Visie nr07 dd0604

Regio Kempen (Turnhout) Vrijdag 6 april 2018

België en de Brexit, wat hebben we te vrezen?

Volgend jaar rond deze tijd stapt het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Er wordt op hoog niveau druk onderhandeld over hoe dat dan wel moet verlopen en daarbij gaat het hard tegen onzacht.

Visie onderzocht wat zo’n Brexit nu eigenlijk concreet kan betekenen voor België. Zullen we daar als werknemer en burger iets van merken?

En wat zijn de gevolgen voor onze economie? Er zijn in ieder geval nog heel wat valkuilen.

> p. 10

Lymfoedeempatiënt Serge:

Vlaamse Annelien Boone mocht op bezoek bij de paus om de stem van de Europese jongeren te laten horen

‘IK BLIJF KARATE DOEN’

> p. 3

ABONNEE

> p. 9

> p. 12

‘BIJNA SLIMSTE MENS’ DALILLA HERMANS EN HET WERELD-FILMFESTIVAL MOOOV

Chronisch zieke mensen zoeken sociaal contact

‘Losbreken uit je eigen denkkader is een verrijking’

> p. 6-7

www.beweging.net

Misbruik met dagcontracten eindelijk bestraft

www.cm.be

p. 20

www.acv-online.be

jaargang 75 ¬ visie nummer 7 afgiftekantoor brussel x ¬ p910695 volgend nummer op 20 april 2018

Regionieuws > p. 16

2

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Na heisa rond wetsvoorstel over woonstbetredingen

Opvang van vluchtelingen, wat mag nu eigenlijk nog?

Mag de politie mensen zonder papieren zomaar oppakken in het huis van derden? Rond die vraag was er (politiek) al heel wat te doen. Vrijwilligers die mensen zonder papieren opvangen, zijn een beetje in de war of ze ook strafbaar zijn, maar de ongerustheid is onterecht zegt Alejandro Alba van beweging.net.

maal niet, daar moeten we geen doekjes om winden. Maar we hebben ons ook nooit bedreigd gevoeld. We hebben zelfs nog altijd contact met de twee Afrikaanse mannen die bij ons verbleven.’

Mee als kok

Waardig onthaal Boudewijn Goos (59) is zo’n vrijwilliger.

‘De manier waarop mensen zonder papie-

Boudewijn Goos

B

egin 2018 kwam de federale regering met een wetsvoorstel dat de regels rond woonstbetreding zou wijzigen. De politie zou daardoor, na de goedkeuring van een rechter, mensen zonder papieren kunnen oppakken in het huis van derden. Dat deed veel vragen rijzen bij hulpverleningsorganisaties en ngo’s maar ook bij particulieren die uitgeprocedeerde vluchtelingen bijvoorbeeld onderdak geven. Worden zij dan ook zelf strafbaar? ‘Die ongerustheid is niet terecht’, vertelt Alejandro Alba van beweging.net. ‘Zolang je als burger hulp verleent uit humanitaire overwegingen is dat niet strafbaar. Medische bijstand geven, voedsel doneren, kledij weggeven of iemand zonder papieren onderdak geven kan dus allemaal. In Frankrijk (met bijvoorbeeld Calais waar veel vluchtelingen stranden) is dit dan weer niet het geval. Let wel, van zodra je betaald wordt, of als je meewerkt aan criminele activiteiten, zoals mensensmokkel, ligt dat natuurlijk anders.’

uuVrijwilliger Boudewijn begeleidt mensen zonder papieren. ‘Hier vierden we feest omdat iemand verblijfsdocumenten heeft . De manier waarop mensen zonder papieren soms behandeld worden, stoot me tegen de borst.’ ren soms behandeld worden, stoot me tegen de borst’, zegt hij. ‘Het is dus logisch dat ik daar zelf iets aan doe.’ Boudewijn begeleidt vrijwillig mensen zonder papieren bij het opmaken van hun dossier en ving met zijn gezin al twee keer een vluchteling op in zijn huis. ‘Ik vind een waardig onthaal heel belangrijk. Ik ben daarom al langer betrokken bij de migrantenwerking in Boom, Booms Welkom vzw. We zijn dus zeker geen uitzonderingen, we kennen nog veel mensen die actie ondernemen. Vaak vormen we een schakel tussen de mensen zonder papieren en de juiste organisaties of instellingen. We tonen hen de weg naar juridische bijstand, naar hulp bij het verzamelen en invullen van de nodige documenten, taallessen, enzovoort.’

Begeleiding ‘We zetten in de eerste plaats in op de begeleiding van hun asiel- en regularisatieprocedure. Maar soms kunnen die mensen even nergens terecht. Toen onze oudste zoon het huis verliet, hadden we een kamer vrij. Zowel in 2014 als in 2017 verbleef er telkens iemand bij ons voor een periode van ongeveer zes maanden.’

‘We maakten daarbij vooraf duidelijke afspraken. Zo lag het eindmoment telkens vast. Twee weken na ontvangst van de beslissing over hun asielaanvraag stopte onze opvang. We maakten ook heel praktische afspraken. We stelden een kamer ter beschikking, maar zorgden meestal niet voor eten. En ze moesten voor een bepaald uur binnen zijn. Gemakkelijk is dat alle-

Boudewijn benadrukt nog eens dat de opvang in je eigen huis geen doel op zich hoeft te zijn. ‘Er zijn zoveel manieren om vluchtelingen te helpen. We hielpen een aantal mensen bij het opstellen van hun dossier voor regularisatie. Zij hebben intussen de nodige verblijfsdocumenten. Via onze kinderen hebben we ook banden met de jeugdbeweging. Zo ging er ook al eens een persoon zonder papieren mee op kamp, als kok. Hij leerde zelf andere jongeren kennen en stond op die manier sterker in zijn schoenen. Iemand anders raadden we aan om van advocaat te veranderen. De advocaat profiteerde van hem en werkte niet echt aan zijn dossier. Door een andere advocaat aan te stellen, is zijn dossier goed uitgedraaid.’

‘Sowieso hoef je dit allemaal niet alleen aan te pakken. We hebben ook altijd andere mensen bij die hulpverlening en de opvang betrokken. Om informatie in te winnen, of mogelijke opties in het dossier te bespreken. Een netwerk van mensen die de dingen structureel aanpakken is belangrijk.’

Schrik om in de problemen te komen heeft hij nooit gehad. ‘Ik heb daar nooit bij stilgestaan. Maar anderen stelden zich die vraag wel. Voor mij is het simpel: iedereen heeft het recht om als mens behandeld te worden.’

Amélie Janssens

VERWOORDING

ZONDER PAPIEREN IS NIET ZONDER RECHTEN Ik heb nog een beetje chocolade over. Ideaal om wat na te genieten van Pasen, zeker nu de lente eindelijk ons land aandoet en de zon België heeft gevonden. Perfect weer om de batterijen weer op te laden.

Dus wie nu met vakantie is, wens ik alle plezier.

Dat wens ik trouwens ook aan iedereen die in de vakantie gaat werken. Werkplezier is net zo belangrijk. En uiteraard moet tegenover dit werk een correct loon staan. in België doen we heel veel zomaar voor iemand anders. Vriendendiensten, vrijwilligerswerk. Dat is fantastisch, maar als we iets doen voor een werkgever dan

verwachten we in ruil daarvoor een loon om van te leven. Daarop hebben we recht.

Ook mensen zonder papieren werken soms voor werkgevers die weten dat zij eigenlijk niet mogen werken. En ook zij hebben dan recht op een correct loon.

Dat verloopt niet altijd eerlijk, want sommige werkgevers weten in wat voor een kwetsbare situatie mensen zonder papieren zitten. En toch mag dat geen excuus zijn om geen loon te betalen. Mensen mogen bijvoorbeeld niet zomaar uitgewezen worden zonder dat ze dit loon hebben ontvangen.

‘Iedereen heeft het recht om als mens behandeld te worden’, zegt vrijwilliger Boudewijn in deze Visie over de reden waarom hij vluchtelingen helpt. Wel, daar sluit ik mij heel graag bij aan. Mensen zonder papieren worden nog te vaak anders bekeken maar het zijn ook gewone mensen, zoals jij en ik, alleen met wat meer pech.

Linde De Corte Algemeen secretaris beweging.net

3

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Annelien Boone mocht op de koffie bij Paus Franciscus

‘Gelovige jongeren gaan ook gewoon voetballen of op café’ De Paus toespreken, het is niet iedereen gegund. Maar onze landgenote Annelien Boone kreeg het toch mooi voor mekaar. Zij mocht bij Paus Franciscus uit de doeken doen wat de Belgische en Europese jongeren van hun geloof verwachten.

Annelien Boone • 31 jaar • Opgegroeid in Aalter, na studies Economie even in Gent gebleven, woont nu opnieuw in Aalter • Directeur van IJD- Jongerenpastoraal Vlaanderen • Mocht de Paus toespreken op de presynode in Rome (19 tot 26 maart)

E

lke drie jaar buigt de bisschoppensynode zich over één of meerdere onderwerpen of uitdagingen voor de Katholieke Kerk. In 2015 was dat ‘het gezin’, dit jaar, in oktober, zal het over jongeren en hun geloof gaan.

Om ook effectief de stem van de jongeren daar te laten weerklinken, werd voor het eerst een presynode georganiseerd waar Annelien Boone de stem van de Europese jeugd vertolkt.

avond kunnen de Gentse studenten elkaar ontmoeten bij de studentenviering, een eucharistieviering met broodjes achteraf.

Toen ik hier studeerde, was dat voor mij ook een rustpunt en een plaats van thuiskomen. Omdat je er met medestudenten kan praten. We gingen achteraf ook gewoon samen op café, het was en is absoluut geen droge bedoening. Je creëert gewoon een vriendengroep waarmee je ook je geloof kan delen. Daar komen iedere week zo’n 30 tot 50 jongeren op af. Voor wie het wat dieper mag gaan, organiseren we gebedsweken tijdens de advent. En je kan bij ons leren bidden met de Bijbel, met een persoonlijke begeleider. Binnen dat diverse aanbod vindt iedereen wel aansluiting.’

Hoopvol ‘Het was een unieke ervaring. Toen ik thuiskwam had ik nog enkele dagen het gevoel dat ik tien centimeter boven de grond zweefde.’ Annelien is naar eigen zeggen vooral hoopvol teruggekeerd. ‘Het was fijn om zo open te kunnen delen, zonder vooroordelen of oordelen. Ook binnen het katholiek geloof heb je verschillende strekkingen en culturen. In Azië, bijvoorbeeld, hoor je als christen tot een minderheidsgroep. Een meisje uit Turkije vertelde dat je geloof daar op je identiteitskaart staat, waardoor je als christen minder kansen krijgt bij sollicitatiegesprekken. Zulke verhalen beklijven. In de Afrikaanse landen is het christelijk geloof vaak nog een wezenlijk onderdeel van de cultuur en is Jezus een ideaalfiguur waar jongeren naar opkijken. En je hebt Europa, een seculiere samenleving. Dat we in die diverse groep toch vrijuit hebben kunnen praten en naar elkaar luisteren, is uniek. En dat we erin geslaagd zijn om een document op te stel-

Vooral de ouders houden vast aan een erg verouderd beeld over het geloof.

Annelien Boone

len waar we ons allemaal in kunnen vinden, is dat nog meer. Niet alleen binnen ons geloof, ook binnen de samenleving.’

Heikele thema’s Dat document zal voor de bisschoppen een leidraad vormen tijdens de synode in oktober. En volgens Annelien behandelt het ook de meer heikele thema’s. ‘Het document benadrukt in de eerste plaats de verwachtingen van jongeren tegenover de Kerk. Ze willen een authentieke Kerk die open staat voor iedereen. Jongeren willen ook een bredere invulling geven aan het

Jongeren groeien niet meer op met geloof.

Ze moeten het zelf ontdekken.

Annelien Boone

Imago uuEnkele beelden van Annelien Boone in Rome, tijdens de presynode rond jongeren.

‘Het was een unieke ervaring.’

woord roeping. Dat moet verder gaan dan priester worden of in het klooster gaan. We hebben ook open gepraat over dingen die normaal makkelijk verzwegen worden.

Over de fouten die de kerk in het verleden heeft gemaakt, bijvoorbeeld. We vinden het belangrijk dat de kerk die fouten erkent. Over de rol van de vrouw, over homoseksualiteit. Bij deze thema’s merkte je natuurlijk wel de grote culturele verschillen.

