Regio Kempen (Turnhout) Vrijdag 29 juni 2018
LYNN WESENBEEK
‘Wees gul in het leven: in liefde, werk en gastvrijheid’ > p. 16
4 op de 10 schoonmakers hadden al arbeidsongeval Uit een onderzoek van ACV blijkt dat schoonmakers met heel wat gezondheidsproblemen te kampen hebben. Drie op de vier schoonmakers zeggen dat ze fysieke of psychische klachten ondervinden door hun werk. Opvallend: vier op de tien waren ook al het slachtoffers van een arbeidsongeval. In bijna de helft van de gevallen leidde dat tot meer dan een maand arbeidsongeschiktheid. ‘Alle schoonmaakberoepen zijn niet alleen fysiek zwaar, maar er gaan ook heel wat gezondheidsrisico’s mee gepaard’, zegt Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten. ‘Een VUB-onderzoek toont aan dat schoonmakers vaker sterven aan longziekten.’ Ze pleit voor een erkenning van schoonmaken als zwaar beroep en stelt een 50-60-65-plan voor voor alle werknemers.
> p. 11
Tips voor een zorgeloze zomer
voor schoolverlaters Kan ik nog een vakantiejob doen? Hoe vind ik snel een job?
ABONNEE
> p. 6-7
> p. 9
‘Vlieg’ stuurt kinderen op culturele schattenjacht > p. 2-3
www.beweging.net
www.cm.be
www.acv-online.be
jaargang 75 ¬ visie nummer 13 afgiftekantoor brussel x ¬ p910695 volgend nummer op 13 juli 2018
Regionieuws > p. 13
2
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
VERWOORDING
RODE KAART VOOR ALTIJD Bent u ook helemaal mee met het WK? In hogere voetbalsferen? Ik zeker en vast. Door dichtgeknepen ogen keek ik naar de eerste wedstrijd van onze Rode Duivels, ik veerde uit de zetel bij het eerste doelpunt van Dries Mertens (Driesje, als je hem zo beter kent) en voelde een grote zucht ontglippen bij de eerste gele kaart (voor Meunier). Voor die gele kaarten moeten we opletten. Want twee keer geel wordt rood en dan volgt een schorsing. Eén wedstrijd op de bank, nadenken over je fouten om het nadien beter te doen. Want die kans krijg je, op het WK. De kaartentellers worden vanaf de kwartfinales terug op nul gezet. Dit is voor zo goed als iedereen begrijpelijk en verdedigbaar. We gaan jongens als Kevin Debruyne toch niet uitsluiten van het toernooi omdat hij eens een (al dan niet zware) fout maakt? Iedereen is evenveel mens. En iedereen maakt fouten. Zo leren we het van kinds af aan: je doet iets verkeerd, wordt gestraft, krijgt de kans om uit de fout te leren en verder te gaan. Misschien moeten we dit nog eens opfrissen. Opnieuw leren aanvaarden dat we als mensen fouten maken. Dat niet iedereen slaagt in wat hij wil doen. En dat mensen kansen moeten krijgen om het opnieuw en/of beter te doen. Als het gaat om gevangenen ligt dit moeilijk. Inzetten op de omstandigheden waarin ze zitten, de kansen en ondersteuning die ze krijgen in en buiten de gevangenis om opnieuw te starten. Maar weinig mensen liggen er wakker van. Of nemen hun verdediging op. Iedereen is nochtans evenveel mens. Een rode kaart voor altijd is zelden verdedigbaar. Even op de bank, nadenken hoe het beter kan, en dan terug op het veld. Linde De Corte algemeen secretaris beweging.net
Dankzij Vlieg zijn alle cultuurhuizen deze zomer kidsproof
n at u u
Kinderen Ni Deze zomervakantie is Vlieg, het label voor cultuur en vrije tijd voor kinderen, weer van de partij. Zo is er een schattenzoektocht voor kinderen op meer dan 300 culturele plekken in Vlaanderen en Brussel. Maar hoe welkom is het jonge volkje er echt? Visie nam de proef op de som en ging langs in het M HKA in Antwerpen.
H
et Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, kortweg M HKA, is gevestigd in een oude, verbouwde graansilo aan de Waalsekaai. Binnen in het fraaie gebouw voelt het frisjes aan en dat heeft alles te maken met de baroktentoonstelling die er loopt: eeuwenoude schilderijen verdragen geen warmte. Lot Wens, medewerker publiekswerking, leidt me naar het gedeelte waar de vaste collectie zich bevindt. Dat gedeelte is gratis toegankelijk en herbergt enkele topwerken zoals ‘Ik, aan het dromen’ van Jan Fabre (een figuur bekleed met duimspijkers) en het schilderij ‘Vlaams Dorp’ van Luc Tuymans.
Tasten in het voelzakje ‘Deze zomer kunnen kinderen hier in de vaste collectie op zoek gaan naar de Schatten van Vlieg’, vertelt Lot Wens. ‘Het over-
koepelende thema van Schatten van Vlieg is deze keer: Voel jij wat ik voel? Daar hebben wij enkele toffe opdrachten rond uit-
Mensen in armoede spelen theater voor politici De sociaal-artistieke werkplaats Sering uit Borgerhout kaapte vorige zaterdag de Prijs Armoede Uitsluiten van Welzijnszorg weg. Door samen met kwetsbare groepen theater te maken, capteert de vzw veel signalen waarmee beleidsmakers aan de slag kunnen.
Duofragma
Elk jaar in juni bekroont Welzijnszorg een organisatie die strijdt tegen armoede met de Prijs Armoede Uitsluiten. Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht focust de Prijs deze keer op organisaties die proberen te wegen op het lokale armoedebeleid. De laureaat, Sering, doet dat op een bijzondere manier, via theaterprojecten en ateliers met kwetsbare groepen in de wijken van Borgerhout. Actrice Mia Grijp richtte de vzw op in 1995. ‘Ik ben gestopt met theater, omdat ik tussen de mensen wilde werken op basis van gelijkwaardigheid’, vertelt Mia Grijp. ‘Wij werken met ex-gedetineerden, mensen die arm zijn of met een verslaving worstelen, met iedereen die niet meekan in een we-
een project rond uithuiszetting bijvoorbeeld nodigen wij deurwaarders uit. En in september willen we politici laten samenspelen met mensen uit vijf Antwerpse wijken rond thema’s die ons allen aanbelangen. Wat mij na al die jaren duidelijk is geworden, is dat er in ons land op papier een vangnet is voor alles, maar dat de hulpverlening toch niet iedereen bereikt. Mensen moet ook zo vaak en telkens opnieuw hun verhaal vertellen. Daar worden ze moedeloos van.’
u In de sociaal-artistieke werkplaats Sering kruipen mensen in een bepaalde rol, waardoor hun verhaal en problemen aan de oppervlakte kunnen komen. reld waar de rede overheerst. In het atelier creëren wij voor hen een prikkelende omgeving. We laten hen in een bepaalde rol kruipen en stellen vragen. Waarom ben je niet bij de dokter langsgegaan? Of waarom heb
je angst om die factuur te bekijken? Zo komt hun verhaal naar boven.’ Heel vaak zitten er beleidsmakers in de zaal, waardoor er op het moment zelf al heel wat bekommernissen worden doorgegeven. ‘In
Mia Grijp is uiteraard erg tevreden met de Prijs Armoede Uitsluiten omwille van de erkenning. Maar ook de daaraan verbonden geldprijs is erg welkom, zelfs broodnodig. ‘Net omdat sociaal-artistiek werk niet onder één beleidsdomein valt, is het moeilijk om subsidies vast te krijgen. Sinds drie jaar vallen we niet meer onder het Kunstendecreet, omdat we te breed werken. Maar we geloven in onze aanpak en blijven doorgaan, hoe moeilijk het ook is.’ Leen Grevendonck
✔ www.welzijnszorg.be
3
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
! k j i l u ur
Elke Sengier
Niet Toegelaten
Kunst als uitlaatklep En laat het een geruststelling zijn voor bezorgde ouders, in het M HKA hoeft het niet muisstil te zijn. ‘Ons idee is dat je in een museum niet alleen komt om kunst te bekijken, maar ook om andere mensen te ontmoeten. Dus er mag zeker gepraat worden. Net die interactie maakt een bezoek veel
Leen Grevendonck
✔ Speur mee naar de
‘Schatten van Vlieg’ van 30 juni tot 31 augustus. Alle info vind je op www.uitmetvlieg.be/ schattenvanvlieg.
Waar kan je in jouw buurt ‘Schatten van Vlieg’ zoeken? 3x Beveren In Beveren liggen drie schatten op drie wel heel verschillende plekken. Ga op tastavontuur in en rond het Liefkenshoekfort, doe de kunstwandeling rond CC Ter Vesten en snuister in de bib naar letters en cijfers die je de verstopplaats van de schat wijzen. Wie drie schatten vindt, wordt extra beloond.
Bibs van Wetteren en Massemen Kasteel Wissekerke, Kruibeke Een smeedijzeren hangbrug, water helemaal rondom,… Het beschermde kasteel van Wissekerke heeft alles om je in de tijd van dienaars en edelen te wanen. Misschien ligt de Schat van Vlieg wel in het imposante poortgebouw, of in de hoge duiventoren?
