ÁÎÁÈ ÏÅÐÑ
ÓÈËßÌ ÓÅÍÒÚÍ
È ÊÐÀÄÅÖÚÒ ÍÀ ËÓÐÈÄÈÉ
1
Êíèãàòà ñå èçäàâà ñ ôèíàíñîâàòà ïîìîù íà ÍÓÐËÀ.
2
Áîáè Ïåðñ
Ïðåâåëà îò íîðâåæêè: Åâà Êúíåâà
ÅÌÀÑ 3
Bobbie Peers LURIDIUMSTYVEN © Bobby Peers Published by Agreement with Salomonsson Agency Áîáè Ïåðñ ÓÈËßÌ ÓÅÍÒÚÍ È ÊÐÀÄÅÖÚÒ ÍÀ ËÓÐÈÄÈÉ Ïðåâåëà îò íîðâåæêè: Åâà Êúíåâà Äèçàéí íà êîðèöàòà: Ñòîÿí Àòàíàñîâ, Kontur Creative © ÈÊ ÅÌÀÑ Âñè÷êè ïðàâà çàïàçåíè!
4
Ëîíäîí, ãàðà Âèêòîðèÿ  ÐÀÇÃÀÐÀ ÍÀ ÑÓÒÐÅØÍÈß ×ÀÑ ïèê êðà÷åõà ïðèïðÿíî çàáúðçàíè õîðà ñ íàé-ðàçíîîáðàçåí âúíøåí âèä, âñåêè çàåò ñ ìèñëèòå ñè. Íèêîé íå çàáåëÿçà êàê áðàäàò âúçðàñòåí ìúæ ñ êðúãëè î÷èëà ïðåêîñè òè÷åøêîì ÷àêàëíÿòà. Çäðàâî ñòèñíàë êàôÿâ ïàêåò, ñòàðåöúò íåïðåñòàííî ñå îçúðòàøå, ñÿêàø íÿêîé ãî ãîíè. Íå ùåø ëè, ñïúíà ñå â êóôàðà íà êîëåëöà íà íÿêàêúâ ïúòíèê. Çàëèòíà âñòðàíè, íî ñëåä íÿêîëêî êðà÷êè ñè âúçâúðíà ðàâíîâåñèåòî è ñå êà÷è íà åñêàëàòîðà êúì ìåòðîñòàíöèÿòà. Íà ïåðîíà ãúìæåøå îò íàðîä. Èãëà äà õâúðëèø, íÿìà êúäå äà ïàäíå. Ñòàðåöúò ñè çàïðîáèâà ïúò ïðåç íàâàëèöàòà è ñòèãíà äî êðàÿ íà ïåðîíà. Îò òóíåëà ïîëúõíà õëàä. Çàäàâàøå ñå âëàê. Íèêîé îò ïúòíèöèòå íå çàáåëÿçà êîãà ñòàðåöúò ñêî÷è íà êîëîâîçà. Ðàçíåñå ñå ìåòàëè÷åñêîòî ñòúðæåíå. Ïðèáëèæàâàùàòà ìîòðèñà èçòëàñêà ìîùíà âúçäóøíà ñòðóÿ ïðåä ñåáå ñè. Ñòàðåöúò õâúðëè ïîñëåäåí ïîãëåä êúì ïåðîíà, îáúðíà ìó ãðúá è ïîòúíà â ìðà÷íèÿ òóíåë.
5
6
ÏÚÐÂÀ ÃËÀÂÀ
Îñåì ãîäèíè ïî-êúñíî. Íÿêúäå èç Íîðâåãèÿ, íà àäðåñ, ïàçåí â äúëáîêà òàéíà ÈÇÖßËÎ ÏÎÃÚËÍÀÒ îò çàíèìàíèåòî ñè, Óèëÿì íå ÷ó, ÷å ìàéêà ìó ãî âèêà. Ñåäåøå ïðåãúðáåí íàä ìàñèâíî ïèñàëèùå. Äúëáîêî ñúñðåäîòî÷åí, òîé çàòåãíà è ïîñëåäíèÿ âèíò â ìåòàëíî óñòðîéñòâî, ãîëÿìî êîëêîòî ïðàçåí êàðòîíåí öèëèíäúð îò ðóëî òîàëåòíà õàðòèÿ. Ñúñòîåøå ñå îò îáîñîáåíè ÷àñòè, ãðàâèðàíè ñ ðàçëè÷íè ñèìâîëè è íàäïèñè. Ñ äîâîëåí âèä Óèëÿì ãî âäèãíà êúì ñâåòëèíàòà è ãî îãëåäà. Âçå îò ïèñàëèùåòî âåñòíèêàðñêà èçðåçêà ñúñ ñíèìêà íà öèëèíäúð ìíîãî ïîäîáåí íà íåãîâîòî ïðîèçâåäåíèå. Ìîçúêîòðîøà÷êàòà íàé-òðóäíàòà ãëàâîáëúñêàíèöà â ñâåòà ïðèñòèãà â Íîðâåãèÿ. Êîé ùå ÿ ðàçãàäàå? ïèøåøå âúðõó èçðåçêàòà. ÂÅ×ÅÐßÒÀ Å ÃÎÒÎÂÀ! èçâèêà ìàìà îò êóõíÿòà íà äîëíèÿ åòàæ. Óèëÿì íå ðåàãèðà.  