Maar ondanks die diversiteit konden ze wel benoemd worden. En konden we vastleggen dat jongeren van de Kerk verwachten dat die discussies gevoerd worden.’

Begeleiding ‘Daarnaast viel het me op dat jongeren begeleiding vragen. Ze zoeken referentiepunten, mensen die mee op weg gaan. Dat kunnen andere jongeren zijn maar ook volwassen begeleiders. Daar spelen de ou-

ders en de familie een belangrijke rol. Het is een belangrijke boodschap voor ons als Kerk, maar ook als maatschappij: we moeten jongeren niet aan hun lot overlaten.

Jongeren groeien veel minder dan vroeger op met het geloof. Ze moeten het vandaag zelf meer ontdekken, hun weg ernaartoe vinden.’

Studentenviering Volgens Annelien moet de Kerk dan ook plaatsen en momenten bieden om elkaar te ontmoeten en om actief naar elkaar te luisteren. Jongerenpastoraal Vlaanderen zet daarop in. ‘We hebben meer dan honderd initiatieven per jaar. Er zijn de Plussers-groepen, of binnen het bisdom Gent de Jokri-groepen, onze jeugdbeweging voor jongeren van twaalf tot achttien jaar.

We organiseren zomerkampen, zowel in binnen- als buitenland. En elke donderdag-

De Kerk heeft nog wel wat werk aan het imago. Dat vindt ook Annelien. Maar ze ziet wel verbetering. ‘Er is toch een grotere openheid en nieuwsgierigheid tussen jongeren. Onbekend is onbemind, maar ze durven elkaar vragen te stellen. Ik hoor vaak van gelovige jongeren dat zij zonder problemen met familie en vrienden over hun geloof kunnen praten. Maar er zijn nog wel heel wat vooroordelen. Vooral bij de ouders. Ik ben vormselcatechist in Aalter en begeleid dus twaalfjarigen die hun Plechtige Communie zullen doen. Zij zijn vaak erg enthousiast over de manier waarop ze kennismaken met het Christelijke geloof. Het zijn net de ouders die vasthouden aan een erg verouderd beeld. Onze gelovige jongeren zijn ook echt gewone jongeren, die uitgaan, op café zitten en voetballen. Toch blijft het ook belangrijk om jongeren die zich nergens thuis voelen te verwelkomen. Dat blijft onze opdracht.’

Amélie Janssens

Simon Mouton

4

¬ post

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

UW GEDACHT

VACATURE M/V

E-commerce

ACV Openbare diensten zoekt • Vakbondsverantwoordelijke Vlaamse overheidsdiensten Voltijds - onbepaalde duur - Brussel Solliciteer vóór 30 april.

Meer info: openbarediensten.acv-online.be

CM zoekt • Adviserend arts Voltijds - onbepaalde duur - meerdere regio’s

Schitterend artikel over de slechte werkomstandigheden bij e-commerce in Nederland. Ik kan alleen maar hopen dat de vakbonden dit soort toestanden, onder het mom van concurrentie, hier nooit toelaten.

Sommigen stellen het voor alsof meer flexibilisering en meer nachtarbeid een vooruitgang is, terwijl dit in feite een enorme sociale achteruitgang betekent.

Onregelmatige werkuren en nachtarbeid zouden eerder beperkt moeten worden tot de jobs waar het echt niet anders kan. Want meer onregelmatige arbeid en nachtarbeid leidt tot meer sociale en familiale ontwrichting. De gevolgen zien we onder andere in het onderwijs. Bovendien is het ook slecht voor de gezondheid.

E-commerce heeft ook een grote ecologische en maatschappelijke prijs. Zo reden er in 2016 op de Belgische wegen maar liefst 431 000 bestelwagens rond. Blijkbaar leidt in dit kapitalistisch systeem de technologie van de 21ste eeuw tot de werkomstandigheden van de 19e eeuw.

••• Roger Liekens, Kessel-lo

Plastisch chirurg

• Manager verzekeringsbemiddeling en klantenservice

Mijn zoon raadpleegde een plastisch chirurg die volledig geconventioneerd is. De arts rekende 50 euro aan. De terugbetaling bedroeg amper 8,75 euro. Mag de specialist meer aanrekenen als de patiënt hem op afspraak consulteert? Binnenkort zal de plastisch chirurg twee moedervlekken verwijderen bij mijn zoon.

Per moedervlek vraagt hij 100 euro. Welke terugbetaling krijgt hij?

• Medewerker risk, compliance en databescherming • Departementscoördinator zorg • Business specialist uitkeringen

••• Viviane Biesmans

• Diensthoofd controlling

Op afspraak werken staat niet als bijzondere eis in het akkoord tussen artsen en ziekenfondsen. Daarvoor mag dus

• Analist-programmeur Voltijds - onbepaalde duur Schaarbeek

geen supplement worden aangerekend. Een bijkomende niet-terugbetaalbare prestatie door de plastisch chirurg kan het honorarium verklaren. Moedervlekken verwijderen zonder medische redenen zoals een vermoeden van huidkanker, wordt beschouwd als een esthetische ingreep en wordt niet terugbetaald.

Patiëntendossier

Voor mijn echtgenote en mij houdt onze huisarts op ons verzoek een globaal medisch dossier (GMD) bij. Telkens we bij hem op raadpleging gaan, noteert hij zijn diagnose en behandeling in ons GMD. Gebeurt dat ook na een huisbezoek? Van specialisten en andere artsen naar wie hij ons verwijst, en van ziekenhuisopnames krijgt hij zo goed als zeker een verslag. Is dat ook het geval na raadplegingen bij de oogarts, dermatoloog of tandarts?

Het is van belang dat de huisarts weet of kan te weten komen of zijn patiënt last heeft van glaucoom en cataract, van terugtrekkend tandvlees of van psoriasis. Voor deze specialismen is een verwijsbrief niet gebruikelijk.

Voor een optimaal multidisciplinaire zorg is de toegang tot het volledig globaal medisch dossier een noodzaak.

••• Mario Vleurinck

Of de huisarts tijdens het huisbezoek het GMD kan aanvullen, hangt ervan af hoe hij dat zelf organiseert. Dat kan perfect bij de patiënt thuis gebeuren of de huisarts kan de info later toevoegen.

Elke zorgverlener die je behandelt, moet een patiëntendossier bijhouden. Zorgverleners kunnen je gezondheidsgegevens delen als jij daarvoor je toestemming geeft. Je huisarts kan gegevens van je oogarts of tandarts bekijken.

Maar niet alle gegevens zijn zichtbaar voor alle zorgverleners.

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.

De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Meer info: www.cmjobs.be

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

1. Mannelijk dier; 2. roofdier; 3. hoofddeksel van een bisschop; 4. huidopening; 5. vaartuig; 6. saai; 7. feestartikel; 8. muziekinstrument; 9. armoedige steeg; 10. drinkbeker; 11. gereed; 12. boete; 13. zeewezen; 14. sluier.

Citaat 7

1 H K A O T E U R 2

P A D N T V E R

3 M A IJ N T

J

E R

4

P O E R B

I

U E

5 R S C E H

I

P N

6 D M R O A O A G 7

B A R L

8

P E

I

L N O N

E A N M O

9 D E S S

L C O P

10 K R H O U E S 11 K T

L

I

T

A A N R

12 S G T R N A

I

F

13 M A E R

I

T N E

14 W V O E

I

L G E © De Puzzelaar

De oplossing is een Chinees spreekwoord:“Houd van je buren, maar neem de schutting niet weg”

Citaat 7

MARTIN LUTHER KING 50 JAAR GELEDEN VERMOORD Vijftig jaar geleden, op 4 april 1968, werd de Amerikaanse burgerrechtenactivist Martin Luther King doodgeschoten in Memphis. Hij was daar naar aanleiding van een aanslepende staking van de zwarte vuilnisophalers. Die voelden zich miskend in hun werknemers- en burgerrechten en voerden daarom actie. King was niet alleen een burgerrechtenactivist die opkwam voor gelijke rechten voor zwarten, maar hij koppelde die ook aan vakbonds- en werknemersrechten. Voor zijn verdienste kreeg hij, zoals je op de foto kan zien, een monument in de Amerikaanse hoofdstad Washington D.C. Hij was de eerste Afro-Amerikaan, en pas de vierde niet-president, die geëerd werd met een nationaal gedenkteken bij de National Mall.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

5

Zomervakantie in zicht

Hoog tijd voor je reisvaccins Midden in de paasvakantie durven we stilaan te dromen van zomerse reisplannen. Onze oproep in het kader van de Europese Vaccinatieweek die loopt van 23 tot 29 april: haal nu al je reisvaccins. Ook voor dicht(er)bijvakanties.

Hoog tijd Noem het voorpret, je nu al laten vaccineren om straks een zorgeloze vakantie te hebben. Na een vaccin maakt je lichaam afweerstoffen aan tegen de ziektekiem en daarvoor is wat tijd nodig. Je nu al laten inenten, zorgt ervoor dat je straks beschermd bent tegen ziektes op jouw vakantiebestemming. Elise Rummens, preventie-arts van CM: ‘Mensen gaan er vaak vanuit dat

ze voor zo’n dichtbijvakanties geen vaccins nodig hebben, maar dat is niet altijd waar.’

Doe de check Weet je niet zeker of je ooit tegen een bepaalde ziekte bent ingeënt? Dat kun je online via de Patient Health Viewer checken via www.cm.be/vitalink. Opgelet, het kan zijn dat niet alle vaccinaties getoond worden. Voor 2014 waren huis- en kinderart-

sen namelijk niet verplicht om vaccins te registreren. Twijfel je? Vraag dan raad aan je huisarts. Die kan je vertellen of een inhaalvaccinatie nodig is.

CM betaalt de aankoopprijs van een aantal reisvaccins terug aan jongeren die recht hebben op kindergeld, met een maximum van 25 euro per kalenderjaar.

De gegevens van kinderen ouder dan zes jaar kun je bekijken door in te loggen met hun kids-ID of eID. Voor jongere kinderen kun je terecht bij je huisarts of Kind en Gezin.

Met het CM-MediKo Plan kun je je bijkomend verzekeren tegen medische kosten.

Ook voor reisvaccinaties is er een extra tegemoetkoming.

Hoeveel kosten vaccins?

✔ www.cm.be/vaccinaties

Voor de mazelen bestaat er in Vlaanderen een doeltreffend basisvaccin dat gratis ter beschikking wordt gesteld. Als (jong)volwassene moet je je inhaalvaccins wel altijd op voorschrift aankopen.

www.vaccinatieweek.be Marion Aussems

OOK VOOR DICHT(ER)BIJ

Tegen deze drie ziektes laat je je het best vaccineren als je dicht(er)bij op reis gaat.

HEPATITIS A

MAZELEN

Waar? Let extra op in Turkije, Oost-Europa en Noord-Afrika.

Wat? Meest besmettelijke vorm van leverontsteking die je kunt oplopen door onhygiënisch bereid voedsel te eten.

Symptomen? Hepatitis A kan weken tot maanden geelzucht en vermoeidheid geven, vaak met een verminderde eetlust en vermagering tot gevolg.

Vaccinatie? Laat je voor de reis eenmaal vaccineren. Zo wordt de kans klein dat je besmet raakt met het hepatitis A-virus. Vervolledig je vaccinatie na zes tot twaalf maanden met een tweede inenting, dan geniet je hoogstwaarschijnlijk een levenslange bescherming en kun je je omgeving niet besmetten.

Extra maatregelen? Kook in deze landen altijd het water en voedsel, en schil je fruit.

Waar? Als je naar landen zoals Roemenië, Italië en Frankrijk trekt.

Wat? Typische en heel besmettelijke kinderziekte die niet altijd onschuldig is.

Complicaties? Longontsteking of een acute hersenontsteking, kan soms zelfs fataal zijn.

Vaccinatie? Laat je tweemaal vaccineren (combinatievaccin tegen mazelen, bof en rubella). Dat gebeurt het best op de leeftijd van twaalf maanden en tien jaar. Als (jong)volwassene ben je vaak onvoldoende gevaccineerd zonder dat je het weet. Een inhaalvaccin is dan zeker zinvol.

TEKEN-ENCEFALITIS Waar? Bosrijke streken in Centraal- of OostEuropa en sommige plaatsen in Noord-Europa.

Wat? Teken kunnen de ziekte van Lyme overdragen. Daar bestaat geen vaccin tegen. Maar in sommige gebieden kunnen teken je ook met een virus besmetten dat hersen- of hersenvliesontsteking (tekenencefalitis) kan veroorzaken. Tegen teken-encefalitis is er gelukkig wel een vaccin.

