SEM EN DE VOORBEELDDIEREN
Lesmateriaal voor groep 1 t/m groep 5
Bij het prentenboek van Giel de Winter en Nicole van Dooren.
Stichting Het Vergeten Kind
Bij het prentenboek van Giel de Winter en Nicole van Dooren.
Stichting Het Vergeten Kind
Lesmateriaal voor groep 1 t/m groep 5 bij het prentenboek
‘Sem en de voorbeelddieren’ van Giel de Winter en Nicole van Dooren.
Sem gaat op schoolreisje naar de dierentuin. Heel leuk, maar het gaat al snel mis. De ene ‘boosbui’ na de andere volgt. Zijn meester reageert helaas alleen op Sems gedrag en niet op waar het negatieve gedrag vandaan komt. Als het wéér misgaat, moet Sem in zijn eentje in de bus gaan zitten. Hij komt daardoor niet op de groepsfoto. Thuis wil Sem er niet over praten. Hij gaat vroeg naar bed en droomt die nacht dat de dieren uit de dierentuin hem meenemen naar hun oorspronkelijke leefgebieden. Daar leert Sem positief gedrag van de dieren. De volgende dag op school brengt Sem het geleerde meteen met succes in praktijk. En de meester? Die zorgt voor een verrassend cadeautje voor Sem.
Onzewereldboeken.nl
‘Sem en de voorbeelddieren’ is deel 3 in de serie Onze Wereldboeken. De prentenboeken enthousiasmeren kinderen na te denken over belangrijke onderwerpen in onze samenleving én in actie te komen om de wereld mooier, gezonder en duurzamer te maken. Onze Wereldboeken gaan over thema’s als terugdringen van plasticafval in onze natuur (deel 1), het voorkómen van pestgedrag (deel 2), recycling van kleding (duurzaamheid) en terugdringen van fast fashion (deel 3) en het sterker maken van kwetsbare kinderen (deel 4). Meer weten? Ga naar onzewereldboeken.nl.
Dit lespakket is gemaakt door Stichting Het Vergeten Kind. De stichting zet zich in voor kinderen die zich niet gezien en gehoord voelen. Deze kinderen hebben voor een korte periode of voor langere tijd een stressvolle thuissituatie en daarbij te weinig steunende volwassenen om hen heen. Hierdoor daalt bijvoorbeeld hun zelfvertrouwen of voelen ze zich somber. Het onderwijs is de plek waar kinderen een groot deel van hun tijd zijn. Hoe je je voelt in de klas kan van enorme betekenis zijn in het leven van deze kinderen. Een steunende klas helpt kinderen omgaan met moeilijke situaties en helpt hen zich goed te voelen. Kinderen ontwikkelen zich altijd, maar op een school waar ze zich veilig en gezien voelen, ontwikkelen ze zich beter. En dat heeft niet alleen een positief effect op hun mentale welzijn, maar ook op de leerprestaties!
We geven jou als leerkracht een aantal suggesties om met het prentenboek ‘Sem en de voorbeelddieren’ actief aan de slag te gaan. In deze handleiding staan verschillende werkvormen die je samen met de klas kunt doen. Wil je nog meer werkvormen downloaden of heb je vragen aan ons? Kijk dan op de pagina www.hetvergetenkind.nl/heppieindeklas of stuur een mailtje met als onderwerp ‘Heppie in de Klas’ naar info@heppie.nl.
Werkvorm 1
Geschikt voor?
Groep 1 t/m 5
Hoelang duurt het?
30 minuten
Werkvorm
Voorlezen + gesprek
Benodigdheden
Het prentenboek ‘Sem en de voorbeelddieren’
Stap 1
Introduceer het verhaal.
Stap 2
Bekijk met de kinderen de kaft en de illustraties van het boek.
Stap 3
Laat hierna de kinderen voorspellen waar het verhaal over gaat. Over wie het gaat, waar het plaatsvindt, wat er gaat gebeuren.
Stap 4
Lees het verhaal voor. Stel tussendoor vragen over het verhaal en leg begrippen uit:
• Moet jij weleens op je beurt wachten? Vind je dat moeilijk of makkelijk?
• Wat is een wilde boosbui? Heb jij weleens een wilde boosbui gehad?
Ken je iemand die dat weleens heeft?
Hoe ziet een boosbui eruit? Kun je dat voordoen?
