Visie 2019 nr. 14 - Algemeen by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

REGIO KEMPEN (TURNHOUT) - NR 14 - VRIJDAG 12 JULI 2019

ZONNIGE GROETJES UIT

‘64

Mooie momenten in beeld We vroegen naar jullie zomerfoto’s uit de oude doos. Daar kwamen heel veel reacties op met leuke herinneringen. In dit nummer zie je onze selectie. Dit is alvast het verhaal van Norma Schelstraete. ‘Na een spelletje lig ik uitgeteld op de grond, mijn vriendin zegeviert. We waren de enige twee meisjes op het kamp. En hoewel we eigenlijk meegingen als kookmoeders, deden we aan alles mee. Dat jaar waren we met 20 kajotters op kamp in Dworp. Mijn broer keerde als hoofdleider van KAJ Ursel al jaren terug naar het kampterrein van de toenmalige beheerders Cola en Marietje. Eerst alleen met de jongens, later ook met ons.’ ‘In het gezegende jaar 1969 werd ik verliefd op de gehurkte jongen, rechts in beeld. Toen mijn maatje onlangs overleed waren we 49 jaar gehuwd. Dat we afscheid hebben moeten nemen is triest, maar die mooie zomerse herinneringen zal ik altijd blijven koesteren.’

TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 06.09.2019 - REGIO

BLZ.13

VAN DE WEEK

DE QUOTE

De achtste dag PETER WOUTERS, VOORZITTER BEWEGING.NET

et woord ‘vakantie’ is wellicht afgeleid van ‘vacantia’, het Latijnse woord voor ‘niet werkzaam zijn’.

Dat is natuurlijk relatief. Want terwijl de meeste mensen ‘niet werkzaam zijn’, is de drukste periode voor de toeristische sector aangebroken. Daar gaat een omzet van bijna 10 procent van ons binnenlands product mee gepaard. De ene zijn vakantie is daardoor de ander zijn brood. Vakantie is dus belangrijk voor de economie van een land. Tijdens de vakantie gaat vooral ons welbevinden en onze gezondheid erop vooruit. Volgens onderzoek is de winst het grootst op dag 8 van onze vakantie. Na die dag is de rush van het werkjaar wat uit ons lichaam verdwenen en kunnen we met meer afstand naar de dingen kijken. We krijgen nieuwe en frisse gedachten.

Die laten ons toe om nieuwe voornemens te maken en de dingen anders aan te pakken, thuis en op het werk.

zowel oppositie en meerderheid dat men best verder kan doen zoals men bezig was.

Ik wens daarom iedereen oprecht en van harte een goede vakantie!

Nieuwe en frisse gedachten zijn daar dus zeker welkom. Misschien zelfs een oefening zoals ‘Le grand débat national’ in Frankrijk of een ‘Constitutional debate’ in Ierland. Een oefening om te luisteren naar de bevolking en te horen wat ze werkelijk belangrijk vinden. Het zou goed zijn mochten meer burgers daardoor het gevoel hebben dat politici hun respect waard zijn. En dat ze met de juiste vraagstukken aan de slag gaan.

Ook aan alle verkozenen na de verkiezingen van 26 mei. Hun evaluatie van de ‘wens van de kiezer’ kan wat ‘vacantia’ gebruiken. Vandaag vinden

‘We krijgen nieuwe en frisse gedachten. Die laten ons toe om nieuwe voornemens te maken en de dingen anders aan te pakken, thuis en op het werk’

Dan kan binnenkort iedereen aan de slag met nieuwe en frisse gedachten. Geniet ervan, en als het kan zelfs al vanaf dag 1.

‘De verwachtingen van vakanties zijn vaak te hoog. Velen denken dat het op tropische eilanden vol loopt met mensen à la Temptation Island. Blijkt dat er dan uitgezakte mensen rondlopen, mensen zoals ze die zien in hun eigen omgeving thuis. Verwacht het paradijs niet, doe op vakantie zoveel mogelijk gewoon en ontspan je.’

Psychiater Dirk De Wachter op Radio 1

HET CIJFER

4 618 Zoveel voetgangers geraakten vorig jaar gewond bij een ongeval. Per miljoen inwoners komen bij ons elk jaar 6,9 voetgangers om het leven. In Nederland is dat 2,6.

M/V/X VAN DE WEEK

Kapitein Carola Rackete De 31-jarige Rackete werd door de Italiaanse politie verschillende dagen onder huisarrest geplaatst. Dat gebeurde nadat ze met haar schip Sea-Watch 3 drenkelingen redde op de Middellandse Zee en vervolgens aanmeerde op het Italiaanse eiland Lampedusa. Een rechter oordeelde echter dat mensenlevens redden niet strafbaar is.

WINNAAR WEDSTRIJD ZOMERFOTO Jullie stuurden ons massaal oude zomerfoto’s door. In dit nummer van Visie zie je dan ook een prachtige selectie van mooie herinneringen. Uit deze selectie wordt op woensdag 17 juli de winnaar van de hoofdprijs, een reischeque van Intersoc ter waarde van 1 500 euro, gekozen. De winnaar wordt die dag op Facebook bekendgemaakt en persoonlijk gecontacteerd.

>>> www.facebook.com/bewegingvzw Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Nils De Neubourg, Amélie Janssens, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Rachel Michel, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

ACTUEEL

Wat doen bedrijven in de praktijk bij hitte?

Te warm om te werken? De voorbije weken is het al erg warm geweest. Zo warm dat werken lastig wordt. Te warm om te werken, bestaat dat eigenlijk? En zo ja, wanneer is dat dan, en mogen we dan zomaar thuisblijven? En hoe gaat het in de praktijk?

oor het vijfde jaar op rij hadden we enkele weken geleden te maken met een hittegolf. Het was erg warm: niet de ideale omstandigheden om te werken. Zowel voor wie bureauwerk doet, als voor werknemers die in een fabriek werken of voor mensen die buiten werken, kan de hitte lastig zijn. De wet bepaalt dat het in sommige omstandigheden te warm kan zijn om te werken. Gewapend met je thermometer naar het werk dan maar? Helaas, zo simpel ligt het niet. Om te bepalen of het te warm is om te werken, wordt gebruik gemaakt van de WBGT-index. Die houdt niet alleen rekening met de temperatuur, maar ook met de luchtvochtigheid, stralingstemperatuur en luchtstroomsnelheid. Er bestaan speciale toestellen om de WBGT-index te meten.

Of het te warm is om te werken, hangt ook af van het soort werk. Het WBGT-cijfer voor zeer zwaar werk ligt lager dan voor licht of zeer licht (kantoor-)werk. Zodra de maximale WBGT-score voor een bepaald soort werk wordt overschreden, moet de werkgever passende maatregelen nemen. Die maatregelen moeten vooraleer het te warm wordt in overleg met de werknemersvertegenwoordiging vastgelegd worden in een plan. Dat kan gaan van het aanpassen van de werkroosters, het aanbieden van beschermingskledij of het aanbieden van gratis verfrissende dranken of ijsjes, zoals bij papierproducent VPK Oudegem, tot bijvoorbeeld het installeren van ventilatoren of airco. In de praktijk blijkt gezond verstand vaak de leidraad, leren de voorbeelden hiernaast.

ZONNIGE GROETJES UIT

‘73

©Belga

TEKST WIM TROCH

Bij warm weer is het belangrijk dat er extra pauzes worden genomen om te drinken.

Stefaan Williams, ACV-hoofdafgevaardigde Picanol

‘Beroep doen op gezond verstand’ Vroeger werd bij weefgetouwenproducent Picanol de WGBT-index gebruikt, maar daar is het bedrijf van afgestapt. ‘Het systeem leidde tot veel discussie. Want waar moest die thermometer hangen? En wat als iedereen echt last heeft van de hitte, maar de thermometer toch zegt dat het niet te warm is? We hebben overlegd met de werkgever en zijn tot nieuwe afspraken kunnen komen. Als het erg warm is, zoals in de laatste week van juni, dan mogen de werknemers extra pauzes nemen om te drinken of af te koelen. De werknemers krijgen dus wat vrijheid, maar misbruik wordt absoluut niet getolereerd. Dat communiceren wij ook heel duidelijk naar onze mensen. Elke ochtend laten we weten of het die dag al dan niet extreem warm zal zijn. Het is geven en nemen, maar vooral een beroep doen op het gezond verstand. En dat werkt, want er zijn nog maar zelden discussies.’