Symptomen? De infectie verloopt meestal mild, met soms griepachtige klachten. Uitzonderlijk ontstaat een hersen- of hersenvliesontsteking.

Vaccinatie? Je moet minstens twee inentingen krijgen voor je op reis vertrekt. Laat na je uitstap je vaccinatie vervolledigen met een derde prik. Nadien is er na drie en vervolgens om de vijf jaar een herhalingsinenting nodig.

DE VOORZET

eerste stappen om daaraan te verhelpen. Maar er ligt nog veel werk op de plank.

Neem nu die laagvariabele zorg. Op zich is het een goede zaak dat de prijs voor pakweg een blindedarmoperatie of een knieprothese – indien er geen complicaties of andere gezondheidsproblemen zijn - vastgelegd wordt. Ziekenhuizen en zorgverleners weten op voorhand hoeveel ze zullen krijgen. Als patiënt betaal je in elk ziekenhuis dezelfde prijs en wordt de kans op overbodige onderzoeken kleiner.

Over de hervorming van de ziekenhuissector is al veel inkt gevloeid. De pijnpunten zijn dan ook bekend. Er zijn in ons land te veel ziekenhuisbedden, de financiering schiet tekort, de ereloonsupplementen swingen de pan de uit. De oprichting van ziekenhuisnetwerken en de invoering van een vaste prijs voor zogenaamde laagvariabele zorg zijn twee

Echter, de vaste prijs heeft alleen betrekking op de honoraria. De ereloonsupplementen blijven buiten schot. Als artsen en ziekenhuizen financieel nadeel ondervinden van deze nieuwe manier van financiering, riskeren de ereloonsupplementen grondig te ontsporen. En die kans zit er wel degelijk in, omdat een aantal debatten nog gevoerd moeten worden. Hoe zorgen we ervoor dat de honoraria kostendekkend zijn? Op welke

manier kunnen we de ereloonsupplementen op termijn wegwerken? Er moet nog heel wat water naar de zee stromen.

Stappen we even uit het ziekenhuis, dan is het goed om ook de aandacht te vestigen op de erkenning van het beroep van mondhygiënist.

Nadat volgend jaar de eerste studenten mondhygiëne afstuderen, kunnen zij onder meer onze mondhygiëne controleren, advies geven over verzorging en ons gebit reinigen. Dat kan ook op locatie gebeuren, zoals in een woonzorgcentrum. Mondhygiënisten kunnen bovendien in opdracht van een tandarts een aantal voorbereidende en preventieve handelingen stellen, zoals tandsteen verwijderen. Wie een afspraak wil maken bij de tandarts moet soms een tijd wachten voor hij er terecht kan. De hulp van mondhygiënisten kan de toegankelijkheid van onze mond- en tandzorg alleen maar verbeteren.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

Het nieuws viel wat tussen de plooien, maar net voor de start van de paasvakantie zijn er een aantal beslissingen genomen die richtinggevend zijn voor onze gezondheidszorg. We zullen er bovendien allemaal mee geconfronteerd worden.

Tegen 1 januari 2020 moeten ziekenhuizen netwerken vormen. Er komt een vaste prijs voor een aantal veel voorkomende ingrepen in ziekenhuizen. En wie zijn gebit gezond wil houden, kan binnenkort ook terecht bij een mondhygiënist.

CMziekenfonds

Stefan Dewickere

ER BEWEEGT WAT IN DE GEZONDHEIDSZORG

6

¬ hoe gaat het met u?

DOS SIER

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Het sociale netwerk van chronisch zieke mensen

Chronisch zieke mens zkt. c Als je langdurig ziek wordt, valt het sociaal contact stukje bij beetje weg. Dat ondervond ook Lore Feys (30) uit Heestert. ‘Op den duur laat je de kerst- en de paasversiering in de kast, want er komt toch niemand langs.’ Lore bleef niet bij de pakken zitten en bouwde een nieuw sociaal netwerk uit. Op wie kan een chronisch zieke mens rekenen?

Tekst: Bram Dehouck Illustratie: Rutger Van Parys

DE LOTGENOOT Lore: ‘Gewoon gezellig samenzijn, dat is wat een chronisch zieke wil, zonder het voortdurend over de ziekte te hebben. Lotgenoten begrijpen dat. Ik ervaar bij lotgenoten een grote vraag naar contact, maar het is niet altijd gemakkelijk om elkaar te vinden. Daarom richtte ik zelf een contactgroep op, elke maand komen we samen. Samana is voor ons een grote steunpilaar. Tijdens bijeenkomsten praten we over onze hobby’s, wat onze plannen zijn voor het weekend, welke leuke plekjes we ontdekt hebben. Soms spreken we af om samen iets te doen. Natuurlijk delen we wel eens onze ervaringen over de ziekte, en wisselen we tips uit over hoe we ermee kunnen omgaan. Maar plezier maken en de gedachten verzetten staan centraal.’

De mens is een sociaal wezen, we zijn niet gemaakt om alleen te zijn. Samana versterkt mensen met een chronische ziekte. Ontmoeten kan in groep en op maat, bij jou in de buurt of iets verder van huis. Daarnaast organiseert Samana cursussen en infosessies die inzetten op je weerbaarheid en persoonlijke ontplooiing.

✔ www.samana.be/chronisch-ziek

DE MANTELZORGER Lore: ‘Mijn mama is mijn mantelzorger. Ze doet heel veel voor mij, zonder haar zou ik niet verder kunnen. En ik zou me blauw betalen aan hulpverleners. Ik besef dat mama veel meer vrije tijd zou hebben zonder de zorg voor mij. Ik kan niet verwachten dat ze er altijd voor me is. Maar als mama eens een week op reis gaat, slaat de paniek toe.’

Samana geeft mantelzorgers tijd en ruimte. Even op adem komen is noodzakelijk om de zorg vol te houden. Tijdens mantelzorgcafés, ontmoetingsmomenten of infosessies ontmoet je mantelzorgers uit jouw regio. Via een online training kun je jouw draagkracht verhogen. Er is zelfs een mantelzorgtelefoon waarop je jouw verhaal kwijt kunt: 078 15 50 20.

✔ www.samana.be/ mantelzorger

Hoe kunnen chronisch zieke mensen volgens jou het isolement doorbreken?

Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Reageer Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

DE CHRONISCH ZIEKE MENS Lore: ‘Voor ik psychisch ziek werd, had ik veel vrienden. Zowel in de scouts als collega’s. Mensen beginnen af te haken op het moment dat je ziekte, in mijn geval een posttraumatische stressstoornis, je leven gaat bepalen. Ze zien enkel nog de beperkingen en hebben minder oog voor de mens achter de kwetsbaarheid. Vaak uit onwetendheid of angst om iets fout te zeggen.

Sommigen gaan ervan uit dat je niet aan een activiteit kunt deelnemen, dus ontvang je geen uitnodiging. Als er op den duur niemand meer op bezoek komt, verlies je ook de goesting om je interieur leuk te versieren. Uiteindelijk blijft alleen de naaste familie over.’

De dienst Maatschappelijk Werk probeert samen met de chronisch zieke persoon het sociale netwerk in kaart te brengen om het, indien mogelijk, te activeren. Dat gebeurt hoofdzakelijk om de zorgbehoevende en de mantelzorger te ondersteunen. De maatschappelijk werker bekijkt eveneens of er ondersteuning is voor tijdsbesteding en lotgenotencontact.

✔ www.cm.be/maatschappelijkwerk

¬ hoe gaat het met u?

DE VAKANTIEVRIEND Lore: ‘Vriendschappen die op vakantie ontstaan, zijn vaak vluchtig en oppervlakkig. Bij chronisch zieke mensen is dat net omgekeerd. Ik houd van avontuurlijke vakanties. Zo ging ik met Samana en U/Turn op trektocht naar Ijsland, waar we in tenten overnachtten. Aan die vakantie heb ik blijvende vriendschappen overgehouden. Je helpt elkaar voortdurend, bijvoorbeeld bij het opzetten van de tent. De groep vormt een mooi evenwicht. Je komt dichter bij elkaar en sluit vriendschappen. Dit jaar staat Zuid-Afrika op het programma.’

Wil jij er eens tussenuit – alleen of met familie, vrienden of je mantelzorger – maar heb je ook dan ondersteuning nodig? Samana biedt vakanties in binnen- en buitenland aan waarbij je kunt rekenen op de nodige zorg.

✔ www.samana.be/vakanties

DE VRIJWILLIGER Lore: ‘Ik doe zelf aan vrijwilligerswerk voor jongeren met een mentale beperking. Het is leuk om eens weg te zijn, om eens in een andere omgeving te vertoeven. Zo behoud ik ook voeling met de maatschappij en onderhoud ik mijn sociale vaardigheden.’

Er zijn veel mogelijkheden om aan vrijwilligerswerk te doen bij CM. Ontvang je een ziekte-uitkering? Vraag toestemming aan de adviserend arts voor je aan vrijwilligerswerk begint.

✔

www.cm.be/ vrijwilligers

Pascale Vandewalle

. contact

7

HOE GAAT HET MET U?

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

‘Ik schrik niet snel meer’ ‘Door mij te engageren voor slachtofferhulp heb ik mezelf beter leren kennen.’

Vera Vandendorpe (55) uit Waregem luistert naar mensen die het slachtoffer werden van een misdrijf of een verkeersongeval. Zo helpt ze hen te verwerken wat er is gebeurd.

‘Als vrijwilliger heb ik altijd de keuze om op een vraag voor slachtofferhulp in te gaan. Ik heb nog geen situaties afgehouden. Voor ik langsga, doe ik wat opzoekwerk. Ik stel mij altijd in de plaats van het slachtoffer, om goed te laten doordringen hoe iemand zich voelt. De diefstal van een portefeuille waarin weinig geld zit, lijkt misschien banaal. Voor wie het heeft meegemaakt, kan het tot angst en onrust leiden.’

‘Het verlies van een kind vind ik het zwaarst om te begeleiden. Dan luister ik

?!

naar alle leden van het gezin. Maar ik spreek apart met de ouders en met de broers en zussen. Want kinderen laat ik op een andere manier hun gevoelens uiten. Door te tekenen of een spel te spelen. Het is intens.’

Het verlies van een kind vind ik het zwaarst om te begeleiden

‘Ik krijg veel vertrouwen. Ik voer dikwijls intieme gesprekken. Mensen zijn daar zeer dankbaar voor. Slachtofferhulp heeft mij verrijkt. Ik ga om met mensen uit alle lagen van de samenleving. Ik schrik niet snel meer.’

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Werkt het persoonlijk alarm ook buitenshuis?

Als ouderen die alleen wonen in huis vallen, kunnen ze met het persoonlijk alarm altijd hulp inschakelen. Het persoonlijk alarm met locatiebepaling maakt dat nu ook mogelijk als je buitenshuis bent.

Zolang mogelijk thuis blijven wonen in de vertrouwde omgeving. Dat is vaak de wens van wie ouder of ziek wordt. Met het persoonlijk alarm kan dat lukken.

Het is een zendertje dat je om je hals of pols draagt. Als je in huis valt of onwel wordt, verwittig je de zorgcentrale door eenvoudig op de knop te drukken. Via je telefoonlijn kom je onmiddellijk in contact met een medewerker. Die vraagt of alles in orde is. Als dat niet zo is of als je niet reageert, dan belt hij iemand uit je netwerk op om langs te komen. Jij hebt vooraf zelf enkele mensen uit je omgeving doorgegeven op wie je een beroep mag doen. Dat is bijvoorbeeld een familielid, buur of vriend. Is er niemand van die mensen bereikbaar, dan kan de zorg-

centrale de hulpdiensten (ziekenwagen of politie) oproepen om je te helpen. De zorgcentrale beantwoordt je oproep dag en nacht.

Nieuw is het persoonlijk alarm met locatiebepaling. Dat geeft je ook buiten de omgeving van je woning een veilig gevoel. Daarmee kun je voortaan hulp inschakelen als je bijvoorbeeld problemen krijgt op weg naar de bakker. Met één druk op de knop krijg je verbinding met de zorgcentrale. De locatiebepaling geeft meteen ook aan waar je je op dat moment bevindt. Indien nodig kan de zorgcentrale aan de opgeroepen mantelzorger of hulpverlener zeggen waar die naartoe moet gaan. Voor mensen met beginnende dementie is het zelfs mogelijk om via de technologie van locatiebepaling een veilige zone in te stellen. Wanneer zij buiten deze zone gaan, dan krijgt de zorgcentrale een melding.

