VISIE 2014 NR. 21 by beweging.net

Regio Vlaamse Ardennen (Oudenaarde) Vrijdag 31 oktober 2014

Actieplan tegen onevenwichtige maatregelen Informatiemomenten in bedrijven, een nationale manifestatie op 6 november en als het nodig is, provinciale stakingen gevolgd door een algemene nationale staking. De drie grote vakbonden pakken uit met een stevig actieplan. ‘Dat is nodig’, klinkt het. ‘Wie hard werkt, wordt nooit rijk maar wel zwaar belast,’ zegt ACV-voorzitter Marc Leemans. ‘Wie veel heeft, wordt slapend rijker. Die wordt in dit land amper belast. Wij willen dat iedereen bijdraagt, naar draagkracht en vermogen.’

geloofwaardigheid zeggen dat we de groei en de werkgelegenheid aan het doodknijpen zijn met de besparingen. Dat de regering een cruciale vergissing heeft gemaakt door niet in te zetten op een verschuiving van lasten op arbeid naar vermogens.’

Dat is nu niet het geval, zeggen de bonden. ‘Nu krijgen werknemers eenzijdig de rekening gepresenteerd en verarmen gewo ne gezinnen. Wie al jaren wordt ontzien, blijft opnieuw buiten schot.’ ‘Alle economen met een beetje

‘We roepen iedereen op om massaal deel te nemen aan deze acties,’ zegt Marc Leemans. ‘We willen een sterk signaal geven dat wij een ander maatschappijproject willen, waar de economie ten dienste staat van de mensen. En niet omgekeerd!’

Laat je horen! Op donderdag 6 november organiseert het ACV samen met de andere vakbonden een grote manifestatie in Brussel. Afspraak aan het Noord-Station/Bolivarlaan. Vertrek om 12u. Lees op pagina 12 en 13 waarom Theo, Ronny, Cynthia en Geert meedoen met de acties.

krant over

samenleving gezondheid werk www.beweging.net www.cm.be www.acv-online.be

Met Kazou op de latten?

WAT KRIJG JIJ OP JE BORD ? MINDER INKOMEN, DUS MINDER KOOPKRACHT Indexsprong= 907 euro bruto inkomensverlies, elk jaar opnieuw WIE ZIJN WERK VERLIEST, WORDT DUBBEL GESTRAFT Inkomensverlies voor wie jong, oud of tijdelijk werkloos is HOGERE PRIJZEN EN HOGERE BELASTINGEN Duurdere trein, elektriciteit, water en diesel NOG MEER ONZEKERHEID EN FLEXIBILITEIT Meer tijdelijke contracten, meer overuren WERKEN TOT 67 Geen landingsbanen beneden de 60 jaar minder tijdkrediet Hoe gaan we dat volhouden? UITGEHOLDE OVERHEIDSDIENSTEN Meer ieder voor zich

MEER INFORMATIE VIA WWW.WATKRIJGJIJOPJEBORD.BE

Barbara wou weten hoe het voelt om op de latten te staan voor ze met Kazou op skivakantie vertrekt.

Nieuw: de Skoebidoe-app Broertje of zusje op komst? Met de nieuwe Skoebidoe-app vind je in een knip alle nodige informatie.

Samen keuzes maken in de gezondheidszorg CM en kwb organiseren samen infosessies over de betaalbaarheid van de gezondheidszorg.

Regionieuws

VOLG HET VERZET ONLINE

www.watkrijgjijopjebord.be www.acv-online.be www.facebook.com/hetACV www.twitter.com/ACVonline

Lees op pagina 10 en 11 wat jij op je bord krijgt: een feestmaal of een hongermaal? afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 14 november 2014

15 16

¬ onze samenleving

WOORDING

VER

BINNENVETTERS 9 op de 10 Vlamingen komt in zijn leven in aanraking met psychische problemen: hetzij zelf, of omdat een gezinslid of vriend ermee kampt. Dat is dus nagenoeg iedereen en ongelooflijk veel. Toch zijn we nog veraf van een samenleving waarin mensen openlijk praten over geestelijke gezondheid en psychiatrische zorg. Een kwart van de Vlamingen zou immers een psychisch probleem voor zichzelf houden; de helft zou het verzwijgen voor zijn baas en collega’s. Dat blijkt uit een onderzoek van LUCAS - KU Leuven, naar aanleiding van tien jaar Te Gek!? (zie ook pagina 5). Praten over emoties en problemen is voor veel Vlamingen een moeilijke opgave. We zijn dan ook een volk van binnenvetters. Problemen lossen we zelf wel op, of die waaien wel over. Daarnaast rust er nog altijd een taboe op psychische problemen. Een lichtpuntje uit het onderzoek is dan ook dat de Vlaming ruimdenkender is dan aangenomen. Alleen gaan we ervan uit dat anderen meer stigmatiserend zijn tegenover mensen met psychische problemen dan wijzelf. Dus zwijgen we maar uit voorzorg. Die zwijgzaamheid vind ik heel jammer. Want ik ben ervan overtuigd dat enkel medicatie nemen bij een psychisch probleem geen uitweg is uit het diepe tranendal. Een arts kan je brein misschien wel chemisch oplappen totdat het weer naar behoren functioneert, maar uiteindelijk ben jij het wel die je leven weer in handen moet nemen. Niet alleen je verleden moet verwerken, maar ook weer moet bouwen aan je toekomst en geluk. Laten we dus ophouden met onszelf sterker voor te doen dan we zijn. Praat over problemen, want gedeelde smart is halve smart.

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

De Grote Verkeersquiz test je kennis over verkeer en mobiliteit

‘Verkeersregels opfrissen is geen overbodige luxe’ Welk effect heeft een verlaagde bandenspanning op je wagen? Mag je voorsorteren op een busstrook om af te slaan? Nog tot 30 november kan je in ‘De Grote Verkeersquiz’ testen hoe het met je kennis over verkeer en mobiliteit gesteld is. ‘We willen de deelnemers laten nadenken over hun rol in het verkeer’, zegt Werner De Dobbeleer van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV).

‘We willen mensen iets bijleren over recente verkeersregels, defensief verkeersgedrag en duurzame verplaatsingen. Een quiz is een goede formule om dat op een speelse manier te doen’, licht Werner toe.

Verkeerskennis opfrissen ‘Voor veel weggebruikers is het al jaren geleden dat ze hun rijbewijs haalden. Vaak gaat het om mensen die geen tijd hebben om hun verkeerskennis op een andere manier bij te schaven, terwijl ze dat eigenlijk wel zouden kunnen gebruiken. De nieuwste regels even opfrissen en de principes van verantwoord rijden herhalen, is geen overbodige luxe.’

Inspiratie uit foute antwoorden Tijdens de quiz krijg je twintig vragen voorgeschoteld over de meest uiteenlopende verkeersregels. ‘We stelden de vragen op rond een aantal thema’s zoals defensief verkeersgedrag en duurzame mobiliteit. Ook recente nieuwe regels rond fietsstraten en ritsen bij wegversmallingen komen aan bod. Vragen die bij vorige edities opvallend vaak fout werden beantwoord, krijgen opnieuw een plaats in deze quiz. Vaak gaat

het om regels voor kwetsbare weggebruikers: waar mag je als fietser op een rotonde rijden? Of heb je als fietser voorrang op een oversteekplaats voor fietsers of niet?’

Woon-werk-ongevallen nemen toe Iedereen kan deelnemen aan de quiz. Maar deze keer stimuleert VSV ook bedrijven om hun personeel aan de quiz te laten deelnemen. ‘Bedrijven en openbare instellingen zijn belangrijke spelers als het over verkeersveiligheid en mobiliteit gaat’, legt Werner uit. ‘Zij stellen een massa mensen tewerk die zich dagelijks verplaatsen tussen hun woning en het werk. Sommige werknemers moeten ook de baan op om hun job te doen. Denk maar aan postbodes,

onderhoudstechnici en vertegenwoordigers. Dat brengt uiteraard risico’s met zich mee. De laatste jaren zien we dat het aandeel woon-werkongevallen in het totale aantal arbeidsongevallen stijgt. Bedrijven en organisaties hebben er dus alle belang bij om in hun preventiebeleid in te zetten op verkeersveiligheid. De Grote Verkeersquiz kan een rol spelen in zo’n preventiebeleid omdat het een laagdrempelige en leuke formule is om medewerkers te sensibiliseren.’ Amélie Janssens

✔ Je verkeerskennis testen?

Je kan nog tot 30 november deelnemen aan de quiz op www.degroteverkeersquiz.be.

Leen Grevendonck

www.twitter.com/BewegingNet

KNIPSELS Wandelkalender

Vrouwendag 2014

Sportievelingen op zoek naar mooie wandelroutes, kunnen hun gading vinden in de nieuwe wandelkalender van gezinsbeweging kwb. Die geeft een overzicht van alle wandelingen die Falos (de sportfederatie van kwb) in 2015 organiseert in Vlaanderen en Brussel.

Het Vrouwen Overleg Komite organiseert op 11 november (nationale Vrouwendag) een evenement over armoede en focust op vrouwen en hun specifieke kwetsbaarheid.

Leden krijgen de kalender in de brievenbus met het tijdschrift Raak. Niet-leden kunnen de kalender vanaf 1 november vragen op een kwb-wandeling.

Je kunt een lezing bijwonen van Anna Coote, verbonden aan een Britse denktank voor alternatieve economische modellen. Verder zijn er debatten, workshops, een informatiemarkt, theater en een concert van Slongs Dievanongs.

✔ www.vrouwendag.be ✔ www.falos.be

1 NOVEMBER ALLERHEILIGEN

Toch Dichter Als niemand er nog is die aan me denkt of die me kent dan pas zal ik gestorven zijn. Want dichter dan ik was kon ik niet komen dan door dood te gaan. Ik ben wel weinig nu ontdaan van alles maar ik ben je niet ontsnapt. Ik ben alleen verwisseld en iets verder maar ik ben er nog. Etienne Colman

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Waarom meestappen op 6 november in Brussel?

‘Belang van alle mensen centraal stellen’ De vakbonden houden op 6 november een grote manifestatie in Brussel om hun ongenoegen uit te drukken over het federale regeerakkoord. Ze gaan niet akkoord met keuzes die eenzijdig de werknemers en gezinnen treffen en de grote vermogens ontzien, zonder garanties op duurzame jobs en werkbaar werk. Maar zijn er naast de thema’s werk, inkomen en pensioen nog redenen om ongerust te zijn?

nze analyse is dat een ander samenlevingsmodel op de rails staat’, zegt Sandra Rosvelds, hoofd van de studiedienst van beweging.net. ‘Een model waarbij het meer ieder voor zich is, waarbij we collectieve diensten afbouwen. En je leest het ook overal: wie pech heeft, zal mogelijk sneller een extra duw krijgen dan een helpende hand.’ Waaruit leid je dat af? ‘In de eerste plaats uit de optelsom van maatregelen die de gezinnen erg hard voelen in hun portemonnee. Daartegenover vraagt de regering geen enkele inspanning van de grote vermogens, de zelfstandigen, vrije beroepen en bedrijven. Zij krijgen zelfs extra’s en de boetes voor fraude worden verlaagd.’

Welvaart en her verdeling komen niet vanzelf.

‘Daarnaast zal het overheidsapparaat aan een ontzettend snel tempo worden afgebouwd, zonder garanties op goede dienstverlening. En de prijzen van openbare diensten stijgen. Bijvoorbeeld bij het openbaar vervoer, maar ook bij justitie. Daar wil men remgeld invoeren voor tweedelijnsrechtsbijstand. We moeten er daarbij over waken dat waar nodig de toegang tot justitie betaalbaar blijft.’ Is er een alternatief? Je leest overal dat we moeten besparen en dat iedereen zijn steentje moet bijdragen. (fel) ‘Als ik hoor dat iedereen zijn steentje moet bijdragen en dat er geen andere keuzes zijn, dan word ik boos. Er zijn wel degelijk keuzes mogelijk die het belang van alle mensen vooropstellen. Tegelijk leven mensen in armoede en kopen we straaljagers aan, dat is een keuze. Men kan er ook minder aankopen. Per maand passen we met z’n allen 230 euro belastinggeld per individuele bedrijfswagen bij, maar we verhogen wel de kostprijs van het openbaar vervoer. Dat zijn toch keuzes?’

