LEDENMAGAZINE NR. 32 – DECEMBER 2017
VO O R D E SLU ITI N G VA N A L L E S L A C H T H U I Z E N 1
VOORWOORD Meer dan 130 (!) acties en activiteiten, zowel in België als in Nederland. Dat leert een terugblik op 2017 ons. En dat konden we enkel verwezenlijken dankzij de hulp van alle vrijwilligers, leden en sympathisanten: een gezamenlijke inspanning voor de dieren. Een van de hoogtepunten van het najaar is zeker de reclamecampagne in Nederland. We mogen best wel trots zijn: verspreid over drie weken en over heel Nederland regelden we grote posters op treinstations, in bussen, 3 gigantische lichtreclames langs de snelweg en een dubbele pagina in de krant NRC. Meer info over de campagne lees je in dit magazine. Met ons virtual reality project iAnimal bereikten we enkele weken geleden de kaap van 2.000 views tot nog toe. En al meer dan 15.000 jongeren kregen onze vegan gids ‘Maak het verschil’ met plantaardige tips aangereikt. Via flyeracties aan hogescholen en universiteiten bereiken we de millennials, en doen we een beroep op hen om mee te bouwen aan een rechtvaardigere wereld voor dieren. In Nederland zag een nieuwe regionale groep in Zuidwest Nederland het licht: het komende jaar staan in deze regio al meer dan 30 acties ingepland. We kunnen onze acties en al onze plannen enkel blijven uitvoeren dankzij jullie steun, de steun van onze leden. Daarom dank ik alvast iedereen die ons blijvend steunt en zo het verschil maakt voor de dieren!
COLOFON Bite Back vzw Runkstersteenweg 96 3500 Hasselt, België info@biteback.org Tel. +32 487 101 201 Rekeningnummer: BE15 0014 0806 4730 BIC GEBABEBB Stichting Bite Back Prinses Margrietlaan 212 3708 ZN Zeist, Nederland nl@biteback.org Tel. +31 634 13 20 82 Rekeningnummer: NL71 TRIO 0390 9793 76 BIC TRIONL2U www.biteback.org
Wie het lidmaatschap nog niet hernieuwde, zou ik willen vragen om permanent lid te worden van Bite Back. Bijgevoegd zit een formulier waarmee dit kan, en als dank voor de overstap krijg je een exclusieve totebag cadeau. Ook in 2018 zullen we iedere dag weer timmeren aan een betere wereld voor de dieren en samen met jullie hulp ijveren voor een rechtvaardigere omgang met de allerzwaksten. Namens het hele Bite Back team wens ik je alvast een gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar! Voor de dieren, Benjamin Loison
2
Hoofdredactie: Benjamin Loison Ralph Kelleners Foto’s: Bite Back Verantwoordelijke uitgever: Ralph Kelleners Runkstersteenweg 96 3500 Hasselt Gedrukt: 1.000 exemplaren
GROOTSE PERFORMANCE VOOR DE SLUITING VAN ALLE SLACHTHUIZEN IN BRUSSEL In het kader van de internationale campagne voor de Sluiting van Slachthuizen, met jaarlijkse Marsen zoals we die ook in juni organiseerden in Brussel, voerde Bite Back op zaterdag 25 november een performance uit voor het Centraal Station in Brussel. Een zestigtal dierenactivisten wezen in een grote driehoeksformatie met pakkende actieborden de voorbijgangers en toeristen op de wreedheden die gepaard gaan met slachthuizen wereldwijd. Eerder dit jaar demonstreerden duizenden mensen in Parijs, maar ook in Toulouse, Berlijn, Berne, Cassel, Londen, Los Angeles, Sydney, Lissabon, Tokyo, Istanbul, Toronto en Montreal werd er gedemonstreerd. In Brussel organiseerde Bite Back dit jaar voor de derde keer op 11 juni een succesvolle Mars. Deze evenementen hebben als doel de wreedheden die de dieren dagelijks moeten ondergaan in kwekerijen, in slachthuizen en op vissersboten, aan de kaak te stellen. Ze symboliseren ook de hoop op een bewustwording die ons zal leiden naar een wereld waar de mensen de dieren niet meer uitbuiten, maar zien als gelijkwaardige bewoners van onze planeet. Aan onze infostand werden voorbijgangers uitgenodigd om een ingrijpende virtual reality ervaring aan te gaan waarbij ze middels 360° beelden ondergedompeld worden in het leven van een varken, een koe of een kip, van de
eerste tot de laatste dag. Nooit konden mensen zo dichtbij een slachthuiservaring komen of in de huid kruipen van een dier dat geslacht wordt.
OP WEG NAAR VERANDERING? Het Sentience Institute publiceerde onlangs een onderzoek over de houding van Amerikanen ten opzicht van de intensieve veehouderij en plantaardige voeding. In een bevraging van bijna 1.100 mensen bleek dat 54% van de ondervraagden probeerden om minder dierlijke producten te consumeren. 49% van de ondervraagden waren voor de afschaffing van de intensieve veehouderij en 47% voor de afschaffing van de slachthuizen, resultaten die veel hoger lagen dan wat de onderzoekers verwacht hadden. Vreemd genoeg dacht echter 58% van de ondervraagden dat de meeste dieren in de intensieve veehouderij goed behandeld worden en 75% van de ondervraagden gaf aan meestal producten te kopen van ‘humaan’ gehouden dieren. Dit is uiteraard tegenstrijdig met een hele resem aan undercoveronderzoeken die de laatste jaren gepubliceerd werden en het feit dat in de VS 99% van de dieren uit de intensieve veehouderij komen. We zullen met Bite Back dan ook blijven werken aan het doorprikken van de illusies dat dieren goed behandeld worden in de industrie.
3
VEGAN OUTREACH RECLAMECAMPAGNE #K I E S V E G A N N U Wat begon als een kleine rondvraag op social media, eindigde als de meest succesvolle crowdfund campagne in de geschiedenis van Bite Back. Meer dan 13.000 euro werd er ingezameld om een grote reclamecampagne te kunnen lanceren in Nederland. De campagne startte met grote lichtreclames die te zien waren langs de autosnelwegen in Amsterdam (A5), Breda (A27) en Lankhorst (A28). Vanaf 4 tot en met 17 december hingen er grote reclameposters op de drukst bezochte treinstations doorheen Nederland. Rekening houdend met bezoekersaantallen kozen we voor stations in Almere, Amersfoort, Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Den Bosch, Tilburg, Utrecht en Schiphol. In diezelfde periode hingen onze posters ook op bussen in Amsterdam, Eindhoven en Utrecht.Â
De posters verwezen allen naar onze campagnewebsite www.kies-vegan.nu waar we uitleg geven over de verschillende designs. Mensen kunnen er meer informatie vinden over veganisme en zich meteen ook inschrijven voor de vegan challenge van de Nederlandse Vereniging voor Veganisme.
Op facebook en andere sociale media vroegen we mensen om selfies te maken met onze posters en die dan te verspreiden met de hashtag #kiesvegannu. Op die manier slaagden we erin om het bereik van onze campagne nog te vergroten. We willen graag iedereen die gedoneerd heeft aan deze crowdfunding van harte bedanken! Het is dankzij jullie steun dat we tienduizenden mensen konden bereiken met onze boodschap.
4
VRIEND OF VOEDSEL?
verantwoordelijk voor minimaal 14,5% van de totale uitstoot van broeikasgassen. Het is nodig dat er een verschuiving komt van een samenleving gefocust op dierlijke eiwitten naar een waarin plantaardige eiwitten de basis vormen.
DENK OM JE MEDEMENS Speciesisme is het idee dat de mens boven andere dieren zou staan. Het gaat echter nog verder. We behandelen niet alle dieren op dezelfde manier. We aaien katten, maar eten koeien. We knuffelen honden, maar slachten varkens. Nochtans zijn varkens volgens onafhankelijke, wetenschappelijke onderzoeken minstens even slim en gevoelig als honden. Bovendien voelen alle dieren pijn en hoeven we helemaal geen dieren te gebruiken om een fijn leven te leiden.
VERKLEIN JE ECOLOGISCHE IMPACT
Er zijn meer dan 800 miljoen mensen op deze wereld die honger hebben, ondertussen worden er ook 56 miljard dieren wereldwijd gevoed. De grond die gebruikt wordt voor de verbouwing van al dit veevoer had ook ingezet kunnen worden om mensen te voeden. Een raar gegeven. Het gros van de mensen die honger lijden, woont in gebieden die ook nog eens erg gevoelig zijn voor klimaat-verandering. Er is daarom een zeer grote kans dat het aantal mensen met honger zal toenemen.
DIERENLEED
De Nederlandse regering, de VN, het voedingscentrum en vele andere instituten erkennen inmiddels dat dierlijke producten een onevenredig groot beslag leggen op deze planeet. Voor 1kg biefstuk is er 15.000L water nodig. Bovendien is de veesector in totaal
5
Per dag worden er 1,5 miljoen dieren gedood. Achter dat getal schuilen individuen met een eigen karakter, het vermogen om te lijden, die emoties hadden en zochten naar de mogelijkheid om soorteigen gedrag te kunnen uiten. Helaas werden ze geboren in de vee-industrie.
GEÏNSTITUTIONALISEERD
Nu staat de dag dat ze geslacht worden al vast op de dag dat ze geboren worden. Hun korte leven, want dieren komen amper in de buurt van hun natuurlijke leeftijd, bestaat uit beperking, manipulatie, pijnlijke behandelingen en stress.
MELK-INDUSTRIE Door de intensiviteit van de zuivelsector is er een groter risico op het uitbreken van dierziekten. Als er dierziekten ontstaan kan dit grote kosten opleveren voor de maatschappij. Zorgkosten voor mens, voor dier (preventief) en voor het ruimen (doden) van dieren. Veel dieren worden bij een uitbraak vaak onnodig afgemaakt om de verspreiding van de ziekte tegen te gaan. Een goed bekend voorbeeld hiervan is de Q-koortsuitbraak die ontstond bij geitenhouderijen in 2007. Dit leidde tot 100.000 menselijke patiënten en daarvan stierven er 25. Het RIVM geeft aan dat deze cijfers mogelijk veel hoger liggen, omdat slachtoffers van chronische Q-koorts niet geregistreerd zijn. De boeren van wie dieren geruimd zijn, zijn snel gecompenseerd door de overheid, terwijl slachtoffers nog steeds wachten op compensatie.
6
363 milard euro. Dat is het bedrag dat de landbouw aan subsidies ontvangt uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van de EU. Een groot deel daarvan gaat naar de veeindustrie. Tegelijkertijd vliegen de misstanden binnen de vee-industrie ons om de oren. Zijn we nog niet van het paardenvleesschandaal bekomen, dan staat het nieuws alweer bol van het volgende schandaal. Waarom gaat daar zoveel geld naartoe? Een deel van het geld gaat naar het systematisch mishandelen van dieren. Een deel van het geld gaat naar commercials voor plofkippen en de bouw van megastallen. Volgens onderzoek van Varkens in Nood begaat alleen al de Nederlandse dierindustrie zo’n 2,7 miljard (!) overtredingen per jaar. En wanneer het de sector even tegen zit (bv. boycot door Rusland van Europese producten of tegenvallende verkoop), dan schiet de overheid of de EU te hulp. Geen enkele andere sector wordt zo de hand boven het hoofd gehouden als de veesector.
BITE BACK TOONT IANIMAL AAN MEER DAN 2.000 MENSEN iAnimal is een virtual reality ervaring die bedacht en ontwerpen werd door onze collega’s van Animal Equality. Met 360° camera’s maakten zij beelden uit de intensieve veehouderij, zowel undercover als met toestemming. Deze beelden vertellen het verhaal van het leven van een dier in de industrie van bij de geboorte tot aan het einde in het slachthuis. Bij de launch op Vegan Summer Fest vorig jaar beschikten we enkel over beeldmateriaal uit de varkensindustrie. Ondertussen hebben we ook beelden beschikbaar uit de kippen- en melkvee industrie. De beelden werden gemaakt in Duitsland, Engeland, Spanje en Mexico. De virtual reality ervaring is niet vergelijkbaar met het kijken naar beelden op een televisiescherm
of tablet. Waar we vroeger al eens negatieve reacties kregen als we beelden toonden op een groot scherm op onze infostands, is dit nu helemaal verleden tijd. Een grote factor hiervoor is natuurlijk dat voorbijgangers vroeger ongevraagd geconfronteerd werden met de beelden, en ze nu zelf kiezen om naar de beelden te kijken.
IANIMAL OP JOUW HOGESCHOOL OF UNIVERSITEIT? Ben jij lid van een studentenvereniging of een ander studentenorgaan dat evenementen mag organiseren op een hogeschool of universiteit en je wil graag iAnimal tonen? Neem dan zeker contact met ons op via info@biteback.org. We stonden dit jaar met iAnimal al in Brussel op de VUB en ULB en in Gent aan de UGent, en willen dit zeker in 2018 verderzetten.
7
Het kijken van de beelden levert vaak ontroostbare en emotionele reacties op bij mensen die voor het eerst van dichtbij geconfronteerd worden met het leed dat zich afspeelt in de industrie. Van dichtbij mag redelijk letterlijk genomen worden want men staat in de virtual reality omgeving letterlijk vlak naast de slachtlijn. Het gegeven dat men ‘echt’ in de stal en in het slachthuis tussen de dieren staat, en alles meemaakt vanuit het oogpunt van het dier, maakt iAnimal een intense belevenis. Een ander groot voordeel van deze tool is dat
virtual reality voorlopig nog een vrij onbekend iets is voor de meeste mensen. In gamer middens wordt de technologie al een tijdje gebruikt maar op straat merken we dat veel mensen, ondanks het beeldmateriaal dat ze te zien gaan krijgen, toch graag willen proberen en er vaak zelfs voor staan aan te schuiven. Dit zorgt ervoor dat we in 2016 vanaf de launch op Vegan Summer Fest 530 mensen konden bereiken met iAnimal. In 2017 is dit aantal op het moment van het schrijven van dit artikel al opgelopen tot meer dan 2.000 mensen.
VEEL MEDIA AANDACHT VOOR ONS VLEESBAKJE IN MECHELEN Midden oktober lag een van onze activisten urenlang in een grote vleesschaal in het centrum van Mechelen. Net zoals dode dieren in de winkel werd deze «menselijke lap vlees» in cellofaan verpakt, compleet met etiket en barcode. Rondom het menselijk vleesbakje, dat veel aandacht trok, sensibiliseerden andere vrijwilligers voorbijgangers omtrent veganisme en plantaardige voeding. De dierenactiviste zette haar eigen lichaam in als vergelijkend materiaal om aandacht te vragen voor de miljarden nietmenselijke slachtoffers in de vleesindustrie. In België alleen al sterven er jaarlijks 318 miljoen dieren voor de vleesconsumptie, vissen nog niet eens meegerekend. Wij willen met dit soort acties de consument aansporen de keuze te maken voor diervriendelijke, plantaardige producten. Talrijke online media berichtten over de actie en VTM Nieuws en regionale zender RTV maakten een reportage over de actie. Zo bereikte onze boodschap honderdduizenden kijkers thuis.
8
MAAK HET VERSCHIL CAMPAGNE BEREIKT MEER DAN 15.000 MENSEN ‘Maak het verschil, hoe miljoenen mensen vandaag de wereld veranderen’ is de titel van de vegan gids die Bite Back samen met BE Vegan publiceerde. We richten ons met deze gids heel specifiek op millennials, een generatie die volgens wetenschappelijke studies open staat voor gedragsverandering. We kozen ook heel bewust voor een cover die niet onmiddellijk toont dat het over dierenrechten of veganisme gaat zodat de lezer op zoek moet gaan naar hoe die miljoenen mensen dan wel niet de wereld veranderen. Onze gids werd gedrukt op 30.000 exemplaren met als doelstelling om deze
tegen juli 2018 verdeeld te hebben. We hebben ondertussen meer dan 15.000 gidsen verdeeld en er staan al verschillende uitdeelmomenten gepland zodat we onze target makkelijk zullen halen. Ondertussen werd er ook een versie van de gids heel specifiek voor Nederland ontworpen en wordt er momenteel gewerkt aan een Franstalige versie en een vernieuwde versie voor de herdruk in 2018. Onze gids is ook voorzien van een kleine bevraging waarin we de lezers peilen naar hun eetgewoonten en hoe deze zullen veranderen na het lezen van de gids.
9
WERELDDIERENDAG ACTIES IN UTRECHT, GENT, LEUVEN EN ANTWERPEN Bite Back legt naar aanleiding van Werelddierendag de focus op de dieren die we weinig te zien krijgen: de miljoenen dieren die in België en Nederland jaarlijks het leven laten om gebruikt te worden als allerhande producten. Het tij moet keren, vinden wij. Meer en meer klinkt er een stem voor de rechten van dieren, want het is voor ons al lang geen noodzaak meer om dieren te doden om waardig te kunnen leven. In de Belgische steden organiseerden we bake sales om aan te tonen dat lekker gebak ook kan zonder dierlijke producten. Naast al het lekkers konden voorbijgangers ook terecht aan de stand voor informatie over veganisme, recepten, en ons Vegan Buddy project. In Utrecht werden voorbijgangers geconfronteerd met de vraag: ‘Waarom is het ene dier je vriend, en het ander dier je voedsel?’. Ze konden ter plekke meteen ook via de iAnimal virtual reality experience een kijkje nemen in 360° in het leven van een varken of kip in de vee-industrie.
10
BITE BACK LAAT ANTWERPENAREN HONDENVLEES PROEVEN
te lanceren. Het ging in het bijzonder om bordercollieworst, poedelpaté en teckelfilet, van humaan geslachte honden met vrije uitloop. De verontwaardiging bij het publiek was groot: Delicious Dogs kreeg honderden boze e-mails en er werd een facebookpagina en een online petitie gestart tegen de website die in een mum van tijd bijna 2000 handtekeningen verzamelde.
Eind 2015 verscheen er een verdachte website online: Delicious Dogs (www.delicious-dogs.be) beweerde hondenvlees op de Belgische markt
De onthulling kwam later: activisten van Bite Back deden zich voor als een promotieteam van Delicious Dogs en boden voorbijgangers op
de Antwerpse Meir gratis proevertjes aan van hondenvlees. Zaterdag 30 september deden we het experiment nog eens over. Ondanks het slechte weer ging het promoteam met succes in gesprek met het publiek om consumenten te laten nadenken over het eten van vlees. De bordercollieworstjes en poedelpaté die we lieten proeven waren in werkelijkheid volledig plantaardig. De reacties waren uiteenlopend: meestal verontwaardigd, velen weigerden te proeven, maar sommige nieuwsgierigen wilden het toch wel eens proberen. Na de uitleg van het promoteam over de ware aard van de actie was bijna iedereen het er over eens dat het een ludieke actie was en duidelijk aanzet tot nadenken. Bite Back wil met deze actie het publiek bewust maken dat zogenaamde landbouwhuisdieren zoals kippen en varkens net zoals honden unieke individuen zijn met eigen gedachten en gevoelens.
tussen honden en varkens is onverantwoorde willekeur. Een varken is minstens even zachtaardig en intelligent als een hond, een kip vormt ook hechte vriendschapsbanden, een koe maakt vreugdesprongen bij het oplossen van een probleem en een vis heeft ook hersenstructuren om pijn en angst te ervaren. ‘Waarom is de ene je vriend en de andere je voedsel?’ Dat is de confronterende vraag die het Delicious Dogs promoteam voorlegt. De actie verscheen online onder andere op de website van De Morgen.
We zijn moreel verontwaardigd bij het eten van hondenvlees. En het maken van een onderscheid
11
BITE BACK AANWEZIG OP ALLERLEI FESTIVALS De vegan scene mocht opnieuw genieten van wederom een topeditie van Vegan Summer Fest! De Bite Back familie groeide met maar liefst 29 nieuwe leden, onze boekenstand werd helemaal geplunderd, en bijna 100 bezoekers werden even heel stil bij de iAnimal virtual reality ervaring. Een dikke proficiat aan onze vrienden van BE Vegan voor de geweldige organisatie en om veganisme onder de aandacht te brengen op de nationale televisie. En natuurlijk aan alle vrijwilligers die dit event mogelijk maakten! Naar goede gewoonte waren we dit jaar ook opnieuw aanwezig op en sponsor van de International Animal Rights Conference in Luxemburg. De conferentie is ieder jaar opnieuw een moment om de batterijen even op te laden bij het zien van honderden gemotiveerde activisten die keihard werken voor een betere wereld. Op 28 en 29 oktober van dit jaar waren we aanwezig op de 4de editie van VegFest in de Jaarbeurs te Utrecht. We konden ongeveer 100 mensen laten kennis maken met onze iAnimal virtual reality ervaring en voorzitter Alex Romijn gaf een lezing over het werk van Bite Back in Nederland en onze reclamecampagne die later dat jaar van start zou gaan. Op Veggieworld Brussels lieten we maar liefst 233 bezoekers rondkijken in onze virtual reality wereld van iAnimal. Dat is bijna 5 % van alle bezoekers (bijna 5.000) die in 360° konden meemaken wat het is om een varken, een kip of een koe te zijn, van hun eerste dag tot hun allerlaatste. Een indringende ervaring die niemand onberoerd laat, zo blijkt bijvoorbeeld uit volgende feedback: “En ik moet zeggen dat jullie VR het meest indrukwekkende was van de beurs, echt zo goed gedaan, het voelde echt of ik er was. Echt zo goed dat jullie op deze manier
12
mensen kunnen beïnvloeden om een vegan levenswijze te proberen. Super!! Bedankt dat ik het nog even mocht zien, ben er echt van onder de indruk.” Daarnaast was Bite Back ook aanwezig op Ottertrotter, Ieperfest, Manifiesta, de Langste Veggietafel in Antwerpen, Marché Vegan, Marché de l’Ethique, Conscienza in Tongeren en op de opendeurdag van het dierenasiel in Genk.
BITE BACK OP CASTLEFEST Van 3 tot en met 6 augustus stonden we met Bite Back een stand op Castlefest om de (mooi verklede) bezoekers te informeren over onze organisatie en te sensibiliseren over het leven van dieren in de veeindustrie. Aan onze stand konden mensen ontdekken welke plantaardige alternatieven er allemaal voorhanden zijn. Aan de lopende band ontdekten mensen via de iAnimal virtual reality experience het leven van varkens in de veehouderij.
zo dat je geen dolfinarium nodig hebt om dolfijnen te zien. Er ontstonden mooie integere gesprekken na het zien van iAnimal. De 360° beelden emotioneren mensen en raken hen zichtbaar. Ook bij de stand liep het door en kwamen mensen - veelal al wat bewuster vragen stellen over veganisme en plantaardig eten, zodat ze door onze vrijwilligers weer een stap verder op weg geholpen konden worden.
Af en toe wilden kinderen de ervaring ook proberen maar omdat de beelden te grafisch zijn, hebben we echter een leeftijdsgrens van 16 jaar. De kinderen kregen echter wel te zien hoe dolfijnen in het wild leven, ze konden er in 360° virtueel mee zwemmen en leerden
KERSTMAN OP MISSIE IN ANTWERPEN
dieren, het milieu en je gezondheid. Na de quiz konden deelnemers het goede voornemen voor 2018 maken om 4 weken mee te doen met de challenge Try Vegan (www.tryvegan.be).
Begin december besliste de kerstman dat hij een nieuwe missie had: mensen bewust maken van het dierenleed dat schuil gaat achter hun kerstmaal. Hij stond dan ook een hele dag met zijn team op de Meir in Antwerpen.
Veel mensen maakten na de quiz en een gesprek met de kerstman en zijn team stappen naar een meer plantaardige levenstijl. Missie geslaagd! In Leuven en in Gent konden op hetzelfde ogenblik enkele honderden mensen genieten van al het vegan lekkers dat onze bakprinsessen en -prinsen hadden voorzien voor onze 3 bake sales. Tijdens de 3 acties konden we ongeveer 2.000 brochures uitdelen met tips voor een diervriendelijker leven.
Voorbijgangers konden in ruil voor een kerstkoekje een kort quizje doen om hen te laten stilstaan bij al het leed dat de vleesindustrie veroorzaakt voor de
13
HEERLIJK PLANTAARDIG : GEVULDE MINI-CROISSANTS 17 minuten Voorbereiding: 5 minuten Bereiden: 12 minuten Aantal personen: 4 personen
INGREDIËNTEN 300 gr plantaardige worstjes
BEREIDINGSWIJZE Snij kleine driehoekjes uit de bladerdeeg. Halveer de wienerworstjes en leg ze op de bladerdeeg met wat geraspte of eventueel fijn sneetje vegan kaas. Rol het bladerdeeg op. Begin met de breedste kant zodat je eindigt met de punt aan de buitenkant. Leg de opgerolde broodjes op een ovenschaal met bakpapier. Borstel wat sojamelk over de broodjes en zet deze gedurende 12 minuten in een voorverwarmde oven van 200°C.
100 gr geraspte vegan kaas 1 rol vegan bladerdeeg 50 ml ongezoete sojamelk Info: Plantaardige worstjes en kaas zijn verkrijgbaar in de meeste natuurwinkels.
14
Wil je graag een volledig kerstmenu ontdekken? Kijk dan zeker even op https://issuu.com/biteback/docs/ feestmenu waar Heerlijk Plantaardig samen met V-for-All een kerstmenu voor je heeft samengesteld.
CROWDFUNDING Een van de veelgestelde vragen van mensen die donaties geven aan een van onze vele infostands is: ‘Waar wordt ons geld voor gebruikt?’. Een terechte vraag uiteraard en het zette ons aan het denken. Daarom kozen we ervoor om bij de launch van onze nieuwe website de mogelijkheid te bieden aan onze bezoekers om heel specifieke projecten te steunen. En dat bleek heel succesvol. Van de vijf crowdfund projecten die we tot nu toe publiceerden, werden er 4 succesvol afgerond. Zowel ons project voor nieuwe iAnimal sets als ons project voor nieuw onderzoeksmateriaal werden bijna volledig gefund door 1 gulle donateur. Daarnaast ontvingen we nog een donatie om ons onderzoeksmateriaal nog verder uit te breiden. De nieuwe iAnimal sets werden deze maand al meteen ingezet op onze acties in Nederland. Een ander heel succesvol crowdfund project was de Dodentocht. Dit jaar liepen tijdens de Dodentocht 17 deelnemers onder de vlag van Bite Back het meeste gesponsorde kilometers ooit van alle edities. Het was een loodzware editie voor ons team, vooral door de regen ‘s nachts die haar tol eiste: blaren, blessures aan knie,
enkel, scheenbeen, ... Maar het loonde de moeite: samen haalden onze wandelaars maar liefst 4.400 euro bij elkaar voor de werking van Bite Back. Een dikke proficiat aan de moedige wandelaars, aan ons bevoorradingsteam voor de heerlijke vegan maaltijden en snacks en natuurlijk bedankt aan alle sponsors die de teamleden financieel en moreel steunden! Zoals eerder besproken in ons magazine organiseerden we in Nederland ook de meest succesvolle crowdfund actie tot nu toe. Maar liefst 13.000 euro werd er verzameld voor een vegan outreach reclamecampagne. Met dit geld konden we grote lichtreclames naast de autosnelweg en posters op bussen en treinstations plaatsen. Het enige crowdfund project dat momenteel nog niet afgesloten werd, is voor het drukken van onze vegan gids Maak het verschil. Aangezien we onze aanwezigheid in het Franssprekende gedeelte van België willen vergroten, wordt onze gids naar het Frans vertaald. We willen graag 10.000 exemplaren laten drukken waarmee onze regionale groep in Charleroi dan aan de slag kan gaan. Daarnaast brainstormen we ook verder over nieuwe projecten. Zo kunnen de nieuwe regiogroepen die er zijn bijgekomen ook een tent en tafels gebruiken en zullen enkele van onze activisten zich laten sponsoren tijdens de 20 kilometer van Brussel.
Wie graag op de hoogte blijft van onze crowdfund projecten kan altijd een kijkje nemen op www.biteback.org/ crowdfunding/
15
VOOR VERMAAK ZONDER DIEREN Bite Back voert ondertussen al 4 jaar lang ononderbroken iedere maand actie bij het Boudewijn Seapark, een dolfinarium waar al meer dan 23 dolfijnen stierven. Jammer genoeg is de huidige situatie voor de dolfijnen nog erger dan toen we met de campagne begonnen. Er zitten ondertussen 8 dolfijnen, meer dan het toegelaten aantal. Maar omdat de dolfijnen Moana en Ori nog als baby aanzien worden, tellen ze zogezegd niet mee in dat wettelijk toegestane aantal. Beide dolfijnen werden echter in 2015 geboren en zijn ondertussen dus al 2 jaar oud. Bij dolfinarium Harderwijk blijkt dat wat er in de media verteld wordt en wat er in werkelijkheid gebeurt ook niet noodzakelijk hetzelfde hoeft te zijn. Vorige zomer vertelde directeur Bert van der Hoef nog dat ingrijpen op het welzijn en natuurlijk gedrag van de dieren, dolfijnen die mensen door het water moeten slepen, te intensief was. Op de dieren staan tijdens de shows werd volgens hem ook niet meer gedaan. Foto’s die dit jaar in juli genomen werden, tonen echter duidelijk aan dat de shows nog altijd elementen bevatten die de beweringen van de directeur tegenspreken.
NIEUWE STUDIE SUGGEREERT CULTURAL BRAIN HYPOTHESIS BIJ DOLFIJNEN In oktober verscheen er in De Morgen een artikel over een nieuw onderzoek dat gepubliceerd werd in Nature Ecology and Evolution over de theorie dat een wezen intelligenter wordt door in grote, complexe sociale groepen te leven. Tijdens hun onderzoek registreerden de biologen enkele interessante observaties, zoals dolfijnen die
16
gepersonaliseerde fluittonen voortbrachten voor dolfijnen die niet aanwezig waren, hetgeen suggereerden dat de dieren roddelden. Een ander opmerklijk feit: walvisachtigen namen de opvoeding op zich van jongen die niet van hen waren.
NIEUWS UIT HET BUITENLAND In juli verschenen er zielige beelden uit het Moscvarium Dolfinarium in Moscou waar orka Juliet als entertainment gedwongen wordt te stranden op de rand van het zwembad. Als ze terug in het zwembad wil glijden, wordt ze door orka Nord verder uit het bad geduwd en ligt ze hulpeloos te spartelen op het droge terwijl de trainers gewoon toekijken. Ook in juli bereikte ons het trieste nieuws dat baby orka Kyara gestorven was in SeaWorld, al de derde baby die er stierf dit jaar. Volgens zeezoogdieren experte Naomi Rose is een longontsteking een veelvoorkomende sterfte oorzaak bij gevangen zeezoogdieren en kan de stress door gevangenschap hen makkelijker vatbaar maken voor dergelijke ziektes. Een maand later beschrijft voormalig SeaWorld trainer John Hargrove in de Daily Mail (in België overgenomen door het Nieuwsblad) het park als een horrorhuis. Volgens Hargrove zwemmen de dieren lusteloos rond in cirkels en botsen uit verveling en frustratie vaak met opzet met hun hoofd tegen de betonnen wanden. Na de dood van orka Kasatka, een dier dat Hargrove zelf trainde, zei hij: “Orka’s in gevangenschap zijn constant ziek. Ze krijgen dagelijks antibiotica en andere medicijnen toegediend. Uiteindelijk faalt hun immuunsysteem gewoon. SeaWorld zal de autopsie nooit vrijgeven, maar Kasatka heeft eindeloos afgezien. Alleen maar om trucjes te kunnen doen voor mensen.”
BITE BACK ADVERTENTIE IN NRC HANDELSBLADELSBLAD De NRC Charity Awards zijn in 2011 in het leven geroepen op initiatief van het NRC Handelsblad en bedoeld om zowel grote als kleinere goede doelen te ondersteunen bij het bereiken van bestaande en nieuwe donateurs, vrijwilligers en ambassadeurs. Elk goed doel maakt kans op een communicatiecampagne ontwikkeld door aanstormend talent van Willem de Kooning Academie. Student Thijs Mosterman maakte voor Stichting Bite Back de Hanenpap campagne om aandacht te vragen voor de zogenoemde “waardeloze haantjes”, de eendagskuikens die in de eierindustrie vergast of versnipperd worden. Met dit ontwerp wist Bite Back de vakjuryprijs te winnen en kregen we dus een spread (2/1 full colour) in zowel NRC Handelsblad als nrc.next met een waarde van 65.300 euro bruto mediawaarde. Voor de spread kozen we opnieuw voor het thema ‘Waarom is de een je vriend
en de ander je voedsel’. We leggen er uit wat speciesisme is en dat we niet enkel het onderscheid maken tussen mens en dier maar zelfs binnen de diersoort. Sommige dieren nemen we in huis en verwennen we, anderen kweken we massaal enkel en alleen om te sterven voor ons voedsel. We hopen met deze advertentie de mensen te laten nadenken over waarom precies ze dat onderscheid maken en te laten inzien dat de dieren die op hun bord belanden misschien toch niet zo heel verschillend zijn van de honden en katten waarmee ze graag knuffelen.
17
BITE BACK FORMATIE OP DE DAM IN AMSTERDAM Om aandacht te vragen voor wat dieren meemaken in de vee-industrie, organiseerde Bite Back in samenwerking met Earthlings.nl begin december een performance op de Dam in Amsterdam. Een 20-tal dierenactivisten stonden in een driehoeksformatie met pakkende actieborden om de voorbijgangers en toeristen te wijzen op de wreedheden die gepaard gaan met slachthuizen wereldwijd. Daarnaast stond
EERSTE ACTIE NIEUWE REGIOGROEP ZUIDWEST NEDERLAND
18
Earthlings.nl met ongeveer even veel activisten in een vierkant, waarbij ze beelden toonden van wat er met dieren gebeurt vooraleer ze op een bord belanden. Heel wat toeristen stonden zo even stil bij dit dierenleed. De voorbijgangers kregen info mee, en konden aan onze stand ook de iAnimal virtual reality ervaring meemaken. Ze konden gedurende enkele minuten in de huid kruipen van een varken, een koe of een kip: een indringende ervaring in 360°.
Op zaterdag 25 november werd de eerste actie gehouden van de nieuwe regiogroep Bite Back Zuidwest Nederland. De actie ging door in Dordrecht en is meteen het officiële startschot van de regiogroep, waarvan de coördinatie gedaan zal worden door Michel de Man. Tijdens de actie vormden activisten een driehoeksformatie als stil protest en werd aan voorbijgangers gevraagd of ze via de iAnimal Virtual Reality ervaring een kijkje wilden nemen in het leven van een dier in de vee-industrie. De eerste actie van onze kersverse regiogroep Bite Back Zuidwest-Nederland werd al meteen opgepikt door de lokale media.
OUTREACH IN ALMERE, NIJMEGEN EN DEN HAAG Bite Back voerde actie in Almere, Nijmegen en Den Haag om mensen bewust te maken over het dierenleed achter dierlijke producten en te stimuleren om dierlijke producten
te laten liggen. Zoals steeds trokken we de aandacht met onze grote driehoeksformaties en lieten we de voorbijgangers een kijkje nemen in het leven van een dier via onze iAnimal virtual reality ervaring. Daarnaast werden onze nieuwe vegan gidsen Maak het verschil uitgedeeld en voerden we veel interessante gesprekken, waarbij onze activisten mensen verder konden informeren over het dierenleed en hen helpen met praktische tips om andere keuzes te maken richting veganisme.
19
VOLG ONS OP
VOLGENDE KEER… de Mars voor de Sluiting van Slachthuizen, Empty The Tanks, Werelddag voor het einde van de visserij.
A
/bitebackorg
13-01-2018 – Charleroi – iAnimal 20-01-2018 – Roosendaal – Vegan Outreach
D
28-01-2018 – Brugge – Dolfinarium Boudewijn Seapark 10-02-2018 – Gent – Vervet Monkey Fundraiser
N
18-02-2018 – Leuven – Loving Hut Fundraiser Charity Dinner 24-02-2018 – Harderwijk – Dolfinarium Harderwijk 25-02-2018 – Brugge – Dolfinarium Boudewijn Seapark
E
08-03-2018 – Gent – Mars tegen Seksisme 24-03-2018 – Brussel – Journée Mondiale Fin de la Pêche
G
24-03-2018 – Harderwijk – Dolfinarium Harderwijk 25-03-2018 – Brugge – Dolfinarium Boudewijn Seapark 12-05-2018 – Brugge – Empty The Tanks
A
10-06-2018 – Brussel – Mars voor de Sluiting van Slachthuizen 16-06-2018 – Amsterdam – Mars voor de Sluiting van Slachthuizen
Het steunen van Bite Back met een maandelijkse donatie is één van de beste manieren om ons te helpen het lijden en de uitbuiting van dieren te beëindigen. We zijn een non-profit organisatie en ontvangen geen subsidies. We zijn dus helemaal afhankelijk van de financiële steun van onze leden en donateurs. Maandelijkse en eenmalige donaties via www.biteback.org/wordlid
20