BIK 2/2023

spis treści: wydarzenia:

Ilustracja na okładce: Magda Grabowska-Wacławek (Bovska) – wokalistka, kompozytorka, autorka tekstów, graficzka, ilustratorka, performerka. Studiowała na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina w Warszawie oraz na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. Stypendium w Burg Giebichenstein Hochschule für Kunst und Design Halle. Wernisaż jej wystawy będzie miał miejsce w piątek 3 lutego o godz. 18.00 w Galerii

Miejskiej bwa (ul. Gdańska

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

Eseista i tłumacz (z angielskiego i czeskiego), z wykształcenia dziennikarz, polonista i slawista (UMK w Toruniu), doktor nauk humanistycznych (UJ w Krakowie).

BIK 02/2023 (536), Rok MMXXIII, nakład 1000 egz., dystrybucja: częściowo bezpłatny

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, www.mck-bydgoszcz.pl

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, zastępczyni redaktora naczelnego: Emilia Walczak, redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Irmina Pisarek

redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster

BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_

redaktorka wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl Prozaiczka, publicystka, redaktorka książek i czasopism, z wykształcenia kulturoznawczyni (UAM w Poznaniu).

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. PRENUMERATA: www.prenumerata.ruch.com.pl.

Bydgoski Rok

Andrzeja Szwalbego

Cykle koncertów, audycje radiowe, debaty, wystawy, pamiątkowe tablice, gry oraz murale – to tylko niektóre spośród wielu wydarzeń Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego. Rozpoczęliśmy go 22 stycznia w Pałacach w Ostromecku.

Tekst: Anna Tarnowska

Zdjęcia: Dariusz Gackowski

Bydgoski Rok Andrzeja Szwalbego to hołd dla założyciela, budowniczego oraz wieloletniego dyrektora Filharmonii Pomorskiej, pomysłodawcy powstania Biura Wystaw Artystycznych, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, Opery

Nova, a także orędownika utworzenia w Bydgoszczy uniwersytetu. Szwalbe otrzymał nie tylko tytuł Honorowego Obywatela Bydgoszczy w 1993 roku, ale również Złoty Krzyż Zasługi w 1955, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w 1996 oraz pośmiertnie Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski.

O Bydgoszczy mówił tak: „Bydgoszcz nie jest moim rodzinnym miastem. Jest miastem, które sam sobie wybrałem, by tu żyć i pracować. Myślenie o nim jest nadal moim hobby”. Teraz nasze miasto obchodzić będzie 100. rocznicę jego urodzin – przez cały rok!

Bydgoski Rok Andrzeja Szwalbego pełen będzie muzyki. Zainaugurowaliśmy go w Zespole

Pałacowo-Parkowym w Ostromecku występem

Łukasza Ojdany, pianisty jazzowego i kompozytora, członka RGG – jednej z najważniejszych i najlepiej rozpoznawalnych polskich formacji jazzowych. Koncert Ojdany był pierwszym z cyklu koncertów ostromeckich upamiętniających 100. rocznicę urodzin Andrzeja Szwalbego. Na kolejny zapraszamy 19 lutego – wystąpi jeden z najwyrazistszych pianistów polskich – Adam Kośmieja.

Nie bez powodu Rok Szwalbego rozpoczął się i trwać będzie właśnie w Ostromecku. To tutaj, w Pałacu Starym, znajduje się Kolekcja Zabytkowych Fortepianów zainicjowana właśnie przez byłego dyrektora Filharmonii Pomorskiej. Z okazji 100. urodzin Szwalbego Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dokupiło instrument szczególny – pochodzący z Kopenhagi, z  lat 1815–1820, fortepian pionowy, tzw. leżącą żyrafę, jedną z trzech tego typu konstrukcji zachowanych na świecie, autorstwa Petera Christiana Uldahla (kolejne dwa pięknie zachowane fortepiany znajdują się w posiadaniu Scenkonstmuseet w Sztokholmie i w Musikmuséet w Kopenhadze). Instrument jest bardzo nietypową formą, dzięki której można było m.in. uzyskać zmniejszenie wysokości ówczesnych instrumentów pionowych, przekraczających niejednokrotnie 200 cm. Ten „prezent dla Szwalbego” ma za zadanie, jak napisał współtwórca kolekcji prof. Beniamin Vogel, wzbogacić kolekcję o rzadki instrument, praktycznie niespotykany w muzeach Europy (poza jej północną częścią). Być może pewnego dnia i przy odrobinie szczęścia uda się przywrócić pełną funkcjonalność konstrukcji Uldahla.

W ramach obchodów Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego zapraszamy także do zwiedzania nowego gabinetu Szwalbego w Ostromecku (Pałac Stary). Istotnym elementem nowej aranżacji jest ekspozycja wybranych prac z Kolekcji Współczesnego Polskiego Malarstwa i Grafiki im. Tadeusza Brzozowskiego, która w przeszłości zdobiła już te pałacowe wnętrza. Kolekcja

Miejskie Centrum

Kultury w Bydgoszczy dokupiło instrument szczególny – pochodzący

z Kopenhagi, z lat 1815–1820, fortepian pionowy, tzw. leżącą

żyrafę, jedną z trzech tego typu konstrukcji zachowanych na świecie, autorstwa Petera Christiana Uldahla.

powstała z inicjatywy samego Szwalbego w latach 1986–1988. Do dziś pozostaje własnością Filharmonii Pomorskiej im. Ignacego Paderewskiego w Bydgoszczy, choć od 1990 roku opiekę nad nią, w ramach depozytu, sprawuje Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Dzięki współpracy Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy z tymi instytucjami wybrane dzieła z kolekcji wracają na swoje pierwotne miejsce ekspozycji. A to wspólne działanie wpisuje się w dziedzictwo kulturotwórczej idei Szwalbego, zakładającej integrację instytucji kultury i różnych dyscyplin sztuki.

W odnowionym gabinecie Andrzeja Szwalbego będzie można zobaczyć m.in. projekty gobelinów z cyklu Kwartet zapustny Tadeusza Brzozowskiego, dzieła uznanych twórców lokalnych: Mariana Turwida czy Andrzeja Nowackiego, a także obrazy Magdaleny Abakanowicz, Romana Artymowskiego, Edwarda Dwurnika, Ryszarda Gieryszewskiego, Józefa Hałasa, Władysława Hasiora, Jerzego Kałuckiego, Jerzego Korzeniowskiego i Jana Tarasina.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy zaprasza także na audycje radiowe pod nazwą Radio Jaskółka. Andrzej Gawroński oraz Adam Gajewski rozmawiać będą z zaproszonymi gośćmi na temat Szwalbego, jego spuścizny oraz kultury bydgoskiej. Program będzie emitowany w ostatnią niedzielę miesiąca o godz. 19.00 na antenie Radia Kultura (www.radiokultura.pl).

W ciągu całego Bydgoskiego Roku Andrzeja Szwalbego mieszkańcy miasta wezmą udział w licznych wydarzeniach poświęconych wspominanej postaci. Poza koncertami, spotkaniami

środowisk naukowych i artystycznych, na budynku SP 67 pojawi się mural upamiętniający patrona, KPCEN zaprosi do gry terenowej Szlakiem

Andrzeja Szwalbego w Bydgoszczy, a w dzielnicy muzycznej odbędą się koncerty plenerowe z cyklu Zapraszamy do Wiolinowa oraz Pod wierzbą. W pierwszy dzień wakacji Teatr Kameralny zaprosi rodziców z dziećmi do zabawy z wyko-

rzystaniem gry planszowej Fortepian Szwalbego. Kolekcję współczesnego polskiego malarstwa i grafiki z depozytu Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego podziwiać będzie można w Filharmonii Pomorskiej, a w gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej zobaczyć wystawę Andrzej Szwalbe o Bydgoszczy i kulturze… Roczne kalendarium wydarzeń z okazji Roku Szwalbego dostępne jest na miejskiej stronie www.bydgoszcz.pl.

Koncerty w Ostromecku na Bydgoski Rok Andrzeja Szwalbego:

19 lutego: Adam Kośmieja – recital fortepianowy

26 marca: Adam Mikołaj Goździewski – recital fortepianowy

23 kwietnia: Adam Lemańczyk – recital fortepianowy, muzyka elektroniczna

27 maja: Aleksandra Bobrowska – recital fortepianowy

18 czerwca: Poznańskie Trio Fortepianowe – koncert z muzyką Krzysztofa Meyera

17 września: Michał Gozdek – recital fortepianowy

15 października: Witek Janiak – recital fortepianowy

19 listopada: Paweł i Wojciech Świeca – koncert muzyki współczesnej na fortepian i gitarę elektryczną

Goszcząc w Bydgoszczy

Rybki, rybeńki

Ostatnio z entuzjazmu i rozpędu przyjechałam do Bydgoszczy o dwa tygodnie za wcześnie. Zamierzałam zobaczyć wystawę, która dopiero miała się otworzyć, ale zdałam sobie sprawę z mojego falstartu już w pociągu, będąc w połowie drogi. Mimo tej oczywistej i zabawnej wtopy nie zrezygnowałam i pomyślałam sobie, że skoro i tak jestem już na pokładzie, to dobra okazja, żeby zrobić sobie małe wagary i zobaczyć nową-starą atrakcję miasta – rybki na Wyspie Młyńskiej. Ich rozkoszne pyszczki widziałam wcześniej na kilku zdjęciach i nie mogłam doczekać się chwili, gdy odpocznę nad Brdą w ich towarzystwie.

O powrocie rybek dowiedziałam się za sprawą działalności potężnego pasjonata Bydgoszczy, Jana Trojana. Nie były one dla mnie elementem sentymentalnego krajobrazu dzieciństwa, lecz zupełnie nowym widokiem. Kiedy bowiem pierwszy raz przyjechałam do Bydgoszczy, w parku Kazimierza Wielkiego stała już zrekonstruowana monumentalna fontanna Potop. Kompozycja Ferdinanda Lepckego w swoim pierwotnym zamyśle miała nieść umoralniający przekaz, związany z biblijną przestrogą. Dzisiaj zapewne może się bardziej kojarzyć ze świeckimi

Nieduży rozmiar, okrąglutka forma, sympatyczne pyszczki, z których wypływała woda – właśnie taka kameralna, bezpretensjonalna uroda rybek sprawiała, że w dawniejszych

czasach bydgoszczanie lubili się z nimi fotografować podczas parkowych spacerów w pogodne dni.

prognozami katastrofy klimatycznej – w obu przypadkach imponuje rozmachem i ekspresyjnością, trudno jednak uznać, by poprawiała humor. W porównaniu z rekonstrukcją katastroficznej kompozycji rzeźbiarskiej nieduże rybki wydawały się teraz tyle słodkie, co skromniutkie, osobliwie małe wobec skali parku.

Tekst i zdjęcie: Olga Drenda

Niewątpliwie niosą one ze sobą jednak tak zwany feel-good factor. Nieduży rozmiar, okrąglutka forma, sympatyczne pyszczki, z których wypływała woda – właśnie taka kameralna, bezpretensjonalna uroda rybek sprawiała, że w dawniejszych czasach bydgoszczanie lubili się z nimi fotografować podczas parkowych spacerów w pogodne dni. Milutka fontanna to dość nietypowe dzieło w dorobku jej autora, rzeźbiarza Józefa Makowskiego. Ten artysta o bogatym życiorysie początkowo pracował jako projektant dla wojska, w czasie wojny walczył w AK, uczestniczył w powstaniu warszawskim, a jako jeniec obozu zaprzyjaźnił się z K.I. Gałczyńskim. Po wojnie zamieszkał w Bydgoszczy, gdzie projektował wnętrza, wykonywał dekoracje metaloplastyczne, rzeźby w wojennych miejscach pamięci, pomniki Chopina i Paderewskiego. Tak poważny dorobek niezupełnie zgrywa się z tym, jak słodkie są rybki, rybcie, rybeńki z fontanny, a jednak!

Są istotnie słodkie, po odnowieniu przez studentów Politechniki Bydgoskiej dodatkowo stały się gładziutkie (przez lata poszarzały, a po demon-

tażu biedne kiblowały na składowisku, niechronione przed wpływami pogody). Wizyta u rybek okazała się uspokajającym i odprężającym doświadczeniem, wartym całej wyprawy. To jedno z miejsc, gdzie można usiąść sobie pod chyba najsłodszym w Polsce symbolem miasta, z bagażem na ziemi, oprzeć się o gabionowy murek i poprzyglądać wodzie z poczuciem pełnej swobody, cicho, samotnie i bez biletu wstępu. To znaczy w pewnym sensie z biletem, kolejowym do Bydgoszczy.

pisarka, dziennikarka i tłumaczka. Opublikowała książki: Duchologia polska Rzeczy i ludzie w czasach transformacji (2016) i Wyroby. Pomysłowość wokół nas (2018), za którą otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia 2019 w kategorii esej, oraz – wspólnie z Małgorzatą Halber – Książkę o miłości (2020).

Fot. Dariusz Gackowski

Olga Drenda

Komedyancki świat

Tekst: Emilia Walczak

Zdjęcia: Natalia Kabanow (dzięki uprzejmości TPB)

W 2018 roku Teatr Polski w Bydgoszczy sięgał już po klasyczną prozę Władysława Stanisława Reymonta (1867–1925). Tomasz Węgorzewski wyreżyserował wówczas Wampira. Trauerspiel, spektakl tak mętny – i to nie tylko za sprawą osnuwającej całość mgły londyńskiej czy spirytystyczno-okultystycznych dyrdymałków rodem z pierwowzoru – że chyba nawet sami aktorzy

nie bardzo wiedzieli, w czym biorą udział. Tak jakby drugi człon tytułu z góry zdeterminował stopień udatności przedsięwzięcia. Tym bardziej cieszy więc fakt, że placówka przy Mickiewicza, szczęśliwie pod inną już wodzą – Wojciecha Farugi i Julii Holewińskiej – Komediantką w reżyserii Anity Sokołowskiej zalicza właśnie kolejny sukces.

Powieść Reymonta Komedyantka, opisująca losy – mówiąc językiem młodopolanina – krowienty Janki Orłowskiej, po raz pierwszy wydana została w roku 1896. No i właśnie – przed premierą najbar-

dziej zagadkowym mógł zdawać się ów fakt: czy oni to jakoś uwspółcześnią, tak żeby sztuka nie trąciła myszką, a kostiumy – naftaliną? Jeśli tak, to jak? No i jak w ogóle pomieścić ten, niekrótki przecież, utwór w dwu zaledwie godzinach scenicznych pląsów? Podczas premiery 14 stycznia okazało się, że dramaturżka Maria Wojtyszko dokonała tutaj istnych cudów: zdecydowane

cięcia dokonane na tekście, streszczenia (tutaj ciekawy zabieg z zastosowaniem trzecioosobowej narracji w dialogach), rezygnacja z niektórych postaci (znikają Kręska, Kotlicki czy Głogowski), tam, gdzie to możliwe, zastąpienie Reymontowskich peror po prostu ruchem scenicznym (Magda Jędra – chapeau bas), nawet zmiana samego zakończenia utworu na bardziej optymistyczne – to wszystko, mimo że postaci, kiedy mówią, to faktycznie „mówią Reymontem”, zrobiło blisko stutrzydziestoletniej treści naprawdę bardzo dobrze! Wspa-

niałe są także, z lekka ekscentryczne, kostiumy i scenografia Wojciecha Farugi – wszystko szykowne i doskonale skrojone, prawdziwy balsam na zmęczone codziennym bezguściem oczy. W świetnej kondycji jest też cały zespół aktorski bydgoskiego teatru: wszyscy bez wyjątku, nawet osoby zazwyczaj grające na scenie TPB ogony, dają tutaj z siebie absolutne maksimum – ak-

torskie, ale też przecież fizyczne: już sam początek spektaklu ustawia całość jako opartą przede wszystkim na ruchu, nie słowie. Postaci postaciami, ale głównym bohaterem jest tutaj tak naprawdę kto inny, bo sam teatr. Komediantkę napisał bowiem Reymont na podstawie własnych przeżyć, doświadczeń i obserwacji środowiska aktorskiego, kiedy to sam próbował sił jako artysta dramatyczny w teatralnej trupie (okres od 1884 do 1888 roku). Zdziczenie obyczajów, brak moralności, frustracja, zawiść, zazdrość, egoizm, cynizm,

seksizm – postawy dobrze znane w każdym środowisku artystycznym, także tym dwudziestopierwszowiecznym. Tak, Komediantka Anity Sokołowskiej to sztuka na wskroś autotematyczna. I bardzo – oprócz tego, że nowoczesna w formie (światła, muzyka) – aktualna w swoim przekazie, co na pewno stanowi kolejną cegiełkę do rzeczonego jej sukcesu. Ja poszłabym za cio-

sem i z wielką chęcią obejrzała jeszcze sceniczną adaptację Fermentów, czyli powieści Reymonta opisującej dalsze losy Janki Orłowskiej – niedomknięte zakończenie bydgoskiej Komediantki zostawia otwartą furtkę dla ewentualnych zainteresowanych adaptatorów. I na pewno nie jestem w tej idei osamotniona – spektakl Sokołowskiej, debiutującej w roli reżyserki, dodajmy koniecznie, zebrał po premierze szczere, niewymuszone klaką owacje na stojąco. I bardzo słusznie.

Korespondencja zagraniczna Jak tatuś po gumę mambę szedł – i z czym wrócił

Tekst: Miłosz Waligórski

– Pachnie tutaj jesienią – rzekł stary pewnego wieczora. Uogólniał.

[J. Roth, Marsz Radetzky’ego]

O ja cię! Patrzcie go! Kto to? Syn! Leży. Śpi chyba. Ale gdzie? Gdzie i kiedy? W jakich okolicznościach, jakich czasach? Na pewno zamierzchłych, w dawno minionej epoce, gdy pociągi do Torunia były tym, co Bydgoszcz ma najlepsze.

Rodzina mieszkała wtedy jeszcze na wsi w sołectwie Gogolinek, zajmując upadłe gospodarstwo praszczura, który przez całe życie komunizował, a po śmierci został zwykłym praszczurem bez przydawkowych uzupełnień. Jego portret wisiał na kołku w największej izbie, tak wysoko, że kołtun czupryny mierzchł w cieniu powały. Drzwi chaty wychodziły na samotność o powierzchni ćwierć sążnia kwadratowego, okna na ciszę absolutną.

Najmłodsze potomstwo spało w kołyskach zamocowanych u sufitu na latoroślach. Małe

rączki – rączki po rolnych pradziadach, dniem i nocą harujących dla dziedzica – spoczywały pod kołdrami. Najbliżsi zaś przodkowie, mama i tata, drzemali na przyzbie, chrapiąc, choć nie na tyle głośno, aby obudzić sąsiadów. Chrapali dobrosąsiedzko, oboje w szlafmycach z czarnymi harbajtlami, co wiły im się wokół szyi niby boa dusiciele. (Szlafmyce i harbajtle zajumali kiedyś z muzeum).

Syn był nastolatkiem, przeczuwał jednak, że w przyszłości zostanie tatą, postanowił więc wybrać się po łakocie dla swojej przyszłej córki, która z chmury pyłu kosmicznego zdążyła już poprosić Gwiazdora o gumę Mambę. Wiedział, że musi podjąć ryzyko i ruszyć skoro ś wit, jeśli chce wrócić przed pierwszą Gwiazdką córeczki.

Obudził się o godzinie między wilkiem a psem. Za oknem wciąż uparcie wysklepiała się noc. W głowie mu dudniło, jakby obok toczyła się wojna. Trwało chwilę, nim uświadomił sobie, gdzie jest lewo, a  gdzie prawo. – Do kroćset pluszowych fok, fur lalek i lor Titików – zmełł w ustach przekleństwo, bo oto, wymacując stopą but, walnął

paluchem w kowadło ojca. Dopiero, gdy bielone wapnem ściany zaczęły oddawać światło zebrane za dnia, w jego oku zawiązały się pierwsze mętne kształty. Zapalił gromnicę.

Kamforą i sidolem wyczyścił filcowy płaszcz po nieboszczce babce, śliną wypastował buty i, oddychając czym popadnie, na czczo opuścił chatę. Co zostawił za sobą? W lustrze nadal odbijał się płomień świecy stojącej na pomocniku. Dom pozornie się nie zmienił, tylko ognik drżał mocniej, jakby duchy upominały się o nieobecnych.

W progu Syn przypadkiem kopnął zeszklone truchło. Truchło sikorki? Ogarnął go nagły strach. Włączył latarkę i szybko przejrzał się w zamarzniętej kałuży. Tak, tej nocy zestarzał się bardziej niż jakiejkolwiek innej. Musiał się spieszyć.

Na tle czarnej stajni siwiał siwek, dąb dębiał na szaro. Syn popatrzył w stronę świtu, ale tego, co tam zobaczył, nie opiszę, bo zabrałoby mi to za dużo słów. Klucz kur pierwotnych i kogutów wzmocnionych miksturą Panoramiksa odezwał się w górze. Nieloty sunęły po niebie nad wierzchołkami drzew. Zatęsknił nagle – bo tęsknota jest znikąd – zatęsknił nagle za wielką wędrówką. I wystartował.

