedrijf. Die mensen konden daar niet mee om. Ik was vakgesprek gehad. Ik was de eerste die zich outte als transgenbondsafgevaardigde voor LBC-NVK in dat bedrijf. Bij mijn der in een groot bedrijf. Daardoor was ik een proefper-
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Luk Copywriter, koersfan, zachte anarchist, Bowiedweper “VN telt de doden in Syrië niet langer.” Zo, die humanitaire crisis is ook weer opgelost.
Peter Selie Gisteren de pinten in mijn bak bier gedoopt als Goede Voornemens, zodat ik vandaag “Vrouw! Breng mij eens een goed voornemen!” kan roepen.
Bianca Debaets Volksvertegenwoordiger en gemeenteraadslid Brussel Jammer dat troeven van Brussel dreigen overschaduwd te worden door (helaas herkenbare) schaduwzijde. We kunnen het tij nog keren.
ontslag heb ik een ruime verbrekingsvergoeding gekregen, al kon ik dat ontslag wel aanvechten. Ik heb vrij makkelijk een andere job gevonden, en dat als vrouw. Op mijn werkplek in de bibliotheek was ik vanaf de eerste dag Marleen.’ Bea ploetert voor haar werk soms in de modder en dan moet ze zich kunnen douchen. ‘De mannelijke collega’s voelden er zich niet goed bij dat ik met hen een kleedkamer deelde. Daarom heb ik nu een aparte kleedruimte, voor vrouwen. Iedereen voelt zich er goed bij. Ik ben ook veel minder introvert sinds ik transgender ben.’
Een transgender is iemand bij wie de innerlijke beleving als man of vrouw anders is dan het toegekende geboortegeslacht. Hij of zij wil leven in een andere genderrol. Een hormonale behandeling en/of chirurgische ingrepen vinden plaats om het lichaam in overeenstemming te brengen met die identiteitsbeleving. Dat proces van geslachtsaanpassing duurt ongeveer twee jaar en noemt men ‘transitie’.
Infopunt Met vragen over transgenders kun je terecht bij het Infopunt: 0800 96 316 (donderdag en vrijdag), contact@ transgenderinfo.be of www.transgenderinfo.be.
Brochure Joz Motmans, transgenderexpert aan de Universiteit Gent, schreef een brochure met tips en info om beter om te gaan met transgenders op de werkvloer. Die kun je downloaden via www.transgenderinfo.be. Ook ACV verleende haar medewerking aan de brochure. ‘Transgender zijn hoeft geen handicap te zijn’, vindt Motmans. ‘De capaciteiten en de vaardigheden van de persoon die in transitie is, blijven dezelfde. Het probleem zit niet bij de transgenderpersoon, maar in de omgeving, in de sociale aanvaarding.’
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 10 januari 2014
PASAR
‘Soms zie je in je eigen dorp de mooiste dingen’ Het nieuwe jaar ontvouwt zich en de vele Pasarafdelingen in Vlaanderen staan te trappelen om met hun activiteiten van start te gaan. Zo kijkt Jo Lambrechts van Pasar Kortessem reikhalzend uit naar de voettocht naar Scherpenheuvel op 10 mei, die nu al een bijzonder gebeuren belooft te worden.
E
en gezelligheidsvereniging voor wandelaars, fietsers, tochtenmakers en levensgenieters’: zo omschrijft de Pasarafdeling van het Limburgse Kortessem zichzelf. Een van die levensgenieters is Jo Lambrechts, voorzitter van de gezelligste vereniging in de Haspengouwse gemeente. ‘Ik ken de vereniging al heel lang, van in mijn jeugdjaren’, vertelt Jo (53). ‘Wij gingen elk jaar kamperen met het gezin. Mijn papa was lid van Vakantiegenoegens (de vroegere naam van Pasar, red.), want dan kreeg je onder meer korting op campings. Tien jaar geleden ontmoette ik enkele vrienden die bij Vakantiegenoegens Kortessem zaten. Zij nodigden mij uit om eens te komen, en voor ik het wist, was ik bestuurslid (lacht).’ Welke activiteiten doen jullie?
