se
8
Regio Mechelen Vrijdag 17 april 2015
Patiënt heeft recht op eigen dossier lke Belg mag aan zijn zorgverle ner vragen om zijn patiënten dossier in te kijken. Meer zelfs, hij mag zelf gegevens laten toe voegen. Het is een van de acht rechten van de patiënt. CM voert vandaag op verschillende plaatsen in Vlaanderen actie om het recht op een patiëntendos sier onder de aandacht te brengen.
E
De patiënt heeft daar alleen maar baat bij. Maar het patiëntendossier is nog veel te weinig bekend, zo blijkt uit gesprek
Of het nu bij de huisarts, specialist, apo theker, in het ziekenhuis of in het rust huis is, elke zorgverlener houdt van al zijn patiënten een patiëntendossier bij. Dat kan zowel elektronisch als op papier.
ken in focusgroepen die CM en Zieken zorg CM organiseerden naar aanleiding van de Dag van de Patiëntenrechten op 18 april. Het belang van een zorgvuldig bijgehou
Het patiëntendossier is nog veel te weinig bekend
den patiëntendos sier valt nauwelijks te onderschatten. Door met elkaar medische gegevens uit te wisselen krijgen zorgverle ners een volledig beeld van de patiënt. In spoedgevallen is de juiste informatie meteen voorhanden en dubbele onder zoeken worden vermeden. De uitwisse ling van gegevens helpt zorgverleners om een snelle en correcte diagnose te stellen.
>5&7
Is er kinderopvang voor elk gezin? Voor sommige ouders is kinderopvang vinden een hele klus. Hoe erg is het gesteld met het tekort aan kinderopvang >3 in Vlaanderen?
ACV-congres
Meer inspraak voor werknemers
Fabian speelt weer buiten en hij is niet de enige
900 militanten van ACV verzamelen volgende week in Oostende voor een zeggenschapcongres. Thema’s op de agenda zijn onder meer het eenheidsstatuut en medebestuur van vakbonden in bedrijven.
> 10-11
54,6 %
INTERVIEW Fotografe Taslima Akhter, 2 jaar na instorting Rana Plaza
Vlamingen heeft werkbare job Vooral zorgmedewerkers hebben een kwaliteitsvolle of werkbare job. Kortgeschoolde arbeiders zijn het slechtst af. Het voornaamste knelpunt voor werkbaar werk in Vlaanderen is stress. Hier is de afgelopen tien jaar geen enkele vooruitgang geboekt. Dat blijkt uit de Vlaamse Werkbaarheidsmonitor van de SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen).
> 12
www.beweging.net
Taslima Akhter
>8
www.cm.be
‘Het is alsof die man en die vrouw zeiden: Wij zijn niet alleen goedkope levens die je zomaar kan uitbuiten. Wij zijn mensen zoals iedereen. Wij zijn ook waardevol en onze dromen zijn dat ook.’ > 15
www.acv-online.be
jaargang 71 ¬ visie nummer 08 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 30 april 2015
Regionieuws > p. 16
ver
WOORDING
Kinderklanken ‘Daaaaag, mama en papa, tot vanavond!’ De laatste klanken zijn nog amper te horen, want onze twee ninja’s rennen al door de living om hun grootvader vakkundig in denkbeeldige mootjes te hakken.
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Streetsleep in Leuven
Buiten slapen voor straatkinderen 150 mensen sliepen vorig weekend onder kartonnen dozen op het Martelarenplein in Leuven. Ze vroegen aandacht voor de 150 miljoen kinderen die wereldwijd op straat overleven. Wouter Van Vooren
2
¬ onze samenleving
Dat deze actie aandacht krijgt in de media, is volgens Saskia broodnodig. ‘Toen we met Mobile School begonnen, werkten we vooral in Latijns-Amerika. Maar nu krijgen we ook veel vragen van binnen Europa. Er zijn al mobiele scholen actief in Duitsland, Polen, Roemenië, Albanië en Griekenland. Het is belangrijk dat die problematiek zichtbaar wordt. Dat mensen even stilstaan bij de miljoenen straatkinderen en beseffen hoe sterk zij zijn.’ (AJ)
Het zijn onze ouders die voor onze kinderen zorgen als we aan het werk zijn. De zoektocht naar kinderopvang is bij ons nooit een probleem geweest. De grootouders stonden te springen om hun kleinkinderen een warme, veilige plek te bieden. We beseffen dat we daarmee veel geluk hebben. Voor ons geen wachtlijsten of gegoochel met verlofdagen en sportkampen tijdens schoolvakanties. Dus: bedankt lieve grootouders. Dankzij jullie stappen we iedere morgen met een gerust hart op de trein. En weten we dat we ’s avonds thuiskomen bij opgewekte kinderen. Maar ook: bedankt aan iedereen die, al dan niet professioneel, voor kinderen zorgt. Alle onthaalouders die kinderen in hun huis met liefde omringen. Alle kinderverzorg(st)ers en pedagogen in elke crèche die het beste van zichzelf geven om kinderen in hun eerste levensjaren te helpen groeien. Alle grootouders die een stuk van hun herwonnen vrijheid afstaan. Bedankt. En aan alle (toekomstige) ouders: ik wens het jullie toe. Een plek waar je je kind met een gerust gemoed achterlaat. En waar de laatste klanken van hun afscheid al overstemd worden door het geluid van hun spel.
www.twitter.com/BewegingNet
Amélie Janssens redactrice Visie
temperatuur van zes graden. Veel kinderen hebben minder geluk. In Roemenië, bijvoorbeeld, slapen kinderen ook in de winter buiten.’
Al vijf jaar proberen organisaties 12 april door de Verenigde Naties te laten erkennen als internationale dag voor het straatkind. Ook ‘Mobile School’ trekt mee aan die kar. Zij organiseerden afgelopen weekend de ‘Streetsleep’ in Leuven.
Kracht en talent in de kijker ‘Mobile School trekt met 38 mobiele scholen naar straatkinderen in LatijnsAmerika, Afrika, Azië en Europa’, vertelt Saskia Dieleman. ‘We proberen op een positieve manier contacten met hen op te bouwen . De d rempel om n a a r een schoolgebouw of een instelling te gaan is
voor die kinderen vaak te groot. Wij brengen de school naar hen toe.’ Maar volgens Saskia gaat het om meer dan leren rekenen en lezen. ‘We brengen hen vooral eigenwaarde en zelfvertrouwen bij. Die kinderen hebben ongelooflijk veel kracht en talent. Wij zetten dat in de kijker.’
Straffe gasten Met de ‘Streetsleep’ wil de organisatie ook aan de buitenwereld tonen hoe sterk die kinderen zijn. ‘Het zijn echt straffe gasten’, vindt Saskia. ‘Wij sliepen onder een kartonnen doos in een slaapzak bij een
Mobile School trekt met mobiele scholen naar de straatkinderen, onder andere naar de Dominicaanse Republiek. De organisatie leidt ook straathoekwerkers op om met het educatief materiaal aan de slag te kunnen.
✔✔www.mobileschool.org
Op ervaringsreis naar Indonesië Organiseer jij of jouw vereniging een fijne activiteit? Gedeeld geluk is dubbel geluk. Laat het ons daarom weten via lezers@visieredactie.be. Wie weet komt onze fotograaf langs op jouw activiteit en verschijnt jouw foto in deze rubriek.
Deze week ging onze fotograaf op ervaringsreis naar Java, Indonesië, samen met twaalf kwb’ers en Wereldsolidariteit. De groep ging op zoek naar de oorsprong van onze kledij. Ze bezochten er kledingfabrieken en ontmoetten er kledingarbeiders en vakbondsleiders. Nadien volgde een zesdaagse fietstocht waarbij de groep ‘zoveel mogelijk lawaai maakte voor Schone Kleren’. Een deelnemer getuigt: ‘Een indrukwekkend moment was een bezoek aan kledingarbeiders thuis. Sommigen waren ontslagen, omdat ze het lef hadden om te protesteren tegen de uitbuiting en de onwaardige arbeidsomstandigheden. In België moeten we consumenten en merken ervan overtuigen dat goede werkomstandigheden in de kledingsector levensbelangrijk zijn.’ (LG)
✔✔beweginginjava.blogspot.be
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
3
Tegen 2020 wil de Vlaamse overheid een recht op kinderopvang realiseren. Elk gezin moet dan een kwaliteitsvolle en betaalbare opvangplaats kunnen vinden binnen een redelijke termijn en afstand. Hoe goed is Vlaanderen op weg om het tekort aan kinderopvang weg te werken?
Frederiek Vande Velde / imagedesk.be
Is er kinderopvang voor iedereen?
U
it het leven gegrepen. Ann en Bart doen een zwangerschapstest. Een felroze streepje verschijnt en hun geluk kan niet op. Ze houden het blijde nieuws nog even voor zich, maar bellen de eerste week alvast enkele crèches op. Want daarvoor schrijf je je best zo snel mogelijk in. Over juist één jaar heeft het koppel kinderopvang nodig. Maar crèche 1 heeft pas plaats over anderhalf jaar. Crèche 2 is zelfs volgeboekt voor de komende twee jaar. Bij crèche 3 en 4 komen Ann en Bart op een wachtlijst terecht met een honderdtal wachtenden voor hen… Pas vijf maanden later komt een verlossend telefoontje: bij een onthaalouder in de buurt is een plaatsje geannuleerd. Ann en Bart zeggen snel toe. Met een gerust hart kijken ze verder uit naar de geboorte van hun eerste spruit.
Of ouders makkelijk een plaatsje vinden hangt ook af van hun persoonlijke situatie. Hoe vlot kunnen zij zich verplaatsen? Staan zij open voor verschillende types opvang of willen zij enkel die specifieke onthaalouder?’ Elke Verdoodt, directeur Felies
Kinderopvang vinden is voor sommige toekomstige ouders een hele klus om te klaren. Maar volgens Elke Verdoodt, directeur van Felies, de kinderopvang van Femma, stelt het probleem zich niet overal even scherp. ‘Niet in elke regio, gemeente of wijk in Vlaanderen is er een tekort aan kinderopvang. Op sommige plaatsen moeten wij zelfs affiches ophangen om kindjes te vin-
Niet overal in Vlaanderen is er een tekort aan kinderopvang. Vooral in de steden zijn er te weinig opvangplaatsen, zoals in Antwerpen, Brussel en Leuven.
den. Vooral in de steden zijn er te weinig opvangplaatsen: Antwerpen, Brussel, het Leuvense. Daar gaat het om een historisch opgebouwd tekort, omdat in het verleden het lokaal beleid niet altijd even sterk heeft ingezet op kinderopvang. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de provincie Limburg, die daar al lange tijd in investeert. Of ouders makkelijk een plaatsje vinden hangt ook af van hun persoonlijke situatie. Hoe vlot kunnen zij zich verplaatsen? Hebben zij zich tijdig ingeschreven op een wachtlijst? Staan zij open voor verschillende types opvang of willen zij enkel die specifieke onthaalouder?’ Professor Michel Vandenbroeck van UGent waarschuwt dat veel onthaalouders de komende tien jaar met pensioen gaan. Hij spreekt over ‘een kleine tijdbom onder de kinderopvang’. ‘Een vrij grote groep van onthaalouders is inderdaad ingestapt in de jaren ’80. Die mensen zijn nu aan het uitbollen, dus moeten wij nieuwe kandidaten vinden. Een belangrijke groep is die van jonge ouders die
Kinderopvang in cijfers • 91 838 plaatsen voor opvang baby’s en peuters, waarvan 31 253 bij onthaalouders en 60 585 in kinderdagverblijf.. • 6 op 10 kinderen jonger dan drie jaar maakt regelmatig gebruik van formele en/of informele kinderopvang. • De informele opvang door grootouders daalt door hun (langere) inzet op de arbeidsmarkt. • 1 op 10 ouders vindt geen formele opvang. Het gaat vooral om alleenstaande ouders, ouders zonder job, laaggeschoolde ouders en ouders van niet-Belgische afkomst. Bron: Kind en Gezin, cijfers voor Vlaanderen en Brussel
In Antwerpen geraken heel wat plaatsen zonder inkomenstarief niet ingevuld, omdat een vrij grote groep van ouders dat niet kan betalen. Elke Verdoodt, directeur Felies
in de zorgsector werken. Het combineren van werken in ploegen en een kind is vaak moeilijk. Daarom worden zij onthaalouder. Maar meestal stoppen zij ermee zodra hun kinderen naar school gaan. Een groep die het wel volhoudt zijn de grootmoeders. Zij willen op hun kleinkinderen passen en zien het beroep van onthaalouder als een mooie, nieuwe uitdaging. Zo slagen we er bij Felies toch in om in de meeste regio’s nieuwe onthaalouders te vinden. Maar wij kunnen maar zoveel mensen laten starten als wij gesubsidieerde plaatsen krijgen.’ Investeert de Vlaamse overheid voldoende in de kinderopvang? ‘De Vlaamse overheid volgt nu een besparingslogica. In 2014 is kinderopvang daarvan gespaard gebleven. Dit jaar is er 20 miljoen euro voorzien, waarvan een groot deel gaat naar de verhoging van de lonen in de zelfstandige sector. Maar zoals in de hele welzijnssector zijn er nog veel noden in de kinderopvang waarvoor geld nodig is. Enerzijds voor het creëren van opvangplaatsen, anderzijds om de sector kwalitatief te ondersteunen. Zo hebben de onthaalouders een kwetsbaar statuut en zijn er zelfstandigen die niet rondkomen. Minister van Welzijn Jo Vandeurzen hoopt op een hoger budget vanaf 2017. Hij gaat dan best na waar er extra opvangplaatsen
nodig zijn en waar plaatsen volgens inkomenstarief het meest aangewezen zijn. Zo geraken er in Antwerpen heel wat plaatsen zonder inkomenstarief niet ingevuld, omdat een vrij grote groep van ouders dat niet kan betalen.’ Op 1 mei verhoogt het minimumtarief voor kinderopvang van 1,56 naar 5 euro. Is dat een probleem? ‘Ja, dat is een besparing op de kap van ouders die het financieel al moeilijk hebben. Ik vrees dat een aantal van hen zullen beslissen om de kinderopvang te stoppen. Dat terwijl kinderopvang ook een sociale functie heeft: kinderen leren er in groep functioneren, leren de onderwijstaal aan,… Met deze maatregel ontneemt de overheid kansen aan kwetsbare gezinnen. Van de ouders die vandaag het minimumtarief betalen, zijn er ook bij die werken. Vaak gaat het om mensen die interimwerk doen en op bepaalde momenten werkloos zijn. De verhoging van het tarief ontneemt hen ook kansen op de arbeidsmarkt.’ Leen Grevendonck
Onthaalouders gezocht Felies, de kinderopvang van Femma, is op zoek naar kandidaat-onthaalouders in volgende regio’s: West-Vlaanderen, Evergem, Essen, Tessenderlo-Ham, Vilvoorde. Werk je graag met kinderen en ben je bereid om zo nodig bijscholing te volgen? Neem dan contact op met Felies: 02 246 51 80 of info@felies.be Kijk ook op www.femma.be/kinderopvang
4
¬ post
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
VACATURE m/v
UW
GEDACHT
Ereloonsupplementen
ACV-CSC METEA
CM ijvert ervoor om de ereloonsupplementen in eenpersoonskamers te beperken tot 100 procent. Dat is een prijzenswaardig initiatief. Maar in het belang van haar leden, zou CM mijns inziens in feite moeten pleiten voor een volledige afschaffing van de ereloonsupplementen, zoals in tweeof meerpersoonskamers. Het is toch niet zo dat de artsen 100 procent meer zorg en/of behandeling bieden aan patiënten die opgenomen zijn in een eenpersoonskamer, hoop ik. Frans Meyers, Zoersel
Administratief medewerker Voltijds –onbepaalde duur Brussel Solliciteer tot 8 mei.
