Biblioteka Śląska
Katalog wystawy / Catalogue of the exhibition Czerwiec 2017 / June 2017 Biblioteka Śląska w Katowicach / Silesian Library in Katowice Organizator Przeglądu / Organizer of the Review Biblioteka Śląska w Katowicach / Silesian Library in Katowice
Komitet Wydawniczy / Editorial Committee prof. zw. dr hab. Jan Malicki – przewodniczący / president prof. zw. dr hab. Ryszard Kaczmarek – zastępca przewodniczącego / vice president mgr Magdalena Skóra – zastępca przewodniczącego / vice president dr Barbara Maresz – sekretarz / secretary
© Copyright by Biblioteka Śląska 2017 Opracowanie tekstu / Text layout Jan Baron Tłumaczenie / Translation Wisława Bertman Opracowanie graficzne / Graphical design Zdzisław Grzybowski Projekt okładki / Cover design Monika Wieczorek Realizacja projektu / Realization of the project Monika Wieczorek, Dorota Pyplok Skanowanie ekslibrisów / Digitization of ex-librises Adam Grycner Na okładce / On the cover ekslibrisy Leonida Kurisa, Izrael / Israel Wydawca / Publisher Biblioteka Śląska e-mail: promocja@bs.katowice.pl ISBN 978-83-64210-43-3 Nakład 150 egz. / Published in 150 copies
Jury Przeglądu / Jury of the Review Prof. zw. Michał Kliś – przewodniczący Jury, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach / president of Jury, Academy of Fine Arts in Katowice Prof. zw. dr. hab. Jan Malicki – dyrektor Biblioteki Śląskiej w Katowicach / director of Silesian Library in Katowice Magdalena Skóra – zastępca dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach / deputy director of Silesian Library in Katowice dr hab. Ewa Stopa-Pielesz, prof. asp – Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach / Academy of Fine Arts in Katowice
Nagrody / Prizes
I NAGRODA / I PRIZE DYPLOM i MEDAL im. Pawła Stellera diploma and medal named after Paweł Steller Leonid Kuris, Izrael / Israel II NAGRODA / II PRIZE DYPLOM i MEDAL im. Pawła Stellera diploma and medal named after Paweł Steller Serik Kulmeshkenov, USA III NAGRODA / III PRIZE DYPLOM i MEDAL im. Pawła Stellera diploma and medal named after Paweł Steller Liu Qing, Chiny / China
Wyróżnienie honorowe i medal im. Pawła Stellera Honorable mention and medal named after Paweł Steller Łukasz Cywicki, Polska / Poland Nagroda Specjalna Dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach i medal im. Pawła Stellera Special Prize of the Director of Silesian Library in Katowice and medal named after Paweł Steller Siegfried Otto Hüttengrund, Niemcy / Germany Wyróżnienie Śląskiego Towarzystwa Miłośników Książki i Grafiki i medal im. Pawła Stellera Honorable mention of the Silesian Bibliophiles and Iconophiles Association and medal named after Paweł Steller Antonina Kieliszewska, Polska / Poland
MEDAL im. Pawła Stellera Projekt Leszek Wieluński
MEDAL named after Paweł Steller designed by Leszek Wieluński
Ekslibris – mała wielka sztuka Ekslibris (łac. ex libris – z książek) ma długą historię. Na przestrzeni wieków zmieniał swą formę i funkcję. Początkowo wskazywał właściciela rękopisu, później – obok funkcji ochronnej – pojawiła się funkcja dekoracyjna. Współcześnie ekslibrisy zamawia się nie tylko po to, by wklejać je do książek, ale także po to, aby je kolekcjonować jako autonomiczne dzieła sztuki. Organizowany przez Bibliotekę Śląską w Katowicach, już po raz dziesiąty, Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera pełni istotną rolę nie tylko w kultywowaniu pięknej tradycji, ale również stwarza okazję szerokiemu gronu odbiorców do obcowania z coraz rzadziej uprawianymi przez twórców klasycznymi technikami graficznymi. Tegoroczny przegląd wyróżnia się wysokim poziomem artystycznym nadesłanych prac. Jury stanęło przed trudnym wyborem laureatów spośród grona 143 autorów z całego świata, m.in. z: Japonii, Chin, Indii, Izraela, Turcji, Serbii, Macedonii, Bułgarii, Rumunii, Czech, Węgier, Ukrainy, Rosji, Litwy, Łotwy, Niemiec, Francji, Norwegii, Argentyny, Brazylii, Meksyku, USA i – oczywiście – z Polski. Wśród uczestników znalazło się także sporo młodych osób reprezentujących szkolnictwo artystyczne. Ogółem wpłynęło 388 prac. Wybór ekslibrisów zakwalifikowanych na wystawę reprezentuje różnorodność podjętych tematów i tendencji estetycznych. Na uwagę zasługuje pojawiający się w