Visie 2019 nr.13 - Nationaal by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

Hou de festivals gezond, veilig en duurzaam > 8-9

REGIO KEMPEN (TURNHOUT) - NR 13 - VRIJDAG 28 JUNI 2019

Laat het gras maar groeien! Hoe een langer gazon mee het milieu kan redden > 10-11

Onbegrijpelijk Waarom mag minimumloon dan toch niet verhogen? > 12 TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

DE VOORDELEN VAN HET E-AT TEST

‘Wanneer u hier buiten stapt, zijn de gegevens al bij het ziekenfonds’ CARINE CLOODTS (59), HUISARTS IN RANST

HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 12.07.2019 - REGIO

BLZ.13

VAN DE WEEK

DE QUOTE ‘Plannen maak ik niet, dat leidt alleen maar tot grote teleurstellingen. Je to-dolijst wordt alleen maar langer, en je kunt haar toch niet realiseren, want life happens. Door te plannen vergeet je in het nu te leven’ Radio- en tv-presentator Xavier Taveirne in De Morgen

HET CIJFER

44 44 uur en 36 minuten om exact te zijn. Zo veel tijd besteden leerkrachten in het lager onderwijs in een normale werkweek gemiddeld aan hun taken. Dat berekende de VUB op basis van een bevraging bij 2 665 leerkrachten. Van het totaal gewerkte uren wordt ongeveer 25 uur gebruikt om les te geven. De andere tijd is nodig voor het voorbereiden van de lessen, verbeteren, administratie, vergaderingen enzovoort.

M/V/X VAN DE WEEK

Gabriella Wylin

Shamisa Debroey (°1989) is zelfstandig illustrator & curator. Ze houdt van het geronk van haar kat terwijl ze tekent bij een kop thee. Ze kan uren luisteren naar muziek. We vroegen haar om te illustreren welke gevoelens de verkiezingsresultaten van 26 mei bij haar oproepen.

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Peter Wouters (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Nils De Neubourg, Amélie Janssens, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Rachel Michel, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

Deze dame uit Izegem is vorige week 100 jaar geworden. Dat belet haar evenwel niet om elke dag voor haar zieke 93-jarige echtgenoot te zorgen. Daarmee is ze allicht de oudste mantelzorger van het land. Afgelopen zondag werden alle mantelzorgers in de bloemetjes gezet tijdens de Dag van de Mantelzorger.

ACTUEEL

Ga naar tandarts voor kankerbehandeling start Hoewel kankerbehandelingen steeds efficiënter worden, hebben ze ongewenste neveneffecten. Dominique Declerck, professor mondgezondheidswetenschappen aan de KU Leuven, geeft meer uitleg over de gevolgen van een kankerbehandeling voor je mond. TEKST MICHIEL VERPLANCKE

FOTO INGE SNIJDERS

Welke invloed heeft chemotherapie op de mondgezondheid? ‘Chemotherapie vertraagt de deling van kankercellen, maar helaas ook van andere snel delende cellen in het lichaam, bijvoorbeeld die van de slijmvliezen. Zij bedekken de binnenkant van je mond, zoals je wangen, tong of keel. Normaliter schilferen die slijmvliezen af en vernieuwen ze zich weer, maar door de chemo kunnen ze zich niet vernieuwen. Ze worden dunner en komen uiteindelijk ook open te liggen. Dat zorgt voor gevoeligheid en pijn in de mondholte.’

witte bloedcellen gemaakt. Minder bloedplaatjes kan tot tandvleesbloedingen leiden. Door een kleiner aantal rode bloedcellen helen wonden minder vlot. Een daling in witte bloedcellen maakt je bovendien vatbaarder voor infecties, die ook vaker zullen leiden tot koorts.’ Wat met andere kankerbehandelingen? ‘In tegenstelling tot chemotherapie hebben chirurgische ingrepen en bestraling enkel invloed op de plaats waar ze uitge-

Is die gevoeligheid schadelijk? ‘Slijmvliezen herstellen zich nadat de chemostoffen uitgewerkt zijn, maar tijdens de therapie gaan eten en praten moeilijker. Bovendien doet het pijn om de mond normaal te verzorgen, waardoor mensen er minder aandacht aan schenken en het risico op mondproblemen verhoogt.’ Heeft chemotherapie nog andere effecten op de mond? ‘De therapie treft ook de speekselklieren, waardoor de hoeveelheid speeksel vermindert. Dat maakt dat je een plakkerig gevoel krijgt in de mond, minder gemakkelijk kunt kauwen en slikken en dat je smaak kan veranderen. Daarnaast zorgt chemotherapie ervoor dat de beenmergcellen trager vermenigvuldigen. Daar worden je bloedplaatjes, rode en

Dominique Declerck: ‘Door chemotherapie kan kauwen en slikken moeilijk zijn en kan de smaak veranderen.’

voerd worden. Als een arts een hoofd- of halstumor verwijdert, kan het nodig zijn om een deel van het kaakbeen weg te nemen. Hij moet misschien ook tanden trekken om de tumor te kunnen verwijderen.’ ‘Bestraling stopt net zoals chemotherapie de celdeling, maar beperkt zich tot de bestraalde regio. Helaas is er meer risico op blijvende schade. Bestraalde, en dus beschadigde, speekselklieren kunnen leiden tot een droge mond en bijgevolg gaatjes, verlies van tandglazuur en smaakverlies. Ook wondheling zal moeilijker verlopen, wat problemen kan geven na tandextracties. Dit effect blijft levenslang aanwezig. Bij kinderen proberen artsen bestraling te vermijden. Ontwikkelende tanden kunnen er een afwijkende vorm door krijgen, kleiner zijn of vlekken vertonen.’ Hoe kun je mondproblemen proberen te vermijden bij een kankerbehandeling? ‘Het is erg belangrijk om voor de start van je kankerbehandeling naar de tandarts te gaan. Die zal infectiehaarden behandelen en scherpe randen wegwerken. Gebeurt dat niet, dan is er een grote kans op wondjes, bloedingen en infecties, waardoor je behandeling gepauzeerd moet worden. Tijdens de behandeling moet je je mond blijven verzorgen, ook al doet het pijn. Meld aan je tandarts dat je een kankerbehandeling hebt gehad. Bij bestraling in hoofd- en halsgebied heb je levenslange begeleiding nodig van je tandarts volgens een strikt schema.’

Hulpfonds voor slachtoffers van Softenon Er is een hulpfonds opgericht voor slachtoffers van het geneesmiddel Softenon in België. Zij krijgen eenmalig een vergoeding. Het geneesmiddel Thalidomide, beter bekend onder de merknaam Softenon, werd tussen 1950 en 1960 gebruikt als slaapmiddel en als middel tegen ochtendmisselijkheid bij zwangere vrouwen. Dat geneesmiddel was schadelijk en veroorzaakte ernstige misvormingen bij baby’s. In ons land is een hulpfonds opgericht om slachtoffers van het geneesmiddel die in België geboren zijn of de Belgische nationaliteit hebben te vergoeden. In totaal is daarvoor vijf miljoen euro vrijgemaakt. Alle personen met een aangeboren afwijking door het gebruik van Thalidomide door de moeder tijdens de zwangerschap, kunnen aanspraak maken op een eenmalige vergoeding van 125 000 euro. Als het slachtoffer is overleden, komen de moeder en de

vader die nog leven elk in aanmerking voor 30 000 euro. Om de vergoeding te krijgen, moeten de betrokkenen een aanvraag indienen bij de Hulpkas voor Ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV), Medische directie – Thalidomide, Troonstraat 30A, 1000 Brussel. Voeg de medische bewijsstukken toe of geef de toelating om bestaande onderzoeksresultaten uit te wisselen. De aanvragen kunnen uiterlijk tot 16 mei 2021 ingediend worden. De medische directie van de HZIV controleert of de voorwaarden vervuld zijn en het dossier volledig is. De vergoeding is vrijgesteld van inkomstenbelasting en heeft geen invloed op andere tegemoetkomingen die de slachtoffers of hun ouders krijgen. >>> www.caami-hziv.fgov.be

Tegemoetkomingen kankerpatiënten Bij mensen die een bepaalde kankerbehandeling ondergingen, kunnen sommige voorwaarden voor een tegemoetkoming worden opgeheven. Neem voor meer gedetailleerde uitleg contact op met het CMkantoor in jouw regio. • Geen leeftijdsbeperkingen voor wie een tand laat trekken door chemotherapie of bestraling in het hoofd- of halsgebied. >>> www.cm.be/tanden-trekken • Geen leeftijdsbeperkingen voor wie een tandprothese laat vervaardigen na het verliezen of het laten trekken van een tand door chemotherapie of bestraling. Dat geldt ook voor wie dikkedarmkanker heeft of een beschadigende ingreep op het spijsverteringstelsel liet uitvoeren. >>> www.cm.be/tandprothesen • Vervroegde hernieuwing van een tandprothese, of de basis ervan, voor wie een tand verloor of liet trekken door chemotherapie, bestraling of bij een anatomische wijziging ten gevolge van een tumor in de kaak of het aangezicht. >>> www.cm.be/tandprothesen

Binnenkort is een volledige tegemoetkoming mogelijk voor restauratieve tandzorg via implantaten, kronen en bruggen. Dit geldt enkel voor patiënten met een hoofd- of halstumor van wie hun onder- of bovenkaak beschadigd raakte bij een operatieve verwijdering van de tumor of na een bestraling ter hoogte van de mond. Een ander voorbeeld zijn kankerpatiënten van wie hun afweersysteem negatief reageert op stamceltherapie met tandverlies tot gevolg.