Zorgverzekering (1)
Meer info: www.acv-csc-metea.be > ‘Niet te missen’
Met interesse las ik het artikel over de zorgverzekering (Visie nr. 7). Als voorzitter van een vereniging waar armen het woord nemen, wens ik toch een randbedenking te formuleren. Niet over het doel van de zorgverzekering: wij staan 200 procent achter dit solidariteitsprincipe. Wel over het gebrek aan kritische ingesteldheid omtrent de verdubbeling van de premie. De moderne wiskunde die hierbij gehanteerd wordt, is aanstootgevend voor de armsten van onze samenleving. De modale burger betaalt voor 2015 het dubbele, de arme burger betaalt méér dan het dubbel. Een echte sociale correctie voor de zorgverzekering zou betekend hebben dat de bijdrage van 10 euro voor lage inkomens werd behouden en niet werd verhoogd naar 25 euro. De bijdrage van 25 euro zou dan worden opgetrokken tot 55 euro. Beleidsmakers realiseren zich te weinig dat een verhoging met 15 euro een ernstig ‘verlies’ betekent. Gust van Dongen
Zorgverzekering (2) Bewoners van een woonzorgcentrum hebben automatisch recht op de zorgvergoeding. Ik heb er niets op tegen dat mensen die financiële ondersteuning nodig hebben, die ook krijgen. Wat ik niet begrijp is dat de bewoners van woon-
zorgcentra en zwaar zorgbehoevende thuiszorgpatiënten die bemiddeld zijn, ook voor een zorgvergoeding in aanmerking komen. Zou het niet beter zijn om de voorwaarden voor toekenning te herbekijken en het geld dat daardoor vrijkomt, te herverdelen onder wie het echt nodig heeft? Naam en adres bekend bij de redactie
Eet jij eerlijke paaseitjes? Dit artikel en vooral de titel lokte mij tot lezen. Het schetst de situatie van de cacaoboeren en geeft zelfs een beeld van de grote spelers in België in de chocoladewereld. En dan gaat het over de situatie van werk hier en in Polen. Prachtig, maar daarna bleef ik toch op mijn honger zitten, omdat er niet verteld wordt wat al die lezers daaraan kunnen doen. Zij kunnen bijvoorbeeld chocolade kopen van eerlijke handel bij Oxfam Wereldwinkels of in de supermarkt van hun keuze uit te kijken naar een keurmerk zoals Max Havelaar. Mia Jamaer, vrijwilliger Oxfam Wereldwinkel Boortmeerbeek
Indexsprong Volgens Frederik Ampe, HR-directeur van Balta, zal de indexsprong de concurrentiepositie van zijn bedrijf verbeteren. ‘Een indexsprong van 2 procent is voor ons een hele slok op de borrel. U moet weten dat een textielarbeider in België ons 28 euro per uur kost. Voor onze concurrenten in de VS is dat 14 euro. In Turkije zitten we aan 4,4 euro.’ Wat wil hij zeggen? Dat ook wij aan 4,4 euro per uur moeten werken? Als we allemaal aan dat loon werken, wie gaat dan hun textiel nog kunnen kopen? Een goed draaiende economie is gefundeerd op een evenwichtige verhouding tussen productie en een eerlijke verloning, die op zijn beurt leidt tot een duurzame consumptie. Of wil men terug naar het Daens-tijdperk waarbij een massa een overlevingsloon krijgt en een elite spotgoedkoop consumeert? Gratien De Clercq, Dentergem
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden citaat-201&_citaat-201&.qxd 20-03-15 11:43 1 en van links naar rechts eenPagina citaat. 1. Berouw; 2. riviertje; 3. handvat; 4. kwelling; 5. landbouwwerktuig; 6. trottoir; 7. vaartuig; 8. onhandig persoon; 9. zanggroep; 10. Europeaan; 11. aardkluit; 12. ton; 13. elite; 14. tralie. Citaat-201
1 2
S H P E IJ T E V
L
L O
I
T G E T
3 G O R F E B E P 4
E P S
L
T A A G
5
P A
L
A O T E G
6
S T
I
O N E H P
7
E B T G O O E T
8
K
L R O U V K E
9 N K W O A T O R 10 P H O E O L
T V
11 E P R O S T
L
A
12 V N A D N T
I
E
13 T K G E E U L R 14 S O P O F IJ L
T
© De Puzzelaar
Oplossing: ‘Het geloof bestaat in het geloven wat het verstand niet gelooft“.
Citaat-201
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.
Corsendonk Sol Cress, Spa
Corsendonk De Linde, Retie
Sol Cress midweken
Hemelvaart promotie
1 tot 5 juni, 31 augustus tot 4 september, 21 tot 25 september
P as ar-
leden:
5% ko r ting
13 tot 17 mei
Prijs per volwassene: 314,50 euro supplement single: 15 euro per kamer, per nacht
Weekend (3 nachten) Volwassene
149 euro
192,50 euro
Inbegrepen: welkomstdrankje, geleide wandelingen en bezoeken, verblijf in volpension vanaf diner op maandag tot ontbijt op vrijdag, rondrit met toeristisch treintje Spa, daguitstap per bus (bezoek aan orgelbouwer in Ster-Francorchamps, lunch in Ferme Libert, bezoek met degustatie van Ardeense ham in ‘Salaison de Montenau’ in Amel, vieruurtje in brasserie Terminus in Amel), van en naar Sol Cress met eigen vervoer.
Kind 6-14 jaar
90 euro
123 euro
Kind 2-5 jaar
73,50 euro
97,50 euro
Volwassene
190 euro
242 euro
Zomervakantie promotie
Kind 6-14 jaar
120 euro
164 euro
Kind 2-5 jaar
98 euro
130 euro
Halfpension
Volpension
Midweek (4 nachten) Halfpension
Volpension
geldig van 26 juni tot 31 augustus Stuntactie: 3 nachten + 1 gratis Stuntactie: 5 nachten + 2 gratis
Bovenstaande prijzen zijn op basis van een tweepersoons kamer. Supplement single: 15 euro per kamer, per nacht
Verblijf in halfpension of volpension Niet cumuleerbaar met andere kortingen
Fiets- of wandelarrangement
Meer info over prijzen en beschikbaarheid Tel. 087 77 23 53 info.solcress@corsendonksolcress.com
3 dagen, 2 nachten OF 5 dagen, 4 nachten Arrangement
3 dagen
5 dagen
Volwassene
125 euro
239 euro
Kind 6-14 jaar
75 euro
150 euro
Kind 2-5 jaar
64 euro
128 euro
Bovenstaande prijzen zijn op basis van een tweepersoons kamer. Supplement single: 20 euro per kamer, per nacht Inbegrepen: gratis welkomstdrankje, 2 of 4 overnachtingen in halfpension, gratis fiets- of wandelknooppuntenkaart, gratis minigolfbeurt. Fietsverhuur is mogelijk, ook van elektrische fietsen. Info en reservaties Tel. 014 38 99 80 info.delinde@corsendonkhotels.com
5
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Zeven vragen over privacy en patiëntengegevens
Wie mag je patiëntendossier inkijken? Guy Puttemans
Kan iedereen je patiëntendossier inkijken? En mogen dokters zomaar elektronisch gegevens van hun patiënten uitwisselen? Karl Deroover uit Peutie en Roman Wröbel uit Maasmechelen nemen deel aan een focusgroep van Ziekenzorg CM over het patiëntendossier en leggen hun vragen voor aan Karen Mullié, jurist en expert patiëntenrechten voor CM.
5 Kan ik zelf mijn patiëntendossier inkijken? Als je vraagt aan je zorgverlener om je eigen gegevens te bekijken, dan moet hij dat binnen de 15 dagen mogelijk maken. Je hebt ook recht op een kopie van je dossier, waarvoor de zorgverlener je maximaal 25 euro mag aanrekenen. Je kunt ook een vertrouwenspersoon aanduiden (je partner, familielid, vriend, buurvrouw, …) die het dossier in jouw plaats inkijkt. Verder mag je ook een vertegenwoordiger kiezen die optreedt in jouw plaats als je zelf niet meer in staat bent om je wil te uiten. Ook hij kan in dat geval je patiëntendossier inkijken of een kopie opvragen.
1 Wat is het patiëntendossier?
Karl Deroover wil weten hoe het met de privacy zit. Compagnie Gagarine
Alle zorgverleners (arts, apotheker, kinesist, tandarts, specialist, …) moeten per patiënt een dossier bijhouden. De inhoud kan verschillen van zorgverlener tot zorgverlener en van patiënt tot patiënt. Tegenwoordig werken steeds meer zorgverleners met een elektronisch dossier. Ze wisselen ook vaker elektronisch gegevens uit.
2 Wat met de privacy van elektronische gegevens? De elektronische uitwisseling van gezondheidsgegevens gebeurt via het eHealthplatform. Dat systeem versleutelt je gegevens en geeft enkel toegang aan artsen en andere zorgverleners die jou behandelen en enkel als je daar zelf uitdrukkelijk je toestemming voor geeft. Bovendien controleert het eHealthplatform altijd of de zorgverlener wel gerechtigd is om jouw gegevens te bekijken.
6 Kan ik dossier van over leden familielid inkijken? Als echtgenoot, partner, (klein)kind, grootouder, broer of zus mag je het dossier van een overleden familielid inkijken via een zorgverlener die je zelf kiest, maar je kunt geen kopie opvragen. De overledene mag zich niet uitdrukkelijk verzet hebben tegen inzage. Je vraag moet specifiek en gemotiveerd zijn. Op basis van deze gegevens mag je elementen uit het dossier bekijken die belangrijk zijn voor jouw vraag. Voorbeelden zijn een vermoedelijke fout of de opsporing van een erfelijke aandoening.
7 Mag je zelf gegevens toevoegen aan je dossier?
3 Wat gebeurt er als ik ver ander van zorgverlener? In principe is het de bedoeling dat je dossier doorgegeven wordt aan je nieuwe zorgverlener. Je kunt vragen aan je oude zorgverlener om je dossier rechtstreeks door te sturen, of je kunt zelf een kopie van je dossier opvragen en dat afgeven aan je nieuwe zorgverlener. De prijs voor een kopie van je dossier is wettelijk vastgelegd op maximaal 25 euro.
Heb jij al een patiëntendossier? Reageer via lezers@visieredactie.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.
Roman Wröbel vraagt zich af of je je eigen patiëntendossier kunt inkijken.
4 Waarom is een patiënten dossier belangrijk? Via je patiëntendossier kunnen zorgverleners je gezondheid opvolgen, communiceren met andere zorgverleners en
verbanden leggen met vorige ziektes of aandoeningen. Bij discussies over je behandeling of over je wilsbekwaamheid, kan het patiëntendossier gebruikt worden als bewijs.
Je kunt zelf allerlei documenten toevoegen aan je patiëntendossier. Niet alleen testresultaten van onderzoeken maar bijvoorbeeld ook een verklaring voor orgaandonatie of een wilsverklaring waarin je bepaalde behandelingen weigert. Nele Verheye
✔✔www.cm.be/patientendossier
Kinderen EN psychische problemen
Er is een nieuw telefoonnummer om te weten te komen wie de apotheker van wacht is tussen 22 uur en 9 uur. Dat nummer is overal in België 0903 99 000. Het is niet gratis, je betaalt 1,50 euro per minuut. Je apotheker mag niet langer de gegevens afficheren van zijn collega die ’s nachts van wacht is. Ook de lokale krant publiceert die informatie niet meer. Dat verhoogt de veiligheid van de apothekers met nacht dienst. De gegevens van de apotheker van wacht overdag mogen wel nog in de lokale krant staan. Je vindt ze ook terug via de website of de nieuwste apps.