✔ www.cm.be/persoonlijk-alarm

e p

KNIPSELS Alles over mantelzorg De nieuwe website van het Vlaams Expertisecentrum Mantelzorg bundelt informatie voor mantelzorgers. Zij zorgen voor hulpbehoevende mensen uit hun omgeving. Op de website lees je hun verhalen. Ze vertellen hoe ze mantelzorger werden, over de mooie en de moeilijke momenten, over de waardering die ze krijgen voor wat ze doen. Er wordt uitgelegd welke tegemoetkomingen er zijn en hoe mantelzorgers die kunnen aanvragen. Ook de tegemoetkomingen voor zorgbehoevende mensen komen aan bod. Als het alleen niet meer lukt, kunnen mantelzorgers hulp inschakelen.

Op de website staat een overzicht van de ondersteunende diensten. Je vindt er ook advies over hoe je mantelzorg aankaart bij je werkgever. De verlofmogelijkheden worden toegelicht. De erkende mantelzorgverenigingen zoals Samana werkten mee aan de website.

✔ www.expertisepuntmantelzorg.be Gratis huidonderzoek Het aantal patiënten met huidkanker stijgt elk jaar met 5 tot 9 procent. Onveilig zonnen is de belangrijkste oorzaak.

De campagne Euromelanoma, een initiatief van Europese dermatologen, blijft werken aan gedragsverandering. Van 14 tot 18 mei kun je bij de deelnemende dermatologen terecht voor een gratis huidonderzoek. Schrijf je vooraf in via de website. Meer mensen laten nu hun huid controleren op verdachte vlekjes. Zo kunnen melanomen in een vroeg stadium worden ontdekt.

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Podoloog weet raad

Beter uit de voeten Voetklachten? Veel kans dat de podoloog je kan helpen. Maar wat doet die precies? En hoe verzorg je je voeten het best? Charlotte De Jonckheere is voorzitter van de Federatie van Belgische Podologen en zorgt voor opheldering.

de schoenzool genoeg meebuigen, maar ook niet te veel. De schoen moet een goede sluiting hebben. Ten slotte moeten ze groot genoeg zijn: minstens 1 centimeter ‘overschot’ voor de langste teen. Voor kinderen tot ongeveer 14 jaar is dat 1,5 centimeter.’

Maakt de podoloog ook specifieke zolen?

Help! Ik heb pijnlijke voeten. Hoe kan de podoloog helpen?

De Jonckheere: ‘Een podoloog is een paramedicus die zich bezighoudt met klachten ter hoogte van de voet en aangelegen segmenten. Het kan gaan over problemen met huid- en teennagels, maar het kunnen ook klachten zijn van het bewegingsstelsel, zoals knie-, heup- en rugpijn. Eerst en vooral stelt de podoloog je een uitgebreide reeks vragen. Vervolgens doet hij een biomechanisch onderzoek: hij onderzoekt je bewegingsmogelijkheden en eventuele afwijkingen. En hij bekijkt je manier van stappen.

Op basis daarvan stelt hij een behandelingsplan op. De podoloog werkt samen met andere disciplines en verwijst door of overlegt met een arts of specialist en andere zorgberoepen.’

Veranderen je voeten door ouder te worden?

‘De voet stopt gemiddeld met groeien op de leeftijd van 14,5 jaar. Maar dat wil niet

Joris Herregods

8

¬ hoe gaat het met u?

uuCharlotte De Jonckheere: ‘Geef je voeten de aandacht die ze verdienen.’ zeggen dat je de rest van je leven dezelfde schoenmaat en voeten hebt. Naarmate je veroudert, wordt je voetboog slapper en gaan je voeten doorzakken. Ze worden dus breder én langer. En misschien ontstaan hier en daar knobbels. Daar moet je rekening mee houden.’

Hoe weet ik of ik goede schoenen draag?

‘Het gedeelte achter de hiel, het hielcontrefort, moet stevig en gesloten zijn. Waar de voet buigt - ter hoogte van de grote teen - moet

✔ www.euromelanoma.org

TEGEMOETKOMING PODOLOGISCHE ZOLEN

Maak toiletpas bekend

CM geeft een tegemoetkoming voor podologische zolen. Lees de voorwaarden op www. cm.be/voordelen. Er bestaan ook orthopedische zolen. Die worden gemaakt door een orthopedist of een bandagist. Daarvoor is er een tegemoetkoming mogelijk vanuit de ziekteverzekering. Meer op www.cm.be.

Dringend moeten, maar het toilet niet mogen gebruiken. Het overkomt patienten met een chronische darmaandoening vaak. De ziekte van Crohn en colitis ulcerosa kunnen onder andere hevige buikkrampen en acute diarree veroorzaken. Met hun toiletpas zouden patiënten toegang tot alle toiletten moeten krijgen.

Maar deze pas is te weinig bekend en bovendien niet wettelijk afdwingbaar. De patiëntenvereniging Association CrohnRCUH vraagt jouw medewerking om dat te veranderen. Teken de petitie.

✔ www.supportibd.be Vlaamse week in Spa Het zorgverblijf Spa Nivezé in hartje Ardennen laat je tijdens de Vlaamse week van 27 april tot 4 mei helemaal tot rust komen. Je kunt een initiatie nordic walking volgen, met een gids de natuur intrekken, een brocantemarkt bezoeken of genieten in de thermen van Spa. CMleden betalen 350 euro. Alle uitstappen zijn in de prijs begrepen.

✔ www.niveze.be

Tel. 087 79 00 00

‘Podologische zolen bieden een oplossing voor bijvoorbeeld de overbelasting van de knie of hielpijn. Ze kunnen ook preventief werken, zoals bij kinderen wiens voeten gecorrigeerd worden tijdens de groei. Ook reumapatiënten met sterk vervormde en pijnlijke voeten zijn vaak gebaat met podologische zolen. De podologische zolen worden op maat gemaakt na een podologisch biomechanisch onderzoek. Ze corrigeren of sturen de voetfunctie bij waar nodig en ze maken deel uit van een ruimer behandelplan bij de podoloog.’

Kunnen voetproblemen andere klachten veroorzaken?

‘Loop je jarenlang rond met een slechte houding, dan kan dat het gevolg zijn van een afwijkende voetstand, van beenlengteverschil of van een verkeerde manier van stappen.

Mijn advies bij voet-, knie-, heup-, rug- of nekproblemen? Laat ze nakijken voor ze andere gewrichten verder aantasten. Met je voeten loop je een heel leven rond. Geef ze de aandacht die ze verdienen.’

Marjolein Cuvelier

✔ Meer weten?

www.podologieweb.be

Albanië, een goed bewaard geheim 11-daagse culturele rondreis

Bewonder tijdens deze rondreis het ongerepte natuurlandschap van Albanië met pittoreske stadjes zoals Berat en Gjirokastër. Verken archeologische sites en smul van een heerlijke keuken met invloeden uit Griekenland en Turkije. Je bezoekt er o.a. Tirana, Butrint en Apollonia.

In deze onontdekte parel schijnt bovendien 300 dagen per jaar de zon.

Je verblijft steeds in comfortabele drie- en viersterrenhotels.

Prijs en periode: Van 28 september tot 8 oktober 2018 voor 1 699 euro in volpension.

De toeslag voor een single kamer bedraagt 340 euro.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc Werkvakanties

Welkom op ons infomoment voor nieuwe vrijwilligers

Op 24 april 2018 om 19 uur organiseren we een infomoment voor nieuwe vrijwilligers in Antwerpen. Zin om komende zomer de handen uit de mouwen te steken in een van onze hotels in Europa? Dan is dit het ideale moment om meer te weten te komen over onze vrijwilligerswerking.

Locatie: Huis van de Sport, Boomgaardstraat 22, 2600 Antwerpen.

Je vindt meer informatie en een inschrijvingsformulier op onze website: www.intersocwerkvakanties.be/infomomenten-vrijwilligers Heb je vragen? Bel ons op 02 246 47 34.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

9

Serge bestrijdt lymfoedeem

‘Karate met mijn linkerbeen’ Het rechterbeen van Serge Delperdange (62) is helemaal ingepakt. De oorzaak? Een lymfoedeem.

In de kliniek voor lymfologie van UMC Sint-Pieter krijgt hij een behandeling op maat.

De coördinator: ‘Een centrum van expertise’

uuSerge Delperdange: ‘Van mijn kinesist moet ik blijven bewegen.’

De patiënt: ‘Ik neem mentaal wat afstand van mijn been’ ‘Door een complicatie bij een knieoperatie werd een van mijn lymfeknopen beschadigd. Daardoor ontstond een soort van opstopping’, legt Serge uit. ‘Via doorzichtige kanaaltjes vervoert het lymfesysteem afvalstoffen. Die worden gefilterd in de lymfeknoop en verder vervoerd om uiteindelijk weer in het bloed te komen. Maar bij mij is de baan onderbroken, en dat leidt tot file, een lymfoedeem.’

trap wel enkel met mijn linkerbeen (lacht).’

De combinatie van bewegen en een schuimverband is het belangrijkste deel van Serges behandeling in de lymfologiekliniek. Het verband rond Serges been werkt als een muur. Als Serge beweegt, dan spant hij zijn spieren op tegen die muur. Het schuim laat net genoeg ruimte, zodat de afvalstoffen en lymfevloeistof kunnen passeren.

Karatétrap

Overal bekeken

Terwijl hij zijn verhaal doet, stapt Serge voort op zijn loopband. Dat gaat prima.

‘Om de vloeistoffen te draineren, te vervoeren naar andere lymfeknopen, moet ik bewegen. Een raad die ik graag opvolg. Joggen, fietsen, karate … Maar ik

‘Ik ken veel patiënten die moesten stoppen met werken. Ikzelf ook, maar gelukkig was ik al fin de carrière. Je voelt je ook constant bekeken. Ik neem mentaal een beetje afstand van mijn been. Ze kijken naar mijn lymfoedeem, niet naar mij. Ik

GOED OM TE WETEN Via de derdebetalersregeling betalen ambulante patiënten voor maximaal 20 behandeldagen in een lymfoedeemcentrum 1,80 euro remgeld per dag. Hiervoor is een akkoord nodig van de adviserend arts. Het centrum mag ook prestaties van de nomenclatuur, zoals een raadpleging bij een specialist, aanrekenen, met bijbehorend remgeld.

In België zijn er drie erkende lymfoedeemcentra: in UZ Leuven, CHU UCL Namur en UMC Sint-Pieter.

Daarnaast bestaan er ook tegemoetkomingen voor armkousen en handschoenen bij een lymfoedeem na borstamputatie. Info en voorwaarden op www.cm.be/borstprothese.

ken een aantal dames die niet willen gaan zwemmen. Ik begrijp dat wel. Het is gewoon niet mooi.’

Serge vindt het zelf niet zo erg. Hij is vooral blij dat hij geholpen kan worden in de lymfologiekliniek van UMC SintPieter. ‘Eerst wist niemand wat er met mij scheelde. Ik ging met mijn opgezwollen been naar de dichtstbijzijnde spoedafdeling en daar schrok de verpleegster. Wat is er met jouw been?, vroeg ze. Terwijl ik hoopte dat zij het mij kon vertellen.’

Jean-Paul Belgrado is onderzoeker, kinesist en coördinator van de kliniek voor lymfologie in UMC Sint-Pieter. Samen met dokter Liesbeth Vandermeeren stond hij aan de wieg van de kliniek voor lymfologie. ‘Met een lymfoedeem kun je geboren worden, maar het kan ook een gevolg zijn van een operatie, zoals bij borstkanker. Omdat het lymfestelsel transparant is, kan de chirurg een lymfeknoop beschadigen en de ketting doorbreken. Waar geopereerd wordt voor borstkanker, bij de oksel, zijn er minder plaatsen waarlangs de afvalstoffen en lymfevloeistof geleid kunnen worden.’

‘Vroeger werd de patiënt van de ene specialist naar de andere doorgestuurd. Tijdverslindend en patiëntonvriendelijk. Hier vind je dokters, kinesisten, verplegers, gynaecologen en een psycholoog samen die gespecialiseerd zijn in lymfeproblemen. Het is een centrum van expertise.’

‘Een lymfoedeem kan nog niet genezen worden. In het centrum verkleinen we het volume van het oedeem en leren we de patiënt technieken aan om zijn oedeem zelf onder controle te houden. Nadat de patiënt hier een aantal sessies volgt, sturen wij al onze informatie door naar de lokale kinesist die de onderhoudsbehandeling doet. Zo kan de patient op zijn gemak bij hem in de buurt behandeld worden.’