‘We moeten doelgericht en intelligent besparen, met een langetermijnvisie. Meer plantrekkerij zorgt voor meer mensen in miserie, meer ongelijkheid.’ Wat stelt beweging.net dan voor? ‘Wij willen een samenleving waar een kwaliteitsvol leven voor alle mensen het uitgangspunt is. Samen sterker, samen zorgen voor een goed leven. Niet de economie boven de mensen. De economie en groei moeten gekoppeld worden aan welvaart en aan herverdeling. Nu wordt groei gekoppeld aan toename van de

Meer plantrekkerij zorgt voor meer mensen in miserie, meer ongelijkheid. ongelijkheid, doordat grote vermogens en winsten amper worden belast en gezinnen en werknemers betalen. Welvaart komt niet vanzelf, het is niet omdat werknemers, werklozen en gezinnen nu een zware rekening betalen, dat welvaart vanzelf volgt.’ ‘Welvaart creëren en herverdelen is altijd al bereikt door sterke sociale dialoog, waar we nu ook op aandringen. Mensen steeds meer en harder laten werken, dat houdt niemand vol. Daar moeten afspra-

ken over gemaakt worden. Anders verglijden we naar het extreem van een erg ongelijke samenleving met lange zware werkdagen en weinig welvaart voor 9 op de 10 mensen aan de ene kant, en weelde en rijkdom voor 1 op de 10 mensen aan de andere kant. Het geluk en kwaliteitsvol leven van álle mensen moet altijd centraal staan.’ Is het regeerakkoord over de hele lijn negatief? ‘Neen, dat niet. Voor een deel spreek ik vanuit een aanvoelen. Dat we op weg zijn naar een harde, ruwere samenleving waar het elk voor zich is. Dat is ook gebaseerd op de toon in het akkoord. Ondernemers lijken wel heilig: wie als ondernemer failliet ging, wordt het bijzonder makkelijk gemaakt om opnieuw te beginnen. Dat staat in schril contrast met de eigen schuld, dikke bult-mentaliteit die je elders leest.’ ‘Maar in het akkoord is ook aandacht voor kwetsbare groepen, staat de automatische toekenning van sociale tarieven, wordt het zorgverlof versterkt, wordt het sociaal overleg benadrukt, worden uitkeringen opgetrokken, wordt de ambitie uitgesproken om een duurzaam energieplan te maken, enzovoorts. Wat goed is, wil ik dus zeker ook benoemen.’ (JDO)

Burgerinitiatief hekelt blinde besparingen

e besparingen botsen niet alleen in vakbondskringen op hevige weerstand. Onder de vlag ‘Hart boven Hard’ laten meer dan 1 300 verenigingen en een veelvoud aan burgers hun proteststem horen. Wouter Hillaert is één van de initiatiefnemers.

Imagedesk - Bart De Waele

’Bouw scholen en windmolens, plan de toekomst nu’ We zullen postvatten langs het traject van de nationale betoging op 6 november om de betogers een hart onder de riem te steken.

‘Hart boven Hard verenigt burgers en organisaties die zich zorgen maken over het geplande beleid van de Vlaamse en federale regering’, zegt Hillaert. ‘Wij ijveren voor een samenleving waar hart boven hard gaat, en gelijkheid en solidariteit vooropstaan. Niet alleen zuurstof voor bedrijven maar ook voor mensen, dat is onze wens.’

nooit zo goedkoop voor de overheid. Tijd dus om te investeren. Bouw scholen en windmolens, verstevig het verenigingsleven, zet een plan uit voor de toekomstige generaties. In plaats van eindeloos te zeuren over de 1 procent profiteurs, zetten we beter in op het creeren van jobs zodat de 99 procent van de werkzoekenden, die willen werken, ook écht aan de slag kunnen.’

Wat hebben jullie al ondernomen? ‘Op 22 september hebben we aan minister-president Bourgeois een alternatieve septemberverklaring overhandigd met punten die wij belangrijk vinden. Meer dan 3 000 mensen woonden Hart boven Hard-debatten bij. De komende

weken en maanden zijn nog acties gepland. Zo zullen we postvatten langs het traject van de nationale betoging op 6 november en de betogers een hart onder de riem steken.’

’Tegen besparingen’ klinkt nogal negatief. Hebben jullie ook een positieve boodschap? ‘Zeker! Die lees je in onze alternatieve septemberverklaring. Lenen was nog

✔ Ook beweging.net en

partnerorganisaties tekenden de alternatieve septemberverklaring. Zelf tekenen en meer info via hartbovenhard.be

¬ post

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

VACATURE M/V CM Stafmedewerker departement onderzoek en ontwikkeling Onbepaalde duur – voltijds – Brussel

✔ CM is verkozen tot zilveren

Employer of the year. Meer info over deze en andere vacatures op www.cmjobs.be.

Familiehulp

GEDACHT

Premie zorgverzekering

Armoedegrens

De zorgverzekering is een nobele zaak, maar je kunt er niet zomaar van uitgaan dat de verhoging van de premie voor iedereen een peulschil is. Voor mensen met een beperkt inkomen is die zorgpremie niet sociaal. Wie geen sociaal statuut had, betaalde 25 euro per persoon. Nu wordt dat 50 euro per persoon, of je nu 2 000 euro bruto of vijf keer meer verdient. Dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen, klopt hier niet. ••• Jozef Van Lierde, Kampenhout

In de Visie van 17 oktober lees ik dat het vervangingsinkomen veel te laag is om rond te komen. Iets wat ik volledig begrijp. Mijn dochter heeft een spierziekte waardoor ze niet in staat is voltijds te werken. Daarom heeft ze enkele jaren deeltijds gewerkt. Begin dit jaar is ze weer thuis komen wonen met haar twee kinderen, nadat haar relatie op de klippen was gelopen. Na een tijd werd ze opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, omdat ze er helemaal onderdoor zat. Wij zorgden ondertussen voor de twee kinderen. Op haar werk had ze een contract van bepaalde duur, maar door haar opname werd dit niet verlengd. Ondertussen heeft ze de vakbond geraadpleegd. Omdat ze deeltijds werkte en nu werkloos is, krijgt ze 290 euro stempelgeld per maand. Bij het OCMW moet ze niet aankloppen, want ze woont terug bij haar ouders. Met haar inkomen kan ze gewoon niet opnieuw op eigen benen staan. Dat is volgens mij ver onder de armoedegrens. Waar trekt men de lijn? ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Rolstoel is niet geschikt

Lesgevers Verzorging en lesgevers Omgangskunde Bepaalde duur – deeltijds – start op 10 december Roeselare, Gent, Antwerpen en Halen

✔ Meer info en andere vacatures: www.familiehulp.be/jobs

In 2011 werd ik getroffen door een trombose waardoor ik links gedeeltelijk verlamd ben. Ik kan me binnen in huis verplaatsen met een loophulp. Omdat ik mijn linkerarm niet kan gebruiken, is het onmogelijk om mij zelfstandig te verplaatsen met een rolstoel. Tijdens mijn revalidatie in het ziekenhuis is mij een rolstoel bezorgd voor mijn verplaatsing van de kamer naar de revalidatie. Ik heb nu een aanvraag ingediend voor een scooter. Maar ik heb daar geen recht op omdat ik al een rolstoel gekregen heb. Ik moet daarvoor nog wachten tot 2017. Begrijpe wie kan. ••• Marc Vernou, Zwevegem Voor mensen die vanaf 65 jaar vanuit de ziekteverzekering een manuele standaardrolstoel krijgen, is de hernieuwingstermijn 6 jaar. Voor mensen tot en met 64 jaar is die termijn 4 jaar. Een vroegtijdige nieuwe verstrekking is alleen mogelijk bij ernstige wijzigingen op vlak van mobiliteit en beweging. Dat gebeurt met een bijzondere aanvraag die medisch goed gemotiveerd moet worden. Als je hulpmiddelen eerst huurt in de Thuiszorgwinkel, kun je uittesten of ze wel geschikt zijn vooraleer je ze aanschaft.

Brugpensioen Nog altijd wordt inleveren op brugpensioen (SWT) ten onrechte voorgesteld als besparingen, terwijl een werkloze met bedrijfstoeslag goedkoper is voor de staat dan een andere werkloze. Bovendien heeft de rechthebbende het systeem zelf betaald, omdat het SWT-fonds dat de werkgever mee financiert kan gezien worden als uitgesteld loon. De bedrijven winnen als enigen bij het terugschroeven van het stelsel, ten koste van hun werknemers. Misschien kan het bedrag dat hier vrijkomt best worden aangesproken in loononderhandelingen, zodat de werknemer op termijn dit zelf opzij kan zetten voor het einde van zijn loopbaan. ••• B.D., Waregem

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts eenPagina citaat. citaat-189&_citaat-189&.qxd 08-04-14 10:51 1 1. Onwillekeurige spiersamentrekking; 2. gaar ne; 3. afbraak; 4. deel van een boom; 5. mop; 6. koerier; 7. kubus; 8. mannelijk dier; 9. vuur; 10. autostalling; 11. logeergelegenheid; Citaat -189 12. rusten; 13. noest; 14. jas.

K E R R A

S G G R E A A G

S E

E S T

SLAAP- EN ZITCOMFORT -15 %* VOOR DE BESTE NACHTRUST

op Tempur

Voel het comfort voel de ondersteuning voel TEMPUR®

Dé beste oplossing voor een slechte zithouding en rugproblemen.

M P

L N O B O P T E R A M

5 G E R L

E A E P

6 R B M O E D E E 7

B S

T O E R K

8 D S A T N 9

E R

* 15 % korting op Tempur: geldig op een grote selectie hoofdkussens, op Jersey matrassen en de 15cm PU matrassen en op de bedbodems.

B D R E A F N D

10 G A E R

11 H T O E T 12 S

A G E L

L IJ A K P E N

13 IJ H V E E R 14 M A

N D T E

Oplossing: ‘Er is geen betere leermeester dan de feitelijkheid.’

Citaat - 189

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van

REVILAX EEN ZETEL OP MAAT

Acties geldig in Thuiszorgwinkel tot 16 november 2014. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen. De adressen vind je terug op onze website of via 015 28 61 36.

-15 %

op Revilax zetel

Wij meten de zetel thuis bij je op. Wij maken de zetel perfect op maat: zitdiepte, zithoogte, zitbreedte, hoogte van de armlegger en beensteun, rughoogte, kanteling van de rug, hardheid van het schuim, enz. Ruime keuze voor de bekleding en kleur. Maatname en levering aan huis zijn gratis. Wij garanderen ambachtelijk vakwerk en een snelle, persoonlijke na-service aan huis. Vijf jaar garantie.

15 % korting op een REVILAX maatwerkzetel bij bestelling vóór 16 november 2014. Niet cumuleerbaar met andere acties of kortingen.

www.thuiszorgwinkel.be 14 10 31 Visie herfstacties.indd 1

23-10-2014 16:03:43

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Tien jaar Te Gek!?

Van Guido Belcanto tot de Manische Mannen Tom Cornille

Marcel Vanthilt, Isolde Lasoen, Koen Buyse, Guy Swinnen, het zijn maar enkele van de vele artiesten die hun naam verbonden aan Te Gek!?, het initiatief dat het taboe rond psychische problemen wil helpen doorbreken. Te Gek!? bestaat tien jaar. We blikken terug met bezieler Marc Hellinckx.

Pieter Embrechts

‘Een project als Te Gek!? doet je beseffen hoe groot het taboe rond psychische problemen nog altijd is.’