Elk jaar zijn in België 170 000 mensen betrokken bij een klinische studie. Vorig jaar liepen in de Europese Unie 3 348 klinische studies, waarvan 568 in ons land. Een aanvraag voor een klinische proef wordt hier in een korte tijdspanne behandeld door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheids producten (FAGG) en het ethisch comité. Daarnaast werkt de farmaceutische sector in ons land goed samen met universiteiten en academische centra. Op dit moment zijn er meer dan 1 500 studies aan de gang. Alleen al voor kanker zijn het er 519.
Kinderen van ouders met psychische problemen krij gen ondersteuning via een nieuw onlineplatform ikmaakdeklik.be. De website is een initiatief van Huishouden vzw, die zich inzet voor kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP). Hen op tijd informatie aanreiken, met lotgenoten in contact brengen en de weg wijzen naar hulpverleners. Dat is het doel van dit nieuwe project. Kinderen van ouders met psychische problemen vor men immers een grote risicogroep binnen de geeste lijke gezondheidszorg.
✔✔www.apotheek.be
✔✔www.ikmaakdeklik.be
‘t kort
170 000 Belgen testen geneesmiddelen
GEZOND IN
Apotheker met nachtdienst opzoeken
6
¬ hoe gaat het met u?
zoek en
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Is iemand die veel bomen bezit Oplossing
S
Stuur je antwoord voor 26 april op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: ‘Het complete Ketnet Buitenspeelboek’ van Sarah Devos (spelletjes voor in de achtertuin, het park of het bos en bij een hittegolf, regen of sneeuw), uitg. Lannoo of het boek ‘Reizen Waes’ (over verrassende ontmoetingen, adembenemende landschappen en bizarre beesten en spijzen tijdens de exotische reizen van Tom Waes), uitg. Borgerhoff & Lamberigts. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 7 Matras Winnaars Luc De Moor (Wetteren) Carine De Winter (Kuurne) Anita Dolfeyn (Kapellen) Suzanne Van Baelen (Mol) Brigitte Vandenbroeck (Diegem) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Vaccinatieweek 20-25 april
Dichtbijvakantie? Denk ook Bij exotische bestemmingen aan de andere kant van de wereld horen reisvaccinaties om je te beschermen tegen besmettelijke ziekten, dat weet iedereen. ‘Maar ook als je in Europa reist, is het goed om na te gaan hoe het met je vaccinaties staat’, zegt professor Fons Van Gompel van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen.
N
Vaccinaties voor dichtbijvakanties BASIS -> EXTRA
N O
Je gaat noordwaarts naar Groot-Brittannië, Nederland, Denemarken of een van de Scandinavische landen.
Z
• ‘Op reis gaan is een goede gelegenheid
om met je huisarts je basisvaccinaties te overlopen. Ben je bijvoorbeeld nog beschermd tegen tetanus (kaakklem)? Dat vaccin moet om de tien jaar herhaald worden. Je krijgt het samen met het herhalingsvaccin tegen difterie en kinkhoest. Tot het basisvaccinatiepakket behoort ook de inenting tegen polio, mazelen, bof en rubella. Jongeren tot 25 jaar zijn ondertussen ook tegen hepatitis B ingeënt.’ ‘In sommige delen van Zweden en Noorwegen komt een vorm van tekenencefalitis voor. Dat is een ontsteking van de hersenen en het hersenvlies veroorzaakt door een virus dat wordt overgebracht door teken. Wat je kunt doen, lees je verder bij Centraal- en Oost-Europa.’
•
MZ
O
Je gaat oostwaarts naar Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland of Oost-Europa.
• ‘Opnieuw: vergeet de basisvaccinaties niet.’ • ‘Recent is er een mazelenepidemie vast-
gesteld in Berlijn. Als je gewoon met je gezin op citytrip gaat, is de kans klein dat je ermee te maken krijgt.’ ‘In de bosrijke streken van CentraalEuropa zoals in Beieren en Tirol en in de
•
Oost-Europese landen, is het uitkijken voor tekenencefalitis (TBE). Daarvoor is vaccinatie mogelijk voor volwassenen en voor kinderen vanaf 1 jaar. Een alternatief is dat je een insectenwerend middel gebruikt op basis van DEET. DEET vermindert het risico met 40 tot 50 procent. Maak je graag lange wandelingen in de natuur, dan controleer je het best iedereen ’s morgens en ’s avonds op teken die aan de huid vasthangen. Dat is
HUIS dOKTER Verpleegkundigen gezocht Kazou zoekt nog verpleegkundigen voor haar Jomba-vakanties (Jongeren Met Bijzondere Aan dacht). Verpleegkundigen, vroedkundigen of artsen en studenten verpleegkunde/ vroedkunde die het tweede jaar hebben afgerond of studenten geneeskunde die het derde jaar afwerkten, kunnen zich kandidaat stellen. Als verpleegkundige op Jomba-vakantie sta je in voor de dagelijkse verzorging. Je neemt verpleegkundige taken op en draait mee in het vakantiegebeuren. Samen met een team van enthousiaste monitoren bezorg je kinderen en jongeren met een ziekte of handicap een supervakantie.
✔✔verpleegkundigekazou@cm.be Tel. 02 246 49 73 www.kazou.be/daszekerda
Je kunt je er moeilijk iets bij voorstellen maar een maagzweer is een wondje in het slijmvlies van de maag. Met geneesmiddelen is de kwaal goed te genezen. De maagwand wordt beschermd door een slijmvlies waarvan de cellen zoutzuur produceren. Als de productie ervan te hoog is of het slijmvlies niet goed functioneert, kan het zuur een wondje maken in het slijmvlies. Dat is een maagzweer.
stand is tegen het zoutzuur, kan deze bacterie zich ongestoord een weg banen door het beschermende slijmvlies en een maagzweer veroorzaken. Het is niet duidelijk waarom sommige mensen deze bacterie wel of niet in hun maag hebben en waarom ze bij sommigen wel of geen klachten geeft. Langdurig geneesmiddelen gebruiken zoals sommige pijnstillers, ontstekingsremmers of bloedverdunners kan ook leiden tot een maagzweer. Deze oorzaak komt minder vaak voor.
Wat zijn de symptomen?
Wat kun je eraan doen?
Een maagzweer veroorzaakt meestal een scherpe pijn in de bovenbuik. Die verdwijnt vaak na het eten. Als de maag na enkele uren weer leeg is, komt de pijn terug. Andere mogelijke klachten zijn brandend maagzuur, oprispingen, braken, misselijkheid, een opgeblazen gevoel of verminderde eetlust. Wordt een maagzweer groter en dieper, kan er een maagbloeding ontstaan. Dan is de ontlasting gitzwart of geef je bloed over.
Het is niet nodig om een speciaal dieet te volgen. Blijf wel gezond en afwisselend eten. Maar eet niet te veel. Als je drie tot vijf kleine maaltijden per dag neemt in de plaats van een of twee grote ontlast je je maag. Pas op met vet, gekruid eten, chocolade, koffie of koolzuurhoudende drank. Roken en alcohol drinken moet je laten.
Wat zijn de oorzaken? De Helicobacter pylori-bacterie is de belangrijkste aanstoker. Omdat ze be-
Neem je een geneesmiddel dat maagklachten kan veroorzaken zoals een pijnstiller of bloedverdunner, bespreek dan met je arts of je het tijdelijk kunt stoppen of minderen.
Moet ik naar de dokter? Met een maagzweer moet je bij de huisarts langs gaan. Want je hebt geneesmiddelen nodig om ervan verlost te geraken. Een maagzuurremmer houdt de productie van het maagzuur in de hand. Als blijkt dat de Helicobacter pylori-bacterie de boosdoener is, krijg je ook een combinatie van twee antibiotica voorgeschreven. Meestal verdwijnt de maagzweer na zo’n behandeling. Meld wel aan een arts die je pijnstillers of bloedverdunners voorschrijft dat je ooit een maagzweer hebt gehad. Michiel Callens, preventie-arts CM
www.cm.be/ dehuisdokter
Stefan Dewickere
knipsels
Geneesmiddel nodig om maagzweer te genezen?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
de
aan je inentingen
•
Je gaat zuidwaarts naar Spanje, Portugal (en hun eilanden zoals Tenerife en Madeira), Frankrijk, Italië, de Adriatische kust of een Balkanland.
Chris Van Hauwaert
✔✔www.itg.be
• ‘Je basisvaccinaties blijven belangrijk.’ • ‘Een inenting tegen hepatitis A is nuttig
Dit jaar verleggen we de focus naar het recht op een patiëntendossier. Elke zorgverlener is verplicht om zo’n patiën-
Wanneer riskeer je hepatitis B?
bij een langdurig verblijf in primitieve omstandigheden in de hele regio rond de Middellandse zee. Inenten kan altijd, zelfs vlak voor je vertrek. Je kunt onder andere besmet worden door het eten van rauwe vis of oesters of onvoldoende gekookte mosselen.’ ‘Onder meer in de Balkanlanden moet je rekening houden met hondsdolheid. Een straathond strelen doe je beter niet en raak ook geen kadavers aan. Fietsers en wandelaars lopen nog het meest risico om door een loslopende hond te worden gebeten. Een wonde was je goed uit met water en zeep. Ontsmet ze, maar zoek zeker een dokter op om te zien of vaccinatie nodig is. Weet dat ook vleermuizen hondsdolheid kunnen overbrengen.’
Hepatitis B is een leverontsteking veroorzaakt door een virus dat wordt overgedragen via besmet bloed en bloedproducten (transfusie, besmette naalden of open wonden) of via seksueel contact. Ook wie een piercing of tatoeage laat zetten in onhygiënische omstandigheden riskeert een besmetting. Dat risico bestaat in heel Europa. Het heeft niets te maken met je bestemming maar met risicogedrag.
•
Jongeren tot 25 jaar zijn tegen hepatitis B ingeënt via het basisvaccinatieschema dat aan zuigelingen en via het CLB wordt toegediend. Volwassenen kunnen zich laten inenten.
Het recht op een patiëntendossier, het recht om het in te kijken of er een kopie van te nemen, ontslaat de arts niet van zijn verantwoordelijkheid om de patiënt te informeren. Je zorgverlener, en zeker je huisarts, is nog altijd het best geplaatst om je te informeren over je gezondheidstoestand en alle gegevens op de juiste manier te interpreteren. Marc Justaert, Voorzitter CM
nachtverpleegkundige Mieke Mouton (45)
‘Elke week verandert mijn slaappatroon’
Vier op de tien Belgen zijn niet tevreden over hun slaap, zo blijkt uit een CM-enquête. Sommige mensen zijn ’s nachts noodgedwongen wakker. Gewone werkdagen staan niet in het woordenboek van Mieke Mouton. De nachtverpleegkundige van het Wit-Gele Kruis schiet pas in actie wanneer de rest van de wereld slaapt. ‘Voor mij is dit een droomjob.’ Hoe ziet een gemiddelde werknacht eruit voor jou? Mieke Mouton: ‘Ik ben van permanentie van 19 uur ’s avonds tot 7 uur ’s ochtends. Noem het een slapende waak: ik blijf thuis en mag gewoon gaan slapen, zoals iedereen. Maar als er een oproep komt vanuit de centrale van het Wit-Gele Kruis, moet ik binnen de dertig minuten bij de patiënt thuis zijn. Er kunnen ’s nachts heel wat problemen opduiken: mensen die opstaan om naar het toilet te gaan, over het tapijt struikelen en niet meer recht kunnen. Of
Als je vijf keer moet opstaan, is het dan niet beter om gewoon niet meer te gaan slapen?
Violet Corbett Brock
De bedgeheimen van …
Het thema is ook vandaag brandend actueel. Lang niet alle specialisten houden zich aan de afgesproken tarieven. Bij de dermatologen, oftalmologen, gynaecologen en plastisch chirurgen is een meerderheid nog altijd niet geconventioneerd. Een bewuste keuze van je arts kan echt een verschil maken.
Wij kunnen het belang van zo’n patiëntendossier niet genoeg onderstrepen. Te meer omdat steeds meer artsen het dossier elektronisch bijhouden. Dat maakt het voor zorgverleners makkelijker om gegevens uit te wisselen. Als patiënt vaar je daar wel bij. Je zorgverlener kan in een oogopslag zien welke behandelingen je vroeger onderging of welke geneesmiddelen je neemt. Op voorwaarde dat je daar als patiënt mee akkoord gaat en dat je zorgverlener er voorzichtig mee omgaat, welteverstaan. Het globaal medisch dossier, dat de huisarts die jij kiest voor jou bijhoudt, zal een belangrijke rol spelen in die evolutie. In de toekomst zal het GMD meer en meer evolueren naar een elektronisch dossier dat gevoed wordt met gegevens van al je zorgverleners.
www.facebook.com/CMziekenfonds
een vaccinatie tegen hepatitis A een absolute must, zelfs voor een korte trip met verblijf in een luxehotel.’ ‘Ook in deze landen moet je rekening houden met hondsdolheid.’
tendossier bij te houden. Het bevat gegevens over alle behandelingen die je onderging. Als patiënt heb je altijd recht op inzage in je dossier. Uit onderzoek van CM en Ziekenzorg CM blijkt dat veel te weinig mensen daarvan op de hoogte zijn.
www.twitter.com/CMziekenfonds
• ‘Denk in de eerste plaats aan je basisvaccinaties.’ • ‘Reis je naar een van deze landen, dan is
Stefan Dewickere
Z
18 april is de dag van de patiëntenrechten. Vorig jaar voerde CM actie voor goede financiële informatie. Patiënten hebben het recht om te weten hoeveel een raadpleging of behandeling hen zal kosten. Uit CM-cijfers bleek dat we met alle Belgen samen minstens 60 miljoen euro konden besparen als we alleen naar geconventioneerde specialisten zouden stappen.
naar Turkije, Egypte, Marokko of een andere Maghrebland.
