Bib.fm + jongeren = ? Een onderzoek naar de grenzen van Bib.fm
Ladda vzw in opdracht van Bibnet maart - juni 2011
INTRO
Bib.fm is een gloednieuwe muziekdienst waarmee je muziek uit de catalogus van de bibliotheek via streaming kan beluisteren. Om de grenzen van het systeem in kaart te brengen, testte Ladda vzw in opdracht van Bibnet in april 2011 Bib.fm met jongeren tussen 14 en 25. We peilden naar hun bevindingen en verwachtingen tegenover muziek in de bibliotheek van morgen. Op die manier willen we de muziekdienst verder verfijnen tot een gebruiksvriendelijk instrument dat uitnodigt tot beleving en ontdekking. 10 jongeren werden onderworpen aan een intensieve testing én een interview over hun ervaringen, perceptie en ideeën over zowel deze applicatie als de bibliotheek in het algemeen. In het eerste, uitgebreide deel van dit rapport kan je de concrete resultaten per topic lezen. Interessant voor wie heel concreet of heel technisch iets meer wil weten over een bepaald onderwerp of een specifieke functionaliteit. Een afsluitend deel – de outro – bundelt de voornaamste inzichten en werpt een blik op de toekomst. In de bijlage kom je meer te weten over methodiek en respondenten. Lees wel... Ladda vzw Expert in jeugdcultuur
2
INTRO
2
MUZIEKGEWOONTES
5
KOPEN OF DOWNLOADEN? KOPEN KOPIËREN, RIPPEN, OVERSLEUREN, ... ILLEGAAL DOWNLOADEN = NORMAAL LUISTERGEDRAG – RADIO, INTERNET, WELKE SITES,…
5 5 5 5 6
JONGEREN EN DE BIB
8
MUZIEK ONTLENEN IN DE BIBLIOTHEEK BIBLIOTHEEK BEZOEK EN PERCEPTIE BIBLIOTHEEK? LEEFTIJD EN PERCEPTIE? HET STILTE – ISSUE LOKALE BIBLIOTHEEK VS. STADSBIBLIOTHEEK IDEALE BIBLIOTHEEK
8 9 9 9 10 10
DE DIGITALE BIBLIOTHEEK
12
VERWACHTINGEN DIGITALE BIBLIOTHEEK VERWACHTINGEN DIGITALE MUZIEKBIBLIOTHEEK PERCEPTIE T.O.V. BIBLIOTHEEK EN DE APPLICATIE NA DE TESTING
12 13 14
GEBRUIKSERVARING BIB.FM
16
EEN AVONTUURLIJKE MUZIKALE ONTDEKKINGSTOCHT OF ‘FRUSTRO-RADIO’? POSITIEF: DE SNELHEID VAN FILTEREN EN ZOEKEN DE MAX, DE MUZIEK BLIJFT SPELEN TIJDENS HET ZOEKEN WIKIPEDIA UITLEG IS EEN PLUSPUNT VOOR VELEN MEERWAARDE: LAST.FM KOPPELING ONLOGISCHE SORTERING RELEVANTIE ZOEKRESULTATEN FILTERS: TEVEEL, TE VERWARREND, EN NIET DE JUISTE ... FILTER OVER TIJD: INTERESSANT, MAAR ANDERS ORGANISEREN! VISUELE WEERGAVE FILTERS NIET VOOR IEDEREEN ZICHTBAAR/DUIDELIJK SCHERMINDELING KAN BETER HET CD-HOESJE WORDT NIET DOOR IEDEREEN OPGEMERKT GOOGLE IT HET BELANG EN DE ONVINDBAARHEID VAN ‘GENRES’ HET MYSTERIE VAN DE VERDWENEN GERELATEERDE ARTIESTEN DE VERSTOPTE SPEELLIJST DIE GEEN SPEELLIJST IS DE PARTICIPANTEN VERWACHTEN OOK HEEL WAT VAN ZO’N SPEELLIJST: DE BACKSPACE FUNCTIE WERKT NIET NAAR BEHOREN COMPUTER SAYS NO: ONLOGISCHE ELEMENTEN IN DE APPLICATIE BEZORGDHEID OM AANBOD MUZIEK EN GENRES
17 18 18 18 18 18 19 19 20 21 21 22 22 23 23 24 25 25 26 26
FUNCTIONALITEIT VAN BIB.FM
27
3
BIB.FM ALS ONTDEKKINGSMACHINE
29
LOOK & FEEL BIB.FM
31
BETALEN: IN THEORIE JA, IN PRAKTIJK MMMNEEE...
32
BETALEN ONDER VOORWAARDE ... GRATIS TESTPERIODE MOET! DUIDELIJKE FORMULES EN TIJDSAANDUIDING
32 33 33
BIB.FM, EEN ALTERNATIEF VOOR ILLEGALE DOWNLOADS?
34
MINDER DOWNLOADEN DOOR STREAMEN ALS ER VOLDOENDE IN ZIT EN GOED WERKT DAN... NIET PORTABLE, DUS NIET VOLDOENDE INTERESSANT...
34 34 35
POSITIE TOV ANDERE MUZIEKAPPLICATIES
36
KWALITEIT EN BETROUWBAARHEID TROEF! INTEGRATIE? MAINSTREAM-ANGST
36 36 37
LINKEN MET AANKOOPDIENSTEN?
38
OUTRO: EEN AFSLUITENDE KIJK VANUIT LADDA-OGEN
39
BIJLAGE 1: RESPONDENTEN EN METHODE
44
BIJLAGE 2: NASLAGWERKEN
46
COLOFON
47
4
MUZIEKGEWOONTES
Kopen of downloaden?
Kopen De helft van de participanten koopt vrij veel, op maandelijkse, zelfs wekelijkse basis. Lp’s worden
bij
deze
groep
ook
geregeld
aangekocht,
al
dan
niet
tweedehands.
De andere helft van de participanten koopt zeer weinig tot niets. Twee participanten geven ook aan totaal niets te kopen. Sommigen maken ook sneller de stap om een cd te kopen nadat ze een artiest live aan het werk gezien hebben.Verschillende jongeren geven aan liefst cd’s bij grote verdelers zoals Saturn en Mediamarkt te kopen, dit omwille van de goekopere prijs. Ook na concerten, bij de artiestenstand wordt graag gekocht. Voor lp’s zijn rommelmarkten erg in trek. Als het over kopen en betalen gaat, zijn digitale bestanden minder in trek dan fysieke producten. Slechts enkele participanten kopen regelmatig digitale muziek. Het tastbare, het artwork van een cd-hoesje, ... blijft belangrijk. Verschillende jongeren geven aan dat ze moeilijk geld kunnen geven aan een digitaal bestandje. Enkele jongeren geven aan dat ze eerst illegaal downloaden om te ontdekken en te verkennen. Vervolgens kopen ze de dingen die ze echt goed vinden op cd. Uit principe koop ik Belgische artiesten die ik goed vind, uiteindelijk altijd wel op cd! Kopiëren, rippen, oversleuren, ... Cd’s worden niet of zelden gekopieerd en gebrand. De enige participanten die cd’s kopiëren en branden zijn DJ’s. Wel wordt er muziek van cd’s overgezet naar de pc (rippen) om dan toe te voegen aan de persoonlijke muziekbibliotheek. Mp3’s doorsturen of overzetten op harde schijven is een veel voorkomende praktijk.
Illegaal downloaden = normaal We
kunnen
stellen
dat
bijna
iedereen
illegaal
downloadt.
De meesten doen dit rechtstreeks, waarmee we bedoelen dat ze het zelf doen en kunnen.
5
Enkele participanten doen het zelf niet maar genieten (bewust) mee van de downloads van partner of oudere broers. Soms wordt er aan anderen gevraagd om iets te downloaden, omdat ze zelf de kunde niet beheersen of niet geïnteresseerd zijn in computer. Iemand downloadt niet meer omwille van DJ – activiteiten en de daarbijhorende licentie. Iedereen lijkt zich bewust van dit gedrag, er geeft zelfs iemand aan dat ze zich daarvoor schaamt. Downloaden gebeurt op allerlei manieren. Torrents lijken het meest gebruikt, maar ook via andere wegen zoals Youtube converter, wordt er muziek verzameld. Naast het feit dat het gratis, gemakkelijk en snel is én dat iedereen het doet, wordt ook het gegeven dat bepaalde compilaties gewoonweg niet legaal beschikbaar zijn aangehaald. iTunes biedt volgens sommige jongeren echt niet alles aan wat er muzikaal leeft. We horen verschillende malen dat jongeren eerst illegaal downloaden maar dat ze, wanneer ze echt overtuigd zijn, overgaan tot de aankoop van de cd (of lp). Zoals we reeds aangaven, vinden heel wat jongeren het moeilijk om te betalen voor een digitaal bestand.
Luistergedrag – radio, internet, welke sites,… De jongste mensen in onze bevraging beluisteren vooral muziek via Youtube en hebben duidelijk nog niet zoveel andere kanalen ontdekt. Ze lijken ook voornamelijk te luisteren naar losse tracks. Niet alleen de jongsten gebruiken Youtube om muziek te beluisteren en te ontdekken, ook de oudere participanten gebruiken Youtube. Zij geven wel vaker andere kanalen aan (zie oplijsting). Zelfs Myspace, een social networksite die vaak als verouderd wordt aanschouwd, blijkt voor enkele muziekliefhebbers nog steeds een functie te hebben. Naar de radio wordt wel geluisterd, maar muziek ontdekken op de radio is dan weer een andere kwestie. Radio wordt eerder gezien als behangpapier en er wordt vooral naar geluisterd in de auto, op de achtergrond thuis, ... Slechts enkele respondenten halen specifieke radioprogramma’s zoals Select op Studio Brussel aan. Bij veel jongeren lijkt de radio eerder ‘toevallig’ aan te staan, of zoals iemand het formuleert: als mijn mp3-speler plat is, dan leg ik de radio aan.
