Visie 2018 nr.15 - Algemeen by beweging.net

Regio Mechelen Vrijdag 7 september 2018

Werknemers dreigen op te draaien voor extra kosten

Arbeidsongevallen: 1 op 9 niet aangegeven Duizenden ongevallen op of onderweg naar het werk worden niet officieel aangegeven, schrijft overheidsdienst Fedris. Visie kon een rapport van het agentschap inkijken. In het document wordt de onderrapportering van ongevallen met lichamelijk letsel en minstens enkele dagen arbeidsongeschiktheid op ongeveer tienduizend gevallen per jaar geschat. Op een totaal van naar schatting 90.000 ongevallen per jaar komt dit naar op 1 op de 9.

Werkgevers proberen op creatieve manier hun wettelijke verantwoordelijkheid te ontlopen. Door medische kosten en loonverlies onderling te regelen, blijven de ongevallenstatistieken namelijk laag. Daardoor vermijdt de werkgever een stijging van zijn verzekeringskosten of worden veiligheidsattesten toch behaald. De echte rekening wordt doorgeschoven naar de werknemer en de sociale zekerheid. Fedris waarschuwt voor mogelijk, grote gevolgen voor de werknemers. Die gevolgen kunnen soms zelfs pas jaren later aan het licht komen.

> p. 14

Ontdek het programma op p. 8

Hoe omgaan met een leerstoornis?

> p. 3 > p. 5

Eline De Munck maakt denken aan zelfdoding bespreekbaar > p. 13

> p. 16

www.beweging.net

> p. 4

Leerlingenbegeleider verplicht in secundair > p. 2 ACV pleit voor maximumfactuur

Ontmoetingsdag voor chronisch zieke mensen en mantelzorgers

Prof Nicaise: ‘Uitkering van werklozen verlagen heeft amper effect’

Duaal leren is in opmars

www.cm.be

www.acv-online.be

jaargang 75 ¬ visie nummer 15 afgiftekantoor brussel x ¬ p910695 volgend nummer op 21 september 2018

Regionieuws > p. 17

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

VERWOORDING

Ambitie

Dat de eerste schooldag vooral een fijne dag moet zijn, dat schoot er dit jaar bijna even over. Zelden maakte ik het mee dat partijpolitiek en het meningsverschil tussen onderwijsexperts deze dag kaapten. Nog nooit zag ik zo duidelijk hoe de media meespeelden in het mooi georkestreerd treintje: een opiniestuk, een tweet, een interview, een klaargestoomde expert en een debat alsof er paniek moet zijn op alle schoolbanken. Het is duidelijk dat de verkiezingen begonnen zijn. En jammer genoeg vinden sommigen het tof om op de eerste schooldag even onrust en onzekerheid te zaaien. In die debatten miste ik enkele belangrijke thema’s die de toekomst van ons onderwijs zullen bepalen. Wat hoorde ik niet? Dat de ambitie van leerkrachten om het beste uit hun klas en uit iedere leerling te halen een werk is van elke dag, dat zij dat doen in een moeilijk tijdsgewricht en dat zij daarvoor onze steun moeten krijgen. Wat miste ik nog? Dat er een hele hoop leerlingen zijn die het zelf financieel of emotioneel, soms zelfs fysiek, moeilijk hebben. Daarom brengen wij in deze Visie enkele van die thema’s, omdat die ook aandacht verdienen. En wees gerust, ons onderwijs is goed en verdient ons vertrouwen. Onze leerkrachten, onderwijsopleidingen en onderwijskoepels delen de ambitie om elke leerling zo ver te krijgen als voor hem of haar mogelijk is. En natuurlijk is er ruimte voor verbetering. We weten goed wat beter kan, want die signalen pikken wij op via onze partners. Onze eigen wensen voor een volgende regeerperiode zal je kunnen lezen vanaf januari. Maar voor alles is er een tijd. En vandaag vieren we dat de school alweer een eerste week achter de rug heeft. Proficiat aan iedereen die daar elke dag voor instaat en een welverdiend weekend gewenst. Peter Wouters Voorzitter beweging.net

Zo rg leerk ra c hten Annabel en Trees laten kinderen zich goed voelen Juf Annabel en juf Trees, twee zorgcoördinatoren van de Gemeentelijke Basisschool Evergem. ‘Ons voornaamste doel is kinderen zich goed laten voelen op onze school. Hen het gevoel geven dat ze bij ons thuiskomen. Anders kom je als kind helemaal niet tot leren. Met de leerlingen die het wat moeilijk hebben, bouwen we een traject op, vaak van in de kleuterklas tot aan het einde van de lagere school. Maar nadien kunnen ze natuurlijk nog steeds ondersteuning gebruiken. In het secundair onderwijs valt de houvast van een vaste juf of meester weg, een vast aanspreekpunt is daar absoluut noodzakelijk.’

Ook elke secundaire school krijgt leerlingenbegeleider De zorgcoördinator in de basisschool ken je wellicht al, maar vanaf dit schooljaar moet ook elke secundaire school verplicht een leerlingenbegeleider aanstellen. Het is zelfs een erkenningsvoorwaarde voor de scholen geworden. Wanneer over leerlingenbegeleiding wordt gesproken, gaat het over hulp bij de studiekeuze, het leerproces en aandacht voor de gezondheid en het emotioneel welbevinden van leerlingen. Dat zijn uiteraard thema’s waar scholen, leerkrachten en CLB’s (Centra voor Leerlingenbegeleiding) vandaag al actief mee aan de slag zijn. Maar sinds 1 september is er een nieuw, ambitieus decreet Leerlingenbegeleiding van kracht, waardoor scholen een versnelling hoger zullen moeten schakelen. Leerlingenbegeleiding is voortaan ook een erkenningsvoorwaarde.

Extra taak voor leerkracht

VACATURE M/V Beweging.net zoekt · Legal Assistant – Procura (80 %) · Diensthoofd financiën en administratie – Groep Beweging · Boekhouder – Groep Beweging · Medewerker vorming, training en opleiding – beweging.academie (80 %) Meer info: www.beweging.net

James Arthur

De eerste schoolweek zit er alweer bijna op. Ik hoop dat de 1,2 miljoen leerlingen en 164 000 personeelsleden in het Vlaams onderwijs goed gestart zijn en een leerrijk en fijn schooljaar voor de boeg hebben. En dat ouders het volle vertrouwen hebben in de leerkrachten en de school.

‘Een belangrijke nieuwigheid is dat de eindverantwoordelijkheid voor leerlingenbegeleiding bij de school komt te liggen’, zegt Jan Soons, nationaal secretaris van onderwijsvakbond COC. ‘Voorheen was dat niet zo scherp gesteld. Nu is de rolverdeling tussen de school, het CLB en de pedagogische begeleidingsdienst duidelijk. Het basisprincipe is dat er van in de klas aandacht moet zijn voor zorg. Het is dus een taak voor de leerkracht, die waar

nodig hulp kan krijgen van de interne leerlingenbegeleider op school. Wanneer er meer gespecialiseerde zorg nodig is, komen het CLB en het ondersteuningsnet werk erbij die ook kunnen doorverwijzen. Nu, voor COC is zorg een middel om tot leren te komen, en geen doel op zich. De grote meerderheid van de leerkrachten beseft uiteraard dat zorg ook zijn plek heeft in het onderwijs. Maar het decreet betekent wel dat leerkrachten er een extra taak bij krijgen. Net nu ze door de uitrol van het M-decreet al extra aandacht moeten geven aan leerlingen in hun klas die vroeger in het buitengewoon onderwijs les zouden volgen.’

Hoge verwachtingen Jan Soons betreurt dat er niet voldoende overheidsmiddelen uitgetrokken zijn voor de scholen om de leerlingenbegeleiding te versterken. ‘In het basisonderwijs is er natuurlijk al overal een zorgcoördinator, maar door de hoge verwachtingen zou het niet slecht zijn om daar nog meer ruimte te creëren voor zorg. In het secundair onderwijs zijn er al wel veel scholen bezig met leerlingenbegeleiding, maar daar zal er moeten geschipperd worden met uren om de zorg verder uit te bouwen. En dan zijn er ook scholen die volledig van nul moeten beginnen. Het is dus te hopen dat het decreet niet een beleid op papier zal blijven, door onvoldoende middelen. Leerkrachten geven ons ook het signaal dat ze echt met

zorg aan de slag willen gaan, maar nood hebben aan vorming. De zorg evolueert zodanig snel dat zelfs de huidige lerarenopleiding niet kan inspelen op alle thema’s.’

Emotioneel welzijn Nog nieuw in het decreet is de ruime aandacht voor het emotioneel welzijn van de leerlingen. Zo zal het CLB tijdens het medisch onderzoek ook het welbevinden bevragen. Een goede zaak, vindt Stefan Grielens, algemeen directeur van het Vrij CLB Netwerk. ‘Gezondheid is ruimer dan lichamelijk fit zijn. De aandacht voor welbevinden is ook nodig, want veel meer dan vroeger kloppen jongeren aan bij het CLB omdat zij zich niet goed in hun vel voelen. Daarnaast wordt de begeleiding die wij aanbieden jaar na jaar intensiever.’ Om de drempel naar het CLB verder te verlagen, start het CLB ook met een imagocampagne. ‘Leerlingen kunnen op school bij hun interne leerlingenbegeleider terecht, maar mogen ook meteen het CLB aanspreken. We beseffen dat de perceptie van het CLB niet altijd zo positief is. Ouders herinneren zich misschien een negatieve ervaring. Maar die perceptie is niet meer correct, de tevredenheid van leerlingen over het CLB blijkt volgens onderzoeken best goed. Het is aan ons om beter te communiceren over wat we kunnen betekenen voor de leerlingen.’ Leen Grevendonck

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

D u re s c h o o l fa ct u u r Twee dochters, twee nieuwe laptops Frederick en Sanne hebben twee dochters in het secundair onderwijs. ‘Onze oudste dochter startte net in haar vierde jaar Latijn-Wiskunde. Nog voor het schooljaar begon, hadden we al bijna 900 euro uitgegeven. Want naast de boeken stond dit keer ook een laptop op de aankooplijst. De school gaf door uit welke drie modellen we konden kiezen. Die laptop zou wel drie jaar moeten meegaan. Maar over twee jaar, als onze jongste dochter naar het vierde middelbaar gaat, staat dit ons nog eens te wachten.’

Het ACV-voorstel in vijf vragen en antwoorden

Na basisonderwijs straks ook maximumfactuur in secundair? Voor ouders van schoolgaande kinderen is september een dure maand. Een nieuwe boekentas, schoolgerief, busabonnement,… dat alles neemt een grote hap uit het budget. En dan valt nadien nog eens de schoolfactuur in de brievenbus. Om die betaalbaar te houden voor iedereen, pleit het ACV voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs, zoals die al bestaat in het basisonderwijs. Visie spit dat voorstel uit in vijf brandende vragen. 1. Hoezo, is ons onderwijs niet gratis? Het onderwijs in Vlaanderen is gratis, in die zin dat je geen inschrijvingsgeld moet betalen voor je kind in het basisen secundair onderwijs. Verder worden de schoolkosten in de kleuter- en lagere school streng binnen de perken gehouden. Zo mag de school geen bijdrage vragen voor lesmateriaal en activiteiten die noodzakelijk zijn om de eindtermen te behalen. Andere kosten mag de school doorrekenen aan de ouders, maar daar geldt een maximumfactuur van 45 euro voor het kleuteronderwijs en 85 euro voor het basisonderwijs. Een volledig ander verhaal is het wanneer je kind de overstap maakt naar het secundair onderwijs.

2. Hoeveel kost een schooljaar in het secundair aan ouders? Het antwoord op die vraag verschilt sterk van school tot school en hangt af van de gekozen studierichting. Maar het ACV rekende uit dat een schooljaar in het secundair onderwijs gemiddeld 1 228 euro kost. In het technisch en kunstonderwijs valt de gemiddelde factuur nog hoger uit, respectievelijk 1 444 euro en 1 696 euro. ‘Dat zijn geen astronomische bedragen, maar het is ook geen bedrag dat iedereen zomaar op tafel kan leggen’, zegt Ann Vermorgen, nationaal secretaris van het ACV. ‘Bovendien is de verwachting dat de kosten voor scholen nog verder zullen stijgen door de digitalisering van het onderwijs, de steeds hogere verwachtingen vanuit de samenleving (STEM, M-decreet,…) en een stijging van het aantal leerlingen met 12 procent in de komende tien jaar. Scholen moeten bijgevolg investeren in extra personeel en infrastructuur, maar daar staan niet altijd de gepaste overheidsmiddelen tegenover. Het is dan ook verleidelijk de rekening door te schuiven naar de ouders.’

3. Maar zijn die hoge schoolkosten een probleem? ‘Zeker wel. Steeds meer ouders slagen er niet in om de schoolfactuur te betalen en dat is niet alleen een gevolg van de stijgende armoede in de samenleving. De vzw SOS Schulden op School schat dat 10 procent van de schoolfac-

turen niet betaald wordt’, zegt Ann Vermorgen. Ongeveer één op de drie scholen gaat daarom met een incassobureau in zee. Dat is problematisch, want het schaadt het vertrouwen tussen ouders en de school. Hoge schoolfacturen kunnen gezinnen ook afschrikken om voor een bepaalde school of studierichting te kiezen. ‘Dat beknot talentontplooiing en kansen van kinderen. Kinderen die niet in een studierichting zitten die aansluit bij hun interesse en talent, zullen sneller afhaken en zonder diploma uitstromen’, aldus Ann Vermorgen.

4. Biedt een maximumfactuur soelaas? Volgens het ACV wel. De vakbond pleit voor de algemene invoering van een maximumfactuur in het secundair onderwijs, die varieert per studierichting. Die maximumfactuur legt vast welk bedrag de scholen maximaal kunnen doorrekenen aan de ouders. Dat zorgt voor transparantie en voorspelbaarheid. Ouders weten zo aan welke factuur ze zich kunnen verwachten. Ook verlaagt het drempels om voor een bepaalde studierichting te kiezen. En scholen worden zo meer kostenbewust. Een belangrijke voorwaarde blijft evenwel dat de overheid voldoende middelen voor de scholen moet voorzien. Met zijn pleidooi voor een maximumfactuur staat het ACV trouwens niet alleen. Onder meer kinderrechtencomm issa r is Br u no Va nobbergen, de

Gezinsbond, Welzijnszorg en het Netwerk tegen Armoede zijn er voorstander van.

