Blink dag 2016 - Het brein centraal - Lucia Talamini

Page 1

16/03/16

Breincentraal leren: van hersenonderzoek …naar klaslokaal Lucia M. Talamini Brein & Cognitie, UvA

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

1


16/03/16

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

Hoe leren we? Wat is een geheugenspoor?

2


16/03/16

Lange-termijn geheugen

Geheugenspoor: groep cellen met versterkte onderlinge contactjes

3


16/03/16

Het geheugen is NIET unitair !  Verschillende

soorten informatie worden in verschillende hersencircuits opgeslagen

!  Daar

waar informatie verwerkt ook opgeslagen

!  Bijvoorbeeld…

Motor vaardigheden (procedureel geheugen)

- Motor cortex - Basale ganglia - Cerebellum

4


16/03/16

Geheugen voor voorwerpen en gezichten

Geheugen voor gebeurtenissen Hippocampus

5


16/03/16

Geheugen

6


16/03/16

Geheugentypen verschillen sterk !  Verschillende "  "  "

leerstrategieën

Procedureel # veel oefenen Episodisch # ‘one-trial learning’ Semantisch # extractie van regelmatigheden uit ervaringen

!  Meerdere

soorten geheugen dragen bij aan 1 taak

Gebruik in de praktijk! !  Aandacht

voor zowel theoretische als procedurele aspecten van stof "

Als leerling weet hoe het rekenen in principe gaat wil het nog niet zeggen dat hij/zij soepel sommen kan maken en andersom. Idem voor programeren, talen, muurtjes bouwen, etc.

!  Herhaling

in verschillende contexten draagt bij aan opbouw semantische kennis "

Is algemeen toepasbaar en blijft langer hangen!

7


16/03/16

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

Geheugen opslag: via het korte-termijn geheugen !  Actief

houden van informatie

!  Reverbererende

circuits

!  Als

je aan iets anders denkt is het weg!

!  Tientallen

seconden 16

8


16/03/16

Van korte- naar lange termijn geheugen !  Omzetting

van korte naar lange-termijn geheugen kost tijd! "  "

seconden tot tientallen seconden Als korte-termijn spoor verdwijnt vóór aanleg lange-termijn spoor is de info weg

Gebruik in de praktijk! !  Geef "

tijd voor lange-termijn opslag

Vooral na iets belangrijks / moeilijks / nieuws

9


16/03/16

Korte-termijn geheugen & structuur !  Beperkte "

capaciteit

7 Items (+/- 2)

!  Kunnen

grote items zijn, zolang alles binnen het item bekend is

!  Door

clustering / structurering kun je de werkgeheugencapaciteit optimaal benutten

52549484622

10


16/03/16

525-49-48-46-22

11


16/03/16

iojetenerebideje

12


16/03/16

Doe mij een biertje

13


16/03/16

Gebruik in de praktijk! !  Informatie "  "

clusteren, dwz organiseren

Behapbaar aantal clusters Zinvolle relaties tussen clusters / zinvolle onderverdeling van info

14


16/03/16

Andere factoren die leren & geheugen bevorderen !

Nieuwheid

!

Emotionaliteit / motivatie

!

Alertheid/opwinding

!

Herhaling "

"

!

Liefst in verschillende contexten / situaties Bevordert extractie van algemene (context-vrije) kennis uit individuele gebeurtenissen

Slaap "

Herverwerking, consolidatie, emotionele huishouding

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

15


16/03/16

Multimodaal leren !  Verschillende

aspecten van 1 gebeurtenis worden in verschillende hersengebieden verwerkt en opgeslagen

Multimodaal leren Als over alle ‘kanalen’ het zelfde concept "

"

Grotere neurale representatie over vele hersengebieden Langer onthouden

!  Motor !  Pas "

component ook belangrijk

op!

Als info over verschillende kanalen niet aansluit # averechts effect

16


16/03/16

Gebruik in de praktijk! !  Gebruik

van audiovisueel beeldmateriaal om ruimtelijke en dynamische aspecten van de stof te verduidelijken

!  Practica

waarbij de leerling met het materiaal kan interageren

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

17


16/03/16

Aansluiting bij de doelgroep !  Mensen

onthouden het beste wat in hun denkschema’s past

"

Kennis kader meer ‘haakjes’ in brein om info aan te verbinden

"

Interesse kader verhoogt emotionaliteit / motivatie

Gebruik in de praktijk! !  Relateer

informatie aan denk kader van luisteraar

18


16/03/16

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs Mensen onthouden beter: !  Wat ze zelf hebben gezegd !  Zelf hebben gedaan !  Zelf hebben bedacht

19


16/03/16

Gebruik in de praktijk! !  Geef

tijd om nieuwe info in eigen denkschema’s te passen "

Vooral bij volwassenen (meer kennis)

!  Laat

luisteraar evt zelf tot bepaald inzicht / conclusie komen "

(1 vd principes van problem based learning)

Maar zelf informatie zoeken, organiseren en interpreteren … !  Kost "

heel veel tijd!

Zonde van dat jonge plastische brein!

!  Niet

alle informatie even betrouwbaar "

Vooral niet op internet

!  Pas "

op met leren van voorbeeld

Beter leren van expliciete dan van impliciete informatie

# Sturende component is belangrijk!

20


16/03/16

Onderwerpen 1.

Intro ‘Geheugen en het brein’

2.

Factoren die leren en geheugen bevorderen

3.

Multimodaal leren

4.

Aansluiten bij de doelgroep

5.

Zelf ontdekken vs frontaal onderwijs

6.

Het opgroeiende brein

Het opgroeiende brein !  Brein "  "

gebieden voor simpele functies eerst Gebieden voor meest complexe functies laatst

!  Brein !

rijping:

rijpt in interactie met omgeving

stimulatie cruciaal voor netwerk ontwikkeling

!  Rijping !  Sterk

compleet rond 21ste levensjaar

verlies van plasticiteit over levelsloop

21


16/03/16

Snelheid van informatieverwerking over het leven

De prefrontale schors en planning Prefrontale schors: Uitgerijpt in jonge volwassenheid Plant acties afgestemd op behoeften, prioriteiten, en beoogd resultaat

22


16/03/16

Dus wat is fijn voor het brein? !

Aandacht voor fysiologie # voldoende arousal, doorbloeding, voeding, slaap

!

Pas op capaciteit van het korte termijn geheugen

!

Lange termijn opslag kost enige tijd

!

Herhaling # liefst in verschillende situaties

!

Multimodaal leren # Belevenis-leren!

!

Aansluiten bij denkkader doelgroep

!

Structuur

Wat is niet fijn? !

Zelf informatie zoeken & organiseren is zonde van het jonge brein "  "  "

!

Brein heeft gestructureerde info nodig om zich te vormen Sommige dingen kun je alleen maar jong leren Weinig sturing over WAT geleerd wordt

Complexe planning kan het jonge brein helemaal niet

23


16/03/16

Conclusie !  Sterk

sturend onderwijs, met gestructureerde stof, toegespitst op de doelgroep en met ruimte voor ‘beleving’ van de stof is goed model

24


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.