Na tien jaar is Te Gek!? een begrip geworden. Marc Hellinckx: ‘Uit een onderzoek van Te Gek!?, De Standaard en Lucas KULeuven blijkt inderdaad dat een op de zes Vlamingen Te Gek!? kent en weet waarvoor we staan. We vinden dat veel. Ik ben een tevreden man. Ik ben er trouwens van overtuigd dat we nog veel meer mensen bereiken. De documentaire over jongdementie die eerst op Canvas en daarna in Koppen XL op Eén te zien was, werd bekeken door 600 à 700 000 mensen. Maar zij verbinden die productie niet noodzakelijk met Te Gek!?. Van de mensen die het initiatief Te Gek!? kennen, zeggen negen op de tien dat ze het zinvol vinden. Drie op vier Vlamingen zijn ervan overtuigd dat Te Gek!? helpt om het taboe rond psychische problemen te doorbreken.’ Te Gek!? is ondertussen veel meer dan een muziekproject. ‘We zijn gestart vanuit het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Annendael in Diest waar we concerten met bekende artiesten organiseerden om de drempel met de buitenwereld te verlagen. In 2004 kwam er de eerste cd met onder meer Guido Belcanto en Johan Verminnen en er volgden nog vier andere. En zopas werd een cd voorgesteld met het beste van tien jaar, aangevuld met nieuwe nummers. Er kwamen concerten, muziektheatertournees en tv-reportages op Canvas. We zijn ondertussen aan de zevende bijlage over geestelijke gezondheid bij De Standaard. Die konden we telkens breed over Vlaanderen verspreiden en daarmee doen we onder meer de scholen plezier.’ ‘Ondertussen hadden we al vier keer onze alternatieve Tour de France waarmee we op Sporza en in Vive le Vélo weer nieuwe kijkers vonden. We konden zoveel mensen bereiken dankzij onze partners. Ook CM is een partner van het eerste uur en daar zijn

‘Ik haal vreugde uit dingen waar een hoek af is.’

Isolde Lasoen

‘Dankzij 10 jaar Te Gek!? beginnen psychische problemen eindelijk bespreekbaar te worden. Ik heb toch de indruk dat meer en meer mensen er durven over praten.’ Guy Swinnen Isolde Lasoen met Willy Willy tijdens de Radio 1 sessie van Te Gek!?.

we nog altijd erg blij mee. Dankzij onze partners kunnen we blijven groeien.’ Welke mooie momenten hou je over uit de voorbije tien jaar? ‘Dat is heel moeilijk want er waren zoveel hoogtepunten. De Radio 1 Te Gek!? sessie in de Marconistudio ligt natuurlijk nog vers in het geheugen. Sarah Bettens, Laïs, Yevgueni, The Scabs, Marcel Vanthilt en al die andere grote artiesten van bij ons, werkten met een groot engagement

Drie op vier Vlamingen zijn ervan overtuigd dat Te Gek!? helpt om het taboe rond psychische problemen te doorbreken.’’

Marc Hellinckx

aan dat optreden. Onze Tour de France maakte heel veel los. De mensen die erbij waren zoals Koen Buyse noemden het de mooiste week van het jaar. Een week door Frankrijk fietsen, samen met mensen met psychische problemen, schept een speciale band. De deelnemers konden praten over dingen waarover er niet zo makkelijk wordt gepraat. Goede herinneringen heb

ik ook aan onze infomobiel. In deze oude bus kon een hele klas terecht om thema’s uit de geestelijke gezondheid te bespreken. We trokken ermee langs zoveel scholen, maar de bus staat momenteel jammer genoeg stil. Er zijn te veel kosten en als kleine organisatie hebben we niet de middelen om hem op de baan te houden.’ Waar kunnen we nu naar uitkijken? ‘Vrijdag 31 oktober is er om 17.25 uur op Canvas de heruitzending van Te Gek!? van de Tour 2014 over preventie van zelfdoding. In de week van 10 november neemt het Eén-programma ‘Iedereen beroemd’ de kijker elke dag mee naar het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Annendael in Diest, waar Te Gek!? begon. Op maandag 10 november stelt tv-kok Jeroen Meus in Dagelijkse kost op Eén zijn tweede Te Gek!? soep voor. Eind januari verwachten we de start van de theatertournee van Dimitri Leue onder de titel ‘Vanbinnen bang vanbuiten’. En op 19 maart hebben we de première van ‘De Manische Mannen’ met Stefaan Degand, Wannes Cappelle, Guy Swinnen en Marcel Vanthilt. Hugo Matthysen schrijft de tekst voor dat programma.’

✔ www.tegek.be

Chris Van Hauwaert Dieter Herregodts

‘Samen met Kristien Hemmerechts heb ik een voorstelling gemaakt voor scholen. Ook jongeren krijgen met psychische problemen te maken.’ Wannes Cappelle

‘Sport, ontspanning en muziek helpen om de drempel naar geestelijke gezondheidszorg te verlagen. Te Gek!? is een heel fijn project.’ Koen Buyse

‘Na de geboorte van mijn dochter is er iets misgegaan. Ik had het gevoel dat ik niet meer op deze wereld was. Gelukkig heb ik veel steun gehad van de mensen rondom mij. Praten is heel belangrijk om eruit te geraken.’ Annelies Brosens (Laïs)

Moeilijke periode? Ga er beter mee om dankzij plukjegeluk.be Te Gek!? en CM maken samen al 10 jaar psychische problemen bespreekbaar in Vlaanderen.

advertentie plukjegeluk_2014_255x50_v3.indd 1

13/10/14 11:13

WIN

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Dit is geen onderwerp van gesprek Oplossing

Stuur je antwoord voor 9 november op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: een familieticket (4 personen) voor de Sinterklaas Theatershow op 3 december om 14 uur in de Stadsschouwburg in Antwerpen of het boek ‘Markante vrouwen in de geneeskunst’ van Michel Deruyttere (verhaal van een tachtigtal opmerkelijke vrouwen in de geschiedenis van de geneeskunde), uitg. Houtekiet. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 19 Virus De winnaars worden persoonlijk verwittigd. Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Goed voorbereid op skivakantie met Kazou

Met vallen en opstaan 4 500 jongeren gaan komende winter skiën of snowboarden met Kazou. Omdat een goede voorbereiding het begin is van een geslaagde sneeuwvakantie, organiseerde de jeugddienst van CM twee indoorskidagen. ‘Ik wil weten hoe het voelt om op de latten te staan’, zegt Barbara (11).

Faye Pynaert

ZOEK EN

¬ hoe gaat het met u?

Skidôme in Terneuzen, net over de Belgische grens. Al van ver zie je de immense skihal liggen. Buiten doet de zon hard haar best om er een laatste mooie nazomerdag van te maken. De temperatuur gaat vlot richting twintig graden. Binnen is het putje winter. Twee graden onder nul, een pak sneeuw en zowat 140 Kazou’ers die gezwind de helling afskiën. Sommigen toch. ‘Want voor mij is het de allereerste keer dat ik ski’, geeft Colin Freeling (12) uit Elewijt toe. ‘Mijn plan was om niet op mijn gezicht te gaan. Helaas, ik ben toch al een keer gevallen. Maar ik kan wel tegen een stootje. Uiteindelijk ben ik hier om kennis te maken met wintersport. Dat zal mij zeker van pas komen als ik in de krokusvakantie met Kazou op skivakantie ga.’

Proeven En dat is dan de voornaamste bedoeling van de indoorskidag van Kazou. ‘We willen jongeren laten proeven van het skiën of snowboarden’, zegt Pieter Billiet van

‘Ski-instructor word je niet zomaar’, zegt Peter Sarrazyn, hier linksboven op de foto met zijn collega’s.

Kazou. ‘Uiteindelijk kost een skivakantie toch wat geld. Dan is het handig om op voorhand te weten of je het graag zal doen of niet. Sommige deelnemers aan de indoorskidag zijn al ingeschreven voor een Kazouvakantie, maar andere willen het eerst eens uitproberen.’ De indoorskidagen werden drie jaar geleden voor het eerst georganiseerd. Het zijn

de ski-instructoren van Kazou zelf die voor de lessen instaan. In totaal heeft Kazou er een zeventigtal. ‘Ski-instructor word je niet zomaar’, weet Peter Sarazijn. Hij is verantwoordelijk voor de ski- en snowboardinstructoren van Kazou Brugge. ‘Je moet zelf al heel goed kunnen skiën of snowboarden en je moet deelnemen aan een screeningsweekend. Wie slaagt, krijgt een brevet van de Belgische Vereniging van Sneeuwsport

HUIS DOKTER Met korting naar show van Sint Wil je je (klein)kinderen laten meegenieten van de Sinterklaas Theatershow? Als CM-lid krijg je 15 procent korting. De Sint en zijn hulppieten zetten de Stadsschouwburg in Antwerpen op stelten. Met veel humor en leuke liedjes. Kinderen kunnen ook meedoen met een tekenwedstrijd. Bij het binnenkomen geven ze hun tekening af aan zwarte piet. De winnaar krijgt op het podium van Sinterklaas een verrassing. De voorstellingen vinden plaats op 3 december om 14 uur en 6 december om 17 uur. Je kunt kaarten met korting bestellen via de CM-website. Vergeet niet de CM-korting aan te duiden. Als je telefonisch (50 cent/min.) tickets reserveert, moet je voor de korting de code CM vermelden. Wil je kans maken op een gratis familieticket, speel dan mee met Zoek en win hierboven.

✔ www.cm.be/sinterklaas

De kusziekte, of klierkoorts, krijg je dat nu enkel door te kussen? En is niet kussen dan de beste remedie?

Wat is de oorzaak? Voor een keer klopt de volkswijsheid, want klierkoorts wordt veroorzaakt door het Epstein-Barr-virus, dat zich verspreidt via het speeksel. Beetje opletten met zoenen dus, want dat maakt de kans op besmetting zeer groot. Ook via besmette handen of glazen kun je het virus oplopen. Al hoeven de meeste mensen zich geen zorgen te maken: tachtig procent van de volwassenen maakte de ziekte al door in hun kindertijd, vaak zonder het te beseffen. Zij zijn veilig, want je kunt de ziekte maar één keer doormaken.

Wat zijn de symptomen? Ziek zonder het te beseffen, bij klierkoorts is het niet uitzonderlijk. Kinderen hebben dikwijls geen symptomen of enkel vage klachten, waardoor de ziekte ongemerkt voorbij gaat. Jongeren en jongvolwassenen kunnen zich wel vrij ziek voelen, met koorts, keelpijn en gezwollen lymfeklieren. Som-

migen zijn ook erg moe, al geldt dat niet voor iedereen.

Wat is de behandeling? Een bloedonderzoek is de enige manier om klierkoorts vast te stellen. Maar zelfs met de resultaten van zo’n bloedonderzoek in de hand is het niet mogelijk om te voorspellen hoe lang de ziekte zal duren en hoe ernstig het zal zijn. Er bestaan geen specifieke geneesmiddelen tegen klierkoorts en ook antibiotica halen niets uit, want ze werken niet bij virussen. Uitzieken is dus de boodschap.

Wat kun je zelf doen? Je moet niet verplicht in bed blijven liggen, maar neem wel de nodige rust als lichamelijke of geestelijke inspanningen nog te zwaar zijn. Rust ook als je je ziek voelt of als je koorts hebt. Bij keelpijn kun je op een snoepje zuigen of indien nodig paracetamol innemen (maximaal vier keer 1 g per dag). Zorg er ook voor dat je voldoende vocht opneemt en gezond blijft eten.

Hoe kun je het voorkomen? Klierkoorts voorkomen is zeer moeilijk, want iedereen die de ziekte heeft of ooit doormaakte, kan het virus doorgeven. Het virus blijft immers levenslang sluimerend aanwezig in je lichaam. Had je zelf nog geen klierkoorts en is iemand uit je omgeving ziek, dan speel je wel beter op veilig. Vermijd kussen, maak gemeenschappelijke voorwerpen goed proper en schenk extra aandacht aan handhygiëne. Elise Rummens, preventie-arts CM

Tekst: Nele Verheye

www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

KNIPSELS

MAG JE IEMAND MET KLIERKOORTS ZOENEN?