5. Is dat voorstel realistisch? Critici zeggen dat de invoering van een maximumfactuur te complex is, vooral in de tweede en derde graad. Er zijn te veel studierichtingen, die te veel variëren in schoolkosten. Maar het Provinciaal Secundair Onderwijs in Antwerpen, dat voornamelijk technisch en beroepsonderwijs aanbiedt, bewijst in de praktijk dat het mogelijk is. Op eigen initiatief voerde het een maximumfactuur in van 250 euro in de eerste graad. Dat experiment bleek een succes en dus voerde de scholengroep in het schooljaar 2016-2017 ook een maximumfactuur in voor de tweede en derde graad. Afhankelijk van de gekozen studierichting betaalt een ouder voor een schooljaar in de tweede graad maximaal 520 euro en in de derde graad 700 euro. De schoolfactuur ligt nu gemiddeld 50 euro lager dan voorheen. Ook de school won hierbij, want het aantal onbetaalde facturen verminderde met 15 procent. En drie van de vijf voltijdse personeelsleden die zich vroeger bezighielden met administratie kunnen zich nu toeleggen op zorgbegeleiding. Leen Grevendonck

James Arthur

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

D uaa l leren Yoran tussen schoolbank en werkvloer Yoran Ovaere studeert automechanica in het CLW in Kortrijk via duaal leren. Hij volgt elke week twee dagen les, de rest van de week werkt hij. ‘Ik werk graag met mijn handen, in een theoretische les verveel ik me al snel. Deze combinatie is perfect voor mij en door de goede ondersteuning op school en van mijn baas in de garage, leer ik veel bij.’

Duaal leren in dubbel zoveel scholen Duaal leren, het systeem waarbij je de schoolbanken combineert met de werkvloer, wint aan populariteit. Dit schooljaar bieden maar liefst 187 scholen duaal leren aan, tegenover 83 vorig jaar. PISO Tienen is een van de nieuwkomers.

Sinds het schooljaar 2016-2017 experimenteert het secundair onderwijs met duaal leren. Daarbij kunnen leerlingen, voornamelijk uit het beroeps- en technisch onderwijs, een deel van hun opleiding in bedrijven volgen. Denk aan richtingen in de bouw, mechanica-elektriciteit of zorg. Instappen kan vanaf de leeftijd van 15 jaar. Voor de dagen die de

September = Zie-maand Met een verminderd zicht is niet evident om alles helder te zien. De donkere herfstdagen maken het er nog moeilijker op. Gelukkig zijn er heel wat hulpmiddelen waarmee je je zicht zo goed mogelijk kan ondersteunen. Kom ze gerust testen tijdens onze zie-maand. Je geniet dan meteen ook 10% korting op ons assortiment leesloepen.

- 10%

Geniet in september:

Goed om weten CM-leden genieten een

korting* op alle leesloepen en leeslampen

40% extra tegemoetkoming* op een hele reeks leesloepen. Onze productspecialisten vertellen je hier graag meer over. Advertentie_Visie_Low vision_122x155mm_staand_V08_2018.indd 1

* Actiekorting is niet cumuleerbaar met andere kortingen, acties en tegemoetkomingen. Enkel geldig in september 2018.

Goed gezien

28/08/2018 16:44

leerlingen presteren op de werkvloer, ontvangen zij een vergoeding. Wie geslaagd is voor de opleiding, behaalt een diploma dat gelijkwaardig is aan het voltijds secundair onderwijs. De bedoeling is dat het systeem van duaal leren vanaf 1 september 2019 over heel Vlaanderen wordt uitgerold.

Toekomst Het Provinciaal Instituut voor Secundair Onderwijs (PISO) in Tienen biedt sinds dit schooljaar twee nieuwe richtingen duaal leren aan: een speciali satiejaar installateur gebouwenauto mat iser ing en een opleid ing tot zorgkundige. ‘Onze school is ervan overtuigd dat duaal leren de toekomst is’, zegt Nicole Vanvinckenroye, technisch adviseur - coördinator in PISO Tienen. ‘Het is een win-winsituatie voor de leerlingen en de bedrijven. Veel van onze leerlingen volgen onbezoldigde stages en klussen dan bij in het weekend. Dankzij duaal leren kunnen zij tijdens de schooluren werker varing opdoen tegen een vergoeding. Dan hoeven ze in het weekend niet meer te werken en kunnen ze tijd maken om te studeren.’

Zwaar programma Duaal leren speelt ook in op de vraag van bedrijven naar geschikt personeel. ‘Er zijn heel wat beroepen waarvoor bedrijven moeilijk geschikt personeel vinden. Via duaal leren kunnen geïnteresseerde jongeren kennismaken met het beroep. De bedrijven hebben er een werkkracht bij en kunnen hen nadien ook aanwerven. Daarin worden ze ook aangemoedigd met enkele verminderingen op sociale bijdragen.’

Voor wie zou denken dat duaal leren er is voor kinderen die schoolmoe zijn, die heeft het mis. ‘Niet iedereen is geschikt om in het systeem van duaal leren in te stappen. Het is een zwaar programma waarbij je in twee dagen tijd heel veel theorie op school ziet en daarna drie volle dagen moet werken. Dus op woensdagnamiddag ben je niet thuis. Daarom screenen we geïnteresseerde leerlingen vooraf en geven we hen een advies of ze de richting aankunnen. Dit schooljaar starten we met elf studenten voor de richting zorgkundige en zeven studenten voor installateur gebouwenautomatisering. Dat is een onverwacht succes.’

Het is voor de leerlingen en de bedrijven een win-winsituatie. Nicole Vanvinckenroye (PISO, Tienen)

Duaal leren staat of valt natuurlijk met het vinden van een geschikte leerplek en een goede mentor. ‘De bedrijven staan er mee voor in dat de leerlingen een volledig leerplan hebben gevolgd. We hebben al een aantal partners gevonden, maar zijn nog op zoek naar woonzorgcentra en thuiszorgorganisaties die een werkplek willen aanbieden. Syntra Vlaanderen screent kandidaatwerkgevers en voorziet indien nodig een opleiding zodat zij een goede mentor kunnen zijn voor onze leerlingen.’ Leen Grevendonck

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Mo eizaa m leren Corneel leert omgaan met ADHD

Jame s Ar thu

Corneel Claeys startte deze week in het vijfde middelbaar in het Óscar Romerocollege in Dendermonde. Al in het eerste leerjaar werd bij hem ADHD vastgesteld. ‘Dankzij de juiste begeleiding leerde ik omgaan met mijn ADHD. Ik kreeg ook nuttige tips. Huiswerk maken en studeren doe ik bijvoorbeeld in de studie op school, daar is er minder afleiding en meer toezicht. Zo lukt het me beter om bij de les te blijven.’

Omgaan met leerstoornis in 8 stappen Als ouder wil je dat je kind het goed doet op school. Maar dan ontdek je dat de andere leerlingen beter kunnen optellen of dat ze sneller leren lezen dan jouw kind. De vraag klinkt snel: is er een probleem? En wat dan? Logopedist en voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Logopedisten Pol De Meyere weet raad. Stap 1: Maak het onderscheid tussen leerprobleem en leerstoornis. Pol De Meyere: ‘Als je kind moeilijkheden heeft op school, wil dat nog niet zeggen dat het dyslexie of dyscalculie heeft. (Hardnekkig probleem met respectievelijk leren lezen of rekenen.) Er is een onderscheid tussen een leerprobleem en een leerstoornis. Bij een leerprobleem doe je er langer over om een vaardigheid, zoals lezen, spellen of rekenen, onder de knie te krijgen. Dat kan aan externe factoren liggen in het onderwijs, of misschien heeft je kind gewoon minder talent voor de vaardigheid. Maar uiteindelijk zal het de vaardigheid volledig beheersen. Een leerstoornis is daarentegen een blijvend probleem.’

Stap 2: Vraag de leerkracht of het CLB om extra op te letten en eventueel extra oefeningen te geven. ‘Bij sommige kinderen volstaat het om een extra oefenprogramma te laten volgen. Met de juiste zorg en aandacht op school kunnen zij de andere leerlingen inhalen en correct leren lezen, schrijven of rekenen. Geef het dus eerst wat tijd. Als je kind na een aantal maanden

geen vooruitgang heeft geboekt, dan is er een risico op een leerstoornis. Het CLB kan met bijkomend onderzoek nagaan of het om een voorbijgaand probleem gaat of dat er een dieperliggend probleem is.’

logopedist een logopedisch bilan op. Dat is een verslag waarin zijn diagnose en analyse staat. Als blijkt dat het niet om een leerstoornis gaat, dan is er geen tegemoetkoming voor deze bilanzitting, anders wel.’

Stap 3: Ga met je vermoeden naar je huisarts.

Stap 5: Vraag een therapievoorschrift aan een specialist.

‘Als je huisarts je volgt in je vermoeden, geeft hij je een voorschrift voor een onderzoek bij de logopedist. Dat heb je later nodig om een tegemoetkoming te ontvangen.’

‘Dat bilan leg je voor aan een specialist, bijvoorbeeld een neuroloog, pediater of neus-, keel- en oorarts. Hij besluit of een behandeling bij de logopedist nodig is en stelt daar het gepaste voorschrift voor op.’

Stap 4: Vraag een diagnose aan de logopedist. ‘De logopedist doet een aantal metingen aan de hand van erkende vaardigheidstesten. Je kind zal bijvoorbeeld een lijst van betekenisloze woorden moeten lezen of cijfers onderscheiden van andere symbolen. Mensen met een leerstoornis scoren bij de 10 procent zwaksten op die testen. Er is ook een kwalitatieve analyse. Waar ligt het probleem precies? Is je kind een radende lezer, kan het geen juiste koppelingen maken tussen teken en klank …?’ ‘Er zijn enkele signalen waarop een logopedist zich kan baseren; bijvoorbeeld als een kind niet met woorden kan spelen. Zeg eens boot. Vervang de ‘b’ door een ‘p’, wat krijg je dan? Woordbewerkingen zijn vaak moeilijk. Het is aan de logopedist om dat in het groter plaatje te zien.’ ‘Logopedisten kunnen ook helpen met dyscalculie. Hier gaat het om automatiserings- of redeneerproblemen met wiskundige bewerkingen. Soms ontbreekt het inzicht in ons getalsysteem.’ ‘Op basis van zijn onderzoek maakt de

Stap 6: Je kind volgt de voorgeschreven behandeling bij de logopedist. ‘Aan de hand van op maat gemaakte oefeningen, technieken en tools brengt de logopedist de lees-, spel- of rekenvaardigheid van je kind op een zo hoog mogelijk niveau. Hoe vroeger die daarmee kan beginnen, hoe beter. Helaas blijkt soms pas in het zesde leerjaar dat er een probleem is. Sommige kinderen kunnen zich goed behelpen.’ ‘Daarnaast zijn er ook hulpmiddelen, zoals voorleesprogramma’s die de tekst voorlezen terwijl je kind meeleest. Oudere kinderen moeten hier vaker op vertrouwen.’

Stap 7: Overhandig je getuigschrift aan je ziekenfonds. Na de behandeling ontvang je van de logopedist een getuigschrift voor verstrekte hulp. Dit bezorg je aan je ziekenfonds. Voor de bilanzitting betaal je 7,50 euro remgeld bij een geconventioneerde logopedist. Voor individuele behan-

delingssessies van minimaal 30 minuten betaal je 5,50 euro remgeld. Vindt deze sessie op school plaats is het 6 euro. Voor sessies van minimaal 60 minuten betaal je 11 euro remgeld. Met de verhoogde tegemoetkoming betaal je respectievelijk 3, 2 en 4,50 euro. Als je een niet-geconventioneerde logopedist raadpleegt, krijg je minder terugbetaald. Je kind mag maximaal 140 sessies volgen over een ononderbroken per iode va n t wee ja a r en moet de behandeling starten voor zijn of haar vijftiende verjaardag. Als er geen tegemoetkoming (meer) is van de ziekteverzekering, geeft CM een tegemoetkoming van 10 euro per sessie, of 15 euro als je de verhoogde tegemoetkoming hebt. Tot en met 18 jaar krijgt je kind maximaal veertig sessies terugbetaald, daarna maximaal tien. Hiervoor bezorg je je ziekenfonds een aanvraagformulier dat je samen met je logopedist invult, het voorschrift van de specialist en een kopie van het logopedisch bilan.

Stap 8: Je kunt zelf ouderbegeleiding volgen om je kind bij te staan. ‘Ook als ouder kun je sessies volgen bij de logopedist. De behandeling is doeltreffender als de ouders meehelpen. De logopedist legt je het complexe proces achter een leerstoornis uit en wat het precies betekent. De logopedist reikt ook oefeningen en tips aan om bijvoorbeeld het leesplezier weer op te krikken. Sommige kinderen met dyslexie ontwikkelen een afkeer voor lezen, maar het is belangrijk dat ze het blijven doen.’ Voor maximaal tien sessies ouderbegeleiding bestaan dezelfde tegemoetkomingen als voor de individuele behandelingssessies van je kind (zie stap 7). Michiel Verplancke

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Dina Tersago blikt terug op haar dag voor ‘De Klas’

‘Moest ik niet doen wat ik nu doe, had ik graag voor een klas gestaan’ Dina Tersago kennen we vooral als succesvolle cupido op een boerenerf. Voor een klas zagen we haar nog niet staan. Althans, tot voorbije woensdag, wanneer ze op vraag van één in gesprek ging met een groep 16-jarigen in het nieuwe seizoen van ‘De Klas’.

choonheid, lang moest Dina Tersago niet nadenken over het onderwerp. Daarover zou ze discussiëren met de jongeren uit ‘De Klas’. Want ook voor een Miss België blijkt het begrip geen eenvoudige kwestie. ‘Als brave student was mijn grootste bekommernis goede punten halen’, vertelt Dina Tersago. ‘Ineens word je gekozen tot zogenaamd mooiste van het land. Moest ik vanaf dat moment er altijd pico bello uitzien?’ ‘Ik vroeg me daarom lang af wat schoonheid precies is: wat maakt iemand mooi? Is dat vanbinnen of vanbuiten? Of betekent dat succesvol zijn? Ik ben lange tijd op zoek geweest naar een antwoord op die vraag.’