Egel wil graag geknuffeld worden. Maar dat ligt niet voor de ‘hand’. Neem jij Egel mee op een tasttocht in de bib? Ontdek of je kan voelen met je voeten en of je in het duister durft te tasten. Een zoektocht voor gevoelige speurneuzen vol pr ikkelende opdrachten en stekelige vragen.
foto M KH
schatten. Als je bovendien een zaal zou afsluiten met zo’n bordje KNT, zou elk kind proberen om er bin nen te gera ken . (lacht)’
ad De er,
weten over symboliek in het christendom bijvoorbeeld om er iets zinnigs over te kunnen vertellen. Hoe het jou raakt, is wat telt. Zelf ga ik ook eerder naar een museum om dingen te voelen, dan om de kunst die er hangt te willen analyseren.’ Tot slot vraag ik mij af of er ook kunst is met een label ‘Kinderen Niet Toegelaten’. ‘Er zijn inderdaad werken die kinderen bang kunnen maken en sommige werken bevatten naakt, soms met een licht pornografische tint. In het M HKA hebben we lang nagedacht of we zulke werken al dan niet kunnen tonen aan het jonge publiek. Maar we zijn van mening dat dat wel kan, op voorwaarde dat we het goed kunnen kaderen. Je mag kinderen ook niet onder-
rham , A De
interessanter. Kunst kan ook heel mooie of ontroerende gesprekken opleveren. Het kan een laagdrempelige manier zijn om met een kind over gevoelige zaken te spreken zoals de dood of geweld. Een werk kan verdriet oproepen bij een kind, omdat zijn kat net gestorven is, of vreugde omdat het jarig is. Zo is kunst niet alleen verrijkend, maar is het ook een uitlaatklep.’ Ik bekijk nog eens het kunstwerk ‘A dead deer’ van Jimmie Durham. Ik vind het een beetje griezelig en tegelijk grappig. Dat werk zal zeker veel kinderen kunnen bekoren. ‘Het mooie aan hedendaagse kunst is dat het toegankelijk is voor iedereen, dus ook voor kinderen. Je hoeft geen kunstgeschiedenis gestudeerd te hebben of iets te
Jimmie Du
gewerkt. Zo mag je met je hand tasten in een voelzakje en vervolgens op zoek gaan naar een werk dat past bij wat je gevoeld hebt. Of we polsen naar de emoties die een werk oproept. Jammer genoeg mag je niet aan de kunstwerken zelf komen. Zo’n regel moet wel bestaan in een museum, anders zou je de werken kunnen beschadigen. Maar het kan wel erg verleidelijk zijn. Zo zag ik vandaag een filmpje op internet waarin een jongetje spontaan een sculptuur een knuffel gaf en dus vernielde.’ Een museum lijkt misschien niet zo’n evidente plek om met jonge kinderen te bezoeken, maar toch doet het M HKA er alles aan om gezinsvriendelijk te zijn. Buggy’s zijn welkom, in de toiletten zijn er verzorgingskussens aanwezig, elke zondag is er een rondleiding voor gezinnen, verjaardagsfeestjes kunnen er plaatsvinden… en dan is er ook nog het Salon. ‘We zijn er trots op dat kinderen hier hun eigen plek hebben. In het Salon kunnen ze zich creatief uitleven en in de huid van een kunstenaar kruipen door te tekenen, toneel te spelen, te bouwen,… of ze kunnen even tot rust komen in de leeshoek. Je vindt er ook museumspelen waarmee je op een leuke manier de tentoonstelling kan verkennen. ’
A
u In het M HKA hebben kinderen hun eigen plekje in het Salon. Daar kunnen ze zich creatief uitleven en in de huid van een kunstenaar kruipen door te tekenen, toneel te spelen, te bouwen,…
¬ hoe gaat het met u?
KNIPSELS Verzamel medicatiedoosjes Chronisch zieke mensen hebben hoge kosten voor gezondheidszorg. Geneesmiddelen nemen een grote hap uit hun budget. Met de actie Goedkopere medicatie nu ijvert Samana voor een ander geneesmiddelenbeleid in het voordeel van de patiënt en de ziekteverzekering. Jij kunt de actie steunen door lege geneesmiddelendoosjes te verzamelen. Bezorg ze voor 20 september aan Samana. Je kunt ze deponeren in een verzamelbox in het CM-kantoor of afgeven in een regionaal secretariaat van Samana. Je kunt ze ook geplooid opsturen naar Samana, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Met de ingezamelde geneesmiddelendoosjes wordt een kunstwerk gemaakt. Het wordt onthuld op het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger op 29 september in Antwerpen.
✔ www.samana.be Meer lichamen voor wetenschap Het aantal Vlamingen dat bij overlijden zijn lichaa m aa n de wetenschap schenkt, is in tien jaar tijd verdubbeld. UGent kreeg in 2017 een honderdtal lichamen ter beschikking, KU Leuven 120. Voor de universiteiten is het toegenomen aantal lichamen welkom. Artsen, tandartsen en kinesisten moeten allemaal de bouw van de mens bestuderen. Dat gebeurt het best zo realistisch mogelijk. Volgens de universiteiten is er nog geen overschot. Idealiter beschikken zij over nog meer lichamen per jaar.
Trektocht voor chronisch zieke mensen Van 7 tot 13 september organiseert Samana een trektocht langs de Belgische kust voor chronisch zieke mensen. De deelnemers leggen op eigen tempo per dag gemiddeld 15 kilometer af, te voet of met de rolstoel. De route loopt grote stukken over de dijk maar ook al eens landinwaarts achter de duinen. Enthousiasme, wilskracht en inzet zijn een must. Vrijwilligers bieden ondersteuning. De bagage wordt vervoerd door een minibusje. Je verblijft in verschillende hotels in volpension.
✔ vakanties@samana.be Tel. 02 246 26 90
VACATURE M/V • Stafmedewerker HR/ Leeradviseur • Productowner documentmanagement en digitalisering • Application server engineer • CM Nationaal Risk expert • Helpdeskmedewerker ICT Onbepaalde duur - Schaarbeek - 100% Meer info: www.cmjobs.be
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
Muziek beïnvloedt je gezondheid Muziek doet lachen en huilen, zachtjes neuriën of luidkeels meezingen. Muziektherapeute Sofie Bauwens (30) gelooft dat muziek je gezondheid positief kan beïnvloeden. In vijf weetjes vertelt ze over de kracht van muziek.
1
kan zijn tussen iemand met dementie en zijn of haar mantelzorger. Toen de pianist van het koor een wals inzette, nam een man met dementie zijn vrouw vast en begonnen ze te dansen. Die vrouw heeft ons met tranen in de ogen bedankt.’
4
‘Muziek kan rust brengen’
Sofie Bauwens: ‘Toen ik jong was hebben we met ons gezin een aantal moeilijke periodes meegemaakt. Als ik me minder voelde, dan zette ik mij aan de piano en begon ik te spelen. Voor mij werkt improviseren het beste. Dan kan ik mij volledig laten gaan in mijn eigen stijl: melancholisch en harmonieus. Daarin vind ik rust, een soort van vertrouwdheid.’ ‘Muziek kan je helpen ontsnappen. Je kunt er jezelf in verliezen om alles even op pauze te zetten. Het kan een rustpunt zijn.’
2
‘Eigen favoriete muziek is het beste’
‘Liedjes zijn gekoppeld aan herinneringen’
‘Voor mij zijn liedjes vaak gekoppeld aan een bepaalde her inner ing. Meestal is dat onbewust, bijvoorbeeld een lied dat bij een bepaalde gebeurtenis op de achtergrond speelde. Zie je het even niet meer zitten, zet dan een nummer op waaraan je positieve herinneringen koppelt. Dat kan helpen.’ ‘Aan Bart Peeters’ In de plooi koppel ik altijd dezelfde herinnering. Mijn papa lag al een hele tijd in coma, maar plots kreeg ik telefoon. Hij was wakker en reageerde helder op vragen. Toen ik dat telefoontje kreeg, stond In de plooi op. Ik voelde mij euforisch. Een mooier symbool dan dat nummer kon er niet zijn. Maar het bleek een laatste opflakkering. Een week later stierf hij. Elke keer als ik nu dat nummer hoor, voel ik zowel euforie als droefheid.’
Stefaan Van Hul
4
u Sofie Bauwens: ‘Bij snelle rock-’n-roll schiet mijn energieniveau de hoogte in.’
‘Tijdens mijn therapiesessies heb ik gemerkt dat het genre er op zich niet toe doet. Belangrijk is eerder wat jij graag hoort. Als jij een metalfan bent, dan kom je misschien meer tot rust door bepaalde metal dan van klassieke muziek. Ik geef les aan studenten kleuteronderwijs. In een van de lessen laat ik hen op de grond liggen en speel ik vijf minuten klassieke muziek af. Sommigen beginnen te wenen, anderen voelen totaal niets en beginnen spontaan te geeuwen.’ ‘Dat gezegd zijnde, kan het ritme van de muziek wel bijvoorbeeld je hartslag of energieniveau wat beïnvloeden. Als ik trage muziek speel, dan zal mijn hartslag ook
vertragen. Speel ik snelle rock-‘n-roll, dan schiet mijn energieniveau de hoogte in.’
