De Utrechtse euro • Grenslijn Utrecht-Amsterdam • Onzekere tijden in Villa Vrede
Dat magische moment (in de opvang)
DE UTRECHTSE DAKLOZENKRANT • NR. 2 • VR 12 JAN - DO 1 FEB 2018 • JG. 25 • 2,50 WAARVAN 0,90 VOOR DE VERKOPER • LET OP HET PASJE
2
Op een bankje
Over vogels en de hond Anton Hausten komt uit Zeist is dagelijks te vinden in natuur park Bloeyendael omdat hij daar werkt als vrijwilliger. EÊn van zijn bezigheden is het bijhouden van de vogelstand. Hij kent
bijna iedereen die regelmatig in het park komt, zo ook Annelies van den Dungen. Annelies wandelt daar regelmatig en maakt dan een praatje met Anton. Vroeger wandelde ze hier met haar hond, maar die is drie jaar geleden overleden. Toen het ergste verdriet voorbij was besloot ze dat ze ook
NR 2
•
2018
Paternotte De tippelzone en vuile vunzige politiek Lang, lang, lang geleden toen Jan Peter Balkenende (CDA) nog minister-president was van één van zijn vele gevallen kabinetten, beklaagde zijn minister voor bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties Alexander Pechtold (D66) in damesblad Opzij dat de sfeer in het kabinet ‘veel vuiler en vunziger’ was ‘dan de mensen dachten’. Daar moest ik aan denken toen de gemeente Utrecht deze maand na maandenlange voorbereidingen plotsklaps een punt zette achter een nieuwe tippelzone. Locaties in De Meern en Lage Weide kwamen in aanmerking, twee weken burgerprotest volgde en toen besloot verantwoordelijk D66-wethouder Victor Everhardt de stekker uit het project te trekken. Wat ons brengt op dat vuile en vunzige. Want toen Everhardt zag dat de protesten op zijn partij terugsloegen – protestborden met de tekst ‘Wij worden genaaid door D66’ – was het dus klaar. Coalitiegenoot GroenLinks liet het project ook direct vallen en de VVD heeft sowieso geen zin zich de vingers te branden. Alleen coalitiepartij SP toonde zich bij monde van raadslid Nicole van Gemert verantwoordelijkheid: Tippelzone sluiten en samen met ons zorgen voor een heel goed uitstapprogramma en begeleiding voor de sekswerkers.; Hear, hear. Wat is er nu eigenlijk gebeurd? Nu ja, het liep de betrokken politieke partijen dun door de broek omdat we in maart weer naar de stembus gaan voor de gemeenteraadsverkiezingen. D66 en GroenLinks trokken hun keutel in, de SP pleitte zich vrij en de VVD wil een spoeddebat. De gemeenteraadsverkiezingen zijn nakende, de politiek blijkt in aanloop naar die verkiezingen inderdaad heel vuil en vunzig te zijn. Want de betrokken politieke partijen zijn schuldig aan deze clusterfuck, laat u niet anders vertellen. Het is niet de eerste keer dat het vertrouwen van de Utrechtse burger door het stadsbestuur geschaad is. We gaande komende maanden zien hoe betrokkenen dat beeld gaan proberen te kantelen. Wees op uw hoede. zonder hond moest gaan wandelen. www.opeenbankjeinutrecht.nl
BAS PATERNOTTE IS ADJUNCT-HOOFDREDACTEUR VAN
BEELD DESIREE MEULEMANS
THEPOSTONLINE.NL, EN COLUMNIST VOOR GEEN STIJL
4
Caféfotograaf / rozenverkoper gezocht Wie een willekeurig café in de Utrechtse binnenstad binnenloopt, kent de man met die grote polaroid camera. Het is meneer Singh die iedereen die wil voor 5 euro op de foto zet. Of een roos verkoopt. En dat doet hij al enige decennia. Niemand die hem echt kent maar zijn verschijning is zo vertrouwd geworden, dat hij eigenlijk niet meer opviel. Hij was een soort stads meubilair, die aardige en beleefde man, je staat er niet bij stil hoe bijzonder hij was. Ik heb hem wel eens geprobeerd over te halen om een verhaal over hem voor Straatnieuws te maken. Ik werd uitermate vrien delijk afgewimpeld. Hij had publiciteit niet nodig voor zijn business. Hij zei het niet zo, ik voelde het wel. Singh, de caféfotograaf en rozenverkoper gaat helaas definitief terug naar India. Hij laat een gat achter dat ik graag opgevuld zou willen zien. Met zijn slimme en sympathieke zaakje heeft hij vele mensen verbonden en een romantisch aandenken gegeven. Iets dat je nog maar zelden aantreft. Ik vraag me af of geen vervan ging mogelijk is. Ik zal onze verkopers eens vragen, talent genoeg.
FRANK DRIES HOOFDREDACTEUR
NR 2
Wie
De verkopers van Straatnieuws verdienen met de krant een bescheiden inkomen, doen sociale contacten op en kunnen verder kijken dan de dag lang is. Elke verkoper staat ingeschreven bij Straatnieuws en heeft een verkoperpas met foto, voornaam en een verkopersnummer. Alle verkopers hebben een vaste standplaats. Voor het verkopen van Straatnieuws op straat is geen vergunning, (artikel 7, vrijheid van meningsuiting).
Wat
NB: Straatnieuws gaat failliet als er niet genoeg kranten worden verkocht. U kunt natuurlijk meer betalen dan de verkoopprijs, maar vergeet alstublieft nooit om een krant mee te nemen.
