Binnenvaart

BINNEN VAART MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER | WWW.BINNENVAART.BE | oktober 2012

trimestrieel | P911147 | Afgiftekantoor: Gent x | PB nummer BC31383

#58

RUDY (53) EN WESLEY (20) OST

‘ Groter, sneller én ecologischer’

TERUGBLIK

20 jaar PBV 20 snapshots 20 mini-interviews

HILDE CREVITS

‘ Een sterk én slim netwerk’

Een wereld van verschil

Verantwoordelijke uitgever Jaak Tielens, ondervoorzitter Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. | Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. | Voor meer info of vragen over advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@­binnenvaart.be, www.binnenvaart.be Redactie en realisatie Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be | De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van PBV. 02 BINNENVAART #58.2012

Herinnert u zich nog hoe het leven was in 1991? Het is bijna niet te beschrijven hoe de binnenvaart de voorbije 20 jaar is veranderd.

Vlaamse en Europese overheden namen het heft in handen. De sector werd gesaneerd. Binnenvaartondernemers gingen weer investeren.

Het imago van de binnenvaart is bijna volledig omgedraaid. Er ontstond een maatschappelijk draagvlak, zelfs sympathie, voor een vervoerstak die nu geassocieerd wordt met veiligheid, vergroening, duurzaamheid, en een stuk van de oplossing voor het verkeersinfarct op de wegen.

Successen komen niet vanzelf, zoals de afgelopen decennia werd bewezen. Alertheid voor de belangen van de binnenvaart is een voorwaarde om te overleven. Een economische sector is geen abstract gegeven. Het gaat om mensen en bedrijven. Een bedrijfstak kan maar bloeien als de bedrijven gezond zijn en als voldoende mensen zich tot die activiteit aangetrokken voelen. De grote investeringskost, de zware vaste kosten, de last van de afschrijvingen, de prijsdruk en te kleine marges brengen een gezonde exploitatie van onze binnenvaartondernemingen in het gedrang.

De les die wij hieruit kunnen trekken is dat diepgaande verandering mogelijk is. Een visie op middellange en lange termijn, een voluntaristisch beleid, het beschikbaar stellen van middelen, en een klimaat dat kansen biedt aan ondernemende mensen heeft van de binnenvaart een succesverhaal gemaakt. Ook de volgende jaren zal het vervoer langs de waterwegen sterk afhangen van de algemene economische situatie. Het stilleggen van hoogovens, een mindere toevoer van containers in sommige zeehavens, of de aangekondigde tweede recessie in drie jaar, zullen de trafiekcijfers en de resultaten van onze ondernemingen beïnvloeden.

Het is een veilige veronderstelling dat er in de volgende twintig jaar ook meer samenwerking zal komen onder de vervoersmodi. De Europese Commissie zet nu al hoog in op co-modale samenwerking. Voor promotie zal de binnenvaart meer over de grenzen moeten samenwerken; voor recreatieve vaart is samenspraak met lokale overheden, toeristische diensten, en de privésector aangewezen. Om nieuwe mensen aan te trekken, zal de binnenvaart nog meer moeten naar buiten treden, o.a. door de samenwerking met scholen op te voeren. Ook in onze structuren zal samenwerking een grotere plaats krijgen, o.a. met het FISN, de waterwegbeheerders, de exporteurs, de industrie.

Als de Vlaamse regering, en met Naiades II, ook de Europese Commissie hun beleidsdoelstellingen van vergroening en modal shift willen realiseren, zullen bijkomende verbeteringen van de infrastructuur nodig zijn. De informatisering op de schepen, langs de waterweg, en bij de logistieke operatoren moet opgevoerd worden.

Informatie over marktwerking en prijsvorming moet een prioriteit worden. Met ondersteuning voor nieuwe motoren en zuiverdere brandstof moet het groen imago versterkt worden. En toerekening van externe kosten voor alle vervoersmodi moet gelijke voorwaarden scheppen voor concurrentie.

Het bevorderen van de binnenvaart is geen doel op zich. De groei van het goederenvervoer langs de binnenwateren past in bredere maatschappelijke doelstellingen: het creëren van een duurzamer economie; het zuiniger omgaan en het vergroenen van onze energie; en het bevorderen van een vlottere mobiliteit in onze samenleving. Daar is het ons ook de volgende jaren om te doen.

Het PBV-team en de Raad van Bestuur

IN DIT NUMMER

20 JAAR BINNENVAART 04 UIT DE OUDE DOOS

20 snapshots uit 20 bedrijvige binnenvaartjaren

04

20 BP’S BLIKKEN TERUG

20 mini-interviews met bekende binnenvaartpersoonlijkheden

UIT DE OUDE DOOS

REPORTAGE 10 VADER EN ZOON

Aan boord bij Ronny en Wesley Ost, een matroos die even oud is als PBV.

INTERVIEW

10

16 DE BINNENVAARTINFRASTRUCTUUR

EEN ZOON VAN 20

Trio-interview met Eddy Bruyninckx, Erik Portugaels en Leo Clinckers

25 MINISTER HILDE CREVITS

‘Het marktaandeel van de binnenvaart moet om maatschappelijke redenen groeien.’

EN VERDER

16

14 IN BEELD

TRIO-INTERVIEW INFRASTRUCTUUR PROGRAMMA

INTERNATIONAL

Door te investeren in een sterk én slim netwerk netwerk zetten we in op een nieuwe groei van het binnenvaarttransport.

EDDY BRUYNINCKX KAREL VAN EETVELT CATHY MACHARIS WIM DE VILDER +…

Hilde Crevits, Vlaams minister van Openbare Werken

25

#58.2012 BINNENVAART 03

TERUGBLIK

20 JAAR:

reis door de 1992

1, 2, 3 start!

In de jaren ’80 leek de binnenvaart gedoemd om weg te deemsteren naarmate de koolmijnen uitgeput raakten en er meer en meer beton werd gegoten op onze snelwegen. Als het brede publiek al interesse opbracht, keek het meewarig naar wat men zag als een tot verdwijnen gedoemd zwerversleven in een besloten gemeenschap. Nadat een aantal bevoegdheden van federaal naar Vlaams niveau werden overgeheveld, werd Johan Sauwens de eerste Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Hij richtte in 1992 PBV op als koepel waarbinnen alle betrokkenen van de sector in overleg aan een betere toekomst konden bouwen. Drie enthousiaste werknemers begonnen het geloof in de toen nog nietvrijgemaakte binnenvaart op te krikken.

1996

Het 1ste Vlaams Binnenvaartbeleidsplan In nauwe samenwerking met PBV stelden de toenmalige Vlaamse minister van Openbare Werken Eddy Baldewijns en minister van Economie Eric Van Rompuy in 1996 het eerste Vlaamse Binnenvaartbeleidsplan voor. Het plan geeft de sector nieuwe impulsen als voorbereiding op de door Europa gevraagde liberalisering.

Naast investeringen in de modernisering van de vloot en overslaginfrastructuur voorziet het binnenvaartplan in sociale begeleiding en in de financiering van een Europese sloopronde. Daarnaast legt het de basis voor het door PBV voorgestelde kaaimurenprogramma dat vanaf 1998 – het jaar van de afschaffing van de toerbeurt – in voege zal treden.

1998

De opkomst van containers en SSS Vanaf de jaren ’90 werden meer en meer containers vervoerd op de Vlaamse waterwegen. Het huidige netwerk van watergebonden containerterminals kreeg vorm. Avelgem was de eerste terminal in 1990, Meerhout volgde in 1996. In 1999 werd al meer dan 100.000 TEU vervoerd over de Vlaamse waterwegen.

Een jaar voordien werd binnen de werking van PBV ook Promotie Shortsea Shipping opgericht.

De provincie Brabant wordt opgedeeld in Vlaams- en Waals-Brabant de Akkoorden van Schengen worden geïmplementeerd.

De term ‘spam’ (ongewenste e-mail) duikt voor het eerst op een massa volk herdenkt koning Boudewijn.