6
Radio staat bekend om zijn ‘live-streaming’ maar dat is niet altijd de manier waarop jongeren er naar luisteren. Verschillende jongeren geven aan juist achteraf, radioprogramma’s of een selectie daaruit, te beluisteren. Spotify wordt ook éénmaal aangehaald door iemand, die een jaar in Noorwegen woonde en daar gretig gebruik maakte van deze applicatie. iTunes wordt veel gebruikt om eigen muziek te beluisteren, zowel in de slaapkamer als onderweg, bijvoorbeeld via een mp3-speler (die meestal als iPod benoemd wordt). Een handige app bestaat via Last.fm die koppeling maakt met je iTunes voor tips van gelijksoortige muziek en concertinfo. Gebruikte diensten: •
Tune-up (tuneupmedia.com)
•
Youtube
•
Vimeo
•
Radio (Stubru, Klara, Radio 1, Topradio, Urgent)
•
iTunes
•
Sites artiesten
•
BBC samples bij de CD reviews
•
Myspace
•
Facebook (en dan vooral door likes en posts van vrienden)
•
3 voor 12 Luisterpaal
•
Spotify
•
Last.fm
•
22 tracks
•
Soundcloud
•
Mixcloud
•
Laid Back radio (radionomy.com)
•
Online blogs (Pitchfork, Some Kind of Music Blog, Bandcamp, Fembassy, Supafly, NPR music)
7
JONGEREN EN DE BIB
Muziek ontlenen in de bibliotheek Wat betreft muziek ontlenen, maar zeker ook wat betreft bibliotheekbezoek in het algemeen, kunnen we een soort overgangsperiode of cruciale periode detecteren. Verschillende jongeren geven aan tot hun achttiende regelmatig de bib te bezoeken en muziek en andere materialen uit te lenen om daarna ‘stil te vallen’. Enkelen kwamen reeds op hun 13e of hun 16e op dit punt. Verschillende jongeren die nu studeren in Gent, geven wel aan dat ze ondertussen wel weer meer naar de bib gaan, maar dit vooral om te studeren en opzoekingswerk te verrichten. Muziek uitlenen komt er niet meer bij kijken. De jongste participanten (13 – 15 jaar) hebben nog nooit een cd uitgeleend in de bibliotheek. Ze zijn zelfs eerder geneigd een dvd te ontlenen dan een cd. Het lijkt zelfs alsof deze jongste participanten niet meer nadenken over muziek in termen van cd’s of albums maar het eerder hebben over liedjes. Ze beluisteren ook zelden een hele cd van een groep. Redenen waarom men geen muziek meer ontleent in de bibliotheek: •
Hoge boetes bij te laat terugbrengen.
•
De verplaatsing er naartoe omdat je zo makkelijk aan muziek kunt raken vanop je pc thuis, dus naar de bibliotheek gaan is redelijk omslachtig.
•
Je kan het beluisteren op Youtube … en dat is dan gratis, als je het van de bibliotheek haalt, moet je er nog voor betalen ook. (hij blijkt wel niet goed op de hoogte van de prijzen)
•
Het kleine aanbod in kleinere en lokale bibliotheken (zowel kleine bibliotheken zoals die van Knesselare als bibliotheken van de grootte van Roeselare worden hier door jongeren onder begrepen) is ook een minpunt. Daarentegen geeft men wel aan dat dit anders is in de bibliotheek van Gent.
•
Te weinig keuze in muziek
•
De exemplaren van (nieuwe) dingen die hen interesseren zijn meestal uitgeleend
•
Weet niet waarom, gewoon ...
8
Bibliotheek bezoek en perceptie bibliotheek? •
Een zaal vol boeken.
•
Ergens is het ook een soort shelter, een wachtplek, bv. voor als het regent
•
Ik vind dat echt een schone service, zo boeken uitlenen. De rust, de kranten, ...
•
Een unieke plek, met een unieke sfeer
Leeftijd en perceptie? De oudere participanten vinden de bibliotheek best aangenaam:
•
De bib is fijn, ook om te studeren.
•
Ik hou heel veel van bibliotheken. Dat zijn plekken van DE WIJSHEID.
•
Ik voel me er thuis. Het is er erg knap.
•
Plaats waar ik graag kom, goeie rustige sfeer.
•
Bib = aangenaam ook al kom ik er maar een vijftal keer per jaar.
De 2 jongste participanten hebben een negatiever, saaier beeld. Het is vooral de stilte die hen afschrikt. Ze associëren de bib ook eerder met school.
•
’t Is niet echt mijn habitat, maar ik kom ook niet volledig tegen mijn zin. En de geur, ja de geur, van die boekengeur. En zo stil dat het daar overal is. Dat moet ook wel als je wil lezen en studeren, maar echt zo stil, en overal, ik weet niet …
Het stilte – issue Stilte is een gegeven dat door verschillende jongeren aangehaald wordt. De houding t.o.v. de stilte in de bibliotheek is dubbel. Aan de ene kant vinden ze de stilte een must en vinden ze het niet meer als normaal dat op een plek waar gestudeerd wordt, stilte vereist wordt. Anderzijds vinden ze het vaak lastig dat het overal in de bibliotheek stil moet zijn.
9
•
In de bib van Sint Lucas vind ik het soms net iets te stil. Alhoewel ik ook van die stilte hou.
•
Muziek afspelen in de bibliotheek, lijkt me moeilijk, al zou het op sommige (misschien
afgesloten?)
plekken
wel
fijn
zijn.
Lokale bibliotheek vs. stadsbibliotheek In het algemeen wordt de bibliotheek in de grote stad meer geapprecieerd op vlak van aanbod en aanpak, maar er zijn ook enkele uitzonderingen waar het kleinschalige en het persoonlijke van de kleine bibliotheek geloofd wordt. Uiteraard gaat dit over een herinnering en een ervaring in de kindertijd: Vroeger was er in Mechelen ook zo’n klein bibliotheekje, dat was fantastisch. Daar had je echt persoonlijk contact. Heel erg dat dat weg is.
Ideale bibliotheek In de ideale bibliotheek van de respondenten is de ideale bibliotheek net iets meer ontspannen, ‘chill’, à l’aise en comfortabeler dan de huidige. Vooral de mogelijkheid om iets te eten of te drinken lijkt hen aangenaam. Daarnaast suggereren ze ook om het stilte-regime aan te passen. De stilte moet absoluut niet verdwijnen, maar er moeten ook plaatsen zijn waar je wel mag praten en ‘hangen’. Een greep uit de suggesties:
•
Combineren met café, zithoekjes, meer een plaats van maken om iets te doen (actiever), meer muziek en films + een online aanbod.
•
Opdeling in ruimtes: een rustig deel en ook een lawaaistuk met babbels, ev. over literatuur of waar je spelletjes kunt uitproberen.
•
In het café kan je wel babbelen en dat is ok. Ik vind dat wel gezellig, een café in de bib.
•
Een plek waar je makkelijk binnen kunt en waar je goedkoop of gratis kunt ontlenen.
•
Een plek waar je nieuwe muziek kunt ontdekken en die actueel is. De bib moet toegankelijk zijn!
•
Het kan al helpen als het allemaal iets minder strak is: Ligbanken, chill out plek, …
•
Weer lp’s ontlenen en beluisterbaar maken. Zetels met kleine platenspelertjes,…
10
•
Een studente architectuur: De bib moet architecturaal anders, modern, meer glas, groot, openheid en zeer toegankelijk voor iedereen + bredere invulling van literatuur vereist.
•
Twee participanten zijn blij met hoe het er nu aan toe gaat…Goh, ja, voor wat die moeten doen, doen die dat eigenlijk wel goed.
11
DE DIGITALE BIBLIOTHEEK
Verwachtingen digitale bibliotheek Er zijn heel wat verschillen in de verwachtingen omtrent de digitale bibliotheek. Een aantal mensen kunnen er zich moeilijk iets bij voorstellen of voelen zich niet thuis in deze digitale wereld, anderen vinden het logisch en geven meteen een paar verwachtingen mee. Logisch, de bibliotheek moet mee met zijn tijd zijn. Iedereen is het erover eens dat bibliotheken in geen geval mogen verdwijnen door dit digitale verhaal. Sommigen zijn daar echt wel een beetje bezorgd over:
•
De bib mag zeker niet verdwijnen met al dat online gedoe.
•
Ik weet niet of ik dat wel zo leuk vind. Dan is er geen bibliotheek meer eigenlijk? Ik zie wel voordelen, maar ook veel nadelen. Er moet toch iets tastbaar blijven. Een bib is en blijft een bibliotheek.
•
Ik kan me er wel iets bij voorstellen. Maar ik heb schrik dat de bibliotheek zijn charme gaat verliezen. De combinatie blijft belangrijk.
•
De papieren versie blijft belangrijk en aangenamer.
•
Ook goed voor beter overzicht, want in de bibliotheek moet je lang zoeken om iets te vinden. Goed dat alles dan “bij elkaar staat” om door te zoeken.
•
Voor iemand is het zoeken in de bibliotheek juist een meerwaarde: Ik vind het zoekproces in een bibliotheek, een deel van de ervaring. Dus dat moet blijven bestaan.
•
Ben niet zo thuis in deze toekomstige wereld. Neem je dan een bestand mee uit de bib en breng je ze terug, en gaat mijn moeder dat wel snappen?
Verwachtingen op een rijtje:
•
Alles moet aanwezig zijn, een database van alles!
•
Nooit meer verplaatsen voor materialen
•
Mogelijkheid om dingen over te zetten op je harde schijf
12
•
Toegankelijk, gratis en gemakkelijk/gebruiksvriendelijk
•
Een ontdekfunctie
•
Een interface waar je makkelijk mee kunt werken bv. voor boeken: goede classificaties per genre, per auteur,… Hetzelfde voor muziek.
•
Eén iemand begint spontaan over de jaarlijkse bijdrage: Toegang tot digitaal aanbod tegen vaste jaarlijkse bijdrage – zoals nu de jaarlijkse bijdrage voor de bib.
•
Boeken mogen in geen geval verdwijnen want lezen vanop een scherm (zowel computer, iPad of gsm) gaat niet zo makkelijk als een boek zelf.
Verwachtingen digitale muziekbibliotheek De verwachtingen liggen erg uiteen, het is duidelijk dat niet iedereen zich al iets kan voorstellen bij de applicatie. Zo is er iemand die zich er echt niet veel kan bij voorstellen en het houdt bij: mp3’s zeker? Die je dan kan beluisteren.
•
Online moet van thuis uit zijn: als je nog naar de bib zou moeten, neem je de bedoeling weg van de digitale bibliotheek.
•
Snelheid: Ik denk dat het wel sneller gaat, je moet dan niet meer in de rekken zoeken, dat gaat sneller want dat zoeken vind ik altijd heel erg lastig.