Bert Van Acoleyen, ACV-hoofdafgevaardigde Volvo Group

‘Airco creëren’

Ook bij Volvo in Gent wordt de WBGT-index niet gebruikt. ‘Dan zou het nooit te warm zijn. Wanneer het KMI temperaturen van 28 graden of hoger voorspelt, wordt de temperatuur in de fabriek gemeten. Als het warmer is dan 30 graden, krijgen de ploegen twee extra pauzes van vijf minuten. Als we een erkende hittegolf meemaken, zijn er per ploeg twee extra pauzes van tien minuten, en worden er waterflesjes en waterverstuivers verdeeld. Ook worden de poorten dan opengezet, zodat een soort airco wordt gecreëerd. Want het leeft wel dat er in de bureaus wel airco is, en in de fabriekshal niet.’ ‘Het warmteplan kwam er na syndicale actie in 2017. We hebben toen ook verkregen dat de glazen koepels in ons dak van 1 mei tot 1 september afgedekt worden, zodat het binnen koeler blijft. Het grootste deel van de werknemers mag ook – afhankelijk van de risicoanalyse – met korte broek en zomer-T-shirts werken. Als vakbond hebben we enkele collectieve maatregelen kunnen bereiken die een grote stap vooruit betekenen. Maar het kan zeker nog beter. In Frankrijk hangen er bijvoorbeeld ventilatoren aan het plafond.’

Hannelore Wuyts, secretaris ACV Voeding en Diensten

‘Klanten hebben begrip’ ‘Ik had net het middelbaar onderwijs afgerond. Dat betekende dus drie maanden vakantie voor ik aan mijn hogere studies begon. Ik wilde mij nuttig maken, maar ook plezier beleven. Dat werd dus een werkvakantie bij Intersoc. Ik kende Intersoc van onze vakanties met het gezin naar Zwitserland.’ ‘In Palace Hotel in Disentis mocht ik opdienen in het restaurant. Maar na de inspanning volgde ook de ontspanning: genieten van een koffie met overheerlijke slagroom. Die kregen we van de koks, met wie we goed stonden. Na de avondshift konden we nog gezellig samenzijn met ander personeel, we dronken een Zwitsers biertje, placeerden een danske. Ja, we werkten veel, maar hadden ook veel plezier.’ Marleen Deplancke

Bij Sowel, een speler in de gezinszorg in de provincie Antwerpen, werd een nieuwsbrief verstuurd naar de klanten van de poetsdienst en de verzorgenden in samenspraak met het Comité voor preventie en bescherming op het werk. ‘In deze sector is het niet evident om het werk neer te leggen, want de klanten rekenen op de poetshulp en verzorging waarvoor ze betalen. Bovendien kunnen de omstandigheden niet bij elke cliënt perfect worden nagemeten. Daarom primeert het gezond verstand. In de nieuwsbrief werd gevraagd om de poetshulpen elk uur een pauze van vijf minuten te gunnen, en om hen wat frisse drank aan te bieden. In het algemeen hebben de klanten daar wel begrip voor. Veel andere maatregelen zijn er niet. Kledij aanpassen, of vermijden om veranda’s of grote raampartijen schoon te maken zijn nog twee andere preventieve maatregelen. Ook al kunnen de meeste werknemers zeker op begrip rekenen van de cliënten, toch blijft het vaak niet evident om in deze hitte te moeten werken. We zouden dan ook nog eens een warme oproep willen doen aan de cliënten, om gedurende deze periode extra aan hun poets- of gezinshulp te willen denken.’

ACTUEEL

Seksuologe Rika Ponnet over jongeren en relaties

‘We hebben meer angst om afgewezen te worden’ Geen onderwerp waar zo veel inkt over vloeit als de liefde. We verlangen ernaar, maar we weten niet altijd hoe ermee om te gaan. Steeds meer huwelijken en relaties worden afgebroken. We trouwen minder, en later. Zijn we kieskeuriger geworden, willen we ons niet meer hechten aan iemand, of zien we liefde als een wegwerpproduct? De opmars van apps zoals Tinder of Grindr doet vermoeden van wel. Of loopt het toch niet zo’n vaart? TEKST WIM TROCH

FOTO ID/LIEVEN VAN ASSCHE

eksuologe Rika Ponnet is ruim 25 jaar relatiebemiddelaar, en dus goed geplaatst om een beeld te schetsen over jongeren en relaties. Ze tempert meteen. ‘In al die jaren dat ik bezig ben, merk ik dat de verwachtingen van jongeren niet echt gewijzigd zijn. De allergrootste groep wil zich graag settelen en kinderen krijgen. Ze hebben ook de verwachting – of toch de hoop – dat de relatie voor het leven is. De groep die daar al wat meer experimenteergedrag in vertoont is wel wat gegroeid, maar dat gaat eigenlijk over een heel klein percentage.’ Ondanks krantenartikels over datingapps, langeafstandsrelaties, polyamorie of friends with benefits, dus. ‘Elke generatie volwassenen denkt dat de jeugd verdorven is en bandeloos leeft’, lacht Ponnet. ‘Maar we zien dat de leeftijd waarop jongeren voor het eerst kussen of het eerst seks hebben maar een heel klein beetje naar beneden verschuift. Het gedrag van mensen is niet veranderd. Vroeger hielden huwelijken inderdaad langer stand, maar dat wil absoluut niet zeggen dat die allemaal monogaam waren.’

Maatje De invulling van een relatie is wel veranderd. ‘Vandaag willen we vooral dat onze partner onze emotionele noden beantwoordt, we willen dat de andere ons maatje is, en een goede seksuele partner. Dat zijn dingen die veel minder beheersbaar zijn. Vroeger ging een huwelijk over

Wie is Rika Ponnet? • seksuologe • auteur van ‘Mijn leven als koppelaarster’, ‘Blijf bij mij’ en ‘Alleen met jou’ • runt sinds 1993 met haar man relatiebureau Duet • schrijft columns in onder meer Het Nieuwsblad en Libelle

heel andere zaken: er voor elkaar zijn, zorgen voor elkaar, elkaar ondersteunen. Zulke dingen kun je beloven. Dat je iemand altijd graag zult zien, kun je niet beloven. Als die emotionele staat niet meer is zoals we die graag hebben, vinden we dat een basis om uit de relatie te stappen. Je kunt toch niet in een ongelukkig huwelijk blijven zitten, zeggen we dan. We merken wel vaker uitstelgedrag bij jongeren. Ze zetten de stap naar een echte relatie niet, omdat ze onzeker zijn, of omdat ze de lat erg hoog leggen.’

Dating-apps zijn meer en meer gemeengoed voor wie op zoek is naar liefde. ‘Ja, maar wetenschappelijk onderzoek toont dat de allergrootste groep mensen – en dan hebben we het over ruim 80 procent – elkaar toch nog leert kennen via de gewone, klassieke weg. Via mensen die we kennen op school, werk, sportclubs … Sociale media spelen wel een grote rol in het proces. Je gaat bijvoorbeeld uit met een groepje vrienden. Op de fuif leer je een vriend of vriendin van een van je vrienden kennen. In plaats van op het moment zelf met elkaar te spreken en nummers uit te wisselen, probeer je die persoon terug te vinden op sociale media. Weinigen durven blijkbaar nog gewoon op de man af te vragen om eens af te spreken. We hebben meer angst gekregen om afgewezen te worden.’

Megakritisch Afwijzen is nog nadrukkelijker aanwezig op apps als Tinder of Grindr, waar je op basis van een foto moet oordelen of iemand

al dan niet bij je past. ‘Door zulke apps zijn we megakritisch geworden. We analyseren voortdurend, en kijken altijd afwijzend naar anderen. Vergelijk het met een festival waar duizend mensen zijn. Daar stap je af op wie je leuk vindt. Je hebt geen oog voor al die anderen. Op Tinder is het omgekeerd: daar zeg je tegen iedereen ‘nee, bedankt’ vooraleer je die ene die je wel ziet zitten aanspreekt. We wijzen meer af dan dat we tot verbinding komen, terwijl het onze natuurlijke reflex is om te verbinden. Tegelijk beseffen we maar al te goed dat die anderen ons ook voortdurend afwijzen.’ Dat knaagt aan ons zelfbeeld. De kansen op een goede match zijn niet erg groot. ‘Eén op de drie mensen op Tinder heeft niet de intentie om met iemand af te spreken. De allergrootste groep is zelfs niet eens single. Zo’n dating-app is amusement geworden. Samen met vriendinnen profielen bekijken en punten geven, zoals je dat vroeger deed met voorbijgangers als je op een terrasje zat.’ Toch is er geen reden tot bezorgdheid als je zoon of dochter op zulke apps zit. ‘De wijze waarop mensen elkaar leren kennen heeft geen invloed op de relatie. Uiteindelijk leer je elkaar toch pas echt kennen als je elkaar hebt ontmoet. En wees niet bang dat de relatie van je kind strandt. Dat hoort bij de zoektocht. Het moet niet van de eerste keer de perfecte partner zijn. Dat is naar de Olympische Spelen willen gaan voor je ook maar één wedstrijd gelopen hebt. Zo werkt het niet. Durf relaties aan te gaan. Een relatie zal altijd een kwestie zijn van pieken en dalen. Het geeft ons vervulling – daarom gaan we er naar op zoek – maar het zal ook altijd gepaard gaan met momenten van pijn en lijden. Maar we hebben te veel schrik voor dat lijden. We hebben die veerkracht om met tegenslagen om te gaan, dus we moeten ons durven open te stellen. En we moeten accepteren dat we niet alles onder controle hebben.’