1992 Lancering Dirk Frimout wapenstilstand in Servië en Kroatië.

04 BINNENVAART #58.2012

1993

1994 Mandela wordt de 1ste zwarte president van Z-Afrika uitvinding van de bluetooth-technologie

1995

In 1992 werd Dirk Frimout de eerste Belgische astronaut in de ruimte. In hetzelfde jaar volgde nog een ‘lancering’:

tijd

onze vzw, Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV), zag het levenslicht. Anders dan Frimouts spectaculaire ruimtereis duurt onze tocht al 20 jaar. Een terugblik op de evolutie die de sector en PBV hebben doorgemaakt.

2000

2001

Ronde van Vlaanderen

9SO0LD%EN

Heel wat potentiële verladers maken kennis met de binnenvaart als het ms Floralia in 2002 een Ronde van Vlaanderen langs bedrijventerreinen vaart.

PBV zet met de campagne zowel haar 10de verjaardag als de dynamiek in de sector in de kijker.

Vaartrechten ‘afgeschaft’ Toenmalig Vlaams minister van Openbare Werken, Vervoer en Ruimtelijke Ordening Steve Stevaert reduceert in 2000, na beleidsvoorbereidend werk van PBV, de vaartrechten tot een tiende. Daardoor wordt de globale vervoersprijs per schip onmiddellijk flink wat concurrentiëler tegenover het spoor- en het wegvervoer.

1996 Dolly, het eerste gekloonde zoogdier, wordt geboren de Spice Girls scoren een hit met ‘Wannabe’ Fred Deburghgraeve wint goud op de OS in Atlanta.

2002

Samen sterk in Europa Op initiatief van PBV bundelen Wallonië (OPVN), Frankrijk (VNF), Nederland (BVB) en Oostenrijk (Via Donau) in 2001 de krachten in Inland Navigation Europe (INE). Ook vandaag behartigt INE op Europees niveau de belangen van de binnenvaart.

Sluiting Renault Vilvoorde De tamagotchi, een elektronisch knuffeldier, waait over uit Japan het Kyotoverdrag wil het broeikaseffect aanpakken.

Einde van het 7-jarige premierschap van Jean-Luc Dehaene start van de NAVO-bombardementen op Kosovo.

1997

1999

1998 De film Titanic trekt een massa kijkers oprichting Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

#58.2012 BINNENVAART 05

TERUGBLIK

2003

2003

2005

Bedrijven kiezen voor het water De werkzaamheden aan de Ring rond Antwerpen in 2003 gaven verschillende bedrijven een duwtje in de rug om naar de binnenvaart over te stappen. Onder meer rijstinvoerder Boost Nutrition en Atlas Copco, producent van industriële gereedschappen, ontdekten het vervoer per binnenschip en bleven ook na de werkzaamheden kiezen voor het water.

De cel marktprospectie van PBV, die mogelijke verladers sinds jaar en dag wegwijs maakt in de sector, voerde hierover vruchtbaar overleg en speelde in op beleidsmatige kansen via het Vlaams Mobiliteitsfonds dat nachtshiften op containerterminals betaalbaar maakte.

Surfen aan boord

Recreatie naast beroepsvaart

Weg met de fax: digitaal is het nieuwe normaal. Ook aan boord van een binnenschip, zo blijkt uit de ICT-enquêtes die PBV geregeld uitvoert. Via pilootprojecten en praktische ondersteuning heeft PBV de invoering van digitale hulpmiddelen mee ondersteund. Sinds 2003 kunnen varende ondernemers bij PBV gratis een binnenvaartonline-e-mailadres aanvragen, een dienst waarvan meer dan 500 varende ondernemers en andere binnenvaartactoren gebruikmaken. Ook populair is trouwens de schependatabank en adressengids voor de binnenvaartsector op de PBV-website www.binnenvaart.be.

De Vlaamse regering richt in 2005 een Overlegplatform voor Waterrecreatie op. Het platform verenigt iedereen die betrokken is bij recreatie op en naast het water: van pleziervaart, over oeverrecreatie tot waterski of kajak. Het platform komt regelmatig samen en heeft in alle deelgebieden al verschillende actiepunten gerealiseerd. PBV zetelt dankzij haar jarenlange ervaring in alle teams en functioneert als algemeen secretariaat en aanspreekpunt voor het platform.

Een Amerikaans zakenman wordt de eerste ruimtetoerist terroristische aanslagen op 11 september.

2000 Loodhoudende benzine wordt in de EU verboden introductie van de SIS-kaart (sociale identiteitskaart).

06 BINNENVAART #58.2012

2001

Opening van de Westerscheldetunnel De ziekte SARS duikt op.

2002 Invoering van de euro Vlaanderen viert 700 jaar Guldensporenslag.

2003

2006

2007

2007

Nieuw scheepvaartreglement

Naiades in Vlaanderen en Europa Het Europese Naiades-actieplan, waarvoor PBV mee input gaf, wordt in 2006 goedgekeurd. De focus ligt op de thema’s markten, vloot, banen en vaardigheden, en imago. PBV vertaalt het plan naar 12 voorstellen voor het Vlaams parlement. Onder meer de steunregeling voor CCRII-motoren blijkt achteraf een succesvolle maatregel. Eind dit jaar lanceert de Europese Commissie overigens een voorstel voor Naïades II, dat zal lopen van 2014 tot 2020.

Bouwen aan opleidingen Om verder te groeien heeft de binnenvaart meer personeel nodig. Meer matrozen, die als het even kan tot stuurman en ondernemer doorgroeien. PBV werkt hiervoor samen met alle betrokken actoren in het Platform Opleidingen Binnenvaart (POB). Dat resulteerde onder meer in promotiecampagnes en flexibeler opleidingen voor jongeren en zij-instromers. Naast de klassieke binnenvaartscholen biedt ook Syntra Midden-Vlaanderen sinds 2007 een opleiding tot matroos aan. In 2009 werd de binnenvaartsimulator LeNa gedoopt, die wordt ingezet om leerlingen door getrouwe computersimulaties meer vaarervaring te laten opdoen.

De sector heeft er lang op moeten wachten, maar op 1 januari 2007 trad het nieuwe Algemeen Politiereglement voor de Scheepvaart op de Binnenwateren in voege. Het kwam in de plaats van de meer dan 100 jaar oude regels en het bevat onder meer een wettelijke basis voor de nachtvaart.

Van modal shift naar co-modaliteit Natuurlijk zijn wegtransport, spoor en binnenvaart voor sommige dossiers concurrenten. Toch groeit binnen en buiten de sector de overtuiging dat iedereen door de band gebaat is bij meer samenwerking tussen de modi. Dat blijkt ook tijdens de Upstream Conference die PBV in 2007 organiseert n.a.v. van haar 15de verjaardag. Een driehonderdtal mensen komen er nadenken over hoe de sector er in 2020 zal uitzien. Een van de opvallendste getuigenissen kwam van wegtransporteurs die willen inzetten op co-modaliteit.

Klimaatwaarschuwer Al Gore krijgt Nobelprijs voor Vrede lancering van PlayStation 3 en iPhone.

Aantreden paus Benedictus XVI de filmbroers Dardenne winnen de Gouden Palm met L’Enfant.

2004 10 landen treden toe tot de EU een tsunami op 2de kerst veroorzaakt een ravage in Zuidoost-Azië.

2005

2006

2007

Veel belangstelling voor de 0110-concerten voor verdraagzaamheid zware overstromingen in Centraal-Europa. #58.2012 BINNENVAART 07

TERUGBLIK

2007

2008

2009

VOKA-leden ontdekken binnenvaart Samen kun je meer: sinds 2008 werkt PBV nauw samen met de VOKA-Kamers van Koophandel om potentiële nieuwe binnenvaartklanten te bereiken. Via infosessies voor lokale bedrijven, kennismakingsmagazines en verschillende advertentiecampagnes hebben afgevaardigden van meer dan 18.000 ondernemingen uit het VOKA-netwerk het transport over water beter leren kennen.

De eerste kennismakingssessies vonden plaats in 2008, en sindsdien organiseert PBV op geregelde tijdstippen nieuwe bijeenkomsten.

FISN: een uitgebreid netwerk

BINNEN VAART WWW.BINNENVAART.BE

Bij de binnenvaart zijn heel wat actoren betrokken: varende ondernemers, water wegbeheerders, havens, verladers, bevrachters, logistieke operatoren,... In 2007 richtte toenmalig Vlaams minister van Openbare Werken Kris Peeters het Flanders Inland Shipping Network (FISN) op: een structurele bijeenkomst waarop de verschillende binnenvaartactoren rond een aantal strategische punten bouwen aan de toekomst van de sector.