Je sprak over schoonheid, maar ook over twijfels en zelfzeker zijn. Dat laatste kende je zelf ook uit je eigen schoolcarrière? ‘Mijn schooltijd was eigenlijk best wel stresserend. Ik ben nogal perfectionistisch en wil gewoonweg alles goed doen. Ik geloof dat daar nu veel meer oog voor is en

Ik had een speciale klik met leerkrachten die humor hadden of hun leerstof even konden loslaten. Dina Tersago

dat het beter en sneller besproken wordt. Want ik zeg niet dat niemand het toen bij mij opgemerkt heeft, maar het werd helemaal niet aangekaart.’ ‘Ik heb op school zeker ook leuke momenten gekend. Ik was ook wel sociaal aangelegd en had dus wel wat vrienden en vriendinnen. En dan zijn er ook de leerkrachten waar ik een speciale klik mee had: die wel humor hadden of hun leerstof even loslieten. Die gooiden dan eens een stelling over

VRT

Was je verbaasd over wat de klas je daarover te vertellen had? ‘Ik was aangenaam verrast. Veel jongeren hadden zeer zinnige dingen te zeggen en hadden duidelijk al over al die zaken goed nagedacht. Ze waren mondig, maar tegelijkertijd luisterden ze ook echt naar elkaar.’ ‘Ze gaven elkaar ook oprechte complimenten. En daagden elkaar ook uit om eens op andere manieren naar de dingen te kijken. Het was heel leuk hoe die jongeren met elkaar omgingen.’ uuDina Tersago: ‘Een klas met kinderen met verschillende achtergronden is een meerwaarde.’ bijvoorbeeld abortus of homoseksualiteit in de groep. Ik apprecieerde het als zoiets kon en wanneer een leerkracht daarvoor openstond.’ En dan sta je daar plots zelf voor een klas. Je stond daar met plezier en interesse in de leerlingen. Is er misschien een leerkracht aan jou verloren gegaan? ‘Moest ik niet doen wat ik nu doe, had ik heel graag voor een klas gestaan. Het is leuk om in dialoog te gaan met die jongeren, te luisteren naar hun verhalen. Af en toe stel je dan een vraag, maar dat is dan vooral om hen uit hun kot te lokken.’ Met die 16-jarigen sprak je dus over twijfels over henzelf, hun schoonheid, hun kunnen. Maar zijn dat specifieke jongerenproblemen? ‘Sommige leerlingen hoopten dat hun stress voorbij is wanneer ze straks afstuderen. Toen moest ik hen toch vertellen dat dat niet zo zal zijn. Je moet verder studeren of gaan werken. En daar heb je weer stress. Maar door vaker voor zulke situaties te staan, krijg je ervaring. Met ouder worden ontwikkel je vaardigheden om daarmee om te gaan.’

‘Er gaan ook altijd moment in je leven zijn waarvan je op het moment zelf denkt: doe ik het nu wel goed? of hoe moet ik dit nu weer aanpakken? Je probeert eigenlijk vooral uit. Maar met niets in het leven heb je zekerheid. Je vindt altijd wel nieuwe uitdagingen op je weg. Maar dat maakt het ook allemaal net interessant.’ Zelf ben je ook altijd op zoek gegaan naar die uitdagingen of contrasten: van brave kotstudente tot Miss België. En van Miss België weer in je rubberen laarzen op een boerenerf. ‘Mijn leven hangt inderdaad aan mekaar met contrasten. Soms vraag ik me wel eens af hoe dat allemaal is kunnen gebeuren, want mijn traject is inderdaad best merkwaardig. Dat heb ik daar ook meegegeven in die klas. Soms moet je eens in het diepe durven springen en voor je droom gaan. Je moet al eens tegen jezelf zeggen: ik ga eens iets zots doen. Als je ervan droomt om eens mee te doen aan The Voice, doe dat dan gewoon. Soms moet je gewoon springen en zien waar je landt.’ ‘En het klopt inderdaad dat ik een heel parcours heb afgelegd. Maar dan hoor je in die klas het verhaal van Amina. Dat is toch

van een andere orde. Amina vluchtte voor de oorlog in Syrië. Ik werd zelf ook stil van haar verhaal en van wat ze in korte tijd al had bereikt. Na anderhalf jaar spreekt zij al bijzonder goed Nederlands.’ ‘Ik ben geboren in een fijn gezin, heb alles meegekregen wat ik moest meekrijgen en kwam nooit iets tekort. Kortom, bij mij zaten alle parameters juist. Amina daarentegen heeft echt moeten knokken om te staan waar ze nu staat. Dat is echt vechten om een menswaardig leven te leiden. Dat maakt mij dan toch ook weer nederig.’ Met haar ontwapenende opvattingen zette ze ook haar klasgenoten aan tot denken. ‘Dat komt omdat naar school gaan voor haar een droom is die uitkomt. Dat was absoluut een grote levensles voor de anderen. Dat is ook een andere kant van het verhaal. Wij klagen over stress en faalangst. Amina liet haar leeftijdsgenoten vooral zien dat ze blij moeten zijn dat ze naar school kunnen. Het is een privilege. Daarom is een klas met kinderen met verschillende achtergronden zeker een meerwaarde.’ Nils De Neubourg

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

KNIPSELS

CM communiceert digitaal

7 vragen over Doccle

Berekening integratietegemoetkoming gewijzigd

Hoe communiceert CM met jou? Dat gebeurt al lang niet meer enkel met een brief op de post. CM gebruikt steeds vaker Doccle, een gratis online archief voor je betaaloverzichten en administratieve brieven, facturen en formulieren.

Wat is Doccle?

Doccle is een digitale brievenbus en een archief. Je kunt er al je documenten van CM en andere Doccle-partners online ontvangen, bewaren en delen met anderen. Doccle werkt samen met meer dan 30 bedrijven, waaronder CM.

Krijg ik dan geen post meer?

Zodra je je met CM verbindt op Doccle, zal je alle digitaal beschikbare CM-documenten enkel via Doccle ontvangen. Je zult dus nooit documenten zowel digitaal als op papier krijgen. Sommige CM-documenten zijn (nog) niet digitaal beschikbaar. Die ontvang je dus niet via Doccle, maar krijg je gewoon nog op papier met de post.

Hoelang houdt Doccle mijn documenten bij?

Je documenten in Doccle blijven zeven jaar zichtbaar. Als je de documenten langer wilt bewaren, kun je ze altijd opslaan op je eigen computer. Documenten worden nooit

Eric De Maegd

Waarom is het interessant om Doccle te gebruiken?

Elk jaar verstuurt CM meer dan 50 miljoen administratieve documenten, een hele papierberg. Zoveel post is niet goed voor het milieu. Om milieuvriendelijk en efficiënt te communiceren, maakt CM gebruik van Doccle. Het gebruik is gratis en veilig. Je verliest geen documenten, want ze staan allemaal op één plaats en worden automatisch bewaard.

uuHet gebruik van Doccle is gratis en efficiënt. verwijderd zonder dat je daar tijdig van op de hoogte wordt gebracht.

Hoe weet ik wanneer ik een document ontvang op Doccle?

Voor elk nieuw document ontvang je een e-mail van Doccle, op het e-mailadres dat je op Doccle ingegeven hebt. Afhankelijk van het type document kun je het direct openen vanuit de e-mail of moet je je eerst aanmelden op Doccle.

Kan ik betalingen doen via Doccle?

De facturen van CM die je ontvangt op Doccle, kun je onmiddellijk veilig en eenvoudig betalen via Doccle zelf. Als je er een factuur ontvangt, klik je op ‘Betaal nu’. Je kunt ook klikken op ‘Al betaald’ als je je factuur niet via Doccle betaald hebt. Op die manier is je factuur afgehandeld en ontvang je ook geen automatische beta-

lingsherinnering. Die krijg je wel als je op ‘Betaal later’ klikt. Zo vergeet je je openstaande facturen niet.

Hoe meld ik mij en mijn gezin aan op Doccle?

Je kunt je op twee manieren verbinden met CM op Doccle: ofwel via de CM-website ofwel door je persoonlijke CM-toegangscode te gebruiken op de website van Doccle. Heb je nog geen persoonlijke CM-toegangscode? Die krijg je als je je e-mailadres registreert op de website van CM. Aan je profiel kun je meerdere gezinsleden koppelen. Je kunt ook een Doccle-profiel voor elk gezinslid apart maken.

✔✔ Meer informatie vind je op www.cm.be/doccle.

Sarah Vandoorne

Mensen met een handicap die door verminderde zelfredzaamheid extra kosten hebben, kunnen een integratietegemoetkoming ontvangen. Als je samenwoont, tellen ook de inkomsten van je partner mee bij de berekening van die tegemoetkoming. Bij de berekening wordt een deel van het inkomen van je partner vrijgesteld. Sinds 1 augustus is dat vrijgesteld bedrag opgetrokken tot 39 287 euro. Dit betekent dat je integratietegemoetkoming pas zal dalen als het belastbaar inkomen van je partner hoger is dan 39 287 euro. Heb je een medische erkenning, woon je samen met een partner, maar krijg je nog geen integratietegemoetkoming? Dan kan het zinvol zijn om een administratieve herziening aan te vragen via My Handicap (www.handicap.belgium.be). Als je al een integratietegemoetkoming krijgt met berekening van vrijstelling van partnerinkomen, dan wordt je dossier automatisch herzien. Je hoeft zelf niets te doen.

✔✔Meer info bij de dienst Maat

schappelijk Werk van je regio of bij infochronischzieken@cm.be, tel. 078 05 08 05.

Congres over palliatieve zorg Op 24 oktober vindt in het Paleis der Academiën in Brussel een congres plaats over de veranderende rol van informele zorgverleners. Het wordt georganiseerd door Integratie, een vier jaar durend onderzoeksproject van VUB, UGent en KU Leuven. Het congres staat volledig in het teken van de vermaatschappelijking van de palliatieve zorg in Vlaanderen. De onderzoekers bespreken de problemen en verbeterpunten voor mantelzorg en de verschillende rollen die vrijwilligers in de palliatieve zorg opnemen. Ook praktijkvoorbeelden van binnen en buiten de palliatieve zorg komen aan bod. Je kunt je online inschrijven. Deelnemen kost 80 euro. Studenten krijgen 50 procent korting.

✔✔http://www.endoflifecare.be/ seminar2018

VACATURE M/V CM zoekt

ek zoek&bo .be u op kazo advertentie_VISIE_185x115_V1.indd 1

• Dynamische productbeheerder • Financieel medewerker Kazou • Application Server Engineer • Facilitator e-gezondheidszorg • Risk Officer MOB Verzekeringen

STRAFFE JONGERENVAKANTIES

Schaarbeek, onbepaalde duur, voltijds Meer info: www.cmjobs.be

09/07/2018 22:21

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Illustratrice Fatinha Ramos toont dat tekenen therapeutisch werkt

‘Als je ziek bent, heb je meer verbeeldingskracht’ ven daarin welk gevoel voor hen het belangrijkst is. Al tekenend kunnen ze zo een beetje meer zichzelf ontdekken.’

Wie eind september naar het Forum van de Patiënt en Mantelzorger van Samana komt, kan er een workshop illustratie volgen met Fatinha Ramos. De illustratrice was zelf een groot deel van haar kindertijd gebonden aan een ziekenhuisbed. ‘Daar ben ik beginnen te tekenen, dan deed ik alsof ik in een andere wereld was.’

Meer dan een ziekte

Ann De Wulf

k ben gebroken geboren.’ Fatinha Ramos (40) zegt het niet met een traan of grimas, maar met een glimlach. De illustratrice is de vrolijkheid zelve en laat zich niet klein krijgen door een hardnekkige ziekte. ‘Nochtans ben ik heel klein! Ik heb een botziekte, daardoor ben ik niet groot geworden.’

In bed blijven De Antwerpse illustratrice met Portugese roots komt naar het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger, dat op 29 september plaatsvindt in het Elisabeth Center in Antwerpen. Ze zal er een workshop illustratie geven. ‘Het Forum spreekt mij erg aan: het gaat om mensen die ziek zijn, die in het ziekenhuis belanden’, zegt Fatinha. ‘Ik herken me daarin, want ik heb mijn kindertijd grotendeels in een ziekenhuisbed doorgebracht.’ ‘Ik miste mijn familie enorm, dat was het ergste. Mijn ouders mochten niet blijven slapen in het ziekenhuis. Ik kreeg wel veel bezoek, ook van mijn broers. Maar ik zat vooral samen met andere , zieke kinderen.’ ‘Altijd waren we met zes op een kamer. Praten deden we wel, maar niet veel. We moesten in bed blijven, konden niet naar buiten gaan en spelen. Het was moeilijk om andere kinderen pijn te zien lijden.’

uuFatinha Ramos: ‘Soms zijn mensen echt verbaasd met wat ze zelf kunnen maken als ze hun grenzen verleggen.’

In andere werelden Fatinha bedacht een andere manier om haar dagen in het ziekenhuis door te brengen. ‘In mijn ziekenhuisbed ben ik beginnen te tekenen. Ik had veel verbeelding. Ik herinner me nog goed dat ik mezelf in andere werelden zag. Ik maakte verhaaltjes waarin ik zelf het hoofdpersonage was. In die verhaaltjes was ik nooit in het ziekenhuis, altijd daarbuiten. Daar haalde ik veel energie uit.’ ‘Nog steeds krijg ik energie door illustraties te maken. Daarom heb ik van illustreren mijn beroep gemaakt. Dat was geen makkelijke keuze, maar ik ben heel blij dat ik ervoor gegaan ben.’ De illustratrice raadt iedereen in een soortgelijke situatie aan om te tekenen. ‘Als je

ziek bent, heb je meer verbeeldingskracht. In moeilijke situaties ga je op zoek naar oplossingen. Dan word je creatiever, als je daar voor openstaat.’