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

VOORZET

Noor Deman (11) uit Ruddervoorde twijfelt er geen moment aan dat dat het geval zal zijn. Zij is al aan de slag op de hogere en moeilijkere piste van Skidôme. ‘Ik kan al skiën. Vorig jaar trok ik met Kazou naar La Bresse, in de Vogezen. Dit jaar gaat het naar Gerardmer, daar niet zo ver vandaan. Voor mij mag het gerust wat uitdagend zijn. Met mijn papa ga ik vaak mountainbiken of ga ik in de bomen klimmen. Hij is zelf ook een skiër. Het enige wat hij vraagt is dat ik altijd een helm draag.’ De papa van Noor kan gerust zijn. Op Kazouvakantie dragen alle deelnemers een helm. ‘Dat is bij ons verplicht’, gaat Pieter Billiet verder. ‘Elke deelnemer zorgt voor zijn eigen exemplaar, maar dankzij Kazou kun je je helm in de winkel wel met een korting kopen. Op veiligheid doen we bij Kazou geen toegevingen. Polsbeschermers voor snowboarders raden we aan. En je outfit moet natuurlijk sneeuwproof zijn. Skiën in een jeansbroek en met wollen handschoentjes is geen goed idee. Alle deelnemers aan onze vakanties krijgen daar op voorhand uitgebreid informatie over.’

Langgerekt lint

Het remgeld bij de specialist (het gedeelte dat je zelf betaalt voor een raadpleging), bedraagt vanaf volgend jaar 12 euro, of 3 euro voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming. Deze maatregel van de nieuwe federale regering is een vereenvoudiging, maar komt bij sommige specialisten neer op een prijsverhoging. Als je bewuste keuzes maakt, kun je de kost voor een raadpleging van een specialist wel onder controle houden. Hoe dan ook is het verstandig om altijd eerst naar de huisarts te gaan die je globaal medisch dossier (GMD) beheert. Verwijst hij je door, betaal je bij bepaalde specialisten eenmaal per jaar 5 euro minder remgeld (en 2 euro als je de verhoogde tegemoetkoming hebt).

✔ Begint het te kriebelen en wil je

Een tweede gratis tip: controleer of de specialist geconventioneerd is via www.cm.be/zorgverleners of de Mijn CM-app op je smartphone via www.cm.be/mobile. Een geconventioneerde arts houdt zich aan de officiële tarieven, maar een niet-geconventioneerde mag supplementen vragen. Uit CM-onderzoek blijkt dat je ongeveer een kwart meer betaalt bij niet-geconventioneerde specialisten. Tot slot een derde tip: als je naar het ziekenhuis gaat, kun je altijd kiezen voor een kamer van twee of meer personen. Dan kunnen de artsen geen ereloonsupplementen vragen, tenzij bij bepaalde patiënten in daghospitalisatie. Om de vrije keuze voor een geconventioneerde arts te garanderen, moeten er voldoende van die artsen zijn. Wij denken dat in elke regio en voor elk specialisme minstens drie op de vier geconventioneerd zou moeten zijn. CM maakt er verder werk van, te beginnen met het nieuwe akkoord dat we eind dit jaar willen sluiten met de artsenvertegenwoordigers. We rekenen op de verantwoordelijkheidszin van alle partners in de gezondheidszorg, om de factuur voor de patiënt ook in 2015 onder controle te houden.

last minute mee op ski of snow boardvakantie? Check www.kazou.be, kijk waar er nog vrije plaatsen zijn en boek je sneeuwvakantie.

Het zijn nog maar beginners en heel spectaculair is de piste in zo’n indoorskihal

Marc Justaert Voorzitter CM

✔ www.cm.be/tarieven

www.twitter.com/CMziekenfonds

Uitdagend

natuurlijk niet, maar na een tweetal uur komen de deelnemers aan de indoorskidag toch gezwind de helling af. Een langgerekt lint met vooraan een in het groen gehulde Kazou-ski-instructor. ‘Nu weten we hoe het voelt om op de latten te staan’, zegt Barbara Pluvier (11) uit SintKruis. ‘Een keer ben ik hard gevallen, maar dat kon voor mij de pret niet drukken. Ik ben er zeker van dat ik mij zal amuseren als ik in de krokusvakantie naar Frankrijk ga.’ De ski- en snowboardinstructoren doen er alvast alles aan om zonder gebroken armen of benen terug te keren. Peter Sarazijn: ‘We gaan niet zomaar met een groep beginners een steilere piste op. Daar bestaan duidelijke afspraken over. Pas als ze een bepaald niveau bereikt hebben, kunnen ze zich aan een moeilijkere helling wagen. Onze instructoren weten ook heel goed waar ze zich aan mogen verwachten. De pistes worden op voorhand verkend. En als er toch iets gebeurt, dan hebben we een draaiboek klaar. In heel wat centra van Kazou is een verpleegkundige aanwezig, soms ook een dokter. We laten niets aan het toeval over.’ Dieter Herregodts

Stefaan Dewickere

Instructeurs. Techniek en houding zijn natuurlijk belangrijk, maar ook de lesmentaliteit speelt een rol. Het is belangrijk dat deelnemers aan onze vakanties leren skiën of snowboarden, maar ze moeten natuurlijk ook plezier hebben.’

www.facebook.com/CMziekenfonds

BETAAL NIET TE VEEL VOOR DE SPECIALIST

Hoeveel is te veel?

Voorzichtig met alcohol Af en toe een glaasje drinken kan geen kwaad, zegt arts en alcoholexperte Rita Verrando. Maar het is wel belangrijk dat je bepaalde grenzen niet overschrijdt. ‘Alcohol is niet alleen verslavend, het bevat ook heel wat giftige stoffen. Wie te veel drinkt, loopt een groter risico op mondkanker, keelkanker, darmkanker en maagkanker. Overmatig alcohol drinken beschadigt ook je lever, wat op termijn dodelijk kan zijn. Wil je de gezondheidsrisico’s beperken, drink dan als man niet meer dan vijftien standaardglazen alcohol per week en niet meer dan vijf glazen per dag of avond. Voor vrouwen zijn dat tien glazen per week en drie glazen per gelegenheid. Las bovendien wekelijks minstens twee alcoholvrije dagen in, zodat je lichaam de tijd krijgt om zich te herstellen.’

Subtiel probleem ‘Het clichébeeld van een alcoholprobleem is elke dag dronken naar het werk gaan en eindigen in de goot, maar vaak is het veel subtieler dan dat. Ook mensen die ‘s avonds een paar glazen wijn nodig hebben om te ontspannen maar verder perfect functioneren, kunnen een alcoholprobleem hebben. Studies wijzen uit dat men-

sen gemiddeld acht à negen jaar worstelen met hun alcoholprobleem vooraleer ze hulp zoeken.’

Minder drinken? ‘Nee zeggen tegen alcohol is niet makkelijk, zeker in onze maatschappij waar drinken goed is ingeburgerd. Een receptie, een feestje, een avondje uit, het kan bijna niet zonder alcohol. Bestel je toch iets nonalcoholisch, dan vinden mensen je al gauw ﬂauw. Dat is een spijtige zaak, want weinig producten zijn zo schadelijk en verslavend als alcohol. Wil je toch minderen zonder al te veel op te vallen, dan kun je ervoor kiezen om na elk alcoholisch drankje iets non-alcoholisch te bestellen. Zo geniet je toch van de sfeer, zonder er achteraf een kater aan over te houden. Wil je liever helemaal geen alcohol drinken maar kun je niet om met de druk, zeg dan dat je niet mag drinken om medische redenen, of dat je niet meer drinkt op doktersadvies. Het is zeker geen schande om je gezondheid op de eerste plaats te zetten.’ Nele Verheye

RIA DENKT HEEL EVEN NIET AAN HAAR CHEMO EN DAAR ZORGEN WIJ MEE VOOR

Ziek zijn kost heel

wat kracht en energie. Daarom bieden wij je een vlekkeloze service en staan wij graag voor je klaar, zowel met een ruim pakket van diensten als op fi nancieel vlak. Want hoe meer zorgen wij je kunnen besparen, hoe meer tijd jij hebt voor jezelf. www.cm.be

✔ Op www.alcoholhulp.be vind je

een zelftest, een online zelfhulp module en gratis en anonieme begeleiding door een professione le hulpverlener.

… Vervoer naar ziekenhuis - Tweede medisch advies - Thuiszorg - Nazicht ziekenhuisfacturen - Infoavonden - Terugbetaling pruiken en prothesen Herstelverblijven - Lotgenotencontact - Financiële steun …

5_Adv_Visie_imago_chemo_120x150.indd 1

27/10/14 11:52

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Nieuw en handig: de Skoebidoe-app

Daniël Rys

KNIPSELS

Je kinderen in je broekz

3 op de 10 studenten slaan ontbijt over Uit een rondvraag van CM bij 1 732 Vlaamse studenten blijkt dat drie op de tien niet elke morgen ontbijten. Vijf procent doet dat zelfs nooit. Vooral mannelijke studenten ontbijten onvoldoende. Slechts 65 procent van hen begint elke dag van de week met een maaltijd, zeven procent doet dat nooit. Bij vrouwelijke studenten is dat 73 procent en vier procent. Meer studenten die thuis wonen dan kotstudenten ontbijten elke morgen. Ook de samenstelling van het ontbijt laat soms te wensen over. Een goed ontbijt is nochtans nodig om krachten op te doen. Met het project Kok op kot wil CM kotstudenten inspiratie aanreiken om gezond te eten.

✔ www.facebook.com/kokopkot

Alles over logopedie De Vlaamse Vereniging voor Logopedisten (V.V.L) startte met een nieuwe website voor patiënten. Je krijgt er duidelijke informatie over alle stoornissen die logopedisten behandelen. Ook verneem je hoe je zo’n behandeling opstart. De tarieven en de voorwaarden voor terugbetaling komen daarbij aan bod. Via de website kun je een logopedist in je buurt opzoeken. De meeste werken in een privé- of groepspraktijk maar sommige zijn verbonden aan scholen of instellingen. Als toemaatje is op de website een kinderhoekje voorzien met leuke spelletjes voor de kleinsten.

Annelies Lauwers en Bert Spapens (allebei 32), Puurs, (aanstaande) mama en papa

✔ www.vvl.be

Pleegouders voor jonge kinderen nodig Pleegzorg Vlaanderen lanceert een campagne om nieuwe pleegouders aan te trekken, vooral voor kinderen tot zes jaar. Op dit moment wachten 297 baby’s, peuters en kleuters op een warm nest. Zeker op jonge leeftijd hebben kinderen geborgenheid nodig om zich op een gezonde manier te kunnen ontwikkelen. Pleegzorg zoekt gezinnen die een langdurig engagement willen aangaan en het jonge pleegkind willen opvangen tot het op eigen benen kan staan. Informatie over pleegzorg staat op de website.

Kindje op komst of kindje(s) in huis? Download nu gratis de Skoebidoe-app via de App Store of via Google Play. Of surf naar www.cm.be/skoebidoe.

WAAROM DOWNLOADEN? Annelies: ‘Ook al is het al ons derde kindje, wij hebben ook veel aan de uitleg over de papierwinkel en de geldzaken. Dat zijn zaken die je vaak vergeet op momenten dat het belangrijk is.’

‘Met de Skoebidoe-app kunnen we in één oogopslag zien hoeveel weken er nog te gaan zijn voor Annelies bevalt. Het is een soort van aftelklok die ons mentaal voorbereidt op de komst van ons kindje.’