Doe-het-zelver ‘In het centrum kreeg ik onmiddellijk een juiste diagnose en een aangepast verband. Ze vertelden me bijvoorbeeld ook dat ik muggenbeten en veel zonneschijn moet vermijden. Dat wist ik niet eens. Na een intensieve beginperiode, kom ik hier nu nog twee keer per maand voor opvolging en om oefeningen te doen.’

De kinesisten leerden Serge ook zelf zijn verband aan te leggen. Op die manier kan hij zijn lymfoedeem thuis onder controle houden, zodat hij niet altijd naar het centrum hoeft te komen. ‘Twee keer per week ga ik ook nog naar een zelfstandige kinesist voor een manuele drainage. Met zijn handen stuurt hij de afvalstoffen en lymfevloeistof in de juiste richting.’

Tekst: Michiel Verplancke Foto’s: Guy Puttemans

De psycholoog: ‘Open de dialoog’ Nicolas Beauloye is de vaste psycholoog in de lymfekliniek van UMC Sint-Pieter. ‘Een lymfoedeem heeft een grote impact op de levenskwaliteit. Er is angst, een negatief lichaamsbeeld, kans op depressie. Het is belangrijk dat mensen zich ontdoen van de stempel patiënt en weer mens worden. Ik luister vooral en probeer de mens en de patiënt te verzoenen.’

‘Vooral op relationeel en seksueel vlak ondervinden patiënten problemen. Mensen zijn bang dat ze hun partner pijn doen als ze het ledemaat met het lymfoedeem aanraken.

Dat is nergens voor nodig. Het doet geen pijn.

Als psycholoog probeer ik met hen de dialoog te openen. Seksualiteit mag geen taboe zijn, erover praten verhoogt de zelfwaarde.’

10 DOS SIER

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Welke impact heeft de Brexit op onze economie, burgers en

Over een jaar maakt het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uit van de Europese Unie. Zullen we daar als werknemer iets van merken? En wat zijn de gevolgen voor onze economie?

D

gen ongeveer zoals nu en kan de handel doorlopen, alsof er geen grenzen zijn.

Maar dan blijft ook het vrij verkeer van personen gelden. En laat dat nu net zijn wat Theresa May niet wil. Want dan heeft het Verenigd Koninkrijk geen grip op de migratiestromen, de eigenlijke inzet van de Brexit. May stuurt dus aan op een ‘harde’ Brexit waarbij alle lijnen worden doorgeknipt. In dit scenario stappen de Britten uit de interne markt, de douane-unie (vrij vervoer van goederen) en het Europese Hof van Justitie. Dan gaan de grenzen echt dicht en kan het VK niet meer handelen met de EU zoals nu. De handel moet dan verlopen via de Wereld Handelsorganisatie (WTO) en vastgelegd worden in handelsakkoorden.

e ‘leave’-stem van de Britten in het referendum op 23 juni 2016 kwam in Europa als een grote verrassing. Voor het eerst in de geschiedenis van de Europese Unie kiest een land ervoor om uit te treden. De Britse keuze om de EU te verlaten werd vooral gevoed door de migratiediscussie. De voorstanders van de uittrede voerden campagne met de belofte dat, door zich los te weken van de EU, het Verenigd Koninkrijk de touwtjes zelf in handen krijgt en zal kunnen beslissen wie het land nog binnen mag en wie niet. Maar na het verwerken van de eerste schokgolf kwam al snel het besef dat er voor de economieën van zowel het Verenigd Koninkrijk als de 27 resterende EU-landen veel op het spel staat. Net als voor de werknemers.

Transitieperiode tot 2021

Economische banden Want dat het VK en het Europese vasteland sterke economische banden hebben, is wel duidelijk. Om een bij uitstek Britse wagen te bouwen (MINI, onderdeel van het Duitse BMW), rijden elke dag meer dan 260 vrachtwagens met onderdelen heen en weer tussen het Verenigd Konink-

Om een bij uitstek Britse wagen te bouwen zoals een MINI, rijden elke dag meer dan 260 vrachtwagens heen en weer tussen het VK en het Europese vasteland. rijk en het Europese vasteland. Een gelijkaardig scenario in de luchtvaartindustrie met bijvoorbeeld het Franse Airbus. De

uuBrits Eerste Minister Theresa May en voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk (links) zullen nog heel wat moeten onderhandelen over de toekomstige relaties.

Belgische export naar het VK bedroeg in 2015 zo’n 18,3 miljard euro, waarvan Vlaamse bedrijven 15,2 miljard opstreken.

Die export naar het VK stond garant voor 2,8 procent van de Belgische werkgelegenheid. In de ranglijsten van landen die het meest te verliezen hebben bij de Brexit, staat België daardoor op de vierde plaats.

Het zijn vooral de sectoren die sterk afhankelijk zijn van hun export, zoals de textiel-, voedingsmiddelen-, auto- en chemische industrie die vrezen getroffen te worden. Kort na het referendum zakte de

waarde van het pond en dat had meteen een weerslag op de prijs van de tapijten die bij ons geproduceerd worden. Duurdere producten kunnen leiden tot lagere verkoop. En dat zou natuurlijk gevolgen kunnen hebben voor de werkgelegenheid.

In maart 2018 heeft men alvast een akkoord bereikt over een transitieperiode, de overgangsfase na de Brexit op 29 maart 2019. Tot eind 2020 blijft het Verenigd Koninkrijk deel uitmaken van de douaneunie en de interne markt. De handel kan in die periode gewoon doorlopen. Het VK kan nog zijn zegje doen over de Europese visquota maar wordt niet meer betrokken bij nieuwe Europese regelgeving of aanpassingen aan bestaande wetten. EU-burgers kunnen zich tijdens de overgangsperiode ook vrij blijven vestigen in het VK en omgekeerd.

En daarna?

Hard of zacht

Wat de uiteindelijke verhoudingen tussen het VK en de EU zullen zijn vanaf 1 januari 2021, is dus de inzet van de onderhandelingen de komende jaren.

En dus startten al snel intensieve onderhandelingen tussen de weldra verloren geliefden. De belangrijkste vraag daarbij is: gaan we naar een ‘harde’ of een ‘zachte’ Brexit? Bij een zachte Brexit blijven de din-

Wat de drie miljoen Europese burgers in het Verenigd Koninkrijk betreft, stelt May voor om alle EU-burgers die al vijf jaar in het Verenigd Koninkrijk wonen een sta-

23 januari 2013

23 juni 2016

29 maart 2017

8 december 2017

Brits Premier David Cameron kondigt een referendum aan. Hij voelt de druk van de stijgende populariteit van Nigel Farage, leider van de antiEuropese partij UKIP

52 procent van de Britten stemt tijdens het referendum ‘leave’ en kiest dus voor een vertrek uit de Europese Unie.

David Cameron, die campagne voerde om lid te blijven, kondigt zijn ontslag aan.

Het Verenigd Koninkrijk stelt het Artikel 50 van het Verdrag van Lissabon (terugtrekking uit de EU) in werking. Het is de start van een periode van twee jaar onderhandelen over de voorwaarden van de terugtrekking en de toekomstige handelsrelaties

Eerste fase van de onderhandelingen is afgerond (vooral rond grens tussen Ierland en Noord-Ierland, de financiële rekening voor Londen en de EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk)

13 juli 2016

19 juni 2017

Theresa May wordt premier

Officiële start van de Brexit-onderhandelingen

ARTIKEL

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

11

KNIPSELS

s en werknemers?

Weerverletzegels bouw 2017 Werk je als bouwvakker bij een onderneming waarvan het RSZ-kengetal begint met ‘024’ of ‘054’? Dan heb je recht op weerverletzegels.

Het bedrag komt overeen met 2 procent van het verdiende brutoloon aan 100 procent in de periode van 1 januari tot 31 december 2017.

tus te geven. Wie er minder lang woont, zou nog twee jaar krijgen om dat te regelen. Maar de EU-burgers zouden er wel minder rechten krijgen. Gaan ze bijvoorbeeld twee jaar elders wonen, dan verliezen ze hun verblijfsvergunning. De EU wil natuurlijk dat de rechten van de EU-burgers gelijk blijven.

Ook op vlak van de handel heeft May een duidelijke visie: ze wil liefst een vrijhandelsakkoord afsluiten dat de huidige handelsrelaties zo goed als ongewijzigd laat. De lusten van het EU-lidmaatschap zonder de lasten, noemt men het ook wel. De kans is klein dat de EU hiermee zal instemmen. En dus is het afwachten wat de onderhandelingen zullen opleveren. Zich concreet uitspreken over de gevolgen van de Brexit is dus nog moeilijk, veel is nog onduidelijk.

Maar dat zowel bedrijven, fi nanciële instellingen als vakbonden zich zorgen maken, staat vast.

teren, maar ook de Europese bedrijven en werknemers die meer concurrentie zullen ondervinden.’

Extra kosten en administratie Een tweede grote struikelblok bij een ‘harde’ Brexit is de mogelijke invoer van import- en exporttaksen en een grotere administratieve last. ‘Een puur vrijhandelsakkoord zoals Theresa May wil, zou leiden tot een erg afstandelijke relatie.

En dat strookt niet met de realiteit’, vertelt Luc Triangle. ‘Europa en het Verenigd Koninkrijk zijn op vlak van industrie en handel sterk met elkaar verbonden. Er gaan dagelijks tonnen grondstoffen, onderdelen en afgewerkte producten heen en weer. Als op die import en export taksen zullen geheven worden, zal dat nefast zijn voor beide

We riskeren onderlinge concurrentie, bijvoorbeeld op vlak van lonen en arbeidstijd.

Sociale agenda ‘Wat we vooral willen vermijden is een race to the bottom’, vertelt Luc Triangle, secretaris-generaal van de Europese industrievakbond IndustriAll. ‘We willen dat de sociale agenda deel uitmaakt van de onderhandelingen en uit de competitie gehouden wordt.’ Jan Franco, die het dossier opvolgt voor ACV bouw – industrie & energie volgt hem daarin. ‘Bij een harde Brexit zouden de richtlijnen die binnen Europese Ondernemingsraden van multinationale bedrijven gelden, opeens niet meer van toepassing zijn op de Britse afdelingen. En dan kan je dus onderlinge concurrentie krijgen, bijvoorbeeld op vlak van lonen en arbeidstijd. In zo’n situatie deelt iedereen in de klappen: de Britse werknemers die hun arbeidsomstandigheden zien verslech-

Jan Franco, ACV BIE

economieën. En als daarbovenop nog extra administratie komt door douane-activiteiten aan de grenzen, lopen de kosten nog verder op. Wij pleiten dus voor een tarief- en grenzenvrije toegang.’

Om die douaneproblemen te verminderen, verleggen een aantal Europese distributiebedrijven hun activiteiten alvast volledig of gedeeltelijk naar het VK, vertelt Jan Sannen van ACV-Transcom. ‘De transportbedrijven vrezen een forse toename van douaneprocedures, grenscontroles van personen en goederen en ex-

19 maart 2018

Oktober 2018

29 maart 2019

Akkoord over de ‘transitieperiode’ van 29 maart 2019 tot 31 december 2020, met behoud van de huidige handelsrelaties en vrij verkeer van personen.

EUonderhandelaar Michel Barnier wil dat er in oktober 2018 een eindakkoord op tafel ligt

Het Verenigd Koninkrijk verlaat de Europese Unie.

Start van de transitieperiode. Verdere onderhandelingen over handelsrelaties vanaf 2021.

tra gezondheidscontroles. Dat zal leiden tot lange fi les van wachtende vrachtwagens. De kosten voor de transporteurs zullen oplopen en het aantal chauffeurs dat moet worden ingezet om hetzelfde werk te doen zal omhoog moeten terwijl dat nu al een knelpuntberoep is.’

Gelinkt aan de transportproblemen zijn de verwachte problemen in de voedingssector. In de krant De Standaard uitte de directeur van de haven van Calais (Puisesseau) hierover al zijn zorgen: ‘Bijna driekwart van alle voedsel dat Groot Brittannië importeert, komt uit de Europese Unie. Als de wachtrijen aan de haven door de douane-activiteiten langer worden dan is al dat eten al verrot nog voor het de overkant van Het Kanaal heeft bereikt.’

Ook de haven van Zeebrugge voorziet impact van de Brexit, bevestigt Michael Voet van ACV-Transcom. ‘Voor de haven van Zeebrugge is het Verenigd Koninkrijk de belangrijkste handelspartner. In 2017 ging het over 17,2 miljoen ton aan verscheepte goederen, goed voor bijna de helft van het verkeer. Daar zijn ongeveer 5000 jobs aan gelinkt. De haven probeert zich te wapenen tegen de Brexit door nu alvast de logistieke processen te digitaliseren om fysieke en administratieve problemen in de toekomst te verminderen.’