Pasar is meer dan die
‘Iedereen kent het vroegere mannen die gaan Vakantiegenoegens als die mannen kamperen. Het draait die met de tent of de caravan gaan voor ons om cultuur, kamperen. Maar Pasar is meer dan Leden van Pasar Kortessem tijdens een zomerse avondwandeling in deelgemeente natuur en avontuur. dat. Het draait voor ons om culWintershoven. ‘Je moet genieten van het leven, want het is veel te kort’, vindt tuur, natuur en avontuur. voorzitter Jo Lambrechts. Jo Lambrechts, Elke maand organiseren wij een Pasar Kortessem doen. Het wordt dus een grootse acti- Voor de driedaagse in het najaar trekken we meestal naar activiteit. Volgende vrijdag bijvoorviteit. In elke gemeente zal er een de buurlanden, vlak over de grens. Zo zijn we al naar beeld houden we een nieuwjaarsdrink in Hasselt en trekken we met gids Freddy ’t stad in. start- en stopplaats zijn, waar je iets kunt drinken en Cadzand en de Eiffel geweest. Dit jaar staat de Champagne Vaste waarden zijn de spek- en eierentocht in maart en de waar eerste hulp is. In zaal Den Egger in Scherpenheuvel streek op het menu. Zo blijft het ook betaalbaar.’ gezinsfietstocht met barbecue in augustus, waar telkens vindt het slotevenement plaats, vlakbij de basiliek. Onder Hoeveel tijd vraagt je inzet voor Pasar? enkele honderden mensen aan deelnemen. En een bijzonde- meer de Blazende Kampeerders, een muziekvereniging re activiteit dit jaar is de voettocht naar Scherpenheuvel op van Pasar, komt spelen. Er zullen ook een frituur en ijs- ‘Ik ben er ongeveer een uur per dag mee bezig. Maar ik kar zijn. De opbrengst gaat integraal naar Kom op tegen ben niet de enige vrijwilliger. We zijn met een team van 10 mei.’ acht mensen. Ieder neemt een taak op zich. De tijd van de Kanker.’ Waarom stappen jullie naar Scherpenheuvel? voorzitter die alles alleen doet, is voorbij. Verkennen jullie vaak de eigen streek? Ik heb een drukke job en Pasar is voor mij echt ontspan‘Ons bestuurslid Jos heeft darmkanker en Conny is enkele jaren geleden genezen van borstkanker. Conny stelde ‘Vrije tijd beleven dicht bij huis, daar staat Pasar voor. ning. Het geeft mij energie. Je doet het ook voor de kamevoor om te voet naar Scherpenheuvel te gaan. En wij von- Wij vinden het belangrijk om samen Kortessem en de raadschap. Het is fijn om samen te werken met mensen den dat allemaal een goed idee. De tocht loopt langs Haspengouw te leren kennen, en vervolgens de rest van met dezelfde visie. Zo vinden wij allemaal dat we van het Kortessem, Alken, Stevoort, Herk-de-Stad, Diest en België. Niet andersom. Wij hebben hier prachtige vier- leven moeten genieten, want het is veel te kort.’ kantshoeves, mooie bloesemroutes, holle wegen en uitScherpenheuvel. Leen Grevendonck En wij hebben de Pasarafdelingen daar, maar ook andere stekende fietspaden. Soms zie je in je eigen dorp de mooigroepen uit Limburg, warm kunnen maken om mee te ste dingen. ✔✔www.pasar.be
BRUSSELS
Amsterdam RAI 1 & 2 maart 2014
EXPO
6-10 februari 2014 kortingskaart
je betaalt slechts
✁
Nekkerhal Mechelen
n Nekkerhal Mechele 4 201 i uar jan 18 & 19
1-1 4
Iedere dag van 10u-18u. Geldig voor 1 persoon.
za 18 en zo 19 januari 2014
binatie met per soon en niet in com andere aanbiedingen.
ie 0
se
€8 €2,5
U ontvangt 2 euro
inlevering op de toegangsprijs bij voor één ig Geld . bon e van dez V is
d Gastlan
oN KoRtINgsb korting
www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be foto W.H. van Eck
colofon
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie ACW en ACV: Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Patrick Wirix, David Vanbellinghen • redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.