BIK 6/2023 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

9. Festiwal Literatury Przeczytani

Waligórski o gramatyce mów w yobrażonych

Bisz o strachu przed myśleniem

nr 06 (540) ROK MMXXIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x nakład 1000 egz. egzemplarz bezpłatny

B Y D G O S K I I N F O R M A T O R K U LT U R A L N Y | 0 6 . 2 3

spis t reś ci:

w yda r z en ia:

Przeczytane. Charaktery kobiecego pisma Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Bydgoskie Centrum Sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Fundacja Bookcrossing Polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . 20 Fundacja Fotografistka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Muzeum Fotografii – WSG w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . 22 Stowarzyszenie Koloroffon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . 22 Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . 24 Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . 24 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . 24 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . 24 Centrum Nauki i Kultury Młyny Rothera w Bydgoszczy . . . . . . . 24 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego . . . . . . . . . . . 25 Dom Kultury „Modraczek” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Opera Nova w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 D.K. Orion BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Pałac Młodzieży w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Damian Rebelski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Stowarzyszenie Działań Artystycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Szlak TeH2O . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Otwarta Przestrzeń „Światłownia” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Księgarnia Toniebajka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy . . . . 32 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy . . . . 33 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . . . . . 34 Kino Jeremi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku . . . . . . . . . . . . . . . 35 W czerwcu w kinie Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . 37 9. Festiwal Literatury Przeczytani: PRZECZYTANE . . . . . . . . . . 38 Galeria Wspólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Otopeni, albo gramatyka mów wyobrażonych Miłosz Waligórski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Strach pomyśleć Jarosław „Bisz” Jaruszewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek Fundacja Bookcrossing Polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 61. Bydgoski Festiwal Muzyczny Filharmonia Pomorska w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Czerwcowe wydarzenia w ramach Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Ilustracja na okładce: Krzysztof Rzeźniczek – absolwent ASP w Katowicach. W 2015 roku obronił pracę doktorską z dziedziny malarstwa. Autor 11 wystaw indywidualnych. Uczestnik ponad 50 wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Zajmuje się głównie malarstwem, rysunkiem oraz fotografią. Wernisaż wystawy Nie/obecność, której jest współautorem, będzie miał miejsce we wtorek 6 czerwca o godz. 18 w Galerii Miejskiej bwa. Szczegóły na s. 19.

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

redaktorka wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl

Eseista i tłumacz (z angielskiego i czeskiego), z wykształcenia dziennikarz, polonista i slawista (UMK w Toruniu), doktor nauk humanistycznych (UJ w Krakowie).

Prozaiczka, publicystka, redaktorka książek i czasopism, z wykształcenia kulturoznawczyni (UAM w Poznaniu).

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

BIK 06/2023 (540), Rok MMXXIII, nakład 1000 egz., dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, zastępczyni redaktora naczelnego: Emilia Walczak, redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Irmina Pisarek redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. PRENUMERATA: www.prenumerata.ruch.com.pl.

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

Przeczytane. Charaktery kobiecego pisma Tekst: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

Dyskusje dotyczące istnienia literatury kobiecej, które się od czasu do czasu toczą, mogą być nawet owocne (w końcu mamy wszyscy poczucie, że wadą naszego życia kulturalnego jest to, że literatura nie wywołuje już takich emocji, które prowadzić mogą do ożywionych dyskusji, a nawet – niech będzie – kłótni i sporów), o ile nie służą umniejszaniu znaczenia twórczości kobiet. A to się wciąż zdarza. Gdyby nie to, używalibyśmy bez wahań i obaw terminu „literatura kobieca”. A że i wahania, i obawy mamy (bo też maskulinistyczny świat je w nas wywołuje), mówimy po prostu: „Przeczytane”! Dziewiąta edycja Festiwalu Literatury Przeczytani przyjmuje takie właśnie, może i niezbyt skomplikowane, ale przynajmniej atrakcyjne w swojej jednoznaczności hasło. W tym roku, kiedy kultura dźwiga się z pandemii i oswaja z tocząca się obok wojną, szukamy pocieszeń i inspiracji w pisarstwie niezwykłych kobiet. Nasze gościnie (oraz: bohaterka) reprezentują różne style, uprawiają różne gatunki literackie, mają – mówiąc krótko – inne charaktery pisma. I poprzez te charaktery chcemy Państwu pokazać bogactwo i niezwykłość polskiej literatury współczesnej. To najoczywiściej wycinek, ale mamy przekonanie, że bardzo interesujący. Zapraszamy na spotkania z Joanną Bator (laureatką Nagrody Literackiej „Nike” z roku 2013, która wydała jakiś czas temu świetnie przyjętą książkę

Ucieczka niedźwiedzicy), Manuelą Gretkowską (jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich pisarek, która przyjedzie do nas promować swoją najnowszą autobiograficzną książkę Przeprawa), Tiną Oziewicz (autorką książek dla dzieci i młodzieży, której seria książek o uczuciach – Co robią uczucia?, Co lubią uczucia? – jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych, cenionych i oryginalnych pozycji dla najmłodszych czytelników) oraz Katarzyną Puzyńską (nie dość, że jedną z najpopularniejszych pisarek literatury kryminalnej, to jeszcze pisarką z naszego regionu, która akcję powieści ze swojej najpopularniejszej serii umieszcza w fikcyjnym podbrodnickim Lipowie – kolejna odsłona tej sagi, Zgłoba, właśnie ma swoją premierę). A ostatniego dnia festiwalu czeka nas wszystkich szczególne wydarzenie. Ten dzień, w którym będziemy obchodzić 10-lecie wydawanego w Bydgoszczy kwartalnika „Fabularie”, poświęcony będzie niezwykłej postaci – Jadwidze Stańczakowej. Niewidoma pisarka, która znana jest większości czytelników jako przyjaciółka Mirona Białoszewskiego – jest niesłusznie zapomnianą twórczynią. Najnowszy numer „Fabulariów” przypomni tę postać serią szkiców oraz dołączonym do wydania wyborem wierszy zredagowanym przez jedną z najbardziej znanych krytyczek literatury (a prywatnie: wnuczkę Jadwigi Stańczakowej), Justynę Sobolewską. Ona też – razem z dr hab. Moniką Ładoń, naukowczynią, która zajmuje się dziełem Jadwigi Stańczakowej – przybliżą nam twórczość, która przynosi niezwykłe doświadczenie ociemniałego świata. Specjalną gościnią tego dnia będzie jedna z najwybitniejszych polskich aktorek, Krystyna Janda, która w biograficznym filmie o Mironie Białoszewskim, Parę osób, mały czas, wcieliła się w rolę Stańczakowej. Po spotkaniu odbędzie się projekcja tego filmu (w której będą mogły też uczestniczyć osoby niewidome, jako że dla nich została przygotowana specjalnie na tę okazję audiodeskrypcja). Program na s. 38.

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

Korespondencja zagraniczna

Otopeni, albo gramatyka mów wyobrażonych Tekst: Miłosz Waligórski

Im brakuje techniki; my chcielibyśmy wyjść z impasu, do jakiego doprowadził nas nadmiar techniki. [Nicolas Bouvier, Oswajanie świata (1963)]

Niepewni jutra, niepewni wczoraj ostrożnie stawiamy kroki, jakbyśmy szli po kruchym lodzie. Przerażeni, wystawieni do wiatru z wentylatorów, wystraszeni, osrani aż po duszę, na lekach – głównie benzodiazepina o działaniu natychmiastowym, błyskawicznym, bezzwłocznym – my, akrobaci równi pochyłej z przyrząda4

mi o opóźnionym zapłonie, wybieramy się do Afryki po zapomniane wartości, po nagie c z ł o w i e c z e ń s t w o ! Wchodzimy do hali, bije zimnem małej epoki lodowej, ale i tak od razu chce nam się ją wyściskać, przytulić… Tylko jak się tuli hale? Tu jeszcze noc, dzień zbiera się za siódmym horyzontem, palą się sztuczne światła, lampy, jarzeniówki, halogeny. Podsuwam pod nie butlę porannej oranżady, którą zresztą zaraz będę musiał wylać, świetliste paprochy musują, ten nagły i nie-

oczekiwany przypływ radości podobny jest do uczucia, gdy ciałem tnie się piękny krajobraz. Przedzieramy się przez ciasny tłum, młodzieżowa reprezentacja Finlandii, niby tacy cisi, a tu proszę – ścichapęk hałasują za stu Serbów, dla naszych zaspanych umysłów lepsi są niż red bull. Powtarzają „kolifink, kolifink”, to chyba coś po szwedzku (z Bullerbyn), czyli w języku zbliżonym do rosyjskiego. W rosyjski wpadają też wesołe „ku” i smutne „kju”, wykrzykiwane ponad naszymi głowami przez dwóch cudaków, którzy jakby urwali się z planu nowej wersji sowieckiego hitu Kin-Dza-Dza! (1986). Wyglądają na gości, co czytają w myślach, więc jeśli odkryją w nas artystów, gotowi jeszcze podsunąć nam klatkę z gitarą. Hola, hola! Tylko ostrożnie z tymi nawiązaniami. Myśl szybko się rozwidnia, oczy otwieramy na oścież, uszy stawiamy sztorcem. Roboty sprzątające przypominają makrofagi z Było sobie życie (1987), szumią wśród ławek przyjemnie niby krew w muszelce. Budzą się skojarzenia, jest coraz cieplej, coraz milej, tak miło, że ja cię przepraszam. Opływa nas gwar ożywionych rozmów, mieszają się języki, przy czym żaden nie wybija się nad inne: angielski, niemiecki, francuski funkcjonują na równi z dialektami rumuńskimi, mową bydgoskiego fyrtla czy najintymniejszym idiolektem łóżkowym. Patentoński, parzybrodzki, abecki (Podróże pana Kleksa, 1961) oraz bajdocki w brzmieniu podobny do języka nna mmoy (Międzylądowania, 2003) – to wszystko tu jest, aby swoją jednorazowością wywieść w pole Linguee, Reverse i Gramarly. Niezakorzenione gwary, halucynując, wymykają się DeepL i Google’owi Translate, a potem nikną – za przewróceniem stronny, za kliknięciem. Ich miejsce wypełniają nowe: tralfamadoriański (Rzeźnia numer pięć, 1969), ektocki (Wielki karzeł i inne opowieści, 1981), blablacki (Porwanie w Tiutiurlistanie, 1946) czy podniosły bełkot halandży (Halandża, 1913), której gramatyka się zmienia, gdy mówiącemu wrzucimy do ust pięć koron. W ciemnych zakamarkach koedukacyjnych toalet buzują narzecza omackie z rodziny języków ludu Cicho Sza. Mają używanie, bawią się w chowanego w wygodnej sferze przygodności. Tymczasem my w oczekiwaniu na odprawę paszportową obserwujemy taką scenę: spóźnialski, nazwijmy go panem Mianowitym, bo wie – oj! wie – czego chce, a więc on, Mianowity, człek z mózgiem zdominowanym przez najstarsze obszary korowe, które

Opływa nas gwar ożywionych rozmów, mieszają się języki, przy czym żaden nie wybija się nad inne: angielski, niemiecki, francuski funkcjonują na równi z dialektami rumuńskimi, mową bydgoskiego fyrtla czy najintymniejszym idiolektem łóżkowym.

odpowiadają za instynkt przetrwania, bezpardonowo przepycha się na przód kolejki, w pewnej chwili skręca i wali na skróty, unosząc taśmy między słupkami wyznaczającymi trasę dla ceregielitów, tj. nas, zwykłych ludzi skrępowanych kulturą; ochrona milczy, co sprytniejsi cichcem posuwają się w trop za nim, co śmielsi komentują głośno i dosadnie, ktoś robi zdjęcie, ktoś krzyczy „nie robić zdjęć!”, jedni w oczach mają łzy śmiechu, inni gniew, są i tacy, co wpadli w pełnowodne oniemienie, ci w sercu noszą ciągle niepokój o byt, amfiladowy strach przed wiekuistą eksmisją ze świata – to wypłosze maior, z tymi nie ma co, ich głowy zwolnione są z idei gromad i zbiorów, oni wspólnotę mają gdzieś. Sunie ten ludzki wąż, ogonek się wije, na Otopeni nic nie trwa wiecznie, nikt nie trwa opornie, każdy zmienia miejsce, truchtem, tiptopem, na wózku, z buta, jak kto umie, byle obniżyć swój węglowy ślad. Zaraz wylot, humor poprawia nam plac zabaw, tu nie wypada się dołować, zjeżdżamy ze zjeżdżalni, kręcimy się na karuzeli, nad nami obraca się talerz sufitu, gramy w tetrisa na ciekłokrystalicznym ekraniku. Rzuciło nas tu, zdarzyliśmy się w czasie temu placowi, przydarzyliśmy się sklepikowi, w którym kupujemy pistolecik z uwiązanym na nitce korkiem, lotnisko przypadło nam w udziale, przepadło nam… Po kontroli w okienku, po taśmociągu bagażowym, po bezcłowych zakupach nie

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

wiem, co dalej. Dlatego nie robię nic, piszę, skrobię długopisem po papierze, na ślepo, mylę tropy, byle zwieść ChatGPT. Jeśli bowiem egzystencja poprzedza esencję, to kohezja poprzedza koherencję, składnia sens. Pod salonikiem prasowym dziewczynka policzkiem przytrzymuje pieniążek, przy oknie wychodzącym na pas startowy osesek ustala autorstwo chmur, bajeranci różnych ras opylają swoje cienie. Prowadzę te słabe myśli, myślątka bez początku i końca, wlokę za sobą domki na kółkach, bez fundamentów (wylewek) i zwieńczeń (wiech), snuję się, płynę narracyjnie między starbaksami, miejsca nie za-

grzewam w żadnym z miejsc. „To przestrzeń pneumatyczna, nie euklidesowa”, napisał ktoś o Das Große Gehege Caspara Davida Friedricha. Tutaj podobnie, wciąż się dobywamy, dopełniamy s i ę i dopełniamy s o b ą . Lotnisko. A tak dobrze się zapowiadaliśmy, mieliśmy b y ć , utkwić w tożsamości. Słyszę strzępki dialogu. W czyimś „rozumiem” wybrzmiewa „nie rozumiem”, tak pada akcent, jakby przed „rozumiem” stało nieme „nie”. Wylot będzie opóźniony. Włóczymy się od gejtu do gejtu jak z knajpy do knajpy. Tak, pewnie wolelibyście, żebyśmy wbiegli teraz do tawerny o wątpliwej sławie, skąpanej w muzyce, oparach kwaśnego wina, rozochoconej podszczypywaniami, licho oświetlonej acetylenem… Wiadomo! Ale knajpa już nas nie kręci, knajpa to przeżytek, zresztą, co za różnica: knajpa, dworzec, więzienie czy lotnisko? Tu czy tam siedzi się tylko przez chwilę. A toasty, śpiewy? E, zasłona dymna!

Proszę łaskawie spojrzeć na tego, co w piżamie zasnął przy stoliku, Pers lub Turek, wnioskuję, bo ci po pracy od razu przebierają się w piżamy. Omar Chajjam tanich lotów. Towarzyszka szarpnęła go za rękaw i co? Nie zareagował. Poszła precz. Ech, ja tak samo przy piwie zawsze wychodzę na durnia. Wychodzę zza rogu, daję kilka kroków nowej wykładzinie, a ona, wspaniała wykładzina, już mi się odwdzięcza widokami: na miękkich workach i szezlongach siedzą nowi ludzie („lubię podróże, ponieważ podróżując, poznaję nowe kultury i nowych ludzi”). Każdy z osobna, nie wszyscy, ale znakomita większość gapi się w swoje intymne generatory losowych bzdur, które są równocześnie ich najczulszymi przyjaciółmi. Bez ironii! Jakże trudno przed podróżą rozstać się z Siri, Cortaną, Aleksą. Właśnie, słyszę, jeden ogolony na łysą pałę macho z Bułgarii pomylił kochanki, do Cortany powiedział „Siri, Siri”. Cortana się obraziła, wyłączyła, trzasnęła klapką telefonu – wylogowała się forever. Nic dziwnego! Flirtował podwikarz z kilkoma naraz, to ma za swoje. Siri pomylić z Cortaną! Cortanę z Aleksą! Wstyd. Siedzi więc sam i podwójnie mu łyso. Obok drugi, chyba kolega, wychyla się, szyję natęża ciekawie, chciałby poznać chimeryczną asystentkę, spersonalizowaną chatbotkę, która miała być „zawsze, aby cię wysłuchać i porozmawiać, zawsze po twojej stronie”, a jednak wzięła się i poszła. Trzeci z nich – to chyba zapaśnicy, czy każdy Bułgar to zapaśnik? – przykrył się sweterkiem w pustą kratkę i mlaska przez sen, jakby żywił się posiłkami, które mu się śnią. Ów łuszczybochenek ewidentnie ma wyłożone na AI. Dalej ksiądz katolicki, otoczony trzeźwą młodzieżą, gada w języku Schillera za dziewięciu niemych, japa mu się nie zamyka. Czy to jest ta słynna niemiecka droga synodalna? Chodzę, czekam, patrzę. Młoda kobieta, dla której nie istnieję, położyła dłoń na brzuchu, dokładnie w miejscu, gdzie materiał marszczonej bluzki oddzielał moje spojrzenie od jej pępka. Dubeltowa ściana. Szpakowaty gość słucha Francuzki o różowych paznokciach i nieposłusznych włosach barwy fiolet [wym. fiole], przytakuje z miną starego przyjaciela, a dopiero co się poznali. Fenomenalne! Że też przelotna znajomość może tak szybko przerodzić się w intymną zażyłość. To krzepi jak cukierek, który podam kiedyś wybrance przypadku. Robi się nudnawo. Chyba dlatego między podróżnych wbiegają nagle kore-

spondenci wojenni z aparatami u szyi zawieszonymi na lśniących satynowych wstążkach, „Ręce do góry!”, „Ręce do góry!”, i strzelają z fleszy, pach-pach, agenci Secret Service, a ludzie i Bułgarzy padają jak muchy, zastygają, uwieczniają się na zdjęciach. Później słychać dwa dzwonki, pierwszy, w tonie fis w oktawie dużej, bije na odlot, drugi, w oktawie kontra, mówi „zostań!”. Wibracje niosą się nad ludzkim stadem niczym dźwięki alpejskich hal. Kocham to miejsce, ułomne, ułamkowe, obecne najwyżej, obecne ulotnie. To co? Zostać? Pospać w śpiworze pod kaloryferem, popić herbaty z jednorazowych kubeczków? Radość i bezdomność korelują tu ze sobą, przytraf staje się żywiołem pierwszym. Przyłóżmy czoła do szyby, a spłynie na nie kropla „z grzmiącego oceanu, tłumu”, w trybie samolotowym zgasną światła, w blaszanym pudle Otopeni zapadnie noc, z głośników chrząknie jeszcze brzuchomówca: „Lądując w tej rzeczywistości, nic nie tracisz”, i wszystko zamilknie. Gdybyśmy polecieli do Afryki szukać niezapośredniczonej prawdy, zrzucać skóry wtórnej kultury, wracać do natury itp. – co by nas spotkało? Pigmej. Dalibyśmy mu starego walkmana na osiem baterii D i byłby przeszczęśliwy. Czy to nie paradoks? Tak. Lata się w kółko. Drogi nie da się pokonać, drogę można przemieszkać.

Miłosz Waligórski (ur. w 1981 r. w Bydgoszczy) tłumacz, poeta, prozaik. Przełożył ponad 20 książek z węgierskiego, serbsko-chorwackiego i słowackiego. Wydał pięć tomów poetyckich i cztery książki prozatorskie, ostatnio Pięć i pół kobiety (2022).

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

Na marginesie (cz. 13)

Strach pomyśleć Tekst: Jarosław „Bisz” Jaruszewski

Muszę przestać myśleć. Trzeba udawać, że wszystko jest w porządku i wszystko będzie w porządku. [Paulo Coelho]

Potraktować czas jak partyturę, rozpisać w nim symfonię swojego życia w drobnych szczegółach, kontrapunktach, wejściach poszczególnych głosów i instrumentów, prześledzić przyszłe powroty motywów, zaplanować finał. Być tu i teraz, ale też wtedy i tam, i jeszcze dopiero gdzieś indziej. Miałoby to za zadanie pomóc odkleić się trochę od nieznośnej bieżączki życia. Bo o ile muzyka rozgrywa się w czasie, to czy partytura jest linearna? Można by ją ująć jako całość, a nasz ruch od lewej do prawej potraktować tylko jako złudne

przyzwyczajenie. Może da się na to spojrzeć inaczej i naszą życiową podróż zobaczyć, a być może nawet ustanowić z perspektywy i rozległości mapy? Uff… Czuję się jakbym chodził do tyłu. Spekulatywne myślenie dla niewprawionych umysłów jest jak przeciąganie opuszkiem palca po krawędzi papierowej kartki, jednocześnie wydając wizgi kredą przesuwaną po tablicy. W tym wszystkim próbując się jeszcze skoncentrować. Określanie naszego gatunku jako „homo sapiens” zawsze budziło we mnie spory wewnętrzny opór, bo choć nasze umysły pełne są myśli, to zwykle nasze myślenie przypomina sytuację, w której dziecko kręci stochastycznie gałką od radia, wydobywając z głośnika niezwiązane urywki, po chwili zapadające się na powrót w szum

Trudno nakłonić samych siebie do myślenia, gdyż zmusić potrafimy się zwykle do najprostszych, powtarzalnych czynności, ewentualnie – do rzeczy koniecznych. Poza tym rządzi nami niesprecyzowane chcenie – to tego, to tamtego.

" tła. Czujemy zbyt wyraźnie, że ujarzmić myśli zdaje się niemożliwością (a są to, wydawałoby się, nasze myśli, co dodaje temu upokorzeniu pikanterii). Uchwycić je, poprowadzić w określonym kierunku, domyśleć coś do końca… To budować domek z kart podczas wichury na stole z powyłamywanymi nogami. Człowiek w swoim ogóle (do którego inercyjnie należę) raczej nie pali się do ukierunkowanego myślenia, a kiedy tylko próbuje się skupić, dość szybko zaczyna odczuwać rosnącą ochotę na porobienie czegoś innego (symptomatyczne jest to małe rozróżnienie między nastawionym na cel stwierdzeniem „zróbmy coś” a służącym tylko zabiciu czasu określeniem „poróbmy coś”, które z braku pomysłu w naszym najbliższym kręgu kulturowym niebezpiecznie grawituje ku „poróbmy się”). Trudno nakłonić samych siebie do myślenia, gdyż zmusić potrafimy się zwykle do najprostszych, powtarzalnych czynności, ewentualnie – do rzeczy koniecznych. Poza tym rządzi nami niesprecyzowane chcenie – to tego, to tamtego. Na co dzień przede wszystkim

poszukujemy jakiegoś bieżącego zajęcia, czegoś co, właśnie nie pozwoli nam myśleć, gdyż myślenie wrzuca nas od razu do diabelskiego kotła ruminacji, toksycznego przeżuwania przeszłości, palącego niepokoju przed tym, co nadejdzie. A i jest jeszcze w tym wszystkim niejasne wrażenie, że w głębi naszych głów, metaforycznie ujmując, psychika euklidesowa przestaje działać. Otwiera się świat zjawisk kwantowych: superpozycji, stanów splątanych, pragnień pojawiających się naraz w biegunowo odległych miejscach. Rozumiemy z tego wszystkiego coraz mniej, więc żeby nie odejść od zmysłów, musimy je czymś pośpiesznie zająć. Potrzebujemy karuzeli wieszanej nad łóżeczkiem noworodka (której funkcja, pozycja odbiorcy oraz modus operandi – kręcenie-scrollowanie w poszukiwaniu intrygujących bodźców – wstydliwie przypomina nas samych rozwalonych na kanapach podczas przeszukiwania streamingowych bibliotek). Nasza ludzka przemyślność, z której jesteśmy tak dumni, bywa czasami jedynie (ewolucyjnie wykształconym, nieobcym także innym gatunkom) przecinaniem na skos połaci trawnika, aby znaleźć najkrótszą ścieżkę: zmysłem ekonomii, który każe nam poszukiwać najprostszych (często w swej prostocie ordynarnych) rozwiązań. Fakt ten, oprócz innych cech ludzkiej natury, być może skazuje nas na fatum grubo ciosanego kapitalizmu jako organizacji społecznej, która, niestety, najwierniej odbija nasze skłonności. A wystarczyłoby pomyśleć trochę nad absurdami naszej rzeczywistości, aby z grymasem kojarzonym z najpopularniejszego dzieła Muncha złapać się za głowę i niczym pierwsi chrześcijanie wykrzyknąć nieprzejednane „non possumus!”. Ale jak nakłonić się do tego wysiłku? Korzystając z porównania Pascala, nie tylko wobec bezmiaru kosmosu, ale współcześnie również wobec zalewu informacji, wobec czarnych dziur otwierających się w naszych psychikach, wreszcie wobec feerii pokus, na które wystawia nas konsumpcyjna kultura – jesteśmy tylko targaną na wszystkie strony, wiotko myślącą trzciną. Nie da się ukryć, że to wszystko staje się dla nas: nie do pomyślenia.