3
’Muziek verbindt’
‘Ik zing en speel in een contactkoor. Daarin zingen mensen met dementie samen met hun mantelzorgers. Dat is prachtig om te zien. Het muzikaal geheugen is het laatste dat verdwijnt bij dementie. Als we De Lichtjes van de Schelde spelen, zingt iedereen van de eerste tot de laatste noot mee.’
5
‘Muziek werkt louterend’
‘Met muziek versterk je je gevoelens. Als je droevig bent, ben je minder geneigd om de zomerhit van het moment op te zetten. Integendeel, je gaat dan net op zoek naar een droevig nummer dat bij die gevoelens past.’ ‘Door een droevig nummer te beluisteren, laat je een emotie toe. Je beleeft de emotie en kan ze makkelijker een plaats geven, om daarna weer voort te kunnen.’
‘Het blijkt soms ook een van de weinige manieren waarop er nog eens echt contact
Michiel Verplancke
Verblijfsvakantie in Mallorca
Zonnige vakantie met verblijf in een 4-sterrenhotel Geniet op het zonnige eiland Mallorca van prachtige stranden, helder water, de schitterende natuur en culturele pareltjes waaronder Kathedraal la Seu, Soller, Valldemossa en Deià. Je verblijft er in het moderne viersterrenhotel Caballero met buiten- en binnenzwembad in volpension. Prijzen en periodes: Van 17 tot 24 september 2018 voor 917 euro. Van 24 september tot 1 oktober 2018 voor 897 euro. Van 1 tot 8 oktober of van 8 tot 15 oktober 2018 voor 824 euro. De toeslag voor een single kamer bedraagt telkens 133 euro.
Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be
Intersoc-werkvakanties
Artsen gezocht om mee te gaan op Intersoc-vakantie Ben je arts en ben je tien dagen beschikbaar in juli, augustus of september? Stel je dan kandidaat om mee te gaan met Intersoc. Als vrijwillige arts heb je twee uur per dag consultatie. Tijdens de consultatie kunnen onze vakantiegasten en medewerkers bij je terecht voor medisch advies. Buiten de consultaties ben je telefonisch bereikbaar. In ruil voor je tijd voorzien wij je vervoer naar en van een van onze hotels in Europa en je verblijf in all-informule. Interesse? Contacteer Nicole Christiaenssens op 02 246 47 35.
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
5
Scholieren vallen in de prijzen met warm initiatief
Brieven brengen generaties samen Een schooljaar lang schreven leerlingen van de Sint-Jorisschool in Menen brieven aan bewoners van het woonzorgcentrum Ter Beke in Geluwe. Met dit initiatief sleepten ze de JOHH-trofee (Jonge Helpende Handen) in de wacht. Nu het schooljaar op zijn einde loopt, sturen de pennenvrienden elkaar een laatste brief. Tekst: Bram Dehouck - Foto: David Samyn
Dag Denise, Marcel, Jeannine en alle anderen, Toen onze juf voorstelde om jullie pennenvrienden te worden, waren we meteen enthousiast. En nee hoor, brieven schrijven vinden we helemaal niet ouderwets. We wisten dat jullie niet aan social media doen. We hebben jullie opgezocht op Facebook, maar niemand gevonden. Dus stuurden we onze foto’s gewoon mee met onze eerste brief. Elke leerling. We stelden onszelf voor en vulden we onze brief met vragen. Wat zijn je hobby’s? Wat deed je als beroep? Heb je nog familie? Daarna wachtten we in spanning af. Telkens er een brief in de bus viel, waren we dolblij en ook wel zenuwachtig. Het gaf ons hetzelfde gevoel als op vakantiekamp, als we post krijgen van thuis. Op den duur kregen we een band. Toen we op bezoek kwamen, zagen we dat jullie onze foto’s op jullie nachtkastjes hadden gezet. We leken wel écht familie van elkaar. We vonden het fijn om jullie te ontmoeten tijdens de verwennamiddag, toen we ijsjes aten en een quiz speelden, of tijdens de wandeling door Geluwe. We vertelden honderduit, over familie, uitgaan, werken. We luisterden graag naar jullie verhalen over vroeger. Soms vertelden we over zaken waarmee we zelf worstelen. Jullie kunnen goed luisteren. Het bleef allemaal onder ons. Wisten jullie dat we een prijs gewonnen hebben? De eerste prijs van de Jonge Helpende Handen, een jaarlijkse wedstrijd van Samana! Onze juf werd zelfs een beetje ‘week’ toen ons project als winnaar uit de bus kwam. We komen nog eens op bezoek deze zomer. Beloofd! Groeten van Dounia, Ode, Joyce, Kelly, Pauline, Femke, Laetitia, Tim, Lara, Elien, Bianca, Largo en Zoë
Dag lieve leerlingen, Wat vonden we het fijn om jullie te leren kennen. De foto’s staan nog altijd op onze nachtkastjes, en elke dag zeggen we goeiemorgen tegen jullie. Ons geheugen laat ons soms in de steek, maar we koesteren de herinneringen aan onze ontmoetingen. Jullie waren zo geïnteresseerd en vriendelijk. We blikken met een warm hart terug op dit project. We hebben veel gepraat over onze families. Wij komen uit grote gezinnen met soms tot zeven kinderen. Dat waren traditionele gezinnen, met vader en moeder die altijd bij elkaar bleven. Een nieuw samengesteld gezin, dat kenden wij niet. Het boeide ons om te horen hoe jullie omgaan met die veranderende situaties, met pluspapa’s en -mama’s en nieuwe broers en zussen. We babbelden ook met veel plezier over onze zotte jaren, toen we naar muziek luisterden en gingen dansen. Wij gingen uit in de namiddag, en waren weer thuis op het uur dat jullie pas naar een fuif vertrekken. Wij zijn ook trots op die eerste prijs van Samana. We hoorden dat jullie tickets hebben gewonnen voor Rock Werchter. Veel plezier daar! Geniet van jullie vakantie! Jeannine, Marcel, Denise en de andere bewoners van woonzorgcentrum Ter Beke, Geluwe
Leerlingen 4VV Sint-Jorisschool, Menen
✔ www.johhtrofee.be
DE VOORZET
Stefan Dewickere
Elke dag sterven in ons land bijna 40 mensen aan de gevolgen van tabak. Rokers leven gemiddeld bijna acht jaar minder lang dan niet-rokers. Geen mens moet nog overtuigd worden van de schadelijke gevolgen van de sigaret. En toch rookt in ons land nog steeds een Belg op de vijf. Bijna drie kwart van hen geeft aan daar spijt van te hebben. Het toont aan hoe verslavend tabak is en hoe moeilijk het is om
te stoppen met roken, alle inspanningen ten spijt. Steeds meer groeit het besef dat we vooral moeten inzetten op de omgeving. Zien roken, doet roken. Willen we het aantal tabaksdoden naar beneden, dan moeten we de sigaret bannen uit het straatbeeld. Dat is ook het opzet van Generatie Rookvrij, een initiatief van Kom op tegen Kanker en Stichting tegen Kanker, waar zich ondertussen al tientallen organisaties, waaronder CM en Kazou, bij aangesloten hebben. Generatie Rookvrij wil dat niemand, geboren vanaf 2019, ooit nog begint met roken en roept daarom op zoveel mogelijk rookvrije plaatsen te creëren. Een onbereikbare droom? Helemaal niet. Onze houding tegenover tabak verandert razendsnel. Niet eens zo lang geleden mocht je nog roken in restaurants en cafés. Vandaag kunnen we het
ons niet meer voorstellen. Het maatschappelijk draagvlak om sigaretten te bannen, wordt steeds breder. En niet alleen bij niet-rokers. Ook negen op de tien rokers vinden dat kinderen het recht moeten hebben om rookvrij op te groeien. Het zal een generatie tijd vragen, maar vanuit een duidelijke visie kunnen we stap voor stap richting doel evolueren. De neutrale sigarettenpakjes zijn nog maar een begin. Een verdere prijsverhoging en een verhoging van de leeftijdsgrens om tabak te kopen van 16 naar 18 jaar zouden logische volgende stappen zijn. Of er uiteindelijk felicitaties zullen volgen, zal de komende generatie uitmaken. Zij zijn de jury die zal oordelen of onze strijd tegen tabak geslaagd is. Luc Van Gorp, Voorzitter CM
CMziekenfonds
Sigaretten mogen straks alleen nog verkocht worden in neutrale pakjes, zonder logo en in een lelijke kleur. Tenminste, als het van minister Maggie De Block afhangt. We kunnen alleen maar hopen dat haar voorstel niet sneuvelt op de tafel van de ministerraad. De neutrale pakjes zijn absoluut een stap in de goede richting. Maar - om nog even in de examensfeer te blijven - voor felicitaties van de jury is meer nodig.
CMziekenfonds
FELICITATIES VAN DE JURY?