FIETSVAKANTIE IN DE KEMPEN MET KOFFER NABRENGSERVICE

De Kempen is vlot bereikbaar, vlak, groen en vol afwisseling. Terwijl u naar het volgend Corsendonk hotel fietst brengen wij uw koffers na. 3-DAAGSE FIETSVAKANTIE MET KOFFERNABRENGSERVICE

- 1 overnaching met ontbijt in Priorij Corsendonk - 1 dag heerlijk fietsen langs velden, bossen en abdijen - 1 overnachting met ontbijt in Corsendonk De Linde in Retie - 1 dag fietsen langs meren, kanalen en natuur - Koffer nabrengservice inbegrepen PROMOTIE juli, augustus, september Prijs per persoon: €84,50 p.p. ipv €99,Prijs single: €128,50 p.p. ipv €160,50

Voorwaarden op onze website

014/462800 | info.priorij@corsendonkhotels.com

Bekijk al onze fietsarrangementen: corsendonkhotels.com/fietsvakantie

ACTUEEL

Proef de zomer met Vlieg

amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

De Romeinen. We kennen ze van hun oorlogen, godenverhalen en aquaducten. Maar wat aten ze in die tijd? Je kan het deze zomer ontdekken in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. Deze schattenjacht van Vlieg laat je kennis maken met de Romeinse keuken. Er is een parcours voor kinderen van vier tot acht jaar en een voor kinderen van negen tot twaalf jaar. amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

TEKS T AMÉLIE JANSSENS

amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

31 Geen woorden maar dadels #proeven #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum

amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

34 Proevertjes in een museum? Jazeker! #njomnjom #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum

32 ‘Daar is het, mama!’ cht #goedgezien #uitstapje #zoekto g tvlie #Tongeren @uitme @galloromeinsmuseum

amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

amliejanssens

Gallo-Romeins Museum Tongeren

35 Vissaus op de fruitsalade? Rare jongens, die Romeinen  #WelLekkerAlsDip #aperitiefje #uitstapje #zoektocht #Tongeren @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum

PROEF MET VLIE G IN JOUW BUURT

Het Vinne, Zoutleeuw 32 Voor het eten geeft hij een 9, voor sfeer en gezelligheid een 10

34 eum Ook nog even de rest van het mus ontdekken Aan#Tongeren #interactief #Romeinen um use nsm mei kleden @galloro

#opdrachten #schattenjacht #zoektocht @uitmetvlieg @galloromeinsmuseum

Wat is Schatten van Vlieg? Vlieg is een label voor culturele activiteiten en een vrijetijdsaanbod gericht op kinderen tot en met 12 jaar. Op de website vind je een vrijetijdsagenda voor Vlaanderen en Brussel. In de zomervakantie organiseert Vlieg de culturele schattenzoektocht ‘Schatten van Vlieg’. De zoektochten staan dit jaar in het teken van ‘smaak’.

>>> Families kunnen van 29 juni tot 31 augustus op meer dan 300 plekken een schat zoeken. www.uitmetvlieg.be

In dit prachtige natuurdomein kan je op zintuigen- en vlonderpaden lopen, in kruipbuizen spelen en met klankstenen experimenteren. En Vlieg verstopte er ook een schatkist. Ga op tocht door het domein, vind de zeven stukjes van de code en ontcijfer het slot van de schatkist.

Sven Nys Cycling Center, Tremelo

Neem een kijkje in de camper waar de veldrijders zich voorbereiden op een koers. Maak een grappige foto met moddergezicht. Probeer zelf eens hoe ver je met een fiets door de zandbak geraakt … en zet je smaakpapillen aan het werk om de schat te vinden.

Belevingscentrum ‘14-’18, Haacht

Hoe beleefden de mensen van honderd jaar geleden de Eerste Wereldoorlog? En wat aten de soldaten eigenlijk? Stort je op een heuse smaaksudoku, ontcijfer het oorlogsrecept en open de schatkist.

ACTUEEL

Ondanks blijvend tekort aan luchtverkeersleiders: geen acties tijdens zomer

‘Skeyes geeft eindelijk toe dat er te weinig personeel is’ Als de directie van luchtverkeersleiding Skeyes niet provoceert zullen acties voorlopig niet volgen, zegt vakbond ACVTranscom. Die wacht de verdere onderhandelingen na de zomer af. In tussentijd houdt het werkrooster van de verkeersleiders wel voor de eerste keer rekening met het nijpende personeelstekort. ‘100 procent service bieden met 75 procent van het personeel is gewoon onmogelijk.’ TEKST NILS DE NEUBOURG FOTO ID / MARC GYSENS

e besparingen bij Skeyes, dat instaat voor de controle van het Belgisch luchtruim, passen in de trend en druk om vliegen steeds goedkoper te maken. Daarvoor snijden de verschillende luchtvaartsectoren al jarenlang in de kosten. Maar niet zonder gevolg. Dienstverlening en arbeidsomstandigheden gaan achteruit. Acties steken daarom regelmatig de kop op, zo nog recent door de piloten van Ryanair of de werknemers van bagageafhandelaar Aviapartner. Dat Skeyes het luchtruim de voorbije maanden geregeld voor een bepaalde tijd sloot, was dan weer geen doelbewuste actie. Vooral een immens personeelstekort ligt aan de basis. ‘De voorbije jaren werd dat personeelstekort ontkend. Volgens de directie meldden verkeersleiders zich bewust ziek uit protest. Maar ondertussen is er een officiële interne nota waarin zwart op wit staat dat er wel degelijk een probleem is met de bezetting’, verduidelijk Kurt Callaerts, secretaris bij ACV-Transcom de situatie. ‘Die

dat we niet altijd even fit zijn.’ De fitheid van de verkeersleiding is nochtans van cruciaal belang voor veiligheid in de lucht. De verkeersleider betreurt dan ook dat die veiligheid niet de grootste prioriteiten van Skeyes is. Even op adem komen zit er ook niet meteen in voor de verkeersleider: ‘Je krijgt minder rustdagen, je vakantie wordt geweigerd, de periodes die je moet werken zijn lang, we worden onder druk gezet om op onze vrije dagen te werken. Het is bij ons niet uitzonderlijk om nog tot 60 dagen vakantie te hebben staan die je niet kan opnemen.’ Maar ook ouderschapsverlof of loopbaanonderbreking opnemen zou moeilijk liggen bij Skeyes. hoge werkdruk door onderbemanning, dát is de rechtstreekse oorzaak van het hoge ziekteverzuim.’ Skeyes verklaarde vorige week zelf dat de werknemers die zich ziek melden, dat volgens de controleartsen ook echt zijn. Dat is opmerkelijk. ‘Tot voor kort werd nog door de directie gesuggereerd dat mijn collega’s zich ziek melden als verdoken actiemiddel’, vertelt een anonieme luchtverkeersleider. Het was vorige week in de ondernemingsrechtbank dat Skeyes dan toch het probleem met onderbezetting toegaf. ‘Brussels Airport en enkele luchtvaartmaatschappijen accepteren het niet meer dat het luchtverkeer gehinderd wordt. Skeyes’ verweer is nu die onderbezetting’, zegt Callaerts. Maar behalve eventuele dwangsommen zal een echte oplossing er via de rechtbank niet snel komen. Er werd lang gewacht met het aanwerven van nieuwe verkeersleiders. De gevolgen zijn meer dan ooit zichtbaar. Callaerts: ‘Van de 104 nodige functies zijn er eigenlijk maar 75 ingevuld. Er ontbreekt dus een kwart van het nodige personeel. En met een opleiding van drie jaar voor