•
VOORZET
Een patiëntendossier, je hebt er recht op
MZ Je gaat naar de overkant van de Middellandse Zee, bijvoorbeeld
belangrijk voor alle infectieziekten die door teken worden overgedragen. De overdracht van het virus gebeurt al na enkele uren. Teken kunnen ook de ziekte van Lyme overdragen. Dat gebeurt na 12 tot 24 uur.’ ‘Als je langdurig in Oost-Europa gaat trekken en je logeert in primitieve omstandigheden, laat je je het best inenten tegen de besmettelijke leverontsteking hepatitis A (zie ook bij Zuid-Europa).’
7
‘In het begin dacht ik dat ik beter wat in de zetel kon rusten. Maar dat is ook geen oplossing. Je weet gewoon niet of er nog een oproep zal komen. Als ik weer thuis ben, ga ik rechtstreeks naar de slaapkamer. Ik heb het geluk dat mijn man een vaste slaper is. Soms weet hij niet eens dat ik ben weggeweest (lacht).’ Moet je overdag bijslapen? Als ik thuiskom na een oproep, ga ik rechtstreeks naar de slaapkamer.
het alarm van een voedingspomp dat in werking treedt.’ Is elke werknacht ongeveer hetzelfde? ‘Nee, mijn job is heel onvoorspelbaar. Soms heb ik voor 24 uur al vijf patiënten gehad, soms belt de eerste patiënt pas om 4 uur ’s ochtends. Er zijn nachten dat ik niet moet opstaan, er zijn nachten dat het niet ophoudt. Je krijgt een oproep, je komt weer thuis, je kruipt een halfuur in je bed, en je hoort alweer de telefoon rinkelen.’
Is dat niet lastig? ‘Nee, omdat ik daarop ben ingesteld. Het is mijn werk, ik weet dat ik van wacht ben. Ik vind het ook niet moeilijk om in het holst van de nacht op te staan. Ik hoor de telefoon van de centrale en sta meteen naast mijn bed. Ik doe mijn kleren aan, plets een koud washandje in mijn gezicht, neem mijn gerief, en zes minuten later zit ik in de auto. Dat is een vaste regelmaat die ik volg: hop, hop en weg.’
‘Nee, nooit. Ik heb eigenlijk heel weinig slaap nodig. Zelfs als ik me overdag moe voel, ga ik toch niet rusten. Omdat er zoveel andere dingen te doen zijn. Slaap is vooral een gewoonte, vind ik. Als je elke dag na het middagmaal een dutje doet, zal je lichaam daaraan gewend raken. Maar als je daar geen vaste routine van maakt, heb je er ook geen behoefte aan. In mijn vrije week sta ik elke dag op om 5.30 uur. Ook dat is een gewoonte.’ Gerlinde De Bruycker
✔✔Slaaptips op www.cm.be/slaapwel
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Onze lezers stuurden hun mooiste speelfoto’s
knipsels Zorgrobot wint prijs De zorgrobot Zora is gekozen als de beste vernieuwing voor de zorg en wint een prijs. Een jury kende de Zorginnovatie Start-up Award toe aan Zora de zorgrobot. Het is de eerste robot die rechtstreeks met mensen in contact komt. Hij kan ingezet worden in woonzorgcentra om ouderen op een ontspannen manier te laten bewegen. CM is als partner nauw betrokken bij het project en stelde haar kennis over de ouderenzorg ter beschikking.
Samen buiten spelen Het zonnetje heeft ons eindelijk gevonden. De eerste warme lentedagen zijn een feit. Ideaal weer om opnieuw buiten te spelen. We kregen massa’s foto’s toegezonden voor onze fotowedstrijd ‘Buiten spelen’. Onze redactie koos de kleine Fabian als winnaar. Hij mag met zijn familie een weekendje naar Massembre. Maar hij is niet de enige die graag buiten speelt. Dat bewijst deze mooie selectie.
1
Jelke (1) doet niets liever dan buiten een badje nemen.
Midweek voor mensen met kanker Kankerpatiënten en hun mantelzorgers kunnen met Ziekenzorg CM ontspannen aan zee met creatieve en sportieve activiteiten. De midweek vindt plaats van 11 tot 15 mei in Zorgverblijf Ter Duinen in Nieuwpoort.
Flor (1,5) en Maddie zijn de beste vrienden.
✔✔www.ziekenzorg.be Tel. 02 246 47 91
Fabian (2) was een prematuurtje en vaak ziek. Intussen zijn zijn longetjes een pak sterker en geniet hij ieder moment van de buitenlucht.
Rugproblemen Ruggensteun vzw organiseert op zaterdag 25 april om 14 uur een infonamiddag over rugproblemen en pijnbestrijding. Specialisten geven uitleg over de anatomie van de rug en lichten de nieuwste behandelingstechnieken toe. De infonamiddag vindt plaats in ‘Den Hof’, Hendrik Heymanplein 7 in Sint-Niklaas. Toegang gratis.
Silke (7), Wilson (4) en Lune (4) ontdekken graag de natuur.
✔✔www.ruggensteun.be
Theo Verbeke, tel. 0476 48 96 08
Nog plaats bij Kazou Nog op zoek naar een boeiende vakantie voor je kind in juli of augustus? Kazou heeft nog plaatsen vrij. Jongeren tussen 7 en 18 jaar zijn er voor een toffe themavakantie in binnen- of buitenland aan het juiste adres. Samen met leeftijdsgenoten en begeleid door getrainde monitoren doen de deelnemers originele activiteiten en beleven ze onvergetelijke dagen. Ook voor jongeren die bijzondere aandacht nodig hebben door ziekte of handicap heeft Kazou een aangepast aanbod.
Sophia (3) woont in China, waar de luchtkwaliteit niet al te best is. In België bij haar grootouders kan ze gelukkig wel buiten spelen.
Marie (1) speelt het liefst buiten met haar grootste vriend Lilo.
Cultuurvakantie Tirol Kom mee Tirol ontdekken: een pareltje voor wie op zoek is naar een cultuurvakantie, te midden van bossen en bergen. We starten met een rit met de ‘Funicular’ naar ‘Hoch Innsbruck’. Met de postkoets verkennen we het Olympische gedeelte waar we afsluiten met huisgemaakte schnaps. In Rattenberg maken we kennis met de glaskunst en in het kasteel van Tratzberg val je van de ene verbazing in de andere. Kortom een goed gevuld programma met voldoende tijd om te genieten. We logeren in volpension in het authentieke Gasthof Walzl***sup.
✔✔www.kazou.be
Periodes en prijzen: 29 juni tot 5 juli: 638 euro inclusief busreis - 108 euro toeslag single 14 tot 20 september: 656 euro inclusief busreis - 108 euro toeslag single
Deugddoende wandeling
Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.
Op 1 mei houdt de Werkgroep Verder haar jaarlijkse wandeling voor nabestaanden na zelfdoding, vrienden en sympathisanten. In groep leg je 6,5 kilometer af op de Kalmthoutse heide in de provincie Antwerpen. De wandeling start om 14 uur en eindigt rond 17 uur met een stil moment. Deelname gratis, vooraf inschrijven.
Intersoc-werkvakanties Tot ziens winter, hallo zomer! Bedankt aan de 1 780 vrijwilligers die afgelopen winter het beste van zichzelf gaven voor onze vakantiegasten. Jullie waren opnieuw geweldig! Interesse om komende zomer ook mee te gaan op Intersoc-werkvakantie? Surf dan naar www.intersocwerkvakanties.be of bel voor meer info naar 02 246 47 35 (hoteldiensten) of 02 246 47 36 (animatie).
✔✔www.werkgroepverder.be Tel. 02 361 21 28
Visie_17-04_Tirol.indd 1
9/04/2015 14:53:22
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
HELPENDE Roy (1,5) komt altijd met blozende wangetjes en een grote glimlach terug uit het bos.
Maxime (4), Arnaud (2) en Xander (5) tonen graag hun capriolen op de fiets.
9
HANDEN
Ann Dobbelaere (44) geeft catechese aan vormelingen Al meer dan twintig jaar bereidt Ann Dobbelaere elfjarige kinderen voor op het vormsel. Dat doet ze naast haar voltijdse job als leerkracht. ‘Het vrijwilligersgen heb ik van thuis uit meegekregen.’
Na een koude winter kan Lise (6) eindelijk weer buiten spelen. Babette (5) en Annabel (7) zouden mama en papa wel kunnen helpen, maar ze gaan liever aan de haal met het tuingereedschap.
Jade (7), Jinne (1), Otis (10 maanden) en Siemen (4) hebben net frambozen en aardbeien geplukt. Lekker voor de picknick!
Chanel (7) speelt graag met haar buurmeisjes.
Siebe (8) en Quinten (5) houden van beweging.
?!
Drieke (7) turnt veel liever buiten dan in de turnzaal.
De gezonde buitenlucht doet Viktor (3) en Oscar (1) zin krijgen in een ijsje.
‘Samen met drie andere catechisten stoom ik een twintigtal kinderen klaar voor hun vormsel. De kalender loopt van november tot mei en is elk jaar druk gevuld. We proberen de activiteiten zo leuk mogelijk te houden. Zo hebben we in januari een ludieke spelnamiddag georganiseerd met een zoektocht en een kwis ‘De Slimste Vormeling’. En we sloten af met een hotdog. (lacht)’ ‘De kinderen moeten heus niet uit het hoofd weten wat er in hoofdstuk 5 van de Bijbel staat. We vinden het vooral belangrijk dat ze met eigen ogen zien wat mensen doen voor elkaar, vanuit hun geloof. Zo zijn we al bij de vrijwilligers van Armenzorg in Kortrijk geweest, en bij parochianen die tachtigplussers in het rusthuis bezoeken.’
Dingen oppikken ‘Of de kinderen van vandaag minder gelovig zijn? Ze zijn alleszins even enthousiast als vroeger. Ik merk wel dat er meer onwetendheid is. Onze generaties zijn nog grootgebracht vanuit de katholieke traditie, maar de jeugd weet veel minder over het geloof. Dat wil niet zeggen dat ze anti of onverschillig zijn. Ze luisteren aandachtig en pikken de dingen op die ze interessant vinden.’
Oudere mensen die slaapmedicatie nemen, hebben twee keer meer kans om te vallen. Gebruik ze niet te lang en alleen op advies van de arts. Lig je nachten na elkaar wakker, dan lijkt een slaappilletje het redmiddel. Vooral oudere mensen die niet goed slapen, grijpen er vaak naar. Lang slaapmiddelen gebruiken is echter niet onschuldig. Er kan gewenning optreden. Bovendien loop je dubbel zoveel risico om te vallen door mogelijke bijwerkingen zoals slaperigheid overdag, een zwak gevoel in de spieren en duizeligheid. Ga er dus voorzichtig mee om. Neem ze alleen op aanraden van je arts en gebruik ze niet te lang. Je mag ze in principe niet langer dan een tot twee weken nemen. Ook om het gebruik af te bouwen, laat je je het best begeleiden door je arts.
Door te blijven bewegen en je woning veilig in te richten, kun je vallen vermijden. Zet de woonkamer niet te vol. Verwijder losliggende tegels of kabels en leg antislip onder het tapijt. Zorg overal in huis voor voldoende verlichting.
Valbus op tournee In de valbus, een initiatief van CM en Ziekenzorg CM, krijg je meer info en tips om met kleine ingrepen te voorkomen dat je valt. Je kunt op de website nagaan waar en wanneer je de interactieve tentoonstelling in jouw buurt kunt bezoeken. Het is zelfs mogelijk de valbus te huren.
✔✔www.cm.be/valpreventie www.valbus.be
Van thuis uit ‘Ik geef al sinds mijn studententijd catechese aan kinderen. Daarnaast doe ik ook ander vrijwilligerswerk in de parochie, en tot vorig jaar was ik vrijwilliger bij de Gezinsbond. Ik heb het altijd belangrijk gevonden om dingen te doen voor andere mensen. Dat heb ik van thuis uit meegekregen: mijn moeder was actief in de parochie en mijn vader zat in een koor. Ik hoop het vrijwilligersgen door te geven aan mijn kinderen. Ze zitten alle drie in de jeugdbeweging KSJ, mijn oudste zoon is leider. Ze hebben het engagement wel in zich.’ Gerlinde De Bruycker
SMAKELIJK
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Hoe vermijd ik dat ik val?
‘Ook al hebben we vaste activiteiten die elk jaar terugkeren, er kruipt toch veel voorbereiding in de catechese. Praktische dingen regelen, teksten maken, spelletjes verzinnen, … Waar ik al die inspiratie vandaan haal? De ervaring op school helpt me wel. Ik werk voltijds als godsdienstleerkracht in het secundair onderwijs, en ook daar moet je veel creativiteit aan de dag leggen.’
Tong met sauce Ostendaise Ingrediënten voor 4 porties: 1 kg mosselen ¬ 2 dl droge witte wijn ¬ bosje peterselie ¬ 2 teentjes knoflook ¬ 30 g boter ¬ 60 g bloem ¬ 2,5 dl visfumet ¬ nootmuskaat ¬ peper ¬ zout ¬ 2,5 dl room ¬ 8 tongfilets ¬ 250 g champignons ¬ sap van ½ citroen ¬ 200 g gepelde grijze garnalen
Bereiding doe de mosselen in een pan met de wijn, peterselie en de geplette knoflookteentjes ¬ laat op een hevig vuur koken tot de mosselen opengaan ¬ haal de mosselen uit hun schelpen ¬ zeef het kookvocht ¬ laat op een zacht vuur de boter smelten ¬ strooi er de bloem bij en roer glad met een houten lepel ¬ schenk er in een straaltje de visfumet en het gezeefde kookvocht bij ¬ roer tot de saus mooi glad is ¬ kruid naar smaak met nootmuskaat, peper en zout ¬ schenk de room bij de saus en roer opnieuw goed glad ¬ laat 10 minuten sudderen op een zacht vuur ¬ kruid de tongfilets met peper en zout ¬ schik ze in een ingevette ovenschaal en zet ongeveer 7 minuten in een oven op 200 °C ¬ snijd de champignons in plakjes en besprenkel met citroensap ¬ bak ze kort in boter op een hevig vuur ¬ giet de saus bij de champignons ¬ voeg er de mosselen, de garnalen en de gehakte peterselie aan toe ¬ laat nog even doorwarmen ¬ schep de warme saus over de visfilets en serveer
Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be
10
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Vakbonden straks in raad van bestuur?