6
¬ hoe gaat het met u? IN DE KIJKER
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
Gezondheidstips voor deze zomer
Coupe ’ n e g r o z r e d n o z ‘zomer
persoonlijke ? De CM-redactie geeft je in er m zo de en rg zo er Zond en genieten. We stelden nn ku te er m zo de n va l tips om optimaa men. ‘zomer zonder zorgen’ sa pe ou iec nt ka va ale ide voor jou de Laat het je smaken!
SARAH
De muggen te lijf ‘Muggen zijn stapelgek op mij. Nee, echt: ga gerust met mij op reis, jij zult niet gebeten worden, ik wel twintig keer! Een reisapotheek zit dus altijd in mijn trekrugzak, met daarin: een muggenwerende roller met DEET* en, bij bepaalde verre bestemmingen, een muskietennet en genoeg malariapillen (op voorschrift). Voor een grote reis ga ik langs mijn huisarts om mijn inentingen te checken. Die weet intussen al hoe laat het is als ik vlak voor de zomer op consultatie kom!’ * Niet gebruiken in geval van zwangerschap, borstvoeding of bij jonge kinderen. Vraag advies aan je apotheker.
FAVORIET IJS: sorbet van groene appels, lekker én plantaardig
MICHIEL
Zo mag ik het horen ‘Voor mij staat de zomer voor zon, zee en … muziek. Of het nu beluisteren is of zelf muziek spelen - ik beman de bas - ik geniet van elk zonnig optreden. Een tijdje geleden heb ik oordoppen op maat besteld, met 30 euro korting dankzij CM. Nu kan ik mijn basgitaar weer boven de drums uit horen zonder het risico te lopen op oorsuizen.’ Elke maand zijn er bij CM vijf paar oordoppen op maat (Aurilis) te winnen en CM deelt ook de hele zomer lang gratis oordoppen uit op de festivals. Check de website voor meer info! FAVORIET IJS: Helaas, ik lust geen ijs. Wél het koekske.
ANNELEEN
Gewapend tegen de zon
‘Mijn dochtertje wordt deze zomer één jaar. Het is dan ook de eerste zomervakantie die ze volop kan beleven. We gaan met ons gezinnetje naar het zuiden van Frankrijk. Haar petje ligt al klaar, ook een zonnecrème met hoge factor. Ik vroeg toch nog wat extra zonneadvies aan CM-preventiearts Elise Rummens.’ Elise: ‘Blijf met jonge kinderen zo veel mogelijk uit de zon, zeker tus-
sen 11 en 16 uur. Zoek waar mogelijk schaduw op. Opgelet, ook in de schaduw kun je soms verbranden. Bescherm je kroost altijd met voldoende kledij die de huid bedekt, veel zonnecrème met een hoge factor en een zonnebril én -petje! Kinderen jonger dan één jaar laat je het best nooit rechtstreeks in de zon komen.’ FAVORIET IJS: pistache
MARJOLEIN
Wagenziek? Probeer de podcast! ‘Ik heb soms last van wagenziekte, zeker als ik lees tijdens het meerijden. Tot ik de podcast ontdekte! Dat is een audiofragment dat over van alles kan gaan, je vindt er vast eentje rond een thema dat jou aanspreekt. Het internet wemelt van de goede tips en er bestaan heuse online podcastbibliotheken. Mijn aanraders: de prachtige liefdesdocumentaire Bob en de intieme gesprekken van Esther Perel met koppels aan wie ze relatietherapie geeft. Nog een aanrader: This American Life: een onuitputtelijke bron van meeslepende, journalistieke verhalen.’ FAVORIET IJS: mokka
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
7
Tekst: Marion Aussems - Illustratie: Rutger Van Parys
BRAM
Neem hooikoorts te grazen ‘Mijn eerste hooikoortsaanval kreeg ik zo’n twintig jaar geleden op Festival Dranouter. Het overkwam me plots en ik wist niet waar ik het had. Een zware domper op mijn Dranoutermood! Sinds die dag heb ik er elk jaar last van. Hooikoorts lijkt op een voorjaarsverkoudheid, maar het is een vorm van allergie waarbij je overgevoelig reageert op bepaalde soorten stuifmeel van grassen, planten en bomen. Last van jeuk aan je neus, ogen of keel? Ga dan langs de huisarts. Van hooikoorts kun je niet genezen, maar met een behandeling kun je tijdelijk de symptomen verlichten. Kwestie van volop van de festivalzomer te kunnen genieten!’ FAVORIET IJS: een oldschool tricolore wafelijsje (combi van chocolade, vanille en aardbei)
ANJA
Geef smaak aan je zomer
ROSINE
Bacteriën buiten
‘De nieuwe gezondheidsdriehoek bevestigt het: veel water drinken is een van de allerbelangrijkste dingen die je kunt doen voor je gezondheid. En dus sleur ik altijd een grote fles water mee. Zeker in de zomer is het belangrijk dat je voldoende water drinkt zodat je niet uitdroogt. Op een warme dag heb je zeker twee liter nodig! Liever een smaakje? Doe dan eens wat komkommer en munt in je water. Of citroen en gember. Maak er gewoon lekker een mooie zomer van, wat er ook gebeurt. Want zoals de Amerikaanse schrijver-filosoof Elbert Green Hubbard het zo mooi zei: When life gives you lemons, make lemonade.’
‘Ik hou van het buitenleven, en daar hoort buiten koken bij. Deze zomer zullen we bij ons thuis weer volop genieten van gegrilde vis, vlees en groentjes op de barbecue. Eén addertje onder het gras: ik heb een bijna panische angst voor voedselinfecties. Nauwgezet volg ik dan ook de wijze raad van voedingsexperts op. Een van de beste tips die ik ooit kreeg? Nooit dezelfde tang gebruiken om het vlees of de vis om te draaien als die waarmee je de lekkernijen rauw op de rooster hebt gelegd. Op die manier vermijd je dat er bacteriën worden overgebracht naar gebakken stukken. Ooit word ik nog een barbecuespecialist!’
FAVORIET IJS: vanille met een flinke scheut advocaat erover
FAVORIET IJS: tiramisu- en stracciatellasmaak
MARTINE
Overval je tuin
‘Snoeien in de tuin, het ideale zomerwerkje voor mijn lieve echtgenoot! Vroeger deed hij dat steevast in korte broek en T-shirt. Want hoge hagen scheren, is hard labeur en doet zweten. Tot hij na het snoeiwerk plots last had van een onverklaarbare uitslag op zijn armen, zo erg zelfs dat
hij naar de huisarts moest. Die kon geen oorzaak vinden en daarom raadpleegden we een dermatoloog. Bleek dat hij een allergische reactie op de planten had. Sindsdien gaat mijn man gekleed als een overvaller onze struiken en hagen te lijf. Van kop tot teen bedekt om de allergie te slim af te zijn.’ FAVORIET IJS: stracciatella
KOEKJE REISBIJSTAND: MARION
Geen coupe ‘zomer zonder zorgen’ zonder koekje reisbijstand
der zorgen n o z r e m o z m er een p Meer tips o en, lees je o k a m e t n a v e/zomer. w w w.cm.b
‘Het koekje bij het ijs, de kers op de taart … Dat extraatje waardoor alles zoveel beter wordt, daar zorg ik graag voor. Om iedereen een zomer zonder zorgen te garanderen - ook in het buitenland - rekent CM op Mutas.’ Ga je naar het buitenland op reis? De alarmcentrale van Mutas staat 24 uur op 24 voor je klaar. Neem je Europese ziekteverzekeringskaart mee en sla het telefoonnummer van Mutas op in je gsm zodat je het altijd bij de hand hebt: 0032 2 272 09 00. In geval van hospitalisatie, contacteer Mutas altijd binnen de 48 uur.
De CM-reisbijstand geldt wereldwijd voor kinderen en jongeren met kinderbijslag. Voor andere CM-leden geldt een geografische beperking. Voor het overzicht van de landen, meer info en voorwaarden: check www.cm.be/reisbijstand. FAVORIET IJS: aardbei mét discodips
8
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
Effen Weg gaat op pad met pijnpatiënten
De natuur als medicijn De organisatie Effen Weg trekt al twee jaar de natuur in met pijnpatiënten, want wandelen helpt. Vrijetijdsorganisatie Pasar stapte met hen mee in een Limburgs natuurgebied vlak bij Lommel. Op het programma: een stevige wandeling van 8,5 kilometer. ‘We houden van een vlotte tred!’
H
Ann De Wulf
Ann De Wulf
ij werkt liggend op een hoog ziekbed bij het raam. Naast dat bed een paar verweerde stapschoenen. In afwachting van een zoveelste operatie moet Effen Weg-bezieler Mattias Furniere het met tegenzin meer dan kalmpjes aan doen. Toch blijft hij het wandelen mondjesmaat proberen. Na jaren zwaar werk voor een meubelbedrijf zei er iets krak in zijn rug. ‘Twee operaties verder vroeg mijn dokter me opnieuw in beweging te komen’, vertelt hij ons. ‘Het begon met honderd meter wandelen, dan tweehonderd en een blokje om. Toen naar domein De Gavers in Harelbeke voor een wandelingetje in het groen. Het werkte. Ik begon te kijken en te luisteren naar de natuur. Soms had ik zelfs pijnvrije momenten. Mijn vrouw zei dat ik na een wandeling op een rotdag thuiskwam als een ander mens.’
u Begeleidster Hilde Bongers: ‘De wandelaars houden van een vlotte tred. Pas als ze slenteren, komt de pijn weer opzetten.’ gaat snel. Er hoeft geen lange uitleg bij. Lachende gezichten, een mooi uitzicht en een paar likes, het zegt genoeg. Droge heide, rietkragen, veen en plassen horen allemaal bij het zeshonderd hectare grote, fotogenieke natuurgebied van Hageven en De Plateaux. Hilde wandelt er misschien nog het liefst in de herfst, zegt ze. Omdat de kleuren dan zo mooi zijn. Daarom komt ze wel vaker hier naartoe met haar Effen Weg-groep. ‘Ooit was het hier maar schrale grond’, zegt ze. ‘Nu bloeien er krokussen en orchissen.’
Op naar de tweehonderd
Niets wijst erop dat we met een groep pijnpatiënten onderweg zijn.
Zijn het allemaal wandelaars met rugproblemen? ‘Absoluut niet,’ weet Mattias, ‘er komen ook mensen met spierziekten, met nek- en schouderklachten, kankerpatiënten en mensen die een burn-out, een depressie of een diep rouwproces hebben doorgemaakt.’ Het is ook een mythe dat Effen Weg alleen oudere mensen bereikt. Mattias zelf is op
u Mattias Furniere: ‘Na een wandeling op een rotdag kwam ik thuis als een ander mens.’
Wulf
Gesmeerd A nn D e
Eerst wandelde Mattias in zijn eentje. Tot vrienden hem aanraadden om een blog te beginnen. Daar kwamen snel reacties op van media en andere rugpatiënten. Zo ging hij zelf wandelingen organiseren voor lotgenoten. ‘We wandelen nu in alle Vlaamse provincies en hebben tien wandelbegeleiders. We gaan dit jaar voor tweehonderd wandelingen’, rekent Mattias uit. ‘De begeleiders zijn doorgaans zelf ook pijnpatiënt. Uit ervaring weten ze wat wel en niet kan onderweg en wat de wandelaars in hun groep doormaken.’
zijn 34ste een sprekend voorbeeld. ‘Als je weet dat een kwart van de Belgen chronische pijn heeft, kan het niet anders dan dat alle leeftijdscategorieën ermee te maken krijgen’, redeneert Mattias.
En nu: op wandel! Hoe dat allemaal in zijn werk gaat, willen we aan den lijve ondervinden. Dus spreken we af met de wandelgroep van begeleidster Hilde Bongers voor een namiddag stappen door De Plateaux en het Hageven, een grensoverschrijdende natuurwandeling met vertrek in Lommel. Acht en een halve kilometer, drie uur stappen, kondigt Hilde aan op de website van Effen Weg. Een klein uur voor vertrek schuiven de eerste wandelaars aan voor koffie en een borrelglaasje advocaat met slagroom in eetcafé De Hutten. Dit is Limburg en het gesprek is meteen geanimeerd alsof goeie vrienden elkaar na lange tijd terugzien. Toch zijn er ook nieuwkomers en wandelaars die pas voor de tweede of derde keer komen. Iedereen is even welkom.
Geen wandelaar te laat op het appel, dus draaien we stipt op tijd weg van de drukke Luikersteenweg een smal paadje op dat naar een bos met berken en naaldbomen voert. Er wordt behoorlijk doorgestapt. Niets wijst erop dat we met pijnpatiënten onderweg zijn. ‘Dat klopt’, zegt begeleidster Hilde. ‘Maar schijn bedriegt. Iets meer dan acht kilometer is meer dan genoeg, leert de ervaring. Trouwens, veel mensen houden van een vlotte tred. Pas als ze slenteren of moeten stilstaan, komt de pijn terug opzetten. Daarom heb ik zelf zo’n hekel aan winkelen.’
Fotogeniek Het bos wordt dunner, het landschap trekt langzaam open met heide en struiken. Hier en daar een plas. Wandelaars maken een praatje. Velen maken onderweg foto’s. Die zetten ze na afloop op sociale media. Dat
Op een heidepad staat grenspaal nummer 185 te blinken. Het einde van de wandeling komt in zicht. Pas nu merk ik hoe iemand lichtjes met zijn been trekt en een ander ietwat achterblijft. Terwijl we wachten, zet er eentje zijn handen in de lenden en buigt een keer blazend voorover. Een vierde zondert zich af van de groep. Even alleen zijn. Ook al klaagt niemand, het is stilaan genoeg geweest. Terug bij De Hutten schuiven we tafels bij elkaar voor een afscheidsdrink. Er is weer koffie met advocaat, maar ook trappist en pils. De kelen moeten gesmeerd. Een van de wandelaars kijkt op zijn sporthorloge: ‘We hebben er twee uur en zesendertig minuten over gewandeld. Dat hebben we weer goed gedaan.’ Chris Van Minnebruggen
✔ Alle wandelinfo en -data
van Effen Weg vind je op www.effenweg.be. Lees de integrale versie van dit artikel op www.pasar.be/ uitstappenenvakanties.
9
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
voor schoolverlaters De schoolpoort heb je achter je dichtgetrokken , tijd om je plek te veroveren op de arbeidsmarkt. Met deze to-dolijst sla je geen enkele belangrijke stap over.
3.
1.
Een vakbond helpt je op weg op de arbeidsma rkt en beantwoordt de vragen die je op je pad tegenkomt: hoe moet een arbeidscontract eruitzien, heb ik recht op vaka ntie, heb ik recht op een uitkering bij tijdelijke werkloosh eid als ik nog maar pas aan de slag ben? Schoolverlaters kunn en gratis lid worden bij het ACV via ACV-Enter. Beginnend e werknemers betalen via ACV GO een verminderde bijdrage. Op www.acv-online.be vind je alle infor matie over het lidmaatschap en de diensten van het ACV. Je kan ook terecht bij een ACV-kantoor in je buur t.
je in Schrijf er olverlat o h c s s l a hrijf
opgezet? Sc of je studies st d in er de tu es fg A ir is voor w ie V DA B (of Act de j t). n bi oo in w n t da es je ijk Gew el ed st fd oo H elen het Brussels t op maatreg g geef t je rech in dejv ri op h t n sc in be Je vinden. Je te k er w om ijslag. en diensten or de kinderb vo de or in k tijd ze manier oo nschakelings ar t je beroepsi st jun in ie s d ij en rw ov B je het onde at la er V ). an stus in. (zie ondera voor 10 augu n da je jf ri h tijd op 1 ni of juli, sc nschakelings si ep ro be je t stus, dan Dan begin t na 10 augu to je t h ac W op de dag augustus. akelingstijd h sc n si ep ro n in het star t de be udeer je midde St g. in jv ri h dies, dan van je insc dan met je stu je op st of af ook vanaf schooljaar akelingstijd h sc n si ep ro lverlater. star t je be ing als schoo jv ri h sc in je de dag van
Word lid van een vakbond
4.
2.
ste Nog een laat ? b vakantiejo
hool- of acadehet einde van een sc op t er de stu af ie W er vakantie wermet die laatste zom en t to n ka r, aa iej m ciale zekerheid de bijdrage voor so ag rla ve n ee n aa n ke van 475 uren or waarde dat je teller vo Op t). en oc pr 71 (2, kinderbijslag kt. Let op, wil je de nog niet is opgebr ui li, augustus je in de maanden ju behouden, dan mag werken. meer dan 240 uur en september niet
rk van : maak er we Werk zoeken schuimen
rewebsites af lliciteren, de vacatu Je kan spontaan so www.vdab.be/mijnt’ tures ‘op maa via ca va op n re ne on of je ab je een eerste werker tzendkantoor kan ui n ee a je vi n k va Oo n n. loopbaa en het opstelle bij het solliciteren varing opdoen. Tips n het ACV. En naer Schoolverlat s’ va or vo s id ‘G de in je CV vind le vragen in verond terecht voor al kb va je j bi je n ka tuurlijk contract. band met je eerste ✔ brochures.acv-online.be
5.
Sluit je aan bij e en zieken Je bent verp fonds licht om in or de te zi wor
INSCHAKELINGSUITKERING NA 12 MAANDEN Door je inschrijving als schoolverlater start je beroepsinschakelingstijd. Als die periode is afgelopen en je geen werk hebt, kan je recht hebben op een inschakelingsuitkering. De beroepsinschakelingstijd duurt 310 dagen (12 maanden). In die periode zal VDAB je oproepen voor enkele opvolgingsgesprekken. Heb je na dat jaar een positieve evaluatie (als
je dus voldoende inspanningen hebt geleverd om werk te zoeken), en ben je jonger dan 25 jaar, dan heb je recht op een inschakelingsuitkering. Voor de opmaak van het werkloosheidsdossier kan je terecht bij het ACV. De bedragen van de inschakelingsuitkering vind je op www.rva.be.
jn met de ziek dt een groot deel van je m teverzeker in edische kost g. Zo je een uit ker en terugbetaa ing bij ziekte ld en krijg , ongeval of m en in je bero oederschap. epsinschakel A ls student ingstijd ben v ia je ouders je doorgaan . Zelf aanslu s aa it ngesloten en bij een zieken zodra je beg int te werken fonds moet je pas doen (a ls loontrek k je beroepsin ende of zelfst schakelings an ti d jd ige), als voorbij is of ook als je dan wanneer je nog studeer t. 25 O w pgelet, als je ordt moet je je ve deeltijds leer rplicht aansl t en werkt, uiten in het ja sluiten bij C ar waarin je M kan v ia w 19 wordt. Aan ww.cm .be/afge lijkse bijdrage studeerd . Dan geniet je als kzij een jaar C M-lid boven er aan dienst dien van een en en voorde brede waailen. Denk bij of extra tege voorbeeld aa moet komin n reisbijstan gen voor bri d llen en lenze n.