Jarosław „Bisz” Jaruszewski kulturoznawca, raper, poeta i producent muzyczny. Fot. Dariusz Gackowski

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek Tekst: Fundacja Bookcrossing Polska

Wzorem minionych lat zapraszamy szkoły, uczelnie, środowiska kultury, urzędy, jak również wszystkich aktywnych i kreatywnych czytelników do współtworzenia tego dnia. Pokażmy, że książka otwiera umysły, rozbudza pasje i marzenia. Dołącz do nas! Działaj z nami! Jak zorganizować obchody święta w twojej instytucji czy miejscowości? Zapraszamy na stronę bookcrossing.pl – w zakładce Święto Wolnych Książek w Banku Pomysłów znajdziesz propozycje i podpowiedzi. Przed nami jubileuszowa, 20. edycja. Dwie dekady akcji bookcrossingowych za nami. Wolne Książki to nie tylko symbol naszej fundacji, ale także idea, która nas łączy i inspiruje. Idea, że książki są dla wszystkich i należą do wszystkich. Idea, że książki mogą zmieniać świat na lepsze, budować mosty między ludźmi i kulturami, rozwijać wyobraźnię i wrażliwość. Idea, że książki są źródłem wiedzy i mądrości, ale także radości i zabawy. Bookcrossing stał się solidną marką, znakiem rozpoznawczym dla wszystkich miłośników literatury. Od 20 lat uwalniamy książki, nie chcemy, by zastygły w domowych biblioteczkach i tym samym odeszły w zapomnienie. Nasze akcje przerodziły się w ważne wydarzenia czytelnicze i są okazją do budowania więzi czy wchodzenia w nowe relacje. Zaczynaliśmy bardzo skromnie. W roku 2003 wyruszyliśmy z książkami na ulice Bydgoszczy. Mieszkańcy grodu

W Bydgoszczy odbywają się jego główne obchody. Bydgoszcz uznana została za stolicę polskiego bookcrossingu.

nad Brdą przyjęli nas niezwykle ciepło. Ta inicjatywa zapoczątkowała szereg przedsięwzięć mających na celu popularyzację słowa pisanego. Wydarzenia bookcrossingowe wpisały się na stałe w kalendarz wielu miejscowości. Święto Wolnych Książek nabrało wymiaru ogólnopolskiego. Biorą w nim udział uczelnie, biblioteki, szkoły, organizacje społeczne i kulturalne oraz media. Święto od samego początku wpisane zostało w historię naszego miasta. W Bydgoszczy odbywają się jego główne obchody. Bydgoszcz uznana została za stolicę polskiego bookcrossingu. Jest w tym, drodzy czytelnicy, i wasza zasługa. To właśnie my, bydgoszczanie, przekonujemy Polaków, że warto dzielić się książkami, jak również je czytać. Na tę chwilę uwolniono w Polsce 345 996 książek, a w przestrzeni miejskiej funkcjonuje 20 457 półek, regałów bookcrossingowych czy biblioteczek plenerowych (stan na dzień 4 maja br.). To niesamowite uczucie, kiedy różnych ludzi łączy jedna idea – idea czytelnicza. Stało się jasne, że książka to atrybut integracji społecznej. Czy 20 lat temu mogliśmy się tego spodziewać? Było wiele niewiadomych, ale pewne było jedno – nasze uwielbienie do słowa pisanego. Krótko mówiąc: łączą nas książki. I to jest piękne! Nasze jubileuszowe wydarzenie aktywnie włącza się w Festiwal Książki – Bydgoski Trójkąt Literacki. Zadanie zrealizowano dzięki wsparciu finansowemu miasta Bydgoszczy. Program na s. 19. 11

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

61. Bydgoski Festiwal Muzyczny Tekst: Filharmonia Pomorska w Bydgoszczy Od 2016 roku Bydgoski Festiwal Muzyczny wyróżnia tytułowa kontrastowość prezentowanego programu. Wspólnym jego mianownikiem jest niewątpliwie wysoki poziom wykonawczy, cała reszta zaś często bywa zaczerpnięta z odległych biegunów.

Tegoroczne filharmoniczne jesienne święto muzyki odbywać się będzie pod hasłem Andrzej Szwalbe i jego dzieło i ma upamiętniać tę niezwykłą dla kultury Bydgoszczy i regionu postać. Dziś nazwalibyśmy go urodzonym menedżerem kultury, który kreślił niezwykle komplementarny plan działania w perspektywie 50 lat. Kiedy obejmował dyrekcję Filharmonii Pomorskiej, nie miał jeszcze 30 lat, ale miał za to odwagę „sięgać, gdzie wzrok nie sięga, łamać, czego rozum nie złamie”. Była to młodzieńcza bezczelność, bezkrytycyzm czy niezwykła odwaga? Trudno to ocenić, za to efekty możemy podziwiać z atencją, z jaką sam Szwalbe spotykał się niemal wszędzie. Miał tę niezwykłą umiejętność przypisywania swoich cennych pomysłów decydentom, którzy dawali mu wiarę i przyjmowali te, często genialne, koncepty jako swoje. To zaś było gwarancją ich urzeczywistnienia. I tak kolejno oczom bydgoszczan objawiły się gmachy filharmonii, Biura Wystaw Artystycznych czy opery. Wielkie inwestycje i budowy to jedno, ale ważniejszy był rozwój duchowy i intelektualny, rozwój wartości humanistycznych, które gmachy te zaczęły wypełniać. Bez wątpienia Szwalbemu zawdzięczamy powojenny kształt kultury bydgoskiej. Ma ona dodatkowo ważną i cenną właściwość. Nie jest bowiem zamkniętym bytem, a raczej wymagającym stałego rozwoju i continuum.

Rozwija się także Bydgoski Festiwal Muzyczny, który w tym roku organizowany jest po raz 61. Podczas 10 koncertów wystąpią światowej sławy dyrygenci, soliści i zespoły kameralne prezentujące niezwykle zróżnicowany repertuar. Festiwal zainauguruje monumentalne Credo K. Pendereckiego, a także Te Deum A. Dvořáka z udziałem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej, Chóru Opery Kijowskiej oraz wybitnych solistów. Melomani usłyszą także: dźwięki staropolskich instrumentów w projekcie „Amber&Silk” Marii Pomianowskiej i Mingije Yu; Kate Liu w Koncercie f-moll F. Chopina; światowej sławy zespół German Brass; śpiewy sakralne z całego świata w interpretacji Chóru Męskiego św. Efrema (Węgry); a także dawną muzykę azerbejdżańską wyśpiewaną przez Chór Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca z Azerbejdżanu; sonety miłosne Bairda w opracowaniu Krzysztofa Herdzina i interpretacji Mietka Szcześniaka; jeden z niewielu męskich sopranów Samuela Mariño wraz z Il Giardino d’Amore w projekcie „Farinelli”, a także barytona Artura Rucińskiego, solisty Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Zabrzmią także symfonicznie największe polskie duety muzyki rozrywkowej z udziałem Kuby Badacha, Krzysztofa Iwaneczki, Małgorzaty Chruściel i Marii Tyszkiewicz. Preludium – sierpniowy koncert pod gwiazdami na placu przed gmachem FP, z tańcami symfonicznymi – będzie promocyjnym wstępem do BFM. Dopełnieniem zaś – Postscriptum z projektem familijnym „Dźwiękogród” z udziałem akordeonisty Marcina Wyrostka.

Ruszyła sprzedaż biletów na koncerty festiwalowe. Przypominamy, że w lipcu kasa biletowa FP jest nieczynna. Sprzedaż online na: www.bilety24.pl.

NR 540 | C Z E R W I E C 2 0 2 3

Czerwcowe wydarzenia w ramach Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego:

czerwiec, MDK nr 4, ul. Dworcowa 82 Otwarcie wystawy edukacyjnej podsumowującej akcję Selfie z Andrzejem Szwalbem. Przedstawione zostaną informacje na temat działalności muzyczno-kulturalnej. czerwiec, pl. Pendereckiego (przed gmachem Filharmonii Pomorskiej) Muzyczne leżakowanie w Wiolinowie – cykl koncertów plenerowych organizowanych we współpracy z Akademią Muzyczną, Państwowym Zespołem Szkół Muzycznych i Teatrem Polskim w Bydgoszczy. Kalendarium koncertów na s. 21. od czerwca do września 2023, Kampus Główny WSG, ul. Karpacka 52 Andrzej Szwalbe jako mecenas sztuk plastycznych – zbiór grafiki współczesnej z kolekcji Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. Prace artystów z regionu kujawsko-pomorskiego. 8.06.2023, czwartek, godz. 17.00, BCOPW, ul. Gdańska 5 Wernisaż z okazji 100-lecia urodzin Andrzeja Szwalbego.

audycja poświęcona Szwalbemu w ramach obchodów roku jubileuszowego. Koszt: 4 zł od ucznia. Kontakt: tel. 660 448 499, patrycja. cyw@wp.pl. 13.06.2023, wtorek, godz. 18.00, Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1 Artyści polscy – wystawa fotografii Krzysztofa Gierałtowskiego z kolekcji dzieł sztuki Filharmonii Pomorskiej im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy. Od momentu otwarcia filharmonii dla publiczności w 1958 jej wieloletni dyrektor Andrzej Szwalbe zachęcał artystów do wzbogacania wystroju budynku. W jego zamyśle filharmonia miała stać się miejscem łączącym muzykę z innymi dziedzinami sztuki. Dzięki jego staraniom od 1971 kolekcja filharmonii była uzupełniana m.in. o rzeźby, gobeliny, a także obrazy i grafiki, które zyskały uznanie i doczekały się krytycznych opracowań. Niewiele natomiast wiadomo o zbiorze fotografii, który również jest częścią kolekcji. W jej skład wchodzą wykonane na zamówienie Szwalbego wielkoformatowe czarno-białe portrety polskich artystów, którzy tworzyli dzieła dla bydgoskiej filharmonii… Więcej informacji na s. 21. 21.06.2023, środa, godz. 10.00–12.00, ul. Szwalbego 1 (przed szkołą muzyczną) Młodzi Artyści w hołdzie Andrzejowi Szwalbemu – koncert kameralny w plenerze zaplanowany w celu uczczenia Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego oraz promocji muzyki kameralnej i osiągnięć młodych bydgoskich muzyków (Filharmonia Pomorska, Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. A. Rubinsteina, Akademia Muzyczna).

12.06.2023, poniedziałek, godz. 9.30 i 11.00, Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27

23.06.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Audycja muzyczna Człowiek renesansu – wokół muzyki dawnej Andrzeja Szwalbego – kolejna

Andrzej Szwalbe – w stulecie urodzin – wykład Aleksandry Kłaput-Wiśniewskiej z okazji przypadającej 30 czerwca 100. rocznicy uro-

dzin dyrektora Filharmonii Pomorskiej. Ma on na celu przybliżenie postaci i najważniejszych idei tego wizjonera kultury. Wykorzystując fotografie, nagrania dźwiękowe oraz archiwalną dokumentację, prelegentka przedstawi najważniejsze obszary działania dyrektora Szwalbego. 24.06.2023, sobota, Teatr Kameralny, ul. Grodzka 14–16 Fortepian Szwalbego – w pierwszy dzień wakacji zaprosimy do gry 24 osoby (rodzice i dzieci). Uczestnicy będą grali w 3–4 grupach. W ramach zadania powstanie familijna gra planszowa eksplorująca ciekawostki o Bydgoszczy, zabytki istniejące i nieistniejące, postać Szwalbego i jego rolę, temat bydgoskiej kultury, jej ośrodków. Gra będzie miała formę klawiatury fortepianu, zadania dla uczestników będą pod klawiszami. W grę można grać w rodzinnym gronie, sprawdzi się też ona jako forma edukacji w szkołach. 24.06.2023, sobota, godz. 19.00, oraz 25.06.2023, niedziela, godz. 18.00, Opera Nova, ul. Focha 5 Atelier Młodych Twórców: Opowieści Wędrowca – spektakl poświęcony pamięci Andrzeja Szwalbego, kreatora życia kulturalnego w Bydgoszczy, którego zasługi dla instytucji kultury i środowiska artystycznego naszego miasta są nie do przecenienia. Jako orędownik różnorakich dziedzin sztuki patronuje on wieczorowi, który łączy sztukę tańca z wirtuozowską grą. Szczegóły na s. 29.

25.06.2023, niedziela, godz. 16.00, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku Urodziny Andrzeja Szwalbego w Ostromecku – „bydgoskim Wilanowie”. Zapraszamy wszystkich gości na Tarasy Pałacowe, gdzie czekać będzie specjalnie przygotowany przez pałacowych cukierników pączkowy tort. Później zagra znakomity EMBAND pod kierownictwem Ewy Makuli. Zespół chętnie koncertuje w całym regionie, a swoimi występami od lat uświetnia wiele ważnych uroczystości. Tworzą go artyści amatorzy pochodzący z różnych części naszego regionu. W 30-osobowej orkiestrze grają m.in. poloniści, budowlańcy, farmaceuci, anglistka i geograf. 29.06.2023, czwartek, godz. 15.30 W przeddzień 100. rocznicy urodzin Szwalbego odbędzie się szczególne wydarzenie. Zaczynamy autorskim spacerem ulicami miasta, który wyruszy sprzed wejścia na dworzec Bydgoszcz Główna o godz. 15.30. Jego pomysłodawca Adam Szefer, historyk z Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK, uchyli kulisy historii wybranych miejsc związanych ze Szwalbem. Wycieczka zakończy się w siedzibie KPCK (pl. Kościeleckich 6). Tu o godz. 18.00 odbędzie się spotkanie upamiętniające Szwalbego. Więcej informacji na s. 23. 30.06.2023, piątek, UKW – Aula Copernicanum, ul. Kopernika 1 Muzyczne urodziny Andrzeja Szwalbego – uhonorowanie w dniu 100. urodzin. Koncert. Transmisja online na YouTube UKW. Do 30 czerwca, Biblioteka Główna WiMBP (przestrzeń na dole), Stary Rynek 22 Wystawa Andrzej Szwalbe o Bydgoszczy i kulturze… prezentować będzie w skondensowanej formie zarówno dokonania, jak i wypowiedzi Szwalbego na łamach bydgoskiej prasy w latach 1952–2002. Wśród tytułów czasopism znajdziemy fragmenty z „Ilustrowanego Kuriera Polskiego”, „Dziennika Wieczornego”, „Gazety Pomorskiej” oraz „Faktów”.

Adresy bydgoskich instytucji kultury Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amfn.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kraetywna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. A. Naruszewicza 11, 85-229 Bydgoszcz, tel. 52 567 00 07, email: muzeumfoto@byd.pl, www.muzeumfoto.byd.pl Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3, 85-074 Bydgoszcz, tel. 52 326 64 60, biblioteka.ukw.edu.pl 40 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoski Instytut Głosu - profesjonalne centrum doskonalenia głosu, ul. Śniadeckich 21/4, 85-011 Bydgoszcz, tel. 500 347 009, bydgoski.instytutglosu@gmail.com, www.bydgoskiinstytutglosu.pl 39 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, agnieszka.buzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura ELJAZZ – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 16 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. A. Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Sprzedaż biletów w kasie FP: wt.-pt. w godz. 14-18 oraz godzinę przed koncertem. Rezerwacja telefoniczna w godz. 12-14. Tel. 52 321 02 34, e-mail: kasa.biletowa@ filharmonia.bydgoszcz.pl; www.filharmonia. bydgoszcz.pll 7 Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz, tel. 508 732 871, https://fotografistka.pl 21 Fundacja „Wiatrak”, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 GALERIA AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587

16 |

| CZERWIEC 2023

Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, dyrektorka: Karolina Leśnik-Patelczyk. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20) wtorek–piątek: 10.00–18.00 sobota–niedziela: 11.30–16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa. bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek–piątek: 11.00–18.00, sobota: 11.00–14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 13 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Jagiellońska 1, Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki, ul. Jagiellońska 1, 85-067 Bydgoszcz, www.jagiellonska1.pl 37 Kino Jeremi / Hangar Kultury, Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Gen. A. Fieldorfa „Nila” 13, 85-796 Bydgoszcz, tel. 52 343 66 67, e-mail: monika.jarzyna@liceumxv.edu.pl Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. Janosika 3/78, 85-794 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, 52 343 75 11, www.kmaio.polus.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 29 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 25 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Jerzego Grundkowskiego, Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy, czynna: środa 16.30–19.30. Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Centrum Nauki i Kultury Młyny Rothera w Bydgoszczy, ul. Mennica 10, 85-112 Bydgoszcz. Godziny otwarcia: pon.–czw. 10.00–18.00, pt.–niedz. 12.00–20.00. E-mail: info@mlynyrothera.pl, tel. 887 467 208, mlynyrothera.pl. 38 Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, przy III LO, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, www.kanalbydgoski.pl, tel. 693 765 075, e-mail: muzeum@kanalbydgoski.pl Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, dyrektor: Wacław Kuczma, sekretariat: tel. 52 52 53 555, sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum. bydgoszcz.pl. Dział Nauki i Literatury: tel. 883 366 055, wyklad@muzeum.bydgoszcz.pl. Dział Edukacji: tel. 52 58 59 911, edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Dział Promocji i Marketingu: tel. 52 58 59 929, 52 58 59 926, promocja@ muzeum.bydgoszcz.pl. Biblioteka i Czytelnia: biblioteka@ muzeum.bydgoszcz.pl, tel. 52 52 53 515, 52 52 53 516, godziny otwarcia: wt. 10.00–15.00, śr. 12.00–15.00, czw. 10.00–15.00, pt. 10.00–15.00. Godziny otwarcia: Gmach główny MOB, ul. Gdańska 4, Zbiory Archeologiczne, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Europejskie Centrum Pieniądza, Dom Leona Wyczółkowskiego, Spichrze nad Brdą, Apteka Pod Łabędziem: wt., czw. 10.00–18.00, śr., pt. 12.00–20.00, sob.–niedz. 12.00–18.00, poniedziałek nieczynne. Exploseum: wt.–niedz. 10:00–18.00, poniedziałek nieczynne. Centrum Edukacji Muzealnej czasowo niedostępne dla zwiedzających (otwarte podczas warsztatów edukacyjnych). Czwartek – wstęp bezpłatny na wystawy stałe. 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl 14 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek – godz. 8.30–15.30; czwartek – 8.30–18.00, sobota – 12.00–16.00, niedziela – 10.00–14.00; wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 11 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, tel. 52 344 34 01, 600 371 696; 52 376 67 39 (po godz. 16.30); email: sswm-bydgoszcz@salezjanie.pl Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com 9 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach 14.00-18.00, al. Mickiewicza 2 (wejście od parku od ul. 20 Stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904 2 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15 6 Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34

Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Sielanka 8A (I piętro) 85-073 Bydgoszcz, tel.: 52 58 58 189, fax: 52 58 58 832, e-mail: bkb@um.bydgoszcz.pl, dyr. Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy – p.o. dyrektor – Dagmara Reszkowska, ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.biblioteka.bydgoszcz.pl. 35 Sopocki Dom Aukcyjny, ul. Jagiellońska 47. 85-097 Bydgoszcz, tel. 602 593 826, sda.bydgoszcz.pl 41 Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

CZERWIEC 2023 |

| 17

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 4.06.2023, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu; bilety w cenie 20 zł można nabywać w pałacu pół godziny przed koncertem

CCXXXVIII Koncert Pałacowy Hanna Michalak – sopran, Maria Murawska – fortepian. W programie: F. Chopin, R. Hahn, I.J. Paderewski. Współpraca: Pałac Lubostroń. 10.06.2023, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1; wstęp wolny

Brokat, fot. Sandra Rabczewska

Musica Spiritus Movens Jacek Greszta – bas, studenci klasy śpiewu prof. Jacka Greszty: Marek Kamola, Artur Pilch – fortepian, Dominik Bitner, Filip Lasota, Szymon Sobczyk – bas-baryton, Hubert Dzietczyk, Sebastian Rutkowski – bas, ks. dr Mateusz Ziemlewski – słowo. W programie: A. Dvořak, Ch. Gounod, D. Kabalevski, M. Karłowicz, S. Moniuszko, W.A. Mozart, F. Schubert, G. Verdi, współpraca: Diecezja Bydgoska. inf. Anna Cudo

– godz. 13.30–15.30: warsztaty bukietowe z O!KWIATY – godz. 16.00–17.30: warsztaty z przesadzania roślin z Dżunglą Bydgoszcz 4.06.2023, niedziela – godz. 11.00–14.00: warsztaty haftu roślinnego z Dziewczyny+haft z Aleksandrą Tamborek – godz. 14.00–15.30: Wyprawa jest kobietą – spotkanie z Dominiką Kiss-Orską (wstęp wolny) – godz. 16.00–18.00: Dzikie wianki na głowę z Mileną ze Schroniska dla Roślin 13.06.2023, wtorek, godz. 18.00; wystawa potrwa do 30 czerwca

Bydgoskie Centrum Sztuki 2–7 czerwca 2023, piątek–środa

Festiwal Dziewczyny & Rośliny vol. 3 Organizator: Schronisko dla Roślin, zapisy na warsztaty: schroniskodlaroslin@gmail.com lub na Facebooku: @schroniskodlaroslin.

PROGRAM: 2.06.2023, piątek, godz. 18.00

Wernisaż wystawy Mój Eden i inauguracja festiwalu Podczas wystawy zaprezentowane zostaną prace, które na przestrzeni miesiąca zgłaszali artyści i artystki z całej Polski. W trakcie wernisażu jury wyłoni i nagrodzi trzy osoby, których prace zrobiły największe wrażenie. Nagrody ufundowały marki Cztery Szpaki, Ministerstwo Dobrego Mydła, Yope oraz Anko Biżuteria. Wystawa potrwa do 7 czerwca. 3.06.2023, sobota – godz. 11.00–13.00: warsztaty zielarskie Chwasty i Niewiasty z Makowym Latem

18 |

| CZERWIEC 2023

Brokat – wernisaż wystawy i premiera filmu Wystawa, która podsumowuje interdyscyplinarny projekt artywistyczny poświęcony zdrowiu psychicznemu osób ze społeczności LGBTQIAP+. Iskrzące się drobinki to nie tylko narzędzie samoekspresji, ale też tarcza, warstwa ochronna. Dawniej pod brokatem ukrywał się strach towarzyszący epidemii AIDS. Co teraz pokrywa błyszczący pył? Trudno to dostrzec, patrząc przez filtr tęczowego kapitalizmu, dla którego balroomowa estetyka stała się sposobem na mnożenie zysków. Żeby skupić się na tym, co znajduje się pod lśniącą powłoką, w bydgoskim Studiu Brda powstała przestrzeń wsparcia wzajemnego, działająca pod opieką terapeutyczną Wita Sztosa. Siedem osób z całej Polski stworzyło wspólnotę na bazie podobnych doświadczeń. Elementem procesu była sesja fotograficzna – Sandra Rabczewska wykonała zdjęcia, które były okazją do skonfrontowania się z doświadczeniami stresu mniejszościowego, żałoby, odrzucenia i emancypacji. Całości z kamerą towarzyszył Maciej Matowski, tworząc film dokumentalny uzupełniający narrację i pozwalający osobom zaangażowanym w projekt opowiedzieć o nim własnym głosem. Nad całością czuwała kuratorka projektu Agata Polcyn – aktywistka i kulturoznawczyni, odpowiedzialna m.in. za festiwal Lato Wolnej Miłości.

Kątem oka – cykl wykładów o sztuce współczesnej: 15.06.2023, czwartek, godz. 18.00; wstęp wolny

Art brut. Dar wrażliwości – wykład Ingi Kopciewicz W trakcie ostatniego wykładu przed przerwą wakacyjną omówimy fenomen art brut w ujęciu historii europejskiej, z akcentami polskimi i lokalnymi − od początku prac badawczych francuskiego malarza Jeana Dubuffeta prowadzonych w połowie ubiegłego stulecia do współczesności, w której jednolite zdefiniowanie tego nurtu sztuki stwarza coraz więcej trudności. Prześledzimy aktywność artystyczną wybranych twórców, często już należących do grona klasyków. Zastanowimy się nad tym, czym konwencja ich „marginalnych” dzieł różni się od tzw. sztuki wysokiej. Poznamy też reakcję kolekcjonerów prywatnych i instytucjonalnych oraz rynku sztuki na oryginalność, niezależność i niezwykłą szczerość ekspresji art brut. Inga Kopciewicz − historyk sztuki z wieloletnim doświadczeniem muzealniczym, obecnie kustosz w Pracowni analiz i konserwacji dzieł sztuki NCP. ART w Bydgoszczy. Zainteresowania zawodowe prelegentki oscylują wokół zjawisk artystycznych doby modernizmu i współczesności, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki regionalnej, w tym bydgoskiej.

Małgorzata Lehmann, Smoki VII, 2004 inf. Natalia Pichłacz

do 24.06.2023, sobota, ul. Gdańska 3

Fundacja Bookcrossing Polska

Ponawianie

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy Uwaga! W dniu 8.06.2023 Galeria Miejska bwa nieczynna. do 11.06.2023, niedziela, ul. Gdańska 20

Wystawa jest inspirowana kontakt improwizacją kuratorki rozpisaną na obiekty z kolekcji dzieł sztuki oraz zbiorów bibliotecznych Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. To podróż pomiędzy dziełami, kontakt z informacjami płynącymi z tych prac, raczej odczuwanie niż proces intelektualny. Artystki i artyści: Grzegorz Bibro, Jan Dobkowski, Katarzyna Dworaczyk, Anna Królikiewicz, Aktywistki Siostry Dzięcioł (Viola Kuś, Anetta Kuś), Maess, Marian Olszewski, Jacek Sztuka, Jerzy Wankiewicz. Kuratorka: Danuta Milewska.

Dariusz Gackowski: Backstage W projekcie fotograficznym Darka Gackowskiego uwaga skupiona jest na tym, co dzieje się poza kulisami sceny artystycznej. Większość obiektów kultury w Bydgoszczy ma zaplanowane remonty lub rozbudowę. Fotografie będą stanowiły, poza walorem artystycznym, także swoisty zapis dokumentalny dokonujących się zmian. Kuratorka: Agnieszka Gorzaniak. do 19.06.2023 ul. Gdańska 20

Karuzela – wystawa prac dzieci uczestniczących w cyklu Dziecko na warsztat 13.06.2023, wtorek

Ogólnopolskie Święto Wolnych Książek PROGRAM: Przemarsz uczestników ulicami Bydgoszczy 1) z udziałem pisarki Elizy Piotrowskiej, gościa obchodów Święta Wolnych Książek, młodzieżowej orkiestry dętej, połączony z obdarowywaniem mieszkańców książkami. 2) Happening przed Młynami Rothera (godz. 11.00–12.30): wystrzał z wiwatówki uświetniający obchody 20. edycji ogólnopolskiego Święta Wolnych Książek (Kurkowe Bractwo Strzeleckie z Gdyni); czytanie plenerowe – znani i lubiani bydgoszczanie czytają fragmenty swoich ulubionych książek; występy artystyczne młodzieży; „Alejka Wolnych Książek” – jednodniowa uliczka powołana na okoliczność obchodów Święta Wolnych Książek – miejsce wymiany i czytania książek. 3) „Kolejka po książkę” – akcja performatywna typu flash mob zachęcająca do kupowania i czytania książek (godz. 12.45, księgarnia Gratka, ul. Jezuicka 24), następnie przemieszczamy się pod witryny księgarni Toniebajka (ul. Focha 2). 4) Spotkania autorskie z: Elizą Piotrowską, uznaną autorką książek dla dzieci, ilustratorką, historykiem i krytykiem sztuki, tłumaczem z języka włoskiego, która współpracuje z wieloma pismami dla dzieci, autorką znanej serii książek Ciocia Jadzia czy Tupcio Chrupcio, która na stałe mieszka w Brazylii (13 czerwca, godz. 14.00, Salon Hoffman KPCK); oraz z Jolantą Niwińską, autorką książek podróżniczych (14 czerwca, godz. 18.00, WiMBP). inf. Jolanta Niwińska

Uchylcie drzwi i wejdźcie do naszego wspólnego świata. Ciemne zakamarki, nieprzenikniona przestrzeń skrywają wasze dzieła sztuki. Zapraszamy do wspólnej podróży, w której chwilami serca zabiją mocniej, a trzymana w ręce latarka odsłoni niejeden wspaniały, wyobrażony świat. Może zaskrzypią drzwi starej szafy, której brzuch wypełnią wasze rysunki i obrazy. Gdzieś w kącie zamajaczy łóżko – można się na nim umościć albo wślizgnąć pod nie – tam ukryły się analogowe animacje, wyczekujące, by je obejrzeć. Tegoroczna Karuzela skrywa artystyczne sekrety, spragnione waszej uwagi i ciekawości. Przyjdziecie, by nie czuły się samotne? Kuratorki: Agnieszka Gorzaniak, Karolina Pikosz.

Ponawianie, fot. Tomasz Zieliński

6.06.2023, wtorek, godz. 18.00, ul. Gdańska 20 – wernisaż

Beata Stankiewicz, Krzysztof Rzeźniczek, Wojciech Woźniak: Nie/obecność

Na wystawie Nie/obecność pokazane zostały prace Beaty Stankiewicz (malarstwo), Krzysztofa Rzeźniczka (malarstwo) i Wojciecha Woźniaka (fotografie). Aspektem łączącym prezentowane dzieła jest spojrzenie na miejsca przebywania człowieka w kontekście jego nieobecności. Beata Stankiewicz zazwyczaj nie wychodzi poza widoki portretowanych przez siebie pokoi. Zarówno obecne tam przedmioty, jak i sporadycznie pojawiające się postacie ludzi funkcjonują w sposób bardzo dyskretny – często odwrócone plecami do widza. W swobodnej grze światła słonecznego, przenikającego tiulowe zasłony, oświetlającego ściany, „pamiętające” kształty dawnych mebli i obrazów, artystka odnajduje tę formę obecności, która najbardziej ją absorbuje. W całkowicie odmiennym środowisku budowana jest malarska przestrzeń Krzysztofa Rzeźniczka. Najczęściej zobaczyć można w jego pracach opustoszały nocny pejzaż. Sceneria nocy diametralnie zmienia postrzeganie rzeczywistości. W ostrym, sztucznym świetle przypadkowe sytuacje i przedmioty tworzą tajemniczy, a jednocześnie pobrzmiewający surrealistycznym niepokojem klimat. Fotografie Wojciecha Woźniaka są rodzajem sentymentalnej wędrówki po obszarach pamięci związanych z własną przeszłością: miejscem zamieszkania, zabaw z dzieciństwa, wypoczynku, pracy. To zarazem refleksja nad zmianą obowiązujących wcześniej wzorców zachowań społecznych. Najnowszy cykl jego prac zdaje się kontynuacją wątków wcześniejszych – pojawia się tu refleksja nad pojęciem pustki i próba jej oswajania. Kurator: Danuta Pałys.

CZERWIEC 2023 |

| 19

fotele RM58, 366 i „Emil”, meblościanki, ceramika z Bogucic, Włocławka i kamionka z Bolesławca, naczynia szklane z hut „Hortensja” w Piotrkowie Trybunalskim i „Ząbkowice” w Dąbrowie Górniczej, meble z „Ładu” i Cepelii, biżuteria z ORNO, sportowy samochód „Syrena” i skuter „Osa”, szkło zaprojektowane we wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Jerzy Brukwicki – krytyk sztuki, kurator wystaw, dziennikarz. Wieloletni szef warszawskiej Galerii Krytyków Pokaz. inf. Danuta Pałys

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego Agata Marchlewicz, Pal się, kochanie, 30x40 cm, wycinanka

22.06.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Gdańska 20 – wernisaż; wystawa czynna do 27 sierpnia

Medycyna kolekcji Wystawa kolekcji Grzegorza Schmidta to podróż pomiędzy znaczeniami, które wyłaniają się ze spotkań dzieł sztuki ze sobą i z publicznością. To kolekcja sensów tworzona także z obrazów zapisanych pod powiekami w trakcie intymnych spotkań publiczności z dziełami następujących artystek i artystów: Jan Berdyszak, Sławek Brzoska, Teresa Bujnowska, Marek Chlanda, Stanisław Dróżdż, Zbigniew Gostomski, Józef Hałas, Jerzy Kałucki, Koji Kamoji, Jarosław Kozłowski, Moshe Kupferman, Andrzej Leśnik, Eugeniusz Markowski, Jerzy Nowosielski, Zofia Rydet, Mikołaj Smoczyński, Kajetan Sosnowski, Antoni Starczewski, Henryk Stażewski, Jonasz Stern, Maciej Szańkowski, Marek Szczęsny, Andrzej Szewczyk, Monika Szwed, Jan Tarasin, Tomasz Tatarczyk, Ryszard Winiarski, Jerzy Wroński. Kuratorzy: Danuta Milewska, Mania Schmidt, Grzegorz Schmidt. Współpraca: Fundacja Ładne Życie. 30.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. Gdańska 3 – wernisaż; wystawa czynna do 19 sierpnia

Agata Marchlewicz – Cięta Córa: Zła dobra Pani Historia polskich ludowych wycinanek zaczęła się w połowie XIX w. Ta tradycyjna sztuka zainspirowała artystkę do tworzenia współczesnej odsłony wycinanek. Dawniej wycinanki robiono nożycami do strzyżenia owiec, Agata jednak używa bardziej precyzyjnego narzędzia, jakim są nożyczki do paznokci. Do bardziej skomplikowanych i niesymetrycznych prac używa nożyka – to mały ukłon w stronę wycinanki żydowskiej i chińskiej, której jest wielką fanką. Tworzone przez nią motywy zdecydowanie odbiegają od tradycyjnych ludowych wycinanek. Jej wycinanki są dość intymne,

20 |

| CZERWIEC 2023

porusza w nich swoje prywatne historie. Specjalnie przygotowany papier pod wycinankę traktowany jest autorską techniką, dzięki woskowaniu kolor staje się głębszy i trójwymiarowy, a prace artystki są bardzo malarskie. Kuratorka: Karolina Rybka. Agata Marchlewicz – absolwentka Wydziału Grafiki na UAP, artystka, pedagog specjalny. Fascynuje się sztuką naiwną i twórczością artystów ludowych. Od kilku lat tworzy autorskie wycinanki pod pseudonimem Cięta Córa. Jest członkinią stowarzyszenia zrzeszającego współczesnych rzemieślników „Nów Nowe Rzemiosło”.

Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady: 7.06.2023, środa, godz. 18.00, ul. Gdańska 20; wstęp wolny

Jerzy Brukwicki (Warszawa): Nowoczesny dizajn w Polsce w latach 1957–1970. Aspiracje, inspiracje, sukcesy Najważniejsze zmiany w polskiej sztuce użytkowej nastąpiły w latach 1956–1970. Odwilż polityczna i gospodarcza w połowie lat 50. ożywiła wiele dziedzin życia, znacząco wpłynęła na nastroje społeczne, rozbudziła oczekiwania Polek i Polaków. Do pracowni artystycznych i projektowych odważnie wkroczyła nowoczesność. Przeobrażeniom uległa forma przedmiotów i sprzętów codziennego użytku, wystrój wnętrz mieszkalnych i publicznych, moda, biżuteria, zabawki, neony, grafika reklamowa. Pojawił się atrakcyjny sprzęt elektroniczny, różnorodne urządzenia i pojazdy. Obszarem poszukiwań i eksperymentów estetycznych stało się bliższe i dalsze otoczenie człowieka. […] Symbolami tamtych lat stały się porcelanowe figurki ludzi i zwierząt z fabryk w Ćmielowie i Chodzieży, ceramiczne patery dekoracyjne, serwisy do kawy „Ina”, „Dorota” i „Krokus”, krzesła „Muszelka”, „Płucka” i KA237,

2.06.2023, piątek, godz. 10.00

Salija Krzysztofa Dobosiewicza. Widowisko muzyczno-multimedialne – otwarta próba generalna 2.06.2023, piątek, godz. 18.00

Salija Krzysztofa Dobosiewicza. Widowisko muzyczno-multimedialne Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Krzysztof Dobosiewicz – dyrygent, Małgorzata Szwajlik – libretto, Joanna Sapkowska – multimedia i kostiumy. Wiktoria Wizner (Salija), Sandra Klara Januszewska (Samotnieja, Mama), Łukasz Przykłocki (Wszeschwiedzący). Krzysztof Dobosiewicz – Salija. Opera dla młodzieży (wersja koncertowa). Salija to opowieść o dorastającej dziewczynce, którą poznajemy w dniu jej 13. urodzin. Niespodziewany bieg zdarzeń sprawia, że główna bohaterka przenosi się w tajemnicze miejsce, z którego podróżuje w głąb nieznanego świata, stając przed koniecznością trudnych wyborów. Libretto opery świadomie dotyka tematów odwołujących się do wyobraźni, wrażliwości oraz doświadczeń nastoletniego odbiorcy, takich jak samopoznanie, odkrywanie własnej tożsamości, konfrontacja z lękami. Muzyka, wykorzystując bogactwo kolorystyczne orkiestry symfonicznej i pełnię możliwości harmonicznych oraz żonglując dynamiką i nastrojem, znakomicie ilustruje zarówno akcję opery, jak i charaktery, emocje czy relacje poszczególnych bohaterów. Tego wieczoru usłyszymy koncertową wersję opery. 7.06.2023, środa, godz. 17.00, Dwór Artusa (Toruń)

Pory roku z mistrzem Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Jakub Jakowicz – skrzypce, soliści – uczniowie szkół z regionu kujawsko-pomorskiego wyłonieni w drodze przesłuchań. Antonio Vivaldi – Cztery pory roku.

rym świętujemy 100. rocznicę urodzin Andrzeja Szwalbego, honorowego obywatela naszego miasta, budowniczego potęgi muzycznej Bydgoszczy, wizjonera, który pozostawił po sobie nie tylko budynki, miejsca czy festiwale. Pozostały po nim przede wszystkim idee, od lat realizowane przez obywateli – idee ponadczasowe i wiecznie żywe. Z okazji obchodów tego ważnego dla nas roku zapraszamy na cykl koncertów plenerowych organizowanych we współpracy z Akademią Muzyczną, Państwowym Zespołem Szkół Muzycznych i Teatrem Polskim w Bydgoszczy. Koncerty będą odbywać się na placu Krzysztofa Pendereckiego, przed gmachem filharmonii. Wstęp wolny.

KALENDARIUM:

Tradycyjnie z okazji Święta Województwa Kujawsko-Pomorskiego Filharmonia Pomorska organizuje koncert pt. Pory roku z mistrzem. W toruńskim Dworze Artusa spotkają się różne pokolenia artystów. Z doświadczoną Capellą Bydgostiensis oraz wybitnym skrzypkiem Jakubem Jakowiczem wystąpią młodzi soliści, uczniowie szkół muzycznych wyłonieni w przesłuchaniach. Wykonają najpopularniejsze dzieło Vivaldiego. 16.06.2023, piątek, godz. 19.00

Viva Verdi! – gala operowa Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Mykoła Diadiura – dyrygent, soliści Opery Narodowej w Kijowie: Oksana Kramareva – sopran, Valentyn Dytiuk – tenor, Vitali Bilyy – baryton. W programie uwertury, arie i duety z oper Giuseppe Verdiego. Viva Verdi! to okrzyk uwielbienia dla jednego z najwybitniejszych twórców muzyki operowej – Giuseppe Verdiego. Słyszalny był wśród wiwatującej publiczności, pojawiał się na afiszach i ścianach budynków od Alp aż po Sycylię. Był nie tylko wyrazem uznania dla kompozytora, zaszyfrowane w nim było hasło „Viva V(ittoro) E(manuelo) R(e) D’I(talia)” – „Niech żyje Wiktor Emanuel (II) Król Włoch!”. Nazwisko Verdiego nabrało politycznego znaczenia, został uwielbianym kompozytorem i wyrazicielem dążeń wolnościowych. Twórczość tego kompozytora przede wszystkim jest jednak cenna ze względu na wartość muzyczną. Jego dzieła stanowią jeden z najważniejszych wkładów w liczącą ponad 400 lat historię opery. 21.06.2023, środa, godz. 19.00

Tańce europejskie Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Piotr Pławner – skrzypce. Tańce europejskie – menuet, gawot, rigaudon, bourrée, kankan, polonez, polka. Taniec to, według wielu ludzi, najdoskonalszy rodzaj ekspresji. Angażuje człowieka w całości, zarówno jego ciało, jak i ducha, może także nieść ze sobą różne znaczenia i treści. Od samego początku ludzkiej cywilizacji dzięki tańcowi wyrażano najskrytsze emocje i chyba nie ma miejsca na świecie, gdzie by nie był obecny. Tańce można znaleźć w twórczości wielu wybitnych kompozytorów.

W piątkowy wieczór usłyszymy utwory nawiązujące do tańców europejskich takich kompozytorów jak: Arcangelo Corelli, Gustav Holst, Béla Bartók, Johannes Brahms, Richard Strauss, Mieczysław Karłowicz, Edvard Grieg, Nikos Skalkottas.

1.06.2023, czwartek, godz. 13: uczniowie PZSM w Bydgoszczy 5.06.2023, poniedziałek, godz. 13: studenci AMFN w Bydgoszczy 16.06.2023, piątek, godz. 11: uczniowie PZSM w Bydgoszczy 16.06.2023, piątek, godz. 18: Dziecięcy Chór FP, studenci AMFN w Bydgoszczy inf. Justyna Narewska

23.06.2023, piątek, godz. 19.00

Zaproszenie na wakacje Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Maciej Sztor – dyrygent. W programie muzyka z takich filmów jak m.in.: Twin Peaks, Ostatni Samuraj, James Bond, Misja, Sherlock Holmes. Muzyczne zaproszenie na wakacje, podczas którego zabrzmi ukochana przez wszystkich muzyka filmowa.

Koncerty edukacyjne: 3.06.2023, sobota, godz. 10.30, 12.30

141. Od brzuszka do uszka maluszka Dorota Nowak – śpiew, Mateusz Szwankowski – klarnet, Michał Kwaśniak – skrzypce, Rafał Tworek – fortepian, Katarzyna Szewczyk – przygotowanie i prowadzenie. 3.06.2023, sobota, godz. 11.00, 12.45

Akademia WioliMisia Nova Quartet: Wojciech Górecki – skrzypce, Irena Filuś – skrzypce, Mateusz Bocheński – altówka, Adam Szurka – wiolonczela, Dorota Borowicz – przygotowanie i prowadzenie. 26.06.2023, poniedziałek, godz. 9.30, 11.00, 12.30, 14.00

Poranek muzyczny dla seniorów pt. Taneczne rytmy od Andów po Góry Skaliste Paweł Tomaszewski – śpiew, gitara, Rafał Tworek – fortepian, Jacek Kwaśniak – instrumenty perkusyjne, Marta Kwaśniak – taniec, Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie.

Muzyczne leżakowanie w Wiolinowie Zastanawiacie się pewnie, czym jest Wiolinów? Tak kiedyś Andrzej Szwalbe nazwał naszą piękną dzielnicę muzyczną. 2023 to rok, w któ-

Fundacja Fotografistka 13.06.2023, wtorek, godz. 18.00, ul. Pomorska 68A/1 – wernisaż; wystawa czynna do 30 listopada

Artyści polscy – wystawa fotografii Krzysztofa Gierałtowskiego z kolekcji dzieł sztuki Filharmonii Pomorskiej im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy Od momentu otwarcia Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy dla publiczności w 1958 jej wieloletni dyrektor Andrzej Szwalbe zachęcał artystów do wzbogacania wystroju budynku. W jego zamyśle filharmonia miała stać się miejscem łączącym muzykę z innymi dziedzinami sztuki. Dzięki jego staraniom od 1971 kolekcja filharmonii była uzupełniana m.in. o rzeźby, gobeliny zaprojektowane przez Tadeusza Brzozowskiego czy Józefę Wnuk, a także o obrazy i grafiki, które zyskały uznanie i doczekały się krytycznych opracowań. Jak odkryła dr Agnieszka Wysocka, współkuratorka wystawy, niewiele natomiast wiadomo o zbiorze fotografii, który również jest częścią kolekcji. W jej skład wchodzą wykonane na zamówienie Szwalbego wielkoformatowe czarno-białe portrety polskich artystów, którzy tworzyli dzieła dla bydgoskiej filharmonii. Fotografie wykonane zostały w 1986 przez Krzysztofa Gierałtowskiego, nestora polskiej fotografii. Jak zaznacza współkuratorka wystawy Katarzyna Gębarowska, jest to niezwykle ciekawe odkrycie, że w bydgoskich kolekcjach mamy zdjęcia tak wybitnego fotografa, który od ponad 40 lat zajmuje się portretowaniem wybitnych osobistości polskiej kultury, nauki, polityki

CZERWIEC 2023 |

| 21

oraz inteligencji. Gierałtowski w swojej pracy kieruje się szczególną ciekawością i zainteresowaniem osobowościami portretowanych osób, co świetnie obrazują też portrety z bydgoskiej filharmonii. Wśród portretowanych artystów, których będzie można zobaczyć na wystawie, znajdują się m.in. Jonasz Stern, Jerzy Krechowicz, Magdalena Abakanowicz czy Stefan Gierowski. Bydgoski Rok Andrzeja Szwalbego oraz 70-lecie Filharmonii Pomorskiej stanowią doskonałą okazję, aby zaprezentować ten dotychczas niedoceniony zbiór fotografii Gierałtowskiego szerszej publiczności. Kuratorki wystawy: Katarzyna Gębarowska, Agnieszka Wysocka; producentka: Martyna Maria Kaczmarek; projekt graficzny: Łukasz Zbieranowski (Fajne Chłopaki); partnerzy wystawy: Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Stowarzyszenie Koloroffon Koloroffon z klasą – lokalny program edukacji filmowej Inauguracja: czerwiec 2023, organizator: Stowarzyszenie Koloroffon, projekt współfinansowany przez Miasto Bydgoszcz, miejsce realizacji wydarzeń: kino Orzeł (ul. Marcinkowskiego 12–14). Wstęp na projekcje inaugurujące projekt – bezpłatny. Rezerwacje dla grup szkolnych: justyna.cholewinska@ mck-bydgoszcz.pl. Rezerwacje dla pojedynczych widzów: odbiór wejściówek dla dzieci z opiekunami w kasie kina Orzeł (pula miejsc ograniczona). Informacje o projekcie i seansach: Krzysztof Nowicki, tel. 602 277 796 (Stowarzyszenie Koloroffon).

PROGRAM: 6.06.2023, wtorek, godz. 9.00

Animujemy! (klasy 4–6) Spotkanie z Marcinem Roszczyniałą, reżyserem filmów animowanych + projekcja filmu krótkometrażowego + dyskusja z reżyserem. Projekcja główna: Nazywam się Cukinia, reż. Claude Barras, film animowany, 66 min. Po niespodziewanej śmierci swojej mamy dziewięcioletni chłopiec zwany Cukinią zaprzyjaźnia się z sympatycznym policjantem Rajmundem i trafia do domu dziecka, w którym mieszkają inne dzieci w jego wieku. Początkowo Cukinia ma problemy z przystosowaniem się do nowego miejsca, nie zawsze dogaduje się ze wszystkimi. Stopniowo jednak znajduje sobie przyjaciół i kiedy zajdzie taka potrzeba, będzie mógł liczyć na ich wsparcie. Nagrody: m.in. Warszawski Festiwal Filmowy – nagroda publiczności; Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego filmu animowanego.

Spotkanie z reżyserem Kubą Zalewskim + projekcja filmu krótkometrażowego Druga strona + dyskusja z reżyserem. Projekcja główna: Belle, reż. Mamoru Hosoda, długometrażowy film anime o świecie wirtualnym, zrealizowany przez renomowane Studio Ghibli, 121 min. Suzu, 17-letnia licealistka mieszkająca z ojcem w małym miasteczku postanawia odwiedzić wirtualny świat „U”, poszukując ukojenia po śmierci matki. Nagrody: m.in. Nagroda Jury Stowarzyszenia Kin Studyjnych na festiwalu Kino Dzieci. inf. Krzysztof Nowicki

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 16.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. Chocimska 5

Powtarzalność i spełnienie (zapiski rytownika) Otwarcie wystawy linorytów i prezentacja prozy Jacka Soliński (w 44. rocznica działalności Galerii Autorskiej). Czytanie tekstów: Alicja Mozga, Jan Kaja i Roma Warmus.

inf. Martyna Maria Kaczmarek

Muzeum Fotografii – WSG w Bydgoszczy 1.06.2023, czwartek, ul. Karpacka 52

Dzień Dziecka w Muzeum Fotografii Dla wszystkich miłośników fotografii, tych najmniejszych i tych dużych – dla ich wewnętrznych dzieci, proponujemy bezpłatny wstęp do muzeum oraz pokaz pt. Znikające obrazy (godz. 16.30). Jest to krótka forma warsztatowa, która zawiera w sobie odrobinę magii. Przy użyciu światła odkryjemy na nowo fotografię! Zastanawialiście się kiedyś, czy można zrobić zdjęcie bez użycia sprzętu? Ten warsztat pokaże, że można! Muzeum będzie otwarte w godz. 11.00–17.00. inf. Agnieszka Ostaniewicz

22 |

| CZERWIEC 2023

Jacek Solinski, Zawierzenie, linoryt, 2022

12.06.2023, poniedziałek, godz. 9.00

inf. Jacek Soliński

Kręcimy! (klasy 1–3) Jak nakręcić swój pierwszy film? – spotkanie z reżyserem Krzysztofem Nowickim. Projekcja główna: Kedi – sekretne życie kotów, reż. Ceyda Torun, film dokumentalny, 70 min. Stambuł to miasto z sięgającą tysięcy lat historią i jedyne najprawdziwsze kocie imperium. Spryciara, Przylepa, Sułtan, Flirciarz, Bestia, Szajba i Cwaniak to indywidualności, które są przewodnikami po mieście. Nagrody: m.in. Nagroda Amerykańskich Dziennikarzy – najlepszy film dokumentalny 2017. 13.06.2023, wtorek, godz. 9.00

Wychodzimy z realu! (klasy 7–8)

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 1.06.2023, czwartek, godz. 15.00; wstęp wolny

Rodzinny festyn z okazji Dnia Dziecka KPCK zaprasza dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym wraz z rodzicami do udziału w festynie przy KPCK. Podczas kilkugodzinnej

zabawy poznacie motywy z legend Kujaw i Pomorza, posłuchacie o tym, jak kiedyś bawiły się dzieci, i zrobicie własne kukiełki teatralne, które zabierzecie do domu. Szczegóły na: kpck.pl. 3.06.2023, sobota, godz. 17.00; wstęp wolny

Uroczysta gala wręczenia nagrody KOS 2023 W czwartej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. K. Hoffmana do nagrody nominowano: Wielkie rzeczy Wojciecha Bonowicza (Wydawnictwo a5), Miasto z indu Krystyny Dąbrowskiej (Wydawnictwo a5), Furtian Anny Piwkowskiej (Wydawnictwo Znak), Dwie trzecie wody Urszuli Sieńkowskiej-Cioch (Fundacja Słowo i Obraz) oraz Martwe i Ozdobne Marcina Zegadły (Instytut Mikołowski). Zwycięzca otrzyma statuetkę KOS-a oraz nagrodę w wysokości 15 000 zł ufundowaną przez Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Prowadzenie: Tomasz Raczek. Laudacja: Iwona Smolka. Wydarzeniu towarzyszyć będzie występ zespołu Marynata Gipsy Trio. Szczegóły na: kos-nagroda.pl, hoffman.kpck.pl. 10.06.2023, sobota, godz. 16.00; wstęp wolny

…i żeby się spotkać i pogadać: Spotkanie z Pawłem Bórkowskim, czyli wywiad z wampirem, a właściwie ich pogromcą Paweł Bórkowski – po zmroku: konsultant z zakresu psychotroniki, specjalista bezpieczeństwa energetycznego i mentalnego; egzorcysta świecki. Za dnia: game designer, pasjonat fantastyki naukowej lat od 50. do 90. minionego wieku oraz gier bitewnych. Prowadzenie: Alicja Dużyk. 16.06.2023, piątek, godz. 12.00; wstęp wolny

Finał XIX Wojewódzkiego Konkursu Historycznego Zabytki naszego regionu Konkurs stanowi inspirację dla młodzieży szkół ponadpodstawowych do poznawania historii i dziedzictwa architektonicznego regionu. Podczas uroczystości autorzy najlepszych prac odbiorą nagrody główne i wyróżnienia Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Wręczone zostaną również nagrody specjalne pozostałych honorowych patronów konkursu – Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty. Finał uświetni koncert wychowanków Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. A. Rubinsteina w Bydgoszczy. 16.06.2023, piątek, godz. 18.00; bilety w cenie 20 zł dostępne w kasie KPCK i na biletyna.pl

Per canto e pianoforte – na głos i fortepian: muzyka niemiecka Cykl koncertów powstały we współpracy z Akademią Muzyczną im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W ramach cyklu wystąpią studentki i studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego. Usłyszymy w ich wykonaniu zarówno arie z oper i operetek, jak i inne utwory z klasycznego repertuaru wokalnego krajów europejskich, takich jak Polska, Francja, Niemcy, Włochy. 13–17 czerwca 2023, wtorek–sobota; wstęp wolny

Alex Rodin, Dwoje

Bydgoski Trójkąt Literacki: Konfrontacje Informacje na s. 33. 21.062023, czwartek, godz. 18.00; wstęp wolny

Wernisaż malarstwa Alexa Rodina 2gether Alexandr Rodin (1947–2022), białoruski malarz współczesny. Absolwent Białoruskiej Państwowej Akademii Sztuk Pięknych. Debiutował w 1971 na Wystawie Młodych Artystów w Białoruskim Narodowym Muzeum Sztuki. Od tego czasu miał ponad sto wystaw w wielu krajach świata. Przez 12 lat był rezydentem Kunsthaus Tacheles w Berlinie. W Polsce, w cyklu kilkunastu wystaw zatytułowanych 2gether, mamy możliwość dotknięcia twórczości tego wybitnego współczesnego artysty. Wystawa towarzyszy II edycji Word Urban Art Bydgoszcz 2023, czynnej do 25 sierpnia. 22.06.2023, czwartek, godz. 18.00; wstęp wolny

LXIX Spotkanie z Historią u Hoffmana: Tajemnice Wełnianego Rynku w Bydgoszczy Zapraszamy na opowieść o Wełnianym Rynku, która przybliży historię i architekturę tego trójkątnego placu, zlokalizowanego na dawnym Przedmieściu Poznańskim w bezpośrednim sąsiedztwie miasta lokacyjnego. Kto wie albo pamięta, gdzie były farbiarnia, bank, hotel, restauracja, a gdzie interesy prowadzili producenci mebli, pasmanterii czy szczotek i gdzie w końcu mieszkał i uczył światowej sławy muzykolog? Te i inne tajemnice Wełnianego Rynku odkryje Bogna Derkowska-Kostkowska z Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK. 25.06.2023, niedziela, godz. 10.00–18.00

Jarmark Świętojański Na świętego Jana, jak każe tradycja „u wody”, na Wyspie Młyńskiej odbędzie się znów Jarmark Świętojański. Organizowany od lat przez KPCK dla

nietuzinkowych twórców i rękodzielników, bydgoszczan oraz gości. Sztuka ludowa, rękodzieło, wyroby artystyczne, jadło i napitek będą królowały w tym jednym z najpiękniejszych zakątków naszego miasta. Na scenie wystapi Ziemia Bydgoska, a do tańca porwą: bydgoska Kapela Podwórkowa Cynamony i bluesrockowy zespół Sztof. 27.06.2023, wtorek, godz. 18.00; wstęp wolny

Czytajmy się!: Stara dusza pamięta o przodkach, spotkanie z Jolantą Baziak i premiera książki Pokolenia. Baziaki II Jolanta Baziak, autorka wierszy, eseistka, krytyk literacki, plastyk i animator kultury; jurorka ogólnopolskich konkursów literackich, teolog i filolog polski, redaktor naczelna „Miesięcznika Literackiego AKANT”. Debiutowała w 1974 r. Wydała 14 zbiorów poezji oraz 11 publikacji prozatorskich i popularnonaukowych. Jej wiersze ukazały się w przekładach na jęz. angielski, niemiecki, czeski, ukraiński i islandzki. Współpracuje z kilkoma stowarzyszeniami twórczymi; od 1995 należy do SPP. Za twórczość i działalność społeczno-kulturalną otrzymała wiele nagród i wyróżnień. W 2019 odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi oraz brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Prowadzenie: Ewa Widacka-Matoszko. 29.06.2023, czwartek, godz. 16.00; wstęp wolny

Spotkanie z postacią Andrzeja Szwalbego W przeddzień 100. rocznicy urodzin Andrzeja Szwalbego zapraszamy na szczególne wydarzenie, przygotowane dla uhonorowania bohatera roku 2023 w Bydgoszczy. Zaczynamy autorskim spacerem ulicami miasta, który wyruszy sprzed wejścia na dworzec Bydgoszcz Główna o godz. 15.30. Jego pomysłodawca Adam Szefer, historyk z Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK, uchyli kulisy historii wybranych miejsc związanych ze Szwalbem, Honorowym Obywatelem Miasta Bydgoszczy. Wycieczka zakończy się w siedzibie KPCK. Tu

CZERWIEC 2023 |

| 23

o godz. 18.00 odbędzie się spotkanie upamiętniające Szwalbego. W programie premiera okazjonalnej publikacji, wydanej przez KPCK w ramach serii „Mini wyprawy Pomorze i Kujawy”, dedykowanej wielkiemu miłośnikowi muzyki, wizjonerowi i budowniczemu bydgoskiej filharmonii.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy 3.06.2023, sobota

W blasku świec – koncert gitarowy

Ponadto: 1–3 lipca 2023 (sobota–poniedziałek), godz. 10.00–20.00 i 17.00–20.00; koszt: 250 zł

Wakacyjne Warsztaty Wokalne KPCK zaprasza chętnych wokalistów i miłośników śpiewu na 7. odsłonę Warsztatów Wokalnych. W ramach warsztatów odbędą się indywidualne konsultacje z emisji głosu, praca nad śpiewem w wielogłosie w zespole wokalnym oraz blok podstawowych zadań aktorskich i ekspresji ciała. Uczestnicy pracować będą nad poprawną postawą podczas śpiewu, odpowiednim oddechem, wymową tekstów w jęz. angielskim, interpretacją utworów solo oraz w zespole. Zgłoszenia do 16 czerwca: muzyka@kpck.pl. Liczba miejsc ograniczona. Regulamin wraz z kartą zgłoszenia dostępne na: www.kpck.pl. inf. Marcin Wachniak

17.06.2023, sobota, godz. 11.00–19.00

Festyn środowiskowy z okazji Dnia Dziecka Słońce Świeci dla Wszystkich Dzieci inf. Karolina Gorzycka

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 w Bydgoszczy czerwiec, ul. Dworcowa 82

Selfie z Andrzejem Szwalbem Otwarcie wystawy edukacyjnej podsumowującej akcję Selfie z Andrzejem Szwalbem. Przedstawione zostaną informacje na temat działalności muzyczno-kulturalnej. 14.06.2023, czwartek, godz. 16.00, ul. Dworcowa 82

Festyn Rodzinny 2023

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy 7.06.2023, środa, godz. 16.00, ul. Baczyńskiego 3

Turniej warcabowy na zakończenie roku szkolnego Turniej to podsumowanie umiejętności uczestników zajęć warcabowych. Możliwość konfrontacji z innymi uczestnikami pozwala ocenić stopień swojej znajomości gry w warcaby. 14.06.2023, środa, godz. 10.00, ul. Baczyńskiego 3

X Drużynowe Mistrzostwa Bydgoszczy przedszkoli w szachach Zapraszamy wszystkich młodych adeptów gry w szachy, którzy drużynowo będą zmagać się z przeciwnikami. 18.06.2023, niedziela, godz. 16.00–19.00, tereny rekreacyjne MDK1

Festyn rodzinny na zakończenie roku szkolnego Wspólna zabawa uczestników zajęć w MDK1 i ich rodzin. W programie przewidziane są występy młodych artystów z MDK1, gry i zabawy sportowe, rodzinny turniej szachowy i warcabowy, konkursy plastyczne, loteria fantowa. inf. Grażyna Tomasik

24 |

| CZERWIEC 2023

Impreza podsumowująca osiągnięcia wychowanków w formie występów scenicznych oraz prezentacji prac wykonanych podczas zajęć. Planowane są także: gry i animacje, loteria z nagrodami, akcja „Książka za 2 złote”, ćwiczenia z zakresu pierwszej pomocy, spotkania z instruktorami pracowni działających w placówce. Na gości czekać będą także: domowa drożdżówka i wojskowa grochówka. Impreza jest współorganizowana z Radą Osiedla Bocianowo – Śródmieście – Stare Miasto. 22.06.2023, czwartek, godz. 16.00, ul. Dworcowa 82

Drill twój skill Drill twój skill to zawody taneczne adresowane do młodych adeptów sztuki tanecznej street dance. Impreza ta, promująca taniec współczesny, ma długoletnią tradycję i cieszy się dużym zainteresowaniem. Jej atutem jest odejście od tradycyjnej formy konkursowej na rzecz budowania szeroko pojętej społeczności integrującej fanów kultury hip-hop. Szczegóły w regulaminie dostępnym na www.mdk04.edu.bydgoszcz.pl. inf. Maciej Drapiński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 w Bydgoszczy 16.06.2023, piątek, godz. 17.30, ul. Krysiewiczowej 8, Galeria Arthol

Ucz się kierunków przyszłości z Pracownią Multimedialną!

Pracownia Multimedialna kształci w zakresie projektowania w dziedzinach: UI/UX Design, modelowanie 3D do gier komputerowych, projekty gier planszowych, animacja i wideo oraz ilustracja. Na wystawie zaprezentowane zostaną projekty aplikacji, grafik oraz gier platformowych. 17.06.2023, sobota, godz. 17.00, ul. Krysiewiczowej 8

Koncert sekcji instrumentów klawiszowych Do plecaka nutki wrzuć Koncert z okazji zakończenia roku szkolnego w wykonaniu sekcji instrumentów klawiszowych MDK nr 5 w Bydgoszczy. Swoje umiejętności zaprezentują młodzi muzycy, uczestnicy sekcji gry na pianinie i keyboardzie pani Gabrieli Witkowskiej. Wśród nich wystąpią laureaci tegorocznych konkursów muzycznych: Laura Doering, Paulina Sieracka oraz Joachim Szczegielniak. W repertuarze koncertu znajdą się utwory muzyki rozrywkowej, filmowej oraz dziecięcej. 21.06.2023, środa, godz. 10.30 i 12.30, Teatr Kameralny w Bydgoszczy, ul. Grodzka 14–16

Widowisko teatralno-muzyczne O czym ptaki śpiewają Widowisko teatralno-muzyczne wystawione przez dzieci i młodzież z MDK nr 5 w Bydgoszczy dla dzieci ze szkół podstawowych i przedszkoli. Spektakl opowiada o chorych ptakach, które przyszły do lekarza, a że w przychodni każdy pracuje za karę, to dzieją się niezłe trele… Niemałe zamieszanie powoduje też ptasia gwiazda, która wraz ze swoją asystentką chce przeprowadzić akurat w tej przychodni audycję na żywo… Połączenie gry aktorskiej Teatru Pół na Pół, okraszonej dawką humoru, wraz z muzyką na żywo w wykonaniu Cameraty Fordońskiej oraz występem na deskach teatru tworzą klimatyczne i ciekawe wydarzenie artystyczne dla dzieci. Spektakl dla grup zorganizowanych, wcześniej zgłoszonych na adres mailowy: agnieszka.bien@poczta.fm. Scenariusz: Katarzyna Lewandowska, Agnieszka Bień; reżyseria: Angelika Szymborska, Agnieszka Bień; muzyka: Piotr Komorowski; dyrygent orkiestry: Ana Matijević-Komorowska. Projekt dofinansowano ze środków Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy w ramach Programu Kooperacje Fordon 2023. inf. Milena Pilkiewicz

Centrum Nauki i Kultury Młyny Rothera w Bydgoszczy 2.06.2023, piątek, godz. 16.00–18.00; udział bezpłatny, obowiązują zapisy; wydarzenie dla dzieci w wieku 4–10 lat

Wszystkie dzieci nasze są – warsztaty organizowane przez Stowarzyszenie MY TEŻ

Podczas spotkania porozmawiamy o różnorodności. Opowiemy sobie o tym, jak bardzo jesteśmy inni, a jednak równi. Zwrócimy uwagę na to, że mamy różne odciski palców, nasze włosy są różne, różne są kolory naszej skóry, pochodzenie, język, którego używamy, czasami poruszamy się na dwóch nogach, a czasem na wózku, czasami lubimy na śniadanie kanapki z marmoladą, a czasem owsiankę. Poćwiczymy też zdolności manualne i własnoręcznie stworzymy prace plastyczne. Wykonamy artystyczne autoportrety oraz ramki na zdjęcia.

Zachęcamy do aktywnego spędzania czasu wolnego i tym razem zapraszamy na rowerowe warsztaty fotograficzne. Wybierzemy się na wycieczkę po najbliższej okolicy. Podczas spotkania gospodarz, Filip Springer, podzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem oraz wskaże, jakie narzędzia wykorzystuje do uchwycenia najlepszych kadrów. Fotograf zdradzi też techniki posługiwania się archiwalnymi mapami dostępnymi zarówno online, jak i offline.

2.06.2023, piątek, godz. 12.30–16.00; udział bezpłatny, obowiązują zapisy; wydarzenie dla dzieci

Myślowisko miejskie #5: Filozoficzne rozmowy o codzienności

Weź to na zimno – Dzień Dziecka w Młynach Rothera Zapraszamy na pokazy eksperymentów naukowych „Laboratorium Pana Korka” pt. Weź to na zimno. Czy jesteście gotowi na naukową przygodę z szalonymi naukowcami? Podczas spotkania odbędą się cztery pokazy różnych eksperymentów zakładających stopniowe obniżanie temperatury od –78°C aż do –196°C, które zostaną zakończone wielką eksplozją. Gdy temperatura spada, emocje rosną! Pokazy mają charakter interaktywny, prowadzone są w duchu „science show”. Uczestnicy wezmą czynny udział w przeprowadzaniu eksperymentów z dziedziny fizyki. Zapraszamy do wspólnej zabawy z nauką. 6.06.2023, wtorek, godz. 18.00–19.00, udział bezpłatny, obowiązują zapisy; wydarzenie dla wszystkich

Jak mówić do wszystkich? Spotkanie o języku inkluzywnym Słowa mają wielką moc i tworzą naszą rzeczywistość. Język inkluzywny to taki, który włącza, a nie wyklucza. Celem warsztatu jest zapoznanie osób uczestniczących z rolą języka w kształtowaniu rzeczywistości oraz wypracowanie postawy uważności komunikacyjnej. O tym wszystkim porozmawiamy z Agatą Polcyn i Michałem Remiszewskim.

9.06.2023, piątek, godz. 18.00–20.00; udział bezpłatny; wydarzenie dla wszystkich

Przestrzeń każdego miasta oferuje rozległą sieć miejsc umożliwiających mieszkańcom realizację najprzeróżniejszych potrzeb, zarówno tych cielesnych, jak i duchowych. Od piekarni, przez sklepy mięsne, sklepy z odzieżą, ośrodki szkolne i opiekuńcze, miejsca rozrywki i odpoczynku, aż po instytucje kultury, władzy, miejsca pamięci, kościoły… Czy to jednak wszystko, czego potrzebujemy? A miejsca do myślenia? Myślowisko miejskie zrodziło się z potrzeby rozmowy i dyskusji na tematy ważne, niekiedy trudne i najczęściej wykraczające poza logikę spraw codziennych. Zapraszamy na cykl wydarzeń stanowiących święto myślenia. Będziemy dyskutować o kwestiach, które są istotne w życiu jednostki i zbiorowości. Do udziału w spotkaniach zapraszamy przede wszystkim mieszkanki i mieszkańców, którzy szukają przestrzeni do wymiany myśli, poglądów i spostrzeżeń. Każde spotkanie w ramach cyklu poruszać będzie inny temat. Do współtworzenia wydarzeń zapraszamy nie tylko filozofów, ale także artystów, naukowców, polityków, ekonomistów, dziennikarzy, aktywistów, trenerów, pedagogów, psychologów. Gospodarzem naszych spotkań jest filozof prof. Daniel Roland Sobota, dr habilitowany, prof. nadzwyczajny w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Absolwent Instytutu Filozofii UMK. Autor kilkudziesięciu artykułów oraz trzech książek. Związany z Bydgoszczą animator kultury teatralnej. Trener UEFA B i zawodnik piłki nożnej.

Zrób sobie pocztówkę! Podczas festiwalu będzie można stworzyć autorską pocztówkę z rzecznym motywem. Za pomocą dostępnych materiałów plastycznych i własnej inwencji wykreujemy kolaż inspirowany jedną z rzek przepływających przez nasze miasto, a następnie będzie można zabrać ją ze sobą lub zostawić Młynom z dobrym słowem na odwrocie.

Wirtualny spływ kajakiem W trakcie festiwalowego weekendu Młyny zachęcają także do obserwowania wirtualnego spływu kajakowego. Na młyńskich wyświetlaczach będzie można obserwować faunę i florę z perspektywy bydgoskiej wody. A tych, którzy będą mieli ochotę spróbować swoich sił, zapraszamy na wystawę Węzły, na której będzie można przemierzyć oglądane trasy, siedząc w kajaku i wiosłując na interaktywnym stanowisku. 23.06.2023, piątek, godz. 19.00 – wernisaż; wystawa potrwa do 31 sierpnia; udział w wernisażu oraz wystawa są bezpłatne; wydarzenie dla wszystkich

Dekapitacja Ewolucji – Nowa Ewolucja – wystawa Elvina Flamingo Zapraszamy na wystawę twórczości Elvina Flamingo. Jest to najnowsze bioartystyczne dzieło, łączące sztukę, biologię i technologię. Artysta balansuje pomiędzy światem sztuki i nauki. Całość projektu ma charakter artystyczno-badawczy. Ekspozycja to odpowiedź na niepokojącą pozycję człowieka na naszej planecie, ukazana w formie potężnej maszyny, laboratorium. inf. Adrianna Adamska

Ster na Bydgoszcz w Młynach Rothera:

8.06.2023 i 22.06.2023, czwartki, godz. 18.00–20.00; udział bezpłatny; wydarzenie dla wszystkich

18.06.2023, niedziela, godz. 14.00 i 16.30; wydarzenie dla wszystkich

Młyński Rozmownik

Przyrodnicze szlaki na wystawie Węzły

Chcesz poćwiczyć języki obce, a przy okazji poznać nowych ludzi? W Młynach zbieramy zarówno te odległe, jak i całkiem współczesne opowieści o życiu w naszym mieście, rozmawiamy o przyszłości i teraźniejszości. Zapraszamy na konwersacje językowe. Razem stworzymy przestrzeń, w której możemy spotkać się, rozmawiać i wymieniać doświadczeniami, a także ciekawie spędzić czas w międzynarodowym towarzystwie.9.06.2023, piątek; czas trwania: 3 do 5 godz.; koszt: 50 zł, obowiązują zapisy; wydarzenie dla wszystkich.

Młyny zapraszają na zwiedzanie wystawy Węzły szlakiem… zwierząt zamieszkujących okolice bydgoskich rzek: Brdy i Wisły, ale także Kanału Bydgoskiego. Zachęcamy do udziału wszystkich, którzy chcą bliżej poznać historię i przyrodę miasta nad rzeką. Nie zabraknie przyrodniczych ciekawostek, ptasich opowieści i wodnych anegdot.

Aparat, rower i stara mapa. Warsztaty z Filipem Springerem

którzy są związani z rzekami. Spotkanie będzie okazją do poznania ciekawostek przyrodniczych i rozwijania talentów plastycznych. Uczestnicy będą mieli tworzyć własne ilustracje ptaków związanych z bydgoską wodą. Prowadzący: Dawid Kilon.

18.06.2023, niedziela, godz. 15.15 i 17.30; wydarzenie dla dzieci od 7. r.ż.

Bydgoska woda z lotu ptaka Na warsztatach plastycznych nawiązujących do wystawy Węzły będzie można bliżej poznać skrzydlatych mieszkańców Bydgoszczy i okolic,

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego Działania edukacyjne: 17.06.2023, sobota, godz. 12.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 59 zł

Warsztaty kaligrafii japońskiej Warsztaty zaprojektowane dla osób, które miały już kontakt z kaligrafią japońską w wersji 1.0. Uczestnicy przypomną sobie wcześniej poznane instrumentarium, podstawy bazowych pociągnięć

CZERWIEC 2023 |

| 25

pędzla i kolejności stawiania kresek, poznają sposoby pracy z tuszem w sztabce oraz przygotują autorską kaligrafię, bazując na przygotowanych wzornikach. Warsztaty poprowadzi Wojciech J. Nowak. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. Decyduje kolejność zakupu biletów. 25.06.2023, niedziela, godz. 12.00, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7; wstęp: 7 zł

Niedziela w Muzeum. Z wizytą u Leona Leon Wyczółkowski uwielbiał tworzyć portrety, na których przedstawiał członków swojej rodziny, przyjaciół oraz znane osobistości świata sztuki. Czy osoby z jego obrazów mogą nam coś opowiedzieć o sobie? Jak żyły, jakie relacje łączyły ich z Wyczółkowskim oraz jakie tajemnice skrywały? Poznamy sylwetki osób, które odegrały najważniejszą rolę w życiu artysty i były przez niego portretowane. W trakcie zajęć uczestnicy obejrzą wystawę w Domu Leona Wyczółkowskiego, a także będą mogły przymierzyć elementy strojów z epoki. Zwieńczeniem będą pamiątkowe zdjęcia w niezwykłej scenerii pracowni malarskiej. Bilety dostępne na stronie muzeum.bydgoszcz.pl.

Spotkania i wykłady: 2.06.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Pomiędzy wierszem a tekstem. O literaturze w piosenkach Wykład prof. Marka Kurkiewicza (UKW). Prelegent wskaże coraz bliższe związki pomiędzy tekstami piosenek a literaturą. Zaprezentuje przykłady relacji literatury (szczególnie poezji) ze współczesną piosenką, a także spektakularne „transfery” pomiędzy literaturą a muzyką. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. Decyduje kolejność zakupu biletów. 14.06.2023, środa, godz. 18.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Uzależnienie od alkoholu, narkotyków i niektórych zachowań Wykład dr. n. med. Macieja Klimarczyka. Prelegent omówi mechanizmy i objawy uzależnień od substancji psychoaktywnych, a także od telefonu, mediów społecznościowych, zakupów, seksu. Opowie o najczęstszych problemach i powikłaniach uzależnionych pacjentów oraz przedstawi możliwości leczenia i terapii. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. 15.06.2023, czwartek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 1 zł

Wieczór poetycki Jolanty Baziak-Jankowskiej, autorki tomiku poezji słowObraz Spotkanie z poetką, eseistką, krytyczką literacką, redaktorką, a także plastyczką i anima-

26 |

| CZERWIEC 2023

torką kultury. Autorka odczyta swoje wiersze z tomiku poetyckiego słowObraz, który tworzy 40 utworów i 40 obrazów, a ich interpretacji podejmie się Stefan Pastuszewski – pisarz, poeta i dziennikarz. Podczas spotkania uczestnicy będą mogli obejrzeć małą wystawę obrazów artystki i poetki w jednej osobie. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. 16.06.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Modny zapach. Z historii perfum Wykład prof. Krzysztofa Trojanowskiego (UMK). Perfumy towarzyszą człowiekowi od tysięcy lat. Pełniły funkcję terapeutyczną i religijną, chroniły przed chorobami, sprawiały użytkownikom przyjemność i podkreślały indywidualność. U progu XX wieku własne kompozycje zapachowe zaczynają lansować wielcy krawcy i oryginalny zapach staje się przedmiotem pożądania, namiastką luksusu i uzupełnieniem modnej kreacji. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. 21.06.2023, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Spotkanie autorskie z Sylwią Schab, autorką książki Dania. Tu mieszka spokój W rankingach poziomu szczęścia Dania od lat nie schodzi z podium, tutaj powstało pierwsze ministerstwo środowiska, a pierwszą ministrą w Europie została Dunka. Jest to kraj znany z designu i architektury, niewymuszonego stylu życia, fascynującej Kopenhagi czy rowerowych autostrad. Dania kojarzona jest jako skandynawski raj. Jednak ojczyzna Andersena ma też ciemniejsze karty w swojej historii. To pierwsza tak wieloaspektowa książka, której autorka, od 30 lat związana z Danią, zabiera nas w podróż po meandrach kraju. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. 23.06.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Andrzej Szwalbe – w stulecie urodzin Wykład Aleksandry Kłaput-Wiśniewskiej z okazji przypadającej 30 czerwca 100. rocznicy urodzin dyrektora Filharmonii Pomorskiej. Ma on na celu przybliżenie postaci i najważniejszych idei tego wizjonera kultury. Wykorzystując fotografie, nagrania dźwiękowe oraz archiwalną dokumentację, prelegentka przedstawi najważniejsze obszary działania dyrektora Szwalbego. Zaprezentuje jako kreatora koncepcji kultury muzycznej w Bydgoszczy oraz regionie. Przedstawi proces „obudowywania” muzyki innymi dziedzinami sztuki, a także idee filozoficzne i koncepcje naukowe inspirujące aktywności Szwalbego w rozwoju nauki w Bydgoszczy i regionie. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl.

28.06.2023, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Bydgoszcz–Toruń. Z dziejów rywalizacji o stołeczność regionu Wykład Sławomira Sadowskiego. Bydgoszcz i Toruń sąsiadują ze sobą od XIV w. Rywalizacja o stołeczność między nimi rozpoczęła się dopiero pod koniec XVIII w., kiedy pomiędzy miastami pojawiły się nowe szanse prorozwojowe, o które miasta musiały zabiegać u władz. Nowymi czynnikami miastotwórczymi stały się szlaki komunikacyjne (wodne, kolejowe i drogi bite), garnizony wojskowe, centra administracji państwowej, lokalizacja przemysłu i inne. Ważnym czynnikiem, który napędzał wzajemne emocje od drugiej połowy XX w., stał się sport. Początkowo hokej na lodzie, a później żużel. Celem wykładu będzie próba obiektywnego przedstawienia relacji bydgosko-toruńskich w kontekście historycznym. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl. 30.06.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 7 zł

Malarskie wizje Jacopa Bassano – Mojżesz i bogowie Olimpu w alpejskich dolinach Wykład Alicji Jakubowskiej. Słuchacze zapoznają się ze znaczącym przykładem włoskiej sztuki XVI w., którym jest twórczość Bassano. Poznają też związki łączące malarza z Wenecją w złotym okresie jej rozkwitu. Prelegentka omówi wyrafinowaną technikę malarską artysty. Słuchacze dowiedzą się, czym był manieryzm i jakie związki ma z nim malarstwo Bassano. Liczba miejsc ograniczona. Bilety można zakupić w kasie muzeum oraz przez bilety.muzeum.bydgoszcz.pl.

Kuratorskie oprowadzania po wystawach: Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4

Wystawa Skarb Bydgoski Grupy zorganizowane zapraszamy w każdy wtorek o godz. 12.00. Obowiązują zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Osoby indywidualne zapraszamy w każdą środę o godz. 12.00 (bez zapisów). Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Niech się święci… Bydgoszcz w PRL-u 21 czerwca o godz. 17.00 oprowadza kuratorka wystawy dr Anna Nadolska.

Wydarzenia: Pałac Nowy, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku, ul. Bydgoska 9

Gościnnie. Malarstwo ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic (Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2)

Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936)

(Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7)

Exploseum (Exploseum, ul. Alfreda Nobla)

Obiekt miesiąca: Osprzęt rybacki z badań archeologicznych

Stanisław Dębicki, Portret Janiny i Stanisława Bromilskich, 1894, olej, płótno

Prezentowany w Pałacu Nowym w Ostromecku przegląd malarstwa z XIX i XX w. ze zbiorów bydgoskiego muzeum to pokaz najważniejszych zjawisk zachodzących w polskim polskim i obcym malarstwie od połowy XIX w. do okresu powojennego w ujęciu problemowym. Autorami eksponowanych prac są artyści kilku pokoleń, wywodzący się z różnych środowisk zarówno polskich, jak i niemieckich czy holenderskich, ale również z regionu związanego z Bydgoszczą. Zaprezentowane zostaną, specjalnie dobrane do wnętrz pałacowych, portrety, sceny rodzajowe, pejzaże, sceny miejskie oraz martwe natury. Wystawa została przygotowana w ramach obchodów jubileuszu 100-lecia Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, które zostało utworzone jako Muzeum Miejskie dnia 5 sierpnia 1923 r. Partner: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. Kuratorzy: dr Monika Kosteczko-Grajek, dr Wacław Kuczma.

Tematem wystawy jest świętowanie bydgoszczan w okresie Polski Ludowej. Prezentuje ona najważniejsze uroczystości państwowe, miejskie, okolicznościowe, branżowe oraz kościelne i rodzinne w Bydgoszczy w latach 1945–1989. Wystawa jest podróżą do dawnej rzeczywistości, często wywołującej uczucie nostalgii. Kuratorki: dr Anna Nadolska, Daria Fosińska.

Wystawy czasowe:

Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy

do 31.12.2023, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Niech się święci… Bydgoszcz w PRL-u

Wystawy stałe: Obrazy nie-/rzeczywistości. Inspiracje i aspiracje Jan Stanisławski i uczniowie z kolekcji Wandy i Leonarda Pietraszaków (gmach główny MOB, ul. Gdańska 4)

Aptekarstwo bydgoskie

(Apteka pod Łabędziem, ul. Gdańska 5)

Skarb Bydgoski (część numizmatyczna)

(Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4)

(Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11)

Prezentujemy zestaw zabytków związany z rybołówstwem, pozyskanych podczas badań archeologicznych w Bydgoszczy i okolicach. W okresie przedwiośnia, gdy natura budziła się do życia i nie miała jeszcze do zaoferowania w swoim jadłospisie gotowych plonów, a zimowe zapasy powoli się kurczyły, ryby były jednym z cenniejszych produktów spożywczych. Zawierały wiele dobroczynnych składników, takich jak cynk, magnez, potas oraz witaminy A, E i D, z czego ówcześni mieszkańcy naszych ziem nie zdawali sobie sprawy. Dodatkowo były skarbnicą kwasów tłuszczowych Omega-3, co czyniło je bombą składników mineralnych dla ubogiej i monotonnej średniowiecznej diety. Z tego powodu często gościły w polskich izbach, co stawiało rybołówstwo na równi ze zbieractwem i łowiectwem jako sposobami zdobywania pożywienia. Średniowieczne rybołówstwo pod wieloma względami nie odbiegało mocno od obecnego, co prawda z upływem wieków zmieniły się nazwy, kształty, a przede wszystkim materiały, z których wytwarzano sprzęt wędkarski, jednak jego geneza i budowa pozostały niezmienione. Ewolucja narzędzi rybackich rozpoczęła się od prehistorycznych harpunów i ościeni wytwarzanych z kości lub poroża zwierząt. Były to łatwe w sposobie wytwarzania narzędzia. Budowa ościenia przypominała ostre drewniane widełki, na które nakłuwano ryby. Z czasem przekształcone zostały w żelazne ostrza osadzone w drewnianym trzonie. Ta metoda połowu sprawdzała się w płytkich wodach i małych strumykach. Była dobrą alternatywą dla tradycyjnych polowań, o wiele bezpieczniejszą formą pozyskiwania żywności. Z czasem nastąpił dalszy rozwój narzędzi rybackich, które można było wykorzystać na głębokich jeziorach i rzekach. W taki sposób powstały pierwsze wędki skonstruowane z kawałka kija bądź gałęzi, na której końcu wiązało się sznurek lniany lub konopny z metalowym haczykiem. Haczyki wytwarzano z żelaznego drutu, a końcówkę rozklepywano w taki sposób, aby tworzyła grot z jednym żelaznym zadziorem. Zdarzały się też bardziej rozbudowane okazy z trzema zadziorami tworzącymi kotwicę albo posiadające dodatkowo rozklepaną błyszczącą blaszkę – błyszczkę wabiącą ryby. Niektóre druciki do wyrobu haczyków skręcano, by dzięki temu wzmocnić żelazne ucho, które łączyło metal ze sznurem. Oprócz

CZERWIEC 2023 |

| 27

cykl reportaży „W Kujawsko-Pomorskiem z Oskarem Kolbergiem pod rękę”. Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska. inf. Izabela Kaczyńska

Opera Nova w Bydgoszczy 3.06.2023, sobota, godz. 19.00 4.06.2023, niedziela, godz. 18.00

Johann Strauss: Baron cygański

Osprzęt do łowienia ryb, fot. Józef Łoś

tej pospolitej metody, jaką było łowienie na „kija”, stosowano także połowy na większą skalę za pomocą pierwszych sieci. W swojej początkowej historii były one towarem deficytowym ze względu na cenę materiałów, z których je pleciono, a były to nici z lnu, wełny oraz konopi. Z czasem, tak jak ościenie, stały się bardzo popularnym sprzętem i najbardziej skutecznym. Sieci zanurzano pod wodę dzięki ciężarkom lepionym ręcznie z gliny, nadając im kształt podobny do pszennego bajgla. Tak obciążona sieć opadała na dno akwenu, a miejsce jej zarzucenia zdradzał delikatnie bujający się w rytm nurtu wody pływak. Pływaki spełniały funkcję teraźniejszej boi rybackiej. Wytwarzano je z kory drzew takich jak topola, brzoza, świerk oraz sosna. Ich konstrukcja musiała być lekka i niezatapialna. Ciekawsze okazy niż ten prezentowany kształtem przypominały wydłużone elipsy, na których końcach drążono małe otwory do sznurka od sieci. Występują także pławiki o innych nieregularnych, przypadkowych kształtach. Opisane powyżej zabytki oraz inne związane z tym zagadnieniem znajdują się w Zbiorach Archeologicznych bydgoskiego Muzeum Okręgowego na wystawie W grodzie Bydgosta. Paulina Kwiatkowska inf. Janusz Milanowski

Dom Kultury „Modraczek” 1.06.2023, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Indianie Ameryki Północnej, historia i dzień dzisiejszy Tubylcza Ameryka (i nie tylko) 2022 r., cz. VIII, konkurs. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski.

28 |

| CZERWIEC 2023

15.06.2023, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Kawiarnia Literacka – gość: Krystyna Lewicka-Ritter Ukończyła filologię polską w WSP w Bydgoszczy. W 1978 rozpoczęła pracę w dziale literackim „Żołnierza Polski Ludowej”. W latach 1979–1990 zajmowała się publicystyką i reportażem w tygodniku „Profile”. Pełniła funkcję sekretarza redakcji „Ilustrowanego Kuriera Polskiego”, zastępcy redaktora naczelnego „Diabetyka” oraz redaktora naczelnego kwartalnika „Agroenergetyka”. W latach 1990–2002 na antenie TV Bydgoszcz tworzyła m.in. programy „Panorama Wsi” i „Studio Inicjatyw Gospodarczych”. Za nie otrzymała dwukrotnie nagrodę „Pryzmat” przyznawaną przez jury pod przewodnictwem prof. Leszka Balcerowicza oraz nagrodę „Pro Publico Bono” przyznaną przez prof. Jerzego Buzka oraz dwie nagrody SDP. Po odejściu z TVP pracowała w bydgoskim Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek” (2002–2012), redagując m.in. stronę internetową. Była też gospodynią prowadzonej przez Leśny Park „Spiżarni Kujawskiej” na bydgoskim Starym Rynku, gdzie organizowała „Podwieczorki Regionalne”. Od 2003 współorganizuje z Leśnym Parkiem w Myślęcinku Jarmark Kujawsko-Pomorski, który jest jedną z najstarszych imprez popularyzujących folklor, kulturę ludową i dziedzictwo kulturowe i kulinarne regionu kujawsko-pomorskiego. W latach 2012–2018 o folklorze i ludziach regionu pisała na łamach pism „Nasz Dom Europejski” oraz „Tygodnik Bydgoski”. Jest członkinią ludowych zespołów muzycznych Wrzos z Sicienka, Wesołe Gospodynie z Koronowa oraz Łochowianie z Łochowa. Za swoją prasowo-folklorystyczną działalność w 2016 otrzymała nagrodę im. T. Nowakowskiego. Działa także na rzecz integracji społeczności romskiej, prowadząc w Bydgoszczy „Pikniki Polsko-Romskie”. Współpracowała z bydgoskim Stowarzyszeniem Romów „Jamaro Sveto” oraz z romskim zespołem pieśni i tańca o tej samej nazwie. W 2021 otrzymała stypendium MKiDN na

Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas, inscenizacja, reżyseria i choreografia: Janina Niesobska, scenografia i kostiumy: Maria Balcerek, reżyseria świateł: Bogumił Palewicz, przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń. Muzyka, uznana przez samego kompozytora za jego najlepsze dzieło, mistrzowski czardasz, walc, ciekawe libretto… Baron cygański to rekordzista frekwencyjny wśród spektakli bydgoskiej opery. Od premiery w 2010 obejrzało go blisko 40 tys. widzów, a zainteresowanie jest wciąż wielkie i zasłużone. Ta inscenizacja zapisała się w historii realizacji operetki w Polsce: wystawiona z dbałością o kształt muzyczny, z należnym operetce pięknem każdego obrazu scenicznego, pieczołowicie oddanym detalem każdego z niepowtarzalnych kostiumów i całościowym imponującym kształtem scenografii, wiarygodną aktorsko grą, porywającą choreografią – ten Baron cygański zawsze cieszy publiczność. 10.06.2023, sobota, godz. 19.00 11.06.2023, niedziela, godz. 18.00

Giuseppe Verdi: Falstaff Reżyseria: Maciej Prus (1937–2023), kierownictwo muzyczne: Piotr Wajrak, scenografia: Jagna Janicka, kostiumy: Hanna Wójcikowska-Szymczak, reżyseria świateł: Maciej Igielski, przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń. W ostatniej operze napisanej przez Verdiego dominują radość, komizm, romantyzm i fantastyka, zawrotne tempo akcji, barwny język muzyczny każdej postaci, humor i sarkazm, świeżość pomysłów muzycznych. Falstaff w wizji Macieja Prusa nie ma nic wspólnego z często przedstawianym w różnych realizacjach grubasem „z wypchanym tyłkiem i wywiniętym czubkiem włosów na głowie” (cytat z wypowiedzi reżysera). John Falstaff w przedstawieniu bydgoskiej opery to… filozof? Perypatetyk, cynik, stoik, epikurejczyk? Z każdej z tych szkół coś posłużyło do zbudowania niebanalnej postaci, nieco melancholijnej, a przecież i komicznej, i sympatycznej, w którą śpiewacy tchnęli fantastycznie napisaną partię – zwieńczenie marzeń każdego barytona. Maciej Prus w wieku 80 lat sięgnął po dzieło, którym także 80-letni Verdi zwieńczył swą twórczość. Choć Falstaff „osiadł na koszu” (dosłownie i w przenośni), to spektakl Opery Nova oceniany jest w kategoriach sukcesu: Falstaffa od lat nikt w Polsce

super! Jedenastoletnia Zosia pasjonuje się grami komputerowymi. Jej ojciec jest superbohaterem, który czuwa nad bezpieczeństwem całego miasta. Zosia ma jednak wrażenie, że nie posiada takiej mocy jak on. Mimo wszystko postanawia zrobić wszystko, by w przyszłości go godnie zastąpić. Okazuje się, że to, co miało nadejść dopiero kiedyś, nadejdzie znacznie szybciej, a Zosia będzie musiała stawić temu czoła. W sprawę zaangażują się też jej wysportowany, ale przemądrzały kuzyn Adrian i nieco szalona babcia. 1.06.2022, czwartek, godz. 16.00–19.00

Dzień Dziecka w Pałacu Młodzieży

Wesoła wdówka, Opera Nova, fot. Andrzej Makowski, 2023

nie wystawiał, praca reżysera to majstersztyk, kreacje wokalne solistów zapisały się w historii bydgoskiej opery. Przedstawienie zdobyło w 2018 Teatralną Nagrodę Muzyczną im. Kiepury w kategorii najlepszy spektakl. Tytuł ten wystawiany tylko na operowej scenie w Bydgoszczy. 15.06.2023, czwartek, godz. 19.00 16.06.2023, piątek, godz. 19.00 17.06.2023, sobota, godz. 19.00 18.06.2023, niedziela, godz. 18.00

Franz Lehár: Wesoła wdówka Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas, reżyseria: Jerzy Jan Połoński, scenografia: Mariusz Napierała, kostiumy: Anna Chadaj, choreografia: Joanna Semeńczuk, reżyseria świateł: Maciej Igielski. Bohaterowie widziani niczym w zaśniedziałym (krzywym?) zwierciadle: nieco spatynowani, odrealnieni, karykaturalni – tak realizatorzy widzą „personel” ambasady księstwa Ponteverdy. Soliści opery zaprezentowali vis comica godną profesjonalnego aktorskiego warsztatu. Każda część w odmiennym kolorycie. Operetka pełna szlagierów, które Europa nadal kocha. 24.06.2023, sobota, godz. 19.00 25.06.2023, niedziela, godz. 18.00

nie do przecenienia. Jako orędownik różnorakich dziedzin sztuki patronuje on wieczorowi, który łączy sztukę tańca z wirtuozowską grą. inf. Ewa Chałat

D.K. Orion BSM 14.06.2023, środa, godz. 17.30, ul. 16. Płk. Ułanów Wlkp. 1

Salon Literacki Oriona Wieczór autorski: Hatif Janabi, poeta z Iraku; prowadzenie: Dariusz Tomasz Lebioda. 18.06.2023, niedziela, godz. 10.00–18.00, ul. 16. Płk. Ułanów Wlkp. 1

Święto Spółdzielczości Coroczna impreza z okazji Dnia Spółdzielczości, w skład której wchodzą: wystawa fotografii z działalności klubowej, wystawa prac dzieci, „Integracja Pokoleń” – rodzinne planszówkowe zmagania (godz. 14.00), konkurs plastyczny (godz. 15.00), „Wymiana Sąsiedzka” – wymień/sprzedaj/oddaj, pchli targ dla mieszkańców BSM, zwiedzanie ekspozycji Historia Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

Atelier Młodych Twórców: Opowieści Wędrowca Muzyka: Antonio Vivaldi – Cztery pory roku, utwory Astora Piazzolli. Wykonawcy: Balet Opery Nova, Orkiestra Kameralna Opery Nova. Mikołaj Wojciechowski – wiolonczela. Kierownictwo muzyczne – Filip Lipski. Atelier Młodych Twórców to w zamierzeniu cykl spektakli ukazujących talent i pasje drzemiące w artystach Opery Nova. Inicjatywa pierwszego przedstawienia pochodzi od tancerzy i muzyków, którzy pragną przedstawić się także jako twórcy. Spektakl poświęcony jest pamięci Andrzeja Szwalbego, kreatora życia kulturalnego w Bydgoszczy, którego zasługi dla instytucji kultury i środowiska artystycznego naszego miasta są

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 1.06.2022, czwartek, godz. 9.00 i 11.00

Seanse filmowe z okazji Dnia Dziecka: Po prostu super Reż. Rasmus A. Sivertsen, Norwegia 2022, 76 min. Obowiązuje rezerwacja miejsc: tel. +48 607 611 242. Nie musisz być superbohaterem, żeby być

Zapraszamy na najbardziej kolorową, radosną i energetyczną imprezę dla dzieci. W programie: konkursy z atrakcyjnymi nagrodami, występy na plenerowej scenie w wykonaniu młodych artystów z Pałacu Młodzieży, malowanie, rzeźbienie figur z balonów, tańce, śpiew. Będą też gry sprawnościowe i interaktywne, animacje, rozmaite konkurencje sportowe, malowanie twarzy, pamiątkowe fotografie. 1.06.2023, czwartek, godz. 19.15

Seans filmowy Szczegóły na: palac.bydgoszcz.pl/dkf.php. 2.06.2022, piątek, godz. 9.00 i 11.00

Seanse filmowe z okazji Dnia Dziecka: Po prostu super Obowiązuje rezerwacja miejsc: tel. +48 607 611 242. 2.06.2023, piątek, godz. 9.30

Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych Tematyka spotkania: Trening twórczości. Odbiorca: uczniowie szkół podstawowych (klasy IV–VI). Celem warsztatów jest rozwijanie potencjału uczniów, przygotowanie ich do tworzenia rzeczy nowych i wartościowych, a także rozwinięcie zdolności przystosowawczych tak, aby potrafili w sposób twórczy i nowatorski podchodzić do różnorodnych problemów oraz dawać sobie radę z ciągłymi zmianami stosunkowo niewielkim nakładem energii psychicznej i fizycznej. Prowadzące: Katarzyna Tłok i Edyta Szott. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. dydaktycznych. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej szkoły można zapisać maksymalnie 5–10 osób. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Informacje i zgłoszenia do 31 maja: m.mackowiak@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 321 00 81 wew. 310. Miejsce: Pałac Młodzieży, sala 115. 5.06.2023, poniedziałek, godz. 10.00

Decathlon intelektualny Spotkanie maluchów z bydgoskich przedszkoli. Tym razem ideą przewodnią będą zbliżające się wakacje i wszystko, z czym one się łączą. Przyświecać nam będzie hasło „Wypoczywam i zwiedzam bezpiecznie”. Podczas zabaw, konkursów i wyczynów sportowych przypomnimy dzieciom, jak spędzić wakacje, by zachwycająca przyro-

CZERWIEC 2023 |

| 29

da – lasy, góry, jeziora i morze – nie ucierpiała z powodu ich wizyty. W programie gry i zabawy sprawnościowe, zagadki i pytania konkursowe oraz tradycyjne występy dzieci. Spotkanie łączy zabawę i sport ze zdobywaniem wiedzy w myśl powiedzenia: „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Miejsce: sala widowiskowa. 6.06.2023, wtorek, godz. 10.45

Oblicza uzależnień – tym razem dla przedszkolaków W formie zabaw, pogadanek, inscenizacji pokażemy najmłodszym korzyści płynące z prowadzenia zdrowego trybu życia i dbania o kondycję fizyczną i psychiczną. Tylko dla grup zorganizowanych i wcześniej zgłoszonych. Miejsce: Przedszkole nr 7. 7.06.2023, środa, godz. 9.30

Poradnia Rozwoju Zdolności – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych Tematyka spotkania: Trening antystresowy. Odbiorca: uczniowie szkół podstawowych (klasy VII i VIII). Celem warsztatów jest rozwijanie umiejętności skutecznego radzenia sobie ze stresem i napięciem emocjonalnym. Uczestnicy poszerzą wiedzę dotyczącą stresu, nauczą się identyfikować jego symptomy oraz zwiększą świadomość jego przyczyn. Prowadzące: psycholog Grażyna Ledzińska i pedagog Magdalena Pielach z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Bydgoszczy. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. dydaktycznych. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Informacje i zgłoszenia do 3 czerwca: m.mackowiak@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 321 00 81 wew. 310. Miejsce: Pałac Młodzieży, sala 115. 12.06.2023, poniedziałek, godz. 9.30 i 11.00

Audycja muzyczna Człowiek renesansu – wokół muzyki dawnej Andrzeja Szwalbego Zapraszamy na kolejną audycję poświęconą Andrzejowi Szwalbemu w ramach obchodów roku jubileuszowego. Koszt: 4 zł od ucznia. Kontakt: Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499, patrycja.cyw@wp.pl. 13.06.2023, wtorek, godz. 10.30 i 12.00

Zabawowy Klub Filmowy Malucha „Zygzak” Podczas spotkań przedszkolaki oglądają trzy polskie animacje dla dzieci. Pokazy przeplatane są rozmową z dziećmi na temat filmu, a także licznymi tematycznymi zabawami ruchowymi i animacjami muzycznymi. Obowiązują wcześniejsze zapisy grup: e.andrysiak@palac.bydgoszcz.pl. 15.06.2023, czwartek, godz. 19.15

Seans filmowy Szczegóły na: palac.bydgoszcz.pl/dkf.php. 16–18 czerwca 2023, piątek–niedziela

30 |

| CZERWIEC 2023

41. Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży Podczas trzydniowego pobytu w Bydgoszczy zaprezentuje się 11 chórów z całej Polski, m.in. z Białegostoku, Lublina, Poznania, Bełchatowa, Rumi, Działdowa, Siedlec i Leżajska. W konkursie weźmie udział także reprezentant naszego miasta – chór Dolce Canto z SP nr 38 w Bydgoszczy. Zapraszamy do udziału w wydarzeniach festiwalu, które odbędą się w Filharmonii Pomorskiej: w sobotę 17 czerwca w godz. 10.00–12.00 i 14.00–16.00 odbędą się przesłuchania konkursowe, natomiast w niedzielę 18 czerwca o godz. 12.00 zapraszamy na koncert galowy. Będzie to barwne widowisko artystyczne, w którym zaprezentują się wszystkie chóry tegorocznej edycji konkursu, a także zespoły artystyczne Pałacu Młodzieży. Koncert zwieńczy ceremonia rozdania chórom Złotych, Srebrnych i Brązowych Kamertonów. Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Na koncert galowy obowiązywać będą bezpłatne wejściówki, które będzie można odbierać w Pałacu Młodzieży. Chóry będą miały także okazję do wspólnej zabawy muzyką pod okiem wybitnego niemieckiego pedagoga i dyrygenta Markusa Detterbecka. Efekt warsztatów będzie można obejrzeć w sobotni wieczór w ramach prezentacji „Tańczące fontanny” przed Filharmonią Pomorską. Wszystkie informacje: chory.palac.bydgoszcz.pl. 22.06.2023, czwartek, godz. 19.15

Seans filmowy Szczegóły na: palac.bydgoszcz.pl/dkf.php. inf. Dominik Wierski

Damian Rebelski 12.06.2023, poniedziałek, godz. 12.00, BCOPW, ul. Gdańska 5; wystawa potrwa do 24 czerwca

Wystawa Moje inspiracje Damiana Rebelskiego

8.06.2023, czwartek, godz. 17.00, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu, ul. Gdańska 5

Wernisaż z okazji 100-lecia urodzin Andrzeja Szwalbego inf. Anna Osińska

Szlak TeH2O 23–24 czerwca 2023, piątek–sobota

Wianki Dwóch Rzek Wydarzenie nawiązuje do szyperskich tradycji Bydgoszczy, których widocznym znakiem były m.in. plenerowe wianki, celebrowane mocno w międzywojniu, znane również pod hasłem Dni Morza. Obrzęd spławiania wianków, wydarzenia artystyczne, rejsy rekreacyjne miały podkreślać związki miasta z wodą, być nawiązaniem do pierwotnej, ludowej obrzędowości. Nasze Wianki Dwóch Rzek byłyby oczywiście symbolicznym „spleceniem” Brdy oraz Wisły, cyklem lekcji szkolnych na pokładzie Muzeum Legend Szyperskich, okazją do wspólnego wicia wianków, spotkaniem z ludźmi pracującymi na Wiśle. Po raz pierwszy zabytkowa barka „Lemara” – Muzeum Legend Szyperskich przybije do nowego, fordońskiego nabrzeża! W programie m.in.: wizyta zabytkowej barki „Lemara” na fordońskim bulwarze wiślanym (planowany termin przybycia – 19 czerwca), możliwość zwiedzania barki, regularne oprowadzanie grup turystycznych i klas szkolnych przez okres tygodnia; 23 czerwca, godz. 18.00 – występ Zespołu Pieśni i Tańca „Płomienie”, godz. 20.00 – koncert zespołu Sutari; wystawa reprodukcji malarskich przedstawień Bydgoszczy w ramach wspólnej akcji Muzeum Legend Szyperskich oraz Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy „Latające Muzeum im. Stanisława Niesiołowskiego”; 24 czerwca, godz. 20.30 – kino plenerowe, projekcja filmu Dwoje z wielkiej rzeki.

Damian Rebelski – ur. w 1980 r. w Szubinie. Jest osobą z niepełnosprawnością. Rysuje kredką na papierze, w wypracowany przez siebie sposób. Nasycona i kontrastowa kolorystyka z przemyślanym układem kompozycyjnym sprawiają, że jego prace na długo pozostają w naszej pamięci. inf. Magda Przekwasińska

Stowarzyszenie Działań Artystycznych 1.06.2023, czwartek, godz. 17.00, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu, ul. Gdańska 5

Wernisaż z okazji kolejnej edycji cyklu Rodzina: Dzień Dziecka, Matki i Ojca

Sutari, fot. Iwona Bandzarewicz

Czy wiesz, że…? W pierwszą niedzielę czerwca obchodzony jest Dzień Chemika. W tym roku przypada on na 4 czerwca. Dla załogi zakładów, laborantek, inżynierów i techników Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych „Foton” była to ważna data. Początek temu świętu dało Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Jego celem jest docenienie pracowników zakładów chemicznych i chemików z całej Polski. Muzeum Fotografii w Bydgoszczy to miejsce, w którym pielęgnowana jest pamięć o Bydgoskich Zakładach Fotochemicznych „Foton”.

Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 2.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15

Peron Wędrowny Zespół pochodzi z Tupadeł niedaleko Inowrocławia. Jako Peron Wędrowny zadebiutował w 2021 na Festiwalu Nocnik w Łęczycy, choć sama nazwa wymyślona została już w połowie lat 90. Taką też nazwę przyjął w 2008 kanał na YouTube, gdzie zamieszczana jest twórczość wszelaka rodzin Gregowskich i (blisko spokrewnionej) Leszczyńskich. Właśnie te dwie rodziny tworzą sceniczną wersję Peronu Wędrownego. Kasia Gregowska – śpiew, przeszkadzajki; Natalia Leszczyńska – śpiew; Irek Gregowski – śpiew, gitara; Bartosz Leszczyński – skrzypce, śpiew; Tomek Gregowski – gitara basowa; Magda Gregowska – śpiew. Każda z wymienionych powyżej osób może pochwalić się bogatym stażem scenicznym i udziałem w najróżniejszych projektach muzycznych. Na przestrzeni ostatnich dwóch lat Peron Wędrowny zagrał kilkanaście koncertów i kilka razy wziął udział w festiwalach piosenki turystycznej i poezji śpiewanej, zdobywając laury m.in. na Bazunie, Giełdzie w Szklarskiej Porębie (najlepszy wykonawca w 2022), Yapie, wspomnianym Nocniku, SpłyWarce w Warce, Wrzosowisku w Kędzieżynie-Koźlu i w Wąbrzeźnie na Festiwalu Piosenek Aleksandry Bacińskiej.

Cooperation. W swoich muzycznych podróżach poszukują wolnej, nieskrępowanej niczym muzycznej ekspresji. Właśnie dlatego ich głównym muzycznym kierunkiem jest jazz i muzyka improwizowana. Dzięki niej artyści mogą przekraczać na scenie wszystkie możliwe bariery stylistyczne, prezentując pełną feerię barw muzyki. Skład: Krzysztof Kuśmierek – saksofony; Patryk Matwiejczuk – fortepian. 10–11 czerwca 2023, sobota–niedziela

XVIII Festiwal Piosenek Jacka Kaczmarskiego PROGRAM: 10.06.2023, sobota, Otwarta Przestrzeń Światłownia, ul. św. Trójcy 15 – godz. 16.00 – rozpoczęcie części konkursowej – ok. godz. 19.00 – recital laureata XVII FJK – Adrianna Rychwalska – ok. godz. 20.00 – wytypowanie przez jury uczestników Koncertu Laureatów – po godz. 22.00 wspólne śpiewanie w klubie Eljazz 11.06.2023, niedziela, Sala Manru Opery Nova, ul. Focha 5 – godz. 16.00 – Koncert Laureatów XVIII Festiwalu Piosenek Jacka Kaczmarskiego „Źródło wciąż bije” – godz. 17.30 – Elżbieta Adamiak – Trwaj, chwilo, trwaj Elżbieta Adamiak – piosenkarka, autorka tekstów i kompozytorka, barda, która od ponad 45 lat zajmuje w Polsce czołowe miejsce w gatunku poezji śpiewanej. Nagrała 7 płyt, z których każda, według koneserów i krytyków muzycznych, okazała się sukcesem. Artystka koncertuje z trzyosobowym zespołem: Piotr Goljat – fortepian, śpiew; Paweł Jabłoński – akordeon; Piotr Górka – kontrabas. Wszyscy muzycy są absolwentami Wydziału Jazzu katowickiej Akademii Muzycznej. 16.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15

Najpiękniejsze przeboje lat 60. i 70. śpiewa Darek Bernatek Darek Bernatek pochodzi z Szydłowca na Mazowszu, mieszka w Skarżysku-Kamiennej. Śpiewa piosenki największych polskich artystów lat 60. i 70. Szczególnie upodobał sobie repertuar Czesława Niemena. Brał udział w wielu ogólnopolskich festiwalach, zdobywając w nich uznanie, liczne nagrody i wyróżnienia. Jest laureatem XII edycji konkursu Nagrody Marszałka Województwa Mazowieckiego za krzewienie kultury w kraju i za granicą. 23.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15

Kamil Makowski 9.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15

Czarno to widzę Czarno to widzę – duet muzyczny tworzony przez Patryka Matwiejczuka i Krzysztofa Kuśmierka. Razem grają od ponad 9 lat, tworząc m.in. dobrze znaną formację jazzową Unleashed

Kamil Makowski pasjonuje się muzyką andyjską, którą gra na instrumentach zampoña od 10 lat. Od ponad roku gra też na gitarze muzykę country zespołu The Highwaymen oraz Johnny’ego Casha. 30.06.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15

Krzysztof Sałapa

Ex-wokalista rockowej formacji Archangellica tym razem podzieli się z wami utworami, które na różnym etapie życia wywołały u niego emocjonalny wstrząs. Dream Theater, Aerosmith, Helloween, David Bowie, Ozzy Osbourne, Epica – oto, co was czeka. Wśród nich znajdą się również dwa solowe utwory, które składać się będą na autorską płytę (jej oficjalna premiera przewidziana jest na wiosnę 2024). Wstęp na wydarzenia – cegiełka 20 zł. inf. Grzegorz Dudziński

Księgarnia Toniebajka 21.06.2023, środa, godz. 17.00, ul. Focha 2 (pod arkadami); wstęp wolny

Spotkanie (i spacer) z Tomaszem Ulanowskim Zapraszamy na wyjątkowe spotkanie autorskie z Tomaszem Ulanowskim i jego najnowszą książką Ostatnia minuta. Pieszo przez antropocen. To zapis wędrówek dziennikarza naukowego przez różne miejsca i spotkań z ludźmi, którzy obserwują zmiany klimatu i ich efekty na co dzień. Także i my udamy się na wędrówkę, najpierw w rozmowie o książce, a potem, jeśli pogoda pozwoli, na prawdziwą, fizyczną, przez dzikie zakamarki Bydgoszczy. Zabierzcie więc wygodne buty! 22.06.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Focha 2 (pod arkadami); wstęp wolny

Spotkanie z Michałem Tabaczyńskim: bydgoska premiera książki Święto nieważkości. Morawy Morawy – w cieniu Pragi, dumnie prowincjonalne. Ojczyzna poetów – to tu tworzyli Jan Skácel, Otokar Březina, Jakub Deml, Ivan Blatný. Szkoła pisarzy – stąd do stolicy wyruszyli Bohumil Hrabal i Milan Kundera. Dom wizjonerów – to tu pracowała Helena Bochořáková-Dittrichová, pierwsza na świecie autorka powieści graficznej, a swoje utopijne miasto wznosił Tomáš Baťa, prorok nowoczesności. Tabaczyński właśnie tę część Czech wybrał sobie, by uprawiać flaneryzm – doskonałe hobby na czasy zarazy. Snuje się więc nieśpiesznie po ulicach morawskich miast i zagląda w zakamarki ich historii, podziwia gmachy i pomniki, wsłuchuje się w rytm kroków na chodnikach, dyskretnie zerka w morawskie dusze. Święto nieważkości to nie tylko reportaż o Czechach, ale także literacki esej wędrowny, a może sebaldowska z ducha – więc apokaliptyczna i melancholijna – medytacja. „Niby stąpasz po ziemi, a orientujesz się po chwili, że idziesz ścieżką wiersza. Niby dzień jest powszedni i ciężki, a wszystko układa się tak, jakby to było święto. Kto był na Morawach, wie, o czym mówię. Kto nie był, niech zacznie od Święta nieważkości” (prof. Paweł Próchniak).

CZERWIEC 2023 |

| 31

Michał Tabaczyński (ur. w 1976) – pisarz i tłumacz (z angielskiego i czeskiego). Autor kilku książek, w tym zbiorów szkiców Widoki na ciemność i Legendy ludu polskiego oraz głośnego eseju Pokolenie wyżu depresyjnego. Z angielskiego przełożył m.in. Anatomię melancholii Roberta Burtona (nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2021) i Pożegnanie z biblioteką Alberta Manguela, a z czeskiego wybory wierszy Jana Skácela Bolą mnie litery, Zakazany człowiek i Boso po tłuczonym szkle oraz Bogdana Trojaka Stryj Kaich się żeni.

fot. Zuzanna Straszewska

Teatr Polski w Bydgoszczy 1.06.2023, czwartek, godz. 10.00 2.06. 2023, piątek, godz. 10.00 3.06. 2023, sobota, godz. 16.00

Plastusiowy pamiętnik Na podstawie Plastusiowego pamiętnika Marii Kownackiej. Reżyseria: Lena Frankiewicz, scenografia i kostiumy: Melania Muras, asystent scenografa: Marta Sidrów, choreografia: Iza Chlewińska, muzyka: Marek Napiórkowski, animacje: Natalia Bucior, konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz, inspicjentka: Hanna Gruszczyńska. Występują: Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Mirosław Guzowski, Jakub Ulewicz, ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo). Z drewnianego piórnika wychodzi Plastuś. Tak, ten sam, którego przygody w powieści Marii Kownackiej cieszyły naszych rodziców, babcie i dziadków. Także tym razem, wraz z jego wyjściem wydobywa się z pudełka utęskniona niewinność. Historia nieporadnego pomarańczowego ludzika zaciekawi nawet tych najbardziej niecierpliwych widzów. Przygody piórnikowych mikrusów będą dla dzieci zajmującą przygodą, pełną humoru i mądrości. Przedwojenny tekst Kownackiej stanie się na deskach teatru uniwersalną opowieścią o przyjaźni, która nieraz zadziwi publiczność, zapraszając ją do krnąbrnego świata nicponi i hultajów, kleksów, Gumki Myszki i Tosi. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 105 min z jedną przerwą.

32 |

| CZERWIEC 2023

4.06.2023, niedziela, godz. 19.00

Nic o nas bez nas Reżyseria: Data Tavadze, scenariusz: Davit Gabunia, tłumaczenie: Natalia Sajewicz, scenografia i kostiumy: Anna Maria Karczmarska, dramaturgia: Julia Holewińska, muzyka: Nika Pasuri, asystent reżysera, inspicjent, dramaturgia: Adam Pakieła. Występują: Marian Jaskulski / Jerzy Pożarowski, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Katarzyna Pawłowska, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk. Spektakl, inspirowany dokumentalną twórczością Krzysztofa Kieślowskiego, opowiada o niewidzialnej pracy fizycznej ludzi, którzy na co dzień nie są brani pod uwagę, dopóki nie wydarzy się jakaś tragedia, np. śmierć w kopalni, albo nie dojdzie do strajku. Pracownice tkalni co dwie godziny odchodzą od maszyn i wykonują ćwiczenia fizyczne. Ich ciała muszą pozostać sprawne, by mogły szyć spodnie i sukienki dla całego kraju. Górnik dostaje wypłatę, idzie spłacić długi w sklepie i w banku i czeka na kolejny miesiąc i kolejną wypłatę. Baletnica nie narzeka na to, że zmuszono ją do niemożliwego, bo to przecież była jej decyzja. Kobieta sprzątająca dom cieszy się swoją jedną przerwą, bo może wypalić papierosa, którego nawet nie potrafi palić. Gruziński reżyser Data Tavadze podąża za historiami pojedynczych postaci i śledzi je „czułym okiem”, próbując pokazać absurdy zmechanizowanego świata pełnego biurokracji, przemocowej dyscypliny i struktur władzy nie do zniesienia. Jak radzimy sobie z bezsilnością? Jak odnaleźć w sobie sprawczość? Czy można protestować częściej niż co półtora roku? I w końcu: co o rzeczywistości można opowiedzieć jeszcze w teatrze? Spektakl odbywa się w auli I LO w Bydgoszczy przy pl. Wolności 9, czas trwania: 80 min bez przerwy. 10.06.2023, sobota, godz. 19.00 11.06.2023, niedziela, godz. 18.00

Komediantka Na podstawie Komediantki Władysława Reymonta. Reżyseria: Anita Sokołowska, adaptacja, dramaturgia: Maria Wojtyszko, choreografia:

Magda Jędra, scenografia i kostiumy: Wojciech Faruga, muzyka: Krzysztof Kaliski, reżyseria światła: Jędrzej Jęcikowski, realizatorzy: Bartłomiej Chmara, Eugeniusz Wiśniewski, produkcja: Magdalena Niedźwiecka, Lena Tworkowska, inspicjentka, asystentka reżyserki: Hanna Gruszczyńska. Występują: Anna Bieżyńska / Katarzyna Pawłowska, Zhenia Doliak, Paweł L. Gilewski, Damian Kwiatkowski, Dagmara Mrowiec-Matuszak, Karol Franek Nowiński, Emilia Piech, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński. Adaptacja klasycznej powieści Reymonta przedstawiająca losy Janki Orłowskiej, młodej dziewczyny, która nie widzi się w zaplanowanej dla siebie roli żony i zamierza zostać aktorką. Prosta, pełna emocji, sentymentalna opowieść o miłości i nienawiści do teatru. Spektakl to żywy obraz siły twórczej i energii płynącej z teatru, dzięki której w każdym z bohaterów-artystów wciąż tli się nadzieja na zmianę, posiadanie wiary w pasję, gdzie to już jest wygraną, to wreszcie siła napędowa, która nie pozwala się poddać i motywuje do podejmowania działania. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 90 min bez przerw. Uwaga: w spektaklu wykorzystywany jest stroboskop. inf. Zuzanna Karassek

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy 22.06.2023, czwartek, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7; wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona (dla melomanów niebędących członkami Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego obowiązują zapisy pod adresem: paderewskicompetition@gmail.com)

Komediantka, fot. Natalia Kabanow, na zdjęciu: (od lewej) Marcin Zawodziński, Paweł L. Gilewski, Małgorzata Witkowska, Anna Bieżyńska, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Dagmara Mrowiec-Matuszak, Jakub Ulewicz, Emilia Piech

Koncert z okazji 82. rocznicy śmierci Ignacego Jana Paderewskiego Wykonawcy: Paweł Wakarecy – fortepian, z gościnnym udziałem Aleksandry Soboń-Wakarecy. Program: I.J. Paderewski: Album Tatrzańskie op. 12 na 4 ręce (Paweł Wakarecy – fortepian, Aleksandra Soboń-Wakarecy – fortepian); Walentyn Sylwestrowy: 2 Bagatele z op. 1 (Paweł Wakarecy – fortepian); Walentyn Sylwestrowy: Kołysanka, Bagatela i Postludium op. 2 (Paweł Wakarecy – fortepian); Józef Haydn: Wariacje f-moll Hob. VII: 6 (Paweł Wakarecy – fortepian); Fryderyk Chopin: Ballada g-moll op. 23 (Paweł Wakarecy – fortepian).

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy 3–4 czerwca 2023, sobota–niedziela, Biblioteka Główna

XII Festiwal Książki Obrazkowej dla Dzieci „LiterObrazki” Festiwal Książki Obrazkowej dla Dzieci „LiterObrazki” w tym roku odbędzie się po raz 12. Jak co roku w pierwszych dniach czerwca biblioteka zamieni się w przestrzeń dla wszystkich dzieci – entuzjastów literobrazkowych atrakcji. Najnowsza odsłona festiwalu to moc spotkań, zabaw, zajęć warsztatowych, koncertów, spektakli i wszystkich tych radości, których nie da się zastąpić zdarzeniami online. Codziennie o stałej porze działania warsztatowe wprowadzą najmłodszych w literobrazkową przygodę. Festiwal proponuje dzieciom i rodzicom mnóstwo nietuzinkowych atrakcji: warsztaty z doskonałymi artystami, którzy przyjadą w tym czasie do grodu nad Brdą, spotkania autorskie, zajęcia edukacyjne, gry, zabawy, muzykę i wiele innych zaskakujących zdarzeń. Przez cały weekend w samym sercu miasta dzieci i ich opiekunowie, którzy odwiedzą gmach Biblioteki Głównej, odnajdą w jej murach inspirującą rozrywkę, niebanalną edukację, wielką dawkę radości i dobrej energii. Program i pozostałe informacje znajdą się na stronie literobrazki.pl, na stronie organizatora (biblioteka.bydgoszcz.pl) i w mediach społecznościowych. 13–17 czerwca 2023

Bydgoski Trójkąt Literacki Kolejna edycja Bydgoskiego Trójkąta Literackiego odbędzie się pod hasłem „Konfrontacje”. Organizatorzy tegorocznej odsłony – Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. W. Bełzy i Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury – postanowili podążyć tropem nazewniczym, dlatego dominuje nieco inna formuła spotkań autorskich, niż to było dotychczas: osamotnionego literata

przepytywanego przez osobę prowadzącą zastąpią trzyosobowe konfiguracje artystyczne. Oprócz spotkań z twórcami planowane są koncerty, wydarzenia integracyjne, wystawy, debaty oraz slam poetycki. W ramach współpracy z Fundacją Bookcrossing Polska, księgarniami Gratka i Toniebajka planowana jest również akcja promująca czytelnictwo. Punktem wyjścia festiwalu jest konfrontacja tego, co uniwersalne, z tym, co lokalne, wyrafinowanej rozrywki z intelektualnym wysiłkiem, żywiołu młodości z bogactwem doświadczenia i dojrzałości. Istotna jest też pamięć w kontekście przeszłości literackiej miasta, a także wspomnienie osób, które reaktywowały festiwal w ubiegłym roku, a nie doczekały kolejnych edycji – dyrektora Krzysztofa Goni i prezesa SPP Wojciecha Banacha. Wydarzeniom festiwalowym towarzyszyć będzie wystawa prac Marzenny Lewandowskiej dostępna w gmachu Biblioteki Głównej. Na wszystkie wydarzenia festiwalu wstęp jest bezpłatny.

PROGRAM: 5–7 czerwca 2023, poniedziałek–środa, godz. 18.00, Biblioteka Główna – strych: Prolog filmowy –wyświetlone zostaną filmy, które tematycznie związane są z książką i twórczością literacką. Poprzedzi je prelekcja Agnieszki Wrzos. 13.06.2023, wtorek – godz. 12.45, Stary Rynek: Kolejka po książkę – akcja performatywna typu flash mob zachęcająca do nabywania i czytania książek. Tłum miłośników literatury zgromadzi się wokół księgarni Gratka przy ul. Jezuickiej 24, a następnie, tworząc kolejkę kulturalną, przedostanie się pod witrynę księgarni Toniebajka przy ul. Focha 2; – godz. 14.00, KPCK: Kochałam rym, rytm, folklor, naturę, kolory, magię codzienności – spotkanie z Elizą Piotrowską, prowadzenie: Jolanta Niwińska; w ramach 20. edycji Ogólnopolskiego Święta Wolnych Książek;

– godz. 17.00, WiMBP: Trójspotkanie: Łucznika, Śpiewaczka i deszcz niezmywający wzruszeń: Małgorzata Grosman, Maciej Klimarczyk, Marzenna Lewandowska; – godz. 19.00, KPCK: Kawałki naszych miast i… krzyków – spotkanie z Aleksandrą Majdzińską, któremu towarzyszy miniwystawa Grzegorza Kargóla, prowadzenie: Alicja Dużyk. 14 czerwca, środa – godz. 16.30, WiMBP: Trójspotkanie: Wspólny mianownik dla Płonącej żyrafy, Listów do Tosi i POST ANTROPO wizji?: Małgorzata Grajewska, Anna Swoińska, Łukasz Wodyński; godz. 18.00, WiMBP: Trójspotkanie: Garba– te aniołki i podróż aż po hologram: Jarosław Krawczyk, Jolanta Niwińska, Marta Sobecka; – godz. 19.30, WiMBP: Pieski świat poezji – spotkanie autorskie: Jerzy Jarniewicz, prowadzenie: Marcin Karnowski. 15 czerwca, czwartek – godz. 17.00, WiMBP: Trójspotkanie: Rubieże inspiracji: Tomasz Fąs, Anna Mochalska, Karolina Sałdecka; – godz. 18.30, KPCK: Trójspotkanie: Śpiewać jak z wierszy: Jarosław Jaruszewski (Bisz), Grzegorz Kaźmierczak, Leonard Luther; – godz. 20.15, WiMBP: slam poetycki – prowadzenie: Zuzanna Szmidt. 16 czerwca, piątek – godz. 15.00, WiMBP: uroczystość wręczenia Bydgoskich Literackich Nagród Roku „Strzała Łuczniczki”, prowadzenie: Urszula Guźlecka; – godz. 17.00, WiMBP: Trójkątny stół – wielopłaszczyznowe spotkanie osób promujących literaturę; debatę poprowadzą: Alicja Dużyk, Marcin Karnowski, Ewelina Zając. Goście: Anna Alina Cybulska – reprezentantka ZLP, oddział bydgosko-toruński, Ewa Dąbska – animatorka kultury, dziennikarka Radia PiK, Wiesława Bar-

CZERWIEC 2023 |

| 33

bara Jendrzejewska – organizatorka spotkań w Kawiarni Literackiej DK „Modraczek”, Piotr Kikta – prowadzi księgarnię Toniebajka, Marek Maciejewski – redaktor naczelny czasopisma „Fabularie”, Alina Rzepecka – animatorka kultury, Stefan Pastuszewski – animator kultury, sekretarz redakcji miesięcznika „Akant”, Hanna Strychalska – reprezentantka Galerii Autorskiej, Bartek Siwiec – prezes SPP, oddział Bydgoszcz, Helena Dobaczewska-Skonieczka – animatorka kultury, Krystyna Wulert – animatorka kultury, Ewelina Zając – przedstawicielka filii WiMBP, Marek Żelkowski – prowadzący Bookradio.pl, przedstawiciel Bibliotekarium; – godz. 21.15, WiMBP: Ciepły płaszcz w chłodną noc – koncert zespołu Variété. 17 czerwca, sobota – godz. 16.00, KPCK: Bezmatek – spotkanie z Mirą Marcinów, „suport” literacki Krystian Kajewski, prowadzenie: Alicja Dużyk; – godz. 18.00, KPCK: Wzór na pole trójkąta – spotkanie integracyjne środowiska literackiego, dyskusje, improwizowane prezentacje literackie, nietuzinkowe pomysły; – godz. 19.30, KPCK: Jeszcze wszystko jest możliwe – Leonard Luther z zespołem; ballady i piosenki poetyckie.

English Speaking Club in Bydgoszcz Zapraszamy wszystkich, którzy chcą poćwiczyć i udoskonalić mówiony angielski, poznać nowych ludzi i po prostu dobrze się bawić. Bardzo często zdarza się, że ze znajomością nowego języka przychodzi nam problem w postaci bariery językowej. Razem z English Speaking Club in Bydgoszcz pomożemy w zwalczeniu tych ograniczeń. A wszystko to dzieje się na darmowych spotkaniach, które odbywają się w poniedziałki i środy w godz. 18.30–19.30 w Bibliotece Głównej. W celu uczestnictwa w spotkaniach klubu wystarczy przyjść w wyznaczonej godzinie.

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 1–3 czerwca 2023, czwartek–sobota, ul. Kościuszki 75–77

Spektakl Moja pierwsza odyseja kosmiczna 1 czerwca przypada Międzynarodowy Dzień Dziecka. Tego dnia zapraszamy dzieci w wieku do 24 miesięcy na premierę wyjątkowego spektaklu Moja pierwsza odyseja kosmiczna. Spektakl jest multisensoryczną podróżą po niesamowitym kosmosie, gdyż jedną z inspiracji był hucznie obchodzony w naszym regionie Rok Mikołaja Kopernika. Dzieci uczestniczące w Mojej pierwszej odysei kosmicznej doświadczą bogactwa kosmosu za pomocą zmysłów wzroku, słuchu, dotyku, ruchu, równowagi i czucia głębokiego. Odwiedzą odległą galaktykę i dotkną gwiazd. Posłuchają tajemniczej, kosmicznej muzyki i zatańczą z zorzą polarną. Pospacerują po Drodze Mlecznej i spotkają czarną dziurę. Będą tańczyć, turlać się, skakać i odkrywać nieznane. Będzie także czas na wyciszający odpoczynek. W spektaklu nie ma słów. Moja pierwsza odyseja kosmiczna to opowieść o pierwszych krokach, niezwykłej sile ciekawości i kosmosie, który nas przenika. Reżyseria: Katarzyna Peplińska-Pietrzak, scenografia i kostiumy: Ewelina Brudnicka, muzyka: Grzegorz Kaźmierski, występują: Iga Bancewicz, Agnieszka Zakrzewska, premiera: 1 czerwca 2023.

Wystawa pocztówek na klatce schodowej Bydgoszcz, moje miasto sprzed lat Wystawę będzie można zwiedzać na klatce schodowej przy ul. Długiej 39 do 31 sierpnia. Na sześciu planszach zostaną zaprezentowane pocztówki przedstawiające Bydgoszcz z przełomu XIX i XX w. Będzie to okazja do podróży w czasie i porównań współczesnego obrazu naszego miasta z tym sprzed ponad wieku. Wystawa będzie czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8.00–15.00.

34 |

| CZERWIEC 2023

6.06.2023, wtorek, ul. Kościuszki 75–77; wstęp wolny

Twórczy ferment: Maciej Kamiński i Barbara Nowak Kobiety. Ich siła i piękno. To one będą bohaterkami Twórczego fermentu w czerwcu. W ramach cyklicznego projektu kierowanego do młodych artystów z regionu swoją twórczość tym razem zaprezentują performerka Basia Nowak i autor zdjęć Maciej Kamiński. Otwarcie wystawy fotograficznej Kobiety – kwiaty we wtorek 6 czerwca o godz. 18.00; w ramach wernisażu swój performance zrealizuje Basia Nowak. Wystawa fotograficzna Kobiety – kwiaty Macieja Kamińskiego to cykl 24 czarno-białych fotografii kobiet. Artysta przedstawia swoje bohaterki w oryginalny sposób, ukazuje je jako kwiaty. Performance Basi Nowak uzupełnia i komentuje fotografie Kamińskiego. Działanie łączy media bliskie sercu artystki: poezję, śpiew i teatr. Tematem performance’u jest przede wszystkim siła i piękno kobiet. 22.06.2023, czwartek, godz. 18.30, ul. Kościuszki 75–77; wstęp wolny; wystawa czynna do końca lipca

Prezentacje. Wystawa Grupy Plastycznej Akryle

Wystawa Andrzej Szwalbe o Bydgoszczy i kulturze… Wystawa (czynna do 30 czerwca) będzie prezentować w skondensowanej formie zarówno dokonania, jak i wypowiedzi Andrzeja Szwalbego na łamach bydgoskiej prasy w latach 1952–2002. Wśród tytułów czasopism znajdziemy fragmenty z „Ilustrowanego Kuriera Polskiego”, „Dziennika Wieczornego”, „Gazety Pomorskiej” oraz „Faktów”.

się integralną częścią wydarzeń artystycznych, warsztatów twórczych i edukacyjnych. Dostępność to nie, z jednej strony, szansa na zdobycie nowych odbiorców, ale to również potężne narzędzie twórcze. O potencjale, który niesie ze sobą współpraca z twórcami i animatorami z niepełnosprawnością, opowie podczas warsztatów Katarzyn Peplińska-Pietrzak. Program warsztatów obejmuje m.in. projektowanie wydarzeń wielozmysłowych, włączających osoby o różnych potrzebach, w tym osoby z niepełnosprawnością, projektowanie uniwersalne w kulturze i sztuce, wykorzystanie potencjału dramaturgicznego audiodeskrypcji, techniki ułatwiające komunikację w grupie o różnych ciałach, wrażliwościach i możliwościach poznawczych. Katarzyna Peplińska-Pietrzak – koordynatorka i trenerka dostępności, audiodeskryptorka, twórczyni wydarzeń multisensorycznych, autorka innowacji społecznych z dziedziny sztuki włączającej, członkini Sieci Liderek i Liderów Dostępności, absolwentka performatyki i choreografii eksperymentalnej. Tworzy działania performatywne i choreograficzne z osobami z niepełnosprawnością.

6.06.2023, wtorek, ul. Kościuszki 75–77; zapisy na: woak.torun.pl

Warsztaty Dostępność jako narzędzie twórcze Ścieżki dostępności, np. audiodeskrypcja czy polski język migowy, mogą z powodzeniem stać

Wystawą pt. Prezentacje. Mirosława Mikołajczyk-Szopa in memoriam działająca w WOAK-u Grupa Plastyczna Akryle podsumuje miniony rok pracy artystycznej. Był to rok z różnych względów trudny. Najsmutniejszym dla wszystkich uczestników i uczestniczek grupy wydarzeniem była śmierć jednej z artystek: Mirosławy Mikołajczyk-Szopy. Wystawa została zadedykowana jej pamięci. Malarze pokażą najlepsze prace z minionego roku. Jak zapewnia kurator wystawy i opiekun artystyczny grupy Akryle, Dariusz Przewięźlikowski, będzie to prezentacja wyjątkowo zróżnicowana. W ciągu roku grupa podejmowała bo-

wiem różne wyzwania artystyczne: sporo czasu poświęcono m.in. na pejzaż i architekturę. Głównym tematem były młyny: zarówno wodne, jak i wiatraki. Osobną grupę prac stanowią martwe natury i studia przedmiotu. Pod kierunkiem Przewięźlikowskiego malarze i malarki z grupy Akryle doskonalili również trudną umiejętność pokazywania rzeczywistości z żabiej perspektywy. inf. Kamil Hoffmann

samobójstwa hrabiego Desiderio Ancillotto oddelegowany zostaje inspektor Stucky… 29.06.2023, czwartek, godz. 19.00, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Fabian albo świat schodzi na psy Jakob Fabian za dnia pracuje w reklamie firmy tytoniowej, a nocami przemierza bary, burdele i pracownie artystyczne. Pewnego dnia zakochuje się w aktorce, ale gdy jej kariera zaczyna się rozwijać, jego perspektywy zaczynają blednąć.

Kino Jeremi 1.06.2023, czwartek, godz. 19.00, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Stracone złudzenia Historia kariery i upadku młodego mężczyzny, który marzył o pisarskiej karierze, ale został dziennikarzem.

18.06.2023, niedziela, godz. 16.00; zapisy: recepcja@palaceostromecko.pl

Poznańskie Trio Fortepianowe i Krzysztof Meyer w Ostromecku PTF powstało na gruncie wieloletniej muzycznej współpracy trzech poznańskich instrumentalistek młodego pokolenia. Pianistka Laura Sobolewska jest profesorem Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, prowadzi szeroką działalność artystyczną i jest cenioną kameralistką współpracującą z wybitnymi artystami. Anna Ziółkowska, będąc koncertującą skrzypaczką, piastuje na co dzień stanowisko koncertmistrza orkiestry symfonicznej Filharmonii Poznańskiej im. T. Szeligowskiego. Monika Baranowska jako wiolonczelistka również związana jest zawodowo z orkiestrą poznańskiej filharmonii, ma też w swoim dorobku artystycznym m.in. współpracę z Orkiestrą PR „Amadeus”. Koncert tria w Ostromecku będzie wyjątkowy, bowiem spodziewamy się wizyty szczególnego gościa: wybitnego kompozytora Krzysztofa Meyera, z którym zespół zaprzyjaźniony jest od lat. Program koncertu: A. Panufnik – Trio fortepianowe op. 1 (Poco adagio, Largo, Presto); K. Meyer – Trio na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op. 50 (Impetuoso, Adagio inquieto, Allegretto capriccioso, Cantabile e furioso, Con moto).

Ceny biletów: normalny 13 zł, ulgowy 8 zł, członkowie Klubu Filmowego – wstęp wolny.

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 11.06.2023, niedziela, godz. 16.00 15.06.2023, czwartek, godz. 19.00, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Obraz pożądania Krytyk sztuki zostaje zaproszony do letniej rezydencji handlarza dziełami, by przeprowadzić wywiad z uznanym malarzem i jednocześnie zdobyć dla gospodarza jeden jego obraz. 22.06.2023, czwartek, godz. 19.00, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Ostatnie prosecco hrabiego Ancillotto Do rozwikłania zagadki związanej z morderstwem kierownika cementowni oraz teatralnego

Akordeon w Ostromecku – koncert studentów akordeonu Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Po raz kolejny akordeoniści z Akademii Muzycznej w Bydgoszczy zagrają w murach pałacu. Tradycyjnie repertuar koncertu będzie złożony z utworów oryginalnych, jak i transkrybowanych na akordeon. Nowością w tym roku, oprócz prezentacji solowych i kameralnych, będzie występ Bydgoskiej Orkiestry Akordeonowej. Organizatorem koncertu jest Studenckie Koło Artystyczno-Naukowe Akordeonu i Kameralistyki pod opieką dr. hab. Stanisława Miłka. Jak zapewniają członkowie SKANAiK, będzie to uczta dla miłośników akordeonu. Orkiestrą dyrygować będzie Justyna Bęben.

25.06.2023, niedziela, godz. 12.00, sala balowa Pałacu Nowego ZPP w Ostromecku; bilety: 30 zł/os., do kupienia w recepcji pałacu (liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy: recepcja@palaceostromecko.pl)

Koncerty gordonowskie „Muzopolis” dla rodzin z małymi dziećmi To wyjątkowy czas przeznaczony na budowanie więzi emocjonalnych rodzic–dziecko. Koncerty gordonowskie zakładają współtworzenie muzycznej zabawy zarówno przez muzyków, jak i publiczność. Podczas koncertu liczą się śpiew, ruch, koordynacja ruchowo-głosowo-oddechowa oraz improwizacja. Muzycy improwizują, wchodzą w interakcję z dziećmi, podążając za nimi, dlatego każdy koncert jest niepowtarzalny. W czerwcu gramy musicale. Będzie to piękna muzyka: wokalna i wokalno-instrumentalna, która jest ozdobą wielu filmów. Pojawią się musicale najwspanialsze, najgenialniejsze, które często oglądaliśmy z naszymi rodzicami, a dziś przekazujemy naszą miłość własnym dzieciom. Wystąpi doborowe towarzystwo najlepszych polskich muzyków, naszych przyjaciół z: Tomek Szymuś Orkiestra oraz Kukła Band.

CZERWIEC 2023 |

| 35

25.06.2023, niedziela, godz. 16.00

Urodziny Andrzeja Szwalbego W tym roku obchodzimy 100. rocznicę urodzin Andrzeja Szwalbego, honorowego obywatela naszego miasta, budowniczego potęgi muzycznej Bydgoszczy, wizjonera, który pozostawił po sobie nie tylko budynki, miejsca czy festiwale. Pozostały po nim przede wszystkim idee, od lat realizowane przez bydgoszczan, idee ponadczasowe i wiecznie żywe. Zapraszamy państwa na urodziny Andrzeja Szwalbego, oczywiście do Ostromecka – „bydgoskiego Wilanowa”. Zapraszamy wszystkich gości na Tarasy Pałacowe, gdzie czekać będzie specjalnie przygotowany przez pałacowych cukierników pączkowy tort. Na koniec zagra znakomity EMBAND pod kierownictwem Ewy Makuli. Zespół chętnie koncertuje w całym regionie, a swoimi występami od lat uświetnia wiele ważnych uroczystości. Tworzą go artyści amatorzy pochodzący z różnych części naszego regionu. W 30-osobowej orkiestrze grają m.in. poloniści, budowlańcy, farmaceuci, anglistka i geograf.

W czerwcu w kinie Orzeł: Osiem gór reż. Felix van Groeningen, Charlotte Vandermeersch, Włochy, Belgia, Francja, 2022, 147’

Pamfir reż. Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk, Polska, Francja, Luksemburg, Chile, Ukraina, 2022, 103’ Wirtuozerski thriller kryminalny, malowniczy karpacki western, a może ludowa baśń na sterydach? Entuzjastycznie przyjęty w Cannes Pamfir pełnymi garściami czerpie z kina gatunków, ale – podobnie, jak tytułowy bohater – łamie wszelkie reguły. Bo tylko w ten sposób można przetrwać w zdeprawowanym, przygranicznym świecie skorumpowanych glin i przemykających lasem przemytników. Skąpany w mgłach Bukowiny, zanurzony w tajemniczych lokalnych obrzędach i brutalnych lokalnych układach debiut Dmytra Sukholytkyy-Sobchuka to nieoczywisty portret ukraińskiej prowincji, a zarazem uniwersalna opowieść o bezwarunkowej miłości. O synu, który chce być jak ojciec, i ojcu, który zrobi wszystko, by syn nie poszedł w jego ślady.

wazji krwawych farmerów, supertaniego i superprzaśnego horroru folkowego z 1972 roku. Litry sztucznej krwi leją się tu wartko za sprawą farmerów-druidów mordujących w imieniu pewnej bogini. Zdjęcia powstawały przez trzy weekendy, czyli sześć dni, a grający w filmie Richardowie Erickson i Kennedy tak bardzo nie potrafili nauczyć się swoich kwestii, że musieli odczytywać je przed kamerą z kartek. Wszystko to wystarczyło, by Inwazja krwawych farmerów przeszła do historii.

Wystawa w kinie: Nowy Vermeer. Wystawa wszech czasów reż. David Bickerstaff, Wlk. Brytania, 2022, 90’ Film zabiera widzów na kinową wycieczkę po legendarnym amsterdamskim Rijksmuseum, gdzie od 10 lutego do 4 czerwca 2023 r. ma miejsce największa w historii wystawa arcydzieł Vermeera. Zostały na nią wypożyczone z całego świata najsłynniejsze płótna tego dawnego mistrza: Dziewczyna z perłą, Geograf, Mleczarka, Mała ulica, Pani pisząca list ze swoją pokojówką czy Kobieta trzymająca równowagę. Po wystawie oprowadzi nas jej kurator i zarazem dyrektor Rijksmuseum Taco Dibbits.

Krótka Historia Polskiego Kina: Zezowate szczęście reż. Andrzej Munk, Polska, 1960, 107’

Trzydziestoletni Pietro decyduje się zostawić za sobą życie dużego miasta i wyjechać w góry. Nie odnajduje się w swoim dotychczasowym, pełnym zgiełku życiu, chociaż sam nie potrafi określić, czego mu brakuje. Prawdziwie wolny i szczęśliwy czuł się jedynie w dzikich Alpach, gdzie spędzał w dzieciństwie każde lato. Zaszczepiona w nim miłość do gór i odkrywania nowych ścieżek każe mu wyruszyć w świat, w którym nowe znajomości i stare przyjaźnie staną się ścieżką do odnalezienia siebie…

Jan Piszczyk (Bogumił Kobiela), posiwiały od doświadczeń życiowych, prosi naczelnika, aby pozwolił mu zostać w więzieniu, bo dopiero za kratkami przestał go prześladować pech. Jedno z najważniejszych dzieł szkoły polskiej i rola życia Bogumiła Kobieli. Andrzej Munk dowiódł Zezowatym szczęściem swoich wybitnych umiejętności w dziedzinie komedii, a tym samym istnienia komediowego nurtu szkoły polskiej. Mozaika stylów i poetyk, od komedii niemej, przez groteskę, tragikomedię, film wojenny i powiastkę filozoficzną, stanowi odautorską sugestię, że pechowy bohater jest sterowany przez siły potężniejsze od niego.

Tori i Lokita reż. Jean-Pierre Dardenne, Luc Dardenne, Francja, Belgia, 2022, 88’

SKS świętuje 100-lecie Warner Bros: Bonnie i Clyde reż. Arthur Penn, 1967, 111’

Tori jest małym chłopcem, Lokita zaledwie nastolatką, oboje uciekli przed przemocą i biedą z Afryki Zachodniej i chcieliby razem ułożyć sobie życie w Belgii. Obojętność imigracyjnych urzędników, rodziny domagające się wsparcia i długi zaciągnięte u przemytników spychają jednak bohaterów w szarą strefę, gdzie do eksploatowania pozbawionych opieki i praw dzieci przyłączają się przestępcy. Podejrzani dla urzędów, bezbronni wobec przemocy, chłopak i dziewczyna mają tylko siebie. Tori i Lokita to opowieść o odwadze i nadziei, których nie sposób złamać.

Zmieniający paradygmaty klasyk amerykańskiego kina, którego siła rażenia nadal odbija się w filmach sensacyjnych, dziesiątki lat po premierze. W czasach Wielkiego Kryzysu, podróżując przez południowy zachód Ameryki, Clyde Barrow i Bonnie Parker rozpoczynają wspólną przestępczą drogę. Nikomu nie chcą wyrządzić żadnej krzywdy. Pragną jedynie przygody – i siebie nawzajem. Oboje wzbudzają sympatię, z czasem zaczynamy lubić ich coraz bardziej. Jednak nikt z nas nie był przygotowany na taką dawkę przemocy…

36 |

| CZERWIEC 2023

Najlepsze z najgorszych: Inwazja krwawych farmerów reż. Ed Adlum, USA, 1972, 84’ Budżet filmu wynosił 24 tys. dolarów, a członkowie ekipy gażę wypłacaną mieli w… piwach. To już powinno dać wyobrażenie o skali produkcji In-

SKS świętuje 100-lecie Warner Bros: Bullit reż. Peter Yates, 1968, 114’

Kawałek nieba reż. Michael Koch, Szwajcaria, Niemcy, 2022, 136’

Jest to po prostu jeden z najbardziej ekscytujących i inteligentnych filmów akcji i prawdopodobnie najlepszy film o dobrym gliniarzu, jakiego możemy się spodziewać, który zawiera również prawdopodobnie najwspanialszy filmowy pościg samochodowy w historii kina. Detektyw Frank Bullit otrzymuje rozkaz ochrony człowieka, który ma zeznawać przeciwko mafii. Niestety, informator ginie, a wszystko wskazuje na to, że zabójstwo zlecił ktoś z policji. Bullit postanawia go odnaleźć…

Osadzony w spektakularnej alpejskiej scenerii Kawałek nieba to poruszający melodramat, okrzyknięty najbardziej oryginalnym filmem zeszłorocznego Berlinale. Anna postanawia związać się z nieco starszym od niej Markiem, który budzi nieufność lokalnej społeczności. Im więcej faktów świadczy na niekorzyść mężczyzny, tym bardziej gorliwie Anna wstawia się za partnerem, wiedząc, że przy okazji walczy również o prawo do życia po swojemu.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Drums Fusion, cd.: 1.06.2023, czwartek, MCK

Drums Fusion Open Day – godz. 16.30: Drums Fusion Show Room – warsztaty perkusyjne i prezentacje „Rhytm Academy”; – godz. 19.00: Portrety 2 – premiera płyty; – godz. 21.00: Buhhaj & Demolka (koncert). 2.06.2023, piątek

Dzień inkluzywności

Winny czy niewinny reż. Louis Garrel, Francja, 2022, 99’ Miłość nie zna granic. To przekonanie, które towarzyszy 60-letniej Sylvie (Anouk Grinberg), kiedy zakochuje się w Michelu (Roschdy Zem), drobnym przestępcy mającym wkrótce wyjść z więzienia. Ku wyraźnemu niezadowoleniu syna kobiety (w tej roli reżyser i scenarzysta Louis Garrel) para poważnie planuje wspólną przyszłość.

Gorące dni reż. Emin Alper, Turcja / Francja / Niemcy / Holandia / Grecja, 2022, 130’ Po tym jak jego poprzednik zniknął w tajemniczych okolicznościach, Emre zostaje mianowany nowym prokuratorem w niewielkim tureckim miasteczku Yaniklar. Miejscu, które dotknięte jest nie tylko poważnym kryzysem związanym z dostępem do wody, ale też licznymi politycznymi perturbacjami. Przyjazd pełnego ideałów i oddanego swojej pracy mężczyzny zachwiać może obowiązujące od dawna w miasteczku status quo. Na czele Yaniklar stoi burmistrz, bez wiedzy którego nic nie ma prawa się tu wydarzyć. Kiedy okazuje się, że Emre nie ma zamiaru układać się z miejscową elitą, coraz częściej doświadcza oznak wrogości i nerwowych reakcji ze strony ludzi trzymających władzę. Wbrew swojej woli wciągnięty też zostaje w meandry lokalnej polityki.

– godz. 13.00–15.00, MDK nr 4, ul. Dworcowa 82: Znajdź swój rytm. Choreograficzna podróż po odwagę do wyrażania siebie. Zajęcia z tańca intuicyjnego Magdaleny Marii Przepierskiej uwalniające siłę kobiet; – godz. 10.00–13.00, MCK, salonik: warsztat zamknięty – Kultura pracy w kulturze, czyli jak tworzyć inkluzywne środowisko pracy w branży kulturalnej, cz. 1. Warsztat thinktankowy pracowni Artist in Bloom z udziałem lokalnej branży muzycznej i przedstawicieli miasta; – godz. 12.00–12.45, sala kinowa: Artystki, matki, liderki. Branżowe herstorie. Wystąpienia storytellingowe otwierające głowę i drzwi do nowych możliwości. Opowieści Karoliny Czarneckiej, Tamary Kamińskiej, Zuzanny Ossowskiej; – godz. 14.00–15.00, sala kinowa: Kultura pracy w kulturze, czyli jak tworzyć inkluzywne środowisko pracy w branży kulturalnej, cz. 2. Panel dyskusyjny podsumowujący warsztat thinktankowy z udziałem lokalnej branży muzycznej i przedstawicieli miasta (prowadzenie: Misia Furtak); – godz. 15.30–19.30, sala kinowa: Piosenkowzmocnienie. Autorski warsztat Karoliny Czarneckiej o wzmacnianiu poczucia własnej wartości przez pisanie piosenek; – godz. 19.00: wernisaż wystawy Po prostu Kobieta Małgorzaty Biniek; – godz. 20.00: Misia Furtak (koncert).

CZERWIEC 2023 |

| 37

3.06.2023, sobota, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

Finałowy koncert w Ostromecku – g odz. 12.00–16.00: piknik dla rodzin (warsztaty muzyczne i taneczne z udziałem m.in. Jacka Kwaśniaka, Doroty Dzięcioł, Marii Cangiano; dziedzictwo kulinarne na bazie lokalnych produktów); – godz. 16.00–17.00: Flamenco Puro (koncert / widowisko artystyczne); – godz. 17.00–18.00: Orkiestra Cajonowa (koncert); – godz. 18.00–19.30: Maria Cangiano (koncert). 7.06.2023, środa, godz. 21.00, Music Cafe Szpulka, ul. Marcinkowskiego 12–14; wstęp: 20 zł

Kultura Bassu vol. 32 Amen Fever Najlepsze amenbreakowe połączenie w starym stylu, gdzie specjalnością są junglusy /ragga cory. Wystąpią: Gori77a, Resk, Yang, Ein, Jolly Roger, Bullet, Suchy, Michu, Nagłośnienie Ruff Puff Sound System.

Z autorką porozmawiamy o jej najnowszej książce Ucieczka niedźwiedzicy. Ucieczka niedźwiedzicy to wielowarstwowa historia o nierzadko dramatycznym uwalnianiu się z dotychczasowego życia, o poszukiwaniach w mrokach niepamięci wydarzeń – bolesnych i świetlistych – które mogą stać się bramą do wolności, nowym otwarciem. W świecie, który misternie tworzy Joanna Bator, postaci pojawiają się i znikają, kiedy najbardziej ich potrzebujemy, ale i w najmniej spodziewanych momentach. Kobieta szukająca idealnego domu dla swojej rodziny, anglojęzyczny żółw we wrocławskim ogródku, zapomniane piętro wałbrzyskiego hotelu Sudety, nawiedzające na pozór zwyczajną rodzinę jednookie licho, małżeństwo szukające drogi do siebie na greckiej wyspie, japoński kochanek idealny – gęsta sieć tej niezwykłej opowieści oplątuje czytelnika, on zaś musi znaleźć najważniejszy dla siebie wątek, za którym będzie podążał w tej fascynującej, pełnej pułapek i niespodzianek podróży. Prowadzenie: Emilia Walczak.

Elementarny Showcase – festiwal 5 Element Street Dance Studio Pokazy hip-hop dance, breakdance i improwizacji przygotowane przez Anetę Hoffmann, Sandrę Piekarską, Magdalenę Przepierską, Jakuba Kamińskiego i Arona Ciesielskiego, podczas których zaprezentują się ekipy ze Studia Tańca 5 Element z Bydgoszczy. Tancerze pokażą swoje umiejętności podczas choreografii oraz freestyle.

Joanna Bator, fot. Magda Hueckel

15–18 czerwca 2023, czwartek–niedziela, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12–14

PROGRAM: 15.06.2023, czwartek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Spotkanie z Joanną Bator JOANNA BATOR – laureatka Nagrody Literackiej Nike, Nagrody im. Beaty Pawlak, Nagrody Literackiej im. Hermana Hessego, Nagrody Literackiej im. Stefana Heima, Nagrody Literackiej Usdomer, szwajcarskiej Spycher Literaturpreis. Autorka bestsellerów tłumaczonych na wiele języków, w tym zekranizowanego przez Borysa Lankosza Ciemno, prawie noc oraz Gorzko, gorzko, które doceniły rzesze czytelników.

38 |

| CZERWIEC 2023

17.06.2023, 13:00, sobota, sala kinowo-widowiskowa MCK

Warsztaty i spotkanie z Tiną Oziewicz

12.06.2023, poniedziałek, godz. 18.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14; bilety dostępne w kasie MCK

9. Festiwal Literatury Przeczytani: PRZECZYTANE

Manuela Gretkowska, fot. Wydawnictwo Znak

16.06.2023, piątek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Spotkanie z Manuelą Gretkowską MANUELA GRETKOWSKA – jedna z najbardziej wyrazistych i bezkompromisowych polskich pisarek, autorka ponad 20 książek, w tym bestsellerów takich jak Poetka i książę, Faworyty czy Mistrzyni. Scenarzystka filmowa, felietonistka. Z autorką porozmawiamy o jej najnowszej książce Przeprawa. „Kochanie, sprzedałam nasz dom!” – krzyczy do zdumionego męża. Od tego wszystko się zaczęło. Gdy napisała ogłoszenie i wcisnęła Enter – odpaliła rakietę. Dom pod Warszawą odleciał, a wraz z nim ogród. Została walizka pieniędzy. Manuela Gretkowska ma dosyć chorowania na Polskę. Postanawia znów zostać emigrantką. Szukając nowego adresu, nie przestaje chodzić na przeciwrządowe demonstracje, bezlitośnie punktować polityków i zwykłą głupotę. Zanim znajdzie nowe wymarzone miejsce, czeka ją niejedna przeprawa z rzeczywistością. Ale czy od Polski da się uciec, a dom na wzgórzach boskiej Krety może stać się prawdziwym domem? Czy można pogodzić się ze światem na własnych warunkach? Prowadzenie: Agnieszka Czoska.

TINA OZIEWICZ – pisarka i tłumaczka, dr n. humanistycznych, absolwentka filozofii i filologii angielskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka książek dla dzieci i młodzieży. Największy rozgłos i uznanie przyniosła jej książka Co robią uczucia? z ilustracjami Aleksandry Zając, nagrodzona w konkursie na Najlepszą Książkę Dziecięcą Przecinek i Kropka 2021, konkursie PTWK „Najpiękniejsze Książki Roku 2020” i Plebiscycie Blogerów Lokomotywa, wyróżniona w konkursie Książka Roku PS IBBY, nominowana do prestiżowej francuskiej Prix Sorcières i przetłumaczona na ponad 20 języków. Zajmuje się także tłumaczeniem literackim z języka angielskiego – w swoim dorobku przekładowym ma m.in. opowiadania Alice Munro z tomu Kocha, lubi, szanuje. Prowadzenie: Lucyna Brzezińska-Eluszkiewicz. Uwaga! Przed spotkaniem odbędą się krótkie, bezpłatne, otwarte dla wszystkich dzieci WARSZTATY, podczas których autorka opowie o swoich książkach o uczuciach (wydanych przez Wydawnictwo Dwie Siostry Co robią uczucia? oraz Co lubią uczucia?), jak również o samych uczuciach, podzieli się ciekawostkami i refleksjami, a na koniec zaprosi najmłodszych do narysowania czegoś.

Tina Oziewicz, fot. tinaoziewicz.com

godz. 16.00: spotkanie z Katarzyną Puzyńską KATARZYNA PUZYŃSKA – autorka kryminałów, fantasy oraz książek non-fiction. Jej obejmująca już 15 tomów lipowska saga to nie tylko trzymające w napięciu klasyczne kryminały psychologiczne, ale także powieści z rozbudowanym wątkiem społecznym i obyczajowym. Prawa do publikacji kryminalnych powieści Puzyńskiej sprzedano do ponad 20 krajów. Gmina Zbiczno w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie rozgrywa się duża część akcji powieści, przygotowała Ścieżkę Śladami Powieści Puzyńskiej. Autorka występowała również w programie telewizyjnym „Opowiem ci o zbrodni” – w charakterze prowadzącej. Od 2022 jest jurorką w konkursie Gwiazdozbiór Kryminalny Kujawy i Pomorze, przeznaczonym dla debiutujących twórców literatury kryminalnej. Prowadzenie: Beata Korzeniowska.

Katarzyna Puzyńska, fot. Agata Mądrachowska

18.06.2023, niedziela, godz. 17.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

WYDARZENIE SPECJALNE NA 10. URODZINY KWARTALNIKA „FABULARIE” W maju tego roku minęło dokładnie 10 lat od momentu założenia w Bydgoszczy kwartalnika kulturalnego „Fabularie”. Od samego początku swojego istnienia pismo wspierane jest finansowo przez Urząd Miasta Bydgoszczy. Przez pierwsze trzy lata posiadało również dotację ministerialną, którą, podobnie jak wiele innych polskich periodyków, utraciło wraz ze zmianą w kraju partii rządzącej. Mimo tego, od siedmiu już lat, dzięki determinacji i ogromowi pracy redakcji, „Fabularie” niezmiennie utrzymują bardzo wysoki poziom zarówno merytoryczny, jak i edytorski. „Fabularie” nierzadko wzbogacane są także o dodatkowe, ważne społecznie, politycznie i literacko, publikacje książkowe, dostrzegane i nagradzane w wielu konkursach literackich w kraju. Bieżącemu, 31. numerowi pisma towarzyszy wybór wierszy Jadwigi Stańczakowej (1919–1996), ociemniałej poetki i pisarki, dokonany specjalnie dla „Fabularii” przez jej wnuczkę Justynę Sobolewską, która pracuje obecnie nad książką poświęconą swojej babci. Stańczakowa przyjaźniła się także

z poetą, prozaikiem i dramatopisarzem Mironem Białoszewskim – opowiadał o tym film Parę osób, mały czas w reżyserii Andrzeja Barańskiego. Rolę Stańczakowej zagrała w nim Krystyna Janda. PROGRAM: godz. 17.00: spotkanie z Krystyną Jandą, Justyną Sobolewską i dr hab. Moniką Ładoń KRYSTYNA JANDA – jedna z najbardziej rozpoznawalnych i charyzmatycznych polskich aktorek filmowych i teatralnych, reżyserka, prozaiczka, felietonistka i piosenkarka. Współzałożycielka i prezeska Fundacji Krystyny Jandy na rzecz Kultury (od 2004) oraz dyrektorka artystyczna powołanych przez fundację Teatru Polonia oraz Och-Teatru w Warszawie. Karierę rozpoczęła jeszcze w trakcie studiów, występując w produkcjach telewizyjnych. Jej debiutem kinowym była główna rola – reżyserki Agnieszki – w filmie Andrzeja Wajdy Człowiek z marmuru (1976). Międzynarodowe uznanie przyniosła jej rola Antoniny Dziwisz w filmie Przesłuchanie (1982) Ryszarda Bugajskiego. Grała również w filmach produkcji niemieckiej, francuskiej i węgierskiej, m.in. w nagrodzonym Oscarem filmie Mefisto (1981) Istvána Szabó. Wyreżyserowała także film Pestka (1995) na podstawie prozy Anki Kowalskiej, a także liczne spektakle sceniczne i spektakle telewizyjne. JUSTYNA SOBOLEWSKA – dziennikarka tygodnika „Polityka”. Współautorka książek Jestem mamą (2004) oraz Stówka. Przeczytaj to jeszcze raz (2021), autorka zbioru esejów Książka o czytaniu (2012, 2016) i wyboru opowiadań Kornela Filipowicza Moja kochana, dumna prowincja (2017). Autorka biografii Filipowicza Miron, Ilia, Kornel. Opowieść biograficzna o Kornelu Filipowiczu (2020). Zasiada w jury Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” oraz w kapitule Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, przewodnicząca jury Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Córka krytyka filmowego Tadeusza Sobolewskiego i historyczki literatury Anny Sobolewskiej. Wnuczka pisarki Jadwigi Stańczakowej.

Justyna Sobolewska, fot. Dariusz Gackowski

MONIKA ŁADOŃ – ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Śląskim. Doktorat, poświęcony pisarstwu i społecznej roli Antoniego Słonimskiego, obroniła w 2005 roku. Jej zainteresowania naukowe dotyczą doświadczeń granicznych: choroby, starości i żałoby oraz studiów nad niepełnosprawnością. O doświadczeniu choroby traktuje jej książka Choroba jako literatura. Studia maladyczne, na podstawie której uzyskała stopień doktor habilitowanej. Współtworzy i redaguje serię „ars medica ac humanitas” Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pełni funkcję zastępczyni redaktor naczelnej czasopisma „Rana. Literatura – Doświadczenie – Tożsamość”. Prowadzenie: Emilia Walczak.

Monika Ładoń, fot. archiwum prywatne

Krystyna Janda, fot. Piotr Kamionka / REPORTER

CZERWIEC 2023 |

| 39

■ godz. 18.30: pokaz filmu Parę osób, mały czas (reż. Andrzej Barański, 2005, 104’) z AUDIODESKRYPCJĄ Historia wyjątkowej relacji łączącej Mirona Białoszewskiego z Jadwigą Stańczakową. Stańczakowa (Krystyna Janda) jest osobą ociemniałą. Mieszkanie z apodyktycznym i nadopiekuńczym ojcem (Igor Przegrodzki) sprawia, że jest również całkowicie niesamodzielna. Przyjaźń z Białoszewskim (Andrzej Hudziak), człowiekiem nieco ekscentrycznym, poetą i oryginalnym prozaikiem, bardzo mocno wpływa na jej życie. Niezaradność artysty w codziennych sprawunkach motywuje do działania Jadwigę, która z czasem zaczyna pełnić rolę jego sekretarki – nagrywa na magnetofon dyktowane przez niego teksty, a następnie przepisuje je na maszynie. Z kolei Białoszewski pełni rolę swoistego mistrza przyjaciółki, udzielając jej rad i poprawiając pisany przez nią Dziennik we dwoje. Ich relacja wykracza jednak znacznie dalej poza względy praktyczne. Byli sobie potrzebni – ta głębsza potrzeba psychiczna wynikała z całej komplikacji ich życia [opis dystrybutora]. Seans z audiodeskrypcją przy użyciu aplikacji AudioMovie. Do użycia aplikacji niezbędne są własny smartfon oraz słuchawki.

Alicja Majewska: Na Batorego 1/3 Alicja Majewska – rzeźbiarka i nauczycielka akademicka. Studia i kariera zawodowa związana z UMK w Toruniu. Tytuł profesora sztuki otrzymała w 2020. Twórczość w zakresie medalierstwa oraz obiektu rzeźbiarskiego. W swojej sztuce odnosi się do zagadnienia fenomenu pamięci i związanego z nim procesu wspomnienia. Szczególnie interesuje ją perspektywa indywidualnego doświadczenia rozpoznanego w kontekście współczesności i kultury. Autorka 11 wystaw indywidualnych i ponad 130 wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Liczne nagrody i wyróżnienia

w konkursach i przeglądach artystycznych, wielokrotna stypendystka w zakresie sztuki. Prace w licznych kolekcjach prywatnych i muzealnych, m.in. w Muzeum Medalierstwa we Wrocławiu, w Muzeach Okręgowych w Toruniu i Bydgoszczy oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. Członkini Międzynarodowej Federacji Sztuki Medalierskiej FIDEM oraz Stowarzyszenia Artystycznego „Otwarte”. Mieszka i pracuje w Toruniu. Na wystawie artystka zaprezentuje prace z lat 2005–2023. inf. Justyna Gongała-Wyzujak

Na wszystkie wydarzenia – wstęp wolny. Więcej informacji na: mck-bydgoszcz.pl oraz facebook.com/przeczytani.

Galeria Wspólna do 23.06.2023, czwartek, ul. Batorego 1/3

Edward Saliński: #Plakat/Ilustracja Edward Saliński – artysta grafik, absolwent Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu (dyplom w 1974). W latach 1975–2015 nauczyciel akademicki na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Od 2018 do chwili obecnej zatrudniony na Wydziale Sztuk Projektowych Politechniki Bydgoskiej. Brał udział w ponad 50 wystawach zbiorowych, krajowych i zagranicznych. Zorganizował 12 wystaw indywidualnych plakatu i ilustracji. Edward Saliński: „Obecna wystawa jest jedną z wystaw podsumowujących 50-lecie pracy twórczej. Moje zainteresowania naukowe i twórcze dotyczą teoretycznych i praktycznych uwarunkowań komunikacji wizualnej. Wystawa w Galerii Wspólnej obejmuje prezentację prac z zakresu projektowania graficznego. Są to wybrane plakaty, ilustracje i znaki graficzne odnoszące się do bieżących wydarzeń artystycznych i społecznych. W cyklu ilustracji Ze szkicownika tetryka staram się w satyryczny sposób reagować wizualnie na codzienność”. 29.06.2022, czwartek, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż; wystawa potrwa do 8 września

40 |

| CZERWIEC 2023

Alicja Majewska, Niebieska linia 2, 2021

Alicja Majewska, Obręcz, fragment, 2020

Alicja Majewska, Niebieska linia 3, 2021

9. FESTIWAL LITERATURY PRZECZYTANI

/ C Z WA R T E K – N I E D Z I E L A /

15–18 CZERWCA 2023 MCK BYDGOSZCZ

BATOR GRETKOWSKA OZIEWICZ PUZYŃSKA JANDA SOBOLEWSKA ŁADOŃ