VOOR ZWANGERE VROUWEN? Annelies: ‘Op het internet kun je heel wat terugvinden, maar bij de Skoebidoe-app ben je zeker dat de informatie correct en betrouwbaar is. Als zwangere vrouw vond ik er bijvoorbeeld nuttige tips rond toxoplasmose. Ik las er hoe ik rugklachten kan voorkomen en ik kreeg een overzicht van een aantal typische zwangerschapskwalen.’ SKOEBIDOE? Bert: ‘Toen de app nog niet bestond, surften wij regelmatig naar de website van Skoebidoe om zaken op te zoeken. Het handige is dat je er de juiste informatie op het juiste moment krijgt. En je vindt er promoties, kortingen en aanbiedingen op maat van je kind.’

GEVULDE COURGETTES/PAPRIKA’S Ingrediënten voor 4 personen: 4 kleine courgettes of 4 paprika’s ¬ 1 ui ¬ 1 teentje knoﬂook ¬ 3 eetlepels olie ¬ 400 g gehakt ¬ 3 eetlepels paneermeel ¬ 1 ei ¬ peper ¬ zout ¬ 2 eetlepels ﬁjngehakte peterselie ¬ tijm ¬ laurier ¬ marjolein ¬ basilicum ¬ 50 g gemalen kaas

Dag van de Nabestaanden

verwarm de oven voor op 200 °C ¬ reinig de courgettes/paprika’s ¬ snijd een kapje van de paprika’s of courgettes en verwijder de zaadlijsten ¬ pel de ui en knoflook, hak ze fijn ¬ stoof de ui en knoflook glazig in de olie ¬ meng het gehakt met paneermeel, ei, gestoofde ui en knoflook ¬ breng op smaak met peper, zout, peterselie, tijm, laurier, marjolein en basilicum ¬ vul de courgettes of de paprika’s op met het gehakt ¬ strooi er de gemalen kaas over en plaats 30 minuten in de oven ¬ is lekker met een kruidige rijst

Frank Croes

✔ www.werkgroepverder.be

HANDIGSTE FUNCTIE? Bert: ‘We hebben al twee kindjes. Mout is bijna vier jaar oud, Siem is twee jaar oud. Een derde kindje is op komst. De bevalling is uitgerekend voor 28 december.’

SMAKELIJK

✔ www.pleegzorg.be

Op 29 november organiseert Werkgroep Verder de Dag van de Nabestaanden in Elewijt Center in Zemst. In de voormiddag staan getuigenissen en lezingen over hoe de dood als koppel overleven op het programma. In de namiddag kunnen de deelnemers workshops volgen en lotgenoten ontmoeten. Voor kinderen en jongeren is een aangepast programma uitgewerkt. Schrijf je vooraf in.

Hoe groot is de baby in mama’s buik? Wanneer moet ik kraamgeld aanvragen? Wat doe ik als mijn kindje koorts heeft? Hoe leer ik hem op het potje gaan? Vanaf nu vind je het in een knip op je smartphone of tablet (Android of iOS). Evy, Bert en Thierry testten de nieuwe Skoebidoe-app voor jou uit.

Recept uit het boek ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School, partner van Femma. Het boek kun je bestellen via www.femma.be.

HELPENDE

kzak Steenokkerzeel, mama

HANDIGSTE FUNCTIE? ‘Ik heb vooral veel gehad aan alle uitleg over geldzaken. Mijn twee zoontjes, Menno en Berre zijn ondertussen vijf jaar en zes maanden oud. Uit ervaring weet ik dan ook dat er als mama of papa heel veel op je afkomt. Het is moeilijk om bij te houden waar je recht op hebt en wat je wanneer moet aanvragen. Zo vertelt de app je bijvoorbeeld wanneer het tijd is om je kraamgeld aan te vragen.’ WAAROM DOWNLOADEN? ‘De informatie op de Skoebidoe-app is heel up-todate en is aangepast volgens de leeftijd van je kind. Je geeft de naam en geboortedatum in en de Skoebidoe-app weet wat er voor jou interessant kan zijn. Zo krijg ik voor Menno andere tips dan voor Berre. VOOR MAMA’S? ‘Voor een ouder geeft het een houvast om altijd de nodige informatie bij de hand te hebben. Stel dat je kindje koorts krijgt. Wat moet je dan als mama doen? De Skoebidoe-app brengt raad.’ SKOEBIDOE? ‘Op de website, en nu ook via de app, zijn er interessante promoties te vinden. Zo kun je bijvoorbeeld met korting naar de Sinterklaasshow. Ik heb ook al een cursus babymassage gevolgd. Mijn zus en mijn nicht deden een beroep op de Oppas bij zieke kinderen en waren daar zeer tevreden over.’

Violet Corbett Brock

Guy Puttemans

Evy VanderAerschot (31),

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Thierry Finet (54),

Oostende, bijna grootvader HANDIGSTE FUNCTIE? ‘Met de Skoebidoe-app kan ik week per week de evolutie van mijn toekomstige kleindochter volgen. Ik kom te weten hoe groot ze al is, hoeveel ze weegt en krijg een beschrijving van hoe ze de voorbije week veranderd is.’ WAAROM DOWNLOADEN? ‘Omdat de Skoebidoe-app nog veel meer interessante rubrieken bevat. Voor ouders is het bijvoorbeeld zeer handig om gezondheidsinfo en opvoedingstips te krijgen.’ VOOR GROOTOUDERS? ‘Als jonge vijftiger en toekomstige grootvader wil ik mee zijn met mijn tijd. Ik vind het fascinerend om te zien wat je allemaal met een smartphone en een tablet kunt doen. Foto’s nemen, e-mails versturen, surfen op internet, je agenda bijhouden, je bankverrichtingen uitvoeren, noem maar op. En nu dus ook de zwangerschap van je schoondochter en de eerste levensjaren van je kleinkind volgen. Die nieuwe Skoebidoe-app mocht zeker niet op mijn gsm ontbreken.’

HANDEN

EVELYNE DE JONGE (17) WERKT ÉÉN DAG VOOR JONGEREN IN GAZA Solliciteren zonder enige kennis van zaken, het klinkt haast absurd. Toch is er één sleutelwoord dat leidt tot succes: Zuiddag! ‘Het loon dat we verdienen, zo’n 40 euro, wordt doorgestort naar een project in Gaza’, zegt Evelyne.

‘Eén dag lang verlaten wij de schoolbanken en werken we voor het goede doel. Solidariteit staat centraal en de nodige capaciteiten voor je droomjob zijn geen prioriteit. Vandaag steun ik samen met meer dan 14 000 andere Vlaamse en Brusselse scholieren een theaterproject voor jongeren in Gaza. Jammer dat we de Gaza-problematiek niet volledig kunnen oplossen.’

Vacature voor één dag ‘Ik heb mijn job gevonden via een kennis maar je kunt ook een beroep doen op de jobbank. Deze vind je op de site van Zuiddag. Hier kunnen bedrijven zich aanmelden en zo in contact komen met deelnemende scholen. Leren solliciteren is een belangrijk aspect van de Zuiddag. Eigenlijk alles wat bij het zoeken van een echte job hoort, maar dan voor één dag.’ ‘Mijn taak vandaag is het opsturen van vakantiebrochures naar cursisten van Kazou. Daarnaast mag ik ook mijn mening geven over bepaalde activiteiten die mogelijk volgende zomer zullen opduiken tijdens de Kazouvakanties. Later wil ik ook zeker

iets organiseren dat een sociaal doel heeft, maar dan zowel voor jong als oud. Kazou legt de focus voornamelijk op jeugd.’

Drama en dromen ‘Het project dat dit jaar in de kijker staat tijdens de Zuiddag draait rond theater voor jongeren in Gaza. Zoals algemeen bekend is de sfeer er niet vredig. De toneelvereniging ‘Theatre Day Productions’ werkt in samenwerking met Broederlijk Delen aan de psychologische impact op jongeren van de oorlog. Dankzij het deelnemen aan een rollenspel leren ze opgekropte emoties en frustraties uiten. Het zijn de jongeren die de toekomst van Gaza in de ogen kijken. Zij hebben er dus alle baat bij om deze agressie een plaats te geven.’ Marie Esselinckx (17), die voor de Zuiddag één dag meedraaide op onze redactie. Marie staat links op de foto samen met Evelyne De Jonge

www.zuiddag.be

SKOEBIDOE? ‘Mijn zoon en schoondochter waren al enthousiast over de website van Skoebidoe. Ze vonden er interessante informatie over het papierwerk dat bij een zwangerschap en geboorte komt kijken. De app is een handige aanvulling op die website.’ Dieter Herregodts

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Moet ik mijn arts voorschotten betalen? Artsen kunnen alleen binnen aanvaardbare grenzen voorschotten vragen aan hun patiënten. Artsen mogen in principe alleen een honorarium vragen voor de geleverde zorg. Maar in de praktijk gebeurt het dat zij toch een voorschot aanrekenen. Dat mag slechts een beperkt bedrag zijn van de volledige kostprijs. De arts moet wel verantwoorden waarom hij een voorschot vraagt. Geeft hij geen uitleg, vraag er gerust zelf naar. Ook is hij verplicht om je een betalingsbewijs af te leveren zodat je kunt bewijzen dat je al een voorschot gaf. Bij hospitalisatie of daghospitalisatie betaal je een eventueel voorschot op het honorarium aan het ziekenhuis en niet aan de arts. Net zoals een mogelijk voor-

schot op het ziekenhuisverblijf. Bij een opname reken je nooit rechtstreeks af met de arts. Let erop dat het voorschot wordt afgetrokken van de totale factuur. Als patiënt heb je altijd recht op informatie over de financiële gevolgen van een ingreep. De arts moet het honorarium, eventuele supplementen, prijs van materialen en terugbetaling duidelijk en correct toelichten. Een voorschot mag nooit gebruikt worden als drukkingsmiddel om een ingreep uit te voeren. Gebeurt dit toch of krijg je hoge voorschotten aangerekend, kun je dit melden aan de CM-consulent. Hij schakelt de dienst Ledenverdediging van CM in om je zaak te onderzoeken en indien nodig je arts hierover aan te spreken.

✔ www.cm.be/mijnrechten

Vier Kerstmis of nieuwjaar in de sneeuw De kerstvakantie is de periode bij uitstek voor een familievakantie met Intersoc. Na het skiën moet je zelf geen feestmaal bereiden maar kun je ontspannen aan tafel voor een heerlijk diner. De skimonitoren en animatoren zorgen ervoor dat iedereen een fantastische tijd beleeft. Van 20 tot 27 december hebben we nog enkele plaatsen vrij in Zinal en Harrachov. Van 27 december tot 3 januari in Leysin en Harrachov. Je vindt alle informatie op www.intersoc.be/kerstvakantie. Je hebt al een week sneeuwpret tijdens de feestdagen vanaf 574 euro per volwassene! Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

Bouw als vrijwilliger mee aan echte vakantieliefde! Samen met meer dan 2 200 vrijwilligers maakten we er een groot feest van in Mechelen op 18 oktober om 65 jaar Intersoc te vieren. Ook geïnteresseerd om mee te werken? Ga dan snel naar www.intersocwerkvakanties.be. We zijn ook op zoek naar bushosts voor het onthaal in het station van BrusselZuid. 2 tot 3 keer per maand ben jij onze contactpersoon tussen buschauffeur en medewekers. Het is een contractuele opdracht, vergoed per uur. Interesse? Mail hiervoor naar personeelsdienst@intersoc.be of bel 02 246 47 49 voor meer info. Wij kijken alvast uit naar een ﬁjne samenwerking!