23 en 24 april verzamelen in Oostende 900 militanten en beroepskrachten van ACV voor het vierjaarlijkse nationale congres. Dat congres moet het sluitstuk worden van een grote inspraakoefening over de koers van het ACV de komende vier jaar. ‘We gaan zelfs voor de overtreffende trap van inspraak’, benadrukt nationaal secretaris Mathieu Verjans. ‘Dit congres gaat over zeggenschap, dat is maximale betrokkenheid en samen beslissingen nemen.’ Welke onderwerpen staan op de agenda?
Als bedrijven of instellingen in financiële of economische moeilijkheden komen, weten de werknemers en hun afgevaardigden dit vaak pas als het te laat is. Daarom debatteert het ACV over een uitbreiding van de bestaande wettelijke regeling in Europese vennootschappen waarbij minstens één werknemersvertegenwoordiger aanwezig is in de raad van bestuur van een onderneming of instelling. ‘Onze afgevaardigden moeten toegang hebben tot betrouwbare informatie over hun bedrijf’, zegt Herman Fonck van ACV. ‘En zij moeten hun stem kunnen laten horen in de vergaderingen waar de grote beslissingen genomen worden. Zij hebben dan tijdig belangrijke informatie over de plannen van een onderneming. En er is inspraak voor de beslissingen vallen. Op die manier willen we de werking van ondernemingsraden, Comités PB of de vakbondsafvaardiging versterken.’
• diversiteit • loonkloof man/vrouw • bescherming van vakbondsafgevaardigden • werkbaar werk • kansen geven en nemen • jongeren • einde loopbaan • vorming en ontwikkeling • solidariteit
Doelstellingen ‘Een congres is bijzonder belangrijk voor een organisatie zoals het ACV’, zegt Mathieu Verjans. ‘Op het congres bepalen we standpunten over belangrijke kwesties en zetten we de weg uit voor de komende vier jaar. Het is dan aan andere instanties zoals de Algemene Raad en het Nationaal Bestuur om de ingeslagen weg succesvol te bewandelen en de doelstellingen waar te maken.’ Het ACV zet sterk in op betrokkenheid, inspraak en zeggenschap van alle leden en vrijwilligers. Op het congres vertegenwoordigen 900 militanten en beroepskrachten de 1 700 000 leden, die onmogelijk allemaal kunnen deelnemen. De voorbije maanden kon iedereen die dat wou, in de beste traditie van inspraak en betrokkenheid, zijn of haar inbreng kwijt over de krachtlijnen van het congres.
Expertise militanten Nieuw bij dit congres is dat bij de voorbereiding geen technische nota’s of voorstellen te pas kwamen. ‘Waar we bij vorige congressen professoren en studiediensten optrommelden om werkgroepen van discussieteksten te voorzien, hebben we voor dit congres de grote expertise van militanten bevraagd,’ vertelt Mathieu. ‘Militanten hebben zich op drie zaterdagochtenden rond de tafel gezet over tal van onderwerpen. Wat uit die gesprekken kwam, hebben we gebruikt als input. Het resultaat is, al zeg ik het zelf, indrukwekkend. Ook de reacties waren overweldigend. Er leeft nu ook een grote vraag om extra uitwisselmomenten te organiseren, zodat militanten van elkaar kunnen leren.’
Bijlage buiten debuiten verantwoordelijkheid redactie Bijlage de verantwoordelijkheidvan vande de redactie
#HelloHappiness
De Kinkhoorn + Ravelingen + + Ol Fosse d’Outh nog veel meer...
_
voor alle lezers van Visie, hun familie en vrienden!
CLUBS REIZEN De Belgische Kust en de Ardennen zouden niet hetzelfde zijn zonder De Kinkhoorn,Ravelingen en Ol Fosse d’Outh. Bijna zestig jaar verwelkomen we niemand anders dan tevreden gasten. Het zijn eigenlijk familieleden geworden. De Kinkhoorn, Ravelingen maar ook Ol Fosse d’Outh werden grondig gerenoveerd en verwelkomen u sinds enige tijd met dezelfde familienaam
Vayamundo! Vayamundo is een hartverwarmende familie voor wie optimisme, vriendelijkheid, verdraagzaamheid, openheid en solidariteit echt wil beleven.
U komt toch ook??
U krijgt vast en zeker een warm gevoel bij de gedachte aan een leuke reis of trip tijdens uw verlof... Vayamundo neemt u mee voor belevenissen in binnen- en nu ook buitenland. Hou zeker onze nieuwe brochure in het oog, waar al deze leuke reizen aan bod komen. Wat te denken van een 5-daagse begeleide reis naar Lourdes te midden van de pittoreske Pyreneeën? LOURDES ANDERS BELEVEN... Busreis met begeleiding
20/07 - 24/07/2015 12/10 - 16/10/2015 Meer info bel 078
€ 475,-*
VOLGT U AL ? Wij zijn helemaal in de ban van social media, met Facebook als absolute topper! Ook op de andere kanalen willen we met u een hechte band opbouwen. Deel uw Vayamundo-ervaring met ons, het wordt vast een supertof communicatiekanaal! We hebben al heel wat positieve feedback mogen lezen. Dit geeft ons veel goede moed en kracht om u elke dag weer gelukkig(er) te maken. Daarom is onze baseline ‘Hello Happiness’ en met z’n allen werken we daar elke dag aan met heel veel plezier & enthousiasme. facebook.com/vayamundo.be instagram.com/vayamundo_be pinterest.com/vayamundo
156 100
*extra voordeel voor de lezers van deze VISIE : GRATIS annulatie- en bijstandsverzekering. Suppl. single : € 95,-
Onze nieuwe brochure 2015-2016 vanaf 15 juli in uw brievenbus? Vul snel het formulier in op onze website www.vayamundo.be/nl/brochure Zodra de brochure uit is sturen wij u deze meteen toe! Onze trouwe gasten van De Kinkhoorn, Ravelingen en Ol Fosse d’Outh ontvangen deze brochure automatisch.
alle info op www.vayamundo.be i.s.m.
Wenst u digitaal op de hoogte te blijven van al onze speciale akties en leuke promoties, abonneer u dan zeker op onze nieuwsbrief via www.vayamundo.be
Bijlage buiten de verantwoordelijkheid van de redactie
Bekijk het volledige aanbod op www.vayamundo.be
MOEDER- en VADERDAG WEEKEND AAN ZEE!
VAYAMUNDO SUMMERTIME!
INBEGREPEN • • • •
Onze zomeranimatie aan de KUST staat in het teken van het CIRCUS! Laat uw kind kennismaken met allerlei leuke circustechnieken en geniet van de Grootste Show Ter Wereld met zoon of dochterlief als SUPERSTER!
Halfpension met een glaasje Cava bij het ontbijt op zondag LIVE OPTREDEN! Aangepast animatieprogramma Ontdek ons superleuk REUZE indoorspeeldorp!
Moederdagweekend van 8 tot 10 mei 2015 Workshop kleur- en stijladvies / knuffels haken / werken met chocolade
Prijs p.p. per weekend
Vaderdagweekend van 12 tot 14 juni 2015 Workshop bierbrouwen / vliegen met drones
Volwassene of kind > 12 jaar
derde persoon > 12 jaar
6 - 11 jaar
3 - 5 jaar
€ 135,00
€ 83,00
€ 49,00
33,00
Derde persoonstarief geldig vanaf 2 volwassenen in hetzelfde logement. Kinderen jonger dan 3 gratis.
DE BESTE APPARTEMENTEN AAN DE BELGISCHE KUST! NIETS MOE T - AL
PLOPSA MIDWEKEN Met Vayamundo naar Plopsaland Adinkerke tijdens een superleuke Plopweek vol verrassingen en speelplezier! • van 6 tot 10 juli 2015 vanaf • van 24 tot 28 augustus 2015 te boeken in half- of volpension
€ 245 pp/midweek
LES KAN! LIJHEID TR OEF!!
VRIJHEID B
Op zoek naar het BESTE APPARTEMENT aan de Belgische kust ? Vayamundo heeft alles in huis om uw verblijf tot een onvergetelijke belevenis te maken! 5 restaurants, zwembad met whirlpools, sauna, fitness, animatie én het strand voor de deur!
ELKE DAG ANIMATIE
Restaurant De KOKpit biedt een à-la-carte belevenis op de hoogste verdieping van de Club. Laat u culinair verwennen en combineer een bezoekje aan het restaurant met een overnachting in Vayamundo Oostende.
Tal van nieuwe activiteiten voor 2015: • • • •
Extra info vindt u op www.vayamundo.be of bel
078 156 100
Leren vliegen met drones Lasershooting - streetgolf Sport en spel op het strand! Optreden van clowns en andere artiesten
MOEDER- en VADERDAG WEEKEND IN DE ARDENNEN INBEGREPEN
VAYAMUNDO FIETST! Fietsen doen we allemaal graag. Maar wist u dat u er ook anderen gelukkiger mee kan maken? Vayamundo organiseert voor u de leukste fietsbelevenissen mét een HART! Zowel op sportief als op recreatief vlak staan tal van evenementen op til die we onder de noemer VéLOVE - fietsen met een hart- aan u willen voorstellen, waaronder deze 2 pareltjes : Randonnée Maxime Monfort 09/08/2015 Houffalize
Wielerfanaten kunnen hun hartje ophalen op de Randonnée du Coeur - Maxime Monfort op de heuvels van La Roche en Bastenaken. Er is keuze tussen verschillende parcours, waaronder onderdelen van Luik-Bastenaken-Luik. Meer info op: www.vayamundo.be/nl/evenementen
Marc Herremans Challenge 29-30/08/2015
• • • •
Halfpension - LE BUFFET: ontbijtbuffet, avondmaal in self service, dranken inbegrepen tijdens de maaltijden Dansavond met DJ! Aangepast animatieprogramma Kinderboerderij, Fossybos, wandeling met de ezeltjes in het bos
Moederdagweekend van 8 tot 10 mei 2015 Een mooi geschenkje voor mama terwijl papa en de kinderen een verrassing maken voor mama.
Prijs p.p. per weekend
Vaderdagweekend van 12 tot 14 juni 2015 Wijndegustatie voor papa terwijl de kinderen met mama een verrassing voorbereiden!
Volwassene of kind > 12 jaar
6 - 11 jaar
3 - 5 jaar
< 3 jaar
€ 139,50
€ 43,00
€ 43,00
gratis
Gezondheidsworkshop met Dr. De Cock
ACTIVA MIDWEEK OF WEEK Geldig het hele jaar door!
INBEGREPEN •
in samenwerking met
•
Halfpension of volpension: ontbijtbuffet, avondmaal in self service, dranken inbegrepen tijdens de maaltijden, middagbuffet met drank bij volpension Beleveniswandeling met een Peket in een jachthut
• Uitstap naar de Eifel streek (busvervoer en lunch inbegrepen bij volpension) • Uniek fietsweekend in Houffalize waarbij uw steun integraal naar de organisatie ‘To Walk Again’ gaat. Deze topactiviteit past binnen de maatschappelijke doelstellingen van Vayamundo: wij zorgen voor een ontspannend event en dragen zo ook bij aan een betere wereld. Meer info vindt u op www.marcherremanschallenge.be
• • •
Prijs per persoon
Initiatie Nordic Walking, medisch bekeken Dansavond Workshops Relaxerend dansen met Bio Danza
MIDWEEK HALFPENSION
MIDWEEK VOLPENSION
WEEK HALFPENSION
WEEK VOLPENSION
€ 254,00
€ 309,00
€ 384,50
€ 481,00
Bijlage buiten de verantwoordelijkheid van de redactie
Jan Vandecasteele Algemeen Secretaris OKRA
Wij boeken onze groepsreizen graag bij Vayamundo. Alle ingrediënten voor een goede vakantie zijn er aanwezig : buffetten met drank à volonté, goed logement, ambiance in De Lounge, een verzorgd animatieprogramma... Dit alles aan een aantrekkelijk tarief: mooi meegenomen!
Vayamundo houdt van iedereen
Eddy Laureys KWB Pijpelheide
TWESE HAMWE KIGALI
is een mooi Vayamundo-project waar we verschillende doelen ondersteunen om de kinderen in de Rwandese hoofdstad Kigali een goede HoReCa opleiding te geven. Op regelmatige tijdstippen bezoekt onze ambassadeur het socio-cultureel centrum Twese Hamwe om samen met de verantwoordelijken dit project verder uit te bouwen. Ook u helpt dus mee aan een betere wereld!
Waar voor je geld? Vayamundo biedt al jaren een prima prijs-kwaliteit verhouding. De mooie appartementen, het uitgestrekte zicht, zwembad, sauna en fitness in huis... Voor zo’n scherpe prijzen vind je dat nergens! Tel daar het mooie excursie-aanbod bij en je weet meteen dat je bij Vayamundo goed zit.
Etienne Hermans Pasar Buggenhout
Wij vertrekken altijd met de glimlach naar Vayamundo. Als verantwoordelijke kunnen wij ook eens genieten van onze vakantie, want alles wordt door Vayamundo in samenspraak met ons geregeld. We kijken ook altijd uit naar de leuke uitstappen die voor ons uitgestippeld worden. Een echte aanrader voor groepsvakanties!