W zaroślach za stodołą czekała na niego ścieżka, lecz on pobiegł prosto przed siebie, drogą bramowaną wierzbami o żółtych pędach, które o tej porze świeciły biało. Błoto oblepiało mu nie tylko podeszwy butów, ale i spód myśli. Poczuł, jak mu ciążą. Część z nich, te najlżejsze, hasały po manowcach, rowach i parowach, inne, dojrzalsze, jakby dla draki ustawiały się w szeregu i salutowały mu po żołniersku: „Meldujemy posłusznie!” – albo szczekały jak szczekaczki: „Pędź! Pędź po mambę!”. Pędził. Wysnuwał z dłoni nić pejzażu i wypuszczał ją bez oglądania się za siebie. Poranny krajobraz pysznił się samym sobą, bez ś wiadków. Syn co rusz gubił szlak, źle znał trasę. „Trasę zna tylko

Koronowianie lubują się w plastiku. Wszyscy lubujemy się w plastiku. Bo życie znaczy: kupować plastik, ćwiartować plastik, zabijać plastik, uwielbiać plastik, zapładniać plastik, przeklinać plastik, nauczać plastik i grzebać plastik.

Syn wszedł do środka. Pod sufitem rój ciem oblepiał jarzeniówki. Pachniało końcem świata. Takie było jego pierwsze skojarzenie, ale skąd, do cholery, Syn mógł wiedzieć, jak capi śmierć! Przesadzał, jak zwykle. Uogólniał, jak mówi motto. Po prostu Chińczycy lubują się w plastiku. Koronowianie lubują się w plastiku. Wszyscy lubujemy się w plastiku. Bo życie znaczy: kupować plastik, ćwiartować plastik, zabijać plastik, uwielbiać plastik, zapładniać plastik, przeklinać plastik, nauczać plastik i grzebać plastik.

A ON SIĘ PALI.

Dlatego cuchnęło.

W ogromnej sali poprzecinanej dziesiątkami regałów i alejek, odgrodzonej od wyjścia rzędem automatycznych kas, nikogo nie zastał. W kącie stała budka, jakby stróżówka z okienkiem, na parapecie którego odpoczywały tęgie, sprekaryzowane nogi. Ktoś o łydach pękatych niczym butle od szampana obcinał sobie paznokcie. Syn zebrał się na odwagę i zapytał:

– Przepraszam, gdzie znajdę gumę Mambę?

– Rząd czternasty, półka siódma, za miśkami kwasiuchami – padła odpowiedź z głębi budki, jakby przygotowana zawczasu.

Chciał jeszcze o coś zasięgnąć języka, ale język stanął mu korą w gębie. Pochylił się, żeby zobaczyć, z kim rozmawia. Czyżby to była kukła? W półmroku zobaczył tylko okrągłą głowę, zatkniętą sztywno na szyi, i obracające się małe oczka.

– Dziękuję.

I podążył za celem.

noc”, obracał w pamięci zasłyszane zdanie. Niesforny wiatr czesał mu włosy elektrycznym grzebykiem. Parterowa wieś rysowała się coraz niższą linią dachów.

Między pniami brzóz wpadł w głębokie tarapaty, bo miał wybitny talent do wpadania w tarapaty. Gdy się już wygramolił, otrzepał kolana i pobiegł dalej wśród wysokich traw, wyższych i wyższych, jakby malał (a to one rosły w oczach). Na ostatniej prostej przed tablicą „Koronowo” ustawił się szpaler wieśniaków t rzymających w garści portki. Syn przedarł się jeszcze przez ciemne charpęciny o niejasnej identyfikacji wizualnej – i już był w miasteczku.

Bez żenady obsikane mury zlewały się w jeden ciąg. Na rynku otwarte było centrum handlowe. Panoramiczne szyby przedstawiały spektakl niemych tworzyw. Na półkach w blasku lampek choinkowych kłębiły się nieprzejrzane tłumy pluszaków: sczepionych, powciskanych w siebie, boleśnie zniekształconych, chorobliwie powykrzywianych. Wydawały się ślepe, mimo że ich oczy patrzyły, mrugały i świeciły matem.

Mijał… Czego to on nie mijał?! Fałszywe korale, żołnierzyki z ołowiu, zsiniałych marynarzy w paczkach po dwóch, pistolety-straszaki, buteleczki Odolu, nędzne mydła i nędzne autka, proszki od kichania (z gołąbkiem), plecione smycze, pasty do butów i pasty do zębów, sól peklującą oraz płyny do trwałej ondulacji. Z obu stron narzucały mu się małomówne zegarki, gumowe żaby, aparaty do cykania, „Świerszczyki” i okarynki. Kłaniały się czapki, berety, kapelusze stosowane i kapelusze o szerokim rondzie, po których kursowały szynobusy w kształcie świnek morskich o szklanych kuleczkach zamiast gał. Ech, trudno nazwać choćby promil tego, przez co Syn musiał przejść. Widział duchy na baterie, hetki-pętelki, upadłe cacka, nakręcane zera, worki z białym mlekiem i worki z białym proszkiem, torebki z pstrym konfetti, pierogowate fałdy „skóry”, tarcze ruletek ze sztonami w słupkach, biorące się za siebie figurynki i porcelanowe muszle… Do jednej przyłożył przez folię ucho i usłyszał szum krwi.

Przedmioty w ścisku, jedne przy drugich, a obrzeżone pustką – tak je odbierał. Od ich liczby aż zawirowało mu przed oczami. Żeby nie upaść, złapał się za czubek nosa i przekręcił go o dwadzieścia dwa stopnie. Brnął dalej. Tu saszetkowana nicość o szarym zabarwieniu, tam kolanka opakowane w cynfolię, tu rożki z miodkiem tureckim, tam rachatłukum, tu okruchy z pańskiego stołu, tam laski lukrecji. Zbite ciasno podświetlane globusy (w każdym święciła się żaróweczka) z bliska okazały się księżycami z morzami deszczów, pokryte ospą kraterów. Szedł między półkami uginającymi się od dóbr, wśród piętrzących się towarów. Nad każdym działem dyndała zawieszona na dwóch żyłkach wędkarskich tabliczka z reklamą, na przykład „TWÓJ UBIÓR

TO TWOJA OSOBOWOŚĆ”. Przy wyrobach żelaznych pomyślał o córeczce i też o tym, co będą dźwigały te gwoździe, skoble i haczyki, czyj los, czyj las zaklęty w szafie, czyj płaszcz. Dalej był rząd wnęk, w których wisieli… tfu, wisiały mundury wojskowe. W sekcji środków chemicznych z upstrzonych ram spoglądali władcy much.

– Proszę pana, to sklep ze wszystkim, tak?

– odezwał się kobiecy głos tuż za plecami Syna.

– To sklep ze wszystkim, więc jeśli pan szuka czegoś konkretnego, może pan od razu wyjść, tak? –Retoryczny przytup na końcu każdego zdania sugerował, że sprzedawczyni albo nigdy nie uznaje sprzeciwu, albo przeciwnie: jest niepewna siebie i bez protezy „tak” nie może nic powiedzieć.

– Nie wiem jeszcze, czy tak, czy nie tak. Pani da się zastanowić…

Nie dała.

– Szukaj wiatru w polu, tak-tak!

Zmierzyła go wyniosłym spojrzeniem i dumna miała już odejść, kiedy nagle Syn zsunął się przed nią na kolana, osunął się w poniżenie, odjął sobie godności własnej, byle tylko dostać mambę.

Górowała nad nim niewzruszona.

Już myślał, że z kretesem krecika zapadnie się pod ziemię, ale spostrzegł coś, co mogło go uratować. Nie wstając, wziął w dwa palce piórko, które bieliło się na plisie czarnej służbowej spódnicy, oddmuchnął je na bok, po czym z wrócił się do kobiety:

– Piórko szpeciło twój strój, o pani.

Oczarowana zrobiła oczy. Nikt nigdy nie zdjął jej piórka. Pewnie dlatego bez wahania podała mu dłoń do soczystego całusa, a kiedy zrobił, co do niego należy, łaskawym gestem pokazała ciemny koniec alejki, gdzie na ścianie zygzakiem zarysowała się szczelina. Jakiś taki wnik, w którym Syn najchętniej by zniknął. Tam obok jaśniała mamba.

– Ile kosztuje? – zapytał przy kasie tej samej sprzedawczyni.

– Tania jak błoto.

Dziesięcioma palcami przebierał w portfelu, póki nie domacał się kilku pecyn błota. Gum kupił tyle, jakby w przyszłość patrzył z hiperoptymizmem, jak ktoś, kto wierzy, że pożyje co najmniej jeszcze stulecie, jeśli nie wieczność, a przez te wszystkie lata będzie dzień w dzień żuć mambę. Tyle jej nabrał, całe paki, dziesiątki, setki pak: cytrynowe i wiśniowe, jabłkowe i gruszkowe, ananasowe i o smaku coli.

Syn! Leży. Śpi chyba.

Ale gdzie? Gdzie

i kiedy? W jakich

okolicznościach, jakich

czasach? Na pewno

zamierzchłych, w dawno minionej epoce, gdy pociągi do Torunia były tym, co Bydgoszcz ma najlepsze.

Przed wyjściem w automacie kupił dwie kawy. Jedną na wynos, drugą na miejscu, którą od razu wypił. Przyjrzał się brązowemu kubeczkowi i chociaż pionowe żłobkowania przypominały kanelury na a ntycznych kolumnach, stwierdził, że trzyma w ręce coś tak znikomego, że nie sposób tej znikomości wyrazić.

Po zgnieceniu bycia w tym kubeczku było jeszcze mniej.

Miłosz Waligórski (ur. w 1981 r. w Bydgoszczy)

tłumacz, poeta, prozaik. Przełożył ponad 20 książek z węgierskiego, serbsko-chorwackiego i słowackiego. Wydał pięć tomów poetyckich i cztery książki prozatorskie, ostatnio Pięć i pół kobiety (2022).

Na marginesie (cz. 9)

O ostatnich pytaniach

Tekst: Jarosław „Bisz” Jaruszewski

Świat musi przejść przez twoje ręce, ażeby się odnowić, ażeby zlenić się w nich i złuszczyć jak cudowna jaszczurka. O, czy myślisz, że byłbym popełniał tysiąc szaleństw, gdyby świat nie był tak bardzo się zużył i podupadł, gdyby rzeczy nie były w nim straciły swojej pozłoty – dalekiego odblasku rąk bożych? Co można począć w takim świecie? Jak nie zwątpić, jak nie upaść na duchu, gdy wszystko jest zamknięte na głucho, zamurowane nad swoim sensem, i wszędzie tylko stukasz w cegłę, jak w ścianę więzienia?

[Bruno Schulz]

Spędzam długie godziny, wpatrując się w przestrzeń. Czekając, aż coś się z niej wyłoni, jakiś znak, sygnał, choćby najmniejsza wskazówka. Zaciągnąłem hamulec awaryjny w kolei mojego losu, czując, że kolejne stacje nie będą mogły mi dać niczego ponad to, co już mam. Wysiadłem, przycupnąłem na nasypie w miejscu, które jest właściwie wszędzie i nigdzie, i siedzę, nasłuchuję, przeczuwam, wyglądam. W słuchawkach Otis Redding śpiewa piosenkę, która na przestrzeni czasu cyklicznie do mnie powraca: „I’m sittin’ on the dock of the bay, wastin’ time…”.

Mijają mnie koleje cudzych losów, z perspektywy trzeciej osoby całkiem sensowne, noszące ślad jakiegoś fabularnego uporządkowania (choć może to ja projektuję na nie ten porządek), godne niejakiego pozazdroszczenia – spełniające się w swojej immanencji, bo być może, jeśli chodzi o życie, jest tak, jak ktoś kiedyś powiedział – każda analiza jest formą uśmiercania. Cóż zrobić, kiedy mój fach to wiwisekcja.

Myśli i wrażenia płyną przeze mnie niezakłócone, bez zbędnych reakcji czy wartościowań, co tylko podkreśla ich efemeryczność i względną naturę (ktoś mógłby rzec „prawdziwą” naturę, ale skądże, to tylko wynik punktu siedzenia). Znam ten stan dość dobrze, kiedyś nawet go lubiłem, lecz także i z niego wygnał mnie w  końcu pierworodny sceptycyzm. Wróciłem weń tylko dlatego,

Czy pustka, którą czuję po każdym życiowym projekcie, to pustka, którą czują rodzice, gdy dzieci opuszczają dom, ta pustka, którą pracoholicy odczuwają odchodząc na emeryturę i ta sama, którą osoby aktywne odkrywają pod koniec życia, gdy ograniczenia fizyczne nie pozwalają im już żyć na swój sposób?

kiedy próbowało się już wszystkiego i to z każdej dychotomicznej strony (aktywizmy i kontemplacje, podróże i zadomowienia, cynizmy i filantropie, pustelnie, hedonizmy, mętne porażki i sukcesy bez smaku) i nic nie potrafiło uśmierzyć we mnie tego ostatniego pytania.

Czy pustka, którą czuję po każdym życiowym projekcie, to pustka, którą czują rodzice, gdy dzieci opuszczają dom, ta pustka, którą pracoholicy odczuwają odchodząc na emeryturę i ta sama, którą osoby aktywne odkrywają pod koniec życia, gdy ograniczenia fizyczne nie pozwalają im już żyć na swój sposób? Jeśli tak, to być może mam swego rodzaju szczęście (a może wręcz przeciwnie?), że odkrywam ją na tyle wcześnie, aby spróbować się z nią zmierzyć. Skoro cała reszta naszych sposobów na życie (które, być może, są właśnie tylko sposobami-na-życie, a rzadko samym-życiem) jest tylko zagłuszaniem tej pustki, to może właśnie ona jest podszewką istnienia. Nie wykluczam też opcji, że to ja jestem pusty i swoją pustką opróżniam życie pełne znaczenia, które nie jest mi dostępne – nie zmienia to jednak faktu, że muszę ten swój pusty los wypełnić.

Reprodukowanie jest istotą istnienia: reprodukowanie biologiczne, kulturowe, gospodarcze et cetera. Czas jest formą reprodukcji momentu, pojawianiem się wciąż nowej przestrzeni na gest, ruch, słowo, przestrzeni, którą trzeba zagospodarować, przyszpilić jak motyla w klaserze – w tym potocznym przysłowiowym sensie – zabić. A ja odwrotnie, jak pisałem w poprzednim tekście – próbuję sobie dać trochę czasu, darować sobie życie w tym pośpiesznym i przesądzonym pojedynku.

bo jako jedyny daje szansę na krańcową koncentrację, której potrzebuję, by odpowiedzieć sobie na ostatnie pytanie: czego potrzebuję od życia, żeby w chwili śmierci nie czuć, że –jak obowiązku, jak służby, jak układanki – go nie dopełniłem? To pytanie zawiera w sobie drugie, równie istotne: dlaczego tak jak wielu innych nie potrafię po prostu żyć bez rozkładania życia na części pierwsze? (paradoksalnie – postępuję jak rozkład, choć w założeniu poszukuję porządku).

Zawsze czułem, że aby zacząć żyć naprawdę, muszę odpowiedzieć sobie na pytanie, co warto w życiu robić, czym się zająć, do czego dążyć – więc pytałem, pytałem, pytałem, a życie opływało mnie ławicami skrzących (pięknych!) ryb płynących z duchem tarła. A ja, jak kamień swoim czubkiem wystający ponad taflę heraklitejskiej rzeki, obserwowałem tylko przetaczającą się rzeczywistość. I nie udało mi się wyłowić żadnej odpowiedzi.

Zbliżając się do czterdziestego roku życia, kiedy rzesza moich przodków na przestrzeni ewolucyjnej historii kończyła swoje krótkie egzystencje, ja zaczynam kolejną, a przede mną rozpościera się nieznany czas, który muszę stanowić albo osunąć się w powolne dogasanie. Ale co robić,

Podobne myśli towarzyszyły mi już jako nastolatkowi, choć wtedy byłem pewien, że kolejne etapy życia sukcesywnie je rozproszą. A jednak stało się odwrotnie: rozmaitość moich doświadczeń tylko emfatycznie podkreśliła znaczenie tych rozmyślań. Zawsze ciekawiło mnie również, czy to ciągłe poczucie podszycia pustką jest wśród ludzi dość powszechne, czy jestem w tym raczej odmieńcem. Bo przecież nie ma nawet jak tego sprawdzić, mówi się o tym ciężko, a większość z nas przez gros czasu stara się utrzymać na powierzchni bytowych konieczności, gdzie zadawanie takich pytań to obciążanie się zabójczym balastem. Więc skąd to graniczące z pewnością przeczucie, że to ostatnie pytanie towarzyszy nam wszystkim, tyle że musimy je wypierać, aby przetrwać?

Ta różnica pomiędzy przetrwaniem a przeżyciem, choć słowa bywają stosowane wymiennie, jest kluczem. Przetrwanie to reprodukcja trwania na kolejne momenty czasu, przeżywanie życia to z kolei… no właśnie.

Jarosław „Bisz” Jaruszewski kulturoznawca, raper, poeta i producent muzyczny. Fot. Dariusz Gackowski

Bydgoski Insynuator Kulturalny

Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (214)

Tekst: Zdzisław Pruss

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (luty 1998)

Laureatami dorocznej Nagrody BIK-u za rok 1997 zostali: artysta plastyk Krzysztof Cander, „za wspaniały dorobek twórczy”, i Piotr Salaber, muzyk, kompozytor, „za znaczące dokonania artystyczne”.

Na Scenie O-Bok w Teatrze Polskim zachwyt widzów wzbudzała w monodramie Panna Margarida R. Athayde’a Aleftyna Gościmska

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis pod dyrekcją Daniela Stobrawy wystąpiła w koncercie Walc i jego stylizacje

Bydgoskie Biuro Wystaw Artystycznych zapraszało na wystawę pokonkursową Współczesna sztuka ludowa Kaszub i na wystawę malarstwa Leona Romanowa.

Z okazji walentynek w kawiarni Węgliszek z recitalem To nie poezja, kochanie wystąpiła popularna i ceniona aktorka bydgoskich scen Ina Zemło

Mieszane uczucia

Zdaniem widzów i recenzentów studenci wydziału wokalnego Bydgoskiej Akademii Muzycznej nie tylko zaliczyli Zemstą nietoperza dyplomowy egzamin, ale zrobili to wręcz… śpiewająco! Dyrektor Figas zaciera ręce, że ma takie dobre zaplecze, ale soliści Opery Nova odczuwają niepokój, że rośnie im aż taka konkurencja.

Klasyczna inspiracja

Od pewnego, a właściwie od dłuższego już czasu Jacek Soliński pojawia się na wernisażach z suczką Mimblą w ramionach. Można się więc spodziewać, że za sprawą znanego portrecisty Ignacego Bulli doczekamy się w najbliższej przyszłości, w nawiązaniu do słynnej Damy z łasiczką, portretu Pana z jamniczką

Jak już, to na całego

W bydgoskim środowisku prawniczym rozeszła się pogłoska, że ceniony adwokat (a także pianista jazzowy) Witold Burker jest na ukończeniu drugiego tomu Zezowatej Temidy. Obawy są tym większe, że mający już tzw. swoje lata mecenas, który tak się ostatnio rozpisał, nie ma już nic do stracenia i może sobie pozwolić na pełną szczerość. I nawet Ziobro go w tym nie powstrzyma!

Stan uniesienia

W okresie świąteczno-noworocznym ceniony fotografik Jarosław P. poczuł się wręcz wniebowzięty. A stało się tak za sprawa pewnej przedszkolnej szopki betlejemskiej, w której jego wnuczka Helenka wcieliła się w postać Maryi, a wnuczek Stasiu odegrał rolę Jezuska. Nic dziwnego, że notowania Jarosława P. w branżowym środowisku skoczyły w górę bardziej niż inflacja!

Apel do MZK

Zdzisław Pruss

poeta, satyryk, dziennikarz. Autor kilkunastu tomów wierszy (ostatnio Wspólny mianownik, Bydgoszcz 2022). Redaktor i autor leksykonów bydgoskiej kultury.

Kto by pomyślał, że Filharmonii Pomorskiej stuknie tak szybko okrągła siedemdziesiątka! Zdaniem co zagorzalszych melomanów wszyscy pracownicy tej sędziwej instytucji powinni na okoliczność owej siedemdziesiątki nabyć prawo do bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską. Jak już nie przez cały rok, to choćby w koncertowe piątki.

Krzysztof Gonia

Bogdan Ciesielski

Adresy bydgoskich instytucji kultury

Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amfn.pl 1

Akademicka Przestrzeń Kraetywna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. A. Naruszewicza 11, 85-229 Bydgoszcz, tel. 52 567 00 07, email: muzeumfoto@byd.pl, www.muzeumfoto.byd.pl

Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz  5 Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3, 85-074 Bydgoszcz, tel. 52 326 64 60, biblioteka.ukw.edu.pl 40

Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl  4

Bydgoski Instytut Głosu - profesjonalne centrum doskonalenia głosu, ul. Śniadeckich 21/4, 85-011 Bydgoszcz, tel. 500 347 009, bydgoski.instytutglosu@gmail.com, www.bydgoskiinstytutglosu.pl  39

Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl  3

Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman

Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, 6

Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”

przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, agnieszka.buzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ELJAZZ – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl  16

Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. A. Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Sprzedaż biletów w kasie FP: wt.-pt. w godz. 14-18 oraz godzinę przed koncertem. Rezerwacja telefoniczna w godz. 12-14. Tel. 52 321 02 34, e-mail: kasa.biletowa@ filharmonia.bydgoszcz.pl; www.filharmonia. bydgoszcz.pll  7

Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz, tel. 508 732 871, https://fotografistka.pl  21

Fundacja „Wiatrak”, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl

Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222  17

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26  18

GALERIA AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl  8

Galeria Francuska MISTRAL , przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587

Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, dyrektorka: Karolina Leśnik-Patelczyk. Gmach główny  12 (ul. Gdańska 20): wtorek–piątek: 17.00–20.00, sobota–niedziela: 11.30–16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa. bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy  10 (ul. Gdańska 3): wtorek–piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00–14.00, wstęp wolny (ul. Gdańska 20) wtorek–piątek: 10.00–18.00 sobota–niedziela: 11.30–16.30

Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT –Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00  13 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl  22

Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15  19 Jagiellońska 1, Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki, ul. Jagiellońska 1, 85-067 Bydgoszcz, www.jagiellonska1.pl  37

Kino Jeremi / Hangar Kultury, Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Gen. A. Fieldorfa „Nila” 13, 85-796 Bydgoszcz, tel. 52 343 66 67, e-mail: monika.jarzyna@liceumxv.edu.pl

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. Janosika 3/78, 85-794 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, 52 343 75 11, www.kmaio.polus.pl  20

Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl  29 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl  25 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha.

Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Jerzego Grundkowskiego, Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy, czynna: środa 16.30–19.30. Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska  23

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Młyny Rothera, ul. Mennica 10, 85-112 Bydgoszcz, tel. 887 467 015, sekretariat@mlynyrothera.pl, www. mlynyrothera.pl. Przestrzeń ogólnodostępna Zaczyn z punktem informacji, pn.-czw. 12.00-18.00, pt.-nd. 12.00-20.00  38

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł  24

Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, przy III LO, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, www.kanalbydgoski.pl, tel. 693 765 075, e-mail: muzeum@kanalbydgoski.pl

Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl  15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, www.muzeum.bydgoszcz.pl dyrektor: Wacław Kuczma. Sekretariat: tel. 52 52 53 555; sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; Dział Edukacji: tel. 885 905 284, e-mail: eduakcja@muzeum.bydgoszcz. pl; Dział Promocji i Marketingu: tel. 52 58 59 969; 52 58 59 976, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz. pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 52 53 516, Koordynator Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy TeH 2 O w Bydgoszczy: tel. 883 366 052 Godziny otwarcia: Gdańska 4, Zbiory Archeologiczne, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Dom Leona Wyczółkowskiego, Spichrze nad Brdą, wtorek, czwartek: 10.00-18.00, środa, piątek: 12.00-20.00, sobota – niedziela: 12.00-18.00, poniedziałek: nieczynne; Exploseum: poniedziałek – czwartek: nieczynne, piątek – niedziela: 10.00–15.00.

Czwartek – wstęp bezpłatny na wystawy stałe  26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl  14

Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590

Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek – godz. 8.30–15.30; czwartek – 8.30–18.00, sobota –12.00–16.00, niedziela – 10.00–14.00; wstęp wolny. www.muzeumwl.pl

Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl  27

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu  11

Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac  28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl

Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195  30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania

Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, tel. 52 344 34 01, 600 371 696; 52 376 67 39 (po godz. 16.30); email: sswm-bydgoszcz@salezjanie.pl

Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com  9

Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach 14.00-18.00, al. Mickiewicza 2 (wejście od parku od ul. 20 Stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl  31

Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904  2

Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała  32

Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15  6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana

Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń  33

Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska  27

Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca  34

Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936

Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti  35

Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl

Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Sielanka 8A (I piętro) 85-073 Bydgoszcz, tel.: 52 58 58 189, fax: 52 58 58 832, e-mail: bkb@um.bydgoszcz.pl, dyr. Magdalena Zdończyk  36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna iim. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy – p.o. Dyrektor – Dagmara Reszkowska., ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.biblioteka.bydgoszcz.pl.

Dyrektor: Krzysztof Gonia  35

Sopocki Dom Aukcyjny, ul. Jagiellońska 47. 85-097 Bydgoszcz, tel. 602 593 826, sda.bydgoszcz.pl 41

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy

„ 12.02.2023, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu; bilety w cenie 25 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CCXXXIV Koncert Pałacowy:

Francja elegancja

Dorota Zimna – klawesyn, Sławomir Drózd –flet traverso, Cecylia Stanecka – viola da gamba. W programie: M. de la Barre, M. Marais. Współpraca: Pałac Lubostroń.

„ 14.02.2023, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20; wstęp wolny

Koncert specjalny

Amelija Būrytė (Litwa) – fortepian, Yonghuan Zhong (Chiny) – fortepian. W programie: M. Clementi – Sonata f-moll op. 13 nr 6; W.A. Mozart – Sonata D-dur KV 576; C. Debussy – Préludes (zeszyt II): nr 5 Bruyères, nr 8 Ondine; F. Chopin – Ballada f-moll op. 52 nr 4; A. Scriabin – Sonata-fantazja gis-moll nr 2 op. 19; F. Chopin – Scherzo cis-moll op. 39; F. Liszt – Rapsodia hiszpańska S. 254. Nagroda Rektora AM w Bydgoszczy dla laureatów Złotych Parnasów XVII Międzynarodowego Forum Pianistycznego Bieszczady bez granic.

„ 19.02.2023, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCXXXII Poranek muzyczny dla dzieci z rodzicami: Wiedeński walc

„ 21.02.2023, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

CCCXIV Bydgoski Wtorek Muzyczny

Mariusz Patyra – skrzypce, Włodzimierz Spodymek – saksofon, Mariusz Klimsiak – fortepian. W programie: L. van Beethoven – Sonata skrzypcowa Es-dur op. 12 nr 3; J. Brahms – Sonata klarnetowa Es-dur op. 120 nr 2 (w opracowaniu na saksofon altowy); R. Peterson – Tribute trio

„ 25.02.2023, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1; wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego: Mingheng Du, Anna Finczek, Klara Kania, Małgorzata Werachowska. Dorota Demidowicz, Tomasz Gumiela, Weronika Jodłowska, Olga Wołkowa – fortepian. Ks. dr Mateusz Ziemlewski – słowo. W programie: G. Bizet, F. Chopin, E. Dell’Aqua, G. Donizetti, A. Dvořák, Ch. Gounod, J. Massenet, S. Moniuszko, W.A. Mozart, S. Niewiadomski, A. Ponchielli, R. Quilter, A. Vivaldi. Współpraca: Diecezja Bydgoska.

„ 28.02.2023, wtorek, godz. 19.00, Aula Akademii Muzycznej, ul. Słowackiego 7; wstęp wolny Wtorek z muzyką dawną

Gaspard le Roux – Suity klawesynowe. Urszula Bartkiewicz – klawesyn solo i w duecie. Dorota Zimna, Marek Przywarty, Justyna Woś – klawesyn – contre partie

D.K. Orion BSM

„ 17.02.2023, piątek, godz. 15, ul. 16. Płk. Ułanów Wlkp. 1

Najpiękniejsza muzyka filmowa

Impreza dla seniorów połączona z quizem muzycznym Polskie seriale. Prowadzenie: Katarzyna Horoszczuk.

„ 2 2.02.2023, środa, godz. 17.30, ul. 16. Płk. Ułanów Wlkp. 1

Salon Literacki Oriona

Wieczór autorski: Sherko Bekas (literatura kurdyjska). Prowadzenie: Dariusz Tomasz Lebioda.

Plany pracy Klubu „Arka” i D.K. Orion BSM mogą ulegać zmianom, dlatego prosimy zaglądać na stronę bsm.bydgoszcz.pl, w zakładkę „Domy Kultury”.

Bydgoskie Centrum Sztuki

„ do 14 lutego 2023, wtorek

Matt is the new shine – wystawa rzeźb Oskara Zięty

Klub „Arka” BSM

„ 16.02.2023, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

CLVI Koncert organowy

Wiktor Łyjak – organy. Borys Biniecki – klarnet, Jadwiga Stanek – altówka, Maria Lewandowska – harfa. W programie m.in.: H. Renié – Andante Religioso na harfę i altówkę; G. Bizet – Carmen Suite na harfę, klarnet i altówkę (opr. J. Loman).

„ 13.02.2023, poniedziałek, godz. 17.30, ul. Konopnickiej 24A Wieczór z cyklu Arka Poezji poświęcony twórczości Grzegorza Bazylaka. Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

„ 22.02.2023, środa, godz. 17.30, ul. Konopnickiej 24A Turniej jednego wiersza Konkurs twórczości poetyckiej. Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

Matt is the new shine to prezentacja wybranych obiektów podsumowujących dotychczasowe poszukiwania w zakresie optymalizacji technologii produkcji FiDU i artystycznej ekspresji. FiDU (niem. Freie Inenndruck Umformung) to autorska, ceniona na świecie technologia Oskara Zięty, polegająca na swobodnym odkształcaniu ciśnieniem wewnętrznym. Stalowe profile są wycinane laserowo, szczelnie ze sobą łączone, by stworzyć płaskie formy 2,5D, które następnie są deformowane do obiektów trójwymiarowych przez wtłaczanie powietrza. Oskar Zięta nazywa ten proces kontrolowaną utratą kontroli, bowiem z jednej strony parametry są definiowane przez twórcę, z drugiej zaś w momencie pompowania materiał utrzymuje swą wolność do samoodkształcania. Puste w środku, lekkie obiekty posiadają unikatowe deformacje – przewidywalne, a zawsze zaskakujące. Projektant wystawy: Alek Rokosz.

Oskar Zięta to architekt, artysta i projektant procesów. Stworzył ponad 200 oryginalnych form użytkowych, w których wypracował własny, rozpoznawalny styl. Działalność projektowa i artystyczna Zięty była wielokrotnie nagradzana najważniejszymi wyróżnieniami, m.in. Designpreis Award, Red Dot oraz Audi Mentor Preis, Must Have, a także nominacją do Schweizer Design Preis. W 2019 roku jego NAWA zdobyła nominację do prestiżowej europejskiej nagrody Miesa van der Rohe. Jego prace znajdują się w kilkudziesięciu muzeach na świecie, m.in. w kolekcjach

inf. Anna Cudo

Yonghuan Zhong

Museum für Gestaltung w Zurychu, Pinakotece w Monachium, Muzeum Jerke oraz Centrum Pompidou w Paryżu.

Kątem oka – cykl wykładów o sztuce współczesnej:

„ 28.02.2023, wtorek, godz. 18.00; wstęp wolny Spółdzielczy dom handlowy Rywal – zapomniany epizod bydgoskiej architektury PRL-u – wykład dr Emilii Ziółkowskiej-Ganc

Mimo trwających od kilkunastu lat szeroko zakrojonych badań i popularyzacji wiedzy o architekturze PRL-u, na jej postrzeganiu nadal zdaje s ię cieniem kłaść odium do trudnej, „słusznie minionej” epoki. Nie ulega wątpliwości, że znaczna c zęść wzniesionych wówczas budowli to przeciętne przykłady późnego modernizmu, powstałe w warunkach chronicznego niedoinwestowania, według normatywów i typizacji, zwykle przy użyciu niskiej jakości materiałów. Zaniedbywane latami obiekty przez swój zły stan techniczny ulegały rozbiórkom lub „modernizacjom” w imię nowej rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Czy jednak ta część architektonicznej spuścizny okresu PRL-u zasługuje na zapomnienie?

Wykład stanowi okazję do przyjrzenia się wartościom powojennego dziedzictwa na przykładzie Spółdzielczego Domu Handlowego Rywal, z apewne znanego każdemu mieszkańcowi Bydgoszczy. Spoglądając na współczesne oblicze pawilonu, trudno uwierzyć, że w czasach swojej świetności był on największym w województwie budynkiem tego typu, przyciągającym klientów z całego regionu. Warto zatem prześledzić historię tej realizacji, nie tylko z perspektywy estetycznej i funkcjonalnej, lecz także pod kątem potencjału społecznego. Obecnie ten aspekt przestrzeni stał się jeszcze istotniejszy wobec gett osiedlowych, potwornie zagęszczonych

blokowisk, dominacji galerii handlowych jako jedynych miejsc wspólnoty, niestety nie obywatelskiej, ale konsumpcyjnej.

Emilia Ziółkowska-Ganc – dr nauk humanistycznych, historyczka sztuki, absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, adiunkt na Wydziale Sztuk Pięknych tej uczelni, członkini Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata. Interesuje się architekturą nowoczesną, zwłaszcza XIX wieku z obszaru Królestwa Polskiego.

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego

„ 3.02.2023, piątek, godz. 19.00

Orchestra4Young

Adam Sztaba – dyrygent, Młodzieżowa Orkiestra Filharmonii Pomorskiej (wyłoniona w trybie przesłuchań), wokaliści kierunku jazz i muzyka estradowa Akademii Muzycznej w Bydgoszczy,Dziecięcy Chór Filharmonii Pomorskiej, Marta Trudzińska – przygotowanie chóru. W programie

m.in.: Jacek Kaczmarski –  Mury ; Obywatel G.C.

–  Nie pytaj o Polskę ; Maanam –  Krakowski spleen; Edmund Fetting – Nim wstanie dzień; Krystyna Prońko – Psalm stojących w kolejce ; Stanisław Soyka –  Tolerancja; Grzegorz Ciechowski –  Tak, tak, to ja

Tradycyjnie w okresie ferii zimowych zapraszamy na wyjątkowy i bardzo atrakcyjny koncert. Usłyszymy orkiestrę i wokalistów, którzy pod opieką Adama Sztaby pracowali podczas warsztatów Orchestra4Young. Ten wieczór będzie zwieńczeniem pięciodniowych, aktywnych prób, zajęć sekcyjnych, wykładów, adresowanych do młodych, bardzo uzdolnionych muzyków, uczniów szkół muzycznych II stopnia oraz wokalistów studiujących jazz i muzykę estradową w Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Czeka nas wieczór pełen dynamicznej, wpadającej w ucho muzyki w aranżacji dyrygenta i kompozytora Adama Sztaby.

„ 5.02.2023, niedziela, godz. 17.00

Tribute to Stan Getz

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Marek Wroniszewski – dyrygent, Piotr Baron –saksofon tenorowy, Łukasz Żyta – perkusja. Krzysztof Herdzin – Tribute to Stan Getz, suita na saksofon tenorowy, kwintet smyczkowy, harfę i jazzowy zestaw perkusyjny; Eddie Sauter – Focus, suita na saksofon tenorowy, kwintet smyczkowy, harfę i jazzowy zestaw perkusyjny. Koncert poświęcony pamięci jednego z najwybitniejszych saksofonistów w dziejach jazzu, jakim niewątpliwie był Stan Getz. Popularyzator brazylijskiej bossy novy, który zachwycał publiczność swoimi znakomitymi aranżacjami, wirtuozerią gry i szczególnym pięknem dźwięku, który potrafił wydobyć z saksofonu tenorowego.

„ 10.02.2023, piątek, godz. 19.00

Rossen Gergov & Matilda Lloyd

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Rossen Gergov – dyrygent, Matilda Lloyd –trąbka. J. Haydn –  Koncert na trąbkę Es-dur; G.  Bizet – L`Arlésienne suita nr 1 i 2.

Koncert na trąbkę Es-dur Josepha Haydna został napisany w 1796 roku dla wynalazcy tr ąbki klapowej Antoniego Weidingera. Powstał u schyłku życia kompozytora, jednak utrzymany jest w dawnym stylu. Uznawany jest za jeden z najwdzięczniejszych dla wykonawcy i słuchaczy koncertów trąbkowych. Premiera sztuki Arlezjanka Alfonsa Daudeta odbyła się w 1872 roku w Paryżu. Wprawdzie szybko popadła w zapomnienie, jednak napisana do niej muzyka Georges’a Bizeta zyskała bardzo dużą popularność. Szereg miniatur zestawiony został w dwie suity, które stały się największym sukcesem za życia kompozytora. Do dziś cieszą się ogromnym powodzeniem. Sukces swój zawdzięczają naturalności, przejrzystej i efektownej instrumentacji i szczególnej aurze nastrojowej, prześwietlonej jakby słońcem Prowansji, w której toczy się akcja sztuki Daudeta.

Oskar Zięta, Matt is the new shine, fot. Łukasz Sowiński

inf. Natalia Pichłacz

„ 17.02.2023, piątek, godz. 19.00 W kręgu muzyki Johanna Straussa

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Raoul Grüneis – dyrygent, Adriana Ferfecka – sopran, Paweł Skałuba – tenor. W programie m.in.: J. Strauss Uwertura do operetki Baron cygański; Nad pięknym, modrym Dunajem; Aria Sandora Barinkaya Wielka sława to żart, Aria Saffi Na kołach dom budzi lęk

Karnawałowych muzycznych uciech ciąg dalszy, tym razem zapraszamy Państwa w podróż do roztańczonego i magicznego Wiednia, gdzie będą rozbrzmiewać najpiękniejsze arie, duety, walce i polki Johanna Straussa.

„ 24.02.2023, piątek, godz. 19.00 Silvestrov/Bartók/Mendelssohn

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Mykoła Diadiura – dyrygent, Mykhaylo Zakharov – skrzypce, Kateryna Titova – fortepian. Valentin Silvestrov  – Cicha muzyka; F. Mendelssohn-Bartholdy – Koncert podwójny na skrzypce, fortepian i orkiestrę d-moll; B. Bartók – Divertimento na orkiestrę smyczkową.

Koncert podwójny d-moll na skrzypce, fortepian i orkiestrę smyczkową jest dziełem zaledwie 14-letniego, ale niesamowicie utalentowanego kompozytora. Felix Mendelssohn pochodził z zamożnej rodziny, która nad wyraz ceniła sztukę oraz przywiązywała ogromną wagę do edukacji. Państwo Mendelssohnowie organizowali w swoim domu koncerty, które z kolei dla Felixa stały się doskonałą szkołą instrumentacji. Z okazji jednego z takich muzycznych wieczorów powstał błyskotliwy trzyczęściowy  Koncert podwójny d-moll. Po raz pierwszy wykonany został 25 maja 1823 roku. Partię skrzypiec autor powierzył swojemu przyjacielowi i nauczycielowi Eduardowi Rietzowi, sam zaś zasiadł przy fortepianie.

Divertimento na orkiestrę smyczkową Béli Bartóka powstało w 1939 roku, kilka miesięcy przed emigracją kompozytora do Stanów Zjednoczonych, podczas jego pobytu w Szwajcarii. Zamówienie na ten utwór złożył dyrygent i mecenas sztuki Paul Sacher. Miała to być kompozycja utrzymana w duchu XVIII-wiecznym. Sacher zapewnił węgierskiemu artyście niezwykle dogodne warunki pracy: zaaranżował mieszkanie, dostarczył fortepian oraz zatrudnił szefa kuchni. Dzieło powstało w zaledwie dwa tygodnie. Trzyczęściowa kompozycja z taneczną częścią pierwszą, posępną i niepokojącą częścią drugą oraz energetyczną trzecią do dziś zachwyca swoją błyskotliwością i finezją faktury.

„ 26.02.2023, niedziela, godz. 17.00 Paweł Kapuła rzecze o Kilarze

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Paweł Kapuła – dyrygent, Adam Kośmieja – fortepian. Wojciech Kilar: Orawa, I Koncert fortepianowy.

Orawa na 15 instrumentów smyczkowych wieńczy cykl kompozycji Wojciecha Kilara, który powstał z inspiracji folklorem górskim. W jednej z rozmów kompozytor wspomniał, że marzył o stworzeniu utworu zainspirowanego góralską kapelą i zrealizował to właśnie w Orawie. Od pierwszego wykonania w Zakopanem w 1986 roku utwór stał się przebojem sali koncertowych, zachwycając publiczność żywiołowością, energią i temperamentem.

I Koncert fortepianowy Wojciecha Kilara powstał w 1997 roku na zamówienie organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Utwór dedykowany został pierwszemu jego wykonawcy, pianiście Peterowi Jablonskiemu, który dokonał prawykonania wraz z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia pod batutą Antoniego Wita, podczas 40. edycji festiwalu. Koncert stanowi mistrzowską syntezę wirtuozerii, indywidualnego stylu kompozytora oraz tradycji gatunku.

Koncerty edukacyjne:

„ 11.02.2023, sobota, godz. 10.30 i 12.30 137. Od brzuszka do uszka maluszka

Michał Kwaśniak – skrzypce, Mateusz Szwankowski – klarnet, Łukasz Rafiński – trąbka, Michał Stropa – akordeon, Katarzyna Szewczyk –przygotowanie i prowadzenie.

„ 11.02.2023, sobota, godz. 11.00 i 12.45 Akademia WioliMisia

Jazz Big Band ’75. Dorota Borowicz – przygotowanie i prowadzenie.

„ 13.02.2023, poniedziałek, godz. 9.30, 11.00, 12.30, 14.00

Poranek muzyczny dla seniorów Karnawał z Baletem Cracovia Danza

Cracovia Danza – balet. Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie.

inf. Justyna Narewska

swym kontekstem rysunków, notatek umieszczanych na marginesach średniowiecznych rękopisów. Na wystawie pokazane zostały obrazy i szkice trójki współczesnych artystów: Marcin Kędzierski, Jacek Sztuka, Agnieszka Wielewska. Kurator: Danuta Pałys.

„ do 12.03.2023, niedziela, ul. Gdańska 20

Katarzyna Tretyn: Somnium 2

Pokaz prac Katarzyny Tretyn w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy to druga odsłona projektu Somnium, zaprezentowanego premierowo w 2022 roku w toruńskiej Wozowni. Jego słowem kluczem nieprzypadkowo jest łacińskie określenie snu czy marzenia. Z jednej strony – definiuje ono atmosferę wystawy, będącej oniryczną podróżą po tych obszarach wyobraźni, które pozwalają choć na chwilę oderwać się od (Z/z)iemi. Z drugiej – jest świadomie użytym przez artystkę nawiązaniem do obecnego od wieków w kulturze literacko-artystycznej motywu sennej wizji. Wystawa Somnium 2 zbiega się ponadto w czasie z przypadającymi na 2023 rok obchodami Roku Mikołaja Kopernika. Wielkiego astronoma, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”, uznać więc można za jej duchowego patrona. Kuratorka: Natalia Cieślak.

„ 3.02.2023, piątek, godz. 18.00, ul. Gdańska 3 – wernisaż; wystawa czynna do 25.03.2023

Bovska (Magda Grabowska-Wacławek): Bovska – rysuje

Bovska – rysuje to tytuł wystawy, na której pokazane są prace artystki (ilustracje, elementy scenografii, rysunki, a także prace malarskie). Korespondują one z czterema płytami, noszącymi tytuły: Kaktus, P ysk, Kęsy oraz Sorrento Premierowo ekspozycja jest wzbogacona o nowy cykl dzieł malarskich, charakteryzujących się minimalistyczną formą, zbudowanych z zapisu typograficznego, których istotą będą słowa utrwalone za pomocą farby na płótnie. Pokazane zostały prace z napisem Dzika, różniące się formatem i kolorystyką. Na niektórych obrazach s łowo to jest zmultiplikowane, na innych pojawiają się hasła takie, jak: Iskry, Albo ziemia mi się pali, Wielka cisza czy Bałtyk. Odbiorcy, którzy śledzą dokonania muzyczne artystki, od razu z auważą, że nie są one przypadkowe, i odnajdą analogie do tytułów piosenek Bovskiej z płyty, która w marcu 2023 roku będzie miała swoją premierę. Kurator: Adriana Usarek, koordynacja: Karolina Rybka.

„ do 12.02.2023, niedziela, ul. Gdańska 20 Marginalia: Marcin Kędzierski, Jacek Sztuka, Agnieszka Wielewska

Wystawa Marginalia jest próbą zwrócenia uwagi na zagadnienie codzienności jako przedmiotu zainteresowania sztuki. Sam tytuł nawiązuje do tzw. marginaliów, czyli zaskakujących

Magda Grabowska-Wacławek – wokalistka, kompozytorka, autorka tekstów, graficzka, ilustratorka, performerka. Studiowała na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina w Warszawie oraz na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. Stypendium w Burg Giebichenstein Hochschule für Kunst und Design Halle. Bovska ma za sobą występy na najważniejszych festiwalach w kraju: Opener Festival, Orange Warsaw Festival, Slot Art, Fest Festival, Kraków Live, Sopot Top of the Top czy KFP w Opolu. Była również gwiazdą z Europy na festiwalu Shimokitazawa Sound Cruising w Tokio w 2017 roku. W 2021 roku odbyła się wystawa indywidualna Bovskiej w ramach Łodź Design Festival, w 2022 wystawa indywidualna w Ga-

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Kateryna Titova

lerii Elektor w Warszawie. Wśród nagród m.in. 2012 artNoble z wystawą w Galerii Studio; 2021 nagroda specjalna za edytorstwo dla płyty Sorrento w  konkursie 30/30 konkurs na najlepszą

okładkę płytową

„ 4.02.2023, sobota, godz. 11.00, zbiórka: ul. Gdańska 3

W co chętnie ubiera się „dzika” dziewczynka

Warsztaty plastyczne dla dzieci towarzyszące wystawie Magdy Grabowskiej-Wacławek Bovska – rysuje. Prowadzenie: kuratorka Adriana Usarek. Są to warsztaty dla najmłodszych podczas, których każdy z uczestników będzie mógł stworzyć, z powycinanych dużych kształtów papieru, m.in. części tułowia, ręki czy nogi, tzw. pattern – wzór, jaki tylko podpowie dziecku wyobraźnia. Następnie ze wszystkich powstałych kawałków zostanie złożona gigantyczna „dzika dziewczynka” o długości kilku metrów. Do ozdabiania wszystkich elementów wykorzystamy technikę kolażu, przy użyciu m.in. bibuły, ale również kolorowych papierów, pasteli, kredek, flamastrów i markerów. Wiek uczestników: 5–12 lat. Na warsztaty obowiązują zapisy: tel. 52 321 02 11, e-mail: karolinarybka@galeriabwa.bydgoszcz.pl. Liczba miejsc jest ograniczona: 10 osób.

Ferie w galerii:

„ 8–9 lutego 2023, środa–czwartek, godz. 11.00; wstęp wolny

Po klatce do filmu

W ferie, obok wielu różnych aktywności, lubimy nadrabiać zaległości filmowe. A gdyby stworzyć swoją własną prostą animację? Własną historię, za pomocą prostych narzędzi i kilku kresek? Za-

praszamy na warsztat, podczas którego spróbujemy sił w tworzeniu ruszających się obrazków. Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz. Obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 339 30 50. Zapraszamy dzieci wraz z opiekunami.

Sztuka w samo południe – warsztaty dla seniorów:

„ 6.02.2023, poniedziałek, godz. 12.00, ul. Gdańska 20

Tajemnice wszechświata, czyli sztuka patrzenia w niebo

Sztuka w samo południe to cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych.

Patrząc na nocne niebo, widzimy gwiazdy nad naszymi głowami. Ale co kryje się wśród nich? I w jaki sposób możemy sięgnąć po tajemnice zapisane na nieboskłonie? Bogumił Radajewski zaprasza na niezwykłą wyprawę śladem największych i najbardziej zdumiewających zagadek ws zechświata. Wspólnie spojrzymy w gwiazdy i przekonamy się, jak wiele fascynujących zjawisk można wśród nich dostrzec. Udamy się w podróż w czasie i przestrzeni, by przekonać się, jakie jest nasze kosmiczne pochodzenie i co takiego kosmos może nam powiedzieć o naszej przyszłości.

B ogumił Radajewski – dziennikarz naukowy i producent telewizyjny, popularyzator nauki, autor wielokrotnie nagradzanych programów i filmów dokumentalnych o badaniach kosmicznych i astronomii. Prowadzący telewizyjnego cyklu A stronarium. Od 15 lat związany z Telewizją Polską.

Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady:

„ 2 2.02.2023, środa, godz. 18.00 ul. Gdańska 20; wstęp wolny

Alicja Patanowska (Wrocław): Moda na rzemiosło

inf. Danuta Pałys

Galeria Autorska

Jan Kaja i Jacek Soliński

„ 23.02.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Chocimska 5 Otwarcie wystawy obrazów Soni

Zengel pt. Cztery pory martwej natury – część I Zima

Sonia Zengel, w 1974 uzyskała dyplom na Politechnice Poznańskiej, w latach 1980–1984 studiowała malarstwo u prof. Kazimierza Śramkiewicza z PWSSP w Gdańsku. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, publicystyką kulturalną i pracą pedagogiczną. Jest autorką 40 wystaw indywidualnych. Uczestniczyła w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą. Odbyła wiele podróży artystycznich, m.in. w 2002 podróż artystyczno-duchową Kair–Syria–Jerozolima. Jest członkiem Stowarzyszenia Pastelistów Polskich. W 2002 została nagrodzona Medalem Prezydenta Miasta za szczególne zasługi dla Bydgoszczy, a w 2013 Medalem za Twórczy Wkład w Kulturę Chrześcijańską.

„ 23.02.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Chocimska 5 Cztery razy TAK – spotkanie poetyckie z Małgorzatą Grajewską, Joanną Gładykowską-Rosińską, Krystyną Mazur i Aliną Rzepecką

Małgorzata Grajewska (ur. w 1966 w Bydgoszczy) – nauczycielka polonistka i poetka. Debiutowała w 2013 zbiorem trenów pt. blisko bliżej za daleko W 2017 wydała książkę poetycką pt. Podpalam żyrafę, a cztery lata później kolejną pt. Obecność, prawie czułość. Od 2018 współpracuje z Galerią Autorską Jana Kaji i Jacka Solińskiego. Stypendystka Prezydenta Miasta Bydgoszczy w 2016 i 2021. Należy do SPP oddział Bydgoszcz.

J oanna Gładykowska-Rosińska (ur. w 1986) – nauczycielka jęz. polskiego i dziennikarstwa, członkini Grupy Literackiej Et Cetera (aktualnie nieco mniej aktywnej). Autorka książek  Halo, poezja (2006), Prosto z moich oczu (2017) oraz

Wernisaż wystawy Marginalia. Marcin Kędzierski, Jacek Sztuka, Agnieszka Wielewska, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, 15.12.2022, fot. T. Zieliński

Sonia Zengel, Wnętrze z żółtym jabłkiem, olej

współautorka antologii The Best Off, Wykop z miasta, Patologos , Nasze Niepodległości i in. Swego czasu publikowała w kilku czasopismach literackich i artystycznych, m.in. „Akant”, „Cogito”, „Helikopter”, „Filo-sofija”, „Poezja dzisiaj” i  na łamach internetowego cyklu Galerii Autorskiej „Poezja w ukryciu”. Urodzona w Bydgoszczy i na stałe z nią związana.

Alina Rzepecka (ur. w 1960 w Lipnicy). Ukończyła matematykę na WSP Bydgoszcz oraz studia podyplomowe matematyka z informatyką. Należy do SPP, RSTK Bydgoszcz, Grupa Literacka Dysonans Wrocław, Gdański Klub Poetów. Laureatka wielu konkursów poetyckich, m.in.: Złoty Konik Morski w Świnoujściu 2009 i 2011. Otrzymała nagrody i wyróżnienia: II miejsce w Ogólnopolskim Konkursie „O Laur Opina” w Opinogórze 2011, II miejsce w Konkursie Poezji Ekologicznej w Barcinie 2018, I miejsce w konkursie jednego wiersza „O dym Białej Lokomotywy” 2018 w Kotli, I miejsce w Konkursie Literackim „Jak mnie kochasz” Głogów 2021. Autorka trzech książek poetyckich: Bezsenność (Wrocław 2004), Oswajanie snów (Bydgoszcz 2014) i  Punkty styczności (Bydgoszcz 2018). Autorka wielu tekstów piosenek. Współautorka almanachów, wieloletnia opiekunka utalentowanej literacko młodzieży. Odznaczona Medalem Jakuba Wojciechowskiego za działalność na rzecz kultury.

Krystyna Mazur – animator kultury, zajmuje się popularyzacją poezji, organizując: konkursy poetyckie, spotkania autorskie, warsztaty literackie oraz spektakle poetycko-muzyczne. W 1993 zainicjowała Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Malowanie Słowem” im. M. Czychowskiego. Debiutowała w pokonkursowym almanachu Poczty Poetyckiej Radia Koszalin (2002). Publikowała w czasopismach literackich: „Topos”, „Elewator”, „Gazeta Kulturalna”, „Ślad”, „Latarnia morska” „LiryDram”, „Akant” oraz w almanachach poetyckich. Wydała 5 książek poetyckich: Księżyc od kota silniejszy (2008), Detoks (20011), Poemat kresowy (2015), Przyciąganie nieziemskie (2018), Wspólna przestrzeń (2019) oraz opowiadania oniryczne Nie zamawiałam budzenia (2021). Zdobywała laury w wielu ogólnopolskich konkursach poetyckich. Jest członkiem Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich. Za zasługi na rzecz popularyzacji poezji przyznał jej Honorową Odznakę Związku Literatów Polskich (2021).

inf. Jacek Soliński

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

„ 7.02.2023, wtorek, godz. 17.00; bilety w cenie 15 zł do nabycia w kasie KPCK oraz na biletyna.pl

Spektakl Nowe szaty cesarza (Teatr Śmigło)

Przedstawienie na motywach dzieła H.Ch. Andersena. Jest to spektakl familijny, na który zapraszamy wszystkich członków rodziny ze szczególnym

uwzględnieniem dzieci. To opowieść o pewnym zarozumiałym cesarzu, który nie interesował się losem swojego narodu, ale zapatrzony był w przysłowiowy czubek własnego nosa, a dokładniej w swój wygląd. Spektakl będzie prezentowany w konwencji mieszanej: teatru lalek z żywym planem.

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 17.00; koszt: 10 zł/os., płatne w dniu wydarzenia Siała baba mak – warsztaty teatralne dla dzieci i rodziców

Warsztaty dla rodzin z dziećmi w wieku 4–12 lat. Uczestnicy przynoszą ze sobą luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia. Płatność dotyczy również opiekuna. Obowiązują zapisy: artystyczny@kpck.pl.

„ 10.02.2023, piątek, godz. 10.00, 11.00, 12.00, 13.00; bilety w cenie 15 zł/os., seans dla grup zorganizowanych

Kino sferyczne w KPCK: Polaris. Tajemnica nocy polarnej W 2023 roku, z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika planowane są wydarzenia związane z astronomem i jego dorobkiem. KPCK ma przyjemność zaprosić grupy zorganizowane w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (5–8 lat) na niezwykły pokaz filmów sferycznych, które odkryją tajemnicze głębie oceanów i przestrzenie kosmiczne. Czas trwania pokazu: 30–45 min, grupy do 20–25 osób, zapisy: integracja@kpck.pl.

„ 12.02.2023, niedziela, godz. 16.00; bilety w cenie 30 zł dostępne w kasie KPCK i na biletyna.pl Koncert muzyki klezmerskiej:

Freygish Orchestra

Freygish Orchestra gra muzykę klezmerską oraz bałkańską, grecką i turecką. Wspólnym mianownikiem łączącym te gatunki jest skala muzyczna używana równie często w każdym z nich, z wana po żydowsku freygish. Stąd nazwa zespołu. Wspólne są rytmy – np. częste w klezmer buł-

gary i turkiszery. Wspólne są też liczne melodie, rozpowszechnione w basenie Morza Śródziemnego i przejęte przez klezmerów. Muzyka, pieśni jidysz i klezmerska, którą usłyszymy, jest niemal w stu procentach tradycyjna, jednak wykonana przez zespół we własnych aranżacjach, z zaskakującymi połączeniami, okraszona sporą dawką improwizacji. Pełna emocji – równie często bawi, porywa do tańca, co wzrusza. Zespół wystąpi w składzie: Gosia Strociak – śpiew, Mariusz Barczak – trąbka, Mirek Bylicki – kontrabas i śpiew, Dawid Jankowski – klarnet, Mateusz Józefowicz – instrumenty perkusyjne, Hubert Jóźwiak – gitara elektryczna, Piotr Morzyński – cymbały i mandolina, Szymon Żywica – skrzypce.

„ 14.02.2023, wtorek, godz. 18.00; wstęp wolny Literatura w Centrum: Krzysztof Ćwikliński

Krzysztof Ćwikliński, ur. w 1960 w Ciechocinku, poeta, krytyk literacki, literaturoznawca. Ukończył studia polonistyczne na UMK w Toruniu, gdzie następnie doktoryzował się i habilitował. Wykładał na uniwersytecie w Getyndze. Edytor utworów m.in. Tadeusza Sułkowskiego, Andrzeja Bobkowskiego i Stefana Badeniego. Stypendysta rządów Austrii i Węgier. Ostatnio opublikował dramaty Proces (2017) i  Nocny gość (2020) oraz tom miniatur prozatorskich Eszter Sátori (2022).

„ 17.02.2023, piątek, godz. 18.00; bilety w cenie 35 zł/os. dostępne w kasie KPCK i na biletyna.pl

Jazz u Hoffmana: Profesor Jazz (Biskupski / Maseli / Nadolny Trio)

Przekorna nazwa koncertu jest ukłonem wobec samego zjawiska, jakim jest jazz – „profesor”, który niejedną już gwiazdę wypuścił spod swoich skrzydeł. Zespół tworzą utytułowani artyści i pedagodzy, których uczniowie wielokrotnie zaistnieli na scenach polskich i zagranicznych. Muzykę, którą podczas koncertu w Salonie Hoffman trio zaprezentuje, muzycy nazywają nową, odkrywczą i progresywną.

„ 21.02.2023, wtorek, godz. 18.00; wstęp wolny, spektakl dla widzów dorosłych

Monodram: Jordan (Patrycja Mleczek)

Jordan jest opowieścią o zbuntowanej nastolatce, która ucieka z rodzinnego miasteczka od przemocowej rodziny, pełna nadziei na szczęśliwe życie. O tragicznych konsekwencjach niedojrzałych wyborów, strachu, upokorzeniu i śmierci. Jest to prawdziwa historia – relacja współwięźniarki spisana przez dramaturżkę Annę Reynolds podczas odsiadywania wyroku oraz Mojrę Buffini, która jako pierwsza zagrała rolę Shirley Jones. Tym razem w tytułową postać wcieli się 19-letnia Patrycja Mleczek. Młoda aktorka od trzech lat zdobywa doświadczenie sceniczne, kształcąc się w Teatrze Studio Warsztat, działającym w Młodzieżowym Domu Kultury nr 5 w Bydgoszczy oraz w zespole teatralnym SZTOS w Warszawie; reżyserką monodramu jest Małgorzata Chojnowska-Wiśniewska.

„ 25.02.2023, sobota, godz. 16.00; wstęp wolny …i żeby się spotkać i pogadać: Co nam daje, a co zabiera wirtualny świat? (Maciej Roszyński)

Porozmawiamy na tematy nurtujące zapewne wiele osób: co zrobić, żeby nie wpaść w wirtualny nałóg? Jak korzystanie z internetu wpływa na użytkowników w zależności od ich wieku? „Mam przyjemność od pięciu lat pracować jako psycholog z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzicami. Coraz częściej trafiają do mojego gabinetu osoby mające problem z nadużywaniem nowej technologii. W związku z tym chciałbym podzielić się z państwem moimi spostrzeżeniami na temat tego, co pomaga osobom młodym i dorosłym w odpowiedzialnym korzystaniu z zasobów świata wirtualnego” – zapowiada Maciej Roszyński.

„ 28.02.2023, wtorek, godz. 18.00; wstęp wolny Czytajmy się!: Oblicza kobiecości i maski odchodzące do lamusa

O wizji kobiecości, feminizmie oraz sile i słabości we współczesnej rzeczywistości porozmawiamy m.in. ze współautorkami książki Uzdrowienie kobiecości. Prawdziwe historie kobiet o ich drodze do pokochania siebie pod redakcją Ezo Oneir i Ewy M. Ziółkowskiej. Na spotkaniu obecne będą m.in. pisarka kryminałów Margota Kott z Torunia oraz autorki bydgoskie Maria i Monika Olszewskie, Katarzyna Raabe i Ezo Oneir.

Ponadto w lutym:

„ 13.02, 20.02 i 27.02.2023, poniedziałki, godz. 17.00–20.00 Warsztaty kreatywnego pisania oraz spoken-word z Zuzanną Szmidt

Dom Kultury „Modraczek”

„ 2.02.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Ogrody 15; wstęp wolny

Indianie Ameryki Północnej, historia i dzień dzisiejszy

Tubylcza Ameryka (i nie tylko) 2022 r., cz. IV. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski.

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 18.00, ul. Ogrody 15 Jubileusz Kawiarni Literackiej – 15 lat działalności

Prowadzenie: Barbara Jendrzejewska i Agnieszka Buzalska. Promocja książki Barbary Jendrzejewskiej Oblicza męskości – prowadzenie: Janusz Traczykowski.

Izabela Kaczyńska

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy

„ do 3.02.2023, piątek, ul. Baczyńskiego 3 40. Jubileuszowy Turniej Szachowy Juniorów „Ferie z szachami 2023”

„ 23.02.2023, czwartek, godz. 18.00; wstęp wolny

LXV Spotkanie z Historią u Hoffmana:

Dzieje pomnika Mikołaja Kopernika w Toruniu

Mikołaj Kopernik, bodaj najbardziej znany polski astronom, jest od wieków symbolem i dumą Torunia. Zacnego torunianina postanowiono godnie uhonorować w jego rodzinnym mieście już w XVIII wieku. Jednakże pomnik astronomowi wystawiono dopiero w 1853 roku (oficjalne odsłonięcie). Tak długi czas zrodził wiele ciekawostek i anegdot, o których warto opowiedzieć. Temat idei upamiętnienia Kopernika w Toruniu przybliżą Krystian Strauss oraz Adam Szefer, historycy z KPCK.

„ 24.02.2023, piątek, godz. 18.00; bilety w cenie 10 zł/os. dostępne w kasie KPCK i na biletyna.pl

Czy ten koncert to nie u Was?: LIPA – TILIA

Słowianie wierzyli, że lipa chroni przed piorunami, a dotknięcie jej pnia uzdrawia. Formację o tej nazwie tworzą dwie niezwykle utalentowane kobiety: Paulina Krakowian-Biernacka i Patrycja Frank, absolwentki Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Aranżacje dobrze nam znanych pieśni ludowych stają się nietuzinkowe dzięki nieoczywistym rozwiązaniom muzycznym oraz brzmieniom „niecodziennych” instrumentów.

Koszt zajęć wynosi 30 zł za jeden dzień warsztatowy. Nabór już się rozpoczął, ale w lutym będzie możliwość dołączenia do wybranych zajęć. Informacje: tupotpoetycki@gmail.com, www.facebook.com/tupotpoetycki, alicja.duzyk@kpck.pl, tel. +48 52 585 15 01 wew. 112.

LEKcja w teatrze – warsztaty dla grup zorganizowanych

Koszt: 10 zł/os., płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK. Kontakt: artystyczny@kpck.pl. Informacja dla nauczycieli, instruktorów i opiekunów: zespół warsztatowy nie powinien przekroczyć 25 uczestników + maks. 2 opiekunów. W zależności od kolejności zgłoszeń, zapisujemy grupę pierwszą chętną i dostosowując się do ram wiekowych dzieci lub młodzieży, realizujemy program zajęć. Uczestnicy przynoszą ze sobą luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia.

Wystawa prac grupy plastycznej Kujawskiego Uniwersytetu Trzeciego

Wieku

KPCK od wielu lat prowadzi warsztaty plastyczne dla seniorów, słuchaczy KUTW i Akademii Sztuk Wszelakich. Efektem tych spotkań jest prezentowana do 24 lutego ekspozycja.

inf. Anna Serwach

Już po raz 40. młodzi szachiści będą mogli wykazać się swoimi umiejętnościami. Celem turnieju jest popularyzacja królewskiej gry wśród dzieci i młodzieży, integracja środowiska szachowego w regionie oraz nawiązanie kontaktów i wymiana doświadczeń organizacyjnych z innymi ośrodkami szachowymi

„ 1.02.2023, środa, godz. 15.00, ul. Baczyńskiego 3 Turniej warcabowy – ferie zimowe z warcabami

Celem turnieju jest popularyzacja gry w warcaby, wymiana doświadczeń i nawiązanie stosunków z innymi ośrodkami warcabowymi.

„ do 10.02.2023, piątek

Półkolonie w MDK1

Półkolonie w MDK1 od lat cieszą się dużym zainteresowaniem dzieci i rodziców. Przygotowany przez nas program przewiduje zarówno rozrywki edukacyjne, jak i kulturalne oraz sportowe. Dzieci wraz z  opiekunami uczestniczą w zajęciach edukacyjno-rozrywkowych w placówce, ponadto biorą udział w spotkaniach muzealnych, zwiedzają ciekawe miejsca w naszym mieście, oglądają spektakle w teatrze, zwiedzają zoo w Myślęcinku. Poszerzają wiedzę z dziedziny przyrody i historii. Uczestnikom codziennie oferujemy małą przekąskę na drugie śniadanie oraz obiad. Gwarantujemy wiele miłych wspomnień.

inf. Grażyna Tomasik

inf.

Muzeum Fotografii – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

„ 18–19 lutego 2023 oraz 25–26 lutego 2023, godz. 9.00–12.00 oraz 9.00–12.45, ul. Karpacka 52 (Muzeum Fotografii w Bydgoszczy)

Kurs Mam cyfrę dla początkujących

Podczas warsztatów uczestnicy poznają tajemnice aparatu, rolę oświetlenia podczas wykonywania zdjęć oraz receptę na udane zdjęcia w różnych warunkach. Nauczą się pojęcia kompozycji w fotografii, tworzenia planu zdjęciowego oraz jego organizacji, dowiedzą się, jak wykonać zdjęcia nocne w plenerze oraz jakie zastosowanie mają barwy. Na koniec warsztatu uczestnicy ubogacą swoją wiedzę o rodzaj fotografii, jaką jest makrofotografia, która pozwoli im uchwycić piękno naturalnych rozmiarów. Zapisy odbywają się za pomocą formularza: https://new.isaps.pl/ Rekrutacja/Kursy.

„ do 12.02.2023

Półkolonijna oferta Muzeum Fotografii

Zajęcia w okresie ferii zimowych adresowane są do szerokiego grona odbiorców od 6. roku życia, zarówno do osób indywidualnych, jak i grup zorganizowanych. Obok wyjaśnienia różnorakich zagadnień związanych z fotografią będą to spotkania pobudzające wyobraźnię. Celem zajęć jest popularyzowanie wśród najmłodszych mieszkańców Bydgoszczy tradycji fotograficznych. Poprzez zapoznawanie się z klasycznymi technikami fotograficznymi pamięć o ich twórcach wciąż pozostaje żywa. Zajęcia: Camera obscura – historia i współczesne zastosowania; Historia fotografii w praktyce ; Znikające obrazy ; Z wizytą u fotografa – pozujemy do zdjęć ; Cyjanotypia. Zapewniamy, że niezależnie od wieku każdy uczestnik znajdzie interesujący go temat, doświadczy świetnej zabawy oraz zabierze ze sobą sporą dawkę wiedzy. Zapisy odbywają się za pomocą formularza: karta zgłoszeniowa na www. muzeumfoto.byd.pl. Termin rezerwowany jest po wysłaniu wypełnionego formularza na adres: muzeumfoto@byd.pl. Czas trwania: 90 minut.

„ 3.02.2023, piątek, godz. 17.00–19.30: Warsztaty cyjanotypii

„

17.02.2023, piątek, godz. 17.00–20.00 (cz. I), oraz

18.02.2023, sobota, godz. 9.30–13.30 (cz. II): Wstęp do fotografii analogowej

Warsztaty cyjanotypii i fotografii analogowej towarzyszące wystawie

Pracownia technik szlachetnych

i historycznych. Warsztaty naświetlania

Kuratorem wystawy jest Lech Szymanowski, animator fotografii zamieszkały w Wągrowcu.

Tam też miała miejsce premiera tej ciekawej wy-

stawy, prezentowanej w ramach Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki, wystawy, która ukazuje prace współczesnych twórców i adeptów fotografii, parających się procesami historycznymi. Wychodząc naprzeciw stale rosnącemu zainteresowaniu fotografią analogową, proponujemy dwa warsztaty fotografii: Warsztaty cyjanotypii (obowiązują zapisy pod adresem: muzeumfoto@byd.pl, w tytule prosimy wpisać: „Warsztaty cyjanotypii”) oraz Wstęp do fotografii analogowej (obowiązują zapisy pod adresem: muzeumfoto@byd.pl, w tytule prosimy wpisać: „Warsztaty fotografii analogowej”).

Spotkania i wykłady:

„ 8.02.2023, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna) Bohaterowie naszych ulic. Powstanie styczniowe 1863 r. na ziemiach polskich z akcentami bydgoskimi i regionalnymi Wykład dr Moniki Opioły-Cegiełki z UKW w Bydgoszczy. W 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego przyjrzymy się jego przyczynom, przebiegowi i konsekwencjom oraz osobom zaangażowanym w walkę również na ziemiach nieobjętych zrywem, jak choćby w Bydgoszczy. Wstęp: 5 zł/os.

„ 10.02.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna) Literatura w Muzeum. Wieczór autorski Agnieszki Stabro i promocja książki Mitoraj – Polak o złotym sercu

Autorka śledzi losy najsłynniejszego polskiego rzeźbiarza, od narodzin w 1944 roku w niemieckim Oederan, dokąd jego matkę wywieziono na roboty przymusowe, przez dramatyczne dzieciństwo i lata młodzieńcze, w tym studia na krakowskiej ASP pod kierunkiem Tadeusza Kantora, przełomowy czas w Paryżu związany z ciężką pracą i sukcesami, aż po włoski okres w najważniejszym dla niego miejscu: miasteczku Pietrasanta w Toskanii. Agnieszka Stabro podążyła śladami Igora Mitoraja, by szukać odpowiedzi na pytania o źródła rzeźbiarskiego geniuszu. Przeprowadziła rozmowy z osobami, które znały Igora nie tylko zawodowo, ale też prywatnie. Wyjątkowość tej biografii kryje się w podejściu autorki do opisywanego bohatera. Kreśli ona bardzo osobisty portret artysty. Wstęp: 5 zł/os.

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego

Działania edukacyjne:

„ 1–10 lutego 2023, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7, oraz Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6 Ferie z Wyczółkiem

Zapraszamy dzieci na cztery spotkania warsztatowe, podczas których nauczą się nowych technik artystycznych. Wiek uczestników: 7–13 lat. Kontakt: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Więcej na muzeum.bydgoszcz.pl.

„ 26.02.2023, niedziela, godz. 12.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Niedziela w Muzeum. Z wizytą w pracowni archeologa

W czasie wykopalisk archeolodzy odnajdują wiele przedmiotów. Nie wszystkie przetrwały w idealnym stanie przez stulecia. Co więc zrobić z potłuczonym garnkiem, rozbitą popielnicą czy połową talerza? Odpowiedzi na te pytania usłyszymy w pracowni archeologa-konserwatora. Zapisy na zajęcia poprzez formularz zgłoszeniowy na stronie internetowej. Bilet wstępu do muzeum: 5 zł (dzieci i dorośli).

„ 17.02.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna) Literatura w Muzeum. Wieczór autorski Sylwii Czubkowskiej i promocja książki Chińczycy trzymają nas mocno. Pierwsze śledztwo o tym, jak Chiny kolonizują Europę, w tym Polskę Sylwia Czubkowska , uznana dziennikarka, która od lat bada wpływy Państwa Środka w Europie, prowadzi pierwsze śledztwo dotyczące sposobu, w jaki Chiny przejmują naszą część świata, w tym Polskę. Ujawnia nieznane fakty, metody działań, obnaża korupcję na wielką skalę i demaskuje machinę dezinformacyjną. Wstęp: 5 zł/os.

Kuratorskie oprowadzania

po wystawach:

Wystawa Skarb Bydgoski (Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4; grupy zorganizowane zapraszamy w każdy wtorek o godz. 12.00, obowiązują zapisy: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl, osoby indywidualne zapraszamy w każdą środę o godz. 12.00 – bez zapisów).

Wystawa Niech się święci. Bydgoszcz w PRL-u (Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11. Środa 1 lutego, godz. 12.00: spotkanie w ramach Ferii w Muzeum. Oprowadzają kuratorki: Anna Nadolska i Daria Fosińska. Czwartek 23 lutego, godz. 17.00 – oprowadzają kuratorki Anna Nadolska i Daria Fosińska).

inf. Agnieszka Ostaniewicz

Anna Sobol-Wejman, Stanisław Wejman (Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, piątek 3 lutego, godz. 17.00, oprowadza kuratorka Barbara Chojnacka).

Cena: wstęp do muzeum + 1 zł.

Wydarzenia I Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Protonarodów:

„ 3.02.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna)

Wykłady do wystawy. Z wizytą u najstarszych wspólnot

chrześcijańskich na Bliskim Wschodzie – refleksje po 25 latach

Prelekcja prof. Beaty Kowalskiej (UJ). Bliski Wschód – rejon niekończących się konfliktów, ścierających się fundamentalizmów. Śledząc te przygnębiające obrazy współczesności, warto pamiętać, że jest to także miejsce szczególne dla chrześcijaństwa, gdzie jak w soczewce odbijają się dzieje teologicznych sporów, które doprowadziły do powstania mozaiki kościołów. W chrześcijańskim pejzażu regionu dominują wspólnoty tradycji syryjskiej. Wspólnoty, które jako pierwsze przyjęły naukę Jezusa. Do dziś mówią jego językiem – po aramejsku. Kościoły te zachowały starożytną liturgię i pierwotnego ducha chrześcijaństwa, który pozwolił im przetrwać niezliczone tragedie, cierpienia i zagłady całych parafii. Kiedyś społeczności te współtworzyły cywilizację, która stała się jednym z fundamentów Europy. Dziś potrzebują naszej pomocy i odruchu solidarności.

„ 5.02.2023, niedziela, godz. 12.00, Apteka pod Łabędziem, ul. Gdańska 5

Kuchnia bez pokoju. Wspólna uczta

Warsztaty kuchni kurdyjskiej. Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Kuchnia bez pokoju. Tym razem skupimy się na więziach i wspólnocie. Porozmawiamy o tym, jak świętują Kurdowie w gronie rodziny i znajomych. Poznamy smak dolmy i misterny sposób zawijania różnorodnego nadzienia w liście winogron – sztukę, którą Kurdyjki opanowały doskonale. Prowadzenie: Monika Kucia, Agnieszka Siejka, Shahram Ismael, Anna Kornelia Jędrzejewska we współpracy z bydgoskimi szefami kuchni. Zapisy: etnografia@muzeum.bydgoszcz.pl. Wstęp: 50 zł/os.

„ 24.02.2023, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna)

Wykłady do wystawy. Sytuacja

geopolityczna Kurdystanu w XXI wieku

Prelekcja prof. Przemysława Osiewicza (UAM). Kurdowie to nowoczesny naród, który nadal nie posiada własnego państwa. Jednocześnie znajdują się w bardzo trudnym położeniu geopolitycznym, zamieszkując rozległe obszary w czterech sąsiadujących ze sobą państwach – Iraku, Iranie, Syrii oraz Turcji. Żyjąc na swojej ziemi, są jednocześnie na niej gośćmi, przynajmniej w oczach władz tychże państw oraz społeczności międzynarodowej. Zmagają się nie tylko z brakiem wsparcia ich ambicji propaństwowych, ale także zwykłą codziennością i dyskryminacją. Często odmawiano im nawet obywatelstwa państw, które zamieszkują, co czyniło

ich w praktyce bezpaństwowcami. Jak zatem radzą sobie z wewnętrznymi i zewnętrznymi wyzwaniami na początku XXI wieku? Czy istnieje realna szansa na utworzenie niepodległego państwa kurdyjskiego? Jeśli tak, na kogo mogą liczyć, a kogo powinni się obawiać? Wstęp: 5 zł/os.

Wydarzenia:

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 17.00, biblioteka, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 Etnopamiętnik

Warsztaty plastyczno-literackie. Inspiracją do przygotowania spersonalizowanych notatników będzie haft kujawski oraz przysłowia ludowe. Prowadzenie: Magdalena Fiałkowska, Anna Imbierowicz, Anna Kornelia Jędrzejewska. Obowiązują zapisy: muzeum.bydgoszcz.pl. Wstęp: 5 zł.

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 18.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Dlaczego świętujemy? – prelekcja

Anny Kornelii Jędrzejewskiej

Wykład w przestrzeni wystawy Niech się święci… Bydgoszcz w PRL-u. Po prelekcji zapraszamy na oprowadzanie z Darią Fosińską, kuratorką ekspozycji. Obowiązuję bilet wstępu do muzeum + 1 zł za oprowadzanie.

Wystawy czasowe:

„ do 31.03.2023, piątek, galeria Muzeum w BCF, ul. Jagiellońska 1 (wejście od ul. Gdańskiej)

Kurdystan. Oblicza trwania

To największa jak dotąd w Europie wystawa sztuki kurdyjskiej. Prezentujemy kilkaset prac ponad 30 kurdyjskich artystów i artystek sztuk plastycznych i wizualnych niemal z całej Europy, a także Australii, Tajlandii oraz USA. Specjalnie dla wystawy MOB przeznaczyło blisko 1000 mkw. powierzchni wystawienniczej w przestrzeni sąsiadującego z muzeum budynku Bydgoskiego Centrum Finansowego, gdzie organizatorzy, tworząc ekspozycję dzieł sztuki, zamierzają wykreować nowe, atrakcyjne miejsce w śródmieściu Bydgoszczy.

„ do 16.02.2023, czwartek, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 73. Pamięci AK-D – ogólnopolska wystawa 73. obrazów malarskich 80x60 cm

Wystawa pamięci Andrzeja Klimczaka-Dobrzanieckiego. Do uczestnictwa zaproszono 73 twórców z różnych środowisk, którzy podjęli się realizacji obrazu malarskiego we wspólnym dla wszystkich formacie 80x60 cm. To wystawa wielośrodowiskowa i wielopokoleniowa, której nestorem jest Michał Jędrzejewski, a najmłodszy uczestnik urodził się już w XXI wieku.

„ do 26.02.2023, niedziela, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman należą do grona wybitnych polskich grafików pokolenia debiutującego na przełomie lat 60. i 70. XX

wieku, wtopionego jeszcze w krakowską metaforę, ale poszukującego własnej drogi twórczej. Dla obojga artystów odkrywanie zindywidualizowanych graficznych koncepcji w warstwie formalno-stylistycznej, tematycznej i warsztatowej było procesem, którego efekty ujawnia ekspozycja.

„ do 4.06.2023, niedziela, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Niech się święci… Bydgoszcz w PRL-u Tematem wystawy jest świętowanie bydgoszczan w okresie Polski Ludowej. Zaprezentowane zostaną najważniejsze uroczystości państwowe, miejskie, okolicznościowe, branżowe oraz kościelne i rodzinne odbywające się w Bydgoszczy w latach 1945–1989.

Wystawy stałe:

Obrazy nie-/rzeczywistości. Inspiracje i aspiracje

Jan Stanisławski i uczniowie z kolekcji Wandy i Leonarda Pietraszaków (gmach główny MOB, ul. Gdańska 4)

Aptekarstwo bydgoskie (Apteka pod Łabędziem, ul. Gdańska 5)

Skarb Bydgoski (część numizmatyczna) (Europejskie Centrum Pieniądza,

Mennica 4)

Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej

Bydgoszczy

(Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11)

ul.

Młoda para składająca wieniec kwiatów w hołdzie ofiarom wojny pod pomnikiem na Starym Rynku „Bydgoski Informator Fotograficzny”, Marian Bergander, Bydgoszcz, 1977r., repr. fot. Wojciech Woźniak

Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów

W grodzie Bydgosta. Tajemnice

życia wczesnośredniowiecznych

mieszkańców Bydgoszczy i okolic (Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2)

Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936)

(Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7)

Obiekt miesiąca:

Instalacja My Brother

Baldin Ahmad był pierwszym z kurdyjskich artystów, który zjawił się w Bydgoszczy, by przez parę dni tworzyć instalację My Brother. Krzesło pokryte grubym woskiem jest w niej najważniejsze. Na takim właśnie zakatowano jego brata.

Krzesło przytwierdzone jest do surowej ściany lochu. Kurdyjski artysta opowiadał, że długo nie potrafił wyrazić rozpaczy po śmierci brata, zamęczonego przez irackich siepaczy z partii Baas. Brat Baldina Ahmada miał się stać przykładem dla Kurdów walczących o wolność. I tak się stało. „Przykład” zakopano gdzieś w pustynnym piasku. Dlatego piasek jest częścią tego dzieła. – To okropne morderstwo mojego brata dokonane w 1969 roku przez reżim Saddama Husseina skłoniło mnie do stworzenia tej instalacji – wyznał Ahmad. – I próbowałem wyrazić ból, który nagromadził się we mnie przez te lata. Wybrałem do tego celu cztery naturalne żywioły (ogień, powietrze, woda, ziemia), które są uważane za widzialne i niewidzialne, fizyczne i duchowe. To cztery podstawowe elementy, dzięki którym wszystkie rzeczy są uformowane. Są one zależne od napięć między miłością a niezgodą, które dominują współcześnie. Starożytni Egipcjanie wierzyli, że jedna z dusz Ba lub Ka znajdują się w ciele. Zakonserwowanie ciała było niezbędne do życia po śmierci. Dlatego też nawoskowałem krzesło, tak jakby krzesło stało się ucieleśnieniem mojego brata, pozostawiając wraz z nim jego DNA.

Instalację My Brother można zobaczyć na wystawie Kurdystan. Oblicza trwania przy ul. Jagiellońskiej 1 (wejście od ul. Gdańskiej).

Muzeum Wojsk Lądowych

„ ul. Czerkaska 2, sala 107 (przy wystawie czasowej Uzbrojenie żołnierzy wyklętych)

Wystawa czasowa Gloria victis. Bitwy powstania styczniowego

Styczniowa insurekcja 1863 roku było ostatnim zrywem narodowym w XIX wieku. Pod względem wojskowym charakteryzowała się działaniami partyzanckimi, po raz pierwszy prowadzonymi na taką skalę przez Polaków. Wystawa planszowa Gloria victis. Bitwy powstania styczniowego przygotowana przez Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy prezentuje uzbrojenie i organizację sił polskich oraz rosyjskich, a także wybrane starcia z lat 1863–1864. Próbuje ona odpowiedzieć na pytanie nie tyle dlaczego powstanie zakończyło się klęską, ale dlaczego straty polskie były wielokrotnie większe niż rosyjskie.

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

„ 18.02.2023, godz. 17.00, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku (Pałac Nowy); wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, rezerwacje: recepcja@palaceostromecko.pl

Pierwszy Koncert Zimowy: Muzyka z bajek

Kameralny koncert, który w całości wypełnią dźwięki piosenek z bajek Pixara, Netflixa oraz Disneya. Wystąpią: Marta Kosiorek – śpiew, Andrzej Zawadzki – fortepian, Martyna Agatowicz –prowadzenie koncertu. Usłyszymy m.in. Pół kroku stąd z  Vaiany, Wznieść się chcę z  Wyprawy na Księżyc, Mam tę moc i Ulepimy dziś bałwana z Krainy Lodu, Gdy nie masz nic z  Krainy Lodu 2, Udało prawie się z  Księżniczki i Żaby, Kolorowy wiatr z  Pocahontas, Wierna, odważna i prawa z  Mulan, Od zera do bohatera i Ani słowa z Herkulesa

„ 19.02.2023, niedziela, godz. 16.00, Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku – Pałac Nowy; wstęp wolny

Recital Adama Kośmiei

Adam Kośmieja to jeden z najbardziej odkrywczych i wyrazistych polskich pianistów. Jest artystą nieustannie poszukującym, którego repertuar i doświadczenia koncertowe obejmują utwory

zarówno klasyczne, jak i awangardowe oraz multimedialne. Prowadzi ożywioną działalność koncertową w kraju i za granicą, która zaprowadziła go do sal koncertowych Ameryki Północnej, Europy i Azji, m.in.: Weill Recital Hall w Carnegie Hall w Nowym Jorku, Shenzhen Concert Hall w Chinach. Grę na fortepianie rozpoczął jako sześciolatek w klasie prof. Ludmiły Kasjanienko. Jest absolwentem nowojorskiej Manhattan School of Music w klasie Solomona Mikowsky’ego (2011), w latach 2007–2011 wyróżniony stypendium im. Harolda i Helen Schonbergów (pamięci wybitnego krytyka muzycznego „New York Times’a”). Absolwent Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, w klasie prof. Jerzego Sulikowskiego i prof. Katarzyny Popowej-Zydroń. Obecnie, ze stopniem naukowym doktora, pracuje w katedrze fortepianu na tej uczelni.

Już 19 lutego Adam Kośmieja będzie gościem Zespołu Pałacowo-Parkowego jako solista kolejnego recitalu w ramach cyklu wydarzeń artystycznych z okazji 100. rocznicy urodzin Andrzeja Szwalbego. Prezentowany repartuar w jego interpretacji oscylować będzie w granicach szeroko pojętego minimal music – od klasyków amerykańskich takich jak Phillip Glass czy ojca muzyki ambientowej i nowej przestrzeni w muzyce Eryka Satie, po naszego dramatycznego polskiego Sikorskiego, swingującego w wolnych bluesach Alexandra Tansmana, a kończąc na filmowej muzyce Ryūichiego Sakamoto. Podczas występu Kośmiei zaprezentowane zostaną również trzy utwory z zeszłorocznego, niezwykle oryginalnego wydawnictwa Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy pn. Ewolucja brzmienia fortepianu. Ukazało się ono w formie płyty winylowej i zawiera szereg utworów zarejestrowanych m.in. na zrekonstruowanych instrumentach z kolekcji ostromeckiej.

inf. Janusz Milanowski

Baldin Ahmad, My Brothe r, 2011, stal, woda, wiatr, piasek, sznurek, krzesło pokryte woskiem, akryl na ścianie, 260 x 220 x 60 cm

Adam Kośmieja, fot. Marcin Szpak

inf. Łukasz Nadolski

Opera Nova w Bydgoszczy

„ 4.02.2023, sobota, godz. 11.00 i 16.00

„ 5.02.2023, niedziela, godz. 11.00 i 16.00 Operowy zawrót głowy – muzyczny spektakl familijny

Muzyka: Maciej Małecki, libretto i teksty: Magdalena Małecka-Wippich i Małgorzata Strzałkowska, reżyseria i kierownictwo muzyczne: Magdalena Małecka-Wippich, choreografia: Jarosław Staniek, ruch sceniczny: Katarzyna Zielonka, scenografia i kostiumy: Marta Kodeniec, światła: Krzysztof Forgiel, asystent dyrygenta: Jagoda Wyrwińska, asystent reżysera: Dorota Borowicz.

Zapraszamy na muzyczną lekcję na żywo. Tempo nadawać będzie rezolutna Kropka, a energii nabierać będzie cichy (z pozoru!) Wykrzyknik. Dzieci, przekonajcie się, ile i jak łatwo można nauczyć się w teatrze operowym! Dziecięca opera z miniorkiestrą i minibaletem wprowadza dzieci w wieku od 6 do 12 lat w świat opery, zaprasza do zabawy z językowymi łamańcami, pojedynku na słowa i wspólnego śpiewania. Będzie to nietuzinkowe, pełne wrażeń wydarzenie.

„ 7.02.2023, wtorek, godz. 11.00 i 16.00

„ 8.02.2023, środa, godz. 11.00 i 16.00

Karnawał zwierząt – Camille Saint-Saёns – spektakl edukacyjny dla dzieci w wieku 4+

Inscenizacja i reżyseria: Agnieszka Płoszajska, scenariusz: Emil Płoszajski, kierownictwo muzyczne: Marta Szymańska, choreografia: Michał Cyran, scenografia: Matylda Kotlińska, reżyseria świateł: Krzysztof Forgiel.

Utworem, który dziś w pierwszej kolejności przywołuje nazwisko Camille’a Saint-Saënsa, jest „fantazja zoologiczna” pt. Karnawał zwierząt, utwór, który nigdy nie miał być publikowany ani publicznie wykonany (z wyjątkiem jednej jego części pt. Łabędź). Może być to zasługą częściowo wielu parodii i przeróbek, na których bazuje Karnawał: Żółwie to najsłynniejszy kankan Offenbacha zagrany w zwolnionym tempie, fragment z  Cyrulika sewilskiego Gioacchina Rossiniego uwieczniony został w  Skamielinach, a  Walc sylfid Hectora Berlioza nabrał rozmiarów i finalnie przybrał formę Słonia. Przedstawienie z udziałem orkiestry kameralnej i tancerzy prezentowane jest w sali kameralnej, która przybrała wygląd cyrkowego namiotu.

„ 10.02.2023, piątek, godz. 19.00

„ 11.02.2023, sobota, godz. 19.00

„ 12.02.2023, niedziela, godz. 18.00

Agata Uchman, reżyseria świateł: Maciej Igielski, przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń.

Così fan tutte to farsa o korzeniach tkwiących w  commedia dell’arte, jedno z ostatnich operowych dzieł Mozarta, skomponowane na rok przed jego śmiercią. Trzecia jego opera, która powstała we współpracy z doskonałym librecistą Lorenzem da Pontem. Wbrew pozorom, Così fan tutte to opera trudna reżysersko. Choć fabuła skupia się głównie na miłosnej intrydze i przebierankach (niczym we wcześniejszym Weselu Figara), to w istocie dotyka już niebezpiecznej zabawy i manipulowania uczuciami bohaterów oraz wykorzystywania ludzkiej emocjonalności (vide Niebezpieczne związki Choderlos’a de Laclos’a). W tej komedii jest nuta tragedii. Ta opera Mozarta gości na afiszu bydgoskiej opery dopiero od 2021 roku. Tytuł ten, w przeciwieństwie do Uprowadzenia z seraju, Dyrektora teatru, Wesela Figara, Don Giovanniego, Czarodziejskiego fletu, nigdy dotąd nie był tu realizowany.

„ 17.02.2023, piątek, godz. 19.00

„ 18.02.2023, sobota, godz. 19.00

„ 19.02.2023, niedziela, godz. 18.00

„ 24.02.2023, piątek, godz. 19.00

„ 25.02.2023, sobota, godz. 19.00

„ 26.02.2023, niedziela, godz. 18.00

Szepty i cienie: Barocco / Szepty i cienie / 3 for 13 – balety współczesne Jacka

Przybyłowicza do muzyki J.S. Bacha, P. Szymańskiego, P. Mykietyna

Così fan tutte

albo Szkoła kochanków – opera komiczna W.A. Mozarta

Reżyseria: Paweł Szkotak, kierownictwo muzyczne: Dawid Runtz, choreografia: Iwona Runowska, scenografia: Mariusz Napierała, kostiumy:

Zemsta

nietoperza – operetka Johanna Straussa

Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas, inscenizacja i reżyseria: Grzegorz Boniecki, scenografia: Marian Stańczak, choreografia: Teresa Kujawa, orzygotowanie chóru: Henry Wierzchoń.

Bawimy się na karnawałowej maskaradzie! Dzieła genialne opierają się czasowi: wspaniałe walce, polki i popisowe arie, wymagające wielkiego śpiewaczego kunsztu, dowcipne i inteligentne libretto, śpiewacy, którzy śpiewają, grają i bawią się doskonale – to Zemsta nietoperza. Bez tej historycznej już realizacji operetki nie sposób wyobrazić sobie repertuaru Opery Nova. Przedstawienie z biegiem lat stało się doskonałe pod względem muzycznym i aktorskim.

Choreografia: Jacek Przybyłowicz, kostiumy i scenografia: Jacek Przybyłowicz i Paweł Grabarczyk, reżyseria świateł: Maciej Igielski, projekcje multimedialne: Ewa Krasucka. Jacek Przybyłowicz, jeden z najlepszych choreografów tańca współczesnego, zrealizował swój autorski spektakl z Baletem Opery Nova. Dla zespołu jest to niewątpliwa nobilitacja: posiadaniem prac choreograficznych tego wybitnego artysty w repertuarze poszczycić się mogą nieliczne polskie zespoły. Obok Zniewolonego umysłu, Stabat Mater / Harnasiów Roberta Bondary, Szepty i cienie to kolejna pozycja prezentująca tendencje w tańcu współczesnym. Balet ten tworzą trzy odrębne, a jednak przenikające się i łączące części: znane już na europejskich scenach, powstałe w 2004 r. do muzyki Bacha Barocco; jego obecna wersja została dopasowana do  emploi artystycznego tancerzy Opery Nova. Pozostałe: Szepty i cienie do muzyki Pawła Szymańskiego oraz 3 for 13 Pawła Mykietyna stworzone zostały jako prapremiery dla Baletu Opery Nova. Szepty i cienie to propozycja dla widza, który lubi poddać się nastrojowi niedopowiedzeń, pozostawiających pole do własnej interpretacji, doceni przekorę, z jaką taniec współczesny spogląda na epokę baroku. Do tworzenia spektaklu zostali zaproszeni uznani polscy realizatorzy, z którymi już wcześniej współpracował choreograf.

inf. Ewa Chałat

Szepty i cienie. Wiktor Dierewianko, Marta Berezowska, Krzysztof Górski. Fot. Andrzej Makowski

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy

„ 2.02.2023, godz. 19.15; bilet: 11 zł, ulgowy: 8 zł, karnet: 33 zł, karnet ulgowy: 24 zł; bilety i karnety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży (ul. Jagiellońska 27) przed seansami

Seans filmowy: Kobieta na dachu

Reż. Anna Jadowska, Polska, Francja, Szwecja 2022, 95 min. Mirka to 60-letnia położna. Jest świetna w swoim fachu, a jeszcze lepsza w ukrywaniu swoich potrzeb i uczuć. W domu też skupia się na innych – mężu i dorosłym synu. Czasem wymyka się na dach swojego bloku, żeby zapalić papierosa. To jedyna rzecz, jaką robi tylko dla siebie, aż do dnia, w którym napada na bank uzbrojona w niewielki nóż kuchenny… Nagroda za najlepszą rolę kobiecą dla Doroty Pomykały na 47. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

„ 16.02.2023, godz. 19.15; bilet: 11 zł, ulgowy: 8 zł, karnet: 33 zł, karnet ulgowy: 24 zł; bilety i karnety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży (ul. Jagiellońska 27) przed seansami

Seans filmowy:

Lunana. Szkoła na końcu świata

Reż. Pawo Choyning Dorji, Bhutan, Chiny 2019, 110 min. Mieszkający w stolicy Bhutanu Ugyen ma jasno sprecyzowany plan na życie. Mężczyzna marzy o karierze piosenkarza i w tym celu planuje wyjechać do Australii. Zanim jednak będzie mógł to zrobić, musi odbyć ostatni rok rządowej służby nauczycielskiej. Decyzją przełożonych trafia do najbardziej odległej wiejskiej szkoły. Położone na wysokości pięciu tysięcy metrów miejsce nie ma nic wspólnego z wygodnym życiem, jakie do tej pory prowadził. Nie ma tam elektryczności, brakuje jakichkolwiek materiałów edukacyjnych, a w klasie, w której ma prowadzić zajęcia, obok swoich podopiecznych spotkać może… yaka. Choć początkowo Ugyen chce jak najszybciej stamtąd uciec, zaangażowanie młodych uczniów, ale też serdeczność i niesamowita siła mieszkańców wioski sprawiają, że zaczyna zmieniać opinie o tym wyjątkowym miejscu.

antystresowy. Odbiorca: uczniowie szkół podstawowych (klasy VII i VIII). Miejsce: Pałac Młodzieży, sala 115. Celem warsztatów jest zapoznanie z pojęciem stresu, rozwinięcie umiejętności rozpoznawania najbardziej typowych jego objawów oraz pozyskanie wiedzy związanej ze skutkami długotrwałego działania stresu. W toku zajęć przedstawione zostaną techniki skutecznego panowania nad stresem. Uczestnicy będą mieli okazję przećwiczyć umiejętności odprężania i relaksacji, co pozwoli im lepiej radzić sobie ze stresem w trudnych momentach swojego życia. Prowadząca: psycholog mgr Ewa Sonia Szczurek z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy. Przewidywany czas spotkania: ok. 3 godz. dydaktycznych. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej szkoły można zapisać maksymalnie 3–5 osób. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Informacje i zgłoszenia do dnia 17.02: m.mackowiak@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 321 00 81 wew. 310.

„ 23.02.2023, godz. 10.00

Międzynarodowy Dzień Języka

Ojczystego

Wystąpienie prof. Iwony Benenowskiej (UKW): Wielość w jedności – o odmianach współczesnej polszczyzny. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży.

„ 23.02.2023, godz. 19.15; bilet: 11 zł, ulgowy: 8 zł, karnet: 33 zł, karnet ulgowy: 24 zł; bilety i karnety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży (ul. Jagiellońska 27) przed seansami

Seans filmowy: Podejrzana

„ 9.02.2023, godz. 19.15; bilet: 11 zł, ulgowy: 8 zł, karnet: 33 zł, karnet ulgowy: 24 zł; bilety i karnety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży (ul. Jagiellońska 27) przed seansami

Seans filmowy: Menu

Reż. Mark Mylod, USA 2022, 106 min. Czarna komedia. Pewna młoda para (Anya Taylor-Joy i Nicholas Hoult) przybywa na przybrzeżną wyspę, gdzie odwiedza ekskluzywną restaurację. Szef tamtejszej kuchni (Ralph Fiennes) przygotował wystawne menu z kilkoma szokującymi niespodziankami…

„ 13.02.2023, godz. 9.00

Pałacjada

Miejsce: Przedszkole Sióstr Elżbietanek.

„ 18.02.2023, godz. 10.00

Gala XXV Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego Dziecko i jego świat Miejsce: CH Focus.

„ 20.02.2023, godz. 9.00 Pałacjada

Miejsce: Przedszkole Perpetuum Mobile.

„ 20.02.2023, godz. 9.30 i 11.00

Audycja muzyczna: Poloneza zacząć czas – Chopin tanecznie

Bilet: 4 zł od ucznia, kontakt i rezerwacja miejsc: patrycja.cyw@wp.pl, tel. 660 448 499.

„ 2 2.02.2023, godz. 9.30

Poradnia Rozwoju Zdolności

Warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Tematyka spotkania: Trening

Reż. Park Chan-wook, Korea Południowa 2022, 138 min. Podejrzana to myląca tropy, pełna napięcia i zwrotów akcji opowieść o przyciąganiu się przeciwności oraz miłości, która potrafi pokrzyżować wszelkie plany i szyki. Bohaterem thrillera jest policjant, który rozwiązując sprawę pewnej śmierci, zakochuje się głównej podejrzanej – wdowie po zmarłym. On cierpi na bezsenność, ona wie, jak uśpić jego czujność. On jest żonaty, ona łatwo traci mężów. On nocami czuwa pod jej domem, ona lubi być obserwowana. On coraz mniej o niej wie, za to coraz więcej do niej czuje. Kolejny po Parasite i Squid Game przebój koreańskiego kina.

„ 23.02.2023, godz. 19.30

Pałacowe Planetarium, czyli obserwacje nieba przez teleskop

Spotkanie przed budynkiem Pałacu Młodzieży poprowadzi pan Artur Wrembel. W przypadku niepogody odbędzie się prelekcja w sali 209.

„ 24.02.2023, godz. 10.30

Czydadełko

Spotkanie czytelniczo-animacyjne dla grup zorganizowanych z przedszkoli. Głównym celem imprezy jest zachęcanie do słuchania i poznawania literatury dziecięcej oraz rozbudzenie zamiłowania do czytania książek w przyszłości przy jednoczesnym połączeniu tradycji z nowoczesnymi formami przekazu. Realizatorzy wprowadzą uczestników w świat literatury przygodami Rek-

sia i jego przyjaciół z podwórka, poprowadzą rozmowy na temat czytanych fragmentów. Wszystko to zostanie połączone z animacjami: zabawą, tańcem, konkursami, atrakcjami multimedialnymi. Wstęp: 2 zł / dziecko.

„ 26.02.2023, godz. 11.00

Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla Rodzin „Zygzak”

Maluchy, które jeszcze nie miały okazji oglądać bajek w kinie, mają teraz swój prawdziwy filmowy klub. W ramach każdego spotkania prezentujemy 3 polskie animacje dla dzieci, takie jak: Reksio, Bolek i Lolek, Przygody Myszki czy Pampalini Po projekcji animatorzy rozmawiają z dziećmi o przygodach bohaterów oraz zapraszają rodziny do wspólnej zabawy. Zapraszamy rodziny z dziećmi w wieku 3–7 lat. Bilet: 12 zł od dziecka. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży.

„ 27.02.2023, godz. 9.00

Pałacjada

Miejsce: Przedszkole Perpetuum Mobile.

„ 28.02.2023, godz. 16.00

Szkoleniowa Rada Pedagogiczna dla nauczycieli z SP w Osielsku

Pałac Młodzieży i Stowarzyszenie „Pałac” zrealizują trzy tematy z zakresu profilaktyki społecznej w celu poszerzenia wiedzy nauczycieli, wsparcia ich w codziennych działaniach profilaktycznych oraz zachęcania do udzielania konstruktywnej pomocy uczniom. Szkolenia poprowadzą: Anna Jaworska, Magdalena Talar, Małgorzata Żołądkiewicz. Koordynator: Krzysztofa Jagła, tel. 52 321 00 81 wew. 315.

inf. Dominik Wierski

Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich

„ 21.02.2023, wtorek, godz. 18.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 4 – wernisaż wystawy; wystawa czynna do 19.03.2023

Dyplomy Wzornictwa PBŚ

Victor Papanek, uważany za ojca odpowiedzialnego designu, przekonywał, że na projektancie spoczywa ogromna odpowiedzialność społeczna i moralna: „W epoce produkcji masowej, kiedy wszystko musi być zaplanowane i zaprojektowane, wzornictwo stało się najpotężniejszym instrumentem służącym człowiekowi do kształtowania narzędzi i środowiska, a co za tym idzie – także społeczeństwa i siebie samego”. Dobre wzornictwo sprawia, że nasz świat staje się nie tylko piękniejszy, ale i bardziej przyjazny, odpowiadający naszym realnym potrzebom. Czy udało się podjąć te trudne wyzwania studentom wzornictwa Wydziału Sztuk Projektowych Politechniki Bydgoskiej? Kolejny raz

można się o tym przekonać. Ponad 20 prac dyplomowych absolwentów tego najbardziej kreatywnego kierunku studiów można oglądać w gościnnych progach Galerii Sztuki Nowoczesnej na Wyspie Młyńskiej. Młodzi inżynierowie wzornictwa pokażą całe spektrum tematów i problemów, jakie rozwiązywali w ramach swoich projektów dyplomowych. Tradycyjnie zobaczyć będzie można meble spełniające określone założenia funkcjonalne, a nie tylko e stetyczne. Oko cieszyć będą kolejne interpretacje ubiorów sięgające do natury i Orientu. Absolwenci wzornictwa zaprezentują, co zaprojektowali dla pojazdów szynowych, samochodów elektrycznych, a także jak blisko jest im do natury, jak myślą o dobrostanie zwierząt, ale i wygodzie i bezpieczeństwie człowieka. Tradycyjnie pojawią się projekty dedykowane przestrzeni miejskiej oraz niemal kultowe już projekty opakowań i gier. Studenci bydgoskiego wzornictwa od 16 lat podążają wraz ze swoimi profesorami, doświadczonymi praktykami, nie tylko za trendami, jakie niesie światowy design, ale stąpając mocno po ziemi, odpowiadają na praktyczne, realne potrzeby rynku. Dzięki temu ich projekty są gotowe do wdrożenia i tak też się dzieje. Wystawa projektów dyplomowych bydgoskich wzorników to doskonały pretekst do zaprezentowania różnorodności spojrzenia, myślenia, kreatywności i wrażliwości pokolenia, które staje się gospodarzem naszego świata. Czy będzie to dobry świat? Jest na to duża szansa. Kuratorzy: Sara Betkier, Piotr Grygorkiewicz.

inf. Ewa Raczyńska-Mąkowska

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”

„ 3.02.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15 Marcin Białczyk

Marcin Białczyk – lider zespołu Pilersi, autor, kompozytor ballad. Gra na gitarze, harmonijce ustnej. Jego ulubionym gatunkiem muzyki są szanty, poezja śpiewana oraz rock. Śpiew, gitara, harmonijka ustna idą z nim przez całe życie i sprawiają mu wielką frajdę.

„ 10.02.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15 Człowiek znika, pieśń nie ginie

– koncert Przemysława Grudzińskiego

Zapraszamy na wieczór z piosenkami Jacka Kaczmarskiego – najwybitniejszego polskiego autora piosenki literackiej, zmarłego w 2004 roku. Wykona je Przemysław Grudziński – gitarzysta, wokalista i pasjonat twórczości Kaczmarskiego. Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany na konkursach i przeglądach piosenki poetyckiej.

„ 17.02.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15 Sobie Przeznaczeni

Sobie Przeznaczeni – Alina i Krzysztof Galas są 20 lat na scenie. Śpiewają poezję. Krzysztof jest poetą, prozaikiem i publicystą. Gra na gitarze i komponuje muzykę do tekstów własnych, żony i innych poetów. Duet jest laureatem wielu ogólnopolskich festiwali poezji śpiewanej. Obecnie trwają pracę nad czwartą płytą zespołu.

„ 24.02.2023, piątek, godz. 18.00, ul. św. Trójcy 15 Bo tak chciałam – Adrianna

Rychwalska i Daniel Pradella

Pojawią się utwory autorskie oraz z repertuaru m.in. Jacka Kaczmarskiego i Agnieszki Osieckiej. Wystąpią Adrianna Rychwalska i Daniel Pradella. Ada Rychwalska – bydgoszczanka, absolwentka UKW w Bydgoszczy na kierunku pedagogika, specjalność wczesnoszkolna z wychowaniem muzycznym, i Akademii Muzycznej w Gdańsku na kierunku jazz i muzyka estradowa, specjalność wokalistyka jazzowa. Laureatka konkursu Swingujący Kruk w Częstochowie, potrójna laureatka Festiwalu twórczości Jacka Kaczmarskiego w Bydgoszczy. Uczestniczka XII edycji „The Voice of Poland” w drużynie Sylwii Grzeszczak.

Daniel Pradella – wibrafonista, pianista, aranżer. Absolwent Szkoły Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Bielsku-Białej na instrumentach perkusyjnych oraz absolwent Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy na kierunku jazz i muzyka estradowa, specjalność wibrafon jazzowy oraz fortepian jazzowy. Organizator Bydgoskich Warsztatów Gospelowych oraz Bielskich Warsztatów Uwielbienia.

Wstęp na wydarzenia – cegiełka 20 zł, seniorzy, niepełnosprawni – 18 zł.

inf. Grzegorz Dudziński

Teatr Kameralny w Bydgoszczy

Trzy świnki i przyjaciele

Już 1 lutego na deski sceny przy ul. Grodzkiej w Bydgoszczy zawitają Trzy świnki i przyjaciele. Wszystkim znana baśń braci Grimm o trzech świnkach w Teatrze Kameralnym przybierze nową odsłonę. Scenariusz spektaklu popełnił Szymon Jachimek, a w kreacji piosenek dołączyła do niego Anna Mochalska. Jest to 90-minutowa opowieść pełna muzyki, która przekazuje, że każdy z nas ma talent, którym warto podzielić się ze światem. Spektakl w reżyserii Waldemara Wolańskiego pokazuje również, że różnice pomiędzy nami powinny nas wzbogacać, a nie dzielić.  Trzy świnki i przyjaciele to spektakl pełen humoru, dynamicznych dialogów i wyjątkowych bohaterów. Zapraszamy widzów od 5. roku życia wraz z opiekunami 1, 2, 3, 7 i 8.02.2023 o godz. 9.30 oraz 12.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych), a także w sobotę 4.02.2023 o godz. 16.00. Bilety na wydarzenie nabyć można w kasie Teatru Kameralnego, a także na stronie teatru oraz pod nr. tel. 887 467 102.

Czekierdy to niezmącona hałasem i szybkością obserwacja obrazów, wsłuchiwanie się w dźwięki, a także podążanie za rytmem oraz dostrzeganie gestów. Przedstawienie stwarza warunki do rozbudzania w dziecku zmysłów, do komunikacji rodzica z dzieckiem poprzez emocje. Ta wyjątkowa podróż szlakiem dziecięcych odkryć nie należy do najdłuższych, tak aby nie pozwolić się znudzić, rozkojarzyć oraz zniechęcić. Przestrzeń widowiska jest ciepła i jasna, dla dziecka po prostu bezpieczna. Z czasem, w rytm oswajania się małych odbiorców z nowym teatralnym otoczeniem, inscenizację stopniowo zaczynają wypełniać soczyste kolory oraz fascynujące rekwizyty. Dzieci bacznie obejmują obserwacją aktorkę, a całość inscenizacji pozwala dziecku odczuwać zachwyt, radość, entuzjazm, a także skupienie. Z końcem przedstawienia, kiedy paleta barw zostaje ukazana w całości, dzieci mają szansę namacalnie być częścią przedsięwzięcia oraz sprawdzić samemu, co znajduje się po drugiej stronie tęczy. Zapraszamy rodziców wraz z dziećmi 9 i 10.02.2023 o godz. 10.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych) oraz w sobotę 11.02.2023 o godz. 12.00. Bilety na wydarzenie nabyć można w kasie Teatru Kameralnego, a także na stronie teatru oraz pod nr. tel. 887 467 102.

Te sprawy

Świat dorosłych osacza i paraliżuje. Jak może sobie z nim poradzić zwyczajna nastolatka? Jak znaleźć słowa, które wyrażą wszystkie przeżywane emocje? Jak wyzwolić się spod presji cudzych oczekiwań, tak by móc sprostać własnym? Relację z tych zmagań przynoszą Te sprawy – muzyczny monodram o dojrzewaniu i poszukiwaniu siebie w ciągle zmieniającej się, trudnej do oswojenia rzeczywistości. Zapraszamy 15, 16 i 17.02.2023 o godz. 9.30 oraz 12.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych), a także w sobotę 18.02.2023 o godz. 16.00. Bilety na wydarzenie nabyć można w kasie Teatru Kameralnego, a także na stronie teatru oraz pod nr. tel. 887 467 102.

Drapando, czyli atak zamszałego starucha

W Teatrze Kameralnym pierwsza w tym roku premiera. Drapando autorstwa Szymona Jachimka na scenie już 25.02.2023 o godz. 16.00. Dzieciństwo powinno być czasem beztroski, miłości i poznawania świata. Jednak co zrobić, gdy w to dzieciństwo wkrada się paskudna choroba, która każdego dnia tę beztroskę psuje? Jak ocalić szczęśliwe dzieciństwo? Dziewięcioletnia Katie choruje na atopowe zapalenie skóry. To paskudztwo, zwane w skrócie AZS-em, każe jej się drapać do krwi. Lekarze przepisują różne maści, których stosowanie… również sprawia ból. Rodzice próbują pocieszyć swoją córkę i zaczynają wymyślać historie, w których maści i lekarstwa zamieniają się w superbohaterów. Na szczęście superbohaterowie zaczynają przejmować kontrolę nad sytuacją…

Drapando to spektakl śmieszny i smutny zarazem, szalony i wzruszający. Sztuka ta w 2020 roku zdobyła I Nagrodę na 31. Konkursie na Sztukę dla Dzieci i Młodzieży, zorganizowanym przez Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu. W uzasadnieniu jurorzy napisali  m.in.: „Kiedy poczujecie się zrezygnowani i bezsilni wobec niekończących się mniejszych i większych problemów, zalecamy cudowne lekarstwo: lekturę tekstu Drapando. Wzmocni nieuleganie niepokojom i bezradności. I miłość”. Zapraszamy widzów od 6. roku życia wraz z opiekunami w weekend 25/26.02.2023 o godz. 16.00, a  także 28.02.2023 o godz. 9.30 oraz 12.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych).

Teatr Polski w Bydgoszczy

„ 2.02.2023, czwartek, godz. 10.00

„ 3.02.2023, piątek, godz. 10.00

„ 4.02.2023, sobota, godz. 16.00

„ 5.02.2023, niedziela, godz. 11.00

Czerwony Kapturek

Reżyseria, scenografia, kostiumy: Wojciech Faruga, tekst: Julia Holewińska, muzyka: Radosław Duda, inspicjentka, asystentka reżyserki: Hanna Gruszczyńska. Występują: Paweł L. Gilewski / Marcin Zawodziński, Katarzyna Pawłowska, Emilia Piech.

Rozplątanie tęczy

W progach Teatru Kameralnego pierwszy spektakl dla najnajów! Widowisko skierowane jest do dzieci od 1. roku życia. Spektakl powstał z wyjątkową myślą o dziecięcej delikatnej wrażliwości, której inscenizacja nie zaburza w głośny sposób. Rozplątanie tęczy w reżyserii Agnieszki

Czerwony Kapturek to muzyczna opowieść o dziewczynce podróżującej przez las do swojej chorej babci, gdzie spotyka głodnego i przebiegłego wilka. Ludowa baśń doczekała się niezliczonych wersji, jednak najczęściej interpretowano ją jako ostrzeżenie przed zagrożeniami czającymi się w obcym świecie. Twórcy bydgoskiego przedstawienia pozostają z dala od archaicznej wizji wychowawczej i zbędnego moralizatorstwa. W muzycznej oprawie spektakl przybierze kształt

inf. Agata Zabrocka

Autorka plakatu: Joanna Rusinek

Autorka plakatu: Joanna Rusinek

TEATRALNY BILET DLA CZYTELNIKÓW „BIK-u”

Z lutowym numerem „BIK-u” bilety na spektakl

Katyń. Teoria barw

10 lutego o godz. 19.00 lub 12 lutego o godz. 18.00 w cenie 15 zł!

Jeden egzemplarz „BIK-u” uprawnia do zakupu maksymalnie 4 biletów na jeden spektakl w promocyjnej cenie. Liczba miejsc objętych promocją jest ograniczona

dynamicznej i przewrotnej opowieści o strachu i odważnym stawianiu mu czoła. To również opowieść o bezinteresownej pomocy i o dobru, które ostatecznie zawsze wygra ze złem. Tekst wzbogacony został o zabawne piosenki, które będą atrakcyjne dla całych rodzin, nauczycieli i pedagogów. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 65 minut bez przerw.

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 18.00 | studencki czwartek

„ 10.02.2023, piątek, godz. 19.00

„ 12.02.2023, niedziela, godz. 18.00

Katyń. Teoria barw

Reżyseria, scenografia: Wojciech Faruga, tekst i dramaturgia: Julia Holewińska, muzyka: Teoniki Rożynek, choreografia: Krystian Łysoń, inspicjent, asystent reżysera: Adam Pakieła. Występują: Paweł L. Gilewski, Damian Kwiatkowski, Katarzyna Pawłowska, Michał Surówka, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński.

Katyń. Teoria barw jest próbą odzyskania historii i zmierzenia się z pamięcią o jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w dziejach Polski. Jest to opowieść o egzystencjalnym doświadczeniu więźniów osadzonych w obozach w Ostaszkowie, Starobielsku i Kozielsku. Punktem wyjścia jest dla twórców życie i twórczość Józefa Czapskiego – polskiego malarza i pisarza, a także historie oficerów pomordowanych w Katyniu oparte na ich pamiętnikach i materiałach archiwalnych.

Jaki kolor ma historia? Czym jest kłamstwo katyńskie i na ilu płaszczyznach jest ono wciąż powielane? Czy w Katyniu zginęli wyłącznie heteroseksualni mężczyźni? Z czym mierzyły się kobiety osadzone w sowieckich obozach? Jak i czy artysta może opowiedzieć o doświadczeniu śmierci i ocalenia?

Katyń. Teoria barw jest swoistą paletą, na której kolejne kolory walczą ze sobą o prawdę, miejsce i wagę. Jeden kolor zamazuje drugi, tworząc plamy, gubiąc perspektywę czy figuratywność. Nie ma jednego obrazu, tak jak nie ma jednej Historii. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 80 minut bez przerw.

„ 17.02.2023, piątek, godz. 10.00

„ 18.02.2023, sobota, godz. 16.00

„ 19.02.2023, niedziela, godz. 11.00

Pchła Szachrajka

Reżyseria: Łukasz Gajdzis, scenografia: Aleksandra Semenowicz, inspicjent: Adam Pakieła. Występują: Małgorzata Witkowska / Michalina Rodak, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński.

Pchła Szachrajka to niezwykle barwna pozycja w repertuarze Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Aktorzy, wykorzystując znakomity tekst Jana Brzechwy, wprowadzają najmłodszą widownię w bajkowy świat oparty na nieposkromionej wyobraźni. To właśnie tutaj przesunięcie kartonowego pudełka w mgnieniu oka pozwala dostać się do magicznej rzeczywistości, w której zwykła łyżka może przemienić się w miecz, a pchła osiągnąć rozmiary słonia. Inteligenta, pełna humoru opowieść staje się niezwykle angażująca, co można dostrzec, obserwując wypieki powstające na twarzach najbardziej wymagającej publiczności. Co więcej, wyzwanie podjęte przez świetne trio aktorskie (Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński) będzie uciechą również dla rodziców, których perypetie małego stworzonka oczarują ponownie. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 55 minut bez przerw.

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu

„ 2 2.02.2023, środa, godz. 18.30, Sala Wielka Dworu Artusa; bilety cegiełki do nabycia przed koncertem

Sztuka wsparcia – aukcja

charytatywna i koncert

Pomagamy Ukrainie. Pod hasłem Sztuka wsparcia – Мистецтво підтримки WOAK organizuje charytatywną aukcję sztuki oraz dobroczynny koncert artystów z Torunia i przebywających w regionie ukraińskich uchodźczyń i uchodźców. Cały dochód z imprezy przekazany zostanie organizacjom humanitarnym niosącym pomoc ofiarom wojny w Ukrainie.

Z prośbą o przekazanie prac – obrazów, grafik i rzeźb – na charytatywną aukcję zwróciliśmy się do wybitnych toruńskich artystów i liczymy na szczodrość. Miłośników sztuki i kolekcjonerów zachęcamy do licytowania, gdyż jesteśmy przekonani, że dzieła te mogą się stać ozdobą każdej kolekcji. Wystawione na aukcję prace będziemy pokazywać w naszych mediach społecznościowych, można też będzie oglądać je na żywo w dniu aukcji w Dworze Artusa.

Pchła Szachrajka, fot. Filip Kowalkowski. Na zdjęciu od lewej: Paweł L. Gilewski, Michalina Rodak, Marcin Zawodziński

W przerwach między kolejnymi turami licytacji zapraszamy zaś na koncert młodych toruńskich wykonawców oraz artystów z Ukrainy mieszkających obecnie w naszym regionie. Zaproszonych do udziału artystów będziemy przedstawiali sukcesywnie w naszych social mediach.

inf. Adrianna Szymczak

Czerwony Kapturek, fot. Natalia Kabanow. Na zdjęciu od lewej: Emilia Piech, Katarzyna Pawłowska, Paweł L. Gilewski

„ 24.02.2023, piątek, godz. 18.00, Sala Złota

Pałacu Dąbskich; wstęp wolny

Klucze od domu – wernisaż wystawy

Marharyty Rubanenko

W pierwszą rocznicę inwazji rosyjskiej na Ukrainę zapraszamy na wernisaż wystawy fotografii Marharyty Rubanenko Klucze od domu Młoda artystka do 24 lutego 2022 roku mieszkała i studiowała w Charkowie. Teraz, od niemal roku, przebywa w Toruniu i dokumentuje w artystycznej formie codzienność uchodźczyń w Toruniu i okolicach.

Tytułowe klucze od domu, domu w Ukrainie, symbolizują miejsce, które w pospiechu trzeba było opuścić, uciekając przed wojną. Jak przyznała sama artystka, w pierwszych miesiącach pobytu w Polsce cały czas nosiła przy sobie klucze od charkowkiego mieszkania. Czasem jednak te klucze są jedyną rzeczą, która po dawnym domu została… Skala zniszczeń wojennych jest niewyobrażalna.

Marharyta Rubanenko spotykała się z uchodźczyniami, wysłuchiwała ich opowieści i fotografowała. Każde spotkanie to dwa zdjęcia: portret i zbliżenie dłoni trzymających klucze od ukraińskiego domu. Prezentowane fotografie uzupełniają fragmenty zapisanych historii.

Wojewódzka i Miejska

Biblioteka Publiczna w

Bydgoszczy

„ 1.02.2023, środa, godz. 18.00, Biblioteka Główna Bydgoska Środa Literacka

– Anna Mochalska

Anna Mochalska – rocznik 1992, bydgoszczanka. Autorka tomów: syndrom obcej ręki, same głosy i nie mam pytań. Dwukrotnie wyróżniona w projekcie

Biura Literackiego „Pracownia po debiucie”, nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom same głosy, nominowana do Bydgoskiej

Literackiej Nagrody Roku „Strzała Łuczniczki” za tom nie mam pytań. Nagradzana w konkursach poetyckich i krytycznoliterackich. Wiersze i/lub recenzje publikowała m.in. w „Wakacie”, „Arteriach”, „Twórczości”, „Stonerze Polskim”, „biBLiotece”.

„ 14.02.2023 oraz 23.02.2023, wtorki, godz. 18.00, Biblioteka Główna – strych

Projektor

Spotykamy się na urokliwym poddaszu, gdzie oprócz ciekawych filmów czekają na was wygodne leżaki. Każdego miesiąca, w sercu miasta, za darmo, prezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Projektor realizowany

jest we współpracy z Bulwarem Filmowym. Repertuar można sprawdzić na stronie biblioteka.bydgoszcz.pl w zakładce Projektor. W lutym pierwszy seans odbędzie się wyjątkowo we wtorek 14 lutego z okazji walentynek.

„ 2.02.2023 oraz 16.02.2023, czwartki, godz. 11.00, Biblioteka Główna – sala wykładowa Projektor z audiodeskrypcją

Biblioteka, przy współpracy z Fundacją Szansa dla Niewidomych, uruchomiła nowy Projektor dla osób niewidomych i słabowidzących. Wyświetlane filmy posiadają funkcję audiodeskrypcji. Pokazy odbywają się w co drugi czwartek o godz. 11.00 w sali wykładowej przy Starym Rynku 22. W lutym zapraszamy na następujące seanse:

– 2.02.2023, godz. 11.00: Ziarno prawdy, reż. Borys Lankosz

– 16.02.2023, godz. 11.00: Twój Vincent, reż. Dorota Kobiela, Hugh Welchman

Gry planszowe

Gry planszowe wypożyczać można w Wypożyczalni Multimedia 39 (ul. Długa 39) oraz w wybranych filiach miejskich na terenie miasta. W naszych zbiorach posiadamy różne gry dla miłośników planszówek – od juniora do seniora. Bezpłatnie wypożyczać gry może każdy użytkownik biblioteki posiadający aktualną kartę biblioteczną WiMBP w Bydgoszczy, który ukończył 13 lat. Użytkownik może jednorazowo wypożyczyć maksymalnie dwie gry na okres czterech tygodni. Zbiór gier planszowych prezentowany jest w katalogu internetowym biblioteki.

Kiermasz Taniej Książki

W Bibliotece Głównej trwa Kiermasz Taniej Książki, który zagościł u nas na stałe. Wydawnictwa popularnonaukowe, kryminały, romanse, biografie, poradniki, książki dla dzieci i młodzieży. Każdy znajdzie tu coś dla siebie w atrakcyjnej cenie. Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godz. 8.00–19.00, a w sobotę 9.00–15.00.

Antykwariat online

W sprzedaży oferujemy dublety i druki zbędne, wycofane ze zbiorów oraz wydawnictwa własne. Proponujemy literaturę z różnych dziedzin wiedzy oraz książki dla dzieci i młodzieży. Czas realizacji zamówień wynosi siedem dni roboczych. Katalog dostępnych pozycji znajduje się na stronie biblioteka.bydgoszcz.pl.

Wirtualny spacer – Biblioteka

Bernardynów

Biblioteka Bernardynów mieści się w gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy. Poklasztorne zbiory należące niegdyś do bydgoskiego klasztoru bernardynów to najstarszy i największy z zachowanych w mieście księgozbiorów; jego początki sięgają schyłku XV wieku. Uruchomiliśmy nowe narzędzie umożliwiające spacer wirtualny po salach biblioteki. Aby rozpocząć zwiedzanie online, wystarczy wejść na stronę biblioteka.bydgoszcz.pl.

Kino Jeremi

„ do 10.02.2023, ul. Fieldorfa „Nila” 13 Ferie filmowe w kinie Jeremi:

„ 6.02.2023, godz. 10.30

Gdzie jest gwiazdka?

„ do 7.02.2023, godz. 10.30

Elfinki

„ 1–8 lutego 2023, godz. 10.30

Emma i Święty Mikołaj

inf. Kamil Hoffmann

Praca Marharyty Rubanenko

„ 2–9 lutego 2023, godz. 10.30

Magiczny dywan

„ 3 i 10 lutego 2023, godz. 10.30

Jak zostać Świętym Mikołajem

Bilety indywidualne: 6 zł, grupy zorganizowane (od 10 osób): 5 zł. Opiekunowie – wstęp wolny. Płatność tylko gotówką. Rezerwacja: 52 343 66 67, kinojeremi@liceumxv.edu.pl. Uwaga! Dzieci poniżej 10. roku życia mogą przebywać w kinie tylko z opiekunem. Repertuar: kinojeremi.liceumxv.edu.pl. Kino Jeremi zastrzega sobie prawo do zmian w repertuarze.

Ponadto:

„ 2.02.2023, czwartek, godz. 19.00

Superbohaterowie

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 19.00

Thelma

„ 16.02.2023, czwartek, godz. 19.00

Ava

„ 23.02.2023, czwartek, godz. 19.00

Tu i teraz

Ceny biletów: normalny 13 zł, ulgowy 8 zł, członkowie Klubu Filmowego – wstęp wolny.

„ 16.02.2023, godz. 16.00, ul. Piwnika „Ponurego” 10; wstęp wolny

Koncert walentynkowy: Patryk Singer

Melodyjne piosenki, osobiste teksty, wrażliwość artystyczna – to znaki rozpoznawcze artysty z Tucholi, który w ramach trasy koncertowej będzie promować swój debiutancki album muzyczny Zmierzając do Ciebie. Niebanalne piosenki i doświadczenie sceniczne składają się na niecodzienny klimat koncertów Singera. Na scenie otacza słuchaczy łagodnością, pozwala im zatopić się w dźwiękach i słowach, które na długo zapadają w pamięć.

inf. Monika Klawitter

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy

„ 1.02.2023, środa, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7; wstęp wolny Mistrzowie i ich uczniowie

Prof. Jerzy Kaszuba, dr hab. Stanisław Miłek, mistrzowie i studenci z klasy akordeonu.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

„ 9.02.2023, czwartek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK; bilety: 30 zł

Koń – koncert

Koń to podmiot artystyczny stworzony przez gitarzystę Sławomira Szudrowicza (Something Like Elvis, Dobre Bo Dobre, Selina Martin Band, 5G), perkusistkę Asię Glubiak (Panieneczki, Limboski, Barbara Wrońska), saksofonistę Michała Fetlera (Jazzband Młynarski Masecki, Polmuz, Fanfara Awantura) oraz wirtuoza keybordów i rave’owych wichur Jakuba Królikowskiego. Założenia formalne twórczości zespołu Koń oscylują wokół stylu country and western, muzyki alternatywnej, nowoczesnego jazzu, bluesa i psytrance. Fusion, chciałoby się rzec. Bynajmniej, w końcu fusion kojarzy się z basówką podwieszoną przy podbródku, a w zespole Koń basówki nie ma, bo od basu się dziś odchodzi. Jest za to saksofon basowy. Zespół w roku bieżącym wydał swój debiutancki album, który zebrał bardzo entuzjastyczne recenzje. Członkowie formacji jednak debiutantami zdecydowanie nie są. Warto również zaznaczyć, że Koń to przede wszystkim bardzo dobry band koncertowy.

„ 11.02.2023, sobota, godz. 8.00–16.00 Kultura na świeżym, wyprawy kobiece vol. 13: Zbocze Bydgoskie

Kochane kobiety (i mężczyźni)! Serdecznie zapraszam na wycieczkę po Bydgoszczy. Jest to o tyle niesamowita wyprawa, że poczujecie się w naszym mieście jak w górach. Koniecznie zabierzcie wygodne buty wędrowne, ubierzcie się jak do górskiej wędrówki, weźcie jedzenie i ciepłe napoje. Będziemy szli Zboczem Bydgoskim od Wilczaka po Łęgnowo. Zejdziemy do miejsca, gdzie wody Wisły schodzą się z wodami Brdy. Zbiórka pod Multikinem o godz. 8.00. Nie uwierzycie, jak w Bydzi jest dziko i pięknie od tej strony.

„ 12.02.2023, niedziela, godz. 7.45

Kultura na świeżym vol. 109:

Z Gniewkowa do Bydgoszczy

Jako że Puszcza Bydgoska jest ogromnym obszarem, będziemy ją poznawać we fragmentach, a ż w końcu poznamy ją całą. Tzn. pewnie nigdy nie uda nam się poznać jej wszystkich tajemnic, ale tym bardziej jest ona fascynująca i pociągająca. Na pewno cała jest piękna. Więc tym razem s potykamy się na dworcu głównym w Bydgoszczy o godz. 7.45 i jedziemy o 8.00 do Gniewkowa. Stamtąd szlakiem puszczańskim dojdziemy do Bydgoszczy (przez Osiedle Awaryjne). Możecie kupować bilety wcześniej, ponieważ jest to połączenie z przesiadką i pociąg z Bydgoszczy do Inowrocławia, gdzie się przesiadamy, to intercity. Więc: kupujcie bilety na 12 lutego na godz. 8.00 do Gniewkowa. W tej chwili kosztują 15,35 zł. (IC 57108 Stoczniowiec o godz. 8.00 z Bydgoszczy, regio o godz. 8.47 z Inowrocławia do Gniewkowa). Piękny szlak, weźcie jedzenie, picie i wygodny strój. Buty wysokie i nieprzemakalne.

„ 14.02.2023, wtorek, godz. 19.00; bilet: 15 zł Miłość na parze – spektakl improwizowany

Kilogram kreatywności, dwie garście zaufania, szczypta odwagi i spora dawka humoru – to idealny przepis na Miłość na parze. Kolejny spektakl grupy teatru improwizowanego PARNO nieprzypadkowo zaplanowany jest w święto zakochanych. Na scenie zobaczycie cudowne historie inspirowane wulkanem emocji. Radość, zazdrość, tęsknota, zawiść – któż ich w życiu nie doświadczył? Nikt nie wie, jak potoczą się losy bohaterów, jedno jest pewne – będzie PARNO!

inf. Agata Szpadzińska

Hangar Kultury

„ 15.02.2023, środa, godz. 17.00–18.00 Tea chat – dyskusyjny klub w języku angielskim

„Sekret wychodzenia do przodu tkwi w tym, aby zacząć” (Mark Twain). Kochane kobiety. Mamy dla was zupełnie nową propozycję spotkań. Wraz z Justyną Niebieszczańską przygotowałyśmy dla was cykl 6 podwieczorków, podczas których będziemy rozmawiać w języku angielskim. Każda z was dostanie od nas piękny zeszyt i przed każdym spotkaniem temat i zestaw słówek potrzebnych nam do rozmowy. Osoby, które wezmą udział w co najmniej 5 (na 6) spotkaniach, dostaną od nas certyfikat ukończenia cyklu. Poziom znajomości języka nie ma zupełnie znaczenia. Ma to być zupełnie relaksujący, przyjemny czas, podczas którego będziemy rozmawiać, jak normalnie, tylko po angielsku. Będziemy się spotykać raz w miesiącu na godzinę, od 17 do 18, w saloniku secesyjnym Miejskiego Centrum Kultury, by rozmawiać, pić herbatkę i jeść ciasteczka. Cena: 50 zł za spotkanie. Zapisy: dominika.kiss-orska@ mck-bydgoszcz.pl. Bilety będą dostępne w kasie MCK i należało je będzie kupić wcześniej. Po zakupie biletu i wysłaniu informacji, że kupiony, będę odsyłać słówka i temat. Liczba miejsc ograniczona.

„ 17.02.2023, piątek, godz. 18.00 (start koncertu), sala kinowo-widowiskowa MCK; bilety dostępne na biletyna.pl oraz kupbilecik.pl

Punky Reggae Live 2023:

Farben Lehre + Kobranocka +

Zenek Kupatasa + De Łindows

Brawurowa i energetyczna formacja Farben

Lehre powstała w 1986 roku. Od tamtego czasu na bogatą dyskografię kapeli składa się 14 płyt studyjnych, 6 DVD oraz liczne kompilacje. Od wielu lat zespół bardzo dużo koncertuje zarówno w Polsce, jak i za granicą. Na swoim koncie płoccy muzycy mają występy u boku tak znaczących formacji jak the Exploited, Die Toten Hosen, New Model Army, Toy Dolls, U.K. Subs, G.B.H., Vibrators czy Dritte Wahl. Od 2004 roku Farben Lehre był pomysłodawcą oraz jednym z głównych wykonawców trasy koncertowej Punky Reggae Live,

która rokrocznie odwiedzała kilkadziesiąt klubów w większości dużych polskich miast, a w 2018 roku – po kilku latach przerwy – ponownie powróciła na polską mapę koncertową.

Pierwszy koncert pod nazwą Kobranocka odbył się w sierpniu 1985 w warszawskiej Riwierze, na festiwalu Poza Kontrolą. Ten debiutancki występ zebrał bardzo dobre recenzje. Chwilę później zaproponowano grupie wspólną trasę po Polsce z niemieckim renomowanym zespołem Die Toten Hosen. W 1986 powstały pierwsze nagrania, a kilka miesięcy później Kobranocka zagrała na festiwalu w Jarocinie. Muzycy byli przekonani, że występują jako goście, jednak okazało się, że zdobyli największą liczbę głosów publiczności. W kolejnych latach toruńska formacja grywała na deskach sceny w Jarocinie wielokrotnie. Oprócz niezliczonej ilości koncertów w Polsce Kobranocka koncertowała również za granicą, m.in. w Niemczech, Anglii, Irlandii, Szkocji, Rosji oraz USA. Kapela była polskim supportem na koncertach Guns N’ Roses i Scorpions.

Zenek Kupatasa to muzorobol polskiej sceny niezależnej. Od 1997 roku czynnie tworzy, pisze piosenki i wydaje płyty na przekór wszystkim przeciwnościom. Mając 15 lat, założył zespół Kabanos, któremu przewodził przez 21 lat. Obecnie wydaje swoje piosenki pod własnym szyldem. Spuszczony z łańcucha konwenansów, praw i zasad rynku muzycznego nagrał w 3 lata 7 albumów. Jego najnowsza, ósma płyta O! popularnością przebiła wszystkie poprzednie płyty. Na koncertach nigdy nie wiadomo, co się wydarzy. Jego koncerty zawsze są otwarte na publikę, gdzie zaciera się granica między zespołem a publicznością. Pod koniec 2022 roku ukazał się najnowszy album formacji Zenek Kupatasa, Rezyliencja I – Tak 3mać.

Styl ten umożliwia prowadzenie dwóch niezależnych linii melodycznych, a nawet granie na dwóch gitarach jednocześnie. W 2007 roku Mensinger Custom Shop stworzył dla niego specjalny egzemplarz gitary dwugryfowej, która otworzyła nowe, ogromne możliwości muzyczne i wykonawcze. Choć dalej można go spotkać z zespołem Dżem, to jednak główny projekt muzyczny o nazwie pARTyzant tworzy ze swoim synem. Ważnym elementem każdego koncertu jest interakcja z publicznością oraz nieskrępowana improwizacja, którą ułatwiają więzy krwi ojca i syna.

„ 26.02.2023, niedziela, godz. 12.00, kino Orzeł MCK; bilety: 5 zł

Małe Animocje: Yuku i magiczny kwiat 65’, 5 lat, dubbing

Mała myszka z ukulele, czyli muzyczna przygoda pełna wrażeń! Yuku musi opuścić rodzinne strony, aby pomóc babci. Odważnie wyrusza w dalekie Himalaje na poszukiwania magicznego kwiatu.

Myszka Yuku mieszka z rodziną w piwnicach wielkiego zamku. Pewnego dnia dowiaduje się, że jej babcia potrzebuje magicznego kwiatu z Himalajów. Rozwiązanie jest proste – trzeba ruszyć w drogę i go znaleźć! W lesie zdającym się nie mieć końca można się zgubić, a wszędzie czyhają dzikie zwierzęta. Yuku ma jednak silną motywację, żeby trafić do oddalonych szczytów. Nieoczekiwaną pomocą dla myszki będą piosenki grane na ukulele i zagadki, które usłyszała w zamkowych piwnicach. Dzięki nim po jej stronie staną Lis i Lisica, a także Królik. Najgroźniejszy rywal, czyli Wilk pilnujący gór, może okazać się nie taki straszny, jak go malują! Czy Yuku uda się pomóc babci i znaleźć magiczny kwiat?

Roztapiająca serca muzyczna animacja zachwyciła widzów 9. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Kino Dzieci. Film zdobył nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych oraz wyróżnienie Zespołu Edukatorów Filmowych.

„ 18.02.2023, sobota, godz. 9.00 Mała kultura na świeżym vol. 2: Myślęcinek–Smukała

Zbiórka o godz. 9.00 na pętli tramwajowej w Myślęcinku. Trasa: 10–11 km, z Myślęcinka, Szlakiem Brdy, do Delikatesów Trojańskich w  Smukale.

„ 24.02.2023, piątek, godz. 20.00 (start koncertu), sala kinowo-widowiskowa MCK; bilety dostępne na bilety24.pl oraz w kasie MCK

pARTyzant

Krzysztof Toczko, znany jako pARTyzant, latach 1990–1994 zagrał z grupą Dżem ponad 200 koncertów, zagościł na 6 wydawnictwach, a co najważniejsze – zaczął kreować swoją artystyczną drogę. Większość koncertów zespołu otwierał krótkim występem na swojej gitarze. Wykonywał m.in. utwór Jimiego Hendrixa Little Wing, używając techniki tappingu oburęcznego, zwanej również fortepianową.

Yuku i magiczny kwiat

W kinie Orzeł w lutym:

Chleb i sól

reż. Damian Kocur, Polska, 2022, 100’

Uhonorowany na 79. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji Nagrodą Specjalną Jury Orizzonti, inspirowany prawdziwymi wydarzeniami pełnometrażowy debiut Damiana Kocura – laureata ponad stu wyróżnień za swoje wcześniejsze filmy krótkometrażowe. Upalne lato, leniwie płynący czas, hiphopowy freestyle, chłopaki z tatuażami i zalotne dziewczyny, z którymi lepiej nie zadzierać. Tak właśnie wygląda miejsce z czasów młodości, do którego wraca Tymek – student warszawskiej Akademii Muzycznej przygotowujący się do rozpoczęcia światowej kariery jako pianista. Jest tu też jego matka oraz brat Jacek i koledzy z dawnych dni przesiadujący na osiedlu. Tymek pojawia się tu jednak tylko na chwilę – po wakacjach rusza na zachód Europy, gdzie otrzymał stypendium. Ta krótka wizyta w zupełności wystarczy, aby poznał centralny punkt spotkań lokalnej młodzieży, jakim jest nowo powstały bar z kebabem. Chłopaki z osiedla dobrze żyją z obcokrajowcami, ale są drobne wyjątki. Z czasem konflikt zaostrza się. Spirala strachu i zagrożenia zaczyna się nakręcać, a Tymek znajdzie się w samym jej centrum…

C’mon, C’mon, chwytający za serce jak The Florida Project film produkcji nagrodzonego Oscarem Barry’ego Jenkinsa (Moonlight). Czarny koń sezonu nagród, 7 nagród BIFA, w tym dla najlepszego filmu, 4 nominacje Gotham Awards, 5 nominacji Film Independent Spirit Awards, jedno z największych olśnień tegorocznych festiwali, od Cannes a ż do Toronto. Paul Mescal (Normalni ludzie, Córka) w  zachwycającej roli godnej Oscara i w fenomenalnym duecie z debiutującą na wielkim ekranie Frankie Corio.

Podejrzana

reż. Park Chan-wook, Korea Południowa, 2022, 138’

Najnowszy film Parka Chan-wooka, twórcy przebojowych Oldboya i  S łużącej, nie tylko otrzymał nagrodę za reżyserię w Cannes, ale został również koreańskim kandydatem do Oscara. Po dejrzana to myląca tropy, pełna napięcia i zwrotów akcji opowieść o przyciąganiu się przeciwności oraz miłości, która potrafi pokrzyżować wszelkie plany i szyki. Bohaterem thrillera je st policjant, który rozwiązując sprawę pewnej śmierci, zakochuje się głównej podejrzanej –wdowie po zmarłym. On cierpi na bezsenność, ona wie, jak uśpić jego czujność. On jest żonaty, ona łatwo traci mężów. On nocami czuwa pod jej domem, ona lubi być obserwowana. On coraz mniej o niej wie, za to coraz więcej do niej czuje. Czy jest aż takim mięczakiem? Czy ona jest aż tak zła? Podejrzana brawurowo zaciera ślady i myli tropy…

Wieloryb

reż. Darren Aronofsky, USA, 2022, 117’

Aftersun

reż. Charlotte Wells, Wlk. Brytania, USA, 2022, 98’

Młody ojciec Calum i jego córka Sophie wyjeżdżają razem do tureckiego kurortu. Podczas wspólnych wakacji stają się sobie bliżsi niż kiedykolwiek. Małe-wielkie arcydzieło, czuły jak

Charlie już od lat żyje na marginesie świata. Uwięziony w małym mieszkaniu przez chorobliwą otyłość. Odrzucony, nie bez powodu, przez swoich bliskich, samotnie zmierza w życiową przepaść. Wystarczy jednak jeden impuls, jedno spotkanie, by zapalić w nim płomień nadziei na to, że jeszcze nie wszystko stracone. Charlie podejmuje próbę nawiązania dawno utraconego kontaktu z nastoletnią córką. Wie, że czeka go niesłychanie trudne spotkanie. Zdaje sobie sprawę, że ryzykuje utratę

ostatniego złudzenia. Gotów jest jednak podjąć to ryzyko z wiarą, że także dla niego jest jeszcze szansa na odkupienie.

Chora na siebie reż. Kristoffer Borgli, Norwegia, 2022, 97’ Fabularny debiut norweskiego reżysera Kristoffera Borgliego okazał się jedną z największych rewelacji ostatniego festiwalu filmowego w Cannes. Ta przezabawna tragikomedia to do bólu prawdziwa opowieść o tym, jak daleko jesteśmy w stanie posunąć się, by zostać dostrzeżonym. Historia szczególnie aktualna w dobie ekspansji mediów społecznościowych. Na pierwszy rzut oka Signe (w tej roli wschodząca gwiazda skandynawskiego kina Kristine Kujath Thorp, znana polskiej publiczności z filmu Ninjababy) i Thomas wydają się idealną parą. Młodzi, inteligentni, z szerokimi horyzontami oraz niebanalnym gustem. Pozory jednak mylą, bo ich relacja, zamiast wzajemnego wsparcia, oparta jest w dużej mierze na niezdrowej rywalizacji, a kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje jedynie to, które z nich ma większe ego…

Aftersun

Galeria Wspólna

„ do 17.02.2023, piątek, ul. Batorego 1/3

Paula Jaszczyk:

Relacje – kształty, figury, kolory

Wystawa jest zapisem różnorodnych emocji, które towarzyszą twórcy w kreatywnej drodze. Obrazy prezentowane w ramach wystawy pokazują zależności między kolorami, napięcia, jakie powstają pomiędzy kształtami, oraz harmonię, którą tworzą figury. To zapis pracy twórczej na przestrzeni lat, poszukiwań między światem figuratywnym a abstrakcyjnym. To brak kompromisu na tworzenie tylko w jednym stylu, ponieważ świat sztuki jest na tyle pojemny, że potrafi zmieścić najrozmaitsze relacje.

„ 23.02.2023, czwartek, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż wystawy; wystawa potrwa do 3.03.2023

100. wystawa w Galerii Wspólnej: Janusz Andrzej Bałdyga, W kręgu surrealizmu

Serdecznie zapraszamy na 100. wystawę w Galerii Wspólnej! Jej autorem będzie Janusz Andrzej Bałdyga – malarz i poeta urodzony w Bydgoszczy, który po studiach na Wydziale Malarstwa w krakowskiej ASP w Krakowie powrócił do rodzinnego miasta i wraz z Michałem Kubiakiem i Ignacym Bullą założył Grupę Bydgoską – Galeria 1+X. W latach 2003–2007 pełnił obowiązki plastyka miejskiego w Bydgoszczy. Jest także członkiem ZPAP. W 2020 roku, w uznaniu zasług dla kultury Pomorza i Kujaw, otrzymał Medal Jerzego Sulimy-Kamińskiego. Na wystawie w Galerii Wspólnej będzie można zobaczyć obrazy pochodzące z różnych okresów malarskich artysty oraz zapoznać się z jego twórczością poetycką. Malarz pokaże m.in. cykl Głowy bydgoskie, w którym sportretował znanych bydgoszczan z kręgów kultury i polityki. Dla autora będzie to próba podsumowania całego dotychczasowego dorobku artystycznego.

„ 16.02.2023, czwartek, godz. 18.00, foyer MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 – wernisaż wystawy; wystawa potrwa do 10.03.2023

Wystawa absolwentów

Bydgoskiej Akademii Fotografii

XII edycja BAF wystawa dyplomów to kulminacyjny moment rocznego mistrzowskiego kursu fotografii. Jak co roku prezentujemy różnorodność postaw, refleksji i sposobów użycia fotografii, które powstawały pod opieką prowadzących: Jacka Ziółkowskiego, Wojtka Woźniaka i Marka Noniewicza. Na wystawie zobaczyć będzie można szeroki przekrój tematyczny: od metaforycznych fotografii wykonanych klasyczną już metodą analogową po obrazy wykorzystujące współczesne możliwości kreacji fotografii cyfrowej, od portretu po reportaż. Zaskakujące, jaką twórczą świadomość można osiągnąć w ciągu rocznej edukacji pod okiem mistrzów. Wydarzenie organizowane przez Muzeum Fotografii przy WSG w Bydgoszczy.

Janusz Andrzej Bałdyga, Alhabia, lata 90.

Władysław Reymont

reżyseria Anita Sokołowska

adaptacja, dramaturgia Maria Wojtyszko

muzyka Krzysztof Kaliski

choreografia Magda Jędra

scenografia i kostiumy Wojciech Faruga

reżyseria światła Jędrzej Jęcikowski

realizatorzy Bartłomiej Chmara, Eugeniusz Wiśniewski

produkcja Magdalena Niedźwiecka, Lena Tworkowska

inspicjentka, asystentka reżyserki Hanna Gruszczyńska

występują Anna Bieżyńska/Katarzyna Pawłowska, Zhenia Doliak, Paweł L. Gilewski, Damian Kwiatkowski, Dagmara Mrowiec-Matuszak, Karol Franek Nowiński, Emilia Piech, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński

premiera 14 stycznia 2023

kasa biletowa: 885 60 70 90 | bilety on-line: www.teatrpolski.pl

zdjęcie Natalia Kabanow