•
Gebruiksvriendelijk en gemakkelijk: makkelijk om een liedje op te zoeken bv. op titel, artiest, lyrics, neuriën.
•
Concrete invulling: lijst van: groepen, genres, albums en zoekfuncties.
•
Dat het via de computer zou gaan en dat je er voor betaalt met je creditcard. Maar niet zo veel waarschijnlijk.
•
Een zeer ruim aanbod en up-to-date.
•
De mobiele meerwaarde: Moet zeker ook mobiel raadpleegbaar zijn. Muziek luister je altijd en overal. Vooral dit overal kan plezant zijn.
•
Surfen naar de bib op dode momenten, wanneer je niets aan het doen bent of moet wachten, in plaats van naar de bibliotheek te gaan.
•
Link naar een plaats om de cd te kopen (niet digitaal), want cd is fijner om te kopen.
•
DRM-vrij (Digital Rights Management).
•
Tijdloos gebruik: Zodanig dat je af en toe nog door je eigen collectie kunt zoeken.
•
Geen succes bij jongeren: Ik denk niet dat dat voor jongeren goed gaat lukken … want de meeste hebben sites daarvoor.
13
Velen maken de vergelijking met de fysieke ontlening en het tijdelijk karakter daarvan. Ze zien het als een soort tijdelijke download waarnaar je beperkte periode kan luisteren (bv. 1 week of 1 maand), die daarna weer verdwijnt. Een beetje de tegenhanger van het huidige fysieke leenmodel: volledig beschikbaar voor beperkte periode.
Perceptie t.o.v. bibliotheek en de applicatie na de testing Na de testing werd aan de respondenten gevraagd of ze dit ‘Bib.fm’ verwacht hadden van de bib. De meeste participanten hadden dit niet voelen aankomen of hadden er nooit over nagedacht. Anderen vinden het een logisch gevolg van maatschappelijke evoluties en zien het als de taak van de bib. Zelfs diegenen die het ergens wel verwacht hadden, zijn onder de indruk van de aanpak en functionaliteit. Toch leeft ook hier een beetje de angst bij enkele jongeren en de indruk dat het niet voor de niche-muziekliefhebber is, maar eerder voor Jan Modaal. Kortom: de bib scoort hier wel een beetje, zelfs de grootste scepticus moet enigszins toegeven dat het wel knap is dat de bib zoiets op poten zet. Al zijn er anderzijds ook weer een hoop bedenkingen, ...
•
Nee. Is helemaal nieuw voor mij. Compleet verrast. Ik vind het zelfs een hele eer dat ik dit mocht testen. ‘t Is echt totaal iets anders, hier heb je echt ‘de kamergeur’ in plaats van die boekengeur. Ma ja die boeken kunnen daar ook niet aan doen, dat hoort er ook ergens bij Wijs wijs … Leuk idee …
•
Het is wel de richting die ze uitmoeten want ikzelf heb geen stimulans meer om de bibliotheek binnen te stappen.
•
Ja en Nee. Ze konden niet anders he. Wij zijn echt al van de mp3-generatie he, wie heeft er nog cd’s ? Dus ja, ze moeten wel mee …
•
Ik vind het een superidee. Aan de andere kant, het is hun taak, en ze moeten ook wel mee met de tijd.
•
Is wel logisch: Dat is meegaan met de tijd hé? Ik kan me niet inbeelden dat nog veel jongeren naar de bib gaan. Mensen die een cd gaan lenen in de bib zijn meestal al 35, ouder dus.
En ook:
14
•
Dan komt er geen volk meer in de bibliotheek zelf??
•
Het bestaat natuurlijk al, maar de bib heeft het recht om een beetje later te komen, dat heeft zijn charme en hoort bij de bib. Dus dat is helemaal OK. Ik vind het wel knap van hen. Maar het is echt iets voor de brave burger.
•
Ideaal om een beetje in te spelen op de technologie en de generatiekloof, zo kunnen ze die misschien een beetje overbruggen en die mensen kennis laten maken met al die dingen. In een veilige, gecontroleerde overheidsomgeving. En die mensen gaan misschien wel betalen enzo ….
15
GEBRUIKSERVARING BIB.FM De eerste indruk van de meeste jongeren is positief. Ze zijn positief verrast over het initiatief, de mogelijkheden en de grondige uitwerking ervan. Zodra je doorvraagt of opdrachten geeft, duiken er een heleboel vragen, opmerkingen, ergernissen maar ook tips en complimenten op. In dit luik bundelen we verschillende aspecten van de gebruiksvriendelijkheid. In latere delen gaan we dieper in op een aantal specifieke aspecten, mogelijkheden en manieren van gebruik (functionaliteit, ...). Gezien de kleine respondentengroep en de belangrijkheid van ieders individuele gebruikservaring, trachten we hieronder zoveel mogelijk aspecten en opinies weer te geven. Om toch te komen tot enig overzicht, clusteren we het geheel in 19 topics. Binnen deze topics worden de diverse opinies weergegeven. De ene keer is dit zeer kort en bondig en volstaat één citaat. Een andere keer is wat meer duiding nodig. De 19 topics waar we de gebruikservaring aan ophangen zijn:
•
Een avontuurlijke muzikale ontdekkings tocht of ‘frustro- radio’?
•
Positief: de snelheid van filteren en zoeken
•
De max, de muziek blijft spelen tijdens het zoeken
•
Wikipedia uitleg = pluspunt
•
Meerwaarde = Last.fm koppeling
•
Onlogische sortering
•
Relevantie zoekresultaten
•
Filters: teveel, te verwarrend, en niet de juiste ...
•
Filter over tijd: interessant, maar anders organiseren!
•
Visuele weergave filters niet voor iedereen zichtbaar/ duidelijk
•
Schermindeling kan beter
•
Cd – hoesje wordt voor sommigen iets te klein weergegeven
•
Google it
•
Het belang en de onvindbaarheid van ‘genres’
•
Het mysterie van de verdwenen gerelateerde artiesten
•
Verstopte speellijst die geen speellijst is
•
De backspace functie werkt niet naar behoren
•
Computer says NO: onlogische elementen in de applicatie
•
Bezorgdheid om aanbod muziek en genres
16
Een avontuurlijke muzikale ontdekkingstocht of ‘frustro-radio’? Ongeveer de helft van de jongeren vindt vrij gemakkellijk de weg doorheen het systeem. De andere helft heeft het lastig en lijkt soms echt te verdwalen. Het systeem wijst zich volgens verschillende jongeren niet zelf uit. Ongeveer de helft van de respondenten heeft behoorlijk wat tijd nodig om zijn/haar draai te vinden. Er zijn verschillende jongeren die het eerst even moeilijk hebben, maar eens ze het door hebben, toch vertrokken zijn en vrij vlot kunnen zoeken. Een minderheid blijft, zelfs na behoorlijk wat verkenningstijd, vastlopen, met de nodige ergernissen,... Dat het zoeken niet voor iedereen even gemakkelijk is, blijkt ook uit de opdrachten die iedere respondent diende uit te voeren. Zo loopt de helft van de respondenten al vast bij het zoeken naar favoriete artiesten en gelijkaardige artiesten. De opdracht ‘zoek alle albums van de muziekgroep Queen die de bibliotheek ter beschikking heeft’ blijkt nog moeilijker. Slechts een minderheid slaagt er relatief vlot in om een overzicht van ‘de juiste Queen’ te vinden. Twee oudere vrouwelijke participanten vinden de albums van Queen totaal niet.
•
Om de echte Queen te vinden, kom je eerst veel minder relevante items tegen, zoeken op auteur gaf eerst George Michael in plaats van Queens of The Stone Age of dergelijke.
•
Ik kreeg rare klassieke muziek en dan dingen met in de title Queen. Bizar.
Enkele indrukken:
•
Het is gemakkelijk, ik kan er vlot mee werken.
•
Ik had last in het begin om mijn draai te vinden … het is niet super-duidelijk. Misschien snap ik het ooit wel maar dan moet ik er eerst een half uur op staren of zo.
•
Eerlijk gezegd, ik kan sneller een nummer online vinden, dan hier. Zelfs al staat het in de databank. Zo omslachtig. Ik had het al 10 keer gevonden online.
•
Het lijkt op mijn iTunes maar dan met minder waardevolle content. Spotify achtig, ook beetje Grooveshark, is positief hoor!
17
Positief: de snelheid van filteren en zoeken •
Het is zeer goed dat het zeer snel gaat.
•
Hij filtert in no time.
De max, de muziek blijft spelen tijdens het zoeken •
Als je dingen zoekt en verder surft, blijft de muziek spelen: super!
Wikipedia uitleg is een pluspunt voor velen •
Wiki is wel leuk.
•
De link met Wikipedia is zeer goed maar: Bij het zoeken naar Bonobo gaf Wikipedia informatie over mensapen i.p.v. de muziekgroep
. Meerwaarde: Last.fm koppeling Deze link wordt zeer positief geëvalueerd. Verschillende jongeren vinden de suggesties van Last.fm echt goed en vinden het dan ook positief dat hiermee gewerkt wordt.
Onlogische sortering De sortering relevantie/auteur/jaar/titel lijkt niet zo goed te werken. Meermaals krijgen we opmerkingen die hier verband mee houden:
•
Het is onlogisch geordend en gesorteerd. Ik heb echt niet het gevoel dat het meest relevante bovenaan staat.
•
Ik ben in de war door de functie ‘sorteer de resultaten op: relevantie/ auteur/ jaar/ titel’.
18
Onze respondenten vinden de sortering zowel lastig op vlak van zoeken als op vlak van weergave van de resultaten. Ze hebben niet het gevoel dat het meest relevante van boven staat. Ook komt de zoekmethode niet overeen met de manier waarop zij nadenken en zoeken. Dit is echt frustroradio, frustratieradio. Op wat is dat gerangschikt? Zo ne rommelboel! Een suggestie en manier van denken, sorteren die door enkele jongeren aangehaald wordt: Ik zou eerder vertrekken van de artiest, dan de albums tonen, en als je daar op klikt komen de liedjes. Iemand anders die deze suggestie doet, bedenkt zich dan en geeft aan dat het ook wel belangrijk is om liedjes te kunnen vinden als je de artiest niet weet.
Relevantie zoekresultaten De resultaten die verschijnen na de zoekopdrachten, vinden de respondenten niet echt relevant. Dit heeft enerzijds met de wijze van sorteren te maken, anderzijds zijn de opmerkingen soms ook echt inhoudelijk. Ook verschijnt hetzelfde nummer soms meerdere malen, maar gekoppeld aan verschillende compilatie cd’s, dat wordt als storend ervaren.
•
Tip: Bij Hot Chip krijg je veel dezelfde nummers maar van verschillende compilatie cd’s:
misschien
groeperen.
Iemand stelt ook voor de zoekresultaten te differentiëren, zodanig dat je niet steeds op dezelfde artiest terecht komt.
Filters: teveel, te verwarrend, en niet de juiste ... De meningen over de filters lopen sterk uitéén. Over één ding lijken de meeste responden het wel eens: er zijn teveel verfijningen waardoor het zeer verwarrend wordt. Slechts één participant (de jongste) vindt alle filters eigenlijk handig en leuk. Ook is er verwarring over wat bepaalde filters nu precies betekenen.
•
Ik klik liever door dan te verdrinken in allerlei mogelijkheden.
19
•
Het is ook wel wat druk vind ik. Het is wel handig dat het hier allemaal staat, maar je leest er snel over.
•
Er staat gewoon zodanig veel info dat het efkes duurt voor dat je het doorhebt…
•
Veel verfijningen die er niet toe doen.
•
Filter is wel tof maar vele indelingen zijn niet relevant: zoals taal, tempo en sfeer.
•
Te veel, te verwarrend.
•
Wat moet ik me voorstellen bij opgewekt, energiek, gezellig?
•
Zou zelf graag meer willen instellen/verfijnen maar op Bib.fm zelf zijn er te veel verfijningen die er niet toe doen. Een beetje meer Google in de zoekfunctie mag wel.
•
Teveel filteropties waardoor je niet vindt wat je eigenlijk zoekt (bv filter op enkel cd’s).
•
Wel veel van die rare dingen om op te zoeken, ik zou dat niet gebruiken.
•
Het is vooral ambetant dat er teveel verfijningen zijn die er totaal niet toe doen of niet echt kloppen. Het zou goed zijn, moest je kunnen zoeken op jaartal.
Sommigen merken de filters niet echt op en blijven alles in de balk bovenaan typen. Zou willen dat de zoek iets uitgebreider is – dat je ook kan aangeven ‘artiest’, ‘titel’ of ‘cd’.
Filter over tijd: interessant, maar anders organiseren! De meeste respondenten vinden het echt wel interessant om op tijdskaders te zoeken. De mogelijkheden die de applicatie daar tot nu toe voor biedt, ervaren ze als te beperkt. Sorteren via decennia met eventuele verfijningen naar een jaartal, is iets wat verschillende jongeren een stevige verbetering zouden vinden. Tips:
•
Te veel, behalve de filter over tijd, jaar van publicatie maar die moet anders georganiseerd worden, per tien jaar, of dat je het jaar kan invoeren, of al de seventies samen of, …
20
•
Het zou interessant zijn om op periodes/decennia te zoeken en niet per sé op jaartal. Die periodes/jaartallen moeten meer in de verf gezet worden. Jaartallen bij tracks zetten zou handig zijn maar het is gewoon zeer moeilijk om dit verwezenlijken, er zijn ook nog een aantal fouten bij de publicatiedatum dus daarom zou het handiger, makkelijker en juister zijn om met decennia te werken (50, 60, 70,… )
Visuele weergave filters niet voor iedereen zichtbaar/duidelijk Slechts enkele respondenten hebben onmiddellijk door waar de filters zich bevinden en hoe je die kan gebruiken. Sommige respondenten ervaren de zoekfilters als ‘randinformatie’ en gaan er niet onmiddellijk mee aan de slag. Verschillende opties worden niet opgemerkt (lijkt op, ...). Ook het gegeven dat de rechterbalk erg belangrijk is voor het zoeken, wordt niet door iedereen opgemerkt. Ik had niet direct door dat dat daar stond omdat het zo klein en onopvallend is. Enkele tips van onze respondenten:
•
Duidelijkheid creëren! Je kunt de balken gebruiksvriendelijker maken door ze een naam te geven zoals ‘filter’ maar dit woord is niet door iedereen gekend dus ...
•
Op de beginpagina een korte uitleg zetten van wat de verschillende onderdelen doen. Van alles duidelijk aanduiden: dat doet dit en dat doet dat. Wel beknopt, geen hele handleiding.
Schermindeling kan beter Een kleine helft van de participanten haalt aan dat de toepassing voorlopig een zeer kleine ruimte inneemt terwijl de ruimte om het groter te maken er zeker is. Ook wil men meer resultaten tegelijkertijd zien.
•
Kan groter, je moet scrollen en dan is het beter dat je heel het scherm gebruikt.
•
Als er verschillende bands zijn met ietwat dezelfde naam, moet je soms tot pg. 3 scrollen om de juiste te vinden.
•
Scrollbalk globaal maken is handiger want de scrollbalk zit in het venster en niet erbuiten.
21
•
Pagina systeem klopt nog niet: pagina met 1 resultaat is belachelijk. Er is ook soms een tweede pagina voor slechts één nummer. Misschien beter ‘infinity scroll’ zoals Google Images of Facebook Feed.
•
Je krijgt ook maar 3 nummers te zien als je iets ingetypt hebt omdat het effectieve werkvlak te klein is. Wat mij verschrikkelijk stoort is dat het middenscherm zo klein is. Waarom trekken ze dat niet helemaal open zodat je aan de rand van je scherm scrollt. Veel sites doen dat tegenwoordig en ik vind dat mega ambetant. Waarom? Het ergert me.. Ook zou ik al meer zichtbaar willen zien. In plaats van altijd eerst op die volgende te moeten duwen. Misschien kunnen ze je de mogelijkheid geven per 10 of 20 te sorteren. Een beetje zoals bij die online kledij shops.
Het cd-hoesje wordt niet door iedereen opgemerkt Niet iedereen merkt de cd-hoesjes op. Zo is er iemand die de opmerking geeft dat cd-hoesjes handig zouden zijn. Dit terwijl ze in haar zoektocht al verschillende hoesjes tegenkwam maar dus niet opmerkte.
•
CD-hoesje zou er mogen opstaan
•
Het albumhoesje mag iets groter, ook terwijl het liedje afspeelt, maakt het aantrekkelijker.
Google it Sommige respondenten (3 à 4) zoeken onmiddellijk alles op in de zoekbalk bovenaan. Na een tijdje combineren ze dan meestal die manier van zoeken met de filters in de balken. Er zijn ook respondenten die moeite hebben met deze manier van zoeken en de zoekbar niet voor alles inzetten. Het valt op dat vooral de jongere respondenten vlot de zoekbar gebruiken. De twee oudste respondentes zoeken minder vanuit de zoekbar. Zij snuisteren eerder in de filters, die ze dan helaas niet helemaal begrijpen of terugvinden, ...Ze lijken de filters te verwarren met categorieën waardoor ze het resultaat niet begrijpen. De jongeren die bovenaan alles intypen, vinden dat ideaal en vinden soms zelfs dat er ‘nog meer Google in de zoekfunctie mag zitten’.
22
Het belang en de onvindbaarheid van ‘genres’ Het is duidelijk dat genre een belangrijke invalshoek is bij het zoeken naar muziek. Al zijn ze het dan niet allemaal eens over welke muziek nu onder welk genre hoort en ergert iemand zich aan de genre-hokjes mentaliteit, toch blijft het een belangrijk zoekelement. Helaas is het rechtstreeks en onmiddellijk zoeken vanuit genres in deze applicatie niet voor iedereen evident. Vooral het overzicht van genres vinden enkele respondenten, waaronder de 2 ouderen, moeilijk om te hanteren. Verschillende respondenten geven aan dat ze het overzicht van genres ook zouden willen zien zonder dat ze bovenaan al iets hebben ingetypt.
•
Ik geraak er niet. Ik kan absoluut onmogelijk via genres zoeken
•
Genres zijn goed, je kan dat niet echt beter maken
•
Leuk om op genre te zoeken.
Het mysterie van de verdwenen gerelateerde artiesten Functies als gerelateerde artiesten en ‘klinkt als’ worden door jongeren erg geapprecieerd. Helaas zijn de gerelateerde artiesten zijn niet altijd voor iedereen gemakkellijk terug te vinden, ze lijken pas echt te verschijnen als je op de cd klikt. Dit wordt door sommigen als omslachtig ervaren. Soms is er ook wel wat twijfel over de gelijkaardigheid van artiesten. Toch zijn net deze gerelateerde artiesten wat jongeren interessant vinden. Iemand suggereert om er echt op in te zetten en er een uithangsbord van te maken.
•
Het is niet zo makkelijk om terug te vinden waar die gerelateerde artiesten juist staan op de pagina. En het klopt ook niet altijd: Lijkt op: Radiohead lijkt op … Radiohead.
•
De soortgelijke artiesten vond ik niet altijd terug. De ene keer verschenen er luistertips, de andere keer niet. Ook wel frustrerend als je luistertips krijgt, maar je kan ze niet beluisteren omdat ze niet in de bibliotheek zitten. Ze mogen meer aanwezig zijn.
23
De verstopte speellijst die geen speellijst is De helft van de participanten heeft de speellijst niet zelf kunnen ontdekken. Deze functie lijkt een beetje verstopt te zitten. Enkele respondenten zagen het wel staan maar hadden niet de neiging om erop te klikken. Na verkenning van de speellijst (al dan niet op suggestie van ondervrager) geven de meesten aan dat ze het wel interessant vinden maar dat het niet echt was wat ze verwachtten. Positieve reacties waren:
•
Cva. Fijn dat je je geschiedenis ziet.
•
’t Is nu niet dat je hier van alles mee moet kunnen doen. Want het is geen muziekprogramma zoals mediaplayer, iTunes etc. Ik vind het eigenlijk wel positief dat het zo beperkt is
•
Het zou zeer leuk zijn moest je geschiedenis van afgespeelde nummers niet verdwijnen.