íåãîâà çàùèòà ùå óòî÷íèì, ÷å â êúùàòà íÿìàøå äîáðà àêóñòèêà. Ñòåíèòå â èíà÷å ïðîñòîðíèòå ñòàè áÿõà ïîêðèòè ñ áèáëèîòå÷íè øêàôîâå, ïðåòúïêàíè ñ êíèãè. Óèëÿì è ñåìåéñòâîòî ìó ãè áÿõà íàñëåäèëè îò äÿäî ìó. Òîé èì ãè áå çàâåùàë çàåäíî ñúñ ñòðîãàòà çàðúêà äà íå ãè èçõâúðëÿò ïðè íèêàê-
7
âè îáñòîÿòåëñòâà. Ïðåíåñîõà ãè ñúñ ñåäåì îãðîìíè êîíòåéíåðà îò Àíãëèÿ. Óèëÿì ãè èç÷åòå âñè÷êèòå. Íàéìàëêî ïî äåñåò ïúòè. Ñòàíàõà îñåì ãîäèíè, îòêàêòî èì ñå íàëîæè äà èçáÿãàò îò Àíãëèÿ. Îñåì ãîäèíè, îòêàêòî ñå íàíåñîõà â òàçè êúùà. È îñåì ãîäèíè, îòêàêòî äÿäîòî íà Óèëÿì èç÷åçíà. Ñåãà Óèëÿì è ðîäèòåëèòå ìó æèâååõà èíêîãíèòî íà àäðåñ, ïàçåí â äúëáîêà òàéíà, è ïîä íîâà ñàìîëè÷íîñò â ñòðàíà íà èìå Íîðâåãèÿ. ÓÈËßÌ ÓËÑÅÍ! ÑËÈÇÀÉ ÄÀ ÂÅ×ÅÐßÌÅ! Ìàìà óïîðñòâàøå. Òîçè ïúò Óèëÿì ÿ ÷ó. Áåøå óïîòðåáèëà è ôàìèëèÿòà ìó: Óëñåí. Óèëÿì Óëñåí. Èìàøå ÷óâñòâîòî, ÷å íèêîãà íÿìà äà ñâèêíå ñ òîâà èìå. Êîïíååøå çà äåíÿ, êîãàòî ùå ðàçêðèå íà âñåîñëóøàíèå êàê âñúùíîñò ñå êàçâà: Óèëÿì Óåíòúí. Îòäàâíà ïðåñòàíà äà ïèòà êàêâî âñúùíîñò ñå å ñëó÷èëî â Ëîíäîí ïðåäè îñåì ãîäèíè. Çàùî âçåõà ôàìèëèÿòà Óëñåí è íàó÷èõà íîðâåæêè. Çàùî ñå ïðåìåñòèõà äà æèâåÿò òî÷íî òóê è êúäå ñå èçãóáè äÿäî. Ìàìà è òàòêî ÿâíî áÿõà ðåøèëè äà ìúë÷àò ïî âúïðîñà. Èçãëåæäà, ñïîðåä òÿõ òàéíèòå ñà çà ïðåäïî÷èòàíå ïðåä èñòèíàòà. Óèëÿì çíàåøå ìíîãî ìàëêî çà ñëó÷èëîòî ñå. À è ñëåä àâòîìîáèëíà çëîïîëóêà áàùà ìó îñòàíà ïàðàëèçèðàí. Íî òîâà íå áåøå âñè÷êî. Èíà÷å íÿìàøå äà ñå íàëîæè ìàëêîòî èì òðè÷ëåííî ñåìåéñòâî äà ñå ïîêðèå âäúí çåìÿ. À ìàëêàòà, ïðîäúëãîâàòà ñòðàíà, íå÷óâàíà îò íèêîãî ïî ñâåòà, ñå îêàçà îòëè÷íî óáåæèùå äîêàòî îáñòîÿòåëñòâàòà èçèñêâàõà äà ñà â íåëåãàëíîñò. ÕÀÉÄÅ ÄÅ, ÓÈËßÌ! èçêðåùÿ çà ïîðåäåí ïúò ìàìà.