wielu grafikach motyw postaci Miguela de Cervantesa i błędnego rycerza Don Kichota. Fakt ten odzwierciedla ważne w świecie literatury rocznice obchodzone niedawno – 400-lecie wydania słynnej powieści w 1615 roku oraz śmierci jej autora – Cervantesa, który zmarł 22 kwietnia 1616 roku. Uhonorowanie pisarza w taki sposób świadczy o wrażliwości i świadomości twórców nadesłanych ekslibrisów. W gronie owych twórców znalazł się Leonid Kuris z Izraela, który został laureatem X Międzynarodowego Przeglądu Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera. Jego zestaw trzech czarno-białych prac ujmuje dojrzałością artystyczną, wyrażoną poprzez oszczędną kompozycję, a także spójność użytych środków wyrazu. II miejsce jury przyznało Serikowi Kulmeshkenovi z USA (urodzonemu w Kazachstanie) za zestaw czterech czarno-białych prac, wyróżniających się precyzją cięcia i bogatą skalą szarości, które wprowadzają widza w tajemniczy świat wyobraźni. III miejsce otrzymał
Liu Qing z Chin za zestaw dwóch prac – niezwykle złożonych narracyjnie i kolorowych kompozycji zamkniętych w formę koła. Wyróżnienie honorowe otrzymał Łukasz Cywicki z Rzeszowa – laureat poprzednich edycji (z 2012 roku – I miejsce i 2014 roku – III miejsce) za zestaw sześciu prac prezentujących syntetyczne i spójne motywy głowy. Nagroda Dyrektora Biblioteki Śląskiej przypadła w udziale Siegfriedowi Otto Hüttengrundowi z Niemiec za nawiązujący do najlepszych tradycji wypukłodruku kolorowy ekslibris, dedykowany renesansowemu drukarzowi Aldowi Manuzio. Wyróżnienie Śląskiego Towarzystwa Miłośników Książki i Grafiki otrzymała Antonina Kieliszewska z Poznania za czarno-biały ekslibris przedstawiający motyw kobiety z książką. Wyrażając wdzięczność organizatorom Przeglądu za podjętą niegdyś i kultywowaną do dzisiaj inicjatywę, zachęcam serdecznie wszystkich do duchowej podróży w świat wyobraźni, do której zapraszają nas autorzy nadesłanych prac. Dr hab. Ewa Stopa-Pielesz, prof. ASP
Ex-libris – the Great Small Art Ex-libris art (lat. ex libris – from the books) has a long history. Over the centuries it has changed its form and function. At the beginning a bookplate indicated the owner of the manuscript, then – the protective function was complemented by the decorative one. Contemporary exlibris prints are ordered not only to insert them into the books, but also to collect them as autonomous works of art. The International Review of Woodcutter’s and linoleum Ex-libris Print, named after Paweł Steller, organized by the Silesian Library for the tenth time, plays an important role not only by cultivating the beautiful tradition but also as an opportunity for a broad public to interact with these classic, rarely used, graphic techniques. This year’s review stands out with high artistic quality of the submitted artworks. Jury had to make a difficult decision and to select the laureates out of 143 authors from all over the world, among them from: Japan, China, India, Israel, Turkey, Serbia, Macedonia, Bulgaria, Romania, Czech Republic, Hungary, Ukraine, Russia, Lithuania, Latvia, Germany, France, Norway, Argentina, Brazil, Mexico, USA and – of course – Poland. Among the participants there were many young people, representing art colleges. In total, 388 works were submitted. The selection of ex-libris artworks qualified to the exhibition represents the variety of themes and aesthetic tendencies. Worth mentioning is the motif of the portrait of Miguel de Cervantes and the hero of his book, the errant knight Don Quixote, which appeared in many graphics. This fact reflects the important anniversaries celebrated recently in the world of literature – 400th anniversary of the first edition of the famous novel, published in 1615 and the anniversary of its author death; Cervantes died on April 22, 1616. Honouring a writer in this way speaks well of the receptiveness and consciousness of the authors of submitted ex-libris prints. Among them there is Leonid Kuris from Israel, the laureate of the 10th International Review of Woodcutter’s and Linoleum Ex-libris Print. His set of three black and white works captivates us with its artistic maturity, expressed in a thrifty composition, as well as by the consistency of the means of expression.