Grenzen verleggen ‘Soms zijn mensen echt verbaasd met wat ze zelf kunnen maken als ze hun grenzen verleggen’, zegt de illustratrice. ‘In mijn workshops prikkel ik de creativiteit van de deelnemers door oefeningen te geven. Ik heb drie à vier oefeningen die ik vaak doe.’ ‘In een van die oefeningen laat ik de deelnemers iets proeven, aanraken en ruiken. Aan de hand van dat gevoel vraag ik hen om iets op papier te zetten. Dan tekenen ze bijvoorbeeld hun eigen lichaam en schrij-

Intussen gaat het veel beter met Fatinha. Het is al lang geleden dat ze nog naar het ziekenhuis moest en ze voelt zich goed in haar vel. ‘Ik ben veel meer dan mijn ziekte alleen’, zegt de illustratrice. ‘Ik vergeet zelfs dat ik die heb, mijn vrienden ook. Ik ben er niet meer mee bezig.’ De illustratrice heeft al veel verwezenlijkt. ‘Ik heb een kinderboek gemaakt voor het MoMA, het Museum voor Moderne Kunst in New York. Dat was echt een droom die werkelijkheid werd. Een ervaring die mij leert dat je moet blijven geloven in wat je echt wil. Als je ervoor vecht, dan komen dromen op een of andere manier precies altijd uit. Dat is mijn ervaring toch.’ Haar werk is niet enkel in New York te bewonderen: in Antwerpen hangen haar illustraties in het groot uit aan het stadhuis. ‘Het stadhuis wordt verbouwd. Dat zal ongeveer twee jaar duren, dus wilden ze iets doen met de stellingen. Nu hangen mijn illustraties van vier meter hoog rondom het gebouw, tot de verbouwingen klaar zijn. Mijn werk op zo’n grote afmetingen, ook dat is een droom die uitkomt.’ Fatinha heeft nog veel plannen. ‘Ik wil blijven gaan, creatief blijven’, zegt ze. ‘Mijn allergrootste droom? Die durf ik niet te vertellen. In Portugal geloven we dat je je dromen nooit mag vertellen, anders komen ze niet uit!’ Sarah Vandoorne

✔✔Meer info over het Forum van de

Patiënt en de Mantelzorger vind je op www.samana.be/forum of in de extra katern binnenin op pag. 9-12.

DE VOORZET

Stefan Dewickere

Zo was ik er getuige van hoe vrijwilligers van Kazou in het asielcentrum in Houthalen-Helchteren en in het Universitair Ziekenhuis Leuven ontspanning brachten naar kinderen en jongeren voor wie vakantie niet evident is. Samen met duizenden andere jongeren

hebben zij zich de afgelopen zomer opnieuw belangeloos ingezet om kinderen de vakantie van hun leven te bezorgen. Veel respect voor al dat hartverwarmend engagement. Tijdens de warmste week van afgelopen zomer was ik zelf een weekje vrijwilliger in een woonzorgcentrum. Het was hard werken. We hebben er samen veel gelachen, maar ik ben er ook geconfronteerd met bewoners die het heel moeilijk hebben, zowel fysiek als mentaal. Mijn respect voor de personeelsleden die elke dag het beste van zichzelf geven, vaak in moeilijke omstandigheden, is er alleen maar groter door geworden. Mijn laatste vakantiemoment was er letterlijk één. In Tongeren woonde ik het cultuurfestival Het Moment bij met debatten, voorstellingen en exposities rond het thema tijd. Ook al was het vlakbij huis, het voelde beter dan de meest exotische vakantiebestemming. Op een bijzondere

manier slaagden de organisatoren erin om hun toeschouwers te begeesteren en te inspireren. Drie momenten vakantie hebben het voor mij tot een echt vakantiemoment gemaakt. Want al die Kazou-vrijwilligers, medewerkers van een woonzorgcentrum en festivalorganisatoren tonen waar het echt om draait: een samenleving maken kan alleen door mensen graag te zien. Of het nu vluchtelingen zijn, ouderen die zorg nodig hebben of toeschouwers van een cultuurfestival. Geslaagde momenten beleef je met en voor elkaar. Laat ons al die momenten koesteren en er tijdens het komende werkjaar regelmatig naar teruggrijpen, zodat we niet uit het oog verliezen wat er echt toe doet. Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

Heb je het ook gevoeld? Dat heerlijke gevoel van onthechting dat bij de vakantie hoort? Het moment waarop je helemaal loskomt van je werk en je dagelijkse beslommeringen? Hopelijk heb je net als ik het geluk gehad om drie weken verlof te nemen. Dan krijg je echt de kans om je hoofd leeg te maken en met opgeladen batterijen aan het nieuwe werkjaar te beginnen. De voorbije vakantie heeft mij in elk geval veel energie bezorgd. En die heb ik niet in het minst gehaald uit de momenten die ik mocht doorbrengen op drie bijzondere locaties.

CMziekenfonds

Een moment de tijd

Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorger 2018

FORUM PRAKTISCH Waar en wanneer?

orum kennis met e Samana

Zaterdag 29 september 2018 Doorlopend van 10 tot 17 uur Elisabeth Center, Astridplein, Antwerpen

Inkom 7,5 euro (gratis met de code hieronder)

Het Forum

n chronisch pijnpatiënte. ctief binnen Samana. Ze haar regio in de Raad van is lid van de stuurgroep sen.

#f18-Visie

Chronisch zieke mensen moeten ook weten dat Samana opkomt voor hun belangen. De actie rond goedkope geneesmiddelen die tijdens het Forum wordt voorgesteld, is daar een goed voorbeeld van. En meteen een prima manier om de media en het grote publiek te sensibiliseren.

kracht

van het Forum van de n ook dit jaar staat deze dag ben ik nog niet zeker dat ik d afwachten of de pijn geen

rkeerd of toch minstens ana, terwijl het aanbod van en ook jongere chronisch heeft. Dat is jammer, want ere chronisch zieke mensen, ormatie en ondersteuning. eden, alleen weten ze dit

de Mantelzorger is een haar verscheidenheid voor

ps en lezingen zijn een weerbod van Samana. Je kan er e-aanbod en je vindt er heel n met een chronische ziekte. verschillende patiëntenvern geven ze informatie over n. Wat ik hier bijzonder intenlijk contact hebt met mensen erkeren.

ben nood aan contact met et een half woord begrijpen. l wat mogelijkheden.

Ellen Minnen is al vele jaren chronisch pijnpatiënte Toch is ze als vrijwilliger actief binnen Samana. Ze is vertegenwoordiger voor haar regio in de Raad va Bestuur van Samana en ze is lid van de stuurgroep jonge chronisch zieke mensen.

Inschrijven

zet in op jouw

Niet onbelangrijk is dat je vooraf weet dat alles toegankelijk en op maat van chronisch zieke mensen is. Zo moet je je geen zorgen maken en kan je al je energie gebruiken om deel te nemen aan de activiteiten die je geselecteerd hebt. En wordt het toch wat te veel en heb je eventjes nood aan rust dan kan je altijd terecht in de stille rustruimte. En ervaren verpleegkundigen kunnen ook zorg bieden indien nodig.

Surf naar www.samana.be/forum. Daar kan je je eenvoudig inschrijven.

Nog vragen? tel. 02 246 47 71 of info@samana.be In deze bijlage maak je kennis met een greep uit het programma. Uiteraad valt er nog heel wat meer te beleven op het Forum. Ontdek het volledige programma op

www.samana.be/forum en noteer hier alvast wat je zeker niet wil missen.

Op die manier is het Forum letterlijk en figuurlijk een dag zonder drempels en wordt al het mogelijke gedaan zodat iedereen kan deelnemen. En dat is belangrijk. Want de info die je op het Forum opdoet, helpt je terug je eigen leven op de rails te zetten, je eigen veerkracht te ontdekken.’

Op het Forum maak je kennis m het echte Saman

Zij is een trouwe bezoekster van het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger en ook dit jaar staat deze d met stip in haar agenda. ‘ Al ben ik nog niet zeker dat ik kan gaan,’ zegt ze. ‘Het is altijd afwachten of de pijn ge spelbreker zal zijn.’

‘Vele mensen hebben een verkeerd of toch minstens een eenzijdig beeld van Samana, terwijl het aanbod va Samana zeer verscheiden is en ook jongere chronisch zieke mensen veel te bieden heeft. Dat is jammer, wan zo bereiken we moeilijk jongere chronisch zieke mense die vaak op zoek zijn naar informatie en ondersteuning Samana heeft hen veel te bieden, alleen weten ze dit dikwijls niet.

Zaterdag 29 september, Antwerpen

Mijn top vijf

Samana

Kies jouw workshops uit Hoe veerkracht opbouwen? Hoe solliciteren met een chronische ziekte? ...

Moeilijke periodes

Krijg de juiste handvatten aangereikt door deskundigen. Ontdek hier alle workshops:

leiden regelmatig tot www.samana.be/forum/workshops

goede zaken

Wouter Deprez was mantelzorger voor zijn vrouw toen zij borstkanker had. Op het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger getuigt hij hoe hij zijn rol als mantelzorger heeft ervaren.

Het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger is een goed initiatief om Samana in haar verscheidenheid voo te stellen. De talrijke boeiende workshops en lezingen zijn een we spiegeling van het cursusaanbod van Samana. Je kan e kennismaken met het vakantie-aanbod en je vindt er he concrete informatie over leven met een chronische ziekt Op de patiëntenbeurs stellen verschillende patiëntenver enigingen hun werking voor en geven ze informatie over heel specifieke aandoeningen. Wat ik hier bijzonder inte ressant vind, is dat je persoonlijk contact hebt met mens die inde dezelfde situatie als jij verkeren. Het budget van sociale zekerheid staat

begonnen, als uitlaatklep. Financieel was het dus ook geen zware dobber. Medisch gezien zaten we in een prima ziekenhuis, bij zeer goede dokters. Wat misschien beter kon, is de aandacht en hulp voor de mentale processen als gevolg van de hormoontherapie. Gelukkig komen de dokters stilaan zelf ook tot dat inzicht.

in actie op het Forum

onder druk, dat is geen geheim. En daarzieke mensen hebben nood aan contact me over maken Chronisch we ons zorgen bij Samana.

lotgenoten, mensen die je met een half woord begrijpe Het Forum biedt daartoe heel wat mogelijkheden.

Want bij gebrek aan middelen zijn de mensen die de sociale zekerheid het meest nodig hebben het grootste slachtoffer. Denk maar aan mensen met een chronische ziekte die moeten rondkomen met een uitkering en geconfronteerd worden met hoge ziektekosten. Spaarzaam omspringen met de middelen is daarom de boodschap! Het is voor ons dan ook onbegrijpelijk dat we met z’n allen nog veel te veel betalen voor onze geneesmiddelen. Als samenleving en als patiënt.

WIL JE STAN VAN SAMANG EENS VAN DICHTBIJ BELEVEN?

‘De operatie viel al bij al mee. Maar toen was er de nabehandeling met chemotherapie en dat was een fysiek zware periode voor mijn echtgenote. Ook de hormonale nabeAls ik het zelf wat moeilijker had, belde ik vrienden of vrienhandeling was zwaar, fysiek en mentaal. De medicijnen dinnen die in hetzelfde schuitje zaten, om daar met hen die ze hiervoor moest innemen bezwaarden haar gemoed, over te praten. En ik had regelmatig contact met andere een regelmatig voorkomende en vaak onderschatte klacht. mantelzorgers. Ja, gewoon om ons hart eens te luchten. Zeker in die periode kon ze veel steun en hulp gebruiken. Vaak praatte ik ook met partners van andere borstkankerBovendien hebben we twee patiënten. Het deed altijd jonge kindjes. Die moesten het deugd om lotgenoten, die in ook een jaartje met een veel dezelfde situatie verkeren, Op zaterdag 29 september 2018te is horen. Stan te gast in detroosbeperktere aanwezigheid van Dat werkte Koningin Elizabethzaal te Antwerpen. hun mama stellen. tend en geruststellend.

DAN IS ER GOED NIEUWS!

‘‘Het contact met lotgenoten

werkte troostend Hij komt er op uitnodiging van Samana Ik vind voor het belangrijk mee en geruststellend. een benefietoptreden met de toepasselijke titel het Forum. te werken aan

‘‘

Voor mijn vrouw ziek werd, heb ik nooit met mantelzorg te maken gehad. Ik wist zelfs niet eens wat het was. Toch heb ik die periode niet echt als negatief ervaren. Het is misschien wat eigenaardig, maar ik heb veel warme herinneringen aan die tijd en mijn rol als mantelzorger. Mijn vrouw kunnen helpen deed ook mijn eigen gevoel van onmacht wat verdwijnen. Bovendien was het een heel sociale periode: toen mijn vrouw ziek werd, vroegen we steun aan familie en vrienden. Die zijn daar met velen op ingegaan: mensen kwamen koken, praten, wandelen en masseren. Nu, ik besef wel dat we in een relatief luxueuze positie zaten want al bij al mag je bij dit soort borstkanker en nabehandeling hopen op een goede afloop, en weet je dat de zorgperiode tijdelijk is.

Neem bijvoorbeeld de prijs van de cholesterolverlager SIMVASTATINE (oorspronkelijk merk Zocor). De inkoopprijs van een grote verpakking voor de apotheek in België is 17,50 euro.

‘OP DE SCHOOT’.

€17,50

en mantelzorgers de tijd van hun leven laten beleven.

€1,83

Ik hoop een kleine bijdrage te kunnen ominhet Zoals de titel doet vermoeden wordt het eenleveren concert intieme setting, leven van mantelzorgers maar daarom niet minder ‘groots’. In Nederland bedraagt de inkoopprijs wat lichter te maken. En verder wil ik daar ook graag vertelslechts 1,83 euro. OF 10 X MINDER. dat zelfsgaat moeilijke in het leven regelmatig tot De len opbrengst naar periodes een aantal innovatieve vakantieprojecten van goede Zo zaken leiden.’ Samana. kunnen we nog meer mensen met een chronische ziekte

Stel zelf je vraag in

TICKETS INFO onze EN mantelzorghoek

Voer mee actie Ontdek op volgende pagina hoe.

www.koninginelisabethzaal.be/stan-van-samang-“op-de-schoot” Wouter Deprez deelt zijn ervaringen met andere

De steun van vrienden en familie is het allerbelangrijkste. Verder hadden we een goeie ziekteverzekering, dat was fijn. Ik heb een werkopdracht stopgezet, maar ben een andere

mantelzorgers Ann Ceurvels, Sander Verheijen en Elena de Ru in onze mantelzorghoek. Welkom om 14 uur om hen ook jouw vragen te stellen!

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018 Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorge

Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorger 2018 Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorger 2018

FORUM PRAKTISC Informatie FORUM PRAKTISCHSamen met Samana in actie Waar en wanneer? Waar en wanneer? doorgeven is cruciaal Op het Forum Zaterdag 29 september 2018 Doorlopend van 10 tot 17 uur Een vereniging als Samana kan heel Elisabeth Center, Astridplein, Antwerpen

Samana voert al lang actie voor betaalbare geneesmiddelen. Er zijn reeds Zaterdag 29 september 2018 enkele kleine stappen vooruit gezet maar absoluut onvoldoende. Doorlopend van 10Daarom tot 17 uur geven we samen een duidelijk en krachtig signaal, dat er met bekwame Elisabeth Center, Astridplein, Antwerpen spoed een ander geneesmiddelenbeleid dient te komen in het belang van onze individuele en gezamenlijke portemonnee.