De inzet is dus hoog. EU-onderhandelaar Michel Barnier heeft zichzelf tijd gegeven tot oktober 2018 om een defi nitief akkoord te bereiken. Afwachten of hij die timing zal halen.

Amélie Janssens

Constructiv verstuurt de premiekaarten rechtstreeks naar de arbeiders en dit vanaf 6 april. Noteer je rekeningnummer op de kaart en bezorg die aan een ACV-dienstencentrum in je buurt of het beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie. ACV betaalt de weerverletzegels uit vanaf 25 april. Let er op dat je in orde bent met de betaling van je ACV-bijdrage.

Krijg je geen kaart, maar denk je dat je er wel recht op hebt? Contacteer dan onmiddellijk een ACV-dienstencentrum of het beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie. Premiekaarten worden enkel verstuurd als de werkgever in orde is met zijn bijdragen voor het hele dienstjaar. Als dat niet het geval is, kan ACV een klachtenprocedure opstarten.

Heb je nog premiekaarten die ouder dan drie jaar zijn? Onder bepaalde voorwaarden kun je die nog verzilveren.

Facebook voor dienstenchequewerknemers Omdat dienstenchequewerknemers vooral alleen werken en dus weinig contact hebben met hun collega’s, startte ACV Voeding en Diensten met een facebookpagina.

‘We willen als vakbond onze leden goed informeren’, klinkt het. ‘Maar bij deze werknemers kan je geen klassiek prikbord installeren zoals in andere bedrijven. Om de dienstenchequers toch op de hoogte te houden over hun rechten en hen nuttige weetjes over de sector te bezorgen, richtten we een facebookpagina op. Ze vinden er meteen ook onze standpunten terug. Maar ook niet-leden kunnen alles volgen. Het is de eerste pagina voor een specifieke sector van ACV Voeding en Diensten.’

✔ Een kijkje nemen kan op

https://www.facebook.com/ DienstenchequesACV/

12 Eerste uitzendkantoor beboet voor onterecht gebruik dagcontracten ¬ uw job, ons werk

Een uitzendkracht inschakelen via dagcontracten mag maar in welbepaalde gevallen. Maar in de praktijk nemen bedrijven soms een loopje met de wetgeving. Actief Interim wordt nu als eerste uitzendkantoor beboet omdat het onterecht een uitzendkracht aan het werk zette met opeenvolgende dagcontracten.

E

en dagcontract als uitzendkracht is een van de meest onzekere vormen van werk. Je weet niet of en waar je de volgende dag zult werken, maar je moet wel beschikbaar zijn.

Die extreme flexibiliteit heeft een enorme invloed op je sociale leven. Bovendien is je inkomen onzeker en bouw je weinig rechten op op vlak van vakantie(geld), werkloosheidsverzekering,…

Nood aan flexibiliteit?

Sinds 1 september 2013 mogen uitzendkrachten daarom niet meer werken met opeenvolgende dagcontracten. Er is een uitzondering voorzien voor het geval dat de onderneming de nood aan flexibiliteit kan bewijzen. Een ijsjesverkoper bijvoorbeeld is afhankelijk van de weersomstandigheden. Bedrijven in de logistieke sector zijn sterk afhankelijk van leveringen door externe leveranciers. En het werk bij recla-

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

8,9 miljoen dagcontracten in 2016

24,1%

INTERIM KANTOOR

14,8%

van de uitzendkrachten

van de ondernemingen

werkt met

die met uitzendarbeid werkt,

DAGCONTRACTEN

doet dat enkel met

DAGCONTRACTEN

mebedrijven hangt af van hoeveel opdrachten ze binnenhalen. In elk geval moet de werkgever de ‘nood aan flexibiliteit’ bespreken met de vakbondsafvaardiging.

Wordt die nood niet duidelijk aangetoond en zet het bedrijf toch uitzendkrachten in met opeenvolgende dagcontracten? Dan moet het uitzendkantoor een vergoeding van twee weken loon betalen aan de uitzendkracht in kwestie. Maar in de praktijk gebeurde dat vooralsnog niet.

Actief Interim Voor de eerste keer wordt nu een uitzendkantoor, Actief Interim, verplicht tot het betalen van een extra vergoeding. Die sanc-

len stappen. Daarvoor kunnen zij rekenen op de hulp van het ACV. Maar het is niet vanzelfsprekend. Een lastige uitzendkracht met een dagcontract is erg kwetsbaar. De werkgever kan van de ene dag op de andere het contract niet verlengen.’

tie gaat uit van de sectorale Commissie voor Goede Diensten, een overlegorgaan tussen uitzendbureaus en vakbonden dat toekijkt op de correcte toepassing van de wetgeving. Actief Interim stelde onterecht een uitzendkracht tewerk met opeenvolgende dagcontracten. De werknemer in kwestie meldde dat aan de Commissie via het ACV.

Het ACV hoopt om samen met de uitzendsector de regelgeving rond dagcontracten nog vóór de zomer te kunnen verstrengen.

‘Deze veroordeling is een belangrijk signaal naar uitzendkantoren en gebruikers dat ze zich niet alles kunnen permitteren’, zegt ACV-specialist Piet Van den Bergh. ‘Ik hoop dat andere uitzendkrachten in dezelfde situatie ook naar de Commissie zul-

David Vanbellinghen

‘Onterecht hard aangepakt op steun aan ontwikkelingssamenwerking’ Sinds 2010 financiert ACV CSC METEA, de grootste industriebond van het land, micro-kredieten. Dat zijn kleine leningen aan boeren en ambachtslieden in Afrika, Azië en Latijns Amerika. Die financiering loopt via het Rural Impulse Fund II dat gevestigd is in Luxemburg. ACV CSC METEA werd hierop hard aangepakt door de krant De Tijd. ‘Compleet onterecht’, stelt ACV CSC METEA voorzitter William Van Erdeghem.

Belga

O

ntwikkelingssamenwerking is voor ons zeer belangrijk.

Daarom beslisten we in 2010 om het Rural Impulse Fund II te ondersteunen’, zegt Van Erdeghem. ‘Dit fonds ondersteunt via micro-kredieten 1,8 miljoen kleine boeren en ambachtslieden in ontwikkelingslanden. ACV CSC METEA financiert minder dan 10 procent van dit fonds. De grootste financiers zijn de Wereldbank, de Europese Investeringsbank en de Nederlandse, Franse en Duitse ontwikkelingsbanken.

Ook omwille van de aanwezigheid en expertise van deze grote financiers die zeer veel ervaring hebben met deze vorm van

lopen enkele investeringen van het Rural Impuls Fund II (5 van de 103) via Mauritius. Daar kent men een lager belastingtarief, dat klopt. Maar dit voordeel gaat niet naar de fi nanciers. Dat geld blijft in het fonds waardoor meer boeren aan betere voorwaarden een lening kunnen krijgen.’

uuVia het Rural Impuls Fund II ondersteunt ACV CSC METEA kleine boeren in ontwikkelingslanden. ontwikkelingssamenwerking zijn we in dit fonds gestapt.’

‘Het Rural Impuls Fund II is gevestigd in Luxemburg op vraag van de Wereldbank en de Europese investeringsbank die daar trouwens haar thuisbasis heeft’, bevestigt Van Erdeghem. ‘We zouden dit uiteraard liever via een Belgische structuur doen,

maar in België zijn er geen structuren die beantwoorden aan de eisen van de andere, veel grotere financiers. Dit gaat dus zeker niet om fiscale motieven. De belastingregels voor dit soort fondsen zijn in Luxemburg en België trouwens dezelfde. Omdat het in sommige landen, waaronder Oeganda en India, quasi onmogelijk is om juridisch waterdichte contracten af te sluiten,

‘We stelden 4,8 miljoen euro ter beschikking van het Rural Impulse Fund II. Over zeven jaar kwam daar in totaal 1,2 miljoen euro inkomsten uit. Tegenover die 3,6 procent rente staan aanzienlijke risico’s, het gaat vaak over projecten in moeilijke situaties en omstandigheden. Alle inkomsten uit dit fonds geven we aan bij de Belgische fiscus. Op die 1,2 miljoen euro betaalden we in België 27 procent roerende voorheffing. De financiering van Rural Impulse Fund II is dus helemaal geen kwestie van winst of fiscale optimalisering. Dit gaat over het ondersteunen van mensen in het zuiden. We werden dan ook compleet onterecht hard aangepakt op onze steun aan ontwikkelingssamenwerking door werkgeverskrant De Tijd. Jammer, want een prachtig sociaal project wordt hierdoor compleet in een verkeerd daglicht geplaatst’, besluit Van Erdeghem. (DVB)

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

13

Nieuwe berekening voor ziekteuitkering bij deeltijdse werkhervatting De uitkering van langdurig zieken die het werk deeltijds hervatten wordt sinds 1 april anders berekend. Voortaan is niet langer het loon bepalend, maar wel het aantal uren dat gepresteerd wordt. Het ACV waarschuwt dat de nieuwe regeling nadelig is voor werknemers met een laag loon.

Overgangsperiode tot 1 juli Een andere nieuwigheid is dat de adviserend geneesheer maar een toelating voor progressieve werkhervatting kan geven voor een periode van maximaal twee jaar.

Die periode is wel hernieuwbaar. Alle lopende toelatingen worden tegen uiterlijk 1 april 2019 opnieuw onderzocht. Voor de nieuwe berekening van de uitkeringen is er een overgangsperiode voorzien. De huidige rekenregels worden nog zes maanden toegepast, te tellen vanaf 1 januari 2018, voor wie al in het systeem zit. Is de nieuwe regelgeving gunstiger voor de werknemer in kwestie, dan wordt de nieuwe regelgeving toegepast vanaf 1 april 2018. Sowieso gelden de nieuwe rekenregels voor iedereen vanaf 1 juli 2018.

W

erknemers die langdurig ziek zijn geweest, kunnen het werk progressief hervatten na toelating van de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. In dat geval mogen zij hun loon combineren met een ziekte-uitkering. Tot voor kort bepaalde de hoogte van het inkomen met welk bedrag de uitkering verminderd werd. Hoe meer je verdiende, hoe hoger de inhouding op je uitkering.

20 procent gevrijwaard Vanaf 1 april is er een nieuwe regeling voor het berekenen van die ziekte-uitkering in voege gegaan. Dat terwijl vakbonden, mutualiteiten en werkgeversorganisaties in het beheerscomité van het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) deze regeling negatief onthaalden.

Vanaf nu bepaalt het aantal uren dat je presteert bij progressieve werkhervatting in welke mate je ziekte-uitkering wordt verminderd. Daarbij wordt er geen rekening gehouden met de eerste 20 procent werkhervatting. Iemand die vroeger vol-

uuVolgens het ACV zijn werknemers met een lager loon slechter af met de nieuwe berekening voor deeltijdse werkhervatting. tijds werkte en het werk hervat met één dag in de week (dus 20 procent), behoudt zijn volledige ziekte-uitkering.

In alle andere gevallen wordt de uitkering verminderd volgens de tewerkstellingsbreuk van de toegelaten arbeid. Stel dat je halftijds (50 procent) het werk hervat, dan zou je uitkering normaal gesproken dalen met 50 procent. Omdat de eerste 20 procent werkhervatting gevrijwaard is, daalt je uit-

kering effectief met 30 procent (50 procent min 20 procent). Wie dus veel verdient, is beter af in het nieuwe systeem dan wie een lager loon heeft. Want de uitkering wordt in beide gevallen met hetzelfde percentage verminderd.

Nieuw is dat voor wie werkt in een beschutte werkplaats of maatwerkbedrijf (binnen paritair comité 327) de ziekte-uitkeringen niet worden verminderd bij progressieve werkhervatting.

Het ACV ziet winnaars en verliezers in de nieuwe regelgeving. ‘Wie bijvoorbeeld het werk voor 20 procent of minder hervat, gaat erop vooruit. Maar wie een laag loon heeft, zal in het nieuwe systeem meestal financieel niet beter af zijn’, zegt Herman Fonck van de dienst Onderneming. ‘Opmerkelijk is dat de nieuwe berekeningsmethode breekt met een fundamenteel kenmerk van onze sociale zekerheid, namelijk dat uitkeringen inkomens zijn om gederfd loon te vervangen. Van die logica stapt men af, door voortaan te kijken naar de tewerkstellingsbreuk en niet naar de hoogte van het inkomen.’