Waar
De Straatnieuws verschijnt sinds 1995 en wordt verkocht door circa 90 zelfstandige verkopers. Zij kopen de krant bij Straatnieuws in voor € 1,60 en verkopen deze op straat voor €2,50. De verkopers zijn ZZD’ers – zelfstandigen zonder dak – en verdienen per verkochte krant 90 eurocent. Straatnieuws ontvangt geen structurele subsidies. De bedrijfskosten worden betaald uit de verkoop van de krant aan de verkopers, plus sponsorgelden en donaties. Straatnieuws wordt uitgegeven door Stichting Straatnieuws Utrecht en is een ANBI (een Algemeen Nut Beogende Instelling).
De doelstelling van Straatnieuws, de straatkrant van Utrecht, is om verkopers te helpen om zichzélf te helpen. Met de verkoop van Straatnieuws kunnen de verkopers wat geld verdienen en (weer) een basis opbouwen van ritme, sociale contacten en zelfrespect. In iedere grote stad, ook in Utrecht, leven mensen op straat. De gemeente en welzijnsorganisaties vangen deze mensen op maar kunnen onmogelijk een waterdicht systeem bieden om het hoofd te bieden. Voor de mensen die tussen wal en schip terechtkomen biedt Straatnieuws een ondernemende manier om hun situatie te verbeteren: het verkopen van de krant als zelfstandig ondernemer. In de jaren dat Straatnieuws op de Utrechtse straten wordt verkocht, hebben vele verkopers hun leefomstandigheden verbeterd.
Dank
Heel veel dank dat u deze krant hebt gekocht. Het betekent dat de verkoper een kleine winst heeft gemaakt, en dat hij of zij wellicht met u een praatje heeft gemaakt. Het lijkt misschien niet veel, maar het wordt enorm gewaardeerd!
Zie voor meer info: www.straatnieuws.nl
Inhoud
Vrijdag 12 januari tot donderdag 1 februari 2018
6
De Utrechtse euro Maar hoe werkt zij? Er is niet overal even veel geld? Wat zijn daarvan de gevolgen? En wat trekt onze euro aan?
9
Dat magische moment
14
Geduvel rond de grens
Vogels in opvang. Marieke Wijntjes wilde heel dichtbij ze komen met haar groothoeklens. Dit lukte en hoe!
Wie heeft ooit de grenslijn tussen Utrecht en Noord- Holland bepaald? Omstreden was ze in het verleden vaak genoeg. Wordt er nog wel eens aan gemorreld?
24
Onzekere tijden in Villa Vrede Onze dagopvang voor vluchtelingen zonder papieren is inmiddels al een jaar tevergeefs naar een alternatieve locatie.
28
Handschoen Kwijt Utrecht Elke winter liggen de straten weer bezaaid met verloren en verweesde handschoenen. Voor twee Utrechters was dit jaar de maat vol.
En verder 13 Stadslicht 18 Buiten Beeld 20 straatmode & Spekkie Big 21 Peter 23 Bloem 30 Gratips 31 Puzzel 32 Klinker
Nr. 2
•
2018
6
Utrechts eigen euro groeit gestaag
NR 2
•
2018
TEKST HUGO VERKLEY BEELD FRANK DRIES
Utrecht heeft zijn eigen digitale munt. Sinds april 2017 is het mogelijk te betalen met de Utrechtse Euro. Inmiddels doen zeventig bedrijven mee aan dit initiatief vanuit de Social TRade Organisation (STRO). Dit alles met het doel om geld langer in de stad te laten circuleren en te zorgen voor een sterkere lokale economie. ‘We willen meer omzet generen voor de Utrechtse bedrijven en hen verbinden in een netwerk’, zegt Twan Luttikhold van STRO. Geld, eenieder is er vrijwel dagelijks mee bezig. Of het nu is om een boodschappen te doen, naar de kapper te gaan of de laatste editie van het Straatnieuws te kopen. Maar hoe werkt geld eigenlijk? Hoe kan het dat er in sommige gebieden min der geld is dan in andere gebieden? Wat zijn daarvan de gevolgen? En wat trekt geld aan? Al een jaar of veertig is STRO bezig met de werking van geld en probeert de organisatie alternatieven voor het geldsysteem te ontwikkelen. Dit omdat STRO merkt dat het huidige geld systeem armoede en milieuproblemen veroorzaakt. Eerst was de organisatie vooral actief in ontwikkelingslanden, later ook in onder meer Barcelona en op Sardinië, gebieden die getrof fen werden door de financiële crisis van 2008. Met vallen en opstaan vond de organisatie haar weg en is nu een van de meest ervaren organisaties ter wereld die alternatieven voor het geldsysteem ontwikkelt. In april vorig jaar werd de Utrechtse Euro gelanceerd. ‘We hadden al langer het plan dat we hier in Nederland wat wilden gaan doen. Er is sinds 2012 al een overkoepelende infrastructuur waarin de Nederlandse lokale munten opereren, Circuit Nederland. Nu was het moment daar om de Utrechtse Euro in het leven te roepen’, vertelt Twan (26). In onder meer Alkmaar, Zwolle en Breda werd er al een lokale munt uitgebracht. Een aantal Utrechtse bedrijven was ook al lid van Circuit Nederland en stond te popelen om mee te doen aan de Utrechtse Euro. Twan sprak met hen en maakte hen enthousiast mee te doen met de Utrechtse Euro. ‘Een
ander beginpunt was STRO. Wij lunchen elke dag en vonden dat we dat ook in de Utrechtse Euro konden gaan doen. Eerst deden we de boodschappen bij de Albert Heijn, maar om de lokale economie te gaan steunen leek het ons beter om voortaan de spullen te kopen bij een supermarkt die lokale producten inkoopt bij lokale boeren. Dat werd Rio de Bio. Hoe meer ondernemers lokaal besteden, hoe minder er buiten Utrecht wordt besteed. Dan zijn er minder transportkosten en dus minder milieulasten. Ook is het volgens mij veel leuker om kleine, hippe winkeltjes te hebben, die een eigen verhaal vertellen. Met de Utrechtse Euro zorgen wij er juist voor dat wij zulke ondernemers verbinden in een netwerk en dat er geld bij hen terechtkomt en niet zo snel bij de normale kana len, de multinationals. Als je een ondernemer bent in het Utrechtse Euro-netwerk ga je met de Utrechtse Euro op zoek naar andere leden in het netwerk om te kijken waar je je munt kunt besteden. We generen zo meer omzet voor Utrechtse bedrijven, met name zzp’ers en mkb’ers.’ Naast duurzaamheid en het stimuleren van de lokale econo mie, ziet Twan meer voordelen van de digitale munt. ‘Met de Utrechtse economie gaat het goed, maar er zijn binnen de stad ook wijken waar het minder goed gaat. Vanuit de wijken Overvecht en Kanaleneiland stroomt het geld ontzettend snel naar het centrum. Het zou beter zijn als er ook in die wijken een lokale economie wordt gestimuleerd. Stel dat er in Overvecht geld binnenkomt dat langer rondgaat voordat het vertrekt. Op die manier heeft het meer impact in de wijk en kan het zorgen voor groei.’