Tekst: Amélie Janssens
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
ID / Bas Bogaerts
10
¬ uw job, ons werk
u Een gedetineerde aan het werk voor een callcenter in zijn cel. Volgens Luc Neirynck moeten gedetineerden beter voorbereid worden op het moment dat ze opnieuw in de samenleving komen.
Ex-cipier Luc Neirynck schrijft boek over de Belgische gevangenissen
‘Kleinschalige gevangenissen zijn beter voor re-integratie’ Onze gevangenissen komen zelden positief in het nieuws. De aftandse gebouwen, de slechte leefomstandigheden, de ontsnappingen. Ook ex-cipier en vakbondsman-op-rust Luc Neirynck ziet nog steeds veel problemen. In zijn boek ‘Van cipier tot vakbondslijder’ heeft hij het over de ‘chronische ziekten’ van de gevangenissector.
Over overbevolking ‘In maart zaten er 10 369 gevangenen in een Belgische cel. Officieel is er plaats voor 9 205 gedetineerden. België wordt al jaren op de vingers getikt voor de leefomstandigheden van gevangenen. En hun leefomstandigheden zijn de werkomstandigheden van het personeel. Dus zowel vanuit menselijk oogpunt als uit vakbondsperspectief vind ik dat dit moet aangepakt worden. En vaak heeft men het dan over het aanzuigeffect. Dat je door de creatie van extra cellen ook gewoon meer gedetineerden zal krijgen. Toch denk ik dat capaciteitsuitbreiding één van de maatregelen moet zijn. Naast specifieke maatregelen zoals bijvoorbeeld het niet meer opsluiten van beklaagden, zij die nog geen proces hebben doorlopen. Op een bepaald moment zat 60 procent van de gevangenissen vol met beklaagden. In onze buurlanden is dat ten hoogste
30 procent. Dat begint men nu wel anders aan te pakken door hen bijvoorbeeld onder elektronisch toezicht te plaatsen.’
Over geïnterneerden ‘Het probleem van de geïnterneerden, daders met een psychiatrische problematiek, is nauw verbonden aan de overbevolking. Al sinds de jaren ’90 maakt de vakbond duidelijk dat deze mensen niet in de cel thuishoren. De laatste jaren werd wel geïnvesteerd in de gespecialiseerde FPC’s, de forensische psychiatrische centra, waar deze mensen de juiste zorg en begeleiding krijgen. Toch zitten vandaag nog steeds bijna 1 000 geïnterneerden in de gevangenis. In Merksplas bijvoorbeeld, zitten mensen weg te kwijnen, verslaafd aan medicatie. Dat is de vergeetput, die mensen hebben niemand meer, dus wie ligt er wakker van? Ik vind dat een beschamende uitwas van onze maatschappij.’
Over penitentiair verlof ‘Ik erger me enorm aan de steekvlampolitiek. Niemand denkt op lange termijn over de gevangenissen want er valt politiek niets mee te winnen. Maar als er iets gebeurt, heeft plots iedereen een mening en wil men snel beslissingen nemen. In de nasleep van de gebeurtenissen in Luik (waar gedetineerde Benjamin Herman op 29 mei drie dodelijke slachtoffers maakte tijdens zijn penitentiair verlof, red.) stelde men meteen het penitentiair verlof in vraag. Ik betreur na-
tuurlijk de slachtoffers en vind het vreselijk dat zoiets is gebeurd. Maar het penitentiair verlof is bedoeld om gedetineerden de weg naar de maatschappij te laten terugvinden. En dat loopt veel vaker goed dan dat het foutloopt. Als we willen dat deze mensen zich na hun gevangenisstraf integreren, moeten we daar al aan werken tijdens hun straf.’
Niemand denkt op lange termijn over de gevangenissen, want er valt politiek niets mee te winnen. Luc Neirynck, ex-cipier
Over recidivisten ‘Ik heb de visie op het omgaan met gevangenen enorm zien veranderen tijdens mijn loopbaan als cipier. Het is een goede zaak dat we niet langer enkel opsluiten maar ook inzetten op werk, onderwijs en ontspanning. Ik vind het de opdracht van ons als maatschappij om gedetineerden voor te bereiden op het moment dat ze opnieuw in de samenleving terechtkomen. Want daar moeten we realistisch in zijn, de grote meerderheid komt weer vrij.’
Over een alternatief ‘We moeten evolueren naar een andere aanpak waarbij gevangenen ook meer binnen de maatschappij een plek krijgen. Zo geloof ik wel in het verhaal van mini-gevangenissen zoals ze die in Noorwegen al hebben. Dat zijn kleine instellingen, gewone huizen eigenlijk, waar een tiental gedetineerden begeleid en bewaakt worden. Ze kunnen uit werken gaan, cursussen volgen, enzovoort. Bij ons zien we vandaag dat gedetineerden liever hun straf volledig
uitzitten dan vervroegd vrij te komen onder voorwaarden omdat ze die voorwaarden te streng vinden. Ze moeten dan werk zoeken, regelmatig op gesprek gaan bij de justitie-assistent, enzovoort. Wie zijn straf uitzit, heeft geen voorwaarden en krijgt helemaal geen begeleiding. Dan is het risico dat ze hervallen in crimineel gedrag volgens mij een pak groter. Ik vind dat een gevaarlijke evolutie. Door in te zetten op kleinschalige gevangenissen met begeleiding kan je dat fenomeen vermijden.’ Amélie Janssens
✔ Het boek ‘Van cipier tot vakbondslijder’ van Luc Neirynck is te koop via www.skribis.be. Bestellen kan ook via lneirynck@yahoo.com. Leden van ACV betalen 15 euro, niet-leden 18 euro. De opbrengst van het boek gaat naar het ziekenhuis van Popokabaka in Congo (partnerziekenhuis van AZ Sint-Lucas Brugge).
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
11
Drie op de vier schoonmakers hebben gezondheidsklachten door het werk Drie op de vier schoonmakers zeggen fysieke of psychische klachten te ondervinden door hun werk. Bovendien hebben bijna vier op de tien al een arbeidsongeval meegemaakt. Dat blijkt uit een bevraging van ACV Voeding en Diensten bij zo’n 500 schoonmakers. Voor de vakbond is het duidelijk: schoonmaken is een zwaar beroep.
Gezondheidsrisico’s bij schoonmakers 38,1 % heeft al ooit een arbeidsongeval meegemaakt. 74 % heeft gezondheidsklachten. De meest voorkomende klachten zijn:
I
n België verdienen ruim 200 000 mannen en vrouwen hun brood met schoonmaken. Zij houden huizen, kantoren, scholen en ziekenhuizen proper. Maar er zijn ook een aantal minder bekende schoonmaakberoepen zoals industriële schoonmaak, schoonmaak van vliegtuigen, treinen en metro’s en afvalophaling. Op de Dag van de Schoonmaak op 20 juni zette ACV Voeding en Diensten al het schoonmaakpersoneel in de kijker.
Rug- en nekpijn De vakbond voerde ook een onderzoek naar de zwaarte en de gezondheidsrisico’s van het schoonmaakberoep. Uit een peiling bij 475 schoonmakers blijkt dat 74 procent gezondheidsklachten heeft ten gevolge van het werk. Vooral rug- en nekpijn (79,9 procent), gewrichtspijn (68,3 procent), stress (41,1 procent) en vermoeidheid of slapeloosheid (37,6 procent) komen vaak voor.
79,9 %
68,3 %
41,1 %
37,6 %
rugen nekpijn
gewrichtspijn
stress
vermoeidheid of slapeloosheid
Niemand zal voor ts betw ijfelen dat schoonmaken fysiek zwaar werk is. Een op de vijf werknemers geeft aan dat dat aspect van hun beroep hen ook het meeste stoort. Bijna de helft klaagt ook over hoge werkdruk. Frappant is dat bijna vier op de tien (38,1 procent) al slachtoffer is geweest van een arbeidsongeval. In 42 procent van de gevallen was de schoonmaker meer dan een maand arbeidsongeschikt.