8
Ñàìî äà ãî äîâúðøà... ïðîìúðìîðè ïîä íîñ Óèëÿì. ÓÈËßÌ! êðåñíà è áàùà ìó îòäîëó. ÈÄÂÀÉ ÄÀ ÂÅ×ÅÐßÌÅ! Ìîì÷åòî âíèìàòåëíî ðàçìúðäà ïîäâèæíèòå ÷àñòè íà ìåòàëíèÿ öèëèíäúð è òå ïîñëóøíî ñå ðàçìåñòèõà ïîä ïðúñòèòå ìó. Òîé ñå ñòðåñíà çäðàâàòà, çàùîòî âðàòàòà íàé-íåî÷àêâàíî îòõâðúêíà íàâúòðå, áëúñíà âèñîêà êóï÷èíà êíèãè, òå ñå ñãðîìîëÿñàõà âúðõó ïîäà, à åäíà èçáè öèëèíäúðà îò ðúöåòå ìó. Ìåòàëíèÿò ïðåäìåò èçäðúí÷à î ïîäà è ñå çàòúðêàëÿ. Òîé ñå íàâåäå äà ãî âäèãíå.  òîçè ìîìåíò áàùà ìó ìèíà ïðåç ïðàãà ñ åëåêòðè÷åñêàòà ñè èíâàëèäíà êîëè÷êà. Ìîì÷åòî ñ óæàñ ïðîñëåäè êàê öèëèíäúðúò ñå íîñè ïðàâî ñðåùó êîëè÷êàòà è ñëåä ñåêóíäè ùå ñå ñáëúñêàò. È íàèñòèíà. Åäíîòî êîëåëî ìèíà ïðåç íåãî. Èçõðóùÿ ñìà÷êàíà ëàìàðèíà. Áàùàòà íà Óèëÿì òóòàêñè óäàðè ñïèðà÷êà. Íÿêàêâî ïóêàíå èçâåñòè, ÷å åëåêòðîíèêàòà ñå å ðàçâàëèëà, è îòëîìêèòå ïîä êîëåëîòî èçõâúðëèõà îáëà÷å äèì. Áàùà ìó ïîãëåäíà ðàçäðàçíåíî íàäîëó è ñáúð÷è íîñ. Òàçè êîëè÷êà ïàê ëè ïî÷âà äà áëîêèðà? Ñàìî ïðåäè äåí áåøå íà ðåìîíò èçñóìòÿ òîé ïîä íîñ è ñòðîãî ïîãëåäíà Óèëÿì, êîéòî ïðèêðè ñ äëàí âåñòíèêàðñêàòà èçðåçêà âúðõó ïèñàëèùåòî. Îòêîãà òå âèêàìå çà âå÷åðÿ! Ùå äîéäåø ëè íàé-ñåòíå! Áàùà ìó òðúãíà íà çàäåí õîä, áëúñíà âòîðà êóï÷èíà êíèãè è èçëåçå îò ñòàÿòà. Óèëÿì èç÷àêà áðúì÷åíåòî íà ïëàòôîðìàòà, ïðåäíàçíà÷åíà äà îáñëóæâà áàùà ìó âìåñòî ñòúëáèòå, äà ñïðå. ×àê òîãàâà ñòàíà. Ïîå ñè äúõ. Ðàçìèíà ìó ñå íà
9
êîñúì. Òàòêî, ñëàâà áîãó, íå âèäÿ íèùî. Íàäÿâàøå ñå äà å ïîòóëèë óñïåøíî èçðåçêàòà, êîãàòî áàùà ìó íàõúëòà íåíàäåéíî â ñòàÿòà. Íàâåäå ñå, âíèìàòåëíî âäèãíà ñìà÷êàíèÿ öèëèíäúð è ãî ðàçêëàòè. Íå ìîæå äà áúäå! ïðîìúðìîðè ÿäíî òîé, îãëåæäàéêè äåáåëàòà âåðèãà îò âúòðåøíàòà ñòðàíà íà âðàòàòà. Êàê íå ñå ñåòè äà çàêëþ÷è! Îáèêíîâåíî, äîêàòî óìóâàøå íàä ïîðåäíèÿ ðåáóñ, Óèëÿì âèíàãè ñëàãàøå âåðèãàòà. Âúðíà ñå ïðè ïèñàëèùåòî è ïðèáðà â åäíî ÷åêìåäæå ñìà÷êàíèÿ öèëèíäúð è âåñòíèêàðñêàòà èçðåçêà. Çàãëåäà ñå â äðóãèòå ïðåäìåòè âúòðå. Ìåõàíè÷íà ðúêà, èçðàáîòêà íà ñàìèÿ Óèëÿì. Òðèèçìåðåí ìåòàëåí ïúçåë. Ñúâñåì îáèêíîâåíî êóá÷å íà Ðóáèê è ìàëêà êóòèÿ çà îáóâêè.  íåÿ äúðæåøå ïîÿëíèê, íÿêîëêî îòâåðòêè è êëåùè. Çàòâîðè ÷åêìåäæåòî è ãî çàêëþ÷è, à êëþ÷à ïúõíà â åäèí ïðîöåï â ïîäà. Íàêðàÿ îãëåäà çà ïîñëåäíî öÿëàòà ñòàÿ, çà äà ñå óâåðè, ÷å íå å çàáðàâèë íà âèäíî ìÿñòî íÿêîé îò òàéíèòå ñè ïðåäìåòè. Íåçíàéíî çàùî áàùà ìó íåíàâèæäàøå ðåáóñèòå. Ïîñòîÿííî íàñòîÿâàøå Óèëÿì äà ñå çàíèìàâà ñ íåùà, îáè÷àéíè çà ïîâå÷åòî ìó âðúñòíèöè: äà ñå çàïèøå íà ôóòáîë, â ó÷èëèùíèÿ îðêåñòúð, åé òàêèâà, íîðìàëíè ðàáîòè. Òàòêî ìó âèäèìî èçïèòâàøå ñòðàõ îò ëîãè÷åñêèòå çàãàäêè è ñå áîåøå Óèëÿì äà íå ñå çàïàëè òâúðäå ìíîãî ïî òÿõ.  ñòðåìåæà ñè äà ãî ïðåäïàçè îò òîâà óâëå÷åíèå îáà÷å ìèíàâàøå âñÿêàêâè ãðàíèöè. Äîðè èçðÿçâàøå êðúñòîñëîâèöèòå îò âåñòíèöèòå è ãè èçãàðÿøå â êàìèíàòà. Èìåííî ïî òàçè ïðè÷èíà Óèëÿì çàïî÷íà äà çàêëþ÷âà ñòàÿòà ñè äà íå áè áàùà
10
ìó äà ñå íàòúêíå íà íÿêîå îò íåãîâèòå òàéíè ñúêðîâèùà. Åõ, äà ìîæåøå òàòêî íÿêàê äà ðàçáåðå êàê ñå ÷óâñòâà Óèëÿì, ñèãóðíî ùåøå äà ðàçìèñëè. Ïîíÿêîãà íå âèæäàøå íèùî äðóãî îñâåí ðåáóñè. Âúâ âñè÷êè ïðåäìåòè ñúçèðàøå ïîòåíöèàëíà çàãàäêà. Íàé-îáèêíîâåíè ãðàäèíè, êúùè è àâòîìîáèëè ïðåäñòàâëÿâàõà ïúçåëè â íåãîâîòî âúîáðàæåíèå.  òåëåâèçèîííèòå ïðåäàâàíèÿ è êíèãèòå ìó ñå ïðèâèæäàõà çàêîäèðàíè ïîñëàíèÿ. È óìúò ìó ìèãîì çàïî÷âàøå äà ùðàêà. Ñëó÷âàøå ñå äîðè äîêàòî ãëåäà äúðâî èëè øàðêà íà òàïåò. Äðóã ïúò ïðåäìåòèòå ïðåä íåãî ñå ðàçïàäàõà íà ñúñòàâíèòå ñè ÷àñòè è òîé óñòàíîâÿâàøå êúäå ñòîè âñåêè åëåìåíò. Ïðèòåæàâàøå òàçè ñïîñîáíîñò, îòêàêòî ñå ïîìíåøå. È òÿ ÷åñòî ìó íîñåøå íåïðèÿòíîñòè. Èìåííî çàòîâà ñå ÷óâñòâàøå íàé-äîáðå â ñîáñòâåíàòà ñè êîìïàíèÿ. Íàé îáè÷àøå äà ñå çàòâîðè â ñòàÿòà ñè è äà âðúòíå êëþ÷à. Òàì áåøå íåãîâàòà ñâåòàÿ ñâåòèõ. Óèëÿì ñå çàãëåäà â ìàñèâíîòî ïèñàëèùå íàñëåäñòâî îò äÿäî ìó. Ïëîòúò áåøå îò òúìåí, ìàñèâåí àáàíîñ ñðåä íàé-ÿêèòå äúðâåñíè âèäîâå â ñâåòà.  ÷åòèðèòå úãúëà íà ïëîòà ñå êðèâÿõà è ïëåçåõà ðåçáîâàíè ëèöà íà äåìîíè. Êàòî ïî-ìàëúê Óèëÿì ñå ñòðàõóâàøå îò ïèñàëèùåòî. Ñ âðåìåòî îáà÷å ëþáîïèòñòâîòî ìó íàääåëÿ. Ïðè÷óäëèâè çíàöè ïîêðèâàõà öåëèÿ ïëîò. Çàâðúíêóëêèòå íà äÿäî òè , êàêòî ñå èçðàçÿâàøå ìàìà. Óèëÿì ñè ôàíòàçèðàøå, ÷å äÿäî ìó, åäíî îò ñâåòîâíèòå ñâåòèëà â êðèïòîëîãèÿòà íàóêàòà çà ñúçäàâàíå è ðàçáèâàíå íà øèôðè ìó å îñòàâèë êîäèðàíî ïîñëàíèå. Îùå îáà÷å íå áå óñïÿë äà ðàçøèôðîâà ñèìâî-
11
ëèòå. Íàäÿâàøå ñå åäèí äåí äà ðàçáåðå êàêâî å íàïèñàë òóê äÿäî ìó è çàùî. ÂÅ×Å ÏÐÅÊÀËßÂÀØ! êðåñíà îòäîëó ìàìà. Èäâàì! Ñ äâå ïúðãàâè êðà÷êè òîé èçõâðúêíà îò ñòàÿòà.
12
ÂÒÎÐÀ ÃËÀÂÀ
ÇÀÙÎ ÍÅ ÑÅ ÕÐÀÍÈØ? ïîïèòà ìàìà. Íåùî íå ñúì ãëàäåí. Óèëÿì èçáóòà ÷èíèÿòà íàñòðàíè. Áàùà ìó ïðåãëúòíà ñ óñèëèå. Íóæíî òè å ïîâå÷å äâèæåíèå îòáåëÿçà òîé. Íà òâîÿòà âúçðàñò àç è ìîèòå ïðèÿòåëè áóêâàëíî íå ñå ñïèðàõìå. Ðèòàõìå òîïêà, êàòåðåõìå ñå ïî äúðâåòàòà, áåðÿõìå ÿáúëêè îò ÷óæäè äâîðîâå... À ÿ ñå âèæ òè. Õèëàâ ñè êàòî êëå÷êà. Îïèòà äà íå ñå âïðÿãà. Áàùà ìó, ðàçáèðà ñå, èìàøå ïðàâî. Äåéñòâèòåëíî áåøå ìíîãî êëüîùàâ. Íî ïðèòåæàâàøå íåïîäîçèðàíà ôèçè÷åñêà èçäðúæëèâîñò. È òî îò ñúâñåì ìàëúê. Íèêîé â êëàñà íå ìîæåøå äà ñå ìåðè ñ íåãî ïî áðîé ïîñëåäîâàòåëíî èçïúëíåíè ëèöåâè îïîðè. Äîðè ó÷èòåëÿò ïî ôèçè÷åñêî ñå çàòðóäíÿâàøå äà ñìîãâà íà òåìïîòî ìó. Óèëÿì õâúðëè ïîãëåä êúì êîëåíåòå íà áàùà ñè. Òàì ëåæàõà ñãúíàò âåñòíèê è íîæèöà. Îòêàêòî çàïî÷íàõà äà ïóáëèêóâàò ñúîáùåíèÿ çà ãîñòóâàíåòî íà èçëîæáàòà ñ Ìîçúêîòðîøà÷êàòà â ãðàäñêèÿ ïðèðîäîíàó÷åí ìóçåé, áàùà ìó èçðÿçâàøå è òÿõ íàðåä ñ êðúñòîñëîâèöèòå. Ìú÷åøå ñå ïî âñÿêàêúâ íà÷èí äà îòêëîíè Óèëÿì îò íàìåðåíèåòî ìó äà âèäè ÷óäîòî . Íàïðàçíè óñèëèÿ, çàùîòî îò ó÷èëèùå îðãàíèçèðà-
13
õà êîëåêòèâíî ïîñåùåíèå. Ìàìà ñå ñúãëàñè äà ãî ïóñíå. Å, ïðè äâå óñëîâèÿ, ðàçáèðà ñå: äà íå îáåëâà è äóìà ïðåä òàòêî ñè è äà íå äîêîñâà åêñïîíàòèòå. Òÿ, èçãëåæäà, ðàçáèðàøå êîëêî å âàæíî çà Óèëÿì äà âèäè ñ î÷èòå ñè çàãàäêàòà. Ñÿêàø áå èçïèòâàëà ñúùàòà òðúïêà, êîÿòî èçïèòâàøå ñèíúò º, çàìèñëåøå ëè ñå çà Ìîçúêîòðîøà÷êàòà íåðàçãàäàíà äîñåãà ãëàâîáëúñêàíèöà. Êàòî ÷å ëè çíàåøå çà ìå÷òàòà íà ñèíà ñè äà ïîñåòè èçëîæáàòà îò ìèãà, êîãàòî çà ïðúâ ïúò ðàçáðà çà ñúùåñòâóâàíåòî íà ïúçåëà. Ìîæå ëè äà ñòàíà îò ìàñàòà? ïîïèòà Óèëÿì, áåç äà âäèãà ïîãëåä. Íå, íå îùå îòñå÷å áàùà ìó. Ðîäèòåëèòå ìó ñå ñïîãëåäàõà. Âúçöàðè ñå ìúë÷àíèå. Î÷åâèäíî ñå êàíåõà äà ìó ñúîáùÿò íåùî. Ñïîãëåäàõà ñå ïîâòîðíî, áàùà ìó ïðåãëúòíà ñ óñèëèå è ñå ïîêàøëÿ. Ðåøèõìå äà èçõâúðëèì êíèãèòå, Óèëÿì. Ìîì÷åòî ïðåìèãà íÿêîëêî ïúòè, âñå åäíî íå