BIK 2/2020 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

nr 2 (513) ROK XLVI ISSN 1232-4450, INDEX 38139x nakład 2000 egz. egzemplarz bezpłatny

luty 2020

Luty 1920–2020

1920: otwarcie polskich szkół wydziałowych w Bydgoszczy 1920: rozpoczęcie działalności Państwowej Szkoły Dokształcającej Przemysłowej 1923: powstanie Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy 1945: wznowienie działalności Towarzystwa Muzycznego 1954: rozpoczęcie budowy gmachu Filharmonii Pomorskiej

Film w kinie Orzeł – zob. s. 58

Film w kinie Orzeł – zob. s. 60

Nadszedł luty. Buty podkute?

Muszę się Państwu pochwalić, że byłam gościówą. Byłam gościówą nie tak znowu dawno, bo 21 stycznia. Byłam gościówą, bo tak właśnie – humorystycznie (wiem, rozumiem) – zostałam przedstawiona na antenie emcekowego Radia Kultura, chociaż sama, prowadząc na przykład spotkania autorskie z paniami pisarkami, przedstawiam je raczej jako swoje gościnie. Tak, jestem zwolenniczką feminatywów i stosuję je zawsze, kiedy to tylko możliwe, mimo że już dobrych kilkanaście lat temu kompetentna w tym zakresie, znana postępowa publicystka Agnieszka Graff gorzko stwierdziła, że feministyczna tzw. walka o język została przegrana na samym starcie, ponieważ polskie społeczeństwo – dziś już butnie zwane narodem – jest zwyczajnie uprzedzone. A aktualnie, szeroko transmitowane i błyskawicznie infekujące potem cały praktycznie internet, płomienne przemowy wielu wybitnych ultrakonserwatywnych mężów stanu jeszcze je w tym jego parafiańskim zacietrzewieniu utwierdzają. I nie ma się co kopać z koniem, bo jego „buty” też na pewno już dawno podkute, a takie podkowy szczęścia nam bynajmniej nie przyniosą. Prędzej limo. Zastępczyni Redaktora Naczelnego Redaktorka wydania

in s t y t u c je k ult ur y z a p ra s z ają : Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Biuro Koncertowe HEROLD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . 30

Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie. . . . . . . . . . . 48

Klub „ODNOWA”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Wydawnictwo Replika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Teatr Kameralny w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Klub „Arka” BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . 49

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . 34

Galeria Sztuki NEXT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . 51

Dom Kultury Orion BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Stowarzyszenie Działań Artystycznych . . . . . . . . . . . . . . . 51

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . 38

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . 52

impresariat artystyczny itd.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

Skrzynka na bajki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . 54

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . 42

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . 55

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . 44

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 62

Bydgoskie Centrum Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Klub Mózg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 2 | BIK | luty 2020

s pi s t re ś c i

Cudowne senne medium z Marcinem Sauterem rozmawia Monika Grabarek

W imię zasad Szymon Andrzejewski

Mistrzowie ucieczek, miasto ratunku Michał Tabaczyński

Annopolis, miasto jego snów Tadeusz Krajewski

O klątwie palacza, której nie było… Adam Gajewski

Pałac w Radzimiu Emilia Walczak

Człowiek, smutne demony i śmierć Hanna Strychalska

Bydgoski insynuator kulturalny (184) Zdzisław Pruss

Na okładce: Józef Weyssenhoff w swoim mieszkaniu, 1932 r. Fot. Jan Binek (NAC). O autorze czytaj na s. 10

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy BIK 2/2020 (513), Rok XLVI, nakład 2000 egz. dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Szymon Idczak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. Prenumerata jest realizowana przez RUCH SA: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www. prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803.

luty 2020 |

BIK | 3

Bartłomiej Topa, fot. Dariusz Gackowski

Cudowne senne medium Z Marcinem Sauterem rozmawia Monika Grabarek.

Marcin Sauter, fot. Dariusz Gackowski

4 | BIK | luty 2020

Rozmawiamy w drugim tygodniu 2020 roku. Na jakim etapie twórczego stresu jesteś? Czy może już pojawiło się uspokojenie, że wszystko idzie zgodnie z planem? Jesteśmy mniej więcej w połowie zdjęć. Teraz przed nami jeszcze dwa duże sety zdjęciowe. Tego uspokojenia nie ma i pewnie do samego końca zdjęć nie będzie. Cały czas się denerwuję, żeby to wszystko dobrze wyszło. Najbardziej przejmuję się techniką w filmie. Porwaliśmy się z motyką na słońce, bo robimy film w możliwie najtrudniejszej

Robert Więckiewicz, fot. Dariusz Gackowski

technice filmowej, czyli na taśmie super 16 mm, co jest po prostu piekielnie trudne. To format bardzo, bardzo wymagający. W związku z tym strasznie trudno nam utrzymać bardzo wysoki standard technologiczny. Na szczęście to się udaje, dzięki świetnemu operatorowi Piotrowi Rosołowskiemu. Dużo mniej boję się już teraz inscenizacji, pracy z aktorami, ponieważ na taśmie dobrze to nam wychodzi. Materiał ma już swój rytm, powstałe sceny i sekwencje scen dobrze się montuje. Większość scen nagranych do tej pory zostało już zmontowanych. Historia się opowiada. Mam jednak świadomość wielu czyhających pułapek. Budżet nie jest z gumy, nie możemy się zatem na niczym wyłożyć, bo nie stać nas na dokrętki, zatem wszystko, co przed nami, musi być zrobione idealnie. W punkt. Ile planu filmowego jeszcze przed tobą? Pełnych dni zdjęciowych z całą ekipą, z aktorami mamy jeszcze około piętnastu, może więcej, dokładnie teraz nie pamiętam. Poza głównym planem są jeszcze dodatkowe zdjęcia w małej ekipie: zdjęcia trickowe, eksperymentalne, z pojedynczymi aktorami itd. Słowem – sporo jeszcze przed nami. Tytułowe miasto, kryminał, gangsterzy, chłopiec… to wszystko brzmi bardzo zagadkowo.

Zdradź trochę sekretów ze scenariusza, którego jesteś autorem. Nasze miasto w filmie jest bardzo ważne, ale jest to scenografia, plan, w którym się ta akcja dzieje. To bardzo osobista historia, opowiada o moim ojcu. O tym, by na ten temat zrobić film, myślałem już od wielu, wielu lat. Pierwszy tekst napisałem już pewnie z piętnaście lat temu. Ojciec był inżynierem, wykładowcą na dawnej Akademii Techniczno-Rolniczej, dziś UTP, miał ścisły umysł, a bardzo chciał pisać książki. Napisał ich kilka, jego mistrzem był Chandler. Często nie miał pomysłu, zapisywał początki opowiadań, szkice. Zostało mi po nim bardzo dużo rękopisów, opowiadań, notatek. Zmarł, jak byłem małym chłopcem. Ten film jest o nim, opowiada o mojej tęsknocie. W filmie, tym cudownym sennym medium, możemy się spotkać. Nie będę zdradzał szczegółów, chcę, żeby to była ciekawa podróż dla widzów, w różne światy, które się przenikają. Zobaczymy Bydgoszcz od zupełnie nieoczywistej strony, zawieszoną w wyobraźni dziecka, poza czasem. Zobaczymy bardzo znanych aktorów, właściwie czołówkę polskiego filmu: Karolina Gruszka, Bartek Topa, Robert Więckiewicz… Chciałbym przede wszystkim powiedzieć o Bartku Topie, który gra w Mieście główną rolę. To dla mnie wielka, wielka przyjemność – pracoluty 2020 |

BIK | 5

f ilm

Karolina Gruszka, fot. Dariusz Gackowski

wać z aktorem takiej klasy. Długo zastanawiałem się, kto ma zagrać rolę mojego ojca. Obejrzałem większość filmów Bartka i to był strzał w dziesiątkę. To aktor nadzwyczajny, inteligentny, skupiony, wrażliwy, empatyczny, wybitny po prostu. Wielką przyjemność sprawia nam śledzenie, jak buduje postać, jakich środków używa, jak znakomicie przygotowany przychodzi na plan. Chciałbym podkreślić, że wszyscy moi aktorzy są znakomici i mam duże szczęście, że razem budujemy tę historię. Jestem dokumentalistą, nie znam się na prowadzeniu aktorów, nigdy wcześniej z nimi nie pracowałem przy dużym filmie. Potrafię obserwować i, mam nadzieję, wyciągać z obserwacji wnioski i korygować według nich świat przed kamerą. Dlatego tak bardzo zależało mi, żeby pracować z najlepszymi. Oddać im pole, zaufać kunsztowi i intuicji. Z Karolina Gruszką spotykamy się kolejny raz na planie. Karolina, podobnie jak Bartek, tworzy wokół siebie na planie piękną przestrzeń, którą wystarczy tylko dobrze fotografować. 6 | BIK | luty 2020

Często myślę, że moja praca nad tym filmem polega głównie na tym, żeby nie szkodzić temu, co oni, aktorzy, robią. Wierzyć im. Mirek Kropielnicki, Robert Więckiewicz, Grzegorz Warchoł, Artur Krajewski, Andrzej Róg – oni są tak dobrzy i prawdziwi w swych kreacjach, że aktorskie duble, które robimy, są po to, by wybrać przy montażu pomiędzy bardzo dobrym a wyśmienitym rozwiązaniem. To daje duży komfort. Czego tobie, reżyserowi, mogę życzyć w tym ledwo zaczętym 2020 roku? Na pewno tego, żeby ta historia się opowiedziała, by wszystkie linie filmu zbiegły się we właściwym miejscu. Dramaturgia, inscenizacja, muzyka, dźwięk – to wszystko jest bardzo ważne. Przed nami jeszcze długa droga, bo poza zdjęciami czeka nas cały proces postprodukcji. Wierzę, że nam się uda. Że zabierzemy wrażliwych odbiorców w ciekawą podróż, a dokąd? Tego dowiemy się dopiero na sali kinowej.

Bartek Chrobak, Artur Górecki, fot. Dariusz Gackowski

Szymon Andrzejewski

W imię zasad

Ten tytuł miałem w głowie od momentu, kiedy właściciel największego w Polsce sklepu z grami analogowymi, Bartek Chrobak, zaprosił mnie do stolika, przy którym trwała burza mózgów mająca na celu marketingowe wsparcie tego jakże unikatowego miejsca na mapie Bydgoszczy. I nie ma to niczego wspólnego z tym, że niedawno była premiera wiadomo jakiego filmu. Fabuły natomiast w ludziach, którzy tworzą środowisko „planszówkowców”, jest od groma i ciut-ciut i w związku z tym postanowiłem porozmawiać z chłopakiem, który spełnił swój sen nastolatka o życiu z gier, oraz z jego głównym specjalistą od wprowadzania magii (i nie tylko) w życie mieszkańców Bydgoszczy (i nie tylko). Mam nadzieję, że ich przesłanie do Państwa trafi, a Państwo trafią do nich. „Gry analogowe” to trafne określenie? Bartek Chrobak: Tak, chociaż nie do końca już precyzyjne. Zaakcentowanie analogowości ma podkreślać separację od świata wirtualnego, uważanego za źródło wielu niekorzystnych zjawisk we współczesnych relacjach społecznych. Swoisty manistest powrotu do korzeni czy też utraconej „normalności”, za którą coraz częściej tęsknimy w erze pancyfryzacji. Co ciekawe, branża tak bardzo się rozwija, że powoli zagospodarowuje również sfery komputerowe, wypuszczając cyfrowe wersje naj-

bardziej znanych planszówek (co uważam osobiście za patologię), czy też wykorzystując dedykowane aplikacje jako element gier. Pierwszą „planszówką” były szachy? BC: Za pierwszą grę planszową, sprzedawaną, co ciekawe, do dzisiaj, uważa się Mankalę, której historia sięga czasów neolitu (czyli ma już około 12 tysięcy lat). Od tego czasu gry praktycznie nieprzerwanie towarzyszyły człowiekowi jako istotny i niezbędny element kultury. Czasy nam współczesne to zapewne klasyczne gry karciane, które doskonale „przy stole” łączyły pokolenia, wspomniane szachy, które są wręcz osobnym „kosmosem”, oraz wielkie repliki PRL-u, czyli Eurobiznes i Magia i Miecz, oparte na znanych na całym świecie hitach Monopoly oraz Talizman. Lata 90. to już pierwsze jaskółki zza wielkiej wody, czyli gry fabularne, figurkowe oraz karcianki, które utorowały drogę współczesnym grom planszowym. Za symboliczny przełom w Polsce uznałbym Osadników z Catanu (notabene, uznaną za grę stulecia), którzy przetarli szlak innym grom „nowej fali” i pomogli w dotarciu do szerokiego grona odbiorców, pokazując jednocześnie, czym są współczesne planszówki i dlaczego w innych krajach ten boom zaczął się znacznie wcześniej. Ostatnie 10 lat to prawdziwa rewolucja na polskim rynku. Kilkudziesięciu wydawców, setki premier, tysiące pozycji luty 2020 |

BIK | 7

roz mowa z całego świata plus lokalne produkcje, które podbijają rynki na całym świecie, co doskonale obrazują wyniki finansowe i perspektywa branży. Trzydzieści lat temu zaczynałem grać w gry fabularne. Wtedy typowy gracz to był pryszczaty nastolatek niezbyt popularny w gronie dziewcząt. Dziewczęta zaś nie grywały wcale. To się zmieniło? Kim dzisiaj jest wasz klient? Artur Górecki: Co do gier fabularnych teraz, to nic nie zmieniło tego tematu tak jak reklama w popularnych serialach chociażby Netflixa. W scenach ze Stranger Things możemy zobaczyć legendarne Dungeons & Dragons, a w kilku innych „tasiemcach” zawarte są odniesienia do innych jeszcze klasycznych gier. Sam temat, chociaż popularny był kiedyś w wąskich kręgach, aktualnie znowu wraca na nogi, tyle że w świetle nie piwnicy, a rodzinnego stołu lub pubowej żarówki. Niektóre gry RPG, jak Equestra, są skierowane do młodszego odbiorcy. Starzy wyjadacze tego tematu mają dużą motywację, by wprowadzić swoje potomstwo w klimaty gier fabularnych, a najlepszym do tego narzędziem okazuje się RPG w klimacie np. My Little Pony! BC: Współcześnie grają dosłownie wszyscy. Gry weszły z impetem do mainstreamu, stały się zwyczajnie modne. Jest to bardzo uniwersalna forma rozrywki, niewymagająca ani specjalnych nakładów, ani przygotowania, także łatwo adaptuje się w nowych środowiskach i zwyczajnie się podoba. Bartek Chrobak, Artur Górecki, fot. Dariusz Gackowski

8 | BIK | luty 2020

Grają rodzice z dziećmi, studenci, zapracowani 30-latkowie, osoby starsze. Liczba gatunków, tytułów powoduje, że tak jak w przypadku muzyki czy książek, każdy znajdzie „swój typ”. Doskonałym dowodem tej tezy są nasze Noce Planszówek, na które od lat tłumnie przybywają ludzie z dosłownie wszystkich środowisk. Bo przy planszy różnimy się jedynie kolorem pionka (śmiech). Większość z nas jest zmęczona internetem, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy – oczywistości możemy więc pominąć. Poza byciem „offline” – jakie są więc najbardziej atrakcyjne cechy gier planszowych i karcianych? Dlaczego ludzie chcą w nie grać? BC: Różni ludzie w grach odnajdują różne zalety. Ci, którzy pragną rywalizacji, mogą testować swoje intelektualne możliwości w starciu z innymi. Ci, którzy szukają zabawy, odnajdą w grach imprezowych niespożyte pokłady radości. Nadrzędnym powodem zdaje się jednak sam drugi człowiek. W epoce cyfryzacji cierpimy na deficyt spersonalizowanych relacji międzyludzkich. Mamy tysiące znajomych na fejsie, a często mając problem, nie mamy z kim o nim porozmawiać. Gry to doskonały pretekst, aby się spotkać, zrobić coś wspólnie. Tego nie zapewnią najlepsze nawet gry komputerowe, bo nawet najbardziej wysublimowany algorytm nie zastąpi nadal (i może całe szczęście) złożoności ludz-

roz mowa kiej psychiki, a aspekty psychologiczne w grach odgrywają istotną rolę. Komunikacja niewerbalna, blef, manipulacja, retoryka – wszystkie te elementy, które wykorzystujemy w grach w drodze ku zwycięstwu, powodują, że gry są dla nas tak atrakcyjne. Gdzie na mapie planszówkowego świata, jeśli chodzi o tworzenie gier, znajduje się Polska i polscy twórcy? Mamy jakąś specjalność? W czymś jesteśmy najlepsi? AG: Tutaj mogę z całą dumą powiedzieć, że Polska kilkoma głośnymi tytułami może się pochwalić na arenie międzynarodowej. Ignacy Trzewiczek oraz Michał Oracz, czyli główne ikony Portal Games, odwalają bardzo dobrą robotę i dzielnie walczą w rankingach BoardGameGeeka, gdzie można zobaczyć listę najlepszych gier planszowych na świecie. Co do specjalności, to możemy do nich zaliczyć gry kooperacyjne i strategiczne, ale ciężko określić, w czym jesteśmy najlepsi. Moim zdaniem jest to podejście do dodatków i dbanie o wprowadzanie w nich nowych mechanik, by wdmuchać trochę świeżości w stare, kochane tytuły. W Neuroshimę Hex od Michała Oracza gram od lat, a z każdym małym dodatkiem czuję jakbym bawił się z tym tytułem na nowo, i to jest godne podziwu. Macie jakiś obraz gier planszowych w przyszłości? Pojawiają się nowe kierunki? Dokąd to wszystko zmierza? AG: W dużej mierze planszówkowy los jest nadal nieznany. Ciągle pojawiają się nowe mechaniki oraz nowe archetypy. Z rzeczy coraz częściej pojawiających się, których nie mogliśmy przyuważyć tak wiele w ostatnich latach, na pewno możemy wymienić gry typu Legacy oraz wszelakie mieszanki gier elektronicznych i planszowych. Legacy to pewna forma gry, gdzie kluczową rolę odgrywają fabuła oraz nasze wybory, które kształtują świat gry. Całość skonstruowana jest tak, że czujemy się trochę jak postać w książce. Pojawiają się zwroty fabuły, nowe zasady grania często kreowane przez

nas samych, a co ciekawsze, potomstwo… gdzie często kolejnymi grywalnymi postaciami mogą się okazać nasi pierworodni. Co do mieszanek planszówkowo-elektornicznych, to nie ma tu określonej reguły. Czasami będziemy używać specjalnie stworzonej aplikacji, która steruje poczynaniami gry. Bywa, że stworzona zostaje specjalna kryminalna baza danych, jak miało to miejsce w grze pt. Detektyw z kuźni Ignacego Trzewiczka, a jak zapowiada CMON, kolejny Zombicide będzie posiadał specjalną mikrokontrolerową planszę, która reagować będzie na poruszanie pionków na planszy czy rzucanie kostkami (sprawdzając, jakie wyniki na nich wypadły). BC: Patrząc na obecną sytuację geopolityczną i parafrazując Einsteina – będą to patyki i kamienie. A na poważnie, umiłowanie do piękna w grach z czasem pociągnie je zapewne w kierunku projekcji holograficznych, pewnie też algorytmy będą coraz bardziej wspierały „regrywalność”, czyli tworzenie unikatowych układów problemów, tak aby każda gra była inna. Znowu nawiązując do muzyki czy filmu, wydaje się nam co roku, że już wszystko zostało wymyślone, po czym okazuje się, że ludzka wyobraźnia znowu przekroczyła granicę i świat zachwyca się kolejnym, świeżym i unikatowym pomysłem jakiegoś genialnego twórcy. Da się poderwać na Pikachu? BC: Dziesiątki tysięcy młodych ludzi na konwentach takich jak np. Pyrkon jednoznacznie sugerują, że tak. Część gier jest głęboko zakotwiczona w popkulturze i się z nią doskonale przenika, jednocześnie gry nadal są czymś stosunkowo nowym i intrygującym. Szukając w ludziach niebanalności, to może to być właściwa droga. Jest też wymiar praktyczny, spotkania przy grach to może jedna z niewielu okazji dla osób pracujących na nawiązanie nowych relacji. Przy grze, lepiej niż w tłumnej dyskotece, możemy potencjalnego partnera wybadać, czy też poznać jego temperament oraz sposób bycia. Co więcej, czekając na swoją kolejkę, mamy doskonałą okazję, aby sobie staroświecko, analogowo zwyczajnie pogadać, a to dzisiaj, zdaje się, jest naprawdę dużo. luty 2020 |

BIK | 9

100

Epos nowożytnego dwurzecza (2) Michał Tabaczyński

Mistrzowie ucieczek, miasto ratunku TABLICA DRUGA

1. Nieskrępowana swoboda Ogłoszenie z gazety codziennej, już sam nie wiem którego dokładnie tytułu, bo pierwszy raz zobaczyłem je na jednym z tych uroczych profili przypominających pamiątki bydgoskiej przeszłości. Owszem, zastanawiałem się, czy jest rzeczywiście autentyczne – ale to trwało tylko chwilkę. Bo po pierwsze, komu by się chciało to podrabiać. Po drugie, nic na taką manipulację nie wskazywało: ani wygląd skanu, ani forma, ani styl nie budzą szczególnych wątpliwości. Z tych przeuroczych ogłoszeń sprzed stu lat – „Obelgę rzuconą na p. Nalazka nin. odwołuję – Górny” albo „Dzielna ekspedjentka znająca branżę od 1.II ewent. od 15.II potrzebna” – niemal każde można by zacytować, bo każde jest smakowite, ale i niesamowite: widać po nim historyczną lukę, przepaść, której nasza wyobraźnia, nawet szkolona i doświadczona w takich spekulacjach, nie jest w stanie pokonać, widać, że do tamtych czasów mamy dostęp bardzo ograniczony. Nic nie wskazuje na fałszerstwo, wszystko wskazuje na autentyk. Nawet jednak gdyby tak nie było, to i tak trzeba by cenić tę cudowną wprost krynicę anegdot. Anons ten – z roku 1922 – brzmiał następująco (z zachowaniem pisowni oryginalnej, oczywiście): Ostrzeżenie

Ostrzegam wszystkich, ażeby żonie mojej Marjannie Grochowskiej z domu Głyżewskiej żadnego kredytu nieudzielano, gdyż za długi jej nieodpowiadam, albowiem opuściła dom mój bez żadnego powodu, jedynie, by używać nieskrępowanej swobody w Bydgoszczy. Józef Grochowski, Gniezno

Pierwszy odruch jest śmiech (żeby tak sparafrazować poetę), oczywiście. Ale ostatecznie – z dzisiejszej perspektywy – nie ma się z czego śmiać, bo w tym krótkim tekście otrzymujemy kilka dobrych, lecz trudnych, smutnych opowieści. Choćby taką o zniewoleniu kobiet – owszem, wyrwała się bez żadnego powodu z domu (naprawdę, panie Jó10 | BIK | luty 2020

zefie, nie miała żadnego powodu?), ale przecież ścigają ją prasowe ogłoszenia, które mówią: własność mi zbiegła, pies się ze smyczy zerwał, jeśli kogoś pogryzie – nie ja za to odpowiadam. Pani Marjanna musiała uciekać w poszukiwaniu „nieskrępowanej swobody” – w domu, panie Józefie, jej nie miała? Jaka się tu otwiera przestrzeń, jaka otchłań! Ale w tym całym małżeńskim suple coś innego mnie interesuje; wybaczcie Państwo Grochowscy z Gniezna, ufam, że Wam się życie ułożyło, razem czy osobno, chociaż dwudziesty wiek dopiero się rozpędza i – ja już to wiem, wy jeszcze nie – łatwo nie będzie. Interesuje mnie w tej maleńkiej historii Bydgoszcz jako stolica nieskrępowanej swobody, jako miejsce ucieczki i miasto ratunku – przed opresją, przed nieszczęściem, przed historią. Przed historią uciec się oczywiście nie da, szczególnie przedwojenna Bydgoszcz zdaje się tu destynacją raczej mylną, tragicznie wprost mylną, ale od powszednich nieszczęść? Czemu nie.

2. Wielcy uchodźcy Ale do Bydgoszczy jednak uciekano. Kilku uciekinierów znalazło tu przystań – byli to uciekinierzy wielcy, a miasto okazało się dla nich wyjątkowe (nie tylko w czasie ucieczki i nie tylko w tym migracyjnym, a więc siłą rzeczy obniżającym nieco standardy oceny miejsca – w złej chwili uciekamy przecież byle gdzie – kontekście). Można tu było używać nieskrępowanej swobody, nawet jeśli ta swoboda nie była swobodą pani Marjanny i inne oferowała uciechy. Uciekł z Warmii po przegranym plebiscycie – jeszcze jako dziecko przy rodzicach – Tadeusz Nowakowski, który Bydgoszcz kochał przedziwną, irracjonalną i szaloną miłością. Inny gigant ucieczek – a obaj później uciekali wiele razy, całe życie dokądś uciekali – Bydgoszczy podobno nie lubił. Ale miał jej co zawdzięczać. Nazywał się Bolesław Miciński i był jednym z największych polskich eseistów XX wieku. Micińscy z małym Bolesławem uciekając z Podola przed rewolucją, jak pisze biograf pisarza, jesienią 1919 roku przyjechali do Warszawy, po krótkim pobycie w Świdrze postanowili osiedlić się w Bydgoszczy, gdzie po wysiedleniu Niemców

100

Epos nowożytnego dwurzecza (2) można było stosunkowo niedrogo kupić dom. „Babunia sprzedała brylantowe kolczyki i kupiła ośmiopokojową willę z maleńkim sadem na Bielawkach, przedmieściu Bydgoszczy”. Nim jeszcze Bolesław zdał maturę, szkołę skończyła jego siostra – rodzice, żeby umożliwić dzieciom uniwersytecką edukację, przeprowadzili się do Warszawy. Dlatego w zachowanych dziś szkolnych rejestrach maturzystów nie ma Micińskiego. Także jego literacki debiut miał miejsce już w stolicy. Nie lubił Bydgoszczy? Nie potrafię sobie przypomnieć, gdzie to przeczytałem, niestety, ale nawet gdyby – dla samego miasta to nie powinno być bolesne. Przeciwnie, miasto powinno być dumne ze swojego wychowanka, bo że nim był, wątpliwości raczej nie ma, a i on miał mu co zawdzięczać, bo, o czym zaświadcza Konstanty Régamey, wspominając, rodzina Micińskich osiedliła się w Bydgoszczy, w mieście, które w owych latach sprawiało wrażenie jakiejś wyspy kresowej na Pomorzu. Opróżniona w dużym stopniu przez ludność niemiecką, stała się Bydgoszcz przytułkiem licznych rzesz Polaków, przybyłych z Podola i Kijowszczyzny, wytrąconych z siodła, zrujnowanych, szukających nowych podstaw egzystencji, a znajdujących je tam łatwiej, niż gdzie indziej w Polsce. Tam też wstępuje Bolek do klasycznego gimnazjum z łaciną od pierwszej, a greką od trzeciej klasy. Przypadek na pozór błahy, a jednak zdaniem samego Micińskiego jeden z najdonioślejszych w jego życiu. Greka bowiem okazała się dla niego nie nudnym i niepotrzebnym przedmiotem szkolnym, lecz bramą do nieprzeczuwanych skarbów piękna i fantazji. Bolek był bodaj jedynym chłopcem w szkole, który naprawdę umiał grekę i czytał Homera w oryginale. W tym samym czasie co Micińscy w Bydgoszczy – i też na Bielawach – zamieszkali Szymanowscy. Nie Karol, co prawda, ale jego brat z rodziną i ich matką. Karol Szymanowski akurat wtedy jeździ po świecie, Paryż, dwie podróże do Ameryki; pracuje nad Królem Rogerem, pisze pieśni do słów Tuwima, otrzymuje scenariusz Harnasiów i zaczyna nad nimi intensywnie pracować. W tym czasie ma miejsce jego paryski koncert kompozytorski. Zamówienie na Stabat Mater dostaje mniej więcej w chwili, gdy rodzina opuszcza Bydgoszcz. Ale właśnie w tym czasie tu bywa.

3. Miasto na ratunek Nie tylko on czy oni dwaj, obaj wspomniani wielcy wygnańcy. W tym samym czasie w Bydgoszczy osiedla się inna ówczesna sława. Może i nieco przygasła, trudno to z dzisiejszej perspektywy właściwie oceniać. Józef Weyssenhoff do Bydgoszczy nie uciekał przed rewolucją czy wojną, co najwyżej – przed wierzycielami. Weyssenhoff był bowiem pierwszorzędnym hulaką, jak na barona przystało. Nie jego rozrzutność dzisiaj zresztą najbardziej uwiera, znalazłoby się kilka innych przywar – zarozumiałość, wstecznictwo, jakieś rysy antysemityzmu odziedziczone po narodowej demokracji, której był sympatykiem. Rozrzutność jest z jego wad najbardziej malowniczą. Najsmakowitszą z anegdot z nim związanych jest pewnie ta historia wielkiej przegranej w karty. Rzecz się przydarzyła mu w Petersburgu. Weyssenhoff grał w pokera ze stryjecznym bratem cara. Pula na stole była ogromna, podobno 800 000 rubli, a pisarz miał w ręku karetę króli, więc szarżował. Niestety, zdarzyła się rzecz niemożliwa – Wielki Książę Boris Władimirowicz wyłożył na stół czwórkę asów. Weyssenhoff przegrywa wszystko, traci swój dziedziczny majątek – czy to nie jest w tym kontekście ironiczna nazwa? – Samoklęski. Co ma do tego Bydgoszcz? Jego przyjazd był – choć odroczonym w czasie o 30 lat – skutkiem tamtej wielkiej klęski. Bydgoszcz udostępniła sędziwemu pisarzowi mieszkanie i wyznaczyła pensję (czy jakby to jeszcze nazywać: rentę? zapomogę? subwencję? stypendium?). Mieszkał tu kilka lat i w tym czasie wydał (i być może również ją podczas pobytu w Bydgoszczy kończył) książkę Mój pamiętnik literacki – wdzięczną gawędę, wspomnienie, esej – wszystko po trochu – o swojej literackiej karierze. Podobno także w Bydgoszczy – choć nie wiadomo, czy to nie tylko plotka, ładna legenda – miał się dowiedzieć, że tamta przegrana sprzed trzech dekad nie była przypadkowa: książę grał znaczonymi kartami albo polegał na pomocy krupiera. Miasto i takich uciekinierów przyjmowało. Wyspa spokoju i nieskrępowanej swobody. Wyspa szczęśliwa? Może i tak być. Miejsce docelowe dla wielu podróży w tych czasach wielkich ucieczek, które chyba się jeszcze nie skończyły. Korzystałem z następujących książek: Bolesław Miciński, Pisma zebrane (tom II); Bolesław Miciński, Jerzy Stempowski, Listy; Adam Grzymała-Siedlecki, Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim. luty 2020 |

BIK | 11

100

Bydgo s z c z w m at r ik s i e (2) Tadeusz Krajewski

Annopolis, miasto jego snów

Annopolis, miasto moich snów to debiutancki zbiór opowiadań Jerzego Grundkowskiego wydany w 1983 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego. Sygnowane w tytule „sny” zapowiadają oniryczną poetykę dzieła, a wraz z nią stopniowe poznawanie różnych poziomów znaczeń, wytrawne smakowanie ułudy doznawanej przez jednostki i ich wspólnotę. W istocie jednak przedstawione są tu uporządkowane chronologicznie, skrupulatnie usystematyzowane oraz kronikarsko zaopatrzone w historyczne akcesoria, sny jednego człowieka tylko – sny Jerzego Grundkowskiego. Nie śni specjalnie w tym celu zahibernowany narrator, odautorsko zaprogramowany bohater lub wpisany w tekst czytelnik. Śni Autor po prostu, w swej imaginacji spacerując po bardzo prywatnym mieście Swoich snów. Dodajmy – snów spełnionych… Mimo to nie należy oczekiwać od twórcy idyllicznej widokówki przesłanej czytelnikowi z Annopolis, ten zbiór to nie utopijny szkic, ani ulotny miraż eskapisty. Spełnione sny przecież to nie tylko ubrane w konkrety marzenia, to także (a może nade wszystko) zrealizowane w drobiazgach koszmary… W związku z tym i jedne, i drugie przez annopolitańską rzeczywistość wędrują nierozerwalnie związane ze sobą. „Istnieją dwa światy równoległe do siebie i w normalnych okolicznościach niestykające się ze sobą. W jednym z nich mieszkamy my, w drugim ludzie do nas podobni, ale nie identyczni z nami. […] Dzieli je bariera utkana z jakiejś delikatnej materii, […] ze snów” – słowa te wypowiada annopolitańczyk podejrzewający naturę o wielką mistyfikację, solipsysta nadający podświadomym symbolom znaczenie scjentyczne („Twórca”). I jak to z „bożymi szaleńcami” bywa – wyjątkowo ma rację! Annopolis bowiem to fikcyjne miasto – państwo usytuowane w alternatywnej sferze. Dzieje tej metropolii poznajemy poprzez losy postaci wyjątkowych, choć zazwyczaj na piedestał dziejów przez ogół i historyków niewynoszonych, często nawet marginalizowanych, poddawanych kulturowej utylizacji, a w najlepszym wypadku – ostracyzmowi. 12 | BIK | luty 2020

Jerzy Grundkowski, dożywotnio „skazany na historię” (jak zwykł mawiać o sobie), nie pozostawia czytelnikowi żadnych wątpliwości – w każdym ze światów realizowany jest taki sam scenariusz, każde uniwersum w zarodku skażone zostaje nienasyconą zaborczością zamieszkujących je indywiduów. Chęć posiadania, żądzę odpowiedzialną za cywilizacyjną degrengoladę, można odczuwać monopolizując ideę (W stronę Annopolis), uświęcając zbrodnię (Sprzysiężenie), wytyczając nowy kierunek cywilizacyjny, bo zaistniała taka możliwość, a nie potrzeba (Ideograf ), czy kreując absurdalną metafizykę, której żadna brzytwa Ockhama nie zaszkodzi (Hierezjarcha). Autor przeciwstawia się romantycznej interpretacji historii, szczególnie tezie o demiurgicznej roli jednostek uznanych i powszechnie dostrzeżonych, zwraca natomiast baczną uwagę na postaci tła, outsiderów, szermierzy chorych idei, z których usług niejeden polityczny szalbierz może przecież skorzystać. Obcy Grundkowskiemu jest również determinizm dziejowy, profetyczny przekaz jakiejkolwiek liturgii, bezrefleksyjny hołd składany Sacrum – umownemu Sacrum, arbitralnie ustalonemu, bo innego być nie może (Przesłuchanie). Może dlatego tylko na jego obrzeżu udaje się, z dala od teologicznych dysput kapłanów, wypowiedzieć bluźnierstwo doskonałe: „Bóg wszystkich jednako nagrodzi”. Ta teza wyartykułowana przez annopolitańskiego heretyka, Rufusa

Jerzy Grundkowski, Annopolis, miasto moich snów, Wydawnictwo Literackie, 1983

100

Bydgo s z c z w m at r ik s i e (2)

Jerzy Grundkowski, fot. Dariusz Gackowski

Sulpicjusza, nosząca wszelkie znamiona prawdy kategorycznej, nie może zdobyć uznania wśród mistyków i powtarzana bywa jedynie w rynsztokowym półświatku i koteryjnych salonach. Los ważkiej idei zależy więc od autorytetu jej nosiciela… Wynika z tego niezmiernie rzadko głoszona myśl: jedną z największych zbrodni popełnianych na umysłach jest – obok indoktrynacji – milczenie. Stąd koncepcja Annopolis – miasta przemilczanego… Osią rzeczywistości fikcyjnego państwa jest biblioteka, paradoksalnie dzięki temu, że jest przez ogół wyszydzana, że stanowi zawsze jakiś nieokreślony problem, że wzbudza irracjonalny lęk, choć mizerna jest z pozoru i żadnego zagrożenia stanowić nie powinna… W bibliotece znajduje się portal prowadzący do rzeczywistości pozaliterackiej. Przejść przezeń może jedynie poeta, ponieważ wrota do innego wymiaru posiłkują

się wyłącznie metaforami (Triumf nierzeczywistości). Biblioteka walczy, ale zawsze przegrywa, „zwłaszcza wtedy, gdy wszystko zapowiada jej triumf ostateczny” (Fotografia). Przegrywa, gdyż nie ma swojego opiekuna, przecież w tej rzeczywistości nie żył nigdy Jorge Luis Borges – największy bibliotekarz świata, najsubtelniejszy florysta ogrodów o rozwidlających się ścieżkach, główny mentor Jerzego Grundkowskiego. Autor solidnie przespał Annopolis, a miasto zostało idealnie przemilczane. Na szczęście los taki nie spotkał zbioru opowiadań. Książkę doceniono zarówno w fandomie, jak i wśród czytelników, recenzentów oraz krytyków rodzimego mainstreamu. W bydgoskim matriksie jeden z programów wybrał błękitną pigułkę – wolność. Jerzy Grundkowski nie wiedział wówczas, że zapłaci za to wysoką cenę… luty 2020 |

BIK | 13

100

Mu z e u m S zy pe rs k i c h L ege n d (2) Adam Gajewski

O klątwie palacza, której nie było… Na początku roku 1931 doszło w Bydgoszczy do tragedii, o której usłyszeli ludzie w całej Polsce. Gazety wrzały, starając się zamieścić coraz dokładniejsze, bardziej wstrząsające fotografie. Całe zajście miało miejsce na oczach zimujących w porcie „szkuciarzy”. Był dzień święty – niedziela. Rejsowy autobus, kursujący do Fordonu, zjeżdżając ulicą Pocztową, zakręcił się na lodzie i pchany niszczycielską siłą ruszył w kierunku krawędzi kamiennego nabrzeża. Krzyk pasażerów obwieścił nagłą grozę. Na cumującej naprzeciwko „berlince” przysięgano potem, że nawet tam słyszano straszne głosy, ale przekupki z Rybiego Rynku nie dały nigdy temu szczegółowi wiary, podobnie jak policja i dziennikarze. Na pewno jednak autobus nie sunął ku zgubie w ciszy, o nie! Sekunda poślizgu, może dwie, trzy, pozwoliły pasażerom rzucić na ukochane miasto ostatnie spojrzenie. Siła, która ich pchała, zdawała się nie być ślepą – pojazd ominął szczerbate słupki, które pozornie zapobiegliwie wkopano na granicy jezdni, aby tyłem wpaść do Brdy! Woda lodowata, upadek straszliwy. Gazeta poznańska opisywała ze smutkiem, co było potem: „Zaalarmowana straż pożarna zjawiła się na miejscu wypadku w kilka minut i przerąbawszy dach, wydobyła zamknięte wewnątrz ofiary katastrofy, z których jednak 6-ciu osób nie udało się przywołać do życia”. Sześć Ksiąg Żywota zamknęło się styczniowej niedzieli. Uratowano ośmioro podtopionych pasażerów. Czworo ludzi wypłynęło o siłach własnych. Szofer i konduktor wyskoczyli wcześniej, jeszcze na brzegu.

Łzy rozpaczy W porcie rejwach. Najpierw wołania, potem płacz, później krzykliwe relacje i najdziwniejsze bujdy. Straż ogniowa bez szyprów nie poradziłaby sobie z wydobyciem wraku. Dwie barki popłynęły w dół rzeki w żałobnym kondukcie – pomiędzy ich burtami, na podobieństwo trumny, podwieszono na linach poharatany autobus. Wyciągnięto go przy łagodnym brzegu. Za tę „karawaniarską” robotę „barkarze” nie chcieli zapłaty. Szybko się rozeszło, że jeden palacz „Lloyda Bydgoskiego”, który sporo lat przepływał 14 | BIK | luty 2020

„Ilustracja Polska” poświęciła bydgoskiej katastrofie drugą stronę swego wydania

na rejsowych parowcach, wpadł na widok płynącego konduktu w szloch: – Moja wina w tym! – łkał. – Parę lat już złorzeczę autobusom i przeklinam je; zabierają nam sprzed nosa ludzi i towar, marnują stare, zasłużone interesy! Na to jednak patrzeć spokojnie nie mogę, żałuję dziś za moje klątwy! – wydzierał się „hajcer” do swojego kapitana. Zapadła cisza. Kapitan nie lubił przesądów, ale pamiętał dobrze, że ledwie pół roku wcześniej w Bydgoszczy inny autobus wjechał do Brdy, jednako pusty. Mało! Dwa lata wcześniej do Bugu wpadł inny pojazd, topiąc prawie trzydzieścioro nieszczęśników! Rozpacz palacza rozbudzała niedobrą, smutną pamięć. Kapitan splunął „hajcerowi” pod buty i nic nie odpowiedział.

Zlekceważone ostrzeżenie Palacz nie zaznał spokoju. Przewina ciążyła jak balast, jak kotwica uwiązana do zatrutej duszy. Postanowił poszukać odpowiedzi u pana Francisz-

100

Mu z e u m S zy pe rs k i c h L ege n d (2)

Wrak autobusu pomiędzy dwoma „berlinkami”

ka Augusta Prengla, co robił w każdej trudnej dla siebie chwili. Kim był ów Prengel? „Widzącym”, który z Bydgoszczy uczynił istną wyrocznię astrologiczną, sławną na cały kraj dzięki corocznym kalendarzom, zawierającym horoskopy na każdy rok, kwartał, a nawet dzień! Kalendarzowa „Prognoza wpływów kosmicznych na ziemię i ludzi” w oczach palacza nie myliła się nigdy. Odszukał zatem stycz-

niowe wskazówki i przestrogi, choć serce zamierało z lęku. Łyknął araku, nim przeczytał styczniową notkę: „Ujemne wpływy w komunikacji, katastrofy, niepokój, trzęsienia ziemi. Dzień krytyczny dla podróży!”. Marynarz poczuł, że wielki ciężar spada mu z ramion. Dzięki „Kalendarzowi Astrologicznemu” narodził się na nowo.

Upamiętnić?

Wydawany nad Brdą „Polski Kalendarz Astrologiczny” był wydawniczą potęgą rynku ezoterycznego

Katastrofa komunikacyjna w odmętach Brdy jest przypominana dość często, ale jak dotąd nie doczekała się upamiętnienia stałego – w przestrzeni publicznej. Może warto to w przyszłości uczynić? W pewnym aspekcie wypadek ów był symboliczny – zachowane personalia pasażerów pozwalają zakładać, że ofiarami tragedii byli pospołu mieszkańcy pochodzenia polskiego, żydowskiego, niemieckiego. Wspominany w legendzie wydawca ogólnopolskich „Kalendarzy Astrologicznych” moim zdaniem także zasługuje na większą uwagę współczesnych… [AG] luty 2020 |

BIK | 15

pa mi ą tk i p r z e s z ł o ś c i (3) Emilia Walczak

Pałac w Radzimiu

(woj. kujawsko-pomorskie, powiat sępoleński, gmina Kamień Krajeński) Neogotycki pałac zbudowany został w 1867 roku dla ówczesnych niemieckich właścicieli, a ostatnimi jego włodarzami była przed II wojną światową rodzina niejakich Seydów. Po 1945 roku pałac przejął zaś skarb państwa. Najpierw znajdowały się tu biura utworzonego w folwarku PGR-u, później kolejno: świetlica wiejska, szkoła, przedszkole i ośrodek zdrowia. Przez pewien czas w budynku mieściła się też izba pamięci ku czci ofiar pomordowanych w nazistowskim obozie zagłady, prowizorycznie zaaranżowanym w Radzimiu w 1939 roku przez Selbstschutz dla tysięcy Polaków i Żydów (odbywały się tutaj masowe egzekucje). Pod koniec lat 80. XX wieku w pałacu przeprowadzony został remont, który zakończył się jednak nieszczęśliwie – pożarem dachu! Co prawda już niebawem został on zabezpieczony, jednak od tamtego momentu ta okazała niegdyś budowla sukcesywnie niszczeje – na co m.in. złorzeczył spotkany przeze mnie u stóp pałacu starszy mężczyzna z rowerem. Wprawdzie fot. Emilia Walczak

16 | BIK | luty 2020

jeszcze kilka lat temu istniał plan zaadaptowania budynku przez organizację NGO na centrum pomocy dla ludzi wykluczonych społecznie, jednak w obliczu faktu, iż żyje wciąż prawowita potomkini Seydów, projekt spalił na panewce. Sytuacja jest patowa, ponieważ niedoszła spadkobierczyni nie posiada pieniędzy na wykup swojej własności z rąk Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Tak zatem beneficjentkami majątku są dziś jedynie wypasane tutaj, przemiłe skądinąd i niezwykle gościnne… kozy! Pechowy pałac, wpisany dziś do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa, wymurowany został z cegły. Jest piętrowy, podpiwniczony i nakryty mansardowym dachem. Budowla, wzniesiona na planie zbliżonym do litery T, swą fasadą spogląda na wschód. W elewacji występują ponadto m.in. zwieńczone trójkątnie ryzality. Umieszczone przy jednym z nich wejście do pałacu osłonięte jest dwuarkadowym gankiem dźwigającym grożący zawaleniem balkon. W południowo-wschodnim narożniku znajduje się z kolei trójkondygnacyjna, sześcioboczna, spiczaście zwieńczona wieża, z wiatrowskazem na czubku oraz ze stylowym rzygaczem na wysokości pierwszego piętra. Od południa zaś wznosi się piętrowa przybudówka nakryta dachem dwuspadowym. Od strony północnej rozciąga się tutaj ładny park krajobrazowy z XIX wieku, o pow. 2,2 ha (ponoć niegdyś był prawie dwukrotnie większy!), schodzący tarasami do niewielkiego jeziora Radzim. Na uwagę zasługują rosnące tu pomniki przyrody: dąb szypułkowy i lipa drobnolistna. Ze wsi o trudnej z początku do wymówienia nazwie „Drożdzienica” do Radzimia prowadzi natomiast aleja przydrożna składająca się z 313 drzew: 271 lip drobnolistnych, 29 kasztanowców zwyczajnych, 7 jesionów wyniosłych, 3 klonów zwyczajnych, 1 klonu jaworu, 1 wiązu górskiego i 1 lipy szerokolistnej, a także – co już mniej sympatyczne – z ogromnych skupisk toksycznego barszczu Sosnowskiego, jakie w naszym województwie występują chyba jeszcze tylko w ciut zapomnianym Rezerwacie Przyrody „Hedera” nieopodal Minikowa.

pa mi ą tk i p r z e s z ł o ś c i (3)

fot. Emilia Walczak

luty 2020 |

BIK | 17

sztuka

Hanna Strychalska

Człowiek, smutne demony i śmierć Wernisaż wystawy Opowieść dwóch światów, Bydgoskie Centrum Sztuki. Na pierwszym planie rzeźby Piotra Worońca: Zegarmistrz i praca pochodząca z cyklu Kantor. W głębi, od lewej: artyści Marcin Myśliwiec i Piotr Woroniec. Fot. Łukasz Antczak

Wystawa Opowieść dwóch światów odbyła się w Bydgoskim Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego w Bydgoszczy już wiele miesięcy wcześniej, w dniach 1 marca – 10 maja 2019 roku. Stanowiła jednak tak udaną prezentację dorobku rzeźbiarskiego dwóch artystów: Marcina Myśliwca i Piotra Worońca, że chcę do niej wrócić. Dzieli ich więcej niż jedno pokolenie, różni stylistyka prac, ale łączą wieloletnia przyjaźń i podobne spojrzenie na sztukę. Obaj jawnie, szeroko i twórczo czerpią z tradycji, inspirują się historią sztuki oraz rzeźbią w drewnie. Artyści pochodzą jakby z innych rzeczywistości, ale dzięki umiejętnej aranżacji, powstałej w nieregularnej przestrzeni sali wystawowej, obie ekspozycje 18 | BIK | luty 2020

stworzyły ciekawą całość. W kilku miejscach ich prace skomponowano w rzeźbiarskie grupy. To przyczyniło się do zasugerowania relacji pomiędzy postaciami, a nawet do zaistnienia narracji. Z rzeźb zbudowano też perspektywę, wykorzystując przestrzeń sali tuż przed schodami. Widz poznawał ją powoli i stopniowo, albo dość nagle, za każdym razem zyskując odczucie różnorodności form i przestrzennego oddechu. Wrażenie stopniowania lub nagłości było adekwatne do rytmu, w jakim pokonywał ostatnie stopnie schodów. W końcu stawał na poziomie posadzki i ogarniał wzrokiem wystawę. Ten zmieniający się, a nawet zaskakujący obraz był jak ulotne wspomnienie spaceru po tarasowym, manierystycz-

nym ogrodzie. Oczywiście we właściwej proporcji, odnoszącej się do kameralnej prezentacji rzeźby. Odbiorca napotykał więc narracyjne grupy prac, które skłaniały do ich obejścia, a także do uważnego oglądu z pewnej odległości. Inaczej odbierał pojedyncze obiekty umiejscowione przy ścianie. Ustawione na wysokich postumentach czy przeciwnie – stojące bezpośrednio na posadzce lub zawieszone pod sufitem. Aranżacja wskazywała na wartość przestrzeni w ekspozycji rzeźby. Odpowiadała na pytanie o zależności istniejące pomiędzy rzeźbą a jej otoczeniem. Pokazywała możliwości prezentacji. Stanowiła też interesujący przykład wizualnego powiększenia przestrzeni. Także – jej rzeźbiarskiego ukształtowa-

sztuka nia, co wynikało ze zrozumienia samej istoty rzeźby. Ekspozycja skomponowana przez Natalię Pichłacz z BCS była po prostu pochwałą rzeźby. Rzeźbiarskie światy Myśliwca i Worońca przenikały się wzajemnie, a jednocześnie wskazywały na swoją odrębność. A więc dwie wystawy indywidualne eksponowane w jednej sali. Istniejące jak dwa dopełniające się kontrasty, które wzajemnie się charakteryzują. Postacie realne i fantastyczne. Zaczerpnięte z Biblii, mitologii i bestiariuszy. Inspirowane teatrem i literaturą, sztuką ludową oraz baśnią. Wywiedzione z bogactwa sztuki średniowiecznej, tamtejszej rzeźby, grafiki i malarstwa. Sprowadzone do syntezy i ekspresji formy, a także symboliki, właściwych dla początku XX wieku. Marcin Myśliwiec tworzy rzeźby okazałe. Masywne, pełnoplastyczne, ukształtowane ekspresyjnie i wyraziste emocjonalnie. Ich wymiary często zbliżone są do ludzkiej postaci. Artysta z temperamentem oddziałuje na drewno. Zdarza się, że możemy zauważyć, jak uzyskany albo odnaleziony przez niego kawałek drewna staje się impulsem dla przyszłej rzeźby. Przykładem może być Paszcza Lewiatana, powstała z fragmentu pnia, na którym widać wyraźne dowody działania czasu. Wydaje się, że od początku zawierał on w sobie, odczytany przez autora, zalążek nowej formy – tym razem plastycznej. Już w tym spojrzeniu Myśliwca na żywy i zmienny materiał, jakim jest drewno, ukryta jest podstawowa, osobna i mocna więź jego twórczości z przeszłością i historią rzeźby. Drewno określa

również obszar zainteresowań i inspiracji rzeźbiarza. Stanowi naturalny powód do eksponowania śladu narzędzi, przede wszystkim piły i siekiery, a dla opracowania szczegółów – dłuta. Podkreślania surowości, zadziorności i śladów zniszczeń na materiale rzeźbiarskim. Także różnicowania faktur. Artysta nadaje swoim pracom formę naturalistyczną i ekspresyjną, nawiązując do rzeźb powstałych pod wpływem sztuki niemieckiej, z przełomu średniowiecza i renesansu. Niekiedy, dla wzmocnienia wewnętrznej wymowy postaci, dosadnie zakłóca jej proporcje i stosuje deformacje. Zmierza w stronę brzydoty, aż po groteskę. Twarze jego bohaterów są – jeśli można tak powiedzieć – dynamicznie zniekształcone. Patrząc na nie, widz ma wrażenie żywej mimiki. Może więc odczuwać niepewność, a nawet przelotny lęk (Niechęć). Rzeźbiarz sięga też po polichromię, od razu jednak ujmuje jej z żywości barwy i blasku, tym samym budując wrażenie, że odbiorca natrafił prawie na wykopalisko. Myśliwiec oswaja twarze, przypominające średniowieczne

maszkarony, nadając im rys człowieczego odczuwania. Powołuje do życia postacie zgarbione i pokrzywione przez starość, chorobę oraz bolesne doświadczenia, jak tę nazwaną Belfer, a przy-

Wstyd, Piotr Woroniec. Fot. Marcin Myśliwiec

Bestia apokaliptyczna, Marcin Myśliwiec. Fot. Monika Skowrońska / Sopocki Dom Aukcyjny

luty 2020 |

BIK | 19

sztuka

Diabeł frasobliwy, Marcin Myśliwiec. Fot. Hanna Strychalska

Grupa prac Piotra Worońca. Od lewej: Katedra, głębiej Madonna. Fot. Hanna Strychalska

pominającą jednego z czterech ewangelistów z obrazu Dürera. Wyraża w ten sposób myśl, że cierpienie i przemijanie są nieodłączną częścią ludzkiej egzystencji.

W innej odsłonie swojej twórczości, poprzez daleko posuniętą syntezę i charakterystyczną stylistykę, pokazuje znaczenie sztuki ludowej. Jest żywa pod względem treści i formy. Stanowi enklawę, gdzie trwają tematy i motywy wyparte przez naukowo-techniczną i wirtualną rzeczywistość. Interesującym przykładem jest tu ponownie Lewiatan, czyli potwór czyhający na grzeszników w piekielnych czeluściach. Motyw ten był niegdyś barwnie rozwijany w ikonografii. Popularny w sztukach plastycznych, od średniowiecza po nowożytność, miał znaczenie moralnej przestrogi. Obecnie jest zupełnie wyjątkowy, a znajdowany zazwyczaj poza głównym nurtem sztuki. W interpretacji rzeźbiarza Lewiatan jest potworem, ale też miejscem, oznaczonym wieżą, gdzie straż trzymają diabeł i zrozpaczony człowiek. Zastanawiające są również przedstawienia motywów znanych z mitologii starożytnych i Biblii, całkowicie pozbawione aury heroizmu oraz idealizacji. Przeciwnie. Zmęczenie, zagubienie, słabość, lęk, zaduma i smutek są cechami wspólnymi dla wielu z tych postaci. Odnajdujemy więc przedziwną rzeźbę, która może być źródłem wielu skojarzeń. Wyobrażona postać przypomina centaura, który oprócz ludzkiego torsu połączonego ze zwierzęcym tułowiem posiada jednak zamiast ludzkiej – głowę ptaka. Właściwie widzimy tu dwie głowy, z których jedna pożera drugą, co stanowi zręczne, dekoracyjne, a przy tym zabarwione okrucieństwem nawiązanie do animalistycznych rzeźb Scytów (Z bestiariusza Myśliwca). Jest w tym gronie Aryman – staroirański bóg zła

i ciemności. Tu przedstawiony jako prymitywne zwierzę kopytne z ludzką głową zaopatrzoną w niewielki róg na czole, przez co przywodzi na myśl fantastycznego jednorożca. Do tułowia ma przyczepione czerwone skrzydła. Właśnie tak – przyczepione, ponieważ nie czujemy, aby były organiczną częścią jego ciała, jak w przypadku silnych, drapieżnych i lotnych gryfów czy pegazów. A przy tym jeszcze zatroskany wyraz twarzy, jak u starego i przestraszonego satyra… ubranego w perukę. Natrafiamy też na diabła ukazanego w pozie Chrystusa Frasobliwego (Diabeł frasobliwy). To bardzo ciekawa rzeźba, będąca kwintesencją różnych, przeciwnych sobie nastrojów. Oto patrzymy na znane postacie – symbole, które artysta interpretuje na swój sposób. Sugeruje, że są one już tak długo obecne w kulturze europejskiej i światowej, oficjalnej i ludowej, iż wydają się bardzo oswojone. Możliwe też, że zostały pozbawione swojej mocy i znaczenia, bo nie są w pełni rozpoznane i rozumiane przez prawie już ślepą na znaki z przeszłości współczesność. Wygląda na to, że wszystkie te postacie, zanurzone w jednym nurcie czasu, uległy przetworzeniu. Przejęły wzajemnie swoje cechy zewnętrzne, energię, a może i odróżniające je atrybuty. Bez względu na swoją proweniencję, połączone zostały tragizmem przemijania. Heretyk obwiązany sznurem, pogodzony, a może już nawet obojętny na swój los, czy diabeł na klęczkach, z wyrazem rozpaczy na twarzy, głośno odprawiający pokutę. Dziwnie pojednani i bliscy sobie na drodze ku śmierci, której formą jest także

sztuka zapomnienie. Trochę ludzie, a trochę demony. Nie wiadomo, czego w nich więcej. Trwają tak poza nurtem zdarzeń zwykłych i przełomowych. Cierpliwie czekają, aby ktoś przyjrzał się im na nowo i określił ich tożsamość. Ożywił istnienie. A więc nazwał dobro i zło. Oddzielił w sobie, a także wokół siebie światło od ciemności. Przejmujący jest obraz dwóch bardzo starych wdów wyrzeźbionych w jednym kawałku drewna, które siedzą blisko siebie na prawdziwej kosie zawieszonej pod sufitem sali wystawowej. Rozglądają się wokół spokojnie, choć jedna z nich przez moment jakby oniemiała z zadziwienia, ale na pewno nie z lęku. I tak płyną w przestrzeni, łagodnie unoszone przez śmierć. Fantastyczne i wywołujące wiele skojarzeń są nieloty Marcina Myśliwca. Ten dziki, bo nagi, z opuszczoną nisko ptasią głową, o niewyobrażalnie długim dziobie i rękami bezsilnie wspartymi na mocnych, zdeformowanych kolanach (Nielot siedzący). I drugi, stojący w dworskiej pozie i odziany w czerwone szaty. Na ptasiej głowie, uniesionej z wyższością i odwróconej od widza, dopatrzeć się możemy sugestii dekoracyjnej, weneckiej maski. Uwagę zwracają jego ludzkie dłonie o długich, złączonych palcach. Na obrazach włoskich manierystów: Bronzina i Parmigianina, takie wystudiowane dłonie dopełniały charakterystyki portretowanego arystokraty. Potwierdzały jego najlepsze pochodzenie. Nielot w szatach, mający ludzki wzrost, stojący w głębi ekspozycji, a równocześnie nieco na uboczu, przywołuje jeszcze inną rzeczywistość sztuki. Baśniowe, groźne i barwne,

Wdowy, Marcin Myśliwiec. Fot. Hanna Strychalska

ptasie postacie z grafik i obrazów Maxa Ernsta. I jeszcze Bestia apokaliptyczna. W interpretacji artysty, podobnie jak w opisie biblijnym, to siedmiogłowy, potężny smok. Ponownie trafiamy na bardzo rzadko spotykany motyw, który sam w sobie, jak wcześniej wspomniany Lewiatan, jest małym moralitetem. Powierzchnia rzeźby jest gładka, a szczegóły oddane z pietyzmem. Potwór jest straszny i piękny zarazem. Czujemy, ile w nim życia, siły, jak giętki i mocny jest jego ogon, który zgodnie z tradycją strąca z nieba trzecią część gwiazd. Piotr Woroniec tworzy rzeźby bardziej kameralne, tak pod względem treści, rozmiarów, formy, jak i atmosfery. Drewno jest niewątpliwie jego światem, ale artysta spełnia się w nim zupełnie inaczej, ponieważ stawia sobie odrębne, estetyczne cele. Wydobywa z drewna wszystkie jego atuty, do tego stopnia, że odbiorca ma wrażenie, iż dana rzeźba nie mogłaby zaistnieć w innym materiale. Woroniec w swojej pracy wykorzystuje te same narzędzia, co Myśliwiec, ale w innych proporcjach, z większym wskazaniem na użycie dłuta i efekt dopracowania rzeźby. Widz czuje, że rzeźbiarz

Kula, Piotr Woroniec. Fot. Hanna Strychalska

zna i rozumie drewno. Znaczenie jego pierwotnego stanu i kształtu. Właściwą mu spójność, twardość, gładkość albo – przeciwnie: fakturę, wyraźny ślad dłuta, aż po głębokie drążenie w materiale rzeźbiarskim. Artysta często eksponuje naturalny, jasny i ciepły koloryt drewna. Czasem jednak wprowadza do rzeźby barwę, co oczywiście służy charakterystyce przedstawianej postaci. Woroniec łagodnie zmierza do tego, aby odbiorca zbliżył się do luty 2020 |

BIK | 21

sztuka rzeźby, przyjrzał się znaczącym szczegółom, wniknął w stłumione emocje jego bohaterów. Natrafiamy na prace złożone z kilku elementów, które przypominają proste konstrukcje. Tak jest z przedstawieniem Upadek. Widzimy tu dwie postacie: nagie, naturalistyczne scharakteryzowane, o ekspresyjnych, wręcz karykaturalnych twarzach. Ludzie ci ukazani są na różnych kondygnacjach, a pomiędzy nimi – poziomy element, określający granicę życia i śmierci. Zastanawiająca i prawdziwa jest bezsilność, która zmienia się w rezygnację, widoczne na jednej twarzy, oraz tragiczna świadomość kresu, czytelna na drugiej fizjonomii. Patrzymy też na rzeźby pokrewne, a jednak inne. Starannie wykonane, barwne, wyciszone emocjonalne i reprezentujące jakąś profesję. Istniejącą lub wymyśloną, ale przecież zawsze ważną. To owa umiejętność, czy też zawód, opisuje postać i wpływa na jej proporcje. Jak w przypadku Zegarmistrza, zdeformowanego ciężarem mechanizmu, który dźwiga i którego stał się częścią. Ciekawa interpretacja przeznaczenia, losu. Postacie te przywodzą na myśl lalki ze sklepu Stanisława Wokulskiego, którymi tak zachwycał się Rzecki, odnajdując w ich powierzchowności i zachowaniu podobieństwa do zaobserwowanego życia. Oczywiście skojarzenie to uwzględnia ponadstuletnią przestrzeń czasową i wszystko, co z niej wynika. Jest to jakby tchnienie z przeszłości, które Woroniec zmaterializował i przetłumaczył na znaną nam obecnie powściągliwość i surowość. Rzeźby artysty to – posługując się językiem teatru i filmu – po22 | BIK | luty 2020

stacie charakterystyczne. Mimo jednak identyfikacji, w której widzowi pomaga autor, wcale nie są one jednoznaczne. Przeciwnie, mamy poczucie, że źródło ich powstania kryje się w tradycji. Tkwi znacznie głębiej, niż wskazuje na to przelotne rozpoznanie. Jest na wystawie interesująca grupa rzeźb, którą można by zatytułować Zabawy dziecięce, ale dodajmy – według Piotra Worońca. Przyjrzyjmy się jej bliżej. Oto dziewczynka, która trzyma w rękach ogromną piłkę. Czujemy jej ciężar, trud utrzymania piłki widoczny jest na twarzy dziecka. Czy nie jest to nowe, bardziej zwyczajne, ale równie symboliczne wcielenie Atlasa (Kula)? A inna postać, dziwnie, bo organicznie połączona z przedmiotem swojej zabawy? Podłużna deska, poprzez mocne pręty, wrosła w ciało chłopca. On już chyba nigdy się od niej nie uwolni, a nawet jeśli kiedyś tak się stanie, to nie obejdzie się bez bólu (Ostatni kartofelek). I jeszcze mężczyzna – kramarz, a dokładnie, jak wskazuje autor, właściciel objazdowego teatrzyku. Jakże on jest efektowny. Wyraziście scharakteryzowany i polichromowany. I te barwne lalki, które umieszczone są jak na wystawie… we wnętrzu jego ciała. Ekspozycję zamykają drzwiczki, czyli poły czarnego, długiego płaszcza. We wszystkich tych postaciach ukryta jest nieustająca udręka życia, zupełnie jak w pozorne pełnym rozkoszy ogrodzie Boscha. A postać przynależna do cyklu Kantor? Z wnętrzem – otwartą skrzynką, zainspirowana, jak sadzę, bohaterami Umarłej klasy, przedstawieniem teatralnym, które świetnie wyreżyserował dla telewizji, a tym samym uwiecznił, w 1976 roku Andrzej

Wajda. W kontekście rozważań nad „korzennymi” i rozległymi inspiracjami sztuką rzeźba ta jawi się jako jeden z wielu plastycznych „odprysków”, łączących kilku różnych artystów w czasie i przestrzeni. Wśród rzeźb Piotra Worońca odnajdujemy niewielkie ludzkie wspólnoty, wizerunek rodziny, a także pojedyncze postacie, w których charakterystyce, w różnym stopniu, dąży on do syntezy. Dotyczy to formy, jak i wyrazu emocjonalnego. Oto wizerunek nagiej kobiety o dramatycznie zdeformowanej sylwetce. Ma wysoko uniesioną głowę, odchyloną do tyłu, do granic możliwości. Nie chce widzieć tego, co ją otacza. Bezskutecznie próbuje osłonić własną nagość, ponad miarę wydłużonymi rękoma i powiększonymi dłońmi. Chce się ukryć. Jest głęboko upokorzona i wystawiona na próbę (Wstyd). Napotykamy na grupowe przedstawienie będące plastycznym echem Krzyku Edvarda Muncha (Grupa I). Bardzo uproszczona ludzka sylwetka jest też ważnym elementem niezwykłej rzeźby Katedra, czyli postaci-konstrukcji współtworzącej żebrowanie gotyckiej budowli. W innej, bliskiej formalnie pracy, w twarzach wyobrażonych postaci dopatrzeć się możemy satyry na człowieczą małość, głupotę i lęk (Grupa II). Jednocześnie cały czas spoglądamy na ludzi wyodrębnionych z otoczenia. Osamotnionych na własnej wyspie rozpaczy. Artysta wnika w ich wnętrze. Czyni to także dosłownie, uparcie drążąc we wnętrzu kawałka drewna, z którego tworzy postać. Wydaje się, że sięga do samego środka, jakby chciał dotknąć duszy albo dna cierpienia (Madonna i Akt).

b ydgo s k i in sy nu ator k u lt uralny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (184) Grzeszny Gacek Jak nam donoszą, bydgoski Orszak Trzech Króli plasuje się w ścisłej krajowej czołówce owych świątecznych defilad. W tych wysokich notowaniach niewątpliwą zasługę ma niejaki Gacek, czyli wielbłąd. Można mieć do niego jednakoż pretensje, że swoją dwugarbną wyniosłością przyćmiewa, zwłaszcza w oczach najmłodszych, całą królewską świtę i, co gorsza, odciąga uwagę od Świętej Rodziny.

Wyczynowcy Doroczny sylwester w Operze Nova miał jak zawsze wyjątkowo atrakcyjny wymiar artystyczny, ale i… sportowy! Śpiewacy i tancerze po kilkutygodniowej sesji treningowej uprawiali na noworocznej scenie istny wielobój wokalno-baletowy. Przeskakiwali z konwencji operowej na kabaretową, rzucając dowcipami i utrzymując przez cały dystans wysokie tempo. Podziwiająca to publiczność też miała za sobą doświadczenia sportowe, bo aby dostać bilet na te barwne igrzyska, trzeba było zaliczyć kolejkowy maraton.

Magia gór Z „Bydgoskiego Kalendarza 2020” dowiedzieliśmy się, że doktor Ryszard Długołęcki uprawiał przez lat wiele, i to bardzo zawzięcie, taternictwo, alpinistykę, a nawet… himalaizm! Nic więc dziwnego, że nie mając najmniejszego lęku wysokości, ten znany bydgoski lekarz wspiął się na szczyty translatorskiego kunsztu, stając się cenionym tłumaczem klasyka z najwyższej, by nie rzec szczytowe, półki – czyli samego Szekspira.

się, że zdolnemu i mającemu nadprzyrodzone właściwości pajacykowi nie udało się jednak znaleźć złotego kluczyka do miejskiej kasy. Niektórzy sugerują, by powołać do życia teatrzyk, którego patronem byłby Pinokio, bo dzisiaj trzeba mieć dobrego nosa, by wywąchać, gdzie jest szmal pogrzebany.

Ekodylemat Coraz więcej się mówi, a w „Akancie” także i pisze o nowym gatunku liryki, jakim jest… poezja ekologiczna. Cóż, opiewający ochronę naturalnego środowiska poeci będą mieli twardy orzech do zgryzienia. Wiadomo przecież, że literatura domaga się druku, druk domaga się papieru, a papier domaga się… wycinki drzew! Jak to ze sobą pogodzić? Bądź tu mądry i pisz wiersze.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (luty 1995) – W Wojewódzkim Ośrodku Kultury odbyło się nocne „Spotkanie z piosenką studencką”. – Istniejąca przy Teatrze Polskim „Scena O-bok” zapraszała na spektakl muzyczny „Pępek żony policjanta”, w którym piosenki G. Brassensa interpretował Witold Szulc. – Dyrektor Filharmonii Pomorskiej Eleonora Harendarska obchodziła jubileusz 30-lecia pracy zawodowej. Złożono jej z tej okazji wiele życzeń, a także Hołd Prusski.

Postawić na nos

– W BWA miała miejsce wystawa retrospektywna malarstwa znanej artystki i zasłużonego pedagoga – Zofii Rybiańskiej.

Bawiący przez kilka ostatnich lat najmłodszych widzów Teatrzyk Buratino na długo przed osiągnięciem pełnoletności dokonał żywota. Okazało

– Marek Jeleniewski ubolewał, że ciągle jest tak mało książek poświęconych historii Bydgoszczy.

luty 2020 |

BIK | 23

Adre sy b ydgo s k i c h in s t y t u c ji k ult ur y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, Galeria Nad Brdą, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-231 Bydgoszcz, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57 2 Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz tel. 508 732 871, e-mail: fundacja@farbiarnia.org 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

24 | BIK | luty 2020

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl. Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu w sezonie zimowym (listopadmarzec): wtorek, środa, piątek – 9.00-16.00; czwartek – 9.00-18.00; sobota, niedziela – 10.00-16.00; poniedziałki – nieczynne; Godziny otwarcia Exploseum: wtorek-niedziela – 9.00-15.30. Zwiedzanie Exploseum wraz z przewodnikiem: 9.30-12.00, 12.30-15.00, 13.30-16.00; w poniedziałki – nieczynne; w soboty na wystawy stałe w MOB – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876, Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10–14, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44

czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia dla dzieci, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), 85-005 Bydgoszcz, tel. 501 338 969 Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com 45 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Łukasz Gajdzis, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/ info: pon.-pt. w godz. 14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu

Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 2 (w podwórzu) I piętro pok. 04, 85-102 Bydgoszcz, www. bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP Biblioteka Główna, Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35 Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

luty 2020 |

BIK | 25

w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 20 wystawa czynna do 29.03.2020

Dyplomy – Wzornictwo UTP

Zapraszamy na kolejną, dziesiątą już wystawę prac dyplomowych studentów Katedry Wzornictwa UTP. Ekspozycja ta przybliży wspólne działania studentów i ich opiekunów, powstałe w ostatnim roku akademickim. Zaprezentowane zostaną różnorodne projekty z wielu sfer dizajnu – od mebli, artykułów wyposażenia wnętrz, po tekstylia czy elementy wypełniające przestrzeń publiczną. Każdy z tych projektów to gotowa i w pełni profesjonalna oferta dla producentów, przygotowana przez młodych projektantów, którzy rozpoczynają dopiero swoją twórczą drogę na rynku. Mimo młodego wieku, mimo niewielkiego jeszcze doświadczenia, są to projekty na wskroś dojrzałe, zawierające w sobie jednak spory ładunek młodzieńczej fantazji i energii. Warto je zobaczyć, warto się im przyjrzeć, warto je też produkować.

Prezesa Rady Ministrów, ASP w Poznaniu i UMK w Toruniu. Do tej pory wzięła udział w ok. 80 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą; autorka 12 wystaw indywidualnych, w tym dwóch zagranicznych – w Danii i Belgii. 4–5 lutego 2020

Euroshorts

wystawa czynna do 23.02.2020

Hanna Józefowska: Ukryta modalność bytu Kurator: Danuta Pałys

Wystawa Ukryta modalność bytu wraz z towarzyszącym jej katalogiem jest formą nagrody za zdobycie 3. miejsca w Konkursie Twórców Województwa Kujawsko-Pomorskiego POLYGONUM 4.

Po raz czwarty Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy wspólnie z Fundacją Młodego Kina (organizatorem festiwalu) zaprasza na przegląd najciekawszych filmów. W dniach 4-5 lutego odbędą się dwie projekcje oraz warsztaty dla dzieci. – 4 lutego, godz. 16.00 – „Zabiorę Cię w podróż, tato!” + gra planszowa Bretania. Warsztaty plastyczno-językowe dla dzieci w wieku 6-10 lat. (Czas: 60 min.) – 4 lutego, godz. 18.00 – Najlepsze filmy festiwalu Euroshorts 2019 (czas: 90 min.) – 5 lutego, godz. 18.00 – Amerykański Film Reklamowy 2019. Sztuka i Technika (czas: 72 min.) Hanna Józefowska, Drogowskaz, z cyklu Odbicia znaczeń, obiekt graficzny, 28×28×19 cm, fot. z archiwum artystki

Hanna Józefowska – doktor sztuk pięknych od 2014 roku, obrona rozprawy doktorskiej z wyróżnieniem na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu; absolwentka Wydziału Grafiki ASP w Poznaniu. Stypendystka MKiDN, 26 | BIK | luty 2020

Dziecko na warsztat

Incydenty i przypadki, czyli monotypia

Zajmiemy się tematem grafiki warsztatowej. Porozmawiamy o roli przypadku w procesie twórczym, wspólnie obejrzymy wystawę Hanny Józefowskiej, a kolejnym krokiem będzie stworzenie monotypii – czyli artystycznej, unikatowej realizacji graficznej. Monotypia to technika

w yd a r z e ni a o wielowiekowej tradycji, my zaś spróbujemy wykorzystać jej możliwości z dozą nieskrępowanej fantazji, we współczesnej aranżacji. Warsztaty kierowane są do grup zorganizowanych do 25 osób, dla dzieci przedszkolnych i klas 1–3 szkoły podstawowej, spotkanie trwa do 1,5 godz. Spotkania odbywają się w każdą środę miesiąca, godzina do ustalenia z grupą, wstęp wolny, obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62. Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz Sztuka w samo południe! Warsztaty dla seniorów 10.01.2020, godz. 12.00, wstęp wolny Temat: Prawda czasu, prawda upamiętnienia Prowadzenie: Adam Gajewski Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. Prawda czasu, prawda upamiętnienia, czyli swobodne rozważania na temat widowisk historycznych w lokalnej sferze publicznej. 100-lecie powrotu Bydgoszczy w granice Polski pozwala na nowo zająć się teorią i praktyką widowisk czy akcji publicznych nawiązujących do lokalnej historii. Jak w różnych miejscach na świecie opowiada się o przeszłości? Jakich środków używamy w naszym mieście? Czy rekonstrukcje to jedyna droga uwspółcześnienia historycznej narracji? Adam Gajewski – kurator dziedzictwa lokalnego w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, autor filmów, programów telewizyjnych i publikacji o tematyce historycznej.

Bydgoska Akademia Sztuki

5.02.2020, godz. 18.00, wstęp wolny Katarzyna Andrzejczyk-Briks: Granice designu Kiedy zapytano sławnego amerykańskiego projektanta Charlesa Eamesa, jakie są granice designu, odparł: „Takie, jakie są granice problemów”. Każdy czas ma swoją dynamikę i wyzwania. Dziś najważniejszymi zadaniami designu nie jest projektowanie kolejnych modnych przedmiotów, ale odpowiedź na wyzwania naszego czasu: kryzys ekologiczny, problemy społeczne, przeciążenie informacyjne i technologiczne, zmiany definicji pracy. Żyjemy w hybrydowym świecie, gdzie świat realny łączy się w wirtualnym, zacierają się granice pomiędzy tym, co sztuczne i naturalne, prawdziwe i zmyślone. Projektanci poszukują nowych materiałów, modeli biznesowych i organizacyjnych, tworzą nowe usługi. Nie boją się przełamywać tabu, zadają niewygodne pytania, burzą nasze wyobrażenia. W czasie spotkania opowiem o najciekawszych projektach, które widziałam w czasie podróży od targów designu w Mediolanie, poprzez polskie festiwale designu i tydzień designu holenderskiego, czyli Dutch Design Week w Eindhoven. Zapraszam na wyprawę w nieznaną przyszłość – Katarzyna Andrzejczyk-Briks. Katarzyna Andrzejczyk-Briks – wykładowca historii sztuki i designu School of Form w Poznaniu, Uniwersytetu Humanistyczno-Społecznego SWPS i Collegium da Vinci. Od kilku lat zajmuje się trendwatchingiem – odwiedza festiwale i targi designu, obserwuje trendy i zmiany w stylu życia konsumentów.

19.02.2020, godz. 18.00, wstęp wolny prof. Jacek Kowalski: Meble Kowalskich – legenda PRL-u Meble Kowalskich, wybitne osiągnięcie polskiego designu lat 60., towarzyszyły milionom Polaków przez ponad trzy dekady. Wielu wciąż o nich pamięta, a ostatnio przypomniała o nich powracająca moda na wzornictwo lat 60. „Meble Kowalskich” trafiły najpierw na liczne wystawy sztuki stosowanej PRL-u, potem zaś na ekspozycje stałe kilku polskich Muzeów Narodowych. Nadal jednak pokutuje przekonanie, że w popularnej nazwie chodziło o „meble dla każdego”, bo przecież przysłowiowy „Kowalski” to „każdy”. Tymczasem te akurat Meble Kowalskich to rzeczywiście dzieło małżeństwa Kowalskich: Bogusławy i Czesława, poznańskich architektów wnętrz, którzy w 1962 roku wygrali konkurs na projekt Mebli do Małych Mieszkań – Jacek Kowalski. Jacek Kowalski – historyk sztuki – mediewista, profesor w Instytucie Historii Sztuki UAM, ponadto Sarmata, poeta, pieśniarz, tłumacz literatury starofrancuskiej. Syn twórców Mebli Kowalskich – Czesława i Bogusławy z Michałowskich. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, popularnonaukowych, literackich oraz nagrań. Wydał też monografię artystycznej twórczości swoich rodziców pt. Meble Kowalskich. Ludzie i rzeczy.

Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 3 wystawa czynna do 29.02.2020

Ada Zielińska i Patryk Hardziej: Island Kurator: Karolina Rybka

Miejsce, w którym się znajdujemy, rzutuje na naszą perspektywę postrzegania świata. Tytułowa wyspa była pretekstem do stworzenia obrazów. Przedstawione prace w graficzny sposób reinterpretują wspomnianą wyspę i takie pojęcia jak tajemnica, izolacja, zamknięcie. Oraz szukają odpowiedzi w znakach dawno zapomnianego języka.

Szkicownik artystów, fot. Ada Zielińska

Ada Zielińska i Patryk Hardziej – multidyscyplinarni projektanci graficzni i ilustratorzy. Założyciele Hardziej Studio. Współpracowali m.in. z Narodową Galerią Sztuki Zachęta, Muzeum Emigracji w Gdyni, Centrum Designu Gdynia, Ministerstwem Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego Nowej Zelandii, Muzeum Historii Komputerów w Kalifornii, Grafill w Norwegii. inf. Danuta Pałys

luty 2020 |

BIK | 27

w yd a r z e ni a Opera Nova w Bydgoszczy Większość repertuaru to spektakle, których premiery odbyły się w minionym i bieżącym sezonie artystycznym. Księżniczka czardasza liczy sobie nieco więcej lat, lecz bez niej karnawał byłby nie do pomyślenia! 7.02.2020, piątek, godz. 19.00 8.02.2020, sobota, godz. 19.00 9.02.2020, niedziela, godz. 18.00

Maciej Małecki, Wojciech Młynarski – Awantura w Recco, czyli Drzewko wolności – opera komiczna

Reżyseria – Maciej Wojtyszko, Magdalena Małecka-Wippich Kierownictwo muzyczne – Anna Duczmal-Mróz Scenografia – Wojciech Stefaniak Kostiumograf – Wanda Kowalska Choreografia / ruch sceniczny – Jarosław Staniek Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Reżyseria świateł – Maciej Igielski W 1797 roku starania generała Dąbrowskiego doprowadziły do powstania na terenie Włoch Legionów Polskich, formacji wojskowej, która miała walczyć o niepodległość Polski przy boku wojsk włoskich i francuskich, dowodzonych przez Napoleona Bonapartego. W szeregach Legionów stanęło około 7 tys. żołnierzy. Na naramiennikach mundurów żołnierze Legionów nosili napis „Ludzie wolni są braćmi”. Wierzyli, że przez pokonaną przez Napoleona Austrię przejdą do Polski… Maciej Małecki swą jedyną w jego różnorodnej twórczości operę komponował przez cztery lata. W 2018 r. do partytury utworu, powstałego przed prawie 40 laty, dopisał kilka fragmentów: uwerturę, deklamację i recytatyw głównej bohaterki Sylwii. Wojciech Młynarski rymowany Awantura w Recco, czyli Drzewko wolności, fot. Marek Chełminiak

28 | BIK | luty 2020

tekst subtelnie wystylizował na przełom XVIII i XIX wieku, znakomicie trawestował poezję Mickiewicza i literaturę tego okresu . Akcja dzieje się w czasach Legionów Polskich we Włoszech, a legionista Tadeusz (przypadek?) leczy – odniesione w czasie bitwy nad Trebbią – rany w miasteczku Recco, pielęgnowany przez córkę burmistrza. Awantura w Recco…, spektakl świetnie zaśpiewany i zagrany, zabiera widzów w przeszłość podaną z komediowym dystansem, a muzyka przyjemna i łatwa w odbiorze. Libretto obfituje w oświeceniowe pouczenia i satyrę, a muzyka, korzystając z cytatów, stylizacji i włoskich aluzji muzycznych, stara się oddać także narodowy charakter dzieła. Z orkiestronu dobiegają więc nuty polskich tańców. Imponująca scenografia i dekoracje proscenium zmieniają się kilkakrotnie: piazzetta z domami, pokój rekonwalescenta w domu burmistrza, romantyczny ogród z antycznymi posągami, nadmorskie skały i pieczary. Przerwy w zmianach scenografii reżyserzy pomysłowo wypełnili intermediami rozgrywanymi przez członków chóru i baletu na widowni. Sam chór pojawia się na scenie nie tylko jako komentator, ale też uczestnik akcji, świetnie włączając się w układy choreograficzne. 14.02.2020, piątek, godz. 19.00 15.02.2020, sobota, godz. 19.00 16.02.2020, niedziela, godz. 18.00

Księżniczka czardasza – operetka Emmericha Kálmána

Kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak Reżyseria – Wojciech Adamczyk Choreografia – Zofia Rudnicka Kostiumy – Maria Balcerek Scenografia – Marcelina Początek-Kunikowska Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń

w yd a r z e ni a Kálmán skomponował „Czardaszkę” w przededniu I wojny światowej. Leo Stein i Béla Jenbach przedstawili mu libretto osnute wokół miłości syna arystokratycznej rodziny austriackiej zbliżonej do dworu cesarskiego do szansonistki z budapeszteńskiego teatrzyku. Libretto oddaje prawdę o zmieniającym się świecie: przemianach w obyczajowości, rozpadzie starych struktur społecznych. Realizacja Opery Nova sytuuje akcję sceniczną w Polsce międzywojennej: w Warszawie i Wilnie, w modnym lokalu, którego bywalcami są m.in. sanacyjni oficerowie oraz w pałacu kresowej arystokracji. Genialnie wyreżyserowana operetka z komediowymi gagami i jedna z najlepszych produkcji Opery Nova, która zaprosiła doborowe grono realizatorów. Prawdziwy teatr emocji; publiczność najpierw ociera łzy ze wzruszenia i ze śmiechu. Muzyka? To największe osiągnięcie kompozytorskie Kálmána. 21.02.2020, piątek, godz. 19.00 22.02.2020, sobota, godz. 19.00 23.02.2020, niedziela, godz. 18.00

nik i autor opowiadań, które posłużyły za kanwę libretta) snuło fantastyczne wizje, jak będzie wyglądał świat zaludniony przez zwykłych ludzi i automaty. Naiwna i bezpretensjonalna treść Coppélii jest niejako „lalkową satyrą” na rozpowszechnione wówczas marzenia o ożywieniu lalek życiem ludzkim. Kilkakrotny pobyt Delibes’a w Polsce, z racji małżeństwa z naszą rodaczką, nie pozostał bez wpływu na jego twórczość. Zachwycony pięknem polskiej muzyki ludowej oraz pieśniami Moniuszki, skrzętnie zbierał tematy muzyczne i wykorzystał je w swoich dziełach. Coppélia obfituje w motywy polskie, a nawet są tam wariacje orkiestrowe oparte na temacie pieśni Moniuszki Poleć pieśni z miasta. 28.02.2020, piątek, godz. 19.00 29.02.2020, sobota, godz. 19.00

Straszny dwór – opera Stanisława Moniuszki

Léo Delibes – Coppélia – balet komiczny w 2 aktach i 3 obrazach

Straszny dwór, fot. Marek Chełminiak

Coppélia: Marta Kurkowska i Paweł Nowicki, fot. Andrzej Makowski

Choreografia – Jacek Tyski Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Scenografia i reżyseria świateł – Olga Skumiał Kostiumy – Firma SoFancy – Paweł Koncewoj Stylista fryzur i charakteryzacja – Marek Bryczyński Projekcje multimedialne – Piotr Bednarczyk Delibes pierwszy przełamał złą passę muzyki baletowej, która miała jedynie być „pretekstem do tańczenia”; balet ten jest pod każdym względem utworem nowatorskim, którego partytura wniosła wiele nowości muzycznych, zachowując jednocześnie doskonałą równowagę i harmonię między myślą muzyczną a choreografią. Oryginalny tytuł baletu brzmi: Coppélia, ou la fille aux yeux d’email (Coppelia, czyli dziewczyna o porcelanowych oczach). Poziomem muzycznym dorównuje Coppelia baletom Czajkowskiego. Wystawiona w 1870 r. w paryskim Théâtre Impérial de l’Opéra odniosła z miejsca wielki sukces i ugruntowała swemu twórcy pozycję wśród najlepszych kompozytorów. Czarująca i pełna wdzięku Coppélia stała się niezwykle popularna na fali ówczesnego zainteresowania mechanicznymi przedmiotami. Wielu XIX-wiecznych literatów (wśród nich E.T.A. Hoffmann, poeta, kompozytor, rysow-

Kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak Reżyseria – Natalia Babińska Scenografia – Diana Marszałek i Julia Skrzynecka Kostiumy – Martyna Kander Choreografia – Anna Hop Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Reżyseria świateł – Maciej Igielski Projekcje multimedialne – Ewa Krasucka Z jednej strony Moniuszko, zapatrzony w muzykę i literaturę wcześniejszych pokoleń, był dłużnikiem klasyków, ale z drugiej jego poglądy estetyczne, które częściowo zrekonstruować można na podstawie listów, były stricte romantyczne. Straszny dwór, czerpiący wątki libretta z XVII-wiecznej gawędy, to „podróż sentymentalna” w krainę mitu sarmackiego. Podczas pracy nad Strasznym dworem inwencja muzyczna Moniuszki znalazła się w swoim żywiole. W ariach i chórach pobrzmiewają nawiązania, a to do rodzimego folkloru, a to do lirycznych tradycji romantycznej pieśni. Pod względem muzycznym dzieło Moniuszki reprezentuje gatunek opery komicznej. O ponadczasowej, mistrzowskiej wartości artystycznej opery zadecydowały m.in. wyraziste charakteryzowanie postaci, świetna konstrukcja scen zespołowych, barwna instrumentacja. www.opera.bydgoszcz.pl inf. Ewa Chałat

luty 2020 |

BIK | 29

w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 2.02.2020, godz. 11.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

„Patriotyczne przedszkole” – spotkanie z cyklu „Niedziela w muzeum”

Rodzinne spotkanie w muzeum tym razem poświęcone będzie 100. rocznicy powrotu naszego miasta do Polski. Zajęcia odbędą się na wystawie „Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920”. Poznamy życie codzienne bydgoszczan, przypomnimy sobie symbole narodowe i miejskie. W części warsztatowej wykonamy biało-czerwone dekoracje oraz patriotyczne przypinki. Zapraszamy rodziny na wspólne świętowanie. Zapisy: tel. 52 585 99 11, 914, 925 lub 910, e-mail: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa: 5 zł/os. 4–7 lutego 2020, godz. 11.00–13.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

Ferie w Muzeum

Nasze muzeum, jak co roku, zaprasza na jednodniowe

O biekt miesi ąca :

Wczesnośredniowieczne łyżwy z kości, XI–XIII w.

Pierwsze łyżwy, jakie stworzył człowiek, odnaleziono na dnie jeziora w Szwajcarii i pochodzą sprzed 4–5 tysięcy lat. Ich wygląd znacznie odbiega od powszechnie przyjętego wzoru, ponieważ tworzono je z kości zwierząt. Prezentowane poniżej łyżwy pochodzą z okresu od XI do XIII wieku. Dział archeologiczny bydgoskiego muzeum może poszczycić się jednym z największych zbiorów kościanych łyżew w Polsce. Pojedyncze egzemplarze pozyskano podczas prac archeologicznych na grodziskach w regionie bydgoskim. Największą liczbę łyżew, około 30 sztuk, odkryto podczas badań grodziska zlokalizowanego w centrum Bydgoszczy. Pierwsze łyżwy powstały z kości zwierząt i, w zależności od danego kraju oraz rodzaju hodowanej trzody, używano

Wczesnośredniowieczne łyżwy z kości, własność Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, fot. Wojciech Woźniak

30 | BIK | luty 2020

warsztaty plastyczne. Zajęcia prowadzimy w dwóch grupach wiekowych: 7–9 i 10–12 lat. Więcej szczegółów na stronie internetowej muzeum. Rezerwacja miejsc: pon.–pt. 8.00–16.00, tel. 52 585 99 11, 914, 925 lub mailowo: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa: 5 zł/os. 6.02.2020, godz. 16.15, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Zajęcia rewalidacyjne dla osób z zespołem Downa

Podczas spotkania na wystawie „Ku wolności. Bydgoszcz 1914–1920” dowiemy się, jakie okoliczności towarzyszyły powrotowi Bydgoszczy do Polski. Opowiemy o życiu codziennym i ważnych wydarzeniach, które miały miejsce 100 lat temu. W części warsztatowej praktycznie wykorzystamy opowieść o znaczeniu flagi i herbu Bydgoszczy. Obowiązują zapisy. Informacje pod nr. tel. 693 24 24 59.

do ich produkcji kości koni, łosi, reniferów i bydła. Najczęściej używano kości końskich, które były proste, grube i najtwardsze. Kości bydlęce wykorzystywano na o wiele mniejszą skalę. Tego typu znaleziska, w całej północnej części Europy, a także środkowej i wschodniej nie należą do rzadkości. Łyżwy były powszechnie używane przez naszych praprzodków na terenie całej Polski, najczęściej odkrywane są w ośrodkach grodowych z okresu wczesnego średniowiecza. Najstarsze zostały odnalezione przez archeologów w Biskupinie i pochodziły z VI w. p.n.e. Tworzenie łyżwy rozpoczynano od obróbki kości, polerowano i gładzono spód długiej powierzchni w ten sposób, aby wytworzyć gładką płozę, natomiast jeden z końców kości był formowany na kształt „dziobu-noska”. Na początku oraz końcu łyżwy nawiercano otwory, przez które przeciągano rzemień. W ten sposób mocowano je do stopy. Otworki natomiast ułatwiały przenoszenie łyżew. Prawdopodobnie właśnie dzięki temu rzadziej się gubiły i mogły być użytkowane przez dłuższy czas. Świadczą o tym niektóre odkryte okazy, gdzie płoza została starta aż do jamy szpiku kości. W poruszaniu się na kościanych łyżwach używano dodatkowo dwóch ostro zakończonych kijów, którymi odpychano się od lodu i zbitego śniegu. Wbrew pozorom, kościane płozy nie służyły do celów rozrywkowych, były one przede wszystkim przedmiotem użytkowym ułatwiającym szybsze przemieszczanie w terenie i łatwiejsze pokonywanie długich dystansów w czasie zimy. Dopiero wiele wieków później zmieniły one swoją rolę i cel użytkowania. Pradawne łyżwy możemy zobaczyć na wystawie pt. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”. Paulina Kwiatkowska

w yd a r z e ni a 8.02.2020, godz. 14.30, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Ku wolności. Bydgoszcz 1914–1920”

Zapraszamy na oprowadzanie z kuratorem Anną Nadolską po wystawie powstałej z okazji 100. rocznicy powrotu Bydgoszczy do macierzy. Przybliża ona życie bydgoszczan i wydarzenia, które doprowadziły do włączenia miasta nad Brdą w granice niepodległego państwa polskiego. Udział w oprowadzaniu w ramach biletu wstępu. 12 i 26 lutego 2020, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

„Środy sensoryczne” – spotkania dla rodzin z małymi dziećmi do lat 3

Zapraszamy dzieci w wieku do 3 lat do udziału w warsztatach sensorycznych. To wyjątkowy czas dla rodziców i kilkumiesięcznych maluszków. Podczas wesołej zabawy będziemy stymulować rozwój dzieci, uaktywniając ich zmysły. Dla rodziców warsztaty są świetną okazją do rozmów oraz wymiany doświadczeń i spostrzeżeń na temat wychowywania potomstwa. Na zajęcia obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 585 99 11 lub 52 585 99 14 oraz poprzez e-mail: edukacja@muzeum. bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa: 10 zł/2 os. (dziecko + opiekun).

19 lutego 2019, godz. 17.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

„Sztuka polskiego średniowiecza” – wykład dra Mateusza Solińskiego

Cykl: „Środy ze sztuką” Podczas najbliższego spotkania zostaną przybliżone sztuki plastyczne (architektura, rzeźba i malarstwo) okresu średniowiecza. Na wykładzie przyjrzymy się przemianom stylistycznym polskiej sztuki od momentu przyjęcia chrześcijaństwa oraz wpływowi zachodnich ośrodków artystycznych na rodzimą twórczość. Wstęp w ramach biletu do muzeum. 21.02.2020, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Wystawa czynna do 24 maja

„Mistrzowie”

Zbiory muzeum mają 140-letnią tradycję związaną z Nadnoteckim Towarzystwem Historycznym, które gromadziło zabytki historyczne i artystyczne. Po odzyskaniu niepodległości przez Bydgoszcz w 1920 r. powstała idea utworzenia Muzeum Miejskiego. Powołana w 1923 r. nowa instytucja kulturalna przejęła część zbiorów NTH i rozpoczęła planowe gromadzenie muzealiów w celu stworzenia galerii malarstwa. Kolekcja, poszerzana przede wszystkim przez bieżące zakupy, powstawała w sposób przemyślany i konsekwen-

David Teniers Mł. (krąg), Scena w karczmie, XVII w., repr. fot. Wojciech Woźniak (wystawa Mistrzowie)

luty 2020 |

BIK | 31

w yd a r z e ni a tny. Wzbogacały ją też dary osób prywatnych i instytucji. W czasie II wojny światowej muzeum poniosło dotkliwe straty, do dziś nie udało się odnaleźć wielu dzieł sztuki. W kontekście Galerii Sztuki Nowoczesnej przygotowana wystawa stanowi prolog do ekspozycji stałej. Ukazuje najbardziej reprezentacyjne dzieła bydgoskiego muzeum, autorstwa twórców, których nazwiska na trwałe zapisały się w historii sztuki od XVII do początku XX wieku. Zaprezentowane zostały m.in. dzieła Daniela Chodowieckiego, Maksymiliana Antoniego Piotrowskiego, Wojciecha Gersona, Antoniego Kozakiewicza, Józefa Chełmońskiego, Teodora Axentowicza, Waltera Leistikowa, Stefana Filipkiewicza, Ludomira Sleńdzińskiego, Konstantego Laszczki, Wacława Bębnowskiego, Olgi Niewskiej oraz autorstwa artystów z kręgu malarstwa flamandzkiego i niemieckiego. Zgłoszenia do 29 lutego 2020

Inga Kopciewicz

XIII edycja Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego pt. „Śladami Leona Wyczółkowskiego – łowcy światła”

Wystawy czasowe: Spichrze nad Brdą, ul . Grodzka 7–11 Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920. Wystawa czynna do 10 maja 2020 roku Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Mistrzowie. Wystawa czynna od 21 lutego do 24 maja 2020 roku Wojciech Jakubowski. Księga wyobraźni – miedzioryt. Wystawa czynna do 2 lutego 2020 roku Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 – piwnica Idą Gody. Boże Narodzenie w zwyczajach i sztuce ludowej. Wystawa czynna do 23 lutego 2020 roku Exploseum, ul. Alfreda Nobla KOMAR w warsztacie – motorowery Romet. Wystawa czynna do 31 marca 2020 roku Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów. W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic. Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Mennica bydgoska. Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość. Skarb bydgoski. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Galeria Sztuki Nowoczesnej Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936) Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy

Leon Wyczółkowski, Ukraińskie kopy – fragment studium, 1895, olej, płótno, repr. fot. Wojciech Woźniak

Szczegółowe informacje, regulamin i formularz zgłoszeniowy podane są na stronie www.muzeum.bydgoszcz.pl.

Klub „ODNOWA” 4.02.2020, wtorek, godz. 15.00 „Żyj zdrowo” – spotkanie z bioenergoterapeutą, naturoterapeutą Romualdem Kosznikiem. 5.02.2020, środa, godz. 16.30 „Kolory zimowego nieba” – zabawy plastyczne dla dzieci.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg inf. Adrianna Adamska

dzenie spotkania – Maria Jolanta Kowalska, oprawa muzyczna – Andrzej Haliniak. 20.02.2020, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina”. 25.02.2020, wtorek, godz. 15.00 Kawiarenka Seniora zaprasza – „Wyzwól się przez taniec” – warsztaty dla seniorów.

6.02.2020, czwartek, godz. 15.30 Bal karnawałowy w Klubie Seniora „Kalina”.

26.02.2020, środa, godz. 16.30 „Fantastyczny collage” – zabawy plastyczne dla dzieci.

12.02.2020, środa, godz. 16.30 „Miasto nocą” – zabawy plastyczne dla dzieci.

Ponadto zapraszamy na: naukę gry na gitarze i keyboardzie / warsztaty bębniarskie / zumbę dla pań / gimnastykę dla pań 60+ / zajęcia komputerowe dla seniorów / tenis stołowy dla seniorów / j. angielski dla seniorów.

18.02.2020, wtorek, godz. 17.00 Klub Polskiej Książki zaprasza: Rzeczywistość i fikcja w twórczości Marii Chilickiej – obrazy i wiersze. Prowa32 | BIK | luty 2020

www.klubodnowa.pl

w yd a r z e ni a Teatr Kameralny w Bydgoszczy 29.02.2020, godz. 12.00, Filia Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy

Poczytaj mi – cykl spotkań teatralnych o charakterze edukacyjnym Gość specjalny: Roma Gąsiorowska

Roma Gąsiorowska, fot. Małgorzata Jarmuszkiewicz

Projekt „Poczytaj mi” to cykliczne działanie edukacyjne, które Teatr Kameralny w Bydgoszczy realizuje w partnerstwie z Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Bydgoszczy od stycznia do czerwca 2020 roku.

Klub „Arka” BSM 10.02.2020, poniedziałek, godz. 17.00 „100 miast Kazimierza Wielkiego” – prezentacja albumu – spotkanie Klubu Seniora. 12.02.2020, środa, godz. 16.00 „Aktywny senior zimą” – spotkanie Aktywnego Klubu Seniora. 12.02.2020, środa, godz. 17.00 „Klejenie i zszywanie wyciętych wykrojów” – zajęcia z lalkarstwa dla dzieci. 13.02.2020, czwartek, godz. 16.00 „Krajobraz w sepii” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 17.02.2020, poniedziałek, godz. 17.30 Z cyklu „ARKA POEZJI” – „Poezja i proza Ireny Dobosiewicz”. Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

Do udziału w każdym wydarzeniu zostali zaproszeni gościnni aktorzy teatralni i filmowi, którzy w trakcie spotkania przeczytają fragmenty współczesnej literatury dziecięcej. Każde spotkanie jest uzupełnione o lekcję teatralną poprowadzoną przez aktora związanego z Teatrem Kameralnym. Każdorazowo temat zajęć warsztatowych nawiązuje do motywu przewodniego z czytanej książki. Dodatkowo na koniec spotkania realizowana jest krótka lekcja biblioteczna. Całe wydarzenie ma oprawę tworzącą miłą i kameralną atmosferę wzbogaconą o elementy scenograficzne. Wydarzenie jest skierowane do dzieci w wieku 5–12 lat. Wstęp bezpłatny. Liczba miejsc ograniczona. Wymagane są wcześniejsze zapisy. Szczegółowe informacje w zakładce aktualności na stronie www.teatrkameralny.com. Partnerami projektu są Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy oraz firmy Euforma i Noti. Teatr Kameralny w Bydgoszczy powstał w kwietniu 2019 roku na mocy Uchwały Rady Miasta Bydgoszczy. Pracami teatru kieruje dyrektor teatru Mariusz Napierała, który po wygraniu konkursu został powołany na to stanowisko w listopadzie 2019 roku. Od tego momentu rozpoczęła się budowa zespołu teatru oraz jego programu artystycznego i edukacyjnego. W swojej ofercie programowej Teatr Kameralny będzie realizować wydarzenia adresowane w szczególności do najmłodszych widzów – dzieci i młodzieży. Nie zabraknie wydarzeń dla dorosłych, a także seniorów. Do czasu ukończenia budowy siedziby teatru przy ulicy Grodzkiej biuro teatru mieści się w Centrum Kongresowym Opery Nova przy ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5. inf. Agnieszka Jagiełło

19.02.2020, środa, godz. 17.00 „Poprawki i wykończenie formy” – zajęcia z lalkarstwa dla dzieci. 24.02.2020, poniedziałek, godz. 16.00 Z cyklu „Przywileje dla seniorów” – spotkanie Klubu Seniora. 26.02.2020, środa, godz. 17.00 „Kolorowanie formy” – zajęcia z lalkarstwa dla dzieci. 27.02.2020, czwartek, godz. 16.00 „Zimowa dolina pastelami” – zajęcia plastyczne dla dzieci. Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji – nabór otwarty przez cały rok, m.in.: Koło plastyczne dla dzieci (wtorki i czwartki godz. 16.00); Gimnastyka dla seniorów (poniedziałki, środy i piątki godz. 9.00 i 10.00); Klub Seniora (poniedziałki godz. 16.00); Koło informatyczne dla seniorów – zajęcia indywidualne. www.bsm.bydgoszcz.pl – dział Informacje luty 2020 |

BIK | 33

w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 7.02.2020, piątek, godz. 19.00

Leszek Możdżer gra Gershwina

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Wojciech Rodek – dyrygent Leszek Możdżer – fortepian Jerzy Snakowski – prowadzenie Gershwin – Błękitna rapsodia, Amerykanin w Paryżu Copland – Suita orkiestrowa Appalachian Spring Gershwina kreować będzie jeden z najwybitniejszych polskich muzyków jazzowych, Leszek Możdżer, pianista światowej klasy, odważny eksplorator i oryginalny twórca, wyróżniający się własnym językiem muzycznym. Niezwykle popularna Błękitna rapsodia jest w repertuarze największych wirtuozów klawiatury i wciąż fascynuje melomanów. Poemat symfoniczny Amerykanin w Paryżu w stylu eleganckim, żartobliwym i tanecznym obrazuje fascynację kompozytora francuską stolicą. Na finał symfonicy zagrają Suitę z baletu Appalachian Spring Aarona Coplanda. To zbiór utworów, którym amerykański kompozytor zbudował zupełnie swoisty, indywidualny język muzyczny. Tematyka baletu, który odniósł wielki sukces, opowiada o amerykańskich osadnikach, pierwszych mieszkańcach i budowniczych Pensylwanii, członkach sekty chrześcijańskiej – restoracjonistach.

skiego, którą kompozytor zaliczał do swoich ulubionych utworów. Zawiera ona moc pięknych melodii, a jej brzmienie do dziś zachwyca bogactwem i spoistością. Krzysztof Pełech należy do elity gitarzystów klasycznych na świecie. Brał udział w 21 konkursach, spośród których był laureatem 16. W ankiecie Gitarowy Top ogłoszonej przez magazyn „Gitara i Bas” został trzykrotnie wybrany najlepszym polskim gitarzystą klasycznym. Prowadzi klasę gitary w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, gdzie uzyskał tytuł doktora sztuki. 14.02.2020, piątek, godz. 19.00

Walentynki w filharmonii

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej AFFABRE CONCINUI Jan Walczyński – dyrygent

przeboje Nata Kinga Cole’a W takim miłym dniu nie może zabraknąć piosenek od serca. W koncercie pod batutą Jana Walczyńskiego, także kompozytora i świetnego aranżera, powrócą hity Nata Kinga Cole’a – amerykańskiego pianisty jazzowego i piosenkarza, który przeszedł do historii przede wszystkim jako wokalista śpiewający muzykę „łatwą i przyjemną”. Wylansował wiele niezapomnianych utworów.

12.02.2020, środa, godz. 19.00

Wieczór z gitarą

Orkiestra Kameralna FP Capella Bydgostiensis Jan Miłosz Zarzycki – dyrygent Krzysztof Pełech – gitara A. Vivaldi – Koncert na gitarę D-dur C. Guastavino – Jeromita Linares R. Dyens – Tango en skai P. Czajkowski – Serenada na orkiestrę smyczkową C-dur Krzysztof Pełech wykona trzy zróżnicowane utwory: barokową perełkę Koncert D-dur Vivaldiego (w oryginale na lutnię), następnie dzieło romantyczne z Argentyny, przepiękny utwór – Jeromita Linares Carlosa Guastavino, oraz rodzaj żartu muzycznego – wirtuozowskie i efektowne Tango en skai tunezyjskiego gitarzysty i kompozytora Rolanda Dyensa. Wieczór zamknie Serenada C-dur Czajkow-

AFFABRE CONCINUI – The Polish Chamber Singers – zespół śpiewający a cappella, został założony w 1983 w Poznaniu. W jego składzie są wychowankowie dwóch znanych poznańskich chórów chłopięco-męskich S. Stuligrosza i J. Kurczewskiego. Grupa zaśpiewała dotąd w ponad 1200 koncertów w największych ośrodkach kulturalnych kraju i za granicą. W repertuarze ma ponad 300 utworów, począwszy od muzyki renesansu po muzykę współczesną, kolędy polskie i różnych narodów oraz żarty muzyczne i utwory orkiestrowe ze znakomitą imitacją instrumentów muzycznych oraz przeboje rozrywkowe XX w. 16.02.2020, niedziela, godz. 12.00

Poranek z Capellą Bydgostiensis i ciastkiem

Krzysztof Pełech, fot. Łukasz Giza

34 | BIK | luty 2020

Orkiestra Kameralna FP Capella Bydgostiensis Marcin Tarnawski – dyrygent Małgorzata Bobińska – flet Jan Cieplik – bas Zoja Marianna Giza – wiolonczela Wojciech Kowalski – baryton Juliusz Sójka – wiolonczela

w yd a r z e ni a Weronika Zych – flet Urszula Guźlecka – prowadzenie m.in.: D. Popper – Polonaise de concert J. Haydn – Koncert wiolonczelowy C-dur, cz. I C. Chaminade – Concertino W.A. Mozart – Koncert fletowy G-dur, cz. I.; Eine kleine Nachtmusik Wystąpią uczniowie Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych w Bydgoszczy, najzdolniejsi i najmłodsi laureaci konkursów muzycznych. Na podium dyrygenckim stanie Marcin Tarnawski, absolwent bydgoskiej Akademii Muzycznej, gdzie ukończył studia w zakresie gry na skrzypcach, gry na skrzypcach barokowych, dyrygentury symfoniczno-operowej. Tradycyjnie na Poranku z Ciastkiem dla melomanów będzie poczęstunek. 20.02.2020, czwartek, godz. 19.00

Inspirujący róg

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Marek Pijarowski – dyrygent Janusz Stanecki, Wojciech Bryliński, Jarosław Klekotko, Szymon Kujaciński – waltornie Magdalena Miśka – prowadzenie L. van Beethoven – uwertura Coriolan R. Schumann – Konzertstück na cztery waltornie i orkiestrę M. Ravel – suita Moja matka gęś R. Strauss – poemat symfoniczny Dyl Sowizdrzał Wieczór otworzy koncertowa Uwertura Coriolan Beethovena, która powstała jako muzyczna ilustracja dramatu austriackiego poety Heinricha von Collina. Następnie Schumann: po raz pierwszy w FP zabrzmi jego Konzertstück, odsłaniając romantyczne brzmienie waltorni – niepowtarzalne, triumfalne i zarazem melancholijne – w pełnym blasku. Utwór powstał w 1849 roku, który dla samego kompozytora, o czym wspominał w swoich listach, był bardzo udanym okresem. Jest to bardzo słyszalne w kompozycji utrzymanej w radosnym, pełnym życia i optymizmu charakterze, która jednak należy do niezwykle trudnych w wykonaniu. Stawia przed czwórką waltornistów, z orkiestr Filharmonii oraz Opery Nova, szeroki wachlarz wymogów zarówno technicznych, jak i interpretacyjnych, ukazując jednocześnie wielkie możliwości waltorni. Kolejne pozycje to: dawno nie grana w FP suita Moja matka gęś Ravela, utwór uroczy i ponadczasowy, prezent od kompozytora dla dzieci przyjaciół, oraz R. Straussa poemat Dyl Sowizdrzał, o którym mówi się, że „zwykle śmiertelnie poważny kompozytor ukazuje w nim swój komediowy talent”. 26.02.2020, środa, godz. 19.00

Tango – Carlos Gardel

Orkiestra Kameralna FP Capella Bydgostiensis Miłosz Kula – dyrygent Alina Mleczko – saksofon sopranowy i altowy C. Gardel – wybrane utwory w aranżacjach na saksofony i orkiestrę smyczkową Dariusza Łapińskiego, Piotra Steczka, Piotra Wróbla Carlos Gardel, argentyński śpiewak francuskiego pochodzenia, jest tym, który wprowadził lirykę do wcześniej czysto instrumentalnego tanga argentyńskiego, stając

się ojcem piosenki tanga. Jego wokalne linie melodyczne w aranżacjach instrumentalnych z udziałem Capelli Bydgostiensis zaprezentuję dla państwa podczas koncertu – mówi Alina Mleczko, pierwsza dama saksofonu w Polsce. W 100 lat od narodzin piosenki tanga saksofonistka odkryje zupełnie nowe muzyczne interpretacje utworów jego twórcy. O Alinie Mleczko – znanej z charakterystycznej barwy dźwięku, wymykającej się ustalonym kanonom klasycznego brzmienia – pisze się, że „potrafi stworzyć odpowiedni nastrój. Każda fraza jest bardzo naturalna, bardziej wyśpiewana niż zagrana”. 28.02.2020, piątek, godz. 19.00

Wieczór z Brahmsem

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Ewa Marciniec – alt Krzysztof Polonek – skrzypce (nowy koncertmistrz Filharmoników Berlińskich) Katarzyna Polonek – wiolonczela Piotr Matwiejczuk – prowadzenie J. Wnuk-Nazarowa – Słuchaj, Neronie! na alt i wielką orkiestrą J. Brahms – Koncert podwójny na skrzypce i wiolonczelę a-moll; III Symfonia F-dur

Katarzyna Polonek, Krzysztof Polonek

W roli głównej Johannes Brahms, wielki klasyk romantyzmu, który stworzył własny, niepowtarzalny styl. Duet uznanych w Europie wirtuozów – skrzypek Krzysztof Polonek, drugi Polak liderujący jednej z najlepszych orkiestr świata Berliner Philharmoniker, wiolonczelistka Katarzyna Polonek, również bardzo ceniona jako pedagog – zaprezentują się w kunsztownym Koncercie podwójnym op. 102 (ostatnie dzieło symfoniczne kompozytora). Na wstępie wieczoru utwór współczesnej kompozytorki Joanny Wnuk-Nazarowej, w którym partie solowe zaśpiewa „ciemny i ciepły” głos altowy Ewy Marciniec, na koniec OSFP zagra III Symfonię Brahmsa, którą określono symbolicznie „Eroiką Brahmsa”. Na podium dyrygenckim stanie szef artystyczny FP Kai Bumann. Więcej: www.filharmonia.bydgoszcz.pl Sprzedaż biletów i rezerwacja i telefoniczna w kasie biletowej od wtorku do piątku w godz. 12–14, tel. 52 321 02 34; 52 321 04 67 wew. 21 e-mail: kasa.biletowa@filharmonia.bydgoszcz.pl inf. Mariola Grochowina

luty 2020 |

BIK | 35

w yd a r z e ni a Teatr Polski w Bydgoszczy 1.02.2020, sobota, godz. 19.00 – spektakl odbędzie się w Operze Nova, czas trwania: 110 min, jedna przerwa

Michał Bałucki – Klub kawalerów – POŻEGNANIE Z TYTUŁEM

reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Mirek Kaczmarek; reżyseria światła: Robert Łosicki; akordeon: Kacper Chabrowski; opracowanie muzyczne: Łukasz Maciej Szymborski; występują: Karolina Adamczyk/Dagmara Mrowiec-Matuszak, Paweł Gilewski, Mirosław Guzowski, Marian Jaskulski, Jerzy Pożarowski, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński.

Surówka; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Izabela Baran, Emilia Piech, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Igor Kowalunas, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Jerzy Pożarowski, Krzysztof Prałat, Michał Surówka oraz oraz Jędrzej Dolata, Nikodem Dunajewski, Cezary Jędrzejewski, Igor Kondrat, Mateusz Musiał, Filip Paszkowski, Fabian Popielewski

Michał Siegoczyński bierze na warsztat historię bydgoskiego mordercy. Czym jest ów „pierwiastek zła”, który świadkowie procesu rzekomo widzieli w oczach oskarżonego? Czy chęć destrukcji przychodzi z zewnątrz, czy jest uśpiona w każdym z nas? I w końcu, co może czuć człowiek, kiedy pozbywa życia drugiego człowieka? 6.02.2020, czwartek, godz. 10.00 7.02.2020, piątek, godz. 10.00 Duża scena TPB, czas trwania: 105 min, jedna przerwa

Maria Kownacka – Plastusiowy pamiętnik

Klub kawalerów, fot. Marta Mróz

reżyseria: Lena Frankiewicz; scenografia, kostiumy: Melania Muras; choreografia: Iza Chlewińska; asystent scenografa: Marta Sidrów; muzyka: Marek Napiórkowski; animacje: Natalia Bucior; konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz; występują: Magdalena Łaska/ Michalina Rodak, Alicja Mozga/Małgorzata Trofimiuk, Artur Krajewski/ Mirosław Guzowski, Jakub Ulewicz, ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo)

Silna i poważna deklaracja pięciu mężczyzn na temat (nie)zawierania małżeńskich związków zostaje zachwiana, gdy w progach Klubu kawalerów pojawia się kobieta. W nieugięte i bezżenne, jak dotąd, towarzystwo wkrada się wątpliwość. 2.02.2020, niedziela, godz. 16.00, Duża Scena TPB, czas trwania: 100 min bez przerwy

Inna dusza

reżyseria i tekst: Michał Siegoczyński; współpraca dramaturgiczna: Magda Kupryjanowicz; scenografia i kostiumy: Katarzyna Sankowska; muzyka: Kamil Pater; reżyseria świateł / projekcje wideo: Michał Głaszczka; ruch sceniczny: Alisa Makarenko; asystent reżysera: Michał Plastusiowy pamiętnik, fot. Magda Hueckel

Z drewnianego piórnika wydostaje się Plastuś. Tak, ten sam, którego przygody w powieści Marii Kownackiej cieszyły naszych rodziców, babcie i dziadków. 14.02.2020, piątek, godz. 19.00 15.02.2020, sobota, godz. 19.00 16.02.2020, niedziela, godz. 16.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 95 min bez przerwy

Pascal Rambert – Koniec miłości

Inna dusza, fot. Natalia Kabanow

36 | BIK | luty 2020

reżyseria: Dorota Androsz; tłumaczenie: Maryna Ochab; dramaturgia: Michał Kurkowski; scenografia, kostiumy, reżyseria świateł: Mirek Kaczmarek; muzyka: Piotr Peszat

w yd a r z e ni a BIK-u YTELNIKÓW BILET DLA CZ TEATRALNY w cenie merem BIK-u Z lutow ym nu ek takl : sp na ty le zł bi owna Pani Wielce Szan 0 dz . 19.0 ymalnie 25 lutego o go zakupu maks

15 !

rawnia do yjnej cenie. larz BIK-u up Jeden egzemp jeden spektakl w promoc 4 biletów na

Koniec miłości, fot. Natalia Kabanow

ruch sceniczny: Aleksandra Lemm; asystent scenografa: Krystian Szymczak; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Katarzyna Herman, Juliusz Chrząstowski

Rozpisany na dwa monologi tekst Końca miłości uniemożliwia rozstającej się parze jakiekolwiek porozumienie. W choreografii rozczarowań mężczyzna i kobieta plączą się pomiędzy niespełnionymi oczekiwaniami a śladami dogorywających w nich uczuć. 22.02.2020, sobota, godz. 19.00 – PREMIERA 23.02.2020, niedziela, godz. 16.00 25.02.2020, wtorek, godz. 19.00 26.02.2020, środa, godz. 19.00

Wielce Szanowna Pani

reżyseria: Martyna Peszko; dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna; scenografia i kostiumy: Oskar Dawicki; choreogriafia / ruch sceniczny: Justyna Wielgus; wideo: Magda Mosiewicz; konulstacja historyczna: Joanna Krakowska; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Dorota Landowska, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska Wielce Szanowna Pani w reż. Martyny Peszko to odważna próba zmierzenia się z kondycją zawodu aktorki w pa-

Dom Kultury Orion BSM 5.02.2020, środa, godz. 17.30

Jubileusz 130 lat BSM: „Dzisiaj, jutro, zawsze” wystąpi zespół kameralny „Arte Con Brio” prowadzenie: Mirosław Przybył

10.02.2020, poniedziałek, godz. 16.00 „Pejzaż zimowy węglem” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 12.02.2020, środa, godz. 17.30 „Salon Literacki Oriona” – spektakl „Wieczór Mistrzów” – Lebioda i Amar. Interpretacja tekstów Dariusza Lebiody – Wanda i Eugeniusz Rzyscy. 13.02.2020, czwartek, godz. 12.00 Wernisaż wystawy prac plastycznych grupy „MEGA ART” – warsztaty terapii zajęciowej. Autorzy: Ireneusz Bednarczyk, Rafał Zeydlewicz. Opiekun artystyczny: Stanisław Stasiulewicz. 18.02.2020, wtorek, godz. 17.00 „Ostatki” – zabawa taneczna Klubu Miłośników Błonia.

nującym modelu teatru. Punktem wyjścia do rozważań prowadzonych przez zaproszone do projektu trzy aktorki dramatyczne: Dorotę Landowską, Małgorzatę Trofimiuk i Małgorzatę Witkowską, jest tzw. spowiedź Haliny Mikołajskiej – tekst z archiwum prywatnego, w którym ta wybitna przedwojenna aktorka, dama scen polskich, heroina, ale też polityczka, działaczka społeczna i założycielka KOR-u, rozlicza się w czasie trwającej po operacji rekonwalescencji z wpisanymi w zawód aktorki wyzwaniami, oczekiwaniami, marzeniami i rozczarowaniami towarzyszącymi relacjom aktorki z jej publicznością. Głównymi protagonistami tego spotkania są bowiem właśnie aktorka i publiczność – to widzowie stają się powiernikami wypowiadanych niezwykle odważnie tez dotyczących panującej w teatrze hierarchii, gier środowiskowych wywyższających jednych kosztem drugich, niesprawiedliwości ekonomicznych, czy uzależnienia instytucji teatru od władzy państwowej i dyktowanych przez nią warunków. Sekrety skrzętnie ukrywane wychodzą zza zamkniętych drzwi dyrektorskich gabinetów i aktorskich garderób, a wypowiedź aktorek staje się w ich ustach manifestem na drodze do sprawiedliwiej urządzonego teatru. Ważnym aspektem tej wypowiedzi są prywatne głosy współczesnych aktorek wplecione w tekst Mikołajskiej. Dzięki temu na scenie dochodzi do poruszającego dialogu, w którym teatralna współczesność, niepozbawiona przecież refleksji krytycznej, zaskakująco przegląda się w historii, skłaniając do nieoczekiwanych wniosków. inf. Aleksandra Rzęska

19.02.2020, środa, godz. 17.00 „Ostatki” – zabawa taneczna Klubu Miłośników Sztuki. 26.02.2020, środa, godz. 17.00 Z cyklu „Talent Roku” – recital Olgi Gwizdały pt.: „Wieczór piosenki ponadczasowej: nasz świat to muzyka”, gościnnie: Oliwia Szczęśniak, Aleksandra Matyka, Stanisław Andryszak, oprawa artystyczna: Katarzyna Tomala, prowadzenie: Teresa Wądzińska. Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji – nabór otwarty przez cały rok, m.in.: Koło plastyczne dla dzieci (poniedziałki i piątki godz. 16.00); Koło plastyczne dla dorosłych (wtorki i czwartki godz. 14.00); Gimnastyka TAI-CHI (poniedziałki i czwartki godz. 17.00); Klub Seniora (piątki godz. 15.00); Klub Szaradzistów (piątki godz. 15.00); Chór mieszany „Dzwon” (poniedziałki godz. 15.30) Ponadto zapraszamy codziennie w godz. 13–19 do „KAWIARENKI SENIORA” www.bsm.bydgoszcz.pl – dział Informacje luty 2020 |

BIK | 37

w yd a r z e ni a Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 4.02.2020, wtorek, godz. 10.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, koszt udziału 7 zł/os. Obowiązują zapisy: tel. 510 005 672, promocja@kpck.pl

„Teatr cieni” – warsztaty teatralne dla grup zorganizowanych

Podczas spotkania poznamy odpowiedzi na wiele nurtujących pytań i obejrzymy bajkę „Historia starego buta”. Poznamy tajemniczy sposób na stworzenie postaci teatru cieni, a na koniec zaprezentujemy improwizowane przedstawienie w wykonaniu warsztatowiczów. Zajęcia przeznaczone są dla zorganizowanych grup dziecięcych w wieku 6–12 lat.

biut książkowy Kameckiego Parabole Syzyfa (1974) został nagrodzony na Łódzkiej Jesieni Poezji. W kolejnych latach ukazały się następne tomy. Do jego dorobku należą także zbiory felietonów. 20.02.2020, czwartek, godz. 18.00. Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny, wystawa czynna do 20 marca 2020

Piotr Matuszek – malarz prawdziwy. Wernisaż wystawy

5.02.2020, środa, godz. 16.30, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie 7 zł/os. Obowiązują zapisy: tel. 510 005 672, promocja@kpck.pl

„Historia starego buta” – warsztaty z teatru cieni dla rodzin z dziećmi w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym

Z wykorzystaniem palców, dłoni i „czegoś jeszcze” stworzymy własnego zwierzaka-cudaka. Za pomocą nożyczek i papieru, a co najważniejsze – wyobraźni – skonstruujemy z mamą, tatą, a może z dziadkami bohatera bajki, aby następnie samodzielnie lub w rodzinnym gronie zaprezentować go na scenie. W czasie spotkania będzie można zobaczyć bajkę „Historia starego buta”. 6.02.2020, czwartek, godz. 10.00, Salon Hoffman KPCK, koszt udziału 7 zł/os., od 15 stycznia do nabycia w siedzibie KPCK oraz nabiletyna.pl

Spektakl na motywach bajki Jana Brzechwy pt. „Kopciuszek”

Na przedstawienie pełne humoru, marzeń i mądrych decyzji zaprasza wszystkich chętnych w wieku od 3 do 103 lat Kołowrotek – młodzieżowa grupa teatralna działająca przy KPCK. 11.02.2020, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Spotkanie z cyklu Portrety: ks. Franciszek Kamecki

Franciszek Kamecki, ur. 1940 w Cekcynie, ksiądz katolicki, poeta, publicysta, felietonista. Absolwent pelplińskiego Wyższego Seminarium Duchownego oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Duszpasterz akademicki, wykładowca homiletyki i teologii przepowiadania. Animator kultury. Regionalista. Debiutował w roku 1960 na łamach „Tygodnika Powszechnego”. De38 | BIK | luty 2020

Piotr Matuszek, ur. 1954 w Bydgoszczy. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy. Studiował w ASP w Krakowie, dyplom z zakresu malarstwa uzyskał w pracowni prof. J. Szancenbacha. Należy do ZPAP. Od 1993 roku korzysta z pracowni Warsztatów Terapii Zajęciowej przy ul. Stawowej w Bydgoszczy. Jest autorem kilku wystaw indywidualnych i uczestnikiem licznych wystawach zbiorowych. Podczas wystawy w Salonie Hoffman zostaną zaprezentowane jego rysunki i obrazy. 20.02.2020, czwartek, godz. 18.00, restauracja Zatoka, ul. św. Floriana 6a, bilety w cenie 80 zł/os. od 13 stycznia do nabycia w siedzibie KPCK, od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–15.00. Uwaga! Nie prowadzimy rezerwacji, decyduje kolejność zgłoszeń.

Bal Wielopokoleniowy „Smoczy pączek”

Serdecznie zapraszamy na wyjątkowy tłusty czwartek. Wieczór uświetnią: średniowieczna uczta, dworska muzyka oraz turniej rycerski. Mile widziane przebrania (stroje rycerzy, dam dworu, smoków, szlachciców i podobne). 21.02.2020, piątek, godz. 9.00, Salon Hoffman KPCK, koszt udziału 5 zł/os. Obowiązują zapisy: tel. 510 005 672, promocja@kpck.pl

Spotkanie w ramach cyklu „Teatr w pigułce”: „Teatr tańca”, premiera spektaklu „Szczęśliwy książę”

To propozycja dla grup zorganizowanych, dla dzieci i młodzieży w wieku od 7 do 14 lat oraz dla nauczycieli i instruktorów zainteresowanych teatrem. Na scenie po raz

w yd a r z e ni a pierwszy wystąpi młodsza grupa teatralna Kołowrotek ze swoim premierowym spektaklem według bajki Oscara Wilde’a pt. „Szczęśliwy książę”. Po przedstawieniu odbędą się warsztaty poświęcone teatrowi tańca. 25.02.2020, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

XXXVII Spotkanie z Historią u Hoffmana: „Zbrodnia (nie)doskonała. Z międzywojennej sali rozpraw”

Był 13 kwietnia 1930 roku. Blask wschodzącego słońca oświetlił werandę przy ul. Jakuba 12 w Inowrocławiu. Promienie ślizgały się po balustradzie, malując na posadzce geometryczne wzory. W tej doskonałej symfonii barw i światła tylko jedna nuta brzmiała fałszywie. Wisielczy sznur nie wytrzymał ciężaru bezwładnego ciała. Pętla zsunęła się z szyi, odkrywając dziwne zadrapania naskórka. Dobiegała 5 rano, gdy Weronika Tarkowska zgłaszała policji samobójstwo swego męża Józefa. Płakała cichym głosem i jak to zauważył posterunkowy ‒ nie szlochała, co zwykle działo się przy gwałtownej śmierci męża… Zbrodnię sprzed 90 lat na podstawie akt sądowo-dochodzeniowych odtworzy dla nas dr Aleksandra Sara Jankowska z bydgoskiego UKW. Dzięki niej przeniesiemy się na salę rozpraw, gdzie na ławie oskarżonych zasiedli Weronika Tarkowska i jej kochanek Stefan Olejniczak. Nasuwa się pytanie, czy werdykt będzie sprawiedliwy? 27.02.2020, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Wieczór autorski Krystyny Dąbrowskiej

28.02.2020, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie 15 zł/os., od 15 stycznia do nabycia w siedzibie KPCK oraz na biletyna.pl

Jazz u Hoffmana: „TRIO XIII – Gorzycki, Górczyński, Królikowski” (muzyka współczesna/improwizowana)

„Trio XIII” to projekt z pogranicza jazzu i muzyki klasycznej powołany do życia między Warszawą, Poznaniem i Bydgoszczą. Zespół został utworzony w 2019 roku specjalnie na koncert w ramach JazzState w warszawskim Spatifie. To synteza 3 osobowości i 3 liderów – wybitnych, uznanych, ale też innych i specjalizujących się na co dzień w innej stylistyce. Wszyscy to kompozytorzy muzyki współczesnej oraz instrumentaliści jazzowi, a klarnecista to także jeden z najbardziej aktywnych muzyków sceny kameralnej muzyki klasycznej. Artyści przygotowują się właśnie do premiery płytowej, którą wyda wytwórnia For Tune. Spotkanie muzyków jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy istnieje wciąż granica między jazzem a muzyką współczesną, improwizacją a aleatoryką, kompozycją a żywiołem. 29.02.2020, sobota, godz. 13.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp bezpłatny, obowiązuje rejestracja na stronie: rejestracja.kujawsko-pomorskie.pl

Od Teatru Polskiego do Pałacu Młodzieży, czyli wirtualny spacer po bydgoskiej architekturze PRL-u Krystyna Dąbrowska, ur. 1979, poetka, tłumaczka i eseistka, z wykształcenia graficzka po warszawskiej ASP. Autorka 4 tomów. Przełożyła wiersze m.in. Williamsa, Yeatsa, Hardy’ego, Gunna, Simica, Moore, listy Bishop i Lowella. Jej wiersze tłumaczone były na kilkanaście języków i publikowane w zagranicznych pismach literackich. Szkice krytyczne publikuje w „Literaturze na Świecie”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Kulturze Liberalnej”. Laureatka Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2019). Mieszka i pracuje w Warszawie. Prowadzenie spotkania: Grzegorz Kalinowski.

W Bydgoszczy, intensywnie rozwijającej się w czasach PRL-u, powstało wiele nowych budowli, które długo kojarzyły się ze smutkiem i szarzyzną realnego socjalizmu. Podczas prezentacji przygotowanej przez dr Iwonę Jastrzębską-Puzowską z Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w ramach dorocznej akcji „Poznaj swój region z przewodnikiem” zabierzemy Państwa na wirtualną wycieczkę, która pozwoli łaskawszym okiem spojrzeć na ważniejsze bydgoskie budynki z czasów „słusznie minionych”. Trasa wieść będzie od gmachu Teatru Polskiego, poprzez centrum miasta, aż po Pałac Młodzieży. inf. Jędrzej Kubiak

luty 2020 |

BIK | 39

w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 16.02.2020, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety można nabywać pół godziny przed audycją: opiekunowie – wstęp wolny, dzieci – 10 zł

Akademia Dzieciom Wyjrzało słońce

16.02.2020, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 15 zł można nabywać pół godziny przed koncertem

CCV Koncert Pałacowy

Wojciech Dyngosz – baryton Dorota Kuczyńska – fortepian Wojciech Broczkowski – fortepian Studenci klasy śpiewu: Paweł Piotrowski, Patryk Zarębski, Dawid Jenczewski, Kamil Deryło, Krzysztof Piskorski, Marcin Skibiński, Adrian Małkowski, Krystian Psujek w programie: G. Bizet, P. Czajkowski, R. Leoncavallo, S. Moniuszko, G. Rossini, J. Strauss, R. Strauss, L. Webber, C. Zeller

18.02.2020, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa ul. Staszica 3, wstęp wolny/liczba miejsc ograniczona

CCXCV Bydgoski Wtorek Muzyczny Ewa Leszczyńska – sopran Paweł Sommer – fortepian

w programie: K. Szymanowski – Pieśni op. 13 L. Różycki – Gra fal na fortepian solo K. Szymanowski – Pieśni op. 17 20.02.2020, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa ul. Staszica 3, wstęp wolny/liczba miejsc ograniczona

CXLIII Koncert Organowy

Władysław Szymański – organy Jan Bałaban – skrzypce Lech Bałaban – altówka w programie m.in.: K. Penderecki – Ciaccona pamięci Jana Pawła II E. Fabiańska-Jelińska – Passacaglia pamięci prof. Jadwigi Kaliszewskiej S. Czarnecki – Capriccio Brda M. Molski – Scherzo P. Komorowski – Albo-Albo 22.02.2020, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego: Marzena Jüngst-Kubicka – sopran Weronika Kober – sopran Dorota Nowak – sopran Paulina Grabarz-Szmajda – mezzosopran Patrycja Konfederak – mezzosopran Nazarii Kachala – tenor Tomasz Gumiela – fortepian Michał Kuzimski – fortepian Weronika Sobecka – fortepian Alicja Tarczykowska – fortepian Radosław Zaworski – fortepian 23.02.2020, niedziela, godz. 11.30, ul. Staszica 3. Bilety: 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCXIV Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Ewa Leszczyńska, fot. Maciej Grzybowski

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 23.02.2020, godz. 16.00, sala sportowa, wstęp wolny

Serduszko dobre i ty masz

To wydarzenie z wieloletnią tradycją. Łączy prezentacje artystyczne, przygotowane przez dziecięce i młodzieżowe grupy działające w MDK2 oraz występy zaproszonych gości, z działaniami charytatywnymi, w których aktywny udział biorą wychowankowie placówki, rodzice, opiekunowie, zaprzyjaźnione placówki oświatowe, sponsorzy oraz społeczność Szwederowa. Każdego roku nasze wsparcie i pomoc kierujemy do dzieci, które muszą codziennie wraz z rodzicami mierzyć się z chorobą, walczą o specjalistyczne leczenie, opiekę – po prostu godne życie. inf. Mirosława Jurgiel

40 | BIK | luty 2020

Zima nie jest zła

inf. Anna Cudo

w yd a r z e ni a impresariat artystyczny itd. 3.02.2020, godz. 19.00, Opera Nova. Bilety 80–120 zł: impresariat artystyczny „itd.” (kawiarnia Fanaberia, ul. Gdańska 13), Opera Nova, Salony EMPiK oraz online: bileterka.com, biletyna.pl, going.pl, kupbilecik.pl

Michał Bajor – „Color Cafe”

Kiedy przed laty rówieśnicy Michała Bajora słuchali Beatlesów, on również, zafascynowany, nucił ich ponadczasowe piosenki. Ale równolegle wsłuchiwał się w utwory włoskich i francuskich wykonawców. Od kolorowych włoskich po mądre francuskie przeboje. Po te ostatnie artysta sięgał w swoim muzycznym życiu wielokrotnie. Tym razem Michał Bajor postanowił przemieszać swoje muzyczne włosko-francuskie fascynacje, które w większości pierwszy raz nagrał na płycie i zbudował z nich koncert. 17.02.2020, godz. 20.00, Opera Nova. Bilety 80–120 zł: impresariat artystyczny „itd.” (kawiarnia Fanaberia, ul. Gdańska 13), Opera Nova, Salony EMPiK oraz online: bileterla.com, biletyna.pl, going.pl, kupbilecik.pl

Raz Dwa Trzy – „30 lat!”

Historia zespołu, który w tylko sobie znany sposób potrafił połączyć talent literacki Adama Nowaka z mu-

zyczną finezją i fantazją, wytwarzając swój własny, charakterystyczny i rozpoznawalny muzyczno-literacki język. Zespołu, który w niedościgniony sposób zinterpretował piosenki A. Osieckiej i W. Młynarskiego – z pełnym szacunkiem dla pierwowzorów. Nadto zespołu, który przez te wszystkie lata zbudował ogromną więź ze słuchaczami, grając tysiące koncertów – od małych klubów po wielkie sale koncertowe. To właśnie koncerty stały się znakiem rozpoznawczym Raz Dwa Trzy – jego swoistym DNA. inf. Katarzyna Borkowska-Kiss

Skrzynka na bajki 13.02.2020, czwartek, godz. 18.00, Księgarnia Skrzynka na bajki, ul. Focha 1 (róg ul. Gdańskiej i Focha)

Pokolenie wyżu depresyjnego – promocja książki Michała Tabaczyńskiego

Pokolenie wyżu depresyjnego – książka nie tyle o depresji, ile o naszej cywilizacji depresyjnej, która wirusem melancholii infekuje nie tylko jedną (na przykład: rówieśną autorowi) generację. Książka o świecie, który dostaliśmy w spadku i jeszcze go zepsuliśmy? Tak właśnie może być. O książce Nie wiem jak Wy, ale Michał Tabaczyński umie też świetnie pisać, bawić się i śmiać, zwłaszcza z siebie samego, a niekiedy pasjonująco się smucić. No i przenikliwie czytać: bez książek nie byłoby nic, nie byłoby sensu, nie byłoby tlenu naszego codziennego, nie byłoby Michała Tabaczyńskiego. Konkret codzienności i lektury pozostają nierozdzielne jak bracia syjamscy. Muszę to powiedzieć górnolotnie: te cudne strony są hołdem dla literatury i ukłonem w stronę życia od szóstej rano. Marek Bieńczyk

Brawurowy manifest napisany w imieniu tych, dla których każdy dzień jest „dłuższy od najdłuższego w roku”.

Michał Sowiński w „Tygodniku Powszechnym”

Książkę Tabaczyńskiego można określać za pomocą wielu przymiotników (erudycyjna, pomysłowa, ironiczna), ale nie będzie wśród nich tego z okładki. Napisać o depresji książkę, która nie jest depresyjna – oto nie lada sztuka. Maciej Robert w „Polityce”

Esej Tabaczyńskiego momentami bardzo bliski jest prozie, a w fakcie wytwarzania wielu dodatkowych znaczeń pozwala na intrygujące dostrzeżenie związku między tym, co indywidualne, a tym, co polifoniczne. Intrygująco zaplanowane są również tytuły poszczególnych rozdziałów, układające się w oddzielną opowieść, rozszerzoną i rezonującą jeszcze innymi znaczeniami w tekście właściwym. Warto. Bernadetta Darska na „Nowościach książkowych”

Tabaczyński – w skrócie – podejmuje się opisu dnia osoby z tytułowego pokolenia, który przemienia się w skrzący, erudycyjny esej o literaturze i doświadczeniach chwil, smutku i grozie przemijania widzianego na wczesnym etapie. Fascynuje mnie oczytanie Tabaczyńskiego, (…) odnajdywanie się w konstrukcyjnie trudnym eseju, gdzie łatwo się pogubić i zgubić czytelnika, który musi kluczyć między cytatem, refleksją, filozofią i – chwilami – publicystyką. Wojciech Szot na „Zdaniem Szota”

luty 2020 |

BIK | 41

w yd a r z e ni a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna

Od lewej: Dawid Cholewiński, Zuza Wiśniewska i Piotr Klimek

3, 5, 7 lutego 2020, godz. 10.00

Ferie z Projektorem

W czasie ferii uruchamiamy przedpołudniowe seanse dla dzieci na Strychu. Proponujemy filmy, które rozśmieszą, rozbawią i wzruszą. Serdecznie zapraszamy na bezpłatne projekcje filmowe. W przypadku grup zorganizowanych prosimy o wcześniejszy kontakt telefoniczny pod nr. tel. 52 33 99 227. Repertuar: biblioteka.bydgoszcz.pl/dzialalnosc-dodatkowa/projektor/. 6.02.2020, godz. 19.00

Zuza Wiśniewska – koncert

Na Strychu Biblioteki Głównej wystąpi ukuleleistka, autorka tekstów i muzyki, obserwatorka świata, laureatka głównych nagród wielu festiwali piosenki poetyckiej i autorskiej w całym kraju. Podczas koncertu na Strychu towarzyszyć jej będą Piotr Klimek na gitarze basowej oraz Dawid Cholewiński na cajonie i perkusjonaliach. 6.02.2020, godz. 18.00–20.00

Targowisko Kultury

Na Targowisko Kultury zapraszamy wszystkich, dla których ważny jest fizyczny, dosłowny, namacalny z nią kontakt. Spotykamy się w każdy 1. czwartek miesiąca. Sprzedaż? Wymiana? To zależy od ciebie – my tylko stwarzamy okazję. Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny. 14, 27 lutego 2020, godz. 18.00

Projektor

Na Strychu biblioteki, prócz ciekawych filmów, czekać będą na was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. 42 | BIK | luty 2020

5, 12, 19, 26 lutego 2020, godz. 18.00–19.00

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß

Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań. Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP: 18.02.2020, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa

Spotkanie z prof. Jerzym Bralczykiem

– językoznawcą, specjalistą w zakresie języka mediów, reklamy i polityki, jednym z najpopularniejszych autorytetów normatywnych w dziedzinie języka polskiego. Od połowy lat 90. zasiada w Radzie Języka Polskiego, a od 2007 r. pełni funkcję jej wiceprzewodniczącego. Wykładowca na Uniwersytecie SWPS oraz w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Autor wielu książek dotyczących poprawności językowej, kultury języka polskiego, m.in. „444 zdania polskie”, „Przestrogi i porady językowe dla dziennikarzy”, „Język na sprzedaż”, „O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych”, „…Kiełbasa i sznurek” (wspólnie z Michałem Ogórkiem), „Mówi się. Porady językowe profesora Bralczyka”, „Mój język prywatny”, „Świat przez słowa”, „Pokochawszy. Miłość w języku” (wspólnie z żoną Lucyną Kirwil), „Zwierzyniec”. Jego programy radiowe i telewizyjne cieszą się ogromnym powodzeniem. Bydgoskie spotkanie wpisuje się w obchody Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego. Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 11.02.2020, godz. 16.00 w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). inf. Lucyna Partyka

w yd a r z e ni a Wybrane zajęcia edukacyjne w lutym: 3.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Komiksowe legendy krakowskie – zajęcia literackie oparte na komiksach K. Makuszyńskiego i M. Walentynowicza pt. O wawelskim smoku i Wanda leży w naszej ziemi. 3.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Tworzymy komiks przy pomocy Story Cubes – zajęcia literackie dla dzieci i młodzieży. 4.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Coś z obrazka, coś ze słowa, trwa zabawa komiksowa: pióra doklejamy i się zmieniamy – zajęcia edukacyjne dla dzieci na podstawie komiksu A. Święckiego Pan lis elegant. 4.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Pomorska 80–86) Prezentujemy nowe przygody Kajka i Kokosza – zajęcia literackie dla dzieci. 5.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Manga. Co wiemy o komiksie japońskim? – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 6.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży, ul. Połczyńska 3) Czytaj, pisz i rysuj. Tworzymy komiksową makietę – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 6.02.2020, godz. 13.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Wielorybia 99) Zakoduj kubeczki. Programowanie na papierze – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 7.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Ulubieni bohaterowie komiksowi – zabawa ruchowa z elementami dramy – zajęcia dla dzieci i młodzieży.

10.02.2020, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 19 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Plastyczne koło polarne – zajęcia plastyczne dla dzieci. 11.02.2020, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Jeżewska 6) Zabawy z kodowaniem i programowaniem – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 12.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Sunę z kozami, drepcę z molami: stwórz dobranockę na dobrą nockę – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie książki N. Budde pt. Ze zwierzyną pod pierzyną. 12.02.2020, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Toruńska 185) Czy znasz Kociewie? – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 17.02.2020, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Historyjki o lubianych przez dzieci produktach spożywczych – zajęcia edukacyjne dla dzieci na podstawie książki S. Orosz pt. Dlaczego mleko jest białe? 20.02.2020, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Zwierzęta zimą – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 25.02.2020, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Łanowa 2) Zaginiony świat dinozaurów – zajęcia edukacyjne dla przedszkolaków z okazji Dnia Dinozaura. 25.02.2020, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży, ul. Połczyńska 3) W krainie lodu i śniegu – warsztaty plastyczne dla dzieci z okazji Dnia Niedźwiedzia Polarnego. 27.02.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 24 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Pielęgniarska 17) Kodowanie w bibliotece – zajęcia edukacyjne dla dzieci.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 13.02.2020, godz. 16.00 X Regionalny Walentynkowy Konkurs Wokalny „Miłość Ci wszystko wybaczy…” dla młodzieży szkolnej i studentów. Szczegóły w regulaminie dostępnym na stronie internetowej www.mdk4.pl. 18.02.2020, godz. 16.00 „Maski karnawałowe” – wykonujemy maski oraz stroje karnawałowe według własnego pomysłu – spotkanie manualne bez ograniczeń wiekowych. 21.02.2020, godz. 16.00 „My się zimy nie boimy” – gry i zabawy zręcznościowe, w tym PS3 (kinect).

27.02.2020, godz. 16.00 Konkurs recytatorski w języku angielskim skierowany do uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych. Szczegóły w regulaminie dostępnym na stronie internetowej www.mdk4.pl. 28.02.2020, godz. 16.00 „Barwy zimy” – konkurs plastyczny dla dzieci w wieku szkolnym – technika collage. inf. Maciej Drapiński

luty 2020 |

BIK | 43

w yd a r z e ni a Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów 7.02.2020, piątek, godz. 18.00, ul. Filarecka 1 – wernisaż – wejście bezpłatne

Jarosław Majewski – Portret preparowany

Jarosław Majewski, ur. 1971 r., fotograf, rzemieślnik, muzyk. Fotografuje od 1993 roku i jest autorem zdjęć do wielu publikacji oraz albumów wykonywanych na zamówienie instytucji samorządowych i firm prywatnych. ,Portret preparowany to zbiór portretów wykonanych w 2019 roku. Zdjęcia były robione starą wielkoformatową kamerą i soczewkami w układzie tessar. Prawie wszystkie fotografie zarejestrowane były w ogrodzie prowadzonym przez Leszka Potrzebowskiego, który mieści się na dachu kina Pomorzanin. Autor zdjęć rezydował tam od wiosny do jesieni na zaproszenie klubu Mózg, do którego przestrzeń ogrodowa przynależy. Tytuł wystawy odnosi się do niestandardowego wykorzystania sprzętu na każdym etapie pracy z modelami, a także swoistym nadwyrężaniu samych fotografowanych. Od pozującego wymaga się dużej koncentracji, aby nie poruszył się przed obiektywem

w trakcie ustawiania ostrości, potem jeszcze przy wykonywania kilku czynności przygotowawczych, a na koniec w podczas ekspozycji. Ta ekspozycja też trwa dłuższą chwilę, bo celowo wykorzystywana jest najwolniejsza migawka, aby jak najdłuższy czas zarejestrować na jednym zdjęciu. Zdjęcia wykonane są z pominięciem przysłony wbudowanej w obiektywie, co wpływa na specjalne, miękkie obrazowanie i minimalny zakres głębi ostrości. To cecha charakterystyczna tych zdjęć. Użycie niskoczułych filmów ortochromatycznych, na których powstały obrazy, jest również celowe. W rezultacie uzyskane jest efektowne odejście od rzeczywistych odcieni barw. Twarze fotografowanych nabierają ostrzejszych rysów i wyrazistości, a spojrzenie modela jest na każdym zdjęciu dominującym aspektem. Na wystawę składa się zestaw 40 obrazów o imponujących rozmiarach 70×100 cm. Wernisaż uświetni solowy występ skrzypaczki Martyny Kabulskiej. inf. Marta Bukolt

Bydgoskie Centrum Sztuki wystawa czynna do 23 lutego

C(i)ałoistnienia Anna Kluza i Alina Kluza-Kaja malarstwo | rzeźba | animacja

Urodziły się 17 czerwca w 1985 roku w Czarnkowie. Razem uczęszczały do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, a potem studiowały na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Realizują się artystycznie głównie w malarstwie i rzeźbie. Anna i Alina tworzą w oryginalnej, niespotykanej technice,

która pozwala ich obrazom „wychodzić” w przestrzeń i zyskiwać trzeci wymiar, a także zaglądać w głąb wyrzeźbionych ciał. 1.02.2020, godz. 10.30–13.30, bilety: 35 zł (płatność w kasie w dniu zajęć), zapisy obowiązkowe: anidecor@op.pl

Warsztaty ceramiczne

Zapraszamy na zajęcia wszystkich tych, którzy pragną rozwijać się artystycznie, którzy mają potrzebę stworzenia własnego dzieła. Dzięki tym zajęciom uczestnicy będą mieli możliwość obcowania z własną wyobraźnią przestrzenną, a wykonane dzieła będą cieszyć wykonawcę i jego otoczenie przez długie lata. Zajęcia składają się z dwugodzinnych spotkań, na których tworzymy formy z gliny, na następnych zajęciach następuje szkliwienie wypalonych prac (za każde 2 godziny warsztatów 35 zł). 6.02.2020, czwartek, godz. 11.30–13.30, wstęp wolny, obowiązują zapisy: bcs@horno.pl – w mailu proszę napisać imię opiekuna/ki, imię i nazwisko oraz wiek dziecka, liczba miejsc ograniczona (grupy 15-osobowe)

Bajkowe ferie: BAJKOMALARSTWO

Alina Kluza-Kaja, Ja-Ty

44 | BIK | luty 2020

Zajęcia plastyczne dla dzieci od 6. roku życia. Prowadzenie: Agnieszka Markowska – konserwatorka dzieł sztuki, nauczycielka plastyki i zajęć artystycznych.

w yd a r z e ni a 8.02.2020, godz. 12.00, spotkanie dla dzieci, wstęp wolny

Karawana Opowieści przedstawia: Jak pokonać olbrzyma? Baśnie polskie

Opowiada i muzykę gra: Szymon Góralczyk z grupy Karawana Opowieści

Nasze spotkanie z opowieściami to podróż wzdłuż Wisły. Wspólnie będziemy odkrywać tajemnice polskich baśni i legend. Jak powstała ta potężna rzeka, która płynie z gór aż do morza? Jak powstały bociany? Co zrobić, kiedy spotkamy olbrzyma, który chce nas zjeść? Jak go pokonać? Zabierzemy was do świata wyobraźni, gdzie wszystko jest możliwe, a przygody emocjonujące. 8.02.2020, godz. 14.30, wstęp wolny

Poruszenia. Spotkania sztuki i psychoanalizy NOWY CYKL SPOTKAŃ

1. spotkanie | wokół wystawy C(i)ałoistnienia Prowadzenie: Elżbieta Marchlewicz i Maria Szuster

Zapraszamy na cykl spotkań sztuki i psychoanalizy, podczas których porozmawiamy o wystawach prezentowanych w BCS. Spotkania będą okazją do podzielenia się z innymi odbiorem, rozumieniem i skojarzeniami wokół przedstawianych dzieł. 13.02.2020, godz. 17.00, wstęp wolny

Pokaz filmu „Twój Vincent” z wprowadzeniem Anny Kluzy

REŻYSERIA: Dorota Kobiela, Hugh Welchman PRODUCENT: BreakThru Films, Trademark Films

Anna Kluza pracuje jako malarka animatorka dla wytwórni filmowej BreakThru Films. Wyzwaniem dla niej był udział w tworzeniu nominowanego do Oscara filmu „Twój Vincent” (2017), pierwszej na świecie pełnometrażowej animacji malarskiej. Miała ogromny wpływ na realizację tego filmu jako supervisorka, projektantka klatek klu-

Kadr z filmu Twój Vincent

czowych i malarka animatorka. Jest także autorką obrazu z odwracającym się Vincentem van Goghiem, który stał się ikoną produkcji – znalazł się na plakatach, bilbordach promujących film, widzieliśmy go także w zwiastunie. 18.02.2020, godz. 17.30, wstęp wolny

Między Ścianą Płaczu a Murem Bezpieczeństwa: konflikt izraelsko-palestyński w sztukach wizualnych – wykład

Prowadzenie: dr Magdalena Maciudzińska-Kamczycka

Magdalena Maciudzińska-Kamczycka – adiunktka w Katedrze Historii Sztuki XX wieku w Europie Środkowej i na Emigracji przy Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Studia magisterskie i doktoranckie ukończyła w Instytucie Historii Sztuki UAM w Poznaniu. Zajmuje się problemem reprezentacji judaizmu w sztuce antycznej oraz zagadnieniami współczesnej kultury wizualnej. Autorka monografii Żydzi i judaizm w zwierciadle sztuki antycznej, Warszawa 2014; współredaktorka tomu (Nie)chciana tożsamość, Toruń 2016. www.bcs.bydgoszcz.pl inf. Natalia Pichłacz

Klub Mózg

8.02.2020, godz. 21.00, ul. Parkowa 2

Martyna Kabulska + Rdza (Jacek Buhl i Jarosław Majewski)

Rdza to bydgoski duet dzielący się z wami czystą ekspresją improwizacji. Przestrzenie dźwiękowe wybijane i wygłaskane na perkusji przez Jacka Buhla przeplatają się z dźwiękami wyszarpanymi z ciszy przez Jarka Majewskiego na strunach kontrabasu. Dźwięki te kumulują się, falują, opadają, szeleszczą, wizgają i żrą jak rdza. Do duetu tym razem dołączy Martyna Kabulska – artystka muzyk, artystka plastyk, skrzypaczka. Wykształcona klasycznie. Intuicjonistka, kompozytorka, improwizatorka i synestetka. W swojej twórczości wyraża doznania i emocje powiązane z synkretyzmem i sonoryzmem, duchowym życiem, biologią, psychologią i fizyką. Trio, dając sobie pełną swobodę na wydawane dźwięki, odkrywa muzyczne połączenia, które dla nich samych są często zaskoczeniem i wzajemną inspiracją. luty 2020 |

BIK | 45

w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 3.02.2020, godz. 11.30 Polski pejzaż zimowy w technikach malarskich – otwarte zajęcia plastyczne dla grup zorganizowanych.

szają rodziny do wspólnej zabawy na scenie. Organizatorzy zapewniają poczęstunek oraz słodkie upominki dla młodych kinomanów. Wstęp: 10 zł/dziecko.

3.02.2020, godz. 12.00–13.00 Zimowe łamigłówki. Zajęcia animacyjne dla dzieci.

17.02.2020, godz. 10.30–11.30 „Zygzak” dla Przedszkolaków – spotkanie ze zorganizowanymi i wcześniej zapisanymi grupami z przedszkoli w ramach Zabawowego Klubu Filmowego Malucha. Wstęp: 6 zł/dziecko.

3.02.2020, godz. 16.15 Matematyka dla humanistów – otwarte warsztaty przygotowujące do egzaminu maturalnego z matematyki. 4.02.2020, godz. 8.00 Dziecięcy relaks. Zabawy animacyjne dla dzieci. 4.02.2020, godz. 12.00 Otwarte zajęcia plastyczne dla grup zorganizowanych. 4.02.2020, godz. 14.00 Polski pejzaż zimowy w technikach malarskich – otwarte zajęcia z plastyki dla uczestników okazjonalnych. 5.02.2020, godz. 9.30 Otwarte warsztaty asertywności dla grup zorganizowanych i uczestników okazjonalnych. 5.02.2020, godz. 15.00 Kolorowy zawrót głowy – zabawy animacyjne. 6.02.2020, godz. 8.00 Zaczarowany artysta – zabawy animacyjne. 6.02.2020, godz. 13.00 Zajęcia otwarte z plastyki dla grup i uczestników indywidualnych. 6.02.2020, godz. 14.00 Otwarte warsztaty programowania drukarek 3D. 7.02.2020, godz. 8.00 Muzyczna Bydgoszcz – zabawy animacyjne 7.02.2020, godz. 14.30 Otwarte zajęcia z plastyki. 7.02.2020, godz. 15.00 Pokazy szlacheckie z epoki I Rzeczpospolitej – otwarte spotkanie dla dzieci. 10–13 lutego 2020 Dzień Bezpiecznego Internetu – cykl imprez dotyczących bezpieczeństwa w sieci internetowej (poniedziałek 15.30–17.45, wtorek 15.30–17.45, środa 17.00–19.15, czwartek 16.45–19.00). 12.02.2020, godz. 9.00 oraz 10.30 Porannik muzyczny – audycja muzyczna „Urodziny Chopina”. Spotkanie dla uczniów klas 0–III SP. 16.02.2020, godz. 11.00 Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla Rodzin „Zygzak” – w ramach każdego spotkania prezentowane są 2–3 bajki – tylko polskie animacje, takie jak: „Reksio”, „Pampalini”, „Bolek i Lolek”. Po projekcji animatorzy rozmawiają z dziećmi o bohaterach bajek i ich przygodach oraz zapra46 | BIK | luty 2020

18.02.2020, godz. 16.00–17.00 Dzień pizzy (brak wolnych miejsc). 19.02.2020, godz. 10.00 Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Warsztaty skierowane są do zdolnych uczniów szkół podstawowych – klasy IV–VI SP. Spotkanie zatytułowane „Jak uczyć się efektywniej – ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie”. Zajęcia organizowane są przez Pałac Młodzieży w ramach programu „Zdolni znad Brdy”. Poprowadzą je Katarzyna Tłok i Edyta Szott – pedagodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej placówki można zgłosić maksymalnie 5 osób. Przyjmowane są tylko zorganizowane grupy z opiekunem z danej szkoły. Zgłoszenia (do 14 lutego): m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub tel. 533 18 23 26. 21.02.2020, godz. 16.00 Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie – warsztaty wsparcia dla rodziców uczniów zdolnych. Warsztaty skierowane do rodziców zdolnych i utalentowanych dzieci oraz młodzieży pt. „W małym ciele duży duch – warsztaty poświęcone zapobieganiu depresji u dzieci i nastolatków”. Zajęcia organizowane są przez Pałac Młodzieży w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzi je psycholog Magdalena Klinowska – pracownik Pałacu Młodzieży oraz Poradni Zdrowia Psychicznego. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Zgłoszenia (do 19 lutego): m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub tel. 533 18 23 26. 22.02.2020, godz. 11.00 XXXIII Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Dziecko i jego świat”. Wernisaż wystawy pokonkursowej i gala wręczenia nagród. Otwarte warsztaty fotograficzne w CH Focus w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 43. Po wręczeniu nagród przewidujemy czas na zwiedzanie wystawy, a po krótkiej przerwie warsztaty – spotkania fotograficzne prowadzone przez jurorów XXXIII Ogólnopolskiego Konkurs Fotograficznego. 24.02.2020, godz. 10.30 Czytadełko – innowacja pedagogiczna z zakresu spotkań czytelniczo-animacyjnych dla dzieci w wieku przedszkolnym. Celem imprezy jest zachęcanie do słuchania i poznawania literatury dziecięcej oraz rozbudzenie zamiłowania do czytania książek w przyszłości. Realizatorzy wprowadzą uczestników w świat literatury przygodami

w yd a r z e ni a Reksia i jego przyjaciół, poprowadzą rozmowy na temat czytanych fragmentów. Wszystko to zostanie połączone z animacjami: zabawą, tańcem i konkursami. Na zakończenie czekać będzie dla uczestników słodki upominek. Koordynacja: Krzysztofa Jagła. Wstęp: 1 zł/dziecko. 24.02.2020, godz. 12.00 Komunikacja internetowa w oczach młodzieży – wykład z częścią warsztatową. Wystąpienie prof. Małgorzaty Święcickiej (UKW) z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w ramach Interaktywnej Poradni Języka Polskiego. Oparte na najnowszych badaniach pokazujących świadomość nowego sposobu porozumiewania. Spotkanie przybliży młodym ludziom wiedzę o postawach komunikacyjnych w Internecie, komunikatorach, forach dyskusyjnych, zachowaniach użytkowników (w tym nie-

etycznych, utrudniających komunikację zjawiskach – trollingu, hejtingu i flamingu). 25–26 lutego 2020, godz. 9.00 Konkurs na małą formę sceniczną „Przyroda na wagę złota”. Przedsięwzięcie realizowane przez miasto Bydgoszcz przy współpracy Pałacu Młodzieży, adresowane do dzieci i młodzieży z placówek oświatowych z terenu Bydgoszczy. Przedmiotem konkursu jest prezentacja przedstawienia (małej formy scenicznej) o charakterze ekologicznym lub nagranie filmu ekologicznego (spotu, teledysku). Informacje: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 52 321 00 81 inf. Dominik Wierski

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w lutym: Czwartek 6 lutego, godz. 19.00 Portret kobiety w ogniu (Portrait de la jeune fille en feu), reż. Céline Sciamma, Francja 2019, 119 min Czwartek 13 lutego, godz. 19.00 Parasite, reż. Bong Joon-ho, Korea Południowa 2019, 132 min Czwartek 20 lutego, godz. 19.00 Nie ma nas w domu (Sorry We Missed You), reż. Ken Loach, Wielka Brytania/Francja/Belgia 2019, 100 min Czwartek 27 lutego, godz. 19.00 Ikar. Legenda Mietka Kosza, reż. Maciej Pieprzyca, Polska 2019, 122 min

Cena biletu normalnego: 10 zł, ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 16. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 7 zł. Cena karnetu: 30 zł, karnetu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 18. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 20 zł. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 317. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem.

Biuro Koncertowe HEROLD Ostatni Dzień Karnawału / Śledzik 2020

25.02.2020, godz. 20.15, Miejskie Centrum Kultury – sala kinowo-widowiskowa, ul. Marcinowskiego 12–14, bilety w kasie MCK do nabycia od 11 lutego

Józef Herold – Przypadki Borysa Kupkina

Przedstawienie ze specjalnym udziałem Poli Jankowskiej.

Józef Herold

Pola Jankowska

luty 2020 |

BIK | 47

w yd a r z e ni a Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie KINO JEREMI

W lutym, w ramach filmowych czwartków, kino Jeremi zaprezentuje cykl filmowy pt. UCZUCIA. Wyświetlone zostaną następujące filmy: – 6.02.2020 (czw.), godz. 19.00 – 50 wiosen Aurory, reż. Blandine Lenoir, prod. Francja, – 13.02.2020 (czw.), godz. 19.00 – Poznajmy się jeszcze raz, reż. Nicolas Bedos, prod. Francja, – 20.02.2019 (czw.), godz. 19.00 – Na plaży Chesil, reż. Dominic Cooke, prod. Wielka Brytania, – 27.02.2019 (czw.), godz. 19.00 – Ja nie wracam, reż. Ilmar Raag, prod. Rosja.

Filmy wyświetlane są w jeszcze lepszej jakości niż dotychczas, dzięki doposażeniu kina Jeremi w nowy projektor i serwer kinowy w ramach Bydgoskiego Budżetu Obywatelskiego. Bilety: normalny – 10 zł, ulgowy (osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia) – 6 zł, członkowie DKF – wstęp wolny. Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie. Szczegóły na stronie www.kinojeremi.liceumxv.edu.pl i na FB: www.facebook.com/KinoJeremiFordon. Zapraszamy dzieci i młodzież na drugi tydzień FERII W KINIE. W repertuarze następujące filmy: – 3.02.2020 r. (pon.), godz. 10.00 – Kickbokserka, reż. Johan Timmers, prod. Holandia, wiek 10+, film fabularny; – 4.02 i 5.02.2020 r. (wt., śr.), godz. 10.00 – Misja: Gwiazda, reż. Martin Miehe-Renard, prod. Dania, wiek 6+, film fabularny;

– 6.02 i 7.02.2020 r. (czw., pt.), godz. 10.00 – Wicher. Przyjazd Ari, reż. Theresa von Eltz, prod. Niemcy, wiek 10+, film fabularny.

Bilety: indywidualne dla wszystkich – 6 zł, grupy zorganizowane (od 5 dzieci) – 4 zł/dziecko, opiekunowie wstęp wolny. Rezerwacji miejsc dla grup zorganizowanych można dokonywać telefonicznie pod nr. tel. 52 343 66 67 lub e-mailowo: kinojeremi@liceumxv.edu.pl.

SALA WIDOWISKOWA przy ul. PiwnikaPonurego 10 w Fordonie 12.02.2020, godz. 11.30 i 17.00, wstęp: 5 zł POKAZ MODY MIĘDZYWOJENNEJ przygotowany przez uczniów XV Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy. Młodzież zaprezentuje na wybiegu, jak zmieniały się style w modzie w XX-leciu międzywojennym. Pokaz urozmaicony będzie śpiewem i tańcem w wykonaniu utalentowanych uczniów. Rezerwacja miejsc pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224. 25.02.2020 r. zapraszamy na audycje muzyczne dla dzieci i seniorów przygotowane przez artystów Filharmonii Pomorskiej:

Od kontredansa do dancingu

– godz. 10.00 – przedszkola i klasy I–III szkół podstawowych, – godz. 11.30 – seniorzy. Rezerwacja miejsc pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224. Wstęp: 6 zł, grupy zorganizowane 5 zł/osoba. inf. Monika Jarzyna

Wydawnictwo Replika

Premiera 11.02.2020

Trzeci tom bydgoskiej sagi Edyty Świętek Grzechy młodości

Dla rodziny Trzeciaków nadciągają trudne czasy. Pogłębiający się kryzys sprawia, że Justyna ledwo wiąże koniec z końcem. Gnębiony wyrzutami sumienia Tymoteusz usiłuje ją wspierać, niestety sam doświadcza prawdziwej tragedii. Czy nad Tymoteuszem zawisła klątwa, która zrujnuje mu życie? Wojciech Kost podejmuje decyzję o opuszczeniu żony. Niespodziewanie Helena otrzymuje paczkę oraz list z zagranicy od tajemniczego nadawcy. Jak poradzą sobie Trzeciakowie w okresie stanu wojennego? Czy małżeństwo Kostów przetrwa próbę? 48 | BIK | luty 2020

w yd a r z e ni a Biblioteka Główna UKW

Zbigniew Papke Charzykowy, olej

Jolanta Papke Arlekin, tech. mieszana

Adam Papke The Valley I’ve Never Been To lV, akwarela

28.02.2020, godz. 18.00, Galeria Biblioteki UKW – otwarcie wystawy. Wystawa będzie czynna do 18 kwietnia

Tryptyk rodzinny: Zbigniew, Jolanta (1936–2015) i Adam Papke

Wystawa retrospektywna zorganizowana jest z okazji 55-lecia pracy twórczej Zbigniewa Papkego oraz 25-lecia pracy twórczej Adama Papkego. Wystawa obejmuje ponad 70 prac w technikach: oleju, akwareli, rysunków i monotypii. inf. Barbara Maklakiewicz

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 20.02.2020, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314

Otwarcie wystawy fotografii Jakuba Kaji pt. Odbicie MIASTA

Jakub Kaja, ur. 1.05.1982 w Bydgoszczy. Absolwent Akademii Krakowskiej na Wydziale Malarstwa o specjalności grafika użytkowa oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na Wydziale Grafiki o specjalności fotografia. Pasjonat fotografii ulicznej, plakatu, grafiki i designu. Z zamiłowania podróżnik i sportowiec. Na co dzień szczęśliwy mąż i tata. Zdobywca 1. miejsca oraz specjalnego wyróżnienia w ogólnopolskim konkursie na plakat z okazji 90-lecia Banku PKO BP. Uczestnik wystawy konkursowej 23. Międzynarodowego Biennale Plakatu w Wilanowie, 26. MBP w Warszawie oraz IV Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego w Oświęcimiu. Laureat 1. nagrody w ogólnopolskim konkursie na plakat z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości przez Polskę. 20.02.2020, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Bartłomiejem Siwcem pt. „Przepompownia” oraz promocja tomu wierszy Czytanie tekstów – Roma Warmus.

Bartłomiej Siwiec, ur. w 1975 r. w Bydgoszczy. Poeta, prozaik, publicysta. Napisał kilka książek. inf. Jacek Soliński Jakub Kaja, fotografia z cyklu Odbicie miasta →

luty 2020 |

BIK | 49

w yd a r z e ni a Galeria Sztuki NEXT od 1 do 13 lutego 2020, ul. Poznańska 31 – wystawa połączona ze sprzedażą. Galeria czynna od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–17.00

Ziemowit Fincek, wystawa malarstwa pt. „Gaude Mater” kurator: Sławomira Malingowska

i Artinfo. W katalogu aukcyjnym znalazły się 72 starannie wyselekcjonowane pozycje: malarstwo, fotografia, grafika i rzeźba. Prezentujemy prace figuratywne i abstrakcyjne, często bardzo awangardowe z najnowszego nurtu, młodych utalentowanych twórców, poszukiwanych na ogólnopolskim rynku sztuki. Najciekawsze pozycje w katalogu 25. Aukcji Młodej Sztuki to prace takich artystów jak: Katarzyna Blekiewicz, Włodzimierz Kukliński, Anna Zalewska, Paweł Porada, Kamila Bednarska, Natalia Rozmus, Ziemowit Fincek, Piotr Kachny, Dominika Grzymska, Waldemar Malak, Piotr Grodzki, Andrzej Andrychowski. Regulamin aukcji, katalog, sposób składania zleceń chęci kupna – wszystkie informacje dostępne są na naszym portalu: galerianext.pl. Wystawa poprzedzająca aukcję rozpoczyna się od piątku 14 lutego. Zapraszamy do galerii, aby obejrzeć na żywo wszystkie obiekty biorące udział w licytacji. 27.02.2020, czwartek, godz. 19.00, ul. Poznańska 31 – wernisaż. Wystawa połączona ze sprzedażą potrwa do 12 marca. Galeria czynna od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–17.00

Michał Węgrzyn – DEMENZ, wystawa malarstwa pt. „Festung Demenz” („Twierdza Demencji”) kurator: Sławomira Malingowska

Ziemowit Fincek, Selfie D, 2015, olej na płótnie, 20×20 cm

Ziemowit Fincek (ur. 1988). Pomimo młodego wieku twórczość artysty cieszy się zainteresowaniem w Polsce i na świecie. Unikatowy, odrębny i niepowtarzalny styl, jakim się posługuje, odróżnia jego twórczość na tle współczesnego malarstwa. W 2019 r. galeria nasza wystawiała prace artysty na 17. Warszawskich Targach Sztuki w Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego w Warszawie. Podczas trzech dni trwania targów Fincek zdobył tam uznanie kuratora, organizatorów i publiczności. 21.02.2020, piątek, godz. 19.00, ul. Poznańska 31

25. Aukcja Młodej Sztuki

Aukcja młotkowa na żywo odbędzie się w siedzibie galerii przy ul. Poznańskiej 31w Bydgoszczy. Licytacja dostępna jest również w czasie rzeczywistym na portalach OneBid

Marta Bilecka, In-harmony, 70×140 cm

50 | BIK | luty 2020

Michał Węgrzyn, NEON FESTUNG, 2019, akryl na płótnie, 80×180 cm

Michał Węgrzyn – DEMENZ (ur. 1989 r. w Wałbrzychu). Wrocławski artysta – malarz, muralista, ilustrator. Absolwent wrocławskiej ASP im. Eugeniusza Gepperta. W 2014 r. uzyskał dyplom z malarstwa w pracowni prof. K. Skarbka, dyplom z projektowania malarstwa w architekturze i urbanistyce w pracowni prof. W. Kaniowskiego. Zwycięzca konkursu na projekt i realizację muralu we Wrocławiu pt. „Brama do Nadodrza”. Artysta bazuje na charakterystycznych formach i strukturach zaobserwowanych na terenach zurbanizowanych i zindustrializowanych oraz często zapomnianych. Wyciąga z nich specyficzną estetykę – powłoki kurzu, ślady zacieków i zadrapań, refleksy nocnych świateł i neonowe powidoki. Tę tematykę porusza głównie seria obrazów „Festung Demenz” („Twierdza Demencji”) skąd artysta wziął swój pseudonim. inf. Sławomira Malingowska

w yd a r z e ni a Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, pon.–pt. 8.00–16.00, sobota i niedziela nieczynne

Dom Kultury APK – nabór na zajęcia

Dom Kultury „Akademicka Przestrzeń Kulturalna” prowadzi zapisy na zajęcia dla dzieci i młodzieży, realizowane w roku szkolnym 2019/2020 (II semestr). Z nami pod okiem

wykwalifikowanych specjalistów-instruktorów i z wykorzystaniem profesjonalnego sprzętu odkryjesz, rozwiniesz i ukierunkujesz swój talent. Pełna oferta oraz formularz zgłoszeniowy na stroniedomkultury.byd.pl. inf. Anna Kordylas

Stowarzyszenie Działań Artystycznych 20.02.2020, czwartek, godz. 17.00, Artgallery, ul. Gdańska 54

Jak widzę Bydgoszcz

Stowarzyszenie Działań Artystycznych (prezes Anna Osińska) zaprasza na wernisaż prac artystów bydgoskich pt. „Jak widzę Bydgoszcz”.

Andrzej Sowiński

Anna Osińska, Park Kazimierza Wielkiego

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 25–29 lutego 2020

Tydzień Promocji Zdrowia

Rokrocznie w naszej placówce odbywa się Tydzień Promocji Zdrowia. Jest to realizacja jednego zadania z programu profilaktyczno-zdrowotnego naszej placówki. W każdym roku skupiamy się na jednym aspekcie zdrowia, w tym roku tydzień upływa pod hasłem „Zdrowie i ekologia”. Planujemy różnorodne działania: np. konkurs fotograficzny, rozmowy z dziećmi na temat zagrożeń płynących z uzależnienia od telefonów (smartfonów), spotkania z ciekawymi osobami, promowanie zdrowego odżywiania oraz dbania o najbliższe środowisko i całą planetę. W ramach Tygodnia Promocji Zdrowia będziemy częstować dzieci i rodziców owocami i warzywami, by zwrócić uwagę na zdrowe odżywianie. To tylko wybrane inicjatywy tych dni. Naszym celem jest propagowanie zdrowia we wszystkich jego aspektach. inf. Grażyna Tomasik

luty 2020 |

BIK | 51

w yd a r z e ni a Dom Kultury MODRACZEK 3–7 lutego 2020, godz. 10.00–13.00

Ferie w Modraczku w formie drzwi otwartych 6.02.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Angielska kolonizacja Ameryki. Krwawa wojna Pekotów i Narragansetów”. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski. 13.02.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka – gość: Beata Poczwardowska – mieszka w swoim rodzinnym mieście, w Toruniu. Debiutowała w 1994 r. tomikiem poetyckim „Kwiaty księżyca”. Za tomik „Nie opowiem ci tej ciszy” otrzymała w 1995 r. w konkursie ogólnopolskim Nagrodę Literacką „Głosu Nauczycielskiego”. Wydała 9 tomików poezji („Kwiaty księżyca” Włocławek 1994, „Nie opowiem ci tej ciszy” Włocławek 1995, „Spotkania światów” Włocławek 1997, „Akty codzienności” Włocławek 1997, „nowa… spomiędzy” Kraków 2017, „Szeptem” 2017, „Horyzont przemyśleń” 2018, „poematy” Kraków 2018, „Podając jasność” Kraków 2019). Razem z Marianem Janem Kustrą z Włocławka wydała książkę „Taniec. Dialog poetycki” (Kraków 2018 r.), wydała także zbiór z wierszami do obrazów Lidii Dragon. Opracowała wybór poezji i prozy „Cień serca” twórców Więziennego Klubu Literackiego „Bartnicka 10”. Drukowała w magazynie dla kobiet „Twoje 9 Miesięcy” (nr 1 i 4). Publikowała swoje wiersze w „Magazynie Wileńskim”, w kwartalniku literacko-kulturalnym „Liry Dram”, w almanachach oraz zbiorach regionalnych („Twórcy regionu 2” Włocławek 1996, „Ślady rzeźbione słowami” 1997, „Twórcy regionu 3” NKL 1999). B. Poczwardowska organizuje i prowadzi spotkania autorskie. Miała wieczory autorskie m.in. w Związku Literatów Polskich w Warszawie i w USA (w Salt Lake City oraz w Denver). Jest inicjatorką oraz współtwórczynią artystycznej grupy Atelier Toruń agAT, która rozpoczęła działalność we wrześniu 2018. Należała do Nauczyciel-

skiego Klubu Literackiego we Włocławku oraz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Literatów we Włocławku. Od grudnia 2017 r. należy do Lipnowskiej Grupy Literackiej. Jest członkiem zwyczajnym Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego. Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska. 15.02.2020, sobota, godz. 11.00–13.00, obowiązują zapisy Rodzinny Wytwórnik Różności – „Zimowy krajobraz”. Zajęcia poprowadzi Anna Krajewska. 18.02.2020, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie Stowarzyszenia Polskich Fotografów Ptaków i Przyrody z prelekcją i pokazem zdjęć członków stowarzyszenia. 19.02.2020, środa, godz. 16.00, Klub Inspektoratu Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52 Spotkanie Klubu Seniora „Centrum” – Bezpieczeństwo Seniorów – prelekcja przygotowana przez policjantów z komisariatu Bydgoszcz Śródmieście. 20.02.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Artystyczne spotkanie przy mikrofonie – Koncert Karnawałowy w wykonaniu artystów Klubu Środowisk Twórczych. 27.02.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie autorskie pt. „Ptasi raj, czyli opowieść o dyskretnym fotografowaniu ptaków” – fotografowie Michał Fabiszewski, Paweł Rzeszot i Michał Zieliński opowiedzą o swoich sposobach na podpatrywanie zwyczajów ptaków. Michał Fabiszewski – I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Fotografii Przyrodniczej FOTO-EKO 2019 oraz zdobycie wyróżnienia na XII Międzynarodowym Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą „Sztuka Natury” Toruń 2019. Paweł Rzeszot – wyróżnienie w konkursie Wojewody Kujawsko-Pomorskiego „Przyroda województwa kujawsko-pomorskiego” – edycja 2019. Michał Zieliński – I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Fotografii Przyrodniczej FOTO-EKO 2018, zdobycie grand prix w konkursie na Fotografa Roku 2019 Związku Polskich Fotografów Przyrody Okręgu Toruńskiego oraz wyróżnienie w konkursie Wojewody Kujawsko-Pomorskiego „Przyroda województwa kujawsko-pomorskiego” – edycja 2019. 5, 12, 19, 26 lutego 2020, środy, godz. 11.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora „Modraczek”. inf. Izabela Kaczyńska

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego 19.02.2020, środa, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7, wstęp wolny

Wieczór arii operowych

w wykonaniu studentów Koła Artystyczno-Naukowego Wokalistów Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego

52 | BIK | luty 2020

inf. Agata Szpadzińska

w yd a r z e ni a Muzeum Fotografii w Bydgoszczy Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14

Ferie z fotografią

W okresie ferii zimowych zapraszamy grupy zorganizowane na lekcje fotografii. Uczestników zajęć czeka m.in. Praca w ciemni fotograficznej i atelier. W ofercie: – Camera obscura – historia i współczesne zastosowania, – Historia fotografii w praktyce, – Fotografia – zjawisko naturalne, – Z wizytą u fotografa – pozujemy do zdjęć, – Znikające obrazy. Zapraszamy również do udziału w warsztatach: Światłoczułe pocztówki z ferii Dzieci wraz z opiekunami zapraszamy na warsztaty z tworzenia pocztówek, które będą powstawać w ciemni fotograficznej w technice luksografii. Luksografia to metoda rejestracji obrazu bez użycia aparatu fotograficznego – wystarczy wyobraźnia, światłoczuły papier, kilka przedmiotów i trochę światła. Tak przygotowaną kartkę można wysłać swoim bliskim. Zgłoszenia pod adresem: muzeumfoto@byd.pl. Więcej szczegółów na muzeumfoto.byd.pl lub pod nr. tel. 52 567 00 07.

reprezentacji, które będziemy mogli zobaczyć na wystawie przygotowywanej z okazji 15-lecia Muzeum Fotografii. Prace, które zostały zaprezentowane i które nadal można oglądać, to fotografie: A. Blachowskiego, D. Gackowskiego, W. Jurkiewicza, A. Juszkiewicza, M. Noniewicza, Ł. Ułanowskiego, P. Wieczorka, W. Woźniaka, J. Ziółkowskiego. 6.02.2020, godz. 18.00, ul. Królowej Jadwigi 14

Notatki z prowincji – wystawa fotografii

Notatki z prowincji to kronika zapomnianego świata, w dziwnym stadium pomiędzy trwaniem a rozpadem. Szymanowski konsekwentnie zapisuje w swoim wizualnym notatniku raport z rzeczywistości, która wydaje się istnieć w formie niezmiennej od wielu dekad. Sam o sobie mówi: „Nie roszczę sobie praw do dokumentowania czegokolwiek, ta wystawa ma być czymś na kształt wizualnego eseju, formą fotograficzną prezentującą rzeczywistość tylko i wyłącznie z mojego autorskiego punktu widzenia”. A jednak z dużą precyzją i czułością zarazem penetruje ten niechciany krajobraz. Krajobraz niemal pozbawiony wizerunku człowieka, a jednak pełny dawnych obecności.

Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14

Stan skupienia – wystawa fotografii – 15-lecie Muzeum Fotografii

Na początku lutego w dalszym ciągu można zapoznać się z wystawą zorganizowaną z okazji 15-lecia Muzeum Fotografii. W prezentacji przygotowanej na Konferencję Muzeów Uczelnianych, która odbyła się w październiku tego roku, wyraziliśmy przypuszczenie, że muzeum jest czymś w rodzaju rzeźby społecznej, gdyż powstało jako oddolna inicjatywa. Większość eksponatów pochodzi z darów mieszkańców Bydgoszczy, ale i innych odległych rejonów Polski. Od samego początku odwoływało się do wieloletnich tradycji przemysłu fotochemicznego, obecnego w Bydgoszczy od 1926 roku, stawiając sobie za cel uświadamianie zwiedzającym rangi Zakładów Przemysłu Fotochemicznego „FOTON”. Ważnym zadaniem była i jest w dalszym ciągu edukacja. Odbywające się regularnie w muzeum lekcje fotografii są doskonałą okazją do tego, aby młode pokolenie miłośników fotografii rozszerzało zakres swoich pasji, poznając złożoności zjawiska camera obscura czy też odkrywając techniki światłoczułe z XIX wieku. Od początku działalności Muzeum Fotografii było ośrodkiem skupiającym twórców fotografii związanych z Bydgoszczą. Artyści współpracowali z muzeum w różny sposób, czy to realizując w przestrzeni APK wystawy indywidualne i zbiorowe, czy też przez aktywność dydaktyczną, prowadząc zajęcia w Bydgoskiej Akademii Fotografii i w Wyższej Szkole Gospodarki. Indywidualne zainteresowania i obszary aktywności niejednokrotnie stawały się źródłem inspiracji dla przyszłych adeptów sztuki fotografii, którzy na swojej drodze spotykali się z mistrzami. Zmiany w obrębie technologii na przestrzeni ostatnich dwóch dekad obrazują różne formy wizualnych

Lech Szymanowski, fotografia

Lech Szymanowski – miłośnik fotografii, starych aparatów i technik fotograficznych, ur. 1958 w Poznaniu, mieszka i pracuje w Wągrowcu w Wielkopolsce. Jest fotografem niezależnym. Animator ruchu fotograficznego tamże. Autor kilku wystaw i projektów fotograficznych, wielokrotnie brał udział w prezentacjach zbiorowych; uprawia tradycyjną fotografię srebrową i cyfrową. Na co dzień prowadzi Galerię i DKF „Piąty Element” w Miejskim Domu Kultury w Wągrowcu. Kolekcjonuje aparaty Kodak Brownie i Olympus. Od 2009 zamieszcza teksty i fotografie na blogu „Photodocument & pinhole. Fotografia alternatywna”. inf. Anna Kordylas

luty 2020 |

BIK | 53

w yd a r z e ni a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 12.02.2020, godz. 16.45

Jan Saudek i Josef Sudek – mistrzowie fotografii z Czech – multimedialny wykład z cyklu Wybitne postacie historii fotografii 15.02.2020, cena: 100 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 7 lutego. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń

Warsztaty Jak prowadzić kanał na YouTube? – Okoń odpowiada 21–23 lutego 2020, cena: 200 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 14 lutego. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń

Ogólnopolskie warsztaty piosenkarskie Śpiew estradowy

22 lutego, cena: 120 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 14 lutego. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń

Warsztaty Skuteczny tekst w internecie (webwriting) i nowoczesny redaktor online

22–23 lutego, cena: 120 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 14 lutego, liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń

Warsztaty Akademia szkolna w nowej odsłonie 26.02.2020, godz. 18.00, wstęp wolny

Seniorzy we współczesnym świecie – spotkanie z dokumentalistką Ewą Ślusarczyk w ramach cyklu filmoznawczego W pierwszym rzędzie 29 lutego – 1 marca, cena 150: zł, zgłoszenia przyjmowane są do 21 lutego, liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń

Warsztaty Jak zbudować ciekawy scenariusz? do 7 marca

Zgłoszenia na KATAR Muzyka

Przed rokiem w konkursie KATAR Muzyka, który niezmiennie do blisko trzech dekad organizuje WOAK w Toruniu, zwyciężył zespół Sigals z Bydgoszczy, którego funkowe rytmy zachwyciły zarówno jurorów, jak i publiczność finałowego koncertu. W tym roku twórcy z kręgu rocka, metalu, popu, muzyki alternatywnej i nowych brzmień spotkają się po raz 28. (chociaż sam KATAR odbywa się już po raz 29.). Do udziału w konkursie zapraszamy wszystkich młodych muzyków: śpiewających, rapujących, muzykujących, miksujących i tworzących beaty. Wystarczy do 7 marca przesłać nagrania demo trzech utworów i wypełnić zgłoszenie na stronie woak.torun.pl. W otwartej formule przeglądu mieszczą się m.in. zespoły rockowe, metalowe, twórcy nowej elektroniki, hip-hopu, techno, house’u, neo-folku, indie-rocka i szeroko pojętej muzyki alternatywnej 54 | BIK | luty 2020

czy nowych brzmień. Jeśli jednak zgłosi się orkiestra dęta albo nowoorleański big-band i nas zachwyci, również na KATAR-ze wystąpi – podkreśla Erwin Regosz, specjalista ds. muzyki w WOAK. Zgodnie z regulaminem, Konfrontacje przebiegają dwuetapowo – do koncertu finałowego, który odbędzie się 18 kwietnia, uczestnicy są kwalifikowani na podstawie nagrań demo. Zgłaszać można się przez formularz na stronie woak.torun.pl do 7 marca. Na zwycięzców czekają nagrody finansowe o łącznej wartości ponad 6000 zł. Konfrontacje odbywają się w 4 dziedzinach: muzyki, filmu, fotografii i teatru. Najciekawsze filmy amatorskie i niezależne z regionu zaprezentowane zostaną 16 maja, ale zgłoszenia na filmowy KATAR przyjmowane są do 4 kwietnia. Tematem tegorocznej edycji Konfrontacji w dziedzinie fotografii jest Ciekawość. Prace należy nadsyłać do 9 maja, wernisaż wystawy pokonkursowej połączony z ogłoszeniem wyników zaplanowany jest na 19 czerwca w Galerii Spotkań WOAK w Toruniu. W grudniu tradycyjnie odbędzie się przegląd teatralny. W tym roku miłośnicy Melpomeny spotkają się 5 grudnia w Akademickim Centrum Kultury i Sztuki Od Nowa w Toruniu, spektakle konkursowe należy zgłosić do 24 października. Zgodnie z regulaminem uczestnikami Konfrontacji mogą być osoby mieszkające, studiujące lub pracujące na terenie woj. kujawsko-pomorskiego, które amatorsko zajmują się twórczością artystyczną. Udział we wszystkich przeglądach – zarówno dla widzów, jak i dla artystów – jest bezpłatny. Więcej na www.woak.torun.pl inf. Kamil Hoffmann

w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 2.02.2020, przystanek linii 65 Fordońska/Wyszogrodzka, godz. 8.25

Kultura na świeżym, vol. 80: Wokół ostromeckiego lasu

Pełna absurdalnego humoru historia relacji damsko-męskich dojrzewającego chłopca. – Tramwaj / Tram, reż. Michaela Pavlátová, Czechy, Francja 2012, Sacrebleu Productions, Negativ, 7’45’’ Konduktorka tramwajowa wiedzie monotonne, pełne rutyny życie. – Tylko kochankowie umrą / Only Lovers Leave To Die, reż. Vladimir Kanic, Kanada, Chorwacja 2015, Factory of Light, 6’39’’ Emily zostaje ranna w wypadku. W drodze do szpitala opowieść o miłości, śmierci, pasji i stracie wyłania się z rozmów otaczających ją osób. – Niezrozumienie / The Wrong End of the Stick, reż. Terri Matthews, UK 2016, National Film and Television School (NFTS), 9’40’’

Spotkamy się o 8.25 na przystanku linii 65 Fordońska/Wyszogrodzka. Z Wyszogrodu skierujemy się na drugi brzeg Wisły, przechodząc przez most. Stamtąd zatoczymy koło wzdłuż Wisły. Na końcu wycieczki dotrzemy do Ostromecka, skąd piechotą wrócimy do Fordonu, gdzie zakończymy wycieczkę. Trasa wyniesie około 22 km. 3.02.2020, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa, wstęp wolny

Klub Akademii Jazzu: Dexter Gordon

Klub Akademii Jazzu to muzyczna prezentacja wielkich postaci świata jazzu, kameralna forma koncertowa prezentująca talenty studentów i wykładowców bydgoskiej Akademii Muzycznej. Dexter Gordon będzie postacią wiodącą kolejnego klubowego spotkania, to jeden z panteonu najważniejszych jazzowych saksofonistów. Na dużej scenie w bydgoskim MCK zaprezentują się młodzi adepci jazzu pod kierunkiem wykładowcy Grzegorza Nadolnego, którego staraniem będzie przybliżenie postaci Dextera Gordona i jego muzyki. Wystąpią: Grzegorz Nadolny – kontrabas + prelekcja Alan Balcerowski – saksofon Sebastian Dembek – saksofon Bartosz Haliniak – saksofon Michał Gozdek – fortepian Maciej Domagalski – perkusja 14.02.2020, piątek, sala kinowo-widowiskowa, godz. 19.00. Wstęp: 5 zł, bilety do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

Animocje prezentują: Animore mio. To nie będzie romantyczny wieczór ok. 60’, 18+, wersja językowa: polskie napisy

– Love Game Station, reż. Paweł Borowski, Polska 2000, Studio Miniatur Filmowych, 11’05’’

Malcolm Fetcher jest neurotycznym nauczycielem w średnim wieku, pogrążonym w nudnym dwudziestoletnim małżeństwie z Beverly. – Manivald, reż. Chintis Lundgren, Kanada, Chorwacja, Estonia 2017, Chintis Lundgreni Animatsioonistuudio, Co-producers: Adriatic Animation, NFB, 13’

Lis Manivald kończy 33 lata. Wyedukowany ponad miarę, bezrobotny i, generalnie rzecz biorąc, pozbawiony natchnienia, żyje ze swoją apodyktyczną, emerytowaną matką. 16.02.2020, niedziela, sala kinowo-widowiskowa, godz. 12.00. Wstęp: 5 zł, bilety do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

Małe Animocje: Szybcy i Śnieżni

reż. Benoît Godbout, Kanada 2018, 89’, 6+, wersja językowa: polski dubbing luty 2020 |

BIK | 55

w yd a r z e ni a Artyści: Cud Mulina, Andrzej Poprostu, Zero_7, Susie Hammer, Bob Pycior, Kamil Snochowski /Literołap, Wiktor Konopacki, Tomasz Przeździecki, Maria Kubit, Krzysztof „Ceentaur” Pietrowicz, Mirek Gurzyński, Marcin Ch tattoo i Andrzej Kilanowski. 21.02.2020, piątek, sala kinowo-widowiskowa, godz. 19.30

Bydgoscy Muzycy w Hołdzie: Depeche Mode

Zwycięzca wyścigu saneczkowego może być tylko jeden. Czy pomysłowemu Frankiemu uda się pokonać pewnego siebie Zaca, który nie ma skrupułów, by oszukiwać podczas rywalizacji? 15.02.2020, sobota, sala kinowo-widowiskowa, godz. 20.00

pARTyzant: koncert galowy

pARTyzant

Bydgoski duet pARTyzant ponownie pragnie porwać i zaskoczyć publiczność podczas dorocznego koncertu galowego Gitarowej OFFensywy w Bydgoszczy. Chłopacy lubią zaskakiwać i tak też się stanie w tym roku, ale to niespodzianka… Wiadomo za to, że podczas wydarzenia odbędzie się licytacja gitary podpisanej przez zespół DŻEM oraz ich gości Jubileuszowego Koncertu 40-lecia w katowickim Spodku. Jednym z gości tradycyjnie na akordeonie w Autsajderze był gitarzysta pARTyzant Krzysztof Toczko. Dochód zostanie przeznaczony na wspieranie dzieci z oddziałów onklologii i psychiatrii Szpitala Uniwersyteckiego im. A. Jurasza. 18.02.2020, godz. 18.00, foyer MCK – wernisaż wystawy

HAFTER PARTY

Trzy lata poszukiwań i przygotowań, 12 zaprzyjaźnionych artystów, komplet szydełek, metry kanwy i dziesiątki metrów muliny, jedna mama i jej syn. Cud Mulina i Andrzej Poprostu mają zaszczyt zaprosić na HAFTER PARTY, czyli drugie życie 12 dzieł plastycznych zreinterpretowanych w hafcie krzyżykowym. Przekrój dziełowy od murali, przez ilustracje, animacje, po tatuaże i dużo więcej. 56 | BIK | luty 2020

Bydgoscy Muzycy po raz kolejny wystąpią na scenie Miejskiego Centrum Kultury. Zapraszamy 21 lutego 2020 roku o godz. 19.30 na niezwykły koncert, podczas którego artyści zagrają kultowe przeboje zespołu Depeche Mode. 22.02.2020, sobota, sala kinowo-widowiskowa, godz. 18.00

Progressive Evening: Hunter, Apostolis Anthimos, Art of Illusion, Frontal Cortex

Zespół Hunter powstał w 1985 roku w Szczytnie z inicjatywy wokalisty i gitarzysty Pawła „Draka” Grzegorczyka oraz perkusisty Grzegorza „Brooza” Sławińskiego. Formacji przewodzi Grzegorczyk, który pozostaje jedynym członkiem oryginalnego składu. Muzyk pełni także funkcję autora tekstów i głównego kompozytora. Do 2011 roku grupa wydała cztery, odmienne stylistycznie albumy studyjne oraz szereg pomniejszych wydawnictw, pozytywnie ocenianych zarówno przez krytyków muzycznych, jak i publiczność. Formacja dwukrotnie otrzymała nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk. Była także wielokrotnie wyróżniona w plebiscytach branżowych czasopism „Gitara i Bas”, „Teraz Rock” i „Magazyn Gitarzysta”.

w yd a r z e ni a Apostolis Anthimos, urodzony w Polsce Grek, uznawany jest za jednego z najciekawszych instrumentalistów. Nieodłącznie kojarzony jest z bluesem, ale również z muzyką z pogranicza jazzu i rocka. Choć zaczynał jako gitarzysta, jest także znakomitym perkusistą, pianistą oraz basistą. Od 1971 r. współtworzy legendarny zespół SBB, jedną z najważniejszych formacji w historii polskiego rocka. Współpracował z Tomaszem Stańką, zarówno podczas koncertów, jak i projektów płytowych, grał też z Czesławem Niemenem. W 1994 r. zadebiutował jako solista albumem Days We Can’t Forget, a w kolejnych latach ukazały się płyty: Back to the North (2006) i Miniatures (2008). Art of Illusion to zespół grający rocka progresywnego, głównie instrumentalnego, a na drugiej płycie z wokalem Marcina Walczaka – z dużą ilością wirtuozerskich solówek, partii fortepianowych i orkiestralnych, częstymi zmianami nastrojów, tempa oraz rytmów, mocnymi riffami oraz bogatymi aranżacjami. Frontal Cortex to zespół z Olsztyna, który działa od 2015 r. Wydał właśnie debiutancki album. 25.02.2020, wtorek, godz. 18.00, Muzeum Legend Szyperskich – barka „Lemara”, nabrzeże Brdy/Rybi Rynek

Ostatki pod ferdeką

Ładownia Premier barki „Lemara” otwiera się na bydgoską klasykę „muzycznej marynistyki” – wystąpią Pilersi. To odpowiedź na prośbę weteranów żeglugi oraz żeglarzy, choć zapraszamy oczywiście wszystkich fanów naszych cyklicznych zabaw „pod ferdeką”. Koncert poprzedzi comiesięczne spotkanie Rodzin Szyperskich. Wstęp wolny. 29.02.2020, sobota, sala kinowo-widowiskowa, godz. 11.00–17.45. Bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie MCK od dnia 14.02.2020

Warsztat refleksyjności obywatelskiej Polska na kozetce

Warsztaty refleksyjności obywatelskiej organizowane są w ramach ogólnopolskiego cyklu spotkań Polska na kozetce, którego inicjatorem jest Instytut Analizy Grupowej „Rasztów”. Te ogólnodostępne spotkania mają na celu podjęcie dyskusji i poddanie się refleksji wszystkich uczestników na temat znaczenia pojęcia „obywatela Polski” we współczesnej rzeczywistości. Odbywają się w trzech częściach. Pierwsza i trzecia mają charakter swobodnych rozmów wszystkich uczestników, modero-

wanych przez terapeutów grupowych. Druga – środkowa część opiera się na dyskusji inspirowanej wystąpieniami dwóch zaproszonych gości. Widząc taką potrzebę, chcielibyśmy, aby wystąpienia te ogniskowały się wokół refleksji dotyczących świadomości ekologicznej jako części tożsamości obywatelskiej. Zaproszonymi do Bydgoszczy gośćmi będą: Jacek Bożek (działacz społeczny i ekologiczny, założyciel i przewodniczący Klubu Gaja) i Małgorzata Ojrzyńska (psycholożka, psychoanalityczna, psychoterapeutka psychoanalityczna z Polskiego Towarzystwa Terapii Psychoanalitycznej). 5, 12, 19, 26 lutego 2020 (środy), kawiarnia Szpulka, godz. 19.00, wstęp: pojedynczy bilet: 10 zł / karnet na 4 odcinki: 30 zł

Teatr Improwizowany wymyWammy: Lokatorki – teatralny serial improwizowany

Alternatywny serial, tworzony na oczach widzów i inspirowany sugestiami publiczności. Wszystko tworzone spontanicznie i istniejące ulotnie. Wyjątkowa opcja teatralna dla osób poszukujących eksperymentalnych form i lubiących żywy kontakt ze sztuką.

Seniorzy Wykłady Artystycznego Uniwersytetu Trzeciego Wieku:

11.02.2020, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa Krzysztof Filasiński karnawałowo

25.02.2020, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa ad. dr Jadwiga Stanek: Wybitni altowioliści i ich wpływ na promocję altówki jako instrumentu solowego

Ferie zimowe

Muzeum Legend Szyperskich – barka „Lemara”, nabrzeże Brdy/Rybi Rynek, według godzin zwiedzania

Bikorn Royal Navy w każdym obudzi uśpionego admirała, fot. Adam Gajewski

Przez całe ferie w ładowni „Lemary” można oglądać i przymierzać czapki marynarskie z różnych flot handlowych i wojennych, pochodzące z kolekcji Adama Gajewskiego. Okazja do świetnej fotki w marynarskim stylu! luty 2020 |

BIK | 57

w yd a r z e ni a Kino Orzeł Sokół z masłem orzechowym, reż. Tyler Nilson, Mike Schwartz, USA 2019, 97 min

Shia LaBeouf, Dakota Johnson i Zack Gottsagen w czarującej komedii, która podbiła serca amerykańskich widzów i krytyków. Zak jest wyjątkowym chłopakiem i zrobi wszystko, by spełnić swoje niezwykłe marzenie – chce podbić świat amerykańskiego wrestlingu. Na swojej drodze przypadkiem spotyka Tylera, drobnego złodziejaszka o wielkim sercu, który wbrew wszystkiemu i wszystkim decyduje się mu pomóc.

1917, reż. Sam Mendes, USA 2019, 119 min

zjawiskowo sfilmowanych, soczystych i dzikich krajobrazów. Tajemnicza „Organizacja” daje im rozkazy przez radio, przydziela im krowę Shakirę, karabiny maszynowe do zabawy i pozwala na rytualne orgie po dniu ćwiczeń wojskowych. Kiedy przypadkowo ginie Shakira, zaczyna się walka o przywództwo w oddziale, który musi uciekać z gór do amazońskiej dżungli.

Tommaso, reż. Abel Ferrara, Włochy, Wielka Brytania, USA 2019, 115 min

Odkrycie festiwalu w Cannes, zaskakujące, poruszające, osobiste dzieło Ferrary, które można uznać za jeden z jego najlepszych filmów. Grany przez Willema Dafoe Tommaso jest ekranowym alter ego samego reżysera. Wrażenie obcowania z intymnym dziennikiem potęguje fakt, że towarzyszkę życia Tommaso zagrała Cristina Chiriac, partnerka Abla, a w rolę córeczki ekranowej pary wciela się mała Anna Ferrara. Akcja filmu rozgrywa się natomiast w rzymskim mieszkaniu autora Złego porucznika.

Matthias i Maxime, reż. Xavier Dolan, Kanada 2019, 119 min Wielkie wojenne widowisko na miarę i Szeregowca Ryana, które przybliża nam dramatyczne losy żołnierzy na froncie jednej z najbardziej tragicznych wojen w dziejach świata. Dwaj brytyjscy szeregowcy Schofield i Perry, u schyłku I wojny światowej otrzymują ogromnie ryzykowną misję, od której powodzenia zależy życie ich towarzyszy. Muszą przedrzeć się za linię wroga i przekazać rozkaz odwołujący atak, który w świetle nowych informacji nie ma najmniejszych szans powodzenia.

Monos, reż. Alejandro Landes, Argentyna, Holandia, Niemcy, Szwecja, Kolumbia, Urugwaj 2019, 102 min

Wilk, Lady, Rambo, Yeti, Bum-Bum, Smerf, Szwedka i Pies to nastoletni partyzanci pilnujący amerykańskiej zakładniczki gdzieś w górach w Ameryce Południowej, pośród 58 | BIK | luty 2020

Najczulszy, najcieplejszy, bezwstydnie romantyczny nowy film Xaviera Dolana jest historią jednego pocałunku, który wstrząsnął starą znajomością, zmącił beztroskie wody młodości i na zawsze odmienił życie tytułowych bohaterów. Maxime (Xavier Dolan zagrał we własnym filmie po raz pierwszy od 6 lat) właśnie wybiera się na dwa lata do Australii. Chce pozostawić za sobą nie tyle Kanadę, co pracę w barze, uczuciowe niespełnienie i nieustanne kłótnie z matką, którą musi się zajmować. Kilka ostatnich tygodni przed wyjazdem spędza z paczką starych przyjaciół: piją piwo, palą papierosy, grają w kalambury, obrażają się i godzą. Dla nieśmiałego Maxime’a, po którego twarzy, niczym łza, spływa czerwone znamię, kumple stanowią namiastkę kochającej i akceptującej rodziny. Jednym z najbliższych przyjaciół chłopaka jest Matthias (Gabriel D’Almeida Fritas), początkujący prawnik zmierzający wprost do kariery i ślubu. Sprecyzowane plany obu chłopaków pokrzyżuje jednak pewna impreza, podczas której zagrają w studenckim filmie, w scenie pocałunku.

w yd a r z e ni a Nędznicy, reż. Ladj Ly, Francja 2019, 102 min

Taki debiut zdarza się w kinie raz na kilka lat: jeden z najlepszych europejskich filmów tego roku, prawdziwe odkrycie reżyserskie, nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film międzynarodowy oraz m.in. zwycięzca Nagrody Jury w Cannes i laureat Europejskiej Nagrody Filmowej w kategorii odkrycie roku. Montfermeil, które pulsuje od napięć, gniewu i niepewności, to miejsce, w którym nieustannie toczy się gra o lokalne wpływy. Niewinny psikus grupy dzieciaków, które dla żartu kradną małe lwiątko z miejscowego cyrku, może okazać się początkiem rewolucji.

AKADEMIA KINOMANA

W 2020 polecamy nowy filmowy cykl w kinie Orzeł. W ramach AKADEMII KINOMANA będziemy Państwa co miesiąc zapraszać na sycącą filmową ucztę poprzedzoną aperitifem – prelekcją znakomitych filmoznawców. Z bogatej historii kina postaramy się wydobyć dla państwa te mniej oczywiste, mniej ograne perły X muzy, które jednak każdy kinoman znać powinien. Klasyka w murach kina o blisko 100-letniej tradycji. Zapraszamy na filmy z najwyższej (choć nieco już zakurzonej) półki.

AMORZE, DO KINA! – AKADEMIA KINOMANA Kiedy Harry poznał Sally, reż. Rob Reiner, USA 1989, 96 min + prelekcja dra Dominika Wierskiego Harry i Sally poznają się w czasach studenckich, ale nie pałają do siebie zbytnią sympatią. Spotkanie po latach daje jednak początek przyjaźni. AMORZE, DO KINA! – AKADEMIA KINOMANA Dzieje grzechu, reż. Walerian Borowczyk, Polska 1975, 124 min + prelekcja prof. Piotra Zwierzchowskiego Młoda dziewczyna zakochuje się w żonatym mężczyźnie wynajmującym pokój u jej matki. Nie potrafi zapomnieć o ukochanym, nawet gdy ten ją porzuca.

Wystawa na ekranie: Michał Anioł. Miłość i śmierć, reż. David Bickerstaff, prod. Phil Grabsky, 91 min

Nakręcony przy okazji znakomitej wystawy w National Gallery w Londynie film prezentuje opowiedzianą na nowo, pełną mało znanych faktów biografię Michała Anioła Buonarrotiego, który wraz z Leonardem da Vinci jest uważany za jednego z największych artystów epoki renesansu – a może i wszechczasów.

luty 2020 |

BIK | 59

w yd a r z e ni a Milczące puszcze, reż. Mariah Wilson, Kamerun 2019, 110 min

W ostatnich latach populacja słoni żyjących w lasach Kongo i Kamerunu dramatycznie się zmniejsza. Winę za to ponoszą kłusownicy, którzy okradają lasy z ich mieszkańców, mordując słonie dla kości i zysku. W dokumencie Mariah Wilson poznajemy ekostrażników, biologów, organizacje pozarządowe i aktywistów, którzy nie ustają w wysiłkach, aby na wszelkie sposoby chronić słonie i walczyć z kłusownikami i handlarzami kością. I chociaż nie jest to łatwa droga, którą dodatkowo utrudnia wszechobecna korupcja i brak odpowiednich rozwiązań legislacyjnych, to miłość do tych zwierząt, mających tak wielkie znaczenie dla ekosystemu i przetrwania lasów, jest najważniejsza.

Umrzesz mając 20 lat, reż. Amjad Abu Alala, Sudan, Francja, Egipt, Niemcy, Norwegia, Katar 2019, 103 min

A F RY K AMERA Tranzytem przez Tanzanię, reż. Jeroen Van Velzen, Holandia, Kenia 2018, 75 min

Jeroen van Velzen przygląda się pasażerom podróżującym pociągiem jadącym przez Tanzanię. W jednej przestrzeni obserwujemy ludzi reprezentujących cały przekrój społeczeństwa Afryki Wschodniej, uczestniczymy w ich rozmowach i kłótniach, towarzyszymy im w podróży. W dokumencie poznajemy bliżej czterech bohaterów: kaznodzieję, który sprzedaje błogosławieństwa, chcąc zarobić na własną stację radiową i telewizyjną, samotnie podróżującą kobietę z Kenii, która w wieku 14 lat została wydana za mąż, przez męża trafiła do więzienia, a teraz stara się rozpocząć nowe życie, a także dziadka z wnukiem z plemienia Masajów, którzy zmagają się z niechęcią i stereotypami. Każdy z nich stara się na własny sposób przeżyć swą „podróż”.

8, reż. Harold Hölscher, RPA 2019, 99 min

Akcja tego klimatycznego, folklorystycznego horroru toczy się w 1977 roku. Osierocona dziewczynka przeprowadza się wraz z opiekującą się nią parą do odizolowanego od świata wiejskiego domu. Tam dziecko zaprzyjaźnia się z uczynnym starcem Lazarusem (grany przez Tshamano Sebe, którego rola w filmie jest szczególnie godna zapamiętania), który wkrótce zostaje zatrudniony do pomocy przy posiadłości. Niebawem jednak wychodzi na jaw konflikt między spokojnym wędrowcem a okolicznymi mieszkańcami wioski. Czy osoba o tak łagodnym i przyjaznym usposobieniu może skrywać bardziej mroczne sekrety? Chociaż umiejscowiony w czasach apartheidu, film jednak korzysta z tła historycznego głównie w celu stopniowej i powolnej budowy aury tajemniczości i niedopowiedzeń. 60 | BIK | luty 2020

Prowincja Al Jazira w Sudanie. Podczas błogosławieństwa swego nowo narodzonego syna Sakina słyszy złą wróżbę – Muzamil umrze w wieku 20 lat. Od tej pory życie chłopca naznaczone jest tą przepowiednią. Chłopiec nie marzy, nie planuje, nie potrafi cieszyć się życiem, a jedynie czeka na spełnienie wyroku. Upływ czasu odmierzają kolejne kreski rysowane przez matkę na ścianach domu. Jedyne chwile radości przynoszą mu przyjaciółka Naima i Suleiman, który zwiedził pół świata i dzięki któremu Muzamil ogląda swój pierwszy film. Czy chłopcu uda się wyrwać z kręgu śmierci? I co stanie się w dniu jego 20. urodzin?

Miłosierdzie dżungli, reż. Joël Karekezi, Belgia, Francja 2018, 91 min

Czy dżungla może uratować człowieka i czy jeden człowiek może ocalić drugiego? Przekonają się o tym dwaj żołnierze rwandyjskiego wojska, przemierzający ten dziki i nieprzyjazny teren w czasie II wojny domowej w Kongo. I choć różni ich wszystko, w skrajnej sytuacji będą musieli sobie zaufać i polegać na sobie. Film obfituje w sceny przemocy popełnianej nie tylko przez główne strony konfliktu, ale też ugrupowania plemienne czy rebeliantów z innych krajów afrykańskich, których ofiarami była przede wszystkim ludność cywilna.

Odgłosy masek, reż. Sara CF de Gouveia, Mozambik/RPA/Portugalia 2019, 70 min

Dla ludu Makonde zamieszkującego Mozambik taniec w maskach Mapiko od zawsze był ważnym elementem jednoczącym ludzi, przedstawiającym historię tego kraju, narzędziem walki z kolonializmem oraz tradycją przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Najlepszy tancerz Mapiko, Atanásio Cosme Nyusi, zabiera nas w podróż po przeszłym i teraźniejszym Mozambiku, opowiada historię tej niezwykle efektownej tradycji tańca w tajemniczych maskach i strojach, w której świat realny przenika się ze światem wierzeń, a także stara się przekazać swoją wiedzę o tej wyjątkowej formie sztuki, łączącej muzykę i poezję, swemu synowi.

w yd a r z e ni a 2 niedziela

11.45 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka

13.30 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex

15.15 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (napisy)

18.00 Sokół z masłem orzechowym 19.45 Błąd systemu

4 w torek

11.45 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex

13.30 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (dubbing) 16.15 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon

18.15 KMF Mozaika

21.00 Sokół z masłem orzechowym 5 środa

11.45 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (dubbing)

14.30 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon

8 sobota

11.30 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (dubbing) 14.15 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex

16.00 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon 17.45 AFRYKAMERA: Milczące puszcze

20.00 AFRYKAMERA: Umrzesz mając 20 lat 9 niedziela

11.45 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon

13.30 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (napisy) 16.15 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka

18.00 AFRYKAMERA: Miłosierdzie dżungli

20.00 AFRYKAMERA: Odgłosy masek

10 poniedziałek

16.00 Sokół z masłem orzechowym 17.45 1917

16.15 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex

20.00 Monos

20.15 Sokół z masłem orzechowym

18.15 KMF Mozaika

18.00 Błąd systemu

6 c zwar tek

12.30 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka

14.15 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex

16.00 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon

18.00 Sokół z masłem orzechowym 19.45 Błąd systemu

7 piątek

12.15 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon

14.00 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka

15.45 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (napisy)

18.30 AFRYKAMERA: Tranzytem przez Tanzanię

20.00 AFRYKAMERA: 8

11 w torek

21.00 Monos

12 środa

16.00 Monos

18.00 Sokół z masłem orzechowym 19.45 1917

13 c zwar tek

16.00 1917

18.15 Monos

20.15 Sokół z masłem orzechowym 14 piątek

17.00 AMORZE, DO KINA! – AKADEMIA KINOMANA: Kiedy Harry poznał Sally (bilety 5 zł)

19.00 Animocje prezentują: Animore mio. To nie będzie romantyczny wieczór, 18+ (bilety 5 zł) (polskie napisy) 20.15 AMORZE, DO KINA! – AKADEMIA KINOMANA: Dzieje grzechu (bilety 5 zł)

16 niedziela

15.45 Monos 17.45 1917

20.00 Tommaso

17 poniedziałek

16.00 Monos

18.00 Tommaso 20.15 1917

18 w torek

16.00 Monos

18.15 KMF Mozaika

21.00 Tommaso

19 środa

16.00 Tommaso 18.15 Monos

20.15 1917

20 c zwar tek

15.45 1917

18.00 Tommaso 20.15 Monos

23 niedziela

14.00 Wystawa na ekranie: Michał Anioł. Miłość i śmierć (bilety 25 zł) 15.45 Tommaso

18.00 1917

20.00 Matthias i Maxime

24 poniedziałek

16.00 1917

18.15 Tommaso

20.30 Matthias i Maxime 25 w torek

18.00 KMF Mozaika

26 środa

16.00 Matthias i Maxime 18.15 1917

20.30 Tommaso

27 c zwar tek

15.45 Tommaso

18.00 Matthias i Maxime 20.15 1917

28 piątek

16.00 Nędznicy

18.00 Matthias i Maxime 20.15 Nędznicy

FERIE FILMOWE: bilet 10 zł, AFRYKAMERA: bilet na pojedynczy seans: 10 zł, karnet na wszystkie 6 filmów: 40 zł, bilety na pozostałe seanse (jeżeli nie podano inaczej) 11/14 zł luty 2020 |

BIK | 61

w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 2.02.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Fado – recital Kingi Rataj

ców miasta. Giną młode kobiety, morderca otacza ciała ofiar żołędziami. Czy te morderstwa mają coś wspólnego z serią zabójstw kobiet sprzed trzech lat? Wówczas mordercy nie znaleziono. W tej historii fakty mieszają się z fikcją. Miejsca, które naprawdę istniały, a często nadal istnieją, sąsiadują ze stworzonymi na potrzeby książki. Otrzymujemy więc alternatywną historię ludzi, miejsc i zdarzeń, bardzo mocno odwołującą się do realiów. 16.02.2020, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy, opiekunowie wstęp wolny, dzieci 10 zł

Wyjrzało słońce – poranek muzyczny z cyklu Akademia Dzieciom

Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę aktywnego słuchania, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. Kinga Rataj inspiracji wokalnych i muzycznych szukała niemal w każdym gatunku. Artystka jest jednym z najciekawszych odkryć wokalnych w Polsce ostatnich lat. Laureatka Festiwalu Piosenki Artystycznej w Rybniku, Festiwalu Twórczości Marka Grechuty „Korowód”, dwukrotnie zwyciężyła w legendarnym konkursie „Śpiewać każdy może” w krakowskiej Rotundzie. Przełomem stał się 2006 rok, w którym zdobyła Główną Nagrodę oraz Nagrodę Prezesa TVP za Najciekawszy Debiut na 42. Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. W tym samym roku zrodziła się fascynacja muzyką fado, językiem i kulturą Półwyspu Iberyjskiego. Zaowocowało to powstaniem koncertu, w którym klasyka fado miesza się z jazzem, tango i flamenco.  9.02.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Salon Literacki w Pałacu Nowym – spotkanie z Małgorzatą Grosman

– autorką książki „Mord na Zimnych Wodach”, zdradzającej mroczne sekrety przedwojennej Bydgoszczy

Rok 1926, Bydgoszcz. Znalezienie zwłok młodej kobiety na wyspie na Zimnych Wodach staje się początkiem śledztwa prowadzonego przez podwładnych aspiranta Andrzeja Fąferka. Krok po kroku, z wykorzystaniem najnowszych ówczesnych technik śledczych, policjanci odkrywają mroczną historię seryjnego mordercy, która odciska się na życiu wielu mieszkań-

62 | BIK | luty 2020

16.02.2020, niedziela, godz. 14.00–17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Muzyczny salon w Pałacu Nowym

To cykl muzyczny, którego miejscem realizacji stał się salon złoty w Pałacu Nowym w Ostromecku. Prezentujemy naszym gościom przeboje muzyki klasycznej, grane przez muzyków bydgoskiego środowiska muzycznego. 22.02.2020, sobota, godz. 12.00 i 13.45, Pałac Stary, wstęp wolny, zapisy: szucik10@gmail.com. Osoby przyjeżdżające z własnymi bębnami nie muszą się zapisywać.

Djembe na salonach XXVIII

Warsztaty bębniarskie dla początkujących prowadzi Piotr Schutta. Mamy dwie grupy. Pierwsza rozpoczyna zajęcia o godz. 12.00, druga o 13.45. Obie grupy mają charakter otwarty. Kładziemy nacisk na to, by poziom zaawansowania granych rytmów i stopień skomplikowania zabaw rytmicznych dostosowany był do możliwości początkujących bębniarzy oraz takich, którzy dotkną bębna po raz pierwszy w życiu. Zapraszamy zarówno tych, którzy nigdy nie grali, jak i osoby mające już wcześniej kontakt z bębnami djembe. Warsztaty przeznaczone są dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 10. roku życia. 23.02.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Wielkie gwiazdy 20-lecia – śpiewa Ewa Makomaska

Kompozytor, aranżer, pianista i znawca piosenki retro, niestrudzony archiwista Zbigniew Rymarz oraz aktorka Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana Ewa Makomaska zapraszają na muzyczne spotkanie z największymi artystkami sceny i kabaretu okresu międzywojnia. Nieznane anegdoty z życia artystycznego przedwojennej Warszawy i Lwowa, niezwykle ciepłe wspomnienia Zbyszka Rymarza

w yd a r z e ni a zostaną ożywione najpiękniejszymi piosenkami takich gwiazd jak: Hanka Ordonówna, Mira Zimińska, Barbara Gilewska, Zofia Terne, Lena Żelichowska, Dora Kalinówna, Ina Benita, Wiera Gran, Kazimierz Krukowski, Henryk Lawiński. To będzie spotkanie nie tylko z cudowną muzyką, piosenkami Hemara, Własta, Tuwima, Jurandota i wielu innych twórców, ale przede wszystkim z niezwykłymi ludźmi. Ich talent, uroda, a w szczególności osobowości, charaktery i temperamenty oparły się próbie czasu. Oni wciąż żyją w naszej świadomości, są inspiracją i niedościgłym wzorem, a niesłabnąca moda na „retro” świadczy o tym, że jeszcze długo artyści będą czerpać z dorobku dwudziestolecia międzywojennego.

Restauracja Pałacowa w Pałacu Nowym w Ostromecku poleca wyjątkową ofertę w

WALENTYNKOWY WEEKEND 14–16 lutego 2020 roku

luty 2020 |

BIK | 63

w yd a r z e ni a Galeria Wspólna wystawa czynna do 14 lutego, ul. Batorego 1/3

Marek Model – Rysunek

Marek Model urodził się w 1959 roku w Gdańsku. Malarz, rysownik, galerzysta, nauczyciel akademicki na Wydziale Malarstwa Gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w latach 1980–1985 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecna nazwa uczelni od roku 1996 to Akademia Sztuk Pięknych) na Wydziale Malarstwa i Grafiki. Dyplom w Pracowni Malarstwa prof. K. Ostrowskiego obronił w 1985 roku. Od roku 1988 zawodowo związany z Wydziałem Malarstwa. Przez wiele lat pracował jako adiunkt w Pracowni Podstaw Rysunku i Malarstwa prowadzonej przez prof. J. Ostrogórskiego. W roku 2002 uzyskał stopień doktora habilitowanego. Od roku 2006 prowadzi Pracownię Podstaw Rysunku i Malarstwa na Wydziale Malarstwa Gdańskiej ASP. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Kształcenia Podstawowego na wydziale. Pomysłodawca oraz animator kilku znaczących wydarzeń artystycznych w Trójmieście. 20.02.2020, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż; wystawa potrwa do 20 marca

Agata Ciesielska-Shovkun – wystawa In-to-me-see

Powstały cykl In-to-me-see, czyli zajrzyj do mnie, jest wynikiem czteroletnich poszukiwań teoretycznych i artystycznych graficzki Agaty Ciesielskiej-Shovkun. Swoje przemyślenia artystka rozpoczęła od przeanalizowania tematu, jakim jest intymność. „Czym dla ciebie jest intymność?” – to pytanie zadała bohaterom swoich prac. Każdy z nich zaakcentował inny, istotny aspekt intymności, dzięki czemu „artystyczna definicja” twórczyni stała się pełniejsza. Niektórzy z portretowanych skupili się bardziej na sferze emocjonalnej,

Agata Ciesielska-Shovkun, Portret VI, 2017, druk na papierze ozdobnym, 10×10 cm

64 | BIK | luty 2020

inni zaś zwracali uwagę na związki cielesne. Dla Agaty Ciesielskiej-Shovkun, jak i dla niektórych bohaterów, najistotniejszą kwestią było tajemnicze uniwersum, które kryje każdy z nas. „Nie wiem, czy dzięki pracy nad cyklem udało mi się odkryć wewnętrzny świat bohaterów, ale na pewno zastanowiłam się nad własnym” – mówi artystka. Ważnym aspektem projektu jest samo zagadnienie portretu. Zbadanie jego historii, rozwoju i przemian na przestrzeni wieków, było niezbędne do rozpoczęcia rozważań formalnych. Pomimo iż początkowo temat intymności miał być przede wszystkim pretekstem do stworzenia serii wizerunków, odegrał on jednak ogromną rolę w analizie artystycznej. „Cykl, zawiera przede wszystkim moją osobistą refleksję na temat intymności, która nie byłaby możliwa bez wcześniejszej analizy teoretycznej, a przede wszystkim przetworzenia informacji uzyskanych od uczestników projektu” – podkreśla Ciesielska-Shovkun. Całość ekspozycji, dzięki zawartej treści, oryginalnym materiałom oraz zróżnicowanym formatom, tworzy intymny świat bohaterów projektu In-to-me-see, czyli zajrzyj do mnie, do którego zaproszeni są, wszyscy ci, którzy chcieliby zgłębić zagadnienie intymności. Agata Ciesielska (ur. w 1990 r. w Bydgoszczy). W 2014 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem na kierunku grafika, Wydział Sztuk Pięknych, UMK w Toruniu. Uhonorowana Medalem Tymona Niesiołowskiego za najlepszy dyplom artystyczny. W 2019 roku uzyskała stopień doktora w dyscyplinie sztuk pięknych i konserwacji sztuki. Zajmuje się grafiką, malarstwem, fotografią, nowymi mediami oraz instalacją. Głównym tematem poruszanym w pracach jest człowiek i jego emocje. W dorobku artystycznym posiada kilkanaście wystawy indywidualnych oraz kilkadziesiąt wystaw ogólnopolskich i międzynarodowych.

Agata Ciesielska-Shovkun, Intymny pejzaż I, 2017, druk na papierze ozdobnym, 9×11 cm

Wielce Szanowna Pani, Teatr Polski w Bydgoszczy, premiera 28 lutego 2020

Wiosna zaczyna się w Bydgoszczy!

19–22 marca Festiwal Muzyki Tradycyjnej i Ludowej Ethniesy 23 marca – 4 kwietnia Festiwal Literatury Przeczytani 19–25 kwietnia Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animocje 9–18 maja Millennium DOCS Against Gravity Film Festival 30 maja – 6 czerwca Międzynarodowy Festiwal Sztuki Perkusyjnej Drums Fusion