AMARAMA
Nummer 2 Jaargang 1 augustus 2013
Magazine van Beyond Borders voor en door (voormalige) alleenstaande minderjarige asielzoekers
Beyond Borders AMARAMA 2 update Never stop trying Bedankt voor alle positieve reacties op de 1ste AMARAMA! Ook dit 2de nummer staat weer vol met informatie en inspiratie voor AMA’s en ex-AMA’s.
PS. Check ook de ‘Words and phrases’: belangrijke of moeilijke woorden worden vertaald in het Engels.
Community van ex-AMA’s Ex-AMA’s die hebben deelgenomen aan onze trainingen gaan een eigen gemeenschap vormen. De eerste stappen zijn gezet. In de Beyond Borders Community kunnen zij steun zoeken bij elkaar en activiteiten organiseren. Dit gaat onder meer via een speciale Facebookgroep. Doe jij ook mee?
Trainingen voor AMA’s en ex-AMA’s
Wil je meer informatie over onze activiteiten? Kijk op onze website of stuur een mailtje naar info@beyondborders.nu.
Bijvoorbeeld vertelt Jay wat hij doet voor de toekomst van zijn dochtertje (pagina 3), praat Majid trots over zijn talenten (pagina 1) en leggen we uit hoe jij een toekomstplan kan maken (pagina 2). Ook kan je lezen over de leuke activiteiten van Stichting de Vrolijkheid (pagina 2). De boodschap die steeds terugkomt: ‘Never stop trying!’ Onze reggaeman Alusine heeft daarover een liedje geschreven (pagina 2).
De vriendelijkste groeten, Beyond Borders
De nieuwe website van Beyond Borders is online! Op www.beyondborders.nu vind je nu tips, belangrijke informatie, video’s, verhalen van jongeren en updates over de activiteiten van Beyond Borders.
Beyond Borders geeft momenteel empowermenttrainingen voor exAMA’s in Amsterdam, Utrecht en Enschede. Deelnemers leren hoe ze hun talenten kunnen gebruiken om een betere toekomst te krijgen. Daarnaast beginnen we in Maastricht met een toekomsttraining voor AMA’s, waarin zij worden voorbereid op hun toekomst.
Beste lezer!
Heb jij tips om de AMARAMA te verbeteren? Of wil jij meewerken aan het magazine? Stuur een mailtje naar info@beyondborders.nu.
Nieuwe website
het talent van... … Majid uit Afghanistan Majid is 17 jaar en hij heeft heel veel talenten. Hij spreekt uitstekend* Nederlands en hij kan goed studeren, auto’s repareren* en voetballen. In de AMARAMA vertelt hij trots over zijn kwaliteiten. “Iedereen die in Nederland woont moet Nederlands kunnen spreken. Je hebt de taal nodig om verder te komen. Om mijn Nederlands te verbeteren, doe ik oefeningen en praat ik veel. Als iemand uit mijn huis niet begrijpt wat er in een brief staat, dan leg ik dat uit. Ik vind het leuk om mensen te helpen. Ook wil ik altijd nieuwe dingen leren. Hoe meer je weet, hoe meer mogelijkheden je hebt. Daarom doe ik mijn best op school.”
Words and phrases
Honda Civic
Learning Dutch is of major importance for you. Otherwise it would become very difficult to study and graduate in the Netherlands and to participate in Dutch society if you do get a permit. If you return to your country of origin you can benefit from Dutch language skills in business.
Messi
“Voor mijn MBO-studie Autotechniek haal ik hoge cijfers*. Voordat ik 2,5 jaar geleden naar Nederland kwam, heb ik in Iran als automonteur gewerkt. Ik kon elke auto aan de praat krijgen. In Nederland kan ik dat nog niet. Dat komt omdat ze hier andere automerken* hebben. Ik lees boeken en kijk op YouTube om meer over die merken te leren. Misschien word ik ooit de beste automonteur van Nederland. Dan koop ik een Honda Civic, mijn favoriete auto. Japanners maken de beste auto’s. Dat weet toch iedereen?”
“Twee keer per week voetbal ik bij RKVVL/Polaris Maastricht, een club in mijn woonplaats. Ik kijk naar voetbalwedstrijden op tv om te zien hoe profvoetballers* spelen. Daar kan ik veel van leren. Ik ben een middenvelder. Mijn team weet dat ik goede voorzetten* kan geven. Het lijkt me leuk om profvoetballer te worden. Het liefst bij FC Barcelona, het team van de beste voetballer ter wereld: Lionel Messi.” Waar ben jij goed in? Laat het ons weten! Stuur een mailtje naar info@beyondborders.nu.
WORDS AND PHRASES Uitstekend = Excellent Auto’s repareren = To fix cars Hoge cijfers = High marks Automerken = Car brands Profvoetballers = Professional footballers Voorzetten = Assists
Even voorstellen: Stichting de
CREATIEF Alusine uit Sierra Leone is de Bob Marley van Utrecht. Hij schrijft zijn liedjes* zelf. Hieronder kan je de tekst lezen van ‘Never stop trying’, een mooie reggae-song van Alusine over de situatie waar hij en andere ex-AMA’s in zitten.
Never stop trying
In Nederland zijn verschillende organisaties actief die AMA’s en ex-AMA’s willen helpen. In de AMARAMA vertellen zij wat ze voor jou kunnen doen. Deze keer:
You try you failed but the only failure is when you stop trying never stop trying my brother
You try you failed but the only failure is when you stop trying never stop trying my people Share it with another both you and the person will be happy in darkness you have to know how to make your own light before it’s too late to learn never give up on your dreams because one day you might regret it those who think they are wise are fools ya You try you failed but the only failure is when you stop trying never stop trying my brothers Ho ho keep on trying keep on trying keep on trying, Jah will see you true ya keep on trying, never give-up the fight ya keep on trying, Jah will see you true
Heb jij ook een gedicht*, verhaal, tekening* of iets anders creatiefs voor de AMARAMA? Stuur een mailtje naar info@beyondborders.nu. Tekening
= Drawing
Meeting point “Ook kan je meedoen aan ‘meeting point’. Hierbij worden jonge vluchtelingen opgeleid tot coach. De jongeren gaan advocaten en managers van grote bedrijven helpen bij het uitstippelen* van hun toekomst. Ze vragen aan de zakenmensen* wat hun droom is en wat er in de weg staat om die droom waar te maken. Dat levert unieke ontmoetingen op. De mensen zijn vaak onder de indruk van de wijsheid* van de jongeren. Door hun ervaringen, doorzettingsvermogen* en lef* zijn zij topcoaches.”
Ook als je AMA of ex-AMA bent, kan je heel veel bereiken. Je kan een schooldiploma halen, een feest organiseren, een goede voetballer worden, veel vrienden krijgen, enzovoorts. Wat wil jij bereiken? En hoe ga je dat doen? Maak een toekomstplan*! Met een toekomstplan is het makkelijker om jouw doelen te bereiken. Ook kan je hiermee aan andere mensen laten zien dat jij goed bezig bent. Voor alle dingen in het leven kan jij een toekomstplan maken. Wil jij ook een toekomstplan opstellen? Neem contact op met Beyond Borders of vraag jouw mentor, voogd of steunpunt om hulp. Voor meer tips voor je toekomst kijk op de website van Beyond Borders: www.beyondborders.nu/toekomsttips.
WORDS AND PHRASES Toekomstplan Aanvraag Toegelaten worden Studiefonds
= Future plan = Application or request = To be admitted = Education fund
WORDS AND PHRASES Zorgen = Worries Toneelspelen = To act or to perform Uitstippelen = To plan Zakenmensen = Business people Wijsheid = Wisdom Doorzettingsvermogen = Persistence Lef = Guts
Magazine maken “Speciaal voor de meiden hebben we het project ‘magazine maken’. Twee keer per jaar komt What’s Up?! uit, een magazine voor en door meiden met een vluchtelingenachtergrond*. Het blad ligt in de AZC’s. De redactie komt maandelijks samen om de inhoud van het volgende nummer te bepalen. Ideeën zijn welkom! Nieuwe redacteuren* ook! Bij What’s Up?!
TIP VOOR JE TOekOMST Maak een toekomstplan!
Andere activiteiten: mail de contactpersoon van een AZC in de buurt of neem contact op met de Vrolijkheid via info@vrolijkheid.nl of tel. 020-6273287
“De Vrolijkheid organiseert in ruim 30 AZC’s creatieve activiteiten voor kinderen en jongeren. AMA’s die ergens anders wonen en ex-AMA’s mogen ook meedoen. Tijdens onze activiteiten kunnen ze even hun zorgen* vergeten, nieuwe mensen leren kennen en hun talenten ontdekken. Ze kunnen komen om muziek te maken, te breakdancen of toneel te spelen*. Alles kan! Ik zeg altijd: blijf niet op de bank zitten. Als je dat doet, gebeurt er niets.”
The only time we chill is when we kill each other it takes skill to be real and time to heal each other some people dream of success others make it happen in life beauty is like riches keep it to yourself and you’ll be miserable
= Songs = Poem
Redacteur worden of ideeën leveren voor What’s Up?!: erika@vrolijkheid.nl Meeting point: joseph@vrolijkheid.nl
Erika de Jongh van Stichting de Vrolijkheid.
You try you failed but the only failure is when you stop trying never stop trying my sisters
Liedjes Gedicht
Bekijk de website van Beyond Borders voor een volledig overzicht van organisaties in Nederland die iets voor jou kunnen betekenen: www.beyondborders.nu/organisaties.
Zin in actie?
I never chose this life but I never denied it either people have long memories so invest and make yourself a good memory it’s true, we don’t know what we’ve got until it’s gone away but we don’t know what we’ve been missing until it
WORDS AND PHRASES
kan je veel leren. Samen iets moois maken is super.”
Vluchtelingenachtergrond = Refugee background
Redacteuren
= Editors
e in lan j t e Dit z oekomstp een t
Wat wil jij doen? Bijvoorbeeld: “Ik wil een opleiding Autotechniek volgen.”
Waarom wil jij dit doen? Bijvoorbeeld: “Ik vind auto’s leuk en ik wil een diploma zodat ik later werk kan krijgen.”
Wanneer ga jij dit doen? Bijvoorbeeld: “Over 6 maanden wil ik op de opleiding zitten.”
Wie heb je nodig om dit te doen? Bijvoorbeeld: “Ik heb Nederlandse mensen nodig om een aanvraag* te doen bij de opleiding om toegelaten te worden*. Ik heb een sponsor of studiefonds* nodig om de opleiding te kunnen betalen.”
Hoe ga je dit doen? Bijvoorbeeld: “Ik vraag Nederlandse mensen die ik ken of zij mij willen helpen. Ik neem contact op met een studiefonds.”
18 jaar en dan? Ben jij AMA en word jij 18 jaar? Dan gaat er veel voor jou veranderen*. Als je nog geen verblijfsvergunning hebt, dan is de kans heel groot dat je van de Nederlandse overheid moet terugkeren naar jouw land van herkomst. Je zal geen opvang en leefgeld meer krijgen. Je komt in een moeilijke situatie. Daarom is het belangrijk dat jij weet welke mogelijkheden* er zijn na je 18de. Hieronder een overzicht.
Illegaliteit Als je moet terugkeren, maar je besluit om in Nederland te blijven, dan doe je dat ‘illegaal’. Van de Nederlandse overheid mag jij hier niet zijn. Je hebt daarom bijvoorbeeld geen recht op werk en huisvesting*. Ook loop je risico* op vreemdelingendetentie (gevangenis) en gedwongen* terugkeer naar jouw land van herkomst. Gelukkig zijn er veel organisaties die jou kunnen helpen als je in de illegaliteit leeft. Bekijk de lijst met organisaties op de website van Beyond Borders: www.beyondborders.nu/organisaties.
Doormigratie Als je in Nederland zonder succes asiel hebt aangevraagd, dan kan je geen asiel meer aanvragen in een ander land in de Europese Unie. Als je dat toch probeert, dan loop je kans om teruggestuurd te worden naar Nederland. Dan kom je in vreemdelingendetentie terecht en kan je worden uitgezet naar jouw land van herkomst. Je kunt ook doormigreren* naar een land buiten de Europese Unie. De reis kost echter veel geld. Als jij je onderweg* moet identificeren, kan je bovendien grote problemen krijgen. Daarnaast: ook voor dat land zijn toelatingseisen*, zoals een bepaalde opleiding of inkomen.
Terugkeer Als jij geen vertrouwen meer hebt in een toekomst in Nederland, dan kan je nadenken over zelfstandige terugkeer naar jouw land van herkomst. Ook terugkeer is niet makkelijk: het kan soms jaren duren voordat je een goed bestaan hebt opgebouwd. In Nederland zijn gelukkig verschillende organisaties die jou daarbij kunnen helpen. Zij bieden bijvoorbeeld ondernemerstraining*, financiële ondersteuning en persoonlijke begeleiding. Bekijk de lijst met organisaties op de website van Beyond Borders: www.beyondborders.nu/hulpbijterugkeer.
Verblijfsvergunning Terwijl je leeft in de illegaliteit, zou je kunnen blijven vechten voor een permanente verblijfsvergunning. Hierbij kan je misschien hulp krijgen van een advocaat of een medewerker van VluchtelingenWerk of het steunpunt in jouw regio. Juridische procedures duren vaak echter enorm lang, soms in totaal meer dan 10 jaar. Per persoon en per situatie verschilt de kans op een succesvolle procedure. Helaas krijgen verreweg de meeste mensen in de illegaliteit nooit een permanente verblijfsvergunning. Iedere optie is moeilijk. Maar jij kan zelf iedere optie iets makkelijker maken. Of jouw toekomst nou in Nederland of ergens anders ligt: jij hebt kennis en vaardigheden* nodig om een zelfstandig bestaan* op te kunnen bouwen. Het is dus altijd heel belangrijk dat jij naar school gaat en probeert een opleiding te volgen. Wil jij meer weten over jouw toekomstmogelijkheden? Neem contact op met Beyond Borders via info@beyondborders.nu of tel. 030-7551524.
WORDS AND PHRASES Veranderen Mogelijkheden Huisvesting Risico lopen Gedwongen
= To change = Possibilities = Housing = To risk = Forced
Doormigratie Onderweg Toelatingseisen Ondernemerstraining Kennis en vaardigheden Zelfstandig bestaan
Leven in illegaliteit: “Als je niet meer in jezelf gelooft, ben je verloren” Jay vluchtte op zijn 16de van Angola naar Nederland. Nu is hij 27 en leeft hij al bijna 9 jaar in de illegaliteit. Elke dag doet hij zijn best om iets te bereiken*. “Ik wil mijn dochtertje een mooie toekomst geven.” Hoe kwam jij in de illegaliteit? “Voordat ik 18 werd zat ik eerst in een AZC in Roermond en daarna in een opvanghuis* in Breda. Op mijn 18de hoorde ik dat mijn verblijfsvergunning niet werd verlengd. Ik moest stoppen met school en belandde op straat. Stress! Ik ging eerst naar vrienden in Amersfoort en daarna naar Utrecht. ’s Nachts sliep ik in een huis voor daklozen. Overdag* was ik op straat. Inmiddels heb ik een eigen kamer. Mijn wens: een huis voor mijn Nederlandse vriendin en mijn 6-jarige dochtertje. Ze wonen nu bij mijn schoonouders. Mijn dochtertje geeft me de kracht om actief te blijven. Ik wil haar een mooie toekomst geven.” Wat doe je om dat te bereiken? “Ik bid en ga naar de kerk. Ook heb ik de empowermenttraining van Beyond Borders
WORDS AND PHRASES Bereiken Opvanghuis
= To achieve = Shelter
gedaan. Ik leerde daar hoe belangrijk het is om actief te blijven en doelen te hebben, anders verandert er niets. Ik kwam daar op het idee om ooit een bakkerij te beginnen. Brood is altijd nodig. Om bakker te worden, hoef je geen zware studie te doen. Je kunt thuis ook leren hoe je moet bakken.” Bak je veel? “Ja, ik bak brood en cake! Om een goede bakker te worden, moet je ervaring opdoen. Ik lees recepten* op internet en kijk naar ‘bakfilmpjes’ op YouTube. Ik wil graag in een bakkerij werken om nog meer te leren. Maar zonder verblijfsvergunning kan dat niet.” Hoe denk je over jouw toekomst? “Als ik geen dochtertje had, was ik misschien al teruggegaan naar Angola. Ik hoop dat ik nog lang bij haar kan blijven. Ik moet een leven opbouwen. Alleen dan heb ik haar wat te bieden. Maar waar heb ik de meeste mogelijkheden? In Nederland? In Angola? Ik ben er nog niet uit… Ik weet wél dat je de moed nooit moet opgeven en in jezelf moet blijven geloven. Doe je dat niet, dan ben je verloren*.” Overdag Recepten Verloren zijn
= In the daytime = Recipes = To be lost
WIN EEN bioscoopbon! Zoek de 18 woorden die te maken hebben met hobby’s! De overgebleven letters vormen een zin. Stuur het antwoord vóór 15 november 2013 naar info@beyondborders.nu en maak kans op een bioscoopbon* ter waarde van 25 euro! Uit de goede inzendingen* worden 3 winnaars geloot.
= Transit migration or relocation = On the way = Admission requirements = Business training = Knowledge and skills = Independent living
Antwoord:
CITAAT
“Education is the passport to the future, for tomorrow belongs to those who prepare for it today.” Malcolm X 1925-1965
woorden:
AUTO BAKKEN
BREIEN DANS FILM FITNESS
INTERNET KLEDING LEUK LEZEN
LOL MUZIEK PC SCHRYVEN
WORDS AND PHRASES Bioscoopbon = Cinema coupon Inzendingen = Entries
SKATEN TV ZANG ZWEMMEN
‘Bridges’ op Facebook
facebook.com/grou
ps/sierraleonebrid facebook.com/groups/afghanistanbridge ge
idge
facebook.com/groups/angolabr
facebook.
com/group
“In Afghanistan ben je nergens zonder netwerk” ridge
s/guineab
com/group
facebook.
s/kurdista
nbridge
Op haar 13de ging de Afghaanse Donya (27) met haar familie naar Nederland. Ze kon blijven, maar keerde vorig jaar terug om te trouwen. Vanuit haar woonplaats Kabul beheert ze de Facebookgroep Afghanistan Bridge, waar jonge (ex-) asielzoekers uit Afghanistan informatie en ervaringen kunnen delen*. Even chatten.
Patricia Beyond Borders Alles goed?
Donya Jarmal Ja! Voordat we naar Nederland kwamen, woonden we in Rusland. In Rusland zaten we tussen de Russen, in Nederland tussen de Nederlanders. Het is fijn om tussen de Afghanen te zijn.
Patricia Beyond Borders Moet je straks werken?
Donya Jarmal Ik werk nog niet. Voor werk moet ik naar het centrum van Kabul. Om er te komen, heb ik een auto nodig. Dit jaar studeert mijn man af. Daarna gaat hij werken en kan hij me brengen en halen.
Patricia Beyond Borders Kun je niet de taxi nemen of de auto pakken?
Donya Jarmal Jawel. Maar dan wordt er over me gepraat en dat wil ik niet. In het begin dacht ik: ik doe wat ik wil en draag wat ik wil. Dat doe ik niet meer. Buiten moet ik altijd een hoofddoek dragen. Ik zorg dat mijn kleding niet te kort of te strak is. De vrijheid om een rokje te dragen mis ik niet. Ik ben hier zó gelukkig.
Patricia Beyond Borders Is er genoeg werk?
Donya Jarmal Ja! Mensen die kunnen helpen bij de opbouw* van Afghanistan zijn hard nodig: architecten, landbouwdeskundigen*, medisch personeel. In Kabul is veel werk voor Afghanen uit Europa die minstens HBO hebben gedaan. Heb je dat niet, dan maak je meer kans buiten Kabul.
Patricia Beyond Borders Nog meer tips voor (ex-)AMA’s die terug willen gaan naar Afghanistan?
Donya Jarmal Leer Engels en Afghaans! Verdiep je in* de cultuur. Je kunt hier niet meteen je mening geven, zeker niet bij ouderen. In Afghanistan ben je nergens zonder netwerk. Maak vrienden, maar vertrouw mensen niet te snel. Omdat je uit Europa komt, denken Afghanen dat je rijk bent. Sommigen willen van je profiteren*. Bouw je netwerk rustig op. Begin met één persoon die je echt vertrouwt.
Patricia Beyond Borders Wat wil je bereiken met de Afghanistan Bridge?
Donya Jarmal Via de Facebookgroep wil ik (ex-)AMA’s wegwijs maken in Afghanistan. Ze mogen me alles vragen. Ik wil ze ook geruststellen*. Het is hier minder gevaarlijk dan iedereen denkt. Oké, je moet wel oppassen* waar je naartoe gaat. Op plekken met veel buitenlanders is het bijvoorbeeld minder veilig. Maar je kunt hier wel een normaal leven leiden: studeren, werken, samen picknicken.
WORDS AND PHRASES
Zich verdiepen in = To explore Ervaringen delen = To share experiences Profiteren = To benefit Opbouw = Development Geruststellen = To reassure Landbouwdeskundigen = Agricultural experts Oppassen = To be careful
Beyond Borders heeft in Afghanistan, Angola, Guinee, Noord-Irak en Sierra Leone netwerken van jonge ex-asielzoekers die zijn teruggekeerd. Zij bieden ondersteuning aan andere jongeren die terugkeren. Via Facebookgroepen geven zij eerlijke informatie.
Afghanistan: facebook.com/groups/afghanistanbridge
Wil jij alles weten over een toekomst in jouw herkomstland? Of wil je gewoon vrienden maken?
Guinee: facebook.com/groups/guineabridge
! Wo r d l i d
Angola: facebook.com/groups/angolabridge
Noord-Irak (Koerdistan): facebook.com/groups/kurdistanbridge
MEE EENs of NIET MEE EENS? Sierra Leone: facebook.com/groups/sierraleonebridge
stelling:
s op tv Er is bijna nooit iets leuk
Alusine
Jawad
Yola
(28 jaar, Sierra Leone)
(19 jaar, Afghanistan)
(25 jaar, Angola)
“Mee eens. Er is te veel ellende* op tv. Ik wil niets horen over oorlog. Ik weet uit ervaring wat dat is. Liever kijk ik naar voetbal. Ook houd ik van muziek. Ik maak zelf reggae. Ik word blij van programma’s waarin mensen dansen of zingen, zoals Holland’s Got Talent. Ook kijk ik graag naar Goede Tijden, Slechte Tijden. Liefde, mensen die grappen maken. Leuk! En dat ene meisje, Nina, die vind ik ook leuk.”
“Dit is een moeilijke stelling*, want ik kijk bijna nooit tv. Ik kijk alleen naar actiefilms en naar Shrek. Die film heb ik wel 4 of 5 keer gezien. Zó mooi! Dat programma - ik ben de naam kwijt - waarbij dochters een vrouw zoeken voor hun vader vind ik ook goed. Op zaterdagen zondagochtend kijk ik altijd naar cartoons, omdat dit goed is voor mijn Nederlands. Mijn favoriet: Buurman & Buurman.”
“Niet mee eens. Ik kijk best veel tv en vind altijd wel iets leuks. Ik kijk graag naar Achter Gesloten Deuren en RTL Boulevard. Eigen Huis & Tuin vind ik ook leuk. Alleen Goede Tijden, Slechte Tijden vind ik niet zo leuk. Ik vind: een serie moet een begin en een eind hebben. GTST gaat maar door, jaar na jaar. Ik heb het 2 jaar gevolgd en was er daarna wel klaar mee.”
WORDS AND PHRASES
Ellende = Misery Stelling = Thesis or standpoint
COLOFON AMARAMA is een uitgave van Beyond Borders. Beyond Borders ondersteunt AMA’s en ex-AMA’s bij het ontwikkelen van een toekomstperspectief, zowel in Nederland als in de landen van herkomst.
Lotte den Tonkelaar.
Aan dit nummer werkten mee: Patricia Jacob, Jay, Alusine, Jawad, Yola, Majid, Donya, Erika de Jongh (Stichting de Vrolijkheid) en de medewerkers van Beyond Borders.
Contact: Goeman Borgesiuslaan 77 3515 ET Utrecht T: 030-7551524 info@beyondborders.nu www.beyondborders.nu facebook.com/beyondbordersnu
Beyond Borders: Liesbeth Devos, Mark de Koning-Man, Ossama Abu Amar, Tim Looten en
Vormgeving: Chiel te Bokkel, www.claut.nl Drukwerk: Drukkerij All Print, www.all-print.nl