‘Tinder is geen taboe meer’

‘Een paar negatieve ervaringen’

‘Je steekt er veel tijd in’

‘Sinds september 2018 zit ik op Tinder en Parship. Drie keer heb ik via die weg al iemand ontmoet. Twee keer was dat best aangenaam, één keer was het een tegenvaller. Met een van hen heb ik nog contact, maar meer dan vriendschap zal het niet worden.’ ‘Ik vind het best vermoeiend. Altijd weer chatten, vragen stellen en beantwoorden, dat is best intensief als je moet gaan werken en voor je kinderen zorgen. Soms laat ik de apps een tijdje voor wat ze zijn.’ ‘Vroeger was er misschien een taboe rond Tinder, maar nu niet meer. Ik spreek er met vriendinnen over, en zij vertellen ook over hun ervaringen.’ 43-jarige single mama

‘Na een relatiebreuk in 2012 zit ik op Tinder en Badoo. Tegenwoordig zit ik nog maar een à twee keer per maand een half uurtje op die apps. Ik heb immers een paar negatieve ervaringen gehad. In het begin heb ik een paar keer afgesproken met mannen die me leuk leken, maar dan bleek het vaak snel om seks te draaien. Soms gebeurde het ook dat iemand op het laatste moment afzegde, of dat er helemaal niemand kwam opdagen op een afspraak. Eén keer heb ik een man ontmoet bij wie ik een klik voelde, maar ik had het gevoel dat hij overhaast te werk wilde gaan.’ ‘Op zich kan het wel om de liefde te vinden via een app. Ik heb een vriendin die getrouwd is met iemand die ze op Tinder heeft leren kennen.’ 37-jarige single mama

‘Tegenwoordig ben ik niet meer zo actief op Tinder. Ik ben nu acht jaar single. Na twee of drie jaar ben ik online op zoek gegaan naar een partner, maar eigenlijk kwam ik snel tot de conclusie dat het toch niet was wat ik ervan verwachtte. Je steekt er veel tijd in. Ik heb wel een paar keren met iemand afgesproken, maar tot nu toe is daar nooit iets uit voortgekomen. Het is niet evident, want naar mijn aanvoelen is maar dertig procent van de mensen op Tinder serieus op zoek naar een relatie. Dat is demotiverend. Ook een vriendschap laten groeien is moeilijk. Ik ben nogal sociaal, dus ik ga wel vaak iets eten of drinken. Maar om op café zomaar iemand aan te spreken, dat is niet zo makkelijk. Als 18-jarige gaat dat vlotter dan als 35-jarige. Het blijft een kwestie van toeval, en geluk.’ 35-jarige single vrouw

ACTUEEL

Veel vastgoed? Nieuw achterpoortje om zeer goedkoop te erven

‘Al tientallen miljoenen misgelopen, en de deur staat wagenwijd open’ De regels om een familiebedrijf te erven worden een fiscale handigheid om erfbelasting op professioneel vastgoed, zoals winkelpanden, te ontwijken. Uit een recente beslissing van de Vlaamse belastingdienst blijkt dat de regels vol gaten zitten. Gefortuneerde mensen betalen zo aanzienlijk minder erfbelastingen. Voorlopig blijft het bij één dossier. ‘Maar de achterpoort staat nu wel wagenwijd open.’

IN RECHTE LIJN ERVEN, ZOALS VAN OUDER OP KIND

waardoor de zaak of een deel ervan verkocht moet worden.’ Daarom is er de gunstmaatregel. Die is niets anders dan een fikse korting op de erfbelasting. Terwijl het maximale belastingtarief voor een erfenis van vader of moeder op zoon of dochter doorgaans 27 procent bedraagt, is dat tarief voor een familiebedrijf slechts 3 procent. Voor schenkingen geldt er zelfs een nultarief voor familiebedrijven.

‘De gunstmaatregel zou de continuïteit van een familiebedrijf moeten verzekeren’, zegt Michel Maus, advocaat, professor en autoriteit fiscale wetgeving. ‘Wanneer een eigenaar van een bloeiende kmo overlijdt, zouden de erfgenamen successierechten moeten betalen. Ze kunnen dat bedrag dan misschien niet meteen ophoesten,

‘Het hiaat in de wetgeving is zelfs openbaar en kan dus makkelijke gekopieerd worden’ IVE ROSSEEL, FISCAAL EXPERT ACV

ZONNIGE GROETJES UIT

‘73

27% gewone

erfbelasting

erfbelasting via familiebedrijf Om belastingen te ontwijken moeten ze nu alleen nog die vennootschappen laten kwalificeren als familiebedrijf. Bovendien is de gebruikte argumentatie gewoon openbaar, waardoor het makkelijk gekopieerd kan worden.’ Daarmee raakt Rosseel ook een groter probleem aan: kapitaalkrachtigen slagen er steeds vaker in hun eerlijke belastingen te ontwijken. Maus houdt er een gelijkaardige mening op na. ‘Als je die achterpoortjes sluit zou je de tarieven voor zij die er niet van gebruikmaken kunnen laten dalen. Want die laatste groep betaalt nu meer dan de volle pot.’

Die verouderde regels bepalen onder meer dat er een minimum aan lonen moet worden betaald en er dus personeel in dienst moet zijn. Daarnaast mogen er ook niet te veel gebouwen en gronden deel uitmaken van de zaak. Dat waren alleszins de normen tot voor kort, want eind april bleek in een specifiek dossier dat die voorwaarden ontweken kunnen worden. Rosseel: ‘Het enige wat de belastingadviseurs daarvoor hoefden te doen is slim beargumenteren dat er sprake is van reële economische activiteit. Louter vastgoed beheren, verkopen en verhuren valt blijkbaar ook onder de gunstmaatregel, zelfs zonder enig personeelslid.’

‘Als je die achterpoortjes sluit zou je de tarieven voor zij die er niet van gebruikmaken kunnen laten dalen. Want die laatste groep betaalt nu meer dan de volle pot’

‘Dat koste de schatkist al tientallen miljoenen euro’s’, zegt Rosseel. Maar hij verwacht dat het daar niet bij zal blijven. Maus evenmin: ‘Wanneer de wetgever de regels nogal laks opstelt en ze openlaat voor interpretatie, wordt daar massaal opgesprongen. Zo krijg je een waslijst met truken van de foor. Met vermogens- en successieplanners is er een hele sector ontstaan die die truken verkoopt aan mensen om aan de belastingen te ontsnappen.’ Veel moeite moet het trouwens niet kosten om van de belastingkorting te genieten. Rosseel: ‘Grote vermogens investeren sowieso al via vennootschappen in vastgoed.

Een royale korting dus. Geen wonder dat die gunstmaatregel ook vernuftige belastingadviseurs en rijke families lokt. ‘En dat is nu ook gebeurd’, vertelt Ive Rosseel. Als fiscaal expert van het ACV waarschuwt Rosseel dat dit de staat wel eens heel veel geld zou kunnen kosten. Door gebouwen in een familiebedrijf onder te brengen wordt het in feite een goedkope erfmachine. Om dat te vermijden zijn er specifieke voorwaarden voor familiebedrijven. Maar die zijn hopeloos verouderd, vindt Maus. ‘Ondertussen is de wereld geëvolueerd en zitten er grote hiaten in de regels. En die hiaten worden gebruikt door zij die de weg weten en het geld hebben.’

Truken van de foor

‘Het was in Heusden-Zolder op de nationale cursus van Jeugd & Gezondheid, de oude naam van Kazou, dat we elkaar hebben leren kennen in 1972. Paul kwam uit het verbond Roeselare, ik van Oos tende. Een jaar nadat we daar de opleidingen ‘vrije expressie’ en ‘spel’ volgden, ging en we in augustus 1973 samen naar het Intersochotel in Leysin, Zwitserland. Daa r werkten we als animator. Pau l bij de maxi’s, ik bij de volwassenen. En toen ik halverwege mijn schouder ontw richtte, sprong hij ook wel eens voor mij in. Het wer kte, want in de zomer van 197 4 zijn we getrouwd.‘ Rita Ketelaers

Willaert

en – al dan niet plots – heengaan van de eigenaar van een kleine familiezaak, betekent dat dan ook het einde voor het bedrijf, het personeel, de klanten en de familieleden in de zaak? Niet noodzakelijk, want voor de erfenis van een familiezaak bestaat al lange tijd een speciale – maar vooral goedkope – regeling. Die regeling moet het mogelijk maken om een zaak probleemloos verder te zetten.

es Li

TEKST NILS DE NEUBOURG

MICHEL MAUS, ADVOCAAT EN PROFESSOR FISCAAL RECHT

Maus voegt als slotbedenking nog toe dat er zelfs geen wetenschappelijk bewijs is dat het eerlijk betalen van successierechten een familiebedrijf in problemen zou brengen. ‘Het is dus eigenlijk gewoon een drogreden om een gunstregime voor ondernemers in stand te houden. Politici zouden eens met de grove borstel door de erfenisregels moeten gaan. Erfbelasting is een van de meest solidaire en herverdelende belastingen die bestaan. Maar momenteel krijgen de rijksten de grootste voordelen. Het zit echt fout met de fiscale rechtvaardigheid.’