Erkenning zwaar beroep Voor ACV Voeding en Diensten staat het buiten kijf dat schoonmakers een zeer zwaar be-
roep uitoefenen. De bevraagde werknemers voelen zich gemiddeld tot 57,6 jaar in staat om hun beroep uit te oefenen. ‘Alle schoonmaakberoepen zijn niet alleen fysiek zwaar, maar er gaan ook heel wat gezondheidsrisico’s mee gepaard’, zegt Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten. ‘Niet alleen ons onderzoek toont dat aan, uit een recente studie van VUB-sociologe Laura Van den Borre blijkt dat schoonmakers vaker sterven aan longziekten. Wij hopen dat de ogen van politici nu opengaan en dat zij inzien dat je schoonmaken niet kan volhouden tot je 67ste.’
De vakbond pleit voor een erkenning van schoonmaken als zwaar beroep en stelt voor alle werknemers een 55-60-65-plan voor. ‘Dat houdt in dat iedereen vanaf 55 jaar een landingsbaan kan opnemen, vanaf 60 jaar recht heeft op SWT en vanaf 65 jaar met pensioen kan gaan. Ook een uitbreiding van het tijdskrediet is nodig, zonder negatieve gevolgen voor het pensioen’, aldus Pia Stalpaert. Leen Grevendonck
DE FOCUS
LANG LEVE STUDENTENWERK. MAAR WEL MET MATE! Ik weet het nog goed, mijn eerste kennismaking met de arbeidswereld. Het was op mijn zestiende. Als jobstudent. En eerlijk gezegd, dat was een verrijkende ervaring. Letterlijk, want het leverde een aardig zakcentje op. Maar zeker ook figuurlijk, want wat dat allemaal betekenende, gaan werken, daar had ik voordien geen flauw idee van.
Acvonline
het.acv
Maar zoals zo vaak zijn herinneringen uit onze jeugd toch ook wat vertekend. Het heeft er waarschijnlijk mee te maken dat vakantiejobs zich vroeger afspeelden in een onbezorgde zomerse context. Dat overmatig veel jobstudenten het slachtoffer worden van een arbeidsongeval, dat past niet in dat mooie plaatje. En ondertussen werken studenten ook het hele jaar door. Vaak combineren ze zelfs meerdere baantjes. Dit werd mogelijk gemaakt door opeenvolgende hervormingen van de regels voor studentenwerk. Jobstudenten zorgden er vroeger voor dat vaste werknemers in de zomer hun jaarlijks verlof konden opnemen. Dat principe is helemaal weggedeemsterd. Sommige bedrijven en handelszaken draaien het hele jaar door op jobstudenten. Kijk maar eens rond in
het lokale supermarktje of caféterrasje. Verbazen mag dat niet, want jobstudenten zijn goedkope en zeer kneedbare arbeidskrachten. En stilaan komt aan de oppervlakte waar vakbonden al jaren voor waarschuwen. Deze week kwam uitzendkantoor Randstad met het nieuws dat ook zij hadden vastgesteld, beter laat dan nooit, dat studieresultaten lijden onder studentenwerk. Dat kan toch niet de bedoeling zijn? Dat jonge mensen proeven van werken is perfect, maar dat proeven mag geen indigestie opleveren. We zien in het dagelijks syndicaal werk ook dat jobstudenten alsmaar vaker de banen van vaste werknemers volledig overnemen. Dat kan zeker niet de bedoeling zijn.
Om deze redenen heeft het ACV in de Nationale Arbeidsraad onlangs geadviseerd om de regels rond studentenwerk niet verder te versoepelen. Ik doe er graag nog een paar voorstellen bovenop. Laat werkgevers en jobstudenten ook sociale bijdragen betalen op het studentenloon. Zodat studenten ook rechten opbouwen. Wie werkt, wordt daar later dan voor gewaardeerd, met pensioen bijvoorbeeld. Het zal verhelpen dat werkloze jongeren uit de markt worden geprijsd door studenten. En het zal het besef versterken dat de sociale zekerheid niet uit de lucht komt vallen, maar dat we dat allemaal samen opbouwen door een stukje van ons loon opzij te zetten. Als we willen dat jonge mensen leuke ervaringen kunnen blijven opdoen als jobstudenten, roepen we best ook een halt toe aan het onbelast bijverdienen en aan de flexi-jobs. Want de race naar nog flexibeler en nog goedkoper is ongenadig. Marc Leemans, ACV-voorzitter
Dat jonge mensen proeven van werken is perfect, maar dat proeven mag geen indigestie opleveren.
12
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
‘Vlaamse aanmoedigingspremie voor mantelzorg moet verdubbelen’ Meer dan 1 miljoen Vlamingen is mantelzorger. De helft daarvan onderbreekt daarvoor het werk voor een bepaalde periode en verliest een groot deel van zijn inkomen. Het ACV en Samana willen de Vlaamse aanmoedigingspremies verdubbeld zien voor wie halftijds gaat werken of volledig stopt met werken om zorg te verlenen.
U
it onderzoek blijkt dat een kwart van de Vlamingen ouder dan 18 jaar informele zorg verleent. Omgerekend zijn dat 1 miljoen mantelzorgers. Iets meer dan de helft daarvan is ook nog werknemer. Zij nemen vrijaf op het werk om te kunnen zorgen voor bijvoorbeeld een ziek of hulpbehoevend familielid. De federale overheid voorziet hiervoor enkele specifieke verlofstelsels: het verlof voor medische bijstand, palliatief verlof of tijdskrediet voor de zorg voor hulpbehoevende personen. Via deze systemen kunnen werknemers vier vijfde of halftijds werken of het werk voltijds onderbreken.
DE REKENING VAN MARLEEN Marleen heeft een bruto maandelijks inkomen van 3 095 euro. Omdat haar man ernstig ziek is, wil ze even meer tijd nemen om voor hem te zorgen. Ze overweegt om tijdskrediet te nemen, halftijds of voltijds. Dit zijn de gevolgen voor haar inkomen.
Als ze voltijds blijft werken
Als ze halftijds gaat werken om voor haar man te zorgen
Als ze stopt met werken om voor haar man te zorgen
nettoloon: 1 957,90 euro
nettoloon: 1 231,90 euro
nettoloon: 0 euro
+ uitkering: 339,09 euro
+ uitkering: 735,64 euro
+ aanmoedigingspremie: 117,44 euro
+ aanmoedigingspremie: 176,16 euro
1 000 euro netto minder Wie in één van deze systemen stapt, ontvangt minder loon. Dat wordt gecompenseerd door een uitkering van de RVA. In sommige gevallen heb je ook recht op een bijkomende aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid. Maar deze uitkeringen volstaan niet, vinden ACV en Samana. Zij berekenden dat iemand met een mediaan inkomen (3 095 euro per maand bruto) 1 046 euro aan netto inkomen verliest als hij voltijds zorgverlof opneemt. Werkt hij nog halftijds, dan moet hij het in totaal met 270 euro per maand netto minder stellen.
Premie verdubbelen ‘Deze mensen bevinden zich al in een emotioneel en fysiek belastende situatie’, zegt Stijn Gryp van het ACV. ‘Dit inkomensverlies kunnen ze missen. We stellen dan ook voor om de Vlaamse aanmoedigingspremies te verdubbelen voor personen die halftijds of voltijds verlof
ACV verhoogt bijdrage om in dienstverlening te investeren Op 1 juli verhogen een aantal ACV-bijdragen. Dankzij die aanpassing kan het ACV verder investeren in zijn dienstverlening. Denk daarbij aan een digitaal loket op de website, dienstverlening op afspraak, individuele loopbaanbegeleiding, enz. Daarnaast kan het ACV ook voluit jouw belangen blijven behartigen, zoals meer loon, een leef bare combinatie tussen werk en vrije tijd én betere pensioenen en uitkeringen. Een overzicht van alle bijdragen vind je op www.acv-online.be.
1 957,90 euro
opnemen in een van deze stelsels. Op deze manier milderen we het inkomensverlies van mantelzorgers en tonen we onze waardering voor de onschatbare zorg die mantelzorgers geven. Als de Vlaamse regering verder wil inzetten op de vermaatschappelijking van de zorg, zou dit een sterk signaal zijn.’