The II prize was awarded to Serik Kulmeshkenov from USA (born in Kazakhstan) for the set of four black and white artworks, characterised with a precision of cutting and the rich scale of greys that bring the viewer into the mysterious world of imagination. The III prize was awarded to Liu Qing from China for the set of two works – unusual, narratively complex and colourful compositions closed in the form of a circle. Honorable mention has been received by Łukasz Cywicki from Rzeszow – the laureate of the previous editions of the review (I prize in 2012 and III prize in 2014) – for the set of six graphics works presenting in a synthetic and cohesive way the motif of a head. The Prize of the Director of the Silesian Library has been given to Siegfried Otto Hüttengrund from Germany for the referring to the best traditions of relief printing colourful ex-libris works, dedicated to a Renaissance printer, Aldo Manuzio. The Honorable Mention of the Silesian Bibliophiles and Iconophiles Association was given to Antonina Kieliszewska from Poznań for the black and white ex-libris print, depicting a woman with a book. I would like to express my gratitude to the organizers of this Review for taking this initiative and cultivating it up till now; and I encourage everyone to the spiritual journey into the world of imagination, where we have been invited by the authors of the presented works. Prof. Ewa Stopa-Pielesz, ASP
L aur e aci / L aur e ates
I nagroda i Medal im. Pawła Stellera I Prize and Medal named after Paweł Steller
Leonid Kuris Izrael / Israel
48 x 33 mm
16
Leonid Kuris Izrael / Israel
63 x 55 mm
17
Leonid Kuris Izrael / Israel
74 x 49 mm 18
II nagroda i Medal im. Pawła Stellera II Prize and Medal named after Paweł Steller
Serik Kulmeshkenov USA
85 x 122 mm
19
Serik Kulmeshkenov USA
100 x 80 mm 20
Serik Kulmeshkenov USA
107 x 85 mm 21
Serik Kulmeshkenov USA
120 x 95 mm 22
III nagroda i Medal im. Pawła Stellera III Prize and Medal named after Paweł Steller
LIU Qing Chiny / China
100 x 100 mm 23
LIU Qing Chiny / China
100 x 100 mm 24
Wyróżnienie honorowe i Medal im. Pawła Stellera HONORAble mention and Medal named after Paweł Steller
Łukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm 25
Ĺ ukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm 26
Ĺ ukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm 27
Ĺ ukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm
28
Ĺ ukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm
29
Ĺ ukasz CYWICKI Polska / Poland
100 x 90 mm
30
Nagroda specjalna Dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach i MEDAL im. Pawła Stellera special prize of the Director of silesian library in Katowice and MEDAL named after Paweł Steller
Siegfried Otto Hüttengrund Niemcy / Germany
142 x 108 mm 31
Wyróżnienie Śląskiego Towarzystwa Miłośników Książki i Grafiki i MEDAL im. Pawła Stellera honorable mention of the silesian bibliophiles and iconophiles association and MEDAL named after Paweł Steller
Antonina Kieliszewska Polska / Poland
105 x 65 mm 32