ðàçáèðàøå äîêðàé êàêâî ìó êàçâàò. Äÿäî òè å â íåèçâåñòíîñò ïîâå÷å îò îñåì ãîäèíè, à êíèãèòå çàåìàò òâúðäå ìíîãî ìÿñòî. Íà âñÿêà êðà÷êà áàùà òè ñå áëúñêà â íÿêîÿ ñåêöèÿ ïîÿñíè ìàìà. ÍÅ! Óèëÿì ñêî÷è íà êðàêà è óäàðè ñ þìðóê ïî ìàñàòà. ×àøèòå è ÷èíèèòå ïîäñêî÷èõà. Áúðçî îáà÷å ñå îâëàäÿ. Íå îáè÷àøå äà ñå ãíåâè. Ñòèñíà çúáè è ïðåáðîè íàóì äî äåñåò. Èçâèíÿâàéòå, ìàìî è òàòå èçãëåäà ãè òîé è ñåäíà. Çíàåì êîëêî ìíîãî çíà÷àò çà òåá òåçè êíèãè, Óèëÿì. Íî ÿ ñå îãëåäàé. Òóê èìà ïîíå åäèí ìèëèîí ìàìà õâúðëè áúðç ïîãëåä êúì òàòêî. Êàêâîòî è äà
14
ñìå îáåùàëè íà äÿäî òè, èìà ïî-âàæíè íåùà. Âðåìå å äà ñå ïîãðèæèì äà æèâååì ïî-íîðìàëíî. Óèëÿì ìúë÷åøå. Çàáèë ïîãëåä â ìàñàòà, ñàìî êëàòåøå îò÷àÿíî ãëàâà. Ïîäáåðè ñè íÿêîëêî è ùå òè ïîçâîëèì äà ãè çàäúðæèø. Îñòàíàëèòå îáà÷å îòèâàò íà áîêëóêà ãðóáî îòñå÷å áàùà ìó è äàäå çàäåí õîä ñ êîëè÷êàòà. Ìèìîõîäîì áóòíà êóï÷èíà êíèãè, êîÿòî ñå îëþëÿ çàñòðàøèòåëíî. Ìàìà ïîãëåäíà ïëàõî Óèëÿì. Íå ñå ñúðäè íà áàùà ñè. Íèêàê íå ìó å ëåñíî äà æèâåå òóê è ïî öÿë äåí äà áåçäåéñòâà. Ìíîãî ìó ëèïñâà ðàáîòàòà ìó â Ëîíäîí. ×óâñòâà ñå íåïúëíîöåíåí. À êàòî äîáàâèì è òâîèòå èçïúëíåíèÿ â ó÷èëèùå... Òÿ âúçäúõíà. Íà Óèëÿì ìó áå äîøëî äî ãóøà äà ìó ÷åòàò êîíñêî. Áåøå ïðèëåæåí ó÷åíèê, íî êëàñíèÿò ìó ðúêîâîäèòåë ãîñïîäèí Õóìáóðãåð âñå ïðàâåøå îò ìóõàòà ñëîí. Ïðåç äåí çâúíåøå íà ðîäèòåëèòå íà Óèëÿì, çà äà ñúîáùè çà ïîðåäíàòà ïîðàçèÿ íà ñèíà èì. Ïîñëå êàêâî äà ñå ÷óäè ÷îâåê, ÷å ðîäèòåëèòå ìó ñà òîëêîâà óãðèæåíè. Òîé îáà÷å çíàåøå çàùî ãîñïîäèí Õóìáóðãåð ãî å íàðî÷èë. Ïðåç öÿëàòà ó÷åáíà ãîäèíà â ïúðâè êëàñ Óèëÿì áåøå ìíîãî íàïðåä ñ ìàòåðèàëà. Òîëêîâà íàïðåä, ÷å â ÷àñîâåòå ïî ìàòåìàòèêà ãî ïîïðàâÿøå ïðè âñÿêà ãðåøêà. Âñúùíîñò è â ÷àñîâåòå ïî äðóãè ïðåäìåòè.  ïîñëåäíèÿ ó÷åáåí äåí Õóìáóðãåð ïðèâèêà Óèëÿì è ãî ïðåäóïðåäè íàåñåí ïðîñòî äà çàáðàâè äà âäèãà ðúêà. Óèëÿì, åñòåñòâåíî, íå ñå âúçäúðæà è ïðåç öÿëàòà ó÷åáíà ãîäèíà íà âòîðè êëàñ äâàìàòà âîäèõà îæåñòî÷åíà âîéíà. Ïî-íàòàòúê ìîì÷åòî èçãóáè èíòåðåñ êúì