TOPEVENEMENTEN MET EEN Vayamundo organiseert regelmatig evenementen die steeds in het teken staan van een goed doel. Meer informatie op www.vayamundo.be/nl/evenementen •
09/08 | Randonnée du Coeur - M.Monfort
•
29-30/08 | Marc Herremans Challenge
•
19/09 | Manifiesta
•
18-21/09 | O’Naturel Garden Event
Chris Venstermans Seminaries ACV
is lid van
Houffalize
Houffalize
We komen maar al te graag vergaderen aan zee of in de Ardennen. Het maakt de deelnemers rustig (lacht) en geeft inspiratie. De spiksplinternieuwe vergaderzalen bieden alle comfort en technologie om een lange meeting aangenaam te maken. We gaan graag aanschuiven in Het Buffet voor een heerlijke lunchpauze en een fris glas bier in Den Ensor of in De Lounge.
Bredene Houffalize
Voor al onze arrangementen en leuke weetjes in juli en augustus, breng gerust een bezoekje aan onze website VAYAMUNDO on the ROAD 20/10 Eeklo | 28/10 Torhout | 04/11 Hasselt | 05/11 Ninove | 10/11 Turnhout
•
27-29/11 To beer or not To Beer Houffalize
www.vayamundo.be
Paul Hellemans Zorgbedrijf Antwerpen
Onze mensen kijken enorm uit naar de Vayamundo trip! Ambiance, een gezellig samenzijn, lekker eten : iedereen is steeds vol lof over het verblijf en de keuken. Alles is aanwezig om de mensen de beste zorg te geven tijdens hun vakantie. Een heerlijke wandeling op de dijk van Oostende of in de groene long van de Ardennen kan wonderen doen voor geest en lichaam!
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Belgische bedrijven, internationale omgeving Steeds meer Belgische bedrijven maken deel uit van een Europese of internationale groep. Zo ontstaan zogenaamde internationale waardeketens. En dat heeft zo zijn gevolgen voor de Belgische werknemers. Want beslissingen in een Europese hoofdzetel of een internationaal filiaal kunnen ook gevolgen hebben voor het werk en het personeel hier. Daarom hecht ACV veel belang aan centraal overleg. ‘ACV wil komen tot het onderhandelen en afsluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten op Europees niveau binnen een onderneming’, legt Herman Fonck uit. ‘Een volgende stap zijn dan wereldwijde akkoorden met bindende minimumafspraken die gelden voor alle vestigingen van een multinationale onderneming. Als de beslissingen in ondernemingen steeds minder genomen worden op nationaal vlak, en steeds meer op Europees of wereldniveau, is er geen alternatief. Dan moeten ook informatie, consultatie en overleg op dat niveau geregeld worden.’
Na eenheidsstatuut ook eenheid in overleg? De verschillen tussen personeelsgroepen in de privésector vervagen. ‘Zowel de syndicale werking als het sociaal overleg zullen zich moeten aanpassen’, zegt Herman Fonck. ‘In onze vakbondswerking willen we alle werknemers, arbeiders en bedienden, verbinden en met elkaar in contact brengen. Zo krijg je solidariteit.’ ‘In de congresvoorbereiding werd door militanten gewezen op een aantal kwetsende verschillen binnen ondernemingen. Heel wat bedrijven en instellingen discrimineren in hun arbeidsreglement nog tussen personeelsgroepen. Het gaat dan om verschillende regeltjes rond zaken als koffie en frisdrank, parkeerplaatsen, douchen binnen of buiten de werkuren, gescheiden cafetaria’s en refters, pauzes, personeelsfeestjes, geschenken, enzovoort. Daar moeten we in het sociaal overleg werk van maken.’ ‘Op termijn willen we overal gaan voor gemeenschappelijke onderhandelingen waarbij de belangen van alle werknemers samen opgenomen worden. En waarbij we liefst uitkomen op één gemeenschappelijke cao voor alle personeelsgroepen van een onderneming.’
‘Sociale vooruitgang moet van de vakbond komen’ Het ACV houdt een congres over zeggenschap. Net op het moment dat sommigen stellen dat vakbonden het land regeren. Marc Leemans: ‘Ah, aan dat soort politieke praatjes ga ik geen tijd verliezen. Volgens Luc De Vos, de helaas veel te vroeg overleden Gentse zanger, was het trouwens de middenstand die het land regeerde. Ik denk dat hij er iets dichter bij was (lacht). Wie de sociaaleconomische actualiteit een beetje volgt, kan er niet omheen dat we sedert het begin van de crisis in een scenario van sociale afbouw zitten. In Zuid-Europa, niet zo heel ver hiervandaan dus, voelen mensen dat iedere dag heel hard. Maar ook hier maken we dat al een paar jaar mee.’
Hoezo? ‘De voorbije maanden lag de focus heel sterk op de plannen van de nieuwe regeringen. Terecht. Mensen zullen met minder inkomen hogere facturen moeten betalen. Maar ook de vorige regering was al in dat bedje ziek. Denk maar aan de degressiviteit van de werkloosheiduitkeringen of aan het afpakken van de inschakelingsuitkering voor wie te lang moet zoeken naar een baan. Na de val van de Berlijnse muur is de globalisering spectaculair versneld. Kapitaal, investeringen en jobs, het zijn pionnen op het schaakbord van wereldwijd actieve bedrijven. Pionnen die in een handomdraai verschoven worden. Met alle gevolgen van dien. De politiek heeft daar te weinig efficiënte antwoorden op gevonden en wordt zelfs gedwongen om in dat spel mee te spelen. Erger nog, sommigen willen dat proces nog versterken.’
En dus moet het van de vakbond komen? ‘Niet alleen van de vakbond. Er zijn ook nog veel andere organisaties die werken met deze vaststellingen. Elk op hun eigen manier. Maar een vakbond moet zich daar zeker over bezinnen, dat is onze verdomde plicht. Als we dat niet doen, zou dat grove nalatigheid zijn. Dat heb ik te veel zien gebeuren in andere landen. Hier hebben we gelukkig een stevig model van inspraak en overleg na de tweede wereldoorlog uitgebouwd. Dat heeft ons veel
Congresbesluiten Het congres is dus het sluitstuk van een brede denkoefening in het hele ACV. Donderdag en vrijdagvoormiddag wordt die denkoefening afgerond in verschillende werkgroepen. Deelnemers kiezen, vaak in functie van hun interesses of mandaat, bij welke inhoudelijke werkgroep ze aansluiten. Teksten worden nog een laatste keer kritisch bediscussieerd en bijgeschaafd, om op vrijdagnamiddag aan het voltallige congres ter stemming te worden voorgelegd. De goedgekeurde teksten worden dan de congresbesluiten.
11
welvaart en een sterke sociale bescherming gebracht. Maar zoals ik al zei, dat vertoont ook barsten. Daar mogen we niet blind voor zijn. Zelfgenoegzaamheid is dus geen optie. Wie werkt of het met een uitkering of pensioen moet stellen, is te vaak een speelbal. Van aandeelhouders en management die elders nog meer winst willen maken. Of van politici die menen dat het in het algemeen belang is om een zeer verregaand handelsakkoord met de VS te sluiten. Zodat het voor bedrijven mogelijk wordt om wetgeving rond bijvoorbeeld veiligheid en gezondheid aan te vallen.’
En zal het congres van het ACV daar antwoorden op vinden? ‘Ik hoop het. We zijn de voorbereiding van dit congres gestart met drie zaterdagdiscussies. Honderden afgevaardigden hebben toen over de meest uiteenlopende thema’s gediscussieerd. Telkens met één centrale lijn. Hoe zorgen we dat werknemers of mensen die dat zijn maar het zelf nog niet beseffen, ik denk aan schijnzelfstandigen, niet in de verdrukking komen te staan? Hoe kan een vakbond al die mensen een stem geven? Hoe kunnen we onze slagkracht versterken? Om opnieuw sociale vooruitgang te boeken voor actieven en niet-actieven. Daarover gaat dit congres.’
12
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
Bouw - uitbetaling vakantiegeld 2015 Op 23 juni wordt het vakantiegeld uitbetaald aan de bouwvakkers. Dit gebeurt enkel nog via overschrijving. Daarom vraagt het Vakantiefonds Bouw aan alle arbeiders die hun rekeningnummer nog niet hebben doorgegeven om dit nu te doen. Zonder rekeningnummer kan het Fonds het vakantiegeld niet uitbetalen. Je kunt je rekeningnummer doorgeven op twee manieren. 1. Via www.socialsecurity.be Klik achtereenvolgens op Burger / Mijn vakantierekening (bij ‘Onlinediensten’) / Het dossier consulteren. Je moet je aanmelden met je elektronische identiteitskaart of token. Kies het gewenste vakantiejaar en vakantiefonds. Voer je bankrekeningnummer in. Je kunt ook je adres en taal wijzigen en je vakantierekening raadplegen. 2. Via het nieuwe officiële formulier Dit formulier kun je aanvragen bij het Vakantiefonds: • info@vakantiefondsbouw.be • Tel. 02 529 80 11 • Fax: 02 529 80 12 • Per brief: Vakantiefonds Bouw, Poincarélaan 78, 1060 Brussel Het formulier moet je vóór 31 mei 2015 opsturen per post naar bovenstaand adres. Opgelet: alleen originele formulieren worden aanvaard. Stuur dus geen kopie via fax of email. Het Vakantiefonds deelt geen bedragen mee: noch telefonisch, noch per fax, noch per e-mail.
Ongeveer helft Vlaamse werknemers heeft ‘werkbare Van alle werknemers in Vlaanderen heeft iets meer dan de helft (54,6 procent) een werkbare job. Dat betekent dat nog altijd een kleine helft, of ruim één miljoen, van de werknemers kampt met problemen zoals stress, demotivatie, onvoldoende leermogelijkheden of een verstoorde balans tussen werk en privé.
D
e overheid wil iedereen langer aan het werk houden en verstrengde daarom de regels over de pensioenleeftijd en SWT (het vroegere brugpensioen). Maar langer werken kan maar lukken als de jobs ook voldoende kwaliteitsvol of werkbaar zijn. Voorts is werkbaar werk niet alleen nodig om 50-plussers aan boord te houden, ook jongere werknemers hebben er baat bij. Het geeft hen meer kansen om een job op te nemen (bijvoorbeeld omdat werk en gezinsleven te combineren valt) en meer kansen op duurzame tewerkstelling (bijvoorbeeld mobieler op de arbeidsmarkt door opleidingsmogelijkheden). Ten slotte loont werkbaar werk ook voor de werkgevers. Want het zorgt voor meer tevreden, gezonde en beter inzetbare werknemers.
Werkbaarheidsmonitor
Wegenbouwer graaft eigen graf Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) is gestart met een campagne die automobilisten aanmaant om hun snelheid aan te passen bij wegenwerken. Op affiches langs de autosnelwegen staat een wegenwerker afgebeeld die zijn eigen graf delft. ACV BIE juicht deze campagne toe, maar pleit ook voor drastischere maatregelen.
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
Om al die redenen willen de Vlaamse sociale partners (SERV) en de Vlaamse regering dat tegen 2020 6 op 10 werknemers (60%) een werkbare job heeft. Om de vinger aan de pols te houden is er sinds 2004 de Vlaamse Werkbaarheidsmonitor: een grootschalige, driejaarlijkse bevraging bij werknemers en zelfstandigen. Die laat zien dat de werkbaarheid aanvankelijk positief evolu-
Welke beroepsgroep haalt de doelstelling ‘60 % werkbaar werk’ en welke niet?
57,3 %
61,2 %
Middenkaderprofessional
Zorgmedewerker
55,8 % 55,8 %
Uitvoerend bediende
Onderwijskracht
56,7 %
Kaderdirectie
56,3 %
Geschoolde arbeidertechnicus
eerde (van 52,3 procent in 2004 naar 54,1 procent in 2007). Maar sinds de economische crisis wordt er geen vooruitgang meer geboekt. In 2013 klokt de werkbaarheidsgraad af op 54,6 procent. Als dit tempo aanhoudt, zal Vlaanderen de doelstelling van 60 procent niet halen.
Zorgmedewerkers het best af Maar 54,6 procent is uiteraard een breed
37,6 %
Kortgeschoolde arbeider gemiddelde. Zo blijken er toch heel wat verschillen te zijn tussen verschillende beroepsgroepen onderling (zie grafiek). Zo heeft 6 op 10 van de zorgmedewerkers al een werkbare job. Maar bij de midden kaders-professionals (57,3 procent), kaderdirectie (56,7 procent) en geschoolde arbeiders-technici (56,3 procent) ziet er rooskleuriger uit. De beroepsgroep die er het slechtst vanaf brengt zijn de kortgeschool-
Elke dag opnieuw riskeren duizenden wegenbouwers hun leven op werven aan de autosnelwegen. ACV BIE hoort wekelijks verhalen van wegenbouwers die voorbijgeraasd worden door auto’s en vrachtwagens die veel te snel rijden. De campagne van AWV is dan ook een goede zaak volgens de vakbond, maar het is maar een eerste stap. ‘Een ongeduldige automobilist zal hierdoor zijn snelheid niet aanpassen. Hiervoor zijn veel drastischere maatregelen nodig. Zo pleiten wij voor meer snelheidscontroles en hogere boetes. Het grootste gevaar is er tijdens de nacht. Door het mindere verkeer krijgt de roekeloze chauffeur de kans om veel te snel te rijden, ter wijl onze wegenbouwers veel minder zichtbaar zijn. Tussen de werf en de rijweg liggen slechts enkele vrije meters. Beter is om dan het verkeer langs het andere rijvak te laten passeren. Dat is veiliger voor de wegenbouwers en zonder stress kan er zo sneller en beter werk geleverd worden.’