Anderen zien minder het voordeel van de beperktheid van de speellijst in. Iemand anders geeft aan dat de naam niet echt de lading dekt: Ah ja, ‘t is een beetje de geschiedenis, de afspeelgeschiedenis. Cool. Maar dan moeten ze dat wel zo noemen hé ‘afspeelgeschiedenis’ en niet speellijst. Dat is geen echte afspeellijst. Wel wijs dat je kan zien wat je al geluisterd of gezocht hebt. Ook de functionaliteit van de speellijst werd onder de loupe genomen. De opmerkingen op een rijtje:
•
Maar als je 5 maal op hetzelfde nummer geklikt hebt, dan moet dat er maar eenmaal instaan.
•
Je kunt geen liedje in de speellijst aanklikken terwijl je dit wel verwacht, en dat het meteen begint af te spelen. Het liedje wordt enkel in de kolom eronder getoond.
•
Als je speellijst opent dan ben je een groot deel van je pagina kwijt, dus de speellijst zou beter ergens staan waar er meer plek is bijvoorbeeld aan de rechterkant.
•
Een speellijst van de afgespeelde nummers is zeer zeker een meerwaarde, het is tof dat de gespeelde nummers onthouden worden, maar als je uitlogt en dan weer inlogt zijn deze verdwenen en dat is jammer.
24
•
Speellijst afspelen, niet logisch. Speellijst speelt niet af zoals ik zou willen. Het lijkt te verspringen.
•
Een liedje wegdoen Wacht, kan ik hier een liedje uit wegdoen. Ah nee, is wel stoem, want soms luistert ge zo van die schaamtelijke dingen …
De participanten verwachten ook heel wat van zo’n speellijst: •
Dan kan je daar bv. een uur muziek in klaarzetten en ondertussen surfen.
•
Afspeelgeschiedenis is niet noodzakelijk maar een afspeellijst wel, waar je liedjes kunt aan toevoegen. Youtube is hier slecht in, als Bib.fm hier beter in is, zou dit de gebruikswaarde kunnen doen stijgen.
•
Het zou goed zijn om dat te linken met de luistergeschiedenis van je Last.fm profiel, zoals Youtube nu al gelinkt wordt met je Last.fm.
•
Het moet ook blijven spelen, als je bijvoorbeeld aan het werken bent dat je niet achter ieder nummer moet klikken op het volgende.
•
Spotify: ook een kans om offline je speellijsten te beluisteren.
•
Het zou een meerwaarde bieden moest je zelf je speellijsten kunnen samenstellen met een soort van Add functie.
•
Een ‘Add’ functie waardoor je een nummer al kunt toevoegen aan de speellijst zonder dat ze meteen afgespeeld worden.
•
Zou ook wel leuk zijn moest ik zelf een playlist bijeen kunnen stellen en afspelen
•
Liedjes toevoegen, verwijderen of ze gewoon laten afspelen. Verschillende afspeellijsten kunnen samenstellen naargelang je bui: je hebt meer zin in rustige muziek of in dance,…
•
Speellijsten zelf opstellen, favorieten aanduiden, het aantal keren dat je liedjes afspeelt,...
De backspace functie werkt niet naar behoren Verschillende jongeren stellen vast dat ze niet kunnen terugkeren met CTRL Z (backspace). Doe je dat wel, dan log je vanzelf uit, en moet je weer inloggen om terug in het programma te komen. Verschillende jongeren vragen zich dan ook af of er een manier is om terug te keren. Deze lijkt er wel te zijn (back – button), maar wordt niet door iedereen gehanteerd of opgemerkt. Sommigen geven aan dat ze hierdoor geremd worden om te browsen en te verkennen.
25
•
Als je backspace gebruikt ga je uit heel het systeem. Je kunt dus ook niet terugzoeken naar vorige zoekopdrachten.
•
Je kan precies niet goed terugkeren naar de startpagina.
•
Je kan niet teruggaan als je te diep in een subcategorie bent gegaan.
•
Het zou handig zijn als je altijd kon teruggaan naar vorige pagina.
Computer says NO: onlogische elementen in de applicatie In het voorgaande kwamen er al heel wat dingen naar boven die de respondenten als ‘onlogisch’ ervaarden. Van gerelateerde artiesten die verdwijnen tot de backspace-functie, eenzelfde nummer dat meermaals in de geschiedenis staat of de afspeellijst die ‘rare sprongen’ maakt. Daarnaast doken er hier en daar nog andere zaken op die als storend werden ervaren. Enkele voorbeelden:
•
Ik kom zot voor duuzd van die next knop, ik snap het echt niet. Dan komt er plots helemaal iets anders. Grrrrrrrr (bij de speellijst en het afspelen)
•
Er dan verschijnen er zo van die cijfertjes in mijn zoekbalk die ik er bijna niet uit krijg.
Bezorgdheid om aanbod muziek en genres (zie ook ontdekkingsfunctie en functionaliteit)
•
Het aanbod is nog niet volledig en niet ieder nummer kan je beluisteren.
•
Veel te mainstream!
26
FUNCTIONALITEIT VAN BIB.FM
De
meeste
jongeren
zien
het
zichzelf
wel
gebruiken.
Dit
vooral
als
de
gebruiksvriendelijkheid op punt staat én de collectie voldoende uitgebreid is. De manieren van gebruik en de mogelijkheden die ze zien, zijn erg uiteenlopend. Een greep: Van thuis uit is positief en een troef! Echt wel goed dat je het van thuis uit kan gebruiken, dus daarom heeft het wel een beetje een kans. Om thuis te gebruiken.
Negatief = je kan er geen muziek uit pakken en ergens anders gebruiken Dit slaat op het beperkte mobiele karakter en het feit dat je de muziek niet apart uit de applicatie kan halen om op andere manieren te gebuiken, ... Aan de andere kant, kan je het dan weer niet meenemen. Op uw iPod of zo. Je kan niet echt iets doen met die muziek hé. Dat is wel minder. Muziek ontdekken Ik zou het niet echt gebruiken om te luisteren maar eerder de ‘like knop’ om te ontdekken... Memory lane & music not worthwhile downloading or buying ... Ik zou af en toe een keerke luisteren. Of voor op een feestje, als ik een fout nummertje, Aqua of zo zou willen laten horen. Ik zou het zeker gebruiken om nog eens de liedjes toen ik 16 jaar was te kunnen herbeluisteren.
Muziekliefhebbers blijven op de hoogte Het zou ook vooral iets zijn voor echt muziekliefhebbers of op de hoogte te blijven:
27
Als je 2 maand op reis bent geweest en je komt terug en je wil weten of je veel van de nieuwste Britpop hebt gemist, dan leg je gewoon deze radio op en in een mum van tijd ben je terug mee. Aanvullende muziekdienst Twee participanten zouden het gebruiken als een aanvullende muziekdienst: Bib.fm kan zeker een aanvulling zijn op mijn dagelijks bezoek aan allerhande blogs en muzieksites. Misschien wel. Ergens is het een Youtube zonder filmpjes en met minder functies. Ik zou het misschien aanvullend gebruiken. Veel zou afhangen van de mogelijkheden tot playlist maken.
Muziekgewoontes veranderen? Het merendeel van de jongeren denkt dat deze applicatie muziekgewoontes zou kunnen veranderen maar dan moet het echt evolueren naar een multifunctionele applicatie met een indrukwekkend volledig aanbod die een meerwaarde betekent tegenover andere diensten:
•
Hier zijn er meer drempels, de muziek zit iets dieper: je moet nog inloggen, zoeken, … Daarom dat er echt een meerwaarde moet zijn. Meerwaardes nodig om je te onderscheiden van al de gemakkelijke bestaande wegen om aan muziek te komen bv. met dingen die niet echt te vinden zijn online. (bv. een beetje obscuur en relatief nieuw is soms moeilijk via Torrents te vinden).
•
Of door een platencollectie aan te leggen: Komen lp’s er ook op? Anders zou dat een zeer grote meerwaarde betekenen!
•
Meerwaardes kunnen zeker zijn: aanbod en de Last.fm suggesties.
•
Bijvoorbeeld de Last.fm suggesties: daarvoor al zou ik het gebruiken. Ik vind het belangrijk dat je nieuwe dingen ontdekt
•
Muziekgewoontes enkel veranderen als er niet enkel mainstream opstaat, ook meer onbekende dingen. Zeker niet alleen de mainstream muziek.
•
Er moeten echt meer onbekende dingen in komen. Niet enkel mainstream.
•
Maar ik zou het niet missen als het er niet is, denk ik.
28
BIB.FM ALS ONTDEKKINGSMACHINE Zeker! Vanalles gezien waar ik inspiratie uit haal. Zoals de originele versie van Hurricane en alles van Bob Dylan. Bijna alle participanten zijn er van overtuigd dat er op Bib.fm heel wat te ontdekken valt. Eén persoon heeft het gevoel dat er op inhoudelijk muzikaal vlak absoluut niets te ontdekken valt. Dit zou voor haar anders kunnen zijn als ‘lijkt op’ goed zou werken en als de collectie ‘echt heel heel heel volledig is’. De lijkt op-knop (en de gerelateerde artiesten) zijn voor verschillende jongeren de ideale ontdekkingstools. Toch zien ze ook nog andere mogelijke ontdekkingsfuncties in de huidige applicatie en hebben ze heel wat suggesties. Jongeren staan duidelijk open voor ontdekking en gaan zelf actief op zoek naar tools die ontdekking stimuleren. Het ontwikkelen van systemen waarbij je dus eerder toevallig op iets stoot, is dus geen slecht idee. Let wel, dit steeds binnen een gestructureerd duidelijk, overzichtelijk en efficiënt kader. Een oplijsting van verschillende manieren om op ontdekking te gaan die de respondenten op één of andere manier inspirerend vinden. Ontdekken via genres Dit is een manier van ontdekken die verschillende jongeren interessant vinden. Wel ondervinden sommige jongeren technische problemen bij het zoeken via deze weg. Een suggestie: Een radiofunctie op genre zou zeer goed zijn, zoals de Last.fm radio op een bepaald genre zodanig dat je gerelateerde artiesten binnen een genre kunt vinden, bv. Britpop shuffle. Enkele kritische noten: Niet alle genres die hen interesseren zijn in de applicatie verwerkt: Een aanbod aan absurd veel genres maar IDM staat er niet tussen, kan toch niet? Genre-indelingen zijn vandaag de dag geen evidentie: Ik vind dat wat eng en gevaarlijk, die genre-indeling. Echt zien dat je niet te klassiek of mainstream gaat daarmee. Zeker in deze tijden is dat moeilijk, met al die cross over’s enzo.
29
Ontdekken via koppeling Last.fm Zoals reeds aangegeven geven verschillende respondenten aan dat de koppeling met Last.fm een echte meerwaarde is. Suggesties van Last.fm zijn goed (enige reden waarom ze Last.fm gebruikt). Goed om deze feature te combineren met sterktes van andere streaming diensten. Ontdekken via gerelateerde artiesten en ‘klinkt als’ Downloaden = ontdekking Downloaden is al een soort van ontdekkingstocht… maar binnen Bib.fm zijn er ook heel wat kansen tot ontdekken. Zo is er een link naar Wikipedia waar je meer informatie kunt vinden over de artiest in kwestie. Daarnaast kun je ook gerelateerde artiesten vinden, die jou de kans geven om verder te ontdekken. Tools voor het ontdekken van ‘nieuwe’ releases Pas uitgegeven dingen zouden bijvoorbeeld doorheen de website en op de ‘landingspagina’ weergegeven mogen worden. Meest beluisterd? Meest beluisterd zou ik wel interessant vinden. Dit dan wel georganiseerd per genre of zo, anders wordt het zo’n chaos .. Semi-toevallig iets ontdekken = leuk Voldoende tools ontwikkelen die maken dat je ‘toevallig’ op iets stoot dat jou aanspreekt. Vergelijking Youtube: als mensen zoeken op een bepaalde artiest met Youtube dan krijg je voor je het helemaal getypt hebt enkele highlights waardoor je meteen vindt wat je zoekt. Suggestie: shuffle is van belang om te ontdekken.
30
LOOK & FEEL BIB.FM De meeste jongeren kunnen de look & feel van Bib.fm wel pruimen. Ze zijn niet laaiend enthousiast maar vinden de look dan ook niet zo belangrijk. De functionaliteit van de applicatie primeert duidelijk op het uiterlijk. Het grootste deel van de participanten vindt dat dergelijke website er best sober en strak uit moet zien. Dat is eveneens hoe verschillende jongeren Bib.fm omschrijven.
•
Kortom, ‘het is wel ok’
•
Niet afschrikkend. Niet superaantrekkelijk.
•
Ja, is sober. Maar dat is OK. Sober is goed.
•
Cva. Heel straight, heel simpel.
•
Klassiek (best)
•
Cva. Niet speciaal aantrekkelijk. Mag nog strakker. Te veel informatie.
•
Aantrekkelijk, mag wel een beetje hipper maar het moet overzichtelijk blijven. Functionaliteit blijft het belangrijkste.
•
Mooie site, duidelijkheid in gebruiksvriendelijkheid, kleuren spelen niet echt een rol zolang ze niet storend overkomen. Een neutrale site is het beste en het meest overzichtelijk.
•
Het belangrijkste blijft dat het snel gaat en niet zozeer de look.
•
Het heeft wel een overheidslook maar die past wel bij de bibliotheek.
•
Youtube ziet er ook niet hip uit en toch is het het meest gebruikte muziekprogramma. De meeste van deze muziekprogramma’s zien er eigenlijk niet goed of hip uit.
Iemand geeft suggesties: Soberdere lay-out, minder info, consequent info en tips geven, duidelijkheid, logischer, volledigheid in aanbod, logica in zoekresultaten en filters, relevantie. De vele filters zorgen voor een overrompeling en maken dat het er niet goed uitziet: Je wordt wel overrompeld door filters in het begin, je kunt in het begin moeilijk het onderscheid maken tussen menu’s en filters. Niet iedereen is zo vlot in deze dingen…
31
BETALEN: IN THEORIE JA, IN PRAKTIJK MMMNEEE... Men is nog volop aan het nadenken over een goede en haalbare betaalformule voor gebruik. De jongeren begrijpen wel dat een bedrag betalen misschien wel noodzakelijk en eerlijk is. Door het betalend te maken, vrezen ze wel dat het gaat afschrikken. Ook geven ze aan dat ze ook zelf minder geneigd zullen zijn het te gebruiken. Waarom immers, als er zoveel andere gratis alternatieven zijn? Anderzijds sluiten ze betalen ook niet volledig uit. Als hetgeen er tegenover staat een echte meerwaarde biedt, en het betalen op een eenvoudige efficiënte manier gebeurt én vooral ‘het niet te duur is’, zien ze nog mogelijkheden. Door het betalend te maken zien ze het wel minder als een download-alternatief (want dat is gratis).
•
Als je begint met betalen ben je verloren, er zijn zoveel andere alternatieven.
•
Veel mensen gaan er van uit dat je muziek gratis kunt beluisteren en dan schrikt het natuurlijk af als je een limiet hebt of een bepaalde bedrag moet betalen.
•
Het moet toegankelijk blijven.
•
Zelfde zou ook voor films moeten kunnen eigenlijk.
•
Als mijn ma dat betaalt, dan wel ja ...
Betalen onder voorwaarde ...
Een kleine helft is bereid te betalen, maar dan moet het wel wat voordelen met zich meebrengen:
•
Als je eigen afspeellijsten kunt opstellen, bv. een rustige, een party-afspeellijst,...
•
Werken met een gepersonaliseerde account met meer mogelijkheden.
•
Een verschil maken tussen betaler en niet-betaler.
•
Een sterk gepersonaliseerde bibliotheek.
•
Zou goed zijn als je zelf een playlist kan samenstellen – om bijvoorbeeld een uur muziek klaar te zetten.
32
Gratis testperiode moet! De respondenten vinden dat een gratis testperiode van 10u voldoende is om de applicatie te leren kennen. Sowieso moet het eerst gratis zijn, anders schrik je meteen een hele groep mensen af. Na die testperiode kan dan een betalingswijze gestart worden voor de mensen die echt verder willen.
Duidelijke formules en tijdsaanduiding Verschillende jongeren vragen zich af wat 10 uur gebruik nu precies inhoudt. Gaat het over ingelogd zijn of over werkelijk streamen? Hoe zie je wat je al hebt opgebruikt? De limiet lijkt verschillende jongeren af te schrikken. Eén iemand omschrijft 10 uur luisteren als ‘stresserend weinig’. Iemand anders vindt het dan wel ‘al heel wat’ (tenminste als het enkel de uren zijn dat je echt naar een liedje luistert). De manier van betalen moet efficiënt gebeuren.
•
Het is natuurlijk ook afhankelijk van hoe men deze uren rekent want als je toevallig ergens op een andere site zit zonder je uit te loggen, rekent dat dan verder?
•
Je zou kunnen werken met betaalkaarten.
•
Ik zie hier wel zo geen balkje staan waar je kan zien wat al op is.
•
Toegang tot digitaal aanbod tegen vaste jaarlijkse bijdrage – zoals nu de jaarlijkse bijdrage voor de bib. Het zou verstaanbaar zijn dat er iets van geld gevraagd zou worden. Wel zeker geen bijdrage per boek of liedje – want dan kan je evengoed via iTunes gaan, dan is dat geen lenen meer.
•
Ik zou het wel stressvol vinden. Een mens luistert toch gewoonlijk een uurtje per avond. Dat zou toch moeten, niet? Ja, als ze er voor zorgen dat je iedere avond van de maand een uurje kan luisteren, is dat wel veel minder stressvol en interessanter. Maar met die 10 uur zou ik er niet echt aan beginnen, want dan moet je dat altijd in de gaten houden en kan je niet echt op u gemakske zitten. Ik zou er niet aan beginnen.
33
BIB.FM, EEN DOWNLOADS?
ALTERNATIEF
VOOR
ILLEGALE
Het programma in zijn huidige vorm lijkt nog niet in staat om illegale downloads echt tegen te houden. Wel geven verschillende jongeren aan dat het, mits een vollediger muziekaanbod en een goede functionaliteit, het een invloed zou kunnen hebben op hun downloadgedrag. Andere jongeren stellen dan weer dat het totaal geen invloed zou hebben, omwille van bepaalde afwezige toepassingen (zoals de mogelijkheid om mp3’s op je harde schijf of je mp3 - speler te zetten, speellijsten maken, …).
Minder downloaden door streamen Sommige participanten zeggen dat hun illegale muziekdownloads al sterk verminderd zijn door andere streamingsdiensten of dat hun illegale muziekdownloads sterk zouden kunnen verminderen als Bib.fm goed op punt staat:
•
Aan de andere kant is dat nu al een beetje geminderd door het rechtstreeks luisteren op Youtube bijvoorbeeld. Luisteren waar je goesting in hebt, op het moment dat je er goesting in hebt.
•
Het zou wel mijn Youtube gebruik verminderen maar niet zozeer mijn illegale downloads.
•
Spotify zou wel mijn illegale muziekdownloads kunnen verminderen omdat het veel meer kansen biedt, zoals offline je speellijsten kunnen beluisteren enzovoort.
•
Eerder groepen ontdekken op Bib.fm en dan naar de Fnac gaan om ze te kopen. Niet zozeer illegale downloads verminderen omdat deze sowieso al zeer minimaal zijn. Misschien meer kopen omdat je meer ontdekt…
•
Ja, misschien wel verminderen. Je zou hier eens kunnen luisteren en als het echt goed is, dan meteen de cd gaan kopen, niet meer downloaden.
Als er voldoende in zit en goed werkt dan...
•
Als er voldoende inzit zou ik het constant gebruiken.
•
Je zou het gevoel moeten hebben dat het op jouw computer staat.
34
•
Ik heb nu al een beetje het gevoel dat ik in mijn iTunes zit.
•
Het moet zo gemakkelijk zijn en zo snel laden dat het lijkt alsof je in je eigen iTunes zit.
Niet portable, dus niet voldoende interessant... •
Nee, omdat er nu ook weer niet zoveel voordelen zijn, en vooral de applicatie niet portable is.
•
Je kan er niet je eigen afspeellijst mee maken en je kan het niet meenemen, is niet portable, dus ja … uhm … neuh, niet direct … Eenmaal gedownload doe ik er mee wat ik wil.
•
Dus een mobiele versie moet er natuurlijk ook zijn, voor op de iPhone enzo. Er moet dan ook steeds een persoonlijke geschiedenis inzitten die blijft, zodat het echt lijkt alsof het uw bibliotheek is.
35
POSITIE TOV ANDERE MUZIEKAPPLICATIES Youtube wordt door meer dan de helft van de participanten aangehaald als muziekdienst bij uitstek. Youtube is duidelijk nog zeer hard in trek en heeft ook zijn voordelen.