15
ãàôîâåòå íà ó÷èòåëÿ è ñïðÿ äà ñå îáàæäà â ÷àñ. Îòíîøåíèÿòà ïîìåæäó èì îáà÷å ñè îñòàíàõà îáòåãíàòè. Äíåñ ãîñïîäèí Õóìáóðãåð ñå îáàäè äà ìè ñúîáùè çà èíöèäåíòà ïðåäïàçëèâî ïîäå ìàìà. Îùå íå ñúì ñïîìåíàëà íèùî íà áàùà òè. Óèëÿì íå áåøå è î÷àêâàë äðóãî. Õóìáóðãåð ñèãóðíî äîðè íå áå èç÷àêàë àâòîìàòè÷íèòå ïðîòèâîïîæàðíè ïðúñêà÷êè äà ñïðàò äà îáëèâàò ñ âîäà öÿëàòà ñãðàäà. Óèëÿì ñè ãî ïðåäñòàâÿøå ìíîãî æèâî. Ãîñïîäèí Õóìáóðãåð, ñåäíàë äî òåëåôîíà â ó÷èòåëñêàòà ñòàÿ, ñå äðúãíå ïî êîñìàòîòî øêåìáå, äîêàòî êîëåãèòå ìó ñå îïèòâàò äà ñïàñÿò êàêâîòî óñïåÿò îò âîäíèòå ñòðóè. Âèíàòà íå áåøå ñàìî ìîÿ. Îïèòàõ ñå äà ïîìîãíà. Àâòîìàòè÷íèòå ïðúñêà÷êè áÿõà ïîâðåäåíè îïðàâäà ñå Óèëÿì. À òè ãè ïîïðàâè è ðåøè äà ãè èçïðîáâàø... âúðõó öÿëîòî ó÷èëèùå ïðîäúëæè ìàìà. Åäâà ñäúðæàøå óñìèâêàòà ñè. Íàïðàâî íå çíàì êàêâî äà òå ïðàâÿ, Óèëÿì. Ïîíÿêîãà óæàñíî ìíîãî ìè ïðèëè÷àø íà äÿäî ñè âúçäúõíà òÿ. Äàëè äà íå âçåìà è àç êàòî íåãî äà èç÷åçíà áåçñëåäíî? ïîäõâúðëè Óèëÿì. Ìàìà ñòàíà è çàïî÷íà äà ðàçäèãà ìàñàòà. Íå ñå øåãóâàé ñ òåçè ðàáîòè ñìúìðè ãî òÿ. Ïðîâðÿ ñå ðåáðîì ïðåç òåñíèÿ ïðîöåï ìåæäó äâå ñåêöèè ñ êíèãè è îòèäå äî ìèâêàòà. È Óèëÿì ñå íàäèãíà. Ãîñïîäèí Õóìáóðãåð áåøå ìíîãî ïðèòåñíåí è ïî ïîâîä óòðåøíîòî ïîñåùåíèå â ìóçåÿ. È àç ñå òðåâîæà. Òðóäíî å äà ñå æèâåå ïîä èçìèñëåíî èìå è ïðè íåîáõîäèìîñò äà ïàçèø â òàéíà îòêúäå ñè è êàêúâ ñè, íî íå áèâà äà ïðèâëè÷àìå âíèìàíèå. Çíàåø ãî îòëè÷íî.
16
Óèëÿì ìúë÷åøå. Ïîãëåäíè ìå ïîèñêà ñòðîãî ìàìà. Òîé ñå ïîä÷èíè. Îáåùàé ìè óòðå äà ñå äúðæèø ïðèëè÷íî! óìîëèòåëíî íàñòîÿ òÿ. È äà íå ñå íàáèâàø íà î÷è! Îòñåãà ñè äàâàøå ñìåòêà êîëêî ùå å òðóäíî äà ñå âúçäúðæè äà íå ïðèïàðè äî Ìîçúêîòðîøà÷êàòà. Íî ïúê è çíàåøå, ÷å íå áèâà äà çàñòðàøàâà ïðèêðèòèåòî íà ñåìåéñòâîòî. Îáåùàâàì ïðîìúðìîðè òîé è ñòîìàõúò ìó ñå ñâè.
2. Óèëÿì Óåíòúí è êðàäåöúò íà ëóðèäèé.
17
18
ÒÐÅÒÀ ÃËÀÂÀ
ÍÀÂÚÍ ÑÅ ÑÈÏÅØÅ ÑÍßÃ. Âñè÷êî áåøå ïîáåëÿëî. Çàñòàíàë íàñòðàíà, Óèëÿì íàáëþäàâàøå êàê ñúó÷åíèöèòå ìó ñå øëÿÿò èç äâîðà, äîêàòî ÷àêàò àâòîáóñà äà ãè çàêàðà äî Ïðèðîäîíàó÷íèÿ ìóçåé. Âñè÷êè ñå ðàäâàõà, ÷å äíåñ íÿìà äà èìà ó÷åáíè ÷àñîâå. Àâòîáóñúò ïðèñòèãíà è ñúñ ñèëíî ãúðìåíå íà àóñïóõà ñïðÿ ïðåä òÿõ. Âðàòèòå ñå ðàçòâîðèõà è çàïî÷íà áîðáà êîé ùå ñå âðåäè äà âëåçå ïðúâ. Òîé èç÷àêà áëúñêàíèöàòà äà ïðèêëþ÷è è ÷àê òîãàâà ñå êà÷è. Íàìåðè ñè ìÿñòî íà íàé-çàäíèÿ ðåä. Îòòàì ñå îòêðèâàøå èçãëåä êúì âñè÷êè ïðåäíè ñåäàëêè, âêëþ÷èòåëíî êúì ìÿñòîòî íà ãîñïîäèí Õóìáóðãåð. Îíîâà, äåòî ãî íàïðàâè â÷åðà ñ ïðúñêà÷êèòå, áåøå íàïðàâî ñóïåðÿêî! íåî÷àêâàíî èçïèñêà òúíêî ãëàñ÷å. Óèëÿì ñå îãëåäà. Íà íàé-çàäíèÿ ðåä ñå áå íàñòàíèë è Àéëåðò. Ïî-åäðèòå è ãðóáèòå ïîñòîÿííî ãî òîðìîçåõà, çàòîâà òîé âñå ñå ñòàðàåøå äà ñå ñïîòàéâà. Ñåãà, ñãúðáèë ñå íà ñåäàëêàòà, ãëåäàøå èçîòäîëó Óèëÿì. Óèëÿì ñå èçâúðíà è íàäíèêíà ïðåç ïðîçîðåöà. Íå ìó áåøå äî ïðèêàçêè. Íèòî ñ Àéëåðò, íèòî ñ êîãîòî è äà áèëî. Ñëåä â÷åðàøíèÿ ðàçãîâîð ñ ðîäèòåëèòå ñè ñå ÷óâñòâàøå ìíîãî ïîòèñíàò. Íàèñòèíà ëè âúçíàìåðÿâàõà äà èçõâúðëÿò âñè÷êèòå êíèãè íà äÿäî ìó? Àâòîáóñúò ïîòåãëè ñ ðÿçúê òëàñúê.
19
Áðúêíà ñè â äæîáà è èçâàäè ïàð÷å õàðòèÿ: èçðåçêàòà îò ñòàòèÿòà çà Ìîçúêîòðîøà÷êàòà. Ïðî÷åòå çàãëàâèåòî, îòïå÷àòàíî ñ ãëàâíè áóêâè: Íàé-òðóäíàòà ãëàâîáëúñêàíèöà â ñâåòà ïðèñòèãà â Íîðâåãèÿ . È ìàêàð äà ÿ áåøå ÷åë ñòîòèöè ïúòè, ÿ ïðî÷åòå ïàê. Îãëåäà ñíèìêàòà íà ìèñòåðèîçíèÿ ìåòàëåí öèëèíäúð. Åêèï îò ñâåòîâíè âåëè÷èÿ â îáëàñòòà íà êðèïòîëîãèÿòà áå ðàçðàáîòâàë Ìîçúêîòðîøà÷êàòà â ïðîäúëæåíèå íà ïîâå÷å îò òðè ãîäèíè. È ñåãà ÿ ðåêëàìèðàõà êàòî íàé-òðóäíèÿò ðåáóñ. Ïî÷òè íåâúçìîæåí çà ðàçãàäàâàíå. Áÿõà ñå ïðîáâàëè íÿêîè îò íàé-äîáðèòå êîäîðàçáèâà÷è, íî áåç óñïåõ. È åòî, íàé-ïîñëå ïúçåëúò ïðèñòèãàøå â Íîðâåãèÿ. Ñúâñåì ñêîðî Óèëÿì ùåøå äà ãî âèäè ñ î÷èòå ñè. Âå÷å íå ãî ñâúðòàøå îò íåòúðïåíèå. Óòðå ïðåäñòîåøå Ìîçúêîòðîøà÷êàòà äà îòïúòóâà çà Ôèíëàíäèÿ. Èëè äíåñ, èëè íèêîãà. Óèëÿì çàòâîðè î÷è è îáëåãíà ÷åëî íà ïðîçîðåöà. Äíåøíèÿò äåí ìîæåøå äà ñå ïðåâúðíå â íàé-õóáàâèÿ â æèâîòà ìó ñòèãà äà íå ñå ïîääàäå íà èçêóøåíèåòî. Ñàìî ùå ãëåäà, áåç äà ïèïà... Äàíî ñè äàâàø ñìåòêà, ÷å ìèíà âñÿêàêâè ãðàíèöè, Óèëÿì! èçáîáîòè äðåçãàâ ãëàñ íàáëèçî. Óèëÿì âäèãíà ãëàâà. Íàä íåãî ñå áåøå íàäâåñèë ãîñïîäèí Õóìáóðãåð. Ñëåä â÷åðàøíàòà ñëó÷êà ÷àøàòà íàèñòèíà ïðåëÿ ïðîäúëæè ó÷èòåëÿò. Ïðåëÿ, è îùå êàê! ðàçñìÿ ñå Àéëåðò, íî âåäíàãà ìëúêíà, ñêîíôóçåí îò ãíåâíèÿ ïîãëåä íà Õóìáóðãåð. À òè, Ðèæèÿ, äà íå ñè ãúêíàë! èçðúìæà ó÷èòåëÿò è çàïëàøèòåëíî ðàçìàõà êîñìàòèÿ ñè ïðúñò ñðåùó Óèëÿì. Â÷åðà ãîâîðèõ ñ ìàéêà òè è ÿ óâåäîìèõ, ÷å
20