Youssef El Otmani Leen Grevendonck

DE FOCUS

HET MOET VOORUITGAAN MET DIE ZWARE BEROEPEN

Acvonline

het.acv

Oktober 2014. De regering Michel pakt bij haar aantreden uit met een zeer opvallende maatregel: ze verhoogt de wettelijke pensioenleeftijd.

Naar 66 in 2025. En 67 in 2030. Verrassend. Want dat slechte voornemen stond in geen enkel partijprogramma. Niemand had zich dus in het stemhokje kunnen uitspreken voor of tegen.

Voor de verhoging van de pensioenleeftijd schermen politici met het argument dat we langer leven. En dat we dus gemakkelijk ook langer kunnen werken. Maar die redenering is niet sluitend. Want de zogenaamde levensverwachting in goede gezondheid (het aantal jaar dat iemand in goede gezondheid leeft), bedraagt gemiddeld 64 jaar in België. Veel werknemers sukkelen dus al met hun gezondheid voor ze op pensioen gaan. Met enorme verschillen tussen hoog- en laaggeschoolden. En ook met enorme verschillen tussen beroepen.

Dat sommige beroepen niet vol te houden zijn tot 67, was gelukkig ook de regering niet ontgaan. Tegelijk met de verhoging van de pensioenleeftijd kondigde ze ook aan dat er een regeling voor zware beroe-

pen zou komen. Mensen met zo een beroep zouden wat vroeger kunnen stoppen met werken. Maar wat is een zwaar beroep? In het Nationaal Pensioencomité is op voorstel van de vakbonden afgesproken dat zware beroepen zullen worden bepaald aan de hand van vier criteria: fysiek zwaar werk, belastende werkorganisatie (bijvoorbeeld nachtarbeid of werken in ploegen), verhoogde veiligheidsrisico’s, en/of mentale of emotionele belasting. Vorige week, meer dan drie jaar na de beslissing om de pensioenleeftijd te verhogen, bevestigde de regering eindelijk deze criteria. N-VA en Open VLD lagen heel lang dwars. Dat het er toch van kwam is te danken aan de ACV-collega’s van openbare diensten en onderwijs, die niet aan kant gingen staan en bleven sleuren aan dit dossier.

En nu kan de volgende ronde beginnen: de

concrete uitwerking van de lijst van zware beroepen. Met apart overleg voor de overheid en onderwijs enerzijds en voor de privésector anderzijds. Voor de privésector moet de invulling gebeuren door vakbonden en werkgeversorganisaties. Werkgevers die niet van die criteria willen weten en zich al meteen zeer kritisch uitlieten over het ‘akkoord’ van vorige week. Zij willen liever iedere werknemer individueel beoordelen. Probeert u zich die keuring maar voor te stellen. Voor die lijst met zware beroepen moeten we het ook stellen met een beperkt budget, vastgelegd door de regering. Een snel akkoord, nog voor de zomer, zoals de regering voorspiegelt, lijkt dus moeilijk. Maar voor het ACV moet het vooruitgaan. Want binnen negen maanden verstrengen de loopbaaneisen voor vervroegd pensioen. En ook de toegang tot het SWT, het vroegere brugpensioen, en tot de landingsbanen worden alsmaar strenger.

Marc Leemans, ACV-voorzitter

Veel werknemers sukkelen al met hun gezondheid voor ze met pensioen gaan.

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

Nieuwe studie brengt Belgische transportsector in kaart

‘39 Belgische transportbedrijven op één adres in Bratislava’ Al enkele jaren zit de Belgische transportsector noodgedwongen in een overlevingsmodus. Bedrijven concurreren mekaar kapot met goedkope chauffeurs. Komt er met het Europese mobiliteitspakket licht aan het einde van de tunnel of niet?

V

orige week presenteerde het HIVA (Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven) een nieuwe studie over de transportsector in België tijdens een studiedag die mee georganiseerd werd door ACV-Transcom. Daaruit blijkt dat tussen 2011 en 2015 maar liefst 5 844 mensen hun job in de sector verloren, ofwel een daling met 9,6 procent.

Lagere loonkost ‘De transportsector is erg arbeidsintensief en prijsgevoelig’, zegt onderzoeker Frederic De Wispelaere uit. ‘Daardoor kan België moeilijk concurreren met bepaalde EUlidstaten zoals Polen, Roemenië en Slovakije waar de loonkost vele malen lager is. Vooral grote Belgische transportbedrijven verplaatsen daarom hun activiteiten naar die landen, ook wel uitvlaggen genoemd. Maar ook in Nederland en Luxemburg zijn heel wat Belgische dochterondernemingen gevestigd.’

België is ook Europees koploper op vlak van cabotage. Volgens dat principe mag een buitenlandse chauffeur die hier goederen lost vervolgens drie binnenlandse ritten doen binnen de zeven dagen. ‘In België gebeurt 12,3 procent van het wegvervoer via cabotage. In 60 procent van de gevallen gaat het om een Nederlands of Luxemburgs bedrijf. Dat is een gevolg van een Benelux-akkoord dat cabotage onbeperkt toelaat.’ De Belgische transportsector ondervindt dus zowel van Oost-Europese landen als van de buurlanden concurrentie.

Een andere problematiek in de sector is het fenomeen van postbusondernemingen.

Transportfi rma’s houden dan enkel een adres aan in een land omwille van de lage-

uuAls Polen, Roemenië en Slovakije sterke vakbonden zouden hebben die betere loons- en arbeidsvoorwaarden kunnen bedingen, dan gaan alle transportwerknemers in Europa er op vooruit.

Mobiliteitspakket

Europa stelt voor dat een chauffeur tot drie weken onderweg mag zijn. Dat kan niet goed zijn voor de veiligheid op de weg.

Jan Sannen, ACV-Transcom

re loonkost. In werkelijkheid zijn de chauffeurs vooral in het buitenland actief. De HIVA-studie ontdekte bijvoorbeeld dat er in de Slovaakse hoofdstad Bratislava 39 transportbedrijven met een Belgische hoofdaandeelhouder gevestigd zijn op eenzelfde adres. Meer dan waarschijnlijk gaat het om sociale fraude.

‘Maar het is de lokale sociale inspectie die moet controleren en optreden. En daar loopt het mis. Als de Europese Commissie een melding krijgt over een mogelijke postbusonderneming, luidt het antwoord veelal dat alles volgens de wet verloopt.’

De sector schreeuwt om eerlijke concurrentie en vakbonden eisen betere werkomstandigheden voor de chauffeurs. Europa belooft dat nu aan te pakken met een reeks maatregelen, het zogenaamde mobiliteitspakket. Maar Jan Sannen, algemeen sectorverantwoordelijke vervoer over de weg van ACV-Transcom, is weinig hoopvol. ‘Uiteraard is het positief dat het thema op de Europese agenda staat, want enkele jaren geleden ontkende men nog alle problemen.

Alleen schieten de voorgestelde maatregelen tekort.’

Zo zou een chauffeur tot 14 werkdagen in het buitenland aan de slag mogen zijn, zonder het loon te krijgen van het land in kwestie. ‘Wij vinden dat je vanaf dag één hetzelfde loon moet verdienen. Met de slimme tachograaf die er vanaf 2019 komt, is het perfect mogelijk om in kaart te brengen op welk loon een chauffeur recht heeft.

Het voorstel om cabotage onbeperkt toe te laten gedurende vijf dagen vinden wij ook geen goed plan. Verder komt er een versoepeling van de rij- en rusttijden: een chauf-

feur zou tot drie weken onderweg mogen zijn. Dat kan niet goed zijn voor de veiligheid op de weg. Ook neemt Europa geen maatregelen tegen de kleine bestelwagens die de markt overspoelen. Maar waar het schoentje vooral knelt, is dat er te weinig controle is. Daar staat of valt alles mee.’

Ook Frederic De Wispelaere vindt het belangrijk dat Europa gelijke spelregels bepaalt die duidelijk, toepasbaar en controleerbaar zijn. ‘We mogen zeker niet zelf een neerwaartse spiraal organiseren door bijvoorbeeld onze sociale bijdragen te verminderen. Want deze race winnen we nooit en dan hollen we de financiering van onze verzorgingsstaat verder uit. Mijn conclusie is daarnaast dat we sterke vakbonden nodig hebben in heel Europa. Als Polen , Roemen ië en Slova k ije sterke vakbonden zouden hebben die betere loons- en arbeidsvoorwaarden kunnen bedingen, dan gaan alle transportwerknemers in Europa er op vooruit.’

Leen Grevendonck

Drukkerij- en uitgeverijsector vraagt maatregelen aan overheid Technologische ontwikkelingen en digitalisering hebben de uitgeverijen drukkerijsector stevig door elkaar geschud. De sociale partners vragen daarom aan de overheid om de sector te ondersteunen voor een duurzame transformatie.

De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB), een overlegorgaan van werkgevers en vakbonden, onderzocht onlangs hoe de

sector bedreigd wordt en welke beleidsmaatregelen de overheid kan nemen. ‘In de drukkerijsector daalt de vraag door de opkomst van het digitale’, zegt Ann Verhelst van ACV bouw - industrie & energie.

‘De uitgeverijsector ondervindt dan weer moeilijkheden om klanten te laten betalen voor online informatie. Er is ook stevige concurrentie van Google en Facebook die gemakkelijker adverteerders kunnen aantrekken.’

Wat kan de overheid doen om de sector een duwtje in de rug te geven? De CRB doet enkele voorstellen waaronder een gelijk btwtarief voor digitale en papieren dragers, een betere toegang tot de kapitaalmarkt, leefbare betalingstermijnen en bescherming van het auteursrecht op perspublicaties.

‘Dat alles is ook in het belang van de gehele economie, want de sector levert daar een belangrijke bijdrage aan die vele malen groter is dan je zou vermoeden op basis van de werkgelegenheidscijfers. Het belang van

de klassieke pers kun je ook niet onderschatten, want het is een tegengewicht voor de vele nepberichten in de sociale media.’

Ten slotte wijst Ann Verhelst nog op de nood aan een beter imago voor de sector.

‘Er is te weinig instroom van goed geschoold personeel. En dat hebben we nodig om succesvol de transformatie te kunnen maken.’ (LG)

15

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

ZEGT

Gunter Gehre over de maatschappelijke rol van sociaal werkers

‘Blijven geloven in de maakbaarheid van onze samenleving’ ‘Sociaal werkers zijn de voelsprieten van de samenleving.’ Het is meteen duidelijk dat Gunter Gehre sociaal werkers een belangrijke rol toebedeelt. Samen met Peter Wouters, voorzitter van beweging.net schreef hij het boek ‘Sociaal Werk, de studie en het beroep’.

Sleutel-begrippen voor sociaal werkers Verbinding ‘Verbinding tussen mensen en tussen mens en samenleving, daar blijven we op inzetten. Je kan dat vrij letterlijk nemen.

Sociaal-cultureel werkers brengen mensen fysiek samen. Helpen ze om opnieuw met elkaar te praten. Het verenigingsleven zoals we dat vroeger kenden, zie ik hier een andere rol in spelen. Mensen zoeken andere vormen van contacten en samenwerking, op basis van andere thema’s, soms ook wat vluchtiger. Het is de uitdaging voor de sociaal werker om manieren te vinden om dat allemaal met elkaar te rijmen.’

V

eel domeinen van ons beroep zijn nog onbekend en onbemind’, trapt Gunter Gehre het gesprek af. Hij is teamleider van de opleiding Sociaal Werk aan de Sociale School Heverlee.

In het boek hamert u op die ruimere opdracht van de sociaal werker. Wat houdt die precies in?

‘Onze missie gaat verder dan individuele hulpverlening. Veel studenten beginnen aan deze richting vanuit de ambitie om mensen te willen helpen. Daar is natuurlijk niets mis mee. Maar we benadrukken dat aan onze opdracht ook een structurele component verbonden is. Sociaal werkers staan op de brug tussen individu en samenleving en bemiddelen voortdurend daartussen. Ze zijn de voelsprieten van de maatschappij. Ze staan heel dicht bij mensen en weten de knelpunten op het terrein te benoemen. In die zin hebben ze dus een zeer belang-

Maakbaarheid

Sophie Nuytten

Hebben we dan zo’n foutief beeld van de sociaal werker?