OPINIE

ZONNIGE GROETJES UIT

‘69

hOESO? NOG HARDER WERKEN? MARC LEEMANS, VOORZITTER ACV

1969, op onze ‘Het was geen schitterend weer in n’ in Mariahoor Kink ‘De l hote eerste vakantie in r gingen wee het anks ond r kerke, Oostende. Maa ’ zee. in den jeba poot toch de oudere dames Erik Dekeyser

CM-REISBIJSTAND

Ben ik verzekerd voor gevaarlijke sporten? Op vakantie in het buitenland ben je via de CM-reisbijstand verzekerd voor dringende medische problemen. Maar ongevallen door gevaarlijke sporten zoals alpinisme of diepzeeduiken zijn uitgesloten. Moet je onverwacht een dokter raadplegen of moet je naar het ziekenhuis tijdens je buitenlandse vakantie, dan krijg je die medische kosten als CM-lid terugbetaald via de CM-reisbijstand. Ook de kosten voor een repatriëring komen voor terugbetaling in aanmerking. Tenminste als de alarmcentrale Mutas goedkeuring gaf voor de repatriëring. De CM-reisbijstand geldt voor de landen van West- en Centraal-Europa en van het Middellandse Zeegebied. Voor jongeren die recht hebben op kinderbijslag geldt de CM-reisbijstand wereldwijd. De vakantie is het vaak het moment voor een uitdagende activiteit. Ongevallen ten gevolge van gevaarlijke sporten zijn evenwel niet verzekerd via de CM-reisbijstand. Het gaat onder meer om alpinisme, basejumpen, bergbeklimmen, canyoning, deltavliegen, diepzeeduiken, elastiekspringen, parapente, rafting, speleologie, valschermspringen, zweefvliegen en vechtsporten. Krijg je medische problemen omdat je de reisadviezen van het Instituut voor Tropische Geneeskunde niet naleefde, kun je evenmin een beroep doen op de CM-reisbijstand. Op deze uitzonderingen na kun je met de CM-reisbijstand met een gerust hart naar het buitenland vertrekken. Zorg er wel voor dat je de Europese Ziekteverzekeringskaart bij je hebt. Voor sommige landen heb je andere documenten nodig. Volg bij dringende medische problemen de richtlijnen. Met vragen kun je de klok rond terecht bij de alarmcentrale Mutas. >>> www.cm.be/reisbijstand

De politici nemen de tijd om de talrijke regeringen te vormen. Ondertussen wordt met de dag duidelijker voor welke enorme uitdagingen het land staat. Een enorme budgettaire put. Een klimaatbeleid dat er geen was. En wijst ook de OESO, de denktank van de geïndustrialiseerde wereld, op een ernstig economisch probleem: de slabakkende productiviteit. Dat probleem stelt zich in de meeste OESOlanden. Maar bij ons nog wat scherper, ook al blijven Belgen bij de meest productieve werknemers ter wereld. Want, zo wil de logica van de vrije markt, zonder productiviteitsgroei komt men automatisch uit bij looninleveringen om de concurrentiepositie van de economie te vrijwaren.

voorbeelden zijn van goed sociaal overleg, waarbij directie en medewerkers samen bekijken hoe ze het bedrijf én het personeel een nieuwe toekomst kunnen geven. Dat vergat de OESO overigens compleet te bekijken: hoe goed sociaal overleg, van laag tot hoog, ook goed is voor de productiviteit.

Als onze productiviteit had blijven groeien, als in de jaren 80 en 90 van vorige eeuw, dan hadden de lonen 20% hoger kunnen liggen. Dat is één van de OESO-conclusies. Ik betwijfel die. Omdat net het loonoverleg al jaar en dag aan banden wordt gelegd. Met de nieuwe loonnormwet werd dat zelfs een dwangbuis. Die wet ziet alleen wat de werknemer kost per uur en negeert wat hij aan waarde creëert in dat uur. Maar bon, als dit OESO-rapport kan leiden tot een versoepeling van de loonnormwet, om meer ruimte te laten voor loonsverhogingen in sectoren en bedrijven, is het ACV altijd bereid om hieraan mee te werken.

Al bevat dat OESO-rapport ook wat méér inspirerende aanzetten. Over de wijze waarop een aantal beroepsgroepen, van architecten- tot advocatenbureaus, er blijven in slagen de concurrentie lam te leggen, ten koste van de productiviteit. Over hoe de federale overheid ondoelmatig geld verspilt aan ondersteuning van bedrijven voor onderzoek en ontwikkeling. Over hoe de Wet Werkbaar en Wendbaar Werk van de regering Michel zorgde voor een halvering van de opleidingsverplichtingen aan bedrijven. En dat er dus best snel een nieuwe wet komt, met een echt recht op vijf dagen vorming per jaar, voor elke individuele werknemer. Zodat vraag en aanbod beter matchen. Laat ons daarover eens praten.

Al zie ik eerder het omgekeerde gebeuren. Dat het bedrijfsleven en hun politieke vrienden dit rapport weer zullen gebruiken om verder te knagen aan de rechten van medewerkers. Om bedrijven toe te laten onder sectorale barema’s te duiken bijvoorbeeld. Om de koppeling van lonen aan beroepservaring te vervangen door willekeurige verhogingen op basis van persoonlijke evaluaties. Of om werknemers makkelijker op straat te zetten. Want dat is de logica van de OESO: als een bedrijf niet goed boert, trek er dan zo snel mogelijk de stekker uit en/of dump zo snel als mogelijk de mensen die er zich iedere dag keihard inzetten. Terwijl er zoveel

Nog even bewegen na een warme werkdag? Of ’s avonds de rust en de koelte van de natuur opzoeken? Het activiteitenaanbod van Pasar Zomert bundelt alle avondwandelingen en -fietstochten die de verschillende afdelingen organiseren. Zo vind je, verspreid over gans Vlaanderen, voor elke avond wel een ontspanningsmoment. >>> www.pasar.be/zomert

‘Dat vergat de OESO: hoe goed sociaal overleg ook goed is voor de productiviteit’

En waar we het zeker moeten over hebben is hoe hoge productiviteit en werkbaar werk samen kunnen sporen. Hoe vermijden we dat verhoogde productiviteit wordt bereikt door het uitpersen van werknemers als citroenen. Wie wat ouder wordt, houdt dat vaak niet vol. Voor veel mensen is het een enorme uitdaging om een uitputtende baan te combineren met hun gezin. Fysiek en psychisch eist dat een zware tol. Veel mensen worden ziek. Of vroeg naar de uitgang geleid. Wat zorgt voor dalende productiviteitscijfers. Of hoe de slang in haar eigen staart bijt als ze niet oplet.

ACTUEEL

Kinderen op vakantie met Kazou

Hennie verzacht heimwee Elke vakantie gaan duizenden kinderen samen met hun leeftijdsgenoten op Kazou-vakantie. Mama en papa mogen niet mee. Sommige kinderen hebben het daar moeilijk mee en krijgen heimwee. Gelukkig zijn er de moni’s en Helpende Hennie om het leed te verzachten. TEKST MICHIEL VERPLANCKE FOTO JAMES ARTHUR

Tips voor ouders

et circus is in het bos. In Het Verloren Bos van Lokeren meer bepaald. Een groep zeven- en achtjarigen leert er op Kazouvakantie jongleren, op rollende tonnen lopen en een heleboel andere circustrucjes. Wout Quaghebeur (6, midden op foto) wordt een tonnenloper en Nand De Geest (7, links) leert bordjes draaien op een stok. Op het einde van de week tonen ze hun kunstjes aan hun ouders tijdens een heuse circusvoorstelling. Maar in de tussentijd moeten ze het zonder mama en papa doen. En dat kan al eens lastig zijn. Ook Nand heeft om een knuffel gevraagd.

Tranen of buikpijn ‘Vaak zijn er de eerste avond al wat kinderen met heimwee’, zegt hoofdmoni Marie Baeten (20). Ze ging al mee op zestien Kazou-vakanties en weet ondertussen goed hoe ze ermee om moet gaan. ‘Soms vloeien er traantjes, maar soms is het ook minder duidelijk. Als iemand zegt dat die buikpijn heeft, kan dat bijvoorbeeld ook heimwee zijn. Het is aan ons om dat juist in te schatten.’ Heimwee kan in verschillende gradaties voorkomen: van een traantje laten tijdens een rustig moment tot niet meer willen eten en zich volledig terugtrekken. ‘Heimwee mag je in geen geval negeren’, benadrukt Marie. ‘Als moni besteden we er altijd aandacht aan. Elk kind vraagt wel een eigen oplossing. Soms volstaat het

1. Geef een foto van jullie mee. 2. Maak je kind op voorhand enthousiast voor de vakantie. 3. Schrijf zeker een brief, maar probeer niet te benadrukken dat je je kind hard mist. 4. Het helpt niet om te bellen tijdens de vakantie.

Moni Marie Baeten: ‘Als de kinderen konijn Hennie kunnen knuffelen, geeft dat een zekere rust.’ om kinderen af te leiden met spelletjes of verhaaltjes. Als ze zich amuseren, denken ze vaak niet aan thuis. Onlangs had een van onze kindjes het wat zwaarder en dan hebben we een foto van haar mama afgedrukt.’

Naast de tips heeft Helpende Hennie nog hulpmiddelen mee, zoals een invulbrief die kinderen naar huis kunnen sturen, kleurplaten en een aftelkalender.

Helpende Hennie

‘Een kleurplaat kan voor afleiding zorgen op stille momenten’

Zulke en nog veel meer tips geeft Kazou ook mee aan de moni’s op hun vakantie. Helpende Hennie legt de moni’s uit wat heimwee precies is, hoe ze het kunnen herkennen en wat ze eraan kunnen doen. Maar Hennie is vooral een knuffelkonijn, dat kinderen troost in een moeilijk moment. ‘Aan het begin van de vakantie vertellen we de kinderen dat Hennie een supergoede vriend is van ons en hen altijd wil komen helpen. Als ze hem dan kunnen knuffelen, geeft dat een zekere rust.’

MARIE BAETEN

‘Een kleurplaat kan voor afleiding zorgen op stille momenten’, legt Marie uit. ‘Voor de aftelkalender letten we erop dat we die op de juiste manier gebruiken. Aftellen naar het weerzien met de ouders helpt soms totaal niet. Maar we kunnen ook af-

tellen naar een leuke activiteit of naar de nacht dat Hennie bij hen kan slapen.’

Wassen en plassen Sinds dit jaar helpt Hennie de vakantiegangers ook met hun hygiëne. Kinderen kunnen op een checklist aankruisen of ze hun handen gewassen hebben, een propere onderbroek aan hebben … Ze hebben ook een lijstje waarop staat wat ze moeten meenemen naar de douche. ‘Jonge kinderen hebben duidelijkheid nodig’, verklaart Marie. ‘Ze zijn nog zo jong en verwonderd, en door de vele indrukken van een Kazouvakantie, durven ze wel eens wat te vergeten. Als we hen niet helpen, zouden er heel wat vertrekken met al hun propere kleren nog in de koffer.’ >>> www.kazou.be

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

ZIJ GEVEN ONZE VAKANTIE KLEUR Meer dan 41 000 kinderen en jongeren gaan deze zomer op vakantie met Kazou. Ruim 7 500 vrijwilligers geven daarbij het beste van zichzelf. Ze trekken naar Zweedse meren, Spaanse stranden of Italiaanse steden. Ze verblijven in een boerderij om er de dieren te verzorgen, gaan op avontuur in het bos of leven zich uit in het pretpark. Kinderen of jongeren met een beperking kunnen mee op JOMBA-vakantie. Maar evengoed gaat Kazou lokaal aan de slag met kinderen en jongeren die deze zomer niet zomaar op vakantie

kunnen. Omdat ze langdurig ziek zijn. Omdat ze verblijven in een asielcentrum. Omdat er dit jaar geen financiële ruimte is om op reis te gaan. De Kazou-moni’s zijn de komende weken dan ook te vinden in ziekenhuizen, revalidatiecentra, wijken en opvangcentra waar ze met plaatselijke partners ook voor die kinderen een vakantieaanbod uitwerken. Het zijn stuk voor stuk ontzettend waardevolle initiatieven. Niet alleen van Kazou, maar van al die jeugdverenigingen, speelpleinwerkingen of sportclubs die dankzij de onbetaalbare inzet van vrijwilligers de lange zomervakantie zinvol in-

vullen. Ouders weten hun kroost ondertussen in veilige handen. Op die manier bezorgen die vele duizenden vrijwilligers niet alleen de kinderen een onvergetelijke ervaring. Ze hebben ook een geschenk voor de ouders in petto: die krijgen dankzij hen een belangrijk stuk van de zomeropvangpuzzel gelegd. In deze hectische tijden is dat een cadeau dat kan tellen. Laat ons daarom de inzet van al die vrijwilligers koesteren en aanmoedigen. Want nog veel meer dan een exotisch strand of een idyllisch dorp geven zij kleur aan onze vakantie.

DOSSIER

Wat moet ik weten als jobst Veel jongeren willen tijdens hun studie graag een centje bijverdienen. Ofwel zijn ze aan de slag tijdens het schooljaar ofwel werken ze in de zomervakantie enkele weken als jobstudent. Maar wat zijn precies hun rechten en plichten? We geven je hier de grote principes. TEKST SAMUEL BOOTSMAN

AAN DE SLAG ALS JOBSTUDENT MAG IK WERKEN ALS JOBSTUDENT? De meeste jongeren mogen werken als jobstudent vanaf hun 15e verjaardag. Wie het tweede middelbaar nog niet doorlopen heeft moet echter 16 jaar zijn. In elk geval moet je voltijds of deeltijds onderwijs volgen en mag je geen ander hoofdstatuut hebben. Dat laatste is vooral van belang voor wie met een uitkering (opnieuw) wil gaan studeren.

WANNEER MAG EEN JOBSTUDENT WERKEN? Met een studentencontract mag je tijdens het hele kalenderjaar werken. Studentenwerk is dus niet beperkt tot de zomermaanden.

IS ER EEN PROEFPERIODE? De eerste drie werkdagen van een studentenjob vormen een proefperiode. In die periode kan zowel de werkgever als de jobstudent de overeenkomst onmiddellijk stopzetten.

HOEVEEL GA IK VERDIENEN? Je loon hangt af van je functie, leeftijd en de sector of het bedrijf waarin je werkt. Hier geven we je al het absolute minimum dat je mag verdienen per leeftijd. Dat op basis van het ‘gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen’ (GGMMI) dat over alle sectoren heen van toepassing is.

Leeftijd

Percentage

Uurloon (38 uur/ week)

20 jaar

94% van het GGMMI

8,9200 euro

19 jaar

88%

8,3507 euro

18 jaar

82%

7,7813 euro

17 jaar

76%

7,2120 euro

16 jaar

70%

6,6426 euro

VOLG DE REGEL VAN DRIE

KAN IK ONTSLAG NEMEN OF ONTSLAGEN WORDEN? Zowel je werkgever als jijzelf mag altijd het contract beëindigen. Er moet wel een opzeggingstermijn worden nageleefd (zie tabel) en de opzeg moet schriftelijk gebeuren. Duur contract

Opzegging door werkgever

Opzegging door werknemer

Tijdens de proefperiode van 3 dagen

Onmiddellijk

Tot 1 maand

3 dagen

1 dag

>1 maand en <12 maanden

7 dagen

3 dagen

Als je als jobstudent werkt, moet je drie zaken in het oog houden: je socialezekerheidsbijdrage, je belastingen en je kinderbijslag. 1. Tel tot 475 voor je socialezekerheidsbijdrage Als jobstudent kan je 475 uren werken met een lagere socialezekerheidsbijdrage van 2,71 procent. Je mag meer werken, maar dan betaal je een bijdrage van 13,07 procent van je brutoloon. Op de website www.studentatwork.be vind je een persoonlijke 475-urenteller. Tip: als jobstudent in de horeca kun je ook kiezen voor 50 dagen gelegenheidsarbeid of gaan voor een combinatie van de twee telsystemen. 2. Tel je centen voor de belastingen Het loon dat je verdient kan gevolgen hebben voor de belastingen die je ouders én jijzelf moeten betalen. Tot een maximumbedrag aan eigen inkomsten ben je thuis fiscaal ten laste. Overschrijd je die drempel, dan betalen je ouders meer belastingen. Voor het inkomstenjaar 2019 bedraagt het maximum: • Als kind van een gehuwd koppel: 6 942,50 euro belastbaar inkomen

DOSSIER

student?

ZONNIGE GROETJES UIT

1914

vluchtin de Westhoek. Vanuit Moorselede ‘In 1914 brak het oorlogsgeweld uit mandië. haar familie naar Le Tréport in Nor te mijn grootmoeder, Martha, met zusze mij dat ze er samen met haar twee Ze was toen 16 jaar. Later vertelde eenvoudig n doorbracht. Ze woonden in een sen de beste jaren van haar leve koor heur’. Ze zong in het plaatselijk kerk rijhuisje met de naam ‘Villa Mon Bon er – werkte er als kleermaker.’ en haar vader – mijn overgrootvad Karel Demeyere

ENKELE BIJZONDERE GEVALLEN WAT MET FEESTDAGEN? Er zijn tien wettelijke feestdagen. Als zo’n feestdag valt in de periode van je contract, dan krijg je die ook betaald. Valt een feestdag op een zondag? Dan krijg je op een gewone werkdag een dag vrijaf. Moet je werken op een feestdag? Dan heb je recht op inhaalrust.

WAT ALS IK ZIEK WORD? • Als kind van een alleenstaande: 8 792,50 euro belastbaar inkomen Als jobstudent betaal je pas belastingen als je brutoloon in 2019 hoger ligt dan 12 657,14 euro. Let op: Heb je nog andere inkomsten dan uit studentenarbeid? Alimentatie? Of geef je bij de fiscus jouw beroepskosten zelf aan? Dan gelden andere berekeningen. 3. Tel je uren voor je gezinsbijslag • Sinds januari 2019 zijn de regels rond kinderbijslag grondig hervormd in Vlaanderen, tegenwoordig spreekt men over gezinsbijslag als onderdeel van het Groeipakket. • Ben je jonger dan 18? Tot en met de maand waarin je 18 jaar wordt, heb je altijd recht op kinderbijslag. • Ben je tussen 18 en 25 jaar? De eerste 475 uur die je per jaar werkt als jobstudent aan verlaagde RSZbijdrage hoef je niet mee te tellen. Voor alle andere vormen van werken verlies je jouw gezinsbijslag voor elke maand waarin je meer dan 80 uur werkt. • Voor wie in Brussel werkt blijven tot het einde van dit jaar nog de oude regels van toepassing.

Als je ziek wordt, moet je onmiddellijk je werkgever op de hoogte brengen. Binnen de twee dagen moet je hem een doktersattest bezorgen. Als je meer dan één maand werkt, heb je recht op gewaarborgd loon.

WAT BIJ EEN ARBEIDSONGEVAL? Een arbeidsongeval is een ongeval tijdens het werk of onderweg van en naar het werk. Als je slachtoffer wordt van een arbeidsongeval, verwittig dan onmiddellijk je werkgever en het ziekenfonds. Je hebt meteen recht op een uitkering. Alle kosten voor medische verzorging zijn gedekt en je krijgt een vergoeding voor blijvende letsels.

WAT ALS IK EEN SCHOOLVERLATER BEN? Als je in juni afstudeert of stopt met studeren, dan veranderen er enkele telregels. Je kan dan je teller van 475 uren studentenarbeid inzetten tot 30 september. Wie tijdens het academiejaar stopt mag onmiddellijk na uitschrijven niet meer werken als jobstudent. Beide groepen hebben nog 12 maanden recht op gezinsbijslag, maar de leeftijdsgrens en het maximum aantal uren per maand blijven van toepassing.

DE INFOLIJN STUDENTENARBEID (ISA) WEET RAAD

Wat is het loon voor een 16-jarige kelner? Heb ik genoeg vakantiegeld gekregen? Hoe bereken ik mijn overuren? Kortom, zit je met heel specifieke vragen over studentenarbeid? Neem dan contact op met de Infolijn Studentenarbeid (ISA) van het ACV. Momenteel bereikbaar van maandag tot donderdag tussen 13u en 17u en vrijdag van 9u tot 12u. • Telefoon: 02 244 35 00 • E-mail: isa@acv-csc.be • Facebook: isainfolijnstudentenarbeid • Chat: www.chatmetisa.be

JONG ACV KOMT OP VOOR JE RECHTEN ALS JOBSTUDENT

Voor de meeste jongeren is een studentenjob een aangename ervaring, maar toch loopt het voor sommigen wel eens mis. Het loon wordt niet volledig betaald, je wordt na een ziekteperiode plots afgedankt, je moet massa’s overuren presteren … Als lid van Jong ACV kun je rekenen op de nodige informatie en ondersteuning bij problemen. Het lidmaatschap is voor studenten bovendien volledig gratis.

>>> Lid worden doe je via www.hetacv.be. Daar kun je ook de handige brochures ‘Lonend studentenwerk’ en ‘Gids voor schoolverlaters’ downloaden.

Lonend studentenwerk

VRAAG & ANTWOORD

Lezer Luk Vermeulen interviewt directrice Annick Thienpont

‘Vakantie moet tijd laten voor verveling’ Met wie willen jullie eens rond de tafel zitten voor een goed gesprek? Dat vroegen we jullie enkele weken geleden. Uit de vele mooie voorstellen kozen we dat van Luk Vermeulen. Hij wilde weten hoe een schooldirecteur de zomer beleeft. Annick Thienpont, directrice van het Sint-Franciscusinstituut in Melle ging met veel plezier in op zijn wens. TEKS T AMÉLIE JANSSENS FOTO JAMES ARTHUR

uk en Annick spreken elkaar aan het begin van de vakantie in de school van Annick. Gevraagd naar haar meest bijzondere moment van het afgelopen schooljaar, vertelt ze meteen vol overgave over enkele realisaties van haar leerlingen, een operaproject in Gent en het StressFactorfestival op school. Luk luistert aandachtig maar stopt haar op een bepaald moment. Hij vraagt door. Want hij wil weten hoe zij het schooljaar heeft beleefd. Hoe zij zich voelt. ‘Dat is wat de lezers moeten weten’, vindt Luk. ‘Dat die leerkrachten en directeurs in de eerste plaats mensen van vlees en bloed zijn.’ De toon is gezet voor een openhartig gesprek.

Zwaar jaar ‘Op persoonlijk vlak was dit een zwaar jaar’, vertelt Annick. ‘In mijn gezin was ik een nakomertje. Ik verloor mijn papa al op jonge leeftijd. Maar dit jaar moest ik ook afscheid nemen van mijn mama. Ze koos voor euthanasie. Dat was heel heftig. Bovendien werd ik voor de tweede keer omi. Kort na de geboorte vreesden we dat mijn kleinkind gezondheidsproblemen zou hebben. Ook dat heeft me het voorbije schooljaar veel kopzorgen opgeleverd. Gelukkig kan ik ook op persoonlijk vlak rekenen op mijn collega’s. Zij staan altijd klaar om elkaar en mij te helpen, daar ben ik dankbaar voor.’

‘Zulke persoonlijke bekommernissen gooi je niet zomaar van je af als je door de schoolpoort stapt’, gaat Annick verder. ‘Dat moet ook niet. We zijn allemaal mensen. Omgekeerd probeer ik wel om het werk op het werk te laten. Zeker als er eens iets tegenzit. Thuis wil ik loslaten. Ik ben een echte levensgenieter en het ligt niet in mijn aard om lang te blijven hangen in negatieve gevoelens of gedachten. Mijn fietstocht naar huis, van Melle naar Deinze, leidt me via een fietsostrade langs een natuurgebied. Onderweg kan ik alles afschudden, het is het perfecte ritueel om de werkdag af te sluiten.’

Vakantie vanaf 1 juli? Wie is Luk Vermeulen? • 75 jaar • Was directeur van het Technisch Instituut Glorieux (nu EDUGO campus Glorieux) in Oostakker, coördinerend directeur van Scholengemeenschap Stroming en is nu nog actief in verschillende vzw’s die werken rond (kans)armoede in het onderwijs en in raden van bestuur van enkele scholen.

Wie is Annick Thienpont? • 55 jaar • Is juriste maar droomde als kind al van een job in het onderwijs. Volgde uiteindelijk haar hart en is sinds 2005 directrice van het Sint-Franciscusinstituut in Melle.

Nu het over afsluiten en afronden gaat, wil Luk graag weten hoe dat zit in de grote vakantie. Sluiten die schoolpoorten ook voor de directeur op 1 juli? Annick lacht. ‘Nog tot 11 juli zijn het lange werkdagen. Op het einde van het schooljaar zijn er de betwistingen van de schoolresultaten, eventuele bijkomende examens, enzovoort. En we starten al met de voorbereiding van het nieuwe schooljaar. De lesopdrachten moeten verdeeld worden tussen de leerkrachten. Ondertussen komen er ook nog nieuwe inschrijvingen binnen. Dat wil zeggen dat de klasgroepen tijdens de vakantieperiode nog kunnen veranderen. En daardoor ook de lesopdrachten. Het verdelen van taken en lesopdrachten wordt elk jaar complexer. Op het einde van het schooljaar

maak ik ook tijd vrij voor functioneringsgesprekken met het volledige team, toch zo’n 140 personeelsleden.’ ‘We starten natuurlijk ook al met de voorbereiding van de brugdagen voor onze eerstejaars. Zij vertrekken de eerste week van september voor enkele kennismakingsdagen naar Brugge. Dat is geen pretpedagogie, zoals sommigen het weleens durven te noemen. We steken veel tijd en zorg in de voorbereiding van die dagen zodat de leerlingen elkaar op een ongedwongen manier leren kennen. Daarmee werken we aan hechte klasgroepen, leren we veel over verbindende communicatie en proberen we pestgedrag te voorkomen. Begin juli zijn er ten slotte personeelsvergaderingen binnen onze eigen school en vergaderingen met de scholengemeenschap gepland. We werken dus nog hard. En vanaf 15 augustus starten we opnieuw.’ Wanneer het voor Annick dan echt als verlof aanvoelt, vraagt Luk. ‘Ik heb echt behoefte aan vertragen, verstillen en terug in mijn eigen kracht komen. In mijn vakantie lees ik graag. Helaas ben ik daar niet meteen klaar voor. De dag dat ik het aankan om gewoon een boek te lezen, dan begint voor mij het echte loslaten. Een fysieke uitdaging kan daar wel sneller voor zorgen. Enkele jaren geleden trok ik samen met mijn man naar Corsica om er een stuk van de GR20 (een uitdagende wandelroute, red.) te wandelen. Ik kan je vertellen, als je op een smal bergpad naast een diepe kloof staat, denk je nog weinig aan je werk.’

ZO ZIT DAT LANDINGSBANEN

Minder uren werken voor mijn zestigste, kan dat nog? Een landingsbaan maakt werken tot je pensioenleeftijd beter haalbaar. Maar de voorbije maanden was onduidelijk wie nog in dat systeem kan stappen. In de zomer besloot de regering nog om de leeftijdsvoorwaarde voor een landingsbaan in één ruk en voor iedereen op te trekken van 55 jaar naar 60 jaar. Door protest van het ACV en de val van de regering kwam die verandering er uiteindelijk niet. Intussen liepen de bestaande cao’s over die landingsbanen wel ten einde. Resultaat was een vacuüm.

Kan je nu voor je zestigste of niet? En heb je dan recht op een uitkering van de RVA? Dat is nu gelukkig (bijna) allemaal opgeklaard dankzij het Interprofessioneel Akkoord en de eerste sectorakkoorden. Veel van de recent gesloten sectorakkoorden bevestigen concreet de nieuwe regels uit het IPA over landingsbanen. Belangrijke tip: check dus zeker je eigen sectorakkoord in geval van vragen. Voor de sectoren waar nog geen akkoord is, blijft die onduidelijkheid helaas wel nog even duren.

Bovendien bevestigt nu ook de RVA dat werknemers die wegens dat vacuüm in een onbetaalde landingsbaan zitten en daarvoor een aanvraagformulier hadden bezorgd aan de RVA, vanaf nu een aanvraag voor uitkeringen met terugwerkende kracht kunnen doen vanaf 1 januari 2019. Voorwaarde is wel dat de werknemers in landingsbaan een nieuwe aanvraag richten naar de RVA.

ZONNIGE GROETJES UIT

‘89

Is twee maanden te lang? Annick heeft dus best wat tijd nodig om te kunnen ontspannen, om het werk achter zich te laten. Ook haar leerkrachten verdienen die tijd, vindt ze. ‘Ik besef dat er discussie is over de lengte van de grote vakantie. En jammer genoeg wordt die vakantie niet voor elke leerling goed ingevuld. Daar sta je ook als directeur machteloos tegenover. Maar ik moet ook denken aan het welbevinden van mijn team. Mijn leerkrachten en andere personeelsleden hebben nood aan rust. Er wordt veel van hen gevraagd, ook naast de expertise in hun vakgebied. Als je wil dat ze elk schooljaar vol overgave voor de klas staan, moeten ze kunnen herbronnen. Vergeet niet dat ook zij nog tot midden juli werken en vanaf half augustus opnieuw aan de slag zijn. Als je de zomervakantie verkort, blijft er te weinig tijd over.’ ‘Bovendien,’ zo besluit Annick, ‘een vakantie moet ook voldoende tijd laten voor verveling. Dat geldt voor iedereen, jong en oud, leerling of werknemer. Verveling, niets doen, wachten: het helpt het leren en stimuleert de creativiteit. Denk daar dus zeker aan, de komende weken.’

geboortedorp van mijn . Helemaal vanuit België naar het ‘Onze eerste reis naar Turkije in 1989 met mijn broer Özkan er, tvad t de eerste auto van mijn groo ouders. In het dorp poseer ik naas kant.’ en nonkel Huseyin aan de andere dan ook bij mijn grootde eerste in het dorp. Buren klopten ‘De auto van mijn grootvader was deed hij 30 jaar geleZo en. of specialist in de stad te voer er dokt een naar hen om aan r vade trots dat hij dat kon doen.’ zijn dorp. Vandaag is hij nog altijd in r rvoe enve ziek illig vrijw aan den Özgür Yurdaer

TOT JE DIENST

VOORDEELPRIJS

SCHOOLVERLATERS

Verzamelbox Te Gek!?

Volg de gids naar je eerste job

Voor de vijftiende verjaardag van Te Gek!? verschijnt een verzamelbox boordevol muziek en informatie. De box bevat zes cd’s met meer dan 90 originele Te Gek!?liedjes en een LP met de 11 favoriete liedjes van Bekende Vlamingen, onder wie Dirk De Wachter, Lieve Blancquaert en Dalilla Hermans. Ook een brochure over de geschiedenis van Te Gek!? is toegevoegd. Als je vooraf intekent voor deze box betaal je 40 euro. Dat kan tot 31 augustus. De winkelprijs in het najaar bedraagt 60 euro. Het project Te Gek!? wil psychische problemen bespreekbaar maken.

>>> www.tegek.be/box

GRATIS TICKETS

Fiesta Mundial Op 27, 28 en 29 september vindt in het recreatiedomein Keiheuvel in Balen het wereldfeest Fiesta Mundial plaats. Je geniet er van live optredens van onder meer The Internationals, Evil Empire Orchestra, Pongo, Gestapo Knallmuzik en Raymond van het Groenewoud. Je kunt er ook proeven van lekkernijen aan exotische foodstands. Fiesta Mundial staat borg voor opwinding, ontdekking en kwaliteit. Het wereldfeest staat dit jaar in het teken van gezondheid. CM bouwt er voor de gelegenheid een gezondheidsdorp met onder meer een beweegparcours voor kinderen. Bezoekers kunnen er gezondheidsmetingen doen en hun gezondheidskennis testen met een quiz. Er worden 200 gratis combitickets verdeeld. Interesse? Je kunt ze bestellen via www.fiestamundial.be met code CM@FM.

>>> www.fiestamundial.be

VACATURES ACV VOEDING EN DIENSTEN ZOEKT Dienstverlener Zone Antwerpen 100 % - Antwerpen - Onbepaalde duur www.acv-voeding-diensten.be

CM ZOEKT Directeur kind en preventie Stafmedewerker Compensation & Benefits HR-business partner Medewerker infopunt chronisch zieken 100 % - Schaarbeek - Onbepaalde duur Arts - coördinator zorgkassencommissie 100 % - diverse regio’s - Onbepaalde duur www.cmjobs.be

Net je allerlaatste examens achter de rug en klaar om er ‘echt’ aan te beginnen met je eerste job? We helpen je graag op weg naar dat nieuwe hoofdstuk. TEKS T NILS DE NEUBOURG

roeger betekende werk zoeken de ene na de andere krantenpagina doorbladeren, op zoek naar de juiste job. Vandaag is dat gelukkig anders en kan je op verschillende manieren een geknipte job vinden, zoals vacaturewebsites, sociale media als LinkedIn of uitzendkantoren. Wacht ook niet tot je net die ene geschikte job vindt. Soms vindt de geschikte job jou. Dat gebeurt vaker dan je denkt. Daarvoor kan je spontaan solliciteren bij wat je een leuke of goede werkgever lijkt. En laat je vrienden en familie ook zeker weten dat je op zoek bent. Misschien kennen zij wel de perfecte match voor jou of kijken ze mee uit. Loopt het toch allemaal wat moeizaam, dan kan je als ACV-lid gebruikmaken van verschillende vormen van loopbaanadvies.

Loon Niet alle lonen zijn dezelfde. Onder meer de sector, de onderneming en functie waarin je start bepalen je loon. Want voor heel veel jobs bestaan er namelijk specifieke afspraken per sector of paritair comité (PC). Vakbonden en werkgevers maken zo per PC eigen afspraken over loon, maar ook over andere arbeidsvoorwaarden. Een antwoord op de vraag wat voor jouw specifieke situatie een correct startloon is, is dus helaas niet eenvoudig. Bij vragen kan de vakbondsafgevaardigde je verder helpen.

Afgestudeerd? Hoe haal je die topjob binnen, wanneer inschrijven bij de VDAB en hoe blijf je in orde met je ziekteverzekering?

ACV Het ACV biedt aan jongeren in beroepsinschakelingstijd, vanaf 15 tot 25 jaar, het gratis ACV Enter-lidmaatschap aan. Beginnende werknemers tot 25 jaar kunnen een ACV GO-lidmaatschap opnemen, met een fikse korting op de ledenbijdrage. Tijdens je eerste aansluitingsjaar betaal je slechts 10 euro per maand of 33 cent per dag. Daarvoor heb je recht op de volledige ACV dienstverlening, inclusief rechtsbijstand.

>>> www.jongacv.be

CM Je bent verplicht om je in eigen naam bij een ziekenfonds (CM) aan te sluiten zodra je een job gevonden hebt of begint te werken als zelfstandige. Je

moet dat ook doen als je een inschakelingsuitkering ontvangt of zodra je 25 wordt, zelfs als je nog studeert. Doe je aan deeltijds leren en werken en word je dit jaar 19? Neem dan contact op met je ziekenfonds.

>>> www.cm.be/afgestudeerd

Vergeet de gids niet Hoe haal je die topjob binnen, inschrijven bij de VDAB en hoe blijf je in orde met je ziekteverzekering? Misschien heb je ook nog recht op jeugdvakantie? Al die vragen worden beantwoord in ‘De gids voor schoolverlaters’ van CM en het ACV. Haal de gids in een lokaal dienstencentrum van het gezondheidsfonds of de vakbond of check de informatie op hun websites.

Intersoc Werkvakanties

Vrijwilligers gezocht om skiles in buitenland te geven In de winter werken een 300-tal vrijwilligers mee in de skiwerking van Intersoc. Ze geven sneeuwgewenning of skiles aan kinderen van drie tot en met veertien jaar in skigebieden in Frankrijk, Slovenië, Tsjechië en Zwitserland. Ook voor deze winter zijn we nog op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die – ongeacht hun leeftijd - hun passie voor skiën met onze jonge vakantiegasten willen delen. In ruil voor je inzet voorzien wij het vervoer naar en van onze hotels en verblijf in volpension. In je vrije tijd kan je gebruik maken van de faciliteiten in het hotel of de skipistes verkennen. Je skimateriaal kan je gratis huren. Zin gekregen om mee te gaan? Meer informatie over onze skiwerking vind je op www.intersoc.be/skiwerking of kan je verkrijgen via 02 246 47 36.

Meer info via www.intersoc.be/skiwerking of 02 246 47 36

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week acteur Jelle Cleymans (33) TEKS T AMÉLIE JANSSENS

FOTO ID / DIETER BACQUAERT

Jelle, 1

Waarvoor is er te weinig of te veel aandacht in de samenleving?

‘Ik vind dat we de laatste tijd te vaak focussen op eigendommen. Het neoliberalisme van de afgelopen vijftig jaar heeft ons wijsgemaakt dat we veel moeten bezitten om gelukkig te zijn. En het is moeilijk om daartegen te vechten. Een huis om in te wonen maakt je natuurlijk wel gelukkig. Maar ik hecht minstens evenveel waarde aan gewoon belangeloos samen zijn. Ik ben heel blij dat jongeren deze waarden opnieuw meer apprecieren.’

Welke mooie waarde(n) dank je aan je ouders?

‘Ik heb veel meegekregen van hen. Maar het belangrijkste is toch om te genieten van kleine dingen. Ik apprecieer natuurlijk de kunde en het talent van een driesterrenchef in zijn restaurant. Maar dat kan alleen als je ook blij wordt van een simpele spaghetti met ballekes. Soms word ik ook overmand door een gelukzalig gevoel als ik op straat iemand tegenkom die ik al lang niet meer heb gezien. Die momenten zijn me heel dierbaar.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Tekenen. Ik kan zelf heel verwonderd kijken naar tekeningen en schilderijen. Hoe zij de werkelijkheid weergeven of net een draai geven. Maar dan denk ik aan iets wat Wim Helsen ooit zei. Dat hij soms blij is dat hij iets niet kan. Want dan kan hij echt genieten van anderen die het onder de knie hebben. Dat begrijp ik wel. Ik kan me nu verliezen in schilderijen van anderen. Die openen een wereld voor mij. Mocht ik zelf tekenen, dan zou ik er op een andere manier naar kijken. En de techniek erachter proberen te ontrafelen. Dan verliest dat schilderij zijn magie.’

Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?

‘Mijn grootouders. Dat moet ik eerlijk toegeven. En daar voel ik me best schuldig over. Ik heb een heel onregelmatig leven. In mijn sector is het moeilijk om vaste rituelen in te bouwen. Elke zondag op de koffie bij

de bomma, dat gaat niet. Wij gaan slapen als anderen opstaan en hebben vrijaf als anderen druk bezig zijn. En op een zeldzame vrije dag moet ik aan mezelf denken en recupereren. Dat heeft mijn lijf nodig als ik de volgende dagen opnieuw alles moet kunnen geven op een podium.’

juni, daar ben ik niet voor. Ik functioneer gewoon beter als het kouder is. Het hoofd koel houden, letterlijk en figuurlijk. Ik hou ook van de romantiek van de koude. Gezellig in de kroeg bij een stoof gaan zitten. Maar het hele jaar door winter, misschien ben ik dat na één jaar ook wel beu.’

Welk boek heeft indruk op je gemaakt? ‘De Bourgondiërs van Bart Van

Loo. Vijfhonderd pagina’s puur plezier is dat. Ik ben een groot geschiedenisliefhebber. En in dit boek is de geschiedenis in handen van een meesterverteller. Ik heb veel bewondering voor de manier waarop hij dit verhaal brengt. Ik lees sowieso weinig fictie. Boeken over geschiedenis, filosofie en psychologie hebben mijn voorkeur. Volgens mijn zus word ik daardoor te rationeel. Maar ik leer gewoon graag bij. Boeken zijn mijn manier om blinde vlekken op te vullen.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Misschien zou ik wel het ultieme bewijs willen leveren dat God niet bestaat. Vanuit het idee dat er dan heel wat miserie uit de wereld zou verdwijnen. Hoewel, ik moet me misschien ook geen illusies maken. Mensen vinden dan wel andere redenen om ten oorlog te trekken.’

Wat zou iedereen op school moeten leren? ‘Heel praktisch: je boekhouding doen en je financiën beheren. Ik hoor zo vaak verhalen van mensen die in hun ongeluk storten omdat ze die vaardigheden mis-

sen. Op een meer emotioneel niveau: we moeten kinderen al vroeg leren om kritisch te zijn ten opzichte van de informatie die verspreid wordt. Als kinderen en jongeren vandaag enkel de klanken van de boze roepers langs de zijlijn horen, dan missen ze veel. Ik geloof nog altijd in onze democratie. En ik ben ervan overtuigd dat we elkaar in het midden moeten vinden. Want daar gebeuren mooie dingen. Je moet dus ook kritisch luisteren naar de roepers.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

‘Ik zou dan toch kiezen voor Amerikaans president Donald Trump. Hij is heel goed in spierballengerol. Maar er moet toch nog een andere man schuilen achter die façade. Dat kan toch bijna niet anders? Daar zou ik graag naar op zoek gaan. En terloops enkele dringende vragen stellen.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Ik zou best graag wijkagent zijn. Ik vind dat een edel beroep. Je werkt dicht bij en ten dienste van de mensen en hebt een verbindende functie. Dat vergt geduld en veel gebabbel. Ik woon in een buurt waar veel culturen samenleven. En ik vind: de politie doet het daar helemaal niet slecht.’

>>> Jelle Cleymans is vanaf 7 augustus te horen in Playmobil: De film.

‘Over sommige plekken kan ik wel denken dat ik me er goed zou voelen. Maar ik ben er nog nooit geweest, echt zeker ben ik het dus niet. Ik denk bijvoorbeeld dat ik wel zou kunnen aarden waar het altijd winters koud is. Die snikhete dagen eind

Wedstrijd

Waar op de wereld zo u jij j e n o g thuis kunnen voelen?

Win filmtickets voor Playmobil: De film. Visie mag tien keer 4 tickets weggeven. Beantwoord voor 19 juli de wedstrijdvraag via www.beweging.net/visiewedstrijd of stuur je antwoord naar Visie Wedstrijd, Postbus 20, 1031 Brussel. Van welke auteur las Jelle het boek ‘De Bourgondiërs’ in één ruk uit? a. Herman Brusselmans b. Tom Lanoye c. Bart Van Loo