PBV speelt in het FISN een belangrijke rol omdat onze vzw bij uitstek al een klankbord is van het middenveld.

Subsidie voor kleine schepen

SPECIAL KENNISMAKINGSEDITIE VOOR BEDRIJVEN

8 klanten Over hun aanpak en voordelen

Minister Crevits

‘Inzetten op harden software’ +DOSSIER SHORTSEA SHIPPING

Korte afstand? Geen kaaimuur?

Toch blijft binnenvaart een optie

gratis kaart van alle pps-kades en containerterminals

BINNENVAART 1

In de zoektocht naar een oplossing voor het verdwijnen van kleine schepen organiseert PBV een PBV-praatcafé ‘’t Klein schip’ met varende ondernemers. Onder meer die inbreng neemt PBV mee naar verschillende expertengroepen die zich over het probleem buigen en een steunmaatregel uitwerken. Uiteindelijk lanceert Vlaams minister Crevits in 2009 een steunprogramma voor de modernisering van kleine schepen.

Inmiddels hebben 57 schepen ervan gebruikgemaakt.

Herman Van Rompuy wordt gekozen als 1ste President van de Europese Raad enkele dagen sneeuwval ontregelen het verkeer in Europa.

2008 In Cuba volgt Raul Castro zijn broer Fidel op Barack Obama wint in de VS de presidentsverkiezingen.

08 BINNENVAART #58.2012

2009

België neemt het wereldrecord regeringsonderhandelen over van de huidige Irakese regering Osama bin Laden wordt gedood.

2010 Spanje wint het WK voetbal in Zuid-Afrika een aswolk van de vulkaan Eyjafjallajökull verstoort het vliegverkeer.

2011

2010

dossier

2011

Barge-to-Business

2011

BRUSSEL 30/11/2010 – 01/12/010 DE COMPLETE CONGRESBIJBEL

NIEUWE TRENDS EN TECHNIEKEN DE VISIE VAN EUROPESE TOPPOLITICI 15 SPRAAKMAKENDE SESSIES

dossier

Barge-to-Business 00/ MultiModale door- 00/ diesel-elektrische to-door logistiek Voorstuwing 00/ Verse producten op het water

00/ hybride Motoren 00/ waterstof en alternatieVe brandstoffen

BRUSSEL 30/11/2010 – 01/12/010 DE COMPLETE CONGRESBIJBEL

00/ stadslogistiek

00/ etienne schouppe

00/ toekoMstige waterstanden

00/ hilde creVits

00/ sliM kallas

NIEUWE TRENDS EN TECHNIEKEN DE VISIE VAN EUROPESE TOPPOLITICI 15 SPRAAKMAKENDE SESSIES 00/ MultiModale door- 00/ diesel-elektrische to-door logistiek Voorstuwing 00/ Verse producten op het water

00/ hybride Motoren 00/ waterstof en alternatieVe brandstoffen

00/ stadslogistiek

00/ etienne schouppe

00/ toekoMstige waterstanden

00/ hilde creVits

00/ sliM kallas

Het centrum van Europa PBV is altijd nauw betrokken geweest bij Europese binnenvaartprojecten. In het kader van Platina, het Europese implementatieplatform voor het Naiadesactieplan, vond eind 2010 het congres Barge to Business plaats in Brussel. 600 aanwezigen uit meer dan 20 landen namen deel aan het evenement. Binnen Platina fungeert PBV als voorzitter van de werkgroep Communicatie.

AIS: veilig en klantvriendelijk Eind 2011 was nagenoeg de volledige binnenvaartvloot in ons land uitgerust met AIS of het automatic identification system. PBV hielp de sector mee om te beantwoorden aan de EU-richtlijn over River Information Services (RIS). Via Europese projecten liet PBV de sector kennismaken met de technologie, werd een helpdesk bemand, werden infosessies georganiseerd, een promotiefilm gedraaid enzovoort. PBV hielp ook mee de steunmaatregel voor AIS-installaties uitwerken en uitvoeren.

In juli 2011 overleed onze voorzitter Filip Martens. Zijn afscheid was onverwacht en hard, aangezien hij iemand was die aan de kar trok en nieuwe initiatieven in gang stak. Hij zou niet meer meemaken hoe in het najaar van 2011 bijkomende binnenvaartbevoegdheden werden overgeheveld naar Vlaanderen binnen het Vlinderakkoord over de 6de staatshervorming van België. Inmiddels voert PBV het businessplan dat toen werd opgesteld onverkort uit om de Vlaamse binnenvaart zo goed mogelijk te laten inspelen op het maatschappelijk streven naar een zo duurzaam mogelijke mobiliteit.

2002

Olympische topcampagnes?

Een greep uit de vele promotiecampagnes waarmee PBV de binnenvaart al jaren top of mind houdt.

Afscheid en Vlinderakkoord

2007

2008

2009

Inland navigation

de binnenvaart is hot, de binnenvaart is hip, de binnenvaart is gewild, de binnenvaart is snel, de binnenvaart is aantrekkelijk, de binnenvaart is cool, de binnenvaart is betrouwbaar, de binnenvaart heeft charme, de binnenvaart is booming, ... de binnenvaart heeft het gewoon.

de binnenvaart: transport in topvorm

The easiest lane to navigate

Élodie Ouédraogo Zilver in Peking 2008, 4 x 100 m estafette

Ontdek de missing link in de logistieke keten

Hoe zit uw logistieke puzzel in mekaar? Past alles perfect? Zijn er geen hiaten? Hebt u alle transportmogelijkheden in overweging genomen? En bent u wel voldoende op de hoogte van de troeven die elke afzonderlijke vervoersmodus u biedt?

Dan bent u ongetwijfeld een van de Vlaamse ondernemers die de binnenvaart in hun logistieke keten hebben geïntegreerd.

Het vervoer via de binnenwateren

biedt u immers tal van onweerstaanbare voordelen die een modern ondernemer gewoonweg niet naast zich kan neerleggen: just in time, milieuvriendelijk, goedkoop, veilig, efficiënt, geschikt voor alle soorten ladingen,… kortom het ideale stuk om uw logistieke puzzel te vervolledigen.

Wil u vrijblijvend kennismaken met de talrijke mogelijkheden die de binnenvaart u biedt?

Promotie Binnenvaart Vlaanderen helpt u graag op weg. Op de waterweg, welteverstaan.

De binnenvaart is estafette op topniveau.

Vertrekken, aankomen, doorgeven …

Niet te vroeg, niet te laat, maar just-in-time.

Een onmisbare schakel in een perfect op elkaar afgestemd geheel van logistiek en transport. Want de weg naar een duurzame toekomst loopt over water.

Armand Hertzstraat 23 B-3500 Hasselt

10 jaar Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen Kempische Kaai 57 - 3500 Hasselt - Tel. 011 23 06 06 - Fax 011 23 06 09 e-mail: pbv@binnenvaart.be - website: http://www.binnenvaart.be

Tel.: +32 (0)11 23 06 06 Fax: +32 (0)11 23 06 09

www.binnenvaart.be

B in n e n vaa r t

www.binnenvaart.be

Promotie Binnenvaart Vlaanderen VZW Armand Hertzstraat 23 3500 Hasselt Tel 011 23 06 06 Fax 011 23 06 09

ontwerpadvertentie_PBV_def.indd 1

Armand Hertzstraat 23 I B-3500 Hasselt I T +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 09 I pbv@binnenvaart.be

www.binnenvaart.be 14-12-2006 16:14:54

Vertaling adv. Binnenvaart Vlaanderen.indd 1

3/03/11 14:12

Ad_PBV_imago_2009_Elodie.indd 1

04-06-2009 11:54:16

#58.2012 BINNENVAART 09

Of ik nog zonder Facebook zou kunnen?

Waarom zou ik?

10 BINNENVAART #58.2012 10 BINNENVAART #58.2012

REPORTAGE 20 JAAR

‘Groter, sneller én ecologischer’ Net als PBV vierde matroos Wesley Ost dit jaar zijn 20ste verjaardag. We klom­ men aan boord van ms Ronny O, waarop hij sinds 2010 met zijn ouders Ronny en Gerda vaart. ‘In de binnenvaart én aan wal is er gigantisch veel veranderd,’ klinkt het in koor. ‘Onvoorstelbaar hoe snel de tijd gaat.’

D

e Ronny O is sinds 2008 in de vaart. ‘Een half jaar voor de crisis toesloeg’, vertelt Ronny. En twee jaar voor Wesley als matroos mee aan boord kwam. ‘Het is een moeilijke tijd geweest, met een nieuw schip net voor de markt inzakte. Maar ik ben apetrots dat Wesley in mijn voetsporen treedt. We hebben hem altijd vrijgelaten, en hij heeft nooit echt iets anders overwogen.’ Wesley knikt: ‘Ik heb een tijdje getwijfeld om voor carrossier te studeren. Maar dat heb ik gelaten voor wat het was, een hobby. Ik wil varen. Ik weet niet waarom. Dat zit in me, ik kan me niet voorstellen dat ik iets anders zou doen.’

AIS en radarpatent nr. 3

In de ruime stuurhut van ms Ronny O, met uitzicht op een ruim waarin 3210 ton bulk of 260 TEU kan, denken Ronny en Gerda terug aan het jaar 1992. ‘Toen zaten we al een paar jaar van voren op het schip van mijn ouders’, vertelt Ronny. ‘Gerda komt van de wal, maar aardde goed aan boord. Ze vaart zelfs beter dan veel schippersdochters.’

Hun prille ouderschap staat Gerda en Ronny nog helder voor de geest. ‘De geboorte van een kind is een van de mooiste momenten in je leven. Onvoorstelbaar dat dat alweer 20 jaar geleden is...’

Het ouderlijke schip van toen is in niets te vergelijken met de Ronny O van vandaag. ‘20 jaar geleden had je veel meer lawaai in de stuurhut. Nu hoor je bijna niets meer. De gps bestond nog niet. Radar wel. Mijn vader had een van de eerste radarpatenten die in België werden uitgereikt. Patent nummer 3, geloof ik. AIS en radaroverlay zijn ook nieuw. Alleen al voor de veiligheid vind

ik dat een grote verbetering. Wij varen met dit schip ook geregeld op de Samber. Met sluizen van 112 meter, heb je maar 1 meter vooraan en 1 meter achteraan speling.

En ook achter de bocht kijken is op dat soort trajecten geen overbodige luxe.’

Telefoonboek in het café

Een olijke gsm-ringtoon onderbreekt ons gesprek. Ronny wimpelt een reisaanbod voorlopig af wegens te lage vrachtprijs en wijst dan naar zijn gsm. ‘Ook de communicatie is compleet veranderd. Het lijkt onvoorstelbaar, maar vroeger moest je naar de wal om te gaan bellen. Je stond dan in het café met een telefoonboek alle bevrachters af te lopen. Dat had ook zijn charme, je zag veel mensen. Maar gsm en internet aan boord maken het leven en het vinden van vrachten veel makkelijker. De kloof tussen wal en schip is zeker kleiner geworden.’

Voor Wesley is het contact met al zijn vrienden via gsm en sociale media zoals Facebook een evidentie. ‘Ik heb het nooit anders gekend. Of ik nog zonder zou kunnen?

Waarom zou ik? Maar het is nog altijd leuk om andere mensen te zien. Bijvoorbeeld om mijn verjaardag te vieren.’ In dat opzicht is het voor hem best aangenaam dat het ms Ronny O sinds de crisis minder op de Moezel en meer in Vlaanderen vaart. ‘Ik heb liever dat er een groter vrachtaanbod is, maar het was toch plezant dat ik vorig jaar bijna alle weekends had,’ grijnst hij.

Dromen van een schip

Zijn vrije tijd brengt twintiger Wesley graag zo veel mogelijk door met zijn 18-jarige vriendin Felicia. ‘Net als mijn #58.2012 BINNENVAART 11

REPORTAGE

Wesley: ‘Op langere termijn zie ik het positief.

Er zijn nog veel vrachten die van de weg kunnen worden gehaald.’

tussen 8 medewerkers, nvdr.). Het imago van de sector is de voorbije jaren veel verbeterd. Al zijn er op dat vlak nog inspanningen nodig. Vriendinnetjes die een paar jaar terug bij Wesley kwamen logeren, dachten nog altijd dat wij hier aan boord kamperen. Moet ik een slaapzak meebrengen en kan ik wel naar het toilet gaan, vroegen ze.’

moeder een meisje van de wal. Maar ze ziet het ook zitten om te gaan varen’, zegt Wesley met fonkelende ogen.

‘Haar broer is scheepsmeter, dus ze heeft toch een link met de binnenvaart.’ Sinds september volgt Felicia het zesde jaar van de richting verkoop. ‘Als je niet uit de sector komt, kan ik er wel inkomen dat je liever eerst een algemeen diploma haalt. Op het moment dat ze mee aan boord komt, kan ze zich nog altijd op de patenten toeleggen.’

De grote droom van Wesley is om zo snel mogelijk een eigen schip uit te baten, al dan niet in samenuitbating met zijn ouders. Maar daarvoor is het wachten tot de economie weer op volle toeren draait. ‘Een timing kun je er niet op plakken’, zegt Ronny. ‘Je kunt alleen maar afwachten wat de markt doet. Vorig jaar ging het weer iets beter, maar dit jaar zijn de vrachtprijzen echt niet goed. Mochten er wat minder tussenpersonen zijn, dan zou dat al een slok op de borrel schelen. Maar op langere termijn ben ik wel positief. Er zijn nog veel vrachten die van de weg kunnen worden gehaald.’

Slaapzak aan boord?

Ronny had er nooit bij stilgestaan dat Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV) is opgericht in het jaar dat zijn zoon is geboren. ‘Ik heb PBV vooral leren kennen met de opkomst van internet en e-mail. We hebben nog altijd een binnenvaartonline emailadres. Ik denk wel dat PBV goed werk heeft gedaan, voor een vzw die anders dan veel overheidsdiensten relatief klein is (een team van in-

12 BINNENVAART #58.2012

Wesley vindt dat de sector nood heeft aan een grootschalige campagne naar het brede publiek. ‘Iets als één schip houdt zoveel vrachtwagens van de weg, zoals die stickers die PBV vroeger heeft laten maken. Dat lijkt me wel wat, maar dan op affiches langs de weg in plaats van op schepen, want die bereiken te weinig mensen.’

Gezocht: personeel

Tot slot vragen we vader en zoon over welke veranderingen we het in 2032 zullen hebben. ‘God, er gebeurt zo veel op 20 jaar,’ zucht Ronny. ‘Aan boord en aan wal. Er zijn een paar evoluties die zich nog een tijd zullen doorzetten. Het water dat properder wordt. Het volbouwen van Vlaanderen, dat zie je heel goed van op het water. En dat de schepen groter, sneller, efficiënter en ecologischer worden. Ik vraag me ook af wat er zal gebeuren als de generatie babyboomers hun schip van de hand doet. Wie zal nog kapitaal vinden om die schepen over te kopen?

Voor rederijen die alleen met personeel varen, is de werkingskost nog duurder.’

‘De sector zal de komende jaren ook bijkomend personeel moeten vinden,’ vult Wesley aan. In zijn klas waren iets meer dan de helft van de leerlingen niet uit de sector afkomstig, maar het is de vraag of dat volstaat én of die leerlingen ooit een eigen schip zullen kunnen verwerven. ‘Toch geloof ik erin. Op langere termijn moet de binnenvaart een grotere rol gaan spelen. Het verkeer slibt dicht en het ecologische wordt alsmaar belangrijker in de maatschappij. In principe kan het dus alleen maar beter gaan in de toekomst. Maar dat is in theorie. Wat we in de praktijk krijgen, is jaar na jaar af te wachten.’

VER

NIE

UW

D!

www.containerafvaarten.be Ontdek nog makkelijker hoe je een container van de ene terminal naar de andere verscheept!

Klik op de kaart je route aan, check de transittijden en vind contactgegevens van alle containeroperatoren op de Belgische, Nederlandse, Duitse, Franse en Zwitserse binnenwateren.

Krijg jij de PBV-NIEUWSBRIEF voor varende ondernemers al?

Abonneer je nu via www.binnenvaart.be > nieuws > nieuwsbrief

IN BEELD

De cijfers en letters achter deze prachtige binnenvaartkade. Ontdek 9 eigenschappen van de binnenvaart anno 2012.

KG

1.076 KM

KG

Op de Vlaamse waterwegen werd in 2011 4,5 miljard tonkilometer afgelegd.

Dat is 36 % meer dan in 1995 14 BINNENVAART #58.2012

1.076 KM

Vlaanderen beschikt over 1.076 km bevaarbare vaarwegen. Daarvan is meer dan de helft geschikt voor schepen die 1.378 tot 12.000 ton kunnen vervoeren.

De gemiddelde leeftijd van onze varende ondernemers is 46 jaar. Er zijn dus doorgroeikansen genoeg in de sector!**

De Belgische vloot bestond in 2011 uit 1.367 binnenschepen. Ze worden uitgebaat door 990 ondernemingen.

In de sector zijn 1.656 zelfstandigen actief en zijn 1.128 personeelsleden in dienst bij 202 ondernemingen.*

De overgrote meerderheid van de Vlaamse binnenschepen beschikken over internet en over AIS aan boord.***

De voorbije jaren werden 81 ppskades aangelegd.

Samen sparen ze jaarlijks 773.729 vrachtwagenritten uit.

Verladers kregen er de voorbije jaren met nachtelijke bediening, tracking and tracing, vergroening en gratis ‘overstapbegeleiding’ vele argumenten bij om voor binnenvaart te kiezen.

Bij infrastructuurprojecten voor de binnenvaart werden al heel wat mooie stukjes natuur gecreëerd.

* laatst beschikbare cijfers van 2008 ** laatst beschikbare cijfers ITB 2007 *** vlgs. ICT-enquête PBV ’12: 84 en 81% #58.2012 BINNENVAART 15

INTERVIEW

Goede binnenvaartinfrastructuur is essentieel om het transport over water verder uit te b ­ ouwen.

Hoe is het met die infrastructuur gesteld in Vlaanderen? We vroegen het aan een i­nvloedrijk trio: Eddy Bruyninckx, Leo Clinckers en Erik ­Portugaels, de respectievelijke topmannen van het Havenbedrijf Antwerpen, Waterwegen & Zee­ kanaal NV en nv De Scheepvaart.

‘ Investeren in door Wat zijn de sterktes en zwaktes van de binnenvaart in Vlaanderen?

Bruyninckx: ‘De belangrijkste sterktes van de binnenvaart vind ik haar betrouwbaarheid, haar congestievrije en milieuvriendelijke karakter. Vlaanderen beschikt over een dicht en degelijk onderhouden netwerk van vaarwegen en terminals met internationale aansluitingen. Ik geloof heel sterk in het potentieel van de sector, maar als aandachtspunten zie ik de fragmentatie in de binnenvaartsector, de beperkte rendabiliteit, het gebrek aan instroom en het wegkwijnen van kleine schepen. Verder zijn schepen te weinig geïntegreerd in de logistieke keten en moet men het milieuvriendelijke karakter in de toekomst zien te garanderen.’

Clinckers: ‘Een andere sterkte is de reservecapaciteit die ons netwerk in tegenstelling tot de andere netwer-

16 BINNENVAART #58.2012

ken nog biedt om de mobiliteit in Vlaanderen te verduurzamen. Tegenover andere modi heeft de binnenvaart ook als voordeel dat haar infrastructuur tegelijk een meerwaarde biedt op het vlak van waterafvoer, recreatie en natuurcreatie. Anderzijds ziet de gebruiker vooralsnog niets van de maatschappelijke voordelen die de binnenvaart biedt in zijn factuur. Er is wel een tendens naar het doorrekenen van externe kosten, die voor grote verschuivingen kan zorgen.’

Naast het infrastructurele investeren we in de uitbouw van commerciële marketingdiensten.

Vlnr. Het trio Leo Clinckers, Eddy Bruyninckx en Erik Portugaels.

dachte mobiliteit’ Wat vinden jullie de belangrijkste evoluties van de voorbije 20 jaar?

Portugaels: ‘De Vlaamse Regering heeft sinds 2 decennia veel meer aandacht voor de rol van binnenvaart binnen een doordacht mobiliteitsbeleid. Er is meer promotie gevoerd, en er werd geïnvesteerd in onderhoud en in de bouw van nieuwe infrastructuur. De sector zelf heeft de toenmalige afschaffing van de beurs goed verteerd en heeft met de opkomst van de containers een forse groei gekend. Er kwamen heel wat nieuwe schepen en containerterminals bij. De container werd ook de voorbode van de zoektocht naar nieuwe producten en diensten, die hopelijk straks met palletvervoer een gevolg krijgt.’

Bruyninckx: ‘Ik wil vooral de modernisering, de schaalvergroting en de intensievere exploitatie van binnen-

schepen (24/7) aanstippen. Voorts zijn de sterke verminderingen van de vaarrechten op de Vlaamse waterwegen en meer recent de ontwikkelingen om het milieuvriendelijk karakter van de modus te behouden, belangrijke evoluties in de sector. Onze haven is algemeen ook veel beter ontsloten langs het water, onder meer door de – nog aan de gang zijnde – uitbouw van het Albertkanaal en de inland containerterminals.’

Wat waren de belangrijkste infrastructuurwerken?

Clinckers: ‘Op de eerste plaats denk ik aan de opwaardering van de Leie rond Kortrijk, aan het Zeekanaal Brussel-Schelde met de Boulevardbrug, en aan het Seine-Scheldeproject met onder andere de nieuwe sluis in Evergem. Daarnaast verwijs ik graag naar projecten om kleinere waterwegen optimaal te laten functioneren. #58.2012 BINNENVAART 17

INTERVIEW

En ook de introductie van technologie zoals de afstandsbediening van kunstwerken en RIS, die een efficiëntere bediening en een veiliger verkeer mogelijk maken, mogen we niet vergeten.’

Portugaels: ‘Op onze waterwegen heb je de modernisering van het Albertkanaal, met de verbreding van het vak Wijnegem-Antwerpen en het verhogen van de bruggen. Ook de kleinere kanalen kwamen aan bod, met

Binnenvaartinfrastructuur heeft een meerwaarde op het vlak van waterafvoer, natuurcreatie en recreatie.

18 BINNENVAART #58.2012 18 BINNENVAART #58.2012

projecten in Beek, Opitter en Arendonk. Maar evengoed verwijs ik naar minder zichtbare projecten als de bouw van talloze kaaimuren, het onderhoud van de infrastructuur en de baggerwerken op de Kempense kanalen.’

Naar welke nieuwe infrastructuur kijken jullie uit?

Bruyninckx: ‘Voor de verdere ontwikkeling van de Antwerpse haven worden vlotte verbindingen met het hinterland steeds belangrijker. Infrastructuur is hierbij een belangrijk aspect, naast de optimalisatie van de operationele en binnenvaartgerelateerde processen.

Gezien het belang van de connectie met de regio Valenciennes kijken we erg uit naar de werken op de Bovenschelde. En ook de momenteel bestudeerde opwaardering van de Boven-Zeeschelde, waardoor een goede connectie tussen de havens van Antwerpen en Gent gerealiseerd kan worden, ligt ons nauw aan het hart.

Clinckers: ‘In het Masterplan Infrastructuur van de Vlaamse waterwegen dat door de regering in haar ­Regeerakkoord is opgenomen, staan heel wat interessante projecten. Er is de verdere afwerking van het Zeekanaal Brussel-Schelde en het project Seine-Schelde met twee nieuwe sluiscomplexen. We gaan het kanaal naar Charleroi optimaliseren en parallel wordt de ­Boven­-Schelde gemoderniseerd.’

Portugaels: ‘Op ons programma staat de verdere verhoging van alle bruggen op het Albertkanaal tot een doorvaarthoogte van 9,1 meter. Er is de vervanging van de sluizen Blauwe Kei en een verhoging van de sluiscapaciteit op het Albertkanaal, met de tweede duwvaartsluis in Wijnegem. Daarnaast denk ik aan de bouw van onze pompinstallaties, waardoor eind dit jaar Olen én Ham voor waterzekerheid en groene stroom zullen zorgen.’

Staan er nog andere belangrijke zaken op stapel voor de binnenvaarttoekomst?

Bruyninckx: ‘Onder meer via ons Masterplan binnenvaart zetten we stevig in op een betere doorstroming van de binnenvaart in de haven. Overleg met alle actoren en een verdere uitbouw van het Barge Traffic System (BTS) en AIS spelen hierin een cruciale rol. Net als het creëren van extra ligplaatsen en voldoende afvalinzamelpunten. Een ander project is dat we tegen 2015 willen voorzien in LNG als brandstof voor de scheepvaart, door middel van een LNG bunkerschip en het uitwerken van bunkerprocedures hiervoor.’

Voor de ontwikkeling van onze haven worden vlotte verbindingen met het hinterland steeds belangrijker.

Portugaels: ‘Naast het infrastructurele willen we investeren in de verdere uitbouw van commerciële marketingdiensten. Onze transportdeskundigen blijven bedrijven helpen om de stap naar het water te zetten voor een nieuwe goederenstroom. We zijn ook het aanbod van watergebonden bedrijfsterreinen aan het vergroten via het Economisch Netwerk Albertkanaal. En we ondersteunen de evolutie van de binnenvaartsector met projecten rond het transport van nieuwe producten en laad- en lostechnieken.’

Clinkers: ‘De manier waarop je de infrastructuur gebruikt, heeft ook een grote impact. Denk bijvoorbeeld aan een efficiënte bediening van kunstwerken, waarvoor in overleg met de syndicale organisaties een degelijke basis is gelegd. Vooral voor grote bedrijven langs de waterwegen blijft het kaaimurenprogramma belangrijk. Kleinere volumes willen we dan weer via regionale overslagcentra in de keten integreren. We ondersteunen ook de zoektocht naar het schip van de toekomst, met projecten rond modulaire schepen, andere scheepsbouwmaterialen en milieuvriendelijke brandstoffen zoals waterstof. Hiervoor werken we goed samen in het Flanders Inland Shipping Network (FISN) en met PBV. Tot slot blijven de inspanningen van onze transportdeskundigen belangrijk, net als het overleg met collega’s van Ruimtelijke Ordening om binnenvaartsites in de ruimtelijke plannen te optimaliseren waar dat mogelijk is.’ #58.2012 BINNENVAART 19

VINGER AAN DE POLS

20 BP’s blikken

We legden 3 vragen voor aan 20 bekende binnenvaartpersoonlijkheden (BP’s)

Wat was voor u de grootste verandering?

Wat was de belangrijkste bijdrage van PBV?

Wat worden de grootste uitdagingen van de binnenvaart?

Chris Danckaerts, nv De Scheepvaart

De switch van sector met een wat oubollig imago naar een dynamische, klantgerichte bedrijfstak. De opkomst van containervervoer via de binnenvaart en straks mogelijk ook palletvervoer. En de informatisering aan boord en aan wal.

PBV heeft ervoor gezorgd dat binnenvaart veel meer en beter ‘in beeld’ kwam, zowel bij bedrijven als bij de burger. PBV profileerde zich ook alsaanspreekpunt voor de verschillende actoren uit de sector.

De binnenvaart zou zijn aandeel in de modal split substantieel moeten kunnen vergroten. Daarom moeten we blijven investeren in de waterweginfrastructuur en moeten we de sector nog beter in de logistieke keten integreren.

We moeten ook verder inzetten op nog schonere motoren en op nog meer informatica-toepassingen in de sector.

Daan Schalck, Havenbedrijf Gent

Het gebruik van zaken als AIS, de RIS-website en het online boekingsplatform voor vrachten. De schaalvergroting van schepen en de aandacht op Vlaams en Europees vlak met subsidieprogramma’s zoals Marco Polo, TEN-T en het kaaimurenprogramma.

Ik denk vooral aan de nuttige opleidingen die PBV organiseert.

Daarnaast mag je de informatierol en de lobbykracht van PBV niet onderschatten.

Er is de nood aan aangepaste infrastructuur die de groei en de schaalvergroting kan volgen. En er is de organisatie van de sector zelf die niet kan achterblijven bij de globaliserende economie en op de 24-uurs economie van de toekomst moet inspelen.

Wendy Hermans, ms Semper Fi

Ik ben nog maar 24, dus veel kan ik hierover niet zeggen. Ik vaar sinds april 2010 en het economisch klimaat is er sindsdien niet op verbeterd.

We hebben gebruikgemaakt van de subsidieregelingen voor AIS en voor de renovatie van kleine schepen. PBV heeft de binnenvaart al veel bekender gemaakt, al mag dat misschien nog uitgesprokener naar potentiële verladers.

Iemand zou moeten uitleggen dat de huidige vrachtprijzen niet houdbaar zijn, dat de binnenvaart als de economie weer aantrekt niet aan die tarieven kan blijven werken. En voor jongeren die niet uit de sector komen, is er een regeling nodig om toegang te krijgen tot kapitaal voor een eigen schip.

Joachim Coens, Havenbestuur BruggeZeebrugge

Het afschaffen van de toerbeurtregeling en de quasi-afschaffing van de vaartrechten. Het gebruik van EDI-toepassingen en de toenemende containerisatie.

Het belangrijkste lijkt me dat PBV de aandacht heeft gevestigd op de sector, zowel voor het vervoer van goederen als voor de recreatieve vaart.

Het is en blijft een uitdaging om de binnenvaartinfrastructuur aan te passen en te onderhouden om met de andere modi te kunnen blijven concurreren.

20 BINNENVAART #58.2012

terug Wat was voor u de grootste verandering?

Wat was de belangrijkste bijdrage van PBV?

Wat worden de grootste uitdagingen van de binnenvaart?

Louis Vanhoyweghen, CBO

De razendsnelle opmars van het containervervoer. De vernieuwing van de vloot met alsmaar grotere schepen en helaas een veroudering van de vloot van kleinere schepen.

Het kaaimurenprogramma dat er dankzij PBV kwam, net als enkele andere subsidies voor de vloot. En dat de binnenvaart goed in het nieuws komt en klanten de weg vinden naar onze sector.

Ik geloof dat het palletvervoer voor een nieuwe impuls kan zorgen zoals destijds bij het containertransport. En ook afval is een nieuwe goederenstroom met veel potentieel.

Ruben Swerts, transport Gheys

Dat de binnenvaart naast bulkgoederen nu ook containers en andere bouwmaterialen vervoert. De aanleg van PPSkaaimuren. En dat men commerciëler is gaan denken en meer aandacht kreeg voor marketing.

Ik denk dat PBV goeie relaties met de privésector onderhoudt en marketingtechnisch – via campagnes, events etc. een grote bijdrage heeft geleverd. PBV informeert en voert promotie voor de mensen die het dagelijks op het terrein doen.

De relatie met varende ondernemers onderhouden, zodat zij tevreden onderaannemers van bevrachters of logistiekers zijn.

Er is ook nood aan investeringen zodat er een updated capaciteit voor handen blijft.

Gisèle Maes, Victrol

De liberalisering van de markt en de opkomst van de containerbinnenvaart.

De belangrijkste bijdrage van PBV is voor mij het lobbywerk naar de Vlaamse overheid om de binnenvaart als alternatieve modus te zien en de nodige politieke beslissingen te nemen om dit waar te maken.

Bekwaam personeel vinden wordt dé uitdaging van de komende jaren.

Philippe Monsieur, NautiV

De opkomst van pleziervaart op de Vlaamse waterwegen, vooral op kleine kanalen door het verbeteren van de infrastructuur.

De oprichting van het overlegplatform voor waterrecreatie, sport en toerisme speelde hierbij een doorslaggevende rol.

De coördinatie, ondersteuning en promotie in binnen- en buitenland van PBV heeft onze achterstand tegenover buurlanden op het vlak van mogelijkheden voor waterrecreatie, aanzienlijk doen slinken.

We moeten nog meer focussen op het ‘Varen doe je samen’principe. Ook de uitbouw van de infrastructuur met servicemogelijkheden voor de pleziervaart en moderne (afstands)bediening van bruggen en sluizen is een uitdaging.

#58.2012 BINNENVAART 21

VINGER AAN DE POLS

Wat was voor u de grootste verandering?

Wat was de belangrijkste bijdrage van PBV?

Wat worden de grootste uitdagingen van de binnenvaart?

François Hoffman, leraar Cenflumarin

De liberalisering, de schaalvergroting, de containervaart en de 24-uurseconomie. En dat de meerderheid van onze leerlingen niet meer uit een binnenvaartmilieu komt.

Ik denk dat PBV vooral veel gedaan heeft voor de bouw van kaaimuren en voor het naar het water brengen van vrachten.

Voor de opleidingen is ook de binnenvaartsimulator een grote verbetering.

Er is nog meer personeel nodig.

Straks zal de generatie babyboomers hun schip overlaten en zullen er allicht minder familiale uitbatingen zijn. Op het vlak van milieu en veiligheid moeten we een evenwicht vinden tussen wat nuttig en haalbaar is.

Jacques Kerkhof, ex-sectorconsulent

Het verdwijnen van de beurzen.

En het verdwijnen van de vele rederijen met grote en vooral met kleine schepen, wat ook geen goede zaak is voor de particuliere binnenvaart.

De binnenvaart is dankzij PBV bekender geworden bij vele verladers en bij het grote publiek.

Daardoor zijn er heel wat nieuwe transporten bijgekomen.

Ervoor zorgen dat iedereen een deftige kosten-batenanalyse kan maken zodat er meer personeel in de sector tewerkgesteld kan worden. Dat meer jongeren weer een toekomst zien in het beroep, en vooral dat er voldoende personeel zal zijn om de huidige generatie te vervangen.

Herman Verschueren, FOD Mobiliteit

Dat de liberalisering, met bijhorende flankerende maatregelen, een dynamische sector heeft gecreëerd. En dat de schaalvergroting de binnenvaart concurrentiëler heeft gemaakt op de grote assen, maar tegelijk de toekomst van kleinere schepen onder druk zet.

PBV heeft de binnenvaart op de politieke agenda gekregen, zowel op regionaal, nationaal als internationaal vlak. En men heeft een promotiebeleid tot op Europees niveau gecreëerd.

De extra inspanningen die moeten gebeuren om de uitstoot van schadelijke stoffen te beperken doordat de voorsprong op het wegvervoer is geslonken. En de personeelsproblematiek: de nood aan instroom van zowel personeel als ondernemers.

Manuella PoppeHellebosch, ms Sialirno

De afschaffing van de beurs, wat eerst een aantal moeilijke jaren, daarna een groei en nu een moeilijke crisisperiode, met zich meebracht.

PBV heeft veel goeds gedaan zoals het introduceren van internet op schepen, maar de laatste tijd besteden ze te weinig aandacht aan de problemen in de sector.

Als we niet opletten, liggen straks alleen buitenlandse schepen aan onze kaaimuren.

Betere vrachtprijzen en banken die weer investeren. Op dat vlak is er nog veel werk voor de bonden en PBV. Het klopt toch niet dat een investering in een walkraan sneller is terugverdiend dan een gelijkaardige investering in een schip? Terwijl schepen belangrijker zijn voor de mobiliteit.

Luc Delprat, Haven van Brussel

De inbreng van de EU in de binnenvaartmaterie. De regionalisering van de waterwegen die veel zaken voor onze Haven complexer heeft gemaakt. En de afschaffing van de beurs, wat nadelig was voor kleine schepen.

Sorry, maar ik ben te weinig met PBV in contact geweest om hierover iets te kunnen zeggen.

Dé uitdaging wordt om een groter marktaandeel te ‘veroveren’ tegenover het vrachtwagenvervoer.

Eric Van den Eede, W&Z

De explosieve groei van het containertransport. Het gebruik van binnenvaart voor afgewerkte producten en goederen uit niet-traditionele sectoren zoals de grootdistributie. En het meer eigentijds imago.

PBV heeft via activiteiten en publicaties in hoge mate bijgedragen aan het vernieuwde imago van de binnenvaart en aan het realiseren van een mental shift bij een aantal niet-traditionele sectoren/gebruikers.

Verdere vermindering van de externe kosten gekoppeld aan een dienstverlening op maat (o.a. gegarandeerde vaartijden) waarin de integrale en consequente toepassing van de River Information Services een cruciale rol zullen spelen.

22 BINNENVAART #58.2012

©Martin Groothuis

Wat was voor u de grootste verandering?

Wat was de belangrijkste bijdrage van PBV?

Wat worden de grootste uitdagingen van de binnenvaart?

Guy Cabus, Bank J. Van Breda

De liberalisering, gevolgd door een aantal mooie groeijaren en daarna de drastische impact van de economische crisis.

PBV heeft de binnenvaart bekender gemaakt en het ondernemerschap bij scheepseigenaars gestimuleerd, wat de komende jaren alleen maar belangrijker zal worden.

Eerst moeten we de crisis doorkomen en erin slagen om het kapitaalsintensieve karakter en de rendabiliteit van de sector voor alle segmenten met elkaar te verzoenen.

Jan Allaert, Haven van Oostende

De binnenwateren zijn veel toegankelijker geworden door het kaaimurenprogramma, dat spijtig genoeg niet geldt in havengebied.

Behalve dat PBV aan de basis lag van het kaaimurenprogramma, zijn ze erin geslaagd om de versnipperde sector van toen één gezicht te geven en voor het gros van de dossiers met één stem te laten spreken.

De rendabiliteit van varende ondernemers moet omhoog zonder de concurrentiepositie tegenover de andere modi te verzwakken.

Iedereen is overtuigd van de logistieke waarde van binnenvaart voor een duurzame mobiliteit, maar zonder varende ondernemers ben je daar niets mee.

Rudi Vermast, m­s Maru

De manier van werken en de techniek aan boord zijn totaal anders. Vroeger had je nog tijd om te leven, vandaag werken we de klok rond.

Het is positief voor de sector dat er veel kaaimuren zijn gebouwd.

Ik zou wel eens denken aan manieren om gesubsidieerde kaaimuren meer verkeer te laten genereren.

De grootste uitdaging is de huidige crisis te overleven. Er is nood aan een of andere marktorganisatie en andere steunmaatregelen. Bijvoorbeeld ons alleen sociale lasten aanrekenen voor de tijd dat personeel inzetbaar is, of de geldigheid van de Certificaten van onderzoek verlengen zoals in Nederland.

Bart Van Hoorde, RKE

De grootste verandering is de manier van communiceren. De binnenvaart is mee het digitale tijdperk ingestapt en de communicatie gebeurt nu op alle vlakken sneller en efficiënter. Van het charter-bierkaartje naar een charter in pdf-formaat!

Voor mij zijn de inspanningen in het kader van de Europese en Vlaamse steunprogramma’s (Marco Polo, TEN-T, kaaimuren, emissiearme motoren, enz.) de grootste verwezenlijking van PBV.

De instroom van nieuwe mensen. Er moet nog meer geld en tijd in opleiding en promotie geïnvesteerd worden. En de economische bedrijfssituaties moeten natuurlijk verbeteren, zodat nieuwe mensen een toekomst in de binnen­vaart echt zien zitten.

Christa Sys, Universiteit Antwerpen

De liberalisering van de markt.

Hoe de schipper een varende ondernemer werd. De schaalvergroting, de containerisatie en de implementatie van heel wat nieuwe (groene) technologieën.

PBV zette de binnenvaart op de kaart voor de industrie en voor het onderwijs. Dat weet ik heel goed omdat ik in 1993 net begon te doceren over de binnenvaart.

Daarnaast het uitbouwen van een netwerk, het creëren van een draagvlak en het opzetten van tal van initiatieven op Vlaams en ­Europees niveau.

De implementatie van nieuwe technologische concepten. De uitwerking van regelgeving voor alleenvaart op kleine, goed onderhouden waterwegen. Een aangepaste marktwerking. Voldoende instromers op alle (onderwijs) niveaus.

Francis ­Wanten, Comfort Energy

De capaciteit per transporteenheid is enorm gestegen. Er is een duidelijke evolutie in het tanktransport van familie- of éénmansbedrijven naar grotere, georganiseerde rederijen.

PBV ondersteunt de infrastructuur, de omkadering en het netwerk dat de waterwegbeheerders tot stand brengen. Dat netwerk is van cruciaal belang om de samenwerking met potentiële waterweggebruikers te bevorderen en te verbeteren.

De zoektocht naar potentiële, nieuwe waterweggebruikers! Het watertransport heeft tal van voordelen op het wegtransport. Het is goedkoper. En het kent geen files.

In dat opzicht is het belangrijk om een consequent vergunningsbeleid te voeren naar (nieuwe) waterwegengebruikers.

#58.2012 BINNENVAART 23

Ontspannen op, naast of in het water?

www.waterrecreatie.be Download gratis de beste vaarlussen en vaarkaarten

INTERVIEW

Ten tijde van de oprichting van PBV was Hilde Crevits een 25-jarige advocate en universiteitsassistente.

Vandaag is ze als Vlaams minister van

‘ Een sterk én slim netwerk’ Hoe kijkt u terug op wat de binnenvaart de afgelopen 20 jaar heeft gepresteerd?

Positief. De mobiliteit duurzamer maken is een enorme uitdaging in het dichtbevolkte Vlaanderen. De voorbije 2 decennia is zowel het personen- als het goederenvervoer enorm toegenomen. De binnenvaart biedt kansen om die groei op te vangen, en Vlaanderen kiest er bewust voor om het vervoer over water te stimuleren.

Na de groeicijfers van de jaren ’99 tot 2008 kende de binnenvaart tijdens de afgelopen economische moeilijke jaren een consolidatie. Om maatschappelijke rede-

Openbare Werken sinds 5 jaar bevoegd voor de binnenvaart. Ze kijkt terug op hoe de sector de voorbije 20 jaar is geëvolueerd en ze werpt een blik op de toekomst.

nen moet het marktaandeel van de binnenvaart echter groeien. Helaas kun je dat niet van vandaag op morgen realiseren. Samen met de sector en het bedrijfsleven hebben we de afgelopen jaren aanzienlijke inspanningen gedaan. En ook in de toekomst zullen we die weg verder bewandelen.

Welke uitdagingen staan de sector te wachten?

Er zijn nauwelijks goederen die niet door de binnenvaart vervoerd kunnen worden. Daarom zetten we in op een slimme binnenvaart die nieuwe markten ­aanboort. #58.2012 BINNENVAART 25

INTERVIEW

Een voorbeeld zijn de nieuwe goederenstromen van het palletvervoer met een potentieel van 6 à 7 miljoen ton per jaar. Hiervoor is heel wat interesse. Via de proefprojecten die we ondersteunen, kunnen we de komende 5 jaar meer dan 15.000 vrachtwagens van de weg halen. Daarnaast blijven we er aan werken om de binnenvaart nog milieuvriendelijker te maken. Hiervoor hebben we het 3E binnenvaartconvenant met de sector afgesloten. Dat bepaalt dat de binnenvaart tegen 2020 de meest milieuvriendelijke modus moet zijn.

Hoe ziet u de rol van PBV de komende jaren?

PBV speelt een onmiskenbare rol om de binnenvaart op allerlei wijzen te promoten. Ongeveer 70% van alle beslissingen die impact hebben op het vervoer worden vandaag door Europa genomen. PBV was een van eerste organisaties die die impact erkende en nam het initiatief om Inland Navigation Europe (INE) op te richten.

Die organisatie is vandaag een bevoorrechte gesprekspartner van de Europese Commissie. PBV slaagde er ook in om alle aanbieders van binnenvaartopleidingen te laten samenwerken met het oog op de instroom. Ook bij het invoeren en uitwerken van een steunmaatregel zoals het succesvolle AIS-programma speelde PBV een grote rol. PBV doet dus meer dan promotie en ik blijf dan ook zeker inzetten op de organisatie als pijler voor mijn binnenvaartbeleid.

Over 20 jaar is een modaal binnenvaartaandeel van 20% mogelijk

26 BINNENVAART #58.2012 26 BINNENVAART #58.2012

De familiale onderneming zal zeker belangrijk blijven Zijn er over 20 jaar nog kleine schepen?

En worden de meeste schepen dan nog door familiale ondernemingen uitgebaat?

Ik ben ervan overtuigd dat over 20 jaar nog steeds kleine schepen zullen varen. Sinds een 5-tal jaar kiezen we er resoluut voor om ook de binnenvaart op de kleine waterwegen te stimuleren. Onze kleine schepen zijn nodig.

Met de medewerking van PBV heb ik enige tijd geleden een programma voor de modernisering van kleine schepen opgezet. Met deze maatregel werd 50% van de kleine schepen in Vlaanderen gemoderniseerd. Voor vele bedrijven past het beter in hun logistieke processen om kleinere partijen goederen te vervoeren. Zolang bedrijven kleinere partijen blijven vervoeren, zal er een markt voor kleine schepen zijn. De familiale ondernemers hebben al laten zien dat zij zeer dynamische actoren zijn. Het is mogelijk dat ook andere uitbatingsvormen opgang zullen maken, maar de familiale onderneming zal volgens mij zeker belangrijk blijven.

Hoe ziet de modal split eruit over 20 jaar?

In de modal split ging de voorbije 10 jaar (2000-2009) gemiddeld 75 à 80% naar het wegvervoer, 10 à 14% naar de binnenvaart en 9 à 11% naar het spoorvervoer. In vergelijking met andere Europese binnenvaartlanden heeft de Vlaamse binnenvaart hiermee een behoorlijk hoog aandeel. De juiste voorwaarden moeten echter gecreëerd worden om een gunstigere modal shift te bewerkstelligen en om de binnenvaart te integreren in de intermodale logistieke vervoersketens. Toekomstverkenningen die werden uitgevoerd in het kader van het opstellen van het Mobiliteitsplan Vlaanderen geven aan dat, mits de goede randvoorwaarden worden vervuld, een modaal aandeel van de binnenvaart van 20% over 20 jaar haalbaar is. Die kans mogen en zullen we niet laten liggen.

Staan er de komende jaren nog belangrijke binnenvaartprojecten op het programma?

Een binnenvaartnetwerk moet enerzijds sterk en anderzijds slim en daardoor snel zijn. Voor een sterke binnenvaart hebben we een netwerk nodig dat klaar is voor de toekomst, dat beantwoordt aan de vragen van de klan-

PBV was een van eerste organisaties die de Europese impact erkende

ten, dat veilig en innovatief is. Het Seine-Scheldeproject en de verhoging en modernisering van de bruggen over het Albertkanaal zijn strategische projecten die volledig passen in de uitbouw van het Europese TEN-T netwerk.

Een slimme binnenvaart zorgt er bovendien voor dat de capaciteit optimaal en veilig wordt benut, door te investeren in intelligente transportsystemen en in te zetten op innovaties. Met de invoering van River Information Services (RIS) hebben we de voorbije jaren een reuzenstap vooruit gezet. De sector heeft zelf aanzienlijke inspanningen geleverd op het vlak van RIS en Automatic Identification System (AIS). Ik verwacht dat mede dankzij de steunmaatregel eind 2012 nagenoeg de volledige Belgische binnenvaartvloot over AIS zal beschikken.

Een dergelijk sterk en slim binnenvaartnetwerk, dat ervoor zorgt dat binnenschepen sneller hun bestemming bereiken, komt dus stapje voor stapje dichter bij.

Kan Vlaanderen dankzij de nieuwe binnenvaartbevoegdheden die we er volgens het Vlinderakkoord bijkrijgen, bijkomende accenten leggen?

Het Vlinderakkoord zal meer eenheid brengen in het binnenvaartbeleid. Het beheer en de exploitatie van de waterwegen zijn gewestelijk, terwijl alles aangaande de bemanning, de lading en het schip federaal zijn. Maar in de praktijk is de link tussen schip en waterweg alom aanwezig. Het beter op elkaar afstemmen van die domeinen kan opportuniteiten voor de dagelijkse praktijk op de waterweg met zich meebrengen. De uitwerking van het Vlinderakkoord zal dus meer mogelijkheden bieden om de binnenvaart te stimuleren. En dat is waar we voor gaan! #58.2012 BINNENVAART 27

20 Years Top of Mind for smart transporters

InternatIonal congress 20 years of promotion are being celebrated

10 & 11 October 2012 - Save this date Genk C-mine Armand Hertzstraat 23 I B-3500 Hasselt I T +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 09 I pbv@binnenvaart.be I www.binnenvaart.be This Congress is sponsored by:

MEDIABEDRIJF de kracht van de waterweg