8
Je kan hier betalen met:
UTRECHTSE EURO’S SCAN:
Nog geen lid? Doe mee met het Utrechtse Euro netwerk: www.utrechtse-euro.nl
Idealistische consument Ook als consument kun je betalen met de Utrechtse munt. ‘Het gaat dan meer om een idealistische consument, die bij voorbeeld bewust bezig is met zijn voedsel en dat bij een lokale winkel koopt of wil kopen. Je kunt Utrechtse Euro’s aankopen, die één euro per stuk kosten. Daarmee kun je ver volgens via je telefoon afrekenen in de winkels of bij de bedrij ven die bij ons zijn aangesloten. Als je dat doet, help je de lokale economie ook te versterken omdat dat bedrijf de munt weer zal uitgeven bij andere lokale bedrijven. We richten ons echter nog niet op de consument. Eerst willen we een groter netwerk van bedrijven creëren’, vertelt Twan, die content is met de ontwikkeling van de Utrechtse Euro. ‘Hopelijk is het zo dat over een jaar of twintig er in het hele land community’s zijn zoals de Utrechtse Euro waarbij een paar duizend bedrij ven zijn aangesloten. Daarin kunnen we dan echt laten zien hoe goed dit is voor de lokale economie, zonder dat dit hoeft af te doen aan de positieve gevolgen van de globalisering. We merken dat het al de goede kant op gaat. De bedrijven van nu zijn niet alleen aangemeld, maar ze doen ook iets met de munt. Het geld gaat rond en dat is het belangrijkste. Er zijn in Utrecht zo’n twintigduizend bedrijven, dus er zijn nog genoeg
bedrijven om erbij te betrekken. Hoeveel bedrijven we over een jaar hopen dat ze zijn aangemeld? Dat is moeilijk te zeg gen. Het moet natuurlijk gaan, dat is het beste. Hoe meer bedrijven er gaan meedoen, hoe meer zij aan hun trekken komen en geld kunnen uitgeven. Iedere ondernemer weet dat we nog aan het bouwen zijn. Zolang we samen aan het bou wen zijn, komen de echte resultaten vanzelf.’
Economische crisis De resultaten komen mogelijk eerder als Nederland weer in een economische crisis belandt, denkt Twan. ‘Als een bank geld investeert, wordt er meer van terug verlangd. Op het moment dat er een crisis is heeft de bank geen vertrouwen meer dat het geld terugkomt en dus wordt geld binnenge houden. Dat betekent dan wel dat er minder geld in omloop komt. De lokale economie voelt daar nadelen van, want er is minder ruilmiddel voor handen om handel te bedrijven. Op dat moment gaan er altijd bedrijven en consumenten naar alternatieven kijken. Denk aan crowdfunding, bitcoin of aan lokale munten. Een crisis zou ons dus een mooie impuls kun nen geven. Maar belangrijker is dat als er een crisis is het moeilijk is voor bedrijven om het hoofd boven water te hou den, vooral voor lokale zzp’ers en mkb’ers. Ons netwerk ver strekt ook rentevrij krediet, dat we samen als netwerk moge lijk maken. Zo zijn we minder afhankelijk van het wel of niet rondpompen van geld door banken. Ook in tijden van crisis zal er op deze manier genoeg geld circuleren in ons netwerk en kan de lokale economie blijven draaien. Samen als onder nemers staan we zo sterker.’ Café Domkop Een van de plekken waar er in Utrecht met de Utrechtse Euro kan worden betaald, is café Domkop in de Loeff Berchmakerstraat in het centrum van de stad. Eigenaar Wiljan de Jong besloot een aantal maanden terug aan te sluiten bij het netwerkt. ‘Ik zie het zeker een succes worden’, zegt De Jong, die het café sinds vorig jaar zomer runt. ‘Maar om eerlijk te zijn ben ik er nog niet veel mee bezig geweest, want als beginnend ondernemer heb je andere prioriteiten. Tot nu toe heb ik één rekening die is betaald met de Utrechtse Euro. Om het een succes te laten worden, is het voor mij wel nodig dat ik mijn Utrechtse Euro’s ook zakelijk kan uitgeven. Dat is voor mij nu nog lastig. De sleutel tot succes is de grootte van het netwerk. Als dat groot genoeg is, kan de Utrechtse Euro een substantiële bijdrage gaan leveren aan de lokale economie.’ Meer informatie of je aanmelden? Kijk op www.utrechtseeuro.nl
NR 2
Dat magische moment Een bijzonder beeld van vogels in de opvang TEKST FRANK DRIES BEELD MARIEKE WIJNTJES
•
2018
10
Als fotograaf werkt Marieke Wijntjes altijd alleen, logisch als kleine zelfstandige. Daarom zocht ze vrijwilligerswerk zodat ze met regelmaat met een vaste groep mensen kan samen werken. En in dit geval ook vogels, want via een bevriende ornitholoog kwam ze bij de Utrechtse vogelopvang terecht. Daar worden zieke vogels verzorgd tot ze weer opgeknapt zijn. Eenmaal ingewerkt begon Marieke onvermijdelijk made vogels ook te foto grafen en dat bleek niet eenvoudig te zijn, ze wilde geen clichés maken. ‘Je probeert jezelf te overstijgen langer te blijven kijken, rust te creëren en te zien: Wat gebeurt er nou? Het bleek meer tijd te kosten dan ik dacht. Je moet zorgen dat het rustig is en de vogels rustig zijn. Vogels in de opvang zijn vaak getrau matiseerd en daardoor angstig. Ik wilde juist heel dichtbij ze komen met mijn groothoek en dus moest ik heel veel geduld hebben. ’ Uiteindelijk lukte dit. ‘Het waren magi sche moment als je elkaar aankijkt. Met die pauw heb ik wel een half uur daar gezeten en gewacht tot dat ene moment toen hij mij direct aankeek.’ www.mariekewijntjes.com
NR 2
•
2018
12
ADVERTENTIE
NR 2
•
2018
De Tussenvoorziening biedt opvang, woon- en financiële begeleiding voor daklozen en mensen in een kwetsbare woonsituatie. Voor een groot deel van onze activiteiten steunen wij op de hulp van vrijwilligers.
Kom ons helpen! De Tussenvoorziening zoekt vrijwilligers voor diverse functies Maatje Als Maatje spreek je af met een
Maaltijd Bij het Smulhuis en Esthers Eethuis kunnen we dankzij onze vrijwilligers voor weinig geld gezonde en voedzame maaltijden serveren. Houd je van een praatje? Meld je dan aan als gastheer of – vrouw. Houd je van koken en neem je graag initiatief, wordt dan kok of chef-kok.
Opvang In de Sleep Inn vangen we daklozen op en bij Weerdsingel vluchtelingen en mensen zonder papieren. Met de gasten zorg je samen voor een goede sfeer. Je taken kunnen bestaan uit onder meer bardiensten, administratie, gasten informeren over hun rechten en plichten. In de opvang kan je kiezen voor avond- en ochtenddiensten.
Financieel Financieel vrijwilligers werken
Voor een aantal andere voorzieningen zijn wij op zoek naar slaapwachten, waarbij je ’s nachts als aanspreekpunt beschikbaar bent voor bewoners.
Voor de meeste vrijwilligersfuncties heb je geen ervaring nodig. Voordat je begint wordt je ingewerkt. Je kunt trainingen volgen en je wordt op de voorziening begeleid door de ervaren medewerkers.
cliënt om samen activiteiten te ondernemen. Denk aan koffie drinken, bioscoopbezoek of sporten. Ook het uitbreiden van het netwerk van de cliënt of ondersteunen in een gezin met kinderen kan een taak voor een Maatje zijn.
bijvoorbeeld bij de Voedselbank, in de Sociaal Juridische Dienstverlening en bij mensen thuis. De taken verschillen per functie maar veel voorkomende taken zijn het organiseren van de financiële administratie, aanvragen van toeslagen en gemeentelijke regelingen, budgetbeheer en belastingaangifte.
Een uitgebreide beschrijving van alle vrijwilligersfuncties bij de Tussenvoorziening staat op www.tussenvoorziening.nl. Wil je je aanmelden als vrijwilliger, ga dan naar www.tussenvoorziening.nl/help-mee. Als je eerst meer informatie wilt, kijk dan op de website of bel met: 030 234 08 19.
22
ADVERTENTIE
NR 2
•
2018
Bestel jouw puzzelboekje nu ook in onze webshop!
GRATIS
VERZEN
DING*
Voordelig, makkelijk en vertrouwd www.denksport.nl
* Ga voor meer informatie en de actievoorwaarden naar www.denksport.nl.
Dagopvang Het Catharijnehuis
375_MA_DS_C Straatjournaal_blauw.indd 1
Atelier Spat exposeert in Stadhuis
Voor de tweede keer in het stadhuis: veertien kunstenaars, allen werkzaam in Atelier Spat, exposeren van 3 tot en met 25 januari in het Stadhuis, Korte Minrebroederstraat 2. Atelier Spat biedt kwetsbare Utrechtse kunstenaars van verschillende achtergronden de mogelijkheid om op eigen kracht, binnen ruime openingstijden, vrijelijk te kunnen tekenen, schilderen, boetseren, beeldbewerking of fotograferen.
25-11-2015 17:48:07
Wie kookt er? Vrijwilliger worden kan je veel verder helpen dan je denkt. Maak onderdeel uit van ons team en zorg samen met ons voor daklozen in de dagopvang. Wij bieden een inspirerende werkplek, gezellige collega’s, begeleiding en een scholingsprogramma.
Wil je meer weten? Lucia Stortelder, coördinator: 06-18043077 of 030-2310293 mail: l.stortelder@catharijnehuis.nl info: www.catharijnehuis.nl
24
Onzekere tijden in Villa Vrede TEKST SAMAR HADDAD BEELD FLEUR WIERSMA
NR 2
Het zijn onzekere tijden voor Villa Vrede, dagopvang voor vluchtelingen zonder papieren. Het Marcuscentrum, waarvan Villa Vrede het pand huurt, is failliet. Daardoor staan de kerk en bijbehorende ruimtes in Hoograven te koop. De stichting zoekt inmiddels al een jaar tevergeefs naar een alternatieve locatie. ‘Als we geen nieuw onderkomen vinden, verliezen we het zicht op deze fragiele doelgroep.’ Hoewel de tv geluidloos aan staat in de activiteitenruimte van Villa Vrede, turen enkele jonge Ethiopische en Eritrese jongens op de leren twee- en driezitter vooral gebiologeerd naar hun smart phone. Een aantal mannelijke bezoekers speelt tafelvoetbal of internet op één van de computers. Ze checken familie berichten via Facebook of kijken naar YouTube-video’s. Aan de lange eettafel eet een wat oudere Afrikaanse man geconcentreerd zijn warme lunch.
Vijfduizend ongedocumenteerden in Utrecht ‘Het zijn voornamelijk mensen uit de fragielste doelgroep die we opvangen’, vertelt assistent coördinator Iris Leenknegt. De zogeheten ongedocu menteerden. In Utrecht zijn naar schat ting vijfduizend asielzoekers en migran ten zonder geldige identiteitspapieren. Het is een complexe groep. Sommigen zijn uitgeprocedeerd, anderen zijn in afwachting van een nieuwe procedure. Sommigen zijn hier net, anderen al
•
2018
twintig jaar. Het zijn met name mensen uit Afrika, Azië en het Midden-Oosten die eigenlijk niet meer in Nederland mogen zijn, maar om uiteenlopende redenen ook niet kunnen worden uitge zet. Bijvoorbeeld omdat het land van herkomst ze helemaal niet accepteert en ze ook niet wil helpen aan geldige documenten. ‘Per dag komen hier rond de zestig mensen. Villa Vrede is een huishouden waar ze vier dagen per week kunnen zijn zonder dat ze hun verhaal hoeven vertellen. Dat moeten ze al zo vaak, bij voorbeeld bij de IND en andere instel lingen. Wij bieden mensen een dagbe steding met bijvoorbeeld taalles en sport en daarnaast de gelegenheid om te eten, te drinken, een was te doen, bij te komen of om te praten met één van de geestelijk verzorgers.’ Het is bij Villa Vrede vooral een komen en gaan van jongens en mannen. Voor vrouwen zonder papieren is er meer 24-uursopvang beschikbaar. Voor man nen beperkt de hulp zich vaak tot
26
NR 2
nachtopvang in een instellingen voor vluchtelingenhulp. Als ze geen netwerk hebben, betekent dat ze overdag op straat rondzwerven. En dan is er ook nog een groep ‘buitenslapers’ die buiten Villa Vrede om helemaal geen opvang heeft. Ook bij de daklozenopvang zijn ze niet welkom, omdat de gemeente Utrecht doelgroepen gescheiden wil houden.
Een grote familie Een 33-jarige Armeense man die ano niem wil blijven, is kind aan huis bij Villa Vrede. Hij is negen jaar in Nederland en sinds vier jaar in Utrecht. Daarvan was hij drie jaar dakloos. ‘Toen ik net in Utrecht was, vond ik het hier heel moei lijk. Ik was alleen, had geen fiets, moest de hele tijd de weg vragen. Omdat ik dakloos was, sliep ik niet. Ik was de hele tijd moe. Ik liep de hele tijd in de kou. Met dat leven kun je niet lang blijven doorgaan.’ Via instellingen in de vluchtelingenop vang vond hij onderdak en kwam hij in contact met Villa Vrede. Hij noemt het zijn ‘thuis’. ‘Voor mij is dit een grote familie. Ik heb deze plek nodig. Hier kan ik de dingen doen waardoor ik gezond blijf. Je kunt hier rustig en warm zitten, thee drinken, een was doen, activiteiten volgen. Je doet hier dingen die je thuis zou doen.’ Bed, bad en brood In 2014 bepaalde het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van de Raad van Europa dat iedereen recht heeft op basale noodopvang. Ook ille galen hebben dus recht op een slaap plaats, verzorging en voeding: de bedbad-en-broodregeling. Desondanks liepen onderhandelingen tussen de overheid en Nederlandse gemeenten niet uit op een landelijke aanpak. De overheid wil deze groep alleen hulp bie den als ze meewerkt aan terugkeer. Gemeenten vinden dit een ‘papieren werkelijkheid’ en willen opvang blijven bieden aan mensen, ook als ze niet meewerken aan terugkeer. Gemeenten mogen nu zelf bepalen hoe ze de opvang regelen, maar ze moeten dit ook uit eigen zak betalen.
Goede opvang in Utrecht Vorig jaar heeft de gemeente Utrecht nieuwe afspraken gemaakt met betrok ken organisaties over de bed-badbroodopvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. De instellingen die de opvang bieden, bepalen sindsdien zelf welke kandidaten zij toelaten, zonder inmenging van de gemeente. Vluchtelingenwerk heeft drie maanden de tijd om de situatie van een uitgepro cedeerde asielzoeker in kaart te bren gen en een oplossing te vinden: of een terugkeerregeling in gang zetten of een juridisch traject starten voor een verblijfsvergunning.
‘VERGELEKEN MET ANDERE STEDEN HEEFT UTRECHT DE OPVANG VAN ILLEGALEN GOED GEREGELD’, VINDT IRIS LEENKNEGT. DE STAD TELT 228 OPVANGPLEKKEN. ‘TEGELIJKERTIJD STAAN GEMEENTEN ONDER DRUK VAN DEN HAAG.’ Zicht houden op de doelgroep Opvanginstellingen zoals Villa Vrede doen er alles aan om de groep in het zicht te houden om zogeheten crimina lisering en verergering van psychische klachten te voorkomen. ‘Het is een doelgroep die kwetsbaar is voor mis bruik of criminaliteit. Daarnaast hebben veel mensen psychische klachten, zoals trauma’s of depressies. Dat kan ik me goed voorstellen: ze zijn ongewenst, hebben een vluchtverleden en staan
•
2018
onder druk. Daarnaast mogen ze niets: niet werken, niet leren. Als Villa Vrede geen nieuw onderkomen vindt, verlie zen we het zicht op deze doelgroep.’ De Ethiopische non Sister Gabriela ziet dagelijks de stress van de illegaliteit en de daarmee gepaarde onzekerheid. ‘Het leven is zwaar voor deze mensen. Hun pijn breekt mijn hart. Ik heb regelmatig slapeloze nachten van hun levensverha len. Ik weet ook niet wat er met deze mensen gaat gebeuren als Villa Vrede ophoudt te bestaan. Dit is een plek waar ze hun stress even kunnen vergeten. De medewerkers proberen elke dag de bezoekers blij te maken omdat ze ver der niemand hebben.’
Hopen op het beste ‘Ik hoop op het beste’, zegt een 34-jarige Ethiopische man, gekwalifi ceerd als dierenarts en vaste Villa Vrede-bezoeker. ‘Sluiting van Villa Vrede betekent het sluiten van mijn tweede thuis. Hier kan ik de computer gebruiken, voetballen, taallessen volgen of een dutje doen op de bank. Dit is eigenlijk de enige opvanglocatie voor mensen zoals wij.’ Een deel van de bezoekers heeft vol gens Iris Leenknegt niet in de gaten dat het onzekere tijden zijn voor Villa Vrede. Voor een andere bezoekers betekent deze wetenschap stress ‘omdat ze niet weten of er een nieuw onderkomen gevonden kan worden’. Ondertussen blijft Villa Vrede naarstig zoeken naar een nieuwe locatie. Een mogelijke opvanglocatie aan de Koningsweg ging niet door omdat omwonenden bezwaar hadden en een fout opspoorden in het bestemmingsplan. Mogelijke oplossing Misschien biedt het initiatiefvoorstel van GroenLinks-raadslid Tara Scally per spectief. Ze wil cursussen en praktijk leertrajecten onderdeel maken van de begeleiding in Utrechtse opvangloca ties. Dat is bij Villa Vrede al het geval en Tara Scally zei in het Algemeen Dagblad dat ze openstaat voor een samenwer king als haar voorstel door de gemeen teraad wordt aangenomen.
28
H.K.U.
Verloren handschoenen vinden warm onderkomen Elke winter liggen de straten weer bezaaid met verloren en verweesde handschoenen. Voor twee Utrechters was dit jaar de maat vol, zij zetten een herenigingsproject op. Naam: Handschoen Kwijt Utrecht. De hand schoenen die zij vinden worden meege nomen, gewassen en vervolgens op Instagram geplaatst, in de hoop dat de eigenaar ze op komt halen. Het H.K.U. is een initiatief van oprichter Stephanie Koning (hogerhandschoen) en haar rechterhandschoen Jeffrey Kooij. In de eerste twee weken al vond het duo meer dan 50 handschoenen, in allerlei vormen, kleuren en maten. En dat is een fractie van wat er allemaal ligt. Met een codering- en opbergsys teem worden de handschoenen ver werkt, en wordt het overzicht behouden. Het overzicht van gevonden hand schoenen is te vinden op www.insta gram.com/HandschoenKwijtUtrecht. Wat er aan het eind van de winter gaat gebeuren met alle niet opgehaalde handschoenen is nog niet besloten, maar er word druk over gebrainstormd. Ze worden in ieder geval niet weggegooid. Bent u benieuwd naar de resultaten van dit project? Op 15 februari presenteren de oprichters hun bevindingen, tijdens ‘de Komijnen’ in de Kargadoor. Wie een handschoen heeft gevonden en wil meehelpen deze te herenigen met zijn wederhelft, mailen naar HandschoenKwijtUtrecht@gmail.com.
NR 2
Klinker
Duik Wat zit je hier rustig Alles snelt zich voor mij uit waarom zou ik me nog vermoeien door haastig achter feiten aan te rennen Geen Kaas
Regiliaans
Ik wens Ik wens de armzaligen dat niet iedere dag beginnen zal met het harde gelag van koude en verval. Ik wens de platte zak geen treurig Heils-salaris maar loon naar werken zoals in alle kerken wordt gepreekt. Ik wens de dak- en thuislozen bejaarden en dementen nieuwe dagen zonder zorgen en het tellen van hun centen onder aangenaam verpozen. Anne Marie ten Berge
Iets nieuws een jas of zoiets dat beter pas. Geen Kaas
Doe eens een wens? Ik wens me een bestaan.
2018
Klinker is de Straatnieuws schrijfclub voor dak- en thuislozen. Informatie: redactie@straatnieuws.nl
Ieder lot kan winnen Een mens kan alles hebben en nochtans ongelukkig zijn. Een mens kan ook straatarm zijn en toch daarmee tevreden zijn. Rijk of arm maakt dus niet uit, maar of de mens zich schikken wil, want ieder lot kan winnen.
•
Een duik in het ijskoude ondiepe water Ik gil, brul, niet van genot Maar omdat mijn benen in de brand staan van het ijs met een dun vliesje. Ik duik liever in een sauna Robert H. Obergh
Weet je wat sterk is Jezelf kunnen dragen met al de lasten die anderen erop leggen. Geen Kaas
Kast
Tijd is alles Tijd is alles Het brengt succes Het brengt failliet Het schiet op Dus, doe iets. Fred O. Oamen
Ik wil best uit de kast komen maar dat wil zo niet lukken als je me iedere keer weer op die kast jaagt. Geen Kaas
Weet je wat ik niet leuk vind Als ik iets eerder vind dan de ander en die wil het niet hebben. Geen Kaas
Kleuren
Mythische God Dat u maar de spijker op zijn hoofd slaat Alles in deze wereld goed gaat Dat u maar roept Alles in deze wereld wordt super top Maar, u gooit zout in de wond U ben niet helder of rechtvaardig Zoals de heilige boeken gezegd heb ben Mythisch God, alleen in dromen te vinden. Fred O. Oamen
Een schilderij op doek Vele kleuren Enkele figuren Ze gluren Het kan eeuwig duren Twee vrouwen schilderen wouwen op doek, eeuwig doek.
Geen Kaas
Tenminste, een wissel Tenminste, een wissel In mijn leven tot nu toe Zie ik mezelf nu helder in de spiegel Niet meer ben ik verslaafd op wiet Als een koe aan gras
Steven Spaapen Fred O. Oamen
30
Gratips
SN selecteert voor ieder nummer een paar interessante én gratis activiteiten
Brahms en Bonifatius De bovenbouwleerlingen van het Bonifatius College hebben heel goed naar Brahms geluisterd en zijn toen zelf aan de slag gegaan. De compositie waar dat in resulteerde wordt deze avond uitgevoerd. Spannend. Mooi. Bijzonder. Intrigerend. Echt wel. Do 25 jan 19.30 uur, TivoliVredenburg Vredenburgkade 7
Utrecht speelt in ‘t Hoogt Spelletjesmiddag met de nieuwste bord- en kaartspellen. De hele middag zijn er hosts van spellenwinkel Subcultures die uitleg geven. Er zijn spellen aanwezig, maar je kunt ook zelf een spel meenemen.
Zo 28 jan 12.00 uur, ’t Hoogt Hoogt 4
20 minuten regies Theatre & Education
Surprise Workshop
HKU studenten in de podiumkunsten verkennen het veld als regisseur. Te beginnen met WEIK van Leroy van de Vooren, derdejaars. Dit is de bijgaande tekst: [Malen, slikken, verteren, omzetten, verbranden, scheiden en afbreken.] Wel graag reserveren via webtickets.hku.nl.
Wat gaat er gebeuren? Tja, dat is een verrassing he… Ingrediënten zijn alvast: stem en zang. Dan gaan ze vast geen kaboutermutsen haken. Typecursus zal het ook wel niet worden. Hoewel… helemaal zeker weet je dat natuurlijk nooit.
Di 30 jan 18.15 uur, Het Huis Utrecht Boorstraat 107
Wo 31 jan 14.00 uur, Salon van Weleer Oudegracht 290 ond
ADHD Café
Hoogmis Residentie Bachkoor
Bij Averechts werken uitsluitend vrijwilligers, enkel de schoonmakers krijgen een kleine vergoeding. Dan de fooi. Elke euro fooi wordt uit de winst verdubbeld en elke twee maanden weggegeven aan het goede doel van die periode. Goede doelen kunnen zich hiervoor aanmelden, in de medewerkersvergadering wordt gestemd naar welk doel het geld gaat.
De magistrale Hohe Messe. Eigenlijk heet deze mis Messe in h-moll, naar de toonsoort waarin het begint. De term Hoogmis is vermoedelijk ontstaan vanwege de lengte en de grote vocale en instrumentale bezetting. Opvallend is dat meer dan de helft van de delen voor koor is gecomponeerd in verschillende samenstellingen: 4-, 5- en 8-stemmig.
Do 1 feb 21.00 uur, Cafe Averechts Lijsterbesstraat 49
Zo 4 feb 10.30 uur, Sint Catherinacathedraal Lange Nieuwstraat 36
Filatelie en Heemkunde verbonden
U Jazz Wessie-Sessie
Jan Sangers heeft namens postzegelvereniging Postfris ‘68 een expositie samengesteld met daarin poststukken en postzegels die vanuit en naar Vleuten, De Meern en Haarzuilens zijn gezonden. De collectie is verzameld om de geschiedenis van de Post in Vleuten, De Meern en Haarzuilens te illustreren. Niet alleen postzegels vertellen het verhaal. Ook foto’s uit het verleden worden geëxposeerd.
Try-out podium voor jazzbands gevolgd door een jamsessie. Iedereen is welkom. Geniet dus van het miniconcert en pak daarna die kans om gezellig mee te jammen. Neem mee die triangel, die scheidsfluit, die matching pannenset waar je je al jaren geen raad mee weet…
Di 6 feb 13.00 uur, Bibliotheek Parkwijk Kruidenlaan 1
Wo 14 feb 21.00 uur, Parnassos Cultuurcentrum Kruisstraat 201
ngst van geld 25 vriendschapsbetuiging 27 test 28 evenzeer 29 kerkje 30 woonschuit 31 De Neder gebod 35 kloosterzuster 36 welgesteld 38 groet 40 olifantensnuit 43 wreedaard 45 kinbaardje 0 huis des Heren 51 graansoort 52 edelman 54 groot hert 55 terug (Latijn) 56 schoenmakersgerei gebracht 59 vruchtbare plek 60 aanzien verlenen 62 hetzelfde 64 onhoudbare tennisservice.
NR 2
•
2018
Utrechtpuzzel 1
2
3
4
5
17
9
22 25
23
37
32
40 44
47
58
55 61
64
70
A T T E N T
G A R D R O N D K E B A T G R G O E R O G R A A G A A S E F F E
L S V I A B R U U T N
O B E R M A A L C H O T R D O E U R D A S C E
18
D E Z E U R T M I F B O M S L E R A I P E S T O R N S O O T S K E E L S F U I T E R K E E L F M R A O P E N E E N D S L
D O R P S
56
I D E E
G E N R E
K N A R O P IJ N E K L R L E D E T I E R T S O O T
Pablo Neruda
62
68
69
32
56
65
67
66
59
71
46
68
37
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. HORIZONTAAL 1 gelijk 5 lofdicht 8 deugdzaam 13 afvalhoop 14 behandeling 15 heersende smaak 16 verfsoort 17 klip 18 draaiend een gat maken 19 rivier in Duitsland 20 familielid 21 vaartuig 22 denkbeeld 24 gebouw in Amsterdam 26 onwille-keurige zenuwtrek 27 Italiaanse basilicumsaus 30 Duitse omroep 32 esdoorn 34 echopeiling 37 ringvormig 39 hoogmoed 41 manuscript 42 Turks vleesgerecht 44 niet helemaal 46 achterzijde van de hals 47 rimpel 49 voor-zetsel 53 tijdseenheid 54 uitbouw 57 uit een ver verleden 60 telwoord 61 eveneens 63 geraamte van een vis 64 pa-pegaai 65 voorkeursrecht 66 vlechtwerk van metaal 67 huiselijke twist 68 delfstof 69 eenkleurig 70 slot 71 beek.
50
60
63
27
46
54
59
36
41
49
53
29 35
45
48
52
57
34
39 43
51
28
33
38
42
12
24 27
31
11
21
26
30
10
18
20
19
A L I B I
8
15
16
G E E L
7
14
13
E B B E N
6
49
44
3
VERTICAAL 1 houtsoort 2 kleur 3 bewijs van afwezigheid 4 opmerkzaam 5 Russisch gebergte 6 vinger 7 grond bij een boerde-rij 9 grote loopvogel 10 kleinsteeds 11 inval 12 soort 18 geweldig hip 20 heerschappij 21 sluiskolk 23 door bemidde-ling van 24 opbrengst van geld 25 vriendschapsbetuiging 27 test 28 evenzeer 29 kerkje 30 woonschuit 31 De Neder-landsche Bank 33 gebod 35 kloosterzuster 36 welgesteld 38 groet 40 olifantensnuit 43 wreedaard 45 kinbaardje 48 lang geleden 50 huis des Heren 51 graansoort 52 edelman 54 groot hert 55 terug (Latijn) 56 schoenmakersgerei 58 in mindering gebracht 59 vruchtbare plek 60 aanzien verlenen 62 hetzelfde 64 onhoudbare tennisservice.
De oplossing van puzzel nr 1 was Bart van der Leck Met Mondriaan en Van Doeburg vaderde hij De Stijl, maar liet het niet bij de schilderkunst. Hij wilde iets doen voor de samenleving met meer maatschappelijke relevantie, dichter bij het volk komen. En zo volgden gemeenschapskunst, keramiek, lithografie en binnenhuisarchitectuur. Hij maakte ook naam met het ontwerpen van zogeheten kleurschema’s: kleuren die onbeperkt met elkaar gecombineerd kunnen worden, zonder het gevaar dat ze onderling gaan vloeken.
Utrecht moet nog zoeken naar een passend straatje aan deze avantgardist voor deze beroemde kunstenaar (Ede heeft hem al). Hij is toch echt in de Domstad geboren! De winnaar is: Peter Zeel, Houten De oplossing van deze puzzel moet binnen zijn voor 29 januari 2018 Mail redactie@straatnieuws.nl
Colofon Straatnieuws wordt uit gegeven door Stichting Straatnieuws Utrecht (SSU).
klachten of complimenten over verkopers? Mail of bel 06-49292013
email: utrechtssu@gmail.com telefoon: 030 751 45 53 adres: Oudegracht 24, 3511AP UTRECHT www.straatnieuws.nl
copyright © 2018 Straatnieuws en haar auteurs.
verkoopprijs € 2,50,waarvan €0,90 voor de verkopers. Alle verkopers dragen onze verkoperpas.
hoofdredacteur Frank Dries redactie Bas Paternotte, Carlijn Assink, Samar Haddad, Hugo Verkley, Berengaria Liedmeier, Mark Voortman, Erik Ouwerkerk beeld Bas de Meijer, Fleur
Wiersma, Joshua Peeters, , Hannah Suurmond, Daniel Hentschel, Frank Dries eindredactie Reinder Suijker, Sander van der Meijs bijdragen Z! Magazine Amsterdam Robert Swart, Susanne Laws, Piet Hermans, Jeroen de Rooij, Hans van Dalfsen, Hugo Jetten, Chris Junge distributie Andy, Gerrit, Eline Muris, Richard van
Rijn, Marc klinker Els Gutter, Hannah Suurmond honden Wolfje, Wickie en Bobby facebook Anne Slabbekoorn redactieraad Armand Heijnen, Charlotte Huisman vormgeving blik grafisch ontwerp, Utrecht drukker BdU, Barneveld
volgende uitgave Vrijdag 2 februari 2018 donaties Straatnieuws Rabobank, NL97RABO0135569680 tnv Stichting Straatnieuws Utrecht Met dank aan Z! magazine Amsterdam
p a h c s d n Vrie l e i z n é i s é in twee . n e m a h l ic Aristoteles
WORDT VRIEND VAN STRAATNIEUWS Even recht voor zijn raap. Straatnieuws heeft heel hard meer Utrechters nodig die ons structureel willen steunen met jaarlijks een broodnodig extraatje. Voor 100,- per jaar (aftrekbaar van de belasting) wordt u lid van onze exclusieve Vrienden van Straatnieuwsclub.
Jaarlijks organiseren we voor deze club een exclusief event waarvoor u persoonlijk wordt uitgenodigd. Al twee maal hebben we een exclusief diner met vrienden (en ver kopers natuurlijk) gehad op een Utrechtse toplocatie. Nieuwe evenementen staan op stapel. Wat het gaat worden? Dat houden we nog even geheim. We verrassen onze vrienden graag.
Hoe het werkt leest u op onze website. Als u eenmalig wilt doneren kan dat ook. Uiteraard is de hoogte van de donatie vrij. Alles staat op www.straatnieuws.nl. Alvast bedankt! En een vriendelijke groet, Bestuur, medewerkers en vrijwilligers van Straatnieuws