Meerderheid geen premie Naast het verdubbelen van het bedrag, wil het ACV ook dat meer mensen de Vlaamse aanmoedigingspremies zouden kunnen ontvangen. In 2017 werden er maandelijks gemiddeld 1 537 Vlaamse aanmoedigingspremies uitbetaald aan
1 688,43 euro
918,80 euro
of 269,47 euro minder
of 1 046,10 euro minder
werknemers in een verlofstelsel voor mantelzorg. Dat terwijl meer dan 18 000 mensen in een thematisch verlof of tijdskrediet zaten. De overgrote meerderheid ontvangt dus geen Vlaamse aanmoedigingspremie en heeft dus met een nog groter inkomensverlies af te rekenen. Het ACV stelt dan ook voor dat de Vlaamse aanmoedigingspremies volledig gekoppeld worden aan de federale verloven en tijdskrediet. Welk prijskaartje hangt hieraan vast? Het ACV berekende hoeveel het zou kosten als alle werknemers uit de privésector die een voltijds of halftijds thematisch
VDAB-sollicitant minder kans op gesprek Werkzoekenden die door de VDAB begeleid worden, maken minder kans om uitgenodigd te worden voor een sollicitatiegesprek. Tot die vaststelling kwam onderzoekster Eva Van Belle van UGent. Zij onderzocht bij meer dan 200 rekruteerders of het een invloed heeft of een kandidaat door de VDAB werd gezonden of zelfstandig solliciteerde. Potentiële werkgevers blijken de indruk te hebben dat een VDAB-kandidaat minder gemotiveerd is. Daarnaast hebben werkgevers ook het idee dat die sollicitanten minder slim en sociaal zijn. Daarom stelt Van Belle voor om werkgevers niet meer systematisch op de hoogte te brengen wanneer een kandidaat door de VDAB gestuurd wordt. Of om daarmee enkele weken te wachten tot na de procedure.
verlof voor medische bijstand, palliatief verlof of een tijdskrediet voor de zorg voor hulpbehoevende personen opnemen, ook een dubbele Vlaamse aanmoedigingspremie zouden krijgen. Per jaar zou dat komen op zo’n 20,5 miljoen euro. ‘Dit is zeker te rechtvaardigen. Als we zeker willen zijn dat nog meer werknemers in de toekomst hun job verminderen om mantelzorg te bieden, moeten we hun inkomensverlies beperken. Bovendien houden we de uitgaven voor ouderenzorg op deze manier binnen de perken’, besluit Stijn Gryp. Amélie Janssens
Vakbonden fluiten Europese plannen rij- en rusttijden terug Door het aanhoudend protest van vakbonden en chauffeurs besloot het Europees Parlement op 14 juni de nieuwe plannen voor bus- en truckchauffeurs niet goed te keuren (zie Visie 15 juni 2018). Door die flexibelere regels, voor onder andere de rij- en rusttijden dreigden chauffeurs nog harder en langer te moeten werken. Het Parlement besloot nu toch eerst de regels zelf nog eens onder de loep te nemen voor ze verdere onderhandelingen opstart. In juli gaan de Europarlementariërs in Straatsburg in debat over hoe die nieuwe regels er dan wel moeten uitzien.
16
Visie ¬ vrijdag 29 juni 2018
JE VIJFTIGSTE LYNN WESENBEEK OVER DE JAREN NA
‘De mooiste tijd is de tijd die nog moet komen’ ‘Durf te veranderen, ook na je vijftigste.’ Voormalig nieuwsanker en VTM-schermgezicht Lynn Wesenbeek is er rotsvast van overtuigd dat het leven na vijftig nog heel wat in petto heeft. Ze gebruikte haar eigen ervaring en de verhalen van andere bekende Vlamingen in het boek ‘Vijftig tinten wijs’.
Zou iedereen er baat bij hebben om even stil te staan en na te denken over de jaren die nog komen? ‘Ik zeg niet dat iedereen op zijn vijftigste verjaardag op retraite moet. (lacht) En natuurlijk passeert die verjaardag zonder dat je je van de ene dag op de andere anders voelt. Maar door er toch even bewust over na te denken, zie je in dat er toch wel wat verandert. Krijg je te maken met een ontslag of een andere ingrijpende gebeurtenis, dan word je daartoe natuurlijk gedwongen. Maar ook mensen die al jaren hetzelfde doen, hebben er baat bij. Het is geen pleidooi om zomaar alles op te zeggen en te verhuizen naar de andere kant van de wereld. Maar als je voelt dat je nog iets wil veranderen, doe het dan, durf het. Want naarmate je ouder wordt, gaat het leven nog sneller. Dus denk je best na over wat je met die kostbare tijd wil doen. Mijn overtuiging is: de mooiste tijd van je leven is de tijd die nog moet komen.’
D
Openstaan voor verandering vind je dus belangrijk. Soms word je daartoe gedwongen. Dat was bij jou het geval? Lynn Wesenbeek: ‘Vijf jaar geleden werd mijn professioneel leven helemaal omgegooid. Ik verloor mijn job bij VTM. En net als bij iedereen die zijn baan verliest, was het de start van een grote zoektocht. Met mijn bekende naam zou ik wel makkelijk ander werk vinden, kreeg ik te horen. Maar het tegenovergestelde bleek waar. Als je jarenlang een publieke functie hebt uitgeoefend, bekijken mensen je op een bepaalde manier. Ook personeelsverantwoordelijken. Ze kunnen het beeld dat ze van je hebben moeilijk loslaten en zien je niet in een
ID / Lieven Van Assche
ankzij de geneeskunde hebben we er heel wat levensjaren bij gekregen’, vertelt Lynn Wesenbeek. ‘Met het boek wil ik stilstaan bij de invulling van die tweede helft. Mijn belangrijkste boodschap is: hou een open geest, wees flexibel en durf te veranderen en vernieuwen. Als ik kijk naar de tachtigers rondom mij merk ik dat diegenen die geïnteresseerd bleven, vaak diegenen zijn die het ouder worden beter verteren.’
Lynn Wesenbeek: ‘Wie leert omgaan met tegenslagen heeft in het leven een stapje voor’ gewone job. Daar had ik zelf nooit bij stilgestaan. Makkelijk was het dus niet. Bij mij viel het ook samen met vijftig jaar worden. Het was dus echt een scharnierpunt. Maar het is nooit goed om enkel binnen je eigen referentiekader te blijven. Er is meer dan je eigen wereldje. En zo kwam ik op het idee
voor het boek. Ik vond het interessant om bij anderen te bevragen hoe zij zulke kantelmomenten hebben ervaren. Na een tegenslag worstel je vooral met negatieve gevoelens. Die gesprekken hebben mij geholpen dat om te keren. Om verder te kunnen kijken dan dat ontslag.’
De levenslessen van Lynn Wesenbeek Je leven maak je zelf
Fatsoen is het brood en vriendelijkheid de boter
‘Door op jonge leeftijd mijn moeder te verliezen, heb ik mijn leven vooral zelf gemaakt. Hoewel ouders vandaag zeker de beste bedoelingen hebben, willen ze het leven van hun kinderen te veel sturen: wat ze moeten studeren, waar ze moeten werken, dat ze moeten trouwen en de kinderen dopen. Zo komen die kinderen terecht in een leven dat niet het hunne is.’
‘Die zin heb ik uit een boek van Amos Oz (Israëlisch schrijver, red.). Hij heeft het dan over de omgang als man met een vrouw. Maar ik bedoel: fatsoen is de basis. En door vriendelijk te zijn, bereik je zoveel meer. Tegen vriendelijkheid heb je bijna geen verweer. Door mensen eens een gemeend compliment te geven, krijg je meteen een andere sfeer.’
Een leven met passie is een vol leven
Leer jezelf om af en toe ongelukkig te zijn
Ik neem een voorbeeld aan de oma van mijn kinderen. Ze is nu 88 en werd op haar 28ste weduwe. Toch heeft zij het leven ten volle beleefd. En leefde ze heel genereus. Ik bewonder dat in mensen. Als je geeft aan mensen, moet je gul zijn. In je gastvrijheid, in je liefde, in je persoonlijke leven maar ook in je professionele leven.’
‘Als je alleen van kick naar kick gaat, ben je niet voorbereid op wat onvermijdelijk komt. Naarmate het leven vordert, kom je wel eens een tegenslag tegen, niemand blijft gespaard. Onder andere door de sociale media focust onze maatschappij veel meer op alles wat positief, mooi en succesvol is. Door onder andere de sociale media. Maar dat is niet de realiteit. Wie leert omgaan met tegenslag heeft in het leven een stapje voor.’
COLOFON
Je benadert ouder worden duidelijk op een positieve manier. ‘Uiteraard, want wat is het alternatief? Dat je jong op het kerkhof ligt? De tendens is toch dat we allemaal wat ouder worden en langer fit en gezond kunnen blijven. We hoeven er niet allemaal twintig uit te zien. Maar een kwalitatief leven na vijftig is wel mogelijk. Toen mijn grootmoeder mijn leeftijd had, droeg ze altijd zwarte jurken. En elk Nieuwjaar klonk ze met de hele familie op haar laatste jaar. (lacht) Die ingesteldheid hebben de meeste vijftigers onder ons niet meer. En terecht.’ Jij hebt dus je weg gevonden en bent aan het schrijven geslagen. Is dit altijd al een passie geweest? ‘Als omroepster schreef ik natuurlijk de omroeptekstjes. En dan later ook reportageteksten en de introducties voor de nieuwsitems. Dat was een goede leerschool. Nu ik erover nadenk: het heeft wel altijd in me gezeten. Tot mijn dertigste schreef ik veel reisverhalen. Dat begon in het jaar dat mijn moeder overleed, toen was ik twintig. Die zomer ging ik op reis met vrienden en daar heb ik al veel geschreven. Ik schreef de emoties van me af en verwerkte haar dood op die manier. Maar ook de jaren daarna maakte ik altijd een verslag van mijn vakanties. Ik was het eigenlijk vergeten. Maar blijkbaar vindt zo’n impuls altijd weer de weg naar de oppervlakte.’ Amélie Janssens
✔ ‘Vijftig tinten wijs’, Lynn Wesenbeek en Kris Colpaert, Uitgeverij Van Halewyck, 19,99 euro.
Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV bouw - industrie & energie en ACV-Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Hilde Van Malderen • Redactie beweging.net en ACV: Nils De Neubourg, Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Monique Braam, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Rooni Theeboom, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (13-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •