Visie 2019 nr. 15 - Nationaal by beweging.net

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

REGIO KEMPEN (TURNHOUT) - NR 15 - VRIJDAG 6 SEPTEMBER 2019

Jonge Vlaming heeft opleidingsvoorsprong maar verliest die tijdens loopbaan Onze jongeren krijgen een flinke portie kennis en vaardigheden mee tijdens hun schooltijd. Daardoor zijn ze goed voorbereid om de stap naar een job te zetten, eventueel met een tussenstap in het hoger onderwijs. Dat staat in een rapport van de OESO. Vlaamse afgestudeerden behoren zo tot de internationale top.

(pas op!)

Helaas schetst hetzelfde onderzoek een somberder vervolg. Want eenmaal we aan het werk zijn, verliezen we die internationale voorsprong. Oorzaak is dat een opleiding of vorming op latere leeftijd, eventueel gecombineerd met werk, voor Vlamingen minder vanzelfsprekend is dan in andere landen. Toch hameren experts al lange tijd op het belang van levenslang leren. Waarom lukt dat niet? En welke systemen moeten werken en leren toch mogelijk maken?

> 4Â5

ARNOUD RASKIN BRENGT DE LEVENSWIJSHEID VAN STRAATKINDEREN NAAR VLAANDEREN

> 10 TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

Goedkoper en dichtbij naar het museum

HETACV.BE - JAARGANG 75 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 20.09.2019 - REGIO

BLZ. 13

VAN DE WEEK

EN WAT VIND JIJ VAN DE STARTNOTA?

DE QUOTE

PETER WOUTERS, VOORZITTER BEWEGING.NET

at is zonder twijfel de meest gestelde vraag van de voorbije weken. Overal waar ik kwam, op gelijk welk moment. Het is een moeilijk en tegelijk simpel antwoord. En meteen ook de reden waarom we in de media niet hebben meegedaan met de analyses en opinieberichten. De nota is geschreven door slechts één van de partijen om te kunnen starten met de gesprekken. Ik ben daarbij blij dat onze enige extreemrechtse partij niet aan tafel zit. Niet omdat zij geen pijnpunten hebben blootgelegd, maar omdat hun oplossingen niet werken. Dus kijk ik hoopvol en met veel verwachtingen naar de lopende onderhandelingen. In de startnota worden twee opvallende posities ingenomen. De eerste is dat ons land een traditie heeft in het positief omgaan met veranderingen. Zowel economisch als maatschappelijk zijn we veerkrachtig. Ik geloof dat ook. Samen met vele

vrijwilligers hebben we oplossingen gevonden die veranderingen mogelijk maakten: een sterk zorgsysteem, rechten voor arbeiders... Politici maakten handig gebruik van de aanwezigheid van een groot en sterk middenveld om dat te doen en dat was heel verstandig. Daardoor ontstaat een draagvlak voor het beleid en verbondenheid tussen de mensen. Met het vele werk op de plank hoop ik dat de onderhandelaars dat beseffen. Een tweede positie in de nota is de blik naar de Scandinavische landen. We weten dat daar de combinatie werk – privé en de aandacht voor een werknemersvriendelijk bedrijfsbeleid heel belangrijk is. De mens staat er centraal. Ook de kwaliteit van het sociaal overleg is er belangrijk. Dat is dus een goede bron van inspiratie. Heel wat andere stukjes uit de nota zijn gelukkig nog voorwerp van gesprek. Meer dan 150 politici bouwen aan een regeerprogramma. Die hebben allemaal ons memorandum ge-

‘In de Scandinavische landen is de combinatie werk en privé heel belangrijk. De mens staat er centraal’ PETER WOUTERS, VOORZITTER BEWEGING.NET

kregen, dus aan goede suggesties hebben ze geen gebrek. Maar ik geef ze toch nog één brokje informatie mee. In Frankrijk, na het grote Nationale Debat dat ze daar op duizenden plaatsen hebben gevoerd, bleek dat de Fransman drie behoeftes had waar de politiek moet aan werken: grotere nabijheid, betere solidariteit en meer burgerschap. Ik denk niet dat wij zo verschillend zijn.

‘Ik ga niet meehuilen met de wolven die zeggen dat alles in ons onderwijs misloopt. Dat doet onrecht aan de motivatie, inzet en daadkracht van veel leraren.’ Lieven Boeve (53) van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen in Het Nieuwsblad

HET CIJFER

2 031 725 Zoveel minuten luisterden de vrijwilligers van Tele-Onthaal in 2018 naar de problemen, verhalen en vragen van de bellers. De telefonische- en chathulpdienst kon daarvoor rekenen op 622 vrijwilligers, maar dat mogen er gerust meer zijn. Nieuwe vrijwilligers kunnen rekenen op een degelijke opleiding en begeleiding. Meer info op www.tele-onthaal.be.

NIEUWE HOOFDREDACTRICE VISIE Sinds 1 september is Amélie Janssens hoofdredactrice bij Visie. Na haar studies journalistiek begon ze haar loopbaan bij het ACV in Gent waar ze werkzoekenden bijstond. Nadien volgden zeven jaar als communicatieverantwoordelijke bij ACV-Openbare Diensten om in 2014 bij de redactie van Visie terecht te komen. ‘Van bij de beginjaren binnen onze beweging was een job bij Visie waar ik van droomde’, vertelt Amélie. ‘Een blad dat stilstaat waar andere media voorbij hollen en dieper graaft waar anderen aan de oppervlakte blijven. Samen met onze partners zijn we de sociale stem in Vlaanderen. En dat altijd met een fantastisch team. Ik kijk enorm uit naar de komende jaren.’

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Peter Wouters (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Rachel Michel, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

ACTUEEL

Project MaxiPAC zoekt oplossing voor migranten die willen studeren

Vluchteling? Berg je ambities niet op Vluchtelingen en immigranten van buiten Europa hebben het moeilijk om met een diploma uit hun thuisland bij ons aan de slag te gaan. Lange, dure en moeilijke procedures houden hen weg van geschikte jobs. Verder studeren is zo mogelijk nog moeilijker. Onduidelijke regels en onwetendheid fnuiken studieambities.

Umar Badawi (43): ‘Het systeem stopt vluchtelingen in een vriezer’ ‘Ik ben geboren in Libanon. Door spanningen in het land moest ik tijdens mijn studie biochemie van Beiroet terugkeren naar mijn geboortestad. Daar kon ik gelukkig ook een opleiding ‘Engelse literatuur’ volgen. Met dat diploma heb ik jarenlang lesgegeven. Maar vanaf 2011 werd mijn kritische mening een probleem en besloot ik te vertrekken.’

TEKS T NILS DE NEUBOURG FOTO JOREN DE WEERDT

luchtelingen komen hier niet altijd toe met lege handen. Spullen kunnen misschien ontbreken, kennis en ervaring hebben ze vaak wel. Maar wat begin je hier met vakmanschap en diploma’s? En wat als je midden in je studie moest vluchten? Om de kennis en ervaring van vluchtelingen en niet-Europese immigranten toch ten volle te kunnen benutten in onze samenleving heeft de overheid NARIC opgericht. Dat Vlaams agentschap gaat na of een buitenlands diploma gelijkgesteld kan worden aan een Vlaams exemplaar. Met een erkenning kan bijvoorbeeld een in het buitenland opgeleide schrijnwerker hier op zoek naar een geschikte job. Maar zo een erkenning bij het agentschap heeft de naam bureaucratisch, traag en duur te zijn. En zelfs als je de erkenning hebt, geldt die niet eens in Brussel of Wallonië. Bijkomende hindernis is dat het agentschap alleen volwaardige diploma’s beoordeelt. Zonder afgeronde opleiding kan je niet bij NARIC terecht. Om je studie hier

‘In België bleek het niet vanzelfsprekend om leerkracht te worden. Ik had twintig jaar lesgegeven, maar hier werd mijn diploma niet erkend. Snel besefte ik dat ik mensen beter kan helpen op sociaal gebied dan door leerkracht te zijn. Daarom startte ik de organisatie ‘Refuchances’ in Geel. Ik zie het als mijn rol om vluchteling te pushen om voor een diploma of studie te gaan.’ ‘Het nodig dat ze die steun krijgen, want ze lopen tegen grote barrières. Taal is er zo een.

Door onvoldoende kennis van Nederlands werd mijn diploma niet erkend. Maar ik sprak wel vlot Engels en Arabisch, dat zijn de derde en vijfde grootste talen in wereld. Toch moest ik eerst naar school om in een klaslokaal Nederlands te leren.’

‘Het systeem stopt vluchtelingen zo enkele jaren in een vriezer. Ze moeten eerst maar Nederlands leren en een inburgeringscursus volgen voordat ze hun eigen ambities kunnen najagen. Maar een taal leer je bijvoorbeeld het best door met mensen om te gaan. Zo belandt iemand met een doktersdiploma uiteindelijk gefrustreerd bij een groendienst. Voor de overheid is het aanleren van Nederlands een kwestie van identiteit. Dat begrijp ik, maar een identiteit kan je beter met liefde creëren dan met dwang op te leggen.’ ‘Vluchtelingen voelen de economische druk om toch maar snel aan het werk te gaan. Maar het is – ook voor België – soms interessanter om aan de slag te gaan met de kennis en opleiding van immigranten.’

Door al die hindernissen belanden heel wat vluchtelingen in een job die hun capaciteiten niet ten volle benut. ‘Door een doorgedreven activeringsbeleid is er druk om meteen te gaan werken’, zegt Devillé. ‘Dat heeft tot gevolg dat die doelgroep vaak niet terechtkomt in het veld waarin ze gespecialiseerd zijn, maar eerder gedwongen worden richting specifieke jobs, zoals knelpuntberoepen.’

verder te zetten, zijn er geen duidelijke regels. ‘Universiteiten en hogescholen maken allen hun eigen voorwaarden. Eerlijk en democratisch is dat niet’, laat Aleidis Devillé van MaxiPAC optekenen. Met project MaxiPAC wil Devillé en haar collega’s een oplossing uitdenken voor immigranten die graag (verder) studeren. Onder meer Thomas More, UGent, VUB en Minderhedenforum stapten mee in het project.

‘Bovendien worden competenties van buitenlanders ook nog eens vaak lager ingeschat omdat Nederlands niet hun moedertaal is’, gaat Devillé verder. Die taalbarrière maakt studeren overigens ook praktisch vaak onhaalbaar voor immigranten. ‘Je kan je dan afvragen of het aanbieden van studies in het Engels geen beter idee is. Steeds meer bedrijven hanteren trouwens toch Engels als voertaal.’

ANN VERMORGEN, NATIONAAL SECRETARIS ACV

MAAK INTEGRATIE NIET MOEILIJKER Mensen die op de vlucht zijn voor oorlog of vervolging, het is van alle tijden. En van alle streken. De voorbije 100 jaar sloegen Belgen tot tweemaal toe zelf massaal op de vlucht voor oorlogsgeweld. De laatste jaren zijn er gelukkig maar weinig landgenoten meer gevlucht, tenzij een paar heel rijke om hun faire fiscale bijdrage te ontlopen. België ontvangt nu mensen die omwille van hun politieke of geloofsovertuiging, geaardheid… niet veilig zijn in eigen land. We hebben in de conventie van Genève afgesproken, op het moment dat we zelf nog heel goed wisten wat het is om te moeten vluchten, dat deze mensen recht hebben op een veilige haven. Deze afspraken betekenen ook dat wie niet voldoet aan de voorwaarden niet in België kan verblijven. Deze aanpak is hard, maar verdedigbaar.

‘E m d

Met louter een toevluchtsoord bieden, mogen we ons echter niet tevreden stellen. Zowel voor de samenleving als voor de mensen op de vlucht zelf is het belangrijk dat ze hier verder hun leven kunnen uitbouwen. Kunnen studeren of werken bijvoorbeeld. Daarom is de erkenning van buitenlandse diploma’s of het kunnen starten met een opleiding zo cruciaal. En daar loopt wel nog een en ander mis. De procedure duurt vaak te lang. Documenten zoals een thesis laten vertalen door een beedigde tolk is vreselijk duur. Een Vlaamse erkenning die niet in de andere gewesten wordt erkend en vice versa, het is de realiteit. Dat zijn mankementen die we best snel en goed oplossen. Daar vaart iedereen wel bij.

We verwachten immers van nieuwkomers dat ze zich integreren. We willen dat ze deel gaan uitmaken van de samenleving. Maar waarom worden er dan door politici, vaak diegenen die het sterkst hameren op integratie, zoveel ballonnetjes gelanceerd die integratie net bemoeilijken? Een betalend integratietraject. Zeer hoge, voor velen waarschijnlijk zelfs onhaalbare, taalverwachtingen opleggen. De toegang tot kinderbijslag bemoeilijken, terwijl dat net een heel belangrijk instrument is om kinderen snel aansluiting te laten vinden. Organisaties die opkomen voor of werken met nieuwkomers op droog zaad zetten. Wat is de bedoeling van dat soort voorstellen? Het heeft weinig te maken met integratie en inburgering, integendeel. Terwijl dat net is wat we verwachten en willen.

DOSSIER

Werken en leren:

een moeilijk huwelijk Studeren is voor jongeren. Dat lijkt de Vlaming te denken. Want slechts een minderheid volgt op late re leeftijd nog een opleiding. Nochtans pleiten experts voor levenslang leren. Het verrijkt onze samenleving, maar ook jezelf. Waar loopt het mis? TEKST NILS DE NEUBOURG ILLUSTRATIE RUTGER VAN PARYS

erst het goede nieuws: Het niveau van het secundair onderwijs is op peil en relatief veel mensen volgen daarna een opleiding aan hogeschool of universiteit. Daarmee behoort Vlaanderen tot de internationale top. Maar daar stopt helaas het goede nieuws, want de voorsprong die we op jongere leeftijd opbouwen, verliezen we snel zodra we aan het werk gaan. Bijblijven en levenslang leren zijn geen nieuwe begrippen. Toch is het geen evidentie in ons land, want op dat vlak lopen we behoorlijk achter op (buur)landen. Dat concludeert de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in het ‘Skills Strategie Vlaanderen’ rapport. Het was de Vlaamse Regering die het rapport in 2018 bestelde. Ongeveer een op de twee Vlamingen gaf aan het afgelopen jaar geen enkele vorm van opleiding te hebben gevolgd. In landen als Nederland, Denemarken en Finland is dat slechts een op de drie. Al verscheidene jaren wil de overheid – voorlopig nog zonder succes – opleidingen tijdens de gehele carrière stimuleren. Dat zou nodig zijn om onze economie internationaal aantrekkelijk te houden. Maar evengoed is levenslang leren van belang voor de werknemer zelf. Want zonder opleidingen zou die laatste het slachtoffer kunnen worden van een veeleisende en veranderende arbeidsmarkt. Eens te meer omdat volgens de OESO het net de meest kwetsbare mensen zijn die in Vlaanderen uit de opleidingsboot vallen. Relatief weinig kortgeschoolden, oudere werknemers, personen met een migratieachtergrond en werknemers met flexibele en onzekere contracten hebben de kans om opleidingen en werken te combineren.

Op de job Veel opleidingen zijn te volgen na de werkuren. Maar ook tijdens de job kan vorming aangeboden worden. Dat gebeurt, maar ook weer minder vaak dan in het buitenland. Gevraagd of er de laatste vier weken een opleiding werd gevolgd,

antwoordt slechts negen procent van de Vlaamse werknemers positief. In Frankrijk en Nederland is dat meer dan het dubbel: 19 procent. In landen als Zweden en Zwitserland volgde zelfs bijna een derde van de werknemers nog zeer recent een opleiding. Bovendien is er tussen 2006 en 2017 nauwelijks een stijging op te tekenen van opleidingen onder Vlaamse werknemers.

procent van de Vlamingen heeft het te druk op het werk om een opleiding te volgen

Ver moet er niet gezocht worden naar verklaringen. Een op de twee Belgische werkgevers biedt een personeelslid pas een opleiding aan wanneer er signalen zijn dat die werknemer op zoek is naar een andere job. Die conclusie trok HR-specialist Acerta vorige week nog uit een tweejaarlijks onderzoek. Bovendien blijkt dat hoe langer medewerkers bij een bedrijf werken, hoe minder opleidingen ze mogen volgen.

Waarom lukt het ons niet om te blijven leren? De OESO onderzocht ook wat de meest genoemde redenen zijn waarom Vlamingen er niet in slagen om ook op latere leeftijd te blijven leren.

32 %

Te druk op het werk

20 %

Moeilijk combineerbaar met de zorg voor kinderen of familie

18 %

Tijd en locatie van opleiding niet haalbaar.

Opmerkelijk vaker dan in andere OESO-landen worden bij ons die redenen genoemd. Aan de andere kant is de prijs een positieve noot, want in tegenstelling tot elders is de kostprijs van een opleiding bij ons zelden een struikelblok. Die hindernissen maken ook dat ons de moed in de schoenen zakt om bijkomende opleidingen te volgen. Zo zijn vier op de vijf Vlaamse volwassenen, vooral kortgeschoolden, niet gemotiveerd om in de toekomst nog een opleiding te volgen.

DOSSIER

Hoe lukt het wel? Op welke manier kan ik opleiding en werk combineren? Mogelijkheden voor werknemers om een job te combi neren met een opleiding bestaan al langer. Sinds dit jaar zijn er wel belangrijke wijzigingen doorgevoerd. Zo is bijvoorbeeld het oude systeem van ‘betaald educatief verlof’ omgevormd tot een Vlaams opleidingsverlof.

Vlaams opleidingsverlof

Vlaams opleidingskrediet

Opleidingscheques

Als je een opleiding wil volgen kan je dankzij het Vlaams opleidingsverlof toch je loon behouden terwijl je afwezig bent op het werk. Zo heb je recht op 125 uren vormingsverlof in een schooljaar als je voltijds werkt. Maar ook als je halftijds werkt kan je nog gebruikmaken van het opleidingsverlof, weliswaar met minder uren opleidingsverlof. Handig dus, al is er wel een limiet aan dat verlof. Het plannen van je opleidingsverlof moet ook in overleg met je werkgever gebeuren. Die werkgever moet overigens in Vlaanderen gevestigd zijn. Voor werknemers in Brussel blijven voorlopig nog even de oude regels gelden. Wat je studeert kies je zelf. Een belangrijke voorwaarde is wel dat het gaat om een erkende arbeidsmarktgerichte opleiding die gegeven wordt bij een officiële instelling.

Er bestaan twee opleidingskredieten: een federaal en een Vlaams. Als werknemer zet je je loopbaan even op pauze om je toe te leggen op een studie. Met het federale tijdskrediet kan je je volledig of halftijds vrijmaken voor een studie. Tijdens die periode heb je recht op een uitkering. Vlaanderen geeft daar bovenop nog een extraatje. Werknemers in de privésector of de private social profit krijgen een bijkomende financieel duwtje in de rug wanneer ze tijdskrediet voor opleiding nemen. Dat duwtje kan maandelijks bruto oplopen tot 566,62 euro bij een voltijdse onderbreking. Het krediet kan niet gecombineerd worden met het opleidingsverlof. Het ACV geeft je alle actuele informatie over tijdskrediet.

Een opleiding kost niet alleen tijd maar ook geld. Daarom voorziet de overheid ook in manieren om opleidingen betaalbaar te houden. De Vlaamse opleidingscheque is er zo een. De cheques zijn een digitaal betaalmiddel waarmee je je eigen kosten voor een opleiding geheel of gedeeltelijk kan betalen. Dat geldt voor het inschrijvingsgeld, maar eveneens voor bijvoorbeeld cursussen en boeken of huur van materiaal. Je kan gebruikmaken van opleidingscheques als werknemer in de private of publieke sector. Vooral voor mensen met ten hoogste een diploma secundair onderwijs zijn de cheques interessant. Zij kunnen de cheques namelijk voor zeer uiteenlopende opleidingen gebruiken en zo tot 250 euro aan cheques per schooljaar inzetten, afhankelijk van het traject. Cheques en informatie worden verdeeld door de VDAB.

>>> www.tijdskrediet.be

>>> www.vlaanderen.be/ vlaams-opleidingsverlof-vov

>>> www.vdab.be

‘Na een ongeval was mijn droom om profvoetballer te worden plots weg. Ik was 19 jaar en kortgeschoold, maar dankzij het opleidingsverlof heb ik tijdens het werken een graduaat en bachelor sociaal werk kunnen halen.’ MUSTAFA (51)

‘Na mijn lerarenopleiding werkte ik bij de gemeentelijke jeugddienst. Daar nam ik een jaar loopbaanonderbreking om een opleiding ‘lesgeven in het buitengewoon onderwijs’ te volgen. Nu werk ik als ondersteuner bij het stedelijk onderwijs van Gent.’

‘Na tien jaar in de horeca werd de job en het weekendwerk fysiek te zwaar. Met opleidingcheques heb ik een bacheloropleiding ‘marketing’ gevolgd. Op latere leeftijd bijscholen vraagt een flinke investering. Maar je plukt er echt de vruchten van.’

SOFIE (36)

STIJN (43)

Overweeg je om een opleiding te combineren met je werk? Ben je er al uit welke opleiding je wil volgen of heb je graag advies? Of op welke manier pak je dat het best aan bij je werkgever? De bijblijfconsulenten van het ACV helpen je graag persoonlijk met de vragen die je hebt. Het advies is helemaal gratis voor ACV-leden. Raadpleeg ook zeker de informatie op de website of in de nieuwe brochure ‘Opleiding voor werknemers’. >>> www.acv-bijblijven.be

Duaal Leren Wat de voorbije jaren in enkele scholen als voorzichtig proefproject begon, kende op 1 september een officiële start. Voortaan is duaal leren een volwaardige manier om een opleiding te volgen. Daarbij worden enkele dagen theoretische lessen op school afgewisseld met praktijkervaring op een werkplek. Wat je zo de ene helft van de week in theorie voorgeschoteld krijgt kan je in de andere helft van de week meteen in de praktijk omzetten.

Vanaf september is het proefdraaien definitief voorbij. 79 opleidingen binnen het secundair onderwijs komen sinds dit schooljaar in aanmerking voor een duaal traject. Vorig jaar waren er dat nog slechts 41. De opleidingen die in aanmerking komen voor een traject van duaal leren zijn vooral praktisch van aard. Je kan onder meer leren en werken combineren in de opleidingen haarverzorging, (ruw)bouw, kinderbegeleider of zorgkundige.

Sinds deze week bieden 186 scholen over heel Vlaanderen zulke trajecten aan. De voorbije drie schooljaren werd duaal leren stapsgewijs ingevoerd als proefproject. Waar er het eerste jaar nog maar 133 leerlingen aan duaal leren deden, was dat vorig schooljaar bijna vertienvoudigd tot 1 026 jongeren. Het aantal leerlingen voor dit schooljaar is voorlopig nog onbekend, maar verwacht wordt dat het diezelfde groeiende trend zal kennen.

Duaal leren is er niet alleen in het secundair onderwijs. Ook wanneer je de schoolbanken bent ontgroeid kan je kennismaken met werkplekleren. Een tiental hogescholen, universiteiten en centra voor volwassenenonderwijs hebben vanaf dit academiejaar projecten lopen om duaal leren te introduceren in de opleidingen. >>> https://onderwijs.vlaanderen.be/ nl/duaal-leren

OPINIE FORUM

PASSIE VOOR ONDERWIJS

DAVID DE VAEL NETWERK TEGEN ARMOEDE

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

Elk talent telt

et is stilaan een traditie, begin september: ouders contacteren ons met vragen over de schoolfactuur. Een boekenrekening van 230 euro, een voorlopige schoolrekening van 200 euro. Altijd is het bang afwachten welke kosten daar in de loop van het schooljaar bovenop komen. En de schooltoelage laat op zich wachten. Uit de eerder dit jaar gepubliceerde Studiekostenmonitor blijken grote verschillen tussen scholen in de kosten die ze doorrekenen aan de ouders. Sommige scholen proberen de financiële drempel zo laag mogelijk te houden, maar dat doen ze lang niet allemaal. Het basisonderwijs werkt al langer met een maximumfactuur, wat leidt tot minder kopzorgen voor ouders en minder onbetaalde facturen voor scholen. Ook de Studiekostenmonitor ziet de maximumfactuur als een manier om kosten onder de loep te nemen. Bovendien is dit een maatregel die alle ouders ten goede komt, omdat ze duidelijkheid biedt over de totale kost van een schooljaar. Op de koop toe past een aantal secundaire scholen de maximumfactuur al met succes toe. Omdat die schoolfactuur zo zwaar weegt op het budget van gezinnen in armoede, voeren wij tot 17 oktober, Werelddag van Verzet tegen Armoede, actie voor die maximumfactuur in het secundair onderwijs. Elk talent telt, en financiële drempels zorgen voor een enorme verspilling van dat talent: kinderen die hun studiekeuze moeten laten afhangen van de schoolfactuur en niet van hun eigen talenten. Nu we weten hoeveel een schooljaar gemiddeld kost, moeten we bovendien besluiten dat de schooltoelagen die kosten allesbehalve dekken. Zelfs de maximale toelage (waar maar weinig leerlingen recht op hebben) ligt nog enkele honderden euro onder de gemiddelde studiekosten. Hoog tijd om die bedragen te herbekijken. Schoolkosten mogen de droomjob van jongeren niet in de weg staan. Nooit, voor niemand. Of ga jij hen vertellen dat hun droomjob onbetaalbaar is?

Nog altijd herinner ik mij mijn meester uit het eerste leerjaar. Hij was naast onderwijzer ook bibliothecaris van het dorp en heeft mij de liefde voor het lezen bijgebracht. Zowat alle boeken van de boekerij van Hove zijn door mijn handen gepasseerd. De meester van het eerste leerjaar leerde de kinderen niet alleen lezen, hij bracht ook passie voor taal over. Iedereen kent wel leerkrachten die een diepe indruk nagelaten hebben en het vuur bij hun leerlingen wisten aan te wakkeren. Niet de leerstof zelf, maar de manier waarop ze les gaven, de goesting die ze uitstraalden als ze voor de klas stonden en de gedrevenheid waarmee ze hun kennis wilden doorgeven, maakten enthousiast en haalden het beste uit ons naar boven. En dat is bij uitstek wat het onderwijs moet nastreven. Uiteraard is kennis belangrijk. Maar leren kan pas als het vertrekt vanuit leven. Leerkrachten staan voor de uitdagende opdracht om jongeren goed voorbereid aan de grote poort van het leven te brengen. Zij beklijven wanneer ze erin slagen om leerlingen op hun talenten aan te spreken. De voorbije zomer liet ik mij opnieuw onderdompelen in het cultuurfestival MoMeNT in Tongeren. Ik was er aanwezig bij een voorstelling van Compagnie Marius van theatermakers Waas Gramser en Kris Van Trier. Zij streven ernaar om van theater een belevenis te maken en om te breken met alle conventies. Binnen of buiten, acteur of toeschouwer, voorstelling of pauze, alle grenzen gaan op de schop. Ook de voorstelling in Tongeren ging in openlucht door. Tijdens de pauze werden we getrakteerd op een hardgekookt ei, een kop verse muntthee en vers ge-

>>> Teken de petitie voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs op www.elktalent.be.

www.vayamundo.eu : 078 156 100 | contactcenter@vayamundo.eu

bakken wafels. De beleving rondom is voor het theatergezelschap even belangrijk als de voorstelling zelf, meer zelfs, ze is er onderdeel van. Zelfs al had het die dag geregend, geen mens zou het erg gevonden hebben. Acteurs en toeschouwers werden een geheel. Meer zelfs, de acteurs namen plaats in de tribune, waardoor de grens met de bühne wegviel. Vanuit zoveel passie en talent ontstaan de mooiste voorstellingen.

‘Leerkrachten en leerlingen moeten elkaar inspireren, zodat ze elkaar naar een hoger niveau tillen’ Ik denk dat ook het onderwijs de klassieke leermodellen moet durven verlaten. Laat de cesuur tussen leerkracht en leerling maar vervagen. Leerkrachten en leerlingen moeten elkaar inspireren, zodat ze elkaar naar een hoger niveau tillen. Voluit leven, daar draait het om. Elke jongere heeft talenten. Om die te laten indalen, om echt te kunnen leren, is het belangrijk dat leerkrachten de omgeving creëren die het mogelijk maakt dat jongeren hun passie beoefenen. Kun je je iets mooiers inbeelden? Meer dan 100.000 leerkrachten zijn deze week aan het nieuwe schooljaar begonnen. Hun opdracht is niet simpel, dat besef ik al te goed. Daarom verdienen ze al ons respect. Ik wens al die leerkrachten dan ook veel inspiratie, passie en enthousiasme toe. En voor de leerlingen, mogen zij elke dag het pad kruisen van leerkrachten zoals mijn meester van het eerste leerjaar in Hove.

ur Ontdek hier pu vakantieplezier!

| Tafelen aan de Ourthe | Halfpension

VAYAMUNDO OOSTENDE

VAYAMUNDO HOUFFALIZE

| Promo midweek 3+1 | Half- of volpension

van vrijdag tot zondag, tijdens alle weekends tussen 4 oktober en 20 november 2019

maandag tot vrijdag: 02/12 tot 06/12/19 of 09/12 tot 13/12/19 of 16/12 tot 20/12/19

Geniet van een heerlijk 3-gangenmenu op vrijdagavond en een 4-gangenmenu op zaterdagavond.

Lekker uitwaaien aan zee met tal van leuke muzieken culinaire momenten

Dagelijks uitgebreid animatieprogramma

AdvVisie_September2019_255x103.indd 1

PRIJS PER PERSOON, PER VERBLIJF - 2 NACHTEN

+12 jaar

6 - 11 jaar

3 - 5 jaar

0 - 2 jaar

€ 173

€ 49

gratis Single supplement: € 30

PRIJS PER PERSOON, PER 5-DAAGSE

+12 jaar

3e pers.

€ 186

€ 99

€ 225

€ 138

6 - 11 jaar 3 - 5 jaar Halfpension € 75 € 45 Volpension € 99 € 63

0 - 2 jaar gratis gratis

16/08/19 12:38

VRIJE TIJD

Onterecht Onbekend

Hospitaal Onze-Lieve-Vrouw met de Roos (Lessines) Je hebt een boontje voor de geschiedenis van de geneeskunde? Dan ken je ongetwijfeld het gerenommeerde Museum Dr. Guislain in Gent. Maar wist je dat er aan de andere kant van de taalgrens een museum bestaat dat een soortgelijke geschiedenis vertelt? Het Hospitaal Onze-Lieve-Vrouw met de Roos in Lessines leidt je door de vele eeuwen aan revolutionaire ontwikkelingen in de ziekenzorg.

De Belgische museumpas maakt museumbezoek aantrekkelijk voor iedereen

TEKST EVELYNE COUSSENS EN AMÉLIE JANSSENS

e Belg wil wel vaker naar het museum, zo blijkt uit het onderzoek. Maar er komen telkens heel wat argumenten bovendrijven om het niet te doen.

De portemonnee De grootste drempel voor museumbezoek blijft de toegangsprijs: maar liefst 41 procent van de deelnemers aan het iVOX-onderzoek vindt een museumbezoek te duur. ‘Net die vaststelling heeft ons ertoe gebracht de museumpas te ontwikkelen’, zegt Julie Van der heyden van museumPASSmusées, de initiatiefnemer achter de museumpas. ‘We wilden dat musea financieel toegankelijk waren voor iedereen. Een museumpas geeft voor 50 euro een jaar lang toegang tot alle deelnemende musea. Mensen in armoede kunnen er één kopen tegen 10 euro. Na enkele bezoeken heb je je aankoop dus al terugverdiend.’ Niets voor mij Een grote groep respondenten geeft daarnaast aan dat het museumaanbod hen niet aanspreekt. ‘Dat wijst er vooral op dat de diversiteit van dat aanbod onvoldoende gekend is, zegt Van der heyden.‘Het Belgische museumlandschap is nochtans heel rijk en verrassend, er is voor

elk wat wils. Die variatie is belangrijk, want mensen hebben verschillende redenen om naar het museum te gaan.’ De meeste Belgen bezoeken een museum om iets bij te leren. Pas daarna willen ze iets beleven of zijn ze op zoek naar ontspanning. Deze prioriteiten vertalen zich in een opvallend lijstje aan favoriete musea. Daarin scoren musea rond geschiedenis, wetenschap en technologie hoger dan klassieke of moderne kunsten. In de buurt? Van der heyden reageert ook op de verzuchting dat er geen musea in de buurt zouden zijn. ‘De grote kleppers in de centrumsteden zijn misschien het bekendst, maar voor een goed museum hoef je zeker niet altijd naar de stad. We hebben op museumpas.be een tool gelanceerd waarmee je kunt zoeken in jouw buurt. Je ziet mooi hoe naast de centrumsteden ook kleinere steden en gemeenten kunnen uitpakken met uitstekende musea.’

>>> De museumpas is een initiatief door en voor de Belgische museumsector. Een jaar na de lancering in september 2018 werden al ruim 70 000 passen verkocht, goed voor bijna 265 000 museumbezoeken. www.museumpas.be

MOU (Oudenaarde) Richt je schreden nu naar Oudenaarde, waar het MOU - Museum Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen je zal verbazen. Dit modern verbouwde museum dompelt je via zijn sobere opstellingen moeiteloos onder in het rijke textiel- en zilversmeedverleden van de streek. Neem vooral je tijd om in de zorgvuldig geklimatiseerde vleugel de oogverblindende Oudenaardse wandtapijten te bewonderen.

Te onbekend, te ver of te duur. Uit een bevraging van onderzoeksbureau iVox blijkt dat de Belg heel wat drempels ervaart om een museum te bezoeken. De Belgische museumpas, die eind september zijn eerste verjaardag viert, neemt een aantal van deze drempels weg.

En waarom (niet) naar het museum?

Memorial Museum Passchendaele 1917 (Zonnebeke) Te weinig bezoekers weten misschien dat zich ook in het kleine Zonnebeke een museum bevindt dat specifiek het verhaal van de Eerste Wereldoorlog vertelt. Het Memorial Museum Passchendaele 1917 getuigt op een aangrijpende manier over de verwoestende Slag bij Passendale, die meer dan een half miljoen slachtoffers maakte.

ACTUEEL

Sectorale onderhandelingen in slotfase

Extra aandacht voor gezin en werkbaar werk Werkbaar werk

De voorbije maanden onderhan delden de sectoren over nieuwe sectorakkoorden. Jonge werk nemers met een gezin krijgen extra aandacht, net als werkbaar werk doorheen de hele loopbaan. TEKS T WIM TROCH

n februari hebben de werkgevers- en de werknemersorganisaties een interprofessioneel akkoord (IPA) gesloten. Daarin staan afspraken en aanbevelingen, onder meer over de lonen en arbeidsduur. Dat globale akkoord is de voorbije maanden per sector verder onderhandeld. Voor heel wat paritaire comités zijn ondertussen sectorale akkoorden gesloten. We halen er enkele opvallende dingen uit.

Werk en gezin Wat meteen in het oog springt bij een blik op de sectorale akkoorden, is de ambitie om de combinatie van werk en gezin haalbaarder te maken. Bij ACV-CSC METEA hebben de onderhandelaars in verschillende sectoren voor de eerste keer afspraken gemaakt over bijpassingen voor kinderopvang. Voor wie werkt in een garage wordt de kinderopvang voortaan per jaar tot 300 euro per kind terugbetaald. Ook in de voedingsnijverheid en de chemiesector

Ook aan werkbaar werk werd gedacht. ACV bouw - industrie & energie heeft in de chemiesector een systeem ingevoerd dat 55-plussers de mogelijkheid geeft om van een volcontinu of nachtsysteem over te stappen naar een dagsysteem met een compensatie voor het verlies van de ploegenpremie. In de bouwsector krijgt wie per jaar meer dan 43 000 kilometer aflegt, een extra betaalde verlofdag.

In meerdere sectoren zijn afspraken gemaakt over bijpassingen voor kinderopvang. werd een akkoord bereikt over kinderopvang. Voor kinderen tot 3 jaar is er een vergoeding overeengekomen van 2 euro per dag. Daarnaast konden de onderhandelaars van ACV-CSC METEA voor de meeste sectoren de loongelijkheid tussen mannen en vrouwen verhogen. Voor de berekening van de eindejaarspremie wordt de periode van zwangerschaps- en moederschapsverlof voortaan immers gelijkgesteld aan effectieve prestaties. Bij ACV bouw - industrie & energie krijgen de werknemers in de papier- en kartonbewerking voortaan één dag klein verlet wanneer ze wettelijk gaan samenwonen.

Hogere lonen Een ander aspect is de verhoging van de lonen. Er werd een maximale loonmarge van 1,1 procent afgesproken, voor alle sectoren. In de metaalbouw stijgen de minimumlonen zelfs met 1,44 procent. Voor de voedingsnijverheid werd een akkoord bereikt dat voorziet in een stijging van de minimumlonen met 0,20 euro per uur; goed voor een loonsverhoging van 395 euro per jaar. Het systeem van starterslonen, waarbij jongeren een lager brutoloon krijgen, zal niet langer toegepast worden in de voeding. Studentenarbeid in de transport en logistiek moet voortaan vergoed worden aan 90 procent van het barema.

Bij ACV-CSC METEA werd in heel wat sectoren het recht op een loopbaangesprek binnengehaald. In alle sectoren binnen ACV-CSC METEA werden de bestaande afspraken rond SWT en landingsbanen maximaal verlengd. Net als bij de voe dingsnijverheid. Ook bij ACV-Transcom werden voor de sectoren transport en logistiek, brandstoffenhandel en verhuis de mogelijkheden voor tijdskrediet, SWT en landingsbanen maximaal ingevuld. Bij die laatste twee sectoren werd ook anciënniteitsverlof ingevoerd, iets wat tot nu toe altijd zeer moeilijk lag. Voor de grondafhandelaars op luchthavens werden extra verlofdagen verkregen en werden ook hier de afspraken over landingsbanen verlengd.

>>> Meer weten over de akkoorden in jouw paritair comité? Lees alle nieuws over het IPA op www.hetacv.be.

OUDERSCHAPSVERLOF

Woensdagnamiddag vrij? Ga je bij de start van het nieuwe schooljaar op zoek naar mogelijkheden om je job beter met je gezin te combineren? Dan is het één tiende ouderschapsverlof misschien een optie voor jou. Sinds 1 juni kan je een halve dag per week of een volledige dag per twee weken opnemen. Voordien kon je het ouderschapsverlof enkel voltijds, halftijds of één dag per week opnemen. Nu kan je dus ook elke week een halve dag thuisblijven, op woensdagnamiddag bijvoorbeeld. Voorwaarde is wel dat je voltijds werkt en een akkoord hebt van je werkgever.

>>> www.rva.be

29 SEPTEMBER

Refugee Walk

Samana op de festivalweide Zoals gewoonlijk was Pukkelpop een van de hoogtepunten van de Belgische festivalzomer. Ook Samana was dit jaar van de partij en organiseerde een Pukkelpopvakantie voor zes mensen met een beperking of chronische ziekte. Met aangepaste

accommodatie en de juiste ondersteuning kon iedere deelnemer de sfeer opsnuiven en van zijn of haar persoonlijke lievelingsmuziek genieten. ’ s Nachts verbleven de zes met hun begeleiders in tenten, waar hulpmiddelen,

zoals een hoog-laag bed of tillift, hun verblijf wat gemakkelijker maakten. Ook Dranouter stond dit jaar op het programma van Samana.

Op 29 september organiseert Vluchtelingenwerk Vlaanderen opnieuw de Refugee Walk. Wie deelneemt, wandelt 40 kilometer door Leuven in tof gezelschap, met onderweg lekker eten en een goede sfeer. Tegelijkertijd zamel je geld in voor mensen op de vlucht voor oorlog en vervolging. Je kan nog altijd inschrijven.

>>> www.refugeewalk.be

ACTUEEL

Duitse aanpak met mini-jobs en lagere werkloosheidsuitkeringen mislukt rt D

ewaele

De invoer van extreem flexibele jobs en lagere werkloosheidsuit keringen veroorzaakte in Duitsland een daling van de tewerkstelling en voor meer werkende armen. De zogenoem de Hartzhervormingen hebben volgens Matthias Somers van Denktank Minerva dus het omgekeerde bereikt van wat weleens wordt beweerd. Dat schreef hij in een opiniestuk in M0*.

‘Vandaag leven meer dan 13 miljoen Duitsers in armoede’ ©

MATTHIAS SOMERS

met minder sociale bijdragen. Er zijn dus niet echt extra jobs bijgekomen. Bovendien hebben heel veel Duitsers nu een job met een laag inkomen. Sinds de hervormingen steeg het aantal Duitsers met een inkomen onder de armoedegrens met 3,5 miljoen. Vandaag leven meer dan 13 miljoen Duitsers in armoede.’

Alles begon in 2003 met de Hartz-hervormingen. Wat hielden die ook alweer in? ‘In 2003 stelde Bondskanselier Schröder zijn plan voor om de Duitse economie te hervormen. De werkloosheid moest naar omlaag en een meer flexibele arbeidsmarkt moest Duitsland opnieuw competitief maken, nadat het in een economische dip was terechtgekomen. De regels voor het aannemen van tijdelijke werkkrachten werden versoepeld en de bedrijven konden daarbij ook rekenen op loonsubsidies. Daarnaast werden de uitkeringen van langdurig werklozen fel verlaagd en kregen werklozen zwaardere sancties als ze een job weigerden. Die maatregelen moesten ervoor zorgen dat meer mensen aan het werk zouden gaan.’ Hebben de hervormingen de vooropgestelde resultaten bereikt? ‘Op het eerste gezicht kan Duitsland

TEKS T AMÉLIE JANSSENS

Door de toename van tijdelijke jobs met lage lonen steeg het aantal Duitsers in armoede met 3,5 miljoen.

goede cijfers voorleggen. Dan wordt al snel gezegd dat dit dankzij de Hartz-hervormingen was. Maar twee onderzoekers aan Britse universiteiten, Jake Bradley en Alice Kügler, vertellen een heel ander verhaal. Uit hun studie blijkt dat de Hartzhervormingen leidden tot een daling van de tewerkstellingsgraad (het aantal mensen op actieve leeftijd dat aan het werk is, red.) in Duitsland. Bovendien is in dezelfde periode de armoede in Duitsland ook sterk gestegen.’

Welke effecten hadden de hervormingen dan echt? ‘Door de regels rond tijdelijke werkkrachten te versoepelen, dacht men dat bedrijven meer werknemers zouden aanwerven. Maar wat is er gebeurd? Werkgevers namen in plaats van werknemers met vaste, langdurende contracten liever verschillende mensen met tijdelijke jobs aan. Die ze dan ook nog minder loon moesten betalen

Welke mensen zijn het hardst getroffen? ‘Door te snoeien in de werkloosheidsuitkeringen is het armoederisico bij mensen zonder werk verdubbeld. Maar ook een op de tien Duitsers in een huishouden waarin veel gewerkt wordt, moet rondkomen met een inkomen onder de armoedegrens. Bij kortgeschoolden liggen de lonen tot meer dan tien procent lager dan voor de hervormingen.’ Kan dat ook gevolgen hebben voor België? ‘We moeten vooral waakzaam zijn voor een wedloop naar beneden. Want nog steeds wordt er naar de buurlanden gekeken als we het in België bijvoorbeeld hebben over de loonmarge. Over hoeveel onze lonen mogen stijgen. Op die manier duwt Duitsland onze lonen naar beneden. En als alle landen willen blijven matigen, houden we aan het eind niets meer over.’

Fit, fitter, fitst in september en oktober

- 12 %

+ gratis levering en montage Op alle hometrainers, roeitrainers en crosstrainers van Tunturi en de Giro C1 en Golf C2 van Kettler. Kom een geselecteerd aanbod ontdekken in onze winkels. Op onze webshop vind je het volledig aanbod.

Fit en gezond

- 15 %

op Omron aerosoltoestel NE-C28P en OMR-C801D

Actie geldig van 1 september tot en met 31 oktober 2019. Acties zijn niet cumuleerbaar met andere kortingen. Enkel geldig in Thuiszorgwinkel en op onze webshop. Advertentie_Visie_Fit en gezond_255x103mm_V08_2019.indd 4

28/08/2019 09:39

VRAAG & ANTWOORD

Inspiratiebron voor werknemers hier

‘Straatkinderen overleven in een wereld vol onzekerheid, we kunnen veel van hen leren’ Als we beelden van straatkinderen zien, denken we aan armoede, aan drugs, aan jongeren op de sukkel. Arnoud Raskin, oprichter van de Mobiele Scholen voor straatkinderen, gelooft net in hun kracht. ‘Je moet het maar doen, in zulke omstandigheden positief blijven en overleven.’ Met die les inspireert hij werknemers om positiever in het leven en op de werkvloer te staan.

TEKS T SARAH VANDOORNE FOTO WOUTER VAN VOOREN

Bij ons is het schooljaar pas begonnen. Op straat kunnen kinderen niet zomaar naar school. Hoe probeer jij dat te veranderen? ‘Met de Mobiele Scholen brengen we in 28 landen een bord op wielen naar de straatkinderen toe. Een eerste schooldag, die bestaat niet op straat. De kinderen duiken op wanneer het hen uitkomt. Je hebt zestienjarigen die geen letter kunnen schrijven en tienjarigen die perfect hun tafels kennen. Het is een heel andere structuur dan het klassieke schoolsysteem. De Mobiele Scholen zijn niet gebaseerd op leerplannen. We focussen op het zelfvertrouwen van die gasten. Ook wij willen dat kinderen leren lezen en rekenen, maar dat gebruiken we binnen onze strategie van zelfbeeldgroei. Een kind dat zijn eigen naam niet kan schrijven tot het punt brengen waarop het dat wel kan: dat heeft een gigantische impact op zijn zelfbeeld. Het gaat niet om die letter schrijf je zo of houd je krijtje zo vast. Als een kind erin slaagt om een naam die ik schreef te kopiëren en zo te komen tot een succeservaring, dan draagt dat bij tot de goesting om meer te leren.’ Is het de bedoeling dat de kinderen uiteindelijk in een klassieke schoolsetting terechtkomen? ‘Hoe meer een kind geschoold geraakt, hoe sterker het staat. Helaas is dat geen realistische droom voor elk straatkind. Sommigen zijn zo getekend, getraumatiseerd, dat we dat doel moeten loslaten en oplossingen moeten zien in minder spectaculaire verhalen. Voor ons is het een even groot succes als iemand die eerder crack zat te roken, nu schoenen wil poetsen om zichzelf te onderhouden. Er zijn 150 miljoen straatkinderen. Wij kunnen de fantastische ambitie hebben om die allemaal van de straat te

‘Verspil geen energie aan factoren waar je geen vat op hebt. Bekijk wat jij anders kunt doen om stappen vooruit te zetten’ ARNOUD RASKIN

Arnoud Raskin: ‘We zien dat de winnaars op straat vooral een positieve attitude hebben.’

halen en naar school te sturen. Of we kunnen realistischer zijn en hen zo positief mogelijk laten deelnemen aan de samenleving. Dat doen we door hen zelfvertrouwen te geven om bijvoorbeeld zo’n schoenenpoetshandeltje op te zetten. Zo blijven ze uit de criminaliteit en kunnen ze de armoede die ze ervaren voor een stuk terugdringen.’ Heb je zelf veel geleerd van de kinderen die je op straat ontmoet hebt? ‘Absoluut. Als jonge twintiger ben ik naar de straten van Colombia gegaan vanuit een naïef idee dat ik daar de problemen zou gaan oplossen. Ik ben serieus op mijn bek gegaan. Alle veronderstellingen en vooroordelen die ik had over mensen in armoede zijn aan diggelen geslagen. De eerste keer dat ik op straat kwam, voelde ik vooral bewondering voor die gasten. Ik besefte: als je in die omstandigheden jezelf in stand moet houden, en je slaagt daarin, dan ben je helemaal geen sukkelaar. Dan ben je een ongelofelijk straffe gast.’ ‘Want beeld je eens in hoe het zou zijn om twee weken lang zonder euro in je zak, zonder bescherming, op de stoepen van Bogotá te moeten overleven. Laat ons eerlijk zijn: we zouden in een hoekje zitten te huilen. Het feit dat die gasten dat kunnen, wil zeggen dat zij net heel vindingrijk zijn.’ ‘We kunnen dus naar straatkinderen blijven kijken als 150 miljoen behoeftige jongeren die aan hun lot overgelaten zijn. Maar we kunnen hen ook

zien – en dat lijkt mij veel verstandiger – als 150 miljoen talenten. Het zijn talenten die kunnen bijdragen aan de samenleving, maar waar we niks mee doen.’ Jij wil daar wel iets mee doen. Met het doorzettingsvermogen van straatkinderen als inspiratiebron geef je workshops aan bedrijven in België. ‘Op straat heb je, net als in elke situatie, winnaars en verliezers: mensen die niet aarden in die omstandigheden en mensen die er net een lucratief handeltje opzetten. We zijn de kampioenen van het overleven van dichterbij gaan bekijken. Wat maakt hen juist winnaars? Welke talenten gebruiken ze daarvoor? Wat kunnen wij leren van kinderen en jongeren in een extreme situatie om zelf veerkrachtiger te worden en beter met onze eigen situatie om te gaan?’ ‘Naast een rugzak vol trauma’s die ze meekrijgen van thuis en af en toe een portie geluk, zien we dat de winnaars op straat vooral een positieve attitude hebben. Ze overleven in een wereld waar er onzekerheid is, competitiviteit, crisis, noem maar op. Toch vinden ze een balans tussen concurreren en samenwerken. Ze zijn optimistisch, veerkrachtig, creatief.’

150 miljoen

kinderen leven op straat

‘Hun onzekerheid is bepaald door armoede en dakloosheid. Dichter bij huis bestaan er ook andere soorten van onzekerheid. Ook werknemers kunnen zich niet goed in hun vel voelen. Ze voelen zich soms ongelukkig binnen hun bedrijf. Is dat vergelijkbaar met de situatie op straat? Neen, niet één op één. Maar het gaat wel

ZO ZIT DAT Arnoud Raskin > 46 jaar > Studeerde product design, antropologie en management > Werkte jarenlang met straatkinderen in Colombia > Studeerde af met het prototype van een Mobiele School voor straatkinderen > Richtte de vzw Mobile School op. Intussen bestaan er 55 Mobiele Scholen in 28 landen > Keerde terug naar LatijnsAmerika voor de tv-serie Los Easy Riders > Richtte in 2007 StreetWize op, een bedrijf waarmee hij en zijn team werknemers, bedrijven en ondernemers begeleiden en inspireren met succesverhalen van de straat > Gaat meermaals per jaar de straat op, samen met zijn collega’s

ADMINISTRATIE

Wie moet ik op de hoogte brengen bij verhuizing? Als je verhuisd bent, moet je je eerst inschrijven bij de dienst bevolking van je nieuwe gemeente. Dat moet binnen de acht dagen na je verhuizing. Je kan er ook het inschrijvingsbewijs van je auto laten aanpassen. Ook als je binnen eenzelfde stad of gemeente verhuist, moet je dat laten weten aan de dienst bevolking. Als de wijkagent is komen controleren of je effectief op het nieuwe adres woont, kan je je identiteitskaart op het gemeentehuis laten aanpassen.

Heel wat diensten en instanties worden automatisch op de hoogte gebracht van je verhuizing. Dat gaat bijvoorbeeld over je ziekenfonds, het Riziv, Kind en Gezin, de belastingadministratie of het OCMW. Sommige instanties moet je wel zelf op de hoogte brengen. Het ACV informeer je door een mail te sturen naar de ledenadministratie van je regio of door zelf je adres aan te passen op www.mijnacv.be. Ontvang je een werkloosheidsuitkering, ga dan

zeker langs bij je ACV-dienstencentrum. Je brengt ook je werkgever of als je werkloos bent de VDAB (Actiris in Brussel) op de hoogte, maar ook je water-, elektriciteits- en/of aardgasleveranciers. Je bank(en) en telefoonmaatschappij moet je ook op de hoogte brengen, net als verenigingen of organisaties waar je lid van bent en eventueel winkels waar je een klantenkaart hebt. Ook kranten of tijdschriften waar je een abonnement van hebt, moet je iets laten weten.

AUTOMATISCH

Wat moet ik doen om een schooltoeslag te ontvangen?

over datzelfde gevoel van onzekerheid en onbehagen. Daar kunnen we mee aan de slag. We kijken vooral naar de attitudes en competenties van de winnaars op straat, bijvoorbeeld hun positieve focus. Die vertalen we naar onze samenleving.’ Heb je een concrete tip waarmee werknemers die zich niet altijd gewaardeerd voelen vandaag aan de slag kunnen? ‘Werknemers die geblokkeerd zitten, gaan – vaak met heel legitieme argumentatie – de verantwoordelijkheid buiten zichzelf leggen. Mijn baas doet mij den duivel aan. De organisatie erkent mij niet. De collega’s dit en dat. De focus van die mensen ligt dus bij wat anderen zouden moeten doen om tot hun geluk te komen.’ ‘De eerste stap vooruit is beslissen dat je geen tijd, energie en frustratie meer steekt in factoren waar je zelf geen invloed op hebt. Wacht eens, hoor ik je nu denken. Waar heb ik wel invloed op? En wat kan ik doen om positiever te worden over het werk dat ik doe? Ik denk echt dat het daar begint: dat jij kijkt naar wat je vandaag of morgen anders kunt doen om stappen vooruit te zetten. Kijk in de spiegel. Wie ben ik? Waar zit mijn zingeving? Waar zit mijn kracht? Door dat denkproces aan te gaan, kun je externe factoren – je baas, je collega’s – mee beïnvloeden: ook zij beginnen te bewegen in de positieve zin.’ ‘Bekijk het zo: straatkinderen kunnen ook kwaad zijn op de omstandigheden waarin zij terechtgekomen zijn en andere externe factoren. Maar zij kunnen nu eenmaal niet bij de pakken blijven zitten. Dat verhaal inspireert om zelf het heft in eigen handen te nemen.’

Je hoeft voor de schooltoeslag geen aanvraag te doen. Je uitbetaler van het Groeipakket onderzoekt automatisch of je recht hebt. Heb je recht op de toeslag, dan wordt die automatisch uitbetaald samen met het groeipakket. De schooltoeslag is een nieuwe jaarlijkse toeslag in het Groeipakket

en vervangt de vroegere schooltoelage. De schooltoeslag zorgt voor financiële ondersteuning voor gezinnen met kinderen in het kleuter-, lager en secundair onderwijs en HBO5 Verpleegkunde. De studietoelage voor het hoger onderwijs moet je wel nog aanvragen bij de afdeling Studietoelagen van

het Ministerie van Onderwijs (www.studietoelagen.be). >>> www.groeipakket.be

BEESTJES IN HET HAAR

Hoe herken en bestrijd ik luizen? Luizen komen het hele jaar voor, maar bij de start van het schooljaar worden ze vaker gesignaleerd. Met de nat-kam-methode kun je ze het best opsporen en verdrijven. Hoofdluizen zijn vervelende insecten die zich vastgrijpen aan het haar, vooral in de nek en boven de oren. Ze kunnen tot drie millimeter groot worden en hebben een lichtgrijze tot bruine kleur. Luizen leggen een achttal eitjes per dag. Dat zijn neten. Die bevatten larven waaruit nieuwe luizen zich kunnen ontwikkelen. Oude neten hebben een parelachtige, witte kleur en mag je niet verwarren met schilfertjes of roos.

Die liggen los tussen de haren, terwijl neten aan het haar vastplakken. Hoofdluizen schaden de gezondheid niet, maar veroorzaken meestal hevige jeuk. Dat is een afweerreactie tegen het speeksel en de uitwerpselen die luizen op het hoofd achterlaten. Luizen worden verspreid door direct hoofdcontact, bijvoorbeeld tijdens samen spelen. Je gaat luizen het best te lijf met de nat-kam-methode. Nadat je het haar gewassen hebt met shampoo, wrijf je het nat in met conditioner en kam je de knopen eruit met een gewone kam. Laat dan het hoofd voor-

overbuigen en kam met een luizenkam het haar systematisch uit vanuit de nek naar het voorhoofd. Veeg hem na elke kambeweging af op een stuk papier om te controleren of er nog luizen aanwezig zijn. Spoel dan de conditioner uit het haar en kam het natte haar nu van voor naar achter. Kam minstens een kwartier lang. Leg nadien de gebruikte kammen in water van minstens 60°C gedurende vijf minuten. Gebruik beter geen agressieve chemische producten.