‘Er is vlug de neiging om sociaal werk eng te bekijken. Veel mensen denken meteen aan de personeelsleden van bijvoorbeeld het OCMW. Dat soort maatschappelijk werk is slechts een van de richtingen die onze studenten kunnen uitgaan. Maar sociaal werk enkel bekijken als individuele dienstverlening aan mensen in nood, doet geen recht aan de breedte van het beroep. Zo zijn er bijvoorbeeld ook veel sociaal werkers aan de slag achter de schermen van de sociale economie: in kringloopwinkels, buurtinitiatieven, enzovoort. Of vind je er heel veel terug in de talrijke sociaalculturele organisaties.’

uuGunter Gehre: ‘We leren onze studenten sociaal werk op zoek te gaan naar nieuwe regels voor onze maatschappij. Individuele hulpverlening is belangrijk maar ze moeten ook fundamenteel iets willen veranderen.’ rijke sensibiliserende functie, naar de samenleving toe en naar de politiek. Sociaal werkers moeten voorbij de individuele problemen kijken naar de structurele oorzaken. En bekijken wat ze daar fundamenteel aan kunnen veranderen.’

Maar hebben sociaal werkers wel vat op het beleid?

‘Je kan beleid voeren op verschillende niveaus. Stel dat je vaststelt dat de dienstverlening van je organisatie niet voldoende toegankelijk is. Dan praat je over het beleid van je organisatie. En daar heb je impact op. Ben je actief op lokaal niveau, dan sta je dicht bij de beleidsmensen die verantwoordelijk zijn

Visie mag drie exemplaren weggeven van dit boek. Beantwoord voor maandag 16 april volgende wedstrijdvraag: Welke organisatie stelde de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen op? a. Unicef b. Oxfam c. Verenigde Naties Bezorg ons je antwoord via www.beweging.net (klik op ‘wedstrijd Visie) of via een briefkaart naar Visie – Wedstrijd ‘boek’, Postbus 20, 1031 Brussel.

‘Sociaal Werk. De studie en het beroep’, Peter Wouters en Gunter Gehre, Uitgeverij Garant, ISBN 978-90-441-3578-7, 228 bladzijden, 24,90 euro.

voor het sociaal beleid, cultuurbeleid of het tewerkstellingsbeleid. Die afstand is niet zo groot. De impact op het Vlaamse beleid is iets minder vanzelfsprekend.

Maar dan nog kan je via steunpunten en belangengroepen effect genereren. De rol van het middenveld is daar natuurlijk groot. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het Netwerk tegen Armoede, een geheel van organisaties waar armen het woord voeren. Maar ook sociaal-culturele organisaties, het opbouwwerk,… Dat zijn allemaal straffe spreekbuizen voor een grote groep mensen.’

In het boek omschrijft u de job ook als werken in een ‘maatschappelijke arena’. Dat is een omgeving waar strijd dus centraal staat?

‘Ik bedoel daarmee niet noodzakelijk vechten. Maar je werkt wel in een omgeving waar verschillende belangen een rol spelen. Dat kan dan een strijd worden voor het eigenbelang, wat leidt tot conflicten. Of je zoekt naar het gemeenschappelijk belang. Waarbij verschillen wel mogen en moeten. Het gaat er dan net om dat we respect opbrengen voor die verschillen en ze proberen te overstijgen. Daar worden we met z’n allen beter van. Dat proberen we onze toekomstige sociaal werkers mee te geven.’

Amélie Janssens

‘We moeten blijven geloven in de maakbaarheid van onze maatschappij. Een samenleving is mensenwerk. Als we alleen aangestuurd worden door technologie, financiële machten of strategische belangen, dan leveren we in aan levenskwaliteit. Sociaal werkers experimenteren en gaan op zoek naar nieuwe regels in de samenleving.

Alles wat beweegt rond de Sustainable Development Goals (SDG’s, duurzame ontwikkelingsdoelstellingen opgesteld door de Verenigde Naties, red.) is daar een mooi voorbeeld van. Welke nieuwe vormen van samenleven zijn nodig om onze samenleving duurzamer te maken? Dat vertrekt dus vanuit het idee van de maakbaarheid. We kunnen ingrijpen om ons leven in de toekomst te verbeteren. Sociaal werk is dus politiek.’

Diversiteit ‘Alle vormen van diversiteit op een positieve manier bekijken in plaats van als een bedreiging te beschouwen. Kunnen omgaan met het anders-zijn van mensen en daar respect voor opbrengen. Daar heb je als sociaal werker een sleutelrol in te spelen. En diversiteit is een heel breed begrip.

Dat gaat over leeftijd, etnisch-culturele achtergrond, geslacht, levenskeuzes, levensgeschiedenis, enzovoort.’

Solidariteit ‘Onlangs dachten we na over wat het kernwoord van onze opleiding zou moeten zijn.

En we kwamen tot solidariteit. Vandaag is het individueel schuldmodel erg dominant. De overtuiging dat mensen hun eigen lot in handen hebben en dus ook verantwoordelijk zijn voor hun problemen.

Hoe het maatschappelijk debat daarover in de media gevoerd wordt, dat beïnvloedt ook onze studenten. Het is dan onze rol om in de opleiding die visie te duiden en er een andere manier van kijken naast te zetten.

En dan is solidariteit de kern van onze boodschap.’

20

Visie ¬ vrijdag 6 april 2018

FILM

RELDFILMFESTIVAL MOOOV WE N AA E ME ET G.N GIN WE BE T ME N DALILLA HERMANS WERKT SAME

‘Losbreken uit je eigen denkkader is een verrijking’ Vorig jaar schitterde Dalilla Hermans nog in De Slimste Mens ter Wereld. Zo werd zo plotsklaps een BV. Eentje die enorm geëngageerd is, want voor het tweede jaar op rij werkt ze mee aan het MOOOV-filmfestival waar films uit alle hoeken van de wereld vertoond worden. ‘We hebben lang genoeg dezelfde, saaie verhalen gezien’, zegt Hermans. ‘Door de bril van iemand anders naar de wereld kijken, losbreken uit je eigen denkkader, kan zo’n verrijking zijn.’

len. Als je als jonge zwarte Vlaming honderdduizenden beelden ziet waarvan amper 1 procent mensen als jij toont op een positieve manier, hoe moet jij dan ooit zelf geloven dat je dokter of advocaat kan worden?’

En dat leidt volgens allerlei cijfers ook heel makkelijk tot racisme.

‘Er is recent nog onderzoek gedaan door de Koning Boudewijn Stichting: bij de groep zwarte mensen met roots in Congo, Rwanda en Burundi in België bleek 60 procent hoogopgeleid te zijn. Dat is een hoger cijfer dan bij de autochtone Belgen, en toch worden ze vier keer meer met werkloosheid geconfronteerd. Dat heeft rechtstreeks te maken met die foute beeldvorming. Ik heb het zelf ook gezien: negen keer meedoen aan De Slimste Mens, en ineens wil een grote groep mensen luisteren naar wat ik te zeggen heb. Hoe je wordt opgevoerd, heeft een enorme invloed in hoe je wordt gepercipieerd.’

VRT

O

veral in de wereld worden fi lms gemaakt, goeie fi lms.

Jammer genoeg vinden de meesten niet de weg naar onze bioscopen. Daarom is er MOOOV, een filmfestival dat ‘de betere wereldfilms’ naar acht locaties in Vlaanderen brengt.

Journaliste Dalilla Hermans (bij het online Charlie Magazine, red.) leidt de films voor het tweede jaar op rij in. Hermans - mama van drie, maar ook schrijfster en activiste – werd de laatste jaren een van de meest gevraagde stemmen in het debat rond racisme en diversiteit in ons land. Het filmfestival is een kolfje naar haar hand. Ze zal dit jaar voor beweging. net ook enkele debatten modereren over identiteit en migratie (zie kader). ‘Ik ben altijd op zoek gegaan naar films of verhalen waar ik mensen zie die anders niet getoond worden. Hoe kan je beter bijleren, dan door je onder te dompelen in andere werelden?

We hebben lang genoeg dezelfde verhalen verteld gezien.’

‘In België zijn mensen met Congolese, Rwandese of Burundese roots hoger opgeleid dan autochtonen en toch worden ze vier keer meer met werkloosheid geconfronteerd.’

Moeten we meer stilstaan bij hoe krachtig – positief en negatief – beelden en verhalen kunnen zijn?

‘Kijk naar wat een fi lm als Black Panther heeft gedaan voor de zwarte gemeenschap over de hele wereld. Voor het eerst zagen wij onszelf gerepresenteerd op een manier

Dalilla in debat voor beweging.net MOOOV filmfestival 2018 loopt van 17 tot en met 30 april in heel Vlaanderen.

Beweging.net werkte drie speciale avonden uit met vertoning van de film ‘Zagros’ en aansluitend een gesprek over identiteit en migratie met Dalilla Hermans, Sahim Omar Kalifa (Belgisch-Koerdische regisseur Zagros) en Teodora Ana Mihaj (Belgisch-Roemeense regisseur van Waiting for August) en nog een speciale gast per locatie. Bart Gaublomme van beweging.net: ‘MOOOV vertoont films met zicht op de wereld. Niet enkel geografisch, ook inhoudelijk zijn het films die de wereld met al z’n uitdagingen recht in de ogen kijken. Hoe we met onze superdiverse realiteit moeten omgaan, blijft een uitdaging. Het besef dat we daarbij dikwijls in voor de hand liggende valkuilen trappen is een begin. Vandaar de inhoud van deze gesprekken.’

Op 23, 24 en 25 april kan je respectievelijk in Genk, Brugge en Turnhout terecht voor de film met aansluitend een debat van een klein half uur. In Genk begint de avond om 19 uur, in Brugge en Turnhout om 19.30 uur. ✔ Meer info? Festival.mooov.be

COLOFON

die we tot hiertoe nooit gezien hadden in een grote actiefilm. Als de held van het verhaal in plaats van als het knechtje of de sidekick. Het is soms subtiel, maar zo’n film versterkt het zelfbeeld van een hele groep jongeren enorm. Een festival als MOOOV toont zulke verhalen al langer, maar het is fijn om te zien dat ze ook hun weg vinden naar het brede publiek.’

Mensen verwijten je soms – zoals in de zwartepietendiscussie – een symboolstrijd te voeren. Waarom vind jij het belangrijk om zulke dingen aan te stippen?

‘Zwarte mensen worden nog steeds overwegend afgebeeld als een stereotiep, een karikatuur. De vrolijke knecht die in de stoet loopt, of getekend als een halve aap met dikke, rode lippen. Het is dus niet meer dan normaal dat we vaak, onbewust, gezien worden als dommig, lui of enkel goed voor fysieke arbeid. In Nederland heeft men onderzoek gedaan: amper 6 procent van de beelden die men ziet op tv, is nietblank. Amper 2 procent daarvan is positief. En Nederland doet het dan nog beter dan wij! Kinderen brengen enorm veel tijd door met kijken en luisteren naar verha-

Kunnen verhalen inspireren, ook al zijn ze fictief?

‘Daar ben ik van overtuigd. Losbreken uit je eigen denkkader, door de bril van iemand anders naar de wereld kijken, is een belangrijke tool om empathie en wederzijds begrip op te wekken. En fi lm gaat vaak nog verder: een film kijken is emotioneel, je leeft mee. Iets voelen voor of over iemand die je niet kent, impliceert dat je je hebt kunnen verplaatsen in de ander. En kunnen we dat niet allemaal gebruiken vandaag?’

Kunnen ook de makers inspireren?

Sahim Omar Kalifa (Zagros), met wie jij in gesprek zal gaan, is bijvoorbeeld een Belgisch-Koerdische regisseur.

‘Er zijn altijd makers geweest met andere roots, maar daar ging vaak minder aandacht naartoe. Hun werk moet natuurlijk volgens zijn verdiensten worden beoordeeld, maar ik vind dat die roots best meer in de verf mogen worden gezet. Voor mensen van kleur leek het tot nu toe amper een optie om kunstenaar te zijn, boeken te schrijven of films te regisseren. Waarom zou je, als het al moeilijk genoeg is om een appartement te huren? Rolmodellen zijn dan ook ontzettend belangrijk. Los daarvan ben ik heel blij dat dit gebeurt en dat deze verhalen eindelijk worden verteld. Al is het maar om producenten ervan te overtuigen dat hier ook een publiek voor is. Dat het niet altijd de beste weg is om dezelfde, oude verhalen te vertellen, want dat is de saaiste weg. De verandering is soms tergend traag, maar ze is volop gaande!’

Kaatje De Coninck

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV bouw - industrie & energie en ACV-Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Hilde Van Malderen • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Monique Braam, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Rooni Theeboom, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (15-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •