Onderzoek naar kansarmoede en buddywerking gaan hand in hand

In de vorige editie van de Gazet van Zurenborg prijkten de buddy’s van ArmenTeKort (ATK) op de middenpagina. In dit artikel zoomen we in op de visie en strategie van de organisatie. We praten met Marijke Moens en Theo Vaes, de bezielers en drijvende krachten, een complementair duo.

(Annelies DE MUL)

Ik tref Marijke op de zevende verdieping van het centraal gelegen gebouw aan de Rooseveltplaats. Hier vinden de wekelijkse infosessies plaats en is het kantoor van de vzw gevestigd. In de lift maak ik kennis met Theo, de “denker” van het duo.

Bij een koffie steekt Marijke enthousiast van wal: “Ik ben hier van 8 uur ’s morgens en dat 6 dagen op 7, dat kun je alleen als je gepassioneerd bent en overtuigd van je missie”. Zoveel is me zonder meer duidelijk als ik luister en noteer waar dit mooie verhaal van start gegaan is en hoe het gegroeid is.

Oorsprong op Zurenborg

Het initiatief om voedselbedeling uit de grond te stampen ontstond meer dan twintig jaar geleden onder de Zurenborgse kerktoren en ging uit van Eva uit de Kreeftstraat. Elke week kregen kansarme mensen een voedselpakket en jaarlijks, in de kerstperiode, trof heel Zurenborg een flyer in de bus, met een uitnodiging om het project financieel te steunen. Marijke en haar man, die al meer dan dertig jaar in de Lange Van Ruusbroecstraat wonen, voelden zich aangesproken. Ze sponsorden niet alleen, maar namen ook actief deel aan de werking van DakAnt Jammer genoeg kon Eva door persoonlijke omstandigheden niet langer de kar trekken. Marijke nam het vaandel over tot op de dag van vandaag. Zo is er op zondag nog steeds een wekelijkse voedselbedeling voor vijf- à zeshonderd kansarmen, vanuit de Zomerfabriek verzorgd door een kernteam.

Geef geen vis maar een hengel Het contact met zoveel noodlijdende medemensen liet bij Marijke en de toenmalige voorzitter, David Fredericks, het besef groeien dat, hoe nobel ook, iemand zijn honger stillen niet volstaat om kansarmoede structureel te bestrijden. Daarmee is de kiem gelegd voor de oprichting van ATK in 2014, voornamelijk gekend door zijn buddywerking. Het initiatief steunt op grootschalig onderzoek om kansarmoede uit de wereld te helpen. Alle resultaten worden in kaart gebracht en aan de KULeuven geanalyseerd. Praktijk en theorie gaan hand in hand. Het resultaat is een uitgewerkte visie en een duidelijk model. Het is statutair vastgelegd dat het onderzoek in 2024 tot een einde komt en dat valt niet toevallig samen met de parlementsen gemeenteraadsverkiezingen dat jaar.

Vier zekerheden

Marijke licht ook de verhelderende pijlers, de zekerheden waarop ATK inzet, verder toe.

1. Zelfzekerheid

Door de eigenwaarde te herstellen, te laten groeien, bied je iemand de mogelijkheid om zich opnieuw te integreren in de maatschappij. Voornamelijk de buddywerking ondersteunt dat. Soms zet je kleine stapjes (weer naar buiten komen, familie opzoeken, naar de winkel gaan en sociale contacten leggen) en soms grote, zoals (opnieuw) een studie aanvatten.

2. Leerzekerheid

Hooguit een op de vijf kinderen van de doelgroep werkt het middelbaar onderwijs af. Dat roept vragen op. Hoe kan iedereen een diploma halen? Hoe kun je een opleiding toegankelijk en succesvol maken voor die jongeren?

3. Woonzekerheid

Wanneer een gezin van vijf kinderen op een oppervlakte van 50 m² leeft, kunnen de kinderen onmogelijk studeren en heeft de ouder gewoon geen tijd om zelfs maar aan werk te denken. Kansarmoede wordt vaak met de paplepel ingegeven.

4. Zinvolle werkzekerheid

De doelgroep is grotendeels laaggeschoold. Uit werken gaan brengt tweehonderd euro op. Hoe overtuig je iemand van wat de werkelijke meerwaarde is: integratie, een netwerk opzetten?

Aan zelfzekerheid en werkzekerheid kunnen de organisatie en de buddy’s zelf werken, maar de leer- en woonzekerheid vereisen maatregelen op beleidsniveau. Hier komt de geoliede samenwerking tussen “tandem” Marijke en Theo op de voorgrond. Marijke noemt zichzelf een “doener”. Als ambassadeur gaat ze in op alle uitnodigingen om bij andere organisaties de werking van ATK toe te lichten. Ze zet zich vooral in om ATK nog meer onder de aandacht te brengen en is heel betrokken bij de dagelijkse werking. Theo voelt zich als een vis in het water in kringen van kabinetsmedewerkers en parlementsleden. Hij legt zich toe op de uitwerking van de onderzoeksresultaten.

Blauwdruk van het onderzoek

Op het einde van zijn tienjarige bestaan wil ATK een eindrapport voorleggen, waarvan al een blauwdruk in de maak is. De methodiek van buddywerking is uitgetest: de kans gevende buddy krijgt een opleiding, negen sessies om op een niet-caritatieve manier vanuit de vier waarden de kans krijgende buddy te ondersteunen. Door de samenwerking met hulpverlenende organisaties, als het OCMW en Jeugdzorg, is de toestroom van kans krijgende buddy’s groot en gevarieerd, van vluchtelingen uit Afghanistan tot Marokkaanse en Belgische jongeren. Er zijn natuurlijk nog andere maatschappelijke noden, maar voor ATK is de doelgroep duidelijk. Dat zijn de medemensen die in kansarmoede leven, omdat het een door onderzoek onderbouwde werking is.

Oproep Uit het onderzoek over woonzekerheid is gebleken dat wanneer er in elke straat in Antwerpen vier sociale woningen zouden zijn, die nood te lenigen is. De sociale cohesie op Zurenborg kan hier opnieuw een voortrekkersrol spelen. Een warme en open gemeenschap, waar we graag wonen en iedereen verwelkomen, wie zet daar mee zijn schouders onder?

Aarzel niet om binnen te lopen bij een van de wekelijkse infosessies of kijk eens op de website waar de maandelijkse sessies in een café plaatsvinden.

VOOR MEER INFORMATIE:

ArmenTeKort vzw Franklin Rooseveltplaats 12 bus 12 7e verdieping 2060 Antwerpen 03/233 33 36 www.armentekort.be

Concert op 28 april