Visie nr23 dd2212

Regio Mechelen Vrijdag 22 december 2017

Wat met ons pensioen?

Dinsdag betoogden 40 000 mensen in Brussel. Ze stelden één centrale vraag aan de regering Michel: Wat met ons pensioen? Het ACV berekende dat sommige mensen tot honderden euro’s per maand zullen verliezen door de regeringsmaatregelen, waaronder het pensioen met punten.

> p. 15

Werken bij het water UNIEKE BLIK OP DE HAVEN

DOKTERSBRIEFJE GAAT DIGITAAL

DE PIL OF EEN SPIRAALTJE

Welk voorbehoedsmiddel past bij jou? > p. 6

> p. 12 - 13

De Vlaamse sociale partners werkten een actieplan uit voor meer werkbaar werk.

SPECIALIST VAN HET JAAR PIET NOË VERTREKT NAAR RWANDA

‘Amper 18 oogartsen voor 12 miljoen inwoners’

MICHAEL VAN PEEL FILEERT 2017

‘Het was een jaar vol decadentie’

> p. 10

www.beweging.net

5 vragen over het nieuwe eAttest > p. 5

> p. 9

www.cm.be

www.acv-online.be

> p. 2-3 jaargang 73 ¬ visie nummer 23 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 12 januari 2018

Regionieuws > p. 16

2

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

2017 Dit was

Alles lijkt oké ‘In 2015 waren we in shock en verontwaardigd door terreuraanslagen en de vluchtelingencrisis. 2016 bracht onverschilligheid. En dit jaar heb ik het gevoel dat we decadentie in de plaats krijgen. De mensen berusten en slaan aan het feesten. We zitten op de Titanic en stevenen af op een ijsberg.

Maar we zetten de muziek harder en schenken een coupe champagne in. Het gebrek aan verontwaardiging valt me op. Waar zitten de Indignados?

Hoe zit het met Occupy? Natuurlijk zijn er nog mensen mee bezig, maar de maatschappelijke impact ervan is niet meer dezelfde. Al geloof ik wel dat het weer terug zal komen.’

Al voor de negende keer fileert Michael Van Peel het voorbije kalenderjaar in een eindejaarconference. De geknipte man om een blik op 2017 te werpen. Dit is wat hem opviel.

Milieutaks in begroting

Trump

‘Voor mij persoonlijk heeft de verkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten niets veranderd. Ik ben dan ook een blanke, heteroseksuele man. Voor vrouwen, vluchtelingen, homo’s en lesbiennes, mensen met een andere huidskleur en natuurgebieden, ziet het er minder goed uit. (lacht groen) Bij belangrijke gebeurtenissen kijk ik graag eens naar de beurzen. Follow the money, wie wint bij een bepaalde situatie? Na de verkiezing van Trump steeg de beurswaarde van enkele bedrijven enorm. Goldman Sachs, de bank die een smerige rol speelde in de bankencrisis in 2008, en een aantal bedrijven in de wapensector en de private gevangenissector floreren.

Zijn maatregelen laten de ongelijkheid hard groeien en daarmee ook zijn macht.’

‘Het cameraschild rond Antwerpen wordt betaald door mensen die met een vervuilende wagen de lage-emissiezone binnenrijden. Dat doen ze natuurlijk per ongeluk, want geen mens kent de regels of snapt de verkeersborden die de zone aanduiden. Als je echt niet wil dat die auto’s de stad inrijden, dan kan je de nummerplaat scannen en een bareel sluiten als blijkt dat het een oude wagen is. Maar de graaiboetes mikken op mensen die al niet kapitaalkrachtig zijn, zij rijden met die auto’s. Waarmee ik niet wil zeggen dat je niet aan uitstoot en klimaat moet werken.

Maar rekenen op de inkomsten van boetes om je begroting aan te vullen, is niet oké.’

WENSEN VOOR 2018 150 000 gigabyte mobiel verkeer, dat verbruikten we vorig jaar bij de overgang van oud naar nieuw. Het aantal sms’jes strandde op 43,2 miljoen, aanzienlijk minder dan voorbije jaren. We houden tegenwoordig meer van foto’s en filmpjes verzenden via sociale media.

Het zijn leuke statistieken. Maar ze zeggen niets over de inhoud van de wensen die we uitwisselen. Ik beeld me in dat we het vaak houden op ‘Fijne feestdagen’ en ‘Gelukkig nieuwjaar’.

Daar is niets mis mee. Elkaar oprecht het allerbeste wensen voor het komende jaar is een mooi gebaar. Toch kunnen we het bij deze jaarwissel misschien anders aanpakken, en hem memorabel maken door de inhoud van

onze berichten en persoonlijke boodschappen, eerder dan door de verbruikte gigabytes.

Dit is wat ik jou en iedereen die je graag ziet toewens.

Ik wens je bescherming. Voor jezelf maar ook voor de nieuwe kwetsbaren, voor de kinderen van je kinderen. Dat ook zij hun rechten kunnen blijven uitoefenen. Het recht op veilig, degelijk en werkbaar werk bijvoorbeeld. Of op kwalitatieve en betaalbare gezondheidszorg.

Michael Van Peel haalt het hierboven aan: samen zijn met vrienden en familie is wat echt telt. Daarom wens ik je warme ontmoetingen. Met mensen

dichtbij en veraf.

Op momenten dat je het moeilijk hebt maar ook gewoon toevallig, in een vereniging en voor het plezier. Met mensen die verschillen en het verschil maken, want dat verrijkt ons.

Hoe meer we zelf eigenaar worden van onze samenleving en hoe ze vorm krijgt, hoe gelukkiger en beter we ons erin bewegen. Daarom wens ik je inspraak op alle niveaus en in alle aspecten: lokaal en bovenlokaal, op het werk en over je vrije tijd. Want onze samenleving is van en voor iedereen.

Peter Wouters, voorzitter beweging.net

3

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Plezanter leven

Graaicultuur en normvervaging ‘Publifin, Samusocial, de Paradise Papers. Verschillende schandalen rond zitpenningen en vergoedingen voor onbestaande adviesraden kwamen aan het licht. En blijkbaar parkeren veel grote bedrijven en bekende personen miljarden euro’s op paradijselijke eilanden om hier belastingen te ontwijken. Maar de beschuldigden gaven een uitleg en zagen geen graten in wat ze deden. De normen vervagen. De graaicultuur werd ontmaskerd door de pers. Want de overheid jaagt op de kleine fraudeurs. Er gaat veel geld naar privédetectives om fraude met het leefloon op te sporen. Ik ben tegen elke vorm van fraude, laat dat duidelijk zijn. Maar de gevallen die er echt toe doen, die onze maatschappij ontwrichten, die laten we passeren. We verklikken onze buur die 200 euro in het zwart verdient en halen onze schouders op als multinationals nul euro belastingen betalen in ons land.’

‘We worden geconditioneerd om bang te zijn voor later. Van bij de geboorte denken we bevreesd aan ons pensioen. En we bouwen een cultus rond onze fysieke gezondheid. Ik vind het nuttig om eraan te herinneren dat er belangrijker dingen zijn. We moeten vandaag plezanter leven. Meer in het nu dan in het straks. Onze economie focust op groei, groei, groei. Geloof me, dat kan niet blijven duren.

Het is door die groei dat we vaststaan in de file.

Dat we doodgaan aan stress, burn-out en depressie. We weten niet eens zeker of we onze oude dag halen, laat ons werken aan de kwaliteit van ons leven nu.’

Vluchtelingen ‘De vluchtelingencrisis is opgelost. Voor ons althans. Er kamperen geen mensen meer in Brussel, de problemen zijn onzichtbaar geworden. Maar voor de vluchtelingen zelf is de situatie verergerd. Als onze kinderen en kleinkinderen later de geschiedenisboeken inkijken, zullen ze zich afvragen waar waren jullie mee bezig? Net zoals wij terugkijken naar de slavenhandel. Vroeger werkten we samen met dictaturen uit het Midden-Oosten omdat we de olie nodig hadden. Nu werken we samen met landen als Libië om migranten en vluchtelingen tegen te houden. De hypocrisie rond de Middellandse Zee is beschamend.’

Uitzonderlijke economische tijden ‘De affiche van mijn eindejaarvoorstelling verwijst naar het boek en de film The Great Gatsby over de feestende jaren ’20 , vlak voor de Grote Depressie. Die zagen ze toen ook niet aankomen. Ik wil geen onheilsprofeet zijn, maar we leven in uitzonderlijke economische tijden die misschien niet blijven duren. Toen ik economie studeerde, was het ondenkbaar dat de bankenrente ooit op nul zou staan. Drie jaar geleden was de negatieve rente, dat je moest betalen voor het geld op een spaarboekje, nog een grap in mijn show. Intussen is het zover. Spaarrekeningen van burgers zijn beschermd, maar bedrijven betalen op hun rekeningen. Maar door die lage rente zijn we massaal huizen gaan kopen. Als de rente nog maar verdubbelt, van een naar twee procent, heeft dat al een enorme impact. Niemand weet hoe het experiment eindigt. De politiek zal moeten ingrijpen maar doet dat nu nog niet.’

Schol ‘De feestdagen zetten ons met onze voeten op de grond. Ze doen ons opnieuw beseffen wat belangrijk is: samen zijn met vrienden en familie. Op het einde van de rit is dat wat telt.

Niemand zegt op zijn sterfbed wat ben ik blij met mijn miljoenen en mijn macht. Dus, vier samen en geniet.’

‘Michael Van Peel overleeft 2017’, nog tot 30 maart in culturele centra. info: www.michaelvanpeel.be

tekst: Amélie Janssens

4

ÂŹ post

Visie ÂŹ vrijdag 22 december 2017

VACATURE M/V

UW GEDACHT

CM zoekt

Re-integratie

• Stafmedewerker data-analyse

Meer info: www.cmjobs.be

Toen de huisdokter me vertelde dat ik een bore-out had, werd ik opgeroepen voor een gesprek met een inwerkcoach van CM vooraleer ik bij de adviserend geneesheer moest. Die gaf me een duidelijke uitleg over re-integratietrajecten. Met de hulp en steun van de inwerkcoach en geneesheer, maar ook van de loopbaancoach en ACV-consulenten heb ik mijn vorige baan vaarwel gezegd, en na negen maanden ziekteverlof de draad weer opgenomen. En ik ben heel tevreden op mijn nieuwe werk. Ik wil alle langdurig zieken een hart onder de riem steken en oproepen om te rade te gaan bij de CMen ACV-consulenten. Zij kunnen je erbovenop helpen.

ACV Voeding en Diensten zoekt

Tandarts

• Projectleider logistiek • Administratief medewerker Samana • Expert MS Office & databasebeheer • Inkoper logistiek Voltijds - onbepaalde duur – Schaarbeek

ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH

Ik voel me al geruime tijd gegijzeld als het over tandzorg gaat. Ik woon in Turnhout en heb een tandarts die sinds enkele maanden niet meer geconventioneerd is. Ik ben zelf uitkeringsgerechtigd en heb recht op de verhoogde tegemoetkoming. Daardoor komt de rekening dubbel zo hard aan.

Ik belde zowat alle geconventioneerde tandartsen in en rond Turnhout. Telkens kreeg ik te horen dat er bij hen een patientenstop was ingevoerd.

Ik vind het zeer erg dat ik voor de keuze word gesteld om ofwel naar een tandarts te gaan en daardoor andere noodzakelijke zaken te laten vallen ofwel mijn tanden niet te laten verzorgen. Dat zou toch geen keuze mogen zijn? Hebben we dan niet allemaal het recht op een goede (tand)zorg?

Assistent vakbondsverantwoordelijke zone Antwerpen (m/v) Voltijds – onbepaalde duur – Turnhout Meer info: https://acv-voedingdiensten.acv-online.be

ACV bouw – industrie & energie zoekt Stafmedewerker studiedienst (m/v)

ĂŹĂŹĂŹ 1DDP HQ DGUHV EHNHQG ELM GH UHGDFWLH

Voltijds – onbepaalde duur – Brussel Meer info: www.acv-bie.be

Ziekenvervoer

Om een patiĂŤnt van het UZ Gent over te brengen naar het ziekenhuis in Eeklo rekende een vervoersdienst 140 euro aan. Voor de omgekeerde richting vroeg een andere dienst ineens 374 euro. Straffe kost! ĂŹĂŹĂŹ 9DQ +ROGHUEHNH (HNOR

Voor niet-dringend ziekenvervoer zijn geen wettelijke tarieven bepaald. Vraag indien mogelijk eerst advies aan CM of laat weten aan het ziekenhuis dat je bij CM bent aangesloten. In sommige regio’s heeft CM overeenkomsten afgesloten met ziekenvervoerders om tariefzekerheid te bieden.

Indien je kiest voor een vervoerder waar CM niet mee samenwerkt, dan informeer je het best vooraf naar het tarief.

Enkel voor het vervoer via de dienst 112 zijn er wettelijke tarieven vastgesteld.

Supplementen Ik werd in het ziekenhuis opgenomen en koos voor een tweepersoonskamer. Ik dacht dat supplementen dan verboden zijn. Toch staan op mijn factuur niet-vergoedbare bedragen aangerekend voor mijn verblijf. Het gaat om 43,03 euro voor onder meer tv, koelkast en water. Mogen die supplementen dan wel extra aangerekend worden? ĂŹĂŹĂŹ (GG\ 9HUIDLOOH ,]HJHP

Voor een verblijf in een tweepersoonskamer mogen inderdaad geen ereloon- en kamersupplementen worden aangerekend. Enerzijds zijn er ereloonsupplementen. Dat zijn bedragen bovenop de afgesproken tarieven voor een prestatie van een zorgverlener. Anderzijds heb je kamersupplementen. Die mogen alleen worden gevraagd in een eenpersoonskamer. Kamercomfort zoals tv en koelkast en gevraagde dranken worden in een aparte rubriek ‘diverse kosten’ gefactureerd. In het ziekenhuis moet een lijst ter beschikking zijn met de tarieven hiervoor. Maar dat zijn geen supplementen.

Educatief medewerker (m/v/x) Regio Brabant West

Niet alleen de factuur voor een opname in het ziekenhuis kan hoog oplopen. Ook voor het vervoer tussen ziekenhuizen betaal je veel geld uit eigen zak. Bovendien kan de prijs sterk variĂŤren naargelang de firma die het ziekenvervoer organiseert.

Voltijds - onbepaalde duur - Thuiswerk + begeleidingswerk in de regio Meer info: www.kwb.be

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.

De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Kwb vzw zoekt

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

1

E E P N O D E S

2 W B A O A O R S 3

S V P

O N E

L

4 D C T

L U A B

L

5

S T P

I

6

K E

E O N K N

L

I

IJ O N D

7 O M G A G A R G 8

B O R A T A F

9 R W E A Z D

E

I

G

10 S W P A IJ A T

S

11 D P

L

I

E A H N

12 K E O O M R B E I

N T D

14 S E P R A A T N Š De Puzzelaar

Thuis op je eigen hometrainer Klaar voor een sportieve start van het nieuwe jaar? Met een hometrainer werk je aan je conditie wanneer je wil en op je eigen tempo. En dit alles in de vertrouwde en rustgevende omgeving van je eigen woning.

Op de hometrainers Tunturi F20 en F40 en Kettler Giro & Golf:

- 12%

cadeau

Neem de nieuw e TIZ mee in je Th uiszorg winkel

korting* in januari 2018 + gratis montage en levering

Tip

Winter 2017 / nr. 11

Gra tis m ag a

zin e

50 OPENHARTIGE BRIEVEN MET TIPS VOOR EEN BETER LEVEN

IK HEB

DEMENTIE

13 W G O E

Fit, fitter, fitst * Niet cumuleerbaar met andere kortingen. Enkel geldig in je Thuiszorgwinkel en webshop van 1 tot en met 31 januari 2018.

1. Huisdier; 2. gereedschap; 3. klos; 4. vereniging; 5. verspieder; 6. uurwerk; 7. inwendig orgaan; 8. zoet; 9. vaag; 10. berouw; 11. voornemen; 12. zanggroep; 13. herkauwer; 14. houtafval.

DEMENTIE

RUUD DIRKSE, PROF. DR. MARCEL OLDE RIKKERT

Fit, fitter, fitst

Dementie

Hoe ga je ermee om

Bon

pag.!49

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18.

Shop ook op www.thuiszorgwinkel.be

TIZ kortingen

Kijk snel op pagina 49

Nieuw

Een matras op jouw maat Muziek via je jukbeen

TIZ Dossier

Slapen

Beter slapen doe je zo Slaappsych

ologe

Het citaat is een Russisch spreekwoord: �Men krijgt geen hoofdpijn van wat anderen drinken“.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

5

Papier naar digitaal

5 vragen over het eAttest Het is een ritueel: na elk doktersbezoek een doktersbriefje in de lade leggen om een tijd later met een hele verzameling naar de brievenbus van je ziekenfonds te trekken.

Binnenkort is dit misschien verleden tijd. Het eAttest doet de intrede.

1

Wat is het eAttest?

Nu krijg je na een doktersbezoek van je huisarts een getuigschrift voor verstrekte hulp mee. Dat breng je binnen bij je ziekenfonds, waarna je een tegemoetkoming ontvangt op je rekening. Vanaf 1 januari 2018 kan je huisarts ervoor kiezen om dat getuigschrift zelf digitaal door te sturen naar je ziekenfonds. Dat digitale getuigschrift is het eAttest.

Je betaalt je arts nog altijd de volledige som na een raadpleging, maar als hij een eAttest opstuurt, hoef je zelf niets meer binnen te brengen bij je ziekenfonds. Dat wordt rechtstreeks geregeld tussen je arts en je ziekenfonds.

2

Krijg ik nog iets mee van mijn arts?

In de plaats van het getuigschrift krijg je een bewijsstuk en een ontvangstbewijs mee. Dat houd je het best bij totdat de tegemoetkoming op je rekening staat. Op het ontvangstbewijs vind je namelijk een nummer waarmee je informatie over het bijhorende eAttest kunt opvragen bij je ziekenfonds. Heb je een bijkomende verzekering, dan houd je het best de bewijsstukken en ontvangstbewijzen bij. De ziekenfonds of verzekeringsmaatschappij kan deze nodig hebben om je de kosten te vergoeden.

De kans is groot dat je met het eAttest sneller zal worden terugbetaald.

3

Wat staat er op het bewijsstuk?

Op het bewijsstuk zie je onder meer het volgnummer van je eAttest en welke verstrekkingen je arts heeft uitgevoerd.

Op het ontvangstbewijs van je arts, dat meestal op hetzelfde document als het bewijsstuk wordt afgedrukt, zie je het bedrag dat je dokter je heeft aangerekend en wat je betaald hebt.

4

Gebruiken alle artsen vanaf 1 januari het eAttest?

Voorlopig kunnen enkel huisartsen ervoor kiezen om met het eAttest te werken.

Specialisten werken nog met de papieren

versie. Bovendien is het niet verplicht. Elke huisarts kiest individueel of hij het eAttest gebruikt. Je kunt ernaar vragen, maar de beslissing ligt bij je arts.

5

Word ik sneller terugbetaald door het eAttest?

Dat is het streefdoel. Terwijl je nog bij je arts zit, stuurt die het eAttest door naar je ziekenfonds. Aan de hand van een geautomatiseerd proces, weigert of aanvaardt die de aanvraag. Een ziekenfonds kan een aanvraag bijvoorbeeld weigeren als de arts prestaties opschrijft die in principe niet op dezelfde dag mogen worden uitgevoerd.

Aanvaardt de ziekenfonds de aanvraag, dan stuurt die onmiddellijk een ontvangstbewijs terug naar je arts, waarop het volgnummer van eAttest staat. Dat nummer vermeldt de arts op het bewijsstuk dat hij jou meegeeft. Indien nodig controleert de ziekenfonds het eAttest nadien nog meer in detail. Als dat afgerond is, stort je ziekenfonds onmiddellijk het geld op je rekening voor de terugbetaalbare prestaties.

Aangezien het nu soms wat tijd vraag vooraleer je je getuigschrift aan je ziekenfonds bezorgt, en dit attest nu onmiddellijk digitaal wordt doorgestuurd, is de kans groot dat het met het eAttest sneller zal gaan.

Michiel Verplancke

DE VOORZET

dexeerd. De terugbetaling verhoogt mee.

Daardoor zal je als patiënt hetzelfde remgeld betalen als vandaag.

Hoopgevend is dat er voor het eerst initiatieven worden genomen rond de ereloonsupplementen. Zo voorziet het akkoord in meer transparantie voor de patiënt door een verplichte invoering van een kostenraming bij veel voorkomende behandelingen. Er wordt ook gepleit voor een standstill van de ereloonsupplementen tot eind 2019.

Hebben we hiermee als gezondheidsfonds alles bereikt wat we wilden bereiken. Neen.

Overleggen is altijd geven en nemen. Maar gezien de budgettaire beperkingen is dit een evenwichtig akkoord. Het toont bovendien aan dat het overlegmodel tussen artsen en ziekenfondsen werkt.

De akkoorden en conventies die we de voorbije weken met de zorgverleners afsloten, stemmen mij hoopvol. Vooral omdat het in de onder-

handelingen niet langer alleen meer over cijfertjes gaat, maar ook over inhoud. Waar willen we met onze gezondheidszorg naartoe? Wat is gezondheid? Hoe willen we gezond in het leven staan? We hebben nog een lange weg te gaan, maar het kerstakkoord met de artsen overtuigt mij dat we de eerste stappen gezet hebben om onze gezondheidszorg fundamenteel te veranderen.

Het stemt mij deze dagen hoopvol. Kerstdag staat symbool voor nieuw leven. We blikken terug op het voorbije jaar en op wat we samen bereikt hebben. Tegelijk kijken we vol verwachting naar wat komen gaat, verwacht en onverwacht. In deze warmste week wens ik jullie alvast een zalig kerstfeest en mooie eindejaarsdagen. Maak tijd voor wie je echt lief is, geniet van het kleine, maar vooral, draag zorg voor elkaar.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

CMziekenfonds

Logopedisten, verpleegkundigen, bandagisten, orthopedisten, vroedvrouwen en audiciens. Met elk van deze beroepsgroepen zijn de voorbije weken overeenkomsten afgesloten over de tarieven voor 2018. Enkele dagen geleden kwam daar een akkoord met de artsen bovenop. Een kerstakkoord, zo je wil. In deze donkere eindejaarsperiode viel er op het gebied van gezondheidszorg nog behoorlijk wat positief nieuws te rapen.

Het belang van deze akkoorden kan nauwelijks onderschat worden. Ze garanderen de tariefzekerheid voor de patiënt. Is je zorgverlener geconventioneerd - wat betekent dat hij zich aan de officiële tarieven houdt - dan weet je hoeveel je volgend jaar zal betalen. Zo is er in het akkoord met de artsen afgesproken dat de erelonen voor een raadpleging van een huisarts of specialist met 1,68 procent worden geïn-

CMziekenfonds

Stefan Dewickere

KERSTAKKOORD

6

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Hormonale voorbehoedsmiddelen

Welke anticonceptie past bij jou?

Neem ik dagelijks de pil of laat ik om de drie of vijf jaar een spiraaltje plaatsen? Maar is de pil slecht voor mijn libido en krijg ik echt depressieve neigingen van zo’n spiraaltje?

Katrien Vermeire, medewerker van het expertisecentrum voor seksuele gezondheid Sensoa, zet alle hormonale anticonceptie op een rij.

D

riekwart van de Vlaamse vrouwen tussen 15 en 49 jaar gebruikt anticonceptie. Daarvan neemt driekwart de pil. Dat is veel, maar minder dan tien jaar geleden, wanneer 85 procent nog zweerde bij de pil.

Andere anticonceptie zijn duidelijk in opmars. Maar wat weten we erover? Welke neveneffecten kunnen voorbehoedsmiddelen hebben? En welke past bij mij?

Dat vroegen we aan Katrien Vermeire, beleidsmedewerker bij Sensoa vzw. Met haar wilden we het specifiek hebben over hormonale anticonceptie.

‘Die voorbehoedsmiddelen beschermen niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen, maar zijn zeer effectief tegen ongewenste zwangerschap’, zegt Vermeire. ‘Er bestaan twee soorten hormonale anticonceptie: je hebt voorbehoedsmiddelen die de hormonen oestrogeen en progesteron combineren, zoals de pil, en je hebt anticonceptie met enkel progesteron, zoals het spiraaltje.’

Met de anticonceptiewijzer van Sensoa kun je kijken welk voorbehoedsmiddel het best bij je past.

Meer info via www.seksualiteit.be/ anticonceptie.

2 HORMONEN

De pil en co

pil Dagelijks neem je drie weken lang een pil.

Daarna kun je een stopweek inlassen of neem je de pil continu door.

pleister Elke week plak je een nieuwe pleister op je huid, na drie weken las je een stopweek in.

Vaginale ring Je laat de ring 3 weken zitten, daarna las je een stopweek in.

H

et 1 HORMOON spiraaltje Minipil

en co

Dagelijks neem je de minipil, zonder stopweek.

prikpil Om de 3 maanden ga je naar de dokter voor een prik.

iMplantaat Het staafje wordt om de 3 jaar vervangen.

spiraal Het spiraaltje wordt om de 3 of 5 jaar vervangen.

De VoorDelen!

Katrien Vermeire: ‘Naast een minimaal risico op zwangerschap heb je ook veel niet-anticonceptieve voordelen. Met de pil, de vaginale ring en de pleister kunnen vrouwen hun cyclus regelen. Ook sommige vrouwen die last hebben van premenstrueel syndroom (PMS) varen wel bij de combinatie-preparaten.’

De naDelen?

‘Van pil, pleister en ring kun je een trombose krijgen.

Het gaat om relatief lage risico’s. Vooral de (duurdere) pillen van de derde en vierde generatie, die de hormonen in lichtere dosissen toedienen, zijn risicovol. Sommige mensen moeten beter opletten dan andere. Als je aanleg hebt voor hart- en vaatziekten of eerder een trombose gehad hebt, neem je beter niet de pil of andere combinatiepreparaten. Ook vrouwen die roken, zeker als ze boven de 35 zijn, kiezen beter voor andere anticonceptie. Datzelfde geldt voor wie migraine met aura heeft, een bepaald soort migraine waarbij je flikkeringen ziet.

Bespreek met je huisarts of je risico loopt.’

‘Het kan voorkomen dat de pil je libido verlaagt. Het is vaak moeilijk om uit te maken wat net de oorzaak is, omdat libido door veel zaken wordt bepaald. Belangrijk is dat je tegen je huisarts kunt zeggen dat je je niet goed voelt bij je anticonceptiemiddel en dat je samen kunt zoeken naar alternatieven.’

De VoorDelen!

‘De meeste anticonceptie met enkel progesteron zijn voorbehoedsmiddelen op lange termijn, zo moet je niet per se elke dag of om de paar weken eraan denken. Anticonceptie met enkel progesteron zijn bovendien een goed alternatief voor wie geen oestrogenen mag gebruiken, zoals het gebruik van de minipil bij borstvoeding.’

De naDelen?

‘Sommige wetenschappelijke studies zeggen dat een spiraaltje kan leiden tot depressieve gevoelens. Van een spiraaltje werd lang gedacht dat de hormonen lokaal bleven, in de baarmoeder, maar een zeer kleine dosis van de hormonen belandt ook in de bloedbaan. Ook bij de pil is neerslachtigheid een potentiële nevenwerking. Verder wetenschappelijk onderzoek hierover is wenselijk. Heb je klachten of voel je je neerslachtig, ga erover in gesprek met je huisarts. Hij kent je het best.’

‘Als je stopt met de prikpil kun je niet meteen zwanger worden, want de hormonen blijven een tijdlang in je lichaam. Bij het kiezen van je anticonceptie is het altijd belangrijk om na te denken of je kinderen wil en op welke termijn. Hoe ziet je leven er nu uit? En hoe wil je dat je leven er over vijf jaar uitziet?’

HUISDOKTER

WAAROM SCHILFERT MIJN HUID?

Waarom is een droge huid een probleem?

De huid vormt een beschermlaag tegen schadelijke factoren van buitenaf. Talgkliertjes in de huid produceren talg, wat voor een soepele en waterafstotende beschermlaag zorgt. Bij een droge huid is deze laag aangetast en kun je hinder ondervinden.

Wat zijn de symptomen?

Een droge huid is erg gevoelig. Je kunt jeuk, schilfering en wondjes krijgen. Rode vlekken en kloven zijn mogelijk. Een droge huid is bovendien vatbaarder voor eczeem.

Wat zijn de oorzaken?

Droge huid kan ontstaan door blootstelling aan wind of droge lucht. Vooral in de winter is er een lage lucht-

vochtigheidsgraad. Binnenshuis kunnen onvoldoende ventilatie, verwarming en airconditioning hetzelfde effect hebben. Lang douchen of baden met zeep en warm water kan de huid uitdrogen doordat de natuurlijke vetlaag wordt weggewassen. Andere oorzaken kunnen zijn: onvoldoende drinken en sommige geneesmiddelen.

Wat kun je zelf doen?

Gebruik op koude winterdagen of bij een droge lucht bodylotion en hydraterende handcrème, zeker als je vaak je handen wast. Kies daarbij voor niet-geparfumeerde producten, want geparfumeerde producten kunnen eczeem in de hand werken. Douch niet te veel of te lang en gebruik bij voorkeur douche-olie.

Draag aangepaste kledij in de winter, zoals handschoenen en een sjaal. Eet gezond en evenwichtig, drink voldoende water.

Heb je een droge huid, wrijf die dan in met niet-geparfumeerde bodylotion of handcrème. Dep de huid

in plaats van ze droog te wrijven. Probeer niet te krabben. Dit zal de klachten verergeren.

Wanneer ga je naar de arts?

Wordt de huid roder en krijgt je meer klachten, neem dan contact op met je huisarts. Deze kan beoordelen of er sprake is van eczeem.

Elise Rummens,

preventie-arts www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

Een hete douche kan ’s winters heerlijk zijn. Let toch op dat je het niet te vaak doet. Lang en veel douchen kan je een droge huid bezorgen.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

7

Hulp van de huisapotheker

Gratis medicatieschema van de huisapotheker Chronisch zieke mensen kunnen sinds oktober een huisapotheker kiezen. Dan krijgen zij onder meer een medicatieschema waarop alle geneesmiddelen vermeld staan die ze gebruiken. Dit overzicht helpt vermijden dat patiënten zich vergissen.

S

Nieuw CM-voordeel vanaf 1 januari Wie anticonceptie neemt, heeft soms recht op gedeeltelijke terugbetaling. Via de wettelijke ziekteverzekering krijgen meisjes en vrouwen die nog geen 21 jaar zijn een tegemoetkoming van 3 euro per maand. Vanaf 2018 zullen CM-leden met verhoogde tegemoetkoming, die ouder zijn dan 21, recht hebben op eenzelfde tegemoetkoming vanuit CM-diensten en -voordelen*.

Bespreek met je arts of je de juiste anticonceptie neemt. Vaak bestaan er goedkopere alternatieven.

Onder voorbehoud van goedkeuring van de Controledienst.

*

ommige geneesmiddelen worden beter ’s morgens genomen, andere ’s middags of ’s avonds. Voor chronisch zieke mensen die meerdere geneesmiddelen moeten nemen, kan dit soms tot verwarring leiden. Het medicatieschema dat de huisapotheker sinds oktober aflevert, helpt hen om hun geneesmiddelen op de juiste manier in te nemen.

De huisapotheker begeleidt patiënten bij hun medicatiegebruik en geeft hen een schema mee naar huis. De apotheker zal samen met de patiënt gegevens overlopen om het overzicht op te maken.

Juiste dosis In het medicatieschema staan de namen van alle geneesmiddelen die je neemt. Zowel de voorgeschreven geneesmiddelen, de niet-voorgeschreven zelfzorgmedicatie als eventuele voedingssupplementen worden vermeld. Naast elk geneesmiddel staat genoteerd hoe vaak je het moet innemen.

Dat voorkomt dat je een te lage of een dubbele dosis slikt. Ook wordt vermeld wanneer je gestart bent met die behandeling.

De wijze van toediening en het moment waarop je het gebruikt, zijn eveneens in het schema opgenomen. Ook is toegevoegd waarvoor het geneesmiddel dient.

Wijziging Tekst: Sarah Vandoorne Foto: Lisa Develtere

?!

Bij elke wijziging past de huisapotheker het schema aan. Bewaar het schema bij je geneesmiddelen. Zo kun je er altijd naar

Kreeg je nog geen medicatieschema? Vraag het aan je (huis)apotheker. teruggrijpen. Heb je al een huisapotheker gekozen, maar kreeg je nog geen medicatieschema? Vraag er gerust naar. Het medicatieschema maakt deel uit van de nieuwe dienstverlening. Die omvat begeleiding, advies en opvolging. Neem je geen huisapotheker onder de arm, ook dan heb je recht op een medicatieschema als je dat wenst.