3 000 laatstejaarsstudenten ontdekken gevolgen indexsprong De jongerenafdelingen van de drie vakbonden bezorgden zo’n 3 000 laatstejaarsstudenten op de afstudeerbeurs in het ICC in Gent een cheque. Hierop stond het bedrag dat ze over hun hele loopbaan zullen verliezen door de indexsprong van 2 procent die de regering heeft ingevoerd. De jongeren trokken grote ogen toen ze het totale bedrag op de cheque zagen staan: 40 853,81 euro. Zoveel geld zal een beginnend werknemer over zijn hele loopbaan (45 jaar) verliezen door de indexsprong. Dat bedrag werd berekend op basis van een gemiddeld brutoloon van 3 261 euro (bron: salarisenquête van KU Leuven en Vacature in 2014).
Hogere arbeidskwaliteit in bedrijven met vakbond
job’ de arbeiders: slechts 37,6 procent heeft een kwaliteitsvolle job. Dat komt voornamelijk door onvoldoende leermogelijkheden, doordat zij veel meer dan anderen routinematig werk doen.
Stress grootste knelpunt Welke vooruitgang of achteruitgang is er nu geboekt voor de concrete knelpunten? In 2013 ervaart 18 procent (zowat 415 000 werknemers) een gebrek aan bijscholingskansen of routinematig werk. Dat is wel
Sinds 2004 is er de Vlaamse Werkbaarheidsmonitor: een grootschalige, driejaarlijkse bevraging bij werknemers en zelfstandigen. bijna 5 procent (of 70 000) minder dan tien jaar geleden. De inspanningen die sectoren en ondernemingen op dit vlak doen, leveren dus wel degelijk op. Ook op het vlak van de balans tussen werk en privé is er een kleine vooruitgang. Het aandeel jobs waarbij hier een conflict optreedt daalde tussen 2004 en 2013 van 11,8 naar 10,8 procent. Minder positief is dat de vooruitgang op vlak van werkplezier en motivatie is teruggedraaid: 18,1 procent heeft in 2013 motivatieproblemen tegenover 16,6 procent in 2010. Het grootste knelpunt is evenwel werkstress. Hier is de afgelopen tien jaar geen enkele vooruitgang geboekt. 29,3 procent (of 675 000 Vlaamse werknemers) heeft klachten over werkstress. Leen Grevendonck Lees meer in het artikel ‘Terugblik op 10 jaar Vlaamse Werkbaarheidsmonitor’ van Frank Janssens en Katrijn Vanderweyden in de Gids op Maatschappelijk Gebied van maart 2015 of op www.beweging.net.
?!
13
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
In bedrijven waar een vakbond actief is, ligt de arbeidskwaliteit hoger. Dat blijkt uit een Britse studie. Een hogere arbeidskwaliteit is een goeie zaak voor werknemers en werkgevers. Onderzoekers van verschillende Britse universiteiten en hogescholen ondervroegen ruim 3 000 werknemers van 174 ondernemingen in de financiële sector. Ze peilden naar vier aspecten van arbeidskwaliteit: werkinhoud, het evenwicht tussen werk en privé, werkzekerheid en werkstress. Alleen bij werkzekerheid stelden ze geen verband vast met de aanwezigheid van een vakbond. De drie andere aspecten werden beter beoordeeld in bedrijven met vakbondsvertegenwoordiging.
Meer opleiding, hoger loon Werknemersafgevaardigden kunnen problemen rond werkinhoud, de combinatie werk en gezin en stress aankaarten bij de werkgever. Volgens professor Hoque van de Warwick Business School (een van de initiatiefnemers) is de kans dan groter dat die problemen opgelost worden. Ook in België is bewezen dat vakbonden een positieve invloed hebben op de kwaliteit van het werk, zegt Herman Fonck van ACV. ‘Ondernemingen moeten ieder jaar hun jaarrekeningen neerleggen bij de Nationale Bank. Uit een analyse van die cijfers blijkt dat bedrijven met vakbonden meer investeren in opleiding en minder tijdelijke werknemers tellen. Daar gebeuren ook minder arbeidsongevallen. De lonen liggen er hoger en de loonkloof tussen mannen en vrouwen is minder groot.’ Die hogere arbeidskwaliteit is goed nieuws voor de werknemers maar ook voor de bedrijven. Want ze leidt tot tevreden werknemers en een hogere productiviteit. De
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Krijg ik een dag verlof voor de communie van mijn kind? Doet jouw oogappel binnenkort zijn communie? Voor deze bijzondere gebeurtenis heb je wettelijk recht op een dag verlof, via de regeling ‘klein verlet’. Voor bepaalde familiale gebeurtenissen of voor burgerlijke verplichtingen heb je recht op ‘klein verlet’. Zo heb je recht op één dag verlof als je kind zijn plechtige communie doet of een feest voor de vrijzinnige jeugd heeft. Die dag krijg je ook als het om het kind gaat van je echtgenoot of echtgenote of wettelijk samenwonende partner. Er bestaat geen klein verlet voor de eerste communie of het lentefeest.
Het klein verlet neem je op de dag van de plechtigheid zelf. Wanneer die samenvalt met een zondag, een feestdag of een gewone inactiviteitsdag, dan neem je het klein verlet op de gewone activiteitsdag die onmiddellijk aan de plechtigheid voorafgaat of erop volgt. Je moet je werkgever op voorhand op de hoogte brengen wanneer je klein verlet wil opnemen. Je loon wordt voor die dag gewoon doorbetaald. In sommige sectoren hebben werknemers extra rechten op klein verlet. Informeer bij je ACV-vakbondsafgevaardigde of dat ook zo is in jouw bedrijf.
Bedrijven met vakbonden investeren meer in opleiding en tellen minder tijdelijke werknemers. Er gebeuren ook minder arbeidsongevallen. De lonen liggen er hoger en de loonkloof tussen mannen en vrouwen is minder groot.
werknemers zijn minder vaak afwezig door ziekte. En er is minder personeelsverloop. Volgens de onderzoekers is de studie dan ook een belangrijk signaal voor werkgevers die liever geen vakbonden zien binnen hun bedrijf.
Werknemers zijn beter af in een onderneming waar een vakbond opkomt voor hun rechten.’
Arbeidsrechtbank
Herman Fonck, ACV
‘Voor ons is ook de aanwezigheid van vakbonden in het bedrijf op zich een aspect van arbeidskwaliteit’, vertelt Herman Fonck. ‘Zij zorgen ervoor dat het arbeidsrecht beter toegepast wordt. Als ACV een rechtszaak aanspant voor de arbeidsrechtbank, gaat het in drie vierde van de gevallen om een onderneming zonder vakbondsvertegenwoordiging. De uitleg is eenvoudig. Wat in ondernemingen vaak geregeld kan worden in het overleg tussen werknemers en werkgever, moet in KMO’s (kleine
en middelgrote ondernemingen, waar vakbondsvertegenwoordiging niet verplicht is) via de rechter afgedwongen worden. ACV streeft er dan ook naar om in zoveel mogelijk ondernemingen waar sociale verkiezingen georganiseerd kunnen worden, kandidaten te hebben. Want werknemers zijn veel beter af in een onderneming waar een vakbond opkomt voor hun rechten.’ Amélie Janssens
Hoe sociale dumping aanpakken in transport? ACV-Transcom maakte aan staatssecretaris voor sociale fraude Bart Tommelein haar prioriteiten duidelijk voor de aanpak van sociale fraude en sociale dumping in de transportsector. Handhaving, controle van bestaande regels en een degelijk vervolgingsbeleid zijn voor ACV van het allergrootste belang. ACV-Transcom nam deel aan de Ronde tafel die Tommelein eind vorige maand organiseerde. Daar werden enkele maatregelen besproken die sociale fraude en sociale dumping in de transportsector moeten tegengaan. 300 euro per maand ‘Buitenlandse chauffeurs die werken vanuit België moeten Belgische loon- en arbeidsvoorwaarden krijgen’, zegt Jan Sannen van ACV-Transcom. ‘Een Roemeense chauffeur die in België 80 uur per week werkt voor een Slovaaks bedrijf en een loon krijgt van 300 euro per maand, aangevuld met 1 500 euro onkostenvergoeding, dat kan niet langer.
Men moet de bestaande wetten toepassen, controleren en de werkgevers vervolgen die zich niet aan de regels houden.’ Regels vereenvoudigen Daarnaast moet er volgens ACV op Europees vlak werk gemaakt worden van eenvoudiger regels rond bijvoorbeeld vergunningen, rijen rusttijden en vakbekwaamheid van de chauffeurs. Tommelein beloofde hiervoor de nodige inspanningen te doen. Hij hoopt bovendien om samen met Nederland, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk enkele maatregelen uit te kunnen werken tegen sociale dumping. (AJ)
14
¬ uw job, ons werk
DE
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
VLOER
MOuHAMADOU BA ZONNEHOEVE
‘Nu komen ook mensen van buiten het bedrijf bij mij met hun vragen’ In 2008 liet Mouhamadou Ba zijn thuisland Senegal achter om zich in België te vestigen. Na twee jaar seizoensarbeid en interimwerk kon hij in oktober 2010 aan de slag bij maatwerkbedrijf Zonnehoeve. Hij is er ook militant voor ACV bouw – industrie & energie (ACV BIE).
H
Wouter Van Vooren
et was niet gemakkelijk om werk te vinden toen ik net in België was. Ik heb als seizoensarbeider gewerkt in een plantenkwekerij en deed allerlei tijdelijke jobs’, vertelt Mouhamadou. Hoe kwam je eigenlijk in België terecht? Mouhamadou: ‘In SeIn de cursus syndicaal negal werkte ik mee aan het humanitair project Nederlands leerden we Fashion for Africa van ook omgaan met de presentatrice Geena vragen van collega’s. Lisa en acteur Guy Van Mouhamadou Ba Sande. De opbrengst van Zonnehoeve het project ging naar een ziekenhuis in mijn buurt. Toen de Belgische medewerkers op bezoek waren in Senegal, leerde ik mijn vriendin kennen. In 2007 kwamen wij naar België om iedereen te bedanken die het project gesteund had. Het was voor mij ook een mooie kans om mijn vriendin en het land beter te leren kennen. Ik keerde terug naar Senegal om alles te bespreken met mijn familie en vrienden. En in januari 2008 verhuisde ik naar België. Het duurde even voor ik een visum kreeg, maar ik ben heel blij dat het gelukt is.’ Die eerste maanden zullen wel moeilijk geweest zijn. Een ander land, een vreemde taal.
Uiteindelijk kon je beginnen bij Zonnehoeve. Hoe ging dat?
‘Het was inderdaad een grote aanpassing. In Senegal werkte ik in de toeristische sector. We kregen veel Nederlanders en Vlamingen over de vloer en zij leerden me al wat Nederlands. En toen ik mijn vriendin leerde kennen, ging het steeds vlotter. Via de VDAB volgde ik ook een cursus Nederlands. Maar werk vinden was minder eenvoudig. Ik wou heel graag een vaste job, maar bleef steken in tijdelijke contracten.’
‘Mijn vriendin werkte hier aan het onthaal. Zij wist dat ze mensen zochten. In principe kan je hier enkel werken als je een arbeidshandicap hebt. Maar er was te veel werk en dus zochten ze extra personeel. Ik vond het eerst geen goed idee om in hetzelfde bedrijf te werken als mijn vriendin. Maar ik vond moeilijk werk, dus toen ze nog eens voorstelde om te solliciteren, twijfelde ik niet meer. Ik kreeg een rondleiding en een
Zeg nu zelf
ACV houdt congres op 23 en 24 april Globalisering, vrij verkeer van kapitaal, multinationale ondernemingen,… Eind april buigen meer dan 900 afgevaardigden van ACV zich over deze uitdagingen tijdens een congres. Samen gaan ze op zoek naar manieren om inspraak, binnen en buiten te onderneming, beter te organiseren. Visie belicht in vijf nummers op rij welke onderwerpen aan bod zullen komen. Deze week vertelt Mouhamadou Ba hoe hij dankzij de militantenvorming van ACV sterker werd als militant.
gesprek met de directeur. En ik kon beginnen. Ik werk in de houtafdeling waar we bedden, lattenbodems en tuinartikelen maken.’ Na twee jaar was je al kandidaat voor de sociale verkiezingen. Dat is snel. ‘Toen ik net in België was, raadde mijn vriendin me aan om lid te worden van de vakbond. Want die kan je helpen als je vragen hebt of als je werkloos bent. Ik was dus al lid van ACV. Bij Zonnehoeve overtuigden enkele collega’s me om me kandidaat te stellen voor de sociale verkiezingen in 2012. Ik ben nu plaatsvervanger in de ondernemingsraad. Ik vind dat leuk. Als délégué weet je meer over het bedrijf en over je rechten. En via het ACV kon ik ook een cursus syndicaal Nederlands volgen. Die cursus was er speciaal voor mensen die actief zijn in de vakbond en niet in België geboren zijn. Dat heeft me echt geholpen. We leerden er niet alleen specifieke woorden, maar ook hoe je met collega’s moet omgaan en hoe je antwoorden kan vinden op hun vragen. We leerden bijvoorbeeld dingen opzoeken in een arbeidsreglement of in wetteksten.’ Dan weten mensen je nu vast makkelijk te vinden als ze vragen hebben? ‘Mijn collega’s komen inderdaad vaak bij mij aankloppen. En ook mensen buiten het bedrijf weten me te vinden. Ik vind dat niet erg, ik help hen graag. Daarom stel ik me opnieuw kandidaat voor de sociale ver-
kiezingen in 2016. We klagen niet, hier in Zonnehoeve. Als we op de ondernemingsraad dingen aankaarten, wordt er naar een oplossing gezocht. Maar er is altijd ruimte voor verbetering, en daar ga ik voor.’ Amélie Janssens
Sterker dankzij vorming ‘Elke militant telt mee’ ACV ondersteunt zijn militanten door opleiding en vorming te voorzien. Mouhamadou kon dankzij ACV bijvoorbeeld een cursus ‘syndicaal Nederlands’ volgen. ‘Alle militanten kunnen rekenen op vorming en ondersteuning’, zegt secretaris Kaat Vermeire van ACV BIE. ‘De militanten die bij de sociale verkiezingen verkozen worden, krijgen een basisvorming van vijf dagen. Maar ook nietverkozen kandidaten zijn voor ons belangrijk. Zij zijn de ogen en oren op de werkvloer. Zij nemen deel aan de kernvergaderingen en krijgen ook een vormingsaanbod van het ACV in hun regio.’ Volgend jaar staan er opnieuw sociale verkiezingen voor de deur. Werknemers die hierover vragen hebben, of zich kandidaat willen stellen, kunnen terecht bij de militanten op de werkvloer.