•
Die van Youtube converter kan ik op mijn iPod zetten. Voor de rest ken ik zo niet echt iets.
•
Mijn Youtubegebruik zou wellicht minderen.
•
Een beetje als Youtube zonder beeld.
•
De volledigheid (als die er komt) zou een meerwaarde kunnen zijn. Ik vind het wel positief omdat je het dan ook kan aansluiten op de tv, bij Youtube is dat ambetant omdat de mensen dan afgeleid zijn door de beelden als je het opzet.
Kwaliteit en betrouwbaarheid troef! Bib.fm heeft een aantal kansen op slagen omdat men ervan uitgaat dat het zal gaan om ‘zuivere’ muziek in eerder hoge kwaliteit:
•
Je kunt er vanuit gaan dat het zal gaan om zuivere muziek, met Youtube kun je soms nog eens twijfelen. Liever op dit zoeken dan op Youtube, minder zever. Gaat ook veel sneller als Youtube want in 3 klikken heb je je liedje.
•
Maar het is wel iets degelijk en je kan in goede kwaliteit luisteren en dat is wel goed en misschien een beetje uniek. Dat degelijke heeft wel iets speciaal.
•
In het beluisteren op goede kwaliteit zit echt een meerwaarde. En als het dan ook nog eens echt volledig wordt, zie ik wel kansen. Maar echt volledig he, … maar dat kan ik me dan weer niet voorstellen …
Integratie? Verschillende jongeren geven aan dat het moeilijk is om andere diensten als Last.fm te overtreffen. Een respondent geeft aan dat ze verschillende diensten gebruikt voor
36
verschillende functies. Al die verschillende functies in één applicatie zou wel mogelijkheden geven.
•
Last.fm en Spotify zijn moeilijk te overtreffen maar je kunt ze wel integreren in Bib.fm.
•
Hier is het zo allemaal wat in één: je hebt de links met Last.fm, je hebt samples,…
•
Moest je dat allemaal kunnen in 1 brengen – en het is al ongeveer een beetje zo – dan is dat wel een meerwaarde om het zo te gebruiken.
•
Ik zou het graag willen gebruiken zoals Spotify in Noorwegen.
Mainstream-angst Een kleine helft van de participanten is bang dat het een mainstream applicatie zal worden en daardoor moeilijk een plaats kan innemen tov. andere applicaties.
•
Please, zo weinig hiphop resultaten, ben echt bang dat het te commercieel en mainstream gaat zijn. Aandacht voor niche en underground.
•
Meer niche gaan, minder mainstream.
•
Op dit moment lijkt me dit echt zoiets voor de brave burger, de doorsnee burger, Jan Modaal. Meer underground, hardcore muziekliefhebbers gaan hun ding minder vinden. Is niet niche genoeg.
•
Het gaat allemaal afhangen van wat er in zit.
•
Voldoende niche is echt wel belangrijk. Durven scherpe dingen erin steken. Maar ik zie dat niet direct gebeuren. Maar zou wel zot zijn.
Tip van een respondent: durf echt te gaan voor niet mainstream zaken en niche.
37
LINKEN MET AANKOOPDIENSTEN? Zeven participanten zouden een link met een aankoopdienst wel zien zitten, alhoewel niet iedereen daar gebruik zou van maken. De rest vindt dat zeker geen meerwaarde en acht het zelfs totaal overbodig. Twee participanten maken meteen de link met iTunes. Een enkeling zou het niet correct vinden te linken met iTunes: dat is ook maar een bedrijf, en eigenlijk lang niet het enige of beste op vlak van muziekaanbod.
•
Ja, waarom niet? Soms, als ik zo’n kaart heb, doe ik dat wel eens. Als je dan iets goed vindt, kan je het erna kopen. Dat is wel een goed systeem denk ik.
•
Handig zou een link naar iTunes zijn als je het liedje echt wil kopen.
•
Dat mag er wel bij, ik zou er geen last van hebben maar ik zou er ook geen gebruik van maken omdat losse mp3’s voor mij niet veel betekenen. Ik beluister liever iets in zijn geheel. Een cd heeft ook een ziel door de artwork van de cover, dat kan geen enkel digitaal bestand evenaren.
•
Voor mij niet. Ik koop niet digitaal. Als ik koop, is het tastbaar want zo’n bestandje is voor mij niets waard.
38
OUTRO: EEN AFSLUITENDE KIJK VANUIT LADDA-OGEN ‘t Is echt wel een sjiek initiatief, maar er is nog werk aan Veel verschillende indrukken, opinies, meningen, manieren van gebruik, opmerkingen, suggesties, ergernissen én complimenten. Kortom: heel wat om over na te denken én vooral heel wat suggesties en tips om mee te nemen bij de uitbouw van Bib.fm.
We trachtten om zoveel mogelijk diversiteit te behouden zodanig dat er zo weinig mogelijk verloren zou gaan. Toch zien we enkele grote lijnen, patronen die als leidraden gebruikt kunnen worden bij de verdere ontwikkeling van de applicatie en de uitbouw van de (digitale) bibliotheek. Hier gaan we: Jongeren ervaren de bib misschien wel positiever en meer noodzakelijk dan jullie, de bibliotheekwereld, misschien vermoeden. Een interessant element is het stilte-gegeven. Jongeren begrijpen die stilte-politiek van de bibliotheken, de meesten appreciëren het zelfs. Anderzijds geven ze aan dat ze zich meer op hun gemak zouden voelen moesten er ook plaatsen in de bib zijn waar er een lossere sfeer hangt (van café tot zitzetels, muziek, ...).
We menen te kunnen afleiden dat de bibliotheek op vlak van perceptie van authenticiteit vrij goed scoort. Oftewel: de bib is wie ze is. Dit betekent echter niet automatisch dat ze de bib daarom regelmatig en consequent bezoeken of dat het een instrument is dat een vaste waarde in hun leven inneemt (zo kunnen ze bijvoorbeeld de skill van het ambachtelijk meubelmaken appreciëren en als authentiek beoordelen maar gaan ze toch naar de goedkope, praktische Ikea). Wat betreft bibliotheekbezoek, kunnen we een soort overgangsperiode detecteren tussen de 13 en 18 jaar. In die leeftijdsfase durven jongeren wel eens af te haken. We willen geen pleidooi voeren er alles aan te doen om jongeren tijdens deze leeftijdsfase naar de bibliotheek te slepen. Wel kan het interessant zijn na te denken over het waarom en hoe je hier mee omgaat als bibliotheek. Welke factoren zijn verbonden aan de bibliotheek en zijn eventueel stuurbaar en welke zijn intrinsiek aan jongeren en deze leeftijdsfase?!
39
Het beeld van jongeren over de bib is eerder klassiek. Dit zeker bij de jongste deelnemers: een zaal vol boeken. Vandaar waarschijnlijk dat de meeste jongeren echt wel positief verrast waren door deze nieuwe ontwikkeling. Vanuit dit klassieke beeld valt ook de achterdocht ten op zichte van de digitale muziekbibliotheek bib.fm te verklaren: gaat het niet te mainstream zijn?, zal het het ‘degelijke’ overstijgen?, zal het technologisch wel op punt staan?, ... Efficiëntie, dat het goed en eenvoudig werkt, is noodzakelijk voor jongeren. Een onlogische, onoverzichtelijke applicatie of website is voor jongeren een echte afknapper. Ze zijn niet snel geneigd er in verder te zoeken, laat staan terug te komen. Voor jongeren moet het snel en duidelijk zijn, of ze zijn weg. Deze vaststelling doen we niet alleen hier, maar kwam ook in het onderzoek voor het museum aan de stroom (MAS) zeer sterk naar voor, weliswaar toegepast op andere aspecten. Kortom: efficiëntie troef! Om te komen tot een efficiënte, gebruiksvriendelijke toepassing waarin jongeren hun weg vinden, is het dan ook noodzakelijk om in hun hoofd te kruipen en het hoofd van de bibliothecaris te verlaten. Hoe denken ze na over muziek, hoe zoeken ze, ... Genre, gerelateerde artiesten (of ‘klinkt als’) én tijdsperiode lijken alvast heel belangrijke invalshoeken. De sortering relevantie/auteur/jaar/titel is voor de meeste jongeren niet zo bruikbaar. De volgorde artiest/ album/ liedje, lijkt hen logischer. Vergeet ook niet dat jonge gebruikers steeds meer in termen van ‘liedjes’ denken en dat ook zoeken op liedje eenvoudig en snel moet gaan. ‘Proper’ en snel zoeken is belangrijk. Daarnaast is echter ook het ‘toevallig’ op iets stoten dat je ook wel leuk vindt al was je er dan niet naar op zoek – de zogenaamde serendipiteit – noodzakelijk. Straffer nog, jongeren zijn er dol op, maar het moet wel enigszins steek houden en aansluiten bij hun eigen smaak. Sommige jongeren vinden zoeken irritant, anderen ervaren het zoekproces als een wezenlijk deel van het muziekbeleven. Het is dan ook aangewezen te streven naar een evenwicht tussen een strakke, cleane zoektocht enerzijds en anderzijds het voldoende aanreiken van ‘toevallige’ content die hen inspireert, op andere paden brengt, kortom ‘dingen doet ontdekken’. De vraag naar een gepersonaliseerde account kan in deze wens en vraag gesitueerd worden.
40
In het klassieke bibliotheekverhaal heb je de situatie waarin de bibliotheek – meer concreet de bibliothecaris en zijn medewerkers – een selectie maakt uit het gelimiteerde, aangekochte aanbod. Niet alleen wordt er geselecteerd, ook worden dingen in de kijker gezet aan de hand van allerlei acties. In dit digitale verhaal zou je kunnen stellen dat alle mogelijke, bijna oneindige content in de databank zit. De selectie die vroeger ter hoogte van de bibliotheek zat, zit nu bij de consument, weliswaar aangestuurd door de bibliotheek. Het is cruciaal om goede filters te ontwikkelen zodat de consument kan vinden wat hij zoekt, én misschien zelfs meer. Naast het ontwikkelen van goede filters doet de bibliotheek ook online (eventueel gekoppeld aan offline) ‘acties’ om bepaalde dingen in de kijker te zetten. Zo kunnen nieuwe releases aangekondigd worden, kan er extra aandacht komen voor het lokale en het Vlaamse,... De mogelijkheden zijn oneindig, net als de content. Ook hier is weer het denken vanuit het hoofd van jongeren onontbeerlijk. Het kan interessant zijn om linken te leggen met door hen gebruikte applicaties zoals bijvoorbeeld een applicatie die concerten en DJ sets in België aankondigt, ... Eveneens samenwerking met radioprogramma’s en DJ’s (bijvoorbeeld ‘Select’ op Studio Brussel) kan inspirerend en voedend werken. Al deze elementen maken mee dat het lokale Bib.fm een aantal troeven in handen heeft t.o.v. internationale grote spelers in de muziekapplicatie-wereld.
Uiteraard heeft Bib.fm een aantal beperkingen. Die beperkingen zijn verbonden aan het legale karakter van Bib.fm en komen voort uit financiële grenzen. Desondanks deze beperkingen (bv. geen interactieve speellijst), zien we toch mogelijkheden om ook jongeren, dé muziekliefhebbers bij uitstek te prikkelen en te doen graven in de hopelijk oneindige catalogus. Een beetje zoals het ‘cratediggen’ op de rommelmarkt ... Je kan je de vraag stellen of het zin heeft om in de ontwikkeling van deze applicatie verder rekening te houden met jongeren als doelgroep. Gaan zij niet, zoals ze zelf meermaals aangeven, hun heil zoeken in volledig gratis toepassingen en Bib.fm links laten liggen? Kunnen we als bibliotheek wel iets betekenen in hun snel evoluerend leefwereld? Bib.fm gaat inderdaad het downloaden niet tegenhouden, noch een vervanging zijn voor andere muziekdiensten. Wel zou Bib.fm een aantal zaken kunnen aanbieden die iets kunnen betekenen in de leefwereld van jongeren. Het is duidelijk dat ze voortdurend op zoek zijn naar muziek van alle tijden, alle soorten muziek, ‘goed’ of ‘lekker fout’. Als de bib er in slaagt om op vlak van content werkelijk zeer volledig zowel in de diepte als in de breedte, te gaan, zullen jongeren dit appreciëren. Of ze het dan ook effectief gaan gebruiken hangt af van de
41
gebruiksvriendelijkheid en de manier waarop Bib.fm zich promoot, netwerkt en in de kijker zet.
Ook naar andere (oudere) gebruikers toe, zijn de suggesties van jongeren zeker en vast bruikbaar. Het ‘hoe simpeler-hoe beter’-principe is op oudere, vaak minder digitaal begaafde generaties, zeker en vast ook van toepassing. Bij de uitbouw en de testing van de applicatie zijn mensen die nu ‘jong’ zijn erg belangrijk. In een latere fase is het misschien belangrijker vooruit te denken en te mikken op jonge tieners, kinderen, misschien zelfs kleuters, kortom ‘de toekomstige generatie’. Zoals jongeren vandaag torrents en Youtube als ‘het nieuwe normaal’ beschouwen, zullen deze nieuwe, toekomstige jongeren misschien eerder streaming en applicaties als Bib.fm als ‘normaal’ ervaren. De suggestie van de jongste deelnemer die als enigste respondent zijn moeder als mogelijke sponsor voor een Bib.fm - account aanduidt, is misschien belangrijker dan ze op het eerste zicht lijkt. Ouders en school kunnen een heel belangrijke rol spelen in het verspreiden en promoten
van
Bib.fm
als
dé
plaats
waar
je
muziek
kan
ontdekken.
Voor het bekendmaken van Bib.fm is het belangrijk aanwezig te zijn op plaatsen waar jongeren vertoeven, zowel online als offline, van speelplaats tot radiostation, jeugdhuis, huiskamer,
sociale
netwerksite,
hogeschool,
festival,
muziekmagazine,
blog,
…
Een eenvoudige, gratis testperiode is essentieel om hen kennis te laten maken met de applicatie
en
de
radiopresentatoren,
mogelijkheden
ervan.
kunnen
Ook
een
sleutelfiguren, cruciale
van rol
ouders
tot
spelen.
Troeven in te zetten bij de verspreiding van Bib.fm zijn zeker en vast de uitgebreide, bijna oneindige collectie (zowel nieuwe dingen als veel ‘oude’ muziek), gevolgd door unieke aspecten zoals onafhankelijkheid en degelijkheid. Gebruiksvriendelijkheid vinden ze eigenlijk een evidentie, maar aangezien de bibliotheek niet altijd even gebruiksvriendelijk wordt ervaren, kan het misschien toch extra aandacht krijgen. Vergeet ook zeker niet de onmogelijkheid om een boete op te lopen in de kijker te plaatsen. Boetes zijn immers een ware plaag en vrees onder jonge mensen. Het is dé uitdaging bij de uitwerking en de verspreiding van Bib.fm om enerzijds die authentieke eigenschappen te behouden, anderzijds voldoende vernieuwend, gedurfd hoogtechnologisch en functioneel te werk te gaan, én daarbovenop het klassieke beeld gedeeltelijk van zich af te schudden. Dit weliswaar gedeeltelijk, want bepaalde elementen
42
(degelijk, betrouwbaar, rustig, analoog en fysiek) van dat klassieke, zijn juist een meerwaarde en spreken jongeren aan. A lotte good luck A ladda love Ladda vzw Lotte De Bruyne
43
BIJLAGE 1: RESPONDENTEN EN METHODE Respondenten
Ladda ging op zoek naar 10 participanten tussen 14 en 25 jaar. Diversiteit was het sleutelwoord bij het samenstellen van de respondentengroep. Van zeer actieve muziekliefhebbers tot eerder passieve luisteraars, van rock tot IDM, zowel niche als populaire muziek. Er werd een evenredig verdeling tussen jongens en meisjes beoogd, uiteindelijk werden dit 6 jongens en 4 meisjes. Een kwalitatief interview en applicatietesting
Het gebruik van semi-gestructureerd interviews als vorm van interviewen biedt het grote voordeel van flexibiliteit. Het biedt enerzijds de mogelijkheid tot doorvragen en om van vraagvolgorde en vraagformulering af te wijken al naar gelang het verloop van het interview. Deze aspecten zijn van belang bij interviews, omdat het voor kan komen dat een gegeven antwoord niet automatisch onderbouwd wordt. Om bruikbare, betrouwbare en diepgravende informatie te krijgen is doorvragen noodzakelijk. Anderzijds biedt de achterliggende structuur een houvast die noodzakelijk is voor de verwerking en de validiteit bij de analyse. Het onderzoek gebeurde in 2 fasen, één fase zonder computer en één fase aan de computer (de applicatietesting zelf). Niet enkel de gesprekken werden opgenomen, ook de on screen handelingen bij zoekacties werden visueel geregistreerd. Deze ‘screencasts’ zetten we in bij verwerking en analyse van de resultaten. Alle respondenten kregen ook de tijd om de website vrij te exploreren. Dit zowel in aanwezigheid van de ondervrager als alleen. Deelnemers kregen daarnaast ook een login mee naar huis. Iedere respondent legde het bevragingstraject individueel af, weliswaar samen met bevrager. Gemiddeld duurde een bevragingstraject ongeveer 70 minuten. Om de interviewstructuur en setting af te toetsen werden 2 proefinterviews afgenomen (1 intern en 1 met externe respondent). Setting De setting waarin interviews afgenomen worden, moet aan de ene kant natuurlijk aanvoelen om een sfeer van vertrouwen op te wekken. Aan de andere kant moet de setting ook prikkelend genoeg zijn om de zin om te praten te versterken. Een ongezellig lokaal kan het zo
44
snel
mogelijk
afronden
van
het
interview
bijvoorbeeld
in
de
hand
werken.
We kozen voor café / naaiatelier BOHO op de Gentse Vrijdagsmarkt. Bereikbaar, gezellig, met een rustig sfeervol, uniek DIY naaiatelier op een tussenverdiepje.
45
BIJLAGE 2: NASLAGWERKEN
BAARDA, DE GOEDE & TEUNISSEN (2005) Basisboek kwalitatief onderzoek. Handleiding voor het opzetten van kwalitatief onderzoek. Groningen: Wolters-Noordhoff
BILLIET J. & WAEGE H. (Eds.) (2001) Een samenleving onderzocht. Methoden van sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Antwerpen: Standaard Uitgeverij. BORGMAN, C. (2001) From Gutenberg to the global information infrastructure. 2de druk, Londen, The MIT Press, 324 blz. DE BRUYNE, L. (2011) Een kijk op bibliotheken en de toekomst vanuit jeugdculturele hoek. Te stil om ontmoetingsplek te worden? Nederlands Bibliotheekblad DE BRUYNE, L. (2010) Vuurtje stook in de bibliotheek. Een kijk op bibliotheken en de toekomst vanuit jeugdculturele hoek. Uit: Bibliotheek & archiefgids. LEMAN, M. (2003) Onder hoogspanning. Muziekcultuur in de hedendaagse samenleving. Brussel, VUBPRESS, blz. 179-248
VAN DER MEIJ, B. & WESTERKAMP, K. (2007) De digitale bibliotheek. 1ste druk, Rotterdam, Essentials, 192 blz.
VAN DER ZWAAN, W. (2003) Muziek in de bibliotheek. Bibliotheekdomein, deel 3, Leidschendam, Biblion Uitgeverij, 148 blz. MORTELMANS, D. (2007) Handboek Kwalitatieve Onderzoeksmethoden, Acco: Leuven, pp.505
46
COLOFON Auteur Lotte De Bruyne, Ladda vzw Project - team Jonas Nachtergaele, Wout Allegaert, Sofie Iserbyt, Nathalie Van Lier, Lotte De Bruyne Ladda vzw Expert in jeugdcultuur! Ladda onderzoekt, duidt en vertaalt hedendaagse evoluties binnen jeugdcultuur. Een goede kennis over de actuele leefwereld van jongeren en hun cultuur draagt immers bij aan een juiste beeldvorming en een beter begrip. Ladda observeert/opereert in en rond de leefwereld van jongeren. Onze kennis en expertise zetten we in bij het uitwerken van producties voor en met ‘jongeren’, het verstrekken van advies, het geven van lezingen en het schrijven van artikels. Oktrooiplein 1 9000 Gent t°: 09/329.93.99 www.ladda.be
Dankuwel om bij gebruik van data en analyse uit dit rapport, naar Ladda vzw en dit onderzoek te verwijzen!
47