Therapietrouw Patiënten goed informeren over de voorgeschreven geneesmiddelen verhoogt de therapietrouw. Daar heb je als patiënt zelf baat bij. Het medicatieschema laat toe een gesprek over je geneesmiddelengebruik met je arts beter voor te bereiden. Het is ook een hulp voor de thuisverpleegkundige of mantelzorg om je medicatie vooraf klaar te zetten. Het vergemakkelijkt bovendien de communicatie tussen de zorgverleners

onderling. Bij een opname in het ziekenhuis bijvoorbeeld biedt het geneesmiddelenoverzicht waardevolle informatie.

Neem het ook mee als je een specialist raadpleegt.

Gegevens delen Als je intekent voor een huisapotheker, geef je meteen toestemming om je medische gegevens elektronisch en beveiligd te delen met alle zorgverleners die bij je gezondheidszorg betrokken zijn. Dat komt de kwaliteit van de zorg ten goede. Voor de begeleiding en opvolging hoef je de huisapotheker niet te betalen. Hij krijgt daarvoor een vergoeding van de ziekteverzekering. Het medicatieschema zit erin vervat.

Gratis dus voor jou als patiënt.

Martine Creve

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Mag ik deeltijds werken als ik arbeidsongeschikt ben?

Ben je arbeidsongeschikt erkend maar wil je toch een activiteit uitoefenen, moet je dan altijd eerst schriftelijk toestemming vragen aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds?

Het is mogelijk dat je als werknemer na een periode van volledige arbeidsongeschiktheid voldoende hersteld bent om het werk gedeeltelijk te hervatten. Dat kan zonder dat je erkenning van arbeidsongeschiktheid stopt als je vooraf toestemming vraagt aan de adviserend geneesheer. Je doet dat met het formulier ‘Aanvraag tot uitoefenen van een activiteit’, uiterlijk op de laatste werkdag voor je het werk hervat.

Heb je de aanvraag ingediend, dan mag je deeltijds aan de slag. Je hoeft de beslissing van de adviserend geneesheer zelfs niet af te wachten. Geeft hij zijn akkoord, dan kun

je deeltijds blijven werken. Naast het geld dat je hiervoor verdient, ontvang je een deel van je ziekte-uitkering. Maar geeft de adviserend geneesheer geen toestemming, dan moet je meteen stoppen. Voor de gewerkte dagen behoud je je vergoeding en een deel van je ziekte-uitkering.

Te laat toestemming vragen om deeltijds te werken, heeft financiële gevolgen. Stuur je de aanvraag pas binnen de veertien dagen dat je al aan de slag bent, dan vermindert je ziekte-uitkering met tien procent voor de periode van laattijdigheid. Doe je je aanvraag nog later, dan wordt je uitkering teruggevorderd voor de periode van laattijdigheid.

Verwittig de CM-consulent meteen als je stopt met werken om je ziekte-uitkering aan te passen.

S STRAFFE VAKANFTEIECM-KORTINGEN STRAF TOT € 245 KORTING* VOOR CM-LEDEN

*ALGEMENE VOORWAARDEN OP KAZOU.BE

KNIPSELS Wellness in Massembre Na een wandeling in de bossen heerlijk ontspannen in de sauna. Dat kan tijdens de wellnessdagen van 12 tot 18 febru ari in Massembre. Zin om ook het avonturenparcours en het hoogteparcours met apenbruggen en een deathride te proberen? Of voel je je veiliger bij een trektocht met de ezels? Je kiest zelf aan welke groepsactiviteit je deelneemt (groupness). Onder deskundige begeleiding kun je ook mentaal ontspannen met yoga, mindfulness en massage (selfness). Of laat je verwennen in de sauna of jacuzzi en geniet na in het degustatiechalet met warme en koude dranken (wellness). Kinderen kunnen de activiteiten meedoen. www.massembre.be

Zonder winterjas in autostoel Nu het koud is, zetten ouders hun kind warm ingeduffeld in de autostoel. Niet doen, zegt het Vias Instituut voor verkeersveiligheid (voorheen BIVV). Want met die dikke jassen zitten de kinderen minder veilig in de autostoel. Door het volume van de jas kunnen de riempjes niet goed aangespannen worden. Daardoor werkt het beveiligingssysteem niet volledig bij een ongeval. Door de klap zal het hoofd van het kind verder naar voren geslingerd worden. Doe de dikke jas uit als je je kind in de autostoel zet. Leg beter een dekentje over je kind als het koud heeft.

Ontstressen aan zee Het CM-Zorgverblijf in Nieuwpoort laat je helemaal tot rust komen. Van 29 januari tot 2 februari ontsnap je er aan de stress van alledag. Met onder meer yoga, relaxatie en een theeworkshop.

Verblijf in volpension. shelly.lavens@terduinen.be Tel. 058 22 33 88

Antidepressiva bij jongeren 17 600 Belgische tieners tussen 11 en 20 jaar slikten vorig jaar antidepressiva, zo blijkt uit cijfers van het Riziv. Volgens kinderpsychiaters is het amper bewezen dat die medicatie op jonge leeftijd werkt.

Kinderen en jongeren mogen niet behandeld worden als volwassenen. Hun hersenen zijn nog in volle ontwikkeling. De problemen van kinderen en jongeren mogen evenwel niet onderschat worden. De druk op hen neemt steeds toe. Om die twee redenen is het niet aangewezen om geneesmiddelen voor te schrijven zonder psychotherapie. CM geeft een tegemoetkoming voor psychotherapie aan jongeren met recht op kinderbijslag. www.cm.be/psychotherapie

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Op bezoek bij Poverello

Een feestmaal voor minderbedeelden Wie minderbedeeld is, kan rond Kerstmis terecht bij hulporganisaties zoals Poverello. Vrijwilliger Michel leidt Visie rond in het huis.

‘We zijn blij dat we iets kunnen doen voor wie met de feestdagen op straat moet slapen.’

D

rie weken voor kerst ontmoeten we Michel Hofman (74) uit Oosterzele in de Gentse afdeling van Poverello. Voor we aan tafel gaan in de eetzaal, met plaats voor 100 minderbedeelden, leidt hij ons rond, van keuken tot opslagplaats. ‘Vanmiddag hebben we frietjes gegeten, je ruikt het misschien nog.’

Dekens ‘In totaal werken hier zo’n zeventig vrijwilligers, tot vijftien helpende handen per dag. Velen staan in de keuken. Ze helpen met koken, maken groentjes schoon of doen de afwas. Zo ben ik twintig jaar geleden ook begonnen. Later deed ik de bar en nadien ben ik gevraagd om op vrijdag dagverantwoordelijke te worden.’

‘Ik ben godsdienstleerkracht van opleiding en heb altijd lesgegeven in Aalst. Bij mijn leerlingen zag ik veel sociale ellende. Tijdens mijn lessen kwam Poverello ter sprake. De visie van dat huis sloeg bij mij wel aan. Naast een warme maaltijd verdelen de vrijwilligers ook kleren en dekens aan wie het moeilijk heeft. En, wat meer is, ze geven hen een warm onthaal.’

‘Zo komt hier een man die lang voor 50 euro per maand een garagebox huurde. Hij was onderkoeld, elke middag zag ik hoe hij zich vastklampte aan de chauffage. Wij hebben hem warm opgevangen en dekens

Lieven Van Assche

8

¬ hoe gaat het met u?

Michel Hofman: ‘We bieden meer dan enkel een warme maaltijd.’ gegeven. Uiteindelijk is hij via een vriend aan een appartement geraakt. Zo iemand is ons eeuwig dankbaar.’

Kerstmenu In de opslagruimte kunnen we al even kijken wat er de komende dagen op het menu zou kunnen staan. ‘Poverello hangt niet af van voedselbanken’, verduidelijkt Michel.

‘Maar we krijgen veel voedseloverschotten van scholen, de universiteit, studentenverenigingen, Welzijnszorg … Dat slaan we hier op.’

‘Wat we met kerst gaan eten, weten we nog niet. Op feestdagen zelf is het huis gesloten. Maar we vieren met een feest op 27 december. Normaal kost een lunch 1 euro, maar op die dag is de feestmaaltijd gratis.’

‘Vorig jaar was het hoofdgerecht een geschenk van een jagersgroep, die wilde fazant geschoten hadden. Dat serveerden we met groentjes en kroketjes. Als dessert was er een buffet met ijstaart, koffie en pralines.’

Telefoontje Eens terug in de eetzaal vertelt Michel dat hij veel personen met een verslaving ziet bij Poverello. ‘We zien hier mensen die het niet louter financieel moeilijk hebben: velen zijn sociaal arm. Ze lijden aan een contactstoornis, hebben niemand, leven vaak op straat. Wij ontvangen hen met respect en bieden een luisterend oor.’

‘Veel verhalen gaan door merg en been. Vorig jaar was er op oudejaar een man van 85 die me toevertrouwde dat hij nog geen slaapplek had voor die avond. Wij belden rond om iets te regelen, maar op het eerste zicht was alles vol. Pas ’s avonds zouden we een seintje krijgen of er toch nog een plaats vrijkwam. Dat heb ik met mij meegedragen. Want ik ging naar huis om het nieuwe jaar te vieren, terwijl hij nog moest wachten op een bevrijdend telefoontje.’

Sarah Vandoorne

Het graafschap Kent

4-daagse cultuurvakantie met de bus Tijdens deze rondreis bezoeken we zowel het historische Canterbury, de waterburcht Leeds Castle, de steden Rye en Folkestone als de bekende, witte kliffen van Dover. Een bezoek aan een typische Engelse pub mag ook niet op ons programma ontbreken. Naast een rijk ergfoed is Kent ook gezegend met betoverende tuinen.

Je logeert in het viersterrenhotel Ashford International met zwembad.

Prijs en periode: Van 23 tot 26 april 2018 voor 605 euro, toeslag single bedraagt 108 euro.

Opstapplaatsen voor de bus in Antwerpen, Gent en Kortrijk.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc-werkvakanties

De eerste vrijwilligers van de winter zijn vertrokken De eerste vrijwilligers van het winterseizoen zijn richting Zwitserland vertrokken. We wensen iedereen die deze winter met ons meegaat onzettend veel plezier!

Verder willen we iedereen een vrolijk kerstfeest en een gelukkig 2018 wensen. We hopen dat het nieuwe jaar gekenmerkt wordt door een goede gezondheid, mooie vriendschappen en nieuwe avonturen op werkvakantie.

Ook zin om in 2018 als vrijwilliger bij Intersoc aan de slag te gaan?

Ga dan naar www.intersocwerkvakanties.be of bel ons op 02 246 47 35.

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

9

Oogarts Piet Noë bouwt oogkliniek in Rwanda

‘Een op twee Rwandese kinderen met oogkanker kunnen we redden’ De blinden weer laten zien. Het lijkt een mirakel, maar voor Piet Noë (42) is het bijna de normaalste zaak van de wereld. De toegewijde oogarts kreeg in november de award ‘Specialist van het Jaar’ voor zijn humanitaire werk in Rwanda.

Nu vertrekt hij definitief naar Rwanda om er zijn eigen oogkliniek te bouwen. ‘Er is een grote nood aan oogzorg en oogartsen’.

I

k ben volop bezig met de praktische beslommeringen, zoals containers met medisch materiaal verschepen, de financiering …’, vertelt Piet Noë.

‘Ik hoop tegen februari of maart 2018 terug mijn werk als oogarts te kunnen opnemen.’ Dan opent het Rwanda Charity Eye Hospital zijn deuren.

Proficiat met je award. Wat doet dit met jou?

Piet Noë: ‘Het doet deugd te weten dat zo veel collega’s sympathie hebben voor ontwikkelingswerk. Maar ik beschouw het ook als een erkenning voor de vele Belgische artsen die dit werk doen. Sommigen ondernemen korte missies in hun vrije tijd, andere artsen doen het voltijds zoals ik.’

In bijna 80 procent van de gevallen is blindheid in Rwanda te voorkomen of te genezen.

Oogarts Piet Noë

Hoe kwam je op het idee om een oogkliniek in Rwanda te openen?

‘Ik werk sinds 2008 regelmatig in Rwanda.

Het is een uniek Afrikaans land dat zich enorm ontwikkelt. Er heerst orde en veiligheid en er is minder corruptie dan in andere Afrikaanse landen. Tegelijkertijd telt het land maar achttien oogartsen voor 12 miljoen inwoners. Er is dus een grote nood aan oogzorg. In bijna 80 procent van de gevallen is blindheid in Rwanda te voorkomen of genezen. Staar of cataract is er vaak de oorzaak van blindheid, terwijl daar in Europa niemand blind van wordt.

Daarom wou ik er zelf een duurzaam project uitbouwen en dat kan alleen maar door langere tijd ter plaatse te blijven.’

Wat zijn de grote verschillen tussen Rwanda en West-Europa op het vlak van oogzorg?

‘Afrika en Europa zijn demografisch totaal verschillend. Europa heeft een verouderde bevolking vergeleken met Afrika. In Rwanda is de helft van de bevolking jonger dan 19 jaar. Dus we behandelen veel oogafwijkingen die voorkomen bij kinderen.’

Welke operaties voer je meestal uit in Rwanda?

‘In het ziekenhuis waar ik tot februari 2017 werkte, voerde ik 20 tot 30 oogingrepen per dag uit. De helft daarvan waren staaroperaties. Die operatie zelf duurt maar 5 à 10 minuten, maar kan een wereld van verschil betekenen. Er lijden ook veel kinderen aan oogkanker. Sinds 2012 kunnen we hen behandelen met chemotherapie, wat hun overlevingskans doet toenemen. Nu kunnen we ongeveer de helft van de kinderen met deze ziekte redden. Dat geeft ons hoop.’

Kunnen de Rwandezen deze oogzorg betalen?

‘De Rwandese overheid voerde een zorgverzekeringssysteem in dat medische zorg toegankelijk maakt voor iedereen. Het openbaar vervoer is goed geregeld, dus iedereen kan naar het ziekenhuis komen.

Maar voor de armste patiënten is zelfs een

busticket te duur. Voor hen organiseren we regelmatig consultaties in verafgelegen districten en opereer ik op verplaatsing. Bij de start van het nieuwe ziekenhuis zal dit financieel nog niet mogelijk zijn, maar we hopen dit na een tijdje terug op te nemen. Het zijn net die mensen die je wilt bereiken.’

Bied je privékamers en gemeenschappelijke zalen aan?

‘Ja, dat is een systeem dat in India al heel goed ingeburgerd is. We voorzien twintig privékamers voor de rijke en zestig bedden voor arme patiënten. De rijken betalen meer, de armen weinig tot niets, maar de zorg blijft dezelfde voor iedereen.

Enkel de wachtzaal en de hospitalisatie zal verschillend zijn voor armen en rijken.’

Voel je je thuis in Rwanda?

‘Ik voel me er zeker thuis. Het is een bijzonder mooi land en ik heb er veel vrienden. Maar ik moet me meer toeleggen op de taal. Kinyarwanda is heel moeilijk. Ik praat het amper, dus ik werk voorlopig met een tolk om te communiceren met patiënten. Ik ga de komende maanden gebruiken om de taal wat onder de knie krijg.’

Geeft je werk je voldoening?

‘Ik ben altijd blij als de patiënten goed geholpen zijn, als een (bijna) blinde het ziekenhuis als ziende verlaat. Of als ik kinderen kan genezen van kanker. Op zich ben ik ook blij dat ik 25 mensen kan tewerkstellen, want er heerst veel werkloosheid in Rwanda. Maar het geeft een enorme voldoening om mensen hun zicht terug te geven en om het verschil te maken voor deze patiënten. Hun dankbaarheid is onbeschrijflijk.’

Tekst: Rosine Pittevils Foto: Lieven Van Assche

10

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Actieplan voor werkbaar werk Begin dit jaar bleek dat de helft van de Vlaamse werknemers problemen ondervindt met de werkbaarheid van hun job. De Vlaamse sociale partners werkten daarom een actieplan uit voor meer werkbaar werk.

Het werkbaarheidsfonds kan ondernemingen en sectoren een financieel duwtje in de rug geven om concrete maatregelen te ondernemen.

D

e Vlaamse werkgevers en werknemers, verenigd binnen de SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen), werkten de afgelopen maanden aan een actieplan voor werkbaar werk. Het initiatief kwam er na de teleurstellende resultaten van de werkbaarheidsmonitor 2016. Op basis van vier indicatoren (psychische vermoeidheid of werkstress, welbevinden in het werk, leermogelijkheden en werk-privébalans) bepaalt de werkbaarheidsmonitor de werkbaarheidsgraad van de Vlaamse arbeidsmarkt. In 2016 bleek dat ongeveer de helft van de werknemers werkbaarheidsproblemen ondervindt. Ze klaagden over te veel stress en psychische vermoeidheid en moeilijkheden om werk en privéleven te combineren.

Vorige week stelde de SERV het actieplan voor. We moeten vooral de kennis rond werkbaar werk verder opbouwen en verspreiden en iedereen enthousiast maken om concrete actie te ondernemen. ‘Het motto is dan ook Met z’n allen aan de slag’, vertelt Ann Vermorgen, nationaal secretaris van het ACV en voorzitter van de SERV. ‘Op alle niveaus en met iedereen die werk wil maken van werkbaar werk.’

Ann Vermorgen, voorzitter SERV

toren om dat in de sectorakkoorden op te nemen. Op die manier gaan ze bindende engagementen aan. Om hen een financieel duwtje in de rug te geven, stellen we voor om een werkbaarheidsfonds op te richten.’

Er zal ook een communicatiecampagne uitgewerkt worden om het belang van werkbaar werk in de kijker te zetten. Het actieplan wil ook leidinggevenden via opleiding en coaching in hun functie versterken. Want uit de werkbaarheidsmonitor blijkt dat de samenwerking met de leidinggevende een belangrijke rol speelt in het welbevinden van de werknemer.

De sociale partners vragen nu aan de Vlaamse overheid om mee de schouders te zetten onder het actieplan.

De rol van de leidinggevende is belangrijk voor het welbevinden op het werk. Het actieplan wil hen via coaching en opleiding in hun functie versterken.

Amélie Janssens Meer informatie op www.serv.be

Werkbaarheidsscan Een opvallend voorstel in het actieplan is de uitwerking van een werkbaarheidsscan.

Die moet tonen waar de werkbaarheids-

problemen zitten in een organisatie. ‘Maar ondernemingen en sectoren moeten ook concrete maatregelen ondernemen’, benadrukt Ann Vermorgen. ‘We vragen de sec-

Opnieuw meer arbeidsongevallen In 2016 steeg het aantal arbeidsongevallen in de privésector opnieuw. Dat blijkt uit de cijfers van Fedris, het vroegere Fonds voor Arbeidsongevallen.

160 214 2016 11 862 66

arbeidsongevallen

+ 3 475 t.o.v. 2015

in

met blijvende ongeschiktheid

dodelijke arbeidsongevallen

Beroepen met hoger risico

Bouwarbeider ruwbouw

Huishoudelijke hulp en schoonmaak

Uitzendkracht

11,5 %

Winkelier en verkoper

Vrachtwagen- en buschauffeur

Arbeider in transport en opslag

van arbeidsongevallen niet erkend door verzekeraars

Bedrijfstoeslag bij SWT stijgt Op 1 januari 2018 stijgt de bedrijfstoeslag met 0,36 procent voor wie langer dan 1 jaar met SWT is.

Wie nog geen jaar met SWT is krijgt een gedeelte van de 0,36% Wie in het stelsel van SWT zit (het vroegere brugpensioen) ontvangt een werkloosheidsuitkering en een toeslag van de werkgever.

‘Naast de terugkeer naar de normale indexering van uitkeringen en toeslagen, verkregen we in september al een verhoging van de werkloosheidsuitkering met 0,5 procent en nu dus ook een hogere bedrijfstoeslag,’ zegt het ACV. Het gaat telkens om een verhoging van de brutobedragen.

¬ uw job, ons werk

11 Belga

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Wat moet je onthouden van het definitieve Zomerakkoord?

Liefst vijf maanden na datum zijn de laatste discussies rond het Zomerakkoord eindelijk beslecht. De regering-Michel klopt zich op de borst met enkele ingrijpende fiscale en sociaaleconomische maatregelen. Visie houdt de opvallendste tegen het licht.

VENNOOTSCHAPSBELASTING WORDT VERLAAGD De regering verlaagt de vennootschapsbelasting (de belasting die bedrijven betalen op hun winst) van 33,99 procent naar 25 procent in 2020. Het tarief voor kleine en middelgrote ondernemingen daalt al vanaf 1 januari naar 20 procent.

Gat van 1 miljard euro De regering maakt zich sterk dat de hervorming budgetneutraal zal zijn. Maar de FOD Financiën, het Rekenhof en de Europese Commissie betwijfelen dat. De Nationale Bank, die daarover klaarheid moest scheppen, stelt in een rapport dat het moeilijk in te schatten is of de maatregel geld opbrengt dan wel kost. Toch valt af te leiden uit datzelfde rapport dat er na 2020 een structureel tekort dreigt te zijn van meer dan 1 miljard euro. Zo hebben sommige compenserende maatregelen enkel effect op de korte termijn.

EFFECTENTAKS VANAF 1 JANUARI Met de effectentaks zet de regering een bescheiden stapje richting een vermogensbelasting. Wie 500 000 euro of meer op zijn effectenrekening (een bankrekening om je beleggingen te beheren) heeft staan, betaalt vanaf 1 januari een belasting van 0,15 procent.

Juridisch zeer wankel Maar de Raad van State waarschuwde al tweemaal dat de effectentaks in strijd is met het gelijkheidsbeginsel. Want wie zijn beleggingen bijhoudt op een effectenrekening moet een belasting betalen, terwijl iemand die dat op een andere manier doet (op naam of in een vennootschap) geen taks moet ophoesten. Het is maar een kwestie van tijd totdat een burger naar het Grondwettelijk Hof stapt om de effectentaks aan te vechten.

BIJVERDIENEN ZONDER BELASTINGEN EN SOCIALE BIJDRAGEN Werknemers die minstens vier vijfde werken, zelfstandigen en gepensioneerden mogen tot 6 000 euro onbelast bijverdienen. Drie types van taken en klusjes vallen onder die maatregel: diensten van burger tot burger (zoals onderhoud aan het huis), taken in het verenigingswerk (zoals sporttrainers) en jobs via erkende digitale platformen. De maatregel gaat op 20 februari in voege.

Oneerlijke concurrentie Via de Nationale Arbeidsraad reageerden vakbonden én werkgevers unaniem en vernietigend op deze maatregel. Hun grootste bekommernis is dat de maatregel oneerlijke concurrentie en sociale dumping zal veroorzaken. Jobs die nu deel uitmaken van de reguliere arbeidsmarkt, zouden kunnen wegvloeien naar bijverdieners. Bijklussen zonder bij te dragen aan de sociale zekerheid, is uiteraard slecht voor de financiering ervan.

het.acv

In de strijd tegen de jeugdwerkloosheid wil de regering vanaf 1 juli 2018 de minimumlonen van jongeren (< 21 jaar) verlagen tot wel 82 procent van het minimumloon. De aanwerving van een jongere zal een bedrijf minder kosten, terwijl zijn nettoloon gelijk blijft door een netto-premie van de werkgever die terugbetaald wordt door de overheid.

Jeugdlonen tot 21 jaar Maar uit een advies van het Planbureau blijkt dat de verwachte positieve effecten tegenvallen. De overheid betaalt 40,5 miljoen euro voor maar 460 à 670 bijkomende (voltijdse) jobs. Dat is ongeveer 72 000 euro per job. Jongeren bouwen daarnaast minder sociale rechten op. Want voordelen zoals vakantiegeld, pensioen en uitkeringen voor werkloosheid en ziekte worden nog altijd berekend op basis van het (verlaagde) brutoloon.

Leen Grevendonck

DE FOCUS

KOPPIGE ONWIL VAN DE REGERING

Acvonline

LAGERE MINIMUMLONEN VOOR JONGEREN

Het regent al weken adviezen en rapporten voor de regering. Over de effectentaks.

Over de verlaagde minimumlonen voor jongeren. Over de bijklusregeling. Over het omzetten van bedrijfswagen in cash, zonder sociale bijdragen. En toch zullen de parlementsleden over deze thema’s duizenden bladzijden nieuwe wetgeving goedkeuren, oppositie tegen meerderheid. Zonder dat ook maar een parlementslid dat allemaal heeft kunnen lezen. Wetgeving die op geen enkele manier rekening houdt met al die adviezen en rapporten. Net zoals de regering ook op geen enkele manier rekening houdt met de kritiek op haar pensioengeknoei.

litici daar niet meer toe in staat. En bouwen ze de samen-leving om tot een koele maatschappij. Waar van ieder de maat wordt genomen. En wie niet meer mee kan, die heeft steeds vaker pech. En waarbij het middenveld geen kritiek mag hebben op onrechtvaardige politiek. Inspraak is dan beperkt tot die ene uitspraak in het stemhokje.

De redenering achter deze koppige onwil om te luisteren naar advies is het donkerblauwe dna van deze regering. Voor het eerst is er met drie liberale partijen een echte rechtse regering aan zet. En die grijpt haar kans voluit om de sociale zekerheid af te bouwen. Om mensen die in hun onderneming of instelling keihard werken aan onze welvaart en welzijn op hun plaats te zetten. In de hoek. Gedaan met overleg, inspraak en consensus. Gewoon, de wil doordrukken.

En dus moet iedereen zich daar bij neerleggen. Wat helemaal niet klopt. De mensen hebben gekozen voor een partij. Waarna de partijvoorzitters beslist hebben welke regering en welk beleid er komt. Opmerkelijk: drie partijen die in de regering Di Rupo zetelden -en tot de dag voor de verkiezingen die coalitie wilden verderzetten- vonden na de verkiezingen plots dat het tijd was voor een rechtse herstelregering. Van hun eigen gevoerde beleid dus. Zelfkennis is goed.

Maar in deze vorm is het eerder belachelijk.

Gelukkig zijn er nog heel veel mensen van goede wil. Veertigduizend mensen op de betoging tegen het pensioengeknoei. Mensen die andere mensen zonder dak boven hun hoofd helpen. De warmste week op de radio. En zoveel andere kleine heldendaden.

Dat geeft moed. En geloof dat het echt wel anders kan.

“Want de mensen hebben gekozen voor dit beleid”, klinkt het bij die rechtse politici.

En echte kennis, dat begint met luisteren naar anderen. Jammer genoeg zijn vele po-

Marc Leemans, ACV-voorzitter

Vrolijk kerstfeest.

Gelukkig zijn er nog heel veel mensen van goede wil.

12

¬ uw job, ons werk

DO S SIER

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Werken bij het water Grote schepen, kranen en veel containers. Dat is waar de meeste mensen spontaan aan denken bij de haven.

Maar er valt veel meer te vertellen. Wist je bijvoorbeeld dat de haven van Antwerpen de op een na grootste van Europa is én de grootste werkgever van België? Visie nam er een kijkje achter de schermen.

Tekst: Jelgher Wandels, foto’s: Lisa Develtere

DE DOKKEN Schepen die de haven binnenkomen leggen aan bij grote terminals, waar de havenarbeiders ze met kranen laden en lossen. Een schip kan wel niet naar om het even welke terminal gaan. Voor containerschepen bijvoorbeeld, de grootste schepen, zijn aparte containerterminals voorzien. De Antwerpse haven huisvest de grootste van heel Europa: de MSC PSA European Terminal of MPET aan het Deurganckdok. Die is meer dan drie kilometer lang en biedt plaats aan duizenden containers, die nadien via het spoor, het vrachtverkeer of de binnenscheepvaart verder landinwaarts gaan. Op de Antwerp EuroTerminal, iets verderop, worden schepen met auto’s geladen of gelost. En de terminal van Euroports legt zich hoofdzakelijk toe op staal en papier.

‘Werken met mannen heeft ook voordelen’ In de meerderheid zijn ze zeker niet, de vrouwelijke havenarbeiders. Toch wagen steeds meer vrouwen zich in het mannenbastion van de havenarbeid. Een van hen is Kim Paenen, een harde tante die haar kantoorjob opgaf voor een carrière op de kaai.

Kim Paenen (37) werkte vroeger als administratief bediende maar besefte gaandeweg dat een leven op kantoor niet voor haar was weggelegd. ‘Ik wilde niet elke dag achter een computerscherm gekluisterd zitten. Ik wilde liever iets met mijn handen doen.’ En dus besliste ze drie jaar geleden om een opleiding tot havenarbeider te volgen. Voor haar was het een evidente keuze: ‘Werken in de haven is voor mij de perfecte job: ik ben elke dag buiten, ben voortdurend in beweging en hoef nooit twee dagen na elkaar hetzelfde werk te doen.’

Het takenpakket van een havenarbeider is heel breed, legt Kim uit. ‘Ik werk als algemeen havenarbeider. Dat betekent dat ik vooral moet helpen om vrachtwagens te laden en om containers aan kranen te bevestigen. En soms werk ik ook op de boten. Op termijn wil ik ook graag de kranen bedienen, maar daar ben ik nu nog niet aan toe.’

Al snel heb ik door dat havenwerk niet voor doetjes is. ‘Soms is het inderdaad lastig. Af en toe moet je zware dingen tillen, en het is ook een job met best wat veiligheidsrisico’s. Je moet voortdurend uitkijken waar je loopt en altijd heel voorzichtig te werk gaan. En je mag natuurlijk niet vergeten je veiligheidskleren te dragen. Zonder fluohesje, helm en werkschoenen mag je de kaai niet op. Anders kan het mislopen. Maar intussen ben ik dat al gewoon.’ Toch lijkt de job vrouwen af te schrikken. Kim is namelijk de enige vrouwelijke havenarbeider die ik te zien krijg. Maar dat ze vooral met mannen moet samenwerken, daar staat ze niet bij stil. ‘Of ik nu met mannen of met vrouwen werk, dat maakt me niet uit. Het is vooral belangrijk dat je je collega’s kunt vertrouwen, zeker in risicovolle situaties. En werken met mannen heeft ook zo zijn voordelen. Ze zijn heel direct in hun communicatie, en dat is in onze stiel erg belangrijk.’

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

WAAR WORDEN GOEDEREN BEWAARD?

13

ARBEIDERS IN DE HAVEN

Nadat goederen van de boten gehaald zijn, gaan ze met vrachtwagens, treinen of speciale kranen naar grote opslagplaatsen.

In de loodsen van logistiek bedrijf Van Moer worden papierrollen en staal bewaard. Andere bedrijven specialiseren zich dan weer in de opslag van één soort goed. Alle ruwe tabak die naar Europa komt, ligt bijvoorbeeld in de magazijnen van tabakgigant Tabaknatie. Het bedrijf beschikt over 1 miljoen m2 opslagplaats. Er werken zowel havenarbeiders, die de vrachtwagens laden en lossen, als logistieke arbeiders, die de tabak uitzetten in het magazijn. Tabakproducenten komen in die magazijnen de soorten tabak uitkiezen die ze nodig hebben. Nadien worden ze door Tabaknatie tot bij de klant getransporteerd.

HAVENARBEIDERS: t Zijn verantwoordelijk voor laden en lossen van goederen; t Moeten specifieke selectieprocedure doorlopen om erkend statuut te krijgen; t Een deel is vast in dienst bij één werkgever, de rest niet maar de meesten werken toch bijna altijd bij dezelfde werkgever; t Een deel dient zich nog aan bij ’t Kot, de VDAB van de havenarbeiders, om werk te vragen. Een havenarbeider die een dag zonder werk zit, ontvangt stempelgeld.

LOGISTIEKE ARBEIDERS: t Zijn verantwoordelijk voor alle activiteiten die extra waarde geven aan de goederen, zoals herverpakking, sorteren in loodsen maar ook bijvoorbeeld koffiesoorten mengen; t Zijn vast in dienst bij een werkgever; t Zijn met ongeveer 15 procent van totale aantal arbeiders in de haven.

Interesse in een baan als havenarbeider?

Ga langs bij de Dienst Haven van ACV-Transcom (Entreportplaats 14, Antwerpen) of neem contact op via haven_antwerpen@acv-csc.be of 02 549 11 18

10% 175 Een binnenschip kan evenveel vervoeren als 175 vrachtwagens.

40 procent van de goederen verlaat de haven via een binnenschip

50% Ongeveer 50 procent van de goederen uit de haven wordt per vrachtwagen getransporteerd.

Minder dan 10 procent van het goederentransport naar het binnenland loopt over het spoor. Toch is de Antwerpse haven met zijn spoornet van 1 000 km de meest spoorvriendelijke haven van Europa.

POTENTIEEL VAN BINNENSCHEEPVAART TE WEINIG BENUT Niet alle vervoer per schip stopt in de grote zeehavens. In ons land en onze buurlanden is de binnenscheepvaart ook belangrijk voor het goederenvervoer. ‘Eén boot kan evenveel transporteren als ongeveer 175 vrachtwagens’, zegt Joris Kerkhofs van ACV-Transcom. ‘We kunnen zo dus heel wat vrachtwagens van de weg houden. Bovendien biedt de Antwerpse haven een heel goede aansluiting voor binnenscheepvaart met andere havens en wordt er steeds meer geïnvesteerd in loskaaien bij bedrijven die langs een kanaal liggen.’ Zo’n 40 procent van de goederen die in Antwerpen binnenkomen, wordt via binnenscheepvaart getransporteerd naar het binnenland of naar onze buurlanden.

Binnenscheepvaart heeft ook een grote beperking: naast België en onze buurlanden zijn er weinig landen in Euro-

pa op voorzien. ‘Er zijn weinig goede kanaalverbindingen, waardoor binnenschepen maar een beperkte afstand kunnen afleggen. Als andere landen meer zouden investeren in goede verbindingen, kunnen veel meer goederen via binnenscheepvaart worden getransporteerd. Dat zou goed zijn voor de sector en voor mobiliteit.’

De sector kampt ook met sociale dumping. ‘Omdat de loonkost hier te hoog is, trekken veel bedrijven werknemers aan uit Oost-Europa die ze dan wekenlang op een boot laten werken. Dat is moderne slavernij en moet dus gestopt worden. Vooral op riviercruiseschepen is er veel misbruik. De tewerkstelling neemt daar enorm toe, maar er is bikkelharde concurrentie. Werkgevers willen hun kosten zoveel mogelijk drukken, waardoor sociale dumping schering en inslag is.’

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

Wanneer jij feest, zijn zij aan het werk Het jaareinde staat voor velen synoniem met feestvieren en gezellig thuis zijn. Maar voor sommigen is het dan (extra) werken geblazen. Zo voorziet magazijnier Tony Christiaens alle horecazaken in Sun Parks De Haan van spijs en drank.

Buschauffeur Jo Hellara brengt de feestvierders veilig naar huis.

Tekst: Leen Grevendonck

Jo Hellara ‘In de kerstperi ik mijn bus met ode versier lichtjes.’

ì %XVFKDXIIHX U ELM 'H /LMQ 2RVW 9 ODDQGHUH Q ì :HUNW RS .H UVWGDJ HQ MDQX DUL

XQ 3DUNV 'H +DDQ ì 0DJD]LMQLHU ELM 6 GHFHPEHU ì :HUNW RS HQ

Violet Corbett Brock

Tony Christiaens onder ‘De werksfeer is bijz de aangenaam tijdens .’ feestdagen

Moet je verplicht werken tijdens de feestdagen of is het een vrije keuze?

‘Ik werk in de horeca, dus is het vanzelfsprekend dat je ook tijdens de feestdagen moet werken. Het park is dan druk bezet, vooral door jonge gezinnen en vriendengroepen. Begin november moeten wij aan de werkgever laten weten wanneer we willen werken: op kerstavond of kerstdag, op 31 december of op 1 januari. Meestal lukt het wel om een planning op te stellen die rekening houdt met ieders voorkeur.’

‘Als buschauffeur ben je verplicht om te werken tijdens de feestdagen. Wel zijn er chauffeurs die zich vrijwillig opgeven. Normaal weet ik al een jaar op voorhand hoe het zit voor de eindejaarsperiode. Toch kan er op het laatste moment nog iets wijzigen aan het werkrooster. In mijn beroep moet je erg flexibel zijn.’

Is het een werkdag zoals alle andere, of net niet?

‘Op die dagen zijn de horecazaken in het park volop in de weer met de voorbereidingen van de kerstbrunch, het kerstdiner en het oudejaarsfeest. Ik ben als enige magazijnier verantwoordelijk voor de bestellingen en leveringen van ingrediënten en drank. Mijn werkdagen zijn dan toch een pak drukker.

Maar ik vind het fijn om dan te werken, want de sfeer is bijzonder aangenaam.’

‘Het zijn dan sowieso langere werkdagen, maar het voordeel is dat die heel gemoedelijk verlopen. De reizigers zijn goedgezind en er is minder verkeer op de baan. Er gebeuren dus minder snel incidenten. Ik hou heel erg van de kerstperiode en daarom versier ik mijn bus dan met lichtjes. Dat waarderen veel reizigers wel.’

Krijg je een compensatie van je werkgever?

‘Wij krijgen een dag inhaalrust per gewerkte feestdag. Dat is wettelijk zo voorzien. Daarnaast verdienen wij per gewerkt uur twintig minuten die bijkomen op onze teller met overuren. Een financiële compensatie, zoals in sommige andere sectoren, krijgen wij niet.’

‘Als ik op een feestdag moet werken, dan krijg ik die dag dubbel betaald. Valt een feestdag op een zondag, dan krijg ik driemaal mijn dagloon. Ik waardeer dat wel, maar met geld kun je geen liefde of geluk kopen. Als ik zelf kon kiezen, ben ik liever met de feestdagen thuis.’

Hoe viert het thuisfront?

‘Mijn vrouw is pediatrisch verpleegkundige en moet dus ook werken tijdens de feestdagen. Meestal lukt het ons om samen thuis te zijn op kerstavond. Dan vieren we kerst met de kinderen.’

‘Op kerstdag begint mijn dienst om 5 uur ‘s morgens, dus moet ik op 24 december op tijd gaan slapen. Samen met mijn partner ga ik die middag uit eten.

Ik zal dit jaar wel het familiefeest moeten missen op nieuwjaarsavond, want dan werk ik in een late dienst.’

Gebeuren er soms leuke dingen op die dagen?

‘Op een oudejaarsavond enkele jaren geleden was er te weinig personeel om te bedienen. Ik heb mij toen vrijwillig aangeboden om te komen helpen en mijn dochter opgetrommeld. Mijn zoon was er die avond ook aan de slag. Zo heb ik samen met mijn kinderen oudejaarsavond doorgebracht op het werk.’

‘Op kerstdag vorig jaar was er een dame die geen geld had voor een ticket. De bus was voor haar de enige manier om tot bij haar familie te geraken. Omdat ik met haar meeleefde heb ik haar ticket betaald. Als dank kreeg ik een kerstroos van haar. Zo’n warm moment, dat vergeet ik nooit.’

Wat voorziet de wet wanneer je werkt op een (vervangings)feestdag? Dan heb je recht op betaalde inhaalrust. En op je normale loon van een gewone werkdag, inclusief alle premies en voordelen in natura. De wet voorziet geen toeslag op het loon of een premie, tenzij daar andere afspraken over zijn in de sector of het bedrijf.

15

Visie ¬ vrijdag 22 december 2017

In september startte in het Nationaal Pensioencomité het overleg over het ‘pensioen met punten’. Eind dit jaar loopt dit overleg af.

Maar hoe werkt het precies?

Acht vragen en antwoorden die het systeem verduidelijken.

2 3

Hoe werkt het pensioen met punten?

Elke werknemer verzamelt gedurende zijn loopbaan punten op een individuele pensioenrekening. Wanneer de werknemer met pensioen gaat, worden de punten omgezet in euro.

Hoeveel punten verdien je per gewerkt jaar?

Wanneer weet je hoe hoog je pensioen zal zijn?

Omdat de waarde van het punt jaarlijks wordt bepaald, weet je het exacte pensioenbedrag pas in het jaar waarin je met pensioen gaat.

Eenmaal je op pensioen bent, wordt je pensioen gekoppeld aan de evolutie van de lonen door een ‘aanpassingscoëfficiënt’. Maar tegelijk wordt er ook rekening gehouden met de budgettaire kost. Als de pensioenuitgaven globaal te veel stijgen, vermindert je pensioen.

5

Wanneer mag je met pensioen gaan?

In een puntensysteem en om recht te hebben op een volledig pensioen, kan je met pensioen als je de referentieloopbaan hebt bereikt. Er zal dus geen normale pensioenleeftijd meer zijn.

Rekenvoorbeeld: Als de referentieloopbaan 45 jaar is, dan kan een werknemer die begon te werken op 24 jaar op 69 jaar een volledig pensioen krijgen. Dit is dan zijn normale pensioenleeftijd.

De referentieloopbaan kan ook aangepast worden. Als er een budgettair, economisch of demografisch onevenwicht is, stijgt ook de referentieloopbaan automatisch.

Je zal dan langer aan de slag moeten blijven om recht te hebben op een volledig pensioen. Pas drie jaar vooraf zal je weten wanneer je exact met pensioen kan.

7 8

Wat als je het niet volhoudt?

Wie voor de normale pensioenleeftijd vertrekt, krijgt minder pensioen. Wie langer blijft werken, krijgt meer pensioen. Het aantal jaren dat je vroeger kan vertrekken, zal beperkt worden. Er zal ook een minimum pensioenleeftijd bepaald worden.

Vanaf wanneer en voor wie?

Het puntenpensioen zou in voege gaan vanaf 2025. En dat voor iedereen die vanaf dan op pensioen gaat.

Hoe wordt het puntenpensioen gefinancierd?

Met bijdragen van werkenden voor de pensioenen van diegenen die op dat moment op pensioen zijn. De experten stellen ook dat er meer financiering vanuit vermogens moet komen. Als er onvoldoende budget is, wordt de vereiste loopbaanduur om een volledig pensioen te kunnen genieten opgetrokken.

David Vanbellinghen

Om te berekenen hoeveel punten je jaarlijks verdient, wordt je jaarlijks brutoloon gedeeld door het gemiddelde jaarlijkse brutoloon in je pensioenstelsel (dat van werknemers, zelfstandigen of ambtenaren).

Rekenvoorbeeld: Het gemiddelde loon in het werknemersstelsel bedraagt 35 000 euro in 2017.

Een werknemer met een jaarloon van 26 000 euro zal voor 2017 recht hebben op 0,74 punten (26 000 / 35 000).Dus: hoe hoger het brutoloon van de werknemer, hoe meer punten hij voor dat jaar opbouwt. Het loon dat voor de berekening in aanmerking komt, zou wel begrensd worden.

Guy Puttemans

1

6

4

Hoe werkt het pensioen met punten?

Hoe wordt de waarde van het punt bepaald?

De punten moeten worden omgezet in euro. Om de waarde van een punt te berekenen, wordt deze formule gebruikt: vervangingsratio x gemiddeld loon _______________________ Referentieloopbaan De vervangingsratio (percentage van je loon dat je als pensioen zou moeten krijgen) is cruciaal voor de waarde van een punt. In de huidige pensioenformule voor werknemers is die 60 procent voor alleenstaanden en 75 procent voor gezinshoofden. Ook de referentieloopbaan (het aantal jaren dat je moet werken om een volledig pensioen te krijgen) is cruciaal voor de hoogte van je pensioen. Als die verhoogt, vermindert je pensioen. Ofwel: als je langer moet werken, vermindert je pensioen.

Het bedrag wordt dan nog vermenigvuldigd met de omzettingscoëfficiënt, die afhankelijk is van je leeftijd en van de duur van je carrière. Wanneer een werknemer vroeger met pensioen gaat omdat hij het bijvoorbeeld niet langer kan volhouden, wordt hij hiermee afgestraft.

‘Mensen zijn geen robots’ Dit puntensysteem bevat te veel nadelen voor mensen’, zegt Anne Léonard van het ACV. ‘Onzekerheid is structureel ingebakken. Zowel over het moment waarop je met pensioen kan als over het bedrag van je pensioen. Daar kunnen we niet mee akkoord gaan.’

‘De vaste collectieve wettelijke pensioenleeftijd verdwijnt. En als de levensverwachting stijgt of de verhouding tussen werkenden en gepensioneerden verandert, zal het aantal jaren dat je moet werken voor een volledig pensioen automatisch verhogen. Ook het pensioenbedrag kan automatisch wijzigingen in functie van de budgettaire toestand.

Dat automatisme kan niet voor het ACV. Het pensioen mag niet vervallen tot wiskundige formules.

Want dit gaat over mensen. Kunnen die mensen ook echt langer werken? Zullen pensioenen vol-

staan om waardig te kunnen leven? Die vragen vervangen door een formule is geen goed idee. Mensen zijn geen robots.’

‘Wij willen antwoorden op andere vragen’, besluit Anne Léonard. ‘Hoe zal men werken werkbaar houden? Hoe kan de regering een waardig pensioen waarborgen? Hoeveel zullen vermogens bijdragen aan pensioen? Hoe zal men ervoor zorgen dat discriminaties op de arbeidsmarkt verdwijnen, zodat meer mensen aan de slag kunnen en kunnen bijdragen? Waarom stopt de regering niet met de uitbouw van bij-jobs die niet bijdragen aan de pensioenkas? Voor antwoorden op deze vragen is geen puntenpensioen nodig. Dat kan perfect ingebouwd worden in de huidige pensioenstelsels. We vermoeden dat minister Bacquelaine een andere agenda heeft: besparen op pensioen.’ (DVB)

20

Visie ÂŹ vrijdag 22 december 2017

FILM

EN ZIJN LIEFDE VOOR KUNST BENT VAN LOOY OVER HET VADERSCHAP

â&#x20AC;&#x2DC;Met een kind werk je efficiĂŤnterâ&#x20AC;&#x2122; Op het visitekaartje van Bent Van Looy staat sinds enkele jaren naast zanger, muzikant en presentator ook â&#x20AC;&#x2DC;stem van beertje Paddingtonâ&#x20AC;&#x2122;. â&#x20AC;&#x2DC;Ik denk dat er wel een gelijkenis is tussen Paddington en mezelfâ&#x20AC;&#x2122;, vertelt hij.

dochter Harper een grote rol. â&#x20AC;&#x2DC;Een kind krijgen heeft me veranderd.

Vroeger dacht ik dat je leven in zekere zin voorbij is als je vader wordt.

Dat is absoluut niet waar. Je werkt hooguit nog efficiĂŤnter om je tijd buiten het werk optimaal te kunnen benutten. Ik ben ook verbaasd over hoe betrokken ik ben bij de opvoeding van Harper. Dat had ik niet verwacht.

Een jaar voor er van een zwangerschap sprake was, dacht ik nog dat

D

e filmmakers van â&#x20AC;&#x2DC;Paddingtonâ&#x20AC;&#x2122;, de eerste film gebaseerd op de boeken van Michael Bond, zagen in zanger en presentator Bent Van Looy de geschikte man om de Vlaamse titelrol in te spreken. Ook voor de tweede film, â&#x20AC;&#x2DC;Paddington 2â&#x20AC;&#x2122;, die nu in de zalen speelt, tekent hij present.

â&#x20AC;&#x2DC;Na jaren van oorlog, dood en verderf kan muziek je doen dromen.â&#x20AC;&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; Bent Van Looy

â&#x20AC;&#x2DC;Het kost me niet veel moeite om me in die beer te verplaatsenâ&#x20AC;&#x2122;, vertelt Bent Van Looy. â&#x20AC;&#x2DC;Ik ben bijvoorbeeld zeker even nieuwsgierig als hij. Tijdens de inspreeksessies was ik erg geconcentreerd en verdween ik een beetje in het karakter en in die wereld. En dan werd ik ook terug geflitst naar hoe ik zelf waarschijnlijk was op mijn elfde.

Onschuldig en met een enorme drang om dingen te ontdekken en iedereen blij te maken. Dat herken ik zeker.

Paddington heeft geen greintje kwaad in zich. Dat is heel mooi. Hij is de ingoede spiegel die reflecteert over hoe erg de schurken zijn en hoe chaotisch Londen kan zijn. Hij leert ons dat je niet bang hoeft te zijn van het vreemde. Dat je zo onbevooroordeeld en puur mogelijk alles moet benaderen. Hij is nooit cynisch, heeft nooit een oordeel. Hij handelt altijd vanuit de grootst mogelijke openheid. Dat zijn mooie eigenschappen.â&#x20AC;&#x2122;

Stoffige beleefdheid De boeken over beertje Paddington wakkerden bij Bent van Looy de liefde voor Groot-BrittanniĂŤ aan. â&#x20AC;&#x2DC;Het is een vreemde

957

Geen greintje kwaad

Bent Van Looy: â&#x20AC;&#x2DC;Paddington neemt me terug naar hoe ik was op mijn elfde: onschuldig en met een drang om de wereld te ontdekken.â&#x20AC;&#x2122; nostalgie naar een tijd die ik nooit heb gekend. Een tijd waarin mensen de hoed afnamen als ze de kamer binnenstapten. Een beleefdheid die sommigen misschien stoffig zullen vinden maar die ik heel mooi

WIN

WIN EEN DUO-TICKET VOOR â&#x20AC;&#x2DC;PADDINGTON 2â&#x20AC;&#x2122;

Visie mag tien duo-tickets weggeven voor de film â&#x20AC;&#x2DC;Paddington 2â&#x20AC;&#x2122;, met de stemmen van onder andere Bent Van Looy en Sabine De Vos. Geef vóór 3 januari een antwoord op deze vraag: Van welke muziekgroep was Bent Van Looy de frontman? a. Absynthe Minded b. Deus c. Das Pop Neem online deel via www.beweging.net (klik op de banner â&#x20AC;&#x2DC;Visiewedstrijdâ&#x20AC;&#x2122;) of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar Visie, Wedstrijd Paddington, Postbus 20, 1031 Brussel

COLOFON

vind. We woonden met Das Pop (muziekgroep waarvan Bent Van Looy de frontman was, red.) twee jaar in Londen, en ik ga er nog vaak naartoe. Maar verhuizen naar daar is geen droom. Ik woonde tien jaar in Parijs, een heerlijke stad. Maar Londen is vijf keer zo snel, vijf keer zo duur en vijf keer zo hard. Het is werken en vechten, want als het niet lukt is er absoluut geen genade of opvangnet. Ă&#x201C;p dit ogenblik ben ik dan ook heel blij om hier in Antwerpen te wonen. Ik besef nu pas dat ik hier mogelijkheden heb die ik in Parijs niet had. Hier kan ik een atelier huren waardoor ik opnieuw kan schilderen. Maar andere dingen lukken hier dan weer niet. Zo trok ik deze maand even terug naar Parijs om er mijn derde soloplaat verder af te werken.

Dat moest ik daar doen.â&#x20AC;&#x2122;

Wolf of koning

het vaderschap niet voor mij was weggelegd. Gaandeweg begon ik het te zien als iets dat best mogelijk was in mijn leven. Nu vind ik het heerlijk.

We zijn heel veel samen. Verhalen zijn voor haar heel belangrijk, net als voor mij toen ik jong was. Ze vraagt elk moment van de dag of ik een verhaal wil vertellen. Tegenwoordig moet het over een wolf gaan maar er mag ook al eens een koning aan te pas komen. (lacht) Het is fantastisch om te zien hoe ze in die wereld verdwijnt. Ik was als kind ook zo.â&#x20AC;&#x2122;

Schoonheid en lelijkheid Bent Van Looy ontwikkelde ook al vroeg een grote liefde voor kunst. Die deelde hij graag als presentator van â&#x20AC;&#x2DC;Culture Clubâ&#x20AC;&#x2122; op Canvas. â&#x20AC;&#x2DC;Ik vind kunst een basisbehoefte. En ik wil zoveel mogelijk mensen enthousiast maken over wat er allemaal te zien is. Het is het grootste genoegen om de dingen die mij ontroeren te kunnen delen. Voor mij is kunst betekenis geven aan de wereld en de wereld proberen uit te leggen. Zowel de schoonheid als de lelijkheid ervan. Kunst kan zoveel teweegbrengen. Ik heb bijvoorbeeld meegewerkt aan het project van Rudi Vrancx die muziekinstrumenten stuurde naar Irak. Je zou denken dat die mensen nood hebben aan voedsel en onderdak. Dat is natuurlijk ook zo, maar het is niet het enige. Na jaren van oorlog, terreur, dood en verderf kan muziek je doen dromen en helpen om je leven opnieuw op te bouwen.

Als je dankzij een lied even het gevoel krijgt weg te vliegen van alle ellende, dan betekent dat op dat moment alles.â&#x20AC;&#x2122; AmĂŠlie Janssens

Hij heeft zijn plaats gevonden in Antwerpen. Daarin speelt zijn bijna driejarige

9LVLH LV HHQ WZHHZHNHOLMNV OHGHQEODG LQEHJUHSHQ LQ KHW OLGPDDWVFKDS YDQ &0 HQ $&9 9RHGLQJ HQ 'LHQVWHQ $&9 &6& 0(7($ $&9 ERXZ LQGXVWULH HQHUJLH HQ $&9 7UDQVFRP Ï 9HUDQWZ 8LWJ QDW SDJ /LQGH 'H &RUWH Ï +RRIGUHGDFWHXU +LOGH 9DQ 0DOGHUHQ Ï 5HGDFWLH EHZHJLQJ QHW HQ $&9 /HHQ *UHYHQGRQFN $POLH -DQVVHQV -HOJKHU :DQGHOV 0RQLTXH %UDDP 'DYLG 9DQEHOOLQJKHQ .DUHQ =HOGHUORR .ULV 6L[ *LDQQL *UHFR 5RRQL 7KHHERRP 0DUMDQ &DXZHQEHUJ Ï 5HGDFWLH &0 'LHWHU +HUUHJRGWV FR¸UGLQDWLH 0DUWLQH &UHYH (ULF 'H 0DHJG 6DUDK 9DQGRRUQH $QQHOHHQ 9HUPHLUH 0LFKLHO 9HUSODQFNH Ï 9RUPJHYLQJ %DUW *HYDHUW 5XWJHU 9DQ 3DU\V Ï 5HGDFWLH 9LVLH 3% %UXVVHO WHO Ï OH]HUV#YLVLHUHGDFWLH EH Ï 'UXN &ROGVHW 3ULQWLQJ 3DUWQHUV $ *RVVHWODDQ *URRW %LMJDDUGHQ Ï $UWLNHOV UHJLRQDOH EODG]LMGHQ YDOOHQ RQGHU GH UHVS YHUDQWZ XLWJHYHUV Ï