Visie_31-10_Kerstmis sneeuw.indd 1

24/10/2014 11:16:03

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Federale en Vlaamse regeringsmaatregelen

Wat krijg jij op je bord? 1 IK BEN LEERLING OF STUDENT Vind ik na het secundair onderwijs niet meteen werk, dan wordt mijn recht op een inschakelingsuitkering (werkloosheidsuitkering voor jongeren zonder voldoende werkervaring) ingeperkt. Als ik niet voldoe aan de minimale diplomavereiste, krijg ik pas een uitkering vanaf mijn 21 jaar. Stap ik over naar hogeschool of universiteit, dan betaal ik of mijn ouders een hoger inschrijvingsgeld. Kom ik na mijn 25 in de werkloosheid, dan heb ik geen inschakelingsuitkering meer. Ik kan niet kieskeurig zijn wanneer ik een job aangeboden krijg onder mijn studieniveau of ver van huis. Het begrip ‘passende dienstbetrekking’ wordt uitgebreid. Beland ik in de langdurige werkloosheid, dan volgt de verplichte gemeenschapsdienst.

2 IK BEN WERKNEMER De indexsprong betekent 2 procent minder loon. Mijn loon kan niet verbeteren, want loonsverhogingen boven de index zijn twee jaar verboden. De indexsprong werkt niet alleen door in elk maandloon mijn hele carrière lang, maar ook in mijn vakantiegeld, eindejaarspremie, tot en met mijn pensioen. Er wordt meer ﬂexibiliteit van me verwacht maar ik krijg er minder zekerheid voor in ruil. Nog meer overuren, tijdelijke contracten, en de proeftijd wordt misschien opnieuw ingevoerd.

4 HET GAAT NIET GOED OP HET WERK Het is wat kalmer op het werk. Ik ben enkele dagen (of slechter nog, enkele weken) tijdelijk werkloos. Mijn uitkering tijdelijke werkloosheid daalt met negen procent, als ik de indexsprong meetel. Mijn vrouw werkt al onvrijwillig deeltijds. Haar inkomensgarantieuitkering zal binnenkort nog dalen, bovenop de index. Zij verliest tot 23 procent van haar inkomen. Dat zullen we voelen in onze portemonnee.

3 WIJ ZIJN EEN JONG KOPPEL MET KINDEREN De kinderbijslag die we krijgen, wordt voor twee jaar geblokkeerd, zonder indexering. We willen volgend jaar een huis kopen. Maar de woonbonus wordt aangepast, dat is een tegenvaller. We zullen ook meer betalen voor de kinderopvang. En als onze schatten naar school gaan, betalen we meer omdat de maximumfactuur voor het kleuter- en lager onderwijs stijgt.

5 IK BEN WERKLOOS Ik werd ontslagen, omdat er te weinig werk was. Maar door de indexsprong van 2 procent is mijn uitkering lager. En nu zijn ze ook nog van plan om deze periode van werkloosheid minder te laten meetellen voor mijn pensioen. Ik moet een job aannemen ver van huis, en als ik langer werkloos ben moet ik gemeenschapsdienst doen. Mijn oudere collega, die ook ontslagen werd, verliest de ancienniteitstoeslag bij zijn werkloosheidsuitkering. Dat is tot 29 procent inkomensverlies, indexsprong inbegrepen. Hij moet beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt tot zijn 65 jaar. Maar jonge mensen vinden al moeilijker werk. Waar gaan ze die jobs halen?

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

WAT STAAT ER VOOR IEDEREEN OP HET MENU? 6 IK HEB NOOD AAN EEN PAUZE Ik wil even een pauze inlassen, de druk is te hoog. Maar tijdskrediet met een uitkering kan ik enkel nog nemen voor zorg of opleiding. Neem ik tijdskrediet zonder uitkering, dan telt die periode niet mee voor mijn pensioen. En tijdskrediet voor opleiding wordt met één jaar verminderd. Word ik arbeidsongeschikt, dan moet er ten laatste in de vierde maand al een reïntegratieplan klaarliggen. En bovendien slaat ook in mijn uitkering voor arbeidsongeschiktheid de indexsprong toe.

Naast de speciﬁeke maatregelen die jongeren, werknemers, ambtenaren, werklozen en gepensioneerden treffen, hebben de federale en de Vlaamse regering heel wat beslissingen genomen die voor iedereen gevolgen hebben.

Indexsprong voor lonen, uitkeringen en kinderbijslag De gratis 100 kWh elektriciteit en 5 kubieke meter water worden afgeschaft. Dat kost een gezin gemiddeld 200 euro per jaar. De stroomprijzen verhogen vanaf 2015. Duurdere tarieven voor trein, tram, bus en post Minder (en duurdere) openbare dienstverlening door minder overheidspersoneel, minder werkingsmiddelen

7 IK BEN EEN OUDERE WERKNEMER Ik ben 55 jaar en werk al 20 jaar ‘s nachts. Volgend jaar zou ik op brugpensioen kunnen gaan (SWT), maar dat kan nu niet meer. De algemene regeling gaat van 60 naar 62 jaar, maar ook andere specifieke regelingen, zoals voor nachtarbeid, wijzigen. Voor mij komen er vier jaar bij. Dat nachtwerk wordt nochtans echt zwaar. Mijn partner geeft les en wou graag vier vijfde werken als ze 55 werd. Dat gaat nu ook niet meer door, want het systeem van de landingsbanen wordt hervormd.

Verhogen van pensioenleeftijd en aantal loopbaanjaren voor volledig pensioen, vervroegd pensioen en SWT (het vroegere brugpensioen)

Meer weten? www.watkrijgjijopjebord.be

8 IK KAN BIJNA MET PENSIOEN We moeten langer werken. Ze trekken de pensioenleeftijd nu op tot 67 jaar. En vervroegd pensioen kan pas op 63 jaar en na 42 jaar loopbaan. Dat is lang. En we krijgen er niets voor in ruil. In tegendeel: ook de pensioenen kennen een indexsprong en de ambtenarenpensioenen worden op een nieuwe manier berekend die slechter uitvalt. Mijn zoon is politieman, ook hij moet vier jaar langer werken.

9 IK BEN VERMOGEND Als aandeelhouder in een bedrijf kan ik uitkijken naar een stevige winst. Want bovenop de lastenverlagingen komt er een indexsprong, betaald door de werknemers. En er komt een verbod voor mijn werknemers om looneisen te stellen. Als ik aandelen heb in een kmo, dan kan ik bovendien rekenen op een zware vermindering van de belasting die ik moet betalen als het bedrijf wordt opgedoekt. Ik haal opgelucht adem.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Waarom zijn Cynthia, Geert, Ronny en Theo er op 6 november bij? Op 6 november verzamelen de vakbonden in Brussel voor een nationale manifestatie. Ze protesteren tegen de maatregelen van de Vlaamse en de federale regering die jongeren, werknemers, werklozen en gepensioneerden hard treffen. Visie sprak met vier werknemers voor wie de maatregelen grote gevolgen hebben.

Geert Blieck, délégué bij Case New Holland

‘Ik vrees vooral voor de toekomst van de jongeren’

Violet Corbett Brock

De vergoeding voor tijdelijke werkloosheid daalt van 70 naar 65 procent van het brutoloon. Die regeringsmaatregel heeft onder andere impact op de 1 800 arbeiders van Case New Holland in Zedelgem. ‘Iedereen zal dat voelen in zijn portemonnee’, reageert Geert Blieck, hoofddélégué ACV-METEA. ‘Wie garandeert trouwens dat de lastenverlagingen voor werkgevers ook meer jobs zullen opleveren?’ Het bedrijf Case New Holland (CNH) in Zedelgem, bij Brugge, maakt landbouwmachines. Van januari tot juli is het hoogseizoen en dan is er volop werk in de productie. Maar van augustus tot december is het laagseizoen. ‘Daarom dat wij elk jaar tot twintig dagen tijdelijke werkloosheid kennen. Dat geldt voor alle werknemers. Het is een vorm van solidariteit, omdat we zo onze 300 tijdelijke collega’s in dienst kunnen houden’, vertelt Geert Blieck. ‘Maar door de crisis op de landbouwmarkt is het aantal dagen tijdelijke werkloosheid voor 2014 én 2015 verhoogd naar veertig dagen. Van 27 november tot 9 januari zal het bedrijf grotendeels dicht zijn. Zo bespaart de werkgever ook op de vaste kosten.’

Wat vind je van de andere regeringsmaatregelen? ‘Ik vind dat die de werkende man bestraffen. Er komt dan

Ben je het eens met ACV die zegt: een hongermaal voor de werknemer, een feestmaal voor de werkgever? ‘Ja. De werkgevers krijgen lastenverlagingen, maar wie garandeert dat er daardoor meer jobs zullen bijkomen? Ik denk dat de werkgevers gewoon meer winst zullen maken. Ook verhoogt de regering de pensioenleeftijd tot 67 jaar. Er is al een cao om oudere werknemers waardig werk te geven. Maar ik zie niet goed in welke jobs bij CNH geschikt zijn voor 60-plussers. Al het lichte werk is naar het buitenland verhuisd. En een multinational zal nooit zwaar investeren in oudere werknemers, als dat ten koste gaat van de winst voor de aandeelhouders.’ Merk je ongerustheid op de vloer?

Wat betekent tijdelijke werkloosheid voor jullie portemonnee? ‘Voor de dagen dat we moeten doppen, vallen we terug op 70 procent van ons brutoloon en krijgen we geen maaltijdcheques. Iedereen voelt dat. Vooral jonge collega’s, die een lening moeten afbetalen, komen maar juist toe. De verlaging naar 65 procent zullen we geweten hebben.’

geren. Mijn kinderen werken allebei met een tijdelijk contract. Zonder vast contract kom je niet vooruit in het leven. Mijn dochter werkt bij de provincie, waar ze ook moeten besparen. Het is onzeker of zij haar job zal kunnen houden. Jongeren krijgen geen zekerheid meer.’

wel geen belastingverhoging, maar het leven wordt wel duurder: minder woonbonus, hogere schoolkosten, duurder tarief voor specialisten, loonsverlaging door de indexsprong… Ik vrees vooral voor de toekomst van de jon-

‘Ik denk dat de gevolgen van het regeerakkoord nog niet helemaal doordringen bij de mensen. Maar hier en daar hoor ik toch collega’s die ongerust zijn. Met de veertig ACV-militanten van CNH zullen we er op 6 november zijn in Brussel om onze ongerustheid en boosheid te tonen.’ Leen Grevendonck

Ronny Verkimpe, kraanmachinist bij bouwbedrijf Aclagro

‘Veel mensen zijn kwaad, ik ook’

‘Ik heb twee heupprothesen, een hernia in mijn rug en een hernia in mijn nek. Dat vervroegd pensioen om medische redenen was dus geen overbodige luxe. De beslissing van de federale regering om dit vanaf 2015 pas vanaf 58 jaar toe te kennen en vanaf 2017 vanaf 60 jaar ligt dus wel zwaar op mijn maag.’ Je moet langer aan het werk blijven. Maar is dat haalbaar? ‘Ik weet niet of ik mijn job nog lang zal kunnen volhouden. Versleten is versleten. Ik moet langer werken, net als veel andere mensen. Maar tegelijkertijd passen ze de systemen van tijdskrediet aan en bouwen ze de landingsbanen af. Zo kunnen mensen helemaal niet langer werken. Bovendien is er in de bouwsector geen licht werk. Dat is dus ook al geen optie voor mij. Ze houden helemaal geen rekening met oudere werk-

Fotomix

Ronny Verkimpe is kraanmachinist bij het Gentse bouwbedrijf Aclagro. Op 15 januari 2015 wordt hij 56. Verjaarde hij 16 dagen eerder, dan kon hij na zijn veertigjarige loopbaan met vervroegd pensioen om medische redenen. ‘Nu zal ik waarschijnlijk 4 jaar langer moeten werken’, vertelt Ronny. nemers die hun job niet meer kunnen uitvoeren. Dat ze het systeem wat strenger maken om misbruiken te vermijden, à la bonheur. Maar ik weet niet hoe ik nu verder moet.’ Heb je nog andere bedenkingen bij de regeringsmaatregelen? ‘Ik vind dat ze weinig logisch zijn. Iedereen moet langer blijven werken, maar jonge mensen vinden geen job. En ze knippen in de maatregelen die kunnen helpen om mensen langer aan het werk te houden. Ze willen de economie weer aanzwengelen, maar door de indexsprong verliezen we honderden euro’s per jaar en daalt onze koopkracht. Dat klopt toch niet?’ Zijn de protesten van de vakbonden terecht? ‘Zeker weten. Iedereen wordt getroffen. De mensen zijn kwaad, ik ook. Ik hoop dat de protesten iets uithalen en

dat de vakbonden nog enkele aanpassingen kunnen afdwingen. Ik ben er zeker bij op 6 november.’ Amélie Janssens

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

Cynthia Dingens, kassierster bij Delhaize

‘Wij krijgen 3 besparingen te verwerken’ Cynthia Dingens is kassierster bij Delhaize in Beersel. Ze werkt deeltijds en is alleenstaande mama van twee kindjes. Naast de geplande regeringsmaatregelen komen er nog een pak besparingen van Delhaize op Cynthia en haar collega’s af. ‘Veel mensen dreigen in de problemen te komen.’