gewikt en gewogen ¬
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
ZEGT
15
Taslima Akhter nam wereldberoemde foto
De dag dat de textielfabriek van de wereld instortte Twee jaar geleden stortte in Bangladesh het reusachtig gebouw in waar veel grote merken, van Benetton tot Primark, tegen een aalmoes hun kleren lieten maken. Meer dan duizend textielarbeiders kwamen om. Fotografe Taslima Akhter gaf het drama een gezicht. Haar iconische beeld van een man en een vrouw die elkaar tot in de dood omhelsden ging de wereld rond. Taslima Akhter
T
aslima Akhter: ‘Ik heb in mijn leven maar weinig dagen meegemaakt die zo in mijn geheugen gebeiteld staan als 24 april 2013. Het was negen uur ’s ochtends en ik zat thuis te werken toen ik telefoon kreeg: er was iets vreselijks gebeurd in het Rana Plaza, een immens gebouw met verschillende kledingfabrieken op twintig kilometer van mijn woonplaats Dhaka. Ik sprong in mijn jas en racete er naar toe. Een uur later waande ik me op een plek waar net een aardbeving had plaatsgevonden. Er waren die dag meer dan drieduizend arbeiders aan het werk. Hun geliefden, hun vaders, moeders, broers en zussen stroomden toe. Toen ze de ravage zagen, werden ze gek van verdriet en angst. Sommigen moesten elkaar ondersteunen. Iedereen liep heen en weer tussen het Rana Plaza, het Enam Hospital en de Adhor Chondro School. Op die laatste plek werden alle lijken verzameld. De mensen wisten: als we onze geliefden vinden is het op een van die drie plaatsen. Dood, levend, of iets tussen de twee.’
Is er sindsdien iets veranderd? ‘In Bangladesh is er meer bewustzijn over het belang van arbeidersrechten en de noodzaak van vakbonden gegroeid. De regering en de bedrijven hebben toegevingen gedaan. De lonen zijn een beetje opgetrokken, een textielarbeider verdient nu gemiddeld 67 euro per maand. Ze konden niet anders, want ze moesten hun gezicht redden. Maar toegevingen zijn niet genoeg, er moeten structurele veranderingen komen. De lonen blijven te laag om van te leven. Maar wat me evenzeer stoort: de regering beschouwt de instorting van het Rana Plaza als een ongeluk. Wel, ik zeg u: het was moord. Een dag voor de ramp waren er al scheuren in het gebouw. Maar de arbeiders moesten toch komen werken.’ Wat kunnen mensen in België doen?
‘Jullie kunnen druk uitoefenen op de multinationals die bij ons hun kleren laten produceren, en jullie kunnen consumenten bewust maken. Maar we willen ook leren van jullie vakbonden, want België heeft een rijke geschiedenis van sociale strijd. And last but not least, we brachten een boek uit in het Bangla met foto’s en getuigenissen van en over de slachtoffers van het Rana Plaza. We zijn het nu in het Engels aan het vertalen en willen het uitgeven zodat het een wereldwijd publiek vindt. Het zou geweldig zijn mochten mensen ons willen helpen met de financiering en productie van die vertaling, of onze werking steunen door het boek te kopen wanneer het uitkomt.’ Thomas Blommaert
Taslima Akhter: ‘Ik maakte foto’s omdat ik deze gruwel in beeld wilde brengen. Als getuigenis aan de wereld. Want soms kunnen foto’s een wapen voor sensibilisering en bewustwording zijn. Soms zeggen foto’s meer dan duizend woorden.’
Hoe voelt het om op zo’n moment met een foto toestel rond je hals rond te lopen? ‘De dag dat de Rana Plaza instortte heb ik het grootste deel van de tijd mee mensen van onder het puin gehaald, hun families opgevangen, geholpen om bloed in te zamelen, enzovoort. Je moet weten, ik ben in de eerste plaats activiste. Ik werk als coördinator bij de ngo Bangladesh Garment Workers Solidarity. Wij willen arbeiders organiseren en mee vechten voor hun rechten. Mijn werk als fotografe is daar een verlengstuk van. Dat was die 24ste april niet anders: ik maakte foto’s omdat ik deze gruwel in beeld wilde brengen. Als getuigenis aan de wereld. Want soms kunnen foto’s een wapen voor sensibilisering en bewustwording zijn. Soms zeggen foto’s meer dan duizend woorden.’
Zoals je foto ‘Final embrace’ die de wereld rond ging. In welke omstandigheden maakte je die? ‘Het was twee uur ’s nachts toen ik aan de achterkant van de fabriek die man en die vrouw vond. Ze zaten tot hun middel onder het puin. Ze waren geschonden en kapot, en ontegensprekelijk dood. Maar ze omhelsden elkaar innig. Onder de ogen van de man zat gestold bloed, alsof hij tijdens de laatste minuten van zijn leven rood vocht had gehuild. Misschien beslisten ze samen in die tedere houding te sterven, ik weet het niet. Ik stond alleszins aan de grond genageld. We zijn nu twee jaar later en het beeld blijft me achtervolgen. Het is alsof die man en die vrouw zeiden: Wij zijn geen nummers, wij zijn niet alleen goedkope werkkrachten en goedkope levens die je zomaar kan uitbuiten. Wij zijn mensen zoals iedereen. Wij zijn ook waardevol en onze dromen zijn dat evenzeer.’
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Lieven Verstraete @lievenverstrae1 Volgend jaar #20kmbru samen met een groepje andere hartpatiënten?
Lien Van den Bergh @Lienvandenbergh Ik mis het samen buitenspelen van vroeger echt hard.
Jacky @88Jaxx Is talent hebben een kwestie van geluk of is geluk hebben een kwestie van je talenten juist inzetten?
✔✔In België voeren Wereldsolidariteit en ACV al
20 jaar de Schone Kleren Campagne met consumentenacties en druk op multinationals. Met resultaat. Zo traden recent de Belgische kledingbedrijven JBC en Bel&Bo toe tot de Fair Wear Foundation en tekenen ze voor ‘Schone Kleren’. Meer info via www.wereldsolidariteit.be
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 17 april 2015
BOEK
DIGITAAL LEZEN
Vlaming leest krant digitaal maar houdt vast aan papieren boek
lk jaar peilt de digiMeter van het Vlaamse digitaal onderzoekscentrum iMinds naar het bezit en gebruik van media in Vlaanderen. Waar in 2010 nog maar 2 procent van de Vlamingen toegang had tot een tablet, is dat cijfer exponentieel gegroeid tot maar liefst 55,8 procent in 2014. De meesten spenderen 1 tot 3 uur per dag op hun tablet. En het lezen van nieuwssites blijkt daarbij een van de meest populaire activiteiten te zijn. 2014 is volgens de digiMeter dan ook het jaar van de absolute doorbraak van mobiele nieuwsconsumptie. Hoewel 37,4 procent van de Vlamingen dagelijks nog een papieren krant leest, volgt bijna een kwart intussen het nieuws via een tablet of smartphone. Rob Declerck, campagneverantwoordelijke van de Digitale Week bij LINC vzw (zie kader), verklaart het succes. ‘De digitale pers, en voornamelijk de dagbladen, is bezig met het langzaam wegspelen van papieren dragers. De trend is immers dat mensen snel-snel het nieuws online lezen. Wie nu nog een abonnement neemt, zal dat al vlugger dan vroeger digitaal doen. Zo heb je jouw krant immers veel sneller en het maakt niet uit of je thuis bent om de brievenbus leeg te maken.’
Zijn e-boeken even populair als de digitale krant? ‘In Vlaanderen is het digitaal lezen van boeken nog niet zo populair als pakweg in het Verenigd Koninkrijk en de VS. Dat komt onder a ndere door het beperkte aa nbod aa n Nederlandstalige e-boeken. De uitgeverijen hebben een ietwat schuwe houding tegenover het digitale. Bibliotheken proberen wel een aanbod uit te werken, maar de situatie is niet ideaal. Je mag de gevoelswaarde van een papieren boek ook niet onderschatten. Ook al hoor je wel eens de stelling print is dead, toch kiezen nog veel mensen voor de leeservaring van een klassiek boek. Die hebben ook het voordeel van duurzaamheid. Ze hebben geen batterij nodig en ze gaan langer mee dan je toestel waarop je digitale boeken staan.’
je enkel wilt lezen, kies dan voor een e-reader. De schermen van e-readers zijn vaak beter voor de ogen en zijn toegespitst op een aangename leeservaring. Ook gaat hun batterij veel langer mee. Het voordeel van een tablet is dat je doorgaans vlotter toegang hebt tot meer content en dat je aan de slag kan met apps over kinderboekjes. Plots komen de tekeningen tot leven, je kunt spelletjes spelen rond de verhaallijn van het boek,… Tablets maken zo een schat aan educatief materiaal beschikbaar.’
Is voorlezen aan kinderen met een tablet een goede zaak? Riskeer je zo niet dat zij te veel met tablets bezig zijn? ‘Natuurlijk pleiten we er niet voor om kinderen uren aan een stuk voor een scherm te zetten. Of dat nu om televisie, computer of tablet gaat. Maar een al te bange houding voor alles wat digitaal is, helpt hen evenmin verder. We raden aan om, zeker met jongere kinderen, vooral samen aan de slag te gaan en de digitale wereld te verkennen. Leerrijk, veilig én goed voor de band met je kind. Een goede voorleesapp is bijvoorbeeld die van Timon en het Toverstokje, er is het e-book Vos & Haas, beginnende lezertjes kunnen met Pim & Pom en andere AVI e-books aan de slag. Het meest kwaliteitsvolle aanbod is er momenteel voor iOS van Apple.’
Zet digitaal lezen sommige mensen ook aan om meer te lezen? ‘Ik geloof er sterk in dat het digitale het lezen kan bevorderen. Door van een voorleesboekje méér te maken dan enkel het boekje, kan je actief inzetten op plezante voorleeservaringen. Zelfs wanneer je je als ouder wat minder sterk voelt met het klassieke voorlezen. De al wat oudere kinderen en jongeren krijgen dankzij digitale kanalen een extra mogelijkheid om te lezen, maar ook om zelf te schrijven. Er zijn tegenwoordig heel wat websites en apps waardoor zij hun eigen verhalen met de wereld kunnen delen. En daar komt soms ook een wereldbekend boek uit. Denk maar aan After, een verhaal over Harry Styles van de boysband One Direction geschreven door een fan. Dat verhaal wordt binnenkort verfilmd.’ Leen Grevendonck Frank Bahnmüler - imagedesk.be
E
Steeds vaker kom je ze tegen: de pendelaar op de trein die op zijn tablet de krant ‘doorbladert’ en de lustige lezeres naast je die zich verdiept in haar boek op de e-reader. De Vlaming ontdekt het digitaal lezen, maar er blijkt toch een groot verschil te zijn in de populariteit van digitale media en e-boeken.
E-boeken lezen kun je op een tablet of e-reader. Wat is het beste? ‘Dat hangt af van naar welke leeservaring je op zoek bent. Als
TODO
Digitale week – 20 tot 30 april
Vanaf maandag kun je in heel Vlaanderen en Brussel (gratis) activiteiten over multimedia volgen. Dan start de tiende editie van de Digitale Week. Leer hoe je met een tablet aan de slag gaat, hoe je je privacy op internet kunt beschermen, hoe 3D-printen werkt en nog veel meer. @ Al voor het tiende jaar op rij organiseert LINC vzw de Digitale Week, in samenwerking met steden, gemeenten, bibliotheken en tientallen organisaties. De Digitale Week promoot het belang van een e-inclusieve maatschappij: een samenleving waarbij iedereen toegang heeft tot een computer, vaardig is om ermee om te gaan en kritisch overweg kan met de media.
Leven we na tien jaar Digitale Week in een e-inclusieve maatschappij? Rob Declerck, LINC vzw: ‘De afgelopen tien jaar is
colofon
het internet langzaamaan gemeengoed geworden. De meeste mensen hebben intussen een computer mét internetaansluiting, en ook tablets en smartphones winnen terrein. Maar nu is er meer nood aan initiatieven die werken rond kennis en mediawijsheid, die mensen helpen omgaan met dat internet, die digitale media, enzovoort. Alleen, met elke aanpassing die Facebook doorvoert, met elk nieuw model van tablet, met elke nieuwe hippe tool, ontstaat er een nieuwe kenniskloof. Het is dus vooral van tel om mensen te leren hoe ze kunnen bijblijven.’
Jongeren kunnen inderdaad technisch overweg met Facebook, Instagram, WhatsApp, … Maar wanneer je hen vraagt stil te staan bij wat ze online posten of als je hen vraagt hun bankzaken digitaal in orde te maken, dan blijkt ook hun kennis vaak onvoldoende.’
✔✔Wil jij je digitale kennis aanscherpen?
Doe dan mee aan een activiteit van de Digitale Week. Check de agenda op www.digitaleweek. be of bel naar 016 31 66 08.
Zijn vooral senioren en maatschappelijk kwetsbare groepen ‘niet mee’? ‘Vaak denkt men dat enkel deze groepen aandacht nodig hebben. Jongeren, zo zegt men, zijn opgegroeid in een gemediatiseerde wereld, dus dat is hun tweede natuur. Nochtans ligt het helemaal niet zo eenvoudig.
Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.