‘Als je 12 dagen op rij moet werken, begin je fouten te maken. De fitheid van de verkeersleiding is cruciaal voor veiligheid in de lucht’ ANONIEME VERKEERSLEIDER

luchtverkeersleiders, is dat tekort niet snel dichtgereden.’ Met de gebrekkige bezetting probeerde het bedrijf de laatste jaren toch een volledige en continue service te bieden. Bovendien nam het Belgische luchtverkeer een hoge vlucht de laatste jaren. Met ruim een miljoen door Skeyes gecontroleerde vluchten per jaar behoort ons luchtruim tot de drukste van Europa. Bij het personeel eist dat stilaan zijn tol. ‘Mensen zijn kapot van jarenlang te veel te moeten werken’, getuigt de anonieme verkeersleider. ‘Als je 12 dagen op rij moet werken, begin je fouten te maken. Dat zijn dan kleine fouten en die zetten we snel zelf recht, toch vertellen piloten ons ook dat ze merken

Ook de buurlanden kenden een besparingsdrang, zij het in beperktere mate. Maar intussen zijn landen als Duitsland en Frankrijk teruggekomen op die plannen. Zij stemmen nu het vliegverkeer af op de capaciteit van de luchtverkeersleiding. Dat is iets waar we volgens Callaerts ook in België naartoe moeten. ‘We moeten de tering moet naar de nering zetten’, vertelt hij. Dat betekent in de praktijk het vliegverkeer plannen in functie van wat de verkeersleiders aankunnen, niet omgekeerd. ‘Het op die manier organiseren is gewoon een managementbeslissing’, zegt de verkeersleider. ‘Dat het kan, bewijst ons werkrooster voor de zomer. Want in tegenstelling tot voorbije jaren is dat nu voor het eerst ietwat draagbaar.’ Vakantiegangers wil de vakbond alleszins ontzien. Acties zijn er niet gepland in de zomer. Al zijn vertragingen tijdens piekmomenten misschien wel mogelijk. ‘Maar de impact is dan wel beter verspreid dan wanneer het luchtruim een tijd gewoon dicht moet door gebrek aan personeel’, verzekert de verkeersleider.

#METOO LEIDT TOT WERELDWIJDE REGELGEVING

Internationale conventie tegen geweld op het werk 187 landen keurden een conventie tegen geweld op het werk goed. Dat gebeurde op de jaarlijkse conferentie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Dat de wereld deze problemen nu erkent én aanpakt, is een mijlpaal. In Visie van 14 juni las je al dat de IAO conventies opmaakt om de arbeidswetgeving en sociale bescherming in de ondertekenende landen te verbeteren. Een ruime meerderheid stemde op 21 juni voor de conventie tegen geweld en pesterijen op

het werk. Het is nu aan de landen om die conventie om te zetten naar nationale wetgeving. De regeringen worden verantwoordelijk voor het feit dat ondernemingen preventieve maatregelen moeten nemen. Ze moeten dan ook in sancties en begeleiding voorzien, als dat nodig is. ‘Cruciaal is dat het zowel gaat om fysieke als om psychologische en seksuele vormen van geweld en intimidatie’, zegt het ACV. ‘En dat werknemers nu beschermd worden tegen al deze vormen van geweld, ongeacht

of ze in de formele of de informele sector werken. Dat is belangrijk voor de overgrote meerderheid van de werknemers in Azië, Latijns-Amerika en Afrika.’ ‘Voor de werkgeversgroep binnen de IAO lag dit moeilijker. De werkgevers stonden immers niet te springen voor bijkomende regulering.’ De conventie stelt bovendien dat bepaalde groepen meer geconfronteerd worden met geweld op het werk. Daarmee verwijst ze

bijvoorbeeld naar vrouwen en hun kwetsbare positie als het gaat over seksueel geweld. Die feministische nadruk in de conventie is volgens Wereldsolidariteit een gevolg van de #MeToo campagne. Die heeft duidelijk gemaakt dat er op de werkplek extra aandacht moet zijn voor de specifieke problemen waarmee vrouwen te maken krijgen. >>> Meer weten over de IAO? Lees het nieuwe boek van Luc Cortebeeck ‘er is nog werk’. www.lannoo.be/nl/er-nog-werk.

OPINIE FORUM

WIJ ZIJN WERELDKAMPIOEN IN HET OPDELEN VAN

MENSEN

SYLVIE DHAENE DIRECTEUR IEDEREEN LEEST

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

Lezen, het leukste vakantieavontuur

omervakantie! Geen wekker of strak getimed schoolof werkritme die ons doen en laten bepalen. De vrije tijd lonkt. Iedereen heeft zijn eigen ritme, rituelen en gewoontes om zijn vakantietijd door te brengen, thuis, dichtbij huis of ver weg. In die zee (of bergen) vol mogelijkheden horen bij zij die graag lezen steevast ook boeken. Boeken (of een e-reader) gaan mee in de valies om onderweg, in een hangmat, op een terras of op het strand te worden verslonden. Thuis liggen ze in de tuinstoel, in de zetel of bij bed en bad, te wachten op hun lezers. Lezen staat symbool voor ontspanning, quality- én me-time. Aldus de lifestyleboekjes en tiplijstjes voor een stressvrijer en gezonder leven. Wel, we treden hen deze keer erg graag en volmondig bij. Lezen doet ons goed, daar zijn ook wetenschappers het over eens. Niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen en jongeren biedt lezen veel voordelen. Kinderen die graag lezen, zullen beter en meer lezen. En kinderen – ja, zelfs baby’s en peuters die vaak worden voorgelezen – zullen een grote taalgevoeligheid en rijkere woordenschat ontwikkelen. Maar evengoed belangrijk (of nog belangrijker) is het leren ontdekken van leesplezier. Wie op jonge leeftijd leesplezier leert ervaren, zal makkelijker naar een boek grijpen, én dat ook in zijn later volwassen leven blijven doen. En waarom niet samen lezen met je kroost? In de boekhandel of in je bibliotheek vind je een schat van boeken en verhalen, voor elk wat wils! Prentenboeken, strips, graphic novels, avonturen- en historische romans, fictie en non-fictie. Voor elke lezer is er een boek! Ook luisterboeken kunnen kinderen die minder graag lezen over de streep helpen. Als (groot)ouder kan je door je eigen leesgedrag leesenthousiasme overbrengen op je (klein)kinderen. En reis je samen door onbekende landen, over verre zeeën, beleef je spannende of romantische avonturen, kruip je in de huid van piraten of zeemeerminnen, leef je in andere tijden … want lezen is altijd een avontuur!

>>> Leestips? Check www.iedereenleest.be of www.boekenzoeker.org voor jeugdboeken. Of deel je eigen tips op de facebookpagina ‘Iedereen Leest - wat lees jij?’.

Het Gelijkekansencentrum Unia ontving vorig jaar bijna 7 500 klachten. Dat zijn er meer dan twintig per dag en dubbel zoveel als vijf jaar geleden. Steeds meer mensen voelen zich gediscrimineerd omwille van huidskleur, godsdienst, seksuele geaardheid, handicap, leeftijd of sociale afkomst. En de cijfers van Unia zijn nog maar het topje van de ijsberg. Lang niet iedereen kent de weg naar het Gelijkekansencentrum. En discriminatie is vandaag zo alomtegenwoordig dat veel mensen zich zelfs de moeite niet getroosten om bij Unia aan te kloppen. Het is een zeer verontrustende trend. In een tijdperk waarin er kwistig wordt gestrooid met de waarden van de verlichting, lijkt het of we steeds meer aanvaarden dat discriminatie erbij hoort. Zelfde opleiding, zelfde diploma, zelfde talenten, maar toevallig een ander kleurtje? Dat is dan vier keer zo lang zoeken voor je een eerste job vindt. Na een tegenslag weer iets willen maken van je leven, maar nog in schuldbemiddeling? Even beste vrienden, maar je zal toch elders moeten aankloppen om een huis te huren. Steeds vaker ligt ook gezondheid of een handicap aan de oorsprong van de discriminatie. Genezen na kanker, maar door de behandeling niet meer in staat om voltijds te werken? Jammer, dan hebben wij geen geschikte job voor jou. Gelukkig oordeelde een rechter in deze laatste situatie dat de werkgever toch redelijke aanpassingen diende te doen zodat de vrouw aan de slag kon blijven. Maar hoe ver is het gekomen dat we daarvoor naar het Gelijkekansencentrum of naar de rechtbank moeten stappen? Ging die verlichting dan niet over waarden als vrijheid en gelijkheid van alle mensen? En is dat dan niet hetzelfde als gelijke kansen? Blijkbaar niet. Hoezeer er ook gegoocheld wordt met de waarden van de verlichting, steeds meer laten we ons leiden door een onweerstaanbare drang om alles en iedereen op te delen. Dit is wit, dat is