Roos Fleerakkers heeft vele jaren lesgegeven aan studenten geneeskunde. wat betekenen voor wie chronisch ziek Permanente bijscholing vindt zij ontzet- is. Helaas is dit nog te weinig bekend, Inkom Inkom tend belangrijk, maar ook het contact ook bij professionele zorgverleners. In de 7,5 euro (gratis met de code hieronder) met chronisch zieke mensen. Daarom opleiding komt dit nauwelijks aan bod, 7,5 euro (gratis met dat de code Doe mee aan onze actie en geef aan jijhieronder) raadt ze haar collega’s en studenten terwijl het belang van lotgenotencontact #f18-Visie ook een ander medicatiebeleid wenst. aan om het Forum van de Patiënt en de en een aanbod op maat nauwelijks kan #f18-Visie Mantelzorger te bezoeken. overschat worden. Ik vind het cruciaal dat Ellen Minnen is al vele jaren chronisch zeker pijnpatiënte. Onze actie is héél eenvoudig. We proberen tegen 20 september 2018 zoveel zorgverleners, in de thuiszorg, deze Inschrijven Inschrijven Tochmaal is ze als vrijwilliger actief binnen Samana. Ze mogelijk lege medicatiedoosjes te verzamelen. ‘Toen ik zelf de eerste het Forum info doorgeven. is vertegenwoordiger voor haar regio in de Raad van Surf naar www.samana.be/forum. Surf naar www.samana.be/forum. bezocht, was ik aangenaam verrast door vanSamana Samana en ze istenslotte lidkan vanje deje stuurgroep ronisch zieke mensen ookBestuur weten Daar eenvoudig Chronisch moeten ook weten dat Samana Met alle ingezamelde doosjes maakt een bekende een de grotemoeten diversiteit van het dat programma. En is het een goedeinschrijven. zaak dat na zieke mensen Daar kunstenaar kan je je eenvoudig inschrijven. chronischgezieke mensen. komt voor hun belangen. actie rond goedkope Dedat actie rond wordt goedkope ge-‘Forum van de Patiënt en de kunstwerk onthuld op het PersoonlijkDe vond ikjonge de kennismaking twee maal Gent, het Forum nu in opkomt Antwer- voor hun belangen. esmiddelen diemet tijdens wordt voorgesteld,zeer is neesmiddelen die tijdens het Forum wordt voorgesteld, is Mantelzorger’ in Antwerpen. de het veleForum patiëntenorganisaties pen wordt georganiseerd. Voor chronisch Nog vragen? Nog vragen? Zij is een trouwe bezoeksterzieke van het Forum van de verplaatsingen ar een goed voorbeeld van. En een prima madaar een goed voorbeeld van. En meteen een prima maleerrijk. Zelfs alsmeteen ervaren verpleegkunmensen zijn (verre) tel. 02 246 47 71 of info@samana.be Patiënt en de verschilMantelzorgerdikwijls en ook een dit jaar staat deze dag tel.massaal 02 246 veel 47 71 of we info@samana.be r om de media dige en het grote publiek te sensibiliseren. nier om de media en hetkunstwerk grote publiek te sensibiliseren. Een dat duidelijk in beeld brengt hoe geld heb ik veel bijgeleerd over probleem. Door van locatie metenstip in chronisch haar agenda. ‘ Alteben ik nog niet zeker dat ik hieraan samen kunnen besparen. Omdat 1 beeld vaak meer zegt dan 1 000 woorden. lende aandoeningen hoe veranderen komt Samana kan zegt ze. ‘Het afwachten of de pijnje geen In deze bijlage maak kennisNiet metonbelangrijk een greep is dat je vooraf weet dat alles toegant onbelangrijk is dat je vooraf daarmee weet datgaan,’ alles toeganIn deze bijlage maak je kennis met een gre zieke mensen omgaan. Ook de is altijd tegemoet.’ spelbreker zal zijn.’ jk en op maat van chronisch zieke mensen is. Zo uit het programma. Uiteraad valt er nog kelijk en opheel maat van chronisch zieke mensen is. Zo vele workshops waren zeer inspirerend. uit het programma. Uiteraad valt er nog hee Bezorg ons jouw medicatiedoosjes et je je geen zorgen maken endat kan je al puur je energie moet je je geen zorgen maken en kan je al je energie wat meer te beleven op het Forum. Positief vind ik naast informatieve wat meer te beleven op het Forum. ‘Vele mensen hebben een verkeerd of toch minstens bruiken om deellezingen te nemen activiteiten je gebruiken om deel te nemen aan de activiteiten die je er aan ook de workshops zijndie waaraan Ontdek het volledige programma op Ontdek het volledige programma op HOE? SURF NAAR WWW.SAMANA.BE/ACTIE-GOEDKOPERE-MEDICATIE een eenzijdig selecteerd hebt.de Endeelnemers wordt het toch wat te veelparticiperen. enbeeld heb van Samana, terwijl het aanbod van geselecteerd hebt. En wordt het toch wat te veel en heb actief kunnen Samana zeer verscheiden is en ook jongere chronisch eventjes nood aan rustervan dan kan je altijddat terecht in de zieke je eventjes nood aan rust dan kan je altijd terecht in de Ik ben overtuigd chronisch zieke mensen veel te biedenen heeft. Dat hier is jammer, e rustruimte. En ervarenhier verpleegkundigen kunnen stille niet rustruimte. En ervaren verpleegkundigen kunnen mensen veel kracht uit halen. noteer alvastwant wat je zeker en noteer hier alvast wat je zeker niet zo bereiken we moeilijk jongere chronisch zieke mensen, k zorg bieden indien nodig. ook zorg bieden indien nodig. wil missen. wil missen. diewordt, vaak op zoeknood zijn naar informatie en ondersteuning. Wie chronisch ziek heeft Samana heeft hen veel te bieden, alleen weten ze dit die manier is het en figuurlijk een dag Op die manier is het Forum letterlijk en figuurlijk een dag aanForum juisteletterlijk informatie. Verpleegkundidikwijls niet. nder drempels en wordt al het mogelijke zodat zonder drempels en wordt al het mogelijke gedaan zodat gen of mensen die in degedaan zorg werkereen kan deelnemen. iedereen kan deelnemen. zaam zijn, kunnen hierbij een hulp zijn. Forum van de Patiënt en de Mantelzorger is een dat is belangrijk. Want de info dieHet je op het Forum En dat is belangrijk. Want de info die je op het Forum omop Samana in haar verscheidenheid voor doet, helpt je terug eigen leven goed opzelf deinitiatief rails te zetten, opdoet, helpt je terug je eigen leven op de rails te zetten, Maarjedan moeten zij natuurlijk de eigen veerkracht te ontdekken.’ je eigen veerkracht te ontdekken.’ hoogte zijn van watteerstellen. allemaal bestaat boeiende aan voorzieningenDe en talrijke diensten. Het workshops en lezingen zijn een weerspiegeling van het van Samana. Je kan er Forum is een ideale gelegenheid om cursusaanbod je kennismaken met het vakantie-aanbod eninje het vindtElisabeth er heel Center Centraal kennis op peil te houden. concrete informatie over leven met een 55 chronische ziekte. stellen patiëntenverenigingen Opeen de patiëntenbeurs patiëntenverEn verder is het ook goede kennis- stellen verschillende hun werking voor. Hoe veerkracht opbouwen? enigingen hun werking voor en geven ze informatie over Hoe veerkracht opbouwen? making met de verscheidenheid van het Doorlopend open van 10 tot 17 uur Hoe solliciteren met een chronische ziekte? ... heel specifi eke aandoeningen. Wat ik hier bijzonder inteHoe solliciteren met een chronische ziekte? ... aanbod van Samana. ressant vind, is dat je persoonlijk contact hebt met mensen die in dezelfde Krijg de juiste handvatten aangereikt door situatie als jij verkeren. Krijg de juiste handvatten aangereikt door

maak je kennis met het echte Samana

www.samana.be/forum

Mijn top vijf

Ontdek de patiëntenbeurs

Kies jouw workshops uit

deskundigen. Ontdek hier alle workshops:

Chronisch zieke mensen hebben nood aan contact met

Workshop met illustratrice Fatinha Ramos

www.samana.be/forum/workshops lotgenoten, mensen die je met een half woord begrijpen. Het Forum biedt daartoe heel wat mogelijkheden.

Doe mij

www.samana.be/forum/workshops

mocktail

Fatinha weet als geen ander hoe je de diepste roerselen uit je lijf kan neerzetten op papier. Laat je inspireren en kom je eigen artistieke talenten bot vieren in deze initiatie Illustratie.

maar een

Zin om je vrienden te verrassen met een niet-alcoholisch aperitief? Deze eenvoudige mocktail maak je in een handomdraai.

Lees ook het boeiend interview in deze Visie op pagina 8. Wat workshop illustratie Waar Gorilla 2 Aanvang 10.30 uur

WIL JE STAN VAN SAMANG WIL JE STAN VAN SAMANG EENS VAN DICHTBIJ BELEVEN? EENS VANbelangrijk DICHTBIJ BELEVEN? tijd voor jezelf is ontzettend © Fatinha Ramos

Ingrediënten (voor 4 glazen) • 40 cl vers pompelmoessap • 20 cl water Marc Staut (45) is mantelzorger voor zijn vrouw, die door fybromyalgie aan huis • 40 cl bruiswater en zetel gebonden is. ‘Juiste informatie is ontzettend belangrijk’, zegt hij. ‘Alleen is • 20 gram rietsuiker deze vaak moeilijk te vinden. Het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger komt • 8 takjes rozemarijn aan die nood tegemoet.’ • crushed ice Op zaterdag 29 september 2018 is Stan te gast in de Op zaterdag 29 september 2018 is Stan te gast in de Koningin Elizabethzaal te Antwerpen. zijn is geen keuze, daar rol je de zorg te maken hebben. Koningin ElizabethZeker het begin van een zorgsituatie heb ‘Mantelzorger zaal teinAntwerpen. Aan de slag je nood aan de ondersteuning door lotgenoIk ben zelf tot het inzicht gekomen dat ik gewoon in. Mijn vrouw is nu al enkele jaren Verhit het water in een kleine kookpot Hij toe. komtZodra er opde uitnodiging thuis. van Samana voorniet meer, ook huishouregelmatig tijd voor mezelfHijmoet ten, kan je Samana leren van voor hun ervaring. Werken kan komtnemen. er op uitnodiging van en voeg de rietsuiker etoptreden met delijke de toepasselijke klussen zijntitel te veel en zelfs leuke Maar dat wil niet zeggen dat af enetoptreden toe eenikbenefi met de toepasselijke titel suiker opgelost is, een voegbenefi je 4 rozemarijndingen lukken alleen op de zeldzame goede geen nood heb aan contact met DE lotgenoOp het Forum komt dat allemaal samen. takjes toe en haal ‘OP je de kookpot van het DE SCHOOT’ . ‘OP SCHOOT’ . hoetitel zij doet vermoeden Reken daarbij de het tijdwinst die je boekt dagen. vuur. Laat de siroop afkoelen. Zoals de titel doet vermoeden wordt het een concert in intieme setting, ten. Ik wil vooral van hen weten Zoals de wordt een concert in intieme setting, doordat alles op één plaats wordt sameneen aantal praktische problemen oplosmaar daarom niet minder ‘groots’. maar daarom niet minder ‘groots’ . De mocktail serveren sen. Het probleem is echter dat er op dat gebracht. Daardoor vind je als mantelzorger Ik heb een drukke job met veel verantwoorVul het glas met 2 scheppen crushed sneller je aantal weg, waardoor je de zorg niet delijkheid moet vaakvakantieprojecten 24 uur per dag envan vlak niet zoveel aanbod isDe opopbrengst maat van gaat naar De opbrengst gaat naar een aantal en innovatieve een innovatieve vakantieprojecten van ice. Voeg 4 eetlepels van de rozemarijn7 dagen per week beschikbaar zijn.ziekte De jongere mensen. alleen efficiënter kan organiseren, maar Samana. Zo kunnen we nog meer mensen met een chronische Samana. Zo kunnen we nog meer mensen met een chronische ziekte siroop toe. Voeg 10 cl pompelmoessap winleven je tijdlaten voor beleven. je zelf. combinatie metbeleven. de mantelzorg is niet en mantelzorgers de tijd van hun leven laten en mantelzorgers debovendien tijd van hun toe. Vul aan met 10 cl bruisend water. vanzelfsprekend, waardoor het steeds Het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger vind ik daarom een zeer relevant initiazoeken is naar een juist evenwicht tussen werk, zorg en tijd voor mezelf. tief. Het duurt meestal erg lang alvorens je Leer omgaan met je Eerst ging ik volledig op in de zorg. Tot als chronisch zieke persoon of mantelzorger stress als mantelzorger de juiste informatie hebt gevonden. Vele bepaalde signalen me duidelijk maakten dat het zo niet verder kon en ik ook mensen echter geraken zelf moeilijk aan de Wat workshop mocktails maken Dit kan tijdens de workshop noodzakelijke basisinformatie of zitten vaak meer tijd voor mezelf moest nemen om www.koninginelisabethzaal.be/stan-van-samang-“op-de-scho Waar Peacock www.koninginelisabethzaal.be/stan-van-samang-“op-de-schoot” room ‘Mantelkracht’. Of volg één van nieuwe energie op te doen. Dat hoeven op een verkeerd spoor. Het positieve aan Aanvang 10.15u, 12.15u, 14.15u onze inspirerende lezingen: niet altijd grootse dingen te zijn. Gewoon het Forum is dat je daar niet alleen juiste Door Mocktailclub, een koffie gaan drinken met een vriend of informatie vindt, maar er ook lotgenoten www.samana.be/forum/lezingen www.themocktailclub.com contact zoeken met mensen die niets met kan ontmoeten.

DAN IS ER GOED NIEUWS!

Mis deze TICKETS workshop niet EN INFO

DAN IS ER GOED NIEUWS!

TICKETS EN INFO

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorger 2018 Samana Forum van de Patiënt en de Mantelzorger 2018

FORUM PRAKTISCH FORUM PRAKTISCH

orum Op het Forum kennis metje kennis met maak e Samana het echte Samana

Waar en wanneer?

Waar en wanneer? Zaterdag 29 september 2018 Zaterdag 29 september 2018 Doorlopend van 10 tot 17 uur Doorlopend van 10 tot 17 uur Elisabeth Center, Astridplein, Antwerpen Elisabeth Center, Astridplein, Antwerpen Inkom

Op het Forum maak je kennis m het echte Saman

Inkom 7,5 euro (gratis met de code hieronder) 7,5 euro (gratis met de code hieronder) #f18-Visie

#f18-Visie

n chronisch pijnpatiënte. Ellen Minnen is al vele jaren chronisch pijnpatiënte Inschrijven Ellen Minnen ctief binnen Samana. Ze is al vele jaren chronisch pijnpatiënte. Toch is ze als vrijwilliger actief binnen Samana. Ze ze als vrijwilliger actief binnen Samana. Ze haar regioToch in deisRaad van is vertegenwoordiger voor haar regio in de Raad va Surf naar www.samana.be/forum. Inschrijven is vertegenwoordiger voor haar regio in de moeten Raad van is lid van de stuurgroep Bestuur van Samana en ze is lid van de stuurgroep Chronisch zieke mensen ook weten dat Samana Daar kan je je eenvoudig inschrijven.Surf naar www.samana.be/forum. Bestuur van Samana en ze voor is lidhun vanbelangen. de stuurgroep sen. chronisch zieke mensen. Chronisch zieke opkomt De actie rond goedkope ge- mensen moeten ook weten dat Samana Daar kan je jejonge eenvoudig inschrijven. jonge chronisch zieke mensen. opkomt voor hun belangen. De actie rond goedkope geneesmiddelen die tijdens het Forum wordt voorgesteld, is Nog vragen? van het Forum van de Zij is een trouwe bezoekster van het Forum van de neesmiddelen die tijdens het Forum wordt voorgesteld, is daar een goed voorbeeld van. En meteen een prima maNog vragen? Zij staat is eendeze trouwe het Forum van de publiek tedaar n ook dit jaar dagbezoekster 02En 246 47 71een of prima info@samana.be Patiënt en de Mantelzorger en ook dit jaar staat deze d een goed voorbeeldtel. van. meteen manier om van de media en het grote sensibiliseren. Patiënt endat de ik Mantelzorger en ook dit jaar staat deze dag nier om de media en het grote publiek te sensibiliseren. ben ik nog niet zeker tel. 02 246 47met 71 stip of info@samana.be in haar agenda. ‘ Al ben ik nog niet zeker dat ik met in haar ben ik nogisniet dat ik d afwachten of stip de pijn geenagenda. kan gaan,’ zegt ze. ‘Het is altijd afwachten of de pijn ge In deze bijlage maak je kennis met een greep Niet‘ Al onbelangrijk datzeker je vooraf weet dat alles toegankan gaan,’ zegt ze. ‘Het is altijd de pijn geen spelbreker zijn.’ met een greep In deze maak je zal kennis Niet onbelangrijk is dat jeuitvooraf weet dat alles toegan- valt er nog kelijk en opafwachten maat vanof chronisch zieke mensen is. Zo het programma. Uiteraad heel bijlage spelbreker zal zijn.’ moet je je geen zorgen maken en kan jekelijk op maat van chronisch zieke mensen is. al je en energie wat meer te beleven opZo het Forum. uit het programma. Uiteraad valt er nog heel rkeerd of toch minstens ‘Vele mensen moet je je enhet kanvolledige je al je energie gebruiken om deel te nemen aan de activiteiten diegeen je zorgen maken op hethebben Forum.een verkeerd of toch minstens Ontdek programma op wat meer te beleven mensenvan hebbengeselecteerd een verkeerdhebt. of toch minstens ana, terwijl‘Vele het aanbod een eenzijdig beeld deel te nemen aan de activiteiten die je En wordt het toch watgebruiken te veel enom heb Ontdek het volledige programmavan opSamana, terwijl het aanbod va een eenzijdig Samana, terwijl het aanbod vanje altijd en ook jongere chronischbeeld van Samana zeer verscheiden is en ook jongere chronisch geselecteerd hebt. En wordt het toch wat te veel en heb je eventjes nood aan rust dan kan terecht in de Samana verscheiden is en ook jongere chronisch heeft. Dat is jammer,zeer want zieke mensen veel te bieden heeft. Dat is jammer, wan je eventjes nood aan rusten dan kan jehier altijdalvast terecht in de stille rustruimte. En ervaren verpleegkundigen kunnen noteer wat je zeker niet zieke mensen veel teook bieden Dat is jammer, ere chronisch zieke mensen, bereiken jongere chronisch zieke mense stille rustruimte. En ervaren verpleegkundigen kunnen zorgheeft. bieden indien nodig.want en noteer hierzoalvast watwe je moeilijk zeker niet wil missen. bereiken we moeilijk jongere chronisch zieke mensen, ormatie enzo ondersteuning. die vaak op zoek zijn naar informatie en ondersteuning ook zorg bieden indien nodig. wil missen. Samana heeft hen veel te bieden, alleen weten ze dit vaakze opditzoek zijnOp naar eden, alleendie weten dieinformatie manier isen hetondersteuning. Forum letterlijk en figuurlijk een dag Samana heeft hen veel te bieden, alleen weten ze dit dikwijls niet. Op gedaan die manier is het Forum letterlijk en figuurlijk een dag zonder drempels en wordt al het mogelijke zodat dikwijls niet. zonder drempels en wordt al het mogelijke gedaan zodat iedereen kan deelnemen. de Mantelzorger is een Het Forum van de Patiënt en de Mantelzorger is een iedereen kan deelnemen. En dat is belangrijk. Want de info die je op het Forum Het Forum van en helpt de Mantelzorger is eenleven op de haar verscheidenheid voorde Patiënt goed initiatief om Samana in haar verscheidenheid voo En rails dat istebelangrijk. opdoet, je terug je eigen zetten, Want de info die je op het Forum goed initiatief om Samana in haar verscheidenheid voor te stellen. opdoet, helpt je terug je eigen leven op de rails te zetten, je eigen veerkracht te ontdekken.’ te stellen. ps en lezingen zijn een weerDe talrijke boeiende workshops en lezingen zijn een we je eigen veerkracht te ontdekken.’ De talrijke boeiende workshops en lezingen zijn een weerbod van Samana. Je kan er spiegeling van het cursusaanbod van Samana. Je kan e spiegeling het cursusaanbod van Samana. Je kan er e-aanbod en je vindt ervan heel kennismaken met het vakantie-aanbod en je vindt er he kennismaken met het vakantie-aanbod en je vindt er heel n met een chronische ziekte. concrete informatie over leven met een chronische ziekt concrete informatie over leven met een chronische ziekte. verschillende patiëntenverOp de patiëntenbeurs stellen verschillende patiëntenver de patiëntenbeurs stellen patiëntenverHoeverschillende veerkracht opbouwen? n geven zeOp informatie over enigingen hun werking voor en geven ze informatie over Hoe veerkracht opbouwen? ensolliciteren geven ze informatie n. Wat ik hierenigingen bijzonderhun inte-werking voor Hoe met eenover chronische ziekte? ... heel specifieke aandoeningen. Wat ik hier bijzonder inte eke aandoeningen. Wat ik hier bijzonder intenlijk contactheel hebtspecifi met mensen Hoe solliciteren met een chronische ziekte? ... ressant vind, is dat je persoonlijk contact hebt met mens hebt met mensen erkeren. ressant vind, is dat je persoonlijk die in dezelfde situatie als jij verkeren. Krijg decontact juiste handvatten aangereikt door die in dezelfde situatie als jij verkeren. Krijg de juiste handvatten aangereikt door deskundigen. Ontdek hier alle workshops: ben nood aan contact met Chronisch zieke mensen hebben nood aan contact me deskundigen. Ontdek hier alle workshops: Chronisch zieke mensenwww.samana.be/forum/workshops hebben nood aan contact met et een half woord begrijpen. lotgenoten, mensen die je met een half woord begrijpe www.samana.be/forum/workshops lotgenoten, mensen die je met een half woord begrijpen. l wat mogelijkheden. Het Forum biedt daartoe heel wat mogelijkheden. Het Forum biedt daartoe heel wat mogelijkheden.

www.samana.be/forum www.samana.be/forum

Mijn top vijf Mijn top vijf

Kies jouw workshops uit Kies jouw workshops uit

WIL JE STAN VAN SAMANG WIL JE STAN VAN SAMANG EENS VAN DICHTBIJ BELEVEN? EENS VAN DICHTBIJ BELEVEN? DAN IS ER GOEDDAN NIEUWS! IS ER GOED NIEUWS! Op zaterdag 29 september 2018 is Stan te gast in de Koningin Elizabethzaal te Antwerpen. Op zaterdag 29 september 2018 is Stan te gast in de Koningin Elizabethzaal te Antwerpen. Hij komt er op uitnodiging van Samana voor Hij komt een benefietoptreden met de toepasselijke titel er op uitnodiging van Samana voor een benefietoptreden met de toepasselijke titel ‘OP DE SCHOOT’.

DE SCHOOT’ . Zoals de titel doet vermoeden wordt het‘OP een concert in intieme setting, Zoals de titel doet vermoeden wordt het een concert in intieme setting, maar daarom niet minder ‘groots’. maar daarom niet minder ‘groots’. De opbrengst gaat naar een aantal innovatieve vakantieprojecten van De opbrengst gaat naar ziekte een aantal innovatieve vakantieprojecten van Samana. Zo kunnen we nog meer mensen met een chronische Samana. Zo kunnen we nog meer mensen met een chronische ziekte en mantelzorgers de tijd van hun leven laten beleven. en mantelzorgers de tijd van hun leven laten beleven.

TICKETS EN INFO

www.koninginelisabethzaal.be/stan-van-samang-“op-de-schoot” www.koninginelisabethzaal.be/stan-van-samang-“op-de-schoot”

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Is boodschappen doen een hele klus geworden?

Bel dan de Samana Boodschappenlijn Voor wie?

Voor mensen die door ziekte of een beperking zelf nog moeilijk boodschappen kunnen doen.

Wat is het niet?

Een boodschappendienst die dezelfde dag nog je boodschappen aan huis brengt.

Wat is het wel?

Een dienst gedragen door mensen uit je buurt, die jouw boodschappen meebrengen wanneer ze zelf naar de winkel gaan.

Hoe werkt het? • • • • •

Je belt de Samana Boodschappenlijn. Een operator noteert wat je nodig hebt en vertelt onmiddellijk wat je dit gaat kosten. Een boodschapper contacteert je om af te spreken wanneer hij de boodschappen kan leveren. Bij levering betaal je cash aan de bezorger. Je betaalt enkel voor je boodschappen. Al de rest: het bellen naar de Samana Boodschappenlijn, het winkelen en de levering is gratis.

Je boodsc happen worden gratis a huis gebrac ht! an

Meer weten?

tel. 02 246 27 35 e-mail boodschappenlijn@samana.be web www.samana.be

Boodschappen bestellen?

Bel 0800 95 001 (bereikbaar op weekdagen van 10 tot 12 uur)

We zoeken ...

Winkel jij geregeld bij Colruyt en wil je gerust af en toe iets meebrengen voor iemand uit de buurt? Registreer je dan nu als boodschapper en leer de mensen in je buurt beter kennen. Alle info en registreren via www.samana.be/boodschappenlijn.

De Samana Boodschappenlijn is een product van Samana in samenwerking met Apporto en ondersteund door Colruyt Group. Deze dienst is enkel geldig bij Colruyt, OKay en Bio-Planet en later ook bij Spar.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Eline De Munck maakt zelfdodingsgedachten bespreekbaar voor Te Gek!?

‘Er bestaat hulp, er is altijd hoop’ Singer-songwriter Judith Schepens (22) verloor vorig jaar haar vader aan zelfdoding. De grootmoeder van actrice en zangeres Eline De Munck (30) stapte uit het leven toen de mama van Eline 15 was. Met Te Gek!? Open Geest maken ze samen muziektheater over waarom depressieve gevoelens en zelfmoordgedachten geen taboe meer mogen zijn.

ijn vader was muzikant. Ik moet een jaar of twaalf geweest zijn toen ik stiekem zijn opnamestudio binnenglipte om het drumstel uit te proberen, zonder erbij stil te staan dat drummen veel lawaai maakt.’ Judith Schepens, intussen singer-songwriter, kan even haar lach niet inhouden. ‘Als je muziek wilt spelen, vraag het dan gewoon, dan leer ik je dat, zei mijn vader. En zo heb ik hem dankzij mijn muziek altijd bij mij.’ De papa van Judith was al een tijdlang depressief en beroofde zich vorig jaar van het leven. Samen met Eline De Munck zet ze zich in voor Te Gek!?, een organisatie die psychische problemen bespreekbaar wil maken. Eline toert door Vlaanderen, Judith schreef een nummer dat in de voorstelling gezongen wordt. ‘Ik zie dit als een kans voor mij en een kans om meer mensen te laten nadenken over dit thema’, zegt Judith.