Hoe zie je boosheid bij een ander?
Welke andere woorden ken je die bij boosheid horen?
• Sem gaat op een steen zitten en trekt zijn pet over zijn ogen. Waarom doet hij dat, denk je?
• Sem vraagt de papegaai om hulp. Wie vraag jij weleens om hulp als je het zelf even niet meer weet?
• Sem moet in de bus gaan zitten. Wat vind je daarvan?
Vind je dat een goede reactie van de meester? Hoe zou jij dat aan willen pakken?
• Hoe minder Sem, hoe beter. Wat wordt daarmee bedoeld denk je?
• School is stom, zegt Sem. Waarom zou hij dat zeggen, denk je?
• Waarom gooit Sem de foto op de grond, denk je?
• Wat leert Sem van de ijsbeer?
• Wat leert Sem van de aap?
• Wat leert Sem van de papegaai?
• Wat leert Sem van de olifant?
• Wat betekent ‘een olifantenhuid’ hebben?
Bespreek het verhaal na afloop. Vraag de kinderen of hun voorspelling klopte en laat ze vertellen over hoe het verhaal begon, wat het probleem was, welke oplossing er was voor het probleem en hoe het verhaal afliep.
Werkvorm 2
Geschikt voor?
Groep 3, 4 en 5
Hoelang duurt het?
45 minuten
Werkvorm
Gesprek + tekenen
Benodigdheden
• Voor ieder kind een grijs + geel papier + kleurpotloden/stiften.
• Eén groot A3vel.
Stap 1 Terugblik op het verhaal
Blik met de kinderen terug op het verhaal in het boek. Waar ging het verhaal over? Hoe eindigde het verhaal?
Stap 2 Gesprek
Ga met de kinderen in gesprek over het verhaal. Sem had geen leuke dag in de dierentuin met zijn klas. Hij voelde zich niet zo fijn bij zijn klasgenoten. Heb jij dat weleens? Wanneer voel jij je wel of niet fijn? En hoe kun je een klas worden waarin iedereen het fijn heeft. Laat de kinderende volgende zinnen afmaken:
• Ik voel me fijn in de klas als …
• Ik voel me vervelend in de klas als …
• Ik hoop dat we dit jaar …
Stap 3 Tekenen
De schrijver van dit boek refereert met de ‘donkere wolk’ naar het hoofd van Sem dat overvol raakt van alle prikkels. Geef de kinderen een knutselopdracht: teken een grote wolk op grijs papier. Teken zelf dingen die bij jou ook voor een vol hoofd zorgen (bijvoorbeeld een potje knikkeren verliezen, mama die boos op je wordt etc.). Teken daarna op een geel papier een grote wolk. Teken of schrijf hierop dingen die ervoor zorgen dat je hoofd lichter wordt (voetballen met vriendjes, een knuffel van je zusje etc.).
Tip: Laat de kinderen eventueel tijdschriften gebruiken waar ze plaatjes uit kunnen knippen.
Stap 4 Maak een gezamenlijke klassenwolk
Maak met de kinderen een gezamenlijke wolk. Schrijf daarin op hoe de kinderen in de klas met elkaar om willen gaan. Wanneer voelt iedereen zich fijn in de klas? Formuleer de zinnen in positieve zin. Dus bijvoorbeeld: ‘we zijn aardig voor elkaar’ of ‘we houden rekening met elkaar’. Hang de wolk zichtbaar op in de klas.
Werkblad 6 - Wat kun je leren van de dieren?
Het Vergeten Kind zet zich in voor de zeker 100.000 kinderen in Nederland die het moeilijk hebben, omdat er thuis veel problemen zijn. Ons doel is dat al deze kinderen zich gehoord en gezien voelen, op een veilige en stabiele plek wonen en zich positief kunnen ontwikkelen. Zodat ze hun eigen plek vinden in de maatschappij. We organiseren activiteiten waarmee we direct kinderen helpen en strijden voor duurzame, betere zorg voor deze kinderen. Kijk voor meer projecten op onze website: www.hetvergetenkind.nl/onswerk
Auteurs Shanna van der Wal, Romy van Doorn
Tekstcorrectie Marjolijn Heemskerk
Vormgeving Pauline Tournier
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en nietcommerciële doeleinden en met bronvermelding.
© Stichting Het Vergeten Kind