BIK 9/2022

Kolektyw Zachwyt o swoim Zachwycie w sierpniu

Sławek Janicki o Mózg Festivalu

Miłosz Waligórski o przemierzaniu pustkowia

BYDGOSKI INFORMATOR KULTURALNY | 09.22

spis treści: wydarzenia:

Zdjęcie na okładce: Dariusz Gackowski (1965) – w latach 2003–2004 studiował w Europejskiej Akademii Fotografii w Warszawie. Od 2007 r. jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Zajmuje się reportażem i dokumentem. Od 2006 r. realizuje również filmy dokumentalne, m.in. Do naprawy (2006), Podgórna 7 (2007), Kaskada (2012).

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

Eseista i tłumacz (z angielskiego i czeskiego), z wykształcenia dziennikarz, polonista i slawista (UMK w Toruniu), doktor nauk humanistycznych (UJ w Krakowie).

BIK 7-8/2022 (530), Rok XLVIII, nakład 1000 egz., dystrybucja: częściowo bezpłatny

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, www.mck-bydgoszcz.pl

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, zastępczyni redaktora naczelnego: Emilia Walczak, redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Monika Grabarek, korekta: Michał Tabaczyński, skład, opracowanie graficzne: Irmina Pisarek

redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_

redaktorka wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl

Prozaiczka, publicystka, redaktorka książek i czasopism, z wykształcenia kulturoznawczyni (UAM w Poznaniu).

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

PRENUMERATA: www.prenumerata.ruch.com.pl.

kultury miasta Bydgoszczy

Goszcząc w Bydgoszczy

Rower to jest świat

Tekst i zdjęcie: Olga Drenda

Mój dziadek Kazimierz jeździł na rowerze Flaming z Rometu. To był jeszcze stary model, z malowaną, nie nalepianą nazwą, i nie w różowy dżez, tylko w tonacji marynarskiej, biało-niebieski. Miał opływową ramę w stylu streamline i siodełko, które dało się podnieść bardzo, bardzo wysoko. Dziadek był wysoki i takiż miał pojazd. To nie było szczególnie nadzwyczajne zjawisko, zakładam, że rowerem z Rometu mógł w tamtych czasach jeździć co drugi dziadek. Bywa zresztą, że i dzisiaj widuję seniorów na Flamingu, Jubilacie czy podobnych modelach, co oznacza, że nadają się one do długich lat wiernej służby i da się je naprawić samodzielnie przy odrobinie kombinowania, co jest niepodważalną zaletą w czasach urządzeń „z datą ważności”.

Nadzwyczajnym, bo spektakularnym i jedynym zjawiskiem jest za to mozaika z motywem kolarskim, zdobiąca do dzisiaj budynek niegdysiejszej szkoły przyzakładowej Rometu, obecnie – Zespołu Szkół dla Dorosłych przy ulicy Wiślanej. W tej okolicy, w której dzisiaj działają salony samochodowe i meblowe, znajdowały się kompleks fabryczny, hala i biurowiec. Tu właśnie produkowano Flamingi, takie jak ten dziadka, i inne klasyki z rometowskiego katalogu w latach PRL. Świat z perspektywy dwóch kółek wyglą-

Nadzwyczajnym, bo spektakularnym i jedynym zjawiskiem jest mozaika z motywem kolarskim, zdobiąca do dzisiaj budynek niegdysiejszej szkoły przyzakładowej Rometu.

dał wówczas inaczej: nie budowano specjalnej infrastruktury, ścieżek ani tras, ale też drogi z uwagi na mniejszy ruch bywały spokojniejsze. W dalekich dzielnicach i na wsi rower, a dla szpanerów – motorynka (również produkcji Rometu) ułatwiały życie i pozwalały realizować wędrownicze pasje. Serca młodych rozpalały wówczas emocje Wyścigu Pokoju, i wielu nie poprzestawało na grze w kapsle symbolizujące zawodników, lecz ruszało w trasę, odkrywając, że – jak śpiewał Lech Janerka – rower to jest świat.

Tacy właśnie zawodnicy, dynamicznie tnący powietrze, widnieją na mozaice na ścianie szkoły przy Wiślanej. Rzadko widuje się u nas tak rozbudowane sceny mozaikowe, przedstawiające bohaterów nowego, lepszego świata. To specyfika raczej Ukrainy czy Rumunii, gdzie naukowcom, kosmonautom, olimpijczykom poświęcano olbrzymie

pisarka, dziennikarka i tłumaczka. Opublikowała książki: Duchologia polska Rzeczy i ludzie w czasach transformacji (2016) i Wyroby. Pomysłowość wokół nas (2018), za którą otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia 2019 w kategorii esej, oraz – wspólnie z Małgorzatą Halber – Książkę o miłości (2020).

powierzchnie ścienne. W Polsce królują raczej ornament i abstrakcja, zabawa motywem, dodawanie rzeczywistości koloru i frajdy, takie to z nas lekkoduchy. Kolarze z Bydgoszczy to jeden z wyjątków za sprawą swojej monumentalnej skali i figuratywnej kompozycji. Pędzący zawodnicy to, jak możemy przypuszczać, herosi Wyścigu Pokoju, którzy mieli wyrosnąć spośród absolwentów szkoły. A może absolwenci mieli budować niezawodne machiny dla przyszłych zwycięzców?

Wizyta przy mozaice o tematyce sportowej wymagała odpowiedniego wyczynu. Akurat trafiło na dzień wolny od pracy, co oznaczało zamkniętą bramę. Nie można było jednak odpuścić sobie udokumentowania tak wyjątkowego dzieła, zwłaszcza że dekoracje z PRL mają to do siebie, że znikają jakby mimochodem pod warstwą styropianu albo wraz z całym budynkiem. W obawie przed takim biegiem rzeczy – a pobyt w Bydgoszczy był wtedy krótki – zdecydowaliśmy się na sforsowanie ogrodzenia metodą „na Lecha Wałęsę”. Nie rekomenduję, choć przyznaję się – i polecam zajrzenie jednak w dni, kiedy ogrodzenie jest otwarte.

Olga Drenda

Trzy głosy o Mózg Festivalu

Czyste widzenie spraw

Rozmowa ze Sławkiem Janickim o zamęcie świata i obowiązkach artystów.

Rozmawia: Monika Grabarek

Właściwie dlaczego cały czas robisz ten festiwal? Co takiego ważnego w nim jest, że cały czas się tobie chce?

Bardzo dobre pytanie, ponieważ po prawie 30-letniej działalności oczywiście coraz częściej zastanawiam się, czy w ogóle wypada tak długo głowę wszystkim zawracać swoimi pomysłami. To jest tak, że cała moja praca związana z Mózgiem, a festiwal w szczególności, jest swego rodzaju dziełem, które powstaje latami, zmienia się, a ja staram się, aby stało się doskonałe. Wraz z moimi osobistymi przemianami związanymi z postrzeganiem muzyki, czy sztuki w ogóle, wraz z moim postrzeganiem rzeczywistości zmieniają się tematy kolejnych festiwali i na bazie tego buduję kolejne edycje festiwalu. Właściwie to słowo festiwal coraz mniej pasuje mi do tego rodzaju działań, to raczej rodzaj medytacji stymulowanej poprzez różne formy ekspresji artystycznej, a medytacja ta ma służyć rozwojowi intelektualnemu oraz zwiększaniu możliwości percepcyjnych uczestników spotkania. Tym się w życiu zajmuję, to mnie interesuje i to szczęśliwa okoliczność, że mogę w to zaangażować innych i być może przyczynić się do ich jaśniejszego widzenia spraw, tych własnych spraw, które każdy z uczestników festiwalu ma w swoim życiu.

W tym roku zwracamy się z wołaniem o utrzymanie czystości umysłu, o nieuleganie manipulacji, o dbanie o swoje własne, czyste widzenie spraw takimi, jakimi są. To niełatwe, ale wierzę, że jest możliwe.

Aby móc rozumieć więcej, potrzebna jest zdolność utrzymania czystego umysłu. Wierzę, że zajmowanie się sztuką, niezależnie od tego, czy jako jej twórca, czy jako odbiorca, może w tym pomóc, stąd temat tegorocznej i trzech kolejnych edycji festiwalu: Do not forget to keep your mind clear. Jeśli to nie odpowiada w pełni na twoje pytanie, dlaczego wciąż robię festiwal, to odpowiem wprost – tworzę festiwal, gdyż to najlepsze, co mogę zrobić dla społeczności, w której żyję.

Czasy dość dziwne, raczej niełatwe... Sztuka cały czas jest w stanie nas ocalić od tego dramatu, który się wydarza każdego dnia? Ludobójstwo w Buczy, sytuacja na granicy z Białorusią, katastrofa klimatyczna, globalny kryzys… Sztuka to ogarnia czy jest miejscem ucieczki? Może jednak eskapizm to jedyne sensowne wyjście?

fot. Dariusz Gackowski

Nie wiem. Te sprawy są tak trudne, że słów brak, tym bardziej że żyjemy w czasie powszechnie panujących kłamstwa i manipulacji. Myślę, że funkcja sztuki w tej sytuacji jest ogromna. Sądzę, że wielka odpowiedzialność wręcz ciąży na artystach, aby w tych trudnych dla światowych społeczeństw czasach, poprzez działania wymykające się spod kontroli rządzących światem, wysyłać różnego rodzaju przekazy. My również od lat wysyłamy swoje sygnały, starając się zwracać uwagę społeczną na naprawdę istotne problemy. W tym roku zwracamy się z wołaniem o utrzymanie czystości umysłu, o nieuleganie manipulacji, o dbanie o swoje własne, czyste widzenie spraw takimi, jakimi są. To niełatwe, ale wierzę, że jest możliwe.

Festiwal jest zawsze spotkaniem artystów poruszających się w przeróżnych przestrzeniach audiowizualnych. To swoista fuzja technik, myśli, sposobów realizacji twórczych. Co tym razem zostanie poruszone? Na co artyści położą akcent? Czy to będzie inna edycja niż dotychczasowe?

Tegoroczny festiwal już niemal po połowie dzieli się na działania muzyczne i różne formy sztuk wizualnych. To dla mnie naturalne – sposoby wypowiedzi artystycznej przenikają się od lat. Także w tym roku poza muzykami zobaczymy perormance art, instalacje sytuacyjne, wideo-art.

Za część wizualną festiwalu odpowiada w tym roku Anna Mituś i myślę, że chętnie opowie, czym kierowała się w doborze artystów.

Co do części muzycznej, to trudno o ukazanie jakiegoś klucza doboru. Jest wielu artystów, którzy od lat zabiegają o udział w mózgowym festiwalu, ja wciąż poszukuję też nowych, na niektórych wpadam przypadkowo, będąc gdzieś na koncertach. Budując festiwal, staram się ułożyć z dostępnych artystów, także tych wytypowanych z sekcji

wizualnej, możliwie najciekawszą kompozycję dźwiękowo-wizyjną, która być może, jeśli okoliczności będą sprzyjać, zrealizuje nam założenia festiwalu, czyli pomoże nam stać się lepszymi ludźmi.

Czekasz na młodzież? Widzisz zmianę pokoleniową w odbiorcach festiwalu?

Jasne! Zawsze! Ale chyba nawet bardziej czekam na ludzi wrażliwych, mądrych, tolerancyjnych, z otwartymi umysłami, albo tych, którzy o te cechy zabiegają. Wiek nie ma tu większego znaczenia.

Może w tym miejscu, bo wcześniej nie było okazji, dodam, że ważną częścią naszego festiwalu jest spotkanie artystów z publicznością, podczas której dojdzie do rozmowy prowadzonej przez trzy panie: Anną Mituś, Ilonę Witkowską, Anna Nogaj. Temat spotkania to temat naszego festiwalu, ale poszerzony o bardzo ważny aspekt, nazwałbym go somatycznym. Pełny temat rozmowy brzmi: DO NOT FORGET TO KEEP YOUR MIND CLEAR/WHAT ART DOES TO YOUR BRAIN. Zapraszam wszystkich serdecznie, zarówno na tę rozmowę, jak i cały festiwal, który odbywa się pomiędzy Mózgiem a Młynami Rothera. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.

fot. CentrumCentrum, dzięki uprzejmości artystów

O czym powiedzą artyści w tej edycji? Ten festiwal to zawsze bardzo ciekawe, nieoczywiste spotkanie twórców poruszających się we wszystkich rejonach sztuki współczesnej. Czego artyści będą szukać tym razem?

To pierwsza edycja, w której mogę – dzięki zaproszeniu Sławka Janickiego – uczestniczyć, i od razu taka, w której problemy przerastają niejako naturalnie pole sztuki. Wyjątkowo mocny kontekst dla festiwalu stwarza wojna w Ukrainie, która po latach dostrajania aparatu obserwacyjnego do skali problemów planetarnych, znów przywraca nas na grunt bardzo lokalnej, bardzo ludzkiej sytuacji. W ramach ograniczonych możliwości, którymi dysponujemy jako uczestnicy i twórcy festiwalu Mózg, będziemy próbować dotknąć swoją wrażliwością tego dramatu. Dlatego są w gronie zaproszonych Viktoriia Tofan i Jurij Bilej. Ich prace w sposób szczególny będą odpowiadać na postawiony przeze mnie przed artystkami i artystami temat, którym jest nawigowanie w świecie bez pewności. Empatia i troska są z pewnością tymi odpowiedziami, które mocno współgrają z naszymi emocjami dzisiaj i które mogą też sprawdzić się w innych, bardziej uniwersalnych kontekstach.

Zaproszone przeze mnie osoby i kolektywy, bo mamy też dwa duety. Myśląc o tym, jak radzić sobie z niepewnością w gąszczu niedających się sprawdzić hipotez na temat świata i rzeczy, artystki takie, jak Aleksandra Kubiak i Tea Andre-

Sztuką może być wszystko

Rozmowa z Anną Mituś o wizualnej odsłonie Mózg Festivalu.

Rozmawia: Monika Grabarek

Wyjątkowo mocny kontekst dla festiwalu stwarza wojna w Ukrainie, która po latach dostrajania aparatu obserwacyjnego do skali problemów planetarnych, znów przywraca nas na grunt bardzo lokalnej, bardzo ludzkiej sytuacji.

oletti, każda w zupełnie inny sposób i za pomocą zupełnie odmiennych środków, będą poszukiwać sposobów na uzyskanie oparcia w materii i w doświadczeniu wspólnoty. Pierwsza z nich opowie o możliwości uwolnienia się od odziedziczonych ograniczeń. Druga zaś o fizycznej pamięci, która przekracza możliwości jednostki i płynącej z niej politycznej siły. Wszystkie prace zaś skupią się na zmianie jako na fundamentalnym doświadczeniu, które wszyscy obecnie dzielimy.

Na co mamy się przygotować? No i czym się kierowałaś, wybierając artystów do części wizualnej festiwalu?

Nie ma sposobu, żeby przygotować się na rzeczywistość, i tak samo jest ze sztuką. Wystarczy „zachować jasność umysłu”, jak głosi

hasło festiwalu. Sztuka jest sojuszniczką myślenia i działania. Nie oddziela jej od jej użytkowników żadna magiczna granica, stroju, miejsca ani czasu. Sztuką może być wszystko, flaga, wiersz, porządek dźwięków, ruch ciała, sekwencja kroków albo smak wody. To kwestia nastrojenia uwagi.

Co do kryteriów, którymi kierowałam się, zapraszając artystki i artystów do tegorocznego festiwalu, to kluczowa była zdolność do bycia anteną, zdolność przekazania sygnału dalej w formie zrozumiałej dla każdego, kto nie ma czasu, a może nie ma luksusu, żeby go mieć. Oczywiście artystek i artystów mogło być znacznie więcej. Jak zwykle zadecydował ostatecznie czas i brak środków. I znów, jak w życiu, wszędzie tak samo.

All systems go!

Rozmowa z Peterem Sliwinskim.

Rozmawia: Monika Grabarek

O czym powiedzą artyści w tej edycji?

Artyści będą szukać upustu szaleństwa, resetu dysku głównego i przeprogramowania od wszechogarniającej nas propagandy.  Jako odbiorcy mamy się na coś przygotować, czy wystarczy otwarty umysł i chęć doświadczania sztuki? Czym się kierowałeś, wybierając artystów do części klubowej festiwalu, której jesteś kuratorem?

Expect the unexpected, tak? Najlepiej się nie przygotowywać jako odbiorca, tak jak motyw przewodni nakazuje. Po prostu clean your head.

Jeśli nie będzie ku temu okazji przed festiwalem, to postaramy się odpowiednio wyczyścić wam głowy na miejscu – dźwiękami, kakofonią, noise’em, piękną melodią, kosmicznym odlotem oraz brutalną surowizną oldschoolowego metalowego hardcore’u. All systems go!

W doborze artystów do części klubowej kierowałem się stworzeniem swego rodzaju podróży. Ułożyłem program tak, aby zbudować odpowiedni klimat i napięcie od piątku, kiedy zanurzymy się w głębiny elektronicznego space

Expect the unexpected, tak? Najlepiej się nie przygotowywać jako odbiorca, tak jak motyw przewodni nakazuje. Po prostu clean your head

rytmu, do soboty, kiedy artyści nie będą brać jeńców. Ot tak, po prostu. Prosto w pysk, a raczej w mózg, i w Mózgu. Nie możemy się już doczekać tej edycji i serdecznie z czystym lub zaśmieconym hard dyskiem zapraszamy, a o czyszczenie zadbamy nie byle jaką dawką nieznanej wam dotąd substancji, co by nawet w naszej ukochanej nuklearnej Odrze mogłaby niejedną chorobę odrę wywołać w waszych, jak myślicie, krystalicznych mózgach. Dobry news jest taki, że only dead fish follow the stream.

Korespondencja zagraniczna Teraz już zawsze

Tekst: Miłosz Waligórski

Czysta. Nie wolno jej użyć wyrazów: Telefon, pociąg, bidet, rzyć i pieniądz.

[Czesław Miłosz, Traktat poetycki]

My, rabusie krajobrazów, z buta przemierzamy piaszczyste pustkowie, półpustynię Deliblatska peščara. Jest z nami Jowita, retuszerka ze starego Fotonu, która wszystko utrwala na kliszy Agfa i taśmie filmowej 77 milimetrów. „Taką machnę wam panoramę – mówi – że do końca życia popamiętacie”. My, a jestem tu z córką, mamy tylko „przeżywać”. Niczego, broń Boże, nie wolno mi zapisywać: kiedy autobus, skąd autobus, gdzie śpimy, gdzie jemy, co jest to, a co tamto. Żadnych notatek z nasłuchu, wglądu i oglądu, żadnych podpórek pamięci!

No dobrze, skoro obiektyw uchwyci całość, odrzucam telefon, kartkę i długopis – i chłonę, chłonę! Podeszwy szurają po dnie wyschniętego morza. Jest pięknie. Kula ognia się toczy, listek nawet nie drgnie. Trochę mnie to nawet dziwi, bo region słynie z wiatrów – w przeciwnym razie nie powstałaby tu farma wiatraków. W Serbii to rzadki obrazek: majestatycznie obracające się skrzydła na stalowych nogach. Stoją pośród spalonych słońcem pól miedzy wsiami Izbište, Uljma i Nikolinci. W tle widać góry – u ich podnóża leży miasto Vršac, w którym pół wieku temu Tadeusz Różewicz powiedział do Vasco Popy wers znany do dziś każdemu amatorowi tanich posiłków i roślin strączkowych: „chodźmy na obiad lubię fasolową zupę”.

Idziemy w milczeniu. Gdybyśmy mówili, ubywałoby nas z każdym słowem, a tak to niczego nie ubywa. Jowita kręci ciszę w pełni, nie roni ani tchu. Kiedy chce nam się pić, pijemy, kiedy robi się za gorąco, szukamy cienia, kiedy pogoda sprzyja, wędrujemy dalej. Jesteśmy zgrani jak rodzina. Bezmyślnie uśmiechamy się do zachodu słońca. Jowita, pięćdziesięciolatka, która nigdy nie rozstaje się ze swo-

imi drewniakami, dla draki wymyśla nam pseudonimy: „niebiescy obszarpańcy”, „pomylone przybłędy”, „wycieruchy przedsionków namiotowych”. W t ym nazywaniu ściga się sama ze sobą.

Świt. Jako człowiek zapobiegliwy wstaję o piątej czasu wczesnośniadaniowego, przeciągam się, zmięte ubranie magluję we mgle i przygotowuję jedzenie na wypadek, gdyby reszta wycieczkowiczów obudziła się przede mną. Potem, o wpół do szóstej, uchylam powieki i pierwsze, co widzę, to własnoręcznie przygotowany posiłek. Przecieram oczy ze zdumienia. Nie żebym miał słabą pamięć – pamięcią bryluję, odkąd nie prowadzę notatek – po prostu wiele rzeczy robię, lunatykując. Dlatego często słupieję. Zapadam w kwiatostan.

Między „jeszcze śpię” a „już nie śpię” są przejęzyczenia. Na przykład „życie dobiegło konia”, właśnie tak mi się pomyślało. Wyglądam z namiotu i mój wzrok staje na popas przy dorodnym tarpanie, który merda ogonem tuż przy naszej jabłoni. Naszej, bo to pod nią rozbiliśmy się w ciemnościach wieczoru. Nie wiedzieliśmy, gdzie jesteśmy, liczył się tylko cień, jaki miała dać o świcie, kiedy słońce zalewa świat białym blaskiem. Miejsce okazało się dobre, Mileva się wyspała. Wstała dopiero na tętent kopyt. (Koń uciekł). A Jowita? Ona noc spędziła gdzie indziej. Bóg wie gdzie, w chęchach, nie zaprzątam sobie tym głowy. Moją uwagę zwraca natomiast coś innego. Robaczek. Cudak w iryzującej zbroi. Sprawdziłbym, jak się nazywa, ale odrzuciłem komórkę. Maszeruje po nerwie aż na wierzchołek liścia. Tam chwilę się waha i ostatecznie robi krok w pustkę, w powietrze gęste jak farba do rozjaśniania błękitu. W zwolnionym tempie upada, na wszystkie strony błyska laserowymi promieniami – słońce odbija się od pancerza – ruchem obrotowym wstępuje w piąty żywioł, w nieziemską kwintesencję.

O co mi chodzi z tym owadem? Mało to takich strzela samobója?! Ciekawe jednak, kto popchnął go do tego czynu. Jeśli wierzyć Biblii, która zbywa milczeniem wolną wolę insektów, trzeba założyć, że to sam Jehowa upomina się o siebie, zabijając to stworzonko. – Bóg jest, Bóg jest! Właśnie ukatrupił cudaka – krzyczę z truchełkiem na dłoni. Podtykam je Milevie pod nos, lecz nie znajduję u niej zrozumienia. Jej jest żal życia, a moja teoria nie przynosi pociechy.

Ranek Na trawę wyciągamy karimaty, które, niczym nieobciążone, od razu zrywają się do lotu. Fruwające dywany. Jesteśmy zachwyceni. Jowita fotografuje. Opuszczony przez ludzi namiot też ożywa. Duchy, takie małe chochliki, uczą go raczkować. Musimy nawrzucać mu kamieni, żeby go nie poniosło. Jeszcze się szamocze, klaszcze jak mokra bielizna, w porywach nadyma się, to znów wiotczeje, pokonany. My idziemy na łąkę tresować latawiec. „Narowiste powietrze będzie nam jeść z ręki”, odgrażam się, ale latawiec wpada w martwą strefę, mdleje. Krążymy po łące w  poszukiwaniu wiatru. Nareszcie linka się napręża i wystrzeliwuje nasze spojrzenia wysoko aż pod krzyżyk, który nie rzuca cienia – to samolot tnie niebo na rozcieńczonych wysokościach. Smuga za nim jest jak warkoczyk siedmiolatki. W końcu latawiec zrywa się z uwięzi, szybuje, lecz zaraz osiada na trawie, przywarowuje niczym pies gotowy do aportu. Czeka na nas, aż podejdziemy, i znów damy mu wolność na sznurku.

Południe. Trzeba zrobić zakupy. We wsi Šušara łazidachy pozują Jowicie do zdjęć, psy podwórzowe obejmują nas wzrokiem, w którym wyczytujemy wołanie o miłość. Zaczyna kropić. Wtulamy głowy w ramiona i uciekamy pod okap, gdzie są opoje obu płci, oryginałowie, z tych, co to buty sznurują kablem telefonicznym. Jeden zajmuje stary bidet przykryty dechą, reszta wysiaduje ławeczkę. Widać, że przed chwilą jeszcze gadali, teraz tylko patrzą na nas oczami nie tyle otwartymi, co rozdziawionymi jak dziób głodnego pelikana, który właśnie zobaczył rybę. Poza tym t warze mają z kamienia, czy raczej z wyschniętej gliny.

Najstarszy z nich, bujający w obłokach, ale równocześnie skupiony, jakby przez dziurkę od klucza podglądał rzyć sąsiadki, posyła po piwo najmłodszego. Popychle, jak każdy zresztą, kto przekracza próg tego sklepu, ginie w czarnych czeluściach, by zaraz powrócić z naręczem butelek. Opoje w kilka łyków przyzwyczają się do nas i wracają do swojej dysputy. Czuję się pewniej, podchodzę blisko.

Nadstawiam uszu, nic nie rozumiem. Seplenią czy co? Ich język przypomina mieszankę węgierskiego, serbskiego i pomruków przed burzą. Dlatego daję znaki Jowicie, żeby jednemu z nich, temu najbardziej gadatliwemu, delikatnie przyłożyła do pleców „puszkę na robaki”, czyli maszynkę przekładową, opatentowaną przez bydgoszczankę Marię Bytner w 1972 roku, a pierwszy raz zaprezentowaną w radzieckim filmie W drodze na Kasjopeję. – Byłem na grzybach – słyszymy – i na pająkach...

„Puszka na robaki” działa bez zakłóceń. Sęk w tym, że facet co rusz się zacina, a przy tym hałasuje, rozkopując kamyki pod nogami, jakby szukał tam brakujących słów. Wyobrażam sobie, że są wśród nich zgubione kropki znad ż, kreski znad ź oraz zetki z  sz i  cz, które gość wypowiada z gorliwością recytatora Strasnej zaby Gałczyńskiego.

Późne popołudnie. Jowita patykiem wydłubuje błoto z drewniaków, Mileva z nudów zasypia nad siódmą oranżadą, ja w jednej ręce trzymam maszynkę, a drugą w zakłopotaniu drapię się w kark, bo co innego robić, jeśli ten obok, głosem kogoś, kto po raz setny czyta tekst z opakowania płatków śniadaniowych, odzywa się tak:

– …i grzyba aktywnego, który w źdźbłach trawy snuje sieć wokół pająka, stojącego na jednej nodze.

– Co ty pleciesz? – wtrąca drugi.

– Otóż to! I ja tak zapytałem. Ale, wiesz, grzyb odpowiedział okrężnie. Wysłał sygnały elektryczne…

– Może wziął cię za członka swojej kolonii.

– …z których wynikało, że wzrost postaw samobójczych wśród pająków…

– Wiem! To rozszczepka pospolita! Ten grzyb zapamiętuje do pięćdziesięciu słów.

Tak sobie konwersują, wielotorowo… Bądź tu mądry i pisz wiersze. Może aparacik Marii Bytner zepsuł się i przekręca wyrazy? Nie wiem. Myślę sobie tylko, że ta rozszczepka na pewno znałaby wyjaśnienie zagadki mojego robaczka.

Zmierzch. Dźwięki z wieży kościoła świętego Władysława oplatają się wokół strug deszczu. Błoga jest ta muzyka i daje schronienie okolicy, która jakby pozwalała, aby na nią padało. Stoimy pod oknem zwanym tutaj kibicfenster. Na wysuniętym parapecie za szkłem płoną świece. Ich płomyki w aureolach chce się wziąć na dłoń, obłaskawić, a potem zabrać ze sobą w drogę. Na wieki wieków. W brzmieniu dzwonów, w melodii dżdżu, w cieple ognia znajduje przytulisko wszystko, co żyje, i wszystko, co żyje, zaczyna się zwierzać: otwiera się i odsłania w pierwotnych stanach skupienia, które znają tylko szczerość. Miejscowi traktują nas już jak powietrze, widocznie się oswoili.

Wieczór. Przed namiotem rozpalamy ognisko. Brzeszczotem wyczarowanym z drewna ostrzymy kijki na kiełbasy. Nie mamy kubków, więc pijemy prosto z księżyca, każdy łyk przegryzamy chlebem. Do ognia podchodzą gwiazdozbiory, siadają na chwaście. Wieczór pachnie latem i kąsa. Dezorientując je sprejem, odpieramy szturm komarów. Nagły pomruk, świat trzeszczy w spojeniach. Będzie burza. Jowita kręci film.

Odejście. Rano się rozpogadza. Zbocza wzgórz nad Vršcem parują, jakby smolarze, ukryci tam w zieleni, palili kadzidła. Słupki dymu rosną nad lasem, układając się w kształty ludzkie, zwierzęce albo roślinne, które czasem tworzą jedno, ludzko-zwierzęco-roślinne coś. „Tata, przed nocą zjadłam tu trawkę, teraz już zawsze będę wiedzieć, jak smakuje to miejsce”, wyznaje Mileva. Przeliczam pieniądze. Zawiązujemy tobołki i wynosimy się precz. Spokój zostaje daleko w nas.

Miłosz Waligórski

(ur. w 1981 r. w Bydgoszczy)

tłumacz, poeta, prozaik. Przełożył ponad 20 książek z węgierskiego, serbsko-chorwackiego i słowackiego. Wydał dwie książki prozatorskie i pięć tomów poetyckich, ostatnio Wiele mieszkań (2021).

Pamiątki przeszłości

(24)

Pałac w Wielkiej Kloni

(woj. kujawsko-pomorskie, powiat tucholski, gmina Gostycyn)

Tekst i zdjęcie: Emilia Walczak

Zespół pałacowy w Wielkiej Kloni (niem. Groß-Klonia) znajduje się na południe od drogi wojewódzkiej nr 241, prowadzącej z Tucholi do Sępólna Krajeńskiego, tuż na skraju Krajeńskiego Parku Krajobrazowego (adres: Wielka Klonia 93). Pałac wzniesiony został w 1857 roku przez ówczesnego właściciela majątku, barona Johanna Friedricha Hermanna Hillera von Gärtringena (1803–1873). Dostawiono go wówczas do dawnego dworu Kossowskich, który z czasem zaczął pełnić funkcję oficyny. Baron Gärtringen zaprojektować miał także park dworski oraz wzbogacić jego drzewostan. Nowy pałac zaplanowano na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu. Jest to budowla parterowa, podpiwniczona, z ciekawym ryzalitem wieży w elewacji frontowej, zwieńczonym triforium. Od strony zachodniej do pałacu przylega parterowa oficyna, czyli dawny dworek Kossowskich. Za budynkami rozciąga się park ze starodrzewem, m.in. aleją kasztanową. W południowo-

Baron Johann Friedrich spoczął tu obok żony Emmy, czteroletniej córki Hedwig oraz zięcia Ludwiga Guderiana, czyli ni mniej, ni więcej dziadka późniejszego twórcy koncepcji wojny błyskawicznej (niem. Blitzkrieg), generała Heinza

Guderiana (jego ojciec Friedrich urodził się w 1858 roku w Wielkiej Kloni).

-zachodniej części parku znajduje się sporych rozmiarów staw, a nad nim – zdewastowany cmentarzyk rodowy członków rodziny von Gärtringen – baron Johann Friedrich spoczął tu obok żony Emmy

(1812–1861), czteroletniej córki Hedwig oraz zięcia Ludwiga Guderiana (ożenionego w 1857 roku w Wielkiej Kloni z Johanną von Gärtringen), czyli ni mniej, ni więcej dziadka późniejszego twórcy koncepcji wojny błyskawicznej (niem. Blitzkrieg ), generała Heinza Guderiana (jego ojciec Friedrich urodził się w 1858 roku w Wielkiej Kloni).

Wielka Klonia należała do rodziny von Gärtringen do marca 1889. Po kilku perturbacjach, ostatecznie trafiła ona w ręce niejakiego Litwińskiego. 1 września 1939 roku Litwiński został aresztowany przez żołnierzy Wehrmachtu i przewieziony do funkcjonującego w pierwszych miesiącach wojny obozu dla internowanych w Lipce k. Złotowa. Razem z właścicielem Komierowa (dzisiejszy „Pałac Komierowo”

w powiecie sępoleńskim), Tomaszem Komierowskim, zastrzelono go tam w nocy z 4 na 5 września (pochowany jest dziś w grobie jenieckim na cmentarzu w Lipce – po tym jak jego ciało ekshumowane zostało z okolic obozowej latryny).

W czasie kampanii wrześniowej, 8 września 1939 roku, w Wielkiej Kloni miała miejsce potyczka wojsk polskich z niemieckimi, a dokładniej – 8. kompanii dowodzonej przez porucznika Czesława Somlę, 22. pułku piechoty wchodzącej w skład 9. Dywizji Piechoty Armii Pomorze z 6. pułkiem czołgów niemieckiej 3. Dywizji Pancernej, wchodzącej z kolei w skład XIX Korpusu Armijnego… generała Heinza Guderiana (tzw. „Grupa Guderian”)! W 1943 roku okupanci niemieccy wprowadzili dla miejscowości hitlerowską nazwę – Wikipedia podaje, że było to Klehboden. Lepka podłoga… Znajomość języka niemieckiego podpowiadałaby jednak prędzej Kleeboden – dywan z koniczyny. Tak czy tak, pałac w Wielkiej Kloni ostał się do dziś i w 2022 roku, będąc wpisanym na listę zabytków, pełni funkcję mieszkalną.

Sierpień w Zachwycie. Krótkie podsumowanie

Tekst: Zachwyt

Zachwyt to miejsce współtworzone przez bydgoską Fundację Koherencje, Pracownię Rozwijalnia oraz Fundację W788. Każda z organizacji zajmuje się pracą w innym sektorze kultury i sztuki, każda posiada też inne doświadczenie i staż. Wszyscy znamy się od lat, łączą nas przyjaźnie, związki rodzinne, ale też wspólne projekty i pasje. Koherencje to młoda fundacja założona przez dwoje instrumentalistów: Anastazję Ziemkowską i Antoniego Majewskiego oraz filozofa Antoniego Torzewskiego. Rozwijalnię prowadzi Iwona Żyburska, która jak nikt inny potrafi zarazić entuzjazmem i miłością do tworzenia zarówno dzieci, jak i dorosłych. Z kolei W788 to fundacja działająca na co dzień pod Bydgoszczą, w oddalonym o 25 km Kozielcu, którą współtworzą Wojtek Kotwicki, Emilia Orzechowska, Ela

Jabłońska i Antoni Majewski. Idea stworzenia miejsca, które odpowiada na potrzeby bydgoskiej publiczności oraz nas samych – twórczyń i twórców, stała się punktem wyjścia przy naszym sierpniowym interdyscyplinarnym działaniu w centrum Bydgoszczy, przy ul. Jezuickiej 22.

Zaczęło się od miejsca. Niewielki lokal przy ulicy Jezuickiej intrygował nas od jakiegoś czasu. Jednak ze względu na popandemiczną zapaść mieliśmy wrażenie, że jest wciąż zamknięty i niedostępny. Kiedy dzięki przychylności osób odpowiedzialnych za to miejsce udało nam się w końcu wejść do środka, stwierdziliśmy, że to idealne miejsce dla naszych działań. Jakby skrojone na wymiar, które nas po prostu zachwyciło.

Zastanawialiśmy się nad różnymi nazwami tego miejsca, by ostatecznie wrócić do naszego pierwotnego wrażenia, do Zachwytu i pod takim szyldem pracować w sierpniu na Jezuickiej.

Zachwyt to bardzo otwierające określenie, ma w sobie dobry, energetyczny potencjał. Odpowiada też pewnemu poziomowi abstrakcji, który jest nam bliski i powoduje, że wciąż zajmujemy się kulturą. Zachwyt można interpretować wielorako. To idealny punkt docelowy, ale

również proces, droga do sztuki, zarówno ta, którą musi przejść twórca/twórczyni, jak i odbiorca /odbiorczyni.

Sama idea tego miejsca wynika z chęci podzielenia się z bydgoską publicznością tym, czym na co dzień się zajmujemy: sztuką, muzyką i filozofią. Obserwując bydgoskie życie kulturalne od lat mamy świadomość, że wciąż brakuje małych, kameralnych miejsc, które zachęcą do uczestniczenia w kulturze, współtworzenia jej i, co ważne, będą miały wpływ na nowe pokolenie odbiorczyń i odbiorców; miejsc, które prowadzone będą w systemie niehierarchicznym przez zróżnicowaną pokoleniowo grupę osób. Mamy nadzieję, że w ten sposób powstanie społeczność, dla której wymiana myśli czy idei będzie miała istotne znaczenie.

Jesteśmy w Zachwycie do 4 września, po miesiącu wyjątkowo intensywnych działań. W sierpniu odbyło się na Jezuickiej pięć wystaw, mamy za sobą dwa koncerty, kilka spotkań warsztatowych, debat filozoficznych i wiele wspaniałych spontanicznych spotkań i dyskusji. Zainteresowanie, jakie budzi to miejsce i propo-

Sama idea tego miejsca wynika z chęci podzielenia się z bydgoską publicznością tym, czym na co dzień się zajmujemy: sztuką, muzyką i filozofią.

nowane w nim działania, zaskoczyło nas bardzo pozytywnie. Wiele osób reprezentujących kulturę bydgoską zadeklarowało wolę współpracy i pokazało zainteresowanie Zachwytem. Na nasze warsztaty plastyczne brakowało miejsc i musieliśmy organizować je w kilku edycjach. W pierwszych dniach września organizujemy jeszcze przynajmniej dwa ważne wydarzenia – jest to podsumowanie programu rezydencyjnego Znikając nad Wisłą organizowanego przez Fundację W788 oraz podsumowanie naszych sierpniowych działań. Później czas naszej umowy dobiega końca, pozostajemy w Zachwycie, ale już poza tym konkretnym miejscem.

Kosmiczna agencja lotów filmowych

8. Przeźrocza Festiwal Filmowy

1–4.09.2022

Tekst: Koloroffon

Niech pierwszy rzuci meteorytem ten, kto nie budował kiedyś z pościeli statku kosmicznego, kto w myślach nie stawiał pierwszych kroków na Księżycu niczym Neil Armstrong. Kosmiczna Agencja Lotów Filmowych festiwalu Przeźrocza zaprasza na podróż w kosmos, która oderwie nas od rzeczywistości i pozwoli na (nie)ziemskie i filmowe przekraczanie granic. W tę drogę wyruszymy z nazwiskami wielkiego formatu, m.in. Jerzym Skolimowskim, Anką i Wilhelmem Sasnalami, Markiem Piestrakiem, Marcinem Borchardtem, Krzysztofem Gawronkiewiczem, Maciejem Cuskem oraz Jakubem Ziołkiem.

Odlotowa 8. edycja Przeźroczy to wydarzenie balansujące na styku filmowych światów. Nie oddalamy się od źródeł i pozostajemy między dokumentem, klasyką a awangardą. Ostatni czas sprawił, że czujemy, jakbyśmy żyli w rzeczywistości pomiędzy science a fiction.

Już pierwszego dnia festiwalu sięgamy daleko w przestrzeń. Za sprawą pokazu ogrodowego Barbarelli w reżyserii Rogera Vadima, w tajemniczym ogrodzie skrywanym za fasadami secesyjnych kamienic, przy ulicy Cieszkowskiego wyruszymy z Grzegorzem Kaczmarkiem w podróż ku przyszłości. Tego dnia zaprosimy również na wernisaż wystawy ilustracji Krzysztofa Gawronkiewicza do książki Macieja Cuskego Wieloryb z Lorino - zapiski z końca świata oraz degustacje literacką do Piwnicy Win.

Drugiego dnia Przeźroczy zaprezentujemy intrygujący obraz Nie zgubiliśmy drogi w reżyserii Anki i Wilhelma Sasnalów. Będzie to drugi pokaz w Polsce. Film to dowód na to, jak twórczość nowonurtowa otwiera przed nami kolejne perspektywy. Całość dopełni koncert ścieżki dźwiękowej z filmu w wykonaniu Jakuba Ziołka, artysty nagrodzonego Paszportem „Polityki”. Tego dnia kino lokalne połą-

czy się również z (nie)ziemskim, a wszystko za sprawą projekcji nakręconego w pobliskim Wylatowie Na niebie, na ziemi w reżyserii Macieja Cuskego. Pierwsze dwa dni festiwalu to także krótkie metraże, czyli 2. edycja konkursu filmowego Błysk Oka. Funkcjonująca od zeszłego roku formuła konkursowa daje możliwość zapoznania się z twórczością młodych autorów i autorek kina niezależnego.

Podczas finałowej gali w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, 3 września, poznamy nagrodzonych w kategoriach: grand prix, najlepszy montaż, najlepsze zdjęcia oraz nagroda publiczności. Filmy oceni jury w składzie: Weronika Płaczek, Marcin Borchardt, Krzysztof Gawronkiewicz. W tym roku ze światowej premiery w Cannes przeniesiemy się wprost do Bydgoszczy na przedpremierowy pokaz Io w reżyserii Jerzego Skolimowskiego. Nagroda jury w Cannes nie zdarza się przypadkiem. Skolimowski jak zawsze nas zaskakuje. W kreacji filmowej  Io brawurowo łączy świat ludzki ze zwierzęcym.

W fazie eksperymentu i abstrakcji zostaniemy już do końca dnia - na ekranie kina Orzeł zobaczymy Europę w reżyserii Franciszka i Stefana Themersonów. Odnalezione po przeszło 80 latach arcydzieło odkryje karty zapomnianej historii.

Niedziela to dzień komiksu, czyli wisienka na torcie, łącząca świat dokumentalny z komiksowym. Rozpoczniemy go spacerem bydgoskimi śladami Kapitana Żbika, by następnie udać się na premierę książki  Wieloryb z Lorino – zapiski z końca świata Macieja Cuskego z ilustracjami Krzysztofa Gawronkiewicza i zobaczyć film W centrum komiksu w reżyserii Macieja Bieruta. Przeźrocza zamkną się w tym roku ponad horyzontem – w ramach cyklu Kino na suficie w Landschafcie zobaczymy erotyzujący film science fiction Czułe miejsca Piotra Andrejewa.

Kosmiczna Agencja Lotów Filmowych zaprasza na 8. edycję Przeźroczy! Zapowiada się odlotowa podróż w nieznane. Wsiadajcie!

Bydgoski Insynuator Kulturalny

Tekst: Zdzisław Pruss

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (wrzesień 1997)

W Teatrze Polskim można było oglądać sceniczną wersję Pamiętnika z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego w reżyserii Wiesława Górskiego i opracowaniu muzycznym Piotra Salabera

Filharmonia Pomorska zapraszała na szereg koncertów w ramach XI Międzynarodowego Festiwalu „Musica Antiqua Europae Orientalis”.

W Galerii Letniej BWA Grzegorz Pleszyński przedstawił plastyczny projekt Mgławica – działania w przestrzeni wyizolowanej

Gościem pierwszego w sezonie „Wieczoru bluesowgo” w „Orionie” był zespół Green Grass

W Klubie BSM „Arka” w cyklu „Arka Poezji” zaprezentował swoją twórczość Alojzy Michalski.

Krzepiący morał

W najnowszej książce Stafana Pastuszewskiego Opowieści niezweryfikowanego przeplatają się chłodne kalkulacje polityczne z gorącymi relacjami erotycznymi. Te ostatnie biorą nieraz górę, bo okazuje się, na szczęście, że nawet bezduszni mundurowi potrafią być nader uczuciowi.

Nie do wiary

„Rzeką muzyki” spłynął do Bydgoszczy sobowtór Krzysztofa

Krawczyka. Łódzki aktor Mariusz Ostrowski tak bardzo wcielił się w postać i repertuar popularnego piosenkarza, że co niektórzy widzowie zaczęli podejrzewać reinkarnację, a ci bardziej egzaltowani przebąkiwali obrazoburczo o zmartwychwstaniu.

Siła sztuki

W bydgoskim Biurze Wystaw Artystycznych dawno nie przeżywano aż takich emocji. Pełna odniesień do matki natury wystawa Joanny Rajkowskiej tak bardzo nasycona była zapachami leśnego runa i obecnością gałęzi i korzeni, że zdarzało się, iż zwiedzający rozglądali się za grzybami, a co niektórzy pytali organizatorów, czy mogliby nazbierać trochę chrustu na zimę.

Na wysokiej fali

Kto by pomyślał, że uważana tak jeszcze niedawno za cudowne dziecko Filharmonii Pomorskiej Capella Bydgostiensis obchodzić będzie 60. urodziny! I nie bez powodu na jubileuszowym koncercie zabrzmiała Muzyka na wodzie Händla – bo przez tych 60 lat udało się bydgoskim kameralistom wypłynąć na szerokie – i to nie tylko krajowe – wody.

Spacer… gromadny i zodiakalny

Zdzisław Pruss poeta, satyryk, dziennikarz. Autor kilkunastu tomów wierszy (ostatnio Wspólny mianownik, Bydgoszcz 2022). Redaktor i autor leksykonów bydgoskiej kultury.

Z inicjatywy Muzeum Okręgowego odbywały się w sierpniu Tematyczne Spacery Historyczne – m.in. śladami żydowskich mieszkańców Bydgoszczy czy tropami tajemnic staropolskich grodu nad Brdą. Starsi bydgoszczanie ubolewali, że nie zorganizowano spaceru śladami bydgoskich uciech barowo-gastronomicznych na trasie: „Słowianka” – „Gromada”, „SiM” – „Ul” – „Zagłoba” – „Savoy” – „Zodiak”. Z poszukaniem kompetentnych przewodników nie byłoby żadnego problemu i tylko zachodzi obawa, że liczba uczestników tego spaceru sparaliżowałaby ruch w śródmieściu.

Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (209)

Adresy bydgoskich instytucji kultury

Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amfn.pl 1

Akademicka Przestrzeń Kraetywna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. A. Naruszewicza 11, 85-229 Bydgoszcz, tel. 52 567 00 07, email: muzeumfoto@byd.pl, www.muzeumfoto.byd.pl

Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz  5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl  4

Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl  3

Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman

Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”

przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, agnieszka.buzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ELJAZZ – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl  16

Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia. bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl  7

Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz, tel. 508 732 871, https://fotografistka.pl  21

Fundacja „Wiatrak”, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl

Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222  17

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26  18

GALERIA AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl  8

Galeria Francuska MISTRAL , przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa

Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587

Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17

Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, dyrektorka: Karolina Leśnik-Patelczyk. Gmach główny  12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny,

www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa. bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy  10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT –Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00  13

Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl  22

Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15  19

Jagiellońska 1, Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki, ul. Jagiellońska 1, 85-067 Bydgoszcz, www.jagiellonska1.pl  37

Kino Jeremi / Hangar Kultury, Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Gen. A. Fieldorfa „Nila” 13, 85-796 Bydgoszcz, tel. 52 343 66 67, e-mail: monika.jarzyna@liceumxv.edu.pl

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. Janosika 3/78, 85-794 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, 52 343 75 11, www.kmaio.polus.pl  20

Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl  29 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl  25

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza

A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19

Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska  23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl

Młyny Rothera, ul. Mennica 10, 85-112 Bydgoszcz, tel. 887 467 015, sekretariat@mlynyrothera.pl, www.mlynyrothera.pl. Przestrzeń ogólnodostępna Zaczyn z punktem informacji, pn.-czw. 12.00-18.00, pt.-nd. 12.00-20.00  38

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł  24

Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, przy III LO, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, www.kanalbydgoski.pl, tel. 693 765 075, e-mail: muzeum@kanalbydgoski.pl

Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl  15

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, www.muzeum.bydgoszcz.pl dyrektor: Wacław Kuczma. Sekretariat: tel. 52 52 53 555; sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; Dział Edukacji: tel. 885 905 284, e-mail: eduakcja@muzeum. bydgoszcz.pl; Dział Promocji i Marketingu: tel. 52 58 59 969; 52 58 59 976, e-mail: promocja@muzeum. bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 52 53 516, Koordynator Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy TeH 2 O w Bydgoszczy: tel. 883 366 052 Godziny otwarcia: Gdańska 4, Zbiory Archeologiczne, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Dom Leona Wyczółkowskiego, Spichrze nad Brdą, wtorek, czwartek: 10.00-18.00, środa, piątek: 12.00-20.00, sobota – niedziela: 12.00-18.00, poniedziałek: nieczynne; Exploseum: poniedziałek – czwartek: nieczynne, piątek – niedziela: 10.00–15.00. Czwartek – wstęp bezpłatny na wystawy stałe  26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl  14 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590

Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10.00–14.00, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl  27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu  11 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac  28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl

Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195  30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania

Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, tel. 52 344 34 01, 600 371 696; 52 376 67 39 (po godz. 16.30); email: sswm-bydgoszcz@salezjanie.pl

Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com  9

Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach

14.00-18.00, al. Mickiewicza 2 (wejście od parku od ul. 20 Stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl  31

Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904  2

Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała  32

Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15  6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń  33

Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska  27

Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca  34

Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci

poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936

Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti  35

Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl

Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Sielanka 8A (I piętro) 85-073 Bydgoszcz, tel.: 52 58 58 189, fax: 52 58 58 832, e-mail: bkb@um.bydgoszcz.pl, dyrektor: Magdalena Zdończyk  36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy, ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp. bydgoszcz.pl, www.biblioteka.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Krzysztof Gonia  35

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

do 4.09.2022, ul. Gdańska 20

Joanna Rajkowska – Rhizopolis

współpraca ze strony Zachęty: Michał Kubiak

współpraca merytoryczna: Anna Mituś

realizacja wystawy: Fundacja Czarny Karzeł, Radosław Zalewski, Tomasz Zieliński

tekst o wystawie: Joanna Rajkowska

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy i Fundacja

Czarny Karzeł zapraszają na wystawę Joanny Rajkowskiej RHIZOPOLIS. Partnerem wydarzenia jest Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.

Wystawa odbywa się w ramach 9 edycji festiwalu Oko Nigdy Nie Śpi Kujawsko-Pomorskie (7.07. 2022 – 10.07.2022). Tematem przewodnim tegorocznego Festiwalu była NATURA.

Rhizopolis to miasto korzeni utworzone, zgodnie z ideą Joanny Rajkowskiej, pod powierzchnią lasu przez uciekinierów z powierzchni Ziemi. To również scenografia futurystycznego filmu, który wprowadza nas w świat hipotetycznej przyszłości człowieka, po spodziewanej wielkiej katastrofie kończącej trwającą obecnie epokę antropocenu.

do 18.09.2022, ul. Gdańska 20

Wszystko jest historią pewnej miłości

kuratorka: Danuta Milewska

aranżacja wystawy: Ivan Sitsko

Wystawa wpisuje się w nurt kultury regeneracji oraz slow art, czyli formy aktywizmu, która czyni sztukę bardziej dostępną szerszej publiczności, a galerię czyni raczej doświadczeniem i miejscem wymiany emocji, która ma miejsce w spotkaniu ze sztuką. Narracja wystawy traktuje także o przypomnieniu sobie o własnych zasobach, bo każda osoba ma dostęp do kreatywności i czucia.

Artystki: Kamila Derda, Kinga Kowalczyk, Dominika Krogulska-Czekalska, Anna Królikiewcz, Katarzyna Lubelska, Iwona Żyburska oraz Stanhopea Tigrina (tytuł filmu w reżyserii Macieja Dydyńskiego, prod. Muzeum Emigracji w Gdyni).

6.09.2022, ul. Gdańska 20, wystawa czynna do 9.10.2022, finisaż wystawy – 7.10.2022, godz. 18.00

Dyplomy 2022. Architektura Wnętrz

PBŚ Bydgoszcz

kuratorzy: Agnieszka Walther, Ariel Śliwiński

koordynacja: Danuta Pałys

W jaki sposób architektura wnętrz może oddziaływać na jej użytkownika? Jak wydarzenia z ostatnich kilku lat wpłynęły na sposób kreowania przestrzeni? Jak duży potencjał tkwi w zwróceniu architektury ku naturze oraz w jaki sposób kreowa-

na przestrzeń może wpływać na relacje społeczne?

Na te i wiele innych pytań przez ostatni rok starali się odpowiedzieć obecnie już absolwenci kierunku Architektura Wnętrz na PBŚ w Bydgoszczy.

W ciągu ostatnich dwóch semestrów wraz z wykładowcami prowadzącymi pracownie dyplomowe pracowali oni nad projektami z zakresu wystawiennictwa, architektury, mebla a także grafiki użytkowej będącej niejednokrotnie istotnym elementem uzupełniającym kompleksowy projekt ściśle określonej przestrzeni. Wiele z podejmowanych tematów wynika z tożsamości samego autora oraz – nierzadko emocjonalnej – więzi z danym miejscem. Wrażliwość oraz zwyczajna troska o przestrzeń, która nas otacza odcisnęła duże piętno na każdym z prezentowanych projektów.

Mimo dużej różnorodności prezentowanych dyplomów podczas tegorocznej wystawy zauważyć można motyw przewodni wielu projektów, który stanowi próba zatarcia granicy między światem naturalnym a architekturą. Wynika to z zauważalnej coraz mocniej potrzeby kontaktu z naturą oraz znalezienia pewnej równowagi pomiędzy światem online i offline.

9.09.2022, ul. Gdańska 3, wystawa czynna do 1.10.2022

Grzegorz Kozera – Modus Pasamondi

kuratorki: Danuta Milewska, Karolina Rybka

Miło nam poinformować, że w wyniku obrad komisji w składzie: Karolina Leśnik-Patelczyk, Karolina Rybka i Danuta Milewska, projekt Grzegorza Kozery Modus Pasamondi został wybrany do realizacji w ramach programu rezydencji artystycznych naszej galerii.

Tytuł projektu nawiązuje do klasycznego zwrotu modus vivendi, czyli sposobu ułożenia stosunków i relacji, by umożliwiać współżycie ludzi o różnych, często odmiennych poglądach i interesach. Tego typu porozumienie jest podstawą bydgoskiej wielokulturowości. W tej łacińsko brzmiącej frazie splatają się jednak konkretne wątki miasta nad Brdą: firma odzieżowa Modus i fabryka pasmanterii Pasamon. Używając metafory wielowątkowej tkaniny Grzegorz Kozera, malarz i autor kolaży, przyjrzy się zjawisku bydgoskiej wielokulturowości. Na bazie zebranych tekstów kultury stworzy instalację malarsko-przestrzenną.

Warsztaty Dziecko na warsztat: Historia pewnej orchidei i lotosu Mamy nadzieję, że wakacje upłynęły Wam wspaniale i nasyceni wieloma wakacyjnymi przygodami powrócicie do Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, by odkrywać sztukę, a tym samym również lepiej poznawać siebie. Chcemy jeszcze podtrzymać ten lekki nastrój, który towarzyszy kontaktowi z naturą i obserwacji jej mieszkańców. Wrześniowe warsztaty w Galerii Miejskiej bwa rozpoczniemy blisko przyrody. Bohaterami wystawy Wszystko jest historią pewnej miłości są między innymi kwiaty. Orchidea i lotos. Obejrzymy film o orchidei Stanhopea Tigrina w reżyserii Maćka Dydyńskiego i postaramy się wykonać z papieru kwiat orchidei lub lotosu.

Warsztaty kierowane są do grup zorganizowanych do 25 osób, dla dzieci przedszkolnych i klas 1-3 szkoły podstawowej; spotkanie trwa do 1,5 godziny, wstęp wolny. Spotkania odbywają się w każdą środę miesiąca, godzina do ustalenia z grupą, wstęp wolny, obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62. prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz – kuratorki Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy

Widok wystawy Joanny Rajkowskiej Rhizopolis , fot. T. Zieliński

21.09.2022, godz. 18.00, ul. Gdańska 20 Bydgoska Akademia Sztuki: Anna Wiśnicka (Warszawa) – Design Danii i Finlandii – symbioza nowoczesnego designu i tradycyjnego rzemiosła

koordynacja: Danuta Pałys

Skandynawski design jest przykładem wzorniczego oksymoronu, łączy bowiem elementy pozornie się wykluczające, takie jak tradycja i nowoczesność, minimalizm i ekstrawagancja czy masowość i rzemiosło. Te ostatnie stały się znakiem rozpoznawczym produktów produkowanych w Danii i Finlandii, które od lat 30. dwudziestego wieku nieprzerwanie łączą zdobycze nowoczesnej techniki z tradycyjnym warsztatem i szlachetnymi materiałami. By zrozumieć fascynację rzemieślniczą pracą w designie Północy, należy spojrzeć na dostępne lokalnie materiały przez pryzmat zmieniających się tendencji stylowych. Rodzime gatunki drewna w rękach wykwalifikowanych rzemieślników pozwalają na uzyskanie zróżnicowanych efektów wizualnych, a ulubiona w Skandynawii ponadczasowa forma jest świadectwem utylitarnego podejścia, mającego zapewnić dostęp do wysokiej jakości produktów na szeroką skalę. Prześledzenie najważniejszych historycznych i współczesnych tendencji rzemieślniczych w designie Danii i Finlandii pozwala na zrozumienie fenomenu, jakim jest wzornictwo oparte na szacunku do lokalnych zasobów, które leżą u podstaw projektów opierających się upływowi czasu.

Anna Wiśnicka – historyczka sztuki i designu, specjalizująca się we wzornictwie i sztuce najnowszej. Autorka książki Simo Heikkila – Designer’s Life and Work poświęconej designowi Finlandii. Wykładowczyni akademicka, ambasadorka wystawy rocznicowej Echoes 100 Years in Finnish Architecture and Design organizowanej przez Ambasadę Finlandii w Polsce. Prywatnie zapalona podróżniczka, pasjonatka współczesnej prozy oraz skandynawskiego i włoskiego designu.

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego

3.09.2022, godz. 11.00

Akademia WioliMisia (koncert familijny)

Akademia WioliMisia to doskonała weekendowa propozycja dla rodzin z dziećmi w wieku od 3. do 6. roku życia. Koncerty bawią, uczą i rozwijają. Dzieci poznają brzmienie różnych instrumentów, popularne melodie i piosenki, style i literaturę muzyczną.

3.09.2022, godz. 12.30

132. Od Brzuszka Do Uszka Maluszka (koncert familijny)

Od brzuszka do uszka maluszka to cykl koncertów dedykowanych kobietom w ciąży, niemowlętom i małym dzieciom do 2. roku życia. Te familijne, muzyczne spotkania mają na celu rozwijanie wrażliwości słuchowej dzieci już od okresu prenatalnego. Dzięki badaniom naukowym udowodniono, że od 6 miesiąca życia płodowego dziecko odbiera dźwięki z otoczenia, które stymulują jego rozwój psychospołeczny, a także pobudzają aktywność różnych obszarów mózgu.

5.09.2022, godz. 9.30, 11.00, 12.30

Poranek Muzyczny dla Seniorów (koncert edukacyjny)

Projekt edukacyjny skierowany do seniorów. Cykl ma za zadanie nie tylko upowszechnianie muzyki, rozwijanie i kształtowanie wiedzy muzycznej, lecz także modelowanie sposobu życia i zaspakajanie aspiracji kulturalnych słuchaczy. Zachęca do wyjścia z domu i aktywnego uczestniczenia w koncercie, w kameralnej atmosferze.

9.09.2022, godz. 19.00

Marcin Wyrostek Symfonicznie

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej

Paweł Kapuła – dyrygent

Marcin Wyrostek – akordeon

Gabriel Fauré – Pavane

Marcin Gumiela – Story covered by the landscape

Maurice Ravel – La Valse

Claude Debussy – La Mer

Znakomity polski akordeonista Marcin Wyrostek z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej FP wykona utwór bydgoskiego kompozytora Marcina Gumieli. Do powstania Story covered by the landscape przyczyniła się fascynacja Roztoczem Środkowym, krainą geograficzną położoną w południowo-wschodniej Polsce, z której wywodzą się rodzinne korzenie kompozytora. W utworze, nawiązuje on do twórczości swojej babci, zasłużonej dla tamtejszej kultury śpiewaczki ludowej. Spuścizna jej talentu przejawia się w przeplataniu fraz zasłyszanych przez kompozytora w dzieciństwie, z nowymi, współczesnymi motywami, nadającymi tradycji nowy wymiar i formę.

11.09.2022, godz. 17.00

Koncert organowy w 101. rocznicę

urodzin Stanisława Lema

Filip Presseisen – organy

Olgierd Łukaszewicz – aktor

Jan Sebastian Bach – Preludium Chorałowe

Ich ruf zu Dir, Herr Jesu BWV 639

Felix Mendelssohn-Bartholdy – Preludium f-moll op. 35 nr 5

Filip Presseisen – Sinfonia nt. Odontrona z 25. Podróży Ijona Tichego

Recital polskiego organisty i improwizatora Filipa Presseisena uświetni 101. rocznicę urodzin Stanisława Lema. Podczas koncertu oprócz muzyki, usłyszymy fragmenty twórczości Lema, w interpretacji aktora Olgierda Łukaszewicza.

16.09.2022, godz. 19.00

60. BFM | Penderecki – Siedem bram

Jerozolimy

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej

Chór Filharmonii Narodowej w Warszawie

Maciej Tworek – dyrygent

Iwona Hossa – sopran

Karolina Sikora – sopran

Anna Lubańska – alt

Rafał Bartmiński – tenor

Artur Janda – bas

Krzysztof Gosztyła – recytacje

Bartosz Michałowski – przygotowanie chóru

Marcin Żebrowski – prowadzenie

Krzysztof Penderecki – VII Symfonia

Siedem bram Jerozolimy

Monumentalne dzieło Krzysztofa Pendereckiego – Siedem bram Jerozolimy zabrzmi podczas koncertu inaugurującego 60. Bydgoski Festiwal Muzyczny. Utwór powstał na zamówienie miasta Jerozolimy z okazji jubileuszu 3000 lat Świętego Miasta. Tytuł oraz budowa (7 części) nawiązuje do siedmiu historycznych bram prowadzących do Jerozolimy. Tekst utworu stanowią fragmenty Starego Testamentu, które zapowiadają przyjście Mesjasza. Zgodnie z życzeniem autora, fragment proroctwa Ezechiela, ujęty w szóstej części utworu, wykonywany jest zawsze w języku narodowym publiczności.

18.09.2022, godz. 17.00

60. BFM | Dumne one 2.0

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostienis

Jacek Piskorz – dyrygent, fortepian, aranżacje

Małgorzata Ostrowska – śpiew

Katarzyna Cerekwicka – śpiew

Anna Grzelak – śpiew

Aga Twardowska – śpiew

Piotr Metz – prowadzenie

Piosenki z repertuaru m.in. Kaliny Jędrusik, Kory, Whitney Houston, Maryli Rodowicz, Anny Jantar Cenione, polskie artystki wykonają utwory z repertuaru światowych, wielkich dam estrady. Piosenki jazzowe, poetyckie, popowe zabrzmią w nowym opracowaniu Jacka Piskorza, wśród nich, m.in. I will always love you, Krakowski spleen, Co mi Panie dasz, Sing Sing, Milion reasons.

21.09.2022, godz. 19.00

60. BFM | Polska Filharmonia Sopot (40-lecie orkiestry)

Polska Filharmonia Kameralna Sopot

Wojciech Rajski – dyrygent

Dziecko na warsztat , fot. Agnieszka Gorzaniak

Anna Wiśnicka, fot. Marco Dossena

Matthias Höfs – trąbka

Cezary Nelkowski – prowadzenie

Valentin Silvestrov – Hymn na orkiestrę smyczkową

Joseph Haydn – Koncert na trąbkę Es-dur

Maurycy Moszkowski – Preludium i fuga na orkiestrę smyczkową op. 85

Béla Bartók – Divertimento na orkiestrę smyczkową

Koncert uświetniający 40-lecie Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot, od wielu lat zaprzyjaźnionej z naszą Instytucją. Kameraliści wykonają kompozycje przeznaczone na orkiestrę smyczkową oraz towarzyszyć będą niemieckiemu soliście – Matthiasowi Höfsowi w Koncercie na trąbkę Es-dur Josepha Haydna. Jest to jeden z najwdzięczniejszych dla wykonawcy i słuchacza koncertów trąbkowych.

23.09.2022, godz. 19.00

60. BFM | Ewa Bem symfonicznie

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej

Krzysztof Herdzin – dyrygent, aranżacje

Ewa Bem – śpiew

Robert Majewski – trąbka, flugelhorn

Adam Lemańczyk – fortepian

Maciej Szczyciński – kontrabas

Paweł Dobrowolski – perkusja

Piotr Metz – prowadzenie

Największe przeboje Ewy Bem, m.in.: Gram o wszystko, Podaruj mi trochę słońca, Powrotna bossa nova, Moje serce to jest muzyk, Pomidory, Wyszłam za mąż, zaraz wracam

Ewa Bem – pierwsza dama polskiego jazzu. Karierę rozpoczęła w 1969 roku w Grupie Bluesowej Stodoła, rok później została wokalistką zespołu Bemibek, a następnie Bemibem. W 1974 roku rozpoczęła karierę solową, stając się najbardziej popularną wokalistką w Polsce. Od 1987 roku współpracuje z Andrzejem Jagodzińskim. Zdobyła kilkadziesiąt nagród i wyróżnień oraz koncertowała na całym świecie. Nagrała piętnaście płyt. Zawsze z niezwykłą starannością dobiera autorów tekstów oraz kompozytorów muzyki, którą wykonuje. Artystka najbardziej ceniona jest za promienną osobowość, przyjacielski czar, który roztacza na estradzie, bezpośredniość i szczerość, która już od kilku dekad podbija serca publiczności. Podczas

60. BFM zaprezentuje swoje najbardziej popularne piosenki, w nowych aranżacjach Krzysztofa Herdzina na orkiestrę symfoniczną i zespół.

29.09.2022, godz. 19.00

60. BFM | The King’s Singers

The King’s Singers

Patrick Dunachie – kontratenor

Edward Button – kontratenor

Julian Gregory – tenor

Christopher Bruerton – baryton

Nick Ashby – baryton

Jonathan Howard – bas

Cezary Nelkowski – prowadzenie

Muzyka wokalna a cappella, m.in.: Bob Chilcott –  Days; William Byrd –  Praise the Lord all ye gentiles; Ralph Vaughan Williams – Over hill, over dale oraz najpopularniejsze piosenki z filmów Disney’a

The King’s Singer  to jeden z najsłynniejszych zespołów wokalnych na świecie. Jego historia sięga 1968 roku. W tej elitarnej grupie śpiewało do tej pory 26 muzyków, zawsze tworząc sekstet. Zespół ceniony

jest za perfekcyjną intonację, jednolitą barwę, znakomitą artykulację tekstu oraz wspaniałe poczucie rytmu. Dyskografia The King’s Singers składa się z ponad 150 albumów, które zdobyły liczne nagrody oraz uznanie krytyków. Podczas 60. BFM zespół wykona program recitalowy Legacies (Dziedzictwo), celebrujący spuściznę muzyki z ostatnich 500 lat. Usłyszymy twórczość kompozytorów renesansowych, romantycznych, współczesnych, a nawet muzykę z filmów Walta Disneya.

30.09.2022, godz. 19.00 60. BFM | Maestro Kaspszyk na Międzyanrodowy Dzień Muzyki

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej

Jacek Kaspszyk – dyrygent

Isang Enders – wiolonczela

Cezary Nelkowski – prowadzenie

Edward Elgar – Chanson de Matin op. 15 nr 2

Edward Elgar – Koncert wiolonczelowy

e-moll op. 85

Richard Strauss – Śmierć i wyzwolenie op. 24

Twórczość brytyjskiego kompozytora Edwarda Elgara zainauguruje kolejny koncert odbywający się w ramach 60. BFM. Usłyszymy dwa poruszające dzieła: Chanson de Matin i Koncert wiolonczelowy e-moll, najsłynniejszy przykład kompozycji na wiolonczelę z towarzyszeniem orkiestry. W roli solisty zaprezentuje się Isang Enders.

Poemat symfoniczny  Śmierć i Wyzwolenie, pierwszy poemat Straussa nieinspirowany literaturą. O programowym założeniu tej kompozycji pisał sam Strauss w jednym z listów: „Przed sześciu laty przyszło mi na myśl, by w poemacie symfonicznym przedstawić godzinę śmierci człowieka, który dążył do osiągnięcia najwyższych ideałów, a więc chyba artysty”. Publiczność dzieło pokochała, krytycy pozostali nieprzekonani – zdaje się, że sama próba zmierzenia się przez Straussa z tematyką spraw ostatecznych wzbudzała ich niepokój. Utwór kończy „motyw wyzwolenia”, pełen siły i majestatu, przynoszący nadzieję na wyjątkowy wymiar tej nieznanej, pośmiertnej rzeczywistości.

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy

18.09.2022, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu

CCXXIX Koncert Pałacowy

Bolesław Siarkiewicz – skrzypce

Anna Jurgawka – fortepian

W programie: F. Chopin, W. Kilar, I.J. Paderewski, F. Schubert, J. Williams

25.09.2022, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

CCXXVII PORANEK MUZYCZNY

dla dzieci z rodzicami: Wakacyjna

muzyka

Bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją.

inf. Anna Cudo

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów

9.09.2022, godz. 18.00, Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 2. Wystawa czynna do 2.10.2022 Ewa Cieniak, Panorama miasteczka – wernisaż wystawy projektu stypendialnego

Od soboty 10 września do niedzieli 2 października, w godzinach otwarcia Muzeum będzie można podziwiać niezwykłe prace artystki Ewy Cieniak na ekspozycji Panorama miasteczka

Tytułowa panorama to długa na ponad 20 metrów i szeroka na 1 metr tkanina haftowana ręcznie. To zbiorowy portret ponad 100 osób – mieszkańców i sympatyków miasta Koluszki oraz osób z niego pochodzących. Pojawiły się w panoramie także postaci historyczne, m.in. Władysław Strzemiński i Katarzyna Kobro, którzy przez jakiś czas mieszkali, nauczali i tworzyli w Koluszkach.

Ludzie, ich portrety są esencją panoramy, bo to oni tworzą to miasto, dają mu swoją energię, talenty, pomysły i zapał do ich realizacji. W projekcie pojawiają się m.in. przedsiębiorcy, artyści różnych dziedzin, sportowcy, pasjonaci, starsze i młodsze pokolenie. Dzięki projektowi udało się poznać ze sobą osoby, które się nigdy dotąd nie spotkały, a czasem nie wiedziały nawet o swoim istnieniu, co artystka uważa za swój olbrzymi sukces. W projekt włączone zostały również postaci z przeszłości Koluszek. Oprócz wspomnianych wcześniej Strzemińskiego i Kobro pojawia się w projekcie Julian Przyboś, żydowski chłopiec z getta, które istniało w Koluszkach w czasie II wojny światowej. Jest tu też scena z warsztatu krawieckiego sprzed kilkudziesięciu lat. Wątki międzynarodowe pojawiają się przy okazji mieszkających w Tel-Awiwie kobiet, których korzenie związane są z Koluszkami oraz pochodzących z Ukrainy dwóch sióstr, obecnie tu mieszkających. Jednym z miejsc w Koluszkach, które artystka upodobała sobie najbardziej, jest dworzec kolejowy. Wiąże się z nim wiele wspomnień z podróży między Koluszkami, Łodzią i Warszawą. Ponieważ budynek ten wkrótce zniknie z powierzchni ziemi zastąpiony przez nowy obiekt, postanowiono, że stanie się jednym z bohaterów panoramy.

Anna Jurgawka Bolesław Siarkiewicz

Ewa Cieniak jest absolwentką Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie na wydziale grafika warsztatowa. Po wielu latach od ukończenia EAS zaczęła haftować. Jest to dla niej wielka radość, przygoda i spełnienie. Haft traktuje jako medium bardzo elastyczne. Stanowi on niewyczerpane źródło inspiracji. Artystka lubi haft dlatego, że daje możliwość pokazywania rezultatów pracy zarówno po prawej, jak i po lewej stronie. Niezmiennie najbardziej jednak Ewę Cieniak interesują ludzie oraz relacje między nimi. Portretując ich stara się sięgnąć głębiej, pod powierzchnię. Największym jak dotąd wyzwaniem, zarówno jeśli chodzi o format, jak i ilość wyhaftowanych w jednym projekcie osób jest Panorama miasteczka.

Galeria Autorska

Jan Kaja i Jacek Soliński

22.09.2022, godz. 18.00, ul. Chocimska 5 Otwarcie wystawy fotografii Jarosława Pruss Miasto

Jarosław Pruss, ur. 1968 w Bydgoszczy. Przez 25 lat pracował jako fotoreporter w lokalnych mediach..Pracę zawodową rozpoczął w „Dzienniku Wieczornym”, przez wiele związany był z „Gazeta Pomorską”. W 2015 roku zakończył współpracę z lokalnymi dziennikami. Autor kilku wystaw indywidualnych i zbiorowych. Laureat kilku nagród konkursów fotografii prasowej.

22.09.2022, godz. 18.00 Wspólny mianownik – jubileusz 80-lecia: spotkanie poetyckie ze Zdzisławem Prussem oraz promocja książki

Z inicjatywy Z. Prussa, pod jego redakcją i współautorstwie powstało pięć obszernych tomów poświęconych kulturze bydgoskiej: Bydgoski Leksykon Teatralny (2000, razem z Ewą Adamus-Szymborską i Zofią Pietrzak), Bydgoski Leksykon Operowy (2002, z Alicją Weber), Bydgoski Leksykon Muzyczny (2004, z Alicją weber i Rajmundem Kuczmą), Bydgoski Leksykon Literacki (2015, z Hanną Borawską i Stefanem Pastuszewskim) oraz Bydgoski Leksykon Plastyczny (2015, z Elżbietą Kantorek).

Warsztaty haftu

Wystawie towarzyszyć będą warsztaty haftu. 10 września w godzinach od 11.00 do 14.00 zapraszamy do Galerii Wieży Ciśnień na bezpłatne spotkanie warsztatowe: haftowanie z Ewą Cieniak. Warsztat potrwa ok. 3 godzin. Na warsztatach każdy uczestnik wyhaftuje swój portret. W celu uczestnictwa należy zgłosić się bezpośrednio do artystki. Zgłoszenia należy wysłać mailowo na adres e.cieniak@gmail.com, następnie otrzymacie Państwo maila potwierdzającego wraz z instrukcją i warunkami uczestnictwa. Artystka poprosi o wysłanie swojego zdjęcia portretowego, które posłuży do naniesienia szkicu na gazę. Zdjęcia powinny dotrzeć do artystki do 5 września – jest to warunek konieczny uczestnictwa w warsztatach. Na spotkanie artystka dla każdego uczestnika przygotuje usztywnioną gazę z naniesionym linearnym szkicem portretowym. Nie trzeba znać żadnych ściegów ani technik, sposób haftu, jakim będziecie się Państwo posługiwali to freestyle Hafty zostaną u artystki. W przyszłości prawdopodobnie staną się częścią wielookręgowej instalacji O_KRĘGI, składającej się z prac powstałych na warsztatach w różnych miastach w Polsce. Materiały czyli usztywnioną gazę oraz nici zapewnia artystka, ale jeśli w domowych zasobach znajdą się zalegające nici czy kordonki, to bez oporów można zabrać je ze sobą.

Liczba miejsc jest ograniczona. Prosimy o przemyślane decyzje dotyczące uczestnictwa.

Zdzisław Pruss (ur. w Wiśniowie pow. Konin), poeta, satyryk, publicysta, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich W latach 1960-65 studiował filologię polską na UMK w Toruniu. Od 1965 pracuje jako dziennikarz: najpierw w bydgoskiej Rozgłośni Polskiego Radia (redakcja literacka) a od 1991 przez lat kilka w „Dzienniku Wieczornym” i „Gazecie Pomorskiej”.

Muzeum Fotografii – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

Do 5 września, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52 Wystawa fotografii Zbigniewa

Urbanyiego Zdobywcy Północy

Wiersze i drobne formy satyryczne publikuje od roku 1964 w prasie lokalnej i ogólnopolskiej a także na antenie radiowej i telewizyjnej. Jego wiersze zamieszczano w licznych antologiach i almanachach m. in. Laureacki konkursów poetyckich (Iskry Warszawa 1970), Debiuty poetyckie (Warszawa 1974), Idylla polska (Biblioteka Narodowa Ossolineum 1995).

Zadebiutował tomikiem Uroczystość rodzinna (1973). Kolejne to: Najlepiej koniowi kiedy nogę złamie (1974), Ze słuchu (1982), Sielanki i nekrologi (1983), Adresat nieznany (1993), Oddział wysypisko (1996), Pogrzeb starej marynarki – wybór wierszy (1999), Wszystko składa się z  (2004), Szukanie indyków (2006), Z ręką na sercu (2007) , Szczygieł z New Jersey (2008), wybór wierszy Tylko tyle (2008), Przedostatnia sylaba (2010)

i  Rozkład Jazdy (2012), Rozmowy z psem (2015), Optymizm specjalnej troski wybór wierszy (2017)

i Wspólny mianownik (2022.)

Wydał także zbiory utworów satyrycznych, skeczy i humoresek, m.in. Wyspy Olaboga (1989) i Żarty na stronę (1998), Zboczeniec i inni (2013), Od Kaliguli po Asnyka (2014).

Wystawa fotografii Zbigniewa Urbanyiego to zbiór unikatowych zdjęć, w większości dotąd niepublikowanych, stanowiących zapis rejsów jachtów wybudowanych w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Bydgoszczy, w tym słynnego jachtu „Euros”.

Aparat fotograficzny w rękach wprawnego dziennikarza jest doskonałym narzędziem do tworzenia dokumentacji zdarzeń towarzyszących morskim wyprawom. Na fotografiach znajdziemy więc nie tylko imponujące rozmachem krajobrazy Islandii, ale też życie codzienne członków załogi. Całość stanowi niepowtarzalny wycinek historii polskiego żeglarstwa oceanicznego, której autorem jest znakomity dziennikarz, żeglarz, marynista i społecznik Zbigniew Urbanyi.

Zdzisław Pruss , fot. Jacek Solinski

Jarosław Pruss, bez tytułu

Zbigniew Urbanyi, bez tytułu

Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Karpacka 52, wtorek–piątek 11.00–17.00, sobota 10.00–14.00, poniedziałek i niedziela nieczynne

Ewa Cieniak

Konkurs Podwórko

Weź udział w konkursie „Podwórko”! Wykonaj fotografię bydgoskiego podwórka i prześlij ją do nas.

1.10.2022, 11.00–15.00, obowiązują zapisy Warsztaty z podstaw fotografii analogowej, cz.2

Zapraszamy miłośników fotografii fotochemicznej do zgłębiania arkanów praktyki pracy laboratoryjnej w ciemni fotograficznej. Warsztaty kierujemy do osób początkujących, a także tych, którzy dysponując archiwalnymi negatywami czarnobiałymi, chcieliby wykonać samodzielnie odbitkę. Na warsztatach należy pojawić się z wywołanym czarno-białym negatywem.

Wydarzenia w ramach TehoFest „Nowe Horyzonty”

3.09.2022, 11.00–13.00 Warsztaty makrofotografii w Muzeum Fotografii

(obowiązują zapisy muzeumfoto@byd.pl)

Poznaj możliwość odkrycia magicznego świata makro, który otworzy przed tobą świat dotąd nieznany. Warsztaty poprowadzi Arkadiusz Blachowski, znany i ceniony edukator w obszarze Fotografii.

Krajobraz naszego codziennego otoczenia zazwyczaj wydaje się banalny. Jednak jego powszedniość można oczarować przy pomocy fotografii, wystarczy uruchomić wyobraźnię i skorzystać z najprostszego narzędzia, jakie mamy pod ręką. Czy będzie to aparat fotograficzny, czy telefon, nie ma znaczenia, jeśli tylko nauczymy się uważnie patrzeć. Odkryjmy naszą codzienną przestrzeń w nowym, świeżym, odmiennym spojrzeniu! Czasem wystarczy zmienić punkt widzenia, by ujrzeć to, co zwyczajne, w nowej perspektywie. Z tą myślą zapraszamy do udziału w konkursie „Podwórko”. Najciekawsze prace prezentowane będą na wystawie online. Do wygrania: vouchery edukacyjne oraz spersonalizowane zestawy promocyjne z autorskimi zdjęciami. Celem konkursu jest inspiracja do twórczych i aktywnych form spędzania wakacji, pobudzanie wyobraźni wizualnej i edukacja kulturowa oraz popularyzacja twórczości Andrzeja Mazieca.

Regulamin konkursu do pobrania na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. Prace można nadsyłać do 15.09.

4.09.2022, 10.00–13.00 Wycieczka rowerowa śladami fotografii Jerzego Riegla

(obowiązują zapisy muzeumfoto@byd.pl)

W kameralnym gronie zaopatrzeni w aparaty fotograficzne ( nie jest to koniczne ) odnajdziemy miejsca fotografowane przez mistrza i ikonę bydgoskiej fotografii Jerzego Riegla.

Wycieczka adresowana do amatorów niespiesznego podróżowania rowerem po mieście, z częstymi przystankami na fotografowanie lub podziwianie krajobrazu miejskiego.

Prowadzenie: Marek Noniewicz

Wydarzenia w ramach festiwalu

8. Vintage Photo Festival

25.09.2022, 11.00–14.00 Wycieczka rowerowa Dzieje Bydgoskiego Przemysłu Fotochemicznego

(zbiórka przy Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52)

Prowadzenie: Marek Noniewicz

Bydgoszcz to miasto pełne ciekawych tras rowerowych. Tym razem wybierzemy się na wycieczkę śladami miejsc związanych z historią przemysłu fotochemicznego w Bydgoszczy od Alfy po Foton.

25.09.2022, 18.00–19.00

Wystawa CDV Carte de Visite – fotografia czy obiekt?

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy ul. Karpacka 52

Dom Kultury „Modraczek”

1.09.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny TUBYLCZA AMERYKA (i nie tylko) 2022 r. Indianie Ameryki Północnej, historia i dzień dzisiejszy

Prowadzenie: dr Adam Piekarski

8.09.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka: Zdzisław Pruss

Prowadzenie: W. Barbara Jendrzejewska

Zdzisław Pruss – poeta, satyryk, publicysta zaprezentuje swój jubileuszowy tom poezji Wspólny mianownik wydany (przez Galerię Autorską) dzięki Stypendium Prezydenta Bydgoszczy z okazji 80. urodzin.

30.09.2022, 11.00–15.00, obowiązują

Warsztaty

Rewolucje technologiczne jakie dokonują się w obszarze obrazowania technicznego stawiają pod znakiem zapytania materialność obrazu fotograficznego. Coraz częściej fotografia pozostaje jedynie zerojedynkowym zapisem w przestrzeni sieci, komputera czy telefonu. Nie mamy potrzeby przenoszenia obrazów do trójwymiarowej rzeczywistości świata materialnego. Wystawa w sposób analityczny przedstawi wybrane obiekty (fotografie z muzealnej kolekcji) po to, by przywołać ich materialny rodowód.

Poeta wydał zbiory wierszy: Uroczystość rodzinna (1973), Najlepiej koniowi kiedy nogę złamie (1974), Ze słuchu (1982), Sielanki i nekrologi (1983), Adresat nieznany (1993), Oddział. Wysypisko (1996), Pogrzeb starej marynarki. Wybór wierszy (1999), Wszystko składa się z (2004), Szukanie indyków (2006), Z ręką na sercu (2007), Szczygieł z New Jersey (2008), Tylko tyle. Wybór wierszy (2008), Przedostatnia sylaba (2011), Rozkład jazdy (2012), Optymizm specjalnej troski (2017), Rozmowy z psem (2015), Wspólny mianownik (2022); zbiory wierszy satyrycznych, skeczy i humoresek: Wyspy Olaboga (1989), Żarty na stronę (l998); tomy wspomnieniowe: Z albumu komedianta (1993), Abecadło co w Brdę wpadło (1995), Głowy i główki (2001) oraz albumy: Szopki bydgoskie (2006), Bydgoszczanie – czarno na białym (2011).

zapisy

z podstaw fotografii analogowej, cz. 1

Fragment pamiątkowej tablicy wykonanej przez Andrzeja Mazieca i dokumentującej jego działania w latach 70.

Carte de Visite

Pomysłodawca, redaktor i współtwórca Bydgoskiego Leksykonu Teatralnego (2000), Bydgoskiego Leksykonu Operowego (2002), Bydgoskiego Leksykonu Muzycznego (2004) oraz Bydgoskiego Leksykonu Literackiego (2015). Członek Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Stowarzyszenia

Dziennikarzy Polskich RP. Jest laureatem kilku konkursów literackich (m in. Toruńskiego Maja Poetyckiego i ogólnopolskiego konkursu na słuchowisko). Jego wiersze umieszczano w licznych antologiach m in. w Idylli polskiej wydanej w serii Biblioteki Narodowej przez Ossolineum (1995). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Kazimierza Wielkiego

Wojewódzka i Miejska

14.09.2022, godz. 18.00, Biblioteka Główna (sala wykładowa)

Bydgoskie Środy Literackie: Wiesława Barbara Jendrzejewska

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy jest organizatorem cyklu spotkań, które nawiązują do odbywających się przed II wojną światową Wileńskich Śród Literackich. Koordynatorką spotkań w ramach cyklu została Alina Rzepecka, z ramienia Biblioteki organizacyjnie cykl wspiera Marcin Karnowski. Spotkania odbywają się raz w miesiącu w Bibliotece Głównej.

Galeria Wspólna

8.09.2022, czwartek, godz. 19.00; wystawa potrwa do 14 października

Ignacy Czwartos – obrazy typowe dla artysty – wernisaż wystawy

Ignacy Czwartos – urodzony w 1966 r. w Kielcach. Studiował na Uniwersytecie Adama

Mickiewicza w Poznaniu – Zakład Wychowania

Plastycznego w Kaliszu. Dyplom uzyskał w 1993 r. w pracowni Tadeusza Wolańskiego. W 1995 r. współtworzył Stowarzyszenie i galerię OTWARTA PRACOWNIA. Od stycznia 2006 r. pełni w nim funkcję prezesa zarządu. Oprócz malarstwa zajmuje się ilustracją prasową i książkową. W 2019 r. odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Mieszka i pracuje w Krakowie.

We wrześniowej odsłonie BŚL gościem cyklu będzie Wiesława Barbara Jendrzejewska – poetka, autorka opowiadań, animatorka kultury. Wydała 10 książek autorskich, poetyckie: Na strunach ciszy (1999), Dotyk (2006), Noc rudych traw (2008 i 2012), Salto, 2011, W kolędowy czas… (2011), Tyle (2012), Studium dłoni (2014), Rozproszenie (2018) i dwie prozatorskie: Z kobietą na półpiętrze (2008), e-book Mężczyzna na piętrze (2012) oraz trzy płyty z poezją śpiewaną (Radio PiK). Laureatka ogólnopolskich konkursów literackich w dziedzinie poezji i prozy. Od 15. lat prowadzi Kawiarnię Literacką w DK Modraczek w Bydgoszczy, zredagowała jej cztery almanachy. Zdobyła tytuły: Kobiety Roku, Neokobiety i Kobiety z pasją. Nagrodzona przez Prezydenta Bydgoszczy i czterokrotna jego stypendystka. Otrzymała odznaczenie Zasłużony dla Kultury Polskiej (2013) i Medal im. Jakuba Wojciechowskiego (2022). Gościem wieczoru będzie również Aleksandra Russ – uczennica I LO w Bydgoszczy. Od 10. lat śpiewa z małym zespołem, a od 4. lat występuje również solo; śpiewa po polsku, i angielsku oraz gra na gitarze, po znakomicie zaliczonych lekcjach. Miłość do muzyki zaszczepiła w niej babcia.

15.09, 29.09. godz. 18.00, Biblioteka Główna (strych)

Projektor

Filmy w ramach Projektora wyświetlane są na strychu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Spotykamy się na urokliwym poddaszu,

gdzie oprócz ciekawych filmów czekają na Państwa wygodne leżaki. Każdego miesiąca, w sercu miasta, za darmo, prezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Projektor realizowany jest we współpracy z Bulwarem Filmowym. Repertuar można sprawdzić na stronie biblioteka.bydgoszcz.pl w zakładce Projektor. Wrzesień upłynie pod hasłem: Literatura na dużym ekranie.

1.09.2022, godz. 11.00; 15.09.2022, godz. 11.00; 29.09.2022, godz. 11.00

Projektor dla osób niewidomych

i słabowidzących

Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr. W. Bełzy w Bydgoszczy we współpracy z Fundacją Szansa dla Niewidomych uruchomiła Projektor dla osób niewidomych i słabowidzących. Wyświetlane będą filmy z audiodeskrypcją. Pokazy będą się odbywać w co drugi czwartek o godzinie 11.00 w sali wykładowej przy ulicy Stary Rynek 22.

Repertuar na wrzesień:

– 1.09.2022, godz. 11.00 – Maria Skłodowska-Curie, reż. Marie Noëlle

– 15.09.2022, godz. 11.00 –  Chce się żyć, reż. Maciej Pieprzyca

– 29.09.2022, godz. 11.00 –  25 lat niewinności –sprawa Tomka Komendy, reż. Jan Holoubek

Gry planszowe

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy serdecznie zaprasza do wypożyczania gier planszowych. W ręce naszych Użytkowników trafiło już sporo ciekawych pozycji i ciągle ich przybywa. Gry planszowe wypożyczać można w Wypożyczalni Multimedia 39 (ul. Długa 39) oraz w wybranych filiach miejskich na terenie miasta. W naszych zbiorach posiadamy różne gry dla miłośników planszówek – od juniora do seniora. Bezpłatnie wypożyczać gry może każdy użytkownik biblioteki posiadający aktualną kartę biblioteczną WiMBP w Bydgoszczy, który ukończył 13 lat. Użytkownik może jednorazowo wypożyczyć maksymalnie dwie gry na okres czterech tygodni. Zbiór gier planszowych prezentowany jest w katalogu internetowym biblioteki.

Kiermasz Taniej Książki

W Bibliotece Głównej trwa Kiermasz Taniej Książki, który zagościł u nas na stałe. Wydawnictwa popularnonaukowe, kryminały, romanse, biografie, poradniki, książki dla dzieci i młodzieży. Każdy znajdzie tu coś dla siebie w atrakcyjnej cenie. Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godz. 8.00–19.00, a w sobotę 9.00–15.00, Biblioteka Główna.

Antykwariat online

Zapraszamy do Antykwariatu Internetowego. W sprzedaży oferujemy dublety i druki zbędne, wycofane ze zbiorów oraz wydawnictwa własne. Proponujemy literaturę z różnych dziedzin wiedzy oraz książki dla dzieci i młodzieży. Czas realizacji zamówień wynosi 7 dni roboczych. Katalog dostępnych pozycji znajduje się na stronie internetowej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej: biblioteka.bydgoszcz.pl.

Zdzisław Pruss

Ignacy Czwartos, bez tytułu

Wirtualny spacer – Biblioteka Bernardynów

Biblioteka Bernardynów mieści się w gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy. Poklasztorne zbiory należące niegdyś do bydgoskiego klasztoru bernardynów to najstarszy i największy z zachowanych w mieście księgozbiorów; jego początki sięgają schyłku XV wieku. Uruchomiliśmy nowe narzędzie, umożliwiające spacer wirtualny po salach biblioteki. Aby rozpocząć zwiedzanie online, wystarczy wejść na stronę WiMBP. biblioteka.bydgoszcz.pl.

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu

ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń

tel./fax: 56 652 20 27, 56 652 27 55 www.woak.torun.pl

e-mail: woak@woak.torun.pl

Bezpłatne konsultacje dla kadr kultury

Po wakacyjnej przerwie specjaliści z Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu powracają z ofertą bezpłatnych konsultacji dla instruktorów kultury, artystów amatorów, nauczycieli i opiekunów zespołów artystycznych. Konsultacje w zależności Waszych od potrzeb i preferencji odbywają się w formie stacjonarnej lub zdalnej. Termin i zakres ustalić można bezpośrednio z osobą prowadzącą. Prosimy o kontakt mailowy lub telefoniczny.

Wiedzą dotyczącą realizacji filmów (m.in. praca na planie, oświetlenie, praca z kamerą i montaż) z każdym zainteresowanym podzieli się Grzegorz Kaźmierski – filmowiec i filmoznawca a przy okazji muzyk. Na konsultacje reżyserskie oraz z zakresu scenariopisarstwa zaprasza Ireneusz Maciejewski – reżyser teatralny i filmowy. Z pytaniami dotyczącymi pedagogiki teatru, prowadzenia dziecięcych i młodzieżowych grup teatralnych oraz z twórczego wykorzystania metod parateatralnych w edukacji można zwracać się do Agnieszki Zakrzewskiej – pedagożki teatru, autorki licznych projektów edukacyjnych. Na konsultacje fotograficzne zaprasza Stanisław Jasiński – artysta fotografik i instruktor. Z kolei muzyka i emisja głosu to obszar, którym zajmuje się Erwin Regosz.

Szczegółowe informacje ofercie szkoleniowej Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu znaleźć można na stronie internetowej www.woak.torun.pl.

Do 23 października Termin zgłoszeń na konkurs filmowy KATAR Film

Ostatnią w tym roku odsłoną Konfrontacji Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu jest konkurs KATAR Film. Do udziału zapraszamy autorów filmów fabularnych, dokumentów, animacji i filmów eksperymentalnych. Na zgłoszenia czekamy do 23 października. Udział w konkursie jest bezpłatny.

Jak co roku, spośród nadesłanych przez Was propozycji wybierzemy zestaw, który zostanie pokazany na dużym ekranie podczas projekcji finałowych 19 listopada 2022 r. Wasze filmy oceni profesjonalne jury, które przyzna nagrody o łącznej wartości 7.000 zł. Jurorzy nie tylko wyłonią zwycięzców, ale podczas spotkania podzielą się swoimi refleksjami, odpowiedzą na nurtujące autorów i widzów pytania. Celem KATAR-u jest bowiem przede wszystkim umożliwienie spotkania twórców z regionu, wzajemne poznanie i wymiana doświadczeń.

Konkurs ma formułę otwartą. Zgodnie z regulaminem …dopuszczane do konkursu są filmy realizowane dowolną techniką (np. film kolorowy, czarno-biały, animacja poklatkowa, animacja rysunkowa, formy mieszane, etc.). Jedynym ograniczeniem formalnym jest czas projekcji: zgłoszone filmy nie mogą być krótsze niż 5 minut i nie dłuższe niż godzina. Wymagania techniczne, regulamin konkursu oraz formularz zgłoszeniowy znaleźć można na stronie internetowej www.woak.torun.pl.

inf. Kamil Hoffmann

Kino Jeremi

We wrześniu kino Jeremi, w cyklu filmowym POMIĘDZY PRAWDĄ A FIKCJĄ, zaprasza na:

8.09.2022 (czw.), godz. 19.00

Ennio, reż. G. Tornatore, prod. Włochy, Belgia, Holandia, Japonia

15.09.2022 (czw.), godz. 19.00

Paryż, 13. dzielnica, reż. J. Audiard, prod. Francja

22.09.2022 (czw.), godz. 19.00

Infinite Storm, reż. M. Szumowska, prod. Polska, Wlk. Brytania, USA, Australia

29.09.2022 (czw.), godz. 19.00

Między dwoma światami, reż. E. Carrère, prod. Francja

Bilety na filmowe czwartki: normalny – 11 zł, ulgowy – 7 zł. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia.

Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie. Szczegóły na stronie: kinojeremi.liceumxv.edu.pl, i na FB: facebook.com/KinoJeremiFordon.

Hangar Kultury

23.09.2022, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny Koncert Żegnaj Lato, Witaj Jesień

Wystąpi wokalista Remigiusz Kuźmiński , absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Gościnnie towarzyszyć mu będzie wokalistka Aleksandra Meler, która również ukończyła bydgoską Akademię Muzyczną. W programie koncertu usłyszymy wysokiej klasy muzykę okołojazzową i okołoklasyczną (autorską i nie tylko) typu pop-jazz, soul, funky, r’n’b, musical, pop-opera, gospel, filmowa, literacka i aktorska. Hangar Kultury mieści się przy ul. Piwnika-Ponurego 10 w Fordonie. Szczegóły na stronie: hangarkultury.liceumxv.edu.pl, i na FB: facebook.com/HANGARKULTURY.

Instruktorzy Agnieszka Zakrzewska i Erwin Regosz, fot. Ireneusz Maciejewski

inf. Monika Jarzyna

Galeria Jagiellońska 1

9.09.2022, godz. 18.00. Wystawa (z możliwością zakupu prac) potrwa do 28.09.2022, wstęp wolny

NU_CLEAR – wernisaż wystawy

malarstwa i rzeźby Łukasza

Wodyńskiego

Jako cywilizacja docieramy do krytycznego momentu rozwoju. Tępo życia i dynamiczny wzrost populacji potęgują pielęgnację ludzkiego egocentryzmu, zmasowaną konsumpcję oraz brutalną eksploatację surowców. Przemiany szybsze niż ludzkość jest w stanie udźwignąć wytyczają ścieżkę dążącą do ściany, unicestwienia rozlanego w złocie epoki, w której nic nie jest już tym czym się wydaje a elementarne uczucia wypiera dążenie do szybkiej gratyfikacji. Degradujemy więzi międzyludzkie i więzi z otoczeniem nie bacząc na konsekwencje ani nie uzmysławiając, iż jesteśmy o krok od katastrofy.

Ekspozycja Wodyńskiego rysuje postapokaliptyczną wizję rzeczywistości, kondensując działanie na różne zmysły odbiorcy (obrazy, instalacje, dźwięki, wideo). Ukazuje świat po wielkim kataklizmie, który pozostawia reminiscencje minionego życia jakie rozgrywało się wcześniej na planecie. Co poczuje widz wkraczający w tę post-ludzką, pustą i wyjałowioną przestrzeń?

Wystawa skomponowana na zasadzie scenografii filmowej sprowadza kumulację doznań nawiązując intensywną interakcję z odbiorcą. Zadaje bardzo ważne pytanie o świat, który odchodzi na naszych oczach.

Podczas otwarcia artysta wykona radykalny performance. Wstęp na wydarzenie darmowy.

Łukasz Wodyński – polski artysta wizualny, malarz, performer, teoretyk sztuki. Jego twórczość jest wielowarstwowa. Skupia się wokół tematu człowieka i związanego z nim głębokiego podłoża egzystencjalnego, emocjonalnego i duchowego. Dotyka także problemów ponowoczesnego świata uzmysławiając skalę wyzwań, z jakimi przyszło mu się mierzyć.

Fundacja Fotografistka

4.09.2022, godz. 18.00, Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1 Wernisaż wystawy Z dziejów bydgoskich zakładów fotograficznych do roku 1939

(w ramach święta szlaku wody, przemysłu i rzemiosła teh2o)

Bydgoszcz jest miastem z bogatą historią w dziedzinie fotografii, sięgającą już I połowy XIX wieku. Wczesna forma fotografii polegająca na nanoszeniu obrazu na posrebrzaną miedzianą płytkę dotarła do Bydgoszczy za sprawą wędrownego dagerotypisty Augusta Wesenberga z Królewca w kwietniu 1844 roku. Pierwszym fotografem który zdecydował się otworzyć w Bydgoszczy zakład fotograficzny był z kolei pochodzący z pobliskiego Fordonu grawer Ludwig Friedlaender w roku 1948. Od tego momentu sukcesywnie przybywało w Bydgoszczy zakładów fotograficznych. W ostatniej dekadzie XIX wieku funkcjonowało już sześć atelier fotograficznych, a wraz z nastaniem kolejnego stulecia ich liczba wzrosła. Wśród fotografów znalazły się także kobiety. Fotografie miasta nierzadko pojawiały się na pocztówkach, popularyzując Bydgoszcz poza jej granicami.

Stała ekspozycja w siedzibie Fundacji będzie okazją do zobaczenia fotografii z najbardziej znanych i popularnych fotograficznych atelier w Bydgoszczy.

30.09.2022, godz. 19.00, katedra św. Mikołaja i Marcina, ul. Farna 2 Archiwum Pięknej Miłości. Finał

projektu

W ramach projektu Archiwum Pięknej Miłości Fundacja Fotografistka przez kilka miesięcy zbierała stare fotografie ślubne. Podobnie jak

miało to miejsce przy poprzednich projektach, zachęciła bydgoszczan do sprawdzenia co kryją ich domowe archiwa. W efekcie udało się zebrać ponad sto fotografii ślubnych, z których najstarsze pochodzą z końca XIX wieku. Zebrane zdjęcia to nie tylko cenny zbiór fotografii ale przede wszystkim niezwykle ciekawy zapis lokalnej historii, ilustrujący ślubne obyczaje i ich zmiany na przełomie lat. Archiwum Pięknej Miłości pełne jest ciepłych wspomnień, zabawnych anegdot jak i gorzkich zakończeń.

Wybrane fotografie pojawią się w albumie wydanym przez Fundację. Pozostałe zdjęcia zostaną zaprezentowane w formie pocztówek podczas wystawy.

Wydarzeniu towarzyszyć będzie koncert kwartetu smyczkowego Sana Quartet z Patrycją Błaszak-Bieńkuńską. Muzycy są absolwentami Akademii i Uniwersytetów Muzycznych w Warszawie, Łodzi, Bydgoszczy i Oslo. Szczegóły na stronie www.fotografistka.pl Zadanie współfinansowane przez Urząd Miasta Bydgoszczy

Do 7 października, Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1 , czwartek, piątek 11.00–18.00, sobota 12.00–18.00

Wystawa fotografii rzeźb Michała

Kubiaka w obiektywie Patryka Chenc

Kuratorka: Katarzyna Gębarowska

Rzeźby plenerowe porozmieszczane w przestrzeni miejskiej wrastają w nią, stając się integralną częścią krajobrazu: im częściej je widzimy, tym rzadziej je dostrzegamy. Tymczasem, jak pisze dr Agnieszka Wysocka to nie tylko dzieła sztuki czy akcenty wpisane w układ urbanistyczny ale również część narracji pozwalającej „czytać” dzieje miasta. I choć znamy je wszyscy z codziennych wędrówek, przestajemy je zauważać: smukłe sylwetki z brązu jak Flisak czy Wędrowiec, wyraziste formy jak Rejewski czy Szwalbe. Jeszcze rzadziej zwracamy uwagę na te zdobiące wnętrza instytucji kultury jak Miłosz czy Krysiewiczowa

Jubileusz 50-lecia twórczości artysty rzeźbiarza Michała Kubiaka stał się pretekstem do ponownego przyjrzenia się jego rzeźbom, które na trwałe wpisały się w pejzaż Bydgoszczy. Tego

Archiwum Pięknej Miłości

Z cyklu MANIPULACJE GENETYCZNE rzeźba ceramiczna, 2022

zadania podjął się Patryk Chenc, fotograf, który zadebiutował w 2021 roku fotografią studyjną prezentującą zatrzymane w kadrze elementy migrującego lasu. Ponownie sięga po minimalistyczną formę i grę światła z cieniem, tym razem zastosowując oświetlenie studyjne w plenerze. Artysta przedstawia doskonale znane bydgoszczanom rzeźby Michała Kubiaka w zupełnie nowej odsłonie, nawiązując swoisty dialog między pokoleniami i między sztukami. W pozornie płaskim obrazie fotografii z kunsztem uwypukla trójwymiarowość rzeźby: kontrastu połysku i matu, gładkości i chropowatości. Sposób w jaki dekontekstualizuje i utrwala rzeźby pozwala dostrzec w nich autonomiczne dzieła sztuki.

Koncert jest biletowany, koszt biletu: 25 zł. Szczegóły na stronie: www.fotografistka.pl.

24.09.2022, sobota

11.00: Spotkanie z artystką: Małgorzata Potocka (poprowadzi Małgorzata Czyńska) Hotel Pod Orłem, ul. Gdańska 14

11.00: Warsztaty dla dzieci: Foto z misiem (prowadzi Oficyna Wydawnicza Oryginały), Młyny Rothera, ul. Mennica 10

1 2.00: Pokaz filmu ze spotkaniem autorskim: s potkanie z reżyserką Elizą Kubarską , projekcja filmu Być kobietą w Himalajach

16.00: Wernisaż: wystawa Andrzeja Różyckiego Wywołanie, Bydgoskie Centrum Sztuki, ul. Jagiellońska 47

23.09.2022, piątek

18.00: Gala Otwarcia 8. Vintage Photo Festival, Młyny Rothera, ul. Mennica 10

18.00: Wernisaże, Młyny Rothera, ul. Mennica 10

Wystawa Wanda Rutkiewicz Archiwum

Wandy Rutkiewicz

Wystawa Adriana Lopez Sanfeliu Before I Croak

Wystawa Małgorzata Potocka Nie potrzebujemy innych światów gdy mamy lustra

Wystawa Giulia Frigieri Surfing Iran

Wystawa Foto z Misiem

Wystawa I miejsce Vintage Grand Prix Mag-

dalena Kuca Family Tales

Wystawa II miejsce Vintage Grand Prix Nicola

Bertasi Pandemic Papers

Wystawa III miejsce Vintage Grand Prix Kate

NganWa Ao Where will they live?

Wystawa wyróżnienie Vintage Grand Prix

Katarzyna Navarra Praktyki niewieście

Wystawa wyróżnienie Vintage Grand Prix

Marcin Sudziński Czarne Światło

Wystawa wyróżnienie Vintage Grand Prix

Nicolas Reinhart Failed Film

2 2.30: wernisaż: Wystawa Marka

Noniewicza „The pencil od light”, Klub MÓZG, ul. Parkowa 2

2 3.00: koncert: Marcin Sudziński Czarne

światło set, Klub MÓZG, ul. Parkowa 2

23.30: After Party: Klub MÓZG, ul. Parkowa 2

17.30: Wernisaż: wystawa Tamary Pieńko VII Symfonia we współpracy z Tadeuszem Rolke, Młyny Rothera, ul. Mennica 10

25.09.2022, niedziela

11.00: Wycieczka rowerowa: Dzieje Bydgoskiego Przemysłu Fotochemicznego, prowadzi Marek Noniewicz (zbiórka przy Muzeum Fotografii; zapisy pod adresem mailowym: info@fotografistka.pl), Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52

12.00: Spotkanie autorskie: Spotkanie autorskie z Elżbietą Sieradzińską autorką

książki Wanda Rutkiewicz. Jeszcze tylko jeden szczyt. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, Stary Rynek 24

14.30: Pokaz filmowy oraz spotkanie

z reżyserką: Projekcja filmu Elliot Erwitt

– Silence Sounds Good wraz ze spotkaniem z reżyserką Adrianą Lopez SanFeliú.

17.00: Spotkanie autorskie: Spotkanie

z książką Foto z Misiem, Oficyna Wydawnicza Oryginały, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, Stary Rynek 24

18.00: Wernisaż wystawy: Wystawa Carte de visite – fotografia czy obiekt, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52

30.09.2022, piątek

11.00–15.00: Warsztaty: Warsztaty z podstaw fotografii Analogowej - przeznaczone dla dzieci i młodzieży (Część 1), Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52

1.10.2022, sobota

11.00–15.00: Warsztaty: Warsztaty z podstaw fotografii Analogowej - przeznaczone

dla dzieci i młodzieży , (Część 2), Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52

11.00–15.00: Warsztaty: Warsztaty fotograficzne z ambasadorem Fujifilm Wiktorem

Franko, Barell Studio, ul. Marszałka Focha 10/7

2.10.2022 Niedziela

11.00: Pokaz: Pokaz Camera Obscura

Studio Anna Ajtner przy ul. Gdańskiej

1 2.00: Oprowadzanie kuratorskie: Oprowadzanie kuratorskie po wystawach głównych, Młyny Rothera, ul. Mennica 10

16.00: Panel dyskusyjny: Panel dyskusyjny

Wzajemne relacje kultury i gospodarki na przykładzie sektora turystycznego, Młyny Rothera, ul. Mennica 10

1 8.00: Pokaz filmowy: Steve McCurry. W pogoni za kolorem , Kino Orzeł, ul. Marcinkowskiego 12

fot. archiwum Wandy Rutkiewicz

18. Mózg Festival:

Międzynarodowy Festiwal, Muzyki i Sztuk Wizualnych

8–11.11.2022

8.09.2022, czwartek: klub Mózg

18.00 Tea Andreoletti (I) akcja w terenie z przeniesienem do Mózgu

20.00 Otwarcie Festiwalu

20.15 Centrum Centrum (Łukasz Jastrubczak i Małgorzata Mazur) (PL) – performance

20.45 Zofia Ilnicka/Łukasz Marciniak/Jakub Wosik (PL) – koncert

21.30 Aleksandra Kubiak (PL) – performance

22.30 Jeremiah Cymerman (USA) – koncert

9.09.2022, piątek: Młyny Rothera

18.30 Tea Andreoletti – akcja w terenie

20.00 Aleksandra Kubiak (PL) – instalacja, powitanie gości (atrium)

20.15 ENSEMBLE NIST-NAH (AUS, GB, F) – koncert (atrium)

21.00 Kama Sokolnicka/ Manuel Geisser (PL/CH) – wystawa (2 piętro)

21.30 Hélène Blenchard & Kasper Toeplitz (F) – koncert (3 piętro)

22.15 Les Marquises (Škrijelj / Malmendier) (F/B) – koncert (1 piętro)

23.00 The Intuition Orchestra + Freeze&Jachna (PL) – koncert (parter mączny)

9.09.2022, piątek: klub Mózg

00.00 Unstable Matter (E) – vinyl dj set

01.30 Joy Huebner (D) – vinyl dj set

10.09.2022, sobota: Młyny Rothera

15.00 Do Not Ferget To Keep Your Mind Clear

– spotaknie artystów z publicznością, panel dyskusyjny; prowadzenie: Anna Mitus & Ilona Witkowska

19.00 Dark As You Like Head Cleaner (UK)

– koncert / instalacja (westybul)

19.45 Viktoriia Tofan (UA/PL) – performance (3. piętro młyn)

Koncepcja sekcji wizualnej: Anka Mituś

Sekcja performatywna najbliższej edycji festiwalu Mózg skupi się na prezentacji postaw odnoszących się w nowy i odkrywczy sposób do zagadnień własności i wiedzy. Problemów, któ -

rych definicje podlegają raptownym przewartościowaniom w kontekście kryzysowej zmienności współczesnego świata, a w szczególności bliskości wojennej rzeczywistości Ukrainy. Przez wybór artystek i artystów, wśród których znajdą się m.in. Centrum Centrum (PL), Viktoria Tofan (UA/ PL), Kama Sokolnicka / Emanuel Geisser (PL/CH), Yuriy Biley (UA/ PL), Karolina Wiktor (PL), Aleksandra Kubiak (PL) i Tea Andreoletti (I), pragniemy spojrzeć na polityczne, ekonomiczne, kulturowe i środowiskowe uwarunkowania tych zmian. Ujrzeć w subtelnych i osobistych, a kiedy indziej mocnych i prowokacyjnych gestach, ucieleśnienie zjawisk postrzeganych na ogół jako abstrakcyjne i dalekie od możliwości bezpośredniej sprawczości jednostek. Naszkicować, być może dzięki bezpośrednim i ulotnym negocjacjom, mapę, która na chwilę ułatwi nawigowanie w świecie bez pewności. Komunikowanie bez używania języka.

Biogramy artystek i artystów:

CentrumCentrum to założona w Szczecinie w 2015 roku heretycka instytucja stworzona przez Łukasza Jastrubczaka i Małgorzatę Mazur. Działania instytucji skupiają się na relacji byłych peryferii i byłych centrów świata, w kontekście ich zależności ekonomicznej i kulturowej. Twórcy inicjatywy wplatają wątki z przeszłości w teraźniejszą siatkę zależności, animując przy tym nietypowych bohaterów – niezauważone przedmioty, pominięte zdarzenia – i dążąc do wzmocnienia ich obecności we współczesnej narracji. W ramach swoich aktywności instytucja organizuje wydarzenia, wydaje publikacje, tworzy kolekcję przedmiotów i sytuacji, inicjuje dyskusje, prowadzi warsztaty, tłumaczy, recykluje, rekonstruuje, dba o glebę, sadzi rośliny i zbiera owoce.

Viktoriia Tofan (1993, Dniepropietrowsk) – artystka audiowizualna, animatorka, koordynatorka wydarzeń artystycznych. Jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Kijowie

oraz Wydziału Malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Prace Tofan prezentowane były w ramach wystaw takich jak Mikstury Kultury (Narodowe Forum Muzyki, Wrocław), 11. TRIENNALE MA ŁYCH FORM MALARSKICH, (Galeria Sztuki Wozownia, Toruń), „ Love Letters” (Almanac Projects, Londyn), Nagi Nerw. Studio Mistrzyni: Rajkowska (BWA, Wrocław), 19. Przeglądu Sztuki SURVIVAL we Wrocławiu, OBRZĘDY INTYMNE | Lewandowska / Marcjasz / Tofan (OP ENHEIM, Wrocław). W swej twórczoś ci sięga m.in. po malarstwo abstrakcyjne, instalacje site-specific oraz techniki hafciarskie. Zarówno w praktyce artystycznej, jak i animacyjnej zajmuje się poszukiwaniem języka, który byłby odpowiedzią na poczucie obcości, jakiego doświadcza jako ekspatka i które zbliżyło ją do spo łeczności osób g łuchych, dla których polski język foniczny często nie jest pierwszym ani najbardziej naturalnym sposobem komunikacji. Zainteresowanie kulturą osób g łuchych i językiem migowym doprowadziło ją do stworzenia dostępnościowych projektów artystycznych Doznanie ciszy oraz Doznanie zmysłów. Obecnie żyje i pracuje we Wrocławiu.

Kama Sokolnicka (1978) – mieszka i pracuje we Wrocławiu i Berlinie. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jej praktyka artystyczna opiera się na montażu jako procesie konceptualnym. Interesują ją błędy w czytaniu, słuchaniu i rozumieniu, a prace charakteryzuje powściągliwość w użyciu materiałów oraz zróżnicowane pod względem formy – od kolażu, obiektu, instalacji i malarstwa, po rzeźbę. Obecnie, wspólnie z Emanuelem Geisserem, realizuje projekt mobilnej pracowni i studia nagraniowego obejmującego zasięgiem różne kraje obszaru europejskiego i Północnej Afryki.

Emanuel Geisser (1974, St. Gallen w Szwajcarii) – mieszka i pracuje w Berlinie. Ukończył Ecole Supérieure d´Art Visuel w Genewie (CH) i Hochschule für Bildende Künste w Hamburgu (D). Jego

Yuriy Biley, 2022 , Zielona Góra, fot. Piotr Czyż

praktyka artystyczna obejmuje instalacje, prace filmowe/wideo oraz techniki kolażu. Zajmuje się prawami natury, uporem zjawisk fizycznych i delikatnymi systemami, które wszystko spajają. Uważa swoją pracę za kalibrację świata przy użyciu artystycznych instrumentów.

Aleksandra Kubiak – artystka wizualna, autorka performansów, filmów, form przestrzennych. Bada społeczną skuteczność sztuki. W latach 2001–2013 roku wraz z Karoliną Wiktor współtworzyła Grupę Sędzia Główny. W 2010 wznowiła działalność indywidualną, realizując film Dolce Vita (2011). Od 2014 tworzy autobiograficzny cykl dzieł, w którym łączy często trudne, rodzinne doświadczenia z eksperymentem na polu działań filmowych, na styku performansu, filmu dokumentalnego, teatru. Pracuje z aktorami, jest autorką scenariuszy, pisze teksty, reżyseruje. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Z Grupą Sędzia Główny nominowana do nagród Paszporty Polityki (2011) i Spojrzenia (2007); artystki zostały laureatkami Międzynarodowego Konkursu Performansu w Trydencie (2007) i Nagrody TVP Kultura (2005). W 2016 na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu Aleksandra Kubiak uzyskała stopień doktora sztuki na podstawie pracy stworzonej pod kierunkiem prof. Izabelli Gustowskiej (we współpracy z prof. Markiem Wasilewskim). Od 2017 pracuje w Instytucie Sztuk Wizualnych na Uniwersytecie Zielonogórskim. Mieszka w Zielonej Górze, gdzie współpracuje z Fundacją Salony oraz Galerią BWA.

Autorka wystaw indywidualnych m.in. Śliczna jesteś, Laleczko (2017, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki), Powietrze w domu (2017, MOS Gorzów), I made a model of you (2019, CSW Kronika w Bytomiu i BWA Zielona Góra).

Tea Andreoletti (1991) – artystka, sorytelerka, hydro-sommelierka, performerka i fechmistrzyni. Dorastała w Gromo, alpejskiej wiosce w północnych Włoszech. Jej artystyczna praktyka osadzona jest w tradycji i praktyce ustnego przekazu, opowieści ewoluującej w indywidualnym przekazie. Jej działania przybierają formę pielgrzymek oraz indywidualnych i grupowych spotkań. Od 2020 roku Tea pracuje nad wieloletnim projektem politycznym, w ramach którego ma zamiar kandydować wraz z obywatelską listą pod hasłem „Povera” w wyborach burmistrza jej rodzinnego miasta w 2026 r. Jej projekty mają efemeryczny charakter, dokumentowany jedynie poprzez przekazy ustne oraz w formie haftów na Niedzielnej Sukience artystki. Tea Andreoletti studiowała na studiach magisterskich Live Art and Performance Studies (LAPS) w Uniarts Helsinki. Obecnie jest współkuratorką programu NoMad House Helsinki, platformy sztuki i performansu na żywo w Helsinkach. Mieszka i pracuje między Helsinkami a Gromo.

Yuriy Biley (1988, Użhorod, Zakarpacie, Ukraina), artysta wizualny i kurator. Od 2015 roku mieszka i pracuje we Wrocławiu. W swojej praktyce skupia się na tematach związanych z doświadczeniem emigracji. Współzałożyciel i członek Open Group (od 2012), laureat nagrody specjalnej i głównej PinchukArtPrize (2013, 2015, Kijów) oraz uczestnik wystawy w pawilonie narodowym Ukrainy na 56. Biennale Sztuki

i w programie towarzyszącym 57. Biennale Sztuki w Wenecji. W 2019 roku Open Group pełniła funkcję kuratora ukraińskiego pawilonu w ramach 58. Biennale Sztuki w Wenecji. Biley jest tak że współtwórcą ZA*Grupy, której praktyka opiera się na badaniu tematu doświadczenia migracji do Polski. Jest te ż kuratorem i współzałożycielem dwóch galerii: Detenpyla – Lwów (od 2011) i NOWY ZŁOTY – Wrocław (od 2019). Prace artysty znajdują̨ się w kolekcjach Muzeum Sztuki Współczesnej w Chersoniu (Ukraina), Galerii Labirynt w Lublinie, oraz w prywatnych kolekcjach.

Zachwyt

3.09.2022 godz. 19.00, Zachwyt, ul. Jezuicka 22 Podsumowanie programu rezydencyjnego Znikając nad Wisłą

Prezentacja wcześniejszych edycji. Prace dostępne przez cały miesiąc na billboardach przy ulicy Toruńskiej oraz w formie plakatów na kilkunastu słupach w przestrzeni Bydgoszczy.

Znikając nad Wisłą to program rezydencyjny realizowany od roku 2019 przez Fundację W788. Tegoroczna edycja, trwająca od początku lipca, jest jego czwartą odsłoną, a jej podsumowanie odbywa się równolegle w siedzibie fundacji przy 788 kilometrze Wisły, w bydgoskim Zachwycie oraz w przestrzeni miejskiej Bydgoszczy. Pobyty rezydencyjne nad Wisłą, w tym szczególnym miejscu z rozległym krajobrazem, które położone jest na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Wisły stanowią ciekawą i wzmacniającą alternatywę w aktualnym trudnym czasie. Zazwyczaj osoby, które nas odwiedzają, są wybierane na zasadzie open call. Każdego roku współpracujemy z inną galerią czy fundacją, które finansowo wspierają artystów i artystki w trakcie ich tygodniowego pobytu nad Wisłą. Co roku zgłasza się coraz większa liczba chętnych, ponieważ stworzone przez nas warunki trafiają w aktualne potrzeby twórców i twórczyń. Nie mamy wymagań, aby podczas pobytu powstało materialne, nowe dzieło, ponieważ wierzymy, że wobec wszechogarniającej nad-

produkcji, również w świecie sztuki, ważny jest umiar, a czasem nawet powściągliwość.

W tym roku gościliśmy osiem osób. Dwie artystki z ukraińskiego Charkowa, troje wybranych w klasycznym naborze we współpracy z Fundacją Sztuki Polskiej ING. I dodatkowo, po raz pierwszy, dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy udało nam się zaprosić trójkę artystów/artystek związanych z naszym miastem.

Osoby zaproszone przez nas w tym roku koncentrowały się na subiektywnym zapisie natury, który ostatecznie w formie wielkoformatowych wydruków pojawi na ulicach miasta. Nasi tegoroczni rezydenci, których efekty pracy możemy pokazać w przestrzeni miejskiej dzięki wsparciu finansowemu Miasta Bydgoszcz, to Dorota Podlaska, Krzysztof Gruse i Jarosław Majewski. Osoby związane z miastem i częściowo wywodzące się ze środowiska artystycznego Bydgoszczy, a także znane w Polsce i na świecie. Podczas swoich tygodniowych pobytów w nadwiślańskim krajobrazie podejmowali tematy bliskie naturze, czego efektem są cykle prac akwarelowych jak w przypadku Doroty Podlaskiej, fotografie zrealizowane w tradycyjnych technikach przez Jarka Majewskiego oraz działania malarskie Krzysztofa Grusego. Wszystko podsumowane spotkaniami okołorezydencyjnymi z bydgosko-kozielecką publicznością w siedzibie fundacji oraz wystawami w Zachwycie (ul. Jezuicka 22). Zwieńczeniem projektu Znikając nad Wisłą jest wydarzenie podsumowujące wszystkie działania, na które zapraszamy w sobotę 3 września w bydgoskim Zachwycie przy ul. Jezuickiej 22.

Dorota Podlaska – autorka wielu prac i cykli malarskich, a także akcji i interwencji w przestrzeniach publicznych, dokumentacji fotograficznych oraz projektów wydawniczych i książek. Jej prace, które najczęściej podejmują wątki osobistych doświadczeń lub zdarzeń zaobserwowanych w świecie, prezentowane były na wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w najważniejszych galeriach i muzeach w Polsce i za granicą. Studiowała malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W czasie studiów była związana z grupami artystycznymi Naprzód, Yach-Film, z którymi zajmowała się sztuką filmu wideo i tworzyła happeningi. Dorota Podlaska to artystka znana również w śro -

dowisku bydgoskim, współtworząca i aktywnie działająca w latach 1993-2003 w Stowarzyszeniu „Wieża Ciśnień”.

Jarosław Majewski – multiartysta, rzemieślnik, kontrabasista sceny awangardowo-jazzowej, fotograf, autor zdjęć do wielu publikacji i albumów. Pasjonuje się dawnymi metodami pozyskiwania pozytywów a przede wszystkim technikami szlachetnymi. Praktykuje metodę gumy dwuchromianowej i bromu. W 1998 roku zainicjował powstanie koła fotograficznego przy Domu Kultury nr 5 w Bydgoszczy i prowadził tam zajęcia z młodzieżą. Pracował jako fotoreporter w Ilustrowanym Kurierze Polskim, a także w rzeszowskich Super Nowościach. Był wielokrotnym uczestnikiem Przeglądów Bydgoskiej Fotografii organizowanych przez BWA w Bydgoszczy. Posiada w dorobku również wystawy indywidualne. Obecnie nie fotografuje profesjonalnie z uwagi na świadomą rezygnację z techniki cyfrowej.

Krzysztof Gruse – malarz, urodzony w 1957 roku w Bydgoszczy. Obecnie mieszka w Bochum (Niemcy). Na potrzeby rezydencji nad Wisła W788 zamiast biografii utwór malarza z tomiku - Fosforyzujacy pies, wydanym w roku 2007: „nadlatuje ptak / siada na drzewie / wysoko tuż pod wierzchołkiem / nadchodzi zmierzch / robi się ciemno / drzewo lekko się kołysze / można jeszcze wypatrzę ptaka / ale zaraz zniknie w ciemnościach / stoję na dole / jestem spokojny / ptak śpi / pójdę jeszcze trochę pochodzi po nocy”.

O Fundacji W788.Fundacja powstała w roku 2019 i jako podstawowy obszar swojej aktywności obrała działania na rzecz upowszechniania sztuki na terenie Bydgoszczy i jej okolic, przybliżanie ciekawych, alternatywnych postaw twórczych publiczności bydgoskiej, tworzenie przestrzeni dla kreatywnej, twórczej wymiany oraz udostępnianie miejsca, którego wyjątkowe, nadwiślańskie położenie umożliwia swobodny rozwój i pracę. W swoim dotychczasowym dorobku mamy wiele zdarzeń, spotkań, pobytów rezydencyjnych, koncertów i wystaw. Nasze działania choć usytuowane w oddalonym o 25 km od Bydgoszczy Kozielcu cieszą się zainteresowaniem publiczności bydgoskiej, miejscowej, a także osób odwiedzających nas z całej Polski. Nasze działania wynikają zarówno z naturalnej potrzeby współtworzenia nowych, ciekawych zjawisk w kulturze jak i próby zagospodarowania przestrzeni symbolicznej opartej na działaniach wspólnotowych. Nasza aktywność, osadzona w nadwiślańskim krajobrazie, dzięki wieloletniemu indywidualnemu doświadczeniu jest wspierana przez instytucje kultury z całej Polski. Prowadzony przez nas Program rezydencyjny Znikając nad Wisłą współorganizowaliśmy z TRAFO

Trafostacji Sztuki ze Szczecina (2019), Centrum

Sztuki Współczesnej Łaźnia z Gdańska (2020), Galeria Labirynt z Lublina (2021) oraz z Fundacja

Sztuki Polskiej ING w ramach projektu Artysta-Zawodowiec. Osoby zaangażowane w działania

Fundacji W788 to nie tylko doświadczeni i uznani artyści i artystki, ale również organizatorzy i organizatorki wielu ważnych i docenionych przez ogólnopolską krytykę zdarzeń opartych na łączeniu sztuki i edukacji, a także aktywizacji osób i miejsc.

Więcej informacji można znaleźć na stronie fundacji www.w788.pl, a także w serwisach społecznościowych.

Biblioteka Główna UKW

28.09.2022, godz. 18.00, Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego (galeria – II piętro). Wystawa czynna do 19.11.2022

Otwarcie wystawy malarstwa

Soni Zengel W stronę światła

Wprowadzenie: Jacek Soliński

Wystawa zatytułowana W STRONĘ ŚWIATŁA obejmuje najnowsze prace tworzone na płótnie oraz wykonane tuszem lawowanym. W obu tych technikach rolę najważniejszą ma światło oraz poszukiwanie bieli, tak samo jak odcieni każdej innej barwy.

Grażyna Bieńkowska o pracach o technice tuszu lawowanego: „…w formalnym wyrazie są pełne kontrastów. Klasyczny miękki laserunek, delikatny walor i mocne malarskie pociągnięcia. Odważne zmagania z płaszczyzną sprzyjają ekspresji i pełni wypowiedzi plastycznej i duchowej.

Sonia w cyklu tuszów jest zdecydowana i czytelna, prezentuje świetną kondycję warsztatową. Jej osobowość naznaczona cechami człowieka w drodze, ujmującego swoje „tu i teraz” w ramy głębokiego sensu...”.

Jerzy Madejski w obszernym omówieniu twórczości Soni Zengel zauważa, że należałoby genezy jej twórczości dopatrywać się w europejskiej „sztuce światła”, trwającej od czasów średniowiecznych witraży, poprzez renesans, barok, czas impresjonistów, aż po dziś dzień…

Sonia Zengel w 1974 uzyskała dyplom na Politechnice Poznańskiej, w latach 1980–1984 studiowała malarstwo u prof. Kazimierza Śramkiewicza w PWSSP w Gdańsku. Zajmuje się ma-

larstwem, rysunkiem, z pasją aranżuje i pielęgnuje dwa własne ogrody. Jest autorką 57 wystaw indywidualnych, m.in. w Wilnie, Paryżu, Nantes, oraz w BWA (Miechów, Bydgoszcz, Ostrowiec Świętokrzyski, Kraków; 10 wystaw indywidualnych, w tym w Pałacu Sztuki w 2000 roku). Uczestniczyła w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą. Odbyła wiele podróży artystycznych, m.in. W 2002 roku podróż artystyczno-duchową: Kair–Synaj–Jerozolima. Jest członkiem Stowarzyszenia Pastelistów Polskich oraz Klubu Profesorów „Wierzenica”. W 2002 roku została nagrodzona Medalem Prezydenta za szczególne zasługi dla Bydgoszczy, a w 2013 roku Medalem Archikonfraterni Literackiej za twórczy wkład w kulturę chrześcijańską.

Bydgoskie Centrum Sztuki

do 9.09.2022

Karolina Wojnowska-Paterek:

Nowa Planeta – malarstwo i rzeźba

Instalacja artystyczna Nowa Planeta to opowieść o tym, co pozostawimy po sobie archeologom z przyszłości. Pokazuje proces zmiany produkowanych przez nas tworzyw sztucznych. Pod wpływem podnoszącej się temperatury, przybierają one formy organiczne podobne do żywych organizmów. Nasza planeta wchłania te nowe cząstki i również się przeobraża.

Plastikowe pojemniki pod wpływem ciepła zmieniają formę, przeradzają się w formy organiczne, łączą się ze światem roślin. Każdy fragment prezentowanej rzeźby zbudowany jest ze zużytego plastiku. W instalację wbudowane są kości zwierząt. Praca zmienia swoje oblicze wraz ze zmieniającym się oświetleniem.

Na wystawie można zobaczyć też projekt z zakresu art & science inspirowany fizyką kwantową The Wanders of Light. To rzeźba nawiązująca do jednej z głównych zasad fizyki kwantowej mówiącej o tym, że obiekt może przebywać w wielu miejscach naraz. Praca jest fundowana przez Foundational Questions Institute (FQXi) w USA.

Karolina Wojnowska-Paterek jest artystką i architektką. W 2017 roku uzyskała tytuł doktory sztuki. Obok dokonań malarskich czy rzeźbiarskich, w jej dorobku artystycznym znajdują się działania związane z szeroko pojętym kształtowaniem przestrzeni. Niedługo po studiach artystka otrzymała propozycję wyjazdu i pracy w Singapurze, który stał się jej domem na ponad 11 lat. Podróżując po Azji, miała okazję zetknąć się ze sztuką i jej twórcami z Indii, Malezji, Singapuru, Indonezji oraz Chin. Podróże te wpłynęły na dorobek twórczy artystki i dały początek serii prac malarskich Imperfect Beauty of Asian Cities

Sonia Zengel, z cyklu Przestrzenie zadumy

24.09.2022, godz. 16.00. Wystawa czynna do 2.10.2022

Vintage Photo Festival: Andrzej Różycki, Wywoływanie (wernisaż)

Kurator: Karol Jóźwiak

Ta pośmiertna wystawa prac Andrzeja Różyckiego ma być swoistym epitafium, hołdem dla zmarłego w 2021 artysty i fotozofa. Podejmie ona temat, który przenikał całą jego twórczość – obecności medialnej, zapośredniczonej przez medium fotograficzne. Zatem wystawa będzie miała charakter przeglądowy i obejmie prace z okresu czterech dekad pracy twórczej artysty. Tytułowe wywoływanie jest procesem ciemniowym, zamknięciem się w grobowej przestrzeni ciemni, w której ujawniają się uwiecznione w przeszłości obrazy. Ta wystawa ma wywołać postać zmarłego Andrzeja Różyckiego za pośrednictwem jego prac. Różycki często świadomie sięgał po metaforykę procesów fotograficznych, aby uprawiać własną refleksję filozoficzną, co określał pojęciem Fotozofii. Do tematyki wywoływania ducha poprzez fotografię sięgnął wprost „animując” prace swojej zmarłej przyjaciółki Zofii Rydet w cyklu FotoAndrzejoZofia.

Swoistym mottem wystawy będzie cykl W hołdzie ś.p. fotografii analogowej, w którym Różycki ujął wanitatywny i epitafijny potencjał fotografii. Stanowi on punkt wyjścia do tytułowego wywoływania postaci zmarłego fotozofa.

Andrzej Różycki – artysta, filmowiec, kolekcjoner, teoretyk i kurator sztuki, fotozof. Urodzony w 1942 w Baranowiczach, zmarł 12.12.2021 w Łodzi, gdzie mieszkał od kilkudziesięciu lat. Jedna z kluczowych postaci sztuki w Polsce ostatnich sześciu dekad. Członek grupy Zero-61, współzałożyciel Warsztatu Formy Filmowej, autor kilkudziesięciu filmów etnograficznych, twórca i propagator koncepcji fotozofii. Swoją twórczość artystyczną koncentrował wokół medium fotografii, dostrzegając w nim niewyczerpany potencjał refleksyjny, meta-artystyczny,

estetyczny. Od pierwszych działań w grupie Zero-61 dążył do naginania i przekraczania parametrów fotografii. Równolegle do działań medialnych i konceptualnych namiętnie poszukiwał sacrum. Stąd jego zainteresowanie ludowością i religijnością wsi, objawiające się w jego kolekcji sztuki naiwnej, a także w twórczości określanej przez niego od lat 90. jako fotografia sakralna, a później Fotozofia.

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”

Od 25 lutego każdy koncert w Światłowni odbywa się pod wspólnym hasłem „Solidarni z Ukrainą”

2 .09.2022, piątek, godz. 18.00 SOBIE PRZEZNACZENI

– Alina i Krzysztof Galas

Alina i Krzysztof Galas są 20 lat na scenie. Śpiewają poezję. Krzysztof jest poetą, prozaikiem i publicystą. Gra na gitarze i komponuje muzykę do tekstów własnych, żony i innych poetów. Duet jest laureatem wielu ogólnopolskich festiwali poezji śpiewanej. Obecni trwają pracę nad czwartą płytą zespołu.

9.09.2022, piątek, godz. 18.00 UNIVERSEalnie – koncert utworów zespołu Universe w wykonaniu Radka Bugańskiego

Koncert poświęcony twórczości Mirosława Breguły UNIVERSEalnie. Podczas muzycznego spotkania będzie okazja zasłuchać się w mniej ibardziej znanych utworach zespołu Universe w wykonaniu i aranżacji Radosława Bugańskiego. Niezwykła atmosfera, nastrojowe brzmienie instrumentów, niekontrolowane łzy, przejmujący wokal i liryczne, przepełnione uczuciowością ballady. Podczas wyjątkowego wieczoru ballad usłyszymy m.in. takie, w pełni zasługujące na miano kultowych, utwory jak Mr. Lennon, Ciągle szukam drogi, Najbardziej z wszystkich kobiet, Noc i ja

10.09.2022, sobota, godz. 18.00 Kruk Changer

Nazywam się Jakub Stępniewski, ale występuję pod pseudonimem „Kruk Changer” , co jest nawiązaniem do imienia bohatera komiksu, który kiedyś wymyśliłem, ale którego projekt pozostał ostatecznie tylko w mojej głowie. W pewnym okresie życia chwyciłem za gitarę i okazało się, że lubię też wymyślać własne me -

lodie, z czego później zrodził się pomysł tworzenia piosenek i występowania na scenie.Kilka lat temu zafascynowałem się twórczością Jacka Kaczmarskiego, którego utwory z przyjemnością wykonuję obok moich własnych.

16.09.2022, piątek, godz. 18.00

Kamil Makowski

Nazywam się Kamil Makowski, mam 16 lat, pochodzę z Bydgoszczy. Pasjonuje się muzyką andyjską, gram na instrumentach zampoña (toyos, zanka, malta, fletnia pana). Zaczęło się to od wakacji 2012 roku, kiedy przebywałem w Łebie. Występował tam zespół peruwiański Leyenda Dawar, z którym obecnie gram. Wtedy kierownik tego zespołu, obecny mój przyjaciel Reimi powiedział, kto dotknie pierwszy płytę ten ją dostanie. I tak właśnie otrzymując tą płytę zaczęła się moja pasja.

2 3.09.2022, piątek, godz. 18.00 Dariusz Bernatek

Darek Bernatek ma 48 lat, pochodzi z Szydłowca na Mazowszu. Mieszka w Skarżysku-Kamiennej w Województwie Świętokrzyskim. Wykonawca polskich piosenek artystów z lat 60. i 70. W swoim repertuarze ma piosenki takich gwiazd, jak: Czesław Niemen, Czerwone Gitary, Krzysztof Klenczon, Seweryn Krajewski, Skaldowie, Wawele, Stan Borys, Piotr Szczepanik, Bogusław Mec, Zbigniew Wodecki, Andrzej Zaucha, Marek Grechuta, Jacek Lech, Wojciech Gąssowski i innych. Jest laureatem wielu ogólnopolskich festiwali. W 2011 r. w Sali Kongresowej w Warszawie był w finale programu „Szansa na sukces”, gdzie śpiewał z Mietkiem Szcześniakiem.

Karolina Paterek, Nowa Planeta, fot. Ł. Sowiński

24.09.2022, sobota, godz. 18.00

Zuzanna i Rok Mulec: Romans dewizowy, czyli nawiązanie do naszych początków i nie tylko – przeboje anglosaskie

Kiedy Zuzanna i Rok Mulec mieli okazję poznać się bliżej na obozie wakacyjnym, trudno było stwierdzić, czy ich relacja ma szanse przerodzić się w coś trwałego. Pierwsze miesiące ich związku, które przeżyli głównie na odległość, na długo zapisały się w ich pamięci. Porozumiewali się wtedy wyłącznie po angielsku, bo po pierwsze był to jedyny język, jaki oboje znali, a po drugie każde z nich uznaje się za anglofila. Postanowili zatem, że ich czwarty koncert z cyklu nagroda tajnego jurora XI Festiwalu Widzących

Duszą Muzyka Otwiera Oczy wybrzmi pod hasłem przebojów anglosaskich.

3 0.09.2022, piątek, godz. 18.00 DUMKI I PIEŚNI

Wykonawcy:

UKRAIŃSKIE

Michał Hajduczenia – kontrabas, baryton, prowadzenie;

Olena Gajdyczuk – sopran, bandura; Magdalena Cysewska – sopran; Leszek Czenkusz – akordeon.

W programie różnorodne perełki kultury muzycznej Ukrainy, m.in. tradycyjne dumki i pieśni. Wydarzenie niezwykle interesujące zarówno dla obywateli Ukrainy, jak i mieszkańców Polski. Dla tych pierwszych – to podróż po znanych szlagierach wykonywanych w ich rodzimym języku. Dla drugich – niecodzienna wycieczka do bogatego świata muzyki naszych sąsiadów. Połączenie temperamentu kozackiego z zadumą nad bezkresem stepów zostało wyrażone za pośrednictwem niezwykłej urody głosów. W trakcie koncertu poza walorami wokalnymi zespołu będzie można również podziwiać brzmienie takich instrumentów jak akordeon, kontrabas, klarnet, a nawet bandura – ukraiński instrument ludowy.

Wstęp na wydarzenia: cegiełka – 20 zł; seniorzy, niepełnosprawni – 18 zł.

Teatr Polski w Bydgoszczy

9.09.2022, piątek, godz. 19.00, premiera

10.09.2022, sobota, godz. 19.00

11.09.2022, niedziela, godz. 18.00

Ameryka

Mała Scena TPB

Reżyseria, kostiumy: Julia Holewińska

Tekst: Julia Holewińska, Tomasz Szerszeń

Przestrzeń i wideo: Tomasz Szerszeń

Wykonanie rzeźby: Maja Kurpińska

Muzyka: Radosław Duda

Inspicjentka: Hanna Gruszczyńska

Występują: Zhenia Doliak, Paweł L. Gilewski, Damian Kwiatkowski, Emilia Piech, Marcin Zawodziński

Na wykonanym piórkiem i atramentem rysunku América Invertida (1943) urugwajski malarz Joaquín Torres García przedstawia Amerykę Południową odwróconą do góry nogami – z perspektywy, do której nie przywykliśmy w polskiej szkole.

To wyzwolicielskie dekolonialne spojrzenie, polegające na oduczaniu się oczywistości, podważaniu świętości, odkrywaniu skrytej przemocy i wpisanej w naszą kulturę i system społeczno-ekonomiczny opresji, jest inspiracją dla Ameryki.

Centralną postacią tej opowieści jest Witoldo Gombrowicz – argentyński pisarz, noblista, uciekinier z polskości, który zabiera nas w podróż po swojej ukochanej Ameryce Południowej i jednocześnie w głąb swojego nowego, nieznanego dramatu. Uwolniony od ciężaru swego kraju i języka,

snuje opowieść o „nowej Ameryce, o nas wszystkich”. Wyraża w niej marzenie o ustanowieniu nowej kartografii, o zdekolonizowaniu myślenia, o konieczności wymyślenia nowych bohaterów na miarę „nowego wspaniałego świata”.

W narracji Gombrowicza pojawiają się: Kolumb, Maradona, Isaura i Amazonia – każde z nich wadzi się ze swoją własną opowieścią i, przede wszystkim, z historią kolonizacji i innych form opresji, stając w obronie rewolucyjnych i progresywnych wartości. W ich opowieściach Ameryka Południowa jest nie tyle egzotycznym miejscem uchodźctwa, ostatnim portem, co raczej przestrzenią wcielanych w życie utopii i codziennych rewolucji, które zachodzą tam wcześniej i gwałtowniej niż w Polsce. Polska bowiem przegląda się w Ameryce Łacińskiej niczym w lustrze – i na odwrót.

Być może więc, by zmienić Polskę, trzeba ją przemieścić, wprawić w ruch, skonfrontować z Innym?

16.09.2022, piątek, godz. 19.00

17.09.2022, sobota, godz. 19.00

Ach, jeżeli przyjdę dać, tak okrutne, moje ostatnie pożegnanie

Spektakl odbywa się w Auli I LO w Bydgoszczy (pl. Wolności 9), czas trwania: 60 min bez przerwy

Scenariusz, reżyseria: Klaudia Hartung-Wójciak

Dramaturgia: Iga Gańczarczyk

Muzyka: Piotr Peszat

Scenografia: Barbara Hanicka

Kostiumy: Hanka Podraza

Reżyseria światła: Jędrzej Jęcikowski

Przygotowanie wokalne: Bartosz Lisik

Inspicjentka: Hanna Gruszczyńska

Występują: Natasza Aleksandrowitch, Katarzyna Pawłowska, Emilia Piech, Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Marian Jaskulski, Michał Surówka, Hanka Podraza (głos)

Konsultacja: Klara Momro

Ach, jeżeli…, fot. Natalia Kabanow

Ach, jeżeli przyjdę dać, tak okrutne, moje ostatnie pożegnanie to spektakl inspirowany Antygoną Sofoklesa, powstały na bazie zespołowego researchu i improwizacji. Wytworzone na czas spektaklu tymczasowe muzeum migrujących obiektów żałobnych stanie się przestrzenią publicznego uprawniania upamiętnień i opłakiwania.

Jak i kogo upamiętniać? Dlaczego warto histeryzować i konspirować? Dlaczego Wenus z Milo jest atrakcyjniejsza bez rąk? Czy Antygona ożywa jako melodramat? Co można znaleźć na zwierzęcych cmentarzach, w lokalnych muzeach, pod bydgoskimi pomnikami i w strofach Sofoklesa? Jak nauczono nas antyku i pożegnań? Po co mistyfikować, wydobywać to, co nieistniejące i analizować „brak”?

Być może w momencie, gdy żałoba w przestrzeni publicznej staje się elementem polityk konserwujących i wykluczających, odzyskiwanie upamiętnień oraz żałoby - nienormatywnej, amoralnej, marginalnej, „słabej”, naruszającej dany porządek społeczny i kulturowy, ma szanse okazać się skuteczną strategią oporu i zmiany.

24.09.2022, sobota, godz. 16.00

2 5.06.2022, niedziela, godz. 11.00

Plastusiowy pamiętnik

Mała Scena TPB, czas trwania: 105 min, jedna przerwa

Reżyseria: Lena Frankiewicz

Scenografia, kostiumy: Melania Muras

Choreografia: Iza Chlewińska

Asystent scenografa: Marta Sidrów

Muzyka: Marek Napiórkowski

Animacje: Natalia Bucior

Konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz

Inspicjentka: Hanna Gruszczyńska

Występują: Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Mirosław Guzowski, Jakub

Ulewicz, ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo)

Opera Nova w Bydgoszczy

0 9.09.2022, piątek, godz. 19.00

10.09.2022, sobota, godz. 19.00

11.09.2022, niedziela, godz. 18.00

Johann Strauss, Baron cygański (Der Zigeunerbaron), operetka

16.09.2022, piątek, godz. 19.00

17.09.2022, sobota, godz. 19.00

18.09.2022, niedziela, godz. 18.00

Gaetano Donizetti, Napój miłosny (L’elisir d’amore), opera komiczna

Z drewnianego piórnika wydostaje się Plastuś. Tak, ten sam, którego przygody w powieści Marii Kownackiej cieszyły naszych rodziców, babcie i dziadków. Także tym razem, wraz z jego wyjściem wydobywa się z pudełka utęskniona niewinność. Historia nieporadnego, pomarańczowego ludzika zaciekawi nawet tych najbardziej niecierpliwych widzów. Przygody piórnikowych mikrusów będą dla dzieci zajmującą przygodą, pełną humoru i mądrości. Przedwojenny tekst Kownackiej stanie się na deskach teatru uniwersalną opowieścią o przyjaźni, która nieraz zadziwi publiczność, zapraszając ją do krnąbrnego świata nicponi i hultajów, kleksów, Gumki Myszki i Tosi.

TEATRALNY BILET

DLA CZYTELNIKÓW „BIK-u”

Z wrześniowym numerem „BIK-u” bilety na spektakl:

Ach, jeżeli przyjdę dać tak okrutne, moje ostatnie pożegnanie

16 lub 17 września o godz. 19.00 w cenie 15 zł!

Jeden egzemplarz „BIK-u” uprawnia do zakupu maksymalnie 4 biletów na jeden spektakl w promocyjnej cenie. Liczba miejsc objętych promocją jest ograniczona.

21 09.2022, środa, godz. 17.00

21 września minie 66 lat od pierwszego przedstawienia Studia Operowego. To ono dało początek bydgoskiej scenie operowej. W rocznicę tego wydarzenia, w środę, 21 września br. o godz. 17.00, pragniemy zaprosić Melomanów, Sympatyków i... Przechodzących ul. Focha w Bydgoszczy do objęcia Opery czułym uściskiem! A właściwie do jej otoczenia z zachowaniem stosownej odległości od murów. Do happeningu włączą się też nasi artyści. Stwórzmy wielki krąg, w którym co 66. osoba może w ylosować voucher na spektakle z bieżącego repertuaru Opery Nova.

2 3.09.2022, piątek, godz. 19.00

24.09.2022, sobota, godz.11.00 i godz.19.00

2 5.09.2022, niedziela, godz. 18.00

Przemysław Zych/Robert Bondara, Alicja w Krainie Czarów, balet

Dyrekcja zastrzega sobie prawo zmian repertuaru. BARON CYGAŃSKI, operetka Johanna

Straussa

Inscenizacja, reżyseria i choreografia:

Janina Niesobska

Scenografia i kostiumy: Maria Balcerek

Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas

Reżyseria świateł: Bogumił Palewicz

Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń

Baron cygański to rekordzista frekwencyjny wśród spektakli bydgoskiej Opery. Od premiery w 2010 r. (wciąż pamiętamy montaż wspaniałej scenografii, sensacyjny transport gigantycznego, ważącego blisko tonę żyrandola, a już zbliża się 83. przedstawienie) obejrzało go blisko 40 tysięcy widzów, a zainteresowanie jest wciąż wielkie i zasłużone: spektakl olśniewa wystawnością dekoracji i liczonych w setki strojów, zachwyca choreografią

Plastusiowy pamiętnik, fot. Magda Hueckel

Napój miłosny, opera komiczna

Gaetana Donizettiego

Reżyseria i inscenizacja: Krzysztof Nazar

Kierownictwo muzyczne: Iwona Sowińska

Scenografia: Stephan Dietrich

Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń

Partytura wskazuje na rękę prawdziwego mistrza; jej styl jest błyskotliwy, reprezentuje najlepszy przykład opery buffa. Entuzjastyczny werdykt mediolańskiej publiczności po prapremierze (190 lat temu) zyskał potwierdzenie na innych scenach i w ciągu kilkunastu lat opera ta podbiła świat. Dziś „Napój miłosny” to jeden z filarów „żelaznego repertuaru” operowego. Dzieło nosi piętno genialności; nie brak mu scen czysto komicznych, acz nie zmierzają one li tylko do wywołania beztroskiego śmiechu.

Alicja w krainie czarów, balet w dwóch aktach

Muzyka: Przemysław Zych.

Inscenizacja i choreografia: Robert

Bondara

Kierownictwo muzyczne: Jagoda Brajewska

Scenografia i kostiumy: Martyna Kander

Współpraca muzyczna: Jacek Brzoznowski

Współpraca scenograficzna: Maksymilian

Mac

Reżyseria świateł: Maciej Igielski

Projekcje multimedialne: Adam Keller

A systenci choreografa: Małgorzata Chojnacka, Stephane Aubry

Alicji, Królowej Kier, Szalonego Kapelusznika i innych niesamowitych postaci nie trzeba przedstawiać. To bohaterowie wymyślonej przez matematyka, fotografa , literata, który ukrył się pod pseudonimem Lewisa Carrolla, baśniowej opowieści. Znikające koty o nieznikającym uśmiechu, szalone herbatkowe przyjęcia, osobliwe susły, marcowe zające, zadyszane króliki, to pełna symboli literacka przygoda dla dziecięcego i dorosłego czytelnika.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

■ 1.09.2022, czwartek, godz. 17.00, foyer MCK; wystawa potrwa do 23.09.2022

Wystawa Krzysztofa Gawronkiewicza – ilustracje do książki Macieja Cuskego (w ramach 8. Przeźrocza Festiwal Filmowy) – wernisaż

7.09.2022, godz. 18.00, Miejskie Centrum Kultury, ul. Marcinkowskiego 12–14, bilety: 35 zł – dzieci (do 16 lat) / 60 zł – dorośli, dostępne na biletomat.pl

NutkoSfera: CeZik dzieciom – koncert

„Joł, joł, Jowisz!” – tymi słowami wita się z Wami jedna z planet naszego Układu Słonecznego... Aby poznać lepiej duże i „małe ciała niebieskie” oraz dowiedzieć się, czemu samolot lata, statek pływa, Słońce świeci, a głowa myśli, spotkaj się z nami podczas wyjątkowego koncertu. Zabierz ze sobą uśmiech i dołącz do wspólnej zabawy!

Nutkosfera to projekt pod kierownictwem CeZika. Za tym pseudonimem kryje się Cezary Nowak. Artysta od dziecka (z małymi przerwami) brzdąka, stuka, buczy, huczy i wyje! Od 2009 roku swoją twórczość publikuje w Internecie. Do tej pory na kanałach YouTube „CeZik” oraz „KlejNuty” opublikował kilkadziesiąt filmów. Najpopularniejsze zostały wyświetlone kilkadziesiąt milionów razy. Łącznie materiały CeZika doczekały się ponad 330 000 000 odsłon, co sprawia, że jest jednym z najpopularniejszych polskich twórców działających w sieci.

Cztery lata temu CeZik zmienił obrany kurs. Od tego czasu tworzy kanał internetowy dla dzieci NutkoSfera, gdzie najpopularniejszy jego klip W Układzie Słonecznym ma ponad 70 milionów wyświetleń… i wiosną 2021 roku otrzymał status Platynowej Płyty! NutkoSfera i DrobNutki to piosenki dla najmłodszych, które mają za zadanie bawić i uczyć. Celem CeZika jest wyrabianie w dzieciach wrażliwości muzycznej, dlatego unika aranżacji biesiadnych czy dyskotekowych. Stara się, aby melodie wpadały w ucho, były proste, ale nie obciachowe. Dba o gust muzyczny dzieci od najmłodszych lat. Jego piosenki zachęcają najmłodszych do wspólnej zabawy, jednocześnie przekazując konkretną wiedzę oraz rozmaite ciekawostki.

8.09.2022, barka „Lemara”

Młodzieżowy Festiwal Fantastyczny

Wydarzenie to będzie poświęcone integracji młodych Polaków i Ukraińców dzięki fantastyce. „Poprzez kulturę jesteśmy jednym światem” – to jest hasło tego wydarzenia i nim się będziemy cały czas kierować. Podczas festiwalu będzie można wysłuchać interesujących prelekcji, zagrać w planszówki i gry fabularne, jak również po prostu porozmawiać o kulturze. To wszystko

Ilustracja: Krzysztof Gawronkiewicz

Alicja w Krainie Czarów. Olga Markari i Gabriela Dąbek. Fot. Andrzej Makowski

Inf. Ewa Chałat

w dwóch językach będzie czekało na każdego uczestnika. Zachęcamy również do przebierania się za swoje ulubione postaci popkulturowe, w końcu dzień ten będzie świętem każdego pasjonata filmów, gier, książek i szeroko pojętej popkultury. Wisienką na torcie będzie koncert muzyki z filmów i gier, stworzony przez licznych wykonawców. Więcej szczegółów niebawem…

8 вересня у Міському Центрі Культури та на баржі Лемара відбудеться „Молодіжний Фестиваль Фантастики”. Ця подія буде присвячена інтеграції молодих поляків та українців через фентезі. „Завдяки мистецтву - ми один всесвіт”, це гасло нашого заходу, і ми будемо ним керуватися весь час. Під час фестивалю ви зможете послухати цікаві лекції , пограти в настільні та рольові ігри , а також просто поговорити про культуру та мистецтво . Все це двома мовами чекатиме на кожного учасника. Ми також заохочуємо вас одягнутися у своїх улюблених персонажів поп-культури, адже цей день стане святом для кожного поціновувача фільмів, ігор, книг і поп-культури в широкому розумінні. Вишенькою на торті стане концерт за участі численних виконавців, де ви зможете насолодитися знайомими саундтреками з фільмів та ігор. Детальну інформацію оголосимо найближчим часом.

11.09.2022, godz. 12.00, kino Orzeł, bilet: 5 zł

Małe Animocje: #bajkizpolski

Podróżowanie – zestaw filmów krótkometrażowych (57’, 4–9 lat)

Zestaw skupia się na czerpaniu przyjemności podczas wspólnych wycieczek w nowe miejsca. To opowieści o przeżywaniu przygód z bliskimi i byciu otwartym na poznawanie nowych miejsc.

Agatka, Agatka i Marynarz , s. II, odc. 6 Agatka i Cyryl podczas oglądania książeczki o statkach słyszą nagle donośny głos. To Marynarz – ratownik morski, który właśnie otrzymał kolejne wezwanie po pomoc. Razem z bohaterami udaje się na daleką Północ.

Pamiętnik Florki, Podróż , s. I, odc. 12 Nadeszły wakacje i Florka wyjeżdża z rodzicami nad morze. W pewnym momencie rodzice zauważają brak chłopców i rozpoczynają poszukiwania. Czy wakacyjna podróż będzie miała szczęśliwe zakończenie?

Mami Fatale, Herbatka z trollem, s. II, odc. 8

Jest jesień. Mami, Psina i Prosię wyposażeni w plecaki idą na wycieczkę do lasu. Gdy na ich drodze staje leśny Troll, swą posturą budzi przerażenie. Prosię natychmiast ucieka, porzucając Psinę uwieszonego na gałęzi. Wkrótce jednak okazuje się, że Troll jest naprawdę pomocny i dobroduszny.

Mami Fatale, Italiano, s. II, odc. 11

Obok domku Mami ląduje helikopter. To Cheddar i Pasta wracają z Włoch z wyjątkowym prezentem – przepisem na lasagne. Mami od razu zaczyna przygotowywać włoski przysmak, ale kiedy Mami, Psina i Prosię biorą kęs – natychmiast znikają. Teleportują się na plażę w pobliżu Neapolu. Tak zaczyna się włoska przygoda, w trakcie której Prosię, całkiem niespodziewanie, spotyka miłość swojego życia.

Przytul mnie, Wycieczka, s. IV, odc. 6 Tatuś zaplanował dla Misia fascynującą wycieczkę po lesie. Mimo najlepszych chęci i rzekomej doskonałej znajomości terenu Tatuś szybko gubi drogę.

Przytul mnie, Cała naprzód, s. I, odc. 6 Po przypadkowym spotkaniu z ludźmi misie znajdują opuszczony kajak i bez wahania wypływają w pełen przygód rejs.

Przedszkolaki, Wycieczka do lasu, s. II, odc. 34 Przedszkolaki wybierają się na wycieczkę do lasu. Kucharka przygotowała w koszyku przysmaki. Miejsce biwaku okazuje się ścieżką mrówek. Dzieci poznają zwyczaje owadów. Na koniec wszyscy zajadają racuchy z jabłkami.

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

3.09.2022, godz. 13.00–19.00, ZPP Ostromecko

Tehofest: Audioinstalacja: Maszyna. Fabryka. Miasto – wystawa

3.09.2022, godz. 20.00, ZPP Ostromecko

Tehofest: Zabijmy światło księżyca. Nowy początek – koncert Wydarzenia w ramach święta szlaku przemysłu i rzemiosła teh2o w bydgoszczy.

Zapewniamy możliwość dojazdu na wydarzenie specjalnym zabytkowym „Ogórkiem”. Przystanek początkowy: godz. 18:30 – MCK, ul. Marcinkowskiego 12, przyjazd: ok. godz. 19:00 – ZPP Ostromecko. Powrót: ok. godz. 21:00 – ZPP Ostromecko - ok. godz. 21:30 przyjazd MCK – ul. Marcinkowskiego 12. Transport bezpłatny.

Awangarda XX wieku zwróciła uwagę na hałas maszyn jako pełnowartościowy składnik rzeczywistości. Sam Luigi Russolo, jeden z pierwszych i najbardziej entuzjastycznych zwolenników Marinettiego, głosił radykalne w swojej prostocie interwencje w formy sztuki, gloryfikację maszyn i związanych z nią dynamicznych jakości: szybkości, wielkości i siły. Podobnie manifest Johna Cage’a nawiązywał do szeroko pojętej mechanizacji i industrializacji życia, stanowił niejako ich teoretyczne uzasadnienie i zapowiedział kierunek, w którym będzie podążać cała dwudziestowieczna awangarda muzyczna. Pod koniec lat 70. XX w. narodził się, w kilku odrębnych miejscach na świecie, ruch muzyczny zwany industrialem, którego główną inspiracją były dźwięki łączone z szeroko pojętym przemysłem.

Instalacja dźwiękowa pt.  Maszyna. Fabryka. Miasto  oraz koncert Zabijmy światło księżyca. Nowy początek w całości zostały zainspirowane pracą bydgoskich zakładów produkcyjnych, fabryk i przemysłem wodnym. Wystawa dźwiękowa Maszyna. Fabryka. Miasto, została stworzona w specjalnie zaaranżowanym do tego celu pomieszczeniu Pałacu w Ostromecku. Składała się z 4 stanowisk odsłuchowych emitujących serię wywiadów z pracownikami zakładów położonych na szlaku. Oprócz historiograficznego elementu istotnym czynnikiem podczas tworzenia instalacji były także zwykłe rozmowy, proste ludzkie historie, często pełne miłości lub dramatów. W wyniku nagromadzonego materiału powstał zbiór opowieści zawierający unikalne wspomnienia z życia zwykłego człowieka czy też całej społeczności żyjącej w określonym miejscu i czasie (dziedzictwo środowiska lokalnego).

Punkty z nagraniami zostały podzielone tematycznie na: wodę, przemysł, rzemiosło i nowoczesność (wywiady z osobami odpowiedzialnym współcześnie za prowadzenie instytucji położonych na szlaku). Wywiadów można będzie odsłuchać na słuchawkach, a dodatkowo w sali zostały zainstalowane głośniki, z których odtworzone będą dźwięki nawiązujące do miejsc związanych z wodą, przemysłem i rzemiosłem. Instalacja zostanie otwarta 03.09.2022 i będzie dostępna do zwiedzania w okresie jednego miesiąca. Towa-

Mami Fatale, Herbatka z trollem

rzyszący otwarciu audioinstalacji koncert Rafała Kołackiego Zabijmy światło księżyca. Nowy początek, to dronowo-ambientowa elektronika, zanurzona w dźwiękowej magmie, przeplatana momentami spokoju i ciszy. Podczas tego audio-spektaklu będzie można usłyszeć także odgłosy bydgoskich maszyn, fabryk i miasta.

10.09.2022, sobota, godz. 16.00, wstęp wolny Włoskie lato. Koncert z okazji

25-lecia założenia Towarzystwa

Polsko-Włoskiego

Towarzystwo Polsko-Włoskie w Bydgoszczy istnieje od września 1997 roku. Założycielką i jednocześnie prezeską jest Elżbieta Renzetti – ambasadorka kultury włoskiej w Bydgoszczy. Celem Towarzystwa jest promowanie Polski, regionu Kujawsko – Pomorskiego, a przede wszystkim promocja Bydgoszczy, poprzez podejmowanie współpracy z organizacjami, instytucjami, ośrodkami naukowo – kulturalnymi i gospodarczymi oraz mediami we Włoszech. Towarzystwo realizuje swoje cele poprzez prowadzenie różnorodnej działalności promocyjnej oraz organizowanie wydarzeń kulturalnych o zróżnicowanym charakterze, do których należą m.in.: wystawy, prelekcje, spotkania, konferencje czy wydarzenia cykliczne, jak np.: Bella Italia, Włoska Jesień i Włoskie Lato, które cieszą się dużym zainteresowaniem mieszkańców Bydgoszczy i okolic, a także lokalnych i regionalnych mediów, w tym, mediów zagranicznych, również włoskich. W tym roku także zapraszamy Państwa do wzięcia udziału w specjalnym koncercie z okazji jubileuszu 25-lecia założenia Towarzystwa. W Pałacu Nowym w Ostromecku wystąpią dla Państwa w sobotę 10 września artyści z Włoch i Polski: duet Grotto Tomas i Angelika, Beata Lewinska, Wiesław Nowicki oraz znakomita śpiewaczka operowa Dominika Zamara.

Dominika Zamara – sopranistka, laureatka stypendium we Włoskim Konserwatorium w Veronie. Śpiewająca na scenach operowych, salach koncertowych, filharmoniach i kościo -

Ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

łach na całym świecie. Ogłoszona przez włoską prasę sopranem fenomenalnym. Zadebiutowała w Teatrze Verdi w Padwie w roli Mimi w operze Cyganeria Pucciniego. Zaśpiewała premierę światową opery Il Tramonto Coronaro w Teatro Olimpico w Vicenzy. Laureatka wielu prestiżowych nagród w kategorii Muzyka Klasyka m.in. Złota Sowa otrzymana w Wiedniu, Nagroda Ojca Pio w San Giovanni Rotondo, Nagroda w Cremonie Stradivarii za DVD z muzyka Vivaldiego. Koncertowała w Europie i na świecie: Chinach, Korei, Stanach Zjednoczonych, Meksyku. Nagrała i wydala 4 płyty we Włoszech.

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego

DZIAŁANIA EDUKACYJNE:

3–4 września 2022, sobota–niedziela, Apteka pod Łabędziem, ul. Gdańska 5

Zielona Apteka

Po wieloletniej przerwie wracamy do „Apteki pod Łabędziem”. Wraz z Fundacją Santander w ramach programu Tu mieszkam, tu zmieniam Eko przygotowaliśmy program dla 700 dzieci i młodzieży z naszego miasta. Podczas prac w ogrodzie i w naszym eksperymentatorium nauczymy się jak współdziałać z przyrodą, uprawiać rośliny i wykorzystywać ich właściwości. W trakcie warsztatów będziemy tworzyć m.in. zielniki z wykorzystaniem

techniki cyjanotypii, mieszanki przyprawowe z ziół, perfumy w balsamie czy poznać zasady tworzenia kremów, wyciągów i maceratów.

3.09.2022, godz. 12.30, 14.00, dawny ogród apteczny (Ogród Społecznika, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu)

Nowe przygody w zielonej szkole: Zdrowie z ula

Podczas spotkania dowiemy się, gdzie powstawały dawne roślinne leki i poznamy surowce, z których je produkowano. Tym razem skoncentrujemy się na roli pszczół w dzisiejszych i dawnych czasach, a na zakończenie spotkania wykonamy świecę z węzy.

Prowadzenie: dr hab. Wojciech Ślusarczyk (godz. 12.30) oraz Elżbieta Jarzęcka (14.00).

3.09.2022, godz. 13.00–15.00, dawny ogród apteczny (Ogród Społecznika, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu)

Papierowe kalejdoskopy

Prowadzenie: Ewa Widacka-Matoszko

Podczas warsztatów poznamy tajemniczą technikę barwienia papieru – ebru. Dowiemy się w jaki sposób barwiono okładki dawnych ksiąg i skąd się ona wywodzi. Zajęcia rodzinne. Nie obowiązują zapisy.

4.09.2022, niedziela, godz. 12.30, 14.00, dawny ogród apteczny (Ogród Społecznika, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu)

Kolory natury

Na warsztatach omówimy tajemnice laboratorium galenowego i tajniki dawnych barwników. Ponadto zapraszamy na farbowanie tkanin naturalnymi składnikami i tworzenie wzorów w technice shibori. Na zakończenie przygody z kolorami utkamy barwny kilim w przestrzeni ogrodu. Prowadzenie: dr hab. Wojciech Ślusarczyk, Dominika Raduńska-Pacholska, Ewa Widacka-Matoszko. Zajęcia rodzinne.

Na wszystkie spotkania obowiązuje: wstęp do muzeum – bilet specjalny: 1 zł/os. Liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy pod adresem: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl (nie dotyczy zajęć Papierowe kalejdoskopy).

21–23 nwrześnia 2022, środa–piątek, godz. 10.00–16.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4

Na tropie baśni. Wymarzone muzeum Zapraszamy na warsztaty organizowane w związku z konkursem z cyklu Wymarzone muzeum. Stworzone prace wezmą udział w konkursie, którego zwieńczeniem będzie wystawa w Muzeum Okręgowym. W tym roku motywem przewodnim jest baśń O krasnoludkach i o sierotce Marysi Marii Konopnickiej. Podczas zajęć uczniowie wysłuchają fragmentu baśni, która wprowadzi ich w tematykę utworu. Uczestnicy otrzymają niezbędne materiały do wykonania pracy, jednak to ich wyobraźnia będzie głównym narzędziem, z którego będą musieli

skorzystać. Adresatem wydarzenia są uczniowie klas I-IV szkół podstawowych i integracyjnych z województwa kujawsko-pomorskiego. Zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Wstęp do muzeum – eventowy 5 zł/os.

30.09.2022, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp – 1 zł/os.

Z cyklu: Daleki Wschód bliżej nas Wykład Adrianny Wosińskiej Lalki w kulturze japońskiej, połączony z pokazem lalek z własnej kolekcji

O znaczeniu lalek japońskich, pasji ich kolekcjonowania i celebrowaniu Święta Lalek w Japonii, opowie Autorka opublikowanej w 2016 r. pierwszej w Polsce książki poświęconej japońskim lalkom Lalki japońskie dawniej i dziś. Lalki japońskie mają duszę. Towarzyszą Japończykom przez całe życie jako amulety chroniące, przedmioty magiczne związane ze światem duchowym, ale i kunsztowne obiekty kolekcjonerskie. Aby w pełni poznać ich znaczenie i symbolikę, trzeba niekiedy sięgnąć do japońskiej historii, mitologii i obyczajowości.

Dzieci w Japonii są obdarowywane lalkami przez swoich dziadków w trakcie pierwszego roku życia – dziewczynki przed 3 marca (święto hina matsuri), chłopcy przed 5 maja (święto tango no sekku). Lalki te są talizmanami ochronnymi, które wystawia się raz w roku w celu zebrania potencjalnych niebezpieczeństw. Lalki dziewczęce hina towarzyszą dziewczynce od narodzin aż do śmierci. Nie przekazuje się ich nikomu, gdyż w pewnym sensie stanowią cząstkę właścicielki. Ze względu na ich magiczny charakter, lalek nie wyrzuca się w Japonii na śmietnik, a oddawane są do świątyni, gdzie poddaje się je swoistej kremacji.

7.09.2022, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł/os.

Z cyklu Ona i kultura:

Nie tylko impresjoniści

Wykład dr Agnieszki Wysockiej z UKW o dokonaniach impresjonistek, które wciąż są mniej znane od swoich „kolegów” impresjonistów. Z okazji

200. rocznicy urodzin francuskiej malarki Rosy Bonheur (1822-1899), w październiku br. w paryskim Musée d´Orsay zostanie otworzona wielka retrospektywna wystawa poświęcona twórczości tej niezwykłej artystki, wytyczającej w XIX w. szlaki innym malarkom, coraz śmielej zaznaczającym swoją obecność w sztuce. Stwarza to okazję, żeby przypomnieć te niezwykłe kobiety. Podczas pierwszego pokazu impresjonistów w 1874 r. razem z malarzami zaprezentowała swoje prace Bertha Morisot (1841–1895), wybitna kolorystka. Z kolei tworząca w Paryżu Amerykanka Mary Cassatt (1844–1926) zachwycała portretami pełnymi prawdy psychologicznej. Przypomnimy również Marie Bracquemond (1840–1916) i przedwcześnie zmarłą Evę Gonsalès (1849–1883).

9.09.2022, piątek, godz. 12.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł/os.

Z cyklu: Poznajmy naszych sąsiadów. Ukraina: O Stepanie Banderze bez emocji Podczas wykładu dr. Andrzeja Purata z UKW poznamy fascynującą historię najbardziej znanego ukraińskiego nacjonalisty – Stepana Bandery, zwanego również Terrorystą z Galicji. Prelegent postara się rzetelnie zaprezentować wiele niewygodnych i ukrywanych faktów z życia tej postaci. Jego dynamiczne losy, szybka kariera pełna zwrotów, związana z działalnością w Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów obrosła wieloma mitami, które trzeba konfrontować z faktami. Należy mówić o propagowanym przez Banderę integralnym ukraińskim nacjonalizmie i jego wrogości do Polaków, ale też zrozumieć powody, dla których jest on przez część Ukraińców postrzegany, jako kultowy ukraiński bohater narodowy. Wykład poruszy też wiele ciemnych spraw i ukaże powiązania we współczesnej historii Ukrainy i Polski.

14.09.2022, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna), wstęp do muzeum – 1 zł/os.

Z cyklu: Bohaterowie naszych ulic. Wkład Polaków w dzieło złamania szyfrów Enigmy i jego wpływ na losy II wojny światowej

Jerzy Lelwic z Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy przedstawi organizację polskiego wywiadu radiowego, zaangażowanie naszych matematyków do łamania szyfrów niemieckich oraz sukcesy Polaków w łamaniu szyfrów Enigmy, ze szczególnym uwzględnieniem roli Mariana Rejewskiego. Omówione zostaną również losy polskich kryptologów po zakończeniu wojny. Prelegent omówi również współpracę Polaków z aliantami we Francji i Wielkiej Brytanii, a także znaczenie informacji uzyskanych z dekryptażu na przebieg II wojny światowej.

17.09.2022, sobota, godz. 12.00, Zbiory Archeologiczne (ul. Mennica 2)

Tajemnice Wyspy Młyńskiej

Podczas plenerowego wykładu Józefa Łosia, kustosza i kierownika Działu Archeologii MOB, dowiemy się: co działało się 2,5 tysiąca lat temu w miejscu, które dziś nazywamy Wyspą Młyńską, dlaczego dobry żart jest tynfa wart, czy w młynie tartacznym tarto zboże na mąkę, co w Bydgoszczy robił Herkules, czego na obecnej Wyspie Młyńskiej szukał wielki pasjonat archeologii - zięć królowej Viktorii, przyszły cesarz Niemiec i kto mieszkał w tzw. Domu Leona Wyczółkowskiego. Trasa ok. 3 km (1,5 h.)

Europejskie Dni Dziedzictwa w MOB

18.09.2022, niedziela, godz. 12.00, Wyspa Młyńska

Wspólnie budujemy Bydgoszcz

Integracyjne spotkanie dla mieszkańców i sympatyków Bydgoszczy. Opowieść o tym, jak sami tworzymy swoje dziedzictwo. W programie: rozmowy z ekspertami z dziedziny ochrony dziedzictwa; wspólne biesiadowanie – bo jedze -

nie to podstawowy i niezbędny budulec wspólnotowości; połączeni dziedzictwem – posterowa wystawa plakatów związanych z Bydgoszczą.

24.09.2022, sobota, godz. 12.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (początek spaceru)

Flora i fauna Starego Kanału Bydgoskiego

Podczas plenerowego wykładu Jolanty Skibińskiej-Wróbel, kustosz byłego muzeum farmacji Apteki „Pod Łabędziem”, dowiemy się jakie gatunki roślin występują lub występowały w otoczeniu Kanału, a które są zagrożone wyginięciem. Spróbujemy wspólnie odnaleźć stworzenia, które tamże pływają, fruwają i biegają. Podczas dwugodzinnego spaceru prelegentka zaprezentuje wiele ciekawostek ze świata zwierząt i roślin mogących być lekarstwem dla ciała i dla duszy.

Exploseum inaczej

Exploseum, ul. Alfreda Nobla

Trasa alternatywna to sezonowa propozycja Exploseum. Gwarantujemy, że to dobry wybór na pogodny dzień, aby w towarzystwie świetnie znających to miejsce przewodników poznać tajemniczą historię, niemieckiej fabryki materiałów wybuchowych – DAG Fabrik Bromberg.

To jedyna w roku okazja, aby zobaczyć skryte w gęstwinie leśnej, niesamowite budynki. Ich specyficzna konstrukcja i porastająca je roślinność tworzą niepowtarzalny klimat. Pozwala to zwiedzającym poczuć się niczym Indiana Jones, zmierzający do pradawnej świątyni, ukrytej gdzieś w egzotycznej dżungli. Pamiętajcie tylko, aby odpowiednio się przygotować.

KURATORSKIE OPROWADZANIA PO

WYSTAWACH

2.10.2022, niedziela, godz. 12.00, w ramach Weekend seniora z kulturą, Spichrz nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Wystawa 12 minut

Pożegnanie z wystawą 12 minut, czyli wyjątkowe oprowadzanie kuratorskie specjalnie dla seniorów. To prawdziwa gratka dla miłośników historii czasu i zarazem ostatnia okazja do zwiedzania ekspozycji. Wstęp do muzeum – eventowy – 5 zł/os.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4

Wystawa Skarb Bydgoski

Grupy zorganizowane zapraszamy w każdy wtorek o godz. 12.00. Obowiązują zapisy: edukacja@ muzeum.bydgoszcz.pl. Osoby indywidualne zapraszamy w każdą środę o godz. 12.00 (bez zapisów). Oprowadzania w cenie biletu wstępu do Muzeum.

WYSTAWY CZASOWE:

29.09.2022, czwartek, godz. 18.00, Galeria

Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Wystawa czynna do 15 stycznia 2023

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman – wernisaż wystawy

Wystawa czynna do 15 stycznia 2023 r.

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman należą do grona wybitnych polskich grafików, pokolenia debiutującego na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, wtopionego jeszcze w krakowską metaforę, ale poszukującego własnej drogi twórczej. Dla obojga artystów odkrywanie zindywidualizowanych graficznych koncepcji w warstwie formalno-stylistycznej, tematycznej i warsztatowej było procesem, którego efekty ujawnia ekspozycja.

Skonstruowano ją na zasadzie twórczego dialogu dwojga artystów, w którym odnajdziemy zarówno punkty wspólne, jak i indywidualne rozważania o współczesnym świecie i człowieku. Sztuka Wejmanów sytuuje się pomiędzy figuracją a abstrakcją, na styku wyobraźni i rzeczywistości, ujawniając nieco odmienny sposób postrzegania codzienności, a przede wszystkim różny sposób przekształcania jej w wizualny przekaz. Przekaz pozostawiający widzowi rozległe pole do interpretacji i estetycznej kontemplacji. Prace Anny Sobol-Wejman są „znakami czasu”, inspirowanymi codziennością, otaczającymi ludźmi i przedmiotami, naznaczonymi pogłębioną refleksją. Grafiki Stanisława Wejmana to „podróże wyobraźni” (Stanisław Tabisz), tylko pozornie spontaniczne, których tytuły nieco ułatwiają odczytanie intencji autora.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Wystawa czynna do 30 października 2022

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Skarb Bydgoski

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2

Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów

W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936)

Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM

OBIEKT MIESIĄCA

Anna Sobol-Wejman – Siedzące

Pracę nad graficznym cyklem Siedzące Anna Sobol-Wejman rozpoczęła w 2008 roku. Genezy Siedzących należy doszukiwać się we wcześniejszej twórczości artystki, w grafikach z sylwetką siedzącej kobiety, np. w Znakach czasu (2003). W niektórych pracach z cyklu Siedzące pojawia się pantera i klatka, motywy, które po raz pierwszy zaistniały w litografii artystki Żółta pantera (1990), inspirowanej wierszem Rainera Marii Rilkego, poświęconemu wolności. Idea cyklu dojrzewała więc, zanim przybrała formę bardzo osobistej wypowiedzi w kadrach codziennego życia, stanowiących refleksję nad czasem, pamięcią, wolnością i miłością – nad rzeczywistością. Premierowy pokaz cyklu odbył się na wystawie zatytułowanej Siedzące. Rozmowa z S. W., prezentowanej w krakowskiej Jan Fejkiel Gallery (2009). Wystawa została uhonorowana Nagrodą im. Witolda Wojtkiewicza Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Krakowskiego 2009.

W twórczości artystki Siedzące są największym cyklem graficznym, w założeniu cyklem otwartym, wykonanym w akwaforcie, akwatincie lub akwaforcie z akwatintą. Do cyklu autorka wprowadza

barwę, przy czym gama kolorystyczna Siedzących jest zawężona, często przyciszona lub monochromatyczna, tylko nieliczne prace wyróżniają się żywą barwą. W cyklu Anny Sobol-Wejman pojawia się dominujący i powtarzalny motyw przewodni – maksymalnie uproszczona sylwetka siedzącej kobiety, pozbawiona głowy, ze skrzyżowanymi nogami. Jednak poza figurą, sprowadzoną do roli symbolu – znaku, każda ze scen jest inna, różni się dodaniem odmiennych elementów, wypełniających tło kompozycji – znaków (ideogramy, średniowieczne gmerki z Urbino, alfabet Morse'a, łańcuch DNA, szeregi przypadkowych liczb i liter) oraz przedmiotów (stolik, ryba, rowerowe koło).

Artystka do cyklu wprowadza przerywniki, tematycznie związane z ideą przewodnią, dopełniające wymowę Siedzących. Przerywniki przełamują zasadę powtarzalności i rytmiczności. Klasyfikując przerywniki można wyróżnić dwa typy, jeden utrzymany w formacie figuralnych Siedzących (Bariery, X, Pocałunek, Poddasze, Pantera, On i Ona), drugi w większym formacie, zakomponowany z kilku odrębnych płyt (Plan domu II, Alfabet). Do cyklu Siedzące przenika wspomniany motyw uwięzionej pantery, odzwierciedlający ideę wolności, ukazany w grafice z czarną panterą w klatce, tym razem akcentujący też miejsce inspiracji – paryski Ogród Botaniczny. Na tym jednak artystka nie poprzestaje. W innej kompozycji sylwetka kobieca i pantera znajdują się we wspólnej, zamkniętej przestrzeni, by w kolejnej, zatytułowanej Panterka nastąpiło symboliczne scalenie motywów.

inf. Barbara Chojnacka

TeHoFest

TeHoFest 2022. Nowa Energia

Perpetuum

pictura. Krzysztof Gliszczyński

Wystawa prezentująca prace profesora Krzysztofa Gliszczyńskiego, wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Jest ona próbą całościowego ukazania twórczości artysty. Odnajdziemy w niej malarstwo, rysunek, obiekty czy prace wideo, które wzajemnie na siebie oddziałują. Jak sam pisze: „Kreowane przeze mnie wystawy są wielowątkową narracją odnoszącą się do kluczowych, dla mojej sztuki, pojęć”. To jego przestrzeń, w której każda cząstka szuka swojego miejsca.

WYSTAWY STAŁE:

Gmach główny MOB, ul. Gdańska 4

OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI.

Inspiracje i aspiracje

Jan Stanisławski i uczniowie

z kolekcji Wandy i Leonarda Pietraszaków

2 września, piątek

PROLOG

15.30–17.30: Uszyj swój notes – warsztaty (Introligatornia, ul. Długa 52)

17.00: Długi spacer – poznaj atrakcje okolic ul. Długiej, zobacz lokalne produkty wyróżniające się swoim designem (plener, ul. Długa)

18.00; 19.00: Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Skarb Bydgoski (MOB, Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4, cena: wstęp do muzeum + 1 zł)

19.00–21.00: Pływające laboratorium Władysława Paciorkiewicza – foto budka (Barka Lemara, ul. Spichlerna 1)

3 września, sobota

10.00–18.00: Odkrywaj Kanał Bydgoski (Muzeum Kanału Bydgoskiego, ul. Staroszkolna 10)

Stanisław Wejman, Ptak Ryba Butelka, 1978, akwaforta, akwatinta barwna, fot. Wojciech Woźniak

Anna Sobol-Wejman , Siedzące, 2010, akwatinta barwna, fot. Wojciech Woźniak

W programie:

10.00–12.00: Zwiedzanie i spacer nad Starym Kanałem Bydgoskim

11 .00–11.30: Geopogaduchy – „Community Celebration Event” 20-lecia geocachingu. Szczegóły na: www. kanalbydgoski.pl

11.30–12.15: Zwiedzanie Muzeum z przewodnikiem

1 2.00–13.00: Eko Kanał - warsztaty z robienia łódek z materiałów recyklingowych

1 2.15–12.30: Szranki umysłowe nad Kanałem Bydgoskim

1 2.30–14.00 Ognisko (prowiant we własnym zakresie)

14.00–18.00 Eko Kanał – warsztaty z robienia łódek z materiałów recyklingowych

11.00; 12.30; 14.00; 15.30: Historia bydgoskiego gazu - zwiedzanie Dawnej Gazowni (Dawna Gazownia Miejska, ul. Jagiellońska 42) Grupy max. 15 osób. Zapisy teh2o@muzeum.bydgoszcz.pl (w temacie: Zwiedzanie Gazowni)

11.00–17.00: Całodniowe pokazy warzenia piwa – spotkanie z piwowarem (Regionalna Warzelnia Piwa, ul. Poznańska 8)

1 2.00–15.00: Twój czasomierz DIY – warsztaty na wystawie „12 minut”

(MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, cena: w ramach wstępu do muzeum)

1 2.00–14.00: Zwiedzanie Hotelu

Słoneczny Młyn i rejs po Brdzie

(Hotel Słoneczny Młyn, ul. Jagiellońska 96)

Godzinny rejs po Brdzie, w ramach spotkania, startuje z hotelowej przystani. Limit 20 osób.

Decyduje kolejność zgłoszeń: biuro.bylot@gmail.com . Cena: 5 zł/os.

Płatność gotówką na statku.

1 2.30; 14.00: Zdrowie z ula – prelekcja

i warsztaty robienia świec z węzy (MOB, Apteka „Pod Łabędziem”, ul. Gdańska 5)

Zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl,

cena: wstęp do muzeum bilet specjalny – 1 zł.

1 3.00–15.00: Papierowe kalejdoskopy –

warsztaty barwienia papieru - ebru

(MOB, Apteka „Pod Łabędziem”, ul. Gdańska 5)

Cena: wstęp do muzeum – bilet specjalny 1 zł

1 3.00–17.00: Strefa Relaxu / Punkt

Informacji TehoFest (MOB, Galeria Sztuki Nowoczesnej, drewniany podest, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska)

O d godz. 13.00: Maszyna. Fabryka. Miasto – wystawa i instalacja dźwiękowa Maszyna. Fabryka. Miasto - zdjęcia, eksponaty, wspomnienia osób związanych z przemysłem i Szlakiem TeH2O (Pałac Nowy, ul. Bydgoska 9, Ostromecko)

14.00–17.00: Złote warsztaty – odkryj w jaki sposób nakładać płatki złota i szlagmetalu?

(MOB, Europejskie Centrum Pieniądza,

ul. Mennica 4, Wyspa Młyńska)

Ilość miejsc ograniczona. Zapisy edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl Cena: wstęp do muzeum - eventowy 15zł/os.

15.00–18.00: Warsztaty plastyczne tworzenia z gliny dla najmłodszych (Wieża Ciśnień, ul. Filarecka 1)

15.00–16.30: Oprowadzanie kuratorskie w Hali Pomp (odpalenie zabytkowego silnika Deutz oraz wejście do Przepompowni) (Hala Pomp, ul. Las Gdański 242) Zapisy: muzeum@mwik.bydgoszcz.pl

16.00–17.00: Oprowadzanie kuratorskie na wystawie 12 minut – poznaj historię czasu bydgoskiego (MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11)

Cena: wstęp do muzeum + 1 zł

16.00–18.00: Warsztaty makrofotografii (Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52)

Zapisy: muzeumfoto@byd.pl (w temacie: Warsztaty makrofotografii)

18.00–21.00: TeHo Ogórek (wyjazd i powrót -> ul. Marcinkowskiego 12) Przejazd zabytkowym autobusem z przewodnikiem do Pałaców Ostromecko z możliwością zwiedzania Pokoju Przemysłowego oraz udziału w koncercie o godzinie 20.00.

20.00: Koncert plenerowy Zabijmy światło księżyca. Nowy początek (Pałac Nowy, ul. Bydgoska 9, Ostromecko) Koncert Rafała Kołackiego – elektronika przeplatana momentami spokoju i ciszy. Audio-spektakl gdzie usłyszysz także odgłosy bydgoskich maszyn, fabryk i miasta.

4 września, niedziela

11.00–14.00: Wycieczka rowerowa – śladami fotografii Jerzego Riegla (start Muzeum Fotografii – ul. Karpacka 52) Zapisy: muzeumfoto@byd.pl (w temacie: Wycieczka)

1 2.00–15.00: Pokazy prania na przestrzeni dziejów - wyjątkowy pokaz historycznych sposobów prania na muzealnym fyrtelu! (Muzeum Mydła i Historii Brudu – ul. Długa 13/17)

1 2.00–16.00: Poznaj Wody Polskie – pokaz plenerowy i zwiedzanie (Muzeum Kanału Bydgoskiego, ul. Staroszkolna 10)

Dowiedz się więcej o unikatowych śluzach, jazach, obiektach hydrotechnicznych w naszych okolicach.

1 2.00; 14.00: Kolory z natury – dawne techniki barwienia – warsztaty w laboratorium galenowym

(MOB, Apteka „Pod Łabędziem”, ul. Gdańska 5) Zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl

Cena: wstęp do muzeum – bilet specjalny 1 zł

1 2.00; 14.00;16.00: Warsztatownia

– wykonaj gliniane klucze francuskie oraz garnki używając pierwotnych metod rzemiosła, (MOB, Exploseum, ul. Alfreda Nobla)

Zapisy: maria.krystek@muzeum.bydgoszcz.pl

Cena: wstęp do muzeum – warsztaty 10 zł

1 2.00–14.00: Woda ze źródła Marii i ciasteczka kluczyki. Kulinarna podróż przez 800 lat historii Ostromecka – spotkanie i prelekcja (Stara Kuchnia, Pałac Nowy, ZPP Ostromecko, ul. Bydgoska 9)

Liczba miejsc ograniczona – 20 os. Zapisy: kornelia.jedrzejewska@mck-bydgoszcz.pl

1 2.30–16.00: Trasa alternatywna EXPLOSEUM (co 30 min.) – plenerowa trasa industrialna (MOB, Exploseum, ul. Alfreda Nobla)

Obowiązuje obuwie do terenu leśnego. Trasa dostępna od 12 roku życia.

Zapisy: exploseum@muzeum.bydgoszcz.pl

Cena: wstęp do muzeum – bilet eventowy 5 zł

1 3.00–15.00: Wszystko płynie – pokazy wodnych eksperymentów (Młyny Rothera – ul. Mennica 10)

W programie:

1 3.00: Mydło i powidło Poznaj ciekawostki dotyczące właściwości wody. Wstęp powyżej 7. roku życia.

14.00: Chmury na talerzu Sprawdź, z czego zbudowana jest chmura i jak powstaje.

15.00: Filtrowanie wody Spróbujemy, przy pomocy różnego rodzaju filtrów, uzyskać czystą wodę. Wstęp powyżej 7. roku życia.

14.00–17.00: Strefa Relaxu / Punkt Informacji TehoFest

(MOB, Galeria Sztuki Nowoczesnej, drewniany podest, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska)

14.00–17.00: Sygnał Grodu Bydgosta - plenerowe spotkanie. Własnoręcznie wykonaj bransoletę lub naszyjnik, z koralików ułóż zakodowane alfabetem Morse’a hasła.

(MOB, Galeria Sztuki Nowoczesnej, drewniany podest, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska)

Zabawa dla każdego do wyczerpania materiałów!

16.00–18.00: Pstryk i błysk. Śladami fotograficznych atelier

(Start: Wełniany Rynek)

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy i Fundacja Fotografistka zapraszają na spacer podczas, którego poznasz historię początków fotografii w Bydgoszczy.

Liczba miejsc ograniczona.

18.00: Wernisaż wystawy Z dziejów bydgoskich zakładów fotograficznych do roku 1939

(Fotografistka – ul. Pomorska 68A/1)

8. Przeźrocza Festiwal Filmowy

1.09, czwartek

17.00 Wieloryb z Lorino – legenda z Czukotki

otwarcie wystawy ilustracji Krzysztofa

Gawronkiewicza do książki Maciaj Cuskego: Wieloryb z Lorino – zapiski z końca świata, spotkanie autorskie, MCK, wstęp wolny

Projekt wydania książki współfinansowany

ze środków Miasta Bydgoszczy.

17.30 Błysk Oka, I blok filmów konkursowych

MCK, kino Orzeł, bilety: 10 zł

To jest taka miłość, reż. Olga Hajnosz, 30 min

Uwięziona, reż. Piotr Bieliński, 20 min

W układzie niby zwyczajnym, reż. Mikołaj Piszczan, 14 min

Olimpijczyk, reż. Jan Bujnowski, 12 min

The Prisoner, reż. Filip Drzewiecki, Łukasz Gierańczyk, 15 min

po projekcji spotkanie z autorkami

i autorami filmów

20.15 Cuske/Gawronkiewicz/Marciniak/Jarecki

Piwnica Win, ul. Cieszkowskiego 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

20.30 Błyska oka 2021 – pokaz filmów nagrodzonych podczas poprzedniej edycji festiwalu.

Mózg, wstęp wolny

Druga strona, reż. Kuba Zalewski, Od nowa, reż. Zofia Sawicka

Ten obrazek jest bardzo ładny, reż. Jakub Ciosiński

Szepty, reż. Izabela Zubrycka

Trochę raju, reż. Andrzej Cichocki

Papierosy, reż. Maja Markowska

Piach, reż. Bartek Tryzna / Monika Stpiczyńska

20.45 Kosmiczne kino ogrodowe

Barbarella, reż. Roger Vadim

film fabularny, 98 min, USA, 1968

ogród, ul. Cieszkowskiego 20, wstęp wolny, ilość miejsc ograniczona

zapowiedź: Grzegorz Kaczmarek/Krzysztof

Nowicki

zapisy: biuro@koloroffon.pl

2.09, piątek

12.00 Krzysztof Gawronkiewicz

– warsztaty z tworzenia ilustracji

Liceum plastyczne, wstęp darmowy, liczba

miejsc ograniczona, obowiązują zapisy: biuro@koloroffon.pl

17.30 Błysk Oka – II blok filmów konkursowych

MCK, kino Orzeł, bilety: 10 zł

Czas na bunt, reż. Daniel Le Hai, 14 min

Lata świetlne, reż. Monika Proba, 28 min

Kulisy, reż. Ada Smyk, 10 min

Dzielenie się, reż. Natalia Sara Skorupa, 14 min

Mamalarka, reż. Katarzyna Mazurkiewicz, 27 min po projekcji spotkanie z autorkami i autorami filmów

20.00 Nie zgubiliśmy drogi, reż. Anka Sasnal/Wilhelm Sasnal

MCK, kino Orzeł, bilety: 15 zł film fabularny, 73 min, Polska, 2022 Spotkanie po projekcji filmu Szczegółowa informacja o spotkaniu zostanie podana na stronie festiwalu przed wydarzeniem.

20.00 Mózg cosmic trip:

Na niebie, na ziemi, reż. Maciej Cuske film dokumentalny, 65 min, Polska, 2008 Mózg, wstęp wolny

20.00 We haven’t lost our way – koncert muzyki filmowej Jakuba Ziołka Mózg, wstęp wolny

23.00 Noc teledysków – pokaz kuratorski Adama Piaseckiego, Mózg, wstęp wolny

3.09, sobota

11.00 Kino familijne: Powrót do przyszłości reż. Robert Zemeckis film fabularny, 116 min, USA, 1985 Fabryka LLoyda, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

14.00 Masterclass: Themersonowie – jak powstaje film?

prowadzenie: Marcin Borchardt

MCK, kino Orzeł, wstęp wolny

15:00 Błysk Oka – III blok filmów konkursowych

MCK, kino Orzeł, bilety: 10 zł

Joanna d’Arc, reż. Aleksander Szamałek, 30 min

Kazik i Jacek, reż. Desi Kunsa, 16 min

Kiedy będę..., reż. Tymoteusz Kałużewski, 21 min Autobus, reż. Piotr Michalak, 27 min

po projekcji spotkanie z autorkami i autorami filmów

19.00 Błysk Oka: konkurs krótkometrażowych filmów dokumentalnych, MCK, kino Orzeł, wstęp wolny

– gala wręczenia nagród, projekcja filmu nagrodzonego grand prix, gala poprzedzona projekcją filmu Vibrant village Weroniki

Jurkiewicz oraz prezentacją partnera festiwalu

20.30 Io, reż. Jerzy Skolimowski, film fabularny, 86 min, Polska, 2022, MCK, kino Orzeł, bilety 15 zł Spotkanie po projekcji filmu.

Szczegółowa informacja o spotkaniu zostanie podana na stronie festiwalu przed wydarzeniem.

22.30 Europa – performance filmowy

MCK, kino Orzeł, wstęp wolny

Europa, reż. Franciszka Themerson / Stefan Themerson, film eksperymentalny, 15 min, Polska, 1932

23.00 Afterparty: Remi Vein Cosmic Night MCK, Music Cafe Szpulka, wstęp wolny

4.09, niedziela

11.00 Spacer bydgoskimi śladami Kapitana Żbika

prowadzenie: Maciej Jasiński

Przestrzeń miejska, udział darmowy, zbiórka przed Komendą Wojewódzką Policji w Bydgoszczy, aleja Powstańców Wielkopolskich 7

13.00 Zlot fanów Kapitana Żbika

MCK, kino Orzeł, karnet na Dzień komiksu: 20 zł, pojedyncze wydarzenie Dnia Komiksu: 10 zł prowadzenie: Mateusz Szlachtycz, Max Suski

15.00 Wieloryb z Lorino – zapiski z końca świata – premiera książki

MCK, kino Orzeł, karnet na Dzień komiksu: 20 zł, pojedyncze wydarzenie Dnia Komiksu: 10 zł Krzysztof Gawronkiewicz

i Maciej Cuske – spotkanie autorskie

Projekt wydania książki współfinansowany ze środków Miasta Bydgoszczy.

17.00 W centrum komiksu, reż. Maciej Bierut

MCK, kino Orzeł, karnet na Dzień komiksu: 20 zł, pojedyncze wydarzenie Dnia Komiksu: 10 zł film dokumentalny, 78 min, Polska, 2020 spotkanie autorskie po projekcji filmu

19.30 Kino na suficie: Czułe miejsca

reż. Piotr Andrejew, Kawiarnia Landschaft film fabularny, 89 min, Polska, 1980

wejściówki do odbioru w kawiarni Landschaft wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Kadr z filmu Io

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

cały wrzesień

Kilim polski – żyć piękniej – wystawa tkaniny

Wystawa przygotowana we współpracy z Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Kresów w Lubaczowie, Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej, marką dizajnerską Splot. Towarzyszy XX Ogólnopolskiemu Przeglądowi Amatorskiej Tkaniny Unikatowej. Z uwagi na ekspozycję w wielofunkcyjnej przestrzeni Salonu Hoffman sugerujemy wcześniejszy kontakt telefoniczny: (52) 585 15 01, (52) 585 15 06.

3.09.2022, sobota, godz. 11.00–15.00, CH Focus, parter, ul. Jagiellońska 39–47, wstęp wolny

Ballady i romanse – poza czasem i przestrzenią – spotkanie w ramach

11. odsłony Narodowego

Czytania

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy przy współpracy z Centrum Handlowym Focus zaprasza do wzięcia udziału w corocznej akcji wspólnego czytania. W 2022 roku sięgniemy po Ballady i romanse Adama Mickiewicza – w dwusetną rocznicę pierwszej ich publikacji. Zapraszamy do włączenia się i wspólnego czytania oraz udziału w konkursach. Poeta zaskakiwał odbiorców wyobraźnią – dzięki Wypożyczalni

Strojów Balowych i Karnawałowych ADRIA, zaproponujemy więc dzieciom fantastyczne kreacje, w których będą mogły zrobić sobie zdjęcia.

4.09.2022, niedziela, godz. 16.00, miejsce zbiórki: Wełniany Rynek, udział bezpłatny

Pstryk i błysk. Śladami

fotograficznych atelier – spacer

Prowadzenie: Bogna Derkowska-Kostkowska

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy i Fundacja Fotografistka zapraszają na spacer, podczas którego opowiemy o początkach fotografii w Bydgoszczy. Powiemy kto, kiedy i gdzie prowadził pierwszą stałą pracownię dagerotypii oraz gdzie umiejscowione były najbardziej znane i popularne fotograficzne atelier. Wycieczka zorganizowana jest w ramach święta Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O. Trasa spaceru wieść będzie od Wełnianego Rynku do atelier Katarzyny Gębarowskiej przy ul. Pomorskiej 68A/1 (nowy obiekt na szlaku TeH2O). Tutaj o godz. 18.00 nastąpi otwarcie wystawy stałej Z dziejów bydgoskich zakładów fotograficznych do roku 1939

6.09.2022, wtorek, godz. 17.30–18.30, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Koszt:

7 zł/os. (płatność dotyczy również opiekuna), płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK

Siała baba mak – cykl warsztatowych teatralnych spotkań rodzinnych

Siała baba mak to przepis na doskonałą zabawę dla rodzin z dziećmi w wieku 4–12 lat. Każde ze spotkań jest poświęcone innemu zagadnieniu związanemu ze sztuką teatralną np. minikuchennemu teatrowi czy pluszowemu misiowi w teatrze. Duety rodzinne chętnie zmagają się z aktorskimi zadaniami, pracują nad poprawną dykcją, oddechem, głosem i plastyką ruchu. Każdy z uczestników ma możliwość skonstruowania lalki teatralnej, w każdym cyklu innego rodzaju i inną techniką wykonania, a następnie, nadając jej głos i ruch, może ją animować. Zajęcia odbywają się w Salonie Hoffman zgodnie z aktualnymi wytycznymi związanymi z pandemią Covid-19. Uczestnicy przynoszą ze sobą maseczki, luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia. Wydarzenie adresowane do rodziców z dziećmi w wieku od 4 –12 lat. Na warsztaty obowiązują zapisy, email: artystyczny@kpck.pl.

10.09.2022, sobota, godz. 11.00, sala kolumnowa im. Edwarda Stachury – dworzec kolejowy w Aleksandrowie Kujawskim, ul. Wojska Polskiego 2B, wstęp wolny Wojewódzka inauguracja

Europejskich Dni Dziedzictwa

Na uroczystość, która odbędzie się w zabytkowych wnętrzach miejscowego dworca kolejowego, zapraszają Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy oraz Miejskie Centrum Kultury im. Mariana Szafrańskiego w Aleksan-

drowie Kujawskim. Podczas wydarzenia wysłuchamy prelekcji dr hab. prof. UMK Tomasza Krzemińskiego Tam gdzie wschód spotykał się z zachodem – dzieje i relikty granicy zaborczej w regionie kujawsko-pomorskim. Wystąpi zespół wokalny Kulturki, a po części artystycznej nastąpi rozstrzygnięcie VIII Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego Portret z kujawsko-pomorskim zabytkiem w tle. Zostanie również zaprezentowany siódmy przewodnik z serii „Kierunek Kujawsko-Pomorskie” i wystawa Małgorzaty Grosman „Gorsety” kobiet. Pomiędzy stereotypami a codziennością w bydgoskiej prasie międzywojennej

Literatura w Centrum: Andrzej Krzysztof Piechocki

Prowadzenie: Bartłomiej Siwiec

12.09.2022, poniedziałek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Fragment litografii Daguerreotypomania, Theodore Maurisset, 1839 rok, Google Art Project

Andrzej Krzysztof Piechocki urodził się w Bydgoszczy jako syn znanego w mieście publicysty i pedagoga. Szkołę średnią ukończył w 1955 roku w I Liceum Ogólnokształcącym im. Ludwika Waryńskiego. Z wykształcenia zoolog, profesor zwyczajny. Przez cały okres pracy zawodowej (1961–2010) związany z Uniwersytetem Łódzkim. Działalność literacką rozpoczął po przejściu na emeryturę (2008), zachęcony uzyskaniem drugiej nagrody w Konkursie Małych Form Literackich „Wrzenie” za opowiadanie W Brdyujściu (2007). Jest autorem czerech opublikowanych powieści: Ekspedycja (2009), Ucieczka z Akademii IQ (2012), Obywatel Jan P. (2018), Ludzie i krowy (2020).

16.09.2022, piątek, godz. 9.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 (koszt: 10 zł/os., płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK)

LEKcja w teatrze – warsztaty teatralne dla grup zorganizowanych

Cykl warsztatowych, teatralnych spotkań dla grup zorganizowanych w wieku 5–15 lat. W spotkaniach mogą wziąć udział grupy przedszkolne i szkolne po uprzednim zarezerwowaniu i umówieniu terminu. Program warsztatów staramy się dostosowywać do konkretnej grupy. W ramach zajęć uczestnicy poznają tajniki sztuki teatralnej, uzyskują odpowiedź na niewyjaśnione dotąd i nurtujące ich pytania z dziedziny teatru, wykonują podstawowe zadania aktorskie, biorąc udział w zabawach wprowadzających ich w świat sceny i teatru. Zgłoszenia: artystyczny@kpck.pl. Informacja dla nauczycieli, instruktorów i opiekunów: zespół warsztatowy nie powinien przekroczyć 25 uczestników + max. 2 opiekunów. Zajęcia będą się odbywały w Salonie Hoffman zgodnie z aktualnymi wytycznymi związanymi z pandemią Covid-19. Uczestnicy przynoszą ze sobą maseczki, luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia.

17.09.2022, sobota, godz. 17.00, dziedziniec KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

„Gorsety” kobiet. Pomiędzy stereotypami a codziennością

w bydgoskiej prasie międzywojennej

– wystawa

Autorka wystawy: Małgorzata Grosman

Projekt graficzny: Daria Wojnicka

Współpraca z ramienia KPCK:

Bognan Derkowska-Kostkowska, Alicja Dużyk, Krystian Strauss

Ekspozycja odbywa się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Dofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Dlaczego jesteśmy takie? Miłe – niemiłe, pracowite – bierne, prące do celu i stojące w miejscu? Spełnione i niespełnione? Posłuszne, ambitne, wesołe, zrozpaczone, usłużne, ciekawe świata, narzekające... Jakie znaczenie ma to, co nam się wbija do głów jako zasady, stereotypy i zwyczaje, których nie wolno złamać, nad którymi nie wolno nawet debatować? Dlaczego przyjmujemy na wiarę, że tradycje i normy, kiedyś, przez nie wiadomo kogo wymyślone, są ważniejsze od naszych uczuć, odczuć, marzeń i planów? – pyta pomysłodawczyni, Małgorzata Grosman.

Małgorzata Grosman – z wykształcenia pedagożka, z zawodu dziennikarka. Wiele lat pracowała w „Gazecie Pomorskiej” w Bydgoszczy. Napisała dwie powieści kryminalne: Mord na Zimnych Wodach i Horoskop zbrodni. Jest również autorką publikacji poświęconej historii Ostromecka, Ostromecko w opowiadaniach i podcastów Bydgoski firtel, czyli kultura międzywojnia. Wydała też opowieść o bydgoszczankach doby międzywojnia Bydgoszcz jest kobietą, która stała się impulsem do stworzenia wystawy „Gorsety” kobiet

19.09.2022, poniedziałek, godz. 19.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny Łukasz Wodyński, POST ANTROPO

SZTUKA – manifest

Manifest artystyczny POST ANTROPO

SZTUKA to publikacja ważna nie tylko ze względu na poruszany zakres teorii sztuki. To przede wszystkim wnikliwa analiza, poprzez aspekty ludzkiego tworzenia definiująca na nowo zarówno artystę, jak i dzieło w dobie wypłukiwanego z przekazów kulturowych postantropocentrycznego świata, zagrażającego ludzkiej tożsamości, emocjonalności i duchowości. Autor wyznacza radykalną drogę celem przywrócenia aktu fizycznej emanacji myśli w postaci dzieła, tworzącego unikalność ludzkiej jednostki i formującego obraz wyjątkowości świata. Manifest w szczególności dedykowany jest wszystkim edukatorom, artystom oraz ludziom kultury.

Łukasz Wodyński – artysta wizualny, malarz, performer, teoretyk sztuki. Jego twórczość jest wielowarstwowa. Skupia się wokół tematu człowieka i związanego z nim głębokiego podłoża egzystencjalnego, emocjonalnego i duchowe -

„Dziennik Bydgoski”

go. Dotyka także problemów ponowoczesnego świata, uzmysławiając skalę wyzwań, z jakimi przyszło mu się mierzyć.

Spotkanie inauguruje cykl CZYTAJMY SIĘ.

20.09.2022, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman

KPCK, koszt: 10 zł/os., płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK

Były sobie Włochatki: Wielki Ktoś od Sprzątania – spektakl edukacyjny, familijny, dla dzieci

Bohaterami zdarzenia są lalki-włochatki, mieszkańcy KPCK-owego strychu, przeżywające niesamowite i rozmaite przygody codziennego życia, przepełnione tajemnicą, zagadkami i niekiedy dreszczykiem. Ich historie są zawsze podsycane dobrym humorem i mądrymi radami, a co najważniejsze – morałem. Zapraszamy na spektakl, który przyniesie nam wiele odpowiedzi na pytania związane z bałaganem, nie tylko we własnym pokoju. Kto w domu powinien zajmować się porządkami? Jak w najprostszy sposób można sobie z nimi poradzić i komu przysługuje odznaka Wielkiego Ktosia od Sprzątania dowiecie się, oglądając przedstawienie.

22.09.2022, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Jak to „ugryźć”? Awangarda

artystyczna drugiej połowy XIX wieku – wykład dra Mateusza Solińskiego z cyklu Zauroczeni pięknem

Wielu z nas, obcując z dziełami sztuki powstałymi pod koniec XIX wieku – chociażby twórczością impresjonistów i ich następców –zastanawia się, dlaczego dokonała się dość radykalna zmiana sposobu artystycznej percepcji otaczającego nas świata. Jak to się stało, że pe -

wien kanon malarskiego obrazowania, ugruntowany na przestrzeni setek lat, zaczął „kruszeć”, aby w konsekwencji zostać zastąpionym przez zupełnie nowe, awangardowe propozycje? Na spotkaniu zostaną przybliżone przyczyny zmian, jakie zaszły w malarstwie drugiej połowy XIX wieku.

23.09.2022. piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, bilety:10 zł/os., do nabycia w siedzibie KPCK, liczba miejsc ograniczona

Czy ten koncert to nie u Was?: TrzyCzwarte

TrzyCzwarte to siedmioosobowy zespół złożony ze studentów i absolwentów Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, grający muzykę z pogranicza jazzu i szeroko pojętej muzyki improwizowanej. Repertuar oparty jest o autorskie kompozycje członków grupy oraz aranżacje znanych standardów muzyki jazzowej i rozrywkowej. Nazwa zespołu, poza oczywistym nawiązaniem do metrum muzycznego, odwołuje się do składu zespołu, czyli czterech muzyków w sekcji rytmicznej oraz trzech w sekcji dętej.

W skład zespołu wchodzą: Sebastian Dembek – saksofon tenorowy, Krzysztof Błaszczak – puzon, Kajetan Sobieraj – trąbka, Kacper Kasprzak – instrumenty klawiszowe, Bartek Werachowski – gitara basowa, Sylwester Bugajak – gitara, Patryk Dolepski – perkusja.

25.09.2022, niedziela, godz. 10.00, Gminny

Ośrodek Kultury w Osięcinach, wstęp wolny Wojewódzkie Spotkanie Teatrów

Obrzędu Ludowego, Gawędziarzy i Śpiewaków Ludowych

Spotkanie gromadzi twórców z województwa kujawsko-pomorskiego działających w środowi-

sku wiejskim i małomiasteczkowym, mających w swoim repertuarze widowiska obrzędowe nawiązujące do lokalnych tradycji naszego regionu oraz gawędy i tradycję śpiewu ludowego. Celem spotkań jest uwrażliwienie młodego pokolenia na kulturę, historię i obyczajowość regionu Kujaw i Pomorza, pielęgnowanie lokalnych tradycji (zachowanie gwary, tradycyjnego ubioru i stylu własnego regionu) oraz przekazywanie wzorów, ocalenie od zapomnienia najcenniejszych tradycji, obrzędów, dorocznych i rodzinnych zwyczajów oraz autentycznego repertuaru.

29–30.09.2022, czwartek–piątek, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

X Ogólnopolska konferencja naukowa z cyklu Architektura Miast: Za zamkniętymi drzwiami. Wystrój wnętrz w XIX i XX wieku

Dziesiąta z kolei konferencja z cyklu Architektura Miast będzie okazją do zaprezentowania „niewidocznego”, ukazania tego, co skrywa się za zamkniętymi drzwiami i wielokrotnie bywa traktowane marginalnie lub całkiem pomijane przy okazji omawiania architektury pojedynczych obiektów i całych zespołów. Przedmiotem rozważań będzie przede wszystkim wystrój wnętrz budynków mieszkalnych, ale również użyteczności publicznej wzniesionych w XIX i XX wieku.

Za zamkniętymi drzwiami różnorodnych stylistycznie budynków, tak mieszkalnych, jak i publicznych, skrywają się wnętrza doskonale zachowane lub silnie zmodernizowane. Wszystkie stanowią wartościowy materiał do badań nad powiązanym ze strukturą architektoniczną wystrojem, na który składają się posadzki, boazerie, balustrady schodowe i konstrukcje klatek schodowych, sztukaterie, polichromie, ceramiczne i kamienne okładziny, witraże, ale też piece, windy, grzejniki i inne detale będące dziełem stolarzy, kamieniarzy, ślusarzy, kowali, malarzy, witrażowników czy szklarzy.

Komitet naukowy konferencji: prof. dr hab. Jacek Woźny, prof. dr. hab. Remigiusz Grochal, dr hab. Hanna Grzeszczuk-Brendel, dr hab. Marek Romaniuk. Patronat honorowy: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki, Stowarzyszenie Architektów Polskich. Więcej informacji na temat konferencji można znaleźć na www.kpck.pl bądź uzyskać za pośrednictwem e-mail: zabytki@kpck.pl, lub pod numerem telefonu (52) 585 15 02.

29.09.2022, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Bydgoszcz malowana, czyli co kryją kamienice – spotkanie z Agatą Kornik

Podczas spotkania zorganizowanego w ramach cyklu Architektura miast zaprezentowane zostaną polichromie znajdujące się we wnętrzach bydgoskich kamienic. Przedstawiony materiał jest owocem wieloletniej pracy fotograficzno-dokumentacyjnej Agaty Kornik.

Agata Kornik – bydgoszczanka. Na co dzień specjalista ds. ochrony środowiska w bydgoskiej elektrociepłowni. Pasjonatka fotografii, któ -

rą zajmuje się amatorsko, każdą wolną chwilę wykorzystując na wędrówki z aparatem, by uwiecznić na przysłowiowej kliszy architekturę

Bydgoszczy. Szczególnie chętnie fotografuje detale oraz wnętrza klatek schodowych bydgoskich kamienic, kryjących swoje bogactwo za zamkniętymi drzwiami.

30 września, piątek, godz. 19.00, Salon Hoffman, bilety w siedzibie KPCK i na biletyna.pl

Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Bluesa – koncert

Najpopularniejszy polski wykonawca bluesa

Sławek Wierzcholski i stworzona przez niego

Nocna Zmiana Bluesa to najstarsi, nieprzerwanie działający wykonawcy z kręgu bluesa w naszym kraju. Od 40 lat, bez najmniejszej przerwy, podróżują i koncertują, dzieląc się swoją muzyczną pasją. Sławek Wierzcholski to wirtuoz harmonijki i autor dwóch popularnych podręczników gry na tym instrumencie. Przez 30 lat był też prezenterem Polskiego Radia, organizatorem festiwali bluesowych, a przede wszystkim człowiekiem „Chorym na bluesa”. Za swe zasługi i osiągnięcia artystyczne został uhonorowany srebrnym medalem „Gloria Artis”. Swoje charakterystyczne brzmienie Nocna Zmiana Bluesa wypracowała w trakcie tysięcy koncertów w klubach i na festiwalach w kraju i całej praktycznie Europie. Koncertowała również w Zimbabwe i Stanach Zjednoczonych, na festiwalu International Blues Challenge w Memphis. z

OGŁOSZENIA O NABORZE:

XX Ogólnopolski Przegląd Amatorskiej Tkaniny Unikatowej

Zgłoszenia do 9.09.2022, Regulamin do pobrania na www.kpck.pl i www.galeria.kpck.pl. Zapraszamy do udziału w kolejnej, w tym roku jubileuszowej, edycji Przeglądu Tkaniny, który organizowany jest co dwa lata (biennale). Celem konkursu jest wspieranie tej unikalnej dziś dziedziny sztuki, umożliwienie twórcom konfrontacji i publicznej prezentacji prac.Na wystawę pokonkursową zapraszamy od 15 października do Muzeum Etnograficznego im. M. Znamierowskiej-Pr ü fferowej w Toruniu.

Rekrutacja na semestr zimowy

2022/23 Kujawskiego Uniwersytetu

Trzeciego Wieku i Akademii Sztuk

Wszelakich

Zapraszamy słuchaczy i zainteresowanych edukacją na zajęcia Akademii Sztuk Wszelakich i Kujawskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Zapisy od 22 sierpnia do 30 września 2022 w godzinach 9:00-15:00, pokój nr 4 na parterze siedziby KPCK przy pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy. Opłata: warunkiem przyjęcia do grona słuchaczy KUTW i/lub ASW, jest uiszczenie opłaty semestralnej w wysokości 60 zł za semestr zimowy 2022/23. Koszt udziału w jednej sekcji – 15 zł.

inf. Jędrzej Kubiak

Muzyka w Willi Blumwego

24 września – 4 października 2022 V Festiwal Muzyka w Willi Blumwego (pod Patronatem Honorowym Prezydenta Miasta Bydgoszczy Rafała Bruskiego)

24.09.2022, sobota, Sala Copernicanum, ul. M. Kopernika 1, godz. 19.00

Vadim Brodski w Bydgoszczy – 45 lat od wygranej na VII Międzynarodowym Konkursie Wieniawskiego w Poznaniu

Vadim Brodski – skrzypce

Bartłomiej Wezner – fortepian

W programie: Wieniawski, Beethoven, Grieg

27.09.2022, wtorek, Studio Koncertowe im. J. Przybory Polskiego Radia PiK, ul. Gdańska 48–50, godz. 19.00

Szymanowski/Schumann w Studiu

Polskiego Radia PiK

Emanuel Salvador – skrzypce

Ronaldo Rolim – fortepian

członkowie Baltic Neopolis Virtuosi

Nela Zaforemska – skrzypce

Emilia Goch Salvador – altówka

Jakub Gajownik – wiolonczela

W programie: Szymanowski, Schumann

29.09.2022, czwartek, Teatr Kameralny w Bydgoszczy, ul. Grodzka 14–16, godz. 19.00

Tribute to Goulda

Adam Kośmieja – fortepian

W programie: Bach, Goulda, Mozart, Beethoven

1.10.2022, sobota, Studio koncertowe

im. J. Przybory Polskiego Radia PiK, ul. Gdańska 48–50, godz. 19.00

Międzynarodowy Dzień Muzyki:

Premiera w Willi Blumwego

Cracow Duo:

Jan Kalinowski – wiolonczela

Marek Szlezer – fortepian

oraz Arkadiusz Adamczyk – fagot

W programie: Chopin, Ptaszyńska, Dobrzyński, Stalmierski

4.10.2022, wtorek, Teatr Kameralny w Bydgoszczy, ul. Grodzka 14–16, godz. 19.00

Wieczór nieoczywistych zderzeń

Michał Szałach – skrzypce

Marcin Masecki – fortepian

W programie: Bach, Adams, Masecki

Bilety i wej ś c iówki na koncerty

odbywając e się w:

Copernicanum: 24 września – bilety

w cenie: 40 zł (normalny), 30 zł (ulgowy)

Teatr Kameralny: 29 września – bilety

w cenie: 30 zł (normalny), 20 zł (ulgowy)

Teatr Kameralny: 4 października – bilety

w cenie: 40 zł (normalny), 30 zł (ulgowy), dostę pne na stronie bilety24.pl oraz do kupienia w kasach w miejscu wydarzenia na godzin ę przed rozpoczęciem koncertów. Karnety na 3 koncerty w cenie: 95 zł (normalny), 65 zł (ulgowy).

Koncerty odbywające się

Polskim Radiu PiK:

bezpłatne wej ś c iówki na koncerty

odbywając e się w studiu koncertowym po wcze ś niejszym mailowym lub telefonicznym potwierdzeniu udziału – tel. 52 327 41 72, 52 327 41 35, pik@radiopik.pl. Wszystkie koncerty b ę dą rejestrowane i retransmitowane w Polskim Radiu PiK w audycji „Salon klasyczny” o godz. 21.06.

inf. Agata Szpadzińska

W kinie Orzeł we wrześniu

Niewiniątka, reż. Eskil Vogt, Norwegia, Finlandia, Dania, Szwecja, Francja, Wlk. Brytania, 2021, 117’

życiami i odkrywaniu siebie na nowo. Grająca główną rolę Agata Buzek, poprzez swoją naturalną duchowość i ezoteryczność, wprowadziła do filmu wyjątkowy klimat noir. Tajemniczość i napięcie w tym niezwykłym mystery dramacie doskonale potęgują zimowe klimaty polskiego Wybrzeża, a szczególnie wyludnione nadmorskie krajobrazy uchwycone kamerą Pawła Chorzępy. Za muzykę odpowiada Jerzy Rogiewicz, który stworzył także ścieżki dźwiękowe do takich filmów jak Teściowie czy Fucking Bornholm

Vortex, reż. Gaspar Noé, Francja, Belgia, Monako, 2022, 142’

Oparta na prawdziwych wydarzeniach historia, która wzrusza i inspiruje. Opowiedziana z perspektywy podopiecznego Jana Kaczkowskiego, Patryka Galewskiego, chłopaka, który nie miał łatwego startu w życiu. Patryk włamuje się do domku w małym mieście. Wyrok sądu nakazuje mu prace społeczne w puckim hospicjum, gdzie poznaje niezwykłego ks. Jana Kaczkowskiego. Duchowny angażuje młodych chłopaków z zawodówki, na pozór twardych buntowników, w pomoc śmiertelnie chorym. W swojej pracy skupia się na bliskości, czułości i walce o relacje z drugim człowiekiem. Uczy empatii. A czyni to z hurtową ilością humoru, czym zyskuje ogromną popularność. Niedługo później Jan sam staje się pacjentem swojego hospicjum. Patryk zostaje postawiony w sytuacji, która zmieni całe jego życie…

Trzy tysiące lat tęsknoty, reż. George Miller, Australia, USA, 2022, 108’

Małe norweskie miasteczko. Właśnie rozpoczyna się Midnattssol, sezon białych nocy i niekończących się polarnych dni. Dzieci z okolicznych osiedli spędzają beztrosko czas i szukają wakacyjnych przygód. Tak mogłaby zaczynać się kolejna bajka dla dzieci, ale w reżyserii nominowanego do Oscara Eskila Vogta (Najgorszy człowiek na świecie) oglądamy film, który sprawił, że podczas premierowych pokazów w Cannes widzowie oblewali się zimnym potem i nie mogli oderwać oczu od ekranu. Trzymający w napięciu, oryginalny, niepokojący zachwycił krytyków, a przez niektórych został okrzyknięty nawet skandynawskim Stranger Things. Zdobywca Europejskiej Nagrody Filmowej, Nagrody Publiczności na MFF w Göteborgu oraz kilkunastu innych nagród i wyróżnień na całym świecie.

Iluzja, reż. Marta Minorowicz, Polska, 90’

Vortex to przejmujący i cierpliwy zapis ostatnich dni życia starszego małżeństwa, w które wcielili się: legenda francuskiego kina Françoise Lebrun i kultowy reżyser kina grozy Dario Argento. Noé (Nieodwracalne, Wkraczając w pustkę i  Climax) tym razem stawia na twardy realizm, ale nie byłby sobą, gdyby nie eksperymentował formalnie. Od początku dzieli ekran na dwie części, osobno obserwując powoli tracącą kontakt z rzeczywistością, chorą na demencję żonę oraz schorowanego męża, który nie przyjmuje do wiadomości jej stanu. Zabiegi Gaspara Noégo dają niezwykły efekt – samotność, zagubienie i niepogodzenie się ze starością zostały tu pokazane w sposób wręcz oszałamiający, co stawia Vortex na jednej półce z  Miłością Hanekego czy Szeptami i krzykami Bergmana.

Johnny, reż. Daniel Jaroszek, Polska, 2022

tajemnic, przejmująca opowieść o sile ludzkiego ducha, próbie radzenia sobie z trudnymi prze -

Dr Alithea Binnie jest osobą mocno stąpającą po ziemi. Jej zadowolenie z życia bierze się po części z faktu, że już dawno przestała uganiać się za mrzonkami w poszukiwaniu szczęścia. Nie ma wygórowanych wymagań wobec świata, do którego podchodzi z dużą dawką sceptycyzmu. W życiu kieruje się zaś zdrowym rozsądkiem, zamiast ulegać porywom uczuć. Mimo tego, a może właśnie dlatego, pewnego dnia w jej życiu pojawia się najprawdziwszy dżinn, który w zamian za swą wolność oferuje jej spełnienie trzech życzeń. Problem w tym, że Alithea zawodowo zajmuje się analizowaniem starożytnych podań i baśni i ma pełną świadomość, że takie igraszki z losem mogą się bardzo źle skończyć. Dżinn jednak nie daje za wygraną. Aby zachęcić ją do wypowiedzenia życzenia, opowiada jej niesłychane historie ze swojej przeszłości. W końcu Alithea decyduje się wypowiedzieć życzenie, które zaskoczy zarówno dżinna, jak i ją samą…

Debiut fabularny Marty Minorowicz to pełna

FESTIWAL MUZYKI WSPÓŁCZESNEJ I SZTUK WIZUALNYCH