Waarom is dit voor jullie zo belangrijk? Judith Schepens: ‘Ik heb veel gepraat met papa toen hij heel diep zat. Na zijn dood heb ik daar nummers over geschreven. Ik hoop een boodschap te kunnen brengen naar iedereen, suïcidaal of niet. Want iedereen heeft veel te bieden. Zelfdoding is nooit een oplossing als je het moeilijk hebt.’ Eline De Munck: ‘In mijn familie wordt heel open gepraat over zelfdoding. Mijn oma is uit het leven gestapt toen mijn mama 15 was, ik heb haar nooit gekend. Ik vind het eigenlijk best vreemd om haar te benoemen als mijn oma, ik heb haar nooit die naam gegeven. De voorstelling gaat niet rechtstreeks over mijn ervaring. Het gaat over Judith.’ Op 10 september is het de Werelddag Suïcidepreventie. Blijft zelfdoding taboe? Eline: ‘Heel veel mensen komen met zelfdoding in contact, van veraf of net van heel dichtbij. Maar het blijft taboe, omdat mensen er niet graag over nadenken. Als je erover spreekt, dan wordt het iets tastbaars, iets reëels. Mensen zijn een beetje bang van zelfdodingsgedachten, denk ik. Ze willen niet meegezogen worden in een negatieve spiraal.’ Judith: ‘Als mensen mij net leren kennen en ik vertel wat er gebeurd is, dan is dat een domper op de sfeer. Het gesprek wordt plots heel intens, de meesten durven op zo’n mo-

ment niets meer te zeggen. Ze hebben het gevoel dat ze erg moeten opletten, ze negeren het liever dan dat ze reageren. Dat maakt het voor mij nog erger.’ Hoe kun je daar beter op reageren? Judith: ‘Wat ik graag heb, is dat mensen mijn verhaal tenminste niet proberen weg te wuiven. Ik heb liever dat ze dat zien als een probleem dat vaak gebeurt in de wereld en dat ze daar op zijn minst eens over nadenken.’ Eline: ‘Daar gaat de voorstelling ook om: om mensen erover te leren praten. Dat is nodig, zeker in deze tijden, waarin er zoveel druk ligt op iedereen in de maatschappij: iedereen wil perfect zijn, niemand heeft het gevoel nog te voldoen. Net daarom is het belangrijk om te tonen dat het geen teken van zwakte is als je je niet goed voelt. Er bestaat hulp, er is altijd hoop. Voor veel mensen staat in therapie gaan gelijk aan niet goed bezig zijn. Niets is minder waar.’ Judith: ‘Mensen met suïcidale gedachten worden heel snel bestempeld als mensen die aandacht zoeken. Dat vind ik zo fout. Voor mij is dit hét probleem dat we moeten aanpakken. Het is precies alsof je een flauwerik bent als je je gevoelens laat zien. Kwetsbaarheid maakt je net sterk. Als je aanvaardt dat je het niet alleen kunt, dan is dat een verrijking voor je persoonlijkheid. Want je stelt je open om dingen te leren om eruit te geraken.’

De voorstelling vindt plaats in culturele centra, maar ook in psychiatrische centra. Waarom? Eline: ‘Dat er veel psychiatrische centra zijn en veel mensen die zich laten opnemen, is op zich al taboe. Daarom willen wij daar een voorstelling komen spelen, om te tonen dat daar niets vreemds aan is.’ Judith: ‘Mijn papa heeft ook vaak in een instelling gezeten. Zijn muziek was voor hem een manier om te kunnen communiceren. Ik denk dat dit patiënten die moeilijk over hun problemen kunnen praten, kan aanmoedigen om ook muziek te gebruiken. Zo kunnen we misschien inspiratie bieden.’ Eline: ‘Muziek heeft iets magisch, kan erg helend werken. Ons opzet is geslaagd als je mensen op zo’n locatie even kunt laten stilstaan en verbinding laat voelen met iedereen rondom hen.’ Sarah Vandoorne

✔✔Het muziektheater Te Gek!?

Open Geest speelt van 19 september tot 13 november op verschillende locaties in Vlaanderen. Meer info op www.tegek.be.

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be.

Voor veel mensen staat in therapie gaan gelijk aan niet goed bezig zijn. Niets is minder waar. Eline De Munck

Ik heb veel gepraat met papa toen hij heel diep zat.

Sarah Van Looy

Judith Schepens

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

¬ uw job, ons werk

Jaarlijks 10 000 arbeidsongevallen niet aangegeven Arbeidsongevallen met letsels en arbeidsongeschiktheid worden vaak niet officieel aangegeven. Fedris schat dat jaarlijks zo ongeveer tienduizend van die gevallen onderling tussen werkgever en werknemer geregeld worden. Het agentschap waarschuwt dat die onwettelijke praktijken vaak nadelig zijn voor slachtoffers en later zelfs tot grote problemen kunnen leiden.

isie kon een intern rapport van Fedris, de overheidsdienst voor beroepsrisico’s, inkijken. Daarin kaart het agentschap de kwestie van onderrapportering van arbeidsongevallen aan. Bij benadering worden jaarlijks tienduizend ongevallen met lichamelijke letsels en meerdere dagen ongeschiktheid niet via een officiële weg gemeld en opgevolgd. Dat is een aanzienlijk aandeel tegenover 83 000 geregistreerde ongevallen met tijdelijke of blijvende ongeschiktheid. Door ongevallen niet aan te geven kan Fedris de correcte afhandeling van een ongeval niet controleren en de rechten van werknemers waarborgen. De redenen om een ongeval niet officieel aan te geven zijn zeer uiteenlopend. Herman Fonck van het ACV: ‘Door ongevallen niet te registreren blijven officiële schadestatistieken vrij laag. Daardoor kunnen bedrijven toch bepaalde veiligheidsattesten of internationale normen halen. Soms is ook de ploegenpremie of bonus afhankelijk van een laag ongevallencijfer. Om die premie toch te krijgen, geeft men dan een ongeval niet aan. Andere redenen zijn nog het beperken van loonverlies of het vermijden van een verhoging van de verzekeringspremie voor het bedrijf.’

Enquête digitalisering en innovatie in chemiesector In de zomer werd een Europees onderzoek naar digitalisering en innovatie in de chemiesector gelanceerd. ACV bouw - industrie & energie werkt actief mee aan het project en roept daarom haar leden ook op om de enquête in te vullen. Met de enquêtes worden zowel werknemers in de sector als experts bevraagd. Het onderzoek peilt naar het concurrentievermogen, de groei en de tewerkstelling binnen de volledige Europese chemiesector. Vul de enquête in via de link.

✔✔https://acv-bouw-indus-

trie-energie.acv-online.be

Wat zijn de gevolgen? • Inkomsten mislopen: Fedris controleert de afhandeling en de correcte vergoeding van slachtoffers bij een arbeidsongeval. Daarbij houdt het agentschap ook rekening met bijvoorbeeld de juiste loonschalen en eventuele premies. Bij het niet aangeven van een ongeval loop je dus misschien inkomsten mis. • Latere klachten: Ook al lijkt je volledig hersteld van een ongeval, jaren later kunnen gezondheidsproblemen toch weer de kop opsteken. In sommige gevallen kunnen de klachten ook blijven aanslepen. In die omstandigheden kan je werkgever later alle verantwoordelijkheid van zich afschui-

De medische kosten worden dikwijls door het bedrijf onder tafel betaald. Maar dat is dan alleen het zogenaamde remgeld. De echte kost wordt dan gedragen door de mutualiteiten en de sociale zekerheid. Misgelopen inkomsten worden in sommige gevallen in het zwart uitbetaald. Die

ven. Daardoor draai je uiteindelijk toch zelf voor alle kosten op. • Preventie wordt moeilijk: Het niet aangeven zorgt ervoor dat de officiële data vertekend worden. Gelijkaardige problemen komen dus niet of moeizaam aan het licht komen. Daardoor wordt het moeilijk om probleemsituaties op te sporen en te controleren en daardoor toekomstige ongevallen te vermijden. • Winst naar de private verzekering, kosten naar de maatschappij: Je bent via je werkgever verzekerd. Die verzekering betaalt bij een officiële aangifte al je (medische) kosten van een ar-

praktijken blijken vooral voor te komen in grote ondernemingen, vaak van Amerikaanse of Scandinavische origine. Als onwettige oplossing biedt de werkgever in zulke omstandigheden dan bijvoorbeeld gedurende enkele dagen aangepast

Nieuwe wegwijzer sociale wetgeving

Zuster Jeanne Devos te gast op Manifiesta

De sociale wetgeving is een complex en omvangrijk kluwen. Tegelijk is het erg belangrijk om als werknemer je belangrijkste rechten en plichten te kennen. In de lijvige ‘Wegwijzer sociale wetgeving 2018’ gidst het ACV je doorheen het arbeids- en sociale zekerheidsrecht en vind je meer info over het huidige tewerkstellingsbeleid. Ook lees je er hoe het ACV de rechten van zijn leden verdedigt en vind je er de bedragen van de sociale bijdragen en sociale uitkeringen in terug. De wegwijzer kost 6 euro voor ACV-leden, scholen en non-profitorganisaties, en 12 euro voor niet-leden. Bestellen kan eenvoudig via onderstaande link.

Tijdens het weekend van 8 en 9 september is Bredene ‘the place to be’ met een nieuwe editie van Manifiesta, het Feest van de Solidariteit. Twee dagen lang word je getrakteerd op concerten, debatten, workshops en allerhande animatie. Dit jaar verwelkomt het festival zuster Jeanne Devos die zich met hart en ziel inzet voor de huisarbeiders in India. Zij treedt op zondag in gesprek met Pia Stalpaert, voorzitster van ACV Voeding en Diensten, over de ongelooflijke kracht die uitgaat van vrouwen die zich organiseren. Alle info vind je op onderstaande website.

✔✔publicaties.acv-online.be

✔✔www.manifiesta.be

beidsongeval. Wanneer die verzekeraar niet ingeschakeld wordt, worden de medische kosten afgeschoven op de mutualiteiten en de sociale zekerheid. Daardoor betaalt de hele maatschappij terwijl de verzekering van je werkgever wel een premie ontvangt maar geen kosten uitbetaalt. • Eerlijke werkgevers zijn de dupe: Werkgevers die vaker ongevallen hebben dan sectorgenoten, riskeren sancties. Door het niet aangeven van ongevallen, worden ongevallencijfers in een sector vertekend. Daardoor worden eerlijke werkgevers gestraft wanneer die wel alle ongevallen aangeven.

werk aan. Fedris kent zelfs situaties waarbij slachtoffers van een arbeidsongeval met ernstige kwetsuren dagelijks met de taxi naar het bedrijf kwamen. Daar moesten ze dan de dag in de kantine doorbrengen. Nils De Neubourg

Sociale uitkeringen en pensioenen verhoogd met 2 procent Door de toenemende inflatie, waarbij de prijzen van goederen en diensten stijgen, is in augustus de spilindex bereikt. Dat betekent dat in september de sociale uitkeringen en pensioenen met 2 procent verhoogd worden. Deze keer waren er vooral prijsstijgingen voor elektriciteit, motorbrandstoffen, aankoop van wagens en telecommunicatiepacks. Groenten, vis en zeevruchten zijn dan weer goedkoper geworden. Dankzij het mechanisme van indexering behoudt iedereen zijn koopkracht. Het is een mechanisme dat de vakbond ten stelligste wil behouden. De laatste indexering dateert van mei 2017. Sindsdien zijn de uitkeringen wel al opgetrokken om ze welvaartsvast te maken.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

Een vijfde minder opeenvolgende dagcontracten tegen 2020 De sociale partners hebben in de Nationale Arbeidsraad (NAR) een akkoord bereikt om het gebruik van opeenvolgende dagcontracten te verminderen.

n ons land worden elk jaar vier miljoen opeenvolgende dagcontracten afgesloten. Voor de betrokken werknemers zorgt dit voor grote onzekerheid. En dat kan een negatieve invloed hebben op de mentale en fysieke gezondheid. Dat blijkt uit een onderzoek van Tim Schwarz in twintig Europese landen. Binnen de Nationale Arbeidsraad hebben de sociale partners nu afgesproken om dit fenomeen aan banden te leggen.

Het akkoord, dat ingaat op 1 oktober 2018, bevat drie grote luiken. Er is het engagement om het aantal opeenvolgende dagcontracten met een vijfde te verminderen. Dat komt dus neer op 800 000 dagcontracten minder. En dat tegen 2020. Daarnaast zullen werkgevers die een beroep doen op opeenvolgende dagcontracten hierover beter moeten informeren. Per semester zal de werkgever het aantal opeenvolgende dagcontracten en het aantal betrokken werknemers moeten doorgeven aan de ondernemingsraad, de vakbondsafvaardiging of het Sociaal Fonds voor de Uitzendkrachten (als er geen vakbondsafvaardiging in het bedrijf is). Ten slotte beperkt het akkoord het aantal dagcon-

Belga

Informatieplicht

uuOrderpicken is een typisch beroep waarvoor men met dagcontracten werkt. tracten dat gebruikt mag worden binnen een onderneming. De nood aan dagcontracten moet gerechtvaardigd worden door de onderneming. Volgens het ACV is dit akkoord een belangrijke stap vooruit, al was de vakbond liever nog wat verder gegaan. ‘We zien dit akkoord als een eerste, belangrijke doorbraak’, zegt nationaal secretaris Mathieu Verjans. ‘Het engagement om het aantal

opeenvolgende dagcontracten te verminderen, is een belangrijk signaal. En door de verbeterde informatieverplichting kunnen onze vakbondsafgevaardigden het debat beter aangaan op de werkvloer. Ondernemingen die een debat weigeren, kunnen we gericht aanpakken.’

krachten bij de volgende sociale verkiezingen in 2020 is een logisch gevolg van dit akkoord. Op die manier kunnen ze hun stem uitbrengen op de vertegenwoordigers die hun belangen zullen verdedigen in de ondernemingen’, besluit Mathieu Verjans.

Stemrecht

Amélie Janssens

Het ACV kijkt vooruit en ziet alvast een volgende stap. ‘Stemrecht voor uitzend-

DE FOCUS

Regering lost files op met ... fictieve bedrijfswagen

Acvonline

het.acv

Het was een stukje in enkele kranten deze week. De inkt van de wet is nog niet droog, maar de regering gaat de regeling ‘cash for car’ al aanpassen. Ter opfrissing: met die ‘cash for car’ regeling kan je een bedrijfswagen inruilen voor ‘cash’ geld. Die euro’s worden minder belast en je betaalt er ook niet de gewone sociale zekerheidsbijdragen op. Nu, amper enkele maanden later, wil de regering dat wie geen bedrijfswagen heeft, ook in de regeling ‘cash for car’ kan stappen. ‘Cash for no car’ dus. De fictieve bedrijfswagen, ik verzin het niet. Dit zet de deur voor misbruik wagenwijd open. Een virtuele promotie, een slim opgesteld bedrijfsreglement voor bedrijfswagens,… Een ietwat creatieve werkgever telt nu al zijn winst. Want hoeveel goedkoper is het niet dan een gewoon brutoloon met normale bijdragen en belastingen? En voor wie er nog aan twijfelt: alle experten beamen dat dit nauwelijks effect zal hebben op het file- of fijn stofprobleem.

De 6.000 euro onbelast bijklussen (‘plussen’, volgens verkiezingspropaganda van Open VLD) is in het zelfde bed ziek. Daar gaat het om verloning zonder enige belasting en zonder sociale zekerheidsbijdragen. Dat ook zelfstandigenorganisatie UNIZO hier kwaad over is, kan ik heel goed begrijpen. De zelfstandige die wel bijdraagt aan de samenleving wordt hierdoor compleet uit de markt geprijsd. Op korte termijn, wat nu eenmaal het meest voorkomend politiek tijdsbesef is, vinden kortzichtige politici dat ongetwijfeld goede plannen. Wie wil de kiezer netto niet wat meer laten overhouden? En de enige verkiezingen die tellen, dat zijn die van nu. Niet die van morgen. Het probleem is dat het op wat langere termijn helemaal niet netto is. Want hoe meer middelen de

sociale zekerheid en de overheid mislopen, hoe minder geld er is voor de pensioenen en de zorg van morgen. Of draai het om zo u wil: de gepensioneerde of zieke van morgen betaalt de ‘cash for car’ regeling van vandaag. Ofte: de ‘plussen’ vandaag zijn de ‘minnen’ van morgen. Maar geen nood: ook daar hebben liberale partijen een oplossing voor. Ik geef het u op een blaadje. Voor de verkiezingen in mei 2019 zullen zij ons inpeperen dat onze sociale zekerheid veel te duur is. En dat er toch zal moeten bespaard worden. Maar waarschijnlijk niet in het gulle ‘cash for no car’ cadeau, laat staan in het netto bijklussen. Rechtvaardig belasten vertrekt van het fundamentele principe ‘een euro is een euro’, die naar draagkracht wordt belast. Ik ben benieuwd wat het Grondwettelijk Hof over dit electoraal stuntwerk zal zeggen. Marc Leemans, ACV-voorzitter

De ‘plussen’ vandaag zijn de ‘minnen’ van morgen.

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

¬ uw job, ons werk

Snijden in de werkloosheidsuitkeringen: Prof Ides Nicaise meet de schade op

‘Lagere uitkeringen lossen de werkloosheid niet op’ cruciaal. Want een werkzoekende zou sneller aan de slag kunnen als die beter geschoold is, gezonder is, mobieler is of als de kinderen goed opgevangen worden. Dát zijn de investeringen die we nodig hebben. Dat kost inderdaad iets meer op korte termijn maar het brengt op de langere termijn veel meer op.’

Met een arbeidsdeal op zak vertrok de regering in juli de zomer in. Het akkoord snijdt nog eens in de werkloosheidsuitkeringen. Na in een eerste periode ietwat hoger te starten zullen ze binnenkort nog sneller tot het minimum krimpen. Een bijzonder ondoordachte – zelfs gevaarlijke – maatregel, volgens Ides Nicaise: ‘Het voorgestelde beleid zal heel veel schade aanrichten.’

‘Er is veel meer nood aan een complete aanpak. Dat wil zeggen dat je naast opleiding en begeleiding ook kijkt naar huisvesting, gezondheidszorg, kinderopvang, budgetbegeleiding, enzovoort. Als je al die obstakels niet tegelijk aanpakt, doe je alleen maar aan oplapwerk. Dan zie je dat werklozen inderdaad aan de slag gaan. Maar een half jaar later vallen ze weer in de werkloosheid.’

‘Het is dus vandaag de ene beperking na de andere voor wie niet tot de standaard behoort. Want de standaard werkloze is een middelmatig geschoolde, gezonde werkzoekende. Die vindt sowieso snel de weg naar nieuw werk. De algemene trend is nu dat alle afwijkende categorieën maar naar de bijstand, het OCMW, moeten. De arbeidsdeal van deze zomer past in de globaal plaatje.’

Armere jongeren krijgen kinderen die in armoede worden geboren.

‘En al die ingrepen volgen Europese aanbevelingen uit 2011. Maar Europa komt daar nu zelf helemaal op terug. Helaas merk je dat het beleid eigenlijk een tanker is: die verander je niet zomaar van koers, er is tijd nodig voor die bocht.’ Het zijn ook net Europese cijfers die aantonen dat er helemaal geen relatie is tussen de hoogte van de uitkeringen en werkloosheidscijfers. ‘Inderdaad, in een groot onderzoek op basis van die cijfers komen wij nu tot de conclusie dat veranderingen in uitkeringen zeer weinig effect hebben op de werkloosheid. Het besluit is dat het verlagen van uitkeringen bijna niets verandert. De cijfers laten zien dat bij een halvering van de uitkeringen - zeer extreem en onrealistisch - het jaar nadien er slechts 860 voltijds werkzoekenden minder zijn. Dat is compleet verwaarloosbaar. Maar je zet daarvoor wel alle werklozen op de helft

Photo News / Pieter Jan Vanstockstraeten

Ides Nicaise: ‘Op aangeven van de Europese Commissie in 2011 heeft de regering-Di Rupo een eerste maal grondig ingegrepen in de uitkeringen. De degressiviteit (daling van uitkeringen na verloop van tijd, red.) werd ingevoerd en men sleutelde aan de brugpensioenen. De huidige regering heeft verder geknipt, bij onder andere de jongeren, de deeltijds werklozen, mensen met een gezondheidsprobleem.’

uuProfessor Ides Nicaise (HIVA, KU Leuven), autoriteit op vlak van sociaal beleid en arbeidsmarkt: ‘Onderzoek toont aan dat een verlaging van uitkeringen amper mensen aan het werk zet.’ van hun uitkering. Dat is sociaal compleet onverantwoord.’ Men probeert dus met een kanon een mug te raken? ‘Daar komt het inderdaad op neer. We gaan er al te lang van uit dat mensen alleen reageren op financiële prikkels en voortdurend rekenen wat hen het meeste oplevert. Daaruit komt de boodschap dat werk moet lonen: er moet voldoende spanning zijn tussen een uitkering en een mogelijk loon, want anders gaan de werklozen niet aan de slag.’ ‘Dat lijkt allemaal zeer logisch, maar men vergeet daarbij enkele zaken. Zo hangt het niet in de eerste plaats van de werkloze in kwestie af die werk vindt, maar wel van de vraag op de arbeidsmarkt. Bovendien is het vinden van een job onder financiële druk vaak niet meer dan een herschikking van de wachtrijen in de werkloosheid ten nadele van een ander. Want als jij sneller een job bemachtigt, zal iemand anders langer moeten zoeken.’ ‘Ten slotte gaat het ook uit van een zeer enge visie op hoe wij ons gedragen, alsof we alleen rekening houden met financiële aspecten. Dat is absoluut niet zo. Werklozen zoeken ook werk omwille van het sociaal

contact, een gevoel van waardering, burgerschap, participatie aan de samenleving. Dat zijn dus allemaal niet-financiële motieven om aan de slag te gaan. Je moet de mens in z’n totaliteit zien.’ ‘Het huidig beleid vertrekt echter van een zeer groot wantrouwen in de werkloze en zijn of haar gedrag. Alsof een werkloze voortdurend op zoek is naar mogelijkheden om te profiteren en afhankelijk te zijn. Een goed beleid moet vertrekken vanuit vertrouwen tussen overheid en burger, ook de werkloze en kansarme burger. Het is dat wantrouwen dat de mensen ook verarmt en klein houdt. Ze richt veel psychologische schade aan.’

Het huidig beleid vertrekt van een zeer groot wantrouwen in de werkloze. Wat had er dan wel in de deal moeten zitten? ‘Dat je niet alleen een goede economie en groei nodig hebt om werklozen aan de slag te krijgen maar dat je vooral moet investeren in mensen. Sociale investeringen zijn

Alsof een werkloze voortdurend op zoek is naar mogelijkheden om te profiteren.

‘Die daling van de uitkeringen is trouwens ook maar last-minute in de arbeidsdeal ingebracht. Het is bijna geïmproviseerd op het moment van overleg. De dag voor het akkoord gaf het kabinet te kennen dat er absoluut nog geen overeenkomst was.’ Is die daling van de uitkeringen dan een louter een politieke beslissing? ‘Absoluut. Heel veel van die maatregelen zijn ideologisch ingegeven. De gevolgen ervan zijn niet eens onderzocht of wetenschappelijk gefundeerd. En dat is een drama.’ ‘Men zou toch bij die maatregelen een studie moeten maken om na te gaan wat de sociale effecten zullen zijn, niet in de laatste plaats op armoede. Er bestáát zelfs al heel veel onderzoek.’ Zijn er specifieke groepen die vooral het slachtoffer zijn van alle aanpassingen? ‘Dat zijn vooral de jongeren. Bij die groep zien we duidelijk een tendens tot verarming. Dat komt bijvoorbeeld door langere wachttijden voor een uitkering en daarna sneller uitgesloten worden.’ ‘Een bijkomend risico is dat de maatregelen van vandaag ook grote gevolgen zullen hebben op armoede van volgende generaties. De jongeren van vandaag die in een zorgwekkende situatie zitten, krijgen dan kinderen die in armoede geboren worden. Voor die kinderen is de schade mogelijk levenslang. Dat is een belangrijke reden waarom we veel voorzichtiger moeten zijn.’ Nils De Neubourg

Visie ¬ vrijdag 7 september 2018

ging in Vlaanderen we be mo ho de n va rs nie pio de rt Xavier Taveirne ee

‘Ik kijk uit naar de eerste voetballer die uit de kast komt’ Hij is homo, maar vindt zijn eigen verhaal niet interessant genoeg om over te vertellen. Xavier Taveirne laat in het Canvas-programma ‘Voor de mannen’ liever de eerste Vlaamse mannen aan het woord die zich als homo uitten. Daarnaast zien we hem ook in ‘Het Journaal Laat’ en start hij de dag bij ‘De Ochtend’ op Radio 1. Een gesprek met een drukbezette, interessante man.

‘De oudste getuige uit de reeks is net 98 geworden. Hij wist niet dat wat hij voelde een naam had. Hij had nog nooit over homoseksualiteit gehoord. Veel eenzamer kan je je niet voelen. De getuigenissen grepen me vaak naar de keel. Ik wou dat ik terug kon gaan in de tijd om hen op dat moment eens vast te pakken en hen gerust te stellen: het komt allemaal wel goed. Vandaag weet iedereen tenminste wat het is. Maar we zijn er nog niet, laat dat duidelijk zijn. Nog altijd worden homo’s aangevallen. Onlangs nog, in Gent en Antwerpen. We blijven homoseksualiteit nog als anders omschrijven. Net zoals veel andere dingen trouwens. Onze maatschappelijke norm is nog altijd die van de blanke man, 48 jaar, getrouwd met twee kinderen. Alles wat afwijkt, ligt wat moeilijk. Dat moeten we beseffen en daar moeten we tegengewicht voor blijven bieden.’

k ben een onrustig persoon en wil veel te doen hebben op een dag. Ik ben een planner. Geef me 27 deadlines op een dag en ik sta rustig op. Want ik weet dat ik dat volledig in de hand heb. Geef me maar één deadline en ik ben een vogel voor de kat. Dan blijf ik veel te lang in bed liggen, lummel ik de hele dag wat rond en moet ik ’s avonds nog aan de taak beginnen die ik in de voormiddag al af kon hebben. (lacht) Een dagelijks programma zoals De Ochtend met strakke deadlines is dus zeker iets voor mij. De resultaten zijn ook sneller zichtbaar. Je kan knallen, meteen evalueren en op naar het volgende.’

‘Geef me 27 deadlines op een dag en ik sta rustig op. Want ik weet dat ik dat volledig in de hand heb.’ sant. Ik ben homo, maar zou nooit gecast worden als getuige voor de reeks. Dat heb ik natuurlijk net aan deze moedige mannen te danken. Door voluit zichzelf te zijn,

colofon

ID / Bob Van Mol

We zien je momenteel in het Canvas-programma ‘Voor de Mannen’, met getuigenissen van de eerste generatie mannen die zich in Vlaanderen als homo durfden te outen. Moesten de makers je overtuigen om mee te werken? ‘Ik had wel een aantal voorwaarden. De mannen moesten open en eerlijk over alles willen praten. Geen vragen uit de weg gaan. En het mocht niet over mij gaan. Want mijn verhaal is niet interes-

‘Je jeugd is bepalend voor wat je later wil doen. Dan heb je nood aan voorbeelden die aantonen dat alles mogelijk is.’

Xavier Taveirne: ‘We blijven homoseksualiteit nog steeds als anders omschrijven. Daar moeten we tegengewicht voor bieden.’ kozen ze voor de moeilijkste weg. Ze traden uit de anonimiteit, goed wetende dat hen aan de andere kant van hun verhaal misschien eenzaamheid en uitsluiting te wachten stond. Ik vond dus dat ik dit moest doen, deels uit dankbaarheid. Maar ook vanuit de overtuiging dat we vandaag nog altijd nood hebben aan dit soort verhalen.’ Waarom zijn deze verhalen nog altijd zo belangrijk? ‘Ik geef een concreet voorbeeld. We wachten nog altijd op de eerste professionele voetbalspeler die uit de kast komt. Dat klinkt als een cliché, maar wat die persoon zou kunnen betekenen, kan je niet onderschatten. Daardoor zou een klein jongetje zich gesterkt voelen als de voetbaltrainer

roept: janet, trap eens wat harder op die bal. Of denkt de trainer misschien twee keer na voor hij zoiets roept. Of vallen de gemene gezangen in het stadion langzaam stil. In Groot-Brittannië kwam een actieve rugbyspeler uit de kast. Bij de eerstvolgende wedstrijd kwam hij onder luid applaus het veld op. Ik ben niet snel geëmotioneerd, maar dat moment gaf me kippenvel en ik voelde enkele tranen opwellen. Je jeugd is bepalend voor wat je later wil doen. Dan heb je nood aan voorbeelden die aantonen dat alles mogelijk is.’ De mannen in de reeks hebben veel betekend voor homo’s vandaag, maar we zijn er nog niet helemaal. Is dat de conclusie?

De titel van ‘Slimste mens ter wereld’ kon je vorig jaar op je palmares toevoegen en het programma maakte je een stuk bekender. Welke titel zou je nog graag verdienen? ‘Die van de trouwste mens ter wereld. Ik ben heel trouw in mijn vriendschappen en probeer er echt te zijn voor die mensen. Dat gaat soms ten koste van tijd met mijn lief. Daar moet ik dan misschien wat op letten. (lacht) Ik ben ook trouw aan de vrt. Ik heb nog nooit een voorstel geweigerd. Als er een trein passeert, spring ik erop.’ Amélie Janssens

✔✔‘Voor de Mannen’ op dinsdag op

Canvas om 21 uur, ‘Het Journaal Laat’ elke weekdag op één om 22.15 uur en in het weekend om 23 uur, ‘De Ochtend’ elke weekdag op Radio 1 om 6 uur en in het weekend om 7 uur.

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV bouw - industrie & energie en ACV-Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Hilde Van Malderen • Redactie beweging.net en ACV: Nils De Neubourg, Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Monique Braam, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Rooni Theeboom, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (17-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •