nยบ5 | kerst 2013
van uw biologische specialist
Warme tajine van pompoen Romig en krokant: verse walnoten Pluktijd bij La Bodega de Pinoso Zoete kussen uit Salzburg
ee Doe mN EEN I EN WCADEAU BIOKKET! PA . 20 pag
groene kerst IN OOSTENRIJK
Gezond lekker!
Kenners weten al jaren dat Piramide Thee staat voor Biologisch genieten met een hoofdletter B. Want al onze ingrediĂŤnten zijn zorgvuldig geselecteerd en 100% natuurlijk. Verbouwd met respect voor mens en natuur. Dus gebruiken we de lekkerste groene thee en daar voegen we heerlijke stukjes cranberry aan toe, of pittige stukjes gember. Zo lekker is biologisch! Piramide heeft een uitzonderlijk lekker assortiment groene theeĂŤn. De thee is afkomstig van inheemse oude theebomen en wordt met de hand geplukt, om te kunnen genieten van biologische thee. Zo is er Groene thee sencha of Groene thee cranberry, een verfrissende thee met echte stukjes cranberry. Een unieke milde groene thee die een zekere toekomst voor de plaatselijke bevolking garandeert; een bijzondere en gezonde combinatie. Voor meer informatie: www.piramidethee.nl. Volg Piramidethee op:
inhoud
Coverfotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustavsson | Culinaire realisatie Ingmar Niezen
kerst 2013 20
Doe mee EN WIN EE BIOCADEA N U PAKKET! -
4 recepten in dit nummer 7 Gevulde kooltaartjes met bietjesdressing | Kalfsvlees met gebakken paddenstoelen in paddenstoelensaus | Romige paddenstoelengoulash | Aardappelstrudel | Schorseneren met groene kruiden | Salzburger Nockerln
12 Chocoladewalnoten | Walnootmakronen met chocoladevulling | Walnoten appelcrumble
22 Tajine van pompoen met dadels en kikkererwten | Wrappizza’s met vegetarische shoarma en gemarineerde spinaziesalade | Boerenkoolcurry
22 4 Groen kerstfeest!
Aards, warm en romig. De Oostenrijkse keuken is rijk van smaak en biologisch groen. Denk kalfsvlees, aardappelstrudel en paddenstoelengoulash. Plus: een feesttoetje uit Salzburg, zacht als een kus
12 Zoete walnoten
Dit is hét seizoen van de walnoten. Gehakt, gedoopt of gebakken – met chocolade of appel piekt de romige smaak van de krokante noten
16 Op bezoek bij La Bodega de Pinoso
Driehonderd Spaanse boeren worden begeleid door een technisch, commercieel en oenologisch team. Zo kunnen zij doen waar ze goed in zijn: biologische druiven telen
22 Grande finale
Flessenpompoen, wilde spinazie en boerenkool. De allerlaatste groenteoogst van het jaar wordt met kokos, rode peper en curry lekker pittig en warm
en verder in dit nummer 20 Doe-mee-en-win-actie! 27 Winkelwaar 31 Een frisse kijk: EXKi
het grote feest menu
met warme smaken uit de Oostenrijkse keuken
Oostenrijk heeft een rijke keuken in smaken. De ingrediĂŤnten smaken naar wat het vaak moeilijk te bewerken land voortbrengt: aards. Oostenrijk is ook hĂŠt land voor biologische producten. Een superbasis voor een goddelijk feestmaal.
W
4 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
Gevulde kooltaartjes met bietjesdressing
6 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
het grote feestmenu voor 6 personen W
Gevulde kooltaartjes met bietjesdressing
Recepten Anneke Ammerlaan | Fotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustavsson | Koken Ingmar Niezen | Met dank aan rawmaterials.nl
voorgerecht, 6 personen 6 grote bladeren van groene of savooienkool | 10 g boter | 4 plakjes ontbijtspek, in heel dunne reepjes | 1 grote sjalot, fijngehakt | 1 teen knoflook, geperst | 300 g savooiekool, in heel dunne, korte reepjes | mespunt karwijzaad | 3 eetlepels witte balsamicoazijn | 100 ml slagroom | 3 eieren | 6 eetlepels walnotenolie | 2 bosuitjes, in dunne ringetjes | 50 g gekookte biet in piepkleine blokjes | 6 soufflépotjes (inhoud 150 ml), ingevet Kook de koolbladeren 1-2 minuten in ruim komend water met zout. Laat ze uitgespreid op een theedoek uitlekken. Bekleed elk potje met koolblad en laat de kool overhangen. Smelt de boter en bak het spek zachtjes 2 minuten. Voeg de sjalot en knoflook toe en fruit 1 minuut mee. Schep de reepjes kool, karwijzaad, zout en peper erdoor en stoof afgedekt op laag vuur in 10-15 minuten gaar. Laat het vocht dat eventueel nog in de pan zit op een middelhoog vuur verdampen. Laat de kool afkoelen. Klop in een kom de eieren met de slagroom en eventueel nog wat peper en zout los. Schep de kool erdoor. Klop een dressing van de azijn, de walnotenolie, de bosui en stukjes biet. Breng op smaak met zout en peper en laat 1 uur staan. De dressing wordt dan rood van kleur. Verwarm 40 minuten voor serveren de oven voor op 200 °C. Roer het ei-koolmengsel nogmaals goed door en schep dit in de bakjes met koolbladeren. Vouw het blad erover. Zet de bakjes in een ovenvaste schaal en schenk een flinke laag heet water in de schaal. Laat de taartjes in het midden van de oven in ca. 30 minuten gaar worden. Laat ze 5 minuten afkoelen, keer ze elk op een bord en lepel de dressing erover. Lekker met geroosterd zuurdesembrood.
Gevulde kooltaartjes met bietjesdressing zzz Kalfsvlees met gebakken paddenstoelen in paddenstoelensaus of Romige paddenstoelengoulash Aardappelstrudel Schorseneren met groene kruiden zzz Salzburger NockerLn zzz Wijnsuggestie: Diwald Gruner Veltliner
e
Schorseneren met groene kruiden bijgerecht, 6 personen sap van 1 citroen | 1½ kg schorseneren | 25 g boter | 2 eetlepels fijngehakte peterselie | 2 eetlepels fijngeknipte bieslook Vul een kom met koud water en het citroensap. Schil de schorseneren met een dunschiller, snijd ze in grote stukken en leg ze direct in het citroenwater. Kook de schorseneren in ruim water met zout in 5-6 minuten beetgaar. Spoel ze onder koud water af. Smelt vlak voor serveren de boter in een pan, wentel de schorseneren erdoor en laat ze op vrij laag vuur warm worden. Roer de peterselie en bieslook erdoor en verwarm nog 1 minuut.
Kalfsvlees met gebakken paddenstoelen in paddenstoelensaus hoofdgerecht, 6 personen 15 g gedroogd eekhoorntjesbrood | 900 g kalfsstoofvlees, in 12 stukken | ½-1 theelepel paprikapoeder | 100 g boter | 2 sjalotten, gesnipperd | 1 theelepel tijmblaadjes | 2 eetlepels salieblaadjes, fijngesneden | 50 ml witte vermout | 125 ml crème fraîche, losgeroerd | 300 g gemengde paddenstoelen, in stukken Week de gedroogde paddenstoelen 15 minuten in 250 ml kokendheet water. Verwarm de oven voor op 100 °C. Wrijf het vlees in met zout, peper en paprikapoeder. Verhit 60 g boter in een ovenvaste braadpan en bak de stukken kalfsvlees rondom bruin. Bak de sjalotten, tijm en salie 2 minuten mee. Schenk de gedroogde paddenstoelen met het weekvocht en de vermout in de pan en breng aan de kook. Leg de deksel op de pan, zet de pan in de oven en laat het vlees in ca. 2 uur heel langzaam gaar worden. Verwarm de volgende dag het stoofvlees, roer de crème fraîche erdoor en laat het gerecht tot tegen de kook aankomen. Proef en breng op smaak met zout en peper. Verhit de rest van de boter in een ruime koekenpan en bak de paddenstoelen al omscheppend 3 minuten. Voeg de sjalot en naar smaak zout en peper toe en bak nog 2 minuten. Schep het vlees in een mooie schaal en strooi de gebakken paddenstoelen erover. W
| kerst 2013 7
W
Oostenrijks groene tafel
Sissi, Strauss en Sachertorte: ze maken Wenen tot een romantische klassieker. Maar Wenen is zeker ook hip en groen, want in Oostenrijk zegeviert de oogst van het biologische boerenhof op tafel.
Oogopener: Oostenrijk is met bijna 20 procent biologische landbouwgrond en 16,3 procent biologische bedrijven marktleider van Europa als het gaat om biologische productie. En het bergland probeert de biologische landbouw steeds verder uit te breiden. De verkoop van boerderijproducten met het label ‘Gutes vom Bauernhof’ stijgt. En ook ‘gewone’ Oostenrijkse supermarkten voeren een breed assortiment biologische producten die vaak prominent in de winkel staan.
Groen in het vaandel Of het nu komt door de Oostenrijker Rudolf Steiner, inspirator voor de biologisch-dynamische landbouw (voorloper van de biologische landbouw), of door het dioxineschandaal, of door de gunstige politiek van de Grünen die het bewustzijn ten aanzien van thema's als globalisering, milieu en dierenwelzijn al jaren geleden hebben aangescherpt: gezond, groen en duurzaam staan hoog in het vaandel van de Oostenrijker die bovendien weinig moet hebben van grootschalig, intensief en genetische modificatie. Tel daarbij op dat de Oostenrijkse overheid, mede dankzij EU-landbouwsubsidies, gericht beleid voert op ondersteuning en ontwikkeling van kleinschalige landbouw in het berggebied waar de kostprijs van voedselproductie relatief hoog is, en je hebt een zichzelf versterkend mechanisme. Oostenrijk mag zich nu voorloper noemen op het gebied van biologische landbouw, dierenwelzijn, hernieuwbare energie en ecologisch 8 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
bewustzijn van hun consumenten. En wat staat er op tafel? De lokale keuken is er favoriet: eerlijke gerechten, bereid volgens traditionele familierecepten met verse, regionale producten uit het seizoen. Gerechten waar ook vegetariërs en flexitariërs blij van worden.
Austria Bio Garantie De Oostenrijkse equivalent van Skal Biocontrole is Austria Bio Garantie (ABG). ABG controleert en certificeert biologische producten in de hele productieketen (van de boeren en verwerkers tot de handelaren en importeurs/exporteurs). ABG draagt daarnaast bij aan een duurzaam gebruik van het land, het in standhouden van het cultuurlandschap en diervriendelijke veeteelt. Ook ondersteunt en bevordert ABG productiemethoden om de Oostenrijkse biologische boeren en verwerkers kansrijker en succesvoller te maken op de (inter)nationale markt.
Genieten van biologisch Oostenrijk? Dat kan. Boek je een hotel via BioHotels, dan boek je een ecologisch hoogwaardige vakantie. Je overnacht in energie-efficiënte hotels en treft biologische maaltijden van ingrediënten uit de regio aan op je bord. Extra leuk: de BioHotels zijn bezig met het bouwen van een eigen keurmerk: Best of Bio. Er is al een selectie van de beste biologische wijnen, sappen, bier, sterkedrank, olijfolie en chocolade die garandeert dat alleen het beste goed genoeg is. Tekst Nicole Willemse
vegetarische Romige paddenstoelengoulash hoofdgerecht, 6 personen 15 g gedroogd eekhoorntjesbrood, fijngehakt | 100 ml hete kruidenbouillon | 1 kg gemengde paddenstoelen | 40 g boter | 2 sjalotten, heel fijngehakt | 2 tenen knoflook, heel fijngehakt | 1 theelepel tijmblaadjes | 1 eetlepel fijngehakte salie | ½ theelepel paprikapoeder | 100 ml crème fraîche, losgeroerd Week het eekhoorntjesbrood 1 uur in 100 ml kokendheet water. Maak de gemengde paddenstoelen schoon en snijd grote exemplaren eventueel in stukken. Smelt de boter in een heel ruime braad- of hapjespan en fruit de sjalotten, knoflook, tijm en salie 2 minuten zonder dat de sjalot kleurt. Voeg alle paddenstoelen tegelijk toe en bak ze al roerend op een niet te hoog vuur tot ze na 6-7 minuten hun vocht loslaten. Roer de paprikapoeder, de crème fraîche en het eekhoorntjesbrood met het weekvocht erdoor. Verwarm de paddenstoelen nog 5 minuten zonder dat ze koken, zodat ze de smaken heel goed kunnen opnemen. Proef en breng op smaak met zout en peper. Schep de goulash in een mooie schaal.
Aardappelstrudel bijgerecht, 6 personen 1 kg kruimige aardappels | 75 ml volle melk | 50 ml slagroom | 2 eidooiers | 3 vellen filodeeg | 50 g gesmolten boter Kook de aardappels in water met zout in ca. 20 minuten gaar. Giet ze af en laat de aardappels nog even uitdampen. Schenk de melk en room erbij, breng het geheel aan de kook en stamp alles tot een gladde puree. Breng op smaak met zout en peper. Laat de puree ca. 20 minuten afkoelen. Klop de eidooiers erdoor. Laat de puree nu helemaal afkoelen. Verwarm de oven voor op 200 °C. Spreid een vel filodeeg uit, bestrijk het met gesmolten boter, leg er een vel filodeeg op, bestrijk het weer met boter en leg er weer een laag deeg op. Leg de aardappelpuree in een streep in het midden van het deeg. Rol het deeg om de aardappelpuree. Bestrijk de rol rondom met gesmolten boter. Leg de strudel op de bakplaat en bak deze in 20 minuten goudbruin. Laat iets afkoelen, snijd hem in 6 stukken en leg elk stuk op een warm bord. W
het grote feestmenu
| kerst 2013 9
Dat past natuurlijk overal bij!
deTraay Biologische honing Al sinds 1977 passie voor het imkervak, en dat proef je!
Authentieke seitan van Bertyn is eiwitkampioen en een weldaad voor je gezondheid, vitaliteit, slanke lijn en schoonheid
10
SMAKEN
0% JUNK
SUPER VOEDING www.bertyn.be
Authentieke seitan van Bertyn wordt op een traditionele wijze vervaardigd. 100% volwaardige plantaardige eiwitten van Oberkülmer Rotkorn oerspelt of Manitoba oertarwe. Authentieke seitan van Bertyn is daarenboven bron van vezels voor een vlotte darmtransit en heeft een heerlijke zachte beet. Kies in het koelvak van uw natuurwinkel uit de 10 lekkere smaken. Eiwitten voor elke dag, voor iedereen. Eiwitten zijn de voedingsstoffen die gezondheidsdeskundigen, artsen en diëtisten wellicht het minst bestuderen. Eiwitten zijn vergeten voedingsstoffen voor je gezondheid. Authentieke seitan van Bertyn is veel gezonder dan vlees, vis en tofu. Seitan is supervoeding dankzij betaïne (goed voor hart en bloedvaten) en omdat seitan een bron is van alfa-liponzuur (anti-aging super antioxidant). Seitan is een rijkdom aan BCAA aminozuren: leve energie, vaarAUTHENTIEKE SEITAN wel vermoeidheid.
Zeg niet seitan tegen de authentieke seitan van Bertyn • www.bertyn.be • tel 0032 3 620 26 56 • Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
het grote feestmenu
Salzburger Nockerln nagerecht, 6 personen 1 klein klontje boter | 4 eetlepels suiker | 3 eidooiers | 1 theelepel vanillepoeder | ½ theelepel heel fijn geraspte citroenschil | 1½ eetlepel maïzena | 6 eiwitten* | poedersuiker | ruime, lage ovenschaal Vet de schaal in met de boter en bestrooi met 1 eetlepel suiker. Verwarm de oven voor op 175 °C. Roer in een kleine kom de eidooiers los met de vanillepoeder en de geraspte citroenschil. Zeef de maïzena erboven en roer door de dooiers. Klop in een schone kom de eiwitten half stijf. Schep de resterende 2 eetlepels suiker erdoor en klop de eiwitten stijf. Roer een beetje eiwit door de eidooiers. Schenk nu het dooiermengsel op de eiwitten en spatel alles heel luchtig, maar goed door elkaar. Schep het beslag in 4 grote lepels in de schaal. Schuif de schaal op de onderste richel in de oven. Zet de schaal erop het en bak de soufflé in 12 minuten bruin van boven. Bestuif met poedersuiker en serveer direct. Serveer eventueel met een sinaasappelsalade of met in een scheutje rum gestoofde abrikozen. * Gebruik ook de eiwitten die je over hebt van de strudel.
| kerst 2013 11
Walnoten
om te genieten Walnoten, nu zijn ze op hun lekkerst. Romig van smaak, lekker krokant en natuurlijk gezond. Ideaal als smaakmakers in winterse zoete taarten en toetjes.
Chocoladewalnoten
Smelt 150 g pure chocolade (zie voor bereiding recept walnootmakronen). Doop met behulp van een vork 100 g halve walnoten stuk voor stuk in de chocolade en leg ze op een stuk bakpapier. Bestrooi ze met een klein beetje poeder voor chocolademelk en laat de chocolade hard worden.
12 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
Walnootmakronen met chocoladevulling 12 stuks 125 g gepelde walnoten | 75 g fijne kristalsuiker | ½ theelepel koekkruiden, gezeefd | 1 eiwit, losgeklopt | 75 g bittere chocolade | bakplaat bekleed met bakpapier Verwarm de oven voor op 175 °C. Hak 25 g walnoten met een groot mes fijn en houd ze apart. Maal de resterende 100 g walnoten zo fijn mogelijk en schud ze in een schaal. Meng de suiker en kaneel erdoor. Roer de helft van het eiwit erdoor tot het mengsel glad en kneedbaar is. Voeg als het mengsel nog iets te droog is wat extra eiwit toe. Kneed het mengsel goed door elkaar en vorm 12 gelijke balletjes. Leg de balletjes op enige afstand van elkaar op de bakplaat en druk er met de vingen een gaatje van ca. 1 cm diep in. Bestrijk de zijkanten met het resterende eiwit en strooi de gehakte walnoten erover. Bak de koekjes in 15-20 minuten lichtbruin. Smelt intussen de chocolade: leg de chocolade in een hittebestendig schaaltje. Hang het schaaltje boven een pannetje met heet, maar niet kokend water en laat de chocolade al roerend smelten. Neem het schaaltje direct van de pan als de chocolade gesmolten is. Laat daarna iets afkoelen. Leg de koekjes op een rooster en vul de gaatjes met de chocolade. Laat afkoelen en opstijven.
| kerst 2013 13
bio · organic
®
Zo puur kan krachtig zijn
RAW FOOD
Meer aandacht voor body en mind? TerraSana heeft nu ook tarwe- en gerstegraspoeder: o.a. rijk aanvezels, ijzer, magnesium, calcium en diverse vitaminen. Lekker door smoothies, shakes en yoghurt. www.terrasana.nl/superfood
SUPER FOOD Vraag in de winkel naar onze nieuwe Raw Superfood folder!
RAW SUPERFOOD SPECIALS
EXCLUSIEVE VERZORGINGSLIJN GELEE ROYALE
Nieuw!
• BDIH gecertificeerde producten: 100 % natuurlijke ingrediënten • Met intensief verzorgende werking van het kostbare bijeningrediënt: Gelee Royale • Bevat eiwitten, essentiële aminozuren, vitaminen B en mineralen • Talrijke vitaliserende stoffen en waardevolle plantaardige oliën • Een rijke, intensieve verzorging voor een stralende, gezonde en frisse huid
de Traay, Postbus 447, 8200 AK Lelystad, NL www.detraay.com
Walnoten
Recepten Anneke Ammerlaan | Fotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustavsson | Koken Ingmar Niezen
om te genieten
walnoten Appelcrumble nagerecht, 6 personen 6 kleine, stevige appels, bijv. golden delicious | 5 eetlepels vloeibare honing | sap en rasp van 1 grote citroen | 150 g boter | 100 g lichte basterdsuiker | 100 g gepelde walnoten | 100 g havermout | 2 eetlepels bloem | ž liter vanille-ijs | kaneel | ruime, lage ovenschaal, ingevet Verwarm de oven voor op 175 °C. Schil de appels, halveer ze en verwijder de klokhuizen. Smelt in een pannetje de honing met 50 g boter en roer de geraspte citroenschil en het sap erdoor. Wentel de appels door dit mengsel en leg ze met de bolle kant naar onder in een ovenschaal. Schenk de rest van het honingmengsel over de appels en dek de schaal af met aluminiumfolie. Bak de appels 20 minuten in het midden van de oven. Maal intussen de helft van de walnoten heel fijn en hak de andere helft vrij grof. Meng de gemalen walnoten met de suiker, de havermout en de bloem en wrijf met de vingertoppen de boter door het mengsel tot het lijkt op zandkorrels. Schep hier de gehakte walnoten door. Neem de appels uit de oven, verwijde de folie en verdeel het walnotenmengsel over de appels. Zet de schaal weer in de oven en bak de inhoud in nog 30 minuten gaar. Laat ca. 10 minuten afkoelen en verdeel de appels met crumble over 6 schaaltjes. Schep het vanille-ijs ernaast en strooi er wat kaneel over. | kerst 2013 15
16 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
Tekst Nicole Willemse | Beeld Sven Benjamins
De herfst is het lievelingsseizoen van Ana Amat, wijnmaker bij La Bodega de Pinoso. Het is de tijd van de oogst. In de omgeving van Pinoso, een dorp in het zuidoosten van Spanje, op vijftig kilometer van Alicante, strekken de wijngaarden zich uit tot zover het oog reikt. Tussen de wijnranken vullen bedrijvige plukkers hun manden tot de rand toe met trossen. ‘Al sinds de Romeinse tijd wordt hier wijn gemaakt’, zegt Ana Amat. ‘Dat vind ik het mooie van wijnbouw: het is een eeuwenoud beroep.’ Bodega de Pinoso is een coöperatie die in 1932 werd opgericht. Inmiddels zijn er driehonderd boeren aangesloten die worden begeleid door een technisch, een commercieel en een oenologisch team. Ana: ‘Zo kunnen de boeren zich volledig focussen op datgene waar zij goed in zijn: druiven telen. Het technische team onderzoekt bijvoorbeeld monsters van druiven in het laboratorium op suikergehalte en rijpheid om zo per perceel te bepalen wat de beste tijd is om te oogsten. Ik ben als oenoloog medeverantwoordelijk voor de wijnbereiding en het commerciële team neemt de verkoop van de wijnen voor zijn rekening. Zo doet iedereen hier waar hij goed in is. Dat komt de kwaliteit van onze wijnen ten goede.’ La Bodega de Pinoso streeft naar een honderd procent biologische teelt. Ana Amat: ‘Dat vinden we belangrijk, omdat het beter is voor het 18 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
milieu en omdat het ervoor zorgt dat ook generaties na ons hun bestaan kunnen baseren op wijnbouw. We begeleiden boeren intensief bij de omschakeling. Veel boeren telen al biologisch. De omstandigheden zijn hier perfect. Door het droge, mediterrane klimaat van veel zonuren en weinig regen blijft de druif sterk en gezond. Daardoor heb je weinig gewasbescherming nodig. En weinig sulfiet dat oxidatie en de ontwikkeling van ongewenste gistsoorten en bacteriën tegengaat.’
Ana: ‘Zo wordt de smaak van het sap niet beïnvloed door de smaak van de schil, de steeltjes of de pit tijdens het persproces. Daarnaast proberen we de wijnen zo min mogelijk te klaren. Filteren doet namelijk afbreuk aan de smaak. Áls we al filteren, doen we dat met bentoniet, een kleisoort, in plaats van met kippeneiwit zoals in de biologische landbouw gebruikelijk is. Zo is onze biologische wijn ook geschikt voor veganisten.’
Overwegend handwerk
‘Biologische wijn heeft lange tijd een slechte naam gehad’, zegt Ana Amat. ‘Dat komt doordat de eerste biologische wijnen slechts verkocht werden vanwege het stempel ‘bio’. Ze hadden nog niet de kwaliteit die ze hoorden te hebben. Wij streven ernaar biologische wijnen van topkwaliteit te produceren en de wereld te laten zien hoe goed die wijnen kunnen zijn.’ Wat Ana het mooie vindt van biologische wijnbouw is dat het iets doet met de smaak. ‘Druivenrassen passen zich aan de plek en het klimaat aan. Daarmee vertalen ze de rijkdom van de streek in hun smaak. Omdat er niets is toegevoegd aan de grond waaruit de druiven hun voeding halen, zijn onze biologische wijnen nóg subtieler van smaak. Je proeft de mediterrane ziel in onze biologische wijnen: de zon, de bergen, de zee en de passie van de makers.’
De druiven die de boeren La bij Bodega de Pinoso aanleveren zijn overwegend met de hand geplukt. ‘Dat komt ook voort uit de biologische gedachte over druiventeelt’, vertelt Ana Amat. ‘Met zware machines veroorzaak je snel bodemverdichting en erosie. Bovendien kunnen machines de druiventrossen beschadigen waardoor ze gevoelig worden voor schimmelvorming. Dat is nadelig voor de kwaliteit van de wijn.’ En die is belangrijk. Het technische team is fulltime bezig de kwaliteit van de druiven te controleren. Boeren worden niet betaald voor het aantal kilo’s druiven dat zij produceren, maar voor de kwaliteit van hun druiven. Ook tijdens het proces van wijnmaken is kwaliteit het hoogste doel. Voor rode wijn en rosé geldt bijvoorbeeld dat de druiven niet worden geperst, maar gekneusd.
De smaak van zon, bergen en zee
Ana Amat
| kerst 2013 19
Win, win, win! Wil je kans maken op zo’n lekker productenpakket? Schrijf ons dan wat je favoriete bioproduct is en waarom. Uit alle inzendingen worden drie winnaars geselecteerd. Stuur je inzending vóór 19 december 2013 naar: smaakmakend@bionext.nl. De winnaars hebben de producten dan nog voor de kerst in huis. Vanaf 22 december 2013 staan de winnaars op www.smaakmakend.nl. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
20 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2013
Verrukkelijke biocadeau’s Om cadeau te doen, of om jezelf mee te verwennen: acht bijzondere bioproducten voor de decembermaand!
peulvruchten Hot chocolate Granen, & zaden van Good Cook van Vivani
honing Fiordifrutta van Natoli
Een heerlijk kookboek met 150 recepten uit de hele wereld rond granen, peulvruchten en zaden. Van ontbijt tot diner bereid met o.a. boekweit, sojabonen, spelt en pompoenpitten. Plus handige tips hoe je ze moet gebruiken, koken en bewaren. www.goodcook.nl
Deze bijzondere citroenbloesem- en dennenhoning van Fiordifrutta zijn 100% Italiaans. De honing is onverwarmd dus alle goede eigenschappen van honing zijn behouden. Probeer deze honigsoorten ook eens in een dressing of over een fruitsalade.
Natural Temptation kruidenthee
You are sweet is een verleidelijke, biologische kruidenthee met cacaoschillen en verwarmende specerijen. Deze bijzondere kruidenthee van Natural Temptation is de ideale winterthee. www.naturaltemptation.eu
Kerstkoffie van Simon Lévelt
De kerstkoffie is een melange van biologische koffiesoorten uit Ethiopië, Mexico en Indonesië. Een volle en mollige feestkoffie met een rijk aroma. Heerlijk tijdens een after-dinnermoment. www.simonlevelt.nl
Fijn geraspte stukjes bittere chocolade om zelf de romigste warme chocolademelk mee te maken. Het enige dat je hoeft te doen is de chocolade al kloppend te laten oplossen in hete melk. Goddelijk lekker. www.vivani-chocolate.de
Java Matcha Gula van Noble House Gula Java, kokosbloemsuiker en matcha ofwel een ceremoniële Japanse groene thee. Deze thee van Kotobuki wordt geprezen om zijn pure smaak en zijn hoge gehalte anti-oxidanten. www.noble-house.tk
Oliën Omega van Bioplanete
chocolade van Ananda Amigos International Ananada chocolade is gemaakt van de beroemde en smaakvolle Arriba cacaoboon uit Equador die aldaar van boon tot reep wordt verwerkt. Er zijn zeven avontuurlijke smaken, waaronder Chia Chic met chiazaadjes en Coffee Break met krokante stukjes geroosterde koffieboon. www.anandachocolate.nl
Drie bijzondere oliën met gezonde omega vetzuren en elk met een eigen smaak: de frisse en fruitige Omega Orange, de nootachtige en aromatische Omega Green en de nootachtige en scherpe Omega Blue. Probeer ze in salades , over groenten of in een smoothie. www.bioplanete.com
| kerst 2013 21
Spicy, warm & vega!
Tajine
van pompoen met dadels en kikkererwten hoofdgerecht, 4 personen
10-15 takjes koriander | 1 flessenpompoen, ca. 750 g | 3 eetlepels olijfolie | 2 uien, gesnipperd | 4 tenen knoflook, fijngehakt | 200 g dadels van de Nieuwe Band | 1 blik kikkererwten (400 g) afgespoeld | 2 theelepels gemberpoeder | 2 theelepels gemalen korianderzaad | 1 theelepel komijn | 1 rode peper, fijngehakt | 1 blik tomaatstukjes (400 g) Haal de blaadjes van de takjes koriander, hak ze fijn en houd ze apart. Hak ook de stelen van de koriander fijn. Snijd de pompoen in stukken, schep de zaadjes eruit en schil de stukken. Verhit de olijfolie in een tajine of braadpan en fruit hierin de uien en knoflook 3 minuten zonder dat ze kleuren. Schep de stukken pompoen, de dadels, de kikkererwten, fijngehakte koriandersteeltjes, gemberpoeder, gemalen koriander, komijn en rode peper door de ui. Voeg het blik tomaten en naar smaak zout toe en breng alles aan de kook. Leg de deksel op de pan en stoof het gerecht in 10-12 minuten gaar. Strooi de fijngehakte korianderblaadjes over het gerecht. Lekker met grof boerenbrood of couscous.
Nieuwe Band dadels
Deze lekkere ‘Deglet nour’- dadels worden in Tunesië geteeld door de familie Chibani. Deze dadels komen uit drie geselecteerde oases rond de stad Douz, waar ze zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen worden geteeld. Deze oases vallen onder het ‘handin-hand’-project. De werknemers, bijna allemaal vrouw, hebben ‘faire’ arbeidsvoorwaarden zoals een vaste baan en sociale verzekeringen.
22
s ’ a z z i p p a r W met vegetarische shoarma en gemarineerde spinaziesalade hoofdgerecht, 2 personen of borrelhapje, 8 personen 200 g wilde spinazie | 2 eetlepels olijfolie | 1-2 tenen knoflook, uitgeperst | ½ rode peper (zonder zaadjes), fijngehakt | 2 eetlepels witte balsamicoazijn | 2 grote wraps 1 pakje bio shoarma (160 g) | 1 kleine rode ui | 2 tomaten, zonder zaadjes in blokjes | 50 g geraspte belegen kaas Verwijder eventueel grove nerven uit de spinaziebladeren. Snijd de bladeren in repen en leg ze in een schaal. Verhit de olie in een pannetje en fruit de knoflook en peper 2 minuten. Roer de azijn en naar smaak zout erdoor. Breng aan de kook en schep de warme dressing direct door de spinazie. Marineer de spinazie ca. 30 minuten. Verwarm de oven voor op 200 °C. Leg de wraps op een bakplaat. Verdeel de shoarma, uiringen en blokjes tomaat over de wraps. Strooi de kaas erover en bak de wraps 10 minuten in het midden van de oven. Leg de wraps elk op een bord en verdeel de spinaziesalade erover. W
Bio shoarma van de Vegetarische Slager Het basisproduct voor bio shoarma van de Vegetarische Slager zijn de eiwitrijke bonen van de lupine. De lupine wordt door akkerbouwer en oprichter van de Vegetarische Slager Jaap Korteweg in Nederland geteeld. Zijn missie: het bevrijden van dieren uit de voedselketen en uit bonen en granen duurzaam en efficiënt ‘vlees’ maken dat zo goed als vlees smaakt, zodat niemand iets hoeft te missen.
| kerst 2013 23
academie gastronomie landgoed
Opleidingen en cursussen 2014 • Natuurvoeding in een notendop start 24 januari • BD landbouw en voeding start 24 januari • Moestuincursus (BD tuineren) start 1 februari • Natuur in leiderschap start 4 februari • Natuurvoedingskundige start 19 september
www.kraaybeekerhof.nl
✩ ✩
✩
Fair Trade Extra Vierge Kokosolie van Amanprana is feest voor iedereen
Rwww.noble-house.tk ECEPTEN Schenk jouw feestgerechten ‘serene levenskracht‘ met fair trade extra vierge kokosolie van Amanprana. Licht verteerbaar, om te bakken, frituren, wokken en voor fondue. Lekker zacht van smaak en gezonder voor jouw gasten.
FAIR TRADE Bio kokosolie van ‘eerlijke handel’ voor een duurzame, ethische en sociale wereld
Info: www.noble-house.tk Verkrijgbaar in de natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
RAW FOOD
0% JUNK
SUPER VOEDING
info www.noble-house.tk
AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT
y r r u c l o o k n e r e Bo
Spicy, warm & vega!
hoofdgerecht, 4 personen
Recepten Anneke Ammerlaan | Fotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustafsson | Koken Ingmar Nieze
2 eetlepels olie | 250 g (vegetarisch) gehakt | 1 ui, gesnipperd | 1 zakje Onoff! rode currypasta | 600 g boerenkool, grof gesneden | 800 g schoongeboende vastkokende aardappels, in vrij grote parten | 1 blik kokosmelk (400 ml) | geraspte schil en sap van 1 limoen Verhit de olie in een ruime braadpan en roerbak het gehakt rul. Roerbak de ui 2 minuten mee. Voeg de kruidenpasta toe en bak ½ minuut mee. Schep de boerenkool door het gehakt en roerbak 1 minuut. Voeg de stukken aardappel, kokosmelk en geraspte limoenschil toe. Breng aan de kook en stoof de curry in ca. 20 minuten gaar. Proef en breng eventueel op smaak met zout en limoensap.
Onoff! currypasta
Dat de kruidenpasta’s van Onoff spices! echt authentiek smaken komt omdat de smaakmaker achter Onoff spices!, Onno Stienen, in Bangkok is opgeleid tot Thaise chef. Tijdens zijn kookworkshops merkte hij dat er behoefte was aan echt goede kruidenpasta’s. Kwaliteit is dan ook zijn uitgangspunt en daarom worden de makkelijk te gebruiken kruidenpasta’s zonder toevoegingen bereid uit eerlijke, biologische grondstoffen.
| kerst 2013 25
❤ ❤ ❤ ❤
❤ ❤ ❤ ❤❤ ❤
‚Shangri-La’ van Amanprana eeuwige jeugd ORAC serum Voor oogcontour en gezicht
❤
Kunnen we 100 jaar worden met een eeuwig jonge huid? Kunnen we huid terug verjongen? Shangri-La oogcontour en gezichtsserum voor de eeuwige jeugd kan je helpen. Voor een zichtbaar jongere huid. Rimpels, grauwe huid en pigmentvlekken zijn het gevolg van veroudering. Een uitgezakte huid rond ogen en kaaklijn zijn dat ook. Bij Amanprana vinden we: ‘al wat je niet kan eten, gebruik je niet op de huid’. Waarom? Omdat voldoende bewezen is, dat hetgeen we op de huid aanbrengen, ook in de huid dringt en sommige inhoudsstoffen ook in het hele lichaam terecht komen via de bloedbaan en het lymfesysteem. Daarom is Shangri-La 100% supervoeding. 100% olie-extracten van planten, vruchten en kruiden. Shangri-La bevat 0% chemische stoffen. Shangri-La is speciaal ontwikkeld voor de delicate oogcontouren, zodat je ogen zullen stralen. Shangri-La is een diep werkend serum dat alle huidlagen versterkt door haar kleine moleculaire structuur van de etherische oliën. ❤ Shangri-La is supervoeding. Gladdere gelaatstrekken en een stralende teint is het resultaat. Shangri-La beschermt de huid en gaat veroudering tegen door haar hoge concentratie ORAC eenheden. ORAC eenheden zijn antioxidanten, die de oxidatie (veroudering) van de huid helpen tegen te gaan. Ze helpen de zichtbare schade te herstellen! Shangri-La geeft je huid haar natuurlijke jeugdige expressie terug beste en verzacht de tekenen van veroudering. score van Shangri-La belooft je een jongere huid.
❤
❤
rita stiens
❤ ‘Razoli’ is 3 in 1 Scheerolie voor glad scheren, voeden en aftershave zonder irritaties of uitslag “Ik scheerde me met een elektrisch scheerapparaat, maar dat gaf nooit een superglad scheerresultaat. Mijn huid was vaak rood en geïrriteerd. Op een dag begon ik me te scheren met een mesje. Wat een verbetering. Sneller, gladder en minder irritaties”, zegt Bart Maes, oprichter van Amanprana. “Ik zocht natuurlijke scheerzepen en scheercrèmes. Die vond ik eigenlijk niet. Een Bart Maes en Chantal Voets, natuurlijke aftershave zonder alcohol was er Oprichters van Amanprana ook niet. Uiteindelijk kwam ik op het idee om een scheerolie te ontwikkelen, die 100% natuurlijk zou zijn, 100% bio, zonder irritaties of uitslag, super glad zou scheren, de huid zou voeden en als aftershave de huid zou verzachten en parfumeren. De 3 in 1 Scheerolie van Amanprana werd gecreëerd. We ontwikkelden supervoeding voor een super glad scheerresultaat.” Razoli vervangt scheerschuim, gezichtscrème en aftershave. De kokos-, olijf- en rode palmolie in combinatie met de 7 essentiële oliën in de Amanprana Scheerolie zorgen voor een goede verzorging, voeding, bescherming en ❤ zachte parfumering van de huid. Ze hydrateren, herstellen, verstevigen en voeden de huid. Zonder irritaties of uitslag. Je hebt dus geen scheercrème, scheerzeep of aftershave meer nodig. De scheerolie werd ontwikkeld om unisex te gebruiken. Voor het glad scheren van gezicht, lichaam of intieme delen. Vrij van chemicaliën beste en conserveringsstoffen. Met de 3 in 1 scheerolie zie je perfect, waar je scheert. score van
❤❤
rita stiens
Shangri-La en Razoli van Amanprana behalen 10/10 in de ‘Test voor veilige cosmetica’ van Rita Stiens. Shangri-La en Razoli bevatten geen chemische producten en geen bewaarmiddelen. Rita Stiens, de befaamde journaliste gespecialiseerd in cosmetica, publiceerde “De waarheid over cosmetica”. Shangri-La en Razoli van Amanprana behaalden de hoogste reultaten dankzij hun biologische, actieve en natuurlijke ingrediënten.
super voeding
info www.noble-house.tk
0% junk
100% bio • 100% actief • 100% natuurlijk • 100% • Info: tel. 00 32 3 653 25 41, www.noble-house.tk • Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACht
volle 30+
De lichtblauwe jong belegen light 30+ kaas van Zuiver Zuivel is een nieuwe eyecatcher in het koelvak. Bereid met halfvolle melk en 30+ bevat minimaal 40% minder vet dan 50+ kaas. Dankzij de speciale receptuur en natuurlijke rijping is Zuiver Zuivel 30+ light kaas vol van smaak. En natuurlijk is de kaas vegetarisch gestremd. Adviesprijs circa € 15,00 | kg
gezonde start Heb je al goede voornemens voor komend jaar? Van 2 t/m 19 januari is de Gezonde Start, een actieperiode met veel aandacht voor biologische groenten en fruit. Meer informatie volgt binnenkort op www.biologischlekkernatuurlijk.nl
wit of bruin Wist u dat de Italianen al eeuwenlang experts zijn in de productie van rijst? Monniken ontdekten in de Po-vlakte de juiste omstandigheden ervoor. La BIO IDEA introduceert nu typisch Italiaanse rijstsoorten voor de bereiding van risotto: de witte Carnaroli en bruine Arborio. De Originario is voor van alles geschikt: van rijstsalades tot Aziatische gerechten. Doe verder zoals de Romeinen het doen: ‘Rijst wordt in water geboren, maar moet in wijn sterven.’
Adviesprijs vanaf € 1,69 - € 2,49 | 500 g
peruviaanse oppepper
Maca is een knolgewas uit de Peruviaanse Andes en wordt ook wel ‘ginseng van de Andes’ genoemd. De wortels worden gedroogd en verwerkt tot poeder met een smaak die lijkt op die van chocolade en vanille. Macapoeder is rijk aan vitamine C. Met één of meer eetlepels in een toetje, smoothie, of shake krijgt je energiepeil een lekkere oppepper. Adviesprijs € 8,95 | 300 g
lekker over de top
Houd de honing toppings van De Traay bij de hand als er ijs, fruit of een stapel pannenkoeken op tafel staat of als u een marinade wilt maken. Knijp Abrikoos/ Gember over fruit of in een marinade, Chocolade/ Munt over ijs, Cranberry/Vanille over een pannenkoek en Koffie/Amandel in de koffie en proef wat het doet. Adviesprijs € 4,95 | 195 ml
| kerst 2013 27
Word ook optimist of geef wat optimisme weg! Blijf geïnspireerd. Lees in The Optimist over mensen die geloven in hun dromen, over hemelbestormers die hun passie volgen, over de positieve veranderingen die we in ons eigen leven kunnen doorvoeren.
Word nu lid van The Optimist. Lezers van Smaakmakend betalen het eerste jaar slechts € 25,- i.p.v. € 72,50. Dat is dus ruim 65% korting! U ontvangt: • 6 x de lekker dikke The Optimist in uw brievenbus • 1 x per jaar een gratis online cursus (t.w.v. minimaal € 150) • gratis alle online webinars kijk op www.theoptimist.nl/lidmaatschap voor alle voordelen van het premium lidmaatschap. Natuurlijk kunt u ook van deze aanbieding gebruik maken om een dierbare met wat optimisme te verrassen. Hij/zij ontvangt dan alle voordelen van het premium lidmaatschap t.w.v. € 72,50. U betaalt slechts € 25,-. Ga naar www.theoptimist.nl/smaakmakend en meld u aan, of vul onderstaande bon in en verzend hem in een envelop naar: The Optimist, Antwoordnummer 10016, 2400 VB Alpen a/d Rijn. Postzegel niet nodig. Factuuradres:
Ontvangstadres:
NAAM
NAAM
ADRES
ADRES
POSTCODE/PLAATS
POSTCODE/PLAATS
❏ acceptgiro ❏ automatische incasso van rekeningnummer:
Denk in kansen.
Ik betaal via
Schoonheids koningin Gelee Royale is bijzonder en zeldzaam bijenvoedsel dat exclusief bestemd is voor de koningin. En het is ook een vitaliserende, voedende en vochtregulerende gezichtsverzorging boordevol eiwitten, essentiële aminozuren, vitamine B en mineralen. Aantrekkelijk toch? Adviesprijs reinigingsmelk en -lotion € 6,55 | 150 ml dag- en nachtcrème vanaf € 7,59 | 50 ml
Gepoft strooigoed Het is weer iets anders, lekker luchtig en knapperig: de gepofte quinoa van Nature Crops. Strooi de quinoa bijvoorbeeld als topping over yoghurt of roomijs of over een salade die een bite kan gebruiken. Voor de garnering van hapjes en gerechten is deze quinoa ook leuk om te onthouden. Adviesprijs € 2,39 | 75 g
70% fruit
Wie zin heeft in iets nieuws op zijn broodje of beschuit kan even vooruit met elf nieuwe smaken van De Nieuwe Band: abrikoos, zwarte bes, duindoorn, framboos, aardbei, bosvrucht, aardbeirabarber, zure kers, bittere sinaasappel, pruim en aardbei-vanille. Elke pot bevat maar liefst 70% fruit uit de boerenstreek van Sleeswijk Holstein. Adviesverkoopprijs € 2,99 | 250 g
goed geroosterd Vermalen geroosterde hazelnoten: dit Italiaanse hazelnootmeel is van nature glutenvrij en heel geschikt om taarten of speciale broden van te bakken. Ook past het goed in een graanvrij dieet. Maak met dit meel bijvoorbeeld eens een lekker warm hazelnootbrood voor het ontbijt. Espressootje erbij. Hmmm… Adviesprijs € 2,35 | 100 g en € 15,95| 1 kg
29 s m a a k m a k e n d 4 | najaar 2013
| kerst 2013 29
advertenties
de beste bio-adresjes De Roek Vakantiebungalows in de bossen bij Otterlo, 1500m van Nat. Park Hoge Veluwe. Met biologische winkel, speeltuin, kinderboerderij. www.deroek.nl Kruidengeneeskunde Cursussen, Open Dag, producten, webshop www.kruidenrijk.nl (06)387 315 63 OBILOT NATUURTEXTIEL in Zutphen. Mode, basics, bio-babyuitzet, Demeterwol, hennep, biokatoen, zijde, kinderwagens, bed en zo. Groenmarkt 1, www.obilot.nl
Boer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de
coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie. Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.
www.Eelerberg.nl Natuurcamping en bio eethuisje uniek gelegen op Sallandse Heuvelrug, rustig en kindvriendelijk (0548) 681 223 Met Eco-Wifi en Eco-Dect minder straling in huis. www.electrohealth.nl Wilt u hier ook adverteren? Dat kan al vanaf € 60,00 (excl. btw). Meer info: Bionext, Renáta Horenová, tel. (06) 186 505 17 en horenova@bionext.nl of kijk op: www.smaakmakend.nl
Adopteer een Kip is een campagne van Bionext
www.adopteereenkip.nl
Rond de feestdagen zijn er altijd leuke kerstpakketten voor de hond en kat in het assortiment. www.eko-pets.nl Sincero fair fashion Utrecht Biologische eerlijke mode m/v www.sincero.nl ook webshop
Ik heb al een kip geadopteerd. En jij? Tienduizenden Nederlanders hebben inmiddels een biologische kip geadopteerd. En het aantal blijft maar groeien. Logisch. Want het lekkerste eitje is een adoptiekip-eitje. Gelegd door een kip die buiten scharrelt tussen de struiken, regelmatig lekker in de zon een zandbad neemt, verse graankorrels pikt, haar snavel houdt en een haan in de buurt heeft. Een kip, kortom, die een kipvriendelijk leven leidt. Als je voor een kipadoptie kiest, dan geniet jij van haar eieren en de kip van het buitenleven. Fair deal, toch?
EKO textiel bij Pure Coverz:bedbad-tafel-keuken & stoffen www.purecoverz.nl (0226) 341 965
www.biogids.nl
voor een overzicht van biologische winkels, boerenmarkten, webwinkels, restaurants en nog veel meer
colofon Smaakmakend 5 • kerst 2013 Smaakmakend is een uitgave van Bionext. Het blad verschijnt vijf keer per jaar en wordt u aangeboden door uw biologische specialist. In Smaakmakend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Bionext. Uitgever Bionext | Laan van Vollenhove 3221 | 3706 AR Zeist | tel (030) 233 99 70 | fax (030) 230 44 23 | smaakmakend@bionext.nl Redactie Anneke Ammerlaan (hoofdredacteur) | Andre Brouwer (redactieraad) | Casper Kromkamp (redactieraad) Vormgeving Marc van Meurs | Yullan Oosterhof Fotografie & Illustratie Sven Benjamins | Geert Broertjes | Foodphoto | Shutterstock.com Aan dit nummer werkten mee Bianca Daniels | Ingmar Niezen | Ulrika Gustafsson | Nicole Willemse Lithografie Grafimedia Amsterdam Drukwerkbegeleiding Machiel Oudheusden, Sumis Printmanagement Druk Roto Smeets Acquisitie Renáta Horenová | Advertenties kunnen zonder opgaaf van redenen worden geweigerd. ISSN: 1385-9625 © Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/ of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en fotograaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuistheden is Bionext niet aansprakelijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.
EXKi
een frisse kijk
de fonetische verbastering van het culinaire ‘exquise’, is een Brussels eetconcept, met twee vestigingen in Den Haag. Oprichters Joep van Haasten en Servaas Vehmeyer bieden een betaalbare optie om kwalitatief, lekker en gezond te eten in een snel jasje.
Brusselse formule? De formule is bedacht door drie vrienden, Nicolas, Frédéric en Arnaud. Ze openden begin 2001 een kwalitatief ‘snelrestaurant’ in Brussel. Een eat in én take away, waar je op elk moment van de dag dagverse soepen, broodjes, salades, maaltijden en taartjes kunt eten. Inmiddels zijn er ook twee EXKi’s in Den Haag, en wat ons betreft volgen er meer in het land. EXKi biedt een enorm assortiment versproducten, van eigengebakken brood tot zelfgemaakte filet americain. Het is de bedoeling dat mensen hier elke dag iets anders kunnen kiezen en kunnen eten.’
Tekst Nicole Willemse | Fotografie Kato Tan
Wat valt er te kiezen? ‘De Belgische befaamde groentekok Frank Fol is onze cultuurbewaker op culinair gebied. Zijn focus is groente, in al haar vormen. Frank bedenkt, proeft en keurt ieder halfjaar een nieuwe menukaart. En elke maand zet hij een biologische groente van eigen bodem centraal; nu in december waterkers. Die komt terug in allerlei bijzondere broodjes, salades en soep. Behalve lekker is dat ook duurzaam: je vermindert meteen je ecologische voetafdruk.’ Kleinere voetafdruk? ‘Meer dan een derde van ons assortiment is biologisch, enigszins afhankelijk van het seizoen. Sommige ingrediënten worden door biologische certificering buitenproportioneel duur, dan kiezen we voor natuurlijke en nietgemanipuleerde varianten die in onze ogen kwalitatief even goed zijn. Met duurzaamheid scoren we hoog. Al onze producten zijn met respect voor natuur en milieu geteeld en diervriendelijk. We werken met milieuvriendelijke verpakkingen, gemaakt
uit gerecycled materiaal. Onze restaurants zijn ingericht met gerecyclede en milieuvriendelijke materialen, er zit geen synthetische verf op de muren, we verbruiken duurzame energie en er ligt duurzaam papier in de printer.’ Gezond? ‘Sinds 2005 is EXKi lid van EuroToques, opgericht door Paul Bocuse en Paul Romeyer. Euro-Toques is erkend door de Europese Commissie, een waarborg voor kwaliteit en smaak van voedsel. We beloven versheid en natuurlijke producten. We halen geen trucjes uit, geen houdbaarheidsfratsen en additieven worden vermeden. Sinds oktober zijn we aspartaamvrij, dus bij ons tref je geen cola-light meer en
geen zoetjes in de koffie, maar stevia. Bij ons is er geen mayonaise, wel vetarme emulsies, rijk aan groenten. We bieden vegetarische gerechten en gerechten zonder koolhydraten of lactose. Gasten die willen weten wat er precies in ons eten zit kunnen terecht bij ‘Mijn ekilibre menu’. Van elk gerecht op de kaart maken we een voedselpiramide met voedingsinformatie, zodat je thuis of via de app kunt bepalen welke keuzes het beste bij jouw levensstijl en voorkeuren passen. Wie wil, kan bij ons verantwoord uit eten.’ V Vestigingen aan Plein 11 en Turfmarkt 224 in Den Haag www.exki.nl | kerst 2013 31
Sytse en Tiertsje Gerritsma, Maatschap Gerritsma-Smink, Elahuizen (Friesland)
Nieuw van Zuiver Zuivel ď ś heerlijk
Light 30+
van smaak ď ś gemaakt met halfvolle melk
Zuiver Zuivel jong belegen light 30+ kaas is bereid met halfvolle melk en bevat minimaal 40% minder vet dan 50+ kaas. Dankzij de speciale receptuur en natuurlijke rijping is Zuiver Zuivel 30+ light kaas bovendien vol van smaak. Uiteraard is de kaas vegetarisch gestremd. Heerlijk voor op brood of als borrelhapje, probeer nu!
www.zuiverzuivel.nl