VOORWOORD

Plaat 1 en afb. 22.5 t/m 22.7 zijn naar schetsen van J.P. Gumbert; 33.12 naar Th.C. Petersen (in: Ars Orientalis, 1 (1954), pp. 41-64); 41.4 naar D. Cockerell (zie literatuurselectie); 43.2 naar B. Guiffrida (in: The New Bookbinder, 2 (1982), pp. 29-39); 43.7 en 43.13 naar K. Jäckel (in: Bibliotheksforum Bayern, 3 (1975), pp. 207-219); 43.4, 43.11, 55.15 en 55.16 naar A.W. Johnson (zie Literatuurselectie); 43.11 naar Th. Henningsen (zie Literatuurselectie); 43.14 naar A. Rhein (zie Literatuurselectie). Een aantal tekeningen van beslag en sluitingen is geïnspireerd op schetsen van Nuska (zie Literatuurselectie).

4

INHOUDSOPGAVE

VOORWOORD INHOUDSOPGAVE INLEIDING

3 5 7

ALGEMEEN 11 Coördinaten en dimensies 10 12 Leer en perkament 14 13 Andere materialen 21

HET BOEKBLOK EN ZIJN ONDERDELEN 21 Vellen en bladen 25 22 Katern en boekblok 28 23 Schutbladen 31

NAAIEN 31 Naaien: algemeen 35 32 Steken en bindingen 37 33 Naaisels en naaiwijzen 43 34 Andere verbindingen 48

HET BOEKBLOK 41 Boekrug 51 42 Snede 54 43 Kapitaal 58

PLATTEN EN BEKLEDINGEN 51 Platten: algemeen 65 52 Omslagen 67 53 Platten met platkernen 71 54 Bekleding 77 55 Rugbekleding 81

UITWENDIGE AFWERKING 61 Sluitingen 88 62 Beslag 95 63 Leeshulpen 99

LITERATUUR SELECTIE

101

REGISTERS Duitse termen 110 Engelse termen 113 Franse termen 116 Nederlandse termen 120

5