Welke besparingen plant Delhaize zelf? ‘Delhaize heeft grote besparingen aangekondigd. Er moet nog onderhandeld worden, maar wat op tafel ligt, is niet min. We zouden 90 euro per maand moeten inleveren op ons brutoloon. Ook onze premies worden aangepakt: zo’n 570 euro minder op jaarbasis. Verder zijn er plannen om een anciënniteitsdag af te nemen en onze betaalde pauzes af te schaffen. Dat is ongeveer twee uur per week langer werken voor hetzelfde loon.’

Er komt dus heel wat op jullie af? ‘Ja. Wij krijgen eigenlijk drie besparingen te verwerken: de maatregelen van de federale en de Vlaamse regering en het pakket van Delhaize. Ik ben een alleenstaande mama van twee kinderen. Binnenkort dreigt de school ook nog eens duurder te worden, en mijn rekeningen voor elektriciteit en water zouden ook omhoog gaan. Dat zijn geen goeie vooruitzichten.’

Christine Laureys

‘Jonge mensen die bij Delhaize beginnen te werken, krijgen vaak kleine contracten van maximum 20 tot 25 uur per week. Zij hebben in het begin ook een laag loonbarema. Dat is een moeilijke start. Zij doen dan ook een beroep op de inkomensgarantieuitkering (IGU, bijkomende uitkering bij onvrijwillig deeltijds werk, red.). De federale regering wil die uitkering nu verminderen en na twee jaar zelfs halveren. Maar die mensen hebben een gezin en misschien wel een lening af te betalen. Voor hen is dat een ramp.’

Vind je de protestacties van de vakbonden in november en december nodig? ‘Ik vind van wel. Ze komen het geld weer halen bij de kleine man. Daar moeten we tegen protesteren. Ik ben er bij op de manifestatie van 6 november en bij de verdere acties. Ik denk dat er veel volk zal zijn. Als je de intenties van de regeringen ziet, kan dat bijna niet anders.’ Amélie Janssens

Theo Rombouts, treinbestuurder bij NMBS

‘Reiziger krijgt rekening van besparingen’ Ook de NMBS moet fors besparen door het nieuwe regeerakkoord. ‘Dat het personeel hier zogenaamd geen hinder van zal ondervinden, is onzin. 80 procent van de werkingskosten van de NMBS is loonkost’, zegt Theo Rombouts, treinbestuurder en délégué voor ACV-Transcom. ‘De beslissingen die de nieuwe regering neemt, druisen voor het NMBS-personeel in tegen elke logica en noodzaak. Bovendien laat de regering geen ruimte voor overleg. Daarom kunnen de vakbonden niet anders dan collectief en met kracht hun stem laten horen.’ Theo Rombouts haalt vijf punten aan die het ongenoegen bij de NMBS verduidelijken.

van negen tot tien uur. Momenteel mogen wij na 37 jaar dienst op pensioen, maar de vraag is of die regeling zal blijven.’

4. Minder pensioen

3. Pensioenleeftijd naar 67

Daniël Rys

‘Ooit heeft men personeel gelokt met de boodschap: ‘Niet iedereen kan blijven werken tot zijn 67 jaar. Een als ambtenaar verdien je minder dan in de privé, maar bouwvakker verdient het ongetwijfeld om vroeger van je hebt later een goed pensioen. Nu stel ik vast dat het een welverdiende rust te mogen genieten. Dat geldt ook ambtenarenpensioen zal berekend worden op basis van voor werknemers in ploegenstelsels. Als treinpersoneel het gemiddelde loon over de laatste tien jaar, in plaats werken wij volgens een traploos ploegenstelsel. Onze van het laatste loon. We moeten dus langer werken, arbeidsuren hangen af van de noden van de dienst. Van- voor minder pensioen.’ daag beginnen we om 6 uur, morgen om 15.15 uur, dan 1. Nog maar eens besparen weer om 17.30 uur. Bovendien maken wij werkdagen ‘Tot voort kort was het ambtenarenpensioen op het ‘Al jarenlang zijn er hervormingen aan de gang bij de niveau van het Europese gemiddelde. Nu wil men het NMBS. Door de extra besparingen worden die bemoeinaar beneden halen en gelijkstellen met het Belgische lijkt. De reiziger krijgt als eerste de rekening gepresenprivépensioen. Waarom niet het privépensioen optrekteerd: door het nog maar eens afschaffen van vroege en ken tot het Europese gemiddelde? Dat zou pas doortaslate treinen en een nakende prijsverhoging. Dat terwijl tend zijn.’ de autowegen overvol zijn en we files hebben van gemiddeld 200 km lang. Het zou een verstandige keuze 5. Minimumdienstverlening spoor zijn om net te investeren in openbaar vervoer.’ ‘Minimumdienstverlening is een idee-fixe van mensen die nauwelijks iets afweten van het personenvervoer ‘Van bovenuit doet men er alles aan om de geloofwaarper trein. Ofwel wordt er op een bepaalde lijn gereden, digheid van het spoor onderuit te halen. Zo wil men de ofwel rijdt er niets. De ene trein wel laten rijden en de publieke opinie doen geloven dat privatisering de enige andere niet, is praktisch niet haalbaar. Het is bovendien uitweg is. Maar een privébedrijf zal altijd duurder zijn levensgevaarlijk om een minimumdienstverlening in dan een goed geleid overheidsbedrijf, omdat het winst te voeren. Als iedereen op die ene trein die wel rijdt wil moet maken.’ geraken, kunnen er door trekken en duwen ongevallen 2. Opdoeken van ambtenarenstatuut gebeuren.’ ‘De regering wil af van de statutaire tewerkstelling van ambtenaren. Nochtans biedt die heel wat voordelen. Zo is er nergens minder personeelsverloop dan bij de ambtenaren. De NMBS spaart zo opleidingen uit en de reizigers kunnen rekenen op bijkomende veiligheid door ervaren personeel.’

Leen Grevendonck

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

De impact becijferd

Tot een kwart minder inkomen De impact van het regeerakkoord wordt dag na dag duidelijker. Het ACV pluisde de voorbije dagen de teksten uit en sloeg aan het rekenen. Er zijn maatregelen waarvan alle werknemers de gevolgen dragen: via de indexsprong, de beperking van de welvaartsvastheid en de loonblokkering. Maar bovenop worden bepaalde groepen extra getroffen. We brengen er hier enkele samen. Hoe die maatregelen passen in de belofte van de regering om de strijd tegen armoede te versterken, daar hebben we het raden naar. En dan hebben we nog geen rekening gehouden met allerlei prijsverhogingen en de verhoging van de accijnzen.

een daling van meer dan een vijfde. Vooral vrouwen worden hierdoor zeer zwaar getroffen want bijna 80 procent van de onvrijwillig deeltijdsen zijn vrouwen.. Zij werken vooral in de dienstencheque-ondernemingen, de schoonmaak en de distri-

butiesector. Sectoren waar de lonen sowieso al geen vetpot zijn en veel werknemers nu al moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Ook de indexsprong (2 procent) komt hier nog bij, zoals voor alle werknemers en uitkeringsgerechtigden.

Oudere werklozen verliezen tot 29 procent van werkloosheidsuitkering Werklozen die minstens 20 jaar hebben gewerkt ontvangen vanaf 55 jaar na één jaar

De komende weken brengen we verder de gevolgen in kaart, u kan dit volgen op www.watkrijgjijopjebord.be

169 000 tijdelijk werklozen verliezen 9 procent van hun inkomen De regering besliste om de uitkering voor tijdelijke werkloosheid te verlagen van 70 naar 65 procent van het loon. Zonder overgangsmaatregel, met ingang op 1 januari 2015. Tel daarbij nog de indexsprong van 2 procent, dan daalt het inkomen van wie tijdelijk werkloos is met maar liefst 9 procent. En tijdelijk werklozen verliezen al 30 procent of meer van hun inkomen omwille van tijdelijke werkloosheid.

Onvrijwillig deeltijdsen leveren 23 procent van inkomen in “De IGU-toeslag voor deeltijds werkenden wordt opnieuw berekend zoals voor 2008. Na 2 jaar deeltijds werken met IGU-toeslag, wordt deze toeslag met 50 procent verminderd.” Dit kleine zinnetje uit het regeerakkoord verbergt een zeer zware aanslag op het inkomen van werklozen die deeltijds zijn gaan werken met behoud van een gedeelte van de uitkering. Bij wijze van voorbeeld: iemand die deeltijds werkt en 800 euro bruto per maand verdient, heeft met deze maatregel per maand bruto 284,64 euro minder. Dat is

werkloosheid een anciënniteitstoeslag bij hun werkloosheidsuitkering. De nieuwe regering wil deze toeslag vanaf 1 januari 2015 afschaffen voor nieuwe instromers. De maximumuitkering voor een gezinshoofd daalt zo met 10,4 procent. Voor een samenwonende loopt dit op tot maar liefst 28,7 procent. Oudere werklozen met een minimumuitkeringen verliezen als gezinshoofd 6.5 procent , als alleenstaande 22.2 procent en als samenwonende maar liefst 29.2 procent.

In 2013 kregen 168 723 werknemers af te rekenen met tijdelijke werkloosheid. Ruim 90 procent zijn arbeiders. Is dat de manier waarop deze regering recht wil doen aan een nog steeds gediscrimineerde groep?

FOCUS OMDAT HET ANDERS KAN EN MOET

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

In dit nummer van Visie brengen we een overzicht van wat de regering op de tafel van werknemersgezinnen legt. Het is ondertussen duidelijk dat dit geen kattenpis is. Een indexsprong van 2% die verdwijnt in de zakken van de werkgevers/aandeelhouders, zonder dat daar jobs tegenover staan. Jongeren die nu aan de slag gaan, werken zo over hun ganse loopbaan één jaar gratis, als ze die index niet kunnen r ecuper er en. Onvrijwillig deeltijdse werknemers verliezen tot 23% van hun inkomen. Tijdelijke werklozen moeten 9% inleveren. Oudere werklozen tot min 29%. Werken tot 67. Inperking van tijdkrediet en landingsbanen … Zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. En niet alleen met federale maatregelen. De plannen van de Vlaamse regering Bourgeois I raken wat ondergesneeuwd, maar ook daar krijgen de werknemers een gepeperde rekening.

En welke inspanning van vermogenden en werkgevers staat daar tegenover? Niets. Nada. Niente. Integendeel, de tweede maand gewaarborgd loon bij ziekte, het enige lichtpuntje in het regeerakkoord, werd na een paar persberichten van werkgeversorganisaties alweer ingetrokken. Terwijl de aandeelhouders van de kmo’s 60% minder belastingen moeten betalen wanneer ze hun zaak opdoeken. Het regeerakkoord is dan ook zeer onrechtvaardig en onevenwichtig. En erger nog, het zal ook niet veel opbrengen. Er moeten inspanningen gebeuren, dat klopt. Maar deze plannen zijn niet de goede weg. Alle economen met een beetje geloofwaardigheid zeggen

dat we de groei en de werkgelegenheid aan het doodknijpen zijn met al deze besparingen. Dat de regering een cruciale vergissing heeft gemaakt door niet in te zetten op een verschuiving van lasten op arbeid naar vermogens. Ik weet het, dat hebben we de voorbije maanden allemaal al tot vervelens toe gezegd. In deze en andere kolommen. Maar tot nu toe vonden we geen enkel gehoor bij de politici. Daarom roep ik u op om deel te nemen aan de komende vakbondsacties. Want economie moet ten dienste staan van mensen. En niet omgekeerd! Als we met velen dit signaal geven, hoort de regering het nu misschien wel. In verzet omdat het anders kan. En moet. Marc Leemans, voorzitter ACV

Alle economen met een beetje geloofwaardigheid zeggen dat we de groei en de werkgelegenheid aan het doodknijpen zijn met al deze besparingen.

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014

ZEGT

BART HANSEN OVER KEUZES IN DE GEZONDHEIDSZORG

Ook patiënt moet mee beslissen Laat je een kettingroker met een longaandoening zelf opdraaien voor zijn behandeling? En kan een 85-jarige nog een pacemaker krijgen? Waar het geld van de gezondheidszorg naartoe mag gaan is voer voor discussie. ‘Bekijk het breed genoeg, want een mens is meer dan zijn leeftijd of zijn aandoening’, zegt ethicus Bart Hansen (37).

Compagnie Gagarine

e zullen het elkaar binnenkort weer wensen op Nieuwjaar: een goede gezondheid! Gezondheid ligt ons nauw aan het hart. Welzijn en geluk worden geassocieerd met gezondheid. We hebben er wat voor over. ‘Zolang er geld is, geen probleem, maar nu de middelen schaars zijn, moeten er keuzes worden gemaakt’, zegt Bart Hansen. Hij is coördinator gezondheidsethiek bij de zorgvoorzieningengroep Emmaüs en doceert dat vak aan de KULeuven. Wat is de uitdaging momenteel? Bart Hansen: ‘Wat kan, is tegenwoordig haast onbeperkt. Er zijn nieuwe geneesmiddelen en nieuwe technieken. Tegelijk neemt het aantal ouderen toe en leven ze langer. En precies We moeten met zijn in de laatste levensjaren nemen allen nadenken over de gezondheidskosten snel toe. wat we willen en alle De vraag is dan hoe je gaat verdelen. Is gezondheidszorg enkel nog partijen moeten hun voor wie het kan betalen? Volverantwoordelijkheid staat het om aan terugbetaling nemen. een leeftijdsgrens te koppelen? Bart Hansen, Krijg je eerder recht op gezondethicus heidszorg als je gezond leeft? En moet je bijgevolg zelf de gevolgen dragen als je ongezond eet en veel rookt? Als je alles opdeelt in stukjes verlies je het bredere perspectief uit het oog. Gezondheid heb je vaak niet zelf in de hand. Sommigen vergeten dat iedereen kan ziek worden. En wat als je geboren wordt met een beperking? Of als je in armoede leeft en minder kans hebt om gezond te leven?’

‘Als patiënt aanvaard je geen behandeling meer louter omdat de arts ze voorstelt. Je wil goed geïnformeerd toestemming kunnen geven voor een behandeling. Dat is trouwens een recht van de patiënt. Maar dat gaat ook verder. Pas als je voldoende informatie hebt en het totaalbeeld ziet, kun je - ook als patiënt - een beslissing begrijpen. Bijvoorbeeld over de al of niet terugbetaling van een zeer duur geneesmiddel. Emotie is daarbij een slechte raadgever. In een recent advies over de financiering van dure geneesmiddelen vraagt het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek trouwens aan de ziekenfondsen om hun leden te informeren. Het initiatief van CM en kwb om hun leden uit te nodigen om samen na te denken over keuzes in de gezondheidszorg is daarom zeer belangrijk.’ Wat moet een rol spelen bij het maken van keuzes? ‘Een beslissing kan nooit van één persoon komen, ze moet afgetoetst zijn bij verschillende groepen. Er is verantwoording nodig over wat de ingreep of de behandeling oplevert. Je moet niet alleen het medisch nut kunnen aantonen, een ingreep moet ook zinvol zijn voor de persoon. Moet alles gericht zijn op langer leven? Er zijn mensen die kiezen voor minder lang en voor meer kwaliteit. Het is niet enkel belangrijk hoe oud je wordt, maar ook hóe je oud wordt. Bij de keuzes die we maken, moeten we steeds zorg dragen voor de meest kwetsbaren, zij die niet of moeilijker kunnen kiezen. We moeten erover waken dat de solidariteit blijft spelen.’ Chris Van Hauwaert

Hoe moet je dan afwegen? ‘De maatschappij is een complex gegeven met veel spelers die elk hun rol hebben. Vergelijk dat met een sportwedstrijd. Niet de scheidsrechter alleen zou moeten bepalen wat goed is aan een match, en ook niet alleen de supporters. Je moet het beeld kunnen stilzetten en een match bekijken met rond de tafel analisten uit verschillende disciplines. Ieder bekijkt de match vanuit zijn perspectief

Ook de patiënt heeft een stem in de discussie?

✔✔‘Betaalbare gezondheidszorg? Samen kiezen!’ en er is niet één waarheid. Zo is het ook met de discussie over de kosten van gezondheidszorg. Je hebt de stem van de overheid, de ziekenfondsen, de ziekenhuizen en de patiënten. We moeten met zijn allen nadenken over wat we willen en alle partijen moeten hun verantwoordelijkheid nemen.’

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Bart Coopman stafmedewerker Jobcentrum vzw Zij die nu zo hard tekeergaan tegen #staking lijken mij weinig empathie te hebben. Sta een week in hun schoenen en oordeel dan #7dag

Pieter Bouchez Wanneer vakbonden staken, geven ze een signaal. Dat beknotten bevestigt hun gelijk

Stijn Rommelaere Dus kan goed zijn dat binnenkort een werkzoekende turnleerkracht als gemeenschapsdienst 2d turnles geeft en de andere 3d moet gaan sporten.

is de titel van een reeks interactieve info sessies die CM en kwb vanaf november tot halfweg 2015 organiseren in heel Vlaanderen. Kies de sessie in jouw buurt op www.cm.be/ samenkiezen.

BEELDING

UIT

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 3 oktober 2014

FILM

IMAGE

‘Enkel bij nieuws over de Rode Duivels krijg je een Marouane in een positieve context te zien’ In hun eerste langspeelfilm ‘Image’ raken de Belgisch-Marokkaanse regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah een gevoelige snaar. ‘Er is veel onderhuidse frustratie bij de allochtone Belgen. Deze film is een aanleiding om erover te praten.’

n ‘Image’ volgen we Eva, een ambitieuze journaliste, die zich vastbijt in een reportage over de probleemwijken van Brussel. Ze krijgt hierbij de hulp van Lahbib, een zware jongen van Marokkaanse afkomst. Hij gidst haar steeds dieper in een complexe en broeierige gemeenschap. Zowel ‘Image’ als jullie volgende film ‘Black’ speelt zich af in de probleemwijken van Brussel. Zijn jullie gefascineerd door de donkere kant van de stad?

Er is ook nog nooit een film Adil El Arbi: ‘Onze interesse in film gemaakt over de quartiers komt door regisseurs als Oliver Stovan Brussel. Wij wilden dat ne, Spike Lee en Martin Scorcese. Zij doen en een genuanceerd maken coole gangsterfilms met veel beeld geven. actie, die de ruwe kant van een stad als New York tonen. Omdat wij in Bilall Fallah, Brussel wonen, lag het voor de hand mederegisseur Image om hier een film te draaien. Momenten die uit het leven gegrepen zijn, goten we in een spannende, entertainende film.’ Bilall Fallah: ‘Er is ook nog nooit een film gemaakt over de quartiers van Brussel. Wij wilden dat doen en een genuanceerd beeld geven. Want die wijken komen altijd nega- Regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah blikten ‘Image’ in met een klein budget en wisten namen als Gène Bervoets en Laura Verlinden te strikken. ‘De acteurs geloven in de hoogdringendheid van dit verhaal. Tijdens de opnames tief in het nieuws. Mensen denken dat het er supergevaarwas het min 15 graden. Het was afzien, maar de ploeg heeft zich met passie ingezet.’ lijk is. Sowieso hebben ze een rauwe kant. Maar mensen leiden er ook gewoon hun leven.’ gen en bevestigen zo het beeld. Dat is een vicieuze cirkel.’ de Syrië-strijders op kop. Anderzijds heb ik nog nooit zoIn ‘Image’ zijn jullie erg kritisch voor de media. veel jonge getalenteerde Marokkanen gekend: als schrijWaarom precies? Wat moet er volgens jullie gebeuren voor de menver, arts, advocaat, acteur… Ik denk dat de balans positief sen in de quartiers? Fallah: ‘In Image tonen we nog een afgezwakte versie van zal uitslaan.’ hoe het er op een redactie aan toegaat. Voor journalisten El Arbi: ‘Als filmmakers geloven we heel sterk in wat de Bilall: ‘Daarom hebben we ook het castingbureau Hakuis het ook niet altijd gemakkelijk. Zij voelen druk om sen- media kunnen doen. Hoe meer de televisie een genuanna opgericht. Wij willen talenten voor film vinden, ongesationeel nieuws te brengen omwille van de kijkcijfers.’ ceerd beeld geeft van Marokkanen en moslims, hoe meer acht of je Chinees of Marokkaans, zwart of blank bent.’ El Arbi: ‘90 procent van alle berichtgeving over Marokka- de perceptie van mensen zal veranderen. Enerzijds zullen El Arbi: ‘Zo kunnen we zorgen voor meer diversiteit op nen of allochtonen in het algemeen is negatief. Enkel als jonge Marokkanen echt geloven dat zij ook journalist, voettelevisie. Wij willen de Rode Duivels van de Vlaamse film het over de Rode Duivels gaat, krijgen we een Marouane baller of advocaat kunnen worden. En werkgevers zullen vinden (lacht).’ of Nacer in een positieve context te zien. Als Jan met de pet minder terughoudend zijn om iemand uit de quartiers aan Leen Grevendonck ergens in Vlaanderen woont en niet in contact komt met te werven.’ Marokkanen, denkt hij dat 90 procent van alle MarokkaIs er nu niet al sprake van een verloren generatie? nen crimineel of fundamentalist is. Door die beeldvorming ✔ Image, met onder meer Laura Verlinden, denken de jongeren dat zij hier sowieso geen toekomst heb- El Arbi: ‘Ik denk dat we op een kruispunt zitten. Enerzijds Nabil Mallat en Gène Bervoets speelt ben. Zij hebben geen enkele stimulans om zich te gedra- zijn moslims nog nooit zo negatief in beeld geweest, met vanaf 5 november in de bioscoop.

WIN

WIN EEN DUOTICKET VOOR IMAGE

TODO

Visie mag 20 duotickets weggeven voor Image. Antwoord vóór 5 november op deze vraag:

15 en 16 november

Hoe heet het castingbureau van de regisseurs van Image?

Heb je zin om de handen uit de mouwen te steken in de gezonde buitenlucht? Maaien, bomen planten, wilgen knotten: het kan allemaal op de Dag van de Natuur van Natuurpunt op zaterdag 15 en zondag 16 november. De Natuurpuntgebieden worden beheerd door vrijwilligers, maar met extra hulp kunnen ze grotere projecten aanpakken. Er zijn activiteiten in elke provincie. Voor bepaalde activiteiten moet je vooraf inschrijven.

a. Adil & Bilall

b. Hakuna

c. Matata

Doe mee op www.beweging.net (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje naar: Visie, wedstrijd Image, Postbus 20, 1031 Brussel.

COLOFON

Dag van de Natuur

✔ Meer informatie? www.dagvandenatuur.be

Visie is een uitgave van beweging.net • Verantw. Uitg. nat. pag.: Gilbert Pex • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx • Redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers