w y d a n i e i n t e r n e t o w e 1 kwietnia 2021
Dziękujemy! pa r t n e r z y: Rada Rodziców VI LO
pat r o n i m e d i a l n i :
współpraca:
na na s t ę pnyc h s t rona c h Domy matuzalemów Michał Tabaczyński
Od zmierzchu do świtu… z Bartoszem Orlewskim Tadeusz Krajewski
Wielcy malarze, wyjątkowi twórcy
z Kubą Elwertowskim rozmawia Monika Grabarek
Dworek wraz z młynem w osadzie Karczewo Emilia Walczak
Bydgoski insynuator kulturalny (197) Zdzisław Pruss
Instytucja kultury miasta Bydgoszczy
wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl kontakt z redakcją: bik@mck-bydgoszcz.pl BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Roller coaster, górska kolejka z wesołego miasteczka jest uciechą czystą. Najczystszą z możliwych. Wywoływany przez nią kontrolowany strach (poza nielicznymi przypadkami tragicznych awarii) bawi nas tym, że tragedia się jednak nie wydarza, że strach okazuje się zupełnie niepotrzebny. Pandemia nie w tym sensie jest roller coasterem, że nie przynosi tragedii (bo, niestety, przynosi ich nadto), ale że wiedzie nas sinusoidą nadziei i rozczarowań. Jak kolejka w parku rozrywki. Raz online, raz w druku, raz online, raz w druku – tryb publikacji „BIK-u” oddaje te wzloty i upadki. Teraz znów jesteśmy w dołku. Ale czekamy na górkę. Z nadzieją, że metaforą świata znów stanie się raczej (chociaż przecież tak nas wcześniej to irytowało) gabinet krzywych luster.
Redaktor naczelny
i n s t y t u c je k u lt u r y z a p ra s z ają : Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna . . . . . . . . . . . 26
Młodzieżowy Dom Kultury nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Galeria Sztuki „Jagiellońska 1”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Bydgoskie Centrum Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Stowarzyszenie Działań Artystycznych . . . . . . . . . . . . . . . 15
Kino Jeremi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . 17
Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury . . . . . . . . . . . . . . . 30
Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . 33
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . 19
Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . 35
Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . 24
Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . 35
Wydziału Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy. . . . . . 25
Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . 36
Adria Art . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 42
Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Organizatorów lokalnych wydarzeń kulturalnych zainteresowanych zamieszczeniem informacji w „BIK” prosimy o przesyłanie informacji na adres: bik@mck-bydgoszcz.pl (do 15. dnia każdego miesiąca poprzedzającego dane wydarzenie). 2 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
d z i e nni k po d ró ż y w mi e j s c u (15) Michał Tabaczyński
Domy matuzalemów Nic nie wywołuje mojego silniejszego (choć często: bezsilnego) sprzeciwu niż ambitne plany rekonstrukcji i odbudowy zabytkowych budynków, które wiele dziesiątków lat temu przestały istnieć. Które ledwo żyją już nawet w pamięci najstarszych mieszkańców. Których istnienie w tamtej, starej formie nie jest już nikomu i niczemu potrzebne. Które są znakiem łzawego sentymentu i żalu za mitycznymi, dawnymi czasami, kiedy „wszystko było piękniejsze niż jest teraz”. Uroczy to sentyment, ale z gruntu fałszywy. Bo prawda jest taka, że żyjemy na wielkim gruzowisku i jak bardzo byśmy się nie starali, nie dźwigniemy wszystkiego z tych gruzów. Nic nie wywołuje we mnie większego oporu niż bajania o rekonstrukcji obróconych w perzynę murów. Chociaż nie, jest coś, co budzi mój równie silny sprzeciw. Może nawet silniejszy (choć najczęściej także: bardziej bezsilny). Wyburzanie tego, czego wyburzać koniecznie nie trzeba. Owszem, mam słabość do modernistycznych kamieniczek, willi, budynków użyteczności publicznej. Wiadomo, że Bydgoszcz nie jest Gdynią, ale modernizm jest również dla Bydgoszczy niezwykle ważny. W przypadku Gdyni rozkwit modernistycznej architektury zbiegł się z jej powstaniem, a w Bydgoszczy znaczy on moment intensywnego rozwoju miasta. Modernistyczne budynki są nie tylko piękne, ale też stanowią znak nowoczesności – i w tym sensie wciąż są tyleż historyczne, co i wychylone w przyszłość, wskazujące na możliwość ciągłych przeobrażeń, ewolucji, zmiany. Dla wszystkich zwolenników nowoczesnej architektury (zamiast odbudowy skansenu) ich symbioza z secesją stanowić powinna poręczny argument. Szczególnie gdy jeszcze istnieją i można to naocznie sprawdzić. Gdy wciąż istnieją i – co więcej – są oprócz swojego piękna w pełni funkcjonalne, trzeba je chronić. Trzeba je wykorzystywać: zarówno jako mniej lub bardziej nobliwe zabytki (na szlaku bydgoskiego modernizmu na przykład), jak i żywą tkankę miasta. Do dziś nie mogę pojąć, dlaczego Toruń (być może zbyt ślepo zapatrzony w swój gotyk) zdecydował się na wyburzenie starego budynku dworca autobusowego. Szczególnie, że nowy nie jest ani ładniejszy, ani bardziej funkcjonalny. Nie lubię retoryki wyścigu Bydgoszczy z Toruniem i w tym przypadku w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
też z niej nie skorzystam. Ale przynajmniej: postarajmy się uczyć na błędach naszego sąsiada. Planowane (czy to już plan czy tylko rozważana możliwość? – różnica jest wszak zasadnicza) wyburzenia budynków u zbiegu Gdańskiej i Chodkiewicza pilnie domagają się odrobienia tej toruńskiej lekcji. Mówimy wszak o ulicy Gdańskiej, która na tej wysokości wciąż jest – i może być – tym, co określ się jako „salon miasta”. Pewnie architekci i urbaniści wyjaśniliby precyzyjniej, dlaczego taki ubytek w zwartej zabudowie tej ulicy będzie niepożądany, a historycy sztuki trafniej opisaliby wyjątkowość tych kamienic, mi zostaje więc niezdarny zachwyt, kiedy patrzę na funkcjonalistyczne linie budynków i kształt metalowych balustrad balkonów. Dołożę za to argument inny – powiedzmy: historyczno-kulturowy – związany z mieszkańcami tych kamienic. A w obu mieszkali dwaj wyjątkowi panowie. Do kamienicy przy Gdańskiej 100 wprowadził się w roku 1937 („po obejrzeniu pięciu innych mieszkań”) Tadeusz Piziewicz – ówczesny sędzia i wiceprezes Sądu Okręgowego w Bydgoszczy. Mieszkanie Piziewiczów znajdowało się na drugim piętrze. Z niego, opłaciwszy wcześniej czynsz na trzy miesiące, uciekają przez niemiecką armią we wrześniu 1939 roku. Do tego mieszkania wracają w lutym 1945. Zastają je – jak pisał Tadeusz Piziewicz – „ogołocone ze wszystkich mebli i innych rzeczy”. Za to w kamienicy przy Gdańskiej 98 mieszkał (mam nadzieję, że mnie moja dziecięca pamięć nie zwodzi) nestor polskiej laryngologii i dyrektor miejskiego szpitala – Jan Masełkowski. Jedni mówią „nestor polskiej laryngologii”, ale tłumy dzieciaków widziały w nim swojego doktora – tego od bolących uszu i piekących gardeł. Ja też. I jestem niemal przekonany, że właśnie przy Gdańskiej 98 przyjmował mnie w gabinecie (jeżeli nawet się mylę, proszę mnie nie wyprowadzać z błędu – moje dziecięce wspomnienia są mi droższe niż prawda). Obaj panowie to niezwykłe postacie. Jeden doktor praw, drugi – nauk medycznych. Życie mieli obaj ciekawe i skomplikowane tak bardzo, jak tylko na to pozwalała ta dziwna i straszna epoka. Ale obu łączy tez jedna niezwykła cecha – długowieczność. Tadeusz Piziewicz dożył 100 lat, a Jan Masełkowski – 95. Jeżeli nic nie przekona decydentów do zmiany decyzji o wyburzeniach, to powinno: kamienice na Gdańskiej 98 i 100 (proszę zwrócić uwagę, że dr. Masełkowskiemu do wypełnienia przepowiedni znaczonej numerem domu zabrakło tak niewiele) są domami matuzalemów! Zamiast je wyburzać, należy tam przenosić specjalnie zasłużonych bydgoszczan, żeby dożywali wieku określonego numerami budynków! kwiecień 2021 |
BIK | 3
Bydgo s z c z w m a t r ik s i e (12) Tadeusz Krajewski
Od zmierzchu do świtu… z Bartoszem Orlewskim Powieść Bartosza Orlewskiego Armadillo na pierwszy rzut oka przypomina weird western, koszmar z Dzikiego Zachodu rozgrywający się na granicy wyimaginowanych światów – tego znanego nam z ekranowych pejzaży przepełnionych nieprawdziwą naturą, urojonymi osadami poszukiwaczy złota i bezsensownie pokolorowanymi wioskami indiańskimi oraz tego „zakazanego”, zdeterminowanego w swej egzystencji klątwą Przedwiecznych, traktowanego wręcz sakralnie przez miłośników twórczości samotnika z Providence – a ostatnimi czasy również jego protegowanego Roberta W. Chambersa. Tak naprawdę to tylko pozory, więcej – przedsmak tego, co nas czeka, gdyż opowieść z epoki amerykańskich pionierów jest dla pisarza jedynie punktem odbicia, dość szybko zmierza on bowiem w swej narracji do kręgu Chłopców z ferajny i ich obscenicznej estetyki kina gangsterskiego, zanurza się w scenach z wyrafinowanych obrazów erotycznych, aby na końcu zakpić sobie z pseudogotyckich, eskapistycznych miraży wszechobecnych we współczesnych filmach o wampirach. Bohaterowie jednak, bez względu na to, w której sferze zakreślonej przez pisarza konwencji się znajdą, zawsze są przez niego westernowo stygmatyzowani. Wszystko w Armadillo skażone zostało mitami o Dzikim Zachodzie, a działania i czyny podporządkowano legendzie jakiegoś Arcyłotra. Zatem Jessie James, John Ringo i Butch Cassidy pojawiają się często w snutych przy whisky opowieściach, a niekiedy biorą bezpośredni udział w akcji. Tytułowe miasteczko zostało przeklęte przez potężnego maga, a na jego straży został postawiony Tom – upiór żywiący się duszami nieszczęsnych, przypadkowych przybyszy, nierzadko – zwyczajnych turystów. Nie był łotrem za życia, za to po śmierci wtopił się doskonale w wizerunek zbrodniarza idealnego – mordercy, którego przestraszyłby się sam Wyatt Earp. Jest bandytą trochę w swym postrzeganiu świata lirycznym (przez to bardziej rosyjskim niż amerykańskim), a to głównie dlatego, że od czasu do czasu zdarza mu 4 | BIK | kwiecień 2021
się skonsumować duszę jakiegoś filozofa lub poety. Zabijanie zaczęło być dla niego przyjemne od momentu, w którym częściowo przywrócono mu cielesność. Mieszka na granicy portalu dla wiedźm i istot wywołujących przerażenie nawet u niego. Dzięki temu może jednak odbywać wędrówki do innego czasu i innej przestrzeni, jednym słowem – do różnych (doskonale przez nas rozpoznawanych) popkulturowych pulp i hybryd. Każda eskapada Toma ma swój cel. Za każdym razem ma do rozwiązania problem, a działać musi szybko. Po spełnionej misji zaczyna swoją egzystencję na wyższym poziomie rozumienia rzeczywistości, świata, a nawet multiwersum, z całą materialną, magiczną i mistyczną ontologią obowiązującą w różnych wymiarach Bytu. Jawi się więc Tom czytelnikowi w sposób oczywisty z postacią prowadzoną przez operatora gry, a fabuła ze zręcznościówką, w której nagrodą za wejście na najwyższy level, za wyjście obronną ręką ze wszystkich questów jest… satysfakcja. Orlewski dokonał zatem zabiegu wielce osobliwego – zbeletryzował grę niemającą swojego pozaliterackiego odpowiednika. Stąd w tekście dużo opisów wskazujących na umiejętności, jakimi dysponuje postać, na sposoby pozyskiwania przez nią energii, a także na jej… słabości. Scena, w której rewolwerowiec, znający atuty swojego przeciwnika, nie sięga w ogóle po broń i daje się zabić, bo wie, że nie ma najmniejszych szans w tym pojedynku, a tym samym nie chce tracić niepotrzebnie swoich zasobów, jest chyba najbardziej wymowną ekspozycją autorskiej strategii. Nie da się ukryć (autor na pewno tego nie chce!), że wszystkie fragmenty typowo „growe” przypominają czytadła wyciągnięte z najgorszych pulpowych śmietników. Tom – w chwili cynicznej zadumy – wybiera twórczość Howarda, a odrzuca z premedytacją Tolkiena, bo widzi twórcę Hobbita zbyt subtelnym – jego widmowa kraina nie miałaby szans w popkulturze opartej na przemocy i okrucieństwie (najlepiej tym spod znaku gore). Sukces filmu Jacksona polegał właśnie na tym, że w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Bydgo s z c z w m a t r ik s i e (12) rozkodowany, wydobyty na światło dzienne, wybebeszony i poćwiartowany teksańską piłą mechaniczną. Za kurtyną światów stoją bowiem bogowie, którzy nade wszystko zainteresowani są miałkością kultury. Cenią westerny, romanse paranormalne, kino klasy B, komiksy, ale głównym daniem ich ludycznego menu są bez wątpienia gry. Cała popkultura przekazuje nam Prawdę, stuprocentową, bez owijania w bawełnę, tylko my po odejściu do znanej nam rzeczywistości natych-
fot. Dariusz Gackowski
odrzucił on w całej rozciągłości osobowość twórczą Tolkiena (tak naprawdę niemożliwego do przeniesienia na ekran), a postawił na dosłowność fabuły. Dlatego też porównywanie Władcy Pierścieni z ekranowym Harrym Potterem nie było szczytem niekompetencji krytyków, tylko naturalną reakcją na zaistniałą sytuację. Te filmy naprawdę były do siebie podobne. Powieści – w najmniejszym stopniu nie! Orlewski nie chce jednak przekreślać wartości kultury popularnej. Pokazuje tylko, że nie ma
w tej chwili najmniejszych szans na odcięcie się od niej, ona triumfuje, zdobywa nowe rejony, w związku z czym nie wolno jej lekceważyć, więcej – nie należy przeciw niej występować. Armadillo to powieść, w której masowy odbiorca został zakodowany. Przez to zmuszony jest poznawać swoją historię, której istnienia nawet sobie nie uświadamia, zwłaszcza wtedy, gdy zasiada przed ekranem komputera, przed świeżo nabytym komiksem czy przed kolejnym odcinkiem Netflixowego serialu. Poznaje więc Frankensteina, Conana, Pata Garetta, a także wielu barwnych bohaterów dzieł Quentina Tarantino. Zaczyna zdawać sobie sprawę z dziejowej spuścizny sztuki, z którą obcuje na co dzień, zaczyna być jej dumnym wyznawcą. Orlewski kontrapunktuje serwowaną czytelnikowi miazgę porywającymi dialogami o charakterze epistemicznym, dialogami skrzącymi dowcipem, a przecież prowadzonymi w jednym kierunku tylko – zrozumienia istoty rzeczy. I w tych momentach właśnie popkulturowy czytelnik zostaje w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
miast ją odrzucamy, bo przecież nie ma pana Spocka, lorda Vadera i Iron Mana. W istocie odległe galaktyki nabrzmiewają pustką, nikt nie prowadzi w nich gwiezdnych wojen, nikt tam nie odbywa kosmicznych wędrówek. To przecież tylko rozrywka, a o Prawdę ocieramy się w naszej rzeczywistości, nie zauważając, że już dawno przyjęła formę monstrualnego kiczu. I o to właśnie bogom chodzi – aby Prawdę uznać za bajdurzenia. Inaczej jest z grami – dlatego są one dla bogów niebezpieczne. Gracz przecież jak żywo przypomina mnicha zatraconego w swej wierze, w kontemplacji, zatopionego w nieustannej modlitwie, nabywającego stopniowo atrybutów boskości. A konkurencji bogowie nie chcą. Gry są dla nich, ich jest Matrix, nam wystarczy papka, pozornie bezwartościowa. Dlatego bóg wszystkich bogów, Bóg Pustych Nazw i Niespełnionych Predykatów wyznaje Tomowi: „Mam słabość do Pulp Fiction”. Bartosz Orlewski użyłby zapewne innego tytułu: Od zmierzchu do świtu. kwiecień 2021 |
BIK | 5
sztuka Osiem lat temu napisałam o niezwykłej szkole. Specjalna znaczy wyjątkowa… – był to tekst o cudownych dzieciach i ich nietuzinkowych nauczycielach z Zespołu Szkół nr 30 w Bydgoszczy. Wystawa w Galerii Wieży Ciśnień pokazała, jak bardzo miałam rację w przekonaniu o niepowtarzalności tych dzieci i wspaniałości światów, które noszą w sobie. Pod czułym i czujnym okiem artysty i pedagoga Kuby Elwertowskiego młodzi pasjonaci sztuki spotkali się z wielkimi malarzami. Wystawa pt. Dzieła wielkich mistrzów okiem dziecka z niepełnosprawnością to efekt ich refleksji i poszukiwań, własnych przemyśleń, ale przede wszystkim owoc dobrej zabawy i znakomitej przygody ze światem wielkiej sztuki. O tym, jak doszło do jej powstania, Monice Grabarek opowiada pomysłodawca i opiekun tego fantastycznego twórczego zamieszania, artysta i pedagog Kuba Elwertowski.
Wielcy malarze, wyjątkowi twórcy Nim przejdziemy do wystawy, powiedz, proszę, jak wasi uczniowie znoszą ten dziwny, tak bardzo trudny zwłaszcza dla najmłodszych czas pandemii? Na szczęście szkoły specjalne działają niezależnie od tego, co się dzieje. My normalnie pracujemy, dzieci są cały czas w szkole. Był taki moment, że przeszliśmy na nauczanie hybrydowe, ale ogólnie szkoła funkcjonuje w swoim stacjonarnym trybie. Z całą pewnością nasze dzieci za nami tęsknią, są z nauczycielami bardzo zżyci. Znasz naszą szkołę i wiesz, jaka panuje tam szczególna atmosfera bliskości. Jesteśmy jedną rodziną, nasze dzieci mają bardzo duże potrzeby, funkcjonują inaczej, wszystko odczuwają bardziej. Źle znoszą każdą niekorzystną zmianę czy izolację od swoich przyjaciół i ulubionych nauczycieli, obiadu w stołówce, dosłownie wszystkiego, co stanowi ich codzienny szkolny świat. Czasem mają problem z ogarnięciem nowej rzeczywistości, myślą, że to ich wina, bo są bardzo wrażliwe, ale my staramy się funkcjonować w miarę normalnie i dawać namiastkę życia sprzed wybuchu pandemii. Tłumaczymy nowe zasady, maseczki, dystans, dezynfekcję rąk. Robimy to w formie zabawy, żeby ich nie stresować dodatkowo, nie straszyć. Muszę powiedzieć, że dzieci bardzo mocno biorą sobie do serca to wszystko, czasem bardziej niż my są uważne i zdarza się, że to one nam zwracają uwagę, jeśli mamy nie do końca prawidłowo założoną maseczkę.
Zrobienie tych prac zajęło nam cztery lata. Zaczęło się niewinnie – od jednego wyklejonego obrazu, potem były następne, ktoś od nas gotową prace kupił, inna powędrowała jako prezent dla przyjaciela szkoły. Chętnych do pracy przy naszych kolażach – bo to są wyklejane kolaże – przybywało i nagle zrobiło się 40 prac – wystawa była gotowa.
To teraz opowiedz, jaka była droga do wystawy w Wieży Ciśnień. To, co tam zobaczyłam, powaliło mnie na kolana, zwłaszcza mój ulubiony Hopper! 6 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
sztuka Jaki był klucz w doborze tych wielkich mistrzów? Kto decydował, jaki znany obraz zostanie wyklejony przez uczniów? Ta wystawa to podróż przez historię sztuki… Tak, to prawda. Zaczęliśmy od średniowiecza, aż doszliśmy do moich ulubieńców: Franka Stelli czy Stażewskiego, czyli do sztuki współczesnej. Nie pominęliśmy popartu i jego króla – Warhola. Nie mieliśmy żadnego klucza. Staram się opowiadać uczniom o sztuce w przystępny, nieencyklopedyczny sposób. Chcę, żeby moje dzieciaki wiedziały, że obrazy to nie tylko ładne widoczki, słoneczko i drzewa. Pokazuję im róże dyscypliny w sztuce, opowiadam o ciekawostkach z życia malarzy i to działa, one to doskonale zapamiętują i kojarzą. Wiedzą, że gość od komiksów to jest Roy Lichtenstein. Do szkolnej anegdoty przeszło już nawet to, że u mnie dostaje się piątkę za prawidłowe wypowiedzenie tego trudnego nazwiska! Wiedzą też, że Dama z łasiczką tak naprawdę trzyma na rękach gronostaja… Taka podróż przez dzieje sztuki daje im dużą frajdę. Wszystkie prace powstały zespołowo. Dzieci różnią się możliwościami manualnymi i pomagają sobie wzajemnie przy pracy; każdy robi to, co umie najlepiej – tym sposobem uczą się bycia w zespole; ktoś precyzyjnie wydziera z gazet drobne elementy, ktoś inny komponuje. W praktyce doświadczają, jak wygląda cały proces produkcyjny. Nasza praca jest podzielona na etapy, zależne od możliwości twórców. Bo ja mówię, że mu te nasze prace produkujemy. Nie jest to tylko forma zabawy, ale normalnie spełniamy tymi artystycznymi zadaniami podstawę programową, ponieważ pokazuję im, jak wygląda cały proces produkcyjny, że wszystko ma swoją kolejność. Tak dowiadują się, że wyklejenie kolaży jest podobne do zrobienia krzesła czy telewizora, bo wszystko ma swoją kolejność, etapy planowania. Do tego działamy proekologicznie. Propagujemy swoimi działaniami ekodesign. Wszystkie nasze prace powstają z używanych gazet czy kartonów, stosujemy recykling w praktyce. Używamy tylko wodne kleje i odpady. Niczego nie marnujemy przy pracy. Proces twórczy kończymy na oprawie obrazu. I tak powstała wystawa Dzieła wielkich mistrzów… Nie poprzestajemy na tym, nie spoczywamy na laurach. Już mamy w głowie kolejny ambitny pomysł. Wykleimy Panoramę Racławicką! Będzie to oczywiście pomniejszony format, ale i tak ogromny, jak na nasze możliwości, nie tyle twórcze – bo te dzieci mają ogromne – ale przede wszystkim finansowe. Do zrealizowania tego zadania potrzebujemy sponsora, mamy nadzieję, że go znajdziemy. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
kwiecień 2021 |
BIK | 7
pa mi ą t k i p r z e s z ł o ś c i (16)
Emilia Walczak
Dworek wraz z młynem w osadzie Karczewo
(woj. kujawsko-pomorskie, powiat tucholski, gmina Gostycyn) Stanowiący dziś własność prywatną budynek dworu pochodzi z początku XX wieku i utrzymany jest w stylu neoklasycystycznym. Młyn wodny w swej dzisiejszej postaci datowany jest w wojewódzkiej ewidencji zabytków na 1902 rok, jednakże pierwsze informacje o karczewskim młynie pojawiają się już w XIV wieku, wraz ze wzmiankami o osadzie rycerskiej należącej do niejakiego Niklosa z Karczewa. Po rozpoczęciu działań wojennych na pograniczu krzyżacko-polskim w latach 1432–1433 miejscowość przestaje jednak istnieć. Kolejne informacje o niej pojawiają się dopiero w 1534 roku;
wówczas to mowa jest o Karczewie jako o własności szlacheckiej (młyn wraz z folwarkiem), należącej do wsi Wielka Klonia. Pozostałe młyny wodne w tej okolicy to budynki m.in. w Kamienicy, Motylu (patrz: „BIK” nr 1/2021) i Olszewce („BIK” nr 6/2020). Spiętrzały one wody rzeczek Kamionki i Sępolenki średnio co jedną milę – co stanowi pozostałość średniowiecznego zasiedlania pogranicza pomorsko-polskiego, a później krzyżacko-polskiego – i tworzyły w ten sposób małe zbiorniki wodne zmieniające ukształtowanie dolin rzek w tym regionie.
fotografie: Emilia Walczak
8 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
b ydgo s k i i n s y nu a to r k u lt u ra lny
PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (197) Ciężki los muz W najnowszym tomie „Kroniki Bydgoskiej” Jacek Lindner przypomniał głośne ongiś i nader „Zbuntowane muzy nad Brdą” (takie jak „Nietoperze”, „Klika”, „Wóz Wagantów”). Budzi to piękne wspomnienia, ale i gorzką refleksję, obecnie bowiem nadbrdziane muzy, nie dość że nie zbuntowane, to na dodatek głęboko przez koronowirusa uśpione.
Grunt to nadzieja Notki biograficzne i próbki twórczości młodych adeptów pióra zamieszczone w antologii „Wyjście z jaskini” napawają optymizmem, że narybek debiutujących poetów ma szanse nie tylko wyjść z jaskini, ale i wypłynąć na szerokie wody. Potwierdza to zwłaszcza Julia Szwesta, która, liczy na to, że zdąży wydać tom swojej poezji „jeszcze przed końcem świata”.
Teatr zamiast kąta Okazuje się, że metody wychowawczo-dyscyplinujące oscylują w stronę artystyczno-kulturalną. Dawniej niesforne dzieciaki stawiało się do kąta, a dzisiaj… wysyła się je do… teatru! Cieszymy się, że właśnie bydgoska scena zainwestowała w tę szlachetną formę karania najmłodszych, przygotowując specjalnie dla nich „Bajki dla niegrzecznych dzieci”. Podobno przygotowywany jest już spektakl „Dla niedobrych rodziców”.
Niewątpliwa zasługa Znany i uznany bydgoski fotoreporter Marek Chełminiak świętował 50-1ecie pracy (i twórczości!). I choć przez ten długi czas miał w swoim obiektywie tak atrakcyjne obiekty, jak np. Jan Paweł II czy Sophia Loren, to zawsze najbardziej
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
urzekało go miasto „Łuczniczki”. I dzięki wielu albumom p. Marka poświęconym nadbrdzianemu grodowi nikt nie może już nazwać Bydgoszczy… Brzydgoszczą.
Wokalne antidotum Teledyskiem do piosenki Lady Gagi „Shallow” zwieńczył swoje 10-lecie działający przy Bydgoskiej Izbie Lekarskiej Chór Medici Cantares. Kto to oglądał i tego słuchał, nie ma już najmniejszej wątpliwości, że bydgoscy medycy poradzili sobie z pandemicznym koronawirusem wręcz śpiewająco!
Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (kwiecień 1996) – Za sprawą reżysera i scenografa Andrzeja Wełmińskiego zagościł w Teatrze Polskim „Demon ruchu, czyli teatr grozy” wg opowieści Stefana Grabińskiego. – W ramach III Bydgoskiego Festiwalu Operowego Opera Narodowa im. T. Szewczenki w Kijowie zaprezentowała operę M. Musorgskiego „Borys Godunow”. – BWA zachęcało do obejrzenia pokonkursowej wystawy prac dzieci pt. „Bydgoszcz pachnąca kredkami”. – W kolejnej odsłonie cyklu „Pokazywanie języka” dr Andrzej Dyszak snuł w „Węgliszku” rozważania nad gwarą bydgoszczan w okresie międzywojennym w oparciu o „Most Królowej Jadwigi” J. Sulimy-Kamińskiego. – Na „Noc Kabaretową” zapraszał do Amfiteatru „Zawiszy” Klub Garnizonowy „Lotnik”.
kwiecień 2021 |
BIK | 9
Ad re sy b ydgo s k i c h i n s t y t u c ji k u lt u r y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, Galeria Nad Brdą, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57 Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz tel. 508 732 871, e-mail: fundacja@farbiarnia.org 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek
10 | BIK | kwiecień 2021
Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. dyrektor: mgr Wacław Kuczma; sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl. Godziny otwarcia muzeum (Spichrze nad Brdą, Zbiory Archeologiczne, Europejskie Centrum Pieniądza, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Dom Leona Wyczółkowskiego): wtorek – czwartek 10.00-18.00, piątek 10.00-20.00, sobota, niedziela 12.00-18.00; poniedziałki – nieczynne; Godziny otwarcia Exploseum: wtorek – niedziela 10.00–18.00, poniedziałek – nieczynne; Godziny otwarcia Centrum Edukacji Muzealnej: wtorek – piątek 10.00-18.00. 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10–14, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44
czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6
Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28
Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia nie tylko dla dzieci, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904 Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com 45 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach 14.00-18.00, al. Mickiewicza 2 (wejście główne od ul. 20 stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 2 (w podwórzu) I piętro pok. 04, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy, ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.biblioteka.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Krzysztof Gonia 35 Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl
kwiecień 2021 |
BIK | 11
w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy W związku z zagrożeniem związanym z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-COV-2 zmianie uległy zasady zwiedzania Galerii, które publikujemy na naszej stronie internetowej: Galeria w czasie pandemii.
z nas to igiełka. Wyrastamy z drzewa albo leżymy na leśnym poszyciu. Może unosi nas wiatr? Co czujecie? Powoli stajemy się, jesteśmy nadzwyczajni, jak jedna z wielu i pojedyncza igła sosny zwyczajnej (fragment tekstu kuratorskiego do wystawy)
Od 1.02.2021 Galeria została ponownie otwarta dla zwiedzających. Jednocześnie zapraszamy do oglądania wystaw i wydarzeń online na naszej stronie internetowej: www.galeriabwa.bydgoszcz.pl/ wystawa/galeria-online/ 16 lutego – 25 kwietnia 2021, ul. Gdańska 20
Alicja Bielawska: Ćwiczenia z przeplatania czasów i miejsc kuratorka: Karolina Rybka
Wystawa Alicji Bielawskiej wprowadza widza w przestrzeń, w której miękkie linie rzeźb przenikają się z liniami na rysunkach, a płaszczyzny tkanin wyznaczają relacje przestrzenne. Wątki podejmowane przez artystkę dotykają kwestii percepcji i uważności. Alicja Bielawska, ur. 1980 r. w Warszawie. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (2005) i sztuk pięknych na Gerrit Rietveld Academie w Amsterdamie (2009). W 2018 rozpoczęła studia pod kierunkiem prof. K. Józefowicz na Międzywydziałowych Środowiskowych Studiach Doktoranckich na ASP w Gdańsku. Tworzy rzeźby i rysunki. Jej prace koncentrują się wokół materialnej sfery codzienności i relacji pomiędzy przedmiotami, wnętrzami a wspomnieniami.
Paweł Szeibel, Pinus sylvestris I, 2015, fot. Barbara Kubska, dzięki uprzejmości Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach
Paweł Szeibel tworzy obrazy, warsztaty, akcje społeczne oraz instalacje w przestrzeni miejskiej. W sztuce sięga do obszarów zarezerwowanych dla botaników i ogrodników. W jego działaniach duże znaczenie mają eksperyment, otwartość na niespodziewane efekty funkcjonowania prac typu work in progress. 9 kwietnia – 29 maja 2021, ul. Gdańska 3
Alicja Bielawska, Parawan I, II (detal), 2020, fot. Bartosz Górka
1 kwietnia – 2 maja 2021, ul. Gdańska 20
Paweł Szeibel: Przyrodolub Wystawa dla dzieci
kuratorki: Karolina Pikosz i Agnieszka Gorzaniak Poczujmy się razem, poczujmy się częścią świata, który oddycha, wzrasta, pachnie, ulega ciągłej transformacji. Zamknijmy na chwilę oczy, wyobraźmy sobie, że każdy 12 | BIK | kwiecień 2021
Uauproject Justyna Fałdzińska i Miłosz Dąbrowski: Warstwy kuratorka: Karolina Rybka
Na wystawie Warstwy zaprezentujemy obiekty powstałe w studiu warszawskiego duetu Uauproject w latach 2017–2021. Na wystawę składa się kilka kolekcji form użytkowych, w tym ostatnia, Things of Ravvve, która miała premierę online w czasie Dutch Design Week. Teraz po raz pierwszy w odsłonie offline. Jest to kolekcja zainspirowana imprezami rave oraz pandemicznymi techno imprezaw y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a mi online. Również będzie można zobaczyć inne obiekty z pogranicza sztuki i designu, które są czymś więcej niż tylko funkcjonalnym przedmiotem. Każdy z obiektów powstawał warstwa po warstwie w technologii druku 3D na drukarkach FDM.
Uauproject, zbiór obiektów, fot. Justyna Fałdzińska i Miłosz Dąbrowski
Justyna Fałdzińska i Miłosz Dąbrowski tworzą warszawskie studio Uauproject. Absolwenci Wydziały Wzornictwa na ASP w Warszawie. Studiowali również na Escola Superior de Artes et Design w Porto, w Portugalii. Zajmują się głównie projektowaniem z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, skupiają się w dużej mierze na druku 3D. W swojej pracy wykorzystują bioplastik pochodzący z odnawialnych źródeł, takich jak mączka kukurydziana, który jednocześnie jest w 100% przetwarzalny. Ostatnio eksperymentują z wydrukami z recyklatu PET. Ich prace były pokazywane na wystawach w Nowym Jorku, Paryżu, Frankfurcie czy Eindhoven podczas tygodni Designu. Od 5 lat są również kuratorami wystaw z zakresu nowych technologii i designu podczas Gdynia Design Days. Wykładowcy School of Form. Laureaci A’ Design Award 2016 w kategorii Sustainable Products Projects and Green Design, Cleverest Design Award 2019 przyznawanego przez miesięcznik „Architectural Digest”, 6 nagród Must Have (2016–1019), Projektanci Roku Arena Design 2020.
orzekający i zwięzły niczym zdanie w starym elementarzu. Jednak w tym miejscu na myśl niemal automatycznie przychodzi skojarzenie ze Zdradliwością obrazów Magritte’a. I wszystko zaczyna się komplikować. Malarstwo nie rządzi się bowiem zasadami podobnymi językowi. To nie zbiór znaków ani wokabularz. Jeśli odrzucić perspektywę, nie ma w nim linearnej sekwencyjności, określonych zasad następstwa. Figurę i tło łączy nieustanna relacja inwersji. Istotą obrazu jest międzyprzestrzeń – milczące, semantycznie puste pole. Nieoczywistość. Miejsce, któremu ciężko przypisać jednoznaczny sens językowy, a które jest niezbędne dla artykulacji sensu wizualnego. Ten bowiem – jak twierdzi – Gottfried Boehm – „[…] artykułuje się na tle tego, co niepowiedziane”. Ta milcząca, pusta przestrzeń jest zatem, wbrew pozorom, gęsta – pełna korelacji, kontrastów, przejść. To pustka, która nie jest niczym. A ponieważ w moich obrazach dominuje oszczędność – amor vacui, takie pozytywne spojrzenie na niezapełnione/niedookreślone obszary płótna jest mi niezmiernie bliskie. Mimo dążeń do quasi-narracyjności – wykorzystywania elementów „czytelnych”, symbolicznych, graficznych, jestem daleka od tworzenia rebusów o apriorycznych rozwiązaniach czy też historii rozwijających się w kierunku horyzontalnym. A wizualna międzyprzestrzeń umożliwia właśnie ruch w różne strony. Imersję, której celem nie jest ani horyzont, ani abstrakcyjny punkt zbiegu. Międzyprzestrzeń sprawia, że malarskie kompozycje nie są frontalne, fasadowe, zamknięte. Może ona także stanowić o relacjach pomiędzy różnymi obrazami. Sprawiać, że łączą je wątki nie tylko semantyczne. A skoro już o semantyce mowa, to w tytułowej przestrzeni pomiędzy chciałabym też dostrzec odzwierciedlenie swoich poszukiwań związanych z tożsamością, pamięcią i narracją. Z szeroko rozumianymi przestrzenią i czasem. Z domem. Dlatego na wystawie pojawią się prace związane z tą tematyką, między innymi te pochodzące z doktorskiego cyklu „Wyniesione z domu” („Części pierwsze”, „Wywnętrzanie”, „Nie-miejsca”) oraz
13 kwietnia – 20 maja 2021, ul. Gdańska 20
Magdalena Rucińska: Międzyprzestrzeń
kurator: Danuta Pałys Od 13 kwietnia do 20 maja 2021 w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy czynna będzie wystawa malarstwa Magdaleny Rucińskiej pt. Międzyprzestrzeń. Oto dom. Oto człowiek. Oto dłoń. Prosty obraz. Figura i tło. Oczywistość. W przekładzie werbalnym obraz ten jest w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Magdalena Rucińska, Czułe miejsca II, 2021
kwiecień 2021 |
BIK | 13
w yd a r z e ni a Ciśnień w Bydgoszczy, Galerii Komiksu Cheap East (CK Zamek) w Poznaniu, Galerii Miejskiej w Inowrocławiu, oraz uczestnictwo w zbiorowych pokazach w bwa Bydgoszcz, MBWA Leszno, Galerii Bielskiej BWA czy Muzeum Schloss Herzberg am Harz w Niemczech. Była stypendystką MKiDN (2009/2010) i Prezydenta Miasta Bydgoszczy (2016). Finalistka Biennale Bielska Jesień (2017), trzykrotnie wyróżniona w Ogólnopolskim Konkursie Malarskim im. Leona Wyczółkowskiego (2016, 2018, 2020). W 2018 roku we współpracy z Danielem Chmielewskim stworzyła książkę ilustrowaną dla dzieci pt. Miasto Złotej (wyd. Tadam). W 2020 roku obroniła doktorat na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie. Jej prace znajdują się w kolekcjach Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy oraz Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.
Bydgoska Akademia Sztuki wykłady online
Magdalena Rucińska, Części pierwsze, 2017
nowe obrazy z cyklu „Czułe miejsca”. Obrazy lapidarne w formie. Oszczędne w kolorze. Kameralne, powściągliwe, milczące. (Magda Rucińska) Magda Rucińska – rysowniczka, malarka, autorka tekstów o sztuce, komiksie i ilustracji. Publikowała m.in. w „Lampie”, „Zwykłym Życiu”, „Fabulariach”, „Zeszytach Komiksowych”, „F5”. Na swoim koncie ma kilka wystaw indywidualnych, m.in. w Galerii Wspólnej i Galerii Wieży
14.04.2021 (emisja w internecie do 14.05.2021)
Anna Straszewska. Reinterpretacja tradycji w modzie ślubnej końca XX i w XXI wieku 28.04.2021 (emisja w internecie do 28.05.2021)
Piotr Mikołajczak. O zaletach i potencjalnych niebezpieczeństwach „designu” made in Ikea inf. Danuta Pałys
Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 17.04.2021, sobota, godz. 18.00, kanał YT MDK 5, Facebook MDK5
Salon Poezji
Zapraszamy Państwa serdecznie na premierę III Salonu Poezji „Cyrk na kółkach”. W tej edycji młodzież z Teatru Bez Wad oraz z Teatru Pod Podłogą z Młodzieżowego Domu Kultury nr 5 w Bydgoszczy zaprezentuje wiersze Jana Brzechwy o tematyce zwierzęcej. 19.04.2021, poniedziałek, ARTHOL Galeria, MDK 5
Ścieżki przyjaźni
Wystawa plastyczna, która jest podsumowaniem dotychczasowych projektów i 12-letniej współpracy międzynarodowej między Bydgoszczą a miastem partnerskim Kragujevac. Zmieniają się okoliczności, ale współpraca nadal trwa. MDK5 oraz Szkoła Podstawowa im. Milutin i Draginja Todorović z Kragujevca i Szkoła Podstawowa im. Vuk Karadzić z serbskiej części Kosova – Zvečan otwierają się na nowe możliwości. Przy okazji wystawy prac dzieci z Polski i Serbii zaistnieją też młodzi muzycy z Cameraty Fordońskiej i sekcji instrumentalnej pani Any Matijević-Komorowskiej. Będzie to okazja do wspomnień z muzycznej części tych projektów i zaproszenie do nowego. 14 | BIK | kwiecień 2021
Wystawa będzie trwać od 19 kwietnia do 10 maja. Będzie można ją też zobaczyć w wersji online 6 maja. inf. Julia Mroczkowska
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Bydgoskie Centrum Sztuki
do 15 maja 2021, ul. Jagiellońska 47
Bart Staszewski – projekt Strefy
kuratorka: Natalia Pichłacz tekst do katalogu: Paweł Leszkowicz Bart Staszewski: W 2019 r. około 50 gmin, powiatów i województw, głównie w Polsce południowo-wschodniej, ogłosiło się strefami wolnymi od LGBT, przyjmując homofobiczne deklaracje lub uchwały i ogłaszając walkę z „ideologią LGBT” oraz obronę „tradycji i chrześcijaństwa” przed „homopropagandą”. Aby zwrócić uwagę na działania tych samorządów oraz na sytuację osób LGBT w tych regionach, postanowiłem stworzyć znak drogowy, który jest odzwierciedleniem homofobicznych uchwał, które pod pozorem obrony rodziny i tradycyjnych wartości wykluczają z lokalnej wspólnoty tych, którzy według radnych do niej nie pasują. Którzy wg radnych są zagrożeniem. Którzy, jeśli już tam żyją, to tylko pod warunkiem życia w ukryciu i „nieobnoszenia się” ze swoją seksualnością. Mój znak „wizualizuje” jedynie to, co jest w tekście uchwał, jest ich materialnym odpowiednikiem. W swoim projekcie jeżdżę do miejscowości, które zadeklarowały walkę z „ideologią” LGBT, stawiam znak i robię zdjęcie. Chciałem też pokazać tych, którzy żyją w „strefach” i muszą się codziennie mierzyć z otaczającą ich niechęcią, dlatego szukałem osób, które chciałyby zapozować przed znakiem swojej miejscowości. Niestety w większości przypadków nie udało mi się znaleźć boha-
Fotografie: Bart Staszewski
terów do zdjęcia. Nawet jeśli wstępnie deklarowali swój udział w projekcie, ostatecznie zwyciężał strach przed ujawnieniem się i przed reakcją lokalnej społeczności. Pierwsze zdjęcia z projektu opublikowałem na swoich social mediach w styczniu 2020 r., co wywołało lawinę reakcji na całym świecie. Media rządowe oskarżyły mnie o rozsiewanie fake newsów na temat Polski, a premier polskiego rządu stwierdził, że „nazwać mój projekt oszustwem to jakby nic nie powiedzieć”. Ceną za skuteczność były pozwy sądowe ze strony trzech gmin, które poczuły się zniesławione. Przeciwko mnie toczy się też kilkanaście śledztw o wykroczenia. Mimo to nadal kontynuuję projekt. Bart Staszewski (ur. w 1990 r.) – pochodzi z Lublina. Jest reżyserem filmów dokumentalnych, fotografem i działaczem na rzecz LGBT. Jest autorem filmu Artykuł osiemnasty. Jako fotograf dokumentuje przemiany społeczne i protesty dotyczące ruchu LGBT+. Współorganizował Marsz Równości w Lublinie, o który musiał dwukrotnie walczyć w sądzie z powodu zakazu wydanego przez prezydenta Lublina. Od 2019 r. realizuje projekt Strefy, który zainteresował tematem polskiej homofobii media z całego świata. W związku z obostrzeniami prawdopodobnie otworzymy wystawę bez wernisażu. Prosimy śledzić naszą stronę oraz profil na Facebooku. bcs.bydgoszcz.pl inf. Natalia Pichłacz
Stowarzyszenie Działań Artystycznych 16.04.2021, godz. 17.00, Bydgoskim Centrum Organizacji Pozarządowych ul. Gdańska 5
Artyści bydgoscy miastu – wernisaż z okazji urodzin Bydgoszczy
Grafiki: Anna Osińska, zdjęcia grafik: Anna Osińska Anna Osińska, Bydgoszcz, Zaułek, 2020, linoryt
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Anna Osińska, Bydgoska Wenecja, 2020, linoryt
kwiecień 2021 |
BIK | 15
16 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego Pandemia już ponad rok narzuca ogromne ograniczenia i Filharmonia Pomorska, podobnie jak inne instytucje kultury, podjęła różnorodne działania umożliwiające melomanom kontakt z muzyką. W czasie zniesienia lockdownu odbyły się koncerty z publicznością – w ograniczonej liczbie i z zachowaniem wszelkich środków bezpieczeństwa – symfoniczne, kameralne oraz familijne i specjalne dla dzieci. Jednak gros działań instytucja przeniosła do sieci, oferując m.in. dostępne do 31 VIII 2021 bezpłatne streamingi koncertów na kanale YouTube FP. Znajdują się tam zarówno wybrane koncerty nagrane w sali koncertowej bez udziału publiczności, jak i te transmitowane na żywo, biorąc pod uwagę fakt, że nie wszyscy melomani mogli osobiście uczestniczyć w koncertach. Do realizacji streamingów zostali zaangażowani wysokiej klasy profesjonaliści (reżyser, dźwiękowiec, scenograf itp.). Nasz pandemiczny, roczny dorobek odebrały tysiące internautów ze świata i wciąż zbiera on świetne opinie zadowolonych i wdzięcznych melomanów. Na platformie YT można obejrzeć np.: Kolędę Nockę, legendarny spektakl muzyczny Ernesta Brylla i Wojciecha Trzcińskiego, zrealizowany w 40-lecie jego powstania z udziałem m.in. wielkiej gwiazdy polskiej estrady Krystyny Prońko; koncerty z II Symfonią Beethovena oraz Symfoniczne tańce Europy, poprowadzone przez młodego, utalentowanego dyrygenta Pawła Kapułę, okrzykniętego nadzieją polskiej dyrygentury, któremu filharmonia z początkiem 2021 roku powierzyła funkcję stałego, gościnnego dyrygenta; pod batutą Rossena Gergova, uznanego w świecie bułgarskiego dyrygenta – rewelacyjny Koncert na wiolonczelę i orkiestrę Haydna z kreacją wybitnego rosyjskiego wirtuoza Pavla Gomziakova oraz słynną Symfonię „Włoską” Mendelssohna. 4.04.2021, niedziela, godz. 19.00 W kwietniu na kanale YT oferujemy jeden koncert online:
HÄNDEL – MESJASZ – WYSZYŃSKI
Orkiestra Kameralna FP Capella Bydgostiensis; Polski Chór Kameralny Kai Bumann – dyrygent Ingrida Gápová – sopran Kacper Szelążek – kontratenor Rafał Bartmiński – tenor Artur Janda – bas Jan Łukaszewski – przygotowanie Chóru impresje filmowe – Mateusz Buława reżyseria – Bogusław Sobczuk
W nowatorsko zrealizowanym oratorium wszech czasów z kameralistami wystąpią znakomici śpiewacy: Ingrida Gápová – utytułowana słowacka sopranistka, Kacper Szelążek – młody, utalentowany kontratenor, tenor Rafał Bartmński – solista Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie oraz bas Artur Janda – solista Warszawskiej Opery Kameralnej; partie chóralne zaśpiewa Polski Chór Kameralny z Gdańska, zaliczany do wąskiego grona świaw y d a n i e
i n t e r n e t o w e
towej elity w pełni profesjonalnych chórów. Nad całością będzie czuwał znany bydgoskim melomanom maestro Kai Bumann, w latach 2015–2020 szef artystyczny FP.
Koncerty z publicznością: 16.04.2021, piątek, godz. 19.00
Pod złotą batutą
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Eugene Tzigane – dyrygent Simona Sinderstean – obój Piotr Matwiejczuk – prowadzenie (redaktor naczelny „Ruchu Muzycznego) W programie: C.M. von Weber – Uwertura do opery „Oberon”; ostatnia opera Webera, która przyniosła mu wielki sukces; W.A. Mozart – Koncert na obój C-dur, ukazujący rozmaite oblicza tego instrumentu, jego zdolność do snucia włoskiej kantyleny, ale także błyskotliwą wirtuozerię; F. Schubert – IX Symfonia C-dur „Wielka”, jedno z najwspanialszych arcydzieł kompozytora, 10 lat po jego śmierci odkryta przez Schumanna.
Eugene Tzigane w Konkursie Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach w 2007 bezapelacyjnie zdobył Złotą Batutę oraz m.in. nagrodę specjalną Filharmonii Pomorskiej, a w rok później II nagrodę Konkursu sir Georga Soltiego w Budapeszcie. Artysta regularnie dyryguje w Europie, Australii i Japonii, zyskując za swe kreacje znakomite recenzje. 21.04.2021, środa, godz. 19.00 Orkiestra Kameralna FP Capella Bydgostiensis Tomasz Tomaszewski – dyrygent, skrzypce, pierwszy koncertmistrz Deutsche Oper Berlin Jadwiga Rappé – alt, jedna z najwybitniejszych śpiewaczek polskich. W programie „perełki” baroku: G.F. Händel – Przybycie królowej Saby z oratorium Salomon; A. Vivaldi – Stabat Mater; A. Corelli – Concerto grosso; G.B. Pergolesi – Salve Regina; G.Ph. Telemann – Suita Don Kichot 23.04.2021, piątek, godz. 19.00 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mykoła Diadiura – dyrygent; uznany ukraiński artysta, główny dyrygent Orkiestry Symfonicznej Ukraińskiej Filharmonii Narodowej w Kijowie Antonii Baryshevskyi – fortepian, renomowany ukraiński wirtuoz, laureat wielu prestiżowych konkursów, w tym I nagrody Arthur Rubinstein International Piano Master Competition (Izrael) W programie utwory wielkich klasyków wiedeńskich: J. Haydn – Koncert fortepianowy D-dur, uważany za najładniejsze dzieło na fortepian kompozytora i też najczęściej wykonywany; L. van Beethoven – V Symfonia c-moll, zwana również kwiecień 2021 |
BIK | 17
w yd a r z e ni a „Symfonią losu”, powstała w tzw. okresie heroicznym w twórczości Mistrza z Bonn. 30.04.2021, piątek, godz. 19.00 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mirosław Jacek Błaszczyk – dyrygent; dyrektor artystyczny i juror Międzynarodowych Konkursów Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach, dyrygent honorowy Filharmonii Śląskiej Luca Neccia – pierwszy oboista Orkiestry Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku Marek Kit – fagot, muzyk solista Orkiestry Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku Aldona Cisewska – skrzypce, koncertmistrzyni OSFP Maciej Kamrowski – wiolonczela, koncertmistrz OSFP W programie: W.A. Mozart – Uwertura do opery „Don Giovanni”, uważanej za najdoskonalsze dzieło swojego gatunku; J. Haydn – Sinfonia concertante B-dur na obój, fagot, skrzypce i wiolonczelę, skomponowana w Londynie
w 1791 dla przyjaciół muzyków Haydna; C. Saint-Saëns – I Symfonia Es-dur; napisana przez 18-letniego kompozytora, w której wyczuwalny jest wpływ Schumanna. Sytuacja jest bardzo dynamiczna i plany mogą ulec zmianie, dlatego bardzo prosimy zainteresowanych o śledzenie strony www.filharmonia.bydgoszcz.pl oraz postów na Facebooku. Na stronie FP znajduje się Regulamin Melomana na czas trwania epidemii SARS-CoV-2 COVID-19. KASA BILETOWA czynna od wtorku do piątku w godz. 14–18 oraz godzinę przed koncertem. Rezerwacja: w godz. 12–14, tel. 52 321 02 34; 52 321 04 67 wew. 21 Informacja – Dz. Promocji: 52 321 25 50 (w godz. 9–15) BILETY ONLINE www.bilety24.pl www.filharmonia.bydgoszcz.pl inf. Mariola Grochowina
Teatr Polski w Bydgoszczy Szanowni Państwo!
Szczegółowe informacje o kwietniowych wydarzeniach w Teatrze Polskim w Bydgoszczy są dostępne na stronie internetowej Teatru (www.teatrpolski.pl) oraz w mediach społecznościowych. Pod koniec kwietnia planowana jest premiera spektaklu Maszyna w reżyserii Jagody Szelc. Szczegóły prezentujemy poniżej. Podobnie, jak w ubiegłym miesiącu, kupon zniżkowy będzie można wykorzystać na wybrany spektakl z kwietniowego repertuaru TPB (nie dotyczy premier). Kupon upoważniający do zniżki znajdziecie Państwo obok. Do zobaczenia na widowni! Teatr Polski w Bydgoszczy
Maszyna
premiera w kwietniu 2021
reżyseria: Jagoda Szelc; dramaturgia: Marta Keil; reżyseria świateł: Przemysław Brynkiewicz; scenografia: Natalia Giza; kostiumy: Maja Skrzypek; muzyka: Teoniki Rożynek; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Sara Celler-Jezierska, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Jerzy Pożarowski „Maszyna działa od dawna. Działa codziennie. Działa systemowo. Nie trzeba jej uruchamiać. Trzeba ją konserwować. Popsuta działa też wyśmienicie. Można się nią zachwycać. Można nie zwracać uwagi na jej działanie. Można się nią upajać. Słychać ją, jak gra. Więc czemu bez przerwy wsłuchujesz się w nią z otwartymi ustami?” Jagoda Szelc
Jagoda Szelc ukończyła grafikę na ASP we Wrocławiu oraz Wydział Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej PWSFTviT w Łodzi. Była także stypendystką Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach. Zanim stanęła na planie debiutanckiego filmu Wieża. Jasny dzień (2017), zrealizowała aż 10 krótkometrażowych etiud fabularnych 18 | BIK | kwiecień 2021
i dokumentalnych. Jej filmy były pokazywane na wielu festiwalach, m.in.: MFF w Karlowych Warach, Hot Docs, Cannes Court Métrage, Nowe Horyzonty czy Brooklyn Film Festival. Film Taki pejzaż zdobył główną nagrodę dla filmu studenckiego – Złotą Kijankę na Camerimage Jagoda Szelc, fot. Sonia Szóstak 2013. Za film Wieża. Jasny dzień otrzymała nagrody za najlepszy debiut reżyserski i najlepszy scenariusz na FPFF w Gdyni 2017. Produkcja znalazła się też w prestiżowej sekcji Forum MFF w Berlinie 2018. Laureatka Paszportu „Polityki” w kategorii film w 2018 roku. W tym samym roku ukończyła swój drugi pełnometrażowy film Monument, za który otrzymała Nagrodę Specjalną na FPFF w Gdyni. KÓ W „B IK -u ” T DL A CZ YT EL NI TE AT RA LN Y BI LE w cenie IK-u” bilety Z tym numerem „B niowego iet kw z * zł na wybrany spektakl o w Bydgos zcz y Polskieg repertuaru Teatru do zakupu „BIK-u” uprawnia Jeden eg zemplar z ek takl sp en jed etów na maksymalnie 4 bil . nie ce ej yjn oc rom w p er *nie dotyc zy premi
15 !
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego W budynkach muzeum obowiązują limity liczby osób mogących przebywać jednocześnie w poszczególnych obiektach. W związku z podjęciem kroków mających na celu zatrzymanie szerzenia się koronawirusa SARS-COV-2 organizator zastrzega, że podane terminy przedsięwzięć, udostępnione budynki, godziny otwarcia oraz limity liczby osób przebywających jednocześnie w poszczególnych obiektach mogą ulec zmianie.
muzealne spotkania były przede wszystkim sposobnością, aby poznać nasze bogate zbiory z zakresu sztuki. W przestrzeni muzeum organizowane będą imprezy dla osób spragnionych kontaktu ze sztuką, kulturą i nauką. Wydarzenia te będą odpowiedzią na pojawiające się zapotrzebowanie na rzetelne wyjaśnienie współczesnych zjawisk społecznych, przemian kulturowych i nowych prądów w sztuce.
10–11 kwietnia 2021
Poznaj region z przewodnikiem
Po raz kolejny włączamy się do akcji organizowanej przez Urząd Marszałkowski naszego województwa. Zapraszamy na oprowadzania: – Wystawa „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11. Sobota 10 kwietnia, godz. 12.00, czas trwania: 45 min. Oprowadza kustosz Mateusz Soliński. – Wystawa „Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852– –1936)”, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7. Sobota 10 kwietnia, godz. 13.00, czas trwania: 45 min. Oprowadza kustosz Mateusz Soliński. – Fragment wystawy OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. Odsłona premierowa: Inspiracje i aspiracje na Gdańska 4. Niedziela 11 kwietnia, godz. 12.00, czas trwania: 0,5 h. Oprowadza kustosz Inga Kopciewicz. – Wystawa „Galeria Sztuki Nowoczesnej”, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Niedziela 11 kwietnia, godz. 14.00, czas trwania: 1 h. Oprowadza kustosz Inga Kopciewicz.
Na oprowadzania obowiązują zapisy. Formularze rejestracyjne znajdują się na stronie: www.rejestracja.kujawsko-pomorskie.pl. Gdańska 4
OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. Inspiracje i aspiracje
Fragment premierowej odsłony wystawy
Po 12 latach czas na nową historię. Muzeum Okręgowe ponownie otworzyło podwoje na Gdańskiej 4. Już od kwietnia zwiedzający mają okazję poznać efekty prac remontowych i konserwatorskich w obiekcie muzealnym przy ul. Gdańska 4. Do zwiedzania udostępniono fragment premierowej odsłony wystawy sztuki współczesnej: OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. Inspiracje i aspiracje. Ekspozycja prezentuje wypowiedzi twórcze, w kontekście zarówno inspiracji panującymi ideami, jak i prób wypracowania własnych dróg artystycznych. Znajdują się na niej prace takich artystów jak m.in. Ryszard Winiarski, Henryk Stażewski, Stanisław Wejman, Andrzej Wróblewski, Teresa Pągowska, Jan Cybis czy Józef Czapski. Powrót muzeum do gmachu przy ul. Gdańskiej 4 to nowe wyzwania i zarazem nowe możliwości. Chcemy, by w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Henryk Stażewski, Kompozycja, 1948, olej, płótno, fot. W. Woźniak
W najbliższym okresie muzeum chce zaoferować publiczności m.in. dyskusje panelowe, prelekcje i wykłady popularyzujące szeroko rozumianą sztukę, kulturę i naukę, spotkania i wystawy literackie, prezentujące autorów książek oraz interesujące zjawiska rynku książki, tematyczne Spacery Historyczne, przygotowane przez pasjonatów lokalnej historii, prezentujące w nowy sposób Bydgoszcz i postacie z nią związane, nową przestrzeń dla czytelników w artystyczno-literackiej księgarni, oferującej niszowe publikacje z różnych dziedzin wiedzy oraz szereg spotkań i warsztatów edukacyjnych dla odbiorców w każdym wieku. 16.04.2021
Wiosenny spacer z historią
Z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków zapraszamy na zajęcia w plenerze oraz na muzealnych wystawach. Podczas kameralnych spotkań skupimy się na naszym lokalnym dziedzictwie związanym z obszarem Starego Miasta. – W czasy średniowiecznej Bydgoszczy przeniesiemy się wraz z kustoszem Działu Archeologii Jolantą Łoś podczas spacerów o godz. 16.00 i 17.15. – O tym, kto pracował w mieście i co w nim produkowano w okresie staropolskim, dowiemy się podczas zajęć dla rodzin prowadzonych przez kustosz z Działu Edukacji Dominikę Raduńską-Pacholską o godz. 16.15 i 17.30. – Na temat przemian Bydgoszczy w okresie zaborów i dwudziestolecia międzywojennego opowie kustosz Działu Edukacji dr Mateusz Soliński o godz. 12.00 i 15.00. kwiecień 2021 |
BIK | 19
w yd a r z e ni a Józef Czapski, Wystawa – Szkic do obrazu, 1977, olej, płótno, 50×65 cm, fot. W. Woźniak
O biekt miesi ą ca Józef Czapski, Wystawa – Szkic do obrazu, 1977, olej, płótno, 50×65 cm Józef Czapski był aktywny na dwóch płaszczyznach: pochłaniała go sztuka oraz pisarstwo. Naukę malarstwa rozpoczął w 1918 r. w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, studia artystyczne kontynuował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1924 r. pod kuratelą Józefa Pankiewicza, wraz z grupą jego uczniów (m.in. Janem Cybisem, Arturem Nachtem-Samborskim, Piotrem Potworowskim), wyjechał do Paryża; tu artyści działali odtąd pod nazwą Komitet Paryski. Pobyt Czapskiego we Francji rozpoczęły gruntowne studia muzealne malarstwa dawnych mistrzów, przy równoczesnym zainteresowaniu sztuką współczesną – płótnami impresjonistów i postimpresjonistów. Tradycjom kolorystycznym grupy kapistów artysta pozostał wierny w okresie powojennym. Buntując się przeciw dominacji treści w tradycji sztuki polskiej, zdecydował się uprawiać „malarstwo czyste” – karmiące się własnymi treściami, oderwane od jakiejkolwiek zależności. Tematykę prac odnajdował w podpatrywanych, powszednich sytuacjach, w „teatrze codzienności”. Malował portrety, wnętrza, pejzaże, sceny miejskie, martwe natury, w których zgłębiał poszczególne studia form, barw i światła. Dążąc do syntetycznego ujęcia przedmiotu, przywiązywał wielką wagę do konstrukcji obrazu. 20 | BIK | kwiecień 2021
Często utrwalanym przez Czapskiego motywem była scena rozgrywająca się w galerii sztuki. Gdy w 1977 r. otwarto w Grand Palais w Paryżu retrospektywę w stulecie śmierci Gustave’a Courbeta, malarz wykonał liczne studia przygotowawcze do obrazu Wystawa (E. Karpeles, Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza, Warszawa 2019). Odnajdujemy w nim nie tylko intrygujące, pełne ekspresji, zestawienia czystych barw, ale przede wszystkim – wyszukane kadrowanie nadające kompozycji dynamikę. Obraz rytmizują powtórzenia, odbicia, echa – ścian, obrazów, postaci (również nas oglądających obraz). W powojennej Polsce twórczość literacka Józefa Czapskiego była objęta całkowitym zakazem publikacji, a jego obrazy eksponowano rzadko, zwykle jedynie przy okazji zbiorowych wystaw malarstwa kapistów. Przyczyniły się do tego pobudki polityczne – Czapski jako delegat rządu RP na emigracji działał w międzynarodowej komisji badającej zbrodnię katyńską. Poruszające relacje złożył we Wspomnieniach starobielskich, a następnie w książce Na nieludzkiej ziemi. Jako współzałożyciel paryskiej „Kultury” ściśle współpracował z miesięcznikiem. W ciągu dziesięcioleci publikowania na łamach czasopisma zamieszczał liczne komentarze polityczne, recenzje wystaw i eseje, w których podejmował problemy sztuki, kultury oraz szeroko pojętej etyki, co sukcesywnie ugruntowywało jego pozycję jako autorytetu moralnego, fascynującej osobowości i świadka historii. Obraz można oglądać w gmachu MOB przy ul. Gdańskiej 4. Inga Kopciewicz
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 58 59 909, uczestnictwo w cenie biletu wstępu na ekspozycję. Z uwagi na obostrzenia sanitarne związane zapobieganiem rozprzestrzenianiu się wirusa COVID-19, w każdym spotkaniu mogą uczestniczyć maksymalnie 4 osoby.
Warsztaty online i warsztaty wyjazdowe
Zaproś Nas do Siebie, a stworzymy coś wyjątkowego! – oferta edukacyjna
22.04.2021, godz. 16.30, online, zapisy: 693 24 24 59 Zajęcia rewalidacyjne dla osób z zespołem Downa i ich rodzin
Spotkanie z „Dziecięcym Graffiti”
Kwiecień to miesiąc, w którym, poza Wielkanocą, obchodzimy wiele ważnych uroczystości. 24 kwietnia przypada rocznica urodzin naszego patrona – Leona Wyczółkowskiego, 18 kwietnia to Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, a 22 kwietnia to Dzień Ziemi. Idee przyświecające tym dniom przypomnimy i omówimy podczas kolejnego spotkania z „Dziecięcym Graffiti”. Kanwą opowieści będzie zamiłowanie Leona Wyczółkowskiego do przyrody, w szczególności tej z okolic Bydgoszczy. Dowiemy się, jak możemy dbać o przyrodę w lesie oraz co dalej będzie się działo z tak drogim mistrzowi rezerwatem cisów we Wierzchlasie. W części warsztatowej, wykorzystując dary natury, będziemy ozdabiać zużyte przedmioty, dając im drugie życie. 24.04.2021, Dom Lena Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7, Wyspa Młyńska
Urodziny Leona Wyczółkowskiego
Świętujemy 169. urodziny naszego patrona Leona Wyczółkowskiego. Ten wybitny malarz, rysownik i grafik urodził się 11 kwietnia 1852 roku (wg kalendarza juliańskiego), a 24 kwietnia (wg kalendarza gregoriańskiego), w Hucie Miastkowskiej na Podlasiu, w rodzinie Antoniny z Falińskich i Mateusza Wyczółkowskiego. Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy wspólnie z pedagogami i uczniami Zespołu Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy zapraszają do wspólnego świętowania. W ramach wydarzenia w muzealnym Domu Leona Wyczółkowskiego na Wyspie Młyńskiej odbędzie się pokaz czterech dzieł artysty pt. „Wiosna”. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy również do udziału w akcji społeczno-artystycznej pt. „Dzieło dla Mistrza”, w ramach której stworzymy wielkoformatową interpretację obrazu pt. „Kopanie buraków”. Dzieło mistrza zbudujemy z ok. 300 małych podobrazi, którego autorem może być każdy z Was! Ze względu na obostrzenia związane z COVID-19 nasze działania będą miały charakter symboliczny, ale i artystyczny. Ośrodki kultury, szkoły, placówki oraz osoby indywidualne, które zgłoszą chęć udziału w akcji, dostaną pakiety z podobraziami i instrukcją obsługi, w jaki sposób namalować wybrany fragment obrazu Mistrza (kontakt: Dział Edukacji, edukacja@bydgoszcz.pl, tel. 52 585 99 09). 24 kwietnia symbolicznie połączymy nasze prace przed Domem Leona Wyczółkowskiego, tworząc „Dzieło dla Mistrza”, namalowane Waszymi rękoma! Szczegóły wydarzenia na stronie internetowej muzeum. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Od kwietnia zapraszamy wszystkich zainteresowanych do udziału w warsztatach online oraz warsztatach wyjazdowych. Dział Edukacji MOB przygotował bogatą ofertę edukacyjną dotyczącą stałych i czasowych wystaw. Więcej szczegółów na stronie www.muzeum.bydgoszcz. pl. Napisz do nas na adres: edukacja@bydgoszcz.pl, lub zadzwoń: 52 58 59 909. WYSTAWY CZASOWE: Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Jestem, kim jestem, gdzie jestem. Jubileuszowa wystawa prac fotograficznych Marka Chełminiaka. Wystawa czynna do 27 czerwca 2021 roku. Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2, piwnica Bydgoszcz nie tylko pieniądzem stała. Wystawa przedłużona do 30 czerwca 2021 roku. WYSTAWY STAŁE: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów. W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic. Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Mennica bydgoska. Skarb bydgoski. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Galeria Sztuki Nowoczesnej. Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936). Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy. Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg. Gdańska 4 OBRAZY NIE-/RZECZYWISTOŚCI. Inspiracje i aspiracje. Fragment premierowej odsłony wystawy. inf. Katarzyna Joniec
kwiecień 2021 |
BIK | 21
w yd a r z e ni a Opera Nova w Bydgoszczy 9.04.2021, piątek, godz. 19.00 10.04.2021, sobota, godz. 19.00 11.04.2021, niedziela, godz. 18.00
Halka – opera Stanisława Moniuszki
kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak reżyseria – Natalia Babińska scenografia – Diana Marszałek, Julia Skrzynecka kostiumy – Paulina Czernek-Banecka choreografia – Iwona Pasińska przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń
Dzięki Halce życie Moniuszki odmieniło się – otrzymał stałe zatrudnienie w Warszawie, a jego muzyka przy-
niosła mu wielki sukces. A przecież Halka powstała już 10 lat wcześniej w Wilnie i przez całą dekadę nie zwróciła na siebie uwagi! Sukces warszawskiego przedstawienia był oszałamiający: protagonistów wywoływano 14 razy, a Moniuszko zyskał miano „ojca polskiej opery narodowej” i status jednego z najważniejszych polskich kompozytorów swoich czasów. Halka, której premiera w Operze Nova odbyła się w 2013 roku, to przedstawienie inteligentne i poruszające, świetnie zrealizowane w warstwie wokalnej i muzycznej, zdolne silnie oddziaływać na emocje współczesnego widza, ekspresyjne w sferze scenograficznej, eksponujące uniwersalizm libretta, przy zachowaniu odniesień do polskich wątków historycznych, trafne rozłożenie emocjonalnych akcentów. A kiedy dołożymy precyzyjnie grającą orkiestrę, otrzymujemy przedstawienie, o którym można napisać same dobre rzeczy. Podczas kwietniowych spektakli śpiewać będzie m.in. obsada premierowa, którą udało się zgromadzić mimo (dzięki?) pandemii: m.in. Jolanta Wagner, Tadeusz Szlenkier i Łukasz Goliński. 16.04.2021, piątek, godz. 19.00 17.04.2021, sobota, godz. 19.00
Czarodziejski flet – opera Wolfganga Amadeusza Mozarta Halka, Jolanta Wagner jako Halka i Tadeusz Szlenkier w roli Jontka, fot. Marek Chełminiak
kierownictwo muzyczne – Dirk Vermeulen inscenizacja i reżyseria – Matthias Remus scenografia – Stephan Dietrich
Halka, fot. Marek Chełminiak
22 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a
Czarodziejski flet, fot. Marek Chełminiak
Jedna z najpiękniejszych oper w historii tego gatunku. Realizatorzy uczynili tłem akcji monumentalną Bibliotekę, siedzibę i świątynię Rozsądku, Piękna, Wiedzy, Siły, Natury. „Sprawa tak się przedstawia, jak gdyby scenariusze inicjacji były nierozerwalnie złączone z samą strukturą życia duchowego. Jak gdyby inicjacja była procesem koniecznym dla wszelkiej próby całkowitego odrodzenia, dla wszelkiego wysiłku przekroczenia naturalnego stanu człowieka celem dostąpienia uświęconego bytu” – te słowa Mircei Eliadego zdają się pasować do kluczowej idei libretta. Ono samo jest porównywane do baśni. Czarodziejski flet daje Taminowi moralne oparcie w momencie, gdy musi odrzucić swoje dotychczasowe utarte sądy, by stać się godnym wtajemniczenia. Pomaga mu przetrwać próby powietrza, ognia i wody, stanąć po stronie Światła w walce z Ciemnością. Rytuały inicjacyjne i odniesienia do religii starożytnego Egiptu stanowiły temat popularny w dramatopisarstwie i sztuce operowej schyłku oświecenia. Opera Mozarta jeszcze te modę spotęgowała, lecz kompozytorowi nie było już dane cieszyć się jej sukcesami. To drugie – obok Wesela Figara – dzieło W.A. Mozarta w bieżącym repertuarze Opery Nova. W tym sezonie artystycznym dołączy do nich Così fan tutte. 23.04.2021, piątek, godz. 17.00 24.04.2021, sobota, godz. 17.00 25.04.2021, niedziela, godz. 17.00 27.04.2021, wtorek, godz. 17.00
Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków – balet w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
muzyka – Bogdan Pawłowski kierownictwo muzyczne – Henryk Wierzchoń choreografia – Henryk Konwiński scenografia – Anna Sekuła
Niemieccy bajkopisarze, bracia Grimm, obdarzyli krasnoludki – cudowne i pożyteczne, acz rzadko spotykane istoty – szlachetnymi cechami i uczynili je przyjaciółmi pięknej królewny. Historia o Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach stała się jednym z rozpoznawalnych znaków współczesnej masowej kultury, doczekała się także uwiecznienia w formie baletu. Bogdan Pawłowski jest autorem muzyki do ponad 200 spektakli dramatycznych i 28 lalkowych. Z myślą o dziecięcej widowni teatrów operowych skomponował dwa balety pełnospektaklowe: Królewnę Śnieżkę i siedmiu krasnoludków (prapremiera w 1970 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi) oraz Kota w butach (prapremiera 12 października 1997 roku w Operze Nova w Bydgoszczy). Zapraszamy na ukochaną przez dzieci baletową bajkę, której nie ima się czas. Pierwsza realizacja w bydgoskiej operze miała miejsce w 1975 roku, zatem jej ówcześni mali widzowie mogą teraz przyprowadzać na spektakl swoje… wnuki. Ta wersja Śnieżki, w choreografii Henryka Konwińskiego, obecna jest na afiszu od 21 lat i była pierwszym spektaklem dla dzieci zrealizowanym i wystawionym na scenie Opery Nova. Poprzednie realizacje tego niezwykle popularnego baletu miały miejsce w 1975 (chor. Krystyna Gruszkówna) i 1983 roku (chor. Witold Borkowski). inf. Ewa Chałat
kwiecień 2021 |
BIK | 23
w yd a r z e ni a Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 29.04.2021, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314
„Starsza pani poezja” – finisaż prezentacji tomu wierszy na planszach Bartłomieja Siwca Czytanie tekstów – Jan Kaja i Roma Warmus
Bartłomiej Siwiec (ur. w 1975 r. w Bydgoszczy) – prozaik, poeta, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył politologię ze specjalizacją dziennikarską na WSP w Bydgoszczy i studia podyplomowe z zakresu archiwistyki na UMK w Toruniu. Autor czterech powieści: Zbrodnia, miłość, przeznaczenie, Autodestrukcja, Przypadek Pana Paradoksa, 16 schodów, zbioru opowiadań Wszyscy byli umoczeni, trzech zbiorów wierszy: Instrukcja zabicia ptaka, Matka i róża, Przepompownia, i kilku dramatów: 64 pozycje z życia szachisty, Wyszła z domu, Skóry. Jego wiersze, szkice i recenzje były drukowane na łamach „Toposu”, „Tekstualiów”, „Elewatora”, „Okolicy Poetów”, „Akantu”, „Gazety Kulturalnej”, „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego”. Laureat nagrody Strzała Łuczniczki za najlepszą bydgoską książkę roku – poezja (2020). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
ternationale de l’Art Photographique). Wieloletni prezes Bydgoskiego Towarzystwa Fotograficznego i Bydgoskiego Klubu Fotograficznego. Autor wystaw indywidualnych i uczestnik wielu wystaw zbiorowych. Zdobywca licznych nagród i wyróżnień w konkursach fotograficznych (szczególna aktywność twórcza przypada na lata 1960–1990). Zajmował się głównie fotografią czarno-białą o niestudyjnym charakterze. inf. Jacek Soliński
29.04.2021, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314
„Z przeszłości” – finisaż wystawy fotografii Józefa Zegarlińskiego (1923–2012) z udziałem synów: Edwarda i Jerzego Zegarlińskich
Józef Zegarliński, ur. 1923 r. w Kamionce Strumiłłowej, woj. tarnopolskie, zmarł w 2012 r. w Bydgoszczy. W latach 1938–1945 mieszkał we Lwowie, od 1951 związał się z Bydgoszczą. Inżynier budownictwa, architekt, wykładowca akademicki, fotografik (AFIAP – Artiste Federation InFotografie Józefa Zegarlińskiego
24 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Wydziału Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy W ramach cyklu wykładów pt. „Artyści dla Wydziału Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy” w dniu 14 kwietnia o godz. 15.00 w sali koncertowej Collegium Copernicanum UKW ze społecznością wydziału spotka się Tomasz Szymuś – polski muzyk, kompozytor, aranżer i dyrygent, znany m.in. z pracy dyrygenckiej przy programach: „Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami”. Artysta był kierownikiem muzycznym programów TVN „Taniec z gwiazdami” i „X Factor” oraz pracował przy produkcji programów takich jak „Idol”, „Mam talent!”, „Must Be the Music. Tylko muzyka”, „Szansa na sukces”, „Tata Show”, „Dubidu”, „OPPA”, „Malwy”, „Budzik” czy „Od przedszkola do Opola”. Tomasz Szymuś odpowiadał za oprawę muzyczną szeregu festiwali i widowisk muzyczno-telewizyjnych. Spotkanie będzie transmitowane na kanale YouTube Wydziału Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy. Spotkanie bez udziału publiczności.
Classic Trio, fot. Krzysztof Palacz
W sali koncertowej Collegium Copernicanum UKW w Bydgoszczy w dniu 18 kwietnia o godz. 17.00 odbędzie się koncert Classic Trio. To zespół stworzony z młodych muzyków i nauczycieli, którzy poznali w Zespole Szkół Muzycznych im. Czesława Niemena we Włocławku. Połączyła ich pasja do wspólnego grania oraz… częste podróże samochodem. Grają czasem na poważnie, czasem nie do końca serio, ale zawsze z ogromną dawką energii i pozytywnych emocji. Nieustannie poszukują nowych inspiracji do tworzenia oraz wyrażania siebie poprzez muzykę. Trio tworzą: Ewa Witczak – wiolonczela, Małgorzata Bętkowska – flet i Jacek Szczepański – fortepian (nauczyciel akademicki Wydziału
Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy). Koncert będzie transmitowany na kanale YouTube Wydziału Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy. Koncert bez publiczności. W programie: J. Haydn – Trio G-dur Hob. XV:15, B. Pucihar – Full Moon Trio.
Koncert „Zdarzyło się w Bydgoszczy”, w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, 28 kwietnia o godz. 19.00. To sentymentalna podróż po międzywojennej Bydgoszczy, ukazująca jej niebywały czar, a także koegzystencję trzech kultur: polskiej, niemieckiej i żydowskiej. Artyści zaprezentują niezapomniane melodie będące kwintesencją tamtego czasu, a wszystko to na tle unikatowych starych fotografii. W koncercie zaśpiewają: Emilia Hamerlik, Małgorzata Werachowska, Małgorzata Żurańska-Wilkowska i Szymon Górski. Wokalistom będzie towarzyszyć zespół pod kierownictwem Bartłomieja Weznera. Scenariusz i reżyseria: Katarzyna Matuszak. Koncert promujący płytę DVD „Zdarzyło się w Bydgoszczy”, która powstała dzięki współpracy Wydziału Edukacji Muzycznej UKW i MCK.
Adria Art 19.04.2021, godz. 17.30 i 20.30, sala Filharmonii Pomorskiej
„Nerwica natręctw” w Bydgoszczy
Lekka opowieść o skomplikowanych osobowościach w reżyserii Artura Barcisia. „Nerwica natręctw” to spektakl o tym, co może się wydarzyć, kiedy pacjenci gabinetu psychiatrycznego zaczną leczyć się nawzajem. Odpowiedź poznają Państwo w trakcie tego komicznego spektaklu. Więcej informacji oraz bilety na: adria-art.pl. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
kwiecień 2021 |
BIK | 25
w yd a r z e ni a Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 1–30 kwietnia 2021 „Chrońmy bioróżnorodność” – miejski konkurs plastyczno-literacki ukazujący bogactwo przyrody Bydgoszczy oczami młodego artysty marzyciela.
Zachęcamy uczniów szkół podstawowych do uważnego spojrzenia na otaczający świat i zwrócenia uwagi na piękne przyrodnicze zakątki Bydgoszczy. Konkurs adresowany jest do klas I–III oraz klas IV–VIII szkół z terenu miasta Bydgoszczy. Uczestnicy, w zależności od klasy, mogą wziąć udział w jednej wybranej kategorii konkursowej: Klasy I–III – kategoria plastyczna Klasy IV–VIII – kategoria literacka Głównym celem konkursu jest poszerzanie świadomości ekologicznej młodego pokolenia poprzez przedstawienie w formie literackiej i plastycznej piękna przyrody naszego miasta we wszystkich jej formach. Ponadto pragniemy uświadomić dzieciom bezcenne korzyści, jakie czerpiemy z bogactwa różnorodności biologicznej miasta. Chcemy też zwrócić uwagę na sposoby ochrony walorów przyrodniczych Bydgoszczy. Prace należy dostarczyć do 30 kwietnia. 24–25 kwietnia 2021 XXI Turniej Szachowy Juniorów – Talenty 2021. Celem imprezy jest umożliwienie kontaktów sportowych młodym szachistom polskim oraz wymiana doświadczeń sportowych, szkoleniowych i organizacyjnych pomiędzy ośrodkami szachowymi z całej Polski. Uczestnicy imprezy będą rywalizować ze sobą indywidualnie oraz drużynowo. inf. Grażyna Tomasik, Katarzyna Klarkowska
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 1–30 kwietnia 2021, w godzinach otwarcia instytucji, Biblioteka Główna
Wystawa zabawa
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna i Wydawnictwo Zakamarki zapraszają na wyjątkową wystawę, która powstała na 13. urodziny oficyny. Prezentowana wcześniej w Poznaniu, przywędruje do Bydgoszczy na początku kwietnia. Ekspozycja łączy prezentację najpopularniejszych serii książkowych, ulubionych zakamarkowych bohaterów z interaktywną, prostą zabawą. Odpowiadając na pytania, rozwiązując zagadki, dzieci wkraczają w niezwykły świat literackich przygód. od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–18.00, Biblioteka Główna (wejście od ul. Jana Kazimierza 2)
Kiermasz Taniej Książki
W Bibliotece Głównej trwa Kiermasz Taniej Książki, który zagościł u nas na stałe. Wydawnictwa popularnonaukowe, kryminały, romanse, biografie, poradniki, książki dla dzieci i młodzieży. Każdy znajdzie tu coś dla siebie w atrakcyjnej cenie. 26 | BIK | kwiecień 2021
Antykwariat online
W sprzedaży oferujemy dublety i druki zbędne, wycofane ze zbiorów oraz wydawnictwa własne. Proponujemy literaturę z różnych dziedzin wiedzy oraz książki dla dzieci i młodzieży. Czas realizacji zamówień wynosi 7 dni roboczych. Katalog dostępnych pozycji znajduje się na stronie internetowej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej: biblioteka.bydgoszcz.pl.
Wirtualny spacer – Biblioteka Bernardynów
Biblioteka Bernardynów mieści się w gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy. Poklasztorne zbiory należące niegdyś do bydgoskiego klasztoru bernardynów to najstarszy i największy z zachowanych w mieście księgozbiorów; jego początki sięgają schyłku XV wieku. Uruchomiliśmy nowe narzędzie, umożliwiające spacer wirtualny po salach biblioteki. Aby rozpocząć zwiedzanie online, wystarczy wejść na stronę: biblioteka.bydgoszcz.pl. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Galeria Sztuki „Jagiellońska 1” 23.04.2021, godz. 19.00
1. Aukcja Sztuki Nowoczesnej w „Jagiellońskiej 1” – nowym Domu Aukcyjnym w Bydgoszczy
Zapraszamy do udziału w 1. Aukcji Sztuki Nowoczesnej, która odbędzie się w „Jagiellońskiej 1” – nowo powstałej Galerii Sztuki i Domu Aukcyjnym znajdującym się w samym centrum Bydgoszczy, w miejscu historycznej drukarni miejskiej (aktualnie: Bydgoskie Centrum Finansowe). Na aukcji będą prezentowane prace uznanych polskich artystów, takich jak Wojciech Góra, Janusz Kulikowski, Michał Minor, Arkadiusz Świderski, Magdalena Gryska czy Alek Morawski. Oprócz prezentacji znanych i cenionych artystów na aukcji będzie można zakupić prace twórców nieco mniej znanych, ale bardzo dobrze rokujących, na których czujne oko kolekcjonerów powinno zwrócić szczególną uwagę. Poprzedzająca aukcję wystawa, na której będzie można zobaczyć wszystkie prace biorące udział w licytacji, rozpocznie się 16 kwietnia w siedzibie Galerii. W aukcji będzie można brać udział osobiście w galerii sztuki i domu aukcyjnym „Jagiellońska 1”, zdalnie, licytując telefonicznie, na stronie internetowej „Jagiellońskiej 1” lub za pomocą portalu OneBid.
Barbara Czerwińska, Nauka latania II, 50×60 cm
inf. Szymon Kaźmierczak
Anna Perek-Sobierajska, Dualizm rywalizacji, 54×37×31 cm
Arkadiusz Świderski, best friend, 70×100 cm
Michał Minor, Summa Necessitas, 50×70 cm
w y d a n i e
kwiecień 2021 |
i n t e r n e t o w e
BIK | 27
w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 13.04.2021, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3
CCCI Bydgoski Wtorek Muzyczny
Chór Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej AM w Bydgoszczy Piotr Jańczak – dyrygent Chór Kameralny AM w Bydgoszczy Magdalena Filipska, Mariusz Koliński, Justyna Narewska, Nina Salamon – dyrygenci
18.04.2021, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu
CCXII Koncert Pałacowy
Hanna Michalak – sopran Maria Murawska – fortepian
w programie m.in.: György Orbán – Daemon Irrepit Callidus Mariusz Koliński – Corpus tuum, Domine Zane Randall Stroope – The Conversion of Saul Frank Ticheli – Earth Song Jake Runestad – Nyon, nyon Jaakko Mäntyjärvi – Pseudo-Yoik 14–16 kwietnia 2021
Konferencja Naukowa „Muzyka utrwalona. Fotografie dźwiękowe polskiej kultury muzycznej” – online
W dniach 14–16 kwietnia odbędzie się Konferencja Naukowa „Muzyka utrwalona. Fotografie dźwiękowe polskiej kultury muzycznej” organizowana przez Pracownię Kultury Muzycznej i Folklorystyki Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Obrady toczyć się będą za pośrednictwem platformy ClickMeeting, ale można je także śledzić w czasie rzeczywistym na portalu społecznościowym Facebook (profil Akademii Muzycznej w Bydgoszczy). Kolejne dni obrad poświęcone będą: fotografiom dźwiękowym kultury tradycyjnej, kultury wysokiej oraz zasobom archiwów fonograficznych. Zaproszenie do udziału w konferencji przyjęli teoretycy muzyki, muzykolodzy, etnomuzykolodzy, historycy, archiwiści, bibliolodzy, reżyserzy dźwięku, pomysłodawcy i realizatorzy audycji radiowych i telewizyjnych dokumentujących różne przejawy muzykowania w Polsce. Konferencji towarzyszyć będzie koncert online „Z dźwiękowej fotografii...”, prezentujący cymelia ze zbiorów akademickiej fonoteki. Szczegóły konferencji na stronie: www.amfn.pl.
Maria Murawska, Hanna Michalak, fot. W. Jakubek
w programie: Modest Musorgski – Obrazki z wystawy Dymitr Szostakowicz – Pieśni hiszpańskie op. 100 22.04.2021, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3
CXLVI Koncert Organowy Józef Kotowicz – organy
17.04.2021, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1
Musica Spiritus Movens
Laureaci konkursów muzycznych
18.04.2021, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3
CCXVII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Koncert w lesie
28 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a w programie: Nikolaus Bruhns – Preludium e-moll Johann Sebastian Bach – Herr Jesu Christ disch zu uns went BWV 655 Petr Eben – Hommage A’Buxtehude Enrico Pasini – Cantabile Nr 2 René Louis Becker – Toccata F-dur nr 265 *** Filip Syska – wiolonczela Łukasz Macioszek – kontrabas Joanna Czapińska – fortepian Bartłomiej Wezner – fortepian w programie: Norbert Sprongl – Sonata na kontrabas i fortepian op. 74 Johann Sebastian Bach – III Sonata g-moll BWV 1029 na violę da gambę i klawesyn w transkrypcji na wiolonczelę i fortepian 25.04.2021, niedziela, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12–14
Koncert jazzowy
Big Band, soliści i zespoły Katedry Jazzu współorganizator: MCK w Bydgoszczy
27.04.2021, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20
CCCII BYDGOSKI WTOREK MUZYCZNY Forte Piano Duo: Małgorzata Furche-Jurczyk Anna Stempin-Jasnowska
Forte Piano Duo
w programie: Ferenc Liszt – poematy symfoniczne: Orfeusz, Prometeusz, Hamlet, Mazepa Informacje o zasadach wejścia na koncerty na stronie: www.amfn.pl inf. Anna Cudo
Kino Jeremi Kino Jeremi
W kwietniu, w ramach filmowych czwartków, kino Jeremi zaprezentuje cykl filmowy pt. PREMIERY 2021. Wyświetlone zostaną następujące filmy: – 15.04.2021 (czw.), godz. 19.00 – Tylko zwierzęta nie błądzą, reż. Dominik Moll, prod. Francja, Niemcy; – 22.04.2021 (czw.), godz. 19.00 – Jeszcze jest czas, reż. Viggo Mortensen, prod. Kanada, Wielka Brytania; – 29.04.2021 (czw.), godz. 19.00 – Oto my, reż. Nir Bergman, prod. Włochy, Izrael.
Bilety: normalny – 11 zł, ulgowy – 7 zł, członkowie Klubu Filmowego – wstęp wolny. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia.
Kino Jeremi zaprasza na bajkowe poranki dla dzieci – w każdą sobotę o godz. 10.00. WSTĘP WOLNY Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie. Szczegóły na stronie internetowej: www.kinojeremi.liceumxv.edu.pl i na FB: www.facebook.com/KinoJeremiFordon. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
HANGAR KULTURY
Chcielibyśmy zaprosić Państwa do konkursu fotograficznego zatytułowanego NASZ NOWY FORDON organizowanego wspólnie z Radą Osiedla Nowy Fordon. Celem konkursu jest przede wszystkim budzenie zainteresowań przestrzenią, w której żyjemy, rozwijanie wrażliwości artystycznej i wykonanie fotografii pokazujących piękne, interesujące lub intrygujące miejsca w bydgoskiej dzielnicy Nowy Fordon. Zdjęcia na konkurs nadsyłać można do 31 maja. Regulamin konkursu i szczegóły na stronie internetowej: hangarkultury.liceumxv.edu.pl. inf. Monika Jarzyna
kwiecień 2021 |
BIK | 29
w yd a r z e ni a Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Prosimy śledzić naszą stronę www.kpck.pl odnośnie do dostępności wystawy. Będzie czynna online oraz, zależnie od sytuacji z pandemią, dla zwiedzających.
Od początku kwietnia, z cyklu „Piękna nasza Polska cała”: „Wielkanoc na Kurpiach – Palmy, leluje i byśki…”
W ramach warsztatów nauczymy się za pomocą partytury obrazkowej melodii do nowej piosenki pt. „Marsz z bębenkiem”. Zajęcia dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym poprowadzi Marta Wierzbiańska. 7.04.2021, środa, słuchaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl, www.facebook.com/kpck.bydgoszcz oraz na Spotify
Edith Nesbit, „Poszukiwacze skarbu”, audiobook w odcinkach, rozdz. XIV, „Koniec poszukiwań”
Dzieci, młodzież, a nawet dorosłych zapraszamy do wysłuchania ostatniego już rozdziału powieści Edith Nesbit. Jak zakończą się przygody wesołej gromadki? To już niebawem! A za tydzień, 14 kwietnia, zabierzemy Was w podróż do świata zwierząt z bohaterami „O czym szumią wierzby”. 8.04.2021, czwartek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Teatr w ciemnym pokoju: „Latarnik”
Kurpiowszczyzna – kraina etnograficzna obejmująca tereny Puszczy Białej i Puszczy Zielonej. Piękna przyrodniczo, leży między Myszyńcem, Ostrołęką, Nowogrodem i Kolnem. Granicę wyznaczają rzeki: Orzyca, Pisa, Bug i Narew. Rdzenni mieszkańcy obecnie nazywają się Kurpiami, choć wcześniej powszechnie nazywano ich Puszczakami. Głównymi ośrodkami kultury kurpiowskiej są miejscowości: Łyse, Kadzidło i Myszyniec. To przede wszystkim tu z pietyzmem kultywuje się tradycje ludowe i lokalne zwyczaje, tak bardzo wyróżniające ten region. 1.04.2021, czwartek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Teatr w pudełku: „Dąb i małe drzewka”
Będziemy mogli obejrzeć interpretację bajki wybitnego XVIII-wiecznego poety, prozaika, publicysty i encyklopedysty, arcybiskupa gnieźnieńskiego, Ignacego Krasickiego.
Zobaczymy fragmenty lektury jednego z najpopularniejszych pisarzy przełomu XIX i XX w., noblisty Henryka Sienkiewicza pt. „Latarnik”. 9.04.2021, piątek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Warsztaty umuzykalniające „Hej, Maluszku, nadstaw uszka!”
Zaprezentujemy partię bębenka do piosenki „Marsz z bębenkiem”. Każdy odcinek przybliżać nas będzie do wspólnego wykonania piosenki na wiele instrumentów. 9.04.2021, piątek, godz. 17.00, obowiązują wcześniejsze zapisy, e-mail: zabytki@kpck.pl. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Więcej informacji: tel. 52 585 15 02 wew. 116
„Historia i kultura regionu kujawsko-pomorskiego” – bezpłatne wykłady i warsztaty online dla nauczycieli. Spotkanie 1: „Dziedzictwo kulturowe, zabytek, ochrona – pojęcia wstępne”
2.04.2021, piątek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Warsztaty umuzykalniające „Hej, Maluszku, nadstaw uszka!”
30 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Warsztaty skierowane do nauczycieli przedmiotów humanistycznych. Pierwsze spotkanie będzie wprowadzeniem i uporządkowaniem pojęć dotyczących dziedzictwa kulturowego i omówieniem podstawowych form ochrony; warsztaty poprowadzi dr Agnieszka Wysocka. Spotkania odbywają się online poprzez platformę edukacyjną. Nie jest wymagana instalacja dodatkowego oprogramowania, kamer i aktywnych mikrofonów. Warsztaty są bezpłatne. 13.04.2021, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy, wstęp wolny. Prosimy śledzić aktualną sytuację z pandemią, o ewentualnych zmianach poinformujemy w naszych mediach. Zapraszamy również online na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Literatura w centrum: Grzegorz J. Grzmot-Bilski
16.04.2021, piątek, godz. 17.00, obowiązują wcześniejsze zapisy, e-mail: zabytki@kpck.pl. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Więcej informacji: tel. 52 585 15 02 wew. 116
„Historia i kultura regionu kujawsko-pomorskiego” – bezpłatne wykłady i warsztaty online dla nauczycieli. Spotkanie 2: „Jak czytać architekturę? Budynek, elewacja, detal. Warsztat historyka architektury”
Zapoznamy uczestników z podstawowymi pojęciami, nazwami i terminologią, którą operujemy, chcąc opisać typ czy stylistykę budynków i elementy, które je tworzą, takie jak: wnętrza, elewacje i detale. Przykładami będą zabytki bydgoskiej architektury; warsztaty poprowadzi mgr Piotr Winter. 21.04.2021, środa, słuchaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl, www.facebook.com/kpck.bydgoszcz oraz na Spotify
Kenneth Grahame, „O czym szumią wierzby” – audiobook w odcinkach, rozdz. II: „Na gościńcu” Grzegorz Jerzy Grzmot-Bilski, ur. w 1964 w Bydgoszczy, filozof i poeta. Doktorat z filozofii obronił w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (1994). Przez wiele lat pracował jako adiunkt w Instytucie Filozofii UKW w Bydgoszczy. Jest autorem książek poświęconych filozofii. Jest współtwórcą czasopisma filozoficznego „Filo-Sofija”, członkiem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz przewodniczącym Komisji Filozofii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. 14.04.2021, środa, słuchaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl, www.facebook.com/kpck.bydgoszcz oraz na Spotify
Kenneth Grahame, „O czym szumią wierzby” – audiobook w odcinkach, rozdz. I: „Nad brzegiem rzeki” 15.04.2021, czwartek, oglądaj online na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Teatr w pudełku: „Szkatuła ze złotem”
Zapraszamy do obejrzenia interpretacji bajki jednego z głównych przedstawicieli polskiego oświecenia, Ignacego Krasickiego, pt. „Szkatuła ze złotem, wór z kaszą”. 16.04.2021, piątek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Warsztaty umuzykalniające „Hej, Maluszku, nadstaw uszka!”
Zarezentujemy partię klawesów do piosenki „Marsz z bębenkiem”. Za tydzień zagramy piosenkę w duecie na bębenek i klawesyn! w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
22.04.2021, czwartek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Teatr w ciemnym pokoju: „Bąk i piłka”
Ujrzymy fragmenty baśni Andersena pt. „Bąk i piłka”. To wzruszająca opowieść o dwóch przedmiotach, zabawkach, które pisarz ożywia, aby pokazać czytelnikowi prawdę o relacjach człowieka z człowiekiem. Z mahoniowym krążkiem bąk, wytoczony w amatorskiej tokarni przez samego burmistrza, bezgranicznie zakochuje się w piłce zrobionej z safianowych pantofli pana radcy. Czy panna odwzajemnia uczucie adoratora? Co staje na drodze do miłości naszych bohaterów? Czy przesłanie baśni Andersena jest aktualne również dzisiaj? 22.04.2021, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy. Wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona. Prosimy śledzić aktualną sytuację z pandemią, o ewentualnych zmianach poinformujemy w naszych mediach. Spotkanie będzie również dostepne online na www.kpck.pl oraz www. facebook.com/kpck.bydgoszcz
XLIX Spotkanie z Historią u Hoffmana: „Korespondencja obozowa błogosławionego księdza Franciszka Dachtery”
O 73 listach i kartach pocztowych, wysłanych w latach 1939–1944 do rodziny z obozów jenieckich i koncentracyjnych w Buchenwaldzie i Dachau przez błogosławionego księdza Franciszka Dachterę (1910–1944), opowie wydawca tej korespondencji, ksiądz Paweł Hoppe, ojciec duchowny Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Bydgoskiej. kwiecień 2021 |
BIK | 31
w yd a r z e ni a 23.04.2021, piątek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Warsztaty umuzykalniające „Hej, Maluszku, nadstaw uszka!”
Połączymy partie dwóch instrumentów i zagramy w duecie piosenkę „Marsz z bębenkiem”. W następnym tygodniu będziemy grać piosenkę „Marsz z bębenkiem” na dzwonkach chromatycznych. 23.04.2021, piątek, godz. 17.00, obowiązują wcześniejsze zapisy, e-mail: zabytki@kpck.pl. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Więcej informacji: tel. 52 585 15 02 wew. 116
„Historia i kultura regionu kujawsko-pomorskiego” – bezpłatne wykłady i warsztaty online dla nauczycieli. Spotkanie 3: „Mozaika regionalna województwa kujawsko-pomorskiego”
Zapoznamy się z licznymi regionami i subregionami tworzącymi terytorium naszego województwa oraz wpływem tych różnic na jego dzieje i krajobraz kulturowy. 27.04.2021, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 15 zł (za osobę i jedno dziecko) do nabycia w siedzibie KPCK, liczba miejsc ograniczona do 10 osób
Rodzinne warsztaty teatralne „Siała Baba Mak”. Spotkanie 1: „Gram w zielone”
Warsztaty dla rodzin z dziećmi w wieku od 4 do 12 lat. Jeśli nie umiesz grać w zielone na scenie, to najwyższy czas, żebyś zdobył kwalifikacje! Tego dnia będzie się u nas roiło od Shreków, krokodyli, wężyków, jaszczurek i żab, nawet tych przeobrażonych z pięknych księżniczek. Rodzic i dziecko będą mieli możliwość wykonania swojej lalki z papieru, tektury czy kartonu, bowiem zajęcia te poświęcimy zagadnieniu papierowego teatru. Następnie zostanie zbudowana etiuda teatralna, najpierw w duecie, potem wspólnie z całą ekipą warsztatowców. Zaproponujemy również najróżniejsze rodzinne zabawy sceniczne, oczywiście z zielonym kolorem w tle. Zajęcia będą się odbywały zgodnie z aktualnymi wytycznymi obowiązującymi w dobie pandemii. Warsztat ten może liczyć maksymalnie 10 osób (5 par rodzic i dziecko), uczestnicy przynoszą ze sobą maseczki. Zachowany zostanie dystans między osobami biorącymi udział w wydarzeniu. Dodatkowo przynosimy ze sobą luźny strój, a także miękkie obuwie zamienne i wodę do picia. Więcej szczegółów: tel. 691 072 211 28.04.2021, środa, słuchaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl, www.facebook.com/kpck.bydgoszcz oraz na Spotify
Kenneth Grahame, „O czym szumią wierzby” – audiobook w odcinkach, rozdz. III: „Puszcza” 32 | BIK | kwiecień 2021
29.04.2021, czwartek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Teatr w pudełku: „Wilk i owce”
Ostatni kwietniowy Teatr w pudełku przedstawi konsekwentnie, jak na miesiąc ten przystało, bajkę „księcia poetów polskich” Ignacego Krasickiego pt. „Wilk i owce”. 30.04.2021, piątek, oglądaj online po godz. 16.00 na www.kpck.pl oraz www.facebook.com/kpck.bydgoszcz
Warsztaty umuzykalniające „Hej, Maluszku, nadstaw uszka!”
Wiecie już, jak zaśpiewać piosenkę „Marsz z bębenkiem”, oraz potraficie zagrać ją w duecie na bębenek i klawesyn. W tym odcinku nauczymy się grać melodię piosenki na dzwonkach chromatycznych. 30.04.2021, piątek, godz. 17.00, obowiązują wcześniejsze zapisy, e-mail: zabytki@kpck.pl. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Więcej informacji: tel. 52 585 15 02 wew. 116
„Historia i kultura regionu kujawsko-pomorskiego” – bezpłatne wykłady i warsztaty online dla nauczycieli. Spotkanie 4: „Czy warto i w jaki sposób poznawać lokalne dziedzictwo?”
Celem spotkania będzie uświadomienie, że dziedzictwo materialne tworzą budynki oraz pamiątki znajdujące się w najbliższym otoczeniu. Obiekty historyczne, nawet niepozorne, mogą być interesujące i inspirujące. Przedstawione zostaną metody służące poznawaniu, niekiedy intrygujących, historii na przykładach związanych z Bydgoszczą; spotkanie poprowadzi mgr Bogna Derkowska-Kostkowska. 30.04.2021, piątek, godz. 19.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 10 zł/os. do nabycia w siedzibie KPCK, liczba miejsc ograniczona. Prosimy śledzić aktualną sytuację z pandemią, o ewentualnych zmianach poinformujemy w naszych mediach. Koncert będzie również dostępny online oraz na kanale YT przez tydzień od daty wydarzenia. Z uwagi na transmisję online, prosimy o punktualne przybycie
„Czy ten koncert to nie u Was?”: Jakub Przyborowski & Jazztet
Jakub Przyborowski – absolwent Zespołu Szkół Muzycznych w Elblągu w klasie saksofonu oraz studiów na Akademii Muzycznej Bydgoszczy na specjalności saksofon jazzowy. Dwukrotny stypendysta miasta Elbląga. Tworzy autorskie projekty, takie jak Przybora Band, z którym występował do tej pory m.in. na takich wydarzeniach jak „Mikstury kultury” czy Medyczno-Muzyczne Juwenalia w Bydgoszczy. Podczas koncertu w KPCK zaprezentuje niewykonywane do tej pory autorskie kompozycje. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Ponadto w kwietniu: „Były sobie Włochatki” (odc. 9): „Koszykowa inwazja” – spektakl edukacyjny, familijny, dla dzieci młodszych
Zobaczymy, w jaki sposób nasi bohaterowie dbają o przyrodę. Dowiemy się, co robić z różnego rodzaju odpadami.
109. numer „Kwartalnika Artystycznego”
W 1/2021 numerze „Kwartalnika” m.in.: przekład fragmentu jednej z tzw. rzymskich tragedii Shakespeare’a autorstwa Antoniego Libery, teksty Zbigniewa Herberta odczytane i opracowane przez Henryka Citko i Ryszarda Krynickiego, wiersze Michaela Krügera w tłumaczeniu Ryszarda Krynickiego, nowe wiersze: Piotra Matywieckiego, Tomasza Różyckiego, Krzysztofa Lisowskiego, Jerzego Plutowicza, Jacka Napiórkowskiego i Piotra Piaszczyńskiego, rozmowy z Piotrem Matywieckim i Tomaszem Różyckim, wstęp Stanleya E. Gontarskiego do pierwszego amerykańskiego wydania „Eleutherii” Becketta, Varia, Recenzje i Noty o książkach. Jakub Przyborowski & Jazztet
inf. Jędrzej Kubiak
Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 22 kwietnia o godzinie 18.00 z okazji Światowego Dnia Ziemi zapraszamy na wykład online – „Fotografia proces naturalny, czyli o fotografii ekologicznej i sztuce ziemi”. Proponujemy podróż od początków fotografii zakorzenionych w naturalnych procesach obecnych w naturze, poprzez działania, w których ziemia była materią artystycznych poszukiwań, na koniec zaś dowiemy się, czy możemy tworzyć obrazy fotograficzne, rezygnując z skomplikowanego zaplecza technicznego, korzystając jedynie za dobrodziejstw natury.
17–18 kwietnia zapraszamy do udziału w Warsztatach Fotografii Otworkowej, które zorganizujemy z okazji jubileuszowej, 20. edycji Światowego Dnia Fotografii Otworkowej. Fotografia otworkowa to jeden z najprostszych sposobów rejestracji, zwykła puszka zaopatrzona w materiał światłoczuły i malutki otworek może posłużyć do tworzenia obrazów. W dobie zaawansowanych technologii rejestracji camera obscura pozwala uzyskiwać efekty nieprzewidywalne, pozwala uchylić rąbka tajemnicy. Prowadzenie warsztatów: Marek Noniewicz, uczestnik wystawy „Poetic of light” – największej światowej kolekcji fotografii otworkowej Erica Rennera, prezentowanej w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
fot. Przemek Wachowiak
na wystawie w Muzeum Pałacu Gubernatorów – Santa Fe, Nowy Meksyk. Warsztaty adresowane są młodzieży i dorosłych, doświadczenie nie jest konieczne, wszystkiego będzie można się dowiedzieć w czasie zająć. Zgłoszenie należy wysłać na adres: muzeumfoto@byd.pl, w temacie wpisując „Warsztaty otworkowe”; liczba miejsc ograniczona, obowiązuje reżim sanitarny związany z pandemią. inf. Anna Kordylas
kwiecień 2021 |
BIK | 33
w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 7.04.2021 „Podróże małe i duże” – premiera online filmu o tematyce podróżniczej skierowanego do dzieci w wieku przedszkolnym. Przygotowany materiał wprowadzi przedszkolaków w tematykę wiosenną oraz pozwoli wziąć udział w zabawie muzycznej, kształtującej pamięć. 8.04.2021 „A co tam na naszych Kujawach? Pieśni miłosne i obyczajowe Krajny, Pałuk i Kujaw” – premiera audycji muzycznej online. 14.04.2021, godz. 9.30 „Poradnia Rozwoju Zdolności” – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Warsztaty w tym roku szkolnym skierowane są do zdolnych uczniów klas IV–VI szkół podstawowych. Spotkanie zatytułowane „Trening antystresowy dla uczniów zdolnych” odbędzie się w sali 115 w bydgoskim Pałacu Młodzieży. Poprowadzą je specjaliści zespołu opieki nad uczniami z trudnościami szkolnymi i zdolnościami kierunkowymi z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Bydgoszczy: Grażyna Ledzińska (psycholog) i Beata Walasek (pedagog). Zgłoszenia na warsztaty prosimy kierować do 12 kwietnia (do godz. 12.00) do koordynatora programu „Zdolni znad Brdy”, e-mail: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl, lub tel. 533 18 23 26. 15.04.2021, godz. 19.30 Pałacowe planetarium – prelekcje i pokazy nieba przez teleskop dla uczniów SP. Obserwacje prowadzi Artur Wrembel. Spotkanie przed wejściem do Pałacu Młodzieży. 22.04.2021 „A co tam na naszych Kujawach? Cudze chwalicie, swego nie znacie” – premiera audycji muzycznej online. 22.04.2021, godz. 16.00 „Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie” – warsztaty wsparcia dla rodziców uczniów zdolnych. Warsztaty skierowane do rodziców zdolnych i utalentowanych dzieci oraz młodzieży pn. „Pozytywna komunikacja”. Spotkanie odbędzie się w przestrzeni wirtualnej na platformie Microsoft Teams (online). Zajęcia organizowane są przez Pałac Młodzieży w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzi je psycholog, coach dr Anna Hibner (doktor nauk społecznych w dziedzinie psychologii, koordynator Centrum Zdrowia Psychicznego w Akademickim Centrum Medycznym przy WSG). Zgłoszenia do 20 kwietnia (do godz. 12.00) prosimy kierować do koordynatora programu „Zdolni znad Brdy”, e-mail: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl, lub tel. 533 18 23 26. 23.04.2021 Konkurs literacki „Moje Bullerbyn” – konkurs dla uczniów klas IV–VI SP. Szczegóły w regulaminie konkursu na stronie Pałacu Młodzieży. 23.04.2021, godz. 9.30 „Poradnia Rozwoju Zdolności” – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Warsztaty skierowane są do zdolnych uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych. Spotkanie zatytułowane „Jak uczyć się efektywniej – ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie” odbędzie się w Pałacu Młodzieży (sala 115, I piętro). Za34 | BIK | kwiecień 2021
jęcia organizowane są przez Pałac Młodzieży w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzą je Katarzyna Tłok i Edyta Szott – pedagodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy. Zgłoszenia do 21 kwietnia (do godz. 12.00) prosimy kierować do koordynatora programu „Zdolni znad Brdy”, e-mail: m.grzybowska@ palac.bydgoszcz.pl lub tel. 533 18 23 26. Informacje: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 52 321 00 81 inf. Dominik Wierski
DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w kwietniu 2021 1.04.2021, godz. 19.00 Ściana cieni, reż. Eliza Kubarska, Polska/Niemcy/ Szwajcaria 2020, 94 min 8.04.2021, godz. 19.00 Taryfa Rulewskiego, reż. Józef Herold, Polska 2019, 31 min Każdy ma swoje lato, reż. Tomasz Jurkiewicz, Polska 2020, 77 min 15.04.2021, godz. 19.00 Słudzy (Služobníci), reż. Ivan Ostrochovský, Czechy/ Irlandia/Słowacja/Rumunia 2020, 80 min 22.04.2021, godz. 19.00 Martin Eden, reż. Pietro Marcello, Włochy/Francja/ Niemcy 2019, 129 min 29.04.2021, godz. 19.00 Obraz pożądania (The Burnt Orange Heresy) reż. Giuseppe Capotondi, USA 2019, 99 min Warunkiem uczestniczenia w seansach jest zapoznanie się z procedurami obowiązującymi w Pałacu Młodzieży i stosowanie się do nich podczas przebywania w budynku. Procedury dostępne są na stronie internetowej placówki: palac.bydgoszcz.pl. Przy wejściu do Pałacu Młodzieży należy zdezynfekować ręce, a podczas pobytu w budynku konieczne jest zasłanianie ust i nosa oraz zachowywanie dystansu społecznego. Na sali kinowej dostępne będą wyznaczone przez organizatorów miejsca. Cena biletu normalnego: 10 zł; cena biletu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 16. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 7 zł; cena karnetu: 30 zł; cena karnetu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 16. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 20 zł. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 317. Bilety i karnety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu zgłoszenia do 11 kwietnia
16 kwietnia
Konkurs recytatorski online Dom ze słów Szczegóły na: woak.torun.pl.
Zgłoszenia uczestników przyjmowane są do 11 kwietnia. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie: woak.torun.pl. 21 kwietnia, godzina 16.45
12 kwietnia
Home recording – premiera 7. odcinka wideoporadnika dla muzyków i autorów podcastów
Adresatami wideoporadnika są muzycy, autorzy podcastów i wszyscy, którzy marzą o stworzeniu własnego studia nagrań. Wszystkie odcinki cyklu Home recording oglądać można na kanale YouTube Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu. Pytania, sugestie i propozycje kolejnych tematów kierować można bezpośrednio do autora. 13 kwietnia
Skrzynka inspiracji – warsztaty prowadzone zdalnie
Eliminacje Rejonowe 66. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego
Warsztaty skierowane są przede wszystkim do nauczycieli, edukatorów i animatorów kultury, którzy prowadzą zajęcia w formie zdalnej i chcą im nadać ciekawą, atrakcyjną dla młodych odbiorców formę. Udział bezpłatny, ale ze względu na interaktywną formę zajęć liczba uczestników jest ograniczona (o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń). Zgłoszenia przyjmowane są przez formularz na stronie internetowej www.woak.torun.pl do 12 kwietnia.
Alojzy Czarnecki – portrecista toruński – multimedialny wykład online
W 2021 roku, w cyklu wykładów Sztuka fotografii Stanisław Jasiński prezentuje najważniejszych XX-wiecznych twórców fotografii artystycznej regionu. Jedną z pierwszoplanowych postaci w tej grupie jest bez wątpienia Alojzy Czarnecki. do 20 maja
Termin zgłoszeń na konkurs fotograficzny Science fiction
Szczegółowy regulamin oraz formularz zgłoszeniowy znaleźć można na stronie internetowej organizatora: woak.torun.pl. www.woak.torun.pl inf. Kamil Hoffmann
Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów do 30.04.2021, w godzinach otwarcia muzeum, ul. Filarecka 2
„W drodze do…” – wystawa prac Kajetana Gizińskiego
Kajetan Giziński (ur. 1993), plastyk, krytyk sztuki, absolwent ochrony dóbr kultury ze specjalnością krytyka artystyczna na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W latach 2016–2020 asystent w Dziale Grafiki Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Publikuje teksty z zakresu teorii sztuki i recenzje w toruńskim miesięczniku „Menażeria”. Od listopada 2018 r. do wygaśnięcia pisma w grudniu 2019 r. stały współpracownik ogólnopolskiego miesięcznika „Arteon”. Pasjonat literatury fantastycznej, grafiki warsztatowej, malarstwa abstrakcyjnego, kultury rosyjskiej, muzyki (psychedelic, stoner i post rock oraz ambient jazz). inf. Adrianna Adamska
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Kajetan Giziński, Nepsis, tusz na papierze, 35×50 cm
kwiecień 2021 |
BIK | 35
w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Wolne Studio 2.1. – świętujemy Rok Bydgoskiego Marca’81 Wydarzenia Bydgoskiego Marca 1981 odbiły się echem w całej ówczesnej Polsce. Wolnościowe zrywy i bunt solidarnościowych działaczy spowodowały masowe protesty w całym kraju i stały się przyczynkiem do zmian ustrojowych. Żeby uczcić 40. rocznicę Prowokacji Bydgoskiej, Rada Miasta zadecydowała, że rok 2021 będzie „Rokiem Bydgoskiego Marca’81”. Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy włącza się w te ważne obchody i zaprasza do „Wolnego Studia 2.1.”. To propozycja wydarzeń historyczno-kulturalnych trwających przez cały rok, która w oryginalnej formule przenosić nas będzie do początku lat 80., przypominając ducha tamtych czasów. Samo „Wolne Studio 2.1.” stylizowane jest na dawną telewizję państwową PRL, z wykorzystaniem plansz, spikerów w kostiumach, przemyślanych elementów dekoracji. Wszystkie pasma, które nadawać będziemy z „Wolnego Studia 2.1.”, nagrywane są w specjalnie do tego przygotowanej scenografii – to obudowa
starego odbiornika telewizyjnego, który stanął na scenie sali kinowo-widowiskowej Miejskiego Centrum Kultury. Z wnętrza odbiornika nadawać będziemy programy telewizyjne, które zobaczyć będziecie mogli online na naszych kanałach społecznościowych. Będą to m.in. programy poświęcone życiu artystycznemu i społecznemu Bydgoszczy ostatniej dekady istnienia komunistycznej Polski. W pierwszym odcinku, wyemitowanym 30 marca, wystąpili bydgoscy prawnicy – rozmowę z nimi poprowadziła Ewa Czerska z Okręgowej Rady Adwokackiej. W kolejnych odcinkach, które emitowane będą w co drugi wtorek – najbliższe: 13 i 27 kwietnia (zawsze o godz. 19.30), zobaczymy m.in. „Przegląd prasy”, a także programy muzyczne, literackie, filmowe, teatralne czy historyczne. „Wolne Studio 2.1.” organizowane jest przez Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy przy wsparciu Urzędu Miasta w Bydgoszczy.
Wolne studio 2.1 36 | BIK | kwiecień 2021
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a
Oglądaj nas na kultureo.pl Startujemy 6 kwietnia KULTURA W JAKOŚCI HD
Wiosna zaskoczy podwójnie – rusza nowa platforma KULTUREO! Zapowiadaliśmy, że wiosna Was zaskoczy? Dotrzymaliśmy słowa – w czasie trwania naszej Wiosny Festiwali ruszamy z KULTUREO, jedyną w Bydgoszczy interdyscyplinarną platformą VOD poświęconą kulturze, na której zamieszczać będziemy koncerty, filmy, wywiady, spektakle i inne wydarzenia. Wystartuje już 6 kwietnia wraz z pierwszymi pokazami filmowymi poprzedzającymi Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych ANIMOCJE. KULTUREO to nowy adres w sieci stworzony przez Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pod którym prezentowane będą treści kulturalne w najwyższej technicznej jakości. Wśród materiałów zamieszczanych na platformie znajdziecie koncerty, spektakle teatralne, filmy, wystawy, wywiady, spotkania z twórcami różnych dziedzin kultury, w tym m.in. z autorami książek, krytykami filmowymi i teatralnymi, artystami plastykami, muzykami, aktorami, znawcami kultury. Na platformie znajdą się także wirtualne spacery, konferencje czy warsztaty i seminaria. Platforma uruchomiona zostanie 6 kwietnia – wtedy też ruszają pierwsze pokazy filmowe w ramach Międzynarodowego Festiwalu Filmów Animowanych ANIMOCJE 2021, czyli „ANIMOCJE DO-GRYWKA”. Zaprosimy Was do obejrzenia filmów, które nie znalazły się w oficjalnej selekcji konkursowej. Mimo tego, nadal mają one szansę powalczyć o nagrody – film z największą liczbą głosów publiczności wejdzie do Konkursu Międzynarodowego. W tym roku w ramach „DO-GRYWKI” zobaczycie 31 filmów z całego świata, m.in. z Indii, Węgier, Francji, Estonii, USA, Rosji, Norwegii, Hiszpanii czy Argentyny. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Sam festiwal ANIMOCJE rozpocznie się 18 kwietnia i w całości dostępny będzie na platformie KULTUREO. Wypatrujcie na niej także naszych kolejnych festiwali tegorocznej Wiosny, czyli Millennium Docs Against Gravity (Bydgoski Aneks) i Drums Fusion!
O KULTUREO
Główną myślą, która przyświecała nam przy tworzeniu KULTUREO, była chęć umożliwienia wszystkim szerokiego dostępu do kultury i edukacji kulturowej. Świat wirtualny rozszerza się coraz bardziej, dlatego oferta kulturalna w sieci – i to oferta treści wartościowych w wysokiej jakości – jest dzisiaj naturalną drogą prezentowania kultury i oczywistym continuum misji instytucji kultury, jaką jest jej popularyzacja. Ostatecznym zaś bodźcem do stworzenia wygodnej dla użytkowników i bogatej w treści platformy była pandemia, która przeniosła właściwie całą działalność sektora kultury do sieci i uniemożliwiła organizację wydarzeń w tradycyjnej formule. Ale pandemia kiedyś minie, a KULTUREO zostanie z Wami na zawsze. I umożliwi oglądanie wydarzeń zarówno w streamingu na żywo, jak i uczestnictwo we wcześniej przez nas zarejestrowanych wydarzeniach. Dzięki KULTUREO możliwym będzie także zaprezentowanie Wam całego bogactwa i różnorodności oferty kulturalnej tworzonej lub współtworzonej przez Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, które, oprócz najważniejszego projektu – Wiosny Festiwali, proponuje Wam całe mnóstwo wydarzeń i treści. Szukajcie nas na kultureo.pl! kwiecień 2021 |
BIK | 37
Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych ANIMOCJE 18–24 kwietnia / kultureo.pl
W tym roku już po raz 10. odbędzie się Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animocje. Na okrągłe urodziny tej filmowej imprezy przygotowaliśmy jeszcze więcej pokazów i zupełnie nowe atrakcje dla starszych i młodszych widzów. Festiwal w całości dostępny będzie na nowej platformie VOD – KULTUREO.PL! Od 18 do 24 kwietnia 2021 roku dla fanów animacji przygotowaliśmy wiele atrakcji: premiery animowanych filmów długometrażowych, pokazy specjalne krótkich metraży, spotkania z twórcami, warsztaty oraz nowość – wizyty w polskich pracowniach i studiach animacji. Podczas tych nagrań będzie można podpatrzeć przy pracy animatorów i poznać tajniki ich zawodu. Oś programu festiwalu będą stanowiły pokazy konkursowe. Co roku w konkursie o grand prix Bydgoskiej Nagrody za Najlepszy Film Animowany walczy kilkaset animowanych filmów krótkometrażowych z kilkudziesięciu krajów świata. W tym roku otrzymaliśmy blisko 700 zgłoszeń! Twórcy animacji rywalizują w konkursie międzynarodowym oraz konkursie filmów dla dzieci. Podczas festiwalu zobaczyć będzie można także dwie polskie premiery filmowe: „Kolorowy sen” w reż. Jana Baleja i „Stary człowiek. Wersja kinowa” – reż. Oskar Lehemaa, Mikk Mägi.
38 | BIK | kwiecień 2021
Interesującym akcentem Animocji będą także pokazy kuratorskie, czyli zestawy filmów krótkometrażowych układane na wybrany temat przez zaproszone osoby. Takich pokazów będzie aż siedem, w tym m.in. o współczesnych austriackich filmach animowanych tworzonych przez kobiety (kuratorka: Waltraud Grausgruber), Subiektywne TOP 11 według Oli Szmidy, zestaw filmów, do których muzykę skomponował Krzysztof Penderecki (kuratorka: Adriana Prodeus) czy Super Animacja dla Super Muzyki pod kuratelą Mr. Kropki (aka J.S. Álvarez). Będzie też coś dla fanów gier komputerowych, czyli prezentacja Muzeum Konsol i Gier Wideo w Bydgoszczy, które zaprosi na nostalgiczne spotkanie z dawnymi grami wideo. Tradycyjnie na Animocjach przyznamy honorową Nagrodę za Szczególne Osiągnięcia w Dziedzinie Dubbingu. To wyjątkowe wyróżnienie wręczamy jako jedyny festiwal w Polsce. Nazwisko tegorocznego laureata ujawnimy wkrótce, zdradzimy jedynie, że ten głos zna każdy rodzic i dziecko w Polsce! Ale zanim festiwal ruszy na dobre, zapraszamy na „Do-grywkę”. Już 6 kwietnia – wraz ze startem platformy kultureo.pl, zaprosimy Was do obejrzenia filmów, które nie znalazły się w oficjalnej selekcji konkursowej. Wszystkie wydarzenia festiwalowe dostępne będą na platformie kultureo (www.kultureo.pl). Festiwal potrwa do 24 kwietnia.
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
kwiecień 2021 |
BIK | 39
w yd a r z e ni a Materiały dostępne od 18.04.2021, godz. 10.00 do końca festiwalu
La Linea i tajemnicza dłoń 68’54’’, 14+, bezpłatne Kuratorki: Paola Bristot i Andrijana Ružić Animacja kryptograficzna, fragmenty przyszłości – video o tym, czym jest sztuka kryptograficzna 20’, 14’, bezpłatne, język angielski realizacja: Kropka (aka J. S. Álvarez) Rozmowy poklatkowe – seria wywiadów z twórcami i producentami filmów animowanych bezpłatne Roz-gry-wka – prezentacja Muzeum Konsol i Gier Wideo w Bydgoszczy bezpłatne
Wystawa: Maharadża, wystawa prac Marcina Szpaka
Warsztaty Jak pisać o animacji? – warsztaty z krytyki filmowej, prowadzący: Jerzy Armata Bezpłatne, zapisy do 12.04.2021: warsztaty.animocje@mck-bydgoszcz.pl z dopiskiem: pisanie Zapomniana sztuka ożywiania przedmiotów – warsztaty tworzenia zabawek optycznych, prowadząca: Paulina Wyrt Bezpłatne, zapisy do 14.04.2021: warsztaty.animocje@mck-bydgoszcz.pl z dopiskiem: ożywianie przedmiotów Rusz Temat! – warsztaty animacji smartfonem, prowadząca: Natalia Spychała Bezpłatne, zapisy do 15.04.2021: warsztaty.animocje@mck-bydgoszcz.pl z dopiskiem: smartfon Daty spotkań oraz inne szczegóły dostępne na stronie www.animocje.com
Prolog filmowy, dostęp 24 h 6.04.2021, wtorek, godz. 19.30, bezpłatne
Do-grywka I
zestaw filmów, 68’13’’, 14+
7.04.2021, środa, godz. 19.30, bezpłatne
Do-grywka II
zestaw filmów, 68’06’’, 14+
8.04.2021, czwartek, godz. 19.30, bezpłatne
Do-grywka III
zestaw filmów, 55’54’’, 14+
40 | BIK | kwiecień 2021
internetowa prezentacja zdjęć zrealizowana w oparciu o czteroobiektywowy aparat MINT Nishika N8000 35 mm Quadrascopic
18.04.2021, niedziela, dostęp 48 h 18.04.2021, niedziela, godz. 10.30, 5 zł, dostęp przez 6 h Filonek Bezogonek / Pelle Svanslös Christian Ryltenius, Szwecja, 2020, 67’, 4+, dubbing PL 18.04.2021, niedziela, godz. 12.00, 5 zł, dostęp przez 6 h Fritzi – przyjaźń bez granic / Fritzi: A Revolutionary Tale / Fritzi: Eine Wendewundergeschichte Matthias Bruhn, Ralf Kukula, Niemcy 2019, 86’, 9+ dubbing PL 18.04.2021, niedziela, godz. 18.30, bezpłatne Spotkanie online z Agnieszką Kunikowską, laureatką Nagrody za Szczególne Osiągnięcia w Dziedzinie Dubbingu Rozmowę poprowadzi Jarosław Jaworski tylko w języku polskim 18.04.2021, niedziela, godz. 20.00, bezpłatne Pocket Cinema № 5 kinoMANUAL audio-visual performance, 30’, b.o.
19.04.2021, poniedziałek, dostęp 48 h 19.04.2021, poniedziałek, godz. 10.00, 1 zł Konkurs Filmów dla Dzieci: przedszkolaki 53’54’’, 3+, polski lektor 19.04.2021, poniedziałek, godz. 10.30, 1 zł Konkurs Filmów dla Dzieci: klasy IV-VI 73’54’’, 10+, polski lektor 19.04.2021, poniedziałek, godz. 17.00, 5 zł Konkurs Międzynarodowy I 71’03’’, 14+ w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a 19.04.2021, poniedziałek, godz. 18.30, 10 zł CEE Talents Film zestaw filmów, 64’30’’, 12+ 19.04.2021, poniedziałek, godz. 20.00, 10 zł Kropla Piękna / Beauty Water Cho Kyung-hun, Korea Południowa, 2020, 85’, 16+
20.04.2021, wtorek, dostęp 48 h 20.04.2021, wtorek, godz. 10.00, 1 zł Konkurs Filmów dla Dzieci: klasy I-III 62’49’’, 7+, polski lektor 20.04.2021, wtorek, godz. 17.00, 5 zł Konkurs Międzynarodowy II 71’53’’, 14+ 20.04.2021, wtorek, godz. 18.30, 10 zł O podróżach, sprawach sercowych i peryferiach. Współczesne austriackie filmy animowane tworzone przez kobiety 72’26’’, 14+ Kuratorka: Waltraud Grausgruber 20.04.2021, wtorek, godz. 20.00, 10 zł Moja ulubiona wojna / Mans mīļākais karš / My favorite war Ilze Burkovska-Jacobsen, Norwegia, Łotwa, 2020, 82’, 12+
21.04.2021, środa, dostęp 48 h 21.04.2021, środa, godz. 17.00, 5 zł Konkurs Międzynarodowy III 69’47’’, 14+ 21.04.2021, środa, godz. 18.30, 10 zł Kolorowy sen / Barevný sen / A Colourful dream Jan Balej, Czechy, 2020, 74’, 12+ 21.04.2021, środa, godz. 18.30, 10 zł Mind = Blown Movies zestaw filmów, 66’16’, 18+ Kuratorka: Weronika Płaczek
22.04.2021, czwartek, dostęp 48 h 22.04.2021, czwartek, godz. 17.00, 5 zł Konkurs Międzynarodowy IV 58’30’’ (+ film z Do-grywki), 14+ 22.04.2021, czwartek, godz. 18.30, 10 zł Świeżość formy i treści. Subiektywne TOP 11 według Oli Szmidy zestaw filmów, 60’29’’, 12+ Kuratorka: Ola Szmida 22.04.2021, czwartek, godz. 20.00, 10 zł Kropla Piękna / Beauty Water Cho Kyung-hun, Korea Południowa, 2020, 85’, 16+
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
23.04.2021, piątek, dostęp 48 h 23.04.2021, piątek, godz. 18.00, 10 zł Dysonans kosmosu zestaw filmów, 57’41’’, 12+ Kuratorka: Adriana Prodeus 23.04.2021, piątek, godz. 19.30, 10 zł Stary człowiek. Wersja kinowa / Vanamehe film / The Old Man Movie Oskar Lehemaa, Mikk Mägi, Estonia, 2019, 88’, 16+ 23.04.2021, piątek, godz. 21.15, bezpłatne SASM Super Animacja dla Super Muzyki zestaw filmów, 37’08’’, 12+ Kurator: Kropka (aka J. S. Álvarez)
24.04.2021, sobota, dostęp 48 h 24.04.2021, sobota, godz. 11.00, bezpłatne Roz-gry-wka – spotkanie z dawnymi grami wideo Z Konradem Baśkiewiczem i Piotrem Pieńkowskim, porozmawia Paweł Schreiber tylko w języku polskim 24.04.2021, sobota, godz. 12.30, bezpłatne Kajko i Kokosz – nowe życie Z Katarzyną Jerzyk i Michałem Śledzińskim, porozmawia Paweł Schreiber tylko w języku polskim 24.04.2021, sobota, godz. 19.00, bezpłatne Gala ogłoszenia wyników
Dostępność:
Dostęp do wszystkich treści wymaga utworzenia bezpłatnego konta w serwisie kultureo.pl i logowania. Płatne seanse: – materiały dostępne są od określonej godziny w określonym dniu – dostęp możliwy po wykupieniu biletu – bilet można kupić przed rozpoczęciem seansu, ale nie później niż 15 min po starcie filmu – wykupiony seans można obejrzeć w ciągu 48 godzin (chyba, że wskazano inaczej) od momentu rozpoczęcia seansu, w ciągu tego czasu trzeba skończyć oglądać seans (przykład: seans Konkursu Międzynarodowego I rozpoczyna się w poniedziałek, 19.04., o godz. 17.00. Możliwość zakupu biletu na ten seans skończy się 19.04., o godz. 17.15. Posiadacz biletu utraci dostęp do treści w środę, o godz. 16.59)
Bilety: – – – – – –
Konkurs Filmów dla Dzieci – 1 zł Konkurs Międzynarodowy – 5 zł filmy pełnometrażowe dla dzieci – 5 zł filmy pełnometrażowe dla dorosłych – 10 zł zestawy kuratorskie – 10 zł karnet na cały festiwal – 65 zł kwiecień 2021 |
BIK | 41
w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 11.04.2021, niedziela, Pałac Nowy, godz. 12.00–16.00, wstęp wolny, obowiązują zapisy: szucik10@gmail.com
Djembe na salonach XXXV
Autorskie warsztaty djembe Piotra Schutty
Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy i Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku zapraszają na bezpłatne warsztaty bębniarskie dla początkujących, z zachowaniem wszystkich rygorów bezpieczeństwa obowiązujących w okresie zagrożenia epidemiologicznego. Zajęcia mają charakter otwarty. Kładziemy nacisk na to, by poziom zaawansowania granych rytmów i stopień skomplikowania zabaw rytmicznych dostosowany był do możliwości początkujących bębniarzy oraz takich, którzy dotkną bębna po raz pierwszy w życiu. Warsztaty przeznaczone są dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 10. roku życia. UWAGA – zmiana: osoby mające własne instrumenty muszą się też zapisywać – ze względu na weryfikację liczby uczestników! 26.04.2021, poniedziałek, godz. 12.00, online: fanpage Pałac Ostromecko
Rozmowy Ostromeckie 19
Z Jarkiem Majewskim rozmawia Andrzej Gawroński
Tematem rozmowy będzie m.in. znakomite przyjęcie płyty RDZA – PANOPTIKUM, nagranej w Pałacu Starym w Ostromecku, w serii Muzyka z Mózgu. Do nagrań wykorzystano kolekcję starych fortepianów: klasyczny Krall & Seider (1891), skrzydłowy Johann Friedrich Marty (1810), buduarowy Caspar Amberg (1811). Kamil Kęska – realizacja, mix, mastering Martyna Liliana Kabulska – fotografia, projekt graficzny Martyna Liliana Kubalska – skrzypce Anna Jędrzejewska – fortepiany Jacek Buhl – perkusja i perkusjonalia Jarosław Majewski – kontrabas
Rozmowy Ostromeckie stanowią formę dialogu z artystami i animatorami kultury związanymi z Zespołem Pałacowo-Parkowym w Ostromecku, dla których to
42 | BIK | kwiecień 2021
miejsce było ważne. Grali koncerty, współorganizowali z Sekcją Dziedzictwa Kulturalnego i Lokalnego wydarzenia artystyczne. Andrzej Gawroński rozmawia z przyjaciółmi ZPP w przestrzeni Pałacu Starego, najczęściej w gabinecie Andrzeja Szwalbego, twórcy Kolekcji Zabytkowych Fortepianów i Pianin. Rozmowy dotyczą życia, sztuki, w tym dla wielu trudnych chwil związanych z epidemią. 24 i 25 kwietnia 2021, zapraszamy w sobotę i w niedzielę o godz.: 12.00, 13.00, 14.00 i 15.00. Odbędą się cztery tury zwiedzania z przewodnikiem. Zgłoszenia: www.rejestracja.kujawsko-pomorskie.pl
ESKAPADA – Poznaj swój region z przewodnikiem
Sekcja Dziedzictwa Kulturowego i Lokalnego ZPP Ostromecko bierze udział w akcji ESKAPADA – Poznaj swój region z przewodnikiem, organizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu, Wydział Turystyki, Departament Sportu i Turystyki Proponujemy zwiedzanie z przewodnikiem zabytkowego Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku, w tym dwa pałace, z XVIII i XIX w., ogrody, park oraz Kolekcję Zabytkowych Fortepianów i Pianin A. Szwalbego. Eskapada oznacza wycieczkę, wyprawę, spontaniczny, ale dobrze zorganizowany wypad za miasto, połączony z eksploracją nowych miejsc i przygodami, wymknięcie się nudzie i rutynowemu spędzaniu czasu wolnego. „Poznaj swój region z przewodnikiem” to przekaz odwołujący się do tożsamości lokalnej, małych ojczyzn, patriotyzmu lokalnego. Celem jest zwiedzanie nieznanych zakątków, poznawanie historii miejsc, ale również spędzanie czasu aktywnie, np. poprzez rajdy piesze czy rowerowe. w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
w yd a r z e ni a
fot. Dariusz Gackowski
18 kwietnia 2021
Skład Sommerfelda – otwarcie Prezentacja bydgoskich instrumentów, w tym zakupionej kolekcji akordeonów
Koncert akordeonowy Magdaleny Miszewskiej-Zasadnej
Skład Sommerfelda to kolejna muzyczna przestrzeń w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku. Znajduje się na I piętrze Pałacu Nowego. Zobaczymy tam zabytkowe instrumenty produkowane przed laty przede wszystkim w bydgoskich fabrykach i innych polskich manufakturach. W skład kolekcji wchodzą pianina m.in. Wilhelma Jehnego, Kazimierza Chamskiego czy Bruna Sommerfelda, a także cenne pianina i fortepiany wyprodukowane w pierwszej połowie XX wieku – secesyjne pianino firmy Fibiger z Kalisza czy bogato zdobione pianino legnickiej firmy Sponnagel.
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e
Jest tutaj także kolekcja akordeonów powstała w Bydgoskiej Fabryce Akordeonów. Fabryka działała w mieście w latach 1949–1973, wypuszczając na rynek akordeony takich marek, jak m.in. Echo, Orlik, Kujawiak, Flis, Mazur, Polonez i Victoria. Wśród akordeonów prezentowanych w Składzie Sommerfelda znalazł się także prawdziwy biały kruk – akordeon Carmen z numerem fabrycznym 0001. Skład nie bez powodu nosi imię Bruna Sommerfelda. To jedna z ważniejszych postaci w historii bydgoskiej produkcji instrumentów. W latach 1905–1939 Sommerfeld prowadził tu fabrykę i skład fortepianów. Należał do Zrzeszenia Przemysłu i Handlu Muzycznego oraz Związku Fabrykantów w Bydgoszczy. Większą produkcję rozpoczął po 1920 roku, a dekadę później oddziały jego firmy funkcjonowały już w Poznaniu, Warszawie, Katowicach, Krakowie i Gdańsku. Jego pianina dziecięce, tzw. Baby Grand, zawojowały świat – eksportował je do m.in. Anglii, Holandii, Francji, Argentyny, Palestyny i na Cejlon.
kwiecień 2021 |
BIK | 43
w yd a r z e ni a Galeria Wspólna
Piotr Gojowy, z [Przejście], 1992, 30×30 cm
online, FB: Galeria Wspólna
Wystawa Piotra Gojowego Papier jako Materia Prima w grafice
Piotr Gojowy urodził się w 1959 roku w Bydgoszczy. Jest absolwentem bydgoskiego Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych. W latach 1980–1985 studiował grafikę warsztatową na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1985 roku uzyskał dyplom z wyróżnieniem z zakresu grafiki w pracowni prof. Marii Pokorskiej. Od 1985 r. pracuje w Zakładzie Grafiki na tejże uczelni, gdzie zorganizował i prowadzi pracownię litografii. W latach 1990–1996 był prodziekanem Wydziału Sztuk Pięknych. Od 2010 jest profesorem sztuk plastycznych. Odbył staże artystyczne: na uniwersytecie w Greifswaldzie (1989) oraz dwukrotnie (1985, 1988) u prof. prof. Włodzimierza Kunza i Romana Żygulskiego w pracowni litografii na Wydziale Grafiki ASP w Krakowie. Zajmuje się litografią, wklęsłodrukiem, monotypią. Od wielu lat z sukcesami uprawia małą formę graficzną. Ważną rolę w jego twórczości odgrywają ekslibris, ilustracja książkowa oraz realizacje z zakresu liternictwa. W sposób szczególny interesuje się materią i właściwościami papieru stosowanego w druku. Jego prace były wielokrotnie nagradzane na międzynarodowych konkursach w wystawach. Miał 29 ekspozycji indywidualnych oraz brał udział w ponad 350 wystawach zbiorowych, w większości o zasięgu międzynarodowym. Juror krajowych i międzynarodowych konkursów plastycznych. Papier jako Materia Prima w grafice Papier jest podstawową materią w grafice rozumianej tradycyjnie. Jest niezbędnym podłożem i nośnikiem – pierwotną substancją, na której grafika się rodzi. W tym sensie dla grafiki jest jak praocean dla stworzenia życia. Jednak oglądając grafikę, papier rzadko jest zauważany, mimo że w grafice pełni rolę kluczową. 44 | BIK | kwiecień 2021
Piotr Gojowy, Profesor G. rozważa paradoks plastyczny, 2011, intaglio, 11×13,5 cm
Artyści graficy dobierają papier zależnie od swoich potrzeb, grubości, odcienia barwnego, cech powierzchni – faktury, matowości lub połysku. Głównie jednak dobór papieru sprowadza się do tego, aby dobrze się na nim drukowało, czyli aby dawał zadowolenie twórcy z uzyskanego efektu. Papier w swoich właściwościach jest fenomenem, ma cechy niezwykłe. Doskonale się wygina, jest mniej lub bardziej sprężysty, a jak cienki to czasem nawet prześwitujący. Jako tworzywo jest ekspresyjny, można go ciąć, drzeć, zaginać, gnieść, dziurawić, strzępić, a gdy się go zwilży wodą, staje się jeszcze bardziej plastyczny – całkiem trwale poddaje się tłoczeniu. Jest jeszcze jedna, ważna cecha papieru – zmoczony się rozszerza, a gdy wysycha – kurczy się. Nawet silnie pogniecione papiery można wyprostować wilżąc, a potem susząc naklejone na deskę. Większość gatunków papieru ma strukturę chłonną, pozwalającą na wnikanie wody czy innych płynów. Od dawna wiedzą o tym akwareliści, stosując lawowania à la prima czy nawarstwiając przezroczyste barwy. Te same lub podobne efekty można uzyskać również w druku artystycznym, farbami drukarskimi. Ciekawe jest to, że papier namoczony w wodzie lepiej przyjmuje tłustą farbę drukarską, i to nie tylko dlatego, że mokry jest bardziej miękki i lepiej przylega do matrycy. Na wystawie prezentowane są prace w trzech kategoriach. Jest tu tradycyjna grafika wklęsłodrukowa, linoryt barwny o naturze geometrycznej i symbolicznej oraz prace białe, również geometryczne, tłoczone z matryc bez farby (ślepy tłok), gdzie widać tylko kształt i reliefowe efekty tworzone poprzez dodatkowe zaginanie papieru. Mam nadzieję, że wystawa oprócz tradycyjnej percepcji grafiki obrazuje również to, czym jest papier – jego niezwykła substancja. Zapraszam serdecznie do oglądania wystawy, namawiając jednocześnie do refleksji nad opisanym tu fenomenem podłoża graficznego. Piotr Gojowy
w y d a n i e
i n t e r n e t o w e