zwart, nooit grijs. Dit is een man, dat is een vrouw, nooit een transgender. Die is gezond, die is ziek, nooit iets tussenin. Hij werkt, hij werkt niet, categorie twee hoort er niet bij. Zij is rijk, zij is arm en dat is haar eigen schuld. Omdat het duidelijk, simpel en beheersbaar is, zijn we wereldkampioen in het opdelen van mensen. Dat we daardoor de kloof tussen mensen vergroten en groepen tegen elkaar opzetten, dat nemen we er maar bij. Ze kunnen zich altijd richten tot Unia. Hoe waardevol de instelling ook is, is het niet wraakroepend dat we in 2019 nog altijd een Gelijkekansencentrum nodig hebben? Hebben we dan nog niet door dat we allemaal mensen zijn, met onze talenten, maar ook met onze beperkingen? Niemand is perfect. En net in onze imperfectie zijn we allemaal gelijk. Dat is inherent verbonden aan ons mens zijn. Anders zijn is zonder meer een mensenrecht.

‘Steeds vaker ligt ook gezondheid of een handicap aan de oorsprong van de discriminatie’ Zalig zij die in hun leven nooit zullen getroffen worden door ziekte. Zalig zij die in hun carrière nooit met tegenslagen geconfronteerd zullen worden. En ja, we worden allemaal ouder. We kunnen alleen maar hopen dat er altijd mensen zullen zijn die niet naar de minpunten kijken, maar onze ervaring naar waarde weten te schatten. Discriminatie mogen we nooit aanvaarden, om geen enkele reden. Niet vandaag, niet morgen en niet overmorgen. Laat ons stoppen met mensen in te delen in goede of slechte groepen. Mensen zijn mensen, in goede en minder goede tijden. De dag dat we dat aanvaarden, zal het Gelijkekansencentrum overbodig zijn.

ANN VERMORGEN, NATIONAAL SECRETARIS VAN HET ACV

IEDEREEN AAN BOORD IS DE BESTE KOERS In de media circuleert het gerucht dat de Vlaamse regeringsvorming een versnelling hoger zal schakelen. In dat kader heb ik goed nieuws voor de onderhandelaars. Over de vraag hoe nog meer Vlamingen aan het werk kunnen, hoeven ze zich alvast niet meer het hoofd te breken. De vertegenwoordigers van het Vlaamse bedrijfsleven en de vakbonden hebben dat namelijk langer dan een jaar gedaan. Ze hebben samen voorstellen uitgewerkt om te zorgen dat nog meer mensen aan de slag kunnen en dat ondernemingen hun vacatures ingevuld krijgen. ‘Iedereen aan boord’, zo hebben we ons plan genoemd.

Dat begint met iedereen aan boord te krijgen. De werkloosheid in Vlaanderen is historisch laag. Maar toch is ze bij bepaalde groepen nog veel te hoog. Mensen met migratie-achtergrond worden nog altijd gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Net zoals mensen met een arbeidshandicap of oudere werkzoekenden. Ook wie kortgeschoold is, heeft het vaak niet gemakkelijk om een job te vinden. Daarom moet er een beleid komen dat heel specifiek mikt op werk voor deze groepen. Met premies voor bedrijven die hen kansen bieden. Zeker voor wie al een tijd naar werk zoekt moet er een efficiente premie komen. Net zoals voor mensen

met een migratieachtergrond. Het plan stelt ook voor om de sociale economie uit te breiden. Daar ligt een potentieel om vijfduizend mensen die elders zeer moeilijk werk vinden te helpen. We moeten dat gewoon doen. Iedereen aan boord krijgen is een ding, iedereen aan boord houden een ander. En minstens even belangrijk. Wereld en werk veranderen snel, opleiding en bijscholing van wie een job heeft is cruciaal. Daarom stellen de sociale partners voor om het budget voor het Vlaams opleidingsverlof (het vroegere betaald educatief verlof) open te breken. Nu is dat nog een gesloten potje, als

het geld op is, kan je geen opleiding meer volgen. Tegelijk moeten bedrijven ook zorgen dat iedereen vorming kan volgen. Zeker kortgeschoolden. Vaak komt hun job het eerst onder druk en toch kunnen zij het minst opleiding volgen. Dat moet veranderen. Als ze de regeringsonderhandelaars kunnen helpen doen de sociale partners dat graag. En zo hoeven de politici zich alvast geen zorgen te maken over het draagvlak voor dat onderdeel van het regeringsprogramma. Die boot is dan alvast op goede koers.

ACTUEEL

Digitaal doktersbriefje tegen het licht

Terugbetaling sneller geregeld Al ruim een jaar kan de huisarts het doktersbriefje elektronisch doorsturen naar het ziekenfonds. Hoe vlot schakelde hij over naar dat eAttest? Hoe ervaart de patiënt die digitale omslag? En hoe verwerkt een CM-medewerker informatica die gegevens? Hun mening. TEKST MARTINE CREVE

Carine Cloodts (59), huisarts in Ranst

Nathalie Van Beeck (34) uit Koewacht

‘Terugbetaling zonder iets te moeten doen’

‘Betalingsbewijs printen blijft nodig’

‘Controles gebeuren automatisch’ Er D ic

grève

aegd

s Le

H an nV aa

a om Th

St ef

Marc Vanstraelen (54) uit Dilbeek, IT-medewerker bij CM

‘Toen het eAttest begin vorig jaar werd gelanceerd, is mijn huisarts onmiddellijk op de kar gesprongen. Ik had in de nieuwsbrief van CM gelezen dat het papieren doktersbriefje vervangen kan worden door een elektronisch attest.’ ‘Mijn huisarts legde uit hoe het precies werkt toen hij het de eerste keer voor mij gebruikte. Hij stuurt het doktersbriefje voor terugbetaling zelf online door naar het ziekenfonds. Ik moet er dus niet meer op letten dat ik het briefje op tijd aan het ziekenfonds bezorg. Het overkwam me vroeger wel eens dat ik maanden nadien nog een doktersbriefje in mijn handtas vond. Daardoor riskeerde ik de termijn voor terugbetaling te overschrijden. Nu krijg ik de terugbetaling van het ziekenfonds al binnen enkele dagen zonder dat ik daar zelf iets voor moet doen.’ ‘Ik heb twee kleine kindjes van 1 en 4 jaar. Dan heb je al eens vaker de huisarts nodig. Het is handig dat je de administratie voor terugbetaling niet zelf hoeft op te volgen. We hebben het al druk. Onlangs kreeg mijn jongste dochtertje een buisje in haar oor. Dat gebeurde door een specialist, maar die gebruikte nog de papieren briefjes. Het zou fijn zijn mochten alle artsen overschakelen naar het eAttest.’

‘Bij de start van het eAttest gebruikte ik het niet onmiddellijk omdat mijn softwarepakket niet aangepast was. Toen ik overschakelde naar andere software ben ik ook overgestapt naar het eAttest. Dat is nog niet volledig papierloos. Ik moet nog altijd een betalingsbewijs printen om mee te geven. Toch laten de patiënten het vaak liggen. Ze nemen het wel mee als ze de kosten willen indienen bij een bijkomende verzekering.’ ‘Aan patiënten bij wie ik het eAttest de eerste keer gebruik, leg ik altijd uit hoe het werkt. Wanneer u hier buiten stapt, zijn de gegevens al bij het ziekenfonds. Toch gebeurt het dat een patiënt mij nadien telefoneert om te zeggen dat hij het doktersbriefje niet gekregen heeft. Ik moet een paar keer herhalen hoe het werkt.’ ‘Met het eAttest kan ik zien of patiënten in orde zijn met de ziekteverzekering. Als dat niet het geval is, kan ik hen daar op wijzen en hen advies geven wat ze moeten doen. En ik merk het ook op als hun eID is vervallen. Want ik log altijd in met de eID. Zo krijg ik altijd een actuele stand van zaken. Het eAttest is een goede zaak want het zorgt voor transparantie. Bij huisbezoeken is het nog complex omdat je naast je computer een printer nodig hebt om het betalingsbewijs af te drukken. We zouden dat evengoed later kunnen bezorgen of zelf kunnen bijhouden.’