>>> www.cm.be/luizen

TOT JE DIENST

CURSUS

Gezond leven met diabetes type 2 Voor mensen met diabetes type 2 die geneesmiddelen willen inruilen voor een gezonde levensstijl, organiseert Samana een tweedaagse cursus in Oostende. Je krijgt info over diabetes type 2 en je leert hoe je voeding, beweging en ontspanning kunt inzetten als geneesmiddel. Je verneemt hoe het lichaam werkt en je krijgt tips voor een nieuw voedingspatroon. Ook aan de veranderingen die je fysiek, mentaal en emotioneel doormaakt, wordt aandacht geschonken. Je krijgt steun van een professioneel team en de andere deelnemers. De cursus vindt plaats op 14 en 15 november in Kruishof Charmehotel in Oostende. Er is een terugkomdag gepland op 24 januari 2020. Maximaal 12 personen kunnen inschrijven. Partners kunnen ook deelnemen.

>>>www.samana.be/diabeter/

VERBLIJF MATERNITEIT

Twee dagen is meestal genoeg Acht op de tien vrouwen reageren positief op een ziekenhuisverblijf van twee dagen na een bevalling. Dat blijkt uit een onderzoek van minister van Volksgezondheid Maggie De Block. Volgens cijfers van Volksgezondheid uit 2017 verblijven vrouwen na een natuurlijke bevalling gemiddeld 3,1 dagen in het ziekenhuis. Na een keizersnede is dat 4,4 dagen. In de buurlanden is dat verblijf korter. De minister startte een proefproject om het ziekenhuisverblijf na een natuurlijke bevalling in te korten tot twee dagen. Volgens een evaluatie voelt ruim negentig procent van de vrouwen zich veilig bij thuiskomst na twee dagen materniteit. De zorgverleners zijn minder enthousiast.

Zelfstandig bijberoep en deeltijds tijdskrediet combineren? Sinds 1 augustus kan je een zelfstandige nevenactiviteit uitoefenen als je halftijds of een vijfde je werk onder breekt met tijdskrediet, ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand of palliatief verlof. Vroeger kon dat enkel als je het werk vol tijds onderbrak.

TEKS T PIET VAN DEN BERGH

Als je al minstens 12 maanden zelfstandige in bijberoep bent voor je loopbaanvermindering start, dan mag je die dus voortaan blijven uitoefenen zonder je uitkering te verliezen. De werknemers die nu al een zelfstandige nevenactiviteit uitoefenen tijdens een deeltijdse loopbaanvermindering en daardoor geen uitkering ontvangen, kunnen die uitkering alsnog aanvragen. Ze moeten daarvoor een nieuw aanvraagformulier C61 invullen – enkel deel I – , en opsturen naar de RVA. Dat kan met terugwerkende kracht van maximaal 2 maanden. Om het te laten ingaan op 1 augustus, moet je dus ten laatste op 30 september je aanvraag bezorgen. Ben je in landingsbaan (deeltijdse vermindering van de prestaties voor het pensioen), dan kan je dat combineren met een taak als mentor of begeleider van nieuwe werknemers. Dat kan zowel bij dezelfde werkgever als bij een andere werkgever uit de sector. Je loon als mentor mag dan niet hoger zijn dan dat van je deeltijdse werk.

Wat kan je combineren met een uitkering tijdskrediet? Nevenactiviteiten of –inkomsten

Maximale duur van de cumulatie

Voorwaarde

Politiek mandaat

Onbeperkt Enkel mogelijk voor gemeenteraadsleden, provincieraadsleden, districtsraadsleden en OCMWraadsleden

Zelfstandig bijberoep

Uitoefening bijberoep al minstens 12 maanden voor aanvang tijdskrediet

Voltijds: 12 maanden Halftijds: 24 maanden 1/5 of 1/10: 60 maanden

Bijberoep als werknemer

Minder aantal uren per week dan Onbeperkt hoofdberoep; Uitoefening bijberoep al minstens 12 maanden voor aanvang tijdskrediet; Geen uitbreiding activiteit

Pensioen

Enkel mogelijk voor overlevingspensioenen

Een cumulatie met andere activiteiten is niet mogelijk. Het is bovendien belangrijk om altijd de RVA op de hoogte te brengen van nevenactiviteiten of andere inkomsten.

12 maanden (éénmalig)

>>> Zelfstandig in bijberoep en vragen over je rechten en plichten? Neem contact op met United Freelancers, de vakbond voor freelancers en zelfstandigen zonder personeel van het ACV.

VACATURES COV ZOEKT Communicatiemedewerker 100 % – Schaarbeek – Onbepaalde duur

ties

jongerenvakan

www.cov.be KWB ZOEKT Stafmedewerker online communicatie Administratief medewerker 100 % – Schaarbeek – Onbepaalde duur

www.kwb.be

G* TOT € 245MK-OLERDTEINN VOOR C ARDEN OP KAZOU.BE *ALGEMENE VOORWA

CM ZOEKT Stafmedewerker (kwaliteit en datamining) Juridisch dossierbeheerder Recruitment specialist HR-business partner Stafmedewerker (Compensation & Benefits) 100% – Schaarbeek – onbepaalde duur Stafmedewerker (Jurist – Ledenverdediging) 50% – Schaarbeek – bepaalde duur

Adviserend arts

100% – Oost-Vlaanderen – onbepaalde duur

www.cmjobs.be

STRAFFE VAKANTIES, STRAFFE CM-KORTINGEN VISIE.indd 1

ZOEK&BOEK OP

KAZOU.BE 09/05/2019 11:06

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week acteur Jelle De Beule (38)

Kennis sijpelt weg behouden 5 8 TEKS T WIM TROCH

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Het ontbreekt vandaag vaak aan historisch perspectief. Mensen leven te veel in het nu. Ze vergeten dat voor vele dingen die nu vanzelfsprekend zijn, onze grootouders hebben moeten strijden. Maar mensen zouden ook af en toe wat verder vooruit mogen kijken. In heel die discussie rond het klimaat bijvoorbeeld. Over vijf jaar zal het allemaal nog wel oké zijn, maar je moet ook durven te kijken naar hoe het over honderd jaar kan zijn.’

Welke mooie waarde(n) dank je aan je ouders?

‘Relativeringsvermogen. Het besef dat je niet alles zwaarwichtig moet oppakken. Soms moet je eens zeggen: ‘Dan is het maar zo’.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Ik ben wel een beetje jaloers op mensen die muziekinstrumenten kunnen spelen. Dat is toch een gemis. Mijn zoontje heeft nu een piano gekregen, waar ik zelf stiekem ook af en toe wat op uitprobeer. Drummen vind ik ook neig.’

Waaraan besteed je te veel of net te weinig tijd?

‘Slapen! Ik slaap graag uit. Zelf vind ik dat ik te weinig slaap, maar misschien vindt mijn vrouw wel dat ik te lang in mijn bed lig.’

Welke film heb je het laatst gezien en heeft indruk op je gemaakt?

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘Onlangs heb ik Once Upon a Time in Hollywood van Quentin Tarantino gezien. Die film heeft me zo geprikkeld, dat ik de eerste film van Tarantino ben gaan opzoeken: Reservoir Dogs. Ik was onder de indruk van hoe goed die wel was. Wat een sterk debuut!’

‘De basisdingen in het huishouden, waarvoor ik een beroep moet doen op mijn vader omdat ik ze niet geleerd heb. (lacht) Gaten boren of zekeringen vervangen, bijvoorbeeld. Of een ei bakken, en overschrijvingen doen. De echte basis van het runnen van een huishouden.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Goh, misschien wel een app die de dingen laat relativeren. Dat je kunt inspreken waar je je zorgen of boos om maakt, en dat de app dan antwoordt met vijf getuigenissen van mensen die er erger aan toe zijn dan jij. Dat moet alles wel wat in perspectief zetten.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Overal denk ik, behalve in woestijnen of op de Noordpool of zo. Ik reis graag, en ik voel me overal goed. Als ik dan toch één land moet kiezen, ga ik voor Italië.’

‘Ik ben een fan van Walt Disney, dus met hem zou ik wel eens willen afspreken. Maar dan in zijn wereld: het Hollywood van de jaren dertig. Dat lijkt me een romantische periode, en fascinerend om met een pionier te praten in de omgeving waar alles begon.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Ik hou van geschiedenis. Ik heb een metaaldetector gekocht. Het is keispannend om daarmee op pad te gaan – om dan teleurgesteld te zijn omdat je niets moois vindt. (lacht) Dus misschien dat archeoloog wel iets voor mij zou zijn.’

>>> Jelle De Beule speelt mee in de film ‘The Best of Dorien B.’ van Anke Blondé. De film is vanaf 11 september te zien in de bioscoop.

Jelle,