‘Als de eAttesten bij CM binnenkomen, worden die automatisch gecontroleerd. Bij een vergissing van de huisarts, wordt het automatisch naar hem teruggestuurd. Indien alle voorwaarden voldaan zijn, staat de terugbetaling na twee dagen op de rekening van het lid. CMmedewerkers hoeven daar niets meer voor te doen. Ik heb als informaticus een applicatie helpen ontwerpen die deze automatische verwerking mogelijk maakt. Wij analyseren stap voor stap wat er nodig is. Daarvoor werken we nauw samen met de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de opvolging van het eAttest. Zo kunnen we kort op de bal spelen. Dat is heel efficiënt.’ ‘Wij hebben er voor gezorgd dat met het eAttest meteen ook de terugbetaling van de maximumfactuur wordt gestort voor wie het plafondbedrag bereikt heeft. En in het systeem zijn ook al uitbreidingen voorzien voor latere terugbetalingen van andere zorgverleners. Zo’n project ontwikkelen is eigenlijk een ontdekkingstocht. Dat is enorm boeiend. Tegelijk is de opdracht heel concreet. Want je ziet onmiddellijk het resultaat van wat je doet: de terugbetaling voor de patiënt vergemakkelijken. Dat stimuleert en motiveert. Ik kom elke dag met plezier naar mijn werk, omdat ik in een aangename omgeving kan doen wat ik graag doe.’

Eerste sectorakkoorden halen maximale loonsopslag binnen Uit de eerste sectorakkoorden blijkt dat ACV een goede zet deed door voet bij stuk te houden voor een hogere loonmarge in het Interprofessioneel Akkoord. De recent afgeklopte sectorafspraken volgen namelijk die maximale loonstijging van 1,1 procent. Arbeiders in de vervoer- en logistieksector wordt die loonsverhoging echter voorlopig ontzegd door hun werkgevers. Werknemers in de sectoren Bouw (PC 142), Glasnijverheid (PC 115) en Houtnijverheid (PC 125) zullen vanaf volgende maand het bedrag op hun loonbrief zien stijgen met 1,1 procent. Dat bevestigde ACV bouw - industrie & energie. Voor de glas- en hout-

nijverheid komt daar nog een verhoging van de (ploegen)premie van 1,1 procent bovenop. Ook voor de verhuissector (PC 140), onderhandelde ACV-Transcom de maximale loonsverhoging van 1,1 procent. Die wordt vanaf september doorgevoerd.

Behalve het loon en premies mogen werkennemers in die die sectoren nog andere verbeteringen verwachten. Fietsvergoedingen zullen allemaal opgetrokken worden tot 0,24 euro per kilometer, eventueel in stappen. Afhankelijk van de sector kunnen de protocolakkoorden verder nog voorzien in onder meer hogere syndicale premies, betere regels voor bestaanszekerheid en meer anciënniteitsverlof. Wat betreft de transportsector is de tussenstand minder gunstig. ACV-Transcom laakt het gebrek aan inspanningen bij de werkgevers. De loonsverhoging die wel

mogelijk was voor bedienden, wordt de arbeiders namelijk niet gegund. Dat zou arbeiders tot tweederangswerknemers maken, laat de vakbond optekenen. Als de werkgevers onverzettelijk blijven sluit ACV-Transcom acties niet uit. Eerder dit jaar was het IPA een harde noot om te kraken. Vooral de marge om de lonen te laten stijgen was een twistpunt tussen sociale partners. Maar enkele maanden geleden kwam het akkoord er dan toch. Nu zijn de sectoren zelf aan zet om de lijnen uit dat IPA in concrete afspraken om te zetten.

DOSSIER

Veiligheid, duurzaamheid, toegankelijkheid en gezondheid op fe

Klaar voor de perfecte festiv Het festivalseizoen is weer begonnen. Haast elk weekend kun je wel ergens terecht om te genieten van de muziek. Plezier staat voorop, maar wij belichten vijf aspecten die even belangrijk zijn als je naar een festival gaat. TEKST WIM TROCH ILLUSTRATIE RUTGER VAN PARYS

Voel je veilig Festivals zijn in de eerste plaats natuurlijk fijn, maar er kan altijd iets ernstigs gebeuren. Noodweer, of een brand op een naburig bedrijvenpark die giftige rook over het festivalterrein blaast, bijvoorbeeld. BE-Alert is een alarmeringssysteem waarmee de overheid jou kan waarschuwen in een noodsituatie. Je krijgt meldingen op basis van de woonplaats die je op de website van BE-Alert kunt opgeven, maar ook op basis van je eigenlijke locatie krijg je bij grote noodsituaties een bericht – zelfs al ben je niet ingeschreven. De gemeente (nagenoeg alle Vlaamse gemeenten doen mee in dit systeem), de provincie of de FOD Binnenlandse Zaken kunnen een sms of een e-mail versturen, maar je kunt ook opgebeld worden of via je sociale media een bericht krijgen. De boodschap die je krijgt, zal je de nodige aanbevelingen geven of je informeren over de evolutie of het einde van de noodsituatie. En uiteraard staan op alle festivals hulpdiensten en securitymensen paraat om indien nodig in te grijpen, zodat jij (of je kind) met volle teugen kan genieten. >>> www.be-alert.be

Iedereen inbegrepen Wie van muziek houdt, gaat graag naar festivals. Ook als je een beperking hebt. Inter helpt organisatoren hun evenement voor iedereen toegankelijk te maken.

Cruciaal is dat alle informatie vlot beschikbaar is. Ook als het evenement minder geschikt is voor mensen met een beperking, is eerlijke communicatie aangewezen.

Dat gaat van een vlak festivalterrein tot brede toegangspoorten en parkeerplaatsen voorbehouden voor rolstoelgebruikers. Het einddoel moet een evenwaardige beleving zijn. Een rolstoelpodium kan daartoe een van de manieren zijn. Maar voor slechtzienden is voldoende licht in de bar dan weer belangrijk, of voldoende contrasterende kleuren in de toiletten. Toegankelijkheid is soms een uitdaging, maar komt iedereen ten goede. Lopen we niet allemaal liever op een egale festivalweide?

Als je een – al dan niet tijdelijke – beperking hebt, check je het best vooraf de website van het festival. De info over de toegankelijkheid van evenementen vind je op de site van Inter. Heb je toch nog vragen? Neem dan contact op met de organisator van het festival, of met Inter. De voorbije twintig jaar hebben organisatoren grote stappen in de goede richting gezet. Als er toch klachten zijn, kun je daarvoor terecht bij Unia. >>> www.inter.events

Geniet gezond

DOSSIER

p festivals

ivalzomer

Op een festival heb je meestal geen tijd, geen gerief maar vooral geen zin om uitgebreid te koken. Een snelle hap van een eetkraam is moeilijk te weerstaan. Het Vlaams Instituut Gezond Leven heeft enkele tips voor de ‘festivolhouder’, om toch gezond te eten. • Voor op de camping kan je gezond blikvoer meenemen. Een blik linzen en een brikje tomatenpassata vormen al snel een lekkere pastasaus. Nog wat volkorenpasta erbij koken in de gamel en klaar! • Neem voor het ontbijt een volkorenbrood mee. Bewaar het in een luchtdichte zak, dan heb je ook op dag 3 nog zachte sneetjes. Notenpasta is een gezond alternatief voor de geliefde chocopasta. • Voorzie een koeltas om bij het opstaan fris water te drinken. Water van de kraan breng je makkelijk op smaak met wat citroensap, stukjes watermeloen, komkommer, munt … • Neem hapklare groenten mee, zoals kerstomaten, wortels, kleine komkommers of radijzen. Snel, makkelijk en boordevol vitaminen! • Ook op het festivalterrein zelf kan je gezonde keuzes maken. Er zijn steeds meer festivals waar je je eigen drinkbus mag meebrengen op het terrein, die je kunt vullen met water. Energiedranken beperk je beter. • Neem fruit mee als snelle hap. Kies voor stevig fruit dat tegen een stootje kan, zoals appels en peren. Noten zijn het ultieme survivalfood: compact, stillen goed de honger, worden niet slecht bij tropische temperaturen …

Onbezorgde oren Tot enkele jaren geleden bestond er geen geluidsbegrenzing op evenementen. Vooral grote evenementen, zoals concerten en festivals, krijgen sinds enkele jaren controle op hun geluidsmetingen en zijn verplicht om gehoorbescherming aan te bieden. Het grootste risico loop je misschien wel op kleine, lokale festivals, waar dat niet verplicht is. Je kunt ook zelf veel doen om veilig naar muziek te luisteren. Oordoppen zijn de meest efficiënte manier om je gehoor te beschermen. Daarom deelt CM op de meeste zomerfestivals gratis oordoppen uit. Nog een goede truc is om wat verder van het podium of de boxen te gaan staan. Zo gun je je oren rust. Op grote festivals lukt dat moeilijker, omdat er bijna overal luidsprekers staan. Neem in dat geval een rustpauze door het terrein even te verlaten. Misschien is het zelfs niet nodig om vier dagen na elkaar naar een festival te gaan? Doseren is belangrijk. Hoor je na een optreden een ruis of pieptoon in je oren? Of lijkt het alsof elk geluid gedempt is? Dan heb je mogelijk last van tinnitus. Het is het eerste symptoom van gehoorschade en letterlijk een alarmsignaal. Bij de meesten gaat het suizen spontaan weg binnen 24 uur. Als dat niet gebeurt, ga je beter naar een arts voor een spoedbehandeling. >>> www.cm.be/oorplezier

>>> www.gezondleven.be

Dans duurzaam Een groot evenement organiseren, dat betekent vaak ook een grote ecologische voetafdruk. Toch doen de meeste festivals inspanningen om zo duurzaam mogelijk te zijn. Door biologisch afbreekbare bekers te gebruiken, of beter nog: herbruikbare bekers. Energie-efficiënte verlichting en groene stroom zijn ook een stap in de goede richting.

ten tegengegaan. Of door na afloop van het festival samen met kringloopwinkels een inzamelpunt voor gebruikte tenten, kleren en ander kampeermateriaal op te richten, worden sommige spullen niet gewoon achtergelaten, maar krijgen ze nog een tweede leven. Hetzelfde kan met voedseloverschotten, in samenwerking met organisaties die maaltijden verdelen aan minderbedeelden.

De camping verhoogt de ecologische voetafdruk van een festival. Maar zonneboilers kunnen voor warm water zorgen in de douches. Door gratis vuilniszakken aan kampeerders te bezorgen, wordt sluikstor-

Organisatoren kunnen daarnaast hun bezoekers aanmoedigen om met de fiets te komen. Of met het openbaar vervoer, door shuttlediensten in te leggen van en naar het treinstation.

VRAAG & ANTWOORD

Louis De Jaeger van Bye Bye Grass wil af van het gemaaide gazon

‘Minder maaien bespaart geld en levert meer vrije tijd op’ ‘Laat het gras maar groeien’. Wie had ooit kunnen denken dat zanger Sam Gooris met zijn hit het klimaat zou redden? Louis De Jaeger, initiatiefnemer van Bye Bye Grass, legt ons uit waarom zowel mens als natuur beter af zijn met een langer gazon.

TEKS T AMÉLIE JANSSENS FOTO JAMES ARTHUR

Op de campagnesite van Bye Bye Grass lees ik dat jullie inzetten op een klimaatrobuuste omgeving. Wat moet ik daaronder begrijpen? ‘De natuur heeft de tijd gehad om te evolueren naar haar huidige vorm. Maar de opwarming gaat zo snel, de natuur kan zich niet snel genoeg aanpassen. We hebben het doel om Vlaanderen klimaatrobuust te maken. Dat wil zeggen dat we streven naar een beplanting die beter bestand is tegen de opwarming, die ons beschermt tegen extreme droogtes en overstromingen. En die optimaal inzet op de biodiversiteit, die enorm belangrijk is voor ons voortbestaan. Want verschillende soorten organismen zorgen in samenwerking met planten voor onze voedselvoorraad, voor de opslag van CO2 en voor het zuiveren van water.’ En dat doen we door het gras niet meer te maaien? ‘Door het hogere gras verdampt het water minder snel. Als je een gazon hebt, pleit ik ervoor om het minder vaak te maaien. Of om bepaalde stroken te laten groeien en andere planten de kans te geven. Die zullen dan weer insecten, bijen en andere organismen aantrekken en zo leven in de tuin brengen. Het slechtste wat je kan doen in je tuin is een strook aarde bloot laten liggen en om de zoveel tijd eens omspitten. Of gewoon enkele plantjes zetten in een stuk aarde. Het water verdampt dan razendsnel. En doordat die bovenste laag droog is, kunnen er ook minder micro-organismen in leven. De aarde bedek je dus best altijd, met mulch, met gemaaid gras of met een bodembedekker, zoals een bosaardbei. Dan heb je nog het plezier van de aardbeitjes. Hoe hoger de begroeiing hoe beter. Zie het als een mens, je hebt ook liefst kleren aan als het vriest, en je zoekt schaduw als het 30 graden is.’

‘Als iedereen één vierkante meter gras in zijn tuin laat groeien creëren we het grootste natuurgebied van België’ LOUIS DE JAEGER, INITIATIEFNEMER VAN BYE BYE GRASS

Louis De Jaeger: ‘Veel mensen vinden dat ze omwille van het klimaat allerlei zaken moeten laten en dat het vooral geld kost. Onze campagne doet het tegenovergestelde: minder maaien kost minder geld, je hebt meer vrije tijd en je levert een bijdrage aan de maatschappij met je tuin.’ Zijn we klaar voor een wildere begroeiing in onze tuin? ‘Ik heb zelf een tuin- en landschapsarchitectenbureau, Commensalist. We proberen onze klanten toch altijd te overtuigen om mee te gaan in ons concept. En meestal lukt dat wel. Zodra ze uitleg krijgen en enkele foto’s zien, volgen ze ons. Want zo’n duurzame tuin kan nog altijd esthetisch en chique zijn en tegelijk ecologisch. Als mensen goed ingelicht zijn, snappen ze vrijwel direct dat er niets logischer is dan dit.’ Naast particulieren wil je ook de gemeentebesturen en overheden overtuigen? ‘Voor Bye Bye Grass onderzocht ik zestig groendiensten van steden en gemeenten. Ik was aangenaam verrast want veel groendiensten zijn goed bezig. In Aalst, bijvoorbeeld, vormen ze volop gazon om tot ecologische gebieden met bijzondere bloemen. En daar wordt gewoon tussen gevoetbald, dat is helemaal geen probleem. Aalst is dan ook de eerste Bye Bye Grass-gemeente geworden. Maar soms missen gemeenten een stok achter de deur. Door het pesticidendecreet werden de groendiensten verplicht om het gebruik van pesticiden in openbaar groen af te bouwen. Zoiets zou er ook moeten komen voor de gazons. Een decreet dat stelt dat steden en gemeenten tegen 2025 honderd procent klimaatrobuust moeten werken. Omdat zo’n wetgeving er niet op een-twee-drie is, hebben we een charter uitgewerkt met ingenieurs en biologen van Centaurea en Ecoduct en met het Vives-expertisecentrum waar ik

afstandsstudent bij ben. De lokale besturen die het charter ondertekenen, beloven meer ecologische gazons te creëren.’ Je benadrukt dat dit initiatief vooral goed is voor de mensen zelf. Hoe zie je dat? ‘Veel mensen vinden dat ze omwille van het klimaat allerlei zaken moeten laten en dat het vooral geld kost. Wel, onze campagne doet het tegenovergestelde: minder maaien kost minder geld, je hebt meer vrije tijd en het geeft een leuk gevoel om met je tuin een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Het is dus eigenlijk een heel egocentrische campagne. We willen de natuur beschermen omdat zij ons beschermt. (lacht) Als je het gras minder frequent maait, het maaisel afvoert en zeker nooit bemest, groeit het op de duur trouwens ook minder snel. En zo bespaar je opnieuw tijd en kan je andere leuke dingen doen. Dan valt er alvast één stressfactor weg in je drukke leven.’ Maar kunnen we als particulier voldoende het verschil maken? ‘Bartel Van Riet, één van onze ambassadeurs, zei onlangs bij Van Gils en Gasten dat als iedereen één vierkante meter gras in zijn tuin laat groeien, we het grootste natuurgebied van België zouden creëren. En die ene vierkante meter heeft wel degelijk impact. Voor de watervoorraad, voor de micro-organismen en de insecten, zoals bijen en vlinders. Maar ook voor jezelf. Het is mogelijk een prachtige

ZO ZIT DAT BELASTINGEN

Waarom is mijn eindafrekening hoger met een gecombineerd inkomen? Je vulde via MyMinfin netjes alle gegevens in op je digitale belastingaangifte. Maar wanneer de website je de voorlopige afrekening toont, moet je toch even slikken. In bepaalde situaties kan je namelijk onverwacht toch nog een flinke som geld moeten betalen omdat er vooraf te weinig bedrijfsvoorheffing werd ingehouden. Dat is een realistisch scenario wanneer je bijvoorbeeld twee deeltijdse jobs combineert. Op je loonbrief betaal je voor iedere job al maandelijks bedrijfsvoorhef-

fing. Maar de berekening van die bedrijfsvoorheffing gebeurt op basis van dat ene loon. Een ander inkomen, van bijvoorbeeld een andere job, wordt dan niet meegerekend. Doordat je totale inkomen dan hoger is, is de ingehouden bedrijfsvoorheffing eigenlijk een onderschatting. Hetzelfde kan voorvallen als je bijvoorbeeld na ziekte geleidelijk en in samenspraak met een adviserend geneesheer opnieuw aan het werk gaat. Dan combineer je een ziekteuitkering met een loon. Of misschien ontvang je wel een overlevingspen-

sioen van een overleden partner terwijl je zelf nog werkt. Die onderschatting wordt pas bij de jaarlijkse berekening van de personenbelasting rechtgezet. Om je die verrassing en plotse rekening te besparen, kan je zelf en vrijwillig al voorafbetalingen doen. >>> www.financien.belgium.be/nl/particulieren/belastingaangifte/voorafbetalingen

GIFTIG

Waarom raak ik berenklauw beter niet aan? Tussen juni en september staat de reuzenberenklauw in bloei. Die kan tot wel 5 meter hoog worden, heeft grote, witte bloemschermen met een diameter tot vaak 50 centimeter en een behaarde stengel met rode vlekken. Ook de minder grote variant – de gewone of inlandse berenklauw – kom je in ons land vaak tegen. Die heeft geen rode vlekken. Beide soorten zijn gevaarlijk.

>> tuin hebben waar je maar één keer per jaar werk aan hebt. Eens alles snoeien, dat is voldoende.’ Heb je tot slot nog andere leuke tuintips? ‘Ik ben een grote fan van eetbare dingen in je tuin. Ik raad de mensen dus altijd aan om eetbare planten en struiken in de tuin te verwerken, en voor de rest voornamelijk inheemse dingen, als ze tenminste bestand zijn tegen klimaatveranderingen. Zo komen mensen in contact met de natuur en weten ze weer waar voedsel vandaan komt. En met een appelboom in de tuin hoef je geen bespoten appels te gaan kopen in de supermarkt om ze in een plastic zakje mee naar huis te nemen. En moeten er minder appels met de boot van Nieuw-Zeeland naar hier gebracht worden. Wist je trouwens dat heel wat dingen in de tuin sowieso eetbaar zijn? Madeliefjes en paardenbloemen zijn bijvoorbeeld heerlijk in een salade.’

>>> Bye Bye Grass wil in gans Europa gazons omzetten naar bloemenweides en graslanden en zo Europa zo snel en zo goedkoop mogelijk klimaatrobuust maken. De campagne roept op om (een deel van) het gazon niet langer te maaien, of op zijn minst minder te maaien. Op www.byebyegrass.eu kan je aangeven hoeveel vierkante meter gemaaid gazon je hebt omgezet. Je kan ook foto’s delen op www.facebook.com/byebyegrass.

Kijken mag, maar aanraken niet. Het sap van de berenklauw bevat een bijtende stof. In combinatie met uvstralen reageert die stof als een zuur en veroorzaakt ze ernstige brandwonden. Leer je kinderen hoe ze berenklauw kunnen herkennen

en geef hen mee deze plant te mijden. Toch in aanraking gekomen met de berenklauw? Spoel het sap van je huid met overvloedig koud water. Doe dat ook voor de huid ter hoogte van waar het sap op de kleding zat en trek andere kleren aan. Geen water in de buurt? Dek de huid dan meteen af voor zonlicht en spoel nadien zo snel mogelijk. Na contact met de berenklauw is het sowieso aangeraden om minstens een week uit de zon te blijven. Symptomen merk je pas na 24 uur: rode, jeukende vlekken of blaasjes die later vaak ontsteken met zwellingen en blaren. Het lijkt op een brandwonde en je kunt er tot twee weken last van heb-

ben. Raadpleeg steeds je huisarts als er huidletsels ontstaan of als je het sap in je ogen hebt gekregen. >>> Het sap van de berenklauw ingeslikt? Bel het Antigifcentrum via 070 245 245.

DIEET

Is glutenvrij eten wel gezond? Wie coeliakie of glutenintolerantie heeft, moet gluten mijden. Wie dat niet heeft, heeft meestal geen reden om ze af te zweren. Glutenvrije voeding zit in de lift. De trend om maaltijden met gluten af te slaan, komt overgewaaid uit de Verenigde Staten. Gluten zijn eiwitten die voorkomen in granen zoals tarwe, rogge of gerst. Mensen die gezonder willen leven of fitter willen zijn, zijn soms geneigd om die granen te mijden. Nochtans is een glutenvrij dieet niet per definitie gezond.

Enkel voor wie coeliakie of glutenintolerantie heeft, is een strikt glutenvrij dieet een must: bij hen beschadigt gluten het slijmvlies van de dunne darm. In totaal lijdt zo’n 0,5 tot 1 procent van de bevolking aan de aandoening. Daarnaast is er nog een kleine groep die gluten om een nog onbekende andere reden niet goed schijnen te verdragen. Met een glutenarm dieet kunnen ze, onder begeleiding van een arts of diëtist, uittesten of hun klachten verbeteren. Vermoedelijk is 1 tot 6 procent van de bevolking glutensensitief.

Zonder duidelijke gezondheidsredenen gluten schrappen van het menu is geen goed idee. Het klopt niet dat je dan energieker of slanker zou worden. Als je glutenvrij eet, vallen veel granen weg. Tarweproducten zoals volkorenbrood of pasta bevatten veel vezels, vitaminen en mineralen en zijn net gezond voor hart en bloedvaten. Wil je gezonder leven, beperk dan eerder tarweproducten met veel vet of suiker, zoals koekjes of zoute snacks.

TOT JE DIENST

ACV-LEDENBIJDRAGE

Automatische indexering De ACV-ledenbijdrage wordt automatisch geïndexeerd. Op 1 juli stijgt ze voor nietactieven en deeltijdsen gemiddeld met 0,21 euro en voor actieven met 0,34 euro per maand. Dankzij die aanpassing kan het ACV jouw belangen blijven behartigen. Denk maar aan een hoger loon, een leefbare combinatie tussen werk en vrije tijd én betere pensioenen en uitkeringen. Daarnaast investeren we verder in onze dienstverlening: een digitaal loket op de nieuwe website www.hetacv.be, dienstverlening op afspraak, individuele loopbaanbegeleiding, enzovoort. Heb je vragen over onbelast bijverdienen volgens de bijkluswet, ben je freelancer of start je als zelfstandige in bijberoep? Dan kan je vanaf nu ook terecht bij onze nieuwe dienst United Freelancers (www.unitedfreelancers.be).

Interprofessioneel akkoord

‘Onbegrijpelijk dat minimumloon niet mag verhoogd worden’ De minimumlonen zullen op 1 juli dan toch niet stijgen. Hoewel het ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) in een stijging van 1,1 procent voorzag, heeft de socialistische vakbond als enige de cao die de stijging vastlegt niet ondertekend. Onbegrijpelijk, vindt het ACV.

TEKS T DAVID VANBELLINGHEN

>>>www.hetacv.be/lidmaatschap/bijdragen-en-premies >>> www.acvvoordelen.be

OP SPOED

Drie uur wachten Op een spoedafdeling in een Belgisch ziekenhuis spendeer je gemiddeld drie uur. Dat berekende Test Aankoop na een bevraging bij 5 200 Belgen. Als de verpleegkundige oordeelt dat je dringende medische zorg nodig hebt, duurt het doorgaans maar vijf minuten voor je een arts ziet. Slechts een op de drie patiënten ging eerst naar de huisarts. Wie rechtstreeks naar spoed trok, deed dat omdat het ziekenhuis beter is uitgerust (32 procent) of omdat de huisarts op dat moment geen raadplegingen deed (20 procent). Voor sommigen was de reden dat het ziekenhuispersoneel meer ervaring heeft met moeilijke gevallen (17 procent) of dat het ziekenhuis dichterbij was (15 procent). Ga je op eigen initiatief naar de spoed, dan betaal je 21,06 euro remgeld (11,70 euro bij verhoogde tegemoetkoming). Bij verwijzing door de huisarts of als je werd gebracht door de dienst 112, is dat 4,69 euro of 1,74 euro remgeld.

VACATURES ACV OOST-VLAANDEREN ZOEKT Opleider 100 % – Gent – Onbepaalde duur CM ZOEKT Recruitment specialist Stafmedewerker Compensation & Benefits HR-business partner 100 % – Schaarbeek – Onbepaalde duur Contactcenter medewerker 100 % – Antwerpen – Bepaalde duur 3 maanden www.cmjobs.be

Het ontwerp-IPA voor 2019-2020, overeengekomen tussen werkgevers en werknemers, voorzag in een eerste verhoging van het minimumloon met 1,1 procent. Die verhoging zou ingaan vanaf 1 juli. Die afspraak uit het voorjaar was nog om te zetten via een cao van de Nationale Arbeidsraad (NAR) vóór eind juni. Tegelijk bevatte het ontwerp-IPA een afspraak om te onderhandelen over een tweede en meer belangrijke verhoging. Die diende afgerond te worden tegen 30 september.

‘Het ACV blijft verder onderhandelen over een verhoging van het minimumloon’ Net door die afspraken nam het ACV zijn verantwoordelijkheid en keurde de vakbond het ontwerp-IPA goed.

In sectoren als de zelfstandige kleinhandel verdienen werknemers vaak niet meer dan het wettelijk minimumloon.

Het ACV vroeg in de NAR om de ontwerp-cao begin deze week te ondertekenen. Zo zouden de minimumlonen op 1 juli kunnen verhogen met 1,1 procent. Dat betekent een verhoging met 17,5 euro bruto per maand. ‘Het ACV laat geen enkele stap richting sociale vooruitgang liggen.’ Het ACV tekende deze cao samen met alle andere sociale partners, uitgezonderd dus het ABVV. Hierdoor kan de cao niet in werking treden. ‘Het is onbegrijpelijk dat men deze verbetering voor de allerlaagste lonen laat liggen’, vindt het ACV. Bovendien leidt een verhoging

van de minimumlonen automatisch tot een verhoging van de sociale en fiscale werkbonus. Zodat elke werknemer met een loon beneden de 2 561 euro bruto per maand erop vooruitgaat. Dat gaat over een totaal van 41 miljoen euro. Ondertussen onderhandelt het ACV nog steeds met de werkgevers over de tweede verhoging van de minimumlonen. Zoals we dat ook afspraken in het ontwerp-IPA. Het is belangrijk dat die onderhandeling in alle rust kan verlopen. Want dit is bijzonder complex. Een eerste verhoging met 1,1 procent kan hiertoe bijdragen.

Citytrip naar het sfeervolle Barcelona

Culturele vijfdaagse vakantie met volwassenen Barcelona, de Spaanse stad aan de Middellandse zee met de feeërieke gebouwen van de wereldberoemde architect Gaudí weet iedereen te bekoren. Geniet van de sfeer op de Ramblas en bewonder de wereldberoemde Sagrada Familia en park Guell. Je verblijft in een schitterend viersterrenhotel aan de rand van de stad. Zo kom je ‘s avonds nog even helemaal tot rust. Prijs en periode: van 2 tot 6 oktober 2019 voor 860 euro. Kies je voor een single kamer dan betaal je een toeslag van 96 euro.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc Werkvakanties

Vrijwilligerswerk in Tsjechië of Zwitserland Intersoc is op zoek naar vrijwilligers die in juli, augustus of september tien dagen willen meewerken in een van onze hotels in Tsjechië of Zwitserland. We zoeken onder andere enthousiaste medewerkers voor de kinderopvang, de bar en het restaurant. Vrijwilligerswerk bij Intersoc is gratis. In ruil voor je hulp zorgen wij voor het vervoer naar en het verblijf in all-inclusive in onze hotels. Ga naar www.intersocwerkvakanties.be of bel ons op 02 246 47 35.

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week stand-upcomedian Arnout Van den Bossche (45) TEKS T AMÉLIE JANSSENS

FOTO JONAS LAMPENS

Arnout, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Het goede gesprek. Waarbij je echt luistert naar de argumenten van de tegenpartij. Iemand die nog maar een millimeter afwijkt van de eigen mening wordt direct in een vakje gezet. We verliezen de vaardigheid om te leren van de mening van de ander. Zelfs al heeft de ander volgens jou ongelijk, laat hem uitspreken en argumenteer in plaats van de persoon te beschimpen.’

Welke mooie waarde(n) dank je aan je ouders?

‘Ze zijn allebei van de streek van Aalst. Ik denk dat ik daardoor een aangeboren mentaliteit van relativering heb meegekregen. Ik heb al op veel plaatsen gewoond maar de Denderstreek is echt kenmerkend. Hoe erg een situatie ook is, ze wordt met de nodige humor benaderd. Dat maakt alles beter verteerbaar.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Gewoon dingen kunnen afwerken en minder prutsen eigenlijk. Ik kan heel goed nadenken maar het is dat uitvoeren. Ik ben ingenieur maar kan nog geen stopcontact vervangen. Daarvoor moet ik op YouTube kijken. En als ik het doe, is het nooit echt afgewerkt.’

Welke film heeft indruk op je gemaakt?

Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?

‘Ik ben een informatiespons, dus besteed ik veel te veel tijd aan nieuwssites en YouTube. Zodra ik gebeten ben door een onderwerp kan ik niet stoppen met me te informeren. Maar zodra ik genoeg weet, stop ik ermee. Dan gaat mijn aandacht naar iets anders en zijn we weer vertrokken.’

‘Ik huurde onlangs de documentaire The Red Pill na het zien van een TED-Talk van de maakster, Cassie Jaye. Het gaat over een overtuigde feministe en documentairemaakster die het idee heeft om mensen van de aartsvijand, de mannenrechtenorganisatie, te gaan interviewen. Je ziet hoe ze gaandeweg aan haar haast religieuze feministische ideeën begint te twijfelen door gewoon eens te luisteren naar de andere partij. Het dramatische is dat ze hierdoor is uitgespuwd door haar eigen gemeenschap.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Een pil met gezond verstand. Zouden we al heel ver mee geraken.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Ik heb altijd al een aantrekkingskracht gevoeld van Canada. Het is een land met zeer veel mogelijkheden. Het ligt in Amerika maar toch is het vrij Europees en minder agressief dan de Verenigde Staten. Ik ben er nog nooit geweest maar de Canadezen die ik heb ontmoet, waren steeds superleuke mensen.’

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘Op jongere leeftijd leren koken en gastronomie. Ik heb ooit gehoord dat in Japan de kinderen tijdens de middagpauze moeten helpen eten maken, afruimen en aan de andere kinderen vertellen wat ze eten en hoe het is gemaakt. De lunch wordt gezien als deel van het lessenpakket.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

‘Ik zou graag een terrasje doen met alle historische religieuze figuren. Ik zou hen vragen of ze goed beseffen waar ze mee bezig zijn en of ze ooit hadden kunnen verwachten dat miljarden mensen hen zouden volgen.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Misschien leerkracht wiskunde en wetenschappen. Ik zou er dan mijn eigen draai aan geven zodat de leerlingen het toch leuk zouden vinden. Dat zou een hele uitdaging zijn.’

Visie mag twee keer drie duotickets weggeven voor de shows van Arnout Van den Bossche in de Antwerpse Lotto Arena: ‘Burn-Out voor Beginners’ op 31/01/2020 en ‘De Relatiefluisteraar’ op 01/02/2020. Beantwoord volgende wedstrijdvraag: Van welke streek zijn de ouders van Arnout afkomstig? 1. Aalter, 2. Affligem, 3. Aalst Doe voor 11 juli mee via www.beweging.net/visiewedstrijd of stuur het antwoord naar Visie Wedstrijd, Postbus 20, 1031 Brussel. Vermeld ‘burnout’ of ‘relatie’ om de voorstelling van je keuze door te geven.